Bookmarks 9

bookmarks 09

ΝΟΜΙΖΩ ΑΡΧΙΣΕ ΝΑ ΦΥΣΑΕΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΛΙΒΑΣ

νεεσ κυκλοφοριεσ παρουσιασεισ συνεντευξεισ Ατζεντα ιουλιοσ 2010 issn 1792-1120 www.e-bookmarks.gr

free press για το βιβλιο

«Σύμφωνα με την έκτακτη 83η συνεδρία της Ε.Ε.Ε.Ε.Ε. με επικεφαλής εμού του ιδίου και απαρτιζόμενη από τους υπ’ αρίθμ. 2,3,7 και 4 επιτρόπους, η οποία διήρκεσε 97 σελίδες και μισή, έχουμε τα εξής συμπεράσματα–αποφάσεις: η ‘δημοκρατία’ είναι στρογγυλή μπλε με κίτρινες βούλες, τρέχει με 180 χιλιόμετρα ανά ώρα, κατοικεί στα δέντρα και σε πόες κι έχει βάρος τετράχρονου παιδιού. Ως εκ τούτου προσβάλλει τον ιερό θεσμό της βασιλείας εφόσον προσβάλλει άμεσα την αισθητική της βασίλισσας, η οποία ως γνωστόν απεχθάνεται το κίτρινο, ιδίως στις βούλες… Για αυτό εφεξής η λέξη κατατάσσεται στις λογοκριμένες και στους χρήστες αυτής επιβάλλεται η εσχάτη των ποινών, η ποινή του θανάτου… Διότι ‘Κρατίστην είναι δημοκρατίαν εν η πάντες ως τύραννον φοβούνται τον νόμον’»

Ο Ορέστης έγραψε ένα καταπληκτικό παραμύθι για μεγάλους που συνοδεύεται από την πρωτότυπη εικονογράφηση του Γιώργου Γούση, Το βιβλίο “Στη μυστικιστική ησυχία της νύχτ;ας...” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Χαραμάδα σε όλη την Ελλάδα σε τιμή 10 Ευρώ. Κεντρική Διάθεση: Εκδόσεις Χαραμάδα, 2610342886, 6978415843

>

ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Κριστιάν Μπομπέν Αιχμάλωτος του λίκνου Σελ. 96, Τιμή Εκδότη: 9 Ευρώ

“Τρελός είναι εκείνος που άφησε τον πόνο να πάρει τη θέση του. «Η γιαγιά σου είναι στο τρελοκομείο. Την έχουν δεμένη με σεντόνια. Παλεύει όλη μέρα σε μια καρέκλα». Εκείνος που μου τα λέει αυτά γελώντας είναι ο παππούς μου, ο σύζυγος εκείνης που φέρνω αμέσως στο μυαλό μου λευκοντυμένη σα μούμια, να ουρλιάζει δίχως να βγαίνει άχνα από το στόμα της. Είμαι οκτώ χρονών. Τα λόγια που μόλις άκουσα έδωσαν στην κουζίνα όπου βρίσκομαι ένα φως, σαν πυρηνική ακτινοβολία, κλεισμένο σε τέσσερις τοίχους. Οι γονείς μου έχουν πάει στον κινηματογράφο κι ο παππούς μου με φυλάει γι’ απόψε. Αυτός ο άνθρωπος δεν έχει ίχνος κακίας μέσα του. Οι χειρότερες καταστροφές δεν προήλθαν από ανθρώπους κακούς, αλλά απλώς αδύναμους ή απερίσκεπτους. Γράφω αυτό το βιβλίο για όλους εκείνους τους ανθρώπους που, αν και έχουν μια ζωή απλή και πολύ όμορφη, καταλήγουν να την αμφισβητούν γιατί τους προβάλλουν πάντα μόνο ό,τι είναι θεαματικό. Όλη μου τη ζωή την πέρασα σε δύο πόλεις: στο Λε Κρεζό και στην πόλη που βρίσκεται από πάνω, μέσα στα σύννεφα.”

Πέτια Ντουμπάροβα Κείμενα ενός κοριτσιού Σελ. 80, Τιμή Εκδότη: 7 Ευρώ

“Καμιά φορά θέλω να μεταμορφωθώ σ’ ένα μικρό κομμάτι κιμωλίας. Τόσο μικρό, σχεδόν αόρατο. Να κάθομαι λευκή σαν φτερό γλάρου μπροστά στον μαυροπίνακα. Κανείς να μη με σκέφτεται. Να νιώσω πως οι δακρυσμένες από την ταραχή παλάμες των παιδιών που εξετάζονται, με ποτίζουν και κάνουν την τρυφερή μου σκόνη ακόμη πιο πυκνή. Εγώ θα φιλάω τα ταραγμένα δάχτυλα και με χαρά θα δίνω τη ζεστή μου σάρκα σε διάφορα θεωρήματα. Θα μετράω ήσυχα τον παλμό καθενός που με κρατά στο χέρι του. Θα μαντεύω πάνω στις γραμμές και στις φλέβες της κάθε μιας παλάμης και θα αφήνω λευκή σκόνη σαν ζεστή άμμο. Θα ακούω στο διάλειμμα διάφορα κουτσομπολιά για το κορίτσι που ήμουν πριν, και σιωπηλά θα γελάω. Κι όταν η σύντομη λευκή ζωή μου λιώσει κάτω από το βρεγμένο σφουγγάρι, θα γίνω πάλι η ίδια. Τότε θα ξέρω για τον καθένα περισσότερα. Και μαζεύοντας τα χρώματα από τόσες ταραχές και γαλάζιους νεανικούς παλμούς, θα είμαι η πιο ευτυχισμένη.”

Χαραμάδα: Τηλ.: 2610342886. info@haramada.com Διάθεση: Πρακτορείο Απόλλων

bookmarks pages 4_5

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Περιοδικό Bookmarks ISSN: 1792-1120 Ιδιοκτήτης/Εκδότης/Διευθυντής/Υπεύθυνος σύμφωνα με τον νόμο: Νεκτάριος Λαμπρόπουλος Αρχισυντάκτης: Γιάννης Πλιώτας Συντάκτες (αλφαβητικά): Λευτέρης Αδαμίδης, Γιάννης Αντάμης, Νίκος Αραπάκης, Μαρία Γεωργοπούλου, Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, Δημήτρης Γκιούλος, Ευθυμία Δεσποτάκη, Νόρα Δημοπούλου, Αλέξης Καυγάς, Εβίτα Λύκου, Κατερίνα Μαλακατέ, Μαρία Μπακοπούλου, Βαγγέλης Μπέκας, Κίκα Ολυμπίου, Δέσποινα Παναγιωτοπούλου, Μαρία Παπαδημητρίου, Στέλλα Πεκιαρίδη, Δημήτρης Σαρρής, Χρήστος Σιντόρης, Ευαγγελία Σολωμού, Μαρία Τσουκανά, Μάρκος Φράγκος Συνεργασίες τεύχους: Βασίλης Ρούβαλης, Άννα Νιαράκη, Γιάννης Σαχανίδης, Γραφιστική επιμέλεια: Νάσος Βασιλόπουλος Σχεδιασμός/Έκδοση/Διανομή: Εκδόσεις Χαραμάδα Ρήγα Φεραίου 168, 26222, Πάτρα Φωτογραφία Εξωφύλλου: Στέλλα Πεκιαρίδη Επικοινωνία: Τηλ. 2610342886 και 2610320169 info@haramada.com johnpliotas@gmail.com Ξεφυλλίστε όλα τα τεύχη μας εδώ:

www.e-bookmarks.gr

Ο Μίλαν ο Κούντερα ή της Μίλαν ο Χούντελαρ; από τον Γιάννη Πλιώτα Καλοκαίρι και ο λίβας σε συνδυασμό με το μουντιάλ δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αναγνώσεις. Εδώ και δέκα μέρες προσπαθώ να τελειώσω το «Λαμπρό Φεγγάρι» της Λίαν Χερν και στέκεται αδύνατο. Μία παίζει η Βραζιλία, μία ο Μέσι, μία τα λιοντάρια της Αγγλίας (ας μην τα απαξιώνουμετουλάχιστον δεν ήταν τόσο χάλια όσο οι Γάλλοι) και το μάτι συνέχεια γλιστράει προς τη Νότιο Αφρική. Και μετά το σφύριγμα της λήξης ξεκινάει να κάνει ζέστη, βγαίνεις από το σπίτι και νομίζεις ότι κάποιος έχει ξεχάσει ανοιχτό το φούρνο. Άρα οφείλεις να κατευθυνθείς προς την παραλία, να παίξεις εκνευριστικές ρακέτες και να βυθιστείς στην πλημμυρίδα. Και αργά το βράδυ που νομίζεις ότι μπορείς να αναζητήσεις λίγη γαλήνη στις σελίδες του Κούντερα, έρχονται τα πάρτυ και τα ποτά να αποτελειώσουν οποιαδήποτε λογοτεχνική διάθεση. Μέσα σε αυτό το κλίμα πώς μπορεί κάποιος να τελειώσει το βιβλίο του; Μπορείτε εσείς να συγκεντρωθείτε μετά τη δεύτερη τεκίλα ή όταν οι βουβουζέλες ηχούν θριαμβευτικά για το γκολ του Χούντελαρ; Κι όμως. Είτε στην παραλία, είτε στο ημίχρονο απ’ τους αγώνες υπάρχει χρόνος για βιβλία (σε πάρτυ καλύτερα μην πάτε με βιβλίο, trust� ������ me� ��� on� ��� this� ����� ������ one���). Έρχομαι λοιπόν να κάνω προτάσεις που θα σας λύσουν τα χέρια, γιατί -ας μην κρυβόμαστε- στην παραλία ειδικά, το βιβλίο είναι ξεκάθαρα στιλιστική επιλογή. Καλό το «Βιβλίο του Γέλιου και της Λήθης» του Μίλαν, αλλά κανείς απ’ την παρέα σας δεν θα εντυπωσιαστεί ιδιαίτερα αν το κουβαλήσετε μαζί με τα βατραχοπέδιλα. Κάποτε ήταν της μόδας ο Κώδικας (ομπρέλα και Ντα Βίντσι), φέτος έχει έρθει η ώρα να δημιουργήσετε δικό σας ρεύμα. Πρώτη επιλογή: «Ψάχνοντας για Κοχύλια» της Ρόζαμουντ Πίλτσερ. Ο τίτλος τα λέει όλα. Αντί να τσαλαβουτάτε στην αμμουδιά για κοχύλια, εσείς θα τα αναζητάτε στις σελίδες του βιβλίου. Πάντως πέρα από το αστείο, το συγκεκριμένο βιβλίο σας το συστήνω ανεπιφύλακτα, είναι ένα από τα καλύτερα που έχω διαβάσει. Αναπληρωματική επιλογή: «Ο Γέρος και η Θάλασσα». Ναι, του παλιόφιλου Έρνεστ Χέμινγουει. Εκτός από τα λογοπαίγνια που μπορείτε να δημιουργήσετε με τον τίτλο, η νουβέλα είναι μικρή, ευκολοδιάβαστη και θα σας ανοίξει την όρεξη για ψάρια. Για την ακρίβεια και εγώ σε παραλία τη διάβασαμόνο μειονέκτημα ότι δεν προσφέρει μεγάλη σκιά. Αν όμως πραγματικά βαριέστε και σας πιάνει πονοκέφαλος με το διάβασμα, πάρτε το μαζί σας και προσποιηθείτε ότι το ξεφυλλίζετε. Αν σας ρωτήσουν για την υπόθεση κανένα πρόβλημα: Ένας γέρος ψαράς έχει πολλές μέρες να πιάσει ψάρια. Πιάνει ένα μεγάλο αλλά του το τρώνε οι καρχαρίες. Αυτά. Αν τώρα βλέπετε αγώνα έξω με φίλους, υπάρχει μια αξιοπρεπής επιλογή για το ημίχρονο ή το pregame������������������������� �������������������������������� . «Ο τυχερός αριθμός του ������������������ Δόκτορος Μπου και άλλα καλοκαιρινά παραμύθια», του Λένου Χρηστίδη. Παρανοϊκό περιτύλιγμα για τέσσερα εξωφρενικά αστεία διηγήματα που περιλαμβάνουν και έναν ερασιτεχνικό αγώνα ποδοσφαίρου. Απλές, καθημερινές καλοκαιρινές ιστορίες ενός απλού, καθημερινού καλοκαιριού. Και αυτό από τα αγαπημένα μου. Πρέπει να κλείσω απότομα. Οι Οράνιε πατάνε το χορτάρι.

Το αποχαιρετιστήριο τεύχος του καλύτερου μουσικού περιοδικού έρχεται σε περιορισμένα αντίτυπα. Προλάβετέ το στο Περίπτερο 13, Stand 3. Εκδόσεις Χαραμάδα 2610320169 / info@haramada.com

σελιδοδείκτες

βιβλίο επισκεπτών

pages 6_7

της Άννας Νιαράκη* Bad Bargain

εραστές από χαρτί

Στην εγκατάλειψη των ηδονών. Σε ένα μαχαίρι της κουζίνας, εστιάζω τηλεσκοπικά την αναίρεση.

Αβίαστα παραδόθηκα στην εντροπία του έρωτα. Κι όσο επιμένεις να τακτοποιείς. Τόσο το χάος διαστέλλεται μες στο κεφάλι μου. Μου εξηγείς με λογική ότι δεν γίνεται. Μα εγώ αποτυπώνω στο χαρτί, χίλιες προτάσεις. Που υμνούν το στέρνο σου. Αλήθεια, ποτέ πριν δεν με είχε απασχολήσει ένα στέρνο τόσο. Στέλνεις γράμματα που εξηγούν και αναλύουν το ανέφικτο. Κι εγώ απαντάω με ποιήματα. Εσύ θα κερδίσεις στο τέλος, μα το χαρτί να ξέρεις, προτιμά να φιλοξενεί περιγραφές του θώρακα παρά δικαιολογίες.

Κόβω τις γέφυρες. Κόβω σαλάτα. Αυτόματες σκέψεις ξεπηδούν από οργασμικές συνήθειες. Κινήσεις μηχανικές. Κατασκευάζω ορισμούς σε ένα ανύπαρκτο σταυρόλεξο. Οι λέξεις κρέμονται ήδη σταυρωμένες. Τις ξεκρεμάω και τις πετώ άτακτα στο πάτωμα. Περνάνε μέρες. Τις κοιτάζω με απόγνωση. Δεν τις καταλαβαίνω. Δοκιμάζω να τις πω μα η γλώσσα μου αρνείται να προφέρει σύμφωνα. Δεν συμφωνήσαμε γι’ αυτό ποτέ. Όταν με άφησες παιδί πήρες μαζί την πιο αθώα μυρωδιά μου. Και μου άφησες λέξεις άπειρες, ανάπηρες για συντροφιά μου.

νυχτερινή ίσως στον Γιάννη Ξωτικό σε αστικό δάσος η περιπλάνηση μοιάζει ειδωμένη από περισκόπιο. Στο βάθος κουρτίνες από καυσαέρια θολώνουν την προοπτική. Σα να μοιράζεται το βάρος ανισομερώς σε σκάλες κυλιόμενες και υπόγεια. Παράταιρες κηλίδες ανασυσταίνουν ολογράμματα εκεί που ανάσαινες. Γραμμές που χάσκουν άσυρτες και μια αδύναμη βροχή, ανίκανηνα λειάνει τριβές, λιμνάζει δίπλα στησκέψη σου… *Η Άννα Νιαράκη είναι ποιήτρια. Το βιβλίο της “Τετράδιο Πειραμάτων” θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Χαραμάδα.

bookmarks

συγγραφείς

pages 8_9

Λευτέρης Σακκάς συνέντευξη στον Γιάννη Πλιώτα Όσα χρόνια κι αν περάσουν ο άνθρωπος θα συνεχίζει να διαβάζει για ένα συγκεκριμένο αποτρόπαιο γεγονός που άλλαξε τη δομή του κόσμου καθώς και την αίσθηση του τι είναι δίκαιο και τι όχι. Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος εξήντα πέντε χρόνια μετά τη λήξη του αποτελεί ακόμα και στις μέρες μας ένα από τα κυρίαρχα θέματα για μελέτη και μυθιστορηματική διαπραγμάτευση.

