Vrijdag 25 mei 2018
8709
Afscheid wethouder Tollenaar
7
Nieuwe serie: Koster & Kerk
14
OUDDORP - Op Tweede Pinksterdag kwam er iemand ongelukkig ten val in het water op het strand bij Ouddorp. Omstanders hebben de persoon gereanimeerd, de Ouddorpse Reddingsbrigade kwam ter plaatse om hulp te verlenen. Uiteindelijk is het slachtoffer met ernstig letsel door een traumahelikopter naar het ziekenhuis in Rotterdam gebracht.
Op woensdag 5 september gaan de Haringvlietsluizen op een kier. Dat is niet de enige verandering in het Deltagebied. Er komt ook een vogel- en viseiland in het Haringvliet, een kunstmatige zandplaat van ongeveer twee hectare. Vogels kunnen er eten en vissen kunnen in de ondieptes paaien en opgroeien. Er wordt een vogelobservatorium gebouwd bij het eiland. Vanuit het observatorium kunnen bezoekers de vogels, zoals de kleine plevier op de foto, bewonderen. In een nieuw natuurgebied, naast het havenkanaal richting Middelharnis komen 25 tot 40 woningen. Woensdagavond was er een bijeenkomst in het Diekhuus over de ontwikkelingen.
Graffiti HERKINGEN - De politie meldt dat er in Herkingen op verschillende plaatsen graffiti is aangetroffen. Onder andere op een bus, blinde muren en bij de haven. Vermoedelijk is de graffiti aangebracht in de nacht van woensdag op donderdag. De politie: “De collega’s hebben ter plaatse een buurtonderzoek ingesteld. Er zijn vele vermoedens, maar helaas zijn er onvoldoende opsporingsindicaties om als politie zijnde vervolgstappen te ondernemen.” De politie is op zoek naar getuigen die daadwerkelijk iets hebben waargenomen, of beelden van beveiligingscamera’s.
Lees het verslag op pagina 3.
Vrijwilligers balen van inbraak bij voetbalclub DBGC
De deur van het materialenhok stond open en er bleek divers gereedschap weggenomen te zijn. Ook hadden de dieven het voorzien op brandstof. Een aantal jerrycans met benzine, bestemd voor de grasmaaier, werd vermist en ook de brandstof uit de grasmaaier zelf was eruit gehaald. De inbrekers hebben daarnaast nog andere deuren op het terrein geprobeerd te forceren, maar zijn daarin niet geslaagd. Secretaris Hans van Kampen baalt
van het gebeuren. “Met vrijwilligers probeer je de club zo goed mogelijk draaiende te houden en dan gebeurt zoiets. Behalve frustratie, betekent het ook weer een enorme kostenpost. Niet alleen vanwege de gestolen goederen, maar ook de schade die is aangericht aan de deuren. Hoewel we verzekerd zijn, krijg je toch te maken met een bedrag aan eigen risico. Geld dat ook ten goede had kunnen komen aan de club”. De voetbalclub heeft de laatste tijd al vaker te maken gehad met vandalisme in de vorm van vernieling en brandstichting. Hans van Kampen: “We hebben uiteraard aangifte gedaan en inmiddels wordt er vaker gesurveilleerd door de politie. Met het
19
Reanimatie op het strand
EILAND VOOR vogels in het HARINGVLIET
OUDE-TONGE - Maandagochtend, Tweede Pinksterdag, ontdekten vrijwilligers van voetbalclub DBGC uit Oude-Tonge dat er was ingebroken op het terrein.
Hooiberg in ere hersteld
bestuur zijn we druk bezig om te bedenken hoe we dit in de toekomst kunnen voorkomen. Daarvoor willen we ook in gesprek met de gemeente, om te vragen wat zij hierin voor ons kunnen betekenen. We zitten echter midden in verbouwingsplannen, waarin al diverse maatregelen zijn opgenomen. Momenteel verkeren we dus even in een tussenfase, dus er moet zeker ook wat voor de korte termijn geregeld worden.” De vereniging is het duidelijk zat. “Waarom doen mensen dit? Wat heeft het voor zin? We hopen dat de daders snel gepakt zullen worden. Mensen die tips hebben of iets verdachts hebben gezien rondom het terrein, worden dan ook gevraagd contact op te nemen met de politie.
2
Kort nieuws
VRIJDAG 25 MEI 2018
Nieuwe rotonde bij Ouddorp Vrijdag 25 mei HERKINGEN - Zendingsmarkt van 14.30 tot 19.00 uur bij de kerk van Ger. Gemeente, Onderlangs 6. OUDE-TONGE - Bingo A.S.V. Oostflakkee in het het gebouw van Stichting ZIJN aan de Bernhardstraat 25. Aanvang 19.30 uur. STELLENDAM - Kompas-Actie-Avond. Veel activiteiten op het schoolplein van CBS Kompas aan de Schoolstraat. Van 17.00 tot 20.00 uur. Zaterdag 26 mei NIEUWE-TONGE - Open dag Geusje’s Stee, Korteweegje 52, van 10.00 tot 16.00 uur. Meer info: 06-47482144. OUDDORP - Zangavond m.m.v. het Chr. Gemengd koor ‘Vox Humana’, Chr. Mannenkoor ‘Tehillim’ uit Dordrecht o.l.v. Lennert Knops in de Dorpskerk van de Hervormde Gemeente, Weststraat 2 te Ouddorp. Aanvang 19.30 uur. Toegang is gratis, er zal gecollecteerd worden. Zie voor meer info: www.hervormdouddorp.nl of kijk op de Facebookpagina Activiteitencommissie Hervormde Gemeente Ouddorp. OUDDORP - ‘Geen dag zonder Bach’. Concert in het kerkgebouw Doopsgezinde Gemeente aan de Dorpstienden. Uitvoering door Oratoriumkoor Arte Vocale. Aanvang 20.15 uur. Toegang in de voorverkoop: € 15,-. Via www.oratoriumkoor-arte-vocale.nl of tel.: 0187-485424. OUDDORP - Vrouwenactiviteiten LEeF. Van 16.00 tot 20.00 uur. Bijeenkomst in het scoutinggebouw, Hofdijksweg 44a. Activiteiten rondom het thema Walk by Faith. Kaarten te koop via Boekhandel Akershoek en Boekhandel Van der Boom, Sommelsdijk. OUDDORP - Kimonfair van 9.00 tot 14.00 uur aan de Dijkstelweg 18. OUDDORP - Fancyfair/rommelmarkt t.b.v. Scouting Goedereede. Van 9.00 tot 15.00 uur aan de Dorpsweg 4. STELLENDAM - Verkoop van goede gebruikte spullen uit de container bij de Gereformeerde Kerk, van 10.00 tot 13.00 uur. OOLTGENSPLAAT - Meifair t.b.v. de Hervormde Kerk, van 9.00 tot 13.00 uur. Tweedehands wordt er kleding, boeken en speelgoed verkocht. Verder allerlei lekkers van de bakker, home- en groendecoratie en vele andere artikelen. Ook verse patat en snacks. SOMMELSDIJK - Bingo-avond. 19.30 uur in De Zwaluw aan De Sperwer. SOMMELSDIJK - Jaarmarkt in de Ring van de Hervormde Kerk, van 9.30 tot 15.00 uur. STAD AAN ‘T HARINGVLIET - Muzikale avond in in de Nederlands Hervormde Kerk. Aanvang 19.30 uur.
OUDDORP - De nieuwe rotonde bij de entree van Ouddorp vanaf Rijksweg 57 kon zaterdag, pal voor het zeer drukke Pinksterweekeind, in deze kustplaats al voor het verkeer worden opengesteld. Deze werkzaamheden zijn precies volgens planning tussen Pasen en Pinksteren uitgevoerd. Voor fietsers zijn de aansluitende werkzaamheden nu in volle gang en naar verwachting kunnen zij medio juni ook van deze nieuwe voorziening gebruik maken. Dan kan de huidige tijdelijke omleidingsroute via de Hofdijksweg vervallen. De rotonde geeft voor het autoverkeer weer aansluiting op de Bredeweg en loodst het doorgaand verkeer naar de stranden via de Oosterweg. Het is tevens één van de toegangsroutes naar het dorpscentrum. (Jaap Ruizeveld)
Aandacht gevraagd voor zichtlijnen NIEUWE-TONGE - Via de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee is er aandacht voor bijvoorbeeld de havens en havenkanalen, de Watersnoodramp, het RTM-verleden en monumentale panden als fort Prins Frederik in Ooltgensplaat en cichoreifabriek Ceres in Ouddorp. Maar is het omliggende landschap ook niet van belang?
Dirksland. “De samenhang met het landschap is een meerwaarde voor toeristen”, aldus Baks, die duidelijk verwoordde dat “lelijke gebouwen” en campings de zichtlijnen verstoren. Volgens de woordvoerder van NLGO zou er betere bescherming moeten komen, analoog aan het beschermd stadsgezicht van Goedereede en de normen en regels die rondom molens gelden (molenbiotoop).
Donderdag 31 mei MIDDELHARNIS - Mantelzorgcafé. Het Diekhuus, Beneden Zandpad 7 in Middelharnis. Aanvang 13.30 uur. OUDDORP - ‘t Rommelschuurtje, t.b.v. Hersteld Hervormde Gemeente Goedereede. In de kas aan de Dorpsweg 5 van 9.30 tot 12.30 uur.
Dat geluid klonk tijdens de Erfgoedtafel op woensdag 16 mei. Jan Baks van Vereniging Natuur- en Landschapsbescherming Goeree-Overflakkee (NLGO), pleitte voor open zichtlijnen richting objecten als de vuurtoren en de watertoren bij
Volgens de voorzitter van de Erfgoedtafel, wethouder Gerrit de Jong, gaat het benutten van de ruimte voorbij het doel van de Erfgoedlijn. “De Erfgoedlijn focust op de havenkanalen en zoomen niet in op het totale landschap. Dat is
Zaterdag 2 juni SOMMELSDIJK - Open Dag Sjaloom Zorg De Westplaat, Antoon Coolenstraat 136. Van 11.30 tot 15.30 uur. NIEUWE-TONGE - Zomerzangavond in de Ned. Herv. Kerk aan de Ring. Aanvang 19.00 uur. STELLENDAM - Rommelmarkt IJsclub Stellendam op de ijsbaan (achter het busstation) van 9.00 tot 15.00 uur. Zie ook Facebookpagina IJsclub Stellendam.
Vogelexcursie op de Scheelhoek
Maandag 28 mei ACHTHUIZEN - Sjoelmiddag in het Buurthuus, Kloosterstraat 10. Aanvang 13.30 uur. Kosten 4 euro.
Open dag Geusje’s Stee Zaterdag 26 mei organiseert Zorgboerderij Geusje’s Stee een Open Dag/markt. Er is een rommelmarkt, verkoop van zelfgemaakte cadeautjes, cake, taart en voor de kinderen zijn er ook diverse activiteiten. U bent welkom van 10.00-16.00 uur. Wilt u meer weten over de zorg die er geboden wordt, zoals logeren, dagopvang, dagbesteding, ook dan bent u van harte welkom. Heeft u nog rommelmarktspullen? Deze kunnen tot uiterlijk donderdag 24 mei gebracht worden. De opbrengst is geheel voor verbetering van de zorgboerderij. Korteweegje 52, 3244 AL Nieuwe-Tonge. Tel.: 06-47482144.
ruimtelijke ordening. We gaan ons juist concentreren. Ik geef de Erfgoedtafel in overweging dit vast te houden.” Het was overigens de laatste Erfgoedtafel onder voorzitterschap van De Jong, die ook geen zitting meer heeft in het nieuwe college van Burgemeester en Wethouders. De gedeputeerde die over de Erfgoedlijnen gaat benoemt een opvolger. Mogelijk is dat wethouder Daan Markwat. De Jong pikte in Nieuwe-Tonge nog wel een fantastische lunch met streekproducten mee. De eilandelijke bierbrouwerij Solaes verzorgde die in samenwerking met tal van lokale ondernemers.
GOEDEREEDE - Zaterdag 2 juni is er een vogelexcursie op de Scheelhoek. De Scheelhoek is normaal gesloten voor publiek. Maar samen met een goede vogelkenner laat Natuurmonumenten de deelnemers genieten van dit natuurgebied. “Aan de ene kant zie je het weidse Haringvliet. Op eilandjes is het daar in het voorjaar een drukte van jewelste. Sterns en meeuwen broeden er met duizenden paren. Maar ook kluten, brandganzen en plevieren. Aan de andere kant zie je het even weidse binnendijkse rietmoeras. Rietzangers, karekieten, blauwborsten zingen er om het hardst. Bruine kiekendieven hangen boven het riet. Het is een vogelparadijs op de Scheelhoek! Trek stevige schoenen aan, pak je verrekijker en beleef het mee!” aldus de mensen van Natuurmonumenten.
Aanmelden is noodzakelijk via www.nm.nl/agenda. De excursie vertrekt om 10.00 uur vanaf de werkschuur van Natuurmonumenten aan de Meester Snijderweg in Stellendam. Ongeveer twee uur later is men daar weer
terug. Leden van Natuurmonumenten betalen € 5,-, niet-leden betalen € 8,-. Kinderen van leden en OERRR t/m 12 jaar betalen € 4,-. Niet-lid kinderen t/m 12 jaar betalen € 7,-
Nieuws
VRIJDAG 25 MEI 2018
3
Nieuw dagelijks bestuur en complete gemeenteraad kunnen nu aan de slag GOEREE-OVERFLAKKEE Het was alleemaal wat anders dan gebruikelijk in de raadsvergadering van donderdagavond. Afscheid en welkom overheersten. Voor Frans Tollenaar (SGP) en Gerrit de Jong (ChristenUnie) was er het vertrek als wethouder. Het nieuwe college kon zich presenteren nadat de geloofsbrieven van de vier wethouders waren goedgekeurd, er voor elke bestuurder de maximale 29 stemmen waren geteld en er een installatie met het afleggen van de eed had plaatsgevonden. De terugkeer van Daan Markwat (SGP), Berend-Jan Bruggeman, nieuwkomer namens de fractie Vitale Kernen, ArendJan v.d.Vlugt (CDA) en Peter Feller (VVD). Zij vormen nu samen onder leiding van burgemeester Ada Grootenboer het nieuwe dagelijks bestuur van de gemeente Goeree-Overflakkee. Door Jaap Ruizeveld
Waarderende afscheidswoorden van de burgemeester waarin zij in het kort de verdiensten van de scheidende wethouders neerzette. Er komt overigens voor hen nog een officiële receptie op 31 mei in Zoet of Zout in Stellendam. Tolle-
geleid. Kritische beschouwing prima, maar had dan gevraagde imput geleverd, zei Van Dam. Alleen het inzenden van het partijprogramma van de PvdA waar Eijkenduijn op wees was duidelijk niet als zodanig aangemerkt.
Het nieuwe college. naar gaf aan dat hij de collegialiteit zeker gaat missen. Hij schetste de werkperiode als dynamisch pionieren met veel veranderingen. De Jong dankte voor de intensieve samenwerking die hij had ervaren. Nadat vervolgens ook de 2 nieuwe raadsleden (Zwaga en Campfens) waren geïnstalleerd was er ruim gelegenheid voor familieleden en de vele belangstellenden om samen met de collegeleden, raadsleden en
thema’s Leefbaarheid, Aandacht voor jong en oud, Versterken van de economie en Burger, bestuur en financiën. Daarna kwam er een spervuur van reacties van fracties die niet aan de coalitieonderhandelingen hebben deelgenomen. Een lichte wrijving in woorden was er tussen Eijkenduijn (PvdA) en Kees van Dam (SGP) die de verkennende gesprekken en onderhandelingen voor een nieuwe coalitie had
Zandbak “Wij mochten toekijken, terwijl jullie in de zandbak speelden”, schamperde de PvdA-fractieleider. Wat er nu komt is een behoudend conservatief bestuur. Alles blijft zoals het is. Van Dam nodigde de partijen uit om inhoudelijke vragen aan e reiken die door de coalitie zullen worden beantwoord. Hij gaf aan dat procedure overigens in het presidium was besproken. Van Alphen (EVV) en Zwerus waren duidelijk milder in hun reacties. Tuk (ChristenUnie) stelde dat er in grote lijnen sprake is van een voortzetting van het vorige coalitieakkoord, waar ook de ChristenUnie nog direct bij betrokken was. Dus dat belooft veel goeds. Algemeen beeld is dat we zien dat het vooral over materiële zaken gaat en minder over onze inwoners zelf, terwijl je, juist nu het economisch weer goed gaat, meer aandacht zou mogen verwachten voor het welzijn , denk ook aan kunst en cultuur of over de fair trade gemeente, die we toch ook willen zijn? Bij de uiteindelijke stemming was alleen de PvdA tegen. Er was verder steunbetuiging (EVV en Zwerus).
Aanpassingen Met dit bestemmingsplan wordt invulling gegeven aan het VCP (Verkeerscirculatieplan) Ouddorp 2. De parkeerlocatie Goudsmiene ligt op korte loopafstand van het centrum en biedt gelegenheid aan omwonenden en kerkgemeenschap daar te parkeren. De parkeerdruk op het centrumgebied wordt met de aanleg sterk verminderd. Om een goede doorstroming van het verkeer te behouden zal er in de Spaanseweg een parkeerverbod worden ingesteld. In het toelichtende raadsonderwerp staat dat na overleg met omwonenden is gekeken hoe bezwaren tegen de aanleg konden worden weggenomen. Dit heeft tot diverse aanpassingen van het plan geleid.
Met de geplande inrichting is gestreefd naar een zo groot mogelijk draagvlak en wordt zoveel mogelijk met de belangen van omwonenden rekening gehouden. De gemeenteraad stelde in april 2017 het krediet beschikbaar voor de aanleg van de parkeerplaats. De kosten voor de planprocedure worden gedekt uit het vastgestelde budget. Een kanttekening in het raadsvoorstel was de toelichting op het akoestische klimaat in de omgeving. De ruimtelijke positieve bijdragen en de verlaging van de parkeerdruk worden hier groter geacht dan negatieve gevolgen van eventuele geluidshinder. De ontwikkeling is daarom in overeenstemming met een goede ruimtelijke ordening.
