Kloosterkrant najaar 2017

Najaar

2017

1 Algemeen 2 Dominicaans leven 3 Sociale Projecten 4 Verhuur 5 Zorg 6 Zin en ziel in je werk 7 Vrienden en community 8 Agenda

www.kloosterhuissen.nl u kunt ons ook volgen op de social media

a a lt bak k e r, d i re c te u r

50 jaar vorming in Huissen

D

it najaar is het 50 jaar geleden dat in het klooster in Huissen een vormingscentrum werd gestart onder de naam ‘t Dackhues. Eerst

richtte het centrum zich op religieuzen en geloofsgenoten. Eén centrum onder één dak met de communiteit in Huissen. ’t Dackhues werd DAC en heet nu Stichting Dominicanenklooster Huissen maar niet alleen de naam is veranderd. ‘t Dackhues ontwikkelde zich in die vijftig jaar ook tot het huidige centrum, dat zich, vanuit Dominicaanse traditie, richt op Bezinning, Bezieling en Beweging voor instellingen, bedrijven, groepen en individuen. Bijzonder is ook de aandacht voor de kwetsbaren in onze samenleving, waar aparte activiteiten voor worden georganiseerd.

Vorming voor allerlei mensen en organisaties staat in al die jaren centraal in Huissen.

Zoekers, gelovigen en ongelovigen, werkers in zorg, onderwijs en het bedrijfsleven, studenten en leidinggevenden. Allemaal zijn we op zoek naar zin en zoeken we hoe we kunnen leven en samenleven in vrede en liefde. De kern van vorming is zoeken naar God als bron van leven en liefde voor iedereen, en menswording; worden zoals je bedoeld bent.

Dit is het thema van de katern. In afwisselende bijdragen worden verschillende aspecten van vorming belicht door Ernst Marijnissen, Henk Jongerius, Gitta Nieuwenburg, Erik Borgman, Dick Lieftink en door collega’s Martina Heinrichs en Theo Menting. We hopen dat de katern u en ons allen met hart en ziel inspireert om steeds meer mens te worden zoals we bedoeld zijn.

Vier dagen in het klooster:

jes s e rei th , journal ist

mijn zorgen ebben weg, geluiden verstommen Volledige stilte, geen contact met de buitenwereld en op zoek naar God. Dat beeld had verslaggever Jesse Reith van een retraite.

In het Dominicanenklooster in Huissen bleek dit weekend niets minder waar. Met een bonzend hart in mijn keel fiets ik vrijdag naar het Dominicanenklooster in Huissen. Ik ben zenuwachtig.

Wat staat mij te wachten? Hou ik het wel vol? Krijg ik problemen met mijn niet-christelijke opvattingen?

ONDERWEG

Afzonderen Ik voeg me – als enige jongere – tussen de andere deelnemers van de retraite, dat letterlijk ‘afzondering’ betekent. Ondanks mijn filosofische kennis lukt het niet altijd om het hoofd boven water te houden: ik kan me opgejaagd voelen door een gestreste samenleving.

Mogelijk helpen de meditaties en tijd voor mezelf.

Roes Ik plof neer naast een schaal kaarsen, het is tijd voor een sessie mindfulness. „Je bent geen gevoel, je hebt een gevoel. Je bent geen emotie, je hebt een emotie”, vertelt de begeleider. „Door de meditatie ontstaat een ruimte tussen jou en je gedachten.” Dat lukt me nog niet, ik voel vooral rugpijn. Langzaam zak ik echter weg in een roes,

Vorming Gitta Nieuwenburg Verkondigen zonder te preken Henk Jongerius

KATERN ONDERWEG Kwartaalthema belicht vanuit verschillende invalshoeken THEMA NAJAAR 2017

Vorming

In de greep van het zoeken naar God Ernst Marijnissen/Stef de Kroon

1

5

Het blijvende en hernieuwde belang van vormingswerk Erik Borgman

Geloof, hoop en liefde Dick Lieftink

2

6

met een rustgevende ademhaling. Mijn zorgen ebben weg. Geluiden verstommen. Mijn tijdsbesef vervaagt. Naar mijn gevoel verstrijken twintig minuten, maar als ik de zaal uitloop is het drie kwartier later. Ik doe een middagdutje op mijn kamer en voel me ontspannen. Mijn lichaam lijkt een eigen ritme te vinden, constateer ik opgelucht.

Jesse ervaart nog meer verrassingen. Nieuwsgierig of hij het vier dagen volhoudt?

Dit artikel verscheen in juli 2017 in dagblad de Gelderlander Lees de volledige reportage op pagina 8 van de katern Onderweg

50 jaar vorming in Huissen Aalt Bakker

Mijn hoofd komt tot rust Theo Menting

3

7

Vorming – Bildung – emancipatie Martina Heinrichs

Bezinnen met Borrelnootjes Jesse Reith

k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

4

8

1

In Memoriam André Lascaris (1939-2017)

I

n zijn woonplaats Nijmegen is op de vroege ochtend van 6 juli 2017 dominicaan en

publicist André Lascaris (77) overleden.

André Lascaris werd geboren op 29 augustus 1939.

Hij deed zijn professie op 18 september 1959 en werd priester gewijd op 22 juli 1965. Hij promoveerde en doceerde in Oxford en gaf les in Hammanskraal (Zuid-Afrika), Nijmegen en Amsterdam.

Hij was oprichter en staflid van het Dominicaans Studiecentrum voor Theologie en Samenleving DSTS en schreef tal van boeken en een groot aantal artikelen, onder meer over het werk van René Girard en over vredeswerk.

Tot voor kort schreef hij nog artikelen (www. meerdanikzelf.nl). De laatste bijdrage dateert van 23 mei. André werd in toenemende mate beperkt door de ziekte van Parkinson.

De avond voor zijn dood raakte André onwel tijdens een etentje met een groep vrienden. Hij werd in zorgwekkende toestand naar het ziekenhuis gebracht.

In de loop van de nacht ontving hij, in bijzijn van vrienden, familie en medebroeders, het sacrament van de zieken uit handen van prior en jaargenoot Gerard Braks. Enkele uren later is hij overleden.

Dat hij in Gods vrede mag zijn.

Kloosterling voor een dag

S

inds kort bieden we een nieuw, bijzonder programma, voor mensen die graag eens willen ervaren hoe het is om als kloosterling te leven. Verblijf als gast een etmaal in het klooster en adem mee in het

kloosterritme van de diensten en de maaltijden.

Het verblijf start op zondagochtend met de viering van de eucharistie. Beleef deze samen met de communiteit en de kapelgemeenschap. Vervolgens volg je het kloosterritme van de diensten en de maaltijden. Het programma wordt aangevuld met een meditatie/oefening waardoor je je helemaal voelt ontspannen en tot rust komen, begeleid door een van de paters. ‘s Avonds schuift een van de leden van de gemeenschap aan bij de koffie of de borrel.

En indien gewenst is er ruimte voor een individueel gesprek. Tijdens het gehele verblijf is er een gastheer aanwezig. Op maandag eindigt het verblijf met een broodmaaltijd en de vesperdienst.

Kijk voor data op www.kloosterhuissen.nl

In Memoriam André Lascaris (1939-2017)

kloost e rga st e n Ons gastenverblijf staat open voor iedereen die verlangt om in een omgeving van stilte en afzondering tot zichzelf te komen. Verblijf enkele dagen in het Dominicanenklooster, ervaar de rust en stilte en beleef de louterende werking van het dagelijkse kloosterritme. Kijk voor verblijfskosten op onze site.

Aanmelding: Telefonisch via de gastenbroeder Theo Koster (026 - 326 44 49, weekdagen tussen 17.30 uur en 18.15 uur).

Bij geen gehoor kunt u een e-mail sturen naar secretariaat@kloosterhuissen.nl.

Kloosterritme en vieringen Kijk voor een actueel overzicht van de kapelvieringen op de site van

g ro e p sve r b l ijf Het is ook mogelijk om met grote en kleine groepen enige tijd in het klooster te verblijven.

U kunt dan zelf het programma invullen van uw verblijf. In overleg met u kunnen we activiteiten organiseren, zoals creatieve en muzikale workshops, meditaties en kloosterkoken.

Informeert u bij de receptie van het klooster. info@kloosterhuissen.nl.

de Dominicaanse communiteit, www.dominicanen.nl/ huissen.

Het kloosterritme bepaalt het dagelijkse leven in het Dominicanenklooster. Dagelijks is er om 08.00 uur een ochtenddienst (Lauden) en om 18.30 uur een avonddienst (Vespers). Op werkdagen is er een middagmeditatie om 12.10 uur. Op zondagmorgen viert de gemeenschap om 10.00 uur samen de eucharistie.

U bent van harte uitgenodigd!

Dagelijks ritme 08.00 uur Ochtendviering 08.30 uur Ontbijt 10.00 uur Viering van de eucharistie

m.m.v. de kloostercantorij (zondag) 12.10 uur Middagviering (werkdagen) 12.30 uur Warme middagmaaltijd 17.30 uur Avondbrood 18.30 uur Avondviering

Retraites Inspiratieweek voor ouderen

Meditatieweekend het Weekend Tijdsurfen Compassie kompas en aandacht

Een ontspannen en inspirerende week met het thema ‘Levenskunst’. Volledig verzorgd, met workshops, ontmoetingen en een uitstapje, met heerlijke maaltijden en vieringen.

Ontdek je innerlijke ruimte en ontspan je. Rust in het hoofd schept helderheid in denken en emoties. Geïnspireerd door compassie vind je betekenis en welbevinden.

Paul en Els Roelofs, gastheer en gastvrouw Maandag 18 september t/m vrijdag 22 september 2017

Bert van Baar, antropoloog en schrijver Donderdag 28 september t/m zaterdag 30 september 2017

2

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Tijdsurfen brengt ons terug naar natuurlijke aandacht en een gevoel voor het juiste moment. De intuïtie komt tot leven en krijgt haar juiste plek. Met meditatie en stiltemomenten.

Paul Loomans, zenmonnik en oprichter/coach van de StressOntknoping Vrijdag 13 oktober t/m zondag 15 oktober 2017

Weekend Leven zonder waarom

ZIN: 5-daagse Winter Vierdaagse Jezelf Schrijf- en Stilteretraite ontmoeten in de stilte

Meister Eckhart, Sören Kierkegaard en Dag Hammarskjöld over openheid als levenskunst. Aan de hand bronteksten, meditatie en film zal de thematiek worden verkend en verdiept.

Duik onder begeleiding van auteur en schrijfleraar Geertje Couwenbergh vijf winterdagen de diepte, de stilte - en je pen in. Afgewisseld met bewegings- en ademhalingsoefeningen.

In volledige stilte ervaren wat zich NU in jou aandient.

Zwijgen en jezelf ontmoeten, zodat wat diep in jou leeft aan het licht komt.

Misschien confronterend, altijd helend.

Welmoed Vlieger, docent, spreker en publicist Vrijdag 10 november t/m zondag 12 november 2017

Geertje Couwenbergh, columnist en auteur Zondag 26 november t/m donderdag 30 november 2017

Erna Bakker, therapeute en coach Dinsdag 5 september t/m zaterdag 9 september 2017

Aan de slag in het klooster

N

aast de vaste medewerkers en de vrijwilligers van de stichting stelt Dominicanenklooster Huissen haar deuren graag open voor men-

sen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Op dit moment zijn er zo’n tien personen uit die doelgroep werkzaam in de tuin, keuken of huishouding. Zij komen via verschillende instanties bij het klooster terecht: bijvoorbeeld via de gemeente, zorgbedrijven of Pro Persona (organisatie voor geestelijke gezondheidszorg). Omdat naast het bieden van een goede werkplek ook een goede begeleiding van belang is, streven we voor een deel van deze medewerkers naar een meer gestructureerde aanpak.

Daarom is Stichting Dominicanenklooster Huissen een samenwerking aan gegaan met het Zevenaarse zorgbedrijf de Goede Dag.

