Vlaanderen 119de jaargang | sept. - okt. 2015 | tweemaandelijks tijdschrift voor de beweging rond Don Bosco | Kantoor van afgifte: 3000 Leuven mail | P209042
5
Opvoeden – een feest!
Hoofdredacteur
Steven Pinnoo
Adviesraad
R. Burggraeve H. Cauwenberghs A. De Cocker M. Den Haerynck D. Deraeve E. De Ridder E. Haelvoet B. Hoogwijs D. Schoofs F. Vanspauwen S. Veulemans
Een salesiaanse Een
kijk
op de wereld op de salesiaanse wereld
inhoud
Ingeblikt
3
Bartimeüs – Een zaadje
4
Terug naar waar het allemaal begon
6
Evangelische vreugde
8
Don Bosco in een doosje
9
Eindredactie en redactieadres Steven Pinnoo Maaltemeers 78 9052 Zwijnaarde dbsocom@donbosco.be
Adreswijziging
Don Bosco Vlaanderen Fr. Gaystraat 129 1150 Brussel centrale.propaganda@donbosco.be
Verantwoordelijke uitgever
Mark Tips, provinciaal Fr. Gaystraat 129 1150 Brussel mark.tips@donbosco.be
Lay-out en druk
Drukkerij Van der Poorten nv Kessel-Lo De bijdragen verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteur. Uw persoonlijke gegevens zijn voor u ter inzage. Ze worden nooit aan derden doorgegeven en dienen enkel voor de verzending van Don Bosco Vlaanderen. In Vlaanderen: www.donbosco.be www.zustersvandonbosco.be In de wereld: www.sdb.org www.cgfmanet.org Don Bosco Vlaanderen is een gratis blad. Giften zijn daarom steeds welkom op het onderstaande adres en rekeningnummer, met vermelding van ‘Don Bosco Vlaanderen’: Don Bosco Centrale vzw Fr. Gaystraat 129 1150 Brussel Tel. 02 771 21 00 IBAN: BE27 4272 1008 4573 BIC: KREDBEBB
Citaat
10
Opvoeden met Don Bosco als gids en tochtgenoot
11
Een andere wereld in Syrië
12
Feedback: jongeren hun talenten helpen ontdekken
14
Welkom Leon!
16
Wat een feest!
17
Een schat van leven uitdragen in Uruguay
18
(André Boone) De Boekenplank
20
Naar de top van de Mont Ventoux voor VIA Don Bosco
22
Ruggespraak
24
Foto voorpagina: Steven Pinnoo
Tekst en foto: Steven Pinnoo
| INGEBLIKT
Opvoeden – een feest!
Je verjaardag vieren, reden om een feestje te organiseren… En zeker wanneer je tweehonderd jaar oud wordt! Daarom heeft de hele Don Boscobeweging wereldwijd op 16 augustus feest gevierd, op de tweehonderdste verjaardag van Don Bosco. Waar je ook kwam, hoe het ook gevierd werd, overal straalde de vreugde ervan af – zoals Don Bosco het zelf zeker zou gewild hebben. Voor Don Bosco was de vreugde niet zomaar een levenshouding, maar ook een belangrijk element in de opvoeding: door de levensvreugde bij hun opvoeders te ervaren leren jongeren zelf openstaan voor vreugde in het leven, en dit is onontbeerlijk om gelukkige mensen te worden. Vreugde een plaats geven in de opvoeding is echter iets heel anders dan altijd ‘lol trappen’. Echte vreugde kan niet geforceerd worden: ze kan slechts op een natuurlijke manier een plaatsje krijgen en is dan ook een goede graadmeter van het pedagogische klimaat. Wanneer de verbondenheid, de veiligheid en het vertrouwen tussen jongeren en opvoeders wegebben, verdwijnt de vreugde en gaat ook je ‘arbeidsvreugde’ als opvoeder verloren. Investeren in de vreugde is dus zeker geen oppervlakkig iets, maar vormt een diepere grondtoon in de opvoedingspraktijk – en een belangrijke pijler van de salesiaanse opvoedingspraktijk. Vreugde had voor Don Bosco ook een spirituele dimensie. Hij beschouwde de vreugde als een godsgeschenk en een teken van Gods aanwezigheid. Vreugdevol en gelovig dankbaar in het leven staan hoorden voor hem samen. Willen wij ook zo in het leven staan en deze houding aan onze jongeren doorgeven?
3
BARTIMEÜS | Tekst en foto's: Eric Haelvoet Jongeren ontmoeten Jezus
Zoektocht Eind januari 2009 werd me de eerste keer gevraagd na te denken over een evangelisatieproject voor jongvolwassenen. Ik zou kort daarna voor 108 dagen naar Jeruzalem vertrekken. Ik werd aangemoedigd programma’s te bedenken. Het zaadje was gezaaid en kon kiemen.
Eerste plantje Op 24 mei 2009, het feest van Maria Hulp, een groot feest in onze Don Boscowereld, benoemde de provinciaal me definitief. Ik kreeg drie begrippen mee: expliciete evangelisatie, jongvolwassenen, jonge gezinnen. Niets meer, maar ook niets minder. Het veld was afgebakend met een zeer grote open ruimte voor verdere invulling. Het plantje kon beginnen groeien.
Het eerste jaar werd een zoektocht. Ik had 27 jaar onderwijservaring achter de rug. Maar ik betrad een nieuw veld. Ik moest vooral niet te veel gaan ‘leraren’. Ik vond direct een werk van twee professoren-emeriti van onze universiteit te Rome over volwassenencatechese. Direct in de roos: sterke visie, mooie structuur, helpende methode, een schat adviezen en waarschuwingen. Het jonge plantje vond er een rijke bemesting. Ik wilde ook leren uit de praktijk en bezocht ongeveer 45 mensen uit de wereld van de (gezins)pastoraal, het christelijke vormingswerk, twee bisschoppen… Ik dacht eerst aan de leeftijd 17-30 met uitbreiding tot 35 jaar voor opvoeders, jonge ouders… Maar mensen uit de gezinspastoraal schoven de bovengrens resoluut op tot 45. Het plantje had ook de nodige zon en het onmisbare water gekregen. Het kon wortel schieten.
Een zaadje Het ontkiemen van programma’s voor een christelijk project
Ik kwam terecht bij een groep jongeren, waar het net die dag over Bartimeüs ging. Er kon geen twijfel meer zijn: dat was de naam! 4
gelijk met zien, inzien wie Jezus is en wat het betekent Hem te volgen. Kortom ‘geloven’.