Foto Wim van Vossen Fotografie ambtenaren de handen te schudden. Coalitieakkoord Een presentatie van het Coalitieakkoord van SGP,VKGO, CDA en VVD was ook een belangrijk moment in de vergadering. Onze krant besteedde al in twee edities aandacht aan dit document. De vier fractieleiders gaven elk een toelichting op één van de hoofd-
Realisering parkeervoorziening Goudsmiene is stap dichterbij GOEREE-OVERFLAKKEE - Unaniem besluitvormend stemde de gemeenteraad donderdagavond in met het ongewijzigd vaststellen bestemmingsplan Parkeerterrein Goudsmiene in Ouddorp alsmede met de Nota van zienswijzen. Hiermee is weer een belangrijke vervolgstap gezet om dit project te kunnen aanbesteden en in te kunnen plannen in uitvoering. Aanleg van de parkeerplaats op genoemde locatie moet bijdragen aan het verlagen van de grote parkeerdruk in het centrum van Ouddorp. Tea Both (CDA) gaf aan dat zij haar aanvankelijke terughoudendheid liet varen, gelet op de geconstateerde steeds toenemende parkeerdruk in het dorpscentrum. Door Jaap Ruizeveld.
De oorspronkelijke wens om nog voor het zomerseizoen van dit jaar deze parkeerplaats te kunnen gebruiken bleek niet haalbaar. Dit wordt nu geruime tijd later. De
voorbereidingsfase met zorgvuldige intensieve gesprekken met omwonenden en daaruit voortvloeiende bezwaren en aanpassingen vergde veel meer tijd dan was voorzien. Er zijn 7 zienswijzen ingediend. Na beoordeling hier-
van is de toelichting op één plaats aangevuld. Dit heeft niet geleid tot een aanpassing van de planregels. Juridisch Juridisch is er geen sprake van een gewijzigde vaststelling. Na het raadsbesluit van donderdag is er een fase van zes weken waarna het bestemmingsplan in werking treedt. Na deze termijn en wanneer er geen voorlopige voorziening is aangevraagd door indieners van de zienswijzen kan worden gestart met de uitvoering. Er hoeft niet gewacht te worden op de datum van inwerkingtreding om het aanbestedingsproject in te kunnen zetten.
4
VRIJDAG 25 MEI 2018
Met veel verdriet, hebben wij afscheid moeten nemen van mijn lieve vrouw, onze lieve moeder en oma
Trijntje Otter-Borgdorff -Inekeechtgenote van
Harmen Otter Den Bommel, 20 mei 1949
K
B
KRIJN BREEN u i t v a a r t v e r z o r g i n g
Pieterstraat 14 3252 BL Goedereede 0187 84 48 48 | 06 80 04 08 62 info@krijnbreenuitvaartverzorging.nl w w w. k r i j n b re e n u i tva a r tv e r z o rg i n g . n l
Goes, 22 mei 2018 Harmen Arjan en Inge Floor, Maaike Robbie en Birgit Liza, Joni Rianne Thijs, Roos
Correspondentieadres: Burgemeester Gaststraat 34 4318 BC Brouwershaven
Persoonlijke en professionele begeleiding van begrafenissen & crematies
0187 - 491396
De begrafenis heeft, geheel naar wens van Ineke, in besloten kring plaatsgevonden.
Stoofweg 24, 3253 MA Ouddorp
Psalm 108 vers 1 berijmd Tot onze diepe droefheid geven wij u kennis dat door de Heere uit ons midden is weggenomen mijn schoonzus en onze tante
www.arensmanuitvaart.nl
Stripboek erfgoed Goeree-Overflakkee NIEUWE-TONGE - Een stripboek over de Atlantikwall is zojuist verschenen. Maar daar blijft het niet bij: er komt ook een beeldverhaal over het erfgoed van Goeree-Overflakkee. Het stripboek is bedoeld om het erfgoed uit te dragen. Diverse thema’s uit de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee, zoals de havenkanalen, het trammetje, het fort en de vuurtoren, komen in het boek aan bod. De lezer komt regelmatig de gebroeders Boomsma tegen, die als een soort gids optreden. De productie van het stripboek is in handen van Pelikaanpers, dat ook het boek over de Atlantikwall heeft gemaakt en eerder onder meer de Slag om Arnhem en de naar Doorn gevluchte Duitse keizer in stripvorm onder de loep nam. Het beeldverhaal over Goeree-Overflakkee verschijnt eind augustus en gaat ongeveer 7 of 8 euro kosten.
Nieuwe aanlegsteiger voor pleziervaart op Tiengemeten TIENGEMETEN - Sinds kort kan men weer met een eigen boot aanmeren op Tiengemeten. Het oude handelshaventje op de westkant van het eiland is uitgebaggerd en voorzien van een mooie, 84 meter lange aanlegsteiger. De diepgang is officieel 1,50 meter. Let er wel op dat je enkel voor dagrecreatie kunt aanmeren. Bezoek je het eiland vanaf het water, dan kun je de boot aanmeren aan de nieuwe recreatiesteiger. Vanaf hier brengt een wandeling van ongeveer 4 kilometer je bij het bezoekerscentrum of het pannenkoekenhuis. Het eiland biedt veel moois tijdens deze wandelingen, sta daarom regelmatig even stil om van het weidse uitzicht te genieten en vogels te kijken.
Hubertha Dubbeld
weduwe van Adriaan Willem van Moort
Restant agenda nog afhandelen
in de leeftijd van 95 jaar. Sommelsdijk: W. Dubbeld-van den Doel Neven en nichten familie Dubbeld Neven en nichten familie Van Moort 23 mei 2018 Woonzorgcomplex ‘Nieuw Rijsenburgh’ te Sommelsdijk Correspondentieadres: Exec. test. W. van Moort Ds. van Baerlestraat 4, 3244 AD Nieuwe-Tonge
Uw laatste wensen in goede handen
De rouwdienst, waarvoor u wordt uitgenodigd, zal gehouden worden op D.V. maandag 28 mei om 13.00 uur in rouwcentrum ‘Media Vita’, Westelijke Achterweg 3, 3241 EH Middelharnis. Aansluitend zal de begrafenis plaatsvinden omstreeks 14.00 uur op de algemene begraafplaats te Sommelsdijk.
www.kievit-uitvaart.nl
Na de begrafenis is er gelegenheid tot condoleren in ‘Media Vita’.
Rouwcentrum Kievit Nieuweweg 2, Melissant
~ Geen bloemen ~ Zij die geen persoonlijke kennisgeving hebben ontvangen, kunnen deze advertentie als zodanig beschouwen. Op woensdag 23 mei jl. is overleden mijn schoonzus, onze tante en oudtante
Hubertha Dubbeld
weduwe van Adriaan Willem van Moort Sommelsdijk: J. Dubbeld † en W. Dubbeld-van den Doel Vriezeveen: N. Vowinkel-Dubbeld en P. Vowinkel Wim Dordrecht: P.H. Dubbeld en N. Dubbeld-van Dalen Sandra Patricia Doorn: H.P. Dubbeld en L. de Zoete Middelharnis: A. Dubbeld † en K. Dubbeld-Grootenboer †
0187- 601166 Dag en nacht bereikbaar
Burg. Letteweg 36 3233 AG Oostvoorne Tel. 0181-488088
Meidoorn 4 3248 XE Melissant Tel. 0187-601166
GOEREE-OVERFLAKKEE – Donderdag 31 mei zal in een extra raadsvergadering het restant van de agenda van gisteravond alsnog worden afgewerkt. Dit in een openbaar deel dat volgt na een besloten sessie, of wel een behandeling van een onderwerp achter gesloten deuren. Dit is niet zo gebruikelijk en zeker opvallend te noemen bij de start van het vergadercyclus 2018-2022 van de nieuwe gemeenteraad. Op de agenda staat dan het gevraagde budget gebiedsontwikkeling Ouddorp Bad en de Eerste tussentijdse rapportage 2018.
Eiland zonder zwerfvuil GOEREE-OVERFLAKKEE – Inspreker Brevé moest er bijna drie uur op wachten voor hij in de raadsvergadering donderdagavond zijn oproep kon plaatsen, namens Community Doe Mee Samen voor een schoon eiland zonder zwerfafval, om support bij het opruimen van allerlei troep. Hij sprak gedreven over de inzet van een kleine groep medestanders die gedreven de handen uit de mouwen steken. Hij vroeg om hulp van college en raad. Het zwerfafval is een rot gezicht. Het is een belasting voor de natuur. Het is schadelijk voor de gezondheid. Kom eens kijken inspireerde hij zijn geboeid luisterende toehoorders. De Community is te vinden op Facebook. Burgemeester Grootenboer haakte in op de uitnodiging. Ik kom een keer kijken zei ze.
Windparkprocedure GOEREE-OVERFLAKKEE – In een raadsbrief geeft het college informatie over de ter inzage legging van het ontwerpbestemmingsplan en de ontwerp-omgevingsvergunning voor windpark Piet de Wit nabij Ooltgensplaat. Het betreft in dit geval het verwijderen van de bestaande 12 windturbines. Daarvoor in de plaats zijn nu 7 windturbines aangevraagd. De ontwerpbesluiten liggen sinds 25 april tot en met 6 juni ter inzage. Gedurende deze termijn kunnen op de ontwerpbesluiten zienswijzen ingediend worden. Aan de commissie MER wordt advies gevraagd. Voor het bestemmingsplan / zienswijzen is de gemeenteraad het bevoegd gezag. Voor de omgevingsvergunning / zienswijzen daarop geldt dit voor het college van b. en w. In dit proces wordt dezelfde route gevolgd als bij de andere windparken.
Nieuws
VRIJDAG 25 MEI 2018
5
Droomfonds combineert vogels, vis en vastgoed MIDDELHARNIS - Het Haringvliet staat volop in de belangstelling als een plek waar natuur en recreatie bij elkaar komen. Een van de recente besluiten omtrent dit gebied is het kierbesluit: de Haringvlietsluizen gaan in september een stukje open, omdat dit goed is voor flora en fauna. Maar er is meer, veel meer. Daarom was er woensdagavond een bijeenkomst in het Diekhuus, waar zo’n tachtig aanwezigen op zijn afgekomen. Tekst en foto: Erwin Guijt
“Dit soort projecten doe je nooit alleen, maar moet altijd samen aangepakt worden. Je kunt dit ook niet op zichzelf ontwikkelen, het moet altijd integraal gedaan worden. Dat is enerzijds het mooie, anderzijds een uitdaging’’, zegt wethouder Markwat (SGP) in zijn welkomstwoord. De wethouder is op verschillende manieren bij het proces betrokken. Hij is heel de avond aanwezig om vragen te beantwoorden. Marius Brants van het Droomfondsproject Haringvliet is de avondvoorzitter. Hij begint met een plaatje waarop een delta is aangegeven. “Waar is dit?” Al vrij snel is het antwoord boven tafel: het is Europa met daarin de Nederlandse delta, vanuit een bijzondere hoek gefotografeerd. “Normaal zien we het vanuit een heel ander perspectief. Mensen gokken dan ook wel eens dat het de Amazone is, of de Nijl. Maar met deze afbeelding kunnen we het grotere plaatje
zien, met daar in de rechterhoek de Alpen, waar onder andere de Rijn ontspringt. Nederland vormt zo de toegangspoort van Europa.’’ “Als je bij de Rotterdamse VVV naar binnen loopt en zegt dat je in de buurt de natuur in wil, verwijzen ze je naar het noorden of oosten. Het Haringvliet is daar bijna vergeten. Terwijl het toch zo’n prachtig natuurgebied is, waar zoveel speelt. Zelfs vanuit Japan ben ik bijvoorbeeld gebeld over het kierbesluit, een uniek project dat als voorbeeld voor andere gebieden kan dienen. Inmiddels is daarvan de cofinanciering rond en gaat het op 5 september echt gebeuren.’’ Ecologie en economie Brants vervolgt: “De ultieme droom is een dynamische delta creëren voor mens en dier, met een balans tussen ecologie en economie. We willen er één groot gebied van maken, van de voordelta bij de Haringvlietdam door de Biesbosch tot aan slot Loevestein. Dit gebied zal bestempeld worden als
Belangstellenden stelden hun vragen aan de experts.
de Nederlandse Delta. Kortom, er is veel gebeurd en er gaat nog veel gebeuren.’’ Dan komen Wicher Pen en Ted Sluijter (van respectievelijk Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten) aan het woord. “Inmiddels is er in Nederland nog maar 15% over van alle oorspronkelijke soorten die hier ooit waren. Daarom is het tijd voor actie.” En die wordt rond het Haringvliet volop ondernomen. Het publiek wordt meegenomen in ontwikkelingen bij de Menheerse Plaat, Westplaat buitengronden, Stadse Gors & Spuigors, Hellegatsplaten, Slijkplaat en Scheelhoek. Vogel- en viseiland Bas Roels van het Wereld Natuurfonds vertelt bevlogen over twee interessante projecten. Het eerste is een nieuw aan te leggen vogelen viseiland tussen Middelharnis en Korendijk. “Op die locatie lag al een natuurlijke zandbank, maar deze is door de aanleg van verschillende waterwerken voorgoed onder water verdwenen. Daarom
Gemeenteraad is nu compleet GOEREE-OVERFLAKKEE Met de installatie donderdagavond van twee vrouwelijke leden, Nynke Zwaga voor de VVD-fractie en Jannie Campfens- van den Ouden voor de fractie Vitale Kernen, is op dit moment de nieuwe 29 leden tellende volksvertegenwoordiging Goeree-Overflakkee compleet geformeerd. Beide dames moesten na de verkiezingsuitslag op 21 maart nog even op hun installatie wachten
omdat dit een direct gevolg is van de benoeming van de wethouders Peter Feller (VVD) en Berend-Jan Bruggeman (VKGO). Hierdoor schoven zij op de ingediende kandidatenlijst een plaatsje op. Waren er in de vorige raadsperiode slechts 3 vrouwen in de raad, dat aantal is in de nieuwe formatie nu gestegen naar 9 of wel 31%. Burgemeester Grootenboer verwelkomde de nieuwe raadsleden waarna zij hun zetel bij de fractie konden innemen. (Tekst: Jaap Ruizeveld; foto: Wim van Vossen fotografie)
wordt er kunstmatig een zand- en slibplaat aangelegd van zo’n twee hectare. Een deel hiervan komt (deels) onder water; uitstekend foerageergebied voor bijvoorbeeld de kleine plevier en de grote stern. Het eilandje kan bekeken worden vanuit een nieuw te bouwen vogelobservatorium. De tweede ontwikkeling is de noordrand, tussen Stellendam en Middelharnis. “Er moest een zoetwaterkanaal komen als compensatieregeling voor het kierbesluit. Van de grond die daardoor vrijkwam is een terp gemaakt. In totaal komt er 30 hectare aan natuur bij, ten koste van landbouwgrond. Op de terp zullen 25 tot 40 woningen verrijzen, die zo’n 3 à 4% van het gebied in beslag nemen. Deze woningen worden ingepast in het landschap. Momenteel zijn de betrokken partijen bezig een ontwikkelaar te vinden die het verder wil uitwerken en daar ideeën over heeft.’’ Flora en fauna Er volgt een korte pauze. Hierna gaat het publiek in groepjes uit-
een. Op vier verschillende plekken wordt uitleg gegeven over verschillende facetten van het Haringvliet. Namelijk: de noordrand, algemene natuurontwikkeling, het vogel- en viseiland en recreatie in de natuur. Bij de verschillende onderdelen worden veel belangstellende, maar ook kritische vragen gesteld. Kunnen de polderweggetjes bij de Noordrand de toekomstige drukte wel aan? Hoe moeten bewoners van de terp het natuurgebied zelf onderhouden? Wat gaat er precies veranderen qua flora en fauna in het gebied? Maar ook gaat het over financiering, waterdiepte en privacy. De betrokkenen doen hun best afdoende antwoorden te geven. Hun enthousiasme daarbij werkt aanstekelijk. De avond wordt plenair afgesloten. De sprekers geven een samenvatting van het gehoorde, en wat ze daaruit meenemen. Sluijter vertelt nog een anekdote die hij graag wil delen. Hij sprak pasgeleden een vrouw uit Lochem, die zei: “Zodra ik één voet op het eiland zet, voel ik me gelijk thuis.’’ Met die woorden is de avond besloten.
CHRISTELIJKE CAMPING
BELOOFDE LAND
OP DE VELUWE Vol animatieprogramma en verwarmd zwembad, nog voldoende beschikbaarheid van 7-7 tot 28-7. Check www.beloofdeland.nl
Zaterdag 26 mei van 09.00 tot 16.00 uur
SCHUURVERKOOP
Cultuur kleurt het leven. Al voor E 4 kleurt u mee.
eur nat ! d do Worjuist nu
Beeldende kunst, geschiedenis & letteren, monumentenzorg, muziek & theater en natuurbehoud. Het Prins Bernhard Cultuurfonds zet zich in voor cultuur die u raakt. Al vanaf e 4 per maand kleurt u mee. Ga naar www.cultuurfonds.nl.
BEZORGER
OUDDORP
Duizenden boeken tegen elk aannemelijk bod. U bepaalt de prijs, we worden het vast eens.
Wij zijn met spoed op zoek naar bezorgers in Ouddorp Ook wanneer je tijdelijk beschikbaar bent vragen we je om zo snel mogelijk contact met ons op te nemen.
Voorstraat 41 3245 BG Sommelsdijk Tel. (0187) 482614 Email: boomboek@filternet.nl
Voor meer informatie kun je ons mailen via info@eilandennieuws.nl of bel naar 0187-74 54 50
WORD JIJ ONZE NIEUWE COLLEGA?
