De krant die verder kijkt in de stad
FEBRUARI 2021 | 7E JAARGANG NR. 119 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP
DUIC.NL
Utrecht volgens comedian bij De Vooravond Ruud Smulders P. 12
Jeroen is al meer dan 20 jaar archeoloog in Utrecht
Advertenties
Utrecht in woord en beeld
LI NG E WIJK
EEN NIEUWE FASE IN JE LEVEN
STRAKS HEERLIJK WONEN IN LINGEWIJK VERKOOP GESTART!
Prijs
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl
*
€24,95
MODERNE, DUURZAME WONINGEN
nden
*gratis verzo
WOONOPPERVLAKTE 112 - 130 M2 PERCEELOPPERVLAKTE 115 - 215 M2
Koop nu!
TWEEDE DRUK VAN BOEK VERGETEN GEBOUWEN VAN ARJAN DEN BOER NU OVERAL TE KOOP
Steun eenzame Utrechtse ouderen met armbandjes voor
vanaf €5
UITVAARTVERZORGING IN GOEDE HANDEN
030-666 75 77 uitvaartverzorgingleidscherijn.nl
BEZORGSERVICE
Woon je op maximaal 15 minuten fietsen van Rotsoord, dan is je huis een tentje op onze Camping en bezorgen we bij je thuis. Meer info via www.campingganspoort.nl
Schrijf je in op: ZA NT- GO RINC HEM. NL
catering voor zakelijk en particulier.
DONEER EEN DUIT AAN DUIC Voor €2,50 donatie of meer informatie: donatie.duic.nl
NU OOK ONLINE TE BESTELLEN VIA DUICSHOP.NL
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl
Munten Postzegels Goud & Zilver Sieraden
Bankbiljetten Kunst & Curiosa
GRATIS TAXATIE! Wie weet bezit u een kostbaar stuk! Elke WOENSDAG EN DONDERDAG van 10-16 uur Heritage Auctions Europe, Energieweg 7, IJsselstein (UT) Info 030-6063944 / www.ha-europe.com (geen afspraak nodig!)
Advertenties
DONEER EEN DUIT AAN DUIC Toen de strijd tegen het coronavirus vorig jaar losbarstte had niemand kunnen voorzien dat de crisis zo lang zou duren. Omdat wij in tegenstelling tot andere nieuwsplatforms in Utrecht, geen structurele subsidies ontvangen, hebben we alle steun hard nodig om in deze situatie te overleven. Daarom vragen wij nogmaals jullie hulp. Eerder riepen wij de actie DUIT voor DUIC in het leven. Veel lezers reageerden hartverwarmend op deze actie en doneerden vol enthousiasme. We hebben het eerste coronajaar overleefd en zijn ervan overtuigd dat we ook de rest van het jaar doorkomen. Toch doen we weer een beroep op onze lezers, zodat wij kunnen blijven doen wat we doen. De redactie van DUIC volgt alle ontwikkelingen nauwgezet, in het besef dat in deze hectische tijden een goede nieuwsvoorziening essentieel is, juist ook lokaal. Niet voor niets is ‘informatievoorziening aan de samenleving’ door het kabinet bestempeld als ‘cruciaal’. Elke dag lezen tienduizenden Utrechters over hun stad via het nieuwsplatform van DUIC. Tegelijkertijd hebben Utrechtse ondernemers het moeilijk. De maatregelen om het virus te stoppen treft hen allemaal: van horeca-onderneming tot kapper, en van evenementen-organisator tot kledingwinkel.
Om te kunnen overleven wordt direct op kosten bespaard. Dat merken wij bij DUIC ook, bijvoorbeeld omdat advertenties worden uitgesteld. Toch willen wij jou heel graag blijven informeren. Ook over jouw favoriete restaurant, dat noodgedwongen maaltijden gaat bezorgen, jouw kapper, die andere openingstijden hanteert of de bakker, die het initiatief heeft genomen om Utrechters, die thuis moeten blijven, een hart onder de riem te steken. Wij willen hen de gelegenheid geven om hun boodschap te verkondigen. Als jij ons helpt, helpen wij samen onze Utrechtse ondernemers. Doneer nu € 5,00 (of meer) aan DUIC. Dat kan eenvoudig via de QRcode of via het rekeningnummer: NL60 RABO 0316 9922 59 o.v.v. Duit voor DUIC.
Voor €5,- donatie of meer informatie:
donatie.duic.nl
Jouw bijdrage is eenmalig, maar je kunt ook kiezen voor een maandelijkse ondersteuning, tot wederopzegging.
Het DUIC Team
STEUN DUIC EN WORD VRIEND Voor veel DUIC lezers uit Utrecht en daarbuiten is het een leuke mogelijkheid om zich te abonneren op de krant. Als Vriend van DUIC ontvang je de krant iedere twee weken met de post en geniet je van leuke voordelen. Zo worden er speciaal voor DUIC vrienden exclusieve evenementen georganiseerd en kortingen aangeboden door partners. Naast dit alles steun je met je lidmaatschap ook de lokale journalistiek. Onderzoeksjournalistiek DUIC investeert een deel van de opbrengsten in Utrechtse kwaliteitsjournalistiek of onderzoeksjournalistiek. Deze investering vinden we belangrijk. DUIC is namelijk gestart vanuit onvrede over de journalistieke verschraling in de stad. Inmiddels levert DUIC een belangrijke bijdrage aan een meer pluriforme berichtgeving over onze stad. We realiseren ons echter dat op het gebied van controle van de macht nog een slag te maken is. Daar is onderzoeksjournalistiek voor nodig. Dat vergt capaciteit en geld. Met uw bijdrage kunnen we onze functie als waakhond versterken.
Scan de QR code of ga naar: www.duic.nl/vriendenvanduic
ulp zeker We hebben jullie h ! nu heel hard nodig
Lidmaatschap
€5 0,-
Voor een lidmaatschap van onze vriendenclub geldt een contributie van €50,-. Daarvoor ontvangen Vrienden het volgende:
23x per jaar de DUIC Krant per post bezorgd
Uitnodigingen voor DUIC-activiteiten, denk daarbij aan exclusieve voorstellingen, rondleidingen etc.
Ieder jaar het boek DUIC in …. thuis gestuurd
3
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
4 Winter in Utrecht
Foto's een week sneeuw en ijs
6 20 jaar archeoloog
WINTERWONDERLAND
Het winterse weer was het brandstof die veel Utrechters even nodig hadden. Gewoon weer lekker naar buiten, met honderden mensen tegelijk in de parken zijn en het ijs op. De stad beleven waarvoor de stad is. Even leken corona en de maatregelen wat verder weg. Oké, de Rijksoverheid kwam met speciale winterweerregels, zo waren sneeuwballengevechten toegestaan, maar dan wel alleen met leden van het eigen huishouden. Toch leek het winterse weer als een bevrijding te werken, er was weer een reden om er met z’n allen op uit te trekken. Op verschillende plekken in de stad ontstonden feestjes en borrels en er was algehele winterpret. Duidelijk was wel dat er in de winterse week meer werd toe-
gestaan, waar vorig jaar in de zomer mensen beboet werden als ze met z’n drieën bij elkaar stonden waren er nu regelmatig honderden mensen samen te vinden. De politie trad overigens wel op hoor, zowel bij De Munt, verschillende parken en langs de singel werd ingegrepen. Ondertussen konden we er wel even heerlijk op uit, er is zelf geschaatst op de Oudegracht en dat is toch historisch te noemen. Nu de sneeuw verdwenen is, mag het voorjaar maar snel beginnen. Kunnen we weer de parken in. Robert Oosterbroek
Interview met Jeroen van der Kamp
9 Sociale huurwoningen Woningmarkt beter in balans
Cultuur / Uit 10 Musea in de krant
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
Topstukken te zien
11 Dit jaar naar festivals? Organisatoren kijken vooruit
DE MUNT
Stad / Leven 12 Utrechts gemaakt BAM Keramiek
Utrecht is constant in
12 Utrecht Volgens
Comedian bij De Vooravond Ruud Smulders
13 Arjan den Boer Verdwenen horeca
beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel
1967 2020
anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en
14 Puzzel
pleinen juist al decennia
Zoek de zeven verschillen
15 Dat is de vraag...
Gaan rust en levendigheid samen?
hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien. Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Chantal Spaan, Charlie van Dijk en Ilana Noot
ADVERTEREN 030 - 740 04 44, Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Laura Peek, laura@duic.nl of Pierre Schoonhoven via 06 - 14 41 56 56
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC
VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Utrecht heeft een eigen ondernemersprogramma! Utrecht bruist van de energie mede dankzij het lef, de creativiteit en de vindingrijkheid van ruim 42.000 ondernemers en nog een veelvoud aan ondernemende Utrechters. Ondernemers Gert-Jan Jansen, Julian de Keijzer en Martijn Rademakers vonden het hoog tijd om al deze ondernemende Utrechters een platform te geven waar ze hun plannen, successen, vragen en worstelingen kunnen delen met de rest van de stad. Elke vrijdag verschijnt er een nieuwe aflevering van DUIC in Zaken, hèt ondernemersprogramma van Utrecht! Alle afleveringen zijn terug te vinden via DUIC.nl/ondernemen met o.a. gesprekken met, Burgemeester Sharon Dijksma, Fairphone, de Clique, uCrowds, Bakker Verhuur, VechtclubXL, Ondernemersfonds Utrecht, Rabobank Utrecht en nog veel meer! GERT-JAN JANSEN PRESENTEERT WEKELIJKS EEN NIEUWE AFLEVERING OP DUIC.NL/ONDERNEMEN
Voel je je aangesproken en wil je ook een keer onze gast zijn? Mail ons! diz@duic.nl
4
NR. 119 | FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Winter in Utrecht Corona leek even wat verder weg, Utrecht trok een week lang eropuit om te genieten van sneeuw en ijs. Op zondag 7 februari werd Utrecht wakker met een dik pak sneeuw, op veel plekken was ruim tien centimeter gevallen. De sneeuw bleef liggen, want een koudefront bereikte Nederland. Met temperaturen die een weeklang niet boven de nul uitkwamen konden ook schaatsliefhebbers zich opmaken. In de loop van de week kon er op er steeds meer plekken geschaatst worden. De schaatspret bereikte op 13 en 14 februari het hoogtepunt toen duizenden Utrechters bevroren vijvers, singels en grachten opzochten.
Fotografie: Bas van Setten & Robert Oosterbroek
Griftpark
Park Lepelenburg
Zocherpark
5
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Oudegracht
Oudegracht
Leidse Rijn bij Molen de Ster
Nieuwegracht
Wilhelminapark
Tolsteegsingel
Advertenties
Zes dagen per week bereikbaar! Ook in dit nieuwe jaar staan wij voor u klaar. De winkel is zolang de coronamaatregelen dit vragen gesloten maar dat betekent niet dat wij niet bereikbaar zijn. Thuisverkoop Als uw koelkast, kookplaat of oven het begeeft, dan kunt u niet wachten tot de winkels weer open zijn voor een nieuwe. Dat begrijpen wij maar al te goed. Daarom zijn wij gewoon bereikbaar. U kunt ons bellen, mailen, appen of via de website met ons chatten via www.vinkwitgoed.nl. Nu u niet naar ons kunt komen, komen wij graag naar u toe. Het is mogelijk om ons bij u thuis uit te nodigen voor een adviesgesprek en ons thuisverkoopservice. Daarbij houden wij ons als vanzelfsprekend aan de coronamaatregelen en veiligheidsvoorschriften Net als in 2020 luisteren wij naar uw wensen. Onze persoonlijke benadering vindt u niet alleen terug bij de aanschaf van uw witgoedapparatuur.
Keukenrenovatie Ook in ons keukenrenovatiewerk denken we graag met u mee om uw droomkeuken te realiseren. Steeds meer mensen vinden het niet duurzaam en wenselijk om hun oude keuken eruit te breken en weg te gooien, om vervolgens een nieuwe te kopen. Wij helpen u graag bij het kiezen van een nieuw aanrechtblad, nieuwe fronten of nieuwe apparatuur, waarbij u de regie in handen heeft. Zes dagen per week staan wij voor u klaar om uw vragen te beantwoorden en u de service te bieden waar u recht op heeft. We hopen dat ook snel weer in de winkel te kunnen doen.
WÉL ALLEEN A-MERKEN, ÉCHT DE GOEDKOOPSTE!
ADVIES OP AFSTAND
Maak nu uw Afspraak!
Onze adviseurs zitten voor u klaar om op afstand gratis
uw droombadkamer in 3D te ontwerpen. vraag in de winkel naar de voorwaarden
Wij zijn open! Helaas kunnen wij u niet ontvangen in onze showroom. Kijk voor alle mogelijkheden op www.sanidump.nl
SANI-DUMP AMERSFOORT Nijverheidsweg-Noord 75
SANI-DUMP UTRECHT Hollantlaan 28
7
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Al meer dan twintig jaar archeoloog in Utrecht Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Robert Oosterbroek
Onder de grond van onze stad liggen een heleboel geheimen verborgen. Eens in de zoveel tijd wordt er daar een van opgegraven of per toeval ontdekt. In veel gevallen heeft Jeroen van der Kamp daar iets mee te maken: hij is al ruim 22 jaar archeoloog bij de gemeente Utrecht. In al die jaren heeft hij al heel wat bijzondere opgravingen gedaan in en rond de stad. Ook de afgelopen tijd zat hij niet stil. Zo werd in november vorig jaar een skelet van zo’n 300 jaar oud gevonden tijdens werkzaamheden aan de Oudwijkerdwarsstraat en kwamen vorige maand restanten van de 14e-eeuwse Tolsteegpoort tevoorschijn. We vroegen hem onder meer wat hij als archeoloog in Utrecht ooit nog eens mee hoopt te maken.