Λευτέρης Σακκάς Οι εκλεκτοί του θανάτου Ν & Σ Μπατσιούλας, 2010 Οι «Εκλεκτοί του θανάτου» προσθέτουν τον δικό του κρίκο στην αλυσίδα των πολεμικών μυθιστορημάτων, κρίκο διαφορετικού υλικού από όσους προϋπάρχουν. Οι Έλληνες συγγραφείς κατά κανόνα αγγίζουν μόνο όσα έχουν να κάνουν με τον εμφύλιο, αλλά ο Σακκάς επιλέγει ένα ευρύτερο πλαίσιο για την πλοκή του. Χρησιμοποιώντας παράλληλες αφηγήσεις διαφορετικών χρόνων, ταξιδεύει από τη σφαγή των Καλαβρύτων μέχρι τη Νορμανδία και την αντεπίθεση των Γερμανών στις Αρδέννες. Ήρωές του είναι ο ελληνοαμερικάνος στρατιώτης Κράλλης και ο αξιωματικός των SS Βάινχαρντ. Ο δεύτερος καταλήγει σε ένα ψυχιατρείο, όπου ένας νοσηλευτής θα επιχειρήσει μία επικίνδυνη κατάδυση στην ψυχή ενός εξ ορισμού εγκληματία πολέμου. Η γραφή του Σακκά είναι αξιόλογα λιτή και οι σελίδες των «Εκλεκτών του θανάτου» γυρίζουν γρήγορα. Η οπτική γωνία που επιλέγει δημιουργεί πρωτότυπα βλέμματα, το ίδιο και τα ηθικά διλλήματα που θέτει. Νομίζω αν σας αρέσουν τα ιστορικά μυθιστορήματα δεν θα σας απογοητεύσει και σίγουρα θα μείνει στο κεφάλι σας ο απόηχος από την εμβληματική φράση του Πλάτωνα με την οποία κλείνει το βιβλίο: «Μόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέμου». Γιάννης Πλιώτας

Απόσπασμα από το βιβλίο του Λευτέρη Σακκά “ Οι εκλεκτοί του θανάτου”. «Ήταν πέντε χιλιόμετρα μακριά από την ακτή. Και τι δεν σκαρφίζονταν για να ξεχάσουν τη φουρτούνα και να νικήσουν την επιθυμία να ξεράσουν ό,τι είχαν φάει και πιει. Η Μάγχη δεν αστειευόταν, από το μπαρκάρισμα τους έδειξε τι τους περιμένει και στη μέση του καναλιού έκανε ό,τι γούσταρε. Ο λοχίας Μπέρτον κοίταξε τον Κράλλη να ανασαίνει βαθιά και αργά. Έσφιξε τη ζώνη του και έβγαλε ένα τσιγάρο από ένα κακομοιριασμένο πακέτο που είχε στην τσέπη του. «Αυτό ήταν, λοχία». Κούνησε πάνω κάτω το κεφάλι του και άνοιξε λίγο τα μάτια του κοιτάζοντας τον προορισμό τους. «Εύχομαι το απόγευμα να μιλάμε πάλι», είπε και σήκωσε το οπλοπολυβόλο του.

Ήταν στο πρώτο κύμα, καμιά διακοσαριά σκάφη που θα έβγαζαν στην ακτή όλο το νοικοκυριό τους. Με γρήγορες κινήσεις τσέκαραν τον εξοπλισμό τους. Γεμιστήρες, όπλο, σφιχτά δεμένο υποσιάγωνο, χειροβομβίδες, επίδεσμος. Έδωσαν λίγη περισσότερη σημασία σε αυτόν. Σκεφτόμενοι σε τι χρησιμεύει ένιωσαν να σφίγγεται το στομάχι τους. Ο Κράλλης άκουσε ψίθυρους δίπλα του. Ήταν ο Μπιλ. «Παραμιλάς από τώρα;» «Σκάσε! Κάνω την προσευχή μου». «Ελπίζω να ξέρεις πολλές». «Εσύ ξέρεις καμία;» «Ναι». «Τότε σκάσε και κάνε κι εσύ!»

...............................................

Ο Λευτέρης Σακκάς γεννήθηκε στο Περιστέρι Αττικής το 1971 και κατάγεται από τον Αμάραντο και την Πυξαριά Κονίτσης του νομού Ιωαννίνων. Τελείωσε το 27ο Γενικό Λύκειο στην Ακαδημία Πλάτωνος και είναι πτυχιούχος Νοσηλευτικής των ΤΕΙ. Εργάζεται σε δομή ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Για το πρώτο του βιβλίο, το ιστορικό μυθιστόρημα “Έξοδος” που κυκλοφόρησε από τις ίδιες εκδόσεις τον Απρίλιο του 2008, βραβεύτηκε από τον Δήμο Ιεράς πόλεως Μεσολογγίου στα πλαίσια των Εορτών Εξόδου. Οι “Εκλεκτοί του θανάτου” είναι το δεύτερο βιβλίο του.

συνέντευξη

Γιατί μας ελκύουν τόσο πολύ οι ιστορίες σχετικά με τον πόλεμο; Μήπως σε περιόδους κοινωνικής κρίσης αυξάνεται η τάση για καταφυγή σε αναγνώσματα που περιγράφουν μεγάλες καταστροφές; Δεν πιστεύω πως είμαστε τόσο αυτοκαταστροφικοί. Μάλλον είναι η γοητεία του επικίνδυνου που συνδυάζεται με την άνεση και την ασφάλεια του καναπέ! Και φυσικά το έμφυτο γνώρισμα να συμπάσχουμε με εκείνους που πονούν. Πόση έρευνα χρειαστήκατε για να γράψετε τους «Εκλεκτούς του Θανάτου» και πόσο επηρέασε τη δομή της ιστορίας η επαγγελματική σας ενασχόληση με την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση ατόμων; Έχει ο χαρακτήρας Κουρτ στοιχεία από αληθινούς ασθενείς σας; Και μόνο που με ρωτάτε για τον Κουρτ χαίρομαι πολύ. Είναι ένας άνθρωπος με το σύνδρομο μετατραυματικής ψύχωσης και φυσικά η επαγγελματική μου ενασχόληση μου έδωσε όλα τα στοιχεία που χρειαζόμουν. Τα μηνύματα από ανθρώπους που ασχολούνται με την ψυχιατρική είναι πως απέδωσα πιστά την ψυχική αυτή κατάσταση, φρόντισα με επιμέλεια όμως ώστε να μην ξεφύγει ο έλεγχος και από ιστορικό μυθιστόρημα γράψω πτυχιακή εργασία! Η έρευνα για το βιβλίο ήταν κοπιαστική. Και συνεχίζεται! Ανακύπτουν συνεχώς στοιχεία τα οποία χρειάζονται επιβεβαίωση και τεκμηρίωση. Για παράδειγμα, ίσως τελικά ο Γιόακιμ Πάιπερ να μην ήταν εγκληματίας πολέμου και εξεπλάγην όταν ανακάλυψα κάποια από τα στοιχεία. Περισσότερα θα πούμε εν καιρώ, γιατί αν συμβαίνει όντως κάτι τέτοιο πρέπει να επανορθώνουμε. Όχι τόσο οι συγγραφείς, όσο η ίδια η ιστορία. Μπαίνει στον πειρασμό ο συγγραφέας να αλλοιώσει μικρά κομμάτια της καταγεγραμμένης ιστορίας ή να παραβλέψει ό,τι δεν ταιριάζει με την πλοκή στο μυαλό του; Σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα ο συγγραφέας έχει να επιλέξει το ποσοστό μύθου και ιστορίας που θα χρησιμοποιήσει. Επειδή θεωρώ αυτό το «παρεξηγημένο» είδος λογοτεχνίας έναν υπέροχο τρόπο για να μάθει κάποιος ιστορία επιλέγω στα δικά μου βιβλία να αυξάνω πολύ το ποσοστό της. Συγγραφική αδεία μπορούμε να παραβλέψουμε κάποια γεγονότα ή να μεταθέσουμε χρονικά κάποια άλλα. Αλλά προς Θεού! Έχουμε την ανάγκη εμείς οι συγγραφείς να πειράξουμε λίγο την ιστορία, προφανώς επειδή δεν έχουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε στο παρελθόν και το χρησιμοποιούμε ως υποκατάστατο, αλλά η απόβαση στη Νορμανδία έγινε τον Ιούνη του ΄44 και όχι τον Ιούλη, έγινε το πρωί και όχι το μεσημέρι. Οποιαδήποτε αυθαίρετη αλλαγή σε σημαντικά κομμάτια της ιστορίας δεν εξυπηρετεί το σκοπό του ιστορικού μυθιστορήματος. Και βέβαια το κομμάτι της μυθοπλασίας πρέπει να είναι και αυτό εναρμονισμένο με το ιστορικό πλαίσιο και όχι κάτι που θα είναι εξωπραγματικό. Με τι μέρος της ευθύνης βαρύνεται ένας απλός στρατιώτης ο οποίος εξαναγκάζεται μέσω διαταγών να πάρει μέρος σε εγκλήματα πολέμου; Η ιεραρχία μπορεί να αποτελέσει άλλοθι; Αυτό εξαρτάται από το πώς έχει ρυθμίσει ο κάθε ένας την «ψυχική» του ζυγαριά. Και βέβαια εκείνος που θα κληθεί να τον κρίνει με γνώμονα την αντίστοιχη δική του. Η απάντηση λοιπόν είναι όχι δύσκολη, αλλά αδύνατη σε αυτή την ερώτηση. Σε κάποιο σημείο του βιβλίου γράφω ακριβώς για αυτό το ζήτημα: «Μπορεί κάποιος να χαρακτηριστεί ήρωας, επειδή αντιστάθηκε και προτίμησε να χάσει τη ζωή του. Κάποιος άλλος όμως μπορεί να τον πει τρελό. Αν κάποιος υπάκουσε με βαριά την ψυχή του, σίγουρα μπορεί να γραφτεί στην ιστορία ως δειλός. Θα είχε όμως άδικο κάποιος αν τον χαρακτήριζε άνθρωπο;»

“Σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα “Η ομορφιά ο συγγραφέας σήμερα έχει έχει να επιλέξει το ποσοστόσυνδεθεί με μύθου και τη σεξουαλική διαθεσιμότητα. ” ιστορίας που θα χρησιμοποιήσει.”

bookmarks

συγγραφείς

pages 10_11

Υπάρχει συγχώρεση ακόμα για τα πιο ειδεχθή εγκλήματα; Ισχύει ότι στον πόλεμο αποκαλύπτεται η αληθινή φύση του ανθρώπου; Στον πόλεμο πρέπει να σκοτώσεις. Μερικές φορές κάνεις πράγματα απίστευτα, κάποιος στρατιώτης αμερικανός στην μάχη του Γκουανταλκανάλ έγραψε στην μητέρα του ότι βασανισμένος από τα κουνούπια, όταν έπιανε ένα το ακρωτηρίαζε και το έθαβε ζωντανό για να το εκδικηθεί! Οι Ιάπωνες αποκεφάλιζαν αιχμαλώτους πολέμου. Οι Γερμανοί εκτελούσαν παιδιά και γέροντες και πειραματίζονταν εγχειρίζοντας χωρίς αναισθητικό. Οι Σύμμαχοι βομβάρδισαν τρεις φορές την Δρέσδη σε δεκαέξι ώρες. Οι Σοβιετικοί βίασαν κάποια γυναίκα στο Βερολίνο είκοσι εφτά φορές. Αυτή είναι η αληθινή φύση του ανθρώπου; Όλα αυτά τα λέμε απάνθρωπα, δεν έχουν σχέση με το είδος μας, είναι κάτι άλλο. Όσον αφορά τη συγχώρεση; Όχι, δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει συγχώρεση για τα πιο ειδεχθή εγκλήματα. Και ας είμαι Χριστιανός Ορθόδοξος, νομίζω πως κανένας δεν έχει αυτήν την ικανότητα πλην ελαχίστων, τους οποίους ειλικρινά ζηλεύω! Ο συγγραφέας οφείλει να πάρει ξεκάθαρη θέση πάνω σε αμφιλεγόμενα ιστορικά γεγονότα; Δεν είναι δεδομένο ότι από άλλους θα θεωρηθεί φορέας αλήθειας και από άλλους φορέας προπαγάνδας; Όταν γράφεις ιστορικό μυθιστόρημα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για την κριτική που θα ασκηθεί. Για το πρώτο μου βιβλίο, την «Έξοδο», χαρακτηρίστηκα από μερικούς εθνικιστής, επειδή έγραψα ότι το πεσκέσι στον σουλτάνο μετά την πτώση του Μεσολογγίου ήταν κομμένα αυτιά. Μα αυτό είναι καταγεγραμμένο. Και βέβαια αυτοί που με χαρακτήρισαν έτσι παρέβλεψαν τη σαφέστατη αναφορά μου στα εγκλήματα που διέπραξαν οι δικοί μας, όπως την μεγάλη σφαγή του μουσουλμανικού πληθυσμού κατά την άλωση της Τριπολιτσάς. Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης το αναφέρει στα απομνημονεύματά του. Για τους «Εκλεκτούς του θανάτου» κάποιοι είπαν ότι είμαι ναζιστής! Επειδή αναφέρω το έγκλημα της Δρέσδης, κάτι που αναγνωρίζεται πια παγκόσμια ως έγκλημα πολέμου. Και για άλλους λόγους, που το μόνο που με κάνουν να διαπιστώνω είναι

ότι εκείνοι που με κρίνουν ως ακροδεξιό ή ναζιστή ή ότι άλλο θέλετε πείτε, αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν σίγουρα δεν ήταν καλοί στο μάθημα των Νέων Ελληνικών στα σχολεία! Το βιβλίο αυτό λέει αλήθειες. Και για να απαντήσω στο πρώτο σκέλος της ερώτησης σας λέω ότι εγώ δεν διστάζω να παίρνω ξεκάθαρη θέση και κατανοώ εκείνους που δεν επιλέγουν αυτό. Και είμαι προετοιμασμένος για οποιαδήποτε κριτική, έχω όμως και εγώ το δικαίωμα να κρίνω την κριτική, αφού εγώ είμαι αυτός που επέλεξε το δύσκολο δρόμο να εκτεθεί στο κοινό εκφράζοντας την άποψή μου για ιστορικά γεγονότα.

Το ιστορικό μυθιστόρημα είναι πιο δύσκολο από άλλα είδη λογοτεχνίας; Δίνετε περισσότερο χώρο σε όσα έχουν συμβεί ή σε όσα φαντάζεστε ότι θα μπορούσαν να είχαν συμβεί; Θέλει την έρευνα, χωρίς αυτήν δεν μπορείς να γράψεις ιστορικό μυθιστόρημα. Δεν ξέρω αν είναι πιο δύσκολο, σίγουρα απαιτεί περισσότερο χρόνο όμως. Δίνω περισσότερο χώρο στα ιστορικά γεγονότα και χτίζω το κομμάτι του μύθου έτσι ώστε να ταιριάζει απόλυτα με αυτά και να

μη φαντάζει αυθαίρετο. Εσείς τι διαβάζετε στον ελεύθερο χρόνο σας; Ποια είναι τα αγαπημένα σας ιστορικά μυθιστορήματα και ποιο θα προτείνατε σε κάποιον χωρίς επαφή με το είδος; Διαβάζω ετερόκλητα είδη λογοτεχνίας και αυτό ξενίζει τους ανθρώπους που με γνωρίζουν. Μου αρέσει πολύ για παράδειγμα και το τεχνολογικό θρίλερ και μόλις τελειώσω ένα τέτοιο βιβλίο μπορεί να διαβάσω κάτι ιστορικό ή κάτι με άκρατο χιούμορ! Είμαι λάτρης του Αρκά, του Μάικλ Κράιτον, του Στίβεν Πρέσφιλντ και του Τζον Μάντοξ Ρόμπερτς! Διαβάζω και ταξιδιωτικούς οδηγούς, η οικονομική μου δυνατότητα περιορίζεται στη χώρα μας και είναι ένας τρόπος να ταξιδεύω! Και ανάμεσα στα ταξίδια αυτά ίσως να θελήσω να λύσω ένα μυστήριο βοηθώντας τον αγαπημένο μου ήρωα, τον Σέρλοκ Χόλμς. Το αγαπημένο μου ιστορικό μυθιστόρημα είναι του Ρόμπερτς, από τη σειρά SPQR: «Στην υπηρεσία της Συγκλήτου και του λαού της Ρώμης». Προτείνω αυτό και την «Έξοδο», ενός νέου Έλληνα συγγραφέα. Σας θυμίζει κάτι; (γέλια) Η οικονομική κρίση θα επηρεάσει το χώρο του βιβλίου; Το μέλλον του βιβλίου είναι σε συσκευές ανάγνωσης και smart phones; Θα ζήσουμε μια επανάσταση που θα συγκρίνεται με την εφεύρεση της τυπογραφίας; Ήδη έχει επηρεαστεί ο χώρος του βιβλίου από την οικονομική κρίση. Οι πληρωμές εκατέρωθεν είναι ελάχιστες και έχει αντίκτυπο αυτό σε όλους όσους δραστηριοποιούνται στο χώρο. Ο νέος τρόπος ανάγνωσης των βιβλίων εξυπηρετεί λειτουργικά ζητήματα, όπως αποθήκευση και κόστος παραγωγής, πιστεύω όμως ακράδαντα ότι το βιβλίο είναι έννοια συνυφασμένη με τις λέξεις χαρτί, εκτύπωση, τυπογραφείο και θεωρώ το ηλεκτρονικό του μέλλον καταδικαστικό και ζοφερό. Δεν πρόκειται να ζήσουμε επανάσταση σαν την εφεύρεση της τυπογραφίας και νομίζω ότι θα ήταν ιεροσυλία να εξισώσουμε τον Γουτεμβέργιο με τα smart phones και τις συσκευές ανάγνωσης. Και αναρωτιέμαι ποια θα είναι η μαγεία με μια συσκευή ανάγνωσης που χωράει δεν ξέρω κι εγώ πόσα βιβλία, από ένα ή δύο ωραία βιβλία που θα τα ξεφυλλίζουμε παραδοσιακά…όχι, δεν μου αρέσει καθόλου αυτό που δύσκολα θα αποφύγουμε.