Groei Natuurlijk stak ik in het eerste werkjaar heel wat tijd in bekendmaking: die 45 contacten, affiches, flyers, artikeltjes en toevallige ontmoetingen zorgden daarvoor. Sinds het tweede werkjaar is de bekendmaking veel minder: ongeveer 15 inputs per jaar. De evangelisatieactiviteiten groeiden echter gestaag. Om die enigszins te objectiveren gebruik ik ‘eenheden’. Een eenheid is een avond, een voor- of In de begeleidingsgroep namiddag, een viering… ontmoet ik een handvol Een hele dag tel ik voor mensen met de nodige twee. Acht dagen Taizé ervaring, kennis en visie, komen dus overeen met die me helpen voor zestien eenheden. Dit zijn Wortels de grote punten. de cijfers doorheen de eerDe wortels van een christelijk proste vijf jaren: 85, 130, 235, ject moeten stevig verankerd zitten 297, 490. Het getal voor dit in Jezus Christus. Dankzij mijn ouwerkjaar 2015–2016 zal zeker weer hoger zijn: vermoeders en parochie te Meigem, het Don Boscocollege te delijk rond 600. Zwijnaarde, mijn eerste salesiaanse vorming, de vele verdere impulsen, bezinningsdagen, retraites, studie… Structuur en door wat ik in Taizé en Israël–Palestina mocht ontVanaf het begin vroeg ik aan de Provinciaal en zijn vangen, maar vooral door de werking van God zelf in Raad een begeleidingsgroep te installeren. Een handmij, stroomde het leven van de Heilige Geest doorheen vol mensen met de nodige ervaring, kennis en visie, die het plantje, van bij Christus, doorheen de wortels en me helpen voor de grote punten. Die groep kwam onde stengel tot in de randen van de blaadjes. Na mijn dertussen zeventien maal samen. Ik ben de leden heel terugkeer uit Jeruzalem versterkte mijn wekelijkse perdankbaar. Sinds een paar jaar is ook onze medebroeder soonlijke lectio divina mijn evangelische aardig. Kris Van Strydonck op zoek om vanuit zijn parochieDe naam werk in Limburg Bartimeüs te realiseren. En sinds een Een kind moet een naam hebben. Die moest uit het jaar verheug ik me ook in het Bartimediateam. Met vier evangelie komen: het gaat over een expliciet evangeDon Boscogezinde mensen (21, 30, 39 en 61 jaar) ontlisatieproject. En nogmaals in Taizé werd ik voor de Bijwikkelden we de nodige visie, methodiek… om planbelintroductie – voor één keer een beetje hard – door matig actief te zijn op Facebook. Daarvoor moest ik een broeder buiten gestuurd. Ik kwam terecht bij een alweer gaan bijleren, wat uiteindelijk heel boeiend is. andere groep jongeren, waar het net die dag over Bartimeüs ging. Er kon geen twijfel meer zijn: dat was de Een boom met vele takken naam! Jezus vraagt: “Wat wilt gij dat Ik voor u doe?”: Ondertussen verheugt Bartimeüs zich in vele projecten: de vraag van de dienaar, die aan zijn heer zijn diensten 16 bekendmaking, 7 die ondertussen gestopt zijn, 55 aanbiedt. Bartimeüs geeft het modelantwoord: “Maak eenmalige en 23 actueel lopende projecten. De boom dat ik kan zien.” Het werkwoord ‘zien’ staat bij Marcus vertakt zich meer en meer. 5
TE GAST | Tekst Steven Pinnoo Foto's: ANS
Terug naar waar het allemaal begon Duizenden jongeren vieren 200 jaar Don Bosco op Colle Don Bosco Bij het afsluiten van het jubileumjaar van 200 jaar Don Bosco zijn bij ons de duizenden jongeren te gast die er in Turijn en op Colle Don Bosco een prachtig slotgebeuren van maakten. We laten graag de beelden voor zich spreken‌
6
Na drie jaren van voorbereiding en de viering van een jubileumjaar was het eindelijk zover: op 16 augustus konden we de tweehonderdste verjaardag van Don Bosco vieren! 5.000 jongeren uit 54 landen kwamen van 10 tot 16 augustus samen voor een feestelijke wereldwijde ontmoeting op de plaats het allemaal begon: Turijn en Colle Don Bosco, nabij de Becchi, de geboorteplaats van Don Bosco. Tijdens deze ontmoetingsweek konden jongeren uit diverse landen en culturen hun ervaringen delen, elkaar bemoedigen in hun sociaal engagement en allerlei voorstellen voor verdere vorming ontwikkelen. Er was ruim plaats voor ontmoeting en gesprek, en ook voor gebed en verzoening. De rode draad voor de bijeenkomst was: “Zoals Don Bosco, met de jongeren en voor de jongeren”.
aan de plechtige slotviering van dit jubileumjaar. Tijdens deze viering zei don Ángel Fernández Artime, de Algemeen Overste van de salesianen: “Jullie zijn fantastisch! Heel de wereld moet weten hoe fantastisch de salesiaanse jongeren zijn!” En inderdaad, in een wereld die vaak verscheurd wordt door oorlog en geweld, of getekend door culturele, emotionele of religieuze armoede, vormde de wereldbijeenkomst van de salesiaanse jongeren een getuigenis dat geen verdere woorden nodig had…
Tijdens de bijeenkomst stond ook het bezoek aan de diverse ‘salesiaanse plaatsen’ en andere belangrijke locaties in Turijn en omgeving op het programma. Op 15 augustus maakte de hele groep dan de pelgrimstocht van Turijn naar Colle Don Bosco. Op 16 augustus namen ze uiteraard samen met duizenden andere gelovigen deel
7
UITGELEZEN | Tekst: Piet Stienaers Foto: Ian D. Keating
Zoals de Vader Mij heeft liefgehad zo heb ook Ik u liefgehad. Blijft in mijn liefde. Als gij mijn geboden onderhoudt zult gij in mijn liefde blijven, gelijk Ik, die de geboden van mijn Vader heb onderhouden, in zijn liefde blijf. Dit zeg Ik u opdat mijn vreugde in u moge zijn en uw vreugde volkomen moge worden. (Joh 15,9-12)
Evangelische vreugde Als je een klein kind ziet spelen, soms met de meest onbenullige dingen, en ziet opgaan in dat spel, met stralende ogen en een gelukkig glimlach, geconcentreerd, dan ziet het leven er vanzelf al heel wat beter uit. Dan komt heel zeker een glimlach op je eigen gezicht. Een vriend van me zat ’s avonds laat op de metro. Het was niet meer zo overdruk als op de spitsuren, maar er zat nog wat volk op. Ze keken allen ijverig voor zich, met ernstige gezichten of spelend met hun gsm of iPad, afgesloten van de anderen. Mijn vriend spreekt een van de buren aan, vertelt iets grappigs, het springt over op de volgende rij zetels en tegen de laatste halte was heel de metro met elkaar in gesprek, in een allegaartje van talen en gelach. En mensen stapten met een tevreden gevoel van de tram af. Wat is er met de vreugde aan de hand, dat zo een ervaring zo uitzonderlijk is? Waarom kijken mensen zo vaak stuurs en onverschillig terwijl ze zich toch zo gelukkig zouden voelen als ze eens anders proberen? Waarom staat de krant vol droevige en pijnlijke gebeurtenissen en worden de goede zaken van het leven niet vermeld? Waarom lijkt dit gezegde van Jezus “opdat mijn vreugde in u moge zijn en uw vreugde volkomen moge worden” als de meest verwaarloosde en minst gerealiseerde uitspraak te moeten bestaan? 8
Misschien omdat het woord van Jezus zo ondergesneeuwd is geraakt en niet meer opkan tegen de drukkende last van het leven en het werk van iedere dag. Misschien omdat de grond ontbreekt, de voeding die Jezus’ woord nu eenmaal meebrengt. Want zijn woord geeft vrede, geeft te-vrede-nheid in het hart, legt er een humuslaag waarin echte vreugde kan gedijen en groeien. Het is niet zo dat ons geloof een remedie is tegen alle kwalen, verdriet en onmacht. Het leven is wat het is, mooi maar onaf, prachtig maar toch ook met scheve hoeken en kanten. Dat is de werkelijkheid. Maar het evangelie, datgene wat Jezus verkondigd heeft, biedt een mens een houvast, een onderliggende stroom waarop de zorgen van het bestaan een plaats krijgen en wat vervagen. Tegelijk ervaart een mens veiligheid en geborgenheid in dat geloof. “Blijf in mijn liefde”, zegt Jezus. Dat hebben we precies verleerd. En toch is het de sleutel om een vreugdevol bestaan op te bouwen. Het is leven als de bloemen op het veld en de vogels in de lucht. Ze maaien niet en zaaien niet en toch leven ze. “Dit zeg Ik u opdat mijn vreugde in u moge zijn en uw vreugde volkomen mag worden”, zegt Jezus ons ook nog vandaag.
