Financieel plan Ondernemer handel - concept by Boom beroepsonderwijs

FINANCIEELPLAN

voorondernemerhandel

basisdeel|leerwerkboek|vakkennis|1edruk

DeleermiddelenvanBoomBeroepsonderwijszijnvollediggebaseerdophetkwalificatiedossierOndernemerHandelen sluitenaanopdeexamensvanESSenSPL.

BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteurs:ErikLockefeer,AngeliqueSchouten,WalterDirks Eindredactie:ManonMüller-Jansen

Ontwikkeldi.s.m.Qredits

Titel:Financieelplan

ISBN:9789037267556

Infographics:conceptCarienFranken Overigebeelden:

1edruk/1eoplage

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Auteursrechttenaanzienvantekst-endataminingen machinelearningisnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen(digitale) leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzichwendentot StichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp,www.stichting-uvo.nl).

CONCEPT

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevindenopwww.boom beroepsonderwijs.nl.

INLEIDING

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingzijnookberoepstakenvanOpdrachtgestuurdOnderwijs(OgO)tevinden.Daarmeekun jejeoptimaalvoorbereidenopdeberoepspraktijk.

AllesistevindenviaBoomdigitaal.nl.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruikenmoetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

Eensuccesvolleondernemingbegintmeteengoeddoordachtfinancieelplan.Ofjenuaanhetbeginstaatvan jeondernemersreisofalwateerstestappenhebtgezet,hetisvancruciaalbelangominzichttekrijgeninde financiëlegezondheidvanjebedrijf.Ditboek, FinancieelPlan,isgeschrevenvoormbo-studentendiezich voorbereidenopeentoekomstalsondernemerindehandelofalbegonnenzijnmetondernemen.

InsamenwerkingmetQreditsbiedenwenietalleentheoretischekennis,maarookeenpraktischetoolwaarmee jedirectaandeslagkunt.Naelkhoofdstukkrijgjedekansomdatwatjehebtgeleerddirecttoetepassenop jouweigensituatie.ViaQreditskunjestapvoorstapjeeigenondernemingsplanopstellen,watjehelptbijde opstartengroeivanjebedrijf.

Inditboekbehandelenweonderwerpenzoalshetopstellenvaneeninvesteringsbegroting,hetbeherenvanje cashflow,hetanalyserenvankostenenhetberekenenvanfinanciëlekengetallenzoalsliquiditeitensolvabiliteit. Doormiddelvanpraktischeopdrachtenenduidelijkevoorbeeldenleerjedefinanciëleaspectenvanjeonderneming effectiefteplannenentebeheren.

Ditboekbereidjevooropdewereldvanhetondernemerschap.Metdekennisenvaardighedendiejehieropdoet benjeinstaatomeenstevigfinancieelfundamentteleggenvoorjetoekomstigeonderneming.

Gaaandeslagomjouwfinanciëlevaardighedenteontwikkelen,zodatjeklaarbentvooreensuccesvollestart alsondernemer!

KERNTAAKENWERKPROCES

In Financieelplan komendevolgendekerntaakenhetvolgendewerkprocesaanbod:

B1-K2: Ontwikkelteenbusinessmodel

WerkprocesbijkerntaakB1-K2

B1-K2-W3Maakteenfinancieelplanvoordeonderneming

BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

HOOFDSTUK1 INLEIDINGOPHETFINANCIEELPLAN

Eenfinancieelplaniseenbelangrijkonderdeelvanjeondernemingsplanalsjejeeigenbedrijfwiltbeginnen. Financiëniseenverzamelwoordvoorhetgelddatjealsondernemerverdient(inkomsten)enuitgeeft(uitgaven). Jekrijgthierininzichtdooreenfinancieelplantemaken.

Alsjepreciesweetwaterbinnenkomtenwateruitgaat,kunjebeterplannen.Danweetjewatjemoetdoenals jebedrijftijdelijkminderinkomstenheeft,bijvoorbeeldbesparenopbepaaldekostenofandereslimmekeuzes maken.

Eengoedfinancieelplanhelptjejebedrijfsdoelentebehalen,bijvoorbeeldbijhetbepalenvandejuisteprijsvoor jeproductenofdienstenenbijhetinschattenvandebenodigdeinvesteringen.Doortijdenmoeiteteinvesteren inhetbegrijpenenmanagenvanjefinanciën,vergrootjedekansophetsuccesvanjeonderneming.

Leerdoelen

• Jeweetwatbegrotenis.

• Jeweetwaaromjeeenbegrotingmaakt.

• Jeweetwaaromjeeenfinancieelplanmaakt.

• Jekuntbenoemenuitwelke5begrotingenhetfinancieelplanbestaat.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

• Jeweetwatinkomstenenuitgavenzijn.

• Jeweethoejein4stappeneenprivébegrotingmaakt.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpje.

a. Waaromishetbelangrijkomeenfinancieelplantehebben,zelfsalsjeineersteinstantiegeenexterne financieringnodighebt?

b. Hoehelpendevijfdeelbegrotingenbijhetstartenvaneenbedrijf?

c. Welkeuitdagingenzoujealsstartendondernemerkunnentegenkomenalsjefinancieringnodighebtvaneen bankofgeldverstrekker?

d. Zoekuitwelkeeiseneenbankkanstellenaaneenfinancieelplanvoorje(startende)onderneming.

1.1Financieelplan

Jegaataandeslagmetjouw financieelplan,eenbelangrijkonderdeelvanhetondernemingsplan.Doordatje zo'nplanmaakt,krijgjeinzichtindefinanciëlesituatievanjouwbedrijf.Hetiseenvertalingvanjouw ondernemingsplaningeld.Daarmeekomjetewetenofjeondernemingsplanfinancieelhaalbaaris.Hebje bijvoorbeeldgenoeggeldomjouwbedrijftestarten?Gaatjouwbedrijfgenoegomzetmaken,zodatjeookgenoeg winstmaakt?Kunjestrakslevenvanjouwonderneming?Allemaalvragendiebeantwoordkunnenwordenals jeeenfinancieelplanmaakt.

Begroting

Voorhetmakenvaneenfinancieelplan,steljebegrotingenop.Een begroting iseenoverzichtvanverwachte inkomstenenuitgaven.Eenbegrotingmaakjevooreenbepaaldeperiode,bijvoorbeeldpermaand,perkwartaal ofperjaar.Afhankelijkvanwatjewiltbereiken,zowelprivéalsinjewerk/bedrijf,kunnendeperiodeendeinhoud vandebegrotingverschillen.Eenbegrotingmaakjeomgoedinzichttekrijgeninjegeldzaken,zodatjegoed voorbereidbentenslimmekeuzeskuntmaken.

BEROEPSONDERWIJS

Dedoelenvoorhetopstellenvaneenbegrotingkunnenonderanderezijn:

1. Inzichtkrijgeninjefinanciëlesituatie:Zodatjeweethoeveeljekuntuitgevenzonderindeproblemente komen.

2. Besparenofbezuinigen:Omtezienwaarjeminderkuntuitgevenomgeldovertehouden.

3. Financiëleplanningvoordetoekomst(spaarpotjeopbouwen):Sparenvooreengroteuitgave,zoalseen vakantie,eenhuisofeennieuwescooter.Zobenjeookvoorbereidoponverwachteuitgavenof inkomensverlies.

4. Schuldbeheer:Omteplannenhoejeschuldenkuntafbetalenenhoejekuntvoorkomendatjenieuwe schuldenmaakt.

CONCEPT

5. Kostenbeheersing:Voorbedrijvenofhuishoudens,omtezorgendatdeuitgavenbinnendeperkenblijven.

6. Investeren:Omtebepalenhoeveelgeldjekuntinvestereninbijvoorbeeldaandelen,vastgoed,ofandere financiëleproducten.

Jaarlijksebegroting

Eenjaarlijksebegrotinggeefteenoverzichtvandeverwachteinkomstenenuitgavenvooreenheeljaar.Een jaarlijksebegrotingwordtvaakgekozen,omdathetondernemershelptomeenduidelijkoverzichttekrijgenvan hunfinanciënovereenheeljaar.Ditsoortbegrotingenmaakthetmakkelijkeromteplannenhoeveelgelder binnenkomtenuitgegevenwordt,waardoorondernemersbetervoorbereidzijnopveranderingeninhunbedrijf, zoalsseizoensgebondenschommelingen.

Seizoensgebondenschommelingen

Eenvoorbeeldvanseizoensgebonden schommelingenisdeverkoopvan kerstdecoraties.Indeperioderond novemberendecemberzaldevraagnaar kerstbomen,verlichtingenandere feestartikelensterktoenemen.Nade feestdagendaaltdevraagweersnel, waardoordeverkoopcijfersinjanuariveel lagerzullenzijn.Ondernemersindeze branchemoetenhunbegrotingduszo plannendatzevoldoendevoorraaden personeelhebbentijdensdepiekperiode, maarookrekeninghoudenmetlagere inkomstenindemaandendaarna.

Maandelijksebegroting

Eenmaandelijksebegrotingbiedteenoverzichtvandeinkomstenenuitgavenpermaand.

Eenmaandelijksebegrotingwordtgebruiktvoorverschillendedoeleinden,waaronder:

1. Nauwkeurigcashflowbeheer:Hethelptondernemersompreciestewetenhoeveelgelderelkemaand binnenkomtenuitgegevenwordt,waardoorzedirectkunneninspelenopeventueletekortenofoverschotten.

BEROEPSONDERWIJS

2. Kortetermijnbeslissingen:Meteenmaandelijksebegrotingkunnenondernemerssnelbeslissingennemen opbasisvandemeestactuelefinanciëlegegevens,zoalshetaanpassenvanuitgavenofmanierenwaarop jegeldbinnenkrijgt.

3. Controle:Doorelkemaanddewerkelijkeuitgaveneninkomstentevergelijkenmetdebegrotecijfers,kan eenondernemerdirectzienofhijbinnendebegrotingblijftenwaarbijsturingnodigis.

Kleinecaféaandehaven

Eenmaandelijksebegrotingishandigvooreenondernemerdieeenkleincaférunt,omdatdeinkomstenen uitgavendagelijkskunnenverschillen.Bijvoorbeeld:alsdekostenvoorenergieofingrediëntenplotselingstijgen, zietdeeigenaarditmeteenenkanhijdirectactieondernemen,bijvoorbeelddoorzijnprijzenteverhogenofdoor tebesparenopandereuitgaven.Zohoudthijcontroleoverdefinanciënenkanhijsnelreagerenopveranderingen.

CONCEPT

Kwartaalbegroting

Ditiseenmiddenwegtussenjaarlijkseenmaandelijksebegrotingen.Dittypebegrotingbiedteenoverzichtvoor driemaanden.Datisnuttiginsituatieswaarbijergrotereprojectenlopen,alserinvesteringenmoetenworden geplandofalserkosteneninkomstenzijndienietelkemaand,maarwelomdepaarmaandenvoorkomen.

Demeubelmaker

Stel,eenondernemerheefteenmeubelbedrijfenisbezigmetdelanceringvaneennieuweproductlijnvanop maatgemaaktetafels.Hetheleproject,vanhetontwerpenvandetafelstotaandeproductieenmarketing,duurt ongeveerdriemaanden.Inditgevalishethandigomeenkwartaalrapportagebijtehoudenomdeverschillende fasenvanhetprojectgoedtekunnenmonitoren.

Onderdelenvanhetfinancieelplan

Alsjeeeneigenbedrijfwiltstarten,ishetbelangrijkomjegeldzakengoedopordetehebben.Eenfinancieelplan helptjedaarbij.Hetlaatjeprecieszienhoejeerfinancieelvoorstaat,zowelprivéalsmetjebedrijf.Inditplan maakjeverschillendebegrotingendiejehelpenomtebegrijpenwatjemoetuitgeven,hoejejeuitgavengaat betalenenhoeveelwinstjekuntmaken.

BEROEPSONDERWIJS

Hetfinancieelplanbestaatuitvijfverschillendebegrotingen:

CONCEPT

• Privébegroting:ditiseenoverzichtvanjouwprivé-inkomstenenprivé-uitgaven.

• Investeringsbegroting:ineeninvesteringsbegrotingmaakjeeenoverzichtvanwelkeinvesteringenernodig zijnvoorhetstartenvanjouwbedrijf.Investeringenzijnuitgavendiejemoetdoenomjebedrijftekunnen starten.Alsjebijvoorbeeldeenklusbedrijfgaatbeginnen,hebjeeenbusnodig,engereedschap.

• Financieringsbegroting:indefinancieringsbegrotingbeschrijfjehoejedeinvesteringengaatbetalendieje indeinvesteringsbegrotinghebtbeschreven.Metanderewoorden:betaaljedeinvesteringenmetjespaargeld ofleenjegeldvandebankofvanjefamilie?

• Liquiditeitsbegroting:indezebegrotingstaandeverwachteinkomstenenuitgavenpermaandopeenrij. Metdezebegrotingkanjezienjehoeveelgelderpermaandbinnenkomteneruitgaat.Ditisandersdanbij deexploitatiebegroting.Meteenliquiditeitsbegrotingbegrootjehoeveelgeldermaandelijksopjezakelijke bankrekeningstaat.Methetmakenvandezebegrotingkomjeerachteroferineenmaandvoldoendegeldis omaljerekeningentebetalen.Ookziejeoferineenbepaaldemaandvoldoendegeldoverisombijvoorbeeld eeninvesteringtedoenofeenreserveoptebouwen.

• Exploitatiebegroting:indezebegrotingberekenjeofjemetjouwbedrijfwinstgaatmaken.Jemaakteen inschattingvanjeomzet(opbrengsten).Daarnabekijkjehoehoogdekostenzijn.Zokomjeerachterofje winstofverliesgaatmaken.

Indithoofdstukleesjeeerstmeeroverdeprivébegroting,omdathetbelangrijkisomeersteengoedbeeldte hebbenvanjepersoonlijkesituatie.Alsjeweethoeveeljemaandelijksoverhoudtoftekortkomt,kunjebeter inschattenhoeveelrisicojekuntnemenmetjebedrijfenofjebijvoorbeeldgelduitjeprivévermogenmoet investeren.Hethelptjeookomeenrealistischefinanciëlebasisteleggen,zodatjeprivéenzakelijknietinde problemenkomt.Kortom,eensterkeprivébegrotingisdeeerstestapnaareengezondensuccesvolbedrijf.

Opdracht2 Begrotingen

a. Eenondernemerrunteenevenementenbedrijf.Waaromishetvoorhemnuttigomeenjaarlijksebegroting bijtehoudeninplaatsvaneenmaandelijksebegrotingofkwartaalbegroting?

b. Eenondernemerrunteenkledingwinkel.Waaromishetvoorhemnuttigomeenmaandelijksebegrotingbij tehoudeninplaatsvaneenkwartaalbegrotingofeenjaarlijksebegroting?

c. Eenondernemerrunteentuincentrum.Waaromishetvoorhemnuttigomeenkwartaalbegrotingbijtehouden inplaatsvaneenmaandelijkseofjaarlijksebegroting?

d. Welkevijfverschillendebegrotingenvormensamenhetfinancieelplan?

e. Koppeldejuisteomschrijvingaanhettypebegroting.

Begroting

Privébegroting

BEROEPSONDERWIJS

Omschrijving

Dezebegrotinggeefteenoverzichtvande privé-inkomstenenprivé-uitgavenvande ondernemer.

Investeringsbegroting

Financieringsbegroting

Dezebegrotinggeefteenoverzichtvande noodzakelijkeinvesteringenvoorhetstarten vaneenbedrijf.

Dezebegrotingbeschrijfthoedeinvesteringen gefinancierdworden,bijvoorbeelddoor spaargeld,leningenofinvesteringenvanderden.

CONCEPT

Liquiditeitsbegroting

Exploitatiebegroting

1.2Privébegroting

Dezebegrotinglaatzienoferineenbepaalde maandvoldoendegeldisomallerekeningente betalen,enofergeldoverisvoorinvesteringen ofhetopbouwenvaneenreserve.

Dezebegrotinglaatzienofhetbedrijfwinstof verliesmaakt,dooreeninschattingvanomzet enkosten.

Wanneerjeeenfinancieelplanopsteltbeginjemethetmakenvaneenprivébegroting.Ditiseenbelangrijk startpunt,omdatjealsondernemerwiltwetenhoeveelinkomenjeuitjouwbedrijfnodighebtominjepersoonlijke levensonderhoudtekunnenvoorzien.Dooreenprivébegrotingtemaken,krijgjeinzichtinhoeveelgeldjeelke maandnodighebtomjevastelastenenanderepersoonlijkeuitgaventebetalen.Daarnaastziejeookhoeveel

privé-inkomstenjemomenteelhebt,bijvoorbeelduitspaargeldofanderebronnen.Opbasisdaarvankunje bepalenhoeveelwinstjebedrijfelkemaandmoetopleverenomaanjepersoonlijkefinanciëlebehoeftente voldoen.

Overzichtpersoonlijkegeldzaken

Alsjeneteeneigenbedrijfbegint,ishetbelangrijkomoverzichttehebbenoverjepersoonlijkegeldzaken.Erzijn eenpaarbelangrijkeredenen:

• Jehebteenbeteroverzichtoverjegeld.

• Jekuntprivé-uitgavenenzakelijkeuitgavenbeterscheiden.

• Jebentbetervoorbereidoponverwachtekosten.

• Jehebteenbeterekansopfinancieringzoalsleningenofinvesteringen.

• Jekrijgtmeerrustenfocus.

Eenbeteroverzichtoverjegeld

Meteenprivébegrotingweetjeprecieshoeveelgeldjehebtenwaaraanjehetuitgeeft.Dithelptomtezienwaar jekuntbesparenenzorgtervoordatjenietindeproblemenkomtalsjemetjebedrijfnognietveelverdient.

Eenbeterescheidingvanprivé-uitgaven enzakelijkeuitgaven

Doorjeprivé-uitgavengescheidentehouden vanjezakelijkeuitgaven,behoudje overzichtvanwatwaarbijhoort.Ditis belangrijk,omdathetvoorkomtdatjeper ongelukprivé-uitgavenalszakelijkekosten opgeeft.Alsjeprivé-uitgaventenonrechte declareertalszakelijkekosten,kandit problemenopleverenmetde Belastingdienst.Dezekanditnamelijkzien alsfraudeofonjuisteaangifte,watkan leidentotboetes,naheffingenofzelfseen belastingcontrole.Doorjeprivé-uitgaven gescheidentehoudenvanjezakelijke uitgavenvoorkomjeditsoortproblemenen zorgjeervoordatjeadministratieklopt.

CONCEPT

Betervoorbereidoponverwachtekosten

BEROEPSONDERWIJS

Hoeveelgeldhebjeprecies?

Somshebjetemakenmetonverwachtekosten,zoalseenkapottewasmachinedievervangenmoetwordenof eenonverwachtedoktersrekeningdiebetaaldmoetworden.Meteenprivébegrotingkunjeeenbeetjegeld opzijzettenvoorditsoortnoodgevallen,zodatjenietindeproblemenkomt.

Eenbeterekansopfinanciering

Alsjegeldleentvoorjebedrijf,willenbankeneninvesteerderswetenhoejepersoonlijkefinanciënervoorstaan. Eenprivébegrotinglaatziendatjegoedmetgeldkuntomgaan.Hetvergrootjekansomeenleningtekrijgen.

Meerrustenfocus

Financiëlezorgenkunnenveelstressgeven.Meteenprivébegrotingweetjeprecieshoejeervoorstaatenkunje jeconcentrerenopjebedrijfzonderjezorgentemakenoverjegeld.

Eenprivébegrotinghelptjeomjegeldzakenopordetehouden,onverwachtekostenoptevangenenmeerrust tehebben.Datmaakthetmakkelijkeromsuccesvolteondernemen.

Eenprivébegrotingopstellen?

Volgdevierstappenhierna,omeenduidelijkoverzichttekrijgenvanjeprivé-uitgavenen-inkomsten.Dithelpt jetebepalenhoeveelinkomenjeuitjebedrijfmoethalenomjepersoonlijkeuitgaventedekken.

• Maakeenoverzichtvanjevasteuitgavenpermaand.

• Maakeenoverzichtvandegemiddeldevariabeleuitgavenpermaand.

• Maakeenoverzichtvanjouwprivé-inkomstenbijdestartvanjebedrijf.

• Berekenhoeveelgeldjeuitjebedrijfmoethalenomjouwprivé-uitgaventekunnenbetalen.

Uitgaven

Erzijnverschillendesoortenuitgaven.Indeprivébegrotingnoteerjejouwuitgavenpermaand.

Vasteuitgavenzijnuitgavendiesteedsweerterugkomenenevenhoogzijn.Vastelastenzijnuitgavendieregelmatig terugkomen.Vaakishethetzelfdebedragperperiodeenisereencontractvoorafgesloten.

Voorbeeldenvanvasteuitgaven

• huurofhypotheek

• servicekosten

• energieenwater

• gemeentelijkeheffingenenbelastingen

• verzekeringen

BEROEPSONDERWIJS

• kinderopvang,telefooneninternetabonnementen.

Nibud.nl.

BekijkdewebsitevanhetNibud.Dezegeeftjongerenhandigetipsenhulpomgeldproblementevoorkomen.

Variabeleuitgaven zijnandersdanvasteuitgaven,omdatzenietaltijdophetzelfdemomentkomeneninbedrag kunnenverschillen.Ditzijnbijvoorbeeldkostenvoorboodschappen,kledingofuitjes.Somsgeefjehiermeeraan uit,somsminder.Hetisbelangrijkomdezeuitgavenmeetenemeninjebegroting,omdatzekunnenvariërenen onverwachthogerkunnenzijndanjedenkt.Dooreengemiddeldevandezekostenteberekenen,kunjebeter inschattenhoeveelgeldjeelkemaandnodighebt.

CONCEPT

Injouwprivébegrotingbeschrijfjealjouwmaandelijkseuitgaven.Omdatvariabeleuitgavennietelkemaand hetzelfdezijnennietaltijdevenhoog,berekenjedegemiddeldeuitgavenpermaand.Hetzelfdedoejevoor vakantiesofanderevariabeleuitgaven.

Noodzakelijkeenniet-noodzakelijkeuitgaven

• Noodzakelijkeuitgaven zijnuitgavendiejemoetdoenzodatjekuntleven,zoalsdekostenvandehuurvan jehuisofjeboodschappen.

• Hettegenovergesteldevannoodzakelijkeuitgavenzijn niet-noodzakelijkeuitgaven.Dezeuitgavenhoefje niettedoenenzijndaarmeeeenluxe.Eenvoorbeeldvanniet-noodzakelijkeuitgavenzijnvakantieseneten ineenrestaurant.Hetzijnuitgavendiejenietkuntdoenalsjeminderofgeengeldhebt.Daaromishethandig omtewetenwelkeuitgavenjealsniet-noodzakelijkkuntberekenen.

Inkomsten

Hetisbelangrijkomtewetenhoeveelgelderstraksprivébinnenkomtalsjealjeeigenbedrijfbentgestart.Heb jenaastjebedrijfnogeenparttimebaanofdoejemisschiennogvrijwilligerswerkwaarvoorjeeenvergoeding krijgt?Ditzijnvoorbeeldenvanprivé-inkomsten.Misschienvaltjeprivé-inkomenhelemaalweg,omdatjefulltime gaatwerkeninjeeigenbedrijf.Hetkanookzijndatjenogprivé-inkomstenhoudt.Alsjeweethoeveelgelder binnenkomt,danweetjehoeveelgeldjeuitjouwbedrijfmoethalenomjouwprivé-uitgaventekunnenbetalen.

Privébegrotinginvierstappen

Stap1:Maakeenoverzichtvanjevasteuitgavenpermaand

Stap2:Maakeenoverzichtvandegemiddeldevariabeleuitgavenpermaand

Stap3:Maakeenoverzichtvandeprivé-inkomstendiejehebtalsjebentbegonnenmetjebedrijf

Stap4:Berekenhoeveelgeldjeuitjebedrijfmoethalenomjouwprivé-uitgaventekunnenbetalen

Privé-uitgaven

Uitgavecategorie

Totalaanprivé-uitgaven

Overzichtprivébegroting:

Totaalaanprivé-uitgaven: € 1.580

Privé-inkomsten: € 2.000

Verschil:€2.000-€1.580=€420(ditbedragkanwordengespaardofwordengebruiktvooronvoorzieneuitgaven)

Conclusie:

Jehebt € 1.580permaandnodigomjeprivé-uitgaventedekken.Metprivé-inkomstenvan € 2.000permaand, houdje € 420overvoorsparenofonvoorzieneuitgaven.Hierdoorhebjeeengezondefinanciëlebufferenkunje comfortabelleventerwijljejebedrijfrunt.

Opdracht3 Privébegroting

a. Welkevasteprivé-uitgavenhebjijelkemaand?

Vasteuitgaven

Uitgaven

Totaalaanvasteuitgaven

Bedragpermaand(€)

b. Noteerwelkevanjouwuitgavenvariabelzijn.

Variabeleuitgaven

Uitgaven

Bedragpermaand(€)

Totaalaanvariabeleuitgaven

c. Welkeprivé-inkomstenhebjijnuelkemaand?Schrijfvoorjezelfopwelkeinkomstenjenuhebtenhoehoog diezijn.

Privé-inkomsten

Inkomst

Totaalaanprivé-inkomsten

d. Hoezietjouwprivébegrotingeruit?

Uitgavecategorie

Privé-uitgaven

Privé-inkomsten Verschil

CONCEPT

Privébegroting

Bedragpermaand(€)

1.3Aandeslagmetjouwplan

Jehebtnuhethoofdstukoverdeprivébegrotingdoorlopenenwaardevollekennisopgedaanoverwaterallemaal ineenprivébegrotingthuishoort.Nuishettijdomdiekennisindepraktijktebrengen.Jegaatjeeigen privébegrotingopstellen,speciaalvoorjouwbedrijf.Ditproceshelptjeominzichttekrijgeninjeprivé-inkomsten, -uitgaven,enjepersoonlijkefinanciëlepositie.Metditoverzichtkunjebeterplannen,budgetterenenverantwoorde financiëlekeuzesmaken.

Jegaatzonaardee-learningenvolgtdaardestappenomjeprivébegrotingoptestellen.Doordezestappen goedtedoorlopen,legjeeensterkebasisvoorhetfinancieelbeheervanjebedrijfénjepersoonlijkeleven.

Opdracht4 Qredits:jeprivébegroting

Leeseerstonderstaandestappenvoordatjenaardee-learningmodulegaat.

Startmethetdoornemenvanhetvoorbeeldviadetegel"Magazine:Privébegroting".Ditvoorbeeld geeftjeeenduidelijkbeeldvanhoeeenprivébegrotingeruitzietenwelkeonderdelenessentieelzijn. Zorgervoordatjegoedbegrijptwelkeinkomsten,uitgaven,bezittingenenschuldenindeprivébegroting moetenwordenopgenomen.

• 1. Nadatjehetvoorbeeldhebtbestudeerd,gajezelfaandeslagviadetegel"Werkboek:Privébegroting". Volgde3stappeninditwerkboekomjeprivébegrotingoptestellen.

• 3.

• 2. Hebjede3stappendoorlopen?ExporteerdanjouwprivébegrotingenuploaddezeinBoomDigitaal.

CONCEPT

KlikopdelinkvanQreditsomdebovengenoemdestappentedoorlopen.

UploadeninBoomDigitaaldoejealsvolgt:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

1.Klikopwittebuttonlinksbovenindee-learning.

2.KlikonderaanopdeExporteer-knopomjouwprivébegrotingtedownloaden.

3.SlajeprivébegrotingopenuploaddezeinBoomDigitaal.

Veelplezierensuccesmethetmakenvanjeeigenprivébegroting!

1.4Samenvatting

Financieelplan

Eenfinancieelplanisessentieelominzichttekrijgenindefinanciëlesituatievanjebedrijf.Hetvertaaltje ondernemingsplaningeldenhelptbepalenofjegenoegmiddelenhebtomtestarten,winsttekunnenmaken enofjevanjebedrijfkuntleven.Hetplanbestaatuitvijfbegrotingen:eenprivé-,investerings-,financierings-, exploitatie-enliquiditeitsbegroting.Elkebegrotinggeeftjespecifiekeinzichten,zoalsjeverwachteinkomsten enuitgaven,enofjeinstaatbentomaljerekeningentebetalen.Doordezebegrotingenoptestellen,krijgjegrip opdefinanciëlekantvanjeonderneming.

Privébegroting

Eenprivébegrotingiseenbelangrijkonderdeelvanjefinancieelplanalsondernemer.Dezegeeftinzichtinhoeveel geldjenodighebtomprivérondtekomenenhoeveeljemoetverdienenmetjebedrijfomdittekunnenbetalen. Eenprivébegrotinghelptjeomvasteenvariabeleuitgaventeonderscheiden,entesparenvooronverwachte kosten.Dezezorgtookvooreenduidelijkescheidingtussenprivé-enzakelijkefinanciën.Ditallesdraagtbijaan financiëlerust,eenbeterevoorbereidingopeventueleleningeneneensolidebasisvoordegroeivanjebedrijf.

Opdracht5 Budgetterenvoordetoekomst(plusopdracht)

Toekomstigedoelen

a. Kiestweepersoonlijkefinanciëledoelenvoordekomende1-2jaar(bijvoorbeeldsparenvooreenvakantie, eennieuwelaptop,ofstudiekosten).

b. Berekenhoeveelgeldjenodighebtvoorelkdoelensteleenspaarschemaop.

Voorbereidingopveranderingen

c. Steleenbudgetopvooreensituatiewaarinjeinkomstentijdelijkdalenofuitgaventijdelijkstijgen(bijvoorbeeld alsjemeermoetwerkenvoorschoolenmindertijdhebtvooreenbijbaan).Uploadjeuitwerkingindedigitale leeromgeving.

d. Schrijfopwelkeuitgavenjezouverminderenofhoejeextrainkomstenkuntgenererenommetdezeverandering omtegaan.Uploadjeuitwerkingindedigitaleleeromgeving.

Jaarplanning

e. Maakeenoverzichtvanverwachtegroteuitgaveninhetkomendejaar(zoalsverzekeringen,verjaardagen,of vakanties)enplandezeinjebegroting.Maakhierbijeenonderscheidtussenvasteuitgavenenvariabele uitgaven.

UITGAVENKOMENDJAAR

Vasteuitgaven

Bedragpermaand(€) Uitgaven

Totaalaanvasteuitgaven

Variabeleuitgaven

Bedragpermaand(€) Uitgaven

BEROEPSONDERWIJS

Totaalaanvariabeleuitgaven

CONCEPT

1.5Begrippen

Begroting

Eenoverzichtvanverwachteinkomstenenuitgaven.Eenbegrotingmaakjevooreenbepaaldeperiode, bijvoorbeeldpermaand,perkwartaalofperjaar.

Exploitatiebegroting

Dezebegrotinglaatzienofhetbedrijfwinstmaaktofverlies,dooreeninschattingvandeomzetendekosten.

Financieelplan

Eenoverzichtelijkdocumentwaarinjejeverwachteinkomsten,uitgaven,investeringenenfinancieringenvastlegt.

Financieringsbegroting

Dezebegrotingbeschrijfthoedeinvesteringengefinancierdworden,bijvoorbeelddoorspaargeld,leningenof investeringenvanderden.

Investeringsbegroting

Dezebegrotinggeefteenoverzichtvandenoodzakelijkeinvesteringenvoorhetstartenvaneenbedrijf.

Liquiditeitsbegroting

Dezebegrotinglaatzienoferineenbepaaldemaandvoldoendegeldisomallerekeningentebetalen,enofer geldoverisvoorinvesteringenofhetopbouwenvaneenreserve.

Niet-noodzakelijkeuitgave

Dezeuitgaveisnietessentieelvoorjebasisbehoeften,zoalsetenenwonen.Hetiseenuitgavevoorluxeofcomfort, zoalsuitetengaan,abonnementenopstreamingdienstenofnieuwegadgets.

Noodzakelijkeuitgave

BEROEPSONDERWIJS

Uitgavediejedoetzodatjekuntleven,bijvoorbeeldboodschappen.

Privébegroting

Dezebegrotinggeefteenoverzichtvandeprivé-inkomstenenprivé-uitgavenvandeondernemer.

Variabeleuitgave

Uitgavediejenietopeenvasttijdstipbetaaltendienietaltijdevenhoogis.

Vasteuitgave

CONCEPT

Uitgavedieopvastemomentenweerterugkomtendiesteedsevenhoogis.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

HOOFDSTUK2 INVESTERINGS-ENFINANCIERINGSBEGROTING

‘Eengoedevoorbereidingishethalvewerk’,luidteenbekendgezegde.Ditgeldtzekervoorhetstartenvanje eigenbedrijf,maarookalsjejebedrijfwiltlatengroeien.Hetbegintmeteenideedatjeuitwerktinplannen.Aan jeideeënrealisereniseenkostenplaatjeverbonden.Deeerstestapinhetfinanciëleplanisdanookeenoverzicht makenvanallebedrijfsmiddelendiejenodighebtomvanstarttegaanmetjebedrijf.Waarschijnlijkhebjezelf teweinigvermogenvoordefinancieringvandebedrijfsmiddelen.Jekuntdannaareenbankgaanvooreen lening,maarerzijnookalternatievevormenvanfinancieringmogelijk.Omdatelkefinancieringsvormvoor-en nadelenheeft,ishetbelangrijkomjevantevorengoedteverdiepenindeverschillen.

Leerdoelen

• Jekuntdeinvesteringenonderverdeleninvasteenvlottendeactiva.

• Jekunthetdebiteurensaldoberekenen.

• Jekuntdegemiddeldevoorraadberekenen.

• Jekunteeninvesteringsbegrotingopstellen.

• Jehebtkennisvandeverschillendefinancieringsvormen.

• Jekunthetgemiddeldecrediteurensaldoberekenen.

• Jekunteenfinancieringsbegrotingopstellen.

• Jekunteenbalansopstellen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpje.

a. Omschrijfinjeeigenwoordenwatcrowdfundingis.

b. Noteereenvoordeeleneennadeelvancrowdfunding.

c. Zoujezelfgebruikmakenvancrowdfundingvoorjebedrijf?

d. Noteervijfanderemanierenomjeinvesteringentefinancieren.

2.1Investeringsbegroting

InjemarketingplanhebjedeP’svandemarketingmixuitgewerkt.Daarbijhebjenagedachtoverbijvoorbeeld deplaatswaarjejeondernemingwiltvestigenenwelkeproductenofdienstenjegaatverkopen.Dieplannen realiseren,kostgeld.Daarommoetjejegoedafvragenwelkebedrijfsmiddelenjemoetkopenomjebedrijfte kunnenstartenendraaiendetehouden.

Alsjeinvesteert,gebruikjejevermogenvoorhetaanschaffenvanbedrijfsmiddelen.Dezebedrijfsmiddelenzijn nodigomhetbedrijfgoedtelatenfunctioneren.Bedrijfsmiddelenmeteenaanschafprijs(exclusiefbtw)boven de € 450wordendoordeBelastingdienstalseeninvesteringgezien.Deaanschafvanbedrijfsmiddelenmeteen lagereaanschafprijsrekenjetotdeexploitatiekosten.Ominzichttekrijgenindeaanschafprijzenvande bedrijfsmiddelen,vraagjeoffertesop,ofmaakjegebruikvandekennisvanjebrancheorganisatie.

Alsjeeenmaaleengoedoverzichthebtvanalleswaarinjewiltinvesteren,steljeeen investeringsbegroting op.Ditiseenoverzichtvanallebenodigdeactivavooreenonderneming.Jemaakteen investeringsbegrotingbijdestartvaneenondernemingofalsjelaterinvesteringsbeslissingenmoetnemen.Het totaalbedragvanalleactivawaarinjegaatinvesterenisje investeringsbehoefte.

BEROEPSONDERWIJS

Investeringendeeljeinaandehandvande omlooptijd.Ditisdeperiodedienodigisomdebetreffendeinvestering ingeldomtezetten.Bijhetopstellenvandeinvesteringsbegrotinghoudjerekeningmetdezeindeling.

Vasteactiva

Investeringenwaarvandeomlooptijdlangerisdaneenjaar,noemjevasteactiva.Hierininvesteerjedusgedurende lange(re)tijd.Andersgezegd:jehebthiervooreenpermanenteofopzijnminsteenlangdurigeinvesteringsbehoefte. Voorbeeldenvanvasteactivawaarinjekuntinvesteren:

• pand

• verbouwing

• goodwill

• inventaris

• transportmiddelen.

CONCEPT

Pand

Koopjeeenpand,danisdateeninvestering.Allebijkomendekostenbijdeaanschaf,zoalsmakelaarskostenen overdrachtsbelasting,teljedaarbijopenrekenjemeeinhetinvesteringsbedrag.

Verbouwing

Alsjehetpandnogmoetaanpassenofverbouwen,maakjeextrakosten.Ookdezekostenhorenbijde investeringen.Naastvooreenkooppand,kanditookgeldenvooreenhuurpand.

Goodwill(alleenbijovernamevaneenbestaandbedrijf)

Alsjeeenbestaandezaakoverneemtdiegoedloopt,wildevorigeeigenaarsomsextrageldontvangenvoorde naamsbekendheidendeklantenkringdiehijmetzijnzaakheeftopgebouwd.Ditbedragdatjebijeenovername extramoetbetalen,noemje goodwill.Netalsopanderevasteactiva,schrijfjeelkjaareenbepaaldbedragafop degoodwill.

