Seks, drugs en Marrakech. Een kijk in het leven van de legendarische Yves Saint Laurent.

Tekst Marie-Noëlle Vekemans

De hele ziel van YSL ligt in zijn tuin die je onderdompelt in schoonheid.

EEN LIEFDESVERHAAL

MARRAKECH EN YSL

Toen Yves Saint Laurent voor het eerst in Marrakech kwam, was het liefde op het eerste gezicht. Zo begon een van de belangrijkste liefdesverhalen in zijn leven. Laurence Benaïm, Yves Saint Laurent’s biografe, journaliste en schrijfster vertelt over deze periode in het leven van de legendarische ontwerper.

YSL ontdekte Marrakech in 1966. Wat bracht hem daarheen? “Hij ging er voor het eerst heen met zijn partner Pierre Bergé. Volgens hen was het die dag slecht weer, het was grijs, het uitzicht was echt niet idyllisch. In die tijd was Marrakech helemaal niet zoals we het nu kennen, met zijn Palmeraie en prachtige villa’s.”

Tijdens die eerste reis besloot het koppel meteen een huis te kopen. Typeert deze spontaniteit hen? “Ik zou het geen spontaniteit noemen. Yves Saint Laurent bleef een groot kind, als hij iets zag wat hij mooi vond, moest hij het meteen hebben. En Pierre Bergé hield ervan dingen te bezitten.”

Hoe beschreef de ontwerper Marrakech? “Hij sprak altijd over de heilzame, roze magie van Marrakech. Hij werd verliefd op de stad, het licht, de cultuur, de kunst, de mensen. Hij beleefde er gouden tijden en raakte in de ban van het Oosten.”

Was hij daar anders dan in Parijs? “Yves Saint Laurent had verschillende kanten. Op foto’s in zijn villa in Marrakech zien we hem in een witte djellaba en op slippers, terwijl hij in Parijs gekleed ging in een pak. Hij was een beetje een kameleon en paste zich aan aan zijn omgeving; hij kleedde zich niet als een Parijzenaar in Marrakech of als een nomade in Parijs.” In de jaren 70 werd Marrakech een heuse fuifplek. Hij ging er dus niet noodzakelijk heen om zich af te zonderen, op zoek naar rust en eenzaamheid om te ontwerpen? “Ja, Marrakech veranderde in een feestparadijs. Hij genoot met volle teugen van deze periode, van de feesten en de losbandigheid van de babyboomgeneratie. Hij ging helemaal op in de sensuele sfeer. Maar na een tijdje had hij het feestwereldje wel gezien. Je zou kunnen zeggen dat hij er in zekere zin de barometer van was. Toen de eerste aidsslachtoffers vielen, veranderde hij. En hij is aan de ziekte ontsnapt. In het tweede deel van zijn leven, vanaf 1983, vereenzelvigde hij zich met Proust en werd Marrakech zijn toevluchtsoord. Heel symbolisch is het dat zijn eerste huis in de medina stond, terwijl de andere meer afgelegen lagen op het platteland. Hij kwam er graag om zich te verbergen, om incognito te zijn, een veel intiemer leven te leiden en om te ontsnappen aan de aandacht die hij in Parijs kreeg.”

De passie voor Marrakech heeft Saint Laurent de ontwerper veranderd, maar hoe zit het met de Yves de man? “Ik weet niet of het hem veranderde, ik zou eerder zeggen dat het een andere kant van hem liet zien. Hij was de couturier die de stiel leerde in de kleermakersschool en werkte met de sensualiteit van crêpe, mousseline en transparantie, maar ook de keurige man met de baard, altijd in een wit hemd. Hij werd de ‘beatnik van Spontini Street’. Hij transformeerde zichzelf, hij droeg geen stropdas meer, deed aan sport, werkte aan zijn kleurtje, ontdekte zijn eigen lichaam.”

