INTERVIEW Marion Cotillard Gl’amour toujours

Top in kasjmier, zijden broek met metaaldraad, armband in metaal en lak, en laklederen pumps Chanel. Ear cuffs en ringen Coco Crush, in

Gl’amour toujours MARION COTILLARD

Ze straalt rust en charme uit, maar achter die beheerste uitstraling “kookt het vanbinnen”, vertrouwt ze ons toe. Marion Cotillard reageert opstandig als we het hebben over de opwarming van de aarde, politieke traagheid of de onrechtvaardigheden waarvan vrouwen het slachtoffer zijn, en al even gepassioneerd vertelt ze ons over Newtopia, het productiebureau dat ze net mee heeft opgericht, waarmee ze “ambitieuze verhalen wil aanbieden die bijdragen aan een duurzamere wereld”. Haar manier om zich tussen haar familieverplichtingen en films in geëngageerd en gedreven in te zetten voor een betere wereld. Terwijl we haar deze winter zien schitteren op het witte doek in Asterix & Obelix: The Middle Kingdom en we haar stem horen in de prachtige animatiefilm Charlotte(*), zet ze zich elke dag in voor de toekomst. En nu we naar haar luisteren, bekruipt ons een al even vurig verlangen om haar hierin te volgen.

Tekst Thomas Jean Foto’s Tom Craig Productie Darcy Backlar

uur stipt op een maandagochtend in oktober. De stem die ons aan de andere kant van de lijn toespreekt, klinkt een beetje hees – een restant van haar 47ste verjaardagsfeest misschien, dat ze twee dagen eerder vierde – maar verder is er weinig voorspelbaars aan Marion Cotillard. Haar stem klinkt rustig en ze spreekt langzaam, ze neemt de tijd om op de juiste woorden te komen als ze de sociaal-ecologische inspanningen verdedigt waar ze al 20 jaar achter staat. Maar haar stem klinkt al snel heftiger als we thema’s aansnijden die haar kwaad maken, verontwaardigd als ze is door het gebrek aan verantwoordelijkheid die ze bij beleidsmensen ziet met betrekking tot het milieu en door de blijvende ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Haar engagement uit zich op verschillende fronten. Onlangs nog zagen we haar opduiken in een lmpje dat viraal ging ter ondersteuning van Iraanse vrouwen die vechten voor hun vrijheid, waarin ook actrices als Juliette Binoche, Isabelle Adjani, Isabelle Huppert en andere beroemdheden een haarlok a nipten uit solidariteit. Wat op social media dan weer de kritiek uitlokte dat dit weinig bijdroeg aan het oplossen van het probleem… Wat het milieu betreft, zucht Marion Cotillard vaak dat er nog veel werk aan de winkel is. Maar ze neemt er haar deel van op: afgelopen juni richtte ze het productiebedrijf Newtopia op, samen met haar kompanen Cyril Dion – de ecovriendelijke regisseur die samen met Mélanie Laurent de succesvolle documentaire Demain uitbracht – en Magali Payen, experte in burgermobilisaties. Newtopia is een productiebedrijf, waarmee ze films wil uitbrengen over een nieuwe inclusieve wereld in productieomstandigheden die zo verantwoord mogelijk zijn. Op het programma van dit nieuwsoortige productiebedrijf staan onder andere een miniserie over de pionier van het ecofeminisme Françoise d’Eaubonne en een bewerking door Cyril Dion van een utopische roman van Pierre Ducrozet. De stem van Marion Cotillard reikt ver en telt. Maar ze klinkt ook soms gedempt en rauwer dan we van haar gewend zijn, met name in de animatie lm Charlotte. In die lm dubt Cotillard Charlotte Salomon, een jonge Duitse Jodin die door het naziregime werd gemarteld, maar vooral een schilderwonder is, van wie we onlangs een grote hoeveelheid doeken hebben herontdekt. Het is in herfstige, gekwelde en dan weer heldere toonaarden, dat Marion de jonge vrouw via haar stem vormgeeft. Maar op die maandag dat we haar bellen, ontmoeten we Marion als ster, als icoon, een van de zeldzame Franse vrouwen die in Hollywood blijvende roem heeft vergaard (James Gray, Christopher Nolan, Robert Zemeckis en anderen hebben haar gecast) en geeft ze zich als een pro over aan het interview, zonder al te veel van haar privéleven bloot te geven; over haar recente scheiding met Guillaume Canet laat ze ons in alle vriendelijkheid weten dat ze niets wil vertellen. Op de achtergrond van ons gesprek klinken een ronkende motor, zwaailichten, af en toe het geluid van een tunnel… Ze is op weg naar de school van haar zoon, die ze terloops aanmaant zijn jas aan te trekken omdat hij een beetje verkouden is, en als hij eenmaal de deur van de wagen achter zich heeft dichtgeslagen, lacht ze dat hij binnenkort niet meer zal willen dat ze hem aan de poort van de hogeschool afzet. We horen de stem van een superster, van een pasionaria zelfs, maar we laten ons vooral bekoren door haar spontane uitlaten, die verraden dat ze vooral een gewone vrouw van vlees en bloed is.