Inventaris

Jemoetjebedrijfinrichtenmetmeubilairenvoorzienvanapparatuur.Debedragendiejeinvesteertinbureaus, computers,telefoonsendergelijke,vatjesamenonderdepostinventaris.

Transportmiddelen

Voorinvesteringenintransportmiddelen,zoalseenauto,vrachtautoofscooter,rekenjedeaanschafwaarde.Ook kunjejeeigenautoinhetbedrijfinbrengen.Jeneemtdandedagwaardeervanopalsinvesteringsbedrag.

Transportmiddelenhorenbijdevasteactiva.

Vlottendeactiva

Investeringenwaarvandeomlooptijdkorterisdaneenjaar,noemje vlottendeactiva.Voorbeeldenvanvlottende activawaarinjekuntinvesteren:

• debiteuren

• dubieuzedebiteuren

• voorraad

• tevorderenbtw

• aanloopkosten

• liquidemiddelen.

Debiteuren

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

Klantenaanwiejeoprekeningverkoopt,zijnjedebiteuren.Jeleverthengoederenwaarvoorjepaslaterbetaald krijgt.Hetbedragdatjegemiddeldvanjeklantentegoedhebt,ishet gemiddeldedebiteurensaldo.Ditbeschouw jeookalseeninvesteringenneemjeopinjeinvesteringsbegroting.Hetteverwachtengemiddeldedebiteurensaldo (GDS)kunjeberekenenmetdevolgendegegevens:

• hetgedeeltevandeomzetinclusiefbtwdatjeoprekeningverkoopt.

• hetgemiddeldaantaldagendatdeafnemerkredietkrijgt,degemiddeldekrediettermijnaandebiteurenofwel dedebiteurentermijn(Dt).

Dedebiteurentermijnberekenjeinheledagenenrondjealtijdnaarbovenaf.Eendebiteurentermijnvan bijvoorbeeld6,2dagenwordtdan7dagen.

VoorhetberekenenvanhetGDSgebruikjedevolgendeformule:

Formule

Gemiddeld debiteurensaldo = omzet inclusief btw op rekening × debiteurentermijn 360

Rekenvoorbeeld

Jeverwachteenomzetvan€1.200.000.Jegaatervanuitdat95%oprekeningwordtverkocht.Dedebiteurentermijn isdertigdagen.Debtwis21%.

Gevraagd

Berekenhetgemiddeldedebiteurensaldo.

Uitwerking

Deomzetinclusiefbtwis1,21× € 1.200.000= € 1.452.000.

Deomzet(inclusiefbtw)oprekeningis0,95× € 1.452.000= € 1.379.400.

Dedebiteurentermijnisdertigdagen.

Hetgemiddeldedebiteurensaldois:

€ 1.379.400 × 30 360 = € 114.950

Jehebtgemiddelddus € 114.950tevorderenvanjedebiteuren.

BEROEPSONDERWIJS

Alsjewelhetgemiddeldedebiteurensaldoweet,maarnognietdedebiteurentermijn,kunjedieuitrekenenmet devolgendeformule:

Formule

Debiteurentermijn (Dt) = Gemiddeld debiteurensaldo (GDS) Omzet inclusief btw op rekening × 360

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Jehebthetafgelopenjaarvoor € 796.000aanfacturenverstuurd.Hetgemiddeldedebiteurensaldobedroeg € 45.400.

Gevraagd

Berekendedebiteurentermijn.

Uitwerking

Dedebiteurentermijnis: (€ 45.400÷ € 796.000)×360dagen=20,5dagen,afgerond21dagen.

Hetkomtvoordatdebiteurenzelfindefinanciëleproblemenkomen.Alszijsurseancevanbetaling(uitstelvan betaling)krijgenoffaillietgaan,kunnenzehunvorderingennietmeerbetalen.Decuratorsteltjehiervandanop dehoogte.Klantenvanwiejeverwachtdatzehunfacturennietofnietvolledigzullenbetalen,noemje dubieuze debiteuren.Jeneemtzeonderdiebenamingopdebalansop.

Voorraad

Wanneerjeeenondernemingbegint,ishetbelangrijkomnatedenkenoverjestartvoorraad.Datisdehoeveelheid productenofmaterialendiejenodighebtomdirecttekunnenstartenmetverkopenofproduceren.Dezevoorraad zorgtervoordatjesnelaandevraagvanjeklantenkuntvoldoen,zondervertragingen.Hetbepalenvandejuiste hoeveelheidensoortenproducteninjestartvoorraadisbelangrijk,omdatteveelvoorraadkanleidentotonnodige kosten,terwijlteweinigvoorraadervoorkanzorgendatjeverkopenmisloopt.Hetisdaarombelangrijkomeen goedeinschattingtemakenvanwatjeindeeerstemaandennodigzulthebben.Devoorraadneemjetegende inkoopprijsopopdebalans.

Tevorderenbtw

Debtwdiejebetaaltbijdeaanschafvandebedrijfsmiddelen,neemjeopindeinvesteringsbegroting.Ditbetreft btwdiejebetaaltvooraljeinvesteringen.DezebtwkunjeterugvorderenbijdeBelastingdienst.

Aanloopkosten

Indebeginfaseheefteenbedrijfallerleikosten,zoalsnotariskosten,advieskostenendekostenvandeinschrijving bijdeKamervanKoophandel.Omdatjeoverditbedragmoetkunnenbeschikken,neemjehetookopinje investeringsbegroting.

Liquidemiddelen

Injebedrijfhebjebetalingsmiddelennodig waaroverjemeteenkuntbeschikken.Dit kasgeldentegoedbijdebankvormenje liquidemiddelen.

CONCEPT

Opstellenvaneeninvesteringsbegroting

Kasgeldhoortbijdeliquidemiddelen.

Vanelkeinvesteringneemjehetbedragendeomschrijvingopindeinvesteringsbegroting.Deprijsvande investeringnoteerjeexclusiefbtw.Debtwdiejebetaaltaandeleveranciers,neemjeopalstevorderenbtw.Het bedragaanbtwrondjeinjeeigenvoordeelaf.

Rekenvoorbeeld

Keeswileenondernemingstarteninhoedenenpetten.Hijverwachthiervoordevolgendebedragennodigte hebben:

• Bedrijfspandinclusiefallekosten € 335.000.

• Inkoopvoorraad € 81.070inclusief21%btw.

• Bedrijfsauto € 33.000exclusief21%btw.

• Inventaris € 105.270inclusief21%btw.

• Tegoedopdebank € 6.000.

• Kasgeld € 800.

• Begroteomzetvoorheteerstejaar € 642.300inclusiefbtw,waarvan98%oprekeningwordtverkocht.

• Debiteurentermijnvijftiendagen.

Gevraagd

StelvoorKeesdeinvesteringsbegrotingsamen(rondallebedragenafopheleeuro’s).

Uitwerking

Eerstberekenjedebtw-bedragenendeinvesteringenexclusiefbtw.

Investeringexclusiefbtw Btw Investering € 335.000 € 335.000÷100×21= € 70.350

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Vervolgensberekenjehettotaalbedragvandetevorderenbtwvandezeinvesteringen.Totaaltevorderenbtw:

Keesheefthetgemiddeldedebiteurensaldoberekendenafgerondop € 26.227. DeinvesteringsbegrotingvoorKeeszieterdanalsvolgtuit.

Opdracht2 Investeren

a. Watisinvesteren?

b. Noteertweeredenen,waaromjevaakgoodwillbetaaltbijdeovernamevaneenzaak.

c. Noteerdrienadelendievooreenondernemerverbondenzijnaanverkopenoprekening.

d. Watiseeninvesteringsbegroting?

e. Noteertweesituatieswaarinjeeeninvesteringsbegrotingmaakt.

Opdracht3 Indelingactiva

Deeldevolgendeposteninnaarvasteactivaenvlottendeactiva.

Post

Debiteuren

Pand

Voorraad

Inventaris

Deelneming

Kas

Tevorderenbtw

Vooruitbetaaldehuur

Goodwill

Verbouwing

Opdracht4 Tevorderenvandebiteuren

OndernemerDaxverstrektjedevolgendefinanciëlegegevens.

• Omzetoprekening € 960.000inclusief21%btw.

• Debiteurentermijn18dagen.

• Deverkopenoprekeningzijngelijkmatigoverhetjaarverdeeld.

Vasteactiva/Vlottendeactiva

Vasteactiva / Vlottendeactiva

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

BerekenvoorDaxhetgemiddeldedebiteurensaldo.

Opdracht5 Gemiddelddebiteurensaldo

Vaneenondernemingindroneszijndevolgendefinanciëlegegevensbekend:

• Omzet € 1.180.000.

• 90%vandeomzetwordtverkochtoprekening.

• Debiteurentermijn10dagen.

• Btw21%.

• Deverkopenoprekeningzijngelijkmatigoverhetjaarverdeeld.

Berekenhetgemiddeldedebiteurensaldo.

Opdracht6 Debiteurentermijn

Eenonderneminginautomaterialenverkooptoprekeningaangaragebedrijven.

Deomzetinclusiefbtwbedraagt € 4.770.450,waarvan2%contantwordtafgerekend.Hetgemiddelde debiteurensaldobedraagt € 96.250.Deverkopenoprekeningzijngelijkmatigoverhetjaarverdeeld.

Berekendedebiteurentermijn.

Opdracht7 Gemiddeldeinvesteringsbehoefte

BEROEPSONDERWIJS

Eengroothandelinhondenaccessoiresverstrektdevolgendegegevens:

• Omzet € 1.295.000.

• Brutowinstmarge48%.

• Omzetduur100dagen.

• Debiteurentermijn14dagen.

• Verkopenoprekening95%vandeomzet.

• Deomzetoprekeningisgelijkmatigoverhetjaarverdeeld.

• Btw21%.

CONCEPT

Berekendegemiddeldeinvesteringsbehoeftevoordegroothandelopbasisvandevoorgaandegegevens.

Opdracht8 Investeringsbegrotingwebshopdierenvoeding

Teikowilzijnbedrijfsactiviteitenper1oktoberuitbreidenmeteenwebshopindierenvoeding.Hijinvesteertde volgendebedragen:

• ICT: € 15.000exclusief21%btw.

• Inventaris: € 26.375inclusief21%btw.

• Voorraad: € 111.125inclusief21%btw.

• Aanloopkosten: € 12.000exclusief21%btw.

• Liquidemiddelen: € 20.000.

Stelvoordezewebshopdeinvesteringsbegrotingper1oktoberop. Rondallebedragenafopheleeuro’s.

Opdracht9 Investeringenuitzendbureau

Tamarawileennieuwfiliaalvanhaaruitzendbureauopenen.Zijbegroothiervoordevolgendeuitgaven:

• Inventaris: € 24.450exclusief21%btw.

• Bedrijfsauto: € 16.300exclusief21%btw.

• Computerenprinter: € 3.850exclusief21%btw.

• Diversekantoorbenodigdhedenvooreentotaalbedragvan € 420exclusiefbtw.

• Huurvooreenjaar: € 48.000achteraftebetalen.Dehuurisbtw-vrij.

• Aanloopkosten: € 14.380exclusief21%btw.

•€ 5.000aanliquidemiddelenvoortegenvallers.

StelvoorTamaradeinvesteringsbegrotingsamen.

2.2Financieringsbegroting

Nadatjeeeninvesteringsbegrotinghebtgemaakt,moetjeopzoeknaarvermogenomjebedrijfsmiddelente financieren.Hiervoorsteljeeen financieringsbegroting op,waarinstaathoejeaanhetgelddenkttekomenom debenodigdeinvesteringentekunnenbetalen.Ditkanmeteigenofmetvreemdvermogen.Hettotaalvande financieringisaltijdgelijkaanhettotaalvandeinvesteringen.Ineeneenmanszaakeneenvofbestaathet eigen vermogen uitgelddatdeeigenarenzelfindeonderneminginvesteren.Eigenvermogenishetgelddatjeals ondernemerzelfinjebedrijfsteekt.Ditkanspaargeldzijn,gelddatjekrijgtdoorspullendiejeinbrengt,ofwinst diejenietuitkeertmaarinjebedrijfhoudt.Eigenvermogenisbelangrijk,omdathetlaatziendatjezelfinjebedrijf gelooftenbereidbentrisico'stenemen.Hebjezelfonvoldoendegeldomjeplannentefinancieren,danzoekje anderefinancieringsvormen.Jekijktdanofanderepersonenofinstellingenjougeldwillenlenen.Dezeleningen behorentothet vreemdvermogen.Daarbijmaakjeonderscheidtussen vreemdvermogenlang,datjelanger danéénjaartotjebeschikkinghebt(degeldverschafferskunnenhungeldnietbinneneenjaaropeisen)en vreemd vermogenkort,waaroverjekorterdanéénjaarkuntbeschikken.Ditgeldkunnendegeldverschaffersbinnen eenjaarweervanjeopeisen.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

HandelshuisBurachheeftvooruitbreidingvandezaak € 190.000nodig.EigenaarBurachkanerzelf € 70.000in steken.Defamiliewilhem € 25.000lenen.BijdebankkanBurach € 25.000lenen.

Gevraagd

BerekenhetbedragdatBuracheldersmoetfinancieren.

Uitwerking

Opdracht10 Vermogen

a. Uitwelketweemogelijkhedenkunjekiezenvoordefinancieringvandeinvesteringsbehoefte?

b. Waaromisvreemdvermogentijdelijkenrisicomijdendvermogen?

Opdracht11 Langofkortvreemdvermogen

BEROEPSONDERWIJS

Kiesofdevolgendepostenvreemdvermogenlangofvreemdvermogenkortzijn.

Hypothecairelening

Tebetalenbtw

Crediteuren

Banklening

Achtergesteldelening

Rekening-courantkrediet

CONCEPT

Vreemdvermogenlang / Vreemdvermogenkort

Vreemdvermogenlang / Vreemdvermogenkort Nogtebetaleninterest

Opdracht12 Rekening-courantkredietKoosKwast

DeinvesteringsbehoeftevanschildersbedrijfKoosKwastis € 180.000.Koosheeft € 40.000opzijnspaarrekening enwildatinvestereninzijnzaak.Hijsluitbijdebankeenbankleningafvan € 80.000tegen6%rente,meteen looptijdvan10jaar.Devoorraadvan € 50.250inclusiefbtwwordtvoordehelftdoordeleveranciersgefinancierd. BijzijnfamiliekanKoosnog € 10.000lenen.Debankwilhemeenrekening-courantkrediet(lening)verstrekken meteenkredietplafondvan € 30.000.

BerekenhetbedragdatKoosvanhetrekening-courantkredietnodigheeftominzijninvesteringsbehoeftete voorzien.

Opdracht13 Financieringsbegrotingimporteur

ImporteurVlachosheeftdevolgendeinvesteringsbegrotingopgesteld:

Vlachosheeft € 115.000opeenspaarrekeningbijzijnbank.Zijnmoederleenthem € 150.000.INGverstrekthem eenbankleningvan € 80.000.Decrediteurenzijngelijkaan60%vandebeginvoorraadinclusiefbtw.Hetrestant wordtdoordebankmeteenrekening-courantkredietgefinancierd.

Steldefinancieringsbegrotingop.

2.3Bancairefinanciering

Indeinvesteringsbegrotinghebjeberekendhoeveelgeldjenodighebtvoordeactiva.HoegajedatfinancierenEr zijninhoofdlijnendriemogelijkhedenomvermogenaantetrekken:

• bancairefinanciering

• alternatievefinanciering

• off-balancefinanciering.

Bancairefinanciering

Voordemeestefinancieringenkunjeterechtbijeenbank.Ditheetbancairefinanciering. Devolgendevormenvanbancairefinancieringkomenhiernaaandeorde:

• bankkredietdoormiddelvaneenrekening-courantkredieten/ofeenbanklening

• hypothecairelening

• bankgarantie

CONCEPT

• mkb-krediet

• factoring(debiteurenfinanciering).

Bankkrediet

Alsjegeldleentvandebank,spreekjevaneenbankkrediet.Ondernemersmakenvaakgebruikvaneen rekening-courantkrediet.Ditbetekentdatjebijdebanknaarbehoeftegeldmagopnemenenstorten,waardoor hetsaldovoortdurendverandert.Ophetrekening-courantkredietmagje‘rood’staantoteenmaximaalafgesproken bedrag,het kredietplafond.Hetverschiltussenhetkredietplafondenhetsaldovanjerekening-courantkrediet isje dispositieruimte.Ditishetbedragwaaroverjenogvrijkuntbeschikken.Debankkanvooreen rekening-courantkredieteenonderpandvragen,bijvoorbeelddeinventaris,devoorraadofdevervoermiddelen. Alsdebankgeenonderpandvraagt,spreekjevaneen blancokrediet

Vooreenmaligefinancieringvaneeninvesteringkunjeeen banklening krijgen.Hetgeleendebedragbetaalje teruginvastetermijnen,gedurendeeenafgesprokenperiode.Overhetgeleendebedragbetaaljerente,waardoor jemeerterugbetaaltdanjehebtgeleend.

Hypothecairelening

Voordefinancieringvanjebedrijfspand,eenandereonroerendezaakofdeverbouwingervan,kunjeeen hypothecairelening afsluiten.Hetkenmerkvaneenhypothecaireleningis:degenediegeldleent,geeftaande geldverstrekker(bijvoorbeeldeenbank)hetrechtvanhypotheek.Degenediegeldleent,isdehypotheekgever. Dezegeeftdeonroerendezaakinonderpandaandegeldverstrekker,dehypotheeknemer.

Voorbeeld

BEROEPSONDERWIJS

Voordeverbouwingvanjebedrijfspandsluitjeeenhypothecaireleningafvan € 75.000.Alszekerheidvoorde leninggeefjehetgebouwinonderpandaandebank.Jijbentdaarmeedehypotheekgever.Debankheefthet rechtvanhypotheekophetgebouwenisdaarmeedehypotheeknemer.

Maandelijksbetaaljevooreenhypothecaireleningeenbedragaanrenteenaflossing.Komjealshypotheekgever jebetalingsverplichtingennietna,danheeftdegeldverstrekker(hypotheeknemer)hetrechtomhetonderpand inhetopenbaarteverkopen.Vandeopbrengstwordtdeschulddanzoveelmogelijkafbetaald. Delooptijdvaneenhypothecaireleningismeestalzo’n25jaar,inelkgevalminimaal5jaar.Debankfinanciert gewoonlijktot70%à80%vandemarktwaardevanhetpand.Voorhetafsluitenvaneenhypothecaireleningis een notariëleakte nodig.Denotarisschrijftdezeakteinbijhetkadaster.Pasnadeinschrijvingisdelening definitiefgesloten.

CONCEPT

Hetrechtvanhypotheekishetrechtomhetpandinhetopenbaarteverkopen.Deleningdie hieraanisverbonden,heethypothecairegeldlening(enniethypotheek,zoalsvaakwordtgezegd).

Bankgarantie

Alsjezakendoet,wiljegeenonnodigrisicolopen.Ditgeldtookvoorjouwleveranciers.Jekunthenmeteen bankgarantie dezekerheidgevendatzehungeldkrijgen.Eenbankgarantieiseencontractwaarindebank garandeerteenbedragaanjouwtegenpartijtebetalenwanneerjijjefinanciëleverplichtingennietnakomt.De bankblokkeerthetbedragvandebankgarantieopjerekening,omzohetrisicovoorzichzelfzokleinmogelijkte houden.

Voorbeeld

EenfabrikantvansmartwatchesinChinaontvangtvanimporteurBelluitNederlandeenordervoordelevering van20.000smartwatchesvooreenbedragvan € 3miljoen.DefabrikantwilzekerheiddatBellstraksbetaalt.Een bankgarantiekanhemhetvertrouwengevendathettransactiebedragwordtbetaald.KomtBellzijnfinanciële verplichtingennietna,dankandefabrikantdankzijdebankgarantiehetbedragvan€3miljoenbijdebankinnen, omdatdebankvanimporteurBellgarantstaatvoorhetafgesprokenbedrag.Ophetmomentdatdefabrikant eenschriftelijkverzoekindient,betaaltdebankhetbedraguit.Debankclaimthetuitbetaaldebedragweerbij importeurBell.

Defabrikantvansmartwatchesvraagtgaranties.

CONCEPT

Eenbankgarantiemaaktjetoteenaantrekkelijkehandelspartner,waardoorjemogelijkvoordelenhebt.Die voordelenzijn:

• Hetisgoedkoperdaneenkrediet.

• Omdatjezakenpartnermeerzekerheidheeft,kunjebeterevoorwaardenbedingen,bijvoorbeeldeenlangere betalingstermijn.

Erzijnooknadelenaaneenbankgarantieverbonden:

• Debankgarantieverkleintjekredietruimte.

• Alsergeeneinddatumaanverbondenis,kandetegenpartijdebankgarantieonterechtopvragen.

Mkb-krediet

Een mkb-krediet iseenzakelijkeleningvanQredits,eenonafhankelijkekredietverstrekkervoorhetmidden-en kleinbedrijf.Dezeinstellinghelptstartendeenbestaandeondernemersbijhetinvestereninhunbedrijf.Ook coachtQreditsstartendeondernemers.Deleningisminimaal€50.000enmaximaal€250.000enheefteenlooptijd van1tot10jaar.Maandelijkslosjedeleninginvastetermijnenafenbetaaljerente.

Factoring(debiteurenfinanciering)

Bij factoring ofdebiteurenfinancieringverkoopenleverjeproductenaanjeklantenensteljedaarvoorfacturen op.Eenfactoringmaatschappijneemtdezevorderingenaandebiteurenvanjouoverenbetaaltjede factuurbedragenuit,onderinhoudingvaneenvergoeding.Daarmeedraagjehetrisicovanjedebiteurengeheel ofgedeeltelijkoveraandefactoringmaatschappij.

Veelfactoringmaatschappijenzijndochterondernemingenvangrotebanken.Zeverlenenverschillendediensten, uiteenlopendvanbewakingvandekrediettermijnentothetvolledigfinancierenvanhetdebiteurensaldo.Voordeel vanvolledigefinancieringisdatjealsbedrijfnogmaarééndebiteuroverhoudt:defactoringmaatschappij.

Opdracht14 Bankkrediet

a. Watiseenrekening-courantkrediet?

b. Leguitwateenkredietplafondis.

c. Wanneerspreekjevaneenblancokrediet?

Opdracht15 Dispositieruimte

a. Omschrijfwatdedispositieruimtevaneenrekening-courantkredietis.

b. Berekendedispositieruimtealshetkredietplafond € 15.000isen:

1.hetsaldoophetrekening-courantkredietis € 4.890.

2.hetsaldoophetrekening-courantkredietis € -10.480.

Opdracht16 Hypothecairelening

a. Vuldeontbrekendewoordenin.

BEROEPSONDERWIJS

Opeenhypothecairelening deleneraandebankhetrecht .Hierbijdienteen zaakals voordebank.Degeldgeverisde endeeigenaarvandeonroerendezaakisde . Vooreenhypothecaireleningmoeteen aktewordenopgemaakt,diebijhet wordtingeschreven.

CONCEPT

b. Wathoudthetrechtvanhypotheekin?

c. Leguitwaaromdeinterestvaneenhypothecaireleningdoorgaanslagerisdandievaneengewonebanklening.

Opdracht17 Bankgarantie

a. Watishetvoordeelvaneenbankgarantievoordeleveranciervandegoederen?

b. Hoezorgtdebankervoordatzijweinigrisicolooptbijhetverstrekkenvaneenbankgarantie?

Opdracht18 Debiteurenfinanciering

a. Hoewordtdebiteurenfinancieringookwelgenoemd?

b. Watishetvoordeelvooreenbedrijfalshetgebruikmaaktvandebiteurenfinanciering?

2.4Alternatievefinanciering

Inplaatsvanbijeenbanktelenen,kunjeookgebruikmakenvandezogenoemdealternatievefinanciering.Zo noemjeallefinancieringdienietvaneenbankkomt.Totalternatievefinancieringbehoren:

• achtergesteldelening

• crowdfunding

• kredietunie

• ketenfinanciering

• leverancierskrediet

• financiallease.

Achtergesteldelening

Eenschuldeisereneengeldlenerkunnensamenafsprakenmakenoverdebetalingvanrenteenaflossing.Zo’n afspraakkanzijndatbijeenfaillissementeerstandereschuldeisershungeldontvangenendegeldverstrekker pasdaarnawordtterugbetaald,alsernogvoldoendegeldoveris.Indatgevalspreekjevaneen achtergestelde lening.Meestalverstrekkenfamilieledeneenachtergesteldelening.Zijlopenhiermeemeerrisico,terwijleen bankvooreengewonebankleningjuistminderrisicoloopt.Daarombeschouwtdebankeenachtergestelde leningalseigenvermogen,waardoorzebereidisommeergelduittelenen.

Crowdfunding

Jekuntzelfviasocialemediaopzoekgaannaarfinancieringofgebruikmakenvaneenplatformvoor onlinecrowdfunding. Crowdfunding betekentletterlijkfinancieringdooreengrotegroepmensen(eencrowd). Ditiseenfinancieringsvormmetveelenvaakkleineinvesteringenvanparticulierendie,meestalonline,worden gevraagdmeetedoen.Hetiseenlaagdrempeligemanieromonlinestart-engroeikapitaaloptehalen.Doorde relatiefkleinebedragenishetrisicovoorvermogensverstrekkersklein.Bovendienverhoogtcrowdfundingde betrokkenheidvandevermogensverschaffersbijhetbedrijf.Hetisookmogelijkomviaeencrowdfundingplatform investeerderstevindendiegrotebedragenwilleninvesteren.

Kredietunie

Een kredietunie iseencoöperatiezonder winstoogmerkdiezichrichtop kredietverleningvoorendoorondernemers. Zo’ncoöperatieiseenverenigingmetleden dieeenbedrijfhebben.Deledenzijn gezamenlijkeigenaarvandecoöperatieve vereniging.Zijkiezenhetbestuurenbepalen hetbeleid.Decoöperatieleentgeldbij professionelegeldverstrekkers,bijvoorbeeld eenbank,ofbijdeledenvandecoöperatie zelf.Vervolgensleentdecoöperatiehetgeld weeruitaanleden.Erzijndusledendiegeld verstrekkenaandecoöperatieenledendie doordecoöperatiegefinancierdworden.De ledendieeenfinancieringvandecoöperatie krijgen,wordenondersteunddooreencoach,dieooklidisvandekredietunie.Dekredietunierichtzichvooral opmidden-enkleinbedrijvendiemoeilijkopeenanderemanierfinancieringkunnenkrijgen.

CONCEPT

Crowdfundingkanookmetkleinebedragen.

Ketenfinanciering

Veelbedrijvenhantereneenbetalingstermijnvanmeerdanhonderddagen.Alsjezolangopjegeldmoetwachten, kunjezelfindefinanciëleproblemenkomen.Bedrijvenindeketenvanleveranciersenafnemerskunnenelkaar financieren,metalsdoeldeonderlingefinancieringsruimtetevergroten.Jespreektdanvan ketenfinanciering. Onderlingverlenenzeleveranciers-enafnemerskredieten.

Eenvormvanketenfinancieringis reversefactoring. Bijreversefactoring.neemteenfactoringmaatschappijeen factuurover,nadatzedieheeftgoedgekeurd.Demaatschappijkijktdaarbijvooralnaardefinanciëlegezondheid vandedebiteur,omzohetrisicoopwanbetalingtebeperken.Hetopenstaandebedragwordtdoorde factormaatschappijdirectbetaaldaanhetbedrijfdatdefactuurheeftaangeboden.Zohoeftdatbedrijfnietlang tewachtenophetgeld.Hetkanhetfactuurbedragmeteengebruikenombijvoorbeeldteinvesterenofaan betalingsverplichtingentevoldoen.Dedebiteurbetaaltdefactuuraandefactoringmaatschappij.

Voorbeeld

FabrikantXTIlevertcomputerprocessorsaanonderandereSwellcompu.Swellcompuverlangteenbetalingstermijn vannegentigdagen.Degrondstofvoordeprocessorsissilicium.Deleveranciervansiliciumhanteerteen betalingstermijnvanachtdagen.DatisvoorXTIlastig,omdatSwellcompupasveellaterbetaalt. DoorreversefactoringontvangtXTIhetgeldvanSwellcompualbinnenenkeledagen.HierdoorkanXTIookde factuurvandegrondstoffenleveranciersnelbetalen.ZoheeftXTIdusgeenlastvandebetalingstermijnvan negentigdagen.

Ditlaatziendatdebiteurenencrediteurendoorreversefactoringbeteropelkaarafgestemdzijn.Hierdoorkomen deverschillendeschakelsindeketennietsnelindefinanciëleproblemen.

Leverancierskrediet

BEROEPSONDERWIJS

Eenbedrijfkooptproducteninbijzijnleveranciers.Meestalbetaalthetdeproductennietdirectbijaflevering. Deleverancierstuurtdaneenfactuur.Indeperiodetussenleveringenbetalingkrijgjekredietvandeleverancier. Daaromspreekjevanleverancierskrediet.Doorkredietteverstrekkenhooptdeleverancierdatdeklantopdeze maniermeerbijhemgaatkopen.

Leverancierskredietwerktuitstekendomtijdelijketoppenindeinvesteringsbehoefteoptekunnenvangen.Het isnietaanteradenomerveelgebruikvantemaken,wanthetiseendurevormvankrediet.Opjaarbasiskanhet interestpercentageweloplopentot25%.Bovendienbestaathetrisicodatjeafhankelijkwordtvandeleverancier.

Financiallease

CONCEPT

Bedrijfsmiddelenvoorjeonderneming,bijvoorbeeldcomputers,machinesofvoertuigen,kunjeaanschaffen. Daarnamoetjezeonderhouden.Inplaatsvanzetekopen,kunjezevaakleasen. Leasing isEngelsvoorhuren. Doorbedrijfsmiddelen,zoalsmachines,auto’sofcomputerapparatuur,teleasenkunjezondergroteinvesteringen beschikkenoverdenieuwstebedrijfsmiddelen.Deverhuurderofdeleasemaatschappijnoemjede lessor,de gebruikervanhetduurzaamgebruiksgoedisde lessee.Erzijnverschillendeleaseconstructies:financiallease, operationalleaseensale-and-lease-back.

Financialleaseiseenvormvanleasingwaarbijdelessoralleenjuridischeigenaaris.Delesseeheeftheteconomisch eigendom.Datwilzeggen:hetgebruiksrechtophetgoed.Omdatjeeconomischeigenaarbent,komthet bedrijfsmiddelbijdeactivaopdebalans.Vanwegedefinancieringdoordelessorkomthettotaleleasebedrag tegelijkalsvreemdvermogenlangcreditopdebalans.Deverantwoordelijkheidvooronderhoud,reparatiesen verzekeringligtbijdelessee.Delooptijdisafgestemdopdeeconomischelevensduurvanhetbedrijfsmiddel.Het leasecontractisniettussentijdsopzegbaar.Hetleasebedragbestaatuiteenvergoedingvoorhetgeïnvesteerde

bedrag,derenteendekosten.Naafloopvanhetleasecontractkrijgjealslesseedekeuze:jekunthetgeleasete bedrijfsmiddeltegeneensymbolischbedragkopen,jekuntde'huur'tegeneenlagerevergoedingvoortzetten ofjegeefthetgeleasetebedrijfsmiddelterug.

Kenmerkenvanfinanciallease

Financialleaseheeftdevolgendekenmerken:

• Erisalleensprakevanfinancieringvanhetbedrijfsmiddel.

• Bijkomendekostenvooronderhoud,verzekeringendergelijkezijnvoorrekeningvandehuurder(lessee).

• Deleveranciergeeftjouhetbedrijfsmiddelinbruikleen.Jebetaaltmaandelijkseenvastbedragvoorrente enaflossing.Nadelaatstebetalingkunjeeronderanderevoorkiezenomhetbedrijfsmiddeltekopen.

• Delooptijdvanhetcontractisaangepastaandeeconomischelevensduur.

• Hetbedrijfsmiddelstaatopdebalansvandeonderneming.

• Jebetaaltgeenbtwoverdetermijnen.

Rekenvoorbeeld

OndernemerHazelsluitvooreenmachineeenfinancial-leasecontractafvoordeduurvanvijfjaar.Deaankoopprijs is € 100.000.Debtwis21%.Deeconomischelevensduurisvijfjaar.Derestwaardeisnihil.Determijnenworden doordeondernemermaandelijksvoorafbetaald.Deleveranciervandemachinerekent6%interestperjaar gedurendedegemiddeldelooptijdvandeleasetermijnen.Deeerstetermijnvervaltbijhetsluitenvanhetcontract.

Gevraagd

Berekendemaandelijkseleasetermijn.

Uitwerking

Deaankoopprijsexclusiefbtwis € 100.000.Btw-plichtigebedrijvenkunnendebtwterugvorderenvande Belastingdienst.

Deduurvandeleaseovereenkomstis5jaar=5×12maanden=60maanden.

Hazelvoldoetdetermijnenbijvooruitbetaling.Ditbetekentdatdeeerstetermijneenlooptijdvannulmaanden heeftendelaatstetermijneenlooptijdvan59maanden.

Degemiddeldelooptijdisdan:(0+59)÷2=29,5maanden.

Derentekostenzijnvoordehelelooptijd0,06× € 100.000×29,5÷12= € 14.750.

Voordehelelooptijdbedragendetotalekosten:

CONCEPT

100.000,00 €

Aankoopprijsexclusiefbtw + 14.750,00 €

Rentekosten

Totaal

114.750,00 €

Demaandelijkseleasetermijnis € 114.750÷60maanden= € 1.912,50permaand.

Gemiddeldcrediteurensaldo

Het gemiddeldecrediteurensaldo ishetbedragdateenbedrijfgemiddeldschuldigisaandeleveranciers.Het gemiddeldecrediteurensaldokunjeberekenenmetdevolgendeformule:

Formule

Gemiddeld crediteurensaldo = inkoop op rekening inclusief btw × crediteurentermijn 360

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Indeformulewordtuitgegaanvaneencrediteurentermijnindagen.Alsdecrediteurentermijnin wekenisgegeven,deeljedezenietdoor360,maardoor52.Alsdieinmaandenisgegeven,deel jedezedoor12. Rekenvoorbeeld

Jebegrootvoorhetkomendejaareenbedragaaninkopeninclusiefbtwvan€210.000,waarvan95%oprekening. Deoverige5%wordtcontantingekocht.Deleveranciersmoetjegemiddeldna45dagenbetalen.

Gevraagd

Berekenhetgemiddeldecrediteurensaldo.

Uitwerking

Opjaarbasisisdeinkoopoprekeninginclusiefbtw0,95× € 210.000= € 199.500. Hetgemiddeldecrediteurensaldoberekenjealsvolgt:

Gemiddeld crediteurensaldo = € 199.500 × 45 360 = € 24.937,50

Jehebtdusgemiddeldeenschuldvan € 24.937,50aanjecrediteuren.

Vandeformulevoorhetgemiddeldecrediteurensaldokunjeeenformuleafleidenvoorhetberekenenvande crediteurentermijn.

Formule

Crediteurentermijn (Ct) = gemiddeld crediteurensaldo inkoop op rekening inclusief btw × 360

Decrediteurentermijnrondjealtijdafinjenadeel,dusnaarbeneden!

Rekenvoorbeeld

Jehebteengemiddeldcrediteurensaldovan € 50.000.Deinkoopoprekeningbedraagt € 230.000.

Gevraagd

Berekendecrediteurentermijninheledagen.

Uitwerking

Decrediteurentermijnis:(€ 50.000÷ € 230.000)×360dagen=78,26 → 78dagen.

Opdracht19 Achtergesteldelening

a. Watiseenachtergesteldelening?

b. Welkvoordeelkaneenachtergesteldeleninghebbenvoordekredietnemer?

c. Waaromzaldeverstrekkervaneenachtergesteldeleningvaakeenhogerinterestpercentagewillen?

Opdracht20 FinancieringwebshopEsmee

Esmeewileenwebshopstartenenheeftdaarvoornog € 20.000nodig.ZebenaderthaarnetwerkviaFacebook enInstagram,indehoopditbedragbijeentekrijgenviaeenlening.Iederevermogensverschafferkanvoor maximaal € 500geldlenenaanEsmee.Deleningheefteenlooptijdvanvijfjaar.Esmeebiedtdedeelnemers jaarlijks4%rente,pluseenmaligeentegoedbonvan € 50,besteedbaarindewebshopvanEsmee.

a. Hoenoemjedezefinancieringsvorm?

b. HoeveelvermogensverschaffersheeftEsmeenodigomhetbenodigdebedragbijeentekrijgenalseenieder haarhetmaximalebedragleent?

c. Berekenindatgevalvoorheteerstejaardekostenvandezelening.

d. Waardoorkunnendekostenvandeleninganderszijndanjehebtberekendbijdevorigevraag?

e. WatiseenvoordeelvandezefinancieringsvormvoorEsmee?

f. WatiseennadeelvandezefinancieringsvormvoorEsmee?

g. 2Watzijndevoordelenvandezefinancieringsvormvoorvermogensverschaffers?

h. Welknadeelheeftdezefinancieringsvormvoorgeldverschaffers?

CONCEPT

Opdracht21 Leverancierskrediet

a. Hoeontstaateenleverancierskrediet?

b. Waaromkunjebeternietteveelgebruikmakenvanleverancierskrediet?

c. Watishetgemiddeldecrediteurensaldo?

Opdracht22 Leasing

Vuldejuistebegrippenin.

