Kloosterkrant Zomer 2020

Zomer

2020

1 Algemeen 2 Communiteit aan het woord 3 De draad oppakken in coronatijd 4 Programma’s uitgelicht 5 Nieuwe programma’s 6 Een unieke locatie 7 Pleindoneren 8 Agenda

Fijn om elkaar te missen

S

www.kloosterhuissen.nl u kunt ons ook volgen op de social media

d oor a a lt ba kker, direct eur

inds juni kunnen we weer gasten ontvangen in ons klooster. Wat een genot dat dat weer kan én mag. Na maanden met lege gangen in het klooster, komen er weer gasten. We hebben u zeer

gemist. Ik miste de ontmoetingen en de gesprekjes met gasten voor wie het klooster zo weldadig is.

Ik miste ook de middagvieringen. En die emotie ontroerde me. Het versterkte het gevoel bij me dat we het hiervoor doen en het maakte me ook dankbaar dat we ons werk in het klooster mogen doen.

Wat me ook ontroerde was de verbondenheid en de reacties van gasten, begeleiders en partners.

Het was ook fijn om elkaar te missen.

Heerlijk dat het klooster weer open kan. Een periode van thuiswerken, klussen doen, noodopvang voor dak- en thuislozen eindigt nu. Een periode waarin prachtige menselijke initiatieven ontstonden, maar ook een tijd waarin de omvang van eenzaamheid en de leefsituatie van bijvoorbeeld de 40.000 dak- en thuislozen in Nederland erg pijnlijk duidelijk werd.

Zielsblij dat er weer gasten in het klooster zijn, maar wel alles op anderhalve meter en dat betekent elkaar

niet vasthouden, geen knuffel, geen kus, geen hand.

Op deze manier kunnen we elkaar voorlopig niet nabij zijn. Maar we kunnen wel weer samen stil zijn, elkaar zien en de kracht van liefde, hoop en geloof in ons leven en werken ervaren.

Ik ben zo ontzettend benieuwd of alles straks weer het oude zal worden. Is het virus uiteindelijk een heftig intermezzo, is het verloren tijd, laten we onze

oude gewoontes weer terugkomen? Of is er een aantal dingen na deze crisis echt anders. Lukt het ons in onze levens om te kiezen voor wat we echt belangrijk vinden. Durven we onszelf te zijn, liefdevol te leven en te werken met hart en ziel. Kiezen we voor onze weg naar binnen of blijven we buiten?

U bent weer van harte welkom in het hart van ons aller klooster. We hebben elkaar lang genoeg gemist.

m on ic a b osc h ma n, d i c h te r, s c h r i j f d oc e nt en teks ts ch r i jver.

Schrijven, een ultieme vorm van aanraken A anraken, een woord waar we het deze

maanden vaak over hebben. Een basisbehoefte

van elk mens. We denken daarbij aan handen,

een kus of een omhelzing. Ik denk bij aanraken ook meteen aan taal. Welke woorden die iemand ooit tegen je zei, draag je al jaren met je mee? Omdat ze je helpen of juist belemmeren. Welke geschreven woorden koester je? Bijvoorbeeld een aan jou geschreven brief. Of dichtregels die speciaal voor jou geschreven lijken te zijn. Die woorden raken je niet alleen aan, ze kruipen onder je huid.

Woorden adem geven Ook wanneer je zelf schrijft, raak je aan. Niet alleen je pen of je toetsenbord, maar vooral je eigen binnenwereld.

Misschien is zelf schrijven een ultieme vorm van aanraken

ONDERWEG KATERN ONDERWEG Kwartaalthema belicht vanuit verschillende invalshoeken THEMA ZOMER 2020

en verklaart dat de krachtige werking. Wanneer mensen in een cursus een vers geschreven tekst voorlezen, geven ze hun woorden adem en laten ze zich (aan)raken door hun eigen tekst. Vaak voelt iemand pas tijdens het voorlezen wat deze woorden werkelijk betekenen. Door je eigen woorden uit te spreken, breng je ze terug naar jezelf.

Je raakt misschien geen been of buik aan, maar wel een thema of een verhaal dat je al jaren in je meedraagt.

Streling of mokerslag Schrijven is een manier van luisteren, je oren gericht naar de binnenkant. Juist dan komen er woorden waarvan je niet wist dat je ze in je had. Het verhaal zoals het was, een gedicht, een fictief verhaal. In mijn cursussen laat ik je de magie van het schrijven ervaren. Met oefeningen waarmee je op nieuwe sporen komt, met praktische tips om teksten krachtiger te maken. Schrijven zet je in beweging, kan ervoor zorgen dat dingen verschuiven, dat je anders gaat kijken, dat de scherpe kantjes ergens afgaan, dat je inzichten krijgt, dat je je verwondert. Kortom, schrijven is een aanraking. Vaak een streling, soms een mokerslag.

Leven zonder agenda Henk Jongerius

Creatieve mindset Erik op ten Berg

1

5

De stilte voorbij Dick Lieftink

De wereld is te groot Jeroen Top

2

6

Monica verzorgt het: Schrijfweekend Open vensters Vrijdag 31 juli t/m zondag 3 augustus Meer info en aanmelden: www.kloosterhuissen.nl/p/1319 Midweek Puur poëzie maandag 29 juni t/m vrijdag 3 juli Meer info en aanmelden: www.kloosterhuissen.nl/p/1546 Wil je wat in jou leeft zichtbaar en voelbaar maken?

Dan ben je van harte welkom.

Meer over Monica: www.mbcommunicatie.nl

Lethargisch loflied Marga Haas

Anders Verder Ron van Es

3

7

Duurzaam verder na corona Martina Heinrichs

Never waste a good crisis.

Aalt Bakker in gesprek met Bernd Jansen

4

8

Crisis en kans k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

1

En toen werd het stil…

E

d oor h enk jong er i us, dom inica an, s ch r i jver en retra i t el eider

en merkwaardige en vervreemdende ervaring viel ons als communiteit ten deel

in de afgelopen twee maanden: van de een op de andere dag kwamen er geen groepen meer in huis en viel alles stil. Je kwam niemand meer tegen in de kloostergang, geen mensen die naar de refter gingen om te eten of op weg waren naar de zaal, in huis en in de herberg, waar zij hun dagprogramma hadden.

Niemand meer op de receptie, zo nu en dan een medewerker die haar of zijn werk op een of andere manier moest voortzetten, geen mensen die op de koffie kwamen om kwart over tien, in de keuken om de twee dagen een kok die voor de communiteit de maaltijd bereidde en daarna weer snel naar huis ging.

Het leek wel of wij van een actief klooster tot een gesloten gemeenschap waren geworden….

Niet dat daardoor alles stil viel: wij gingen zoals gewoonlijk elke morgen en avond voor het getijdengebed naar de kapel, maar waren daar doorgaans alleen als communiteit en, als er al iemand ‘van buiten’ mee kwam bidden, dan was dat geen gast van het centrum. Wij werden met andere woorden op onszelf teruggeworpen en dat is wel apart als je meer dan 50 jaar gewend bent om veel mensen in huis aan te treffen.

Ook de zondagse vieringen ondergingen een verandering want onze vaste kapelgangers op de zondagmorgen bleven veilig thuis. Aanvankelijk waren wij aangewezen op de kerkomroep om enige verbinding met hen te onderhouden, maar al snel kwam er van

een van de medewerkers het voorstel om de zondagse viering te ‘streamen’. Dat was ook heel nieuw voor ons: te weten dat je letterlijk en figuurlijk ‘bekeken’ wordt.

Dat maakt het vieren toch wel heel anders, geeft ook wat spanning want er moet niets verkeerd gaan.

Wij blijven het doen omdat wij van veel mensen hoorden dat ze het mooi vinden om ons daar samen de Eucharistie te zien en horen vieren, maar het blijft vreemd.

Alles bijeen is het een soort van ‘eiland gevoel’ dat zich van je meester maakt, ook al omdat een aantal

werkzaamheden en verplichtingen naar buiten toe zijn weggevallen en je een ander dagritme moet vinden.

Gelukkig bedenken wij ons dat wij in een ruim huis wonen waarin veel beweging mogelijk is en dat maakt ons extra gevoelig voor al die mensen die als gezin met niet naar school gaande kinderen samen in een veel kleinere woning opgesloten zijn. Op die manier ben je toch niet van de wereld afgesloten en door onze vieringen uit te zenden bewaren wij het gevoel dat wij ook nu nog voor velen wat mogen betekenen.

Alles bijeen maar hopen dat er langzamerhand betere tijden zullen aanbreken….

kloost e rga st e n Wegens de coronacrisis is het gastenverblijf tot nader bericht gesloten. Heeft u behoefte aan een individueel verblijf in het klooster, dan verwijzen we u graag naar een nieuw speciaal programma:

Kloosterritme en vieringen

Meerdaagse Kloosterretraite Op adem komen Een individuele retraite in het klooster om te reflecteren op de coronaperiode en vervolgens vooruit te kijken. Wellicht ontstaan door de crisistijd nieuwe inzichten en daardoor nieuwe kansen?

Kijk voor een actueel overzicht van de kapelvieringen op de site van de Dominicaanse communiteit, www.dominicanen.nl/

Meer info en aanmelden: www.kloosterhuissen.nl/p/1560

huissen.

Het kloosterritme bepaalt het dagelijkse leven in het Dominicanenklooster. Dagelijks is er om 08.00 uur een ochtenddienst (Lauden) en om 18.30 uur een avonddienst (Vespers). Op werkdagen is er een middagmeditatie om 12.10 uur. Op zondagmorgen viert de gemeenschap om 10.00 uur samen de eucharistie.

U bent van harte uitgenodigd!

Dagelijks ritme 08.00 uur Ochtendviering 08.30 uur Ontbijt 10.00 uur Viering van de eucharistie

m.m.v. de kloostercantorij (zondag) 12.10 uur Middagviering (werkdagen) 12.30 uur Warme middagmaaltijd 17.30 uur Avondbrood 18.30 uur Avondviering

Retraites Retraite Stilte bevrijdt! Weekend Leven In deze dagen ga je ervaren zonder waarom dat er onder je onrust een De kracht van de bron van stilte en vrijheid ontmoeting is. Gewoon in jou! Een bron van wijsheid, jouw wijsheid.

Alle antwoorden zitten al in je. De stilte helpt je deze wijsheid te herinneren en erop te vertrouwen!

Erna Bakker, relatiecoach en therapeute Zondag 21 t/m donderdag 25 juni, Donderdag 2 t/m maandag 6 juli 2020

2

‘Alle werkelijke leven is ontmoeting’, zo geloofde de joodse filosoof Martin Buber. Maar wanneer is een ontmoeting niet slechts een oppervlakkig of eenzijdig contact?

Welmoed Vlieger, filosofe Vrijdag 3 t/m maandag 6 juli, Vrijdag 21 t/m maandag 24 augustus 2020

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Op zoek naar ...

In de zomer Een paar dagen je terugtrekken in het klooster.

Om de tijd en de rust te nemen voor jezelf. Om stil te worden en ruimte te maken om je te openen voor... voor wie, voor wat?

Wie spreekt er in de stilte tot jou?

Martina Heinrichs, theologe en programmamaakster Maandag 6 t/m donderdag 9 juli 2020

Verdiepingsretraite Het Meerdaagse Compassie-Kompas Kloosterretraite Herinner je waar het om Op adem komen gaat, keer terug naar je thuisbasis, vind de moed om met compassie door het leven te gaan en verander je gewoonten zo nodig, zodat je vol vertrouwen je vleugels kan uitslaan.

Bert van Baar, meditatieen compassie trainer Maandag 20 t/m vrijdag 24 juli, Zondag 2 t/m donderdag 6 augustus 2020

Een individuele retraite in het klooster om te reflecteren op de coronaperiode en vervolgens vooruit te kijken.

Wellicht ontstaan door de crisistijd nieuwe inzichten en daardoor nieuwe kansen?

Vrijdag 24 t/m maandag 27 juli, Zondag 9 t/m woensdag 12 augustus 2020 zondag 31 mei 2020

Zomers retraiteweekend voor jongvolwassenen Een zomerse retraite met pelgrimsdag voor jongvolwassenen van 18 t/m 38 jaar rondom het thema ‘Verbinding’. Geniet van meditatie, gesprekken, tijd voor jezelf en de verbinding met elkaar.

Martina Heinrichs, theologe en programmamaakster Vrijdag 31 juli t/m zondag 2 augustus 2020

Het vertrouwde klooster, maar wel een klein beetje anders

H

et klooster heeft haar deuren weer geopend en we zijn heel blij dat we weer gasten kunnen en mogen ontvangen! Helaas hebben we de draad

niet zomaar kunnen oppakken waar we hem hebben laten vallen. Corona speelt nog altijd een rol in ons leven en hoewel het klooster erg gastvrij is, houden we déze bezoeker graag buiten de deur. We hebben dus een aantal

Had je een of meerdere van deze klachten in de afgelopen 24 uur

maatregelen moeten nemen voor de veiligheid van iedereen die in het klooster aanwezig is.

Na aankomst zullen wij u een aantal vragen stellen met betrekking tot uw gezondheid, zoals u die leest in het overzicht hiernaast. Wij verzoeken u dringend om thuis te blijven als u corona-klachten heeft (neusverkouden, niezen, keelpijn, hoest, verhoging), of als u of een van uw huisgenoten de afgelopen 14 dagen een van deze klachten heeft gehad.

Indien u vanwege coronaklachten niet kunt deelnemen, kunt u bij uitzondering kosteloos doorschuiven naar een andere datum.

Op dit moment is een meerdaags verblijf in het klooster alleen mogelijk op basis van een 1-persoonskamer. In de Herberg heeft u douche en toilet op uw kamer. In het klooster is het sanitair op de gang. Ook hier hebben we het zó georganiseerd dat u op een hygiënische en verantwoorde wijze van de douches en toiletten gebruik kunt maken. U kunt er ook voor kiezen thuis te overnachten. U ontvangt in dat geval een korting van €40,- per nacht.

Het boeken van een voor of na-overnachting is alleen onder voorbehoud mogelijk.

Een week voor aanvang krijgt u definitief bericht voor akkoord/ niet akkoord.

