ئه‌م ژماره‌یه تایبه‌ته به به‌ڕیوه‌چوونی کۆنگره‌ی 13ی کۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تکێشانی کوردستان
سەروتار
كۆنگره‌یه‌ك نایاب له‌هه‌ڵوێست‌و شرۆڤه‌دا جه‌لیل ئازادیخواز كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشان له‌ڕۆژی 26ی مانگدا دوای ئاماده‌كارییه‌كی گونجاوو شیاو له كه‌ش‌و هه‌وایه‌كی كراوهو ههره سیاسیدا ده‌ستی به كاره‌كانی كرد .كۆی ئه‌م كۆنگره‌یه له نموونه‌ی خۆیدا شیاوی رامان‌و سه‌رنجه‌و ده‌كرێت وه‌ك رووداوێكی سیاسی دانسقه سه‌یری بكه‌ین ،به‌اڵم سه‌ره‌ڕای ئه‌مه‌ش هه‌ندێ خاڵ‌و ئاراسته‌ی گشتی‌و خوێندنه‌وه‌ی فیكری له‌م رووداوه گرنگه‌دا هاتنه به‌رباس كه ده‌خوازێ ئاماژه‌یه‌كیان بده‌ینێ‌و رامانێكی كورتمان له‌سه‌ریان هه‌بێت .كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی مه‌شقێكی به‌رچاو ده‌سته‌به‌ركردنی دیموكراسی ناوخۆی حیزبی‌و پابه‌ندبوون به ئازادی له مانا گشتیه‌كه‌ی خۆیدا نوێكارییه‌كی گرنگ بوو بۆ به پره‌نسیپكردنی ئازادی حیزبی‌و ئاوڕی جیددی دانه‌وه له ئازادی راده‌ربڕینی تاك‌و لێكگرێدانی هوشیارانه‌ی خواست‌و ئازادی تاك‌و كاری حیزبی. كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشان به دروشمی «یه‌كگرتوویی ریزه‌كانی كۆمهڵهو چه‌پی كوردستانی بۆ وه‌دیهێنانی دادوه‌ریی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و مافی چاره‌ی خۆنووسین» توانی هه‌نگاوێكی ههره مه‌زن له 3ئاستی زۆر گرنگدا هه‌ڵگرێ .به كورتی ئاماژه‌یه‌كی خێرا ده‌ده‌ینه ئه‌م 3خاڵه گرنگه: یه‌ك :كۆنگره زۆر به‌ڕاشكاویی‌و خوێندنه‌وه‌یه‌كی واقعبینانه‌ی سه‌رده‌م‌و دۆخی ئێستای كوردستان پاتی كردهوه یه‌كێتی ریزه‌كانی كۆمه‌ڵه ده‌توانێ میكانیزمێكی به‌هێز‌و گوڕ‌و تاو بێ كه تینێكی تازه‌و خوێنێكی نوێ‌و جووڵه‌یه‌كی مه‌زن به بزووتنه‌وه‌ی كوردستان‌و به گیانی دیمۆكراسی كورد ببه‌خشێت. له‌م ره‌وته‌دا كۆمه‌ڵه‌ی ئاماده‌یه بۆ ههموو جۆره هه‌وڵ‌و كۆشش‌و له‌خۆبوردنێ كه بتوانن ده‌سته‌به‌ری وه‌دیهاتنی ئه‌م بابه‌ته بكه‌ن یان لێك نزیكبوونه‌وه‌ی گونجاوو له ئاستی كۆمه‌ڵه‌كاندا بڕه‌خسێنن .له‌مه‌ش گرنگتر كۆمه‌ڵه به ره‌چاوكردنی ئه‌م راستیه كه كۆمه‌ڵگای كورده‌واری كۆمه‌ڵگایه‌كی ئاڵۆز‌و فره‌ڕه‌هه‌نده‌و نوێنه‌رایه‌تی بزووتنه‌وه‌ی سوسیالیزمی دیمۆكراتیك به گرد‌و كۆی ههموو چه‌په‌كانی ئه‌م كۆمه‌ڵگایه ده‌كرێت ،كۆمه‌ڵه‌ش تاقانه هێزی چه‌پی كوردستان نیه ههموو هه‌وڵی خۆی ده‌خاته‌گه‌ڕ بۆ یه‌كڕیزی‌و هاوكاری‌و له‌دۆخی گونجاوا یه‌كێتی هێزه چه‌په‌كانی كوردستان هه‌ر لێره‌وه‌ش بانگه‌شه‌ی ئاشكرای خۆی بۆ هاوكاری‌و هاوهه‌ڵوێستی راده‌گه‌یه‌نێت‌و بۆ به ئه‌نجام گه‌یاندی ئه‌م ویسته زۆر به جیددی هه‌وڵ ده‌دات. دوو :كۆنگره زۆر به وردی‌و هۆشیاری‌و به ئاوڕدانه‌وه‌ی بنه‌ڕه‌تی له خواست‌و داوای جه‌ماوه‌ری كورد‌و رامان له بزووتنه‌وه‌ی رۆشنگه‌رانه‌ی كوردستان‌و ههموو بزاوته‌كانی دیكه‌و قۆناغی ئێستای بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی كوردستان و ،كۆی دۆخی ناوچه‌كه‌‌و جیهان زۆر به روونی مافی چاره‌ی خۆنووسینی كرده مه‌كۆی بڕیار‌و سه‌رنجی خۆی‌و سه‌لماندییه‌وه كه ئه‌م مافه مافی دانه‌بڕاوی گه‌له‌و خۆلێدزینه‌وه‌و ته‌ئویل كردن هه‌ڵناگرێت .هه‌ر شێوه‌یه‌ك له چاره‌سه‌ر بۆ كێشه‌ی كورد كه دیاری ده‌كرێت نابێ ببێته ئاڵترناتیڤی مافی چاره‌ی خۆنووسین ،كۆمه‌ڵه به وردی پێداگری كرد كه ناچێته هیچ بازنه‌و رێكه‌وتن‌و بریارێكه‌وه كه مافه ره‌واكانی كورد‌و گه‌لی كورد به ره‌سمی نه‌ناسێت. سێ :یه‌كێتی‌و هاوڕیزی ههموو حیزب‌و ره‌وت‌و بزاوت‌و كه‌سایه‌تییه‌كانی ناو كوردستان یه‌كێكی تر له‌و باوه‌ڕه سه‌ره‌كیانه بوو كه كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه به وردی خستیه به‌رباس‌و وه‌ك پێویستی ئێستای ئه‌م بزووتنه‌وه‌یه خوازیاری به ئه‌نجام گه‌یشتنی بوو. وه ئاماده‌یی خۆی بۆ پێكهێنانی ئه‌م كۆده‌نگی‌و هاوڕیزییه ده‌ربڕی .كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه سه‌ره‌ڕای ئه‌و خااڵنه توانی زۆر به وردی شرۆڤه‌ی ئێستای ناوچه بكات‌و ئاراسته‌ی داهاتووی رووداوه‌كان ببینێت.
dwaroj@komala.net
دوو هه‌فته‌نامه‌یه‌كی سیاسی گشتییه كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تکێشانی کوردستان ده‌ریده‌كات ژماره ( )63ساڵی پێنجەم 6 - 201٢/11/26ی سه‌رماوه‌ز 1391 نرخ 500 :دینار
کۆتایی هاتنی سه‌رکه‌وتوانه‌ی کۆنگره‌ی 13ی کۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تکیشانی کوردستان
هه‌یئه‌تی به‌ڕێوه‌به‌ری کۆنگره‌ی 13ی کۆمه‌ڵه سیانزه‌مین كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان «به دروشمی یه‌كگرتوویی ڕیزه‌كانی كۆمهڵهو چه‌پی كوردستانی بۆ دادوه‌ریی كۆمه‌اڵیه‌تی و مافی چاره‌ی خۆنووسین» به به‌شداری نوێنه‌رانی ته‌شكیالته‌كانی كۆمهڵهو چاوێران‌و ژماره‌یه‌ك میوان له‌ڕۆژانی 5 تا 11ره‌زبه‌ڕی ساڵی 1391به‌رابه‌ر به 26ی ئۆكتۆبر تا 1ی نۆڤامبری 2012له‌ناوه‌ندی رێبه‌رایه‌تی كۆمه‌ڵه به‌ڕێوه‌چوو. رێوڕه‌سمی ده‌ستپێكردنی فه‌رمیی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه كاتژمێر 3ی پاشنیوه‌رۆی هه‌ینی 5ی ره‌زبه‌ر به سرودی ئه‌نترناسیۆناڵ، سرودی هاوپشتی چینی كرێكار‌و ده‌قیقه‌یه‌ك بێده‌نگی بۆ یادی ههموو گیانبه‌ختكردوانی كۆمهڵهو رێگای سوسیالیزم‌و بزوتنه‌وه‌ی خه‌باتكارانه‌ی خه‌ڵكی كورد ده‌ستی پێكرد .دواتر لیژنی كاتیی به‌ڕێوه‌به‌ری كۆنگره به‌رنامه‌ی كاری كۆنگره‌ی راگه‌یاند‌و له‌الیه‌ن نوێنه‌رانه‌وه په‌سه‌ندكرا‌و لیژنه‌ی به‌ڕێوه‌به‌ری كۆنگره له‌الیه‌ن
كۆنگره‌وه هه‌ڵبژێردران ،ك ه بریتی بوون له‌هاوڕێیان ره‌زا كه‌عبی ،فه‌ریبا محه‌مه‌دی‌و رێبوار ره‌شید. سه‌رله‌به‌یانی رۆژی شه‌ممه راپۆرتی سیاسی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان له‌الیه‌ن هاوڕێی عومه‌ری ئیلخانیزاده ،سكرتێری گشتی كۆمه‌ڵه پێشكه‌ش به كۆنگره‌كرا كه دواتر له به‌سه‌رنج‌و تێبینی ئه‌ندامانی كۆنگره باسه‌كه كه‌وته به‌ر باس‌و لێكۆڵینهوهو به‌شیكردنه‌وه‌ی بابه‌ته‌كانی :بارودۆخی ئازادی ژنان، گۆڕانكارییه‌كانی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و ئه‌رك‌و هه‌ڵویستی كۆمه‌ڵه سه‌باره‌ت به پرسه هه‌نوكه‌ییه‌كان هه‌وڵ بۆ ده‌وڵه‌مه‌ندكردنی زیاتری راپۆرته‌كه درا .له‌كۆتاییدا راپۆرتی سیاسی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه نیوه‌رۆی رۆژی یه‌كشه‌ممه خرایه ده‌نگدان‌و له‌الیه‌ن نوێنه‌رانه‌وه په‌سه‌ند كرا. پاش نیوه‌رۆی هه‌مان رۆژ راپۆرتی ته‌شكیالتیی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه له‌الیه‌ن هاوڕێ عومه‌ری ئیلخانیزاده پێشكه‌ش كرا ،كه ئه‌م بابه‌ته‌ی
كۆنگره باس‌و خواسێكی زۆری به‌دواو‌ه بوو و زۆربه‌ی نوێنه‌رانی كۆنگره راو سه‌رنجی خۆیان سه‌باره‌ت به كاركردی ده‌وره‌ی پێشوو‌و ئه‌و گرفت‌و له‌مپه‌رانه‌ی له‌ماوه‌ی دوو كۆنگره‌ی 12و 13هاتنه‌سه‌ر رێگای كۆمه‌ڵه، قسه‌و تێبینییه‌كانیان راشكاوانه باس كرد .باسه‌كه پاش كۆتایی كاتی ئه‌و رۆژه بۆ رۆژی دواتر دواخرا‌و سه‌ره‌نجام به‌دوای تێبینی‌و قسه‌كانی نوێنه‌ران‌و ژماره‌یه‌ك له ئه‌ندامانی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی په‌سه‌ندكراوی كۆنگره‌ی ،12 نیوه‌رۆی رۆژی یه‌كشه‌ممه راپۆرتی ته‌شكیالتی كۆمه‌ڵه خرایه ده‌نگدان‌و به زۆرینه ده‌نگ په‌سه‌ند كرا. پاش نیوه‌رۆی رۆژی یه‌كشه‌ممه 7ی ره‌زبه‌ر به‌رنامه‌ی سیاسی كۆمه‌ڵه له‌الیه‌ن هاوڕێ جه‌لیلی ئازادیخواز، پێشكه‌ش به كۆنگره كرا ،دواتر نوێنه‌رانی كۆنگره راو تێبینییه‌كانی خۆیان باسكرد‌و پاش چه‌ندین گۆڕانكاریی له‌ده‌قی به‌رنامه‌كه، به‌رنامه‌ی سیاسی كۆمه‌ڵه خرایه ده‌نگدان‌و له‌الیه‌ن نوێنه‌رانی كۆنگره‌وه
په‌سه‌ند كرا. دووشهمم ه رۆژی سه‌رله‌به‌یانی په‌یڕه‌وی ناوخۆی پێشنیاركراو له‌الیه‌ن هاوڕێ ره‌زا كه‌عبی پێشكه‌ش كرا كه گرنگترین به‌شی په‌یڕه‌وی ناوخۆ سه‌باره‌ت به كاری ته‌شكیالتی رێبه‌ری كۆمه‌ڵه له‌الیه‌ن ئه‌ندامان‌و نوێنه‌رانی كۆنگره قسه‌وباسی له‌سه‌ر كرا .باسه‌كه له‌كۆتایی هه‌مان رۆژدا خرایه ده‌نگدان‌و به زۆربه‌ی ده‌نگی ئه‌ندامان په‌سه‌ند كرا. كاری كۆنگره له رۆژانی كۆتایی بۆ هه‌ڵبژاردنی ئه‌ندامانی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی كۆمهڵهو ئه‌ندامانی جێگر ته‌رخان كراو سه‌ره‌نجام پاش چه‌ندین باس‌و بۆچوون‌و پێشنیار 19كه‌س وه‌ك ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوندی كۆمهڵهو 6 كه‌س وه‌ك جێگر هه‌ڵبژێردران. كۆمه‌ڵه‌ی 13ی كۆنگره‌ی كوردستان زه‌حمه‌تكێشانی سه‌رله‌به‌یانی رۆژی 5شه‌ممه 11ی ره‌زبه‌ر به‌سرودی بانگه‌واز ،سرودی ره‌سمی كۆمهڵهو له‌كه‌شێكی یه‌كگرتوو و هاوڕێیانه كۆتایی به كاره‌كانی هێنا.
به‌یاننامه‌ی كۆتایی سێزده‌هه‌مین كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه راپۆرتی سیاسی كومیته‌ی ناوه‌ندیی
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
ڕه‌وتی سۆسیالیستی كۆمه‌ڵه به‌ڕێزان! به‌شدار بوانی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان! هاوڕێیان! پێشه‌كی سپاس و پێزانین بۆ ئاماده‌كارانی كۆنگره‌كه و بۆ بانگ هێشتمان. هه‌موان ده‌زانین و مێژوویێكی حاشاهه‌ڵنه‌گریش بۆمان پشت راست ده‌كاته‌وه ،ئه‌وه‌ی كۆمه‌لچه‌ی كرد به كۆمه‌لچه ئهوه بوو كه خۆی به به‌نامه و سیاسه‌ت و به ژیانی ڕۆژانه‌وه تێكه‌اڵوی كرێكاران و ره‌نجده‌ران و ههموو بنده‌ستان و سته‌م لێكراوانی كۆمه‌ڵگا كردو به‌م جۆره بوو كه جێگه‌ی شیاوی خۆی له ریزی پێشه‌وه‌ی خه‌بات و گیانبازی بۆ ئازادی و مرۆڤایه‌تی و دادپه‌روه‌ری سوسیالیستی په‌یدا كرد. ئه‌وكاته‌ی كه خه‌باتكارانی كۆمه‌ڵه ئه‌و مانجه پیرۆزانه‌یان له سه‌ر
3
ئااڵی خۆ نه‌قش كرد ،نه‌ك له ڕۆژێكی ڕۆشندا و كاتێكی له‌بار به‌ڵكوو ئێمه ئه‌زانین رێگای گه‌یشتن به ئازادی رێگایه‌كی پڕ له هه‌ڵسوكه‌وته‌و له شه‌وه‌كانی تاریك و سارد و سڕی گۆڕستانی ئاریامێهری دا ده‌ستی به‌ش به حاڵی خۆمان وه‌ك ره‌وتی سوسیالیستی كۆمه‌ڵه هه‌وڵه‌كانمان پێكرد و به په‌یدا بوونی ڕژیمی جمهوری ئیسالمی درێژه‌ی پێدرا .له رێگای به‌سه‌رئه‌نجام گه‌یاندنی ئاره‌زوه‌كانی هاوڕێیانمان كه بۆی دوای ئه‌و ئه‌زموونه گرنگه و دوای ئه‌وه‌ی كه به هه‌زاران و ده‌یان تێكۆشان و له‌و ڕێگایه گیانیشیان به‌خت كرد ،هه‌ر به‌ر ده‌وامه‌و به هه‌زار له جه‌ماوه‌ری كرێكار و زه‌حمه‌تكێش ،ژنان و الوانی شۆڕشگێر پالپشتی خه‌باتی چه‌ندها ساڵه‌ی جه‌ماوه‌ریی به‌رده‌وام ئه‌بێت. هاتن به پیری بانگه‌وازی كۆمهڵهوه ،دروشمی ئازادی و رزگاری له هه‌ر لێره‌وه‌ش پێویسته ئهوه رابگه‌یه‌نین كه هاوڕێیانی ره‌وتمان سته‌م و چه‌وساندنه‌وه به جۆرێك له دڵی جه‌ماوه‌ردا جێگر بوو كه به‌وپه‌ڕی هه‌ستیاریه‌وه له‌م قۆناغه مێژووییه‌دا سه‌رنجی ده‌رئه‌نجامه‌كان تا ئه‌و كاته له مێژووی كوردستان دا وێنه‌ی نه‌بوو .كه چی له‌م و هه‌ڵس و كه‌وتی هێزه سیاسیه‌كانی كوردستان و به‌تایبه‌ت كۆمه‌ڵه‌كان سااڵنه‌ی دواییدا سیاسه‌ت و بۆچوون و شێوه‌كارگه‌لێك هاتنه كایه‌وه ئه‌ده‌ن بۆ دۆزینه‌وه‌ی هاوبه‌شیه‌كان بۆ خه‌بات و تێكۆشان به‌رانبه‌ر كه ئه‌گه‌رچی به نێو چه‌پ و كۆمهڵهوه خۆیان ده‌نواند به‌اڵم له ڕژیمی دیكتاتۆری دژ به ئینسانی جمهوری ئیسالمی و له چوارچێوه‌ی راستیدا ڕێك پێچه‌وانه‌ی ئامانجه‌كان و ئه‌زموونه پیرۆزه‌كانی كۆمه‌ڵه بزووتنه‌وه‌ی ڕزگاری خوازی و شۆڕشگێڕانه‌ی كوردستاندا. بوون .ئێستا له جیاتی لێكدانه‌وه‌ی چڕو پڕی ئه‌و باسه گرنگه هه‌ر كۆنگره‌كه‌تان سه‌ركه‌وتوو بێت ئه‌وه‌نده ده‌ڵێین كه بۆ ئێمه ئه‌م وه‌زعه نه‌خوازراو و ناله‌باره و جگه له ته‌دبیرێكی چه‌پ و سوسیالیستی_و دیاره ئه‌مڕۆیش_ ڕێگایه‌كی سه‌ركه‌وتن بۆ بزووتنه‌وه‌ی ئازادیخوازانه‌ی گه‌لی كورد سه‌ركه‌وتن بۆ خه‌باتی یه‌كگرتوانه‌ی كرێكاران و زه‌حمه‌تكێشان له تر بۆ ده‌رهاتن لێی شك نابه‌ین. هیوادارین كۆنگه‌ره‌كه‌تان له‌سه‌ر بنه‌ما فكری و ئامانجه‌كانی كۆمه‌ڵه ئێران و كوردستان بهرهو ئازادی و سوسیالیسم. پێدابگرێت ،بهرهو خه‌باتی یه‌كگرتوو بۆ رووخانی ڕژیمی فاشیستی ڕه‌وتی سۆسیالیستی كۆمه‌ڵه ئیسالمی و بۆ بنیات نانی كۆمه‌ڵگایه‌ك كه شیاوی ئینسانی ئازاد 2012/10/26 بێت.
حیزبی دێمۆكراتی كوردستانی ئێران
حیزبی دیموكراتی كوردستان
كومیته‌ی ناوه‌ندی
ده‌فته‌ری سیاسی
به‌ڕێزان /ئه‌ندامانی ڕێبه‌رایه‌تی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان به‌ڕێزان /ئه‌ندامانیبه‌شدار له كۆنگره ب ه بۆنه‌ی به‌ستنی سێزده‌هه‌مین كۆنگره‌كه‌تان پیرۆزباییتان لێ ده‌كه‌ین و هیوادارین ئه‌و كۆنگره‌ی ه له به‌ڕێوه‌بردنی سه‌رجه‌م ئه‌و به‌رنامه‌و ئه‌ركانه‌ی بۆی له به‌رچاو گیراو‌ه سه‌ركه‌وتوو بێ. به‌ڕێزان، له ههموو الیه‌ك ئاشكرایه كه ل ه ههموو ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست ئاڵوگۆڕی سیاسی قووڵ ل ه ئارادایه ،ئاڵوگۆڕێك له راستای ویست و داخوازی كۆمه‌اڵنی خه‌ڵك ده‌چێته پێشێ ،له‌و ناوچه‌یه‌دا سه‌رده‌می ڕێژیمه دیكتاتۆره‌كان بهرهو كۆتایی ده‌چێت و خه‌ریك ه الپه‌ڕه‌یه‌كی دوێ له چاره‌نووسی گه‌الن هه‌ڵده‌درێته‌وه ،ئێرانیش كه له‌و ناوچه‌یه‌دا هه‌لچكه‌توو‌ه له‌و ئاڵوگۆڕانه به‌دوور نابێ و نیشانه‌كانی سه‌ره‌تایی ئاڵوگۆڕ له‌و به‌شه‌دا ده‌ركه‌وتوه. ئێم ه نه‌ته‌وه‌ی كورد له ئێراندا كه بێجگ ه ل ه كۆماری ئیسالمی كه گرنگترین دوژمنی دابینبوونی مافه‌كانی گه‌لی كورد و باقی گه‌النی ئێرانه ،ته‌نانه‌ت به‌دوای ڕووخانی ئه‌و ڕێژیمه‌یشدا نه‌یاری زۆرمان له ناوخۆو ده‌ره‌وه‌ی ئێران هه‌ی ه كه پێویست ه له ئێستاوه ئاماده‌كاری ته‌واو بكه‌ین بۆ رووبه‌ڕووبوونه‌و‌ه له‌گه‌ڵ ئه‌و ئاڵوگۆڕانه‌و به‌هێزبوونمان وه‌كوو گه‌لی كورد بۆ ئه‌و رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌یه ،ئه‌ركێكی سه‌ره‌كییه له‌و پێوه‌ندییه‌دا. به‌هێز بوونی گه‌لی كوردیش به‌شێكی گرنگی به‌ستراوه‌ته‌وه ب ه یه‌كڕیزی ،ته‌بایی و هاوكاری نێوان هێزه سیاسییه‌كان ،بۆیه چاوه‌ڕوانیمان ئه‌وه‌ی ه له كۆنگره‌كه‌تاندا ئه‌م بابه‌ته بكه‌وێت ه به‌رباس به مه‌به‌ستی دۆزینه‌وه‌ی به‌رنامه‌ی كاری گونجاوو البردنی هه‌رچی زیاتری كۆسپه‌كانی سه‌ر ئه‌و ڕێگایه .حیزبه‌كانی ئۆپۆزیسیۆنی كوردی ئێرانی هه‌موویان له‌و پێوه‌ندییه‌دا به‌رپرسیان و ئه‌ركی سه‌رشانیان ه ك ه بۆ ئه‌و مه‌به‌ست ه هه‌نگاوی پێویست هه‌ڵبگرن. هیوادارین له ئاكامی كۆنگره‌ی سێزده‌هه‌می ئێوه به‌ڕێزان ،ئێمهو ههموو خه‌ڵكی كوردستان خه‌به‌ری دڵخۆشكه‌ر ببیستین. جارێكی دیكه كۆنگره‌كه‌تان پیرۆزو سه‌ركه‌وتوو بێ حیزبی دێمۆكراتی كوردستانی ئێران كومیته‌ی ناوه‌ندی 1391/7/17
په‌یامی حیزبی دیموكراتی كوردستان بۆ كۆنگره‌ی سێزده‌هه‌می كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان به‌ڕێزان ،ئه‌ندامانی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان! هاوڕێیانی خۆشه‌ویست! ب ه بۆنه‌ی گرتنی كۆنگره‌كه‌تانه‌وه ،پڕ به دڵ پیرۆزباییتان لێ ده‌كه‌ین و سه‌ركه‌وتنتان بۆ ب ه ئاوات ده‌خوازین. ئێوه ل ه كاتێكدا كۆنگره‌كه‌تان ده‌گرن ك ه كه‌ش و هه‌وای سیاسی ناوچ ه خه‌ریك ه ئاڵوگۆڕێكی قووڵ و به‌رینی به‌سه‌ر دادێ .ئه‌و رێژیمانه‌ی توانای خۆ ڕێكخستن له‌گه‌ڵ ئه‌و ئاڵوگۆڕانه‌یان نی ه یان ل ه نێو ده‌چن یان ناچارن خۆیانی له‌گه‌ڵ ڕێك بخه‌ن .رووداوه‌كانی ناوچ ه ب ه تایبه‌تی هه‌لومه‌رجی ئێستای سووری ه ب ه زیانی كۆماری ئیسالمی ده‌چین ه پێش و یه‌كێك ل ه پێگ ه گرنگه‌كان و هاوپه‌یمان ه نزیكه‌كانی ئه‌و رێژیمه ل ه ناوچه‌دا خه‌ریك ه بهرهو ڕووخان ده‌چێ. كۆماری ئیسالمیی ئێران ئه‌مڕۆ له‌گه‌ڵ دوو قه‌یرانی گهوره بهرهو ڕوویه :هه‌م ل ه پێوه‌ندیی ه نێونه‌ته‌وه‌ییه‌كاندا تا ڕاده‌یه‌كی زۆر ته‌ریك بۆته‌وه ،هه‌م تێكڕووخانی سیستمی ئابووری و كێشه‌كانی نێو ده‌سه‌اڵت ئه‌م رێژیمه‌یان له نێوخۆدا له‌گه‌ڵ مه‌ترسیدارترین قه‌یران به‌ره‌وڕوو كردۆته‌وه. ل ه هه‌ومه‌رجێكی ئه‌وتۆدا هێزه سیاسییه‌كانی كوردستان ئه‌ركی زیاتر ،هه‌ر له‌م كاته‌شدا گرنگتر و حه‌ساستریان ده‌كه‌وێت ه سه‌ر شان .له روانگه‌ی ئێمه‌وه گرنگترین و خێراترین ئه‌ركی هێزه سیاسییه‌كان ئه‌وه‌یه ك ه ل ه قۆناغی په‌رش و باڵوی و نه‌بوونی پالتفۆمی هاوبه‌ش بێن ه ده‌ر .ڕێككه‌وتنی دوو هێز و دوو الیه‌ن ب ه ته‌نیا ناتوانێ ئه‌و ئامانجه به‌دی بێنێ ،به‌ڵكوو هاوكاری و هاوپه‌یمانه‌تیی به‌رین كه هه‌وو هێزه سیاسییه‌كانی رۆژهه‌اڵتی كوردستان بگرێته‌وه ،ده‌توانی وه‌اڵمده‌ر بێ و كارگه‌ریی له‌سه‌ر رووداوه‌كانی داهاتوو هه‌بێ. له‌گه‌ڵ ڕێزی دووباره‌دا حیزبی دیموكراتی كوردستان ده‌فته‌ری سیاسی 12ی ره‌زبه‌ری 1391 (13ی ئۆكتۆبری )2012
کۆبوونەوەی 4رێكخراوی ژنان بە بۆنەی به‌شێک له‌چاالکییه‌کانی په‌یوه‌ندییه‌کانی كۆمه‌ڵه له‌هه‌ولێر
25ی نوامبر لە بارەگای ناوەندی كۆمەڵە سەرلەبەیانی دوێنێ یەكشەمە ١٨ی نوامبری ٢٠١٢بەرانبەر لەگەڵ ٢٨ی خەزەڵوەری 1391هەتاوی ،كۆبوونەوەیەك لەسەرووبەندی ٢٥ی نۆڤامبر ڕۆژی جیهانیی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژی ژنان و هەروەها بەمەبەستی كاری هاوبەش لە داهاتوودا ،چوار رێكخراوی ژنانی رۆژهەاڵتی كوردستان كۆبوونەوە .لە سەر بانگهێشتی رێكخراوی ژنانی كۆمەڵەی زەحمەتكێشانی كوردستان بە سەرپەرشتی هاوڕێ فەریبا محەمەدی و هەروەها بە بەشداری پرشنگ محەمەدی كادری دێرینی كۆمەڵە و چەند كەس لە ئەندامانی رێكخراوی ژنانی كۆمەڵە ،هەر یەك لە رێكخراوی یەكێتی ژنانی دیموكراتی كوردستان بەسەرپەرشتی حەلیمە ڕەسوولی و یەكێتی ژنانی دیموكراتی كوردستانی ئێران بە سەرپەرەستی هێرو جڵدیانی و ڕێكخراوی
كۆمەڵەی ژنانی ڕۆژهەاڵتی كوردستان بە سەرپەرەستی بەهار ئیسماعیل پوور لە بارەگای ژنانی كۆمەڵەی زەحمەتكێشانی كوردستان كۆبوونەوە .ئەم كۆبوونەوەیە لە كەش و هەوایەكی زۆر دۆستانە وبەمەبستی زیاتر پەرەدان بە چاالكیە هاوبەشەكان و هەروەها باس كردن لەسەر 25ی نوامبر و مەسەلەی ژنان بەتایبەت مەسەلەی ژنی كورد لەم كاتە هەستیارەدا كە شاهێدی گۆڕانكاری بەرچاوین لە جیهان و بەتایبەت لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاستدا ،پێك هات .ئەم دانیشتنە بە باس كردن لەسەر خاڵە هەرە گرنگەكانی چاالكی هاوبەش وجەخت كردنەوە لەسەر پالن دانان بۆ ساز كردنی كۆڕو سیمینار وچەند چاالكیی هاوبەشی تر بە بەشداری هەر ٤الیەن تا دوانیوەڕۆ درێژەی كێشا.