Leasingiseenbijzonderevormvanhuurvanduurzamebedrijfsmiddelen.Degebruikervanhetbedrijfsmiddelis de ,deverhuurderisde

Alsalleendefinancieringvanhetbedrijfsmiddelplusbijkomendekostenvoorrekeningvandelesseekomen, hebjetemakenmet lease.

Opdracht23 MaandelijkseleasetermijnAvoko

ImporteurAvokosluitvooreenmachineeenfinancial-leasecontractafvoordeduurvandriejaar.Deaankoopprijs is € 90.000.Debtwis21%.Deeconomischelevensduuristienjaar.Derestwaardeisnihil.Determijnenworden doordeimporteurmaandelijksvoorafbetaald.Deleveranciervandemachinerekent12%interestperjaar, gedurendedegemiddeldelooptijdvandeleasetermijnen.Deeerstetermijnvervaltbijhetsluitenvanhetcontract.

Berekendemaandelijkseleasetermijn.

Opdracht24 FinancialleaseBlink

BEROEPSONDERWIJS

HandelshuisBlinksluitvooreenmachineeenfinancial-leasecontractafvoordeduurvandriejaar.Deaankoopprijs is € 60.000.Debtwis21%.Deeconomischelevensduurisvijfjaar.Derestwaardeisnihil.Deeerstetermijnvervalt naéénmaand.Deleveranciervandemachinerekent6%interestperjaaroverdegemiddeldelooptijdvande leasetermijnen.

Berekendegroottevandemaandelijkseleasetermijn.

Opdracht25 Gemiddeldcrediteurensaldo

CONCEPT

Berekenindevolgendegevallenhetgemiddeldecrediteurensaldo.

a. WinkelierGerritsenbegrootvoorhetkomendejaareenbedragaaninkopenvan€95.000inclusiefbtw,waarvan 85%oprekening.Gerritsenmoetdeleveranciersbinnendertigdagenbetalen.

b. Jazzbegrootvoorhetkomendejaareenbedragaaninkopenvan € 36.500inclusiefbtw.Daarvanwordt15% contantingekocht.Decrediteurentermijnisvijftiendagen.

c. Romanovbegrootvoorhetkomendejaareenbedragaaninkopenvan € 130.000inclusiefbtw.Daarvankoopt hij20%contantin.Deleveranciersmoethijgemiddeldbinnenvierwekenbetalen.

2.5Off-balancefinanciering

Bijdefinancieringvaneenbedrijfstreefjenaareengoedeverhoudingtusseneigenenvreemdvermogen.Door geldtelenen,neemthetvreemdvermogentoe.Alsjedatnietwilt,kunjefinancierenbuitendebalansom.

Off-balancefinanciering

Financieringsovereenkomstenwaarbijdeactivaendefinancieringsschuldervannietopdebalansvoorkomen, noemje off-balancefinanciering.Ookoff-balancefinancieringiseenvormvanalternatievefinanciering.Jekunt hiervoorkiezenalsje:

• kredietruimtewiltbehoudenvoorbijvoorbeeldslechteretijden.

• behoeftehebtaanliquidemiddelen.

• eenschuldwiltaflossendiejebentaangegaantegenongunstigevoorwaarden.

Devolgendevormenvanoff-balancefinancieringkomenvaakvoor.

Consignatievoorraad

Alsafnemerkunjeeenfysiekevoorraadhebbendienogeigendomvandeleverancieris,totdatjedezehebt verkocht.Ditnoemjeeen consignatievoorraad.Omdatdevoorraadnietjebezitis,komtdienietopjebalans, terwijljedezewelkuntverkopen.Zohebbenautodealersinhunshowroomvaakauto’sdienogeigendomzijn vandeautofabrikantof-importeur.Debetalingvandevoorraadvindtpasplaatsalsdeproductenworden verkocht.Vooreenconsignatievoorraadzijngoedeafsprakennodigoververzekeringentoezichtopdevoorraad.

Cloudoplossingen

Software,inclusiefondersteuning,kunjeuitbestedenaaneenIT-dienstverlener.Ditnoemjeeen cloudoplossing Doorhetuitbestedenhebjegeeninvesteringenhoefjedesoftwarenietzelftefinancieren.Jebetaaltperiodiek eenvastbedragvoorhetgebruik.

Operationallease

BEROEPSONDERWIJS

Erisookeenvormvanleasingwaarbijdelessorookverantwoordelijkisvooronderhoud,reparatiesenverzekering vanhetduurzaambedrijfsmiddel.Ditheetoperationallease.Hierbijishetleasecontractweltussentijdsopzegbaar. Bijoperationalleasehuurjehetbedrijfsmiddelvandeleasemaatschappij.Erisgeengroteinvesteringnoodzakelijk. Naafloophebjedeoptietotkopen.Hetduurzaambedrijfsmiddelstaatnietopdebalans.

Kenmerkenvanoperationallease

• Jebetaaltaandelessormaandelijkseenvastbedrag,waarinallekostenvooronderhoud,verzekering,rente enafschrijvingzijnopgenomen.

CONCEPT

• Jedoetgeenaanbetaling.

• Dehuurperiodeisvrijlang,maarkorterdandeeconomischelevensduur.

• Hetbedrijfsmiddelstaatnietopdebalansvanjouwonderneming.

• Jebetaaltwelbtwoverdetermijnen.

Rekenvoorbeeld

Shoeanisluiteenoperational-leasecontractvooreenbedrijfswagen,voordeduurvanvijfjaar.Deaanschafprijs vandeautois € 40.000,delevensduuris5jaar,derestwaardeisnihil.Deafschrijvingenzijngelijkblijvende bedragenperjaar.Deinterestoverhetgemiddeldgeïnvesteerdvermogengedurendedelevensduuris9%per jaar.Deverzekeringskostenzijn € 850perjaar.Deonderhoudskostenzijn € 90permaand.De motorrijtuigenbelastingis € 432perjaar.

Gevraagd

Berekendemaandelijkseleasetermijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Uitwerking

Dekostenperjaarzijn:

• Afschrijving: € 40.000÷5jaar= € 8.000.

• Gemiddeldgeïnvesteerdvermogen:(€ 40.000+ € 0)÷2= € 20.000. Rentekosten:0,09× € 20.000= € 1.800.

• Verzekeringskosten: € 850.

• Onderhoud: € 90×12= € 1.080.

• Motorrijtuigenbelasting: € 432.

Intotaalisdat: € 8.000+ € 1.800+ € 850+ € 1.080+ € 432= € 12.162. Demaandelijkseleasetermijnisdan € 12.162÷12= € 1.013,50plus21%btw= € 1.226,34.

Eenleasecontractafsluitenvooreenbedrijfswagen.

Sale-and-lease-back

Eenbedrijfkaneenbedrijfsmiddelinbezithebbenendataaneenleasemaatschappijverkopen (=sale).Vervolgenshuurthetbedrijfditbedrijfsmiddelterug(=lease-back).Dezeconstructieheet sale-and-lease-back enzorgtervoordathetbedrijfsmiddelnietopdebalanskomt.

Voor-ennadelenvanleasing Voordelenvanleasing:

• Jehoudtgeldinjebedrijfdatjevoorietsanderskuntgebruiken,bijvoorbeeldvoorraadinkopenofleveranciers betalen.

• Jehebtvoorafduidelijkheidoverdemaandelijkseleasekosten.

• Jehebtgeenextrazekerhedennodig.

• Jehebtdebeschikkingoverdenieuwstebedrijfsmiddelen.

Nadelenvanleasing:

• Eencontractvanmeerderejarenisnietaltijdtussentijdsopzegbaar.

• Hetisduurderdankopen.

Vergelijkingkoop,huur,financialleaseenoperationallease Tussendeverschillendevormenvanfinancieringbestaanverschillenenovereenkomsten.Inhetvolgendeoverzicht staandebelangrijkste.

Eigendom

Jebentjuridischen economischeigenaar.

Jebentgeeneigenaar.

Operationallease Financiallease

Jebenttijdenshet gebruikeconomisch eigenaarvanhet leaseobject.

Deleasemaat-schappij blijftjuridischen economischeigenaar vanhetleaseobject.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Financiering

Hetlegtbeslagopje liquidemiddelen.

Bedrijfsmiddelkomt opdebalans.

Afschrijvingskosten. Resultatenrekening

Jebetaalteenvaste maandelijkse vergoeding.

Bedrijfsmiddelkomt nietopdebalans.

Huurkosten.

Opdracht26 Off-balancefinanciering

a. Watishetvoordeelvanoff-balancefinanciering?

100%financiering doordeleasemaatschappijtegen eenmaandelijkse vergoeding.

Bedrijfsmiddelhoort bijdeactiva,hettotale leasebedragisvreemd vermogenlang.

Jebetaaltmaandelijks eenvastbedragvoor allekosten,inclusief onderhoud.

Bedrijfsmiddelkomt nietopdebalans.

Leasekosten. Afschrijvingskosten.

b. Verklaarwaaromeenconsignatievoorraadnietopdebalanskomt.

c. Watverstajeondercloudoplossingen?

Opdracht27 OperationalleaseTebo

Tebosluiteenoperational-leasecontractafvooreenvrachtwagen,voordeduurvanvijfjaar.Deaanschafprijsis €150.000,delevensduuris5jaar,derestwaardeisnihil.Deafschrijvingenzijngelijkebedragenperjaar.Deinterest overhetgemiddeldgeïnvesteerdvermogengedurendedelevensduuris12%perjaar.Deverzekeringskosten bedragen€1.850perjaar.Deonderhoudskostenbedragen€450permaand.Demotorrijtuigenbelastingis€1.500 perjaar.

Berekendemaandelijkseleasetermijn.

Opdracht28 OperationalleaseKovalenko

Kovalenkosluiteenoperational-leasecontractvooreenbestelbus,voordeduurvanvijfjaar.Deaanschafprijsis € 42.500,delevensduuris5jaar,derestwaardeisnihil.Deafschrijvingenzijngelijkmatigverdeeldoverde gebruiksduur.Deinterestoverhetgemiddeldgeïnvesteerdvermogengedurendedelevensduuris10%perjaar, inclusiefwinst.Deverzekeringskostenbedragen€900perjaar.Deonderhoudskostenbedragen€150permaand. Demotorrijtuigenbelastingis € 900perjaar.

Berekendemaandelijkseleasetermijn.

Huur Koop

Balans

2.6Balans

Doordeinvesteringsbegrotingendefinancieringsbegrotingsamentevoegen,ontstaatdebeginbalansvanhet bedrijf.Aandedebetzijdedeactiva:debezittingen.Aandecreditzijdedepassiva:eigenvermogenenvreemd vermogen(schulden).Omdateenbalanseenmomentopnameis,staateraltijdeendatumboven.

Deinvesteringsduurvandebezittingenisbepalendvoordevolgordeaandedebetzijdevandebalans.De beschikkingsduurvanhetvermogenbepaaltdevolgordeaandecreditzijdevandebalans.

Activa

Aandedebetzijdevaneenbalanswordteenonderscheidgemaakttussenvasteenvlottendeactiva.Totdevaste activabehorenbezittingenmeteeninvesteringsduurlangerdanéénjaar.Devasteactivakunjeverdernog onderverdelenin:

• materiëlevasteactiva

• immateriëlevasteactiva

• financiëlevasteactiva.

Materiëlevasteactiva zijnbezittingendiefysiekaanwezigzijn.Zekomentegendeaanschafwaardeofdeactuele waardeopdebalans.Jaarlijksschrijfjeopdemateriëlevasteactivaaf.Voorbeeldenvanmateriëlevasteactiva zijnpand,inventaris,machinesenvervoermiddelen.

Immateriëlevasteactiva zijndeniet-tastbarebezittingen.Jemoetdezebinnentienjaarafschrijven.Voorbeelden vanimmateriëlevasteactivazijngoodwill,kostenvanmarktonderzoekenkostenvanlicenties.

Financiëlevasteactiva hebjealshetbedrijfeenfinancieelbelangheeftineenanderbedrijf.Voorbeeldenhiervan zijndeelnemingen(aandelenbezit)ofgelddathetbedrijfheeftuitgeleend.

BEROEPSONDERWIJS

Totdevlottendeactivabehorenbezittingenmeteeninvesteringsduurkorterdanéénjaar.Devlottendeactiva bestaanuit:

• voorraad

• vorderingen,zoalsdebiteuren,vooruitbetaaldekostenentevorderenbtw

• liquidemiddelenwaaroverjedirectkuntbeschikken,zoalskasgeldentegoedenbijdebank.

Passiva

Aandecreditzijdevaneenbalansmaakjeonderscheidtussen:

• eigenvermogen

• voorzieningen

CONCEPT

• vreemdvermogenlang

• vreemdvermogenkort.

Heteigenvermogenisgelijkaandebezittingenminusdeschulden.Eigenvermogenispermanentrisicodragend vermogen.Permanentomdathetvermogeninprincipevooraltijdaanhetbedrijfwordtverstrekt.Risicodragend omdatverliezentenlastevanheteigenvermogenkomen.

Hetvreemdvermogenistijdelijkrisicomijdendvermogen.Tijdelijkomdatjehetmoetterugbetalen.Risicomijdend omdatdegenendiegeldterbeschikkingstellen,nietderisico’swillenlopendiejealseigenaarvaneenbedrijf hebt.

Voorzieningen

Totdepassivabehorenookvoorzieningen.Een voorziening iseensoortspaarpotjedatjelatervooreenbepaald doelgaatgebruiken.Infeitezijnhetkostendiejenualvastboekt,terwijljezepaslaterechtgaatbetalen. Opderesultatenrekeningneemjevoorvoorzieningeneenbedragopbijdekosten,waardoordewinstlagerwordt enjenuminderbelastingbetaalt.Hetzelfdebedragvoegjetoeaandevoorzieningenopdebalans(credit).

Eenvoorzieningmagjealleengebruikenvoorhetdoelwaarvoordieoorspronkelijkisgevormd.Bedrijfseconomisch gezienbehorenvoorzieningentothetvreemdvermogen.

Vaakkunjeslechtseenschattingmakenvanhetbedragenhettijdstipvanhetvoordevoorzieninguittegeven bedrag.Ditdoejevoorspecifiekedoelen,zoalsgrootonderhoudvangebouwen,oninbarevorderingen, pensioenopbouwineigenbeheerofgarantiesopproducten.

Eengarantievoorzieningvormjeomdatjeerbijdeverkoopvanproductenalrekeningmeehoudtdateendeel ervanclaimszalopleverenvanwegehetgarantierechtvoorconsumenten.Indetoekomstzuljekostenmaken omproductenteherstellenoftevervangendiejenuverkoopt.Daarlegjeophetmomentvandeverkoopaleen voorzieningvooraan.Jekunthiervoorbijvoorbeeldeenpercentagevandeverkoopprijsnemen.Hoehoogdit percentagemoetzijn,zalblijkenuitdehistorischecijfers.

Voorbeeld

Uitervaringweeteenfabrikantvan elektrischeauto’sdatdegarantiekosten ongeveer0,5%vandetotaleomzet bedragen.Bijdeverkoopvaneenautovan € 38.000voegthij0,5%van € 38.000= € 190 toeaandegarantievoorziening.

Wanneereenklanteenberoepdoetopde garantieregeling,kunnendegarantiekosten tenlastekomenvandegarantievoorziening. Doenmeerklanteneenberoepopgarantie, dankanblijkendatdevoorzieningtelaag is.Diemoetdanaangepastworden.

Houdrekeningmetgarantiekosten.

Vreemdvermogenisdooranderepersonendandeondernemerzelfaanhetbedrijfbeschikbaargesteld.Het bestaatuitvreemdvermogenlangenvreemdvermogenkort.

Vreemdvermogenlangbetreftschuldenwaarvandelooptijdlangerdanéénjaaris,zoalseenhypothecairelening, familieleningofbanklening.

Vreemdvermogenkortbetreftschuldenwaarvandelooptijdkorterisdanéénjaar.

Voorbeeld

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Debet

Opdracht29 Activa

a. Inwelkevolgordestaandeliquidemiddelen,vasteactivaenvlottendeactivaopdebalans?

b. Kruisaantotwelksoortactivadevolgendepostenbehoren.

Materiëlevasteactiva

Immateriëlevaste activa

Financiëlevasteactiva

Deelneming

Goodwill

Inventaris

Kostenmarktonderzoek

Pand

Vrachtwagen

CONCEPT

c. Noteerviervoorbeeldenvanvlottendeactivaopdebalans.

Opdracht30 Passiva

a. Inwelkevolgordestaanvreemdvermogenlang,vreemdvermogenkorteneigenvermogenopdebalans?

b. Noteertweevoorbeeldenvanvoorzieningenopdebalans.

Opdracht31 Balansgroothandelinschoenen

Gegevenisdebalansvaneengroothandelinschoenen.

Deelvoordezegroothandeldebalansinnaarinvesteringsduurenbeschikkingsduurper31december.

Opdracht32 Leasingopdebalans

GegevenisdebalansvanCaransa,per1april.

Caransakooptop8aprileenmachine,voor € 40.000.

a. Pasdebedragenopdebalansvan30aprilaanalsCaransakiestvooroperationallease. Credit Balans30april

Debet

b. Watkunjezeggenoverdebalansposten?

c. Pasdebedragenopdebalansvan30aprilaanalsCaransakiestvoorfinanciallease.

€ Eigenvermogen € Vasteactiva

€ Vreemdvermogenlang € Vlottendeactiva € Vreemdvermogenkort

d. Watishetverschilmetoperationallease?

2.7Bedrijfseconomischekengetallen

Elkeondernemeriswettelijkverplichtomeenboekhoudingtevoeren,zodathijkanbijhoudenhoezijnzaak financieeldraait.Boekhoudenishetregelmatigenvolgensvasteregelsaantekenenvandeomvangvande bezittingen,deschuldenenheteigenvermogenvandeonderneming,envanalleveranderingendiedaarin plaatsvinden.Ditgebeurtelkeperiodeweeropnieuw,zoblijftdeboekhoudcycluszichherhalen.Hieroverleesje meerinhetonderdeel'Bedrijfsadministratieendeboekhoudcyclus'.

Bijdeboekhoudkundigecijfersdraaithetombalansenomresultaat.Decijfersvandebalanskunnenhelpenbij eengoedinzichtindeorganisatie.Hetisdusbelangrijkdatjealsondernemereenbalansenresultatenrekening kuntbeoordelen.Isdewinstgoedofslecht?Ditbeoordeeljeaandehandvanbedrijfseconomischekengetallen. Ditzijngetallendieverhoudingenaangeven,bijvoorbeeldbrutowinstenomzet.Jekuntnietzomaarzeggendat eenschuldvan € 200.000teveelis.Dithangtafvanwathetdoelisgeweestvandeleningenhoedeschuldzich verhoudttotheteigenvermogenBelangrijkekengetallenzijn:

• solvabiliteit

• liquiditeit

• rentabiliteit.

BEROEPSONDERWIJS

Aandehandvandebalansvanbouwbedrijf2Buildwordendezedriekengetallenuitgelegd.

Debet

Gebouw

Inventaris

Apparatuur

Credit Balansper1januariin €

Vreemdvermogen: 7.500.000,00

Hypotheek 90.000,00

Financieringen 350.000,00

600.000,00

370.000,00

CONCEPT

Debiteuren 1.400,00

Crediteuren 8.000,00

Kas

Eigenvermogen 78.000,00

57.000,00

250.400,00

Totaalkapitaal

Bank 1.277.400,00

Totaalvermogen 1.277.400,00

Solvabiliteit

Solvabiliteit isdematewaarineenbedrijfinstaatisombijbeëindiging(liquidatie)alleschuldentebetalen. Solvabiliteitisdeverhoudingvanheteigenvermogentothettotalevermogen.

Rekenvoorbeeld

Desolvabiliteitvan2Buildis € 250.440÷ € 1.277.400=0,2.

Overhetalgemeenwordteensolvabiliteitvanmeerdan0,25alsgoedaangemerkt.Desolvabiliteitvan2Buildis dusnietgoed.

Liquiditeit

Liquiditeit isdematewaarineenonderneminginstaatishaarkortlopendeschuldentijdigtebetalen.Hiervoor kanhetdeaanwezigeenopkortetermijnbeschikbareliquidemiddelengebruiken.

Liquidemiddelenzijnonderandere:

• contantgeld,bankbiljettenofmuntendiealsbetaalmiddelinomloopzijn.

• waardepapierenaantoonder,zoalsaandelenenobligaties.

Vlottendeactiva zijndiebezittingenvaneenpersoon,bedrijfoforganisatiewaarinhetvermogenvooreenperiode korterdaneenjaarisvastgelegd.Binneneenjaarmoeteenvlottendactivadusomgezetzijn/omtezettenzijnin geld:

• voorraden(grondstoffenofeenproduct)

• debiteuren

• liquidemiddelen(kasgeld,bankgeld).

Liquiditeitishetvermogenomopkortetermijnaandebetalingsverplichtingentevoldoen.Hetgaathieromde verhoudingtussendeliquidemiddelenenvlottendeactivaenerzijdsendekortlopendeschuldenanderzijds.Dit kengetalheetde currentratio

Vlottendeactiva:onderanderekasgeld.

Devlottendeactiva(enliquidemiddelen)van2Buildzijndepostenkas,bankendebiteuren.Dekortlopende schuldenstaanonderdepostcrediteuren.

Rekenvoorbeeld

Decurrentratiovan2Buildis € 87.400÷ € 57.000=1,53.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Ditisgoed.Eencurrentratiovanmeerdan1,5wordtalsgoedbeschouwd.

Rentabiliteit

Veelbedrijvenopererenmeteenwinstoogmerk.Datwilzeggendathetdebedoelingisdathetbedrijfwinstmaakt. Dematevanwinstgevendheidvaneenbedrijfwordtbeoordeelddoorderentabiliteit.De rentabiliteit geeftaan inhoeverrejeinvesteringenrendementopleveren.

Rekenvoorbeeld

2Buildmaaktehetafgelopenjaar € 50.000winst.Heteigenvermogenvan2Buildis € 250.440.

Derentabiliteit(rendement)isdus € 50.000÷ € 250.400=0,20(20%).

Overhetalgemeenspreekjevaneengezonderentabiliteitalsdezemeerdan10%bedraagt.Eenrentabiliteitvan 20%,zoalsbij2Build,isdushoog.Wantvanelkeeurodiedeeigenarenvan2Buildinhetbedrijfstoppen,komt € 1,20terug!

Opdracht33

Bedrijfseconomischekengetallen – solvabiliteit

a. Watverstajeonder ‘solvabiliteit’?

b. Wanneerisdesolvabiliteitvaneenonderneminggoedtenoemen,oftewel:wanneerisersprakevaneen solvabeleonderneming?

c. Hoeberekenjedesolvabiliteitsgraadvaneenonderneming?

Opdracht34

Bedrijfseconomischekengetallen – liquiditeit

a. Watverstajeonder ‘liquiditeit’?

b. Watvalteronderliquidemiddelen?

c. Wanneeriseenondernemingliquide?

Opdracht35

BEROEPSONDERWIJS

Bedrijfseconomischekengetallen – rentabiliteit

a. Watverstajeonderderentabiliteitvaneenonderneming?

b. Watwordtgemetenmetderentabiliteitskengetallen?

c. Hoeberekenjederentabiliteit?

CONCEPT

2.8Aandeslagmetjouwplan

Jehebtnuinzichtgekregenindebelangrijksteaspectenvandeinvesterings-enfinancieringsbegroting.Hetis nutijdomdezekennistoetepassenenjouweigeninvesterings-enfinancieringsbegrotingoptestellen.Ditproces helptjeomeenduidelijkoverzichttekrijgenvandeinvesteringendienodigzijnomjebedrijftelatengroeien,en hoejedezeinvesteringenkuntfinancieren.

Jegaatzonaardee-learningenvolgtdaardestappenomjeinvesterings-enfinancieringsbegrotingoptestellen. Zocreëerjeeengoedfinancieelplanvoorjouwbedrijf.

Opdracht36 Qredits:jeinvesterings-enfinancieringsbegroting

Leeseerstonderstaandestappenvoordatjenaardee-learningmodulegaat.

• 1.

Startmethetdoornemenvanhetvoorbeeldviadetegel"Magazine:Investerings-en financieringsbegroting".Ditvoorbeeldgeeftjeeenduidelijkbeeldvanwatbeidebegrotingenomvatten enwelkeonderdelenvanbelangzijn.Zorgervoordatjebegrijptwelkeelementenessentieelzijnbij hetopstellenvanzoweldeinvesterings-alsdefinancieringsbegroting.

Nadatjehetvoorbeeldhebtbestudeerd,gajezelfaandeslagviadetegel"Werkboek:Investeringsenfinancieringsbegroting".Volgdestappeninditwerkboekombeidebegrotingenoptestellen.

CONCEPT

Hebjeallestappendoorlopen?Exporteerdanjouwinvesterings-enfinancieringsbegrotingenupload dezeinBoomDigitaal.

KlikopdelinkvanQreditsomdebovengenoemdestappentedoorlopen.

UploadeninBoomDigitaaldoejealsvolgt:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

1.Klikopwittebuttonlinksbovenindee-learning.

2.KlikonderaanopdeExporteerknopomjouwinvesterings-enfinancieringsbegrotingtedownloaden.

CONCEPT

3.Slajeinvesterings-enexploitatiebegrotingopenuploaddezeinBoomDigitaal.

Veelplezierensuccesmethetmakenvanjeeigeninvesterings-enfinancieringsbegroting.

2.9Samenvatting

Investeringsbegroting

Vooreenbedrijfhebjevermogennodigomteinvestereninallerleibedrijfsmiddelen.Opbasisvandeomlooptijd maakjebijdeinvesteringenonderscheidtussenvasteenvlottendeactiva.Alsjeeenoverzichthebtvanje investeringen,steljeeeninvesteringsbegrotingopdielaatzienhoegrootjeinvesteringsbehoefteis.Omje investeringsbehoeftetefinancieren,legjeinelkgevalzelfgeldin.Datisjeeigenvermogen.

Financieringsbegroting

Alsjeinvesteringsbegrotingvaststaat,weetjehoeveelgeldjemoetinvesteren.Ineenfinancieringsbegrotinggeef jeaanhoejeaanhetgeldkomtomdeinvesteringentebetalen.Ditkanmeteigenvermogen,vreemdvermogen langenvreemdvermogenkort.

Bancairefinanciering

Hetgelddatjenogtekortkomt,kunjelenenbijeenbank.Datkanmeteenrekening-courantkrediet,eenbanklening ofeenhypothecairelening.Ookkandebankeenbankgarantieafgeven.Totbancairefinancieringrekenjeook eenmkb-kredietenfactoring.

Alternatievefinanciering

Alsjeergensandersleent,spreekjevanalternatievefinanciering.Jekuntbijvoorbeeldgebruikmakenvan crowdfundingofeenachtergesteldelening.Ondernemerskunnenelkaarhelpenineenkredietunie,met ketenfinancieringenmetleverancierskredieten.Metfinancialleasekunjebedrijfsmiddelengebruikendiedoor eenleasemaatschappijgefinancierdzijn.

Off-balancefinanciering

BEROEPSONDERWIJS

Hetisookmogelijkomactivaendefinancieringsschuldervannietopdebalanstezetten.Danspreekjevan off-balancefinanciering.Zobeschikkenautodealersvaakovereenconsignatievoorraad.Voorsoftwarekunje eencloudoplossinggebruiken.Metoperationalleasebeschikjenietalleenovereenbedrijfsmiddel,maarzijn ookhetonderhoudendergelijkekostengefinancierd.Doorsale-and-lease-backdraagjeeeneigenbedrijfsmiddel overaaneenleasemaatschappij,waarnajeertochgebruikvanblijftmaken.

Balans

Deinvesteringsbegrotingenfinancieringsbegrotingkunjesamenvoegentoteenbalans.Aandedebetzijdekomen debezittingen,onderverdeeldinvasteactivaenvlottendeactiva.Aandecreditzijdekomenheteigenvermogen, vreemdvermogenlang(waarbijonderanderedevoorzieningenhoren)envreemdvermogenkort.De liquiditeitsbalansrichtjeinnaarinvesteringsduuraandedebetzijdeennaarbeschikkingsduuraandecreditzijde.

CONCEPT

Bedrijfseconomischekengetallen

Elkeondernemeriswettelijkverplichteenboekhoudingbijtehoudenominzichttekrijgenindefinanciëlesituatie vandeonderneming.Ditomvathetbijhoudenvandebalansenderesultatenrekening.Belangrijkekengetallen omdefinanciëlegezondheidtebeoordelenzijnsolvabiliteit,liquiditeitenrentabiliteit.Solvabiliteitgeeftaanin hoeverreeenbedrijfalzijnschuldenkanbetalenbijliquidatie,liquiditeitmeetdemogelijkheidomkortlopende schuldentevoldoen,rentabiliteittoontdewinstgevendheidvanhetbedrijf.

Opdracht37 OndernemerBoxtro(plusopdracht)

GroothandelBoxtroverstrektdevolgendebalans.

Debet

Credit Balans1januari

a. HoeveellanglopendvermogenheeftBoxtrominimaalnodigomaandegoudenbalansregeltevoldoen?

Boxtroinvesteertzelf € 2.750.000inzijnbedrijf.

b. HoeveelvreemdvermogenlangmoetBoxtrominimaalnogaantrekkenomaandegoudenbalansregelte voldoen?

Boxtroinvesteertzelf € 2.750.000.Verderkanhijkiezenuit:

BEROEPSONDERWIJS

• een9,75%achtergesteldeleningvanmaximaal € 1.500.000

• ofeen6,5%bankleningbijINGvanmaximaal € 2.600.000.

c. HoeveelmoetBoxtrobijINGlenenalshijmaximaalgebruikmaaktvandeachtergesteldeleningenaande goudenbalansregelwilvoldoen?

d. HoeveelmoetBoxtronoglenenviaeenachtergesteldeleningalshijmaximaalgebruikmaaktvandebanklening bijING?

e. HoeveelrentebetaaltBoxtroperjaaralshijkiestvoordefinancieringvandevorigevraag?

Opdracht38 DetailhandelKrebr(plusopdracht)

CONCEPT

GroothandelKrebrheeftdevolgendeinvesteringsbegrotingopgesteld:

Totaal

VoordefinancieringheeftKrebrdriemogelijkheden.

1.Hijinvesteertalzijnspaargeldvan € 25.000inzijnzaak.HetmaximalebedragdatdeRabobankhemwil lenen,bedraagt € 100.000.Leveranciersverstrekkenkrediettoteenmaximumvan € 80.000.

2.Alshijkiestvooreenbv,kanhijmaximaal € 210.000lenenbijdeRabobank.Inhetfinancieringstekortwordt voorziendooraandelenvermogen,waarvaneenparticuliereinvesteerder51%voorzijnrekeningwilnemen. Krebrzelfneemtdan49%vandeaandelen.

3.Hetzelfdealsmogelijkheid1.Vanwegeeenachtergesteldeleningvan € 100.000,verstrektdooreengoede vriendvanKrebr,isdebankbereid € 150.000alsleningteverstrekken.

a. Bijwelkemogelijkhedenisereenfinancieringstekort?Geefdeberekeningvanhettekorterbij.

b. NoteertweeredenenvoorKrebromtekiezenvoormogelijkheid2.

c. NoteereenredenvoorKrebromnietvoormogelijkheid2tekiezen.

d. Waaromisdebankbijmogelijkheid3bereiddeleningteverhogen?

e. WelkefinancieringsbronnenkanKrebraanborenommetmogelijkheid1devermogensverkrijgingtochrond tekrijgen?

CONCEPT

2.10Begrippen

Achtergesteldelening

Leningdiebijeenfaillissementpasterugbetaaldwordtnadateerstandereschuldeisershungeldontvangen hebbenenernoggeldoveris.

Alternatievefinanciering

Financieringdienietvaneenbankkomt.

Bankgarantie

Debankgarandeerteenbedragaandetegenpartijtebetalenwanneereenbedrijfzijnfinanciëleverplichtingen nietnakomt.

Blancokrediet

Ditiseenleningzonderdatdebankeenonderpandvereist.

Cloudoplossing

Uitbestedenvandesoftware,inclusiefondersteuning,aaneenIT-dienstverlener.

Consignatievoorraad

Voorraaddiefysiekaanwezigismaareigendomblijftvandeleverancier,totdatdevoorraadisverkocht.

Crowdfunding

Financieringsvormmetveelenvaakkleineinvesteringenvanparticulierendie,meestalonline,wordengevraagd meetedoen.

currentratio

Eenkengetal.datdeverhoudingtussendeliquidemiddelenenvlottendeactivaenerzijdsendekortlopende schuldenanderzijdsweergeeft.

Debiteurenfinanciering

Eenfactoringmaatschappijneemtdevorderingenopdedebiteurenoverenbetaaltaanjoudefactuurbedragen uit.Ookwel:Factoring.

Dubieuzedebiteur

Klantvanwiejeverwachtdatdiedefacturennietofnietvolledigzalbetalen.

Factoring

CONCEPT

Eenfactoringmaatschappijneemtdevorderingenopdebiteurenoverenbetaaltaanjoudefactuurbedragenuit. Ookwel:debiteurenfinanciering.

Financiallease

Vormvanleasingwaarbijdelessoralleenjuridischeigenaaris.Delesseeheefthetgebruiksrechtenis verantwoordelijkvooronderhoud,reparatiesenverzekering.

Financiëlevasteactiva

Eenfinancieelbelangineenanderbedrijf.

Financieringsbegroting

Begrotingwaarinstaathoeeenbedrijfaangeldkomtvoordebenodigdeinvesteringen.

Gemiddeldcrediteurensaldo

Bedragdateenbedrijfgemiddeldschuldigisaanleveranciers.

Gemiddelddebiteurensaldo

Bedragdateenbedrijfgemiddeldvanklantentegoedheeft.

Goodwill

Bedragdateennieuweeigenaarbijdeovernamevaneenbedrijfmoetbetalenaandeoudeeigenaar,alsvergoeding voornaamsbekendheidenklantenkring.

Hypothecairelening

Langlopendeleningmeteenonroerendezaakalsonderpandvoordebank.

Immateriëlevasteactiva Niet-tastbarebezittingen.

Investeringsbegroting Eenoverzichtvanallebenodigdeactivavooreenonderneming.

Ketenfinanciering

Vormvanfinancieringtussenbedrijvenindeketenvanleveranciersenafnemers,metalsdoeldeonderlinge financieringsruimtetevergroten.

Kredietunie

Coöperatiezonderwinstoogmerkdiezichrichtopkredietverleningvoorendoorondernemers.

Leasing

Overeenkomstwaarbijdeverhuurder(lessor)eenproducttegeneenvergoedingterbeschikkingsteltaande huurder(lessee).

Lessee

Degebruikervaneenduurzaamgebruiksgoedbijleasing.

Lessor

Deleasemaatschappijof ‘verhuurder’ vaneenduurzaamgebruiksgoedbijleasing.

Liquiditeit

CONCEPT

Ditisdematewaarineenonderneminginstaatishaarkortlopendeschuldentijdigtebetalen.

Materiëlevasteactiva

Bezittingendiefysiekaanwezigzijn.

Mkb-krediet

EenzakelijkeleningvanQredits.

Off-balancefinanciering

Verzamelnaamvoorfinancieringsovereenkomstenwaarbijdeactivaendefinancieringsschuldervannietopde balansvoorkomen.

Operationallease

Vormvanleasingwaarbijdelessorookverantwoordelijkisvooronderhoud,reparatiesenverzekering.

Rentabiliteit

Ditkengetalgeeftaaninhoeverrejeinvesteringenrendementopleveren.

Reversefactoring

Eenfactoringmaatschappijneemteenfactuurover.Hetopenstaandebedragwordtdirectbetaaldaanhetbedrijf datdefactuurheeftaangeboden.

Sale-and-lease-back

Eenbedrijfverkoopteenbedrijfsmiddeldathetinbezitheeftaaneenleasemaatschappij.Vervolgenshuurthet bedrijfhetbedrijfsmiddelterug.

Solvabiliteit

Ditisdematewaarineenbedrijfinstaatisombijbeëindiging(liquidatie)alleschuldentebetalen.Solvabiliteit isdeverhoudingvanheteigenvermogentothettotalevermogen.

Vlottendeactiva

Ditzijndiebezittingenvaneenpersoon,bedrijfoforganisatiewaarinhetvermogenvooreenperiodekorterdan eenjaarisvastgelegd.

Voorziening

Soortspaarpotjediejelatervooreenbepaalddoelgaatgebruiken.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

HOOFDSTUK3

EXPLOITATIE-ENLIQUIDITEITSBEGROTING

Alsondernemerbenjedienstverlenendenhoudjejezakelijkebelangeninhetoog.Hetvoortbestaanvanje onderneminghangtafvanhetmakenvanwinst.Eenexploitatiebegrotinggeeftinzichtindeverwachteopbrengsten enkostenvoordekomendetijd,enindeverwachtenettowinst.Aanheteindvandevastgesteldeperiodemaak jeeenoverzichtvandedaadwerkelijkgerealiseerdeopbrengstenenkosten.

Ookdeliquiditeitvanjeondernemingiscruciaal.Ombetalingentekunnendoen,moetervoldoendegeldinkas zijnofopdebankstaan.Jemoetovervoldoendefinanciëlemiddelenbeschikkenomaanjetoekomstige betalingsverplichtingentekunnenvoldoen.Ziejedatereentekortdreigt,kunjeactieondernemen.Zokunje proactiefhandelenomfinanciëleproblementevoorkomen.

Leerdoelen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

• Jekunteenexploitatiebegrotingopstellen.