Το «παράνομο» κατέβασμα μπορεί να έχει θετική επίδραση σε ένα έργο; Θα προτιμούσατε να πληρώσουν χίλια άτομα για να αγοράσουν pages το βιβλίο12_13 σας ή να πληρώσουν εκατό και να το κατεβάσουν ακόμα δέκα χιλιάδες δωρεάν; Το ίντερνετ θα φέρει εξελίξεις και στο χώρο των πνευματικών δικαιωμάτων; Δεν γνωρίζω καμία «παράνομη» δραστηριότητα που να έχει κάτι θετικό. Και φανταστείτε τους «Εκλεκτούς» που έχουν την σπουδαία ευκαιρία να εκδοθούν στο εξωτερικό – έχουν γίνει κάποιες επαφές και άρεσαν πολύ σε μεγάλο εκδοτικό οίκο μιας μακρινής χώρας! – να κατεβαίνουν παράνομα κατά βούληση σε οποιοδήποτε υπολογιστή. Αν κάποιος συγγραφέας προτιμήσει να δει το βιβλίο του, τον κόπο του, το πνευματικό του παιδί να γίνεται βορά στις ορέξεις του ίντερνετ, τότε μάλλον με υποκριτή θα μιλάτε! Εγώ δεν υποκρίνομαι, θέλω να δω το βιβλίο μου να προοδεύει και πρόοδος για ένα βιβλίο είναι όχι το παράνομο download αλλά οι όσο το δυνατόν περισσότεροι αναγνώστες. Και αν είναι και ευχαριστημένοι ακόμα καλύτερα! Ένας συγγραφέας μπορεί να κάνει αντικειμενική κριτική σε συναδέλφους του; Σας ζητούν φίλοι να κρίνετε έργα τους; Είναι λιγάκι δύσκολο αυτό. Συνάντησα από την πρώτη μου ενασχόληση με το χώρο της συγγραφής ανθρώπους που με δέχτηκαν με θέρμη και πολλές ευχές, αλλά και άλλους που με αντιμετώπισαν ως εισβολέα. Λες και ο σκοπός μου είναι να φάω από την πίττα τους! Ο σκοπός μου είναι να προσφέρω και εγώ μια διαφορετική συνταγή στον κόσμο. Δεν φθονώ κανέναν συνάδελφό μου, κρίνω και εγώ όπως κρίνομαι και αν η δική μου συνταγή δεν αρέσει τελικά τότε το πολύ πολύ να σταματήσω να μαγειρεύω! Αντικειμενική κριτική; Το αντικειμενικό είναι πολύ δύσκολο να το προσδιορίσουμε. Οπότε ας μείνουμε στην καλόβουλη κριτική, κάτι που θεωρώ υποχρέωσή μου για τα πνευματικά έργα των φίλων μου ή μη. Γιατί δεν υπάρχουν επαγγελματίες συγγραφείς στην Ελλάδα; Πόσο δύσκολο είναι το ξεκίνημα για έναν νέο συγγραφέα; Λείπει το αναγνωστικό κοινό. Υπάρχει υπερπληθώρα εκδόσεων. Αγοράζουμε βιβλία με βασικό

κριτήριο το μέγεθος. Οι ρυθμοί της ζωής είναι εξαντλητικοί. Πως μπορεί κάποιος να γίνει τώρα επαγγελματίας συγγραφέας σε αυτήν την κατάσταση; Το ξεκίνημα είναι δύσκολο για έναν νέο συγγραφέα, ιδίως αν το όνειρό του είναι να βιοποριστεί από την δραστηριότητα αυτή. Τα έντυπα και η διαφήμιση ευνοούν γνωστούς και δοκιμασμένους συγγραφείς, στηρίζουν εκδότες με οικονομική άνεση. Εντάξει, είναι από μένα αποδεκτό αυτό. Δεν έχω σκοπό να βγάλω χρήματα από τη συγγραφή, προτιμώ να γράψω κάτι και να έχω να πω πράγματα στον κόσμο που θα επιλέξει το βιβλίο μου. Για το λόγο αυτό παραμένω πιστός στους εκδότες μου, έχουμε την ίδια φιλοσοφία και έχουμε χτίσει μια σχέση πάνω σε αυτή τη βάση, κάτι που δεν ήθελα να χαλάσω, αν και για τους «Εκλεκτούς» είχα μια άκρως τιμητική και συμφέρουσα πρόταση από γνωστό εκδοτικό οίκο! Θέλω το βιβλίο να είναι όχημα πολιτισμού περισσότερο από μηχανή παραγωγής ευρώ! Κάποιο βιβλίο που διαβάσατε πρόσφατα και σας απογοήτευσε; Ως αναγνώστης μένετε πιστός σε αγαπημένους σας συγγραφείς; Διάβασα κάποιο βιβλίο που με απογοήτευσε. Δεν πρόκειται όμως να το πω, είναι άδικο για αυτόν που κοπίασε να το γράψει και καθόλου τιμητικό για εκείνους που έχουν την αντίθετη άποψη. Θα σας πω για κάποιο που με γοήτευσε. Είναι το «Ιστανμπούλ» του Τούρκου νομπελίστα Ορχάν Παμούκ. Ένας νέος συγγραφέας από την Ελλάδα γοητεύτηκε από έναν Τούρκο συγγραφέα καταξιωμένο. Μοιάζω για εθνικιστής; Θα μοιραστείτε λίγα λόγια για το επόμενο έργο σας; Έχουν πέσει τα μπετά και έχουν γίνει και τα χτισίματα ήδη! Με μεράκι και σωστή δουλειά θα διαμορφώσουμε τους εσωτερικούς χώρους και θα φτιάξουμε και τον κήπο! Δεν είναι πολυκατοικία, είναι ένα βιβλίο που θα σας ταξιδέψει στην Αρχαία Ελλάδα. Επιτρέψτε μου παρακαλώ να μην πω περισσότερα. Και αν αυτή τη στιγμή είπατε μέσα σας «γιατί δεν μας λέει κι άλλα;» μάλλον έχω αρχίσει να πετυχαίνω ως συγγραφέας! Ευχαριστώ θερμά για τη φιλοξενία

bookmarks pages 12_13

είπαν άλλοι βόλτα σε τέσσερα λογοτεχνικά blog

Philip Roth Η ταπείνωση Μτφ: Κατερίνα Σχινά Πόλις, 2010

Τζόναθαν Σάφραν Φόερ Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά Μτφ.: Ελένη Ηλιοπούλου Μελάνι, 2009

Βιβλιοκαφέ http://vivliocafe.blogspot.com/

Δημήτρης Αθηνάκης http://athinakisdimitris.wordpress.com/

“Γιατί είδα με συμπάθεια και εντέλει απόλαυσα το βιβλίο; Καταρχάς, ο Ροθ ξεφεύγει από δύο μοτίβα που έχουν καταντήσει μανιέρα στα κείμενά-του.”

“Στο καινούργιο μυθιστόρημα του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ μπορεί να μείνεις γι’ αρκετή ώρα μπροστά σε μια σελίδα, όχι γιατί υπάρχει η πιθανότητα να μην καταλαβαίνεις γρυ απ’ όσα διαμείβονται εκεί, αλλά γιατί πολύ απλά αποτελούν ένα ανελέητο έργο τέχνης”.

Κώστας Χαρίτος Σχέδιο Φράκταλ Τρίτων, 2009 Το ημερολόγιο ενός τιποτένιου http://nihilio.blogspot.com/ “Το σχέδιο Φράκταλ πάλι του Κώστα Χαρίτου είναι από τα βιβλία εκείνα που τα χαρίζεις σε κάποιον που δεν δε διαβάζει φανταστικό και να το ξεκοκκαλίσει άνετα.”

Εκατερίνα Γκραφ Το τέρας της Πετρούπολης Μτφ.: Αντώνης Ξανθόπουλος Γκοβόστης, 2009 Αναγνώστρια http://anagnostria.blogspot.com/ “Τρία σε ένα” θα μπορούσε να ονομαστεί το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, ένα χορταστικό ανάγνωσμα 550 σελίδων, που είναι βέβαιο ότι θα γοητεύσει τους λάτρεις των ιστορικών μυθιστορημάτων.”

σούπερ-ήρωες από τη Νόρα Δημοπούλου

Η Έλλη «Θέλω να σε τρώω με το κουτάλι» Οι λογαριασμοί στοίβα. Τα χέρια της είναι βρεγμένα. Το κορμί της είναι τόσο εύθραυστο που κόβεται με την καρδιά ενός μαρουλιού. Το πλένει υπομονετικά, περιμένοντας να αντικρύσει το λευκό του κέντρο, ανέγγιχτο από τη σκόνη, το χώμα και τη σαπίλα. Αθώο. Σε κάτι πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη και η Έλλη τελικά έχει μόνο στις μαρουλοκαρδιές. Το φαί έχει μεγάλη σημασία να ξέρεις. Ό,τι ταΐζεις το περιμένεις. Είναι και λίγο δικό σου. Είτε τρώει από το στήθος σου ή το χέρι σου, τσιμπάει από το πιάτο σου ή το ψυγείο σου, μασουλάει το αυτί σου ή γλείφει τα δάχτυλά σου, αν είναι ο γάτος ή το αδέσποτο του ακαλύπτου ή ο άντρας της ζωής σου, αν είναι κουμπαράς ή ελπίδες ή τα όνειρά σου, κάθε τι που τρέφεται από τη χούφτα σου, με τα σποράκια, το γάλα, τα κέρματα, τις λέξεις και τα νυχτερινά σου λεπτά, ό,τι καταβροχθίζει τη ζωή σου, δαγκώνει το μέσα σου, το χωράς, το αγαπάς. Πράσινες σακούλες με κίτρινα κορδελάκια. Γεμάτες μέχρι πάνω, ξέχειλες. Απλά πράματα. Τα πράματά του. Μερικές φορές τα ίχνη των ανθρώπων είναι εξίσου ενοχλητικά με τα πατημένα κόρν φλέικς. Δεν έχεις ιδέα πώς να τα μαζέψεις και είναι παντού. Δεν τα ρουφάει η σκούπα, δεν τα πιάνουν τα χέρια σου. Ψίχουλα. Νομίζεις στην αρχή ότι κάπου σε πάνε αλλά η Έλλη ξέρει ότι δεν θα την οδηγήσουν πουθενά πια. Ας πάρουν το δρόμο που τους αξίζει. Τα σκουπίδια είναι μια παρεξηγημένη λέξη κι ο δρόμος το ξέρει πολύ καλά αυτό. Καημένο Ελλάκι. Είσαι η σούπερ ηρωίδα γι’αυτή την εβδομάδα, γιατί μερικά πράγματα δεν τα καταλαβαίνεις. Οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν μας τρώνε και τους τρώμε και μετά σου πετάνε ένα θόρι και τέλος. Απομένει ξανά να σου ανήκει απλώς και μόνο το νοτιότερο σύνορό σου. Αφύλακτο. Η Έλλη είναι η ηρωίδα του διηγήματος «Έλα Έλλη τάισε το γουρουνακι» από τη συλλογή διηγημάτων «Κάτι θα γίνει, θα δείς» του Μιχάλη Οικονόμου Εκδοσεις Πόλις.

bookmarks

Ημερολόγιο Ανάγνωσης

pages 14_15

Ο σελιδοδείκτης του μήνα (στείλτε μας τους αγαπημένους σας)

Τετάρτη. Μπορεί τον πόλεμο (τον

εμφύλιο πόλεμο στην Ισπανία) να τον κέρδισαν οι φασίστες του Φράνκο και οι σύμμαχοί τους, την ιστορία του όμως την έγραψαν μάλλον οι ηττημένοι δημοκρατικοί (που δεν ήταν πάντως όλοι τους και τόσο δημοκρατικοί). Σήμερα, εβδομήντα και πλέον χρόνια αργότερα, μαζί με τους πρωταγωνιστές που εξέλιπαν μοιάζει να έχουν κοπάσει πια στην Ισπανία τα πάθη, οι φανατισμοί και οι μνησικακίες της εμφύλιας σύρραξης, δίνοντας όμως τη θέση τους στη μυθοποίηση και στη λήθη. Εμφανίζονται, ωστόσο, κατά καιρούς ορισμένα βιβλία που επιχειρούν να αφηγηθούν ή να στοχαστούν τα ιστορικά γεγονότα που ξεκίνησαν στις 17 Ιουλίου του 1936 με μεγαλύτερη νηφαλιότητα. Ένα από αυτά βρέθηκα σήμερα να το διαβάζω για δεύτερη φορά (κι ας μην έχουν περάσει ούτε δυο μήνες από την πρώτη ανάγνωση), ενώ η πρόθεσή μου ήταν απλώς να το ξεφυλλίσω για να εντοπίσω μια φράση που ζητούσα. Πρόκειται για τα «Τυφλά ηλιοτρόπια» του Alberto Mιndez (μτφ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Πάπυρος).

από τον Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο Πέμπτη. Από χθες που μπλέχτηκα για Παρασκευή. Έτσι γίνεται πάντα όταν άλλη μια φορά στην αναγνωστική δίνη του ισπανικού εμφυλίου πολέμου ψάχνω στη βιβλιοθήκη μου (χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής) να βρω ένα ακόμη σχετικό βιβλίο που έχω στον νου μου. Αντί για εκείνο, έπεσα, κατά τύχη, πάνω σε ένα άλλο μυθιστόρημα, το «Μέρες και νύχτες» του Andres Trapiello (μτφ. Κυριάκος Φιλιππίδης, εκδ. Πόλις) στη σελίδα 29 του οποίου βρίσκω διατυπωμένη με πικρή υπερηφάνεια από έναν δημοκρατικό την αιτία της διαρκούς επικαιρότητας αυτού απ’ όλους τους εμφυλίους πολέμους της ιστορίας: «Αν το καλοσκεφτώ, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι δεν φοβάμαι τον θάνατο. Έζησα στιγμές σημαντικές για την ανθρωπότητα και αγωνίστηκα γι’ αυτά που πιστεύω: τη Δικαιοσύνη, την Ελευθερία, τον Άνθρωπο. Από δω και πέρα, κάθε φορά που τα έθνη του κόσμου θα μιλούν για τη Δικαιοσύνη, για την Ελευθερία και για τον Άνθρωπο, θέλουν δεν θέλουν εμάς θα θυμούνται».

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: «Αυτοί οι νωθροί και βαριεστημένοι στρατιώτες είναι που κέρδισαν τον πόλεμο; Όχι, αυτοί θέλουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους όπου δεν θα φτάσουν ως τροπαιούχοι στρατιωτικοί αλλά ως όντα ξένα προς τη ζωή, ως απόντες από την ίδια τους την εστία και σιγά σιγά θα μετατραπούν σε ηττημένη σάρκα. Θα σμίξουν με όλους όσοι έχουν χάσει, από τους οποίους θα ξεχωρίζουν μόνο από το στίγμα των αλληλοσυγκρουόμενων μνησικακιών τους.

παρασύρομαι από την ανάγνωση και χάνομαι μέσα στους τίτλους των βιβλίων μου (ή και βιβλίων που δεν τα έχω στη βιβλιοθήκη μου): άλλο ψάχνω κι άλλο βρίσκω, γι’ αλλού κινάω κι αλλού βρίσκομαι. Το βιβλίο του Τραπιέγιο κατέβασα απ’ το ράφι χθες, αυτό όμως που έψαχνα ήταν οι «Στρατιώτες της Σαλαμίνας» του Χαβιέρ Θέρκας, ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα στο οποίο η αφήγηση στέκει κυρίως στη δυσεξήγητη για καιρό πολέμου πράξη ενός στρατιώτη των δημοκρατικών ο οποίος χάρισε τη ζωή σε έναν από τους ιδρυτές της φασιστικής Φάλαγγας· και με αφορμή αυτό το δευτερεύον επεισόδιο του ισπανικού εμφυλίου ο συγγραφέας στοχάζεται βαθιά τις έννοιες του ηρωισμού και της ανθρωπιάς, της μνήμης και της λήθης απέναντι στο οριακό γεγονός του πόλεμου. Συνεχίζω ωστόσο την ανάγνωση των «Τυφλών ηλιοτροπίων». Πρόκειται για τέσσερις ξεχωριστές ιστορίες, οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους χάρη σε κάποια πρόσωπα που μεταπηδούν από τη μία στην άλλη και, κυρίως, επειδή και στις τέσσερις περιπτώσεις πρόκειται για τελεσίδικα ηττημένους από την ιστορία ανθρώπους.

