comIgo
2016/Sô´ 5 CÔNG ĐOÀN ĐỒNG HÀNH ‐ · CHRISTIAN LIFE COMMUNITY
Têrêsa
bông hoa nho
˛
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
“Ước muốn của tôi là chinh phục cả nhân loại. Tôi sẽ lôi kéo mọi người đến với tôi (comigo). Những người theo tôi sẽ ở với tôi, cùng lao tác với tôi và đối diện những thách đố với tôi, cùng cầu nguyện và tỉnh thức với tôi. Ai làm việc với tôi và chịu đau khổ với tôi, sẽ cùng chia sẻ vinh quang Nước Trời với tôi.” [LT #93]
HERMANOLEON
“It is my will to win over the whole of humankind. I will draw all to myself. Whoever wishes to join me in the mission will stay with me, labor and struggle with me, watch and pray with me. No one will have to go through anything that I do not myself go through. Whoever works with me and suffers with me will also share the glory of the Kingdom with me.” [SE #93]
comigo
TẬP SAN HUẤN LUYỆN & LIÊN LẠC ĐỒNG HÀNH‐CLC
Ban Phục Vụ Trưởng Cộng Đoàn‐Phạm Quang Trung, Phó Cộng Đoàn‐Nguyễn Nam Phương Ecclesial Assistant‐LM Nguyễn Hùng S.J Các Vùng: Âu Châu‐Phan Thi Hương ● Canada‐Trần Thiên Nga ● Đông Bắc‐Hàng Minh ● Tây Nam‐Vũ Đức Hưng ● Trung Tây‐Trần Thái Sơn Các Ban: Gia Đình‐Đinh Quang Hảo, Đinh Lệ Hằng ● Huấn Luyện‐Nguyễn Mộng Hằng ● S.E.E.D.‐Thảo Vy Vũ ● Tài Chánh‐Mai Anh Đào ● Thực hiện
Vũ Tiến Long, Trương Thành Hào, Đỗ Kim Giao, Nguyễn Phương Hà, Đào Quỳnh Hương, Lê Như Liên, Trần Thiên Nga, Nguyễn Thu Phong
Hỗ Trợ
Ban Huấn Luyện
COMIGO is a publication of Đồng Hành‐CLC, a community of the Christian Life Community USA (www.clc‐usa.org). Christian Life Community is a Public International Pontifical Association present in more than 60 countries around the world (www.cvx‐clc.net)
donghanh.org
Cá c bạ n quý men, há nh nữ Tê rê sa Hà i Đong đã đem đen cho chú ng ta rat nhieu cả m hứng bang tam gương say mê yê u men Thiê n Chú a. Ngay từ những hà ng chữ đau tiê n củ a cuon tự thuậ t Mộ t Tâ m Hon, viet theo sự yê u cau củ a chị Pauline ‐ mà Tê rê sa gọ i bang "Mẹ " vı̀ mẹ đã mat sớm ‐ Tê rê sa ke: “... mới đầu con tưởng việc đó sẽ làm cho con bị phân tâm nhiều, nhưng rồi Chúa cho con hiểu cứ vâng lời Mẹ là làm đẹp lòng Chúa.” Nghı̃a là thay vı̀ theo ý mı̀nh, Tê rê sa đã nhậ n định ý Chú a và đem ra thực hiệ n việ c là m đẹ p lò ng Chú a hơn. Trong bat cứ hoà n cả nh nà o, bat cứ chuyệ n gı̀ xả y đen, Tê rê sa đeu quy hướng ve Chú a. Đoi với Tê rê sa, lời Chú a trong Kinh Thá nh là đe nó i với chı́nh mı̀nh. Ngay trong đoạ n thứ hai, Tê rê sa ke tiep rang “mở sách Phúc Âm, con nhìn ngay thấy những lời này: ‘Lúc ấy Chúa Giêsu đứng trên núi, Người gọi những kẻ Người yêu lại với Người.’ Đó chính là mầu nhiệm về ơn Chúa gọi con. Chúa không gọi những người đáng gọi, nhưng gọi những người Chúa yêu. ” Đoi với Tê rê sa, ơn gọ i củ a chị thá nh chı̉ giả n dị là yê u men Chú a và song cho Ngà i trọ n vẹ n. Ơn gọ i nà y được bat đau từ ước muon mã nh liệ t được đi tu Dò ng Kı́n vı̀ Chú a Giê su, sau đó là đe
T
cau nguyệ n cho cá c linh hon tộ i loi. Cuoi cù ng Tê rê sa nhậ n ra ơn gọ i củ a mı̀nh là “Tı̀nh Yê u”. Tê rê sa viet: “Ôi! lạy Chúa Giêsu ... là Tình Yêu của con, cuối cùng con đã tìm được ơn gọi của con là Tình Yêu! ... Vâng, con đã tìm được chỗ của con trong Giáo Hội, ôi lạy Chúa, chính Chúa đã ban cho con, trong lòng Giáo Hội, Mẹ của con, con sẽ là Tình Yêu.” Thá nh Tê rê sa Hà i Đong tuy chı̉ song vỏ n vẹ n có 24 nă m nhưng đã là m say mê biet bao nhiê u tâ m hon chı̉ vı̀ yê u men Thiê n Chú a het tâ m hon. Comigo sẽ lan lượt đem đen cá c bạ n thê m mộ t và i chia xẻ nữa trong những so sap đen đe chú ng ta cù ng ngưỡng mộ và noi gương vị Thá nh rat đá ng yê u nà y. hı̀n qua cá c sinh hoạ t củ a cộ ng đoà n trong những thá ng qua, chú ng ta het lò ng cả m tạ Chú a vı̀ những dau chı̉ Chú a đang dı̀u dat, nuô i dưỡng và mời gọ i chú ng ta cộ ng tá c với Ngà i phụ c vụ anh chị em. Comigo ước mong được sự đó n nhậ n, cộ ng tá c và ý kien củ a cá c bạ n đe liê n tụ c phụ c vụ cộ ng đoà n mộ t cá ch hữu hiệ u hơn. Quý men, Comigo
N
1
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Sô´ 5.2016 ʼ VÀI HÌNH ANH
SINH HOAT . _ CÔNG DOÀN . Hình 1: Buổi họp hằng năm của US‐CLC ExCo (Execu ve Council) và NCC (Na onal Coordinator Council) vào ngày 13‐16 Oct‐ 2016 tại Miami, Florida bao gồm đại diện của các vùng của US CLC, trong đó có Đại Hàn, South Florida (người Cuban) và Đồng Hành. Đại diện cho Đồng Hành gồm có anh Phạm Quang Trung, chị Như Liên (Canada), anh Minh (Đông Bắc) và anh Quang (Tây Nam). Chị Thu‐Tâm là thủ quỹ US‐CLC. Hình 2: Họp Mặt Vùng Tây Nam tại Run‐ ning Springs CA, đầu tháng 9, 2016 với chủ đề “Portrait of Mercy” dựa trên nh thần Năm Thánh về Lòng Chúa Thương Xót. Hình 3: Khoá CRW đầu ên của hai nhóm T.I.M. và Bé Mọn tại Montréal vào đầu tháng 10, 2016.
2
1
2
donghanh.org
Công Ðoàn ·
4 Reflection on SouthWest Regional Gathering 6 Nhịp cầu gặp gỡ Chúa ‐ P
Q
N
V
8 Trong nguồn ân sủng T
N
N
11 Đón nhận ân sủng
14 Thầy là Ai? 16 Một thoáng suy tư buổi vào Thu
K G
PĐĐ
18 Kinh Thành muôn thuở 25 Nhạc cụ của Chúa 26 Cochabamba T
3
N
K N
S
H
´ Luyên Huân ·
32 Mười hai mức độ thinh lặng M
‐A
/L
M V
36 Têrêsa: Bông hoa nhỏ bé
4
Hình 4: Cha Joseph Tetlow, SJ và các chị em Đồng Hành trong Khóa Igna an Ministry of Prac cality Spirituality vào tháng 9 vừa qua tại St. Louis. Khóa này dành cho các anh chị em ao uớc học hỏi sâu xa hơn về phương cách huớng dẫn Linh Thao, gồm những case studies để khai triển những đề tài rất thực tế như: Cách Lắng Nghe Trong Tinh Thần Nhận Định I‐Nhã, Lắng Nghe và Nhận Định Khi Đồng Hành Thiêng Liêng, Những Ao Ước của Kẻ Đi Tìm, Lớn Lên Trong Tự Do, Các Nhân Đức.
N
B
Đ
38 Thân sinh thánh nữ Têrêsa 42 Thế giới của những cảm xúc 44 Đàm thoại với cha Anselm Grün về cầu nguyện 48 Prayer is a risk B
H T
V T
H
L
R
M
54 Bà Maria Mađalêna trong sách Tin Mừng Luca ‐ N
C
Đ
, S.J.
3
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
SINH HOẠT CỘNG ĐOÀN
HỌP MẶT—VÙNG TÂY NAM
Reflection on Southwest Regional Gathering The Southwest Regional Gath‐ ering returned to Pali Retreat Mountain this year. It’s a beau‐ tiful mountain site in Running Springs, CA with lots of space, pine trees and awesome view. We also been blessed with nice weather for the Labor Day weekend. The theme for our gathering this year is “Portrait of Mercy”. We chose this theme to be in communion with the Church’s Holy Year of Mercy. The con‐ tent of the gathering has been prepared by the formation team about ive months in ad‐ vance and we invited some of our young adults to journey with the formation team in this process. What a blessing to have these young men and women to labor alongside with the adults and old folks in the community! It’s like a breath of fresh air and new energy have been lowed into the community. The gathering on Friday evening was illed with happi‐ 4
ness, gladness and laughters as we met old friends whom we haven’t seen for a while as well as new friends from a new group. The “Welcome Home” sign in the meeting room seems to invite everyone back under the same family of Dong Hanh. After dinner, we had an introduction of each group in the region plus a few guests. We formed into small groups to share a couple of re lection questions that con‐ nect to the theme of this gath‐ ering. “What events and rela‐ tionships in my life have helped me to experience God's Mercy?”, “How did these expe‐ riences heal me in areas of hurt, brokenness, and help me grow in faith and compas‐ sion?”, “How am I invited to express mercy more concrete‐ ly to others?” We ended Friday night with a Taize prayer and examen. During Taize, each one of us picked a name from a basket and the name became our secret prayer companion
for the whole gathering. Saturday morning welcomes us with lot of sunshine and cool mountains’ air. After breakfast, we had morning prayer with body movements to pray the “Our Father”. A deep sense of gratitude to God our Father who has formed us, gathered us into a community and showed us his love and mercy. The morning session began with a keynote that in‐ cludes the lived experience of mercy from three perspec‐ tives: a religious person (Fr. Christopher Nguyen, SJ), a young adult (Peter Khoa Ngu‐ yen) and a married couple (Hưng & Kim‐Anh). We learned from the panel how to truly embrace mercy in each unique and concrete life situa‐ tion. After the keynote, we engaged in a big game called “Stations of Mercy” where we are divided into groups with different ages level in each group. Each group then would have to travel from one station to the next and perform the acts according to Spiritual and Corporal Works of Mercy. It was a great joy to see every‐ one in the group, from teens to
donghanh.org
young adults to adults all working together to perform the task at hand. In the end, each group builds a bridge to Christ who is at the center of our lives. In the afternoon, after a brief re lection on the morn‐ ing activities, each group were given a task of painting t‐ shirts to signify an action of putting on Christ (Romans 13:14). The artistic showcase of painting the t‐shirts using bare hands, color paints, brushes were amazing and the collaboration among members in the group were exciting and bring about a sense of unity! What a lively scene to witness! A quiet period followed with a Divine Mercy Chaplet to bring everyone back to the close‐ ness and presence of God’s mercy before gathering around the table of the Lord to celebrate the Eucharist. After
dinner, a tradition at every regional gathering is Dong Hanh by Night which is an evening of entertainment. We enjoyed the talents, the fun and the silliness of each oth‐ er’s company. We close the day with an examen. A late night session “Heart‐to‐heart community” for those who wish to share anything with the leadership and community. Sunday morning started with morning prayer lead by the young adults. Again using body movements to go along with the song “Lord, you have come to the seashore”. With simple gestures describing the lyrics of the song, it was uplift‐ ing and moving to sense the Lord’s call to serve on the third and inal day of the gath‐ ering. There was an update on the By‐laws and the overall World CLC and CLC‐USA or‐ ganization structures so eve‐
ryone has a basic understand‐ ing of one world community. The four Morning prayer Sta‐ tions of Mercy Bridges to Christ ministries in Dong Hanh: SEED, MRW, Young Adults and Spirituality, each take turn to share with the community the current state, hope and challenges of their ministries. Afterward, we have “World Cafes” where each ministry has a table and eve‐ ryone is invited to join in at a ministry table of their choice to go deeper in the conversa‐ tion with the ministry. There were three rotations so every‐ one could go to another minis‐ try if they so desire. The con‐ versations were engaging, lot of questions were asked and pondering and suggestions were recorded. Hopefully the “World Cafes” sessions will provide additional input for discernment and encourage 5
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
each ministry to continue on their labor to serve the people of God. The concluding Mass gath‐ ers us one more time around the Lord’s table before we de‐ part. We witnessed three young adults and a married
couple professed their vows to become members of the Chris‐ tian Life Community. We of‐ fered our gratitude and praise to God for each member, each group in the Dong Hanh‐CLC Western region, in the other regions as well as each mem‐
˘. gõ‚ Chúa Nhip . câu ` gap Anh chị em rat quı́ men, Tạ ơn Chú a và cá m ơn tat cả cá c anh chị em, từ ban phụ c vụ vù ng, cá c nhà bả o trợ, cho đen gia đı̀nh Suoi Thiê ng đã cho gia đı̀nh mı̀nh được trả i nghiệ m sự đù m bọ c, yê u thương, và lo lang cho nhau qua kỳ HMV vừa roi. Đâ y là lan đau tiê n mı̀nh đi tham dự HMV, và cũ ng là lan đau tiê n mı̀nh cả m được sự dan thâ n bang hà nh độ ng, hy sinh và quan tâ m đen nhau khi nó đò i hỏ i chú ng ta phả i bước ra khỏ i sự thuậ n tiệ n trong cuộ c song, mộ t sự chọ n lựa dứt khoá t, và tı́ch cực giong như Chú a đã đò i hỏ i ở cá c mô n đệ củ a Ngà i vừa được nhac đen trong bà i đọ c trong thá nh le be mạ c hô m Chú a Nhậ t. Quı́ anh chị có biet rang hô m 6
Chú a Nhậ t vừa roi trê n đường từ Pali Mountain ve có tat cả ba xe củ a cá c tham dự viê n đã bị nam đường khô ng? Và xe củ a gia đı̀nh mı̀nh là mộ t trong ba xe ay. Sau khi HMV ket thú c, trê n đường ve, vừa đo gioc xuong tới châ n nú i thı̀ mı̀nh khá m phá ra xe mı̀nh đang bị over heat. Sau khi let ra khỏ i freeway, và liê n lạ c với cá c xe khá c thuộ c gia đı̀nh Suoi Thiê ng, thı̀ tat cả mọ i xe đeu quà nh lạ i đe giú p tụ i nà y mặ c dau có xe đã ve chı̉ cò n cá ch nhà độ hơn nửa tieng. Xe thı̀ hư mà mı̀nh lạ i khô ng buon. Trá i lạ i mọ i người đeu vui vẻ cười đù a như gặ p chuyệ n đá ng mừng. Khô ng mừng sao được khi tụ i nà y biet rang xe củ a chị Phương Hà , củ a anh chị Tâ n Hâ n cũ ng san sà ng quà nh đau
ber and community in the US CLC and worldwide. We bid farewell to one another as we hope to see each other again next year! Quang Pham
lạ i đe giú p mộ t tay. Khô ng mừng sao được khi thay cá c anh chị em quan tâ m lo lang cho gia đı̀nh mı̀nh như vậ y. Hai ngà y sau khi ve đen nhà , thı̀ chı́nh gia đı̀nh đi chung xe HMV với tụ i nà y, sau khi sửa xe van xong, đã offer cho gia đı̀nh mı̀nh mượn ngược lạ i xe van củ a họ trong lú c chờ sửa xe. Đú ng là "lá là nh đù m lá rá ch", và " lá rá ch đù m lá tả tơi". Chang những vậ y cò n có mộ t cặ p khá c trong gia đı̀nh Suoi Thiê ng cũ ng offer cho tụ i nà y mượn xe củ a họ trong lú c chờ sửa xe. Cô vợ củ a mı̀nh trong giờ nghı̉ giả i lao ở trường đã text cho mı̀nh và nó i "we are blessed with super nice people around us." Nhưng đó là cá c anh chị em trong gia đı̀nh Suoi Thiê ng, cò n cá c anh chị em khá c trong Cộ ng Đoà n Đong Hà nh thı̀ sao? Như mı̀nh đã viet, khi biet xe
donghanh.org
mı̀nh bị over heat, chị Phương Hà , và anh chị Tâ n Hâ n đã san lò ng quà nh xe lạ i đe giú p mı̀nh. Trước đó , Cộ ng Đoà n đã tiep tay đó ng mộ t nửa lệ phı́ cho gia đı̀nh mı̀nh tham dự kỳ HMV, và nửa cò n lạ i thı̀ quı̃ củ a gia đı̀nh Suoi Thiê ng đó ng cho gia đı̀nh mı̀nh. Sau Thá nh Le be mạ c, mı̀nh có bat tay anh Hưng và nó i với anh rang, mı̀nh chı̉ mong sao sớm có ngà y mı̀nh có the và có cơ hộ i đe đá p trả lạ i những gı̀ mà cộ ng đoà n đã là m cho nhà mı̀nh. Anh Hưng có nó i với mı̀nh: "it's ok. You can bless us with your presence now." Trở lạ i với chı́nh cuộ c HMV thı̀ đieu là m cho mı̀nh được đá nh độ ng nhieu nhat chı́nh là phan stations of mercy. Khi nhó m củ a mı̀nh tới trạ m do chị Phương Hà và Kim Anh phụ trá ch, thı̀ được hướng dan đe thá o những chiec nú t giâ y đã được that bởi những anh chị em củ a nhó m đen trước, và những nú t nà y tượng trưng cho những thieu só t hay bat toà n củ a họ . Sau khi thá o tụ i nà y cũ ng được yê u cau that lê n mộ t cá i nú t khá c đe tượng trưng cho những thieu só t và bat toà n củ a chı́nh mı̀nh. Và cá c anh chị em biet sao khô ng? Trước khi thá o những chiec
nú t ay tụ i nà y được cho ı́t phú t cau nguyệ n. Và trong khi cau nguyệ n thı̀ mı̀nh nghiệ m ra rang mı̀nh chang xứng đá ng đe thá o những chiec nú t ay. Mı̀nh hoà n toà n bat xứng, và chı́nh mı̀nh mới can những anh chị em khá c đen đe thá o gỡ những khú c mac trong cuộ c đời giú p cho mı̀nh. Tuy nhiê n với lò ng tı́n thá c và hy vọ ng, mı̀nh chı̉ dá m là m phan nhỏ nhoi củ a mı̀nh, cò n lạ i thı̀ đe cho Chú a. Và có lẽ Chú a cũ ng chı̉ muon chú ng ta đó ng gó p phan khiê m nhường ay cò n lạ i Ngà i sẽ giú p. Sau khi rời chặ ng củ a chị Kim Anh và Phương Hà thı̀ tụ i nà y tới chặ ng do anh Hoà ng Mai phụ trá ch. Tạ i đâ y thı̀ nhan mạ nh ve việ c chô n xá c kẻ chet. Nhó m được chia thà nh từng ba người mộ t, khé o sao mı̀nh và đứa con trai ú t với Sophia (Hạ t Cả i) là m chung với nhau. Con mı̀nh, Alex, đó ng vai Lazaro. Sophia kê u mı̀nh đó ng vai Người Chô n. Mı̀nh mới hỏ i lạ i Sophia "You want me to bury my own son?" Nghe vậ y cô nà ng vộ i nó i "Oh no, I'll do it." Tuy cá ch biệ t ve tuoi tá c, vai ve, nhó m chú ng tô i đã sinh hoạ t het mı̀nh và hoà đong trong mọ i tı̀nh huong. Và đı̉nh điem củ a trò chơi nà y là tạ i trạ m cuoi, khi tat cả