به‌شداری كۆمه‌ڵه له‌كۆبوونه‌وه‌ی وزیری گه‌شه‌پێدانی نۆروێژ
رۆژی دووشهمم ه 19ی مانگی نوامبری 2012 (هه‌یكی هۆلمۆس) وه‌زیری گه‌شه‌پێدانی نۆروێژ ل ه پارتی سوسیالیستی نۆروژ كۆبوونه‌وه‌یه‌كی به‌رینی له‌گه‌ل پارتی و ڕێكخراو‌ه كوردستانییه‌كانی ئه‌و واڵت ه پێكهێنا .كۆبوونه‌وه‌كه ماوه‌ی یه‌ك سه‌عات و نیو به‌رده‌وام بوو و وه‌زیری گه‌شه‌پێدان به‌وردی گۆیی له‌قسه‌وباس و پئشنیاره‌كان ڕاگرت .پاشان وه‌اڵمی پرسیاری
به‌شداربووانیی دایه‌وه .له‌وكۆبوونه‌ودا هه‌روه‌ها (مۆنا وێرێن) به‌رپرسی به‌شی نیونه‌ته‌وه‌یی پارتی سوسیالیستی چه‌پی نۆروێژ به‌شدار بوو .له‌م كۆبوونه‌وه‌دا هاوڕێیان باقی تالیبولعیلم ،ئه‌ندامی كومیته‌ی ناوه‌ندی كۆمهڵهو سه‌عدون كاكه‌باوه جێگری كومیته‌ی ناوه‌ندی زه‌حمه‌تكئشانی كۆمه‌ڵه‌ی له‌الیه‌ن كوردستان به‌شدار بوون.
وه‌فدێكی سازمانی خه‌بات ،ل ه هه‌ولێر سه‌ردانی نوێنه‌رایه‌تیی كۆمه‌ڵه‌ی كرد رۆژی یه‌كشه‌ممه 11ی نۆڤامبر ،وه‌فدێكی سازمانی خه‌باتی كوردستانی ئێران، له هه‌ولێر سه‌ردانی په‌یوه‌ندییه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ی كرد و له‌الیه‌ن هاوڕێیان ئارام موده‌ڕسی ،نوێنه‌ری كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر و ئه‌سعه‌د مورادی ،كارگێڕی په‌یوه‌ندییه‌كان ،پێشوازییان لێكرا. له‌م دیداره‌دا ،به‌ڕێزان ،بێهرووز ئه‌رده‌اڵن ،ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی و نوێنه‌ری سازمانی خه‌بات له هه‌رێمی كوردستان ،به هاوڕێیه‌تی هیوا به‌هادۆری ،كادری په‌یوه‌ندییه‌كان، پیرۆزبایی به‌ڕێوه‌چوونی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه‌یان كرد و هیوایان خواست، په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان هه‌ر دوو الیه‌ن، زیاتر په‌ره بستێنێت و بهرهو هاوكاریی زیاتر و كاری هاوبه‌ش ،هه‌نگاو بنێن.
سكرتێری پارتی سۆسیالیست ی كوردستان (باكوور) پێشوازیی له وه‌فدێكی كۆمه‌ڵه كرد پێشنیوه‌ڕۆی رۆژی 18ی نۆڤامبر، وه‌فدێكی نوێنه‌رایه‌تیی كۆمه‌ڵه به سه‌رۆكایه‌تیی هاوڕێ ئارام موده‌ڕسی، نوێنه‌ری كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر و هاوڕێ ئه‌سعه‌د مورادی ،كارگێڕی په‌یوه‌ندییه‌كانی كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر، سه‌ردانی باره‌گای پارتی سۆسیالیستی
كاكیلی ،پێشوازییان لێكرا و هه‌ر دوو ال ته‌ئكیدیان له په‌ره‌پێدانی هاوكاری و نزیكایه‌تیی زیاتری هێزه سیاسییه‌كانی كوردستان كردهوه. نوێنه‌رانی هه‌ر دوو حیزب ،ئاماژه‌یان به پێویستیی ئاسایی كردنه‌وه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان ههموو هێزه‌كانی كوردستان كرد بۆ رێگه‌خۆش كردن بۆ هاوكاریی و نزیكایه‌تیی زیاتری الیه‌نه‌كان.
كوردستان(باكوور)یان كرد و له‌الیه‌ن به‌ڕێزان مه‌سعوود ته‌ك ،سكرتێری گشتیی پارته‌كه و ئارارات ژینوار، نوێنه‌ری پارتی سۆسیالیست له هه‌ولێر، پێشوازییان لێكرا .له‌م دیداره‌دا ،هه‌ر دوو الیه‌ن ئاماده‌یی خۆیان بۆ په‌ره‌پێدانی په‌یوه‌ندییه‌كانیان و پرس و را گۆڕینه‌وه سه‌باره‌ت به دۆخی كوردستان ده‌ربڕی و هه‌روه‌ها دوایین پێشهاته‌كانی كوردستان و ناوچه‌كه‌یان خسته به‌ر باس .له دیداره‌كه‌دا باس له دوایین بارودۆخی قه‌یرانی سووریا كرا و هه‌روه‌ها تیشك نوێنه‌رایه‌تیی كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر، خرایه سه‌ر دۆخی مانگرتووه‌كانی پێشوازیی له وه‌فدێكی حیزبی كوردستانی باكوور و كۆتایی هاتنبی‌ه دیموكراتی كوردستانی ئێران كرد ئه‌م مانگرتنه .دوو الیه‌ن سه‌باره‌ت كێشه‌كانی ئه‌م دواییانه‌ی به‌غدا له‌گه‌ڵ رۆژی یه‌كشه‌ممه 11ی نۆڤامبر، هه‌رێم ،بیروڕایان گۆڕییه‌وه. وه‌فدێكی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران ،له ده‌فته‌ری نوێنه‌رایه‌تیی وه‌فدێكی كۆمه‌ڵه ،سه‌ردانی كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر ،له‌الیه‌ن هاوڕێ ئارام نوێنه‌رایه‌تیی حیزبی دیموكراتی موده‌ڕسی ،نوێنه‌ری كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر و هاوڕێ ئه‌سعه‌د مورادی ،كارگێڕی كوردستانی كرد په‌یوه‌ندییه‌كان ،پێشوازییان لێكرا. ئێوارهی رۆژی 14ی نۆڤامبر ،وه‌فدێكی له‌م دیداره‌دا ،وه‌فدی حیزبی دیموكراتی په‌یوه‌ندییه‌كانی كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر ،به كوردستانی ئێران ،به‌ڕێزان محه‌مه‌د ساڵح سه‌رپه‌رستیی هاوڕێ ئارام موده‌ڕسی ،قادری ،ئه‌ندامی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی و نوێنه‌ری كۆمه‌ڵه و هاوڕێ ئه‌سعه‌د نوێنه‌ری حیزبی دیموكراتی كوردستانی مورادی ،كارگێڕی په‌یوه‌ندییه‌كانی ئێران له هه‌ولێر ،تاهیر مه‌حموودی، كۆمه‌ڵه له هه‌ولێر ،سه‌ردانی نوێنه‌رایه‌تیی ئه‌ندامی كومیته‌ی ناوه‌ندی و سابیر حیزبی دیموكراتی كوردستانیان له به‌رزنجه ،كادری په‌یوه‌ندییه‌كان ،وێڕای پیرۆزبایی به‌ڕێوه‌چوونی كۆنگره‌ی هه‌ولێر كرد. وه‌فدی كۆمه‌ڵه له‌الیه‌ن به‌ڕێز ئیبراهیم 13ی كۆمه‌ڵه ،باسیان له په‌ره‌پێدانی زێوه‌یی ،نوێنه‌ری حیزبی دیموكراتی په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان هه‌ر دوو الیه‌ن كوردستان له هه‌ولێر و به‌ڕێز حه‌سه‌ن كرد.
2
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
په‌یامی پیرۆزبایی حیزب‌و الیه‌نه کوردستانیه‌کان به‌بۆنه‌ی به‌ستنی کۆنگره‌ی 13ی کۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تکیشانی کوردستان پارتی دیموكراتی كوردستان مه‌كته‌بی سیاسی ئه‌نجومه‌نی سه‌ركردایه‌تی پارێزگای سلێمانی بۆ /كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان به‌ڕێز ساڵوێكی گه‌رم ب ه گه‌رمی پیرۆزبایی به‌ستنی كۆنگره‌ی 13تان لێ ده‌كه‌ین، به هیواین هه‌میش ه له پێش كه‌وتن و سه‌ركه‌وتندا بن ،تاك ه داوا و خواستی ئێمه بۆ به‌ڕێزتان كۆبونه‌وه و كۆ كردنه‌وه‌ی ههموو بیر جیاوازه‌كان ه ل ه چوارچێوه‌ی خزمه‌تی كورد و كوردستان ب ه مه‌به‌ستی یه‌كڕیزی و ته‌بایی. هه‌ر سه‌ركه‌وتووبن.. 2012/10/11
حیزبی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان مه‌كته‌بی سیاسی ژماره :تایبه‌ت رۆژ2012/10/21 : به‌ڕێز /ده‌فته‌ری سیاسی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ساڵوێكی گه‌رم.. سه‌ره‌تا ب ه بۆنه‌ی سازدانی سێنزه‌مین كۆنگره‌تان سه‌ره‌تا پیرۆزبایی گه‌رمتان ئاراسته ده‌كه‌ین ،ئاواته‌خوازین ئه‌و كۆنگره‌یه سه‌ركه‌وتوو بێت‌و وێستگه‌یه‌كی دیكه‌ی نوێبوونه‌وه‌ی خه‌بات‌و تێكۆشانتان بێت. به‌ڕێزان ..جیهان‌و ناوچه‌كه‌‌و كوردستان به‌بارودۆخێكی هه‌ستیار‌و پڕمه‌ترسیدار تێده‌په‌ڕێ ،بێگومان به‌باش‌و خراپ كاریگه‌ری‌و نه‌خشیان به‌سه‌ر رووداوو پێشهاته‌كانی كوردستان ده‌بێت .ئه‌و گۆڕانكاریی‌و ته‌وه‌ربه‌ندی‌و هاوپه‌یمانێتیانه‌ی دروستبوون‌و دروستده‌بن له‌هه‌موو هێزه سیاسییه‌كانی كوردستان ده‌خوازێ به‌دید‌و ب ه دنیابینییه‌كی تاز‌ه له‌رووداوه‌كان بڕوانرێت‌و لێكبدرێته‌وه ،به‌شێوه‌یه‌ك له‌خزمه‌ت پرۆسه‌ی سیاسی‌و خواسته ره‌واكانی گه‌له‌كه‌مان بكات .به‌و پێودانگه ئێم ه ئه‌م خااڵنه‌ی خوارهوه بۆ كارنامه‌ی كۆنگره‌یه‌تان پێشنیارده‌كه‌ین: .1به‌وردی هاوكێشه سیاسییه‌كان دیاری بكرێت ،باشترین‌و گونجاوترین
رێگا بدۆزرێته‌وه ،له‌و ئاراسته‌‌و سیاسه‌تانه دوور بكه‌وینه‌وه كه له‌بنه‌ڕه‌تدا داگیركه‌رانی كوردستان دایده‌ڕێژن‌و ده‌یانه‌وێ الیه‌نه كوردیه‌كانیش بكه‌ن ه به‌شێك له‌و سیاسه‌ته. .2رێكخستنه‌وه‌ی ناوماڵی كوردی‌و هه‌مئاهه‌نگی نێوان حیزبه‌كان بۆ رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی ههموو ئه‌گ هر‌و پێشهاته‌كان .هه‌ربۆیه‌ش الیه‌ن ه سیاسییه‌كان ئه‌مرۆكه له‌هه‌مووكات زیاتر لێیان ده‌خوازرێ یه‌كریز‌و ته‌با خودان به‌رنامه‌ی هاوبه‌شی كاری سیاسی‌و جه‌ماوه‌ری بن ،له‌هه‌موو پارچه‌كانی دیكه ،زیاتر رۆژهه‌اڵتی كوردستان پێویستی به‌و یه‌كریزیی ه هه‌یه ،ئێوه‌ش یه‌كێكن له‌و هێزه سیاسییانه‌ی كه ده‌توانن رۆڵێكی به‌رچاو له‌و ئاراسته‌یه بگێڕن. .3دروستكردنی پردێكی پته‌و‌ه له‌نێوان حیزب‌و خه‌ڵك‌و ئاماده‌كردنی جه‌ماوه‌ر بۆ هه‌ڵسان به‌ڕۆڵی مێژوویی خۆی له‌تێكۆشان‌و گۆڕانه‌كاندا. چونكه له‌ئێستادا‌و له‌دوای رووداوه‌كانی تونس‌و میسر‌و لیبیا‌و ئێستاش له‌سوریا ده‌ركه‌وت ته‌نها خه‌ڵكه ده‌توانێ سیسته‌م ه تۆتالیتار‌و دیكتاتۆره‌كان بگۆڕێ‌و له‌ناو بازنه‌ی رووداوه‌كان حیسابی بۆده‌كرێت. .4خوێندنه‌وه‌ی واقیع بینانه‌ی پرس ه سیاسی‌و كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی كوردستان‌و ناوچه‌كه ،به‌شێوه‌یه‌ك چه‌مك‌و تێكه‌یشتنه سیاسی ه ئاڵۆزه‌كانی دونیا زۆرێك له‌ئاڵۆزی‌و نارۆشنی له‌هاوكێش ه جیهانی‌و هه‌رێمایه‌تیه‌كان دروستكردوه‌‌و پێویست ده‌كات ههموو حزبێكی سیاسی به‌باشی لێیان تێبگات‌و بیانخوێنێته‌وه‌‌و ،به‌رچاوڕوونانه هه‌نگاو هه‌ڵبنێ‌و دنیابینی سیاسی خۆی له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایان ه بنیات بنێت. .5دۆزینه‌وه‌ی میكانیزم بۆ چوارچێوه‌یه‌كی كاری هاوبه‌شی نه‌ته‌وه‌یی، كاری ههموو حزب ه كوردستانی‌و كوردیه‌كان ه ك ه بێگومان ئێوه‌یه له‌و
یه‌كێتی دیموكراتی كوردستان – ئێران په‌یامی پیرۆزبایی به‌ستنی كۆنگره به‌روار2012/10/18 : به‌رێزان كاك عومه‌ری ئیلخانی زاده سكرتێری گشتی‌و ئه‌ندامانی ده‌فته‌ری سیاسی به‌ڕێزان ئه‌ندامانی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی‌و به‌شداربووانی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ،وه‌ك یه‌كێتیی دیموكراتی كوردستان په‌یامی پیرۆزبایی خۆمانتان پێشكه‌ش ده‌كه‌ین به بۆنه‌ی به‌رپاكردنی سیانزه‌یه‌مین كۆنگره‌ی حیزبه‌كه‌تان‌و هیوادارین ك ه كۆنگره‌كه‌تان سه‌ركه‌وتوو بێت‌و ئاواتمان ئه‌وه‌یه كه نێوماڵی كۆمه‌ڵ ه به‌هه‌موو ره‌وت‌و الیه‌نه‌كانیه‌وه به‌ك بگرێته‌وه‌‌و هیوادارین پرسی یه‌كگرتنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵ ه بكه‌ن ه باسی سه‌ره‌كی كۆنگره‌كه‌تان ك ه به‌بیرو بۆچوونه‌كانی خۆتان هه‌وڵه‌كانتان له‌پێناو یه‌كریزكردنی نێوماڵی كۆمه‌ڵ ه چڕتر بكهنهوهو دڵنیاین له‌وه‌ش ك ه ئهوه وه‌ك ئامانجێكی سه‌ره‌كی خۆتان ده‌زانن .ئاواتیشمان ئه‌وه‌ی ه كه ده‌ستپێشخه‌ربن ل ه یه‌كریزكردن‌و كاری هاوبه‌شی نێوان حیزبه‌كانی كورستانی ئێراندا‌و بتوانن ئامانجی له‌مێژینه‌ی نه‌ته‌وه‌كه‌مان له‌ئاسۆی سه‌ركه‌وتنی كۆنگره‌كه‌تاندا بپێكن .دیسان هیوای سه‌ركه‌وتنتان بۆ ئه‌وخوازین‌و پیرۆزبایی گه‌رمی خۆمانتان پێشكه‌ش ده‌كه‌ین. یه‌كێتی دیموكراتی كوردستان – ئێران
پارتی سه‌ربه‌ستی كوردستان بۆ حیزبی دۆست‌و نزیكمان كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ساڵوو رێز سوپاس له‌وه‌ی كه ئێمه‌شتان له‌به‌ستنی كۆنگره‌كه‌تان ئاگادار كردهوه. به‌ناوی سه‌ركردایه‌تی پارتی سه‌ربه‌ستیی كوردستان هیوای پێشكه‌وتن‌و سه‌ركه‌وتنی زۆر بۆ كۆنگره‌كه‌تان ده‌خوازین .هیوادارین ك ه له‌كۆنگره‌كه‌تان بیری نه‌ته‌وه‌یی زیاتر گه‌شه‌ی پێبدرێت ،هه‌ر ئه‌و چاوه‌ڕوانیه‌ش له‌ئێوه تێكۆشه‌رانی ریزه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ده‌كرێت. هه‌روه‌ها هیواخوازین كه‌كۆنگره‌كه‌تان پرۆژه‌ی لێكنزیكبوونه‌وه‌ی پارته‌كانی رۆژهه‌اڵتی كوردستان بخاته به‌رباس‌و بڕیاری دڵخۆشكه‌ر بدات ه ده‌ره‌وه .هه‌روه‌ك ئێوه‌‌و گشت الیه‌نه‌كانی دیكه‌ی كوردستانی له‌وه ئاگادارن ك ه خه‌ڵكی واڵتداگیركراومان چاوه‌ڕوانی هه‌وڵی ئاشتی‌و ته‌بایی له‌گشت الیه‌نه‌كان ده‌كه‌ن ،به‌دڵنیاییه‌وه په‌سه‌ندكردنی هه‌ر بڕیارێكی سیاسی‌و ئاشتخوازانه‌ی كۆنگره‌كه‌تان كه له به‌رژه‌وه‌ندی گه‌لدا بێت ،ئه‌وا سه‌ركه‌وتن‌و خۆشه‌ویستی ئێوه‌ی هێژا زیاتر ده‌باته نێو گه‌له‌وه. به‌هیوای هه‌واڵی سه‌ركه‌وتنی كۆنگره‌كه‌تان هه‌ر شاد‌و سه‌ركه‌وتوو بن سه‌ركردایه‌تی پارتی سه‌ربه‌ستی كوردستان 2012/10/24
مه‌سه‌له‌یه ده‌توانن رۆڵێكی كارا بگێڕن. .6ئاشكرای ه هێزه چه‌پ‌و پێشكه‌وتووخوازه‌كانی دنیا به‌گشتی ،هێزه چه‌پ‌و پێشكه‌وتخوازه‌كانی كوردستان به‌تایبه‌تی ،سه‌رباری گرفت ه نهتهوهییو كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان ،نابێ ئه‌ركی چه‌پێتی خۆیان له‌بیربكه‌ن‌و له‌سه‌ریانه تێز‌و چه‌مك ه تازه‌كانی خه‌باتی چینایه‌تی شه‌ن‌و كه‌و بكه‌ن‌و له‌گه‌ڵ خه‌باتی ئێستای كوردستان بیگونجێنن. له‌گه‌ڵ ئه‌و په‌ڕی رێزماندا مه‌كته‌بی سیاسی حیزبی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان
پارتی ئازادیی كوردستان كومیته‌ی ناوه‌ندی به‌ڕێز :كومیته‌ی ئاماده‌كاریی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه به‌ڕێزان :ئه‌ندامانی كۆنگره كۆمیته‌ی ناوه‌ندیی پارتی ئازادیی كوردستان ،ب ه بۆنه‌ی پێكهێنانی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستانهوه ،پیرۆزباییه‌كی گه‌رم له ئێوه و تێكۆشه‌رانی ههموو ریزه‌كانتان ده‌كات .هیوادارین كۆنگره سه‌كه‌وتووانه ئامانجه‌كانی بپێكێ و هه‌لومه‌رجی تازه‌ش بخوڵقێنێ بۆ گوروتیندان ب ه خه‌بات و چاالكییه‌كانی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان. ئێمه ل ه پارتی ئازادی كوردستان ئاواته‌خوازین ،كۆنگره‌ی 3ی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ،ده‌رفه‌تێك بێ بۆ تووڕدانی هه‌رچی زیاتری بیر و سیاسه‌ت و ئایكۆلۆژیای ئێرانچێتی و چه‌سپاندنی بێگه‌ڕانه‌وه‌ی فكر و سیاسه‌تی نه‌ته‌وه‌یی و كوردستان .هاوكات ب ه بڕیار و راسپارده‌ی پێویست ،رێخۆشكه‌ر بن بۆ پێكهێنانی به‌ره‌یه‌كی كوردستانیی له‌سه‌ر بنه‌مای وه‌دیهێنانی مافی دیاریكردنی چاره‌نووس ل ه ڕێگای ریفرۆاندۆمه‌وه ،بۆ نه‌ته‌وه‌كه‌مان ل ه ڕۆژهه‌اڵتی كوردستان. له‌م ده‌رفه‌ته كه‌ڵوه‌رده‌گرین بۆ ئه‌وه‌ی له‌سه‌ر به‌هێزكردنی پێوه‌ندیی دۆستان ه و په‌ره‌پێدانی هاوكاریی نێوانمان پێ داگرینه‌وه له‌گه‌ڵ پیرۆزبایی دووباره‌دا كومیته‌ی ناوه‌ندی پارتی ئازادیی كوردستان 20ڕه‌زبه‌ری 2712 20ئۆكتۆبری 2012