Tekst en foto's: Jeugddienst Don Bosco
| PLEZIERIG ENGAGEMENT
Vrijwilligerswerk bij Jeugddienst Don Bosco
Don Bosco in een doosje Jeugddienst Don Bosco ontwikkelde met de financiële steun van Oever vzw de praktische methodiek ‘Don Bosco in een doosje’. Het doosje is bestemd voor leerlingen van Don Bosco scholen, animatoren van Don Bosco vakantiewerkingen en speelpleinen of personeelsleden van een Don Bosco werking met een jong hart.
Met dit doosje kun je zelf aan de slag gaan om te werken rond Don Bosco of kun je jongeren een impuls geven om iets rond Don Bosco te doen. Bijvoorbeeld een spel spelen, een verhaal lezen, een bezinningsmoment houden… Het doosje kan een mooi geschenk zijn voor jouw leerlingen, internen, catechesegroep of animatoren. Zo kunnen ze op een speelse manier ontdekken wat Don Bosco vandaag voor hen betekent.
Bosco organisaties vandaag in Vlaanderen, de opvolgers van Don Bosco en zijn uitspraken.
In het doosje zit het verhaal van Don Bosco, een gratis app met spelfiches, het vernieuwde Don Boscokwartet, acht postkaarten, een magneet, een stuk chocolade, een bucketlist, leuke stickers om te delen en kaarsjes voor een zingevingsmoment.
Op de magneet staat een mooi uitspraak van Don Bosco: “Een glimlach opent harten.” Zo kunnen jongeren Don Bosco een beetje in de huiskamer of keuken binnenbrengen. Met de leuke stickers kunnen ze medemoni’s of klasgenoten een complimentje geven of bedanken. Met de postkaarten met foto’s uit het jeugdwerk kunnen ze een boodschap de wereld insturen. Op de bucketlist kunnen ze aanduiden wat hen nu al een perfecte Don Bosco animator of leerling maakt en wat ze in de toekomst nog kunnen doen. Met de kaarsjes kunnen ze een zingevingsmoment aankleden. En het stukje chocolade, tja, daar hoeft geen uitleg bij.
Het verhaal van Don Bosco wordt verteld in een notendop. Zo kunnen jongeren zich een beeld vormen van hoe Don Bosco geleefd heeft en wat hij betekend heeft voor de jongeren van zijn tijd én vandaag. Met het Don Boscokwartet kunnen jongeren het leven van Don Bosco spelenderwijs leren kennen. Het spel bestaat uit tien kwartetten: o.a. de data die belangrijk waren in het leven van Don Bosco, de reizen die hij heeft gemaakt, wat hij wereldwijd betekent, de Don
De gratis app Spelfiches kan gedownload worden op een smartphone en zo hebben animatoren van de speelpleinen of van speelplaatsanimatie meteen een unieke verzameling spelen in hun broekzak in één handige app.
Wil je graag ‘Don Bosco in een doosje’ aankopen? Stuur een e-mail met jouw gegevens en het gewenste aantal naar info@donbosco.be of telefoneer tijdens de kantooruren naar Jeugddienst Don Bosco 016/24 16 20. De kostprijs bedraagt 12 euro per stuk of 10 euro per stuk bij een bestelling vanaf 10 stuks, plus eventuele verzendingskosten. 9
“De duivel heeft schrik van blije mensen.”
We kunnen ons gemakkelijk voorstellen hoe Don Bosco op de speelplaats kon genieten van de vreugde van zijn spelende jongeren… Hij werd er zo door gegrepen dat hij daarin een rechtstreekse vingerwijzing naar de Schepper zag. Vandaag blijft Don Bosco ons uitdagen om vol vreugde in het leven te staan, volop te genieten van de blijdschap van onze jongeren en – wie weet – daarin Gods glimlach te ontdekken.
10
Tekst en foto: Don Bosco Vorming & Animatie
| EEN WOORD WAARD
De moeite waard om ter sprake te brengen
Opvoeden met Don Bosco als gids en tochtgenoot De salesiaanse beweging lanceert nieuw opvoedingsproject in een kadoosje
Het bevat zeker een aantal nieuwe of vernieuwde accenten. “Zo stellen we meer dan ooit de rol van de ouders centraal. Zij zijn en blijven de eerste opvoeders. Opvoeden moeten samen met de jongere én met hen gebeuren”, illustreert hij. “De christelijke dimensie wordt expliciet benoemd als aan te reiken perspectief. Iedere jongere is zinzoeker. Als opvoeder kan je hier het verschil maken door verhalen aan te reiken, dat van jezelf én dat van Jezus.” Uiteraard blijven de typische elementen van de salesiaanse visie op opvoeden aanwezig. De kracht van een hartelijke en redelijke aanwezigheid tussen de jon-
Vandaag ben jij zoals Don Bosco
voor kinderen en jongeren een gids en tochtgenoot. Dit opvoedingsproject krijg je mee als kompas, bemoediging en inspiratie voor onderweg.
OPVOEDEN DON BOSCO ALS GIDS EN TOCHTGENOOT MET
OPVOEDEN MET DON BOSCO ALS GIDS EN TOCHTGENOOT
“Dit salesiaans opvoedingsproject brengt de traditie van Don Bosco opnieuw in dialoog met de leefwereld, inzichten en noden van vandaag. Een oefening die we nu voor de derde keer doen”, zegt het hoofd van de salesiaanse beweging in Vlaanderen en Nederland. “Het project verduidelijkt hoe wij kijken naar opvoeden, hoe wij geloven in de groei van jongeren én van opvoeders en wat hedendaagse kenmerken zijn van een salesiaanse pedagogie.”
geren, het belang van spel en vreugde en de aandacht voor de gekwetste en kwetsbare jongere zijn maar enkele voorbeelden. “Het zijn richtingaanwijzers die Don Bosco ons reeds aanreikte. Hij geeft ons, net als het opvoedingsproject, geen vastgelegd routeplan of uitgewerkte reisgids. Maar wel een rijk kompas ter inspiratie.”
OPVOEDEN MET DON BOSCO ALS GIDS EN TOCHTGENOOT
‘Opvoeden met Don Bosco als gids en tochtgenoot’ heet het nieuwe opvoedingsproject van de salesiaanse beweging. Naar vorm en inhoud is het meer dan een zoveelste visietekst. “Het biedt een gemeenschappelijk kompas voor de meer dan 2.500 opvoeders die actief zijn in onze scholen, jeugdhulporganisaties en speelpleinwerkingen”, zegt Mark Tips, provinciaal van de salesianen. “Het bevestigt wat we vandaag goed doen, maar daagt ons ook opnieuw uit.”