Wat vind je zo leuk aan dit werk? “De essentie voor mij is om zelf ook in het veld te staan en opgravingen te doen. En de spanning van iets ontdekken. Het maakt soms helemaal niet uit wat het is: het is de spanning van het zoeken en van iets vinden. Dat levert altijd wel weer vragen op. In eerste instantie snap je er niks van, dan ga je verder met opgraven en op zoek naar antwoorden. Soms komen die wel en soms niet. Het is altijd leuk als je op kantoor zit en je een belletje krijgt: ‘Ze zijn daar aan het werk en hebben iets gevonden. Kan je gaan kijken?’ Dan trek ik oude kleren aan, pak mijn spullen en stap de helft van de gevallen is het niks, maar in de andere helft is er iets hartstikke leuks ontdekt.” Wat voor bijzondere vondsten heb je tot nu toe allemaal al gedaan in Utrecht? “Van de 22 jaar die ik hier rondloop, heb ik het grootste deel in Leidsche Rijn gegraven. Leidsche Rijn bleek archeologisch gezien een enorme schatkamer met heel veel sporen uit vooral de Romeinse tijd. Een Romeinse weg, rivier, Romeinse bruggen, wachttorens, nederzettingen, maar ook nederzettingen uit de vroege en late middeleeuwen. De laatste zeven jaar heb ik ook veel in de bestaande stad gegraven. De binnenstad is erg gevarieerd. Ik heb een stuk van kasteel Vredenburg opgegraven bij de parkeergarage onder Hoog Ca-
tharijne. Een klein deel van de zuidelijke hoofdpoort is nu te zien in de parkeergarage zelf. Een stuk van een van de vier hoektorens is teruggeplaatst onder Hoog Catharijne, dat kan je zien als je over de singel vaart. Dat is ook de plek waar de toren vroeger gestaan heeft: daar stond de rand van het kasteel.” Hoe bijzonder was de vondst van het skelet in de Oudwijkerdwarsstraat? “Het vinden van een menselijke begraving is, zeker in een stad als Utrecht, helemaal niet zo bijzonder. Wat het in dit geval wel bijzonder maakte, was de plek waar het werd gevonden. Er was daar iemand begraven, vermoedelijk langs de rand van een weg. Ook in de 18e eeuw liep daar namelijk al de Oudwijkerdwarsstraat. En dat terwijl mensen vroeger altijd werden begraven in de buurt van een kerk of een klooster. Waarom die persoon daar begraven is, is totaal onduidelijk.” De restanten van de Tolsteegpoort werden op dezelfde plek weer begraven en bewaard. Waarom heb je die niet opgegraven? “Alleen de bovenkant van een klein stukje kwam in het zicht. Dat hebben we vrij gelegd, gefotografeerd en ingemeten. Het hoefde voor de jongens die de herinrichting aan het doen zijn niet weg. Dan laten we het liever zitten. Dat is sowieso
archeologiebeleid: als het niet opgegraven hoeft te worden, doen we het ook niet. Je zou bijvoorbeeld op het Domplein, waar een Romeins legerkamp heeft gestaan, fantastische opgravingen kunnen doen. Maar dat doen we niet. Alleen als er iets gaat gebeuren waardoor het verstoord wordt, dan doen we een opgraving om het veilig te stellen. Het idee daarachter is dat archeologen in de toekomst veel beter kunnen opgraven dan wij. Opgraven kun je maar één keer doen. Je maakt bijna alles stuk wat er in de grond zit. Je neemt natuurlijk een deel mee, maar de context gaat verloren. Die moet je goed documenteren, maar toch documenteer je veel dingen ook niet. In de toekomst komen er nieuwe technieken en kunnen ze dat beter dan wij. Daar is geen twijfel over mogelijk. Verder is archeologisch onderzoek gewoon heel duur, waardoor je ook niet zomaar gaat graven op een plek waar het interessant is.” Ben je als archeoloog het grootste gedeelte van de tijd buiten in de grond bezig? “Als je een opgraving hebt gedaan, moet je daarna binnen twee jaar een rapport hebben geschreven over wat je hebt gedaan, gevonden en wat dat betekent voor de
geschiedenis van Utrecht. De uitwerking daarvan kost vaak meer tijd dan de opgraving zelf. Ik zit zeker meer tijd op kantoor dan dat ik buiten sta. Maar naar buiten gaan vind ik wel het leukst. Ik heb ook collega’s die geen opgravingen meer doen, maar dat zou niks voor mij zijn.” Wat is de waarde van archeologie voor de stad? “Voor de mensen die van geschiedenis houden is het gewoon interessant. Zeker om de geschiedenis van je eigen woonplek te kennen en om te weten wat hier gebeurd is en dat je niet de eerste bent die hier rondloopt. Als mensen bijvoorbeeld over de Oudegracht lopen en al die oude panden zien, dan zeggen ze: ‘Utrecht is mooi’. Dat komt doordat je kijkt naar geschiedenis, alleen dat is toevallig geschiedenis die boven de grond staat. Je kan het zien, beetpakken en gebruiken. Archeologie is in feite hetzelfde, maar dan onder de grond. Alleen dat is wel moeilijker te verkopen. Dat is ook een van onze taken: ervoor zorgen dat archeologie zichtbaar wordt.” Wat hoop je ooit nog eens mee te mogen maken als archeoloog? “We hebben in Leidsche Rijn heel
veel nederzettingen opgegraven uit de vroege middeleeuwen. Maar wat we nog niet hebben gevonden, zijn begraafplaatsen uit diezelfde periode. In de loop van de negende en tiende eeuw werd Nederland langzaamaan christelijk. Als je wordt begraven volgens de christelijke traditie, dan krijg je geen grafgiften mee. In de vroege middeleeuwen werden mensen begraven met allerlei pracht en praal, vaak sieraden, zwaarden, wapentuig, aardewerk, fantastische glazen en bekers. Dus als je een begraafplaats vindt uit die tijd, is dat echt fantastisch. In Leidsche Rijn moeten meerdere begraafplaatsen zijn waar minstens honderden mensen liggen. Maar waar zijn die? We hebben nog geen enkel idee. Dat is wel een van de grootste raadsels uit 25 jaar archeologie in Utrecht. Bijna alles is bebouwd in Leidsche Rijn, dus echt grote opgravingen zitten er niet meer aan te komen. We hopen dat er een keer een of ander bedrijf nieuwe kabels of leidingen moet leggen in Leidsche Rijn en dan een melding doet: ‘We hebben iets raars gevonden’.”
Advertenties
Campagnevoeren op Google, maar geen idee hoe? Sipr realiseert de juiste online zichtbaarbaarheid bij het juiste publiek.
URL
Doelgericht adverteren op Google Adv.
sipr.online
Kop 1 | Kop 2 | Kop 3 Extensie 1
Extensie 2
Extensie 3
Extensie 4
Prestatieverbeterend
• Zoektermen
• Responsieve advertentie • Top 3 zoekresultaten
• Mediabudget
30 karakters per kop
90 karakters informatie
2x
Meer traffic naar specifieke landingspagina 25 karakters
35 karakters
Geeldruk voor Google Advertentie
Extensie
4x
Blijft de Camping dicht of mogen we open, je hoeft de Camping paasbrunch niet mis te lopen! Snel meer over de invulling,
Kijk voor meer informatie op sipr.online/sea of neem contact op via Tel. 030 - 2006 028 of E-mail info@sipr.online
hou onze socials in de gaten!
! campingganspoort " ganspoort Camping Ganspoort | Helling 87 | Utrecht | ganspoort.nl
De Hollandse pot is een cateringbedrijf voor zakelijk en particulier. We maken overwerkmaaltijden maar ook uw vergaderlunch. Maar we leveren ook alles om uw evenement heen.