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
پێداگری خۆی له سه‌ر سه‌ربه‌خۆیی‌و ئاماده بوونی جه‌ماوه‌ر ل ه بزووتنه‌وه‌ی دێمۆكراسی خوازیدا ب ه فاكته‌ری سه‌ركه‌وتنی بزووتنهوه زانی .بابه‌تی بارودۆخی سیاسی ئێران ئاماژه‌ی دایه ئاماده بوونی كاریگه‌رانه‌ی بزووتنهوه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی ناوخۆی ئێران وه‌ك :بزاوتی كرێكاران ،دێمۆكراسیخوازیی‌و بزوتنه‌وه‌ی ژنان‌و گه‌النی ئێرانی ب ه گرینگ هه‌ڵسه‌نگاند .سه‌رانی بزووتنه‌وه‌ی كرێكاری‌و چاالكانی ژنی ئه‌سیر‌و به‌ند كراو ده‌ریانخست كه چهنده خۆڕاگرن‌و ناویان ب ه ناوچاوانی میدیاكانی جیهانی‌و ناوه‌نده‌كانی پارێزه‌ری مافه‌كانی مرۆڤ ئه‌دره‌وشێته‌وه. بزووتنهوه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی ئێران ل ه هه‌ناو هه‌ل‌و مه‌رجی ئێستادا‌و ئه‌م دۆخه‌ی ك ه ئه‌مڕۆ تێیدا ده‌ژین‌و ب ه ئاماده‌بوونی به‌ستێنی ئاماده بۆ گۆڕانكارییه‌كان، ده‌ڕۆن ك ه ل ه ڕاپه‌ڕینه‌كانی داهاتوودا ڕۆڵی به‌رچاو‌و به‌رجه‌سته‌ی خۆیان ببینن. كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵ ه دووپاتی كردهوه ك ه كۆمه‌ڵه بۆ به‌هێزكردنی بزووتنه‌وه‌ی دێمۆكراسیخوازی‌و بزاوتی ڕووخانی ڕژیم، پێویستی ب ه جووڵه‌و چاالكی به‌رباڵوتر‌و فراوانتره له نێوان هێز‌و حزبه سیاسی‌و چه‌پ‌و دێمۆكراته‌كانداو له‌م به‌ستێنه‌دا ده‌بێ چاالكیه‌كان‌و هه‌وڵ‌و كۆشش‌و په‌یوه‌ندییه‌كانی خۆی قایمتر‌و ڕێكخراوتر‌و تۆكمه‌تر بكات. له بارودۆخی سیاسی كوردستاندا ب ه له‌به‌رچاو گرتنی ڕاوه‌ستان‌و به‌رخۆدانی چه‌ندین ده‌یه‌ی خه‌ڵكی كورد ،كۆمه‌ڵ ه سه‌ره‌ڕای ستایش‌و ڕێزگرتنی ئه‌م ڕاوستان‌و به‌رخۆدان ه ئه‌و ڕاستیه‌شی دووپات كردهوه ك ه ڕژیمی ئیسالمی دژوارترین‌و پڕته‌نگه‌ژ‌ه ترین بارودۆخی به‌سه‌ر خه‌ڵكی كوردستاندا سه‌پاندووه‌و شه‌ڕی ئابووری ،جه‌نگی ئارام‌و بێ ده‌نگی ژینۆساید له به‌رانبه‌ر گه‌لی كورددا شتێكی شاراوه نییهو هه‌مووان ده‌زانن .له‌داردانی چاالكه سیاسیه‌كانی كوردستان‌و خه‌باتگێڕانی كورد زۆرتر‌و به‌رجست ه تره ،له‌گه‌ڵ ئه‌مه‌شدا ڕاوستان‌و ڕاسانی گهورهو شیاوی ڕێز‌و پێزانینی كه‌سانی وه‌ك ئێحسانی فه‌تاحیان‌و فه‌رزادی كه‌مانگ هر‌و خه‌باتگێڕانی دیكه‌ی كورد بزووتنه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ری‌و مافخوازانه‌ی كوردستانی خست ه تاو‌و تینێكی دیكه‌و گوڕێكی دیكه‌ی پێ به‌خشیه‌وه ،مانگرتنی 23ی گواڵنی ساڵی 1389كه‌م مه‌یلی‌و ساردی سیاسی چه‌ند ساڵه‌ی له كوردستان قه‌ره‌بوو كردهوهو نیشانیدا كه ،ڕژیمی ئیسالمی‌و هیچ ڕژیمێكی داگیركه‌ر‌و دیكتاتۆر له داهاتووی كوردستاندا جێگه‌یان نیه. بزووتنهوه كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی :كرێكاران، ژنان‌و خوێندكاران‌و بزاوت ه سیاسی‌و به‌ها هه‌ڵساونه‌ته‌وه‌و مه‌ده‌نییه‌كان دێمۆكرات‌و پێشكه‌وتوو خواز‌و مۆدێڕنه‌كان هاوڕێ له‌گه‌ڵ بوونی ئه‌م بزاوت ه كۆمه‌اڵیه‌تییانه‌دا ل ه هه‌ناوی بزاوتی ڕزگاریخوازی كوردستاندا شه‌فاف‌و ڕاشكاو‌و جێگیرتر بوون. كۆمهڵهو كۆنگره‌كه‌ی جارێكتر ڕوون‌و
ئێمه پێویستمان به‌زیندوكردنه‌وه‌یه‌كی سیاسی دووباره له بزوتنه‌وه‌ی كوردستان هه‌یه تا بتونین پێگه‌ی سیاسی‌و واقیعی خۆی له‌م بزوتنه‌وه سوسیالیسیتی‌و ئازایخودانه‌ی كوردستان له به‌الرێدا رۆیشتوه بدۆزینه‌وه شه‌فاف له‌سه‌ر مافی چاره‌ی خۆنووسینی خه‌ڵكی كورد پێداگری كردهوهو هه‌روه‌ها جه‌ختی له‌سه‌ر ڕێگه‌چاره‌ی فێدڕاڵی‌و پێكه‌وه‌ژیانی ئاشتیخوازانه‌‌و یه‌كیه‌تی گه‌النی ژێر سته‌می له ئێراندا كردهوهو به‌م ئاراسته‌یه‌دا ڕێفراندۆم‌و هه‌ڵبژاردن‌و ڕێگه‌چاره‌ی مافی چاره‌ی خۆنووسینی وه‌ك مێكانیزمێكی ڕه‌واو ئه‌مڕۆییانه ڕه‌چاو كرد .كۆنگره هه‌روه‌ها هاوكاریی چڕوپڕی حیزبه كوردستانیه‌كان‌و هه‌وڵی كاریگه‌ری له‌م بوارده‌دا ،خسته ئه‌ستۆی رێبه‌ریی‌و هه‌وڵه‌كانی چه‌ند ساڵی رابردووی به دڵسۆزانه‌‌و به‌رپرسیارانه هه‌ڵسه‌نگاند. كۆنگره جارێكیتریش له‌مه‌ڕ یه‌كیه‌تی‌و هاوكاری نزیكی ههموو ڕه‌وته‌كانی كۆمهڵهوه به ڕاشكاوی ڕاو بۆچوونی خۆی ده‌ربڕی‌و به پێویست زانی .بڕیاری له‌سه‌ر پێشه‌وه‌بردنی پڕۆسه‌ی نزیك بوونه‌وه‌و گفتگۆو په‌یوه‌ندی هاوڕێیانه‌‌و دڵسۆزانه‌دا .هه‌روه‌ها كۆنگره له‌سه‌ر بنه‌ڕه‌تیترین دروشمی خۆی كه بریتی بوو له هاوكاری هێزه چه‌پ‌و سوسیالیسته‌كان له كوردستاندا پێداگری كردو خه‌باتگێڕان‌و كادره‌كانی بزووتنه‌وه‌ی چه‌پی له كوردستان بانگهێشت كرد كه پێكه‌وه له هاوكارییه‌كی شان به شاندا بۆ ڕێكخستنی بزووتنه‌وه‌ی چه‌پ له كوردستان هه‌وڵ بده‌ن .كۆنگره ئه‌مه‌شی به یه‌كێك له ئه‌ركه سه‌ره‌كی‌و هه‌ستیاره‌كانی سه‌ركردایه‌تی ئێستای كۆمه‌ڵه زانی. له باسی بارودۆخی ئێستای كوردستاندا، بزووتنه‌وه‌ی ژنان‌و بزووتنه‌وه‌ی ڕه‌وشه‌نگه‌ری‌و بزاوتی كۆمه‌اڵیه‌تی، پێویسته له كوردستاندا كۆمه‌ڵه پشتیوانی بێ مه‌رجی ئه‌م بزووتنه‌وانه بێت‌و به ئه‌ركی گرینگ‌و هه‌نووكه‌یی خۆی دابنێ .ڕاپۆرتی كومیته‌ی ناوه‌ندیی له‌مباره‌وه به یه‌ك ده‌نگی په‌سه‌ند كرا. له به‌شی راپۆرتی ڕێكخستنی كۆمه‌ڵه بۆ كۆنگره ،پێشكه‌شكار‌و نوێنه‌ری
كومیته‌ی ناوه‌ندیی ئاماژه‌ی دایه كه‌م‌و كۆڕی‌و الوازییه‌كانی كاری چه‌ند ساڵی ڕابردووی كۆمیته‌ی سه‌ركردایه‌تی‌و به ڕوونی‌و ڕاشكاوی ڕاسته‌وخۆ ،ئه‌و ڕووداو‌و كاره‌ساتانه‌ی چه‌ند ساڵی ڕابردووی هێنایه به‌ر باس كه كاریگه‌رییان له‌سه‌ر كاری ڕه‌وتی كۆمه‌ڵه هه‌بوو .له سه‌ر زاڵ بوونی گیانی سه‌ربازیگه‌ری له ڕیزه‌كانی كۆمه‌ڵه‌دا‌و ناردنه‌وه‌ی چه‌ند یه‌كه‌یه‌كی پێشمه‌رگه كه به‌دوایدا هه‌ندێ ڕووداوی نه‌خوازراو‌و كۆنتڕۆڵ نه‌كراو ڕوویانداو زه‌بری توندیان له جه‌سته‌ی كۆمه‌ڵه وه‌شاند له ڕووی گیانی‌و مادییه‌وه كه‌وتنه به‌ر باس‌و باسه‌كانی ناو ڕاپۆرت‌و ناو كۆنگره به هوشیاری‌و وریاییه‌وه ئه‌م خاڵه‌ی خه‌سارناسی كردو ڕێگه‌چاره‌ی شیاوی بۆ ده‌ستنیشان كرد. نوێنه‌رانی كۆنگره له‌م به‌شه‌ی ڕاپۆرتی كومیته‌ی ناوه‌ندیدا زۆر شه‌فاف‌و ڕاشكاو ههموو ك هم‌و كۆڕیه‌كانی كۆمه‌ڵه‌یان خسته به‌ر باس‌و لێكۆڵینهوهو ڕه‌خنه .دۆخی كۆنگره له‌م كاته‌دا سیمای حزبێكی هوشیار‌و زیندوو‌و چاالك‌و كادرگه‌لێكی به‌تواناو وریای نیشان ده‌دا كه ،له ه هل‌و كاتی پێویست‌و شیاودا كه‌م‌و كۆڕی‌و خه‌ساره‌كان ده‌ستنیشان ده‌ك هن‌و به گیانی به‌رپرسیاریه‌تیه‌وه ده‌یانخه‌نه به‌ر ڕه‌خنه. خاڵه به‌هێز‌و الوازه‌كان ده‌ستنیشان ده‌كه‌ن‌و ماندوویه‌تی‌و به‌رپرسیاریه‌تی سه‌ركردایه‌تی‌و كومیته‌ی ناوه‌ندییان شایانی سپاس‌و پێزانین دانا‌و بۆ ده‌وری داهاتوو پێشنیاری تایبه‌تیاندا .له ڕاپۆرتی ڕێكخستندا كومیته‌ی ناوه‌ندیی لێكدانه‌وه‌ی بنه‌ڕه‌تیترین ڕووداو‌و جۆری كار‌و هه‌ڵسووكه‌وتی ئۆرگانه بنه‌ڕه‌تییه‌كانی حیزبی كردبووه مه‌كۆی سه‌رنجی خۆی .خاڵه الواز‌و خه‌ساره‌كانی به ڕوونی ده‌ستنیشان كردو بابه‌ته به‌هێز‌و كاره شیاوه‌كانی یه‌كه ئه‌سڵیه‌كانیشی به ڕوونی خسته به‌ر باس .هه‌روه‌ها پرۆژه‌و شێوه‌ی كاری كۆمه‌ڵه‌ی بۆ ده‌وری داهاتووی ئه‌و ئۆرگانه سه‌ره‌كییانه ده‌ستنیشان كردو هێڵه ئه‌سڵی‌و ئاراسته‌كانی ڕوون كردهوه. نوێنه‌رانی كۆنگره له‌م بابه‌ته‌دا ڕه‌خنه، چاوه‌ڕوانی‌و پێشنیاره‌كانی خۆیان به ڕوونی خسته ڕوو .ئاراسته گشتیه‌كان له‌م بابه‌ته‌دا پێداگری بوو له سه‌ر به حیزبی بوونی زیاتر‌و ئاسان كردنی په‌یوه‌ندی سه‌ره‌وه‌و خوارهوه له حیزبدا‌و هه‌روه‌ها به‌هێز كردنی ڕه‌وتی فێركردن‌و بارهێنان له یه‌كه‌كانی كۆمه‌ڵه‌دا. ئه‌م ئاراسته‌یه‌ش په‌سه‌ندی هه‌موان بوو. كومیته‌ی ناوه‌ندیی هه‌ڵبژێردراوی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه به‌رپرسیاریه‌تی ده‌سته‌به‌ر كردنی دێمۆكراسی نێو ڕێكخستن‌و به‌هێز كردنی دیسیپلینی حیزبی‌و كاری به‌كۆ‌و هه‌نگاوهه‌ڵگرتنی به‌بڕست تریبۆ جێبه‌جێ كردنی پڕۆگرامی كۆمه‌ڵه خرایه سه‌ر شان. بابه‌تێكی دیكه‌ی كۆنگره بریتی بوو له، به‌رنامه‌ی سیاسی كۆمه‌ڵه كه له الیه‌ن هاوڕێ جه‌لیل ئازادیخوازه‌وه وه‌ك پێشكه‌شكاری ئه‌م بابه‌ته پێشكه‌ش كراو كه‌وته به‌ر باس. له چه‌ند مانگ پێش ئێستاوه ده‌سته‌ی ئاماده‌كاری كۆنگره لیژنه‌یه‌كی تایبه‌تی بۆ
گۆڕانكاری‌و چاكسازی پێویست له به‌رنامه‌ی سیاسی كۆمه‌ڵه‌دا دیاری كرد بوو. پاش باس‌و خواستی پێویست پێشنووسی چاكسازییه‌كان درایه كومیته‌ی ناوه‌ندیی‌و به ڕه‌چاو كردن‌و به‌دواداچوونیان له كۆبوونه‌وه‌كانی كومیته‌ی ناوه‌ندییدا ،دوا پێشنووسی به‌رنامه پێشكه‌شی نوێنه‌رانی كۆنگره كرا .له كۆنگره‌دا به پێی زه‌مان‌و تێبینی‌و ڕاو پێشنیاره‌كانی ئاماده بووان، بابه‌تی به‌رنامه ده‌وڵه‌مه‌ند‌و ده‌وڵه‌مه‌ندتر بوو .له ئاكامدا كۆنگره به تێكڕای ده‌نگ كۆی به‌رنامه‌ی سیاسی پێشنیار كراوی قبووڵ كردو باڵو كردنه‌وه‌ی خسته ئه‌ستۆی كومیته‌ی ناوه‌ندیی هه‌ڵبژێردراوی كۆنگره‌ی .13 بابه‌تێكی دیكه‌ی كۆنگره پێڕه‌وی ناوخۆی كۆمه‌ڵه بوو كه له الیه‌ن هاوڕێ ڕه‌زا كه‌عبیه‌وه وه‌ك پێشكه‌شكاری ئه‌م باسه، پێشكه‌ش كرا .له‌مه‌ڕ پێڕه‌وی ناوخۆش هه‌ر وه‌ك بابه‌ته‌كانی دیكه‌ی كۆنگره ،چه‌ند مانگ پێش ئێستا ده‌سته‌ی ئاماده‌كاری كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه له نێوان ئه‌ندامانی كومیته‌ی ناوه‌ندییدا لێژنه‌ی تایبه‌تی پێكهێنا بوو‌و له چه‌ند كۆڕو كۆبوونه‌وه‌دا ڕه‌وتی ئه‌م بابه‌ته درابووه به‌ر باس‌و پێشنووسی ئاماده كراوی خرایه به‌رده‌ست نوێنه‌رانی كۆنگرهو پاش باس‌و خواستێكی هه‌مه الیه‌نه‌ی نوێنه‌ران ،كۆبه‌ندی گشتی پێڕه‌و به زۆرینه‌ی ده‌نگی نوێنه‌ران په‌سه‌ند كراو باڵو كردنه‌وه‌ی دوا ده‌قی په‌سه‌ندكراوی خرایه ئه‌ستۆی كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمه‌ڵه. دوابابه‌تی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه، هه‌ڵبژاردنی كومیته‌ی ناوه‌ندیی بوو .پێش ده‌نگدان‌و هه‌ڵبژاردن‌و پرۆسه‌ی به‌ربژێربوون باس‌و خواستی جیددی‌و چاالكانه له‌مه‌ڕ كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمهڵهو پێگه‌و جێگهو ئه‌رك‌و كاره‌كانی به‌خه‌ستی باسی لێكرا. پێشكه‌شكاری سه‌ره‌تایی ئه‌م باسه هاوڕێ عۆمه‌ر ئیلخانیزاده بوو كه به هاوبه‌شی‌و ڕاده‌ربڕینی چاالكانه‌ی نوێنه‌رانی كۆنگره كه‌وته به‌ر باس‌و خواستی هه‌مه الیه‌نه‌‌و ڕاشكاوانه. له ئه‌نجامدا كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه پاش به‌ربژێر بوونی كۆمه‌ڵێكی زۆر له كادره‌كانی كۆمه‌ڵه بۆ كومیته‌ی ناوه‌ندیی به ده‌نگی زۆرینه‌ی خۆی 19 ،كه‌س له هاوڕێیانی وه‌ك ئه‌ندامانی كومیته‌ی ناوه‌ندیی‌و 6هاوڕێی تریشی وه‌ك جێگره‌كانی كۆمیته‌ی ناوه‌ندیی هه‌ڵبژارد. كۆنگره له سه‌ره‌تای سێهمین رۆژی كاری خۆیدا رۆژی ٧خه‌زه‌ڵوه‌ر به بۆنه‌ی ٢٥ مین سالرۆژی گیانبه‌ختكردنی هاورێ دوكتۆر جعفه‌ر شه‌فیعی به خۆلكه‌یه‌ك بێده‌نگی یاد‌و بیره‌وه‌ری ئه‌م سیماناسراو خۆشه‌ویسته‌ی كۆمهڵهو بزوتنه‌وه‌ی چه‌پ‌و سوسیالیستی‌و ئازادیخوازانه‌ی گه‌لی كوردی به‌رز راگرت. ئێوارهی رۆژی ١١خه‌زه‌ڵوه‌ر به رێوره‌سمێكی به‌شكۆ‌و حزبی به هاورێی‌و هاوكاری ئه‌ندام‌و كادر‌و پێشمه‌رگه‌كانی كۆمهڵهو به وته‌یه‌كی هاورێ عومه‌ر ئیلخانیزاده سكرتێری گشتی
5
كۆمه‌ڵه ،كۆنگره به شێوه‌یه‌كی فه‌رمی كۆتایی به كاره‌كانی خۆی هێنا. ئه‌ندامانی كومیته‌ی ناوه‌ندیی هه‌ڵبژێراوی كۆنگره‌ی ١٣ی كۆمه‌ڵه: .1جه‌لیل ئازادیخواز .2عومه‌ر ئێلخانیزاده .3باقی تالیبولعێلم .4عوسمان خه‌لیلی .5خه‌لیل ده‌شتی .6وه‌لی ڕۆسته‌می .7جبره‌ییل ڕۆسته‌می .8رێبوار ڕه‌شید .9سادق زه‌ندی .10هێرش عه‌لیزاده .11بیژه‌ن قوبادی .12كه‌ریم كه‌ریمی .13ره‌زا كه‌عبی .14عه‌بدواڵ كۆنه‌پۆشی .15فه‌ریبا محه‌مه‌دی .16سه‌عدی محه‌مه‌دپوور .17موحسێن مورادی .18نه‌وید مێهرئاوه‌ر .19عه‌تا ناسر سه‌قزی ئه‌ندامانی جێگری كومیته‌ی ناوه‌ندی: -١كه‌یوان سه‌نایی -٢یادگار شێخوالسالمی -٣ئه‌سعه‌د دورودی -٤سه‌عدون كاكه‌باوه -٥جعفه‌ر محه‌مه‌دئه‌مینی -٦فه‌رزاد محه‌مه‌دی كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ١٣خه‌زه‌ڵوه‌ری ١٣٩١ یان ٣نوامبری ٢٠١٢
كۆمهڵهو كۆنگره‌كه‌ی جارێكتر ڕوون‌و شه‌فاف له‌سه‌ر مافی چاره‌ی خۆنووسینی خه‌ڵكی كورد پێداگری كردهوهو هه‌روه‌ها جه‌ختی له‌سه‌ر ڕێگه‌چاره‌ی فێدڕاڵی‌و پێكه‌وه‌ژیانی ئاشتیخوازانه‌‌و یه‌كیه‌تی گه‌النی ژێر سته‌می له ئێراندا كردهوه
4
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