cá c nhó m được yê u cau là m mộ t chiec cau bang cá c vậ t liệ u thu thậ p được từ những trạ m trước đó đe dan đen cù ng đı́ch là câ y Thá nh Giá . Qua trò chơi lớn nà y ban to chức đã nhac nhở cho cá c tham dự viê n hã y biet dù ng chı́nh lò ng thương xó t qua “thương người có 14 Moi” đe là m nhịp cau dan chú ng ta đen với Chú a Giê su. Cá m ơn ban to chức đã khé o chọ n cá ch dien đạ t đe truyen đi thô ng điệ p ve lò ng thương xó t củ a Chú a, và tạ o đieu kiệ n đe mọ i tham dự viê n cả m thay được là moi người chú ng ta đeu có the thô ng phan và o cô ng trı̀nh cứu độ củ a Thiê n Chú a khi biet thương xó t và xa hơn nữa là yê u thương nhau. Xin Chú a chú c là nh cho cá c anh chị em trong ban to chức, mọ i â n nhâ n bang cá ch nà y hay cá ch khá c, đã giú p cho kỳ HMV được tot đẹ p mọ i be. Xin cho Cộ ng Đoà n Đong Hà nh Tâ y Nam luô n là m chứng nhâ n cho lò ng thương xó t củ a Chú a qua hà nh độ ng biet thương xó t và yê u thương nhau trong hoà n cả nh và đieu kiệ n củ a từng cá nhâ n. Thâ n Ai, Nhà Vườn
7
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
SINH HOẠT CỘNG ĐOÀN
CRW —VÙNG CANADA
Trong nguôn ` ân
C
ộ ng Đoà n ĐH‐CLC Canada đã quâ y quan với nhau tạ i Montreal đe tham dự khó a CRW (CLC Rediscovery Work‐ shop) trong cuoi tuan le đau tiê n củ a thá ng 10‐2016, ngà y 1 và 2. Những anh chị em củ a nhó m Bé Mọ n lá i xe từ đê m thứ sá u đe kịp tham dự và o sá ng thứ bả y hô m sau. Anh Long và anh Liê m từ Virginia bay qua, má y bay bị tre ở To‐ ronto đê m hô m trước, vậ y mà cá c anh cười rat tươi. Những sự gặ p gỡ củ a hai cộ ng đoà n Canada và USA trong dịp nà y thậ t tuyệ t diệ u. Những nụ cười dò n tan rạ ng rỡ, những khuô n mặ t sá ng ngời niem vui hộ i ngộ , những tay bat mặ t mừng, những vò ng tay ô m thâ n men, những câ u chuyệ n đù a on vang gó c bep. Chú ng tô i bat đau như the đó , cho khoá CRW. Mọ i người cù ng ngoi lạ i và đà o sâ u ơn gọ i CLC củ a cá nhâ n và củ a cộ ng đoà n. Khó a giú p chú ng tô i họ c hỏ i ve că n tı́nh, ơn gọ i và sứ mệ nh củ a cá nhâ n và cộ ng 8
ʼ sung
đoà n CLC. Bang cá c bà i soạ n, hı̀nh ả nh, thả o luậ n, chú ng tô i được hướng dan đi sâ u hơn và o cot lõ i củ a những chủ đe chı́nh nà y. Tôi là ai? tôi đang ở đâu? Tôi có đang sống như một người con ngoan và hiếu thảo của Chúa Cha? Tôi có biết đáp trả lại tình yêu và lời mời của Thiên Chúa để dấn thân, để cộng tác với Ngài? Tôi có sống trọn vẹn ơn gọi của mình trong lòng Giáo Hội và trong cộng đoàn ĐH‐CLC không? Chú ng tô i được mời gọ i nhı̀n lạ i că n tı́nh củ a mı̀nh trước. Tôi có tương quan nào trong liên hệ với Chúa, tôi có ơn gọi nào trong đời và sứ mệnh của tôi là gì? Liên hệ giữa tôi và cộng đoàn CLC như thế nào? Tô i là ai? Thiê n Chú a đã dựng nê n tô i và ngà i yê u thương tô i với mộ t tı̀nh yê u duy nhat, và ngà i đặ t tê n cho tô i. “Người là Đấng nhào nặn ra tôi, từ khi tôi còn trong lòng mẹ” (Isaia 49;5) Hay là “có phụ nữ nào quên được đứa con thơ
của mình, hay chẳng thương đứa con mình đã mang nặng đẻ đau? Cho dù nó có quên đi nữa, thì Ta, Ta cũng chẳng quên ngươi bao giờ. Hãy xem, Ta đã ghi khắc ngươi trong lòng bàn tay Ta” (Isaia 49;15‐16) Khô ng phả i là Ngà i nhoi nặ n ra mộ t đá m đô ng, khô ng biet ai là ai. Nhưng Ngà i biet tô i. “Biết cả khi con đứng con ngồi, con nghĩ tưởng gì Ngài thấu suốt từ xa …mọi nẻo đườngcon đi Ngài quen thuộc cả” (TV 139:2‐3). Đieu nà y rat quan trọ ng với tô i và giú p tô i đà o sâ u moi tương quan cha con với Thiê n Chú a, Đang đã chọ n tô i, đặ t tê n riê ng cho tô i. Như mộ t người cha, Ngà i luô n hiệ n diệ n, luô n ao ước gan gũ i và thâ n mậ t với tô i. Thiê n Chú a muon tô i trở nê n giong Ngà i, trở nê n thá nh thiệ n. Ngà i thı́ch tô i đoi thoạ i, tâ m tı̀nh với Ngà i, tin tưởng nơi Ngà i. Khi biet được că n tı́nh củ a tô i là con Thiê n Chú a, tô i hướng ve Thiê n Chú a là cha củ a tô i, yê u men và lang nghe Ngà i, nê n mộ t với Ngà i. Và tô i biet tô i thuộ c ve Ngà i. Đức Thá nh Cha Phanxicô nó i đen că n tı́nh củ a mộ t
donghanh.org
người Kitô hữu gom ba né t riê ng biệ t. ĐTC nhan mạ nh : “nét đầu tiên của người Kitô hữu là: chúng ta được chọn, được Thiên Chúa đặt hy vọng, được Ngài đặt tên, được Ngài thương mến. Nét thứ hai là: chúng ta được Thiên Chúa thứ tha. Người Kitô hữu chân chính là người luôn cảm thấy cần ơn tha thứ của Thiên Chúa. Các Kitô hữu được Thiên Chúa chọn lựa và đặt niềm hy vọng. Khi sống như thế, chúng ta luôn cảm thấy trong lòng niềm an ủi lớn lao, chúng ta không còn cảm giác lạc lõng. Điều thứ hai của người Kitô hữu được chúc phúc, là đang cảm nhận được ơn tha thứ. Một người dù là nam hay nữ mà không có kinh nghiệm về ơn tha thứ, thì chưa phải là người Kitô hữu theo đúng nghĩa. Nét thứ ba, người Kitô hữu là người luôn bước trên đường hướng tới sự hoàn thiện, hướng tới cuộc gặp gỡ với Chúa Kitô Đấng cứu chuộc chúng ta” (đà i Vatican ‐ Tứ
Quyet S.J. phỏ ng dịch) “Tôi chợt nhìn ra tôi”, lời há t củ a Trịnh Cô ng Sơn, dien tả tâ m tı̀nh củ a tô i sau khi hieu biet că n tı́nh củ a mı̀nh. Mộ t cá i tô i tuy bat xứng nhưng được Thiê n Chú a yê u thương, được quan phò ng, được ap ủ và được Ngà i trao cho mộ t ước mơ mà ngà i muon tô i thực hiệ n đe có the đong lao cộ ng tá c với Thiê n Chú a đe tạ o dựng mộ t the giới mới trong tı̀nh thương. Khi đã hieu rõ ve că n tı́nh, chú ng tô i được hướng dan tı̀m hieu ve mơ ước củ a Thiê n Chú a cho moi người con yê u dau củ a ngà i. Đó là ơn gọ i cá nhâ n. Mộ t đieu gı̀ đó mà Chú a đặ t sâ u trong lò ng tô i. Đieu mà ngà i ao ước tô i thực thi. Tô i sẽ được niem vui sâ u đậ m khi song theo ơn gọ i củ a chı́nh mı̀nh. Trước het, tô i được ơn kê u gọ i đe là m người, đe yê u men Chú a, yê u thương mọ i người và trở nê n mộ t con người thậ t
phả n ả nh hı̀nh ả nh trung thực củ a người cha là Thiê n Chú a. Hơn nữa, tô i cò n được mời gọ i là mộ t Kitô hữu và song trong lò ng Giá o Hộ i, thuộ c ve Giá o Hộ i là cộ ng đoà n đau tiê n củ a tô i. Trong ngà y the giới cau nguyệ n cho ơn gọ i ‐ Chú a Nhậ t IV mù a Phụ c Sinh, 17.4.2016, Sứ điệ p củ a Đức Thá nh Cha gom tó m ở điem “Giáo Hội là mẹ của các ơn gọi” “Lời kêu gọi của Chúa được thể hiện qua trung gian cộng đoàn. Thiên Chúa kêu gọi chúng ta trở nên một phần tử của Giáo Hội, và sau khi đã đạt được một sự trưởng thành nào đó trong Giáo Hội, Ngài ban cho chúng ta một ơn gọi đặc thù. Hành trình ơn gọi được thể hiện qua trung gian cộng đoàn” Theo ĐTC, ơn gọ i được sinh ra trong Giá o Hộ i. Loi song trong lò ng Giá o Hộ i Thiê n Chú a đã dọ n san, ngà i muon đặ t tô i và o cung lò ng giá o hộ i đe tô i được dan dat 9
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
trong đường ngay nẻ o chı́nh, đe yê u men Chú a Giê su là đau Giá o Hộ i, cù ng lú c yê u men và tin tưởng giá o hộ i. Trong Giá o Hộ i, với sự hiệ n diệ n củ a Thiê n Chú a, ơn gọ i củ a tô i được nuô i nang và được lớn lê n cù ng với sự nâ ng đỡ củ a cộ ng đoà n. Hô m nay tô i được mời gọ i song trong cộ ng đoà n ĐH‐CLC. Chú ng tô i cù ng hoi tưởng lạ i lịch sử củ a CLC. Đâ y là mộ t tien trı̀nh khởi đi từ Hiệ p Hộ i Thá nh Mau, trả i qua nhieu giai đoạ n thử thá ch, cộ ng đoà n CLC hı̀nh thà nh và bước đi trong nguon â n sủ ng, với lý tưởng theo châ n Chú a Giê su và cộ ng tá c với ngà i đe “Nước cha trị đen”. Loi song CLC được tá n thà nh và co vũ trong lò ng Giá o Hộ i. Tô i cá m ơn Chú a đã dan dat tô i bước và o đời song nà y. Hô m nay tô i tự hỏ i những ước ao và sứ mệ nh nà o Chú a đang mời gọ i tô i và cộ ng đoà n? Chú ng tô i được mời gọ i trở nê n những Kitô hữu yê u men Chú a, nê n giong Ngà i và nê n mộ t với Ngà i với chı́nh đời song là m chứng nhâ n, yê u men và trung thà nh với Giá o Hộ i, dan thâ n trung thà nh phụ c vụ Chú a cũ ng như cộ ng đoà n, anh em và cả the giới … Roi câ u hỏ i được đặ t ra là cộ ng đoà n CLC có vai trò nà o 10
trong ơn gọ i và sứ mệ nh củ a tô i? Đó là những “người bạ n trê n đường sứ mệ nh”. Với linh đạ o Y Nhã , cộ ng đoà n CLC luô n đong hà nh và nâ ng đỡ tô i trong đời song tâ m linh, và sứ mệ nh. Cộ ng đoà n cũ ng giú p tô i song tinh than cộ ng đoà n yê u thương qua việ c chia sẻ , an ủ i, khuyen khı́ch nhau đe tô i và cả cộ ng đoà n có the bien đoi và lớn lê n trong ơn Chú a. Tat cả những â n sủ ng củ a cá nhâ n khi nhậ n được và trao ban sẽ trở thà nh ơn ı́ch củ a cả cộ ng đoà n. Chú ng tô i can nam vững că n tı́nh củ a mı̀nh và củ a cộ ng đoà n. Khoá CRW giú p tô i nhậ n ra Đong Hà nh‐CLC là ai? CLC có giú p tô i nhậ n ra lý tưởng, loi song và gan bó với sứ mệ nh củ a mı̀nh trong lò ng CLC? ĐH‐ CLC có giú p tô i song trọ n vẹ n ơn gọ i củ a cá nhâ n tô i? Tô i có được uon nan và bien đoi đe trở nê n tot đẹ p hơn theo thá nh ý Chú a nhờ và o loi song nà y khô ng? Đời song tô i có được trien nở sung mã n và hạ nh phú c hơn khi tô i biet tı̀m Chú a trong mọ i sự và luô n tı̀m cá ch ket hiệ p và nê n mộ t với Chú a hay khô ng? Chú ng tô i có trung thà nh với sứ mệ nh “mọ i sự chú ng tô i là m đe tô n thờ, vinh danh Chú a và phụ ng sự Ngà i” khô ng? Như vậ y sứ
mệ nh khô ng cò n là củ a riê ng tô i, mà tô i có cả mộ t cộ ng đoà n ho trợ và sai đi, nâ ng đỡ và cau nguyệ n cho tô i. Hoa trá i nà o tô i và cộ ng đoà n đang gặ t há i? Tat cả ơn gọ i và sứ mệ nh có giú p chú ng tô i yê u men Chú a hơn, yê u men nhau hơn và châ n thà nh dan thâ n phụ c vụ tha nhâ n cá ch nhiệ t thà nh, khô ng đi tı̀m tư lợi hoặ c khô ng vı̀ phụ c vụ cho cá i tô i củ a mı̀nh? Xin được ket luậ n với sứ điệ p củ a ĐTC nhâ n ngà y Chú a nhậ t thứ tư Phụ c Sinh 26‐4‐ 2015, Chú a nhậ t Chú a Chiê n Là nh, cũ ng là Ngà y The Giới cau cho ơn gọ i lan thứ 52. “Nơi căn cội của mỗi ơn gọi Kitô có một chuyển động cơ bản của kinh nghiệm đức tin: tin có nghĩa là rời bỏ chính mình, ra khỏi tiện nghi thoải mái và sự cứng nhắc của cái tôi để tập trung cuộc sống của chúng ta vào Chúa Giêsu Kitô; giống như Tổ Phụ Abraham rời bỏ quê hương, lên đường trong niềm tín thác, vì biết rằng Thiên Chúa sẽ chỉ đường cho để tiến về đất mới. Không được hiểu sự ‘ra đi’ này là sự coi rẻ cuộc sống, coi nhẹ tâm tình và nhân tính của mình, trái lại, ai lên đường theo Chúa Kitô thì sẽ tìm được cuộc sống sung mãn,
donghanh.org
đặt trọn bản thân phụng sự Thiên Chúa và Vương Quốc của Ngài. Chúa Giêsu đã nói: ‘Ai từ bỏ gia cư, hoặc anh em, chị em, cha mẹ, hay con cái, đồng ruộng, vì danh Thầy, thì sẽ nhận được gấp trăm và sẽ được sự sống đời đời làm gia sản’ (Mt 19, 29). Tất cả những điều ấy có căn cội sâu xa nơi tình yêu. Thực vậy, ơn gọi Kitô trước tiên là một lời mời gọi yêu thương, thu hút và gửi chúng ta đi xa hơn bản thân mình, giải tỏa sự tập trung vào mình, khơi lên một ‘cuộc xuất hành trường kỳ ra khỏi cái tôi bị khép kín để giải thoát nó qua sự hiến thân, và nhờ đó tiến về sự tìm lại bản thân, hay đúng hơn là sự khám phá Thiên Chúa’” (Deus Caritas est, 6). Khó a vỏ n vẹ n mộ t ngà y
rưỡi nhưng â m vang van cò n lang đọ ng lạ i trong lò ng tô i khô ng tan bien. Với thời gian, những â m hưởng nà y hy vọ ng giú p tô i luô n nhı̀n lạ i chı́nh mı̀nh, nhı̀n lạ i ơn gọ i cá nhâ n và sứ mệ nh mà Thiê n Chú a vı̀ lò ng thương xó t vô biê n, đã ưu á i giao cho tô i mặ c dù tô i bat xứng. Anh Long và anh Liê m đen với nhó m Canada trong thời gian rat ngan ngủ i, khô ng đủ giờ thă m vieng Montreal. Buoi trưa ngà y Chú a Nhậ t, cá c anh phả i dù ng bữa vộ i và ng đe ra phi trường trở lạ i Mỹ . Nhưng khô ng may, má y bay lạ i bị trı̀ hoã n qua tới ngà y hô m sau, phả i ngủ lạ i khá ch sạ n tạ i To‐ ronto. The đó , “một chút tình thoảng qua rất vội” nhưng cá c anh đen với rat nhieu tı̀nh
đong hà nh. Cả m ơn Chú a!!! cá c anh giú p mang lạ i nhieu hoa trá i cù ng những dư â m đọ ng lạ i trong đời song tâ m linh củ a cá c thà nh viê n. Việ c họ c hỏ i qua khoá CRW chac chan sẽ giú p mọ i người đâ m re sâ u và tı̀m được niem vui trong ơn gọ i, trong tı̀nh yê u và trong đời song mậ t thiet với Chú a, trong đời song cộ ng đoà n, và trong việ c phụ c vụ . Mộ t lời tri â n tậ n đá y lò ng đen sự hy sinh củ a cá c anh, đen ban Huan Luyệ n và đen cộ ng đoà n ĐH‐CLC đã yê u men, nâ ng đỡ ĐH‐CLC Canada qua sự họ c hỏ i nà y. THIÊN NGA
mậ t như mộ t người cha nhâ n từ gọ i con yê u dau củ a mı̀nh, mộ t că n tı́nh mà tô i nhậ n ra khi gan Chú a, mộ t că n tı́nh mà ý thức tı̀nh yê u củ a Thiê n Khoá CRW đã giúp tôi đào tô i khá m phá ra khi yê u Ngà i. Chú a bao phủ nhâ n loạ i khô ng Tô i cả m nhậ n là Chú a yê u sâu mối liên hệ với Chúa tô i khô ng phả i chı̉ vı̀ những cá i mộ t cá ch rõ rà ng và đơn giả n chừa mộ t tạ o vậ t nà o. Tat cả hơn nhieu. Thậ t the, tô i khô ng như xoay van trong tay Ngà i. tô i có mà cả những gı̀ khô ng có the liê n hệ và yê u ai neu khô ng Ngà i đã thau hieu mọ i loà i và nơi tô i, những thieu só t dạ i biet ve người ay. Tô i nhậ n ra đặ t tê n cho chú ng mộ t tê n đặ c khờ cù ng những yeu đuoi. Từ biệ t. Tô i cũ ng vậ y, tô i có mộ t tı̀nh yê u vô đieu kiệ n đó Ngà i Chú a tô i đơn sơ hơn nhưng đay lò ng thương xó t hơn. Tô i tê n riê ng khi Ngà i gọ i tô i, thâ n đã đặ t cho tô i mộ t tê n thâ n
_ ʼ Dón nhân nguôn ` ân sung .
11
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
mậ t đe gọ i tô i khi đoi thoạ i. Ngà i yê u tô i chı̉ vı̀ tô i là tô i và vı̀ tô i là con yê u dau củ a Ngà i. Khoá đã giúp tôi hiểu rõ hơn về nhóm. Nhó m là mộ t tậ p họ p củ a mộ t so người có chung mụ c đı́ch. Tô i thuộ c ve nhó m ĐH, mộ t dan thâ n ngoi lạ i, cù ng mộ t so anh chị em có the nó i với nhau ve mộ t Thiê n Chú a đay tı̀nh thương và nhan nạ i. Mộ t nơi cù ng nhau nâ ng đỡ đe nhı̀n ra ơn kê u gọ i củ a mı̀nh qua loi song linh đạ o Thá nh Inhasiô . Mộ t thá i độ song dựa nhieu trê n cau nguyệ n với sự nhậ n định liê n tụ c. Đe qua những hoà n cả nh cù ng mọ i bien co, có the nhậ n ra sự hiệ n diệ n củ a bà n tay Thiê n Chú a, cù ng những ước mơ củ a Ngà i cho chı́nh bả n thâ n tô i. Mộ t hà nh trı̀nh cuộ c song đau tranh dai dang trong nộ i tâ m nhưng đay tự do, vı̀ chı̉ có vậ y, chú ng ta mới thậ t sự tı̀m lạ i că n tı́nh củ a mı̀nh: Chú ng ta khô ng phả i là con yê u dau củ a Thiê n Chú a sao? Hı̀nh ả nh củ a Chú a Giê su là gương sá ng đe chú ng ta noi theo đe trở ve nguon cộ i. Y thức được că n tı́nh củ a mı̀nh giú p tô i nhậ n ra sự mời gọ i là m chứng nhâ n củ a Tı̀nh 12
Yê u cù ng Tha Thứ qua mọ i nơi, mọ i lú c, mọ i việ c, mà bao lâ u nay tô i đã nham lan mı̀nh luô n bị đó ng vai trò nạ n nhâ n bị cưỡng che ... ĐH Canada gan lien với ĐH CLC và CLC cho tô i mộ t tâ m tı̀nh thuộ c ve, cho tô i hı̀nh ả nh mộ t vò ng trò n nhỏ nam trong mộ t vò ng trò n lớn và tat cả lạ i nam gọ n trong mộ t vò ng to hơn với đay đủ mau sac hơn. Tô i hı̀nh dung như mộ t gia đı̀nh nhỏ nam trong mộ t đạ i gia đı̀nh có mộ t gia phả thậ t lay lừng viê n mã n và vị tiê n chı̉ là Chú a Giê su, Chú a đay thương xó t củ a tô i. Tô i cả m thay được an toà n, được vo ve, và được yê u thương hơn, mộ t con đường được vạ ch san mời gọ i tô i đi, mộ t á nh sá ng hy vọ ng soi sá ng suot hà nh trı̀nh đời tô i, mộ t sự thậ t Tin Mừng đang đợi tô i ra đi là m chứng nhâ n liê n tụ c ... Khoá đã giúp hiểu Giáo Hội một cách đơn giản hơn. Moi lan nó i đen Giá o hộ i là tô i liê n tưởng ngay đen Tò a Thá nh Vatican, nhưng kỳ nà y tô i nhậ n ra, với mộ t nhó m nhỏ , chú ng ta là hı̀nh ả nh củ a Giá o Hộ i. Chú ng tô i họ p mặ t song theo ước mơ củ a Thiê n Chú a, rao giả ng loi song Tin Mừng:
đặ t tâ m điem là men Chú a và yê u thương. Giá o Hộ i là nơi hun đú c chú ng ta trở nê n moi ngà y moi giong Đang Sá ng Tạ o qua những kho tà ng thá nh kinh, khuô n thước cù ng những bı́ tı́ch mà Chú a Giê su đã dạ y do và đe lạ i cho nhâ n loạ i ... Các HDV đã giúp đỡ rất nhiều trong việc hiểu rõ hơn về Ơn Gọi Kitô Hữu. Hạ nh phú c thay tô i được là mộ t Kitô hữu. Mặ c dù tat cả đeu là con cá i củ a Thiê n Chú a đay tı̀nh thương, nhưng với những hieu biet ve că n tı́nh, tô i đã nhı̀n rõ hơn ve ơn gọ i củ a mı̀nh. Ơn gọ i củ a người Kitô hữu khô ng gı̀ khá c hơn nhậ n thức ra ước mơ mà Thiê n Chú a đặ t đe cho moi con cá i Người, mô t thá i độ song đay thương yê u mà tâ m điem luô n là Chú a Kitô . Men Chú a và yê u người là mộ t sứ mệ nh mà suot hà nh trı̀nh củ a người Kitô hữu luô n ao ước được song.