Ook hier bent u aan het goede adres. Steun in deze tijd lokaal. Heeft u vragen check dan onze website www.dehollandsepotenzo.nl of mail naar jacco@dehollandsepotenzo.nl
9
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Op zoek naar balans op de oververhitte sociale huurmarkt Wie weleens in Utrecht heeft geprobeerd een huis te vinden, weet als geen ander dat er meer mensen zoeken dan dat er woningen beschikbaar zijn. Op de koopmarkt en in de vrije sector, maar ook op de sociale huurmarkt is de druk groot. Dat is op verschillende manieren in de stad merkbaar, bijvoorbeeld aan de wachtlijsten voor een sociale huurwoning. Starters die zo’n huis zoeken, moeten gemiddeld elf jaar geduld hebben. En dat moet anders, vinden de gemeente en de woningcorporaties. De markt voor sociale huurwoningen moet weer in balans worden gebracht en daarvoor worden jaarlijks plannen gemaakt. Tekst: Ilana Noot & Maurice Hengeveld
S
ociale huurwoningen zijn woningen met een huur tot de sociale huurgrens (€737,14 in 2020) en huizen waar mensen wonen die door een hoger inkomen boven die huurgrens uitkomen. De gemeente Utrecht probeert, als het gaat over sociale huurwoningen, bij te sturen en zo de situatie te verbeteren. De gemeente, de vijf grootste woningcorporaties en hun huurdersorganisaties leggen jaarlijks in zogenoemde prestatieafspraken vast hoe ze de sociale huurmarkt terug in balans willen brengen. Zo ook afgelopen september, toen de nieuwe prestatieafspraken naar buiten kwamen. Werken aan balans De prestatieafspraken 2020-2022 met als titel ‘Werken aan balans’ zijn overkoepelende afspraken tussen de gemeente Utrecht, de vijf woningcorporaties (Mitros, Portaal, Bo-Ex, GroenWest en SSH) verenigd in de Stichting Utrechtse Woningcorporaties (STUW) - en hun huurdersorganisaties. Belangrijke punten uit de afspraken zijn het creëren van meer gemengde wijken, meer betaalbare sociale huurwoningen en meer aandacht voor bijzondere doelgroepen. Het Regioplatform Woningcorporaties Utrecht (RWU) gaf in mei 2020 aan dat het aantal sociale huurwoningen in de Utrechtse regio onvoldoende groeit om te kunnen voorzien in de behoefte eraan. Ongeveer 30 procent van alle gebouwde woningen in de regio Utrecht zou een sociale huurwoning moeten zijn, wil aan de vraag worden voldaan. In 2019 was dat in de gehele regio 10 procent. De gemeente Utrecht doet het wat dat betreft beter: in 2019 was 35 procent van de woningen in de stad een sociale huurwoning. Gemengde wijken Het plan is om de nieuwe sociale huurwoningen te bouwen in wijken waar nu relatief weinig sociale huurwoningen zijn, zodat meer gemengde wijken en buurten ontstaan. De gemeente en woningcorporaties willen dat bereiken door ‘ruiling bij verdichting’. Een vage term, maar het betekent: een woningcorporatie heeft een locatie waar meer huizen kunnen worden bijgebouwd, maar op die plek zijn al veel sociale huurwoningen. Op die plek worden dan (deels) woningen voor de vrije markt gebouwd, zodat er niet alleen sociale huurwoningen in een buurt komen te staan. In ruil daarvoor komen dan ergens anders, op locaties van marktpartijen, juist sociale huurwoningen. Dat ‘ruiling door verdichting’ wordt al in de praktijk gebracht,
bijvoorbeeld in de wijk Overvecht. Deze wijk telt relatief het hoogste aantal sociale huurwoningen. 66 procent van de huurhuizen in de wijk behoort namelijk tot de sociale huur. Onlangs kwam de gemeente met plannen voor de herontwikkeling van een van de straten in Overvecht, de Camera Obscuradreef. Daar gaan 80 sociale huurwoningen plaatsmaken voor 180 middenhuurwoningen. Op het voormalige Defensieterrein in de Merwedekanaalzone en op Oudenoord komen daar 135 sociale huurwoningen voor terug. In de wijk Noordwest, waar Oudenoord ligt, is bijvoorbeeld maar 39 procent van de huurwoningen sociale huur.
ze vervolgens om woningen op te knappen of meer nieuwe woningen te bouwen. Uiteindelijk zouden de gesloopte woningen dus in de vorm van nieuw aangekochte woningen terug te zien moeten zijn in de woningvoorraad van de corporaties. Groei De gemeente Utrecht wil dat in 2040 35 procent van de woningvoorraad bestaat uit sociale huur, 25 procent moet behoren tot de middencategorie (middenhuur en goedkope en betaalbare koop en 40 procent is dure huur en koop. Voor de woningcorporaties betekent
dat dat ze ook de komende jaren de voorraad sociale huurwoningen moeten laten groeien. De corporaties doen dat bijvoorbeeld door nieuwe locaties in de stad te kopen. Het gaat dan zowel om gemeentelijke locaties als verdichting op eigen locaties en eventuele ruilmogelijkheden. Op dit moment wordt voor vijftien locaties verder onderzocht of en hoe er verdicht kan worden. Verder wordt met de gemeente overlegd over uitruil en zoeken corporaties particulieren die sociale huur willen bouwen.
Verdichting De Utrechtse woningvoorraad bestond op 1 januari 2019 voor 51 procent uit huurwoningen. Ongeveer 35 procent daarvan is dus een sociale huurwoning in eigendom van woningcorporaties. De corporaties hadden in 2029 gezamenlijk ruim 47.000 sociale huurwoningen woningen, iets meer dan in 2018 maar minder dan in 2017. Die wisselingen in de voorraad kunnen op verschillende manieren verklaard worden. Sociale huurwoningen kunnen bijvoorbeeld gesloopt worden, maar ook verkocht. Dat laatste zorgt vaak voor discussie, want waarom worden sociale huurwoningen verkocht terwijl er een woningtekort is? Ook dat heeft weer te maken met ‘ruiling door verdichting’. Corporaties kiezen er soms voor om sociale huurwoningen te verkopen in wijken waar al veel sociale huur is. Ook relatief hoge kosten aan onderhoud kunnen een reden zijn voor verkoop. Het geld dat woningcorporaties krijgen bij de verkoop van woningen gebruiken
Soorten woningen in Utrecht
10
NR. 119 | FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Musea in lockdown
Het Spoorwegmuseum
De Utrechtse musea staan vol met prachtige stukken. Objecten die bedoeld zijn om te bekijken en bewaard moeten blijven voor de komende generaties. Maar de musea hebben de deuren – vanwege de bekende reden - al maanden gesloten voor het publiek. Omdat de stukken wel een publiek verdienen vroegen wij enkele musea iets uit het museum, naar de krant te halen.
Centraal Museum
Het Spoorwegmuseum bereidt zich voor op de tentoonstelling 'Spoor van verbeelding' over 150 jaar Nederlandse spoorwegaffiches. Centraal staat de vraag hoe reizigers met beeld werden verleid om de trein te nemen. De veelal fraaie en kleurrijke affiches laten niet alleen de geschiedenis van het reizen per spoor zien, naar ook de ontwikkeling van ontwerpstijlen. In de tentoonstelling is een aantal affiches te zien van Utrechtse ontwerpers, zoals tekenaar en schilder Jan Rodrigo. De Utrechter Jan Rodrigo was opgeleid aan de Koninklijke Academie in Den Haag en bij de Vrije Academie van Beeldende Kunsten in zijn thuisstad. Hij was tekenaar en schilder van stadsgezichten, landschappen, reisimpressies en portretten. Hij exposeerde regelmatig en was in Utrecht actief bij het Genootschap Kunstliefde, Stichting Artibus, de Utrechtse Kunstmarkt en in de Culturele Raad. Om in zijn onderhoud te voorzien werkte Rodrigo tussen 1954 en 1967 als reclametekenaar bij de afdeling Propaganda van de NS. Daar maakte hij in 1957 het eerste affiche voor de Trans Europ Express (TEE), dat in verschillende talen op stations door heel West-Europa hing. De TEE was een gezamenlijk initiatief van acht Europese spoorwegmaatschappijen om de concurrentie met het opkomende vliegverkeer aan te gaan. Snelle dieseltreinstellen met uitsluitend eersteklas zitplaatsen (met toeslag) verbonden 70 Europese steden binnen een dagreis. Niet alleen technisch was de TEE vernieuwend, maar ook wat betreft design. Het herkenbare logo en de futuristische treinstellen deden het goed op affiches zoals op dit affiche van Rodrigo te zien.