Hij liet zich door de stad inspireren voor zijn modecreaties; was dat ook zo voor zijn parfums? “Absoluut, en ik denk in het bijzonder aan Opium (1977), de oriëntal bij uitstek, of Paris (1983), een ongelooflijk concentraat van rozen. Zijn mode, parfum en make-up hebben altijd diepe, krachtige kleuren, een knipoog naar Marrakech. Een ongelooflijk kleurenpalet dat hem altijd zou blijven inspireren. Voor hem waren schoonheid en mode volledig verbonden aan Marokko en het oosterse ideaal, zeer zinnelijk, met zwart opgemaakte ogen, geparfumeerde vrouwen en intense kleuren. Toen hij zijn beautylijn lanceerde, zei hij zelfs: ‘De vrouw die ik kleed, mist een gezicht’.” •••

PIERRE BOULAT COURTESY ASSOCIATION PIERRE & ALEXANDRA BOULAT, NADIM ASFAR, PERSDOC.

“VRIJHEID WAS ENORM BELANGRIJK VOOR HEM”

Voor Yves Saint Laurent waren mode en schoonheid volledig verbonden met Marokko.

Van welke geuren hield hij? “Van krachtige geuren, in de eerste plaats lelies – het Franse LYS is een anagram van YSL - maar ook rozen, tuberozen … Intense parfums, met dierlijke noten en amber, maar ook zeer bloemig.”

Welke plek in Marrakech symboliseert YSL het best? “Naar mijn mening ligt de hele ziel van YSL in de tuin die landschapsarchitecten Éric Ossart en Arnaud Maurières voor YSL Beauté ontwierpen. Het is geen nostalgsche plek waar je een pelgrimstoch naartoe maak, maar een getuigenis van het beste van de natuur, de betoverende kleuren waar Yves Saint Laurent zo van hield. Een tuin die je onderdompelt in schoonheid.”

Verzorgde hij zichzelf goed? “In het begin van zijn carrière was hij een nerd, zo’n serieuze jongeman die niet al te veel aandacht aan zichzelf besteedde, hoewel hij altijd geobsedeerd was door uiterlijk en imago. Later begon hij zichzelf te verzorgen en werd hij zelfs knap. Toen hij in 1971 naakt poseerde werd hij als een soort jonge god beschouwd. Daarna hielpen drugs, alcohol en de kunstmatige paradijzen hem geleidelijk naar de vernieling, maar ondanks alles had hij tot het einde toe controle over zijn imago. Alles in hem was vol tegenstellingen. Enerzijds was hij de vernieler van zijn eigen leven door zijn uitspattingen, anderzijds ook een voorname gentleman.”

Wat waren zijn grootste kwaliteiten als man en als designer? “Intelligentie, gulheid. Yves Saint Laurent was alles tot in het uiterste, alles is met elkaar verbonden.”

Is vrijheid een woord dat YSL definieert? “Het is een woord dat hem als ontwerper goed omschrijft, omdat hij de eerste was die zich bevrijdde van de modecodes van zijn tijd en de eerste die de grenzen en gewoontes rond seks, mode, enz. doorbrak. Hij had altijd een kader nodig, maar nam de vrijheid om dat op zijn eigen manier te heruitvinden.”

DE GEUR VAN DE VRIJHEID

‘Libre’ is een woord dat de ontwerper op het lijf geschreven is. Dus besloot Yves Saint Laurent Beauté er een parfum van te maken, want tegenwoordig is niets belangrijker dan vrijheid. De geur werd meteen een hit en is nu een belangrijke pijler van het merk. Dit najaar komt hij uit in een nieuwe bloemige, kruidige en honingachtige versie. Parfumeurs Anne Flipo en Carlos Benaïm wilden de sensualiteit en intensiteit maximaliseren door warme noten toe te voegen. De fougère-structuur, typisch voor ‘Libre’, werd versterkt met noten van oranjebloesem, frisse lavendel, bergamot en een explosief akkoord van gember en saffraan, geteeld in de Ourika-tuinen van YSL Beauté in Marokko en voor de allereerste keer gebruikt in een parfum. ‘Libre Le Parfum’ met zijn uitbundige kruidenakkoord is warm als de Marokkaanse aarde die het flamboyante kleurenpalet van de ontwerper inspireerde. 50 ml, € 124

PERSDOC.