donghanh.org
Ơn gọ i CLC dan tô i đen mộ t loi song theo linh đạ o thá nh Inhasiô , mộ t thá i độ song với nhieu nhậ n định đe nhậ n ra thá nh ý củ a Thiê n Chú a. Với những nguyê n lý că n bả n rat giả n dị và rõ rà ng, giú p tô i nhậ n ra de dà ng hơn mụ c tiê u củ a cuộ c đời mı̀nh. Là con người tộ i loi, nhưng neu biet phó thá c và o tı̀nh thương bao la vô đieu kiệ n củ a Thiê n Chú a, chú ng ta sẽ chang sợ sệ t, ngạ i ngù ng khi phả i mở lò ng thâ n mậ t gan gũ i với Ngà i. Khi vap ngã chú ng ta biet vịn và o Ngà i mà đứng dậ y. Trong mọ i bien co vui buon, chú ng ta biet tin và o sự hiệ n diệ n củ a Ngà i luô n ke cậ n mộ t bê n, thı̀ gá nh nặ ng đời song sẽ nhẹ nhà ng và ê m á i hơn nhieu. Ơn gọ i CLC giú p tô i lựa chọ n mộ t loi song mà mụ c đı́ch là trở ve gan nhat với că n tı́nh củ a con cá i Thiê n Chú a, giú p tô i nhậ n ra tat cả đeu nam san trong cô ng cuộ c cứu chuộ c củ a Ngà i và chương trı̀nh củ a Thiê n Chú a van đang luô n tiep tụ c. Cau xin sao tô i luô n nhậ n thức ra đieu nà y đe thay được những đặ c sủ ng mà Thiê n Chú a đã và đang là m cho tô i từ bao lâ u nay, đe tô i có thá i độ tot đẹ p hơn trong sự đá p trả
lời mời gọ i là m chứng nhâ n tı̀nh yê u củ a Ngà i. Mọi học hỏi đều cần thiết. Neu được cá c anh chị HDV giú p đỡ đe củ ng co đức tin cù ng đà o sâ u sự hieu biet ve đời song CLC thı̀ là mộ t đieu rat tot và mong đợi. Tat cả đeu biet đời song tâ m linh phả i can nhieu nuô i dưỡng liê n tụ c khô ng ngừng, nhưng với những tat bậ t củ a sinh hoạ t hà ng ngà y, thường là m chú ng ta sao lã ng và có phan khô khan trong moi liê n hệ với Thiê n Chú a. Moi lan có khoá họ c hỏ i hay tı̃nh tâ m là moi lan là m am lạ i cá i tâ m tı̀nh đã nguộ i lạ nh, là cơ hộ i cho nhậ n ra những hoa trá i cù ng cá c â n sủ ng đang vâ y quanh, tạ o cơ hộ i cho lò ng mı̀nh tı̃nh lạ i, đe ý thức mı̀nh đang ở đâ u trong ơn gọ i và thá i độ thực hà nh sứ mệ nh. Ý Kiến: Cá m ơn cá c anh HDV đã khô ng quả n đường xá cù ng giờ giac đen với nhó m Canada. Những gı̀ cá c anh ban trao như mộ t mó n quà đay tı̀nh thâ n và yê u thương. Những cho đi củ a Ban HL CLC giú p đỡ rat nhieu, mặ c dù những gı̀ cá c anh chia sẻ khô ng phả i là mới
hoà n toà n vı̀ chú ng tô i đã được nhac nhở nhieu lan, nhưng với mộ t chieu kı́ch khá c, đã bo xung rat nhieu những hieu biet củ a chú ng tô i. Chương trı̀nh khá hap dan nhưng vı̀ giờ giac quá eo hẹ p mà cá c anh muon ban trao mộ t lú c, nê n người nghe bat đau chenh mã ng và hơi buon ngủ vı̀ phả i ngoi nghe hơi lâ u, nhat là lú c sau ă n trưa. Đe nghị nê n đe giờ chia sẻ tự do sau giờ ă n thay vı̀ tiep tụ c lớp họ c hỏ i. Nó i chung khoá đã giú p tô i rat nhieu trong liê n hệ mậ t thiet với Chú a và với anh em. Chú ng tô i thay gan gũ i với nhau hơn, gan gũ i với CLC hơn xưa rat nhieu. Thı̀ ra moi việ c đeu can thời gian và thời điem đe nhậ n thức giá trị thậ t sự . Chú ng ta khô ng the lay thước đời mà đo lường việ c là m củ a Thiê n Chú a . Mọ i việ c đeu nam trong chương trı̀nh củ a NGƯƠI và mọ i van đe neu được đặ t tâ m điem là TINH THƯƠNG thı̀ được tự giả i mộ t cá ch nhẹ nhà ng. NHUNG
13
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
KIM GIAO
Thây ` là Ai?
M
ộ t ngà y tı̃nh tâ m trô i qua trong sự sự với Chú a thı̀ tô i như được bê n cạ nh biet ơn và bı̀nh an ve khung cả nh Chú a, có khi cam tay, có khi ô m vai, có hữu tı̀nh củ a Quest Haven nà y. khi gụ c đau đe tâ m sự vui buon trong Trong thá nh le sá ng nay, Cha Chá nh cuộ c song với Người. Tô i dù ng chữ “Người” thay cho “Ngà i”. đã đưa ra mộ t và i đoạ n Kinh Thá nh, Thá nh Vịnh đe mọ i người hướng lò ng ve Cha Chá nh đã gợi ý cho chú ng tô i đi cau nguyệ n ve việ c Chú a hỏ i cá c mô n đệ Chú a, và đặ t Chú a là trọ ng tâ m củ a “Thay là ai?” Cò n chú ng tô i nghı̃ “Chú a là những ngà y tı̃nh tâ m nà y. Tô i khô ng thı́ch cau nguyệ n với Kinh ai?” Câ u trả lời “Chú a là ai?” đã trả i dà i Thá nh, nhưng tô i rat thı́ch tâ m sự với trong mộ t cuộ c đời củ a tô i. Và trong moi giai đoạ n củ a cuộ c đời câ u hỏ i nà y đã có Chú a. Vı̀ cau nguyệ n theo Kinh Thá nh, tô i chı̉ giới hạ n trong mộ t đoạ n, hay mộ t những trả lời khá c nhau. Từ khi cò n trẻ , câ u, có khi chı̉ là mộ t hai chữ đá nh độ ng cha mẹ đã dạ y tô i Chú a là mộ t người cao tâ m hon tô i. Cò n tâ m sự thı̀ tô i có the “cà cả tuyệ t vời. Nơi Chú a ở là Thiê n Đà ng kê dê ngong” đủ chuyệ n vı̀ tô i biet rang khô ng cho nà o trogn vũ trụ có the sá nh neu tô i có nó i chuyệ n “trê n trời” hay bang, ngay cả những đen đà i củ a vua “dưới đat” thı̀ Chú a đeu biet. Vı̀ trê n trời chú a cũ ng chı̉ là hạ t cá t trong sa mạ c, là nhà Chú a mà , cò n dưới đat nà y thı̀ 33 giọ t nước trong đạ i dương. Và Chú a rat nă m vui buon gı̀ mà Chú a khô ng trả i qua. ghé t những người tộ i loi, như vậ y là m sao Vı̀ the khi đen gặ p Chú a tô i khô ng thı́ch mà tô i xứng đá ng là m con Chú a được? Lớn hơn tô i hieu rang vı̀ Chú a yê u quỳ xuong cung kı́nh “lạ y Chú a con đã đen” nhưng muon chạ y vộ i đen ô m cham thương loà i người nê n đã xuong the vı̀ lay Chú a đe hỏ i “Chú a đợi con lâ u quá những tộ i loi củ a con người đã gâ y ra, phả i khô ng? Cò n con thı̀ cứ bậ n chuyệ n trong đó có tô i là đieu chac roi. Chú a là gı̀ khô ng ra chuyệ n gı̀, đen bâ y giờ mới mộ t người cha chịu chet trê n câ y thậ p giá vı̀ tô i là mộ t người con bat toà n. Mặ c gặ p Chú a, Chú a cũ ng hieu là con nhớ cả m nà y đã là m cho tô i xa Chú a biet bao Chú a nhieu lam.” nhiê u nă m thá ng củ a đời tô i. Đoi với tô i, cau nguyệ n thı̀ phả i có giờ giac, phả i có nơi chon thuậ n tiệ n và Nhưng roi có những lú c trong că n phả i tı̀m hieu an ý mà Chú a muon mı̀nh nhà nguyệ n thinh lặ ng, nhı̀n lê n hı̀nh tı̀m hieu qua đoạ n Thá nh Kinh. Cò n tâ m ả nh củ a câ y thậ p giá , hı̀nh ả nh củ a Chú a 14
donghanh.org
gụ c chet đau đớn khô ng phả i vı̀ lý do tô i tộ i loi, nhưng vı̀ thương tô i. Tô i thay xó t xa trong lò ng, tạ i sao tô i lạ i xa lá nh người yê u thương. Tạ i sao tô i lạ i thờ ơ với tı̀nh thương nà y. Và chı́nh Chú a là người can tı̀nh thương nơi tô i, hơn là tô i can tı̀nh thương củ a Chú a. Khi cả m nhậ n được đieu nà y, Chú a sao rat gan tô i. Tô i muon chạ y đen bê n cạ nh thot ra những lời yê u thương. Chú a lú c nà y khô ng phả i là mộ t người cao sang danh vọ ng, Chú a lú c nà y khô ng cò n là mộ t người cha nghiê m khac, nhưng tự trong tâ m hon Chú a như là mộ t người bạ n thâ n đang can sự yê u thương vo ve củ a tô i. Tô i nghı̃ rang khi Chú a hỏ i “Chú a là ai?”, câ u hỏ i nà y cũ ng có an ý mộ t chú t khô i hà i nà o đó . Vı̀ là m gı̀ Chú a khô ng biet Chú a là ai? Hay là Chú a muon cho tô i hieu nụ cười củ a Chú a khi hỏ i câ u nà y hà m chứa ý nghı̃ “con có biet con là ai khô ng mà muon nhậ n là m con và lieu mı̀nh nhậ n là m bạ n nữa?” Dı̃ nhiê n Chú a biet rõ tô i từ trong ra ngoà i roi, nhưng tô i có biet tô i xứng đá ng nhậ n tı̀nh thương, có xứng đá ng là bạ n củ a Chú a hay khô ng? Đặ t ra câ u hỏ i nà y, tự tô i phả i nhı̀n lạ i con người củ a mı̀nh. Tô i phả i hoá n cả i tô i như the nà o đe xứng đá ng là bạ n củ a Chú a. Cả m tạ Chú a đã cho tô i suy niệ m được “an ý ” nà y đe cho tô i co gang hoá n cả i đe có the coi Chú a như là bạ n tri kỷ củ a đời tô i.
15
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
‚ Môt . thoáng suy tu buôiʼ vào Thu
T
rả i qua hà ng tỷ nă m, vũ trụ ngú t ngà n bao la van vậ n hà nh trong mộ t chu kỳ trậ t tự chı́nh xá c từng giâ y phú t dưới sự quan phò ng củ a Chú a. Nà ng Thu đang e ap mọ i đau ngõ , nẻ o đường California. Cư dâ n Cô ng giá o Việ t nam đang chà o mừng Thu và ng trong tâ m tı̀nh cả m tạ , tô n vinh Thiê n Chú a toà n nă ng, Chú a củ a thời gian. Những phien lá maple đỏ và ng rung rinh rơi rụ ng khap nẻ o đường pho trước những là n gió thu se lạ nh. Trả i đẹ p mộ t mà u và ng đỏ trê n những thả m cỏ xanh tươi. Với những người khô ng có niem tin, họ bâ ng khuâ ng thả hon cù ng dò ng thơ thi sỹ Lưu‐trọ ng‐Lư : "Em không nghe mùa thu. Dưới trăng mờ thổn thức? Em không nghe rạo rực. Hình ảnh kẻ chinh phu. Trong lòng người cô phụ. Em không nghe rừng thu. Lá thu rơi xào xạc. Con Nai vàng ngơ ngác. Đạp trên lá vàng khô." (Tieng Thu)
16
Cũ ng có những người nhậ n định ve Mù a Thu có chú t man má c ưu tư, phả ng phat chú t mau that vọ ng. Họ cho rang: Thu ve, chı̉ là mù a lá rụ ng, tượng hı̀nh cho mộ t đời người, đang rơi và o cõ i vô định ngú t ngà n lạ c lõ ng bơ vơ! Với con, nó khá c han. Con có Chú a, có Niem Tin. Sá ng sá ng con van được Chú a ap ủ khi con đó n nhậ n Chú a và o lò ng qua Nhiệ m tı́ch Thá nh The. Bởi the, con suy nghı̃ : Và o đau Thu, khô ng khı́ và o lú c sá ng sớm tinh sương chı̉ mới hơi se se lạ nh, đủ đe cho con se sẽ rù ng mı̀nh, cho con có cớ né p mı̀nh và o lò ng Chú a đe mà nũ ng nịu, đe mà tı̉ tê tâ m sự, đe mà vò i vı̃nh â n sủ ng củ a Chú a. Chú a ơi! Chú a biet con sẽ vò i những gı̀ roi, con khỏ i can nhac lạ i là m chi Chú a nhı̉, con đã nhac đi nhac lạ i nhieu roi. Con cả m tạ Chú a. Chú a đã cho con Niem Tin. Con khô ng sợ đời con sẽ rơi và o cõ i vô định ngú t ngà n khi nhı̀n những chiec lá và ng rơi rụ ng trước gió . Con biet Chú a đang đợi chờ con ở chặ ng cuoi cuộ c hà nh trı̀nh Đức Tin, đe dan đưa con và o nhà Cha. Mặ c dù hà nh trı̀nh nà y con gặ p biet bao gian truâ n, thử thá ch. Trả i qua biet bao ngã rẽ mà con phả i chọ n lựa. Con gặ p bao nhiê u bó ng má t bê n đường,
donghanh.org
chứa chan quyen rũ gọ i mời giữa trưa hè nang đo. Chú a ơi! Chú a đã rõ những nẻ o đường con đã đi. Những bước hoang châ n dạ i khờ, con té lê n ngã xuong bam dậ p. The nhưng Chú a van kiê n nhan đứng đợi chờ con gượng dậ y. Yeu đuoi kiệ t sức, con van rá ng sức ngó c lê n, vı̀ trê n đường lê n Nú i Sọ Chú a cũ ng từng bị té ngã với câ y go nặ ng trı̃u, và Chú a cũ ng đã phả i gang gượng. Đó là tam gương cho con noi theo. Chú a ơi! The nhưng con có khá c chi khó m sậ y trước gió , ngó c lê n rạ p xuong, ngó c lê n rạ p xuong cứ như mộ t điệ p khú c trien miê n bat tậ n; dường như muon thử thá ch lò ng kiê n nhan củ a Chú a. Và roi ơn Chú a đủ cho con, đe con vươn tới nı́u được tay Chú a và Chú a đã ké o con lê n. Cò n bao lâ u nữa con mới hoà n tat cuộ c hà nh trı̀nh nà y? Đieu ay chı̉ duy mı̀nh Chú a biet. Con trô ng cậ y và o lò ng xó t thương Chú a, đe con trung thà nh kiê n vững đi tới cù ng đı́ch. Cuon Magni icat con cam trê n tay moi sá ng khi con tham dự Thá nh le; thı̉nh thoả ng con gặ p mộ t trong 2 câ u nà y: "Forget me not, O Lord". Hoặ c: "Forsake me not, O Lord". Con nghı̃: chı̉ có con quê n Chú a thô i; và chı̉ có con bỏ rơi Chú a thô i, chứ Chú a có bao giờ quê n con, bỏ rơi con. Never. Vâ ng ! Khô ng bao giờ. Bô ng hoa ngoà i hoang nộ i, Chú a cò n khô ng quê n. Huong ho con, Chú a chet ô nhụ c trê n đoi Calvê đe chuộ c lay con. Gan 800 nă m trước
khi Chú a giá ng tran. Chú a đã dù ng miệ ng tiê n tri Isaia nó i với chú ng con rang : "Vì trước mắt Ta, ngươi thật quí giá, vốn được Ta trân trọng và yêu thương" (Is 43,4). Chưa het, Chú a cò n xá c quyet: "Đừng sợ, vì Ta đã chuộc ngươi về, đã gọi ngươi bằng chính tên ngươi, ngươi là của riêng Ta" (Is 43,1). Ai hieu được tı̀nh yê u Thiê n Chú a diệ u vợi vô biê n ! Sá ng nay con suy niệ m Thá nh Vịnh 16. Con thay sung sướng khi đọ c câ u: "You are my inheritance, O Lord". Khô ng sung sướng sao được Chú a ơi. Con nghiem nhiê n được trở thà nh người thừa ke mộ t gia sả n quá ư đo sộ . Muô n trù ng tạ ơn Chú a. Lạ y Chú a. Xin gı̀n giữ con và mọ i người thâ n thuộ c củ a con, đe chú ng con khô ng mộ t ai đá nh mat đi đặ c â n vô cù ng cao quı́ Chú a đã dà nh san cho chú ng con : "Quyen thừa ke ". Amen. Đau Thu 2016 PĐĐ 17
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
CHUYỆN TẢN MẠN VỀ
‚ ʼ ‚ Kinh Thành muôn thuo Montreal ‐ một ngày mùa hè 2016 hoả ng đau thá ng bả y, tô i nhậ n được mộ t thô ng bá o bang điệ n thư từ toà giá m mụ c củ a giá o phậ n Cô ng Giá o Montreal ve việ c to chức chuyen hà nh hương đen Rô ma nhâ n dịp Nă m Thá nh củ a Giá o Lý Viê n (Julbilee for Catechists) và o giữa thá ng 9, 2016. Mat tô i dá n và o bức thư có hà ng chữ in đậ m “Roma ‐ The Eternal City/La Ville Eter‐ nelle”. Tô i đã đen thă m Rô ma hai lan trước, đâ u có bao giờ biet đen cá i tê n đó . Hı̀nh dung ra ý nghı̃a củ a chữ, đã đủ thay chuyen đi đay hap dan roi… Đạ i hộ i GLV toà n the giới dien ra và o ngà y 19‐9 đen 26‐9, bao gom vieng thă m cửa Thá nh, thă m hang toạ i đạ o, cá c nhà thờ, gặ p ĐTC Phanxicô ở quả ng trường thá nh Phê rô , đen xem và chiê m niệ m ‘Lò ng thương xó t củ a Thiê n Chú a’ qua bức họ a noi tieng ‘The calling of St Matthew’ (Caravaggio) ở nhà thờ San Luigi dei Francesi. Ngà y sau đó , cá c GLV sẽ tụ họ p tạ i vương cung Thá nh Đường Thá nh Phao‐ lô ngoạ i thà nh đe nghe cá c chứng từ.
K
18
Ngà y Chú a Nhậ t 25‐9 là ngà y cuoi củ a Đạ i Hộ i GLV, chú ng tô i sẽ tham dự Thá nh Le be mạ c do ĐTC chủ te. So ngà y cò n lạ i, chú ng tô i sẽ được tự do thă m vieng nơi mı̀nh thı́ch. Đen ngà y khởi hà nh, cả thả y 14 Giá o Lý Viê n, 10 người Tâ y, 4 người Việ t đạ i diệ n cho địa phậ n Montré al, tı̉nh Qué ‐ bec thu xep hà nh trang phan khởi lê n đường. Lú c ngoi chờ má y bay ở phi trường, mở ra đọ c lạ i tờ quả ng cá o, chú ng tô i hỏ i nhau đe dịch chữ “The Eternal City”. The là châ u đau và o nhau đoá n. “Thà nh pho vı̃nh cửu”? hừm, khô ng hay… “Thà nh pho bat diệ t”? hừm, khô ng on. Khô ng đà nh lò ng, mọ i người am ức lê n má y bay. Và i ngà y sau, mộ t chị có duyê n gặ p linh mụ c Tran Đức Anh O.P. tạ i Rô ma. Ngà i là m việ c tạ i Radio Vatican đã hơn 30 nă m và chuyê n ve dịch thuậ t. Chị hỏ i “The Eter‐ nal City dịch là m sao hay, thưa cha?” Cha trả lời lien “Kinh Thà nh Muô n Thuở, chị ạ !”. Vậ y mà nghı̃ mã i khô ng ra cá i tê n tuyệ t vời như vậ y. Tô i đặ t tê n nà y cho tựa bà i viet đe đá nh dau mộ t chuyen đi cò n vương van nhieu kỷ niệ m
donghanh.org
đẹ p trong ký ức. Bạ n sẽ hỏ i tô i cuộ c thă m vieng hay sự kiệ n nà o ở Thà nh Rô ma đá nh độ ng tô i nhat. Thậ t khó trả lời. Vı̀ moi cuộ c thă m vieng đeu mang lạ i mộ t tâ m tı̀nh và mộ t xú c độ ng rat riê ng biệ t trong lò ng. Khi đi hà nh hương, lò ng tin củ a tô i được hun đú c và bá m re sâ u khi được nghe, được thay nhieu chứng từ song độ ng củ a đức tin. Tô i có cơ hộ i bước theo chieu dà i, chieu rộ ng và chieu sâ u lịch sử và truyen thong củ a Giá o Hộ i, theo châ n cá c Thá nh và tı́n hữu nhieu the kỷ trước trong hà nh trı̀nh đức tin củ a họ qua cá c di tı́ch và sự kiệ n. Những hạ t giong củ a niem tin và tı̀nh yê u đã được gieo xuong và sinh hoa ket trá i. Giờ đâ y, với ơn gọ i Giá o Lý Viê n, tô i tiep bước đe trở nê n người gieo giong. Đặ c biệ t trong Nă m Thá nh nà y, hà nh hương là những cơ hộ i đe gặ p gỡ, đe chạ m đen tı̀nh yê u và lò ng Chú a thương xó t. Hà nh hương giú p tô i gặ t há i những kinh nghiệ m song đức tin quý bá u.