(*) Van Éric Warin en Tahir Rana, met de stemmen van Marion Cotillard, Romain Duris... Nu in de bioscoop. Binnenkort in de bioscoop Asterix & Obelix: The Middle Empire, door en met Guillaume Canet, met o.a. Gilles Lellouche, Vincent Cassel, Mélanie Thierry, Angèle... Vanaf 1 februari 2023.

• • • Wat vind je van de schilderijen van

Charlotte Salomon, de Duits-Joodse schilderes uit de jaren 30 en 40 aan wie jij je stem verleent?

“Er zit een mengeling van naïviteit en kracht in haar werk dat ik uniek en levendig vind en dat me overweldigd heeft. Ik hou ook van de zinnen die ze in haar schilderijen zet: zoals in (goede) graffiti zijn dit statements die heel krachtig overkomen. Mensen die op muren schrijven, of op schilderijen zoals zij, raken me zonder dat ik kan verklaren waarom.”

Is het de innerlijke stem van de kunstenaar die je aanspreekt?

“Ik schilder zelf niet, maar ik maak soms wel collages – ik zou het nooit kunstwerken durven noemen – maar laten we zeggen dat het een creatieve bezigheid is die ik voor mezelf doe, die ik nooit met iemand zou delen en waarover niemand me moet bewieroken dat ik er een bijzonder talent voor zou hebben – en dat geeft me een goed gevoel. En ik merk dat ik nu ook in mijn collages soms woorden toevoeg: inderdaad ja, als een deel van mezelf tot wie ik me wil richten…”

Hoe heb je Charlottes stem samengesteld? En hoe ben je erin geslaagd om niet in pathos te vervallen, ondanks haar tragische lot (ze werd vermoord in Auschwitz)?

“In die tekenfilm heb je enerzijds de naïviteit, de eenvoudige lijn van de tekening, en anderzijds de hardheid van wat er wordt verteld. Ik denk dat je dat allemaal in mijn stem hoort: een schijnbare kalmte, terwijl het vanbinnen broeit. Charlotte heeft extreem gewelddadige dingen meegemaakt, maar dat geweld, dat wat een jong meisje wordt aangedaan gewoon omdat ze Joods was, heeft ze in haar kunst gestopt, ze heeft gestreden met haar schilderijen. In tegenstelling tot haar doeken had ze als persoon niets dramatisch in zich.”

Je hebt veel cartoons nagesynchroniseerd. Ervaar je het als bevrijdend om een personage alleen met woorden te belichamen, zonder dat je gezicht of je lichaam in beeld komt?

“Het kost me ‘s ochtends zeker minder tijd om me klaar te maken! Maar dat speelt een mindere rol. Ik probeer sowieso altijd mijn vrijheid te vinden, ook als ik een personage fysiek belichaam, maar een tekenfilm geeft me de vrijheid en mogelijkheid om vreemdere personages tot leven te wekken dan de personages die ik in films aangeboden krijg.”

De Carlotta die je speelde in Ismael’s Ghosts van Arnaud Desplechin – die na 20 jaar weer in het leven van haar man stapt alsof er niets gebeurd is, terwijl hij haar vermist dacht – is toch wel een beetje gek, of niet?