Hebron / Nieuwerkerk Vacature
Verzorgende IG
Uren bespreekbaar (voorkeur: 24 uur per week)
raafmachine
t rupsg Wij zoeken machinis
• Ben jij een machinist die zelfstandig opdrachten kan uitvoeren in de GWW sector?
Nelisse is een servicegericht familiebedrijf. Wij onderscheiden binnen ons bedrijf de werkgroepen AGRO, GROND EN INFRA. Met een team van 20 vakmensen werken wij aan uiteenlopende disciplines voor tal van opdrachtgevers. Nelisse is de laatste jaren uitgegroeid tot een flexibele en complete specialist op het gebied van de vele disciplines die zowel agrarisch, cultuurtechnisch als infra structurele projecten omvatten. Nelisse agro, grond en infra staat garant voor: veiligheid en kwaliteit- inzet vanuit eigen uitvoerders en materieelverantwoordelijkheid voor het eindresultaat- service is bij ons vanzelfsprekend.
• Ben jij bekend bent met alle facetten van het professionele machinisten vak? • Wil jij beschikken over een vaste kraan? • Ben jij op zoek naar veelzijdigheid? • Zie jij je uitdaging in het mee kunnen denken binnen een hecht team waar jouw mening en praktische eigenschappen meetellen? • Wil jij samen met ons team deze verantwoordelijke functie dragen? Twijfel dan niet en vraag direct een vrijblijvend gesprek aan! W.L. Nelisse (06-53924137)
WWW.NELISSENIEUWE TONGE.NL
Heb jij een hart voor de oudere medemens, ben je flexibel en kun je goed samenwerken? Dan zijn wij op zoek naar jou! Je verzorgt en begeleidt de bewoners die ons zijn toevertrouwd binnen de afdeling Kleinschalig Wonen. Ons team is steeds meer in staat om zelf vorm en inhoud te geven aan de manier waarop we met elkaar het werk doen. We zien uit naar een collega die hieraan mee wil bouwen en hart heeft voor onze bewoners.
Reformat orische ouderenz org
Meer info? Kijk snel op werkenbij.cedrah.nl voor de volledige functiebeschrijving en solliciteer direct online. Of neem contact op met teamleider Wim van Veen via 0111 – 460120.
Interview
VRIJDAG 25 MEI 2018
7
Wethouder Frans Tollenaar blikt terug:
“Ik ben verknocht geraakt aan Goeree-Overflakkee” GOEREE-OVERFLAKKEE - “Ja ik ben, als Zeeuw, verknocht geraakt aan Goeree-Overflakkee. Vanuit mijn positie als wethouder heb ik getracht mij steeds dienstbaar op te stellen voor de samenleving. Ik heb mij ingezet om de belangen van het eiland en haar inwoners fair en zo transparant mogelijk te behartigen. Dat alles met de wetenschap dat je het niet een ieder naar de zin kan maken. Dat je als overheid, college en raad samen ingrijpende besluiten moet nemen, gericht op het algemeen belang. Zoiets gebeurt niet lichtvaardig. Het zijn afwegingen. Zoekend in onderhandelingen naar het best haalbare resultaat voor het eiland en haar inwoners. Draagvlak creërend waar mogelijk”. Aan het woord is SGP-wethouder Frans Tollenaar, die deze week afscheid neemt van het eilandelijk gemeentebestuur. Door Jaap Ruizeveld
Frans geeft aan dat hij zijn werkzaamheden zeker zal missen. Het intermenselijk contact was en is hem dierbaar. Maar zijn vertrek komt niet onverwacht. De verkiezingsuitslag van 21 maart enerzijds en anderzijds de meerdere keren uitgesproken wens vanuit raadsfracties om het aantal wethouders terug te brengen van 5 naar 4, kondigden deze ontwikkeling aan. “Dankbaar ben ik dat ik de kans heb gekregen om acht jaar op dit mooie eiland de functie van wethouder te hebben mogen invullen. Na mijn bestuurdersperiode in het Zeeuwse Borsele (van 1998 tot 2006), trad ik op uitnodiging van de SGP in 2010 toe tot het college van de toenmalige zelfstandige gemeente Goedereede. Daar volgde ik Ton Admiraal op. Impact Eind 2012 waren er verkiezingen voor de, per januari 2013, te vormen fusiegemeente Goeree-Overflakkee. De SGP behaalde toen 9 zetels en kreeg in het college 2 wethouders. Ik mocht als loco-burgemeester optreden. Mijn portefeuille had als speerpunten economische zaken, arbeidsmarkt, onderwijs, recreatie/toerisme en VVV, windenergie en o.a. weekmarkten en standplaatsen. Daarnaast was ik kernwethouder voor Middelharnis/Sommelsdijk en Herkingen. Een zeer boeiende, brede portefeuille”, vat Tollenaar kort de historische terugblik samen. Frans heeft het in de periode van zijn bestuurdersfunctie op het eiland niet altijd gemakkelijk gehad. De teleurstelling bij bewoners in kernen waar windmolens worden geplaatst, begrijpt hij. Maar de verwijten dat hij onvoldoende voor het eiland heeft gescoord in de gesprekken met de Provincie, hebben hem geraakt. “Ik heb er slapeloze nachten van gehad...” Regierol De taakopdracht van de Rijksoverheid en Provincie op het winddossier is teruggebracht van 300 naar 225 MW. Wij hebben als gemeente de regierol behouden en zelf plaatsingsbesluiten kunnen nemen. De energietransitie is echt nodig voor
een duurzame toekomst, hoe pijnlijk dat door bewoners ook wordt gevoeld. Windenergie draagt in grote mate bij om als eiland in 2020 energieneutraal te kunnen zijn. Ik wil de positieve support vanuit het college en de meerderheid van de gemeenteraad met nadruk noemen. Wij hebben onze positie krachtig neergezet. Kijk wat er gebeurt in de Hoekse Waard als je een louter afwijzende stelling inneemt”. Windmolens van 210 meter hoog en veel dichter bij de kernen. Lief en leed Elk mens kent zijn of haar emoties. Frans is daarop geen uitzondering. Privé waren er voor hem droevige tijden toen zijn echtgenote, na anderhalf jaar ziek te zijn geweest, in september 2012 overleed. Hij hield zich staande. Werd collegiaal goed opgevangen. Een aantal jaren later mocht hij het geluk, van een nieuwe (Zeeuwse) liefde, hervinden. Bekroond met een trouwplechtigheid in de Goerese toren in 2015. Inmiddels is vorige week het vijfde kleinkind geboren. Meer tijd voor het thuisfront, de kinderen en kleinkinderen is ook heel fijn in ieder geval. Wat de toekomst voor hem brengt, weet hij uiteraard niet. Begin januari is hij ouderling in de kerkenraad van de Gereformeerde Gemeente in Waarde geworden. Kerkenwerk heeft ook de liefde van zijn hart. Evenals in zijn bestuursperiode vindt hij ook daar zijn intermenselijke contacten. Het ruimte geven aan de ander, er zijn voor en naast elkaar, is voor Tollenaar belangrijk. Onderwerpen Terugkerend naar zijn wethouderfase zegt hij: “Ik heb steeds open gestaan voor overleg en debat. Met de insteek niet autoritair te willen zijn. Je moet laveren, samenbindend acteren. Enkele belangrijke onderwerpen in de afgelopen jaren? Een greep: op gebied van volkshuisvesting en bouw bijvoorbeeld de realisering van woningbouw Welgelegen Ouddorp. Nieuwbouw van de zorginstellingen Westvoorne en De Vliedberg. Het Fletcher-hotel. De bouw van een nieuwe kerk voor de HHK te Ouddorp. Het traject om met
de vele stakeholders een nieuwe recreatievisie vast te stellen. Een visie die uitgaat van niet bouwen op de stranden en in de duinen en het hanteren van ruimtelijke ordening-uitgangspunten. Een soort ruimte voor ruimteregeling voor de recreatiesector om verouderde terreinen te amoveren en tot herstructurering te komen, zou een mooie stap kunnen zijn Bijzonder voorrecht Dan het traject om te komen tot een nieuwe beroepscampus voor
het onderwijs op het eiland. Het grote draagvlak in de gemeenteraad om te besluiten hier stevig in te investeren, stemde dankbaar. De transitieatlas voor de aanpak van de onderwijskrimp in het primair onderwijs (PO). De transitieatlas voor het voortgezet onderwijs (VO) samen met de gemeente Tholen en Schouwen-Duiveland om de aansluiting arbeidsmarkt onderwijs te versterken, gaat zeker zijn vruchten afwerpen. De VVV-fusie Goeree-Overflakkee is bereikt. Ontwikkeling van de Noordrand
is in combinatie met de windopgave, nieuwe natuur en wonen samen met collega Markwat. Het is een onvolledige opsomming, maar tekent de kracht van de gemeente. Het was aanvankelijk pionieren na de herindeling. Kijk nu waar de gemeente staat, regionaal, provinciaal, landelijk en zelfs buiten de grenzen. Gedrevenheid en bestuurskracht hebben ons samen zover gebracht. Om aan dat proces een bijdrage te hebben mogen leveren, was een bijzonder voorrecht”, stelt Frans Tollenaar.
8
Nieuws
VRIJDAG 25 MEI 2018
Geslaagd Pinksterpad rondom Stellendam STELLENDAM - Afgelopen maandag, Tweede Pinksterdag, werd het Pinksterpad georganiseerd. Een ‘evenement’ dat ondertussen een traditie is geworden. Een tocht georganiseerd door samenwerkende kerken op het eiland. Deze keer was Stellendam zowel het startals eindpunt. Tekst en foto’s: Adri van der Laan
Zeven jaar geleden nam de IZB - de vereniging voor zending in Nederland - het initiatief voor het organiseren van het Pinksterpad. Het doel was om een ‘inspirerende wandeltocht’ te organiseren met als start- en eindpunt een kerk. Onderweg zijn er verschillende momenten die de deelnemers aan de tocht tot bezinning nodigen. Maandag werd de tocht gelopen tussen de twee PKN-kerken van Stellendam: De Hervormde kerk aan de Bosschietersstraat en de Gereformeerde Kerk aan de Kerkhoflaan. Nu meet de afstand tussen de beide godshuizen maar enkele honderden meters, maar Tweede Pinksterdag werd het pad wat omgelegd. De deelnemers konden kiezen uit twee afstanden, 5 of 10 km. De korte afstand voerde langs de oude haven en via het bedrijventerrein richting het Stellebos. De lange tocht ging via de duinen van Goeree-Havenhoofd. Ramp Niet alleen het ‘samen lopen’ op Tweede Pinksterdag, maar ook het mooie weer zorgde ervoor dat
voorin de middag ongeveer 450 deelnemers zich verzamelden in de Hervormde Kerk. In de kerk waren verschillende dingen te bezichtigen, zoals de maquette van de tabernakel en een powerpointpresentatie over de ramp. Verder vertelde ds. Davy Hoolwerf bij de start van de dag iets over de geschiedenis van de kerk. Hierbij wees hij de wandelaars op de hoogwatermarkering naast de preekstoel waarop wordt aange-
geven hoe hoog het water tijdens de Watersnoodramp stond in het zwaar getroffen vissersdorp. Na dat de predikant iets over Pinksteren had uitgelegd, waarbij hij gebruik maakte van zeepbellen, konden de wandelaars vertrekken. Spreuken Onderweg waren er spreuken op borden en gedachten op kaarten die de aanleiding konden vormen
voor overdenking of voor een goed gesprek onderweg. Bij de natuurspeeltuin in het Stellebos waren verschillende activiteiten voor de kinderen en op een aantal andere plaatsen onderweg werd er water of fruit uitgedeeld. Het eindpunt lag bij de Gereformeerde Kerk waarbij er voldoende versnaperingen aanwezig waren om de deelnemers in alle rust te laten terugkijken op de geslaagde achtste editie van het Pinksterpad.
Accommodatie voetbalclub OFB kan nu toch worden aangepakt GOEREE-OVERFLAKKEE Met een nadere onderbouwing van het voorstel diende het college donderdagavond in de oordeelfase van de raad opnieuw het verzoek in om een krediet beschikbaar te stellen van 271.000 euro voor het vervangen van twee kleedkamers en materiaalruimte en het realiseren van een nieuwe bestuurskamer bij voetbalclub OFB in Ooltgensplaat. Door Jaap Ruizeveld
Dit voorstel maakte in de raad van 24 april onderdeel uit van een kredietaanvraag voor werkzaamheden aan velden van een aantal voetbalverenigingen in de gemeente. Voor de velden kwam er toen groen licht maar voor het OFB-onderwerp vond de raad de toelichting onvoldoende en splitste het collegevoorstel. Nu was er een nieuwe poging met daarbij een bredere argumen-
tatie en toelichting van wethouder Feller. Dat scoorde uiteindelijk met een unaniem acceptatiebesluit. Maar van harte ging het allemaal niet. Was er door de gemeente toestemming gegeven om alvast met voorbereidende werkzaamheden te beginnen? Stond de raad hier buitenspel? Hoe was deze aanpak te plaatsen in het licht van de algehele harmonisatie van accommodaties op het eiland? Iedereen gunde OFB een voorziening waarmee men het nieuwe seizoen in kon gaan, maar moest het op deze wijze? Wethouder Feller schetste dat er voor OFB een inventarisatie was gemaakt wat er concreet nodig was en dat dit handelen in de lijn was met de beleden harmonisatie. Harmonisatie Op vragen van Petra ‘t Hoen (PvdA) verklaarde de wethouder expliciet dat bij de harmonisatie naar alle accommodaties wordt gekeken, maar dat in eerste instanties nu het accent is gelegd op de
voorzieningen bij de eilandelijke voetbalclubs. De raad gaf kritisch aan dat zij op de hoogte wenst te worden gehouden van alle tussenbesluiten. Er moet voor een ieder een gelijk speelveld ontstaan. Met het besluit van deze avond voor OFB zou het gereserveerde budget van 5 miljoen euro (destijds niet besteed omdat de clubs en de gemeente toen niet tot afspraken konden komen) nu - zo werd geopperd - wel als begin inzet kunnen worden gezien. Lening Tuk (CU) gaf de suggestie om, nu er nog geen gemeentelijke beleid is, de investering als lening te zien. Daarmee kan een levensvatbare vereniging uit de voeten. Huizing (CDA) keek naar het bredere harmonisatie gebeuren. Zwerus was content dat OFB flink inzette met zelfwerkzaamheid. Dit punt gaf ook Van der Tang (SGP) aan. De investering vond zijn fractie gewenst. Er moest wel maatwerk worden geleverd. Addy Rijerkerk
(VVD) stelde dat met een positief besluit OFB na de zomer met een goede accommodatie van start kon gaan. Van der Meer (EVV) benadrukte dat voor alle clubs op het eiland er gelijke mogelijkheden moeten komen. Petra ‘t Hoen had flinke kritiek op het gehanteerde proces. Zij noemde het niet zorgvuldig. Om alle accommodaties van clubs op orde te brengen zal er flink gefinancierd moeten worden. Alles afwegend kwam de raad toch deze avond voor het verlossende besluit voor OFB. Inhoudelijk Met de bekostiging van de noodzakelijk geachte werkzaamheden aan de voetbalaccommodatie wordt bereikt dat deze accommodatie na de zomerstop weer adequaat gebruikt kan worden. Het beschikbaar stellen van de middelen hiervoor is in lijn met de gekozen projectaanpak stelt het college en is een stap richting ‘alle accommodaties kwalitatief op orde’. Daarin zou de accommodatie van OFB zeker aan
de orde komen op een wijze zoals die nu wordt voorgesteld. Het project is naar voren gehaald omdat de oude kleedkamers zeer dringend nu vervangen moeten worden. Dit kan niet wachten op het totale harmonisatietraject. Voor OFB ziet het college de maatregelen van aanvulling en aanpassing opstallen als een maatwerkoplossing. Zelfwerkzaamheid In de bijeenkomst van eind april had de raad ook gevraagd of de vereniging OFB zelf ook mee zou kunnen werken aan de realisering van het project. Het college stelde dat dit punt in het voortraject met de vereniging is doorgenomen. Er zijn afspraken gemaakt met de beoogde aannemer. Samen met andere werkzaamheden die kunnen worden opgepakt gaat men er van uit de eigen aanpak van OFB een financiële waarde krijgt tussen € 25.000 en € 30.000,
EIGEN GROENTE VERBOUWEN
De #moestuintjes doen het uitstekend met het warme weer. Groeit als kool.. oh nee dat kan niet. #cherrytomaatjes #komkommer #wortelen @ albertheijn
@WeerEnFoto Mijn zonnebloem die ik van de Ah moestuintjes had is vandaag helaas overleden. Hij heeft nooit een mooie zonnebloem mogen worden.
@beradiatelove Ligt niemand naast me in bed, Matt is gewoon al op om zijn moestuintjes te verzorgen. (Ik hoor hem ze waterspuiten)
@geefmetequila Wat ik jaren doe, wordt nu hip: #moestuin en de rest bij de boer. Supermarkt vr chips, cola en vuilniszakken:)
@HermansRHJJ Voor veel opa’s en oma’s is het heel normaal om zelf groente te telen in de (moes)tuin. Volgens RTL Nieuws zijn er nu ook steeds meer jongeren die aan de slag gaan om hun eigen sla, tomaten en radijs te verbouwen. De moestuintjes van de Albert Heijn zullen ongetwijfeld hebben bijgedragen aan de groeiende populariteit. En een foto waarop je bezig bent in je eigen moestuin doet het vast goed op Instagram...
Er is in dit land een ware moestuin-hype. Hipper dan hip. Hoe is dit toch gekomen....?
