Presentatieboek onderzoek naar creativiteit op Rotterdam Zuid

Buitenkant-kaft_V02lijn_EvdV.pdf

1

15-11-12

10:37

winkeliers’ creativiteit C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

creatieve winkeliers

ilab guerrilla gardening /

veldonderzoek naar een creatieve

rotterdam, 15 november 2012 edwin van de velde wdka interieur architectuur student nr: 0822482 docent: reinaart vanhoe

creatief op z’n rotterdams

onderstroom in rotterdam

introductie de hogeschool rotterdam heeft haar honours programma opgesteld binnen 6 innovation labs. kenniscentrum creating 010, onderleiding van florian cramer, verzorgt het ilab guerrilla gardening / creatief op z’n rotterdams. als honours student volg ik dit ilab. doel van dit ilab is het vinden van een creatieve onderstroom in rotterdam en deze een podium in de stad te geven. dit gebeurd in een groep van 15 studenten vanuit verschillende hr opleidingen. in het 1e kwartaal zijn er gastcolleges, werkbezoeken, theorieën en veldonderzoek. dit individuele veldonderzoek, onder leiding van reinaart vanhoe, resulteert in een mapping. in het 2e kwartaal wordt er één mapping gekozen waarna deze gezamenlijk een podium wordt geboden.

dit boek bevat de mapping van mijn veldonderzoek onder winkeliers in rotterdam zuid. mijn aanname is dat ondernemers creatief zijn of creatief kunnen handelen in het zoeken naar een aantrekkelijke presentatie van producten en diensten, inrichting van winkels, inzetten van communicatiematerialen, omgang met klanten en hun rol in de wijk. de mapping bestaat uit vier onderdelen: 1. beeldverslag van alle 202 winkelpuien 2. onderzoeksverslag met opzet, proces en bevindingen 3. reading journal, reacties op de teksten in het ilab 4. overzichtsposter met interviews met winkeliers onderdeel 1 kan als apart visueel onderzoek worden beschouwd. dit verslag staat in het rechter boek waarbij winkels op functie zijn geordend. onderdelen 2,3 en 4 zijn sterk met elkaar verbonden. mijn beeldvorming, sturing aan het veldonderzoek en zoektocht naar creativiteit zijn beïnvloed door teksten, gastcolleges en discussies in het ilab. door middel van een kritische reflectie zijn deze gebundeld in het reading journal. het onderzoek heeft plaatsgevonden vanaf de kick off op 3 september 2012 tot de eindpresentatie op 12 november 2012.

winkeliers van maas tot waalhaven een zoektocht naar creativiteit

onderzoek

Edwin van de Velde Edwin van de Velde Edwin Velde To makevan life de worth living To makevan life de worth living Edwin Velde

Kick off iLab – Guerrilla Gardening | Edwin van de Velde

Kick off iLab – Guerrilla Gardening | Edwin van de Velde

To make life worth living

Kick off life iLab – Guerrilla To make worth living Gardening blog post Kick off iLab – Guerrilla Gardening

Kick off iLab – Guerrilla Gardening Kick off iLab – Guerrilla Gardening

september 3, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Vandaag van start in de Creative Factory, nabij Maashaven. Perfect zo 3 min op de fiets dat een september 3, 2012 edwinvandevelde Atelier - research. · oud met niet te veel heel Semester lang,· by elke dag. Als ik t wil. ·‘tinpand is geweldig mooi Vandaag van start in schitterend de Creativeuitzicht Factory,langs nabijoude Maashaven.

Perfect zonieuwe 3 min op de fiets dat eenop aanpassingen en een hijskranen op de wolkenkrabbers september 3, 2012 edwinvandevelde ·‘tinpand Atelier - research. · oud heel Semester lang,· by elke dag. veel Als ik t wil.dan is geweldig mooi met klein niet teTurkeij veel genoemd, de Wilhelminapier.

Eigenlijk leuker Bloemhof.

Bloemhof, ook wel Vandaag start in de Creative Factory, nabij Maashaven.

Perfect zo 3 minHeel op de fiets Zuid, dat een aanpassingen enwe een schitterend oude hijskranen optede nieuwe wolkenkrabbers op is de wijkvan waar doorheen zijnuitzicht gelopenlangs om een eerste research starten.

Rdam van heelWilhelminapier.

Semester lang, elke dag.

Als ik tworden wil.dan ist onderzoek, geweldig mooi oud metNoord. niet teTurkeij veel volgens de Eigenlijk veel leuker Bloemhof.

Bloemhof, ookook wel klein genoemd, IJsselmonde MV2 mag genomen voor en Maar de september 3,tot 2012 · by edwinvandevelde ·‘tinpand Atelier - research. · zelf aanpassingen enwe een schitterend langs oude hijskranen optede nieuwe wolkenkrabbers op is de6wijk waar doorheen zijnuitzicht gelopen om een eerste research starten.

Rdam van wel docenten/Partners gebeurd HET tegenwoordig echt op Zuid.

Vandaag van start in de Creative Factory, nabij Maashaven.

Perfect zo 3 minHeel op de fiets Zuid, dat een de Wilhelminapier.

Eigenlijk veel leuker dan Bloemhof.

Bloemhof, ook wel klein Turkeij genoemd, IJsselmonde MV2elke mag genomen voorist onderzoek, en zelf heel Semestertot lang, dag.

Als ik tworden wil. ‘t pand geweldig mooi oudook metNoord. niet te Maar veel volgens de is de6doel wijk doorheen zijnkleine gelopen om een eerste research starten.

Rdam Zuid, wel docenten/Partners gebeurd HET onbekende tegenwoordig echt op Zuid.

Ons iswaar opzoek teschitterend gaan naar creatieve initiatieven om Heel diewolkenkrabbers vervolgens ‘tevan aanpassingen enwe een uitzicht langs oude hijskranen optede nieuwe op IJsselmonde tot MV2 mag genomen worden voor t onderzoek, en zelf ook Noord.

Maar helpen’ groter/bekender/beter te leuker worden (wanneer ze het zelf ookook echtwel willen), het heel de de Wilhelminapier.

Eigenlijk veel dan Bloemhof.

Bloemhof, klein zonder Turkeijvolgens genoemd, Ons doel isdeopzoek tehangen. gaan naar kleine onbekende creatieve initiatieven om die vervolgens ‘te wel 6 docenten/Partners gebeurd HET tegenwoordig echt op Zuid. groot aan klok te Ik weet nog niet of ik dit ga doen, ik ben liever zelf een kleine is de wijk waar we doorheen zijn gelopen om een eerste research te starten. Heel Rdam Zuid, van helpen’ groter/bekender/beter te worden ze het zelf ook echt willen), zonder het heel creativeling, maar ga mag er voorlopig mee aan(wanneer devoor slag.t onderzoek, IJsselmonde tot MV2 genomen worden en zelf ook Noord. Maar volgens de Ons doel gaan naar kleine onbekende initiatieven om die groot aanisdeopzoek klok tetehangen.

Ik weet nog niet of ik creatieve dit ga doen, ik ben liever zelfvervolgens een kleine ‘te wel 6 docenten/Partners gebeurd HET tegenwoordig echt op Zuid. helpen’ groter/bekender/beter te worden ook echt willen), zonder het Wat heel er creativeling, maar ga er stil, voorlopig mee aan(wanneer de slag. ze het Bloemhof was vandaag tijdens schooltijd/werktijd zijnzelf misschien veel mensen op pad. groot aan deopzoek klok Ik weet niet of ik creatieve ditmet ga doen, ik ben liever zelfvervolgens een kleine verder te is zien wastewas een naar keurig netnog Oleanderplein voetbalveldje, praat-bankjes (in gebruik) Ons doel tehangen. gaan kleine onbekende initiatieven om die ‘te Bloemhof was vandaag tijdens schooltijd/werktijd zijn misschien veelondersteuning mensen op pad.

Wat er creativeling, maar ga er stil, voorlopig mee aan(wanneer de slag. ze het en rondom veel Stichtingen, hulpgroepen, buurthuizen, cursuswinkels vanuit helpen’ groter/bekender/beter te worden zelf ook echten willen), zonder het heel verder te zien wasVestia was een keurigernet Oleanderplein met voetbalveldje, praat-bankjes (inborden gebruik) woonorganisatie (zouden te vinden zijn?).

Verder overal die groot aan de klok te hangen.

Ik weetgeen nog‘echte’ niet of huurders ik dit ga doen, ik ben liever zelf een kleine Bloemhof was vandaag stil, tijdens schooltijd/werktijd zijn misschien veel mensen op pad.

Wat er en rondom veel Stichtingen, hulpgroepen, buurthuizen, cursuswinkels en ondersteuning vanuit gebieden aardig te ga zijn mensen en elkaar te groeten, ‘buitenlandse’ supermarktjes creativeling, maar ertegenover voorlopigandere mee aan de slag. verder te zien was was een keurig net Oleanderplein met voetbalveldje, praat-bankjes (in gebruik) woonorganisatie Vestia (zouden er geen ‘echte’ huurders te vinden zijn?).

Verder overal borden die die de hele stoep vol zetten met hun waar, kleine voortuintjes die met veel aandacht groen worden en rondom veel Stichtingen, hulpgroepen, buurthuizen, cursuswinkels en ondersteuning vanuit gebieden aardig te zijn tegenover andere mensen en elkaar te groeten, ‘buitenlandse’ ingericht of juist met huisafval worden verwaarloosd.

Kortom, een gewone Rotterdamse wijk aan Bloemhof was vandaag stil, tijdens schooltijd/werktijd zijn misschien veel mensen opsupermarktjes pad.

Wat er woonorganisatie Vestia (zouden ernet geen ‘echte’ te vinden zijn?).

Verder overal die die de hele stoep vol zetten met hun waar, kleinehuurders voortuintjes die met veel aandacht groen worden de rand het centrum. verder tevan zien was was een keurig Oleanderplein met voetbalveldje, praat-bankjes (inborden gebruik) gebieden aardig te zijn tegenover andere mensen en elkaar te groeten, ‘buitenlandse’ supermarktjes ingericht of juistStichtingen, met huisafval worden verwaarloosd.

Kortom, een gewone Rotterdamse wijk aan en rondom veel hulpgroepen, buurthuizen, cursuswinkels en ondersteuning vanuit die de hele vol zetten met hun waar, kleinehuurders voortuintjes die met veelVerder aandacht groen worden de rand vanstoep het centrum. woonorganisatie Vestia (zouden er geen ‘echte’ te vinden zijn?). overal borden die ingericht juist te met huisafval worden verwaarloosd.

Kortom, een gewone Rotterdamse wijk aan gebieden of aardig zijn tegenover andere mensen en elkaar te groeten, ‘buitenlandse’ supermarktjes de rand van het centrum. die de hele stoep vol zetten met hun waar, kleine voortuintjes die met veel aandacht groen worden

ingericht of juist met huisafval worden verwaarloosd. Kortom, een gewone Rotterdamse wijk aan de rand van het centrum.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillagardening/samsung-168/) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillaOleanderplein gardening/samsung-168/) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillaNa een heerlijke warme 3gangen lunch in het nieuwe ‘restaurant’ van de Oranjeschool, nog enkele Oleanderplein presentaties en semesterprogramma.gardening/samsung-168/) Na een heerlijke warme 3gangen lunch in het nieuwe ‘restaurant’ van de Oranjeschool, nog enkele Oleanderplein (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillaHet wordt veel lezen. Research is aan Florian Cramer wel besteed. En dus, de gehele De Groene presentaties en semesterprogramma. gardening/samsung-168/) Na een heerlijke van warme 3gangen lunch in het nieuwe ‘restaurant’ van Oranjeschool, Amsterdammer 21 juni (titel Do it ourselves) digitaal mee en de tipde om de bestsellernog van enkele Oleanderplein Het wordt veel lezen.

Research is aan clash Florian Cramer wel besteed.

En dus, gehele De presentaties en semesterprogramma.

Richard Florida The rise of the creative te lezen. (hierover is ECHT veel de te vinden op tGroene net.)

Amsterdammer van 21 juni (titel Do it ourselves) digitaal mee en de tip om de bestseller van Na een heerlijke warme 3gangen lunch in het nieuwe ‘restaurant’ van de Oranjeschool, nog enkele Het wordt veel lezen.

Research is aan clash Florian Cramer wel besteed.

En dus, gehele De Richard Florida The rise of the creative te lezen. (hierover is ECHT veel de te vinden op tGroene net.) presentaties en semesterprogramma.

Amsterdammer van 21 juni (titel Do it ourselves) digitaal mee en de tip om de bestseller van Richard Florida The rise of the creative te lezen. (hierover is ECHT veel de te vinden op tGroene net.)

Het wordt veel lezen.

Research is aan clash Florian Cramer wel besteed.

En dus, gehele De

Amsterdammer van 21 juni (titel Do it ourselves) digitaal mee en de tip om de bestseller van Richard Florida The rise of the creative clash te lezen. (hierover is ECHT veel te vinden op t net.)

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillagardening/samsung-167/) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillaZicht vanuit Creative Factory richting Wilhelminapier gardening/samsung-167/) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillaZicht vanuit Creative Factory richting Wilhelminapier gardening/samsung-167/) Zicht vanuit Creative Factory richting Wilhelminapier (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrilla-

gardening/samsung-167/) Zicht vanuit Creative Factory richting Wilhelminapier

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillagardening/samsung-169/) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillapimp my Benz? gardening/samsung-169/) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrillapimp my Benz? gardening/samsung-169/) http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrilla-gardening/ pimp my Benz? (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrilla-

gardening/samsung-169/) pimp my Benz?

http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrilla-gardening/

http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrilla-gardening/

http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/03/kick-off-ilab-guerrilla-gardening/

onderzoeksopzet in gesprek gaan. dat was het initiële uitgangspunt voor dit onderzoek. om dit te bereiken had ik een aantal ideeën om een gesprek over creativiteit ‘uit te lokken’; 1. ik zit midden in de straat aan de reparatietafel . kom met je kapotte spullen en ik, samen of de buurman maken het voor je 2. ik poets op traditioneel turkse wijze je schoenen 3. ik zit als toiletheer naast een luxe aangeklede zeer schone dixi cabine die ik bij de tramhalte neerzet 4. ik organiseer de wedstrijd ‘de beste ruit van zuid’ en help winkeliers om hun ideeën te realiseren uiteindelijk doe ik geen van allen (ik zou het nog steeds graag uitvoeren) en kies ik ervoor om het gesprek aan te gaan met winkeliers: visueel en mondeling. kort komt de onderzoeksopzet neer op: • opstellen vragenlijst • vooronderzoek per fiets en via google earth • vastleggen route • foto’s maken • foto’s analyseren • 1e ronde interviews met winkeliers • feedback ilab • 2e ronde interviews met winkeliers • verwerking gegevens op mijn blog www.edwinvandevelde.wordpress.com heb ik het proces tijdens het ilab bijgehouden. de centrale thema’s hierin zijn de creatieve stad, gentrification, sociale klassen en rotterdam. de voornaamste posts zijn dwars door dit mapping onderzoek opgenomen om inzicht te geven in de ontwikkeling van mijn denken rondom deze thema’s en de toepassing ervan in het veldonderzoek.

Edwin van de Velde Edwin van de Velde Edwin van de Velde To makevan life de worth living Edwin Velde To makevan life de worth living Edwin Velde To make life worth living To make life worth living

met B.A.D. op deliving fiets door Charlois To make life worth blog post met B.A.D. op de fiets door Charlois met· inB.A.D. op· de fiets door Charlois september 6, 2012 · by edwinvandevelde Atelier - research.

Woensdag 5 Sept bij Kamiel van Stichting (http://www.foundationbad.nl/) in met B.A.D. opVerschuren de fiets doorBAD Charlois Charlois. Kamiel al edwinvandevelde 20 jaar in de een oud dat hij september 6, 2012zit · by · inschoolgebouw Atelier - research. · in 1991 met WDKA studievrienden kraakte.

Inmiddels isfiets ‘officiële’ huurcontract met nieuwe eigenaar Vestia getekend. september 6, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research.

Woensdag 5 Sept bij Kamiel Verschuren van Stichting BAD (http://www.foundationbad.nl/) in · met B.A.D. op de door Charlois Kraken wordt gedogen en nu dus ‘gewoon’ huren.

5 Sept -bij Kamiel vanWDKA Stichting BAD (http://www.foundationbad.nl/) in Charlois. al edwinvandevelde 20 jaar in deWoensdag een oud dat hij in 1991 met septemberKamiel 6, 2012zit · by · inschoolgebouw Atelier research. ·Verschuren Charlois. zitBAD al 20 (http://www.foundationbad.nl/) jaar de eeneigenaar oud schoolgebouw dat studievrienden kraakte.

Inmiddels is ‘officiële’ huurcontract metin nieuwe Vestia getekend.

Woensdag 5 Sept bij Kamiel Verschuren vanKamiel Stichting in hij in 1991 met WDKA Met meerdere stichtingen is Jamielstudievrienden bezig op Zuid. kraakte.

Hij ‘krijgt’ panden die leeg komen van b.v. met nieuwe eigenaar Vestia getekend.

Inmiddels is ‘officiële’ huurcontract Kraken gedogen enjaar nu in dus huren.

Charlois.wordt Kamiel zit al edwinvandevelde 20 de‘gewoon’ een oud dat hij met WDKA september 6, 2012 · by · inschoolgebouw Atelier - research. · in 1991 wooncooperaties en geef hier kunstenaars de mogelijkheid gratis in te‘gewoon’ trekken om te wonen en Kraken wordt gedogen nu dus huren. studievrienden kraakte.

Inmiddels is ‘officiële’ huurcontract met nieuwe eigenaar Vestia getekend.

Woensdag 5 Sept bij Kamiel Verschuren van Stichting BADen(http://www.foundationbad.nl/) in werken.

Inmiddels zijn er ong.

100 panden bezit.Hij Kunstenaars betalen die in de Met meerdere stichtingen isnuJamiel bezig opin Zuid. ‘krijgt’ die E100 leeg Kraken wordt gedogen enjaar dus huren.

Charlois.

Kamiel zit al 20 in de‘gewoon’ een oud schoolgebouw datpanden hij in 1991 met komen WDKAvan b.v. gezamenlijke pot en gaat.

Hieruit worden o.a.de kunstprojecten gefinancierd.

Kamiel houdt zich veel Met meerdere stichtingen is Jamiel bezig op om Zuid.

Hij ‘krijgt’ panden die leeg komen van b.v. wooncooperaties geef hier kunstenaars mogelijkheid gratis in te trekken te wonen en studievrienden kraakte. Inmiddels is ‘officiële’ huurcontract met nieuwe eigenaar Vestia getekend. bezig metInmiddels de organisatorische/financiële kant van Hij alle zaken.

Mede bewoners enmogelijkheid andere wooncooperaties en‘krijgt’ geef hier kunstenaars werken. zijn er 100‘gewoon’ panden inhuren. bezit.

Kunstenaars betalen die in de Met meerdere stichtingen isnuJamiel bezig op Zuid. panden die E100 leegde komen van b.v. gratis in te trekken om te wonen en Kraken wordt gedogen enong. dus kunstenaars doen meer gewoon hun ding.

Alle kunst moet wel een relatie metin dehoudt wijk hebben. werken.

Inmiddels zijn er ong.

100 bezit.

Kunstenaars betalen E100 die in de gezamenlijke pot en gaat.

Hieruit worden o.a.de kunstprojecten gefinancierd.

Kamiel zich veel wooncooperaties geef hier kunstenaars mogelijkheid gratis in tepanden trekken om te wonen en Community is dus Vaak zit er op ook een educatief stuk in (bijv.

Hetb.v.

O-tje en pot gaat.

Hieruit worden o.a. komen kunstprojecten gefinancierd.

Kamiel houdt zich veel bezig metInmiddels deArt organisatorische/financiële kant van alle zaken.

Mede bewoners en andere werken. zijn heilig. er ong.

100 gezamenlijke panden inZuid. bezit.