Het Poppenhuis van Petronella de la Court is het meest waardevolle object uit de collectie van het Centraal Museum. Kunstverzamelaar Petronella de la Court (Leiden 1624 – Amsterdam 1707) was de echtgenote van een Amsterdamse bierbrouwer. Het gezin met zes kinderen woonde aan de Singel in Amsterdam. Toen haar man overleed nam zij het bedrijf over en leidde ze de brouwerij tot aan haar dood. Petronella bezat 150 schilderijen en veel porselein en rariteiten. Het meest bijzondere stuk in haar verzameling was dit poppenhuis. Aan beroemde kunstenaars werd gevraagd werken voor het huis te maken. In een paar jaar tijd groeide het huis zo uit tot het meest gedetailleerde en kostbare poppenhuis ter wereld. Het huis geeft een uniek beeld van het welvarende huishouden van een koopmansfamilie in de zeventiende eeuw. In totaal zitten er meer dan 1600 objecten in het poppenhuis. De kleding van de poppen zouden in de Netflixseroe Bridgerton niet misstaan, zo luxueus zijn de stoffen waarmee sommige figuurtjes zijn aangekleed. Het Centraal Museum is dit jaar precies honderd jaar gevestigd aan de Agnietenstraat en het poppenhuis was er al die tijd bij. Gedurende deze lange periode is het slechts zes keer verhuisd, Vanaf april kunnen bezoekers getuige zijn van het onderzoek en het voorzichtig uit elkaar halen en inpakken van alle objecten, zodat de poppen hun biezen kunnen pakken voor de zevende verhuizing.
Museum Catharijneconvent
“Versierd met flonkerende edelstenen en schitterend goud ben ik [de codex] een geschenk van bisschop Ansfried aan Martinus.” Zo luidt in vertaling het Latijnse opschrift op de boekband. De Utrechtse bisschop Ansfridus (995-1010) schenkt dit prachthandschrift aan de Martinus- of Domkerk. Eeuwenlang behoort de kostbare codex tot de kerkschat. Het bleef de grote omsmelting van alle kerkschatten uit Utrecht in 1578 bespaard en hierdoor behoort het nu tot één van de topstukken in de Schatkamer van Museum Catharijneconvent. En wat een pronkstuk is het, gemaakt van perkament, eikenhout, zilver, goud, kwarts, amethist, glas, kornalijn, bergkristal, nicolo, jaspis, agaat, en fluweel. De folio –pagina- start met de woorden ‘Maria Magdalena’, de vrouw waar het museum vanaf 25 juni een grote tentoonstelling aan wijdt. Om alvast naar uit te kijken! Foto door Marco Sweering
11
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Kunnen we dit jaar weer met duizenden mensen dansen op festivals? Tekst: Robert Oosterbroek / Fotografie: Nathan Reinds en Guyg Houben
Het festivalseizoen, als dat er überhaupt komt, zal er anders uit gaan zien dan we gewend waren. We zitten nog midden in de coronacrisis maar de hoop is er dat er later dit jaar weer grootschalige evenementen mogelijk zijn. A State of Trance, Smeerboel, Soenda, Lief, Central Park Festival het zijn een paar van de festivals die hopen dit jaar weer duizenden mensen te kunnen ontvangen. We hopen allemaal dat het weer mogelijk is, maar er zijn geen zekerheden. We spreken met Jasper Coenen van Elevation Events, het bedrijf achter succesvolle Utrechtse festivals als Smeerboel, Soenda, De Leuke en nog een hoop meer. Ook Manon van de Garde, van Central Park Festival, legt graag uit hoe het is om nu een feest te organiseren.
“E
r is weer hoop”, sprak Elevation Events toen de kaartverkoop voor Soenda 2021 begon. 28 augustus moet het gaan gebeuren op recreatieterrein Ruigenhoekse polder; duizenden mensen die weer uit hun dak gaan. Vorig jaar werden bijna alle festivals van Elevation Events afgelast, de evenementensector is keihard geraakt door de coronacrisis. Het Utrechtse bedrijf was, en is, een gezonde onderneming. Jasper Coenen vertelt: “We kunnen wel wat tegenslagen opvangen. Vorig jaar waren we voor een deel nog verzekerd en we hebben gelukkig ook gebruik kunnen maken van steunmaatregelen. Maar geen bedrijf houdt dit eeuwig vol, nu hebben we vooral perspectief nodig.” Perspectief lijkt het toverwoord te zijn, ondernemers, jongeren, studenten eigenlijk iedereen wil weer ergens naartoe kunnen leven. Voor Elevation Events betekent perspectief: weten onder welke voorwaarden ze festivals kunnen laten doorgaan. Voor nu is de organisatie alvast begonnen, en de kaarten vliegen de deur uit. Smeerboel Festival, ook een concept van Elevation Events, moet 11 september plaatsvinden en was binnen 34 uur uitverkocht. Maar of Jasper honderd procent zeker weet dat er dit jaar alweer een festivalseizoen is? Jasper vertelt: “Eigenlijk weten we net zo veel als jullie. De ene keer horen we van Diederik Gommers op televisie dat Lowlands echt wel door kan gaan en dan horen we weer dat festivals dit jaar niet meer mogelijk zijn.” De vaccinaties spelen daarbij een belangrijke rol. Volgens de strategie van de Rijksoverheid moet in de loop van de zomer iedereen die dat wil. gevaccineerd kunnen zijn. “Met dat perspectief zou je dus verwachten dat we eind zomer weer festivals kunnen organiseren. Het is voor ons nu vooral lastig dat het kabinet geen duidelijke randvoorwaarden schept; want welke voorwaarden zijn er nodig om weer veilig een festival te kunnen organiseren?” Bijna geen enkel festival kan doorgaan als de anderhalvemetermaatregel nog geldt, daarom is het voor organisaties belangrijk om te weten wanneer die regel kan vervallen. Jasper: “Vaccinacties samen met sneltesten
kunnen daar misschien voor zorgen, maar die duidelijkheid moet wel een keer gaan komen.” Central Park Festival Eigenlijk vindt dit festival altijd eerder in het jaar plaats, maar Central Park heeft de editie in 2021 ook naar later dit jaar geschoven. 18 september moet het gaan gebeuren. Manon van de Garde vertelt daarover: “We zijn bij deze datum gekomen in overleg met gemeente, leveranciers en artiesten. Alle artiesten hebben namelijk de intentie om 18 september op te nemen in hun speelagenda’s, maar ook voor hen geldt dat de impact van corona veel onzekerheid met zich meebrengt. Central Park draait om sfeer en beleving in een romantische parksetting, maar de artiesten maken het compleet. Daarom vonden we het zo belangrijk hier onze prioriteit te leggen.” De organisatie heeft ook nagedacht of ze de 2021-editie maar niet helemaal moest annuleren. “Vanzelfsprekend is dit besproken, maar als we moeten kiezen tussen overslaan en verplaatsen kiezen we voor
verplaatsen! We staan te trappelen om weer iets te organiseren, daar ligt onze passie. Zonder garantiefonds hadden we het echter niet kunnen organiseren dit jaar. Onze verzekering dekt een pandemie niet langer, dus dan was 2021 nog te onzeker.” Het kabinet kondigde eerder dit jaar het garantiefonds voor evenementen aan. Er is 300 miljoen euro beschikbaar om organisaties te helpen in deze onzekere tijd. Het kabinet houdt daarmee rekening dat evenementen na 1 juli mogelijk weer kunnen plaatsvinden. Manon zegt daarover: “Met de komst van het garantiefonds van de overheid werken we weer naar die stip op de horizon toe. Er is hoop, ook vanuit de overheid, dat er in het najaar van 2021 weer festivals plaats kunnen vinden. Dankzij dit fonds kunnen we het festival dus gaan plannen. Mocht het zo zijn dat het festival geen doorgang kan vinden, dan staat de overheid garant en dat geeft zowel ons als de bezoeker zekerheid.” Ook bij Central Park is er hoop, maar ze moeten de randvoorwaarden nog afwachten. “We gaan ervanuit dat we Central Park in de vertrouwde vorm kunnen organiseren waarbij het voor iedereen toegankelijk is.