به‌یاننامه‌ی كۆتایی سێزده‌هه‌مین كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵه كۆمه‌ڵه‌ی كۆنگره‌ی سێزده‌هه‌مین زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان ،له ڕۆژی 5ی خه‌زه‌ڵوه‌ری ساڵی 1391به‌رانبه‌ر به، 26ی ئۆكتۆبری 2012ی زایینی به دورشمی “یه‌كگرتوویی ڕیزه‌كانی كۆمهڵهو چه‌پی كوردستانی بۆ دادوه‌ریی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و مافی چاره‌ی خۆنووسین” ده‌ستی به كاره‌كانی خۆی كردو ل ه ڕۆژی 11ی خه‌زه‌ڵوه‌ر به‌رانبه‌ر ب ه 1ی نوامبر پاش 6ڕۆژ كاری چڕوپڕ‌و دیالۆگی ڕاشكاوانه‌‌و گفتوگۆی كراوه كۆتایی ب ه كاره‌كانی خۆی هێنا. ب ه پێی پێڕه‌وی ناوخۆی كۆمه‌ڵه ،چه‌ند مانگ پێشتر كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمه‌ڵ ه ب ه ڕێخستن‌و ئاماده‌كردنی “ده‌سته‌ی ئاماده‌كاری كۆنگره” ل ه ئاماده‌كردنێكی سیاسی‌و ڕێكخستنیی هه‌مه‌الیه‌نه‌دا سه‌رقاڵی پرۆژه‌ی كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵ ه بوو .ل ه 3مانگ پێشه‌وه هه‌ڵبژاردنی نوێنه‌ره‌كانی كۆمه‌ڵه له ڕێكخستنه‌كاندا بۆ كۆنگره ئه‌نجامدرا .كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمه‌ڵ ه 3ئه‌ندامی خۆی وه‌ك به‌رپرسی ڕاپه‌ڕێنه‌ری هه‌ڵبژاردنه‌كان دیاری كرد. ئه‌م هه‌ڵبژاردنانه له ههموو به‌ش‌و ڕێكخستنه‌كانی كۆمه‌ڵه‌دا ئه‌نجام درا. نوێنه‌رانی ڕێكخستنه‌كانی كۆمه‌ڵه ب ه هه‌ڵبژاردنی ئازاد‌و ڕاسته‌وخۆی ئه‌ندامان هه‌ڵبژێردران .كومیته‌ی ناوه‌ندی دوای هه‌ڵبژاردن ژماره‌یه‌ك ل ه كادره‌كانی وه‌ك چاودێر بانگهێشتی كۆنگره كرد، سه‌ره‌ڕای ئه‌مه‌ش ژماره‌یه‌كی به‌رچاو ل ه هاوڕێیانی كۆمهڵهو كه‌سایه‌تیی ه ناسراو‌ه سیاسیه‌كان وه‌ك میوان بانگهێشتی كۆنگره كران .كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵ ه ل ه الیه‌ن ده‌سته‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی كاتییه‌و‌ه وێڕای به‌خێرهاتنی میوانه‌كان‌و نوێنه‌رانی كۆمه‌ڵه ،به سروودی ئێنترناسیۆناڵ‌و خوله‌كێك وه‌ستان بۆ یادی ههموو گیانبه‌خت كردووانی ڕێگای ئازادی‌و سۆسیالیزم‌و بزوتنه‌وه‌ی ڕزگاریخوازیی نه‌ته‌وه‌یی كوردستان ،ده‌ستی به‌كار كرد. له ده‌سپێكی كاری كۆنگره‌دا به‌رپرسی هه‌ڵبژاردنه‌كانی كۆنگره‌ی 13ڕاپۆرتی خۆی له‌مه‌ڕ هه‌ڵبژاردنی ڕێكخستنه‌كانی كۆمه‌ڵه پێشكه‌ش ب ه كۆنگره كردو ب ه خوێندنه‌وه‌ی ناوی نوێنه‌ران ،داوای ل ه كۆنگره كرد كه ته‌ندورست بوون‌و متمانه به‌خشیی نۆێنه‌ران بخاته به‌ر ده‌نگدان .كۆنگره به تێكڕای ده‌نگ ئه‌م ڕاپۆرته‌ی په‌سه‌ند كردو بڕوای خۆی به‌خشی ه ههموو نوێنه‌ران‌و هه‌ڵبژێردراوان. پاشان ده‌سته‌ی سه‌رۆكایه‌تی كاتیی، ڕه‌سمیبوونی كۆنگره‌ی ڕاگه‌یاند .پێڕه‌وی پێشنیار كراو بۆ به‌ڕێوه‌بردنی كۆنگره پاش باس‌و لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی كورت په‌سه‌ند كرا .ده‌سته‌ی به‌ڕێوه‌به‌ری كاتیی وه‌كوو ده‌سته‌ی به‌ڕێوبه‌رایه‌تی هه‌میشه‌یی هه‌ڵبژێردراو درێژه‌ی ب ه كاره‌كانیدا .كۆی بابه‌تی دانیشتنه‌كانی كۆنگره‌ی سێزده‌ی كۆمه‌ڵه كه نوێنه‌ران بڕیاریان له‌سه‌ر دابوو، بریتی بوو له _1 :ڕاپۆرتی كومیته‌ی ناوه‌ندیی بۆ كۆنگره‌ی 13ی كۆمه‌ڵه_2. به‌رنامه‌ی سیاسی كۆمه‌ڵه _3 .پێڕه‌وه‌ی ناوخۆی كۆمه‌ڵ ه _4هه‌ڵبژاردنی كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمه‌ڵه. ڕاپۆرتی سیاسی‌و ڕێكخراوه‌یی كومیته‌ی
ڕژیمی ئیسالمی ئێستا زۆرتر له هه‌ر كاتێكیتر ئه‌فسانه‌و وه‌همی گۆڕینی له هه‌ناوی خۆیدا له‌بار بردووه‌و دوا كارتی ڕێفۆرمخوازانی نێو ده‌سه‌اڵتیش به ناوی بزووتنه‌وه‌ی سه‌وز له سه‌ره‌تاوه ڕۆشن بوو كه ناكام ده‌مێنێته
ناوه‌ندیی بۆ كۆنگره ل ه الیه‌ن هاوڕێ عۆمه‌ر ئێلخانی زاده سكرتێری گشتیی كۆمهڵهوه پێشكه‌ش كرا .ڕاپۆرتی سیاسی كومیته‌ی ناوه‌ندی بۆ كۆنگره ڕۆژێكی كاریی ب ه خۆیه‌وه ته‌رخان كرد .راپۆرت ب ه تێڕامانی كورت له بارودۆخی سیاسیی جیهان‌و قه‌یرانی ئابووری له‌م چه‌ند ساڵه‌ی دوایی ل ه دونیای سه‌رمایه‌داریدا ،لێكدانه‌وه‌ی ڕووداوه‌كان‌و دۆخی ئێستای ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و ئه‌گه‌ری سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی ش هڕ‌و ملمالنێی ناوچه‌یی ،ده‌ستی پێكرد .شرۆڤه‌‌و لێكدانه‌وه‌ی بارودۆخی ئێستای كوردستان‌و ئێران‌و ئه‌رك‌و كاره سه‌ره‌كیه‌كانی ئێستای كۆمه‌ڵه‌شی خسته به‌ر باس. له لێكدانه‌وه‌ی بارودۆخی سیاسیی جیهان‌و قه‌یرانی ئابوریی سه‌رمایه‌داری له‌م چه‌ند ساڵه‌ی دواییدا ،پێ له سه‌ر ئه‌م ڕاستیی ه داگیرا كه :سه‌رمایه‌دایی ره‌ها له‌م سااڵنه‌ی دواییدا ،ژیان‌و ژینی چه‌وساوان‌و هه‌ژاران‌و كرێكاران ب ه توندی كردۆت ه ئامانجی خۆی‌و له الیه‌كی تره‌و‌ه سیاسه‌تی سه‌رمایه‌داریی وێرانك هر‌و بێ به‌ربه‌ست‌و كۆمپانی‌و كارتل ه گهوره ئابووری‌و ماڵیه‌كان گوشارێكی تر بوو ل ه سه‌ر خه‌ڵكی كه‌م داهات .مرۆڤایه‌تی ب ه شك‌و دوودڵی زۆرتره‌و‌ه ده‌ڕوانێته ئه‌م ڕێگ ه چارانه‌ی قه‌یرانی ئابووری‌و له كرده‌دا ناكاراییان بۆ چاره‌سه‌ری قه‌یرانه‌كان سه‌لمێنراوه .له باسه‌كانی كۆنگره‌دا ئه‌م ڕاستی ه ئاماژه‌ی پێدرا كه ،شه‌ڕی سارد ب ه چه‌شنێكی دیك ه ده‌ستی پێ كردۆتهوهو شێوه‌ی ئاخاوتن‌و گوتاری زلهێزه‌كانی جیهانی سه‌رمایه‌داری‌و پێداگرییان له‌سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی خۆیان ،ئاماژه‌ی ڕۆشن ه بۆ هه‌ڵگیرسانه‌وه‌ی ده‌وره‌یه‌كی دیكه‌ی شه‌ڕی سارد .ده‌وره‌ی ئێستا هاوكات ه له‌گه‌ڵ قه‌یران ه ئابوورییه‌كان‌و بێكاریی فراوان‌و كۆچ‌و كۆچبه‌ری نه‌خوازراو‌و شه‌ڕ‌و خوێنڕێژیی توند‌و هه‌ژێنه‌ر .ل ه به‌رانبه‌ر ئه‌م قه‌یرانه‌و كاردانه‌وه‌یان له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگا هه‌رچه‌نده خۆڕسك‌و كه‌م ماوهو كورت ،به‌اڵم هه‌ندێ بزاوت‌و بزووتنهوهو به‌رخۆدانیش لێره‌و له‌وێ ڕوویداو‌ه ك ه جۆرێك یه‌كگرتوویی‌و هاوده‌نگی‌و به‌رباڵوی پێوه دیاره. لێك نزیك بوونه‌وه‌ی هێزه چه‌په‌كان، خۆڕسكه‌كان بزاوته سه‌رهه‌ڵدانی ل ه بنه‌ڕه‌تدا ،ڕاسانه ل ه به‌رانبه‌ر كاریگه‌رییه‌كانی قه‌یرانی سه‌رمایه‌داری كه بووه‌ت ه هۆی ئهوه كه سه‌دان میلیۆن ئینسان ،دڵه‌ڕاوكێ‌و ترسی داهاتوو و ل ه ده‌ستدانی كار‌و گوزه‌رانی خۆیانیان هه‌بێ. بزووتنهوهو ڕاپه‌ڕین‌و شۆڕشه‌كانی ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و باشووری ئه‌فریقا ك ه ب ه «به‌هاری عه‌ره‌بی» ناوزه‌د ده‌كرێت، به‌شێكی زۆری له گفتگۆكانی ئه‌م به‌شه‌ی كۆنگره‌ی به خۆیه‌وه ته‌رخان كرد. به‌ره‌نجامه‌كانی به‌هاری عه‌ره‌بی هه‌رچی بێت ،خودی ئه‌م شۆڕشان ه پڕده‌سكه‌وت
بوون‌و گۆڕانكاری گه‌وره‌یان دروستكردوه. به‌هاری عه‌ره‌بی ڕاپه‌ڕینی جه‌ماوه‌ری زه‌حمه‌تكێش‌و بێ به‌شی په‌راوێز‌ه كه ل ه ئازادی دابڕاوه‌و بێزار ل ه كۆت‌و به‌ندی دیكتاتۆره سه‌ربازییه‌كان‌و خوازیاری مافه .ده‌یان ساڵ بوو كه ،هه‌ندێك له‌و ڕژیم ه دیكتاتۆر‌و سه‌ره‌ڕۆیان ه ل ه الیه‌ن زلهێزه‌كانه‌وه ب ه ئاشكرا پشتیوانی ده‌كران‌و ل ه ڕاستیدا ئه‌وان ڕایانگرتبوون‌و به‌ڕێوه‌یان ده‌بردن .هه‌ر له به‌ره‌به‌یانی سه‌ركه‌وتندا ده‌ركه‌وتنی تاقم‌و هێز‌و حیزبگه‌لێ ك ه ل ه هه‌ندێ شوێن چه‌ند هاوسه‌رییان ئازاد كرد، ل ه گرنگیی به‌هاری عه‌ره‌بی كه‌م ناكاته‌وه‌و ل ه ڕاستیدا ئاماژه‌ی ه بۆ ڕاستیه‌كی ده‌یان ساڵه كه ،ئه‌م حكومه‌ت ه كۆنه‌په‌رست‌و ده‌ستنێژانه‌و پارێزراوانه‌ی زلهێزه‌كان جگ ه ل ه كوشتنی ئازادی‌و وشك كردنی هه‌ر ئه‌ندێشه‌یه‌كی ئازادیخوازانه‌‌و به‌رابه‌ریخواز‌و ئینسانی ،كارێكی دیكه‌یان نه‌كردووه‌و به‌م شێوه‌یه‌ش نه‌بووای ه نه‌یانده‌توانی درێژه ب ه ژیانی خۆیان بده‌ن. پاش به‌هاری عه‌ره‌بی سیمای سیاسی ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و ته‌نانه‌ت هاوسه‌نگیی نێوان جه‌مسه‌ره‌كانی جیهانیش گۆڕا. دیسانه‌و‌ه ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست ناوه‌ندی گۆڕانكاری هێزه ناوچه‌یی‌و جیهانیه‌كانه. ڕاپۆرتی سیاسیی كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمه‌ڵه به هه‌ستیاری‌و وردبینیه‌و‌ه بارودۆخی ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستی دای ه به‌ر باس‌و لێكۆڵینه‌وه .ئه‌وه‌ی ئێست ه ل ه سووری ه ده‌یبینین كۆیه‌ك له دژایه‌تیی ه ناوچییه‌كانی له خۆیدا كۆكردووه‌ته‌وه، ك ه گرنگییان له‌سه‌روی سنووره‌كانی ئێستای ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاسته‌وه‌یه .ئێران‌و توركیه ورده ورده وه‌ك دوو هێزی گرنگ ل ه گۆڕانكارییه‌كانی ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا خۆیان ده‌بیننه‌وه‌و هێزه گه‌وره‌كانی تر، چاودێرانی چاالكی ئه‌م گۆڕه‌پانانه‌ن‌و ب ه یارمه‌تی‌و به‌هێزكردنی الیه‌نه‌كانی دڵخوازی خۆیان‌و هاوئاراسته‌كانیان ئه‌م كێشهو گرفتان ه به‌هێزتر ده‌كه‌ن‌و به‌شداری ڕاسته‌قینه‌ی ئه‌م بابه‌ته‌ن .پێگه‌ی كورد‌و بزووتنهوه ڕزگاری خواز‌و نه‌ته‌وه‌ییه‌كه‌ی ل ه ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا گۆڕانكاریی گرنگ‌و گه‌وره‌ی به خۆیه‌وه بینیوه. هه‌رێمی كوردستان پایه‌و بنه‌ماكانی خۆی به‌هێزتر‌و ڕاوه‌ستاوتر كردووه .ل ه كوردستانی بنده‌ستی توركیه ،بزووتنه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ریی‌و ویستی مافی چاره‌ی خۆ نووسین به‌رجه‌سته‌تر‌و بانگ به‌رزتر ده‌گات ه گوێ‌و له په‌رلمانی واڵتێكدا كه ،به‌ده‌یان ملیۆن كورد “توركی كێوی» ناوزه‌د ده‌كران هاواری دادخوازی‌و ماف ویستی‌و حه‌ق بێژی نه‌ته‌وه‌ییان ل ه به‌رانبه‌ر جیهانیاندا بڵند‌و بڵندتر بووه .حزب ه كوردستانییه‌كان كۆنگره‌كانیان ل ه دڵ‌و پایته‌ختی توركیه‌دا ده‌گرن‌و ب ه هاوڕێی‌و هاوئاهه‌نگی نوێنه‌رانی حزب‌و الیه‌نه كوردیه‌كانی باقی
به‌شه‌كانی دیكه‌ی كوردستان ،بزووتنه‌وه‌ی ڕزگاریخواز‌و ماف ویستی كورد‌و كوردستان له دڵی ڕۆژهه‌التی ناوه‌ڕاستی تازه‌دا به‌رجه‌سته‌تر ده‌كه‌نه‌وه‌و خۆلێدزینه‌وه‌ی مه‌حاڵه .له كوردستانی بنده‌ستی سووری ه ل ه ڕاستیدا خه‌ڵك‌و حزبه كوردییه‌كان بڕیارده‌ری چاره‌نووسی خۆیانن‌و ل ه كوردستانی ڕۆژهه‌اڵتدا سه‌ره‌ڕای ههموو گوشاری نیزامیو زه‌بر‌و زه‌نگ‌و ئێعدام ه سیاسیه‌كان‌و تۆقاندن‌و ترساندنی چاالكانی كورد ،ڕژیمی ئیسالمی بێگانه‌و ته‌ریكتر ل ه خه‌ڵك ماوهتهوهو هه‌راسان‌و ترساو، له‌رزی درێژه‌دانی ده‌سه‌اڵتی خۆی لێ نیشتووه .كوردستانی ناو ئێران سه‌روه‌ریی ملكه‌چنه‌بوونی بۆ كۆماری ئیسالمی ب ه هه‌مووان سه‌لماندوه‌‌و بزاوتی رزگاریخوازی كورد ده‌ور‌و پانتایه‌كی به‌رینتری گرتۆت ه خۆ‌و ئێستاش هێزه سیاسیه‌كانی كوردستان بێ ركه‌به‌رن .بزووتنهوه ڕزگاریخوازه‌كانی كورد ل ه ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا ل ه ده‌یان ساڵی ڕابردووه‌وه خاوه‌نی توانایی‌و پۆتانسیه‌ڵی ههره مه‌زن‌و فر‌ه دامه‌ن ه بووه‌‌و به‌گیانی دێمۆكراتیك‌و پێشكه‌وتن خوازانه‌وه هه‌میشه فاكته‌رێكی گرنگ بووه بۆ ناسینی ڕۆژهه‌اڵتێكی ناوه‌ڕاست كه، هێزه دێمۆكرات‌و چه‌په‌كان ده‌توانن بنه‌مای سه‌ره‌كی‌و كۆڵه‌كه‌ی ڕاگرتنی بن .ل ه ڕاپۆرتی سیاسی كۆمیته‌ی ناوه‌ندیدا بارودۆخی سیاسی ئێران‌و پێگه‌ی ئێستای كۆماری ئیسالمی ب ه له‌به‌رچاو گرتنی ڕاستیه‌كانی ئێستا‌و بارودۆخی ئه‌م ڕژیم ه كه‌وته به‌ر باس‌و لێكۆڵینهوهو قه‌یران ه ناوخۆییه‌كانی كه ،ل ه سه‌روترین ئاستی هێره‌می ده‌سه‌اڵته‌و‌ه ده‌ست پێ ده‌كات‌و له‌گه‌ڵ قه‌یرانی ڕه‌وایی‌و قه‌یرانی ده‌سه‌اڵتدارییه‌تی قووڵ ڕووبه‌ڕوو ده‌بێته‌وه .بارگاو بوونی ههموو بوون‌و یه‌كه‌كانی به قه‌یرانی ناوخۆییه‌و‌ه بگره تا كه‌وتنه بارودۆخێكی دژواری نێونه‌ته‌وه‌ییه‌و‌ه ك ه ڕۆژ له‌گه‌ڵ ڕۆژ گوشاری له‌سه‌ر زۆرتر ده‌كات ،به وردی باسیان لێ كرا .ڕژیمی ئیسالمی دواهێز‌و گوڕی خۆی خستووه‌ت ه كار ك ه ل ه ده‌ره‌وه‌ی سنووره‌كانی ئێران هه‌ندێ ده‌سته‌‌و تاقم‌و حكومه‌ت ه دیكتاتۆرییه‌كان ببووژێنێته‌وه، هه‌وڵ‌و هاواره‌كانی ڕژیم بۆ ده‌ربازكردنی به‌شار ئه‌سه‌د‌و ده‌سه‌اڵته‌كه‌ی به‌شێكی زۆر له وزهو توانای مادی‌و مه‌عنه‌وی خۆی‌و هاوپه‌یمان ه ناوچه‌ییه‌كانی قووت داوه .ك ه ئه‌م ه خۆی ئاماژه‌یه‌كی ڕوونه بۆ كه‌وتن ه گوشار‌و ته‌نگه‌ژه‌ی جیهانی‌و ناوچه‌یی ڕژیم. ڕژیمی ئیسالمی ئێستا زۆرتر‌و زۆرتر ل ه هه‌ر كاتێكی تر ئه‌فسانه‌و وه‌همی گۆڕینی له هه‌ناوی خۆیدا له‌بار بردووه‌و دوا كارتی ڕێفۆرمخوازانی نێو ده‌سه‌اڵتیش به ناوی بزووتنه‌وه‌ی سه‌وز ل ه سه‌ره‌تاوه ڕۆشن بوو كه ناكام ده‌مێنێته‌وه .ئه‌وانیش نه‌یانتوانی كارێك بكه‌ن بۆ گۆڕینی ڕژیم ل ه ناوه‌وه‌ی خۆی .بزووتنه‌وه‌یه‌ك ك ه پاش ده‌وری
لێك نزیكبوونه‌وه‌ی هێزه چه‌په‌كان، سه‌رهه‌ڵدانی بزاوته خۆڕسكه‌كان له بنه‌ڕه‌تدا، ڕاسانه له به‌رانبه‌ر كاریگه‌رییه‌كانی قه‌یرانی سه‌رمایه‌داری دووهه‌می هه‌ڵبژاردنی ئه‌حمه‌دی نژاد هاوڕێ له‌گه‌ڵ جه‌ماوه‌ری به‌رفراوان‌و ملیۆنی هات ه مه‌یدان‌و بۆ ماوه‌ی چه‌ند مانگێك درێژه‌ی كێشاو خۆی ڕاگرت ،به‌رخۆدان‌و ڕووبه‌ڕوو بوونه‌وه‌یه‌كی مه‌زن بوو ل ه به‌رانبه‌ر یه‌كێك ل ه ڕێكخراوترین هێزه‌كانی سه‌ركوت‌و میلیتاریست‌و كۆنه‌په‌ره‌ست ل ه مێژووی ئێراندا .ل ه ڕاستیدا ئه‌م بزووتنه‌وه‌ی ه ڕژیمی ئیسالمی تا نزیكی لێك ترازان‌و هه‌ڵوه‌شانه‌و‌ه برد ،سه‌رانی سه‌وز ل ه ترس‌و دڵه‌ڕاوكێ ڕادیكاڵ بوونه‌وه‌ی بزووتنهوهو وه‌همی گۆڕانی له ناوخۆی ڕژیمه‌و‌ه به‌و پیشه‌و پێشینه‌یه‌وه ك ه له ناو ڕژیم‌و ده‌ورانی خومه‌ینیدا بوویان ،باش ده‌یانزانی ناتوانن هیچ ڕه‌واییه‌كی به‌رفراوانی جه‌ماوه‌ر بۆ خۆیان وه‌ده‌ست بهێنن. كۆنگره‌ی كۆمه‌ڵ ه به له‌به‌رچاو گرتنی ئه‌و ڕاستیانه‌و پێداگرتنه‌و‌ه له‌سه‌ر سیاسه‌تی چه‌ند ساڵه‌ی خۆی ل ه ڕووبه‌ڕوو بوونهوه له‌گه‌ڵ بزووتنه‌وه‌ی سه‌وز ل ه سه‌ركوتانه‌وه‌و نووچدان‌و نه‌گونجاو بوونی هه‌ر چه‌شن ه گۆڕانگه‌ڕیه‌كی ناو ده‌سه‌اڵت پێداگری كردهوهو ب ه ڕاشكاوی نووچدان‌و شكانی پرۆژه‌ی ڕێفۆرمخوازانی ناو ده‌سه‌اڵتی، ڕاگه‌یاند .بوون‌و به‌رجه‌ست ه بوونه‌وه‌و ب ه كرده ده‌رهاتنی ئه‌م ڕه‌گه‌زه‌ی ل ه ئۆپۆزیسیۆندا به زیانی بزووتنه‌وه‌ی خه‌ڵكی‌و دێمۆكراسی خوازی زانی .هه‌روه‌ها ڕاپۆرتی كۆمیته‌ی ناوه‌ندیی هه‌وڵی ئاڵترناتیڤ سازی‌و ڕێكخستنی كۆنفرانسه‌كانی وه‌ك ئه‌وانه‌ی ساڵی ڕابردووی ل ه الیه‌ن به‌شێك ل ه ئۆپۆزیسیۆنی مایل ب ه ڕێفۆرمخوازان خست ه به‌ر باس‌و ب ه پرۆژه‌یه‌كی تێكشاو‌و ناكاراو بێ به‌ره‌نجامی زانی .ئه‌م جۆره سناریۆیانه‌ی دژ ب ه ڕه‌وتی ئازادیخوازی‌و به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی خه‌ڵك‌و ئیراده‌یان زانی.