Rôma – Kinh Thành muôn thuở Đã gan cuoi thá ng 9, mà Rô ma van cò n nó ng gay gat, nang rực rỡ nhuộ m và ng khô ng gian. Chả the mà người ta bả o đâ y là thời điem đẹ p nhat đe thă m vieng Rô ma. Chú ng tô i ở rat gan Vatican, chı̉ khoả ng nă m phú t đi bộ , nê n đê m nà o cũ ng rủ nhau Rô ma by night! Đi dạ o ở quả ng trường thá nh Phê rô ban đê m rat đẹ p, đè n lung linh thap sá ng vò m nhà thờ, khô ng khı́ má t mẻ , vang vẻ và yê n tı̃nh hơn ban ngà y. Bạ n có the thay rat nhieu linh mụ c và nữ tu ngay cả khi đi dạ o trê n pho. Bat cứ thời điem nà o, cứ đi mộ t đoạ n đường lạ i nhı̀n thay mộ t linh mụ c, de nhậ n ra với co con hay á o trù ng. Đú ng là lạ c và o vương quoc củ a những chiec á o dò ng. Tô i há o hức dự buoi diệ n kien ĐTC Phanxicô tạ i quả ng trường thá nh Phê rô và o ngà y thứ tư 21 thá ng 9. Vı̀ lan trước đen đâ y, tô i thay Ngà i từ rat xa. Đoà n chú ng tô i đen rat sớm, nê n ngoi ở hà ng 19
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
ghe khô ng xa bà n thờ và khá n đà i. Lú c Ngà i đi qua bang chiec popemobile, ai cũ ng reo hò , khoả ng cá ch giữa chú ng tô i và ĐTC thậ t gan. Mọ i người tham dự Thá nh le hô m đó lang nghe bà i phú c â m theo Thá nh Luca: ‘Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ...’(Luca 6;36). ĐTC ban huan từ như sau “Tha thứ, thương xót, sống cuộc đời mình trong tình yêu và cho đi. Lòng bác ái và tình yêu thương này cho phép các môn đệ của Chúa Giêsu không đánh mất đi căn tính đã nhận được từ Ngài và được thừa nhận như là con cái của chính Thiên Chúa Cha. Nơi tình yêu mà họ ‐ nghĩa là chúng ta ‐ thực thi trong cuộc sống, vang vọng lên Lòng Thương Xót không bao giờ cùng ấy của Thiên Chúa” (x. 1 Cr 13,1 ‐12) (VietCatholic). Theo lời kê u gọ i củ a ĐTC dịp nă m Thá nh, cá c tı́n hữu nhậ n được ơn toà n xá bang cá ch thực hiệ n những cuộ c hà nh hương qua bon Cửa Thá nh tạ i bon Đạ i Đen Thờ noi tieng nhat ở Rô ma. Đó là Đen Thờ Thá nh Phê rô , Đen Thờ Thá nh Gioan Latê ranô , Đen Thờ Đức Bà Cả và Đen Thờ Thá nh Phaolô Ngoạ i Thà nh. Đâ y là những nơi chú ng tô i đen vieng. Chú ng tô i thă m đen thờ thá nh Phê rô , thă m mộ cá c ĐTC, mộ Thá nh Phê rô và mộ củ a Thá nh ĐTC Gioan‐ Phaolô II ... Đứng trước tá c pham noi tieng “Đức Mẹ Sau Bi” (Pieta) củ a nhà điê u khac Michel Angelo, tô i nghe lò ng mı̀nh dâ ng trà o mộ t cả m xú c khó tả . Chú ng tô i đi thă m hang toạ i đạ o nơi có 20
nhieu tang sâ u dưới đat đe chô n xá c Kitô Hữu những the kỷ đau. Ngà y thứ bả y, theo chương trı̀nh an định, chú ng tô i tham dự hà nh trı̀nh ’Theo Châ n Cá c Thá nh và Cá c Châ n Phước Giá o Lý Viê n’. Tat cả 33 châ n dung củ a họ ghi chú với lời củ a cá c ngà i bê n dưới hı̀nh là chứng từ quý giá cho Giá o Lý Viê n. Hı̀nh ả nh cá c ngà i đe dọ c theo chặ ng đường hướng và o quả ng trường Thá nh Phê rô . Cá c đoà n GLV cá c nước sẽ đi và o giữa chặ ng đường đó đe suy niệ m, vừa đi, vừa xướng há t. Hai người dan đau đoà n rước vá c mộ t câ y thá nh giá lớn. Tô i ghi lạ i đâ y câ u củ a Thá nh linh mụ c người phá p Cesar De Bus: “we must catechize with our entire existence, becoming a living catechism.” Cuoi chặ ng đường là tam bả ng ghi lời củ a ĐTC Phanxicô : “Being a catechist means witnessing to the faith, being con‐ sistent in our personal life. This is not easy! We help,we lead others to Jesus with our words and our lives, with our witness.” Nhà nguyện Sistine Cuộ c vieng thă m việ n bả o tà ng củ a Vati‐ can cũ ng đe lạ i nhieu dau an. Tô i có cả m giá c như lạ c và o mộ t the giới kỳ diệ u củ a nghệ thuậ t. Mộ t kho tà ng vô giá gom những bức hoạ và điê u khac tuyệ t đẹ p hiệ n ra trước mat. Lịch sử củ a Thiê n Chú a Giá o dược thă ng hoa qua những tuyệ t tá c pham nà y. Khi ngam những kỳ cô ng nà y, tâ m hon mọ i người sẽ được nâ ng lê n, bay bong và ngâ y
donghanh.org
ngat vı̀ vẻ đẹ p rat cao siê u, huyen bı́ nhưng lạ i rat gan gũ i, bı̀nh dị. Nhat là những kiệ t tá c được thực hiệ n bởi Mi‐ chel‐Angelo trong nhà nguyệ n Sistine là m cho người vieng phả i sững sờ, bị cuon hú t bởi những tranh vẽ trê n tran nhà . Có mộ t cá i gı̀ rat siê u nhiê n, đay sức song và vượt quá sức hieu biet loà i người toá t ra từ cô ng trı̀nh nà y. Carravagio Mộ t điem chı́nh củ a nă m thá nh dà nh cho giá o lý viê n và đe dan nhậ p và o nă m thá nh “Hãy Chiêm Ngưỡng Lòng Thương Xót”, là chú ng tô i cù ng nhau suy niệ m ve chủ đe Miserando atque eligendo (Thương Xó t và Tuyen Chọ n) trong họ a pham “Ơn Gọ i củ a Thá nh Má tthê u” (The Calling of St Matthew) củ a danh họ a Caravaggio toi thứ sá u 23‐9. Người họ a sı̃ đã dù ng nghệ thuậ t điê u luyệ n khi sử dụ ng bó ng toi và á nh sá ng trong bức tranh. Trong đó , sự hiệ n diệ n củ a Chú a Giê su trong că n phò ng tă m toi, nơi người thu thue tê n Lê vi đang ngoi đem tien và mộ t tay củ a ô ng cò n nam lay những đong tien khi Chú a đen kê u gọ i ngà i. Có luong á nh sá ng từ trê n cao đã chieu giã i trong că n phò ng dơ ban và tă m toi. Anh sá ng chó i lò a bao phủ khuô n mặ t những người ngoi ở bà n. Ngó n tay củ a thá nh Mathê u chı̉ và o ngực đay do dự ‘tôi ư?’ khi Chú a Giê su đưa bà n tay mời gọ i ve hướng ngà i. Phả n ứng đay do dự và bà n tay con người luô n bá m và o cá i tô i, vậ t chat, tien tà i, the gian. Con người luô n luô n
có sự giang co giữa bó ng toi và á nh sá ng. Những sâ u xé giữa những chọ n lựa theo Chú a hay chọ n ý mı̀nh. Chú ng ta bat xứng nhưng được mời gọ i và tuyen chọ n do lò ng thương xó t vô biê n củ a Thiê n Chú a. Bức họ a pham nà y luô n luô n được chiê m ngam và suy niệ m bởi Đức Thá nh Cha Phanxicô moi lan Ngà i đen Roma. Ngà i nó i trong bà i phỏ ng van noi tieng với Linh mụ c Antonio Spadaro S.J. “Tôi là một tội nhân được Chúa nhìn đến.” Và ngà i lặ p lạ i: “Tôi là một người được Chúa nhìn đến. Tôi luôn cảm thấy khẩu hiệu, Miserando atque Eligendo (Thương xót và tuyển chọn), rất đúng với tôi.” nhưng khi phải đến Roma, bao giờ tôi cũng ở đường Via della Scrofa. Từ đó, tôi thường viếng nhà thờ thánh Lu‐y của Pháp, và tôi đến đó để chiêm ngắm bức họa ‘Chúa gọi thánh Mathêu’ của Caravaggio. … Ngón tay của Đức Giê ‐su chỉ về phía Mathêu… như thế. Tôi như thế đó. Tôi cảm thấy mình như thế đó, giống thánh Matthêu.” Ơ đâ y, Đức Thá nh Cha tỏ ra quả quyet, như the cuoi cù ng ngà i đã bat được hı̀nh ả nh củ a chı́nh mı̀nh mà ngà i đang tı̀m kiem: “Chính cử chỉ của Thánh Mathêu đánh động tôi: Ngài giữ chặt túi tiền như thể muốn nói: “Không, không phải con! Tiền này mới là của con”. “Đấy, tôi đấy: một tội nhân được Chúa đưa mắt nhìn.” Và đây chính là điều mà tôi nói khi được hỏi tôi có chấp nhận việc tôi được bầu làm giáo hoàng hay không.” Roi Đức Thá nh Cha thı̀ tham bang tieng Latinh: “Tôi là một tội nhân, nhưng tôi tin tưởng vào 21
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
lòng thương xót và sự kiên nhẫn vô biên của Đức Giê‐su Ki‐tô, Chúa chúng ta, và tôi đón nhận trong tinh thần sám hối.” ĐTC luô n có nguon cả m hứng từ bức họ a nà y ve lò ng thương xó t củ a Thiê n Chú a. Nhâ n ngà y the giới cau nguyệ n cho ơn gọ i, ĐTC nó i “Tôi đang rất hi vọng trong suốt Năm Thánh Ngoại thường Lòng Thương Xót này, tất cả những ai đã chịu Phép Rửa đều trải nghiệm được niềm vui thuộc về Giáo Hội và tái khám phá ơn gọi Kitô hữu, là ơn gọi được sinh ra trong Dân Chúa, và đây là ân ban của lòng thương xót. Giáo hội là nhà của lòng thương xót và là ‘mảnh đất’ để ơn gọi đâm rễ, phát triển và trổ sinh hoa trái… ngày Thế Giới Cầu Nguyện Cho Ơn Gọi, tôi mời gọi tất cả các tín hữu suy ngẫm về cộng đoàn tông đồ, và cám ơn vai trò của cộng đoàn này trong hành trình ơn gọi của mỗi người. Trong Ân Xá của Năm thánh Ngoại thường Lòng Thương Xót, tôi tưởng nhớ lại lời của Thánh Beda Khả kính, mô tả ơn gọi của thánh Matthêu: “Miserando atque eligendo” [Xót thương và kêu gọi]. Hành động đầy lòng thương xót của Thiên Chúa tha thứ tội lỗi chúng ta và dẫn chúng ta bước vào đời sống mới hình thành trong lời mời gọi làm môn đệ và thực thi sứ vụ. Mỗi ơn gọi trong Giáo hội bắt nguồn từ khóe nhìn đầy thương xót của Chúa Giêsu..” Tat cả những đieu nà y là m rung độ ng trá i tim tô i, rat nhẹ nhà ng như tơ nhưng sẽ buộ c lay tô i trong ơn gọ i là m Giá o Lý Viê n. Chı̉ vı̀ tô i nhậ n ra chı́nh hı̀nh ả nh củ a mı̀nh trong đó . Tô i sẽ giữ mã i tâ m 22
tı̀nh nà y đe suy niệ m trong lò ng. Assisi – Phố núi Từ Rô ma đi Assisi bang xe lửa mat khoả ng hai giờ đong ho. Từ trạ m xe lửa, mua vé xe buý t đe được đưa thang lê n đạ i giá o đường Thá nh Phanxicô trê n đoi. Xin chà o quê hương củ a Thá nh Phan‐ xicô , người được mệ nh danh là sứ giả hoà bı̀nh, tá c giả củ a Kinh Hoà Bı̀nh và Bà i Ca Tạ o Vậ t. Trong đó toà n the thụ tạ o, thiê n nhiê n, mặ t trời, mặ t tră ng, chim chó c, mâ y trời, ngay cả sự chet đeu trở nê n những người anh, người chị yê u dau và rat thâ n thiet củ a ngà i. Từ nă m 2000, nơi thá nh thiê ng nà y trở thà nh di sả n the giới được cô ng nhậ n bởi UNESCO. Mộ t nơi chon bı̀nh yê n. Cả m giá c bı̀nh an khô ng the nham lan khi đi giữa những con đường doc ngoan ngoè o củ a ngô i là ng nhỏ , trê n những nụ cười hien hoà củ a người dâ n là ng, và trong vô so nhà thờ, nhà nguyệ n co kı́nh đậ m né t những di tı́ch lịch sử ve Thá nh Phanxicô và Thá nh Clara. Nhı̀n từ trê n đoi, những con đường mò n uon lượn rong ran, những má i nhà má i nâ u, má i trang chen chú c nam im ang trong là n nang am. Xa xa, mộ t chiec cau bac ngang dò ng sô ng nhỏ uon khú c, nước chả y ê m ê m. Và i bụ i hoa đỏ , và ng chen lan với tà n câ y xanh biec trong vườn nhà ai điem trang thê m bộ mặ t muô n mà u, muô n vẻ xinh xan như mộ t bức tranh thủ y mạ c an hiệ n trong khô ng gian an bı̀nh bê n dưới. Mâ y trang trô i lững lờ trê n bau trời trong vat. Mộ t chú t gió hiu hiu â u yem vờn cỏ lá .
donghanh.org
Mộ t chú chim be bé chuyen cà nh, rướn co vé o von hó t chà o khá ch lạ . Toà n the cả nh vậ t ê m đem và tı̃nh lặ ng trong ngô i là ng nhỏ nà y là m gợi nhớ tı̀nh sử bat diệ t củ a Thá nh Phanxicô dà nh cho Đang tạ o dựng muô n loà i, con người, thiê n nhiê n và cá c thụ tạ o. ‘Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt’. Vừa leo đoi, vừa thở, chú ng tô i nghê u ngao há t đù a cho qua noi khó nhọ c “phố núi cao, phố núi trời gần, phố xá không xa nên phố tình thân, cô khách lạ đi lên đi xuống, may mà có running shoes, đời còn dễ thương…” Sau mộ t con doc quanh co thường là nhà nguyệ n. Chú ng tô i bước và o, thinh lặ ng cau nguyệ n và chiê m ngam những di tı́ch thá nh. Chú ng tô i dừng châ n rat nhieu nơi, chang hạ n nhà thờ San Ru ino có gieng xưa nơi thá nh Phanxicô và Thá nh Clara được rửa tộ i. Ghé và o nhà thờ San Damiano là nơi thá nh nhâ n nghe tieng Chú a,cũ ng là nơi ngà i viet Bà i Ca Tạ o Vậ t… Tạ i vương cung thá nh đường Phan‐ xicô , hà ng chụ c bức hı̀nh phó ng lớn đe dọ c theo hà nh lang tien và o nhà thờ, chụ p lạ i hı̀nh ả nh những chuyen vieng thă m củ a Thá nh Tê rê sa Calcutta, cá c Đức Thá nh Cha, cá c hong y, Đức Đạ i Lạ t Ma, cá c hộ i đoà n. Những lời phá t bieu đá ng ghi nhớ củ a cá c ngà i cũ ng được ghi lạ i trong hı̀nh bang tieng Anh và tieng Y. Tô i chụ p hı̀nh đe đọ c lạ i và đe suy tư. Trong ngà y the giới cau nguyệ n cho Hò a bı̀nh tạ i Assisi 20‐9‐016, Đức Thá nh Cha nó i: “Chúng ta đến Assisi như những khách hành hương tìm kiếm hòa bình.
Chúng ta khao khát hòa bình; chúng ta mong muốn làm chứng cho hòa bình.” Trong bà i dien từ củ a ĐTC Phanxicô tạ i nơi được gọ i là “Capital of Peace”, ngà i nó i: “Như Đức Maria dưới chân Thánh Giá, xin Chúa ban cho chúng ta được kết hợp với Người và gần gũi với những ai đang đau khổ. Khi đến gần với những ai sống như đang chịu đóng đinh, và khi được củng cố bởi tình yêu của Chúa Giêsu Chịu Đóng Đinh và Phục Sinh, cầu xin cho sự hòa hợp và hiệp thông của chúng ta được sâu đậm hơn nữa”. “Chính Người là bình an của chúng ta” (Eph 2:14), “Người đã đến loan Tin Mừng bình an: bình an cho anh em là những kẻ ở xa, và bình an cho những kẻ ở gần” (c. 17). Cầu xin Ngài giữ gìn tất cả chúng ta trong tình yêu của Ngài và hiệp nhất chúng ta, để chúng ta có thể nên “một” (Ga 17:21) như Ngài mong muốn.” Và o vieng mộ củ a Thá nh Phanxicô ở tang ham, tô i thinh lặ ng nhớ đen lời ngà i mời gọ i “Hãy sống và xây dựng hoà bình, hãy sống và đam mê hoà bình, vì bạn sẽ được gọi là con Thiên Chúa.” Ra ve, trọ n tâ m hon tham đam tinh than củ a Thá nh Phanxicô , tô i thı̀ tham lời kinh Hoà Bı̀nh “Lạy Chúa, xin hãy dùng con như khí cụ bình an của Chúa.” Lễ bế mạc Đại Hội Giáo Lý Viên Thá nh le bat đau 10h30 sá ng nhưng đoà n chú ng tô i có mặ t ở quả ng trường Thá nh Phê rô từ 7 giờ rưỡi sá ng. Được ngoi ở khoả ng hà ng ghe đau nê n có may man lạ i được nhı̀n thay ĐTC thậ t gan. 23
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Gan đen giờ le, quả ng trường chậ t kı́n, Theo tin củ a Viê t Catholic, có khoả ng 15.000 giá o lý viê n từ khap the giới đo ve, và 30 ngà n tı́n hữu và khá ch hà nh hương tham dự Thá nh Le. Chủ đe củ a Chú a Nhậ t cho Giá o Lý Viê n nă m nay, Hãy Thương Xót Như Chúa Cha. Bà i phú c Am theo Thá nh Luca nó i ve người hà nh khat Lagiarô . ĐTC mời gọ i cá c giá o lý viê n khô ng mệ t mỏ i loan bá o Chú a Kitô phụ c sinh là trung tâ m điem củ a đức tin Kitô , song chứng tá niem hy vọ ng đem lạ i niem vui, biet nhı̀n xa thay rộ ng vuợt quá sự dữ và cá c van đe, đong thời nhậ n ra và chú ý tới biet bao Ladarô thời nay, mau man trợ giú p và đá p ứng cá c nhu cau củ a họ . (VietCatholic news). Sau Thá nh Le , mọ i người chờ đợi ĐTC đi qua trê n chiec xe củ a Ngà i đe chà o giá o dâ n. Ai cũ ng ngó ng co đe được nhı̀n thay và chụ p hı̀nh Ngà i. Moi lan Ngà i gan đen mộ t vị trı́ nà o, tieng người lạ i o lê n như só ng vỡ bờ, khô ng the ke xiet noi phan khı́ch củ a mọ i người. Đen những nơi tụ họ p đô ng đả o củ a Cộ ng Đoà n Dâ n Chú a như the nà y, mới thay được sức song và niê m tin củ a Giá o Hộ i thậ t mạ nh mẽ và song độ ng. Chú ng tô i chà o những người anh em đứng chung quanh mı̀nh thâ n thiệ n như anh em mộ t nhà cho dù khá c mà u da, ngô n ngữ. Tô i ứa nước mat xú c độ ng khi được nê n mộ t với mộ t rừng người trong khi đọ c kinh Lạ y Cha trong Thá nh Le.