Maar we moeten in ons achterhoofd houden dat de overheid met extra maatregelen kan komen, zoals sneltests, een vaccinatiebewijs of het meten van de temperatuur. Als dit vanuit de overheid wordt verplicht moeten we ons hieraan houden, maar wij als organisatie zullen geen vaccinatiepaspoorten en dergelijken eisen.” Ook Jasper is blij met het garantiefonds. Hij benadrukt ook het belang voor de gehele keten. “Wij willen ook onze leveranciers zo veel mogelijk helpen, zij hebben het nu erg zwaar.” En eventuele sneltesten aan de deur bij het festival? Jasper: “Sneltesten aan de deur is zo goed als onhaalbaar. Wij denken dat sneltesten zeker een rol kunnen spelen, maar dat moet dan centraal in Utrecht geregeld worden en niet bij festivals zelf. Daar zijn een hoop bezwaren bij te bedenken. Als festivalorganisatie zijn wij bijvoorbeeld ook niet bevoegd om medische gegevens te delen.” Zowel Jasper als Manon kijken erg uit naar de festivals. Jasper: “Elevation Events bestaat uit een klein team, we werken hard en zijn gemotiveerd. We willen zo graag weer mooie festivals neerzetten. De energie die je terugkrijgt als je op zulke evenementen loopt en het publiek ziet – daar doen we het voor.” Manon sluit af: “Mocht het zo zijn dat er nog maatregelen van kracht zijn, zijn we genoodzaakt het festival weer te verplaatsen. Maar wij zijn hoopvol en kijken vol enthousiasme uit naar 18 september!”
12
NR. 119 | FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHTS GEMAAKT
In deze rubriek staat een creatief, ambachtelijk, innovatief of historisch product uit de stad centraal. In deze editie: BAM Keramiek
'Jullie zijn helemaal booming' ‘BAM!’ is wat Natasja Schrijvers en Lisanne van Zanten aan het einde van een lange dag tegen elkaar zeggen. Het betekent zoveel als ‘lekker gewerkt’, wat ook wel toepasselijk is na een dag van 8.00 uur ’s ochtends tot 22.00 uur ’s avonds. Want ze gaan in het atelier ‘als een tierelier’ en halen het beste in elkaar naar boven. Dat terwijl ze elkaar nog helemaal niet zo lang kennen. Lisanne en Natasja komen uit Utrecht en werken sinds vijf jaar samen onder de naam BAM Keramiek. Ze maken onder meer Utrechts servies: kopjes, bekers en borden met een tekening van de Dom erop.
L
isanne: “Het begon bij de Domtorenbekers. Het ontwerp van de bekers was eerder nog van gele boetseerklei, nu zijn ze er van wit porselein. Ze zijn daardoor dunner en strakker geworden.” Natasja haakt in. Ze zegt heel blij te zijn met Lisanne, die tijdens een evenement voor ondernemers op haar pad kwam. Natasja: “Ik draaide al jaren die bekers. Ik ben best wel grof in mijn acties, ik kan heel direct zijn. Lisanne weet het dan Soms gaat het ook heel anders, vertellen de dames lachend. Lisanne: “Natasja wilde steeds ‘scheldwoordjes’ in de kopjes zetten.”
Natasja: “Lisanne vond dat niet oké, maar ik heb het toch gedaan en meteen foto’s op Twitter gezet.” Niet veel later kwamen de eerste berichten binnen: “Hebben jullie Twitter gezien? Jullie zijn helemaal booming.” De Utrechtse ‘scheldmokjes’ met termen als teksten, zoals ‘bakkie troost’. Die zit met een sichtkaarten in het ‘pakkie troost’, een initiatief dat naar aanleiding van corona ontstond. Voor de likes doen Lisanne en Natasja het niet. Lisanne vertelt: “De klik met de opdrachtgever is zo belangrijk.” Alleen met die
opdrachtgever kunnen zij en Natasja blijven doen wat ze leuk vinden. En dat is het ontwikkelen van hun product. Lisanne: “Wij zijn meiden uit Utrecht en we maken een item met een Utrechts icoon erop. Het is een heel lokaal en duurzaam product dat we maken. Dat speelt ook zeker een rol voor mensen, dat is waarom ze onze producten in huis willen hebben.” Zo kwamen Lisanne en Natasja aan een paar ‘pareltjes’ van klussen. Een binnenstadbewoner wilde bijvoorbeeld een tegelplateau in de keuken, met Utrechtse stadsgezichten erop getekend. Of de aannemer die de singel opengroef, die liet
voor alle medewerkers een kunstobject maken. Het werd een pilaartje met daarin singelzand. Niet te vergeten is de opdracht van oud-burgemeester Jan van Zanen. Die gaf bij zijn vertrek opdracht voor een afscheidscadeau: door hemzelf gesigneerde bekers. “De chauffeur van Van Zanen kwam de bekers voor het weekend ophalen en leverde ze na het weekend, met handtekening, weer terug af.” En ook al is Jan van Zanen niet meer de burgemeester van Utrecht, de klik met BAM Keramiek blijft. Natasja: “Hij heeft ons laatst nog een handgeschreven brief gestuurd.”
UTRECHTS VOLGENS
Utrecht volgens comedian bij De Vooravond Ruud Smulders Tekst: Bo Steehouwer Ruud Smulders is comedian, acteur, rapper, radiomaker en schrijver voor onder andere het tv-programma Dit Was Het Nieuws. Vanaf 15 februari is hij in het tweede seizoen van De Vooravond opnieuw te zien met De Minuut van Ruud. Iedere maandag, woensdag en vrijdag verzorgt hij bij de talkshow op de oude plek van De Wereld Draait Door een comedy-intermezzo. In zestig seconden bespreekt Ruud een actueel onderwerp in de vorm van een videocolumn. “Duik in het (lompe) hoofd van deze langharige man, word niets wijzer, iets absurder en bovenal boos op Twitter”, schrijft De Vooravond op haar site. We vroegen Ruud wat hij nou het leukst vindt om te doen en wat zijn lievelingsplek is in Utrecht.
Hoe ben je terechtgekomen bij De Vooravond? “Ik maakte al best lang vreemde video’s en ik heb weleens dingen voor tv en BNN gedaan. Als er een nieuwe De Wereld Draait Door kwam, dan wilde ik daar bij zijn met mijn eigen variant van LuckyTV. Ze waren nog op zoek naar iets leuks, maar wel naar iets dat gewoon kon in deze tijd. Dus toen zei ik: ‘Dan heb ik iets. Er is alleen een risico dat je er geen reet van snapt, maar laten we het proberen’. Maar gelukkig snapten ze mij. En ik ben een coronaproof-machine: ik doe alles zelf. Mijn eetkamer bestaat niet meer: dat is een studio. Ik heb ongeveer acht uur om te men en te monteren. Iedereen verklaart me voor gek, maar het is ook wat ik leuk vind: om mezelf zo bizar onder te dompelen in iets.” Was het meteen al duidelijk dat je ook door zou gaan in het tweede seizoen? “Het was eigenlijk halverwege het vorige seizoen al duidelijk. Er is sowieso belachelijk veel vertrouwen vanuit De Vooravond in
mij. Ik ben natuurlijk niet extreem toegankelijk, je moet even wennen aan wat ik doe. Dat hebben ze ook gewoon gedaan. Eén week na vorig seizoen werd ik gebeld of ik tijdens de seizoenstop door wilde gaan met De Minuut, maar dan één keer per week online. Ik heb denk ik nooit eerder zo niet-enthousiast gereageerd op werk. Ik was net aan het uithijgen. Het voelde alsof iemand aan het einde van een marathon vraagt: ‘Zullen we een stukje gaan wandelen?’ Maar in de seizoenstop heb ik uiteindelijk voor mezelf wel de leukste Minuten gemaakt. Ik nam nog meer vrijheid. Er keken geen miljoenen mensen en ik kon echt mijn eigen ding doen.” Heb je een favoriete Minuut? “Ik vond zelf het nadoen van het NOS Journaal in coronatijd een van mijn betere. Dat wordt niet zo vaak belachelijk gemaakt, terwijl dat Baudet vind ik bijvoorbeeld niet zo origineel meer: dat weten we nu wel. Of commentaar in de week dat er tussen De Vooravond en de
NOS wat gedoe was: de NOS wilde niet dat er journalisten van hen zouden aanschuiven. Het was niet het plan om olie op het vuur te gooien, maar het kwam wel mooi samen. En het zag er ook nog eens leuk uit: het was gelukt om mezelf digitaal in die studio rond te laten lopen. Sommigen geloofden zelfs dat ik echt in de studio van de NOS stond.” Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht? “Ik woonde toen nog in Nijmegen. Daar ben ik geborgen en getogen. Ik had een concert in Amsterdam, maar ik miste de laatste aanjong: tussen de vijftien en zeventien. Toen heb ik moeten overnachten op een ijskoud niet gewoon naar een hotel ben gelopen. Ik weet nog dat ik zwaar verkleumd een paar uur onder de klantenservicebalie heb gelegen.” En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht?