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان
داهاتووی ئێران له كێشه‌كانی ڕۆژهه‌اڵتدا دیاڕی ده‌بێ‌و چۆنیه‌تی هه‌ڵوێستی هێزه سیاسییه‌كان‌و ئه‌وه‌ی له گۆڕانكارییه‌كاندا به كام الیه‌ندا ده‌ڕۆن ،جێگایان له ناو خه‌ڵك‌و كێشه‌كاندا ده‌خاته‌ڕوو .ئه‌وه‌ی نكوڵی لێناكرێ ئه‌و راستیه‌یه كه ته‌وژمه‌ی ناوی به‌هاری عه‌ره‌بی لێنرا، به‌رده‌وام ده‌بێ‌و سیمای ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست وه‌ك خۆی نامێنێ. هه‌لومه‌رجی سیاسی ئێران‌و داهاتووی ناوخۆی ده‌سه‌اڵتی كۆماری ئیسالمی‌و كه‌شوهه‌وای سیاسی له‌م چوار ساڵه‌دا گۆڕانكاریی به‌سه‌ردا هاتووه .ئابووری ئێران بهرهو داڕمانی زۆرتر هه‌نگاوی ناوه. زۆریك له كارخانه‌كانی به‌رهه‌مهێنه‌ر به هۆی نه‌بوون یان گرانبونی كه‌ره‌سه‌ی خاو داخراون .به پیی ئاماری ده‌وڵه‌تی یه‌ك له‌سه‌ر سێی ئه‌و كارخانانه به ته‌واوی له كار كه‌وتوون .گه‌مارۆ ئابوورییه‌كانی واڵتانی رۆژئاوا كاریگه‌ریی جیددی داناوه‌و ،به تایبه‌تی گوشاری بۆ سه‌ر ژیانی خه‌ڵك زۆر كردوه‌‌و گرانی ڕۆژانه روو له هه‌ڵكشانه .دراوی ئێران بێ به‌ها بووه‌‌و دۆالر له به‌رانبه‌ر تمه‌ن له سنوری ٤٠٠٠تمه‌ن تێپه‌ڕیوه .هه‌ر ئێستا هه‌نارده‌كردنی نه‌وت به رێژه‌ی رۆژانه یه‌ك میلیۆن بۆشكه كه‌می كردوه‌‌و ئه‌وه‌ش ده‌وری گرینگی ده‌بێ له په‌ستان خستنه سه‌ر ئێران .سپای پاسداران به زۆریی ههموو داووده‌زگا ئابورییه‌كانی هێناوه‌ته ژیر ده‌ستی خۆی ،ته‌نانه‌ت به كڕینی شیركه‌تی موخابه‌راتی ئێران، ده‌ستی به‌سه‌ر ته‌لێفون‌و ئینترنێتیشدا گرتوه .كێشه‌ی ناوخۆیی ده‌سه‌اڵت زیادی كردوه به جۆرێك كه پاوانخوازانی پێشوو كه له به‌ره‌یه‌ك دابوون ،ئێستا وه‌ك دوو به‌ره‌ی دژبه‌ر پێكه‌وه ده‌دوێن. پاسداران هه‌م ئابوورییان به ده‌سته، هه‌م ده‌زگا‌و ناوه‌نده‌كانی سیاسه‌ت له ده‌ستیان دایه‌‌و هه‌م هێزی نیزامییان پێیه .ئهوه پێناسه‌یه‌كی تایبه‌تی به‌م رژێمه به‌خشیوه. به ناو ئیسالحخوازانی ئیسالمی كه ده‌یانه‌ویست كێشه‌ی ده‌سه‌اڵت له ناوخۆی رژیم چاره‌سه‌ر بكه‌ن ،شكستیان هێناوه‌و ،ناتوانن ئیتر وه‌ك الیه‌نێكی ده‌سه‌اڵت بڕواننه خۆیان‌و له ناو خه‌ڵكێش ئیعتیباری جارانیان نه‌ماوه .ئه‌وان ههموو حه‌ولیان ئهوه بوو تا رێگایه‌ك بدۆزنه‌وه بۆ ئه‌وه‌ی كۆماری ئیسالمی بمـینێته‌وه‌‌و به هه‌ندێك ده‌سكارییه‌وه بكرێ ته‌مه‌نی درێژتر بكه‌ن كه ،تێیدا مانه‌وه‌‌و ناسه‌ركه‌وتوو بوون. بزوتنه‌وه‌ی دێمۆكراسیخوازیی‌و كرده‌وه‌ی ره‌وتی به ناو ئیسالحخواز نزیكه‌ی سێ ساڵ له‌وه پێش بزوتنه‌وه‌ی ناڕه‌زایی خه‌ڵك به به‌رینی هاته مه‌یدان. به میلیۆن خه‌ڵك ڕژانه سه‌ر شه‌قام‌و زۆر به خێرایی دروشمه‌كان گۆڕان‌و، راسته‌وخۆ روویانكرده ده‌سه‌اڵتدارانی
پاوانخواز‌و مه‌رگ‌و نه‌مان بۆ دیكتاتۆر بوو به داخوازییان .ده‌توانین بڵێین ئه‌م بزوتنه‌وه‌یه ههموو بنه‌ماكانی كۆماری ئیسالمی هێنایه ژێر پرسیار ،ترسی خسته نێو دڵی كاربه‌ده‌ستان‌و هیوایه‌كی گه‌وره‌ی له دڵی جه‌ماوه‌ردا پێكهێنا. ڕه‌وتی به ناو ئیسالحخوازی ناو حكومه‌ت كه هه‌ستی به ناڕه‌زایی په‌نگخواردووی جه‌ماوه‌ر كردبوو ویستی له‌و ده‌رفه‌ته كه‌ڵك وه‌ربگرێ‌و به‌ر به پیالنی وه‌ده‌رنانی یه‌كجاره‌كی خۆی له حكومه‌تدا بگرێ‌و به هیوا بوو تا به به‌ده‌سته‌وه‌گرتنی جڵه‌وی ئه‌م بزاوته ،سه‌ره‌وه مه‌جبور بكات به سازان له‌گه‌ڵ خۆی .مه‌خابن به هۆی بێ هێزیی‌و نائاماده‌یی باقی ئۆپۆزیسیۆن ،رێبه‌رایه‌تی‌و وته‌بێژیی بزوتنه‌وه‌ی دێمۆكراتیكی خه‌ڵك كه‌وته ده‌ست به‌ناو ئیسالحخوازان له ده‌ره‌وه‌‌و ناوه‌وه .بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش مێدیای به‌هێزی وه‌ك بی .بی .سی‌و ده‌نگی ئامریكا به هانایانه‌وه هاتن‌و ده‌وری سه‌ركییان هه‌بوو .واڵتانی رۆژئاوا هیوای زۆریان له‌سه‌ر ئیسالحخوازانی سه‌وزپۆش هه‌ڵچنی‌و ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانیش به‌شێكیان كه‌وتنه شوێنیان‌و ته‌نانه‌ت له كوردستانیش مه‌یلی بهرهو ئیسالحخوازان هاته ئاراوه‌‌و دنه‌ی خه‌ڵكیان ده‌دا تا پشتیان بگرن ،به‌اڵم وشیاریی خه‌ڵكی كورد زۆر له‌وه زیاتر بوو بكه‌وێته ئه‌و داوه. زۆر زوو ده‌ركه‌وت كه رابه‌رانی ئیسالحخواز جیا له كۆماری ئیسالمی ئاڵترناتیڤێكی دیكه‌یان نییه .خوازیارانی رووخانی كۆماری ئیسالمییان به “ساختارشكێن” ناودێر كرد .حه‌ولی ته‌واوی خۆیان خسته‌گه‌ڕ تا له‌گه‌ڵ ده‌سه‌اڵتی پاوانخواز بسازێن‌و وه‌فاداریی خۆیان بۆ رابه‌ری كۆماری ئیسالمی بسه‌لمێنن .ئه‌و هه‌ڵوێسته ناباره
گه‌مارۆ ئابوورییه‌كانی واڵتانی رۆژئاوا كاریگه‌ریی جیددی داناوه‌و ،به تایبه‌تی گوشاری بۆ سه‌ر ژیانی خه‌ڵك زۆر كردوه‌‌و گرانی ڕۆژانه روو له هه‌ڵكشانه
كه‌له‌به‌ری جیددی خسته ناو ئه‌وان‌و جه‌ماوه‌ر .زۆرینه‌ی خه‌ڵك بۆیه هاتبوونه سه‌ر شه‌قام تا كۆماری ئیسالمی بڕوات، بۆیه‌یان نه‌بوو ببنه مایه‌ی سازان‌و به ده‌سه‌اڵت گه‌یشتنی سه‌رانی ئیسالحخواز. ئه‌م هه‌ڵوێسته خه‌ڵكی ناهومێد كردو كۆماری ئیسالمیش به باشی هه‌له‌كه‌ی قۆسته‌وه ،گوشاری له‌سه‌ر خه‌ڵك زیاد كردو ده‌ستی دایه كوشت‌و بڕو ،ده‌ستی به‌یع هت‌و وه‌فای سه‌رانی ئیسالحاتیشی ره‌دكرده‌وه‌‌و زۆرێك له سه‌رانی ئیسالحخوازی راپێچی زیندان كرد. ئه‌و واقعیه‌تانه‌‌و به تایبه‌تی چۆكدادانی به‌شێك له ئۆپۆزیسیۆن بۆ جه‌نابانی سه‌وزپۆش ،هه‌م كه‌له‌به‌ری خسته ناو ئۆپۆزیسیۆن‌و هه‌م تۆوی ناهومیدی چانده ناو دڵی خه‌ڵكی ناڕازی. به دوای ئه‌وه‌دا بزاوتی خه‌ڵك له ئێران تووشی نوشست‌و كزبوون هات، حكومه‌ت هار بوو و ده‌ستی كرد به سه‌ركوت‌و سیاسه‌تی ترس‌و تۆقاندن. به‌مجۆره بزوتنه‌وه‌یه‌كی كه كاریگه‌ریی گه‌وره‌ی هه‌بوو‌و هیوای درزست كردبوو، نیشته‌وه .به‌اڵم ده‌بێ ته‌ئكید بكهینهوه ههموو ئه‌و به‌ستێنه‌ی كه ناڕه‌زایی له ناو ژنان ،كرێكاران ،الوان ،ئازادیخوازان‌و خه‌ڵكی بێكار و . . .هه‌ڵخراندبوو ،ئه‌و داخوازییانه‌ی كرێكاران‌و بێكارانی هێنابوه مه‌یدان‌و چاالكانی كرێكاریی ئێستاش له زیندانه‌كاندا حه‌ولی بۆ ده‌ده‌ن ،ئه‌و خه‌باته‌ی كه یه‌ك میلیۆن ئیمزای ژنانی پێ كۆكراوه ،ناڕه‌زایی گه‌النی كورد، عه‌ڕ‌هب‌و به‌لووچ‌و توركمه‌ن له‌و كوشتار‌و سه‌ركوته‌ی ده‌رحه‌قیان ئه‌نجام دراوه‌و، بزاوتی خوێندكاران‌و وێبالگنووسانی الوی ،لێكه‌وته‌وه ،به‌رینتر له جاران ماوهتهوهو رق‌و توڕه‌یی جه‌ماوه‌ر‌و ئاواتی وه‌ده‌ستهێنانی داخوازیه‌كانیان دانه‌مركاوه‌‌و به دڵنیایی به شێوازی نوێ‌و له بزوتنه‌وه‌ی دیكه‌دا‌و نه‌ك به سیاسه‌تی ئایه‌توڵاڵكانی سه‌وزپۆش، سه‌رهه‌ڵده‌داته‌وه .گه‌مارۆی ئابوری، سیاسه‌تی تااڵن‌و بڕۆی رژێم‌و ده‌زگا به‌هێزه‌كانی حكومه‌ت ،خراپتر بوونی باری ئابوری ،سیاسه‌تی شه‌ڕئه‌نگێزیی ئه‌و رژێمه به تایبه‌تیی ل ه ناوچه‌ی كه‌نداو و ،په‌ره‌سه‌ندنی كێشه ناوخۆییه‌كان‌و سه‌ركوتی خه‌ڵك له ده‌ربڕینی ئیراده‌ی خۆیان ،هیچ چارێكی غه‌یری ڕاپه‌ڕین به مه‌به‌ستی ڕوخانی رژیم ،بۆ گه‌النی ئێران نه‌هێشتۆته‌وه. له بواری سیاسه‌تی ده‌ره‌كیش له‌و ناوچه‌یه له‌م ده‌یه‌ی دواییدا به هۆی سیاسه‌ته غه‌ڵه‌ته‌كانی ئامریكاوه له عێراق‌و ئه‌فغانستان له الیه‌ك و ،له‌م دواییانه‌شدا له باقی واڵتانی رۆژهه‌اڵت، ڕژیمی ئیسالمی ئێران توانیویه‌تی ببێته میحوه‌رێك بۆ پێكه‌وه لكاندنی ههموو ئه‌و ڕه‌وته تێرۆریستی‌و ئیسالمییانه‌‌ی كۆماری ستراتێژی ناوچه‌كه. ئیسالمی دنه‌دانی شه‌ڕه له ده‌ره‌وه‌ی سنوره‌كانی خۆی تا به‌مجۆره قه‌یرانی
ناوخۆیی داپۆشێ .به‌م سیاسه‌ته هه‌م ترسی خستۆته دڵی واڵته بچكۆله ده‌وڵه‌مه‌نده‌كانی ده‌ور‌وبه‌ری كه‌نداو، هه‌م تۆڕێكی تێرۆریستی به‌هێزی له ناوچه‌كه‌دا دروست كردووه ،هه‌م له حكومه‌تی عێراقدا‌و له ناو لوبنان‌و واڵتانی دیكه نفوزی زیادی كردوه‌‌و به تایبه‌تی دوای ڕۆیشتنی هێزه‌كانی ئامریكا ،ده‌وری له عێڕاق زیاتر بووه. ئێران توانیویه‌تی ،شه‌ڕی له گه‌ڵ ئامریكا بخاته ده‌ره‌وه‌ی سنوره‌كانی خۆی ،به‌اڵم ئه‌م سیاسه‌ته له هه‌مانكاتدا دژكرده‌وه‌ی گه‌وره‌ی به زیانی ئێرانیش دروست كردوه. ئه‌و كردهوهو سیاسه‌تانه‌ی رێژیمی ئێران، له الیه‌ك مه‌ترسی هه‌ڕه‌شه‌ی ئێرانی له‌م ناوچه‌یه بۆ هه‌مووان سه‌لماندوه و ،له الیه‌كی دیكه‌وه جۆرێك هاوپه‌یمانی دژ به كۆماری ئیسالمی ئێرانی له ناوچه‌كه‌‌و به تایبه‌تی له ناو واڵتانی عه‌ره‌بیدا، پێكهێناوه .هه‌ڕه‌شه‌ی ئێران ،ئیسرائیلی به ته‌واوی نیگه‌ران كردووه‌‌و له ئامریكاو ئوروپای روونكردۆته‌وه كه ئێران له پشته‌وه‌ی تێرۆر ،ئاژاوه‌‌و بشێوی ئه‌و ناوچه‌یه .رژیمی ئێران بۆ خۆشی به‌وه‌‌ی زانیوه‌‌و بۆیه‌شه ههموو حه‌ولی خۆی خستۆته‌گه‌ڕ تا خۆی پڕ چه‌ك بكات‌و به تایبه‌تی له بواری موشه‌كی‌و زیادكردنی موشه‌كه‌كانی، ڕۆیشتنی مه‌ودای كردووه. زۆری سه‌رمایه‌گوزاری هه‌روه‌تر به په‌له بۆ سازكردنی چه‌كی ئه‌تۆمی حه‌ول ده‌دات و ،سه‌ركه‌وتن له‌و بوارانه‌دا به ته‌نیا ڕێگای مانه‌وه‌ی خۆی‌و وه‌دیهێنانی ئاره‌زوه كۆنه‌كانی ئیمپڕاتۆریی ئێرانی ده‌زانێ .ئه‌و هه‌لومه‌رجه ،گوشاری زۆر ده‌خاته‌سه‌ر ئابووریی‌و ژیانی خه‌ڵك له ناوخۆدا‌و له سیاسه‌تی ده‌ره‌كیشدا رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی رۆژئاواو ئێرانی له‌و ناوچه‌یه‌دا كردوه‌ته ئه‌گه‌رێكی زۆر .ئامریكا تا ئێستا ئه‌و هه‌له‌ی قۆستۆته‌وه تا چه‌كی زۆر به واڵتانی كه‌نداو بفرۆشێ‌و بازاڕێكی باشی ده‌ست بكه‌وێ‌و هاوپه‌یمانیشی له‌گه‌ڵیان قایمتر بكات .به‌اڵم بێ كورتكردنه‌وه‌ی ده‌ستی ئێران‌و بنه‌بڕكردنی حه‌وله‌كانی بۆ ده‌ست ڕاگه‌یشتن به چه‌كی ئه‌تۆمی، كێشه‌كان هێورتر نابنه‌وه .رژیمی ئێرانیش سیاسه‌ته ناوكییه‌كه‌ی به‌‌مان‌و نه‌مانی خۆیه‌وه گرێداوه .به كورتی، كۆماری ئیسالمی وه‌ك هێزێكی نیزامی ناوچه‌یی گهورهو پرنفوز ،داڵده‌ده‌ری تێرۆریزم‌و ئاژاوه گێڕییه‌‌و ئه‌وه‌ش له خۆیدا هۆكارێكه بۆ ئه‌وه‌ی تووشی شه‌ڕی بكات‌و سه‌ری به با بدات. له ناوچه‌یه‌كی ئاڵۆز‌و پڕكێشه‌ی وه‌ك ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست ،ئه‌م ده‌وره‌ی رژیمی ئێران ،مه‌ترسی خوڵقێنه‌و ،بۆیه ئێران له ناوه‌ڕاستی كێشهو گۆڕانكارییه‌كانی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا ده‌بێت .ئه‌وه‌ش به مانای تێوه‌گالنی كۆماری ئیسالمی‌و ئێرانه له بشێوی‌و ئاژاوه‌ی ئه‌و ناوچه‌یه كه كاریگه‌ریی له سه‌ر چاره‌نووسی خه‌ڵكی ئێران‌و به تایبه‌تی گه‌لی كورد
7
ئێران توانیویه‌تی ،شه‌ڕی له گه‌ڵ ئامریكا بخاته ده‌ره‌وه‌ی سنوره‌كانی خۆی ،به‌اڵم ئه‌م سیاسه‌ته له هه‌مانكاتدا دژكرده‌وه‌ی گه‌وره‌ی به زیانی ئێرانیش دروست كردوه هه‌یه‌‌و ده‌یبێ. كێشه‌ی كورد له رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست كورد گه‌وره‌ترین نه‌ته‌وه‌ی بێ ده‌وڵه‌تی جیهانه .جیا له‌وه ئه‌وڕۆ بۆته به‌شێكی سه‌ره‌كی له ره‌وتی دێمۆكرایخوازیی‌و چاره‌سه‌ری كێشه‌كان .به بێ ده‌وری كورد ناكرێ ئاڵۆزییه‌كانی ئه‌م واڵتانه رێگای بۆ بدۆزرێته‌وه .ئاشكرایه كه بزوتنه‌وه‌ی كورد خۆی له ره‌وته ئیسالمییه‌كان جیا كردۆتهوهو پوتانسیه‌لی گه‌وره‌ی دێمۆكراتێكی تێدایه‌‌و خۆی كه‌م‌و زۆر له‌گه‌ڵ سیسته‌می دێمۆكراسی گونجاندووه .بیروڕای گشتیی جیهانی به رێز‌و سۆزه‌وه ده‌ڕوانێته داواكاریی‌و مافی كورد .بوونی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ،پێشوه‌چوونی بزاوتی كورد له سورییه‌‌و قبوڵی كێشه‌ی كورد له توركییه‌‌و ته‌نانه‌ت له ئارادابوونی جۆرێك دانوستان له نێوان كورد‌و حكومه‌تی توركییه و ،تووشبوون‌و تێوه‌گالنی ئێران له كێشه‌كانی ئه‌م ناوچه‌یه‌‌و لێكترازانی ئینسیجام له كۆماری ئیسالمیدا‌و قورسایی ئۆپۆزیسیۆنی كورد له ناو ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی ،به دڵنیایی ده‌رفه‌تی سه‌رهه‌ڵدان‌و پێشوه‌چوون بۆ كوردی ناو ئێرانیش ده‌ره‌خسێنێ .ئه‌وڕۆ پتر له هه‌ر كاتێكی دیكه مه‌سه‌له‌ی كورد وه‌ك یه‌ك مه‌سه‌له ده‌بێ چاوی لێبكرێ‌و حه‌ول بۆ هه‌ماهه‌نگی گشت بزاوته‌كانی كورد بدرێ .هه‌م ده‌رفه‌تی هه‌نگاوی گهوره بۆ وه‌دیهێنانی ئامانجه‌كانی كورد ده‌توانێ بخوڵقێندرێ‌و هه‌م پیالنی به‌هێزیش به هۆی نه‌یارانی كورده‌وه، مه‌ودای ده‌بێ بێته ئاراوه .بۆیه بزاوتی كورد هه‌م هه‌ڕه‌شه‌ی له‌سه‌ره‌‌و هه‌م شانسی مێژوویشی هه‌یه تا ده‌سكه‌وتی گهوره وه‌ده‌ست بێنێ.
...بۆ ل8
6
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
راپۆرتی سیاسی كومیته‌ی ناوه‌ندیی بۆ كۆنگره‌ی ١٣ی
پێشكه‌شكار :عومه‌ر ئێلخانیزاده میوانه خۆشه‌ویسته‌كان ،هاوڕێیانی به‌شداربوو له كۆنگره له الیه‌ن خۆم‌و ههموو هاوڕێیانی كومیته‌ی ناوه‌ندیی كۆمهڵهوه پڕ به دڵ به‌خێرهاتنتان ده‌كه‌م‌و هیوادارم كۆنگره‌یه‌كی سه‌ركه‌وتوومان هه‌بێ. دڵنیام كه هه‌موومان به‌رژه‌وه‌ندیی بااڵی كۆمهڵهو خه‌ڵكی كوردستان ره‌چاو ده‌كه‌ین‌و هاوڕێیانه بۆ ده‌وڵه‌مه‌ندكردنی باسه‌كانی كۆنگرهو روونی له سیاسه‌ته‌كانی داهاتووماندا حه‌ول ده‌ده‌ین .ئیجازه‌م بده‌ن له الیه‌ن ههموو ئێوه‌شه‌وه ساڵو بنێرم بۆ بنه‌ماڵه‌ی شه‌هیدان‌و رێزی خۆمان بۆ خه‌باتكارانی ناو زیندانه‌كان ده‌رببڕم .ساڵو ده‌نێرین بۆ تێكۆشه‌رانی كۆمه‌ڵه له ناوه‌وه‌ی كوردستان‌و هه‌روه‌تر ساڵو له خه‌ڵكی خه‌باتكاری كوردستان كه هه‌مێشه پشت‌و په‌نای ئێمه بوون. سیمای جیهانی ئه‌مڕۆ له كۆنگره‌ی پێشوو ،پتر له چوار ساڵ له‌وه پێش ،گوتمان شه‌ڕی سارد له قازانجی دونیای رۆژئاوا كۆتایی پێهاتووه ،باسمان له‌وه كرد كه له باری ئابووری‌و سیاسییه‌وه دونیای یه‌ك جه‌مسه‌ری سه‌ری نه‌گرتووه‌‌و به‌ستێنی كێشه سه‌ره‌كییه‌كانی ئه‌م جیهانه هه‌ر ماوهو ملمالنێی زلهێزه‌كان به‌رده‌وام‌و روو له زیادبوونه‌‌و سیمای سیاسی جیهان ناتوانێ ئیتر ته‌نانه‌ت له باری نیزامیشه‌وه یه‌ك جه‌مسه‌ری بمێنێته‌وه. پێشبینیمان كرد ئاڵۆزیی‌و شه‌ڕی ناوچه‌یی په‌ره‌ده‌ستێنێ‌و قه‌یرانی ئابووریی جیهانی كاریگه‌ری گهوره داده‌نێ‌و ره‌وتی عه‌داڵه‌تخواز‌و دێمۆكراسیخواز به‌هێزتر ده‌بێ .ئێستا هه‌موومان رووداوه‌كانی ئه‌م هاوڕێ عومه‌ر ئیلخانیزاده ،سکرتێری گشتی کۆمه‌ڵه چوار ساڵه‌و دیارده‌كانی ئه‌م ماوه‌یه‌مان بینیوه .ئه‌وڕۆ قه‌یرانی ئابووری جیددی هێزه سۆسیالدێمۆكراته‌كانی ئوروپا له واڵتانی گه‌وره‌ی سه‌نعه‌تی خۆرئاوا ،له واڵته سه‌نعه‌تیه‌كانی گرتۆته‌وه ،ملمالنێی یه‌ك به دوای یه‌كدا نه‌یانتوانی له‌سه‌ر الیه‌ك ده‌ستی زلهێزه‌كانی له زۆر بواردا زلهێزه‌كان له‌م بواره‌دا زیادی كردوه‌‌و روو ده‌سه‌اڵت بمێننه‌وه ،ئێستا له فه‌رانسه كورت كردۆتهوهو نیگه‌رانی كردوون‌و، له هه‌ڵكشانه .چۆنیه‌تی ده‌ستڕاگه‌یشتن سۆسیال دێمۆكراته‌كان بوژانه‌وه‌یه‌كی له روویه‌كی دیكه‌شه‌وه ،كێشه‌ی به كه‌ره‌سه‌ی خاو‌و وه‌ده‌ستهێنانی بازاڕ نوێیان به‌خۆوه بینیوه‌‌و پێده‌چی له نیوانیان له‌سه‌ر بازاڕ‌و كه‌ره‌سه‌ی خاو بوونه‌ته جێگای ملمالنێی گهوره .به ئاڵمان‌و چه‌ند واڵتی دیكه‌ش ده‌نگی ته‌واو زیادی كردوه .ئه‌و واقعیه‌ته مه‌ترسی هه‌ڵه نه‌چووین ئه‌گه‌ر بڵێین شه‌ڕی سارد بێننه‌وه بۆ وه‌ده‌ستگرتنه‌وه‌ی ده‌سه‌اڵت .په‌ره‌سه‌ندنی شه‌ڕی ناوچه‌یی له جیهاندا به جۆرێكی دیكه ده‌ستی پێكردوه‌ته‌وه .ره‌وت‌و مه‌یلێكی دیاری كۆمه‌اڵیه‌تی بۆ زیاتر ده‌كات .له هه‌مانكاتدا به هۆی ئه‌وڕۆ چین بۆته دووهه‌مین هێزی كۆنترۆڵكردنی ده‌سه‌اڵت‌و نواندنی ئیراده هه‌ڵكه‌وته‌ی ئابووریی‌و جوغرافیاییه‌وه ئابووریی جیهانیی‌و ره‌وتی گه‌شه‌ی له له به‌ڕێوه‌بردنی ژیانی سیاسی‌و ئابووریی كاریگه‌ری گهوره ده‌خاته‌سه‌ر رۆژهه‌اڵتی سه‌ره‌وه‌ی ههموو واڵتانه .