24
Từ giã thành Rôma Xe lă n bá nh đưa đoà n Giá o Lý Viê n chú ng tô i ra phi trường, khô ng ai bả o ai, mọ i người đeu đo xô ve phı́a cửa so nhı̀n ra vò m nhà thờ cao sừng sững noi tieng củ a quả ng trường thá nh Phê rô , tay vay lia lịa, miệ ng nó i ngô n ngữ củ a mı̀nh “Au revoir, Pape François!!!”, “chào tạm biệt Đức Thánh Cha Phanxicô!!!”. Chú ng con xin hẹ n mộ t ngà y tá i ngộ . Thiên Nga
donghanh.org
KỲ NGUYỄN
ʼ Nhac . cu. cua Chúa Mộ t câ y sá o go thâ n nhỏ quá Là m từ lau sậ y há có chi Nam yê n lặ ng chang nó i gı̀ Nó chang tham thı̀, mộ t tieng cũ ng khô ng Mỏ i mò n trô ng là n hơi tha thiet Củ a chı́nh người đã viet bà i ca Sưởi hon cho het xó t xa Củ a bao ngà y trước đen là cô đơn Đời tô i luô n thường hay trong trả i Nam trong tay ê m á i củ a Ngà i Mong giai điệ u đã bao ngà y Do là n hơi am củ a Ngà i ban trao Sá o nhỏ sao giong tô i như đú c Cả hai chờ đợi chú t hơi người thoi lê n điệ u nhạ c chơi vơi Dậ t dờ tram bong khú c nhô i tự tı̀nh Và Đang Thá nh tá c sinh vũ trụ Ngà i mong chờ ta mở lò ng ra Cho đời đang khá t bà i ca Được no được thỏ a ngâ n nga nhạ c và ng Nguyên tác: Instruments of God—Joyce Rupp
25
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Cochabamba "...Phố núi cao phố núi đầy sương, phố xá cây xanh trời thấp thật buồn..." ời bỏ cuộ c song tiệ n nghi ở Hoa Kỳ đe đen sinh song tạ i mộ t quoc gia nghè o nhat Nam Mỹ đã khô ng phả i là mộ t quyet định de dà ng cho Hong và tô i. Phả i mat đen hơn hai nă m, vừa cau nguyệ n vừa nhậ n định, vừa tı̀m hieu và thực hà nh loi song phụ c vụ tha nhâ n, chú ng tô i mới cù ng nhau đen được quyet định nà y. Dı̃ nhiê n là sau khá nhieu bà n ra tá n và o, roi ngă n cả n cũ ng như khuyê n lơn củ a gia đı̀nh và bạ n bè , nhat là từ những người bạ n cũ lâ u nă m ở Việ t Nam. Họ khô ng the hieu noi tạ i sao chú ng tô i lạ i có the bỏ het tat cả sau lưng, trong lú c họ chı̉ dá m mơ ước sao cho có được mộ t đời song tiệ n nghi như mı̀nh. The mà lạ lù ng thay, vừa đặ t châ n đen Cochabamba, cả hai chú ng tô i đã
R
Anh chị Sơn Hồng—thuộc nhóm Tỉnh Thức, Houston đang phục vụ với phong trào Maryknoll Lay Missioners tại Bolivia từ đầu năm 2016. Xem Comigo số 5/2015
26
cù ng cả m nhậ n rang mı̀nh đang đi đú ng con đường mà Chú a dã dọ n san cho chú ng tô i từ nhieu nă m qua. Hı̀nh như tat cả những kinh nghiệ m vui buon cũ ng như đang cay mà chú ng tô i đã trả i qua từ may chụ c nă m qua đeu nam trong ke hoạ ch củ a Ngà i. Chú a đã sửa soạ n thậ t kỹ cà ng, cả tâ m hon lan the xá c chú ng tô i, cho chặ ng đường sap tới, chặ ng đường phụ c vụ và chia sẻ đời song với những người nghè o kho và ké m may man hơn chú ng tô i. Người dâ n Bolivia hien hoà , thâ n mậ t và rat hieu khá ch. Họ cũ ng khô ng ké m phan kiê n nhan và hy sinh cho gia đı̀nh, có lẽ cũ ng là những đức tı́nh khá gan gũ i với dâ n tộ c Việ t Nam. The nê n ngay sau khi đặ t châ n xuong phi trường Cocha‐ bamba, Hong và tô i đã có cả m tưởng như mı̀nh vừa ve đen nhà sau nhieu nă m xa cá ch. Cả m tưởng nà y hau như khá c han với lan đau tiê n tô i trở lạ i Saigon sau gan 40 nă m xa quê hương. Chang hieu sao lú c ay tô i lạ i cả m thay lạ c lõ ng như mı̀nh đang bị lạ c và o mộ t nơi chon
donghanh.org
SƠN HỒNG
xa lạ . Cho dù cù ng mộ t giọ ng nó i, ngô n ngữ và phong tụ c nhưng sao tô i đã cả m thay như mı̀nh chı̉ là mộ t người khá ch lạ , lạ c lõ ng bơ vơ nơi mộ t thà nh pho khô ng quen. Dı̃ nhiê n Cochabamba có nhieu điem khá c han với loi song quen thuộ c ở Hoa Kỳ và Việ t Nam. Những khá c biệ t ve ngô n ngữ, phong tụ c, roi khı́ hậ u, địa dư và nhat là van đe thực pham đã mang lạ i thậ t nhieu bỡ ngỡ cho cả hai chú ng tô i. Thời gian đau khi cò n đang đi họ c tieng Tâ y Ban Nha, nhà trường sap xep cho chú ng tô i ở chung với mộ t gia đı̀nh bả n xứ đe có thê m cơ hộ i nó i chuyệ n và thực hà nh. Những tuan le đau tiê n, hai vợ chong thı́ch thú ă n thử đủ loạ i thức ă n, nhat là cá c loạ i trá i câ y đã từng thay ở Việ t Nam. Cá c loạ i rau quả ở đâ y có nhieu thứ khá giong ở Saigon. Nà o xoà i, nà o oi, nà o na roi mă ng cau, đu dủ và thậ t nhieu loạ i chuoi khá c nhau. Chưa het, chú ng tô i lạ i tò mò nem thử cá c thức ă n địa phương nau theo phong tụ c người thượng du vù ng nú i Andes. Bà cụ chủ nhà và may cô con gá i tỏ vẻ thı́ch thú vı̀ chú ng tô i hay khen mó n ă n củ a họ lạ và ngon miệ ng. Họ đâ u biet là khô ng ı́t lan cả hai đã phả i tranh nhau chạ y troi chet đi "thă m lă ng" vı̀ bụ ng dạ khô ng tà i nà o kham noi cá c loạ i thức ă n nà y. Sau ba thá ng song với gia đı̀nh bà cụ , chú ng tô i đã phả i dọ n ra mộ t că n appartment riê ng gan trường họ c đe có the tự mı̀nh nau cá c mó n ă n Việ t Nam quen thuộ c. Cá i kho nhat ở đâ y là van đe nước. Cochabamba là mộ t thà nh pho vù ng cao
nguyê n nam ở độ cao 8392 ft trê n mặ t bien, tức là cao hơn Denver cả gan 3000 feet. Thời tiet má t mẻ quanh nă m nhưng khı́ hậ u thı̀ lạ i khô rá o đen độ khó chịu . Da thường bị nứt nẻ và gâ y ngứa ngá y khô ng ı́t cho những người ở cá c vù ng khá c đen, nhat là từ Au Châ u và Bac Mỹ . Thời tiet tuy má t mẻ nhưng có lẽ vı̀ độ cao nê n á nh nang mặ t trời ở đâ y gay gat kinh khủ ng. Chú ng tô i đen Cochabamba và o đau thá ng Giê ng 2016, ngay và o giữa mù a Hè . Bolivia nam ở phı́a Nam bá n cau nê n mù a mà ng ở đâ y ngược han với Hoa Kỳ lú c đó là giữa mù a Đô ng trong vù ng Bac Mỹ . Vı̀ là giữa Hè , đú ng ra phả i gọ i là mù a mưa, nê n ngà y nà o cũ ng mưa. Mưa ở đâ y là những cơn mưa phù n nhỏ hạ t, thường đen roi lạ i đi thậ t nhanh và o những buoi chieu. Những cơn mưa nà y khô ng ı́t lan đã là m tô i nhớ đen Pleiku thà nh pho sương mù , với “pho nú i cao pho nú i đay sương, pho xá câ y xanh trời thap thậ t buon..” trong nhạ c pham Cò n Chú t Gı̀ Đe Nhớ củ a Phạ m Duy. Mù a hè bat đau từ thá ng mười hai đen thá ng ba, đâ y cũ ng là mù a mưa ở Cocabamba, thời tiet thậ t má t mẻ và de chịu. Thá ng tư là bat đau và o mù a khô , cũ ng là lú c thời kỳ khó khă n cho đa so dâ n chú ng trong thà nh pho bat đau … Khó khă n nà y chı́nh là nạ n khan hiem nước trong toà n thà nh pho, nhat là những vù ng phı́a Nam Cochabamba, là nơi đa so dâ n chú ng thuộ c thà nh phan nghè o kho song chen chú c trong cá c că n nhà nhỏ hẹ p, toi tă m. 27
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Đa so dâ n chú ng ở cá c vù ng phı́a Nam thà nh pho phả i xep hà ng mua nước hà ng ngà y từ cá c xe bon, giong như cả nh thường thay ở những khu o chuộ t tạ i Sai‐ gon và o cá c thậ p niê n 60 ‐70 trước đâ y. Và o những thá ng mù a khô khi trời khô ng mưa, thà nh pho khô ng đủ nước cung cap cho dâ n chú ng nê n việ c cú p nước xả y ra khá thường xuyê n. Nước ở đâ y là nước gieng, khô ng qua mộ t hệ thong thanh lọ c vệ sinh nà o. Ngay từ ngà y đau chú ng tô i đã được khuyen cá o là can phả i đun nước cho sô i ı́t nhat là 10 phú t, the mà việ c trú ng độ c vı̀ nước thieu vệ sinh đã xả y ra ı́t là hai lan cho tô i. Chú ng tô i đen Cochabamba và o giữa mù a mưa nê n việ c cú p nước lú c đó ı́t xả y ra, nhưng từ đau thá ng Tư đen nay trời khô ng mưa nê n việ c cú p nước hau như dien ra hà ng tuan. Đã có lan tô i vừa sú c miệ ng, đá nh ră ng, chả i đau và rửa mặ t chı̉ bang mộ t chai nước lọ c khô ng đen nửa lı́t. Mộ t chị bạ n ở Mỹ đã nửa đù a nửa thậ t bả o rang khi nà o có dịp sang thă m, ngoà i cá c loạ i thức ă n gia vị Việ t Nam, chị sẽ mang theo cả deodorant và nước hoa cho chú ng tô i nữa. Nước là mộ t van đe nan giả i cho Co‐ chabamba và cá c vù ng lâ n cậ n. Vı̀ là cao nguyê n nê n Cochabamba khô ng có sô ng 28
ngò i, ngoà i mộ t ho nước ao tù ở phı́a nam thà nh pho với dò ng nước sậ m mà u, dơ ban khô ng thua gı̀ cá c con kê nh nước đen ngà y xưa ở Saigon. Và o nă m 2000, Cochabamba đã là nơi xả y ra mộ t cuộ c xô xá t đam má u giữa dâ n chú ng và chı́nh quyen thà nh pho. Việ c xô xá t nà y xả y ra khi chı́nh phủ quyet định giao việ c khai thá c và cung cap nước cho mộ t cô ng ty tư nhâ n ngoạ i quoc. Ket quả là người dâ n thà nh pho lú c đó đã phả i chi ra đen hơn mộ t phan ba so lương củ a mı̀nh cho việ c mua nước xử dụ ng hà ng ngà y. Ngoà i ra, mộ t khó khă n khá c ở đâ y là van đe ô nhiem mô i trường. Cochabam‐ ba nam trũ ng trong mộ t thung lũ ng bao quanh là những day nú i cao ngat trời. Nú i ở đâ y là nú i trọ c, hoà n toà n khô ng câ y coi mà chı̉ toà n đá và đat, liê n tiep noi đuô i nhau che khuat mọ i châ n trời.
donghanh.org
Vı̀ chı̉ toà n đá và đat đỏ nê n việ c ô nhiem mô i trường là việ c khô ng the nà o trá nh khỏ i. Và o những thá ng mưa thı̀ cũ ng khô ng đen noi vı̀ cò n có mộ t chú t độ am trong khô ng khı́, nhưng và o mù a khô thı̀ đâ y quả là mộ t van nạ n cho khá nhieu người. Đat bụ i từ trê n nú i quyệ n xuong cộ ng lan với khó i xe mù mịt đã là m khô ng khı́ trở nê n nặ ng ne khó thở. Nhat là và o những ngà y có gió , bụ i từ trê n nú i đo xuong tạ o thà nh những đá m mâ y dust storm bao phủ toà n thà nh pho. Ngoi trong phò ng từ trê n lau nă m nhı̀n ra tứ phı́a chı̉ thay bụ i ơi là bụ i. Có khi bụ i nheu đen noi chú ng tô i khô ng dá m mở cửa so, cho dù trong nhà khá nó ng nực vı̀ ở đâ y khô ng có má y đieu hò a. Van đe ô nhiem khô ng khı́ cộ ng thê m cao độ gan 9000 ft củ a Cochabamba đã ả nh hưởng khô ng ı́t đen sức khỏ e chú ng tô i. Nă m nay, trong so 5 người Maryknoll Lay Missioners từ Mỹ đen, hau như tat cả đã phả i và o bệ nh việ n ı́t là mộ t lan vı̀ cơ the khô ng thı́ch ứng được với độ cao ở Cochabamba. Moi ngà y đi bộ dọ c theo mộ t con doc đen trường, dù chı̉ hơn nửa câ y so tô i cũ ng đã cả m thay bị hụ t hơi vı̀ thieu dưỡng khı́. Có mộ t lan đang trong lớp họ c nhı̀n ra cửa so, tự dưng tô i cả m thay choá ng vá ng xâ y xam, roi sau đó mat lạ i hoa lê n khô ng nhı̀n thay cả hà ng chữ trong sá ch. Đen chieu khi hai vợ chong đi chợ, đen gian hà ng đô ng lạ nh, mat tô i lạ i bị hoa lê n và choá ng vá ng khi nhı̀n và o tủ kı́nh có gan đè n neon. Hô m sau đi bá c sı̃ mới biet đó là triệ u chứng củ a những người
khô ng quen với độ cao (high altitude) ở Cochabamba. Bá c sı̃ bả o hau như người nà o ở Mỹ sang cũ ng bị triệ u chứng nà y, và phả i ı́t là mộ t nă m cơ the mới thı́ch ứng đươc với khı́ hậ u và độ cao ở đâ y. A, cò n mộ t đieu khá thú vị nữa, đó là nạ n chó hoang ở Cochabamba. Chó ở đâ y nhieu vô ke, đa so là chó hoang hoặ c chó có chủ nhưng thường xuyê n bị bỏ đó i nê n đà nh bỏ nhà nhậ p bay đi hoang. Đi đâ u cũ ng thay chó , nhieu khi đi le Chú a Nhậ t cũ ng thay và i chú chó thả n nhiê n và o nhà thờ như mọ i người. Ngà y đau tiê n nhậ p họ c chú ng tô i đã được dặ n dò phả i can thậ n kẻ o đi đường bị chó can. Khô ng giong như ở Việ t Nam hay dù ng đả cau bong củ a Hong That Cô ng, ở đâ y chı̉ can giả vờ cú i xuong đat lượm mộ t cụ c gạ ch là cả bay chó hoang sẽ bỏ chạ y ngay. Trong trường họ c có mộ t cô sinh viê n trẻ người Đạ i Hà n sang đâ y là m thiệ n nguyệ n, cô hay hỏ i chú ng tô i có bao giờ ă n "cờ tâ y" chưa vı̀ cô ta ... thè m cay tơ lam! Chó hoang nhieu kieu nà y mà ở Việ t Nam thı̀ chac đã có khoi người vui ... Vậ y mà và o moi Chú a Nhậ t trước cửa sâ n vậ n độ ng thà nh pho lạ i thay xuat hiệ n mộ t khu chợ trời bá n đủ cá c loạ i chó mè o. Cá c gia đı̀nh trẻ hay dan con đen đâ y đe chọ n lựa mua chó ve cho con nuô i. Chang biet được bao lâ u thı̀ những chú chó con xinh xan de thương nà y lạ i trở thà nh chó hoang, bỏ nhà theo bạ n đi lang bạ t kỳ ho? Vı̀ nạ n chó hoang lang thang rat nhieu trê n đường pho, nê n chú ng tô i đi 29
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
đâ u cũ ng phả i nhı̀n trước nhı̀n sau can thậ n kẻ o đạ p ... mı̀n. Ơ đâ y phương tiệ n di chuyen hà ng ngà y chı̉ là lộ i bộ , hoặ c xử dụ ng cá c phương tiệ n di chuyen cô ng cộ ng như taxi, xe bus hoặ c tru ie. Xe bus ở đâ y giong cá c loạ i xe đò ở mien Nam và o những nă m 60‐70, nhưng đa so cũ kỹ và khô ng được thường xuyê n tu sửa nê n chạ y cà rịch cà tà ng và xịt khó i đay đường. Tru ie là cá c loạ i xe van hay xe hơi bon cửa có gan bả ng ghi tuyen đường trê n nó c xe. Xe tru ie khá thuậ n tiệ n và hà nh khá ch khô ng can đó n xe từ trạ m mà chı̉ can vay tay trê n đường là tà i xe sẽ dừng lạ i. Khi nà o muon xuong thı̀ chı̉ can bả o tà i xe ngừng xe, y như hệ thong xe lam ở Saigon ngà y xưa. Ngoà i ra, cò n có cá c xe taxi tuy cũ kỹ nhưng khá thuậ n tiệ n và rẻ tien. Nó i chung, phương tiệ n di chuyen cô ng cộ ng ở đâ y tuy khô ng tiệ n nghi và hiệ n đạ i như ở Hoa Kỳ , nhưng tương đoi thuậ n tiệ n và rẻ tien. Moi chuyen tru ie đi khap nơi trong thà nh pho chı̉ ton khoả ng $.30 xu, cò n xe bus thı̀ khô ng đen $.25 xu moi chuyen. Người Bolivia có nhieu đức tı́nh khá giong Việ t Nam, nhat là trong moi quan hệ gia đı̀nh. Gia đı̀nh họ thường cũ ng đô ng con và cù ng chung song dưới mộ t má i nhà . Neu khô ng song chung mộ t nhà , ô ng bà và cá c con cá c chá u cũ ng thường xuyê n họ p mặ t trong cá c dịp sinh nhậ t, đá m cưới hay le lạ c, hộ i hè . Khi chú ng tô i cò n song chung với gia đı̀nh bà Elba, hau như khô ng tuan nà o là bà khô ng có hộ i họ p gia đı̀nh. Lú c thı̀ ở 30
nhà người nà y, lú c thı̀ nhà người khá c. Het birthday roi lạ i graduation hay anni‐ versary... Trong cá c buoi họ p mặ t như vậ y, họ thường quâ y quan chung quanh bà n ă n và cá c bữa ă n thường ké o dà i đen 3‐4 tieng. Sau bữa ă n, cả gia đı̀nh cù ng ca há t với nhau và nhả y mú a cá c điệ u vũ dâ n tộ c, nhieu khi ké o dà i đen tậ n khuya mới xong. Lú c đau vı̀ lịch sự và cũ ng hơi hieu kỳ nê n chú ng tô i nhậ n lời tham dự. Nhưng chı̉ sau và i lan là phả i việ n cớ nà y cớ nọ roi kiem cá ch từ choi, vı̀ cá c buoi họ p mặ t nà y thường ké o dà i từ 5‐6 giờ chieu cho đen tậ n nửa đê m. Người Bolivia cũ ng có thó i quen đi tre như người Việ t Nam, có lẽ cò n hơn cả người Việ t mı̀nh nữa. Có mộ t lan được mời tham dư sinh nhậ t bà xui gia củ a bà Elba, theo thó i quen ở Mỹ , chú ng tô i đen đú ng 6 giờ chieu theo như lời mời. Khi đen nơi, chả thay ai ngoà i bà cụ và may đứa chá u. Ngoi uong nước mã i đen hơn 7 giờ rưỡi mới thay khá ch lụ c tụ c ké o đen. Cả may người con trai củ a bà dù ở
donghanh.org
chung nhà cũ ng đi đâ u cho đen sau 8 giờ mới ve tham dự. Gia đı̀nh người Bolivia thường song chung đen 2, 3 the hệ dưới mộ t má i nhà . Đieu đá ng buon là cá c người chong thường khô ng may quan tâ m đen vợ con, vı̀ vậ y tı̀nh trạ ng bỏ bê gia đı̀nh rat hay xả y ra. Mộ t phan vı̀ đà n ô ng Bolivia có thó i quen "machismo" xem thường phụ nữ. Mộ t phan khá c có lẽ cũ ng vı̀ ke sinh nhai nê n tı̀nh trạ ng đà n ô ng bỏ vợ con đi nơi khá c lậ p nghiệ p xả y ra rat nhieu. Tỷ lệ that nghiệ p ở Cochabamba khá cao và thường thı̀ moi gia đı̀nh chı̉ được mộ t người có cô ng ă n việ c là m. Trong khi đó mức lương trung bı̀nh ở đâ y chı̉ và o khoả ng $250 mộ t thá ng. Vı̀ vậ y, có khi người chong bỏ vợ đi theo người khá c, nhưng cũ ng có khi họ đà nh phả i xa gia đı̀nh đe đen cá c thà nh pho khá c tı̀m cô ng ă n việ c là m. Trong cá c trường hợp nà y, người vợ thường phả i mộ t mı̀nh chă m só c đà n con bang việ c buô n thú ng bá n bưng cho qua ngà y trê n hè pho. Đen mộ t lú c nà o đó khi khô ng kham noi đời song chậ t vậ t, họ đà nh phả i mang con ve song với mẹ già , có the cũ ng đã khô ng cò n chong vı̀ nhieu lý do khá c nhau. Gia đı̀nh bà Elba có 5 chị em gá i thı̀ het 3 người đã bị cá c ô ng chong
bỏ rơi. Bà có hai cô con gá i thı̀ cả hai đeu đã mang con ve song chung với bà , vı̀ hai người chong đã ra đi kiem ke sinh nhai ở nước ngoà i. Cũ ng vı̀ tı̀nh trạ ng nà y nê n trẻ em Bolivia thường phả i đi là m rat sớm. Mới đâ y chı́nh phủ đã ra mộ t đạ o luậ t cho phé p trẻ em 10 tuoi trở lê n được phé p đi là m kiem tien nuô i gia đı̀nh. Và o cá c buoi sá ng thứ Bả y, Hong và tô i thường ra chợ trời mua thức ă n hay trá i câ y và cá c đo dù ng can thiet. Ơ đâ y có rat nhieu trẻ em, trai cũ ng như gá i, đay cá c xe cú t kı́t nặ ng ne theo cá c bà nộ i trợ đe giú p chở hà ng cho họ . Lan đau tiê n theo bà Elba ra chợ mua thức ă n, nhı̀n bé gá i khoả ng 10 tuoi cong lưng đay chiec xe tho nặ ng trı̃u sau lưng bà , tô i thay khô ng nỡ nê n đã bả o em đe cho mı̀nh đay xe. Roi sau đó Hong lạ i dú i cho em mộ t khoả n tien, tuy nhỏ nhưng có lẽ gap đô i so tien mà em thường kiem được. Nhı̀n bó ng dá ng em gay guộ c đen đủ i đay xe bước đi, lò ng tô i chợt chù ng xuong. Tô i là m gı̀ được cho em đâ y? Có lẽ em cũ ng cò n mẹ và cá c em nhỏ , giờ nà y chac đang chờ em mang ve mộ t và i đong bạ c hay mộ t và i củ khoai đe cả nhà ă n tạ m bợ qua ngà y.
31
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
ĐỌC SÁCH theo THE TWELVE DEGREES OF SILENCE, Marie‐Aimée de Jésus O.C.D. / Lucinda M. Vardey Novalis, 2014
(Tiếp theo lần trước)
‚ ‚
‚
_
˘. Muòi hai múc dô. thinh lang Thá ng thứ 9
THINH LẶNG VỚI VIỆC XÉT ĐOÁN
T
rá nh khô ng xé t đoá n người khá c và mọ i sự. Đừng xé t đoá n bang cá ch dù ng ý kien củ a mı̀nh. Khi lặ ng thinh khô ng nó i khô ng có nghı̃a là chap nhậ n đieu gı̀ sai trá i với luâ n lý . Nhưng neu phả i nó i thı̀ nó i mộ t cá ch thậ n trọ ng và với lò ng tot từ tậ n trá i tim củ a mı̀nh. Đó là sự thinh lặ ng củ a tâ m hon đơn sơ như trẻ nhỏ , sự thinh lặ ng củ a sự toà n thiệ n. Đó là sự thinh lặ ng củ a cá c thiê n than khi họ tuâ n theo những luậ t truyen củ a Thiê n Chú a. Đó là sự thinh lặ ng củ a Ngô i Lời nhậ p the.
SUY TƯ VA CAU NGUYẸ N Con lặng thinh ; con không mở miệng (TV 39:9) Hã y đe ý lú c trong đau bạ n nả y ra mộ t ý kien, nhưng đừng nó i và hã y đe nó qua đi. Hã y ý thức lú c bạ n xa cá ch Chú a, khỏ i những người khá c và mô i trường xung quanh.