• Jekuntberekeningenmakenvandeomzet,dekosten,debrutowinst,denettowinst,hetbedrijfsresultaaten heteconomischresultaat.

• Jekunteenexploitatiebegrotinginterpreteren.

• Jeweetwatfiscalewinstisenhoejedieberekent.

• Jekunteenliquiditeitsbegrotingopstelleneninterpreteren.

• Jehebtinzichtindeverschillentusseneenliquiditeitsbegrotingeneenexploitatiebegroting.

• Jekuntdedispositieruimteberekenenaandehandvaneenliquiditeitsbegrotingenvervolgactiesformuleren bijeenoverschrijdingdaarvan.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Magjealsondernemerallekostenvandeomzetaftrekkenvoordebelasting?

b. Wanneerzijndekostenvooreenlunchaftrekbaarvoordebelasting?

c. Noteerdrieregelingenuithetfilmpjeengeefaanwelkdoeldeoverheidmetdieregelingenheeft.

3.1Exploitatiebegroting

Alsondernemerwiljeeenduidelijkbeeldhebbenvandefinanciëleprestatiesvanjebedrijf.Doorhetopstellen vaneenexploitatiebegrotingkrijgjeinzichtindeverwachtewinstenhoedezetotstandkomt.Een exploitatiebegroting iseenoverzichtelijkeprognosevandeteverwachtenopbrengstenenkostenovereen bepaaldeperiode.Dezeperiodekanvariërenvaneenmaandtoteenkwartaal,eenjaarofzelfslanger.Hierdoor kunjewaarnodigbeterplannen,sturenentijdigbijsturen,omdefinanciëledoelenvanjeondernemingte bereiken.Schematischzieteenexploitatiebegrotingerzouit:

Omzet

IWO

Brutowinst

Exploitatiekosten € Winstuitonderneming

Gewaardeerdloon € Opbrengsteigenvermogen

Gewaardeerdeinterest

€ Economischresultaat

Omzet,afzetenbrutowinst

Omwinsttemaken,moetjeinelkgevalproductenofdienstenverkopen.Hetaantalproductenofdienstendat eenbedrijfverkoopt,noemjedeafzet.Deomzet ishetbedragdatdezeproductenen/ofdienstenopleverenals jezeverkoopt.Ditnoemjeookwelde(verkoop)opbrengst.Deformuleomdeomzetteberekenen,is:

afzet×verkoopprijs=omzet

Deomzetisnietdewinstvanhetbedrijf.Metdeomzetmoetjeallebedrijfskostenbetalen.Jebegintmetde inkoopprijs:wathebjezelfbetaaldvoordezeproductenen/ofdiensten?Datwatjedanoverhoudt,noemje debrutowinst.Deformuleomdebrutowinstteberekenenisdeze:

omzet inkoopwaarde=brutowinst

Bijhetberekenenvandebrutowinstgaathetdusomde inkoopwaardevandeomzet,afgekortIWO.

€ Omzet

IWO

Brutowinst

Hoofdstuk3Exploitatie-enliquiditeitsbegroting

Rekenvoorbeeld

Guoheeftoverdemaandenjuli,augustusenseptemberdevolgendegegevensverzameld.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Gevraagd

BerekenvoorGuodebrutowinstindemaandenjuli,augustusenseptember.

Uitwerking

NoteereerstdebedragenvandeomzetentrekdaardeIWOvanaf.Watoverblijft,isdebrutowinst.

Opdracht2 Zoekdebegrippen

Bekijkdefilmpjes.

a. Schrijfzoveelmogelijkbegrippenopwaaroverwordtgesprokenindefilmpjes.

b. Zoekinjetheorieboekofopinternetopwatdezebegrippenbetekenen.

Opdracht3 Schemaexploitatiebegroting

Noteerhetschemavandeexploitatiebegroting.

CONCEPT

Opdracht4 BrutowinstBridgetenBenthe

Bridgetheeftinaugustuseenomzetvan € 66.000behaald.DeIWObedroeginaugustus € 42.000.

a. BerekenvoorBridgetdebrutowinstinaugustus.

Bentheheeftindecembereenomzetbehaaldvan € 53.000.DeIWOvanBentheisindecember € 29.000.

b. BerekenvoorBenthedebrutowinstindecember.

3.2Exploitatiekosten

Ookdebrutowinstisniethetbedragdatjealsbedrijfkunthouden.Omtekunnenondernemen,moetjeimmers kostenmaken.Dekostennoemjede exploitatiekosten(exploiteren=gebruikenomervoordeeluittetrekken, winstgevendmaken).Elkeondernemingheeftinkomstenenkosten.Deexploitatiekostenzijnopverschillende manierenintedelen:

• vasteenvariabelekosten

• directeenindirectekosten

• bedrijfseconomischekostensoorten.

Kostenkunjeverdelenopbasisvandematewaarindekostenreagerenopeenveranderingindeproductieof verkoop,namelijkinvaste(ofconstante)envariabelekosten.

Kostenkunjeopverschillendemanierenindelen.

Vasteenvariabelekosten

Eenondernemingzalmeerkostenhebbennaarmatedezemeerproduceerten/ofverkoopt.Maarnietallekosten zijnafhankelijkvandegeproduceerdeenverkochteaantallenproducten.Daarommaakjeeenonderscheidtussen vastekosten(ofconstantekosten)envariabelekosten.Devastekostenzijnnietafhankelijkvandeomzet,de variabelekostenwel.

Vaste(ofconstante)kosten

Elkeorganisatieheeftkosten. Vastekosten zijnvoorafbekendenveranderennietalsdeomzetstijgtofdaalt. Vastekostenzijnkostendiebijeenbepaaldecapaciteitgelijkblijven,ookalneemtdeomzettoe.Hettotaalbedrag isdusnietafhankelijkvandeverkoop.Denkhierbijaan:

• huurvanhetbedrijfspand

• gasenlicht

• motorrijtuigenbelasting

• afschrijvingskosten

• rentekostenovergeleendgeld.

Variabelekosten

Variabelekosten variërenmetdeomzet.Hetzijnkostenwaarbijhettotaalbedragafhankelijkisvaneenstijgende ofdalendeomzet.Hettotaalbedragdateenondernemingkwijtisaanvariabelekosten,isafhankelijkvanhet aantalproductendathetbedrijfverkooptineenbepaaldeperiode.

Denkhierbijaan:

• inkoopwaardevandeomzet

Hoemeerjeverkoopt,hoemeerjezultmoeteninkopen.

• verpakkingenverpakkingsmaterialen

Dekostenvoormaterialendienodigzijnomdeproductenteverpakkenvoorverzendingofverkoopkunnen variëren,afhankelijkvanhetaantalverkochteofverzondenproducten.

• personeelskosten

Vaakisermeerpersoneelnodigopdrukketijden.Letop:hetgaathiernietommensendieinvastedienstzijn.

Deconstanteenvariabelekostenvormensamendetotalekosten.

Directeenindirectekosten

Allekostendieeenondernemingmaakt,moetenwordenterugverdiendmetdeopbrengstvandeverkochte producten.Hetisbelangrijkomdezekostenzogoedmogelijkaanjeproducttoeterekenen.Doejeditniet,dan isdeprijsvanheteneproducttehoogendievanhetandereproducttelaag.Eenmanieromkostenintedelen, iseenverdelingindirecteenindirectekosten.

Directekosten

Directekosten zijnkostenwaarbijjerechtstreekseenverbandkuntleggenmethetproduct.Denkaan afschrijvingskostenopjeinventarisofdegewerkteurendieeenexternmarktonderzoeksbureauinrekening brengtvooreenklanttevredenheidsonderzoekofimago-onderzoek.

Directekostenzijnkostenwaarvandirectduidelijkisvoorwelkproductofwelkedienstzezijngemaakt. Voorbeeldenvandirectekostenzijn:

• inkoopprijsvandegoederen(IWO)

• transportkostenvoorspecifiekegoederen

• kostenvoorhetretournerenvanproducten.

Indirectekosten

Indirectekosten zijnkostenwaarbijjegeenrechtstreeksverbandkuntleggenmethetproduct,bijvoorbeeld afschrijvingskostenopwinkelinventaris,verwarmingskostenofmarketingkosten.Nietalleondernemingenhebben indirectekosten.

Indirectekostenzijnallekostendiejenietrechtstreekskunttoerekenenaaneenproduct.Voorbeeldenvan indirectekostenzijn:

• dehuurvandekantoorruimte

• internet-entelefoonkosten

• energiekosten

• administratiekosten

• reclamekosten.

Deeenvoudigeofprimitieveopslagmethode

Eeneenvoudigemethodeomdeindirectekostenteverdelenoverdediverseartikelen,isde eenvoudige of primitieveopslagmethode.Bijdezemethodehanteerjeéénpercentageomdeindirectekostentekoppelenaan dedirectekosten,omdaarmeeeenkostprijsteberekenen.Ditnoemjehet opslagpercentage. Bijdeprimitieveopslagmethodedrukjedetotaleindirectekostenuitineenpercentagevandetotaledirecte kosten.Jegebruikthiervoordevolgendeformule.

Formule

Opslagpercentage = totale indirecte kosten totale directe kosten × 100%

Rekenvoorbeeld

HadjaraheefteengamestoreinMeppel. Haartotaleindirectekostenbedroegenvorig jaar € 37.500.Deinkoopwaardevande omzet(IWO)was € 93.750.

Gevraagd

Berekenhetopslagpercentagevande indirectekosten.

Uitwerking

Dedirectekostenbestaaninditgevaluitde IWO.

Hetopslagpercentagevoordeindirecte kostenbedraagt:

Opslagpercentage = € 37.500

OmindirectekostenterugteverdienenmoetHadjara40%bijdedirectekostenoptellen.

Hetnadeelvandeprimitieveopslagmethodeisdatjeervanuitgaatdateenduurartikelmeerindirectekosten veroorzaaktdaneengoedkoopartikel.Ditkomtdoordatjeverondersteltdatereenverbandbestaattussende hoogtevandeinkoopprijsendekosten.Dithoeftinwerkelijkheidnietzotezijn,want:

• deomzetsnelheidvandeverschillendeartikelenisnietgelijk

• deartikelenzijnverschillendvanaard.

Deverfijndeopslagmethode

CONCEPT

Bijdeprimitieveopslagmethodewerkjemetéénopslagpercentagevooraljeindirectekosten.Dezemethodeis ergonnauwkeurig,jeverhoogtimmersaljeartikelenmethetzelfdeopslagpercentage.Hierdoorishetmogelijk datsommigeartikelenteduurwordentenopzichtevandeconcurrent.Omdittevoorkomenkunjegebruikmaken vandeverfijndeopslagmethode.

Bijde verfijndeopslagmethode rekenjemetbehulpvanminimaaltweeopslagpercentagesdeindirectekosten aandeproductentoe.Deindirectekostensplitsjeeerstinverschillendegroepen.Eenveelgebruiktesplitsingvan deindirectekostenisdevolgende:

• indirectehuisvestingskosten

• indirecteloonkosten

• overigeindirectekosten.

Deindirectekostensplitsjebijdeverfijndeopslagmethodeuitnaardeoorzaakdietotdekostenheeftgeleid.Zo legjevoordehuisvestingskosteneenverbandmetdeinkoopwaardevandeomzet(IWO),wantvoordeingekochte productenhebjemagazijnruimtenodig.

DeIWO,deinkoopprijsvanjeverkochteartikelen,behoorttotdedirectekosten.

Formulevoordehuisvestingskosten:

Formule (verwachte) huisvestingskosten (verwachte) IWO × 100%

Deindirecteloonkostendrukjehieruitineenpercentagevandedirecteloonkosten.Jemagveronderstellendat deindirecteloonkosteneenrelatiehebbenmetdedirecteloonkosten.

Formulevoordeindirecteloonkosten:

Formule (verwachte) indirecte loonkosten (verwachte) directe loonkosten × 100%

Deoverigeindirectekostenhangennietsamenmeteenbepaaldesoortdirectekosten.Daaromdrukjezeuitin eenpercentagevandetotaledirectekosten.

Formulevoordeoverigeindirectekosten:

Formule (verwachte) overige indirecte kosten (verwachte) totale directe kosten × 100%

Rekenvoorbeeld

Brigitteiseigenaarvaneenkledingzaak. Haarverwachtedirectekostenvoorkomendjaarbedragen:

Deverwachteindirectekostenvoorkomendjaarbedragen:

Eenblouseheefteeninkoopprijsvan € 35.Dedirecteloonkostenbedragen € 10.Dewinstopslagis40%vande inkoopprijs.Debtwis21%.

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Gevraagd

a.BerekendeopslagvoordehuisvestingskosteninprocentenvandeIWO.

b.Berekendeopslagvoordeindirecteloonkosteninprocentenvandedirecteloonkosten.

c.Berekendeopslagvoordeoverigeindirectekostenineenpercentagevandetotaledirectekosten.

d.Berekendeconsumentenprijsvandeblouse.

Uitwerking

a.OpslagvoordehuisvestingskosteninprocentenvandeIWO.

(verwachte) huisvestingskosten (verwachte) IWO × 100%

€ 14.000

€ 700.000 × 100% = 2%

b.Opslagvoordeindirecteloonkosteninprocentenvandedirecteloonkosten. (verwachte) indirecte loonkosten (verwachte) directe loonkosten × 100%

€ 37.500

€ 150.000 × 100% = 25%

c.Opslagvoordeoverigeindirectekostenineenpercentagevandetotaledirectekosten.

(verwachte) overige indirecte kosten (verwachte) totale directe kosten × 100%

€ 34.000 € 850.000 × 100% = 4%

d.Berekeningconsumentenprijsvaneenblouse.

Directekosten

Inkoopprijs

Directeloonkosten

Totaledirectekosten

Opslagenindirectekosten

Huisvestingskosten2%vandeinkoopprijs

Indirecteloonkosten25%vandedirecteloonkosten

Overigeindirectekosten4%vandetotaledirectekosten

Winstopslag40%van € 35

Verkoopprijs

Btw21%vandeverkoopprijs

Consumentenprijs

Metdeverfijndeopslagmethodekrijgjeeennauwkeurigerbeeldvandekostprijs.Jehoudtimmersrekeningmet derelatietussendeindirecteendirectekosten.

Bedrijfseconomischekostensoorten

Bijdezekostenindelinglegjeeenverbandtussendekostenenhetproductiemiddeldatdiekostenveroorzaakt. Jekijktnaardeaardvandekosten.Jesteltjedandevolgendevraag:watisdeoorzaakvandiekosten?Alle kostendiebijelkaarhoren,groepeerje.Opdiemanierkrijgjeeenkostensoort.Jekomtdantotdevolgende zevenkostensoorten:

1.kostenvanmenselijkearbeid

2.kostenvanvermogen(rentekosten)

3.kostenvandienstenvanderden

4.kostenvangrond-enhulpstoffen

5.kostenvandebelastingen

6.kostenvandegrond

7.kostenvanduurzamebedrijfsmiddelen.

CONCEPT

Bekijkhetfilmpje.Dezegeefteenandereindelingvanbedrijfskosten.Herkenjedeovereenkomstenmetdezeven kostensoorten?

DeTirol-indelingdeeltkostenopinvijfcategorieën:transactiekosten(T),inkoopkosten(I),rentekosten(R), operationelekosten(O),enloonkosten(L).Wanneerwedezeindelingvergelijkenmetdezevenklassieke kostensoorten,zijnerveelovereenkomsten:

• Loonkosten(L)komenovereenmetkostenvanmenselijkearbeid.

• Rentekosten(R)zijnidentiek.

• Operationelekosten(O)dekkenkostenvandienstenvanderdenenkostenvanduurzamebedrijfsmiddelen.

• Inkoopkosten(I)omvattenkostenvangrond-enhulpstoffen.

Deverschillenzitteninkostenvanbelastingenenkostenvandegrond,dieindeTirol-indelingnietexpliciet wordengenoemd.Dezemakenonderdeeluitvande(T)transactiekosten.

Opdracht5 Exploitatiekosten

a. Watzijnvariabelekosten?

b. Welkevandeonderstaandekostenbehorentotdedirectekosten?Kiesdejuisteantwoorden. inkoopkosten energiekosten kostenvoorretournerenproducten administratiekosten huurkantoorruimte uurloonvanwinkelpersoneel

c. Detijddieeenbouwbedrijfbezigismethetvoorbereidenvanbouwwerkzaamheden,kunjemeecalculeren indevoorcalculatievandatbouwproject.

Hoenoemjedezekosten?

d. Geefvoorelkvandevolgendekostenaanofdezebehorentotdevastekostenoftotdevariabelekosten.

variabelekosten / vastekosten schroevenenspijkersvooreenondernemingdie kastenmaakt

variabelekosten / vastekosten motorolieineengaragebedrijf

variabelekosten / vastekosten loonkostenvandemedewerkersdiealjarenbijeen restaurantwerken

variabelekosten / vastekosten dehuurvanhetbedrijfspandvooreen kinderdagverblijf

BEROEPSONDERWIJS

variabelekosten / vastekosten deloonkostenvoordeoproepkrachtbijdelokale pizzeria

variabelekosten / vastekosten dewinstpremiesdieeenvoetbalverenigingmoet betalenaandespelersalshetteamwint

variabelekosten / vastekosten deafschrijvingskostenvaneenmachinebijeen schoenenfabriek

variabelekosten / vastekosten deabonnementskostenvanjemobieletelefoon

CONCEPT

variabelekosten / vastekosten detransportkostenvanBol.dievoordeleveringvan wasmachineseentransportbedrijfinschakelt

variabelekosten / vastekosten deaansluitkostendiejejaarlijkshebtomaangesloten tezijnophetNederlandsegasnetwerk

variabelekosten / vastekosten depremiediejemaandelijksmoetbetalenvoorje zorgverzekering

variabelekosten / vastekosten deextrakostenomdatjetijdensvakantiehebtgebeld metjemobieletelefoon

Opdracht6 OpslagpercentageJohn-Philip

John-Philipiseigenaarvaneenspeelgoedzaak.Hijverwachtdatditjaardeinkoopwaardevanzijnomzet€820.000 zalbedragen.Detotaleindirectekostenbegroothijvoorhetkomendejaarop € 304.000.

Berekenhetopslagpercentagevoordeindirectekostenvolgensdeprimitieveopslagmethode.Rondafopéén decimaal.

Opdracht7 OpslagpercentagedrogisterijBlok

DeconsumentenomzetvanDrogisterijBlokbedraagtditjaar € 696.507.Debrutowinstis32%,terwijlde exploitatiekosten € 122.700bedragen.Deexploitatiekostenwordenuitgedruktineenpercentagevande inkoopwaardevandeomzet.Debtwis21%.

a. Berekendeinkoopwaardevandeomzetvanditjaar.

b. Berekenhetopslagpercentagevoordeexploitatiekostenvoorhetkomendejaar.Rondafopééndecimaal.

Opdracht8 Kostprijsspijkerbroek

Basiseigenaarvaneenjeansshop.Opeendagontvangthijeeninkoopfactuurmetdaaropvermeld:

12spijkerbroekenLevi’s501

Hetopslagpercentagevoordeexploitatiekostenwordtberekenduitdegegevensvanhetvorigejaar.De inkoopwaardevandeomzetwastoen€266.200endeindirectekostenbedroegen€146.140.Hetopslagpercentage voordeindirectekostenwordtberekenddoordeindirectekostenuittedrukkenineenpercentagevande inkoopwaardevandeomzet.

a. Berekenhetopslagpercentagevoordeindirectekosten.Rondafopééndecimaal.

b. Watisdewerkelijkeinkoopprijsvanéénspijkerbroek?

c. Berekendekostprijsvanéénspijkerbroek.

Opdracht9 Voordeelverfijndeopslagmethode

Watishetvoordeelvandeverfijndeopslagmethodeinvergelijkingmetdeprimitieveopslagmethode?Kieshet juisteantwoord.

Deverfijndeopslagmethodezorgtoverhetalgemeenvooreenhogerewinst.

Deverfijndeopslagmethodeisvelemalengoedkoper.

Deverfijndeopslagmethodehoudtmeerrekeningmetdesamenhangtussendekosten.

Opdracht10 OpslagpercentagesEsther

EstherexploiteerteensnuisterijenzaakjeinUden.Zeheefthetvolgendekostenoverzichtsamengesteldvoorhet komendejaar:

Esthermaaktgebruikvandeverfijndeopslagmethodeenzelegtdevolgendeverbandentussendeindirecte kostenendirectekosten:

• Dehuisvestingskostenhoudenverbandmetdeinkoopwaardevandeomzet.

• Deindirectelonenhoudenverbandmetdedirectelonen.

BEROEPSONDERWIJS

• Deoverigeindirectekostenhoudenverbandmetdetotaledirectekosten.

BerekendeopslagpercentagesvoordeindirectekostenvoordewinkelvanEsther.Rondhetantwoordafopéén decimaal.

a. BerekenvoorEstherhetopslagpercentagevoordehuisvestingskosten.

b. BerekenvoorEstherhetopslagpercentagevoordeindirecteloonkosten.

c. BerekenvoorEstherhetopslagpercentagevoordeoverigeindirectekosten.

Opdracht11 ConsumentenprijsMandy

CONCEPT

Mandykooptproducteninvoor € 400.Dedirecteloonkostenbedragen25%vandeinkoopprijs.Deindirecte huisvestingskostenbedragen€85.000,deindirecteloonkostenbedragen€105.000,deoverigeexploitatiekosten bedragen € 118.000,deinkoopwaardevandeomzetwas € 170.000endedirecteloonkosten € 420.000.Omde kostprijsteberekenenmaaktzegebruikvandeverfijndeopslagmethode.Deindirectehuisvestingskostenhouden verbandmetdeinkoopwaardevandeomzet.Deindirecteloonkostenhoudenverbandmetdedirecteloonkosten. Deoverigeexploitatiekostenhoudenverbandmetdetotaledirectekosten.Dewinstopslagis45%vandekostprijs. Debtwis21%.

a. Berekendeopslagpercentages.

b. Berekendekostprijs.

c. Berekendeverkoopprijs.

d. Berekendeconsumentenprijs.

3.3Duurzameproductiemiddelen

Wegaanwatspecifiekerkijkennaardekostenvanduurzameproductiemiddelen.Voorhetmakenvanproducten gebruikjediversebedrijfsmiddelen.Alsdezebedrijfsmiddelenlangerdanéénproductieprocesmeegaan,noem jeze duurzameproductiemiddelen.Voorbeeldenvanduurzameproductiemiddelenzijnmachines,meubilair, computersenvervoermiddelen.Alseenbouwbedrijfeennieuwbusjeaanschaft,makendekostendieverband houdenmethetgebruikvandebusdeeluitvandedoorberekeningvandekostenvanhetbouwenvaneennieuw pand.

Omlooptijd

Deperiodedieligttussenhetmomentvaninvesterenenhetmomentdathetgeïnvesteerdebedragweeris terugverdiend,noemjede ‘omlooptijd’.Duurzameproductiemiddelen,zoalsmachineseninventaris,hebben eenlangeomlooptijd,wantzijwordengeleidelijkdoorberekendindeproducten.Hetgelddatisbetaaldvoor eenduurzaamproductiemiddel,wordtgeleidelijkdoorberekendindeprijsvandeproducten,onderdenaam ‘afschrijvingen’.Zowordtperverkochtproductofverkochtedienstduseendeelvandeinvesteringterugverdiend.

Levensduur

Hoelangeenduurzaamproductiemiddelmeegaat,isvaakmoeilijkinteschatten.Jemoethierbijonderscheid makentussendebegrippen ‘technischelevensduur’ en ‘economischelevensduur’.Ophetmomentdateen touringcarbedrijfeennieuwebuskoopt,moetheteenbedragbetalen,dezogenoemdeaanschafwaarde.Elke keeralshetbedrijfdebusgebruiktvoorvervoer,wordtdebusminderwaard.

Technischelevensduur

BEROEPSONDERWIJS

Detechnischelevensduurisdeperiodewaarinhetduurzameproductiemiddelinstaatisdeprestatiesteleveren waarvoorhetisgemaakt.Eenbusslijtbijvoorbeeldalserinwordtgereden.Naverloopvantijdkanernietmeer indebuswordengereden.Debusheeftzijntechnischelevensduurbereikt.Detechnischelevensduurisdetijd datdebusblijftdoenwaarvoorjedezehebtaangeschaft,namelijkbusrittenverzorgen.

Economischelevensduur

Deeconomischelevensduurisdeperiodedatheteconomischverantwoordishetduurzameproductiemiddelte gebruiken.Dekostenvanhetduurzameproductiemiddelzijnbijdezelevensduurhetlaagst.Deeconomische levensduurvandebusisdetijddathetquakostenrendabelisomdebusteblijvengebruiken.

Afschrijvingen

CONCEPT

Afschrijvingen gevenweerinhoeverrebedrijfsmiddelen,zoalsmachines,gebouwenenauto’s,ineenbepaalde periodeinwaardedalendoorbijvoorbeeldslijtageenveroudering.Dezedalingwordtuitgedruktineenbedrag datjevanjeopbrengstenmagaftrekken,ofwelafschrijven.Hetbedragdathetbedrijfnagebruikvandebusbij verkoopterugkrijgt,noemjederestwaarde.

Afschrijvingskosten

Indetijddatdeisbusgebruikt,heefthetbedrijfkostengemaakt,namelijkafschrijvingskosten.Ditishetverschil tussendeaanschafwaardeenderestwaardevandebus.Omdeafschrijvingskostenvandebustekunnenbepalen, moetjeeerstwetenwatdelevensduurvandebusis.

Eennieuwebusismeerwaarddaneenbusvantienjaaroud.Alseennieuwebus € 30.000kost,danisdiena10 jaarbijvoorbeeldnogmaar€3.000waard.Hetdoorberekenenvandezewaardeverminderingnoemjeafschrijven. Elkduurzaamproductiemiddeldatjekoopt,moetjeafschrijven.Metdeafschrijvingberekenjehoeveelhet duurzameproductiemiddelelkjaarminderwaardwordt.Jekunteenduurzaamproductiemiddelopdriemanieren afschrijven:

1.afschrijvenmeteenpercentagevandeaanschafwaarde

2.afschrijvenmetdeaanschafwaardeenrestwaarde

3.afschrijvenmeteenpercentagevandeboekwaarde.

Afschrijvenmeteenpercentagevandeaanschafwaarde

Rekenvoorbeeld

Deaanschafwaardeishetbedragwaarvoorjeietskoopt.Stel,jekoopteenmachinevan € 20.000Jewiltelkjaar 10%vandeaanschafwaardeafschrijven.Deafschrijvingskostenperjaarbedragendan0,10x € 20.000= € 2.000.

Nadriejaarisdeafschrijving3x € 2.000= € 6.000.

Afschrijvingmetdeaanschafwaardeenrestwaarde

Voorbeeld

Stel,eenmachinevan € 20.000isna10jaarnog € 5.000waard.Oftewel:derestwaardenaeenlevensduurvan10 jaarisdan € 5.000.Dankunjedemachineookafschrijvenmetderestwaarde.Jeweetdandatdemachinein10 jaartijd € 15.000minderwaardisgeworden.Deafschrijvingperjaarisdan € 15.000/10= € 1.500.

BEROEPSONDERWIJS

Afschrijvenmeteenpercentagevandeboekwaarde

Rekenvoorbeeld

Deboekwaardeishetbedragdathetduurzameproductiemiddelnaelkjaarnogwaardis.Stel,jeschrijftopde machinevan € 20.000elkjaar10%af.Danisdemachinena1jaarnog € 20.000- € 2000= € 18.000waard.Voor hettweedejaarberekenjedeafschrijvingdoor10%vande € 18.000tenemen,oftewel € 1800.Na2jaarisde machinedusnogmaar € 18.000€ 1.800= € 16.200waard.

CONCEPT

Jemagalsondernemerzelfwetenwelkemaniervanafschrijvenjekiest.Doorelkjaarhetafschrijvingsbedragte sparen,kunje-nadathetduurzameproductiemiddelhelemaalisafgeschreven-weereennieuwduurzaam productiemiddelkopen.

Opdracht12 Duurzameproductiemiddelen

a. Watzijnduurzamebedrijfsmiddelen?

b. Noteerviervoorbeeldenvanduurzamebedrijfsmiddelenineensupermarkt.

c. Watverstajeonderdeomlooptijdvanduurzamebedrijfsmiddelen?

d. Watisdetechnischelevensduurvaneenduurzaambedrijfsmiddel?

e. Watisdeeconomischelevensduurvaneenduurzaambedrijfsmiddel?

3.4Winstuitonderneming

Vandebrutowinstmoetjealsondernemerjeexploitatiekostenbetalen.Deexploitatiekostenhaaljevande brutowinstaf.Daarnahoudjehet bedrijfsresultaat over.Hetbedrijfsresultaatnoemjeookwelwinstuit onderneming.Alsdebrutowinsthogerisdandeexploitatiekosten,hebjeeenpositiefbedrijfsresultaatenspreek jevaneen nettowinst.Maaralsdeexploitatiekostenhogerzijndandebrutowinst,komjetekortenishet bedrijfsresultaatnegatief.Jehebtdaneen nettoverlies

Rekenvoorbeeld

Zeraheefteenondernemingin damesschoenen.

Indemaandenapril,meienjuniheeftzijde volgendebrutowinstenbehaald:

• april € 123.400

• mei € 124.600

• juni € 126.400.

DeexploitatiekostenbedragenvoorZerain diemaanden:

• april € 119.000

• mei € 125.200

• juni € 121.800.

Gevraagd

a.BerekenvoorZerahetbedrijfsresultaatin demaandenapril,meienjuni.

b.Inwelkemaand(en)isereennettowinst?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Hetbedrijfsresultaatvanschoenen.

CONCEPT

c.Inwelkemaand(en)isereennettoverlies?

Uitwerking

a.Omdebrutowinstteberekenen,haaljedeexploitatiekostenvandebrutowinstaf.Jekuntdaarvooreengedeelte vanhetschemavandeexploitatiebegrotinggebruiken.Jekrijgtdan:

Bedrijfsresultaat

b.Indemaandenaprilenjuniishetbedrijfsresultaatpositief.Indiemaandenisereennettowinst.

c.Inmeiishetbedrijfsresultaatnegatief.Indiemaandisereennettoverlies.

Opdracht13 BedrijfsresultaatOlav

Olavheeftindemaandenoktober,novemberendecemberdevolgendebrutowinstbehaald:

• oktober € 38.600

• november € 39.700

• december € 41.500.

DeexploitatiekostenbedragenvoorOlavindiemaanden:

• oktober € 37.900

• november € 40.800

• december € 36.400.

a. BerekenvoorOlavhetbedrijfsresultaatindemaandenoktober,novemberendecember.

b. Inwelkemaand(en)behaaltOlaveennettowinst?

c. Inwelkemaand(en)lijdthijeennettoverlies?

Opdracht14 BedrijfsresultaatDaniël

BEROEPSONDERWIJS

Daniëlheeftindemaandenjuli,augustusenseptemberdevolgendebrutowinstbehaald:

• juli € 136.300

• augustus € 142.500

• september € 148.300.

DeexploitatiekostenbedragenvoorDaniëlindiemaanden:

• juli € 142.400

• augustus € 143.200

• september € 145.600.

CONCEPT

a. BerekenvoorDaniëlhetbedrijfsresultaatindemaandenjuli,augustusenseptember.

b. Inwelkemaand(en)behaaltDaniëleennettowinst?

c. Inwelkemaand(en)behaalthijeennettoverlies?

3.5Kostenenopbrengsten

Deexploitatiekostenhoudjenatuurlijkhetliefstzolaagmogelijk,wanteenondernemingmaaktlievergeen verlies.Daaromishetbelangrijkdatjeweethoeveeljemoetverkopenomwinsttemaken.Dewinstkunje bijvoorbeeldgebruikenvoorinvesteringeninjebedrijf.Hetpuntwaaropjenetallekostendekt,dusgeenwinst engeenverliesmaakt,noemjehet break-evenpoint(BEP).Verkoopjemeer,danmaakjewinst.Verkoopje minder,danlijdjeverlies.

Maakeenoverzichtvanjekostenenopbrengsten.

Break-evenafzeten-omzet

Omhetbreak-evenpointteberekenen,moetjeeerstdebreak-evenafzet(BEA)uitrekenen.Vervolgenskunjede break-evenomzet(BEO)uitrekenen.

BEA

Omhetbreak-evenpointteberekenen,moetjeeerstde break-evenafzet(BEA) uitrekenen.Debreak-evenafzet isdeafzetwaarbijjegeenwinstofverliesmaakt.

BEO

De break-evenomzet(BEO) isdeomzetwaarbijdeopbrengstengelijkzijnaandegemaaktekosten.Bijdeze omzetboekjegeenwinstengeenverlies.

CONCEPT

Break-evenpointberekenen

Omhetbreak-evenpointteberekenen,maakjeeenonderscheidtussenvaste(ofconstante)kostenenvariabele kosten.Vastekostenhebjezoalsjeweetaltijd,ookalverkoopjegeenenkelproduct.Variabelekostenzijn afhankelijkvanjeomzet,dusvandeopbrengstdiejeverkrijgtuitdeverkoopvanjeproducten.

Hetbreak-evenpointwordtbereiktals:Totalekosten=Totaleopbrengsten.

Totalekosten(TK)=vastekosten+variabelekosten

Totaleopbrengsten(TO)=afzet×verkoopprijs

Rekenvoorbeeldbreak-evenafzet(BEA)

Deinkoopprijsvaneenproductbedraagt € 25,00.

Ditproductwordtverkochtmeteenbrutowinstopslagvan45%.

Ineenbepaaldkalenderjaarwordenerintotaal15.000producteningekochtenookverkocht.Devastekosten bijditproductbedragen € 30.000.

Deoverigevariabelekostenbedragen € 5,00perproduct.

1.Berekeneersthetaantalproducten,waarbijdenettowinstuitdeverkopenvanditproduct € 0,00bedraagt.

BEA = Totale vaste kosten

Verkoopprijs per stuk - variabele kosten per stuk

BEA = € 30.000 (€ 25,00 + 45%) - (€ 25,00 + € 5,00)

Verkoopprijsperstuk= € 25,00+45%= € 36,25.

Variabelekostenperstuk= € 25,00+ € 5,00= € 30,00.

BEA = € 30.000 (€ 36,25 - € 30,00) = € 30.000 € 6,25 = 4.800 stuks

2.Berekenhetaantalteverkopenproductenalsdeondernemereennettowinstwilmakenvan € 20.000.

BEROEPSONDERWIJS

BEA = € 30.000 + € 20.000 € 6, 25 = € 50.000 € 6,25 = 8.000 stuks

Opdracht15 Break-evenpoint

Bekijkdefilm.

a. Watverstajeonderdebreak-evenomzet?

b. Watisdebreak-evenafzet?

CONCEPT

c. Welkpuntindegrafiekgeeftdebreak-evenomzetaan?

d. Berekenhetbreak-evenpoint.Benjeveilig?

3.6Veiligheidsmarge

Deberekeningvandebreak-evenafzet(BEA)enbreak-evenomzet(BEO)isvooralinteressantwanneereenbedrijf zichindeverlieszonebevindt.HetbereikenvandeBEOisdanjeeerstetaakstelling.Daarnaastishetberekenen vanhetbreak-evenpointvanbelangalsdewerkelijkeomzetnietveelgroterisdandeBEO.Meteenkleine omzetdalingkunjealsnogindeverlieszoneterechtkomen.Ditisgeengewenstesituatie.Daaromberekenjede veiligheidsmarge

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

Deveiligheidsmargeishetverschiltussendewerkelijkeomzetendebreak-evenomzet,meestaluitgedruktineen percentagevandeomzet.Ditpercentagelaatzienhoeveeldewerkelijkeomzetkandalenvoordatjehet break-evenpointbereikt.Dehoogtevandeveiligheidsmargegeeftaanhoegroothet ondernemersrisico is.Hoe groterdeveiligheidsmarge,hoelagerhetondernemersrisico.

Deveiligheidsmargeberekenjealsvolgt.

Formule

Veiligheidsmarge = werkelijke omzet - BEO werkelijke omzet × 100 % =

Rekenvoorbeeld

DeomzetvanwebshopMusicStorebedraagt € 400.000.Debreak-evenomzetis € 250.000.

Gevraagd

a.Berekendeveiligheidsmarge.

b.LooptMusicStoreeenhoogoflaagrisico?Motiveerjeantwoord.

Uitwerking

a. Veiligheidsmarge = € 400 000 - € 250 000 € 400 000 × 100 % = 37,5%

b.MusicStoreheefteenhogeveiligheidsmarge:deomzetmag37,5%dalenvoordatdieindeverlieszone terechtkomt.Doordatdeveiligheidsmargezohoogis,ishetondernemersrisicolaag.

BEROEPSONDERWIJS

Jekuntdeveiligheidsmargebijvoorbeeldookgebruikenomnategaanofjeopeenbepaaldmomentinhetjaar aleenveiligheidsmargehebtopgebouwdendevastekostenalhebtterugverdiend.

Rekenvoorbeeld

HandelsondernemingUzkunverstrektdevolgendegegevens:

• jaaromzet € 3.760.000

CONCEPT

• inkoopwaarde € 2.340.000

• vastekosten € 1.315.000

• break-evenomzet € 3.480.000

• tot1novemberheeftUzkuneenomzetbehaaldvan € 3.200.000.

Gevraagd

a.Berekendeveiligheidsmargeop1november.

b.Welkeconclusiekunjetrekken?