@LeonNoorlander
Aan radijsjes ga ik geen tijd verspillen
Harm Jan Grinwis
Als je mijn kamer in Eindhoven binnenloopt, kun je meteen beginnen met planten tellen. Elk kastje, elke tafel of plank heeft wel een plant. Er staan zes avocadopitten in het keukenraam, een hangplant aan het plafond, Munt en Tijm verspreid door het hele huis en een paar grotere planten om de rest van de ruimte op te vullen. Ik heb vandaag zelfs nog een Orchidee cadeau gekregen en ik heb geen flauw idee waar ik die moet zetten. Ik had ook een paar moestuintjes van Albert Heijn, maar die zijn allemaal uitgedroogd toen ik een week weg was. Jammer, maar helaas. Ik heb toch niet zo veel aan radijsjes en zonnebloemen, want daar heb ik al helemaal geen plek voor. En radijsjes zijn ook nog eens heel erg vies,
“Ik blijf maar gewoon lekker ouderwets naar de supermarkt gaan” dus daar ga ik geen tijd aan verspillen. Ik heb dus planten genoeg, alleen geen groente. Natuurlijk zou het wel leuk zijn om een complete moestuin te hebben en je eigen eten te verbouwen, maar daar gaat het voorlopig nog niet van komen, denk ik. We zullen het maar op gebrek aan tijd steken. Ook het feit dat (hoe veel ik ook van planten houd) ik niet van plan ben om drie keer per week in een volkstuin te gaan staan schoffelen. Het idee is echt heel leuk, maar ik denk dat er meer werk in gaat zitten dan ik het waard vind. Misschien is het voor mij een beter idee om groente te gaan kweken in zo’n indoor kweekkast. Die kan gewoon binnen staan en heeft nooit last van onkruid. Of misschien blijf ik maar gewoon lekker ouderwets naar de supermarkt gaan.
Karine van der Laan
Manipuleren om iets gezonds naar binnen te werken Ik heb altijd al een diepe bewondering gehad voor mensen die planten langer dan een maand in leven kunnen houden. Of ze zelfs zo kunnen manipuleren, dat er vanuit een mini zaadje een super grote plant groeit. Wanneer ik daar een poging toe doe, gebeurt er vrij weinig. De moestuintjes zijn dan ook niet aan mij besteed. Als ik zie dat zelfs de kleinste kinderen er nog iets moois uit krijgen, gaat mij dat de pet te boven. Misschien ligt het aan de belichting? Geef ik niet genoeg water? Of juist teveel? Hoe dan ook, eigen groenten verbouwen zit er voor mij niet in en zal ik voorlopig maar gewoon mijn gezonde kost bij de supermarkt moeten halen. Toch zijn die moestuintjes enorm aangeslagen bij een groot deel van Nederland. Jong en oud is in de weer met de kleine bakjes en de meest grote, weelderige planten staan een jaar na zaaien nog steeds hun uiterste best te doen om de verzorger te voorzien van zelf gekweekte komkommer. Sowieso vind ik het een goede actie van meneer Heijn om vooral kinderen op deze manier kennis te laten maken met groenten en fruit. Want, al is groenten eten bij kinderen vaak geen favoriete bezigheid, wat is er nou leuker dan rode kool eten die je zelf hebt gepoot, water gegeven en verzorgd? Ook onder studenten slaat het aan, nog zo’n doelgroep die gemanipuleerd moet worden om zo nu en dan iets gezonds naar binnen te werken. Ook voor mij zou dit geen overbodige luxe zijn, maar helaas stond ik niet vooraan bij het uitdelen van de groene vingers. Wel ben ik goed in geld uitgeven, dus dan maar gewoon de supermarkt blijven sponsoren. Ieder zo zijn talent.
Wethouder Gerrit de Jong: "Het valt natuurlijk tegen dat je als partij in de coalitie geen rol meer speelt." Foto: Archief Wim van Vossen Fotografie
VRIJDAG 25 MEI 2018
11
Afscheid van wethouder Gerrit de Jong (CU):
“Ik had binnen het college een nieuwe rol geambieerd” GOEREE-OVERFLAKKEE - Na tientallen jaren activiteit in de politiek, een wethoudersfunctie in Middelharnis en Dirksland, een periode van raadslidmaatschap en vanaf 2013 tot deze week portefeuillehouder in de gemeente Goeree-Overflakkee, met als speerpunt het brede beleidsveld Welzijn/Sociaal Domein en alle daaronder vallende (zorg)items, was er ook voor Gerrit de Jong (ChristenUnie) het moment van afscheid nemen. De stembusuitslag was voor de partij een tegenvaller met een zetel verlies. In de daarop volgende verkennende gesprekken en onderhandelingen gaven partijen aan te kiezen voor een coalitie waarvoor de CU niet werd uitgenodigd. Het doek viel. “Ik ben ook als wethouder niet benaderd”, zegt De Jong. Door Jaap Ruizeveld
“Ik had heel graag doorgegaan. Met hart en ziel heb ik me ingezet voor het welzijn van al onze inwoners, van jong tot oud. Het is, als je de verkiezingsuitslag interpreteert, blijkbaar niet voldoende geweest. Of het is wellicht niet duidelijk overgekomen. Ik had binnen het college een nieuwe rol geambieerd. Als wethouder. Niet als fractievoorzitter. Ik kan het in gevoelens niet verbloemen. Deze weken voel je aan als een rouwproces. Je moet afscheid nemen in diverse overleggen. Het is een realiteit. Een ander neemt het immers van je over. Wat ik ga doen, is nu nog een open vraag. Je moet een nieuwe positie in gaan nemen. Noem het - als eerste - ontwennen. Pijnlijk, omdat je er zelf niet voor gekozen hebt”. Lijsttrekker In de aanloop naar de verkiezingen het boegbeeld van de ChristenUnie. Door de ledenvergadering, na zorgvuldige afwegingen, met instemming van het bestuur verkozen tot lijsttrekker. Geen enkele andere partij (te noemen SGP, VVD en CDA) zette hun wethouder (periode 2013-2018) overigens op de eerste plaats op de kieslijst. De Jong licht de CU-insteek toe: “Ik heb bij het opstellen van de lijst aangegeven het lijsttrekkerschap op mij te willen nemen. Er kwam groen licht. De insteek is niet altijd vanzelfsprekend, omdat je als wethouder uiteraard een andere rol hebt dan als politiek leider. Ik hoopte dat wat ik in mijn wethouderschap heb mogen laten zien, een positieve uitstraling zou hebben op het aantal stemmen op onze partij. Men kent je. Je staat regelmatig in de lokale publiciteit en je gezicht is het gezicht van de ChristenUnie”. Dilemma “Toen wij met een zetel verlies uit de verkiezingen kwamen, was dat uiteraard vervelend. Moet je dat uitleggen als niet genoeg support voor je werk ten opzichte van andere partijen? Hoe dan ook. Je komt voor een dilemma te staan. Immers, ik was voor de partij ook beoogd wethouder in een nieuwe coalitie. En als je die rol wilt hebben, dan moet je je afvragen of je dat dan als fractievoorzitter kunt combineren. Ik heb toen een besluit genomen. Als ik in de oppositie zou komen, dan ben ik (voor wat mijn beleidsveld betreft) van veel zaken die binnen het college spelen zo ingevoerd in de materie, dat ik een mogelijke opvolger daarmee voor de voeten zou kunnen lopen. Dat vind ik niet tot politiek fatsoen behoren”.
Inwegen Een vraag: “Uw partij, uw fractie had deze casus toch in het voortraject ook kunnen inwegen?” Gerrit de Jong kiest zijn woorden: “Luister, ik ga het land niet uit. Ik kan, gelet op de huidige situatie, de CU-fractie vanuit mijn ervaring met informatie, tips en adviezen toch blijven ondersteunen? Daarvoor hoef ik niet in de raad te zitten. Zo zie ik mijn rol op dit moment. Ik voel het niet als een persoonlijk verlies. Het is, zoals ik zei, een keuze je opvolger niet voor de voeten te lopen en het geeft ruimte aan de fractie zo onafhankelijk mogelijk te kunnen functioneren. Het valt natuurlijk tegen dat je als partij in de coalitie geen rol meer speelt. Dat is teleurstellend.” Gewenste route “De kiezers brengen hun stem uit. De vraag is dan of de kiezer de daarop volgende route als voorbereiding op een coalitieakkoord, dit ook als een wenselijke route hebben gezien. Ik snap dat wel, maar dat wil niet zeggen dat er geen andere combinaties tot de mogelijkheden behoorden. Ik heb voor de verkiezingen gezegd dat ik me zou inzetten voor continuering van het beleid. Dat hebben we met vier partijen de afgelopen jaren gezamenlijk ingevuld. We hielden elkaar vast. Ook in zeer moeilijke dossiers. Er is heel veel bereikt in de afgelopen vijf jaar. Het had niet onmogelijk geweest om dat als vertrekpunt te nemen in het aftasten, in de onderhandelingen”. Aantal bestuurders Speelde ook een wens om het aantal wethouders van 5 naar 4 terug te brengen nog een rol? “Ik denk niet dat het financiële aspect hiervoor een leidraad was. Als de politieke wil er is, dan kun je ook met 5 wethouders met werktijdfactoren van 80% uit de voeten”. In de presentatie van het coalitieakkoord werd overigens op een gerichte persvraag gesteld dat het niet formeel aan de orde is geweest. Genoemd werden de factoren: kostenreductie en efficiëntie. “Niet zo’n overtuigend argument”, vindt De Jong. Tot slot: toch een zorg-item noemen: “Jeugdproblematiek. Een ieder die zorg nodig heeft, die heeft dat ook gekregen. Geen signalen dat het niet zo is verlopen. In het begin was het op alle fronten zoeken. Maar het is ingevuld. Niet alles is een probleem. Zo zijn er opvoedingsvragen waar je met een lichte vorm van ondersteuning en begeleiding ouders in hun rol kunt versterken”. De Jong bergt in zijn werkkamer documenten op in zijn tas. Donderdagavond 24 mei nam hij afscheid in de raad. Hij heeft het er duidelijk moeilijk mee.
Wethouders ‘Zet dat maar in de krant’, zo voegde een wethouder van de toenmalige gemeente Goedereede er ten overvloede aan toe tijdens een interview. Hij deed in dat vraaggesprek de uitspraak dat hij ‘zich niet door de raad laat opjagen’. Bij het nalezen van het interview voor publicatie zou hij die zin wel schrappen, zo dacht ik. Maar de wethouder had de moed om het te laten staan en natuurlijk citeerde ik de zin in de krantenkop bij het artikel. Het gevolg laat zich raden: een verbolgen raad waarin vooral de oppositiepartijen superlatieven tekort kwamen om hun onvrede richting de wethouder te ventileren. ‘Zet dat maar niet in krant, Adri’, zo hoor ik nu en dan een wethouder van de huidige gemeente tegen me zeggen tijdens een ‘informele’ bijeenkomst. Dit meestal na een wat gedurfde uitspraak over iets dat nog geen officieel beleid is, maar misschien ooit nog eens uitgevoerd zal worden. Het zal wel met de persoon van de wethouder te maken, maar bovenstaande voorbeelden tekenen de veranderingen die er ook voor het wethouderschap hebben
Zet dat maar niet in de krant... plaatsgevonden. Het is niet gemakkelijk om wethouder te zijn en het lijkt er ook niet op dat het ooit nog eenvoudiger zal worden. Dat, zoals vroeger, wethouders decennia lang als een soort automatisme in functie konden blijven is al lang voorbij. De afgelopen periode en ook het gisteren benoemde college is hiervan een voorbeeld. Van de moderne wethouder wordt niet alleen deskundigheid en behendigheid verlangd, maar ook passie voor het ambt is onontbeerlijk. Dat viel me pas weer op toen ik in gesprek raakte met een oud-wethouder die, hoewel afkomstig van buiten het eiland, nog steeds intensief met het wel en wee van zijn voormalig werkgebied meeleeft. Het ‘nieuwe’ college wens ik veel wijsheid en een flink portie passie toe. En voor de ‘gaande mannen’: er is ook nog leven na het wethouderschap. Geniet ervan.
“Kindermondjes voeden in de achtertuin,” schrijft Erik Bruggeman bij zijn foto.
12 Archief
VRIJDAG 25 MEI 2018
Eind januari 1928
VRIJDAG 25 MEI 2018
13
Foto en tekst: Jan Baks
De harlekijn op de foto is een orchidee. De plant staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als zeer zeldzaam en zeer sterk in aantal afgenomen. Hij bloeit eind april tot half mei, afhankelijk van de temperatuur in het voorjaar. Hij komt in Nederland voor op de Waddeneilanden en in de Delta. Zeldzaam wil niet zeggen dat je er niet veel tegelijk kunt zien. Deze week heeft de plantenwerkgroep van de NLGO voor Natuurmonumenten een telling gedaan op de Kop van Goeree. Er werden meer dan 11.000 exemplaren geteld! Een prachtig aantal. Laten we zuinig zijn op ons landschap!
14
Koster
KERK
&
De kosteres van de Hervormde Kerk in Den Bommel
‘De lengtes van de meeste dominees heb ik opgeschreven’ DEN BOMMEL. In de stijlvol gemeubileerde consistoriekamer van de Hervormde Kerk van Den Bommel zitten we tegenover kosteres mevrouw A. Breeman-Melaard. Aat, zoals ze door de meeste kerkgangers aangesproken wordt, bekleedt al 33 jaar deze functie. Vanaf 1985 samen met haar man en nadat deze in 2015 ziek werd en opgenomen was in Nieuw Rijsenburgh, alleen. Aat blijkt een boeiende vertelster te zijn als het over haar werk en kerk gaat. Zij heeft in haar kostersloopbaan vele predikanten zien komen en gaan. Aat: ‘Ze zijn allemaal weer anders, maar ik had altijd een goede verstandhouding met hen. Als koster weet je veel, maar niet alles en je hoeft ook niet alles te weten!’ Tekst A.J. Nelis/Foto’s Mirjam Nelis
Kerkgang Door de jaren heen zag Aat de kerkgang minder worden. Zat de kerk zo’n 20 jaar geleden nog vol (282 zitplaatsen), nu is dit aantal in de morgendienst gehalveerd en ‘s avonds zelfs meer dan gevierendeeld. Dat gaat haar erg aan haar kostershart. Evenals in haar geboortedorp Stad aan ‘t Haringvliet vergrijst de gemeente en trekken de jongeren weg. Maar dat is volgens Aat niet de enige reden. ‘Men is niet trouw,’ klaagt ze. Velen maken wel eens een uitstapje naar een andere plaats of luisteren thuis, terwijl men nog wel in staat is om ter kerke te gaan. ‘Als er een gastpredikant komt preken, die reiskosten en preekvergoeding ontvangt, dan moet er bij een opkomst van 40 à 50 kerkgangers geld bij’, rekent zij voor. De scheuring van 2004 heeft in Den Bommel geen of nauwelijks gevolgen gehad. Zichtbare taken De kerk schoonmaken en schoon houden wordt door vrijwilligers gedaan. De coördinatie hiervan berust bij de kerkrentmeesters, daar heeft de kosteres dus geen omkijken naar. We lopen in gedachten een zondagdienst met haar mee. Aat is als eerste bij de kerk. Ze opent het kerkhek voor de kerkgangers, daarna de deuren van de kerk en van het verenigingsgebouw ‘De Bron’ naast de kerk, waar de crèche voor de kleinsten gehouden wordt. Dan de zorg voor de dominee: glaasje water in de kansel, lichtje aan. De te zingen Psalmen heeft ze de vorige avond al op de borden aangebracht. Als
er een gastpredikant voorgaat, wacht Aat hem op in de kerkenraadskamer totdat er een van de ambtsbroeders verschijnt. Is er bij het schoonmaken van de kerk geen gordijn open gebleven? Gauw even dicht doen. De geluidsinstallatie wordt aangezet, ook de kerkradio en de temperatuurregelaar, alles geautomatiseerd. Dit zijn allemaal handelingen die voor ieder zichtbaar zijn. Achter de schermen en op andere tijden gebeurt er echter veel meer dan dat. De dominee de maat nemen Voordat het zondag is, heeft de Bommelse kosteres al heel wat werk verzet ten dienste van de zondagse eredienst, met name als er gastpredikanten voorgaan. Het is nog niet zo lang geleden dat zij de gastpredikant zaterdags moest bellen voor de te zingen Psalmen. Soms was ze dan tot zaterdagsavonds elf uur aan het bellen en dan nog zonder resultaat. Arriveerde de dominee de volgende morgen om 10 minuten voor de dienst in de kerk, dan moest Aat de Psalmen nog op de borden aanbrengen en het briefje naar de organist brengen. Had ze wel van te voren contact, dan vroeg ze gelijk aan de predikant of hij voor en/of na de dienst koffie wilde gebruiken. Ook daar zorgde de kosteres dan voor. Een bijzondere vraag aan de dominee was vaak: ‘Hoe lang bent u?’ Dit in verband met de vlonder in de preekstoel. Er zijn drie mogelijkheden. Is de dominee 1.80 m of langer, dan hoeft er geen vlonder in de preekstoel gelegd te worden. Onder deze lengte kan nog gekozen worden uit de lage vlonder (5 cm) of de hoge vlonder (10 cm). Van de meeste gastpredikanten
van de afgelopen jaren heeft Aat de lengte opgeschreven, zodat ze het niet meer hoeft te vragen. Hoewel ze zelf geen e-mail heeft, wordt alles nu voor haar via de mail geregeld door een kerkrentmeester. De schrik van iedere koster Avondmaalsdiensten zijn hoogtepunten, ook voor een koster. Alles wordt van te voren in orde gemaakt: wijn wordt gekocht, evenals het brood dat gesneden wordt. Het damasten Avondmaalslinnen en het Avondmaalsstel wordt gereed gemaakt. Met grote zorg wordt alles klaargezet. De koster kijkt dan ook met andere ogen naar het geheel dan de gemiddelde kerkganger. Als de dominee zichtbaar voor heel de gemeente de wijn inschenkt, denkt Aat: ‘Oh, dominee, de kan niet zo hoog houden, denk om het tafellaken!’ Ze denkt aan de vele uren strijken daarvan in het verleden. Nu wordt het uitgestoomd. Gevraagd naar onvergetelijke gebeurtenissen, vertelt Aat: ‘Eens werd ik ‘s nachts voor de Avondmaalszondag wakker. Het schoot door mij heen: ‘Je hebt geen brood gehaald voor morgen!’ Wat nu? Ze bedacht dat ze nog een gesneden wittebrood in de diepvries had. Vlug haalde zij dit eruit en maakte het klaar. Zo gauw de tijd het toeliet maakte ze de dominee deelgenoot van haar zorgen. De dominee stelde haar gerust. Niemand had er iets van gemerkt! Ook de keren dat er in de kerk is
ingebroken staan haar nog helder voor de geest, hoewel het al lang geleden is. De eerste keer was men door een raampje in de kerkenraadskamer binnengekomen en waren de zendingsbusjes bij de uitgang opengebroken. Ook de kluis had bezoek gekregen, maar het was niet gelukt deze te forceren. Wel was de kosteres de volgende dag de hele morgen in de weer met de politie. De tweede keer was ook geprobeerd in de kluis te komen, echter tevergeefs. Hiervan getuigen nog de brandplekken op de deur van de kluis. Iedere keer dacht Aat dan aan de Statenbijbel op de kansel. Gelukkig, hij ligt er nog! Toekomst Als we vragen hoe de kosteres de toekomst van de Bommelse kerk ziet, komt er een enigszins bezorgde trek op het vriendelijke gezicht. ‘Tja, nu hebben we nog een fulltime predikant, maar of dit in de toekomst zo kan blijven? We hebben wel jaarlijks inkomsten uit de nalatenschap van Boedel Bigge, maar of dit toereikend zal blijven is nog maar de vraag.’ Al met al is de kosteres van Hervormd Den Bommel best wel druk met veel dingen. ‘Maar’, zegt ze, ‘ik doe het zo ontzettend graag!’ Dat laatste straalt ze ook uit als ze haar kostersplaats aanwijst: ‘Er hoeft geen bordje ‘Koster’ op de stoel hoor!’ En dat begrijpen we: de koster heeft de regie!