32
donghanh.org
NHƯ LIÊN & VŨ TIẾN LONG
Hã y xem trá i tim bạ n đang ở đâ u, roi đe tâ m trı́ và o nơi đó . Hã y đe trá i tim hướng dan bạ n nê n là m, hay khô ng nê n là m mộ t đieu nà o đó . Hã y lang nghe Chú a chı̉ dan mọ i đường đi. Hã y đe sự thinh lặ ng quyet định ket quả . Tất cả các lỗi phạm, ngay cả những lỗi nhỏ nhặt nhất đều do từ thói quen xấu. M ‐A J
X
é t đoá n là việ c là m củ a trı́ khô n. Nhưng nhieu lú c, chú ng ta xé t đoá n cô ng việ c và người khá c mộ t cá ch chang khô n ngoan chú t nà o. Ơ xã hộ i ngà y nay người ta thường hay hỏ i người khá c quan điem củ a họ ve nhieu van đe. Hã y tự hỏ i chı́nh chú ng ta có the trả lời những câ u hỏ i đó chă ng, khi những đieu đó vượt qua khỏ i thực te hà ng ngà y mı̀nh đang song và vượt qua khả nă ng hieu biet củ a chú ng ta ve sự thậ t củ a nó và có những hệ lụ y gı̀? Nen tả ng đe xé t đoá n là sự thậ t, và chı̉ mộ t mı̀nh Chú a là Sự Thậ t. Ngoà i Thiê n Chú a ra, tat cả cá c xé t đoá n củ a chú ng ta đeu khô ng hoà n chı̉nh, vı̀ những gı̀ chú ng ta nhı̀n thay đeu khô ng hoà n chı̉nh. Thinh lặ ng với sự xé t đoá n là nhı̀n nhậ n rang chú ng ta khô ng biet tat cả sự thậ t củ a van đe và rang chı̉ có mộ t mı̀nh Thiê n Chú a có the xé t đoá n mộ t cá ch chı́nh xá c cô ng bang cho mọ i người.
33
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Thá ng thứ 10
THINH LẶNG VỚI Ý RIÊNG MÌNH
M
uon tuâ n theo cá c giới ră n và luậ t Dò ng thı̀ can phả i biet thinh lặ ng với ý riê ng củ a mı̀nh. Trong trường hợp nà y Chú a dạ y mộ t đieu sâ u xa và khó thực hiệ n hơn nhieu. Đó là sự thinh lặ ng củ a mộ t người đay tớ trước mệ nh lệ nh củ a chủ mı̀nh. Phú c thay cho người đay tớ nà y neu chủ củ a mı̀nh là Thiê n Chú a ! Đâ y là sự thinh lặ ng củ a con vậ t hien te trê n bà n thờ, củ a con chiê n đã bị xé n lô ng. Đó là sự thinh lặ ng củ a đê m toi bịt mat chú ng ta khô ng tı̀m được á nh sá ng, á nh sá ng thiê ng liê ng dan đưa chú ng ta đen hạ nh phú c. Đó là sự thinh lặ ng củ a mộ t tâ m hon khac khoả i lo â u, mộ t tâ m hon đau kho, mặ c dù nghı̃ rang mı̀nh đang được Thiê n Chú a yê u thương. Đó là sự thinh lặ ng củ a mộ t tâ m hon bị bỏ rơi, khô ng thac mac tạ i sao và cò n phả i chịu đựng bao lâ u nữa. Đó là sự thinh lặ ng củ a tâ m hon cả m thay cá nh tay đè nặ ng củ a Thiê n Chú a. Đó là sự thinh lặ ng khô ng gâ y nê n tieng độ ng ngoạ i trừ tieng củ a tı̀nh yê u tậ n hien. Đó là sự thinh lặ ng củ a thá nh giá . Hơn cả sự thinh lặ ng củ a người chet vı̀ đạ o : sự thinh lặ ng củ a Chú a Giê su hap hoi. Sự thinh lặ ng than thá nh. Khô ng có gı̀ tựa như tieng củ a Ngà i. Khô ng the nà o cưỡng lạ i được lời cau khả n củ a Ngà i. Khô ng có gı̀ xứng đá ng trước nhan thá nh Chú a bang lời cau xin trong đau kho nà y. Sự thinh lặ ng nà y giú p chú ng ta được thô ng hiệ p với Đức Mẹ ô m ap cá i đau kho khi « Xin Vâ ng » Khi chap nhậ n sự đau đớn trong cô đơn, trong vang khi bị bỏ rơi, tựa như cá i đau đớn dan vặ t ve the xá c, con người chứng tỏ mộ t tı̀nh yê u hien mạ ng đe là m vinh hien cho Thiê n Chú a. Khi đó Chú a bien đoi ý củ a mı̀nh đe chap nhậ n thá nh ý củ a Ngà i. Cò n đieu gı̀ nữa đe ket luậ n? Cò n can đieu gı̀ nữa đe có the được ket hiệ p mậ t thiet với Chú a? Can đieu gı̀ nữa đe vinh quang củ a Chú a được the hiệ n nơi mộ t tâ m hon? Câ u trả lời gom hai điem : 1) hơi thở cuoi cù ng củ a mı̀nh đe ve với Chú a và 2) sự mong đợi củ a Đang Tı̀nh Yê u với vò ng tay ô m â u yem muô n đời.
34
donghanh.org
SUY TƯ VA CAU NGUYẸ N Hãy lặng thinh trước mặt CHÚA và đợi trông Người (TV 37:7) Mộ t sự thinh lặ ng linh thiê ng củ a mau nhiệ m cứu chuộ c bao trù m cả chặ ng Đường Thá nh Giá . Muon đặ t mı̀nh trong thá nh ý Chú a ta phả i qua mộ t thanh tay trong đau kho, có the dưới nhieu hı̀nh thức khá c nhau. Sự đau kho sẽ khô ng lã ng phı́ neu ta biet dâ ng hien như mộ t le vậ t lê n Thiê n Chú a. Cá i tien trı̀nh chet đi cho chı́nh mı̀nh đang dien ra the nà o nơi bạ n? Bạ n tin tưởng nơi Chú a ở mức độ nà o? Bạ n có the hoà n toà n chap nhậ n cá i gá nh nặ ng nhờ tı̀nh yê u Chú a? Bạ n có the hoà n toà n mã n nguyệ n với Chú a và trong Chú a mà thô i Đôi lúc, ý chí của tôi còn quá yếu ớt. Tôi qúa dễ sa ngã trước cạm bẫy làm theo ý tôi, nhưng với cái ảo tưởng rằng đó là ý Chúa. M ‐A J
N
eu sự khô n ngoan củ a tô i tı̀m kiem “sự thậ t” thı̀ ý riê ng củ a tô i sẽ tı̀m kiem đieu gı̀ có lợi cho tô i. Chú ng ta tat cả đeu tı̀m kiem hạ nh phú c, đeo đuoi tı̀m nó nơi mọ i việ c mà chang can chú t suy nghı̃. Y riê ng củ a tô i như mộ t độ ng cơ. Khi nà o ý riê ng củ a tô i cò n khô ng tı̀m kiem đieu “Tuyệ t Đoi Tot” là Thiê n Chú a, thı̀ nó van chı̉ là nô lệ cho những ước muon tran tụ c. Chú ng ta cà ng trở nê n tự do hơn với ý riê ng củ a mı̀nh neu biet ao ước nhieu hơn cá i “tot” mà Thiê n Chú a muon cho chú ng ta. Chú ng ta tı̀m được sự tự do nà y nhờ cà ng ngà y cà ng biet xa trá nh những quyen luyen lệ ch lạ c khô ng hợp với ý Chú a. Tuy nhiê n khi chú ng ta hieu rang thá nh ý củ a Chú a là do lò ng yê u thương củ a Ngà i, lú c đó chú ng ta sẽ de dà ng chap nhậ n hơn. Khi từ bỏ được mı̀nh chú ng ta sẽ che ngự được ý riê ng củ a chú ng ta. Khô ng cò n những khá ng cự với cá c câ u hỏ i “nhưng mà ”, “tạ i sao”, “neu” ... Qua tat cả những đieu ke trê n, có the tó m lạ i bang sự vâ ng lời. Biet chịu từ bỏ mı̀nh đe được thanh tay bởi những thử thá ch bê n ngoà i cũ ng như bê n trong lò ng đe rú t cụ c có the được ket hiệ p với trá i tim Chú a, lựa chọ n những gı̀ Chú a lựa chọ n. Nó i cá ch khá c, ket hiệ p ý củ a “hai” thà nh “MỌ T”, đó là mụ c đı́ch củ a tı̀nh yê u. (Xin ếp ở những số sau) 35
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Têrêsa: Bông Hoa Nhoʼ Bé ‚
T
GIÓI THIÊU .
ê rê sa sinh ngà y 2 thá ng Giê ng nă m 1873 tạ i Alençon, là con gá i ú t củ a mộ t gia đı̀nh gom 9 người con, trong đó có 4 người đã qua đời ở tuoi cò n nhỏ . Mẹ củ a Tê rê sa mat khi cô bé mới 4 tuoi rưỡi, đã đe lạ i mộ t vet thương sâ u xa 36
trong lò ng cô . Ke từ đó hai chị lớn là Ma‐ rie và Pauline thay mẹ đe chă m só c cho ba cô em nhỏ . Tuy nhiê n, và o nă m 1882 chị Pauline và o Dò ng Kı́n. Và o đê m vọ ng le Giá ng Sinh nă m 1886, khi gan 14 tuoi, Tê rê sa đã được
donghanh.org
N
mộ t kinh nghiệ m bien đoi sâ u xa giú p cô bé mở lò ng cho mộ t đời song trọ n vẹ n hướng ve tı̀nh yê u thay vı̀ chı̉ muon được nuô ng chieu như mộ t trẻ thơ. Nă m 1887, dù mới 15 tuoi Tê rê sa, do mộ t ơn huệ đặ c biệ t, được nhậ n và o Dò ng Kı́n tạ i Lisieux đe dâ ng hien trọ n đời cho Chú a, song cuộ c đời an dậ t trong cau nguyệ n, thâ n mậ t gan gũ i với Chú a. Ngà y 2 thá ng Giê ng nă m 1889, Tê rê sa được mặ c á o dò ng. Chı̉ 12 ngà y sau đó cha củ a Tê rê sa bị bệ nh trê n nã o phả i và o bệ nh việ n. Ong Louis Martin qua đời và o ngà y 29 thá ng 7 nă m 1894. à o tuan Thá nh nă m 1896, Tê rê sa trở bệ nh nặ ng. Tê rê sa ke lạ i cho chị Pauline như sau: “Ngày thứ Sáu tuần lễ Thánh, vào lúc một giờ đêm, Chúa Giêsu đã làm con hy vọng như sắp được về hợp hoan cùng Chúa trên Thiên đàng. A! Nhớ đến, lòng êm nhẹ dịu dàng dường nào! Vậy đêm thứ Năm tuần Thánh, Mẹ Bề Trên chỉ cho phép con được chầu Thánh Thể đến giờ 12. Khi con trở về phòng, vừa ngã đầu nằm nghỉ, máu trong ngực đã ứa lên miệng, con ngờ mình sắp được chết thì lòng khấp khởi mừng quá lẽ. Bởi đèn phòng đã tắt, con phải hãm tính tò mò muốn xem đến sáng; con đã bình tĩnh nằm nghỉ. 5 giờ sáng vừa lên hiệu báo thức, con nhớ ngay mình có sự hay hay để xem. Con ra bên cửa sổ, mở mùi soa
V
nhìn, thấy đầy những máu ...! Mẹ ơi! Hy vọng quá, con đã tưởng trong ngày kỷ niệm Chuộc tội, Đấng YÊU DẤU lên tiếng gọi con đấy, tiếng gọi đầu tiên này, con nghe như tiếng gió rì rào êm nhẹ và xa xa báo tin Người đang đến cùng con.”
T
rê n giường bệ nh với những đê m toi củ a tâ m hon vı̀ lo sợ và nhọ c nhan, Tê rê sa van mộ t lò ng tin tưởng nơi Thiê n Chú a. Sau mộ t thời gian chong cự lạ i bệ nh lao phoi, Tê rê sa qua đời ngà y 30 thá ng 9, 1897 lú c 24 tuoi. Những lời sau cù ng củ a Tê rê sa là : “Lạy Chúa, con yêu mến Chúa!” Cả the giới được biet câ u chuyệ n củ a Tê rê sa qua cuon tự thuậ t “Mộ t Tâ m Hon”. Thá nh nữ mô tả cuộ c đời mı̀nh là mộ t loi đi nhỏ củ a tuoi au thơ thiê ng liê ng, moi ngà y song trong tin tưởng phó thá c hoà n toà n trong tay Chú a. Thá nh nữ viet: “Điều quan trọng trong cuộc sống không phải là làm được những gì to tát, nhưng là yêu mến hết lòng.” Tê rê sa đã cả m hoá và trở nê n nguon cả m hứng cho rat nhieu người. Tê rê sa đã được phong thá nh và o ngà y 17 thá ng 5, nă m 1925, do Đức Thá nh Cha Pio XI. ê rê sa nó i với chị Pauline: “Sứ mệnh của con ‐ là làm cho mọi người yêu mến Chúa. Con ao ước ở trên trời chỉ để làm việc lành cho mọi người. Chết rồi con sẽ làm những trận mưa hoa hồng.”
T
37
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Thân Sinh ‚ ˜ Thánh Nu Têrêsa ÔNG LOUIS VÀ BÀ ZÉLIE GUÉRIN MARTIN
H
ôm Chủ Nhật 18 tháng 10, năm 2015 Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã phong Thánh cho thân sinh của Thánh Têrêsa là các thánh Louis và Zélie Mar n cùng với hai thánh Vincent Grossi và Mary of the Immaculate Con‐ cep on, trong Thánh Lễ tại Quảng Trường Thánh Phêrô. 38
donghanh.org
BÍCH HẢI và THANH HƯƠNG ghi lại
Trong bài giảng, ĐGH nói, "Ông Louis Mar n và bà Marie‐Azélie Guérin đã thực hành đức n Công Giáo của họ trong gia đình và đã tạo một môi trường sống đức n và nh yêu. Nhờ vậy ơn kêu gọi đã được nuôi dưỡng trong lòng các cô con gái của các ngài, trong đó có Nữ Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu." Lần đầu ên một cặp vợ chồng được phong thánh trong cùng một buổi lễ. Người Chế Tạo và Sửa Chữa Đồng Hồ ‐ Louis Martin Ong Louis Martin (1823‐1894) rat thà nh cô ng trong việ c che tạ o và sửa chữa đong ho. Ong cũ ng thà nh thạ o trong việ c quả n lý cửa tiệ m chuyê n ve đă ng ten cho bà Martin. Tuy nhiê n, như nhieu người đà n ô ng khá c, cuộ c đời ô ng Louis đã khô ng xay ra như đã hoạ ch định. Được sinh ra trong mộ t gia đı̀nh có nhieu người ở trong quâ n độ i, ô ng Louis trả i qua những nă m đau đời tạ i nhieu đon bot Phá p. Ong tham nhuan tinh than trậ t tự và kỷ luậ t do đời song quâ n ngũ đem lạ i. Chịu ả nh hưởng sâ u đậ m quan niệ m củ a người Phá p là sự kỳ bı́ và quâ n độ i có sự liê n hệ với nhau, tâ m tı́nh củ a ô ng nghiê ng ve những gı̀ liê n quan đen tinh than.
Dan dà , ô ng Louis dọ n ve Alençon, mộ t thà nh pho nhỏ ở Phá p và tiep tụ c theo đuoi nghe che tạ o và sửa chữa đong ho. Ong yê u men Alençon. Đâ y là mộ t nơi ê m ả và ô ng lạ i là người tram ngâ m. Gan nơi nà y lạ i cò n có mộ t con suoi nhieu cá hoi cau vong, và cho ô ng cơ hộ i theo đuoi thú vui câ u cá . Lú c 22 tuoi, ô ng Louis và o nhà Dò ng Augustinian Can‐ ons of the Great St. Ber‐ nard Hospice ở vù ng nú i Alps. Sự tong hợp củ a lò ng can đả m và bá c á i củ a cá c tu sı̃ có những chú chó noi tieng chuyê n cứu người gặ p nạ n trê n day nú i tuyet Alps đã lô i cuon ô ng mã nh liệ t. Tuy nhiê n, cha Be Trê n yê u cau chà ng ứng viê n trẻ tuoi nà y phả i ve họ c tieng La tinh trước khi được nhậ n và o Dò ng. Louis, mặ c dù đã có can đả m trè o lê n tậ n đı̉nh nú i đe mong được gia 39
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
nhậ p mộ t dò ng tu có tieng là đi tı̀m cứu những người hà nh hương bị lạ c, nhưng chı́nh ô ng lạ i bị lạ c loi trong những đı̉nh cao và những thung lũ ng tă m toi mịt mù và rac roi củ a vă n phạ m và cá ch hà nh vă n tieng La tinh. Sau khi mọ i co gang đã that bạ i, chà ng đâ m bệ nh và ngã lò ng roi bỏ ý định đi tu. Người Thêu Đăng Ten ‐ Zelie Guerin Zé lie Gué rin (1831‐1877) là mộ t trong những người thê u đă ng ten khé o lé o nhat trong là ng Alençon. Sinh ra từ mộ t gia đı̀nh quâ n nhâ n, Zelie dien tả thời thơ au củ a mı̀nh là "ả m đạ m." Thâ n sinh củ a cô ı́t tỏ bay tı̀nh cả m. Hoi cò n là mộ t thieu nữ, cô đã xin và o nhà dò ng Cá c Nữ Tu Hô tel‐Dieu nhưng đã that bạ i. Cô họ c cá ch thê u ren và dan dan đã thà nh thạ o mô n thủ cô ng đò i hỏ i nhieu khé o tay nà y. San có biệ t tà i, nhieu ó c sá ng tạ o và ham họ c, bê n cạ nh sự bé n nhạ y trong đời song, cô mở mộ t cửa tiệ m cho riê ng mı̀nh và khá thà nh cô ng. Mặ c dù khé o lé o, cô Zé lie van cò n kı́n đá o chưa tỏ ra cá i sức mạ nh củ a đức tin và lò ng can đả m củ a cô . Noi bậ t nhat trong thà nh Alençon là những người thê u ren. Dâ n Phá p rat ngưỡng mộ sự khé o tay và tà i nă ng củ a họ , tạ o nê n những mũ i thê u gọ i là Point d'Alençon, danh tieng trê n toà n quoc. Ông Bà Martin Ong Louis Martin và cô Zé lie Gué rin gặ p nhau ở Alençon, và thà nh hô n và o ngà y 40
13 thá ng 7, nă m 1858 khi ô ng Louis 34 tuoi và cô Zé lie 26 tuoi, đe bat đau mộ t cuộ c hà nh trı̀nh phi thường. Trong vò ng 15 nă m, Zé lie sanh hạ được chı́n người con, bay gá i và hai trai. "Chúng tôi chỉ sống cho các con," Zé lie viet, "chúng là tất cả hạnh phúc của chúng tôi." Niem vui trong cá c con củ a ô ng Bà Martin đã bien thà nh sửng sot và đau buon khi tang thương đã don dậ p xay ra trong vò ng ba nă m, khi ô ng bà mat đi bon đứa con, hai trai, hai gá i. Bà Zé lie tê cứng trong ưu sau. "Tôi không còn một xu can đảm," bà than thở. Nhưng đức tin đã giữ vững bà trong những giai đoạ n thử thá ch nà y. Trong mộ t lá thơ gửi cho người em dâ u cũ ng mat mộ t bé trai, Zé lie nhac lạ i: “Khi chị khép mắt các con để đem đi chôn, chị đau đớn vô ngần ... Người ta khuyên chị là, ‘Còn tốt hơn là không bao giờ có chúng.’ Chị không thể nào chịu được lời lẽ như thế. Các con của chị không bao giờ mất vĩnh viễn; đời sống thì ngắn ngủi và đầy những bí mật, và chúng ta sẽ tìm lại các con khi mình về Thiên Đàng.” Người con cuoi cù ng củ a ô ng bà Mar‐ tin sanh và o ngà y mong 2 thá ng Giê ng, nă m 1873. Cô bé yeu đuoi và mả nh khả nh và cá c bá c sı̃ lo là em bé sẽ khô ng song lâ u. Vı̀ đã quen với cá i chet, gia đı̀nh đã chuan bị cho mộ t cá i tang nữa. Zé lie viet ve đứa con gá i ba thá ng củ a mı̀nh: “Tôi không hy vọng cứu nó. Con bé chịu đau khổ quá độ ... Trái tim tôi tan nát khi thấy con mình như vậy." Tuy nhiê n em bé cứng cá p hơn so với nhieu
donghanh.org
Phía sau: chị Céline và chị Pauline Phía trước: Mẹ Marie de Gonzague, chị Marie và Têrêsa chị Léonie ‐ Dòng Visita on
người đã nghı̃. Em đã qua khỏ i. Mộ t nă m sau, em trở thà nh "mộ t đứa bé to lớn, nâ u rạ m dưới mặ t trời." "Con bé ," Zé lie viet, "trà n đay sự song, luô n cười khú c khı́ch và là mộ t nguon vui tuyệ t đoi cho mọ i người." Sự chet hı̀nh như đã tạ m dừng châ n tạ i gia đı̀nh ô ng bà Martin. Mặ c dù đau kho đã ghi dau trê n cha mẹ , đâ y khô ng phả i là vet sẹ o củ a sự chua cay. Nhờ đức tin, ô ng Louis và bà Zé lie đã được nâ ng đỡ và vơi đi những buon rau đau đớn.
M
ộ t chuoi những tang thương đã gia tă ng tı̀nh yê u mà ô ng Louis và bà Zé lie trao cho nhau. Họ đo don tı̀nh yê u thương và o nă m cô con gá i song só t: Marie 12 tuoi, Pauline 11, Leonie 9, Celine 3 và em bé mới sanh. Ong Louis và bà Zé lie đặ t tê n cho em là Marie‐ Francoise‐Thé rè se Martin. Mộ t the kỷ sau, người ta biet đen em là Thá nh Tê rê sa, "Bô ng Hoa Nhỏ Bé ." (Xin xem ếp ở những lần sau) 41
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
ʼ Thê´giói‚ cua ~‚ ʼ nhung cam xúc
M
ộ t đứa bé và i tuoi đã biet ghen tương neu thay em củ a nó được đe ý hơn mı̀nh. Nó khô ng chịu chap nhậ n thua thiệ t, khô ng chap nhậ n có đoi thủ , nhưng chı́nh nó phả i là trung tâ m củ a vũ trụ . Từ thuở thieu thời đó , nó đã bị chi phoi bởi mộ t cá i sức lực bı́ an trong lò ng. Tương tự, mộ t nhâ n vậ t có nhieu uy tı́n trong cộ ng đoà n cũ ng có the cả m thay am ức trong lò ng neu thay mộ t người khá c được đe cử và o mộ t chức vụ nà o đó , chứ khô ng phả i mı̀nh. Như the, dù song ở thời điem nà o chú ng ta van bị chi phoi bởi cá i sức bı́ an đó mã i. Dường như chú ng ta có cá i tuoi đời moi nă m moi tă ng thê m, nhưng đong thời có mộ t thứ tuoi tâ m lý van luô n mã i au trı̃. uộ c song củ a chú ng ta thực sự là mộ t cuộ c song với cá c cả m xú c, song với những gı̀ đụ ng chạ m đen tı̀nh cả m, niem vui, noi buon. Nó i cá ch khá c, the giới củ a những cả m xú c chi phoi và đieu khien cuộ c song củ a chú ng ta. Chuyệ n gı̀ xả y ra bê n ngoà i neu khô ng đe dọ a cả m xú c củ a tô i, neu khô ng là m cho tô i lo buon sợ hã i, … sẽ khô ng là m cho tô i quan tâ m. Những tai nạ n, những bien co, tai ương ở đâ u đó sẽ khô ng ả nh hưởng gı̀ đen tô i neu khô ng chạ m đen cá i the giới cả m xú c củ a tô i. Vı̀ the việ c giữ đạ o, việ c phá t trien đời song tâ m linh đoi với nhieu người, đặ c biệ t là người trẻ , sẽ khô ng có gı̀ hap dan neu khô ng chạ m được tậ n cá i cộ i re củ a the giới cả m xú c củ a họ . Cá i “tôi” là sả n pham củ a cá i tuoi tâ m lý luô n mã i au trı̃ và củ a cá i sức lực bı́ an đó trong lò ng, là sả n pham củ a cá i nhu cau được xem mı̀nh là trung tâ m củ a vũ trụ , được đe ý , được vừa lò ng.