We hebben aangepaste protocollen voor reiniging en hygiëne. Wij vragen u om direct bij binnenkomst uw handen met desinfecterende gel te reinigen. In het klooster en de Herberg zullen op alle zalen en diverse plekken op de gang mogelijkheden zijn waar u uw handen kunt desinfecteren. Ook verzoeken wij u uw jas en bagage mee te nemen naar uw kamer of de zaal. Maakt u gebruik van schoonmaakdoekjes wanneer u knoppen en displays bedient. Vanuit hygiënisch oogpunt vragen wij u om uw eigen handdoeken mee te nemen. Beddengoed is wel aanwezig op uw kamer. Betalingen zijn alleen per pin of contactloos mogelijk. En natuurlijk gelden de alom bekende voorschriften: regelmatig handen wassen met zeep, hoesten en niezen in de elleboog en 1,5 meter afstand houden tot anderen.

Om de afstand van 1,5 meter te kunnen waarborgen is het aantal groepen en het aantal deelnemers per groep beperkt. De zaalopstelling is opgesteld volgens de 1,5 meter regel en alle begeleiders hebben hun programma hier ook op aangepast.

We hebben logistieke routes uitgezet om de afstand van 1,5 meter goed te kunnen waarborgen. Om de drukte te spreiden kan het zijn dat er nog kleine wijzigingen optreden in de aanvangs- of vertrektijd. Hierover wordt u dan bericht.

Hoesten

Neusverkoudheid

Koorts vanaf 38 graden

Benauwdheidsklachten

Heb je op dit moment een huisgenoot met koorts en/of benauwdheidsklachten?

Heb je het nieuwe coronavirus gehad en is dit de afgelopen 7 dagen vastgesteld (in een lab)?

Heb je een huisgenoot/gezinslid met het nieuwe coronavirus en heb je in de afgelopen 14 dagen

14

contact met hem/haar gehad

DAGEN

terwijl hij/zij nog klachten had?

De maaltijden en de koffie- en thee voorzieningen zijn aangepast.

Ben je in thuisisolatie omdat je

Deelname aan de vieringen in de kapel is beperkt mogelijk en afhankelijk van het aantal gasten. Ook de paters houden afstand en na afloop verlaten de paters als eerste de kapel. Daarna volgen de gasten op 1,5 meter afstand van elkaar.

direct contact hebt gehad met iemand waarbij het nieuwe coronavirus is vastgesteld?

Er is 24 uur per dag iemand aanwezig in het klooster.

We realiseren ons dat deze aanpassingen even wennen zullen zijn voor alle aanwezigen in het klooster. Maar we vertrouwen erop dat iedereen zich zal inzetten om er op de juiste manier mee om te gaan. Alleen vanuit een veilig gevoel kunnen onze gasten op zoek naar inspiratie, bezinning, bezieling, zichzelf of wat het ook mag zijn dat zij hopen te vinden in het klooster. Wij hopen u snel te mogen verwelkomen!

Indien een van de vragen met ja beantwoord wordt, meldt u dan af en blijf thuis.

Creativiteit Weekend Tekenen en schilderen met Hundertwasser Aan de hand van verschillende opdrachten met diverse materialen gaan we op een vrije manier, een beetje in de sfeer van hoe Hundertwasser werkte, of soms vanuit zijn gedachtegoed, zelf aan het tekenen en schilderen.

Magda Vlasblom, biografisch coach Vrijdag 3 t/m zondag 5 juli en vrijdag 9 t/m zondag 11 oktober 2020

Creatieve zomerretraite

Creatief weekend Alles op zijn tijd

Op speelse, creatieve wijze ga je op ontdekkingstocht naar jouw ware kleur en vorm. Wie ben je, wanneer je expressie geeft aan de mens die je ten diepste bent?

Verwonder je en laat je verrassen over dat wat ontstaat.

Conny Brouwer, kunstzinnig coach Maandag 13 t/m vrijdag 17 juli en maandag 10 t/m vrijdag 14 augustus 2020

Soms worden we zo in beslag genomen door de dingen van het leven, dat we vergeten dat ook dit weer voorbij gaat. We bezinnen ons op dit gegeven aan de hand van de woorden van Prediker: Alles op z’n tijd en vertalen dit in een serie kleine collages op paneel.

Marlieke Overmeer, coach Vrijdag 17 t/m zondag 19 juli 2020

Midweek Tekenen en schilderen van je levensloop Je gaat schilderend, tekenend, en knutselend steeds een periode van je leven in beeld brengen.

Ik vertel vooraf iets over elke levensfase. Elke fase werken we met ander materiaal en een nieuwe techniek.

Magda Vlasblom, biografisch coach Maandag 27 t/m vrijdag 31 juli 2020

Midweek Retraite Zen Zien Tekenen

5- Daagse Iconen schilderen

In deze midweek oefenen we ons in onbevangen waarnemen van de dingen om ons heen en verwonderen we ons opnieuw over dat wat er is. Tekenen - met een eenvoudig potlood - is daarbij ons hulpmiddel.

Nelleke Metselaar en Leo van Vegchel, docenten Zen Zien Tekenen Maandag 17 t/m vrijdag 21 augustus 2020

Op een reeds voorbereid paneel leert u een icoon te schilderen op traditionele wijze afhankelijk van de regio waaruit de icoon afkomstig is: Grieks, Russisch of Bulgaars. U maakt zelf uw verf met behulp van eigeel en pigment.

Martin Mandaliev, iconenschilder Donderdag 24 t/m maandag 28 september 2020

k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

3

erna ba k k e r, b e g e le i d s t e r e n th e ra p e u te

Wat is jouw nieuwe normaal?

A

ls alles verandert komt bovendrijven wat echt belangrijk is. Waar word jij je bewust van in deze bijzondere ‘corona tijd’? Welk patroon wordt zo uitvergroot dat je er wel naar moet kijken?

Welke relatie vraagt om helderheid? We zitten in een soort maxi retraite. Of we willen of niet we worden uitgenodigd naar binnen te kijken. Naar ons eigen virus dat in ons raast. Het virus van angst of schaamte of schuldgevoelens. Wat komt bij jou aan het licht en wil gezien worden?

Welk diepe verlangen komt omhoog? De tijd van wegstoppen en weglopen voor eigen patronen is voorbij. Het is tijd om helder te worden. Helder over wat echt bij jou past en wat niet meer. Voorbij schaamte en schuld durven kijken en moed verzamelen om een nieuw pad op te gaan.

Dit klinkt misschien groot maar het gaat over wat er gebeurt op jouw vierkante meter, in jouw huis en vooral in jouw hart. Wat is jouw nieuwe normaal? In jouw hart is er maar één iemand die weet wat goed of fout is, wat klopt of niet en dat ben jij. Niemand buiten jou weet wat echt waar is voor jou. Jouw waarheid mag jij ontdekken. Jezelf ruimte geven om verder te kijken dan je angst of je verdriet. Voorbij de schaamte durven voelen wat echt bij jou past in plaats van doen wat hoort of wat je altijd verteld is.

De weg naar binnen gaan is een individueel proces en ook weer niet. Zeker nu wordt het helderder dan ooit: we zijn als mensheid met elkaar verbonden. We zijn geen losse eilandjes die elk voor zich opereren. Wat ik wel of niet doe heeft effect op een ander, zowel positief als negatief.

Tijdens de stilteretraites voelen we ook altijd hoe verbonden we zijn met elkaar. Ieder doet zijn eigen proces én we zijn samen.

Waar de verbinding met het grotere geheel ook heel duidelijk zichtbaar wordt is in het werken met familieopstellingen. Je bent verbonden met waar je vandaan komt, met de levens van je ouders en voorouders.

Je wortels ervaren én op je eigen benen staan geeft kracht. Het heeft een helende werking om dat te ervaren.

We hebben elk individueel verantwoordelijkheid te dragen voor onze reis naar binnen, voor ons eigen hart.

Laat je het dicht omdat je bang ben voor afwijzing, voor nog meer pijn? Of gun je jezelf, stap voor stap, op te staan en het licht binnen te laten komen daar waar het pijn doet. Licht dat kan helen en bevrijden. Zowel voor jezelf als de mensen om je heen.

Wat is jouw nieuwe normaal?

Erna Bakker begeleidt de komende tijd de volgende programma’s: Zomerretraitemidweek Leef je vrij! www.kloosterhuissen.nl/p/1312 24 t/m 28 augustus 2020 Retraite Stilte bevrijdt! www.kloosterhuissen.nl/p/1506 21 t/m 25 juni en 2 t/m 6 juli 2020 Meer over Erna Bakker: https://www.leefjevrij.nu

Ik kijk er naar uit om elkaar binnenkort weer te ontmoeten!

lamme rt k a mp h u i s , be g e le i d e r e n f i los oof

Filosofische levenskunst in tijden van Corona

‘W

at moet je dus doen als je in een periode komt met minder speelruimte in het

openbare leven? Neem wat meer tijd voor jezelf.’

In een tweeduizend jaar oud geschrift komt de Romeinse filosoof Seneca met een verrassend actueel advies voor onze lockdown-situatie.

Seneca was een Stoïcijn. Deze filosofische school staat bekend om hun advies datgene te accepteren waar je geen invloed op hebt. Veel van onze onrust komt volgens hen voort uit verzet tegen dingen die buiten onze invloedsfeer liggen. Dit kan een regenbui zijn, het besluit van je partner om je te verlaten of de lockdown.

Het is volgens de Stoïcijnen de kunst om te omarmen wat er gebeurt.

Een veelgehoorde reactie op dit Stoïcijnse advies tot acceptatie is dat het apathie en passiviteit in de hand werkt. De Stoïcijnen pleiten echter voor een actieve vorm van acceptatie. Zij moedigen hun leerlingen aan te bedenken welke eigenschap zij in zichzelf kunnen trainen tijdens het accepteren van datgene waar ze geen invloed op hebben.

‘Welke eigenschap heb jij in jezelf kunnen trainen tijdens deze lockdown?’ Deze vraag stelde ik onlangs aan een groep doven en slechthorenden. Ik sprak voor hen op een online ontmoetingsplaats voor andershorenden, die in het leven is geroepen tijdens de quarantaine.

Sommigen waren in deze tijd van hun ‘computerangst’ afgekomen, anderen hadden (in de geest van Seneca) beter geleerd zichzelf te vermaken en iemand gaf aan dat hij door de contacten op dit digitale platform veel socialer was geworden dan voorheen. Een van de deelnemers liet mij achteraf weten dat hij deze manier van denken ook wilde leren toepassen op de acceptatie van zijn doofheid.

De Stoa, de Tuin van Epicurus, Plato’s Academie, Aristoteles’ Lyceum: de klassieke filosofische scholen waren oefenruimtes waar je nieuwe manieren van leven en denken kon inslijpen. Zulke scholen bestaan niet meer op deze manier. Daarom is het zo fantastisch dat het Dominicanenklooster Huissen tijdens de ‘Retraite Filosofische Levenskunst’ voor een paar dagen zo’n zelfde oefenruimte wordt waar deelnemers zich met elkaar afzonderen om zich nieuwe manieren van denken toe te eigenen. Al 2500 jaar worden deze methodes gebruikt om met meer geluk, rust, dankbaarheid en acceptatie te leven.

Lammert Kamphuis begeleidt tweemaal een Meerdaagse retraite Filosofische levenskunst Donderdag 13 t/m zondag 16 augustus en Donderdag 3 t/m zondag 6 december Meer info en aanmelden via www.kloosterhuissen.nl/p/1553 Over Lammert Kamphuis: www.lammertkamphuis.nl

Workshops

Midweek Fotograferen Zomerweek vanuit je hart, conLevenslust templatieve fotografie In deze inspirerende

Weekend Open vensters, schrijven over je leven

Leer vreugdevolle momenten zelf op te roepen en vast te leggen in een foto, die precies jouw waarneming weergeeft. Niets teveel en niets te weinig. Foto’s die je blijven raken!

Betty van Engelen, fotografe en coach Maandag 6 t/m vrijdag 10 juli 2020

zomerweek gaan we meer levenslust vrijmaken door te onderzoeken wat je tegenhoudt en ontdekkingen te vieren. Vind de verbinding met jezelf en daarmee ook met anderen.

Helmie Willems, coach Zondag 19 t/m vrijdag 24 juli 2020

4

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Weekend Persoonlijk verlies in perspectief

Weekend Vensters op Leonard Cohen

In dit weekend zet je schrijvend vensters open.

Je schrijft over jouw leven, over gebeurtenissen, mensen en ervaringen die je gemaakt hebben tot wie je nu bent.

Dit weekeinde staan we stil bij persoonlijke verliezen die jouw levensverhaal (ingrijpend) veranderden.

Je kunt hierbij onder meer denken aan overlijden, echtscheiding, ziekte en ontslag.

Monica Boschman, schrijfdocent Vrijdag 31 juli t/m maandag 3 augustus 2020

Jakob van Wielink, rouwcounselor en coach Vrijdag 28 t/m zondag 30 augustus 2020

Dichter en zanger Leonard Cohen zocht naar een taal die zijn ervaringen als mens in een gebroken wereld verbond met religieuze en mystieke wijsheid. We luisteren we naar zijn mooiste liederen en verkennen we de diepere betekenissen in zijn poëzie.

Frank Kazenbroot, geestelijk verzorger en auteur Vrijdag 18 t/m zondag 20 september 2020

Driedaagse Ontspannen door bewegen met Tai Chi Geniet enkele dagen van de ontspannende, zachte vormen van Tai Chi. De eenvoudige bewegingen brengen lichaam en geest tot rust, zodat er nieuwe ruimte ontstaat en je herboren het klooster weer verlaat.

Wilco Kruijswijk, coach Vrijdag 9 t/m zondag 11 oktober 2020

ONDERWEG ONDERWEG: het katern van de Kloosterkrant van Dominicanenklooster Huissen. Verdiepende artikelen over vaste thema’s, vaste rubrieken en informatie over de diverse programma’s.

Henk Jongerius, dominicaan, schrijver, retraiteleider

Leven zonder agenda

H

et gebeurt wel eens dat er een bijeenkomst of vergadering geannuleerd wordt en, eerlijk gezegd, is dat soms wel prettig: er komt wat ruimte voor andere dingen. Maar het is een wel heel merkwaardige

gewaarwording als je half maart een streep kunt zetten door al je afspraken voor de komende maanden!

Eerst overheerst het bijna kwajongensachtige gevoel van vrijheid: ik hoef helemaal niets, een soort vakantiegevoel waarin je bevrijd bent van allerlei verplichtingen en kunt doen wat je graag doet. Je begroet de dag met het ontspannen gevoel dat je vandaag gewoon vrij hebt.