“Ah, bekijk jij haar op die manier? Ja, ze is een beetje gek misschien, of alleszins verloren. Maar zo’n rol is niets vergeleken bij een kwaadaardige psychopate zoals Scarlet Overkill die ik dubde in The Minions en met wie ik me helemaal liet gaan. Voor haar had ik een waanzinnige heksenlach gecreëerd, zoiets als “AHAHAH” (ze bootst gelach na waar de telefoon van gaat kraken, nvdr), ik had mijn stem volledig vervormd, met die techniek die alleen tekenfilms toelaten en waar ik als toeschouwer zo van kan houden – ik heb trouwens zelf voordat ik kinderen kreeg geen enkele Pixar of Miyazaki gemist.”

Charlotte vertelt ook het traject van een kunstenares wier werk door de geschiedenis onzichtbaar is gemaakt. Ben je gevoelig voor dit aspect?

“O ja! We moeten allemaal beseffen dat vrouwen in de kunst, maar ook in de wetenschap, de mode, de gastronomie, in feite op alle gebieden weggewist zijn. Dit kan je verklaren door het patriarchaat, de macht die mannen zich toeeigenen, zoals toegang tot onderwijs dat minder evident is voor vrouwen dan voor mannen, maar we moeten blijven graven naar het waarom van dit alles (er is nog werk aan de winkel). Zodat we ooit, zo hoop ik toch, naar het werk van iemand kunnen kijken zonder zijn of haar geslacht in rekening te moeten brengen. Wat me trouwens brengt bij geld en salarissen: dat we er nog steeds voor moeten strijden dat vrouwen, in welk beroep ook, voor hun werk evenveel betaald krijgen als mannen, is wraakroepend.”

Heb je ooit met je vuist op tafel geslagen om op hetzelfde niveau betaald te worden als een collega-acteur?

Tweed vest, armband in metaal en lak, en lederen laarsjes Chanel. Ear cuffs en ringen Coco Crush, in beige- en wit-

goud Chanel Joaillerie.

“Nee, omdat ik mezelf nooit in een positie bevond om dat te eisen. Als een man meer betaald kreeg dan ik, was dat omdat hij een belangrijkere rol had of een grotere bekendheid, en dat begrijp ik. Ik ben zelf om dezelfde redenen al beter betaald dan een man. Maar dat een actrice op hetzelfde niveau en met hetzelfde beroep minder betaald krijgt dan een acteur, is niet logisch en dat moet stoppen.”

Anders dan in de Verenigde Staten, waar Jennifer Lawrence of Patricia Arquette luid en duidelijk over het onderwerp spreken, horen we hier weinig stemmen om loonongelijkheid aan de kaak te stellen...

“Wij hebben een andere relatie tot geld dan Amerikanen: hier wordt minder geaccepteerd dat je praat over wat je verdient.”

Een paar jaar geleden uitte je in een interview met France Inter je spijt dat je niet genoeg met andere actrices had gespeeld. Wat boeit je in het bijzonder om de affiche met iemand te delen?

“Ik hou enorm van actrices. Telkens als ik met een van hen werkte, ontstond er een speciale band, een diep zusterschap. Als actrice maak je geweldige dingen mee, maar ook extreem moeilijke, en ik heb de indruk dat wij – actrices ondereen – elkaar begrijpen, wat betreft de plaats die vrouwen krijgen in dit beroep, de manier waarop we worden bekeken, wat we ervaren… Ik heb net een film gedraaid met Kate Winslet, Noémie Merlant en Zita Hanrot (Lee, biografie van de fotograaf Lee Miller geregisseerd door Ellen Kuras, nvdr) en onmiddellijk, als een zon die opging, voelde ik een enorme liefde voor die vrouwen. We vormden een soort liefdeshub, en dat was mooi.”

Je bent coproducent van Charlotte: wat interesseert je in deze rol?