روسیه‌‌و چین كۆمه‌ڵگادا ،گه‌شه‌ی به‌رچاوی به‌خۆوه ناوه‌ڕاست‌و راسته‌وخۆ ره‌نگدانه‌وه‌ی ده‌بێ به ئاشكرا ریزبه‌ندییان له دژی رۆژئاوا دیتوه .بزوتنه‌وه‌ی واڵ ستریت به دژی له‌سه‌ر ئاڵوگۆڕه‌كانی ئه‌م ده‌وره‌یه‌ی ئه‌و هه‌یه‌‌و تا دێ دیارده‌كانی ده‌ورانی شه‌ڕی سیاسه‌تی ئه‌وڕۆی سه‌رمایه‌داریی ره‌هاو ناوچه‌یه. سارد خۆی ده‌نوێنێ‌و سازدانه‌وه‌ی به رووداوه‌كانی یۆنان‌و ئیسپانیا ،نمونه‌ن بۆ روونی ده‌بیندرێ .خۆرئاوا به سه‌ركرده‌یی نمایشی ئه‌م ئیراده‌یه ل ه ناو جه‌ماوه‌ردا. رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و ده‌وری له ئامریكا تێده‌كۆشی تا بازاڕی وزه‌ی كۆبوونه‌وه‌ی ئیعتیرازیی كرێكاران‌و ئابووری‌و ملمالنێی جیهانیدا جیهانی زیاتر بێنێته ژێرده‌ستی خۆی‌و خه‌ڵكی كه‌مده‌ست‌و چه‌وساوه له شاره هه‌موومان ده‌زانین كه رۆژهه‌اڵتی به‌ربه‌ست له به‌رانبه‌ر ئابووریی چین‌و گه‌وره‌كانی ئوروپا‌و گوشارخستنه سه‌ر ناوه‌ڕاست یه‌كێك له كانگا ههره ده‌سه‌اڵت له شه‌قامه‌وه ،بۆته دیارده‌ی گه‌وره‌كانی وزه‌ی جیهانییه‌و ،ئێستا واڵتانی دیكه دابنێ. له الیه‌كی دیكه‌وه ئه‌گه‌ر له ده‌وره‌یه‌كدا ئاسایی ئه‌وڕۆ‌و كاریگه‌ریی گه‌وره‌ی بۆته مه‌یدانی زۆرانبازیی زلهێزه‌كان .له هه‌م له‌سه‌ر سیاسه‌توانان‌و ،هه‌م هه‌مانكاتدا ئه‌م ناوچه‌یه بۆته ناوه‌ندی له ناو جه‌ماوه‌ردا داناوه .پێوه‌ندیی ئیسالمی سیاسی‌و له‌م دوو ده‌یه‌ی ده‌سه‌اڵت‌و جه‌ماوه‌ر ،یان به واته‌یه‌كی دواییشدا مه‌یدانی تێرۆریسم‌و شه‌ڕی دیكه چۆنیه‌تی به‌شداریی كۆمه‌ڵگا له ئایینی بووه .ته‌نیا ناوچه‌یه‌كیشه بڕیاره‌كانی ده‌سه‌اڵتدا ،خه‌ریكه مه‌یدانی له‌م جیهانه‌دا كه هێشتا زۆرینه‌ی نوێ‌و بابه‌تی رۆژی بۆ ده‌كرێته‌وه‌‌و بۆته ده‌سه‌اڵتدارانی ملكه‌چی دێمۆكراسی ئامریكا تا ئێستا ئه‌و هه‌له‌ی داخوازییه‌كی نوێ له پاڵ سیسته‌می نین‌و كۆنه‌په‌ره‌ستترین رژیمه دیكتاتۆر‌و پارله‌مانتاریی ئه‌وڕۆییداو ،حه‌ولێكی مه‌زهه‌بییه‌كانی سه‌ر گۆی زه‌وی ،لێره‌دا قۆستۆته‌وه تا چه‌كی زۆر به‌رچاوه بۆ به‌رینكردنی دێمۆكراسی. درێژه به ژیان‌و ده‌سه‌اڵتیان ده‌ده‌ن .ئه‌م گه‌شه‌ی فه‌رهه‌نگ‌و زانستی به‌شه‌ری ناوچه‌یه ئاڵۆزترین به‌شی جیهانه‌‌و بۆته به واڵتانی كه‌نداو بفرۆشێ‌و ئه‌وڕۆ ،شۆڕشی به‌رده‌وامی ئه‌نفۆرماتیك ،مه‌كۆی شه‌ڕ‌و ته‌قینه‌وه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی. خواستی رێزدانان بۆ كه‌سایه‌تی تاك له ناوچه‌یه‌كه كه ساڵیانێكی دورودرێژه بازاڕێكی باشی ده‌ست كۆمه‌ڵگادا‌و هاسان بوونه‌وه‌ی پێوه‌ندیی به هۆی ناسه‌قامگیری‌و نائه‌منییه‌وه نهكراوهو، تێدا چڕوپڕی ئینسانه‌كان پێكه‌وه له ره‌گه‌ز‌و سه‌رمایه‌گوزاریی بكه‌وێ‌و هاوپه‌یمانیشی ره‌نگ‌و میللیه‌تی جیاوازه‌وه ،گۆڕانكاریی خه‌ڵكه‌كه‌ی له فه‌قیری‌و نه‌داریی‌و گه‌وره‌ی له زه‌ینی مرۆڤی ئه‌و سه‌رده‌مه‌دا دواكه‌وتویی ئابووری وفه‌رهه‌نگی‌و له‌گه‌ڵیان قایمتر بكات .به‌اڵم كێشه‌ی راگیراون. پێكهێناوه‌‌و خۆشه‌ویستی ئینسانه‌كانی كۆمه‌اڵیه‌تیدا بۆ یه‌كترین زیاد كردوه .له پاڵ ههموو نه‌ته‌وه‌یی كورد ،وه‌ك گه‌وره‌ترین بێ كورتكردنه‌وه‌ی ده‌ستی ئه‌وانه‌دا ،ره‌وتی دێمۆكراسیخواز‌و نه‌ته‌وه‌ی بێ ده‌وڵه‌ت له جیهاندا ،له خوازیارانی عه‌داڵه‌تی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و چوار واڵتی گرینگی ئه‌م به‌شه له جیهان ئێران‌و بنه‌بڕكردنی حه‌وله‌كانی ره‌وه‌ندی ئاشتی ته‌ڵه‌بی ،په‌ره‌یسه‌ندوه‌‌و چاره‌سه‌ر نهكراوهو بزاوتێكی گه‌رموگوڕ‌و بۆته ته‌وژمێكی به‌هێزی ناو كۆمه‌ڵگای به‌هێزیش بۆ وه‌ده‌ستهێنانی مافه‌كانی بۆ ده‌ست ڕاگه‌یشتن به چه‌كی جیهانی‌و به مسۆگه‌ری كاریگه‌ریی به‌رچاو كورد له ئارادایه‌و به بێ چاره‌سه‌ری له‌سه‌ر جیهانی مرۆڤایه‌تی داده‌نێ. ئه‌م پرسه ،ئارامی‌و سه‌قامگیری له‌م ئه‌تۆمی ،كێشه‌كان هێورتر ئه‌م ههموو ملمالنێ‌و كێشهو گۆڕانكارییانه واڵتانه قه‌ت به‌دی ناكرێ .كێشه‌ی نابنه‌وه هاوكات له‌گه‌ڵ بوحرانی ئابووری به‌رین كۆنی فه‌له‌ستین‌و ئیسرائیل دوای پتر له
شه‌ست ساڵ ،هێشتا دڵۆیه‌كی گه‌وره‌یه له نێوان واڵتانی عه‌ره‌بی‌و ئیسراییلدا. هێشتا مه‌یدانێكی هه‌میشه ئاماده‌یه بۆ هه‌ڵگیرسانی شه‌ڕ له‌و ناوچه‌یه. له هه‌لومه‌رجی قه‌یرانی ئابووری ئه‌وڕۆی جیهاندا ،رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست هاوسه‌نگییه‌كی گرینگی هه‌یه‌‌و بۆیه جیا له ملمالنێی سیاسی ره‌وته ناخۆییه‌كانی ناوچه‌یی ،بۆته مه‌یدانی ملمالنێی زلهێزه‌كانی جیهانی سه‌رمایه‌دارییش به جۆرێك كه ،ده‌ستیان كێشاوه‌ته ناو ریزبه‌ندی سیاسی ناوخۆیی ئه‌و به‌شه‌ی جیهان‌و ته‌نانه‌ت به هێزی نیزامیش حوزوری خۆیان مسۆگه‌ر كردوه .ههموو دیارده‌كان ئاماژه‌ن بۆ ئهوه كه نه‌ك هه‌ر له حه‌ولی پڕچه‌ك كردنی الیه‌نه جۆربه‌جۆره سیاسیه‌كاندان ،به‌ڵكوو قورسایی هێزی نیزامی خۆشیان زیاتر‌و زیاتر ده‌كه‌ن .ئه‌و راستییانه‌ش پێمانده‌ڵێ كه پێشبینی‌و مه‌ترسییه‌كانی ئێمه له كۆنگره‌ی ١٢له‌مه‌ڕ په‌ره‌سه‌ندنی شه‌ڕ‌و بشێوی له‌و مه‌نته‌قه‌یه ،زۆرتر له جاران كه‌وتۆته به‌ر چاو‌و بۆته واقعیه‌تێك كه هه‌ڕه‌شه‌ی جیددی ده‌خاته سه‌ر ئه‌منیه‌ت‌و ئاسایشی ههموو خه‌ڵك‌و واڵتانی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست. ئه‌وڕۆ حكومه‌ت‌و ره‌وته سیاسیه‌كانی ناوچه‌كه ،به زۆریی له بن چه‌تر‌و رواڵه‌تی مه‌زهه‌ب‌و دوو ره‌وتی سوننی‌و شیعه ،ریزبه‌ندی سیاسیان پێكهێناوه .ئامریكاو واڵتانی رۆژئاوا به ئاشكرا پاڵپشتیی له ره‌وتی ئیسالمی ناوه‌ندگه‌را به سه‌ركردایه‌تی توركیه ده‌كه‌ن .هاوپه‌یمانیی ئێران ،عێراق، سوریه‌‌و لوبنان به كۆكردنه‌وه‌ی ههموو بزاوتی گروپه ئیسالمییه‌كانی شیعه به پشتیوانیی روسیه‌‌و چین له الیه‌ك‌و، له الیه‌كی دیكه‌وه زۆربه‌ی واڵتانی عه‌ره‌بی‌و توركییه به كۆكردنه‌وه‌ی ره‌وته ئیسالمییه سوننه‌كان‌و به پشتیوانی ئامریكاو واڵتانی رۆژئاوا، دوو جه‌مسه‌رییه‌كیان پێكهێناوه‌‌و له ناوخۆی ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا به زۆری روكێشی مه‌زهه‌بییان به‌سه‌ردا داوه تا خه‌ڵك له ژێر چه‌تری مه‌زهه‌بدا بخه‌نه گیانی یه‌ك وبه‌مجۆره خۆیان بۆ شه‌ڕ‌و پێكدادانه‌كانی ناوچه‌یی ته‌یار ده‌كه‌ن. زۆر چاودێری سیاسی پێیانوایه كه به شێوازێكی دیكه ملمالنێی ده‌وره‌ی عوسمانی‌و سه‌فه‌وی خه‌ریكه دووپات ده‌بێته‌وه‌‌و هه‌ندێكی دیكه‌ش ده‌ڵێن ملمالنێكانی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست بۆته كێشهو زۆرانبازییه‌كی نێونه‌ته‌وه‌یی كه نه‌ك هه‌ر كانگاكانی كه‌ره‌سه‌ی خاوی تێدا دابه‌ش ده‌كرێته‌وه ،نه‌خشه‌ی جوغرافیای ناوچه‌كه‌شی تێدا داده‌ڕژێته‌وه .به بڕوای ئێمه هه‌رتكی ئه‌م لێكدانه‌وانه راستی زۆریان تێدایه .بشێوی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست به زۆریی به‌ستراوه‌ته‌وه به كێبڕكێی نێونه‌ته‌وه‌یی‌و به‌رینبوونه‌وه‌ی به‌ستێنی شه‌ڕی ناوچه‌یی .زلهێزه‌كان جیا له‌وه‌ی بازاڕێكی گهوره بۆ فرۆشی چه‌ك پێكدێنن ،له حه‌ولدا ده‌بن تا هێزی ناوچه‌یی گهورهو مه‌ترسیدار له به‌رانبه‌ر خۆیاندا نه‌هێڵن‌و مه‌ودای به‌به‌ره‌كانێ له ههموو ده‌وڵه‌ته به‌هێزه‌كانی ناوچه بستێننه‌وه‌‌و ریزبه‌ندی سیاسی له قازانجی رۆژئاوا بگۆڕن‌و ،هه‌لومه‌رجێك بڕه‌خسێنن تا ئارامی‌و ئه‌منیه‌ت بۆ وه‌گه‌ڕخستنی سه‌رمایه پێكبێت .بۆ ئه‌و مه‌به‌سته ئیتر وه‌ك دوای شه‌ڕی جیهانی یه‌كه‌م نه‌ك هه‌ر ده‌ستوه‌ردان له جوغرافیای مه‌نته‌قه‌كه بۆیان بڤه نییه ،به‌ڵكوو له زۆر بواردا له قازانجی خۆیانی ده‌بینن .دیتنی ئه‌و گۆڕانه سیاسییانه ده‌توانێ یارمه‌تیده‌رمان بێ له لێكدانه‌وه‌ی هه‌لومه‌رجه‌كه‌‌و داڕشتنی سیاسه‌تی دروست له‌باره‌یه‌وه. بزوتنه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ریی واڵتانی عه‌ره‌بی ئه‌وه‌ی به ناوی به‌هاری عه‌ره‌بی ل ه رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و باشوری ئافریقا رویدا ،نیشانیدا كه تا چهنده خه‌ڵكی ئه‌م ناوچه‌یه تینوی دێمۆكراسین‌و چه‌نده‌ش له ده‌سه‌اڵتداران بێزراو‌و ناڕازین .راده‌ی بێ پێگه‌بوونی ئه‌و ده‌سه‌اڵتدارانه‌‌و له
زۆر چاودێری سیاسی پێیانوایه كه به شێوازێكی دیكه ملمالنێی ده‌وره‌ی عوسمانی‌و سه‌فه‌وی خه‌ریكه دووپات ده‌بێته‌وه‌‌و هه‌ندێكی دیكه‌ش ده‌ڵێن ملمالنێكانی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست بۆته كێشهو زۆرانبازییه‌كی نێونه‌ته‌وه‌یی كه نه‌ك هه‌ر كانگاكانی كه‌ره‌سه‌ی خاوی تێدا دابه‌ش ده‌كرێته‌وه، نه‌خشه‌ی جوغرافیای ناوچه‌كه‌شی تێدا داده‌ڕژێته‌وه هه‌مانكاتدا ،میزانی بێ به‌زه‌یی بوونیان، حاشا هه‌ڵنه‌گر‌و روون بوو .له روویه‌كی دیكه‌وه ده‌ركه‌وت كه زلهێزه‌كانی جیهانی كه تا دوێنێ هاوپه‌یمانی ئه‌و دیكتاتۆرانه بوون ،چۆن له شه‌و‌و ڕۆژێكدا پشتیان تێكردن ،ئه‌و سیاسه‌ته‌یان نه‌ك به‌خاتری دێمۆكراسیخوازی ،به‌ڵكوو له‌به‌ر ئه‌وه‌ی بتوانن سواری شه‌پۆله‌كه بن ،گرته‌به‌ر. په‌ندێكی دیكه‌ی به‌هاری عه‌ره‌بی ئهوه بوو كه هاتوهاواری دێمۆكراسیخوازیی زلهێزه‌كان بۆ ئه‌وه‌نده بوو تا خۆیان له شه‌پۆلی رق‌و توڕه‌یی جه‌ماوه‌ر الده‌ن، چونكه هاوكات له‌گه‌ڵ ئه‌و هاوارانه ژێربه‌ژێر خه‌ریكی سازان له‌گه‌ڵ ره‌وته دژه دێمۆكراته‌كانی وه‌ك“ ئیخوان” بوون‌و هاسانكارییان بۆ ده‌كردن بێنه‌سه‌ركار به‌و شه‌رته‌ی به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی خۆیان پارێزراو بێت. ئه‌وڕۆ ده‌بینین كه ئه‌م ده‌سه‌اڵته تازانه هه‌ر له یه‌كه‌م مانگه‌كانی هاتنه سه‌ركاریان ،به زه‌قی دژایه‌تی خۆیان بۆ داخوازییه‌كانی خه‌ڵكی ڕاپه‌ڕیو ده‌رخست .ده‌بینین كه رق‌و توڕه‌یی له دیارده‌ی دزێوی سه‌رمایه‌داریی ره‌ها كه بۆته هۆی پاشكه‌وتویی فه‌رهه‌نگی‌و ئابووری له‌م ناوچه‌یه ،ئه‌گه‌ر بوو به مایه‌ی هاتنه سه‌ركاری ئه‌و ده‌سه‌اڵتانه‌ی ئه‌وڕۆ‌و پێگرتنی پتری ره‌گه‌یه‌ك له ئیسالمی سیاسی ،چه‌ند به خێرایی له تۆنێس‌و میسر ئه‌و ره‌وته روو له هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه‌یه‌‌و جه‌وهه‌ری شۆڕشی وه‌ك داخوازییه‌كانیان جه‌ماوه‌ر‌و كوانوی كپكراوی نه‌كوژاوه ،بڵێسه‌ی هه‌ڵگیرسانه‌وه‌ی ده‌بیندرێ .گومانی تێدا نییه ته‌وژمی راسته‌قینه‌ی به‌هاری عه‌ره‌بی به‌رده‌وام ده‌بێ‌و ده‌بێ چاوه‌ڕوانی ملمالنێی قوڵتری ره‌وته سیاسیه دژبه‌ره‌كان بین .نه‌ك هه‌ر له‌و واڵتانه‌ی گۆڕانیان تێدا پیكهاتووه ،به‌ڵكوو ههموو واڵته‌كانی دیكه‌ی ناوچه‌ش ئاوسانی ئاڵوگۆڕی جیددین .ئه‌م ئاڵوگۆران ه له سااڵنی نزیكی داهاتوودا تێكه‌اڵوی شه‌ڕ‌و بشێوی ناوچه‌یی ده‌بێ .ڕۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستی توڕه له دیكتاتۆری ،تینووی سه‌رمایه‌گوزاری‌و خوازیاری دێمۆكراسی، خه‌ریكه به‌ره‌ورووی سه‌ختترین ده‌ورانی حه‌یاتی ده‌بێته‌وه كه له دوای شه‌ڕی جیهانی یه‌كه‌مه‌وه تا ئێستا به‌خۆوه‌ی نه‌دیوه .كێشه‌ی توندی قودره‌ته جیهانیه‌كان له‌سه‌ر بازاڕ‌و نفوز‌و دابه‌شكردنی وزه‌ی ئه‌م مه‌نته‌قه‌یه به‌ڕێوه‌یه‌و ،كار ده‌كاته سه‌ر ههموو ملمالنێ سیاسییه ناوخۆییه‌كانیش. كۆماری ئیسالمی ئێران الیه‌نێكی گرینگی ئه‌و كێشانه‌یه‌‌و چاره‌نووسی ئه‌م رژێمه‌‌و
9
201٢/11/26 ،) ساڵی پێنجەم63( ژماره dwaroj@komala.net
8
ژماره ( )63ساڵی پێنجەم201٢/11/26 ، dwaroj@komala.net
ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی‌و ده‌وریان ل ه داهاتوودا رێكخراو‌و ره‌وته ناسراوه‌كانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی وا له تاراوگه‌ن به چه‌پ‌و راست‌و لیبڕاڵه‌وه ،پڕژوباڵو‌و ناته‌بان پێكه‌وه. به‌شێكیان له چاوه‌ڕوانی ئاڵوگۆڕدا په‌نا ده‌به‌ن بۆ ده‌ره‌وه‌‌و سیاسه‌تی زلهێزه‌كان‌و خۆگونجاندن له‌گه‌ڵیان ،به‌شێكی دیكه‌یان له ده‌وره‌ی ئیعتیرازاتی جه‌ماوه‌ریی سێ ساڵ له‌وه‌پێش بوونه پاشكۆی سیاسه‌تی ئیسالحخوازانی ئیسالمی .تا ئێستا ده‌ركه‌وتوه كه ئه‌م ئۆپۆزیسیۆنه‌ی ده‌ره‌وه توانایی پێكه‌وه كاركردن‌و پێكهێنانی یه‌كگرتووییه‌كی دیمۆكراتیكی تێدا به‌دی ناكرێ .جیا له‌وانه به هه‌ڵه نه‌چووین ئه‌گه‌ر بڵێین له‌م دوو ده‌یه‌ی رابردودا ،ناسیۆنالیسمی تۆخی ئێرانی وه‌ك فه‌رهه‌نگ ،هێزی گرتوه‌و ،له ئێرانی فره‌نه‌ته‌وه‌دا خۆی بۆ سه‌ركوت‌و زه‌وتكردنی مافی نه‌ته‌وه‌كانی ناو ئێران ئاماده ده‌كات‌و دێمۆكراسی تا ئه‌و راده‌یه قبووڵه كه خۆی پێبپارێزێ .زمانی دیالۆگی وه‌ال ناوه و ،هه‌ڕه‌شه‌‌و خۆڵقاندنی شه‌ڕ له‌گه‌ڵ نه‌ته‌وه‌كانی ئێرانی كردۆته گوتاری زاڵ .له الیه‌كی دیكه‌وه حه‌ولوده‌ولی ئاڵترناتیڤ سازیی له‌م یه‌ك دوو ساڵه‌ی رابردوو‌و گرتنی كۆنفه‌رانسی جۆراوجۆر له پێته‌خته‌كانی ئوروپا كه ،به داخه‌وه به‌شێك له ئۆپۆزیسیۆنی كوردیشی تێوه‌گال ،هه‌روه‌ك پێشبینیمان ده‌كرد ،به هیچ ده‌رچوو‌و قه‌ت ناشبێ به شتێكی جیددی .ئه‌و هه‌نگاوه دوای هه‌ره‌سهێنانی ره‌وتی ئیسالحخوازیی ده‌وڵه‌تی ،له الیه‌كه‌وه ،بۆ پێكه‌وه‌لكاندنه‌وه‌ی ره‌وتی به‌ناو ئیسالحخواز له ده‌ره‌وه‌‌و ناوه‌وه به مه‌به‌ستی مۆدێرنكردن‌و ئه‌وڕۆییكردنی ئیسالحخوازیی ئیسالمی‌و گوتاره‌كه‌ی بۆ قه‌باڵندن به زلهێزه‌كانی رۆژئاواو، له الیه‌كی دیكه‌وه ،مه‌نزوریان ئهوه بوو به به‌شداریی نه‌دان ،ئه‌و الیه‌نانه ته‌ریك بخه‌نه‌وه كه خوازیاری دروشمی رووخانی كۆماری ئیسالمی بوون‌و هۆكاری شكستی بزوتنه‌وه‌ی سه‌وزیان به‌وه ده‌زانی كه وته‌بێژه‌كانی ته‌نیا ئیسالح‌و مانه‌وه له چوارچیوه‌ی كۆماری ئیسالمییان ده‌ویست‌و ئه‌وه‌ش رێك به پێچه‌وانه‌ی ئاواتی خه‌ڵك بوو .به‌مجۆره ژماره‌یه‌ك ده‌اڵڵی سیاسی كه‌وتنه‌خۆ تا له‌م رێگایه‌وه نیگه‌رانی ئیسالحخوازانی ئیسالمی بڕه‌وێننه‌وه‌‌و قانعیان بكه‌ن ئه‌وان هه‌ندێك بێنه پێش تا “ساختار شكێنان” ته‌ریك بخرێنه‌وه .له الی خۆیان ئه‌وه‌شیان به قۆناغێك ده‌زانی بۆ گۆڕانی زۆرتر له كۆماری ئیسالمیدا‌و ساویلكانه تا ئه‌و راده‌یه‌ش چوونه پێشێ كه رێفراندۆمیان له كۆماری ئیسالمیدا له‌سه‌ر گۆڕانكاری ،به مومكین ده‌بینی .ئه‌و جۆره لێكدانه‌وه‌یه به‌شێكی له‌سه‌ر ئهوه بینا كرابوو كه دنیای ده‌ره‌وه‌‌و رۆژئاواش پشتیان ده‌گرن ،چونكه پێیانوابوو ئه‌وڕۆ‌و سبه‌ی نیوانی ئێران‌و رۆژئاوا به ته‌واوی تێكده‌چێ‌و پێویسته وه‌پاش نه‌كه‌ون. به‌اڵم له راستیدا كزوالوازیی‌و بێ هیوا‌و پێگه‌یی خۆیان هانده‌ری سه‌ره‌كییان بوو، چ له خۆلكاندن به بزوتنه‌وه‌ی سه‌وزه‌وه‌‌و چ له حه‌ولی دواتریان بۆ ئاڵترناتیڤ سازی. له ناو ئۆپۆزیسیۆنی ئێراندا ،هێزه‌كانی كوردستان هێشتا ده‌ور‌و نفوزیان له ناوه‌وه زۆره‌‌و الیه‌نی دیكه توانایی كێبڕكێێان نییه له‌گه‌ڵیان .ئیسالحخوازانی ئیسالمی زۆر له حه‌ولدا بوون تا پێگه‌ی جه‌ماوه‌ریی له كوردستان دورست بكه‌ن ،به‌اڵم ناكام مانه‌وه .ته‌نانه‌ت له ده‌وره‌ی بزوتنه‌وه‌ی سه‌وزیشدا سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی كه‌س‌و الیه‌ن هه‌بوون كه نزیكی ئیساڵحخوازان بوونهوه ،به‌اڵم گه‌لی كورد به گومانه‌وه به‌ره‌وڕووی ئه‌م ره‌وته بوه‌وه. ئه‌ساسی سیاسه‌تی ئێمه به‌رانبه‌ر به هێزه كوردییه‌كان ،به‌رانبه‌ر به ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی‌و الیه‌نه‌كانی كۆماری ئیسالمی ،گۆڕانی به‌سه‌ردا نای هت‌و هه‌ر هه‌مان بۆچوونه‌كانی پێشوومان هه‌یه كه له درێژه‌دا باسیان لێوه ده‌كه‌ین .ئه‌گه‌ر ئێستا چاوێك به‌سه‌ر هه‌ڵوێستی ئه‌وكاتی خۆماندا ئێمه‌دا بگێڕین بۆمان ده‌رده‌كه‌وێ كه تا چ راده‌یه‌ك ئه‌م هه‌ڵوێسته له‌گه‌ڵ رووداوه‌كان گونجاوبوو و چۆن ده‌توانین ئێستاش له‌به‌ر تیشكی گۆڕانكارییه‌كان ره‌وایی ئه‌م هه‌ڵوێسته ببینین‌و دیفاعی لێبكه‌ین .زۆر به كورتی سه‌رنجتان بۆ ئه‌م خااڵنه‌ی خوارهوه راده‌كێشم.