Ordening Ook als je op vakantie bent, duurt het gevoel van even helemaal vrij zijn nooit veertien dagen of drie weken lang.

Mensen maken bijna vanzelfsprekend een soort indeling van hun dag, want wij hebben ordening nodig om ons prettig te voelen. Het is als een soort ritueel of heilige gewoonte waardoor onze vrije tijd toch enige structuur krijgt. Dat hebben wij nodig om ons goed te voelen, want op die manier ontstaat er veiligheid en geborgenheid. Zonder enige ‘vaste gewoonte’ zouden wij van minuut tot minuut leven en dat schept geen vrijheid maar eerder onrust.

In de dagen die volgden op het begin van de intelligente lockdown verschenen er dan ook artikelen in de kranten waarin mensen de noodzaak van een zeker dagritme naar voren brachten. Ik herinner me een contemplatieve zuster die vertelde dat een geregelde indeling van de dag rust en veiligheid geeft. Zo heb ik zelf ook het kloosterlijke ritme waarin ik leef weer leren kennen als een heilzame indeling van de dag.

Maar niet elke indeling van je dag maakt je gelukkig. Wij kennen ook een zinloze sleur waardoor alle dagen hetzelfde zijn. In een lied bezingt Herman van Veen dat op een treffende manier: Als een schaduw valt de avond op een doordeweekse dag.

En de dinsdag wordt begraven, en de radio speelt Bach.

De kinderen zijn onrustig want ze willen niet naar bed. ’t Is een slopende idylle in een veel te dure flat.

geven, een Bijbels leerhuis voorbereiden en houden met een mooie groep mensen, een inhoudelijk gesprek voeren met mensen die hier in ons centrum te gast zijn, een artikel schrijven, om maar enkele dingen te noemen.

In die bezigheden weet ik me verbonden met mensen, met hun vragen en twijfels, en zoek ik vragenderwijs met hen naar een perspectief. Dat geeft me vreugde en maakt mijn leven zinvol en gelukkig. Als je in een soort quarantaine verblijft, kun je wel heel erg op jezelf teruggeworpen worden en dat kan veel mensen eenzaam maken.

Wij hoorden ervan bij mensen die in een verzorgingshuis moeten verblijven of die alleen in het ziekenhuis liggen met een heel beperkte mogelijkheid van bezoek. Ik kan me levendig voorstellen dat er dan vragen komen waar dit alles toe dient.

Crisis Het woord ‘crisis’ heeft in het dagelijkse taalgebruik een vaak negatieve lading. Wij spreken over een crisis wanneer er belangrijke beslissingen genomen moeten worden om een gevaarlijke situatie te veranderen. Van oorsprong is het echter een neutraal woord dat afgeleid is van het Griekse woord voor scheiden, schiften, onderscheiden, beslissen, beslechten, richten en oordelen betekent. Zo bezien, is een crisis een ‘moment van de waarheid’ waarop een beslissing moet worden genomen die van grote invloed is op de toekomst.

Zo kan ook de huidige tijd waarin wij verkeren ons weer de mogelijkheid bieden om te ervaren wat er nu werkelijk belangrijk is in ons leven en te zoek naar waar het in ons leven echt om gaat. Mensen worden in dat opzicht ook weer creatief – zo horen en zien wij in de media – om toch contact met mensen te leggen en het laat ons overduidelijk zien dat ‘geen mens een eiland’ is.

Oog en oog ‘Wij kunnen de coronacrisis niet oplossen, maar wel de eenzaamheidscrisis’, zei koning Willem Alexander in zijn toespraak, en ik stem daar van harte mee in. Wij moeten weer leren wat het belangrijkste in ons leven is. Dat is volgens mij gezien worden zoals wij zijn. Een rabbijn heeft eens gezegd dat bij het laatste afscheid van een mens niet in herinnering wordt gehouden wat hij of zij allemaal gepresteerd heeft of naam heeft gemaakt, maar wat herinnerd wordt is hoe hij of zij in het leven heeft gestaan. Ik vertaal dat met of wij oog hebben gehad voor elkaar, of wij anderen gezien hebben, in de ogen hebben gekeken. Ieder van ons wil ten diepste gezien worden zoals wij echt zijn: mensen in hoop en vrees, verlangend naar erkenning van wie wij werkelijk zijn. Wie ooit door een ander echt gezien is als een mens die er mag zijn, zal daar kracht en bemoediging aan ontlenen.

Veel oudere mensen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, weten heel goed wat menselijke solidariteit in tijden van nood betekent en die is ook in de tijd waarin wij leven ontzettend belangrijk. Wij worden dan wel gevraagd om in een boog van anderhalve meter om elkaar heen te lopen, maar eigenlijk is dat een wonderlijke paradox. Wij lopen op afstand van elkaar om elkaar te behoeden en te beschermen en dit afstandelijke gedrag is tegelijkertijd een oog hebben voor elkaar. Het is in de grond van de zaak een nabijheid aan elkaar, omdat wij anderen niet in een onmogelijke positie willen brengen. Ik schrijf toch iets in mijn agenda, om te weten wat me te doen staat: Zien gezien worden de moeite waard zijn: wie wil dat niet?

Zien een gezicht krijgen uitzicht ontvangen: wie wil dat niet?

Want als blinden elkaar leiden vallen zij samen in de kuil van het niets van de dood.

En vandaag is het de elfde en hij is precies hetzelfde als de twaalfde of de tiende.

Ik kreeg wat ik verdiende: rozengeur, maneschijn rozengeur, maneschijn roze schijn.

Verbinding Wij leven niet graag in een sleur, maar hebben de behoefte om onze dagen zinvol door te brengen. Een van de belangrijkste dingen is daarbij de echte verbinding met andere mensen, niet gedachteloos en vanzelfsprekend, maar op een manier die mensen over en weer verrijkt. Je mag van geluk spreken als je zinvol werk hebt waarbij je voor en met anderen iets opbouwt of verdiept.

Toen ik zelf al mijn afspraken doorstreepte, werd ik mij ervan bewust hoe graag ik bepaalde dingen doe: een bezinningsdag

k at e r n k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

onderweg 1

De stilte voorbij

A

Dick Lieftink, is al vele jaren actief betrokken bij het Dominicanenklooster. Hij was werkzaam als bestuurder in het onderwijs en deed zijn ervaringen op in de mystiek van de verschillende religies.

lweer enige tijd geleden volgde ik in het klooster een retraite. Het was een week die

mij bracht naar de stilte. Op een dag nestelde zich in die stilte een verhaal dat ik daarna opschreef. In de gedwongen stilte van onze lockdown keerde het verhaal op een dag ineens zomaar weer terug. In een betekenis die ik nog niet had gezien. Een betekenis die de Amerikaans monnik Thomas Merton (1915-1968) treffend beschreef met de woorden: ‘The real meaning of silence is not to escape from people but to learn how to find them.’

Misschien is dat ook wel de betekenis van onze huidige gedwongen stilte. De stilte voorbij, om onszelf, en daarmee elkaar en de wereld weer een beetje terug vinden.

Het verhaal van de reiziger Leven vanuit inspiratie Een reiziger loopt door een groot woud. Hem is verteld dat zich in het hart van het woud het paradijs bevindt.

Op een dag staat de reiziger aan de oever van een rivier en ziet hij aan de overkant in de schittering van de zon een prachtig landschap. En hij weet: dat moet het paradijs zijn. Maar de rivier is breed en diep en het water stroomt snel. En de reiziger beseft dat hij de rivier niet zelf kan oversteken. En terwijl hij daar zo staat klinkt een stem van boven.

‘Kan ik u helpen misschien?’ De reiziger kijkt omhoog en ziet in de boom een prachtige vogel. En hij vraagt: ‘Is dat daar aan de overkant het paradijs?’ ‘Dat daar is inderdaad het paradijs’, antwoordt de vogel. ‘Is er een andere weg naar het paradijs?’, vraagt de reiziger. ‘Nee, er is geen andere weg’, antwoordt de vogel. ‘Maar hoe kan ik daar dan komen?’, vraagt de reiziger. ‘Want deze rivier oversteken, dat zal niet lukken.’ ‘Dan moet je vliegen, net als ik’, zegt de vogel. ‘Maar dat kan ik niet’, roept de reiziger

“Daar in dat paradijs leeft de geest van geloof, hoop en liefde.” vertwijfeld.

Dan is het stil. ‘Jij bent er vast geweest’, zegt dan de reiziger. ‘Misschien kun je er mij iets over vertellen.’

‘Dat klopt’, zegt de vogel. ‘Daar in dat paradijs leeft de geest van geloof, hoop en liefde.’ De reiziger zet zich in het zachte mos en luistert ademloos naar het verhaal van de vogel.

Als de vogel is uitgesproken, wil de reiziger hem nog wat vragen. Maar de vogel vliegt weg. En net als hij de boom verlaat dwarrelen twee prachtige veren naar beneden.

De reiziger pakt de veren van de grond. En vanaf die dag beschouwt de reiziger de vogel als zijn grote voorbeeld en inspirator. Zijn voorbeeld en inspirator van geloof, hoop en liefde.

Leven vanuit verbinding Een tweede reiziger loopt door een groot woud. Ook hem is verteld dat zich in het hart van het woud het paradijs bevindt. Op een dag staat de reiziger bij de oever van een rivier. Aan de overkant van het water ziet hij in de schittering van de zon een prachtig landschap. En hij weet: dat moet het paradijs zijn. Maar de rivier is breed en diep en het water stroomt snel. En de reiziger beseft dat hij de rivier niet zelf kan oversteken.

2 onderweg

En terwijl hij daar zo staat klinkt van boven een stem die zegt: ‘Kan ik u helpen misschien?’ De reiziger kijkt omhoog en ziet in de boom een prachtige vogel. En hij vraagt: ‘Is dat daar aan de overkant het paradijs?’ ‘Dat daar is inderdaad het paradijs’, antwoordt de vogel. ‘Maar hoe kan ik daar komen?’, vraagt de reiziger. ‘Want deze rivier kan ik niet oversteken.’ ‘Dan moet je vliegen, net als ik’, zegt de vogel. ‘Maar dat kan ik niet’, roept de reiziger.

Dan is het stil. ‘Jij bent er vast geweest’, zegt de reiziger.

‘Dat klopt’, zegt de vogel. ‘Daar leeft de geest van geloof, hoop en liefde.’ Maar als de vogel zijn verhaal heeft verteld, vraagt de reiziger: ‘Maar hoe kan ik dat allemaal geloven wat je zegt. Kun je me er ook iets van laten zien?’

De vogel laat iets uit de boom vallen en als de reiziger het oppakt ziet hij een prachtige witte bloem. Wit zoals hij nog nooit wit gezien heeft. ‘Het staat daar vol met velden met deze witte bloemen’, zegt de vogel, ‘de herinnering aan de hoop.’ Dan laat de vogel weer iets vallen. En als de reiziger het oppakt ziet hij een takje met felrode vruchten. Rood zoals hij nog nooit rood gezien heeft. ‘Het is de natuur die niet neemt maar geeft. Die met haar vruchten staat voor de onvoorwaardelijke geloof en liefde.’ Dan vliegt de vogel weg. De reiziger bergt de bloem en het takje met de vruchten zorgvuldig op. En vanaf die dag beschouwt de reiziger ze als zijn belangrijkste herinneringen. Die hem verbinden met geloof, hoop en liefde.

Leven vanuit wie je werkelijk bent Een derde reiziger loopt door een groot woud. Hem is verteld dat zich midden in het woud het paradijs bevindt.

Op een dag bevindt hij zich aan de oever van een rivier.

Aan de overkant ziet hij in de schittering van de zon een prachtig landschap. En hij weet: dat moet het paradijs zijn.

Maar de rivier is breed en lijkt diep en het water stroomt snel. En de reiziger beseft dat hij de rivier zelf niet zomaar kan oversteken. En terwijl hij daar zo staat klinkt een stem van boven.

‘Kan ik u helpen misschien?’ De reiziger kijkt omhoog en ziet in de boom een prachtige vogel. En hij vraagt: ‘Is dat daar aan de overkant het paradijs?’ ‘Dat daar is inderdaad het paradijs’, zegt de vogel. ‘Is er een andere weg naar dat paradijs?’, vraagt de reiziger. ‘Nee, er is geen andere weg’, zegt de vogel. ‘Maar hoe kan ik daar dan komen’, vraagt de reiziger. ‘Want deze rivier kan ik zo niet oversteken.’

‘Dan moet je vliegen, net als ik’, zegt de vogel. ‘Dat kan ik niet’, zegt de reiziger. ‘Maar misschien kan je mij dat leren’, vraagt de reiziger gedecideerd. De vogel moet hartelijk

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

lachen. ‘Je weet niet wat je zegt. Om van de aarde vrij te komen zul je alles wat je vertrouwd is los moeten laten.

Van al je gedachten, van alles wat je dierbaar is zul je afstand moeten nemen.’

Maar de reiziger blijft aandringen. ‘Ik wil het toch proberen’, zegt hij. ‘Dan zul je je reis moeten vervolgen langs het pad van de innerlijke wijsheid’, zegt de vogel.

‘Het pad van de innerlijke wijsheid?’, vraagt de reiziger.

‘Kun jij me wijzen waar dat pad hier in het woud loopt?’, vraagt de reiziger aan de vogel. ‘Dat pad loopt niet door dit woud’, antwoordt de vogel. ‘Dat pad loopt door jouw eigen leven.’ ‘Kun jij me bij dat pad helpen?’, vraagt de reiziger.

‘Dat kan’, zegt de vogel. ‘Maar dat vraagt lange, lange tijd.’

Vanaf die dag vestigt de reiziger zich onder de boom bij de vogel. En elke dag volgt hij bij de vogel van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat de lessen van het pad van de innerlijke wijsheid. De vogel leert hem over de kracht van concentratie. Over de moed van contemplatie. En over de vrijheid van meditatie.

En dan, heel veel later, op een ochtend, wordt de reiziger wakker. En ziet hij tot zijn verwondering dat de rivier is verdwenen. Maar ook de boom en de vogel zijn weg.

En in de verwondering van de stilte daalt bij de reiziger het allesomvattende inzicht in. Dat het paradijs niet iets is van de overkant en straks. De lessen van de vogel hebben hem geleerd dat het paradijs iets is van het hier en het nu.

“De lessen van de vogel hebben hem geleerd dat het paradijs de onthulling is van wat zich ten diepste in zijn hart bevindt en dat is… zijn ziel.“ De lessen van de vogel hebben hem geleerd dat het paradijs de onthulling is van wat zich ten diepste in zijn hart bevindt en dat is… zijn ziel. De lessen van de vogel hebben hem geleerd dat het paradijs de onthulling is van wat zich ten diepste in zijn ziel bevindt en dat is… de oneindige vrijheid van Gods Zijn.

Dan staat de reiziger op. Hij kent zijn opdracht. Hij weet wat hem te doen staat. Te leven, elk moment van de dag.

Vanuit geloof, hoop en liefde.

Theologe Marga Haas (www.margahaas.nl) publiceert elke twee weken een korte overweging bij een Bijbeltekst op haar blog Parelduiken in de Bijbel. Ook geeft ze verschillende retraites in het Dominicanenklooster.

Lethargisch loflied

M

evrouw Corona heeft ook hier toegeslagen.

Nee, ik ben niet ziek en mijn gezinsleden ook

niet. Maar de maatregelen doen hun werk. Toen

alles werd stilgelegd dacht ik aanvankelijk: ‘Mooi!

Crisis is een kans – laat ik er gebruik van maken!

Mijn freelance-agenda is leeg geveegd, dat betekent dat ik nu tijd heb voor het ontwikkelen van dit en dat. En o ja, met zus en zo kan ik ook meteen aan de slag.’ Echt, ik doe van alles en nog wat. Huis en tuin zien er piekfijn uit. Maar wat ik me had voorgenomen, namelijk dit en dat en zus en zo – het komt maar niet uit mijn handen.

Gelaten zie ik toe hoe de tijd als zand door mijn vingers glijdt. Telkens als ik denk aan mijn goede voornemens zakken mijn schouders nog een stukje.

Moedeloos bel ik een van de oudere dames die het leven op mijn pad gebracht heeft. Nadat ze verteld heeft hoe het aan haar kant van de lijn is, vraagt ze liefdevol hoe het met mij gaat. Ik zucht nog maar eens diep en beklaag mijzelf vanwege mijn lamlendigheid. ‘Blijkbaar kan ik het niet uit mezelf halen’, zeg ik. ‘Ik dacht ooit dat ik het prima zou doen als kluizenaar, maar dat valt nogal tegen.

Ik heb toch iets nodig om op gang te komen – een kerkdienst die voorbereid moet worden of een lezing of zo. Helemaal niets dat van buitenaf op me afkomt…

Het legt me compleet stil.’

Ik hoor haar glimlach. ‘Wat ben ik blij dat je dat zegt’, zegt ze. ‘Ik heb precies hetzelfde en ik vind het zó stom van mezelf! Het lucht me op dat ik niet de enige ben.’

Ze vertelt dat ze het samenzijn in de gemeente zo mist.

‘Ik heb blijkbaar de gang door de liturgie nodig, lijfelijk en samen. Zo naar zo’n schermpje staren waar een dienst op plaatsvindt, het is het niet hoor, voor mij. Ik heb méér nodig. Ik heb het maar opgegeven. Blijkbaar ben ik toch niet zo vroom als ik dacht.’

“Het leven, de schoonheid en de betekenis van de hele geschapen orde, van de pimpelmees tot de Melkweg verwijst naar het absolute leven en de schoonheid van zijn Schepper.“

Psalm 118 Even is het stil. ‘Weet je wat ik nu doe?’, vervolgt ze haar verhaal. ‘Ik ga op zondagochtend een uur wandelen, net als elke morgen. En die wandelingen, de gewone dagelijkse wandelingen, die worden voor mij een soort kerkdienst.

Ik leer op het ritme van mijn stappen Psalm 118 uit mijn hoofd. ‘Laat ieder ’s Heren goedheid prijzen, zijn liefde duurt in eeuwigheid’, weet je wel? En dan loop ik daar en zing ik in mijn hart en om mij heen barst de natuur uit zijn voegen en zingen de vogels dat het een lieve lust is en dat brengt me helemaal terug bij waar het om draait.

De liefde die God is.’

Ik veer op. ‘O, een beetje zoals ik mijn rondje fiets en op de steiger zittend over het Veerse Meer uit staar’, zeg ik.

‘Alleen leer ik niet tegelijk een psalm uit mijn hoofd. Maar als ik dan de vogels hoor zingen en krijsen, ieder naar zijn aard, en de vissen en kwallen zie zwemmen, ieder naar zijn aard, en krabben en allerlei schelpdieren over de bodem zie gaan, ieder naar zijn aard, en insecten zie langsvliegen of over het water lopen, ieder naar zijn aard – dan hoor ik in mijn hart ‘Laat heel de aard’ een loflied wezen.’ Zoiets?’ Ik zie voor mijn geestesoog de dame aan de andere kant van de lijn knikken. ‘We voegen ons in het loflied dat allang gaande is in de hele schepping’, vat ze mijn woorden puntig samen.

‘Het leven, de schoonheid en de betekenis van de hele geschapen orde, van de pimpelmees tot de Melkweg verwijst naar het absolute leven en de schoonheid van zijn Schepper’, schrijft Evelyn Underhill in Het spirituele leven. En dat verwijzen naar God, daar doen al die schepseltjes niets bijzonders voor. Ze zingen of krijsen, zwemmen of dobberen, kruipen of schuifelen, zweven of rennen – ieder naar zijn eigen aard. Dat is het enige dat ze hoeven doen om te verwijzen naar de Bron van alle leven, de liefde waaruit alles voortkomt. De pimpelmees hoeft geen koolmees te zijn en de Melkweg geen heelal; ze zijn precies goed zoals ze zijn.

En dat geldt niet alleen voor pimpelmezen en de Melkweg, maar voor mij – en voor iedereen - natuurlijk ook. Ook ik ben zo’n verwijzing. Daar hoef ik niets voor te doen, behalve dan mijn leven te leven. Ik hoef mezelf niet groter, beter of anders voor te doen dan ik ben. Mijn leven, precies zoals het is, is het loflied. En misschien is juist dát de levenslange geestelijke weg die de mens af te leggen heeft: aanvaarden dat je goed bent precies zoals je bent, of je nu zingt of krijst of je snavel houdt, zwemt of dobbert of stilligt, kruipt, schuifelt, zweeft, rent of stilstaat, óf, zoals in mijn geval: of je alles helemaal uit jezelf kunt halen of niet.

k at e r n k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

onderweg 3

De hete adem van de economie en de hoop op nieuwe perspectieven

H

oera, er komen eindelijk versoepelingen na bijna drie maanden te zijn opgesloten en aan huis te zijn gekluisterd. Het land gaat voorzichtig weer open, stap voor stap. Maar als het mis gaat, kunnen de

versoepelingen ook zo weer teruggedraaid worden. Dat is al in Zuid-Korea gebeurd, het eerste land dat na China het virus over zich heen kreeg en het voortvarend aanpakte, waar plaatselijk het uitgaansleven nu toch weer dicht moet, nadat een besmette jongere de kroegen was ingedoken.

Waar moeten de jongeren dan naartoe voor het samenzijn, voor sociale contacten? Ook in mijn woonplaats Nijmegen hangen ze ‘s avonds rond. Dat mag eigenlijk niet en geldt als samenscholing. Grote festivals zijn al helemaal nog niet mogelijk, misschien nooit meer totdat er een vaccin is. Ik zelf was er nooit zo’n fan van, ook niet van de kermis of van de Efteling. Maar de sociale onthouding in kleinere kring - zoals familie, kinderen, koren, kerkvieringen en sportclubs - mag voor mij nu langzamerhand versoepeld worden. Elkaar via het beeldbellen spreken is een mooie methode voor de overbrugging, maar kan niet op tegen de ontmoeting in het echt.

Naar Berlijn hoef je ook niet met de vliegtuig: de trein doet er een kleine zes-en-een-half uur over. In alle gevallen ben je meteen in het centrum van zo’n stad.

Je hoeft niet van het vliegveld nog een tram of bus te pakken en je hoeft niet uren van te voren in te checken.

Dus bij elkaar zal het in tijd niet eens zoveel uit maken, zeker niet op korte afstanden. Dan moet er nog wel een beter prijsbeleid komen, zodat de trein kan concurreren met de prijsvechters in de vliegbranche. Daar zijn al enkele voorbeelden van, er wordt aan gewerkt.

“Kan deze crisis ons bij het verduurzamen van onze samenleving

Help!

Nu, in mei, hebben de mensen ook weer zin om op vakantie te gaan. De reisbranche heeft een grote omzetdaling achter de rug en wil graag aan de slag gaan om de inkomstenderving een beetje in te halen.

Vliegtuigen gaan weer de lucht in. Eerst niet, dan toch wel: Schiphol mag voorzichtig groeien, vliegveld Lelystad gaat wellicht toch open als vertrekpunt van vakanties.

Help, gaan we weer gewoon op dezelfde voet verder?

Trekken we geen lering uit deze crisis? Dag schone lucht, dag teruggekeerde vissen in de grachten van Venetië!

Waarom moet alles groeien, groter en meer worden?

Er is ook een economie van het genoeg van Bob Goudzwaard en Harry de Lange die al uit de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw stamt. In deze crisis hebben we moeten leren om ons te beperken. En we hebben niet eens een tekort gehad aan de belangrijkste dingen zoals eten en drinken. We kunnen het vliegverkeer best een beetje beperken: niet alle vluchten schrappen, maar wel minder vliegen. En korte afstanden hoeven al helemaal niet per vliegtuig. In hartje Parijs kun je met de trein in minder dan drieënhalf uur komen. Er is een fantastische Eurotunnel en sinds kort ook een directe treinverbinding, de Eurostar, van Amsterdam naar Londen in iets meer dan vier uur.

nog een extra duwtje in de rug geven en op nieuwe perspectieven wijzen?

Er zijn al goede eerste berichten.“ Kan deze crisis ons bij het verduurzamen van onze samenleving nog een extra duwtje in de rug geven en op nieuwe perspectieven wijzen? Er zijn al goede eerste berichten. Er wordt in Brussel bijvoorbeeld veertig kilometer aan fietspaden aangelegd, de binnenstad wordt een soort woonerf, de auto krijgt minder ruimte en mag daar nog maar heel langzaam rijden. Heerlijk en veilig fietsen in een miljoenenstad! Ook in andere Europese steden komt er meer ruimte voor fiets en voetganger. Misschien wordt de drukte in het verkeer sowieso al minder, omdat in veel bedrijven nu gebleken is dat een deel van het werk prima online kan en daarbij ook nog efficiënter is.

Martina Heinrichs, theologe en programmacoördinatrice

houden we onze bestuursvergadering in een land ergens ter wereld. Ik geniet ervan, maar vind het soms ook wel confronterend: de cultuurverschillen, de economische kloof tussen arm en rijk, de krottenwijken versus de prachtige villa’s van de ‘happy few’. Zo heb ik interessante plekken gezien die ik alleen van de televisie kende, en een band met de mensen gekregen die projecten van levensbelang opzetten voor anderen aan de rand van de samenleving. Hierbij kan het fonds hen ondersteunen.

Alleen al de samenwerking met zo’n twintig vrouwen uit de hele wereld is zeer verrijkend, ieder vanuit een heel andere context en toch ook met dezelfde alledaagse problemen. Hoe zorg ik voor een goede toekomst van mijn kinderen en de komende generatie? Hoe kunnen we vanuit ons christelijk geloof en vanuit humanitair engagement een rechtvaardige samenleving voor iedereen tot stand brengen? Hoe bieden wij het hoofd aan deze coronacrisis, ook in landen waar de gezondheidszorg minder goed is, waar de overheid vanwege beperkte mogelijkheden of corruptie minder hulp kan bieden aan noodlijdende bedrijven en massale werkloosheid nauwelijks kan tegengaan?

Het maakt verschil of je deze vragen in de krant hebt gelezen of rechtstreeks van de betrokkenen hebt gehoord, een levendig netwerk dat mij in de afgelopen jaren naar Zuid-Korea, de Filippijnen, Guatemala en de VS, Slovenië, Thailand en Ghana heeft gebracht. In 2020 gaat de vergadering die gepland was in Puerto Rico vanwege corona niet door, tenminste niet fysiek. Wel op het scherm, wat nog knap lastig gaat worden gezien de tijdsverschillen. Maar goed, zo kan het werk tenminste doorgaan. We hebben het eerder gedaan met een sollicitatieprocedure. Ik wist niet dat zoiets mogelijk is.

Het scheelt bovendien ook nog enorm in kosten, die dan weer zinvol aan de projecten kunnen worden besteed.

En het is milieuvriendelijker. Gedwongen door corona gaan we over naar een ander beleid. We zullen elkaar ook nog wel in levende lijve ontmoeten, maar niet meer elk jaar. Dus in 2021 – als het hopelijk weer kan – op naar Puerto Rico!

“Als rijke Westerse landen zijn we te

Puerto Rico

ver doorgeschoten in onze welvaart

Ik doe vrijwilligerswerk voor een wereldwijd christelijk vrouwenfonds: The fellowship of the Least Coin. Elk jaar

en het groeimodel. We moeten een pas op de plaats maken, op de rem trappen.“ Visioen Ik hoop heel erg dat deze bijzondere tijden uiteindelijk kansrijke tijden blijken te zijn geweest. Dat we dus lering trekken uit de waarschuwing als effect van het virus. Als rijke Westerse landen zijn we te ver doorgeschoten in onze welvaart en het groeimodel. We moeten een pas op de plaats maken, op de rem trappen.

In de afgelopen maanden van de lockdown is gebleken dat dat kan. En dat dit tegelijk ten goede komt aan onze levenskwaliteit en het milieu. Dat in sommige sectoren van de economie banen en bedrijven zijn verloren gegaan, kan tot menselijke drama’s leiden en is vooral een appel aan onze verbeeldingskracht om een andere economie op poten te zetten. En nog meer te werken aan duurzame energiebronnen, duurzaam toerisme, en de menselijke maat van arbeid in een rechtvaardige samenleving.

Ben ik naïef als ik deze hoop, dit visioen uitspreek?

Ik weet wel dat er velen met mij zijn die deze crisis als kans voor de toekomst zien.

4 onderweg

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Creatieve mindset:

Erik op ten Berg is expert in brainstorming en creatief denken. Eigenaar van Pioen Consult.

een mindset als coronavaccin

D

insdagochtend, half elf. Ik heb voor mijn lief en mijzelf een heerlijke cappuccino gemaakt.

Even een momentje samen, kwartiertje pauze in het zonnetje op de bank, beetje babbelen over hoe het met ons gaat. Het is ons dagelijks ritueel sinds het moment dat we allebei thuis aan het werk zijn. Ik als brainstormdeskundige en trainer in creatief denken. Veel van mijn klantopdrachten zijn uitgesteld tot na de intelligente lockdown. Dat zal wel tot aan de zomer zo doorgaan, vermoed ik.

Ik heb nu wat meer tijd voor mijn eigen bezinning, bezieling en beweging. Dit in tegenstelling tot mijn lief. Mijn vrouw geeft haar Nederlandse lessen nu online aan haar volwassen anderstalige leerlingen.

Zij heeft al haar creativiteit nodig voor het omgooien en omvormen van de lesprogramma’s.

Vandaag is ze gestrest. De internetverbinding is slecht.

Het huiswerk is onduidelijk. Enkele leerlingen hebben het moeilijk en dreigen uit te vallen. Eigenlijk geen tijd voor een koffiepauze. Te druk. Nu al af aan het tellen tot het weekend, en dan nog acht weken tot aan de zomervakantie. Ze zegt zelf dat deze overlevingsstand van vandaag niet goed is, maar kan het even niet anders doen. ‘Ik zit in een kramp vandaag, in mijn eigen lockdown!’ Als ik vraag hoe ze haar creativiteit gaat gebruiken om dit weer om te buigen, reageert ze heel bitsig met: ‘Nu even niet!’ Als ik vervolgens vraag hoe het haar een vorige keer wel lukte zegt ze: ‘Ik weet het allemaal wel, maar nu kan ik het even niet!’ Ze drinkt haar koffie op en gaat snel weer naar haar werkkamer, Whatsappend lesgeven aan de volgende leerling. Haar hoofd overlopend van veel te veel gedoe. Ik hoop dat het snel weer anders zal zijn.

Ik realiseer me dat dit voorbeeld precies laat zien waar het om gaat in deze coronatijd. Ben je in staat om goed te reageren op onverwachte gebeurtenissen? Heb je een creatieve mindset om mee te bewegen met wat op je pad komt? En hoe zorg je ervoor dat deze mindset binnen bereik is als je hem nodig hebt? En ineens merk ik dat mijn expertise in creativiteit mij een paar mooie inzichten geeft in deze coronacrisis.

“Creativiteit is meer dan alleen een beetje brainstormen of outside-the-box denken.“ Kunst van zelfprovocatie Creativiteit wordt gezien als de kunst om patronen of gewoontes te doorbreken. Het is de kunst om tot nieuwe ideeën te komen die leiden tot mooie bruikbare dingen, activiteiten of inzichten. Maar wat als je even in je eigen ‘mental lockdown’ opgesloten zit en alleen nog maar kan zeggen: ‘Nu even niet!?’ Creativiteitsgoeroe Edward de Bono heeft het dan over provocatief ingrijpen. Onze denkpatronen zijn dan zo hardnekkig dominant dat we onszelf geforceerd moeten afleiden, de druk van mentale ketel moeten halen en onze inspiratie opnieuw ergens anders moeten gaan zoeken.

De kunst van zelfprovocatie dus, de kunst om je eigen patronen te doorbreken. En eigenlijk is dat heel eenvoudig.

Bijvoorbeeld: Ga buiten een eind wandelen of fietsen om je hoofd leger te maken. Daarmee geef je jezelf weer wat denkruimte voor nieuwe ideeën en oplossingen.

Neem de tijd om wat lekkers voor jezelf te koken. Doe boodschappen, neem de tijd in de keuken en geniet van je recept. Het brengt je weer naar het hier en nu.

Luister naar je favoriete muziek, beweeg, wieg mee, dans, zing, fluit of neurie mee. Je zult merken dat de energie weer gaat stromen in je lijf en in je hoofd.

Creatieve mindset Er is veel onderzoek gedaan naar creatieve vermogens van mensen en hoe je deze meer kunt ontwikkelen.

Zo zijn er een vijftal cruciale vaardigheden die leiden tot een creatieve mindset: 1 Het begint allemaal met het kunnen uitstellen van je oordeel (keep open). Om niet meteen ergens iets van te vinden of anderen te willen overtuigen van jouw mening. Dit leidt tot openheid bij jezelf en naar de ander. Het geeft de ruimte om ook andere ideeën te onderzoeken.

2 Meteen gevolgd door het eenvoudig kunnen bedenken van meerdere ideeën in plaats van stoppen bij de eerste de beste oplossing die je te binnen schiet (fluency).

3 Daarbij is het erg plezierig als je dan de flexibiliteit en lenigheid van geest hebt om vrij te kunnen associëren en verrassende combinaties kunt maken (flexibility).

4 Het wordt extra kleurrijk als je daar je fantasie en verbeeldingskracht gaat gebruiken. Vaak worden je ideeën zo origineler, aansprekender en aantrekkelijker (originality).

5 De vijfde draait om oog voor de details, de drang om een idee te verfijnen en concreter uit te werken. Dat brengt je richting voldoening en realisatie (elaboration).

Al vele jaren mag ik mensen leren hoe ze een creatieve mindset bij zichzelf kunnen versterken. Ik ben me er nu in deze coronatijd extra van bewust dat deze vijf vaardigheden meer en meer ook mijn manier van leven zijn geworden. En ik merk dat ik deze mindset extra aan heb staan wanneer het normale leventje even overhoop wordt geschopt. Ik ben minder vaak gestresst. Ik loop minder vaak vast. Ik heb altijd wel ideeën hoe ik een situatie kan aanpakken. Ik ervaar veel plezier en voldoening in mijn werk en in mijn leven. Ik heb het gevoel dat mijn creativiteit me altijd op een inspirerende manier verder helpt.

Dagelijkse creativiteit Hoe kun je die creatieve mindset nu zelf wat meer aandacht geven? Creativiteit is meer dan alleen een beetje brainstormen of outside-the-box denken. Creativiteit laat zich ook volop zien in huis-tuin-keuken-situaties en in wat meer artistieke aspecten van ons leven. Ik zal je een paar van mijn eigen voorbeelden geven: Mijn dochter en haar vriendje ‘hadden twee jaar’ en wilden graag uit eten om dat te vieren. Dat kan nu even niet. Dus mijn vrouw en ik hebben voor hun een privé diner van zes gangen gekookt en uitgeserveerd op zolder die we hadden omgebouwd tot romantische restauranttafel. Het werd voor ons allemaal een onvergetelijke avond.

Het atelier waar ik elke week ga beeldhouwen is gesloten. Ik miste de wekelijkse routine en bedacht dat ik thuis wel een boomstam kon gaan beeldhouwen.

Gewoon in de tuin op een werktafel met een beitel en een hamer. Het resultaat na een paar dagen was een prachtige grote kop van een denkende man.

In dit voorjaar heb ik veel oog voor onze tuin en we hadden nog veel bloemzaadjes. Ik ben met veel liefde en aandacht nu bermbloemen en zonnebloemen aan het opkweken. Ik geniet ervan om in detail te zien hoe de natuur zich hierin laat zien.

Door alle aandacht voor de coronacrisis in Italië en Spanje ben ik veel meer risotto’s en paella’s gaan koken. Ik vind het heerlijk om te experimenteren met ingrediënten en zo allerlei nieuwe combinaties te ontdekken.

“Een creatieve mindset helpt mij om mee te bewegen in alle hectiek en tegelijkertijd mezelf te blijven.“ Crisis en kansen Ik ben me in deze coronatijd meer dan anders bewust van het belang van mijn eigen bezinning, bezieling en beweging. De drukte en onzekerheid om mij heen proberen mij elke dag weer af te leiden van wat ik eigenlijk wil en kan doen. Een creatieve mindset helpt mij om mee te bewegen in alle hectiek en tegelijkertijd mezelf te blijven. Het helpt mij om nieuwe kansen en mogelijkheden te ontdekken. Het helpt mij om elke dag toch ook weer mooie dingen te laten gebeuren.

Elke dag weer nieuwe kansen. Zelfs in deze coronatijd.

k at e r n k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

onderweg 5

De wereld is te groot

H

et leed van de wereld is te groot voor mij.

Ik word er niet door overweldigd. Ik kan

me er gewoon niet mee verbinden. Uiteindelijk maken we er een potje van en dan gebeurt er iets waardoor de menselijke kant van de wereld in elkaar stort. Dat is zoals het is en daar kan ik goed mee leven. Of het over veertig minuten, veertig dagen of veertig miljoen jaar is, maakt me eigenlijk niet zoveel uit. Een generatie zal het moeten meemaken. Of misschien wel meerdere.

Op mijn meest defaitistische momenten denk ik:

berichten waarom ik als eindverantwoordelijke van mijn bedrijf juist nu diensten af moet nemen van marketeers, coaches en procesverbeteraars. Als ik zo rechtstreeks benaderd word door wildvreemden, krijg ik pukkeltjes.

Ik heb daar een hekel aan. Laat me met rust. Tot ik me ermee verbind dat achter al die mailtjes ook mensen zitten die liefde hebben voor hun eigen bedrijf en proberen de banen voor hun werknemers veilig te stellen.

En ik begrijp het: als je als bedrijf niet naar buiten treedt, bloed je dood. Langzaam of snel. Dus hoe ben ik met mijn klanten bezig? Ik heb het even nageteld. Sinds de lockdown heb ik nul van onze klanten gesproken. Ik heb nul klanten nagebeld om te vragen hoe het met ze was.

Of ik ze met iets kon helpen. Soms denk ik: dat had ik wel moeten doen. En even later: waarom dan?

hoe meer generaties mensen er nog komen,

“Ik merk dat ik niet naar buiten ga,

hoe meer leed er nog zal zijn.

Mij geeft die, voor mij, diepgevoelde waarheid vrijheid.

Ik hoef het leed van de wereld niet te dragen. Het leven heeft geen zin. Toevallig ben ik er. En nu ik er toch ben, wil ik er voor mijn omgeving en mezelf iets moois van maken, zo lang het duurt. Soms denk ik dat ik behoorlijk onthecht door het leven ga. Soms denk ik dat te lui ben en niet genoeg geef van wat ik heb.

Corion, mijn bedrijf met 23 Raadgevers, richt zich op de realisatie van een menselijker maatschappij. Wij helpen grote (semi-)overheden, onderwijsinstellingen en zorginstellingen om een slag te maken. Bijvoorbeeld door te zorgen dat alle slachtoffers van grote misdrijven door het OM goed geïnformeerd worden over de procesgang. Of dat Schiphol veiliger wordt.Tegelijkertijd heb ik niet het gevoel dat ik zelf veel kan doen om een betere wereld te helpen maken. Ik vind het al heel wat als ik er kan zijn voor de mensen in mijn omgeving.

Naar buiten De wereld is in crisis. Ik zie restaurateurs, kleine ondernemers, zzp’ers die op creatieve manieren hun bedrijf proberen te redden en vraag proberen te genereren.

Sociale media staan er vol mee. Geweldig om te zien natuurlijk. Mijn mailbox en LinkedIn lopen over met

6 onderweg

maar naar binnen. De wereld opent zich niet voor mij: ik ben vooral bezig met wie ik al ken.“ Naar binnen Ik merk dat ik niet naar buiten ga, maar naar binnen.

De wereld opent zich niet voor mij: ik ben vooral bezig met wie ik al ken. Blijkbaar ben ik een binnenbaas. Een buitenbaas vindt het leuk om markten te verkennen, nieuwe producten neer te zetten, klanten aan te boren.

Ik vind daar niks aan. Ik word er veel blijer om met David te sparren over hoe hij zichzelf het beste presenteert, of met Myrthe over hoe zij de komende jaren ergens directeur zal worden van een maatschappelijke instelling.

En iedereen werkt thuis natuurlijk. Ik doe heel erg mijn best om te zorgen dat we met elkaar in contact blijven.

Dat we het zien als het minder gaat met iemand. Omdat zij alleen in haar flatje zit of hij juist gek wordt in een huis vol kinderen en zijn vrouw ziek is. Want dat raakt me.

Ik hoop dat we elkaar virtueel kunnen vasthouden en tijdens een digitale borrel van ons af kunnen zeuren.

Ik ben de katalysator van contact. Maar een bedrijf

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Jeroen Top is algemeen directeur bij Corion, gericht op raad en daad bij het oplossen van vraagstukken rondom mensen, bedrijfsprocessen en ICT.

heeft allebei nodig: een buitenbaas en een binnenbaas.

Zonder nieuwe opdrachten houdt het een keer op.

Crisis en kans: gedeeld leiderschap Natuurlijk houden we bij ons bedrijf goed in de gaten welke impact corona direct en indirect op ons heeft.

Gelukkig blijven onze klanten ons nog net zo trouw als in 2019. Maar je weet het niet. Ooit gaat de overheid die miljarden bezuinigen om de begroting weer sluitend te maken. Dan krijgen we het vast moeilijk.

Bij Corion doen we aan holacratie. Dat betekent dat iedereen binnen het bedrijf naast zijn of haar gewone taken ook een rol heeft in het laten groeien van het bedrijf. De hiërarchie van ons bedrijf is klein en wordt steeds kleiner. Het is geen makkelijk besturingsmodel, of in ieder geval was de overgang van de oude naar de nieuwe structuur niet makkelijk.

Maar nu, nu er zwaar weer op komst is, bewijst het zijn waarde. Ik zie dat onze Raadgevers hun rol nog meer gaan pakken. Opeens ontstaan er initiatieven om ons accountmanagement in de breedte vorm te geven (in plaats van bij een enkeling) en om ons salesproces te verbeteren. Ik hoef er alleen maar bij te staan en af en toe een aanmoedigend woord te laten vallen. We hebben straks niet één buitenbaas, maar 23! En daar word ik blij van, omdat ik zie dat we groeien. Ik ben ook trots, omdat ik weet dat ik daar een rol in heb gespeeld.

Maar ook Corion houdt eens op te bestaan. Misschien omdat zelfs 23 buitenbazen niet genoeg blijken te zijn.

Of omdat we het zo goed doen dat iemand ons heel graag wil overnemen. Het bedrijf houdt een keer op.

In ieder geval voor mij. Die gedachte raakt me ook niet, niet echt in ieder geval. En of dat over veertig weken of veertig jaar is, maakt me al helemaal niet zoveel uit.

Wat me wel uitmaakt of het die 23 mensen goed gaat.

Die zijn me lief. Omdat ik ze ken. Zijn ze meer waard dan 23 andere mensen? Nee. Maar voor mij wel.

En verder? De wereld is in crisis. En elke dag gaat de zon op. Het is lente. Nou vooruit, laten we de menselijke wereld alsjeblieft nog veertig jaar leefbaar houden.

Zodat mijn dochter nog wat van haar leven kan maken.

Dat dan weer wel.

Ron van Es is founder van School for Purpose Leadership en initiator en eindredacteur van het nieuwe boek Anders Verder, 24 schrijvers over een wereld na corona.

Anders Verder

D

e belangrijkste vraag tijdens een crisis is altijd: wat gaan we ervan leren? Is er ruimte voor

een transitie, een transformatie? Is dit het moment van een doorbraak? Kunnen we zien met nieuwe ogen? Leven met een ontvankelijk hart? Of blijft alles bij het oude, business as usual?

In het onlangs verschenen boek Anders Verder nodigde ik maar liefst 23 schrijvers uit om samen met mij te kijken naar die kans voor een blijvende verandering. Zijn we genoeg geschrokken zodat we zullen zeggen: dit nooit meer! Hebben we voldoende inzicht verworven tijdens deze coronacrisis om te weten dat het roer om moet?

Of zakt de moed ons in de schoenen en zoeken we het bekende, veilige bestaan weer op? Alle schrijvers schreven vanuit hun expertise en invalshoeken een boeiend stuk over economie, maatschappij, ecologie en vooral over hun persoonlijk zoeken. Want deze crisis was en is vooral een uitnodiging om het zelf te onderzoeken. Wie was ik en ben ik nu? Wat is eigenlijk belangrijk? Waar draag ik straks aan bij? Hoe ziet mijn wereld er uit? En hoe ziet de wereld er straks uit?

“Er is een oude wet met betrekking tot tijden van crisis en die luidt: de oude actie geeft dezelfde re-actie als er onderweg niets verandert in je systeem.“ Re-actie Er is een oude wet met betrekking tot tijden van crisis en die luidt: de oude actie geeft dezelfde re-actie als er onderweg niets verandert in je systeem. Dus als we willen dat onze re-actie anders zal zijn dan de oude actie - lees ons handelen - dan moet er onderweg iets gebeuren.

Voordat onze re-actie iets anders laat zien zullen we onderweg een fase van stilte, of niet-weten moeten ervaren. Die fase is voor velen van ons lastig, of soms zelfs ‘niet te doen’. In de stilte komen wanhoop, rouw en angst ons bezoeken. Geen genode gasten. Mensen die graag in de actie stand staan roepen dan: ja, daar heb ik geen zin in! Of: dat kan ik nu niet gebruiken! Wanhoop, rouw en angst lijken een beetje op de drie heksen in het bekende toneelstuk Macbeth van William Shakespeare.

Even opfrissen: dit zijn de drie vrouwen die Macbeth voorspellen hoe hij aan zijn einde zal komen door een oprukkend bos. Een onmogelijke voorspelling, want een bos kan niet lopen, denkt Macbeth. Totdat blijkt dat het leger dat hem komt verslaan zich vermomd heeft met grote takken, een bos dus.

Als actie niet gelijk zal staan in deze crisis aan re-actie zullen we dus goed moeten luisteren naar de voorspellingen van deze drie ervaringen in de stilte: wanhoop, rouw en angst. Wat zeggen ze ons? En geloven wij hen? Of wuiven we hen weg; dit wil ik niet, hier wil ik niet aan.

De schrijvers in het boek Anders Verder zijn allemaal aan de slag gegaan met deze drie ‘wijzen’. Wat vertellen wanhoop, rouw, angst mij? Om daarna in hun re-actie met een plan te komen, een verhaal, een inzicht, een pad te gaan. Maar het zijn niet de welbekende oude inzichten, de plannen die al klaar lagen. Want in de stilte zijn ze

gerijpt. In het stilvallen was er ruimte om na te denken.

Konden de drie ervaringen aanschuiven aan tafel. Was er een luisterend oor en hart. Want juist deze crisis kon en kan ons veel leren.

leven die niet de onze zijn, als we niet bereid zijn tegen ons eigenbelang in te denken, onszelf te verliezen, zullen wij uiteindelijk zelf minder mens zijn. Onze eigen levens zullen dan even comfortabel als nietszeggend zijn.’

In het boek hun lessen. Niet dat het boek de oplossing biedt, maar wel de opstart van de gesprekken over hoe de wereld er uit zal gaan zien na deze coronacrisis.

Maar lezen is niet genoeg. Ik wens je vooral de fase van stilvallen. Het niet-weten. Ik wens je wanhoop, rouw en angst als gesprekspartners. Als wijze vrouwen.

Als ervaring.

Ik hoop dat het boek Anders Verder je zal uitdagen om je moed te tonen en de stilte toe te laten. Met alle gevolgen van dien. Met de gevoelens die je liever uit de weg gaat, maar die ware raadgevers zijn. Met een fase van nietweten die naar een dieper weten leidt. Met inspiratie om te bedenken hoe we straks weer meer mens kunnen zijn en menselijk zullen reageren op een wereld die dat kwijt was. Hoe een ander economisch systeem meer vanuit liefde zal kunnen werken dan vanuit hebzucht. Hoe een samenleving weer inclusief zal zijn voor mens, dier en planeet. Hoe het besef dat we één geheel zijn onder de hemel ons handelen zal leiden. Hoe wanhoop, rouw en angst niet worden weggemasseerd in hoopvolle groeicijfers in verkoop van spullen die ons nooit gelukkig hebben gemaakt. Hoe de woestijn waar we in terecht kwamen nieuwe woorden gaven aan onze idealen.

Ik hoop dat onze re-actie blijvende waarde zal geven aan een wereld na deze crisis.

Woestijn Zo’n periode noemen we ook wel een woestijnervaring.

In de droogte van het bestaan de overkant van de woestijn zien te halen. Maar eigenlijk kun je de woestijn ook opzoeken. Zoals het bekende verhaal van Jezus in het Nieuwe Testament die in de woestijn zijn eigen demonen opzocht. Omdat hij wist dat die niet vanzelf weg zouden gaan. De demonen die, net als het leger dat zich bij Macbeth als een bos had vermomd, het op zijn leven hadden gemunt. Daar in die woestijn ging hij zijn innerlijke gevecht aan. Actie dus. Om met een re-actie die woestijn uit te komen. Gelijk na zijn woestijnervaring gaat hij dan een berg op en spreekt daar zijn beroemde Bergrede uit. Wat een re-actie!

Wanhoop, rouw en angst hebben woorden gebracht die vandaag de dag nog steeds rondzingen. Het zijn de acht regels die nu als de ‘Gulden Regel’ worden gezien en overigens in veel religies en spirituele stromingen worden genoemd. De essayist Bas Heijne haalt de Bergrede als inspiratiebron aan in zijn laatste essay Mens/Onmens: ‘Wanneer wij ons niet inspannen ons daadwerkelijk in andere ervaringen dan die van onszelf te verplaatsen, ons daadwerkelijk in gedachtewerelden proberen in te

k at e r n k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

onderweg 7

Never waste a good crisis

E

en gesprek over deze tijd van de coronapandemie met Bernd Jansen, een bijzondere man waar ik een bijzondere band mee heb. Hij is een van de mannen waar ik regelmatig mee knuffel als wij

elkaar zien. Helaas kan dat niet op dit moment. We zitten in coronatijd samen in de zon te praten over het leven. Het is paradijs op aarde.

Zo’n 12 jaar geleden ontmoetten we elkaar. Bernd kwam kijken of hij in het klooster zijn NLP opleidingen wilde gaan organiseren. Het was een bijzondere ontmoeting en sindsdien organiseert hij met zijn vrouw Suzanne vanuit hun Instituut Menz in ons klooster opleidingen en trainingen op het gebied van communicatie en persoonlijke ontwikkeling, gericht op een bewuster leven en zingeving. Tijdens die ontmoeting kwamen we ook op het plan om een trainingstraject te organiseren voor jongeren met als doel om te ervaren wie ze zijn, wat ze willen en welke mogelijkheden ze hebben. Inmiddels hebben meer dan 200 jongeren deze training gevolgd.

Op de vraag hoe hij deze tijd ervaart zegt Bernd dat deze tijd wel op een verdubbelaar lijkt. “Alles is uitvergroot. Bij mensen die vóór corona veel angstige gedachten hadden zie je dat die angst nu meer aanwezig is en bij mensen die in vertrouwen of vreugde leefden, is dat nu ook duidelijker zichtbaar. Alle basispatronen lijken uitvergroot.

Als we bijvoorbeeld naar de zorg kijken en zeker ook de Intensive Care zorg in Nederland dan is deze zo efficiënt georganiseerd, dat we amper nog dingen als deze pandemie, kunnen opvangen. Die rekening kregen we nu gepresenteerd. Duitsland heeft dat bijvoorbeeld anders gedaan en daar is op de 100.000 inwoners ongeveer 430% meer IC capaciteit in vergelijking met ons aanwezig.

Daardoor is er ook meer ruimte om bij een calamiteit een groot aantal mensen op de IC’s op te vangen en zij hadden zelfs ook capaciteiten om Nederland te helpen met deze coronapandemie.

Omdat Corona veel blootlegt kunnen wij ons misschien ook afvragen of ons economisch model dat op onbeperkte groei gebaseerd is misschien ten koste van ons welzijn gaat. Ik verwacht dat we steeds vaker geconfronteerd gaan worden dat onbeperkte groei niet mogelijk en onnatuurlijk is. En de effecten worden steeds duidelijker, zoals hoe we omgaan met het milieu en hoe scheef de sociale verhoudingen gegroeid zijn.

8 onderweg

Deze corona tijd maakt pijnlijk duidelijk dat veel mensen het niet redden in onze maatschappij. Het aantal daken thuislozen is gestegen naar meer dan 40.000 en de hoeveelheid mensen die een beroep doet op de voedselbank is ook gegroeid. Het is prachtig dat we voedselpakketten uitdelen, maar klopt het dan dat dit in een rijk land als Nederland nodig is?

Misschien kan juist deze crisis in deze tijd wel een enorme kans voor ons zijn. Never waste a good crisis zei Winston Churchill toch? Ik ben benieuwd welke lering wij uit deze tijd trekken. Ook persoonlijk. Misschien kunnen wij door corona weer leren om beter met lastige dingen in ons leven om te gaan. Als westerse maatschappij zijn we de laatste decennia steeds welvarender geworden. Ook het niveau van comfort is gestegen en ik denk een tendens in de maatschappij waar te nemen om alles te doen om maar ongemak en pijn te vermijden. De keerzijde hiervan is dat wij daardoor ook afleren om met ongemak om te gaan.

Ik ken veel mensen die niet meer hebben geleerd om met het gevoel van onrust of andere niet fijne emoties om te gaan. Sommigen zijn er zelfs bang voor geworden.

En in plaats van leren deze aan te nemen als onderdelen van het leven, zijn we vaak geneigd afleiding te gaan zoeken als we geconfronteerd worden met ongemak en onrust in plaats van te kijken wat er echt speelt.

En impulsief lijkt het natuurlijk aantrekkelijk om te appen, youtuben, iets online te bestellen of zich op een andere snelle manier af te leiden. Dit geeft notabene onmiddellijk arousal. Ons lichaam maakt endogene opiaten aan, een soort endorfineshot. Dit geeft inderdaad een kort geluksgevoel, alleen het haalt je weg van waar het echt omgaat of wat de situatie jou wil leren. En het creëert een soort verslaving wat voor nog meer structurele onrust zorgt.

Al deze afleidingsstrategieën blijven een soort illusie van geluk geven.

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Aalt Bakker, directeur van Stichting Dominicanenklooster Huissen in gesprek met Bernd Jansen, oprichter en trainer van instituut Menz.

Dit is het gelukgevoel wat gebaseerd is op voorwaarden.

We geloven dan dat we voorwaarden nodig hebben om gelukkig te zijn, zoals als we werk hebben, als we vakantie hebben of als we iets gekocht hebben. Als die voorwaarden wegvallen, verdwijnt ook het geluk. Dat is voorwaardelijk geluk en dat gaat om hebben. En dit geluksgevoel is van korte duur omdat het niet gaat om zijn.

In het Vietnamese Zen heb ik geleerd dat er 6 vormen van geluk bestaan. Een structureel gevoel van geluk kan alleen maar van binnen uit komen en gaat over innerlijke vreugde en vrede. Dat gaat over vol in het leven staan, over ervaren in het hier en nu en over ervaren van geluk, zelfs in tijden van ongeluk. Geluk gaat ook over het kunnen omgaan en herkennen van je emoties. Als we dat kunnen, leidt dat tot meer vertrouwen en minder angst in ons.

Dan kunnen we ons automatisch meer verbinden met anderen en dan worden we als samenleving ook veel krachtiger en meer verbonden.

Als wij ongemak en onrust en problemen zelf kunnen oplossen, dan is dat ook vanuit neurowetenschappelijk perspectief de meest bevredigende gelukservaring die er is. Als we dat vaker ervaren, en ook bij ongemak, dan trainen onze hersenen zich. Dat helpt ons om ook met grotere problemen om te gaan.

Met ons Instituut Menz leren we mensen dit bij zich zelf te herontdekken en dit te ervaren en ook om dat te vertalen naar dagelijks leven en werk. We zien vaak dat dan in iemands leven iets essentieels verandert. Dan verdwijnen niet werkende strategieën en komt er meer vertrouwen en ook een focus op wat echt belangrijk is in ieders leven. Dat is te trainen en te ontwikkelen. We laten mensen dit ervaren en dan leren mensen dit bij zich zelf herkennen en dan hoef je het niet meer uit te leggen.

Ik zie een tendens dat mensen ervaren dat consumptie niet echt gelukkig maakt. Zij zoeken naar zin en betekenis en naar echt gelukkig zijn zonder voorwaarden, en dat kan alleen maar uit jezelf komen”.

We kijken elkaar stil aan en geven elkaar een knuffel op afstand. Wat ben ik blij met die ontmoeting van 12 jaar geleden.

geert je co u we n b e rg h , be g e le i d s t e r e n au teur

Vraag je Vrij: een nieuw programma in het klooster

W

ie schrijft leert haar of zijn geest kennen.

Dit is het uitgangspunt van al mijn

schrijfprogramma’s. We schrijven samen tien minuten over handzeep, de handen van je moeder of wat je liever niet wil zeggen. Welke ingang je neemt maakt niet uit.

Nadat ik meer dan tien jaar op deze manier schreef, merkte ik die toenemende bekendheid met mijn gedachtewereld op. Maar tegelijkertijd zag ik dat er weinig beweging zat in de dingen die me dwarszaten.

Stapels kladblokken vulden zich met een hoop onverwachte herinneringen, maar ook met min of meer dezelfde tirades, obsessies en kwetsuren. Ik ging me, om het plat te zeggen, niet noodzakelijk beter voelen door schrijven.

Zoals dat gaat, liep ik in een samenloop van omstandigheden tegen The Work van Byron Katie aan. Een radicale maar toegankelijke manier om gericht je stressvolle gedachten te bevragen. Aan stressvolle gedachten had

ik geen genoeg. En tot mijn verbazing ‘werkte’ The Work voor mij: één voor één brokkelen de bakstenen van lijden af. Voor mij waren dit gedachten als ‘de vleesindustrie is crimineel’, ‘de gemeente zou niet alle bermen moeten platmaaien’ of ‘mijn vriendin moet me niet vertellen wat ik moet doen’. De lijst is eindeloos.

Foto: Coco Broeken En ik ben niet de enige. Van de schrijvers in mijn programma’s hoor ik dezelfde ondermijnende gedachten.

‘Ik ben niet goed genoeg.’ ‘Wie zit er te wachten op wat ik te zeggen heb?’ ‘Mijn jeugd heeft me getekend voor het leven.’ In mijn schrijfprogramma’s ‘doen’ we niets met zulke gedachten. Ze zichtbaar maken en er laten zijn is al een enorme stap. Maar ik wil mijn studenten ondersteunen die de volgende stap willen nemen.

Het programma dat Jasmijn en ik in augustus gepland hebben is een speelse, ontspannende verkenning van meer vrijheid in je geest - en daarmee je leven.

We gebruiken de vormen waarmee wij en onze studenten bekend zijn, schrijven en de kracht van de adem, om op een radicaal realistische manier naar je stressvolle gedachten te kijken. Iedereen die geïnteresseerd is in vrijheid is welkom.

Stilteweekend Vraag jezelf vrij Vrijdag 7 t/m zondag 9 augustus 2020 Meer info en aanmelden: www.kloosterhuissen.nl/p/1358 Geertje begeleidt daarnaast diverse schrijfretraites: Vijfdaagse Schrijf- en stilteretraite Woensdag 19 t/m zondag 23 augustus 2020 www.kloosterhuissen.nl/p/1423 Zondag 18 t/m donderdag 22 oktober 2020 www.kloosterhuissen.nl/p/1424 Over Geertje: www.geertjecouwenbergh.com/ Over Jasmijn: www.jasmijnyoga.com/

Menszijn met al mijn ‘imperfecties’

H

helm ie will em s, b egel eidst er en coach

et leven brengt ervaringen, soms fijne die we graag willen vasthouden en soms akelige die je liever niet had gewild omdat ze pijnlijk of verdrietig zijn. Alle ervaringen hebben een weerslag

op ons en dat zien we terug in hoe we functioneren.

Gisteren zag ik buren die in een gesprek waren waarbij de emotie hoog opliep. Als verbinder en bemiddelaar was mijn eerste gedachte: “daar moet ik tussen gaan staan!”. Als kind van mijn ouders was mijn reflex: een krimp in mijn hart en terugtrekkende beweging.

In verwarring door deze 2 uitersten stond ik stil en realiseerde mij dat beiden reflexen vanuit mijn jeugd waren. Als jong kind ben ik vaak in verwarring geraakt wanneer mijn ouders stevige ruzie hadden. Ik wílde dan iets doen maar trok me toch terug op een veilige plek.

Terwijl ik me niet aan hun harde stemmen kon onttrekken zat ik het met mijn ogen dicht trillend uit.

Na afloop deed ieder alsof er niets gebeurd was en bleef ik als kind met schaamte rondlopen over het feit dat ik iets gehoord had wat niet voor mij bestemd was èn dat ik niet kon oplossen dat mijn ouders niet gelukkig waren. Zo heeft het concept ‘conflict’ zich met elke ouderlijke ruzie steeds dieper in mijn systeem genesteld en haar patroon ingesleten.

Angstig zijn voor ruzies kan ik als een imperfectie zien.

Maar liever wil ik het begrijpen als een patroon dat

ontstaan is toen ik nog heel jong was. De angst wordt er lichter van en mijn leven ook. En als ik ‘ruzie maken’ zonder oordeel bekijk als een moment waar machteloosheid zich uitdrukt op de beste manier die men voorradig heeft, dan verzacht ik.

Met mijn buren koos ik om “hallo” te zeggen, meer niet.

Ik liep verder erop vertrouwend dat ik kan bijdragen als het gevraagd wordt. Zo laat ik als volwassen mens de andere volwassenen hun privacy, kracht en keuzevrijheid.

Al mijn fysieke en emotionele littekens zijn een weergave van ervaringen die graag begrepen en ingesloten willen worden. Littekens hebben een rijke geschiedenis, tekenen het huis waarin ik woon en maken mij tot de mens die ik ben.

In de zomerweek ‘Levenskunst’ van 19- 24 juli geven we ruimte om je littekens te onderzoeken en te omarmen zodat we er met meer vrede mee kunnen zijn. En in dit onderzoek past zeker ook speelsheid en lichtheid zodat we het leven in al haar kleuren kunnen vieren.

Helmie Willems begeleidt de Zomerweek Levenslust Zondag 19 t/m vrijdag 24 juli 2020 Meer info en aanmelden: www.kloosterhuissen.nl/p/1528 Over Helmie: www.stilts.nl

Muziek/Studie Zomerweek Zin in zingen Ervaar de vreugde van het samen zingen met meerstemmige liederen.

Voel de vibratie van jouw stem in je lichaam, geef er klank aan en zing voluit.

Frohmut Knie, zangdocente Maandag 13 t/m vrijdag 17 juli 2020

Vijfdaagse workshop Stemexpressie “The human voice” Maak kennis met het Roy Hart Theatre stemwerk: ontwikkel je vocale uitdrukkingsvermogen, oefen met theatrale en muzikale improvisaties en leer ademhalings- en fysieke oefeningen om je lichaam voor te bereiden op het zingen.

Ulrik Rømer Barfod, stemexpressie coach Woensdag 12 t/m zondag 16 augustus 2020

Zomerweek Bezieling door Klank

Weekend Zingen vanuit het hart

Weldadige en bezielende klanken via onze eigen stem, klankschalen, beweging met muziek, buitenklanken in de natuur en ja, zelfs via de stilte! Ervaar de verbindende en inspirerende kracht van muziek, klank en stilte.

Een heerlijk weekend waarin je je kan onderdompelen in alles wat zingen ontspannen en plezierig maakt: de adem, lichaam, betekenis, ritme, samenklank en improvisatie.

Martina Heinrichs, begeleidster Maandag 17 t/m vrijdag 21 augustus 2020

Martijn Nanninga, zanger en coach Vrijdag 28 t/m maandag 31 augustus 2020

Middag Stembevrijding en/of avond mantrazingen Laat je ziel zingen en ontdek jouw oprechte klank o.l.v. Jan Kortie. De middag stembevrijding, gevolgd door de avond mantrazingen zijn zowel gecombineerd als afzonderlijk te bezoeken.

Jan Kortie, stembevrijder Woensdag 2 september en donderdag 29 oktober 2020 van 14.00 - 21.45 uur

Bijspijkerdagen Recente ontwikkelingen in theologie en religiestudies Voor theologen, werkers in de religieuze sector en belangstellenden.

Kom ontwikkelingen in theologie en religiestudies opsnuiven en met collega’s van gedachten wisselen.

Martina Heinrichs, theologe en begeleidster Donderdag 27 t/m zaterdag 29 augustus 2020

k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

5

Inspiratie –en bezinningsdagen

Dominicanenklooster Huissen als locatie voor projecten voor kwetsbaren en vrijwilligers

De sfeer van bezinning, bezieling en beweging maakt het klooster, samen met de kloosterlijke gastvrijheid, tot een bijzondere plek voor een één- of meerdaags verblijf voor groepen die het nodig hebben om op adem te komen en voor vrijwilligers die zich voor deze groep inzetten.

Deze dagen staan voornamelijk in het teken van rust en warmte bieden in een inspirerende omgeving, ontmoeting met andere mensen in vergelijkbare situaties, en hen activiteiten bieden die bezinning, bezieling en nieuwe kracht geven.

Aan de hand van diverse thema’s kan er een gevarieerd en passend programma worden aangeboden. Uiteraard gaat het samenstellen van het programma in overleg met u als samenwerkingspartner. U kunt denken aan de volgende algemene thema’s: U kunt denken aan de volgende algemene thema’s: Afstand nemen van de dagelijkse situatie en tot rust komen; Tijd voor reflectie en bezinning; Troost geven en troost ontvangen; Op adem komen, bijtanken en nieuwe energie opdoen; Ontmoeting en uitwisseling met gelijkgestemden; Tijd voor inspiratie en creativiteit.

Menselijker samenleving

Projectpartners

Voor ons is het bijdragen aan een menselijker samenleving een zeer belangrijk doel.

Dat doen we door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een werkervaringsplek te bieden in ons klooster en door mensen in het kader van dagbesteding een warme participatieplek te bieden. Daarnaast organiseren we inspiratieprojecten voor kwetsbaren in de samenleving. Sinds een groot aantal jaren organiseren we weken en dagen voor dak- en thuislozen, mantelzorgers, voor (tiener-)moeders, gezinnen in armoede, voor mensen in de psychiatrie, voor eenzame ouderen, voor jongeren in de knel, voor statushouders en ook voor mensen met een beperking en voor vrijwilligers die zich voor deze doelgroepen in zetten. Het organiseren van deze projecten maakt ons steeds weer duidelijk dat in de huidige samenleving veel kwetsbaren het zwaar hebben en dat de behoefte aan inspiratie, warme aandacht en betrokkenheid erg groot is. De projecten doen de betrokkenen enorm goed en het effect van de projecten is krachtig en positief.

We willen de komende jaren deze projecten blijven voortzetten en zo mogelijk uitbreiden.

Het vergt een forse inspanning om de projecten inhoudelijk en financieel mogelijk te maken. Om de projecten voor allerlei groepen te blijven organiseren zoeken we partners.

Organisaties, zzp-ers of vrijwilligers die samen met ons deze projecten willen organiseren.

Dat kan zijn door contacten te leggen of projecten te begeleiden, maar ook andere vormen van partnerschap zijn zeer welkom! We denken bijvoorbeeld aan inspiratieprojecten voor mensen met een beperking, mensen die (chronisch) ziek zijn en hun families en jongeren die buiten de boot vallen door bijvoorbeeld schuldenproblematiek.

Invulling De dagen kunnen bestaan uit verschillende onderdelen, zoals inspiratieworkshops, inhoudelijke workshops en creatieve workshops (met bijvoorbeeld schilderen, theater, zang en dans) en meditaties en ontspanning. De deelnemers maken ook kennis met het kloosterleven en het kloosterritme en ervaren de rust en inspiratie in het klooster. Tevens is het belangrijk om ervaringen uit te wisselen en elkaar te ontmoeten. Tijdens de dagen genieten de deelnemers ook van de heerlijke verse en vegetarische maaltijden. De inhoud van de dagen wordt met de betrokken organisaties ingevuld.

Retraites Stilteweekend Vraag jezelf vrij

Vijfdaagse Schrijfen stilteretraite

Een stilteweekend vol adem, inzicht & ruimte. Ben je je bewust van pijnlijke patronen maar lukt het je niet goed om ze te doorbreken?

Wil je meer leven in het moment? Of ben je geïnteresseerd in een vrij leven? Dan is dit weekend iets voor jou!

Geertje Couwenbergh, auteur en Jasmijn Koelink, yogadocent Vrijdag 7 t/m zondag 9 augustus 2020

Zoek je tijd om eindelijk met schrijven te beginnen?

Een bestaand project op te pakken? Of verlang je ernaar een week even helemaal tot rust te komen? Dan is deze verstilde én energieke schrijfretraite iets voor jou!

6

Geertje Couwenbergh, auteur Woensdag 19 t/m zondag 23 augustus 2020

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Meerdaagse retraite Genieten van zomerse bloei In deze retraite mag je even stilvallen en genieten van de schoonheid van het leven in de natuur èn in jezelf. Je komt dichterbij de stilte en in contact met je essentie. Dat geeft ruimte voor vernieuwing van binnenuit.

Joyce Lakwijk, coach Vrijdag 21 augustus 14.00 uur t/m dinsdag 25 augustus 2020

Zomerretraitemidweek “Leef je vrij!”

Meerdaagse Leven van binnenuit

Een midweek met familieopstellingen en stilte. In deze retraite ga je spelen met jouw vrijheid, de ruimte die er altijd is.

Je gaat ervaren dat je al goed bent! Precies zoals je NU bent, met alles erop en eraan.

Erna Bakker, therapeute en relatiecoach Maandag 24 t/m vrijdag 28 augustus 2020

De langste reis is de reis naar binnen – woorden van Dag Hammarskjöld.

Deze dagen bieden je tijd en ruimte om bewust stappen te zetten op deze weg. We laten ons aan de hand nemen door bijbelverhalen, christelijke mystici en beeldende kunst.

Marga Haas, theologe Woensdag 9 t/m vrijdag 11 september 2020

Weekend Dat onverwoestbare in mij omgaan met angst en levensvragen Hoe om te gaan met angst, stress en levensvragen? We gaan te rade bij denkers die ons de weg wijzen naar innerlijke kracht en weerbaarheid, of zoals Etty Hillesum het noemt: ‘Dat onverwoestbare in mij’.

Welmoed Vlieger, filosofe Vrijdag 11 t/m zondag 13 september 2020

Verblijf U kunt kiezen voor een ééndaags of een meerdaags programma. Naast de diverse zalen waarin het programma plaats kan vinden, bieden we met onze ruim 50 kamers met uitzicht over de kloostertuin ook een bijzondere overnachtingsmogelijkheid aan.

Daarnaast biedt een meerdaags programma veel ruimte voor het ervaren van het kloosterritme en de gebedsdiensten van de kloostergemeenschap.

“De organisaties die ruimtes huren in het klooster dragen

Financiering Uiteraard bent u ook van harte welkom voor een persoonlijke kennismaking en rondleiding. De kosten van de sociale projecten worden op verschillende manieren gedekt. Het klooster draagt uit eigen middelen zoveel mogelijk bij om de projecten mogelijk te maken.

De organisaties die ruimtes huren in het klooster dragen 10% van hun huursom bij aan de sociale projecten.

Tevens dragen donateurs via de Stichting Vrienden bij aan de projecten, evenals partners als gemeentes.

Daarnaast schrijven wij regelmatig fondsen aan voor ondersteuning en ontvangen we Dominicaanse subsidie.

Hiermee kunnen we de eigen bijdrage voor uw organisatie en de deelnemers zo laag mogelijk houden. Mocht u hier meer over willen weten, neem dan contact met ons op voor een overzicht van de prijzen en mogelijkheden.

10% van hun huursom bij aan de sociale projecten.“

Bekijk hier onze visuele rondleiding ‘Welkom bij het Dominicanenklooster‘.

Uiteraard bent u ook van harte welkom voor een persoonlijke kennismaking en rondleiding.

Videolink: youtu.be/N36PajHWBXs

Contact Bent u geïnteresseerd en wilt u meer weten? Neem dan voor meer informatie contact met ons op via info@kloosterhuissen.nl of 026- 326 44 22.

Pleindoneren

M

isschien heeft u meegekregen dat Dominicanenklooster Huissen enige tijd geleden, toen de coronacrisis op haar hoogtepunt was,

plaats heeft geboden aan dak- en thuislozen van Iriszorg zodat ook deze mensen de nodige zorg konden ontvangen. Het waren mensen met milde ziekteverschijnselen die in de Herberg gebruik konden

maken van een eigen kamer met sanitair. Er waren begeleiders van Iriszorg aanwezig om hen bij te staan. Eten voor de gasten werd bereid in de kloosterkeuken.

Door middel van een voucher heeft Pleindoneren geholpen met het bekostigen van de maaltijden voor de dak- en thuislozen.

Pleindoneren is een digitaal platform waar ideeën, talenten en geld samengebracht worden om innovatieve initiatieven in de maatschappelijke (gezondheids- en welzijn) zorg te stimuleren. Zij doen het alleen wel op een andere manier. In plaats van zomaar geld geven, geloven zij dat ze initiatieven verder kunnen brengen door op een creatieve wijze te kijken naar wat er nodig is. Soms heeft een initiatief een financiële boost nodig, maar vaak worden mensen ook al een heel eind op weg geholpen door de juiste partij aan hen te verbinden. De moderators van het Plein maken het mogelijk om mensen met elkaar in contact te brengen, via het Plein. In tijden van Corona crisis willen zij op hun eigen manier hun steentje bijdragen. Daarvoor is een tijdelijk initiatief bedacht: de digitale drive-in bioscoop van Pleindoneren. Met dit initiatief willen zij op hun platform zichtbaarheid geven aan al het goede werk dat uit de Nederlandse samenleving komt.

Een labyrint in de kloostertuin

I

n de afgelopen periode realiseerden we een prachtig labyrint in de kloostertuin. Voor het ontwerp en uitvoering werden we geholpen door labyrint-

kenner Erik op ten Berg en tuin- en landschapsarchitecte Eveline de Kock.

Labyrinten zijn bijzondere plaatsen om na te denken over onderwerpen die je bezighouden. Je vindt ze al eeuwenlang op veel plaatsen in de hele wereld. Beroemd zijn de labyrinten in de kathedraal van Chartres en op Kreta.

In tegenstelling tot in een doolhof is er in een labyrint slechts één doorlopend pad, zonder keuzes. Dit pad gaat naar het hart van het labyrint. Datzelfde pad loop je weer terug naar de ingang, als een soort van loopmeditatie.

Wij hebben gekozen voor een labyrint dat geïnspireerd is op het Santa Rosa Labyrint, met 4 kwadranten welke staan voor Bewustwording, Loslaten, Visie en Realisatie.

Een labyrint is een metafoor voor het levenspad in het echte leven. Ook dat pad gaat met veel verwachte en onverwachte omzwervingen uiteindelijk naar de kern. Met het lopen van een labyrint doen we dat als het ware na. Het lopen van een labyrint geeft je inzichten over onderwerpen die je op dat moment bezig houden op je eigen levenspad.

In het hart vind je vaak de antwoorden waarnaar je zocht. Dat maakt een labyrint tot een fijne plek voor mooie rituelen. Het helpt je te bezinnen, om contact te maken met je bezieling en om je in de goede richting in beweging te brengen. Kortom, bezinning, bezieling en beweging. Daarom ligt er in de tuin van het Dominicanenklooster Huissen ook een labyrint. Bij de receptie van het klooster kun je een korte handleiding krijgen voor het gebruik van het labyrint.

Ben jij of ken jij iemand die een initiatief is gestart en hulp nodig heeft?

Mail naar info@pleindoneren.nl en kijk wat er mogelijk is!

Meer weten over Pleindoneren? https://www.pleindoneren.nl/ Voor een handleiding scan bovenstaande QRcode

k loos t e r k ra n t zom e r 2 0 2 0

7

PROGRAMMA KLOOSTERHUISSEN.NL Het beste moet nog komen

Meerdaagse retraite Filosofische Levenskunst

5 t/m 10 juli en 2 t/m 7 augustus 2020

13 t/m 16 augustus 2020

Een programma voor iedereen die persoonlijk of professioneel met (ingrijpen-

Hoe helpen ideeën uit de Griekse filosofie om je leven hier en nu vorm

de) verandering te maken heeft of die veranderingen begeleidt. Centraal staat:

te geven? Tijdens deze retraite ontdek je het! Begeleiding door filosoof

hoe geef ik betekenis aan verandering in mijn leven en maak ik groei van mezelf

Lammert Kamphuis

en anderen mogelijk? Begeleiding door coach Jakob van Wielink

JULI

AUGUSTUS

2-6 Retraite Stilte bevrijdt!

3-5 Weekend tekenen en schilderen met Hundertwasser 3-6 Weekend Leven zonder waarom 3-7 Vrij vertellen van je eigen herstelverhaal

5-10 Midweek. Het beste moet nog komen 6-9 Op zoek naar … In de zomer 6-10 Midweek Fotograferen vanuit je hart 9-13 Meerdaagse Verlangen naar zomerse stilte 10-12 Weekend Stilstaan bij verlies tijdens de lockdown 13-17 Zomerweek Zin in zingen 13-17 Creatieve zomerretraite Kleurrijke ontdekkingstocht 16-19 Individuele retraite Vertraag-de tijd 17-19 Creatief weekend ‘Alles op z’n tijd’ 17-20 Clownsweekend: De clown zegt ja 19-24 Zomerweek Levenslust 20-24 Verdiepingsretraite Het Compassie-Kompas 23-26 Inzichtmeditatie retraite Ontspannen in het

huidige moment 24-27 Meerdaagse kloosterretraite Op adem komen 27-31 Zomerweek Mandala tekenen vanuit de Bron 27-31 Midweek Tekenen en schilderen van je levensloop 27-31 Vrouwenkloosterweek Zomerstiltes - Zomervreugden 31-3 Weekend Open vensters, schrijven over je leven 31-2 Zomers retraiteweekend voor jongvolwassenen

Erna Bakker Magda Vlasblom Welmoed Vlieger Pete Pronk & Margreet Roos Jakob van Wielink Martina Heinrichs Betty van Engelen Joyce Lakwijk Mieke Ankersmid Frohmut Knie Conny Brouwer Dick Lieftink Marlieke Overmeer José Sueters Helmie Willems Bert van Baar Riet Aarsse Danka Hüsken-Smit Magda Vlasblom Martina Heinrichs Monica Boschman Martina Heinrichs

2-6 Verdiepingsretraite Het Compassie-Kompas 2-7 Het beste moet nog komen 7-9 Kom tot jezelf in verstilling en verbeelding 7-9 Stilteweekend Vraag jezelf vrij

10-13 Zomermidweek Leven zonder waarom 10-14 Creatieve zomerretraite Kleurrijke ontdekkingstocht 12-16 Vijfdaagse workshop Stemexpressie The human voice 13-16 Meerdaagse retraite Filosofische Levenskunst 14-17 Op zoek naar…

17-21 Retraitemidweek Zen zien tekenen

17-21 Midweek Bezieling door klank 19-23 5-daagse Schrijf- en stilteretraite 21-24 Onderweg zijn: een individuele retraite 21-24 Weekend Leven zonder waarom 21-25 Meerdaagse retraite Genieten van zomerse bloei 24-28 Midweekretraite Op de stroom van het leven 24-28 Zomerretraite midweek Leef je vrij!

27-29 Bijspijkerdagen Theologie en Religiestudies 28-31 Weekend zingen vanuit het hart 28-30 Weekend Persoonlijk verlies in perspectief 28-30 Weekend Kleur bekennen 29-31 Creatief weekend Over kiezen en Zijn 31-4 Fietspelgrimage 31-2 Driedaagse Natuurtekenen en de kunst van het zien

Bert van Baar Jakob van Wielink Laurence Mol & Gitta Geertje Couwenbergh & Jasmijn Koelink Welmoed Vlieger Conny Brouwer Ulrik Barfod Lammert Kamphuis Martina Heinrichs Nelleke Metselaar & Leo van Vechgel Martina Heinrichs Geertje Couwenbergh Laurence Mol Welmoed Vlieger Joyce Lakwijk Ton Roumen Erna Bakker Martina Heinrichs Martijn Nanninga Jakob van Wielink Magda Vlasblom Marlieke Overmeer Martina Heinrichs Eveline de Kock

Adem en Stilte retraite 2 t/m 6 september 2020

Onderweg zijn: een individuele retraite

Zoek je tijd om op adem te komen? Of verlang je naar rust en stilte?

21 t/m 24 augustus en 11 t/m 14 oktober 2020

Dan is deze verstilde en adem bevrijdende retraite iets voor jou –

Een paar dagen tot rust komen en genieten in het klooster.Met mogelijkheid

het verdiept direct je welzijn! Begeleiding door yogadocent Jasmijn Koelink

tot deelname aan workshops en gesprek, maar bovenal is er tijd voor jezelf.

Begeleiding door retraite- en meditatie-begeleider Laurence Mol.

SEPTEMBER 1-2 Noveen Leiderschapsretraite 2-6 Adem en Stilteretraite 2 Stembevrijdingen en Mantra zingen 3-6 Vierdaagse Neem de afslag

9-11 Meerdaagse Leven van binnenuit 11-13 Meditatieweekend Het Compassie-kompas 11-13 Weekendretraite Krachtbronnen en levenslessen 11-13 Weekend Dat onverwoestbare in mij 13-17 Retraite Stilte bevrijdt!

18-20 Driedaagse Zelfbeeld en emoties i.c.m. Zenmeditatie 18-20 Weekend Vensters op Leonard Cohen 19 Dagworkshop Je plek innemen 24-28 5-Daagse Iconen schilderen

Henk Jongerius Jasmijn Koelink Jan Kortie Marcus Belle & Maria van Mierlo Marga Haas Bert van Baar Martina Heinrichs Welmoed Vlieger Erna Bakker Paul Loomans Frank Kazenbroot Erna Bakker Martin Mandaliev

Uit ons gastenboek

Dag alle mensen in het klooster, Wat fijn om deze nieuwsbrief van het klooster weer te ontvangen. Op deze manier voel ik de verbondenheid met het klooster en omgekeerd. Het is fijn dat steeds weer mensen op het blog schrijven. Dat vind ik inspirerend.

Iedereen dank daarvoor. Ik wens iedereen een zo goed mogelijke gezondheid.

8

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

OKTOBER 2 Vrijdagretraite Herademen 2-4 Weekend Fotograferen vanuit je hart,

contemplatieve fotografie 2-4 Weekend Mindful omgaan met verlies 4-7 Creatieve retraite 4-7 Op zoek naar…

5-9 Vrij vertellen van je eigen herstelverhaal

8-9 Tweedaagse Vertrouwen in Leven en werk 9-11 Weekend Leven zonder waarom - Ontvankelijkheid

als levenskunst 9-11 Weekend tekenen en schilderen met Hundertwasser 9-11 Driedaagse Ontspannen door bewegen 11-14 Onderweg zijn: een individuele retraite 16-18 Workshop Ademend door het leven 16-18 Weekend in contact met je vrouwelijke kracht 18-22 5-daagse Schrijf- en stilteretraite 19-23 Verdiepingsretraite Het Compassie-Kompas 20-21 Noveen Leiderschapsretraite 22-23 Het wonder van de waarneming - miniretraite

23-25 Mandala tekenen 24 Retraitedag De helende kracht van stilte 25-29 Retraite Stilte bevrijdt!

29 Stembevrijdingen en Mantra zingen 30-2 Weekend Thuiskomen in de stilte 31 Driedaagse Als je een kind moet missen

Een lieve groet voor iedereen, Annemie Weijs Dank jullie wel voor al deze tekenen en vormen van verbondenheid! Thuis steek ik af en toe een kaars aan, en denk daarbij ook aan jullie, en aan de kloostergemeenschap.

In verbondenheid, Marijke van de Pol

Henk Jongerius Betty van Engelen Mieke Ankersmid Conny Brouwer Martina Heinrichs Pete Pronk & Margreet Roos Joyce Lakwijk Welmoed Vlieger Magda Vlasblom Wilco Kruijswijk Laurence Mol Paul Triepels Denise van Geelen Geertje Couwenbergh Bert van Baar Henk Jongerius Nelleke Metselaar & Hein van Dongen Danka Hüsken Ton Roumen Erna Bakker Jan Kortie Joyce Lakwijk Mieke Ankersmid & Anneke Hogendoorn

Uitgave

Ontwerp en realisatie

Dominicanenklooster

Avancé Communicatie,

Huissen,

Zutphen

Stadsdam 1 6851 AH Huissen

© Dominicanenklooster

T 026 326 44 22

Huissen 2020

www.kloosterhuissen.nl