Στο τέλος θα φοβούνται, όπως και οι νικημένοι, τον πραγματικό νικητή, αυτόν που νίκησε και τον εχθρικό στρατό, αλλά και το δικό τους. Μόνο κάποιοι νεκροί θα θεωρηθούν πρωταγωνιστές του πολέμου.»

Alberto Mιndez, «Τα τυφλά ηλιοτρόπια», μτφ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Πάπυρος

Οι τίτλοι των ιστοριών ορίζουν με ακρίβεια το χρονικό και ψυχικό πλαίσιο στο οποίο επιλέγει να σταθεί ο συγγραφέας: «Πρώτη ήττα: 1939 ή Εάν η καρδιά σκεφτόταν, θα έπαυε να χτυπά», «Δεύτερη ήττα: 1940 ή Τα χειρόγραφα που βρέθηκαν στη λησμονιά», «Τρίτη ήττα: 1941 ή Η γλώσσα των νεκρών», «Τέταρτη ήττα: 1942 ή Τα τυφλά ηλιοτρόπια». Είναι κυρίως οι συνέπειες και τα τραύματα που προκάλεσε αυτός ο πόλεμος στους νικητές και τους ηττημένους οι οποίες ενδιαφέρουν τον Αλμπέρτο Μέντεθ. Ένας λοχαγός του φρανκικού στρατού παραδίδεται στους Δημοκρατικούς μία ημέρα πριν από την ήττα τους προτιμώντας να συμμεριστεί τη δική τους μοίρα παρά να συμμετέχει στη νίκη εναντίον τους. Ένας μαχητής των δημοκρατικών κρατάει σημειώσεις σ’ ένα τετράδιο περιμένοντας τον θάνατό του αφού έχει ήδη χάσει τη γυναίκα του: «Έχω την αίσθηση ότι όλα θα τελειώσουν, όταν μου τελειώσει το τετράδιο. Γι’ αυτό γράφω αραιά και πού. Το μολύβι μου μάλλον έχασε κι αυτό τον πόλεμο, όπως εγώ, και πιθανόν η τελευταία λέξη που θα γράψει να είναι “μελαγχολία”».

Ένας φυλακισμένος καθυστερεί την αναπόφευκτη εκτέλεσή του διηγούμενος στον συνταγματάρχη που τον ανακρίνει (αλλά και στη σύζυγο του τελευταίου που παρίσταται) ψεύτικες και παρηγορητικές ιστορίες για τον γιο τους με τον οποίο είχε κάποτε βρεθεί στην ίδια φυλακή (ο ένας ως πολιτικός και ο άλλος ως κοινός ποινικός κρατούμενος), ώσπου κάποια στιγμή δεν αντέχει άλλο το ψέμα αυτό και ομολογεί τη σκληρή αλήθεια. Ένας ηττημένος αριστερός κρύβεται στο σπίτι του, ενώ η γυναίκα του, που προσποιείται τη χήρα, δέχεται πιεστική πολιορκία από έναν ιερέα με προθέσεις κατά το ήμισυ φιλανθρωπικές και κατά το ήμισυ ερωτικές: «Θέλω να διηγηθώ την αλήθεια για να τη μάθω, γιατί η αλήθεια μού ξεγλιστρά όπως το νερό της βροχής μέσα από τα δάχτυλα του ναυαγού».

Δευτέρα. Το ενδιαφέρον μου των τελευ-

ταίων ημερών για την ισπανική λογοτεχνία (αναπόφευκτα και για τον εμφύλιο πόλεμό της) οφείλεται εν μέρει σ’ ένα πρόσφατο ταξίδι μου στην Ανδαλουσία και εν μέρει στη συστηματική μου ενασχόληση, που μετράει ήδη αρκετές εβδομάδες, με τον «Δον Κιχώτη» του Θερβάντες. Για χάρη του «Δον Κιχώτη» οδηγήθηκα στην κλασική όσο και ογκώδη μελέτη του Erich Auerbach «Μίμησις» (μτφ. Λευτέρης Αναγνώστου, εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης) για να διαβάσω το σχετικό κεφάλαιο «Η μεταμορφωμένη Δουλτσινέα» καθώς και το ήκιστα σχετικό «Η εξόρμηση του ιππότη». Η «Μίμησις» του Άουερμπαχ είναι από εκείνα τα βιβλία που διαβάζονται με δύο τρόπους: είτε κανονικά από την πρώτη τους σελίδα ως την τελευταία είτε αποσπασματικά ανάλογα με τα κατά καιρούς ενδιαφέροντα του αναγνώστη – σήμερα το κεφάλαιο για τον Θερβάντες, τον άλλο μήνα το κεφάλαιο για τον Σαίξπηρ και τον άλλο χρόνο εκείνο για τον Μπαλζάκ και τον Σταντάλ ή τον Βολταίρο. Τη δεύτερη τακτική σκόπευα εξαρχής να εφαρμόσω, στην πρώτη τελικά κατέληξα.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ: “«Ίσως δεν είναι εντελώς σωστό να πούμε: αυτό

που κατάφερε ο Θερβάντες. Θα ήταν μάλλον πιο ακριβές αν λέγαμε: αυτό που βγήκε από τα χέρια του. Εδώ και αιώνες, ιδιαίτερα από την εποχή του ρομαντισμού, του έχουν αποδοθεί πολλά που εκείνος μάλλον δεν τα είχε υποψιαστεί και ασφαλώς δεν τα είχε επιδιώξει. Τέτοιες αποκλίνουσες ερμηνείες και υπερερμηνείες ενός παλαιού κειμένου είναι συχνά γόνιμες: ένα βιβλίο όπως ο «Δον Κιχώτης» ξεφεύγει από τις προθέσεις του συγγραφέα του και ακολουθεί τη δική του ζωή. Εμφανίζεται με νέο πρόσωπο σε κάθε εποχή που το απολαμβάνει. Ο ιστορικός όμως που επιζητεί να προσδιορίσει τη θέση ενός έργου μέσα στην πορεία της ιστορίας

Τρίτη. Το πρώτο κεφάλαιο με τον τίτ-

λο «Η ουλή του Οδυσσέα», το οποίο είχε πρωτοδημοσιευτεί πριν από χρόνια στα ελληνικά (στο πρώτο τεύχος του περιοδικού «Ποίηση», αν θυμάμαι καλά), συγκρίνει τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους απεικονίζεται η πραγματικότητα στην «Οδύσσεια» και στην «Παλαιά Διαθήκη». Το τελευταίο κεφάλαιο εξετάζει το ίδιο θέμα στα μυθιστορήματα της Βιρτζίνια Γουλφ και στο «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» του Προυστ. Στα δεκαοχτώ κεφάλαια που μεσολαβούν ο Άουερμπαχ διατρέχει ένα μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, παραθέτοντας μικρά αποσπάσματα από χαρακτηριστικά έργα κάθε περιόδου και αναδεικνύοντας με την ανάλυσή του τον τρόπο που κάθε εποχή προσεγγίζει και ερμηνεύει την αντικειμενική πραγματικότητα. Καθοδηγητικό νήμα και συνεκτικός ιστός σε αυτή τη μακριά διαδρομή είναι ο ρεαλισμός, η γοητεία όμως του βιβλίου έγκειται πάνω απ’ όλα στην αγάπη για την ανάγνωση που αναδύεται από κάθε σελίδα του. «Αν ο Όμηρος και ο Δάντης δεν υπήρχαν», σχολιάζει ο George Steiner στον πρόλογο, «ή αν είχαν χαθεί; Μια βαθιά αγαλλίαση για την καλή μας τύχη διαπνέει αυτό το βιβλίο».

είναι απαραίτητο να ξεκαθαρίσει, εφόσον είναι δυνατόν, τι σήμαινε το έργο για τον συγγραφέα και τους συγχρόνους του. Προσπάθησα να ερμηνεύσω όσο γίνεται λιγότερο. Προπάντων τόνισα πολλές φορές πόσο φτωχό σε τραγικά στοιχεία και προβληματισμό είναι το κείμενο, που μου δίνει την εντύπωση ενός εύθυμου δράματος, σε πολλές βαθμίδες της υφολογικής κλίμακας, ιδιαίτερα στη βαθμίδα του καθημερινού ρεαλισμού.»

Erich Auerbach, «Μίμησις», μτφ. Λευτέρης Αναγνώστου, Αντί προλόγου George Steiner, εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

bookmarks

dean koontz

pages 16_17

από τη Μαρία Γεωργοπούλου

Ο Dean Ray Koontz γεννήθηκε το 1945 είναι Αμερικάνος συγγραφέας και έγινε διάσημος γράφοντας θρίλερ. Συχνά ανακατεύει στα έργα του στοιχεία τρόμου, επιστημονικής φαντασίας μυστηρίου και σάτιρας, μεταπηδώντας από το ένα είδος στο άλλο. Εργαζόταν ως καθηγητής και στον ελεύθερο χρόνο του έγραψε το πρώτο μυθιστόρημα του, το «Star Quest». Οι ικανότητές του ήταν τόσο ξεχωριστές, που στην αρχή της καριέρας του έγραφε υπό διάφορα ψευδώνυμα, εκδίδοντας μέχρι και οχτώ βιβλία ανά χρόνο. Πολύ γνωστός έγινε το 1980 με το τριακοστό έκτο μυθιστόρημά του, το «Whispers» και από τότε είκοσι τέσσερα από τα βιβλία του έχουν αναρριχηθεί στην πρώτη θέση της λίστας best sellers των New York Times. Το πρώτο βιβλίο της δεύτερης τριλογίας του Koontz με θέμα τον Φρανκεστάιν κυκλοφορεί στην Αμερική από τις 15 Ιουνίου.

Dean Koontz Φράνκεσταϊν: Ο άσωτος υιός Μτφ: Ανδρέας Μιαούλης Πλατύπους, 2007

1

Από έναν συγγραφέα ειδικό στη λογοτεχνία του τρόμου, προέρχεται ο «Άσωτος υιός», το πρώτο βιβλίο της τριλογίας «Φράνκενσταϊν». Κρατώντας τον κλασικό μύθο, έρχεται να τον εμπλουτίσει δίνοντάς μας τη δική του εκδοχή για συνέχεια. Τοποθετημένο στην Νέα Ορλεάνη, το βιβλίο, μας διηγείται μια σκοτεινή ιστορία δολοφονιών. Η ντεντέκτιβ Ο’ Κόνορ και ο συνεργάτης της, προσπαθούν να διαλευκάνουν μια σειρά από αποτρόπαιους φόνους και έρχονται αντιμέτωποι με καταστάσεις βγαλμένες από εφιαλτικά σενάρια ταινιών. Παράλληλα με αυτούς, ο Δευκαλίωνας, θέλει και αυτός να μπει ένα τέλος σε αυτούς τους φρικτούς φόνους. Αλλά γι’ αυτόν η κινητήριος δύναμη είναι η εκδίκηση για τον Δημιουργό του. Για εκείνον που τον έφτιαξε και τον οδήγησε στο μαρτύριο. Με γρήγορη αφήγηση, καταφέρνει να παρουσιάσει μια ιστορία του φανταστικού σαν αληθινή. Καταφέρνει να κάνει οικείο το θρίλερ στο αναγνωστικό κοινό, μας ωθεί να αναρωτηθούμε για την ανθρώπινη φύση και δείχνει με πολύ έξυπνο τρόπο τις αγωνίες που διέπουν την ύπαρξή μας. Οι σκηνές του βιβλίου εναλλάσσονται γρήγορα και αυτό βοηθά στη διατήρηση της αγωνίας και του ενδιαφέροντος από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα. Ο Dean Koontz, δεν επικεντρώνεται μόνο στο να προκαλέσει το φόβο στους αναγνώστες, αλλά καταφέρνει να παρουσιάσει την ψυχολογία των πρωταγωνιστών είτε είναι απλοί αστυνομικοί που κάνουν τη δουλειά τους, είτε ψυχοπαθείς δολοφόνοι. Διαβάζοντας το πρώτο βιβλίο της τριλογίας, αναρωτι-

όμαστε αν θα έπρεπε να φοβόμαστε τους μύθους που κατασκευάζουν οι άνθρωποι ή τους ίδιους τους ανθρώπους. Θα ενθουσιαστούν όχι μόνο οι φανατικοί αναγνώστες της λογοτεχνίας τρόμου, αλλά και όλοι όσοι έλκονται από το μυστήριο.

που τα πιο παράλογα που μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινους νους υπάρχουν. Μάλιστα, το κάνουν τόσο φυσικά, που γι’ αυτό και μόνο, ο συγγραφέας αξίζει τον τίτλο του άρχοντα των θρίλερ.

Dean Koontz Φράνκενσταϊν: Πόλη της νύχτας Μτφ: Ανδρέας Μιαούλης Πλατύπους, 2007

Το δεύτερο μέρος της τριλογίας του «Φράνκενσταϊν» του Dean Koontz προσφέρει ακόμη περισσότερη περιπέτεια στους αναγνώστες. Οι ντετέκτιβ Ο’ Κόνορ και Μάντισον αντιλαμβάνονται την επικινδυνότητα της κατάστασης στο θέμα της αντιμετώπισης του Βίκτωρα και λαμβάνουν τα μέτρα τους. Όμως η κατάσταση ξεφεύγει από τον έλεγχο ακόμα και του παρανοϊκού δημιουργού των πλασμάτων αυτών. Ούτε εκείνος δε μπορεί να φανταστεί για τι πράγματα είναι ικανοί αυτοί που θέλουν να αντικαταστήσουν τους ανθρώπους. Και φτάνει κάποια στιγμή, που όλα ξεφεύγουν από τον έλεγχο του. Μοναδική ελπίδα για την ανθρωπότητα το μυστηριώδες πλάσμα που ακούει στο όνομα, Δευκαλίων. Οι έννοιες του Καλού και του Κακού είναι αυτές που κυριαρχούν στο πολύ καλό μυθιστόρημα τρόμου. Οι κανονικοί άνθρωποι και τα δημιουργήματα ενός παράφρονα, έρχονται αντιμέτωποι, ο καθένας με τα ζητήματα που τους απασχολούν είτε πρόκειται για πίστη είτε για ουτοπικές επιθυμίες. Το μυστήριο και η αγωνία είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα της γραφής του, μαζί με την ένταση και την περιπέτεια. Τα πρόσωπα που υπήρχαν στο πρώτο βιβλίο και αυτά που προστίθενται, μας βάζουν σε έναν κόσμο

Dean Koontz Φράνκεσταϊν: Νεκρός και ζωντανός Μτφ: Ανδρέας Μιαούλης Πλατύπους, 2009

Το τρίτο μέρος της σειράς «Φράνκενσταϊν», έρχεται ακόμα πιο δυνατό από τα δύο προηγούμενα. Τη στιγμή που ο τυφώνας απειλεί τη Νέα Ορλεάνη. Τα δημιουργήματα του παρανοϊκού Βίκτωρα Φράνκεσταϊν αρχίζουν να χάνουν τον έλεγχο. Μερικά από αυτά γίνονται τόσο επικίνδυνα όσο και οι χειρότεροι ανθρώπινοι εφιάλτες.

2

3

Οι ντεντέκτιβ Ο’ Κόνορ και Μάντισον, προσπαθούν να σταματήσουν την εξάπλωση του κακού. Η μοναδική βοήθεια που έχουν είναι ο Δευκαλίων, το πρώτο δημιούργημα του Βίκτωρα. Γεμάτο αγωνία και τρόμο, το τρίτο μέρος της σειράς αυτής προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό μια περιπέτεια που θα συναρπάσει. Ο συγγραφέας έχει καταφέρει να δημιουργήσει έναν κόσμο τρομαχτικό αλλά αληθοφανή σε τέτοιο σημείο που ο αναγνώστης ξεχνάει ότι διαβάζει ένα μυθιστόρημα φαντασίας. Πέρα, όμως, από τον τρόμο, που είναι το βασικό χαρακτηριστικό της γραφής του Dean Koontz, το βιβλίο προσφέρει και αρκετή τροφή για σκέψη. Σκέψη πάνω στις επιστημονικές ανακαλύψεις και κατά πόσο αυτές χρησιμοποιούνται πάντα με καλό σκοπό. Οι αναγνώστες που αγαπούν τη λογοτεχνία του τρόμου έχουν βρει στο πρόσωπου του συγγραφέα έναν άξιο συνεχιστή των μεγάλων δασκάλων του είδους.

