

Dec. 2024
Printed and Distributed by: Sherig Parkhang
R-27 & 28, Ramesh Park Laxmi Nagar, New Delhi-110092
Ph: +91-11-2245 3672
Fax: +91-11-2245 5634
Email: shepardelhi@gmail.com
Web: www.sherigparkhang.com


DEPARTMENT OF EDUCATION
Central Tibetan Administration
Gangchen Kyishong, Dharamshala - 176215, Distt. Kangra H.P. INDIA
Tel: +91-1892-222572/222721 Email: education@tibet.net Website: www.bodyiglobjong.com / www.sherig.org
།ཚན་རིག་ནི་ཆོོས་ཐེམས་ཅོད་ཀྱིི་དངོས་ཡོོད་གནས་ལུགས་རྣམས་ཤེས་ཐེབས་སུ་གཟབ་ནན་ངང་བལྟ་ཞིབ་དང་། རང་གིས་བྱས་པའི་ཚོད་དཔག་རྣམས་རྒྱུ་མཚན་དང་དངོས་ཡོོད་བརྟག་དཔྱད་ལམ་ནས་ར་སྤྲོོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡོིན།
སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒིག་སྐབས་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིི་མིག་ཤེས་ལ་ཚོར་སློང་བྱ་རྒྱུ་ཙམ་མིན་པར།








































བྱས་ན་བཅུད་རྫོས་དེ་དག་ང་ཚོའི་གཟུགས་པོར་ཕན་ནུས་གང་ཡོོད་པ་ཁྱེད་ཀྱིིས་ཤེས་སམ། མངར་བཅུད་དང་ཞག་ཚིལ་ལྡན་པའི་ཟས་གཉོིས་ཀས་ནུས་པ་སྤྲོོད་ཀྱིང་།



D













རྩི་ཤིང་དང་སྲོོག་ཆོགས་ནི་ང་ཚའི་ཟས་ཀྱིི་འབྱུང་ཁུངས་གལ་ཆོེན་ཞིག་ཡོིན།






















ཐེག་རན་ལ་རང་བྱུང་ཐེག་རན་དང་།
ང) བེ་ཏའི་ཐེག་རན་ནས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་གཉོིས་ཀྱིི་མིང་བྲེིས།
རས་(ག་པ)
རས་(ང་པ)
རས་(ཅ་པ)
རས་(ཆ་པ)






་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་









(Sedimentation and Decantation)







































རྩི་ཤིང་དང་སྲོོག་ཆོགས་གནས་སའི་ཁོར་ཡུག་དེ་ལ་རང་བྱུང་གནས་ཡུལ་ཟེར།



















ཅོ) ཁྱེད་ཀྱིིས་མཐེོང་མང་ཡོང་མིང་མ་ཤེས་པའི་རྩི་ཤིང་གསུམ་ག
ཇཱ)
གཤམ་གསལ་ནས་མེ་ཏོག་མེད་པའི་རྩི་ཤིང་རྣམས་ངོས་འཛིན་བྱོས།

་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་









(Pinhole Camera)



པོའམ་རང་གི་ལག་པ་གང་རུང་བཞག་ནས་གྲིབ་གཟུགས་འགྱུར་བ་གང་འདྲ་








ཕྱིི་ནང་མི་གསལ་བའི་དངོས་པོ་བཅོས་གང་ཡོིན་དབྱེ་ནས་རེའུ་མིག་ནང་སྐོངས།






















ཏོག་ནང་དུ་གླེོག་སྐུད་ཕ་མོ་ཞིག་ཡོོད་པ་མཐེོང་ངེས་ཡོིན།



ལྕགས་ཀྱིི་དངོས་པོ་དེར་ཁབ་ལེན་གི་ནུས་པ་བསྐྲུན་ཐུབ།



སློབ་ཕྲུག་ཚོས་ཆུ་དང་རླུང་གི་སྐོར་ཇཱི་ཙམ་ཤེས་ཀྱིི་ཡོོད་མེད་ལྟ་ཆོེད་ཤེས་གསུམ་རེའུ་མིག་གི་བྱེད་སྒོོ་སྤེེལ་དགོས།