de comedyclub in De Kargadoor. Daarna ginMarktzicht en dronken we daar nog een biertje om de voorstelling te bespreken. Ik heb vooral daar heel veel leuke avonden gehad met comedians. Als de voorstelling heel goed is, is het leuk. Maar als het heel slecht ging, is het vaak nog leuker. Dan kan je er samen heel hard om lachen.” Wat is je lievelingsplek in Utrecht? “Dat is Skatepark Ruigenhoek naast Overvecht. Daar word ik heel gelukkig van. Toen corona kwam, heb ik mijn skateboard uit de kelder gehaald. Ik heb zo’n beetje de hele zomer geskatet. Het is een hele mooi plek in de natuur, ik skate graag en het is daar niet druk. Ook skatet er niemand van mijn doelgroep. De mensen die mij kennen, kom ik daar niet tegen. Het houdt iets lekker anoniems.” Utrecht is… “…een groot Nijmegen.”
13
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN HORECA IN UTRECHT
Hotel Terminus aan het Stationsplein Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief / Het Leven
Ter plekke van de noordwesthoek van het Gildenkwartier van Hoog Catharijne stond 125 jaar lang een hotel-restaurant. Onder de naam Terminus heeft het haast even legendarische vormen aangenomen als het nabijgelegen gebouw De Utrecht. Was dat laatste vooral architectonisch interessant, bij Terminus ging het om de ontmoetingsfunctie.
K
ort nadat Utrecht in 1843 z'n eerste station kreeg, verrees schuin daartegenover het
diepingen en schilddak in neoklassieke stijl, net als het toenmalige richt uit 1860 verlevendigde het draagt, door zijn fraai uiterlijk, tot opluistering van het omliggend der tallooze vreemdelingen, van en naar de gedurige spoortreinen opgevolgd door Joseph Wolters, zijde een veranda maken ter voorkoming van 'het onaangename, -
-
Jong, die de veranda dicht liet maHaagse hoteliers
-
kent, kreeg ook het Utrechtse homaakte de veranda plaats voor een discussie in de gemeenteraad omsistentie van aannemer-architect
-
mooie restauratiezaal gevestigd, met daarachter de ruime keuken, aan de rechterzijde de cafézaal midden is als vanouds de uitgeuitkomende trappen, die naar de
personeel geven de personeelsadrect gevraagd commis-de-rang ranghelper die de chef-de-rang -
-
-
-
-
-
geerde hier in 1966 op met een
-
nior — inmiddels directeur — vond
verdieping dakkapellen kreeg voor Slaapkamerconferentie
-
-
vertelde chef-kok Gerard van der
vergaderingen, zoals van voeten moest men in een hotelkamer -
zou maar liefst 300 in plaats van om
onduidelijke
redenen
niet -
14
NR. 119 | FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN
ONDER DE MENSEN
‘Het is veel meer dan een hond; het is gezelligheid, afleiding en zorgt voor beweging’ In een mooi appartementje aan de Dorbeendreef in Overvecht woont de 67-jarige Bea Serdar samen met haar man. Maar één dag in de week komt daar een extra huisgenoot bij, dat is Jip. De hond van Martijn La Grouw en zijn vriendin gaat elke dinsdag naar Bea. Daar wordt er de hele dag met hem gespeeld, gewandeld en Jip wordt flink verwend. Iedereen is er blij mee; Martijn, Bea en Jip. Dat is ook de doelstelling van Stichting OOPOEH – Opa’s en Oma’s Passen Op Een Huisdier.
O
OPOEH zet zich in voor een actiever leven voor senioren en een leuker leven voor honden. Dat gaat goed, Martijn vertelt: “We hadden een oppas nodig voor onze hond Jip en na wat zoeken op het internet kwamen we bij OOPOEH uit. We hebben toen de stoute schoenen aangetrokken en onze hond online gezet.” Want dat is inderdaad hoe het gaat. Baasjes van honden kunnen hun huisdier aanmelden bij de stichting. Vervolgens gaat OOPOEH een match zoeken met senioren die graag op een hond willen passen. Jip bleek te matchen met Bea. Martijn vertelt verder: “We hebben een kennismakingsgesprek gehad en het klikte. Sindsdien
brengen we Jip elke dinsdag naar Bea toe. We geven een tasje met speelgoed en hondenvoer mee – maar volgens mij krijgt hij daar ook af en toe wel wat lekkers. Tegenwoordig weet Jip precies waar hij is als we hem in Overvecht uit de auto laten. Hij begint meteen te kwispelen en wil zo snel mogelijk bij Bea naar binnen.” OOPOEH slaat hiermee drie vliegen in één klap: senioren helpen aan meer gezelschap en beweging, honden helpen aan de aandacht en verzorging die zij nodig hebben en baasjes helpen aan een betrouwbare oppas. Bea is ook erg blij met Jip. Ze vertelt: “Ja daar zijn we hartstikke tevreden mee, je hebt
er een hoop gezelligheid bij met Jip. Maar het is niet alleen gezellig, een hond zorgt ook We spelen veel met de hond en gaan uiteraard naar buiten.” Tijdens deze coronaperiode is Jip helemaal welkom. Daarover zegt Bea: “We zitten nu natuurlijk heel veel thuis. Dat wordt ook hartstikke saai, een cursus volgen of een ander uitje kunnen we nu niet doen. Martijn kan dat alleen maar bevestigen. “We zijn Jip gewoon iedere week blijven brengen. Het bevalt ons erg goed. Het mooie is dat er alleen maar winnaars zijn, dat is prachtig.”
In Utrecht en omgeving kunnen 55-plussers die een oppashondje zoeken en hondenbaasjes die af en toe een lieve oppas kunnen gebruiken zich aanmelden op www.oopoeh.nl of bellen naar 020-7853745. Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC in samenwerking met de gemeente Utrecht waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in de stad. Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt?
FEBRUARI 2021 | NR. 119 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DAT IS DE VRAAG
?
Gaan rust en levendigheid wel samen in onze Utrechtse binnenstad?