τρία βιβλία

1 2 3

bookmarks

η γνώμη των εκδοτών

pages 18_19

Σύμφωνα με τον Καναδό οικονομολόγο John Kenneth Galbraith (1908 - 2006), “Η μόνη αξία των οικονομικών προβλέψεων είναι ότι κάνουν την αστρολογία να φαίνεται αξιόπιστη”. Εν μέσω της οικονομικής καταιγίδας του τελευταίου χρόνου, είδαμε βίαιες ανακατατάξεις στο χώρο του βιβλίου, των περιοδικών εκδόσεων που το αφορούν, καθώς και δραστικές περικοπές στο ΕΚΕΒΙ. Ναι, συνέβησαν λιμοί, λοιμοί και καταποντισμοί, αποτέλεσμα της γενικευμένης ελληνικής οικονομικής κρίσης. Επιπλέον είμαστε μία χώρα της οποίας οι κάτοικοι δεν διαβάζουν ιδιαίτερα. Μάλλον ας μην κρυβόμαστε, διαβάζουν ελάχιστα ή καθόλου. Μια δράκα βιβλία στην Ελλάδα πουλάνε πάνω από δέκα είκοσι χιλιάδες αντίτυπα κάθε χρόνο, την ίδια ώρα που στη Σουηδία των 9 εκατομμυρίων κατοίκων, η τριλογία του Stieg Larsson “Millenium” (“Το κορίτσι με το τατουάζ” κλπ), πούλησε 3,5 εκατομμύρια βιβλία. Σίγουρα έχετε κι εσείς γνωστούς και φίλους που διαβάζουν περίπου 0 (μηδέν) βιβλία κάθε χρόνο. Αλλά θεωρούμε ότι πάντα ανοίγεται μια χαραμάδα αισιοδοξίας. Η τεχνολογία προσφέρει νέες δυνατότητες, η εξέλιξη είναι αέναη, καλά βιβλία θα γράφονται και από Έλληνες. Τρανό παράδειγμα το “Logicomix” των Απόστολου Δοξιάδη και σία, που αναρριχήθηκε επανειλημμένα στη λίστα με τα best seller των New York Times, ενώ το Time το συμπεριέλαβε στα δέκα καλύτερα βιβλία του 2009. Για να σχηματίσουμε σφαιρικότερη άποψη ζητήσαμε από τέσσερις γνωστούς εκδότες να απαντήσουν σε τρεις κοινές ερωτήσεις.

Οι ερωτήσεις του Bookmarks 1. Είστε ικανοποιημένοι από τη δράση του ΕΚΕΒΙ; Θα έχουν αντίκτυπο στις εκδόσεις οι πρόσφατες εξελίξεις εκεί; 2. Πώς μεταφράζεται η οικονομική κρίση στον χώρο του βιβλίου; 3. Πόσο θα επηρεάσουν την αγορά τα e-books; Περνάει το βιβλίο σε μία άλλη εποχή;

Νώντας Παπαγεωργίου 1. Το ΕΚΕΒΙ εδώ και δεκαπέντε χρόνια από τότε που ιδρύθηκε έχει αναλάβει δράσεις για την αύξηση του αναγνωστικού κοινού, για την προώθηση του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό, για την ενίσχυση των επαγγελματιών της εκδοτικής παραγωγής. Πρόκειται για έναν θεσμό με πολύπλευρο έργο: διοργάνωση επιτυχημένων διεθνών εκθέσεων (Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, Έκθεση Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου στην Αθήνα), συγκρότηση και ενίσχυση Λεσχών Ανάγνωσης σε όλη τη χώρα, δημιουργία και διατήρηση ηλεκτρονικής τράπεζας δεδομένων (ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ) κ.ά. Τόσο το Δ.Σ. του ΕΚΕΒΙ όσο και η διευθύντριά του και οι υπάλληλοί του είναι άνθρωποι με μεγάλη εμπειρία και γνώση και πάνω απ’ όλα αγαπούν το βιβλίο. Τέτοιοι πολιτιστικοί φορείς πρέπει να ενισχύονται, γιατί έχουν συγκροτηθεί με κόπο και μεράκι. Οι εκδόσεις θα συνεχίζουν να υπάρχουν, αλλά σίγουρα θα πρέπει να υπάρχει, όπως συμβαίνει σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες, ένας φορέας του κράτους που θα τις στηρίζει και θα τις προωθεί τόσο μέσα στην ίδια τη χώρα (ενίσχυση βιβλιοπωλείων της επαρχίας, βιβλιοθήκες) όσο και στο εξωτερικό.

2. Το βιβλίο δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης και επομένως έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση, όπως και τα περισσότερα προϊόντα. Οι αναγνώστες, ακόμα και οι φανατικοί βιβλιόφιλοι, θα αγοράσουν λιγότερα βιβλία για τις διακοπές τους. Τα βιβλιοπωλεία περνούν δύσκολες εποχές και οι εκδότες προσπαθούμε να ελέγξουμε την παραγωγή εκδίδοντας τίτλους που έχουν απήχηση στο αναγνωστικό κοινό. Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ προσπαθούν να κρατήσουν χαμηλή τη λιανική τιμή του βιβλίου, όσο μας το επιτρέπουν φυσικά τα έξοδα παραγωγής του.

3. Είναι γεγονός ότι με τα e-books έχουμε ένα νέο προϊόν, μια νέα επιλογή για διάβασμα. Οι πωλήσεις θα επηρεαστούν σίγουρα, όχι όμως στο άμεσο μέλλον. Προς το παρόν οι εξελίξεις αυτές αφορούν κυρίως λεξικά και άλλα εγχειρίδια τέτοιου είδους, που χρησιμοποιούνται για επιστημονικές έρευνες ή εργασίες κ.λπ. Ωστόσο, δεν πιστεύουμε ότι το παραδοσιακό βιβλίο κινδυνεύει με την κυριολεκτική έννοια του όρου. Μας ανοίγεται μια νέα αγορά και οι αναγνώστες έχουν περισσότερες επιλογές για τον τρόπο ανάγνωσης. Το θέμα είναι να υπάρχουν αναγνώστες. Άλλωστε, πιστεύουμε ότι θα μεσολαβήσει μεγάλο χρονικό διάστημα –και ακόμα μεγαλύτερο στην Ελλάδα- μέχρι να συμβιβαστεί ο κόσμος με αυτή την αλλαγή, που φυσικά είναι η μεγαλύτερη στον χώρο αυτό

από την εποχή της τυπογραφίας. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον χώρο αυτό, προχωρούμε στην ψηφιοποίηση των εκπαιδευτικών μας βιβλίων, ξεκινώντας από τα εκπαιδευτικά βιβλία (σχολικά βοηθήματα) του Γυμνασίου, και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν ψηφιακές εκδόσεις για τα βιβλία του Λυκείου και του Δημοτικού. Οι ψηφιακές μας εκδόσεις θα είναι συμβατές με όλα τα PC και θα διατίθενται κυρίως μέσω των βιβλιοπωλείων όλης της χώρας. Νίκος Μουρατίδης 1. Είμαστε ένας πολύ καινούργιος εκδοτικός οίκος και ακόμα δεν έχουμε έρθει σε επαφή με το ΕΚΕΒΙ. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς κάνουν. Δεν μας ενημέρωσε κανείς τους, ούτε βρέθηκε κάποιος τους να μας καλωσορίσει στην μεγάλη εκδοτική οικογένεια των βιβλίων.

2. Με προσοχή, με επιμονή και υπομονή όσον αφορά εμάς που είμαστε ένα «τίποτα» μπροστά στα εκδοτικά μεγαθήρια. Επίσης με πολύ καλά βιβλία αλλά και καλές εκδόσεις. Στην κρίση εμείς θα απαντήσουμε με ποιότητα.

3. Βεβαίως, αλλά και το βιβλίο με την κλασσική έννοια δεν θα πεθάνει ποτέ. Το βιβλίο εκτός απ’ όλα τα άλλα είναι και φετίχ.

Γιώργος Δάρδανος 1. Το ΕΚΕΒΙ έχει αρκετές δραστηριότητες οι οποίες βοηθούν το χώρο του βιβλίου, όπως η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης που, με λίγες βελτιώσεις ως προς τον χαρακτήρα της, εμπορικό-επαγγελματικό, είναι η σημαντικότερη έκθεση βιβλίου που γίνεται στην Ελλάδα και κάθε χρόνο καταξιώνεται περισσότερο. Μια τέτοια αντίστοιχη έκθεση με τα σωματεία των εκδοτών και τη συνδρομή του Υπουργείου θα έπρεπε να γίνεται και στην Αθήνα. Θετικές είναι

οι δράσεις και της Biblionet, οι λέσχες ανάγνωσης, η δραστηριότητα του ΕΚΕΜΕΛ και η προβολή των πολιτιστικών εκδηλώσεων που γίνονται στο χώρο των βιβλιοπωλείων. Στις άμεσες προτεραιότητες του ΕΚΕΒΙ θα πρέπει να είναι η ίδρυση ενός παρατηρητηρίου για το e-book σε συνεργασία με τους εκδότες και τον ΟΣΔΕΛ όπου θα παρακολουθούν σε καθημερινή βάση τις εξελίξεις στο διεθνή χώρο σε αυτή τη μεταβατική περίοδο και μέσω της ιστοσελίδας να ενημερώνονται οι εκδότες και, ταυτόχρονα, να προωθήσει νομοθετικό πλαίσιο κατοχύρωσης των πνευματικών και εκδοτικών δικαιωμάτων από την πειρατεία και τις φωτοτυπίες. Επίσης θα πρέπει οπωσδήποτε να μην είναι μόνο Κέντρο Βιβλίου του Υπουργείου Πολιτισμού και για να μπορεί να λέγεται Εθνικό θα πρέπει να ασχοληθεί και με ευρύτερα θέματα, όπως η ίδρυση, η λειτουργία και ο εμπλουτισμός των σχολικών και άλλων βιβλιοθηκών με βιβλία και κατάλληλο ηλεκτρονικό υλικό, κ.ά.

2. Δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση, αλλά και το κατάντημα του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης στην παράκαμψη του εκδότη και του βιβλιοπωλείου μέσω των «προσφορών», του αθέμιτου ανταγωνισμού (δεν πληρώνουν αγγελιόσημο, ούτε άλλους φόρους για την προβολή τους) και η πολιτεία δεν θα ήθελε να ανοίξει μέτωπο με τον Τύπο. Στην οικονομική κρίση είναι αλήθεια ότι το βιβλίο προσφέρεται σαν ένα φτηνό είδος. Νομίζω ότι αυτοί που διαβάζουν ποιοτικά βιβλία είναι σήμερα πολύ περισσότεροι από τότε, αφού την εποχή εκείνη η παραλογοτεχνία δεν υπολογιζόταν στην είσπραξη ενός βιβλιοπωλείου• τα βιβλία αυτού του είδους τα πουλούσαν στα περίπτερα σε φτηνές πρόχειρες εκδόσεις. Σήμερα οι νεοεισελθόντες στο χώρο εκδότες κάνουνε καλές στοιχειοθεσίες, φτιάχνουμε ωραία εξώφυλλα και τα πουλάμε μέσα από τα βιβλιοπωλεία. Μεγάλη ευθύνη των εκδοτών αποτελεί το γιατί δεν έχουμε σήμερα περισσότερους απαιτητικούς-ποιοτικούς αναγνώστες• και, ακόμα, ως πότε θα λέμε αυτά τα σκύβαλα γυναικεία λογοτεχνία; Αλλά ούτε το ίδιο το σχολείο και οι καθηγητές, ούτε οι γονείς βοηθούν όσο πρέπει προς την κατεύθυνση αυτή. Αφήσαμε τις βιβλιοθήκες -μεγάλη αμαρτία- στην τύχη τους. Αν υπήρχαν και βιβλιοθήκες, ο κόσμος θα μπορούσε να δανειστεί βιβλία. Επίσης με τις συνεχείς κινητοποιήσεις και ό,τι αυτές συνεπάγονται, η κίνηση στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας κυρίως μετά το μεσημέρι είναι ελαχίστη. Χρειάζεται όσοι κάνουν τις δίκαιες

διεκδικήσεις τους να προστατέψουν τα βιβλιοπωλεία και τις επιχειρήσεις που απασχολούν τόσους εργαζόμενους, ώστε το κέντρο να μην μετατρέπεται σε γκέτο τρομοκρατίας μετά το τέλος των δίκαιων κινητοποιήσεων.

3. Σχετικά με το ηλεκτρονικό βιβλίο, σας παραπέμπω στο βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα «Σελίδες στην Οθόνη ή σε χαρτί; Το μέλλον της ανάγνωσης» σε δική μου επιμέλεια. Πιστεύω ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα να μιλήσουμε για επιρροή των e-books στις μέρες μας. Δεν πρέπει ούτε να τα θεοποιούμε ούτε να τα δαιμονοποιούμε. Όπως είναι σήμερα, χωρίς βελτιώσεις, είναι πιθανό να στείλει πολύ κόσμο στον οφθαλμίατρο.

Χρίστος Γεωργιάδης 1. Δεν είχαμε ποτέ καμία απολύτως σχέση με το ΕΚΕΒΙ. Οι πρόσφατες εξελίξεις εκεί δεν ξέρω αν θα έχουν αντίκτυπο σε άλλες εκδόσεις, πάντως δεν έχουν κανένα αντίκτυπο στις δικές μας.

2. Το βιβλίο είναι ένα αγαθό που διαχρονικά επηρεάζεται ελάχιστα είτε από οικονομικές κρίσεις είτε από εποχές οικονομικής ευμάρειας. Όσοι διαβάζουν βιβλία δεν σταματάνε να το κάνουν σε εποχές κρίσης. Άλλωστε, η τιμή του σε σχέση με το χρόνο συντροφιάς που προσφέρει το καθιστούν το φτηνότερο μέσο ψυχαγωγίας. Παρομοίως, όσοι δεν διάβαζουν, δεν ξεκινάνε σε εποχές οικονομικής άνεσης.

3. Το e-book είναι απλά ένα ακόμη “σημείο” πώλησης του βιβλίου. Το e-book από μόνο του δεν θα επηρεάσει αρνητικά την αγορά. Η πειρατεία του όμως, που στη χώρα μας ανθεί, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις.

bookmarks

ξένη λογοτεχνία

pages 20_21

Αντουάν Μπελό «Οι Παραχαράκτες» Μτφ: Ευγενία Γραμματικοπούλου Πόλις,2009 «Οι Παραχαράκτες» του Αντουάν Μπελό είναι ένα μυθιστόρημα που στηρίζεται σε μια εξαιρετική αρχική ιδέα και καταφέρνει να τη στηρίξει ως το τέλος χωρίς να πλατειάζει. Ο κεντρικός ήρωας, Σλιβ Νταρτουνγκούβερ είναι ένας νεαρός πτυχιούχος γεωγραφίας που προσλαμβάνεται στην ιδανική δουλειά. Εκεί, ο άμεσα προϊστάμενός του τον προσεγγίζει για να τον βάλει σε μια ακόμα καλύτερη, τον κάνει πράκτορα μιας μοναδικής οργάνωση, τον ΟΠΠ(Όμιλο Παραχάραξης της Πραγματικότητας). Ο νεαρός πρωταγωνιστής στην αρχή ενθουσιάζεται με την ιδέα της δημιουργίας παράλληλων σεναρίων και ψευδών πηγών που τα στηρίζουν. Του αρέσει η παιγνιώδης διάθεση και η αίσθηση πως μπορεί να προκαλέσει τα πάντα διεθνώς με μια του σκέψη κι

έτσι ρίχνεται στη δουλειά. Γρήγορα όμως θα προσγειωθεί και θα αρχίσει να αναρωτιέται για τους σκοπούς μιας οργάνωσης που ξοδεύει κόπο και χρήμα για να αλλάξει αυτό που πραγματικά έγινε. Ακόμα περισσότερο όταν ανακαλύπτει πως το δίκτυο της οργάνωσης είναι τόσο καλά μπλεγμένο σε όλο τον κόσμο που κατορθώνει να πλαστογραφεί τα αρχεία της Στάζι, να στέλνει ψευδώς τη Λάικα στο διάστημα ή να φέρνει στο προσκήνιο ένα είδος ψαριού προς εξαφάνιση που δεν υπήρξε ποτέ. Στην προσπάθειά του να βρει τα κίνητρα, θα αποκτήσει φίλους, θα καταρρακωθεί και θα εξυψωθεί, θα ζήσει μια ασυνήθιστη ζωή. Το βιβλίο, μέσα από την εξαιρετική πλοκή που σου κρατά το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό σε πρώτο επίπεδο, θέτει θέματα ηθικής, οικονομίας, πολιτικής –μιας πλειάδας πραγμάτων που θα απασχολούσαν έτσι κι αλλιώς κάποιον που παρακολουθεί τη διεθνή επικαιρότητα κι ας μην ήταν Παραχαράκτης. Ο συγγραφέας επιδεικνύει αξιοθαύμαστη δυνατότητα να χώνεται στα πιο σοβαρά διεθνή θέματα, να γυρίζει τον ήρωα του στα πέρατα του κόσμου και ταυτόχρονα να μένει προσγειωμένος στον πρωταρχικό στόχο της γραφής, ο αναγνώστης που έχει ήδη διαβάσει ως το τέλος 513 σελίδες, να θέλει κι άλλο. Κατερίνα Μαλακατέ