.١ئێمه ناچینه هیچ بهرهو هاوپه‌یمانییه‌ك له‌ساحه‌ی سیاسی ئێراندا ،مادام ددان به مافه نه‌ته‌وه‌ییه‌كانی خه‌ڵكی كوردستاندا نه‌نێن‌و چه‌ند نه‌ته‌وه بوونی ئێران قبووڵ نه‌كه‌ن .ئه‌و هه‌ڵوێسته ده‌بێ به راشكاوی به ههموو ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی بگوترێ‌و ببێته خاڵی هاوبه‌شی ههموو هیزه كوردییه‌كانیش‌و ئه‌ركی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانه كاری جیددی بۆ بكات. ئێمه درگای دیالۆگ قه‌ت داناخه‌ین‌و پێوه‌ندی له‌گه‌ڵ ههموو ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی ده‌گرین. .٢ئێمه پێمانوایه به بێ رووخانی كۆماری ئیسالمی هیچ گۆڕانكارییه‌كی جیددی له ئێران روونادات‌و ئێران بچوكترین هه‌نگاویش بهرهو دێمۆكراسی نانێت‌و سیاسه‌تی به ناو ئیسالحخوازان ئیتر بره‌وی نییه .ته‌نیا به پاڵپشتیی هێزی خه‌ڵكی ناوخۆ ده‌توانین به سه‌ربه‌خۆییه‌وه سه‌رنج‌و پشتیوانی ده‌ره‌كیش رابكێشین و، له‌و بواره‌شدا پاڵپشتی سه‌ره‌كی خۆمان بیروڕای دیمۆكراسیخوازی جیهانی‌و هێزه پێشكه‌وتوه‌كان ده‌بینین‌و ئاماده‌ین له‌گه‌ڵ ههموو هێزێكی ده‌ره‌كی‌و ناوچه‌ییش له‌سه‌ر ئه‌ساسی سه‌ربه‌خۆیی پێوه‌ندی‌و هاوكاریمان هه‌بێ‌و سیاسه‌تێك كه سه‌ربه‌خۆیی له خه‌ڵك‌و هێزه سیاسیه‌كان بستێنێته‌وه ره‌د ده‌كه‌ینه‌وه. .٣به بڕوای ئێمه ئه‌م چه‌شنه حه‌والنه‌ی بۆ ئاڵترناتیڤ سازی‌و هیواهه‌ڵچنین له‌سه‌ر ئیساڵحخوازان‌و هێزی ده‌ره‌كی دران‌و ده‌درێن ،به زیانی ره‌وتی دێمۆكراسی‌و خه‌باتی گه‌النی ئێرانه‌‌و غه‌یری به الڕێدا بردنی ئه‌و خه‌باته چیتری لێناكه‌وێته‌وه. ئه‌و چه‌شنه حه‌والنه كۆده‌نگی‌و كاری گشتگیر بۆ پالتفۆڕمێكی دێمۆكراسیانه له‌بار ده‌بات‌و ،بۆیه ئێمه دژی ده‌وه‌ستین. .٤ئێمه پێمانوایه حیزبه‌كانی كوردستان پێویسته له ناو خۆیاندا جۆرێك له هاوپه‌یمانی‌و هاوئاهه‌نگی پێكبێنن تا بتوانن له مه‌یدانی سیاسه‌تدا له گه‌ڵ باقی هێزه ئێرانییه‌كان پارێزه‌ری دێمۆكراسی‌و به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی خه‌ڵكی كوردستان بن. بۆ ئه‌و مه‌به‌سته ئێمه له‌و كۆنگره‌یه‌شدا ئاماده‌گی خۆمان ده‌رده‌بڕین بۆ ههموو حه‌ولێك له‌م بواره‌دا .پێوه‌ندی به ته‌نیای هێزه كوردییه‌كان له‌گه‌ڵ الیه‌نی ئێرانی له حاڵێكدا ناسیونالیسم‌و شوونیسمێكی نوێ ئێرانی سه‌ری هه‌ڵداوه ،له راستیدا هه‌م دووفاقه‌یی ده‌خاته ناو بزوتنه‌وه‌ی كورد‌و هه‌م كاریگه‌ریی بزوتنه‌وه‌ی كوردستان له‌سه‌ر چۆنیه‌تی پێشوه‌چوونی ره‌وتی سیاسی له ئێراندا كه‌م ده‌كاته‌وه. بۆیه ڕه‌چاوكردنی سیاسه‌تی پاوانخوازانه له‌م مه‌یدانه‌دا ،پێش ههموو الیه‌نێك بۆ به‌ڕێوه‌به‌رانی ئه‌م سیاسه‌ته زیانی جیددی ده‌بێ. .٥ئێمه ئاماده‌ین‌و حه‌ول ده‌ده‌ین له‌گه‌ڵ هێزه پێشكه‌وتوو ،چه‌پ‌و دێمۆكراته‌كانی ناو ئێران به‌رینترین پیوه‌ندیمان هه‌بێ. هه‌روه‌تر له بزاوتی باقی نه‌ته‌وه‌كانی ناو ئێران بۆ گه‌یشتن به مافه‌كانیان‌و بۆ سه‌قامگیركردنی دێمۆكراسی له ئێران، پشتیوانی ده‌كه‌ین. .٦ئێمه له بزوتنه‌وه كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كانی ناو ئێران پشتیوانی ده‌كه‌ین‌و خۆمان به هاوپه‌یمانیان ده‌زانین .تێده‌كۆشین پشتیوانی بزوتنه‌وه‌ی ژنان ،كرێكاران‌و رێكخستنه ناحكومییه‌كان بۆ خه‌باتی ره‌وای خه‌ڵكی كورد رابكێشین‌و كوردیان گه‌لی داخوازییه‌كانی پێبناسێنین‌و حه‌ول ده‌ده‌ین بزوتنه‌وه‌ی كوردستان له‌گه‌ڵ ئه‌و بزاوتانه پێوه‌ندیی چڕوپڕ‌و هاوئاهه‌نگییان هه‌بێ. كوردستانی رۆژهه‌اڵت‌و هه‌لومه‌رجی ئێستا كوردستانی ناو ئێران ل ه باری كۆمه‌اڵیه‌تی ،ئابووری‌و ،به راده‌یه‌كی زۆر له بواری سیاسیشدا ،ته‌ئسیر ل ه كه‌ش‌و هه‌وای سیاسی ناو ئێران وه‌رده‌گرێت. به‌اڵم تایبه‌تمه‌ندیی كوردستان ئه‌وه‌ی ه كه به هۆی بوونی سته‌می نهتهوهییو خه‌باتێكی دوور‌و درێژ بۆ رزگاریی‌و دۆخی كورد ل ه ناوچه‌كه‌‌و هاوچاره‌نووسی ههموو بزاوتی كورد ل ه به‌شه جیاجیاكانی ی ی له‌سه‌ر بزاڤ كوردستان ،كاریگه‌ری رزگاریخوازیی‌‌و دیموكراتیكی كوردستان ی ی كوردستان هه‌یه .جیا له‌وانه‌ش خه‌ڵك رۆژهه‌اڵت هه‌ر ل ه سه‌ره‌تای هاتن ه سه‌ر كاری كۆماری ئیسالمییه‌وه ،توانیا ن
ی ئامانج‌و مه‌به‌ست ه كۆنه‌په‌ره‌ستانه‌كان ئه‌م رژیمه بناسن‌‌و ل ه به‌رامبه‌ریدا بوه‌ستنه‌وه .كوردستان توانی وه‌ك ی ی دیموكراسیخوازیی‌‌و به‌رگر سه‌نگه‌ر ی له داخوازیی ه مهدهنیو دیموكراتیكه‌كان ی ئێران ،له ده‌وره‌یه‌كدا ی گه‌الن راپه‌ڕین ی نیشان بدات‌و جێ په‌نجه‌ی دیار خۆ بێت. له‌م ده‌وره‌ی بزوتنه‌وه‌ی سه‌وزیشدا كوردستان فریوی ئیسالحخوازانی نه‌خوارد .له هه‌مان كاتدا ل ه ٢٣گواڵنی ١٣٨٨به مانگرتنی گشتیی‌و سه‌راسه‌ری هێز‌و یه‌كگرتوویی خۆی نیشاندا. ب ه ههموو سه‌ركوت‌و كوشتارێك ك ه ی به‌سه‌ر كوردستاندا كۆماری ئیسالم ی سه‌پاندویه‌تی ،سه‌ره‌ڕای له‌شكركێشی ی نیزامیو میلیتاریزه‌كردنی شار‌و گوند ی كوردستان ،به‌اڵم نه‌یانتوانی خه‌ڵك ی كورد به چۆكدا بێنن .نه‌یانتوانی ئێلیت كورد بهرهو خۆیان رابكشێن .ته‌نانه‌ت ل ه ی ی هه‌ڕه‌م‌و هه‌رای ئیسالحخوازان ده‌وره ئیسالمیشدا ،له‌حاڵێكدا زۆر ته‌وه‌هومیان ی ل ه ئێراندا پێكهێنا ،به‌اڵم قه‌ت نه‌یانتوان ی ی كۆمه‌اڵیه‌ت له كوردستان ببنه هێزێك ی كورد بهرهو خۆیان و ،جه‌ماوه‌ر‌و ئێلیت ی ناو ده‌سه‌اڵت رابكێشن .هیچ باڵێك ی 30له‌م سی ساڵه‌دا ،نه‌یانتوانیو‌ه متمانه خه‌ڵكی كورد بهرهو خۆی رابكیشێت .یان ی دیكه ،كوردستان ب ه ههموو به زمانێك كۆماری ئیسالمی‌و باڵه‌كانی بێباوه‌ڕ بووه‌‌و ملكه‌چی نه‌بووه. ئه‌مڕۆ كوردستانی ناو ئێران ،هه‌م ئه‌و ی له پشت سهره، پێشینه پڕ شانازییه ی هه‌م بزاڤی رزگاریخوازیی ،به پانتای ی داكوتاوه. ههموو كوردستان ریشه مه‌سه‌له‌ی نهتهوهییو خه‌بات بۆ ی ئایینیدا دیموكراسی ،به‌سه‌ر جیاوازی زا ڵ بووه .شیعه‌‌و سونی ،مه‌سیحی، جووله‌كه ،یارسانی‌و یه‌زیدی و . . .به‌ر له ههموو شتێك ،خۆیان وه‌ك كورد‌و ئینسانی مافخواز پێناسه ده‌ك هن‌و له‌و پێناوه‌دا كار ده‌كه‌ن .نائه‌منی ل ه به‌ڕێوه‌بردنی ژیان‌و ئابووری بۆته گرفتی زۆربه‌ی بنه‌ماڵه‌كانی كوردستان‌و ل ه هه‌مان كاتدا كه‌سانی دیكه سه‌روه‌ت‌و سامانی خه‌یاڵییان كۆكردۆته‌وه .ئه‌و دیاردان ه زۆرینه‌ی خه‌ڵكی هێناوه‌ت ه سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه ك ه ده‌بێ شێلگیران ه دژی ئه‌و دیارد‌ه دزێوان ه بوه‌ستنه‌وه‌‌و وره‌ی خۆڕاگریی‌و موقاوه‌مه‌تی بردۆت ه ی سه‌رێ .رۆژنامه‌وانان‌و چاالكانی بوار ی مهدهنیو كۆمه‌اڵیه‌تی ،هه‌رچه‌ند خه‌بات كه‌وتوونه‌ت ه به‌ر هێرشێكی دڕندانه، ی هه‌رچه‌ند حوكمی ئیعدام به جورم هه‌ڵسووڕانی سیاسی ،له كرده‌وه‌دا هێشتا هه‌ر له كوردستاندا ماوه، هه‌رچه‌ند ههموو رۆژنامه‌كان داخراون، به‌اڵم تێكۆشه‌رانی ئه‌و بواران ه كۆڵیان نه‌داوه‌‌و ده‌بینین كۆبوونه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ریی وه‌ك نه‌ورۆزی ئه‌مساڵ‌و پار رێكده‌خ هن‌و تۆڕگه‌لی رووناكبیری‌و فه‌رهه‌نگی‌و مه‌ده‌نی سه‌ره‌ڕای نه‌مانی ئێن .جی .ئۆ‌و گۆڤاره‌كانیش ،توانیویان ه له‌و قۆناغه‌شدا پێوه‌ندیی نێوان خۆیان رابگرن‌و نه‌هێڵن ده‌سكه‌وته‌كانیان له ناو ببرێ. هه‌موومان ده‌زانین له كوردستان كانگای جۆراوجۆری پڕبه‌ها هه‌یه‌‌و به‌رهه‌م ی ده‌هێنرێت ،به‌اڵم ئیجازه ناده‌ن كه‌ره‌سه ی ئه‌و كانگایانه ،له كوردستان خاو پوختهو پاڕاو بكرێن .سیاسه‌تی ی شوونیستی ده‌یهه‌وێ ههموو كارگه خاوێنكردنه‌وه‌‌و پوختهو پاڕاوكردن ،ل ه ده‌ره‌وه‌ی كوردستان بێت‌و تا ئێستا هه‌ر ی وایكردووه .هه‌موومان ده‌زانین ئیجازه ی بچووكترین كارگه‌ی به‌رهه‌مهێنان ی سه‌نعه‌تی ،ته‌نانه‌ت ئاسن تواندنه‌وه‌یه‌ك زۆر بچووكیش له خاكی كوردستاندا نادرێ .له الیه‌ن ده‌وڵه‌ته‌وه كه‌مترین ی ی ژێرخان ی بۆ گه‌شه كۆمه‌ك‌و یارمه‌ت ئابووریی كوردستان ،ده‌كرێت‌و ل ه چاو شوێنه‌كانی دیكه‌ی ئێران هه‌ر هیچ نییه. ته‌نانه‌ت كۆڵكێشی‌و كاروانچیه‌تیش به‌و خه‌ڵكه ڕه‌وا نابینن‌و ڕۆژ نیی ه لێیان نه‌كوژن .ههموو ئه‌و دیارده‌‌و زوڵمان ه كه بێكاری‌و گرانی ئێستاشی هاتۆت ه ی سه‌ر ،ب ه هه‌ست‌و پێسته‌و‌ه گه‌ل كوردی گه‌یاندۆت ه ئه‌و بڕوای ه كه ده‌بێ یه‌كگرتوو بێ ،دژی ئه‌م رژیم ه بێ و، داخوازیی نهتهوهییو حه‌قی دیاریكردنی چاره‌نووس‌و خه‌بات بۆ عه‌داڵه‌تی كۆمه‌اڵیه‌تی ،بكاته ئامانجی سه‌ره‌كی خۆی .ههموو ئه‌و زوڵم‌و گوشاران ه ل ه
ناو جه‌ماوه‌ردا هێزێكی په‌نگ خواردووی پێكهێناوه ك ه له ههموو كاتێك زۆرتر به‌ستێنی گه‌وره‌ی بۆ خه‌بات ل ه پێناو دێمۆكراسی ،بۆ عه‌داڵه‌تی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و گۆڕانی باری ژیان‌و گوزه‌ران‌و مافی چاره‌ی خۆنووسین ،له‌ناو زه‌ینی خه‌ڵكی كوردستاندا خوڵقاندوه. له‌و هه‌لومه‌رجه‌دا گرینگترین كاری ئێمهو ههموو حیزب ه سیاسییه‌كان ده‌بێ پڕكردنه‌وه‌ی ئه‌و كه‌لێنه بێ ك ه ب ه هۆی ده‌ردی له تاراوگ ه بوون‌و سه‌ركوته‌وه، كۆماری ئیسالمی توانیویه‌تی ل ه نێوان ئێمهو جه‌ماوه‌ردا پێكی بێنێ .بۆی ه ئه‌ركی سه‌ر شانمان ه تا : .١حه‌وله‌كان بۆ هاوكاری‌و چه‌ترێكی كۆكه‌ره‌و‌ه ل ه نیوان ههموو الیه‌ن ه سیاسیه‌كاندا ،چڕتر بكهینهوه به جۆرێك كه واڵمده‌ره‌وه‌ی پێشهاته حه‌تمیه‌كانی داهاتووی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست‌و ئێران بێ. .٢پێویست ه پێوه‌ندیی حیزب ه سیاسیه‌كان‌و بزوتنه‌وه‌ی كورد ل ه ههموو به‌شه‌كانی كوردستان توندوتۆڵتر بكرێته‌وه .له‌م ده‌وره‌دا كار بۆ كۆبوونه‌وه‌‌و میكانیسمێك ك ه ههموو الیه‌ن ه سیاسیه‌كانی چوار پارچه‌ی كوردستان تێیدا به‌شدار بن ،ئه‌ركێكی هه‌نووكه‌ییه‌‌و الزم ه ئێمه‌ش به‌ش ب ه حاڵی خۆمان بۆی وه‌گه‌ڕ كه‌وین .ئێمه پاڵپشتیی بزاوتی رزگاریخوازی كورد له هه‌ر به‌شێكی كوردستان ده‌كه‌ین‌و ب ه ئه‌ركی خۆمانی ده‌زانین پاڵپشتیی ل ه هه‌رێمی كوردستان بكه‌ین .پێمانوایه كورد ده‌بێ بتوانێ سه‌ره‌ڕای جیاوازییه‌كان‌و تایبه‌تمه‌ندیی هه‌ر پارچه‌یه‌كی كوردستان ،سیاسه‌تێكی هاوئاهه‌نگ له‌مه‌ڕ مه‌سه‌له‌ی كورد ل ه رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست هه‌بێ .روداو‌و گۆڕانه‌كانی داهاتوی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست ده‌توانێ هه‌م ب ه نێگاتیڤ‌و هه‌م ب ه پۆزیتیڤ كاریگه‌ریی له‌سه‌ر گه‌لی كورد هه‌بێ .كورد هه‌م شانسی گه‌وره‌ی له‌به‌ر ده‌مه‌‌و هه‌م مه‌ترسی جیددیشی ده‌توانێ بۆ دروست بێ.
كوردستانی ڕۆژهه‌اڵت میلیتاریزه كراوهو هه‌ر ئیعتیرازێك له كوردستان به هێزی نیزامی واڵم وه‌رده‌گرێته‌وه‌‌و ب ه چه‌ك به‌ره‌وڕووی خه‌باتی مه‌ده‌نی ده‌بنه‌وه، پوتانسیه‌لی به‌ربه‌ره‌كانێی چه‌كداریی‌و بوونی هێزی پێشمه‌رگه ناتوانرێ ده‌ستی لێهه‌ڵبگیرێ یان وه‌البنرێ .ئێمه خوازیاری شه‌ڕ نین‌و قه‌تیش ده‌ستپێشخه‌ری ناكه‌ین ،پێمانباشه ب ه خه‌باتی سیاسی داخوازییه‌كانمان وه‌دی بێنێن ،به‌اڵم تا دیكتاتۆری‌و زه‌به‌رو زه‌نگی نیزامی به‌سه‌ر كوردستانهوه هه‌بێ ،ئاماده‌گی به‌ربه‌ره‌كانێی هێزی چه‌كدار له ده‌ست ناده‌ین .بۆی ه كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان به دیتنی رووداوه‌كانی سورییه‌‌و باقی واڵتانی ڕۆژهه‌اڵت ،هێشتا به‌ربه‌ره‌كانێی چه‌كدارانه دژ به دیكتاتۆری ب ه ره‌وا‌و پێویست ده‌زانێ .ئێمه له‌م ده‌وره‌دا تێده‌كۆشین تا هێزی پێشمه‌رگ ه پێبه‌پێی هه‌لومه‌رج به‌رینتر‌و به‌هێزتر بێت .ل ه ده‌وره‌ی داهاتوودا ب ه بێ ئهوه ده‌ست بكه‌ین ب ه شه‌ری چه‌كداریی ،به‌اڵم ب ه پته‌وكردنی هێزی پێشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵ ه خۆمان بۆ هه‌ر ئه‌گه‌رێك له‌وباره‌و‌ه ئاماده‌‌و ته‌یار راده‌گرین.
سیاسه‌تمان به‌رانبه‌ر به ڕه‌وت‌و رێكخراوه‌كانی خه‌باتی مه‌ده‌نی گه‌شه‌ی ئێ .جی .ئۆ‌و دامه‌زراندنی رێكخراوی مهدهنیو گرینگیدان به‌م چه‌شنه خه‌باته له بواری كۆمه‌اڵیه‌تی‌و ده‌سكه‌وتێكی فه‌رهه‌نگییه‌وه، گه‌شه‌كردووی نوێی ه ل ه كوردستان ك ه پێشتریش مه‌یدانی كاری كۆمه‌ڵه بووه، بۆی ه نه‌ك ته‌نیا پشتیوانی خۆمان بۆ ئه‌م مه‌یدانه ده‌رده‌بڕین ،به ههموو توانای خۆشمان بۆ رێكخستن‌و به‌هێزكردنی تێده‌كۆشین‌و به ئامراز‌و پاڵپشتێكی گه‌وره‌ی بۆ یه‌كگرتوویی ل ه خه‌باتی سیاسیدا ده‌زانین .هه‌ڵسوڕاوانی كۆمه‌ڵ ه له ناوه‌وه‌‌و ههموو ئۆرگانه‌كانی كۆمه‌ڵ ه ئه‌ركی سه‌رشانیان ده‌بێ تا به‌شداریی گه‌رموگوڕی تێدا بكه‌ن .ئێمه به‌هێزكردنی خه‌باتی ژنان ،كرێكاران ،خوێندكاران‌و .٣ئێمه بۆ هاوكاریی‌و لێكنزیكبوونه‌وه‌ی فه‌رهه‌نگیان به ئه‌ركی خۆمان ده‌زانین‌و الیه‌نه‌كانی كۆمه‌ڵ ه ههموو حه‌ولێك له پێناویدا ههموو پاڵپشتییه‌ك ده‌كه‌ین. ده‌ده‌ین‌و سیاسه‌تمان له‌مه‌ڕ پێویستیی ئێمهو ئه‌گه‌ری شه‌ڕی ده‌ره‌كی كۆمه‌ڵه‌یه‌كی گهورهو یه‌كگرتوو گۆڕانی دژ به ئێران به‌سه‌ردا نه‌هاتووه .ئه‌وڕۆ له كوردستانی ئێران كاركردن بۆ پێكهێنانی به‌ر‌ه كۆمه‌ڵه سیاسه‌تی شه‌ڕخوازانه‌ی كۆماری یان چه‌ترێكی چه‌پ ده‌توانێ هه‌م بۆ ئیسالمی له ناوچه‌ك ه مه‌حكووم ده‌كات‌و وه‌سه‌ریه‌كخستنی وزه‌ی ره‌وتی كۆمه‌ڵ ه ئه‌م جۆره ماجه‌راجوییه‌ی تا ئێستای ئه‌و قازانجی هه‌بێ و ،هه‌م هه‌نگاوێك ل ه ده‌وڵه‌ته به زیانی گه‌النی ئێران‌و ههموو پێكهێنانی چه‌ترێكی گشتگیر یان خه‌ڵكی ناوچه‌كه ده‌بینێ‌و به‌ربه‌ره‌كانێی به‌ره‌یه‌كی كوردی ،نزیكمان بكاته‌وه‌‌و له‌گه‌ڵ ده‌كات .ل ه هه‌مانكاتدا به روونی بۆیه بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش ئاماده‌گی رایده‌گه‌یه‌نین ك ه هێرشی سه‌ربازی بۆ ئێران ل ه به‌رژه‌وه‌ندیی خه‌ڵكی ئێران دیالۆگ‌و هاوكاری ته‌واومان هه‌یه. .٤ئێم ه پێمانوای ه ده‌بێ مه‌جالێك نییهو ئێم ه دژ ب ه وه‌ها كرده‌وه‌یه‌كین‌و له‌و بڕه‌خسێ تا كه‌سایه‌تی تێكۆشه‌ر‌و بزاوت ه بڕوایه‌داین كه زیان ب ه خه‌باتی مهدهنیو مه‌ده‌نیه‌كانیش له ژێر چه‌ترێكی گشتیدا سیاسی گه‌النی ئێران ده‌گه‌یه‌نێ‌و به‌ر جێگایان بۆ بكرێته‌وه تا بتوانین وزهو به سه‌لماندنی ئیراده‌ی گشتیی خه‌ڵك توانی هه‌رچی به‌رینتری بزوتنه‌وه‌ی ده‌گرێ .ئێم ه حه‌ول بۆ ئهوه ده‌ده‌ین ك ه ئیراده‌ی سه‌ربه‌خۆی خه‌ڵكی ئێران ل ه كوردستان بخه‌ینه گه‌ڕ. پێناو دێمۆكراسی‌و ئازادی بكه‌وێته گه‌ڕ بۆ رووخاندنی كۆماری ئیسالمی .له‌مبواره‌دا كۆمهڵهو پرسی خه‌باتی چه‌كداریی‌و پێشوازی له هه‌ر پشتیوانییه‌كی ده‌ره‌كی‌و پێشمه‌رگانه هه‌روه‌ك پێشتر باسمان لێكرد بزوتنه‌وه‌ی نێو ده‌وڵه‌تی‌و رای گشتیی ده‌كه‌ین ك ه كوردستان تایبه‌تمه‌ندیگه‌لی خۆی هه‌یه .رێز ل ه سه‌ربه‌خۆیی خه‌ڵكی ئێران بگرێت. یه‌كێك له‌و تایبه‌تمه‌ندییانه بوونی ئه‌رك ه سه‌ره‌كییه‌كانمان هێزی پێشمه‌رگه‌‌و خه‌باتی چه‌كداریی له باری رێكخراوه‌یی: جه‌ماوه‌رییه له‌و بزاوته‌دا .كۆمه‌ڵ ه ئێم ه ب ه خێرایی بۆ په‌ره‌پێدان ب ه كه یه‌كێك له هێزه سه‌ره‌كییه‌كانی رێكخستنی موقاوه‌م هت‌و به‌ربه‌ره‌كانێ رێكخستنی ناوه‌وه وه‌گه‌ڕ ده‌كه‌وین. دژ ب ه هێرشی نیزامی كۆماری ئیسالمی گه‌را دانان‌و گرینگیدان به رێكخستنی بووه ،پێویست ه له‌وباره‌شه‌وه ب ه جه‌ماوه‌ریی له سه‌ره‌وه‌ی كاره‌كانمان ڕۆشنی سیاسه‌ته‌كانی ئێستای بخات ه ده‌بێ .چاالكتركردنی راگه‌یاندن ،ب ه به‌ر چاوی هه‌موان .ئێم ه خه‌باتی تایبه‌تی كه‌ناڵی ئاسمانی ئاسۆسات چه‌كداریی ب ه یه‌كێك ل ه مه‌یدانه‌كانی ده‌كه‌ینه ئامانجی خۆمان‌و تێده‌كۆشین بزاوتی به پێوه‌ندیی خه‌بات له كوردستان پێناسه ده‌كه‌ین‌و زۆرترین هێزی پێشمه‌رگه‌ش به ده‌سكه‌وتێكی ڕۆشنگه‌رییه‌وه بگرین .گرینگی زۆرتر بزوتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی كورد ده‌بینین .ده‌ده‌ین ب ه فێركردن‌و بارهێنان‌و راهێنانی به‌اڵم هه‌لومه‌رجی سیاسی كوردستان‌و كادر له ناوه‌وه‌‌و ده‌ره‌وه‌‌و ب ه گشتیی جۆری خه‌باتی سیاسی ل ه ناوچه‌ك ه ب ه راده‌ی سیاسی كادر‌و ئه‌ندامان پێویست ه گشتیی گۆڕانكاریی به‌سه‌ردا هاتووه‌‌و به‌رزتر بێته‌وه .پێوه‌ندییه‌كانی خۆمان هاوسه‌نگی خه‌باتی مهدهنیو سیاسیی له‌گه‌ڵ ده‌ره‌وه‌‌و له‌باری نێونه‌ته‌وه‌یی له‌گه‌ڵ خه‌باتی چه‌كدارانه وه‌ك پێشوو په‌ره پێده‌ده‌ین‌و له‌گه‌ڵ ئۆپۆزیسیۆنی و سی ساڵ له‌وه پێش نییه .ئه‌وڕۆ ئێرانیش دیالۆگ‌و هاوكاریمان چڕتر كۆمه‌ڵگا پێشكه‌وتووتر‌و تێكه‌اڵوتره‌‌و ده‌كه‌ینه‌وه .یه‌كگرتووی زۆرتری ریزه‌كانی خه‌باتی سیاسی‌و مه‌ده‌نی ب ه هۆی كۆمهڵهو به‌هادان به حیزبیه‌ت‌و دامه‌زراو‌ه پێشكه‌وتنه‌كانی ئینسان بۆ پێوه‌ندی حیزبییه‌كان ل ه سه‌ر بنه‌مای ئینزیباتی له‌گه‌ڵ یه‌كترین جێگهو پێگه‌یه‌كی حیزبی‌و هاوڕێیان ه ئه‌ركی گرینگی ئه‌م گرینگی وه‌ده‌ست هێناوه .ل ه حاڵێكدا ك ه ده‌وره‌مان ده‌بن.