Nieuwe serie: Koster & kerk… Goeree Overflakkee kent een breed spectrum aan kerken. Door de jaren heen zijn er steeds bijgekomen en bijna geen verdwenen. Eilanden-Nieuws zet van tijd tot tijd een kerk op het eiland in de spotlights. Wie komt er meestal in aanmerking om iets over de plaatselijke kerk te vertellen? De predikant, kerkvoogd of scriba. Wij kozen voor de persoon van de koster. Hoewel meestal niet op de voorgrond tredend, kent hij of zij als geen ander de plaatselijke kerk van binnen en van buiten. Als eerste van een serie: De Hervormde Gemeente te Den Bommel.
VRIJDAG 25 MEI 2018
15
16
Ramadan Ds. W. Visscher Op woensdag 16 mei 2018 is de ramadan, de vastenmaand voor de moslims, begonnen. Deze vastenmaand duurt tot 14 juni. Inmiddels zijn er in Nederland ongeveer 1 miljoen mensen met een moslimachtergrond. Een deel daarvan houdt zich ook aan de regels van de islam. Hoe moeten we een dergelijke vastenmaand beoordelen? In de eerste plaats is de islam een niet-christelijke religie. Daarom geloven wij dat het ware heil niet via de koran, Mohammed en de onderhouding van de sharia kan worden verkregen. De islam is, net als trouwens het orthodoxe jodendom, een religie die de nadruk legt op het volbrengen van godsdienstige plichten. Afhankelijk van de mate waarin mensen hun plicht hebben gedaan, zullen ze eenmaal op de oordeelsdag geoordeeld worden. Het hoeft denk ik geen betoog dat we vanuit het christelijke geloof, de islam afwijzen als ware religie. Overigens betekent dat niet dat we moslims willen doden en het land uitwijzen. Het liefst zouden we zien dat moslims zich bekeren en tot het geloof in de Heere Jezus komen. Dat is het ware heil waarvan de Bijbel getuigt en waarin een oprecht christen gelooft. De essentie van het christelijke geloof is het behoud door het offer van Christus. Juist op dit punt staat de islam geheel tegenover het christendom. Laten we dergelijke verschillen duidelijk benoemen en overwegen. Er is maar één weg tot de zaligheid, Jezus Christus en Dien gekruisigd. Het is aan de kerk en aan de christenen om die waarheid aan medemensen bekend te maken. In de tweede plaats is vasten een godsdienstig ritueel. Er zijn in de religie verschillende rituelen. Naast vasten kennen we bidden, dopen, mediteren, en zo meer. Vasten is ook in de Bijbel een bekende zaak. In het Oude Testament lezen we over vastendagen. Ook in het Nieuwe Testament komen we het vasten tegen. De gemeente van Antiochië heeft gevast en daarna Barnabas en Paulus uitgezonden, in opdracht van de Heilige Geest, naar het heidendom. Zo is de eerste zendingsreis van de apostel Paulus begonnen. Met bidden en vasten van de gemeente. Ook op andere plaatsen in het Nieuwe Testament komen we het vasten tegen. De duivel bijvoorbeeld kan alleen worden uitgedreven met bidden en vasten. Helaas moeten we erkennen dat het vasten (en misschien ook wel het bidden) langzamerhand vrijwel geheel is verdwenen. Ik weet wel dat daar deels verzet in zit tegen de Roomse verdienstencultuur, maar of we daarmee helemaal terecht het vasten de deur hebben gewezen is de vraag. In het Nieuwe Testament komen we het tegen en ook bij verschillende oudvaders wordt uitvoerig over de praktijk van het vasten gesproken. Zelfs Calvijn vindt het een nuttige inzetting voor de kerk des Heeren. Als ik daarom mijn Turkse groenteboer de komende maand zie vasten, dan is dat wel een herinnering aan een goede Bijbelse gedachte. Zouden moslims het verwereldlijkte Nederlandse christendom op deze manier toch niet een beetje een spiegel voorhouden? Nogmaals: de islam is geen ware religie, maar vasten is wel een zaak die we in de Bijbel vinden. In de derde plaats is vasten zichzelf dingen onthouden. Om daarmee te meer aan God en Zijn Woord te denken. We hebben bekering nodig. De Heere gebruikt daarvoor Zijn Woord en Zijn Geest. We weten dat de Heere werkt in de weg van de middelen. Zou veel geesteloosheid ook niet komen door slordig gebruik van de middelen? Wat is er eigenlijk op tegen om af en toe eens stil te staan bij de eeuwige dingen? Die behoren toch het zwaarste te wegen in ons leven. De ware hemelburger is op aarde niet thuis. Daarom is matiging en beperking iets wat ons in de Bijbel wordt aangewezen. Misschien toch een puntje om eens wat bij stil te staan. Ook in de praktijk van het leven.
Levieten in de kerk Wie dacht dat de titel van dit boekje niet in overeenstemming is met de Bijbelse gegevens, moet ik enigszins teleurstellen. Vanzelfsprekend heeft de priesterdienst zoals die in het Oude Testament functioneerde afgedaan, maar toch is er enige vergelijking te trekken. Zoals in de tempel naast de priesters de Levieten werkzaam waren, zo is het ook in de kerk. Naast de ambtsdragers zijn er ook anderen die een belangrijke taak hebben: de organist, de koster, collectant, orgeltrappers, voorzangers, klokkenluiders, hondenslagers, stovenzetsters, stokmannen en zelfs trommelslagers. Wat treft u in dit boekje aan? Zowel de deugden als de ondeugden van deze ‘Levieten’. Denkend aan de organist die tijdens de kerkdienst de kroeg bezocht, maar ook dat een collega van hem tijdens de prediking tot bekering kwam. Het zou veel te ver voeren om verschillende verhalen de revue te laten passeren. Nog een enkele korte samenvatting: u leest van een ‘boze’ koster die de zonde bedreef als de zonen van Eli tot een dorpelwachter die de marteldood onderging. Kris kras door de tijd en door ons land wordt de lezer meegenomen. Van de voorzanger van Maastricht, die bijzondere voorschriften kreeg naar de blinde organist van Groningen. Of van de Goudse koster in toga tot de trommelslager van Hoogeveen, die roffelend de gemeente opwekte voor de kerkdienst. U treft onthutsende voorvallen en ontroerende gebeurtenissen in allerlei kerkverbanden sedert de Reformatie. Soms wekte het de lachlust op, maar er zijn ook zielsroerende taferelen te vinden. Zoals het op de cover vermeld staat: tot de lering en vermaak.
taald. Wie (enigszins) van tuinieren houdt, is welkom bij de ploeg’. De redactie van De Banier had ds. Van Kooten uitgenodigd om over de ‘Levieten in de kerk’ te schrijven. Bovengenoemd citaat heeft hem over de streep gehaald om aan het verzoek te voldoen. Allerlei Acta van classes en provinciale synodes, boeken en brochures over de plaatselijk kerkgeschiedenis binnen de breedte van de het gereformeerd protestantisme liggen aan dit boekje ten grondslag. Niet alleen van de grote kerken en kathedralen, zoals in Rotterdam en Amsterdam, maar ook van een eenvoudig kapelletje als Driedorp. Het gaat kris kras van oost naar west, van noord naar zuid, letterlijk van Ameland tot Zuid-Limburg. Sommelsdijk en de organisten Organist Omzeele te Sommelsdijk werd drie weken geschorst als organist omdat hij dronken achter het klavier had plaatsgenomen. Helaas kwam er ondanks beloftes van zijn kant geen verbetering in en lezen we in de - weinig pasto-
rale - ontslagbrief: ‘Waar zyn Uw mondelinge en schriftelyke beloften? Wy zullen ze niet beantwoorden en ook niet de zedenmeester uithangen, wan wy houden het er toch voor dat gy verloren zyt voor de maatschappy, voor Uzelve en voor Uw moeder’. Met een van de opvolgers van Omzeele ging het gelukkig beter. Dat was Gerrit Zoon. Na zijn overlijden in 1997 liet hij f. 100.000, - na aan een te stichten orgelfonds dat hij de naam gaf: ‘Gerrit-Zoon-Abraham Meere fonds’ waarvan de gelden bestemd waren voor het onderhoud en eventueel uitbreiding van het Abraham Meere orgel te Sommelsdijk. Overigens vermaakte hij ook een kapitaal aan de Daniël den Hoed Kliniek te Rotterdam, terwijl zijn testament eindigde met de woorden: ‘Alle schepselen moeten God prijzen als de Machtige, Ontzagwekkende Schepper.’ Naast de humoristische fragmenten, ontbreekt ook het serieuze en geestelijke niet.
Van deze schrijver verscheen eerder: - De houten broek - De vier mannen van Heidelberg - Vrouwen van reformatoren - Het wonder van het Westland (ds. Jac. Van Dijk) Uit het voorwoord het volgende: Op de website van de Gereformeerde Kerk te Den Ham las ds. Van Kooten het volgende onder het kopje Beheer & overige activiteiten: ‘We vinden het belangrijk, dat het parkeerterrein en de tuin rond de kerk er verzorgd uitzien. Daarom steken eens in de twee weken op maandagmorgen de Levieten de handen uit de mouwen. Zo lang de nieuwe kerk er staat, klaren zij die klus! Snoeien, harken, vegen, planten, schoffelen en natuurlijk is er de tijd voor een praatje. Het loon - twee kopjes koffie en een plezierig onderling contact - wordt meteen uitbe-
‘Levieten in de kerk’, door M. van Kooten, v.d.m.; een uitgave van De Banier onder het ISBN nr. 9.789.402.906.400. Prijs € 9,95.
17
VRIJDAG 25 MEI 2018
C.G.K.
Bij Uw grondeloze barmhartigheid... “Waarvan het tegenbeeld de doop ons nu ook behoudt... “ (1 Petrus 3:2a) Waar gaat het over in onze tekst? Beeld en tegenbeeld. Zoals een statige boom in strakke omlijning weerspiegeld wordt in het water van een rimpelloos meertje. Zo is onze tekst beeld en tegenbeeld. Dit is het beeld: Noach en de zijnen; dwars door die ontzaglijke watervloed. En het tegenbeeld: de doop. Noach, die hebben z’n tijdgenoten wat bespot. Noach en z’n God. Je hóórt ze lachen. Wie bouwt er nu zo’n schip op het droge…? Maar Noach werd behouden. En z’n tijdgenoten? Die kwamen om! Petrus zegt tegen de lezers van z’n brief, die ook zo van hun tijdgenoten te lijden hebben: zoals Noach, door het water heen, behouden
werd, zo ook jullie door je doop! Niet de doop op zich natuurlijk; maar de werkelijkheid van de doop in Christus de Heere. Door het geloof. Het beeld. Dal is Noach. Wat trekt er in de zondvloed een oordeel van God over de wereld. “Want Ik, zie, Ik breng een water over de aarde”. Wat zit de zonde diep ingevreten. Maar Noach vond genade in de ogen des Heeren. Waar heeft hij dat aan te danken? Aan God. Aan zijn verkiezende welbehagen. En het tegenbeeld: de doop. “Door hetwelk de doop beduid werd”. Maar... dat water in de doopvont versmoort het leven toch niet? Zoals de Godswateren bij Noach? Verkijk u niet. Het wijst de onreinheid aan waarover de toorn van God ontbrandt. “Kinderen des toorns”. Beseffen wij het gewicht van de zonde? Daar breekt iets in
ons. En we krijgen God nodig. Ondertussen, wie in ongeloof en onboetvaardigheid voor God verder leeft, komt er nóg in om. Verschrikkelijke werkelijkheid is dat; de ongelovige en onboetvaardige wereld wordt met de zondvloed gestraft. En die wereld is onder ons en in ons, waar we alleen op deze wereld gericht leven. Zonder voor God te buigen en Zijn naam aan te roepen. Hoe ziet zo’n leven er uit? Heel gewoon. Eten en drinken en ten huwelijk nemen... net als in de dagen van Noach. Maar Noach vond genade. Hij werd behouden. Dal tekent en bezegelt de doop ook. Behoud. Reiniging in Christus. Die het woest kolkende oordeelswater ‘temde’. Toen al Gods golven en baren over Hem heengingen (Ps. 42). Op Golgotha. In Christus is het oordeel uit het water weggeno-
men. En het behoud er in gelegd. Noach, behouden en bewaard... Door Gods barmhartigheid. Dat is toch een wonder! En de kinderen van de gemeente die gedoopt worden... Onrein... ja, maar ik hoor telkens bij de doopbediening een dringend gebed. Het gebed van de gemeente. Ouderen, jongeren. Een worsteling om het behoud van de ‘gemerkte’ kinderen van de gemeente. “Wij bidden U bij Uw grondeloze barmhartigheid dat Gij deze kinderen genadig wilt aanzien”. Wat hebben ze dat gebed nodig. Een ootmoedig gebed. Om geloof in de harten van de kleinen. En er is alle genadige aanleiding om het te bidden! Vanwege de wondere doop. O, Heere werk het uit. Laat ze niet verdwalen in de zonde. Want Cham, die later gevloekt werd, was ook in de ark... De doop maakt het geloof
niet overbodig. Hij roept juist om geloof. En het ontvonkt er aan. Geloof dat met twee woorden leert spreken. Ootmoedig buigend vanwege de zonde. Maar daarin bij God, die de Belovende is, niet weg te slaan. Wie ziet er zo op de doop? Daar gaat het woord van Petrus in vervulling: de doop behoudt. Hij wordt ons, net als toen in Klein- Azië, onder de voeten geschoven. Zo dikwijls als we door twijfel en zonde neergeslagen worden. Een theorie over de doop behoudt niet. Het gaat om de betrokkenheid op de levende Christus. Worden die dringende woorden niet telkens gebeden? Heere, werk zo Uw beloften uit. Deze overdenking stond eerder in Eilanden-Nieuws van 4 juni 1999.