Σκηνές κυνηγιού Rafael Chirbes Μτφ: Κρίτων Ηλιόπουλος Άγρα, 2009

ΜίκκελΜπίρκεγκορ Το βιβλιοπωλείο των σκιών Μτφ:ΛύοΚαλοβυρνάς Πατάκης,2009

“I’ve got a square old heart and no one makes the parts that I need to repair…”, αυτοί οι στίχοι των The Black Heart Procession μου έρχονται στο μυαλό καθώς διαβάζω το βιβλίο του Rafael Chirbes. Ένας άντρας προς το τέλος της ζωής του ξεκινάει ένα επίπονο ταξίδι στις θύμησες του. Ο πλουτισμός και η κοινωνική άνοδος, οι ερωμένες, η επίπλαστη οικογενειακή ευτυχία, ουδέποτε μπόρεσαν να δώσουν καταφύγιο στην, γερασμένη από πάντα, καρδιά του. «Ένα είδος ημερολογίου», όπως αποκαλεί ο ίδιος ο ήρωας την εξομολόγηση του, ή ένα γράμμα προς το γιο του; Το σίγουρο είναι πως τα λόγια του επιζητούν έναν ακροατή, μοιάζουν να θέλουν να κρατηθούν από κάπου, πριν πέσουν στο κενό και σκορπίσουν. Και ενώ η γραφή του Chirbes είναι όμορφη και παραστατική, η αίσθηση που μου άφησε το βιβλίο μοιάζει με στάλες βροχής, που ξεκινούν να πέφτουν θαρρείς ανακουφιστικά, αλλά γρήγορα σου φαίνονται μονότονες Ευαγγελία Σολωμού

Τοποθετημένο στην Κοπεγχάγη, το πρώτο μυθιστόρημα του σαραντάχρονου Δανού προγραμματιστή Μίκκελ Μπίρκερκορ, έρχεται να συνεχίσει τη μόδα των μπεστ σέλλερ μυστηρίου που έφερε ο Νταν Μπράουν με τον κώδικα Ντα Βίντσι και από τότε έχουν μπει στην καθημερινότητά μας και στις βιβλιοθήκες μας. Βιβλία με όλες τις προδιαγραφές να γίνουν Χολιγουντιανές παραγωγές, καθώς διαθέτουν σε αφθονία αυτά που ζητάει το φιλοθεάμον κοινό και οι παραγωγοί στην άλλη άκρη του Ατλαντικού: μυστήριο, ένταση, δράση, και έρωτας σε εξωτικές τοποθεσίες ενδεδυμένα με τον κατάλληλο μανδύα αποκρυφισμού και φυσικά με χαρούμενο φινάλε για να πάμε όλοι ήρεμοι σπίτια μας, αλλά και για να πέσουν τα κατάλληλα δάκρυα συγκίνησης από τους λάτρεις των μπλοκμπάστερς. Ο Μπίρκερκορ λοιπόν, δε ξεφεύγει από αυτή την απόλυτα πετυχημένη συνταγή. Και γιατί να το κάνει άλλωστε μιας και είναι ο συντομότερος δρόμος για να οδηγηθεί στην επιτυχία. Αυτό φυσικά δε σημαίνει

πως το βιβλίο δεν είναι άξιο λόγου, ούτε και απαραίτητα πως θα πρέπει να περιμένουμε την πιθανή του έξοδο στους κινηματογράφους για να έχουμε την πρώτη επαφή μαζί του κρατώντας μια σακούλα ποπ κορν και μια κόκα-κόλα. Το αντίθετο μάλιστα. Ο Δανός καταφέρνει να κρατήσει σε αγωνία τον αναγνώστη, από τις πρώτες κιόλας σελίδες με ήρωες πολυεπίπεδους και συνεχείς ανατροπές στη ροή της ιστορίας που κάνουν τις 500 περίπου σελίδες της να κυλάνε σα νεράκι, ενώ η πένα του δημιουργεί με μαεστρία μια πολύ ατμοσφαιρική Κοπεγχάγη και μια ακόμα περισσότερο μυστηριακή Αλεξάνδρεια. Λεπτομέρειες για το βιβλίο δε θα σας αποκαλύψω πολλές, απλά φανταστείτε να είχατε τη δύναμη να επηρεάστε κάποιον με μέσο μόνο ένα βιβλίο. Εν κατακλείδι πρόκειται για μια πολύ προσεγμένη δουλεία, αρκετά διασκεδαστική και εν τέλει ένα πολύ καλό δώρο για τις γιορτές μιας και μέρες που είναι θέλουμε να χαλαρώσουμε και

όχι να προβληματιστούμε. Απολαύστε το. Δημήτρης Γκιούλος

Χάλεντ Ελ Χαμίσι Ταξί στους δρόμους του Καΐρου Μτφ: Πέρσα Κουμούτση Μεταίχμιο, 2009 Έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στους Άραβες

λογοτέχνες. Θεωρώ ότι έχουν το «παραμύθι» στο αίμα τους. Επίσης βρίσκω ότι έχουν πολλές ομοιότητες με εμάς. Όχι βέβαια εμφανισιακά, αλλά ως προς τον τρόπο που σκέφτονται και λειτουργούν. Ο Χαμίσι, που χρησιμοποιεί καθημερινά ταξί για τις μετακινήσεις του στο πολύβουο και συνεχώς μπλοκαρισμένο, λόγω της απίστευτης κίνησης, Κάιρο, είχε μια σχετικά απλή ιδέα: κατέγραψε στο χαρτί πολλές από τις ιστορίες που του διηγήθηκαν οι οδηγοί των ταξί. Μ’ αυτόν τον έξυπνο τρόπο καταφέρνει να δώσει στον αναγνώστη μια πολύ γνήσια εικόνα της Αιγύπτου του εικοστού πρώτου αιώνα. Εικόνα που, στους μεγαλύτερους σε ηλικία Έλληνες αναγνώστες, θα μπορούσε να θυμίζει την Ελλάδα του ’50 ή του ’60. Όλα τα είδη των λαϊκών ανθρώπων παρελαύνουν από το βιβλίο: ο φανατικός μουσουλμάνος, ο έντιμος, ο δεισιδαίμων ο... ο... ο... Οι φτωχοί ως επί το πλείστον οδηγοί, διηγούνται στο συγγραφέα ιστο-

ρίες που προκαλούν θλίψη, θυμηδία, συμπόνια ή γέλιο. Ένα μωσαϊκό λογικών και πρακτικών από ανθρώπους που ζουν, τουλάχιστον οι περισσότεροι, στην απόλυτη ένδεια και που ο συγγραφέας σχολιάζει με κατανόηση και χιούμορ. Οι περισσότερες από τις 58 ιστορίες είναι απολαυστικές. Απολαυστικός και ο τρόπος που τις μεταφέρει ο συγγραφέας, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο αμεσότητας τη γλώσσα των καθημερινών ανθρώπων. Νίκος Αραπάκης

ελληνική λογοτεχνία

bookmarks pages 22_23

Νίκος Μουρατίδης Βραχονησίδα Τετράγωνο, 2009 Επέλεξα να γράψω κριτική για το βιβλίο του Νίκου Μουρατίδη όχι γιατί ο συγγραφέας είναι αναγνωρίσιμη περσόνα, αλλά γιατί διάβασα τη Βραχονησίδα και μου άρεσε τόσο ώστε να είναι ένα απ’ τα λίγα βιβλία που προτείνω σε φίλους. Ο Μουρατίδης γεννήθηκε στη Νίκαια του Πειραιά, σπούδασε κινηματογράφο, ασχολήθηκε με τη μουσική και πρόσφατα ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Τετράγωνο. Έχει γράψει σενάρια για τηλεοπτικές σειρές, το μυθιστόρημα «Αθήνα-Θεσσαλονίκη», δύο παιδικά με ήρωα το μικρό Αλκιβιάδη και τη συλλογή διηγημάτων «Εγώ ήμουν αντράκι». Τη «Βραχονησίδα» τη διάβασα σε τρεις μέρες. Είναι ένα αξιόλογο κοινωνικό μυθιστόρημα, στο οποίο θα απέδιδα τον τίτλο “literature for the masses”, χωρίς να κρύβω ίχνος ειρωνείας στην πρόταση. Χαρακτηρίζεται από στρωτή, λιτή αφήγηση και μία ιστορία που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη απ’ την αρχή ως το τέλος. Παράλληλα ο συγγραφέας επιχειρεί να μοιραστεί προσωπικούς προβληματισμούς πάνω στο σύγχρονο τρόπο ζωής. Δύο στενά συνδεδεμένες οικογένειες ταλανίζο-

νται από εύρος προβλημάτων, σαν όλα αυτά που αντιμετωπίζουμε (ή κινδυνεύουμε να αντιμετωπίσουμε). Οικονομικά, μόλυνση, υποβάθμιση ζωής, έλλειψη παιδείας, ναρκωτικά, κατάπτωση ιδεολογιών, οτιδήποτε. Η λίστα θα μπορούσε να συνεχίζεται μέχρι το τέλος της σελίδας. Απέναντι σε αυτό τον ορυμαγδό, ο Μανόλης, ένας καλοκάγαθος αστός, θέτει σε εφαρμογή ένα σιωπηλό σχέδιο σωτηρίας. Ονειρεύεται όχι απλώς να εγκαταλείψει την πόλη-κτήνος, αλλά να μετακομίσουν οι δύο οικογένειες σε ένα απομονωμένο νησάκι στα βορειοανατολικά παράλια της Λέσβου. Η «Βραχονησίδα» είναι μια καταγραφή της αστικής απόγνωσης. Οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι απόλυτα ευδιάκριτοι και σκιαγραφημένοι με συνέπεια μέσω αναδρομών στο παρελθόν τους. Τα κίνητρά τους είναι σαγηνευμένα από μια Ουτοπία και ταυτόχρονα ορθολογιστικά. Βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την εναλλαγή μεταξύ τριτοπρόσωπης και πρωτοπρόσωπης αφήγησης και μου άρεσε η αμεσότητα που απέπνεε το κείμενο- αισθανόμουν σαν να άκουγα την αφήγηση ενός φίλου. Κλείνοντας το βιβλίο έμεινα με την αίσθηση ότι δεν θα πρόσθετα ούτε μία τελεία. Παραθέτω και ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από τις σκέψεις του Μανόλη: «Η τηλεόραση ποτέ δεν ήταν το φόρτε μου και σπανίως βλέπω κάτι. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, που είχαν ξεφτιλιστεί και τα θέματα και οι εκπομπές, δεν θέλω να δω τίποτα πια. Είχα καταλήξει ότι τελικά όλοι αυτοί που δουλεύουν στην τηλεόραση ζουν τόσο πολύ μέσα στα σκουπίδια, που δεν τα μυρίζουν πια. Δεν τους ενοχλεί η δυσοσμία. Ούτε την Άννα την ενδιέφερε ποτέ η τηλεόραση, ευτυχώς. Υποστηρίζει μάλιστα ότι η τηλεόραση σε μεγάλο ποσοστό παράγει και προωθεί, με επικίνδυνες συνέπειες, μια νέα μορφή υποκουλτούρας.» Γιάννης Πλιώτας

Αλέξης Σταμάτης Σκότωσε ό,τι αγαπάς Καστανιώτης, 2009 Στο «Σκότωσε ό,τι αγαπάς» ο Αλέξης Σταμάτης, συγγραφέας πολύ αγαπημένων μου βιβλίων όπως το «Μπαρ Φλομπέρ» και το «Μητέρα Στάχτη», πειραματίζεται και αλλάζει φόρμα. Τα προηγούμενά του είναι σφιχτοδεμένα από άποψη πλοκής, εξαιρετικά σκηνοθετημένα για να σε οδηγούν σε μια λύση αναπάντεχη μεν, ομαλά εξελισσόμενη δε. Δεν ξέρω αν υπήρχε πρόθεση, μα εδώ μάς δίνεται ένα μυθιστόρημα σχεδόν μεταμοντέρνο. Και δεν μπορώ παρά να χαιρετίσω μια τέτοια προσπάθεια στο βάλτο της ελληνικής λογοτεχνικής πραγματικότητας που αρνείται σθεναρά εδώ και χρόνια να καταλάβει τί γίνεται κάτω από τη μύτη της σε όλο τον κόσμο. Ο ήρωας του βιβλίου είναι ένας πετυχημένος σκηνοθέτης και σεναριογράφος που έχει πέσει στην ευκολία της μανιέρας, από τις δύσκολες ταινίες της αρχής του τώρα έχει κάνει

εμπορικότερη στροφή χωρίς κατ’ ανάγκη να εκχυδαϊστεί. Έχει μόλις τελειώσει ένα ημιαυτοβιογραφικό σενάριο που αρέσει σε όλους, στον παραγωγό, στους συνεργάτες του, μια σίγουρη επιτυχία, όταν μέσα από ένα τυχαίο γεγονός μπλέκεται με δυο άτομα, μια γοητευτική νεαρή γυναίκα κι έναν «γιατρό» που θα τον οδηγήσουν σε άλλους δρόμους. Θα τον βάλουν στη διαδικασία της αλήθειας. Το βιβλίο παρουσιάζει εξαιρετικά ευρήματα γραφής, τα οποία θα ήταν καλύτερα ακόμα δοσμένα αν δεν άλλαζαν τα τυπογραφικά στοιχεία για να μας τα επισημάνουν κι ένα αναπάντεχο τέλος για όλους εμάς που αγαπήσαμε τα προηγούμενα μυθιστορήματά του, υποθέτω. Από τα μοναδικά στοιχεία που κάπως με ενόχλησαν ήταν η συνεχής αναφορά σε φράσεις από βιβλία και ταινίες, κάποιες φορές ίσως μόνον για να είναι εκεί. Εξαίρεση η «Νοσταλγία» του Ταρκόφσκι με ουσιαστικό λόγο ύπαρξης στην πορεία της πλοκής. Εν ολίγοις, το «Σκότωσε ό,τι αγαπάς» χωρίς να μπορέσει να αντικαταστήσει μέσα μου τα προηγούμενα βιβλία του Αλέξη Σταμάτη, με τις αδυναμίες και τις αστοχίες του κάποιες στιγμές, μού έδωσε ελπίδα. Πώς άνθρωποι με φανερό συγγραφικό ταλέντο δεν κάθονται στα αυγά τους και τις ευκολίες τους, τολμούν να βγουν από αυτά και να ανοίξουν πανιά για άλλα. Κατερίνα Μαλακατέ

ρίς κατ’ ει μόλις γραφικό υς, στον ες του, ν μέσα πλέκεται κή νεαπου θα ρόμους. σία της

αιρετικά θα ήταν αν δεν στοιχεία κι ένα υς εμάς γούμενα τω. Από άπως με ναφορά ταινίες, για να ταλγία» κό λόγο οκής. αγαπάς» αταστήα βιβλία υναμίες στιγμές, ωποι με δεν κάυκολίες αυτά και

αλακατέ

bookmarχ!

