nr 109 (60) listopad-grudzień 2021 r.
EDUKACJA POMORSKA
O Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030 Tomasz Kąkol, wicedyrektor CEN, nauczyciel konsultant ds. kształcenia zawodowego
Jednym z kierunków polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2021/2022 jest Wdrażanie Zintegrowanej Strategii Umiejętności – rozwój umiejętności zawodowych w edukacji formalnej i pozaformalnej, w tym uczeniu się dorosłych. Zatem warto przybliżyć zagadnienia związane z tą strategią, przyjętą przez Radę Ministrów 25 stycznia 2019 r. uchwałą nr 12/2019 w sprawie przyjęcia polityki publicznej Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030 (część ogólna). Jak czytamy w opracowaniu MEN, współczesny świat stoi przed wieloma wyzwaniami wynikającymi z procesów globalizacji, które przejawiają się m.in. w dynamicznym rozwoju technologii oraz w postępujących problemach demograficznych, migracyjnych i ekologicznych. Te zmiany wyznaczają potrzebę rozwoju zestawu umiejętności warunkujących powodzenie w życiu społecznym oraz na rynku pracy.
Z
naczenie terminu umiejętność, użyte w ZSU 2030, jest zbieżne z zaleceniami Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiej Ramy Kwalifikacji (ERK) oraz definicją podaną w ustawie z dnia z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226) i oznacza przyswojoną w procesie uczenia się zdolność do wykonywania zadań i rozwiązywania problemów właściwych dla dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej. Kluczowe umiejętności wymienione w ZSU 2030 przedstawia Tabela 1. Kluczowe umiejętności
Wyszczególnienie
umiejętności podstawowe
rozumienie i tworzenie informacji; wielojęzyczność; umiejętności matematyczne, w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
umiejętności przekrojowe
umiejętności zawodowe
Umiejętność oznacza więc zdolność do prawidłowego i sprawnego wykonywania określonego rodzaju czynności, zadania lub funkcji. Przez prawidłowe wykonywanie rozumie się wykorzystywanie w działaniu odpowiedniej wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz stosowanie się do norm społecznych, w szczególności odnoszących się do danego rodzaju działalności. Przy czym miejsca i okoliczności nabywania umiejętności mogą być zarówno formalne, jak i pozaformalne (zob. Rysunek 1). kursy/ warsztaty /szkolenia
przedszkole
konferencje /seminaria
instytucje opieki nad dziećmi do 3 lat
media i społeczność sieciowa życie towarzyskie
szkoła
cyfrowe; osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się; obywatelskie; w zakresie przedsiębiorczości; w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej; w zakresie myślenia krytycznego i kompleksowego rozwiązywania problemów; w zakresie pracy zespołowej; zdolność adaptacji do nowych warunków; przywódcze; związane z wielokulturowością; związane z kreatywnością i innowacyjnością
miejsce nabywania umiejętności
organizacje społeczne
życie rodzinne
codzienne sytuacje
wolontariat
wyjazdy krajowe/ zagraniczne
zdolność wykorzystania wiedzy z określonej branży/dziedziny oraz nabytych sprawności do wykonywania określonych i specyficznych dla danej profesji działań
społeczności lokalne
Tabela 1. Podział kluczowych umiejętności według ZSU (część ogólna) źródło: opracowanie własne na podstawie Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030 (część ogólna), MEN, Warszawa 2019
uczelnia
rozwijanie zainteresowań hobby
praca zawodowa
praktyka zawodowa /staże
Rys 1. Miejsca nabywania umiejętności według ZSU 2030 (część ogólna) źródło: Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030 (część ogólna), MEN, Warszawa 2019
11