De Goede Dag organiseert dagbesteding en arbeidsintegratie voor mensen met een (tijdelijke) beperking. Mensen die behoefte hebben aan een veilige werkomgeving en een goede begeleiding. Zij dragen daarbij zorg voor de begeleiding tijdens het werk.Toon Berens van De Goede Dag noemt zijn medewerkers bij voorkeur ‘mensen met mogelijkheden’. “Met de juiste begeleiding kunnen zij heel veel. Iedereen heeft zijn eigen achtergrond. Sommigen zijn langdurig werkloos geweest, anderen kampen met psychische problemen of hebben een burn-out gehad.”

Voor de werkzaamheden in het Dominicanenklooster is

nog plek voor een aantal medewerkers uit de doelgroep.

De werkzaamheden zijn afwisselend, uiteenlopend van aard en verschillen in moeilijkheidsgraad. Ze worden geselecteerd op de mogelijkheden van de medewerkers.

Op een rustige plek, of onder de mensen. Iedere dag hetzelfde, of steeds een andere activiteit. Samen in een groep werken, of in je eentje.

In het Dominicanenklooster in Huissen zijn de volgende werkzaamheden: eten klaarmaken en helpen in de keuken, bedienen van gasten in de eetzaal en verzorging van de kamers van gasten voor een conferentie.

Wilt u meer weten over De Goede Dag? Denkt u iets voor hen te kunnen betekenen of behoort u tot de doelgroep en heeft u moeite met het vinden van een geschikte werkplek?

Kijk op www.degoededag.nl

Zomerweek met Stichting Tante Lenie Afgelopen juli konden we samen met stichting Tante Lenie weer een midweek organiseren voor gezinnen met een kind dat ernstig of langdurig ziek is ten gevolge van een ongeval, chronische of levensbedreigende ziekte.

Een onbezorgde en gezellige week met elke dag activiteiten in de omgeving, met als doel om de gezinnen ontspanning te bieden en onbezorgd te laten genieten. Een ontspan- en verwenweek met aandacht voor het gehele gezin.

We doen dit nu al een aantal jaren, maar elke keer is het ontroerend om te zien hoe goed het deze gezinnen doet om even uit de werkelijkheid van alle dag te zijn. En hoe goed het ze doet om ervaringen en zorgen uit te kunnen wisselen met mensen die in een vergelijkbare situatie zitten.

Stichting tante Lenie verzorgt verwenvakanties voor zieke kinderen en hun familie

Het was een mooie week met lachende gezichtjes, maar ook een week met veel emotie. Een prachtig project van Stichting Tante Lenie in samenwerking met het Dominicanenklooster. We hopen ook in de toekomst nog veel van deze gezinnen te mogen ontvangen.

Projectpartners gezocht Onze sociale projecten, gericht op de kwetsbaren in de samenleving, kunnen we niet alleen dragen, daarom organiseren we deze projecten vaak samen met een projectpartner. Deze partners werken vaak al met en voor de doelgroep of willen zich hier graag voor inzetten. Zij hebben de intrinsieke motivatie om zich voor de doelgroep in te spannen en hebben, waar nodig, de specifieke expertise. We zijn continue op zoek naar nieuwe partners en naar ideeën voor nieuwe projectplannen, gericht op de kwetsbaren in de samenleving. Met een gezamenlijke inspanning en bijdragen kunnen we met een relatief beperkt budget een prachtig programma organiseren.

Heeft u een idee voor een project? We onderzoeken graag samen met u de mogelijkheden.

U kunt contact opnemen met Aalt Bakker (directeur) Bel of mail: telefoon: 026 326 44 22 email: info@kloosterhuissen.nl

Stichting

Vrienden Dominicanen klooster Huissen Stichting Vrienden van het Dominicanenklooster Culturele reis naar Kreta Iconen schilderen en Byzantijns zingen op Kreta, met verschillende workshops en bezoeken aan lokale kloosters en kerken. Begeleiding door plaatselijke docenten.

Vrijdag 13 april t/m vrijdag 20 april 2018 Informatiebijeenkomst: za 21 okt 2017, 15.00 – 17.00 uur Meer info www.kloosterhuissen.nl/p/1271

Ook via de Stichting Vrienden van het Dominicanenklooster kunnen particulieren en bedrijven ons financieel ondersteunen om de sociale projecten mogelijk te maken.

Draagt u liever bij in tijd of natura?

We overleggen graag met u!

Zie pagina 7 van deze krant voor meer informatie, of ga naar www.kloosterhuissen.nl

k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

3

Een unieke plek voor uw verblijf of bijeenkomst Eén- of meerdaags verhuur Het klooster beschikt over 10 zalen met een capaciteit tot 75 personen. Voor lezingen, muziek en congressen beschikken we over de sfeervolle kapel welke geschikt is voor 300 personen. Daarnaast kunt u terecht in de binnenkamer, een bijzondere meditatieruimte of in de kloostertuin. In de 32 slaapkamers kunnen 58 personen overnachten. Onze kloosterkeuken zorgt voor heerlijke, vers bereide maaltijden. Het klooster biedt een inspirerende omgeving voor ééndaagse programma’s en -evenementen voor 300 personen en voor meerdaagse programma’s tot en met 58 personen. We hanteren redelijke tarieven; bij reserveringen in voor ons rustige periodes kunnen we onze tarieven voor u nog wat aantrekkelijker maken.

Het goede is: een deel van uw huursom besteden we aan sociale projecten.

We informeren u graag over de verhuurmogelijkheden en onze aantrekkelijke tarieven.

Verhuurmogelijkheden voor organisaties en bedrijven

Groepsprogramma’s en retraites

Dominicanenklooster Huissen is een unieke plek voor uw verblijf of bijeenkomst. Een idyllisch rustpunt in de hectiek van alledag. De authentieke kloostersfeer, onze persoonlijke benadering en onze klassieke gastvrijheid maken het Dominicanenklooster tot een zeer prettige plek voor uw vergadering, meeting of training. Wij zijn, mede door onze flexibele instelling, in staat om een verblijf voor u op maat te verzorgen. Om de speciale sfeer van ons klooster en de diverse mogelijkheden zelf te ervaren, nodigen wij u graag uit voor een rondleiding en kennismaking.

Voor studenten, docenten, collega’s en leidinggevenden organiseren we regelmatig meerdaagse retraites en programma’s op het gebied van bezinning, bezieling en een menselijker maatschappij. Zo mogen we onder meer (hoge-) scholen en universiteiten vaak verwelkomen het Dominicanenklooster. In geval van een midweeks verblijf kunnen we deze programma’s voor gunstige tarieven organiseren.

We organiseren graag programma’s met uw studenten, docenten, of collega’s.

Het Dominicanenklooster Huissen heeft de afgelopen jaren een gestage groei doorgemaakt. We zijn blij dat we steeds meer groepen mogen ontvangen die ervaren hoe inspirerend een verblijf in het klooster is, voor studenten, docenten, leidinggevenden en collega’s. We zijn met name trots op de groei in het aantal projecten dat we voor kwetsbaren, vrijwilligers organiseren. Door het faciliteren van sociale projecten dragen we bij aan onze missie; een liefdevolle samenleving.

We kunnen niet wachten om u nog meer mogelijkheden te bieden.

Alle faciliteiten op een rijtje kapel en 10 zalen voor maximaal 300 personen kloostertuin voor ontspanning en beweging 32 één- en tweepersoons slaapkamers vers en ambachtelijke kloosterkeuken dagelijkse vieringen in de kloosterkapel aantrekkelijke tarieven en arrangementen uitgebreide gratis parkeermogelijkheden gratis Wifi

Enkele voorbeelden van onze tarieven

Vergaderarrangementen 8-uurs arrangement

24-uurs arrangement

€ 41,50 per persoon Incl. koffie, thee, uitgebreid lunchbuffet en zaalhuur

€ 107,00 per persoon Incl. overnachting (op basis van tweepersoonskamer), ontbijt, warme middagmaaltijd en avondbrood, koffie, thee en zaalhuur

Dit zijn slechts 2 voorbeelden van mogelijke arrangementen. In overleg zijn de arrangementen aan te passen aan uw wensen. We maken voor u graag een aanbod op maat.

Voor een volledig overzicht van onze tarieven: www.kloosterhuissen.nl/ruimte-huren/prijzen.php of neem contact op: accommodatie@kloosterhuissen.nl T: 026 326 44 22

4

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

ONDERWEG ONDERWEG: het katern van de Kloosterkrant van Dominicanenklooster Huissen. Verdiepende artikelen over vaste thema’s, vaste rubrieken en informatie over de diverse programma’s

Verkondigen zonder te preken

Henk Jongerius, o.p., dominicaan, auteur en dichter en begeleidt diverse retraites, waaronder de vrijdagsretraite en noveen, retraite voor leidinggevenden.

I

n een column in het dagblad Trouw schreef Jean Jacques Suurmond over vakantie en noemt het de tijd voor de roos. Als hij door de schoonheid van de rozen in zijn tuin geraakt wordt, is hij een en al aandacht

THEMA

en beleeft hij het hart van alle spiritualiteit: het leven begroeten als gave, ‘zonder waarom’. De roos bloeit omdat ze bloeit en dat noemt hij een goed beeld voor wat het evangelie verkondigen is, want het hart van de blijde boodschap is dat leven een gave is. Ik moet hierbij ook denken aan een uitspraak van Meester

Vorming

Eckhart die op de vraag “Waarom leef je?” het antwoord gaf “omdat ik graag leef”. Vakantiegangers zijn zo verkondigers van het goede nieuws, want ze leven dan ‘zonder waarom’, genietend van de roos die ze bij wijze van spreken begroeten als ‘vol van genade’, zegt Suurmond. Ik moest hieraan denken toen ik stil stond bij het vormingswerk zoals dat sinds vijftig jaar in ons klooster in Huissen gestalte heeft gekregen. ‘t Dackhues

Van predikanten tot gesprekspartners

In de tweede helft van de zestiger jaren van de vorige eeuw kwam een groot ge deelte van ons klooster leeg te staan, omdat er zich geen nieuwe broeders meldden.

De toenmalige bewoners van het klooster kwamen toen op het idee om het huis te openen voor mensen die op zoek waren naar verdieping. Zij organiseerden retraites en bijeenkomsten voor religieuzen en kwamen langzaam maar zeker op het idee om tot een Dominicaans Apostolisch Centrum Klooster Huissen (’t Dackhues ) te komen.

Het zou een huis moeten zijn waarin mensen uit heel verschillende kanten onder één dak bij elkaar kwamen en in de ontmoeting met elkaar tot bezinning konden komen en werken aan het zoeken naar een zinvol leven.

Ten diepste was dit idee een manier om gestalte te geven aan een verkondigen van het evangelie en de doelstelling van de dominicanorde om te werken aan het ‘heil van de zielen’, het ‘salus animarum’. Tegenwoordig zouden wij spreken van de heling en gezond wording van mensen en het humaniseren van onze samenleving.

Het was een gedaanteverandering waarin wij als predikers in zekere zin afdaalden van de preekstoel en naast mensen gingen zitten om met hen in gesprek te gaan over de grote vragen van leven en samenleven. Die werksoort bestond in het zogenaamde vormingswerk dat op veel plaatsen in Nederland veelal vanuit de kerken geleid heeft tot een heel netwerk van vormingscentra, waarvan ook ’t Dackhues twintig jaar deel uitmaakte. Omdat dit werk afhankelijk was van subsidie vanuit de regering, kwam het onder vuur te liggen toen die subsidiëring verminderde en ophield, maar dat was geen reden om met het werk te stoppen. Er kwam in Huissen een nieuwe constructie en het werk ging verder als DAC: Dominicaans Activiteiten Centrum. Je zou achteraf kunnen zeggen dat er gaandeweg een besef doorbrak om het geheel aan activiteiten, cursussen, trainingen en bijeenkomsten weer wat explicieter aan het klooster te verbinden. Zo spreken wij sinds een aantal jaren over het Dominicanenklooster als een plek van bezinning, bezieling en beweging.

tekst Gitta Nieuwenburg We worden gevormd door relaties en ontmoetingen, ons hele leven lang. In aanvang door het gezin van herkomst, door familie en door mensen uit onze omgeving. De ontplooiing van wie we werkelijk zijn, vindt later in ons leven plaats, wanneer we onze eigen wegen kiezen en gericht kunnen gaan zoeken naar onze plek van bestemming.

was de bekommernis om en de zorg voor de heelwording van mensen.