“Ik hou van die rol. Ik was ook producent van de documentaire van Flore Vasseur (Bigger than us, een mozaïekportret van jonge activisten, nvdr). Als producent zet je je volledig in voor een film en hou je het totaalplaatje in het oog terwijl je de film in de wereld zet. Je staat ook garant voor de droom van de regisseur, die soms kan afdwalen van wat hij oorspronkelijk wilde maken en dan is het aan mij om hem terug te brengen naar zijn eerste ambities, want ik word verondersteld de nodige afstand te kunnen bewaren. Het is een interessante plaats om te staan.”

Afgelopen juni lanceerde je in Cannes, samen met regisseur Cyril Dion en activiste Magali Payen, een productiebedrijf met de naam Newtopia. Bedoeld om “ambitieuze verhalen te bieden die een duurzame

wereld vormgeven”. Waar haalde je • • •

“Ik wil scenarioschrijvers en regisseurs ondersteunen om ons een wereld in transitie te tonen en een nieuwe en positieve samenleving in beeld te brengen”

Top in kasjmier en tweed rok Chanel. Ear cuffs en ringen Coco Crush, in beige- en witgoud Chanel

Joaillerie. Horloge Première Chanel

Horlogerie.

• • • de motivatie vandaan om Newtopia

in de wereld te zetten, milieubewust als je bent? Was het uit frustratie omdat de filmwereld zich te weinig druk maakt om de klimaatcrisis?

“Het is niet zozeer ontstaan vanuit frustratie, eerder vanuit het verlangen om scenarioschrijvers en regisseurs te ondersteunen om ons een wereld in transitie te laten zien en een nieuwe, veranderende en positieve samenleving in beeld te brengen. Want we moeten inzien dat de wereld waarin we leven zichzelf aan het vernietigen is. Met Newtopia zetten we enthousiast neer hoe graag we die mensen in de filmwereld die de taak hebben om nieuwe verhalen te vertellen, willen aanzetten om hun geest verder te openen.”

Wat boeit je aan regisseur en milieuactivist Cyril Dion, wiens eerste fictiefilm Newtopia zal produceren?

“Cyril is iemand die me veel heeft geleerd. Hij bezit een absolute expertise en opmerkelijke kennis over hoe de mens zichzelf kan vernietigen. Maar hij gaat zijn diepste angsten niet uit de weg, hij deelt ze zelfs gul met de wereld, in al hun emotionaliteit en menselijkheid, en daarom wordt hij ook gehoord.”

Een film maken brengt vaak veel vliegreizen met zich mee, vrachtwagens, medewerkers die allemaal gevoed moeten worden, tonnen plastic... Hoe kan dit allemaal milieubewuster?

“De filmwereld is inderdaad een vervuilende industrie, maar er zijn veel aspecten daarvan die we beter kunnen aanpakken. Er zijn ook steeds meer bedrijven die audits aanbieden om filmproducties ecologischer te maken. Dat begint met kleine dingen, zoals minder verspilling, plastic vervangen door waterflessen – vroeger kreeg je op de set massa’s bekertjes water per dag toegeschoven – aandacht besteden aan wat er in de kantine aangeboden wordt, de afval op de set sorteren… Amerika staat hierin verder dan wij. Ik herinner me dat op de set van Inception (door Christopher Nolan, nvdr), waar Leonardo DiCaprio aanwezig was die zelf heel geëngageerd is op dat domein, alle energie die nodig was geproduceerd werd door zonnepanelen. Er is veel vooruitgang mogelijk en we zouden de filmindustrie ook een groen handvest moeten opleggen, net zoals de modeindustrie en alle andere vervuilende industrieën trouwens. Dit thema vraagt een totale heropvoeding.”

Hoe reageer je zelf op de passiviteit, of in ieder geval de zeer ontoereikende actie, van de regeringen op het gebied van klimaat?

“Ik ben totaal teleurgesteld. Als je aan politiek gaat doen, ga ik ervan uit dat je zin hebt om de samenleving te leiden, te transformeren, om ervoor te zorgen dat mensen een goed leven kunnen leiden, dat ze samenwerken, in een geest van solidariteit en onderlinge afhankelijkheid. Maar macht corrumpeert. Als je ziet hoe politici verwikkeld raken in interne oorlogen, hoe partijen manipu-

leren, hoe ze niet bekommerd lijken om de mensen die hen hebben verkozen, dan besmet dat alleen maar de schoonheid van hun functie. Ik sta versteld van hun vrijblijvendheid, hun gebrek aan ondermingszin en erger nog van hun beslissingen die juist indruisen tegen wat gedaan zou moeten worden.”