Zondag 27 mei OUDDORP Herv. Gem. 9.30 uur prop. G.R. Mauritz en 18.00 uur ds. C. Stelwagen - Hersteld Herv. Gem. 9.30 en 18.30 uur ds. K. van Olst - Geref. Kerk 10.00 uur en 18.30 uur ds. K.J. Bijleveld - Ger. Gem. 9.30 en 18.30 uur ds. G. Pater - Doopsgezinde Gem. 9.30 uur ds. J. ten Brinke en 18.30 uur ds. L. Krüger - Vakantiekerkdienst RCN Toppershoedje, Strandweg 4, 10.00 uur dhr. R.P. van Dijk GOEDEREEDE Herv. Gem. 10.00 uur ds. A. ten Brinke, bed. H. Doop en 18.30 uur ds. A. van Vuuren - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur ds. P.C. Hoek en 18.00 uur ds. C. Gielen STELLENDAM Herv. Gem. 10.00 uur ds. D. Hoolwerf, bed. H. Avondmaal en 17.00 uur ds. D. Hoolwerf - Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur ds. A. van Wijk en 18.00 uur ds. K. ten Klooster - Geref. Kerk 10.00 uur ds. E.C. Vreugdenhil MELISSANT Hersteld Herv. Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. G.T. van Appeldoorn - Geref. Kerk 9.30 uur ds. S. van Meggelen Ger. Gem. 9.00 en 16.00 uur leesdienst (Kerkdiensten tijdelijk in kerkgebouw Ger.Gem. in Ned., Binnenweg 20) - Ger. Gem. in Ned. 11.30 en 18.30 uur leesdienst DIRKSLAND Herv. Gem. 10.00 uur ds. H.J.P. de Pater en 14.45 uur aangepaste dienst ds. K. Timmerman - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst - Ziekenhuis 14.30 uur dhr. T.A.P. Streefkerk HERKINGEN Herv. Gem. 10.00 uur en 18.00 uur ds. B.J. van Assen - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur ds. K. ten Klooster en 18.00 uur ds. A. van Wijk - Ger. Gem. 10.00 uur en 18.00 uur leesdienst
SOMMELSDIJK Herv. Gem. 10.00 uur ds. J.C. Breugem en 18.00 uur ds. M. Messemaker - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur en 17.00 uur ds. A. Kos - Lukaskapel 10.00 uur ds. J.W. Guis en 14.30 uur dhr. J.A. Voskamp - Exodusgemeente 10.00 uur ds. F. Ploum - Remonstrantse Gem. 10.00 uur Gespreksgroep Lachai-Roï Gem. 10.00 uur dhr. K. Tanis MIDDELHARNIS Herv. Gem. 10.00 uur ds. T.W. van Bennekom en 18.00 uur ds. H.J. van der Veen - Geref. Kerk 10.00 uur ds. L.J. Lingen en 17.00 uur mw. D.T. Flim - Ger. Gem. 9.30 uur en 18.00 uur leesdienst - Chr. Geref. Kerk 9.30 ds. G.R. Procee en 18.00 uur stud. G.J. Post - Geref. Kerk (Vrijgem.) 9.30 uur ds. C. van Zwol en 17.00 uur br. De Bruijne - CGM De Rots, Diekhuus 10.00 uur N. de Jager - Samenkomst rondom het Woord van God, 15.30 uur in het Wijkcentrum, Doetinchemsestraat 27: spreker ds. J. Nugter NIEUWE-TONGE Herv. Gem. 9.30 uur ds. C. Stelwagen en 18.00 uur ds. M. Klaassen - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur en 18.00 uur ds. H. de Greef - Ger. Gem. 10.00 uur leesdienst en 15.30 uur ds. G. Pater OUDE-TONGE Herv. Gem. 10.00 uur prop. M.M.J. Verheuvel en 18.00 uur ds. H.G. van der Ziel - Ger. Gem. 10.00 uur ds. K. Boeder, bed. H. Avondmaal en 18.00 uur ds. K. Boeder - Evangelie Gemeente Flakkee 10.00 uur Pastor H.J.P. Scheermeijer Messiaanse Gemeente, De Bron, zaterdag 13.00 uur niet bekend STAD a/h HARINGVLIET Herv. Gem. 10.00 uur ds. D. Boers en 18.00 uur ds. J. van Belzen - Geref. Kerk 10.00 uur ds. J. Griffioen
DEN BOMMEL Herv. Gem. 10.00 uur ds. H. Liefting en 18.00 uur ds. B. de Borst - Geref. Kerk 10.00 uur dhr. J. Anninga en 18.00 uur ds. P.A. Broere OOLTGENSPLAAT Herv. Gem. 9.30 uur ds. H. van Ginkel en 18.00 uur ds. M.A. van den Berg - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur kand. J. Kooij en 15.00 uur ds. H. de Greef, openbare belijdenis des geloofs - Geref. Kerk 9.30 uur ds. H.P. de Goede en 18.00 uur ds. G. den Hartogh - Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur ds. J.W. Verweij LANGSTRAAT Herv. Gem. 10.00 uur ds. W. van Weelden
Extra diensten MIDDELHARNIS Dinsdag 29 mei, Ger. Gem., 19.30 uur ds. C. van Krimpen HERKINGEN Woensdag 30 mei, Ger. Gem., 19.30 uur ds. J. van Rijswijk MELISSANT Woensdag 30 mei, Ger. Gem., (in kerkgeb. GGiN, Binnenweg 20) 19.30 uur ds. B. Labee OUDE-TONGE Woensdag 30 mei, Ger. Gem., 19.30 uur ds. G. Pater
HR-V HR-V HR-V HR-V
COMFORT 130 PK HR-V 1.5 i-VTEC COMFORT 130 PK
Consumentenadviesprijs
Consumentenadviesprijs
€ 27.490,-
€ 27.490,-
HR-V 1.5 i-VTEC COMFORT 130 PK HR-V 1.5 i-VTEC COMFORT 130 PK1.5 i-VTEC HR-V 1.5 i-VTEC HR-V Consumentenadviesprijs COMFORT 130 PK COMFORT 130 PK
€ 27.490,-
Consumentenadviesprijs Consumentenadviesprijs Consumentenadviesprijs
APK ZOALS HET € 27.490,BEDOELD IS
Wegens gestage groei zijn wij per direct op zoek naar een
€ 27.490,wij scoren € 27.490,een 8,9 uit meer dan 1.700 echte reviews
Koop en verkoop je spullen bij Jouw Marktkraam
Aantoonbare praktische- en theoretische kennis van hard- en software is, evenals nauwkeurigheid, een vereiste. In het bezit van MCSE of MCITP is een pré, evenals kennis van programmeren en scripting. Je bent goed in staat je te verplaatsen in de klant, bent geduldig, communicatief sterk en weet prioriteiten te stellen. Jouw uitgebreide kennis en ervaring maken jou de systeembeheerder die wij het ontwerp en het beheer van de infrastructuur van opdrachtgevers toevertrouwen. Door jouw analytisch denkvermogen ben je in staat zelfstandig problemen op te lossen bij onze opdrachtgevers. Jij bent in deze gevallen daadkrachtig en bent in staat rust en vertrouwen uit te stralen.
Wegens gestage groei zijn wij per direct op zoek naar een
Kennisontwikkeling en -deling zijn belangrijk binnen ons bedrijf. Daarom zoeken wij een teamspeler die van nature gericht is op het delen van kennis. • Salaris afhankelijk van opleiding en ervaring IC-Automatisering BV • Werken in een jong en professioneel team • Afwisselende 40 functie met veel zelfstandigheid en verantwoordelijkheid Watertoren • Voldoende mogelijkheden om door te groeien 3247 CL Dirksland
West. Achterweg 33 - 3241 EH Middelharnis jouwmarktkraammiddelharnis.nl middelharnis@jouwmarktkraam.nl Tel. 0187-745434
Reacties kun je mailen naar job@ic-automatisering.nl kijk voor meer informatie (t) 0187 - 60 90 05op (e) info@ic-automatisering.nl
Molenblok 6-8 - 3253 AL Ouddorp jouwmarktkraamouddorp.nl ouddorp@jouwmarktkraam.nl Tel. 0187-665774
Vanuit Middelharnis en Ouddorp (0187) 48 63 43 Aantoonbare praktische- en theoretische kennis van hard- en software is, evenals nauwkeurigheid, www.ic-automatisering.nl www.vrmakelaardij.nl een vereiste. In het bezit van MCSE of MCITP is een pré, evenals kennis van programmeren en scripting.
Ook werken bij één van de beste e-commercebureaus van Nederland? Bekijk onze actuele vacatures op: WERKENBIJXSARUS.NL
DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min. 104 g/km - max. 134 g/km. G Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgesc
Je bent goed in staat je te verplaatsen in de klant, bent geduldig, communicatief sterk en weet prioriteiten te stellen. Jouw uitgebreide kennis en ervaring maken jou de systeembeheerder die wij het ontwerp en
AUTOBED
het beheer van de infrastructuur van opdrachtgevers toevertrouwen. Door jouw analytisch denkvermogen ben je in staat zelfstandig problemen op te lossen bij onze opdrachtgevers.
DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min. 104 g/km - max. 134 g/km. Gemiddeld brandstofverbruik: min. 1 op 25,0 km (4,0 l/100 km) - ma Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgeschreven in de Europese regelgeving. In de praktijk kunnen afwijking
+ Een eigen Jij bent in deze gevallen daadkrachtig en bent in staat rust en vertrouwen uit te stralen. Kennisontwikkeling en -deling zijn belangrijk binnen ons bedrijf. Daarom zoeken wij montageteam
SEGGELANTWWW.JANV
DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min. 104 g/km - max. 134 g/km. Gemiddeld brandstofverbruik: min. 1 op 25,0 km (4,0 l/100 km) - max. 1 op 17,5 km (5,7 l/100 km). Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgeschreven in de Europese regelgeving. In de praktijk kunnen afwijkingen ontstaan als gevolg van factoren zoals rijgedrag, weersomstandi
Met de garantie die daar bij hoort een teamspeler die van nature gericht is op het delen van kennis.
AUTOBEDRIJF JAN VAN SEGGELANT-ZUID 8 3237 ME BRIE AUTOBEDRIJF JAN VAN DIJK
vermelde prijzen zijn inclusief min. 211 % btw, BPM en- max. rijklaa DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min.De 104 g/km - max. 134 g/km. Gemiddeld brandstofverbruik: op 25,0 km (4,0 l/100 km) 1 op Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgeschreven in de Europese regelgeving. In de praktijk kunnen afwijkingen ont
• Salaris afhankelijk van opleiding en ervaring • Werken in een jong en professioneel team • Afwisselende functie met veel zelfstandigheid en verantwoordelijkheid • Voldoende mogelijkheden om door te groeien
DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min. 104 g/km - max. 134 g/km. Gemiddeld brandstofverbruik: min. 1 op 25,0 km (4,0 l/100 km) - max. 1 op 17,5 km (5,7 l/100 km). Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgeschreven in de Europese regelgeving. In de praktijk kunnen afwijkingen ontstaan als gevolg van factoren zoals rijgedrag, weersomstan
DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min. 104 g/km - max. 134 g/km. Gemiddeld brandstofverbruik: min. 1 op 25,0 km (4,0 l/100 km) - max. 1 op 17,5 km (5,7 l/100 km). DE HONDA HR-V is verkrijgbaar vanaf C-label. CO2-uitstoot: min. 104 g/km - max. 134 g/km. Gemiddeld brandstofverbruik: min. 1 op 25,0 km (4,0 l/100 km) - max. 1 op 17,5 km ( Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgeschreven in de Europese regelgeving. In de praktijk kunnen afwijkingen ontstaan als gevolg van factoren zoals rijgedrag, weersomstandigheden, beladingsgraad, aanwezigheid van bepaalde a Vorenbedoelde meetgegevens vloeien voort uit officiële homologatietests die zijn voorgeschreven in de Europese regelgeving. In de praktijk kunnen afwijkingen ontstaan als
WWW.JANVANDIJK.NL SEGGELANT-ZUID 8 3237 ME BRIELLE TEL. 0181 AUTOBEDRIJF JAN 413777 VAN De vermelde prijzen zijn inclusief 21 % btw, BPM en rijklaarkosten, excl. toeslag voor metaalkleur. WWW.JANVANDIJK.NL AUTOBEDRIJFSEGGELANT-ZUID JAN VAN DIJK 8 3237 ME BRIELL
Reacties kun je mailen naar job@ic-automatisering.nl
AUTOBEDRIJF JAN VANAUTOBEDRIJF DIJK SEGGELANT-ZUID 8 WWW.JANVANDIJK.NL 3237 ME BRIELLE JAN TEL. 0181 41377 VAN DI
De vermelde prijzen zijn inclusief 21 % btw, BPM en rijklaarkosten, excl. toeslag voor metaalkleur.
kijk voor meer informatie op
Sint-AnnAlAnd
ardikeukens.nl
De vermelde prijzen zijn inclusief 21 % btw, BPM en rijklaarkosten, excl. toeslag voor metaalkleur. SEGGELANT-ZUID 8WWW.JANVANDIJK.NL 3237 ME BRIELLE TEL. 0181 413777 SEGGELANT-ZUID 8 3237 ME BRIELLE T De vermelde prijzen zijn inclusief 21 % btw, BPM en rijklaarkosten, excl. toeslag voor metaalkleur. WWW.JANVANDIJK.NL WWW.JANVANDIJK.NL
De vermelde prijzen zijn inclusief 21 % btw, BPM en rijklaarkosten, excl. toeslag voor metaalkleur. De vermelde prijzen zijn inclusief 21 % btw, BPM en rijklaarkosten, excl. toeslag voor metaalkleur.
Inpoldering en overstroming in woord en bewegend beeld NIEUWE-TONGE - Hoe is Goeree-Overflakkee ontstaan en gegroeid tot het eiland dat het nu is? Waar braken de dijken op 1 februari 1953 en hoe stroomden vervolgens de polders vol? Dat is in woord en bewegend beeld gebracht in een zogenoemde storymap. De storymap is in het kader van de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee ontwikkeld door advies- en ingenieursbureau Tauw. Dit in samenwerking met het streekarchief, dat onder meer historisch kaartmateriaal en verslagen van de Watersnoodramp leverde. Aan de hand van een tijdlijn zie je het eiland groeien. Inzoomen en uitzoomen is ook mogelijk. Naast de inpolderinggeschiedenis is er aandacht voor de strijd tegen het water. De inundatie in de Tweede Wereldoorlog heeft een plaats gekregen in
de storymap, evenals het Deltaplan en de Deltawerken na de Ramp van 1953. Links van de bewegende beelden staat steeds het toelichtende verhaal. De storymap, die veel
waardering oogstte tijdens de Erfgoedtafel op 16 mei, is vanaf 1 juni voor iedereen te zien, bijvoorbeeld op www.geschiedenisvanzuidholland.nl.
Erfgoedbeleving in de bibliotheek NIEUWE-TONGE – Boeken en beelden bekijken, sprekers aanhoren, een zonnestelsel maken, een castellum of een handelspost ontwerpen met Minecraft – het is allemaal mogelijk in de bibliotheek. ProBiblio heeft voor alle Erfgoedlijnen in de provincie Zuid-Holland, dus ook voor Goeree-Overflakkee, collecties gevormd om het publiek te bereiken met ‘Erfgoedbeleving in de bibliotheek’.
nog niet voor de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee. Een pop-upmuseum is een lezing met voorwerpen.
Naast de collecties, die bestaan uit onder andere boeken en beelden, zijn er sprekers te charteren die het verhaal van de Erfgoedlijn vertellen aan een groep geïnteresseerden. ProBiblio kan voorts een pop-upmuseum realiseren. Dat is al een keer gebeurd voor de Erfgoedlijn Atlantikwall, maar
Peter Spuij van ProBiblio bracht dit alles nog eens onder de aandacht tijdens de Erfgoedtafel op 16 mei in Nieuwe-Tonge. De activiteiten lopen via de bibliotheek. Dus wie het erfgoed op Goeree-Overflakkee eens op een andere manier wil beleven, zou daar moeten aankloppen.
Populair onder het publiek zijn het uitpakken van dozen met archeologische vondsten en de zogenoemde ‘voorproefjes’ met een activiteit in de bibliotheek én een bezoek aan een aan die activiteit gelieerde erfgoedplek. ProBiblio heeft ook nog escaperooms in het assortiment, en het tegenovergestelde daarvan: een break-in-box.
Nieuws
VRIJDAG 25 MEI 2018
19
Met gerestaureerde hooiberg blijft ensemble met juunrenne intact OUDDORP - Langzaam maar zeker komt het voormalige ensemble aan de Hazersweg weer tot leven op een andere plek in Ouddorp. Bij De Overkant aan de Dijkstelweg zijn de werkzaamheden in volle gang om de hooiberg van Welgelegen zijn oude glorie terug te geven. De juunrenne, waarmee de hooiberg het ensemble vormt, is al gerestaureerd. Tekst en foto: Kees van Rixoort
De Stichting Juunrenne heeft het ensemble weten te behouden. Dat heeft veel tijd en energie gekost. Alleen al met het opknappen van de juunrenne waren circa vierhonderd uren vrijwilligerswerk gemoeid. Voor de hooiberg waren minder uren nodig, maar alles bij elkaar denkt de stichting uit te komen op zeker zeshonderd uren. Naast dit vrijwilligerswerk mogen de inspanningen van Bouwbedrijf Van de Boogert uit Sommelsdijk niet ongenoemd blijven. Om het ensemble van Welgelegen te behouden was bovendien veel geld nodig. De stichting begrootte ooit 25.000 euro, maar in de loop der tijd bleek er minder geld nodig te zijn. Vergelijk dat eens met de Noord-zuidlijn van de Amsterdamse metro of de Betuweroute… De stichting wist sponsors en donateurs te vinden en kon een mooi bedrag bijschrijven nadat de Rotary GO Classic de juunren-
ne had uitgeroepen tot goed doel. Ook het Prins Bernhard Cultuurfonds doet nog een duit in het zakje. Er is voorts het nodige gesponsord in natura. Het geld en de inzet kwamen binnen omdat de Stichting Juunrenne een goed verhaal heeft. Juunrennen, uienbewaarplaatsen uit de tijd dat er nog geen koelcellen waren, zijn nog maar sporadisch te vinden. Ze zijn massaal gesloopt. Volgens de stichting zijn er nog drie of vier, in Ouddorp. Daarom trokken de mannen achter de stichting Thijs Loosjes, Jaap van der Slik en Jan Verbiest - zich het lot aan van de juunrenne aan de Hazersweg. De hooiberg is minder uniek. Maar de stichting wilde die met de juunrenne behouden als cultureel erfgoed-ensemble. De zeskantige hooiberg op drie poten, in 1929 gemaakt door de firma Haring, was er slecht aan toe. De stichting wilde het object aanvankelijk als geheel van de Hazersweg naar de
Jaap van der Slik, Thijs Loosjes en Jan Verbiest bewegen de kap van de hooiberg naar boven. Dijkstelweg vervoeren, maar nadat de hooiberg was ingestort volgde een demontage ter plekke en een wederopbouw bij De Overkant. De drie palen zijn gezandstraald en gecoat door De Wit Mechanisa-
tie uit Melissant en vervolgens op een fundering geplaatst. Het hijsof windwerk is gerestaureerd door het RTM-museum. Alle balken zijn toekomstbestendig gemaakt. Voor de kap zijn nieuwe metalen golfplaten nodig. Als die in de
werktent op maat zijn gemaakt en bevestigd, deels met nog bruikbare materialen uit het dak van de bijna negentig jaar oude hooiberg, vormt de plaatsing van het oorspronkelijke kapje en mogelijk het windvaantje met het jaartal de finale van de restauratie. De stichting denkt nog twee of drie werkdagen nodig te hebben. Een feestelijke ‘opening’ kan later dit jaar tegemoet worden gezien. Schoonheid Peter Grinwis van De Overkant is blij met de cultuurhistorische toevoeging in de tuin achter zijn in de vorm van een witlofloods gebouwde uitspanning. “Een verrijking voor De Overkant en de omgeving”, aldus Grinwis, die de esthetische schoonheid van het ensemble roemt en volop mogelijkheden ziet om straks onder de kap van de hooiberg bijvoorbeeld muzikale optredens, schildercursussen en trouwerijen te laten plaatsvinden.