Het voorliggend project is resultaat van een lang groeiproces. De verantwoordelijke werkgroep, met vrijwilligers uit alle geledingen, startte vijf jaar geleden. “Hier de tijd voor nemen, heeft zijn vruchten afgeworpen. Een brede onderzoeksfase ging het schrijven, bevragen en herschrijven vooraf”, vertelt Mark Tips. “Zelfs het leesgedrag van mensen vandaag werd onder de loep genomen. Zo presenteren wij vandaag geen theoretische tekst, maar een heus kadoosje met diverse lees-, kijk- en doe-impulsen.” Nu het nieuwe project op tafel ligt, begint het echte werk. “De laatste maanden zijn we intens bezig met het vormen en begeleiden van directies en gangmakers. Dit zijn 120 mensen die de komende maanden werk zullen maken van de implementatie van dit project in hun eigen school of organisatie. Met enthousiasme!”, getuigt de provinciaal. “De uitdaging is groot en niet vrijblijvend. Het kompas dat we nu aan al onze opvoeders aanreiken, moet mijn én ons kompas worden.”
11
GRENZELOOS | Tekst: ANS, Steven Pinnoo Foto's: ANS Don Bosco over de grenzen heen In een samenleving vol oorlog en geweld worden ‘gewone’ zaken iets heel bijzonders. Het wordt vaak een heldendaad om mensen te helpen een redelijk ‘normaal’ leven te leiden. Zeker voor kinderen is dat belangrijk, want ook in de moeilijkste omstandigheden groeien zij op en hebben daarbij hulp nodig. Een prachtig getuigenis daarvan komt van de salesianen van Don Bosco die werkzaam zijn in Syrië: zij kiezen ervoor om, te midden van alle gevaar, tussen hun jongeren te blijven en hun de best haalbare opleiding en opvoeding te geven.
Een andere w
Don Bosc voor een hoop ste van de salesianen in het Midden-Oosten, zelf ook van Syrische afkomst. Hij bracht de zomer door in de drie huizen in zijn vaderland en kwam onder de indruk van de moed waarmee salesianen en zusters van Don Bosco én talrijke jongeren en vrijwilligers aan een hoopvolle toekomst blijven bouwen.
De salesianen hebben drie huizen in Syrië: in Kafroun, Aleppo en de hoofdstad Damascus. Zij delen het lijden van een bevolking die meer en meer uitgeput raakt, niet alleen op materieel maar ook op moreel en spiritueel gebied. Behalve door het “We beginnen ons bezoek in drama van dood en verwoesKafroun, tot nog toe één van de ting wordt iedere familie nu rustigste gebieden in het door Jongeren voelen ook getroffen door de tragedie burgeroorlog geteisterde Syrië. de nood om samen van de vluchtelingenproblemaDaarom vangt ons werk hier te spelen, te dansen, tiek. Dit probleem tast niet alniet alleen jongeren uit de omte zingen en te bidden leen het maatschappelijk leven geving op, maar ook vele jonge te midden van dramatische maar ook de christelijke aanwevluchtelingen die hun dorpen en omstandigheden. zigheid aan, die in het verleden huizen hebben verlaten. Om zozo sterk was. Daarom is een veel mogelijk jongens en meisjes salesiaanse aanwezigheid bede kans te bieden om aan de zolangrijker dan ooit. meractiviteiten deel te nemen worden busjes ingelegd voor de verbinding met verscheidene dorpen in de vallei. De hoop koesteren in Kafroun Het zicht van deze honderden jongens en meisjes verWe luisteren graag naar Munir El Rai, provinciaal overvult mij van vreugde, bewondering en ontroering. Ondanks alle lijden, ondanks de verwoesting en de dood die het land treffen, merk ik hoe de levensvreugde en de hoop sterker zijn dan ooit. Jongeren voelen de nood om samen te spelen, te dansen, te zingen en te bidden te midden van de dramatische omstandigheden die steeds dezelfde vragen oproepen: ‘Waar is God nu? Waarom laat God dit toe? Hebben we nog niet genoeg bloed en geweld gezien? Hoelang moeten we dit nog verduren?’ Bij het omgaan met deze vragen probeer ik met mensen te spreken over vergeving, geloof en hoop, maar het is niet gemakkelijk. Bewonderenswaardig hoe de jongeren er hier al spelend en biddend mee omgaan!” 12
ereld in Syrië
co in actie pvolle toekomst ‘Een andere wereld’ in Aleppo “Een volgende stap is ons bezoek aan Aleppo, mijn geboortestad. Tot enkele jaren geleden telde deze stad, één van de oudste van de wereld, ongeveer drie miljoen inwoners. Vandaag is ze grotendeels kapotgeschoten en wordt ze beschouwd als één van de gevaarlijkste plaatsen ter wereld. In deze stad hebben altijd vele christenen gewoond van uiteenlopende kerken en overtuigingen, maar door de oorlog is hun aanwezigheid met ongeveer een derde verminderd. Verschillende christelijke wijken zijn vernield, en het gebrek aan elektriciteit en stromend water maakt het overleven hier tot een nachtmerrie. Wat een contrast met de warmte en het optimisme waarmee ik in het salesiaanse huis word onthaald! De salesianen én de jongeren geven de moed duidelijk niet op. Een bijzonder teken van hoop is de priesterwijding van een jonge salesiaan die hier in het oratorium van Aleppo is opgegroeid. Ook in Aleppo maken de zomeractiviteiten een grote indruk om mij. Net als in Kafroun zijn die zeer goed georganiseerd, met de inzet van een busdienst. Meer dan 700 jongeren uit diverse wijken van de stad nemen eraan deel. Zij en hun families krijgen hier de kans om op adem te komen in een familiale omgeving vol vreugde en hoop. Zij noemen het hier ‘een andere wereld’ – een oase van vrede. Na een onderbreking van vier jaar is de salesiaanse gemeenschap erin geslaagd vijfdaagse zomerkampen voor hun jongeren te organiseren in de bergen in de buurt van Kafroun. 320 jongeren nemen eraan deel en
Voor de jongeren en hun families is dit een familiale omgeving vol vreugde en hoop: ‘een andere wereld’ – een oase van vrede.
leven als één grote familie, met momenten van vreugde en van gebed. Voor de eerste keer in jaren kunnen zij slapen zonder opgeschrikt te worden door het lawaai van de oorlog.”
Jonge vrijwilligers in Damascus “Na Aleppo reizen we verder naar de hoofdstad Damascus. Daar ontmoet ik niet alleen de salesianen van onze gemeenschappen, maar ook de zusters van Don Bosco, die hier twee grote werken hebben: een kleuterschool en een ziekenhuis. In tegenstelling tot steden als Aleppo is het centrum van Damascus lange tijd redelijk veilig gebleven. De laatste maanden is de toestand echter sterk aan het verslechteren. De levensomstandigheden worden ook in Damascus stilaan ondraaglijk, zodat steeds meer inwoners besluiten het land te ontvluchten. Ook hier zijn de zomeractiviteiten goed georganiseerd, met ongeveer 900 deelnemende jongeren uit de ruime omgeving van de stad. Ik geniet vooral van hun activiteiten vol muziek en kunst. Net als in Aleppo worden er voor de jongeren zomerkampen georganiseerd in de bergen bij Kafroun. Een bijzondere indruk laat een groep jongeren na die vrijwilligerswerk doen in enkele dorpen aan de grens met Libanon. De ervaring van die inzet als vrijwilliger, zeker door jonge mensen die zelf in uitzonderlijk moeilijke en onzekere omstandigheden leven, is zeer belangrijk. Ondanks alle problemen en gevaren zetten deze jongeren zich in voor mensen die het nog moeilijker hebben dan zijzelf, en zij ontdekken ook de diepe vreugde die daaruit voortkomt.” Bidden en hopen wij dat die vreugde, die ook Don Bosco bezielde, het zaadje mag zijn van een nieuwe toekomst voor dit prachtige land. 13
HEFBOMEN | Tekst: Patrick De Jonge Foto: Eindredactie Onderwijs en opvoeding vandaag Heel wat Vlaamse Don Boscoscholen noemen leerlingenevaluatie als één van hun belangrijkste werkpunten voor het komende schooljaar. Zij bekijken evaluatie vanuit een steeds breder perspectief. Onderzoek en ervaring leren dat goede feedback onontbeerlijk is voor een kwalitatief evaluatiesysteem.