C
42
donghanh.org
VŨ TIẾN LONG
Cá i tô i au trı̃ đó là mộ t mớ phả n xạ tự nhiê n tự độ ng phó ng chieu và o cuộ c song đem đen cá c tham vọ ng, những quyen luyen tı̀nh cả m, những lan can trong liê n hệ với anh chị em. Tâ m lý củ a mộ t đứa trẻ van cò n ton tạ i mã i trong tô i. Tô i trở nê n nô lệ cho cá i the giới trẻ con nà y. Đức Giê su Kitô nó i với Nicô đê mô (Gn 3:3‐4): “Thật, tôi bảo thật ông: không ai có thể thấy Nước Thiên Chúa, nếu không được sinh ra bởi ơn trên". Ông Nicôđêmô thưa: "Một người đã già rồi, làm sao có thể sinh ra được? Chẳng lẽ người đó có thể trở vào lòng mẹ lần thứ hai để sinh ra sao?" Ðức Giêsu đáp: "Thật, tôi bảo thật ông: không ai có thể vào Nước Thiên Chúa, nếu không sinh ra bởi nước và Thần Khí.” Thậ t vậ y, tô i can từ bỏ cá i tô i au trı̃ đe được tá i sinh bởi ơn trê n. Tô i phả i biet tự do với cá i tuoi tâ m lý au thơ đe song với cá i tuoi trưởng thà nh củ a mı̀nh. Có nghiã là tô i phả i biet song tự do nộ i tâ m. ự do là khả nă ng cho đi chı́nh mı̀nh. Khi biet cho đi, tô i được tự do. Biet từ bỏ rà ng buộ c và o cá i tô i củ a mı̀nh mới có the tı̀m gặ p chı́nh Thiê n Chú a và gặ p được anh chị em. Có tự do tô i mới có the phụ c vụ anh chị em thay vı̀ phụ c vụ chı́nh cá i tô i au trı̃ củ a mı̀nh. Tự do chı̉ có the đen trong thinh lặ ng cau nguyệ n, đe khô ng cò n song chı̉ chú tâ m đen mı̀nh nhưng chú tâ m đen sự hiệ n diệ n củ a Đang Hiệ n Diệ n.
T
SUY TƯ: Muon lớn lê n trong â n sủ ng tô i can phả i nhỏ đi với cá i “tô i”. Đâ u là những thá ch đo? Đâ u là những nguon sức giú p tô i?
43
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
ĐỌC SÁCH LE TRÉSOR INTÉRIEUR Anselm Grün, Fidélité 2004
ĐÀM THOẠI VỚI CHA ANSELM GRÜN VỀ
` Nguyên Câu . Gặp gỡ chính mình có thể là một khó khăn rất lớn. Ta có thể bất ngờ
khám phá ra một một bí mật bị che giấu lâu ngày. Thưa cha, điều đó có thể làm cho ta nản lòng chăng? + Đú ng như the, nhieu khi tı̀m gặ p sự thậ t ve mı̀nh là đieu gı̀ rat đá ng ngạ i, nhat là khi tô i chô n giau nhieu thứ như che giau rá c rưởi dưới tam thả m, và từ trước đen giờ tô i khô ng muon nhı̀n đen những bó ng toi nơi con người tô i. Sự cau nguyệ n sẽ giú p tô i yê n tâ m khô ng ngã lò ng vı̀ tô i khô ng quy hướng ve tô i, nhưng hướng lò ng ve tı̀nh yê u và sự thương xó t củ a Chú a. Trong cau nguyệ n tô i đen với Chú a với tat cả sự thậ t ve mı̀nh, nhưng khô ng phả i vı̀ the mà sợ hã i, nhưng với tâ m tı̀nh tin tưởng và thâ n mậ t, đe có the tỏ bà y tat cả tam lò ng củ a mı̀nh. Neu tô i có the mạ nh dạ n tâ m sự tat cả với Chú a những gı̀ tô i hang kı́n đá o giau kı́n, tâ m hon củ a tô i sẽ trở nê n sâ u xac và trung thực hơn. Nó sẽ khô ng mờ á m, ả m đạ m hoặ c tam thường. Tô i có cả m giá c như thực sự đang song. Tô i khô ng cò n e sợ chı́nh mı̀nh. Khô ng cò n phả i che giau sự thậ t ve mı̀nh. 44
donghanh.org
V T
L
chuyển dịch
Cảm nhận buồn rầu sau khi ăn năn trở về khác với sự buồn chán đem
đến tuyệt vọng như thế nào, thưa cha? Và làm cách nào để phân biệt? + Có mộ t sự khá c biệ t giữa sự sau kho thiê ng liê ng (penthos ‐ dé solation) và sự buon bã (lupé‐tristesse). Sự sau kho thiê ng liê ng là m tô i bị ngă n trở trê n con đường tâ m linh, là m cho tô i cả m thay xa cá ch Chú a. Ngược lạ i, sự buon bã chı̉ là m cho tô i quy hướng ve mı̀nh, buon tủ i vı̀ thâ n phậ n củ a mı̀nh. Ơ goc re củ a buon bã là những đam mê quá đá ng và au trı̃ ve cuộ c đời. Còn sự nản lòng (dépression)? + Đâ y là mộ t đe tà i rat rộ ng lớn. Đó là mộ t sự phả n ứng khi ta bị bực dọ c hoặ c quá mệ t mỏ i, khi tô i phả i đoi phó cù ng mộ t lú c với quá nhieu van đe, hoặ c bị khủ ng hoả ng trong cuộ c song. Cũ ng có loạ i nả n lò ng nộ i sinh mà can phả i đieu trị bang thuoc men. Trong tâ m linh, ta can tı̀m hieu că n nguyê n củ a sự nả n lò ng. Có khi Thiê n Chú a muon dù ng nó đe giú p tô i thoá t khỏ i những ả o tưởng, giú p tô i biet đieu khien cuộ c song củ a mı̀nh, biet che ngự cá c cả m xú c củ a mı̀nh. Cũ ng khô ng ké m quan trọ ng là chı́nh những sự nả n lò ng đó cũ ng có the là độ ng lực giú p tô i quy hướng ve Chú a. Những cả m giá c tiê u cực nà y đem tô i và o tậ n đá y sâ u tâ m hon đe tı̀m thay Chú a ở chı́nh nơi đó . Sự nả n lò ng (dé pression) bệ nh hoạ n sẽ là m cho tô i bị tê liệ t trong khi sự sau kho thiê ng liê ng (dé solation) sẽ giú p tô i tı̀m được mộ t sức song mới. Sự sau kho thiê ng liê ng sẽ chı̉ thoá ng qua trong khi sự nả n lò ng sẽ chô n vù i tô i xuong. Trong cầu nguyện ta có thể tin tưởng vào những cảm nhận thiêng liêng đến mức độ nào? Có những tiêu chuẩn nào để xem xét trong cầu nguyện? + Trước het chú ng ta can có tâ m tı̀nh cả m tạ neu trong cau nguyệ n chú ng ta có được cá c cả m nhậ n thá nh thiệ n và đặ t tin tưởng và o những cả m nhậ n đó . Tuy nhiê n chú ng ta khô ng được nham lan những cả m nhậ n đó với chı́nh Thiê n Chú a. Chú ng ta khô ng nê n chờ đợi phả i có những cả m nhậ n đó moi lan cau nguyệ n. Khô ng é p mı̀nh phả i có những cả m nhậ n đó mới có nghiã là gặ p Chú a. Đô i khi Chú a lay đi tat cả những gı̀ chú ng ta có the cả m nhậ n được đe giú p chú ng ta đi sâ u hơn và o trá i tim củ a mı̀nh, đe tı̀m Chú a ở phı́a bê n trê n củ a những cả m nhậ n thiê ng liê ng đó . Những cả m nhậ n thiê ng liê ng dan chú ng ta trê n đường tı̀m Chú a, nhưng trê n con đường đó tô i phả i biet đe những cả m nhậ n đó ở phı́a sau củ a tô i. 45
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Thưa cha, cha có thể nói sao về nước mắt trong cầu nguyện? Có thực sự
thuộc về cầu nguyện chăng hay là do sự yếu lòng hoặc là quá nhạy cảm? + Cá c an sı̃ từ thời đau đã rat quý khi nhậ n được nước mat trong cau nguyệ n. Evagre le Pontique, ở khoả ng giữa the kỷ thứ 4, xá c nhậ n rang con người bậ t khó c khi Thiê n Chú a chạ m đen đá y sâ u tâ m hon củ a họ . Theo ô ng, nước mat chứng tỏ là mộ t kinh nghiệ m đı́ch thực được gặ p gỡ Chú a, nhưng chú ng ta khô ng được co tı̀nh tạ o ta mộ t cá ch má y mó c. Đó là mộ t â n sủ ng khi được ở ke cậ n Thiê n Chú a hoặ c lú c ă n nă n vı̀ ở sâ u trong vực tham tộ i loi củ a mı̀nh và nhậ n thức tı̀nh thương tha thứ vô bờ ben củ a Thiê n Chú a. Nước mat thà nh thậ t sẽ bien đoi, cả i hoá chú ng ta trong khi những nước mat củ a nhạ y cả m uỷ mị sẽ đem đen cho ta những ao ước au trı̃. Đô i khi chú ng ta bậ t khó c vı̀ khô ng đò i được những gı̀ chú ng ta mong muon như mộ t đứa bé . Nước mat trong trường hợp đó đem ta đen bực dọ c trong khi những nước mat châ n thà nh sẽ đem ta đen mộ t bı̀nh an sâ u xa trong lò ng. Làm cách nào cầu nguyện cho những người đã làm hại mình mà không tránh được những thiển cận và thành kiến có sẵn? + Tô i khô ng the nà o cau xin mộ t sự dữ cho người khá c. Tô i khô ng the xin Chú a là m cho người khá c chap nhậ n rang tô i có lý và họ là người sai trá i. Tô i chı̉ có the xin đieu tot cho người khá c neu tô i biet tự tı̀m hieu xem đieu gı̀ khien họ buon lò ng, và họ mong muon đieu gı̀. Khi đó tô i xin Chú a chú c là nh cho họ và ban cho họ những gı̀ can thiet đe họ tı̀m được bı̀nh an. Xin cha nói về cách đàm thoại với Chúa. + Cha thay có ba cá ch đà m thoạ i với Chú a. Cá ch thứ nhat dù ng những lời lẽ trong trá i tim đe ke chuyệ n với Chú a tô i đang cả m thay the nà o và đieu gı̀ đang xả y ra trong lò ng. Cá ch thứ hai là thưa với Chú a bang cá ch nó i thà nh tieng những gı̀ tô i đang có trong lò ng. Khi tô i nghe chı́nh tieng củ a mı̀nh tô i biet rang tô i khô ng the nó i mộ t cá ch hời hợt be ngoà i, nhưng tô i phả i thưa với Chú a sự thậ t ve tô i và những gı̀ tô i ao ước. Cá ch thứ ba là hiệ n diệ n với Chú a trong thinh lặ ng. Nhưng khô ng phả i mộ t sự thinh lặ ng trong rong. Tô i dâ ng lê n Chú a tâ m hon củ a tô i, khô ng tı̀m lời lẽ nà o nhưng tin rang Chú a sẽ nó i với tô i đieu gı̀ Ngà i muon. Lú c đó những gı̀ ở trong vô thức củ a tô i sẽ trở nê n rõ rà ng và tô i dâ ng lê n Chú a những đieu nà y. Một vài người thích cầu nguyện với những lời của mình, nhưng thấy khó diễn tả mạch lạc. Có những người khác thì chẳng biết nói năng gì. 46
donghanh.org
+ Neu khô ng biet phả i nó i những gı̀ thı̀ chı̉ can dâ ng trá i tim lê n cho Chú a. Cau nguyệ n với mộ t đô i tay mở rộ ng cũ ng có the giú p cả m thay đang mở lò ng và trọ n tâ m hon đe Ngà i ban cho â n sủ ng và á nh sá ng. Khi tô i nghı̃ rang đã dien tả het tư tưởng củ a mı̀nh roi thı̀ có the lặ ng yê n và chú tâ m nghe Chú a. Có the Ngà i sẽ có đieu muon nó i với tâ m hon tô i. Có thể nào chúng ta nghe được tiếng Chúa chăng? Khi nào thì Ngài nói với chúng ta? + Thô ng thường, tô i khô ng nghe được tieng củ a Ngà i nó i và o tai củ a tô i, vı̀ tieng nó i củ a Ngà i khô ng nghe như mộ t â m thanh. Nhưng khi tô i ngưng nó i và chịu giữ thinh lặ ng trước sự hiệ n diê n củ a Chú a, mộ t tư tưởng sẽ đen trong tâ m trı́ tô i. Tô i có the tự hỏ i lý do tạ i sao tư tưởng đó xả y đen lú c đó . Tô i có the tin rang chı́nh Chú a nó i với tô i qua những tư tưởng đó . Thưa cha, có nhiều tư tưởng xây dựng nhưng chưa hẳn là đến từ Chúa. Làm cách nào phân biệt những tư tưởng tốt với những tư tưởng xấu? Có những chỉ dẫn tâm linh nào rõ ràng chăng? + Cá c an sı̃ phâ n biệ t rõ rà ng ba loạ i tư tưởng: những tư tưởng đen từ Thiê n Chú a, những tư tưởng đen từ chı́nh tô i và những tư tưởng đen từ ma quı̉. Tô i có the de dà ng nhậ n ra những ả nh hưởng củ a ba loạ i tư tưởng nà y trê n tô i. Những tư tưởng đen từ Chú a sẽ cho tô i mộ t sự bı̀nh an đı́ch thực và sâ u xa trong lò ng, sẽ cho tô i sức song và sự tự do tâ m linh. Lú c đau, những tư tưởng đó có the là m cho tô i cả m thay giao độ ng và lú ng tú ng trong lò ng. Nhưng neu tô i đó n nhậ n mộ t cá ch châ n thà nh tô i sẽ cả m thay yê n tâ m vững lò ng với chı́nh mı̀nh. Và tı̀nh cờ có the nhậ n ra mộ t sự thậ t ve chı́nh tô i. Như the những tư tưởng đó đem đen cho tô i mộ t cả m giá c hà i hoà thoả i má i đem đen mộ t bı̀nh an thực sự. Những tư tưởng đen từ chı́nh tô i thı̀ thường hời hợt bê n ngoà i. Lú c đó tô i như đi lang thang với những mơ mộ ng tưởng tượng củ a mı̀nh. Những tư tưởng đó thường khô ng có chủ đı́ch gı̀, và thường là những gı̀ được gọ i là sự lo ra, chia trı́. Cò n những tư tưởng đen từ ma quı̉ thı̀ thường đem lạ i cho tô i lo sợ và những gı̀ là ti tiệ n, thap hè n. Đô i khi cá c tư tưởng củ a ma quı̉ giả dạ ng, độ i lot mộ t đieu gı̀ tot là nh, nhưng hậ u quả củ a nó khô ng đem lạ i sự thiệ n. (Xin ếp ở lần sau)
47
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
REVIEW FOR RELIGIOUS Issue 66.2 (2007)
Prayer Is a Risk RICK MALLOY
A
t a community meeting when I was a Jesuit novice, someone asked our provincial about the biggest problem he faced. His blunt answer star‐ tled me: "Jesuits not praying." As novices, our lives were so structured that not praying was impossible. After the novitiate I learned, painfully at times, that the demands of the apostolic works easily crowd out the time for pray‐ er (although I always seem to ind the ten minutes to catch Jay Leno’s mono‐ logue). Why is it so dif icult to engage in prayer, contemplative prayer? We know that many people pray, that prayer is something we as Catholic Christians ought to do, and we hear that prayer can change things. But many of us are con licted and confused when we go to pray. Does God really re‐ spond to our prayers? Does God really listen to, or care about, what we say? If we prayed some other way, or prayed more regularly and faithfully, would we be better people? Can our praying make the world a better place? In our age, which tends to elevate activism to ethereal heights, would our time not be better spent serving the poor or doing something for somebody in need? Would God not be interested more in our doing something "worthwhile" than in our sitting in silence and trying not to pay attention to the random thoughts rumbling endlessly around in our heads? And when we get right down to it, do we all not ask ourselves sometimes, "Does prayer really work? Does prayer really do anything?" The way to move forward and avoid getting lost in the lurries such questions generate is to realize that prayer is a risk. There is no science of prayer. Just as you cannot prove scienti ically the worth or effects of real love, the day in and day out loving and caring and living with other persons, you cannot prove the worth of prayer, the practice of paying attention to God day in, day out. If we could prove prayer’s value scienti ically, it would not be prayer. Prayer is a risk because it is a lifelong, life‐changing act of
48
donghanh.org
faith. The word "believe" comes from the German belieben, meaning "to be‐ love." Prayer is all about the risks involved in loving. Much of our reluctance and resistance to pray is in our fear that God might really respond to us. On one hand, we fear God will not take us seri‐ ously. On the other hand, we are afraid that God may take us very seriously, as seriously as we take ourselves and our loved ones. Prayer is a risk be‐ cause the God who calls us to conversion and change takes us up on the invi‐ tation to get involved in our lives. When that happens the adventure begins. To be Catholic is to be aware of our call to great transformations, trans‐ forming us over our lifetime into persons incorporated into the reality of God ‐ the promise made to us all, that we may "come to share in the divine nature" (2 P 1:4, NAB). Our personal transformations are part of larger cos‐ Much of our reluctance and mic processes: the transformation of all resistance to pray is in our human history and all creation (Rm 8:21) into the coming kingdom of God, fear that God might really where God will be "all in all" (1 Co respond to us 15:28). Right at the beginning of Lumen gentium, the great document of Vatican Council II that describes what the church is and ought to be, we are told what Catholicism is all about. God’s plan is "to dignify men and women with a participation in his own divine life" (LG §2). This is not some radical, unor‐ thodox, crazy, Jesuit spin on spirituality. Back in the early days of the church, St. Athanasius said the same thing I am saying here: "For the Son of God became man so that we might become God" (Catechism of the Catholic Church, §460). Prayer makes us aware of, and committed to, this transfor‐ mation in Christ. Risk comes in refusing to cooperate in the offered transfor‐ mations. There is also risk in yielding to the transformation, freely accepting who and what God is making of us and our lives. Prayer Is Relational. All prayer is relational. By praying, we relate to God, our God who loves us passionately, consistently, challengingly. When we truly relate to anyone we love, we may be called to change. The parent who loves a child suffering from cystic ibrosis changes in many ways. The son or daughter loving an aging mother or father makes many unexpected life changes. Such changes
49
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
always call us to deeper, more active love. Knowing that extreme poverty in Africa can be alleviated changes one who prays about it. Witness Bono and the ONE campaign to eradicate extreme poverty (www.one.org). When we pray we risk changing and being changed. Prayer may make us know that we need to change. Prayer may make us able to change things, from addic‐ tions to relationships to social problems. Prayer may make us willing and able to do something for God and others we never imagined doing. Prayer is relational because we relate to God on both personal and communal levels of reality. We never pray alone. Always, and in all ways, we ourselves and someone else are involved. As soon as we try to pray, God takes us up on our effort. Prayer is neither a competition nor a goal‐oriented activity. To try to pray is to already have "won." Prayer is more like loating on water than paddling strenuously to get somewhere. Prayer is more "letting go" than "holding on." Prayer is a journey on which we are simply "there" while paradoxically always being "on the road." Prayer is allowing our lives to be harmonized. Prayer is getting our lives and loves in order, and prayer is inviting God’s ordering of our loves and lives. We are all being divinized. Pray‐ers know this truth. To be aware of and cooperate with divinization takes work. Real prayer is work; it is spirit‐ uality that is disciplined as Catholicism is disciplined. We ind ourselves rec‐ ognizing that consolation is not always comfortable, and desolation is not always disagreeable. Being disciplined about prayer is essential and bene i‐ cial just as regular physical exercise gets and keeps our bodies in shape. The more in shape we are spiritually, the Prayer is the effort to more we are likely to realize and recog‐ consciously experience God nize God in our lives. Prayer is the effort to consciously experience God. Praying is consciously paying attention to the cen‐ tral relationships of our lives, with ourselves, with others, and with God. Our relationship with God is the one that makes all these other relationships possible. With conscious attention to our relationship with God, we ind whispers of God’s presence in the other relationships of our lives. We speak to God in prayer, and the word God speaks back is our life. Prayer is paying attention to what is really real. Prayer is not just ind‐ ing God in all things. It is more than that. Prayer is seeking God in all reali‐ ties, realities that were, are, and are to come. Our heart’s awareness of God and God’s ways of divinizing is evident in how we make choices. 50
donghanh.org
At the moral level, prayer leads us to wisdom and correct choosing. When I was a little kid, in wintertime my mother used to dress us up in those bulky blue snowsuits that made us look like midget Michelin men. She would let me and my siblings out along with the dog. As soon as I was out in the snow, I would reach down and grab a mittenful of the cold, delicious snow and begin to eat. My mom would yell, "Ricky, don’t eat the yellow snow!" Prayer is learning what is, and is not, "yellow snow." What is not good for us is whatever frustrates and foils our transformation in Christ. For serious pray‐ers, life becomes a series of exercises for discerning in God what we truly and deeply desire. Such holy desires reveal God’s will for us, and prayer, medi‐ ates the grace that helps us choose what we deep‐ ly desire and thus make the right choices. Prayer, practiced regularly and faithfully, can become the pivotal center of our daily lives, keep‐ ing us on plan and focused. Prayer, even engaged in sporadically and frenetically, is valuable. Annie Lamott, one of the most refreshing if iconoclastic contemporary writers on prayer, says the two best prayers are "Thank you" and "Help." How to Pray. Prayer does not have to be elaborate to be the stream carrying us through life to life eternal. There are many ways of praying: prayers of petition (probably the most common form of prayer), Mass each day, the Liturgy of the Hours, daily spiritual reading, systematically and slowly working one’s way through various books of the Bible, reading beforehand the readings for the upcoming Sunday, the rosary, Eucharistic adoration, the utterly simple practice of centering prayer. These are all valid ways to pray. Prayer groups are helpful for many people. Choose freely what you ind agreeable. No one stays with a prayer practice they ind tedious and frustrating. Experiment with unconventional methods that make use of and stimulate the imagina‐ tion. See a movie with Jesus, write someone a letter while in prayer mode, create a dialogue with the Holy Spirit, draw pictures for God. The imagina‐ tion is the arena where we can often most powerfully experience God. Igna‐ 51
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
tian contemplation of gospel scenes is a tried and true example of using our graced imagination in prayer. What Does Prayer Do? Ultimately the practice of real and consistent prayer changes our desires. When we ind ourselves wanting what God wants, we are in right relation‐ ship with God, and that is the experience of justice on the personal level. Prayer practiced over time will lead us through the process that the Spiritu‐ al Exercises of St. Ignatius aim to elicit. Prayer will free us from, free us for, and free us to be with. This means free from all that frustrates our transfor‐ mation in Christ, from addictions to personality faults; free for service and the righting of relationships on many levels, which ultimately denotes social justice for all; free to be with God as the Holy Spirit transforms us in Christ, and thus free to be our deepest, truest selves in relation with others. Real prayer is about deep transformation and everyday mysticism; it is not some kind of magic or tawdry grace. Prayer does not do anything if we do not pray. I go to the gym three times a week, once a year. The results, or lack thereof, are rather predicta‐ ble. Regular, consistent, committed prayer is worth the effort, but we never know it until we do it. That means going ahead and taking the risk. Then we can authentically urge others to follow our example. Re lection Questions for Personal and Group Use 1. In view of the title of this article, do I feel that I am risking anything when I pray? 2. What has been the most helpful insight about praying that Malloy has offered to me? 3. In trying to help another person in their prayer life, what two or three points would I want to share?