Jongeren met buitengewone ervaringen krijgen hulp via internet
Campagne Eerder is Beter start op Goeree-Overflakkee GOEREE-OVERFLAKKEE De gemeente Goeree-Overflakkee, MIND en Parnassia Groep zijn op 22 mei gestart met de campagne Eerder is Beter. De campagne is gericht op jongeren die ‘buitengewone ervaringen’ hebben. Door deze ervaringen bespreekbaar te maken, kan veel leed en een verstoord leven worden voorkomen. 75% van de psychische stoornissen start voor het 24e levensjaar.
“We zetten daarom in op preventie van psychische problemen, in plaats van interventie”, licht Josette van Loon, beleidsadviseur bij de gemeente Goeree-Overflakkee toe. “We streven ernaar om jongeren te bereiken voordat klachten zich voor het eerst openbaren. In deze fase is internet het middel dat jongeren raadplegen in hun zoektocht naar antwoorden. Parnassia Groep en MIND zetten met deze campagne op Goeree-Overflakkee de eerste stap”, voegt wethouder Gerrit de Jong toe. De aanpak van deze campagne is uniek in Nederland.
Jongeren op Goeree-Overflakkee hebben toegang tot een online platform (MINDyoung.nl), waar ze meer informatie kunnen vinden over de ervaringen en daar vervolgens ook daadwerkelijk iets mee kunnen doen. Digitale uitingen Op www.mindyoung.nl staat informatie die jongeren helpt om buitengewone ervaringen (zoals het horen van stemmen, plotseling opkomende gedachten en hallucinaties) te duiden. De informatie
legt uit, stelt gerust, normaliseert en biedt zo nodig hulp. Zo wordt voorkomen dat de buitengewone ervaringen het leven van de jongere gaan overheersen. Jongeren die verder willen praten, kunnen anoniem contact zoeken via www. mindkorrelatie.nl. Indien de deskundigen van MIND Korrelatie het nodig achten, raden ze de jongere aan contact op te nemen met zijn of haar huisarts. Onderzoek Onderzoek
van
deskundigen
David van den Berg en Mark van der Gaag van Parnassia Groep leert dat jongeren deze buitengewone ervaringen vaak niet delen met hun ouders of vrienden. “Googelend op internet zoeken jongeren naar een verklaring van wat zij ervaren. Met de campagne Eerder is Beter willen we jongeren die zich zorgen maken over hun buitengewone ervaringen online ‘op hun zolderkamer’ treffen”. Google AdWords en advertenties op sociale media verleiden om te gaan kijken op www.mindyoung. nl. MIND wil psychische problemen voorkomen.
20 Varia
Zomers meiweekend met veel zon paraat Tot op heden pakt de voorzomer best goed uit waarbij vooral het flinke aantal uren zon opvalt. Afgelopen aprilmaand leverde al een periode met voortreffelijk zomers weer op en ook mei grossiert in ‘vrolijk’ weer. De luchtkwaliteit verbetert nog steeds in Nederland en is vergeleken met tien of vijftien jaar terug prima. Deze factor op zichzelf zorgt er al voor dat het aanzienlijk zonniger is geworden de laatste decennia. En als dan ook de heersende stroming nog eens goed is (droge luchtaanvoer uit oost) pakt dat nog beter uit. Enkele weerkundige visies voor de lange termijn zijn inmiddels de revue gepasseerd en deze ogen goed. De kans op een prima zomer dit jaar lijkt groter dan gemiddeld, dus een drogere en warmere zomerperiode met meer zon dan normaal ligt wat meer voor de hand. In de diverse verwachtingen zou het accent van de hogedrukgebieden wat meer boven het noorden van Europa moeten komen te liggen tijdens de maanden juni, juli en augustus. Een grotere kans op een stroming met een noordoostcomponent is dan het gevolg. Zomers met zo’n barometrische verdeling waren bijvoorbeeld die van 1982, 1983, 1994 en 1995. Die laatste twee topzomers waren echt groots van kaliber en mochten we weer zo’n soort zomer krijgen, is het vrijwel zeker dat die dan warmer kan uitpakken dan ruim 20 jaar terug vanwege het ‘nieuwe’ klimaat. Het halen van de 35 graden of meer gaat tegenwoordig erg makkelijk. Veel makkelijker dan in de jaren tachtig - en negentig van de vorige eeuw. De tropische 30 graden van toen is/was bijna gelijkwaardig aan de 35 graden van nu. De grote vraag is wanneer we de 40 graden eens gaan halen in dit land? Die kans is nog uitermate klein mijns inziens. Dan moeten werkelijk alle omstandigheden optimaal zijn. De komende dagen is het nog steeds volop meizomer met maxima tot rond 25 graden op de Eilanden. De instabiliteit van de atmosfeer blijft steeds aanwezig zodat zich vooral in de namiddag en avond een enkele warmtebui kan ontwikkelen, mogelijk met onweer. Vooral later op zondag is dit alweer het geval. Ook op maandag en dinsdag (eigenlijk de gehele komende week) blijven er tamelijk wat neerslagsignalen present. Het strandweer zal overigens meer dan goed zijn in het weekend: veel zon en tenminste 25 graden!
Bodem uit een fles Vorige week werd in deze rubriek een manier aan de hand gedaan om de bodem uit een fles snijden. Eén van onze lezers heeft nog een andere manier: “Pak een ouderwets dubbeltje, gooi dit in de fles. Pak de fles bij de hals en maak een ronddraaiende beweging. De munt werkt als glassnijder, de bodem rolt binnen een minuut los van de fles”, aldus deze lezer. Vernederlandste namen
Waarom kregen buitenlandse steden als Londen, Keulen, Berlijn en Parijs Nederlandse namen en andere als Zürich, New York, Los Angeles en Costa Rica niet? Omdat onze voorouders in vroeger eeuwen op de klanken af gingen als ze vreemde namen hoorden (gezien hun handelsroutes kwamen zij vooral in de grote steden). ‘London’ en ‘Köln noteerden zij met een toonloze tweede lettergreep. Doordat de klemtoon bij ‘Berlin’ en ‘Paris’ op de laatste letters viel, werden die plaatsnamen hier aanvankelijk met een dubbele i geschreven, dus volgens de spelling van destijds met eerst een korte en daarachter een lange i. Maar de uitspraak veranderde in een groot deel van ons land en door die voorloper van onze ij zeggen wij nu Berlijn en Parijs met een ei-klank. New York was vroeger Nieuw-Amsterdam. De hoofdstad van China kreeg bij ons wel de naam Peking, maar dat kwam omdat de Europeanen die deze plaats bezochten, of er van hoorden, de Chinese klanken niet goed konden noteren. Beijing komt er dichter bij. Toen er meer kranten en boeken over andere landen verschenen, namen de schrijvers de buitenlandse plaatsnamen vaker letterlijk over zoals ze daar gespeld werden.
Krakend gewricht
Als ik de trap op- of afloop, kraakt er altijd een knie, en soms ook een enkel. Moet ik daar iets aan laten doen? Onze gewrichten zijn bekleed met kraakbeen en omsloten door een gewrichtskapsel. Een kleine hoeveelheid vocht daarin zorgt ervoor dat alle bewegingen vele jaren soepel en pijnloos kunnen plaatsvinden. Bij sommige mensen kunnen gewrichten enigszins kraken. In het algemeen is dat niet verontrustend, omdat bij onderzoek geen afwijkingen zijn te vinden. De medici schrijven het verschijnsel toe aan (soms tijdelijk) wat weinig vocht in de gewrichten. Bij jongeren zoals u kan dit samenhangen met de groei of een overmatige sportbeoefening. Bij oude mensen gaat kraken vaak gepaard met pijn. Dat wijst doorgaans op een beginnende slijtage in het gewricht. Muggenzifterij
Af en toe komen er muggen in onze slaapkamer. En gegarandeerd dat ze altijd aan ‘t werk slaan op de huid van mijn vrouw. Bij mij komt er nooit één op bezoek. Toch was ik mij elke dag goed! Hoe zit dat in elkaar? Het is inderdaad opmerkelijk dat muggen voor de één wèl en voor de ander geen belangstelling heb-
ben. Het is moeilijk aan te geven naar welke mensen hun voorkeur uitgaat. Er is geen onderscheid tussen de huid van man of vrouw. Evenmin is het de bloedgroep die een rol speelt. Het bakerpraatje dan zoet bloed meer aantrekkingskracht heeft, is onzin. Wel is bekend dat insecten geurgevoelig zijn. Het is waarschijnlijk, dat de geur van de ene mens meer aantrekkingskracht op muggen heeft dan die van een ander. Dit blijkt wel uit het feit dat een aantal muggenwerende stoffen een bepaalde geur verspreiden. Sommige door insecten geplaagde personen hebben daarom baat bij het slikken van vitamine B, dat waarschijnlijk een enigszins behulpzame tegengeur afscheidt. Tenslotte speelt overgevoeligheid een rol. Er zijn mensen die wel gestoken worden, maar daar nauwelijks op reageren, terwijl anderen geweldig jeukende bulten krijgen. Jaartelling islam
Wanneer of waarmee begon de mohammedaanse jaartelling? Met de verhuizing van de profeet Mohammed van zijn geboortestad Mekka naar Jathrib, later Madinat al-Nabi (stad v.d. profeet) of kortweg al-Madina (bij ons Medina) genoemd, op 15 of 16 juli volgens de Juliaanse kalender van het jaar 622 na Chr.
24 Onze kleren begonnen stomend op te drogen. Ik keek naar mijn schoenen. Hoe zou mijn hiel eruit zien? Ik begon de veters van mijn linker schoen los te maken, ondertussen luisterend naar papa en mama die over onze tocht hierheen vertelden aan de pastoor. Voorzichtig schoof ik mijn schoen half uit en mijn sok omlaag. Onder mijn hiel was het dik. Ik duwde. De huid gaf mee. Er zat een grote blaar onder mijn hiel, en ook een op de achterkant van mijn voet. Ik had wel eens gelezen dat je blaren beter door kon prikken. Waar kon ik dat mee doen? En durfde ik dat? Ik keek op van mijn voet. Het was stil geworden. De pastoor zat met zijn hoofd in zijn hand. Papa en mama keken hem aan. Waar had-
den ze het net over gehad? Ik had niet goed genoeg geluisterd. Terwijl ik mijn tanden in mijn onderlip beet, schoof ik mijn sok en mijn schoen weer goed en luste de veter. ‘Ik weet het niet.’ De pastoor schoof zijn hand over zijn voorhoofd heen en weer. ‘Ik heb hier twee mensen wonen, de meid en de tuinman… U begrijpt wel dat ik die niet in gevaar mag brengen. Hoe kan ik u hier verbergen zonder hen in gevaar te brengen?’ ‘Een paar dagen,’ zei mijn vader, ‘een paar dagen. Alstublieft. Wij hebben rust nodig.’ ‘Ik durf het niet aan.’ De pastoor keek diep ongelukkig. ‘Ik durf het werkelijk niet aan. U kunt beter naar het klooster gaan. Daar kun-
nen ze u vast beter verbergen dan ik hier kan.’ ‘Een paar dagen?’ zei papa. ‘U kunt hier natuurlijk uitrusten. Maar ik zou u toch willen vragen om voor de metten te vertrekken.’ ‘En waar moeten we dan heen?’ zei mama. Ze zat aan de tafel, haar handen onder haar hoofd. Ze klonk als een klein kind. ‘Dat zei ik u al. U zou het bij het klooster kunnen pro-beren.’ ‘Daar brengen we meer dan drie mensen in gevaar.’ ‘Rust u nu eerst maar even uit. Daarna kunnen we er verder over praten. Ik zal u dekens laten brengen.’ Hij vermeed mama’s smekende, minachtende ogen en schuifelde de kamer uit.
VRIJDAG 25 MEI 2018
21
Goereeërs vol bewondering voor langstrekkende oldtimers
Zaterdag leken in het stadje Goeree de beginjaren van deze eeuw te zijn teruggekeerd. Langs de Noordzijde-haven stonden tientallen oldtimers geparkeerd en de Goereeërs hebben zich de kans niet laten ontgaan om die karretjes uitvoerig te bewonderen…! Met zo’n dertig oldtimers hield de Pionier Automobielen Club haar jaarlijkse rit, die ditmaal, gestart in Oud-Beijerland, via Roosendaal, Haamstede, Renesse, Goeree en de Haringvlietdam naar Rockanje voerde. In Goeree werd gestopt bij notaris Kleijn, die zelf ook in een bewonderenswaardig oud vehikeltje rondtoert. Overal waar de wagens passeerden hebben ze veler bewondering geoogst. Toen kort na het vertrek uit
‘Ik heb blaren,’ zei ik. Niemand zei iets. ‘Mama, ik heb blaren!’ zei ik half huilend. Mama draaide haar gezicht naar mij toe. ‘Hou je mond,’ zei ze, ‘waag het niet om over zoiets onbenulligs als blaren te beginnen.’ Ik schrok van de doodsbange, ijskoude woede in haar ogen. Alsof ik iets gezegd had, zei ze het nog een keer: ‘Ik wil je er niet meer over horen, Lotte. Begrepen?’ ‘Ja, mama.’ De meid kwam binnen. Ze droeg een hoge stapel dekens over haar arm. We kregen er allemaal twee, een om op te liggen en een om over ons heen te trekken. Ik legde mijn dekens dicht bij het inzakkende vuur, trok mijn schoenen uit en
schoof tussen de dekens. Ik was blij toen het licht uitging, dan hoefde ik papa en mama niet meer te zien. Ik kan me niet herinneren dat ik wakker heb gelegen. Ondanks alle ellende sliep ik bijna meteen. Ik werd wakker toen de meid de kamer binnenkwam. Ze deed de gordijnen half open en ze maakte lawaai toen ze glazen en bordjes vanaf een dienblad op tafel zette. Op de bordjes lag brood; wat in de glazen zat, zag eruit als thee. Ik kon mijn ogen bijna niet open krijgen, mijn oogleden waren aan elkaar geplakt. Ik moest kleverige korsten uit mijn ogen vegen voor ik goed kon zien. Mijn neus zat dicht. Papa werd ook wakker. Hij ging rechtop zitten. Hij had zich een
Goeree een Mors sportwagentje uit 1911 het af liet weten, waren er dan ook handen genoeg om het karretje weer aan de praat te krijgen. Dat lukte overigens pas na deskundige hulp, omdat er water in de carburateur was gekomen. Het wagentje, smetteloos gespoten en opgepoetst, was aan het begin van de rit met champagne gedoopt, omdat het voor het eerst na de restauratie weer op de weg kwam. De club accepteert pas de wagens wanneer ze volstrekt authentiek zijn. Dit artikel stond eerder in Eilanden-Nieuws van 5 juni 1973.
paar dagen niet geschoren en had een rossige stoppelbaard. Zijn grijs-rossige, te lange haren zaten in de war. Hij leek in niets meer op mijn nette, goedverzorgde vader met wie ik naar de groothandel ging om in te kopen. Mama sliep nog. Ze lag op haar zij, haar handen onder haar gezicht. Het aarzelende, grauwe ochtendlicht viel op haar witte gezicht. Ze lag erbij alsof ze niet meer leefde. ‘Caroline,’ zei papa. Hij streek met zijn knokkels over haar wang. Ze reageerde niet. ‘Caroline.’ Hij streelde de losse haren van haar voorhoofd weg. Ik zag haar ogen langzaam opengaan, haar kinderlijke blik, het korte, kostbare moment van volkomen blanco en verwonderd wakker
worden. Toen het besef. De angst nam haar ogen onmiddellijk in beslag. ‘Hoe laat is het?’ vroeg ze. ‘Acht uur,’ zei de meid. Ze schoot overeind. ‘Waarom zijn wij niet eerder gewekt? Hoe kan het dat het al zo laat is?’ De meid bleef onverstoorbaar. ‘Het leek mij niet uit te maken als u wat langer sliep.’ ‘Weten jullie al waar we heen kunnen?’ ‘Daar moet u het zo met meneer pastoor nog maar over hebben.’ Ik zag mama’s schouders omlaag zakken. Ze had geen energie en moed om meer te vragen. Ik haalde het dienblad. Ik staarde naar de kier tussen de gordijnen terwijl papa de beracha voor het brood
zei. Ik werd geacht om mee te bidden, maar ik zweeg. De vertrouwde woorden: ‘Baroech atta Hashem Elo-heinoe Melech ha’olam ha’motsie lechem min ha’arets…’ maakten me verdrietig en opstandig. Wat had ik eraan om voor brood te bidden als er zo veel andere dingen waren waar we, vond ik, beter voor konden bidden? We aten in stilte. Toen ik mijn brood ophad, voelde ik voorzichtig onder de deken aan mijn hiel. Mijn voet was dik en pijnlijk. De blaren zaten er nog steeds. Ik had de stiekeme hoop gehad dat die tijdens het slapen zouden verdwijnen. ‘Ik zal meneer pastoor vertellen dat u wakker bent,’ zei de meid. Ze sloot de deur achter zich.
22 Achtergrond
Canadese kleinzoon van eerw. heer Vetter vertelt…(4)
In Canada was een reiziger die Hollandse producten verkocht In deze vierde aflevering vertelt Dim Wittekoek dat zijn vader besloot om zijn ideaal om in Canada een boerenbedrijf te stichten, opgeeft. De tijdsomstandigheden waren niet gunstig. Verder komen allerlei zaken aan de orde, zoals het kerkelijk leven, woonplaatsen, winkels en de diversiteit aan immigranten.
het toeliet buiten. Dat was de enige keer in de week dat je je eigen taal kon spreken, nieuwtjes kon uitwisselen en de nieuwe mensen kon ontmoeten.
militaire bases bij Petewawa aan de westkant, maar dat werd minder toen de groeiende bases zelf winkelcentra en allerlei andere dienstverlening kreeg.
land omhoog. Als ik terugkijk, zeg ik dat dit de juiste tijd was om te starten. Twee van mijn beste vrienden begonnen toen de prijs voor de boerderijen en het land relatief laag was, waarbij ze ook gebruik konden maken van de werktuigen van hun ouders. Makkelijk was het niet, want naast hun boerderij hadden ze allebei een baan en hun vrouwen moesten meewerken tot ze het bedrijf op dreef hadden. Helaas zijn ze beiden met een half jaar tussentijd vorig jaar gestorven en hebben ze van de verdiende miljoenen niet lang profijt kunnen trekken.