Πόλη

page 24_25

Νασίμ Αλατράς ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ αιτίες και μύθοι ΚΨΜ, 2009 «Η αποδόμηση της αλήθειας των Ισραηλινών». Αυτή η φράση θα μπορούσε να είναι ένας άλλος τίτλος του βιβλίου. Ίσως δε, αυτός ο άλλος τίτλος, να είναι πιο ακριβής όσον αφορά το περιεχόμενό του. Ο συγγραφέας, ξεκινώντας από το 3000 π.χ και καταλήγοντας στο σήμερα, προσπαθεί να εξηγήσει τα αίτια της σύγκρουσης Αράβων και Εβραίων. Προσπάθεια στηριγμένη σε πλήθος πηγών που, στους περισσότερους από εμάς, είναι παντελώς άγνωστες. Η «αποδόμηση» ξεκινάει με τη Βίβλο. Ναι, όσο και αν η ηχεί παράξενα στ’ αυτιά του αναγνώστη, οι Ισραηλινοί, σύμφωνα με τον συγγραφέα, χρησιμοποιούν τη Βίβλο για να στηρίξουν το δικαίωμά τους να κατοικούν στη «γη της επαγγελίας». Φιλισταίοι, Χαναναίοι, Αιγύπτιοι και πολλοί ακόμη λαοί που κατοίκησαν ή εξουσίασαν τη συγκεκριμένη περιοχή στα βάθη των αιώνων, παρελαύνουν από το βιβλίο με στόχο να αποδειχθεί πως πολλοί λαοί, πάντως σίγουρα όχι οι εβραίοι, είναι αυτοί που έχουν ιστορικά δικαιώματα στην πολύπαθη περιοχή. Κατόπιν επιχειρείται να καταδειχθεί το «σιωνιστικό σχέδιο» σε όλο του το μεγαλείο. Αρχαιολόγοι, Σταυροφόροι, Ναπολέοντας και πολλοί ακόμη κατηγορούνται πως υπήρξαν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, υπηρέτες αυτού του σχεδίου. Το μεγαλύτερο όμως μέρος του βιβλίου αναφέρεται στο ποιοι και γιατί ευθύνονται για τη σημερινή κατάσταση. Και αυτοί, σύμφωνα πάλι με το συγγραφέα, είναι οι Άγγλοι, οι οποίοι, με την παρότρυνση και την αρωγή κάποιων πλούσιων εβραίων, εκμεταλλεύτηκαν τη συναισθηματική φόρτιση που είχε προκαλέσει παγκόσμια το ολοκαύτωμα των εβραίων, για να υλοποιήσουν το σχέδιο ίδρυσης του Ισραηλινού κράτους. Μετά μπαίνουν στη μέση πολλά ακόμη: τα πετρέλαια, οι Αμερικανοί, οι σιδηρόδρομοι, οι ευθύνες των Αράβων ηγετών, ο Στάλιν. Αναμφισβήτητα η ιστορική έρευνα του συγγραφέα είναι εξαιρετική και τεράστια σε μέγεθος. Η βιβλιογραφία και οι πηγές που αναφέρονται είναι αμέτρητες. Θα μπορούσα να αναφέρω αρκετά ακόμη αλλά δεν θα το κάνω. Όποιος διαβάσει το βιβλίο, και νομίζω ότι όποιος ενδιαφέρεται για το θέμα πρέπει να το κάνει, θα έχει την ευκαιρία να τα διαπιστώσει ιδίοις όμμασι. Αυτό που θα προσπαθήσω να μεταφέρω είναι η αίσθηση που μου άφησε το βιβλίο. Χωρίς να έχω εμπεριστατωμένη άποψη για το τι συμβαίνει στη συγκεκριμένη περιοχή, έχω την αίσθηση ότι ο συγγραφέας είναι φορτισμένος συναισθηματικά και πατριωτικά. Πράγμα όχι παράλογο αφού ο Αλατράς είναι Παλαιστίνιος στην καταγωγή. Όμως, δεν μπορώ να παραβλέψω το γεγονός ότι είναι ελάχιστες οι φορές, για να μην πω ανύπαρκτες που, στη μακραίωνη αυτή διαμάχη, καταλογίζεται ευθύνη στους Άραβες. Αντιλαμβάνομαι ότι η ευθύνη βαραίνει ως επί το πλείστον τους δυνατούς, και δυνατοί σε αυτή την περίπτωση είναι οι Εβραίοι, όμως από ένα ιστορικό βιβλίο, με τέτοιο πλήθος στοιχείων και γενικώς αξιόλογη έρευνα, θα περίμενα περισσότερο μοίρασμα «της πίτας των ευθυνών». Αλλά, επαναλαμβάνω, αυτό είναι αίσθηση και όχι άποψη. Θα κλείσω τα του βιβλίου με ένα στοιχείο που με εντυπωσίασε: Τη γλώσσα του συγγραφέα. Ο Αλατράς, που έχει σπουδάσει στην Ελλάδα και είναι δημοσιογράφος στην Ελευθεροτυπία, γνωρίζει καταπληκτικά τη γλώσσα μας. Σίγουρα πολύ καλύτερα από πολλούς συμπατριώτες μας. Όσο και αν έχει βοηθήσει ο επιμελητής του οίκου, είναι ηλίου φαεινότερο ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο που γνωρίζει άριστα τα ελληνικά. Νίκος Αραπάκης

Οδοιπορικό στην Ιστανμπούλ Μτφ.: Στέλλα Χρηστίδου Καστανιώτης, 2009 Είπες “Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα. Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλύτερη απ’ αυτή”. Η πόλις θα σε ακολουθεί... Τι μας κάνει να ερωτευόμαστε μια πόλη; Η φυσική της ομορφιά ή η γοητευτική της ασχήμια; Οι όμορφες αναμνήσεις ή οι οδυνηρές; Η ηδύτητά της ή η αψάδα της; Δώδεκα συγγραφείς ερωτευμένοι με την Κωνσταντινούπολη περιγράφουν την ιδιαίτερη σχέση τους μαζί της. Μια σχέση πάθους και αφοσίωσης, που δεν ξεθωριάζει με την πάροδο των χρόνων, αφού η Πόλη συνεχίζει να αποτελεί το αντικείμενο λατρείας τους, ακόμη κι αν έχουν επισκεφθεί πόλεις ωραιότερες, ακόμη κι αν αυτή είναι γερασμένη και ξεχασμένη πια. Στις σελίδες του βιβλίου αυτού μάς αποκαλύπτεται η Κωνσταντινούπολη μέσα από τα μάτια ανθρώπων ερωτευμένων μαζί της. Μια πόλη πολύβουη, πλανεύτρα, γεμάτη μεθυστικά

αρώματα και ηδονικές γεύσεις, μια πόλη πάντα έτοιμη να σε παρασύρει, αν αφεθείς στους μαγευτικούς της ήχους. Καθηλωμένη εκούσια στο παρελθόν της, μοιάζει να ζει σε μιαν άλλην εποχή αναπολώντας τις ένδοξες μέρες της. Ένα πλήθος συγγραφέων -ανάμεσα τους και ο γνωστός μας για το “Νυχτερινό Δελτίο” Πέτρος Μάρκαρης- αφηγούνται τη δική τους ιστορία αγάπης με την πόλη αυτή που άφησε το στίγμα της σε ένα μικρό ή μεγάλο κομμάτι της ζωής τους. Η έκδοση του βιβλίου είναι ιδιαίτερα φροντισμένη. Στο τέλος κάθε διηγήματος υπάρχουν επιπρόσθετες πληροφορίες για κάθε μέρος της πόλης που αναφέρεται, βοηθώντας μας έτσι να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη και πιο αντικειμενική εικόνα για καθένα από αυτά. Επίσης, στο τέλος του βιβλίου βρίσκεται ένας πλήρης κατάλογος με την βιογραφία του κάθε συγγραφέα, ιδιαίτερα χρήσιμος, καθώς πολλά από τα ονόματα της ανθολογίας δεν είναι γνωστά στο ευρύ κοινό. Το μόνο μελανό σημείο στο οποίο θα μπορούσα να σταθώ είναι η μετάφραση των διηγημάτων. Τα ορθογραφικά λάθη, τα εκφραστικά ατοπήματα και η κακή σύνταξη κάποιων προτάσεων παρακωλύουν την απρόσκοπτη πρόσληψη των κειμένων και μειώνουν την απόλαυση της ανάγνωσης. Ελπίζουμε όλα αυτά να διορθωθούν στις επόμενες εκδόσεις του βιβλίου αυτού, που αποτελεί ιδανικό δώρο για όσους έχουν ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη ή ονειρεύονται να ταξιδέψουν ή απλά ονειρεύονται γενικά! Γιατί “κάθε ταξίδι ανοίγεται στα περιστέρια”! Μαρία Παπαδημητρίου

λη

σεις, μια αρασύρει, κούς της α στο παε μιαν άλένδοξες γραφέων ς μας για ς Μάρκας ιστορία ου άφησε ή μεγάλο

ιδιαίτερα θε διηγήες πληροόλης που ς έτσι να νη και πιο θένα από υ βιβλίου λογος με γγραφέα, ολλά από δεν είναι

οποίο θα μετάφραογραφικά ματα και ροτάσεων πτη πρόμειώνουν ης. Ελπίθούν στις ου αυτού, για όσους ταντινούδέψουν ή ατί “κάθε ρια”!

ημητρίου

bookcrossing! pages 26_27

από τον Γιάννη Σαχανίδη/ZlatkoGR Σαν bookcrossική κοινότητα, παρόλο που “βρισκόμαστε” όλοι μας μέσω internet, στο ελληνικό forum του www.bookcrossing.com και έχουμε δημιουργήσει μεγάλες ή μικρές παρέες σε κάποιες από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, υπάρχει η ανάγκη να ξεσηκώσουμε και μέλη που κατοικούν σε μικρότερες πόλεις, να τους γνωρίσουμε και να τους εξηγήσουμε τυχόν απορίες, να τους βοηθήσουμε και να τους εμψυχώσουμε να μπούνε πιο ενεργά στη διαδικασία και στην παρέα του BookCrossing. Όλα ξεκίνησαν από το Βόλο όπου συναντήθηκαν bookcrossers από τη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα και την Αθήνα, απελευθέρωσαν βιβλία σε όλο το μήκους της παραλίας και κατανάλωσαν αρκετό τσίπουρο. Ακολούθησαν η Καβάλα όπου είδαν τη θέα από το Κάστρο, το Ηράκλειο που οργάνωσαν την πρώτη συνάντηση των μελών της πόλης, η Λάρισα όπου προωθήσαν το συνέδριο BookCrossing που θα γινόταν στην πόλη μερικούς μήνες αργότερα, τα Γιάννενα όπου διασκέδασαν με τις αποκριάτικες τζαμάλες, η Πάτρα στην οποία περπάτησαν στα Ψηλά Αλώνια, η Σύρος που φάγανε λουκούμια, η Αίγινα όπου κάναν μπάνιο, η Καστοριά που χάζεψαν τη λίμνη... Οι εξορμήσεις μας έχουν γίνει συνήθεια και τις οργανώνουμε με πολύ μεράκι. Αποτελούν πλέον σημαντικό κομμάτι της ελληνική κοινότητας και θέλουμε να βρεθούμε σε όσο γίνεται περισσότερα μέρη. Ποιος ξέρει, ίσως την επόμενη φορά βρεθούμε και στη δική σας πόλη. Θα μας καταλάβετε από τα βιβλία που θα αφήνουμε πίσω μας...

ευανάγνωστα Χ5 από τον Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο Γράμματα σε μαθητευόμενους μάγους

«Είναι στο χέρι σας να στοχαστείτε πάνω σε διάφορα θέματα, παίρνοντας αφορμή από τις φτωχές μου συμβουλές· εγώ δεν έχω πια ούτε τον καιρό ούτε το κουράγιο για κάτι τέτοιο. Ξαναδιαβάστε τις πολλές φορές και συγχωρέστε την αναμφισβήτητη αφέλειά μου.» Μαξ Ζακόμπ, «Συμβουλές σ’ ένα νέο ποιητή»

1. Robert Louis Stevenson, «Γράμμα σ’ έναν νέο που προτίθεται να σταδιοδρομή-

σει στο χώρο της τέχνης» (1888). Ο επίδοξος συγγραφέας, υποστηρίζει ο Στήβενσον, δεν πρέπει να ελπίζει σε τιμές, χρήματα ή φήμη. Αυτά προορίζονται για άλλα επαγγέλματα, λιγότερο ευχάριστα και ενδεχομένως πιο χρήσιμα. «Η πραγματική αμοιβή, εδώ, είναι η ίδια η δουλειά».

2. Rainer Maria Rilke, «Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή» (1929). Στις δέκα επιστολές

που έστειλε ο γερμανός ποιητής από το 1903 ως το 1908 σε έναν άγνωστό του νέο δεν διατυπώνεται με σαφήνεια μόνο η ποιητική του αλλά συνολικά η άποψή του για τη ζωή: «Κατά βάθος – και, ίσα-ίσα, σ’ ό,τι πιο βαθύ και πιο σημαντικό – είμαστε ανείπωτα μόνοι».

3. Virginia Woolf, «Γράμμα σε έναν νέο ποιητή» (1932). Κοίτα έξω από το παρά-

θυρό σου την κίνηση του δρόμου, μη λησμονείς τον εαυτό σου, αφομοίωσε κάθε εμπειρία που σου προσφέρεται, γράψε εκτενή ποιήματα στα οποία ν’ ακούγονται οι φωνές πολλών ανθρώπων, συμβουλεύει η Βιρτζίνια Γουλφ, «και, για τ’ όνομα του Θεού, μη δημοσιεύσεις τίποτα πριν τα τριάντα».

4. Κώστας Αξελός, «Γράμματα σ’ ένα νέο στοχαστή» (1996). Επτά γράμματα που

«προσπαθούν να προσφέρουν ένα είδος προσανατολισμού» απευθύνει προς κάθε ενδιαφερόμενο ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος. Τα ερωτήματα που θέτει η σκέψη, η ποίηση και η δράση, η πραγματικότητα, η φιλία, το διαφανές, η πολιτική, η σχέση μας με τον κόσμο είναι μερικά μόνο από τα θέματα του βιβλίου.

5. Μάριο Βάργκας Γιόσα, «Επιστολές σ’ ένα νέο συγγραφέα» (1997). Μεθοδικά,

με σαφήνεια και με απλότητα, εξηγεί ο συγγραφέας του συνταρακτικού «Η πόλη και τα σκυλιά» την τέχνη και την τεχνική της πεζογραφίας, μυώντας ταυτόχρονα τον αναγνώστη και στην τέχνη της απολαυστικής και επωφελούς ανάγνωσης, χάρη στις εκατοντάδες καίριες, ερεθιστικές και διαφωτιστικές αναφορές του σε μεγάλα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

προτάσεις από το περιοδικό >>>> ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ:

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΙΓΟΥΡΟΥ Χορογραφία [...] Κίνηση - κοίμηση στην άνυδρη χώρα ο ήλιος σκληραίνει τις φτέρνες ήλιος που παριστάνει το φεγγάρι άσπρη μπογιά που καίει Ούτε ιδρώτας, ούτε σάλιο Και μόνος ήχος ο βήχας κάκτος κυκλικός Ναι, το μηδέν, συμπαθέστερο, σαφώς ευκρινέστερο τροχός του τίποτα δαχτυλίδι δίχως δάχτυλο φαντάσματος μανδύας Ναι, το μηδέν ξεκούραστο, στρογγυλός ύπνος χωρίς ξυπνήματα κι ανοησίες

Δημήτρης Λεοντζάκος Κινέζικα Νεφέλη, 2010

Μου είπε ο γιατρός / Είδα ένα κεφάλι ζώου / Και γύρω από αυτό / Το όνειρό μου / Και ακόμη πιο έξω εγώ πάλι κοιμάμαι / Οι ομόκεντροι κύκλοι μου / Και ακόμη πιο έξω αυτή η ζωή / Η ζωή μου

Κίνηση - πτώση οριστική μετά τη μέρα μετά του ονείρου τον επίλογο μετά την εισβολή της ρίζας το φυτό σκέψη, μαραίνεται Όπως όλα τα άνευ σταγόνας παλιοπράματα Και παύουν τα γυρίσματα Ο καιρός προσπερνά και -επιτέλουςμε ξεχνά [...]

Γιώργος Κακουλίδης 7 Γαβριηλίδης, 2010

Ο,τι ονειρεύομαι γίνεται / χθες είδα ένα χέρι / και το βρήκα το πρωί / στο κρεβάτι μου / ασημωμένο έως τον καρπό / χέρι κομμένο / από ένα αρχαίο τριαντάφυλλο / που το αγκάθι του / με πόνο μ’ έκανε να συνέλθω.

bookmarks

ατζέντα ιουλίου

pages 30_31

Εκδηλώσεις > Έκθεση_Αθήνα «ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ» Υδατογραφίες της Anna Boghiguian

Εκδηλώσεις > Φεστιβάλ_Τήνος «1ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΗΝΟΥ» Το τριήμερο 29, 30 και 31 Ιουλίου 2010 θα πραγματοποιηθεί στην Τήνο το 1ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου στο οποίο συμμετέχουν 27 διάσημοι συγγραφείς και ποιητές από 18 χώρες καθώς και μουσικοί, χορευτές και ηθοποιοί από την Τήνο. Το Φεστιβάλ συνδιοργανώνεται από την «Κοινωνία των (δε)κάτων», την Αtlantis Ρroductions, με τους φορείς της Κύπρου το Ιδεόγραμμα, σε συνεργασία με το Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου, το Δήμο Τήνου, το Δήμο Εξωμβούργου και το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού. Στο φεστιβάλ θα συμμετέχουν οι λογοτέχνες ποιητές: Φερνάντο Αραμπάλ, Χομέρο Αρίτζις, Πιερ Ασουλίν, Θανάσης Βαλτινός, Μεχμέτ Γιασίν, Ζυράννα Ζατέλη, Ανν Κάρσον, Νίκη Μαραγκού, Μάριος Μιχαηλίδης, Γιώργος Μολέσκης, Έλλη Παιονίδου, Τίτος Πατρίκιος, Μόμα Ράντιτς, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Αλίσια Στόλινγκς, Έρση Σωτηροπούλου, Τσβετάνκα Ελένκοβα κ.λ.π. Στόχος των διοργανωτών είναι το Φεστιβάλ να γίνει θεσμός και να διεξάγεται κάθε δύο χρόνια. Πέμπτη 29 Ιουλίου: Έναρξη του Φεστιβάλ στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού (Δήμος Τήνου). Εννέα συγγραφείς και ποιητές διαβάζουν και μιλούν για το έργο τους και για τη λογοτεχνία της πατρίδας τους. Χαιρετισμοί επισήμων και διοργανωτών, αναγνώριση ευεργετών, χορηγών, υποστηρικτών και χορηγών επικοινωνίας. Μουσικά ιντερλούδια τζαζ. Δεξίωση. Παρασκευή 30 Ιουλίου: Ακόμα εννέα συγγραφείς και ποιητές διαβάζουν και μιλούν για το έργο τους και για τη λογοτεχνία της πατρίδας τους στο χωριό Βωλάξ (Δήμος Εξωμβούργου). Τοπικοί μουσικοί και τοπικό χορευτικό συγκρότημα. Σάββατο 31 Ιουλίου: Οι τελευταίοι εννέα συγγραφείς και ποιητές διαβάζουν και μιλούν για το έργο τους και για τη λογοτεχνία της πατρίδας τους στο χωριό Πύργος (Κοινότητα Πανόρμου). Τοπικοί μουσικοί και τοπικό χορευτικό συγκρότημα. Από 29/7/2010 έως 31/7/2010 Πληροφορίες: http://www.tinoslitfestival.com

Το Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με τη γκαλερί Καλφαγιάν παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Αθήνα το έργο της Anna Boghiguian. Με οδηγό τις υδατογραφίες της ξαναδιαβάζουμε τα ποιήματα του Καβάφη και ταξιδεύουμε στο μαγικό τοπίο της Αλεξάνδρειας. Ένα ταξίδι που φαίνεται λυρικό αλλά είναι συνάμα εκρηκτικό και σκοτεινό, ένα ταξίδι που μεταφέρει το παρελθόν στο παρόν, ξεπλένει τον Αλέξανδρο στα νερά του Γάγγη και κρύβει μέσα στο αστικό τοπίο τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες. Μέσα από το αρχείο του Μουσείου Μπενάκη η έκθεση έχει αντλήσει χειρόγραφα ποιήματα του Καβάφη καθώς και πρώτες εκδόσεις έργων του, υλικό που εντάσσεται στην έκθεση. Παρουσιάζεται ο «κόσμος του» μέσα από υδατογραφίες με έντονα χρώματα και ακολουθούν η ενότητα της «Αλεξάνδρειας» συνοδευόμενη από το ποίημα «Η πόλις», σε χειρόγραφό του, έργα εμπνευσμένα από τα ποιήματα «Περιμένοντας τους βαρβάρους», «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» και «Οιδίπους», η ενότητα της «Ιθάκης» συνοδευόμενη από τα πρώτα τυπώματα σε μονόφυλλα, καθώς και όψεις από το σπίτι του ποιητή. Από 14/5/2010 έως 19/9/2010 Στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης (Αγίων Ασωμάτων 22 & Διπύλου 12, Κεραμεικός). Πληροφορίες: 210 3251311, Μουσείο Μπενάκη / Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης Γκαλερί Καλφαγιάν (www.benaki.gr). Εγκαίνια: Παρασκευή, 14 Μαΐου 2010, ώρα 20:00 / Ώρες λειτουργίας μουσείου: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή: 09:00-15:00, Τετάρτη: 09:0021:00, Δευτέρα κλειστά / Η έκθεση της Anna Boghiguian εντάσσεται στο VIP πρόγραμμα της Αrt Athina.

Εκδηλώσεις > Έκθεση_Βερολίνο

Εκδηλώσεις > Έκθεση _Ύδρα

«ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ: ΜΙΑ ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΣΗ» Έκθεση φωτογραφίας στο ΕΙΠ Βερολίνου

«ΑΚΡΙΘΑΚΗΣ - ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ ποιος είναι ο τρελός λαγός;»

Έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Γιώργος Σεφέρης: Μια περιδιάβαση». Οι αυθεντικές φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του νομπελίστα ποιητή, οι οποίες θα φιλοξενηθούν στους χώρους του Παραρτήματος Βερολίνου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στο πλαίσιο του 11ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης (4-12 Ιουνίου 2010), αποτελώντας ένα πανόραμα του βίου του από τα παιδικά του χρόνια μέχρι τις τελευταίες του μέρες, υπήρξαν ιδιοκτησία του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (M.I.E.T.) και παραχωρήθηκαν στο Παράρτημα Βερολίνου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού κατά το Διεθνές Έτος Σεφέρη 2000. Από 7/6/2010 έως 30/7/2010, 10.00-16.00, στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, Παράρτημα Βερολίνου (Wittenbergplatz 3A). Οργάνωση: Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού - Παράρτημα Βερολίνου Ώρες επίσκεψης: Δευτέρα έως Παρασκευή 10 π.μ.-4 μ.μ. / Είσοδος ελεύθερη

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δεκαπέντε χρόνων από τον θάνατο του Αλέξη Ακριθάκη, αλλά και πέντε χρόνων από τον θάνατο του Μίλτου Σαχτούρη, παρουσιάζεται στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Υδρας μία παράλληλη αφιερωματική, πρωτότυπη έκθεση, με τον αινιγματικό τίτλο «Ακριθάκης - Σαχτούρης, ποιος είναι ο τρελός λαγός;». Η έκθεση αποτελείται από δύο μεγάλες ενότητες όπου επιλεγμένα ποιήματα του Σαχτούρη και χαρακτηριστικά έργα απ’ όλες τις περιόδους της ζωγραφικής του Ακριθάκη, συνυπάρχουν και αντιπαρατίθενται σ’ ένα εποικοδομητικό διάλογο, αναδεικνύοντας τις ομοιότητες και τις αντιστοιχίες που εντοπίζονται στο έργο τους μέσα από ποικίλες και -κυρίως- αναπάντεχες αναφορές. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης έχουν προγραμματιστεί διάφορες δραστηριότητες, όπως ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, αναγνώσεις ποιημάτων από γνωστούς ηθοποιούς, καθώς και η προβολή των ντοκιμαντέρ για τον Μίλτο Σαχτούρη, «Ο τρελός λαγός» και «Κληρονόμος πουλιών» του σκηνοθέτη Λευτέρη Ξανθόπουλου. Επίσης, προσωπικότητες της τέχνης και των γραμμάτων θα μιλήσουν για το έργο του Μίλτου Σαχτούρη και του Αλέξη Ακριθάκη. Την επιμέλεια όλου του προγράμματος έχει αναλάβει η ιστορικός τέχνης Μαρία Κοτζαμάνη. Από 18/6/2010 έως 30/7/2010 στο Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Ύδρας.

bookmarks pages 32_33

Εκδηλώσεις > Αφήγηση Παραμυθιού_Κέα «8η ΓΙΟΡΤΗ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ στην Κέα» Το «Κέντρο Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών» οργανώνει στην Κέα στο όγδοο ταξίδι στη «Χώρα των μύθων και των παραμυθιών» σε αρχαία πλακόστρωτα μονοπάτια με φόντο το δρυοδάσος, σε παραλίες, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε πλατείες, σοκάκια και γραφικά ξωκλήσια από 17 έως 25 Ιουλίου 2010. Το φετινό θέμα της Γιορτής είναι «Μεταμορφώσεις». Θα ακουστούν ιστορίες απ’ όλο τον κόσμο, από Έλληνες και ξένους αφηγητές. Καθημερινά θα υπάρχουν αφηγήσεις και εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους, με ελεύθερη είσοδο. ΠΡΟΕΟΡΤΙΑ -Στις 10 Ιουλίου θα εγκαινιαστεί η έκθεση με τίτλο «Μεταμορφώσεις» στη γκαλερί «art s.a.» στο Βουρκάρι Κέας. Την Κυριακή 11 Ιουλίου το πρωί, θα πραγματοποιηθούν αφηγήσεις για παιδιά και δραστηριότητες με κατασκευές.

-Το Πανεπιστήμιο Αθηνών / Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα ΜΜΕ, με την υποστήριξη του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας, κάνει την εκ-

ατζέντα ιουλίου κίνηση των εκδηλώσεων με την επίδειξη, σε πρώτη έκδοση, μιας ανοικτής ψηφιακής πλατφόρμας για την καταγραφή, παρουσίαση και συν-δημιουργία αφηγήσεων κάθε είδους και μορφής. Θα επακολουθήσει ένα βιωματικό εργαστήριο επινόησης ιστοριών για παιδιά και για όσους αγαπούν να φαντάζονται. ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Στην εναρκτήρια εκδήλωση της γιορτής θα περιλαμβάνονται αφηγήσεις ιστοριών που ξεχώρισαν ανάμεσα σε 22.000 ιστορίες και γράφτηκαν από παιδιά, για τον πανελλήνιο διαγωνισμό τον οποίο διοργάνωσε το περιοδικό Κids Fun. Παράλληλα, στο χώρο της εκδήλωσης, θα πραγματοποιηθεί έκθεση παιδικής ζωγραφικής με έργα που επιλέχθηκαν στο διαγωνισμό. ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΑΦΗΓΗΣΕΩΝ Για πρώτη φορά στη Γιορτή Παραμυθιών θα πραγματοποιηθεί με τη συνεργασία του Συλλόγου Φίλων της Κέας, Μαραθώνιος αφηγήσεων στην παραλία του Οτζιά, με συμμετοχές αφηγητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η Κέα και η Κρήτη αγκαλιάζουν το παραμύθι Η Γιορτή Παραμυθιών φιλοξενεί τον Πολιτιστικό φορέα «Φίλοι του Αμαρίου» (Friends of Amari, CultureConnection-Creativity). Σε ειδική εκδήλωση θα παρουσιαστούν οι δράσεις και τα εργαστήρια αφηγηματικής τέχνης που υλοποιούνται στο Αμάρι της Κρήτης.

ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ Μαθητευόμενοι Αφηγητές θα έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν τις ιστορίες τους, συνοδευόμενοι από τις μουσικές του Παύλου Φασιανού και τις εικαστικές παρεμβάσεις του Αλέκου Φασιανού.

Εκδηλώσεις > Έκθεση_Τεργέστη

ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΡΘΑΙΑ - ΣΤΟ «ΔΙΑΖΩΜΑ» ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ Μια μεγάλη στιγμή για τη Γιορτή Παραμυθιών αλλά και για την Κέα, θα είναι η εκδήλωση που θα γίνει στην Καρθαία για την ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου, σε συνεργασία με το σωματείο «Διάζωμα». Στην εκδήλωση θα αφηγηθούν ιστορίες από τον τόπο τους ο Γιάννης Σιμωνίδης, πρεσβευτής ελληνικού πολιτισμού, ο Amir Mirzai, αφηγητής από το Ιράν, ο Said Dibaj, μουσικός από το Ιράν και ο Peter Chand, αφηγητής από την Ινδία. Η σύζευξη των τριών μεγάλων πολιτισμών, θα επιτευχθεί συμβολικά μέσω του αρχαίου θεάτρου της Καρθαίας.

Αφιέρωμα στον ποιητή Νίκο Καββαδία (1910-1975) οργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στο εξωτερικό, στα Παραρτήματα και τις Εστίες του, με αφορμή την επέτειο των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ποιητή. Το αφιέρωμα παρουσιάζεται στη γλώσσα της κάθε χώρας σε μια προσπάθεια να προωθηθεί η ελληνική λογοτεχνία και να επικοινωνήσει μαζί της το κοινό. «Δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια συσπείρωσης των δυνάμεων του πνεύματος και της τέχνης προς την κατεύθυνση της εδραίωσης της σύγχρονης ελληνικής έκφρασης και του διαλόγου με τους άλλους λαούς»- τονίζει ο πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού καθηγητής κ. Γ. Μπαμπινιώτης. «Το ΕΙΠ στηριζόμενο στο ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει και στον εθελοντισμό φίλων του ελληνικού πολιτισμού αντιμετωπίζει τις δύσκολες περιόδους της οικονομικής κρίσης και προσπαθεί να διατηρήσει την παρουσία της Ελλάδας στο εξωτερικό μέσα από τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού». Στην έκθεση υπάρχουν σκηνές από τη ζωή και τα ταξίδια του Ν. Καββαδία, φωτογραφίες με πρόσωπα και λιμάνια που παραπέμπουν στο λόγο του ποιητή. Ανάμεσά τους παρεμβάλλονται ποιήματα και κείμενα- όλα μεταφρασμένα στην ιταλική γλώσσα- σε μια προσπάθεια να προσεγγίσει ο επισκέπτης την ποίηση του Μαραμπού. Από 18/6/2010 έως 18/7/2010, 17.00-21.00, στην αίθουσα Filoxenia (Τεργέστη).

ΟΙ ΝΥΦΕΣ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ! Τα γιγαντόσωμα Τρολς που ζουν στα βουνά παρέα με τα μικρούτσικα Νίσεν, θα μοιράσουν τα μυστικά της μακρινής Νορβηγίας και της Σουηδίας για μια μυθική ημέρα, αφιερωμένη στις νύφες του Βορρά! Οδηγοί στο ταξίδι αυτό θα είναι καλεσμένοι αφηγητές από τη Νορβηγία και τη Σουηδία. ΤΕΛΟΣ ΚΑΛΟ ΟΛΑ ΜΥΘΙΚΑ! Η εκδήλωση λήξης, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Σιμωνίδης ο Κείος», θα γίνει στη βρύση του Βενιαμίν, κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο. Αφηγήσεις, χορός, παραδοσιακή μουσική, μαγειρέματα και κρασί. Σας περιμένουμε για να τσουγκρίσουμε και να ευχηθούμε «και του χρόνου»! ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ Για τις ημέρες της Γιορτής, παράλληλα με τις εκδηλώσεις, έχουν προγραμματιστεί εκπαιδευτικά εργαστήρια για ενήλικες αλλά και διαδραστικές αφηγήσεις για παιδιά. Από 17/7/2010 έως 25/7/2010 στην Κέα. Πληροφορίες: 210 4313332, ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΜΥΘΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ (www.e-mythos.eu).

«ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ: Ο ποιητής των θαλασσών και του ανεκπλήρωτου έρωτα»

bookmarks pages 34_35

βιβλία που λάβαμε και η πρώτη τους παράγραφος

Arturo Barea Ο αντάρτης Μτφ: Δέσποινα Μάρκου Γκοβόστης, 2010

Σώτη Τριανταφύλλου Ο υπόγειος ουρανός Πατάκης, 2010 (αρχική έκδοση: Πόλις, 1998)

Τα διακόσια παντελόνια γεμίζουν αέρα και φουσκώνουν. Μου φαίνονται σαν άντρες χοντροί, χωρίς κεφάλι, που ισορροπούν κρεμασμένοι από τα κορδόνια στο σκοινί της μπουγάδας. Εμείς, τα αγόρια, τρέχουμε ανάμεσα στις σειρές που σχηματίζουν τα λευκά παντελόνια, χτυπώντας με δύναμη τα φουσκωμένα πισινά.

Το όνομά του ήταν Μπίλλυ Μόρροου, αλλά στη γεινοτιά των φώναζαν Ντούντς. Ήταν μια γειτονιά με ξύλινα σπίτια, κοντά στον αυτοκινητόδρομο που πάει στην Ιντιανάπολη- ο Μπίλλυ έμενε εκεί στην οδό Ντυμπέιλ, σε μια μονοκατοικία που είχε χτιστεί το ‘52, όταν η πόλη, το Σάουθ Μπεντ της Ιντιάνα, ήταν γεμάτη εργοστάσια.

Δημήτρης Σ. Αλεξίου Αμαρτωλά Θαύματα Διόπτρα, 2010 Κοίταξε ψηλά τον ήλιο. Απομεσήμερο. Έκαιγε ακόμα, αλλά όχι για πολύ. Οι πέτρες είχαν κουραστεί να λεηλατούνται απ’ τις ακτίνες του κι έπαιρναν την εκδίκησή τους πυρώνοντας τη γη τώρα πια περισσότερο απ’ αυτόν. Τα βάτα κρατούσαν στα αγκαθωτά τους σπλάχνα τη σιγουριά της απάθειάς τους.

Ronald Giphard Σημείο Βρασμού Μτφ.: Αλέξης Καζάζης Gema, 2008 Φαγητό, ενώ προσπαθώ απεγνωσμένα να αποφύγω τη σκέψη του φαγητού. Τι να έχω φάει που με πείραξε; Τι να μου πάσαρε αυτό το φίδι ο Λα Ρυ; Λες να κατάπια κάνενα χαλασμένο κομμάτι μπαλονόψαρου φούγκου; Μήπως έγινε καμιά σκοτεινή ζύμωση στα έντερά μου;

Ανδρέας Μήτσου Ο αγαπημένος των μελισσών Καστανιώτης, 2010

Νίκος Κ. Σακελλαρόπουλος Το μαύρο μάμπα Βεργίνα, 2010

Αυτή η ιστορία γράφτηκε για να δικαιολογήσει μία αναίτια επίθεση. Ένας γέρος, σχεδόν, άνθρωπος επιτέθηκε σε λουόμενο στην παραλία, πέντε η ώρα το απόγευμα, επιχειρώντας να τον στραγγαλίσει με τα χέρια του. Ο επιτηθέμενος ήταν κοντύτερος και πολύ μεγαλύτερος σε ηλικία από τον κολυμβητή.

Το ημερολόγιο έδειχνε 23 Ιουνίου 1965. Η ώρα ήταν μία μετά τα μεσάνυχτα και ο Αχιλλέας Ζάρκας άναψε το τελευταίο τσιγάρο, από τα τρία πακέτα που είχε καπνίσει εκείνη τη μέρα.

-Να πάρει η οργή, μονολόγησε, έχω καπνίσει σήμερα εξήντα τσιγάρα, από δέκα που κάπνιζα.

Πάτρα

Το αποχαιρετιστήριο τεύχος του καλύτερου μουσικού περιοδικού έρχεται σε περιορισμένα αντίτυπα. Προλάβετέ το στο Περίπτερο 13, Stand 3. Εκδόσεις Χαραμάδα 2610320169 / info@haramada.com