Het centrum van Utrecht is van iedereen; bewoners, ondernemers, Utrechters, bezoekers en toeristen. De wensen van al deze groepen kunnen echter weleens botsen met elkaar. De gemeente heeft recent het document Levendigheid en rust - aanpak voor een centrum in balans gepubliceerd. Deze aanpak moet bijdragen aan een goede balans tussen de diverse functies van de binnenstad: als plek om elkaar te ontmoeten, uit te gaan en als plek om prettig te wonen en te ondernemen. Maar in hoeverre is deze perfecte balans een utopie, in hoeverre gaan rust en levendigheid goed samen in de binnenstad? Jeroen Roose-van Leijden – Centrum Management Utrecht “Wat ons betreft biedt de aanpak van de gemeente, ondanks dat dit ingewikkeld ligt in de praktijk, een degelijke basis voor de zoektocht naar de balans tussen rust en levendigheid. De gemeente erkent in de aanpak die wordt beschreven dat overlast tot op zekere hoogte hoort bij een centrum als plek waar je ruimte wil bieden voor verschillende functies: als plek om elkaar te ontmoeten, uit te gaan en als plek om prettig te wonen en te ondernemen. Dat betekent dus ook dat niet alle overlast kan worden weggenomen of voorkomen. In een aantal gevallen is de ‘overlast’ een logisch gevolg van de levendigheid die nu eenmaal bij een centrum hoort. Daar zijn we blij mee. Wat we goed vinden, is dat er in de aanpak is gezocht naar overlastproblemen die zowel bewoners als ondernemers treffen. Overlast van verkeerd gestalde fietsen bijvoorbeeld, daar hebben zowel ondernemers als bewoners last van. Ook afval dat verkeerd wordt aangeboden of om andere redenen niet wordt opgehaald en te lang buiten staat, dat heeft een negatief effect op de ervaring in de openbare ruimte en is daarmee voor zowel bewoners als voor ondernemers vervelend.’’
DAT IS DE VRAAG…
Erwin Virginia - Gemeenteraadslid GroenLinks Utrecht “GroenLinks denkt dat er veel mogelijk is om te zorgen voor een goede balans tussen leefbaarheid en levendigheid. De binnenstad is het kloppende hart van de stad. Tegelijkertijd moet het er ook prettig wonen zijn. Levendigheid leidt tot overlast, een veelkoppig monster: geluidoverlast, zwerfvuil en parkeren. Gemeente, bewoners en ondernemers moeten samenwerken om dit aan te pakken. Voor GroenLinks is het van groot belang dat er hierbij goed wordt geluisterd naar de bewoners. Als ondernemers goed met hun buren omgaan, mogen ze meer ruimte krijgen om dingen te doen. Tevens moet horeca meer worden gespreid over de wijken. De binnenstad vraagt ook specifieke aandacht wat betreft bereikbaarheid en leefbaarheid, met minder ruimte voor de auto. Dit is belangrijk voor gezonde lucht. Wat GroenLinks betreft wordt er strenger opgetreden tegen overlast door fietsparkeren op plekken waar genoeg parkeeralternatieven zijn. GroenLinks beseft goed dat horecaondernemers door de coronacrisis in een lastige situatie zitten en de gevolgen voor de sector nog niet te overzien zijn. We vinden het daarom verstandig om het horecakader nu niet aan te passen.”
Tess Meerding – Gemeenteraadslid VVD
“Rust en levendigheid kunnen op gespannen voet met elkaar staan, maar wij als VVD streven ernaar om ze hand in hand te laten gaan. Wat ons betreft hoort levendigheid bij onze binnenstad, want we zijn een van de grote bruisende steden in Nederland. Maar er wonen natuurlijk ook mensen in de binnenstad. Dat is een bewuste keuze van die mensen en ja, bij wonen in de binnenstad kan ook wat overlast horen. Daar staan weer andere voordelen tegenover, zoals gezelligheid in je omgeving. Dezelfde rust als op de Utrechtse Heuvelrug ga je er niet krijgen. Wat de VVD betreft is het document dat het college heeft uitgebracht een goede leidraad voor hoe we met overlast om moeten gaan, om het in goede banen te leiden. Voorheen ging de discussie veel meer over meer of minder horeca en over dingen verbieden. Als VVD zien we juist geen oplossing in het verbieden van dingen, dus geen verbod voor evenementen of verbod voor meer horeca. Wij geloven in het reguleren van situaties in de binnenstad waardoor de overlast afneemt. Utrecht blijft groeien en we moeten de balans tussen levendigheid en rust goed blijven bewaren. Voor beide moet ruimte zijn. Voor bewoners, bezoekers en voor ondernemers.”
Anke Colijn - Actiegroep Binnenstad 030 “Balans kan, ja natuurlijk. Natuurlijk kan fijn uitgaan goed samengaan met het woongenot van bewoners. Zolang de gemeente uitwassen maar tegengaat. Helaas gebeurt dat niet: een horecaondernemer in de binnestad bedreigt een bewoner die herhaaldelijk over geluidsoverlast klaagde, ook binnen coronatijd, zodanig dat die nu verhuist. De gemeente weet al jaren over de herrie tot in de vroege morgen, maar doet daar niets aan. Volgens de verordeningen kan een vergunning worden ingetrokken als er te veel overlast is voor omwonenden. De gemeente kan handhaven of geluidsisolatie eisen. Toch kiest men consequent voor de ondernemer/economie en niet voor de gezondheid van bewoners. In maart 2018 vroeg de gemeente het college om onderzoek te doen naar de horecaoverlast in de binnenstad. Drie jaar later zijn er drie gesprekken geweest met experts en is er geen onderzoek gedaan naar de duizenden overlastklachten en hoe daarmee omgegaan is. Veel woorden en geen gerichte aanpak van te grote geluidsoverlast. Deze nieuwe nota is helaas niet meer dan een nieuw doekje voor het bloeden. Wij verzoeken om een eerlijke belangbehartiging van alle partijen.”
15
Advertenties
Utrecht in woord en beeld IN 2020
Prijs
€24,9 * 5
*incl.
Het eerste boek van de serie ‘DUIC in’
btw e n
verze n
ding
Te koop bij: • Broese Boekhandels • De Utrechtse Boekenbar
• 196 pagina’s • overzicht van het nieuws
• De Bilthovense Boekhandel • VVV Utrecht • Groeten uit Utrecht
• verhalen van Utrechtse bewoners en ondernemers
• Bruna, Nachtegaalstraat • Aleph Books/ Boekhandel-antiquariaat Aleph • Bruna, Godebaldkwartier • Camping Ganspoort
of bestel online via
duicshop.nl
TWEEDE DRUK VAN BOEK VERGETEN GEBOUWEN VAN ARJAN DEN BOER NU OVERAL TE KOOP Het boek Vergeten Gebouwen in Utrecht 1850-1940 van Arjan den Boer is nu ook via duicshop.nl te koop. Omdat de verkoop zo hard liep is eind juli besloten om een tweede druk te bestellen.
HET BOEK IS BIJ ONDERSTAANDE BOEKHANDELS TE KOOP EN BIJ DIVERSE ONLINE-AANBIEDERS TE BESTELLEN. •
BROESE BOEKHANDELS
•
BOEKHANDEL OSTADE
•
DE UTRECHTSE BOEKENBAR
•
BOEKHANDEL DE KLER HOUTEN
•
DE BILTHOVENSE BOEKHANDEL
•
THE READSHOP IJSSELSTEIN
•
BOEKHANDEL BIJLEVELD
•
BRUNA MAARSSEN
•
VVV UTRECHT
•
ALEPH BOOKS/ BOEKHANDEL
•
GROETEN UIT UTRECHT
•
BRUNA, NACHTEGAALSTRAAT
•
DOMSHOP
•
KANTOORBOEKHANDEL KEES VISCHER DE MEERN
•
BOEKHANDEL JACQUES BAAS
•
BOEKHANDEL VAN RAVENSWAAY
•
BOEKHANDEL STEVEN STERK
€ 34,95
inclusief plattegrond
-ANTIQUARIAAT ALEPH
BESTELLEN NU OOK ONLINE TEOP.NL VIA DUICSH
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl