ﺟﯿﺎوازی رهﮔﻪزیو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ
ﺳﻪرۆک وهزﯾﺮاﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞو...
٤ دوو ھﻪﻓﺘﻪﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ،ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن دهرﯾﺪهﻛﺎت
dwaroj@komala.eu
ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﻌﺘﺮازاﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎری
١١
٩
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﻛﻪم ،ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﻛﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
ﻧﺮخ ٥٠٠ :دﯾﻨﺎر
ﭘﺎش زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٤٠رۆژ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪﻧﺪﮐﺮاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﮐﻮرد ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮐﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻧﺎوهﻧﺪی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﺧﻮازﯾﺎری ﺷﮑﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪﮐﻪن ﭘﺎش ﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٤٠رۆژ ﺑﻪﺳﻪر ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺧﻮاردﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاوی ﻛﻮرد ﻟﻪﺳﯿﺎﭼﺎﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻤﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﺳـــﺎت ﻟــﻪ داوی ﺳـــﺎت ﺑــﺎرودۆﺧــﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮو روو ﻟﻪ ﺧﺮاﭘﯽ دهڕواتو ھﺎوﻛﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهش ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻻﯾﻪنو ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎن ﻟﻪو ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪ رووی ﻟﻪ زﯾﺎد ﺑﻮوﻧﻪ. ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ،دواڕۆژ :ﺑﻪ ﭘﯽ ﺋﻪو ھﻪواﻧﻪی ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺋﺮان ﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٢٠٠ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاوی ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﺗﯿﺪا ﻣﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪﺧﻮاردن ﮔﺮﺗﻮوه ،ﭘﺎش ﺗﭙﻪڕﺑﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﭼﻞ رۆژ ﺑﻪﺳﻪر ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪﻛﻪ، ﺑﺎرودۆﺧﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ورﻣو ﺳﻪﻗﺰو ﺳﻨﻪ رووﻟﻪ ﺧﺮاﭘﯿﻪ. ﺳ ﻛﻪس ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ ﻟــﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺷــﺎری ﺳﻪﻗﺰ ﺑــﻪ ھﯚی ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﺑﻪرهو ﺑﮫﺪاری ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎره ﮔﻮاﺳﺘﺮاوﻧﻪﺗﻪوه. ﺑـــﻪرﭘـــﺮﺳـــﺎﻧـــﯽ رژﯾـــــﻢ ﺳـــــﻪرهڕای وهﻣﻨﻪداﻧﻪوه ﺑﻪ داﺧﻮازی زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮو ،ھﻪروهھﺎ ﺳﻪرهڕای ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺧــﺮاﭘــﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ژﻣــﺎرهﯾــﻪك ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ورﻣ ﮔﯿﺮاوه ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﺎﻗﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﺟــﯿــﺎﻛــﺮدوهﺗــﻪوهو ﻟــﻪ ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ ﻧﺎﻟﻪﺑﺎردا ھﺸﺘﻮﯾﺎﻧﻪﺗﻪوه. ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﺣﺎﯿﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ھﯿﺪاﯾﻪﺗﯽ
ﻏﻪزاﯽ ،ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮی ﻛﻮرد ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺋﭭﯿﻦ ،ﺑﻪ ھﯚی ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺑﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ رهواﻧــﻪی ﻧﺎوهﻧﺪی ﺑﮫﺪاری زﯾﻨﺪاﻧﻜﺮاوه. ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽو ﭼــﺎﻻﻛــﻮاﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽو ﻧﺎوهﻧﺪی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤو ﻟﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎدا ﺳﻪرهڕای ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺗﻪواوی ﺧــﯚﯾــﺎن ﻟــﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛــﻮرد ،ﺧﻮازﯾﺎری ﺋﻪوهن ﻛﻪ ﺋﻪو ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاواﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪﻛﻪﯾﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﺒﻨﻦ. ھﺎوﻛﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﻪﺷﺪا ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ وﺗــﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎواﯾــﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪانو ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﺑــﯚ ﭘﺎﭙﺸﺘﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو. ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ وﺗﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﻧﯚروﮋو ﺳﻮﺋﺪ ﻟــﻪ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ ھﺎوﭘﺸﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاواﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮوی ﻛﻮرد ﻧﯿﺸﺎﻧﺪا .ھﻪروهھﺎ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ﻛﻮردهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﺋﺪ ﻟﻪ ﺷــﺎری ﺳﺘﯚﻛﮫﯚﻤﯽ ﺳﻮﺋﺪ ﺑﯾﺎری ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻜﯽ ﺳ رۆژهدهدن ،ﺗﺎ ﺑﻪو ﺟــﯚره ھﺎوﭘﺸﺘﯽو ھﺎوﺳﯚزی ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛــﻮرد ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﭼﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دهﺳﺘﯿﺎن داوهﺗﻪﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ، راﺑﮕﻪﯾﻪﻧﻦ. ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﯽ رژﯾﻢ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺳــﻪﺑــﺎرهت ﺑﻪ داواﮐـــﺎری زﯾﻨﺪاﻧﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮو ھﯿﭻ ھﻪﻮﺴﯿﮑﯽ ﭘﺰهﺗﯿﭭﯿﺎن ﻧﯿﺸﺎن ﻧﻪداوه.
٣
ﺗﻪرﻣﯽ ﺷﻪھﯿﺪ ﺋﻪﺷﺮهﻓﯽ ﺣﺴﻪﯾﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ ﻟﻪ ﻧﻮﺋﺎﭘﯚرای ﺧﻪﻜﯽ ﻧﺎوﭼﻪﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮدرا ﭘــﺎش ﺋــﻪوهی ﻛﻪ ﺗﻪرﻣﯽ ﺋﻪﺷﺮهﻓﯽ ﺣﺴﻪﯾﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪی ﺑﻌﺴﻪﺗﯽ ﺷﺎری ﺳﻨﻪ ،ﺑﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی دهدرـــﺘـــﻪوه ،رۆژی دووﺷــﻪﻣــﻤــﻪی راﺑﺮدوو ﻟﻪﻧﻮ ﺋﺎﭘﯚرای ﺧﻪﻚ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮدرا. ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ،دوارۆژ :ﺋﻪﺷﺮهﻓﯽ ﺣﺴﻪﯾﻦ ﭘــﻪﻧــﺎھــﯽ ،ﺑـــﺮای زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪﺣﻜﻮم ﺑﻪ ﺋﻌﺪام ،ﺋﻪﻧﻮهری ﺣﺴﻪﯾﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ ،ﭘﺎش ھﻪوﻜﯽ زۆر ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺮاﻛﻪی ﻟﻪ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋﻌﺪامو ،ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ﺳﻪرداﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﻧﺎوهﻧﺪه ﻗﻪزاﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺘﯽ ﺋﯿﺪارهی ﺋﯿﺘﻼﻋﺎت دهﻛﺮﺖو
ھــﻪڕهﺷــﻪی ﻟﺪهﻛﺮﺖ ،ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا رۆژی ٤ﻟﻪﺳﻪر ٥ی ﻣﺎﻧﮕﯽ رهزﺑﻪر ﻟﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﺘﻮﭘﻮهﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻤﻪوه ﺗﯿﺮۆردهﻛﺮﺖ. ﺷﻪھﯿﺪ ﺋﻪﺷﺮهف ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﺳﺎﯽ ١٣٥٣ﯾﻪو ﻟﻪ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪﻧﻮهری ﺑﺮاو ﺑﺎﻗﯽ ﺑﺮاﻛﺎﻧﯽ ،ﺗﻪﻧﯿﺎ ﭘﺸﺖو ﭘﻪﻧﺎی ﺑﺎوكو ﻛﻪﺳﻮﻛﺎرو ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﻮرﺑﻮوه، ھﻪروهھﺎ ﺑﻪردهوامو ﺷﻠﮕﯿﺮاﻧﻪ ﺑﻪدوای دۆﺳﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪﻧﻮهری ﺑﺮاﯾﻪوه ﺑﻮو ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋﻌﺪاﻣﯽ ﺑﺮاﻛﻪی ھﻪﻮهﺷﻨﺘﻪوه. رۆژی دووﺷــﻪﻣــﻤــﻪی راﺑــــﺮدوو ،ﺑﻪ ﺑــﻪﺷــﺪاری ﺳــﻪدان ﻛــﻪس ﻟﻪ ﺧﻪﻚو
٥ی ﺋﯚﻛﺘﯚﺑﺮ رۆژی ھﺎودهﻧﮕﯽ و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﻓﻪرزاد ﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪر ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﻓﻪرزادی ﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪرو ھﻪروهھﺎ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺑﻪﻧﺪ ﻟﻪ ﺋﺮان ﻟﻪ راﮔﻪﯾﻪﻧﺮاوﻚ دا داوای ﻟﻪ ﺳﻪرﺟﻪم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ﻛﺮد رۆژی ٥ ﺋﯚﻛﺘﯚﺑﺮ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﻓﻪرزاد ﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪر و ﺳﻪرﺟﻪم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻧﺎو ﺑﻪﻧﺪ دهر ﺑﺒن. ﻟﻪ ﺑﻪﯾﺎﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪم ﻛﯚﻣﻪﻪﯾﻪ دا ھﺎﺗﻮه ﻛﻪ رۆژی ٥ﺋﯚﻛﺘﯚﺑﺮ رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﻓـــﻪرزاد ﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪر و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﻪو ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻟﻪم رۆژه دا ﺳﻪرﺟﻪم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺑﻪﻧﺪ دهرﺑﺒن و داوای ھﺎﻮهﺷﺎﻧﻪوهی ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﻟﻪی ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟﻪ ﺋﺮان ﺳﺪارهداﻧﯽ ﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪر ﺑﻜﻪن.
ﺑــﻨــﻪﻣــﺎــﻪی زﯾــﻨــﺪاﻧــﯿــﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻪو ﺳﻪﻗﺰو ﻣﻪرﯾﻮانو دﯾﻮاﻧﺪهرهو ﻗﻮروه و ﻛﺎﻣﯿﺎرانو ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷــﺎرو ﻧــﺎوﭼــﻪی ﻛــﻮردﺳــﺘــﺎن ،ﺗﻪرﻣﯽ ﺷﻪھﯿﺪ ﺋﻪﺷﺮهف ﻟﻪ ﺋﺎواﯾﯽ ﻗﻮروﭼﺎی ﺑﻪ ﺧﺎك ﺋﻪﺳﭙﻪردهﻛﺮا. ھﻪواﯽ ﺗﯿﺮۆری ﺋﻪﺷﺮهف ،ﻟﻪ ﻧﻮ ﺧﻪﻚ ﻟﻪ ﺷــﺎره ﺟﯚراﺟﯚرهﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪ ﺧﺮاﯾﯽ ﺑوﺑﻮوهوه ،ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺷﺎرﮔﻪﻟﻜﯽ وهك ﺷﺎری ﺳﻨﻪ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔــﻪڕهكو ﻛﯚﻻﻧﯽ ﺋﻪو ﺷــﺎره ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪنو ﺗﺮاﻛﺖ ﻟﻪ ﻣﻪﺣﻜﻮﻣﯿﻪﺗﯽ ﺋﻪو ﻛﺎره ﭼﻪﭘﻪﻪی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑوﻛﺮاﯾﻪوه.
ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻪﻗﺰ ﺳ ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاوی دﯾﻜﻪ ﻣﺎن دهﮔﺮن ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑــﻪﻧــﺪﻛــﺮاواﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﻪدهﻧﯿﯽ ﻛـــﻮرد راﯾــﮕــﻪﯾــﺎﻧــﺪ :ﺳــ ﻛــﻪﺳــﯽ ﺗﺮ ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛــﻮرد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎواﻧﯽ ھﺎوﻛﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪ دان، ﻟﻪ رﻜﻪوﺗﯽ ١٣٨٧/٧/٧ـﻪوه دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﻛــﺮدووه و ﺑﻪو ﭘﯿﻪش ژﻣﺎرهی ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮواﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪی ﺳﻪﻗﺰ ﮔﻪﯾﺸﺘﯚﺗﻪ ٨ﻛــﻪس .ﻧــﺎوی ﺋﻪم ﺳ ﻛﻪﺳﻪ ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪﯾﻪ: ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻣﮫﺮی ،ﺧﻪﻜﯽ ﺳﻪﻗﺰ٥ ، ﺳﺎڵ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺑﻪﺳﻪردا ﺳﻪﭘﺎوه و ٨ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻟــﻪم ٥ﺳﺎﻪ ﺗﭙﻪڕاﻧﺪووه. ﺋﻪﻣﯿﺮ ﺣﺴﻨﯽ ،ﺧﻪﻜﯽ ﻣﮫﺎﺑﺎد ١ ،ﺳﺎڵ
ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪی ﺑﻪﺳﻪردا ﺳﻪﭘﺎوه و ﻣﺎوهی ١ﺳﺎﻪﻛﻪی ﺗﻪواو ﺑﻮوه ﺑﻪم ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ رزﮔﺎر ﻧﻪﺑﻮوه. رهزا ﻣﺤﻪﻣﻤﻪدی ،ﺧﻪﻜﯽ ﺳﻪﻗﺰ، دۆﺳﯿﻪﻛﻪی ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ ﻧﺎدﯾﺎر داﯾﻪ .ﺋﻪم زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﯽ ﭘﻮهﻧﺪیو ھــﺎوﻛــﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﯿﺰﺑﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎن دهﺳﺘﺒﻪﺳﻪرﻛﺮاون. ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﺣﺎﮑﺪاﯾﻪ ﮐﻪ ﭼﻪﻧﺪ رۆژ ﻟﻪوه ﭘﺶ ﺳ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺷــﺎری ﺳﻪﻗﺰ ﮐﻪ دهﺳﺘﺎن داﺑــﻮوه ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﺑﻪ ھﯚی ﺗﮑﭽﻮوﻧﯽ ﺑــﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎﻧﻪوه رهواﻧـــﻪی ﺑﮫﺪاری ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎره ﮐﺮاون.
ﻣﻪﻻ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮﺷﯽ ﻛﻮﺷﺘﻦو ﮔﺮﺗﻦ دهﺑﻨﻪوه ﻟﻪ رۆژاﻧــﯽ راﺑــﺮدوو ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺷﺎرو ﻧﺎوﭼﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوو ﻣﻪﻻی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺗــﯿــﺮۆرﻛــﺮانو ﻣﻪﻻﯾﻪﻛﯿﺶ ﻟﻪﻻﯾﻪن ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻛــﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪوه دهﺳﺘﺒﻪﺳﻪردهﻛﺮﺖو رهواﻧﻪی ﺷﻮﻨﯽ ﻧﺎدﯾﺎر دهﻛﺮﺖ. ﺑﻪرهﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣۆ ﯾﻪﮐﺸﻪﻣﻤﻪ ٧ی رهزﺑـــﻪر ﻣﻪﻻﯾﻪﮐﯽ ﮐــﻮرد ﺑﻪ ﻧﺎوی ﻣــﻪﻻ ﺋﻪﺑﻮﺑﻪﮐﺮی ﺗﯿﻨﺎ ﻟــﻪ ﺷــﺎری ﻣﮫﺎﺑﺎد ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﻣﺎﺗﯚر ﺳﻮارﮑﻪوه ﺗﻪﻗﻪی ﻟﮑﺮا و ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟــﻪ دهﺳــﺖ دا .ﭼﻪﻧﺪ رۆژ داوﺗــﺮو ﻟﻪﺷﺎری ﭘﯿﺮاﻧﺸﺎر ﻣﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪوﺷﺎره
ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻧﻪﻧﺎﺳﺮاو ﺗﻪﻗﻪی ﻟﻜﺮاو ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪدهﺳﺘﺪا. ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم رۆژی ﺟــﻪژﻧــﯽ رهﻣــــﻪزان ﻣـــﻪﻻی ﮔﻮﻧﺪی ﺷﯿﻮهﺑﺮاﯾﻢ ﺑﻪ ﻧﺎوی ”ﻣﻪﻻ ﺳﻪﻻم ” ﮐﻪ ﮐﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﻪﮐﯽ ﻧﺎﺳﺮاوی ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﻧﺎوﭼﻪی ﺳﻪردهﺷﺘﻪ ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪی ﺑﯾﺎری دهﺳﻪﺗﺪارﻧﯽ رژﯾﻢ رۆژﻜﯽ زووﺗﺮ ﺟﻪژﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ،ﻟﻪ ﻻﯾﻪن دهزﮔﺎی ﺋﯿﺘﻼﻋﺎت و ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ﮐﯚﻣﺎری ﺋﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪم ﺷﺎره دهﺳﺖ ﺑﻪﺳﻪر ﮐﺮا و ﺑﻪ ﭘ زاﻧﯿﺎرﯾﻪﮐﺎن ﺗﺎ ﺋﯿﺴﺘﺎ ﺋﻪم ﮐﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﻪ ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﻪ ﺑ ﺳﻪروﺷﻮﻨﻪ و ﮐﻪس ﺋﺎﮔﺎداری وهزﻋﯿﻪﺗﯽ ﻧﯿﻪ.
ﺑﺎری ﺗﻪﻧﺪروﺳــــﺘﯿﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــــﯽ ”ﮐﻪﻣﺎﯽ ﺷﻪرﯾﻔﯽ“ ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ ﺳ ﻣﺎﻧﮓ دوای ﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻪﻗﺰهوه، ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی ﮔﯿﺮاوی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﻮرد ﮐﻪﻣﺎڵ ﺷﻪرﯾﻔﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺎن ﻟﻪ ڕﮕﺎی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯿﯿﻪوه ،ﮔﻮﯿﺎن ﻟﻪ دهﻧﮕﯽ ﮐﻮڕهﮐﻪﯾﺎن ﺑﺖ. ﮐﻪﻣﺎڵ ﺷﻪرﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﻟﻪ ڕۆژی دووی ﭘــﻮﺷــﭙــﻪڕی ﺋــﻪﻣــﺴــﺎــﺪا ،ﻟﻪﻣﯿﺎﻧﻪی ﺗﮑﮫﻪﭽﻮوﻧﮑﺪا دهﮔــﻪڵ ھﺰهﮐﺎﻧﯽ ﺋﯿﺘﯿﻼﻋﺎت دهﺳﺘﮕﯿﺮﻛﺮا ،ﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪ ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧﻪی ﺋﯿﺘﻼﻋﺎﺗﯽ ﺷﺎری ﺳﻨﻪ ﺑﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻦ . ﺳﻪر دهﺑﺎت و ﻟﻪ ﺳ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوو ﺑـــﻪ ﭘــــﯽ ﺷــــــﻮازی ﻗــﺴــﻪﻛــﺮدﻧــﯽ دا ھﯿﭻ ھﻪواﮏ ﻟﻪ ﺑﻪردهﺳﺘﺪا ﻧﻪﺑﻮوه .ﻛﻪﻣﺎل ﺷﻪرﯾﻔﯽ ﻟﻪﮔﻪل ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚ ﯾﻪﮐﻪﻣﺠﺎره ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﮐﻪی درهﻛﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ دهﺗــﻮاﻧــﻦ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﻪوه ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ.
٢
dwaroj@komala.eu
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳـــﯽ ﻛﯚﻣـــﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺷﻪڕی ﻧﻮﯽ ﺳﺎرد ﻧﯿﺰام زهﮐﻪرﯾﺎﯾﯽ ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮوهﻛﺎن ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ﺑﻪ ﻛﯚی دهﻧﮓ ﻟﻪ دژی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﻮارهﻣﯿﻦ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪم رﻜﺨﺮاوهﯾﻪ ﺑﯚ ﻣﻪﺣﻜﻮوم ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ. ﺋﻪم ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﯾﺎری ١٨٣٥ﻧﺎﺳﺮاوه ،داوا ﻟﻪ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دهﻛﺎت ”ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽو ﺑﻪﺑ ھﯿﭻ وهدواﺧﺴـــﺘﻨﻚو ﺑﻪﭘﯽ ﺑﻪﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚیو ،ھﻪروهھﺎ ﺑـــﻪ ﭘﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﺪاری رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ﻟﻪﻣﻪڕ ﺋﻪم ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪ ھﻪﺴـــﻮوﻛﻪوت ﺑﻜﺎتو داواﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷـــﻮرای ﺣﻮﻛﺎﻣﯽ ﺋﺎژاﻧﺴـــﯽ ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ وزهی ﺋﻪﺗﯚم ﺟ ﺑﻪﺟ ﺑﻜﺎت“. ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ژﻣﺎره ١٨٣٥ی ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ،داوا ﻟﻪ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ دهﻛﺎت ھﻪرﭼﯽ ﺧﺮاﺗﺮ ٣ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﻛﻪی ﭘﺸﻮو ﺑﻪڕﻮه ﺑﺒﺎت. ﺑوﺑﻮوﻧـــﻪوهی ھﻪواﯽ ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮـــﯽ ﻟﻪ دژی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ،ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪ ﻛـــﯚی دهﻧﮕﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿـــﻪت رﻜﺨﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ،دهﺗﻮاﻧ وهك ﺷـــﯚﻛﻚ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻜﺒﺪرـﺘﻪوه .ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺑﻪرادﻋﯽ ،ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهی وزهی ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ، ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدوو راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺑ زاﻧﯿﺎری ﺗﻪواوو ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺑﻪرﺑوﻟﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ﺋﺮان ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺳﻪﺑﺎرهت ﻟﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺧﻮازاﻧﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﺋﻪﺗﯚﻣﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن دﻨﯿﺎ ﺑﻜﺎﺗﻪوه .ﺑﻪم ﺷـــﻮهﯾﻪ ﺟﺎرﻜﯽ ﺗﺮ ﺳـــﻪرﻧﺠﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهی ﺑﻪرهو ﻻی ﺑﺮﻧﺎﻣـــﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ راﻛﺸـــﺮا ﻛﻪ دوای ﺷـــﻪڕی ﻗﻪﻓﻘﺎزو ﺋﻪﮔﻪری دهﺳﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻪڕﻜﯽ ﺳﺎردی ﺗﺎزه ﻟﻪ ﻧﻮان ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎو رووﺳﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺎراﺑﻮو ،ﻛﻪوﺗﻪ ﭘﻪراوﺰهوه. ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣـــﻪی ﺗﺎزه ﻛﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﭼﻪﻧـــﺪ رۆژ دوای ﺋﻪوهﯾﻜﻪ وهزﯾﺮی دهرهوهی رووﺳـــﯿﻪ ﻟﻪ رﻜﺨﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻪ ﭘﺸﻨﯿﺎری وﺗﺎﻧﯽ ﮔﺮوﭘﯽ ٥+١ ﺑﻪ زهرورو ﮔﺮﻧﮓ ﻧﻪزاﻧﯽ ﺑﻮو ،ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻏﺎﻓﮕﯿﺮاﻧﻪ ﺑﻮو .ﺑﻪم دوای داﻧﯿﺸﺘﻦو ووﺗﻮﮋی وهزﯾﺮاﻧﯽ دهرهوهی وﺗﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎو رووﺳﯿﻪ ﻟﻪ رۆژی ھﻪﯾﻨﯽ، رۆژی ﺷـــﻪﻣﻤﻪی راﺑﺮدوو ﺷﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهی ﺑﻪدهرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﻧﻮﯽ دژ ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدو ھﻪواﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺳﻪراﺳﻪری ﺟﯿﮫﺎن ﺑو ﺑﻮوهوه. داوی دهﺳـــﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻪڕی ﻗﻪﻓﻘﺎز ﻟﻪ ﻧﺎوهڕاﺳـــﺖ ﻣﺎﻧﮕﯽ ھﺎوﯾﻨﯽ ﺋﻪم ﺳﺎﺪا دهﺳـــﭙﻜﯽ دهورﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟﻪ ﻣﻮﻧﺎﻗﻪﺷـــﻪو ﻣﻠﻤﻼﻧ ﻟﻪ ﻧﻮان وﺗﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎواﯾﯽو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎو رووﺳـــﯿﻪ دهﺳـــﺘﯿﭙﻜﺮد ،ﻛﻪ ھﻪﻣﻮوان ﺋﻪوﺷﻮه دﯾﺎﻟﯚﮔﻪﯾﺎن ﺑﻪ ﺷـــﻪڕﻜﯽ ﺗﺎزهی ﺳـــﺎرد ﻟﻪ ﻗﻪﻪم دهدا .ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﺧﯚﺷـــﺤﺎﯽو زهوﻗﻜﯽ زۆرهوه ھﻪواﯽ ﺋﻪو ﺷـــﻮه دﯾﺎﻟﯚگو ﮔﻪﻧﮕﻪﺷﻪو ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺷـــﻪڕی ﻗﻪﻓﻘﺎزی ﺑﻪ ﺑﻪرﺑو ﺑودهﻛﺮدهوو ﺑﻪ ھﻪلو دهرﻓﻪﺗﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوی دهزاﻧﯽ ﺑﯚ درـــﮋه ﭘﺪان ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣـــﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی .ﺷـــﻪڕی ﻗﻪﻓﻘﺎز ﺑﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻨﺎن ﺑﻪ دهوراﻧﯽ ﯾﻪك ﺟﻪﻣﺴﻪری ﻧﺎودﺮﻛﺮا ﻛﻪ دوای رووﺧﺎﻧﯽ ﺑﻠﻮﻛﯽ رۆژھﻪت ﻛﻪ ﺑﻪ رﺒﻪری ﺳـــﯚﭬﯿﻪﺗﯽ ﭘﺸـــﻮو رواﻪﺗﻪن دﯾﺎرﻛﻪری ھﺎوﻛﺸﻪ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﻚو ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻮو. ﺑﻪم ﺷﻪڕی ﻗﻪﻓﻘﺎز ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻨﺎن ﺑﻪو دهوراﻧﻪ ﯾﻪك ﺟﻪﻣﺴﻪرﯾﻪ ﺑﻮو .ھﻪرﭼﻪن ٢٠ﺳﺎڵ راﺑﺮدوو ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﻪواوهﺗﯽ ﯾﻪك ﺟﻪﻣﺴﻪری ﻟﻪ ﺑﻪرﭼﺎوﻧﻪﮔﺮﯾﻦو ﻛﺒﻛو ﻛﯿﺸﻤﻪﻛﺸﻪﻛﺎﻧﯽ زﻟﮫﺰه ﺳﯿﺎﺳﯽ وﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ زۆرﺑﻪی ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ دهوری ﮔاوه ،ﺑﻪم ﻟﻪ ھﻪرﺣﺎﺪا وﯾﻼﯾﻪﺗﻪﯾﻪ ﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻮوه زﻟﮫﺰﺗﺮﯾﻦ دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ .ﺷـــﻪڕی ﻗﻪﻓﻘﺎز ھﯚﻛﺎری ﻟﻪﻧﻮ ﭼﻮوﻧﯽ ﺋﻪم ھﺎوﻛﺸﺎﻧﻪﯾﻪو ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻛـــﻪ ﭼﻠﯚن رۆژﺋﺎوا وا ﺋﺎﻣﺮﯾـــﻜﺎ ﻟﻪﻣﻪڕ ﺋﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗـــﻪ ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺑﺪهﻧﮓ ﺑﻦو ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﻓﻪراﻧﺴـــﻪ ﻛﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ دهورهﯾﯽ ﯾﻪﻛﯿﻪﺗﯽ ﺋﻮروﭘﺎﯾﺸﻪ ،ﺑﻪ ﺧﺮاﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺷـــﻮهﯾﻪﻛﯽ ﻧﮫﻨﯽ ﻟـــﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز ،رۆژﺋﺎوا ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎ ﺟﯿﺎﻛﺎﺗﻪوه. ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺋﻮرووﭘﺎو ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز ﺳـــﻪرهڕای ھﺎوﭘﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﯽ ﻗﻮﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﻜـــﯽ ﺋﺎﺷـــﻜﺮاﺑﻮو .ھﻪرﭼﻪﻧﺪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز ﺗﺎ ﺋﺴـــﺘﺎو ﻣﻮﻧﺎﻗﻪﺷـــﻪو ﻛﺸﻤﻪﻛﺸـــﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪ رهھﻪﻧﺪﻜﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿﻜـــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﻪﺧﯚوه ﻧﻪﮔﺮﺗﻮوهو ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟـــﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی ﻧﺎوﭼﻪﯾﺪا ﻣﺎوهﺗﻪوه ،ﺑﻪم دوای ﺗﻪﻛﺎﻧﻚ ﺋﻪم ﻗﻪﯾﺮاﻧـــﻪ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑﺒﺘﻪ ﺟﮕﺎی ﺧﯚﺷـــﺤﺎﯽ ھﻪﻧﺪێ ﻻﯾـــﻪنو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ. ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز ﺳـــﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزارﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪ رادهﺑﻪدهرو ﻟﻪھﻪﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺑﻪﭘﻪﻟﻪی ﻛﺮد ،ﺧﯚﺷـــﺤﺎﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪ ﻣﻪڕ ﺋﻪم ﻗﻪﯾﺮاﻧﻪو دهرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﻟﻪ ﺳﻪروﺗﺎری رۆژﻧﺎﻣﻪﻛﺎنو ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻢو ﺟﻢوﺟﻮﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دهدا ﻛﻪ ھﯿﻮا ﺑﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز ﻟﻪ ﺳﻪروی ھﻪﻣﻮو ﭼﺎﻻﻛﯽو ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻤﻪوه ﺑﻮو .ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﺪی ﺗـــﺮو زۆرﺗﺮ ﻟﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی داﻛﯚﻛـــﯽ دهﻛﺮدو ﺑﯿﺮورای ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﺟﮫﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﻧﻪدهﮔﺮت. وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﮋاد ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﺳﺎﻧﻪی رﻜﺨﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن، ﻟﻪ ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدووداو ﺷﻮهی ﻗﺴﻪﻛﺮدنو ﻧﺎوهڕۆﻛﯽ ﺑﺎﺳﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺧﻪﯾﺎﯽ ﺧﺎوی ﺧﯚی وا دهردهﺧﺴـــﺖ ﻛﻪ ﺑﯚ رژﯾﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ھﺎوﻛﺸـــﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎزه ﺑﻪ دوای ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز دﺘﻪ ﺋﺎراوه .ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺷـــﻪڕی ﺳﺎردی ﺗﺎزه ﺗﺎﭼﻪﻧﺪه ﺑﻪرﯾﻦ ﺗـــﺮو ﺑﻪرﺑوﺗﺮ دهﺑﺘﻪوهو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرهوﻛـــﻮێ دهڕوا ،ﺑﺎﺑﻪﺗﯽ وﺗﺎری ﺋﻪﻣۆی ﺋﻤـــﻪ ﻧﯿﯿﻪ .ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺗﺎﺋﺴـــﺘﺎ ﺑﯿﻨـــﺮاوه ﻟﻪ دﯾﺎﻟﯚگو وﺗﻮوﮋه رهﺳـــﻤﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻻﻧﯿﻜﻪم ﺑﻪﺷـــﻮهی ﺗﻮﻧﺪ دژی ﯾﻪك ﻧﻪوهﺳﺘﺎوﻧﻪﺗﻪوهو ﻧﺎﯾﺎﻧﮫﻪوﺖ ﭼﯿﺘﺮ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﺎن ﺑﺨﻪﻧﻪ ژﺮرﻛﻔﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻪوه. ﺋﻪوهﯾﻪﻛﻪ ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸﻪ ﺧﯚﺷﺒﯿﻨﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎزو ﻣﻠﻤﻼﻧـــﯽ ﻧﻮﯽ ﻧﻮان وﺗﯽ ﺋﺎﻣﺮﯾﻜﺎو رووﺳـــﯿﻪ ،ﺑﯚ ﺑﺮدﻧﻪ ﭘﺸـــﻪوهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی .ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ١٨٣٥ی ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ھﯿﻮا وھﯚﻣﺪه ﺧﯿﺎﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪﺑﺎ دا .ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا ﻛﻪ ھﻪواﻨﺮﯾﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدوودا راﯾﺎﻧﮕﻪﯾﺎﻧﺪ :ﺳﺮﮔﯽ ﻻﺋﯚروف وهزﯾﺮی دهرهوهی رووﺳﯿﻪ ﺑﻪﺳـــﻪرﻧﺠﺪان ﺑﻪوهﯾﻜﻪ داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﺑﻪ ﭘﻪﻟﻪ ﭘﻮﯾﺴـــﺖ ﻧﯿﻪ ،ﺑﻮوه ھﯚی ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﯽ داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﮔﺮوﭘﯽ . ٥+١ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻮوه ھﯚی ﺋﻪوهﯾﻜﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﻛﻪﯾﮫﺎن ﻟﻪ ﺳـــﻪروﺗﺎری ﺧﯚﯾﺪا ﻟﻪ رادهﺑﻪدهر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪو ھﻪﻮﺴـــﺘﻪی وهزﯾﺮی دهرهوهی رووﺳـــﯿﻪدا وﺑﻪ ﺷـــﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺧﻪﯾﺎﯽ وهھﻤﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪر دﯾﺪی ﺧﻮﻨﻪراﻧﯽ .دواﺗﺮ ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻛﻪ وهزﯾﺮی دهرهوهی رووﺳـــﯿﻪ ﻟﻪﺑﺎﺗﯽ داﻧﯿﺸـــﺘﻨﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﮔﺮوﭘﯽ ٥+١ ﻗﺒﻮﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪت ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪ دژی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪ ﺑﻜﺎت .ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﻧﻮﯽ دژی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دا ﻛﻪ ﺳـــﻪرهڕای ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ھﺰه ﺳـــﻪرهﻛﯿﻪﻛﺎن ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑﻪ دژی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪﺑﺎر ﻧﻪﭼﻮوه. وﺗﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﮋاد ﻟﻪ رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽو راﭘﯚرﺗﯽ ﻣﺤﻪﻣﻪدﺑﻪرادﻋﯽ ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽو ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﻧﻮﯽ ﺋﻪم دواﯾﺎﻧﻪی ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪت ،ﺑﻪ ﺑ ﮔﻮﻣﺎن ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪوهﯾﻜﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﺑﻮوه دژوارﺗﺮو ﻧﺎﻟﻪﺑﺎرﺗﺮ دهﻛﺎت. ﺳـــﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری رژﯾﻤﯽ ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻟﻪ ﺳـــﻪﻓﻪرهﻛﻪی ﺧﯚﯾﺪا وﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﻪﻚ وهرﮔﺮﺗـــﻦ ﻟـــﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻗﻪﻓﻘﺎز ھﻪوڵ ﺑـــﯚ رﮕﺎﯾﻪك ﺑﺪات ﻛﻪ درﯾـــﮋه ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ھﻪﺳـــﺘﻪﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺪات .ﺑﻪم ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪوه ،ﺑﻪدهرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﻧﻮﯽ ﺷـــﻮرای ﺋﻪﻣﻨﯿﻪت رﮕﺎی درﮋه ﭘﺪاﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯽ ھﻪﺳﺘﻪﯾﯽ ﺗﻪﻧﮕﺘﺮ ﻛـــﺮدهوه .ﭘﻪرﭼﻪﻛﺮداری ﺧﺮا ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﻗﺴـــﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﯿﮋادو ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪ ﻛﺮدﻧﯽ وهھـــﺎ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪك دهﺑ ﺋﻪوهی ﺑﯚ ﻛﺎرﺑﻪدهﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ دهرﺧﺴـــﺘﺒﺖ ﻛﻪ ﺳـــﻪردهﻣﯽ ﺑﻪراﻣﺒﻪرﻛﯽ ﻛﻮﺮاﻧﻪو ﻛﯚﻧﻪﭘﻪرهﺳﺘﺎﻧﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎﺗﻮوه .ﺧﯚش ﺑﯿﻨﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﯾﯽ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳـــﺖو ﻗﻪﻓﻘﺎز ﭼﺎوﻜﻪ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻛﻪﺑﻪ ﻛﻪوﺗﻨﻪ ﻧﺎوی ﺳـــﻪراﭘﺎی دامو دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم رژﯾﻤﻪ ﺳـــﻪرﻛﻮﺗﮕﻪرو ﺷﻪڕﺧﻮازه ﺑﻪﺗﻪواوی ﺑﻪرهو ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻮون دهﺑﺎت.
دﯾﺪاری ﮐﯚﻣﯿﺘﻪی ﮐﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎنو ﺣﯿﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﮐﺮاﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟﻪ وﺗﯽ ﺳﻮﯾﺲ
ڕﮑﻪوﺗـــﯽ ٢٠,٠٩,٢٠٠٨ھﻪﯾﺌﻪﺗﮑﯽ ﻟﻪ ﺷﺎری ﺑﯿﯿﻞ ﮐﯚﺑﻮوﻧﻪوه.ﻟﻪو دﯾﺪارهدا ﮐﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ﺣﯿﺰب وـــای ﺑﻪﺧﺮھﺎﺗﻨﯽ و ﺣﯿﺰﺑﯽ دﻤﯚﮐﺮاﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ھﻪﯾﺌﻪﺗـــﯽ ﮐﯚﻣﻪـــﻪ ﺑﺎﺳـــﮑﯽ ﺗﺮ و
ﺗﻪﺳﻪﻟﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﻪر ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﮐﺎﻧﯽ ﺣﯿﺰب ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﻣﻪﺳﺎﺋﯿﻠﻪ ﺟﯚرﺑﻪﺟﯚرهﮐﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣۆی ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﺷﻮازی ﮐﺎرﮐﺮدن ﻟﻪ دهروهی وت ﺑﯚ ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ﻣﯿﻮان ﺑﺎس ﮐﺮد.ﻟﻪو ﭘﻮهﻧﺪﯾـــﻪدا ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ﺣﯿﺰب وای ﺑﻪرزﻧﺮﺧﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪوﭼﺎوﭘﮑﻪوﺗﻨﺎﻧﻪ ﭘﺸـــﻨﯿﺎرهﮐﺎﻧﯽ ﺣﯿﺰﺑﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﺎﺷـــﺘﺮ ﭘﮑـــﻪوه ﮐﺎر ﮐـــﺮدن و دۆزﯾﻨـــﻮهی ﻣﯿﮑﺎﻧﯿﺰﻣﮑﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﯚ ﭼﺎﻻﮐﯽ ﻟﻪ وﺗﯽ ﺳـــﻮﯾﺲ ﺗﺎووﺗﻮێ ﮐﺮد .ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪردا ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸـــﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن،ﺳـــﻪرهﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﮐﯚﻣﯿﺘﻪو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪوهﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯽ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﻨـــﯽ ﮐﯚﻧﮕـــﺮهی ١٤ی ﺣﯿﺰﺑﯿﺎن ﻟﻪ ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ﺣﯿـــﺰب ﮐﺮد،ﺑﻪدوای ﺋﻪوهده ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸـــﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن داواﯾﺎن ﮐﺮد ﮐﻪ زﯾﺎﺗﺮ ھﻪوڵ ﺑﺪرﺖ ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪن و ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ دهﻧﮕﯽ
ﺧﻪﮑﯽ ﮐﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪ ﮐﯚڕ و ﮐﯚﻣﻪﻪ ﺳﻮﯾﺴـــﯿﻪﮐﺎن.ﻟﻪ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ دا ھﻪﯾﺌﻪﺗﯽ ھﻪردوﻻ ﭘﺨﯚﺷـــﺤﺎڵ ﺑﻮوﻧـــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﭼﺎوﭘﮑﻪوﺗﻨﺎﻧﻪ دهرﺑی و ﺟﻪﺧﺘﯿﺎن ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﮐﺎر و ﭼﺎﻻﮐـــﯽ ھﺎوﺑﻪش ﻟﻪ وﺗﯽ ﺳﻮﯾﺲ ﮐﺮد . ھﻪﯾﺘـــﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸـــﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ داﻧﯿﺸﺘﻨﻪدا ﭘﮑﮫﺎﺗﺒﻮون ﻟـــﻪ ﺑﻪڕـــﺰان:ﮐﺎک ﺟﻪﻣـــﺎڵ زهﻧـــﺪی ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﯽ ﮐﯚﻣﯿﺘـــﻪ،ﮐﺎک ﻣﻪﺳـــﻌﻮد ڕﻮاﺳﯽ ﺑﻪرﭘﻪرﺳـــﯽ ﭘﻮهﻧﺪﯾﻪﮐﺎن وه ﮐﺎک ﻣﻪﺣﻤﻮود وهﻧﺪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪ. وه ھﻪﯾﺌﻪﺗـــﯽ ﺣﯿـــﺰب ﭘﮑﮫﺎﺗﺒﻮون ﻟﻪ ﺑﻪڕـــﺰان:ﮐﺎک ﮐﺎﻣـــﻪران ڕهﺳـــﻮوﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﮐﯚﻣﯿﺘﻪی ﺣﯿﺰب،ﮐﺎک ﺟﻪﻻل ڕۆﺳـــﺘﻪﻣﭙﻮور،ﮐﺎک ھﯿﻮا ﺧﯚﺷﻨﻤﻪک و ﮐﺎک ﻓـــﺎزڵ و ﮐﺎک ﺣﺎﻣﯿـــﺪ ﻣﻪﮐﯿﭙﻮور ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺣﯿﺰب ﻟﻪ وﺗﯽ ﺳﻮﯾﺲ.
ﻛﯚﻣﻪﻪ ﭘﺸﻮازﯾﯽ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد ﺳــــﻪر ﻟــــﻪ ﻧﯿــــﻮهڕۆی ﺋﻪﻣــــۆ ١٦ی ﺳــــﭙﺘﻪﻣﺒﺮی ٢٠٠٨ی زاﯾﯿﻨــــﯽ رﻜﻪوﺗــــﯽ ٢٦ی ﺧﻪرﻣﺎﻧﺎﻧﯽ ١٣٨٧ی ھﻪﺗــــﺎوی ،وهﻓﺪﻜﯽ ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿــــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــــﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن ﺑﻪ ﺳــــﻪرداﻧﻜﯽ رهﺳــــﻤﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﻪ ﻧﺎوهﻧــــﺪی ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸــــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن و ﻟــــﻪ ﻻﯾﻪن ﻛﻮﻣﯿﺘــــﻪی ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪوه ﭘﺸﻮازﯾﯿﺎن ﻟﻜﺮا. ﻟﻪم دﯾــــﺪارهدا وهﻓﺪی ﻣﯿــــﻮان ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ ﺑﻪڕﺰان ﻋﻮﺳــــﻤﺎن ﺟﻪﻋﻔﻪری )ﺳــــﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸــــﺘﯽ( ،ﻣﻮﺣﺴــــﯿﻦ ﺑﺎوهﺟﺎﻧﯽ و ﯾﻮﺳــــﻒ ﺣﺎﺗﻪﻣﯽ و ﻣﺎرﯾﺎ ﻛﺎرﮔﻪر )ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ(. وهﻓــــﺪی ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸــــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ :ھﺎوڕﯿﺎن ﻋﻮﻣــــﻪر ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿــــﺰاده )ﺳــــﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸــــﺘﯽ( ،رهزا ﻛﻪﻋﺒــــﯽ )ﺟﮕــــﺮی ﺳﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸــــﺘﯽ( ،ھﺎوڕﯿﺎن ﺳﺎدق زهﻧﺪی و رهﺳﻮوڵ ﺋﻪرﻏﻪواﻧﯽ )ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧﺪی( و ھﺎوڕێ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﻓﻪرھﺎدزاده ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺟﮕﺮی ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی
ﻧﺎوهﻧﺪی .ﻟﻪ ﺳــــﻪرهﺗﺎی ﺋﻪم دﯾﺪارهدا ھــــﻪر دوو ﻻ ﻟــــﻪ ﺑﺎﺳــــﻜﯽ ﭼوﭘدا ھﻪلوﻣﻪرﺟﯽ ﺋﺴــــﺘﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼﻪﻛــــﻪ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺎن ﺗﺎوﺗﻮێ ﻛﺮد و ﺑﯿــــﺮ و راﯾﺎن ﻟﻪﺳــــﻪر دواﯾﯿﻦ روودا و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﻪﻛﺎن ﮔﯚڕﯾﻪوه. ھﻪر ﻟــــﻪ دوو ﺗﻮــــﯽ ﺋﻪم دﯾــــﺪارهدا ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ وای ﭘﺪاﮔﺮی ﻟﻪﺳﻪر ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ھﺎوﻛﺎری و ﻛﺎری ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﺎس ﻟﻪ ھﻪوــــﺪان و ﻛﺎر ﻛــــﺮدن ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوﻧﻪوهی ھﺰه ﺳﯿﺎﺳــــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن ﻛــــﺮا و ﻟﻪﻣﺒﺎرهﯾــــﻪوه زهروورهﺗــــﯽ ﻧﺰﯾﻜﺎﯾﻪﺗﯿــــﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ھﻪلوﻣﻪرﺟﯽ ﺋﺴﺘﺎدا ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮاﯾﻪوه. ﺗﻪوهرﻜــــﯽ دﯾﻜــــﻪی ﺋﻪم دﯾــــﺪاره ﻗﺴــــﻪ و ﺑﺎس ﺑﻮو ﻟﻪﺳــــﻪر ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﻪدهﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋﺮاﻧﺪا. ھﻪر دوو ﻻ وای دهرﺑﯾﻨﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚﯾــــﺎن ﻟــــﻪ ﺧﻮاﺳــــﺘﻪ رهواﻛﺎﻧــــﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﺎﺳــــﯿﺎن ﻟﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯽ
ھﻪﻧﮕﺎوی ﺟﯿﺪدی ﻛــــﺮد ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دهﻧﮕﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﻪدهﻧﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛــــﻮرد ﺑﻪ ﻧﺎوهﻧﺪهﻛﺎﻧــــﯽ داﻛﯚﻛﯿﻜﺎری ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﭘﺪاﮔﺮﯾﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺑﻪرﯾﻨﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن و ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎن ﻛﺮد ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮوان. ﺋــــﻪم دﯾــــﺪاره ﻟــــﻪ ﻛﻪشوھﻪواﯾﻪﻛﯽ
دۆﺳــــﺘﺎﻧﻪدا ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو ﺑــــﻪ ﺗﻪﺋﻜﯿﺪ ﻛــــﺮدن ﻟﻪﺳــــﻪر ھــــﻪوڵ ﺑــــﯚ درﮋه ﭘﺪاﻧــــﯽ ﻧﺰﯾﻜﺎﯾﻪﺗﯽ و ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳــــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫــــﺎت و وهﻓﺪی ﻣﯿﻮان ﺑﻪ رﺰهوه ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﻛﻮﻣﯿﺘــــﻪی ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪوه ﺑﻪڕﻜﺮان و ﻧﺎوهﻧﺪی ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪﯾﺎن ﺟﮫﺸﺖ.
دﯾﺪاری ﺳﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻛﻮردی ﺳﻮرﯾﻪ وهﻓﺪﻜــــﯽ ھﺎوڕﯿﺎﻧﯽ ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺳــــﻪرداﻧﯽ ﺑــــﺎرهﮔﺎی ﺣﯿﺰﺑﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ ﻛــــﻮردی ﺳــــﻮرﯾﻪﯾﺎن ﻛﺮد و ﻟﻪﮔــــﻪڵ ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ﺋــــﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوه. ﭘﺶ ﻧﯿﻮهڕۆی ﺋﻪﻣۆ ﭼﻮار ﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٧ی ﺧﻪرﻣﺎﻧﺎن ،ﻟــــﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی درﮋهی ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ زﯾﺎﺗــــﺮی ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻧﻮان ﺣﯿﺰﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎن، وهﻓﺪﻜﯽ ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻛﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﺒــــﻮون ﻟﻪ ھﺎوڕﯿــــﺎن :ﻋﻮﻣﻪر ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿﺰاده )ﺳﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸﺘﯽ( ،رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ )ﺟﮕﺮی ﺳــــﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸﺘﯽ( و ﻧﻪوﯾﺪ ﻣﯿﮫــــﺮاوهر ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﻛﻮﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ،ﺳﻪرداﻧﯽ ﺑﺎرهﮔﺎی ﺣﯿﺰﺑﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻛﻮردی ﺳــــﻮرﯾﯿﻪﯾﺎن ﻛﺮد ﻟﻪ ﺷــــﺎری ﺳــــﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺑﻪڕﺰان ﻋﻪﺑﺪوﻟﺒﺎﻗﺮ ﯾﻮﺳــــﻒ ﻧﻮﻨﻪری ﯾﻪﻛﺘﯿﯽ ﻛﻮردی ﺳــــﻮرﯾﻪ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ
ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن و ﺋﻪﻧﺪاﻣــــﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑــــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺣﻪﺳﻜﯚ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ رﻜﺨﺴــــﺘﻨﯽ ﺋﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪ ﻟــــﻪ ھﻪرﻢ، ﭘﺸﻮازﯾﯿﺎن ﻟﻜﺮا. ﻟﻪ ﻣﯿﺎﻧﻪی ﺋﻪم ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوه و دﯾﺪارهدا دواﯾﯿﻦ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﻮرﯾﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ھﻪر دوو ﻻوه ﺗﺎوﺗﻮێ ﻛﺮا و ﺑﺎس ﻟﻪ زهروورهﺗﯽ ھﺎوﭘﺸﺘﯿﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﻪﺷــــﻪ ﻛﺮا .ھﻪروهھﺎ
ھﻪر دوو ﻻ ﺑﯿﺮ و راﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر دۆﺧﯽ ﺋﺴﺘﺎی ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮور و ﻛﺸــــﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﺎن زاﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﻪك ھﻪﻮﺴﺘﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮی ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺧﻪﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮور رﮕﻪ ﭼﺎرهی ﮔﻮﻧﺠﺎو و ﻟﻪﺑﺎر ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪر ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺪۆزرﺘﻪوه. دۆﺧﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﺴــــﺘﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪت و ﭘﻪره ﺳــــﻪﻧﺪﻧﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ
ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪﻧــــﻪی ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن ﻟﻪو ﭘﺎرﭼﻪﯾــــﻪ و ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ ﺧﻪﻚ و زهروورهﺗــــﯽ ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺣﯿــــﺰب و رﻜﺨﺮاوه ﺳﯿﺎﺳــــﯿﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﺋﻪم ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪ ،ﺗﻪوهرﻜﯽ دﯾﻜﻪی ﺋﻪم داﻧﯿﺸﺘﻨﻪ ﺑﻮو. ھﻪروهھﺎ ﺑﺎس ﻟﻪ ھﻪوڵ دان ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوﻧﻪوه و ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــــﺘﺎن ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻪﺷﻪﻛﺎن ﻛﺮا و ھﻪر دوو ﻻﯾﻪن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺑواﯾﻪ ﺑــــﻮون ﻛــــﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازاﻧﻪی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﻪرﻛﯽ ھﻪﻣﻮو ھﺰ و رﻜﺨﺮاوه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ. ﺋﻪم دﯾﺪاره ﺑﻪ ﺑﻪﻨﯽ درﮋه ﭘﺪان و ﭘﺘﻪوﺗﺮ ﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی و ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ دوو ﻻﯾﻪن ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎت و ھﺎوڕﯿﺎﻧﯽ وهﻓﺪی ﺳــــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﻪــــﻪ ،ﺑﻪ رﺰهوه ﻟﻪ ﻻﯾﻪن وهﻓﺪی ﺣﯿﺰﺑــــﯽ ﯾﻪﻛﺘﯿــــﯽ ﻛﻮردی ﺳــــﻮرﯾﻪ ﺑﻪڕﻜﺮان.
ﺳﻪدان ھﻪﺴﻮڕاوی ﭼﺎﻻﮐﯽ ﮐﻮرد و ﺋﺮاﻧﯽ داوای ھﻪﻮهﺷﺎﻧﻪوهی ﺳﺰای ﺋﻌﺪاﻣﯽ ﭼﺎﻻﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮرد دهﮐﻪن ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﺪا ﺑﯚ ﺳــــﻪرۆﮐﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﻗﻪزاﯾﯽ ﮐﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــــﻼﻣﯿﯽ ،ھﺎﺷﻤﯽ ﺷﺎھﺮودی ،ﺳــــﻪدان ﭼﺎﻻﮐﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿــــﯽ ﮐــــــــــﻮرد و ﺋﺮاﻧﯽ داوای ھﻪﻮهﺷــــﺎﻧﺪﻧﻪهی دهﺳﺘﺒﻪﺟﯽ ﺳﺰای ﻟﻪﺳــــﺪارهداﻧﯽ ﭼﺎﻻﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮرد دهﮐﻪن. ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﯽ ﺳــــﻪرﺋﺎوهدا ﺑﯚ ھﺎﺷﻤﯽ ﺷــــﺎھﺮوودی ،ﮐــــﻪ زﯾﺎﺗــــﺮ ﻟــــﻪ ١٤٠٠ ﭼﺎﻻﮐﯽ ﺳﯿﺎﺳــــﯽ و ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿﯽ ﮐﻮرد و ﺋﺮاﻧــــﯽ واژۆﯾﺎن ﮐــــﺮدووه ،وﺮای ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ ﭘﻪرهﺋﻪﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ دهرﭼﻮون و ﺑﻪڕﻮوهﺑﺮدﻧﯽ ﺳﺰای ﻟﻪ ﺳﺪارهدان ﻟﻪ ﺳﻪراﻧﺴﻪری ﺋﺮان ،ﺟﻪﺧﺘﯽ دهﮐﻪﻧﻪوه
ﭘهوﮐﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــــﻪﺗﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﻧﺎﻣﺮۆﭬﺎﻧــــﻪ و ﺑﻪھﻨﺪﻧﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﺴــــﺎﻧﻪﮐﺎن ﺋــــﺎزاری وﯾﮋداﻧﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ و ھﻪﺳﺘﯽ ﮐﯚﻣﻪﮕﺎ دهدات. ﺋﻪو ﭼﺎﻻﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳــــﯽ و ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿﯿﺎﻧﻪ ھﻪروهھﺎ وهﺑﯿﺮ ﺳــــﻪرۆﮐﯽ دهﺳﻪﻻﺗﯽ ﻗﻪزاﯾــــﯽ ﺋﺮاﻧــــﯽ دﻨﻨــــﻪوه ﮐــــﻪ ﺟﺒﻪﺟﮑﺮدﻧﯽ ﺳــــﺰای ﻟﻪﺳﺪارهدان ھﻪڕهﺷــــﻪ ﻟﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪﮐــــﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻟﻪ ﮔﯿﺮاواﻧــــﯽ ﺳﯿﺎﺳــــﯽ دهﮐــــﻪن و ﺑﻪو ﺑﯚﻧﻪﺷﻪوه داوای ﻟﺪهﮐﻪن ﮐﻪ ﺑﻪﭘﻪﻟﻪ ﺟﺒﻪﺟﮑﺮاﻧﯽ ﺳــــﺰای ﻟﻪﺳﯿﺪارهداﻧﯽ ﺑﻪﻧﺪﮐﺮاواﻧﯽ ڕاﺑﮕﺮﺖ. ﻟﻪ ﻻﯾﻪﮐﯽ ﺗﺮهوه ﮐﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯽ دﯾﺎری
ﮐــــﻮرد ﻣﺎﻣﯚﺳــــﺘﺎ ﺷــــﺦ ﻋﯿﺰهدﯾﻨﯽ ﺣﻮﺳــــﻪﯾﻨﯽ ﻟﻪ ﭘﻪﯾﺎﻣﮑﺪا ﺑﯚ ﮔﯿﺮاواﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮو ﻟﻪ ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧﻪﮐﺎﻧﯽ ڕۆژھﻪﺗﯽ ﮐﻮردﺳــــﺘﺎﻧﺪا ،وــــﺮای دهرﺑﯾﻨــــﯽ ﭘﺸــــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟــــﻪ داﺧﻮازﯾﯿﻪﮐﺎﻧﯿــــﺎن، داواﺷــــﯿﺎن ﻟــــ دهﮐﺎت ﮐﯚﺗﺎﯾــــﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪﮐﻪﯾﺎن ﺑﻨﻦ. ”ﺷــــﺦ ﻋﯿﺰهدﯾﻨــــﯽ ﺣﻮﺳــــﻪﯾﻨﯽ“ ڕوو ﻟــــﻪ ﮔﯿﺮاواﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗــــﻮو دهﺖ ”داﺧﻮازهﮐﺎﻧﯽ ﺋﻮه ﮐﻪ ﻟﻪﺷﻪش ﺧﺎﺪا دهرﺗــــﺎن ﺑﯾﻮه ،ﻟﻪﺟﯿﮫﺎﻧــــﯽ ﺋﻪﻣۆدا ﺑﻪ ﺳــــﻪرهﺗﺎﯾﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎﻓﻪﮐﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ دهژﻣﺮدرﻦ و ﮐﻪﺳﯽ ﻟﻪﺳﻪر زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺎﮐﺮﺖ .ﺑــــﻪم ﺑﻪداﺧﻪوه ﺋﻮه وهک
ﻧﻪﺗﻪوهﮐﻪﺗــــﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳــــﻪﺗﮏ رووﺑﻪروون ﮐﻪ ھﯿﭻ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﮑﯽ ﻧﻪ ﻟﻪﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣۆ ،ﺑﻪﮑﻪ ﻟﻪو ﺑﺎوهڕهش ﮐﻪﺋﯿﺪﯾﻌﺎی دهﮐﺎت ،ﻧﯿﯿﻪ“. ﻣﺎﻣﯚﺳــــﺘﺎ ﺷــــﺦ ﻋﺰهدﯾــــﻦ ﻟــــﻪ ﻟﺪواﻧﻪﮐﻪﯾــــﺪا ،ﺑــــﻪ ﭼﻪﻧﺪ ھــــﯚوه ﮐﻪ ڕووﻧﯿﮑﺮدووﻧﻪوه ،داوا ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮوان دهﮐﺎ ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪﮐﻪﯾﺎن ﺑﻨﻦ و ھــــﻪر وهک ﺟﻪﺧﺘﯿﺸــــﯽ دهﮐﺎﺗﻪوه ”زﯾﻨﺪووﺑﻮوﻧــــﯽ ﺋﯿــــﻮهی ﻧﻪﺗــــﺮس و ﮐﯚﻨﻪدهر ﺑــــﯚ درﮋهدان ﺑﻪﺧﻪﺑﺎت ﺑﯚ ﺳﻪرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﭘﻮﯾﺴــــﺘﯿﻪﮐﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﮐﻪﻣــــﺎن ﺣﺎﺷﺎھﻪﻨﻪﮔﺮه“.
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
ﺳﯿﺎﺳﻪت
ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ١٨٣٥ی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ
dwaroj@komala.eu
ﺑﯿـﺮهوهری
٣
ھﻪﻮﯾﺴﺘﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دژ ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﺮان ﺋﺎ :دواڕۆژ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ،رۆژی ﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٧ی ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ،ﺑــﻪ ﻛــﯚی دهﻧــﮓ ﭼﻮارهﻣﯿﻦ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی دژ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﻛــﺮد ﻛــﻪ ﺗﯿﺪا داوا ﻟﻪ ﻛﺎرﺑﻪدهﺳﺘﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ﻛﺮاوه، ھﻪﺳﺘﯿﺎرﺗﺮﯾﻦ ﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﻪی ھﻪﭙﻪﺳﺮﺖ. دهرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ١٨٣٥ﺑﻪ دوای راﭘﯚرﺗﯽ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺑﻪرادﻋﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ وزهی ﺋــﻪﺗــﯚﻣــﻪوه دــﺖ ﻛــﻪ ﺳــﻪﺑــﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﺋﺎراﺳﺘﻪی ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻛﺮدﺑﻮو .ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪﯾﺎن ﺑﻪ زاﻤﺎﻧﻪو ﻓﯿﺘﻨﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ دژ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﺎوﻟﺒﺮدو ﺋﯿﺪاﻧﻪﯾﺎن ﻛﺮد. ﻟﻪ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻜﻪی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ داوا ﻟﻪ ﺋﺮان ﻛــﺮاوه ﻛﻪ ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﻪﯿﻨﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﭘﺎﺑﻪﻧﺪ ﺑﺖو داواﻛﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﯚرای ﺣﻮﻛﺎﻣﯽ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ وزهی ﺋﻪﺗﯚم، ﺳــﻪﺑــﺎرهت ﺑــﻪ راﮔــﺮﺗــﻨــﯽ ﭘﯿﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋــﯚراﻧــﯿــﯚم ،ﺟﺒﻪﺟ ﺑــﻜــﺎت .ﺋﻪم ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ھﻪروهھﺎ ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﭼﺎرهﺳﻪرﻜﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﺨﻮازﻧﻪ دهﻛﺎﺗﻪوه ﺑﯚ ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ﺋﺮان ،ھﻪروهھﺎ ﺋﺮان ﭘﺎﺑﻪﻧﺪ دهﻛﺎت ﺗﺎ ﺑﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺳ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪ ﭘﺸﻮوهﻛﻪی ﺋﻪو ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪ رهﭼﺎوﺑﻜﺎت. دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﻪم ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ﺑﻪ ﻧﺎواﻗﯿﻌﯽ ﻧﺎوﻟﺪهﺑﻪنو دهﻦ دهﺳﺘﻮهرداﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﻪﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ﺋﺮان ﺑــﻪ ﭘــــﭽــﻪواﻧــﻪی ﺋــﻪرﻛــﻪﻛــﺎﻧــﯽ ﺋــﻪو ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪﯾﻪ .ﺣﺎﻛﻤﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ھﻪروهھﺎ ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪردهواﻣﺒﻮوﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺮۆژه ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎن دهﻛﻪﻧﻪوهو ﺋﻪوه ﺑﻪ ﻣﺎﻓﯽ ﺣﺎﺷﺎھﻪﻨﻪﮔﺮی ﺧﯚﯾﺎن دهزاﻧﻦ. ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ١٨٣٥ﻛﻪ ﭼﻮارهﻣﯿﻦ ﺑــﯾــﺎرﻧــﺎﻣــﻪی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﯚ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﺮاﻧﻪ ،ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺑﻪ ﺋﻪوه ﻧﻪﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻮروﭘﺎ دهﯾﺎﻧﻪوﯾﺴﺖ، ﺑﻪم ﺑﻪ ھﯚی دژاﯾﻪﺗﯽ ﭼﯿﻦو روﺳﯿﺎ
ﻟﻪﮔﻪڵ ﺳﻪﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳﺰای زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﺮان ،ﺑﻪم ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ واﺷﯿﻨﮕﺘﯚن ﺋﻪم ﺑﯾﺎره ﺑﻪ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دژ ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﺮان ﻧﺎوﻟﯿﺪهﺑﻪن. دهﺳـــﻪﺗـــﺪاراﻧـــﯽ ﻣــﯚﺳــﻜــﯚ ﭘﺸﺘﺮ راﯾﺎﻧﮕﻪﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻛﻪ دژی ھﻪرﭼﻪﺷﻨﻪ ﺳﻪﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳﺰاﯾﻪﻛﻦ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﺮاﻧﺪا، ﺑــﻪھــﯚی ﺑــﻪردهواﻣــﺒــﻮوﻧــﯽ ﺑــﻪرﻧــﺎﻣــﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﻪﯾﻪوه ،ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ وﺗﻪ ﺑﮋی وزهﯾﺮی دهرهوهی روﺳﯿﺎ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻛﻪ ﻧﻮﻨﻪری ﺋﻪو وﺗﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﺷﻪش وﺗﯽ زﻟﮫﺰی ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﺎﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﭘﯽ ﻟﻜﺪاﻧﻪوهی روﺳﯿﺎ ،ﻣﯚﺳﻜﯚ ﺑﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻧﺎزاﻧﺖ ﻛﻪ ﺋﺎﺑﻠﯚﻗﻪﯾﻪﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﺮاﻧﺪ ﺑﻪﺳﻪﭘﻨﺪرﺖ. ﭘﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو روﺳﯿﺎ ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﺎردی ﺗﻜﻪوﺗﻮوه، واﺗــﻪ ﻟﻪ ﭘﺎش ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﮔﻮرﺟﺴﺘﺎنو ھﺮﺷﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ روﺳﯿﺎ ﺑﯚ ﺳﻪر ﺋﻪو وﺗﻪو ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ
ﻟﻪ ﮔﻮرﺟﺴﺘﺎن .ﺋﻪوهی ﻟﻪم ﻧﻮهﻧﺪهدا ﻟﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪ رازیو ﺧﯚﺷﺤﺎڵ ﺑﻮو، دهﺳــﻪﺗــﺪاراﻧــﯽ ﻛــﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑــﻮون ﻛﻪ ﭼــﺎوڕــﯽ ﺋــﻪوهﯾــﺎن دهﻛــﺮد ﺋﻪم ﻛﺸﻪﯾﻪ ﺑﺒﺘﻪ ھﯚی ﺗﻜﭽﻮوﻧﯽ ﭘﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ واﺷﯿﻨﮕﺘﯚنو ﻣﯚﺳﻜﯚو رژﯾﻤﯿﺶ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی روﺳﯿﺎو ﭼﯿﻦ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺘﻪوه. ﺑﻪم ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﺋﻪم دوو زﻟﮫﺰهی ﺟﯿﮫﺎن ﻟﻪ ھﻪر ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﺪا ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮﯾﺎن ﻧﺰﯾﻚ دهﻛﺎﺗﻪوه. ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯚ ﺋﻪوهی روﺳﯿﺎی ﺧﺎوهن ﻣﺎﻓﯽ ﭬﺘﯚ رازی ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ﺋﯿﻤﺰای ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﻜﺎت، ﻗﺎﺋﯿﻞ ﺑﻮو ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ١٨٣٥دا ھﯿﭻ ﺳﺰاﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﺮاﻧﺪا ﻧﻪﺳﻪﭘﻨﺖ ،ﺗﺎ ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ ﺑﻪ وﺗــﻪی ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ ﺋﻪم ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی وهك ھﻤﺎی ھﺎودهﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯽ ﺋﺮان ﭘﻪﺳﻪﻧﺪ ﺑﻜﺮﺖ. ﻟــﻪ راﺳــﺘــﯿــﺪا وﺗــﻪﻛــﺎﻧــﯽ ﺳﺮﮔﺌﯽ
ﻻورۆف ،وهزﯾﺮی دهرهوهی روﺳﯿﺎ ،ﻟﻪ دﯾﺪارﻜﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎﻧﺪۆﻟﯿﺰا راﯾﺲ ،ھﺎوﺗﺎ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯿﯿﻪﻛﻪی ،ﺧﯚی ھﻤﺎﯾﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎو روﺳﯿﺎ ﺳﻪرﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮانو ﻛﻮرهی ﺑﺎﻛﻮر ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯿﺎن ھﻪﯾﻪو ﺷﻪڕی ﮔﻮرﺟﺴﺘﺎن ﻟﻪم ﭘﻮهﻧﺪهدا ھﯿﭻ ﻛﺸﻪﯾﻪﻛﯽ دروﺳﺖ ﻧﻪﻛﺮدهوه ،ھﻪروهھﺎ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺋــﻪوه ﺑــﻮوه ﻛﻪ ﺋــﻪم دوو زﮫﺰهی ﺟﯿﮫﺎن ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻨﻮردار رادهﮔــﺮن ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋــــﺮانو ﻛـــﻮرهی ﺑــﺎﻛــﻮر .دهرﻛــﺮدﻧــﯽ ﺧﺮای ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ١٨٣٥ﯾﺶ ﺑﻪ دوا داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﻪﻛﻪی ﻻورۆفو راﯾــﺲ ،ﻟﻪ راﺳﺘﯿﺪا ﺟﻪﺧﺘﻜﺮدﻧﻪوهﯾﻪك ﺑﻮو ﻟﻪﺳﻪر ﺋــﻪو راﺳﺘﯿﯿﻪی ﻛﻪ دهﺑﺖ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﻪﺑﺎرهت ﻟﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺷــﻪش زﻟﮫﺰی ﺟﯿﮫﺎن ﺗﻮﺷﯽ ھﯿﭻ راڕاﯾﯿﻪك ﻧﻪﺑﺖ. ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋــﺎﺳــﺎﯾــﺶ ﻟــﻪ ﻣــﺎوهی دوو ﺳــﺎــﯽ راﺑـــــﺮدوودا ﺳـــﻪرهڕای ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺳ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ژﻣﺎره ١٧٤٧ ،١٧٣٧و ١٨٠٣ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺳﻪﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳﺰای ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ﺑﻪﺳﻪر ﺋﺮان، ھﻪروهھﺎ ھﻪوﯽ ﺋﻪوهی داوه ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺴﺘﻨﻪڕووی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﭘﺸﻨﯿﺎرو ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزی ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ،ﺋﺮان ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﻪی ﭘﺎﺷﮕﻪزﺑﻜﺎﺗﻪوه. ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﺋــﺎﺳــﺎﯾــﺶ ﻟــﻪ ﻛـــﯚﻣـــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ وهﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﯿﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﯚراﻧﯿﯚﻣﻪ، ﺑــﻪم رژﯾــﻢ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﻪﯾﻪ ﺋــﻪوهدهﻛــﺎت ﻛــﻪ ﻣــﻪﺑــﻪﺳــﺘــﯽ ﺋـــﻪو ﺑــﻪرﻧــﺎﻣــﺎﻧــﻪی ﺋﺎﺷﺘﺨﻮازاﻧﻪﯾﻪ ،ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﺶ ﭘــﺎش ﺳــ ﺳــﺎڵ ھﺸﺘﺎ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺑﻪو ﺑﺎﻧﮕﻪﺷﺎﻧﻪی رژﯾﻤﯽ ﺗﺎران ﻗﻪﻧﺎﻋﻪت ﺑﻜﺎت. ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪی ﺋﻪم دواﯾﯿﻪش ﺋﻪوهی ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﺋﻪﺗﯚﻣﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ،ﺧﻮاﺳﺘﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ ،ھــﻪروهھــﺎ ﺋــﻪوهﯾــﺶ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ روﺳﯿﺎو ﭼﯿﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﻗﯽ ھﺰهﻛﺎن ،ﺳﻪﺑﺎرهت ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﺮان ،ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺷﻮهی ﺑﻪرﺧﻮردﻛﺮدﻧﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﯾﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪدا.
ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﮏ ﻟﻪ ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ ﺑﯚ
ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪی ﭘﺸـــﺘﮕﺮی ﻟـــﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﺑﺎﺷـــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪدرـــﮋهی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺧﯚﯾـــﺪا ﺑـــﯚ ﭘﺸـــﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗـــﻦ ﺑﻪﻧﻜﺮاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﺪهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟﻪ ژﺮ دوروﺷﻤﯽ ”رهﻧﮕﯽ ﻣﺮدن ﺑﺴـــﻧﻪوه ﺋﻪوان ھﺎوڕهﻧﮕـــﯽ ﺋﺎزادﯾﻦ“ ﻟﻪ رۆژی ﯾﻪﻛﺸـــﻪ هﻣـــﻪ ٢١٩٢٠٠٨ﻟﻪ ﺷـــﺎری ھﻪوﻟﺮ ﻟﻪ ﺑـــﻪردهم ﺑﺎرهﮔﺎی ﻧﻪﺗـــﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮوهﻛﺎن رﭙﻮاﻧﻜﯽ ھﻤﻨﺎﻧﻪی ﺑﻪرﭘﺎ ﻛﺮد ،ﻛﻪ ﺗﯿﺪا زۆرﺑﻪی ﭘـــﺎرتو رﻜﺨﺮاوه ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدﻧﯽو ﺧﯚﯾﻨﺪﻛﺎراﻧـــﯽ ھﻪر ﭼـــﻮار ﭘﺎرﭼﻪی ﻛﻮرﺳـــﺘﺎنو ﻛﻪﺳـــﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدهﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧـــﯽ ھﻪر ﭼـــﻮار ﭘﺎرﭼﻪی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪﺷـــﺪاری ﺑﻪرﭼﺎوﯾـــﺎن ھﻪﺑﻮو. ﺑﻪرﻧﺎﻣـــﻪی رﭙـــﻮان ﺳـــﻪرهﺗﺎ ﻟـــﻪ ﭼﻮاڕﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﻛﻪﺧﺎﻧـــﻪی ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ھﻪﻟﺮ ﻟﻪ ﻧﺰﯾﻚ ﭘﺎرﻛﯽ ﺷـــﻪھﯿﺪ ﺳﺎﻣﯽ ﺋﻪﺑﺪوﻟﺮهﺣﻤﺎن ﺑـــﯚ ﺑﻪردهﻣﯽ ﺑﺎرهﮔﺎی ﻧﻪﺗـــﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮوهﻛﺎن دهﺳـــﺘﯽ ﭘﻜﺮدو دواﺗﺮ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوان ﻟﻪ ﺑﻪردهم دهرﮔﺎی ﻧﺎوهﻧـــﺪی ﻧﺎوﺑﺮاو ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهو ﭘﺮۆﮔﺮﻣﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪ ﻛﻪ ﭘﺸـــﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاﺑـــﻮو ﺑـــﻪ ﺷـــﻮهی ﻓﻪرﻣﯽ
دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدو ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺎری ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪوه“ ﻋﻪﺗـــﺎ ﺟﻪﻣﺎـــﯽ“ ﺧﻮﻨﺪراﯾﻪوه.ﭘﺎﺷـــﺎن ﯾﺎداﺷﺘﻨﺎﻣﻪﯾﻪی ﻛﻪ ﭘﺸـــﺘﺮ ﺑﻪ ٥زﻣﺎﻧﯽ) ﻓﻪراﻧﺴﯽ، ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺴـــﯽ ،ﻋﻪرﺑﯽ ،ﻓﺎرﺳﯽو ﻛﻮردی( ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪوه ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮاﺑﻮوو ﺑﯚ زﯾﺎﺗـــﺮ ﻟـــﻪ ١٠٠٠ﻧﺎوهﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ رهواﻧﻪ ﻛـــﺮا ﺑﻪ دوو زﻣﺎﻧـــﯽ ﻛﻮردیو ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺴﯽ ﺧﻮﻨﺪراﯾﻪوه. دواﺗﺮ ”ﺋﻪﻣﺠﻪدی ﺣﺴﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ“ ﺑﺮای ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاوی ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮو ”ﺋﻪﻧﻮهر ﺣﻮﺳﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ“ ﻛﻪ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻟﻪ ﺳـــﺪارهداﻧﯽ ﺑﻪﺳـــﻪر دا ﺳـــﻪﭘﺎوه ،وﺗﺎرﻜـــﯽ ﺑﻪ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﯽ ﺧﯚیو ﺑﻪﻧﺪﻛﺮاوان ﭘﺸـــﻜﻪش ﺑﻪ ﺋﺎﻣﺎده ﺑـــﻮوان ﻛﺮدو ﺗﯿﺎﯾﺪا داوای ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎنو ﻧﺎوهﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪدهﻧـــﯽو ﭼﺎﻻﻛﺎﻧـــﯽ ﻣﺎﻓـــﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻧﺎوﺧﯚیو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻛﺮد :ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑـــﯚ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧـــﯽ ﺑﺎرودۆﺧـــﯽ ﻧﺎﻪﺑﺎری ﺑﻪﻧﻜـــﺮاوانو دهﻧﮕـــﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﮔﯚی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿـــﺎن ﭼﺗﺮ ﺑﻜﻪﻧﻪوه ﺑﯚ ﺋﻪوه ﮔﯚﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻪر ﺗﺎران زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜﺮێ ﺑﻪﻜﻮو دهﺳﻪﺗﺪاراﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ داﺧﻮازی ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮوان ﺟﺒﻪﺟ ﺑﻜﺎتو ﮔﯚﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺑﻜﺎﺗﻪوه.
ﻛﯚﻣﯿﺘﻪ ﻟﻪ درﮋی ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا راﭘﯚرﺗـــﯽ ﻛﺎری ﺧﯚی ﻛـــﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﺒﻮو ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞو ﻣﻪﺑﻪﺳـــﺖ ﻟـــﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪو ﺷـــﻮازی ﻛﺎرﻛﺮدنو ھﻪروهھﺎ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺧﯚی ﭘﺸﻜﻪش ﺑـــﻪ ﺑﻪﺷـــﺪارﺑﻮوان ﻛـــﺮدو زﯾﺎﺗـــﺮ ﻟﻪو راﭘﯚرﺗﻪدا ﺟﻪﺧﺖ ﻟﻪﺳـــﻪر ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚی ﺑـــ ﻻﯾﻪﻧــــــــــــــﯽ ﻛﻮﻣﯿﺘﻪﻛﻪ ﻛﺮاوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ژﻣﺎرهﯾﻪك رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس، ﭼﺎﻻﻛـــﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ،ﺗﻪﻧﯿـــﺎو ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﭘﺸـــﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨـــﯽ ﺑﻪﻧﻜﺮاواﻧﯽ ﻣﻪدهﻧﯽو ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان داﻣﻪزراوه. ھـــﺎوﻛﺎت ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﺑﻪڕـــﻮه ﭼﻮوﻧـــﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﭘﺸـــﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪﻧﻜﺮاواﻧﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟﻘﯽ ﺑﺎﺷـــﻮور ،دوو ﻛﻪس ﻟـــﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋـــﻪو ﻛﯚﻣﯿﺘﻪﯾﻪ ﺑـــﻪ ﻧﻮﻨﻪراﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﺷـــﺪارﺑﻮوان ﻟﻪ ﻧﺎو ﺑﺎرﮔﺎی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﻛﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ”ﻣﺎرك روﺗﮕـــﺮز“ ﺑﻪڕﻮهﺑـــﻪری ﺋﻪو رﻜﺨﺮاوهﯾـــﻪ ﻟﻪ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎنو ”ﻣﺎرﺗﯿـــﻦ ﺑﯚﻧﺴـــﺘﺪ ”ﻧﻮﻨـــﻪری ﻛﯚﻣﯿﺴـــﺎرﯾﺎی ﺑـــﺎی ﻣﺎﻓـــﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ھﻪﻣﺎن رﻜﺨﺮاوهﯾـــﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهو ﻟﻪو ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪدا ﯾﺎدﺷﺘﻨﺎﻣﻪی ﻛﯚﻣﯿﺘﻪ ﺑﻪ ﺋﻪو دوو ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪ ﻛﺮا.
ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﺮه ﭘﻮﯾﺴـــﺘﻪ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪ وه ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪر ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎی ﺧﯚﭘﺸـــﺎﻧﺪاﻧﻪﻛﻪوه ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﻨﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪ ،ژﻣﺎرهﯾﻪﻛـــﯽ ﺑﻪرﭼـــﺎو ﻟـــﻪ ھﺰهﻛﺎﻧـــﯽ ﺋﺎﺳـــﺎﯾﺶو ﭘﯚﻟﯿﺴـــﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﻪرﻛﯽ ﭘﺎراﺳـــﺘﻨﯽ ﺧﯚﭘﺸـــﺎﻧﺪاﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑـــﻪ ﺋﻪﺳـــﺘﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮوو ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ رﻚ وﭘﻚ ﺋﻪرﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺟﺒﻪﺟ ك ردو دهﺑﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻣﺎﻧﺪوو ﺑﻮوﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦو دهﺳﺘﺨﯚﺷﯿﺎن ﻟﺒﻜﻪﯾﻦ. ﯾﻪﻛـــﻚ ﻟﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﻛﻪ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎری ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺖ ﻛﺮدﻧﯽ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚیو ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﻮو ،ﺑـــﯚ ﺋﻪوهی داﺧﻮازﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮوان ﺑﻪ ﮔﯚی ای ﮔﺸﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﮕﻪﻨﻦو ﻧﺎوهﻧﺪهﻛﺎﻧـــﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤو ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﺋـــﺎﮔﺎدار ﺑﻜﺮﻨﻪوه. ﺋـــﻪوهش زﯾﺎﺗـــﺮ ﭘﺸـــﺘﮕﺮﻣﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑـــﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧـــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﺑﻪﺧﺸـــﯽ، ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮوﻧـــﯽ ژﻣﺎرﯾﻪﻛـــﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﻟﻪ دهزﮔﺎﻛﺎﻧـــﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧـــﯽ ﻧﺎوﺧـــﯚیو دهرهﻛﯽ ﺑﻮو. ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾـــﺪا وﺗﻪﺑﮋاﻧـــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪ ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﺑـــﯚ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧـــﺪن داﺧـــﻮازی ﻣﺎﻧﮕﺮﺗـــﻮوانو ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﻛﺎری ﯾﺎن ﺧﺴﺘﻪڕو.
ﮔﯚﺷﻪﯾﻪﮐﻪ ھﻪرﺟﺎرهو ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪﯾﻪﮐﯽ ﮐﯚﻣــــــــــــــــــــــــــــﻪﻪ دهﯾﻨﻮﺳﺖ
ﺑﯿﺮهوهرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ
ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻋﻪﺑﺪو ﺳﻪﻋﯿﺪی
ﺑﻪﺷﯽ ١ ﺳﺎﻧﯽ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯽ ﻣﻦ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٣٥٦ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻛﺎك ﺣﻪﻣﻪ ﺣﺴﻪﯾﻨﯽ ﻛﻪرﯾﻤﯽ ﻟﻪ ﻣﯿﺮﺋﺎوا ﺋﺎﺷﻨﺎﺑﻮومو زۆر ﭘﻜﻪوه دۆﺳﺖو رهﻓﯿﻖ ﺑﻮوﯾﻦ .ﻟﻪﺑﺎرهی ﺑﯿﺮوﺑﺎوڕ ﻛﯚﻣﻪﻪی ﻣﺎرﻛﺲ ﻟﯿﻨﯿﻨﯿﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﻛﻪﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻮوم ﺋﻪو ﻣﻨﯽ ﺑﻪوه ﺋﺎﺷﻨﺎ ﻛﺮد، دواﯾﯽ ﻛﻪ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﻚ دژی رژﯾﻤﯽ ﭘﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪﻧﻪورۆزی ﺳﺎﯽ ٥٦ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﻟﻪ ﺗﻪورﺰ ﺗﭙﻪڕی ،ﺷﻪھﯿﺪﺣﻪﻣﻪﺣﺴﻪﯾﻦ ﺑﯾﺎرﯾﺪا ﻛﻪ ﺑﯚ ﺳﻪﻗﺰ ﺑﮕﻪڕﺘﻪوهو ﮔﻪڕاﯾﻪوه ﺑﯚﺳﻪﻗﺰ ،ﻣﻦ زۆرم ﺋﯿﺴﺮار ﻟﻜﺮد ﻛﻪ ﻧﻪڕواتو ﻟﺮهدا ﭘﻜﻪوه دهﻣﻨﯿﻨﻪوهو ﻟﻪﺳﻪردهﺷﺖو ﭘﯿﺮاﻧﺸﺎر ﭼﺎﻻﻛﯽ دهﻛﻪﯾﻦ .ﺑﻪﻻم ﺋﻪو ﺑﯾﺎرﯾﺪا ﺑﮕﻪرﺘﻪوه ،ﺋﯿﺘﺮ ﺷﻪھﯿﺪﺣﻪﻣﻪﺣﺴﻪﯾﻦ ﮔﻪڕاﯾﻪوهو ﻟﻪﺳﻪﻗﺰ ﻟﻪ ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷﺎرهواﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﺎره ﺷﻪھﯿﺪﻛﺮا. ﻟﻪ ﭘﺎش ﺋﻪوه ﻣﻦ ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚم ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی ﺳﻪردهﺷﺖو ﭘﯿﺮاﻧﺸﺎر ﺑﻪردهوام ﺑﻮوم .ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪدا ﺣﻪﻣﻪﺳﻮورﻚ ﺑﻮوﺧﻪﻜﯽ ﺑﯚﻛﺎن ﺑﻮو ،ﺣﻪﻣﻪﺳﻮورھﺎت ﺑﯚﻻدﯿﻪك ﺑﻪﻧﺎوی ﺋﻪﻮهﺗﺎن ﻛﻪ ﺋﻪﺧﯿﺮ دﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﻮو ،ﺋﺎوﯾﯿﻪﻛﯽ ﺳﻪرﺳﻨﻮرﺑﻮو ﻛﻪ ﭘﺎدﮔﺎنوﺋﻪواﻧﻪﺷﯽ ﻟ ﺑﻮو .ﺣﻪﻣﻪ ﺳﻮور ﻟﻪ ﺋﻪﻮهﺗﺎن ﺑﻮو، ﺑﻪﻻم ﺑﻪﺷﻮﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪھﻨﯽ ،ﻧﻪﯾﺎﻧﺪهﻧﺎﺳﯽ ،ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ دهوﻪﺗﯽ ﺷﺎﯾﺶ ﺋﻪوهﺑﻮو ﻛﻪ ﺷﻞ ﺑﺒﻮو ،ﺋﺎزاری ﺧﻪﻜﯿﺎن ﻧﻪدهداودهﺳﺘﯿﺎن ﺑﯚﻛﻪس ﻧﻪدهﺑﺮد .ﺋﻪوﺟﺎر ﺣﻪﻣﻪﺳﻮورھﺎتو ﺑﺮادهرﻜﯽ ﻛﻪﻣﺎن ھﻪﺑﻮوﺑﻪﻧﺎوی ﻣﺎﻣﯚﺳﻦ ﻟﻪدﻨﯚﻛ ﺑﻮو، ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ٤٦و ٤٧ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯽ رهزاﯾﯿﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎك ﺳﻪﻻﺣﯽ ﻣﻮھﺘﻪدیو ﻛﺎك ﻣﺤﻪﻣﻪدی ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯽ زاده ﺑﻮو ،ﺧﻮﻻﺳﻪ ﺑﻮوﯾﻦ ﺑﻪ٣ﻛﻪسو دهﺳﻤﺎن ﻛﺮدﺑﻪﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ .ﭘﺎش ﻣﺎوهﯾﻪك ﻛﺎك ﻋﻮﻣﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿﺰاده ھﺎت ﺑﯚ ﻣﯿﺮﺋﺎواو ﻟﻪوێ ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪ ﭘﺎڵ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﭼﻮوﻧﻪﻧﺎو ﺧﻪﻚ ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻛﺎر ﺑﻠﻮوك ﺑی ﺑﻮو .ﻟﻪوێ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎك ﻋﻮﻣﻪر ﺑﻮوﯾﻦ ﺑﻪﺑﺮادهرو ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺎروﺑﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪو ﭼﺎﻻﻛﯿﻤﺎن ﻟﻪو ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪو ﺑﺎﻗﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﺎن ھﺎوﻛﺎرﯾﻤﺎن دهﻛﺮد. ھﻪرﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪﻧﻪدا ﺑﻮو ﻛﻪ رژﯾﻤﯽ ﭘﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ روﺧﺎو ﺧﻪﻚ ﻟﻪﺷﺎرو ﺷﺎرۆﭼﻪﻛﺎﻧﺪا دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪر ﻧﺎوهﻧﺪی ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺷﺎدا ﮔﺮت .ﻟﻪو ﺳﻪروﺑﻪﻧﺪهدا رۆژﻜﯿﺎن ﻣﺎم وﺳﻦ ھﺎت ﺑﯚﻻی ﻣﻦو وﺗﯽ ﻣﻦ ﺑﺮادهرﻚ دهﻧﺎﺳﻢ ﺑﻪﻧﺎوی ﺳﻪﯾﺪﺑﺮاﯾﻤﯽ ﻋﻪﻟﯿﺰاده ﻟﻪﭘﺎدﮔﺎﻧﯽ ﺳﻪردهﺷﺘﻪ ،ﺋﻪﮔﻪرﺗﯚ ﻣﻪﺟﻤﻮوﻋﻪ ﺧﻪﻜﻚ ﻛﯚﺑﻜﻪﯾﺘﻪوه ﺋﻪو ﺑﺮادهره ھﻪرﭼﻪﻧﺪ ﭼﻪكوﭼﯚﻤﺎن ﺑﻮﺖ دهﻣﺎﻧﺪاﺗ .ﺳﻪﯾﺪﺋﯿﺒﺮاﯾﻢ ﺋﻪوﻛﺎت ﻟﻪﭘﺎدﮔﺎن ﺧﯚی ﺷﺎردﺑﻮوهوه ﭘﺎدﮔﺎﻧﻪﻛﻪش وردهورده ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺧﻪﻜﻪوه دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﺳﻪردا دهﮔﯿﺮا .ﺳﻪﯾﺪﺑﺮاﯾﻤﯿﺶ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ﭘﺶ ﻟﻪوهی ھﻪﻣﻮو ﭼﻪﻛﻪﻛﺎن ﻟﻪدهﺳﺖ ﺑﭽﺖ ،ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﻜﺎت ﺑﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪو ﭼﻪك ﭼﯚﻧﻪ .ﻣﻨﯿﺶ وﺗﻢ زۆرﺑﺎﺷﻪ ،ﺷﻪوﺑۆﯾﻦ ،ﺑﻪم ﻣﺎموﺳﻦ ﺗﻪﻗﻪﻣﺎن ﻟ ﻧﻪﻛﻪن. وﺗﯽ ﻧﻪ ﺋﻤﻪ ﻟﻪﺷﻮﻨﻜﻪوه دهڕۆﯾﻦ ﻛﻪ ﻧﯿﮕﺎﺑﺎﻧﯽ ﻟ ﻧﯿﯿﻪ. ﺧﻮﻻﺳﻪ ﺷﻪوﻚ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ٢٢ﻛﻪﺳﻤﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺮد ﺑﻪرهو ﭘﺎدﮔﺎن رۆﯾﺸﺘﯿﻦو ﻟﻪوێ ﻛﺎك ﺳﻪﯾﺪ ﺋﯿﺒﺮاﯾﻢ ٢٢ﭼﻪﻛﯽ ژ ٣ی ﭘﺪاﯾﻦو ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﻣﺎن ھﻨﺎﻣﺎﻧﻪوه .ﺋﯿﺘﺮ ﻟﻪدوای ھﺎﺗﻨﻪوهﻣﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎك ﻋﻮﻣﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿﺰادهو ﭼﻪﻧﺪ ﺑﺮادهرﻜﯽ دﯾﻜﻪدا ﻟﻪ ﻧﻪورۆزی ﺳﺎﯽ ،١٣٥٨ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻣﻘﻪڕی ﻛﯚﻣﻪﻪﻣﺎن ﻟﻪﻣﯿﺮﺋﺎوا ﻛﺮدهوهو ﻟﻪ دوای ﺋﻪوهش دهﺳﺘﻤﺎن ﻛﺮدﺑﻪھﻪﺴﻮوڕانوﺋﺎﮔﺎﻛﺮدﻧﻪوهی ﺧﻪﻚ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪورﻛﺎنوﺳﻪردهﺷﺖوﻣﻪﻧﮕﻮڕ .ﻛﺎﺗﻚ ﻣﻘﻪڕهﻛﻪﻣﺎن ﻛﺮدهوه ﺧﻪﻚ زۆرﯾﺎن ﭘ ﺳﻪﯾﺮﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهی ﻣﻦ ﻟﻪﺑﻨﻪﻣﺎﻪﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪورهﺑﻮوم، ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﻛﻪ ﺳﻪر ﺑﻪﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻮونو ﺣﻪزﯾﺎن ﺑﻪوه ﻧﻪدهﻛﺮد ﺋﻪو ﻣﻘﻪڕه ﻟﻪوێ ﺑﻜﺮـﺘﻪوه ،ﻧﻪﯾﺎﻧﺪهوﺮا ﺑﻪرﻣﺎن ﭘ ﺑﮕﺮن .ﻣﻦ ﺑﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻪ ﻋﺮاق ﭘﺸﻤﻪرﮔﺎﯾﻪﺗﯿﻢ ﻛﺮدﺑﻮوو ﻟﻪ ﺑﺎری ﻧﯿﺰاﻣﯿﻪوه ﺷﺎرهزاﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﻢ ﺑﻮو، ﻛﯚﻣﻪﻪ ﭼﻪن ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻧﺎرد ﺑﯚ ﻻی ﺋﻤﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی دهورهﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ ﺑﺒﯿﻨﻦو ﺧﯚﻣﺎن ﺗﻪﯾﺎرو ﺋﺎﻣﺎدهی ھﻪرﭼﻪﺷﻨﻪ ﺷﻪڕو ﭘﻜﺪاداﻧﻚ ﺑﻜﻪﯾﻦ. ﻟﻪوﻛﺎﺗﻪدا ﻛﺎك ﻋﻮﻣﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿﺰاده ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺗﻪﺷﻜﯿﻼﺗﻪوه ﺑﯚ ﻛﺎری ﺗﻪﺷﻜﻼﺗﯽ ﺑﯚ ﺷﺎری ﺗﻪورﺰ ﻧﺮدراو ﺑﻪ ﺟﮕﺎی ﺋﻪو ﻛﺎك ﺣﻪﻣﻪﺳﻮور ھﺎﺗﻪ ﻣﯿﺮﺋﺎوا ،ﻛﺎك ﺣﻪﻣﻪﺳﻮور ﺧﻪﻜﯽ ﺑﯚﻛﺎن ﺑﻮو و ﺋﯿﺴﺘﺎش ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺰﻣﯽ ﻛﺮﻜﺎرﯾﯿﻪو ﻟﻪ ﺋﻪﺳﺪا ﺣﻮﺳﯿﻨﯽ ﻧﺎوه .ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﯽ ٥٨ﻛﻪ ﺋﻪو ﻛﺎت ﻛﯚﻣﻪﻪ زۆر ﺑﻪھﺰ ﺑﺒﻮو و ﻟﻪ ﻟﻪﺳﻪردهﺷﺖو دﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهوروﺑﻪری ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﻘﻪڕی ﻛﺮدﺑﻮوهوه، ﺋﻤﻪش ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎك ﺣﻪﻣﻪﺳﻮور ،ﻣﻪﻗﻪڕﯾﻜﻤﺎن ﻟﻪ دﮫﺎﺗﻚ ﺑﻪﻧﺎوی ھﺎو ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی ﺳﻪردهﺷﺖ ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﻋﻪﻟﯽ ﺋﯿﺪاﯽ ﺑﯚ ﺑﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﺑﻪﺷﯽ ﺋﻪوێو ﻧﺎوﭼﻪ ی ﺳﻪردهﺷﺖو ﻣﻨﯿﺶ وهﻛﻮو ﻣﻪﺳﺌﻮوﻟﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯽ ﻣﻪﻗﻪڕهﻛﺎﻧﯽ ”ﺑﯚﻣﺎن“و ﻣﯿﺮﺋﺎوا ﺑﻮوم. ﺑﻪدوای ﺷﻪھﯿﺪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎك ﻓﻮﺋﺎدو ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﯽ ١٣٥٨ﻛﯚﻣﻪﻪ ھﺰو ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﭘﻪﯾﺪاﻛﺮدﺑﻮو ،ﻟﻪو ﺳﻪردهﻣﻪدا ﺧﻪﻜﯿﻜﯽ زۆری ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻪ ،ﻣﻪرﯾﻮان ،ﺑﻮﻛﺎن ،ﺳﻪردهﺷﺖ ،ﺑﺎﻧﻪ ،دﯾﻮاﻧﺪهرهو ﻣﻪھﺎﺑﺎدهو ھﻪﻣﻮو ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ھﻨﺎو ﻟﻪ ﮔﯚڕهوﻣﻪر دهورﯾﻪﻛﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯿﻤﺎن ﻛﺮدهوه ،ﺋﻪو دهوره ﻧﯿﺰاﻣﯽو ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﻣﺎوهی ﻣﺎﻧﮓو ﻧﯿﻮﻚ ﺗﺎ دوو ﻣﺎﻧﮓ درﮋهی ھﻪﺑﻮو ،ﺋﻪوﻛﺎت ﻛﻪﺳﻚ ھﻪﺑﻮو ﺑﻪﻧﺎوی ھﺎﺷﻢ رهزاﯾﯽ ﻛﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﺑﯚﻛﺎن ﺑﻮو ،ﺋﻪوﻛﺎت ﺑﻮو ﺑﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﺋﻪوﻓﺮﮔﻪﯾﻪ .ﺋﺎﺧﺮی ﺳﺎﯽ ٥٨ﻛﻪ ﺷﻪڕ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮد ﯾﻪﻛﻪم ﺷﻪڕی ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﻮو ،ﻣﻨﯿﺶ رۆﯾﺸﺘﻢ ﺑﯚﺷﺎری ﺷﻨﯚ ﻛﻪ وهزﻋﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻟﻪوێ زۆر ﺑﺎش ﻧﻪﺑﻮو ،ھﻪلوﻣﻪرﺟﻜﯽ زۆرﻧﺎﻟﻪﺑﺎرﺑﻮو ،ﻛﻪس ﺟﻮاﺑﯽ ﻧﻪدهداوه ،ﻣﻪﻗﻪڕهﻛﺎن زۆر ﻣﻪﺣﺪوودﺑﻮون ،ﺣﯿﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺶ زۆر ﭘﻪرهی ﺳﻪﻧﺪﺑﻮو ،ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪﯾﻪﻛﯽ زۆر رووی ﻛﺮدﺑﻮو ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات .ﺋﻤﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﯿﻨﻪ دﮫﺎﺗﻚ ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪی ﻣﺎﻣﺶو ﺟﻪﺪﯾﺎن ﺑﻪﻧﺎوی ﻧﻪﯚس .ﻛﻪﺳﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻮو ﺑﻪﻧﺎوی ﺳﻮﺘﺎﻧﯽ ﺧﻮﺳﺮهوی ﻛﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﻣﻘﻪڕی ﻧﻪﯚس ﺑﻮو ،ﺋﻪوﻛﺎت ﺋﻪوان ﻧﻪﯾﺎﻧﺪهوﺮا ﻟﻪ ﻣﻘﻪڕهﻛﻪ ﺑۆﻧﻪ دهرهوه ،ﭼﻮوﻧﻜﻪ ﺧﻪﻚ ﻟﻪ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﭘﺮوﭘﺎﮔﻪﻧﺪهی ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﺗﻪوھﯿﻨﯽ ﭘ دهﻛﺮدن .ﺋﻤﻪ ﺋﻪوﻛﺎت ﻛﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﯿﻨﻪ ﻧﻪﯚس ﺧﻪﻜﯽ زۆرھﺎﺗﺒﻮوﻧﻪ ﺳﻪرﺑﺎﻧﺎنو ﺳﻪﯾﺮی ﺋﻤﻪﯾﺎن دهﻛﺮد ،ﭘﯿﺎن واﺑﻮو ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی ﺣﯿﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻦ ،ﺋﻤﻪش ﯾﻪﻛﺴﻪر رۆﯾﺸﺘﯿﻨﻪ ﻣﻪﻗﻪڕی ﺧﯚﻣﺎن .ﻛﻪﺳﻜﻤﺎن ھﻪﺑﻮو ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺣﻪﺳﻪن زهﻟﯿﻼﻧﯽ ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﯽ ﺳﻮﯾﺪه ،ﺳﻮﺘﺎﻧﯿﺸﻤﺎن ﻟﻪﮔﻪﺪاﺑﻮو ﭘﺮﺳﯿﺎرم ﻛﺮدﻟﻪ ھﯚی ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﺋﻪوﺧﻪﻜﻪو ﺋﻪواﻧﯿﺶ وﺗﯿﺎن ﺣﺎﺟﯿﯿﻪﻛﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪﻣﺮدووهو ﻣﻪﻻوﺧﻪﻜﯽ دهوروﺑــﻪر ھﺎﺗﻮون ﺑﯚﺳﻪرهﺧﯚ ﺷﯽوﺳﻪرهﺧﯚﺷﯿﯿﻪﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪﻣﺰﮔﻪوﺗﻪ ،ﻣﻨﯿﺶ وﺗﻢ ﺑﯚﭼﯽ ﻧﻪڕۆﯾﻦ ﺑﯚﻣﻪزﮔﻪوت ﺳﻮﺘﺎﻧﯿﺶ وﺗﯽ ﻣﻪڕۆن ﺧﻪﻚ ﺑﺎش ﺑﻪﺧﺮھﺎﺗﻨﻤﺎن ﻧﺎﻛﻪن .ﻣﻨﯿﺶ وﺗﻢ ﻧﻪ دهﺑ ﺑۆﯾﻦو ﻧﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯿﺶ ﺑﺨﯚﯾﻦ ،ﺋﻤﻪ ﻛﻪ ٣٠ﻛﻪس ﺑﻮوﯾﻦ رۆﯾﺸﺘﯿﻦ ﺑﻪرهو ﻣﺰﮔﻪوتو ﭼﻪﻧﺪﻛﻪﺳﻜﻤﺎن رۆﯾﺸﺘﻨﻪ ﺳﻪر ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﻪو ﻣﻦ رۆﯾﺸﺘﻤﻪ ﻧﻮﻣﺰﮔﻪوتو ﯾﻪﻛﺴﻪر ﭼﻮوﻣﻪ ﻻی ﻣﻪﻻﻛﻪ ﻟﻪ ژور ژورهوه داﻧﯿﺸﺘﻢو ﻟﻪ ﭘﺎڵ ﻣﻪﻻﻛﻪو داﻧﯿﺸﺘﻢ. ﻣﻪﻻﻛﻪ زۆر زۆر ﺑﻪﺧﺮ ھﺎﺗﻨﯿﮕﻪرﻣﯽ ﻛﺮدﯾﻦو ﭘﯿﻮاﺑﻮو ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻦ. ﭘﺮﺳﯽ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی چ ﺷﻮﻨﻜﻦ؟ وﺗﻢ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪی ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯿﻦ. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﭘﻪﺷﻮا .وﺗﻢ ﻣﺎﻣﻮﺳﺘﺎ ﻣﻪﭘﻪﺷﻮه .ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﭼﻮو ﭼﻪﻧﺪ ﺋﺎﯾﻪﺗﯽ ﺧﻮﻨﺪو ھﺎﺗﻪوهﻻم ﺟﮕﻪرهﯾﻚ وﻨﺴﺘﻮﻧﻢ ﭘﺪا وﺗﻢ :ﻗﻮرﺑﺎن ﺋﻪوه وﻨﺴﺘﻮﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯿﻪ ھﻪر ﭼﻪﻧﺪ ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﯿﺶ ﻧﯿﻦ ﺑﻪم ﺑﯿﮕﺮهو ﺑﯿﻜﺸﻪ .ﭘﻜﻪﻧﯽو ﻟﯿﻮهرﮔﺮﺗﻢ ،ﺟﺎ وﺗﻢ ﻣﺎﻣﻮﺳﺘﺎ دهﻛﺮﺖ ﻣﯿﻜﺮوﻓﻮﻧﻪ ﻛﻪم ﭘﯽ ﺑﺪهﯾﺖ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺧﻪﻜﻪ ﻗﺴﻪ ﺑﻜﻪم، ﺧﻪﻜﯿﻜﯽ ﯾﻪﻛﺠﺎر زۆر ﻟﻪوێ ﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ”ﻧﻪﯚس“ ﺋﻪوﻛﺎت ﺑﻪﺧﺶ ﺑﻮو، .ﻗﺴﻪ ﮔﻪﻟﻜﯽ ﺑﺎش ﻛﺮا ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﻛﯚﻣﻪﻪ زﻨﺪوو ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوهو ﺑﯿﺨﻪﯾﻨﻪوه ﺳﻪر زﻣﺎﻧﯽ ﺧﻪﻚ .ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺳﻮﺘﺎنو ﺣﻪﺳﻪن زهﻟﯿﻼنو ﺑﺎﻗﯽ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪﻛﺎن ﺷﻪو ﻟﻪوی ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﻛﻪ ھﻪﺳﺘﺎﯾﻦ ﺧﻪﻚ ﻧﺰﯾﻜﻪی ١٢٠ھﻪزار ﺗﻤﻪﻧﯿﺎن وهك ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﻛﯚﻛﺮدﺑﻮوهوهو دﯾﺎن ﺑﻪ ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ.
٤
ﺳﯿﺎﺳﻪت
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
ﺋﺎ :ﭘﻪروﯾﺰ رهﺣﯿﻤﺰاده ﺳﺎﯽ ٢٠٠٦ﺑﻪ دوای ھﺮﺷﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﺑﯚ ﺳﻪر ﻟﻮﺑﻨﺎنو ﺷﻪڕﻜﯽ ٣٤ رۆژه ،ﺑـــﻪ ﺑﯾﺎرﻜﯽ رﻜﺨﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮهﻛﺎن ﺋﻪم ﺷـــﻪڕه ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎت .ﺑﻪم ﻛﺸـــﻪﻛﺎﻧﯽ دواﺗﺮی ﻟﻪ ﻧﻮ ﺳﯿﺎﺳـــﻪﺗﻤﻪدارهﻛﺎﻧﯽ ﺋـــﻪو وﺗﻪ ﺑﻮوه ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪرﯾﻪل ﺷـــﺎرۆن ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻟﯿﻜﻮد ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪ ﺑﻜﺎتو ﺑﯚ ﺧـــﯚی ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺎدﯾﻤـــﺎ داﺑﻤﻪزرﻨﺖ. ﻛﺎدﯾﻤﺎ ﻛﻪ ﺣﯿﺰﺑﻜﯽ راﺳﺘهوه ،ﺋﺴﺘﺎ دهﺳـــﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻪدهﺳﺘﻪو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧـــﺎو ﺋﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪش، ﻛﺎرﯾﮕـــﻪری راﺳـــﺘﻪوﺧﯚی ﻟﻪﺳـــﻪر ﺑﺎرودۆﺧـــﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ دادهﻧﺖ .ﺑﻪم دواﯾﯿﻪش ﺳـــﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺗﺘﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﻟﻪھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪو ،ﺋﻪﮔﻪری ﮔﺮﺗﻨﻪدهﺳﺘﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان، ھﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﺑﻪﺳـــﻪر ھﺎوﻛﺸـــﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻣﻮﻣﻜﯿﻦ ﻛﺮدوه. ﺗﺘﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﻛﻪ رۆژی ﭼﻮارﺷـــﻪﻣﻤﻪ ﻟﻪھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺳـــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﺎدﯾﻤـــﺎ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ ،ﻟﻪ ١٠ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودی ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪ ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻧﻪﻧﺎﺳﺮاوه ﺑﯚ ﺷﺎرهزاﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ دهرﻛﺮد ،ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪری ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ وهك ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧـــﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻠﯽ ﻟ ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ. ﻟﯿﯚﻧﯽ ﺗﻪﻣﻪن ٥٠ﺳـــﺎڵ ،ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ دوو ﻣﻨﺪاﻪ ،ﻟﻪ ﺷﺎری ﺗﻼوﯾﻮ ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮوهو ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻟﻪﺑﻮاری ﻗﺎﻧﻮﻧﺪا ﺗﻪواو ﻛـــﺮدوهو ﺋﺴـــﺘﺎش وهك ﭘﺎرﺰهر ﻛﺎر دهﻛﺎت ،ﺋـــﻪو ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺳﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻪو ﺧﻪﻚ وهك ژﻧﻜـــﯽ دروﺳـــﺘﻜﺎر ﻧﺎوﯾﻠﺪهﺑﻪن .ﺋﻪو ﭘﺸـــﺘﺮ ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾـــﻪك وهك ﻣﺎﻣﻮری رﻜﺨـــﺮاوی ﺳـــﯿﺨﻮڕی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ، ”ﻣﻮﺳﺎد“ ﻛﺎری ﻛﺮدوه. ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻛﻪ ﻟﻪﺳـــﻪرهﺗﺎدا ﺑﯚﭼﻮوﻧﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻧﻪﺗﻪوهﺧﻮازاﻧﻪو زاﯾﯚﻧﯿﺴﺘﯽ ﺑﻮو، وهك ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻻﯾﻪﻧﮕﺮی وﺗﻮوﮋﻟﻪﮔﻪڵ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎنو ﭼﻮوﻧﻪ دهرهوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻟـــﻪو ﻧﺎوﭼﺎﻧﻪ، ﺋﺎﻮﮔﯚڕﻚ ﺑﻪﺳﻪر ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺪاھﺎت، ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﺋﻪو دووﺳﺎﻪی ﻛﻪ وهك دووھﻪﻣﯿﻦ ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ژن ،ﻟﻪ ژﺮ ﭼﺎودﺮی ﺋﯿﮫﻮد ﺋﯚﻤﺮت، ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﭘﺸـــﻮو ،ﺳﻪرۆﻛﯽ
dwaroj@komala.eu
ﺑﻪدوای ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺗﺘﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ،ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺧﯚی ﺣﯿﺰﺑﯽ دهﺳﻪﺗﺪاری ”ﻛﺎدﯾﻤﺎ“ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ،راو ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺷﺎرهزاﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ،ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎرودۆﺧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺋﻪم ﺣﯿﺰﺑﻪو ﺑﻪدوای ﺋﻪوهﺷﺪا ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ دهوﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪﺟﺎران رووی ﻟﻪم وﺗﻪﻛﺮدوه .ﻟﻪﻻﯾﻪك ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺷﺎﺋﯚل ﻣﻮﻓﺎز، رﻛﺎﺑﻪری ﺷﻜﺴـــﺘﺨﻮاردووی ﺳـــﻪرهﻛﯽ ﺗﺘﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎن ،ﻟﻪ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺣﯿﺰﺑﯽ ،ھﻪروهھﺎ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺋﯿﮫﻮد ﺋﯚﻤﺮت ،ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ،ﻟﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪ، ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪو ﻗﻪﻧﺎﻋﻪﺗﻪ ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪری زۆر ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﯚ ﻣﺎوهﯾﻪك دهوﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﺗﻮﺷﯽ ﻗﻪﯾﺮانو ﺗﻪﻧﮕﻪژه ﺑﺘﻪوه. ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ھﻪڕهﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم دواﯾﯿﻪی ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽو ﻣﻪﺗﺮﺳﯽ ھﻪﮕﯿﺮﺳﺎﻧﯽ ﺷﻪڕ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ،ﻟﻪﺣﺎﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪم ﻛﺸﺎﻧﻪدا ﺑﻪرهوڕووه ﻛﻪ ﺟﮕﺎی وردﺑﻮوﻧﻪوهو ﻟﻪﺳﻪروهﺳﺘﺎﻧﻪ.
ﺳﻪرۆک وهزﯾﺮاﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞو داھﺎﺗﻮوی ﺣﯿﺰﺑﯽ ﮐﺎدﯾﻤﺎ وﺗﻮوﮋﻛﺎری ﻟﻪﮔﻪڵ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻨﯿﯿﻪﻛﺎن وهﺋﻪﺳـــﺘﯚ ﺑﻮو .ﺳـــﻪرهڕای ﺋﻪﻣﺎﻧﻪش ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﺑﻪ ھﯚی ﻛﻪﻣﯽ ﺋﻪزﻣﻮن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽو ﺳﯿﺎﺳﯽ رهﺧﻨﻪﯾﻪﻛﯽ زۆری ﻟﮕﯿﺮاوه. ﺳـــﺎﯽ ١٩٩٩وهك ﺋﻪﻧﺪاﻣـــﯽ ﺣﯿﺰﺑﯽ راﺳـــﺘﮕﻪرای ﻟﯿﻜـــﻮد ﺗﻮاﻧـــﯽ ﺑﭽﺘﻪ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧـــﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ”ﻛﻮﻧﺴـــﺖ“، ﺳـــﺎﯽ ٢٠٠١ﯾـــﺶ ﻟﻪژـــﺮ ﭼﺎودﺮی ﺋﺎرﯾﻪل ﺷـــﺎرۆن ،ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋـــﻪوهﻛﺎت ،وهك وزﯾـــﺮی ﭘﻪرهﭘﺪان دهﺳـــﺘﯽ ﺑﻜﺎرﻛﺮدو دواﺗﺮﯾـــﺶ ﺗﻮاﻧﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ وهزارهﺗـــﯽ وهك ﻛﯚﭼﺒﻪرانو وهزارهﺗﯽ دادی وهﺋﻪﺳـــﺘﯚﮔﺮت .ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﻛﻪ ﺑﻮوﺑـــﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾﻦ راوﮋﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎرﯾﻪل ﺷﺎرۆن ،ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥ﻟﻪ ﭼﻮوﻧـــﻪ دهرهوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻟـــﻪ ﻛﻪرﺗـــﯽ ﻏـــﻪزه ،ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻮﻣﻜﯽ زۆری ﺑﻪدواوه ﺑﻮو ،دهورو ﻧﻪﻗﺸـــﻜﯽ زۆری ﮔا .ﭘﺎﯾﺰی ھﻪﻣﺎن ﺳﺎڵ ،ﺑﻪ دوای ھﺎﺗﻨﻪدهرهوهی ﺋﺎرﯾﻪل ﺷﺎرۆن ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻟﯿﻜﻮدو داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺎدﯾﻤﺎ ،ﺑﻮو ﺑﻪ ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺎدﯾﻤﺎ. ﻟﯿﯚﻧـــﯽ ﺳـــﺎﯽ ٢٠٠٦و ﻟـــﻪ ﻛﺎﺗـــﯽ ﺷﻪڕی ﺳـــﯽوﭼﻮار رۆژهی ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞو ﻟﻮﺑﻨـــﺎن وهزﯾﺮی دهرهوهی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻪدهﺳـــﺘﻪوهﺑﻮو ،ﻟـــﻪ ﺟﻪرهﯾﺎﻧـــﯽ ﺋﻪو ﺷـــﻪڕهدا ﻛﻪ ﻟـــﻪ ﺑﯾﺎرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮهﻛﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎت، دهﻧﮕـــﯚی ﺋـــﻪوه ھﻪﺑـــﻮو ﻛـــﻪ ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧـــﯽ ھﯿـــﭻ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪﺳـــﻪر ﺑﯾـــﺎره ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﺳـــﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪﻛﺎن ﻧﻪﺑﻮوه .ﻟـــﻪ ﺟﻪرهﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﮔﺮﻓﺘﺎﻧﻪی ﭘﺎش ﺷـــﻪڕ ،ﻟﯿﯚﻧـــﯽ ﻟـــﻪ راﭘﯚرﺗﻜﺪا ﺑـــﯚ دهوﻪﺗـــﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺧﻮازﯾﺎری دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺋﻪﯾﮫﻮد ﺋﯚﻟﻤﺮت دهﺑﺖ ،ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﺋﻪم داﺧﻮازﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺋﯚﻟﻤﺮﺗﻪوه رهﺗﻜﺮدﺘﻪوه ،ﻟﯿﯚﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی واز ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪی دهھﻨﺖ. ﺋﺴﺘﺎش ﻛﻪ ﺋﯿﮫﻮد ﺋﯚﻤﺮت ،ﺳﻪرۆك
ﺗﺪاﺑﻮوه .ﺷـــﺎﺋﯚل ﻣﻮﻓﺎزی ٥٩ﺳﺎڵ، ﻟـــﻪ ﺷـــﺎری ﺗﺎراﻧﯽ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘـــﯽ ﺋﺮان ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوهو ﻧﺎوی ﺷـــﻪھﻪراﻣﯽ ﻣﻮﻓﺎز زادهﯾﻪ. ﺋﻪو ﻛﻪ ﭘﺸـــﺘﺮ ﺳـــﻪرۆﻛﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞو وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔـــﺮی ﺑﻮوه، زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ھﻪر ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﯿﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪڕهﮔﻪز ﺧﯚرھﻪﺗﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﻣﺎوهی ٦٠ﺳـــﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوهﺗﻪوه .وازھﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚﻓـــﺎز ﻟﻪ ﻛﺎدﯾﻤﺎ ،ﺋﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪ ﺗﻮﺷـــﯽ ﺋﻪو ﻣﻪﺗﺮﺳـــﯿﯿﻪ دهﻛﺎت ﻛـــﻪ ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪ ﺑﻪڕهﮔـــﻪز ﺧﯚرھﻪﺗﯿـــﻪﻛﺎن ﻟـــﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪدوور ﺑﺨﺎﺗﻪوه .ﻣﻮﺷـــﻪ ﻛﺎﺗﺴﺎو، ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﭘﺸﻮوی ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻛﻪ ﺑﻪڕهﮔﻪز ﺋﺮاﻧﯿﯿﻪ ،ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﭘﺎش ﻛﺸﺎﻧﻪوه ﻟﻪ ﭘﯚﺳـــﺘﻪﻛﻪی ﺧﯚی ،وﺗﯽ ﻛﻪ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﻪی ﺑﻪڕهﮔﻪز رۆژﺋﺎواﯾﯿﻪﻛﺎن ﭼﺎوﯾـــﺎن ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒـــﻪر دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺧﯚرھﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ھﻪﻨﺎﯾﻪت.
ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻪ ھﯚی ﻛﺸﻪی ﮔﻪﻧﺪهﯽ دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎرﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺧﯚی ﻟﻪ ﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه ،ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮـــﺖ ﻛـــﻪ ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧـــﯽ ﻟﻪ ﻧﻮ رﻛﺎﺑﻪرهﻛﺎﻧﯿـــﺪا ،ﺑﻪھﺰﺗﺮﯾﻦ ﺳـــﯿﻤﺎی وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﻪم ﭘﯚﺳﺘﻪ ﺑﺖ. ﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﻣﯚﻓﺎز ﻟﻪ ﻛﺎدﯾﻤﺎ ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﺎدﯾﻤـــﺎ ﺋﻪﮔﻪرﭼـــﯽ ﻣﺎوهی ﭼﻮارﺳﺎﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮوه ،ﺑﻪم ﺳﻪرهڕای ﺋﻪم ﺗﻪﻣﻪﻧـــﻪ ﻛﻮرﺗﻪ ﺋﺴـــﺘﺎ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﻮرﺳـــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻠﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهﯾﻪ .ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ وهك ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺮﻜﺎرو ﻟﯿﻜﻮد ﻛﻪ دهﯾﺎن ﺳـــﺎﻪ ﻛﺎردهﻛﻪن ،ﺋﻪم ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﻪﯾﺎن ﺑﻪدهﺳﺖ ﻧﻪھﻨﺎوه. ﺑﻪم رهوﺗـــﯽ رووداوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﻛﺎدﯾﻤﺎ ﺋﺎﻣﺎژه ﺑـــﯚ ﺋﻪوهدهﻛﻪن ﻛـــﻪ ﺋﻪﮔﻪری ﺋﻪوهھﻪﯾﻪ ﻟﻪداھﺎﺗﻮودا ﺋﻪم ھﺎوﻛﺸﻪﯾﻪ
ﺑـــﻪ زهرهری ﻛﺎدﯾﻤـــﺎ ﺗـــﻪواو ﺑـــﺖو رﻛﺎﺑﻪرهﻛﺎﻧـــﯽ ،ﺑـــﻪ ﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻟﯿﻜﻮد ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﻟﻪ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧﺪا دهﺳﻪت ﺑﻪدهﺳﺘﻪوه ﺑﮕﺮﺖ. ﺷﺎﺋﻮل ﻣﻮﻓﺎز ،رﻛﺎﺑﻪری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﻟـــﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﺎدﯾﻤﺎﺑﻮو ،ﻛﻪ ﺑﻪ دوای ﺷﻜﺴﺖ ھﻨﺎﻧﯽ ﻟﻪو ھﻪﺒﮋاردﻧﺎﻧﻪ ﺑﯚ ھﻪﻣﯿﺸـــﻪ وازی ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳـــﻪت ھﻨﺎ .ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﻛﺸـــﺎﻧﻪوهی ﻣﯚﻓﺎز ﻟﻪ ﻛﺎدﯾﻤﺎ ﺑﻪ ﮔﺮﻧﮓ دهزاﻧﻦو ﺋﻪﮔﻪری ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪ ﭼﺎوهڕوان دهﻛـــﻪن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭼﺎوهڕوان دهﻛﺮﺖ ﻛﻪﺳـــﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪش دهﺳﺘﻠﻪﻛﺎر ﺑﻜﺸـــﻨﻪوهو ﺑﻪ ﺣﯿﺰﺑـــﻪ رﻛﺎﺑﻪرهﻛﺎن، ﻟﻪواﻧﻪ ﺑﻪ ﻟﯿﻜﻮد ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻦ. ﻻﯾﻪﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻣﯚﻓﺎز ﺑﺎس ﻟﻪوهدهﻛﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﺪا ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻟﻪ ﺑﻪدهﺳﻪت ﮔﻪﯾﺸـــﺘﻨﯽ ﺧﯚرھﻪﺗﯿﯿـــﻪﻛﺎن رﮕﺮی ﻛـــﺮاوهو ﺷﻜﺴـــﺘﯽ ﻣﯚﻓـــﺎز دهﺳـــﺘﯽ
دهﺳﺖ ﻟﻪﻛﺎرﻛﺸﺎﻧﻪوهی ﺋﯚﻟﻤﺮت ﺋﯿﮫـــﻮد ﺋﯚﻟﻤﺮت ،ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻟﻪﭘﯚﺳﺘﻪﻛﻪی ﺧﯚی دهﻛﺸﺘﻪوه ،ﺑﻪم ﺗﺎ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ دهوﻪﺗـــﯽ ﻧـــﻮێ ﻟﻪﺳـــﻪرﻛﺎرهﻛﻪی دهﻣﻨﺘـــﻪوه .ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﻟـــﻪ وﺗﻪﯾﻪﻛﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧـــﺪ ﻛﻪ ﺑـــﻪ دوای ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﺑﯚ ﺳـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺎدﯾﻤﺎ ،ﺳﻪردهﻣﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮﯾﯽ ﺋﻪو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﺎت .ﺋﯚﻟﻤﺮت ﺑﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾـــﻦ ﻣﺎﻧﺸـــﺘﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻮوه ﺋـــﻪوهش ﺑﻪھﯚی ﺋﻪو دهﻧﮕﯚﯾﺎﻧـــﻪی ﻛﻪ ﻧﺎوﺑـــﺮاو ﺑﻪرﺗﯿﻠﯽ ﻟﻪ دۆﺳﺘﻜﯽ ﺟﻮﻟﻪﻛﻪی ﺑﻪڕهﮔﻪز ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ وهرﮔﺮﺗﻮه ،ھﻪر ﺑﻪو ھﯚﯾﻪﺷﻪوه ﻟﻪﻻﯾﻪن ﭘﯚﻟﯿﺴـــﻪوه ﻟﻜﯚﯿﻨـــﻪوه ﻟﻪﮔﻪـــﺪا ﻛﺮا .ﻧﺎوﺑـــﺮاو دهـــﺖ دهﺗﻮاﻧﺖ ﻟﻪو ﻟﻜﯚﯿﻨﻪواﻧﻪ روو ﺳـــﻮور ﺑﺘﻪدهرهوه، ﻣﮋوو دواﺗﺮ ﺷـــﺎھﯿﺪی ﺋﻪوهدهدات ﻛﻪ دهوﻪﺗﻪﻛﻪی ﺋﻪو ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﮔﻪورهی
ﻟﻪ رﮕﺎی ﺋﺎﺷﺘﯽ رۆژھﻪﺗﯽ ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ھﻪﮕﺮﺗﻮه. ﺳـــﻪرهڕای ﺋﻪو رﯾﺴﻮاﯾﯿﻪی ﺋﯚﻤﺮت، ﭼﺎودﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﭘﯿﺎﻧﻮاﯾﻪ ھﺸﺘﺎ زووه ﻛـــﻪ ﺋﻪو ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻜﺸـــﺘﻪوه ،ﺋﯚﻤﺮﺗﯿﺶ وﺗﻮﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ ھﻪرﭼﻪﺷﻨﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ دهدات ﺗﺎ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪﻛﻪی داﺑﻤﻪزرﻨـــﺖ .ﺋﻪو ھﯿﻮای ﺋﻪوهﺷـــﯽ ﺧﻮاﺳـــﺖ ﺋـــﻪو ﺣﯿﺰﺑﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺋﺴـــﺘﺎ ﻟﻪدهوﻪﺗﻪﻛـــﻪی ﺋﻪودا ﺑﻪﺷـــﺪارﯾﯿﺎن ﻛـــﺮدوه ﺑـــﻪ دهوﻪﺗﯽ ﺗﺰﯾﭙـــﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻦ .ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎدا ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮﻜﺎر ،ﺷـــﺎس)ﺣﯿﺰﺑﻜﯽ ﻣﻪزھﻪﺑﯽ(و ﺧﺎﻧﻪﻧﺸـــﯿﻨﺎن ﻟـــﻪ دهوﻪﺗـــﯽ ﺋﯿﮫﻮد ﺋﯚﻤﺮد ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدوه. ﺑﻪ ﭘﯽ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری دهﺑﺖ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪﻛﺪا داوا ﻟﻪ رﺒﻪری ﺋﻪو ﺣﯿﺰﺑﻪی ﻛﻪ ﻛﻨﺴﺘﺪا زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺑﻪﺧﺘﯽ ﺑﯚ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ دهوﻪت ھﻪﯾﻪ ،ﺗﺎ دهوﻪﺗﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑﻨﺎﺳﻨﺖ. ﺑﻪم واﺗﺎﯾﻪ ﺗﺰﯾﭙﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﻣﺎوهی ﺷﻪش ھﻪﻓﺘﻪ دهرﻓﻪﺗـــﯽ ھﻪﯾﻪ ﺗﺎ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪﻛﻪی ﺧـــﯚی ﺑـــﻪ ﭘﺎرﻟﻪﻣـــﺎن ﺑﻨﺎﺳـــﻨﺖ، ﺑـــﻪ ﭘﭽﻪواﻧـــﻪوه دهﺑـــﺖ ﭼﺎوڕواﻧﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧـــﯽ ﭘﺸـــﻮهﺧﺘﯽ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎن ﺑﺖ. ﺑـــﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧـــﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨـــﻪش دهﺑﺖ ﺗﺰﯾﭙـــﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺖ زۆرﺗﺮﯾـــﻦ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎن ﺑـــﯚ ﺑﻪﺷـــﺪارﯾﻜﺮدن ﺑـــﯚ ﻻی ﺧـــﯚی راﺑﻜﺸـــﺖ ،ﺋﻪﮔﻪرﭼـــﯽ ﺋﺎﻣـــﺎژهﻛﺎن ﺑـــﺎس ﻟﻪوه دهﻛﻪن ﻛـــﻪ ﺗﺰﭘﯿﯽ ﻟﯿﯚﻧﯽ ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ”ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪی ﺗﻪوراﺗﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮو“ ،ﺣﻪزی ﻟﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪدا ﻧﯿﯿﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﺣﯿﺰﺑﯽ ”ﻣﻮرﺗﻪس“ ﯾﺎن ﺣﯿﺰﺑﻪ ﻋﻪرهﺑﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻠﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ دهوﻪﺗﯽ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓـــﯽ ،ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﮔﻪﯾﺸـــﺘﻦ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﻪﻛﺎن ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ دهﻛﻪن ،ﺑﻪم ﺋﻪم ﺟﯚره ﺋﺎﺷـــﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ رووی ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﻪ دهﺗﻮاﻧﺖ زهرهری ھﻪﺑﺖ. ﺑـــﻪ واﺗﺎﯾﻪﻛـــﯽ دﯾﻜـــﻪ ،ﺣﯿﺰﺑـــﻪ ﻣﯿﺎﻧﻪڕهوهﻛﺎﻧـــﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ زۆرﺟـــﺎر ﻧﺎﯾﺎﻧﻪوـــﺖ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺋﯿﺌﺘﯿﻼف ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﯿﺰﺑﻪ ﭼﻪپو ﺑﻪڕهﮔﻪز ﻋﻪرهﺑﻪﻛﺎن ،ﺑﻪ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯿﻪﻛﺎن ﺑﮕﻪن، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪم ﺟﯚره ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ،ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋﻪوه ﺑﻪدهﺳـــﺘﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪ راﺳﺘﮕﻪراﻛﺎن دهدات ﻛﻪ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷـــﻪی ﺋﻪوهﺑﻜﻪن ﻛﻪ زۆرﯾﻨـــﻪی ﺷـــﺎرۆﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﭘﺸـــﺘﮕﯿﺮی ﺋﻪو ﺟﯚره ﻟﻪ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻧﯿﻦ.
ﻟﻪﻣﺎوهی ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻪ ٦٠ﺳﺎڵ ﻟﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ وﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ١٢ ،ﻛﻪس ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهوﻪﺗﯿﺎن ﻛﺮدوه .ﻟﻪو ﻣﺎوهﯾﻪدا ﺋﻪم ٥ﺳﻪرۆك وزﯾﺮهی ﺧﻮارهوه رۆﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪم وﺗﻪ ﺑﻪﺟﮫﺸﺘﻮوه
دﯾﭭﯿﺪ ﺑﻦ ﮔﯚرﯾﯚن
داﻣﻪزرﻨﻪر )(١٩٧٣-١٨٨٦ ﺑﻦ ﮔﯚرﯾﯚن ،داﻣﻪزرﻨﻪری وﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ١٨٨٦ﻟﻪ وﺗﯽ ﻟﮫﺴﺘﺎن ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮو، ﺋـــﻪو ﺑﻪ ھﯚی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻧﺘﯽ ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪی ﺋﻪو وﺗﻪو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژﯾﺎی زاﯾﻮﻧﯿﺰم، رووی ﻟﻪ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻨﯽ ژﺮ دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻛﺮد. ﺳـــﺎﯽ ١٩١٥ﺑﻪھﯚی ﭼﺎﻻﻛـــﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ،ﻟﻪ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻦ دهرﻛﺮاو ﻟﻪ ﻧﯿﯚﯾﯚرﻛـــﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻧﯿﺸـــﺘﻪﺟ ﺑﻮو ،ﺷﻮﻨﻚ ﻛﻪ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﺑﯚ زاﯾﯚﻧﯿﺰم ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮد .ﻛﺎﺗﯽ ﭼﻮوﻧﻪدهرهوهی ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦو داﺑﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ ﺑﻪ ﺳـــﻪر دوو ﻧﻪﺗﻪوهی ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪو ﻋـــﻪرهب ،ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻧﻪﺗـــﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ،ﺑﻦ ﮔﯚرﯾﯚن ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳـــﻪرۆﻛﯽ ﻛﺎﺗﯿـــﯽ رﻜﺨﺮاوی زاﯾﯚﻧﯿﺰﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،ﻛﻪ ﻣﺎوه ﻧﯿﻮ ﺳﻪده ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ داﻣﻪزراﻧﺪﯾﯿﻪوه ،ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﻜﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ ﺑﯚ ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪﻛﺎن ﺑﻮو. ﭘـــﺎش ﺳـــﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻪﺳـــﻪر ﻋﻪرهﺑـــﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺟﻪرهﯾﺎﻧﯽ ﺷـــﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ، ﻟـــﻪ ١٤ی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻣـــﻪی ،١٩٤٨ﺑﻦ ﮔﯚرﯾﯚن ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ ﻣﻪوﺟﻮدﯾﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪو ﺑﻪ دوای ﺋﻪوهﺷـــﺪا ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٤٩وهك ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﻪم وﺗﻪ ﺗﺎزه داﻣﻪزراوه، دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوه ﮔﺮت .ﺳﺎﯽ ١٩٥٣ﺑﯚ ﻣﺎوهی دوو ﺳـــﺎڵ وازی ﻟﻪو ﭘﯚﺳﺘﻪ ھﻨﺎ ،ﭘﺎش ﺋﻪو دووﺳﺎﻪ ،ﺋﻪم ﭘﯚﺳﺘﻪی ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ١٩٦٣ﺑﻪ دهﺳﺘﻪوهﺑﻮو .ﺑﻦ ﮔﯚرﯾﯚن ﻟﻪ ١٩٧٠و ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٨٤ﺳـــﺎﯿﺪا ﺧﯚی ﺧﺎﻧﻪﻧﺸـــﯿﻦ ﻛﺮد .ﮔﯚرﯾﯚن ﯾﻪﻛـــﻚ ﻟﻪ داﻣﻪزرﻨﻪراﻧـــﯽ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻣﺎﭘﺎی ﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪم ﺣﯿﺰﺑﻪ دواﺗـــﺮ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺮﻜﺎر ﺧﯚی ﻧﺎﺳﺎﻧﺪ. رﻜﺨﺴـــﺘﻨﯽ ھـــﺰی ﺳـــﻪرﺑﺎزﯾﯽو ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺋﻪرﺗﻪش ،ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻓﻪرﺷﯽ ﺑﺎﻨﺪه )ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﺟﻮوﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﻪﻣﻪن ﺑﯚ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ(و ھﺮش ﺑﯚ ﺳـــﻪر ﻣﯿﺴﺮو ﺷﻪڕی ﺳـــﻪﺣﺮای ﺳﯿﻨﺎ ،ﺑﻪدوای راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎﻧﺎﯽ ﺳـــﯚﺋﺰ ،ﺋﻪو رووداوه ﮔﺮﻧﮕﺎﻧـــﻪن ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎوهی دهﺳـــﻪﺗﯽ دهﯾﭭﯿﺪ ﺑﻦ ﮔﯚرﯾﯚن ﻟﻪ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ رووﯾﺪا.
ﮔﯚﺪا ﻣﻪﺋﺮ
ﺋﯿﺴﺤﺎق راﺑﯿﻦ
ﺷﯿﻤﯚن ﭘﺮﺰ
ﺋﺎرﯾﻪل ﺷﺎرۆن
ﺧﺎﺗﻮﻧﯽ ﺋﺎﺳﻨﯿﻦ )(١٩٧٨ - ١٨٩٨
ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻛﻮژراو )(١٩٩٥ – ١٩٢٢
ﭘﯿﺎوی دۆڕاو )(١٩٢٣
ﻛﯚﻧﻪ ﺳﻪرﺑﺎز )(١٩٢٨
ﮔﯚﺪا ﻣﺎﺑﯚﭬﯿﭻ ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ١٨٩٨ﻟﻪ ﻛﯿﻒ ﻟﻪ ﺋﯚﮐﺮاﯾﻦ ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮو .ﺋﻪو ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ١٩٠٦ﺑﻪ ھﯚی ھﻪژارﯾﯿﻪوه ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی رووﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻛﺮد .ﻟﻪ زاﻧﻜﯚی ﻣﯿﻠﻮاﻛﯽ دهﺳـــﺘﯽ ﺑﻪﺧﻮﻨـــﺪن ﻛـــﺮدو ھﻪر ﻟﻪ ھﻪرهﺗـــﯽ ﻻوﺘﯿﺪا ھﯚﮔﺮی ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی زاﯾﯚﻧﯿﺰم ﺑﻮو .ﺳﺎﯽ ١٩٢١ ﺷﻮوی ﻛﺮدو ﻧﺎوی ﺧﯚی ﺑﻪ ﻣﻪﯾﻪرﺳﯚنو دواﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﻪﺋﺮ ﮔﯚڕا. ﺳـــﺎﯽ ١٩٢٤ﻟـــﻪ ﮔـــﻪڵ ھﺎوﺳـــﻪرهﻛﻪی ﺑﯚ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻦ ﻛﯚﭼﯿـــﺎن ﻛﺮدو ﺑﻪ ھﯿﺴـــﺘﺎدۆرت )ﻓﺪراﺳـــﯿﯚﻧﯽ ﮔﺸـــﺘﯽ ﻛﺮﻜﺎران ﻟـــﻪ وﺗﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ( ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻮو. ﻣﻪﺋـــﺮ ھـــﻪر ﺧﺮا ﺑـــﻪ ﭘﻠـــﻪ ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﻓﺪراﺳـــﯿﯚﻧﻪ ﮔﻪﯾﺸﺖ ،ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧـــﯽ زاﯾﯚﻧﯿـــﺰم ﺑﻮو ،ﻟـــﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ﺑﯚ ﺑﻪﺳـــﻪرۆﻛﯽ ﻟﻘﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻓﺪراﺳﯿﯚن ﻛﻪ ﺑـــﯚ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧـــﯽ ﻛﯚﭼﺒﻪراﻧـــﯽ ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ ،ھﻪوﯿﺎن دهدا. ﺳـــﺎﯽ ،١٩٤٦ﻣﻪﺋﺮ ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻛﺎﺗﯿﯽ ﻟﻘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﺎژاﻧﺴﯽ ﯾﻪھﻮد .ﺋﻪو ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ٢٤ واژوو ﻛﺎراﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ”ﺑﯾﺎر ﻧﺎﻣﻪی ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ وﺗﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ“ﯾﺎن ﻟـــﻪ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻣﻪی ١٩٤٨ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدو ﭘﺎش داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ وهك ﺑﺎﻮﺰی ﺋﻪو وﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﯚﺳـــﻜﯚ دهﺳﺘﯽ ﺑﻪﻛﺎر ﻛﺮد .ﮔﯚﺪا ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٦٨ﺑﻪ ھﯚی ﺗﻮﺷﺒﻮون ﺑﻪ ﺷـــﺮﭘﻪﻧﺠﻪ وازی ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪت ھﻨﺎ ،ﺑﻪم ﺑﻪ ﻣﻪرﮔﯽ ﻛﺘﻮﭘی ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﻪوهﻛﺎت ”ﻟﻮﯾﯽ ﺷـــﻜﻮل“ ،ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﺮﻜﺎر ،ﺋﻪوی وهك ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮان ھﻪﺒﮋاردو ﺑﻪم ﺷﻮهﯾﻪ ﺋﻪو وهك ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ژﻧﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوه ﮔﺮت. ﺷﻪڕی ﭼﻮارهﻣﯽ ﻋﻪرهبو ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٧٣ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻪڕی رهﻣﻪزان ﯾﺎن ﺷﻪڕی ﺋﯚﻛﺘﯚﺑﺮ ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕـــﻪ ،ﺑﻪ ﺑﺎرﻣﺘﻪﮔﺮﺗﻨﯽ وهرزﺷـــﻜﺎراﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪ ﺋﯚﻟﻪﻣﭙﯿﻜـــﯽ ١٩٧٢ی ﻣﻮﻧﯿﺦو ﺳﯾﻨﻪوهی ژﻣﺎرﯾﻪك ﻟﻪ دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﺳﻪرﺳﻪﺧﺘﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ،ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻨﯽ ﺋـــﻪو رووداواﻧﻪن ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪردهﻣﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﮔﯚﺪا ﻣﺎﺋﺮ رووﯾﺎﻧﺪا.
ﯾﻪﻛﻪﻣﯿـــﻦ ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻠﻪ ﻛﻪ ﺷﻮﻨﯽ ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯽ ژﺮ دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿـــﺎ ﺑﻮو .ﺋﻪو ﻟـــﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﯾﻪﻛﯽ ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪ ﻛﯚﭼﺒﻪرهﻛﺎﻧـــﯽ ﺋﯚﻛﺮاﯾﻦ ﻟﻪداﯾـــﻚ ﺑﻮو .زۆر ﻻو ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪ ھﺎﮔﺎﻧﺎ )ﻣﯿﻠﯿﺸـــﯿﺎی ژﺮزهﻣﯿﻨﯽ ﻛﻪ ﻟﻪراﺳـــﺘﯿﺪا ﺳـــﻪرﭼﺎوﯾﻪ داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪرﺗﻪﺷﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻮو( ﭘﻪﯾﻮهﺳـــﺖ ﺑﻮو .ﻟﻪو ﮔﺮوﭘﻪدا ھﻪر ﺧﺮا ﭘﻠﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑیو ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٣٢ﺳـــﺎﯿﺪا ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﺳﻪر ﻟﻪﺷﻜﺮﯾﯽ ﮔﻪﯾﺸﺖ. ٤٠ﺳـــﺎن ﺑﻮو ﻛﻪ ﭘﻠﻪی ژهﻧﻪڕاﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ھﺰهی ﺋﻪرﺗﻪﺷﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﯽ ﮔﺮت ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهو ﻟﻪم ﭘﯚﺳـــﺘﻪدا ﺑﻮو ﻛﻪ ﺷـــﻪڕی ﺷﻪش رۆژهی ﻋﻪرهبو ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﯽ ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻣﻮﺷﻪ داﯾﺎن ،وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﻪوﻛﺎت ،ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهﯾﯽ ﻛﺮد .راﺑﯿﻦ ﭘﺎش ٢٦ﺳـــﺎڵ ﻛﺎری ﺳـــﻪرﺑﺎزﯾﯽ ،رووی ﻟـــﻪ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﺮد .ﺗﺎ ﺳـــﺎﯽ ١٩٧٣وهك ﺑﺎﻮﺰی ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪ واﺷﻨﮕﺘﯚن ﻛﺎری ﻛﺮد ،ﭘﺎﺷﺎن وهك ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ ﭘﻠـــﻪ ﺑﺎی ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻦ ،ﭼﻮوه ﻛﻨﺴـــﺖ )ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎن(هوه .ﺳﻪردهﻣﯽ دهوﻪﺗﯽ ﮔﻮﺪا ﻣﻪﺋﺮ ،ﭘﯚﺳـــﺘﯽ وهزارهﺗﯽ ﻛﺎری ﭘﺪرا، ﻛﺎﺗﻜﯿﺶ ﻣﻪﺋﺮ دهﺳﺘﯽ ﻟﻪﻛﺎر ﻛﺸﺎﯾﻪوه ،ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳـــﻪرۆﻛﯽ ﺣﯿﺰیو وهك ﭘﻨﺠﻪﻣﯿﻦ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان دهﺳﻪﺗﯽ ﮔﺮﺗﻪدهﺳﺖ. ﺑﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﯽ راﺑﯿﻦ ،ﻟﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺪا ﺑﯚ ﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ ﺋﯚﮔﺎﻧﺪای ژﺮ دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺋﻪﯾﺪی ﺋﻪﻣﯿﻦ ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﺎﻧﺘﻪ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ دهرﻛﺮد ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪﺳـــﻪد ﺑﺎرﻣﺘﻪ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﯿﯿﻪﻛﻪ ﺋﺎزاد ﻛﺮان. ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ رووداوه ﺳﯿﺎﺳـــﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻟـــﻪ ﺧﻮﻟـــﯽ دوھﻪﻣـــﯽ ﺳـــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ راﺑﯿﻦ، ﺑﻪﺳﺘﻨﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﯚﺳـــﻠﯚﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﯽ ﺋﻪوه ﻣﺎﻓـــﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ دهوﻪﺗـــﯽ ﺧﻮدﻣﻮﺧﺘﺎری ﺑﻪ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻨﯿﻪﻛﺎن درا .ﺳـــﺎﯽ ١٩٩٤ﻟـــﻪ ﮔﻪڵ ﺷـــﯿﻤﻮن ﭘﺮﺰ ،ﯾﺎﺳـــﺮ ﻋﻪرهﻓﺎت ،ﻛﻪ رۆﻜﯽ ﺳـــﻪرهﻛﯿﯿﺎن ﻟﻪ ﺑﻪﺳـــﺘﻨﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﯚﺳـــﻠﯚدا ھﻪﺑﻮو ،ﺧﻪﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻧﯚﺑﻠﯿﺎن وهرﮔﺮت. ﺋﯿﺴﺤﺎق راﺑﯿﻦ ﻟﻪ ٤ی ﻧﯚﭬﻪﻣﺒﻪری ﺳﺎﯽ ١٩٩٥ ﺑﻪدهﺳـــﺘﯽ ﻻوﻜﯽ ٢٥ﺳـــﺎڵ ﺑﻪ ﻧـــﺎوی ﺋﯿﮕﺎل ﻋﻪﻣﯿﺮ ﺗﯿﺮۆر ﻛﺮا.
وهرﭼﻪرﺧﺎﻧﻪ ﺳﯿﺎﺳـــﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻤﯚن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻪ ھﻪﺳـــﺘﯿﺎرهﻛﺎﻧﺪا ھﯚﻛﺎرـــﻚ ﺑـــﻮوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻣﺎوهی زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ دوو دهﯾﻪ وهك ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﯾﺎن وهك ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺑﺎﺳﻜﻪ ﺑﻪھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﻟﻪ ﻟﻮﺗﻜﻪی دهﺳﻪﺗﺪا ﺑﻤﻨـﺖ. ﭘﺮﺰ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ١٩٢٢ﻟﻪ ﻟﮫﺴﺘﺎن ھﺎﺗﻪ دﻧﯿﺎ .ﻟﻪ ﯾﺎﻧﺰه ﺳـــﺎﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﻛﯚﭼﯿﺎن ﻛﺮدو ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻟﻪﺑﻮاری ﻛﺸـــﺘﻮﻛﺎﯿﺪا ﻟـــﻪ ﺷـــﺎری ﺗﻪﻟﺌﻪﺑﯿﺐ ﺗﻪواوﻛﺮد .ھﻪﺴـــﻮڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﻛﺮﻜﺎری زاﯾﯚﻧﯿﺰم دهﺳـــﺖ ﭘﻜﺮدو ھﻪر زوو ﺑﻮو ﺑﻪ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺋﻪم رﻜﺨﺮاوهﯾﻪ. ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دهﯾﻪی ١٩٤٠ﺑﻪ ﮔﺮوﭘﯽ ژﺮزهﻣﯿﻨﯽو ﭼﻪﻛـــﺪاری ھﺎﮔﺎﻧـــﺎ ﭘﻪﯾﻮهﺳـــﺖ ﺑـــﻮو ،ﭘﺎش داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﭼﻮوه ﻧـــﺎو وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ١٩٥٩ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺑﻪڕﻮهﺑﻪراﻧﯽ ﺑﺎی ﺋﻪم وهزارهﺗﺨﺎﻧﻪﯾﻪ ﺑﻮو. ﺑﻪ دوای ﺗﯿـــﺮۆری راﺑﯿﻦ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ١٩٩٥ﭘﯚﺳـــﺘﯽ ﺳـــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﮔﺮﺗﻪ دهﺳـــﺖ .ﺑﻪدوای ﺋﯿﻤﺰای ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﯚﺳﻠﯚ ﻟﻪﮔﻪڵ راﺑﯿﻦو ﻋﻪرهﻓﺎت ﺧﻪﺗﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻧﯚﺑﻠﯽ وهرﮔﺮت .ﻟﻪو ﺳﺎﻪدا ﺑﯚ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﺳﻪرۆك وهزﯾﺮان ﺑﻪ ﺷﻮهی راﺳﺘﻪﺧﯚ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺧﻪﻜﻪوه ھﻪﺒﮋﺮدراو ﺑﻨﯿﺎﻣﯿﻦ ﻧﺘﺎﻧﯿﺎھﻮ ،ﺳﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﻜﻮد ﺑﯚ ﺋﻪم ﭘﯚﺳﺘﻪ ھﻪﺒﮋﺮدرا. ﺷـــﯿﻤﯚن ﭘﺮـــﺰ ﻛﻪ ﻟـــﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻠﺪا ﺑﻪ ﭘﯿﺎوی دۆڕاو ﻧﺎﺳﺮاوه ،ﺳﺎﯽ ٢٠٠٠ ﺧﯚی ﺑﯚ وهرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳـــﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﭘﺎوت، ﺑﻪم ﻣﻮﺷﻪ ﻛﺎﺗﺴـــﺎو ،رﻛﺎﺑﻪری ﺋﻪو ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻟﯿﻜﻮد ﺑﻪم ﭘﯚﺳﺘﻪ ﮔﻪﯾﺸﺖ. ﻣﺎوهﯾﻪك ﭘـــﺎش ﺷﻜﺴـــﺘﯽ ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻋﻪﻣﯿﺮ ﭘﺮﺘﺲ ﻟـــﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﺮﻜﺎر، ﺋـــﻪم ﺣﯿﺰﺑﻪی ﺑﻪﺟﮫﺸـــﺖو ﺑـــﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﺗﺎزه داﻣﻪزراوی ﻛﺎدﯾﻤﺎ ﭘﻪﯾﻮهﺳـــﺖ ﺑـــﻮو ﻛﻪ ﺋﺎرﯾﻪل ﺷﺎرۆن داﯾﻤﻪزراﻧﺪﺑﻮو .ﺋﻪو ﻟﻪ ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ دواﯾﯽ ﺳـــﻪرۆك وزﯾﺮﯾﯽ ﺋﺎرۆن ،ﺑـــﻮو ﺑﻪ ﺟﮕﺮی ﺋﻪوو ﺗﺎ ﺑﻪدهﺳـــﻪت ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﺋﻪﯾﮫﻮد ﺋﯚﻤﺮت ﻟﻪو ﭘﯚﺳﺘﻪدا ﻣﺎﯾﻪوه.
ﺋﺎرﯾﻪل ﺷﺎرۆن ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ،١٩٢٨ﻟﻪ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯽ ژﺮ ﺣﺎﻛﻤﯿﻪﺗﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮو .ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ١٤ﺳﺎﯿﺪا ﺑﻪ ھﺎﮔﺎﻧﺎ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻮو. وهك زۆرﺑـــﻪی ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧـــﯽ ھﺎﮔﺎﻧـــﺎ ،ﭘـــﺎش داﻣﻪزراﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﺑﻪ ﺋﻪرﺗﻪش ﭘﻪﯾﻮهﺳﺖ ﺑﻮو .ﻟـــﻪ ﺟﻪرهﯾﺎﻧﯽ ﺷـــﻪڕی ﺷـــﻪش رۆژهدا، ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی ﻟﻪﺷﻜﺮﺑﻮو ،ﻟﻪﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ﺳﺎﯽ ١٩٧٣ ﺑﻪ ﭘﻠﻪی ﺳﻪرﻟﻪﺷـــﻜﺮی ﻟﻪ ﺋﻪرﺗﻪش ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﯿﻦ ﻛﺮا. ﺳـــﺎﯽ ١٩٨١ﺑﯚ وهزارهﺗﯽ ﺑﻪرﮔﺮی ﮔﻪڕاﯾﻪوه، ﭘﻼﻧﯽ ھﺮﺷﯽ ﺑﯚ ﺳـــﻪر ﻟﻮﺑﻨﺎن ﻟﻪﺳﺎﯽ ١٩٨٢ ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺋـــﻪوهوه ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاوهو ﻟـــﻪ ﺟﻪرهﯾﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺷـــﻪڕهدا ﺑﻮو ﻛﻪ رﻜﺨﺮاوی ﺋﺎزادﯾﺒﻪﺧﺸﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦ ”ﺳﺎف“و راﺑﻪرهﻛﻪی ”ﯾﺎﺳﺮ ﻋﻪرهﻓﺎت“ ﺗﻪرﻛﯽ ﻟﻮﺑﻨﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد .ﺋﻪم ﭘﻼﻧﻪ ﺳـــﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪی ﺷـــﺎرۆن ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ھﺮﺷـــﻪﻛﺎﻧﯽ ”ﺳﺎف“ی ﺑﯚ ﺳـــﻪرﺧﺎﻛﯽ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﮫﻨﺎ ،ﺑﻪم ﻛﺎرهﺳـــﺎﺗﯽ ﻛﯚﻣﻪﻜﻮژی ﺳـــﻪدان ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻨﯽ ﻟﻪ ﺋﯚردوﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﻪﻧﺎﺑﻪران ﻟﻪ ﺳﻪﺑﺮاو ﺷﻪﺗﯿﻼی ﻟﻜﻪوﺗﻪوه. ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ٩٠ﺗﺎ ٩٢و ﭘﺎش رووﺧﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺰم ﻟﻪﺋﻪوروﭘﺎی ﺧﯚرھﻪت ،ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺟﻮوﻟﻪﻛﻪ رووﯾﺎن ﻟﻪ ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻛﺮد ،ﻟﻪو ﺳﻪردهﻣﻪدا ﻛﻪ ﺷﺎرۆن وهزﯾﺮی ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﻜﺮدن ﺑﻮو ،دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺷﺎرۆﭼﻜﻪﻛﺎن ﺑﯚ ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﺒﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﯚﭼﺒﻪراﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﻏﻪزه دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮد. رۆژی ﺷﻪﺷﯽ ﻓﯿﭭﺮﯾﻪی ﺳﺎﯽ ٢٠٠١ﺷﺎرۆن ﻟﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪراﺳﻪری ﺋﯿﺴﺮاﯾﯿﻞ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ﭘﺎش ﭼﻮوﻧـــﻪدهرهوهی ﺋﯿﺴـــﺮاﯾﯿﻞ ﻟﻪ ﻛﻪرﺗﯽ ﻏﻪزه ،ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﻧﻮ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻟﯿﻜﻮد زﯾﺎدی ﻛﺮدو ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا ﺷﺎرۆن ﺳﺎﯽ ٢٠٠٥ﺋﻪم ﺣﯿﺰﺑﻪی ﺑﻪﺟﮫﺸـــﺖو ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﺎدﯾﻤﺎ )ﭘﺸـــهو(ی داﻣﻪزراﻧﺪ. ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎی ﺳـــﺎﯽ ٢٠٠٦ﺋﺎرﯾﻞ ﺷﺎرۆن ﭘﺎش ﺳـــﻪﻛﺘﻪی ﻣﺸـــﻚ ﭼﻮوه ﺣﺎﻪﺗـــﯽ ﻛﯚﻣﺎو ﺗﺎ ﺋﻪﻣۆﻛـــﻪ ﭘﺰﯾﺸـــﻜﻪﻛﺎن ﮔﻪڕاﻧـــﻪوهی ﺋـــﻪو ﺑﯚ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﻪت ﺑﻪدوور دهزاﻧﻦ.
dwaroj@komala.eu
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤،
٥
ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯽ ھﻪر ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﻛﻪ ﻧﻮﯾﺴﺎ ﺑـــﻪ ھﺎﺗﻨﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ رهزﺑـــﻪر ﺟﺎرﻜﯿﺘﺮ ﺧﻮﻨﺪن ﻟـــﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕـــﻪو زاﻧﻜﯚهﻛﺎن دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدو ﺑﻪ ﻣﻠﯿﯚﻧﮫﺎ ﻣﻨﺪاڵو ﻻو ﺑﯚ ﺳـــﺎﯽ ﺗﺎزهی ﺧﻮﻨـــﺪن ﺧﯚﯾﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎﻣﺎده ﻛﺮدووهو ﺑـــﻪرهو ﭘﯿﺮی ﭼﻮون. ﻣﻪدرﺳﻪو ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮﻨﯽ ﭘـــﻪروهردهی ﻣﺮۆﭬـــﻪ دوای ﺧﺎﻧﻪوادهو دهﺗﻮاﻧﻦ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪ ﺳﻪر ﺑﯿﺮوھـــﺰری ﺗـــﺎك داﺑﻨﺖ .ھـــﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﮔﺮﻧﮕﯿﺪان ﺑـــﻪم ﻧﯿﮫـــﺎده ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪ ﻟـــﻪ ﻻﯾـــﻪن دهوﻪﺗـــﻪوه ﺋﻪرﻛﻜـــﯽ ﮔﻪورهو ﻗﻮرﺳـــﻪو دهﺑﺖ ھﻪوڵ ﺑﺪرﺖ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎرو ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﮔﯚڕاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻪردهمو ﺋﺎﻮﮔﯚڕهﻛﺎﻧﯽ دهوروﺑﻪری ﺧﯚی ﺑﮕﻮﻧﺠﻨﺖو ﺑﻪ ﭘﯽ ﭘﻮﯾﺴـــﺖ ﻓﺮ ﺑﻜﺮﺖ. ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﺮهدا ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﻣﻨﻪو ﻣﺎﻓﯽ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯽ ھﻪر ﺗﺎكو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﻛﻪ ﺗﺎﻛﻮو ﻟﻪ ﻣﻪدرهﺳـــﻪ ﻓﺮی ﺑﺖ ،ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧـــﯽ زﮔﻤﺎﻛﯿﻪ .ﺋـــﺮان ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو وﺗﺎﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻧﻪﺗﻪوهو ﮔﻪﻟﯽ ﺟﯿﺎواز ﭘـــﻚ ھﺎﺗﻮوهو ﺑـــﻪ ھﯚی ﻓﺮه ﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﯽ ،ﺷـــﺎھﺪی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ زﻣﺎﻧﯽ ﺟﯚراوﺟﯚرو ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﻦ .ھﻪر ﻛﺎم ﻟـــﻪم ﻧﻪﺗﻪواﻧﻪ ﻣﺎﻓﯽ ﺳـــﻪرهﺗﺎﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻪ ﺗﺎﻛﻮو ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻗﺴـــﻪ ﺑﻜﻪنو ﺑﻨﻮوﺳـــﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ داﺧﻪوه ﻟـــﻪ ﺋﺮان ﺑﻪ درﮋاﯾﯽ دهﯾﺎنو ﺳـــﻪدان ﺳـــﺎﻪ ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜـــﻪ ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪ ﻧﻪﺗـــﻪوهی ﻓـــﺎرس ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎو زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﺑﺨﻮﻦو ﺑﻨﻮوﺳﻦ. ﻣﻪدرهﺳﻪ ﻟﻪ دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﺘﯽ ﻣﻨـــﺪاڵ دهورﻜـــﯽ ﻛﺎرﯾﮕـــﻪری ھﻪﯾﻪ، ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ وهﻛﻮو ﭘﻪردﻚ واﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧـــﻮان ﺧﺎﻧـــﻪوادهو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﮔﻪورهﺗـــﺮ ﻣﻨﺪاڵ ﺑـــﻪرهو ﻛﺎﻣ ﺑﻮونو دروﺳـــﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻪﺳـــﺘﯽو ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﭘﻪروهرده ﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻪﺳـــﺘﻪو ﻣﺸـــﻚ رﻨﻮﻨﯽ دهﻛﺎت ﺗﺎﻛـــﻮو ﻣﻨﺪاڵ ﺋﺎﻣﺎده ﺑﻜﺮﺖ ﺑﯚ ﻗﻪﺑﻮوڵ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﮔﻪورهو ﮔﺮﻧﮓ .ھـــﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ دهورﻜﯽ ﺑﻪرﭼﺎوی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ دروﺳـــﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺘﻪو ﻛﻪم ﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﺸﻪو ﻛﯚﺳـــﭙﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر
رﮕﺎی .ﺑﻪ ﭘﯽ ﻗﺴـــﻪی ﻛﺎرﻧﺎﺳﺎن ﻟﻪم ﺑﻮاره ﻣﻨﺪاﻚ ﻛـــﻪ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ واﻧـــﻪﻛﺎن دهﺧﻮﻨﺘـــﻪوه زۆر زووﺗـــﺮ دهﺗﻮاﻧﺖ ﻓﺮی ﺑـــﺖو ﻟﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮ دهﻛﺎت ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ. ﺑـــﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ھﻪر ﺋﺴـــﺘﺎ ﻟـــﻪ زۆرﺑﻪی وﺗﺎﻧﯽ ﺋﻮروﭘﺎﯾﯽ وهﻛﻮو ﺳﻮﺋﯿﺪ ھﻪوڵ دراوه ﻛـــﻪ ھـــﻪر ﻣﻨﺪاﻚ ﻟﻪ ﭘﺸـــﺪا ﻓـــﺮی زﻣﺎﻧﯽ داﯾﻜﯽ ﺑـــﺖو ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ واﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯿﻪ. ﺑﻪم ﺑﻪ داﺧﻪوه ﻟـــﻪ ﺋﺮان ﺋﻪم ﻣﺎﻓﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ زهوت ﻛﺮاوهو ﻣﻨﺪان ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻟﻪ ﻣﻪدرهﺳﻪ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ واﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺨﻮﻨﻦو ﻓﺮی ﺑﻦو ھﻪر ﺋﻪﻣـــﻪ ﺑﻮوهﺗﻪ ھﯚی ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺑﻪﺷـــﻜﯽ زۆر ﻟﻪ ﺧﻪﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﻧﻪﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻨﻮوﺳﻦ. ﻟﻪ ﺋﺮان زﻣﺎﻧﯽ رهﺳـــﻤﯽ ﻓﺎرﺳﯿﯿﻪو ﻟﻪ ﭘﺎڵ ﺋﻪوهﺷـــﺪا زۆر ﺑـــﻪ ﻻوازی زﻣﺎﻧﯽ ﻋﻪرهﺑﯽو ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺴـــﯽ ھﻪﯾـــﻪو ھﻪﻣﻮو واﻧـــﻪﻛﺎنو ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻗﺴـــﻪی رۆژاﻧﻪ ﻟﻪ ﻧﻮان ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺶ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯿﻪ. زﻣﺎن ﺑﯚ ھﻪر ﺗﺎكو ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪك ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ زۆری ھﻪﯾﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زﻣﺎن ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻣﺮۆڤ ﻟﻪ داﯾﻚ دهﺑو ﻟﻪ ﮔﻪﯽ ﮔﻪوره دهﺑو زﻣﺎن ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﭘﻨﺎﺳـــﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ھـــﻪر ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﻪو ﺑﯚ ﺋـــﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪك ﺑﻨﺎﺳـــﯽ دهﺑ ﺑﻪر ﻟﻪ ھﻪر ﺷﺘﻚ ﻟﻪ ﮔﻪڵ زﻣﺎﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﯽ. ﻟـــﻪ ﭼﻪﻣﻜﯽ ﻧﺎﺳـــﯿﻨﯽ ﺷـــﻮﻧﺎس ،ﺑﯚ ھﻪر ﺗﺎكو ﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﻪك ،زﻣﺎﻧﯽ داﯾﻜﯽ دهورﻜﯽ ﮔﺮﯾﻨﮓو ﺳـــﻪرهﻛﯽ دهﮔێو ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ھﻪر ﻛﻪﺳﻚ ﺑﯚی ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳـــﻪر زﻣﺎﻧﻪﻛﻪی ﺧﯚی زال ﺑو ﺑﺘﻮاﻧ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﻗﺴﻪی ﭘ ﺑﻜﺎو ﭘ ﺑﻨﻮﺳ. ﺧﯚﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧـــﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ،ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻣﺎﻓـــﻪ ﺳـــﻪرهﺗﺎﯾﯽو ﺑﻨﻪڕهﺗﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ھـــﻪر ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﻟـــﻪ ﺋﺮاﻧﯽ ژﺮ دهﺳـــﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷـــﻮهﯾﻪك رﮕﻪ ﻧﺎدرێ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜـــﻪ ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪ ﻧﻪﺗـــﻪوهی ﻓﺎرس ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ داﯾﻜﯽ ﺧﯚﯾـــﺎن ﺑﺨﻮﻨﻦو زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯽ وهك ﺗﻪﻧﯿﺎ زﻣﺎﻧﯽ رهﺳﻤﯽ ﺋﺮان ﻧﺎﺳﺮاوهو ﻟﻪ ﺋﯿﺪارهو ﻣﻪدرهﺳﻪو زاﻧﻜﯚو ﺷﻮﻨﻪ دهوﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ﺧﻪﻚ ﻧﺎﭼﺎرن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﺨﻮﻨﻦو ﻗﺴﻪ ﺑﻜﻪن.
رژﯾﻤـــﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻧﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻻﯾـــﻪن ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ ﺋـــﺮان ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳـــﯽ ﻛـــﺮدووه ﺑـــﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهی ﻛـــﻮرد ھﻪﻣﯿﺸـــﻪ ھﺎﺗﻮوهﺗﻪ رهﺳـــﻤﯽ ،ﺑﻪﻜـــﻮو ﻟﻪ ﭘﺎڵ ﺋﻪوهﺷـــﺪا ﺋـــﺎراوهو ﺑﯚ ﺋـــﻪم ﻣﺎﻓﻪ ﺳـــﻪرهﺗﺎﯾﻪ ﺑﻪ ﻓﻪرھﻪﻧـــﮓو ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻓﺎرﺳـــﯽ ﭘﻪره ﺑﻪردهواﻣﯽ ﺧﻪﺑﺎت ﻛﺮاوه .ﺑﻪم ﺋﺴﺘﺎ ﭘﺪاوهو ﻛﺮدووﯾﻪ ﺑـــﻪ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ زاڵو ﺑﻪ ﺧﯚﺷﺤﺎﯿﻪوه ﺋﻪم ﺑﺎﺳﻪ ﺗﻪﺷﻪﻧﻪی ﻟﻪ ھﻪوﯽ ﺋﻪوهدا ﺑﻮو ﻓﻪرھﻪﻧﮓو زﻣﺎﻧﯽ ﻛﺮدووه ﻧﻮ ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﺑﺎﻗـــﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎن ﻟﻪ ﻧﺎو ﺑﻪرێو ﺑﯚ ﺋﻪم ﺋﺮانو وهﻛﻮو ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯿﻪك ﭼﺎوی ﻟ دهﻛﻪن. ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪش ﺑﻪﮕﻪی زۆر ھﻪﯾﻪ. ﺋﺮاﻧﯿـــﺶ وهﻛﻮو زۆرﻚ ﻟـــﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﯾﻪك دوو ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﻓﺮه ﻧﻪﺗﻪوه ،دهﺗﻮاﻧ زﻣﺎﻧﻜﯽ رهﺳﻤﯽ ﻟﻪ ﺷــــﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪورــــﺰو زهﻧﺠﺎن ﺑﯚ ﺑـــو ﻟﻪ ﭘﺎڵ ﺋﻪوهﺷـــﺪا رﮕﻪ ﺑﺪرێ ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ﺋﯿﻌﺘﺮاز ﻛﺮاو زﻣﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪش ﻟـــﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﻛﺎن ﺋﻪﻣﺴــــﺎﯿﺶ ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎری واﻧﻪ ﺑﻮهﺗﺮﺘﻪوه .ﺋﻪﻣﻪ ﻣﺎﻓﻜﯽ ﺑﺋﻪم ﺋﺎزهرﺑﺎﯾﺠــــﺎن ﻟــــﻪ ﺑﯿﺎﻧﻨﺎﻣﻪﯾﻪﻛــــﺪا ﺑﻪ ﻻو ﺋـــﻪو ﻻی ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽﺗﺮ ﻟﻪ ﺋﺮاﻧﻪو ﺑﯚﻧــــﻪی ﯾﻪﻛﯽ رهزﺑﻪر رۆژی ﻛﺮاﻧﻪوهی دهﺑـــ ھﻪوڵ ﺑـــﺪرێ ﺑﯚ ﺑﻪ رهﺳـــﻤﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺧﻮازﯾــــﺎری ﺋﻪوه ﺑﻮون ﻛﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺑﻪ رهﺳﻤﯽ ﺑﻨﺎﺳﺮﺖو ﻟﻪ ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﮔﯽ. ﺑﺎﺳـــﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﮔﯽ ،ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕــــﻪو زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﺑﻪ ﺗﻮرﻛﯽ واﻧﻪ
ﺑﻮﺗﺮﺘﻪوه. ﺑﮕﻮﻣــــﺎن ﺋﻪﻣﻪ ﻣﺎﻓﻜﯽ ﺳــــﻪرهﺗﺎﯾﯽ ھــــﻪر ﺗﺎﻛﻜﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎو ﺑــــﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎﻧــــﻪ ﺗﺎﻛﻮو ﺑــــﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ﺑﺨﻮﻨﻦ ،ھﻪر ﺑﯚﯾــــﻪ ﺟﮕﺎی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﻟــــﻪ ﻻﯾﻪن ھﻪﻣــــﻮو رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎریو روﺷــــﻨﺒﯿﺮی ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﻪﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺪرــــﺖ ﺑﻪم ﻻﯾﻪﻧﻪو ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ﺑﺒﺘﻪ دروﺷﻤﯽ ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪ ھﻪر ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــــﻪو زاﻧﻜﯚﯾﻪكو رﮕﻪ ﻧــــﻪدهن ﻛﻪ ﻣﺎﻓــــﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﺘﺮﯾﻨﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯿﻪ ﭘﺸﻞ ﺑﻜﺮﺖ. ﭼﻮﻧﻜــــﻪ ﺑﺒﻪﺷــــﺒﻮوﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑــــﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ،ھﻪروهك ﭼــــﻮن ﻟــــﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳــــﺎﯽ راﺑــــﺮدوودا ﺷﺎھﺪی ﺋﻪوه ﺑﻮوﯾﻦ ﺗﺎ رادهﯾﻪﻛﯽ زۆر
ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳــــﻪر ﻧﻪﻧﺎﺳــــﯿﻦو ﺋﺎﺷﻨﺎ ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﻧﻪوهﯾﻪك ﻟﻪ ﻓﻪرھﻪﻧﮓ، ﻛﻮﻟﺘﻮر ،ﻣــــﮋووو ھﻪﻣــــﻮو راﺑﺮدووی ﻧﻪﺗﻪوهﻛﻪی ﺧــــﯚیو ھﻪر ﺋﻪﻣﻪش ﺋﻪو دهرﻓﻪﺗﻪ ﺑــــﯚ دهﺳــــﻪﺗﺪراﻧﯽ رژﯾﻤﯽ ﺋﯿﺴــــﻼﻣﯽ دهﺧﻮﻟﻘﻨــــ ﺗﺎﻛــــﻮو ﺑﻪ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻓﻪرھﻪﻧﮓو ﻛﻮﻟﺘﻮورهی ﻛﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﯽ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ﻓﺮی ﺋﻪوان ﺑﻜﺎتو ﻟﻪ ﻣﮋووو ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﺎﻧﻪ دهﺑﺘﻪوه. ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺧﺎﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ژﺮ دهﺳﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯿــــﻪ ﻛﻪ ﺋﻪم داﺧﻮازﯾﻪ دهﺗﻮاﻧــــﺖ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﻪﻛــــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻧــــﻮان ﮔﻪﻧﯽ ﺋﺮان ﭘــــﻚ ﺑﮫﻨﺖو ﺋﻪوان ﺑــــﻪرهو ﺧﻪﺑﺎﺗﻜﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﺗﺮ ﭘﺎڵ ﭘﻮه ﺑﻨﺖ.
ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻣﻪدهﻧﯽو ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﺷﺎھﯚ ﻛﻪرهﻣﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻟﻪ ﺋـــﺮان ،ﺑﯚﺗـــﻪ ھﻪواﯽ ﺳـــﻪرهﻛﯽ ھﻪواﻨﺮﯾﻪ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿـــﻪﻛﺎن .ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳ ﺣﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺳﻪراﺳﻪری ﺋﺮان ،ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهﯾﻜـــﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ زﯾﻨﺪاﻧـــﯽ ﺑﻪ ﺋﻌـــﺪام ﺣﻮﻛﻢ دراونو ﺳـــﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﮔﻮﺷـــﺎر وزهﺧﺘﯽ ھﺰهﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺳـــﻪر ھـــﻪر ﺟﯚره ﺟـــﻢ وﺟﻮﻜﯽ
ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﺧﻪﺑﺎﺗﮕاﻧﻪ ﺗﻮﻧـــﺪ وﺗﯿﮋﺗﺮ ﺑﻮوهﺗـــﻪوه ،ﺑﻪم ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دا ﻛﻪ ﺧﻪﺑﺎت و ﺧﻮڕاﮔﺮی ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ دژی ھﺰی داﮔﯿﺮﻛﻪرو ﻟﻪ دژی ﺳﻪرﻛﻮت ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪ ﮔﻮﺷﻪی زﯾﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺎرﯾﻚو ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻢ وﺑﻪردهواﻣـــﻪو ﺧﻪﺑﺎتو ﺧﯚڕاﮔﺮی ﻧﻪﺗﻪﻧﯿﺎ ﻧﻪﻣﺮدووه ﻛﻪ ﺑﻪ راوهﺳـــﺘﺎوﯾﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛـــﻮرد ﻗﻮﻧﺎﻏﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﯾﻮوه. زۆرﺑﻪی ھـــﻪره زۆری ھﻪواﻨﺮﯾﻪﻛﺎن ﻟـــﻪ ﺳﻪراﺳـــﻪری ﺟﯿﮫـــﺎن ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﻮردﯾـــﺎن ﻛﺮده
ھﻪواـــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺧﯚﯾﺎن .ﻟـــﻪ زۆرﺑﻪی وﺗﺎﻧﯽ دهروه ﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﺣﯿﺰب وﻻﯾﻪﻧﻪﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪانو راوهﺳـــﺘﺎن ﻟﻪﺑﻪراﺑﻪر رﻜﺨـــﺮاوهی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮوهﻛﺎن، ﭘﺸـــﺘﯿﻮاﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺧﻮاردﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧـــﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮد .ﻟﻪ ﻧﺎو ﺧﯚی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان، ﻟﻪ ﺷـــﺎرهﮔﻪورهﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪھﺎﺑﺎدو ﺑﯚﻛﺎنو ﺳﻪﻗﺰو ﺳـــﻨﻪو ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺷـــﺎری دﯾﻜﻪ ﺧﻪﻚو ﺗﻜﯚﺷﻪراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ھﻪﺳﺘﺎنو ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯿﺎن دهرﺑی .زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳ ﺣﻪوﺗﻮوه ﻛﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ
ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎنو ﺧﯚڕاﮔـــﺮی ﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﻜﯽ وهك ﻓﻪرزادﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪر ﺑﯚﺗﻪ ھﻤﺎی ﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ رزﮔﺎری ﺧﻮازی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ دژی داﮔﯿﺮﻛﻪریو ﻟﻪ دژی ﺳﻪرﻛﻮتو ﻟﻪ دژی ﺑ ﻣﺎﻓﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ. زﯾﺎﺗـــﺮ ﻟﻪ ﺳـــ ﺣﻪوﺗـــﻮوه ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﻮرد ﺳـــﻪرهﻧﺠﯽ ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪرهو ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ، ﺑﻪرهو ﮔﻪﻟﻜﯽ ﺳـــﺘﻪم ﻟﻜﺮاو ،ﺑﻪرهو ﺧﻪﺑﺎﺗﻜـــﯽ رهوا ،ﺑﻪرهو ﺗﻜﯚﺷـــﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﻜـــﯽ ﻗﺎرهﻣـــﺎن ،ﻟـــﻪ ﺟﻪرﮔـــﻪی داﮔﯿﺮﻛﻪریو ﻟﻪ ﻧـــﺎو ﺋﺎﺑﯚﻗﻪی دهﯾﺎن ﺳـــﻪدان ﭘﺎدﮔﺎنو ﭘﺎﯾﻪﮔﺎو دهﯾﺎن ھﻪزار ھﺰی ﭼﻪﻛﺪاری داﮔﯿﺮﻛﻪر راﻛﺸـــﺎوه. ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛـــﻮرد ﻟﻪھﻪﻣـــﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺑﯚﺗـــﻪ ھﻤﺎی ھﺎوﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن .ﺗﻜﯚﺷﻪراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﺣﯿﺰبو ﻻﯾﻪﻧﻪﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎن ﺳـــﻪرهڕای ﺟﯿﺎوازی ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻓﯿﻜﺮی ﻟﻪ دهوری ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دهﺳﺖ ﻟﻪ ﻧﺎو دهﺳﺘﯽ ﯾﻪك ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه. ﺷﺎرۆﻣﻪﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮواﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﻪرۆﺷﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ رووﻟﻪ ﺗﻜﯚﺷﻪراﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻦ ﻛﻪ ﻟﻪزﯾﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺑـــ ﺗﺮسو ﺑـــﻪ ﺧﯚڕاﮔـــﺮی ،رژﯾﻤﻜﯽ ھﺎرو ﺳﻪرﻛﻮﺗﮕﻪرﯾﺎن ﺳﻮﺧﺮه ﮔﺮﺗﻮوه. ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟـــﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻨﻪو ورﻣو ﺋﭭﯿـــﻦ ﻟﻪ ھﻪﻣـــﺎن ﻛﺎﺗـــﺪا ﻗﻮﻧﺎﻏﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕـــﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ ﻣﻪدهﻧﯽو ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻧﯿﺸـــﺎن دهدا .دهﻣﻚ ﺳـــﺎﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﭼﻪﻛﺪاریو ﭘﺸـــﻤﻪرﮔﺎﻧﻪ ﻧﯿـــﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ دژی زوـــﻢو زۆرو ﺑـــ ﻣﺎﻓـــﯽ رژﯾﻤﯽ ھﺎرو ﺳـــﻪرﻛﻮﺗﮕﻪری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪردهواﻣﻪ .ﻟﻪ دوو دهﯾـــﻪی راﺑﺮدوودا ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ ﺟﻪﻣﺎوهریو ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێو ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮاﻧﻪﺗﺮی ﺑﻪ ﺑﺰاﭬﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪﺧﺸﯿﻮوه. رژﯾﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻛﻪ ﭘﻮاﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﺷﻪﻛﺸﻪ ﺑﻪ ھﺰی ﭘﺸﻤﻪرﮔﻪو ﺑﻪ داﻧﺎﻧﯽ ھـــﻪزاران ﭘﺎﯾـــﻪﮔﺎ دهﺗﻮاﻧ
ﺧﻪﺑﺎت ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎﻣﯚش ﺑﻜﺎت، ﻟـــﻪ ﺟﻪرﮔﻪی ﺷـــﺎرهﮔﻪورهﻛﺎنو ﻟﻪ ﻧﺎو ﺋﺎﺑﯚﻗـــﻪی دهﯾﺎن ﺳـــﻪدان ﭘـــﺎدﮔﺎنو ﭘﺎﯾـــﻪﮔﺎو ھـــﻪزاران ھـــﺰی ﭼﻪﻛﺪاری ﺧﻪﺑﺎﺗﻜـــﯽ ﻣﻪدهﻧﯽو ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ھﺪی ھﺪی ﺳﻪری ھﻪﺪاو ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دا ﻛﻪ ھﻪرﮔﯿﺰاو ھﻪرﮔﯿﺰ ﻟﻪ ﻣﺎﻓﯽ رهوای ﺧﯚی ﺑﯚ ﺑﻪدهﺳـــﺘﮕﺮﺗﻨﯽ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﯚی واز ﻧﺎھﻨﺖ. ﻟﻪ دوو دهﯾـــﻪی راﺑﺮدوودا ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ رزﮔﺎری ﺧﻮازی ﮔﻪﻟﻚ ﺷﺎﻧﯚی ﺟﻪﻣـــﺎوهریو ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮاﻧﻪی ﺑﻪ ﺧﯚهوه ﺑﯿﻨﯿـــﻮوه ﻛـــﻪ ﺳـــﻪردهﻣﻜﯽ زﯾﻨﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﺧﯚ دهﮔﺮێ .ھﻪر ﻟﻪ ﺳﯽ رهﺷﻪﻣﻪی ﺳﺎﯽ ١٣٧٧ﺗﺎھﺎوﯾﻨﯽ ٨٤و راﭘﻪڕﯾﻨﯽ ﺷﻜﯚداری ﺟﻪﻣﺎوهریو ھﻪﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ وﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﺸﺎن دهدا ﻛﻪ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﺗﺎ چ رادهﯾﻪك ﺗﻮاﻧﯿﻮوﯾﻪﺗﯽ دوژﻣﻨـــﯽ داﮔﯿﺮﻛﻪرو ﭘﭼـــﻪك ﻟﻪ ﭘﻪﻧﺎ ﭘـــﺎدﮔﺎنو ﭘﺎﯾﻪﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧـــﯚی ﻏﺎﻓﻠﮕﯿﺮ ﺑـــﻜﺎت .ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ١٥ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ھـــﺪی ھﺪی ﮔﻪﺷـــﻪﯾﺎن ﺳـــﻪﻧﺪووه. ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻛﺮـــﻜﺎران ،ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ژﻧـــﺎن ،ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ،ﻧﻪﺗﻪﻧﯿـــﺎ ﻟـــﻪ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪﻜﻮو ﻟﻪزۆرﺑﻪی زاﻧﻜﯚو داﻧﺸـــﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻣﻪدهﻧﯽو ﺑﺰاﭬـــﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿـــﺮو و رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧـــﯽ، ﺧﻪﺑـــﺎت ﻟﻪ دژی ﺳﯿﺎﺳـــﻪﺗﯽ ﺋﻌﺘﯿﺎد، ﺑوﻛﺮدﻧـــﻪوهی ﻣﺎدهﺳـــﻛﻪرﻛﺎن ﻛـــﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻜﯽ دژی ﮔﻪﻟﯽ رژﯾﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ ،ﭘﻜﻪوه ﺑﻪ ﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋـــﺮان ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﻮێ ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮاﻧﻪ ﺗﺮو ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﻣﻮدن ﺗﺮو ﺋﻪﻣۆی ﺗﺮی داوه .ﺋﻪﻣـــۆ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ﺗﻜﯚﺷﻪری زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﺧﯚڕاﮔﺮی ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ﺑﺎﺷـــﺘﺮﯾﻦ رۆﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺑ ﺗﺮسو ﺳـــﻪرهڕای ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳـــﯿﺎن ﻟﻪ ژـــﺮ ﺋﻌﺪاﻣـــﺪا دهژﯾﻦ،
ﺑﯚﺗـــﻪ ھﻤـــﺎو رهﻣﺰی ﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛـــﻮردو ﺑﺰاﭬـــﯽ رزﮔﺎری ﺧـــﻮازی ﺋﻪم ﮔﻪﻟﻪ .ﺑﻪﺑ ھﯿﭻ ﺷـــﻚو ﮔﻮﻣﺎﻧﻚ ﺳ ﺣﻪوﺗﻮوی راﺑـــﺮدوو ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردو ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺟﻪﻣﺎوهریو دهﻧﮕﺪاﻧـــﻪوهی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺋـــﻪم ﺧﻪﺑﺎﺗﻪ ﻗﻮﻧﺎﻏﻜﯽ ﮔﺮﻧﮓو زﯾﻨﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﻛـــﻮرده .ﺋﻪم ﺧﻪﺑﺎﺗﻪ ھﯿـــﻮا ﺑﻪ ھﺰی ﺧـــﯚ ھﯿﻮا ﺑﻪھﺰی ﺟﻪﻣـــﺎوهری ،ﺑﺎوهڕ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮویو ﺋﯿﻤﺎن ﺑﻪ ﺳـــﻪرﻛﻪوﺗﻦ ﻟﻪ ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﺪا دهﺑﺎﺗﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺑﻪرزﺗﺮو ھﻮاﺑﻪﺧﺶ ﺗﺮ .ﺑﻪﺑ ھﯿﭻ ﺷﻚو ﮔﻮﻣﺎﻧﻚ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛـــﻮرد ﺑﻪﺣﺰوورو ﺟـــﯚری ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوه ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔـــﻪوره دهدا .ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻟﻪ ﺟﻪرﮔﻪی داﮔﯿﺮﻛﻪریو ﺣﻮﻛﻤاﻧﯽ رژﯾﻤﻜﯽ ھﺎرو ﺗﺮﺳﻨﺎك ﻧﯿﺸـــﺎن دهداو ﻛﻪ ھﻪرﭼﻪﻧﺪ داﮔﯿـــﺮ ﻛـــﻪریو ھﻪر رادهﯾـــﻪك ھﺰی ﭼﻪﻛـــﺪار ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ ﮔﻪﻟﻚ ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎدهی ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻦو ﺋﺎﻣﺎدهی ﺧﻪﺑﺎتو ﺧﯚڕاﮔﺮﯾـــﻪ ﺑـــﯚ ھﻪﺗﺎھﻪﺗﺎﯾـــﻪ ﺧﺎﻣﯚش ﺑﻜﺎت. دهﺳـــﺘﻜﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﺑﺎتو ﺧﯚڕاﮔﺮی زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺳـــ ﺣﻪوﺗﻮوی راﺑﺮدوودا ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش ﺳـــﻪرهڕای ھﻪر ﺋﺎﻛﺎﻣﻚ ﻛـــﻪ ﺑﯿﺒﺖ زۆر ﺋﺎﺷـــﻜﺮاو ﺑﻪرﭼﺎوه .ﺧﯚڕاﮔﺮی ﺋﻪم ﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﻪ ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧـــﻪﻛﺎن ھﻪﻣﻮو ھﺰی داﮔﯿﺮﻛﻪرو ﺳـــﻮﭘﺎو ﺋﯿﺘﻼﻋﺎﺗﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن رﯾﺴـــﻮا ﻛﺮدو ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻧﯿﺸـــﺎﻧﯽ دا ﻛﻪ ھﺰی ﭼﻪﻛﺪاری داﮔﯿﺮﻛﻪری چ ﺑﻪﺧﺮاﯾـــﯽ ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﺷـــﻪﭘﯚﻟﯽ ﺟﻪﻣـــﺎوهریو ﺧﯚڕاﮔـــﺮی دهﭘﻮﻛﺘﻪوه .ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﮔﻪﻟﯽ ﻛﻮردو ﺗﻜﯚﺷﻪراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﺳ ﺣﻪوﺗﻮوی راﺑـــﺮدوودا دهﺳـــﺘﻜﻪوﺗﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ. ﺑﺰاﭬﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﻮرد ھﻨﺎوهﺗﻪ ﻗﻮﻧﺎﻏﻜﯽ ﺗﺎزهو ﮔﺮﻧﮓ. ھﯿـــﻮا ﺑﻪﺧﯚ ﺑﻪﺧﻪﺑﺎﺗـــﯽ ﺟﻪﻣﺎوهریو ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﻪرهی ﺳﻪﻧﺪووهو ﻗﺎﯾﻢ ﺗﺮو ﭘﺘﻪوﺗﺮ ﺑﻮوه.
٦
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
dwaroj@komala.eu
وﺗﻮوـــﮋی رۆژﻧﺎﻣﻪی »ﻣﯿﺪﯾـــﺎ« ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎوڕێ ﻋﻮﻣﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿﺰاده ﺳﮑﺮﺗﺮی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ
رۆژﻧﺎﻣـــﻪی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﭼﺎﭘـــﯽ ھﻪوﺮ، ﻟﻪ ژﻣـــﺎره٣٥٦ی ﺧﯚی ﻟﻪ رﻜﻪوﺗﯽ ٢٠٠٨/٩/١٦وﺗﻮوﮋﻜﯽ ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑـــﻪ ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧـــﻪوه ﻟـــﻪ ﻛﯚﻣﻪـــﻪی ﺷﯚڕﺷـــﮕی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮانو ﭼﻪﻧـــﺪ ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ ﭘﻮهﻧﺪﯾﺪار، ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎوڕێ ﻋﻮﻣﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿﺰاده، ﺳـــﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸـــﺘﯽ ﻛﯚﻣﻪـــﻪی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸـــﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣـــﺪاوه .ﻟـــﺮهدا دهﻗـــﯽ ﺋﻪو وﺗﻮوﮋه دهﺧﻮﻨﻨﻪوه. ﻣﯿﺪﯾـــﺎ :ﺑﻪﻛﻮرﺗﯽ ﺋﯿﺸـــﺎرهت ﺑﻪو ھﯚﻛﺎراﻧﻪ ﺑﺪهن ﻛـــﻪ رهوﺗﯽ رﯾﻔﯚرم ﻟﻪ ﻧـــﻮ )ﻛﯚﻣﻪﻪی ﺷﯚڕﺷـــﮕی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان(دا ھﻪﻮﺴﺘﯽ ﮔﺮت؟ ﻋﻮﻣـــﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿـــﺰاده :ﺋـــﻪوه دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚﺳـــﺎﻧﯽ ﭘﺸﻮوﺗﺮ، ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهﻣـــﺎن ﻟﻪﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴـــﺘﯽ ﺋـــﺮانو ﺋـــﻪوهی ﻛﻪ ﻗﺎﺒﯽ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘﯽ ﺋﺮاﻧﻤﺎن ﻗﺒﻮڵ ﻧﻪﻛﺮد ،ﻟﻪھﻤﺎن ﻛﺎﺗﺪا ﺟﯿﺎوازی ﻓﯿﻜﺮیو ﻧﻪزرﯾﺸﻤﺎن دﯾﺎرﺑﻮو ،ﺑﻪم ھﻪﻣـــﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪﺗﻪواوی ﺷـــﻜﯽ ﻧﻪﮔﺮﺗﺒﻮو ،ﯾﻪك ﻣﻪﺳﻪﻟﻪ ﺋﻪﺳﯽ ﺑﻮو ﺋﻪوﯾـــﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺋﯿﻤﻪ ﭼﻪﺳـــﭙﺎﯾﯿﻦ، ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺑﯿـــﻦو ،ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﻮﻣﯚﻧﯿﺴﺖ زهرﺑﻪی ﻟﻪﻛﯚﻣﻪﻪ داوه، ﭘﺪاﭼﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛـــﯽ وردت ﺑﻪھﻪﻣﻮو راﺑﺮدووی ﻛﯚﻣﻪﻪوه ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ. ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾـــﻪ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوه ﻟﻪﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘﯽ ﺋﺮان ﻟﻪﮔﻪڵ ﻣﻮاﻓﻘﻪتو ﭘﺸـــﻮازی ﺧﻪﻜـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن رووﺑﻪڕوو ﺑﻮو ،دهﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻢ ﻟﻪ ٣،٤ ﺳـــﺎﯽ ﺋﻪوهـــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهﻣﺎﻧﺪا، ﺋﻤﻪ ﮔﻪﺷـــﻪﯾﻪﻛﯽ زۆر زۆر ﺑﺎﺷﻤﺎن ﻛﺮدو ﺧﻪﻚ ﭘﺸﻮازی ﻛﺮد ،ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﻮژاﯾﻪوه ،ورده ﻣﻪﺳﺎﺋﯿﻠﻪﻛﺎن ﺟﯚرﻜﯽ دﯾﻜـــﻪی ﻟﮫﺎت ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت دوای ﺋﻪو وهﺧﺘﻪی ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ھﺎﺗﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪو ﺋﺎﻮﮔـــﯚڕهﻛﺎن ﺑﻪﺋﺎﻗﺎرﻜـــﯽ دﯾﻜﻪدا رۆﯾﺸـــﺘﻦ ،ﺋﺎﺳـــﻪواری ﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﭘﺎراﺳﺖ .ﺋﻪو ھﻪرهسو ﺷﻜﺴـــﺘﻪی ﺑﻪﺳـــﻪرﻣﺎن ھﺎﺗﺒﻮو ﻟﻪﺑـــﺎرهی ﻧﯿﺰاﻣﯿﯿﻪوه ﺋﻪوان ﻗﻪرهﺑﻮوﯾـــﺎن ﻛـــﺮدهوه ،ﭘﯿﺪاﮔﯿﺮﯾﺎن ﻛﺮد ،راوهﺳﺘﺎوی ﺋﻪوانو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽو ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ، ﻓﻪرھﻨﮕﯽ ،ﺧﻮﯽ ﺳﻜﯚﻻرﯾﺰﻣﯽ ﺑﺮده ﻧﻮﻗﻮﯾﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕـــﻪوه .ﺑﻪڕﻜﻪوت ﻧﯿﯿـــﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪﻛـــﯽ ﺟﻪﻣﺎوهری ﮔﻪوره ﺑﻮو ﻛﻪ ﺑﯚھﻪﻣﻮو ﻛﻮرد ﺋﻪرزﺷﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪرﻜﻪوت ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪﺳـــﯿﻨﻪﻣﺎ، ﻟﻪﺷﺎﻧﯚ ،ﻛﺎری ﭘﻪﯾﻜﻪرﺳﺎزی ﻛﻮرﺗﻪ رۆﻣﺎن ،ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺳﻪرهو ﺋﺴﺘﺎش ﺳﻪره ،ﻟﻪﻣﻮزﯾﻚ ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻟﻪ ﺳـــﻪﺗﺤﯽ ﺋﺮانو ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا ﺧﯚی ﻧﻮاﻧﺪووه. ﺋﻪواﻧﻪ ھﯿﭽﯽ ﺑﻪڕﻜﻪوت ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪوه ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﺑﻮو ،ﻛﻪ رﮕﻪی ﺧﯚی دﯾﯿﻪوه .دوای ﺋﻪوهی ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽو ﺷﻜﺴﺘﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯽ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژھﻪت ،ﺋﻪوه ﺑﻮو ﺑﻪ ﻧﻮﻨﻪری ﺋـــﻪو ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪ ﻛﻪﭼـــﯽ ھﯿـــﭻ ﻛﺎم ﻟـــﻪ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪت ،ﯾﻪك ﺗﺎﻗﻪ ﻧﻪﻓﻪره ﻟـــﻪ ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ رﮕﻪ ﻧﻪدا
ﻧﻮﺧﯚﯾﺎن ،ﻣـــﻦ ﻧﺎﻢ ﺋﻪوان ھﺎﺗﻦو ﺋﻤـــﻪ دهرﮔﺎﻣـــﺎن ﻟ داﺧﺴـــﺘﻦ، ﺑﻪم ھﻪﻣـــﻮو رهھﺒﻪری ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژھﻪت ،دهﺑﻮو ﻛﺎرو ﺋﻪرﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه داﺑﻨﻦ ،ﻛﻪ ﻟﻪواﻧﻪ ﺧﻪﻚ ﺑﻜﺸـــﻦ .ﭼﺎو ﻟﻪ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻦ ﺑﻜﻪ، ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻦ دوای ﺋﻪوهی ﺷﻜﺴﺘﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯽ ﺑﻪﺳـــﻪر ھـــﺎت ،دهرﯾﺎﻧﻜﺮد، ھﻪر ﻟﻪدهرﯾﺎﻛﺎﻧﯿـــﺶ ﭘﻪڕاﻧﺪﯾﺎﻧﻪوه، ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﺑﻪﺧﺸﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳﺘﯿﻦو ﭘﺸـــﻤﻪرﮔﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧﺴـــﺘﻪ ﻧـــﻮ ﻛﻪﺷـــﺘﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهوهو ﻟﻪﺳﻨﻮوری ﺧﺎﻛـــﯽ ﺳـــﻪرزهﻣﯿﻨﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻦ ﻧﻪﻣـــﺎن ،ﺑـــﻪم )اﻧﺘﻔﺎزهﯾﺎن( ﻛﺮد. وهﻓـــﺪی وﺗﻮوﮋ )ﺣﻪﻧﺎن ﺋﻪﺷـــﻪع راوﯾﺎن(ﻟﻪﻧﻮهڕاﺳـــﺘﯽ ﻓﻪﻟﻪﺳـــﺘﯿﻦ ﺑﻮون ،ﻟﻪﺷـــﺎرهﻛﺎن ﺑﻮون ،داﻧﻪﺑان ﻟﻪﺧﻪﻜﻪﻛـــﻪی ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻟﻪوه ﻛﺮدﺑﯚوه ﻛﻪ ھﻪرﺷﻜﺴﺘﻜﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯿﺎن ﺑﻪﺳـــﻪرﺑ ،ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺋﻪوان ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﻛﻪﯾﺎن ﻧﺎﺑ ﺑﭙﺴﺖ. ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪﻣـــﺎن ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﯿﺎی ﺟﻨﻮﺑﯿﻪ)،ﻣﻪﻧﺪـــﻼ(ی راﺑﻪرﯾـــﺎن ﻟﻪزﯾﻨـــﺪان ﺑـــﻮون ،ھﺰهﻛﺎﻧﯿـــﺎن ﺑﯚ)(١٥ﺳﺎﯿﺶ ﮔﻮﻟﻠﻪﯾﺎن ﻧﻪﺗﻪﻗﺎﻧﺪ، ﻟﻪﺑﻪری ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﻪوه ،ﻟﻪدهرهوهی ﺳﻨﻮورهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﯿﺎی ﺟﻨﻮﺑﯿﻪوه، ھﺰی ﻧﯿﺰاﻣـــﯽ ﺧﯚﯾـــﺎن راﮔﺮت ﺑﯚ ھﻪ ﻟﻮ ﻣﻪ ر ﺟـــــــــــــــــــــــــــﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺧـــﯚی ،ﺑﻪم ھﻪﻣﻮو رۆژێ ﻟﻪ)ژووھﺎﻧﺴﺒﻮرگ(و ﺷﺎره ﮔﻪورهﻛﺎن ﺋﻪﻓﺮﯾﻘﯿﺎی ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸـــﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ھﻪﺑﻮو ،ﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪﮔـــﻪل ﺋﻪم ﺑﺰاﭬﻪﯾﺎن ﯾﻪﻛﯿﺎن ﻟﻪﻧﺎوهوه ﺑﻮو. ھﯿـــﭻ ﻛﺎم ﻟﻪﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن رﮕـــﻪی ﻧﻪداﻧـــﺎوهوه ﻟﻪرهھﺒﻪرﯾـــﺪا ﺑﻪﺷـــﺪارﺑو ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ)(٣٠ﺳﺎڵ ﻟﻪﻣﻪ ﭘﺶ ﻛﻪ ﺑﻪﺟﻮرﻜﯽ دﯾﻜﻪﻛﺎرﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ھﻪرﻟﻪ رهھﺒﻪرﯾﺪا ﻣﺎﻧﻪوه ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ورده ورده ﺧﻮدی ﺋﻪو رھﺒﻪرﯾﯿﻪش ﻧﺰوﻟﯽ ﻛﺮد ،ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺧﻮﻨﺪهوارﺑﻮو ،ﺑﯚﯾﻪﺋﻤﻪ ﺗﻪﺋﻜﯿﺪﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤـــﺎن ﺑﻮو ،ھﻪﺳـــﺘﻤﺎن ﺑﻪﻣﻪ دهﻛـــﺮدو ﺑﻪﺗـــﻪواوی وﺟـــﻮدهوه ﭘﻤﺎﻧﻮاﺑـــﻮو ،ﺋﻤـــﻪ ﺑﻮوﯾﻨﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ ﺗﺎراوﮔـــﻪ ،ﻋﻪﯾـــﺐ ﻧﯿﯿﻪﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژھﻪﺗـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن دهردهی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯿﻦ ،ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ دهرد ﻧﯿﻮهی زﯾﺎﺗـــﺮی دهدۆزرﺘـــﻪو ،ﻟﻪﻧﻪﺗﯿﺠﻪدا ﺗﻪﺋﻜﯿﺪﻣﺎن ﻟﻪﺳﻪرﺋﻪوهﻛﺮد .ﺑﻪﺑﺮوای ﻣﻦ ﺋﻪوﻣﻪﺳﻪﻟﻪﯾﻪ ھﻪرﭘﯿﺶ ﻛﯚﻧﮕﺮهی ) (١٠ﻟﻪوﺑﺎﺑﻪﺗـــﻪوه ﺷـــﻜﻠﯽ ﮔﺮت. ﺋﻤـــﻪ ﻟﻪﻛﯚﻧﮕﺮهی)(١٠هوهﭘﻤـــﺎن واﺑﻮو ﻛﻪﺳـــﺎﻧﻚ ﻟﻪﻧـــﺎوهوه دهﺑ ﺑﻨـــﻪ رهھﺒـــﻪری ،ﻻزم ﻧﯿﯿـــﻪ ﺑﻦ ﻟﻪﺋﯚردوﮔﺎ داﺑﻨﯿﺸﻦ ،ﻻزم ﻧﯿﯿﻪ ﺑﯿﺘﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ،ﺋﯿﺨﺘﯿﺎرﯾﺎن ﺑﺪهﯾﻨـــ ﻟﻪﻧـــﺎوهوه ﻛﺎرﺑﻜـــﻪن، ﺗﻪوﺟﯿﮫﯽ ﺋـــﻪوهی ،ﺋﻪوهﺧﻪﻓﺎﻓﻪﻧﻪو دهﯾﺎﻧﻜـــﻮژن ،ﺋﻪﮔﻪرﭘﯿـــﺎن ﺑﺰاﻧـــﻦ ﻟﻪﺑﻪﯾﻨﯿـــﺎن دهﺑﻪن،ﺋﻪوهھﯿـــﭻ ﻧﯿﯿﻪ، راﺳﺖ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺗﻪﺟﺮوﺑﻪی ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن واﯾﺎن ﻧﯿﺸﺎن داوه ﺋﻪﮔﻪر داﻣﻮدهزﮔﺎی رهھﺒﻪری، ﺋﯚرﮔﺎﻧﻪیﺗﻪﺑﻠﯿﻐﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻟﻪﺳـــﻪرﺧﺎﻛﯽ ﺧﯚﯾـــﺎن ﺑـــﻦ ،دهﺑ ﻓﻜـــﺮ ﺑﻜﻪﯾـــﻪوه رهھﺒﻪری ﻧـــﺎوهوه ﺟﮕﯿﺮﻛـــﻪیو ﻗﺎﺑﯿﻠﻪ ﺑﻪ)(٣٠ﺳـــﺎڵ ﺗﻜﯚﺷـــﺎن ﻟﻪﺑﺰاﭬﻜﯽ رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮی ﻣﻪدهﻧـــﯽو ﺋﻪدهﺑـــﯽ ﺋﺎواﮔـــﻪورهی
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪﺗﺪا ،ﭼﻮارﻛﻪﺳﯽ دﯾﻜﻪی وهﻛـــﻮ ﺋﻤﻪﻣﺎﻧﺎن ﭘﻪروهرده ﻧﻪﺑﻮوﺑ. ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾـــﻪ ﻣﻘﺎوهﻣﻪ ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪوه دهﻛﺮاو ﻟﻪﻛﯚﻧﮕﺮهی)دهﯾﻪﻣﻪوه( ﻛﻪﺳﯿﺎن ﻟﻪﻧﺎوهوه ﻧﻪھﻨﺎ ﻧﻮﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻣﻪرﻛـــﻪزی ،ﺋﻪوهش ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪﯾـــﻪ .ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﻪ دهـــﻦ ﺣﯿﺰﺑﻜـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯿﻦ ﺗﻪﺟﺮوﺑﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻗﯿﺸﻤﺎن ھﻪﯾـــﻪ ،ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﻣﺎﻧﻪ ﺋـــﺮاق ﺋﯿﻤﻪ ﺳـــﺎﻏﻤﺎن ﻛﺮدهوه ،ﺋﯿﻤﻪﻛﺮدﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﯿﺎن ﺑﯚﺋـــﺮاق ،ﺑﻪﺋﯿﺘـــﻜﺎی ﻛﻮرد ﺑﻪزۆری ﻛﺮا ،ﺑﻪم ھﻪرﺧﺮا ،ھﻪﻣﻮو ﺗﻪواﻓـــﻖو ﻗﻪراردارﻜﯽ ﻛـــﻪ ﺑﻮوهو ﻛـــﺮاوه ﻟﻪﺑﯿﺮﻛﺮا .ھـــﻪر ﺋﻪو رۆژهی ﻗﻮدرهﺗﯽ ﺑـــﻮو ،ﺗﻪواﻓـــﻖ ﻣﻪﻋﻨﺎی ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﺑﻪرﭼﺎوی ﺧﯚﻣﺎن دهﺑﯿﻨﯿﻦ، ﺋﻪوﺷﺘﻪ ﺳﺒﻪﯾﻨ ﻟﻪﺑﻪردهﮔﺎی ﺋﻤﻪش دهﺧﺮێ ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻤﻪ ﺗﻪﺋﻜﯿﺪﻣﺎن ﺑﻮون، ھﯿﭻ ﺋﯿﺘﻼفو ھﯿﭻ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﻧﻪﭼﯿﻦو ﻧﻪﯾﻜﻪﯾﻦ .زۆر زۆر ھﻪﺴﻮڕو ﭼﺎﻻك ﺑﯿﻦ ،ﺑـــﻪم ھﯿﭻ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼفو ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺮاﻧـــﯽ ﻧﻪﭼﯿﻦ ،ﻣﻪﮔﻪر ﻟﻪﭘﺸﺪا ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪی ﻛﻮردﯾﺎن ﻗﺒﻮڵ ﻧﻪﻛﺮدﺑـــ ،ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻮردﯾـــﺎن ﻗﺒﻮل ﻧﻪﻛﺮد ﯾـــﺎن ﻗﺒﻮڵ ﻧﻪﻛﺮدﺑ. ﺑﯚﭼـــﯽ ﻣـــﻦ ﻻم واﯾﻪدهﭼﺘـــﻪ چ ﺑﻪرهﯾﻪﻛـــﻪوه ،ﺋﺎﯾﺎ ﻛـــﻮرد ﺑﻪﺗﻪﻣﺎﯾﻪ ﺑﭽﺘﻪﺑﻪرهی ﻛـــﻮه ،ھﻪرﺑﯚ ﺋﻪوهی رژﯾﻤﯽ ﺟﻤﮫﻮری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪن ◆
ﺋﻤﻪ ﻧﺎﭼﯿﻨﻪ ﻧﺎو ھﯿﭻ ﺋﯿﺌﺘﯿﻼﻓﮑﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﮐﻮردو ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ ﮐﻮردﯾﺎن ﻗﺒﻮوڵ ﻧﻪﺑﺖ ◆◆
ﺑﺮوﺧـــ ،ﺋﯿﻤﻪﻟـــﻪ ﺧﻪﻜـــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺧﻪﺑﺎﺗﻤـــﺎن ﻛـــﺮدووه ،ﺋﻪوهﺷـــﻤﺎن ﻟﻪﻣﮋوو ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاوه ،ﺋﻪﮔﻪرﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳـــﯽ ﺧﻮازﯾﻪ ،ﻣـــﻦ ﻻﻣﻮاﯾﻪ ﻟﻪوﺗﻜﯽ ﻓﺮهﻧﻪﺗﻪوه ،ﻓﺮهﭼﻪﺷـــﻨﺪا ﺋﻪﮔﻪر ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻗﺒﻮڵ ﻧﻪﻛﺮێ ،ﺑﻪ رهﺳـــﻤﯽ ﻧﻪﻧﺎﺳﺮێ ،ﻛﻪ ﺋـــﺮان وﺗﻜـــﯽ ﻓﺮهﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﻪو، ھﻪرﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﻪك ﻣﺎﻓـــﯽ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽو ھﻪﻣﻮوﻛـــﻪس ﺋﻪوهﻗﺒـــﻮڵ ﻧﻪﻛﺎ.ھﯿﭻ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻗﺒﻮﻨﻪﻛﺮاوه ،ﺑﺎھﻪرﺑﻢ رۆژﻧﺎﻣﻪﮔـــﻪری ﺋـــﺎزاد ،ﺑﺎھﻪرﺑﯿﻦ ﺋـــﺎزادی ﺑﻪﯾـــﺎن ،ﺑـــﻪم ﻧﻪﺗﻪوهو ﺋﯿﻨﺴـــﺎﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪﻣﻠﯿـــﯚنو ﺑﻪدهﯾﺎن ﻣﻠﯿـــﯚن ﻟﻪژﯾﺮﭼﻪﭘﯚﻛﻪﯾﯽ داﺑﻦ ،ھﯿﭻ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻟﻪﺋﺮان ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ، ﻣﻦ ﺋﻪوﻗﺴـــﻪﯾﻪی )ﻣﺎرﻛﺲ(ﻛﻪده ”ﻛﺮﻜﺎراﻧـــﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﺴـــﺘﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻗـــﻪت ﺧﯚﯾـــﺎن رزﮔﺎرﻛـــﻪن ﻣﺎدام ﭼﻪوﺳﺎﻧﺪﻧﻪوه ﻟﻪﺳﻪرﺋﯿﺮﻟﻪﻧﺪ ﺑﻤﻨو ﺋـــﻪوان دژی ﺋﻪوﭼﻪوﺳـــﺎﻧﺪﻧﻪوه ﻧﻪﺑﻦ“ .زۆرﻗﺴـــﻪﯾﻪﻛﯽ ﺣﻪﻛﯿﻤﺎﻧﻪﯾﻪ، دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺨﻮازو ﭘﺸﻜﻪوﺗﻦ ﺧﻮازی ﺋﺮاﻧﯽ ،ﭼﻪﭘﯽ ،ﻟﯿﺒﺮاﯽ ،دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ، ﻗﻪت ﻗﻪت ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ رزﮔﺎرﺑو ﻗﺴـــﻪ ﻟﻪدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﻜﺎ ،ﻣﺎدام ﺋﻪوهﯿﻦ ﺷﺖ داﻧﯽ ﭘﺪاﻧﻪھﻨ ،ﻛﻪ ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﻪﻛﺎنو ﺷﻪش ﻧﻪﺗﻪوهی زﻧﺠﯿﺮﻛﺮاو ﻣﮋووﯾﯽ ﺋﺮاﻧـــﯽ ،ھﻪﻗﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧـــﻪوه ،ﻣﺎﻓﯽ
ﺧﯚﯾﺎﻧﻪﻛـــﻪ ﺋﺎزادیو ھﻪﻣـــﻮو ﻣﺎﻓﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺧﯚﯾـــﺎن ھﻪﺑ .ﺑﯚﯾﻪﺋﻤﻪ ﻟﻪﺋﺴـــﺘﺎوه ﭘﺪاﮔﯿـــﺮی ﺑﻜﻪﯾـــﻦ ﺑﺎﺷﺘﺮه. ﯾﻪﻛـــﯽ دﯾﻜـــﻪ ﺋﻪوهﺑـــﻮو ،ﻛـــﻪ ﺋﻤﻪ ﺋﺴـــﺘﺎش ﺑﻪﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﯾﻪﻛﻼﯾﻪﻧـــﻪ ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﻻﯾﻪﻧﻜـــﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳـــﯿﯚﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ،ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪن ﻟﻪﮔﻪڵ )ﺳـــﻪﺘﻪﻧﻪت ﺗﻪﻪب( ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﭽﯿﻨﻪ ﭘﺶو ﺑۆﯾﻦ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻧﺎدروﺳﺘﻪ، ﺑﺎﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺋﻪوان ﭼﻪﻧﺪه ھﺰﯾﺎن ھﻪﯾﻪ، ﺑﻪﭘـــﯽ ﺋـــﻪوه ،ﺋﯿﻨﺴـــﺎن دهﺗﻮاﻧ ﺋـــﻪو وهﺧﺘﯽ ﻟﻪﺳﯿﺎﺳـــﻪﺗﺪا وارﯾﺪی داﻧﻮﺳﺘﺎن دهﺑ ،ﺋﯿﺘﻼفو ﺋﻪﻧﻮاﻋﯽ ﺟﻪﺑﮫﻪﺑﻪﻧـــﺪی ﭘﻜﻪوهﻧ ،ﺑﻪم ﻧﻪ ﻟﻪﺣﺎﻛﻤﯿﻪﺗـــﺪا ،ﻧـــﻪ ﻟﻪﻗﻮدرهﺗـــﺪاو ﺋﻪوﺳـــﻪﺘﻪﻧﻪﺗﻪ، )(٥٠ﺳـــﺎڵ ﺳﻪرﻛﻮﺗﯽ ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﻪﻛﻪی ﺋﻤﻪﻛﺮدووه، ﺳـــﯿﻤﺒﻮﻟﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪدهﺳـــﺘﯽ ﺋﻪواﻧﻪ، ﺋـــﻪوهش ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜـــﻪی ﺋﻤﻪﺑـــﻮو ﻛـــﻪ ﻟﻪﻣﭙﻪرـــﻚ ﺑـــﻮو ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒـــﻪر ﺋﻪوهدا ھﻪﺗﺎ ورده ورده ھـــﺎت ﺋﻪواﻧﻪﺋﺎﺷـــﻜﺮاﺗﺮدهﺑﻮو ،ﺗـــﺎ ﺋﺎﺧﯿﺮی ھﺎورﯿﺎﻧﯽ ﭘﺸـــﻮﺗﺮی ﺋﻤﻪ ﭘﯿﯿﺎﻧﻮاﺑﻮو ﻛـــﻪوا ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪھﺎﺗﻨﯽ ھﻪﻣـــﻮو ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪﯾﻪك ﺗﻪواودهﺑو ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺧﺮو ﺧﯚﺷﯽو ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎن ﺑﯚدﻨـــ ﺗﻪﺑﻌﻪن ﺋﯿﻤـــﻪ ﻧﻪﻻﯾﻪﻧﻚ ﺑﻮوﯾﻦو،ﻧﻪك ﺋﺴﺘﺎش ھﻪﯾﻦ ﻛﻪ دژی ﭘﻮهﻧﺪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﯿﻦ. ﺋﻪﻣﺮﯾـــﻜﺎ زﻟﮫﺰﻜـــﯽ ﮔﻪورهﯾـــﻪ، ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪو ﻟﻪھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن زﻟﮫﺰﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ ،ﻛﻮرد ،ﻛﻮردﺳﺘﺎن وﺗﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮاوه ،ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮرد ﺧﻪﻜﻜـــﯽ ﻓﻪﻗﯿﺮی ﺑ ﭘﺸـــﺘﯿﻮان ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮ ﺳ ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﯚری ﻗﻪدﯾﻤﯽ، ﺧﻪﻻﻓﻪﺗـــﯽ ﻋﻪﺑﺎﺳـــﯽو ﺋﯿﻤﭙﺮاﺗﻮری ﻋﻮﺳـــﻤﺎﻧﯽو ﺷﺎھﻪﻧﺸـــﺎﯾﯽ ﺋﺮاﻧﺪا ﺧﻨﻜﻨـــﺮاوهو ،ھﻪﻣـــﻮو ﺑﺮﺳـــﺘﻜﯽ ﯿﺒـــاوه ،ھﻪﻣـــﻮو ﺳـــﻪرﭼﺎوهو ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﺎﺗﻜﯽ ﻟﺴﻪﻧﺪراوه ،ﻣﻪﻋﻠﻮﻣﻪ ﺋﻪو ھﺰه ﻧﻪ دهﺑ ﺷـــﻪڕی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑـــﻜﺎو ،دۆﺳـــﺘﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪﻣﻮو وﺗﻚ ﻛﻪ ﻣﺎﻓﻪﻛـــﻪی دهﭘﺎرﺰن دهﺑ ﺑﻜﺎ. ﺑﻪم ﺋﻤﻪ ﺑﻪﺋﯿﺘﻜﺎی ھﺰی ﺧﯚﻣﺎن دهﺑ ﺣﯿﺴـــﺎب ﺑﯚﺋﻪوه ﺑﻜﻪﯾﻨﻪوه، ﺑﻪﺋﯿﺘﻜﺎی ﺧﻪﻜﻪﻛﻪﻣﺎن ،ﺑﻪﺋﯿﺘﯿﻜﺎی ﺧﻮارهوهﻣـــﺎن دهﺑ دۆﺳـــﺘﺎﯾﻪﺗﯽ دهﮔﻪڵ ﺳـــﻪرهوه ،دهﮔﻪڵ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دهرهوهش ﺑﻜﻪﯾـــﻦو ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﻗﻮدرهﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺋﺴﺘﺎ ﭘﻤﺎﻧﻮاﺑﻮو، ﺋﻤﻪ ﻛﯿﺴـــﻪی زﯾـــﺎده ھﻪﻨﻪﮔﺮﯾﻦ، ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺑﻜﻪﯾﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎدا، دۆﺳﺘﺎﯾﻪﺗﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺋﻪوهھﻪﻗﯽ )ﯾﺎﺳﺮ ﻋﻪرهﻓﺎﺗﻪ( ﺑﭽﺘﻪﻛﯚﺷـــﻜﯽ ﺳـــﭙﯽو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ھﻪﺑ ،ھﻪﻗﯽ ﻛﻮردﯾﺸﻪ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮوﺷﺘﻚ ﻟﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗﻪوه ﭘﻮهﻧﺪی ھﻪﺑ ﻟﻪﮔﻪڵ زﻟﮫﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن. ﻛﻮرد ﺳﻪﻋﯽ ﺑﻜﺎت دۆﺳﺖ ﺑﯚﺧﯚی ﭘﻪﯾﺪاﺑﻜﺎو ،ﺧﯚی ﺑﭙﺎرﺰێ ،ﺑﻪم ﺋﻪوه ﺑﻪﺋﯿﺘﯿﻜﺎ ﺑﻪھﺰی ﺧـــﯚت دهﻛﺮﺖ، ﭼﻮﻧﻜـــﻪ زﻟﮫﺰهﻛﺎﻧـــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿـــﺶ ﺋﻪﺳﺎﺳـــﻪن ﺑﻪرژوهوهﻧـــﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﻣﻪﺑﻪﺳـــﺘﯿﺎﻧﻪ .ﺋﻪﮔـــﻪر ھﺰﺑﻮوﯾـــﺖ )راﻣﺴﻔﯿﻠﺪ( وهزﯾﺮی ﺑﻪرﮔﺮی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهﭼﺘﻪﻻی )ﻛﻮﺨﺎﺳﻤﺎﯾﻠﯽ ھﻪزاره( دهﭼﺘﻪﻻی ﺋﻪوﯾﺶو دهﺷـــﯿﺒﯿﻨو ﺑﻪﺗﻪﯾـــﺎرهش دادهﺑـــﻪزێ .ﻛﻪواﺑﻮو ﺋﻤﻪ ﻧﻪھﻪﻧـــﺪه ﻏﻪﯾﺮی ﻣﻪﻋﻘﻮل ﺑﯿﻦ ﻛـــﻪ ﺧﯚﻣﺎن ﺷﻤﺸـــﺮھﻪﮕﺮﯾﻦ دژی ﺋﻪﻣﺮﯾـــﻜﺎو وهﻣﻪﯾـــﺪان ﻛﻪوﯾـــﻦ ،ﻧﻪ ﺋﻪوهﻧﺪهﻛﻪم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯿﻦ ﻛﻪ ﻧﻪزاﻧﯿﻦ دۆﺳـــﺖ ﺑﯚﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛـــﻮردو ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺪۆزﯾﻨﻪوه. ﺋﻤـــﻪ دهﮔﻪڵ ھﻪﻣـــﻮو ﻣﯿﻠﻠﻪﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫـــﺎن ،دهﮔـــﻪڵ ھﻪﻣﻮودهوﻪﺗﯽ ﮔـــﻪوره ،ﺑﻪوﺷـــﻪرﺗﻪی ﻣﺎﻓـــﯽ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﻤﻪ ﺑﭙﺎرﺰن، ھﻪﻣﻮو دۆﺳﺘﺎﯾﻪﺗﯽو ﻧﺰﯾﻜﯿﻪك دهﺑ ﺑﻜﻪﯾـــﻦ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﻟﻪﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا، دهﺑـــ ﺗﻪﻋﺎدوﻻﺗـــﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﻧﯿﺰاﻣﯿﻤـــﺎن ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﺑـــو ،ﺑﯿﺎﻧﻮو ﻧﻪدهﯾﻦ ﺑﻪدهﺳـــﺖ دووژﻣﻨﻪﻛﺎﻧﻤﺎن، ﻧﻪﺑﺪهﯾـــﻦ ﺑﻪ دهﺳـــﺖ داﮔﯿﺮﻛﻪراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ھﻪﻣـــﻮو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪك ﺑﻪ ﺋﯿﺘﻜﺎی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺧﯚت ،ﺑﻪ ﺋﯿﺘﻜﺎی ﺧﻪﻜﯽ
ﺧﯚت ﺑـــﺖ ،ﺑﺎ ﺋﻪﻣﺮﯾـــﻜﺎ ﻟﯿﺒﺪاو ھﻪﻣﻮو ﺋـــﺮان وـــﺮان ﻛﺎ ،دهﺑﺘﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧـــﯽ ﺗﻪراﺗﻨـــﯽ ﺋﻪﻟﻘﺎﻋﯿـــﺪهو ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ،ﺗﯚ ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎده ﻧﻪﺑـــﻮوی ،ﺧﻪﻜـــﯽ دﯾﻜـــﻪ ﺋﺎﻣﺎده دهﺑـــﺖو ﺗﯿﺪا ﭘﻜﺪـــﺖ ،ﻛﻪواﺑﻮو ﺋﻤﻪ ھﻪﻣﻮو ھﻠﻜﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﻧﻪﺧﻪﯾﻨﻪ ﺳـــﻪﺑﻪﺗﻪی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳـــﯽ ﺋﻪواﻧﻪی ﻟﻪﺳـــﻪرهوهن ،ﺑﻪﻜـــﻪ ﺑـــﻪ ھﻪﻣﻮو ﻗﻮدهرﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﻪوه. ﺋﻪﺳﺎﺳـــﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺋﻤـــﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﻣﺎن ،ﻟـــﻪ ﺑﺰوﺗﻨـــﻪوهی ﻛﻮردﯾﺪا ﭼﻪﻧﺪه دهﭼﯿﻨﻪ ﭘﺸ ،ﻣﻦ ﭘﻤﻮاﯾﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺑﻪو ﺋﺎﻗﺎرهدا ﻧﻪدهڕۆﯾﺸـــﺖ، ﺋﻪو وهﺧﺘﻪ ﭘﻤﺎﻧﻮاﺑﻮو و رهﺧﻨﻪﻣﺎن ﻟﻪواﻧـــﻪ دهﮔـــﺮت ،ورده ورده ﻟـــﻪ ﺑﻪراﻣﺒـــﻪر ھﻪﻣـــﻮو ﺋـــﻪو رهﺧﻨﺎﻧﻪو ﻗﺴـــﻪ ﺳﯿﺎﺳـــﯿﯿﺎﻧﻪدا ﻛـــﻪ ھﻪﻣﻮو ﺟـــﯽ ﺑـــﺎسو دﯾﺎﻟﯚﮔﻪ ،ﺋـــﻪوان ﺑﻪ زۆرﯾﻨﻪﯾﻪﻛـــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪی ﻣﻪرﻛﻪزی دهﯾﺎﻧـــﻪوهێ ﺗﻪﺷـــﻜﯿﻼﺗﻪﻛﻪ ﺧﻪﻓﻪ ﺑﻜـــﻪن ،ﻛﯚﻣﯿﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﺷـــﻜﯿﻼﺗﯽ ھﻪﺒﮋﺮدراوﯾﺎن ﺣﻪڵ دهﻛﺮد ،ﻛﺎدﯾﺮو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ،ﯾﺎ ﻓﻪرﻣﺎﻧـــﺪهی ﻧﯿﺰاﻣﯽ ) (٣٠_٣٨ﺳـــﺎﻪی ﻛﯚﻣﻪﻪﯾـــﺎن ◆
ﺋﻤﻪ ﺋﺴﺘﺎش ﺑﻪﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﯾﻪﻛﻼﯾﻪﻧﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻻﯾﻪﻧﻜﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ،ﻣﻪﺳﻪﻟﻪن ﻟﻪﮔﻪڵ )ﺳﻪﺘﻪﻧﻪت ﺗﻪﻪب( ﺑﭽﯿﻨﻪ ﭘﺶو ﺑۆﯾﻦ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻧﺎدروﺳﺘﻪ ◆◆
ﻗﻪدهﻏﻪ دهﻛـــﺮد ﺑﻨﻪوه ﺋﺮهو ﺑﻨﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ،دهﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑﻪ دهرﻛﺮدن ،ورده ورده ﺳﻪری ﻛﯿﺴﻪی ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﺎﺗـــﯽ ﻣﺎﯿﯿﺎن ﺑﻪدهﺳـــﺘﻪوه ﮔـــﺮت ،ﺗﻪﻟﻪﻓﯿﺰﯾﯚﻧﯽ رۆژھﻪت ھﻪﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕﯽ ١٠ی ٢٠٠٦ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ ﺋﻤﻪدا ﺑﻮو و دوای ﻣﻦ رهﺳـــﻤﻪن ﺗﻪﺣﻮﯾﻠﻢ داﯾﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎرهﯾﺎن ﻧﻪدهھﺸﺖ ﻛـــﻪ ھﻪﺗﺎ ﺋـــﻪو وهﺧﺘﻪ ﺑـــﻪ ھﻪﻣﻮو ﻗﻮدرهﺗـــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺳـــﻪﻋﯿﺎن دهﻛﺮد ﻓﺸـــﺎر ﺑﻨﻦ ،ﺋﻤﻪ ﺳﻪرهڕای ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﮔﻮﺗﻤﺎن ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ، ﺑﻪﯾﺎﻧﻜـــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪی ﻧﺎوهﻧﺪﯾﻤﺎن، ﭘﻼﺗﻔﯚرﻣﻜﻤـــﺎن دا ،وارﯾﺪی دﯾﺎﻟﯚك ﺑﻮوﯾﻦ ،ھﻪﺗﺎ ﺋﻤﻪ وﯾﺴﺘﻤﺎن دﯾﺎﻟﯚگ زﯾﺎﺗـــﺮ ﺑﻜﻪﯾـــﻦ ،ﺋـــﻪوان دهرﮔﺎی دﯾﺎﻟﯚﮔﯿﺎن داﺧﺴـــﺖ ،ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوﺷﯽ ﺳـــﻪﯾﺮﺗﺮ ﺋﻪوهﯾﻪ ﺋـــﻪوان دهﯾﺎﻧﮕﻮت ﺋﻤﻪ ھﻪر ﯾﻪك ﺷـــﺘﯿﻦ٪٨٠ ،ی ﺋﻪو ﭘﻼﺗﻔﯚرﻣﻪ ﺋﻪﺳﻪن ﻧﻪزهری ﺋﻤﻪﺷﻪ، ﺑـــﻪم واﻗﻌﯿـــﻪت ﭼﯽ ﺑـــﻮو ،دوای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوه ﺋـــﻪوان ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهﯾﺎن ﻛﺮد ﺑـــﻪ ﻛﯚﻧﮕـــﺮهو ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهﯾﺎن ﺗﻪﺣﻤﯿـــﻞ ﻛﺮد ﺑـــﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﯾﻪﻛﻼﯾﻪﻧﻪ ﻛﻪ ٪٤٠ی ﺗﻪﺷﻜﯿﻼﺗﻪﻛﻪی ﺗﺪا ﺑﻪﺷﺪار ﺑﻮو ،ﯾﺎﻧﯽ ﻓﻪﻗﻪت ٪٤٠ ﻧﻮﻨﻪر ﻧﺎرده ﺋﻪو ﻛﯚﻧﮕﺮه ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٪٦٠ی ﻧﻪﯾﻨـــﺎرد ﺑﻪ ﻧﺎوهوهو دهرهوه ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛﯽ ﺋﺎوادا، ﻓﻪرﻣﻮو چ ﭘﻪﯾهوﻜﯽ ﻧﺎﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮد، ﺋﻪوان ﻧﻪﯾﺎﻧﺪهﮔﻮت ٪٨٠ﺷﺘﻪﻛﺎﻧﻤﺎن وهك ﯾـــﻪك واﯾﻪ ،ﭘﻪﯾهوی ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﯚﻣﻪﻪ ﺗﺎ ﻛﯚﻧﮕـــﺮهی ١١ھﺎوﺑﻪش
ﺑﻮو ،ﭘﻪﯾـــﺮهوهی ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﯚﻧﮕﺮهی ١٢ی ﻛﯚﻣﻪـــﻪی ﺷﯚڕﺷـــﮕی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸـــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﯾﺎن ﺣﯿﺰﺑﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،دوو ﻧﺎوﯾـــﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺋﻪوهش ﺗﺎﻗـــﻪ ﺣﯿﺰﺑﻜﻪ ﻛﻪ دوو ﻧﻮی ھﻪﯾﻪ. ﯾﺎﻧﯽ دوو ﻧﺎوی ھﻪﯾﻪ ،ﯾﺎن دهﺑﺖ ﻧﺎو ﺑﻪ ﭘﯽ زﻣﺎن ﻓﻪرق ﺑﻜﺎ؟ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﻪی دهﻦ ﺋﻪوه )ﻛﯚﻣﻪﻪی ﺷﯚڕﺷﮕی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان( ﻓﺎرﺳـــﯿﯿﻪﻛﻪی )ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺋﺮاﻧﻪ( ﻟﻪوهوه ﺑﯿﮕﺮه ﺗـــﺎ ،....ھﻪﻣﻮو ﺷـــﺘﻜﯿﺎن ﮔﯚڕی، زۆر ﺑﻪ ﺋﺎﻗﺎری ﻏﻪﯾﺮه دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻜﺪا ﭼـــﻮون ،ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﻪ ﺑﻮو ﺑﻪ ﺋﺎﻟﯿﺎﺗﻜﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯽ ،ﺳﻜﺮﺗﺮ ﺑﻮو ﺑﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهی، ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺳـــﻜﺮﺗﺮ ﻟـــﻪ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮهﺷﺪا ﺑﻪﺷﺪاری ﻧﻪﻛﺮد ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﯿﺘـــﻪی ﻧﺎوهﻧـــﺪی ﻛﯚﻧﮕـــﺮهی ھﻪﺒﮋاردو دواﯾﯽ ٢٢ﻛﻪس ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧـــﺪی ھﻪﺒﮋـــﺮدراو ھﻪﺗﺎ ﺋﺎﺧﺮ ﻧﻮﯾـــﺎن ﻧﻪھﻨـــﺎ ،ﺋﻪوه ﺋﺴـــﺘﺎش دهﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟـــﻪ ھﻪﻣـــﻮو ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ ﻛﻮرد ﭘﯽ ﻧﺎﺧﯚﺷﻪو ﭘﻜﻪوه ﻧﺰﯾﻜﻦ، )ﭘﻪرﭼﻪﻣـــﯽ ﺷـــﺮو ﺧﻮرﺷـــﯿﺪی ﺋـــﺮان(و )ﻋﻪﻟـــﯽ رهزا ﻧﻮرﯾﺰاده(. ﺑﻪ ﭘﭽﻪواﻧﻪﻛـــﻪی ،ﺋﻤﻪ رﯾﻔﯚرﻣﻤﺎن ﻛﺮدوه ،ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﺳﻜﺮﺗﺮهوه ﻛﺮدﻣﺎﻧﻪ دهورهﯾـــﯽ ﻛـــﻪ ﻛﻪس ھﻪﻗـــﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﻟـــﻪ دوو دهوره ﻟﻪﺳـــﻪر ﯾﻪك زﯾﺎﺗﺮ ﺳﻜﺮﺗﺮ ﺑ. ﻣﯿﺪﯾﺎ :ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو ﺷـــﺘﺎﻧﻪی ﺟﻪﻧﺎﺑﺖ ﺑﺎﺳـــﺘﻜﺮد ﻧﻪدهﻛﺮا ﻟﻪ ﭼﻮارﭼﻮهی رﻜﺨﺮاوی ﻛﯚﻣﻪﻪی ﺷﯚڕﺷـــﮕدا ﺑﻪرهو ﺋﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪ ﺑۆن؟ ﻋﻮﻣﻪر ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯽ زاده :ﺑﻪ ﺑوای ﻣﻦ دهﻛﺮا ﻣﯿﺪﯾـــﺎ :دهﻛـــﺮا؟ ﺋـــﻪدی ﺑـــﯚ ﻧﻪﮔﻮﻧﺠﺎن؟ ﻋﻮﻣـــﻪری ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯿـــﺰاده :ﭼﻮﻧﻜـــﻪ ﻧﻪﯾﺎﻧﮫﯿﺸﺖ ،ﺋﻪوان ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن ﻗﻪﺑﺰه دهﻛـــﺮد ،ﺧﯚﯾـــﺎن ﺧﻪﻜﯿﺎن ﺣﻪزف دهﻛﺮد ،ﺋﻤﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ :ﺣﻪزف ﻣﻪﻛﻪن ،ﻛﯚﻣﯿﺘﻪﻛﺎن ﻣﻮﻧﺤـــﻪل ﻣﻪﻛﻪﻧﻪوه ﻛـــﻪ ﺑﻪدهﻧﮕﯽ ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎن ھﻪﺒﮋﺮدراون ،ﺗﯚ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ، دهﻛـــﺮێ ﻛﺎدﯾﺮی ٢٨ﺳـــﺎﻪو دوو دهوره ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧﺪی ﺑو ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﻻی ﺑـــﻪی ،ﻗﻪدهﻏﻪی ﺑﻜﻪی ﻧﻪﯾﻪﺗﻪوه ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاقو ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪﺳﻪﻧﻪدهﻛﺎﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﺗﺎ ﺋﺎﺧﺮﯾﺶ ﻛﻪ ﻛﺸﻪﻛﺎن ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻮوهوه، وﺗﯿﺎن ﻛﺎﻛﻪ وهك دوو ﺑﺎڵ ﻛﺎر ﺑﻜﻪن، ﺋﻤﻪ ﻣﻮاﻓﻘﯿـــﻦ ،دواﯾﯽ وﺗﯿﺎن وهك ﺑﻪرهﯾﻪك ﻛﺎر ﺑﻜﻪن ،ﺟﯿﺎ ﻣﻪﺑﻨﻪوه، ﺗـــﺎزه ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوه ﻗﻪﺗﻌﯽ ﺑﻮو ،ﺋﻤﻪ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮوﯾﻦ ،ﭘـــﺶ ﺋﻪواﻧﻪ وﺗﯿﺎن ﻛﺎك ﻛﯚﻧﮕﺮهﯾﻪﻛـــﯽ ھﺎوﺑﻪش ﺑﮕﺮن، ﺋﻤﻪ ﮔﻮﺗﻤﺎن ﺋﻪواﻧﻪی ﺑﻪﺷـــﺪارﯾﯿﺎن ﻟـــﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮه ﻧﻪﻛـــﺮدووه ،ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎنو ﺧﻪﻜﻚ ﻛﻪ ﻧﻪھﺎﺗﻮونو ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟـــﻪ ﻛﯚﻧﮕﺮه ﻧﻪﻛـــﺮدوه ،ﺋﻮه ﺑﻪ چ ﻧﯿﺴﺒﻪﺗﻚ ھﻨﺎوﺗﺎﻧﻪ ١٠٠ ،ﺋﻪﻧﺪاﻣﻦ ﺋﻤﻪ ٦٠ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﻣﺎن ﺑﻪردهﻛﻪوﺖ ١٤ ،١٦هﻛﻪی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻤﻪ ﻣﯚﻗﺎﻧﻪﻋـــﻪی ﻛﯚﻧﮕﺮهﻣﺎن ﻛﺮد، ﺋﻤـــﻪ ﮔﻮﺗﻤﺎن ﺋﻪو ﻛﯚﻧﮕـــﺮه ﻏﻪﯾﺮه دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿـــﻚ دهﺑ ،ﺋـــﻪم ﺑﯾﺎره ﻏﻪﻪﺗـــﻪ ،داواﻣﺎن ﻛﺮد رۆژﻚ ﭘﺶ ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﻪ ﺑﻪﺷـــﺪاری ﻣﻪﻛﻪن ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٪٦٠ی ﺗﻪﺷـــﻜﯿﻼت ﺑﻪﺷـــﺪاری ﻧﻪﻛـــﺮد ،ﺑـــﻪ ﭘﭽﻪواﻧـــﻪی ھﻪﻣﻮو ﻛﯚﻧﮕﺮهﻛﺎﻧﯽ )ﻛﯚﻣﻪﻪی ﺷﯚڕﺷﮕی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان( دوای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧـــﻪوه ﻟـــﻪ ﺣﯿﺰﺑـــﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴـــﺖ ،ﯾـــﻪك ﻧﻪﻓﻪرﯾﺶ ﻟﻪ ﻧﺎوهوه ﺑﻪﺷـــﺪاری ﻧﻪﻛﺮد ،ﻟﻪو ﺣﺎﻪ ﺋﻤﻪ ﺗﻪواﻓﻮﻗﻤﺎن ﺑﻮو٪٢٥ _٢٢ ،ی ﺋﻪﻧﺪاﻣـــﺎنو ﺑﻪﺷـــﺪارﺑﻮواﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮه ﻟﻪ ﻧﺎوهوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪڕاﺳـــﺘﯿﺶ ﺋـــﻪوان ﻣﻮﺋﻪﺳـــﯿﺮﺗﺮ ﺑـــﻮون ،ﺑﻪھﺰﺗﺮﺑـــﻮون ،زۆرﯾـــﺶ ﮔﻪورهﺗﺮﺑﻮون.
dwaroj@komala.eu
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
وﺗﻮوﮋی ھﻪﻓﺘﻪﻧﺎﻣﻪی »ﺑﺎرزان« ﻟﻪﮔﻪڵ ھﺎوڕێ
٩
رهزا ﮐﻪﻋﺒﯽ ،ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ دهﻓﺘﻪر ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪ ھﻪﻓﺘﻪﻧﺎﻣـــﻪی ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ”ﺑـــﺎرزان“ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪوﻟﺮی ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺘﯽ ﺑﺎﺷـــﻮری ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن دهردهﭼـــﺖ ،ﺑـــﻪم دواﯾﯿﺎﻧﻪو ﻟـــﻪ ژﻣﺎرهی ،٨٦رﻜﻪوﺗﯽ ،٢٠٠٨/٩/٢٩وﺗﻮوﮋﻜـــﯽ ﻟـــﻪ ﮔﻪڵ ھﺎوڕێ رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ ،ﺋﻪﻧﺪاﻣﯽ دهﻓﺘﻪر ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣـــﺪا ﻛـــﻪ ﺗﯿـــﺪا ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾـــﻦ رووداوهﻛﺎنو ﺑﺎرودۆﺧـــﯽ ﺋﺴـــﺘﺎی ﺋﺮان ﺑﻪﮔﺸﺘﯽو ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗـــﯽ ،ﺧﺮاﯾـــﻪ ﺑـــﻪر ﺑـــﺎسو ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه .ﻟﺮهدا دهﻗﯽ ﺗﻪواوی ﺋﻪو ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻪ دهﺧﻮﻨﻨﻪوه. ﺑﺎرزان :ﺋﺎﺧﺮﯾﻦ ﺋﺎڵ و ﮔﯚڕی ﺳﯿﺎﺳﯽو ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﺮان ﭼﯚن ﻟﺪهدهﯾﺘﻪوه؟ رهزاﻛﻪﻋﺒـــﯽ :ﻛﯚﻣـــﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻟـــﻪ ﺋﺎﺑﯚﻗـــﻪی ﭼﻪﻧﺪﯾـــﻦ ﻗﻪﯾﺮان و ﻣﻠﻤﻼﻧ و ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﮔﻪوهرو ﻗﯚڵ داﯾﻪ. ﻛﺸـــﻪی دهﺳـــﻪت ﻟﻪ ﻧﺎو ﺑﺎﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾـــﻢ ﺑﻪردهوام درـــﮋهی ھﻪﯾﻪ و ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﺣﻪوﺗﻮوهﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻛﻪ ﺑﺎﺳـــﯽ ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﮔﻪرم وﺑﻮوه ،زۆر ﭘﻪرهی ﺳـــﻪﻧﺪووه. ﺳـــﻪرهڕای ﺋـــﻪوهی ﻛـــﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪﯾﯽ )رهھﺒـــﻪری ﺷﯚڕﺷـــﯽ ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ( ﭘﺸـــﺘﯿﻮاﻧﯽ زۆر راﺷﻜﺎواﻧﻪی ﺧﯚی ﻟﻪ دهوﻟﻪﺗﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﯿـــﮋاد دهرﺑی، ﺑـــﻪم ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﻪﺳـــﺎﯾﻪﺗﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎو رژﯾﻢ ﻟﻪواﻧﻪ“ ﺣﻪﺳـــﻪن روﺣﺎﻧﯽ“ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺸـــﻮوی ﺷﻮرای ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺋﺮان و“ ﻣﺤﻪﻣﻪد ﺧﺎﺗﻪﻣﯽ“ ﺳـــﻪرۆ ﻛﯚﻣﺎری ﭘﺸـــﻮوی ﺋـــﺮان رهﺧﻨﻪی زۆرﺗﻮﻧﺪﯾﺎن ﻟـــﻪ دهوﻟﻪﺗﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﯿﮋاد ﮔﺮﺗﻮوه. ﺑﻪم ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ دهﺳـــﻪت ﺑﻪﻣﺎﻧﻪوه ﻧﻪﺑﺴـــﺘﺮاوهﺗﻪوه ،ﺑﻜـــﻮو ﻟـــﻪ ﻧـــﻮ ﭘﺎواﻧﺨﻮازﯾـــﺶ ﻛـــﻪ ﺋﺴـــﺘﺎ ﺟﻪوی دهﺳـــﻪﺗﯿﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهﯾﻪ ،ﻛﺸﻪی ﺗﻮﻧـــﺪی دهﺳـــﻪت و ﭘـــﻪرت ﭘﻪرت ﺑﻮوﻧـــﯽ رﯾﺰهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎـــﯚزی زۆری ﺧﻮﻘﺎﻧﺪووه. ﻗﻪﯾﺮاﻧﻜـــﯽ ﮔـــﻪورهی ﺋﺎﺑـــﻮوری، ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ،ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺳﻪرﺗﺎﭘﺎی ﺋﺮاﻧﯽ داﮔﺮﺗﻮوه .ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوه ﻛﻪ داھﺎﺗﯽ ﻧـــﻪوت ﻟﻪ ﺋﺮان ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﻟﯽ راﺑﺮدوودا زﯾﺎدی ﻛﺮدووه، ﺑـــﻪم ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﻪﺳـــﺎﯾﻪﺗﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﯿﮋاد دهﭘﺮﺳـــﯿﻦ ﻛﻪ“ داھﺎﺗـــﯽ ﻧﻪوت ﭼﯽ ﻟﮫﺎت“ .ﺋﺎﺑﻮوری و ﺑﻪرھﻪم ھﻨﺎن ﻟﻪ ﺋﺮان داروﺧﺎوه .ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ و ﻛﺎرﮔﺎﻛﺎن ﯾﻪك ﻟﻪ دوای ﯾﻪك وهرﺷﻜﺴـــﺖ دهﺑﻦ و دادهﺧﺮـــﻦ .ﻓﻪرﻣﺎﻧﺪهﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﭙﺎ، ﻧﻮﻨﻪراﻧـــﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣـــﺎن و وهزﯾﺮهﻛﺎن ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ و ﺳـــﺎﻧﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٥ﺗﺎ ٢٠ﻣﯿﻠﯿـــﺎرد دۆﻻر ﻛﺎ و ﺷـــﺖ وﻣﻪك ﻟـــﻪ دهرهوه دهﯾﻨـــﻦ و دﯾﺨﻨﻪ ﺑﺎزاری ﺋـــﺮان و ﺑﻪﻣﺠﯚره ﭘﺸـــﺘﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﺮاﻧﯿـــﺎن ﺑﻪﺗـــﻪواوی ﺷـــﻜﺎﻧﺪووه. ﻓﻪﻗﯿـــﺮی و ﺑﻜﺎری زۆرﺑـــﻪی زۆری ﺧﻪﻜـــﯽ داﮔﺮﺗـــﻮوه ” ھﯽ ھﻪژاری ”ﻟـــﻪ ﺋﺮان ﺗـــﺎ دﺖ زﯾﺎﺗـــﺮ دهﺑﺖ. ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻧﺎوهﻛﯽ) وزهی ھﻪﺳـــﺘﻪﯾﯽ و ﺋﻪﺗـــﯚم( ﻗﻪﯾﺮاﻧـــﯽ ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﮔﻪورهﺗﺮ و ﻗﻮﺘﺮ ﻛﺮدۆﺗﻪوه .ﻟﻪ ﭼﺎوی ھﻪﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و وﺗﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوا، ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھﺎﻧﺪهرو داﺪهدهری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺗﺮورﯾﺴﻢ و ﻛﺸﻪو ﻣﻠﻤﻼﻧﯽ ﺋﺴﺘﺎی رۆژھﻪت ﻧﺎوڕهﺳﺘﻪ. ﻓﺎﻧﺪاﻣﻨﺪاﻟﯿﺴﻤﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟـــﻪ ﻻﯾـــﻪن ﻛﯚﻣـــﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯿﻪوه ﭘﺸـــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﺪهﻛـــﺮێ و ﻛﯚﻣـــﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻛـــﻪ ﭘﮕﻪﯾﻪﻛـــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ژﺋﻮﭘﻠﯚﺗﯿﻜـــﯽ ھﻪﯾـــﻪ و وﺗﻜـــﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪ و ﭘ ﺑﺎﯾﻪﺧﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪﯾﻪ، ﺳﻪرﭼﺎوهی ﻧﺎﺋﻪﻣﻨﯽ و درﮋهﻛﺸﺎﻧﯽ ﺷـــﻪڕ و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪ .ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرﺗﺎﺳـــﻪری ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻪ رژﯾﻤﻜﯽ ﭘﺸﻞ ﻛﻪری ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ و ﺑﺎﺗﺮﯾﻦ رﮋهی ﺋﻌﺪام ﻟﻪ ﺳـــﺎدا )ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻌﺪاﻣـــﯽ ﻣﺮﻣﻨﺪان و ﺗﺎزهﻻوان( ﺑﻪ رژﯾﻤـــﯽ دژه ژن ،دژه ﻛﺮﻜﺎر و دژی ﺋـــﺎزادی و ھﻪرﭼﻪﺷـــﻨﻪ ﺑﯿﺮو ﺑﺎوڕﻚ ﻧﺎﺳﺮاوه. ﺑـــﻪم ﺋﻪﻣﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺳـــﯿﻤﺎی ﺋﻪﻣۆی ﻛﯚﻣﻪـــﮕﺎی ﺋﯿـــﺮان ﻧﯿﺸـــﺎن ﻧﺎدهن. ﻟﻪﺑﻪراﺑـــﻪر ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ و ﺋﻪو ﺋﻌـــﺪام و ﺋﻪﺷـــﻜﻪﻧﺠﻪ و رﻓﺎﻧـــﺪن و ﮔﺮﺗﻦ و زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪرﻓﺮاواﻧﻪدا، ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﻛﺎن وهﻛﻮو
ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛﺮـــﻜﺎران ،ژﻧـــﺎن، ﺧﻮﻨـــﺪﻛﺎران و ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﮔﻪﻻﻧﯽ ﺑﻨﺪهﺳـــﺘﯽ ﺋﺮان ھﻪردهم ﻟﻪ ﮔﻪﺷـــﻪ و رﻜﺨﺴـــﺘﻨﯽ ﻧﻮـــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧـــﻦ .ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳـــﺎﯽ راﺑـــﺮدوودا وﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ھﻪرﻛﺎم ﻟﻪم ﺑﺰووﺗﻨﻪواﻧﻪ ﺣﻮزوورﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﺑـــﻮوهو ﻛـــﯚڕ و ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهو ﻧﺎڕهزاﯾﻪﺗﯽ ﮔﻪورهﯾﺎن وهڕﺨﺴـــﺘﻮوه، ھﻪر ﺋﺴـــﺘﻪ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆر ﻟﻪ راﺑﻪران و ھﻪﺴـــﻮوڕاواﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﺰووﺗﻨﻪواﻧﻪ ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﺪا ﺑﻪﺳـــﻪردهﺑﻪن .ﻣﺎﻧﮕﻚ ﻟﻪﻣﻪوﭘﺶ ﯾﻪﻛـــﻚ ﻟﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﺎﻧﯽ ﺑﻪﻟـــﻮوچ ﻟﻪ ﺳـــﺪاره درا ﻛـــﻪ ھﯿﭻ ﺗﺎواﻧﻜـــﯽ ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﻛﺎری رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ ﻧﻪﺑﻮو .ﺧﻪﺑﺎت و ﺗﻜﯚﺷـــﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﺑﻪرزداﯾﻪ. ﺋـــﻪم ﺑﺰووﺗﻨﻪواﻧـــﻪ ﺗﺎرادهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﭘﻜـــﻪوه ھـــﺎوﻛﺎری و ھﺎوﺋﺎھﻪﻧﮕﯿﺎن دهﺳـــﭙﻜﺮدووه .ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒـــﻪردا رژﯾﻢ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋﺮان زۆرﺗﺮ ﺑﻪرهو ﻣﻠﯿﺘﺎرﯾـــﺰه و ﺑـــﻪرهو داﻣﻪزراﻧﺪﻧـــﯽ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺗﺮﺳـــﻨﺎك وﻧﮫﻨـــﯽ و ﺗﯿﺮوری ھﻪﺴـــﻮوڕاواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ و ﻣﻪدهﻧﯽ ھﻪﻧـــﮕﺎو ھﻪﺪهﮔﺮﺖ .ﺑﻪم ﺳـــﻪرهڕای ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧـــﻪ ﺗﺮس ﻟﻪ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ رژواره و دهورهی ﺑ¬دهﻧﮕﯽ و ﺧﯚﺣﻪﺷـــﺎردان ﺟﮕﺎی داوه ﺑﻪ ﺧﻪﺑﺎﺗﻜﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا. ﺳـــﻪﻧﺪﯾﻜﺎی ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﺷـــﯿﺮﻛﻪت واﺣﯿﺪی ﺗـــﺎران و دهوروﺑﻪر ﻟﻪﺋﺮان، ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی ﯾـــﻪك ﻣﯿﻠﯿﯚن ﺋﯿﻤﺰا ﺑﯚ ﭘﺸـــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهو ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن و ﻟﻪ دژی ﯾﺎﺳـــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴـــﻼم ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ژﻧﺎن ،ﺧﻪﺑﺎت و ﺷﯚڕﺷﯽ ﮔـــﻪورهی ﻧﻪﺗـــﻪوهﻛﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ،و ﻟﻪ دوو ﺳـــ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﻟﻪ ﺋﺎزهرﺑﺎﯾﺠﺎن و ﺧﻮزﺳﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻧﯿﺸﺎن دهدا ﻛﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺗﺮس وﺧﯚف و ﭼﺎوﺗﺮﺳـــﺎﻧﺪن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ◆
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﻧﯿﺰﯾﻚ ﺑﻪ ٢٠٠ھﻪزار ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ،ﺋﻪرﺗﻪش، ھﺰهﻧﮫﻨﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ،ﭘﯚﻟﯿﺲ و ژاﻧﺪارﻣﻪوه ﮔﻪرﻣﺎرۆ دراو و ﻛﺮاوهﺗﻪ ﭘﺎدﮔﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪورهی ﻧﯿﺰاﻣﯽ. ◆◆
ﭘﮫﺎﺗﻮوه و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺋﺮان ھﻪرﭼﯽ زﯾﺎﺗـــﺮ ﺑﻪرهو ﻣﻠﻤﻼﻧـــ و ﺧﻪﺑﺎﺗﻜﯽ روون و ﺋﺎﺷﻜﺮاﺗﺮ ھﻪﻧﮕﺎو ھﻪﺪهﮔﺮن. ﺑـــﺎرزان :ﺑﺎرودۆﺧـــﯽ رۆژھﻪﺗـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻟﻪم ھﺎوﻛﺸﺎﻧﻪی ﺋﺮاﻧﺪا ﭼﯚن ﺑﻪراورد دهﻛﻪﯾﺖ؟ رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ :ﺳـــ ﺳﺎڵ ﻟﻪﻣﻪوﭘﺶ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪ راﭘﻪڕﯾﻦ وﺷﯚڕﺷﻜﯽ ﺟﻪﻣـــﺎوهری ﮔﻪوره ﻛـــﻪ ﻻﻧﯽ ﻛﻪم ﻟﻪ ٢٠ﺳـــﺎﯽ راﺑﺮدوودا وﻨـــﻪی ﻧﻪﺑﻮوه، ﭘﺸﻮازی ﻟﻪ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﯿـــﮋاد ﻛـــﺮد .ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ھﺸـــﺘﺎ ھﯽ ﺳﻮوره. ﺋﻪﮔـــﻪر ﻟﻪ ﺗـــﺎران رۆژﻧﺎﻣﻪ و ﮔﯚﭬﺎر و ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺗـــﺎ رادهﯾﻪك دهﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺎﺳـــﯽ رهﺧﻨﻪﮔﺮاﻧـــﻪ ﺑﻜﻪن ) ﻛـــﻪ ﺋﻪﻣﻪﯾﺶ ﺑـــﻪ ﺗﻜﯚﺷـــﺎن و ﺑـــﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ¬دان ﺑﻪدهﺳـــﺖ ھﺎﺗـــﻮوه( ﻧﺎهوھﻨـــﺎن ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯽ ﺳﻮوره .ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﻧﯿﺰﯾﻚ ﺑﻪ ٢٠٠ھﻪزار ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ،ﺋﻪرﺗﻪش ،ھﺰهﻧﮫﻨﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ،ﭘﯚﻟﯿـــﺲ و ژاﻧﺪارﻣﻪوه ﮔﻪرﻣﺎرۆ دراو و ﻛﺮاوهﺗـــﻪ ﭘﺎدﮔﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪورهی ﻧﯿﺰاﻣﯽ. ﺑﻪم ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺋﻪﻣۆ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ
ﭘ ﭘﻨﺎﺳـــﻪ دهﻛﺮێ ﻧﻪ ﺳـــﻪرﻛﻮت و داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ﺋﻌﺪاﻣﯽ ھﻪﺴـــﻮوڕاوان )ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳـــﯽ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﯾﻪك رۆژﯾﺶ راﻧﻪوهﺳﺘﺎوه(، ﺑﻪﻜﻮو ﮔـــﻪوره ﺑﻮوﻧـــﻪوهی ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ و ﺟﻮﻏﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨـــﻮازی ﻟـــﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﺪاﯾﻪ. ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﻪو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ ﺳﺎده وﺳﺎﻛﺎرهی ٣٠ﺗﺎ٤٠ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﻧﯿـــﻪ ،ﮔﻪﻟـــﻚ ﺋﺎﻮﮔـــﯚڕی ﮔﻪورهی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺟﻮﻏﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪﺳﻪر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮوه .ﺳﻪرهڕای داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ،ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺳﻪدان ھﺰی ﺳﻮﭘﺎی ﺋﺮان ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺣﻮزوورﯾﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺑﺰاﭬﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و رزﮔﺎرﯾﺨـــﻮازی ﺗﺎھﺎﺗﻮوه ﺑﻪرﯾﻨﺘﺮ ،ﻗﻮﺘﺮ و ﺑﻪ ﺗﮕﻪﯾﺸـــﺘﻨﻜﯽ زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﻟـــﻪ راﺑﺮدوو درﮋهی ھﻪﯾﻪ. ﺟﻮﻏﺮاﻓﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨـــﻮازی ھﯿﭻ ﻛﺎت وهك ﺋﻪﻣـــۆ ﭘﺎنوﺑﻪرﯾـــﻦ ﻧﻪﺑـــﻮوه. ﺷـــﻪﭘﯚﻟﻜﯽ ﮔـــﻪورهی ھﻮﺷـــﯿﺎری ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻟﻪﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت١٠ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ،ﺳﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧـــﻮێ و ﺋﻪﻣۆﯾـــﯽ و ﻣﻮدﯾﻧـــﯽ ﺑﻪ ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﺑﻪﺧﺸﯿﻮه. ھﻪرﺑﯚﯾـــﻪ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﻪژاد، زۆرﺗﺮ ﻟـــﻪو ﻛﻪﺳـــﺎﻧﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﻮون ﻛﻪ ﻟـــﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺧﺰﻣـــﻪت ) ﺋﯿﻮه ﺑـــﻦ ﺟﻪﻧﺎﯾﻪت(ﯾﺎن ﻛﺮدﺑ .ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ زۆر زۆر ﻧﯿﮕﻪراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ و ﭘﯽواﯾـــﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ ﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ و ﺟﻪﻣﺎوهری ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪﺧﺮاﯾﯽ ھﻪﺪهﺳـــﺘ و ﺷﻪﭘﯚﻟﻜﯽ ﮔـــﻪورهی ﺟﻪﻣـــﺎوهر دهڕژﻨﻪﺳـــﻪر ﺷﻪﻗﺎﻣﻪﻛﺎن. ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿـــﻪﻛﺎن ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوه ﻟﻪﻛﻮردﺳـــﺘﺎن رووﻟﻪ ﮔﻪﺷـــﻪﻛﺮدﻧﻦ. ﺳـــﻪرهڕای ﺳـــﻪرﻛﻮت و زﯾﻨـــﺪان و ﺋﯿﻌﺪاﻣﯽ٣٠ﺳﺎﻪی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﻟـــﻪ زۆر ﺑـــﻮاردا وهك رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧـــﯽ ،ﺳـــﯿﻨﻪﻣﺎ ،ﺋﻪدهﺑﯿﺎت، ﭘﻪﯾﻜﻪرﺗﺮاﺷﯽ ،ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﯽ رﻜﺨﺮاوه ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﻪﻛﺎن ﭘﺶ ﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯿـــﻮه .رادهی ﺑﻪﺷـــﺪاری ژﻧـــﺎن ﻟﻪھﻪﻣـــﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧـــﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺳﻪرهڕای دهﺳﻪﺗﻜﯽ دژی ژن ﻟﻪﺋﺮان ،زۆر ﭘﻪرهی ﺳـــﻪﻧﺪووه. ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧـــﯽ ﻛﻮرد و ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛﺮـــﻜﺎران ﻟﻪﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ﺗﻜﯚﺷﺎﻧﻦ و ﺳﯿﻤﺎﯾﻪﻛﯽ زۆرﺋﻪﻣۆﯾﯽ، دﻣﻮﻛﺮاﺗﯿـــﻚ و ﺋﯿﻨﺴـــﺎﻧﯿﺘﺮﯾﺎن ﺑﻪﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑﻪﺧﺸﯿﻮه. ﺑﺎرزان :ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد چ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﻜـــﯽ ھﻪﯾﻪوﭼﯚﻧﯽ دهﺑﯿﻨﻦ؟ رهزاﻛﻪﻋﺒـــﯽ :ﺋﻪوه ﺑﯚزﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳـــ ﺣﻪوﺗﻮو دهﺑ ﻛﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺳﻨﻪ و ورﻣ و ﺗﺎران دهﺳﺘﯿﺎن داوهﺗﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗـــﻦ .ﻣﻦ ﭘﻢ واﯾﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺣﻪرهﻛﻪﺗﻜـــﯽ زۆر ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽوﻣﻪدهﻧﯿﻪ ﻟﻪﻛﻮردﺳﺘﺎن .رادهی راوهﺳﺘﺎن و ﺗﻜﯚﺷـــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸﺎن دهدات .ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ٨ھﻪﺴﻮوڕاوی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ھﻪرﺋﺴﺘﺎ ﻟﻪﭼﺎوهڕواﻧﯽ ﻟﻪ ﺳﺪارهداﻧﻦ و ﺣﻮﻛﻤﯿﺎن ﺑﻪﺳﻪرداﺳـــﻪﭘﺎوه ,ﺑﻪم ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨـــﯽ دهﯾﺎن زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻛﻮردﻧﯿﺸﺎن دهدات ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯿﭻ رادهﯾﻪك ﻟﻪ ﺳـــﻪرﻛﻮت وداﮔﯿﺮﻛﻪری وﻛﻮﺷﺘﻦ و ﺗﯚﻗﺎﻧﺪن و ﺗﯿﺮۆر ﻧﺎﺗﻮﻧﺖ، ھﯿﻮا و ﺋﺎوﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﮔﻪﻟﻪ ﺑﻨﺪهﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﻪرﺖ. ﺑﺎرزان :ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺘﮫﻪوﺖ زۆرﺑﻪﻛﻮرﺗﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺋﺴـــﺘﺎی ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎژه ﭘﺒﺪهی ,چ دهﯽ؟ رهزا ﻛﻪﻋﺒـــﯽ :ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛﻮرد ﻟـــﻪ رۆژھﻪﺗـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﻛﺎت وهك ﺋﻪﻣـــۆ ,ﮔـــﻪوره ﻟﻪ ﺑﺎری ﺟﻮﻏﺮاﻓﯿﺎﯾﯿـــﻪوه ,ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻟﻪ ﺑﺎری ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ و ھﻮﺷﯿﺎری ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ و روون ﻟﻪﺑﺎری داﺧﻮازی و ﺳـــﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿـــﻪوه ﭘﺑﺎﯾـــﻪخ و ﮔﺮﯾﻨـــﮓ ﻧﻪﺑﻮوه.
رهزا ﻛﻪﻋﺒـــﯽ :ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﻧﯿﺸـــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﯾـــﯽ ھﺰهﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎن ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪﻛﯽ ﺣﺎﺷﺎ ھﻪﻨﻪﮔﺮی ﺋﺴﺘﺎی ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪ. ھﻪﻣﻮو ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻓﺪراﻟﯿﺰم وهك دروﺷـــﻤﯽ ﺳـــﻪرهﻛﯽ ﺧﯚﯾـــﺎن ﻗﺒﻮڵ ﻛـــﺮدووه .ﮔﻪﺷـــﻪی ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ﮔﻪﺷﻪی ﻓﯿﻜـــﺮی و ﺑﯿﺮوﺑـــﺎوهڕ و ھﻮﺷـــﯿﺎری ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ،ﺳﻨﻮوری زۆری ﺑﻪزاﻧﺪووه. ﺳﻪردهﻣﯽ“ ﯾﻪك ﻧﻪﺗﻪوه ،ﯾﻪك ﺣﯿﺰب“ ﺑﻪﺳﻪرﭼﻮوه. ھﯚﻧﻪرو زاﻧﺴـــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﻪوهﻣﺎن ﭘ دهـــ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭘﻜﻪوه ﻛﺎرﻛﺮدن و ﭘﻜﻪوه ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ھﺎوﺑﻪش ﺑﻪرهو ﭘـــﺶ ﺑﺮدﻧﻪ ﻛﻪ ھـــﻪرﻛﺎم ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑـــﻪﻛﺎن دهﺗﻮاﻧﻦ ﮔﻪﺷـــﻪ ﺑﻜﻪن و ﭘﮕﻪی ﺟﻪﻣﺎوهری ﺧﯚﯾﺎن ﻗﺎﯾﻢ ﺑﻜﻪن. ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧـــﻪوه ﻟـــﻪ ﻛﺰﻛﺮدﻧـــﯽ ﻻﯾﻪﻧﯽ دﯾﻜﻪ ،ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوه ﻟﻪ ﻛﻮﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮدﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪ دﺳـــﻪت ﯾﻪك ﺣﯿﺰب ،ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوه ﻟﻪ ﺳﺎزان ﻟﻪ ﮔﻪڵ داﮔﯿﺮﻛـــﻪران ﺑﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎﯾـــﯽ ،ﺑﻪ ﺑوای ﻣﻦ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺋﻪو ﺣﯿـــﺰب و ھﺰه ﺑﻪرهو ﺗﻪرﯾﻜﻜﻪوﺗﻨـــﻪوه و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻓﻪوﺗﺎن دهﺑﺎ .ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﻛـــﻪ ﺑﻪﺧﺮاﯾﻪﻛـــﯽ ﺑﻪﭼﺎو ﮔﻪﺷـــﻪی ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﺑﻪداوهﯾﻪ، ﺑ ﮔﻮﻣﺎن ﮔﻪﺷﻪی ﺣﯿﺰب وﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪدواوهﯾﻪ .ﺑ ﮔﯚﻣﺎن ھﻪﻣﻮوﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎن ﻟـــﻪ ﺑﻪرهﯾﻪﻛـــﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟـــﻪ ﭘﮕﻪ و ﻣﻮﻗﻪﻋﯿﻪﺗﻜـــﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗـــﺮ و ﺋﺎﺑووﻣﻪﻧﺪاﻧﻪﺗﺮ ﺑﻪرﺧﻮردار دهﺑﻦ. ﺑﻜـــﻪن .ﻛﺎری ﺑﯚﺑﻜـــﻪن ،ھﻪوﯽ ﺑﯚ ﺑﺪهن .ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺋﻪرك و ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺑﺎرزان :دهوری ھﺰه ﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪرﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺑوای رۆژھﻪﺗـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ﺋﻪرﻛـــﯽ ﻣﻦ ھﻪوﺪاﻧﻪ ﺑﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ھﻪﻧﻮوﻛﻪﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن؟ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ.
رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ : ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﻛﻮرد ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﻛﺎت وهك ﺋﻪﻣۆ ،ﮔﻪوره ﻟﻪ ﺑﺎری ﺟﻮﻏﺮاﻓﯿﺎﯾﯿﻪوه ،ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﺑﺎری ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻦ و ھﻮﺷﯿﺎری ﻧﻪﺗﻪواﯾﻪﺗﯽ و روون ﻟﻪﺑﺎری داﺧﻮازی و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪوه ﭘﺑﺎﯾﻪخ و ﮔﺮﯾﻨﮓ ﻧﻪﺑﻮوه.
رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ :ﻟﻪ ﺳﯽ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا، ھﺰهﺳﯿﺎﺳﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﻪوی ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ و ﭘﺸﻤﻪرﮔﺎﻧﻪﯾﺎن ﺑﻪدهﺳﺘﻪوه ﺑﻮوه ،ﺑﻪم ﺋﺎﻮﮔﯚڕهﻛﺎﻧﯽ ٢٠ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو ﻟﻪ ﺟﯿﮫﺎن و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪت ) رووﺧﺎﻧﯽ ﺷـــﻪورهوی ﭘﺸـــﻮو( و ﮔﻪﺷﻪی ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﻜﻪﯾﺸﻦ و ﺳﻪﺗﻪﻻﯾﺖ و ﺋﻨﺘﺮﻧـــﺖ ،ھﻪروهھﺎ ﺋﺎﻮﮔﯚڕهﻛﺎﻧﯽ ﺋـــﺮان و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن، ﻛﺎرﯾﮕﻪری زۆری ﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﻪﻛﺎن ﺑﻮوه. ﺣﯿﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿـــﺶ وهك دﯾﺎردهﯾـــﻪك ﺗﻮﺷـــﯽ ﻟﻜﺘﺮازان و ﮔﯚڕان ھﺎﺗﻮوه و ﭼﯿﺪی ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ وهك ﭘﺸـــﻮو درﮋه ﺑﻪ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪهن .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﺷـــﺎھﯿﺪی ﻟﻜﺘﺮازاﻧﯽ ﯾﻪك ﻟﻪ دوای ﯾﻪﻛﯽ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯿﻦ .ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوه ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ وهك ﮔﺮﻓﺘﻚ ﭼـــﺎو ﻟﺪهﻛﺮێ ،ﺑﻪم دهﺗﻮاﻧ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﭘﯚزﺗﯿﭭﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎﺳﺮێ و ﻟﻪ ﺳﻪر ﺋﻪواﻧﻪ ﺣﯿﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿﻪﻛـــﯽ ﻧﻮێ داﺑﻤـــﻪزرێ .ﺑﻪ ﺑوای ﻣﻦ ﺋﻪرﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ھﻪر ﻻﯾﻪﻧﻚ ﺋﻪوهﯾﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻮازﻜﯽ رهﺧﻨﻪﮔﺮاﻧﻪی ◆
ﺳﻪرهڕای ﺳﻪرﻛﻮت و زﯾﻨﺪان و ﺋﯿﻌﺪاﻣﯽ٣٠ﺳﺎﻪی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ زۆر ﺑﻮاردا وهك رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ، ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ، ﺋﻪدهﺑﯿﺎت...، ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪﺧﯚوه ﺑﯿﻨﯿﻮه.
◆◆ ﺑـــﺎرزان :ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯽ ھﻪﻧﻮوﻛﻪﯾﯽ واﻗﯿﻊ ﺑﯿﻨﺎﻧـــﻪ ﺑﻪ ﺧﯚﯾـــﺪا ﺑﭽﺘﻪوه. ﺑـــﻪردهم ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی ﻛـــﻮرد ﻟـــﻪ ﺋﻪرﻛـــﯽ دﯾﻜﻪﯾﺎن ﺋﻪوهﯾـــﻪ ﻛﻪ ھﻪوڵ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟ ﺑﺪهن ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو دروﺳـــﺖ
واﻗﯿـــﻊ ﺑﯿﻨـــﯽ ھﺰه ﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎن و ﺗﻜﯚﺷﻪراﻧﯽ دهرهوه ﺑﻮوه ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟﻪ ھﻪل وﻣﻪرﺟﯽ ﺋﺴﺘﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺒﮕﻪن.
ﺑﺎرزان :ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎرزان :ھـــﯚﻛﺎری ﯾﻪك ﻧﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﻪو ﻟﻪﺳـــﻪر رۆژھﻪﺗـــﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ھﺰاﻧﻪ و ﭼﺎرهﺳﻪری ﭘﻮهﻧـــﺪی ﺋـــﻪم دووﺑﻪﺷـــﻪ ﭼـــﯚن دهﺑﯿﻨﻦ؟ رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ :ﺑﻪ زۆر ھﯚﻛﺎر دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋﺎﻣﺎژهﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﺎﺳﻪﻛﻪ رهزا ﻛﻪﻋﺒﯽ :ﺑﻪھﺎری ﺳﺎﯽ ١٩٩١ی زۆر درـــﮋ ﻧﺒﺘـــﻪوه زۆر ﺑﻪ ﻛﻮرﺗﯽ ،زاﯾﯿﻨـــﯽ و راﭘﻪڕﯾﻨـــﯽ ﺷـــﻜﯚداری ﺑﻪ ﺑوای ﻣـــﻦ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﯚﻛﺎرهﻛﺎن ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿـــﺮاق ،دهﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻢ ﺋـــﻪو ﻋﻪﻗﻠﯿﻪﺗﻪﯾـــﻪ ﻛﻪ ﯾـــﻪك ﺣﯿﺰب ﺗﻪﻛﺎﻧﻜـــﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮓ و ﮔﻪورهﺷـــﯽ دهﺗﻮاﻧـــ راﺑـــﻪری ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻜـــﯽ ﺑـــﻪ ﺑﺰووﺗﻨـــﻪوهی رزﮔﺎرﯾﺨـــﻮازی ﻟﻪ ﮔﻪوره ﺑﻜﺎ ﻛـــﻪ ﺑﻪﺗﺎﯾﻪﺑﻪت ﺋﻪﻣۆﻛﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﺪا. زۆر ﮔﻪورهﺗـــﺮ و ﺑﻪرﯾﻦ¬ﺗﺮ ﺑﯚﺗﻪوه .ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺟﻪﻣﺎوهری ﻟﻪﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪداﺧﻪوه ھﺸـــﺘﺎ ﺑﯿﺮ ﻟـــﻪ ﻛﺰﻛﺮدﻧﯽ ﺋـــﺮان ﺧﻨﻜﻨﺪراﺑﻮو ،ﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ،ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎو ﻧﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ راﭘﭽﯽ زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎن ﻛﺮاﺑﻮون، و ﺣﺎﺷﺎﻟﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻣﺎوه و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺑﯿﺮ ﺳﻪرﺗﺎﺳـــﻪری ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﯾﮕﺎ ﻟﻪوه دهﻛﻪﻧﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪﺷﺎﻧﯚی ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ و ﭘﺎدﮔﺎﻧـــﯽ ﻧﯿﺰاﻣـــﯽ ﮔﻪﻣﺎرۆدراﺑﻮو، ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﻟﻪﻣﻪﯾﺪان ﺑﻪدهرﯾﺎن ﺑﻜﻪن .ھﺰی ﭘﺸـــﻤﻪرﮔﻪی ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ﺑﻪراﺳـــﺘﯽ ﺋﻪم ﻋﻪﻗﻠﯿﻪﺗﻪ ھﺸﺘﺎ ﻣﺎوه ﺳـــﻪرﻛﺮداﯾﻪﺗﯽ ھﺰهﻛﺎن ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎڵ و ﻟﻪو ﺑﻮارهﺷـــﺪا زۆر زۆر زهرهری ﺑﻪ ﺑﻮو ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﯿﺮاق ﻧﯿﺸﺘﻪﺟ ﺑﺰووﺗﻨﻪوه ﮔﻪﯾﺎﻧﺪووه .ھﯚﻛﺎری دﯾﻜﻪ ﺑـــﻮون ،ﺑﻪراﭘﻪڕﯾﻨﯽ ١٩٩١دهرﻓﻪﺗﻚ ﻋﻪﻗﯿﻪﺗـــﯽ ﺧﯚ ﺑـــﻪزل زاﻧﯽ ،ﻣﻦ ﻣﻦ و دهرهﺗﺎﻧﻜـــﯽ زۆر ﻟﻪﺑـــﺎر ﺑﯚ ﺋﻤﻪ ﻛﺮدن ،ﺟﯿﺎوازی ﻟﻪ ﺧﯚڕا ﺳـــﺎزﻛﺮدن ،رهﺧﺴـــﺎ .ﺋﺎڵ وﮔﯚڕهﻛﺎﻧـــﯽ ﺋﻪم دﯾﻮ ھـــﺮش ﻛﺮدن ﺑﯚ ﺳـــﻪر ﺋﻪم و ﺋﻪو ،ﺑﻪ ﺧﺮاﯾﯽ ﻟﻪﺳـــﻪر ﺋﻪودﯾﻮ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﻣـــﻪرج داﻧﺎن ﺑـــﯚ ھـــﺎوﻛﺎری ﻛﺮدن .ھﻪﺑﻮو .ﺑﯚﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺑﯚ ھﻪروهھﺎ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺪوﻟﻮژی و ﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ھﺰهﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎن ،ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﺎن ﺣﯿﺰﺑﯽ ﺧﯚت ﺑـــﻪ ﭘﻮاﻧﻪی ھﺎوﻛﺎری .وﭼﯿـــﺮۆك ﻧـــﻮوس و ھﯚﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﻟﻪ ھﯚﻛﺎری دﯾﻜﻪ ﺋﯿﻨﺸﻌﺎب و ﻟﻜﺘﺮازاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﯿﺮان ،ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺰه ﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑـــﻮو ﺑﻪ ﭘﮕﻪﯾﻪﻛـــﯽ زۆر ﮔﺮﯾﻨﮓ .ﺑﯚ ﻧﻪﺗﻪﻧﯿـــﺎ ﻧﻪﯾﺎن ﺗﻮاﻧﯿـــﻮوه ﺑﻪرهﯾﻪﻛﯽ ھﻪﻣـــﻮ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯿﺶ ﭘﺸـــﺘﻮاﻧﻪ و ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﭘـــﻚ ﺑﻨـــﻦ ،ﺑﻪﻜﻮو دﻟﮕﺮﻣﻜﯽ ﻗﺎﯾﻤﻪ. ﺑﯚﺧﯚﺷـــﯿﺎن ﭘﺎرﭼﻪ ﭘﺎرﭼـــﻪ ﺑﻮون. ﭼﻠـــﯚن ﺳـــﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ راﭘﻪڕﯾـــﻦ ھﯚﻛﺎری دﯾﻜـــﻪ ﻛﻪ ھﯿﭻ ﻛﺎت ﻧﺎﺑ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮان ھﻪژاﻧﺪ ،ﺷـــﻪڕی ﺑﯿﺮﺑﭽﺘﻪوه ،داﮔﯿﺮﻛﻪری و ﺳـــﻪرﻛﻮت ﻧﺎوﺧﯚﯾـــﺶ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ و زﯾﻨـــﺪان و ھﺮﺷـــﯽ ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪﻧﻪ و داﻣﺮﻛﺎﻧﺪ .ﻛﻮﺗﺎﯾﯽ ﺷﻪڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﻪ ھﻪررۆژه ﺑﯚﺳﻪرﻛﻮردﺳـــﺘﺎن و ﺧﻪﻚ ﺧﺮاﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼﺎو ﺷﻜﯚﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﺰاﭬﯽ و ﺧﻪﺑﺎﺗﻜﺎراﻧﯽ ﺋـــﻪم ﺑﺰووﺗﻨﻪوﯾﻪ ﻛﻪ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﮔﻪﺷﺎﻧﺪهوه ﻛﻪ ﺧﻪرﯾﻚ ھﻪڕهﺷﻪ ﻟﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی و ﻟﻚ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺑـــﻮو دهژاﻛﺎن و ﺳـــﯿﺲ دهﺑـــﻮون. ھﺰی ﺟﻪﻣﺎوهر و ھﺰهﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرووﺧﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳﻪدام ،ﻟﻪ دڵ وﺟﻪﺳﺘﻪ دهﻛﺎ. و روح و دهرووﻧﯽ ھﻪر ﺗﻜﯚﺷﻪرﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪ رۆژھﻪت دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری و ﺑﺎرزان :ﭘﻮهﻧﺪی ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳـــﯽ داﮔﯿﺮﻛﻪری رووﺧﺎ. وﻣﻪدهﻧﯽ ﻧﺎوهوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﻜﯚﺷـــﺎﻧﯽ چ ﭘ ﺷـــﻜﯚﺑﻮو ﺋـــﻪو رۆژاﻧﻪی ﭘﺎش ﺋﻮﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟﻪدهرهوه ﭼﯚن رووﺧﺎﻧﺪﻧـــﯽ ﺳـــﻪدام ،ﺧﻪـــﻚ ﻟـــﻪ دهﺑﯿﻨﻦ؟ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﺷـــﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋﯿﺮان زور ﺑﻪ ﻧﻪزﻣﯽ و ﺳـــﻮﻛﯽ و ﺑ رهزا ﻛﻪﻋﺒـــﯽ :زۆر زۆر ﭘـــﻪرهی ﺑﺎﯾﺨﯽ دهﯾﺎرواﻧﯿﯿﻪ ھﯿـــﺰی داﮔﯿﺮﻛﻪر ﺳـــﻪﻧﺪووه .ﭘﻮهﻧـــﺪی ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﭼﺎوهرواﻧﯽ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳـــﻜﯽ وهك ﻧﺎوهوه ﻟﻪ ﮔﻪڵ ھﺰهﺳﯿﺎﺳـــﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪدام ﺑﻮون. دهرهوه ھـــﻪردهم روو ﻟﻪﮔﻪﺷـــﻪﯾﻪ و ﺑﻪھـــﻪر دهﺳـــﻜﻪوﺗﻜﯽ ھﻪرﻤـــﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری زۆرﯾﺎن ﻟﻪ ﺳﻪرﯾﻪك ھﻪﯾﻪ .ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،رۆژھﻪﺗﯿﺶ ﮔﻪﺷﻪ دهﻛﺎ ﺑﻪﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﺋﻪوهﯾﻜـــﻪ ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧـــﯽ و ﺑﻪ ھﻪر ھﻪﻪ و ﺷﻜﺴﺘﻚ و ﻟﻪدهﺳﺖ ﻧﺎوهوه دهﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﺳﯿﺎﺳـــﯽ و داﻧﯽ دهرﻓﻪﺗﻚ ،ﺑﺰاﭬﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﺋﻪدهﺑـــﯽ و ھﻮﻧﻪرﯾـــﻪﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯿﺶ دهﺳﻜﻪوﺗﻜﯽ ﺧﺮاﯾﯽ ﺑﺨﻪﻧﻪ ﺑـــﻪر دﯾﺪ و ﻗﻪزاوهﺗﯽ ﮔﺮﯾﻨﮓ ﻟﻪدهس دهدا. ھﻪﻣﻮو ﻛﻪس ،ﻛﺎرﯾﮕﻪری زۆری ﻟﻪﺳﻪر
٨
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
dwaroj@komala.eu
ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﭼﺎﻻﮐﯿﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران
زاﺒﻮوﻧﯽ ﺋﻮﺧﺘﺎﭘﻮﺳﯽ ﺑﻪﺳـــــــــــــــــــﻪر ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ﺋﺮان ﺋﺎ :دواڕۆژ ﭘـــﺎش ﺳـــ دهﯾﻪ ﻟـــﻪ دهﺳـــﻪﺗﯽ رهﺷـــﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽو زاﺒﻮوﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻮﺗﮕﻪریو داوﻛﻪوﺗﻮوﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ دهﺳـــﻪت ﺑﻪﺳـــﻪر ﻛﯚﻣﻪﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﺋـــﺮان ،زۆرﺑـــﻪی داﻣﻮدهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم رژﯾﻤﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﺳﻪرهﺗﺎوه ﺑﯚ ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت دروﺳـــﺖ ﺑﺒﻮون ،ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪدا ﺋﺎﻮﮔﯚڕﻜﯽ زۆر ﮔﻪورهﯾﺎن ﺑﻪﺳـــﻪردا ھﺎﺗﻮوه .ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺋﺎﺷـــﻜﺮاﻛﺎﻧﯽ ﺋـــﻪم ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧـــﻪی داﻣﻮدهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ،ﺋﺎﻮﮔﯚڕی ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاراﻧﯽ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿﻪ ،ﻟﻪ داﻣﻪزراوهﯾﻪﻛﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﯾﯽو ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ ﺑﯚ ﺳﯿﺴﺘﻤﻜﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزﯾﯽو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ،ﺟﯿﺎواز ﻟﻪھﻪﻣﻮو ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان.
ﺳﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﻣﯿﻠﯿﺸﺎوه ﺑﯚ ﺑﺎزرﮔﺎن زاﺒﻮوﻧـــﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻛﻪ ﺳـــﻪردهﻣﻚ وهك ﺗﺎﻗـــﻪ ﭘﺎرـــﺰهری ﺋﻪﻣﻨﯿﯿﻪﺗـــﯽ ﺳـــﻪرﺑﺎزی رژﯾـــﻢ ﭼﺎوی ﻟﺪهﻛﺮا ،ﺋﺴﺘﺎﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻜﺸﺎن ﺑﻪﺳﻪر ھﻪﻣﻮو رهھﻪﻧـــﺪه ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان، ﺑﻪﻛﺮدهوه رهﮔـــﻪ ﺣﻪﯾﺎﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪوهﮔﺮﺗﻮه ،ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش رﮕﻪی ﻟﻪ ﯾﻪﻛﯿﻪﺗﯽ ﺋﻮروﭘﺎو ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺋﻪﺳـــﺘﻪم ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران »ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎی ﺳﻪرﮐﻮﺗﮕﻪر« ﻛﺮدوه ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳـــﺘﯽ راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان، ھﻪرﭼﻪﺷـــﻨﻪ ﺋﺎﺑﻠﯚﻗﻪﯾﻪﻛـــﯽ ﻛﺎرﯾﮕـــﻪر ﺳـــﺎﯽ ٨٥ﻗـــﻪرارﮔﺎی ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿﺎی ﭘﺮۆژهی ﺋﺎﺑﻮرﯾـــﯽو ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوه ﺑﻪ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻟﻪ ﮔﺮﯾﺒﻪﺳﺘﻜﯽ ﺑی دهﯾﺎن ﻣﯿﻠﯿﺎرد دۆﻻر ﺑﻪ رﻜﺨﺮاوی ﺑﻪﺳﻪر ﺋﺮاﻧﺪا ﺑﺴﻪﭘﻨﻦ. ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺋﯿﻨﻘﻼﺑﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﯾـــﻪك ﻣﯿﻠﯿـــﺎردو ٣٠٠ﻣﻠﯿـــﯚن دۆﻻری ﺑﻪﺳﯿﺞ ﺳـــﭙﺮدراوه .ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪ ھﻪزﯾﻨﻪ ﻛﻪ ﺑـــﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮﻣﻪﯾﻨﯽ ﻟﻪﺳـــﺎﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﯽ ﻣﯿﻠﻠﯽ ﮔﺎزی ﺋﺮان ،ﺋﻪو ﺳـــ ھﻪزار ﭘﺮۆژهﯾـــﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ١٣٥٧داﻣـــﻪزرا ،ھﻪﺗﺎﻛـــﻮ ﺋﺴـــﺘﺎش داﻣﻪزراﻧﺪﻧـــﯽ ھـــﯽ ﻟﻮﻟـــﻪی ٩٠٠ﺑﻪﺷﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﻪوه دهدرﺖ ﻟﻪ ژـــﺮ ﭼﺎودﺮیو ﻓﻪرﻣﺎﻧـــﯽ راﺑﻪرﯾﯽ ﻛﯿﻠﯚﻣﺘﺮی ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی ﮔﺎزی ﻋﻪﺳﻠﻮﯾﻪ ﺑﻪ ﺑﻪﺳﯿﺠﯽ ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٪٧٥ی رژﯾﻤـــﺪا ﻛﺎردهﻛﺎت .ﻛﺎرﯾﮕﻪریو ﻧﻔﻮزی ﺑﯚ ﺋﺮاﻧﺸـــﻪھﺮ ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎی ﺳﯿﺴﺘﺎنو ﺑﻮدﺟﻪی ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوه ،ﻧﯿﺸﺘﻪﺟﻜﺮدنو ﺳﯿﺎﺳـــﯽ ﺳـــﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺳﯿﺎﺳـــﯽو ﺑﻪﻟﻮﭼﺴﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻪ ﺋﻪﺳﺘﯚ .ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﯽ ﺣﻪﻗﺪهﺳـــﺘﯽ ھﺰهﻛﺎﻧـــﯽ ﺑﻪﺳـــﯿﺞ ﻟﻪ رﮕـــﻪی داراﯾﯿﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﻪوه ﺟﺒﻪﺟﺪهﻛﺮـﺖ. ◆ ﺑـــﻪ وﺗـــﻪی ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﺎﻧﯽ رﻜﺨﺮاوی ﺑﻪﺳﯿﺠﯽ ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ھﻪزاران ﭘﺮۆژاﻧﻪی ﻟﻪ ﻻﯾﻪن دهوﻪﺗﻪو ﺑﻪ ﺑ ھﯿﭻ ﮔﺮﻓﺘﻜﯽ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ دهدرﺖ ﺑﻪو رﻜﺨﺮاوه، ﭘﺮۆژهﯾﻪﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎوی ”ﮔﻪﻪی ھﯿﺠﺮت“ ﻛﻪ ﺗﯿـــﺪا ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋـــﺮان ﻧـــﯚژهن دهﻛﺮﻨـــﻪوهو ﺑﯚ ﺋﻪم ﻛﺎرهﯾﺶ ﻟﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪﺳﯿﺠﯽ ﻟﻪ ﻧﻮان ﺗﻪﻣﻪﻧـــﯽ ١٣ﺗﺎ ٣٠ﺳـــﺎڵ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻛﻪﻚ وهردهﮔﯿﺮﺖ. ◆◆
ﻗﻪرارﮔﺎی ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿﺎی ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران، ﻧﺰﯾﻜﻪی ٨١٢ﺷﯿﺮﻛﻪتو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاوی ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚو دهرهوی ﺋﺮاﻧﺪا ھﻪﯾﻪ.
ﺋﺎﺑﻮرﯾـــﯽ ﺋـــﺮان ﺑـــﻪ رادهﯾـــﻪك زۆر ﺑﻮوهﻛﻪ ھﻪم ﻟـــﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ﻧﺎوﺧﯚو ھﻪم ﻟﻪ ﺗﻪﺟﺎرهﺗـــﯽ دهرهوهدا وهك ھﺰﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗـــﯽ ﻟﮫﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﻧﺎﺑﺖ دهﺳـــﺘﯽ ﻛﻪم ﺑﮕﯿﺮﺖ .ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﭘﺮۆژه ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎش ﺷـــﻪڕ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜـــﺮدو ﺗﺎ ﭘﺮۆژه ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯽ ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾـــﯽ ﺋﺮان ﭘﻪرهی ﺋﻪﺳـــﺘﺎﻧﺪوه. ﺳـــﻮﭘﺎ ﻧﻔﻮزی ﺧﯚی ﻟﻪ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزی ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ ﺑﻪﻛﺎرھﻨﺎو ﺑﻪ ﭘﻪراوﺰﺧﺴﺘﻨﯽ داﻣﻪزراوه ﺑﭽﻮﻛﻪ ﺗﻪﺟﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﺷﯽ ﺧﺴﻮﺳﯽ ،رووی ﻟﻪ ﺑﺎزاڕی ﭘ ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژاﻧﻪﻛﺮد ،ﺳﻪرهڕای ﺋﻪوهش دهﺳﺘﻮهرداﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﺑﺎزاڕی رهش ،ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯽ وهرﺷﻜﺴـــﺖ ﻛﺮد. ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻟﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ﺋﺮان ،ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ھﻪﯾﻪ .ﻟﻪ راﺳـــﺘﯿﺪا ﻧﻪﻗﺶو ﺋﻪرﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﺪا ﻟﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﺎﺳـــﯽ ﻟﻮهﻛـــﺮاوه .ﺑﻪ ﭘـــﯽ ﻣﺎدهی ١٤٧ی ﯾﺎﺳﺎی ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺋﺮان ،ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﺋﻪو ﻣﺎﻓﻪ ﺑﻪﺧﯚی دهدات ﻛﻪ ﻟﻪ ﺗـــﻪواوی ﺑـــﻮارهﻛﺎن وهك ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ، ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧـــﯚی ﭘﻪرهﭘﺒﺪات .ﻟﻪ ﺋﺴﺘﺎﺷﺪا ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﭘﺮۆژهﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ ﭘﻪرهﭘﺪاوه ﻛﻪ ھﯿﭻ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﻜﯽ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻟﻪﺑﻪردهم ﺧﯚﯾﺪا ﻧﺎﺑﯿﻨﺘﻪوه.
ﻗﻪرارﮔﺎی ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿﺎ ﻗﻪرارﮔﺎی ”ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿﺎ“ ﻛﻪ ﺳﺎﯽ ٦٩ ﻟﻪﺳـــﻪر رهزاﯾﻪﺗﯽ ﺧﺎﻣﻪﻧﻪﯾﯽ داﻣﻪزرا، ﺳﻪرﺑﻪ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﻪو ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﯾﻪﻛﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎ. ﺋﻪم ﻗﻪرارﮔﺎﯾﻪ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٥٠٠ ﭘﺮۆژهی زهﺑﻪﻻﺣﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﻪﺷـــﻪ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮرﯾـــﯽ ﺋﺮان ﮔﺮﺗﻮهﺗﻪ دهﺳﺖو ﻟﻪﻣﺎوهی ﺳ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوودا ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦو ﮔﻪورهﺗﺮﯾـــﻦ ﺟﺒﻪﺟﻜﺎری ﭘـــﺮۆژه دهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻧﻪوتو ﮔﺎزدا ﺑﻮوه.
ﺗﺮ ﻛـــﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن وهزارهﺗﯽ ﻧﻪوت درا ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ،ﮔﻪﻪی ﭘﻪرهﭘﺪاﻧﯽ ﻓـــﺎزی ١٥و ١٦ی ﻣﻪﯾﺪاﻧـــﯽ ﭘﺎرﺳـــﯽ ﺑﺎﺷﻮره .ﺋﻪم ﮔﺮﺒﻪﺳﺘﻪ ٢ﻣﯿﻠﯿﺎردو ٩٧ ﻣﯿﻠﯿـــﯚن دۆﻻرﯾﯿﻪ ،ﺑﻪ ﺑ ھﯿﭻ رﺴـــﺎو ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﻛﯽ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوه )ﻣﻨﺎﻗﺼﻪ( دوو ﺳﺎڵ ﻟﻪوهﺑﻪر ﺑﻪ ﻗﻪرارﮔﺎی ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿﺎ درا ،ﺑﻪم ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺗﻪواوی ﺑﻜﺎت ،ﺑﻪدوای ﺋﻪوهدا ﺑﻪ دهﺳـــﺘﻮری ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﮋاد، ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری رژﯾﻢ ،ﺑی ﯾﻪك ﻣﯿﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺑـــﯚ ﺋﻪم ﭘﺮۆژهی ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮاو ﺋﻪو واﻣﻪﯾﺶ دراﯾﻪ دهﺳﺘﯽ ﻗﻪرارﮔﺎی ﺧﺎﺗﻪم ﺋﻪﻧﺒﯿﺎ ،ﻛﻪ دواﺗﺮ ﺋﺎﺷـــﻜﺮا ﻛﺮا ﺋﻪو ﺑه ﻟﻪ ﺳﻨﺪوﻗﯽ ﭘﺎﺷﻜﻪوﺗﯽ ﺋﻪرزی وت ﺑﯚ ﺋﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮاوه. ﻟـــﻪ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ ﮔﺮﺒﻪﺳـــﺘﯽ ﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻜﺎری ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻟﻪﮔﻪڵ دهوﻪﺗﯽ ﺋﻪﺣﻤـــﻪدی ﻧـــﮋاد ،ﻗـــﻪرارﮔﺎی ”ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿـــﺎ“ ﺑﻪ ھﺎوﺑﻪﺷـــﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﮔﺮوﭘﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزی ”ﺳـــﺪﯾﺪ“ ﭘﺮۆژهی ٣٢٠ ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆﯾﯽ ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﯽ ﻣﯿﻠﻠﯽ ﮔﺎزی ﺋﺮاﻧﯽ وهرﮔﺮت. ﺑـــﻪ ﭘـــﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺴـــﯿﯚﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﺑﻮدﺟﻪی ﻣﻪﺟﻠﯿﺴـــﯽ ﺷﻮرای ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﻗﻪرارﮔﺎی ﺳـــﺎزﻧﺪﮔﯽ ﺧﺎﺗﻢ ﺋﻪﻧﺒﯿﺎی ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ،ﻧﺰﯾﻜﻪی ٨١٢ﺷﯿﺮﻛﻪتو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاوی ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚو دهرهوی ﺋﺮاﻧﺪا ھﻪﯾﻪ.
رﻜﺨﺮاوه داراﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ رﻜﺨـــﺮاوه داراﯾـــﯽو ﺋﻌﺘﺒﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﺑﻪﺷـــﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻟـــﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎﯾﺎن وهﺋﻪﺳـــﺘﯚﮔﺮﺗﻮوه .ﺋﻪم رﻜﺨﺮاواﻧﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﺳـــﺎﯽ راﺑﺮدووهوه دهﺳﺘﯿﺎن ﺑـــﻪ ﻛﺎر ﻛﺮدوه ،ﻟﻪ دهوﻪﺗﯽ ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﮋاد ﭘـــﻪرهی زﯾﺎﺗﺮﯾـــﺎن ﺑﻪﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن داو ﻟـــﻪ ﭘﺎﯾﺰی ﺳـــﺎﯽ ٨٦هوه ﺗﺎﻛﻮو ﺋﺴـــﺘﺎ ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﭼﻪﻧﺪﯾـــﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳـــﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاری ﺑﯚ ﻛﯾﻨﯽ ﺷﯿﺮﻛﻪتو ﻛﺎرﺧﺎﻧـــﻪ دهوﻪﺗﯿﯿـــﻪﻛﺎن ،ﻟﻪ رﮕﻪی ﺳﻮﭘﺎردﻧﯽ داﻣﻪزراوه دهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺑﻪﺷﯽ ﺧﺴﻮﺳﯽ ،ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﻛﺎرﺑﻮون. داﻣﻪزراوهی ”ﻣﮫﺮی ﺋﺮاﻧﯿﺎن“ ﺳـــﻪر ﺑﻪ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ،ﻟﻪو ﺑﻪﺷﻪدا ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﺘﺮﯾﻦ داﻣﻪزراوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﻪر ﺑﻪ رﻜﺨـــﺮاوی داراﯾﯽ ”ﻣﮫﺮ“ ،ﯾﺎن ھﻪﻣﺎن ﺳـــﻨﺪوﻗﯽ ﭘﺸـــﻮوی ﻗﻪرزوﺣﻪﺳﻪﻧﻪی ﺑﻪﺳـــﯿﺠﯿﺎﻧﻪ .ﺋـــﻪم داﻣﻪزراوهﯾـــﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾـــﯽ ﺑﻪھـــﺎری ﺳـــﺎﯽ ٨٧زﯾﺎﺗﺮ ﻟـــﻪ ٪٤٢ی ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪی ﺗﺮاﻛﺘﯚرﺳـــﺎزی ﺗﻪﺑﺮـــﺰی ﺑﻪ ﺑـــی ١٧٧ﻣﯿﻠﯿﺎر ﺗﻤﻪن ﺑﻪ ﺷﻮهی ﻧﻪﻗﺪو ﻗﯿﺴـــﺖ ﻛﻮه ،ﻛﻪ ﭘﺎش ﭘﻨﺞ ﺳـــﺎڵو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻗﯿﺴﺘﻪﻛﺎن دهﺑﺘﻪ ﺧﺎوهﻧـــﯽ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺗﺮاﻛﺘﯚرﺳﺎزی ﺋﺮان.