Kunstenaars betalen E100 die in de Met meerdere stichtingen is Jamiel bezig Hij ‘krijgt’ panden diemoestuinen). leeg van Wolphaerstraat bouwblokken waar veel panden door worden beheerd. bezig met de organisatorische/financiële kant van alle zaken. kunstenaars meer gewoon hun ding.

Alle kunst moetBAD wel een met dehoudt wijk hebben. gezamenlijkedoen potzijn gaat.

Hieruit worden o.a. kunstprojecten gefinancierd.

Kamiel zich veel wooncooperaties en geef hier kunstenaars de mogelijkheid gratis in relatie te trekken om te wonen en Mede bewoners en andere doen meer gewoon hun ding. kunst moet wel Community is dus zit er ook educatief stuk in (bijv. moestuinen).

O-tje eneen relatie met de wijk hebben. bezig metInmiddels deArt organisatorische/financiële kant van alle zaken.

Mede bewoners en andere werken. zijn heilig. er ong.Vaak 100 kunstenaars panden in een bezit.

Kunstenaars betalen E100Alle die in deHet Inmiddels doet BAD, en Kamiel alsCommunity zelfstandig Art kunstenaar, ook in het zit buitenland projecten is door dus Vaak ermet ookdehoudt een educatief stuk in (bijv. moestuinen). Het O-tje en Wolphaerstraat bouwblokken waar veel panden BAD worden beheerd. kunstenaars doen meer gewoonworden hun ding.

Alle kunst moetheilig. wel een relatie wijk hebben. gezamenlijke potzijn gaat.

Hieruit o.a. kunstprojecten gefinancierd.

Kamiel zich veel waaronder Padova, Japan en Afrika.

Kamiel kan ons tijdens het iLab feedback geven opdoor onzeBAD worden beheerd. zijn bouwblokken waar veelen panden Community is dus heilig. VaakWolphaerstraat zit er ook stuk in (bijv. moestuinen).

Het O-tje en bezig met deArt organisatorische/financiële kanteen vaneducatief alle zaken.

Mede bewoners andere ideeën, contacten leggen in de wijk en mogelijk kunstenaar, in de realisatie Na afloop projecten fietsend door Inmiddels doet BAD, engewoon Kamiel als zelfstandig ookhelpen. in het buitenland Wolphaerstraat zijn bouwblokken waar veel panden worden beheerd. kunstenaars doen meer hun ding.

Alle kunstdoor moetBAD wel een relatie met de wijk hebben.

Charlois met de ene na de andere verrassing.

Inmiddels doet BAD, en Kamiel als zelfstandig kunstenaar, ook in het buitenland projecten waaronder Padova, Japan en Afrika.

Kamiel tijdensstuk het iLab feedback geven op onze Community Art is dus heilig.

Vaak zit er ookkan eenons educatief in (bijv. moestuinen).

Het O-tje en Padova, Japanook en Afrika.

Kamiel kan ons tijdens ideeën, contacten leggen in de wijk en mogelijk in de door realisatie Na afloop fietsend doorhet iLab feedback geven op onze Inmiddels doet BAD, en Kamiel alswaaronder zelfstandig kunstenaar, in het buitenland projecten Wolphaerstraat zijn bouwblokken waar veel panden BADhelpen. worden beheerd. ideeën, contacten deiLab wijkfeedback en mogelijk in de helpen. Na afloop fietsend door Charlois met de ene Japan na de en andere verrassing. waaronder Padova, Afrika.

Kamiel kan onsleggen tijdensin het geven op realisatie onze metkunstenaar, dede ene na deook andere ideeën, contacten leggen in de wijk en mogelijk in realisatie helpen.

Na afloop projecten fietsend door Inmiddels doet BAD, en Kamiel alsCharlois zelfstandig in hetverrassing. buitenland Charlois met de ene Japan na de en andere verrassing. waaronder Padova, Afrika.

Kamiel kan ons tijdens het iLab feedback geven op onze ideeën, contacten leggen in de wijk en mogelijk in de realisatie helpen. Na afloop fietsend door Charlois met de ene na de andere verrassing.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorcharlois/samsung-174/#main) O-tje wonen-moestuin (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-door(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorcharlois/samsung-174/#main) charlois/samsung-174/#main) O-tje wonen-moestuin (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorO-tje wonen-moestuin charlois/samsung-174/#main) O-tje wonen-moestuin (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorcharlois/samsung-174/#main) O-tje wonen-moestuin

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-ad-op-de-fiets-door-charlois/samsung-175/#main) wolphaertstraat (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-ad-op-de-fiets-door-charlois/samsung-175/#main) wolphaertstraat d-op-de-fiets-door-charlois/samsung-175/#main) (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-ad-op-de-fiets-door-charlois/samsung-175/#main) wolphaertstraat wolphaertstraat (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-ad-op-de-fiets-door-charlois/samsung-175/#main) wolphaertstraat

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorcharlois/samsung-173/#main) snelle weder opbouw -1949- Wielewaal wijk (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-door(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorcharlois/samsung-173/#main) Tags: b.a.d. charlois/samsung-173/#main) snelle weder opbouw -1949- Wielewaal wijk (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorsnelle weder opbouw -1949- Wielewaal wijk charlois/samsung-173/#main) Tags: b.a.d. snelle weder opbouw -1949- Wielewaal wijk (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/met-b-a-d-op-de-fiets-doorTags: b.a.d. charlois/samsung-173/#main) Tags: b.a.d. snelle weder opbouw -1949- Wielewaal wijk

Tags: b.a.d.

winkeliers ik denk dat winkeliers erg creatief zijn. althans de goede. het lijkt mij onmogelijk te overleven zonder creativiteit, zelfs als deze ophoud bij prijs, kwaliteit en vriendelijkheid. bij aanvang van het onderzoek onderscheid ik twee richting waarin ik verwacht dat winkeliers creatief zijn: 1. de harde kant duidelijk zichtbare creativiteit, zoals: naam, logo, etalage, stoep gebruik, inrichting, producten, kleur, geluid, licht 2. de zachte kant minder of niet zichtbare creativiteit, zoals: meedoen aan buurtactiviteiten, onderhouden van relaties in de wijk met bewoners en instituten, uitoefenen van functies anders dan ‘verkoper’ op basis van deze verwachting heb ik een vragenlijst opgesteld. deze heb ik niet voor me bij het gesprek maar wel in mijn hoofd. ik heb de lijst ook meegegeven aan 2 medestudenten die eenmalig op pad meegingen en zelf gingen interviewen. dit was op aanraden van de docent aan de klas om met het veldonderzoek bekend te worden.

 bevinding 1 gaande het fietsen door zuid in de beginfase van het onderzoek bleek dat de creativiteit die vanaf de buitenkant zichtbaar is, de harde kant, tegen valt. veel gelijkenis bij dezelfde type winkel en veel gebruikmaken van standaard reclamematerialen van producenten

Edwin van de Velde blog post To make

life worth living

Cultuur debat De Toekomst van Rotterdam september 6, 2012 · by edwinvandevelde · in Kunst i. · Maandag in De Unie bij het debat over de toekomst van Cultuur in R’dam. Het bleek aan de vooravond te zijn van de aankondiging van de bezuinigingen in Rotterdam en dus was het voor vele instellingen spannend.

Debat was adhv een drietal scenario’s (Gabber, HEMA, Future Now) die door de top 40 culturele instellingen v Rdam (>500K subsidie) en Future Consult waren opgesteld. doel was om de scenario’s een voor een af te lopen en als een waar gegeven te beschouwen. Vervolgens zouden acties bepaald moeten worden hoe hier mee om te gaan / op te reageren.

In werkelijkheid was er discussie over de onwenselijkheid van de eerste twee scenario’s en het wenselijke 3e scenario dat eigenlijk een droombeeld was.

Debat had goede introducees (zeer mooie inleiding door Ester Naomi Perquin), gasten (Wim Dik (ex Vrz KPN), Aad Meijboom (ex korpschef Rdam) en Florian Cramer (Creating 010)) en debatleider Ruben Maes. Vooraf en achteraf kwam Ina Klaassen (Dir. WdKA) die het Top40 overleg voorzit een verwachting en samenvatting geven.

Onderstaande mail heb ik de dag erna naar Florian als Lector binnen mijn iLab en Ina verstuurd

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/06/cultuur-debat-de-toekomst-vanrotterdam/samsung-172/#main) Tags: cultuur, rotterdam Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Groen in de stad september 12, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research, Publieke ruimte i. · Op de fiets langs een aantal ‘guerilla’ tuinen in Rotterdam. Echt guerilla is het niet want er worden geen seed bombs gegooid en de tuinen zijn van volledig legaal tot gedoogd.

Edwin van de Velde

Als eerste langs ‘Tuin aan de Maas (http://tuinaandemaas.nl/)‘ op de Mullerpier met praatje van Piet de Jong. Hij heeft ong. 4 jaar bij de tuin gezeten maar stopt er nu mee om op de naastgelegen pier waar hij woont een nieuwe tuin te starten. De Tuin betaat 9 jaar, maar pas de laatste vier als stichting. Dit om binnenkomende gelden beter te beheren. Geld komt o.a. van de Rabobank, ze gaven E 5K bij het openen van de rekening, en het Prins Bernhard cultuurfonds. Opvallend is dat alles door bewoners word gedaan in samenspraak. Het ‘soort’ mensen dat op de pier woont helpt hier wel bij. Het is een vrij homogene groep die gem. meer inkomsten heeft dan de gemiddelde Rotterdammer. Mogelijk is dit de reden dat elkaar aanspreken om oneigenlijk gebruik van de tuin werkt. De sociale controle werkt hier. Niemand mag een eigen tuintje hebben en in principe kan iedereen alles gebruiken wat hij wil. Nu de financiële crisis nog duurt zal het stuk land niet geclaimd worden om de ooit geplande bouw voort te zetten, maar mogelijk komt dit er ooit wel van.

To make life worth living

blog post

Groen in de stad

september 12, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research, Publieke ruimte i. · Op de fiets langs een aantal ‘guerilla’ tuinen in Rotterdam. Echt guerilla is het niet want er worden geen seed bombs gegooid en de tuinen zijn van volledig legaal tot gedoogd.

Als eerste langs ‘Tuin aan de Maas (http://tuinaandemaas.nl/)‘ op de Mullerpier met praatje van Piet de Jong. Hij heeft ong. 4 jaar bij de tuin gezeten maar stopt er nu mee om op de naastgelegen pier waar hij woont een nieuwe tuin te starten. De Tuin betaat 9 jaar, maar pas de laatste vier als stichting. Dit om binnenkomende gelden beter te beheren. Geld komt o.a. van de Rabobank, ze gaven E 5K bij het openen van de rekening, en het Prins Bernhard cultuurfonds. Opvallend is dat alles door bewoners word gedaan in samenspraak. Het ‘soort’ mensen dat op de pier woont helpt hier wel bij. Het is een vrij homogene groep die gem. meer inkomsten heeft dan de gemiddelde (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/12/groen-in-de-stad/samsung-182/#main) Rotterdammer.

Mogelijk is dit de reden dat elkaar aanspreken om oneigenlijk gebruik van de tuin Tuin-aan-de-Maas Mullerpier werkt. De sociale controle werkt hier.

Niemand mag een eigen tuintje hebben en in principe kan iedereen alles gebruiken wat hij wil. Nu de financiële crisis nog duurt zal het stuk land niet Door naar de Gaffelstraat (http://www.detussentuin.eu/page/de-tussentuin-gaffelstraat-oudegeclaimd worden om de ooit geplande bouw voort te zetten, maar mogelijk komt dit er ooit wel westen-rotterdam). Sybrand vertelt open over het ontstaan en de toekomst van de tuin. Daar is een van. tuin sinds drie jaar operationeel op een stuk grond van Woonstad die er een rijtje woningen weghaalde. De drie jaar was wat er het begin was gepland en nu is de onzekerheid groot omdat Woonstad half zegt te gaan beginnen met bodemonderzoek. De tuin is gestart door een kleine groep ‘creatievelingen’, architect en muzikant, en dat is misschien de reden waarom de tuin niet echt wordt gedragen door buurt bewoners. Bij de eerste inventarisatie bij de start van de tuin hebben zij overal briefjes in de bus gedaan en een informatie-avond georganiseerd, maar daar kwam geen reactie op. Nu klagen buren snel over van alles: teveel lawaai, open wand, dichte wand. In de tuin staat een klein podium voor akoestische optredens. De basisscholen komen niet meer vanwege bezuinigingen. Niet alleen jammer voor de kinderen maar de tuintjes staan er ook verloederd bij. De tuin krijgt geld van St Bevordering van Volkskracht, Gemeente Rotterdam / Cultuur Fonds, Woonstad (betaling water, grond, hekken, eerste beplanting). (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/12/groen-in-de-stad/samsung-182/#main) Tuin-aan-de-Maas Mullerpier Door naar de Gaffelstraat (http://www.detussentuin.eu/page/de-tussentuin-gaffelstraat-oudewesten-rotterdam). Sybrand vertelt open over het ontstaan en de toekomst van de tuin. Daar is een tuin sinds drie jaar operationeel op een stuk grond van Woonstad die er een rijtje woningen weghaalde. De drie jaar was wat er het begin was gepland en nu is de onzekerheid groot omdat Woonstad half zegt te gaan beginnen met bodemonderzoek. De tuin is gestart door een kleine groep ‘creatievelingen’, architect en muzikant, en dat is misschien de reden waarom de tuin niet echt wordt gedragen door buurt bewoners. Bij de eerste inventarisatie bij de start van de tuin hebben zij overal briefjes in de bus gedaan en een informatie-avond georganiseerd, maar daar (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/12/groen-in-de-stad/samsung-183/#main) kwam geen reactie op. Nu klagen buren snel over van alles: teveel lawaai, open wand, dichte Tussentuin Gaffelstraat wand. In de tuin staat een klein podium voor akoestische optredens. De basisscholen komen niet meer vanwege bezuinigingen. Niet alleen jammer voor de kinderen maar de tuintjes staan er ook Fietsend door de Gaffelstraat naar de binnentuin aan de achterkant en doorsteken naar Wijkpark verloederd bij. De tuin krijgt geld van St Bevordering van Volkskracht, Gemeente Rotterdam / Het Oude Westen aan de Kruiskade. Dit is een groot park met een hele sterke bewonersvereniging.

Cultuur Fonds, Woonstad (betaling water, grond, hekken, eerste beplanting).

Deze vereniging heeft gevochten voor het ontstaan van het park. Aan de zuidkant van het park is een afgeschermd gedeelte voor moestuintjes van direct bewoners. Hier is nog minder guerrilla maar het is een mooi park, met nu helaas te weinig mensen.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/12/groen-in-de-stad/samsung-183/#main) Tussentuin Gaffelstraat Fietsend door de Gaffelstraat naar de binnentuin aan de achterkant en doorsteken naar Wijkpark Het Oude Westen aan de Kruiskade. Dit is een groot park met een hele sterke bewonersvereniging.

Deze vereniging heeft gevochten voor het ontstaan van het park. Aan de zuidkant van het park is (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/12/groen-ineen afgeschermd gedeelte voor moestuintjes van direct bewoners. Hier is nog minder guerrilla de-stad/samsung-184/#main) maar het is een mooi park, met nu helaas te weinig mensen.

Wijkpark Oude Westen Overkoepelend is wel te zien dat als je iets wilt, je het ‘gewoon’ moet doen. Er gaat heel veel tijd zitten om mensen te mobiliseren, geld/materieel te zoeken en het vergt veel zelf werkzaamheid.

Maar dan zijn er ook mooie idealen waar te maken.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/12/groen-inde-stad/samsung-184/#main) Wijkpark Oude Westen Overkoepelend is wel te zien dat als je iets wilt, je het ‘gewoon’ moet doen. Er gaat heel veel tijd zitten om mensen te mobiliseren, geld/materieel te zoeken en het vergt veel zelf werkzaamheid.

Maar dan zijn er ook mooie idealen waar te maken.

vragenlijst veldonderzoek

!"#$%&'(()*&+(,&-.,'/01&23&45.6&*/&7('/,&7/*&2,6/)0.,8/&)/0(*./1&23&9/*&8/:./6&+(,%& 4('/0.;'9/.6<&=)/(*.+.*/.*&/,&>2?.((0@& & >*)((*%&A(50&B)58/)1*)((*& C./)2,6/)&1*((,&2,6/)-/)3/,&27&2+/)&*/&3)(*/,<&8//,&0/**/)0.;'/&+)(8/,&D:/9(0+/&E/.*/,& (01&,((7<&(6)/1F@&G01&H&2,6/)-/)3&.,*/)/11(,*&.1&27&HI&7.,5*/,&2+/)&*/&3)(*/,<&62/,@& J./*&6/&9/0/&0.;1*&72/*&(E8/023/,&-2)6/,@&K((*&+22)(0&2+/)&?)/(*.+.*/.*%&L5(&2,6/),/7/)<& .,).?9*.,8M8/+/0M&1*2/3<&)/?0(7/<&3/)12,//0<&?2,?500/8(N1@& & O.,'/0,((7<&P(6)/1%& & -.,'/0E5,?*./& & 7//1*&23+(00/,6&'/,7/)'&((,&8/+/0& & ,((7M,(*.2,(0.*/.*&/.8/,(()M:/6./,6/& & -22,(6)/1&/.8/,(()M:/6./,6/&D2,8/+//)<&:@+@&:2+/,&-.,'/0<&23&45.6<&Q()-/-.;'F& & 92/0(,8&R.*&6/&-.,'/0&/)&(0& & -/0'/&E5,?*./1&R(*/,&/)+22)& & 0.6&-.,'/0./)1+/)/,.8.,8<&2E&(,6/)/@&O(()27& & 92/&8((*&9/*&7/*&6/&-.,'/0& & -(*&+22)&35:0./'&'27*&/)& & +)./,6/,M)/0(*./1&7/*&(,6/)/&-.,'/0./)1@&4('/0.;'&D1(7/,&-/)'/,<&+22)6//0SF&2E&3).+T<& -./<&-(()&.,&6/&-.;'@& & 92/&.1&.,*/)./5)&*2*&1*(,6&8/'27/,@&#.8/,&2,*-/)3<&(,6/)&:/6).;E&D-./F<&R/0E:25-<& -(()27&.1&9/*&R2&(01&9/*&.1<&:/-51*/&'/5R/1& & -.,'/0%&'0/5)<&1?9(3.,6/0.,8<&62,'/)M0.?9*<&(112)*.7/,*& & -(*&1*((*M9(,8*M0.8*&/)&:5.*/,@&O(()27<&92/&.1&9/*&R2&8/'27/,& & )/?0(7/%& • U.*.,8%&')(,*P&2E&*.;61?9).E*(6+/)*/,*./<&QV<&)(6.2<&E0W/)<&1*.?'/)<&+0(8<&1*2/3:2)6<& D,/2,F&8/+/0&)/?0(7/<&/+/,/7/,*<&:/1?9.06/).,8/,<&135.*/,& • -./&2,*-/)3*%&R/0E<&3/)12,//0<&3)2E/11.2,(0&D2,*-/)3/)<&8)(E.?51<&6)5''/)<&XF& o +/)R(7/0&D:/6).;E1F,(7/,&& • +22)://06/,%&-(*&-/)'*&/,&-(*&,./*<&-(()27@& • Y,13.)*(*./&/,&+22)://06/,&D(,6/)/&2,6/),/7/)1F& & Z/6(,'/,&/,&+)(8/,&2E&-/&728/0.;'&,28&//,1&0(,81&728/,&'27/,& &

Edwin van de Velde blog post

To make life worth living

op bezoek bij RAAF september 14, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research, Kunst i. · Rotterdam Art Adventure Food. (http://raafrotterdam.nl/) Coen en Ashley zijn tijdens hun studie ABKV aan de WdKA begonnen met een galerie aan het Afrikaanderplein. Dit omdat ze ondervonden dat bijna/net afgestudeerden geen plek in Rdam hadden om hun werk tentoon te stellen. Ze hebben dit twee jaar gedaan, het pand ‘kregen’ ze van Vestia, en nu is het iets meer officieel aan Hillelaan. Ze betalen E1500 huur p.m. en dus moet er geld binnenkomen. Daarom de F van Food met koffie, bier, broodjes en goedkope studentenmaaltijden. Door met veel vrijwilligers te werken kunnen ze het rooien. Doel is om nieuwe ‘kunst’ te tonen, in principe kan dit van alles zijn: muurschilderingen, foto, performance, muziek, poëzie. Deels binnen de A van Art en binnen de R van Rotterdam zijn ze officieel Rotterdam Info Punt en gelinkt aan de grote balie bij CS. Ze willen een voortrekkersrol vervullen als het gaat om het bekend maken van Rdam Zuid. Ze hebben net een longboard route uitgezet op Zuid.

RAAF is altijd opzoek naar (experimentele) jonge kunstenaars om ‘iets mee te doen en vrijwilligers om de tent draaiende te houden.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/14/op-bezoek-bij-raaf/raafrotterdam/#main) RAAF – Rotterdam Door de goede combi van functies en de open, eerlijke en vriendelijke opstelling van Coen en Ashley wordt kunst zeer laag drempellig gepresenteerd. Alhoewel het voor direct omwonenden toch een plek blijf die ze minder makkelijk binnen zullen komen. Aansluiting van de activiteiten met de buurt moet dan ook echt gezocht worden om niet een ingekapseld podium te worden.

Ik heb een beetje het gevoel dat RAAF doet wat ook van ons in t iLab wordt gevraagd. Opzoek gaan naar jong talent om het een podium te bieden. Later wordt dit door docent Manon ook wel bevestigd. Het is niet de bedoeling dat we opzoek gaan naar de nieuwe Kapsalon door alle snackbars af te lopen en op een toevalstreffer te hopen dat daar net iemand een heel gek drankje besteld.

Tags: RAAF Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

waarom de route het ilab richt zich met name op rotterdam zuid. het lijkt mij interessant om een letterlijke dwarsdoorsnede van zuid te nemen als representatie van ‘de’ winkelier op zuid. wanneer er juist een verschil tussen oost en west bestaat, zou dit ook naar voren komen. ook verwacht ik dat kleurgebruik en type winkel interessante onderwerpen kunnen zijn. ik trek een rechte lijn van de maas naar de waalhaven door de volgende wijken: • feijenoord • afrikaanderwijk • bloemhof • tarwewijk • carnisse • charlois zo dicht mogelijk langs deze lijn zoek fietsend en via google earth naar winkelrijke straten. zodoende ontstaat mijn route. ik ben drie middagen op pad geweest om in totaal 202 winkelpuien te fotograferen. deze zijn allemaal in het beeldverslag te vinden. uiteindelijk is er 1 winkelier die echt niet toelaat dat zijn pui wordt vastgelegd, bij een aantal moet ik een toelichting geven en passanten versnellen of snauwen me toe dat ik het niet moet wagen om ze op de foto te zetten. meestal wacht ik netjes tot mijn beeld vrij is van mensen.

 bevinding 2 tijdens het fotograferen blijkt dat er geen verschil zit in de winkelpuien in oost-zuid en west-zuid. er zijn wel opvallend weinig winkels in charlois (west-zuid). ik had mezelf veel moeite en tijd kunnen besparen door gewoon de drie drukke winkelstraten te nemen

Edwin van de Velde To make life worth living blog post

Seedbombs september 4, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · zou ‘t zo makkelijk zijn………….

Edwin van de Velde

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/04/seedbombs/dezeen_seedbombs_uspavilion-venice-architecture-biennale-2012-2/) Greenaid Seedbomb Vending Machine by COMMONstudio

To make life worth living

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Marlies Rohmer september 16, 2012 · by edwinvandevelde · in Architectuur i, Atelier - ontwerp, Atelier - research, Publieke ruimte i. · Bijtoeval kwam ik Rohmer’s (http://www.rohmer.nl/) boek ‘Bouwen voor de next generation (http://www.rohmer.nl/?subAlias=NEXT_GENERATION&pageAlias=publicaties)‘ tegen in de bieb en heb het eigenlijk meegenomen vanwege de vormgeving. Het kan een inspiratie zijn voor het weergeven van mijn eigen onderzoek. Ik dacht dat het over de stad ging maar het blijkt over kinderen en scholenbouw te gaan. MAAR belangrijker, het blijkt dat Rohmer veel breder kijkt naar de wereld van de kinderen, zo ook naar hun huizen, buiten(speel)ruimten, scholen, hobby’s, ouders, onderlinge verhoudingen, etc. etc. Alles in relatie met elkaar. Hierbij komt ook de stoep aan bod. Met letterlijk aan de ene zijde het huis (privaat) en aan de andere kant de straat (publiek). De stoep als overgangsgebied of tussenplek. Het boek is daarin misschien een soort moderne uitgave van Jane Jacobs bestseller. Rohmer’s teksten en voorbeelden helpen me voor nu even verder met mijn onderzoek.

Het boek blijkt overal uitverkocht te zijn, maar via Marktplaats heeft iemand gereageerd op mijn zoekopdracht en hopelijk heb ik het binnenkort binnen. Het boek is gratis in Engelse versie van hun site te downloaden.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/16/marlies-rohmer/samsung-196/#main) Tags: Marlies Rohmer Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

de route zwart: rood:

dwarsdoorsnede rotterdam zuid onderzoeksroute

Edwin van van de Velde Edwin de Velde Edwin Edwinvan vande deVelde Velde To make lifede worth living Edwin Velde Tovan make life worth living

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/janejacobs/#main) Jane Jacobs

To Tomake makelife lifeworth worthliving living To make life worth living

Research 3: Scenes in deinCopy Corner Research 3: Scenes de Copy Corner Edwin van de Velde Research 3: Scenes in de Copy Corner Research 3: Scenes in de Copy Corner september 23, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · 23, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · TEKST 3september3: Research Scenes in de Copy Corner TEKST 3

Zwaard, 23, van der Scenes in de copy corner: van vluchtige ontmoetingen naar publieke september 2012 ·J.by edwinvandevelde · in· in Atelier - research. · · september 23, 2012 · by edwinvandevelde Atelier research.

Zwaard, van der J. Scenes in de copy corner: -van vluchtige ontmoetingen naar publieke vertrouwdheid, Amsterdam: SUN Trancity, 2010.

TEKST 3 3 TEKST vertrouwdheid, Amsterdam: SUN Trancity, 2010.

Zwaard, van der J. Scenes in in dede copy corner: van vluchtige ontmoetingen naar publieke september 23, 2012 by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Zwaard, van der J.· Scenes copy corner: van vluchtige ontmoetingen naar publieke REACTIE 3 Amsterdam: SUN Trancity, 2010. vertrouwdheid, TEKST 3 vertrouwdheid, Amsterdam: SUN Trancity, 2010.

3 de verwachting Ik begonREACTIE het boek met te beginnen aan de hedendaagse versie van Jane Jacobs Zwaard, van der J. Scenes inmet de copy corner: van te vluchtige ontmoetingen naar publieke Ik begon het boek de verwachting beginnen aan de hedendaagse versie van Jane Jacobs klassieker. bleek niet juist te zijn.

REACTIE 3 3Dat Amsterdam: REACTIE vertrouwdheid, 2010. klassieker. Dat bleekSUN nietTrancity, juist te zijn.

IkIk begon hethet boek met dede verwachting te te beginnen aan dede hedendaagse versie van Jane Jacobs begon boek met verwachting beginnen aan hedendaagse versie van Jane Jacobs Van der Zwaard heeft 5 maanden lang, afwisselend met een stagiaire, undercover in de klassieker.

Dat bleek niet juist te te zijn.

REACTIE 3 Dat klassieker. bleek niet juist zijn.

Van der Zwaard heeft maanden lang, afwisselend een stagiaire, undercover in de kopieerwinkel ‘Copy Corner’ in5 Rotterdam zitten opserveren.met Geheel undercover was het niet.

Ik begon het boek met de verwachting te beginnen aan de hedendaagse versie van Jane Jacobs kopieerwinkel ‘Copy Corner’aanwezig, in Rotterdam zitten opserveren.

Geheelzich undercover was Beiden waren zichtbaar in de winkel ze kopieerde niet (gedroegen dus niet als het niet.

Van der Zwaard heeft 5 maanden lang, afwisselend met een stagiaire, undercover in de Van der Zwaard heeft 5zichtbaar maanden lang, afwisselend met een stagiaire, niet undercover in dezich dus klassieker.

Dat bleek niet juist te zijn.

Beiden waren in de winkel aanwezig, ze kopieerde (gedroegen niet als normale klant) en 2012 boden in edwinvandevelde principe ook geen aan klanten (waren dus ook was geen kopieerwinkel ‘Copy Corner’ in Rotterdam zitten opserveren.

Geheel undercover hethet niet. september 23, · by ·hulp in Atelier - research. · undercover kopieerwinkel ‘Copy Corner’ in Rotterdam zitten opserveren.

Geheel was niet. normale klant) en boden in principe ook geen hulp aan klanten (waren dus ook geen winkelpersoneel).

Als passieve aanwezige val je dan al snel op in de hectiek van de winkel.

Het Beiden waren zichtbaar in de winkel aanwezig, ze kopieerde niet (gedroegen zich dus niet als Van der Zwaard heeft 5 maanden lang, afwisselend met een stagiaire, undercover in de TEKST 3 Beiden waren zichtbaar in de winkel aanwezig, ze kopieerde niet (gedroegen zich dusvan nietdeals winkelpersoneel).

Als passieve aanwezige val je danveranderd al snel op zijn. in de hectiek winkel. Het gedrag van de bezoekers zal er zeer waarschijnlijk niet door normale klant) en boden in in principe geen hulp aan klanten (waren dus ook geen kopieerwinkel ‘Copy Corner’ ininRotterdam zitten opserveren.

Geheel undercover was het niet.

Zwaard, van der J. Scenes deook copy corner: van vluchtige ontmoetingen naar publieke normale klant) en boden principe geen hulp aan klanten dus ook geen gedrag van de bezoekers zalook er zeer waarschijnlijk niet (waren door veranderd zijn. winkelpersoneel).

Als passieve aanwezige valval je je dan al al snel opop in in de hectiek van dede winkel.

Beiden waren zichtbaar in de winkel aanwezig, ze2010. kopieerde niet (gedroegen zich dus niet Het alsHet vertrouwdheid, Amsterdam: SUN Trancity, winkelpersoneel).

Als passieve aanwezige dan snel de hectiek van winkel.

Wat opvalt aan het boek iser dat hetwaarschijnlijk voor een grootniet deel eenveranderd 1-op-1 verslag is van wat er tijdens de gedrag van dede bezoekers zal zeer door zijn. normale klant) en boden in principe ook geenvoor hulpeen aan klanten (waren dus ook geen gedrag van bezoekers zal er zeer waarschijnlijk niet door veranderd zijn.

Wat opvalt aan het boek is dat het groot deel een 1-op-1 verslag is van er tijdens de observaties is gezien en gehoord (deze staan vet gedrukt in het boek). Kortom, een koelewat weergave REACTIE 3 Als passieve winkelpersoneel). aanwezige val je dan al snel op in de hectiek van de winkel.

Het observaties is gezien en gehoord (deze bekeken staan vetdoor gedrukt in het boek).

Kortom, een koele van de dagelijkse gang zaken in de winkel de ogen van de observant.

DitJacobs is de eenweergave Wat opvalt aan hethet boek isvan dat voor een groot deel een 1-op-1 verslag is is van wat er tijdens de Ik begon het boek met de verwachting tegroot beginnen aan de hedendaagse versie van Jane Wat opvalt aan boek is dat het voor een deel een 1-op-1 verslag van wat er tijdens gedrag van de bezoekers zal erhet zeer waarschijnlijk niet door veranderd zijn. van de dagelijkse gang van zaken inals de een winkel bekeken door de ogen van de observant.

Dit is een belangrijk verschil met Jacobs die haar boek doorlopend verhaal brengt.

Jacobs was observaties is is gezien enen gehoord (deze staan vetvet gedrukt in in hethet boek).

Kortom, een koele weergave klassieker.

Dat bleek niet juist te zijn. observaties gezien gehoord (deze staan gedrukt boek).

Kortom, een koele weergave belangrijk verschil metzeJacobs die haar boek als een doorlopend verhaal brengt.

Jacobs was observant van het een leven zelf actief inbekeken participeerde.

Zij woonde in de straat, stad die ze van de dagelijkse gang van zaken dede winkel door de ogen van de observant.

Dit is is een Wat opvalt aan boek iswaar dat hetinvoor een groot deel een 1-op-1 verslag is van wat erde tijdens deeen van de dagelijkse gang van zaken in winkel bekeken door de ogen van de observant.

Dit observant van een leven waarlang, ze zelf actief inen participeerde.

Zij woonde insamen de in straat, de stad die ze beschrijft.

Ze praatte met buren, winkeliers, kinderen ambtenaren waarmee ze de stad Van der Zwaard heeft 5 maanden afwisselend met een stagiaire, undercover de belangrijk verschil met Jacobs die haar boek als een doorlopend verhaal brengt.

Jacobs was observaties is gezienmet en gehoord (deze staan vet in het boek).

Kortom, een koelewas weergave belangrijk verschil Jacobs met die haar boek als gedrukt een doorlopend verhaal brengt.

Jacobs beschrijft.

Ze praatte buren, winkeliers, en ambtenaren waarmee ze het samen de stad gebruikte.

Van der Zwaard woont ook inin dein wijk vankinderen de Copy Corner, het lijkt alsof ze dit kopieerwinkel ‘Copy Corner’ in Rotterdam zitten opserveren.

Geheel undercover was niet. observant van een leven waar zeze zelf actief participeerde.

Zijde woonde inmaar de straat, dede stad die zeze van de dagelijkse gang van zaken in de winkel bekeken door ogen van de observant.

Dit isdie een observant van een leven waar zelf actief participeerde.

Zij woonde in de straat, stad gebruikte.

Van der Zwaard woont ook in dezewijk van de Copy Corner, maar het lijkt alsof privé leven bewust gescheiden houdt vanaanwezig, het onderzoek.

Het verschil in beide onderzoeken wordt Beiden waren zichtbaar in de winkel kopieerde niet (gedroegen zich dus niet als ze dit beschrijft.

Ze praatte met buren, winkeliers, kinderen enen ambtenaren waarmee zeJacobs samen dede stad belangrijk verschil met Jacobs die haar boek als een doorlopend verhaal brengt. was beschrijft.

Ze praatte met buren, winkeliers, kinderen ambtenaren waarmee ze samen stad privé leven bewust gescheiden houdt van het onderzoek.

Het verschil in beide onderzoeken wordt versterkt door de gekozen benaming van personen.

Jacobs noemt iedereen met naam en toenaam normale klant) en boden in ook geen hulp aan klanten (waren dus ook geen gebruikte.

Van der Zwaard woont ook in de wijk van de Copy Corner, maar het lijkt alsof ze dit observant van een leven waar zeprincipe zelf actief in participeerde.

Zij woonde in de straat, de stad die ze gebruikte.

Van der Zwaard woont ook in de wijk van de Copy Corner, maar het lijkt alsof ze dit versterkt door de gekozen benaming van personen.

Jacobs iedereen met naam en toenaam terwijl Van der Zwaard het heeft over ‘een NL studente’ of ‘Vrouw (35+, NL, in haast)’. winkelpersoneel).

Als passieve aanwezige val je dan al snel op innoemt hectiek van de winkel.

Het privé leven bewust gescheiden houdt van hethet onderzoek.

Het verschil inde beide onderzoeken beschrijft.

Ze praatte met buren, winkeliers, kinderen en ambtenaren waarmee zeonderzoeken samen de wordt stad privé leven bewust gescheiden houdt van onderzoek.

Het verschil in beide wordt terwijl Van der Zwaard het heeft over ‘een NL studente’ of ‘Vrouw (35+, NL, in haast)’.

Bovenstaande resulteert erin dater Jacobs’ boek bijna als een roman leest, terwijl Van der Zwaard gedrag van de bezoekers zal zeer waarschijnlijk door veranderd zijn. versterkt door deder gekozen benaming van Jacobs noemt iedereen met naam en toenaam gebruikte.

Van Zwaard woont ook inpersonen. de wijk van deniet Copy Corner, maar het lijkt alsof ze dit versterkt door de gekozen benaming Jacobs met naam en toenaam Bovenstaande resulteert erinvan dat personen.

Jacobs’ boek bijnanoemt als eeniedereen roman leest, terwijl Van der Zwaard duidelijk haar onderzoek presenteert. terwijl Van der Zwaard hethet heeft over ‘een NL studente’ ofHet ‘Vrouw (35+, in in haast)’. privé leven bewust gescheiden houdt van het onderzoek. verschil inNL, beide onderzoeken wordt terwijl Van der Zwaard heeft over ‘een NL studente’ of ‘Vrouw (35+, NL, haast)’. duidelijk haar onderzoek presenteert.

Wat door opvalt aan heterin boek is dat het voor een groot deelroman een 1-op-1 verslag isnaam van wat er tijdens de Bovenstaande resulteert dat Jacobs’ boek bijna als een leest, terwijl Van der Zwaard versterkt de gekozen benaming van personen.

Jacobs iedereen met en toenaam Bovenstaande resulteert erin dat Jacobs’ boek bijna als eennoemt roman leest, terwijl Van der Zwaard observaties is gezien enheeft gehoord staan vet gedrukt in het(35+, boek).

Kortom, een koele weergave duidelijk haar onderzoek presenteert. terwijl Van der Zwaard het over (deze ‘een NL studente’ of ‘Vrouw NL, in haast)’. duidelijk haar onderzoek presenteert. van de dagelijkse gang de winkel bekeken doorleest, de ogen vanVan de observant.

Dit is een Bovenstaande resulteert erinvan dat zaken Jacobs’inboek bijna als een roman terwijl der Zwaard belangrijk verschil met Jacobs die haar boek als een doorlopend verhaal brengt. Jacobs was duidelijk haar onderzoek presenteert. observant van een leven waar ze zelf actief in participeerde. Zij woonde in de straat, de stad die ze beschrijft. Ze praatte met buren, winkeliers, kinderen en ambtenaren waarmee ze samen de stad gebruikte. Van der Zwaard woont ook in de wijk van de Copy Corner, maar het lijkt alsof ze dit privé leven bewust gescheiden houdt van het onderzoek. Het verschil in beide onderzoeken wordt versterkt door de gekozen benaming van personen. Jacobs noemt iedereen met naam en toenaam terwijl Van der Zwaard het heeft over ‘een NL studente’ of ‘Vrouw (35+, NL, in haast)’.

Bovenstaande resulteert erin dat Jacobs’ boek bijna als een roman leest, terwijl Van der Zwaard duidelijk haar onderzoek presenteert.

To blog make life worth living post

Research 3: Scenes in de Copy Corner

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jane(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/janejacobs/#main) jacobs/#main) Jane Jacobs (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jane(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/janeJane Jacobs jacobs/#main) jacobs/#main) Jane Jacobs (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/janeJane Jacobs jacobs/#main) Jane Jacobs

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/janejacobs/#main) Jane Jacobs

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/joke(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jokevan-der-zwaard/#main) van-der-zwaard/#main) Joke van der Zwaard (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/joke(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jokeJoke van der Zwaard van-der-zwaard/#main) van-der-zwaard/#main) Waar beide boeken in ieder geval over gaan is der het Zwaard zeer interessante vertrouwen. Ik had dit nog niet Joke van (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jokeJoke van der Waarvoor beide over loop, gaanZwaard is het beide zeer interessante vertrouwen.

Ik had dit nog niet zo benoemd meboeken zelf alsinikieder doorgeval een straat maar boeken zoomen hier op in.

Jacobs’ zo benoemd voor me zelfeigenaar alsvan-der-zwaard/#main) ik door een straat loop, maar aan beide zoomen hier op in. Jacobs’ beschrijving van Joe Cornacchia, van dezeer delicatessenzaak deboeken overkant van Jacobs’ Waar beide boeken in in ieder geval over gaan is hethet interessante vertrouwen.

IkIk had ditdit nog niet Waar beide boeken ieder geval over gaan is zeer interessante vertrouwen. had nog niet Joke van der Zwaard beschrijving van Joe Cornacchia, eigenaar van de‘sleutelman’ delicatessenzaak de overkant van huis, is hiervan een typerend voorbeeld.

Joe fungeert als van deaan straat.

Hij heeft eenJacobs’ la zozo benoemd voor me zelf alsals ik ik door een straat loop, maar beide boeken zoomen hier op in.

Jacobs’ benoemd voor me zelf door een straat loop, maar beide boeken zoomen hier op in.

Jacobs’ huis, is hiervan een typerend voorbeeld.

Joe fungeert als ‘sleutelman’ van de straat.

Hij heeft een la met huissleutels buurbewoners die deze daar (tijdelijk) achterlaten om opgehaald teJacobs’ worden beschrijving Joevan Cornacchia, eigenaar van delicatessenzaak aan dede overkant Waar beide van boeken in ieder geval over gaan isde het zeer interessante vertrouwen.

Ik van hadJacobs’ dit nog niet beschrijving van Joe Cornacchia, eigenaar van de delicatessenzaak aan overkant met huissleutels van hierbij buurbewoners die deze daar (tijdelijk) achterlaten om van opgehaald te worden door een bekende.

Joe wordt door meerdere bewoners vertrouwen genomen.

Er heerst huis, is is hiervan een typerend Joe fungeert ‘sleutelman’ van dede straat.

HijHij heeft een la la zo benoemd voor me zelf als voorbeeld. ikvoorbeeld. door een straat loop, als maar beideinboeken zoomen hier op in.

Jacobs’ huis, hiervan een typerend Joe fungeert als ‘sleutelman’ van straat. heeft een door een(publiekelijk) bekende. Joe vertrouwen wordt hierbij meerdere bewoners in vertrouwen genomen. Er heerst een gezamenlijk indoor Joe(tijdelijk) en de straat. met huissleutels buurbewoners diedie deze daar achterlaten opgehaald te Jacobs’ worden beschrijving vanvan Joe Cornacchia, eigenaar van de delicatessenzaak aan om de overkant van met huissleutels van buurbewoners deze daar (tijdelijk) een gezamenlijk (publiekelijk) vertrouwen in Joe enachterlaten de straat. om opgehaald te worden door een bekende.

Joe wordt hierbij door meerdere bewoners in in vertrouwen heerst huis, iseen hiervan een typerend voorbeeld.

Joe fungeert als ‘sleutelman’ van degenomen. straat.

HijEr heeft een la door bekende.

Joe wordt hierbij door meerdere bewoners vertrouwen genomen.

Er heerst Van der Zwaard heeft het invertrouwen de titel van in haar boek over ‘publieke vertrouwdheid’. Dit gaat echter (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jokeeen gezamenlijk (publiekelijk) Joe en de straat. met van buurbewoners die deze achterlaten om opgehaald te worden eenhuissleutels gezamenlijk (publiekelijk) vertrouwen indaar Joe (tijdelijk) en deboek straat. der Zwaard heeft het hebben in de titel haar over ‘publieke vertrouwdheid’.

Ditbij gaat echter niet overVan vertrouwen als in geloof in van de goedheid van iemand (de winkelier).

Het gaat van-der-zwaard/#main) door een bekende.

Joe wordt hierbij door meerdere bewoners in vertrouwen genomen.

Er heerstHet gaat bij niet over vertrouwen als in geloof hebben in de goedheid van iemand (de winkelier).

Van der Zwaard over bekend zijn met, een publieke plek waar jevertrouwdheid’. weet wat je krijgt hoe jeechter je moet Van der Zwaard heeft het in in dede titel van haar boek over ‘publieke Ditengaat echter Joke van der Zwaard Van der Zwaard heeft het titel van haar boek over ‘publieke gaat een gezamenlijk (publiekelijk) vertrouwen inmet, Joe en de straat.

Van der Zwaard over bekend zijn een publieke plek vertrouwdheid’. waar je weet watDit je krijgt en hoe je je moet gedragen. niet over vertrouwen als in geloof hebben in de goedheid van iemand (de winkelier).

Het gaat bij niet overgedragen. vertrouwen als in geloof hebben in de goedheid van iemand (de winkelier). Het gaat bij Waar beideover boeken ininieder geval over gaan het zeer interessante vertrouwen.

Ikgaat had dit nog niet Van der Zwaard bekend zijn met, een publieke plek waar je je weet wat je je krijgt en hoe je je je moet Van der Zwaard heeft het de titel van haar boekisover ‘publieke vertrouwdheid’.

Dit echter Van der Zwaard over bekend zijn met, een publieke plek waar weet wat krijgt en hoe je moet Ik denk dat de observaties en als conclusies verschillend zijnmaar omdat de winkel van Van der zo benoemd voorals meinzelf ik door een straat loop, beide boeken zoomen hierZwaard op in. gedragen. niet over vertrouwen geloof hebben in de goedheid van iemand (de winkelier).

Het gaat bijJacobs’ gedragen.

Ik denk dat de observaties en van conclusies verschillend zijnikomdat de winkelvan van Van der Zwaard eenbeschrijving andere functie dan de straat Jacobs. dan bedoel de regiofunctie de winkel vanheeft Joe Cornacchia, eigenaar van En de delicatessenzaak aanjede overkant Jacobs’ Van der Zwaard over bekend zijn met, eenstraat publieke plek waar je weet wat krijgt en hoevan je je moet een andere functie heeft dan de van Jacobs.

En dan bedoel ik de regiofunctie van de winkel ten opzicht van de straatfunctie zoals die er is voor die specifieke straat.

Van der Zwaard Ik denk dat observaties en conclusies verschillend zijn omdat dede winkel van Van der Zwaard huis, isdehiervan een typerend voorbeeld.

Joe fungeert als ‘sleutelman’ van deVan straat.

Hijgeeft heeftaan een la Ik denk dat observaties conclusies verschillend omdat winkel van gedragen. ten de opzicht van deen straatfunctie zoals die erDe iszijn voor die specifieke straat.

Vander derZwaard Zwaard geeft aan dat de winkel klanten trekt vanuit heel Rotterdam. kans dat deze mensen elkaar kennen is veel een andere functie heeft dan de straat van Jacobs.

En dan bedoel ik de regiofunctie van de winkel huissleutels van dan buurbewoners dieJacobs. deze daar (tijdelijk) achterlaten om opgehaald worden een met andere heeft detrekt straat van En dan bedoel ik de regiofunctie vanelkaar de te winkel datfunctie de winkel klanten vanuit heel Rotterdam.

De kans dat deze mensen kennen kleiner (misschien nihil) de kans dat buurmannen en mede straatbewoners elkaar De is veel ten opzicht van dede straatfunctie zoals die er is is voor diedie specifieke straat.

Vanvan der Zwaard geeft Ikten denk dat de observaties en conclusies verschillend zijn omdat de Van der kennen.

Zwaard door een bekende.

Joedan wordt hierbij door meerdere bewoners inwinkel vertrouwen genomen.

Eraan heerst opzicht van straatfunctie die er voor specifieke straat. der Zwaard geeft aan kleiner (misschien nihil)zoals danvertrouwen de kans dat buurmannen engemeenschappelijk mede Van straatbewoners elkaar kennen. De sociale dynamiek en het belangrijke in elkaar en het is dat de winkel klanten trekt vanuit heel Rotterdam.

De kans dat deze mensen elkaar kennen is veel een functie heeft dan vanuit de straat van Jacobs. dan bedoel ik de mensen regiofunctie van de winkel een gezamenlijk (publiekelijk) vertrouwen inEn Joe enkans de straat. datandere de winkel klanten trekt heel Rotterdam.

De deze elkaar kennen isisveel sociale dynamiek en het belangrijke vertrouwen in dat elkaar en het gemeenschappelijk waarschijnlijk verschillend. kleiner (misschien dan dede kans dat buurmannen mede straatbewoners elkaar kennen. ten opzicht van daardoor denihil) straatfunctie zoals die erbuurmannen is voor dieen specifieke straat. Van der Zwaard geeftDe aan kleiner (misschien nihil) dan kans dat en mede straatbewoners elkaar kennen.

De waarschijnlijk daardoor verschillend.

Belangrijk isZwaard ookenom tebelangrijke realiseren dat Jacobs haar onderzoek indeze het New York van is de 60veel deed, Van der het in de titel van haar boek over ‘publieke vertrouwdheid’.

Dit gaat echter sociale dynamiek hetheeft vertrouwen in in elkaar enen het gemeenschappelijk dat de winkel klanten trekt vanuit heel Rotterdam.

De kans dat mensen elkaar kennen is sociale dynamiek en het belangrijke vertrouwen elkaar het gemeenschappelijk isjaren Belangrijk is ook om te realiseren dat Jacobs haar onderzoek in het New York van de jaren 60 deed, terwijl Van Zwaard dit Rotterdam van 2009 deed.

Vertrouwen in die 50 jaar niet overder vertrouwen alsin inhet geloof hebben in de goedheid van iemandheeft (de winkelier).

Heteen gaat waarschijnlijk daardoor kleiner (misschien nihil)verschillend. dan de kans dat buurmannen en mede straatbewoners elkaar kennen.

De bij waarschijnlijk daardoor verschillend. terwijl Van der Zwaard dit in het Rotterdam van 2009 deed.

Vertrouwen heeft in die 50 jaar een Van der Zwaard over bekend zijn met,haar een publieke plek waar je weet wat jede krijgt en60hoe je je moet Belangrijk is is ook om tehet realiseren dat Jacobs onderzoek inhet het New York van jaren deed, sociale dynamiek en belangrijke vertrouwen in elkaar en gemeenschappelijk is Belangrijk ook om te realiseren dat Jacobs haar onderzoek in het New York van de jaren 60 deed, evolutie ondergaan. gedragen. terwijl Van der Zwaard dit in in hethet Rotterdam van 2009 deed.

Vertrouwen heeft in in diedie 5050 jaar een waarschijnlijk daardoor verschillend. evolutie ondergaan. terwijl Van der Zwaard dit Rotterdam van 2009 deed.

Vertrouwen heeft jaar een Belangrijk is ook te realiseren dat Jacobs haar onderzoek in het New York van de jaren 60 deed, Hoe het ook zij, om vertrouwen in de bekende buurman, de winkelier, de onbekende kopieerder naast evolutie ondergaan.

Ik denk dat deook observaties enRotterdam conclusies verschillend zijn omdat de winkel van derkopieerder Zwaard naast evolutie ondergaan.

Hoe het zij, in dealgemene bekende buurman, de winkelier, deinbeide onbekende terwijl der Zwaard dit in het van 2009publieke deed.

Vertrouwen die Van 50 jaar een mij enVan het vertrouwen invertrouwen het ongrijpbare goed is watheeft ik uit boeken leer als een andere heeft daninde straat van Jacobs.

En danpublieke bedoel ik de regiofunctie van deboeken winkel leer als mij en functie het vertrouwen het ongrijpbare algemene goed is wat ik uit beide een zeer belangrijk ingrediënt voor een succesvolle stad.

Dit vertrouwen komt nooit van een hoog Hoe het ook zij, vertrouwen in de bekende buurman, de winkelier, de onbekende kopieerder naast Hoeten hetondergaan. ook zij, vertrouwen in de bekende buurman, winkelier, devertrouwen onbekende kopieerder naast evolutie opzicht van de straatfunctie zoals die er issuccesvolle voordedie specifieke straat.

Van der Zwaard geeft aanhoog een zeer belangrijk ingrediënt voor een stad. Dit komt nooit van een geplaatste ambtenaar van de gewone man op straat. goed mij enen hethet vertrouwen inmaar hethet ongrijpbare algemene publieke is is wat ik ik uituit beide boeken leer als mij vertrouwen in ongrijpbare algemene goed wat beide boeken leer dat de winkel klanten trekt vanuit heel Rotterdam.

Deop kans dat deze mensen elkaar kennen isals veel geplaatste ambtenaar maar van de gewonepublieke man straat. een zeer belangrijk ingrediënt voor een succesvolle stad.

Dit vertrouwen komt nooit van een hoog Hoe zij, vertrouwen indan de bekende buurman, de winkelier, destraatbewoners onbekende kopieerder naast een het zeerook belangrijk ingrediënt voor een stad.

Dit vertrouwen komt nooit van een hoog De kleiner (misschien nihil) de kanssuccesvolle dat buurmannen en mede elkaar kennen.

Misschien is het jammer dat ik verwachtingen had voordat ik ging lezen. geplaatste van dede gewone man opop straat. mij en hetambtenaar vertrouwen in het ongrijpbare algemene publieke is wat ik uitlezen. beide boeken geplaatste ambtenaar maar van gewone man straat. sociale dynamiek en het belangrijke vertrouwen in elkaar en het gemeenschappelijk is leer als Misschien ismaar het jammer dat ik verwachtingen had goed voordat ik ging een zeer belangrijk ingrediënt voor een succesvolle stad. Dit vertrouwen komt nooit van een hoog waarschijnlijk daardoor verschillend.

Misschien isambtenaar hethet jammer dat van ik ik verwachtingen had voordat ik ik ging lezen.

Misschien is verwachtingen had voordat ging geplaatste de gewone man op straat.

Belangrijk is jammer ook maar om dat te realiseren dat Jacobs haar onderzoek in lezen. het New York van de jaren 60 deed, terwijl Van der Zwaard dit in het Rotterdam van 2009 deed. Vertrouwen heeft in die 50 jaar een Misschien is het jammer dat ik verwachtingen had voordat ik ging lezen. evolutie ondergaan.

Hoe het ook zij, vertrouwen in de bekende buurman, de winkelier, de onbekende kopieerder naast mij en het vertrouwen in het ongrijpbare algemene publieke goed is wat ik uit beide boeken leer als een zeer belangrijk ingrediënt voor een succesvolle stad. Dit vertrouwen komt nooit van een hoog geplaatste ambtenaar maar van de gewone man op straat.

Misschien is het jammer dat ik verwachtingen had voordat ik ging lezen.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copycorner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) corner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) Een typische straat zoals Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street in NYC (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copyEen typische straat zoals Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street in NYC corner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) corner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) —— Een typische straat zoals Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street in in NYC (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copyEen typische straat zoals Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street NYC —— Jacobs, J. Dood en leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.). Amsterdam: Jacobs,corner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) J. Dood en leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.). Amsterdam: SUNTrancity, 2010.

—— —— Een typische straat zoals SUNTrancity, 2010. Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street in NYC Jacobs, J. Dood enen leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.).

Amsterdam: Jacobs, J. Dood leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.).

Amsterdam: SUNTrancity, 2010.

—— SUNTrancity, 2010.

Jacobs, J. Dood en leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.). Amsterdam: 27 Sept: SUNTrancity, 2010.

27 Sept: Presentatie door Joke vd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl/) bij ons in het iLab. Gaat 2727 Sept: Sept: Presentatie (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copydoor Joke vd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl/) ons in het iLab. Gaat over onderzoeken, methoden, interviewen.

Verder de Creative Klasse, de stad enbij beetje Copy corner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) onderzoeken, methoden, interviewen. Verder de Creative Klasse, de stad en beetje Copy Corner. over Presentatie door Joke vdvd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl/) bijbij ons in in hethet iLab. Gaat door Joke Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl/) ons iLab. Gaat 27Presentatie Sept: Een typische straat zoals Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street in NYC Corner. over onderzoeken, methoden, interviewen.

Verder de Creative Klasse, de stad en beetje Copy over onderzoeken, methoden, interviewen. Verder de Creative Klasse, de stad en beetje Copy Tijdens interview geen WAAROMvraag stellen. mensen geven wenselijk antwoord of schamen Corner.

Presentatie door Joke vd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl/) bij ons in het iLab. Gaat Corner.

—— Tijdens geendirect WAAROMvraag mensen geven wenselijk antwoord of schamen zich. HOE, WATinterview doet u. Geeft voorbeeldenstellen. en anekdotes. over Jacobs, onderzoeken, methoden, interviewen.

Verder desteden, Creative Klasse,Polman de stad (vert.). en beetje Copy J. Dood en leven van Maarten Amsterdam: zich.

HOE, WAT doet u.grote GeeftAmerikaanse direct voorbeelden en anekdotes.

Tijdens interview geen WAAROMvraag stellen. mensen geven wenselijk antwoord ofof schamen Tijdens interview geen stellen. mensen geven wenselijk antwoord schamen Corner.

SUNTrancity, 2010. WAAROMvraag Ze HOE, onderscheid 4 soorten relaties: Intimi, buren,en tactische verwantschappen en vertrouwde zich.

WAT doet u. u.

Geeft direct voorbeelden anekdotes. zich.

HOE, WAT doet Geeft direct voorbeelden en anekdotes.

Ze onderscheid soorten Intimi, buren, en vertrouwde gezichten.

Nummer drie4heeft een relaties: gezamenlijk reden omtactische bij elkaarverwantschappen te komen, bv. bridgen, geloof, Tijdens interview geen WAAROMvraag stellen. mensen geven wenselijk antwoord of schamen gezichten.

Nummer drie heeft een gezamenlijk reden ommij bij elkaar te komen, bv. Ruimte bridgen, geloof, skaten, tuinieren.

Deze heten ook Parochiale Volgens bestaat publieke Ze onderscheid 4 soorten relaties: Intimi, buren,Domeinen. tactische verwantschappen en DE vertrouwde Ze onderscheid 4doet soorten relaties: Intimi, tactische verwantschappen vertrouwde zich.

HOE,skaten, WAT u. Geeft direct voorbeelden en anekdotes. tuinieren.

Deze heten ookburen, Parochiale Domeinen.

Volgensmaar mijenbestaat DE klontering publieke Ruimte niet meer, daar waar iedereen elkaar tegenkomt, met elkaar discussieert, is het een gezichten.

Nummer drie heeft een gezamenlijk reden om bij elkaar te komen, bv. bridgen, geloof, gezichten.

Nummer drie heeft een gezamenlijk reden om bij elkaar te komen, bv. bridgen, geloof, 27 Sept: niet meer, daar waar iedereenhun elkaar tegenkomt, met elkaar discussieert, maar is het een klontering van Parochiale die binnen eigen club discussiëren maar nietDE met andere domeinen. skaten, tuinieren.

Deze heten ook Parochiale Domeinen.

Volgens mij bestaat publieke Ruimte Ze onderscheid 4domeinen soorten relaties: Intimi, buren, tactische verwantschappen en vertrouwde skaten, tuinieren.

Deze heten ook Parochiale Volgens mij bestaat DE publieke Ruimtedomeinen. van Parochiale domeinen die binnenDomeinen. hun eigen club discussiëren maar niet met andere niet meer, daar waar iedereen elkaar tegenkomt, met elkaar discussieert, maar is het een klontering

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copy-corner/jokevan-der-zwaard/#main) Joke van der Zwaard Waar beide boeken in ieder geval over gaan is het zeer interessante vertrouwen. Ik had dit nog niet zo benoemd voor me zelf als ik door een straat loop, maar beide boeken zoomen hier op in. Jacobs’ beschrijving van Joe Cornacchia, eigenaar van de delicatessenzaak aan de overkant van Jacobs’ huis, is hiervan een typerend voorbeeld. Joe fungeert als ‘sleutelman’ van de straat. Hij heeft een la met huissleutels van buurbewoners die deze daar (tijdelijk) achterlaten om opgehaald te worden door een bekende. Joe wordt hierbij door meerdere bewoners in vertrouwen genomen. Er heerst een gezamenlijk (publiekelijk) vertrouwen in Joe en de straat.

Van der Zwaard heeft het in de titel van haar boek over ‘publieke vertrouwdheid’. Dit gaat echter niet over vertrouwen als in geloof hebben in de goedheid van iemand (de winkelier). Het gaat bij Van der Zwaard over bekend zijn met, een publieke plek waar je weet wat je krijgt en hoe je je moet gedragen.

Ik denk dat de observaties en conclusies verschillend zijn omdat de winkel van Van der Zwaard een andere functie heeft dan de straat van Jacobs. En dan bedoel ik de regiofunctie van de winkel ten opzicht van de straatfunctie zoals die er is voor die specifieke straat. Van der Zwaard geeft aan dat de winkel klanten trekt vanuit heel Rotterdam. De kans dat deze mensen elkaar kennen is veel kleiner (misschien nihil) dan de kans dat buurmannen en mede straatbewoners elkaar kennen. De sociale dynamiek en het belangrijke vertrouwen in elkaar en het gemeenschappelijk is waarschijnlijk daardoor verschillend.

Belangrijk is ook om te realiseren dat Jacobs haar onderzoek in het New York van de jaren 60 deed, terwijl Van der Zwaard dit in het Rotterdam van 2009 deed. Vertrouwen heeft in die 50 jaar een evolutie ondergaan.

Hoe het ook zij, vertrouwen in de bekende buurman, de winkelier, de onbekende kopieerder naast mij en het vertrouwen in het ongrijpbare algemene publieke goed is wat ik uit beide boeken leer als een zeer belangrijk ingrediënt voor een succesvolle stad. Dit vertrouwen komt nooit van een hoog geplaatste ambtenaar maar van de gewone man op straat.

Misschien is het jammer dat ik verwachtingen had voordat ik ging lezen.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/23/research-3-scenes-in-de-copycorner/jane_jacobs_neighborhood_near_hudson-street_nyc/#main) Een typische straat zoals Jane Jacobs deze beschrijft nabij haar eigen Hudson Street in NYC —— Jacobs, J. Dood en leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.). Amsterdam: SUNTrancity, 2010.

27 Sept: Presentatie door Joke vd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl/) bij ons in het iLab. Gaat over onderzoeken, methoden, interviewen. Verder de Creative Klasse, de stad en beetje Copy Corner.

Tijdens interview geen WAAROMvraag stellen. mensen geven wenselijk antwoord of schamen zich. HOE, WAT doet u. Geeft direct voorbeelden en anekdotes.

Ze onderscheid 4 soorten relaties: Intimi, buren, tactische verwantschappen en vertrouwde gezichten. Nummer drie heeft een gezamenlijk reden om bij elkaar te komen, bv. bridgen, geloof, skaten, tuinieren. Deze heten ook Parochiale Domeinen. Volgens mij bestaat DE publieke Ruimte niet meer, daar waar iedereen elkaar tegenkomt, met elkaar discussieert, maar is het een klontering van Parochiale domeinen die binnen hun eigen club discussiëren maar niet met andere domeinen.

Bij COS (http://www.rotterdam.nl/onderzoek) zijn cijfers te vinden omtrent samenstelling rotterdam. Maar cijfers zeggen weinig omdat er heel veel aannames aan ten grondslag liggen.

Feitelijk weet men weinig van wie er woont, verdient, opleiding, hobby’s , etc.

Pierre Bourdelieu. onderzoek gedaan naar invloed van Habitat / Levenswijze op je huidig gedrag, interesses, etc. Conclusie dat erg veel wat je vanuit huis uit, als kind, heb meegekregen je ook doet, wil, interesseert en alles daarbuiten moeilijk boeit. Dit betekend dus in de stad dat de gemeente geen cultureel programma gevuld krijg met publiek uit een doelgroep die ze wil bereiken maar die niet komt omdat ze het niet van huis uit meegekregen hebben. Heel zwart/wit gezegd is het dan weer een feestje van en voor witte hoger opgeleiden. Doelstelling van de gemeente zou dus veel meer moeten liggen op het bereiken van de deze mensen, betrekken, dan puur op het aanbod v toneel, muziek, kunst, lezen etc. Huidige subsidie toekenningen sturen hier inmiddels ook op. Een wijktheater gaat dus buurtbewoners ophalen voor de voorstelling…….

Heel interessant om te horen dat het onderzoek bij de CC inging met o.a. de vraag of plekken zoals de CC (publieke vertrouwdheid) ook in de buitenruimte zijn te creëren. M.a.w. wat kun je met de conclusie doen in de vormgeving van de publieke ruimte. Conclusies tav oa Transparantie winkelpui, drempel bij de deur, vriendelijke begroeting, ‘hang’faciliteit aanwezig, consensus over regels, uitleg bieden, vakmanschap (passie?) uitstralen en waarmaken, humor, herkenning van elkaar.

Het feit dat dit soort winkels, toonbankwinkels, verdwijnen betekend ook dat deze sociale functie die ze vervullen verdwijnen. Zeker als d gemeente ook nog eens bestaande publieke ruimten wegbezuinigd, zoals wijkbibliotheken, praathuizen, etc.

Afgesproken met Joke dat ik bij haar langs wil komen om mijn onderzoek te bespreken. Zin in!

Tags: jane jacobs, joke van der zwaard Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

kenmerken van de winkelroute

6,7

kilometer lang

25

straten

202

winkels

18

functie categorieĂŤn

Edwin van de Velde To make life worth living

blog post

DPR – creatief september 26, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research, Inspiratie, Product i. ·

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/26/dprcreatief/designplatformrotterdam/#main) todo Design Platform Rotterdam avond met veel monoloog over te toekomst van ‘creatief rotterdam’ of van ‘creatie’ interessante 9 sprekers waarbij een enkeling een hele avond kan vullen zoals Jurgen Bey maar ook EUR en EU ??????

Jurgen Bey - studio Makkink en Bey, directeur Sandberg Instituut Rini Biemans - directeur Creatief Beheer Inez Boogaarts - directeur RKS/ secretaris RRKC Mirjam van den Bosch - onderwijsmanager IPO, Hogeschool Rotterdam Aad Krol - directeur Galerie Vivid Mariangela Lavanga - assistent professor Cultural Economics Erasmus Universiteit Leo van Loon - directeur Creative Factory Erwin van Tuijl - urban researcher Erasmus Universiteit verdienmodel op z’n kop

Edwin van de Velde

er is meer dan genoeg werk te doen , maar je moet het wel doen ontwerp waar vraag naar is, de haven vraag een ander taal om mee te communiceren

To make life worth living

scriptie Anne van Summeren opzoek !

Tags: design platform rotterdam Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Urban Living Room september 17, 2012 · by edwinvandevelde · in Kunst i, Publieke ruimte i. · Erg leuk en interessant project om dialoog aan te gaan en de stad leefbaarder te maken. Het is identiek aan wat een klasgenoot 6 mnd geleden op kleine schaal in Rdam heeft gedaan. En omdat een van de initiatiefnemers docent bij ons aan de WDKA is, Bas Kortmann, vraag ik me af of er een link is? I.i.g. is de ULR een veel verder uitgewerkte versie met een mooi programma erom heen.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/17/urban-living-room/ulr_rdam/#main)

——– TEKST ULR WEBSITE ——– De URBAN LIVING ROOM is een huiskamer in de openbare ruimte en onderdeel van NLTR-400.

De URBAN LIVING ROOM is huiskamer waarin we een combinatie van sociaal en cultureel programma gepresenteren. De focus ligt op gastvrijheid en kleinschalige ontmoetingen in de grote stad. De URBAN LIVING ROOM transformeert de stad tot huiskamer. De context waarin de ULR staat kan heel divers zijn. De ULR voegt in elke context een betekenis laag toe. De uni-kleur en het huiskamergevoel dat de ULR kenmerkt, zorgt er voor dat het overal opvalt en uitspringt, zowel in het stedelijk landschap, in parken, in de vrije natuur of in tentoonstellingsruimtes. De URBAN LIVING ROOM is ook een internationaal reizende expositie van Dutch Design. link naar hun site: Urban Living Room (http://www.urbanlivingroom.org/URBAN_LIVING_ROOM/HOME.html)

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Edwin van de Velde To make life worth living

blog post

Winkeliers Paul Krugerstraat oktober 9, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Met iLab de straat op met studenten die voor mijn research winkeliers bevragen. het vragenlijstje dat ik heb voorbereidt wordt eigenlijk te letterlijk gevolgd. Dat blijkt dus duidelijk een gevaar te zijn wanneer het onderwerp niet van ‘jouw’ is en je niet op het juiste moment blijft praten ipv tevreden bent met het antwoord. Ik loop met Mariska. Ze geeft aan meer te focussen op het sociale, interactieve tov het zakelijke. Goede tip om de mapping van winkeliers beter in kaart te brengen.

Nu kijken of er inhoudelijk interessante dingen uit het veldonderzoek zijn gekomen en een aantal grafische presentaties hiervan uitproberen.

Edwin van de Velde To make life worth living (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/09/winkeliers-paul-krugerstraat/samsung204/#main)

Jeroen Jongeneel

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress. september 26, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research, Kunst i. ·

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/26/jeroen-jongeneel/jeroenjongeneel_influenza/#main) De stickerdeur, Binnenweg Rotterdam Influenza anarchistisch Kadaster stippen (grote zwarte, witte kleine middenin plus ‘spijker’), bijplaatsen, ontregelen sticker guerrilla Plastic zakjes: vuil, schoonmaken, tekst erop, herplaatsen op mooie plekken. ook omdat hij gewoon van klimmen houdt. bekeuring zien als productiekosten boijmans, City Jewels: schoonheid waarderen, veiligheid – hoe kijk je er tegen aan The Art of Urban Warfare TIP: Minder boeken lezen, meer de straat op. Desk-research -vs- Field Research, maar stapje verder, meedoen niet enkel observeren.

Tags: Jeroen Jongeneel Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Edwin van de Velde Edwin van de Velde To make life worth living To make life worth living blog post

Winkelpuien 3 Winkelpuien 3 september 26, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Dinsdag laatste deel van de serie afgemaakt. Wietshops maar overgeslagen aangezien ik verwacht dat die gelijk komen rennen. verder helemaal geen respons.

Dichterbij de Waalhaven september 26,naar 2012buiten · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · steeds minder geen winkels meer om te fotograferen.

Dinsdag laatstetot deel van de serie afgemaakt.

Wietshops maar overgeslagen aangezien ik verwacht dat die gelijk naar buiten komen rennen. verder helemaal geen respons. Dichterbij de Waalhaven Iets meer dan 200 puien.

Ga ze nu groeperen op winkeltype (ong. 10-15) en kleur (?). Ben heel steeds minder tot geen winkels meer om te fotograferen. benieuwd wat er uit gaat komen.

Iets meer dan 200 puien. Ga ze nu groeperen op winkeltype (ong. 10-15) en kleur (?). Ben heel De favorietwat is iig makkelijk benieuwd er heel uit gaat komen.gekozen en komt uit deze laatste dag. Ik zal er nog een keer naar terug gaan voor een beter versie. De kleuren zijn schitterend en overdadig. Maar omdat het product kinderspeelgoed is geven die kleuren juistuit een zoete suikerspin pui.

Je De favoriet is iig heel makkelijk gekozen en komt deze laatste dag. Ikuitstraling zal er nog aan een de keer naar kan niet doorheen in deversie. winkelDe kijken, het zijn is een grote overdadige vulkaan die omdat over jehet uitrolt. En terugergaan voor een beter kleuren schitterend en overdadig.

Maar toch, vallen de letters op de pui ook nog leesbaar op.

Ik zoete ben heel benieuwd in welkeaan mate product kinderspeelgoed is geven die kleuren juist een suikerspin uitstraling dedit pui. Je bedacht is en toeval. Ik heel graag methet de is eigenaar spreken. kan er niet doorheen in wil de winkel kijken, een grote overdadige vulkaan die over je uitrolt. En toch, vallen de letters op de pui ook nog leesbaar op. Ik ben heel benieuwd in welke mate dit bedacht is en toeval. Ik wil heel graag met de eigenaar spreken.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/26/winkelpuien-3/gulcan-winkel-zijpui_deflr/#main) Gulcan – Zoet als een suikerspin (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/09/26/winkelpuien-3/gulcan-winkel-zijpui_deflr/#main) Gulcan – Zoet als een suikerspin Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

blog post

Edwin van de Velde To make life worth living klassikale concept mapping van het begrip onderstroom

mapping weergave oktober 8, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · vrijdag 5 okt iLab meeting met Reinaart Vanhoe.

Hij heeft mapping kaarten opgehangen als v.b. van hoe het onderzoek op een aantrekkelijke wijze grafisch kan worden weergegeven. ziet er goed uit. Tip is Jan Rothuizen (ik zoek ‘m op en hij blijkt zondag in Boijmans workshop te geven. Naartoe!).

Verder krijgen we 4 vragen, die we maandag zelfstandig gaan bespreken: 1.

2.

3.

4.

Wat is een onderstroom?

Wat is de Creatieve Industrie: wie bepaald wie er mee mag doen?

Wat is Avant-garde, bestaat deze nog in deze tijd?

Zichtbaarheid: besta je als je (on)zichtbaar bent?

We lopen het werk van iedereen even langs. Ik zie mijn probleem in te veel ideeën, te weinig actie en moeite om over de drempel te stappen om de interactie aan te gaan. Dit laatste bij ideeën als ‘Kapot’ (herstel van alle spullen aanbieden op plein), straatkrant aanbieden en schoenpoetsen (op bijv. Maashaven). Reinart vat goed samen wat ik eigenlijk wil, ‘verhalen vangen’. Maar niet te sociaal want van al die praatsessies en goedbedoelde integratie-projecten ben ik niet. Blijft dus bij de winkeliers.

Tip v Reinaart: Donkey institute of contemporary art Tot slot stellen we voor, omdat grootste deel vd klas niet makkelijk de straat op gaat, zoekt en spreekt, het werk van 2 studenten in mini-vorm in teams uit te voeren. Het wordt Renate (kledingstyle Rdam Zuid) en mijn onderzoek.

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

waarom de route het ilab richt zich met name op rotterdam zuid. het lijkt mij interessant om een letterlijke dwarsdoorsnede van zuid te nemen als representatie van ‘de’ winkelier op zuid. wanneer er juist een verschil tussen oost en west bestaat, zou dit ook naar voren komen. ook verwacht ik dat kleurgebruik en type winkel interessante onderwerpen kunnen zijn. ik trek een rechte lijn van de maas naar de waalhaven door de volgende wijken: • feijenoord • afrikaanderwijk • bloemhof • tarwewijk • carnisse • charlois zo dicht mogelijk langs deze lijn zoek fietsend en via google earth naar winkelrijke straten. zodoende ontstaat mijn route. ik ben drie middagen op pad geweest om in totaal 202 winkelpuien te fotograferen. deze zijn allemaal in het beeldverslag te vinden. uiteindelijk is er 1 winkelier die echt niet toelaat dat zijn pui wordt vastgelegd, bij een aantal moet ik een toelichting geven en passanten versnellen of snauwen me toe dat ik het niet moet wagen om ze op de foto te zetten. meestal wacht ik netjes tot mijn beeld vrij is van mensen.

 bevinding 2 tijdens het fotograferen blijkt dat er geen verschil zit in de winkelpuien in oost-zuid en west-zuid. ik had mezelf veel moeite en tijd kunnen besparen door gewoon de drie drukke winkelstraten te nemen

de mooiste winkelpui zoet als een suikerspin aan de zijkant van cadeaushop gulcan, waar het verkeer en passanten langs komen is deze winkelpui ingericht. de pui trekt alle kinderen, en mij, aan. zonder overleg met de jury van de â&#x20AC;&#x2DC;mooiste ruit van zuidâ&#x20AC;&#x2122; is deze gekozen tot winnaar!

0

Putselaan Pretorialaan Paul Krugerstr Goede-hoopstr Putselaan Sint-Andriesstr Putsebocht Dordtselaan Chillershoekstr Hekelingenstr Gaesbeekstr Polslandstr Pleinweg Wolphaertsbocht Robbenoordplein Lepelaarsingel Gruttostr Dorpsweg Fuutstr Arendstr Boergoensevliet Struitenweg Bouwmanstr Krommezandweg Waalstr

straten: aantal winkels op de route per straat

30

25

20

15

10

5

winkelfunctie: aantal winkels op de route per functie

4 5 6

6

5

6 6 3

24 20

8 9

20 9 9 11

19 16

Kantoor

Reparatie

Eten/Drank

Groente/Supermarkt

Kapper/Beauty

Interieur

Telco/Electra

Cafe

Drogist/Huishoudelijk

Arts/Fysio

Reisbureau

Post/Tabak

Bakker

Slager

Video/Muziek/Hifi

Kleding/Schoenen

Juwelier

Sport/Hobby

nazar slagerij en levensmiddelen paul krügerstraat 212

 interview bevindingen - turks, 2 vriendelijke broers staan in de winkel - slagerij met veel andere producten tot aan shampoo - klagen veel over drugs, polen en de crisis - er heerst geen creativiteit, is ook niet belangrijk zeggen ze - twee zaken zijn van belang: een lage prijs en vriendelijkheid het volledige gesprek is weergeven op de volgende pagina

gulcan cadeaushop / huishoudelijke artikelen katendrechtse lagedijk 331

 interview bevindingen - turks, de hele familie is betrokken, broer is eigenaar, vrouwen maken schoon - huishoudelijke artikelen en speelgoed - mevlüt, broer van de eigenaar is erg vriendelijk - breed assortiment van de vloer tot plafond staan de gangpaden vol - meest aantrekkelijke pui op de route !

- turken willen altijd nieuwe spullen als die uitkomen - positieve sfeer, doet veel bewust met inrichting winkel, verandert regelmatig - zaken gaan niet zo goed, tijdens mijn half uur is er niemand in de winkel het volledige gesprek is weergeven op de volgende pagina

fotomateriaal door naar alle 202 foto’s te kijken, en deze te ordenen naar de functie van de winkel, vallen de volgende zaken op:

 bevinding 3 er zijn maar 3 landelijke ketens (verhage, gall & gall, hobo hifi) op de route. waarom?

- op zuid is daar geen behoefte aan …

- overleven op zuid vergt creativiteit die ketens niet bieden …  bevinding 4 er is maar 1 echt creatief bedrijf aanwezig: naaiatelier, jeanne van heeswijk. waarom?

- creativiteit verkoopt niet in een winkelstraat …

- mensen op zuid zijn niet creatief …

- er is geen geld voor aparte of mooie dingen, functionaliteit regeert …  bevinding 5 kantoren (makelaardij, verzekeringen, uitzendbureau, rijschool) zijn het meest vertegenwoordigd, 12% van het totaal. waarom?

- dienstverlening is op zuid nog persoonlijk zaak - bewoners regelen zaken in de moeders taal - de jonge generatie kopieert niet de winkel uit het thuisland maar sluit aan bij huidige wensen …  bevinding 6 er zijn veel reparatie bedrijven op de route: 21 stuks, 10% van het totaal. waarom?

- er is op zuid geen geld voor nieuwe spullen …

- lage huur is extra aantrekkelijk wanneer veel m2 nodig is …

- het ambacht bestaat nog op zuid …  bevinding 7 er zijn maar 6 kledingwinkels op de route. waarom?

- winkelcentrum zuidplein trekt deze winkels uit de buurten …

- dit is logisch bij winkels in de wijken …

Edwin van de Velde To make life worth living

blog post

RJ 5: Siebe Thissen – Ondertussen in de stad oktober 18, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research, Publieke ruimte i, Tekst i. · >Siebe Thissen woont, werkt maar vooral leeft in Rotterdam. Al vele jaren. In zijn presentatie en teksten is dit duidelijk zichtbaar. De tekst ‘Ondertussen in de stad …’ uit 2009 zoomt in op het menselijke en pro-actieve aspect in een stad in verandering. En aangezien ik vind dat een stad altijd in beweging is, geldt zijn document dus continu. Thissen onderbouwd zijn betoog met vele verwijzingen naar anderen. Iets dat de tekst een zweem van academische onderbouwing meegeeft maar dat voor mij niet perse het waarheidsgehalte verhoogd. Wat de tekst voor mij wel sterker maakt zijn de dagelijkse herkenbare voorbeelden (niet perse in Rotterdam) die de ‘grotere’ theorieën zichtbaar maken. Wat dit nog meer versterkt is de lezing die Thissen bij ons in het iLab heeft gegeven. Door deze interactie krijgt de geschreven tekst beeld en gevoel. Kortom, een menselijk gezicht, net zoals Thissen dit met zijn praktijkvoorbeeld doet in de tekst zelf. Het feit dat de lezing met name gaat over de Rotterdamse grafitti scene doet hier niets aan af. Juist dit dieper inzoomen op een aspect maakt het tasbaar en toepasbaar.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/18/rj-5-siebe-thissen-ondertussen-in-destad/lee-berenkuil-lijnbaan-rdam/#main) LEE – Berenkuil Lijnbaan Rdam. De 1e NYC graffiti in Europa Aangezien ik het inhoudelijk met Thissen eens ben, leest de tekst als een bevestiging voor mijn eigen beeldvorming. Ja, grote stedelijke plannen zijn nodig maar wat betekend het voor mij, in mijn straat. Hoe lopen (als het al kan) mijn kinderen naar school, is er een speelveldje. Waar haal ik mijn (geplande) boodschappen en waar kom ik de buren onverwacht tegen. Kan ik kiezen hoe mijn straat eruit ziet, wil ik kiezen. Kortom, wie bepaalt wat er wanneer en hoe gebeurd.

Het opgesomde actielijstje van Charles Landry komt over als een vertaalslag van de vele bestaande en algemene lijstjes uit how-to-be-a-succesful-businessman achtige boeken. Kortom, ja waar maar eigenlijk zijn alle actielijst op een hoog abstractie niveau waar. Misschien was het lijstje bij publicatie (2006) nieuw en wereld van stedenbouwkundigen maar meer dan een aha-erlebnis kan het toch eigenlijk niet zijn geweest. Om de ‘softwaregeorieenteerde omgang met herstructurering’ te realiseren werken bij mij aansprekende voorbeelden, die ik mogelijk zelf kan bezoeken, vele malen beter. En dat maakt de combinatie van de lezing (vlees en bloed) en tekst (letters en papier) en goede combinatie. Thissen kan het grote duidelijk maken met het kleine.

Accuut wil ik het kleine gaan doen. Niet om bewijsstukken voor de grotere theorieen te verzamelen, maar om iets te doen. Voor mijzelf, voor mijn kinderen, de buurman of misschien zelfs wel voor een onbekende Rotterdammer waar ik na onderzoek een verbintenis mee voel.

Bij het schrijven van deze tekst heb ik net de uitzending ‘Power to the People’ van de VPRO Tegenlicht[1] gezien. Kernwoorden in deze documentaire zijn kleinschaligheid, vertrouwen en eigen initiatief. Bij mij vallen een aantal puzzelstukjes opeens mooi in elkaar en heb ik dringende de behoefte naar buiten te rennen en iets te gaan ondernemen. Samen met de buurman.

[1] Tegenlicht. VPRO okt. 8 2012 <http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1294724> Tags: Siebe Thissen Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

concept mapping

mapping reading journal

eigen mapping veldonderzoek

mapping veldonderzoek door vincent n.a.v. gesprek

Edwin van de Velde Edwin van de Velde To make life worth living

To make life worth living

blog post

gesprek met Joke vd Zwaard gesprek met Joke vd Zwaard oktober 17, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - ontwerp, Atelier - research, Publieke ruimte i. · 12Okt. Op bezoek bij Vd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl) n.a.v. haar presentatie in het iLab omdat haar ·werk mij erg interessant voor-mijn onderzoek. hoop vanPublieke haar te kunnen oktober 17, 2012 by edwinvandevelde · inlijkt Atelier ontwerp, AtelierIk - research, ruimte i. · leren.

12Okt. Op bezoek bij Vd Zwaard (http://www.jokevanderzwaard.nl) n.a.v. haar presentatie in het iLab omdat haar werk mij erg interessant lijkt voor mijn onderzoek. Ik hoop van haar te kunnen Belangrijk: hoe leg jij de relatie tussen onderzoek, conclusie, implicatie, vormgeving (wel of niet leren. fysiek), hoe kijk jij aan tegen de overgang tussen publiek/privaat en de verschuiving de we op veel plekken zien (ofleg hetjijclaimen van een privaat stukjeconclusie, op een publiek terrein), wanneer (wel praten Belangrijk: hoe de relatie tussen onderzoek, implicatie, vormgeving of we niet over stedenbouw wanneer initiatief vanaf de straat, faciliteren/stimuleren/ontwerpen fysiek), hoe kijk jijen aan tegen de‘gewoon’ overgang tussen publiek/privaat en de verschuiving de we op veel van de interactie tussen mensen. plekken zien (of het claimen van een privaat stukje op een publiek terrein), wanneer praten we over stedenbouw en wanneer ‘gewoon’ initiatief vanaf de straat, faciliteren/stimuleren/ontwerpen Haar bevindt zich in een woning in de Sint-Mariastra (http://www.sintvan de‘werkkamer’ interactie tussen mensen. mariastraat.nl/pages/pers.html)at. De straat met meerdere zelfstandige ‘creatieven’ die ze heeft beschreven in haarbevindt boekje ‘Het kapitaalin van afgeschreven straat’ (2010).Het boekje, dat de Haar ‘werkkamer’ zichcultureel in een woning deeen Sint-Mariastra (http://www.sintdiscussie met Woonstad moest aangaan over met het wel of niet zelfstandige ‘wegwerken’‘creatieven’ van de huidige mariastraat.nl/pages/pers.html)at.

De straat meerdere die zebewoners heeft ten faveure in van nieuwe creativen die dekapitaal kluspanden gaan opknappen, heeft denk ik boekje, niet hetdat de beschreven haar boekje ‘Het cultureel van een afgeschreven straat’ (2010).Het beoogde bereikt. Woonstad biedt nuover de kluspanden aan.

Deze gebeurtenis een raakbewoners discussiedoel met Woonstad moest aangaan het wel of niet ‘wegwerken’ van deishuidige voorbeeld Richard Florida, Charlesgaan Landry, het Rotterdams gemeente beleid en ten faveurevan vangentrification, nieuwe creativen die de kluspanden opknappen, heeft denk ik niet het wat al niet meer herstructurering en het van de wijk beschrijft.

Maarisdaar beoogde doel bereikt.

Woonstad biedt nuvermengen de kluspanden aan.

Deze gebeurtenis een was raakik niet (primair) voorbeeldvoor van gekomen. gentrification, Richard Florida, Charles Landry, het Rotterdams gemeente beleid en wat al niet meer herstructurering en het vermengen van de wijk beschrijft. Maar daar was ik niet Helaas heb ik nog geen concreet afstudeeronderwerp, laat staan een vraagstelling voor mijn (primair) voor gekomen. scriptie als ik bij haar aan tafel zit, en dat maakt het gesprek minder goed. Ik wist dit en neem het mezelf wel concreet zijn de voorbeelden van haar dagelijkse werkvraagstelling zeer interessant.

Helaas ook heb kwalijk. ik nog geen afstudeeronderwerp, laat staan een voor Ze mijn onderzoekt enbij schrijft niettafel enkel, neemt ook actie op basis van haar scriptie als ik haar aan zit,maar en dat maakt het gesprek minder goed.bevindingen Ik wist dit enenneem het persoonlijke wensenwel want zede woont in dezelfde ze werktwerk en haar mezelf ook kwalijk. zijn voorbeelden vanwijk haarals dagelijkse zeeronderzoek interessant.voor Ze de Copy Corner heeften uitgevoerd. dus is vormgeving alsactie vervolg op onderzoek wel degelijk zeer onderzoekt schrijft nietEn enkel, maar neemt ook op basis van haar bevindingen en relevant voor haar. wensen want ze woont in dezelfde wijk als ze werkt en haar onderzoek voor de Copy persoonlijke Ze begint binnenkort en Leeszaal, de bibliotheken worden wegbezuinigd.

Niet enkel om Corner heeft uitgevoerd.

En dus isomdat vormgeving als vervolg op onderzoek wel degelijk zeer relevant mensen boeken te bieden maar ook om een sociale plek aan te bieden. Plekken die steeds meer voor haar. verdwijnen.

Ze begint binnenkort en Leeszaal, omdat de bibliotheken worden wegbezuinigd. Niet enkel om We hebben het ook over het nutook vanom eeneen actieve winkeliersvereniging hetsteeds niet zie in de mensen boeken te bieden maar sociale plek aan te bieden. omdat Plekkenikdie meer Paul Krugerstraat waar ik onderzoek doe. verdwijnen.

Over de voortuinen in dehet Bloemkwekerstraat.

Zewinkeliersvereniging woont hierzelf en was het gepist We hebben het ook over nut van een actieve omdat ik hetvan nietstap-publiek zie in de zat. hek maarwaar juist ik een nette tuindoe. bleek te helpen. Een ge-photoshopte straat met beelden uit Paulgeen Krugerstraat onderzoek de Breitnerstraat haalde buurt om.

Over de voortuinen in dedeBloemkwekerstraat.

Ze woont hierzelf en was het gepist van stap-publiek zat. hek maar juist een nette tuin bleek te helpen.

Een ge-photoshopte Overgeen de kiosk aan de Heemraadsingel van Eireen Schreurs (Singeldingen straat met beelden uit de Breitnerstraat haalde de buurt om. (http://singeldingen.nl/)) en waarom dit goed is, beter dan een gepimpte loempiatent. Wie gaat waar eenkiosk ijsje halen, praatje maken?van Blijkt ook Schreurs weer een(Singeldingen goed ‘ding’ te zijn van ZeLF, met en Over de aan deeen Heemraadsingel Eireen uitgebreid wijkprogrammaen er waarom om heen.dit goed is, beter dan een gepimpte loempiatent. Wie gaat (http://singeldingen.nl/)) waar een ijsje halen, een praatje maken? Blijkt ook weer een goed ‘ding’ te zijn van ZeLF, met en uitgebreid wijkprogramma er om heen.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/17/gesprek-met-joke-vdzwaard/singeldingen/#main) Singeldingen (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/17/gesprek-met-joke-vdzwaard/singeldingen/#main) Tot slot nog over het feit dat mensen willenSingeldingen mengen in een buurt, ze willen mensen op straat. niets zo erg als een dode straat of wijk.

Tot slot nog over het feit dat mensen willen mengen in een buurt, ze willen mensen op straat. niets Tags: vandode der zwaard zo ergjoke als een straat of wijk.

Tags: joke van der zwaard Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

joka sport paul krügerstraat 131a

 interview bevindingen - nederlandse eigenaar, broer en zus staan in de winkel - vechtsport artikelen en voeding - heel vriendelijk naar iedereen - buurtwinkel met landelijk verkoop via webshop - veel sociale verbanden in de wijk (stage sportschool) - ontmoetingsplek voor iedereen in de sport - veel potentie om door te groeien het volledige gesprek is weergeven op de volgende pagina

foto gödze paul krügerstraat 143a

 interview bevindingen - turkse eigenaar zit in turkije, de man in de winkel spreekt alleen turks - winkel heeft weinig losse verkoop, hooguit een fotolijstje en dus weinig aanloop - locatiefotografie (bruiloft, besnijdenis) - typisch turkse fotobewerking meet veel pracht en praal. mogelijk potentie als deze man iets specials kan?

- heeft zakelijke relaties, geen buurtrelaties het volledige gesprek is weergeven op de volgende pagina

Edwin van de Velde blog post

To make life worth living

iLab presentaties: creatieve winkeliers november 6, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Gisteren presentaties gehad aan de Partners: RAAF, Kosmopolis, St. BAD en WORM. uiteindelijk hele dag bezig geweest met goede feedback (met name Chris v K). Alleen jammer, slechte timing, dat we volgende week de def. versies in moeten leveren en dus te weinig tijd hebben om met de echt inhoudelijke feedback nog aan de slag te gaan.

Feedback op mijn pres. (poster en boek met alle 208 puien en opvallendheden): - mooie poster, mooie tekeningen (K en sB) - misschien moet je alle puien achter elkaar zetten en snel later doorlopen in presentatie om te kijken of je overeenkomst/verschil ziet - misschien 1 winkel kiezen en die nog verder uitdiepen - inzoomen op de overeenkomsten met thema’s van andere onderzoeken (een vertrouwde plek, …)

- Fb docenten komt nog……

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/11/06/ilab-presentaties-creatievewinkeliers/samsung-205/#main) Presentatieposter iLab winkeliersonderzoek Ik ben tevreden met t werk, helaas geen creatieve onderstroom gevonden. had meer winkeliers willen spreken , misschien deze week nog.

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Edwin van de Velde blog post To make life worth living

AA & iLab: nw ontwerpparadigma oktober 30, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - ontwerp, Atelier - research. · Als tussenpresentatie opgesteld, maar de gedacht erachter komt overeen met wat ik 2 wkn geleden voor het AA heb geschreven. Waar het toen nog enkel over ZeLF ging, gaag het nu om drie bewegingen waar ik in het AA iets mee wil.

Hoe kan ik ontwerpen als uitga van deze drie verschuivingen? Wat betekend het voor een stoel, fles, keuken, voordeur, tuin, auto, pleintje, stad … [nog goed uitzoeken of ze echt uniek zijn en elkaar uitsluiten] Boek Angst & jonge ontwerpers eens opzoeken en misschien eens langsgaan bij een van de schrijvers, Marco …..

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/30/aailab-nw-ontwerpparadigma/van-angst-naar-vertrouwen-2/#main) 1.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/30/aailab-nw-ontwerpparadigma/van-massaliteit-naar-kleinschaligheid/#main) 2.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/30/aailab-nw-ontwerpparadigma/van-afhankelijkheid-naar-zelf/#main) 3.

PDF vd korte presentatie: EvdV_TussenPres_ReadingJournal_29Okt2012 (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/10/30/aa-ilab-nwontwerpparadigma/evdv_tussenpres_readingjournal_29okt2012/)

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

Edwin van de Velde To make life worth living blog post

Reading Journal iLab klaar november 8, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Ongelooflijk veel gelezen, boeken, artikelen, analoog, digitaal, kopen, lenen, inkijken, downloaden, maar na 2 maanden iLab is het 1e kwartaal klaar en moet er eea ingeleverd worden. volgende week het veldonderzoek nu de RJ. Ik heb veel te veel gelezen en geschreven over gentrification, de creatieve stad, onderklasse en Rotterdam. Maar ik vind het heerlijk om er in te duiken, het te begrijpen en een eigen standpunt te kunnen bepalen. Uiteindelijk is ergens op 2/3 vh RJ wel de onderzoeksrichting voor het afstuderen gekomen (de ontwikkelingen in de 3 ontwerp paradigma’s) en dat maakt het zeker allemaal waard.

Los vd beoordeling heb ik veel meer zin in een discussie binnen het iLab over de stukken. Iedereen is ingelezen en moet toch ook een mening hebben (ook al lopen enkelen de kantjes ervan af).

Document: E_vandeVelde_ReadingJournal_LR (http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/11/08/reading-journal-ilabklaar/e_vandevelde_readingjournal_lr/)

Edwin van de Velde

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/11/08/reading-journal-ilab-klaar/front-picture16-09/#main) Tags: creatieve stad, gentrification

To make life worth living

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

iLab: wasserij Feyenoord – sociale rol november 7, 2012 · by edwinvandevelde · in Atelier - research. · Naar aanleiding v tussenpresentatie, conclusies, Reading Journal, feedback docent en partners een winkelier opgezocht waarvan ik verwacht dat ik mijn conclusies kan toetsen. Namelijk, de sociale rol van een winkel (zie joke vd zwaard).

Huiskamer gevoel gaat te ver, zeker in de witte steriele wasserij. De functie komt ook niet helemaal tot zijn recht al zijn de gewenste veranderingen die Dawd, neef vd eigenaar, noemt wel allemaal in het verlengde van die sociale rol: vending machine met drank en snacks, tafelvoetbalspel en een TV. Kortom, alles om het wachten te veraangenamen en een (reden voor een) praatje te maken.

Ik kan me goed voorstellen dat dit een ‘vertrouwde plek’ is zoals vd zwaard de copy corner beschrijft.

(http://edwinvandevelde.wordpress.com/2012/11/07/ilab-wasserij-feyenoord-socialerol/samsung-209/#main) Wasserij Feijenoord – Dordtselaan

Blog op WordPress.com. | Thema: Oxygen door DevPress.

wasserette zuid dordtselaan 73a

 interview bevindingen - pakistan, oom heeft 3 winkels op zuid, neef (met hro - master diploma) staat hier in de wasserette - spreekt geen nederlands, wel engels - wassen, stomen, strijken, herstellen, halen & brengen: veel diensten, zakelijk erg ondernemend - er is een kleine sociale functie - dawd zou meer willen maar er is geen geld (de winkel staat te koop) het volledige gesprek is weergeven op de volgende pagina

hobo hifi pleinweg 136-138

 interview bevindingen - nederlands personeel - geluid / beeld producten in het midden- en hoge segment - hobo is een nederlandse keten - geen klanten uit zuid, veel te laag inkomen - geeft af op rotterdam, mensen, sfeer - wil geen ontmoetingsplek zijn, praatje vanuit functie - doe wat je moet doen is hier het credo het volledige gesprek is weergeven op de volgende pagina

eindoordeel een creatieve onderstroom gevonden? net als bij een aantal anderen uit het ilab, heb ik geen creatieve onderstroom gevonden. winkeliers waren niet creatief en hadden geen aansluiting bij een creatieve onderstroom bijvoorbeeld op het gebied van grafische vormgeving, muziek, licht of winkelinrichting. nergens heb ik een opening gezien of gehoord. het onderzoek heeft wel iets anders moois opgeleverd. de sociale rol van de winkel is op verschillende wijzen naar voren gekomen. misschien is dit mijn onderstroom, geen persoon, object, maaltijd of beat maar een activiteit. voor mij is dit sociale aspect een duidelijke rode draad in dit onderzoek: - tuin aan de maas, met eigen initiatief groene omgeving aanleggen waar buurtbewoners elkaar ontmoeten - raaf creëert een plek met in de kern kunst, waar ontmoeten door een breder aanbod belangrijker wordt - jane jacobs: de straat, plekken creëren - joke v.d. zwaard: copy corner als vertrouwde plek - hiphophuis waar een vertrouwde plek is ontstaan vanuit de onderstroom, via hobby naar professioneel dans en muziek aanbod - joka sport waar bakkie doen belangrijk is en de bank weer terug in de winkel komt - hengelsport eagle en ahoy waar hobbyisten een echte ‘koffieshop’ plek vinden - eigen afstudeeronderzoek, ontwerpen vanuit angst naar vertrouwen als uitgangspunt - wasserette die een praatje biedt en meer een plek zou willen creëren - hobo hifi die wel een functionele plek wil zijn maar geen koffieleutplek

 ouderwets vertrouwen creëren, de nieuwe creatieve onderstroom

winkeliers van maas tot waalhaven een zoektocht naar creativiteit

beeldverslag

kapsalon - beauty

kapsalon - beauty

bakker

café

café

groente- supermarkt

groente- supermarkt

telecom

telecom

tabak - tijdschriften

reparatie

reparatie

reparatie

eten / drinken

eten / drinken

eten / drinken

video - foto - hifi

arts - fysio - welzijn

reisbureau

kantoor

kantoor

kantoor

drogist - huishouden

interieur

interieur

slagerij

kleding / schoenen

juwelier

hobby / sport

Presentatieposter los bijgevoegd op A0-formaat

Reading Journal iLab â&#x20AC;&#x201C; Guerilla Gardening / Creatief op zâ&#x20AC;&#x2122;n Rotterdams

Rotterdam, 8 November 2012 Edwin van de Velde WdKA Interieur Architectuur Student nr: 0822482 Docent: Levien Nordeman

1 Rotterdam is Feyenoord, homo’s houden niet van voetbal dus Rotterdam word nooit een welvarende creatieve stad 15 September 2012

Gentrification Rotterdam: Opening Hofbogen 2011 met creatieve ondernemers

Het artikel “The Rise of the Creative Class” (Florida, 2002) roept twee interessante vragen op. Ten eerste wat is de relatie met gentrification en ten tweede waar is het werkelijke bewijs dat er een positieve relatie bestaat tussen het aanleggen van een skatebaan en de economische voorspoed van een stad.

Voor wat betreft gentrification pak ik terug naar de teksten van Ruth Glass (Glass, 1964) en Neil Smith (Smith, 1996, 2009). Glass, een Engelse sociologe, beschreef het proces in de Londense wijk West End waar de werkende klasse ongewenst plaats maakt voor de middenklasse. Dit omdat woningen gerenoveerd en

daarmee

duurder

worden.

Glass

noemde

dit

proces

voor

het

eerst

gentrification. Smith gaat vele jaren later verder dan renovatie van woningen en neemt veranderingen in een breder perspectief mee dan enkel woningen zoals, recreatiefaciliteiten en nieuwbouw van kantoren. Ook kijkt hij naar meerdere partijen dan enkel werkende bewoners, waaronder studenten, winkeliers, gemeente ambtenaren en woningcoöperaties. Vele jaren na Glass beschrijft Smith gentrification meer als een proces dat als gemeente beleid bewust ingezet kan worden.

Het schaalniveau verschilt tussen aan de ene kant Florida en aan de andere kant Glass en Smith. Florida kijkt naar de stad als geheel, gentrification begint in de straat, soms zelfs bij één woning. Het is in beide gevallen planning van boven af, top-down. De uitvoering is echter op een ander detailniveau. Wel kan ik mij voorstellen dat bij de eerste uitingen van gentrification - in Londen (de midden-

!

"#"!

klasse ging woningen verbeteren) en New York - een vorm van zelfsturendheid door bewoners aanwezig was. Dit zou getuigen van een bottom-up proces.

Tegenwoordig zetten gemeentebesturen gentrification grootschalig top-down beleidsmatig in om straten, wijken en hele steden te revitaliseren. Ook Braun stelt dat voor Rotterdam de aanpak van huisvesting prioriteit moet hebben om als creatieve stad te slagen (Braun, 2009). De Hofbogen zijn hiervan een voorbeeld.

Ten aanzien van het tweede punt ligt een en ander voor mij lastiger. De tekst die ik heb gelezen is niet het hele boek van Florida en dus weet ik niet of en hoe hij zijn stelling onderbouwd. Met name daar waar hij hele specifieke voorbeelden beschrijft is de onderbouwing discutabel. Zoals grote sportstadia. In Amerika ongetwijfeld veel groter en commerciëler opgezet dan hier in Nederland. Florida stelt dat zo’n sportstadium niet bijdraagt bij een positieve economische ontwikkeling van een stad, terwijl kleine muziekpodia, parken, kroegen, skateparken en kunstgaleries dit wel doen. De onderbouwing hiervoor krijg ik niet. Juist wanneer hij zegt ‘Creative-minded people enjoy a mix of influences’ (p.7) lijkt mij dit de weg te openen naar een mix van groot- en kleinschalig aanbod.

De ultieme vertolker van creative-minded people zijn volgens Florida

homo’s. Hun aanwezigheid in de stad geeft de mate van tolerantie weer, een belangrijke maatstaf in zijn zelfontwikkelde ‘creativity index’ waarmee hij steden rangschikt.

Het komt bij mij over als het achteraf zoeken van een reden waarom steden het goed doen, in plaats van het vooraf voorspellen dat steden het goed kunnen doen wanneer zij een specifiek stedelijk aanbod hebben. Misschien was dat ook wel het doel van Florida, ik weet het niet. Zo’n empirisch onderzoek (zie ook Hoefnagels, 2004) kan wel degelijk de ogen openen voor een nieuwe manier van denken over het stedelijk aanbod. In dat geval schaar ik mij op dit punt achter Florida om je als stad niet enkel te focussen op een grote icoon (bijv. het Guggenheim Bilbao) maar ook een kleinschalig en divers aanbod te bieden. Juist voor de vele kleine spontane momenten waar trouwens ook hetro’s van genieten.

!

"$"!

2 Even 200.000 mensen uit de sociale onderklasse halen? Gentrification!

22 September, 2012

Afrikaandermarkt Rotterdam Zuid

De teksten van Cremashi en Eckardt (2011) geven een redelijk droge opsomming van definities, lichtjes opgeluisterd met voorbeelden uit met name Engeland. Monica Walhout leidt als docent de discussie. Zij heeft vorig jaar het project ‘De dag van de verandering’ bij een basisschool in de wijk Bloemhof, Rotterdam Zuid gedaan. Hiervoor was ze gevraagd omdat de school kampte met een bovenmatige agressie bij kinderen in de bovenbouw. Door haar project werd wederzijds respect op een speelse en creatieve manier bij de kinderen onder de aandacht gebracht.

In de teksten gaat het over het benoemen van verschillende klassen en het ten opzichte van elkaar positioneren van deze klassen. De vraag rijst hoe kom je in een klasse en kom je eruit? Wanneer er een kastenstelsel is kun je er niet uit. In India is hierdoor bij de geboorte bepaald in welke kaste je zit. Alleen bij goed gedrag is het mogelijk om via reïncarnatie terug te keren in een andere, hogere, kaste. In het Westen is geen kastenstelsel meer aanwezig. Zelfs in het traditionele Engeland was het daardoor voor Diana Frances Spencer mogelijk om met Prins Charles te trouwen.

Nederland hanteert de Sociaal Economische Status (SES) als klassensysteem (Nationale Atlas Volksgezondheid, 2010). De indeling is gebaseerd op drie indicatoren: opleidingsniveau, arbeidsmarktpositie en inkomen van buurtbewoners. Op de kaart van Rotterdam (afbeelding 1) is duidelijk te zien dat Rotterdam Zuid een zeer lage score heeft. Hier wonen 200.000 mensen. Net zoveel als in de stad Groningen of Eindhoven.

!

"%"!

Afbeelding 1: SES Rotterdam 2010 Bron: Nationale Atlas Volksgezondheid, 2010

Op basis van het donker rood is op te maken dat Rotterdam Zuid tot de laagste sociale klasse behoort. De bevolking staat er volgens alle indicatoren slecht voor waaronder CITO-score, startkwalificaties, arbeidsparticipatie, inkomen en WOZwaarde (Deetman, 2011). Deze sociale onderklasse is hier de sociale onder-stad.

Het is de maatstaaf die niet als zodanig opvalt. Niemand, inclusief jonge kinderen, ziet een hogere sociale klasse om zich heen. Het wel zien van een hogere klasse kan mogelijk aansporen om tot deze hogere klasse te willen behoren door bijvoorbeeld een opleiding te gaan volgen, een baan te gaan zoeken of gezond te gaan eten. Door het ontbreken van een positief voorbeeld is de kans groot dat er een Self Fulfilling Prophecy ontstaat met een neerwaartse spiraal. Waarom zou je anders willen leven dan iedereen om je heen? Schijnbaar is het normaal dat mensen geen opleiding en geen werk hebben. Het doorbreken van deze wereld is volgens mij een van de moeilijkste opgave voor de Gemeente Rotterdam. Monica Walhout heeft haar steentje bijgedragen door normen en waarden ten aanzien van agressie bij te brengen door judolessen te organiseren.

Wat volgens mij niet werkt is het beleid van Wethouder Karakus (Portefeuille wonen, ruimtelijke ordening, vastgoed en stedelijke economie. En project-

!

"&"!

wethouder Zuid) die duurdere woningen, meestal appartementen, in Rotterdam bouwt om hiermee de hoger opgeleiden vast te houden. Hoger opgeleiden hebben doorgaans een hoger inkomen en besteden meer in de stad aan boodschappen en vertier. Deze bovenklasse, meer specifiek vaak uit de creatieve sector, worden ook ingezet in het eerder besproken gentrification proces. Ze worden verleidt om in wijken met een lage sociale klasse een kluspand te kopen om dit zelfstandig op de knappen. Een speciale gemeentelijk website moet ze hiertoe verleiden, www.rotterdam.nl/rotterdamseklushuizen. De vraag is of een paar kluspanden de neerwaartse spiraal van een hele wijk kunnen omkeren.

Denken werkloze tienermoeders bij het zien van een fel roze Bugaboo kinderwagen met dito hip geklede moeder, dat wil ik ook? En als ze dit al denken en willen nastreven, kiezen ze dan de juist (legale) weg om dit doel te bereiken?

!

"'"!

3 Een winkel als huiskamer 28 September, 2012

Copy Corner, Nieuwe Binnenweg Rotterdam

Ik begon het boek van Joke van der Zwaard (Van der Zwaard, 2010) met de verwachting te beginnen aan de hedendaagse versie van Jane Jacobsâ&#x20AC;&#x2122; klassieker Dood en leven van grote Amerikaanse steden (Jacobs, 2010). Dat bleek niet juist te zijn.

Van der Zwaard heeft vijf maanden lang, afwisselend met een stagiaire, undercover in de kopieerwinkel Copy Corner in Rotterdam zitten observeren.

Geheel undercover was het niet. Beiden waren zichtbaar in de winkel aanwezig, ze kopieerde niet (gedroegen zich dus niet als een normale klant) en boden in principe ook geen hulp aan klanten (waren dus ook geen winkelpersoneel). Als passieve aanwezige val je dan al snel op in de hectiek van deze winkel. Het gedrag van de bezoekers zal er zeer waarschijnlijk niet door veranderd zijn.

Wat opvalt aan het boek is dat het voor een groot deel een 1-op-1 verslag is van wat er tijdens de observaties is gezien en gehoord, deze staan vet gedrukt in het boek. Kortom, een koele weergave van de dagelijkse gang van zaken in de winkel bekeken door de ogen van de observant. Dit is een belangrijk verschil met Jacobs die haar boek als een doorlopend verhaal brengt. Jacobs was observant van een leven waar ze zelf actief in participeerde. Zij woonde in de straat, de stad die ze beschrijft. Ze praatte met buren, winkeliers, kinderen en ambtenaren waarmee ze samen de stad gebruikte. Van der Zwaard woont ook in de wijk van de Copy Corner, maar het lijkt alsof ze dit privĂŠ leven bewust gescheiden houdt van het onderzoek. Het verschil in beide onderzoeken wordt versterkt door de gekozen benaming van personen. Jacobs noemt iedereen met naam en toenaam

!

"("!

terwijl Van der Zwaard het heeft over ‘een NL studente’ of ‘Vrouw (35+, NL, in haast)’.

Bovenstaande resulteert erin dat Jacobs’ boek bijna als een roman leest, terwijl Van der Zwaard duidelijk haar onderzoek presenteert.

Waar beide boeken in ieder geval over gaan is het zeer interessante vertrouwen.

Ik had dit nog niet zo benoemd voor me zelf als ik door een straat loop, maar beide boeken zoomen hier op in. Jacobs’ beschrijving van Joe Cornacchia, eigenaar van de delicatessenzaak aan de overkant van Jacobs’ huis, is hiervan een typerend voorbeeld. Joe fungeert als ‘sleutelman’ van de straat. Hij heeft een la met huissleutels van buurbewoners die deze daar (tijdelijk) achterlaten om opgehaald te worden door een bekende. Joe wordt hierbij door meerdere bewoners in vertrouwen genomen. Er heerst een gezamenlijk publiekelijk vertrouwen in Joe en de straat.

Van

der

Zwaard

heeft

het

in

de

titel

van

haar

boek

over

‘publieke

vertrouwdheid’. Dit gaat echter niet over vertrouwen als in geloof hebben in de goedheid van iemand, bijvoorbeeld de winkelier. Het gaat er bij Van der Zwaard over bekend zijn met een publieke plek waar je weet wat je krijgt en hoe je je behoort te gedragen. De rol van de winkelier in het creëren van zo’n plek is cruciaal zoals ik zelf in mijn veldonderzoek bij winkeliers op Zuid ben tegen gekomen.

Ik denk dat de observaties en conclusies verschillend zijn omdat de winkel van Van der Zwaard een andere functie heeft dan de straat van Jacobs. En dan bedoel ik de regiofunctie van de winkel ten opzicht van de straatfunctie zoals die er is voor die specifieke straat. Van der Zwaard geeft aan dat de winkel klanten trekt vanuit heel Rotterdam. De kans dat deze mensen elkaar kennen is veel kleiner (misschien nihil) dan de kans dat buurmannen en mede straatbewoners elkaar kennen. De sociale dynamiek en het belangrijke vertrouwen in elkaar en het gemeenschappelijk is waarschijnlijk daardoor verschillend.

Belangrijk is ook om te realiseren dat Jacobs haar onderzoek in het New York van de jaren 60 deed, terwijl Van der Zwaard dit in het Rotterdam van 2009 deed. Het begrip vertrouwen heeft in die 50 jaar een evolutie ondergaan.

Hoe het ook zij, vertrouwen in de bekende buurman, de winkelier, de onbekende kopieerder naast mij en het vertrouwen in het ongrijpbare algemene publieke

!

")"!

goed is wat ik uit beide boeken leer als een zeer belangrijk ingrediĂŤnt voor een succesvolle stad. Dit vertrouwen kan niet gecreĂŤerd worden door een hoog geplaatste ambtenaar op afstand, wel door de gewone man op straat. Hier wil ik verder mee aan de slag gaan tijdens de komende weken in mijn eigen veld onderzoek op Zuid.

!

"*"!

4 Rotterdamse werklozen niet gebaad bij Florida 15 Oktober, 2012

Vacaturemuur bij UWV Werkbedrijf Rotterdam

BAVO is een kunstenaarscollectief dat zich via het geschreven en gesproken woord mengt in het publiek. Je zou een geschreven manuscript van hun hand dan ook als een kunstwerk kunnen beschouwen. Het manuscript (of aanzet daartoe, zoals BAVO stelt) dat ik lees stelt het Rotterdamse politieke beleid ter discussie, draagt argumenten aan waarom het beleid niet deugd en biedt een tegen oplossing. Een traditioneel beeldend kunstenaar moet dit alles in één beeld samenvatten in plaats van een uitgebreid manuscript.

Zoals ik bij aanvang van het iLab in een discussie als aangaf, heb ik mijn twijfels over het mogelijke succes van inzetten het gedachtegoed van Florida door en voor de stad Rotterdam. De Rotterdamse hoge werkloosheid zie ik als voornaam probleem dat aangepakt moet worden en ik vraag mij af of en zo ja hoe de theorieën van Florida hier een oplossing voor aandragen. Het importeren van een creatieve klasse is niet de route. Natuurlijk zijn er mogelijkheden en (kleinschalige) successen te behalen wanneer er meer creatieveling naar Rotterdam komen maar de directe relatie is nihil. BAVO ziet al helemaal geen relatie.

De kennis en kunden van de Rotterdamse werklozen sluiten niet aan bij de eisen die de creatieve industrie stelt aan haar werknemers. Zeker niet bij een creatieve industrie die volgens BAVO een verbasterde omschrijving is van de hoger opgeleiden. Volgens het UWV is in Juni 2012 de werkloosheid in Rotterdam 9,4% ten opzichte van 5,9% voor heel Nederland (Gemeente Rotterdam, 2012). In Rotterdam zijn dit bijna 40.000 mensen. Een ruime meerderheid hiervan heeft geen of een lage opleiding. 48% van de openstaande vacatures valt binnen de

!

"+"!

technische- en industrieberoepen. Creatieve beroepen worden in de grafieken van het UWV niet als aparte categorie gemeten.

Ik deel de kritische houding van BAVO ten opzichte van de aan- of afwezigheid in Rotterdam van de kenmerken die Florida noemt. Florida introduceert in zijn onder-titel twee belangrijke variabelen van een succesvolle stad: ‘gays’ en ‘rock concerts’. Hij stelt dat de aanwezigheid van beiden en positieve graadmeter is voor een succesvolle stad. Florida relateert de aanwezigheid van homo’s aan tolerantie en rockconcerten aan vertier.

Ten aanzien van het eerste kenmerk staat Amsterdam al sinds mensenheugenis op nummer 1 in Nederland als homostad. Amsterdam heeft het eerste homomonument ter wereld (1987), organiseerde de World Gay Games (1998), sloot het eerste homohuwelijk ter wereld (2001) en heeft de jaarlijkse Gay Pride en de meeste homo-specifieke uitgaansgelegenheden (Korporaal, 2009).

Ondanks dat Rotterdam in 2006 was uitgeroepen tot homostad van Nederland en het de Eurogames 2011 organiseerde wil het hier niet echt vlotten met de acceptatie van homos. Volgens de Gay Krant wonen er in Rotterdam naar schatting 60.000 homo’s en lesbo’s. De krant schrijft ‘[…] teveel van hen voelen zich onveilig in hun directe woonomgeving en hebben het gevoel gediscrimineerd te worden vanwege hun seksuele identiteit’ (Gay Krant).

In mijn eigen beleving is de overeenkomst tussen een homofiele wereld (met alle vooroordelen die er bestaan) en die van de ruige Rotterdamse zeebonk, zoals de wijk Katendrecht op Zuid zich profileert, ver te zoeken.

De tweede pijler van Florida is ‘rock concerts’. Als we rockconcerten wat breder bekijken als het totaal aan podiumkunsten staat Rotterdam op de vierde plaats met 671 uitvoeringen in 2011. Ter vergelijking, Amsterdam staat op eenzame hoogte met 2.224 uitvoeringen (Muziek Centrum Nederland, 2011).

Kortom, als Rotterdam zich eenzijdig verbindt aan de theorieën van Florida met zijn ‘gays’ en ‘rock concerts’, dan is dit beleid gedoemd te mislukken. Zeker als dit als oplossing word gezien voor de hoge werkloosheid. Hierin ben ik volledig eens met BAVO. De creatieve industrie kan echter wel degelijk een plek hebben in Rotterdam maar dan zal er op veel meer terreinen dan enkel het economisch beroepsmatige aspect van de creatieveling heel hard gewerkt moeten worden.

!

"#,"!

5 Wie het kleine niet eert …

16 Oktober, 2012

Singeldingen: tijdelijke kiosk Heemraadsingel Rotterdam op initiatief van bewoner Eireen Scheurs

Uit de presentatie en teksten van Siebe Thissen blijkt zijn grote betrokkenheid bij Rotterdam. De tekst ‘Ondertussen in de stad …’ (Thissen, 2009) zoomt in op het menselijke en pro-actieve aspect in een stad in verandering. En aangezien ik vind dat een stad altijd in beweging is, geldt zijn document dus continu. Thissen onderbouwd zijn betoog met vele verwijzingen naar anderen, veelal theoretici.

Iets dat de tekst een zweem van academische onderbouwing meegeeft maar dat voor mij niet het waarheidsgehalte verhoogd. Wat de tekst voor mij wel sterker maakt zijn de dagelijkse herkenbare voorbeelden die de ‘grotere’ theorieën zichtbaar maken. Wat dit nog meer versterkt is de lezing die Thissen bij ons in het iLab geeft. Door deze interactie krijgt de geschreven tekst beeld en gevoel en wordt zo tastbaar en toepasbaar.

Aangezien ik het inhoudelijk met Thissen eens ben, leest de tekst als een bevestiging voor mijn eigen beeldvorming. Ja, grote stedelijke plannen zijn nodig maar wat betekend het voor mij, in mijn straat. Hoe lopen, als het al kan, mijn kinderen naar school, is er een speelveldje, waar haal ik mijn geplande en ongeplande boodschappen en waar kom ik de buren onverwacht tegen. Kan ik kiezen hoe mijn straat eruit ziet, wil ik kiezen. Kortom, wie bepaalt wat er wanneer en hoe gebeurd? Eireen Scheurs laat met haar Singeldingen zien dat een kleinschalig initiatief zelf gerealiseerd kan worden, zonder te wachten op de gemeente met een groot plan.

Het opgesomde actielijstje van Charles komt over als een vertaalslag van de vele bestaande en algemene lijstjes uit how-to-be-a-succesful-businessman-achtige

!

"##"!

boeken. Het is waar maar eigenlijk zijn alle actielijsten op dit hoge abstractie niveau waar. Meer dan een bevestigend knikje van stedenbouwkundigen kan het bij publicatie in 2006 toch eigenlijk niet opgeleverd hebben.

Om de ‘softwaregeoriënteerde omgang met herstructurering’ te realiseren werken bij mij aansprekende voorbeelden die ik zelf kan bezoeken vele malen beter dan een standaard lijstje. En dat maakt de combinatie van de lezing (vlees en bloed) en tekst (letters en papier) en goede combinatie. Thissen kan het grote duidelijk maken met het kleine.

Acuut wil ik het kleine gaan doen. Niet om bewijsstukken voor de grotere theorieën te verzamelen, maar om iets te doen. Voor mijzelf, voor mijn kinderen, de buurman of misschien zelfs wel voor een onbekende Rotterdammer waar ik na onderzoek een verbintenis mee voel. Bij mij vallen een aantal puzzelstukjes opeens mooi in elkaar en heb ik dringende de behoefte naar buiten te rennen en iets te gaan ondernemen. Samen met de buurman.

!

"#$"!

6 Power to the People 18 Oktober 2012

Zonnecollectoren, Samsø Nordby Denemarken

Power to the People heeft alles in zich voor een krachtige activistische leus. Ik refereer hier niet aan het nummer van John Lennon (1971) maar aan de documentaire van Tegenlicht (VPRO, 2012). Power heeft in deze documentaire de dubbele vertaling van macht en energie. Op het Deense eiland Samsø heeft de bevolking de omschakeling gemaakt van veeteelt naar energieproductie.

Hierdoor voorzien de bewoners zichzelf van alle benodigde stroom en genereren ze inkomsten door verkoop van energie. Ook komt het Nederlandse Broodfonds (meer informatie www.broodfonds.nl) aan de orde waar men per groep van 20 mensen gezamenlijk de arbeidsongeschiktheidsverzekering regelt.

De gemeenschappelijke boodschap is eigen initiatief, kleinschalig samenwerken met mensen die je kent en vertrouwd. Weg van de afhankelijkheid en het blinde vertrouwen in grote bedrijven (die teleurstellen door grote fraudes en hoge overheadkosten) en de overheid als verzorgstaat (die is doorgeschoten in haar verzorgende rol met te veel regels, belastingen en een bijbehorend enorm controle apparaat met ambtenaren). Tegelijkertijd zie ik een omarming van het vertrouwen in eigen kunnen en dat van gelijkgezinden. Het is een ontwikkeling naar de publieke vertrouwdheid zoals Van der Zwaard dit in de Copy Corner observeerde.

Jeremy Rifkin (Amerikaans econoom en politiek adviseur) spreekt in de documentaire van een sociale revolutie, een hernieuwde distributie van het kapitalisme, sociaal ondernemerschap door iedereen. Ik denk aan de bestseller van de Engelse architecte Carolyn Steel, Hungry City (Steel, 2009). Met voedsel

!

"#%"!

en de inrichting van de stad als onderwerp gaat haar boek ook over bewustwording, zelfredzaamheid en kleinschaligheid.

De documentaire is misschien niet heel vernieuwend maar helpt mij om samen met de vele trends die ik zie, verbanden te leggen. Het gaat over zelf. Niet vanuit egoïsme, maar vanuit betrokkenheid bij de situatie en de wil om minder afhankelijk te zijn van derden. Voorbeelden te over: klushuizen Rotterdam, zelf opknappen en bewonen; Tuin aan de Maas en De Tussentuin, zelf claimen en oogsten; Kosmopolis met Turkse vrouwen, zelf koken en talenten ontwikkelen; Repair café, zelf repareren niet nieuw kopen; IABR 2012 thema ‘You, We, I, Make City’, zelf initiëren; Luchtsingel van ZUS, zelf openbare ruimten inrichten.

En twee projecten waar ik bij betrokken ben: Klein & Fijn initiatief Gemeente Rotterdam, zelf bouwen; Barbahuis van Portaal Utrecht, zelf woonwensen realiseren.

Ik weet zeker dat er tientallen zo niet honderden voorbeelden zijn die de afgelopen vijf jaar zijn gestart waarbij burgers het initiatief hebben genomen.

De trends die Lidewij Edelkoort, Nederlands bekendste en wereldberoemde trend forecaster, schets sluiten hierbij aan. Een wij-tijdperk, terugkeer van de romantiek en personifiëring van de industrie komen op dit moment in haar toekomstvisie terug.

Jane Jacobs (Jacobs, 2010) zou veel van bovengenoemde activiteiten onder ‘plekken maken’ scharen: zorgen voor ontmoetingen en het creëren van een vertrouwde plek. In mijn onderzoek het ik dit bij Joka Sport gehoord. Het creëren van en plek of moment in de winkel om met een bakje koffie bij te praten wordt door zowel de winkeliers als de klant gewaardeerd. De relatie is er soms zelfs meer een van gast of vriend dan een zakelijke klant. Uiteraard blijft het commerciële belang aanwezig maar de winkelier weet dat als het niet vandaag tot aankopen leidt het de volgende keer wel zo zal zijn.

Siebe Thissen had het over de Berenkuil op de Lijnbaan, Rotterdam. Hier kwamen jongeren samen vanwege gelijke interesse in muziek, dans en graffiti.

Nu zijn deze jongeren actief in de creatieve scene van Rotterdam met Bureau 75B, DC United, Centrum Witte de With en Urban United. De vertrouwde plek was volgens de gemeente onveilig en werd opgeheven door de kuil te vullen met een winkel. Wanneer de gemeente samen met deze jongeren had gezocht naar

!

"#&"!

een oplossing, of de jongeren zelf een oplossing had laten bedenken was er mogelijk een prima plek behouden en een vertrouwensrelatie geboren.

Uit al deze voorbeelden komen voor mij een drietal ontwikkelingen duidelijk naar voren: 1. afhankelijkheid ! zelf 2. massaliteit

! individueel

3. angst

! vertrouwen

Ik plaats deze ontwikkelingen in relatie tot mijn vakgebied vormgeving. Het zijn vertrekpunten van een ontwerpopgave. Een ontwerpparadigma dat op alle schaalniveaus van belang is: van stoel tot stad. Eigenlijk geldt het niet alleen voor mij als vormgever, maar voor iedereen die werkzaam is in de creatieve sector. Als dit de ontwikkelingen zijn voor de creatieven, dan moet een stad die deze mensen aan zich wil binden er terdege rekening mee houden in haar beleid.

In 2007 is de Stadsvisie Rotterdam gepubliceerd die tot 2030 reikt (Gemeente Rotterdam, 2007). Hierin zie ik niets van deze ontwikkelingen terug. Het zou kunnen dat het achterliggende onderzoek of juist de uitvoering van het beleid hier meer expliciet rekening mee houden.

!

"#'"!

7 Improviseren vergt kennis en kunde 3 November 2012

Improviseren in de jazz, Roy Hargrove

Hans

Boudellier

geeft

in

zijn

inleidende

hoofdstuk

op

de

improvisatie-

maatschappij een brede schets van zeer veel sociale ontwikkelingen in de maatschappij. De ontwikkelingen leiden er in zijn visie toe dat er een nieuwe sociale ordening ontstaat, of moet ontstaan om ons hoofd boven water te houden. Met een andere vraag als vertrekpunt kunnen dezelfde ontwikkelingen worden vertaald naar de bebouwde wereld of ons werk. Met andere woorden, welke invloed heeft de huidige ‘chaotische context’ op waar we werken, wanneer we werken, wat voor soort werk we doen, met wie we werken en hoe we werken.

Ik ben ervan overtuigd dat creatieven uitermate goed in staat zijn om met de ‘chaotische context’ om te gaan. Echte creatieven zijn ideaal geëquipeerd om het hoofd te bieden aan de improvisatiemaatschappij. Wat dat betreft is het toekomstperspectief van Bourdellier goed nieuws voor creatieven en daarmee ook voor mijzelf. De nadruk leg ik op ‘echte’ creatieven. Hiermee richt ik me in gelijke mate op het creatieve vakgebied als op de geestelijke gesteldheid van de creatieveling. Het enkel goed kunnen uitoefenen van een creatief beroep, zoals web developer, zanger, kunstenaar, schrijver of game designer is niet voldoende.

Het gaat om een state of mind die instaat is flexibel met veranderingen om te gaan. Om oplossingen en verbanden te zien die anderen niet zien en in een constellatie te kunnen werken die onzekerheid, wisselend en zelfsturend is. Het gaat hier om een creatieveling in hart en nieren.

!

"#("!

De relatie met de creatieve stad van Richard Florida is snel gelegd (Florida, 2002). Zeker op het gebied van waar en hoe we in de improvisatiemaatschappij werken. Een toekomst die volgens mij al bezig is. Echter, door de veel te ruime definitie door Florida van creatieve beroepen, geldt mijn betoog voor de prima toerusting van de creatieven niet voor al zijn beroepsgroepen. Als ik de typeringen voor het gemak wat zwart/wit stel, denk ik bijvoorbeeld dat een accountant mentaal niet goed is toegerust om te improviseren. Om om te gaan met onzekerheid en chaos. Rust, orde en structuur zijn de accountant op het lijf geschreven. Zijn gevoel van vertrouwdheid en veiligheid op het werk, maar ook privé, komen op een andere wijze tot stand dan dat van een echte creatieveling.

Er is niet een goed of fout in mijn ogen. Het is anders. Echter in het licht van de improvisatiemaatschappij durf ik te stellen dat de echte creatieveling beter in staat zal zijn te slagen dan de accountant.

Het vereist kennis en kunde om te slagen in een creatieve improvisatiemaatschappij maar ook aanleg, oftewel talent. Ik denk dat iedereen zich in bepaalde mate kan aanpassen, bijvoorbeeld door training, aan de nieuwe eisen van een improvisatiemaatschappij. Er zal altijd verschil blijven bestaan in de mate waarin mensen om kunnen gaan met veranderingen, complexiteit en dynamiek. Het zal dus ook betekenen dat een aantal mensen zich minder prettig voelt in zo’n nieuwe maatschappelijke orde. Hun gevoel van vertrouwdheid en veiligheid dient op een andere wijze tot stand te komen. Het aantal burn-outs is in 2011 met 11% gestegen terwijl het totaal aantal verzuimgevallen met 8% daalde (365/ArboNed, 2012). Misschien is dit een zeer serieus te nemen indicator voor de impact van de nieuwe sociale ordening op ons als werknemer, maar ook als privé mens.

!

"#)"!

8 De creatieve stad is in niemand zijn voordeel, althans â&#x20AC;Ś 6 november 2012

Joep van Lieshout: autonoom werk in de Onderzeebootloods (Rotterdam, 2010)

Voor wie doen we het nog? Dat is de vraag die bij mij naar boven komt na het lezen van het Domeniek Ruyters bijdrage aan het boek Creativiteit en de stad (Ruyters, 2005).

Ruyters is hoofdredacteur van METROPOLIS M, een vooraan-

staand Nederlands tijdschrift over hedendaagse kunst, en schrijft zijn betoog duidelijk vanuit dit werkveld. Dat is erg interessant. De afgelopen maanden heb ik gelezen en gediscussieerd over het proces van gentrification, creatieve onderen bovenklasse, Rotterdam en wat er goed en niet goed is voor de ontwikkeling van een stad. Ruyters bekijkt het vanuit de autonome kunstenaar, de voorhoede van gentrification, die zijn eigen graf graaft door succesvol te zijn.

Ruyters heeft duidelijk geen hoge pet op van Florida en Landry. Ze hebben geen verstand van kunst (p. 81), bekommeren zich er ook niet echt om (p. 81), Florida is niet de man van de kwalitatieve analyse (p. 82) en Landry ontbreekt het aan een grondige analyse van de consequenties van de opkomst van de creatieve klasse voor autonome kunst (p.82).

Wel gelooft Ruyters dat kunst goed is voor het welzijn van de stad (hij heeft het bewust niet over de welvaart van de stad), maar vraagt zich hardop af of deze positieve relatie wederkerig is.

Op dit moment, midden in de financiĂŤle crisis en aan de vooravond van de implementatie van het nieuwe sterk bezuinigende regeringsbeleid, denk ik dat er geen positieve wederkerige relatie bestaat. Het beleid om van Rotterdam een creatieve stad te maken, zowel het doel als de weg er naar toe, werkt negatief voor een aantal bewonersgroepen:

!

"#*"!

!

het helpt de Rotterdamse werklozen niet, zoals ik mijn derde reading op pagina 10 betoog. Het overgrote deel van de werklozen heeft het opleidingsniveau en de vakkennis niet om als creatieveling aan de slag te gaan. De kans om als laag opgeleide een eenvoudige of service verlenende baan in de creatieve, culturele of vrije tijdssector te vinden (zoals Wethouder Karakus in zijn voorwoord van Stadsvisie Rotterdam stelt (Gemeente Rotterdam, 2007)) is in tijden van crisis en terugloop van bezoekersaantallen vrijwel onmogelijk. De werkloze blijft met lege handen achter.

!

het helpt de pioniers van gentrification, de autonome kunstenaar, niet. In het gentrification proces ingesloten ligt het feit dat de kunstenaar zich moet verhouden tot buurtbewoners. In het huidige beleid heeft Rotterdam deze maatschappelijk betrokkenheid expliciet gemaakt, zoals Kamiel Verschuren tijdens een bezoek aan zijn Stichting B.a.d. duidelijk maakte.

De autonome kunstenaar levert dus per definitie autonomie in. En als deze kunstenaar succesvol is in zijn hernieuwde rol zal de volgende fase van het gentrification proces aanbreken en de tweede lichting creatieven (zoals grafici, architecten en stylisten) zijn intrede in de panden, straten en wijken nemen.

Juist in deze tijd is het de autonome kunstenaar die zich niet meer laat inzetten als pionier, aldus Ruyters. Die de autonome kunstenaar terug ziet gaan naar zijn atelier. â&#x20AC;&#x153;Asociaal, autonoom en onrendabel, biedt hij [de kunstenaar] alleen dat wat hijzelf belangrijk vindt, los van het publiek en een mogelijke markt.â&#x20AC;? (p.88) Juist dit los van het publiek en markt staat loodrecht op het huidige denken rondom gentrification waar de kunstenaar een rol heeft in de wijk.

!

tot slot helpt het niet, althans nu even niet, voor de creatieve elite. De Rotterdamse bovenklasse, die in de financiĂŤle crisis werkloos thuis zit en geen (extra) geld heeft om het culturele aanbod in de stad te bezoeken.

Daarmee verstoord deze klasse het opgang brengen van een positieve kettingreactie die begint met de consumptie van cultuur, kunst en vrije tijd. Juist nu, 6 november 2012, maakt ING bekend dat 2.350 mensen hun baan verliezen. Het grootste kantoor van ING staat aan het Weena in

!

"#+"!

Rotterdam, vol met creatieven volgens de definitie van Florida. Voorlopig gaan zij het beleid van de gemeente niet invullen met daden.

Voor de echte creatieven (reading 7, p.16) kan de huidige impasse positief uitpakken. Wanneer zij een balans vinden tussen welvaart op economische waarden en welzijn op creatieve waarden door zelf het initiatief te nemen (reading 6, p.13). Zij zullen in deze complexe improvisatiemaatschappij (reading 7, p.16) een hernieuwde voortrekkers rol kunnen vervullen. De nieuwe avant-garde.

!

"$,"!

Bronvermelding 365/ArboNed. “Verdere stijging burnout in 2011: Zonder resources neemt ervaren druk toe en daardoor burnout.” 365.nl 27 Feb. 2012. 365. 1 Nov. 2012 <http://www.365.nl/nieuwscentrum/persberichten-en-publicaties/ verdere-stijging-burnout-in-2011brzonder-resources-neemt-ervaren-druktoe-en-daardoor-burnout/>.

BAVO. “Pleidooi voor een oncreatieve stad.” BAVO 31 Aug. 2006. 5 Okt. 2012 <http://www.bavo.biz/texts/view/89?CAKEPHP=636104b1f2846f7af c5c9ae7761d666> Boutellier, Hans. Hoofdstuk 1. De Improvisatiemaatschappij. Den Haag: Boom Lemma, 2010. p 15-29.

Braun, Erik. “Creatief omgaan met de creatieve economie Rotterdam.” Design Platform Rotterdam 31 Mrt 2009.

Cremaschi, M., en Eckardt F. (eds.). Changing Places: Urbanity, Citizenship, & Ideology in New European Neighbourhoods. European Urban Research Series 3 (2011): p 232-234, p 300-303, p 309-310. Amsterdam: Techne Press.

Deetman, W.J., en Mans, J.H.H. Kwaliteitssprong Zuid: ontwikkeling vanuit kracht. Den Haag: Ministerie VROM/WWI, Feb. 2011.

Florida, Richard. “The Rise of the Creative Class: Why cities without gays and rock bands are losing the economic development race.” Washington Monthly May 2002. 3 Sep. 2012 <http://www.washingtonmonthly.com/ features/2001/0205.florida.html>.

Gay Krant. “Rotterdam benoemt homo-ambassadeurs.” Gay Krant. 14 Okt. 2012 <http://www.gk.nl/index.php?id=9&a=bericht&bericht=7400>.

Gemeente Rotterdam. Stadsvisie Rotterdam: ruimtelijke ontwikkelingsstrategie 2030. Rotterdam: Gemeente Rotterdam, 2007.

!

"$#"!

Gemeente Rotterdam. “Stand van de werkloosheid.” Rotterdam.nl. 2012.

Gemeente

Rotterdam.

13

Okt.

2012

<http://www.rotterdam.nl/

stand_van_de_werkloosheid>.

Glass, Ruth L. London: Aspects of Change. London: Mac Gibbon and Kee, 1964.

Korporaal, A. “Typisch Amsterdams – Homostad.” Amsterdam.nl 9 Sep. 2009.

Gemeente Amsterdam. 13 Okt. 2012 <http://www.amsterdam.nl/ @72783/pagina/>.

Hoefnagels, Charlotte. “Theoretisch en Empirisch Onderzoek naar Gentrification.”

Scriptie Erasmus Universiteit Rotterdam, 2004.

Jacobs, J. Dood en leven van grote Amerikaanse steden, Maarten Polman (vert.).

Amsterdam: SUNTrancity, 2010.

Monitor Gentrification 2008. Rotterdam: Gemeente Rotterdam – Centrum voor Onderzoek en Statistiek, 2008.

Muziek Centrum Nederland. Podiumpeiler 2011. Nijmegen: VOC Uitgevers, 2011.

Power to the People. Tegenlicht. VPRO 8 Okt. 2012 <http://www.uitzending gemist.nl/afleveringen/1294724> Ruyters, Domeniek. “Asociaal, onrendabel en autonoom: De opkomst van de postcreatieve klasse.” Creativitiet en de stad: Hoe de creatieve economie de stad verandert. red. Franke, S. en Verhagen, E. Rotterdam: NAi Uitgevers, 2005. 80-89.

Smith, Neil. The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City.

Londen: Routledge, 1996.

Smith, Neil. “New Globalism, New Urbanism: Gentrification as Global Urban Strategy.” City University of New York 2009.

Sociaaleconomische status 2010. Nationale Atlas Volksgezondheid. 17 Sep. 2012 <http://www.zorgatlas.nl/beinvloedendefactoren/socialeomgeving/ ses/sociaaleconomische-status>.

!

"$$"!

Steel, Carolyn. Hungry City: How Food Shapes Our Lives. Random House Group: Londen, 2009.

Thissen, Siebe. Ondertussen in de stadâ&#x20AC;Ś proefondervindelijke uitdagingen. 16 Okt. 2012 <http://www.siebethissen.net/Kunst_en_Theorie/2010_ Ondertussen_in_de_stad.htm> Verschuren, Kamiel. Het onbekende verhaal of het verhaal dat nog niet geschreven is. Rotterdam: Stichting B.a.d., 2009.

Zwaard, van der Joke. Scenes in de copy corner: van vluchtige ontmoetingen naar publieke vertrouwdheid. Amsterdam: SUN Trancity, 2010.

!

"$%"!