Uitwerking

a. Veiligheidsmarge = ( € 3 200 000 - € 3 480 000)

€ 3 200 000 × 100 % = -8,75%

b.Op1novemberisdebreak-evenomzetnognietbereikt.Datkunjezienalsjedeomzetopdatmomentvergelijkt metdebreak-evenomzet.IndelaatstemaandenvanhetjaarmoetUzkunnogminimaal8,75%vandejaaromzet halenombreak-eventedraaien.Demargeisvrijkrapvooreengoedewinst.

Opdracht16 Veiligheidsmarge

a. Watisdeveiligheidsmarge?

b. Welknutheefthetomdeveiligheidsmargeteberekenen?

Opdracht17 Veiligheidsmargemachineonderdelen

DitjaarverkochtDobey250machineonderdelenX.Alshijhelemaalgeenwinstofverlieszoumaken,waseen afzetvan125paarvandezemachineonderdelenvoldoende.

a. Berekendeveiligheidsmarge.Rondafopééndecimaal.

b. LooptDobeyeenhoogofeenlaagondernemersrisico?Verklaarjeantwoord.

Opdracht18 Veiligheidsmargeuitzendbureau

BEROEPSONDERWIJS

Eenuitzendbureaubehaaldeinditjaareenomzetvan € 500.000.Debreak-evenomzetbedraagt € 480.000.

a. Berekendeveiligheidsmarge.Rondafopééndecimaal.

b. Looptdeondernemereenhoogofeenlaagondernemersrisico?Verklaarjeantwoord.

Opdracht19 Omzetschoonmaakbedrijf

CONCEPT

Eenschoonmaakbedrijfheefteenveiligheidsmargevan20%.Debreak-evenomzetbedraagt € 372.000.

Berekendeomzetdiehetschoonmaakbedrijfheeftbehaald.

3.7Gewaardeerdekosteneneconomischresultaat

Wekijkenweerevennaardeexploitatiebegroting.Wewarengeblevenbijhetbedrijfsresultaat,ookweldewinst uitonderneming.Hetbedrijfsresultaat(winstuitonderneming)iseenvergoedingvoor:

• hetgewaardeerdloon

• degewaardeerdeinterest

• hetondernemersrisico.

Eendeelvanhetbedrijfsresultaatbeschouwjeals gewaardeerdloon.Ditiseenvergoedingvoordegeleverde arbeidsprestatievandeondernemerenzijnniet-betaaldemeewerkendefamilieleden.

Watoverblijftvanhetbedrijfsresultaatnadatjeerhetgewaardeerdloonhebtafgehaald,noemjede opbrengst eigenvermogen ofhet rendementeigenvermogen

Rekenvoorbeeld

Gegeven:

• Omzet: € 500.000

• Inkoopwaardevandeverkochtegoederen: € 200.000

• Exploitatiekosten:

– Personeelskosten: € 100.000

– Energiekosten: € 20.000

– Onderhoudskosten: € 10.000

– Huurkosten: € 30.000

– Verzekeringskosten: € 5.000

– Marketingkosten: € 15.000

– Administratievekosten: € 20.000

• Eigenvermogengeïnvesteerddoordeeigenaar: € 150.000

• Gewaardeerdloonvandeeigenaar: € 50.000

Gevraagd

Berekendeopbrengsteigenvermogen.

Uitwerking

Stap1:Berekenhetbedrijfsresultaat

Hetbedrijfsresultaat(ookwelwinstuitonderneminggenoemd)ishetverschiltussendeomzetendetotalekosten (inclusiefdeinkoopwaardevandeverkochtegoederenendeexploitatiekosten).

Omzet: € 500.000

Totalekosten:

• Inkoopwaardevandeverkochtegoederen: € 200.000

• Totaleexploitatiekosten:

– Personeelskosten: € 100.000

– Energiekosten: € 20.000

– Onderhoudskosten: € 10.000

– Huurkosten: € 30.000

– Verzekeringskosten: € 5.000

– Marketingkosten: € 15.000

– Administratievekosten: € 20.000

Totaleexploitatiekosten=

Totalekosten: € 200.000(IWO)+ € 200.000(exploitatiekosten)= € 400.000

Hoofdstuk3Exploitatie-enliquiditeitsbegroting

Bedrijfsresultaat: Omzet-Totalekosten= € 500.000- € 400.000= € 100.000

Stap2:Berekendeopbrengstvanheteigenvermogen

Deopbrengstvanheteigenvermogenishetbedrijfsresultaatminushetgewaardeerdloon.

Opbrengsteigenvermogen= € 100.000- € 50.000= € 50.000

Opdracht20 Exploitatiebegroting

a. Watzetjeineenexploitatiebegroting?

b. Hoeberekenjedenettowinst?

c. Hoeberekenjedeopbrengsteigenvermogen?

d. Hoeberekenjeheteconomischresultaat?

Opdracht21 Exploitatiebegroting:wathoortbijwat?

Verbindelkbegripmetdejuisteomschrijving.

Omschrijving

Hetbedragdathetgeïnvesteerdvermogen opgebrachtzouhebbenalsjehetopdebankhad gezet

Opbrengsteigenvermogen

Vergoedingvoorhetondernemersrisico

Hetrisicodatjejegeïnvesteerdevermogengeheel ofgedeeltelijkkwijtraakt

Hetbedragdatdeondernemeralswerknemer zouverdienenmethetwerkdathijdoet

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Begrip

Economischresultaat

Gewaardeerdloon

Gewaardeerdeinterest

Ondernemersrisico

Rendementeigenvermogen

Opdracht22 Opbrengsteigenvermogen

RickenFabienne

• Rickhadhetafgelopenjaareenbedrijfsresultaatvan € 28.560.Hijsteltzijngewaardeerdloonop € 33.430.

• Fabiennebehaaldehetafgelopenjaareenbedrijfsresultaatvan € 68.570.Zijstelthaargewaardeerdloonop € 43.580.

BerekenvoorRickenFabiennedeopbrengstvanheteigenvermogen.

Opdracht23 Economischresultaat

MustafaenIbrahim

• Mustafabehaaldehetafgelopenjaareenopbrengsteigenvermogenvan € 12.680. Hijsteltzijngewaardeerdeinterestop € 3.800.

• Ibrahimbehaaldehetafgelopenjaareenrendementeigenvermogenvan € 4.230negatief.Hijsteltzijn gewaardeerdeinterestop € 2.100.

BerekenvoorMustafaenIbrahimheteconomischresultaat.

3.8Devolledigeexploitatiebegroting

Hetisbelangrijkdatjeineenexploitatiebegrotingalleverwachteopbrengstenenkostenopneemt.Daarbijmaakt hetnietuitofjedebedragenaldaadwerkelijkhebtontvangenofuitgegeven.Ookmoetjeoplettenofhetecht gaatomopbrengstenenkosten.Investeringen,zoalsdeaankoopvaneennieuwcomputersysteem,zijngeen kostenenkomennietopdeexploitatiebegroting.Deafschrijvingenopdatnieuwecomputersysteemrekenje wéltotdekosten.Diekomenduswélopdeexploitatiebegroting.Uitgavendieeenondernemerprivédoet,mag jenatuurlijknietmeerekenenindekosten.

Eenexploitatiebegrotingmaken

Jekuntjeexploitatiebegroting makenmetalleenbedragen,maarookmetbedragenénpercentages(vande inkoopofvandeomzet).

BEROEPSONDERWIJS

Deberekeningenvooreenexploitatiebegrotingkunjeopverschillendemanierenmaken:

• aandehandvanbekendekosten (ditzijndekostendieeenbedrijfmetzekerheidkanvoorspellen

• aandehandvankostenuithetverleden.

Exploitatiebegrotingmetbekendekosten

Alsjedekostenendebrutowinstweet,zijnertweeuitgangspuntenvoorhetopstellenvandeexploitatiebegroting:

• meteen brutowinstmarge (percentagevandeomzet)

• meteenbrutowinstopslag (percentagevandeIWO).

CONCEPT

Metbekendekostenenbrutowinstmarge

Alsdekostenendebrutowinstmargebekendzijn,steljedeexploitatiebegrotingop,zoalsinhetvolgende voorbeeld.

Rekenvoorbeeld

Khalidheefteengroothandel.Hijwilde exploitatiebegrotingvoorhetkomendejaaropstellen. Hiervoormaakthijeersthetvolgendeoverzichtvande teverwachtenfinanciëlegebeurtenissen.

Gevraagd

StelvoorKhaliddeexploitatiebegrotingsamen.

Uitwerking

Omdeexploitatiebegrotingoptestellen,gebruikjehetschemahierna.Daarinvuljeallegegevensindiejeweet.

CONCEPT

Daarnaberekenjeallebedragendienognietzijningevuld.Daarbijbeginjemethetuitrekenenvandebrutowinst.

Debrutowinstmargeis34%.Debrutowinstbedraagtdan:0,34× € 846.000= € 287.640. DeIWOisdan € 846.000 –€ 287.640= € 558.360.

Bijeenbrutowinstmargevan34%isdeIWO100% – 34%=66%.

JekuntdeIWOdanookalsvolgtberekenen:0,66× € 846.000= € 558.360.

DezeIWOenbrutowinstvuljeinheteerstedeelvandeexploitatiebegrotingin.

Hiernateljedeexploitatiekostenbijelkaarop: €

Hetbedrijfsresultaatbedraagtdan € 287.640 –€ 235.200= € 52.440.

Alsjevervolgenshierhetgewaardeerdloonafhaalt,krijgjedeopbrengstvanheteigenvermogen.Datisdus € 52.440 –€ 46.660= € 5.780.

Alsjevandeopbrengsteigenvermogendegewaardeerdeinterestafhaalt,hebjeheteconomischresultaat.Dat isdus € 5.780 –€ 3.600= € 2.180.

Alsjeallesinvult,hebjedevolledigeexploitatiebegrotingopgesteld.

Metbekendekostenenbrutowinstopslag

Alsjewerktmeteenbrutowinstopslag,verandertdeberekeningvandebrutowinst.Dieisdannamelijkeen percentagevandeinkoopwaardevandeomzet.Deinkoopwaardevandeomzetisdan100%.Jemaaktdande berekeningzoalsinhetvolgendevoorbeeld.

Debrutowinstberekenjenuanders,derestblijfthetzelfde.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Mohammediseigenaarvaneenwinkelketen inparfumerie.Mohammedwilde exploitatiebegrotingvoorhetkomendejaar opstellen.Hiervoormaakthijeersthet volgendeoverzichtvandeteverwachten financiëlegebeurtenissen.

Gevraagd

StelvoorMohammeddeexploitatiebegrotingsamen.

Uitwerking

Omdeexploitatiebegrotingoptestellen,gebruikjeweerhetschemauithetvorigevoorbeeld.Vuleerstde gegevensindiebekendzijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Daarnaberekenjeallebedragendienognietzijningevuld.Jebegintmethetuitrekenenvandebrutowinst.De brutowinstopslagis50%.Deinkoopwaardeisdan100%,dusdeomzetis150%.Debrutowinstbedraagtdan:

Omdatdeomzet150%isendeIWO100%,kunjedeIWOookalsvolgtberekenen:

Dezebedragenvuljeinheteerstedeelvandeexploitatiebegrotingin.Datlevertop:

Brutowinst

Hiernateljedeexploitatiekostenbijelkaarop: € 3.600+ € 8.900+ € 2.200+ € 1.800+ € 1.800+ € 860+ € 2.400= € 21.560. Hetbedrijfsresultaatbedraagtdan € 26.000 –€ 21.560= € 4.440. Hierhaaljehetgewaardeerdloonaf.Jehoudtdandeopbrengsteigenvermogenover.

Datis € 4.440 –€ 3.800= € 640.

Alsjevandeopbrengsteigenvermogendegewaardeerdeinterestafhaalt,krijgjeheteconomischresultaat.Dat is € 640 –€ 360= € 280.

Alsjeallesinvult,krijgjedevolledigeexploitatiebegroting.

Opdracht24 Welofnietopdeexploitatiebegroting?

Geefvanelkonderdeelaanofhetindeexploitatiebegrotingwordtopgenomen.

Aanschafbedrijfsauto

Aanschafsmartwatch

Aflossinglening

Huurbedrijfspand

Huurwoonhuis

Salarispersoneel

Schoonmaakpand

Verpakkingsmateriaal

Wintersportvakantie

wel / niet

Opdracht25 ExploitatiebegrotingOscar

Oscarwildeexploitatiebegrotingvoorhetkomendejaaropstellen.Hiervoormaakthijeersteenoverzichtvan deteverwachtenfinanciëlegebeurtenissen:

• Deomzetbedraagt € 914.000.

• Debrutowinstmargeis42%.

• Dehuisvestingskostenbedragen € 83.000.

• Detotalepersoneelskostenbedragen € 112.000.

• Deverkoopkostenbedragen € 42.000.

• Deverwachtebrandstofkostenvoordebedrijfsautobedragen € 12.600.

• Deafschrijvingopdeinventarisis € 9.150.

• Deafschrijvingopdeautobedraagt € 9.600.

• Derentekostenbedragen € 8.600.

• Deoverigekostenbedragen € 34.800.

• Hetgewaardeerdloonbedraagt € 52.500.

• Degewaardeerdeinterestbedraagt € 4.300.

a. BerekenvoorOscardeIWOendebrutowinst.

b. BerekenvoorOscardetotaleexploitatiekosten.

c. BerekenvoorOscarhetbedrijfsresultaat.

d. BerekenvoorOscardeopbrengstofhetrendementeigenvermogen.

e. BerekenvoorOscarheteconomischresultaat.

BEROEPSONDERWIJS

f. StelvoorOscardeexploitatiebegrotingsamen.JekuntditinExceldoenofoppapier.

Opdracht26 ExploitatiebegrotingSerife

Serifeiseigenaarvaneengroothandel.Zijmaakteenexploitatiebegrotingvoorkomendjaar,opbasisvande volgendegegevens:

• Deverwachteomzetis € 10.350.000.

• Degemiddeldebrutowinstmargebedraagt36%.

• Depersoneelskostenbedragen € 1.242.000.

CONCEPT

• Dehuisvestingskostenbedragen € 635.000.

• Erwordtnieuweinventarisaangeschaftvooreenbedragvan € 175.000.

• Detebetalenrenteopleningenbedraagt € 215.000.

• Deafschrijvingenbedragen € 574.000.

• Deverkoopkostenbedragen € 398.000.

• Deoverigebedrijfskostenzullennaarverwachting € 416.000bedragen.

• Serifeneemtmaandelijks € 4.000opvoorprivé-uitgaven.

• Hetgewaardeerdloonis € 72.500.

• Hetgeïnvesteerdeigenvermogenbedraagtop1januari € 750.000enop31december € 860.000.

• Degewaardeerdeinterestis1,2%overhetgemiddeldgeïnvesteerdeigenvermogen.

StelvoorSerifedeexploitatiebegrotingsamen.

Omzet

IWO

Brutowinst

Exploitatiekosten

€ Huisvestingskosten

€ Personeelskosten

€ Verkoopkosten

€ Afschrijvingskosten

€ Rentekosten

Overigebedrijfskosten

Bedrijfsresultaat

Gewaardeerdloon

Opbrengsteigenvermogen

Gewaardeerdeinterest

Economischresultaat

3.9Hetbedrijfsresultaatendefiscus

Alsondernemerwiljewetenofjouwondernemingeconomischrendabelis.OokdeBelastingdienstisgeïnteresseerd injebedrijfsresultaat(winstuitonderneming),wantalsondernemermoetjeoverdewinstbelastingbetalen. DaarbijkijktdeBelastingdienstsomsandersnaarbedragendanjijalsondernemer.Jemaaktdaaromonderscheid tussendewinstalsbedrijfsresultaatende fiscalewinst.Defiscalewinstishetbedragwaaroverjealsondernemer belastingmoetbetalen.

Alsondernemervindjedatallekostendietemakenhebbenmetjouwonderneming,ookechttotdebedrijfskosten behoren.DeBelastingdienstzietdatanders.ZovindtdeBelastingdienstdaterbijsommigekostenookeen privévoordeelis.Dezekostenmagjealsondernemernietofslechtsgedeeltelijkaftrekken,waardoorjewinst(op papier)hogerwordtenjemeerwinstbelastingmoetbetalen.KostendieeenondernemervandeBelastingdienst niettotdekostenmagrekenen,noemjeniet-aftrekbarekosten.

CONCEPT

DeBelastingdienstverdeeltdekostenindriegroepen:

Meestalhoudjealsondernemerpasaanheteindevanhetjaarrekeningmetdeniet-aftrekbarekosten.Jeverrekent daninéénkeerdeverschillendieontstaanindebedrijfseconomischewinstberekeningendefiscale winstberekening.Ditbetekentdatdenettowinstdiejealsondernemeraanheteindevanhetjaarberekent,niet gelijkisaandefiscalewinst.JehebtnamelijkkostenafgetrokkenwaarvandeBelastingdienstvindtdathetgeen kostenzijn.Voorhetberekenenvandefiscalewinstteljedeniet-fiscalekostenopbijhetbedrijfsresultaat. Schematischzietdaterzouit:

Bedrijfsresultaat

Niet-fiscalekosten

Fiscalewinst

Rekenvoorbeeld

Hetbedrijfsresultaatvaneenondernemer is € 28.000.Dezeondernemerheefteen vliegbrevet.Dehuurvaneenvliegtuigje waarmeehijnaareencongresisgevlogen, heefthijopgevoerdalsbedrijfskosten.Dit kosttehemtweedagenhuurà € 2.000per dag.Defiscusvindtdatdeondernemereen lijnvluchthadmoetennemennaarhet congres.Dehuurkostenvanhetvliegtuigje maghijdusnietalskostenopvoeren.

Gevraagd

Hoehoogisdefiscalewinst?

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Uitwerking

Naastdeaftrekbarekosten,zijnerooknogdezogenaamdefiscaleregelingendiemakendatjemisschienminder belastinghoefttebetalen.Dezeregelingenzijnafhankelijkvanderechtsvormvanhetbedrijf.Bezitjeeen eenmanszaak,vennootschaponderfirma(vof),maatschapofcommanditairevennootschap?Danwordje beschouwdalsondernemervoordeinkomstenbelasting,waardoorjeinaanmerkingkomtvoorde ondernemersaftrekendemkb-winstvrijstelling.Ditzijnbedragendiejeaftrektvanjewinst.Jebetaalthierdoor overeenlagerbedragbelasting.

Opdracht27 Aftrekbareofniet-aftrekbarekosten?

Maakdeuitlegcompleet.Kiesdejuistewoorden.

1.De fiscale / niet-aftrekbare winstisdewinstwaaroverdeondernemerbelastingmoetbetalen.

2. Fiscale / Niet-aftrekbare kostenzijnkostendiedeondernemernietvanzijnbrutowinstmagaftrekken.

Opdracht28 FiscalewinstTed

Tedheeftdevolgendegegevensverzameld:

• Omzet € 1.495.000.

• Brutowinstmarge40%.

• Exploitatiekosten € 458.900,inclusief € 27.300niet-aftrekbarekostenen € 10.400interestkosten.

• Gewaardeerdloon € 84.500.

• Gewaardeerdeinterest € 15.600.

a. Berekenhetbedrijfsresultaat.

b. Berekenheteconomischresultaat.

c. Berekendefiscalewinst.

Opdracht29 FiscalewinstVaresh

Vareshheeftdevolgendegegevensverzameld:

• Omzet € 452.400.

• Inkoopwaardeomzet € 216.680.

• Personeelskosten:brutoloon € 2.700permaand,exclusief8%vakantiegeld.

• Desocialelastenzijn25%vanhetbrutoloon.

• Huisvestingskosten € 5.300permaand.

• Verkoopkosten6%vandeomzet.

• Afschrijvingskosten € 17.500.

• Overigeexploitatiekosten € 14.320,inclusief € 2.500niet-aftrekbarekosten.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

• Interestkosten:leningvan € 175.000meteenrentevan2,5%,geenaflossingen.

• Gewaardeerdloon € 55.000.

• Gewaardeerdeinterest:rentestand2%overhetgemiddeldeigenvermogen.

• Eigenvermogenop1januari € 120.000.

• Eigenvermogenop31december € 135.000.

a. Berekenhetbedrijfsresultaat.

b. Berekenheteconomischresultaat.

c. Berekendefiscalewinst.

3.10Cashflow

Voordatjeinvesteert,wiljewetenhoelanghetduurtvoordatdeinvesteringisterugverdiend.Dieperiodeisde terugverdientijd. Zodradeopbrengstengelijkzijnaandegemaaktekosten,hebjedeinvesteringterugverdiend. Hoekorterdieperiodeis,hoeminderrisicojelooptdatjedeinvesteringnietterugverdient.

Omdeterugverdientijdteberekenen,hebjehetinvesteringsbedragnodigendeopbrengstdiejejaarlijksmet deinvesteringbehaalt.Dezeopbrengstnoemjeookwelde cashflow.Diebestaatuitdenettowinstplus afschrijvingenopdeinvestering.Alsdecashflowbekendis,berekenjedeterugverdientijdmetbehulpvande volgendeformule.

Formule

Terugverdientijd = Geïnvesteerd bedrag

Jaarlijkse cashflow

Rekenvoorbeeld

Eenondernemerwileennieuwemachineaanschaffen.Deinvesteringis € 300.000,derestwaardewordtgeschat op € 40.000.Deeconomischelevensduurisvijfjaar.Erwordtafgeschrevenmeteenvastbedragperjaar. Hetbedrijfverwachtdatdenieuwemachineeenomzetvan € 840.000perjaaroplevert.Detotalekosten(inkoop +alleanderekosteninclusiefafschrijving)bedragen € 792.000perjaar.

Gevraagd

Berekendeterugverdientijd.

Uitwerking

Hetgeïnvesteerdebedragisbekend.Voordecashflowteljebijdenettowinstdeafschrijvingenop.

Dejaarlijksenettowinstvandezeinvesteringisdeomzet – allekosten= € 840.000 –€ 792.000= € 48.000. Dejaarlijkseafschrijvingis(€ 300.000 –€ 40.000)÷5= € 52.000. Decashflowis € 48.000+ € 52.000= € 100.000perjaar. Deterugverdientijdvandezeinvesteringis € 300.000÷ € 100.000=3jaar.

Ditbetekentdathetdriejaarduurtvoordathetbedrijfdeinvesteringindenieuwemachineheeftterugverdiend. Hetkannuvoorzichzelfbepalenofhetgedurendedezeperiodenietteveelrisicolooptmetdezeinvestering.

Eeninvesteringbeoordelenmetdeterugverdientijdheeftdevolgendenadelen:

• Jehoudtgeenrekeningmetwatergebeurtnadeterugverdientijd.Ofdeinvesteringdaarnaveelgeldoplevert, ziejenietterugindeterugverdientijd.

• Deterugverdientijdhoudtergeenrekeningmeedatgeldindeloopvandetijdminderwaardwordt.Anders gezegd:doorinflatieiseeneurodiejeovervijfjaarverdient,minderwaarddannu.

Voorbeeld

OndernemerBaxkooptvoor € 150.000eenbedrijfswagenvoorhetbezorgenvanorders.AlsBaxover5jaarnet zo’nbedrijfswagenwilkopen,betaalthijdaarnaarverwachting € 175.000voor.

Doordatprijzenstijgen,neemtdewaardevanhetgeldindeloopvandetijdaf.

Opdracht30 Cashflow

a. Watishetverschiltussendeterugverdientijdendecashflow?

b. Watisdecashflow?Kieshetjuisteantwoord.

nettowinst – afschrijvingen nettowinst+afschrijvingen nettowinst÷afschrijvingen

BEROEPSONDERWIJS

c. Watisdeterugverdientijd?Kieshetjuisteantwoord.

geïnvesteerdbedrag+jaarlijksecashflow

geïnvesteerdbedrag – jaarlijksecashflow

geïnvesteerdbedrag÷jaarlijksecashflow

Opdracht31 Inhoeveeltijdisdeinvesteringterugverdiend?

Berekendeterugverdientijdindevolgendegevallen.

a. Toboiseengrotespeleropdeijzerwarenmarkt.Hijwileendirecteconcurrentovernemenvoor € 480.000.De verwachtecashflowbedraagt € 60.000perjaar.

CONCEPT

b. Eenondernemerwilnieuweinventariskopenvoor € 550.000.Derestwaardevandeinvesteringis € 50.000. Jaarlijkswordt € 62.500afgeschreven.Naarverwachtinglevertdenieuweinvesteringeenomzetopvan € 675.000perjaar.Detotalekostenbedragen € 615.000perjaar.

c. Eendirect-marketingbedrijfwilvoor € 315.000investereninnieuweICT-apparatuur.Derestwaardevande investeringis € 15.000.Deeconomischelevensduuriszesjaar.Erwordtafgeschrevenmeteenvastbedrag perjaar.Naarverwachtinglevertdenieuweapparatuureenomzetopvan € 980.000perjaar.Detotalekosten bedragen € 925.000perjaar.

3.11Liquiditeitsbegroting

Indehandelgaatveelgeldom.Jemoeterdanookvoorzorgendatjevoldoendegeldinkashebtendater voldoendegeldopjelopenderekening(rekening-courant)bijdebankstaat.Ditgeldindevormvanmuntenen bankbiljettenindekasenhetrekening-couranttegoedbijdebank,zijndebetalingsmiddelenof liquidemiddelen (LM).Dehoeveelheidliquidemiddelenverandertvoortdurend,bijelkebetalingenbijelkeontvangst.

Liquiditeitsbegroting

Omjeniettelatenverrassendooreenonverwachttekortaanliquidemiddelen,maakjeeen liquiditeitsbegroting. Ditiseenoverzichtvanverwachteontvangstenenuitgavenindekomendeperiode.Dezeontvangstenenuitgaven zijnaltijdinclusiefbtw.Hetbelangrijkstedoelvaneenliquiditeitsbegrotingisdatjeweetofjevoldoendemiddelen hebtomindekomendeperiodeaanjefinanciëleverplichtingentekunnenvoldoen.

Jeuitgangspuntvoorditliquiditeitsbudgetisdestandvanjeliquidemiddelenaanhetbeginvaneenperiode. Daarteljedeverwachteontvangstenvoordieperiodebijopentrekjedeverwachteuitgavenvanaf.Zokunje vaststellenofjealdannietliquiditeitsproblemenkuntverwachten.

Eennegatiefsaldobijdebanknoemjeookwelroodstaan. Jehebtdandusgeldtekort.Alsondernemerkunjebijde bankeenspecialebankrekeningopenenwaaropjetoteen bepaaldbedragnegatiefmagstaan.Zo'nrekeningwaarop jeroodmagstaan,noemjeeen rekening-courantkrediet. Hetbedragdatjemaximaalroodmagstaanopje rekening-courant,ishet kredietplafond.Hetbedragdatje nogvanjerekening-courantkuntopnemen,noemjede dispositieruimte.Jeberekentdedispositieruimtedoorhet verschiltenementussenhetkredietplafondenhetsaldovan jerekening-courant.Eenhogerkredietplafondmaaktje dispositieruimtegroter.

BEROEPSONDERWIJS

Metdebankkunjeafsprekenhoeveeljeroodmag staan.

CONCEPT

Hoofdstuk3Exploitatie-enliquiditeitsbegroting

Rekenvoorbeeld

Alexheeft € 1.875inkas.Opzijnrekening-courantstaathij € 4.500rood.

Gevraagd

BerekenvoorAlexhetsaldoliquidemiddelen.

Uitwerking

HetsaldoliquidemiddelenishettotaalvanhetbedragdatAlexinkasheeftplushetsaldovanzijnrekening-courant.

BijAlexisdat € 1.875 –€ 4.500= € -2.625.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Rekenvoorbeeld

HetsaldoliquidemiddelenvanRameshbedraagt € -1.725.Hetafgesprokenkredietplafondbedraagtvoorhem € 5.000.

Gevraagd

CONCEPT

BerekenvoorRameshdedispositieruimte.

Uitwerking

Dedispositieruimteishetbedragdatjenogkuntopnemenen/ofuitgeventotdatjeaanjekredietplafondzit. Rameshkandusnogbeschikkenover € 5.000 –€ 1.725= € 3.275.Datiszijndispositieruimte.

Alsjedeontvangstenenuitgavenvoordekomendeperiodehebtbegrooténhetsaldovandeliquidemiddelen weet,kunjenagaanofjebetalingsproblemenkrijgt.

Hetishandigisomjeontvangstenenuitgavenoverzichtelijkoptenemenineenspreadsheetprogrammazoals Excel.Hierinkunjeookgemakkelijkbedragenbijelkaaroptellenenvanelkaaraftrekken,zodatjealgauwweet hoejeervoorstaat.

BEROEPSONDERWIJS

Schematischzieteenliquiditeitsbegrotingerzouit:

Beginsaldoliquidemiddelen

Ontvangsten

Totaalbeschikbaar

Uitgaven

Eindsaldoliquidemiddelen

Voorhetbepalenvanheteindsaldoliquidemiddelenvuljehetbeginsaldoin.Daarteljedeverwachteontvangsten bijop.Danweetjehoeveelgeldernaarverwachtingintotaalbeschikbaaris.Alsjedaarvandeverwachteuitgaven aftrekt,weetjehetverwachteeindsaldoliquidemiddelen.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

LotteisfranchisenemerbijBakkerBart.Op1januariheefthaarvestiging € 500inkasenstaater € 12.750opde bankrekening.Komendjaarverwachtzijinhaarvestiging € 52.500teontvangenen € 53.500uittegeven.

Gevraagd

HeeftLotteeenliquiditeitsprobleem?

Uitwerking

Omdevraagtekunnenbeantwoorden,vuljehetschemain.

Conclusie:Lotteheeftzoteziengeenliquiditeitsprobleem,wantzeheefthetkomendejaarvoldoendeliquide middelenomalleuitgaventekunnenbetalen.

Tochkanzichinditvoorbeeldeenprobleemvoordoen.Deeindstandliquidemiddelenisaanheteindevanhet jaarweliswaarpositief,maarjeweetnietopwelkmomentindieperiodedeuitgavenplaatsvinden.Alsdeuitgaven eerdergedaanwordendandeontvangstenbinnenzijn,kanindeloopvanhetjaarwéleenbetalingsprobleem ontstaan.Daarommakendemeestebedrijveneenliquiditeitsbegrotingvooreenkortereperiode,bijvoorbeeld vooreenkwartaal,eenmaandofzelfseenweek.

BEROEPSONDERWIJS

Opdracht32 Wathoortbijelkaar?

a. Welkeomschrijvinghoortbijwelkbegrip?

Begrip

Rekening-courantkrediet

CONCEPT

Roodstaan

Dispositieruimte

Kredietplafond

Liquidemiddelen

Omschrijving

Bedragdatjemaximaalroodmagstaanopje rekening-courant

Bedragdatjenogkuntopnemenvanje bankrekening

Hetgelddatjeinkashebtenjetegoedbijde bank

Negatiefsaldoopjerekening-courant

Afspraakmetdebankdatjeroodmagstaanop jebankrekening

b. Bedenktweemaatregelendieeenleverancierkannemenalsjijhemsteedstelaatbetaalt.

Opdracht33 Saldoliquidemiddelen

YassineenYvonne

• Yassineheeft € 875inkas.Opzijnrekening-courantheefthijeenpositiefsaldovan € 5.245.

• Yvonneheeft € 2.325inkas.Ophaarrekening-courantheeftzijeennegatiefsaldovan € 4.265.

BerekenvoorYassineenYvonnehetsaldoliquidemiddelen.

Opdracht34 Watisdeeindstand?

TitouenMuraria

VoordekomendeperiodeverwachtondernemerTitouhetvolgende:

• Deuitgavenzijn € 39.750.

• Deontvangstenzijn € 38.300.

• Hetbeginsaldoliquidemiddelenis € 2.000positief.

VoordekomendemaandheeftvestigingsmanagerMurariadevolgendegegevensgenoteerd:

• Inkas: € 1.250.

• Saldoopdebank: € 3.870.

• Deverwachteontvangstenzijn € 86.430.

• Deverwachteuitgavenzijn € 92.540.

LaatmeteenberekeningzienofTitouenMurariaeenliquiditeitsprobleemhebben.

Opdracht35 Dispositieruimte

SheffanyenJet

• Sheffany'ssaldoliquidemiddelenbedraagt € -3.824.Hetkredietplafondis € 15.000.

• HetsaldoliquidemiddelenvanJetbedraagt € 2.824.Hetkredietplafondbedraagt € 7.500.

BerekenvoorSheffanydedispositieruimteenleguitwatditvoorhaarbetekent. BerekenvoorJetdedispositieruimte.

3.12Verschillenliquiditeitsbegrotingenexploitatiebegroting

Vooreenondernemerisdeexploitatiebegrotingeenbelangrijkhulpmiddelomhetresultaat(winstofverlies)te berekenen.Opdeexploitatiebegrotingstaanjeomzetenjekostenexclusiefbtw.Opdeliquiditeitsbegrotingkun jezieninhoeverrejeaanjebetalingsverplichtingenkuntvoldoen.Opdeliquiditeitsbegrotingstaanjeontvangsten enjeuitgaveninclusiefbtw.

Daarnaastzijnernogmeerverschillen:

• Opdeexploitatiebegrotingisdeomzet(exclusiefbtw)eenopbrengstzodradeartikelenzijnverkocht.Opde liquiditeitsbegrotingiserpaseenontvangst(inclusiefbtw)alsdeklantheeftbetaald.

• Deaanschafvaneenduurzaambedrijfsmiddelnoteerjealseenuitgaveopjeliquiditeitsbegroting.Voorje exploitatiebegrotingheeftzo’naanschafgeendirectegevolgen,wantdezeuitgaveisgeenkostenpost.Wel boekjealsgevolgvandezeaanschafindekomendejarendeafschrijvingalskostenopjeexploitatiebegroting.

• Deinkoopwaardevandeverkochteartikelen,deIWO,wordt(exclusiefbtw)indeexploitatiebegroting opgenomen.Allebetalingenvandeinkopenworden(inclusiefbtw)alsuitgavenindeliquiditeitsbegroting opgenomen.

Voorbeeldverschilliquiditeits-enexploitatiebegroting

Voordeverzekeringvandebestelwagen betaaltondernemerBoom&Bloeminmeide jaarnotavan € 600aanhet assurantiekantoor.Inmeiwordtditbedrag alseenuitgaveindeliquiditeitsbegroting opgenomen.Opdeexploitatiebegroting boektBoom&Bloemmaandelijks € 600÷12 = € 50aanverzekeringskosten.

Uitgavendiegeenkostenzijn,wordenalleenindeliquiditeitsbegrotingopgenomenennietinde exploitatiebegroting.Voorbeeldenhiervanzijn:

• investeringeninduurzamebedrijfsmiddelen

• aflossingenopleningen

• afdrachtloonheffing

• contanteinkopen

• betalingenaanleveranciers

• afdragenvanbtw.

CONCEPT

Kostendiegeenuitgavenzijn,wordenalleenindeexploitatiebegrotingopgenomenennietinde liquiditeitsbegroting.Voorbeeldenhiervanzijn:

• inkoopwaardevandeomzet(IWO)

• afschrijvingskosten.

Ontvangstendiegeenopbrengstenzijn,wordenalleenindeliquiditeitsbegrotingopgenomen.Voorbeelden hiervanzijn:

• privéstortingen

• terugteontvangenbtw

• ontvangstenvanklantendieoprekeningkochten

• opgenomenleningen

• ontvangstbijverkoopvaneenduurzaambedrijfsmiddel.

Opbrengstendiegeenontvangstenzijn,wordenalleenindeexploitatiebegrotingopgenomen.Voorbeelden hiervanzijn:

• boekwinstopverkochteduurzameproductiemiddelen

• verkopenoprekening.

Opdracht36 Verschillentussenexploitatie-enliquiditeitsbudget

a. Kiesofhetbijhetexploitatiebegrotingofbijhetliquiditeitsbegrotinghoort.

Aanschafvaneenduurzaamproductiemiddel

Afschrijvingenopeenduurzaamproductiemiddel

Betalingvandeinkopen

Bedragenexclusiefbtw

Bedrageninclusiefbtw

Ontvangstenenuitgaven

Inkoopwaardevandeverkochteartikelen

Omzetenkosten

Ophetmomentvanontvangstgeld

Ophetmomentvanverkoopgoederen

Liquiditeitsbegroting / Exploitatiebegroting

b. Geefdrievoorbeeldenvanontvangstendiewelophetliquiditeitsbudgetstaan,maarnietopde exploitatiebegroting.

c. Geefdrievoorbeeldenvanuitgavendiewelopdeliquiditeitsbegrotingstaan,maarnietopde exploitatiebegroting.

3.13Ontvangsten

Ontvangstenvanondernemingenzijnbijvoorbeeldcontanteomzet,betalingendoorklantendieoprekening hebbengekocht,privéstortingenendeverkoopvanbedrijfsmiddelen.

Indeb2c-marktishetgebruikelijkdatklantenmeteenbijaankoopbetalen.Inbepaaldesituaties,zoalsbij webwinkels,betalenklantenalvóórdelevering.Indeb2b-marktwordtervaakpasachterafbetaald.

CONCEPT

Alsklantenachterafmogenbetalen,leverjegoederenoprekening.Dezeklantennoemje debiteuren.Zijzijn afnemersvanwiejenogeenbedragmoetkrijgen.Detijdtussendeverkoopoprekeningendeontvangstvanhet bedragisde krediettermijndebiteuren.Vaakhebbendebiteureneenkrediettermijnvaneenmaand. Alsjedeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotinggaatbepalen,ishetmomentvanontvangstvanbelang.Daarbij maakthetverschilofjealleencontanteverkopenhebt,alleenverkopenoprekening,ofeencombinatievanbeide.