བཞིན་ཆུ་ཡོོད་པའི་ཤེལ་ཕོར་གཞན་ཞིག་གི་ནང་ཚོན་རྩི་དམར་པོ་བླུགས་ན་ཆུའི་ཁ་དོག་གང་ཆོགས་ཀྱིི་འདུག





ཡོང་ཤེལ་ཕོར་ཞིག་ནང་ཆུ་ཕྱིེད་ཀ་ཙམ་བླུགས་ཏེ་དེར་ཚྭ་བཏབ་སྟེ་དཀྲུག་དཀྲུག་བཏང་ནས་ཞོག་དང་།



(Condensation)
འཁྱགས་པ་བཞུ་རུ་བཅུག་པའི་སྣོད་ནང་གི་ཆུ་དེ་ལ་དྲོད་འཕར་མ་སྤྲོད་ནས་ཚ་པོ་བཟོས། མཐེར་ཆུ་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཕྱིིན་ཡོོད་མེད་ཞིབ་ལྟ་བྱས་ནས་མཐེའ་བསྡེོམས་རྒྱོབ།






(Insolute)


སྙིགས་མ་འབྱེད་ནས་གཤེར་ཁུ་གཙང་མ་ལེན་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ལ་དྭངས་བསིང་འབྱེད་པ་ཟེར།



སའི་གོ་ལའི་མཐེའ་སྐོར་ཡོོངས་རྫོོགས་རླུང་གིས་བཏུམས་ཡོོད་པ་དེ་ལ་རླུང་ཁམས་ཟེར།
ང་ཚའི་ཉོིན་རའི་འཚོ་བའི་ནང་བྱེད་སྒོོ་མང་པོ་ཞིག་ཚད་འཇཱལ་དང་འབྲེེལ་བ་ཡོོད།
















ཆུ་བླུགས་པའི་སྣོད་གཉོིས་དེ་ཉོི་འོད་ཆོ་སྙོམས་ཕོག་སའི་གནས་ཤིག་ཏུ་མཉོམ་དུ་ཞོག
ས།










ལན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
(Renewable source of Energy)

newable
བེད་སྤྱིོད་གང་ཉུང་དང་ཚུལ་མཐུན་བྱེད་དགོས།

ནས་བྱུང་བའི་འོད་དང་དྲོད་གཉོིས་ནི་ནུས་པའི་རྣམ་པ་ཡོིན་ལ་ནུས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་མིན་པ་ལྟ་བུའོ།
Energy)
(Light Energy)
(Heat Energy)
(Sound Energy)
(Electrical Energy)
(Mechanical Energy)
(Potential Energy)
ནུས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་བསྐྱར་གསོ་རུང་པ་དང་མི་རུང་བ་གཉོིས་སུ་དབྱེ་ཆོོག
མི་ཚོས་འདོད་རྔམ་མ་བྱས་པར་ནུས་པ་བེད་སྤྱིོད་བྱེད་རྒྱུར་སྟངས་འཛིན་བྱེད་དགོས།
གཤམ་གསལ་བར་སྟོང་རྣམས་ལ་ཚིག་གམ་བརྗོོད་པ་གང་འོས་རྒྱོངས།






(Vermicomposting)









ནས་བསྐྱར་དུ་བེད་སྤྱིོད་བྱེད་ཐུབ་པའི་ཅོ་དངོས་རྣམས་ཇཱི་ལྟར་བསྡུ་རུབ་བྱེད་མིན་ལ་དོ་སྣང་བྱོས་དང་།



Department of Education, CTA
Gangchen Kyishong
Dharamshala, Distt. Kangra
HP-176215
INDIA