De functies van evaluatie Leerlingen worden tijdens hun schoolloopbaan erg vaak en op diverse manieren geëvalueerd. De eerste evaluatiemomenten situeren zich in de les. De leerling wordt niet noodzakelijk gequoteerd maar krijgt feedback op een gegeven antwoord, de kwaliteit van een werkstuk of de uitvoering van een practicum. Zo wordt hij gewaardeerd en eventueel bijgestuurd. Het is duidelijk dat deze vorm van evaluatie niet kan zonder
duidelijke terugkoppeling en dat die voor de leerling essentieel is om bij te leren. In de meeste studierichtingen worden ook evaluatiemomenten ingelast bij toetsen, verslagen, praktische opdrachten, spreekbeurten en examens. Leerkrachten (of leerlingen zelf) meten zo goed mogelijk of competenties verworven zijn of niet. Zij verzamelen informatie over de leerresultaten en -gedragingen van de leerlingen. In essentie heeft evaluatie een dubbele bedoeling. Enerzijds moet zij het leerproces van de leerlingen op een waarderende manier bevestigen, bijsturen of in bepaalde gevallen opnieuw op gang brengen. Op die manier maakt evaluatie essentieel deel uit van het leerproces en is ze niet enkel een afsluitende bezigheid.
Jongeren hun talenten helpen ontdekken Het belang van feedback bij het evalueren van leerlingen De leerling krijgt ook suggesties over het doel van het leerproces en over hoe hij dit kan bevorderen.
14
Medeleerlingen slagen er, soms beter dan de leerkracht, in om begrijpelijke, toegankelijke feedback te geven.
Het is glashelder dat de leerling hierbij voldoende feedback moet krijgen, zodat hij over zijn eigen leren kan reflecteren en zichzelf kan bijsturen. Anderzijds kan evaluatie ertoe leiden dat leerlingen hun talenten ontdekken en in functie daarvan doorstromen naar een gepaste studierichting of plaats op de arbeidsmarkt. Ideaal werkt de evaluatie hier oriënterend en niet selecterend. Het is evident dat de leerling ook op dit vlak betekenisvolle feedback krijgt. Feedback is dus een essentieel onderdeel van elke vorm van evaluatie. De leerling krijgt informatie over de kloof tussen zijn huidig kunnen en zijn na te streven competentie. Belangrijker is echter dat hij ook suggesties krijgt over het doel van het leerproces en vooral over wat hij kan doen om dit proces te bevorderen.
Kwaliteitsvolle feedback De voorbije jaren werd heel wat onderzoek gedaan naar factoren die de onderwijsprestaties van leerlingen gunstig beïnvloeden. Hieruit blijkt dat uitdagende doelen, duidelijke instructietaal, aandacht voor leren leren en kwaliteitsvolle feedback het leerproces positief beïnvloeden. Goede feedback wordt in een aantal onderzoeken zelfs op de eerste plaats gezet. Zinvolle feedback vereist in eerste instantie dat de leerkracht de vooropgestelde doelen aan het begin van het leerproces duidelijk maakt aan de leerling. Zonder heldere doelen is er geen effectieve feedback mogelijk. De leerling krijgt informatie over de vorderingen die hij heeft gemaakt in de richting van dit doel en wat hij concreet kan doen om dit in de toekomst te bereiken. Feedback blijkt vooral doeltreffend te zijn als hij informatie biedt die zowel het zelfvertrouwen als het zelfsturend handelen versterkt. Vage feedback, zoals “je moet harder werken”, blijkt helemaal niet efficiënt te zijn. Hij hoort gedetailleerd te zijn, bijvoorbeeld door aan te geven welke oefeningen of voorbereidingen kunnen gemaakt worden of welke oplossingsstrategieën kunnen gebruikt worden. Onderzoek wijst in dit verband naar het belang van het empathisch vermogen van de leerkracht. Als hij inziet waarom een leerling een opdracht al dan niet begre-
pen heeft en welke redenering hij heeft gevolgd om een probleem op te lossen, dan pas maakt zijn feedback kans op succes. Doeltreffende feedback focust op de prestatie van de leerling, niet op zijn persoonlijkheid. Zowel het prijzen van de leerling (zoals “Prima gedaan, wat ben je toch een slimme jongen!”) als persoonlijk afkeurende reacties (zoals “Zeker weer een slechte dag vandaag, Jos?”) blijken zelden te werken. Bovendien werkt negatieve feedback niet bij leerlingen met een laag zelfvertrouwen: zij zijn gebaat met aanmoedigingen. Voor leerlingen met een sterk zelfvertrouwen blijken zowel positieve als negatieve feedback effect te hebben. Ten slotte wijzen onderzoeksresultaten naar het belang van de timing. Bij voorkeur komt de feedback snel na de prestatie. Uiteraard moet de timing van de feedback toelaten om nog iets bij te sturen.
Feedback van medeleerlingen: de sociale context van leren In een krachtige leeromgeving krijgen leerlingen tevens de kans om feedback te geven aan elkaar. Het blijkt dat zij er, soms beter dan de leerkracht, in slagen om begrijpelijke, toegankelijke feedback te geven aan hun medeleerlingen. De uitwisseling tussen de leerlingen onderling zorgt ervoor dat zij actief betrokken worden bij het leerproces. Bovendien werken zij zo aan hun communicatie- en probleemoplossende vaardigheden. Het samen reflecteren kan een andere kijk op de zaak werpen en leiden tot inzichten waar een leerkracht nog niet meteen aan dacht.
Moderne technologie In een aantal van onze Don Boscoscholen wordt moderne technologie ingeschakeld om de leerlingen in hun leerproces sneller op te volgen en bij te sturen. Leerkrachten die in deze scholen gebruik maken van de iPad of het elektronisch leerplatform getuigen dat deze opvolging van hen, maar ook van de leerlingen, grote inspanningen vraagt. Anderzijds zorgen de snelle opvolging en de eigentijdse aanpak van de feedback voor een verhoging van de motivatie en een verbetering van de leerprestaties, zo vertelden ons enkele leerkrachten. 15
BROODJE CURSIEF | Tekst: Lieve Pinxten Foto: Nic Taylor Luchtig cursiefje vanuit het dagelijks leven
Welkom Leon!