Alleencontanteverkopen

Voorjeliquiditeitsbegrotingzijncontanteverkopenheteenvoudigst.Jeontvangtdebetalingmeteen,ophet momentvandeverkoop.Jeontvangstenzijnaltijddeverkopeninclusiefbtw.Inderetailofbijeen afhaalgroothandelbetalenklantenvaakmeteenaandekassa,bijvoorbeeldviadepinautomaat.De betalingsconditiecontant,contantebetaling,betekentdatdeklantbinneneenzeerkortetermijnhetverschuldigde bedragmoetovermaken.Voorjeliquiditeitsbegrotingmagjeervanuitgaandatjebijcontantebetalinghetgeld meteenontvangt.

Rekenvoorbeeld

Jouwondernemingheeftalleencontanteverkopen.Voordekomendeperiodezijndeverwachteomzetteninclusief btw:

Gevraagd

Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal?

Uitwerking

Hettweedekwartaalbetreftdemaandenapril,meienjuni.Hetgaathieroverdeomzetteninclusiefbtw. Jeontvangsteninhettweedekwartaalzijn:

Ontvangstenverkoop

Alleenverkopenoprekening

Deliquiditeitsbegrotingbijverkoopoprekeningisietsingewikkelder.Jemoeternurekeningmeehoudendatje hetgeldvanjedebiteurenpaslaterontvangt.Vaakisdekrediettermijnéénmaandnalevering.Jouwdebiteuren moetendanbinnenéénmaandbetalen.Jegaaterdusvanuitdatjehetgeldeenmaandnadeverkoopontvangt.

Rekenvoorbeeld

Osanverkooptinzijnwebwinkelalleenoprekening.Hijgeeftzijndebiteurenéénmaandkrediet.Deverwachte omzetteninclusiefbtwvoordekomendeperiodezijn:

Gevraagd

Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal?

Uitwerking

Hettweedekwartaalbetreftdemaandenapril,meienjuni.OmdatOsanéénmaandkredietgeeft,ontvangthij inaprilhetgeldvandeverkopeninmaart,inmeivandeverkopenvanaprileninjunivandeverkopeninmei. Osanheeftinhettweedekwartaaldusdevolgendeontvangsten.

HetbedragvanOsansverkopeninjuniontvangthijpasinjuli.

EindjuniheeftOsanvanklantendusnog € 37.560tegoed.Opdebalansvan30juni(of1juli)staatdepost debiteurenopdebalansvooreenbedragvan € 37.560.

Depostdebiteurenisaltijdinclusiefbtw.

Dekrediettermijndebiteurenkanookmeerofminderzijndaneenmaand,bijvoorbeeldanderhalvemaand.Dan gajeervanuitdatdeverkopengelijkmatigoverdemaandplaatsvinden.Hetgeldvandeverkopenuitdeeerste helftvandemaandkrijgjeanderhalvemaandlaterbinnen,namelijkindetweedehelftvandevolgendemaand. Hetgeldvandeverkopenuitdetweedehelftvandemaandontvangjeookweeranderhalvemaandlater,namelijk indeeerstehelftvandetweedevolgendemaand.

Rekenvoorbeeld

BEROEPSONDERWIJS

Koenverkooptalleenoprekening.Hijgeeftzijndebiteurenanderhalvemaandkrediet.Deverkopenzijngelijkmatig overdemaandenverdeeld.Deverwachteomzetteninclusiefbtwvoordekomendeperiodezijn:

CONCEPT

Gevraagd

a.Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal?

b.WelkbedragstaatbijdebiteurenopdebalansvanKoenper30juni?

Uitwerking

a.Verdeeldeverkopenoverdeeersteentweedehelftvandemaand.Deontvangstenkomenanderhalvemaand later.

Dehelftvandeverkoopinfebruariontvangjeindetweedehelftvanmaart,deanderehelftontvangjeindeeerste helftvanapril.Zodoejedatookbijdeverkopenvandeanderemaanden.Ineenschemazietdateralsvolgtuit:

Verkochtin

€ 13.000 1–14feb.

€ 13.000 15–28feb.

€ 14.000 1–15mrt.

€ 14.000 16–31mrt.

€ 15.500 1–15apr.

€ 15.500 16–30apr.

€ 16.700 1–15mei

€ 16.700 16–31mei

€ 15.900 1–15juni

€ 15.900 16–30juni

Ontvangenin

Tweedekwartaal

1ehelftjuli 2ehelft juni 1ehelft juni 2ehelft mei 1ehelft mei 2ehelft april 1ehelft april 2ehelft maart

€ 13.000

€ 14.000

€ 15.500

29.500

€ 15.500

€ 16.700

32.200

€ 16.700

b.Bijdebiteurenstaanopdebalansper30junidenogteontvangenbedragenvandeverkopenindetweede helftvanmei,deeerstehelftvanjuniendetweedehelftvanjuni:

16.700+ € 15.900+ € 15.900= € 48.500.

Tip

Maakbijdedebiteurentermijnaltijdeersteenschemaomeenoverzichttekrijgenvanwanneerhetgeldwordt ontvangenvanietsdateerderisverkocht.

Combinatievancontanteverkopenenverkopenoprekening

CONCEPT

Bedrijvenkunnenookvooreendeelcontantenvooreenanderdeeloprekeningverkopen.Indatgevalmoetje voordeliquiditeitsbegrotingelkemaandberekenenwelkgedeeltecontantisverkochtenwelkgedeelteop rekening.Decontanteverkopenontvangjeindemaandzelf,deverkopenoprekeningontvangjenade krediettermijn.

Rekenvoorbeeld

Lotterunteencash-and-carryhandelin speelgoed.

Zeheeftcontanteverkopen,maarvande totaleomzetlevertze80%oprekening.De afnemerskrijgenéénmaandkrediet.De verwachteomzetten,inclusief21%btw,zijn voordekomendeperiode:

Gevraagd

Welkebedragenstaanbijdeontvangsten opdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal?

Uitwerking

Jeberekentnusteedsvandeomzettenwelkgedeeltejecontantverkooptenwelkgedeelteoprekening.

Voordeontvangstengajeuitvandeomzetinclusiefbtw.

Vandetotaleomzetis80%oprekening,dus20%iscontant.Decontanteomzetisin:

april:0,2× € 101.640= € 20.328

mei:0,2× € 82.280= € 16.456

juni:0,2× € 87.120= € 17.424.

BEROEPSONDERWIJS

Voordeontvangstenvandebiteurenineenmaandmoetjedeomzetoprekeninginclusiefbtwvande vorige maandberekenen.Datisin:

april:80%vandeomzetinmaart=0,8× € 90.750= € 72.600 mei:80%vandeomzetinapril=0,8× € 101.640= € 81.312 juni:80%vandeomzetinmei=0,8× € 82.280= € 65.824.

Lotteontvangtinhettweedekwartaaldusdevolgendebedragen.

Op30juniheeftLottenog80%vandeomzetvanjunitegoed.Opdebalansvandiedatumwordtbijdebiteuren 80%van € 87.120= € 69.696opgenomen.

Juli

Opdracht37 Ontvangstenbijcontanteverkoop

Christianheeftalleencontanteverkopen.

Deverwachteomzetteninclusiefbtwvoordekomendeperiodezijn:

a. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetderdekwartaal?

Hilalheeftalleencontanteverkopen.Haarverkopenvallenonderhet21%btw-tarief.

Deverwachteomzettenvoordekomendeperiodezijn:

b. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetvierdekwartaal?

Opdracht38 Ontvangstenbijverkoopoprekening

Michelverkooptalleenoprekening.Hijgeeftzijndebiteurenéénmaandkrediet. Deverwachteomzetteninclusiefbtwvoordekomendeperiodezijn:

a. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetderdekwartaal?

b. WelkbedragstaatbijMichelopdebalansper30septemberbijdebiteuren?

Tedverkooptalleenoprekening.Hijgeeftzijndebiteurenéénmaandkrediet.Zijnomzetvaltonderhet21% btw-tarief.Aanomzetverwachthijvoordekomendeperiode:

c. WelkebedragenzetTedopdeliquiditeitsbegrotingbijdeontvangstenvanheteerstekwartaal?

d. WelkbedragstaatbijTedopdebalansper31maartbijdebiteuren?

Opdracht39 Verkopencontantenoprekening

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Eenondernemerheeftcontanteverkopenenverkopenoprekening.Deafnemerskrijgenéénmaandkrediet.Van deverwachteomzettenis30%oprekening.Deverkopenzijngelijkmatigoverdemaandenverdeeld.Opdebalans van1oktoberstaat € 8.480bijdepostdebiteuren.

Deverwachteomzetteninclusiefbtwvoordekomendeperiodezijn:

a. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetvierdekwartaal?

December November Oktober

€ Debiteuren1oktober

€ Contanteverkopenoktober

€ Verkopenoprekeningoktober

€ Contanteverkopennovember

€ Verkopenoprekeningnovember

€ Contanteverkopendecember

€ € € Totaal

b. Welkbedragstaatopdebalansvan1januaribijdebiteuren?

Frankheeftcontanteverkopenenverkopenoprekening.Deafnemerskrijgeneenhalvemaandkrediet.De verkopenzijngelijkmatigoverdemaandenverdeeld.

Opdebalansvan1aprilstaat € 21.460bijdepostdebiteuren.Vandeverwachteomzettenis45%oprekening. Voordekomendeperiodezijndeverwachteomzettenexclusief21%omzetbelasting: Juni Mei

c. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal? Juni

Debiteuren1april

Contanteverkopenapril

Verkopenoprekeningapril

Contanteverkopenmei

Verkopenoprekeningmei

Contanteverkopenjuni

Verkopenoprekeningjuni

Totaal

d. Welkbedragstaatopdebalansvan1julibijdebiteuren?

3.14Uitgaven

Deuitgavenvaneenondernemingbestaanuitbetalingenaanleveranciers,betalingenaanpersoneelenoverige uitgaven.

Veeluitgavenzijnookkosten,maarnietinallegevallen.Loonbetalingenaanhetpersoneelzijn zoweluitgavenalskosten.Betalingenaancrediteurenzijngeenkosten,maaruitsluitenduitgaven.

Uitgavenaanleveranciers

Alsjeproducteninkooptbijleveranciers,hoefjevaaknietmeteentebetalen.Indatgevalkoopjeoprekening enbetaaljeachteraf.Deleverancierswaaraanjenogeenbedragmoetbetalen,zijnjouw crediteuren Voorbedrijvenonderlinggeldteenwettelijkebetalingstermijnvandertigdagen.Daarvanmagjeinonderling overlegafwijken.Detijdtussendeinkoopoprekeningendebetalingvanhetbedragnoemjede krediettermijn crediteuren.Alsjevanjeleveranciersdegekochtegoederenachterafmagbetalen,krijgjevanhen leverancierskrediet.Datiseendurevormvankrediet.

Rekenvoorbeeld

Eenondernemerdoetalleeninkopenoprekeningenontvangtéénmaandkredietvanzijnleverancier. Deverwachteinkopen,inclusief21%omzetbelasting,voordekomendeperiodezijn:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Gevraagd

a.Welkebedragenstaanbijdeuitgavenaancrediteurenopdeliquiditeitsbegrotinginhettweedekwartaal?

b.Welkbedragstaatbijcrediteurenopdebalansper1juli?

Uitwerking

a.Deinkopenvanmaartbetaaljeinapril,deinkopenvanaprilbetaaljeinmeiendeinkopenvanmeibetaalje injuni.

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Crediteuren

b.Op1julistaanderekeningenvanjuninogopen.Daaromstaatopdiedatumbijdepostcrediteurenopde balanseenbedragvan € 26.620.

Depostcrediteurenisaltijdinclusiefbtw.

Opdelaatstebalansziejehoeveeljeopdiedatumnogaancrediteurenmoetbetalen.Indedaaropvolgende periodekomenerbijdepostcrediteurenbedragenbijdoordatjeoprekeninginkooptengaanerbedragenaf doordatjerekeningenbetaalt.

Hoeveeleenondernemerinkoopt,hangtafvanzijnverwachteomzet.Alsbekendisdatdeinkoopwaardevande omzeteenbepaaldpercentagevandeomzetisenjeweethoevervantevorenjeinkoopt,kunjeuitrekenenhoeveel jepermaandinkoopt.Alsjevervolgensrekeninghoudtmetdekrediettermijncrediteuren,kunjeuitrekenen wanneerjedebedragenvandeinkoopbetaalt.

Rekenvoorbeeld

Xaverioheeftalleeninkopenoprekening.Deinkoopwaardevandeomzetis70%vandeomzet.Hijkooptaltijd eenmaandvantevorenin.Dusinjulikoopthijinopbasisvandeverwachteverkopeninaugustus.

Xaverioontvangtéénmaandkredietvanzijnleverancier.

Deverwachteomzettenvoordekomendeperiode,exclusief21%btw,zijn:

Gevraagd

a.Berekendeinkopen,exclusief21%btw,voorjuni,juli,augustusenseptember.

b.Welkebedragenstaanbijdeuitgavenaancrediteurenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetderdekwartaal?

c.Geefdegedeeltelijkeliquiditeitsbegrotingvoorhetderdekwartaal.

d.Geefhetverloopvandepostcrediteurenopdebalansweergedurendehetderdekwartaal.

Uitwerking

a.Deinkopen,exclusief21%omzetbelasting,bedragen:

injuni:0,7× € 242.000= € 169.400

injuli:0,7× € 344.000= € 240.800

inaugustus:0,7× € 298.000= € 208.600

inseptember:0,7× € 274.000= € 191.800.

b.Debetalingvandeinkopenisinclusiefbtw.

DeinkopenvanjunibetaaltXaverioinjuli: € 169.400+21%= € 204.974. Deinkopenvanjulibetaalthijinaugustus: € 240.800+21%= € 291.368.

Deinkopenvanaugustusbetaalthijinseptember: € 208.600+21%= € 252.406.

c.Degedeeltelijkeliquiditeitsbegrotingvoorhetderdekwartaal:

d.Jekuntnudeberekeningenmakenvoordepostcrediteurenopdebalansgedurendehetderdekwartaal.

Hetbeginsaldocrediteurenbetreftdeinkopeninjunivan € 169.400exclusiefbtw. Injulimoetjeditbedragplusdebtwbetalen: € 169.400+21%= € 204.974.

Deinkopenoprekeninginhetderdekwartaalzijnexclusiefbtw: € 240.800+ € 208.600+ € 191.800= € 641.200.

Inclusiefbtwmoetjeaanjeleveranciersnogbetalen: € 641.200+21%= € 775.852. Inhetderdekwartaalhebjeaancrediteurenbetaald(zievraagc):

€ 204.974+ € 291.368+ € 252.406= € 748.748.

Ditleverthetvolgendeoverzichtop: 204.974

Beginsaldocrediteuren1juli

Inkopenoprekeningderdekwartaal

Betaaldaancrediteureninhetderdekwartaal

Eindsaldocrediteuren30september

Heteindsaldocrediteurenper30septemberkomtovereenmetdeinkopenvanseptember(inclusiefbtw):€191.800 +21%= € 232.078.

Overigeuitgaven

Naastdebtw-afdrachten,deontvangstenbijverkoopendeuitgavenbijinkoophebjenogandereuitgaven. Voorbeeldenhiervanzijnbetalingeninverbandmetjepersoneel(nettolooninclusiefreiskostenendergelijke,af tedragenloonbelastingenpremiessocialeverzekeringen),huisvestingskosten(huur,energie,schoonmaak), renteenaflossingvanleningen,verzekeringenenverkoopkosten.

Opdracht40 Inkopenoprekeningmetéénmaandkrediet

Eenondernemerheeftalleeninkopenoprekening.Hijkrijgtéénmaandkredietvanzijnleveranciers.Debtwis 21%.Deverwachteinkoopfactuurprijzenvoordekomendeperiodezijn:

a. Welkebedragenstaanbijdeuitgavenaancrediteurenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetderdekwartaal?

b. Welkbedragstaatop1juliopdebalansbijcrediteuren?

c. Welkbedragstaatop30septemberopdebalansbijcrediteuren?

d. Geefhetverloopvanhetsaldocrediteureninhetderdekwartaalvanditjaar.

Opdracht41 Betalingenaancrediteurenmetéénmaandkrediet

Umitheeftalleeninkopenoprekening.Hijontvangtéénmaandkredietvanzijnleveranciers.Debtwis9%.De verwachteinkoopprijzenvoordekomendeperiodezijn:

a. Welkebedragenstaanbijdeuitgavenaancrediteurenopdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal?

b. Welkbedragstaatop1aprilopdebalansbijcrediteuren?

c. Welkbedragstaatop30juniopdebalansbijcrediteuren?

d. Geefhetverloopvanhetsaldocrediteureninhettweedekwartaalvanditjaar.

Opdracht42 BetalingenaancrediteurenElise

CONCEPT

Eliseheeftalleeninkopenoprekening.Zeontvangteenhalvemaandkredietvanhaarleveranciers.Debtwis 21%.Debrutowinstmargeis30%.Elisekooptaltijdéénmaandvantevorenin.Zijkooptdusinjuliinwatzein augustusverwachtteverkopen.Deverwachteomzettenvoordekomendeperiodezijn:

a. HoeveelbedragendeinkopenvanEliseinjuni,juli,augustusenseptember?

b. HoeveelmoetEliseinhetderdekwartaalbetalenaancrediteuren?

Juli

September Augustus

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

€ Crediteuren1juli €

Crediteurenjuli

Crediteurenaugustus

Crediteurenseptember

Totaal

c. Welkbedragstaatop1juliopdebalansbijcrediteuren?

d. Welkbedragstaatop30septemberopdebalansbijcrediteuren?

e. Geefhetverloopvanhetsaldocrediteureninhetderdekwartaalvanditjaar.

3.15Aandeslagmetjouwplan

Jehebtinmiddelsdebelangrijksteinzichtenopgedaanoverdeexploitatiebegrotingendeliquiditeitsbegroting. Nuishettijdomdezeinzichtentoetepassendoorjeeigenexploitatie-enliquiditeitsbegrotingoptestellen.Dit geeftjeeenduidelijkbeeldvanzoweljeverwachtewinstgevendheidalsjekasstroompositie.Hetopstellenvan dezebegrotingeniseencrucialestapinhetplannenvanjebedrijfsactiviteitenenhetbewakenvanjefinanciële gezondheid.

Jegaatzonaardee-learningenvolgtdaardestappenomjeexploitatiebegrotingenliquiditeitsbegrotingopte stellen.Doordezestappengoedtedoorlopen,creëerjeeengoedfinancieelplanvoorjouwbedrijf.

CONCEPT

Opdracht43 Qredits:jeexploitatie-enliquiditeitsbegroting

Leeseerstonderstaandestappenvoordatjenaardee-learningmodulegaat.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

• 1.

Beginmethetdoornemenvanhetvoorbeelddatwordtaangebodenviadetegel"Magazine:Exploitatieenliquiditeitsbegroting".Ditvoorbeeldgeeftjeeenduidelijkoverzichtvanhoebeidebegrotingen eruitzienenwelkeonderdelenessentieelzijn.Zorgervoordatjegoedbegrijptwelkeelementen belangrijkzijnbijhetopstellenvanzoweleenexploitatiebegrotingalseenliquiditeitsbegroting.

Nadatjehetvoorbeeldhebtbestudeerd,gajezelfaandeslagviadetegel"Werkboek:Exploitatie-en liquiditeitsbegroting".Volgdestappenomjebegrotingenoptestellen.

Hebjeallestappendoorlopen?Exporteerdanjouwexploitatie-enliquiditeitsbegrotingenupload dezeinBoomDigitaal. • 3.

KlikopdelinkvanQreditsomdebovengenoemdestappentedoorlopen.

UploadeninBoomDigitaaldoejealsvolgt:

1.Klikopwittebuttonlinksbovenindee-learning.

2.KlikonderaanopdeExporteerknopomjouwexploitatie-enliquiditeitsbegrotingtedownloaden.

3.Slajeexploitatie-enliquiditeitsbegrotingopjouwdeviceopenuploaddezevandaaruitinBoomdigitaal.

Veelplezierensuccesmethetmakenvanjeeigenexploitatie-enliquiditeitsbegroting!

CONCEPT

3.16Samenvatting

Exploitatiebegroting

Alsondernemerishetbelangrijkominzichttehebbeninderesultatenvanjebedrijf.Ditdoejedooreen exploitatiebegrotingoptestellen,waarindeopbrengstenenkostenovereenbepaaldeperiodeworden weergegeven.Zo’nperiodekanvariërenvaneenmaandtoteenjaaroflanger.

Exploitatiekosten

Ookdebrutowinstisniethetbedragdateenbedrijfkanbehouden,aangezienerkostenwordengemaaktalsje aanhetondernemenbent.Dezekosten,de'exploitatiekosten',zijnnoodzakelijkvoorhetgebruikenwinstgevend makenvandeonderneming.

Exploitatiekostenkunnenwordeningedeeldopverschillendemanieren:

• Constanteenvariabelekosten

• Directeenindirectekosten

• Bedrijfseconomischekostensoorten.

Duurzameproductiemiddelen

Duurzameproductiemiddelen,zoalswinkelinventarisenvoertuigen,gaanmeerderejarenmee.

Eriseenverschiltussendetechnischelevensduurendeeconomischelevensduur.Opduurzameproductiemiddelen schrijfjeafomdewaardeverminderingvastteleggen.Erzijndrieverschillendemanierenvanafschrijven.Hetis verstandigjaarlijkshetafschrijvingsbedragtesparen,omtoekomstigevervangingenvanproductiemiddelente kunnenbetalen.

Winstuitonderneming

Dewinstuitondernemingwordtberekenddoordeexploitatiekostenvandebrutowinstaftetrekken.Hetresultaat hiervanishetbedrijfsresultaat,ookwelwinstuitonderneminggenoemd.

• Nettowinst: Wanneerdebrutowinsthogerisdandeexploitatiekosten,resulteertditineenpositief bedrijfsresultaat.

• Nettoverlies: Wanneerdeexploitatiekostenhogerzijndandebrutowinst,resulteertditineennegatief bedrijfsresultaat.

Kostenenopbrengsten

Hetisbelangrijkomdeexploitatiekostenlaagtehouden,omverliestevermijdenenwinsttekunnenmaken. Winstkanwordengebruiktvoorinvesteringeninhetbedrijf.Hetbreak-evenpoint(BEP)ishetpuntwaaropde opbrengstenpreciesdekostendekken,duserisgeenwinstengeenverlies.

Veiligheidsmarge

CONCEPT

Hetberekenenvandebreak-evenafzet(BEA)enbreak-evenomzet(BEO)isbelangrijkvoorbedrijvendieverlies makenofdichtbijhunbreak-evenpointzitten.HetbereikenvandeBEOisdeeersteprioriteitomverlieste vermijden.Deveiligheidsmargegeeftaanhoeveeldewerkelijkeomzetkandalenvoordathetbedrijfweerverlies lijdt.DitwordtberekendalshetverschiltussendewerkelijkeomzetendeBEO,uitgedruktalseenpercentage vandeomzet.

Gewaardeerdekosteneneconomischresultaat

Hetbedrijfsresultaat,ookwelwinstuitonderneminggenoemd,iseenvergoedingvoorhetgewaardeerdloon, gewaardeerdeinterest,enhetondernemersrisico.

• Gewaardeerdloon:Eenvergoedingvoordearbeidsprestatievandeondernemerenonbetaaldemeewerkende familieleden.

• Opbrengsteigenvermogen: Hetbedragdatoverblijftvanhetbedrijfsresultaatnaaftrekvanhetgewaardeerd loon,ookwelrendementeigenvermogengenoemd.

Devolledigeexploitatiebegroting

Ineenexploitatiebegrotingneemjealleverwachteopbrengstenenkostenop,ongeachtofdebedragenalzijn ontvangenofuitgegeven.Investeringen,zoalsdeaankoopvaneennieuwcomputersysteem,wordennietdirect alskostenopgenomenindeexploitatiebegroting,inplaatsdaarvanwordendeafschrijvingenopdezeinvesteringen alskostengeboekt.Hetisdaarnaastbelangrijkdatprivé-uitgavenvandeondernemernietwordenopgenomen indekostenramingenvandeexploitatiebegroting.Ditomeencorrectenbetrouwbaarbeeldvandefinanciële vooruitzichtenvanhetbedrijftebehouden.

Hetbedrijfsresultaatendefiscus

Alsondernemerwiljewetenofjebedrijfeconomischrendabelis.DeBelastingdienstisgeïnteresseerdinje bedrijfsresultaat,omdatjebelastingmoetbetalenoverdewinst.Eriseenonderscheidtussenhetbedrijfsresultaat (winstuitonderneming)endefiscalewinst.Defiscalewinstishetbedragwaaroverbelastingwordtbetaald.Dat verschilontstaatomdatdeBelastingdienstsommigekostenbeschouwtalsgedeeltelijkofgeheelprivévoordeel, waardoordezenietvolledigaftrekbaarzijn.Naastdeaftrekbarekostenzijnerooknogfiscaleregelingen.Deze verlagendebelastbarewinst,waardoorjeminderbelastingbetaalt.

Cashflow

Voordatjeinvesteert,wiljewetenhoelanghetduurtvoordatdeinvesteringisterugverdiend.Dezeperiodeheet deterugverdientijd.Zodradeopbrengstengelijkzijnaandegemaaktekosten,isdeinvesteringterugverdiend. Eenkortereterugverdientijdbetekentminderrisicodatdeinvesteringnietwordtterugverdiend.Omde terugverdientijdteberekenen,hebjehetinvesteringsbedragendejaarlijkseopbrengstvandeinvestering (cashflow)nodig.Decashflowbestaatuitdenettowinstplusafschrijvingenopdeinvestering.

Liquiditeitsbegroting

Indehandelishetbelangrijkomvoldoendeliquidemiddelentehebben,zoalscontantgeldenbanktegoeden. Eenliquiditeitsbegrotinghelptjeomonverwachtetekortentevoorkomendoorverwachteontvangstenenuitgaven voordekomendeperiodeopeenrijtezetten.Hetdoelisomtewetenofjeaanjefinanciëleverplichtingenkunt voldoen.

BEROEPSONDERWIJS

Verschillenliquiditeitsbegrotingenexploitatiebegroting

Deexploitatiebegrotingisbedoeldomhetresultaatvandeondernemingteberekenen,dewinstofhetverlies.

Deliquiditeitsbegrotinggeeftinzichtindematewaarindeondernemingaanhaarbetalingsverplichtingenkan voldoen.Opdeexploitatiebegrotingwordendeomzetenkostenexclusiefbtwvermeld.Opdeliquiditeitsbegroting wordendeontvangstenenuitgaveninclusiefbtwweergegeven.

Ontvangsten

CONCEPT

Ondernemingenontvangengeldviacontanteomzet,betalingendoorklantenoprekening,privéstortingen,en verkoopvanbedrijfsmiddelen.IndeB2C-marktbetalenklantenvaakdirect,terwijlindeB2B-marktbetalingen vaakachterafplaatsvinden.Klantendieoprekeningkopen,wordendebiteurengenoemdenhebbeneen krediettermijn,meestalvaneenmaand.

Uitgaven

Deuitgavenvaneenondernemingomvattenbetalingenaanleveranciers,personeelenoverigeuitgaven.Veel uitgavenzijnookkosten,maarnietaltijd.Bijvoorbeeld,loonbetalingenaanpersoneelzijnzoweluitgavenals kosten,terwijlbetalingenaancrediteurenuitsluitenduitgavenzijn.

Opdracht44 ExploitatiebegrotingBart(plusopdracht)

Bartiseigenaarvaneentuincentrum.Voorhetkomendejaarheefthijdevolgendegegevensverzameld:

• Omzet € 595.000.

• Brutowinstopslag75%.

• Personeelskosten € 88.325.

• Huisvestingskosten € 40.025.

• Afschrijvingskosten € 29.085.

• Rentekosten € 1.380.

• Overigebedrijfskosten € 11.040.

• Transportkosten € 37.125.

• Verkoopkosten € 16.560.

• HetgewaardeerdloonsteltBartop € 27.600.

• Gewaardeerdeinterest € 2.070.

StelvoorBartdeexploitatiebegrotingsamen.

Opdracht45 VergelijkingmetexploitatiebeeldZaeed

Zaeedheeftoverhetvorigejaardevolgendefinanciëlegegevensverzameld.

Exploitatiebegroting

Omzet

BEROEPSONDERWIJS

547.645,00

339.539,90

Brutowinst

Inkoopwaardevandeomzet(IWO) 208.105,10

Kosten

Personeelskosten

87.623,20

54.764,50

Huisvestings-eninventariskosten 24.644,03

Overigekosten

Verkoopkosten + 49.288,05

216.319,78

CONCEPT

Bedrijfsresultaat(nettowinst)

VoorhetkomendejaarverwachtZaeeddat:

• deomzetmet6%zalstijgen.

• deinkoopwaardevandeomzet(IWO)met4%stijgt.

• depersoneelskostenmet3,5%toenemen.

• dehuisvestings-eninventariskostenmet3%toenemen.

• deoverigekostenmet4%dalen.

DeverkoopkostenbegrootZaeedop € 35.000,inverbandmetinvesteringenindeautomatisering.Het exploitatiebeeldvoordegehelebranchezietervolgensfirmfocus.bizalsvolgtuit:

Kosten

Bedrijfsresultaat(nettowinst)

a. StelvoorZaeeddeexploitatiebegrotingvoorhetkomendejaaropineuro’seninprocentenvandeomzet.

b. TrekvoorelkonderdeelvandeexploitatiebegrotingeenconclusiealsjedecijfersvanZaeedvergelijktmet debranchecijfers.Zetdezebijjeexploitatiebegroting.

Opdracht46 Ontvangstenbijverkoopoprekening(plusopdracht)

Eenondernemerheeftalleenverkopenoprekening.Deafnemerskrijgenvijftiendagenkrediet(maand30dagen). Deverkopenzijngelijkmatigoverdemaandenverdeeld.Opdebalansvan 1aprilstaatbijdepostdebiteuren € 18.150.Deverkopenvanditfiliaalvallenonderhet21%btw-tarief.De verwachteomzettenvoordekomendeperiodezijn:

CONCEPT

a. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhettweedekwartaal?(Voorde ontvangstenteljebijdeomzeteerstdebtwop.) Juni

Debiteuren01–04

Verkopenapril

Verkopenmei

Verkopenjuni

Totaal

b. Welkbedragstaatbijdezeondernemingopdebalansper30junibijdebiteuren?

Guusverkooptalleenoprekening.Hijgeeftzijndebiteurenanderhalvemaandkrediet.Deverkopenzijngelijkmatig overdemaandenverdeeld.

Deverwachteomzetteninclusiefbtwvoordekomendeperiodezijn:

c. Welkebedragenstaanbijdeontvangstenopdeliquiditeitsbegrotingvanhetderdekwartaal?

September Augustus Juli

Verkopenmei

Verkopenjuni

Verkopenjuli

Verkopenaugustus

Totaal

d. WelkbedragstaatbijGuusopdebalansper30septemberbijdebiteuren?

Opdracht47 Renteindeliquiditeitsbegroting(plusopdracht)

Achrafheeftop1januariinjaar1een4,5%-leningvan € 30.000afgeslotenbijdebank.Metdebankis overeengekomendatAchrafdeinterestjaarlijksachterafop31decemberbetaalt.Aanheteindevanhetjaarlost deondernemersteedseenvijfdedeelvandeleningaf.

a. Welkerenteenaflossingstaanvoorjaar1enjaar2opdeliquiditeitsbegrotingvanAchraf?Geeftelkensde berekening.

Simoneheeftop1juliinjaar1een3,5%-leningvan € 180.000afgeslotenbijdebank.Metdebankis overeengekomendatSimonedeinterestelkkwartaalachterafbetaalt. Op30junivanelkjaarlostSimonesteedseenvijftiendedeelvandeleningaf.

b. Watstaatinjaar1opdeliquiditeitsbegrotingvanSimone?Schrijfjeberekeningop.

c. Watstaatinjaar2opdeliquiditeitsbegrotingvanSimone?Schrijfeerstjeberekeningopensteldaarnahet desbetreffendedeelvandeliquiditeitsbegrotingvanmaart,juni,septemberendecemberop.

Simonebetaaltinheteerstehalfjaaraaninterest:

Op30junibetaaltzeookaflossing:

Vanaf1juliisdeleningnog:

Daarnabetaaltzeinhettweedehalfjaaraaninterest:

CONCEPT

3.17Begrippen

Afschrijvingen

Afschrijvingengevenweerinhoeverrebedrijfsmiddelenineenbepaaldeperiodeinwaardedalen.

Bedrijfsresultaat

Nettowinstofnettowinst:brutowinst-exploitatiekosten.

Ookwel:winstuitonderneming.

Break-evenafzet(BEA)

Deafzetwaarbijjegeenwinstofverliesmaakt

Break-evenomzet(BEO)

Deomzetwaarbijdeopbrengstengelijkzijnaandegemaaktekosten.Bijdezeomzetmaakjegeenwinstengeen verlies.

Break-evenpoint(BEP)

Hetpuntwaarbijjegeenwinstengeenverliesmaakt.Ookwel:kritischepunt,dodepuntofbedrijfsminimum.

Brutomarge

Brutowinstalspercentagevandeomzet.Ookwel:Brutowinstmarge

Brutowinst

Hetverschiltussendeomzetendeinkoopwaardevandeomzet:omzet-IWO.

Brutowinstmarge

Brutowinstalspercentagevandeomzet.Ookwel:brutomarge.

Brutowinstopslag

BrutowinstalspercentagevandeIWO.

Cashflow

Deopbrengst(nettowinstplusafschrijving)diejejaarlijksmeteeninvesteringbehaalt.

Crediteur

Leverancierswaaraanjenogeenbedragmoetbetalen.

Debiteuren

CONCEPT

Afnemerswaarvanjenogeenbedragmoetkrijgen.

Directekosten

Kostenwaarbijjeeenrechtstreeksverbandkuntleggenmeteenproduct

Dispositieruimte

Bedragdatjenogkuntopnemenvanjerekening-courant.

Duurzameproductiemiddelen

Bedrijfsmiddelendielangerdanéénproductieprocesmeegaan.

Economischresultaat

Vergoedingvoorhetondernemersrisico:opbrengsteigenvermogen – gewaardeerdeinterest.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Eenvoudigeopslagmethode

Detotaleindirectekostenuitgedruktinéénpercentagevandetotaledirectekosten.Ookwel:primitieve opslagmethode.

Exploitatiebeeld

Exploitatiebegrotingofexploitatiebegrotingzonderbedragen,maarinpercentagesvandeomzet.

Exploitatiebegroting

Overzichtvandeverwachteopbrengstenenkostenvoordekomendeperiode.

Exploitatiekosten

Kostendiejemaaktomtekunnenondernemen.

Fiscalewinst

Hetbedragwaaroverjealsondernemerbelastingmoetbetalen.

Gewaardeerdloon

Eenvergoedingvoordegeleverdearbeidsprestatievandeondernemerenzijnniet-betaaldemeewerkende familieleden.

Indirectekosten

Kostenwaarbijjeeenrechtstreeksverbandkuntleggenmethetproduct.

Inkoopwaardevandeomzet(IWO)

Hettotaalbedragwaarvoorjedeverkochteartikelenhebtingekocht.

Krediettermijncrediteuren

Detijdtussendeinkoopoprekeningendebetalingvanhetbedrag.

Krediettermijndebiteuren

Detijdtussendeverkoopoprekeningendeontvangstvanhetbedrag.

Kredietplafond

CONCEPT

Bedragdatjemaximaalroodmagstaanopjerekening-courantkrediet.

Leverancierskrediet

Jemagvanjeleveranciersdegekochtegoederenachterafbetalen.

Liquiditeitsbegroting

Eenoverzichtvanverwachteontvangstenenuitgaveninclusiefbtwindekomendeperiode

Liquidemiddelen

Betalingsmiddelen:hetgeldindekasenhetrekening-couranttegoedbijdebank.

Nettoverlies

Negatiefbedrijfsresultaat.Deexploitatiekostenzijnhogerdandebrutowinst.

Nettowinst

Positiefbedrijfsresultaat.Debrutowinstishogerdandeexploitatiekosten.

Omzet

Totaalbedragvandeverkopentegenverkoopprijsovereenbepaaldeperiode.

Ondernemersrisico

Risicodatjealsondernemerjegeïnvesteerdevermogengeheelofgedeeltelijkkwijtraakt.

Opbrengsteigenvermogen

Watoverblijftvanhetbedrijfsresultaatnadatjeerhetgewaardeerdloonhebtafgehaald.Ookwel:rendement eigenvermogen.

Opslagpercentage

Percentagedatjehanteertomindirectekostentekoppelenaandedirectekosten,omdaarmeeeenkostprijste berekenen.

Primitieveopslagmethode

Detotaleindirectekostenuitgedruktinéénpercentagevandetotaledirectekosten.Ookwel:eenvoudige opslagmethode.

Rekening-courantkrediet

Eenbankrekeningwaaropjeroodmagstaan.

Rendementeigenvermogen

BEROEPSONDERWIJS

Watoverblijftvanhetbedrijfsresultaatnadatjeerhetgewaardeerdloonhebtafgehaald.Ookwel:opbrengst eigenvermogen.

Terugverdientijd

Detijddiehetduurtvoordateeninvesteringisterugverdiend.

Variabelekosten

Kostenwaarbijhettotaalbedragafhankelijkisvaneenstijgendeofdalendeomzet.