11
201٢/11/26 ،) ساڵی پێنجەم63( ژماره dwaroj@komala.net
201٢/11/26 ،) ساڵی پێنجەم63( ژماره dwaroj@komala.net
10
HOTBIRD11740 VER Symbol 27500 FES: 5\6
dwaroj.komala@gmail.com
که‌ناڵی ئاسمانی کۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تکێشانی کوردستان contact: info@asosat.tv - nwes@asosat.tv
بۆ خوێندنه‌وه‌ی دواڕۆژ له‌سه‌ر تۆڕی ئینتێرنێت سه‌ردانی www.komala.comبکه ن
سه‌رنوسه‌ر:
عه‌تا ناسرسه‌قزی جێگری سه‌رنوسه‌ر:
بێهروز مەلەکشا
نه‌خشه‌ساز:
هه‌ژیر
قه‌ت ل ه مردن نه‌ترساوم! ه ژێر هه‌ناسه‌ی مه‌رگه‌وه نامه‌یه‌ک ل دوایین زه‌رده‌په‌ڕی خورنشین ئاماژه به‌و ڕێگای ه ده‌که‌ن ک ه بمنووسێت خشه خشی گه‌اڵکان له هه‌ره‌سی هه‌نگاوه‌کانمدا ،ده‌ڵێن: بهێڵه با هه‌ڵوه‌رێی ئه‌وکات هه‌ناسه‌ی ئازادی ده‌دۆزییه‌وه. قه‌ت ل ه مردن نه‌ترساوم ،ته‌نانه‌ت ئه‌مێستاو له‌م زه‌مه‌ن ه سه‌میمیه‌دا ،که له هه‌ناوی رۆحمدا بۆنی ده‌که‌م و ده‌یناسمه‌وه. چوونکو هاوڕێی له‌مێژینه‌ی ئه‌م خاک و نیشتمانه‌یه .ن ه له‌گه‌ڵ خودی مه‌رگ ،به‌ڵکو له‌گه‌ڵ هۆکاره‌کانی مه‌رگ ده‌مه‌وێ بدوێم. ئێستا ک ه تاوان ته‌نراو‌ه و بۆ وه‌رگرتنی راستی و ئازادی لێکی ده‌ده‌نه‌وه ،ده‌کرێ ل ه ئاکامه‌که‌ی بترسین؟ (ئێمه) که ل ه الیه‌ن (ئه‌وان) ـه‌و‌ه به مه‌رگ مه‌حکووم کراوین ،عه‌وداڵی رۆچنه‌یه‌ک بووین. ڕۆچنه‌یه‌ک بهرهو ئاسۆیه‌کی روون ،بهرهو جیهانێکی دادپه‌روه‌ر ،جیهانێک ،نامۆ ب ه چه‌وسانه‌وه‌ی مرۆڤ .به‌اڵم ئه‌وان ده‌زانن چی ده‌که‌ن؟ ل ه شاری کرماشان چاوم به ژیان هه‌ڵێنا. شارێک ک ه مه‌زنایه‌تیی وێردی سه‌ر زاری هه‌موانه .شارێک که النکه‌ی شارستانیی نیشتمانه .کانگه‌ی ئه‌ندێشه‌م تا قوواڵیی هه‌اڵواردن و تاریکی په‌لکێشی کردم ،ئه‌و تاریکییه‌ی ک ه باڵی ب ه سه‌ر نیشتمانی دایک و نیشتمانی ده‌روونمدا کێشابوو. هه‌اڵواردنێک ل ه ئاست من ـ ی تاک و من ـ ی کۆدا ،بهرهو گه‌رداوی پرسیاره‌کان په‌لکێشی کردم .ئه‌و پرسیارانه‌ی که هه‌زاران رێچک ه و هه‌زاران رێکاری له ئه‌ندێشه‌مدا به‌رپا کرد .مه‌خابن و سه‌د مه‌خابن گێژه‌ڵووک ه و گه‌رده‌لوولی تاوان ب ه شێوازێک ئاسمانی حه‌قخوازی و دادپه‌روه‌ریی واڵته‌که‌می ته‌نیبوو که مه‌جالێک بۆ هه‌ڵفڕینی هه‌ناسه‌یه‌کی ئازاد نه‌مابوو .بۆی ه ڕه‌شماڵی چاره‌نووسم له هه‌وارگه‌یه‌کی دیکه‌دا هه‌ڵدا .بووم به پێشمه‌رگه‌ی کۆمه‌ڵه. هه‌وارگه‌یه‌ک بۆ دۆزینه‌وه‌ی رۆحی له‌توپه‌ت کراوم ،بۆ دۆزینه‌وه‌ی پێناسه‌ی دزراوم. هه‌ر چه‌ند دوورکه‌وتنه‌و‌ه ل ه نیشتمانی
منداڵی و له زێدی ئاواته‌کانم ،زامێکی ب ه سۆ و کوشه‌نده‌بوو ،به‌اڵم من گه‌لێ جار بۆ نۆژه‌نکردنه‌وه‌ی بیره‌وه‌رییه‌کان و تاسه‌ی کۆڕی یاران ،بهرهو هۆبه‌ی دایک ده‌گه‌ڕامه‌وه .به‌اڵم جارێک (ئه‌وان) هاتن و ژوانگه‌یان لێ تاڵ کردم ،ژوانگه‌یان لێ زه‌وت کردم ،ده‌ستبه‌سه‌ر کرام و خرام ه قه‌فه‌سێکی تاریکه‌وه .له سه‌ره‌تای سه‌ره‌تادا و به‌و پێشوازییه مرۆڤ دۆستانه‌‌ی(!) که لێیان کردم ،زانیم چاره‌نووسم هاوته‌ریبی تراژیدی ئه‌و هه‌زاران رێبواره‌یه که چاوه‌ڕێی ئه‌شکه‌نجه و دۆسیه‌سازی و دادگای کارتۆنی و سه‌رتاپێ کونترۆڵکراوه. زانیم که چاره‌نووسم هاوچاره‌نووسی ئه‌و رێبوارانه‌یه که چاوه‌ڕێی حوکمی نادادپه‌روه‌رانه‌ی سیاسی و ل ه ئاکامدا چاوه‌ڕێی مه‌رگن. بهێڵن خۆماڵیتر بدوێم :پاش ده‌ستبه‌سه‌رکردن له شاری کامیاران له رێکه‌وتی 24 / 4 / 87و هه‌روه‌ها پاش چه‌ند کاتژمێر که ل ه ئیداره‌ی ئیتالعاتی ئه‌و شاره‌دا میوان بووم ،له کاتێکدا که له‌پچ ه ل ه ده‌ست و به چاوی به‌ستراوه‌وه ب ه چه‌شنێک که جووڵه و بزووتن و ڕوانینیان لێ زه‌وت کردبووم ،که‌سێک ک ه خۆی ب ه جێگری دادستان ناساند ،کۆمه‌ڵێ پرسیاری بێ‌بنه‌مای لێ کردم ک ه لێوڕێژ بوون ل ه تۆمه‌تی ناڕه‌وا و نا‌کرده(.جێگای ئاماژه‌یه که هه‌ر چه‌شنه لێپرسینه‌وه‌ی قه‌زایی ،له ده‌ره‌وه‌ی بازنه‌ی دادسه‌را و دادگادا نایاساییه ).به‌م شێوه‌یه یه‌که‌م ده‌وره‌ی لێپرسینهوه ده‌ستی پێکرد. هه‌ر ئه‌و شه‌وه بهرهو ئیداره‌ی ئیتالعاتی پارێزگای کوردستان ل ه شاری سنه رایان گواستم بۆ ئه‌وه‌ی شایی ڕاسته‌قین ه له‌وێ ئه‌زموون بکه‌م. ژۆرووچکه‌یه‌کی پیس و ئاوده‌ستێکی قیزه‌ون و چه‌ند په‌توویه‌ک که پێده‌چوو ده‌یان ساڵ بێت ئاویان به‌رنه‌که‌وتبێ! له‌مه‌و به‌دوا شه‌و و رۆژه‌کانی ئه‌م سێ مانگه ،من و دااڵنی خواروو و ژووره‌کانی لێپرسینهوه و مه‌زه‌ی لێدان و ئه‌شکه‌نجه‌ی
تاقه‌تپڕووکێن له گێژه‌نێکی بێکۆتاییدا ده‌سووڕاینه‌وه .بازجووه به‌ڕێزه‌کان له به‌ریانی به‌رزکردنه‌وه‌ی پل ه و پایه‌ی خۆیان و گیرکه‌وتنی چه‌ند قه‌رانێکی بێ قابله‌وه له‌م سێ مانگه‌دا هه‌ر رۆژه‌و تاوانێکی سه‌یر وسه‌مه‌ره‌یان ده‌خسته پاڵم که خۆیان باشتر له ههموو که‌س ده‌یانزانی ک ه وا نییه .سه‌رباری تاقیکردنه‌وه‌ی ههموو رێگاکان (وایان نیشان ده‌دا) ک ه من ل ه چاالکیی چه‌کدارانه‌دا به‌شداریم کردووه، ئه‌مه تاوانێک بوو ک ه ئه‌وان گه‌لێ هه‌وڵیان دا بیسه‌لمێنن .ته‌نیا تاوانی سه‌لمێنراو، ئه‌ندامبوونم له کۆمه‌ڵه و ته‌بلیغ دژی نیزام بوو که باشترین شاهید‌ه بۆ هاوده‌نگی له‌گه‌ڵ دادگای سه‌ره‌تاییدا ،لقی یه‌که‌می دادگای شۆڕشی ئیسالمی سنه حوکمی ده ساڵ زیندان هاوکات له‌گه‌ڵ دوورخستنه‌وه‌م بۆ به‌ندیخانه‌ی (رامهرمز) ی ته‌ئیید کرد. پێکهاته‌ی ئیداری و سیاسی ئێران هه‌میشه تووشی په‌تای ناوه‌ندیگه‌ریی بووه به‌اڵم له پێوه‌ندی له‌گه‌ڵ حوکمه‌که‌ی مندا وادیار بوو ک ه سه‌ربه‌خۆ بڕیاریان داوه .له‌م دواییانه‌دا ئیختیار و شیاوبوون له پێداچوونه‌وه ب ه سه‌ر حوکمی تاوانباره سیاسییه‌کان له به‌رزترین ئاستدا – ته‌نانه‌ت ئێعدام – له دیوانی بااڵ وه‌رگیراو‌ه و دراوه ب ه دادگای ئۆستانه‌کان ،کاتێ دادستانی کامیاران ل ه ئاست حوکم ه سه‌ره‌تاییه‌که‌دا ناڕه‌زایه‌تی نیشان دا و به‌وپه‌ڕی سه‌رسووڕمان و ب ه پێچه‌وانه‌ی قانوونه په‌سه‌ندکراوه‌کانی خودی ئێران ،لقی چواری دادگای پێداچوونه‌وه‌ی ئوستانی کوردستان حوکمی ده ساڵ به‌ندیخانه‌ی گۆڕی بۆ ئیعدام .به پێی مادده‌ی 258ی یاسای پێداچوونه‌وه‌ی تاوان ،دادگاکانی پێداچوونه‌وه ته‌نیا کاتێ ده‌توانن ب ه سه‌ر حوکمێکی سه‌ره‌تاییدا بچنه‌و‌ه که حوکمی ده‌رکراو له که‌مترین سزا دیاریکراوه‌کانی قانوون که‌متر بێت .به پێی کیفرخواست دادستان تۆمه‌ت ـ وات ه موحارب ه ( دوژمنایه‌تی خودا) ـ النیکه‌م له‌م یه‌ک نموونه‌یه‌دا یه‌کساڵه .ئێستا مه‌ودای ده ساڵ هاوکات له‌گه‌ڵ دوورخستنه‌وه له‌گه‌ڵ ئه‌م حوکمه النیکه‌مه‌دا به‌راورد
ب ۆ س ا ڵ ی ا د ی م ه رگی ه ا و ڕ ێ ئ ێ ح س ا ن ف ه تاحیان بکه‌ن تا بزانن که حوکمی ئێعدام چهنده ناقانوونی ،دژه ماف و سیاسییه. نابێ ل ه بیرمان بچێ که ماوه‌یه‌کی کورت دوای گۆڕینی حوکمه‌که ،سه‌ر له‌نوێ ل ه به‌ندیخانه‌ی ناوه‌ندیی سنه‌و‌ه بۆ گرتووخانه‌ی ئیداره‌ی ئیتاڵعات راگوێزرام و له‌وێدا داوام لێکرا دیمانه‌یه‌کی ڤیدۆیی بکه‌م و دان به تاوانی ناکرده‌دا بنێم و دژ به رێبازی خۆم بوه‌ستمه‌وه .سه‌رباری زه‌ختی زۆر ،ملم به داوا ناڕه‌واکه‌یان نه‌دا و ئه‌وانیش ب ه راشکاوی پێیان وتم حوکمه‌که‌م ده‌که‌ن به ئێعدام ،دیاره زۆر زوو قسه‌ی خۆیان برده سه‌ر و ملکه‌چبوونی دادگایان له ئاست ده‌سه‌اڵته ئه‌منییه‌تی و نادادوه‌رییه‌کاندا سه‌لماند .باوه‌ڕ ناکه‌م ئیتر مرۆڤ بتوانێ لۆمه‌یان بکا؟! قازی سوێندی خواردوو‌ه له ههموو شوێنێ ،ل ه هه‌ر کات و هه‌ر سه‌رده‌مێک و ل ه ئاست هه‌ر که‌س و هه‌ر مه‌سه‌له‌یه‌کدا بێ الیه‌ن بێ و ته‌نیا « به چاوی ماف و قانوونه‌وه تماشای جیهان بکا» ،گه‌ل ۆ ئه‌مینبوونی قازیی ئه‌م نیشتمان ه ئاڵۆزکاوه ده‌توانێ بڵێ ک ه سوێنده‌که‌ی نه‌شکاندووه و ئێستاش بێ الیه‌ن و دادپه‌روه‌ر ماوه‌ته‌وه؟ ...نا ،ئه‌م قازییانه ناگه‌نه په‌نجه‌کان ی ده‌ستیش .کاتێ تێکڕای سیستمی قه‌زایی ئێران چاو له‌ده‌می بازجوویه‌کی هیچ نه‌زان و مافنه‌ناسه تا حوکمی گرتن ،له به‌ندیخانه په‌ستاندن و قڕکردنی که‌سه‌کان جێبه‌جێ بکا ،ئیتر بۆ ده‌بێ لۆمه‌ی چه‌ند ورده قازییه‌کی ئوستانێکی دایم ه چه‌وساوه‌ی ژێر چه‌پۆک بکه‌ین؟ به‌ڵێ ،ماڵ ل ه بنێڕا په‌ر‌پووته... ئێستا سه‌رباری ئه‌وه‌یکه دادستانی ده‌رکه‌ری سکااڵنامه‌ک ه ل ه به‌ندیخانه‌ی شاری سن ه و ل ه کاتی دوایین دیدارماندا به‌ڕێوه‌چوونی حوکمه‌که‌ی له‌م سه‌روبه‌نده‌دا ب ه ناقانوونی زانی ،به‌اڵم بۆ دووه‌مین جار ده‌یانه‌وێ حوکمه‌که جێبه‌جێ بکه‌ن .روون و ئاشکرایه ک ه ئه‌م سووڕبوونه ل ه سه‌ر
جێبه‌جێکردنی حوکمه‌که‌دا ،نیشانه‌ی زه‌خت و فشاری مه‌حفیله ئه‌منییه‌تی و سیاسییه‌کانی سه‌ره‌وه‌ی ده‌زگای قه‌زاییه. ئه‌ندامانی ئه‌و مه‌حفیالنه له روانگه‌ی به‌رژه‌وه‌ندی و مه‌به‌ست و نیازی سیاسیی خۆیانه‌وه چاو له مه‌سه‌له‌ی مه‌رگ و ژیانی به‌ندییه‌کی سیاسی ده‌که‌ن ،الی ئه‌وان (( مه‌سه‌له‌یه‌ک)) بوونی نیی ه که ل ه ده‌ره‌وه‌ی ئامانج ه ناڕه‌واکانیانه‌و‌ه قابیلی باس و خواس بێت ،ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر مافی بنچینه‌یی مرۆڤ ،واته مافی ژیانیش بێت. مانیفێفست ه جیهانی و نێونه‌ته‌وه‌ییه‌کان به الیه‌ک ،ئه‌وان ته‌نانه‌ت رێزی یاسا و رێساکانی خۆشیان ناگرن. به‌اڵم دوایین وته‌م :ئه‌گه‌ر فه‌رمانڕه‌وا ملهوڕه‌کان پێیان وایه ب ه کوشتنی من ده‌توانن کێشه‌یه‌ک ب ه ناوی کێشه‌ی کورد بسڕنه‌و‌ه ده‌بێ بڵێم خه‌یاڵتان خاوه .ن ه مه‌رگی من و نه‌ک هی هه‌زاران ئه‌م زامه به سۆیه سارێژ ناکا ،بگره ئاگره‌که‌ی بڵێسه‌دارتر ده‌کا .راست ه ده‌ڵێن «هه‌ر مردنێک ئاماژه‌یه‌که بۆ ژیانێکی دیکه».
به‌یاننامه‌ی هاوبه‌شی كۆمه‌ڵێك له رێكخراوه‌كانی ژنانی رۆژهه‌اڵتی كوردستان ب ه بۆنه‌ی 25ی نوامبر رۆژی جیهانی خه‌بات بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی توندوتیژی دژی ژنان توندوتیژی دژی ژنان دیارده‌یه‌كی جیهانییه كه ب ه شێو‌ه و شێوازی جۆراوجۆر له ههموو كۆمه‌ڵگه‌كان بوونی هه‌ی ه و وه‌ك مۆته‌كه‌یه‌ك سیبه‌ری خستووه‌ته سه‌ر ژیانی زۆربه‌ی ژنانی جیهان .به كارهێنانی توندوتیژی دژی ژنان و ئاكامه‌كانی وه‌ك مه‌سه‌له‌یه‌كی جیهانی ،چ ل ه نێو چوارچێوه‌ی خێزان و چ له ههموو به‌شه‌كانی دیكه‌ی ژیانی ئه‌وان ،برینێكی كۆنه كه ناخ و هه‌ست و ده‌روونی ژن و ته‌نانه‌ت ئاسایشی تێكده‌دا و ئه‌مه‌ش ده‌بێته به‌ربه‌ستێك ل ه سه‌ر رێگای ههموو كار و چاالكیه كۆمه‌اڵیه‌تی ،ئابووری و فه‌رهه‌نگیه‌كانی ژن .ل ه واڵتانی رۆژهه‌اڵتی به تایبه‌ت ئه‌و واڵتانه‌ی كه یاساكانیان ل ه چوارچێوه‌ی یاسا و رێسا نێونه‌ته‌وه‌ییه‌كانی مافی مرۆڤ دانه‌رێژراوه ،زیاترین توندوتیژی به‌رانبه‌ر به ژنان ده‌كرێت و ده‌سه‌اڵت و یاساش ده‌بێت ه به‌شێك له‌و كلتور و فه‌رهه‌نگه دژه ژن ه و ئه‌مه‌ش وایكردووه ك ه توندوتیژی شوڕ بێته‌وه نێو ههموو بواره‌كانی ژیانی ژنان .له ئه‌گه‌ری
روودانی هه‌ر شه‌ڕ و كێشه‌یه‌ك یان هاتنه ئارای قه‌یرانی ئابووری و ب ه گشتی هه‌ر گۆرانكارییه‌ك له ئاستی جیهاندا ،ئهوه یه‌كه‌م قوربانیانی ژنانه .هه‌نووكه ب ه هۆی قه‌یرانی ئابووری ك ه جیهانی گرتووه‌ته‌وه، رێژه‌یه‌كی به‌رچاو ل ه ژنانی جیهان ل ه بارودۆخێكی ناله‌باردا به سه‌رده‌به‌ن و گوشارێكی له راده‌به‌ده‌ریان له سهره و بازرگانیان پێوه ده‌كه‌ن. ب ه هۆی بوونی كۆماری ئیسالمی ل ه ئێران، یاسا و ده‌سه‌اڵت به تووندی دژی ژنانه و به واتایه‌كی دیك ه توندوتیژی به‌شێكی جیانه‌كراوه له ده‌سه‌اڵتی كۆماری ئیسالمیی ه ك ه نه‌ته‌نیا دژی ژنان به‌ڵكوو دژی ههموو تاكه‌كانی كۆمه‌ڵ به كار ده‌برێت .هه‌اڵواردنی ره‌گه‌زی ،سیاسه‌تی جیاكاری ل ه نێو زانكۆ و قوتابخانه‌كان، نه‌بوونی یاسای پشتگیری له ژنان، نایه‌كسانی ل ه نێوان ژن و پیاو له‌هه‌موو بواره‌كانی ژیان ،قه‌تلی نامووسی ،قاچاخی ژنان و كچان ،فره‌ژنی و ده‌یان مه‌سه‌له‌ی دیكه له ئێران ،ههموو مافه مرۆییه‌كانی ژنانی پێشێل كردووه و ئه‌وانی كردووه‌ته
توێژێكی بێ ده‌سه‌اڵت و بێ ده‌ره‌تان. هۆكاری سه‌ره‌كی توندوتیژی دژی ژنان، هه‌مان ئه‌و هه‌اڵواردنانه‌ی ه كه نایه‌كسانی نێوان تاكه‌كانی كۆمه‌ڵگ ه په‌ره پێده‌دات و ژن ده‌كات ه بوونه‌وه‌رێكی پله‌نزم و بێده‌سه‌اڵت. توندوتیژی و ئاسه‌واره‌كانی كاریگه‌ری له سه‌ر ناخ و ده‌روون و كه‌سایه‌تی ژن داده‌نێت و ده‌بێته كۆسپێك له سه‌ر رێگای بۆ به‌ره‌وپێشچوون و هه‌نگاونان بهرهو داهاتوو .كۆمه‌ڵگای ئه‌مڕۆی مرۆڤایه‌تی پێویستی ب ه هێز و توانای ههموو تاكه‌كان و به‌تایبه‌تی ژنان هه‌یه تا كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی یه‌كسان و به دوور له هه‌ر چه‌شنه جیاوازی و توندوتیژییه‌ك دابمه‌رزێنێت .بۆی ه ناكرێت له كاتێكدا ك ه ژنان هێشتا به‌ره‌وڕووی توندوتیژی و سوكایه‌تی و هه‌ڕه‌شه ده‌بنه‌وه، چاوه‌ڕوانی ئه‌وه‌یان لێبكرێت چاالكان ه ل ه ههموو بواره كۆمه‌اڵیه‌تی ،ئابووری، فه‌رهه‌نگی و كلتوری به‌شدار بن ،بۆ به‌شداری هه‌رچی زیاتری ژنان و بۆ بنیات نانی كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی یه‌كسان و هه‌روه‌ها بۆ
په‌ره‌وه‌رده كردنی نه‌وه‌یه‌كی پێشكه‌وتوو، پێش هه‌ر شتێك پێویست ه هه‌وڵ بدرێت بۆ كه‌م كردنه‌وه‌و سڕینه‌وه‌ی توندوتیژی ل ه هه‌مووكۆمه‌ڵگاكان .ئه‌مه‌ش له هه‌ر كۆمه‌ڵگه‌یه‌ك پێویستی ب ه یاسایه‌كی دادوه‌رانه و په‌روه‌رده‌یه‌كی ئه‌مڕۆیی و سه‌نته‌ری داڵده‌دانی ئه‌و ژنان ه هه‌یه ك ه به‌ره‌ورووی توندوتیژی ده‌بنه‌وه‌و له هه‌مان كاتدا وشیار كردنه‌وه‌و دانی زانیاری به ههموو چین وتوێژه‌كان و له ههموو گرنگتر ده‌ور و رۆڵی میدیا و راگه‌یاندنه‌كانه له‌مبواره‌دا. به هۆی ئه‌وه‌ی له ئێران ،هیچ یاسا و رێسا و ناوه‌ندێك بۆ پشتگیری له ژنان نییه و له هه‌مانكاتدا میدیا له خزمه‌ت به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی ده‌سه‌اڵتدارانی رژیمی دژه ژنی ئێرانه ،به شێوه‌ی پراكتیك له‌مباره‌وه كارێكی چروپڕ به‌رێوه ناچێت. هه‌ر لێره‌وه رووده‌كه‌ین ه ههموو میدیا و راگه‌یاندنی كوردی و داوایان لێده‌كه‌ین هه‌ستن ب ه جێبه‌جێكردنی ئه‌م ئه‌رك ه و هه‌وڵبده‌ن ب ه ده‌رخستنی الیه‌نه نێگه‌تیڤ و ناحه‌زه‌كانی توندوتیژی دژی ژنان و
وشیاری و زانیاری باڵو بكهنهوهو رۆڵی گرنگی خۆیان له بزوتنه‌وه‌ی یه‌كسانیخوازی ژناندا بگێڕن و پرسی ژن و كێشه‌كانی نیوه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی مرۆڤایه‌تی له ریزی یه‌كه‌می ئاجێندای كاری خۆیان دابنن .له هه‌مانكاتدا هاوكاری و لێك نزیكبوونه‌وه‌ی رێكخراوه‌كانی ژنانی رۆژهه‌اڵتی كوردستان و بوونی پالتفۆرم و به‌رنامه‌ی هاوبه‌ش بۆ چاره‌سه‌ری پرسی ژنی كورد ب ه گرنگ ده‌زانین و یه‌كده‌نگی و یه‌كگرتوویی ریزه‌كانی ژنان ،هه‌نگاوێكی گرنگه بۆ سه‌ر خستنی پرۆسه‌ی یه‌كسانیخوازی. ژنانی كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستان یه‌كێتی ژنانی دیموكراتی كوردستان كۆمه‌ڵه‌ی ژنانی رۆژهه‌اڵت یه‌كێتی ژنانی دیموكراتی كوردستانی ئێران كومیته‌ی ئافره‌تانی سازمانی خه‌باتی كوردستانی ئێران ژنانی یه‌كێتی دیموكراتیكی كوردستان