رﻜﺨﺮاوی ﺑﻪﺳﯿﺠﯽ ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ »رﻜﺨـــﺮاوی ﺑﻪﺳـــﯿﺠﯽ ﺳـــﺎزﻧﺪﮔﯽ“ ﯾﻪﻛﻜـــﯽ ﺗﺮ ﻟـــﻪ ﻟﻘـــﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاراﻧﻪو ﻛﻪ ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪ ﭘـــﺮۆژه ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎن ﻟـــﻪ رﮕﻪی ﺋﻪم رﻜﺨﺮاوهوه ﺟﺒﻪﺟ دهﻛﺮﺖ .ﺑﻪ ﭘﯽ دواﯾﯿﻦ ﺋﺎﻣﺎرهﻛﺎن ﻟﻪم ﺳﺎﺪا رﮋهی ﺋﻪو ﭘﺮۆژاﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻻﯾـــﻪن دهوﻪﺗﻪوه ﺑﻪ رﻜﺨﺮاوی ﺑﻪﺳﯿﺞ دراوه ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺳ ﺑﻪراﺑـــﻪر ﺑﻮوهو ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ٨٦دا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٠٠٠ﭘﺮۆژهی ﺋﺎوهداﻧﻜﺮدﻧﻪوه ﻟﻪ ﻻﯾﻪن دهوﻪﺗﻪوه ﺑﻪ ﺋﻪم رﻜﺨﺮاوهی ﺳﻪر ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران دراوه. ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٨٧ﻧﺰﯾﻜﻪی ٣ھﻪزار ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران »ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ«
دهوﻪﺗﯽ ﺷﺎراوه ﻓﺮۆﺷـــﺘﻨﯽ ﻧﺰﯾﻜﻪ ﻧﯿـــﻮهی ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪی ﺗﺮاﻛﺘﯚرﺳﺎزی ﺑﻪ داﻣﻪزراوهﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪر ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ،ﻟﻪ ﻧﻮان ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪﻛـــﻪ ﻧﺎڕهزاﯾـــﯽ ﻟﻜﻪوﺗـــﻮه. ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪی ﺗﺮاﻛﺘﯚر ﺳﺎزی ﻟﻪ ﻧﺎڕهزاﯾﯽ ﺑﻪم ﻛﺎره راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﺑﻪداﺧﻪوه ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ﺋﺮان ﻛﻪوﺗﻮهﺗﻪ دهﺳـــﺘﯽ ﻛﻪﺳـــﺎﻧﻜﻪوه ﻛـــﻪ ﻟﯿﺎﻗﻪﺗﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪو ﺟﮕﻪﯾﻪدا ﺑﻦ .ﻧﺎوﺑﺮاو ھﻪر ﺑﻪم ﺑﯚﻧﻪوه دهﺳـــﺘﯽ ﻟﻪﻛﺎرهﻛﻪی ﻛﺸﺎﯾﻪوه. ﻟﻪﻛﺎﺗﻜـــﺪا ﻛـــﻪ دژاﯾﻪﺗﯽ ﻛـــﺮدن ﻟﻪ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯿﺪا زۆر ﺋﻪﺳـــﺘﻪﻣﻪو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗـــﯽ ﻟﻪﻣـــﻪڕ ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪی ﻧﻔﻮزو دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺋﯚﺧﺘﺎﭘﻮﺳـــﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﺑﻪﺳـــﻪر ﺋﺎﺑﻮرﯾـــﯽ ﺋﺮان ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ رهﺧﻨﻪی ﺋﺎﺷﻜﺮا ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﻧﺎو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﺋﺮان ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﺎﺑﻪت ﻟﻪ ﺋﺎراداداﯾﻪ .ﯾﻪﻛﻪم“ ﺷـــﻮهی ﺑﻪرﻮهﭼﻮوﻧﯽ ﻣﻮﻧﺎﻗﺴـــﻪﻛﺎنو ﺷﻮازی ﺑﻪﺧﺸﯿﻨﯽ ﮔﺮﺒﻪﺳـــﺘﻪ ﺑﻪﺳﻮدهﻛﺎن ﻛﻪ ﺑﻪر رﻜﺨﺮاوو داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻪر ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎ دهﻛﻪوﺖ. دووھﻪم :ﺗﻮاﻧﺎو ﭘﺸـــﺘﯿﻮاﻧﻪی داراﯾﯽ ﺳـــﻮﭘﺎ ﻛﻪ ﺋﻪو ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﻪی ﭘﺪهدات ﻟﻪ ﻟﻪ ﻣﻮﻧﺎﻗﺴﻪو زﯾﺎدﻛﺮدﻧﻪﻛﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﺪا، ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﻧﺮخ ﻟﻪ ﭼﺎو ﺷﯿﺮﻛﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﺪات. ﺳـــ :ﭘﻮهری ﺑـــﻪراوردی ﻛﻪﯾﻔﯿﻪﺗﯽ ﻛﺎرهﻛﺎنو ﭘـــﺮۆژه ﺗﻪواوﻛـــﺮاوهﻛﺎن ﻟﻪ ﻻﯾﻪن داﻣﻪزراوه ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎ، ﺑﻪ ﻛﺮدهوه زۆر ﺧﻮراﺗﺮ ﻟﻪو ﭘﻮهراﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ دهﺑﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﺷﯿﺮﻛﻪتو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن رهﭼﺎوی ﺑﻜﻪنو ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪا :داﻣﻪزراوه ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺳـــﻮﭘﺎ ﻟـــﻪ رﮕـــﻪی ﭘﻮهﻧﺪﯾﯿـــﻪو واﺳـــﯿﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﻪوه، دهﺳﺘﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪی زهﺑﻪﻻحو ﺋﻪرزی دهوﻪﺗـــﯽ ﻟﻪﺑﺎﻧﻜﻪﻛﺎﻧـــﺪا ھﻪﯾﻪ .ﻟﺮهدا دوو ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪ ﺑﺪهﻧﮕﯽ ﻟﻜﺮاوهو ھﯿﭻ ﻻﯾﻪﻧﻜﯿﺶ ﺑﺎﺳـــﯽ ﻟﻮهﻧﺎﻛﺎت ،ﯾﻪﻛﻪم: ﺷـــﻮهی ﺣﻪﺳﺎوڕهﺳـــﯽ داﻣـــﻪزراوه ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺳـــﻪر ﺑـــﻪ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﭼﺎودﺮی ﺑﻪﺳـــﻪر ﺣﺴﺎﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو داﻣﻪزراواﻧﻪ ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ ﺧﻮدی ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﺪاﯾﻪ.
دووھـــﻪم :ﺋـــﻪوهی ﻛـــﻪ ﺳـــﻪرﺟﻪم داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﻟﻪ داﻧﯽ ﺑﺎجو ﻣﺎﯿﺎت ﺑـــ ﺑﻪﺑﻪرﯾﻦو ھﯿﭻ ﻣﺎﯿﺎﺗﻚ ﻧﺎدهن. ﺳـــﻮﭘﺎردﻧﯽ ﺷـــﻮهی ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪدهوﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ داﻣﻪزراوهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﺑﻪ ﺳـــﻮﭘﺎ ،ﯾﺎن ھﻪﻣﺎن ﺧﺴﻮﺳﯽ ﺳﺎزی ،ﺑﻪ ﺷـــﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑ ﭘﺮهﻧﺴﯿﭗو ﺑ ﻗﺎﻧـــﻮن ﺑﻪرﻮهدهﭼﺖ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻧﺎڕهزاﯾـــﯽ ﻛﻪﺳـــﺎﻧﻚ وهك ﻋﻪﻟـــﯽ ﺋﻪﻛﺒـــﻪری ﻧﺎﺗﻘـــﯽ ﻧﻮری ،ﺳـــﻪرۆﻛﯽ ﻧﻮﺳﯿﻨﮕﻪی ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ راﺑﻪری رژﯾﻢ ،ﺑﻪرزدهﺑﺘﻪوه. ﻧﺎﺑـــﺮاو ﺑـــﻪ رهﺧﻨﻪﮔﺮﺗـــﻦ ﻟـــﻪ ﺷـــﻮهی ﺳـــﻮﭘﺎردﻧﯽ ﺷـــﯿﺮﻛﻪتو دهـــﺖ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪدهوﻪﺗﯿﯿـــﻪﻛﺎن ”راﯾﺪهﮔﻪﯾﻪﻧﻦ ﻛﻪ ﺳﻪھﺎﻣﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪﯾﻪك ﻟﻪ ﻣﺎوهی ١٠ﺧﻮﻟﻪﻛﺪا ﻓﺮۆﺷﺮاوه ،ﺑﻪم دواﺗﺮ ﺋﺎﺷـــﻜﺮا دهﺑﺖ ﻛﻪ دهزﮔﺎﯾﻪﻛﯽ دهوﻪﺗـــﯽ ﯾﺎن ﮔﺸـــﺘﯿﯽ ،ﻛﻮﯾﻪﺗﯽ“. ﻧﺎوﺑﺮاو ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ھﻪواﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨﻪوهی داراﯾﯿـــﻪ دهوﻪﺗـــﯽو ﻣﯿﻠﻠﯿـــﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﺣﻪﻗﯿﻘﯽو ﺣﻘﻮﻗﯽ واﺑﻪﺳﺘﻪ ﺑﻪ
ﺋﻪم ﺟـــﯚره ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزﯾﯿﻪی ﺑﯚ ﺧﯚی ﻗﯚرﺧﻜـــﺮدو رﮕﻪی ﻟﻪ ھﺎﺗﻨﯽ ﺑﻪﺷـــﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﯚ ﺋﻪم ﺑﻪﺷﻪﮔﺮت .ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯿﻜـــﯽ ﺋـــﺮانو ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﻪ ھﺎوﭘﻮهﻧﺪهﻛﺎﻧـــﯽ ،زۆرﺑـــﻪی ﻛﺎ ﻣﻪﺳﺮهﻓﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ﻟﻪو ﺑﻮاره داﺑﯿﻦ دهﻛـــﻪن ،وهك ھﻪﻣﻪ ﺟﯚر ﻛﻪرهﺳـــﻪی ﻧﺎوﻣـــﺎڵ ،ﻛﺎﻣﭙﯿﯚﺗﺮ ،ﺗﻪﻟﻪﻓﻮن ﻣﻮﺑﺎﯾﻞو ﺳـــﯿﻤﻜﺎرتو....ھﺘﺪ .ھﺎوردﻧـــﯽ ﺋـــﻪم ﺑﻪرھﻪﻣﺎﻧﻪ ﺑﯚ ﺑﺎزاڕی ﺋﺮان ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻛﻪوه ھﻪم دهﺑﺘـــﻪ ھـــﯚی زۆرﺑﻮوﻧﯽ ھﺰی داراﯾﯽ ﺳﻮﭘﺎو ،ﻟﻪﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﻛﻪﻪﻛﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎنو ﺳﻪروهﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﺎدری رﺒﻪرﯾﯿﻪﻛﻪی ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﯿﭻ ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﯿﻪﺗﻚ ﻟﻪ ﺣﺴﺎبو ﻛﺘﺎبو ﻣﻪﺳـــﻪﻟﻪ ﻣﺎﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﭘﺎدا ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿﻪ. ﺑﻪﮔﺸـــﺘﯽ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻟـــﻪ زۆرﺑـــﻪی ﺑﻮارهﻛﺎﻧـــﺪا ﭼﺎﻻﻛﯽ دهﻛﺎتو ھـــﺰو دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺧﯚی ﺳـــﻪﭘﺎﻧﺪوه، ﻟﻪواﻧﻪ ﭘﺮۆژهﻛﺎﻧﯽ دروﺳـــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻪد، ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺋﺎودﺮی ،ﺟﺎدهﺳﺎزی ،ﺗﻮﻧﻞ، ﮔﺎز ،ﻧـــﻪوت ،ﻛﺎرهﺑﺎ ،ﺋـــﺎوو ﺋﺎوهڕۆو، ﻣﻮﺧﺎﺑﻪرات ،ﻛﻪ ﻟﻪم ﭘﻨﺎوهﺷﺪا ﺗﻪﻧﮕﯽ ﺑـــﻪ ﺳـــﻪرﺟﻪﻣﯽ داﻣـــﻪزراوه ﺋﺎﺑﻮرﯾﯿﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚو ﺷﻪﺧﺴﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪﭽﻨﯿﻪوهو ھﻪﻣﻮوﯾﺎﻧﯽ ﭘﻪراوﺰ ﺧﺴﺘﻮه ،ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮهوه ﺑﻪم ﻛﺎره ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﺶ وهك ﭘﺎراﺳـــﺘﻨﯽ ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗـــﯽ رژﯾـــﻢ دهﭘﺎرﺰﺖ .ﺑﯚ وﻨﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪی ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻣﻮﺑﺎﯾﻠﯽ ﺋﺮانو ﺗﻮرك ﺳ. ﺳـــﺎﯽ ٢٠٠٢ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﻮرك ﺳ، ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﯽ ﻣﻮﺑﺎﯾﻠﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ رﮕـــﻪی داﺷـــﻜﺎﻧﺪﻧﻪوه )ﻣﻨﺎﻗﺼﻪ( داﻣﻪزراﻧﺪﻧـــﯽ دووھﻪﻣﯿﻦ ﺗﯚڕی ﻣﻮﺑﺎﯾﻠﯽ ﻟﻪ ﺋﺮان ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑﻪدهﺳـــﺘﮫﻨﺎ .ﺑﻪم ﺋـــﻪم ﭘﺮۆژهﯾﻪ ﺑـــﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮﯾﯽ ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻟﻪ ﺗﻮرك ﺳـــ ﺳـــﻪﻧﺪراﯾﻪوهو ﻛﻪوﺗﻪ دهﺳﺘﯽ دهﺳﺘﻪو ﺗﺎﻗﻤﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران. ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺑﯿﺎﻧﻮی ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ زۆر ﺑ ﺟ ﻧﻪﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ھﻪر ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪانو ﻧﺎڕهزاﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎران ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ،٩٩دهوﻪﺗﯽ ﺋﺮان ﺗﻪواوی ھﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﻣﻮﺑﺎﯾﻞو ﺗـــﻪواوی ﻧﺎوهﻧﺪه ﺋﯿﻨﺘﺮﻧﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟـــﻪ ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎوهدا داﺧﺴـــﺖ ﺗﺎ ﻟﻪ رﻜﺨﺴـــﺘﻨﯽ دوﺑﺎرهی ﻧﻪﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ رﮕﺮی ﺑﻜﺎت. ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻟـــﻪ ﺋﺎﺑﻮرﯾـــﯽ ژﺮزهﻣﯿﻨﯿﺸﺪا دﺳـــﺘﻜﯽ ﺑﺎی ھﻪﯾﻪو ﻛﯚﻧﺘﺮۆـــﯽ ﺧـــﯚی ﻟـــﻪ ﻓﺮۆﻛﻪﺧﺎﻧـــﻪو ﺳﻨﻮرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﭘﻪرهﭘﺪاوه. ﺑﯚ وﻨـــﻪ ﻓﺮۆﻛﻪﺧﺎﻧـــﻪی ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ◆
ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﭘﺮۆژه ﺑﭽﻮﻛﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎش ﺷﻪڕ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدو ﺗﺎ ﭘﺮۆژه ﮔﻪورهﻛﺎﻧﯽ ژﺮﺧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺋﺮان ﭘﻪرهی ﺋﻪﺳﺘﺎﻧﺪوه. ◆◆ دهوﻪت ﺑودهﻛﺎﺗﻪوهو ھﯚﺷﺪار دهدات ”ﻟﻪ راﺳـــﺘﯿﺪا ﻟﻪ دهوﻪﺗﻜﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاوه ﺑـــﻪرهوه دهوـــﻪت ﺷـــﺎراوه ھﻪﻧـــﮕﺎو دهﻧﯿﻦ“.
ﺋﺎﺑﻮرﯾﯽ ژﺮزهﻣﯿﻨﯽ
رژﯾﻤﯽ ﭘﺎﺷﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﺮان ﺳﻪرهڕای ﻛﯾﻨﯽ ﺗﻪﺳـــﯿﺤﺎتو ﭼﻪكو ﭼﯚﻜﯽ زۆر ،ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳـــﺘﯽ ژاﻧﺪارم ﺑﻮون ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪو ﺑﻪھﺰﺗﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪرﺗﻪﺷﻪﻛﻪی ،ھﻪوﯽ ﻟﻪ ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزﯾﯽ ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯿﺶ دهدا ﺗﺎ واﺑﻪﺳﺘﻪﯾﯽ وﺗﻪﻛﻪی ﺑﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻛﻪﻣﺒﻜﺎﺗﻪوه .ﺳﺎﯽ ،١٩٦٣ﺷﺎی ﺋﺮان رﻜﺨﺮاوی ﭘﺸﻪﺳﺎزی ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ داﻣﻪزراﻧﺪ ،ﺋﻪم ﻛﯚﻣﻪﻪ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزﯾﯿﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾـــﻦ ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﯽ ﻟﻪﺧـــﯚ دهﮔﺮت، وهك ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی ﺋﻪﻟﻜﺘﺮۆﻧﯿﻜﯽ ﺋﺮانو ﺷﯿﺮﻛﻪﺗﯽ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزی ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوی ﺋﺮان. ﭘـــﺎش روﺧﺎﻧـــﯽ رژﯾﻤﯽ ﭘﺎﺷـــﺎﯾﻪﺗﯽو زاﺒﻮﻧﯽ دهﺳﻪﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﺋﻪم ﻛﯚﻣﻪﻪ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزﯾﯿﻪ ﻧﺎوی ﺧﯚی ﺑﯚ رﻜﺨـــﺮاوی ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزی ﺑﻪرﮔﺮی ﮔـــﯚڕیو ﻟﻪ ﻻﯾـــﻪن رﺒـــﻪری رژﯾﻤﻪوه ھﻪﻣﻮو ﻣﺎفو ﺋﯿﺨﺘﯿـــﺎره ﻗﺎﻧﻮﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ﺳﭙﺮدرا. ﺑـــﻪم ﺷـــﻮهﯾﻪ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاران ﻛﯚﻧﺘﺮۆﯽ ﮔﻮاﺳـــﺘﻨﻪوهو ﺑﻪرﻛﺎرھﻨﺎﻧﯽ
ﭘﻪﯾﺎم ﻟـــﻪ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﻛـــﻪرهج ،ﺋﻪﮔﻪرﭼﯽ ﺳـــﻪر ﺑﻪ دهوﻪﺗـــﻪ ،ﺑﻪم ﻟـــﻪ ﻻﯾﻪن ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪاراﻧﻪوه ﻛﯚﻧﺘـــﺮۆڵ دهﻛﺮﺖو ﻟﻪ ﺑﻨﻪڕهﺗﺪا ﻓﺮۆﻛﻪﺧﺎﻧﻪﯾﻪﻛﯽ ﭘﯚﺳـــﺘﯿﯿﻪو زۆرﺗـــﺮ ﺑـــﯚ ﻛﺎری ﻛﯾﻨﯽ ﻛﻪرهﺳـــﻪی ﭘﻮهﻧﺪﯾـــﺪار ﺑـــﻪ ﭘﺮۆژهی ﻧﺎوهﻛﯽ ﺑﻪﻛﺎردهھﻨﺮﺖو ھﯿﭻ ﭼﻪﺷﻨﻪ ﻛﯚﻧﺘﺮۆﻜﯽ ﻟﻪﺳـــﻪر ﻧﯿﯿﻪ .رۆژﻧﺎﻣﻪی ﻓﯿﮕﺎرۆ ﻟـــﻪ راﭘﯚرﺗﻜﺪا ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎو ﻧﻔﻮزی ﺋﻪم ھﺰه ﻟﻪ دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﺮان دهﻧﻮﺳﺖ :ﻧﯿﻮهی وهزﯾﺮهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨـــﻪی ﺋﻪﺣﻤﻪدی ﻧﮋاد ﺳﻪرﺑﻪ ﺳـــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳـــﺪارانو ﺋﯿﺪارهی ﺋﯿﺘﻼﻋﺎﺗﻦ ٨٠ ،ﻧﻮﻨﻪر ﻟﻪ ٢٩٠ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﺎﺳﺪاران ،ﺳﻪرهڕای ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪ ﺑﻪﻏﺪا ﺗﺎ رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻪﺗـــﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن ﻟـــﻪ ﻧﯿﯚﯾﯚرﻛﯿﺶ ،ژﻣﺎرهﯾﻪﻛـــﯽ زۆر ﻟﻪ ﻧﻮﻨﻪراﻧـــﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﯿـــﻚ ﺳـــﻪر ﺑﻪم ﺗﺎﻗﻤﻪن .ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺳﻮﭘﺎ ﻟﻪﺳـــﻪر ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎوهﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان، ﻓﯿﮕﺎرۆ ﺋﺎﻣـــﺎژه ﺑﻪوهدهﻛﺎت ”ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﻧﺎوهﻛﯽ ﺑﻪرﺟﻪﺳـــﺘﻪﻛﻪری دهﺳـــﻪت ﻟﻪ ﻧﻮ ﻓﺮاﻛﺴـــﯿﯚﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮاﻧﻪ .ﺳﻮﭘﺎ ﺑﻪ ﻛﯚﻧﺘﺮۆـــﯽ ﺋﻪم ﺑﻪﺷـــﻪ ،ﻟﻪ ﻧﻮان ھﺰو دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺧﯚیو دهﺳـــﻪﺗﯽ ﺋﺎﯾﻪﺗﻮﻛﺎﻧـــﺪا ھﺎوﺳـــﻪﻧﮕﯽ راﮔﺮﺗﻮهو ﺋﺎﯾﻪﺗﻮﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪﺳﻪر وﯾﻼﯾﻪﺗﯽ ﻓﻪﻗﯿﻪ ﺟﻪﺧﺖ دهﻛﻪﻧﻪوه“.
ﮐﯚﻣﻪﮕﻪ
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
dwaroj@komala.eu
٩
ﺟﯿﺎوازی رهﮔﻪزیو ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﭘﻪروهردهی ﻣﻨﺪاڵ
ﻓﻪرﯾﺒﺎ ﻣﺤﻪﻣﻪدی ﭘـــﻪروهرده ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﺋﻪرﻛﻜﯽ ﻗــﻮرسو ﻟﻪ راده ﺑــﻪردهر ﺣﻪﺳﺎسو ﮔﺮﻧﮕﻪ ﻛﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری راﺳﺘﻪوﺧﯚی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﻪر دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻪﺳﺘﯽ ﺗﺎك ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺪا .ﺟﮕﺎی ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ﻛــﻪ ﺑــﻪ ﻛــﺮدﻧــﻪوهی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎن، ﻟﻪ ﺳــﻪر ﺋــﻪم ﺑﺎﺳﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺪوﯿﻦو ﻻﯾﻪﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟــﯿــﺎوازی رهﮔـــﻪزی ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﭘـــﻪروهرده ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﺗﺎوﺗﻮێ ﺑﻜﻪﯾﻦ. ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ھﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪك ﺗﻮﮋﻜﻪ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ژﯾﺎن ﻛﺮدنو ﮔﻪوره ﺑﻮوﻧﯽو ھﻪروهھﺎ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪ دﻧﯿﺎی دهور وﺑﻪرو ﺑ
ﮔﻮﻣﺎن داﯾﻚو ﺑﺎوك ﺋﻪو رۆﻪ ﮔﺮﯾﻨﮕﻪ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاﻧﺪا دهﺑﯿﻨﻦ .ﻣﻨﺪاڵ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﮔﻪﺷﻪ ﺑﻜﺎو ﺑﻪ واﺗﺎﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺗﭙﻪڕ ﺑﻜﺎ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ھﻪﻧﺪێ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽو ﺑﺎرھﻨﺎن ھﻪﯾﻪ ،ھﯚﻛﺎری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑــﻮوﻧــﯽ ﻣــﻨــﺪاڵ ﻟــﻪ ﺳــﻪردهﻣــﯽ زۆر ﻣﻨﺪاﯿﺪاﯾﻪ ،ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﺳﺎواﯾﻪو ﻧﺎﺗﻮاﻧ ھﯿﭻ وهﻣﻚ ﺑﻪ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑــﺪاﺗــﻪوهو ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻓﻪرھﻪﻧﮕﻪﻛﺎﻧﺪا ﻟــﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪدا ﺧــﺎﻧــﻪوهاده ھﯚﻛﺎری ﺳــﻪرهﻛــﯽ ﺑــﻪ ﻛــﯚﻣــﻪﯾــﻪﺗــﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻨﺪاﻪ .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﺧﺎﻧﻪواده دهوری ﺳﻪرهﻛﯽ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﻣﻨﺪاﻜﺪا دهﺑﯿﻨو ﯾﻪﻛﻪم وﺴﺘﮕﻪی ژﯾﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻏﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ دادهﻧو دﯾﺎری دهﻛﺎ
ﮔﯿﺎن ﻟﻪدهﺳﺘﺪاﻧﯽ ٥٠٠ھــﻪزار ژن ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ ﻣﻨﺪاﺒﻮوﻧﺪا
ﺑﻪ ھﯚی ﻛﻪﻣﯽ ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪ ﭘﺰﺷﻜﯽو ﺗﻪﻧﺪروﺳـــﺘﯿﻪﻛﺎنو ﭘاﻧﻪﮔﻪﯾﺸـــﺘﻦ ﺑﻪ ژﻧﺎﻧـــﯽ دووﮔﯿـــﺎنو ﻛﻪﻣـــﯽ دوﻛﺘﯚری ﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﺑﻪ ژﻧﺎن ﻟـــﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺣﺎﯽ ﮔﻪﺷﻪدا ھﻪﻣﻮو ﺳﺎﻚ ٥٠٠ھﻪزار ژﻧﯽ دوو ﮔﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﻨﺪاﺒﻮوﻧﺪا ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ دهﺳﺖ دهدهن. ﺑﻪ ﭘـــﯽ راﭘﯚرﺗـــﻚ ﻟـــﻪ رۆژﻧﺎﻣﻪی ﮔﺎردﯾﻦ ،وهزارﺗﯽ ﺑﮫﺪاﺷـــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽو ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺋﺎﺷـــﻜﺮای ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺣﺎﯽ ﮔﻪﺷﻪی ﺋﺎﻓﺮﯾﻘﺎ وهﻛﻮو ﻧﯿﺠﺮﯾﻪ ،ﺳـــﯿﺮاﻟﺌﻮنو ﺳﺮﯾﻼﻧﻜﺎ ﺑﻪ ھﯚی ﻛﻪﻣﯽ ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﻪﻛﺎنو ھﻪروهھﺎ ﻛﻪﻣﯽ دوﻛﺘـــﯚری ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ژﻧـــﺎن ھﻪﻣﻮو رۆژو ﺳـــﺎﺗﻚ زۆرﻚ ﻟﻪ ژﻧﺎﻧﯽ دووﮔﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﺗـــﯽ ﻣﻨﺪاﺒﻮوﻧﺪا ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ دهﺳﺖ دهدهن. ﺑﻪ ﭘـــﯽ ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪ ﻟـــﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﻛﺎﻧـــﯽ ﻟـــﻪ وﺗـــﯽ ﻧﯿﺠﺮﯾﻪ ھﻪﻣﻮو رۆژﻚ ﻟﻪ ھﻪر ٧ژﻧﯽ دووﮔﯿﺎن، ﯾﻪك ژن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﻨﺪاﺒﻮوﻧﺪا ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪ دهﺳﺖ دهدات .ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ﺳﯿﺮاﻟﺌﻮﻧﯿﺶ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﺳﻪدا ٤٠ی ﺋﻪم ژﻧﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﻨﺪاﺒﻮوﻧﺪا زﯾﻨﺪوو دهﻣﻨﻦ. ﻟـــﻪ ﺳـــﺮﯾﻼﻧﻜﺎ ﺑـــﯚ ھـــﻪر ١٨٠٠ژﻧﯽ دووﮔﯿﺎن ،ﯾـــﻪك ژﻧﯽ دوﻛﺘﯚری ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪ ژﻧﺎن ھﻪﯾﻪ ،ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﻣﻮو ﺳﺎﻚ ١٩٠ژﻧـــﯽ ﺣﺎﻣﯿﻠﻪ ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﻨﺪاﺒﻮوﻧﺪا ﻟﻪم وﺗﻪ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ دهﺳـــﺖ دهدهنو ھﻪروهھـــﺎ ﻟـــﻪ ﻧﯿﺠﺮﯾـــﻪ ﻛـــﻪ رﮋهی داﻧﯿﺸـــﺘﻮواﻧﯽ زۆر ﻛﻪﻣـــﻪ ،ﺑﯚ ھﻪر ٣٣
ھﻪزارو ٥٠٠ژﻧﯽ دووﮔﯿﺎن ﯾﻪك دوﻛﺘﯚر ھﻪﯾﻪو ھﻪﻣﻮو ﺳﺎﻜﯿﺶ ﻟﻪم وﺗﻪ ١٤ ھﻪزار ژﻧﯽ ﺣﺎﻣﯿﻠﻪ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ دهﺳـــﺖ دهدهن. ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﻓﻪﻗﯿﺮو ﻛﻪﻣﺪاھﺎتو ﻟﻪ ﺣﺎﯽ ﮔﻪﺷـــﻪدا ﯾﻪﻛـــﻪم ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎن ژﻧـــﺎنو ﻣﻨﺪاﻧﻦ ،ﻟـــﻪ ﺑـــﻪر ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺋﻪوان ﺑﻪ ﻛﻪﺳـــﺎﻧﯽ ﭘﻠﻪ دوو دادهﻧﺮﻦو ﻟﻪ ﺑﻪراﻧﺒﻪر ھـــﻪر رووداوﻜﺪا زۆرﺗﺮﯾﻦ زهرهزو زﯾﺎﻧﯿـــﺎن ﻟﺪهﻛﻪوﺖ ،ھﻪرهوھﺎ ﯾﻪﮐﻪﻣﯿـــﻦ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ھﻪﻣﻮو ﺷـــﻪڕو ﻧﻪھﺎﻣﻪﺗﯿﯿﻪﮐﺎن ژﻧﺎنو ﻣﻨﺪاﻧﺎﻧﻦ .ﻣﻪرﮔﯽ ٥٠٠ھـــﻪزار ژﻧـــﯽ دووﮔﯿﺎن ﻧﯿﺸـــﺎﻧﻪی ﻛﺎرهﺳـــﺎﺗﻜﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎنو ﻛﺎرﺑﻪدهﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﺋﻪو وﺗﺎﻧﻪوه ﺑﺒﺎﯾﻪخ دهﻛﺮﻦو ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ دهﻧﮕﺪاﻧﻪوهی دهﺑﺖ ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺖ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺸﺪاو ھﻪر ﺋﻪﻣﻪ ﺋﻪوهﻧﺪهی دﯾﻜـــﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪری دهﺑﺖ ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﺷﺎردﻧﻪوهی راﺳـــﺘﯿﻪﻛﺎنو زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﻪ. ﻓﻪﻗﯿﺮی ،ﺑﻜﺎری ،ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﻪ ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯿﻪﻛﺎن ،ﻛﻪﻣﯽ ﺧﯚراك،و ﺷﻪڕو ﻗﻪﯾـــﺮان ﻟﻪ ھـــﻪر وﺗـــﻚ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﯾـــﻪ ﻟﻪ ﺳـــﻪر ھﻪﻣﻮو ﭼﯿـــﻦو ﺗﻮﮋه ﺟﯚراوﺟـــﯚرهﻛﺎنو دهﺑﺘﻪ ھﯚی زهرهرو زﯾﺎن ﻟﻜﻪوﺗﻨـــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪم ﭼﯿـــﻦو ﺗﻮﮋاﻧﻪ ﻛﻪ ﻟﻪم ﻧـــﻮهدا ژﻧﺎنو ﻣﻨـــﺪان ﺑﻪ ھـــﯚی دۆخو ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎن دهﺑﻦ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ ﺋﻪم دﯾﺎردهﮔﻪﻟﻪو ﻟـــﻪ ھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎﯾﻪخو ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ﭘﺪهدرﺖ.
ﻛﻪ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﺋﻤﻪ ﺑﻪرهو چ ﺋﺎﻗﺎرﻚ ﺑوا ،ھﻪﺒﻪت ﻟﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ژﯾﺎﻧﺪا ،زۆر ھﯚﻛﺎری دﯾﻜﻪ ھﻪن وهﻛﻮو ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ،زاﻧﻜﯚو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ .ﻟﻪ ﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎن زۆر ﺟــﯿــﺎوازﯾــﺎن ھﻪﯾﻪ ،ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﺋﻪزﻣﯚﻧﯽ دهﻛﺎ ،ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷﻮهﯾﻪك ﻟﻪ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﻪ ﺟــﯚراوﺟــﯚرهﻛــﺎن وهﻛــﻮو ﯾــﻪك ﻧﯿﯿﻪ. ھﻪﻣﯿﺸﻪو ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺷﻮﻨﻜﺪا ،داﯾﻚ ﮔﺮﻧﯿﮕﺘﺮﯾﻦ ﻛﻪﺳﻪ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاﺪا، ﺑــﻪم ﻧــﺎوهرۆﻛــﯽ ﭘــﻪﯾــﻮهﻧــﺪی ﻧﻮان داﯾﻚو ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﺷﻮهو ﺟﯚری ﭘﻪروهردهو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺋﻪواﻧﺪاﯾﻪ. ھﻪر ﺧﯚدی ﺋﻪم رهوﺗﻪ ،ﺑﻨﻪﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﮔﺮۆﭘﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎدا. ﻟﻪ زۆرﺑﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮۆﯾﺪا ،ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑﻮون زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺑﻪﺳﺘﻨﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺧﺎﻧﻪواده ،روودهداو زۆرﺑﻪی ﻣﻨﺪان ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻪرهﺗﺎی ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻧﻮ ﻛﯚﻣﻪﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺧﺎﻧﻪواده وهﻛﻮو داﯾﻚ ،ﺑﺎوكو رهﻧﮕﻪ ﯾﻪك ﯾﺎن دوو ﻣﻨﺪاﯽ دﯾﻜﻪ ﺗﭙﻪڕ ﺑﻜﻪن .ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ﺷﻮﻦو ﻛﺎﺗﯿﺸﺪا ،ﭘﻮور ،ﺧﺎڵو ﻣﺎمو ﺑﺎﭘﯿﺮ ﯾﺎن داﭘﯿﺮهش وهﻛﻮو ﯾﻪك ﺧﺎﻧﻪواده ﺳﻪﯾﺮ دهﻛﺮﻦو ﭘﻜﻪوه ژﯾﺎن دهﻛــﻪن .ﺷﺘﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ ﻛﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ژﺮ دهﺳﺘﯽ داﯾﻚو ﺑﺎوك ﮔﻪورهو ﭘﻪروهرده دهﻛﺮێو رهﻧﮕﻪ ھﻪﻧﺪێ ﺟﺎر ﺗﻪﻧﯿﺎ داﯾﻚ ﯾﺎن ﺑﺎوك ﺑ .ﻟﻪ زۆرﺑﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ ﺳﻮﻧﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ،ﺧﺎﻧﻪواده ﻗﺴﻪی ﯾﻪﻛﻪم دهﻛﺎو رۆﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﭘﮕﻪی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺗﺎك ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ژﯾﺎﻧﯿﺪا .ھﻪﻣﻮو ﻣﻨﺪاﻚ ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪك ﺗﭙﻪڕ دهﻛﻪن ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﺒﻦ ﺑﻪ ﺧﺎوهن ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪك ﻟﻪ دوا رۆژدا .ﺋﻪﻣﺮۆ ﻛﺎر ﻛﺮدﻧﯽ داﯾﻜﺎن ﻟﻪ دهرهوهی ﻣــﺎڵ ﺑﻪ ھــﯚی ﮔﻪﺷﻪی ﺋﺎﺑﻮوریو ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ،زۆرﺗﺮ ﻟﻪ ﺟﺎراﻧﻪو داﯾﻜﺎﻧﯿﺶ رۆﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ داﺑﯿﻦ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋﯾﻮی ژﯾﺎﻧﺪاو ﺋﻪﻣﻪ وادهﻛﺎ ﻛﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺳﻪﻋﺎت ﻟﻪ داﯾﻚو ﺑﺎوك دوور ﺑ .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ زۆر ﺟﺎر ﻣﻨﺪاڵ ﯾﺎن دهﭼﺘﻪ ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳــﺎواﯾــﺎنو ﯾﺎن ﻟﻪ ﻣﺎﻪوه ﺑﻪ ﺳﻪﯾﺮ ﻛﺮدﻧﯽ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮنو ﻛﺎﯾﻪ
ﻛﺮدن ﺳﻪرﻗﺎڵ دهﺑ. ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺷﻮﻨﯽ دووھﻪﻣﯽ ﻣﻨﺪاﻪ ﺑﯚ ﻓﺮ ﺑﻮونو ﭘﻪروهرده ﻛﺮدن ،ﺋﺎﻣﻮزشو ﭘــﻪروهرده ﻟﻪ ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﭘﺮۆﺳﻪﯾﻪﻛﯽ رهﺳﻤﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ھــﻪﯾــﻪ ﺑــﯚ ﺋــﻪو دهرس وواﻧــﻪﯾــﺎﻧــﻪی ﻛﻪ دهﺑ ﻣﻨﺪاڵ ﻓﺮی ﺑ .ھﻪروهھﺎ ﺧﯚدی ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ رۆﯽ ھﻪﯾﻪو ﻟﻪ ﭘﺎڵ ﺑﺎﻗﯽ واﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ،ﻓﺮی ﺋﻪوه دهﺑ ﻛﻪ ﭼﻠﯚن ﻟﻪ ﭘﯚﻟﺪا ﺑ دهﻧﮓ ﺑو ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎده ﺑو ﻓﺮی ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺷﻮﻨﻪ دهﺑــ ﻛﻪ زۆرــﻚ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﻨﺎﺳﻪﻛﺎن ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﭘﻪروهردهﯾﯽ ﻧﮫﻨﯽ ﻧﺎو ﻟﺪهﺑﻪن .ھﻪﺲو ﻛﻪوﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎو ﺷﻮهی وﺗﻨﻪوهی واﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ دهﺗﻮاﻧﻦ ﻛــﺎرﯾــﮕــﻪری ﺧــﯚﯾــﺎن ﻟــﻪ ﺳــﻪر ﻣﻨﺪاڵ ھﻪﺑ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺗﻮڕهﯾﯽ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﺎنو ھﻪﺲو ﻛﻪوﺗﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﺋﻪوان ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻗﯚﺗﺎﺑﯽ دهﺗﻮاﻧ ﻟﻪ ﺳﻪر دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺑ .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﻧﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪ ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﮔﺮﯾﻨﮕﻪ ﻛﻪ چ واﻧﻪﯾﻪك دهﻨﻪوه ،ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن راده ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھﻪﺲ وﻛﻪوﺗﯽ ﻟﻪ ﺑﺎری ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻗﯚﺗﺎﺑﯽ ھﻪﺑ. ﭘﺮۆﺳﻪی ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑﻮون ﻟﻪ ﮔﻪڵ ھﻪﻧﺪێ ﻛﯚﺳﭗ ﺑﻪرهوڕوو دهﺑﺘﻪوه ،چ ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻪوادهو چ ﻟﻪ ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪو ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳﺎواﯾﺎن ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪك رووﺑـــﻪ روو دهﺑــﯿــﻨــﻪوه ﻛــﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺟﯿﺎوازی ﺟﯿﻨﺴﯿﻪ ﻛﻪ ھﻪر ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﺳﺎﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاﺪا دروﺳﺖ دهﺑو ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ژﯾﺎن ﻟﻪ ﮔﻪﯿﺪا دهﺑ .ﺟﺎ ﺋﻪم ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪ ﻟﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻓﻪرھﻪﻧﮓو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ ﺗﺎ رادهﯾـــﻪك ﻛﻪﻣﺘﺮهو ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﺷﻮﻨﺪا زﯾﺎﺗﺮه .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ دواﻛﻪوﺗﻮوو ﺳﻮﻧﻪﺗﯽ ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ داب وﻧﻪرﯾﺖو ھﻪﻧﺪێ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ﻛﯚن ﻗﺴﻪی ﯾﻪﻛﻪم دهﻛﻪن ﺋﻪم ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪرﭼﺎو دهﻛــﻪوێ .ﺋــﻪوهی ﻛﻪ ژﻧﻚ ﻣﻨﺪاﯽ ﻛﭽﯽ ﺑ ﯾﺎن ﻛﻮڕ زۆر ﮔﺮﯾﻨﮕﻪو ﺑﻪ زۆری ھﻪﻣﻮو ﻛﻪﺳﻚ ﭘ ﺧﯚﺷﻪ ﯾﻪﻛﻪم ﻣﻨﺪاﯽ ﻛﻮڕ ﺑو ﺋﻪﮔﻪر دواﺗﺮ وﯾﺴﺘﯿﺎن ﻣﻨﺪاﯿﺎن ﺑ ،ﮔﺮﯾﻨﮓ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﭽﻪ ﯾﺎن ﻛﻮڕ .ﺋﻪﻣﻪ ﻧﯿﺸﺎن
دهدا ﻛﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﺋﻤﻪ ھﺸﺘﺎﻛﻪ ﯾﻪﺧﺴﯿﺮی ﻓﻪرھﻪﻧﮕﻜﯽ ﻛﯚﻧﻪو ﻛﭻ ﻟﻪ وهھﺎ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾﻪك ﭘﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﺋﻪوﺗﯚی ﻧﯿﯿﻪ .ﻟﻪ ﻧﻮ ﺧﺎﻧﻪواده ﺑﺮاو ﺧﻮﺷﻚ ھﻪر ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎوه ﻓﺮ دهﺑﻦ ﻛﻪ ﭼﯚن ھﻪﺲو ﻛﻪوﺗﯽ داﯾﻚو ﺑﺎوﻛﯿﺎن ﻻﺳﺎﯾﯽ ﺑﻜﻪﻧﻪوهو ﺋﻪوهش ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﻛﻮڕ ﻟﻪ ﺧــﺎﻧــﻪواده ﭘﻠﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرزﺗﺮی ھﻪﯾﻪ. رهﻧﮕﻪ زۆر ﺧﺎﻧﻪواده ﺑﻦ ﺟﯿﺎوازی ﻟﻪ ﻧﻮ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﻤﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪم ﻟﻪ ﻛــﺮدهوهدا ﺋﻪم ﺟﯿﺎوازﯾﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚی دهردهﺧﺎ. ﻣﻨﺪاﯽ ﻛﭻو ﻛﻮڕ دوای دوو ﺳﺎڵ ﺑــﻪو ﻻوه ﺗﺪهﮔﻪن ﻛﻪ ﺟﻨﺴﯿﻪﺗﯿﺎن ﭼﯿﯿﻪو ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎﻧﯿﺶ زۆر زوو ﻓﺮی ﺟﯿﺎوازﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ھﻪﻪ دهﻛــﻪن ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪﻛﯚﻣﻪﮕﺎ ﺳﻮﻧﻪﺗﯿﻪﻛﺎﻧﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪر ﭼﺎو دهﻛﻪوێو ﻛﭽﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟﯚﻣﻪ دهﻛﺮﻦ ﻛﻪ ﺋﻪو ﻛﺎره ﻣﻪﻛﻪ ،ﺷﻮرﯾﯿﻪو ﻛﭻ ﻧﺎﺑ واﺑﻜﺎ ﻋﻪﯾﺒﻪ. ﺑــﻪردهوام ﺋﻪم ﭼﻪﻧﺪ وﺷﻪﯾﻪ دووﭘﺎت دهﺑﺘﻪوهو ﻛﭻ دهزاﻧ ﻛﻪ ﺟﯿﺎوازی ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺑﺮاﻛﻪیو ھﻪﻧﺪێ ھﯽ ﺳﻮوری ﺑﯚ دﯾﺎری دهﻛﻪن ﻛﻪ ﻧﺎﺑ ﺑﯿﺒﻪزﻨ. ﻛﻪرهﺳﻪو ﺷﻮهی ﻛﺎﯾﻪ ﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻟﻪ زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎﺗﺪا ﺟﯿﺎ دهﺑﺘﻪوهو ﻛﭽﺎن ﺑﻪرهو ﺋﻪو ﭘﺎڵ ﭘﻮه دهﻧﻦ ﺗﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺋﻪركو ﻛﺎری ﻣﺎﻪوه ﺑﻪﺷﺪاری ﺑﻜﺎو ﻛﺎری دهرهوهش ھﯽ ﻛﻮڕه .ھﻪروهك ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎوه ﺋﺎﻣﺎژهم ﭘﺪا داﯾﻚ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻓﻪرھﻪﻧﮕﻪ ﺟﯿﺎوازﻛﺎﻧﺪا ﺗﺎﻛﻪ ﻛﻪﺳﻜﻪ ﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪ ﺳﻪر دهﺑــﺎو وﺷﯿﺎریو رادهی ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ داﯾﻚو ﺟﯚری ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳﻪر دروﺳﺖ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻣﻨﺪاڵو ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ داﯾﻜﻜﯽ ﺑﯿﺮ ﺗﻪﺳﻚ دهﺗﻮاﻧ ﻛﭽﻜﯽ دواﻛﻪوﺗﻮو ﺑﺎر ﺑﮫﻨ ﻛﻪ ﻟﻪ دوا رۆژدا ﺋﻪوﯾﺶ وهﻛﻮو داﯾﻚ ھﻪﻣﺎن رۆڵ دهﺑﯿﻨو ﺑﻪم ﺟﯚره ﺑﻪردهوام ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎزه ﺑﻪ روو دهﺑﯿﻨﻪوه ﻛــﻪ ھــﻪر ھــﻪﻣــﺎن ﻓﻪرھﻪﻧﮓ ﻻﺳﺎﯾﯽ دهﻛﻪﻧﻪوهو ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﭘﻪروهردهﯾﻪﻛﯽ ﺳﻪﻗﺘﻤﺎن ﺋﻪﺑ ﻟﻪ ﻧﻮ ﺧﺎﻧﻪوادهدا .ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ دهﺳﻪﺗﯽ ﺑﺎوﻛﺴﺎﻻری ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺧﯚدی ژﻧﺎﻧﻪوه ﺑﻪردهوام ﺑﻪ ھﺰ دهﺑ،
ژن ﺑﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ دهﺑ ﻣﻨﺪاﯽ ﺑ وﺑﻪ ﺧﻮهی ﺑﻜﺎ ،ﺑﻪرهو ﻻی ﻛﺎری ﻧﻮ ﻣﺎڵ دهﭼﺖو ژﻧﺎن دهﺑﻦ ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن ﺷﺘﻚ ﻛﻪ ﺳﯿﻤﯚن دوﭬﻮار ﺑﻪ ﺟﯿﻨﺴﯽ دووھﻪم ﻧﺎوی ﻟ دهﺑﺎ ﻟﻪ ﺑﻪر ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﺎره ﮔﺸﺘﯿﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﻪ ﭘﯿﺎوان ﺑﻪ ﺋﺎزادی دهﯾﻜﻪن ژﻧﺎن وهﻻ دهﻧﺮﻦ. ﻟﺮهدا ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻛﺸﻪﻛﻪ ﻛﺎری ﻧﺎو ﻣﺎڵ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪﻜﻮو ﻛﺸﻪﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮﺑﻪﺷﺪاری ژﻧﺎﻧﻪ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﺪا ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ھﺎوﻛﺎت ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻮونو ﺑﻪ ﺧﻮ ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ ،ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێ ﺗﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟــﻪ ﺑــﻮارهﻛــﺎﻧــﯽ دﯾــﻜــﻪدا دهرﺧـــﻪنو ﻣﻪودای ﭘﮕﻪﯾﺸﺘﻦ وﮔﻪﺷﻪی ﻓﯿﻜﺮی، ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ،ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽو ﺳﯿﺎﺳﯿﺎن ھﻪﺑ ،ﭼﻮن ھﻪروهك دهزاﻧﯿﻦ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪ ﺑﻮارهﻛﺎن ھﺸﺘﺎﻛﻪ ﻟﻪ ژﺮ رﻛﻔﯽ ﭘﯿﺎواﻧﺪاﯾﻪ. ھﻪروهك وﺗﻤﺎن ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ دووھﻪﻣﯿﻦ ﺷﻮﻨﯽ ﭘﻪروهردهو ﻓﺮ ﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻨﺪاﻪ. ﺑــﻪ داﺧـــﻪوه ھــﻪم ﻟــﻪ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭘﺶ ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ واﺗﻪ ﺑﺎﺧﭽﻪی ﺳﺎواﯾﺎنو ھﻪم ﻟﻪ ﺧﯚدی ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ،ﭘﻪروهردهی ﺋﻤﻪ ﭘﻪروهردهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎﺗﻪواوو ﺳﻪﻗﺘﻪ .ﻧﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ھﻪﻪ ﻣﻨﺪاڵ ﺑﺎر دﻨﻦ ،ﺑﻪﻜﻮو ﻛﺘﺒﻪﻛﺎن ﭘن ﻟﻪ ﺟﯿﺎوازی ﺟﯿﻨﺴﯽو ژن وهﻛﻮو ﺟﯿﻨﺴﯽ دووھــﻪم ﻧﯿﺸﺎن دهدهن .ﻟﻪ ﻛﺘﺒﻪﻛﺎﻧﺪا ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﻗﺎرهﻣﺎﻧﻪﻛﺎن ﭘﯿﺎوانو ژﻧﺎن ﻟﻪ ژﺮ ﺳﺒﻪری ﺋﻪواﻧﺪا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھﻪﯾﻪ .ھﺸﺘﺎ ﻟﻪ ﻗﯚﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﻪ ھﻪﻧﺪێ زاﻧﯿﺎری ھﻪﻪ ﻟﻪ رﮕﺎی وﺗﻨﻪوهی ﻛﺘﺒﻪ ﺋﺎﯾﯿﻨﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺪان دهدرێ .ھﻪر ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯿﺸﺪا رهﻧــﮓ دهداﺗـــﻪوه وﻟﻪ ﺋﻪﻓﻼم ﻛﺎرﺗﯚﻧﻪﻛﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋﻪم ﺑﯿﺮۆﻛﻪ دهردهﻛـــــﻪوێو ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻤﻪش ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﻪﻛﯽ ﭘﯿﺎوﺳﺎﻻره ﻛﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣﻪت ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن ﻓﻪرھﻪﻧﮓ دهﻛﺎ. ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻧﻮ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﺎن ﻛﻪ رۆﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﭘﯿﺎواﻧﻦو ﺑﻪ ﻛﻪﻣﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺸﻪو ﺋﺎزارهﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن دهﻛﺮێ. ﺑﯚﯾﻪ ﺟﯿﺎوازی ﺟﯿﻨﺴﯽ ھﻪر ﻟﻪ ﻣﻨﺪاﯿﻪوه ﺑﻪرﭼﺎو دهﻛﻪوێ ھﻪﺗﺎﻛﻮو ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ژﯾﺎن.
ﺑﻪﺷﺒﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳ ﻣﻠﯿﯚن ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺋﺎ :دواڕۆژ ﺋﻪﻣﺴﺎﯿﺶ ﺑﻪ ﻛﺮاﻧﻪوهی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﯾﻪﻛﯽ رهزﺑﻪر ،ﺳﺎﯽ ﺗﺎزهی ﺧﻮﻨﺪن ﺑﯚ ١٤ﻣﻠﯿﯚن ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ دهﺳـــﺘﯽ ﭘﻜﺮد، ﺑﻪم زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﺳ ﻣﻠﯿﯚن و ٦٠٠ھﻪزار ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﺒﻪﺷﻦ. ھﻪرﭼﻪﻧـــﺪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﺎﺳـــﺎی ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﻛﯚﻣـــﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯿﺪا ،ﺋـــﻪوه ﺋﻪرﻛﯽ ﺳﻪرﺷـــﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﻪ ﻛﻪ ﻛﻪرهﺳـــﺘﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ھﺎووﺗﯿﯿﻪك دهﺑﺖ ﺧﯚڕاﯾﯽ ﺑﺖ ﻛﻪ ﭼﯽ ھﻪﻣﻮو ﺳـــﺎﻚ ﭼﻮون ﺑـــﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧـــﻪ ﮔﺮاﻧﺘﺮ دهﺑﺖ و ﺑـــﻪ ﭘﯽ دواﯾﯿـــﻦ زاﻧﯿﺎرﯾﺶ وهزارﺗﯽ ﭘـــﻪروهرده ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻪ ٧ھـــﻪزار ﻣﻠﯿﺎرد ﺗﻤـــﻪن ﻛﻪﻣﯽ ﺑﻮوﺟﻪی ھﻪﯾـــﻪ و ﻧﻪﺗﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪ ﺧﯚڕاﯾﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت ،ﺑﻪﻜﻮو ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﻛﺮدﻧـــﯽ ﺳـــﻪرهﺗﺎﯾﯿﺘﺮﯾﻦ ﺧﻪرﺟﻪﻛﺎﻧﯽ وهزارﺗﯽ ﭘﻪروهردهش ﻛﺸﻪی ھﻪﯾﻪ. ﺑﻪ ﭘﯽ ﺋـــﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺋﺎﻣﺎری ﺋﺮان ﻟﻪ ﺳﻪر ژﻣﺮﯾﺎری ﺳﺎﯽ ٨٥ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ ھﻨﺎوه ﻧﻮﻧﺠﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺋﺮاﻧﯿـــﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﭼﺎو ﺳـــﺎﯽ ٧٥ﭼﻮار
ﺳﺎڵ زﯾﺎدی ﻛﺮدووه .ﺋﻪم ﺋﺎﻣﺎره ﻧﯿﺸﺎن دهدات ﻛﻪ رﮋهی ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ژﺮ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ده ﺳـــﺎڵ ٤ ،ﻣﻠﯿﯚن و ٤٠٠ھﻪزار ﻛﻪس ﻛﻪﻣﯽ ﻛﺮدووه و ﮔﻪﯾﺸﺘﻮوهﺗﻪ ده ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻪس. ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ ﮔﺸـــﺘﯽ رﻜﺨﺮاوی داﻛﯚﻛﯽ ﻟﻪ ﻣﻨﺪان ﺑﻪ ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهﯾﻪك ﻟﻪ ﺳﻪر ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﺳﻪرژﻣﺮی ﺳﺎﯽ ٨٥ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺳـــ ﻣﻠﯿـــﯚن و ٦٠٠ھﻪزار ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ﺋﺮان ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﺒﻪﺷـــﻦ. ﺋـــﻪو ھﻪروهھﺎ ﺑﺎس ﻟـــﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻧﯿﻮهی ﺋﻪم ﻛﻪﺳـــﺎﻧﻪ ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋﯾـــﻮی ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﺎﻧﯿـــﺎن ﻧﺎﭼـــﺎرن ﻛﺎر ﺑﻜﻪن. ھﻪروهھﺎ ﻟﻪ ﺧﻮارهوه ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﺳـــﺘﯽ ﺧﻮﻨـــﺪن ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧـــﻪ دهوﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ﻟـــﻪ ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ ﺳـــﺎﯽ راﺑﺮدوودا ١٥ ھـــﻪزار ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧـــﻪی ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣـــﯽ ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﻪوه ﺑﮕﺮه ھﻪﺗﺎﻛﻮو دواﻧﺎوهﻧﺪی دروﺳﺖ ﻛﺮاوه ﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن و ﺳﻪد ھﻪزار ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﻟﻪ ﺧﯚ دهﮔﺮت. ﺑﻪم ﻟﻪ ﺳـــﻪرهوه ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻪرﺟﯽ ﺋﻪم ﻣﻪدرهﺳـــﺎﻧﻪ ﻛﻪ زۆرﺟﺎر ﺧﯚی ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﻠﯿـــﯚن دهدات ﺑﻮوه ﺑﻪ ﻛﺸـــﻪﯾﻪﻛﯽ
ﺳـــﻪرهﻛﯽ ﻛـــﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﯾﻪك ﺳـــﺎﯽ راﺑـــﺮدوو ٩٠٠ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯽ ﺑﻪ ھـــﯚی ﻛﻪﻣﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر و ﻟﻪ ﺳـــﻪرهوه ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻪرﺟﻪﻛﺎن داﺧﺮاون. ﺑﻪ ﭼﺎوﺧﺸﺎﻧﺪﻧﻚ ﺑﻪ ﺳﻪر ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪ ﺋﻪو راﺳﺘﯿﻪﻣﺎن ﺑﯚ دهردهﻛﻪوﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺮاﻧـــﻪوهی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻛﺎن ﻛﯚﻣﻪﻚ ﻟﻪ ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺋـــﺮان ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑ¬ﺑﻪش دهﺑـــﻦ ﻛﻪ ﺋﻪﻣـــﻪش ﭼﻪﻧﺪﯾـــﻦ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻧﮕﻪﺗﯿﭭﯽ ھﻪﯾﻪ و ﻧـــﻪوهی داھﺎﺗﻮو ﻟﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎف ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪ ﺑﺒﻪش دهﻛﺎت و ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜـــﺪا ﻛﻪ رۆژ ﻟﻪ ﮔﻪڵ رۆژ ﺗﻪﻛﻨﻮﻟﯚژی ﮔﻪﺷﻪ دهﻛﺎت و ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻪرهو ﭘﺸـــﻜﻪوﺗﻦ دهڕوات ،ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﻟﻪم ﭘﺸـــﻜﻪوﺗﻨﻪ ﺑﻪ ﺟـــ ﺑﻤﻨﻦ و ﻟﻪ ﮔﻪڵ دﻧﯿﺎی ﺋﻪﻣۆدا ﻧﺎﻣﯚ ﺑﻦ. ھﻪژاری ،ﺑﻜﺎری ،ھﻪوﺳﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮروی و ﮔﺮان ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧـــﻪش ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺎن ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﺳ ﻣﻠﯿﯚن و ٦٠٠ھﻪزار ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﺒﻪش ﺑﻜﺮﻦ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚ ﺧﯚی ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ ﺑـــﯚ ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺋﺴـــﺘﺎدا ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ ﺑﻪم
ﺷﻮهﯾﻪ ﺑﺒﻪﺷﻦ ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪن و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ زاﻧﺴﺖ. ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜـــﺪا ﻛﻪ دهﺑـــﺖ ﺧﻮﻨﺪن ﺗﺎ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ١٨ﺳﺎڵ ﺑﯚ ھﻪﻣﻮو ﻛﻪﺳﻚ ﺑﻪ ﺧﯚڕاﯾﯽ ﺑﺖ ،ﻟﻪ ﺋﺮان ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﺎن ﺑﯚ رۆﯾﺸـــﺘﻨﯽ ھﻪر ﻣﻨﺪاﻚ ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺧﻪرﺟﻜﯽ زۆر دهﻛﻪن و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯿﻪﻛﯽ زۆر دهﻛﻪوﺘﻪ ﺳﻪرﺷﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺧﺰاﻧﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ﻣﻨﺪاﯿﺎن ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻦ. ﻣﻨﺪاﻧـــﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪ ھـــﻪژارهﻛﺎن ﻛﻪ ﻟﻪ دژوارﺗﺮﯾﻦ ھﻪﻟﻮﻣﻪرﺟﺪا دهرس دهﺧﻮﻨﻦ و زۆرﺟﺎر ﺋﻪوان ﻧﺎﭼﺎرن ﻛﻪ ﺳـــﻪرهڕای ﺧﻮﻨﺪن ﺑﯚ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺎر ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﯚ ﺧﯚی ﮔﺮﻓﺘﻜﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ. وهزارﺗﯽ ﭘﻪروهردهی ﺋﺮان ﺑﻪ ﺟﮕﻪی ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧـــﯽ ﺋـــﻪم ﺧﺰاﻧﺎﻧـــﻪ ،ﺧﯚی ﺗﻮوﺷـــﯽ ﻛﻪﻣﯽ ﺑﻮوﺟـــﻪ ھﺎﺗﻮوه و زۆر ﺟﺎر ﺑـــﯚ ﻗﻪرهﺑﻮو ﻛﺮدﻧـــﯽ ﺋﻪم ﻛﻪﻣﯽ ﺑﻮوﺟﻪ ﮔﻮﺷـــﺎر دهﺧﺎﺗﻪ ﺳﻪر ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎن و ﻟـــﻪوان ﭘﻮوڵ وهردهﮔـــﺮت .ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪﺣﺎﮑﺪاﯾﻪ ﮐﻪ ﻣﺎﻓـــﯽ ھﻪر ﻣﻨﺪاﮑﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﯚڕاﯾﯽ ﺋﯿﻤﮑﺎﻧﺎﺗﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺑﯚ ﻓﻪراھﻪم ﺑﮑﺮﺖ.
١٠
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
ﺋﻪدهب
dwaroj@komala.eu
ﺎ و و ﺸﺎ ن ﺑ ﻧ ــــــ ــــــ ﻧﯿــ
وهرزی ﭘﻨﺠﻪﻣﯽ ﺳﺎڵ
ﮐ
ﻮرﺗﻪ
ﺋﻪی ﺋﻪی ﺋﻪی ﺋﻪی ﺋﻪی
ﭼ ﯿﺮۆک
ﺧﯚزﮔﻪ ﺋﻪﯾﺎن دﯾﺘﯽ وهك ﭼﯚن ﺗﯚ ﻟﻪ دﻤﺎ ھﻪﺖ داوه ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﻚ ﮔﻮڵ ﻟﻪ ﺳﻪر ﮔﻮڵ ﺑﺎوهﺷﻚ ﺑﻪ ﺑﺎوهﺷﯽ زهوی ﺷﻜﯚﻓﻪ دهم ﻟﻪ ﺳﻪر ﻛﺮاﻧﻪوه.
ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ :ﮐﻪرﯾﻢ ﮐﻪرﯾﻤﯽ ﺑﻪرهﺑﻪﯾﺎﻧﮑﯽ ﺳﺎردی ﺋﺴﮏ ﺗﻪزﻨﯽ ﻧﺎوهراﺳـــﺖ ﻣﺎﻧﮕﯽ رﺒﻪﻧﺪان ﺑﻮو .ﮐﺰه ﺑﺎﯾﻪﮐﯽ ﺳـــﺎرد و ﺗﯿﮋ دهیووﺷـــﺎﻧﺪ و وهک ﮔﺮدهﻟﻮول ﺧﯚی ﺑﻪ ﺟﻪﺳﺘﻪی دار ودﯾﻮار دادهﺳﻮو .ﻗﺮﭼﻪﻗﺮﭼﯽ ﻟﻘﻪداره ﺷـــﮑﺎوهﮐﺎن ﺑ دهﻧﮕﯽ ﺋـــﻪو ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﻪ ﺳﺎرد و ﺳـــﻪھﯚڵﺑﻪﻧﺪاﻧﻪﯾﺎن دهﺷﮑﺎﻧﺪ. ﺋﻪو ﺑﺎﯾﻪ ﺳﺎردهی وهﺗﯽ ﻧﯚروﯾﮋ ﮐﻪ ﻟﻪ ﻧﺎو ھﻪﻣﻮو وﺗﺎﻧﯽ ﺋﯚروﭘﺎی ڕۆژھﻪت دا ﻧﺎﺳﺮاوه ،وهﺧﺘﻪ ﺑﻮو دهﺳﺖ و دهم و ﭼﺎوم ﻟﻪ ﮔﯚ ﺑﺨﺎ .ﻟﻪﺗﺮﺳﯽ ﺋﻪوهی ﻧﻪﮐﺎ ھﻪﺨﻠﯿﺴـــﮑﻢ ،زۆر ﺑﻪ ﺋﻪﺳﭙﺎﯾﯽﯾﻪوه ھﻪﻧﮕﺎوم ھﻪﺪﻨﺎوه .ﻟﻪ ھﻪر ھﻪﻧﮕﺎوﮏ دا ﭘﺎرﭼﻪﯾﻪک ﺳـــﻪھﯚﮏ ﻟﻪ ژﺮ ﭘﻢ ﺧﺮﻣﻪی دهھـــﺎت و دهﺷـــﮑﺎ .ھﻪﻣﻮو ﺟـــﺎرێ و ﻟﻪ ﮔﻪڵ ھـــﻪر ھﻪﻧﮕﺎوﮏدا، ﮔﻮرﮔﻪ ﺋﺎورﮑﯿﺸـــﻢ دهداوه .ﻟﻪ ﺧﯚوه ﻋﺎدهﺗـــﻢ ﺑﻪوه ﮔﺮﺗﺒﻮو .ھﻪﻣﯿﺸـــﻪ ﭘﻢ واﺑﻮو ﮐﻪﺳﮏ ﺑﻪ ﺷﯚﯾﻨﻤﻪوه .ھﻪﻣﻮو ﺟﺎرﺶ دهﻣﺪی ﮐﻪ ھﯿﭻ ﻧﯿﻪ و دﯾﺴﺎن دهﺳـــﺘﻢ ﺑﻪ ڕوﺸـــﺘﻦ دهﮐﺮدهوه .ﺑﻪم ﺟﯚره ھﻪروا ڕۆﺸـــﺘﻢ ﺗﺎ ﮔﻪﯾﺸـــﺘﻤﻪ ﺋﯿﺴﺘﮕﺎی ﻗﻪﺗﺎر ﮐﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺷﺎری ﺋﻮﺳـــﯚﯾﻪ .ﺑﻪ ﺋﺎراﻣﯽ ﺳﻪرم ھﻪﺒی، دﯾﻢ ﺷـــﻮﻨﻪﮐﻪ ﭘـــ ﺑﻮو ﻟﻪو ﮐﻪﺳـــﻪ ﺋﺎﺷـــﻨﺎﯾﺎﻧﻪی ﮐﻪ ھﻪﻣﻮو ڕۆژێ ﭘﮑﻪوه ﻟﻪو ﺷﻮﻨﻪ ﭼﺎوهرﯽ ﻗﻪﺗﺎرﻣﺎن دهﮐﺮد. ﮐﻪﺳـــﯽ واﺷـــﯽ ﺗﺪا ﺑﻮو ﮐـــﻪ ﯾﻪﮐﻪم ﺟـــﺎر ﺑﻮو دهﻣﺪﯾﺖ .ﮐﻪﺳـــﯽ وا ﮐﻪ ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯚراوﺟﯚرهوه ر ﮐﻪوﺗﺒﻮوه ﺋﺮه .ھﻪﻣﯿﺸﻪ ﮐﻪﺳﯽ وای ﻟ ﺑﻮو ﮐﻪ ﻏﻪرﯾﺒـــﯽ و ﻧﺎﺷـــﺎرهزاﯾﯽ ﻟﻪ دووره ﺑﻪ ﺳﻪر و رووﯾﺎﻧﻪوه دﯾﺎر ﺑﻮو .ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻢ ﻟﻪ ﮔﻪڵ زۆرﻚ ﻟﻪ ڕﺒﻮاراﻧﯽ ﺋﻪم ﺷﻮﻨﻪ ﻟﻪ ﺳﻨﻮوری ﺳـــوﮏ و ﭘﮑﻪﻧﯿﻨﮑﯽ ﺳﻪر ﻟﻮ ﺗﻨﻪدهﭘﻪڕی .وهک ھﻪﻣﻮوان ﻣﻨﯿـــﺶ ﺋﻪﻣـــﺮۆ ﻟﻪ ﺧﻪﯾﺎـــﯽ ﺧﯚم دا ﻧﻘﻮم ﺑﺒﻮوم .ﻟﻪ ﮔﯚﺷﻪﯾﻪک ﭼﺎوهرواﻧﯽ ﻗﻪﺗﺎرهﮐﻪم دهﮐﺮد .ﻟﻪ ﻧﻪﮐﺎو ﺷـــﺘﮑﯽ ﻏﻪرﯾﺐ و ﻧﺎﻣﯚ ﺳﻪرﻧﺠﻤﯽ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺳﻪری ﻗﻪﺗﺎرهﮐﻪ ڕاﮐﺸﺎ .ﻟﻪ دوورهوه ﻟﻪ ژﯾﺮ ڕهﻧﮕﯽ ﭘﻪڕﯾﻮوی ڕووﻧﺎﮐﯽ وﯾﺴـــﺘﮕﺎﮐﻪ ﭘﺎوﮑـــﯽ ﺑﻪﺗﻪﻣﻪنداﭼـــﻮو ﺑـــﻪره وﯾﺴـــﺘﮕﺎﮐﻪ دهھﺎت .دﯾﺎر ﺑﻮو ﺷﻮهی رۆﯾﺸﺘﻦ و ﺳـــﻪر و ﭘﯚﺗﺮاﮐﯽ ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﻣﻨﯽ راﮐﺸﺎﺑﻮو .ھﻪر ﮐﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﻻﻣﺎن زوو رۆﯾﺸﺘﻪ ﮔﯚﺷﻪﯾﻪﮐﯽ وﯾﺴﺘﮕﻪﮐﻪ و ﻟﻪوێ ﭘﺎـــﯽ وه دارﺗﻪﻟﯽ ﮐﺎرهﺑﺎﮐﻪ دا. وهﮐـــﻮو ﺋﻪوهی ﻣﻦ ﺑﻨﺎﺳـــ ﭼﺎوی ﻟﻪ ﺳﻪر ھﻪﻨﻪدهﻧﯾﻢ .ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺋﻪوهی ﮐﻪ زاﻧﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﺳﻪرﻧﺠﯽ ﻣﻨﯽ ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚی ڕاﺑﮑﺸـــﯽ ،ﺑﻪدهم ﭘﮑﻪﻧﯿﻨﻪوه ھﺎت ﺑـــﯚ ﻻم .ﭼﻪﻧﺪ ھﻪﻧﮕﺎوﯾﮑﯽ ﻣﺎﺑﻮو
ﮐﻪ ﺑﮕﺎﺗـــﻪ ﻣﻦ ،زۆر ﺑﻪ روو ﺧﯚﺷـــﯽ ﺑﻪ زهﻣﺎﻧﮑﯽ ﻧﻪﭘﺸـــﮑﻮوﺗﻮی ﻧﯚڕوﯾﮋی ﭘـــﯽ ووﺗﻢ! ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﺖ ﺑﺎش .ﺑ ﺋﻪوهی ﭼﺎوهرواﻧﯽ وﻣﯽ ﻣـــﻦ ﺑﻤﻨﯿﺘﻪوه ،ﺑﻪ ﺧﯚﯾﻦ ﺳﺎردﯾﻪوه ھﻪﻧﺎﺳﻪﯾﻪﮐﯽ ﻟﻪ ﻧﺎﺧﯽ دهرووﻧﻪوه ھﻪڵ ﮐﺸـــﺎ .ﺑﯚ ﺳﺎﺗﯿﮏ ﻟﻪ ﻧﺎو ھﻪﻤﯽ ﺧﯚﻟﻪ ﻣﺸـــﯽ ھﻪﻧﺎﺳﻪﮐﻪی دهم وﭼﺎوی ﺗﻪواو ون ﺑﻮو .ﻓﻮرﺳﻪﺗﮏ ﺑـــﻮو ﺑﯚ ﻣﻦ ﺗﺎ وهﺧﯚ ﺑﻤﻪوه و ﺗﯚزﮏ ﺧﯚم ﮐﯚ ﮐﻪﻣﻪوه .ھﻪﻤﻪﮐﻪ ﮐﻪ رهوﻮه ﻣﻦ ﮔﺎردﮑﯽ دﯾﮑـــﻪم ﮔﺮﺗﺒﻮو .ﻟﻪ ﺑﻪر ﺋـــﻪوهی ﻧﻪمدهزاﻧ ﻟﻪ ﮔﻪڵ چ رووﺑﺮوو دهﺑﻢ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻪدﯿﯿﻪوه ﺳـــﻪرﯾﮑﻢ ﺑـــﯚ ﻟﻪﻗﺎن .ﺑﻪو ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﻪ زووه ﺗﺎﻗﻪﺗﯽ ﻗﺴـــﻪ ﮐﺮدﻧﯿﺸـــﻢ ھﻪر ﻧﻪﺑـــﻮو .ﺑﻪﻻم ﮐﺎﺑﺮا ھـــﻪر وا ﺗﻢراﻣﺎﺑﻮو و ﭼﺎوی ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﻧﻪدهﺗﺮووﮐﺎﻧﺪم .ھﻪﺳـــﺘﻢ ﮐﺮد ﭼﺎوﻟﮐﺮدﻧﯽ ﮔﯚرا .ﺑﯚ ﭼﻪﻧﺪ ﺳـــﺎﺗﯿﮏ وهک ﺋﻪوهی ﮐﻪ ﺋﻪو ﻧﻪوﻋﻪ وﻣﻪی ﻣﻦ ﺋﺎزاری داﺑ دهﺳﺘﯽ ﮐﺮد ﺑﻪ ﺋﯿﻨﮕﻠﺴﯽ ﻗﺴﻪ ﮐﺮدن .دهﻧﮓ و راوﮋ و ﺋﺎﺧﻪﻓﺘﻨﯽ ﻟﻪ ﮔﻪل ﻣﯚﺳـــﯿﻘﺎی ﺋـــﻪو زﺑﺎﻧﻪش ،ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻪم ﺋﺎﺷﮑﺮا دﯾﺎر ﺑﻮو .ﭼﻪﻧﺪ ﮐﻪﺳﯿﮏ ﻟﻪ دهور و ﺑﻪرﻣﺎن ھﻪﺳﺘﯿﺎن ﺑﻪو دﯾﺪار و ﮔﻔﺘﮕﯚ ﺳﻪﯾﺮهی ﺋﻤﻪ ﮐﺮدﺑﻮو .ﮐﺎﺑﺮا ﺑﻪدهﻧﮕﯽ ﺑﻪرز ﻗﺴﻪی دهﮐﺮد .ﭼﺎوی ﻟﻪ ھﯽ ﻗﻪﺗﺎرهﮐﻪ و ﺳـــﻪھﯚﻪﮐﺎﻧﯽ ﺳﻪر ﺋﺎﺳـــﻨﻪﮐﺎن ﺑی ﺑﻮو .وهﮐﻮو ﺋﻪوهی ﮔﯚراﻧﯽ ھ و ﺋﺎﺳـــﻦ و ﺳـــﻪھﯚﻢ ﺑﯚ ﺑ ،ﻟﻪ ﻧﻪﮐﺎو ﻗﺴـــﻪﮐﺮدﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺮی و ﺑﻪ ﻧﯚروﯾﮋی ﻟﯿﯽ ﭘﺮﺳﯿﻢ: ـ ﺑﺒــــﻮره ﺗـــــــــﯚ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ؟ ﮐﺎﺑﺮا ﻟﻪوه دهﭼﻮو ﺧﻪﮑﯽ ﺋﯿﺴـــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﺖ .ﺑﯚﯾﻪ ﭼﺎوهروان ﺑﻮو ﻣﻨﯿﺶ ﺑﻢ ﺋﯿﺴـــﭙﺎﻧﯿﺎﯾﯿﻢ .وهک ﺋـــﻪوهی ﮐﻪ ﻟﻪم ﻏﻪرﯾﺒﯿﻪدا ﺑﻪ ﺷﻮﻦ دۆزﯾﻨﻪوهی ﺷﺘﯿﮑﯽ ھﺎوﺑﻪﺷـــﻪوه ﺑـــﺖ ،ﺑـــﻪ ﻧﺎﺑﺎوهڕﯾﻪوه ﺳﻪﯾﺮی ﭼﺎوهﮐﺎﻧﯽ دهﮐﺮم. ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑ ﻣﻪﯾﻠﯽ و ﺋﺎﺳﭙﺎﯾﯽ وﺗﻢ: ـ ﻧﻪﺧﯿﺮ. ﻧﺎﯾﻪﮐﯽ زۆر ﺑ ﻣﺎﻧﺎم ﺟﻮاب داﺑﯚوه. ﻟـــﻪ وﻣﻪﮐﻪم دﯾﺎر ﺑﺒـــﻮو ﺋﻪوهﻧﺪیﺗﺮ رق و ﺑـــﺰاری ﺋـــﻪوم ﻟـــﻪ دژی ﺧﯚم ھﻪﺨﺮاﻧﺪﺑـــ .ﺑﻪ ﺳـــﯿﻤﺎﯾﻪﮐﯽ ﺗﺎﻪوه وﺗﯽ: ـ ﻟﻪ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ دهﭼﻮوی.
ھﭽﻢ ﺟﻮاب ﻧـــﻪداوه .ﺗﺪا ﻣﺎﺑﻮوم. ﺋﻪوﯾﺶ وهﮐﻮو ﺋﺎﮔﺮت داﺑ ،ﻧﺎرهﺣﻪﺗﯽ و ﺗﻮوڕهﯾﯽ ﻟ دهﺑﺎری. ـ دهی ﺋﻪﮔـــﻪر وا ﻧﯿـــﻪ ﻟـــﻪ ﮐﻮێ وه ھﺎﺗﻮوی؟ ﻧﻪم دهزاﻧﯽ ﭼـــﯽ وهم ﺑﺪهﻣﻪوه. دهم وﯾﺴـــﺖ ھﭻ ﻧﻪﻢ .ﺑﻪم ﮐﻮت و ﭘ ﮔﺮﯽ ﺳﻪر زﻣﺎﻧﻢ ﮐﺮاوه و وﺗﻢ: ـ ﺑﯚ ﺗﯚ چ ﻓﻪرق دهﮐﺎ ﻟﻪ ﮐﻮﯽ ﺋﻪم دﻧﯿﺎرا ھﺎﺗﺒﻢ؟ وﻣﻪﮐﻪی ﻣﻨﯽ ﺑﻪدڵ ﻧﻪﺑﻮو .وﺗﯽ: ـ ﭘﺖ واﯾﻪ ﺋﻪم ﺧﻪﮑﻪی ﻟﻪم دﯾﻨﺎﯾﻪ دا ،ھﻪﻣـــﻮوی ﺑ ﻧﺎو و ﻧﯿﺸـــﺎن و ﺑ وﺗﻦ و ھﭻ ﭘﻨﺎﺳﻪﯾﻪﮐﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ؟ ﺗﻮورهیﺗﮑﻪی ﺑﺒـــﻮه ﺑﻮﻏﺰ و دهﻧﮕﯽ زﯾﺎﺗﺮ ھﻪﺒﺮی و وﺗﯽ: ـ ﻓـــﻪرق ھﻪﯾـــﻪ ،زۆرﯾﺸـــﻪ .ﺧﻪﮏ ﭘﮑﻪوه ﺟﯿﺎوازن .ﺳـــﻪره ڕای ﺋﻪوهش ھﻪﻣﻮوﻣﺎن ﻟﻪ ﯾﻪک ﺷﺖ دا ﯾﻪﮐﺴﺎﻧﯿﻦ. ھﻪﻣﻮوﻣﺎن ﻣﺮۆﻓﯿﻦ .ﺑﻪﻻم ﻣﺮۆﭬﯽ وهک ﺗﯚ ھﻪﺗﺎ ﺋﺴـــﺘﺎ ﺑﻪوه ﻧﻪﮔﻪﯾﺸـــﺘﻮون ﮐﻪ ﭘﻨﺎﺳـــﻪی ﺧﯚﯾﺎن ﻟـــﻪ ﮔﻪڵ ﺑﯿﺮ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺎن ﺟﯿﺎوازی ھﻪﯾﻪ و دو ﺷﺘﯽ ﺟﯿﺎوازن. ھﻪر ﺑﻪم ﺟﯚره و ﺑﻪ ﺑﻮﻏﺰهوه درﮋهی ﺑﻪ ﻗﺴﻪﮐﺎﻧﯽ دا و وﺗﯽ: ـ ﮐﻪﺳﺎﻧﯽ وهک ﺗﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﮔﻮم ﮐﺮدوه. ﺑﯚﯾﺎن ﮔﺮﯾﻨـــﮓ ﻧﯿﻪ ﭼﯽ ﺑﻪ ﭼﯽ و ﮐ ﺑﻪ ﮐﯾﻪ.ﺣﺎﺷﺎ ﻟﻪ راﺳﺘﯿﻪﮐﺎن دهﮐﻪن و ﺑﻪ ﺑ ﺋﻪھﻪﻣﯿﯽﺗﯿﻪوه ﺗﺪهﮐﯚﺷﻦ ﮐﻪ ھﻪﻣﻮو ڕهﻧﮕﻪ ﺟﻮاﻧﻪﮐﺎن ﺑﺴﺑﻪوه و ﺑﻪ ﺣﺎﺷـــﺎ ﮐﺮدن ﻟﻪ ھﻮﯾﯿﻪﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪم وﺗﺎﻧﻪ ﺗﻪرﯾﮏ ﺑﮑﻪوﻧـــﻪوه و ژﯾﺎﻧﮑﯽ ون و ﺑـــ دهﻧﮓ و ﻧﺎﺧﯚش ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن دهﺳـــﺘﻪﺑﻪر ﺑﮑﻪن .ﭘﻨﺎﺳـــﻪی ﻣﺮۆڤ ﺷـــﺘﯿﮏ ﻧﯿﯿﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻟﻪ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎ ﺑﮑﻪﯾﻨﻪوه و ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻪ ﺟﯚرﯾﮑﯽ دﯾﮑﻪ ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪهﯾﻦ. ﻗﺴﻪﮐﺎﻧﯽ ھﻪﺳﺘﯽ ﺗﻪواو وروژاﻧﺒﻮوم. ژاﻧﮏ ﺧﻪرﯾﮏ ﺑﻮو ﺗﻪواوی ﺟﻪﺳـــﺘﻪی دهﭘـــﻮام و دهرووﻧـــﯽ ﭘـــ دهﮐﺮدم. دهﺗﮑﻮت ﺷﺘﮏ ﺧﻪرﯾﮑﻪ ﻟﻪ دهرووﻧﻢدا ﻟﻪ داﯾﮏ ﺑﺒ .ﺳـــﻪرم ﻟ ﺋﻪﺳـــﺘﻮور ﺑﺒﻮ .ﻟﻪ ﺑﻪر ﭼﺎوی ﮐﺎﺑﺮا ﺧﯚم ﭼﮑﯚﻪ و ﮐﻪم دهھﺎﺗﻪ ﺑﻪر ﭼﺎو .ﺷﻪرﻣﻢ دهﮐﺮد. ﺳـــﻪرم داﺧﺴـــﺘﺒﻮو و ﺑﻪ ﻧﻮوﮐﯽ ﭘ ﺳﻪھﯚﻪﮐﺎﻧﻢ ورده ورده دهﺷﮑﺎﻧﺪ .ﻟﻪ
ﺧﻪﯾﺎﯽ ﺧﯚم دا ﻧﻮوﻗﻢ ﺑﺒﻮوﻣﻪوه. ـ ﻟﻪ ﮐﻮێ وه ھﺎﺗﻮوی؟ ﺑـــ ﺋـــﻪوهی ﮔـــﻮێ ﺑﺴـــﯽ وﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرهﮐﻪی ﻣﻦ ﺑ وﺗﯽ: ـ ﺋـــﻪم ﺟـــﺎره وهﻣﻪﮐـــﻪت ﺑﯚ ﻣﻦ زۆر ﮔﺮﯾﻨﮓ ﻧﯿـــﻪ .رهﻧﮕﻪ وهﻣﻪﮐﻪت ھﻪﻣـــﻮو ﯿﮑﺪاﻧﻪرهﯾﻪﮐﯽ ﻣﻦ ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﺧـــﯚت ﺗﮏ ﺑﺪا .ﻣـــﻦ ﭼﯚﻧﺖ دهﺑﯿﻨﻢ، ھﻪر وا ﺣﯿﺴﺎﺑﺖ ﺑﯚ دهﮐﻪم .ﺑﻪﻻم ﺑﻪ ﻧﯿﮕﺎﯾﻪﮐﯽ ﺳـــﻪرزهﻧﺶ ﺋﺎﻣﺰهوه و ﺑﻪ ﺑﺰهﯾﻪﮐﯽ ﺗﺎڵ ﻟﻪ ﺳﻪر ﻟﻮ ﺗﯿﮕﻪﯾﺎﻧﺪم ﮐﻪ ھﺸـــﺘﺎ ھﻪر ﭼﺎوهرواﻧـــﯽ وﻻﻣﻪ. ﭘﺮﺳﯿﺎرهﮐﻪی ﺋﻪم ﺟﺎره ﻣﺎﻧﺎﯾﻪﮐﯽ ﺗﺮی ﺑﻪ ﺧﯚﯾﻪوه ﮔﺮﺗﺒﻮو ﺑﻪ ﺷـــﻮﻦ ﺟﮕﺎی ﻟﻪ داﯾﮏ ﺑﻮوﻧـــﻢ و وﺗﻪﮐﻪﻣﻪوه ﺑﻮو. ﮔﻮوﺷﺎرﯾﮑﯽ زۆرم ﻟﻪ ﺳﻪر ﺧﯚم ھﻪﺳﺖ ﭘ دهﮐﺮد. دهﯾﻮﯾﺴـــﺖ ﻟـــﻪ ﺑـــﻮون و ﻧﻪﺑﻮوﻧـــﯽ ﺧﯚم ﺷـــﺘﮑﯽ ﺑﯚ ﺑﺎس ﺑﮑﻪم .وﯾﺴﺘﻢ دهﻧﮓ ھﻪﺒﺮم و ﭘـــ ﺑﻢ :ﺋﺎ ﻣﻦ ﻟﻪ ﮐﻮردﺳـــﺘﺎﻧﻪوه ھﺎﺗﻮوم .ﮐﻮردﺳـــﺘﺎن وﺗﮑﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ ﺑﻪم ﺗﺎ ﺋﯿﺴـــﺘﺎش ﺑـــﯽ ﺋـــﺎ و ﮐﯿﺎﻧﻪ .دهﻣﻮﯾﺴـــﺖ ﺑﻢ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪوێ ﭘﻨﺎﺳـــﻪی واﻗﻌﯽ ﺧﯚم ﺑﺸﺎرﻣﻪوه .وﯾﺴﺘﻢ دهﻧﮓ ﺑﻪرز ﮐﻪﻣﻪوه ﺑـــﻪ ﺟﯚرﮏ ﮐﻪ ھﻪﻣﻮو دهور و ﺑﻪرﺶ ﮔﻮﯿـــﺎن ﻟ ﺑﺖ .ﺑﻪﻻم ھﻪر ﺑﺪهﻧﮓ ﺑـــﻮوم .ﯾﺎ دهﺑﻮو ﺧﯚم ﺑﺸـــﮑﻨﻢ ﯾﺎن ﻗﺴـــﻪﯾﻪﮐﯽ ﺗﺎﯽﺗﺮ ﺑﻪ ﮐﯚﻪی ﺳﯿﻨﮕﯽ ﮐﺎﺑﺮا دادهم .ھﻪﺳـــﺘﻢ دهﮐﺮد ﺑﺪهﻧﮕﯽ ﺋﺎﻗﻼﻧﻪﺗﺮﯾـــﻦ ﮐﺎره .ﺑـــﻪ ﻧﻮوﮐـــﯽ ﭘ ﺳـــﻪھﯚﻪﮐﺎﻧﻢ ورده ورده دهﺷـــﮑﺎﻧﺪ. دهﻧﮕﯽ ﮐﺎﺑﺮا و ھﻪﻣـــﻮو دهﻧﮕﻪﮐﺎﻧﯽﺗﺮ ﻟﻪ ﮔﻮﻢدا ﮐﭗ ﺑﺒـــﻮون .ﮔﻮﯾﻢ ﻟﻪ ھﯿﺞ ﻧﻪدھﺒـــﻮو .ﭼـــﺎوم ھﯿﭽﯽ ﻧـــﻪدهدی. دهم و دهﻧﮕﻢ ﮔﯿـــﺮا ﺑﻮو .ﻟﻪ دهرووﻧﯽ ﺧـــﯚمدا ﻏـــﻪرق ﺑﺒـــﻮوم .ﮐﺎﺗﮏ ﮐﻪ ﺳـــﻪرم ھﻪﺒﺮی ﻧﻪ ﮐﺎﺑـــﺮا ﻣﺎﺑﻮو و ﻧﻪ ﻗﻪﺗﺎر .ﺋﻪو دﯾـــﺪاره دهﺗﮑﻮت ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺑﯿـــﺮ و ژﯾﻨـــﯽ ھﻪﺘﻪﮐﺎﻧﺪﺑﻮوم .وهﮐﻮو ﺳﻪرﻟﺷـــﯿﻮاوﮏ وﯾﺴﺘﮕﻪﮐﻪم ﺑﻪ ﺟ ھﺸـــﺖ و ﺑﻪ رﯿﻪﮐﻪﺗﺮ دا رۆﯾﺸـــﺘﻢ. ﻧﺎزاﻧﻢ ﺷﺘﮑﻢ ﻟ ﺑﺰر ﺑﺒﻮو ﯾﺎن ﺧﻪرﯾﮏ ﺑﻮو ﺷﺘﮑﻢ دهدۆزﯾﯿﻪوه. ﺋﺎﮔﻮﺳﺘﯽ ٢٧-٠٨-٢٠٠٨
ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﯾﺎری ﻟﻪ ﺳﻮﺋﺪ ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو ھﻪﺷـــﺘﻪﻣﯿﻦ ﻓﯿﺴـــﺘﯿﭭﺎﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﯾـــﺎری ﻟـــﻪ رۆژی ٢٦ی ﻣﺎﻧﮕـــﯽ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﻪردهﺳﺘﯿﭙﻜﺮدو ﻟﻪ ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﺴﺎﻻو ﺳـــﺘﯚﻛﮫﯚﻢو وﺴﺘﺮۆﺳﯽ ﺳﻮﺋﺪ ﻓﯿﻠﻤﻪ ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮوهﻛﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ دهﻛﺎت. ﺋـــﻪم ﻓﯿﺴـــﺘﯿﭭﺎﻪ ﻛﻪ ﺑـــﻪ ھﻪوﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﯾـــﺎری ﺑﻪڕﻮهدهﭼﺖ، داھﺎﺗـــﯽ ﻓﺮۆﺷـــﯽ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺑﯚ ﯾﺎرﻣﻪﺗـــﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧـــﯽ ﺋـــﻪو ﻣﻨﺪاڵو ﻣﺮﻣﻨﺪاﻧﻪی ﺋـــﺮان ﻛﻪ ﺑﻪھﯚﻛﺎری ﺟﯿﺎﺟﯿـــﺎ ﺗﻮاﻧـــﺎی ﺑﻪردهواﻣﺒﻮون ﻟﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﺳﻪرف دهﻛﺮﺖ. ﺳـــﺎﯽ راﺑﺮدوو و ﻟﻪ ﻓﯿﺴـــﺘﯿﭭﺎﯽ ﺣﻪوﺗـــﻪم ،ﺟﻪﻋﻔـــﻪری ﭘﻪﻧﺎھـــﯽ، ﻣﺤﻪﻣﻪد رهزا ﺷـــﻪرﯾﻔﯽ ﻧﯿﺎو ﺳـــﺎرا ﺧﻮﺋﯿﻨـــﯽ ھﺎ ﻣﯿﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻓﯿﺴـــﺘﯿﭭﺎﯽ ﯾﺎری ﺑﻮون. ﺋﻪﻣﺴﺎﯿﺶ ﻟﻪ ﻓﯿﺴﺘﯿﭭﺎﯽ ھﻪﺷﺘﻪﻣﺪا دارﯾﻮش ﻣﮫﺮﺟﻮﯾﯽ ،ﻛﻪﯾﻮﻣﻪرﺳـــﯽ ﭘـــﻮر ﺋﻪﺣﻤـــﻪد ،ﮔﻮﺸـــﯿﻔﺘﻪی ﻓﻪراھﺎﻧﯽ ،ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی ﺋـــﺮان ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﺋﻪم ﻓﯿﺴـــﺘﯿﭭﺎﻪنو رهزا ﻣﯿﺮﻛﻪرهﻣﯽ دهرھﻨﻪری ﻓﯿﻠﻤﯽ ”ھﻪروا ﺑﻪ ﺳـــﺎدهﯾﯽ“ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ ﻓﯿﺴﺘﭭﺎﻪﻛﻪ دهﻛﺎت. ﻟـــﻪو ﻓﯿﺴـــﺘﭭﺎﻪدا ﭼﻪﻧﺪﯾـــﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻟـــﻪ دهرھﻨﻪراﻧﯽ ﺳـــﯿﻨﻪﻣﺎی ﺋﺮان
ﺑﻪھﺎری ژﯾﻦ ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﻪی ﺑﻮوژاﻧﻪوه ﺋﺎرهزووی ﻧﻪﺳﻼوﻧﻪﺳﻠﯽ ﻧﻪوهی ﺋﯿﻨﺴﺎن ﺋﯿﻠﮫﺎﻣﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ ھﻪﺳﺘﺎن ﺷﯚرﺷﯽ ﺑ ﺑﺮاﻧﻪوه،
وهك ”ﺳـــﻨﺘﻮری“” ،اﺗﻮﺑﻮس ﺷﺐ“، ”ﺑﻪ ھﻤﯿﻦ ﺳـــﺎدﮔﯽ“” ،زﻧﯽ از ﺗﺒﺎر ﻣﻪ“و ”ﭘﺸـــﺖ ان ﺗﭙﻪ ﺑﺮﻓﯽ“ ﻧﻤﺎﯾﺶ دهﻛﺮﻦ. ﺑﻪوﺗﻪی ﺑﻪڕﻮهﺑـــﻪرانو ﺋﻪﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧـــﯽ ﯾـــﺎری ،ھﻪوـــﯽ ﺋﻪم ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧـــﻪ ﺑـــﯚ ﺋﻪوهی ﻛـــﻪ ﺋﻪو ﻣﻨﺪاﻧـــﻪی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺋﺮﻧـــﺪا ﺑﻪ ھﯚی ھﻪژارﯾﯿـــﻪوه ﻧﺎﺗﻮاﻧـــﻦ درـــﮋه ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﺪهنو ﻣﻪﺗﺮﺳـــﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن ﻟﺪهﻛﺮﺖ ﺑﺒﻨﻪ ﻣﻨﺪاﯽ ﺳﻪرﺷﻪﻗﺎم، ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﯿﺎن ﺑﺪرﺖو ﺑﺘﻮاﻧﻦ درﮋه ﺑﻪ ﺧﻮﻨﺪن ﺑﺪهن. ﻟﻪﺋﺴﺘﺎﺷـــﺪا ﻧﺰﯾﻜﻪی ٣٠٠ﻣﻨﺪاڵو ﻣﺮﻣﻨﺪاـــﯽ ﺋـــﺮان ﻟـــﻪ رﮕـــﻪی ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﺋـــﻪم ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧـــﻪ ﻟﻪﺑـــﻮاری ﯾﺎرﻣﻪﺗـــﯽ ھﻪزﯾﻨـــﻪی ﺋﺎﻣﻮزﺷـــﯽو ﺳﻪرﭘﻪرﺷـــﺘﯽ ﻛﺮدن، ﺳﻪرﻗﺎﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻦ. ﻟﻪ ھﻪﺷﺘﻪﻣﯿﻦ ﻓﯿﺴـــﺘﯿﭭﺎﯽ ﯾﺎری، ژﻣﺎرهﯾﻪك ﻟﻪ ھﯚﮔﺮاﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪﺷﺪاری ﺋﻪو رﻮهرﺳﻤﻪ ﺑﻮون. ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﯾﺎری ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺘﺒﺨﺎﻧﻪﯾﻪﯾـــﻦ ﻟـــﻪ ﺋﺎواﯾﯿﻪﻛﺎﻧـــﯽ ”ﮔﯿـــﻦ“و ”ھﻪوراﻣﺎﻧـــﯽ ﺗﻪﺧـــﺖ“ ﻟﻪﻛﻮردﺳﺘﺎنو ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺋﺎواﯾﯽ دﯾﻜﻪ ﻟﻪ ﭘﺎرﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪﻟﻮﭼﺴﺘﺎنو ﻓﺎرسو ﮔﯿﻼن داﻣﻪزراﻧﺪوه
ﺋﻪی ﺑﻪھﺎری ﺑﺑاﻧﻪوه، ﻟﻪم رۆژهدا رامﺳﭙﺮه ﺑﺒﻤﻪ ﺑﻮﻟﺒﻮﻟﻜﯽ دهﻧﮓ ﺳﺤﺮاوی ﺗﺎ ﭘـاوﭘــ ﺑﺖﻛﻪم ﺑﻪ ﻧﻪﻏﻤﻪﯾﻪك ﺑﻪ ﺑﻪﺳﺘﻪﯾﻪك ،ﺑﻪ ﺷﯿﻌﺮﻜﯽ ﺋﻪﻓﺴﻮوﻧﺎوی ﺑﯚ ﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋﻪو دﻧﻪی ھﯿﻮا ﺑــــــــ ﺑﻮون ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﻪوه؛ ھﻪﺳﺘﺎﻧﻪوه و ﺑــــــــــﻮوژاﻧﻪوه. ﻟﻪ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﺗﯚ دهﻣﺎوهﻧﺪﻚ ﻟﻪ دﻤﺎﯾﻪ زۆر ﺑﻪرزﺗﺮ ﻟﻪ ﺑﺎی رهﻧﺠﯽ ﻛﺮﻜﺎرﻜﯽ ﻗﻮوڵ رۆﭼﻮهﺗﻪ ﻧﺎو دﯽ ﺋﻪرزی، ﻟﻪ ﺟﻮاﻧﯽ ﺗﯚ ﭘﻪری ﺋﺎﺳﻜﻚ وا ﻟﻪ ﺑﻪر ﭼﺎوم ﮔﻪﻟ ﮔﻪش و ﻧﺎﺳﻜﺘﺮه ﻟﻪ ﺋﺎﺘﺮﯾﻦ ﮔﻮﯽ ﺳﻪرﭘﻪڕی ﺋﻪرزی. ﺋﻪی وهرزی ﭘﯿﺮۆزی ﺑﻮوژاﻧﻪوه، ﻣﻦ دهﺑﯿﻨﻢ ﺗﺎﻧﻪی ﺳﻪرﭼﺎوی ﻻواﻧﻪ وهرزی ﺳﺎردی ﺑﻜﺎری و ﮔﺮاﻧﯽ دهﺑﯿﻨﻢ رۆژﮔﺎرﻜﯽ وهھﺎ ﺗﺎر و ﺗﻮوﺷﻪ ﻟﻪ ﺳﻪر ﺑﻪﺳﺘﻪﻪﻛﯽ ﺑﯿﺮی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﭘـ ﺑﻪ ﭘــی ﺋﻪم ﺋـــــﺮاﻧﻪ ژﯾﺎن ﯾﻪﻛﺴﻪر ﺑﻮهﺗﻪ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ. ﻟﻪ ﺳﻪر ﻛﺎﻣﻪ ﻟﻮﺗﻜﻪی ﺑﻪرزی ﺋﻪم ﺟﯿﮫﺎﻧﻪ دهڕواﻧﻤﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺋﻪم ﺧﻪﮏ و ﺧﺎﻛﻪ دهﺑﯿﻨﻢ ھﻪﯾﻪ ﭘﺸﺘﯽ وهھﺎ ﻟﻪ ژﺮ ﻛﺎرا ﻧﻮوﺷﺘﺎوهﯾﻪ رﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑﺴﺘﻪ رﯿﻪﻛﯽ ﻟﺑﺮاوه. ھﻪﯾﻪ ھﻪرﭼﯽ رۆژه ﺑﻪ ﻣﺸﺖ ﺧﯚﯽ ﺧﻮراﻓﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﭼﺎوی دا ﻛﺮاوه. ھﻪﯾﻪ ھﻨﺪه ﺗﯿﻨﻮو ،ھﻨﺪه ﺑﺮﺳﯽ راﮔﯿﺮاوه ﻧﯿﻪ ﺋﻮﻣﺪی رۆژی رووﻧﺎﻛﯽ ،ﻧﻪﻣﺎﻣﯽ ژﯾﻨﯽ ﺳﻮوﺗﺎوه. ھﻪﯾﻪ ﻛﺎﺑﻮﺳﻜﯽ ﭘ ﺧﯚف ﺋﺎﺳﯚی ﻣﺎﻧﯽ ﺗﺎرﯾﻚ و ﺗﻮوش ﻛﺮدووه ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ژﺮ ﺳﺒﻪری زۆردارﯾﺎ ﭼﺎوی وﻚ ﻧﺎوه ﻟﯽ ﺧﻪوﺗﻮوه. ھﻪﯾﻪ دﯾــــــــــــــﻮار ،ﺋـــ...ـــﺎ.....ی دﯾـــــ .........ـــﻮا....رررر! دﯾﻮاری ﺑﻪرد و ﭘﯚ ﺑﻮهﺗﻪ ﺑﻪرﺑﻪﺳﺘﯽ رﯽ ﻧﻮاﻧﯽ ﭼﺎو و دﯾﻮاری ،ﻧﺎﻛﺎﺗﻪ ﺑﺴﺘﻚ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﯽ ﺧﯚی. ﻟﻪ ﺳﻪر ﻛﺎﻣﻪ ﻟﻮﺗﻜﻪی ﺑﻪرزی ﺋﻪم ﺟﯿﮫﺎﻧﻪ دهڕواﻧﻤﻪ ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺋﻪم ﺧﺎﻛﻪ وﺮاﻧﻪ دهﺑﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﺗﻪﻟﺒﻪﻧﺪ و ،ﺧﻮراﻓﺎت و ،ﺳﻪرﻧﺰه ﻣﯿﻦرﮋ ﻛﺮاوه. ﻟﻪ ﭼﻮار وهرزی ﺳﺎن ﻟﻪ ﭼﻮار دهوری ﻣﺎن ﭼﺎو و دهم و دهﺳﺖ و ھﻪﻧﮕﺎو ھﻪﻣﻮوی ھﻪر ﺑﻪﺳﺘﺮاوه، ھﻪرﭼﯽ ﭼﺎوﻜﯽ روون ﻛﻪ ھﯿﻮا ﮔﻪش وهك ﺋﻪﺳﺘﺮه ﺗﯿﺪا درهوﺷﺎوه؛ ﺋﻪوﯾﺶ ﺗﻪﻟﺴﻤﯽ ﺳﺤﺮ و ﺋﻪﻓﺴﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﻛﻪس ﻧﻪﺑﯿﻨﯽ ﺗــــــﺎر و ﺗــــــﯚﻓــــــﺎ ﺷﻮﻨﻪ ون ،رێ ﺑـــــﺰر ،ﯾﻪﺧﺴﯿﺮ ﻛﺮاوه. ﺋﻪی ﺑﻪھﺎری ژﯾﻦ ﺋﻪی ﺳﻪرﭼﺎوهﻛﻪی ﺑﻮوژاﻧﻪوه ﺋﻪی ﺋﺎرهزووی ﻧﻪﺳﻼو ﻧﻪﺳﻠﯽ ﻧﻪوهی ﺋﯿﻨﺴﺎن ﺋﻪی ﺋﯿﻠﮫﺎﻣﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ ھﻪﺳﺘﺎن ﺋﻪی ﺷﯚڕﺷﯽ ﺑﺑاﻧﻪوه! ﺧﯚزﮔﻪ ﺋﻪﯾﺎن دﯾﺘﯽ وهك ﭼﯚن ﺗﯚ ﻟﻪ دﻤﺎ ھﻪﺖ داوه زﺳﺘﺎﻧﻪﻛﺎن ﯾﻪك ﺑﻪ دوای ﯾﻪك ﺷﻜﺎﻧﻪوه ﺋﻪی ﭼﺎواﻧﯽ ﻟﻪ ﺷﻪو ﯾﺎﺧﯽ ﺳﺎڵ درهﻧﮕﻪ زۆر ﻧﺰﯾﻜﻪ وهرزی ﭘﻨﺠﻪﻣﯽ ﺳﺎڵ وهرزی ﭘﯿـــــــــﺮۆزی ﺑــﻮوژاﻧﻪوه. زڕﮔﻮﺰــ ح.ﺷﻪﺑﻪق
ژﻣﺎره ) (١٨ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم٢٠٠٨/١٠/٤ ،
ﭘﻪرهﺳﻪﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﻌﺘﺮازاﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎری ﻟﻪ ﺋﺮانو ﺑ ﺑﺎﯾﻪخ ﻛﺮدﻧﯽ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن رژﯾﻤﻪوه
رهزا رﺤﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻣـــﺎوهی ﯾـــﻪك ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑـــﺮدوودا ﺋﯿﻌﺘﺮازاﺗـــﯽ ﻛﺮـــﻜﺎران ﻟـــﻪ زۆرﺑﻪی ﺷﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮانو ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑـــﻪ ﺷـــﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺑﻪرﭼـــﺎو ﭘـــﻪرهی ﺳـــﻪﻧﺪووهو ﺑﻪ دهﯾﺎن ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪو ﯾﻪﻛﻪی ﺑﻪرھﻪم ھﻨﻪر ﻧﻪﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺣﻪﻗﺪهﺳﺘﯽ ﻛﺮﻜﺎرهﻛﺎﻧﯿـــﺎن ﺑﺪهن وﯾـــﺎن وهﻣﯽ داواﻛﺎرﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪهن. ﺑـــﯚ ﻧﻤﻮوﻧـــﻪ ﻛﺮﻜﺎراﻧـــﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪی رﺳﺘﻦو ﭼﻨﯿﻨﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ،ﭘﺮرﯾﺲو ﻓﻪرﺷﯽ ﻏﻪرﺑﺒﺎﻓﺖ ﺑﯚ ﭼﻪﻧﺪهﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟﻪ ﺷﺎری ﺳـــﻨﻪ دهﺳﺘﯿﺎن داوهﺗﻪ ﺋﯿﻌﺘﺮازو
ﻣﺎﻧﮕﺮﺗـــﻦو ﺧﻮازﯾـــﺎری ﭘﺮاﮔﻪﯾﺸـــﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳـــﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑـــﻮون .ھﻪروهھﺎ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﺷـــﺮﻛﻪﺗﯽ ﻓﻪﻻت ﭘﺎرس ﻟﻪ ﻛﺮﻣﺎﺷـــﺎﻧﯿﺶ رۆژی ١٩ی ﺋﻪم ﻣﺎﻧﮕﻪ ﻟﻪ ﺋﯿﻌﺘﺮاز ﺑﻪ ﻧﻪداﻧﯽ ﺣﻪﻗﺪهﺳـــﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻣﺎﻧﯿـــﺎن ﮔـــﺮتو دهﺳـــﺘﯿﺎن ﻟـــﻪ ﻛﺎر ﻛﺸـــﺎﯾﻪوه .دهوﺗﺮێ ﻛﻪ ﺋﻪم ﻛﺮﻜﺎراﻧﻪ ﻟـــﻪ ﻣﺎوهی ﺷـــﻪش ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﻪﻣﺴـــﺎﺪا ھﯿـــﭻ ﺣﻪﻗﺪهﺳـــﺖو ﺣﻮﻗﻮﻗﻜﯿـــﺎن وهرﻧﻪﮔﺮﺗﻮوه. ﺋﻪم ﺋﯿﻌﺘـــﺮازو ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨـــﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﻪ ﻧﯿﺸـــﺎن دهدات ﻛﻪ ﻧﻪداﻧﯽ ﺣﻪﻗﺪهﺳﺖ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻛﺸﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪواﻧﻪ، ﺋﻪﻣﻪ ﻟـــﻪ ﺣﺎﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ھﻪر ﻟﻪ ﻣﺎوهی
ﯾﻪك ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﮔﺮاﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژاﻧﻪی ﺧﻪﻚ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﻛﺸـــﻪ ﺳﻪرهﻛﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﻨﯽ ھﻪژارو ﻛﻪم داھﺎﺗﯽ ﺋﺮان ﺑـــﻮوهو ﻟﻪم ﻧﻮهدا ﻛﺮﻜﺎران زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﻛﻪوﺗﻮوهﺗﻪ ﺳﻪرﺷـــﺎﻧﯿﺎن ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪوان ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﺣﻪﻗﺪهﺳـــﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﻨﺎدرـــﺖ ﭼﻠﯚن دهﺗﻮاﻧﻦ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎنو ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎﻧﯿﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪن. ﮔﺮان ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رۆژاﻧﻪو ﻧﻪداﻧﯽ ﺣﻪﻗﺪهﺳـــﺖو ﺑﻜﺎریو داﺧﺮاﻧﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧـــﻪﻛﺎن ھﻪﻣﻮوی ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﺧﺮاﭘﺘﺮ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮوری ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜـــﯽ ﻓﻪﻗﯿﺮو ھﻪژارو ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪرهو ﻓﻪوﺗﺎن دهﺑﺎت. ﻛﺮﻜﺎران ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻜﺪا دهﺳﺖ دهدهن ﺑﻪ ﺋﯿﻌﺘﺮازو ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﻛﻪ ﻣﺎﻓﯽ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﺟﯚره ﺳـــﻪﻧﺪﯾﻜﺎو رﻜﺨﺮاوهﯾﻪﻛﯽ ﻛﺮﻜﺎرﯾـــﺎن ﻧﯿﯿـــﻪو زۆرﺟـــﺎر ﻟـــﻪ ﺑﻪر دهرﺑﯾـــﻦ ﺋـــﻪم ﺋﯿﻌﺘﺮازاﺗـــﻪ دهﺧﺮﻨﻪ زﯾﻨﺪانو ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻗﻮرﺳـــﯿﺎن ﺑﻪ ﺳﻪردا دهﺳﻪﭘ. ﻧﺎﻛﺎراﻣﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﺎﻧﯽ رژﯾﻢ ﻟﻪ داﻧﺎﻧﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛـــﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑـــﯚ وتو ﺑﻪرﮔﺮی ﻛـــﺮدن ﻟﻪ داﺧﺮاﻧﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪﻛﺎنو ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪو ﭘﺮوژه ﺋﺎﺑﻮورﯾـــﻪﻛﺎن ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ھـــﯚی ﻧﺎﻟﻪﺑﺎر ﺑﻮوﻧـــﯽ دۆﺧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﻪـــﻚو رۆژ ﻟﻪ ﮔﻪڵ رۆژ رﮋهی ﻛﻪﺳﺎﻧﯽ ﻓﻪﻗﯿﺮو ھﻪژار زﯾﺎﺗﺮ دهﺑﺘﻪوه. ھﻪروهھﺎ ھﺎﺗﻨﻪ ﺧﻮارهوهی ﻧﺮﺧﯽ ﻧﻪوت ﻟﻪ ﺑﺎزاره ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﻪﻛﺎن ﻛﺸـــﻪﯾﻪﻛﯿﺘﺮی رژﯾﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﯾـــﻪك ھﻪﻓﺘﻪی راﺑـــﺮدوو ﻗﯿﻤﻪﺗﯽ ﯾﻪك ﺑﯚﺷـــﻜﻪ ﻧﻪوت داﺑﻪزﯾﻮه ﺑـــﯚ ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ ١٠٠دۆﻻرو ھﻪروهھـــﺎ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻣﻪرﻛﻪزی ﺋﺮان راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪووه ﻛﻪ ﻧﺮﺧﯽ ھﻪوﺳﺎن ﻟﻪ ﭼﺎو ﺳـــﺎﯽ راﺑـــﺮدوو ٢٧/٦زﯾﺎدی ﻛﺮدووه ﻛـــﻪ ﺑ¬ﮔﻮﻣﺎن ھﻪﻣﻮو ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾـــﺎن ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﺧﺮاﭘﺘﺮ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﺑـــﻮوری ﺋﺮان دهﺑﺘﻪو ﻟـــﻪم ﻧﻮهدا ﻛﺮـــﻜﺎرانو ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻪم داھﺎت ﯾﻪﻛﻪم ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻦ. ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن وهﻛﻮو ﺑﻪﺷﻚ ﻟـــﻪ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﺳﻪرﺗﺎﺳـــﻪی ﺋﺮان ﻟﻪ ھﻪلو ﻣﻪرﺟﻜـــﯽ ﻧﺎﻟﻪﺑـــﺎردا ژﯾﺎن ﺑﻪ
ﺳﻪر دهﺑﻪنو ﺋﯿﻌﺘﺮازو ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟـــﻪ ﻣﺎوهی ﺣﻪﻓﺘﻪﻛﺎﻧـــﯽ راﺑﺮدوو زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺸـــﻪو داواﻛﺎرﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهردهﺧﺎت، ﻧﻪﺗﻪﻧﯿﺎ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻪﻜﻮو ﻟـــﻪ ﺳﻪرﺗﺎﺳـــﻪری ﺋﺮان ﺑـــﻪ ﺟﯚرﻚ ﺷﺎھﺪی ﺋﯿﻌﺘﺮازو ﻧﺎرهزاﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯿﻦ ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ دۆﺧﯽ ﻛﺎرو ژﯾﺎﻧﯿﺎن .ﺑﻪ ﭘـــﯽ ھﻪواﻪﻛﺎن ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟـــﻪ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪی ﺋﯿـــﺮان ﺳـــﻪدرا ٦٥٠ﻛﺮﻜﺎر ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯿﺎن دهرﻛﺮاونو ﺋﻪﻣﻪ ﻧﯿﺸـــﺎﻧﻪی داڕﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑـــﻮوری ﺋﺮاﻧﻪ ﻛﻪ ﻛﺮﻜﺎران ﯾﻪﻛﻪم ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺋﻪو داڕﻣﺎﻧﻪن. داﺧﺴﺘﻦو وهرﺷﻜﺴﺘﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪو ﯾﻪﻛـــﻪ ﺑﻪرھﻪم ھﻨـــﻪرهﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﺮانو داڕﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑـــﻮوری وتو ﺋﺎوهﺳـــﺎنو ﻧﻪﺑﻮوﻧـــﯽ ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛـــﯽ ﮔﻮﻧﺠـــﺎو ﺑﯚ ﭘﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﺮان ﻟﻪو ھﯚﻛﺎره ﺳـــﻪرهﻛﯿﺎﻧﻪن ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻪﻧﯿـــﺎ ﻛﺮﻜﺎران ﺑﻪﻜﻮو ژﯾﺎﻧﯽ ھﻪﻣـــﻮو ﺧﻪﻜﯽ ﺋﺮاﻧﯽ ﺧﺴﺘﻮوهﺗﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﻪوه. ﻛﺎرﻧﺎﺳـــﺎن ﻟﻪ ﺳﻪر ﺋﻪو ﺑﺎوهڕن ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳ ﺳـــﺎﯽ داھﺎﺗﻮودا ﺋﺎﺑﻮوری ﺋﺮان ﺑـــﻪرهو داڕﻣـــﺎن دهڕواتو ٣٠ﺗـــﺎ ٥٠ دهرﺳـــﻪد زﯾﺎﺗﺮ دادهﺑﻪزـــﺖو ﺋﻪﻣﻪش ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﺟﯿﺪﯾﻪ ﺑﯚ ﺳﻪر ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﺋـــﺮانو رۆژ ﻟﻪ ﮔﻪڵ رۆژ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯽ ھﻪژارو ﺑﺪاھﺎت ﺑﻪرهو ﺧﺮاﭘﯽ دهڕوات. ﻟـــﻪ ﭘﺎڵ ﺋﻪﻣﺎﻧﺸـــﺪا ﺑـــﻜﺎریو ﮔﺮاﻧﯽو ﺳﻪرھﻪﺪاﻧﯽ دهﯾﺎن دﯾﺎردهی ﺟﯚراوﺟﯚر ﻟﻪ ﺋﺮان ﺑﻮون ﺑﻪ ﭘﺎﻨﻪری ﺳﻪرهﻛﯽ ﺑﯚ ھﻪﺪﺮی ﻛﯚﻣﻪﮕﺎ. ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﻪدان ﺑـــﻪم ﺋﯿﻌﺘﺮازاﺗﻪو وهم ﻧﻪداﻧﻪوه ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻛﺮﻜﺎران ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ رژﯾﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻪ ﻛﻪ ﺑﻪم ﺷـــﻮهﯾﻪ دهﯾﮫـــﻪوێ ﺧﻪﺑﺎتو ﺑﺰوﺗﻨﻪوهی ﻛﺮـــﻜﺎری ﺑﺒﺎﯾﻪخ ﺑﻜﺎتو دهﻧﮕـــﯽ ﺣﻪﻗﺨﻮازاﻧﻪﯾـــﺎن ﻛﭗ ﻛﺎﺗﻪوه، ﻧﻪداﻧﯽ ﺣﻪﻗﺪهﺳـــﺘﻪ وهدواﺧﺮاوهﻛﺎنو ﮔﻮێ ﻧﻪدان ﺑﻪ داﺧﻮازﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟﻪ ﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ ﺳﺎﯽ راﺑﺮدوو زﯾﺎدی ﻛﺮدووهو ﺗﺎ رادهﯾﻪﻛﯽ زۆرﯾﺶ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪ ﺳﻪر ﺧﻮاﺳﺘﻪو داواﻛﺎرﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮﻜﺎران. ﺑﻪم ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ وهزاﻪ ھﺎﺗﻮوی ﺋﺮان ﭼﯿﺘﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻗﻮرﺳـــﺎﯾﯽ ﺑﺎری ﻧﺎﻛﺎراﻣﻪ ﺑﻮوﻧﯽ ﺳﻪراﻧﯽ رژﯾﻢ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﻪوه ﻗﻪﺑﻮول ﺑﻜﻪنو ﺑﻪرهو ﻓﻪوﺗﺎن ﺑﺮۆن.