Vastekosten

Kostendienietveranderenalsdeomzetstijgtofdaalt.

Veiligheidsmarge

CONCEPT

Hetverschiltussendewerkelijkeomzetendebreak-evenomzet,meestaluitgedruktineenpercentagevande omzet.

Verfijndeopslagmethode

Methodewaarbijjemetbehulpvanminimaaltweeopslagpercentagesdeindirectekostenaaneenproduct toerekent.

Winstuitonderneming

Nettowinstofnettowinst:brutowinst-exploitatiekosten.Ookwel:bedrijfsresultaat.

HOOFDSTUK4

FINANCIËLEADMINISTRATIE

Vooreenondernemingishetvangrootbelangomeendeugdelijkefinanciëleadministratiebijtehouden.Hierin verwerkjeallefinanciëlegegevensdiemetjeondernemingtemakenhebben.Debasisvanjefinanciële administratieisdebalans,waarjealheteenenanderoverhebtgeleerd.Elketransactieheeftgevolgenvoorde waardevanjebezittingenofschulden,netalsandereontvangstenenbetalingen.Hierdoorverandertdebalans voortdurend.Hoedatindefinanciëleadministratiewordtverwerkt,leerjeindithoofdstuk.

Leerdoelen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

• Jekuntwijzigingeninbalanspostenverwerkenenherkentdegevolgenvooranderebalansposten.

• Jehebtinzichtinderelatietussendeverschillendeonderdelenvandefinanciëleadministratie(kasboek, bankboek,grootboek,voorraadadministratie,debiteuren-encrediteurenadministratieenin-en verkoopadministratie).

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpje.

a. Waaruitbestaateenfinanciëleadministratie?

b. Watiseenanderwoordvoorfinanciëleadministratie?

c. Waarommoetjeeenfinanciëleadministratiebijhouden?

d. Hoelangmoetjedefinanciëleadministratiebewaren?

4.1Veranderingeninbezittingenenschulden

Opeenbalansstaandebezittingen,deschuldenenheteigenvermogenvandeonderneming.Eenbalansiseen momentopname.Doordatdebezittingenenschuldenvandeondernemingvoortdurendveranderen,ontstaat steedseennieuwebalans.Deveranderingenontstaandoorfinanciëlefeiten.Elkehandelingwaardoordewaarde vaneenbezitting,eenschuldofheteigenvermogenverandert,iseen financieelfeit.Goederenin-ofverkopen, eencrediteurbetalen,geldvaneendebiteurontvangen,lonenbetalenofanderekostenmaken,zijnvoorbeelden vanfinanciëlefeiten.

Elkeverkoopiseenfinancieelfeit.

BEROEPSONDERWIJS

Financiëlefeitenkunjeverdelenintweegroepen:

• veranderingendie geen invloedhebbenopheteigenvermogen.

• veranderingendie wel invloedhebbenopheteigenvermogen.

CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Noamsteltper1januaridevolgendebalanssamen:

Noamnoteertineenweekdevolgendefinanciëlefeiten:

• Op3januaribetaalthij € 5.000perbankaaneencrediteur.

• Op5januarikoopthijoprekeningvoor € 10.000nieuwevoorraad.

• Op7januariontvangthijperbank € 2.000vaneendebiteur.

Gevraagd

a.Welkeveranderingenontstaanopdebalansalsgevolgvandezefinanciëlefeiten? b.StelvoorNoamdebalansper7januarisamen.

Uitwerking

a.Opdebalansveranderthetvolgende. Doordebetalingaandecrediteurop3januari:

• daaltaandedebetzijdehettegoedbijdebankmet € 5.000.

• daaltaandecreditzijdedeschuldaancrediteurenmet € 5.000.

Debalansblijftinevenwicht.

Doorop5januarinieuwevoorraadoprekeningtekopen:

• stijgtaandedebetzijdedevoorraadmet € 10.000.

• stijgtaandecreditzijdedeschuldaancrediteurenmet € 10.000.

Debalansblijftinevenwicht.

Doorop7januarigeldvaneendebiteurteontvangen:

• stijgtaandedebetzijdehetbanktegoedmet € 2.000.

• dalenaandedebetzijdedevorderingenopdebiteurenmet € 2.000.

Debalansblijftinevenwicht.

Financiëlefeitendiewélinvloedhebbenopheteigenvermogen

Alsjegoederenverkoopt(metwinstofverlies)ofkostenmaakt,veranderennietalleendebezittingenenschulden, maarookheteigenvermogen.Doorwinst,verliesenkostenwordje,eenvoudiggezegd,rijkerofarmer.Ookals jegeldvanjeprivérekeningovermaaktnaarjeonderneming,groeitheteigenvermogen.Doorprivéopnamen daaltheteigenvermogen.

Rekenvoorbeeld

IndevolgendeweeknoteertNoamdevolgendegebeurtenissen:

• Op12januaribetaalthijviadebank € 4.000voorreclamekosten.

• Op14januarimaakthijeenoverzichtvandeverkopenoprekeningindeeerstetweewekenvanjanuari:voor € 18.000goederenverkochtmeteeninkoopwaardevan € 11.000.

Reclamekosten.

Gevraagd

a.Welkeveranderingenontstaanopdebalansalsgevolgvandezefinanciëlefeiten?

b.StelvoorNoamdebalansper14januarisamen.

Uitwerking

CONCEPT

a.Opdebalansveranderthetvolgende.

Doordebetalingvanreclamekostenop12januari:

• daaltaandedebetzijdehettegoedbijdebankmet € 4.000.

Hierstaangeennieuwebezittingentegenoverendeschuldendalenniet.Daarom:

• daaltaandecreditzijdeheteigenvermogenmet € 4.000.

Debalansblijftzoinevenwicht.

Doordeverkopenop14januari:

• daaltaandedebetzijdedevoorraadmet € 11.000.

• stijgenaandedebetzijdedevorderingenopdebiteurenmet € 18.000.

Persaldoneemtdedebetzijdetoemet(€ 18.000 –€ 11.000)= € 7.000.Doordezebrutowinst:

• stijgtaandecreditzijdeheteigenvermogenmet € 7.000.

Debalansiszoweerinevenwicht.

b.Vervolgensberekenjedebalanspostendieveranderdzijn:

• Voorraadwordt € 100.000 –€ 11.000= € 89.000.

• Bankwordt € 61.000 –€ 4.000= € 57.000.

• Debiteurenwordt € 43.000+ € 18.000= € 61.000.

• Eigenvermogenwordt € 235.000 –€ 4.000+ € 7.000= € 238.000.

Hiernasteljedenieuwebalansopper14januari.

Opdracht2 Financiëlefeiten

a. Watzijnfinanciëlefeiten?

b. Inwelketweegroepenkunjefinanciëlefeitenverdelen?

c. GeefeenvoorbeeldvaneenfinancieelfeitwaardoordepostDebiteurenafneemt.

d. GeefeenvoorbeeldvaneenfinancieelfeitwaardoordepostCrediteurenafneemt.

e. Waaromiseenbalansaltijdinevenwicht?

f. Wanneerwordtheteigenvermogengroter?

g. Wanneerwordtheteigenvermogenkleiner?

Opdracht3 VeranderingbalansMandy

Mandyheeftop1augustusdevolgendebalansopgemaakt:

Noteerbijdevolgendefinanciëlefeitenwelkebalanspostenveranderenenhoezeveranderen.

a. Op2augustusbetaaltMandyperbank € 11.200aancrediteurWimdeVreugd.

b. Op7augustusverkooptMandyvoor € 25.300goederenoprekening.Deinkoopprijsvandezegoederenwas € 14.000.

c. Op14augustusbetaaltMandyperbank € 11.880voorbedrijfskosten.

d. Berekenper14augustusdenieuwebalansbedragenvanderekeningenVoorraadgoederen,Debiteuren,Bank, EigenvermogenenCrediteuren.

e. Steldenieuwebalansper14augustussamen.

DownloaddebijlageenmaakdeopdrachtinExcel.

Opdracht4 VeranderingbalansJob

Jobishandelaarindierenvoeding.Zijnbalanszieterop1januarialsvolgtuit. Credit

Noteernaelkfinancieelfeitwelkebalanspostenveranderenenmetwelkbedrag.

a. Op7januarilostJobperbank € 6.000afopdefamilielening.

b. Op12januaritanktJobvoor € 60benzinevoordebedrijfswagen.Hijrekentmetdepinpasvanhetbedrijfaf.

c. Op15januarikoopthijhondenkluivenoprekeningvoor € 2.000.

d. Op21januariisereenaankoopoprekeningvaneennieuwecomputervoor € 1.250.

e. Op28januariperbank € 2.500betaaldaanleverancierBolus.

f. Op30januariperbank € 1.000overgeschrevennaardeprivérekening.

g. Op31januarivoor € 2.750hondenvoeroprekeningverkochtaanhetdierenasiel.Deinkoopprijsvandeze verkopenbedroeg € 1.900.

h. Steldebalansper31januarisamen.

DownloaddebijlageenmaakdeopdrachtinExcel.

Opdracht5 VeranderingenbalansMees

Meesheeftper1julidevolgendebalansopgemaakt.

OverjuliverzameldeMeesdevolgendefinanciëlefeiten:

Perbankrentekostenvandehypothecaireleningbetaald 28-07

Stagevergoedingaandestagiairperkasbetaald 31-07

BEROEPSONDERWIJS

a. Noteervoorelkedatumwelkebalanspostenveranderenenmetwelkbedrag.

b. Steldebalansper31julisamen.

DownloaddebijlageenmaakdeopdrachtinExcel.

4.2Grootboek

CONCEPT

Debalanskunjezienalseenfoto,eenmomentopnamevandefinanciëlesituatie.Hetisondoenlijkomnaelk financieelfeiteennieuwebalansoptestellen.Indepraktijkgebeurtdatookniet.Voorhetbijhoudenvande veranderingengebruikjeeen grootboek,datissamengestelduiteenaantalgrootboekrekeningen.Inde grootboekrekeningenhoudjeperbalanspostdeveranderingenineenbepaaldeperiodebij.

Eengrootboekrekeningheeft,netalsdebalans,eendebet-eneencreditzijde.Jeopenthetgrootboekaande handvandebalans.Komteenrekeningdebetopdebalansvoor,dannoteerjehetbalansbedragaandedebetzijde vandegrootboekrekeningmetdeomschrijving ‘Balans’ endedatumvandebalans.

Jewerktdeboekhoudingbij.

Rekenvoorbeeld

Noamsteltper1januaridevolgendebalanssamen:

Gevraagd

OpenvoorNoamdegrootboekrekeningen.

Uitwerking

Openjehetgrootboek,danopenjevoorelkepostdieopdebalansvoorkomteenapartegrootboekrekening. Daaropnoteerjehetbedragvandiebalanspostaandezelfdekantalsopdebalans.

Inevenwichtblijven

Omdateenbalansaltijdinevenwichtis,ishetgrootboeknaopeningookinevenwicht:vanalle grootboekrekeningensamenishettotaalvandedebetbedragengelijkaanhettotaalvandecreditbedragen.Je moetervoorzorgendatditaltijdinevenwichtblijft.Alsjeietsaandedebetzijdeopeengrootboekrekeningnoteert, moetjedatzelfdebedragookaandecreditzijdeopeenanderegrootboekrekeningnoteren.

Eenveranderingdebetnoterenopeengrootboekrekeningheet debiteren.Eenveranderingcreditnoterenop eengrootboekrekeningheet crediteren.

Hetgrootboekbijwerken

Vanelkfinancieelfeithebjeeendocument.Dezedocumentenscanjeenslajeopjecomputerop.Jegeeftelk documenteenvolgnummer.Jebeginthetvolgnummermetéénoftweelettersdielatenzienbijwelke grootboekrekeninghetdocumenthoort.Dedocumentendiejegebruiktzijn:

• Inkoopfacturen(IF)

• Kasstukken(K)

• Verkoopfacturen(VF)

• Bankafschriften(B)

• Diverseposten(DI).

Financiëlefeitenverwerkjeingrootboekrekeningen.Daarbijonderscheidjedriesoortengrootboekrekeningen:

• rekeningenvanbezit

• rekeningenvanschuld

• rekeningeigenvermogen.

Voorhetbijwerkenvandegrootboekrekeningengebruikjedebijbehorendeboekingsregels:

• regelvanbezit

• regelvanschuld

• regelvaneigenvermogen.

Deregelvanbezit

Eenbezittingstaatdebetopdebalans.JeopentdegrootboekrekeningDebet.

• Alsdebezittinggroterwordt,debiteerjedegrootboekrekening.

• Alsdebezittingkleinerwordt,crediteerjedegrootboekrekening.

Debet

Balans

Bezitwordtgroter → debiteren

Deregelvanschuld

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Credit Bezit

Bezitwordtkleiner → crediteren

Eenschuldstaatcreditopdebalans.JeopentdegrootboekrekeningCredit.

• Alsdeschuldgroterwordt,crediteerjedegrootboekrekening.

• Alsdeschuldkleinerwordt,debiteerjedegrootboekrekening.

Credit Schuld Debet

Balans

Schuldwordtkleiner → debiteren

Deregelvaneigenvermogen

Schuldwordtgroter → crediteren

Heteigenvermogenstaatcreditopdebalans.JeopentdegrootboekrekeningCredit.

• Alsheteigenvermogengroterwordt,crediteerjedegrootboekrekening.

• Alsheteigenvermogenkleinerwordt,debiteerjedegrootboekrekening.

Debet

Eigenvermogenwordtkleiner → debiteren

Credit Eigenvermogen

Balans

Eigenvermogenwordtgroter → crediteren

Belangrijkisdatjedezeboekingsregelsgoedkent.Hiernastaanzesamengevatineenschema.

CONCEPT

Bijelkfinancieelfeitgeefjeeerstinhetschemaaan:

• welkerekeningenjemoetbijwerkenenwelkeregeljedusmoettoepassen.

• watvoorsoortrekeningdatis.

• ofderekeninggroterofkleinerwordtenofjemoetdebiterenofcrediteren.

Voordeomschrijvingopdegrootboekrekeningengebruikjehetnummervanhetboekingsdocument.

Rekenvoorbeeld

Op5januaribetaaltNoameencrediteureenbedragvan € 5.000perbank.

Gevraagd WerkvoorNoamdegrootboekrekeningenbij.

Uitwerking

AlsNoameencrediteurbetaalt,wordtdeschuldaancrediteurenkleiner.Daaromdebiteerthijhetbedragopde rekeningCrediteuren(regelvanschuld).OokwordtdebezittingBankkleiner.Hetbedragcrediteerthijopde rekeningBank(regelvanbezit).

Ineenschema:

Wordtgroterofkleiner Soortrekening/Regelvan Grootboekrekening

Debiteren/crediteren

Crediteren Kleiner Bezit Bank

Debiteren Kleiner Schuld Crediteuren

Ditverwerkjeinbeidegrootboekrekeningen:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Rekenvoorbeeld

Op7januarikooptNoamnieuwevoorraadoprekeningvooreenbedragvan € 10.000. IF1

Gevraagd WerkvoorNoamdegrootboekrekeningenbij.

Uitwerking

OmdatNoamnieuwevoorraadkoopt,wordtzijnbezittingVoorraadgroter.DegrootboekrekeningVoorraad debiteerthij(regelvanbezit).Hijkooptoprekening,zijnschuldaancrediteurenwordtgroter.Datcrediteerthij dusopderekeningCrediteuren(regelvanschuld).

Ineenschema:

Grootboekrekening

Voorraad

Crediteuren

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Wordtgroterofkleiner Soortrekening/Regelvan

Debiteren/crediteren

Debiteren Groter Bezit

Crediteren Groter Schuld

Ditverwerkjeindegrootboekrekeningen:

OpderekeningCrediteurenhadjeop5januarialeenboekinggenoteerd.Erisnueennieuwe boekingbijgekomen.

Rekenvoorbeeld

Op9januariontvangtNoamperbankvaneendebiteureenbedragvan € 2.000.

Gevraagd

WerkvoorNoamdegrootboekrekeningenbij.

Uitwerking

AlsNoamvaneendebiteur € 2.000perbankontvangt,wordtzijnbezittingBankgroter.Hijdebiteertderekening Bank(regelvanbezit).Zijnbezittingdebiteurenwordtkleiner.HijcrediteertderekeningDebiteuren(regelvan bezit).

Ineenschema:

Grootboekrekening

Wordtgroterofkleiner Soortrekening/Regelvan

Debiteren/crediteren

Debiteren Groter Bezit Bank

Debiteuren

Crediteren Kleiner Bezit

Ditverwerkjeopdebetreffendegrootboekrekeningen:

01-01Balans

Rekenvoorbeeld

Op12januaribetaaltNoamaanreclamekosteneenbedragvan € 4.000perbank. B3

Gevraagd

WerkvoorNoamdegrootboekrekeningenbij.

Uitwerking

AlsNoamdereclamekostenperbankbetaalt,wordtzijnbezittingBankkleinerendusgecrediteerd(regelvan bezit).Doorkostentebetalen,veranderengeenandererekeningenvanbezitenookgeenrekeningenvanschuld. Zijneigenvermogenwordthierdoorkleinerenwordtgedebiteerd(regelvaneigenvermogen).

Ineenschema:

Grootboekrekening

Soortrekening/Regelvan

Wordtgroterofkleiner

Debiteren/crediteren

Crediteren Kleiner Bezit Bank Debiteren Kleiner Eigenvermogen Eigenvermogen

Debetreffendegrootboekrekeningenwerkjeverderbij:

Rekenvoorbeeld

Op15januariverkooptNoamoprekeningvooreenbedragvan € 18.000.Deinkoopprijsvandezeverkopenbedroeg € 10.000. VF1

Gevraagd

WerkvoorNoamdegrootboekrekeningenbij.

Uitwerking

OmdatNoamoprekeningheeftverkocht,wordtzijnbezittingDebiteuren € 18.000groterendusgedebiteerd (regelvanbezit).Zijnvoorraadwordt € 10.000kleinerendusgecrediteerd(regelvanbezit).

Hetverschiltussendeverkoopprijsendeinkoopprijsisdebrutowinst.Debrutowinstis € 18.000 –€ 10.000= € 8.000.Doordebrutowinstwordtheteigenvermogengroterendusgecrediteerd(regelvaneigenvermogen).

Ineenschema:

Grootboekrekening

Debiteuren

Voorraad

Eigenvermogen

Wordtgroterofkleiner Soortrekening/Regelvan

Debiteren/crediteren

Debiteren Groter Bezit

Crediteren Kleiner Bezit

Eigenvermogen

Debetreffendegrootboekrekeningenwerkjebij:

Crediteren Groter

Debiteuren Debet

Debet

Voorraad

Debet

Opdracht6 Grootboek

Vuldeontbrekendewoordenin.

1.Elkebalanspostwordtverwerktopeen .Dezerekeningenvormensamen het

2.Hetgrootboekopenjeaandehandvande .Vaneenpostdiedebetopde balansstaat,openjedegrootboekrekening .Komteenrekening opdebalansvoor,danopenjedegrootboekrekeningcredit.

3.Grootboekrekeningenonderscheidjeinrekeningenvan ,rekeningenvan enrekeningenvan .

4.Dedrieboekingsregelszijnderegelvan ,deregelvan enderegelvan .

5.Eenrekeningvanschuldhoortbijeenpostdie opdebalansstaat.Alsde schuldkleinerwordt, jehetbedragopdegrootboekrekening.

6.Derekeningvaneigenvermogenstaat opdebalans.Wordtheteigen vermogengroter,dan jehetbedragopdegrootboekrekening.

Opdracht7 GrootboekAleksandr

Per1januariheeftAleksandrvoorzijnhandelsondernemingdevolgendebalans.

a. OpenvoorAleksandrhetgrootboek.

DownloadhetExcelbestand.

IndeondernemingvanAleksandrkomendevolgendefinanciëlefeitenvoor.

Op3januariontvangtAleksandrperbankvandebiteurVandeReijt € 8.000.

Op6januariperbank € 7.000betaaldvoordiverseonderdelenvoordebedrijfsinventaris.Deonderdelenzijnontvangen.

Op10januariperbank € 15.000betaaldaancrediteurWouterMichielsen.

Op14januarioprekeninggekochtbijFlorijnBVdiversegoederenvoor € 24.000.Degoederenzijnontvangen. IF1

b. Werkaandehanddaarvandegrootboekrekeningenbij.

DownloadhetExcelbestand.

Opdracht8 GrootboekJo

Joheeftvoorzijnondernemingper1januaridevolgendebalansopgemaakt.

Debet

Balansper1januari

a. OpenvoorJohetgrootboek.

DownloadhetExcelbestand.

Joheefteenoverzichtvandevolgendefinanciëlefeiten.

Op4januarioprekeninggekochtenontvangenvanJ.deJonghgoederenvooreenprijsvan € 55.000. IF1

Op5januariperbank € 3.000betaaldaanBreburgvoordehuurvanhetbedrijfspandoverjanuari. B1

VF1

Op8januarioprekeningverkochtaanLouisBuitenhekgoederenvooreenbedragvan € 60.000.Deinkoopprijsvandezegoederen was € 35.000.

Op15januariperbank € 6.000betaaldaancrediteurVanRijswijk. B2

Op20januariperbank € 10.000ontvangenvandebiteurK.Kuis. B3

Op25januariperbankbetaald € 3.800voorloonkostenen € 1.400voordiversekosten. B4

b. Werkaandehanddaarvandegrootboekrekeningenbij.

DownloadhetExcelbestand.

Opdracht9 GrootboekGerard

Gerardheeftvoorzijnondernemingper1julidevolgendebalansopgemaakt.

OverjuliheeftGerarddevolgendefinanciëlefeitenverzameld:

OprekeninggekochtenontvangenvanH.Klaassengoederenvooreenprijsvan € 44.000. IF1

Betaaldperbankvoordehuurvanhetbedrijfspandoverjuli € 2.400. B1

VF1

VerkochtoprekeningenafgeleverdaanFransRouschopgoederenvooreenbedragvan € 36.000.Deinkoopprijsvandeze goederenwas € 20.000.

BetaaldperbankaancrediteurVanEtten € 4.800. B2

OntvangenperbankvandebiteurVersyck € 6.000. B3

Betaaldperbank:

• Loonkostenvoorjuli € 3.000.

• Diversekostenoverjuli € 1.200.

Openhetgrootboekenverwerkdefinanciëlefeitenindegrootboekrekeningen.

DownloadhetExcelbestand.

4.3Hulprekeningenvanheteigenvermogen

TotnutoeboektejeallekostenenbrutowinstopdegrootboekrekeningEigenvermogen.Daaraanziejeofhet eigenvermogenineenperiodeistoegenomenofafgenomen.Maarjewiltookwetenwatdeoorzakenzijnvan dietoe-enafnames.DaaromwordtdegrootboekrekeningEigenvermogenopgesplitstinaparterekeningen.Dat zijnde hulprekeningenvanheteigenvermogen.OpderekeningEigenvermogenzelfboekjehelemaalniets meer.

CONCEPT

Voorbeeldenvanhulprekeningenvanheteigenvermogenzijn:

• Opbrengstenrekeningen: – Opbrengstverkopen.

• Kostenrekeningen:

– Inkoopwaardeverkopen

– Loonkosten

– Huurkosten

– Overigekosten.

• Privé.

OpdehulprekeningOpbrengstverkopenboekjedeverkoopprijs.Omdatheteigenvermogenhierdoorgroter wordt,crediteerjedezerekeningvoorhetvollebedrag.

OpdehulprekeningInkoopwaardeverkopenboekjedeinkoopwaardevandeverkochtegoederen.Hierdoor wordtheteigenvermogenkleiner,dusdebiteerjedezerekening.

AlsgevolgvandezetweeboekingenneemthetEigenvermogenpersaldotoemethetbedragvandebrutowinst. Dithoefjenietmeerapartteboeken.

Opdehulprekeningenvankostenboekjedeverschillendekosten(zoalsloonkosten,huurkostenenoverige kosten).Doorkostenwordtheteigenvermogenkleiner,dusdebiteerjedezerekeningen.Kostenwaarvoorje geenapartehulprekeninghebtboekjeopdehulprekeningOverigekosten.

Hetkomtregelmatigvoordatdeeigenaarvaneeneenmanszaakgoederenofgeldvoorprivéuitdezaakneemt ofindezaakinbrengt.JeboektdezefinanciëlefeitenopdehulprekeningPrivé.Dooreenprivéopnamewordt heteigenvermogenkleiner,dusdebiteerjedezerekening.Vooreenprivéstortinggeldthetomgekeerde.

Voorbeelden

Voorbeeldenvanprivéopnamen:

• opnamevangeldvoordehuishouding

• betalingvaninkomstenbelastingviaeenzakelijkebankrekening

• privégebruikvangoederenuitdezaak.

Voorbeeldenvanprivéstortingen:

• stortingvangeldindezaak

• goederenbeschikbaarstellenvoordezaak,bijvoorbeeldinbrengvaninventarisuitprivé.

Hulprekeningenopenjeniet,omdatzenietvoorkomenopdebalans.Jeboektpasietsopeenhulprekeningop hetmomentdaterkostenofopbrengstenzijn.Aanheteindevandeperiodebepaaljehoeveeldewinstofhet verliesisdoorhetsaldovanallehulprekeningenteberekenen.Ditsaldoteljebijheteigenvermogenopbijwinst oftrekjeervanafbijverlies.

Rekenvoorbeeld

Karimheeftvoorzijngroothandelindierbenodigdhedenper1januaridevolgendebalanssamengesteld.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Naastderekeningendieopdebalansvoorkomen,zijnonderanderedevolgendehulprekeningenvanheteigen vermogeningebruik:Loonkosten,Inkoopwaardeverkopen,OpbrengstverkopenenPrivé.

Indemaandjanuaridoenzichdevolgendefinanciëlefeitenvoor.

OprekeningverkochtenafgeleverdaanVanWageningen

Gevraagd

a.Geefperboekingsdocumentaanwelkegrootboekrekeningenwijzigen,welkesoortrekeningendatzijnenwelke regeljedusmoettoepassen.Ookgeefjeaanofderekeninggroterofkleinerwordtenofjedusmoetdebiteren ofcrediteren.

b.StelvoorKarimhetgrootboeksamenenverwerkhierindevoorgaandefinanciëlefeiten.Maakvoorheteigen vermogengebruikvanhulprekeningenvanheteigenvermogen.

Uitwerking

a.Deveranderingenperboekingsdocumentzijn:

Datum03-01

Grootboekrekening

Bank

Debiteuren

Datum07-01

Grootboekrekening

Goederen

Crediteuren

Datum09-01

Grootboekrekening

Debiteuren

Opbrengstverkopen

Voorraad

Inkoopwaardeverkopen

Soortrekening/Regelvan

Bezit

DocumentnummerB1

Wordtgroterofkleiner

Debiteren/crediteren

Debiteren Groter

Crediteren Kleiner Bezit

DocumentnummerIF1

Soortrekening/Regelvan

Wordtgroterofkleiner

Debiteren/crediteren

Debiteren Groter Bezit

Crediteren Groter Schuld

DocumentnummerVF1

Soortrekening/Regelvan

Wordtgroterofkleiner

Debiteren/crediteren

Debiteren Groter Bezit

Crediteren Groter Hulprekeningeigenvermogen

Crediteren Kleiner Bezit

Debiteren Kleiner Hulprekeningeigenvermogen

Datum29-01

Grootboekrekening

Soortrekening/Regelvan

DocumentnummerB2

Wordtgroterofkleiner

Kleiner Bezit Bank

Loonkosten

Datum31-01

Grootboekrekening

Kleiner Hulprekeningeigenvermogen

DocumentnummerB3

Soortrekening/Regelvan

Wordtgroterofkleiner

Kleiner Bezit Bank

Privé

Kleiner Hulprekeningeigenvermogen

Debiteren/crediteren

Crediteren

Debiteren

Debiteren/crediteren

Crediteren

Debiteren

b.Hetgrootboekbestaatuitdevolgendegrootboekrekeningenenhulprekeningeneigenvermogen.

Hulprekeningenvanheteigenvermogen:

Debet

Gaperfinancieelfeitgoednaofjedeplaatsingopdeverschillendegrootboekrekeningensnapt. Voorhetvervolgisditergbelangrijk.

Opdracht10 HulprekeningenEV

Beantwoorddevolgendevragen:

a. Waarvoordienenhulprekeningenvanheteigenvermogen?

b. Welkedriesoortenhulprekeningenvanheteigenvermogenkenje?

c. Watisderedendateenonderneminghulprekeningenvanheteigenvermogenopneemtinhaarboekhouding?

d. Watbepaalthetsaldowinstofverlies?

e. Waarommoetjeeenhulprekeningvanheteigenvermogencrediterenbijeenopbrengst?

CONCEPT

Opdracht11 GrootboekLeco

Lecoheeftvoorzijngroothandelper1januaridevolgendebalansopgemaakt.

Overjanuariheefthijdevolgendefinanciëlefeitenverzameld:

OprekeninggekochtenontvangenvanBergmansgoederenvooreen prijsvan

VerkochtoprekeningenafgeleverdaanHordagoederenvooreenbedrag

BEROEPSONDERWIJS

Diversekostenoverjanuari

StelvoorLecohetgrootboeksamen.

Lecogebruiktdevolgendehulprekeningenvanheteigenvermogen:Inkoopwaardeverkopen,Opbrengstverkopen, Loonkosten,HuurkostenenOverigekosten.

DownloadhetExcelbestand.

Opdracht12 GrootboekPeter

DebalansvanPetersgroothandelzieterper1julialsvolgtuit.

OverjuliheeftPeterdevolgendefinanciëlefeitenverzameld:

VerkochtoprekeningenafgeleverdaanNoucagoederenvooreenbedrag van

OntvangenperbankvandebiteurKlijssens

Vandezakelijkebankrekeningovergeschrevennaarde privébankrekeningvoorhethuishouden

• Loonkostenvoorjuli

• Diversekostenoverjuli

StelvoorPeterhetgrootboeksamen.PetergebruiktdehulprekeningenInkoopwaardeverkopen,Opbrengst verkopen,Huurkosten,LoonkostenenOverigekosten.

DownloadhetExcelbestand.

Opdracht13 GrootboekNestelande

Nestelandeheeftper1oktoberdevolgendebalans.

Overoktoberheefthijdevolgendefinanciëlefeitenverzameld:

VerkochtoprekeningenafgeleverdaandebiteurLamougoederenvoor eenbedragvan

OntvangenperbankvandebiteurSingel

Vandezakelijkebankrekeningovergeschrevennaarde privébankrekeningvoorhethuishouden

StelvoorNestelandehetgrootboeksamen.

Gebruikdezehulprekeningen:Inkoopwaardeverkopen,Opbrengstverkopen,Loonkosten,Overigebedrijfskosten.

DownloadhetExcel-bestand.

4.4Kolommenbalans

Aanheteindevaneenperiodewiljealsondernemerwetenhoejeervoorstaat.Hiervoormaakjeineenaantal stappeneennieuwebalans.Daarvoormaakjegebruikvaneenzogenoemde kolommenbalans.Dezebestaatuit deomschrijvingenplusvierelkaaropvolgendedubbelkolommen.Datzijnachtereenvolgensdeproefbalans,de saldibalans,deresultatenrekeningendeeindbalans.

Deproefbalans

Deeerstedubbelkolomvandekolommenbalansisdeproefbalans.Bijde proefbalans teljevanelke grootboekrekeningdedebetzijdeendecreditzijdeop.Dietellingennoteerjeindeproefbalans.Alseen grootboekrekeningzoweleenbedragdebetalseenbedragcreditheeft,komenbeidebedragenookopde proefbalans.Alsjeallegrootboekrekeningenhebtgehad,teljededebet-endecreditkolomvandeproefbalans op.Alsjehetgoedgedaanhebt,zijndezetweetellingengelijkaanelkaar.

Rekenvoorbeeld

Karimheefthetvolgendegrootboeksamengesteld:

Debet

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Debet

Gevraagd

Steluitditgrootboekdeproefbalanssamen.

Uitwerking

Voordeproefbalansnoteerjedetellingenvanelkegrootboekrekeningindedebet-endecreditkolom.

Proefbalans

CONCEPT

Desaldibalans

Nadatjedeproefbalanshebtgemaakt,kunjede saldibalans maken.Daaropnoteerjehetsaldoper grootboekrekening.Hetsaldoishetverschiltussendebetencredit.Alsdedebetzijdegroteris,komthetsaldoin dedebetkolom.Enalsdecreditzijdegroteris,noteerjehetsaldoindecreditkolom.

Rekenvoorbeeld

DeproefbalansvanKarimisklaar.

Gevraagd

VoegvoorKarimaandeproefbalansdesaldibalanstoe.

Uitwerking

Naastdedubbelkolomvandeproefbalans,komteendubbelkolomvandesaldibalans.

Ookvandesaldibalansmoetdedebettellinggelijkzijnaandecredittelling.Isdatniethetgeval,danhebjeergens eenfoutgemaakt.

Deresultatenrekeningendeeindbalans

Omdekolommenbalanscompleettemaken,voegjetweedubbelkolommentoe:éénvoorderesultatenrekening enéénvoorde eindbalans

Eenbedragneemjeovervandesaldibalansopderesultatenrekeningófopdeeindbalans.Kostenenopbrengsten komenopderesultatenrekening.Bezittingen,schuldenenheteigenvermogenkomenopdeeindbalans.Het eigenvermogenkunjepasinvullennadatjedithebtberekendaandehandvanwinstofverliesenprivéstortingen of-opnamen.OmdathetsaldovanderekeningPrivéisverwerktinheteigenvermogen,komtPrivézelfnietvoor opderesultatenrekeningofdebalans.

Saldibalans

Rekenvoorbeeld

Karimheeftdeproefbalansendesaldibalansgemaakt.

Gevraagd

MaakvoorKarimdekolommenbalanscompleet.

Uitwerking

Debedragenvandesaldibalansneemjealsvolgtoveropderesultatenrekeningófopdeeindbalans.BijEigen vermogenenPrivévuljenognietsin.

Kolommenbalans

BEROEPSONDERWIJS

Winstofverlies

Voorhetafwerkenvandekolommenbalansberekenjevervolgensofjewinstofverlieshebtbehaaldindeafgelopen periode.Hiervoorgebruikjedegegevensopderesultatenrekening.Ditdoejealsvolgt:

CONCEPT

Hetsaldowinstnoteerjeopderesultatenrekeningindekolommetdelaagstetelling.Detellingvande resultatenrekeningwordtdaardoorgelijk.Ditbetekentdatwinst,zoalsinhetvoorgaandevoorbeeld,inde debetkolomkomt.Alsjeverlieshebtgeleden,komtdatbedragindecreditkolom.

Eigenvermogen

Alslaatsteberekenjeheteigenvermogenaanheteindevandeperiode.Jegaatuitvanhetoudeeigenvermogen entelthierdewinstbijop(ofjehaalthetverlieseraf).Daarnakomthetsaldoprivéopnamenen-stortingeneraf oferbij.Eendebetsaldogaateraf,eencreditsaldoteljeerbijop.

Oudeeigenvermogen(creditsaldibalans)

Saldowinst

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Privé(debetsaldibalans)

Nieuweigenvermogen

Hetisbelangrijkomdittecontroleren.Hiervoorteljededebetzijdeendecreditzijdevandeeindbalansopzonder heteigenvermogen.Hetverschiltussendedebet-endecredittellingisheteigenvermogen.

Debetzijdeeindbalans

Creditzijdeeindbalans

Nieuweigenvermogen

Hetspreektvoorzichdatdeuitkomstenvanbeideberekeningengelijkaanelkaarmoetenzijn.Alsditklopt,noteer jehetnieuweeigenvermogenaandecreditzijdeopdeeindbalans.

HetsaldoPrivéisverwerktinhetnieuweeigenvermogenenkomtdusníétopderesultatenrekeningofde eindbalans.

Rekenvoorbeeld

Karimheefthetsaldowinstenheteigenvermogenuitgerekend.

Gevraagd

Noteerhetsaldowinstenheteigenvermogenindekolommenbalansentelderesultatenrekeningendeeindbalans bijelkaarop.

Uitwerking

Kolommenbalans

Opdracht14 Kolommenbalans

Beantwoorddevolgendevragen.

a. Leguitwaaromeenproefbalansaltijdinevenwichtis.

b. Waaromsteljeeenproefbalansop?

c. Waaromkomteennettoverliescreditopderesultatenrekening?

d. Ookalsdedebet-encredittellingenvandeproefbalansaanelkaargelijkzijn,kunjetochinhetgrootboek eenfouthebbengemaakt. Legdituitmeteenvoorbeeld.

Opdracht15 KolommenbalansLoesje

MaakvoorLoesjedekolommenbalanscompleetmettoevoegingvandesaldibalans,deresultatenrekeningen deeindbalans.Vuldaarindejuistebedragenin.

DownloadhiervoorhetExcelbestand.

Opdracht16 KolommenbalansdetailhandelKweetniet

MaakvoordetailhandelKweetnietdekolommenbalanscompleetmettoevoegingvandesaldibalans,de resultatenrekeningendeeindbalans.Vuldaarindejuistebedragenin.

GebruikhiervoordebijlagemethetExcelbestand.

Opdracht17 GroothandelVanGent

HetvolgendegrootboekkomtuitdeadministratievangroothandelVanGent. Steluitditgrootboekdevolledigekolommenbalanssamen.

GebruikhiervoordebijlagemethetExcelbestand.