In ontmoetingen waarbij we geïnspireerd raken door muziek, studie, stilte en expressie, kunnen we ons ontwikkelen, ontplooien en tot volle wasdom groeien. Dat is wat we delen op deze bijzondere plek. Mens in wording, mens-zijn.

Deelname aan een programma in ons huis is vaak ingegeven door het

Gitta Nieuwenburg, kunstenares verbonden aan het Dominicanenklooster

De oorspronkelijke inspiratie van de initiatiefnemers van het vormingscentrum

onuitgesproken verlangen om in contact te komen met iemands eigen diepte.

Voor het heil van mensen Wat bij dit alles gebleven is, mag je wel de oorspronkelijke inspiratie van de initiatiefnemers noemen: de bekommernis om en de zorg voor de heelwording van mensen.

Tot op de dag van vandaag gaat het in het klooster om het ontvangen en onderdak bieden aan mensen die op enigerlei wijze op zoek zijn naar oriëntatie in hun leven, op beroepsniveau, als studenten in opleiding of in hun individuele levensgang.

Vincent van Gogh, Still life pink roses, 1890

Voor alle mensen die hier gedurende enige dagen in wat voor verband dan ook verblijven, is het klooster een plaats waar zij naar meer vragen dan alleen hoe zij meer kunnen verdienen, hun doelen zo efficiënt mogelijk kunnen realiseren of zo snel mogelijk carrière kunnen maken.

Wat voor hen allen geldt, is wellicht het vaak onuitgesproken verlangen om in contact te komen met hun eigen diepte, met waar het in het leven werkelijk om gaat.

Simone Weil spreekt, aldus Suurmond, over het contact

met het onvoorwaardelijke dat voor haar contact met God betekent. Ik vermoed en hoop dat het voor veel mensen datgene is wat hier in het klooster met hen gebeuren kan, in gesprekken en uitwisseling van ervaringen, in het vertellen van hun levensverhaal of het verblijven in de stilte of in het aanwezig zijn in het getijdengebed van de broeders.

Herademen Als ik kijk in het gastenboek van ons huis word ik geraakt door wat er staat over de sfeer in ons huis, de aandacht die er voor mensen is en de gelijkwaardigheid die er tussen mensen voelbaar is. Zijn dat niet de vruchten van het Koninkrijk Gods zoals die door de apostel Paulus worden opgesomd? Zonder te preken verkondigen dat mensen er mogen zijn met al hun vragen en twijfels?

Een huis van genade zijn, waar mensen op adem komen en mogen beseffen hoezeer zij er mogen zijn? Zo’n huis mag niet verdwijnen!

k at e r n k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

onderweg 1

Het blijvende en hernieuwde belang van vormingswerk

H

et was achteraf gezien met opmerkelijk zelfbewustzijn dat ’t Dackhues zichzelf in 1967 als

dominicaans vormingscentrum presenteerde.

Mode van de dag Zeker, door zich nadrukkelijk te richten op vormingswerk sloot men aan bij de mode van de dag. ‘Vorming’ was eind jaren zestig en begin jaren zeventig van de vorige eeuw een buzzword. Velen waren tot de overtuiging gekomen, dat alleen kennis niet voldoende was om je als mens te ontwikkelen. Gerichtheid op een alzijdige menselijke ontwikkeling lag in de lijn van de tijdgeest. Ook prediking, en zeker de klassieke, sterk theologisch-leerstellige prediking van de dominicanen, werd eenzijdig gevonden.

Er was daarom ‘vorming’ nodig, toe-eigening van de traditie met het verstand, maar evenzeer met het gevoel en de verbeelding. Om authentiek, allround ontwikkelde mensen te worden. Er was bovendien na het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) een algemeen gevoelen in de katholieke kerk van Nederland, dat er een versmald beeld was ontstaan van wat de traditie bood. Wilde de kerk betekenis hebben en houden, zo was de overtuiging, was verbreding en verdieping geboden.

Sommige zaken van toen zullen vooral een meewarige of vertederde – al naar gelang het eigen karakter – glimlach

oproepen. Om wat gezien werd als een verkeerde associatie met ‘kerk’ te voorkomen, kleedde de staf van het vormingscentrum zich in plaats van in het dominicaanse habijt in combinaties van blauw of bruin, zo getuigde de inmiddels overleden Bert Wulffelé, een van de oprichters. Je ziet het hippe corduroy voor je! Tegelijkertijd was het vanaf het begin de opzet cursisten in aanraking te brengen met het getijdengebed van de broeders. Zo legde men een verbinding tussen overgeleverde dominicaanse vormen en het actuele vormingswerk.

Geseculariseerde apostolaire opdracht Want zo werd het vormingswerk in 1967 gezien: als wat men bij de oprichting noemde een ‘geseculariseerde vorm van de dominicaanse apostolische opdracht’. Een eigentijdse manier dus om de dominicaanse opdracht te vervullen het geloof te verkondigen. Men wilde: een centrum vanuit een Bijbels-christelijke achtergrond, waarin de mens bevrijd en ontvoogd, wordt opgeroepen om het goede te doen voor naasten en de maatschappij. Dit is de grondslag en we zien iedereen die het goede wil voor naaste en maatschappij, vanuit welke levenshouding dan ook, als onze metgezel.

Het vormingswerk richtte zich niet alleen op katholieken of op christenen, maar op iedereen die maar komen wilde. Doel was mensen te vormen die poogden ‘het goede te doen voor naasten en de maatschappij’. Iedereen met een dergelijke levenshouding was welkom en werd

Erik Borgman, hoogleraar publieke theologie en directeur van het Tilburg Cobbenhagen Center van de Universiteit van Tilburg.

Hij is lekendominicaan.

beschouwd als ‘metgezel’. Tegelijkertijd werkte het centrum zelf expliciet vanuit ‘een Bijbels-christelijke achtergrond’. Inbreng van daaruit beschouwde men als de eigen bijdrage aan een hedendaagse samenleving van mensen die ‘bevrijd’ en ‘ontvoogd’ waren. In dit laatste wordt het opmerkelijke zelfbewustzijn van het vormingscentrum zichtbaar. In de tweede helft van de jaren zestig en in de jaren zeventig van de vorige eeuw was de katholieke kerk in Nederland vooral bezig zich aan te passen aan de maatschappelijke ontwikkelingen. Zoals we zagen deed men dat op ’t Dackhues ook. Het gemak waarmee men er blijkbaar van uitging dat ‘de dominicaanse apostolische opdracht’ te seculariseren zou zijn, en dat dit wenselijk was, getuigt hier ook weer van. Overigens was deze aanpassing zeer voordelig: tot halverwege de jaren tachtig werd het centrum van overheidswege flink gesubsidieerd.

Er zal altijd een tendens zijn het aanbod aan te passen aan de vraag van de markt en die af te lezen aan wat in de publieke opinie voor wijsheid doorgaat. Maar de kracht van het vormingswerk in Huissen schuilt voor mij in de mate waarin men vanaf het begin heeft vastgehouden aan het idee dat de bijdrage aan de samenleving voortkomt uit het inbrengen van de eigen particuliere traditie.

Door cursisten in aanraking te brengen met het getijdengebed van de broeders, legde men een verbinding tussen overgeleverde dominicaanse vormen en het actuele vormingswerk.

Religie is geen versiering van het leven, nee, zij maakt toekomst mogelijk door je er zonder verwachtingen voor in te zetten.

Vorming in het christendom Ik publiceerde dit voorjaar een boek met als ondertitel: ‘Een katholiek uitzicht op de samenleving’. Er zijn andere manieren om naar de samenleving te kijken en in de samenleving te staan, en van sommigen daarvan valt veel te leren. Maar met het oog op de toekomst is het meer dan ooit zaak mensen te leren wat het betekent een traditie te belichamen, voor te doen hoe dit vertrouwen mogelijk maakt en duidelijk te maken hoe dit kan leiden tot toewijding. Religie is geen versiering van het leven, geen verzameling parafernalia, vormen en ideeën waaruit naar eigen voorkeur een menu is samen te stellen. Het maakt het mogelijk te “Leven van wat komt” en de toekomst te ontvangen door je er zonder reserve aan over te geven en zonder illusies voor in te zetten.

Net als in 1967 heeft de samenleving met het oog op haar toekomst de inbreng vanuit de christelijke en katholieke tradities nodig. Dit kan alleen duidelijk worden als deze tradities verschijnen als geleefde realiteiten. Anders dan in 1967 wordt dit in Nederland op het moment serieus bedreigd. Hoewel vormingswerk vandaag de dag niet meer in de mode is, is vorming hierin dus van groot belang. Als, wat mij betreft, post-seculiere vorm van de dominicaanse apostolische opdracht.

Mark Samsonovich

2 onderweg

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Aalt Bakker, directeur Stichting Dominicanenklooster Huissen

50 jaar vorming in Huissen

T

ot 1965 vond de vorming van de jonge kloosterlingen in Huissen plaats. In 1965 werd het noviciaat verplaatst naar Zwolle. Dit heeft er mede voor gezorgd dat Huissen van een gesloten klooster een

klooster met een vormingscentrum is geworden. In het najaar van 1967 opende ’t Dackhues haar deuren, een vormingscentrum onder één dak met de religieuze gemeenschap, met dominicaan Gabriël Foederer als directeur.

Een christelijk centrum

Echtheid en waarheid

Het logo van ’t Dackhues bestond uit een huis met een dak en met een groot hart. Een dak vanwege het onderdak en de oefenplaats die geboden wordt voor iedereen die opnieuw wil leren samenleven en dit wil ervaren en beproeven. Een hart vanwege de betrokkenheid op de mens en om iedereen tot zijn of haar recht te laten komen. Een centrum met een christelijke achtergrond, waarin de bevrijde mens op zijn of haar verantwoordelijkheid wordt aangesproken en wordt opgeroepen om het goede te doen voor gemeenschap en naaste. De eerste jaren waren de activiteiten gericht op religieuzen en geloofsgenoten, maar steeds meer kwamen mensen en groepen met andere levensovertuigingen naar Huissen.

Het Dominicanenklooster Huissen anno 2017 is een open huis voor mensen en organisaties en in het bijzonder ook voor jongeren en kwetsbare groepen, om zich te bezinnen, bezield te raken en om bij te dragen aan een samenleving waarin menselijkheid en gerechtigheid centraal staan. Het dominicaans gedachtegoed, waarin alles draait om echtheid en waarheid en het bijdragen aan het heil van mensen, is onze inspiratiebron. Het kloosterritme, de kloosterlijke gastvrijheid en de sfeer van rust en verstilling bieden onze gasten een inspirerende omgeving.

In het klooster ben je welkom, wie je ook bent, wat je ook meedraagt en welk geloof of levensovertuiging je hebt.

Naar zelfstandigheid In 1986 eindigde de overheidssubsidie, hetgeen leidde tot de sluiting van ‘t Dackhues. In 1987 werden de activiteiten voortgezet als Dominicaans Activiteiten Centrum (DAC), met in de eerste jaren het huisconsilie van de Huissense communiteit als bestuur. In 2011 werd de huidige Stichting Dominicanenklooster Huissen, centrum voor Bezinning, Bezieling en Beweging opgericht. Een zelfstandige stichting die ten doel heeft om vanuit de dominicaanse traditie bedrijven, groepen en instellingen en met name ook kwetsbaren de mogelijkheid te bieden tot bezinning, bezieling en beweging en die zo bijdraagt aan de dominicaanse zending in deze tijd.

“Alles draait om echtheid en waarheid“ Het kloosterritme De aanwezigheid van de dominicaanse communiteit is voor ons belangrijk. Het dagelijks leven wordt bepaald door het kloosterritme, waarin de getijden en vieringen een belangrijke rol spelen. Naast de lauden en vespers is er een middagviering. In diverse programma’s en met name in die voor jongeren is kennismaking met het dominicaans leven een vast onderdeel.

Midzomerfestival

Verscheidenheid aan religies en levensbeschouwingen Binnen onze samenleving is de christelijke traditie niet meer dominant aanwezig; zij is er één te midden van andere religies en levensbeschouwingen. We erkennen deze realiteit en kiezen ervoor om, naast onze programma’s en activiteiten vanuit de christelijke én dominicaanse traditie, ook ruimte te bieden aan verschillende vormen van religiositeit en spiritualiteit.