Op 22 juli werd ik voor de eerste keer mama van Leon… Het hoeft geen betoog dat mijn hart overloopt van dat heerlijke kereltje en dat het dus voor de hand ligt dat ik daar nu een stukje over ga schrijven. Men had me op voorhand gezegd dat mama worden het mooiste is wat je in je leven kan overkomen. Dat het een ongekende vreugde brengt. Dat je je kind vanaf de eerste ogenblikken onvoorwaardelijk graag ziet. Dat een kind je leven op slag verandert… Dat en nog veel meer. Alles is meer dan waar gebleken. Dat en nog veel meer. Een kind op de wereld zetten, is van een ongekende intensiteit! Het moment waarop je dat kleine wondertje in je armen krijgt… Het moment waarop je de naam uitspreekt en hij dus echt wel mee op deze wereld woont… Vreugde… Vreugde in alle facetten van het woord. Het gaat diep en het blijft diep gaan… Ik ben van nature een ongeduldig type maar Leon die kiepert massa’s geduld in mijn dagen. Alsof ik alles wat er aan geduld in mij aanwezig kan zijn, heb opgespaard voor dit kleine wezentje. Alsof hij mij meteen al wil wijzen op het feit dat er meer is dan ik denk. Hij is – uiteraard! – van een onnoemelijke schoonheid. Jorden en ik staan er vaak samen naar te kijken, een beetje verbaasd dat wij dit mooie jongetje gemaakt hebben. Deze Leon kleurt onze dagen vanaf nu met vreugde en vrolijkheid maar af en toe ook met bezorgde fronsen en hevige huilbuien. Het is bijvoorbeeld niet niks om in je eentje naar de winkel te gaan met een baby die zijn decibels tegen 16
alle hoeken van het pand laat weerkaatsen. Meewarige blikken, afkeuring soms maar over het algemeen bemoedigende woorden van oudere winkelende dames, waarschijnlijk allemaal moeder, en zij begrijpen. Zij weten dat je er alles aan doet om je kind gelukkig te maken maar dat je het nu eenmaal niet op commando stil krijgt. Zij vinden dat dit kleine mensje gerust zijn stem eens mag laten horen en dat ik me dat absoluut niet moet aantrekken. Nou… Tegen de tijd dat ik de supermarkt verlaat, heeft het schaamrood toch enigszins ongehoorde proporties aangenomen… Hoewel je je op voorhand heilig hebt voorgenomen om je niets aan te trekken van de opvoedkundige adviezen van je omgeving ga je je toch gefaald voelen als je als moeder je kind niet kan troosten. Je neemt je evengoed voor om geen overbezorgde en overbeschermende ouder te worden en in een mum van tijd ben je de beide. Je wil geen overvloed aan speelgoed maar Leon is nog geen vier weken op de wereld of we struikelen al over teddyberen en andere knuffeltoestanden. En wat je nooit voor mogelijk had gehouden, is nu al een evidentie: je stapt in je auto waarvan je de ramen professioneel geblindeerd hebt met zonneschermen van… de Minions! Godbetert! En dit alles tovert elke nieuwe dag weer een stralende glimlach op mijn gezicht want nooit was mijn leven vreugdevoller dan met deze kleine, goddelijke Leon! Voor de bijbehorende pedagogie hebben we hopelijk nog even de tijd. Eerst maar volop genieten van deze roze en veelkleurige wolk!
Tekst en foto's: Eindredactie
| SPROKKEL
Wat een feest! Slotakkoord Don Bosco 200 in Oud-Heverlee Ook in onze salesiaanse provincie van België-Noord en Nederland werd het jubileumjaar op de tweehonderdste verjaardag van Don Bosco feestelijk afgesloten. Een impressie…
De happening in Oud-Heverlee werd geopend met een plechtige eucharistieviering in openlucht, voorgegaan door mgr. Luc Van Looy, salesiaan en bisschop van Gent. Ook mgr. Patrick Hoogmartens, bisschop van Hasselt, had zich vrijgemaakt om dit gebeuren mee te komen vieren; hij is ook bisschop-referent voor de jongeren- en roepingenpastoraal in de Vlaamse bisdommen. Op het einde van de deugddoende viering in een salesiaanse, hartelijke stijl werd de nieuwe uitwerking van het pedagogische project symbolisch overhandigd aan vertegenwoordigers van diverse ‘takken’ van de Salesiaanse Familie. Na de eucharistieviering werd het feest uiteraard ook op andere manieren verdergezet… Voor spektakel zorgden de steltlopers van Merchtem, die in een indrukwekkende voorstelling hun ‘kunsten’ vertoonden. Tot vreugde van onze Don Boscofans waren er onder de steltlopers ook heel wat jonge gezichtjes te bespeuren, en een van die jongste steltlopers kreeg een luid applaus toen hij in een toernooi als laatste staande bleef! Voor de jeugd waren er heel wat attracties voorzien: springkastelen, volksspelen, schminken… Maar ook voor alle anderen werd het een feestelijk ontmoetingsmoment, met een stuk taart en wat te drinken dankzij een druk bezochte cafetaria. Dankjewel, Don Bosco! 17
DE SPREEKSTOEL | Tekst: Steven Pinnoo Foto: Eindredactie Voor wie spreekt vanuit salesiaanse verantwoordelijkheid Voor het gesprek trekt de Spreekstoel naar Bavikhove, waar André enkele dagen te gast is bij zijn broer. De rustige, landelijke omgeving opent er je hart voor de stilte, voor een meditatieve dialoog. Maar niets van dat alles bij André: hij getuigt als een ware spraakwaterval over alles wat hem beweegt…
De sprong naar een nieuwe wereld Ook al stond Andrés wieg in Kortrijk, hij is er niet bij de salesianen naar school gegaan. Maar na zijn onderwijzersopleiding in Zwijnaarde was de roep niet meer tegen te houden: hij trad in bij de salesianen en koesterde de droom om missionaris te worden.
In de jaren zeventig was er heel wat beweging in het ‘missielandschap’. Hier in België bestond nog de gewoonte om missionarissen naar Afrika te zenden, maar bij de jongeren begon een grote interesse voor LatijnsAmerika op te komen. Zo kwam het dat André na de filosofieopleiding naar Uruguay werd gezonden. Het idee was om daar twee jaren door te brengen. Hij zou er echter blijven hangen en studeerde daar theologie: hij werd priester gewijd in Kortrijk, maar al meer dan dertig jaar is Uruguay zijn verblijfplaats. Het leven in Uruguay was voor André van bij het begin een fascinerende ervaring. Het salesiaanse leven heeft er een rijke traditie: laten we niet vergeten dat Uruguay
Een schat van leven uitdragen in Uruguay Salesiaan-missionaris André Boone brengt jongeren op het spoor van Jezus
In de wereldwijde beweging van Don Bosco heeft onze Vlaamse en Nederlandse provincie altijd haar steentje bijgedragen. Vandaag luisteren we naar André Boone, die zich al jarenlang inzet als salesiaan-missionaris in Uruguay. Een verhaal over een ‘nieuwe wereld’, die vaak ook verrassend herkenbaar is.
18
Het salesiaanse leven heeft in Uruguay, vandaag de oudste salesiaanse provincie, een rijke traditie.
de oudste salesiaanse provincie is! Deze provincie telt nu 85 salesianen: wat minder dan vroeger, maar er zijn wel acht medebroeders in opleiding. Het leven in Uruguay heeft André steeds gestimuleerd om verder open te bloeien. Het land is al sinds rond 1900 een lekenstaat, waarin de Kerk geen enkele staatssteun geniet. Het is helemaal niet vreemd als iemand er zich als agnostisch profileert; ongeveer 40% van de bevolking is katholiek, maar slechts een 4% daarvan is ook actief kerkbetrokken. Er zijn dan ook heel wat meer overeenkomsten met de kerksituatie in Vlaanderen vandaag dan we op het eerste gezicht zouden vermoeden.
Kiezen voor de jongeren Net als bij ons zet ‘Don Bosco’ zich in Uruguay sterk in voor het onderwijs, en dat is ook Andrés eerste engagement. Nadat hij directeur is geweest in twee scholen buiten Montevideo, is hij nu adjunct-directeur in de technische school in de hoofdstad; hij zal er in de toekomst ook een grotere pastorale verantwoordelijkheid opnemen. Het is een grote school, met een internaat en een residentie voor universiteitsstudenten. Het leven in de school verloopt in drie beurten. De gewone lessen gaan door in de voormiddag, terwijl men in de namiddag opleiding organiseert voor jongeren die de school verlaten hebben. Daarna is er nog avondschool voor volwassenen. Omdat de overheid niet tussenbeide komt in de kosten, moeten de leerlingen schoolgeld betalen, maar er bestaat wel een grote solidariteit voor minder begoede families. Met het oog op de nodige investeringen probeert men ook samen te werken met bedrijven. Net als in Vlaanderen heerst er onder de leerlingen een grote verscheidenheid op het vlak van geloof. De meesten kiezen voor deze school omdat ze goed is, niet omdat ze katholiek is. Daardoor vormt de pastorale animatie hier een grote uitdaging, waarbij men de verscheidenheid als een rijkdom benadert. Onder de jongeren is André als salesiaan pas echt in zijn sas: gegrepen als hij is door de figuur van Jezus kan hij niet anders dan dit ook uitdragen onder de jongeren. Naast de schoolwerking engageert de salesiaanse provincie zich ook in parochies en in sociaal werk. Ook hier heeft André een eigen inbreng, vooral op catechetisch vlak. Verder is er ook nog een heel goed draaiende salesiaanse jongerenbeweging. Ook al vormen de grote afstanden vaak en moeilijkheid, toch proberen
de jongeren tot ontmoeting te komen. Zo organiseerden zij naar aanleiding van ‘200 jaar Don Bosco’ een driedaags tentenkamp, en zij stuurden ook een afvaardiging naar het grote evenement op Colle Don Bosco in Italië.
Catechese over de grenzen heen Een tweede groot engagement van André is de catechese, waarvoor hij door de Uruguayaanse bisschoppenconferentie verantwoordelijk gesteld is. Twee belangrijke catechesemomenten in het leven zijn bij de eerste communie, rond 10 jaar, en later bij het vormsel, rond 18 jaar. Daarnaast legt men nu ook meer de nadruk op de volwassenencatechese. Men wil wat afstappen van een schools systeem van om mensen te initiëren tot een christelijk leven. Ook voor de catechese geldt in heel Zuid-Amerika nu het ‘zien – oordelen – handelen’ als de officiële werkwijze. Het is een aanpak waarbij niet de leer, maar het contact met mensen op de eerste plaats komt, een aanpak die ook paus Franciscus heeft gemaakt tot wie hij nu is. Vanuit deze verantwoordelijkheid krijgt André zicht op wat er zoal leeft in heel het continent, met een deugddoende samenwerking over de landsgrenzen heen. Wel vraagt dit werk een grote inzet, met onder meer de organisatie van studiedagen en de publicatie van allerlei documenten.
Groeiende openheid en vertrouwen Met veel zin voor realisme kijkt André vooruit naar een hoopvolle toekomst. Hij beseft heel goed dat er altijd uitdagingen zullen blijven opduiken. Er zullen belangrijke keuzes moeten gemaakt worden, de salesianen zullen prioriteiten moeten leggen. Doordat er minder salesianen zijn dan voorheen, zijn die vooral in leidinggevende taken terechtgekomen. Toch willen zij ervoor kiezen om meer tussen de jongeren te gaan staan en daarvoor andere taken los te laten. Die ommezwaai, met de bijhorende aanpassing van de structuren, vormt een hele uitdaging! Tegelijk zijn er ook deugddoende signalen die getuigen van een groei in openheid binnen de samenleving van Uruguay. De laatste tien jaren is ook in de ‘lekenstaat’ langzaam een wederzijds respect voor de Kerk gegroeid. Onlangs mondde dit nog uit in een officiële huldiging van Don Bosco in de senaat, en in de publicatie van een nieuwe postzegel met Don Bosco. Een groeiend vertrouwen, met een plaats voor Don Bosco in het hart van die beweging: ook Andrés salesiaanse hart gaat er sneller van kloppen… 19
DE BOEKENPLANK | Tekst: Patricia Segers Foto’s: Centrale Propaganda
Binnenkort vieren we Allerheiligen en Allerzielen, een periode waarin de volgende uitgaven zeker tot hun recht zullen komen: De dood, een bron van leven De periode rond Allerheiligen en Allerzielen nodigt ons uit om na te denken over de overledenen uit onze familie en vriendenkring. Het is ook een tijd om even stil te staan bij het mysterie van leven en dood: hoe kunnen we dit als christen in het licht van de verrijzenis beleven?
N1 € 2,75
(port inbegr.)
Auteur: Reiner Bareis Vertaling: Marc Dedapper 28 blz.; 11 x 21 cm
Innige deelneming Rouwbetuiging bij een overlijden Een geheel van teksten die ons uitnodigen tot nadenken en bidden over dood, afscheid nemen van een dierbare, het leven met een gemis… “Op iedere winter volgt een lente. Elk verlies hunkert naar een opnieuw vinden, zoals de tocht door de woestijn gevoed wordt door de verwachting van een beloofd land.”
N2 € 4,00
(port inbegr.)
Tekstselectie en vertaling: Marc Dedapper 17 blz.; 15 x 21 cm
Haal nu reeds onze onovertroffen kalenders in huis! Wenskaartkalender 2016
Januari 2016 Z
M
D
W
D
V
Z
1
2
3
4
5
10
11
12 13 14 15 16
6
7
8
9
Een kleinood voor verzamelaars! Met twaalf onovertroffen tekeningen van Jaklien! Op de keerzijde bedrukt als prentbriefkaart, los te verstuNJ ren.
€ 6,00
17 18 19 20 21 22 23
Gezinskalender 2016 De huiskalender bij uitstek voor de vrienden van Don Bosco. Mooi en nuttig! 32 blz.; 21 x 30 cm
K A L E N D E R
DBK € 4,00
24 25 26 27 28 29 30 31 Don Bosco Wenskaartkalender
2016
Don Bosco
Formaat: 33,5 x 10 cm
Je kunt deze uitgaven met de juiste referenties bestellen via de Dienst Centrale Propaganda, Fr. Gaystraat 129, 1150 Brussel, telefoon 02/771 21 00, fax 02/772 66 86 of via e-mail: centrale.propaganda@donbosco.be Bij gezamenlijke aankoop van meerdere uitgaven kun je besparen op de verzendingskosten! Je mag bij je bestelling zeker vragen hoeveel je korting zal bedragen. 20
De nieuwe brochure voor advent en Kerstmis Verlangen van God: Op weg naar Kerstmis 2015 De advent, een tijd om zich naar God te richten… Als een lange avondwake die de gelovige mens uitnodigt om het mysterie van Christus uit te diepen opdat de mens kind van God zou worden. Deze brochure wil je helpen een brug te leggen tussen de rijke Bijbelse teksten en de persoonlijke ervaringen van je eigen leven. Dankzij allerlei commentaren, suggesties € 7,00 (port inbegr.) en de veelvuldige illustraties trekken we met een feestelijk hart op naar Kerstmis – want onze vreugde moet blijven duren! Tekst: Michèle Clavier Vertaling en correctie: Gaston De Neve en Adriaan De Cooman Vormgeving: A. la Folie en Philippe Schneider 52 pagina’s, mét een liturgisch kalender 2015-2016 en een uitneembare kerstkaart
Hij kon zien (C-jaar) In dit boek biedt salesiaan Eric Haelvoet gebedsbezinningen bij de evangelieteksten van het Cjaar. Deze zijn ontstaan vanuit lectio divina, elke keer individueel en soms ook met een groep. De gebruikte methode bestaat uit vijf stappen: statio, lectio, meditatio, oratio en contemplatio, actio. Alle gebedsbezinningen zijn opgebouwd volgens hetzelfde schema: • het Woord: de evangelietekst • stilte bij het Woord: om het Woord te laten indringen • een woord bij het Woord: bezinning • het Woord in mijn leven: vragen die aanzetten tot actualisatie (en gesprek) • bidden met het Woord: communicatie met God de Vader, God de Zoon, God de Heilige Geest. Deze gebedsbezinningen zijn € 19,00 (met port e 23,00) zeer geschikt om een bijeenkomst of vergadering te starten of te beëindigen, als morgen- of avondgebed, als inspiratie voor een homilie, als basis voor een gesprek in een pastorale groep, een gezinsgroep, met een koppel, een groep catechisten, in een gemeenschap, een parochieploeg… Het boek telt 20 bezinningen meer dan het Bboek en daardoor is het 42 bladzijden dikker. Auteur: Eric Haelvoet, sdb. Bij bestelling van tien exemplaren krijg je 10% korting! 21
VERBONDEN | Tekst: Lore Stassen Foto's: VIA Don Bosco De link tussen Noord- en Zuidwerking
Voor zijn 22ste sponsortocht heeft onze vriend Frits Vandecasteele zijn oog laten vallen op de mythische Mont Ventoux. Frits is sinds jaar en dag ondersteunend vrijwilliger van VIA Don Bosco. Zijn inzet voor onze organisatie wordt stilaan legendarisch: al meerdere keren gaf hij zijn tijd en energie voor onze projecten.
Opnieuw liet hij zich sponsoren voor een tocht aan 5 euro per km. Met de opbrengst steunde Frits onze beroepsschool in Antananarivo (Madagaskar), waar straatjongens worden opgevangen. “Sinds mijn pensioen als leraar in het deeltijds onderwijs van het Vrij Technisch Instituut onderneem ik jaarlijks een tocht per fiets, te voet of met een snorfiets. Het daaraan verbonden sponsorgeld vloeit altijd naar straatkinderen in zuidelijke landen, want zijn zij niet het grootste slachtoffer van de domme dingen die grote mensen soms ondernemen? Alles gebeurt telkens in samenwerking met de ngo VIA Don Bosco, want Don Giovanni Bosco zette zich zijn hele leven in voor kwetsbare jongeren.
Frits wil naa de Mont voor VIA D Mijn eerste tocht in 1994 was een voettocht met als bestemming Lourdes. De opbrengst van 9.459 euro vloeide naar een project in Iringa (Tanzania), waar er een waterput kwam voor een technische school. Intussen staat de teller op 27.676 km, goed voor 323.322,39 euro!
De gulle schenkers kunnen er altijd zeker van zijn dat hun geld zinvol wordt gespendeerd, want telkens ga ik ter plaatse om te kijken of het bewuste project vlot tot stand komt. Op eigen kosten kwam ik zo al in Rwanda, Mali, Ethiopië, Zuid-Afrika, Manilla, Chennai… Op 14 maart ging het weer richting Iringa in Tanzania om het Telkens ga ik ter plaatse sponsorgeld van de om te kijken of het vorige actie te overbewuste project vlot tot handigen. Toen bestand komt. trof het een fietstocht heen en terug 22
In overleg met VIA Don Bosco zocht ik mijn geluk op de Mont Ventoux.
r de top van Ventoux on Bosco naar Parijs, waarvan de opbrengst nu zal dienen om schoolgerei voor straatkinderen aan te kopen.”
Voordrachten “Zolang het fysiek mogelijk blijft, komen er nieuwe sponsoracties. In overleg met VIA Don Bosco zocht ik mijn geluk op de Mont Ventoux. Deze zomer reed ik met mijn bromfiets naar Malaucène, de gemeente aan de voet van de bekende berg. Van daar startte een voettocht van 23 km naar de top. Op de terugweg stond een kort bezoek aan de kapel Notre-Dame-duGroseau op het programma, een overblijfsel van een middeleeuwse abdij. Traditioneel vloeit het sponsorgeld naar straatkinderen, meer bepaald naar een beroepsschool van de paters salesianen van Don Bosco. De school in Antananarivo heeft nood aan werkkledij, schooluniformen en gereedschapskoffers. Een goede opvolging en begeleiding zorgt voor meer kansen op tewerkstelling. Ik verzorg ook voordrachten op beur-
Zijn de straatkinderen in zuidelijke landen niet het grootste slachtoffer van de domme dingen die grote mensen soms ondernemen?
zen en bij verenigingen. Wie hierover meer wil weten vormt het nummer 059/80 25 17”, aldus nog Frits Vandecasteele.
VIA Don Bosco heeft contact met verschillende gelijkaardige burgerinitiatieven hier in België en we zijn van plan om regionaal meer samenwerkingsverbanden te ontwikkelen. De opkomst van nieuwe lokale solidariteitsvormen is zeker geen slechte zaak: de zogenaamde ‘vierde pijler’ demarches zijn voorbeeldig en voor ons navolgingswaardig. VIA Don Bosco wil haar kennis van ontwikkelingssamenwerking graag inzetten om gelijkaardige acties als die van Frits functioneel en logistiek te ondersteunen. Indien u ons zou willen ontmoeten voor een gesprek over eventuele samenwerking, mag u zeker contact met ons opnemen. 23
RUGGESPRAAK | Tekst: Firmin Vanspauwen Foto: Eindredactie Wie in zijn job geen vreugde vindt sleept zich allicht moelijker doorheen een werkdag dan collega’s die hun taak met plezier uitvoeren. In een voltijdse opdracht breng je een derde van een werkdag door op je werk. Je kan dus maar beter je dagtaak ter harte nemen en ze graag doen. In sommige beroepen valt weinig vreugde te rapen wegens fysiek te zwaar, te hoge werkdruk, te afstompend repetitief, te veel stress, erbarmelijke werkomstandigheden, lage verloning… Voor onderwijsmensen en opvoeders zijn er dikwijls tal van opportuniteiten om arbeidsvreugde te vinden. Opvoeders en leerkrachten die, met passie, liefde en gedrevenheid, kennis, vaardigheden, attitudes, normen en waarden overdragen aan jongeren ervaren hun werk als zinvol, als een investering in de toekomst van die jongeren. Ze putten er arbeidsvreugde uit. Leerlingen voelen die gedrevenheid van opvoeders en leerkrachten. Er ontstaat een authentieke band, gevoed door wederzijds respect. Betrokkenheid vergroot, leerkracht en opvoeder worden ervaren als expert, vreugde van het opvoeden borrelt hieruit op. In die sfeer kan samen gefeest worden, krijgen leerlingen meer kansen, meer bevestiging, staan leerlingen open voor verwondering, is er ruimte voor uitbundigheid en stilte, ontstaat duurzaam gezag, gedragen door wederzijds respect… Hieruit groeit voor de meester misschien de ultieme vreugde namelijk dat de leerling hem ooit overstijgt.
Arbeidsvreugde 24