Debet

Voorraadgoederen

Debiteuren

Debet

Omschrijving

Debet

Credit Kas

Eigenvermogen

Crediteuren

Credit Inkoopwaardeverkopen

Loonkosten

Credit Overigekosten

4.5Hetdecimalerekeningstelsel

Opdebalanseninhetgrootboekgebruiktejetotnutoealleenrekeningnamen.Alsjemetheelveelrekeningen werkt,isdatniethandig.Ineenlangerijgrootboekrekeningenkanhetdanlangdurenvoordatjeeenbepaalde grootboekrekeninghebtgevonden.Daaromnummerjeallegrootboekrekeningenvolgenseenbepaaldsysteem.

Degroepenvangelijksoortigepostenopdebalansvormenhetuitgangspuntvoordeordeningvande grootboekrekeningen.Ditnoemjehet decimalerekeningstelsel.Hierbijdeeljedegrootboekrekeningeneerst intienhoofdrubriekenin,genummerdvan0totenmet9.Inelkerubriekkomteenbepaaldsoortrekeningen.Zo komenallerekeningenmetbetrekkingtotduurzamebedrijfsmiddelen,eigenvermogenenlangvreemdvermogen inrubriek0.

Vooreenhandelsonderneminggebruikjedevolgendeindeling.

• Rubriek0:Rekeningenvanvasteactiva,vaneigenvermogenenvanlangvreemdvermogen.

• Rubriek1:Financiëlerekeningen:rekeningenvanbetaalmiddelenenvanvorderingenenschuldenopkorte termijn.

• Rubriek4:Kostenrekeningen.

• Rubriek7:Voorraadrekeningen.

• Rubriek8:Rekeningenvoordevaststellingvandebrutowinstopverkopen.

• Rubriek9:Rekeningenvoorbijzondereresultaten.

Productieondernemingengebruikenooknogandererubrieken.

Rubriek8isvoorrekeningenwaarmeedebrutowinstopverkopenwordtvastgesteld.DatzijnbijvoorbeeldKostprijs verkopen,OpbrengstverkopenenKortingenbijverkopen.Hetsaldovanaldezerekeningenisdebrutowinst.

BEROEPSONDERWIJS

Inrubriek9boekjebijzondereresultaten.Alsjebijvoorbeeldoudemagazijnstellingenverkooptvoormeerdan deboekwaarde,komtdiewinstopeenrekeningindezerubriek.

Elkerubriekwordtonderverdeelddooreencijferaanhetrubrieknummertoetevoegen.Deonderverdelingvan rubriek1wordtbijvoorbeeld:

• 10:Kas

• 11:Bank

• 13:Debiteuren

• 14:Crediteuren.

CONCEPT

Binnendiegroepenkunjeookweereenverdereonderverdelingmaken.Zokunje13Debiteurenonderverdelen naarverschillendevaluta’s,bijvoorbeeld:

• 130:Debiteurenineuro’s

• 131:DebiteureninAmerikaansedollars

• 132:DebiteureninBritseponden.

Hetaantalcijferspergrootboekrekeningkanperbedrijfverschillen.Dathangtafvanhetaantal grootboekrekeningenendematevanonderverdelingbinneneenrubriek.Heelkleinebedrijvenkunnensoms metééncijfervolstaan.Heelgrotebedrijvenwerkensomsmetnummersvanzescijfers.In administratieprogramma’skunjeinstellenmethoeveelcijfersjewiltwerken. Hierwerkjemetgrootboekrekeningnummersvandriecijfers.Heteerstecijferstaatvoorderubriek,hettweede cijfervoordegroepbinnenderubriekenhetderdecijfervooreenonderverdelingbinnendiegroep.

Indebijlageindeonlineleeromgevingvindjeeenschemametdegrootboekrekeningenennummeringdatjebij deopdrachtenkuntgebruiken.

Opdracht18 Decimaalrekeningstelsel

a. Vulachterderekeninggroependehoofdrubriekinwaarzethuishoren(ééncijfer).

Rekeninggroepen

Schuldenopkortetermijn

Vasteactiva

Voorraadrekeningen

Eigenvermogen

Vlottendeactiva

Kostenrekeningen

Schuldenoplangetermijn

Liquidemiddelen

Rekeningenbijzondereresultaten

Rekeningenvoorvaststellingbrutowinstopdeverkopen

Rubriek

b. Vulachterderekeningnamendehoofdrubriekinwaarzethuishoren(ééncijfer).

Rekeningnaam

Gebouwen

Voorraadverschillen

Aftedragenbtw

Voorraadboorhamers

Inkoopwaardeelektrischgereedschap

Huisvestingskosten

Kortingbijverkoop

CONCEPT

4.6Subadministraties

Rubriek

Indeboekhoudingkomenenkelecollectieverekeningenvoor.VoorbeeldendaarvanzijnderekeningenVoorraad, DebiteurenenCrediteuren.Een collectieverekening laathettotaalzienvanmeerderebezittingen,vorderingen ofschulden.Vanzo’ncollectieverekeningwiljewetenuitwelkeonderdelendieisopgebouwd.

AandebalanspostDebiteurenbijvoorbeeld,ziejehoeveelgeldjeintotaaltegoedhebtvanjeafnemers.Omte wetenhoeveeljevanelkedebiteurafzonderlijktegoedhebtenhoelangdievorderingenalopenstaan,houdje eensubadministratiedebiteurenbij.

Voorelkeafzonderlijkedebiteurmaakjeeendebiteurenrekening.Dezeopenjeindedebetkolommethet beginsaldodatjetegoedhebtvandiedebiteur.DaarnavoerjeelkeboekingopderekeningDebiteurenookuit indesubadministratie.Wordtdevorderinggroter,dandebiteerjederekening.Enwordtdevorderingkleiner,

dancrediteerjederekening.Naelkeboekingberekenjehetnieuwesaldo.Aanheteindevaneenperiodevermeld jehetlaatstesaldoopdesaldilijstdebiteuren.Hettotaleeindsaldohiervanmoetovereenkomenmethetsaldo vandegrootboekrekeningDebiteuren.

Hetkanvoorkomendateenklantniettevredenisovereenaankoop.Diekandegoederenbinneneenbepaalde tijdterugsturen.Jestuurtdieklantdaneen creditnota alscorrectieopdeeerderverzondenfactuur.Meteen kopie-creditnotaboekjehettevorderenbedragteruginjedebiteurenadministratiedoorderekeningDebiteuren tecrediteren.

Omgekeerdkanhetzelfdegebeuren.Alsjijniettevredenbentovereenleveringendieterugstuurt,ontvangjevan deleveranciereencreditnota.Dezecorrectieverwerkjeinjecrediteurenadministratie.Jedebiteerthetbedrag opderekeningCrediteuren.

Rekenvoorbeeld

OpdebalansvanAishakomtop1januaridegrootboekrekeningDebiteurenvoormeteensaldovan € 7.500.Deze bezittingbestaatuittweevorderingen:

Injanuarikomenonderanderedevolgendefinanciëlefeiteninhaaradministratievoor:

Gevraagd

OprekeningverkochtaanM.Fluitsma: Goederenvooreentotaalbedragvan

MaakvoorAishadesubadministratiedebiteuren.

Uitwerking

Debiteurenrekeningenhebbenmeestaleenvasteindeling.Jeopenteendebiteurenrekeningmethetbeginsaldo vandiemaandvandedebiteur.

VoordedebiteurenVanDongenenFluitsmaheeftAishadevolgenderekeningen:

Debiteurenrekening

Saldo 01-01

Debiteurenrekening

Saldo 01-01

Naam:131A.VanDongen

Naam:132M.Fluitsma

Daarnaverwerkjedeboekingsdocumentenopdedebiteurenrekeningen.Per5januariboekjedenieuwefactuur voorVanDongenvoor € 2.420debet.Detotalevorderingopdezedebiteurneemthierdoortoetot € 5.420,watje opdezelfderegelalssaldovermeldt.AlsVanDongenop11januarieenfactuurbetaalt,crediteerjeditbedrag. Hetsaldovandevorderingopdezedebiteurdaalthierdoornaar € 2.420.DenieuwerekeningenvoorFluitsmaen debetalingenvandezedebiteurverwerkjeopdezelfdemanieropFluitsma'sdebiteurenrekening.

Debiteurenrekening

Naam:131A.VanDongen

Nadatjealleboekingsdocumentenhebtingeschreven,steljedenieuwesaldilijstdebiteurenop:

Alshetgoedis,moetditeindbedraggelijkzijnaanhetsaldovandegrootboekrekeningDebiteuren.

Opdracht19 Subadministraties

Beantwoorddevolgendevragen. a. Geefdrievoorbeeldenvancollectieverekeningen. b. Kiesdejuisteantwoorden.

• Eenbetalingaaneencrediteurboekje debet / credit opdecrediteurenrekening.

• Eenfactuuraaneendebiteurboekje debet / credit opdedebiteurenrekening.

• Eenverkoopboekje debet / credit opdevoorraadrekeningvaneenbepaaldartikel.

Opdracht20 DebiteurenadministratieRemco

Remcoheeftop1januaridevolgendevorderingenopzijnafnemers.

Naam Rek

Bedrag

Omschrijving

a. Openper1januaridetweedebiteurenrekeningenenverwerkdefinanciëlefeiten.

Debiteurenrekening

Omschrijving Datum

Debiteurenrekening

Omschrijving Datum

Naam:131P.vanMaanen

Debet

Saldo Credit

Naam:132K.Groothuis

Debet

Saldo Credit

b. BerekenhetsaldovandegrootboekrekeningDebiteurenop31januari.

Bedrag Naam Rek

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Opdracht21 CrediteurenadministratieMecco

IndecrediteurenadministratievanMeccokomenper1januaridevolgendepostenvoor:

Saldilijstcrediteuren

Bedrag Naam Rek

FactuurontvangenvanKlopvoorgeleverdegoederen

CreditnotaontvangenvanSommavoorretourgezondengoederen

FactuurontvangenvanKlopvoorgeleverdegoederen

CreditnotaontvangenvanKlopvoorretourgezondengoederen

a. Openper1januaridetweecrediteurenrekeningenenverwerkdefinanciëlefeiten.WerkinExcel.

CONCEPT

b. BerekenhetsaldovandegrootboekrekeningCrediteurenop31januari.

4.7Dagboeken

Inveelorganisatieskomenperperiodegroteaantallenfinanciëlefeitenvoor.Hetisdanergomslachtigomelk boekingsfeitapartteverwerken.Daarommakenbedrijvenvaakeenoverzichtvanboekingsfeitenpersoorttijdens eenperiode,meestalpermaand.Zo’noverzichtheeteen dagboek.

Zokunjemetdevolgendedagboekenwerken:

• Inkoopboekvooralleinkopenoprekening

• Verkoopboekvooralleverkopenoprekening

• Kasboekvoorallekasontvangstenen-uitgaven

• Bankboekvoorallebankontvangstenen-uitgaven

• Diversepostenboekofmemoriaal.

Hetdiversepostenboekofmemoriaalgebruikjevoorboekingsfeitendiejeindeanderedagboekennietkwijt kunt.Indedagboekennoteerjedagelijksdeboekingsfeitenvandiedag.Aanheteindevandeperiodeverwerk jeperdagboekallefinanciëlefeiteninéénkeervoordeverschillendegrootboekrekeningen.Zo’noverzichtvan tedebiterenentecrediterengrootboekrekeningenalsgevolgvanéénofmeerfinanciëlefeiten,noemjeeen journaalpost

Inkoopboek

Inhet inkoopboek noteerjealleontvangeninkoopfacturenvaninkopenoprekening.Aanheteindevandeperiode teljedegeldkolommenop.Daarnamaakjedejournaalpost,waarmeejelaatzienhoebepaalde grootboekrekeningengedebiteerdofgecrediteerdmoetenworden.

Bijjournaalpostenishetdegewoonteom'aan'tezettenvooreenrekeningdiejecrediteert.

Rekenvoorbeeld

Franskreegindemaandaprildevolgendefacturenbinnen:

OntvangenvanVanBaardwijkbveenfactuurvan € 1.452(inclusief € 252btw).DezefactuurheefthetvolgnummerIF26gekregen. 04-04

OntvangenvanSchoutenbveenfactuurvan € 847(inclusief21%btw).DezefactuurheefthetvolgnummerIF27gekregen. 12-04

OntvangenvanOfficeCentreeenfactuurvan € 484(inclusief21%btw).DezeinkoopfactuurheefthetvolgnummerIF28gekregen. 15-04

Gevraagd

Stelhetinkoopboeksamenenmaakdecollectievejournaalpost.

Uitwerking

Jenoteertdefacturenopvolgordeinhetinkoopboek.

Inkoopboek

Vanuitditinkoopboekmaakjedevolgendejournaalpost.

Credit Debet

Aandehandvandejournaalpostenkunjehetgrootboekbijwerken.

Verkoopboek

Inhet verkoopboek noteerjealleverkoopfacturendiejeverstuurt.Voordeeigenboekhoudingmaakjeeen kopie-verkoopfactuur,waaropjeookdeinkoopwaardezet.

Rekenvoorbeeld

FransdeNoodheeftindemaandmeidevolgendefacturenverstuurd:

04-05

12-05

15-05

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

VerstuurdaanHuismanbveenfactuurvan € 1.815(inclusief21%btw).DezefactuurheefthetvolgnummerVF48gekregen.De inkoopprijsvandezegoederenwas € 900.

VerstuurdaanVanMaarenbveenfactuurvan € 968(inclusief21%btw).DezefactuurheefthetvolgnummerVF49gekregen.De inkoopwaardevandezegoederenwas € 600.

VerstuurdaanTymprobveenfactuurvan € 363(inclusief21%btw).DezefactuurheefthetvolgnummerVF50gekregen.De inkoopwaardevandezegoederenwas € 175.

Gevraagd

Stelhetverkoopboeksamenenmaakdejournaalpost.

Uitwerking

Jenoteertdefacturenopvolgordeinhetverkoopboek.

Vanuithetverkoopboekmaakjedejournaalposten:

Bankboek

Inhet bankboek noteerjealleontvangstenenuitgavenperbank. Hetbankboekheeftdevolgendeindeling:

Aanhetbeginvandeperiodeopenjehetbankboekmethetbeginsaldo.Hiervoornoteerjeaandedebetkanthet bedragdataanhetbeginvandeperiodeopjebankrekeningstaat.Ditbedragneemjeovervandebalans(alsje roodstaat,noteerjehetbeginsaldoaandecreditkant).Daarnanoteerjeaandedebetkantalleontvangstenper bankenaandecreditkantalleuitgavenperbank.

Bankboek

Elkfinancieelfeitdatjeinschrijftinhetbankboek,moetjeookopeenandererekeningboeken.Welke grootboekrekeningdatisgeefjeaanindekolomRekeningnummer(Rek.nr.).Inditbankboekiseenkolom opgenomenvoorhetrekeningnummereneenkolomvoordeomschrijving.Somsheefteenbankboekalleeneen kolomRekeningnummer.

Rekenvoorbeeld

Imaneheeftop1meiopdebankrekeningeenbedragvan € 1.400.Zeheeftinmeidevolgendeontvangstenen uitgavenperbank:

B26:OntvangenvandebiteurHermseneenbedragvan € 1.750voorgeleverdegoederen. 03-05

B27:BetaaldaancrediteurLeijteneenbedragvan € 1.750. 05-05

B28:OntvangenvandebiteurVanSoneenbedragvan € 950voorgeleverdegoederen. 09-04

B29:Glazenwasser € 75betaaldvoorhetwassenvanderamen.Btwbuitenbeschouwinggelaten. 12-05

B30:Papiervoordeprinteraangeschaftvoor € 25.Btwbuitenbeschouwinggelaten. 17-05

Gevraagd

Stelhetbankboeksamenenmaakdejournaalposten.

Uitwerking

Jeopenthetbankboekmethetbeginsaldo:eenpositiefsaldokomtaandedebetkant,eennegatiefsaldoaande creditkant.Indejournaalpostneemjeditbeginsaldonietmee.DaaromzetjeonderOmschrijving:PMSaldo.PM isdeafkortingvanProMemorieenbetekentterherinnering.Ditbedragnoteerjeomjeeraanteherinnerenwaar jedeperiodemeebegon.

Hiernavuljedeontvangstenendeuitgavenin.

Aanheteindevandeperiodesluitjehetbankboekaf.Jekijktwelkbedragnogopdebankrekeningstaat.Ditis eentegoedvan € 2.250enisheteindsaldoBank.Jebrengthetbankboekinevenwichtdoorhetsaldoaande kleinstekanttenoteren.Inditvoorbeeldhebjeeenpositiefsaldo,datjeaandecreditkantnoteert.Alsjedaarna dedebetzijdeendecreditzijdeoptelt,moetendiegelijkaanelkaarzijn.Jekrijgtdus:

Credit Bankboek Debet

Nadatjehetbankboekhebtafgesloten,maakjedejournaalposten.Bijeendagboekmettweezijden,zoalshet bankboek,maakjetweejournaalposten:éénvoordeontvangstenkant(debetzijde)enéénvoordeuitgavenkant (creditzijde).

Debetzijde:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT

Creditzijde:

TercontrolekunjedebedragendiejebijBankboektookopdevolgendemanierberekenen:

Bankdebetzijde=totaalbedrag – beginsaldo=

Bankcreditzijde=totaalbedrag – eindsaldo= €

Kasboek

Inhet kasboek noteerjeallecontanteontvangstenenbetalingen.Ditdagboekwerktprecieshetzelfdealshet bankboek.Aanheteindevandeperiodeberekenjehetsaldodatjevolgenshetkasboekinkasmoethebben.Als ereenverschilistussenditsaldoenhetwerkelijkebedragindekas,boekjeditopderekeningKasverschillen.

Diversepostenboekofmemoriaal

Indehiervoorbesprokendagboekenkunjenietalleboekingsdocumentenkwijt.Voordiegevallengebruikjehet diversepostenboek of memoriaal.Aanheteindevandeperiodemaakjevanelkboekingsdocumentdatjehier ingeschrevenhebteenjournaalpost.

Hetdiversepostenboekofmemoriaalheeftdevolgendeindeling:

Diversepostenboek

Rekenvoorbeeld

Svetlanaheeftdevolgendefeitenverzameldvoorhaarorganisatie:

MemoriaalbonM14gemaakt:goederenteruggezondenaanFlorijnbvvooreenbedragvan € 847inclusief21%btw. 16-04

20-04

MemoriaalbonM15gemaakt:terugontvangenvanonzeafnemerBroedersgoederenvooreenbedragvan € 484inclusief21% btw.Deinkoopprijsvandezegoederenwas € 320.

MemoriaalbonM16gemaakt:uitdevoorraadvoorprivégoederenmeegenomenvooreenbedragvan € 121inclusief21%btw. 27-04

Dezeboekingsdocumentennoteerjealsvolgtinhetdiversepostenboek:

Diversepostenboek

Boekstuk Datum

Omschrijving

TeruggezondenaanFlorijnbvgoedereninclusief21%btw M14 16-04

TerugontvangenvanafnemerBroedersgoederenvooreenbedraginclusief21% btwvan M15 20-04

Deinkoopwaardevandezegoederenbedraagt

Voorprivéuitdevoorraadmeegenomeninclusief21%btw M16 27-04

Bedrag

Vanuithetmemoriaalmaakjeperboekingsdocumenteenjournaalpost.Datlevertinditvoorbeelddevolgende journaalpostenop:

Opdracht22 Dagboeken

a. WaarvoorgebruikjedeafkortingPMbijhetkasboekenhetbankboek?

b. Waaromkaneenkasboekgeencreditsaldohebben?

c. Mosastaatroodbijdebank.Aanwelkezijdenoteerthijhetbeginsaldo?

d. Noteerbijdevolgendefinanciëlefeiteninwelkdagboekjezenoteert.

Financieelfeit

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Dagboek

InkoopfactuurontvangenvanGrosso € 850

Contantbetaalddeschoonmaakkosten

Volgensbankafschrift20 € 780rentebetaald

Afschrijvingopdeinventaris € 1.000

VerkochtoprekeningaanDolce € 589

Perkaspizza’sbetaaldvooroverwerkers

Opdracht23 InkoopboekThomasson

Thomassonheeftindemaandaugustusdevolgendeinkoopfacturenontvangen:

IF22:ontvangenvanPorcivoor € 14.520inclusief € 2.520btw 04-08

IF23:ontvangenvanSuc6voor € 10.890inclusief € 1.890btw 07-08

IF24:ontvangenvanRobyvoor € 13.552inclusief € 2.352btw 10-08

IF25:ontvangenvanNibsvoor € 9.075inclusief € 1.575btw 12-08

a. Werkhetinkoopboekbij.

Inkoopboekin €

Boekstuk Datum

Leverancierofcrediteur

Goederen

Factuurbedrag Btw-bedrag

CONCEPT

b. Maakdejournaalpost.

Grootboekrekening Nr.

Credit Debet

Opdracht24 VerkoopboekMucho

Muchoiseigenaarvaneengroothandelinrestaurantbenodigdheden.Injuniverstuurthijdevolgenderekeningen:

Verkoopboek

Omschrijving

Eetendrink,Leeuwarden VF22 30-06

Fishendish,Sneek

Ole,Drachten

Quierro,Harlingen VF25

VF26

VF27

Gracia,Bolsward

Tresco,Pieterburen

VoordeberekeningvandeverkoopprijzenheeftMuchometeenbrutowinstmargevan60%gerekend.

a. Werkaandehandvandegegevenfacturenhetverkoopboekbijensluithetverkoopboekaf.

b. Maakdejournaalpostnaaraanleidingvanhetverkoopboekper30juni.

Opdracht25 Bankboek

Gegevenzijndevolgendefinanciëlefeitenvandemaandmei:

Tegoedbijdebank € 9.500. 01-05

Volgensbankafschrift56ontvangenvandierenpensionDeBoxer € 11.540. 05-05

Volgensbankafschrift57betaaldaanleverancierHills € 2.689. 07-05

Bankafschrift58vermeldt:aflossinghypothecairelening € 8.000enrentekostenhypothecairelening € 1.250. 15-05

Volgensbankafschrift59isdeteverrekenenbtwafgeschreven: € 1.255. 30-05

a. Werkaandehandvandegegevenfinanciëlefeitenhetbankboekbijensluithetaf.Vermeldbijdeomschrijving derekeningnaam.

b. Maakdejournaalpostenvanhetbankboek.

Opdracht26 DiversepostenboekNicolette

Nicoletteheeftdevolgendepostenverzameldinhetdiversepostenboek:

Diversepostenboek

16-04

20-04

Creditnotaontvangenvanleverancierwegensgeretourneerdeartikelenexclusief 21%btw.

Voorprivéuitdevoorraadmeegenomenexclusief21%btw

Maakdejournaalpostenaandehandvanditdiversepostenboek.

4.8Samenvatting

Debezittingenenschuldenvandeorganisatieveranderenvoortdurend,doorfinanciëlefeiten.Erzijnfinanciële feitenwaardoorheteigenvermogenvandeorganisatienietverandertenerzijnfinanciëlefeitenwaardoorhet eigenvermogenvandeorganisatiewelverandert.

Definanciëlefeitenverwerkjeineengrootboek.Jeopentelkegrootboekrekeningmethetbeginsaldo.Bijhet verwerkenvanfinanciëlefeiteninhetgrootboekgajeuitvandeboekingsregels:

• Regelvanbezit:debiterenalseenbezittinggroterwordt,crediterenalseenbezittingkleinerwordt.

• Regelvanschuld:crediterenalseenschuldgroterwordt,debiterenalseenschuldkleinerwordt.

• Regelvaneigenvermogen:crediterenalsheteigenvermogengroterwordt,debiterenalsheteigenvermogen kleinerwordt.

Omtezienwatdeoorzakenzijnvaneentoe-ofafnameopderekeningEigenvermogen,gebruikjehulprekeningen vanheteigenvermogen.VoorbeeldenhiervanzijnOpbrengstverkopen,Inkoopwaardeverkopen,Privé,Loonkosten, HuurkostenenOverigekosten.Hetsaldovandezehulprekeningenbepaalthoeheteigenvermogenverandert.

Aanheteindevaneenperiodemaakjeeenkolommenbalans.Dezebestaatuit:

• deproefbalans:eenoverzichtvandetotaaltellingendebetencreditvanallegrootboekrekeningen

• desaldibalans:eenoverzichtvandeverschillentussendebetencreditvanallegrootboekrekeningen

• deresultatenrekening:metdaaropdesaldivandegrootboekrekeningenmetkostenenopbrengsten

• deeindbalans:metdaaropdesaldivandegrootboekrekeningenvanbezittingenenschulden.

Hetsaldowinst(ofverlies)ishetverschilvandetotalenvandedebet-endecreditkolomopderesultatenrekening. Hetsaldonoteerjeindekolommethetlaagstetotaalbedrag,waardoordetellingweergelijkwordtaanelkaar. Eenwinstsaldoteljeopbijhetoudeeigenvermogen,eenverliessaldotrekjeervanaf.Vervolgensverrekenje ookhetsaldoPrivéermee,waarnajehetnieuweeigenvermogenopdeeindbalanskuntinvullen.

Bedrijvengebruikenvoordeboekhoudinggewoonlijkhetdecimalerekeningstelsel.Daarbijzijnde grootboekrekeningeninrubriekeningedeeld,genummerdvan0totenmet9.Inelkerubriekkomteenbepaald soortrekening.

Collectieverekeningenlatenhettotaalzienvanmeerderebezittingen,vorderingenofschulden.Omvaneen collectieverekeningtewetenwaaruithettotaalbestaat,houdjevanelkedebiteur,crediteurenartikeleen subadministratiebij.

CONCEPT

Ineendagboekmaakjeperperiodeeenoverzichtvanallefinanciëlefeiten.Jegebruikthiervoordedagboeken inkoopboek,verkoopboek,bankboek,kasboekendiversepostenboek(ofmemoriaal).Vanuitdezedagboeken maakjenaafloopvandeperiodeéénofmeerjournaalposten.

Opdracht27 FinanciëleadministratieQata(plusopdracht)

Qataheeftper1januaridevolgendebalansopgesteld:

Devolgendefinanciëlefeitenvindeninjanuariplaats.

IF1 03-01

B1 06-01

K1 07-01

VF1 10-01

K2 11-01

IF2 12-01

B2 13-01

K3 15-01

DI1 17-01

K4 18-01

DI2 19-01

InkoopfactuurontvangenvanNixvoordeontvangengoederenà € 1.300exclusief21%btw.

Ophetbankafschriftstaat: € 1.900ontvangenvanafnemerPieters, € 1.500betaaldaanleverancierLok, € 936betaald aandefiscus(btwvierdekwartaal2013).

Contanteomzetinclusief21%btw € 6.050.

VerkoopfactuurverzondenaanGelovenvoordeleveringvan€7.800aangoederenexclusief21%btw.Deinkoopwaarde vandegoederenwas € 4.500.

Eenadvertentieindecarnavalskrantvoor € 100exclusief21%btwcontantafgerekend.

InkoopfactuurontvangenvanPlipsvoordeontvangengoederenà € 2.950exclusief21%btw.

Bankafschriftontvangenwaaropstaat:afgeschreven € 120voordemaandelijkserentevandehypothecairelening en € 250voordemaandelijkseaflossingopdehypothecairelening.

Bijgeschreven € 400,ontvangenvanafnemers.

ContantafgerekendICIParisvooreencadeautjevooreenpersoneelsliddattienjaarindienstis.Dekostenbedroegen € 50exclusiefbtw.

Erkomteencreditnotabinnenvoor € 700aangoederenexclusief21%btw.Degoederenzijnteruggezondennaarde leverancier.

Voorhethuishouden € 100uitdekasgenomen.

Deafschrijvingskostenvoordemaandjanuariwordengeboekt.Maandelijkswordt1/12deelvandejaarlijkse afschrijvingskostengeboekt.Degebouwen(aanschafwaarde € 240.000,restwaardenihil)wordenintwintigjaar afgeschreven.Opdeinventariswordtjaarlijks18%vandeboekwaardeafgeschreven.Deafschrijvingskostenworden ophetduurzaambedrijfsmiddelgeboekt.

K5 21-01

B3 24-01

K6 25-01

VF2 26-01

K7 27-01

DI3 27-01

B4 30-01

Contantbetaaldaaneencrediteur € 750.

Bankafschriftontvangen: € 1.400betaaldaanloon.

ContantbetaaldderekeningvanAlbertHeijnvoorschoonmaakmiddelenendergelijkevoordekantine: € 25exclusief 21%btw.

VerkoopfactuurverzondenaanLanssenvoordeleveringvan€4.500aangoederenexclusief21%btw.Deinkoopwaarde vandegoederenwas € 3.550.

Decontanteomzetbedraagtinjanuari € 12.342inclusief21%btw.

Deinkoopwaardevandegoederenvandecontanteverkopeninjanuaribedroeg € 11.000.

Bankafschriftontvangen:afgeschrevenderentevandebanklening € 150,aflossingbanklening € 200.Bijgeschreven: ontvangstvandiversedebiteuren € 2.450,privéstorting € 500.

a. Verwerkdevoorgaandefinanciëlefeitenindedagboekeninkoopboek,verkoopboek,kasboek,bankboeken diversepostenboek.Maakbijelkdagboekdejournaalposten.Erisgeenkasverschil.

WerkdeopdrachtafzonderlijkuitoppapierofdigitaalinExcel.

b. Opendegrootboekrekeningenenwerkdegrootboekrekeningenbijaandehandvandejournaalposten.

JekunthiervoordebijlageinExcelgebruiken.

c. Steldekolommenbalansop.Berekenhetnieuweeigenvermogenencontroleerdit.Gebruikhiervoordebijlage inExceluitdevorigevraag.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

4.9Begrippen

Bankboek

Dagboekwaarindeontvangstenenbetalingenperbankwordengenoteerd.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Collectieverekening

Rekeningdiehettotaallaatzienvanmeerderebezittingen,vorderingenofschulden.

Crediteren

Eenveranderingcreditnoterenineengrootboekrekening.

Creditnota

Correctieopeeneerderverzondenofontvangenfactuur.

Dagboek

Eenoverzichtvanfinanciëlefeitenineenbepaaldeperiode,geordendpersoort.

Debiteren

Eenveranderingdebetnoterenineengrootboekrekening.

Decimaalrekeningstelsel

Systeemwaarbijdegrootboekrekeningenintienhoofdgroepenzijningedeeld,dieelkweerverderzijn onderverdeeld.

Diversepostenboek

Dagboekvooralleboekingsdocumentendiejenietkwijtkuntinhetinkoop-,verkoop-,kas-ofbankboek.Ook welmemoriaal.

Eindbalans

Vierdedubbelkolomvandekolommenbalansmetdaarindebezittingen,schuldenenheteigenvermogenvan deorganisatieaanheteindevaneenperiode.

Financieelfeit

Elkehandelingwaardoordewaardevaneenbezitting,eenschuldofheteigenvermogenverandert.

Grootboek

CONCEPT

Verzamelinggrootboekrekeningenwaarinperbalanspostdeveranderingenineenbepaaldeperiodeworden bijgehouden.

Hulprekeningvanheteigenvermogen

Rekeningwaaropwijzigingeninheteigenvermogenwordengeboekt.

Inkoopboek

Dagboekwaarindefacturenvandeinkopenoprekeningwordengenoteerd.

Journaalpost

Overzichtvantedebiterenentecrediterengrootboekrekeningenalsgevolgvanéénofmeerfinanciëlefeiten.

Kasboek

Dagboekwaarinallecontanteontvangstenenbetalingengenoteerdworden.

Kolommenbalans

Methodeommetbehulpvanvierdubbelkolommeneennieuwebalanstemaken.

Memoriaal

Dagboekvooralleboekingsdocumentendiejenietkwijtkuntinhetinkoop-,verkoop-,kas-ofbankboek.Ook weldiversepostenboek.

Proefbalans

Eerstedubbelkolomvandekolommenbalansmetdaarinvanelkegrootboekrekeningdetotaaltellingvande debet-endecreditzijde.

Resultatenrekening

Derdedubbelkolomvandekolommenbalansmetdaarindekosten,deopbrengstenenhetresultaatvande periode.

Saldibalans

Tweededubbelkolomvandekolommenbalansmetdaarinpergrootboekrekeninghetsaldo.

Verkoopboek

Dagboekwaarindefacturenvandeverkopenoprekeningwordengenoteerd.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT

BEELDVERANTWOORDING

Omslagfoto:

Overigebeelden:Sorbis|Shutterstock.com.

Achtergesteldelening.........................................37, 58

Afschrijvingen....................................................73, 122

Alternatievefinanciering....................................37, 58

Bankboek.........................................................163, 173

Bankgarantie.......................................................35, 58

Banklening 34

Bedrijfsresultaat................................................75, 122

Begroting...............................................................8, 21

Blancokrediet.....................................................33, 58

Break-evenafzet(BEA)......................................77, 122

Break-evenomzet(BEO)....................................77, 122

Break-evenpoint(BEP)......................................77, 122

Brutomarge ............................................................. 122

Brutowinst.........................................................62, 122

Brutowinstmarge..............................................84, 122

Brutowinstopslag..............................................84, 122

Cashflow............................................................94, 122

BEROEPSONDERWIJS

Cloudoplossing....................................................43, 58

Collectieverekening........................................157, 173

Consignatievoorraad..........................................43, 58

Crediteren........................................................133, 173

Crediteur..........................................................109, 122

Creditnota........................................................158, 173

Crowdfunding......................................................37, 58

Currentratio........................................................51, 58

CONCEPT

Dagboek...........................................................161, 173

Debiteren.........................................................133, 173

Debiteur...........................................................102, 122

Debiteurenfinanciering 58

Decimaalrekeningstelsel................................156, 173

Directekosten...................................................65, 122

Dispositieruimte..........................................33, 96, 122

Diversepostenboek.........................................165, 173

Dubieuzedebiteur...............................................27, 58

Duurzameproductiemiddelen.........................73, 122

Economischresultaat.............................................123

Eenvoudigeopslagmethode.............................65, 123

Eigenvermogen........................................................31

Eindbalans.......................................................151, 173

Exploitatiebeeld 123

Exploitatiebegroting..............................11, 21, 84, 123

Exploitatiekosten..............................................64, 123 Exploitatieoverzicht 62

Factoring..............................................................36, 58 Financiallease.....................................................38, 58 Financieelfeit..................................................126, 173

Financieelplan......................................................8, 21

Financiëlevasteactiva........................................46, 58

Financieringsbegroting...........................10, 21, 31, 58 Fiscalewinst......................................................91, 123

Gemiddeldcrediteurensaldo..............................40, 59 Gemiddelddebiteurensaldo...............................25, 59 Gewaardeerdloon.............................................82, 123 Goodwill...............................................................25, 59 Grootboek........................................................131, 173

Hulprekeningvanheteigenvermogen..........141, 173 Hypothecairelening............................................34, 59

Immateriëlevasteactiva....................................46, 59 Indirectekosten................................................65, 123 Inkoopboek.....................................................162, 173 Inkoopwaardevandeomzet....................................62 Inkoopwaardevandeomzet(IWO)........................123

Investeringsbegroting.............................10, 21, 24, 59

Investeringsbehoefte ................................................ 24

Journaalpost...................................................162, 173

Kasboek...........................................................165, 173

Ketenfinanciering................................................38, 59 Kolommenbalans............................................149, 174

Kredietplafond............................................33, 96, 123 Krediettermijncrediteur.........................................109 Krediettermijncrediteuren.....................................123

Krediettermijndebiteur..........................................102

Krediettermijndebiteuren......................................123

Kredietunie..........................................................37, 59

Leasing.................................................................38, 59

Lessee..................................................................38, 59

Lessor...................................................................38, 59

Leverancierskrediet........................................109, 123

Liquidemiddelen....................................................123

Liquidemiddelen(LM)..............................................96

Liquiditeit............................................................51, 59

Liquiditeitsbegroting.............................10, 21, 96, 123

Materiëlevasteactiva.........................................46, 59

Memoriaal........................................................165, 174

Mkb-krediet.........................................................35, 59

Nettoverlies.......................................................75, 123

Nettowinst.........................................................75, 124

Niet-noodzakelijkeuitgave.................................13, 21

Noodzakelijkeuitgave........................................13, 21

Notariëleakte............................................................34

Sale-and-lease-back...........................................44, 60 Solvabiliteit.........................................................50, 60 T

BEROEPSONDERWIJS

Off-balancefinanciering.....................................43, 59

Omlooptijd 24

Omzet.................................................................62, 124

Ondernemersrisico............................................80, 124

Opbrengsteigenvermogen..............................82, 124

Operationallease................................................43, 60

Opslagpercentage.............................................65, 124

CONCEPT

Primitieveopslagmethode...............................65, 124

Privébegroting.....................................................10, 21

Proefbalans.....................................................149, 174

Rekening-courantkrediet............................33, 96, 124

Rendementeigenvermogen............................82, 124

Rentabiliteit.........................................................52, 60

Resultatenrekening.........................................151, 174

Reversefactoring................................................38, 60

Saldibalans......................................................150, 174

Terugverdientijd................................................94, 124

Variabelekosten................................................64, 124

Variabeleuitgave.................................................13, 21

Vasteactiva...............................................................24

Vastekosten......................................................64, 124

Vasteuitgave.......................................................13, 21

Veiligheidsmarge...............................................79, 124

Verfijndeopslagmethode.................................66, 124

Verkoopboek...................................................162, 174

Vlottendeactiva............................................25, 51, 60

Voorziening..........................................................47, 60

Vreemdvermogen.....................................................31

Vreemdvermogenkort.............................................31

Vreemdvermogenlang.............................................31 W

Winstuitonderneming...........................................124