Hoe leer je je kinderen ecologischer leven?

“We praten daar vaak over bij het avondeten. Mijn dochter is nog een beetje jong (ze is vijf, nvdr) maar mijn zoon (11, nvdr) is al erg gevoelig voor ecologische en humanitaire kwesties en hij reageert ook op actuele gebeurtenissen. Hij is bijvoorbeeld een voetbal- en PSG-fan (Paris Saint-Germain Football Club, nvdr) en ik was zelf zo geschokt door wat er gebeurde met Kylian Mbappé en Christophe Galtier (die tijdens een persconferentie nonchalant en grinnikend reageerden op vragen over de jet-reizen van het team, nvdr) dat ik hem de opname liet zien. Het maakte ook hem erg boos. Hij begreep niet hoe die twee zich zo konden gedragen... Het kan natuurlijk zijn dat hij mijn woede oppikte, want ik ging zelf door het lint.”

Betekent dit dat je de WK-wedstrijden in Qatar niet zal zien?

“Zeer zeker niet!”

Wat milieukwesties betreft hebben we allemaal onze tegenstrijdigheden. Wat zijn die van jou?

“Het vliegtuig natuurlijk. Al vlieg ik al veel minder dan vroeger.”

Als je een shoot aan de andere kant van de wereld aangeboden krijgt, zal je die dan weigeren – of niet?

“Dat gebeurt soms, maar eerlijk, dan is het eerder omwille van mijn kinderen dan om het milieu. Ik ben ook niet erg consequent wat shoppen betreft. Ik koop al veel minder kleren dan vroeger en toch betrap ik me erop dat ik vooral kleren koop om mezelf te verwennen dan omdat ik ze nodig heb. Al stel ik me daar ondertussen wel vragen over.”

Je bent twee dagen geleden 47 geworden. Heb je je nieuwe leeftijd waardig gevierd?

“Ik weet niet of ‘waardig’ het juiste woord is, maar ik hou van feestvieren, ik hou ervan mijn vrienden samen te brengen. Niet zozeer om zelf in het middelpunt van de belangstelling te staan, want daar hou ik op zich niet zo van, maar omdat ik het fijn vind als mensen samenkomen. Bovendien maak ik me niet zo druk om het feit dat ik ouder word, dus ja, het was fijn!”

Stylingassistente Agathe Gire. Haar Perrine Rougemont/Caren. Make-up Christophe Danchaud/B Agency. Decorontwerp Samirha Salmi/Swan Management, m.m.v. Antoine Auboiron. Opmaak Guillaume Folliero de Luna/ You Know My Name, m.m.v. Nicolas Ferrand.

x Fruitabox

Fruitabox, vers fruit aan huis

Niets beter dan een goede portie fruit om je batterijen op te laden. Fruitabox biedt een selectie lokaal en seizoensgebonden fruit, rechtstreeks geleverd op je werk of thuis.

In deze tijd van het jaar is het belangrijk (en zelfs broodnodig) om zo veel mogelijk kracht en energie op te doen om de dag door te komen. Fruitabox is de ideale oplossing om jezelf of iemand anders de nodige vitamines cadeau te doen. De fruitmanden, die gratis thuis of op je werkplek in Waals-Brabant en Wallonië worden geleverd, bevatten het beste verse seizoensfruit uit de regio. Dat aanbod wordt aangevuld met speciale vruchten als rode kiwi’s, granadilla’s, mango’s of avocado’s, klaar om te eten. De pakketten van 5 of 8 kg zijn ook verkrijgbaar als groente- en fruitmand, of als louter groentepakket. Zowel particulieren als bedrijven kunnen de mandjes bestellen. Voor ondernemingen zijn ze trouwens 100% aftrekbaar. En of je de pakketten nu eenmalig of periodiek laat leveren, ze worden altijd per koelwagen gebracht.