2
1
3
4 52
donghanh.org
6
To make progress in the practice of virtue, it is of great advantage to have a friend, whom you yourself have chosen, to advise you of your faults. St. IGNATIUS OF LOYOLA
8
53
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
Thánh nữ Maria Ma‐đa‐le‐na trong sách Tin Mừng Luca NGUYỄN CÔNG ĐOAN S.J.
54
donghanh.org
T
in Mừng theo thá nh Mat‐thê u chı̉ cho ta thay nhó m phụ nữ đứng đà ng xa khi Chú a Giê ‐su bị treo trê n thậ p giá , và cho biet “các bà đã đi theo Chúa Giê‐su từ Ga‐li‐lê để giúp đỡ Người”. Tin Mừng theo thá nh Lu‐ca cho chú ng ta danh sá ch cá c phụ nữ đi theo phụ c vụ Chú a Giê ‐su ngay từ chương thứ 8: “Sau đó, Đức Giê‐su rảo qua các thành phố làng mạc, rao giảng và loan báo Tin Mừng Nước Thiên Chúa. Cùng đi với Người, có Nhóm Mười Hai, và mấy phụ nữ đã được Người trừ quỷ và chữa bệnh. Đó là bà Maria gọi là Maria Mac‐đa‐la, người đã được giải thoát khỏi bảy quỷ, bà Gio‐an‐na, vợ ông Khu‐da quản lý của vua Hê‐rô‐đê, bà Su‐san‐na và nhiều bà khác nữa. Các bà này đã lấy của cải mình mà giúp đỡ Đức Giê‐su và các môn đệ”. (Lc 8:1‐3) Trong cả ba sá ch Tin Mừng Nhat Lã m, bà Maria Mac‐đa‐la luô n đứng đau danh sá ch cá c phụ nữ đi theo giú p đỡ Chú a Giê ‐su. Mat‐thê u khô ng cho biet lai lịch củ a bà . Lu‐ca cho biet bà là người được giả i thoá t khỏ i bả y quỷ . Trong Kinh Thá nh thı̀ con so bả y chı̉ sự trò n đay, bả y quỷ tức là toà n bộ quyen lực củ a quỷ . Ta khô ng biet tı̀nh trạ ng củ a bà khi bị bả y quỷ hà nh hạ như the nà o, cũ ng khô ng biet bà được Chú a cứu trong hoà n cả nh nà o. (Mc 16, 9 cũ ng lặ p lạ i thô ng tin nà y trong phan ket.) Danh sá ch củ a Lu‐ca theo ngay sau chuyệ n người đà n bà tộ i loi đen khó c dưới châ n Chú a trong nhà ô ng Si‐mô n, có lẽ vı̀ the người ta đã quen đong hó a hai bà , cho rang Maria Ma‐đa‐le‐na chı́nh là người đà n bà tộ i loi sá m hoi kia, hoặ c là người đà n bà ngoạ i tı̀nh trong Gio‐an 8, 1‐11. Nhưng trê n cơ sở vă n bả n thı̀ khô ng có gı̀ cho phé p đong hó a. Ve phương diệ n quá trı̀nh bả n thâ n, mộ t người bị bả y quỷ hà nh hạ thı̀ khô ng the nà o trở thà nh “người phụ nữ tộ i loi noi tieng trong thà nh” (Lc 7, 37) hay người phụ nữ ngoạ i tı̀nh bị bat quả tang (Ga 8, 3). Vậ y thı̀ xin cởi bỏ cá i á o khoá c lã ng mạ n người ta đã choà ng lê n cho Maria Má c‐đa‐la, và đi và o nguon chı́nh là cá c sá ch Tin Mừng, đe chiê m ngam dung nhan người phụ nữ tuyệ t vời trong hà ng mô n đệ , được Hộ i Thá nh tô n kı́nh ngang hà ng cá c vị trong nhó m Mười Hai tô ng đo, và họ c biet những gı̀ Tin mừng nó i ve ngà i thay vı̀ 55
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
những phó ng chieu lã ng mạ n củ a chú ng ta. Trong bà i nà y tô i xin trı̀nh bà y Maria Mađalena trong sá ch Tin Mừng Lu‐ca. Bả n danh sá ch ở chương thứ 8 củ a Lu‐ca cho thay nhó m phụ nữ do Maria Mac‐đa‐la đứng đau, đã đi theo Chú a Giê su khi Chú a cù ng với nhó m Mười Hai rong ruoi đường trường loan bá o Tin Mừng. Nhó m Mười Hai là những người bỏ mọ i sự mà đi theo Chú a và được Chú a chọ n là m Tô ng Đo (Lc 6, 13) đe ở với Chú a (Mc 3, 14), cò n nhó m phụ nữ thı̀ đem theo củ a cả i mà giú p đỡ Chú a Giê ‐su và cá c Tô ng Đo. Vậ y thı̀ nhó m Mười Hai và nhó m phụ nữ là hai nhó m luô n ở bê n cạ nh Chú a Giê ‐su, tuy nhiê n suot cuộ c hà nh trı̀nh củ a Chú a Giê ‐su ta khô ng thay cá c bà xuat hiệ n lan nà o, cho tới khi Chú a bị treo lê n thậ p giá ta mới lạ i gặ p cá c bà trong tư the “chứng nhâ n”: “Đứng đàng xa, có tất cả những người quen biết Đức Giê‐su, cũng như những phụ nữ đã theo Người từ Ga‐li‐lê; các bà đã chứng kiến những việc ấy” (Lc 23, 49). Bả n vă n nó i đen hai nhó m cù ng đứng đà ng xa: “tat cả những người quen biet Đức Giê ‐su” và “những phụ nữ…”, nhưng khi nó i ve chứng kiến thı̀ chı̉ nó i đen các bà [bả n dịch ở đâ y theo đú ng nguyê n vă n Hy lạ p]. Sau đó , khi ô ng Giô ‐xé p xin được xá c Đức Giê ‐su, “ông hạ xác Ngài xuống, lấy tấm vải gai mà liệm, rồi đặt Người vào ngôi mộ đục sẵn trong núi đá, nơi chưa chôn cất ai bao giờ… Cùng đi với ông Giô‐xép, có những người phụ nữ đã theo Đức Giê‐su từ Ga‐li‐lê. Các bà để ý nhìn ngôi mộ và xem xác Người được đặt như thế nào. Rồi các bà về nhà, chuẩn bị dầu và thuốc thơm. Nhưng ngày sa‐bát, các bà nghỉ lễ như Luật truyền” (Lc 23, 53‐56). Lu‐ca bo trı́ câ u chuyệ n thậ t chặ t chẽ ở đâ y: nhó m phụ nữ nà y chứng kien cá i chet củ a Chú a Gê ‐su trê n thậ p giá , chứng kien khi ô ng Giô ‐xé p hạ xá c Chú a Giê ‐su từ tê n thậ p giá xuong, lay vả i gai liệ m và đặ t và o ngô i mộ đụ c san trong nú i đá …Cá c bà cù ng đi với ô ng tới mộ , đe ý nhı̀n ngô i mộ và xem xá c người được đặ t như the nà o. Cá c bà ve nhà , chuan bị dau và thuoc thơm. Nhưng ngà y sa‐bá t, cá c bà nghı̉ le như Luậ t truyen. Như vậ y là cá c bà có mặ t và ghi nhậ n mọ i sự cho đen lú c bat buộ c phả i nghı̉ theo luậ t. Cá c bà chuan bị dau và thuoc thơm [sau khi mặ t trời lặ n ngà y sa‐bá t, là có the mua sam] là đã có ý trở lạ i mộ đe ướp xá c Chú a, chứ khô ng phả i tı̀nh cờ ké o nhau đi.“Ngày thứ nhất trong tuần, vừa tảng sáng, các bà đi ra mộ, mang theo dầu thơm đã chuẩn bị sẵn”. Những chi tiet trê n cò n cho thay cá c
56
SIMON VOUET
donghanh.org
Maria Ma‐đa‐le‐na dưới chân Chúa
bà khô ng chờ đợi chuyệ n gı̀ khá c thường, nhưng chı̉ là m mộ t chuyệ n rat đơn giả n là đem dau và thuoc thơm đen ướp xá c, vı̀ hô m trước là á p ngà y sa‐bat, và cá c bà cũ ng bị bat ngờ ve cá i chet củ a Chú a cũ ng như ve chı́nh việ c được lã nh xá c đe mai 57
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
tang. Cá c bà thực hiệ n dự tı́nh củ a mı̀nh. Nhưng cá c bà thay gı̀ ở mộ ? “Họ thấy tảng đá đã lăn ra khỏi mộ”. Họ khô ng the lam, vı̀ họ đã đi theo ô ng Giô ‐xé p, đã nhı̀n xem ngô i mộ và xem xá c Người được đặ t như the nà o. Họ là mộ t nhó m chứ khô ng phả i mộ t người, và mới cá ch mộ t ngà y, khô ng the nó i họ và o lam mộ t ngô i mộ khá c. “Nhưng khi bước vào, họ không thấy thi hài Chúa Giê‐su đâu cả”. Lu‐ca cho cả m tưởng họ khô ng bị bat ngờ vı̀ thay tả ng đá đã lă n ra khỏ i mo, thả n nhiê n bước và o. Chı̉ khi khô ng thay thi hà i Chú a Giê ‐su họ mới phâ n vâ n. “Họ còn đang phân vân, thì bỗng có hai người đàn ông y phục sáng chói, đứng bên họ. Đang lúc các bà sợ hãi cúi gầm xuống đất, thì hai người kia nói: Sao các bà lại tìm người sống ở giữa kẻ chết? Người không còn đây nữa nhưng đã trỗi dậy rồi. Hãy nhớ lại điều Người đã nói với các bà hồi còn ở Ga‐li‐lê… Bấy giờ các bà nhớ lại những điều Đức Giê‐su đã nói.” Hai người đà n ô ng y phụ c sá ng chó i bong xuat hiệ n ngay bê n cạ nh họ ở ngay trong mộ . Họ sợ hã i là lẽ đương nhiê n. Hai người nà y là ai? Lu‐ca khô ng nó i là thiê n than nhưng là hai người. Đe hieu đieu nà y, phả i trở lạ i cả nh Chú a Giê ‐su tỏ vinh quang (hien dung) trê n nú i: “Đang lúc Người cầu nguyện, dung mạo Người bỗng đổi khác, y phục Người trở nên trắng tinh chói lòa. Và kìa, có hai nhân vật đàm đạo với Người, đó là ông Mô‐sê và ông Ê‐li‐a. Hai vị hiện ra rạng ngời vinh hiển, và nói về cuộc Xuất Hành Người sắp hoàn thành tại Giê‐ru‐sa‐lem.” Hai người đà n ô ng y phụ c sá ng chó i, gợi cho ta nhớ tới “hai vị hiện ra rạng ngời vinh hiển”, tức là Mô ‐sê và E‐li‐a. Hai vị đã đà m đạ o với Chú a Giê ‐su ve cuộ c Xuat Hà nh người sap hoà n thà nh tạ i Giê ‐ru‐sa‐lem, nay đen xá c nhậ n với cá c bà rang Người đã hoà n thà nh cuộ c Xuat Hà nh: Người không còn đây nữa, Người đã trỗi dậy rồi. Hai người nó i với cá c bà : “Hãy nhớ lại lời Người đã nói với các bà khi còn ở Ga‐li‐lê”. Mat‐thê u nó i trong : “như Người đã nó i”; Mac‐cô nhac cá c mô n đệ : “như Người đã nó i với cá c ô ng”. Lu‐ca nó i rõ : Người đã nói với các bà khi còn ở Ga‐li‐lê. Mộ t chi tiet nhỏ đe lộ mộ t sự thậ t lớn. Đọ c cá c sá ch Tin Mừng khá c, chú ng ta có cả m tưởng Chú a Giê ‐su chı̉ trực tiep dạ y do cá c ô ng mô n đệ ve cuộ c kho nạ n và phụ c sinh. Lu‐ca lạ i cho thay cá c bà cũ ng đã được trực tiep nghe Chú a dạ y những đieu “bı́ mậ t”trọ ng đạ i, chứ khô ng chı̉ nghe cá c ô ng nó i lạ i.
58
donghanh.org
“Bấy giờ các bà nhớ lại những điều Đức Giê‐su đã nói. Khi từ mộ trở về, các bà kể cho nhóm Mười Một và mọi người khác biết tất cả những sự việc ấy. Mấy bà nói đây là bà Maria Mac‐đa‐la, bà Gio‐an‐na và bà Maria, mẹ ông Gia‐cô‐bê, các bà khác cùng đi với mấy bà này cũng nói với các Tông Đồ như vậy. Nhưng các ông cho là chuyện vớ vẩn nên không tin”.
Hai lan Lu‐ca ke rang Đức Mẹ ghi nhớ mọ i đieu ay và suy niệ m trong lò ng (Lc 2, 19.61). Cá c nữ mô n đệ cũ ng ghi nhớ những lời Chú a Giê ‐su đã nó i, và chı̉ can “hai người y phụ c sá ng chó i” nà y nhac mộ t tieng là cá c bà nhớ lạ i. Cá c Tô ng Đo nghe cá c bà ke thı̀ cho là chuyệ n vớ van nê n khô ng tin, han là vı̀ bộ nhớ củ a cá c ô ng khô ng tot bang. Chú a dựng nê n người phụ nữ với bộ nhớ đặ c biệ t. Trong gia đı̀nh, cha nhieu khi quê n cả sinh nhậ t củ a cá c con, thı̀ mẹ là người ghi nhớ mọ i sự. Bộ nhớ nà y đô i khi cũ ng gâ y phien toá i, vı̀ “đàn ông không tha nhưng mà quên, đàn bà tha nhưng mà không quên”. Nhưng neu dù ng đe ghi nhớ mọ i lời Chú a nó i thı̀ mọ i sự sẽ ê m xuô i. Lạ c đe roi! Trở lạ i câ u chuyệ n trong Tin Mừng Lu‐ca, sau câ u ket luậ n ve thá i độ khô ng tin củ a cá c Tô ng Đo, Lu‐ca tiep tụ c ke cho chú ng ta chuyệ n ô ng Phê ‐ rô chạ y ra mo, roi chuyệ n hai người mô n đệ trê n đường Em‐mau. Sau khi nhậ n ra Chú a Giê ‐su lú c Chú a bẻ bá nh, hai người từ Em‐mau vộ i vã quay ve Giê ‐ru‐sa‐lem. Han trong bụ ng hai ô ng phả i thı́ch thú với ý nghı̃ mı̀nh là đà n ô ng, sẽ là m cho cá c ô ng khá c phả i tin. Nhưng khi ve tới nơi và gõ cửa, thı̀ cá c ô ng khá c ở trong nhà vừa mở cửa đã reo lê n: “Chúa trỗi dậy thật rồi, và đã hiện ra với ông Si‐môn”. Hai chữ thật rồi mang ý nghı̃a rat đặ c biệ t ở đâ y: “thậ t roi” quy chieu và o chuyệ n lú c ban sá ng cá c ô ng khô ng tin lời cá c bà , vı̀ cho là chuyệ n vớ van. Bâ y giờ thı̀ cá c ô ng đã tin. Tạ i sao? Chú a đã hiệ n ra với ô ng Si‐mô n! Trong bữa Tiệ c Ly, Chú a đã nó i với ô ng Si‐mô n: “Thầy đã cầu nguyện cho anh để khỏi mất lòng tin. Phần anh, một khi đã trở lại, hãy làm cho anh em của anh nên vững mạnh” (Lc 22, 32). Bâ y giờ Chú a đã cho ô ng Phê ‐rô cơ hộ i thi hà nh sứ mạ ng. Anh em đã tuyê n xưng: “Chúa trỗi dậy thật rồi”, vı̀ họ đã nghe ô ng Phê ‐rô ke lạ i việ c Chú a Phụ c Sinh hiệ n ra với ô ng. Trong việ c xá c nhậ n vai trò củ a ô ng Phê ‐rô , Chú a Giê ‐su cũ ng xá c nhậ n giá trị lời chứng củ a cá c nữ mô n đệ , đứng đau là bà Maria Mac‐đa‐la. Cá c ô ng cho chuyệ n cá c bà ke là chuyệ n vớ van nê n khô ng tin. Đó là thá i độ “nam trọ ng, nữ khinh”, “nhat nam viet hữu, thậ p nữ viet vô ” (mộ t đứa con
59
COMIGO ‐ SỐ 5/2016
trai cũ ng là có , muời đứa con gá i cũ ng là khô ng). Trọ ng và khinh ở đâ y khô ng phả i là kı́nh trọ ng và khinh de, nhưng trọ ng là nặ ng, khinh là nhẹ . Trong Kinh Thá nh, lời chứng củ a người phụ nữ khô ng có giá trị trước tò a á n, trừ trường hợp sinh đẻ (ta sẽ thay trong Tin Mừng Gio‐an). Việ t Nam có câ u “đàn bà trông gà hóa quạ”, cá c Tô ng Đo coi lời chứng củ a cá c bà là “chuyệ n vớ van”. Bâ y giờ nhờ lời chứng củ a ô ng Phê ‐rô , cá c ô ng cũ ng phả i nhậ n là cá c bà đã nó i đú ng, chứ khô ng phả i chuyệ n vớ van. Kết luận: Tin Mừng Lu‐ca trı̀nh bà y rat chi tiet và chặ t chẽ việ c cá c phụ nữ đi theo Chú a Giê ‐su từ Ga‐li‐lê , đứng đau là bà Maria Má c‐đa‐la, đã là những mô n đệ đı́ch thậ t, được nghe Chú a Giê ‐su dạ y do cả những đieu bı́ mậ t ve cuộ c Thương Khó và Phụ c Sinh, ngang hà ng cá c Tô ng Đo. Trong khi cá c Tô ng Đo và cá c mô n đệ khá c chạ y tron het, thı̀ cá c nữ mô n đệ chứng kien cá i chet củ a Chú a Giê ‐su trê n thậ p giá ; chứng kien ô ng Giô ‐xé p hạ xá c và tá ng xá c, biet ngô i mộ ở đâ u, xá c Chú a được đặ t như the nà o. Cá c bà chuan bị dau và thuoc thơm. Sá ng sớm ngà y thứ nhat trong tuan cá c bà ra mộ và được thay mộ đã mở, được hai người y phụ c sá ng chó i cho biet Chú a đã troi dậ y, và được sứ mạ ng ve bá o tin cho cá c Tô ng Đo. Cá c bà nhớ lạ i lời Chú a đã nó i khi cò n ở Ga‐li‐lê ve cá i chet và sự phụ c sinh củ a Chú a. Cá c Tô ng Đo van giữ nã o trạ ng co truyen, coi lời cá c bà ke là chuyệ n vớ van. Nhưng khi thá nh Phê ‐rô là m cho anh em vững mạ nh, thı̀ cũ ng đong thời xá c nhậ n rang ve phương diệ n là m chứng cho Chú a Giê ‐su, lời chứng củ a cá c nữ mô n đệ cũ ng ngang hà ng lời chứng củ a cá c ô ng mô n đệ và cá c Tô ng Đo, và cò n hơn the nữa: cá c nữ mô n đệ là những người đau tiê n đã nhớ lạ i những lời Chú a nó i khi cò n ở Ga‐li‐lê , đã gặ p Chú a Phụ c Sinh, và nhậ n được sứ mạ ng đem Tin Mừng cho cá c Tô ng Đo. Giê ‐ru‐sa‐lem 18/6/2016 L.M. Giu‐se Nguyen cô ng Đoan, S.J.
60
donghanh.org
ĐẶT BÁO IN:
COMIGO đen với bạ n đọ c hai thá ng mộ t lan ‐ Gửi theo nhó m: $24/1 nă m (USA) $30/1 nă m (Canada) ‐ Gửi riê ng : $30/1 nă m (USA); $36/1 nă m (Canada) Xin liê n lạ c với : DONG HANH‐CLC P.O. Box 2862 Merri ield, VA 22116
comigo
TẬP SAN HUẤN LUYỆN & LIÊN LẠC ĐỒNG HÀNH ‐ CLC
Địa chỉ liên lạc: ÐỒNG HÀNH-CLC P.O. Box 2862 Merrifield, VA 22116 - bao@donghanh.org