ﻋﺮاق ﻟﻪ ﺑﺎری ﻓﻪﺳﺎدی ﺋﯿﺪارﯾﻪوه دووھﻪﻣﯿﻦ وﺗﻪ دهﺖ :ﻟـــﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﻓﻪﻗﯿـــﺮ و ھﻪژار ﺋﺎﯾﺪا رادهی ﻓﻪﺳـــﺎد ﺑﻮوه ﺑـــﻪ ﺑﺎﺑﻪﺗﻚ ﻟﻪ رﻜﺨﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﯿﻪت ،ﻧـــﻮان ﻣﺮدن و ژﯾﺎﻧﺪا .ﺑﻪردهوام ﺑﻮوﻧﯽ رۆژی ﺳ¬ﺷـــﻪﻣﻤﻪ ٢٣ی ﺳـــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪرﺑوی ﻓﻪﺳـــﺎد و ھـــﻪژاری ﺑﻮوه ﺑﻪ راﭘﯚرﺗـــﯽ رﯾﺰﺑﻪﻧﺪی وﺗﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻛﺸـــﻪی ﺳـــﻪرهﻛﯽ زۆرﺑﻪی وﺗﺎﻧﯽ ﻓﻪﺳـــﺎد ﻣﺎﯽ ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ٢٠٠٨ی ﺑو ﺟﯿﮫﺎن. ﻛﺮدهوه .ﻟﻪ ﺳـــﻪرهﺗﺎی ﺋﻪم راﭘﯚرﺗﻪدا ھﻪروهھـــﺎ رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾـــﯽ ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﻓﻪﺳـــﺎد ﻣﺎﯽ ﺳـــﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﻪت راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋﺮان ﻟﻪ ﭘﻠﻪی و ﺑﻪرﺑـــو ﻟﻪ وﺗﺎﻧـــﯽ ﻓﻪﻗﯿﺮ و ھﻪژار ﻓﻪﺳـــﺎدی ﺋﯿﺪاری ﺑﻪ ھـــﯚی ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﻛﺎرهﺳـــﺎﺗﻜﯽ ﺋﯿﻨﺴـــﺎﻧﯽ ﺑﻪردهواﻣﻪ .ﻟﻪ ﭼـــﺎو راﺑﺮدوو ١٠ﭘﻠـــﻪ داﺑﻪزﯾﻮه ﻟﻪ وﺗﺎﻧﻚ وهﻛﻮو ﺳـــﻮﻣﺎﻟﯽ و ﻋﺮاق ﻟﻪ رﯾﺰی ١٤١ی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا راوهﺳـــﺘﺎوه .ﻟﻪم رﯾﺰی ﮔﻪﻧﺪهﺘﺮﯾﻦ وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن دﺘﻪ راﭘﯚرﺗﻪ ﻛﻪ ﻓﻪﺳـــﺎدی ﺋﯿﺪاری ﻟﻪ ١٨٠ ﺋﻪژﻣﺎر .رﻜﺨـــﺮاوی TIھﻪوڵ دهدات وﺗـــﯽ داوهﺗﻪ ﺑﻪر ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوه ،ﺋﺮان، ﺑﻪ ﺑو ﻛﺮدﻧـــﻪوهی راﭘﯚرت ﻟﻪ رادهی ﻛﺎﻣـــﺮون ،ﻓﯿﻠﯿﭙﯿﻦ و ﯾﻪﻣـــﻪن ﻟﻪ رﯾﺰی ﻓﻪﺳﺎدی ﻣﺎﯽ وﺗﻪﻛﺎن ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺗﺎك و ١٤١ی ﺋﻪم ﭘﻠﻪﺑﻪﻧﺪﯾﻪ راوهﺳﺘﺎوه. رﻜﺨﺮاوهﻛﺎن و ﻛﻪﻚ ﺋﺎوهژووی ﻣﺎﯽ ﺋﻪم رﻜﺨﺮاوهﯾﻪ ﺋﺎﺷـــﻜﺮای دهﻛﺎت ﻛﻪ ھﻪﻣﻮو ﺳـــﺎﻚ ﺳـــﻪدان ﻣﻠﯿﺎرد دۆﻻر زﯾﺎﺗﺮ دهﺧﺎﺗﻪ ﺑﻪرﭼﺎو. ﯾﻪﻛـــﻚ ﻟﻪ ﺧﺎـــﻪ ﺑﻪرﭼﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺑﻪرﺗﯿﻞ ﻟﻪ ﺳﻪرﺗﺎﺳﻪری ﺟﯿﮫﺎن دهدرﺖ راﭘﯚرﺗﻪ ﭘﺪاﮔﺮی ﻛﺮدﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﻪر ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﺋﺎﻓﺮﯾﻘﺎ ﻟﻪ ﺳـــﺎﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﻪﻛﺎﻧـــﯽ ﭼﺎوهدﺮی ﺑﻪ ﺳـــﻪر ٢٢٠ﻣﻠﯿﺎرد دۆﻻر زهرهر دهدات. وﺗﺎﻧـــﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪه ﻛـــﻪ ﻛﻪوﺗﻮوهﺗﻪ زۆرﺑـــﻪی ﺋـــﻪم ﺑﻪرﺗﯿﻼﻧﻪ ﻟـــﻪ ﻻﯾﻪن ﻣﻪﺗﺮﺳـــﯿﻪوه .ھﯚﮔﻮﻻﺑﻞ ﺑﻪرﭘﺮﺳﯽ TIﭘﻪﯾﻤﺎﻧـــﻜﺎران و ﺧﺎوهن ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﻪﻛﺎن
ﺑـــﯚ ﺑﻪﺳـــﺘﻨﯽ ﻗـــﻪرارداد دهدرﺖ ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻪﻧﯿـــﺎ زهرهری ﻣﺎﯽ دهﺑﺖ ﺑﻪﻜﻮو زۆر ﺟﺎر ﮔﯿﺎﻧـــﯽ ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎﻧﯿﺶ دهﺧﺎﺗﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳـــﯿﻪوه .ﻟـــﻪ ﺑﻪﺷـــﻜﯽ زۆر ﻟﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻓﻪﺳﺎدی ﻣﺎﯽ ھﺸﺘﺎﻛﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ ﻛﺸﻪﯾﻪ. ﺋـــﻪم رﻜﺨﺮاوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﺎﺷـــﻜﺮا ﻛﺮدﻧﯽ ﻓﻪﺳـــﺎد و ﺑﻪرﺗﯿﻞ ﺧـــﻮاردن ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳﻪرهﻛﯿﻪ ،ھﻪﻣﻮو ﺳﺎﻚ ﭘﻠﻪی ﻓﻪﺳﺎد ﻟﻪ وﺗﻪ ﺟﯚراوﺟﯚرهﻛﺎن دﯾﺎری دهﻛﺎت. ﻟﻪم راﭘﯚرﺗﻪ ﺗﺎزهﯾﻪدا ﺳـــﻮﻣﺎﻟﯽ ،ﻋﺮاق و ﻣﯿﺎﻧﻤﺎر ﻟﻪ ﺳﻪرهوهی رﯾﺰﺑﻪﻧﺪﯾﻪﻛﻪدان ﻛـــﻪ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻓﻪﺳـــﺎدی ﺋﯿـــﺪاری ﻟﻪم وﺗﺎﻧﻪ ھﻪﯾﻪ. رﻜﺨﺮاوی ﻧﻮﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺷـــﻪﻓﺎﻓﯿﻪت ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﻪم وﺗﺎﻧﻪ ﺗﺎواﻧﺒﺎر دهﻛﺎت ﻛﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ ﺑﻪرﺗﯿﻞ دان ﻟﻪ ﺑﻪﺷﯽ دهوﻪﺗﯽ ،راﺳﺘﮕﯚ ﻧﯿﻦ. ﺑﻪ وﺗﻪی ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﯽ ﺋـــﻪم رﻜﺨﺮاوهﯾﻪ ﻓﻪﺳﺎدی ﻣﺎﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪ ﺳﻪر ژﯾﺎن و ﻣﻪرﮔﯽ ﻣﺮۆﭬـــﺪا ھﻪﯾﻪ و ﺋﻪﮔﻪر دژی ﺋﻪم دﯾﺎردهﯾﻪ ﺧﻪﺑﺎت ﻧﻪﻛﺮﺖ ،ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ
ﺧﺮاﭘـــﯽ ھﻪﯾﻪ ﺑـــﻪ ﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﻟﻪوﺗﺎﻧﯽ ﻓﻪﻗﯿـــﺮی ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا .ھﻪروهھـــﺎ دهﺖ ﻛﻪ ﻟـــﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﻛﻪم داھـــﺎت ،ﺑﻪرﺗﯿﻞ دهﺗﻮاﻧﺖ ﺳﻨﻮورﻚ ﺑ ﻟﻪ ﻧﻮان ﻣﻪرگ و ژﯾﺎﻧﺪا. ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﭘﻮوڵ ﻟﻪ ﺑﺎزﻧﻪی ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ دﺘـــﻪ دهرهوهو ﺑـــﯚ ﭘﺪاوﯾﺴـــﺘﯿﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿﻪﻛﺎن ﺧﻪرج دهﻛﺮﺖ ،ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻧﮕﻪﺗﯿﭭـــﯽ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﺳـــﻪر ﺑﻮارهﻛﺎﻧﯽ ﺑﮫﺪاﺷـــﺖ ،دهرﻣﺎن و ﺗﻪﻧﺪروﺳـــﺘﯽ، ﭘﻪروهرده و داﺑﯿﻦ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎو ﺧﻮاردن. ﺧﻪـــﻚ ﺗﻮوﺷـــﯽ ﻧﻪﺧﯚﺷـــﯽ دهﺑﻦ ﻟﻪ ﮔﻪﺷـــﻪی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﻪﺟ دهﻣﻨﻦ .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻛﺎﺗﻚ ﻛﻪ ﻛﻪرهﺳﺘﻪی ﺑﺎش ﺑﯚ ﺑﯿﻨﺎﺳـــﺎزی ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺎھﻨﻦ ،ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪری رووداﻧﯽ ﺑﻮوﻣﻪﻟﻪرهزﯾﻪك ﺑﯿﻨﺎ و ﭘﺮدهﻛﺎن دهروﺧﻦ و ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﻪﻛﺎن دهﻛﻪوﺘﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﻪوه. ﻟﻪم راﭘﯚرﺗـــﻪدا داﻧﻤﺎرك ،ﺳـــﻮﺋﯿﺪ و زﻻﻧﺪﻧﻮ ﻟـــﻪ رﯾﺰی ﯾﻪﻛـــﻪم وﺗﺎﻧﻦ ﻛﻪ ﺑﻪرﺗﯿـــﻞ و ﻓﻪﺳـــﺎدی ﺋﯿﺪارﯾﺎن ﻟﻪ ﭼﺎو وﺗﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪی ﺟﯿﮫﺎن ﻛﻪﻣﺘﺮه.
ژﻧﺎﻧﯽ ﮐﺎر ﻟﻪ ﺋﺮان ﻛﻪﻣﺘﺮ ﻟﻪ ٪١٥ن
ﺑﺎﻧﻜـــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻟـــﻪ ﻧﻮﺘﺮﯾﻦ راﭘﯚرﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟﻪ ﺑﻪرﭼﺎوﮔﯿﺮا ﺗﺎ ھﻪﻣﻮ ﺧﯚﯾﺪا ،ﺋﺮاﻧﯽ ﻟﻪ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ درهﻓﻪﺗﯽ وﺗﺎﻧـــﯽ دﻧﯿـــﺎو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗـــﯽ ﺋﻪواﻧﻪی ﺑﻪراﺑﻪر ﺑﯚ ﻛﺎری ژﻧﺎن ﺑﻪ ﻧﺎﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺋﯿﻤﺰاﯾـــﺎن ﻛﺮدهو ھﻪوﺒﺪهن ﺗﺎ ﺳـــﺎﯽ ٢٠١٥ﺑﻪو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧﻪ ﺑﮕﻪن. ﻧﺎوﻟﺪهﺑﺎت. ﺳـــﭙﺘﺎﻣﺒﺮی ﺳـــﺎﯽ ٢٠٠٠ﺑﻪ ﺋﯿﻤﺰای ﺋـــﻪو ھﻪﺷـــﺖ ﺧﺎـــﻪ ﺑﺮﯾﺘﯿـــﻦ ﻟـــﻪ: ١٨٩وﺗـــﯽ ﺟﯿﮫـــﺎن ﻟﻪواﻧـــﻪ ﺋﺮان ،ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺑﺮﺳﯿﻪﺗﯽ ھﻪژاری ،ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺟﺎڕﻧﺎﻣﻪی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷﻪی ھﻪزاره ﺳـــﻪرهﺗﺎﯾﯽ ﺑﯚ ھﻪﻣـــﻮوان ،زۆرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮا ﻛﻪ ﻟﻪو ﺟﺎڕﻧﺎﻣﻪﯾﻪدا ھﻪﺷﺖ ﺑﻪراﺑﻪری رهﮔﻪزیو ﺑﻪھﺰﻛﺮدﻧﯽ ژﻧﺎن،
ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧـــﻪوهی ﻣـــﻪرگو ﺗﯿﺎﭼﻮوﻧـــﯽ ﺟﻮﻣـــﻠـــﻪی ﺋـــﻪو وﺗﻪ ﺋﺎﺳـــﯿﺎﯾﺎﻧﻪﯾﻪ ﻣﻨـــﺪان ،ﺑﺎﺷـــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺳـــﻪﻻﻣﻪﺗﯽ ﻛـــﻪ ﺑـــﻪ ﻛﻪﻣﺘـــﺮ ﻟـــﻪ ،٪١٥ﻛﻪﻣﺘﺮﯾﻦ داﯾـــﻜﺎن ،ﺑﻪرهوڕووﺑﻮﻧـــﻪوه ﻟﻪﮔـــﻪڵ دهرﺳـــﻪدی ﺋﻪم ﭘﻮهرهﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﯾـــﺪز ،دﻨﯿﺎﺑـــﻮون ﻟﻪ ﺳـــﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی دهﺳـــﺘﺒﻪرﻛﺮدوه .ﺋﻪﻣﻪش ﻟﻪﺣﺎﻜﺪاﯾﻪ ژﯾﻨﮕﻪو ﺑﻪﺷـــﺪاری ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﮔﻪﺷﻪو ﻛﻪ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺋﻮروﭘﺎو ﺋﺎﺳﯿﺎی ﻧﺎوهڕاﺳﺖ ﺑﻪ ،٪٤٥ﺳـــﻪرﺗﺮﯾﻦ ﺑﻪﺷﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﺎری ﭘﻪرهﭘﺪان. ﺋﺴﺘﺎش ﺑﺎﻧﻜﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻟﻪ راﭘﯚرﺗﻪﻛﻪﯾﺪا ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺑﻪﺷـــﻪﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎ ﻟﻪ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎﯽ ﺳـــﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﮔﻪﯾﺸـــﺘﻦ ﺑﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ھﻨﺎوه. ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳـــﮫﻪم ﺋﻪو ﺟﺎڕﻧﺎﻣﻪﯾﻪ ،واﺗﻪ ﻟﻪو وﺗﺎﻧﻪی ﺋﺎﺳـــﯿﺎ ﻟﻪواﻧﻪ ﻟﻪ ﺋﺮان، زۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻪراﺑﻪری رهﮔﻪزیو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﯚرﻣـــﻪ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯿﯿـــﻪﻛﺎن ،ﺟﻤﻮﺟﻮﯽ ژﻧﺎن ﺳﻨﻮرداردهﻛﻪنو ﺋﻪوهﯾﺶ ﻛﻪ ژن ژﻧﺎن ،ھﻪﺴﻪﻧﮕﺎﻧﺪوه. ﻟـــﻪ ﺑـــﻮاری ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﺳـــﻪرهﺗﺎﯾﯽ ﺑﺒﺘﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ داھﺎﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﻛﺎرﻜﯽ ﺑﯚ ﻛﭽـــﺎن ،راﭘﯚرﺗﻪ ﺋﺮاﻧـــﯽ ﺑﻪ ﺑﺎش ﻧﻪﺷﯿﺎو ﻟﻪ ﺧﺰان ﻟﻜﺪهدرﺘﻪوه. ھﻪﺴـــــــــــﻪﻧﮕﺎﻧﺪوه ،ﺑـــﻪم ﺑـــﯚ زۆرﺗﺮﺑﻮوﻧـــﯽ ﺑﻪﺷـــﺪاری ھﺰی ﻛﺎری ﭘﻜﮫﻨﺎﻧـــﯽ دهرﻓﻪﺗﯽ ﻛﺎر ﺑـــﯚ ژﻧﺎن ،ژﻧـــﺎن دهﺗﻮاﻧـــﺖ ﻟﻪﺳـــﻪر ﺋـــﺎزادیو ﺋﺮان ﻟﻪم ﺑﻪﺷـــﻪدا ﻟﻪﮔـــﻪڵ ﺑﻪﺣﺮهﯾﻦ ،ﺳـــﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺋﻪوان ﻟﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻮارهﻛﺎن ﺑﻮرﻛﯿﻨﺎﻓﺎﺳـــﯚ ،ﭼﺎد ،ﻣـــﺎﻻوی ،ﻧﯿﺠﺮ ،وهك ﺗﻪﻧﺪروﺳﺘﯽ ،ﭘﻪروهرده ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ،ﻋﻪرهﺑــــﺴـــﺘﺎﻧﯽ ﺳﻌﻮدیو ﻧﮕﻪﺗﯿﭭـــﯽ ﻟﻪﺳـــﻪر ژﯾﺎﻧـــﯽ ﺧﯚﯾﺎنو ﺋﻪﻣﺎراﺗـــﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮی ﻋﻪرهﺑـــﯽ ،ﻟﻪ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺒﺖ.
dwaroj@komala.eu
١١
ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ وهرﺷﻜﺴـــﺖ ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻚ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ
ﻟﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ وهرﺷﻜﺴـــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ،ﻟﻪ ﻣﮋووی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ،ﺳﻨﺪوﻗﯽ ﺳﭙﺮدراوو واﻣـــﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ”واﺷـــﯿﻨﮕﺘﯚن ﻣﻮﭼﻮاڵ“ داﺧـــﺮا .ﺑﻪ ﭘﯽ ھﻪواﻪﻛﺎن ،ﺑﻪرﭘﺮﺳـــﺎﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﺳـــﻨﺪوﻗﯽ ﭘﺎﺷـــﻜﻪوتو واﻣﯽ واﺷـــﯿﻨﮕﺘﯚن ﻣﻮﭼﻮاڵ ،ﻧﺎﺳﺮاو ﺑﻪ ”واﻣﻮ“ ،ﻛﻪ ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻦ داﻣﻪزراوهی ﭘﺎﺷـــﻜﻪوتو واﻣـــﯽ وﯾﻼﯾﻪﺗﻪ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎﻧﻪ، دادهﺧﻪنو ﺳﻪرﺟﻪم داراﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑی ١,٩ﻣﯿﻠﯿﺎرد دۆﻻره ،ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻜﯽ ”ﺟﯽ ﭘﯽ ﻣﯚرﮔﺎن“ ﻓﺮۆﺷﺘﻮه. ﺋـــﻪم ﻛﺎرهی دهوﻪﺗﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﻟﻪ دهﺳﺘﺒﻪﺳـــﻪراﮔﺮﺗﻦو ﻓﺮۆﺷـــﺘﻨﯽ واﺷـــﯿﻨﮕﺘﯚن ﻣﻮﭼـــﻮاڵ ،ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪﯾﻪ ﻛﻪ ھﯿﭻ ﺑﻚ ﺑﻪ ﺳـــﻪھﺎﻣﺪارهﻛﺎﻧﯽ ﺋـــﻪو ﺑﺎﻧﻜﻪ ﻧﺎدرﺖ، ﻟﻪﺣﺎﻜﺪا ﻛﯾﻨﯽ داراﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﺎﻧﻜﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺟﯽ ﭘﯽ ﻣﯚرﮔﺎن ،ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺎی داﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺳﻪھﺎم ﺑﻪ ﺑﻪﺷﺪارانو ﺳﻪھﺎﻣﺪاران ﺑﻮوه. واﺷﯿﻨﮕﺘﯚن ﻣﻮﭼﻮاڵ ﻧﺰﯾﻜﻪی ١١٩ﺳﺎڵ ﻟﻪوهﭘﺶ ﺑﻪ ﻧﺎوی ”ﺳﻨﺪوﻗﯽ ﭘﺎﺷﻜﻪوتو واﻣﯽ ﻧﯿﺸـــﺘﻪﺟﺒﻮوﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ“ ﺑﯚ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺑﻪ ﻧﯚژهﻧﻜﺮدﻧﻪوهی ﺷﺎری ﺳﯿﺎﺗﻠﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ،ﭘﺎش ﺋﺎﮔﺮﻛﻪوﺗﻨﻪوﯾﻪﻛﯽ ﮔﻪوره ،داﻣﻪزراو ﭘﺎﺷـــﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﺎوی واﺷـــﯿﻨﮕﺘﯚن ﻣﻮﭼﻮاڵ ﻧﺎﺳﺮا.
وزه ﻧﻮـــﻜﺎن ﺑﻪ ﻣﻠﯿﯚن ﭘﯿﺸـــﻪ دروﺳـــﺖ دهﻛﻪن
رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن دهﺖ ﻛـــﻪ ﺗﻜﻨﯚﻟﯚژی ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎﻧﯽ وزهی ﺟﮕﺮ ،دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﯿﯚن ﻛﺎرو ﭘﯿﺸﻪ ﻟﻪﺳﻪراﺳﻪری ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻟﻪﻣﺎوهی ﭼﻪﻧﺪ دهﯾﻪی داھﺎﺗﻮو دروﺳـــﺖ ﺑﺒـــﺖ .ھﻪﻧﻮﻛﻪش زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ﯾﻪك ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻪس ﻟﻪ ﭘﯿﺸﻪﺳـــﺎزی ﺳـــﻮﺗﻪﻣﻪﻧﯿﯿﻪ ژﯾﻨﮕﻪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﻛﺎردهﻛﻪن ،ﺑﻪم راﭘﯚرﺗﻜﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮهﻛﺎن دهﺖ ﺋﻪم ﺗﺎ ﺳـــﺎﯽ ٢٠٣٠ﺋﻪم رﮋهی ﺗﺎ ١٢ﻣﻠﯿﯚن زﯾﺎد دهﻛﺎت. ﻟﻪو راﭘﯚرﺗﻪدا ھﺎﺗﻮوه ﻛﻪ ﺑﻪرھﻪﻣﮫﻨﺎن ،داﻣﻪزراﻧﺪنو ﺗﻪﻋﻤﯿﺮی ﻻﭘﻪڕهھﻪﺗﺎوﯾﯿﻪﻛﺎن دهﺑـﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﯽ ،٢٠٣٠ﺷﻪش ﻣﻠﯿﯚنو ٣٠٠ھﻪزار دهرﻓﻪﺗﯽ ﻛﺎر دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن ،ﻟﻪ ﺣﺎﻜﺪا ﭘﯿﺸﻪﺳﺎزی وزهی ﺑﺎو ﺑﺎﻗﯽ ﺋﻪوه ﺋﯿﺸﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪ ”ﭘﯿﺸﻪی ﺳﻪوز“ﻧﺎﺳﺮاون، دهﺑـﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪدوو ﺑﻪراﺑﻪری ﺋﻪو ژﻣﺎرهﯾﻪ ﭘﯿﺸﻪو ﻛﺎر دروﺳﺖ ﺑﻜﻪن.
ھﻪوﯽ ﺑﺎﻧﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻮروﭘﺎ ﺑﯚ ﭼﺎرهﺳﻪری ﻛﺸﻪی داراﯾﯽ ﻟﻪﺣﺎﻜـــﺪا ﺑﻪ ھﯚی ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ ﻣﺎﯿﯿﻪوه ،ﺑﺎﻧﻜﻪﻛﺎن واﻣﺪان ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮﯾﺎن راﮔﺮﺗﻮوه، ﺳ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ ﺋﻮروﭘﺎ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ،ﻟﻪھﻪوﯽ ﺋﻪوهدان ﺑﯚ دهﺳﺘاﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﭘﺎره ،ﺑﻪ ﺧﺮاﯾﯽ رﻮﺷﻮﻨﯽ ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﮕﺮﻧﻪﺑﻪر. ﺋﻪم ﭘﺸـــﻨﯿﺎره ﻛﻪ ﻣﻪﺗﺮﺳـــﯽ وهرﺷﻜﺴـــﺘﺒﻮون ﺑﺎﻧﻜﻪ ﻻوازهﻛﺎن ﻛﻪم دهﻛﺎﺗﻪوه، ﺑﺮﯾﺘﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺳﻨﺪوﻗﻚ ﺑﻪ ﺑی ٧٠٠ﻣﯿﻠﯿﺎرد دۆﻻر ﺗﺎ ﻟﻪ داھﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﺳـــﻨﺪوﻗﻪ واﻣﯽ ﺑ ﺑﻪراﻣﺒﻪری داﻣﻪزراوه داراﯾﯿﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﻛﺎن ﺑﻜدرﺖو ﺑﺪرـﺖ ﺑﻪدهوﻪت. ژﻣﺎرهﯾـــﻪك ﻟـــﻪ ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮهی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ وﺗﻮﯾﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺋﻪم ﭘﻼﻧﻪ ﺑﻪ ﺷـــﻮهی ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ﮔﻪرهﻧﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﻪرژهوﻧﺪی ﺧﻪﻜﺎﻧﯽ ﻣﺎﯿﺎت دهر ﻧﯿﯿﻪو دهﺑﺖ ﺋﻪو ﭘﻼﻧﻪ ﭘﺪاﭼﻮوﻧﻪوه دهﺳﺘﻜﺎری ﺗﺪا ﺑﻜﺮﺖ.
٢٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪﻛﯽ دزراو
دزه دهرﯾﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻮﻣﺎﻟﯽ ،ﺧﻮازﯾﺎری ورﮔﺮﺗﻨـــﯽ ٢٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑﻮون ﺗﺎ ﺋﻪو ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪ ﺋﯚﻛﺮاﯾﻨﻪی ﺋﺎزاد ﺑﻜﻪن ﻛﻪ ٣٣ی ﺗﺎﻧﻜﯽ ﻣﻮدﻞ ”ﺗﯽ “٧٢ی روﺳﯽ ﺑﻮوه. ھﻪﻓﺘﻪی راﺑﺮدوو دزه دهرﯾﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ وﺗﯽ ﺳﻮﻣﺎﻟﯽ ﺋﻪم ﻛﻪﺷﺘﯿﻪﯾﺎن ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪا ﺋﻪو ٣٣ﺗﺎﻧﻜﻪی ﺑﻪرهوه ﻛﻨﯿﺎ دهﺑﺮد ،رﻓﺎﻧﺪوه. وﺗﻪﺑﮋی دزه دهرﯾﺎﯾﯿﻪﻛﺎن ﻛﻪ ﭘﺸـــﺘﺮ ﺧﻮازﯾﺎری ٣٥ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑﺒﻮون ،دواﺗﺮ ﺋﻪم ﺑهﯾﺎن ﺑﯚ ٢٠ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﻛﻪﻣﻜﺮدهوهو راﯾﺎﻧﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪ ﺑﻪ ﺑﺎرﻣﺘﻪﮔﯿﺮاوهﻛﻪ ھﺰی ﺳﻪرﺑﺎزﯾﯽ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻨﻦ ،ﺋﻪوان ﺗﺎ دواﯾﯿﻦ ھﻪﻧﺎﺳﻪ ﺷﻪڕ دهﻛﻪن. ﻟﻪم ﺳﺎﺪا دزاﻧﯽ دهرﯾﺎﯾﯽ ﻟﻪ ﻛﻪﻧﺎرهﻛﺎﻧﯽ وﺗﯽ ﺳﻮﻣﺎﯽ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٣٠ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﺎن رﻓﺎﻧﺪوووه ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ھﻪرﻛﺎﻣﯿﺎن ﺑﻜﯽ زۆر ﭘﻮﯿﺎن وهرﮔﺮﺗﻮوه.
دوو ھﻪﻓﺘﻪﻧﺎﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿﻪ ،ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن دهرﯾﺪهﻛﺎت ﺳﻪرﻧﻮﺳﻪر: ﻋﻪﺗﺎ ﻧﺎﺳﺮﺳﻪﻗﺰی
ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﻧﻮﺳﯿﻦ: ﻓﻪرﯾﺒﺎ ﻣﺤﻪﻣـــــﻪدی
ﻧﻪﺧﺸﻪﺳﺎز:
ھﻪژﯾﺮ
E-mail: dwaroj@komala.eu
٣ڕۆژ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗـــﻦ ﺑـــﯚ ﭘﺎﻟﭙﺸـــﺘﯽ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨـــﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﻟﻪ ﭘﺎش ﺳ ﺳﺎڵ دوورﯾﺖ ﺗﺎ ھﻪﻧﻮﻛﻪش دهﻧﮕﯽ ﺗﯚ ﻧﻪﻣﺮﺗﺮﯾﻦ ﭼﺮﯾﻜﻪی ”ﺑﻮون“و ”ژﯾﺎن“ه. ﺳوی ﮔﻪرﻣﯽ دﯽ ﭘ ھﯚﻣﺪی ﻣﻪت ﭘﺸﻜﻪش ﺋﻪی ﭼﺮﯾﻜﻪی ﺷﯚڕش ﺋﻪی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪی ﺑﯚ ھﻪﺗﺎ ھﻪﺗﺎﯾﻪ ﯾﺎدت رهﻣﺰی ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯿﻪ. ﭘﯚل ﻧﯿﻮﻣﻪن ﺋﻪﻛﺘﻪری ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد ﺋﻪﻛﺘـــﻪری ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ، ﭘﯚل ﻧﯿﻮﻣﻪن ،ﻟﻪﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٨٣ﺳﺎﯿﺪا ﺑﻪ ھﯚی ﻧﻪﺧﯚﺷﯽ ﺷﺮﭘﻪﻧﺠﻪ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯿﻜﺮد. ﭘـــﯚل ﻧﯿﻮﻣـــﻪن ﺳـــﺎﯽ ١٩٢٥ﻟﻪ ”ﻛﻠﯿﻮﻟﻨـــﺪ“ی ﺋﻪﯾﺎﻟﻪﺗـــﯽ ﺋﯚھﺎﯾﯚی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪداﯾﻚ ﺑﻮو ،ﭘﺎش ﺗﻪواوی ﻛﺮدی ﺧﻮﻨﺪن ﺑﻪﺷـــﺪاری ﺷـــﻪڕی دووی ﺟﯿﮫﺎﻧـــﯽ ﻛﺮد .ﻧﯿﻮﻣﻪن زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٠ﺟﺎر ﺑـــﯚ ﺑﺮدﻧﻪوهی ﺧﻪﺗﯽ ﺋﯚﺳﻜﺎر ﺧﯚی ﭘﺎوت ،ﺗﺎ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ١٩٨٧ﺑﯚ ﻧﻪﻗﺸﮕان ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ”رهﻧﮕﯽ ﭘﻮڵ“ ﺋﻪم ﺧﻪﺗﻪی
ﺑﻪدهﺳﺘﮫﻨﺎ. ﻟـــﻪو ﻓﯿﻠﻤﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﭘـــﯚل ﻧﯿﻮﻣﻪن ﺗﯿﺪا ﻧﻪﻗﺸـــﯽ ﮔـــا دهﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﺎﻧﯽ :ﭘﺸﯿﻠﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺷﯿﺮواﻧﯽ داغ ،ھﺎوﯾﻨﯽ ﮔـــﻪرمو دوورو درﮋ، ﻟﻮﻛـــﯽ ﺧﯚش دهﺳـــﺖو ﺑﯿﻠﯿﺎردﺑﺎز ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻜﻪﯾﻦ. ﭘﯚل ﻧﯿﻮﻣﻪن ﻟﻪ ﺳـــﺎﯽ ١٩٩٥ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﮔﯚﭬـــﺎری ”ﺋﻤﺎﯾـــﻪر“ وهك ﻧﯚزهدهھﻪﻣﯿـــﻦ ﺋﻪﻛﺘـــﻪر ﺗـــﻪواوی دهورانو دواﻧﺰهھﻪﻣﯿـــﻦ ﺋﻪﻛﺘـــﻪری ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ ﻧﺎﺳﺮا.
ﭼﻪﻧﺪ ﺳــــﺎﮑﻪ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ،ﻟﻪڕۆژھﻪﻻﺗﯽ ﮐﻮردﺳــــﺘﺎن، دژ ﺑــــﻪ رژﻤﯽ زهﺑﺮوزهﻧﮓو ﺳــــﺪاره ﺑﻪرهو ﭘــــﺶ دهﭼﺖ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﮐﻪ ﺋﻪم ڕژﻤﻪ ﻟﻪﺑﺮی داﻧﻨﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﻓﻪﮐﺎﻧﯽ ﮔﻪﻟﯽ ﮐــــﻮرد درــــﮋه ﺑﻪﺳﯿﺎﺳــــﻪﺗﯽ ﺳــــﻪرﮐﻮﺗﮑﺮدن دهدات ،ﻟﻪڕــــﮕﺎی ﮐﭙﮑﺮدﻧﻪوهی دهﻧﮕــــﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧﯽ ﮐــــﻮرد ،ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳــــﻪﺗﯽ رهﺷــــﺒﮕﯿﺮی ﻻوانو دواﺗــــﺮ ﺑﯾﺎری ﻟﻪﺳــــﺪارهدان ﺑﻪﺳــــﻪرﯾﺎﻧﺪا .ﺑــــﯚ ﺑﻪرﭘﻪرﭼﺪاﻧﻪوهی ﺋﻪم ﺳﯿﺎﺳــــﻪﺗﻪ دژ ﺑﻪ ﻣﺮۆﭬﺎﯾﻪﺗﯿﻪش، ﻣﺎوهی ٣٧ڕۆژه ،ﻧﺰﯾﮏ ٢٠٠ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻮی ﺳﯿﺎﺳــــﯽ ﻟﻪزﯾﻨﺪاﻧﻪﮐﺎﻧﯽ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎنو ﺳــــﻨﻪو ﺋﻮرﻣﯿﻪ.....دهﺳــــﺘﯿﺎن ﺑــــﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﺧﻮاردن ﮐﺮدوه. ﺑﯚ ﭘﺎﭙﺸــــﺘﯽ ﮐﺮدﻧﯽ ﮐﭽﺎنو ﮐﻮڕاﻧﯽ ﮐﻮرد ﮐــــﻪ ﻟﻪزﯾﻨﺪاﻧﻪﮐﺎﻧﯽ ڕۆژھﻪﺗﯽ ﮐﻮردﺳــــﺘﺎﻧﻪوه واﻧــــﻪی ﺑﻪرﺧــــﻮدان ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑــــﻪ ﯾﻪﮐــــﮏ ﻟﻪدڕﻧﺪهﺗﺮﯾﻦ ڕژﻤــــﻪ داﮔﯿﺮﮐﻪرهﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳــــﺘﺎن، دهﻨــــﻪوهو ،ﺗــــﻪﮐﺎن ﺑــــﻪ ﺧﻪﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــــﯽو ﻣﻪدهﻧﯽ ﮐــــﻮرد دهدهنو ﻧﻪوهﯾﻪﮐﯽ ﺷﯚڕﺷــــﮕﺮﯾﺶ ﺑﻪم ﺷﻮه ﺧﻪﺑﺎﺗــــﻪ ﭘﻪروهردهدهﮐﻪن .ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻤﻪ ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﮑــــﯽ ٣ڕۆژه ﻟﻪ ﺳــــﻪﻧﺘﻪری ﺷــــﺎری ﺳــــﺘﯚﮐﮫﺆﻢ ﻟــــﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ )ﺳــــﺮﮔﻠﺲ ﺗﯚری( ﻟــــﻪ ڕۆژی ٣ﺑﯚ ٢٠٠٨/١٠ / ٥ﺋﻪﻧﺠــــﺎم دهدهﯾــــﻦ ،ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟﻪداﺧﻮازﯾﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﻪﮐﺎﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿــــﻪ ﺳﯿﺎﺳــــﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ڕۆژھﻪﺗﯽ ﮐﻮردﺳــــﺘﺎنو رﺳــــﻮاﮐﺮدﻧﯽ ڕژﻤــــﯽ زهﺑﺮوزهﻧﮓو ﺳﺪاره. ﺋﻪرﮐــــﯽ ھﻪﻣــــﻮو ﺗﺎﮐﮑﯽ ﮐــــﻮرده ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﻟﻮﺴــــﺘﯽ ﺷﻪراﻓﻪﺗﻤﻪﻧﺪاﻧﻪی زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﻮردی ڕۆژھﻪت ﺑﺖ ،ﭘﺎﭙﺸــــﺘﯿﺎن ﺑﮑﺎت ﺑﻪ ﺑﻪﺷﺪاری ﮐﺮدن ﻟﻪﻧﺎڕهزاﯾﻪﺗﯿــــﻪ ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﻪﮐﺎن ﮐــــﻪ دژ ﺑــــﻪ ڕژﻤﯽ ﺧﻮﻦو ﺳــــﺪاره ﻟﻪﺋﻪوروﭘﺎو ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪهدرﺖ. ﺷﻮﻦ Sergel torg ﮐﺎت ﻟــــﻪڕۆژی ھﻪﯾﻨــــﯽ -١٠-٢٠٠٨ ٠٣ﮐﺎﺗﮋﻣــــﺮ ٨ی ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﻮه دهﺳــــﺖ ﭘﺪهﮐﺎت ﺗﺎڕۆژی ﯾﻪﮐﺸــــﻪﻣﻤﻪ -٢٠٠٨ ٠٥-١٠ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ. ﮐﯚﻣﻪﻪی ﮐﻮرد ﻟﻪ ﺳﻮﺪ
ﺑـــﻪرزو ﺑﻪڕـــﺰ ﺑﺖ ﯾﺎدی ﺋﻪﺷـــﺮهف ﺣﺴﻪﯾﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ ﻧﻪوﯾﺪ ﻣﮫﺮاوهر ﺋﻮارهی ﭘﻨﺠﺸﻪﻣﻤﻪ واﺗﺎ ﺷﻪوی ﺟﻮﻣﻌﻪ ٢٠٠٨/٩/٢٦ﺋﻪﺷﺮهﻓﯽ ﺣﺴﻪﯾﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ، ﺑﺮای ﺋﻪﻧﻮهر ﺣﺴـــﯿﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ ،ھﻪﺴﻮڕاوی ﻣﻪﺣﻜﻮوم ﺑﻪ ﺋﻌﺪام ،ﺑﺴﻪروﺷﻮﻦ دﺑﺖو رۆژی ﺟﻮﻣﻌﻪ ﺳﻪﻋﺎت ھﻪﺷﺘﯽ ﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﻮﺷﺨﺎﻧﻪی ﺳﻨﻪوه ﺗﻪﻟﻪﻓﻮن ﺑﯚ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی دهﻛﺮﺖ ﻛﻪ ﮔﯚاﯾﻪ ﺋﻪﺷـــﺮهف ﻟﻪ ﻣﻪﯾﺪاﻧﯽ ﻧﻪﺑﻮهﺗﯽ ﺷﺎری ﺳﻨﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻟﺪاوهو ﺋﺴـــﺘﺎ ﻟﻪ ﻧﻪﺧﯚﺷﺨﺎﻧﻪی ﺑﻌﺴﻪﺗﯽ ﺋﻪم ﺷﺎرﯾﻪ .ﺋﻪﻣﻪ ھﻪواﻚ ﺑـــﻮو ﻛﻪ وهك رهﺷـــﻪﺑﺎ دﯽ داﯾﻚو ﺑﺎوكو ﻛﻪﺳـــﻮﻛﺎری ﻟﻪرزاﻧﺪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ھﯿﻮای ﺑﻨﻪﻣﺎﻪو ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﻮهرﯾﺶ ﺑﻮو .ﻛﺎﺗﻚ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪو دوﺳﺘﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﮔﻪﯾﺎﻧﺪه ﻧﻪﺧﯚﺷـــﺨﺎﻧﻪی ﺑﻌﺴـــﻪت ﺑﻪ داﺧﻪوه ﭘﯿﺎن ﮔﻮﺗـــﻦ وهرن واژوو ﺑﻜﻪنو ﺗﻪرﻣﻪﻛـــﻪی وهرﺑﮕﺮن .دهرﻛـــﻪوت ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ روداوی ﻣﺎﺷـــﯿﻦ ﻧﻪﺑﻮوهو ﺋﻪوﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪ زهرﺑﻪﻜﯽ ﻗﻮرس ﻛﻪ ﻟﻪ ﺳـــﻪری دراﺑﻮو ﻣﻪرﮔـــﯽ ﻣﻪﻏﺰی ﻛﺮدووهو ﻟﻪ ﻧﻮان ﺋﺎواﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮرﯾﭽﯿﺎو ﺗﺎﺗﻪرهﺷﯽ ﻧﺎوﭼﻪی ﻟﻪﯾﻼﺧﺪا دوزراوهﺗﻪوه .ﺋﻪﺷﺮهف ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻛﻪﺳـــﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﻮو ﻛﻪ دهﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺷـــﻮﻦ دوﺳﯿﻪی ﺑﺮاﻛﻪﯾﻪوهﺑﺖ ﻛﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺑ دادﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯿﻪوه ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻟﻪ ﺳﺪارهداﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﻪردا ﺳـــﻪﭘﺎوه .ﻟﻪو ﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺋﻪﻧﻮهر ﻟﻪ ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪﯾﻪو ﺋﻪم ﭼﻪﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﻪی ﺋﺎﺧﺮﯾﺶ ﻛﻪ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋﻌﺪاﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﻪردا ﺳﻪﭘﺎوه ،ﺋﻪﺷﺮهف ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻛﻪﺳﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ دهﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺷـــﻮﻨﯽ ﻛﺎرهﻛﻪی ﺋﻪﻧﻮهر ﺑﮕﺮﺖو وهﻛﻠﯽ ﺑﯚ ﭘﻪﯾﺪا ﺑﻜﺎو ﭘﺸـــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺑﯚ ھﻪﻮهﺷـــﺎﻧﻪوهی ﺣﻮﻛﻤﻪﻛﻪی ﺑﻪ ﺷـــﻮهی ﻣﻪدهﻧﯿﺎﻧﻪ رﻚ ﺑﺨﺎتو ،ھﯿﻮاﯾﻪك ﺑﺖ ﺑﻮ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻧﻮهر ،ﺑﻪم ﺷﻪﻣﺸﻪﻣﻪ ﻛﻮﺮهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺰهری ﺷﻪوهزهﻧﮓ ﺋﻪوﺷـــﯿﺎن ﺗﻪﺣﻪﻣﻮول ﻧﻪﻛﺮدو ﺑﻪو ﺷـــﻮه دڕﻧﺪاﻧﻪﯾﻪ ﭼﺮای رووﻧﺎﻛﯽ ﺑﻪﺧﻪﺷﯽ ژووره ﺗﺎرﯾﻪﻛﻪﻛﻪی دﯽ داﯾﻚو ﺑﺎوﻛﯽ ﺑﻪﺳـــﺎﭼﻮوی ﺋﻪﻧﻮهرﯾﺸﯿﺎن ﻛﻮژاﻧﺪهوهو ﺋﻪﺷﺮهﻓﯽ ﺗﻜﻮﺷﻪرو ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺋﻮﻣﺪی ﺋﻪو ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﯾﺎن ﻟﺴﻪﻧﺪن. ﺋﻪﮔﻪر ﻛﺎرﺑﻪدهﺳـــﺘﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯽ ﭘﺎن واﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪﺷﺮهف ﺑﻪو ﺷﻮه دڕﻧﺪاﻧﻪﯾـــﻪ دهﻛـــﻮژنو ﺑﻨﻪﻣﺎـــﻪ ﻛﯚﻨﻪدهرهﻛﻪی ﺑﻜـــﻪس دهﻣﻨﯿﺘﻪوهو ﭼﯚك دادهدهن ،ﺋﻪوه ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﭘو ﭘﻮوچ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺋﻪﺳـــﭙﻪردهﻛﺮدﻧﻪﻛﻪی ﺋﻪﺷـــﺮهف ﺋﻪم ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪ ﭼﻪوﺗﻪی رهﺗﻜﺮدهوهو ﺧﻪﻜﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮازی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒـــﻪت ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی زﯾﻨﺪاﻧﯿﻪﻛﺎنو ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ روﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ھﻪردهم ﻟﻪواﻧﻪﯾﻪ ﺑﻪ دهردی ﺋﻪﻧﻮهر ﺑﭽﻦ ،ﺳـــﯿﺎن ﻧﻪﻛﺮدو ﺳـــﻪﻟﻤﺎﻧﺪﯾﺎن ﻛﻪ ﺋﻪم ﺷﻮه دڕﻧﺪاﻧﻪﯾﻪش ﻧﺎﯾﺎﻧﺘﺮﺳﻨﯽو ھﻪﺗﺎ دوژﻣﻦ دڕو ﺑ رهﺣﻤﺘﺮ ﺑﺖ ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﺧﯚڕاﮔﺮو ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوﺗﺮ دهﺑﻦ. ھﺎﺗﻨﯽ ﺧﻪﻚ ﺑﯚ ﺑﻪﺷﺪاری ﻟﻪ رﻮڕهﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺎردﻧﯽ ﺋﻪﺷﺮهف ﺣﻮﺳﻦ ﭘﻪﻧﺎھﯽ ﻟﻪ ﺷـــﺎره ﻛﺎﻧﯽ ﺳـــﻪﻗﺰ ،ﻣﻪرﯾـــﻮان ،دﯾﻮاﻧﺪهره ،ﻗـــﻮروهو ﻛﺎﻣﯿﺎرانو، ﺑﺮدﻧﻪوهی ﺗﻪرﻣﻪﻛﻪی ﻟﻪ ﺳـــﻨﻪوه ﺑﯚ ﺋﺎوای ﻗﻮرﯾﭽﯿﺎ ،ﺣﻪﻣﺎﺳـــﻪﯾﻪﻛﯽ ﺗﺮی ﻟﻪ ھﺎوﭘﺸﺘﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻛﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑﻪ داﮔﯿﺮﻛﻪراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاو ھﺎوﺧﻪﻣﯽ ﺧﯚﯾـــﺎن ﻟﻪ ﮔﻪڵ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﻛﻪی دهرﺑی .ﺟﮕﻪ ﻟﻪوه ،ﺋﻪو ﺑﻪﺷـــﺪارﯾﯿﻪ ﺑﻪﺷـــﻜﯚﯾﻪ ﺋﻪوهی ﺑﻪ داﮔﯿﺮﻛﻪران ﻧﯿﺸـــﺎﻧﺪا ﻛﻪ ھﻪر رهﺷـــﻪﺑﺎﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎﺣـــﻪز رهﻧﮕﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺖ ﮔﻮـــﯽ ﺑﻦ ﻛﺮدوی ﺋﺎزادی ﻟﻪ ﻟﻪﯾﻼخ ﺑﮋاﻛﻨـــﺖ ،ﺑﻪم ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺑﻦ ﺑی ﺑﻜﺎت. ﺋﻪﺷـــﺮهف ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﺗﻜﯚﺷـــﻪراﻧﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ﺗﻮوی ﺋﺎزادی ﻟﻪ ﻟﻪﯾﻼخ دهﭼﺎﻧﺪو ﺧﻪرﻣﺎﻧﯽ ﺗﮕﻪﺸـــﺘﻨﯽ داﻧﯿﺸـــﺘﻮاﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﺎوﭼﻪﯾﻪی دهوﻪﻣﻪﻧﺪ دهﻛﺮد .ﺑﯿﺮی ﺋﻪﺷـــﺮهفو ﺋﻪواﻧﻪی ﻛﻪ وهك ﺋﻪﺷﺮهف ﺑﯿﺮدهﻛﻪﻧﻪوه ﺑﻪ رهﺷﻪﻛﻮژیو ﺗﯚﻗﺎﻧﺪنو رﻓﺎﻧﺪن ﻛﻮﺗﺎﯾﯽ ﭘﻨﺎﯾﻪت ،ﺋﻪو ﺑﯿﺮه رزﮔﺎرﯾﺒﻪﺧﺸـــﻪ ﺑﻪ ﺑﻪرﯾﻨﺎﯾﯽ ھﻪﻣﻮو دهﺷﺘﯽ ﻟﻪﯾﻼخ رﯾﺸﻪی ﺗﻪﻧﯿﻮهو ﺗﻜﻪوی ﻛﮕﻪو ﺑﯿﺮو ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺧﻪﻜﯽ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ ﺑﻮوهو ھﻪﺗﺎ داﮔﯿﺮ ﻛﺎری ﻣﺎﺑﺖ ﺋﻪوﯾﺶ ھﻪر ﺑﻪھﺰﺗﺮ دهﺑﺖو ،ھﻪﺗﺎ ﺗﺎرﯾﻜﻪﺷﻪو ھﻪﺑﺖ ﺋﻪوﯾﺶ ھﻪر رووﻧﺎكو ﮔﻪﺷﺘﺮ دهﺑﺖ.
ﺟﻪواھﺮی ﻣﻪدﯾﻨﻪ ﻛﺸﻪ دهﻧﺘﻪوه
ﯾﺎرﻣﻪﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ١٦ﻣﻠﯿﺎرد دۆﻻری ﺑﯚ ﺑﻪرهوڕوﺑﻮوﻧﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪژارﯾﯽ ﺑﺎن ﻛـــﯽ ﻣﯚن ،ﺳـــﻜﺮﺗﺮی ﮔﺸـــﺘﯽ رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻪﺗـــﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮهﻛﺎن راﯾﮕﻪﯾﺎﻧـــﺪ ﺳـــﻪرهڕای ﻗﻪﯾﺮاﻧﯽ داراﯾﯽ ﺋﺴـــﺘﺎی ﺟﯿﮫـــﺎن ،راﺑﻪراﻧـــﯽ وﺗﺎن، ﻛﯚﻣﻪﮕﺎی ﻣﻪدهﻧﯽو ﺑﻪﺷـــﯽ ﺧﺴﻮﺳﯽ ﺑﻪﻨﯿـــﺎن داوه ﺑـــﯚ ﺑﻪرهوڕوﺑﻮوﻧﻪوه ﻟﻪﮔـــﻪڵ ھﻪژارﯾـــﯽ ١٦ ،ﻣﻠﯿـــﺎرد دۆﻻر ﭘﺸﻜﻪش ﺑﻜﻪن. ﻟﻪ ﭘﺎش ﻛﯚﺑﻮوﻧـــﻪوهی ”ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪﺷـــﻪی ھﻪزاره“ ﻛﻪ ﭼﻪﻧـــﺪ رۆژﻟﻪوه ﭘﺶ ﻟﻪ ﭘﻪراوﺰی ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﮔﺸﺘﯽ
رﻜﺨـــﺮاوی ﻧﻪﺗـــﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗـــﻮهﻛﺎن ﺑﻪڕﻮهﭼـــﻮو ،زۆرـــﻚ ﻟـــﻪ وﺗـــﺎن ﺑﻪﻨﯿﺎن داوه ﺋـــﻪو ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﯽ ﻣﺎدﯾﯿﻪ ﺟﺒﻪﺟﺒﻜﻪن. ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ھﻪژاریو ﺑﺮﺳﯿﯿﻪﺗﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟـــﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﮔﻪﺷـــﻪ ھﻪزارهﯾﻪ ﻛﻪ واﺑﯾﺎره ﺗﺎ ﺳـــﺎﯽ ٢٠١٥ ﺑﻨﻪﺑ ﺑﻜﺮﺖ .ھﻪر ﺑﻪ ﭘﯽ ﺋﻪو ھﻪواﻪ وﺗﺎﻧﯽ ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪهر ﺑﻪﻨﯿﺎن داوه ﺗﺎ ﺑﯚ ﺑﻪرهوڕووﺑﻮﻧﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﻧﻪﺧﯚش ﻣﺎﻻرﯾﺎ ﺳ ﻣﻠﯿﺎرد دۆﻻر ﺗﻪرﺧﺎن ﺑﻜﻪن.
ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﮐﺪا ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮔﺎﻧﮕﺴﺘﺮﯾﯽ ”زڕ ﺑﺎب“ وهک ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﻪردهم ﻧﺎﺳﺮا ﻓﯿﻠﻤـــﯽ ﻣﺎﻓﯿﺎﯾـــﯽ ”زڕﺑـــﺎب“ )ﭘـــﺪر ﺧﻮاﻧـــﺪه( ،ﻟﻪ راﭘﺮﺳـــﯿﯿﻪﻛﺪا ﻟﻪ ﻧﻮان ھﻪزاران ھﯚﮔﺮی ﺳـــﯿﻨﻪﻣﺎو ﻓﯿﻠﻤﺴـــﺎزو رﺧﻨﻪﮔﺮ ،وهك ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺗﻪواوی دهوران ﻧﺎﺳﺮا. ”زڕﺑـــﺎب“ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﻓﺮاﻧﺴـــﯿﺲ ﻓﯚرد ﻛﺎﭘﻮﻻﯾـــﻪو ﻟﻪﺳـــﺎﯽ ١٩٢٧دا ﺑﻪرھﻪم ھﺎﺗﻮو .ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻤﻪ ﻛﻪ ﺋﻪﻛﺘﻪراﻧﻚ وهك ﻣﺎرﻟـــﯚن ﺑﺮاﻧﺪۆو ﺋﺎڵ ﭘﺎﭼﯿﻨﯚ ﻧﻪﻗﺸـــﯽ ﺗﺪا دهﮔن ،ﻟﻪ راﭘﺮﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﮔﯚﭬﺎری ﺳـــﯿﻨﻪﻣﺎﯾﯽ ”ﺋﻤﭙﺎﯾﻪر“ ﭼﺎﭘﯽ ﻟﻪﻧﺪهن وهك ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﻪردهم ﻧﺎﺳﺮا .ﺑﻪ دوای ﺋﻪوهﺷﺪا ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﺎﻧﯽ ”ھﺮﺷﺒﻪراﻧﯽ ﺳـــﻨﺪوﻗﯽ وﻧﺒـــﻮو“ ﺑﻪرھﻪﻣﯽ ﺳـــﺘﯿﭭﻦ ﺳـــﭙﯿﻠﺒﺮگو ”ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﺋﻤﭙﺮاﺗﻮری“
ﺟﯚرج ﻟﻮﻛﺎس ﺑﻪ ﭘﻠﻪی دوو و ﺳﯽ ﺋﻪو راﭘﺮﺳﯿﯿﻪ دﻦ. ﺧﺎﯽ ﺳﻪرﻧﺞ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ”ﻣﺎرﯾﯚ ﭘﯚزۆ“ ﻧﻮﺳﻪری رۆﻣﺎﻧﯽ ”زڕﺑﺎب“ ﺋﻪو ﻛﺘﺒﻪی ﺗﻪﻧﯿـــﺎ ﺑﯚ ﺋﻪوه ﻧﻮﺳـــﯽ ﺗﺎ ﭘﻮﯾﺴـــﺘﯽ ﻣﺎدی ﺧﯚی ﻓﻪراھﻪم ﺑﻜﺎت .ﻛﺎﭘﻮﻻﯾﺶ ﻛﺎﺗﻚ ﻗﺒﻮﯽ ﻛﺮد ﺋﻪو ﻓﯿﻠﻤﻪ دروﺳـــﺖ ﺑﻜﺎت ،ﻛﻪ ﺷـــﯿﺮﻛﻪﺗﻪ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎزﯾﯿﻪﻛﻪی ﭘﻮﯾﺴـــﺘﯽ داراﯾﯽ ھﻪﺑﻮو .ﭘﺸﺘﺮ ﻟﻪوه دهرھﻨﻪراﻧﻜﯽ ﮔﻪوره وهك ﺋﯿﻠﯿﺎ ﻛﺎزانو ﺋﺎرﺗﻮر ﭘﻦ ،ﭘﺸـــﻨﯿﺎری دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ ”زڕﺑﺎب“ﯾﺎن رهﺗﻜﺮدﺑﻮوهوه. ﻟﻪو راﭘﺮﺳـــﯿﯿﻪدا ١٠ھـــﻪزار ھﯚﮔﺮی ﺳﯿﻨﻪﻣﺎ ١٥٠ ،دهرھﻨﻪری ھﯚﻟﯿﻮدو ٥٠ رهﺧﻨﻪﮔﺮی ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو.
ﺑﻪﻣﺪواﯾﯿﺎﻧـــﻪو ﭘـــﺎش ﭼـــﺎپو ﺑوﻛﺮدﻧـــﻪوهی رۆﻣﺎﻧـــﻚ ﺑﻪ ﻧﺎوی ”ﺟﻪواھـــﺮی ﻣﻪدﯾﻨﻪ“ ﻟـــﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ، ﻧﺎوهﻧﺪه ﺋﯿﺴـــﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن ﺳـــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪم ﻛﺘﺒـــﻪ ﻧﺎڕهزاﯾﯿـــﺎن دهرﺑﯾﻮهو ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾـــﻦ ﺷـــﻮﻨﺶ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻟﻜﻪوﺗﻮوهﺗﻪوه. ﺟﻪواھـــﺮی ﻣﻪدﯾﻨـــﻪ ﻛﻪ ﺑـــﻪ وﺗﻪی ﻧﻮﺳﻪرهﻛﻪ ،ﺷﺮی ﺟﯚﻧﺰ” ،رۆﻣﺎﻧﻜﯽ ﻋﺎﺷـــﻘﺎﻧﻪو ﻣﮋووﯾﯿـــﻪ“ ﻟـــﻪ ﺳـــﻪر ﭘﻮهﻧـــﺪی ﭘﻐﻪﻣﺒـــﻪری ﺋﯿﺴـــﻼمو ھﺎوﺳﻪر ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴـــﺘﻪﻛﻪی ،ﻋﺎﺋﯿﺸﻪ ﻧﻮﺳـــﺮاوه .ﺋﻪم ﻛﺘﺒـــﻪ ﺑﯾﺎر ﺑﻮو ﻟﻪ ﭘﺸـــﺪا ﻟـــﻪ ﻻﯾـــﻪن دهزﮔﺎی ﭼﺎپو ﺑوﻛﺮدﻧـــﻪوهی رﻨﺪۆم ھﺎوس ،ﭼﺎپ ﺑﻜﺮﺖ ،ﺑﻪم ﺋﻪم دهزﮔﺎﯾﻪ ﻟﻪ ﺗﺮﺳﯽ ﺗﻮڕهﯾﯽ ﻣﻮﺳـــﻤﺎﻧﺎن ﺧﯚی ﻟﻪو ﻛﺎره ﭘﺎراﺳـــﺖو ﻛﺘﺒﻪﻛﻪ ﻟﻪ ﻻﯾﻪن دهزﮔﺎی ﭼﺎﭘﯽ ﮔﯿﺒﺴﯚن ﺳـــﻜﯚﺋﺮ ﻟﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﭼﺎﭘﻜﺮا. ﭼﻪﻧـــﺪ رۆژ ﻟﻪوه ﭘﺶ ﺳـــ ﻛﻪس ﻟـــﻪ ﻻﯾـــﻪن ﭘﯚﻟﯿﺴـــﯽ ﻟﻪﻧﺪهﻧـــﻪوه دهﺳـــﺘﮕﯿﺮدهﻛﺮﻦ ﻛﻪ ﺑﯚ ﻧﺎڕهزاﯾﯽ ﺑﻪ ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی ﺋـــﻪو ﻛﺘﺒﻪ ،ﻟﻪﺑﻪردم ﻣﺎـــﯽ ﺑﻪڕﻮهﺑـــﻪری دهزﮔﺎی ﭼﺎﭘﯽ ﮔﯿﺒﺴـــﯚن ﺳـــﻜﯚﺋﺮ ﺗﻪﻗﯿﻨﻪوهﯾـــﺎن ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﺪاﺑﻮو. ﻟـــﻪ ﻛﺘﺒﻪﻛـــﻪدا ﺑﺎس ﻟـــﻪوه ﻛﺮاوه ﻛـــﻪ ﻋﺎﺋﯿﺸـــﻪ ﻛـــﻪ ﻟـــﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٩ ﺳـــﺎﯿﺪا ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘﻐﻪﻣﺒﻪری ﺋﯿﺴﻼم
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﮕﺮﺗﻦ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﻪی زهﺣﻤﻪﺗﮑﺸﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن
ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧﺪﯾﯽ
komite.nawendi@komala.eu
دهﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ
debirxane@komala.eu
ﻧﺎوهﻧﺪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪ
rageiandn@komala.eu
ژ .ﻧﺎوهﻧﺪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪ
٠٧٧٠٨٦٦٣٣٤٠ - ٠٧٤٨٠١١٣٩٤٨
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﻪ ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ
peiwendiekan@komala.eu
ژ .ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪﻪ
٠٧٧٠١٥٥٩٤٥٧-٠٧٧٠١٣٦٣٢٩٥-٠٥٣٣١٩٣٧٢٩
ﮔﺮﺒﻪﺳـــﺘﯽ ھﺎوﺳﻪرﺘﯽ دهﺑﻪﺳﺘﺖ، ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴـــﺘﺘﺮﯾﻦ ھﺎوﺳﻪر ﭘﻐﻪﻣﺒﻪر ﺑﻮوهو ﻟﻪ ﻛﺘﺒﻪﻛﻪدا ﺑﺎس ﻟﻪ ﭘﻮهﻧﺪی ﻋﺎﺷـــﻘﺎﻧﻪی ﻋﺎﺋﯿﺸـــﻪو ﭘﻐﻤﺒـــﻪری ﺋﯿﺴـــﻼم دهﻛﺎت .ﺋﻪﻣـــﻪش ﻧﺎڕهزاﯾﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻣﻮﺳﻤﺎﻧﺎﻧﯽ ﻟﻜﻪوﺗﻮوهﺗﻪوه. دﻧﯿﺰ ﺳـــﭙﯿﻠﺒﺮگ ،ﻧﻮﺳﻪرو ﺷﺎرهزای ﺋﯿﺴﻼم ﻟﻪزاﻧﻜﯚی ﺗﮕﺰاس ،ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪوه ﭘﺶ ﺋﻪم ﻛﺘﺒﻪی ﺑﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺷﻪڕو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﻛﻪ ﻟـــﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣـــﺪا ﺑـــﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دهﻛﺸﺮﺖ ،وهﺳﻔﻜﺮدﺑﻮو. ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪردا ﺧﺎﺗﻮو ﺷـــﺮی ﺟﯚﻧﺰ، ﻟﻪ ﻟﺪواﻧﮏ ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﯽ ﺋﺎﻤﺎﻧﯽ دهـــﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻣﻮﺳـــﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﻛﺘﺒﻪﻛـــﻪی ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑـــ ﻣﺎﻧﺎﯾﻪو ھﻪرﻛﻪس ﺑﯿﺨﻮﻨﺘـــﻪوه دهزاﻧﺖ ﻛﻪ ﺑﻪڕﺰهوه ﺑﺎس ﭘﻐﻪﻣﺒﻪری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھﺎوﺳﻪره ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻪﻛﻪی ﻛﺮاوه.