Ons huis is een open huis voor mensen en organisaties en in het bijzonder ook voor jongeren en kwetsbare groepen, om zich te bezinnen, bezield te raken en om bij te dragen aan een

Gasten kunnen zich laten inspireren door een verscheidenheid aan religies en overtuigingen, om te blijven zoeken naar leven en liefde voor iedereen en een menselijke samenleving. We willen ruimte geven aan persoonlijke religiositeit, verschillende levensovertuigingen, diverse godsbeelden en aan beleving van ieders eigen religie en die niet zelf invullen of als iets exclusiefs stellen. Intussen proberen wij wel verbindingen te zoeken en te leggen. De bevrijdende boodschap van het evangelie dat liefde en vrede verkondigt, is er namelijk voor iedereen.

Speciale groepen We besteden speciale aandacht aan kwetsbare groepen, die zich in de huidige maatschappij moeilijk staande kunnen houden, zoals minima, jongeren in de knel, psychiatrische patiënten, alleenstaande (tiener-)moeders, eenzame ouderen, dak- en thuislozen, (ex-)gedetineerden en hun kinderen en vluchtelingen en statushouders. Voor deze groepen organiseren we vele inspiratieprogramma’s.

Daarnaast bieden wij werk- en ervaringsplaatsen aan mensen die buiten de boot zijn gevallen en die in een warme omgeving weer ritme en ervaring kunnen opbouwen. Zij hervinden zo vertrouwen en levensvreugde. Onze activiteiten voor en door kwetsbaren vinden we een belangrijke invulling voor het klooster in deze tijd.

Daarnaast richten we ons ook op jongeren en studenten. Voor deze groepen

rechtvaardige samenleving.

organiseren we meerdaagse retraites, om op zoek te gaan naar eigenheid, waarheid en naar ieders bron van leven en liefde.

Het klooster biedt met deze programma’s een bijzondere en waardevolle omgeving aan jongeren en studenten om met nieuwe ogen naar hun leven te kijken en keuzes te maken. Ook zijn vrijwilligers en mantelzorgers speciale doelgroepen voor het klooster. We organiseren voor mensen die zich vrijwillig inzetten voor een betere samenleving en voor kwetsbaren en tevens voor mantelzorgers, ook inspiratieprogramma’s, om hen te inspireren en te versterken zodat zij hun belangrijke en waardevolle werk kunnen voortzetten.

In vijftig jaar is er veel gebeurd en het jubileum is iets om trots en dankbaar voor te zijn. We hopen en bidden dat we nog vele jaren een open huis voor Bezinning, Bezieling en Beweging mogen zijn.

Ben Kerckx, Heart

k at e r n k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

onderweg 3

Vorming - Bildung - emancipatie

D

e afgelopen decennia heeft het Dominicanenklooster Huissen zich ontwikkeld van Domini-

caans Apostolaatscentrum via Vormingscentrum naar Bezinningscentrum.

Voorgeschiedenis ‘Vorming’ lijkt anno 2017 een ouderwets begrip. De laatste jaren kwam het Duitse woord ‘Bildung’ steeds meer in zwang, eigenlijk een letterlijke vertaling van het woord ‘vorming’. Vaak wordt er persoonlijke ontwikkeling mee bedoeld. Naast kennisvergaring moet een mens zich breder oriënteren, bewustzijn ontwikkelen op het gebied van ethiek, creativiteit, zelfkennis, empathie. Bildung is niet alleen op de eigen persoon gericht, maar ook op de samenleving en de medemens, begaan met maatschappelijke, ecologische, politieke kwesties. Tegenwoordig wordt er binnen het onderwijs in Nederland om meer ruimte voor Bildung en persoonlijke vorming gevraagd. Minister Bussemaker van onderwijs, cultuur en wetenschap heeft de realisering van Bildung hoog op de agenda staan. Anderen vinden dat de aandacht voor Bildung een overwaaiende hype is. Marli Huijer, tot 21 april 2017 Denker des Vaderlands, ziet geen heil in de terugkeer van Bildung. Zij is het eens met de kritiek op het efficiencydenken in het onderwijs. Maar ze vindt dat het begrip in zijn eigen tijd en plaats (rond 1800 in Duitsland) moet worden gezien en niet past in het huidige tijdsbestek in Nederland. Wat is Bildung eigenlijk? Wat is de achtergrond van dit begrip?

Von Humboldt, Meister Eckhart,Theodor Adorno Begin negentiende eeuw zit Duitsland midden in de industriële revolutie. Het Duitse onderwijssysteem danst naar de pijpen van de groeiende industrie met haar efficiëntie en doelgerichtheid. Met de benoeming van filosoof en taalwetenschapper Wilhelm von Humboldt (1767-1835) tot minister van onderwijs begint er een bezinning op het onderwijs. Hij pleit voor mensgericht onderwijs, voor maatschappelijke betrokkenheid, voor bewuste persoonlijke vorming: voor Bildung.

Het woord ‘Bildung’ komt uit het gedachtegoed van de dertiende-eeuwse Duitse mysticus (en dominicaan!) Meister Eckhart. Hij predikte dat de menselijke ziel ten diepste

4 onderweg

identiek is aan de godheid. Mijn grond en Gods grond zijn één grond. Die goddelijke grond is echter door onze gerichtheid op de buitenwereld bedolven onder een veelheid aan indrukken. Meister Eckhart bepleitte daarom een leegmaken van onze ziel om ons zo om te vormen tot wat we eigenlijk zijn: een beeld van God. Dat proces noemde Meister Eckhart ‘Bildwerdung’ of Bildung. Hoe verschillend in vele opzichten Meister Eckhart en Von Humbolt ook zijn, beide wijsgeren geloven dat de kern van de mens goed is en dat het de wereld daarom ten goede zal komen wanneer wij vanuit die kern weten te leven.

“Mijn grond en Gods grond zijn één grond” Deze optimistische visie ondervindt in de twintigste eeuw kritiek van de sociaal-filosoof Theodor Adorno (19031969). Adorno stelde bezorgd vast dat de wereld van de jaren ‘60 waarin hij leefde, niet op Bildung ingericht leek te zijn. Omdat er sociale ongelijkheid in onze wereld heerst, is gedegen culturele en persoonlijke vorming volgens Adorno een privilege dat slechts weinigen zich kunnen veroorloven, en in feite alleen is weggelegd voor de gegoede kringen, het ‘Bildungsbürgertum’. Door - zo’n vijftig jaar geleden - de kloosterdeuren deuren open te zetten voor maatschappelijke groepen, maakte de dominicanenorde duidelijk dat zij er niet alleen voor het ‘Bildungsbürgertum’ wilde zijn, maar haar gedachtengoed toegankelijk wilde maken voor iedereen. Ook toen de overheid zich in de jaren ‘80 uit de subsidiëring terugtrok, zochten de dominicanen naar financiële mogelijkheden om met het centrum door te gaan. Heden ten dage vindt dit uitdrukking in onze projecten voor kwetsbaren, maar ook in de drie tarieven van het open programma-aanbod plus verdere kortingsmogelijkheden. De toegangsprijs mag geen beletsel vormen om aan onze programma’s deel te nemen. In ons werk voor kwetsbaren in de samenleving – eenzame ouderen, dak- en thuislozen, gezinnen in armoede, vluchtelingen, jongeren in probleemsituaties – proberen wij ‘Bildung’ en persoonlijke vorming voor meer groepen in de samenleving toegankelijk te maken.

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Martina Heinrichs, oecumenisch theologe in dienst van Stichting Dominicanenklooster Huissen

Zelfreflectie en emancipatie Zelfreflectie en persoonlijke ontwikkeling staan al langer centraal in ons werk. Onze programma’s spreken de hele mens aan, stilte en meditatie maken ruimte voor de weg naar binnen. Terwijl er vroeger meer kennisthema’s, resultaatgerichte beleidstrainingen en netwerkbijeenkomsten voor belangenbehartiging aan de orde waren, is er in de laatste jaren ook veel aandacht gekomen voor de persoonlijke groei van mensen. Er is grote behoefte aan ‘uit het hoofd’ komen, aan onthaasting, rust en stilte. Van kwetsbare mensen - trouwens kwetsbaar zijn we allemaal – horen we vaak terug hoe weldadig het voor hen is om deel te kunnen hebben aan deze brede persoonlijke Bildung. Hoe belangrijk het voor hen is dat er aandacht is voor hen als mens en hoezeer dit hun zelfvertrouwen sterkt. Deze waardering draagt bij aan hun emancipatie, om uit het isolement komen en in de samenleving te participeren. Wat mij betreft, kunnen we het begrip vorming blijven hanteren en geheel in de dominicaanse traditie en samen met Meister Eckhart de hele mens en haar of zijn ziel centraal blijven stellen, beeld en gelijkenis van God, van waarde om zichzelf, nog voordat nut en efficiency eraan te pas zijn gekomen.

Onze gerichtheid op de buitenwereld heeft de weg naar onze ziel onvindbaar gemaakt; door onze ziel leeg te maken hervinden we onszelf weer als beeld van God.

Er is in onze huidige maatschappij grote behoefte aan ‘uit het hoofd’ komen, aan onthaasting, rust en stilte.

Ernst Marijnissen, o.p., dominicaan, schrijver en leerhuisbegeleider

In de greep van het zoeken naar God

“A

Tekstbewerking: Stef de Kroon, vrijwilliger in het Dominicanenklooster en ervaren koorzanger

ls God op aarde zou wonen, zouden de mensen zijn ramen ingooien”. Ik herinner mij nog precies waar dit oude, Jiddische spreekwoord me te binnen schoot. Ik zat op een bank langs de Rennweg

op de flanken van de Obersalzberg bij Berchtesgaden. Ik keek uit op hoge en lage bergen en genoot van de groene bossen. Op de schuin aflopende weiden voor de bank grazen drie paarden. Ze doen dat al jaren. Ik weet niet beter. Ik denk na op deze goede bank, ik houd van haar. Om mij heen wonen rust en stilte. Zo trekt mijn leven zich aan mij voorbij. De drie ongestoord grazende dieren herinneren mij aan

De roepstem van God is in de Bijbel eens en voorgoed verwoord: “Laten wij mensen maken, mannen en vrouwen, die leven als beeld en gelijkenis van God”.

het heilige getal, dat in Bijbelse verhalen zo dikwijls verwijst naar onverwachte wendingen.”

De vermenselijking van de mens Zoektocht Ongeveer zo opende Ernst op zaterdag 17 juli 2017 zijn visioen bij de boekpresentatie van De Waterdruppel.

Hierna schetste hij zijn levensloop: zijn zoektocht waarom hij kloosterling is geworden, de kernvraag die jarenlang toegedekt is gebleven door de ‘veelkleurigheid van het rijke roomse leven’, zeg maar de frustrerende, centraal geleide roomse kerk die - met haar vriendelijke glimlach, de rijke en strak georganiseerde liturgie en een overvloedige keuze aan participatiemogelijkheden - op gespannen voet staat met de democratie, waardoor de modernere aanduiding ‘Godsvolk’ het begrip ‘kerkvolk’ niet heeft kunnen verdrijven.

“Laten wij mensen maken, mannen en vrouwen” Godsontmoeting Tot hen, die mij op een ander spoor brachten, behoort André Lascaris, mijn op 6 juli 2017 overleden medebroeder. Tijdens een van de reguliere bezinningsdagen van onze communiteit, medio jaren tachtig van de vorige

eeuw, stelden wij ons de vraag: “Wat doe ik in het klooster?” André kwam met een kort antwoord: “God zoeken”. Langzaam is mij een deur geopend. Toen het echte zoeken naar God mij in zijn greep kreeg, ontdekte ik het verschil tussen trouw aan de kerkelijke leer en regelgeving op verschillende levensgebieden én de roepstem van God, die de Bijbel eens en voor altijd aldus heeft verwoord: “Laten wij mensen maken, mannen en vrouwen, die leven als beeld en gelijkenis van God”.

Menswording is in de kern van de zaak Godsontmoeting; een schat aan Bijbelse verhalen, liederen en gebeden verduidelijken het zoeken, worstelen, afzien en opnieuw beginnen. Ze illustreren en markeren de vele wegen waarlangs het zoeken van God zich voltrekt. Wie zich eraan overgeeft, kan ontmoedigd raken zolang de feitelijke gang van zaken betreffende mens en samenleving ons obsederen. Gestalte van God worden? In de smeltkroes van rassen, ruzies en rebellieën? Is dat niet te hoog gegrepen? Proberen we ons zelf soms op te tillen?

Daarom zuchten wij met Filippus, samen met de andere leerlingen rond Jezus verzameld in de bovenzaal, waar ze het seidermaal vierden: “Heer, toon ons de Vader, dat is ons genoeg!” Dan antwoordt Jezus: “Nu trek ik al zo lang met jullie op en jullie begrijpen het nog niet? Wie mij ziet, heeft de Vader gezien”.

hoe kwetsbaar ook temidden van alle geweld in de wereld - is wellicht een Godsgeschenk van ongekende schoonheid.

In vervulling brengen In mijn boek vertel ik hoe de oervraag “Laten we mensen maken” door Jezus van Nazaret wordt vervuld. Hij heft Wet en Profeten, - de Torah - , niet op, maar brengt beide tot vervulling. Hij is de Bar Mitswa pur sang: zoon van Torah.

Hij heeft de oude synagoge van zijn dagen, kromgetrokken en uitgedroogd als ze was, een definitieve impuls gegeven. Een wezenlijk onderdeel van deze menswording is de aanvaarding van verdriet en lijden. De weg naar God is in deze wereld moeizaam en veeleisend, en zal uiteindelijk moeten uitlopen op een totale ontlediging: mijn God, waarom heb je mij verlaten? Wie God wil zien moet sterven zonder enig godsbeeld: er is er geen die toereikend is!

En dat kan pijn doen! Soms zal het tot bepaalde vormen van melancholie en depressiviteit leiden. Vereenzaming!

Maak zijn paden recht Opdat u weet waar u met mij aan toe bent, besluit ik met een gedachte die de jaren die mij nog resten, zal kleuren.

Ze betreft een weg, waarvan terugtocht onmogelijk is.

Het evangelie, het ultieme getuigenis van het antwoord op Gods roep “Laten we mensen maken”, heeft - met een verwijzing naar Mozes en Elia - die weg aldus gemarkeerd: “Bereidt de weg voor de Heer, maakt recht zijn paden!

Elke kloof moet worden gevuld en elke berg, elke heuvel geslecht; bochten moeten worden rechtgetrokken en barre wegen vlak gemaakt: alles wat leeft zal zien het heil van onze God!” (Lucas 3:4-6).

Dat betekent voor mij concreet dat alle dalen en bergen die bestaan tussen volken en talen, kerken en levensbeschouwingen, godsdiensten en afwijzingen van God, dienen te verdwijnen. De vermenselijking van de mens is wellicht een Godsgeschenk van ongekende schoonheid, maar hoe kwetsbaar is de beloofde gestalte in vooruitzicht: beeld en gelijkenis van God in een wereld vol geweld. Opnieuw denk ik aan het Jiddisch spreekwoord, waarmee ik begon: “Als God op aarde zou wonen, zouden de mensen zijn ramen ingooien”. Maar hoe verloopt dan dit visioen tot werkelijkheid, als je gaat beseffen dat enkel en alleen een volledige weerloosheid je laatste houvast zal zijn?

Vandaar de titel van dit boek: De Waterdruppel.

Galina kakovkina, Road across the hills, 2007

k at e r n k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

onderweg 5

Dick Lieftink, bestuursvoorzitter Bisschop Möller Stichting

Geloof, hoop en liefde Over persoonlijk leiderschap, spiritualiteit en handelingsgericht werken in het onderwijs van vandaag

A

ls Bisschop Möller Stichting voor Katholiek en Montessori onderwijs (BMS) hebben wij onze

missie en visie vastgelegd in wat wij noemen onze ‘guiding principles’. Het zijn onze idealen vanwaaruit wij dagelijks ons onderwijs verzorgen aan ruim 6000 kinderen op 32 scholen, verspreid over de provincie Friesland.

Onze idealen Wij geloven in ‘het mysterie van het leven’, wat ons helpt om naar onze kinderen te kijken als een geschenk van de Schepping. Kinderen verdienen onze onvoorwaardelijke steun en liefde.

Wij geloven in ‘de menselijke waardigheid’, wat ons helpt om voorzichtig te zijn om kinderen te etiketteren, en om open te blijven kijken naar hun talenten.

Wij geloven in ‘heel de mens’, wat ons helpt om kinderen niet alleen kennis en vaardigheden bij te brengen maar ook te werken aan hun motivatie en persoonlijke ontwikkeling. Wij geloven in ‘bonum commune’, wat ons helpt om te werken aan een rechtvaardige samenleving, waarin alle kinderen - ongeacht hun afkomst - hun kans krijgen.

“Het vinden en laten schijnen van het Licht in ons zelf”

Onze opdracht Het is onze wettelijke opdracht de individuele leer- en ontwikkellijnen te borgen van al onze ruim 6000 leerlingen.

Wij geloven daarbij dat vanuit de Schepping in ieder mens het Licht is ontstoken. Wij zien het als de taak van ieder mens dat hij of zij dat Licht ontdekt en in deze wereld laat schijnen. Wij zien het als onze onderwijstaak om onze kinderen hierbij te helpen. Dat vraagt van ons als leraren, directie en bestuur om het voorbeeld te geven: het vinden en laten schijnen van het Licht in ons zelf.

We hebben dit genoemd: ‘het beoefenen van de levenskunst om ons zelf, onze kinderen en elkaar onbevangen te zien’. Daarmee bedoelen we dat we willen proberen te doorgronden wie wij zelf, onze kinderen en onze collega’s werkelijk zijn. We hebben daarbij het onderscheid aangebracht tussen naar ons zelf en de ander kijken en ons zelf en de ander zien. ‘Kijken’ doen we vanuit onze ratio.

We maken analyses, gebruiken formats en komen tot het opstellen van plannen. ‘Zien’ doen we vanuit ons hart.

Scampi We gebruiken onze indrukken en intuïtie en zoeken op basis van inspiratie een liefdevolle omgang met ons zelf en elkaar. Het vraagt van ons een leven en werken vanuit gedurige zelfreflectie en een levensovertuiging dat we niet gevangen zitten in vaststaande beelden van ons zelf en anderen, maar dat die beelden gericht zijn op groei.

Ons pad Het pad van ‘zien’ hebben wij geduid als het pad van ‘persoonlijk leiderschap en spiritualiteit’. Het is ten diepste het pad van ‘geloof, hoop en liefde’. Vanuit de verhalende benadering van onder anderen Ricoeur hebben we in onze oriëntatie op ons pad van persoonlijk leiderschap en spiritualiteit twee sporen verkend. Het ene spoor gaat over het opsporen van de patronen in onze geconditioneerde wijze van denken en handelen.

Deze patronen kunnen namelijk verstorend werken in onze inzet om onbevangen te zien. Het andere spoor gaat over het opsporen van onze idealen. Zij bepalen namelijk wat de grond is waarop wij staan.

De spirituele dimensie in ons persoonlijk leiderschap is dat wij in dit proces onszelf en anderen werkelijk kunnen ontmoeten en daarbij bij het Licht komen dat in ons en anderen is ontstoken. Het is als het slijpen van een diamant, inclusief de pijn van het slijpen: je donkere

Ons geloof in ‘het mysterie van het leven’ helpt ons om naar onze kinderen te kijken als een geschenk van de Schepping.

Uit de taak van ieder mens om het Licht te ontdekken en in deze wereld te laten schijnen vloeit als onze onderwijstaak voort om onze kinderen hierbij te helpen.

6 onderweg

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

kanten onder ogen durven zien. Niet uit schaamte of schuld, maar als basis voor onze compassie voor het leven en onze medemens.

Onze houding Het bewustzijn van onze grond en het vandaaruit werken aan ons persoonlijk leiderschap betekent voor de BMS: een leer- en werkklimaat scheppen van veiligheid en zelfbewustzijn. Alleen zo’n klimaat vormt de basis voor een krachtige persoonlijke ontwikkeling van kinderen en het behalen van goede leerresultaten: onze bijdrage aan een duurzame toekomst. In dit klimaat van veiligheid en zelfbewustzijn komen de vier BMS-idealen tot uiting: verwondering voor het mysterie van het leven, verdraagzaamheid naar ieders waardigheid, vertrouwen in elkaars hele mens zijn, en verantwoordelijkheid voor een rechtvaardige samenleving.

Onze werkwijze Het betekenis geven aan onze idealen, het inhoud geven aan onze opdracht en het inrichten van ons onderwijspad vraagt van alle bij de BMS-betrokkenen een handelingsgerichte werkwijze. Dit houdt in dat we onze idealen en opdracht kennen, onze kinderen en collega’s ‘zien’, als professional zelfbewust zijn, onze systematische en transparante leer- en werkprocessen vormgeven op basis van wederkerigheid en constructieve samenwerking. Bij dit alles zijn geloof, hoop en liefde de dragers.

De betekenis van Huissen Het is inmiddels een traditie dat wij ons jaarlijks met onze directie, staf en bestuur terugtrekken in het Dominicanenklooster in Huissen. De atmosfeer in Huissen inspireert ons om ons - uit de waan van de dag - te spiegelen aan onze idealen. Wij zijn dankbaar dat deze plek bestaat en dat wij daar elk jaar weer op gastvrije wijze worden opgevangen.

Theo Menting, kerkmusicus, lekendominicaan en theoloog

Mijn hoofd komt tot rust

“E

n Jezus was een visser …” Ze zong deze regel als een mantra. Ietwat voorover

wiegend en ondertussen een shagje draaiend.

Tegelijkertijd is er ook activiteit. Er wordt gewerkt. Er is, op verschillende manieren, leven in de brouwerij. De deur naar buiten is niet gesloten, maar blijft juist geopend.

De samenleving komt in vele vormen naar binnen.

“En Jezus was een visser … Hoe laat begint de mis van twaalf uur?”, onderbrak ze plotseling haar eigen song. Maar nog voordat ik haar vraag kon

“Neem de tijd en de rust, zoek

beantwoorden, zong ze al weer verder. Ze was met

de stilte op, zodat er ruimte ontstaat

nog een aantal cliënten van een GGZ-instelling een

om de goede woorden te spreken en

paar dagen te gast in ons klooster. Toen het even stil was, greep ik mijn kans. “Hoe gaat het met je?

de juiste daden te verrichten.”

Bevalt het je hier in het klooster?” “Ja. Eg wel! ’t Is hier prachtig! Hier komt mijn hoofd tot rust! Alles is hier stil, zelfs mijn voeten.”

En ze zong haar eigen mantra verder.

Een oord van rust en stilte Tot rust komen. Stil worden. Op adem komen. Voor veel gasten die ons klooster en het centrum de afgelopen jaren hebben bezocht, zijn dit herkenbare uitspraken.

Zij hebben dit huis ontdekt als een oord van rust en stilte, te midden van het lawaai dat het dagelijks leven én hun eigen leven soms kan omgeven. Lawaai dat zich openbaart in de hectiek, de gejaagdheid en de druk van een volle agenda. Maar ook het lawaai van de stormen waarin ze zijn terechtgekomen en even niet meer weten hoe nu verder.

Actie en contemplatie De samensmelting van actie en contemplatie vormt de basis van het dominicaanse leven. Het kenmerkt het kloosterlijke leven, dat in 1216 door de stichter Dominicus Guzman werd vorm gegeven. Zijn opdracht was het om de goede boodschap van het evangelie weer terug te geven aan de mensen. Die goede boodschap die mensen bevrijdt van chaos en onrust en die kan helpen om in je dagelijks leven weer ordening en rust te vinden. Een goede boodschap die bijdraagt aan een menswaardige samenleving, waar ieder tot haar of zijn recht mag komen.

Waar ieder mensenleven telt. De verkondiging van deze goede boodschap hebben Dominicus en zijn volgelingen tot op vandaag gestalte gegeven in vele diverse vormen.

Maar Dominicus was ervan overtuigd dat de ‘actie’, het

actief uitdragen van deze boodschap, niet mogelijk was zonder contemplatie, zonder de beschouwing. “Laat het eerst door je heen gaan, voordat je ermee naar buiten treedt”, zou je het wat simpel kunnen zeggen. Neem de tijd en de rust, zoek de stilte op, zodat er ruimte ontstaat om de goede woorden te spreken en de juiste daden te verrichten. Maak ruimte in je ziel en open je hart om vandaaruit te doen wat moet gedaan. Daarom richtte Dominicus het gemeenschappelijk leven binnen de huizen en de kloosters zó in dat er dagelijks ruimte geboden werd voor stilte, meditatie, gebed en overdenking. Hij bracht structuur en regelmaat – ordening voor ziel en lichaam.

Veelvormige vorming Vanaf de stichting van het klooster in Huissen, in 1858, werden in dit huis de jonge broeders gevormd en toegerust om vandaaruit te werken in de samenleving en de verkondiging van de goede boodschap uit te dragen.

In 1967 werden de deuren naar buiten letterlijk geopend en werden vorming en toerusting ook toegankelijk voor de mensen ‘van buiten’. Het huidige Dominicanenklooster in Huissen geeft die vorming en toerusting tot op vandaag op vele manier gestalte in de activiteiten en de programma’s. De deuren naar buiten blijven geopend. Maar ook de aandacht voor rust en stilte heeft zich in ons dagelijks leven diep geworteld. De contemplatie is niet weg te denken in alles wat zich in ons huis afspeelt.

Dit huis kan je een plek bieden waar alles tot rust kan komen. Zelfs je voeten. Er wordt ruimte geboden om te zijn wie je bent, om je eigen mantra te zingen.

Snijvlak van rust en drukte Ze zijn dan een paar dagen te gast in het gastenverblijf, of nemen deel aan een retraite of een programma en worden telkens weer geraakt door de stilte en de rust die er heerst. Een beeld dat ik graag mag gebruiken wanneer ik bezoekers iets vertel over wat nou het eigene van dit klooster is, is de ligging van dit gebouw. Van de ene kant van het klooster kijk je uit over de rust van de natuur. De rivier die in de verte stroomt, de uiterwaarden en de weilanden. Van de andere kant laat zich het drukke centrum van Huissen zien ... en horen! Precies op dit snijvlak van rust en drukte bevindt zich ons klooster. Actie en contemplatie komen hier bij elkaar. Het dagelijkse ritme van het klooster zorgt met zijn getijden en maaltijden voor rust en regelmaat. Er is een ordening, een structuur die niet alleen het dagelijkse leven ordent, maar ook ruimte biedt om in de chaos van je leven weer wat structuur aan te brengen en je leven ‘te ordenen’.

Tot rust komen. Stil worden. Op adem komen. Voor veel gasten die ons klooster en het centrum de afgelopen jaren hebben bezocht, zijn dit herkenbare uitspraken.

De samensmelting van actie en contemplatie vormt de basis van het dominicaanse leven.

Odilon Redon Silence, 1911

k at e r n k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

oonnddeerrwweegg 171

Jesse Reith, Journalist dagblad De Gelderlander Fotografie Rolf Hensel

Bezinnen met borrelnootjes

interview door Holkje van der Veer O.P., dominicanes, agoge, theologe en auteur

V

olledige stilte. Geen contact met de buitenwereld, wel met God. Dat beeld had verslag-

gever Jesse Reith van een retraite. In het klooster in Huissen bleek niets minder waar.

in en plof neer naast een schaal kaarsen. Het is tijd voor een sessie mindfulness. „Je bent geen gevoel, je hebt een gevoel. Je bent geen emotie, je hebt een emotie”, vertelt Laurence. „Door de meditatie ontstaat een ruimte tussen jou en je gedachten.” Dat lukt me nog niet, ik voel vooral rugpijn. Langzaam zak ik echter weg in een roes, met een rustgevende ademhaling.

Arnhem/Huissen Met een bonzend hart in mijn keel fiets ik deze vrijdag van mijn woonplaats Arnhem naar het Dominicanenklooster in Huissen. Ik verwacht de komende dagen weinig beweging, dus trap ik nog een keer zo hard mogelijk. Wielrennen is mijn religie: een uitlaatklep in moeilijke tijden. Mijn hart bonst ook omdat ik zenuwachtig ben. Wat staat mij te wachten? Hou ik het wel vol? Krijg ik problemen met mijn niet-christelijke opvattingen?

Tien jaar geleden speelde ik Jozef tijdens een kerstviering op school. Een kerkdienst heb ik nooit bijgewoond. Toch ga ik niet losgezongen door het leven. Ik luister klassieke muziek en lees over filosofie. Van God los, wellicht, maar open voor nieuwe ontdekkingen.

Ik wandel een donkere gang in. In de verte doorbreekt een vrouwenkoor de stilte. In de oude bibliotheek ontmoet ik de begeleider van de retraite, Laurence. Alles is goed, straalt hij uit. Ik voeg me – als enige jongere – tussen de andere deelnemers van de retraite, dat letterlijk ‘afzondering’ betekent. „Wat heb jij nodig?”, vraagt hij zacht. De vraag overvalt me, maar mijn antwoord is helder. Ondanks mijn filosofische kennis lukt het niet altijd om het hoofd boven water te houden: ik kan me opgejaagd voelen door een gestreste samenleving. Mogelijk helpen de meditaties en tijd voor mezelf.

Op mijn kamer liggen het Nieuwe Testament en een psalmenboek klaar. Tijd om ze te lezen heb ik niet: een wierooklucht trekt de aandacht. Ik loop de Binnenkamer

“Door de meditatie ontstaat een ruimte tussen jou en je gedachten.”

Mijn zorgen ebben weg. Geluiden verstommen. Mijn tijdsbesef vervaagt. Naar mijn gevoel verstrijken twintig minuten, maar als ik de zaal uitloop is het drie kwartier later. Ik doe een middagdutje op mijn kamer en voel me net zo ontspannen als tijdens het sporten. Mijn lichaam lijkt een eigen ritme te vinden, constateer ik opgelucht.

Het klinkt verleidelijk om vier dagen in bed te gaan liggen.

In principe mag dat ook, ik besluit echter om me volledig onder te dompelen in het kloosterleven. Zo woon ik in de ochtend de lauden en in de avond de vespers bij. De dertien paters staan dan stil bij de dag. Ik geniet van de melodieën van psalmen en lofzangen die de kloosterlingen zingen, maar word niet geraakt door de teksten. Toch woon ik alle diensten bij, een gezamenlijk moment biedt tegenwicht aan de uren alleen hier.

De avonddienst van vrijdag is een van de hoogtepunten.

Ter ere van de eucharistie delen de paters hosties en wijn, het lichaam en bloed van Christus, met de gasten.

Ongelovigen mogen daar normaal niet aan meedoen, maar de Dominicanen zijn vrijgevig. Ik raak ontroerd als ze mij de hand schudden en de vrede toewensen. Het klinkt oprecht en ik krijg er kippenvel van. Na de dienst wandel ik door de kloostertuin, lees in boeken en schrijf alle bevindingen op. Om half tien val ik voldaan in slaap.

De Dominicanen hebben een eigenzinnige humor.

Ze noemen het internet ‘een lijntje naar boven’. De koelkast met wijn en bier wordt dagelijks aangevuld – aards genot is geen taboe. Als ik wil zwemmen, mag ik Huissen binnenwandelen om een zwembroek te kopen. Alles mag, niets moet. De vier dagen zijn lang niet zo serieus en sober als ik vooraf vreesde.

De zaterdagavond is het toppunt van deze vrijheid. Onderuitgezakt, met borrelnootjes en een pils in de hand, bekijk ik samen met Laurence de cultklassieker Cool Hand Luke in de bibliotheek. Waar ooit paters hebben gestudeerd op Bijbelteksten, leeg ik nu mijn hoofd met entertainment.

Op deze manier kan ik nog weken in retraite.

Er zijn meer verrassingen. Na een klankschalensessie voel ik mij licht gedrogeerd. Koperen schalen trillen op mijn borst, buik en aan de voeten. De armen en benen voelen warm en zwaar. Ik grijns en mijn hoofd draait rondjes, alsof ik stoned ben. Dat ik dit mag ervaren, had ik nooit durven dromen. Hier geen dogma van een absoluut overheersende religie, maar een smakelijke cocktail van boeddhisme en christendom.

“Een open huis voor mensen die rust en innerlijke vrijheid zoeken” De paters maken zo nu en dan een praatje met me. Ze wensen me het beste toe en willen me niet bekeren. Het klooster noemen ze ‘een open huis voor mensen die rust en innerlijke vrijheid zoeken.’ De zoektocht heeft mij niet naar God geleid, maar ik voel me vrolijker, kalm en tevreden. Het zijn de kleine dingen die daarvoor zorgen.

Doodgewoon in een stoel zitten en je gedachten laten varen, werkt bevrijdend.

De retraite is niet enkel plezierig. Als ik na de eucharistieviering van zondag de kerk verlaat, flitst een peloton wielrenners over de dijk. Het steekt. Nu mijn hoofd rustig is, lijkt mijn lichaam iets anders te willen: sporten.

De vier dagen zijn precies lang genoeg en ik had ze niet willen missen. De duik in een religieuze wereld bracht mij zeeën van rust. Ik sluit een volgend bezoek dan ook niet uit. Nu, met een leeg hoofd, is het tijd voor mijn ware levensovertuiging: de fiets!

Amen!

Deze tekst is eerder verschenen in dagblad de Gelderlander

8 onderweg

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

bert va n ba a r, an tropoloo g e n s c h r i j ve r

De weg van het ontwikkelen van gewaar zijn ‘Waar ga je naar toe?’ vroeg hij.

‘Ik weet het niet’.

‘Waarom heb je dan zo’n haast?’

‘Ik wil er wel snel komen’.

V

an iedereen wordt tegenwoordig verwacht dat hij of zij zich ontwikkelt, zich opwerkt,

carrière maakt, beroemd of rijk wordt, of op de een of ander manier iets aan zijn leven verandert.

Onrust is de motor van veel handelingen. ‘Stil staan is achteruitgaan’, hoor je weleens. Zelf heb ik er altijd van gehouden om bij dingen stil te staan. Als je er te snel aan voorbij gaat, dan zie je ze niet. Mijn weg is de weg van het ontwikkelen van gewaar zijn. Eigenlijk hoef ik nergens heen.

Ik wil alleen maar thuiskomen.

Voortgestuwd door het leven en de behoeften van alledag zijn we altijd maar bezig met iets te doen, of van daar naar hier en weer terug te gaan. Soms vergeten we dan waarom we het ook al weer allemaal deden. Er zijn dan van die momenten dat we ineens niet meer herkennen waar we mee bezig zijn. We herkennen onszelf dan bijna niet meer.

Wat is er nog triester dan een vreemde voor jezelf zijn?

Immers, als je al een vreemde voor jezelf bent, hoe kan je er dan zijn voor een ander? En als je er niet kan zijn voor een ander, voor wie ben je er dan? Zo raken we op drift, haastig op zoek nergens naartoe.

De Dalai Lama zegt: ‘Mensen zijn er om van te houden En dingen zijn er om te gebruiken.

Maar tegenwoordig houden we van dingen En gebruiken we mensen.

Daarom is de wereld in chaos.’

Op een gegeven moment is het goed om ‘stop’ te zeggen.

Gewoon ‘stop’! En om je af te vragen waar je eigenlijk mee bezig bent? Waarom doe je het allemaal? Wat is er eigenlijk echt belangrijk in je leven? En wat wil je nog doen in de korte tijd die je nog rest? Wie en wat maakt jou gelukkig en geef je daar wel voldoende aandacht aan? Dit soort vragen nodigen uit om prioriteiten te gaan stellen in je leven. Even niet blind doorhollen, maar met open ogen weten waar je naartoe op weg bent. Het kan zijn dat je af en toe je richting een beetje moet bijsturen of zelfs het roer helemaal omgooien. Hoe kom je daarachter?

Daarvoor moet je eerst even stil gaan staan.

Ga eens lekker zitten en haal eens diep adem. Hoe staat het ervoor daarbinnen in die geest van je, in dat hart van je, en in dat lijf van je? Laat het eens even allemaal zijn.

Laat het eens van nature allemaal stilvallen. Er hoeft even niets. Sta jezelf toe een moment er helemaal te zijn.

Helemaal aanwezig te zijn, hier en nu.

Voel de ruimte om je heen, de ruimte in je lijf, in je hart en in je geest.

Voel de ruimte om je heen, de ruimte in je lijf, in je hart en in je geest. Kun je nog horen, kijken, ruiken, proeven en voelen? Kun je nog vol het leven tot je nemen? Dat is het begin en misschien ook wel het einde en de weg ernaartoe. Je hoeft er niet naar toe te hollen, je kunt er gewoon bij stilstaan. Aanwezig zijn, hier en nu.

Bert van Baar begeleidt in het Dominicanenklooster Huissen het weekend ‘het Compassie-Kompas’.

Meer informatie hierover vindt u op http://kloosterhuissen.nl/p/1102

Vierdaagse Bevrijding met yoga ”The only way out is in” Het leven begint aan het einde van je comfort zone.

Een 4-daagse Yoga retraite met Thirza van de Hoef.

Met yogasessies, meditatie, ademhalingsoefeningen en reinigingsoefeningen. We zullen zo veel mogelijk meedraaien in het programma van het klooster.

Zondag 26 november t/m woensdag 29 november 2017 www.kloosterhuissen.nl/p/1270

Workshops Dagworkshop Je plek innemen

Eenzaamheid en leren Workshop Ademend leven in verbinding door het leven

Weekend Persoonlijk verlies in perspectief

Workshop De Kunst van het vertellen

Verlang jij ook naar een eigen plek waar jij helemaal tot je recht komt?

Laat los wat je van huis uit meekreeg! Ontdek m.b.v. familieopstellingen hoe je jouw plek kunt innemen in je LEVEN!

Een dag omtrent de vraag hoe het individu tot zijn recht komt wanneer hij of zij zich innerlijk eenzaam voelt.

Met drie kernwoorden: persoonlijk, inhoudelijk en beschouwend.

Kom thuis bij jezelf met adem en stem. Voor iedereen die wordt opgeslokt door de hectiek van het dagelijks leven.

Ademen maakt vitaal, rustig, aanwezig en vrij.

We staan stil bij persoonlijke verliezen die jouw levensverhaal (ingrijpend) veranderden. Korte inleidingen, meditaties en oefeningen helpen je het een plaats te geven.

Je gaat zelf aan de slag met beeldend vertellen en authentiek sprankelend presenteren. Je leert je publiek te boeien en mee te nemen in de wereld van de verbeelding.

Erna Bakker, therapeute en coach Vrijdag 15 september 2017 van 10.00 - 17.00 uur

Ton Jorna, begeleider bij levensvragen Zaterdag 14 oktober 2017 van 10.00 - 16.30 uur

Paul Triepels, ademleraar en zangdocent Vrijdag 20 oktober 19.00 uur t/m zondag 22 oktober 2017

Jakob van Wielink, opleider en verlies- en relatiecounsellor.

Vrijdag 27 oktober t/m zondag 29 oktober 2017

Henriëtte de Graaf, inspirator, spreker en verteller Vrijdag 10 november t/m zondag 12 november 2017

Driedaagse kerstverhalen maken en vertellen Hoe vertel je vrij en ongeremd een boeiend verhaal?

En waar vind je een verhaal dat bij iedereen iets teweeg brengt? Ontdek het in deze bijzondere en praktische workshop.

Pete Pronk, docent beeldend vertellen en stemexpressie.

Vrijdag 15 december t/m zondag 17 december 2017

k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

5

Inspiratiedag ‘Zin in je werk’

E

en unieke dag voor reliprofessionals over werk, banen, projecten en nieuwe ontwikkelingen in de Nederlandse reli- en zingevingsbranche.

Ontmoet de mensen uit deze sector die jou verder kunnen helpen: werkzoekenden, opleiders, werkgevers of studenten.

Afwisselend programma Het programma van de inspiratiedag is afwisselend. Met sprekers van naam, zoals Ruard Ganzevoort, Rikko Voorberg en Daan Westerink. Er is een banenmarkt en de mogelijkheid om te speeddaten met een potentiële werkgever of een mogelijke kandidaat voor een vacature! Wie behoefte heeft aan een moment van rust of bezinning, vindt daarvoor de ruimte in de kapel of de kloostertuin.

We streven ernaar dat deelnemers geïnspireerd, gemotiveerd en opgeladen weer weggaan, we hopen op vruchtbare ontmoetingen tussen organisaties en werkzoekenden of tussen opleiders en geïnteresseerde studenten.

Zin in je werk!

Een inspiratiedag voor werkgevers, ondernemers, werkzoekers en studenten in de reli- en zingevingsbranche

7 oktober

Zaterdag 7 oktober 2017 van 10.00 - 16.00 uur Meer info op www.kloosterhuissen.nl/p/1272

Wat bezielt je… om leraar te zijn?

Klooster-24-uur voor docenten Wat drijft jou in je vak en als persoon? Wat geeft je energie om je werk te doen op school, en waardoor lekt die juist weg? Werken in het onderwijs vraagt veel van je, en je doet je werk met wie jij bent als persoon. Hoe verbind je dat wat wezenlijk is voor jou, met wat je essentieel vindt in je werk? In samenwerking met onderwijsorganisatie Verus organiseren we een ‘klooster-24-uur’. Met collega’s (van verschillende scholen of van je eigen school) kom je er toe

aandacht te geven aan de dingen die er voor jou, en voor goed onderwijs toe doen. Even los van een schoolbel die de dag regeert, de dagelijkse deadlines en verplichtingen thuis kun je aandacht schenken aan wat voor jou wezenlijk is. De traditie van de kloosterorde kan ook wel eens nieuw licht werpen op wat er in het leven echt toe doet. Je neemt samen met de broeders deel aan de vieringen en er is o.a. ruimte voor een stilte-meditatie, een wandeling, en een goed gesprek.

Donderdag 12 oktober 16.00 uur tot vrijdag 13 oktober 19.00 uur Informatie en aanmelden via Aart Jon Schimmel van Verus: ajschimmel@verus.nl / 06-10136798

Noveen Leiderschapsretraite in een nieuw jasje Leidinggeven vanuit vrijheid, authenticiteit en bezieling. 6 keer per jaar in de rust van het klooster een etmaal bezinning op je leiderschap, gericht op de ontwikkeling als mens en als bezielend leider. Al jaren is dit een prachtig programma met telkens nieuwe kanten en voor veel deelnemers, midden in een hectisch bestaan als leidinggevende, een belangrijk onderdeel om tot rust te komen en te bezinnen op leiderschap. Op dinsdagavond starten we met een gezamenlijke maaltijd, gevolgd door intervisie. Daarna richten we ons op persoonlijke ontwikkeling, inspiratie en onderlinge uitwisseling. Woensdag is een verstilde dag met meditaties, teksten, reflecties en uitwisseling omtrent leiderschap.

Meer informatie en data vind je op www.kloosterhuissen.nl/p/1079

Creativiteit Inspiratieworkshop Passie en Talent

Schilderen met Hart en Ziel

Midweek Iconen schilderen

ZIN: Herfst Schrijfen Stilteweekend

Creatieve Najaarsdagen Vol-ledig ZIJN

Talent biedt ruimte voor andere ideeën en nieuwe perspectieven. Laat even los wat je aan het doen bent en maak kennis met actieve werkvormen die je (verborgen) passie en talent aanboren.

Henriëtte de Graaf, inspirator veranderingsprocessen en spreker Vrijdag 15 september t/m zondag 17 september 2017

We gaan schilderen in overgave en je gaat mee met de stroom van je innerlijke kleurenpalet dat bij een ieder aanwezig is.

Geef jezelf over aan je intuïtie en laat je verrassen!

Op een reeds voorbereid paneel leer je een icoon te schilderen op traditionele wijze. Dit kan Grieks, Russisch of Bulgaars zijn.

Je maakt zelf je verf met behulp van eigeel en pigment.

De stilte en de kloostersfeer, gecombineerd met lichaams- en ademhalingsoefeningen zorgen voor een heldere focus op het schrijven. Ontspan en laat je inspireren!

Gitta Nieuwenburg, kunstenares Zaterdag 23 september 2017 van 10.00 - 17.00 uur

Martin Mandaliev, iconenschilder Maandag 9 oktober t/m vrijdag 13 oktober 2017

Geertje Couwenbergh, columnist en Jasmijn Koelink, yogadocent Vrijdag 27 oktober t/m zondag 29 oktober 2017

Laat los, neem op creatieve wijze afscheid en ontdek wat zich in de leegte aandient. Ga op beeldende wijze een vernieuwde kennismaking met je Zelf aan. Word één met je eigen natuur.

Conny Brouwer, kunstzinnig dynamisch coach en docent Zondag 12 november t/m woensdag 15 november 2017

6

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

De helende kracht van handen - de Wet van aantrekking Ontdek dit weekend de natuurlijke magnetische kracht in je handen, waarbij met de handen als uitgangspunt, geoefend en gewerkt wordt aan persoonlijke groei.

Danka Hüsken-Smit, pedagoog, mandaladocent Vrijdag 8 december t/m zondag 10 december 2017

KloosterCommunity en Vrienden van het Dominicanenklooster KloosterCommunity

I

n Dominicanenklooster Huissen ontvangen wij velerlei bezoekers: kloostergasten, deelnemers

aan onze programma’s, begeleiders, groepen die een ruimte huren in het klooster, kwetsbare groepen, kapelbezoekers, medewerkers en vrij-

Hoe mooi zou het zijn als we die betrokkenheid kunnen inzetten om onze activiteiten te versterken! In de eerste plaats willen we de mogelijkheid bieden dat mensen die het klooster een warm hart toedragen elkaar kunnen ontmoeten en inspireren. Daarvoor hebben we laagdrempelige activiteiten georganiseerd zoals kloostertafels en inspiratiedagen.

Maar ook eigen initiatieven worden zeer gewaardeerd.

Om enkele concrete voorbeelden te geven:

willigers. Veel mensen laten ons weten dat ze het klooster als een bijzondere plek ervaren, dat ze

er waardering voor de projecten die wij organise-

kwetsbare groep (bijvoorbeeld zingen, yoga, meditatie, massage).

een groep kwetsbaren.

Organiseer een thema-ochtend of avond over een

Volgt u onze site en de kloosterkrant?

gastheer/vrouw.

Organiseer samen met ons een programma voor

betrokkenheid bij alles wat in het klooster gebeurt, doen ons goed.

aan sprekend onderwerp.

Laat jouw inbreng, (levens-)ervaring en talenten een verrijking voor ons zijn!

Stichting Vrienden van Dominicanenklooster Huissen

O

nze sociale projecten voor kwetsbaren, vrijwilligers en mantelzorgers zijn onze grote

trots. Tegelijkertijd is het schrijnend dat de behoefte en de noodzaak zo groot is. We kunnen deze prachtige projecten realiseren met steun van vele fondsen, religieuze ordes en particulieren.

Via de vriendenstichting willen we onze gasten en bezoekers vragen om onze projecten financieel te steunen, met een gift of schenking. We besteden zoveel mogelijk uit onze eigen middelen aan deze projecten en we vragen hiervoor steun bij maatschappelijke en religieuze fondsen. Ook bedrijven en organisaties die in het klooster huren betalen mee aan de projecten.

Maar er is veel geld nodig om de vele projecten mogelijk te maken. De Vriendenstichting is opgericht om de projecten financieel te ondersteunen. Deze stichting heeft de ANBI status waardoor het mogelijk is om uw gift af te trekken van uw inkomstenbelasting, binnen de spelregels.

Heb je een idee en/of wil je helpen gestalte te geven aan de Klooster Community, neem dan contact op met Dominicanenklooster Huissen via info@kloosterhuissen.nl of bel 026-3264422

Benut je talent en verzorg een workshop voor een

ren voor de kwetsbaren van de samenleving. We zijn blij met die complimenten en de uitingen van

Vrienden Dominicanen klooster Huissen

Assisteer bij een project voor kwetsbaren als

geïnspireerd raakten, hun “batterij weer konden opladen” en genoten van de gastvrije sfeer. Ook is

Stichting

KloosterCommunity Programma’s kloosterweekend - 8 t/m 10 sept 2017

Ontmoeten, verbinden en verdiepen U kunt op diverse manieren de projecten mede-mogelijk maken; Periodieke gift. Als u minimaal vijf jaar lang een gelijk bedrag schenkt, dan kunt u uw gift aftrekken bij uw aangifte.

Vriend. Bij een bijdrage van 30 euro per jaar bent u vriend.

Eenmalige gift. U kunt eenmalig een gift doen.

U kunt een bedrag doneren voor een specifiek project dat u ondersteunt.

Erfstelling. U kunt de Vriendenstichting tot (mede-) erfgenaam maken.

Legaat. Ook kunt u met een vastgesteld bedrag een deel van uw erfenis aan de stichting Vrienden nalaten.

Kijk ook op www.kloosterhuissen.nl/vrienden voor de verschillende vormen van steun. Bent u benieuwd naar onze projecten, dan sturen we u graag ons Projectverslag van 2016. Er zijn volop mogelijkheden, maar misschien wilt u de Stichting Vrienden op een andere manier steunen? Dat kan ook. Neemt u contact met ons op via 026-3264422 of vriendenstichting@kloosterhuissen.nl

kloostertafelgesprek - 12 okt 2017

Waar haal je het lef vandaan?

Guido de Bruin, verhalenverteller

kloost ertaf elgesprek - 9 nov 2017

Leven van wat komt Erik Borgman, lekendominicaan en hoogleraar publieke theologie

kloost erweekend - 15- 17 dec 2017

Ontmoeten, verbinden en verdiepen kloost erwandel ingen - na j a ar 2017 6 september, 4 oktober, 8 november en 6 december

Workshops, studie en zang Workshopdag Stemexpressie en Vrij zingen

Lieddag met liturgische muziek uit Groningen

Je stem krijgt de kans om open te gaan en te laten horen wat schuurt, raakt, beweegt en bezielt. Vervolgens krijgt ze alle ruimte om het lied van binnenuit te zingen.

Pete Pronk, docent stemexpressie en Paula Vos, dirigente Donderdag 28 september 2017 van 14.00 - 21.30 uur

Een dag (nieuwe) liederen zingen en studeren uit de bundel ‘Zangen van Zoeken en Zien’, met afsluitende vesperviering. Teksten van onder andere Henk Jongerius en Herman Verbeek.

Chris van Bruggen en Peter Rippen.Zaterdag 14 oktober 2017 Van 10.30 – 16.30- uur

Driedaagse de helende kracht van je stem Stem geven aan dat wat werkelijk in je leeft. Vrij, puur, zonder schaamte.

De stem als ‘ventiel van de ziel’. Helend, bevrijdend en inspirerend.

Pete Pronk, docent beeldend vertellen en stemexpressie Maandag 16 oktober t/m 18 oktober 2017

Workshop Stembevrijding + maaltijd + avond mantrazingen Jan Kortie verzorgt weer een middag rond stembevrijding, gevolgd door een avond mantrazingen. Je kunt je hier ook afzonderlijk voor aanmelden. Laat je ziel zingen!

Jan Kortie, stembevrijder Donderdag 2 november 2017 van 14.00 - 21.45 uur

Studiemiddag Jodendom Verdieping en ook kennismaking met het oudste geloof van de wereld. Over geloven én doen, over het ontstaan en over de waarde in het hier en nu.

Luuc Smit, voorzanger Joodse Gemeente Zondag 26 november 2017 van 14.00 – 16.00 uur

k loos t e r k ra n t n a j a a r 2 0 1 7

7

PROGRAMMA KLOOSTERHUISSEN.NL

1-3 5-7 5-9 6 8-10 10-11 10-13 11-15 12-13 15-17 15-17 15 18-22 22-24 23 23 28 28-30

Kloosterweekend Meister Eckhart

Workshop Ademend door het leven

15 september t/m 17 september 2017

20 oktober t/m 22 oktober 2017

Tijdens dit weekend maken we kennis met het leven en denken

Voor iedereen die wordt opgeslokt door de hectiek van het

van de middeleeuwse filosoof en mysticus Meister Eckhart en we

dagelijks leven. Het lichaam wordt een veilig thuis, waarnaar

laten ons inspireren door zijn verassend actuele gedachtegoed.

je altijd weer kunt terugkeren na alle vermoeienissen van het

Door filosofe Welmoed Vlieger, dominicaan Marcel Braekers en

leven. Ademen maakt vitaal, rustig, aanwezig en vrij.

hoogleraar Boeddhistische filosofie André van der Braak.

Begeleiding door adem- en zangleraar Paul Triepels.

SEPTEMBER

OKTOBER

Kloosterweekend Veerkracht Holkje van der Veer Driedaagse stemexpressie Het verhaal van je stem Pete Pronk Vierdaagse Jezelf ontmoeten in de stilte Erna Bakker Kloosterwandeling Kloosterweekend Ontmoeten, verbinden en verdiepen Kloosterling voor een dag Op zoek naar …

Theo Menting Zomerinspiratieweek Vertrouw in jezelf Martina Heinrichs Noveen Leiderschapsretraite Henk Jongerius Kloosterweekend Meester Eckhart Welmoed Vlieger e.a.

Inspiratieworkshop Passie en Talent Henriëtte de Graaf Dagworkshop Je plek innemen Erna Bakker Inspiratieweek voor ouderen - Levenskunst Weekend De weg van een pelgrim Laurence Mol Retraitedag Gemakkelijk en ontspannen leven Ton Roumen Workshop Schilderen met Hart en Ziel Gitta Nieuwenburg Workshopdag Stemexpressie en Vrij zingen Pete Pronk en Paula Vos Meditatieweekend het Compassie kompas Bert van Baar

Henk Jongerius Wilco & Anouk Greco Idema e.a.

Moritz Boegel Theo Menting Martin Mandaliev Ernst Marijnissen Guido de Bruin Paul Loomans Theo Menting Ton Jorna Pete Pronk Paul Triepels Wilco & Anouk Geertje Couwenbergh & Jasmijn Koelink Jakob van Wielink Erna Bakker

Vierdaagse Schrijfretraite Innerlijk Pelgrimeren

Driedaagse Kerstverhalen maken en vertellen

19 november t/m 22 november 2017

15 december t/m 17 december 2017

Een pelgrimstocht op papier maken en al schrijvend bezinnen.

Bij een feest hoort een verhaal, en zeker bij het kerstfeest.

Onder begeleiding van schrijfcoach Hanny Kuijer onderzoek je

Maar waar vind je een verhaal dat als het verteld wordt bij

jouw thema’s aan de hand van concrete schrijfoefeningen. De

iedereen iets teweeg brengt? En hoe vertel je het vrij, zodat

schrijfworkshops volgen het ritme van het klooster. Gun jezelf

iedereen aan je lippen hangt? Ontdek het in deze bijzondere

deze ontspannen manier van reizen door je innerlijke landschap.

en praktische workshop, door verhalenverteller Pete Pronk.

NOVEMBER

DECEMBER

2 Workshop Stembevrijding en avond Mantrazingen 3 Vrijdagretraite Herademen 5-8 Op zoek naar …

7-8 Noveen Leiderschapsretraite 8 Kloosterwandeling 9 Kloostertafelgesprek Leven van wat komt 10-12 Workshop De kunst van het vertellen en presenteren 10-12 Meditatieweekend het Compassie kompas 10-12 Kloosterweekend Dagelijks leven op zijn Dominicaans 10-12 Weekend Leven zonder waarom 11 Retraitedag De helende kracht van de stilte 12-15 Creatieve najaarsdagen Vol-ledig zijn 13-17 Midweek Herstelverhalen - Jouw verhaal doet ertoe

19-22 Vierdaagse Schrijfretraite innerlijk pelgrimeren 19-22 Retraite Geestelijk verzorgers Bezielen en verstillen 22 Workshop Helden en Helpers 24-26 Weekend Je plek innemen 25 Dagretraite Stilte in je dag brengen 25-26 Weekend Op verhaal komen 26 Studiemiddag Jodendom 26-29 Bevrijding met yoga 26-30 Zin: 5-daagse Winter Schrijf- en Stilteretraite 29-1 Inspiratieworkshop Passie en Talent 30-3 Retraite Voedsel voor de ziel

Wat fijn dat onze leerlingen van Pro College Bemmel hier stage mochten lopen.

De ondersteuning en begeleiding was prettig en waardevol.

Het klooster is een mooie leerplek.

Nico Wat een mooie ervaring om hierin het klooster te zijn tijdens het Kleurrijk Jongerenweekend. Inspirerend en ‘openend’. Dank voor de goede zorgen en de heerlijke maaltijden.

Lotte en Jorick

8

6 Vrijdagretraite Herademen 7 Camini - Stilte wandeling over loslaten 7 Inspiratiedag Zin in je werk 7-9 Zen meditatiedagen 9-12 Individuele retraite 9-13 Midweek Iconen schilderen 10 Leerhuis 12 Kloostertafelgesprek Waar haal je het lef vandaan 13-15 Weekend Tijdsurfen en aandacht 14 Lieddag 14 Eenzaamheid, leren leven in verbinding 16-18 Driedaagse De helende kracht van je stem 20-22 Weekend Ademend door het leven 20-22 Weekend Pelgrimage 27-29 Zin: Herfst Schrijf- en Stilteweekend

27-29 Weekend Persoonlijk verlies in perspectief 29-1 Driedaagse Jezelf ontmoeten in de stilte

d om i n i c a n e n k loos t e r h u i s s e n

Jan Kortie Henk Jongerius Theo Menting Henk Jongerius Erik Borgman Henriëtte de Graaf Bert van Baar Holkje van der Veer Welmoed Vlieger Ton Roumen Conny Brouwer Pete Pronk & Margreet Roos Hanny Kuijer Martina Heinrichs Martijn Niemeijer e.a.

Erna Bakker Joyce Lakwijk Ignace de Haes Luuc Smit Thirza van de Hoef Geertje Couwenbergh Henriëtte de Graaf Joke Litjens

4-7 Individuele retraite Theo Menting 6 Kloosterwandeling 6-8 Inzichtsmeditatie Vipassana Riët Aarsse 8-10 Mandalaweekend De helende kracht van handen Danka Hüsken-Smit 8-10 Klooster Meditatieweekend Joachim Vreeman 8 Vrijdagretraite Herademen Henk Jongerius 9 Zenzaterdag meditatie Moritz Boegel 9 Workshop Stemexpressie De passie van je stem Pete Pronk 10-14 Vierdaagse Jezelf ontmoeten in de stilte Erna Bakker 14-15 Weekend muziek en theater Spelenderwijs Carole van Ruitenbeek

& Ronald Naar 15-17 Kloosterweekend Ontmoeten, verbinden en verdiepen 15-17 Driedaagse Kerstverhalen maken en vertellen Pete Pronk 15-17 Kleurrijk jongerenweekend Martina Heinrichs e.a.

17-20 Op zoek naar …

Theo Menting 18-22 Midweek Herstelverhalen - Jouw verhaal doet ertoe Pete Pronk &

Margreet Roos 19-20 Noveen Leiderschapsretraite Henk Jongerius 21-26 Kerstmis in het klooster 27-1 Van Oud naar Nieuw - Levenskunst JANUARI 2-5 Creatieve Wintermidweek Conny Brouwer 12-14 Kloosterweekend Reiziger er is geen weg Welmoed Vlieger &

Henk de Velde 15-19 Vijfdaagse workshop stemexpressie The human voice Ulrik Barfod

Dank weer voor het fijne verblijf, de gastvrijheid en de inspiratie.

Lucas Schilderen met hart en ziel.

Kostbaar!

Dank je wel Gitta!

Dank je wel aan de fijne groep.

Annemie

Uitgave Dominicanenklooster Huissen, Stadsdam1 6851 AH Huissen

Uit ons gastenboek

Bedankt voor de goede en geestelijke sfeer.

Protestantse Theologische Universiteit - zomerschool

T 026 326 44 22 www.kloosterhuissen.nl Ontwerp en realisatie Avancé Communicatie, Zutphen © Dominicanenklooster Huissen 2017