Sommige gebruiken waren anders dan in de Hollandse kerken. Na afloop van de dienst bleef iedereen zitten tot de dominee bij de uitgang stond om iedereen een hand te geven. Op die manier kon hij informeren hoe de zaken er thuis voor stonden en kijken of hij mensen van advies kon dienen. Elke week kwam er ook een nieuwsbrief uit met vermelding van nieuwe leden en ander nieuws dat voor de gemeente van belang was. De collecte gebeurde met open schalen, niet met collectezakken. De mensen kregen van te voren enveloppen met data er op waarin ze voor die zondag hun bijdrage stopten en op de schaal legden.
Toeloop immigranten Na de oorlog groeide bij de Christelijk Gereformeerde Gemeente het besef dat een heleboel Nederlanders hun land zouden willen verlaten en er werd een comité opgericht, dat de toeloop in Ontario moest begeleiden. Die organisatie zette zich in om voor banen en sponsoren te zorgen en om kerken te stichten. Ook bedongen ze lagere vervoerskosten bij de spoorwegen. In onze streek waren twee van zulke hulpverleners. In andere gebieden zoals Chatham, Hamilton, Woodstock, Kitchener en Niagara, die in zuid Ontario liggen, arriveerden meer Hollanders, vanwege het mildere klimaat.
De eerste dominee was Dhr. Stubing. Hij kwam uit Grand Rapids in Michigan (U.S.A.) waar al in 1857 door immigranten een Christelijk Gereformeerde Kerk gesticht was. Van daar verhuisde de kerk naar Canada, toen een groep boeren in 1905 de U.S.A. verliet en de grens overstak naar Alberta in Ontario. In de jaren twintig kwamen er uit Grand Rapids zendelingen die voor deze emigranten kerken stichtten. De eerste was in 1938 in een streek die “het Hollandse Veen” genoemd werd vanwege de laaggelegen veenachtige grond die in trek was bij de Hollandse tuinders. Het ligt net ten noorden van Toronto en daarmee dicht bij hun afzetgebied.
Ik weet wel, dat er nog heel wat meer over te zeggen valt, maar daar weet ik het fijne niet van. Ook de toenmalige Nederlandse regering speelde hier een rol in. Zij dachten dat het land te dicht bevolkt raakte en gaven subsidies aan mensen die hun overtocht niet konden betalen. Vader betaalde zelf de reis en daarom hadden we - dank zij hem - een hut voor onszelf. In onze streek vind je Duitsers, Polen, Oekraïners, Tsjechen en vooral veel Ieren. Maar niet veel mensen uit Scandinavië. Italianen en Portugezen gingen meestal naar de steden om in de bouw te werken. Oh ja, we mogen de Fransen niet vergeten, want Quebec, waar onze streek aan grenst, is voornamelijk Frans. Maar die taal was nooit mijn sterkste punt.
Tekst: Adri Nelis/Jan Lokker
Het boerenbedrijf en andere zaken Eind 1954 was vader er niet meer zo zeker van, of hij nog wel terug wilde in de landbouw, hoewel dat toch vanaf het begin zijn plan was. Toen wij emigreerden, werd je geacht verstand van het boerenbedrijf te hebben omdat de boeren om hulp verlegen zaten. Vandaar dat ze dat sponsorprogramma startten. Opeens werden er een heleboel mensen boer, zoals ik in aflevering twee al zei. Pa besefte wel, dat boer worden niet makkelijk zou zijn. Boerenbedrijven waren toen nog wel niet kostbaar, maar je moest toch een eigen startkapitaaltje meebrengen en nog geld daarnaast om de aanloopkosten te dekken. De verdiensten uit het bedrijf konden deze kosten niet opbrengen en voor je levensonderhoud had je neveninkomsten nodig uit betaald werk, of je moest een groot gezin hebben dat de boerderij kon runnen. Onze sponsor ging op den duur failliet. Hij had best een gezond bedrijf met goede gebouwen en zowat 100 ha. goed land, maar iemand had hem een tweede boerderij aangepraat en die was niet zo goed. Als hij zijn energie in de eerst had gestoken was het beter gegaan. Ook zijn de condities voor de landbouw hier anders, want het groeiseizoen is er een stuk korter dan in Holland, het plantseizoen begint pas in mei en eind augustus kun je al nachtvorst krijgen. Na de kosten van levensonderhoud bleef er zo weinig over dat je lang zou moeten sparen om een start te maken. Dus alles bij elkaar genomen zag pa er van af, zo vermoed ik, want ze hebben mij nooit wat gevraagd. Een heleboel immigranten hebben dat met succes weten te doen, maar er waren er ook die terug gingen naar hun land. In de zestiger jaren ging het boeren beter, toen de overheid aan productieplanning begon te doen. In die tijd kon je als boer een goed inkomen verdienen. Maar toen ging natuurlijk ook de prijs van het
Ter kerke in Canada Wij kerkten in de Christelijk Gereformeerde Kerk. Je had ook een Canadees Gereformeerde Kerk en een Orthodox Gereformeerde Kerk. Ik vermoed dat die allemaal afstammen van diverse gezindten in Nederland. Lang gevestigde Canadese kerken, zoals de Doopsgezinde, de Unitarische en de Anglicaanse kerk trokken ook veel immigranten. Naar mijn mening kwam de Presbyteriaanse Kerk het dichtst bij de Christelijk Gereformeerde Kerk. De Katholieken sloten zich gewoonlijk bij de plaatselijke parochies aan en er kwamen ook wel priesters uit Nederland om daar te werken. In Zuid Ontario had je verschillende Rooms-katholieke parochies van Nederlandse immigranten. De kerk waar wij heen gingen was in 1952 opgericht en kwam samen in een klein gebouw in Cobden, ongeveer 35 km bij ons vandaan. Dat lag halverwege twee grotere plaatsen: Pembroke en Renfrew. Tot we zelf een auto hadden, reden we mee met de familie de Wal, die een kwartiertje van ons vandaan woonde. Het was een groot gezin dat in 1948 uit Friesland gekomen was. Op die manier raakten we bevriend en zodoende gingen we over en weer op visite en op zondag bij elkaar eten. De diensten werden om de beurt in het Nederlands en in het Engels gehouden omdat er om de paar weken nieuwkomers bij kwamen, meestal uit Friesland. Na kerktijd bleven we altijd met een grote groep bij elkaar, als het weer
In de jaren 1951 tot 1954 kwamen de grootste aantallen immigranten en daarna zwakte het af. Het gebouw in Cobden was al gauw te klein en op een gegeven moment waren er alleen nog staanplaatsen. Toen kocht de kerk een groot oud huis in Pembroke en verbouwde het tot kerkzaal met een woning voor de koster boven. Ook in Renfrew werd op termijn zo’n kerkzaal gebouwd. Nadat we uit de streek verhuisd waren, werd er een nieuwe kerk gebouwd, waarbij men, zoals ook bij huizen gebruikelijk was, eerst de benedenverdieping optrok voor de diensten en de bijeenkomsten en toen er meer geld was de kerk verder afbouwde. Pembroke kreeg nooit een grote gemeente, het huidige ledental is 65. Het dorp profiteerde in eerste aanleg van de al maar groeiende
Ik ben nog vergeten te vertellen over de reiziger in Hollandse producten. Die kwam eens in de week langs met Hollandse waar, die in de winkels niet te krijgen was, zoals Hollandse kaas, chocolade, zoute drop en andere zaken. Na verloop van tijd werden er winkeltjes geopend en tegenwoordig vind je die in alle plaatsen waar Nederlanders neergestreken zijn. In Peterborough heb je er een en een grotere in Orono zo’n 20 minuten met de auto van hier, terwijl Orono toch een stuk kleiner is. In Acton is er een die “Huismans” heet en die doet het nog prima na 60 jaar door dezelfde familie gerund te zijn. De volgende keer gaat het over de familie. (wordt vervolgd)
VRIJDAG 25 MEI 2018
23
24 Lezen
VRIJDAG 25 MEI 2018
Vuurzee ‘Vast! We zitten vast!’ roept Ruben van de voorstoel. ‘We zijn van het pad afgegleden.’ Weer vallen er brandende takken op het pad. ‘We moeten de auto snel los krijgen!’ Sanders adem stokt. Hij beseft heel goed hoe gevaarlijk de plek is waar ze nu staan. Het vuur komt steeds dichterbij. Herman Wilbrink is begonnen aan een nieuwe serie over brandweermannen: serie ‘Brand meester!’ Het eerste deel is het boek ‘Vuurzee’. De hoofdpersoon is Sander. Hij is van jongs af aan al geboeid door alles wat met de brandweer te maken heeft. En dat is eigenlijk steeds zo gebleven. Nu hij in Havo 4 zit, vindt hij weinig lessen interessant en staat hij er ook niet goed voor. Als hij zo doorgaat kan hij niet naar de examenklas. Maar als hij van zijn decaan (met de bijpassende bijnaam ‘Vlammetje’) hoort dat hij mag stagelopen bij de brandweerkazerne in Apeldoorn, is hij vastbesloten zijn uiterste best te gaan doen. Dit is een geweldige kans om meer te leren. Hij wil graag als beroeps bij de brandweer.
In de kazerne ontmoet hij Rachel, hij kent haar wel van de kerk. Ze blijkt ook stage te lopen, want ze leert voor receptioniste. Sander vindt Rachel erg aardig. Maar wat vindt Rachel van hem? Ze fietsen samen naar de kazerne en naar huis. Het lijkt er op dat zij hem ook leuk vindt. In elk geval maakt haar aanwezigheid zijn stage nóg leuker. Totdat hij haar een keer hoort telefoneren met Michiel. Wie is dat? Waarom spreekt ze met deze Michiel af? Sander denkt dat het haar vriend is en gaat Rachel ontlopen.
‘Vast! We zitten vast!’ roept Ruben van de voorstoel. ‘We zijn van het pad afgegleden.’ Weer vallen er brandende takken op het pad. ‘We moeten de auto snel los krijgen!’ Sanders adem stokt. Hij beseft heel goed hoe gevaarlijk de plek is waar ze nu staan. Het vuur komt steeds dichterbij. Sanders stage loopt heftiger af dan hij gedacht had. Het wordt levensgevaarlijk in de brandweerauto waar hij in zit. Zouden ze op tijd bevrijd worden?
Sander mag mee op oefeningen, maar ook naar echte meldingen. Hij komt er achter dat het niet alleen maar brandjes blussen is. Er zijn soms ernstige ongevallen, waarbij mensen uit auto’s moeten worden geholpen. Ook zulke dingen horen ook bij de taken van de brandweer. Sander maakt dit tijdens zijn stage ook mee.
Een spannend boek met heel veel informatie over het werk bij de brandweer. De schrijver heeft zich goed laten informeren bij de brandweerkazerne van Apeldoorn. Een leuk boek voor jongens (en misschien meisjes) die ook bij de brandweer willen en van spannende boeken houden.
Echt spannend wordt het wanneer hij mee mag naar een heidebrand. Het échte werk, noemen zijn collega’s dat. En Sander beseft goed dat dit ook een heel gevaarlijke klus is.
Het boek heeft een prachtige omslag en bevat illustraties van Adri Burghout. Een tweede deel is ook al in voorbereiding, dus dat belooft wat.
Leeftijd: vanaf 10 jaar; Prijs: € 9,90 ISBN: 9789033128493 Uitgeverij Den Hertog
Zo heb ik ook jou liefgehad Dit waargebeurde verhaal begint op een katoenplantage in Lousiana, waar een brandende hut het leven van de jonge zwarte Denver voorgoed verandert. Na een leven vol uitbuiting en mishandeling neemt hij de benen vanaf de Red River Parish plantage richting Fort Worth, waar hij een zwervend bestaan leidt vol agressie en dronkenschap. Juist voor deze stad heeft God een opdracht. Het leven van Denver komt samen met dat van de rijke kunsthandelaar Ron Moore en zijn maatschappelijk bewogen vrouw Deborah, die haar droom najaagt door het starten van een daklozenopvang. Ze voert de opdracht uit om van de stad een plek te maken waar mensen naar elkaar omzien. Voor Ron hoeven de plannen van zijn vrouw eerst allemaal niet zo. Waarom zouden ze niet gewoon een flinke donatie voor het daklozenproject doen? Langzamerhand wordt ook hij, eerst tegen wil en dank, maar later van harte, getrokken tot het werk onder daklozen.
Waargebeurd Ontroerende en indringende boodschap Indrukwekkende epiloog
Een arme, wijze man Tot zijn grote verbijstering speelt ook Denver een belangrijke rol in dit geheel. Hij wordt gebruikt in Gods plan om van de stad een begaanbare plek te maken. Deborahs droom over Prediker 9 vers 15A (’Daar trof men een arme, wijze man. Hij redde de stad door zijn wijsheid’), krijgt gestalte in de persoon van
Denver. Dan wordt Debbie ongeneeslijk ziek en is het de vraag hoe het verder moet met de daklozenopvang. Het is Denver die de opdracht krijgt het werk van Debbie voort te zetten. Denver geeft als de ik-persoon een terugblik in zijn leven en gaat terug naar zijn vroegste kindertijd. Hoe ‘de Man’, de eigenaar van de katoenplantage, de zwarte ongeschoolde arbeiders op slinkse wijze aan zich wist te binden. Hoe Denver zijn dierbare oma verloor en opgroeide bij een oom en tante en hoe hij mishandeld werd door drie blanke mannen toen hij een blanke vrouw te hulp schoot. Ingewikkeld tapijtwerk Het lijkt, gezien alles wat Denver heeft meegemaakt, onmogelijk om ooit ook nog maar iemand te vertrouwen. Tot Debbie in zijn leven komt. Iemand die hem niet veroordeelt om zijn criminele verleden en zijn armoedige afkomst. Iemand die hem ziet als een schepsel van God, dat liefde en ontferming verdient. Ondanks de aanhoudende gebeden om genezing voor Deborah, overlijdt ze na een ingrijpend ziekbed. Ron vertelt over de diepe band tussen Denver en Deborah: “Ik had Denver nog nooit zien huilen. Maar nu stroomden de tranen over zijn wangen, als rivieren van verdriet. Opnieuw raakte het me dat Denver zo veel van Deborah hield. En opnieuw verwonderde ik me over het ingewikkel-
de tapijtwerk van Gods voorzienigheid. Deborahs compassie en rotsvaste geloof hadden deze man veranderd van een hulpeloze zwerver in een van haar belangrijkste voorbidders.” (p. 264) Botsing verdriet en geloof Ron gaat na het overlijden van zijn vrouw door een diep dal. De woede overheerst, evenals de vraag waarom God juist de goeden wegneemt. In diverse passages worden de diepten van rouw na aan het hart van de lezer gelegd. Doorleefd is ook het gedeelte waarin Ron overgave ervaart: “Ik denk nog vaak terug aan wat C.S. Lewis schreef over de botsing tussen verdriet en geloof: ‘Is het geloofwaardig dat zulke extreme martelingen voor ons nodig zijn?’ schreef hij in zijn boek ‘Verdriet, dood en geloof ’. ‘Nu, kies zelf. De martelingen zijn er. Wanneer ze onnodig zijn, dan is er geen God of alleen een slechte God. Wanneer er een goede God is, dan zijn die martelingen ook noodzakelijk. Want geen min of meer goed Wezen zou ooit zulke zaken kunnen toestaan wanneer ze niet goed zouden zijn.” Een bijzonder verhaal, met een ontroerende en hoopgevende boodschap. Zo heb ik ook jou liefgehad Ron Hall & Denver Moore 2018, uitgeverij Mozaïek 352 blz., € 19,99 ISBN 978902395385
Varia
VRIJDAG 25 MEI 2018
25
Van Sommelsdijk naar Suriname SOMMELSDIJK - Een groep Sommelsdijkers heeft van 26 april t/m 5 mei een bezoek gebracht aan Suriname. Met reisleider Jaap Mackloet werd een mooi programma samengesteld om de natuur en cultuur te laten spreken. De cultuur werd ingegeven dat in het verleden Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck gouverneur is geweest van Suriname van 1683 tot 1688. Hij stamde uit een adellijk geslacht en kocht in 1683 een derde van de toenmalige kolonie. Hij trof Suriname in een verwaarloosde toestand en ging met harde hand die situatie te lijf en heeft de grondslag gelegd voor de plantagekoloniën. Hij heeft door zijn optreden veel weerstand gehad en werd dan ook in 1688 vermoord door een oproer van soldaten. Wat hij heeft achtergelaten, heeft veel betekend voor de latere ontwikkeling van Suriname. De stoffelijke resten van Cornelis van Aerssen liggen in een grafkelder naast de Hervormde Kerk van Sommelsdijk. Wat nog tastbaar is in Suriname is de Sommelsdijckstraat en een kreek die dezelfde naam draagt. Ook werd een bezoek gebracht aan de MAF, waarover Eilanden-Nieuws al eerdere berichten heeft geplaatst. Jaap Mackloet z’n
collega Sjaak Breen uit Middelharnis hoopt begin 2019 naar Suriname te vertrekken om zich daar in te zetten voor de MAF. De groep overhandigde een mooie gift aan Andy Bijkerk voor het werk van de MAF.
cijnman die vertelde over de medicinale bomen en struiken, alles is aanwezig in de natuur. Hier heeft de groep schitterende dagen doorgebracht onder temperaturen van 28 graden en een luchtvochtigheid van 90%.
De andere dag werd een bezoek gebracht aan de Annie Creche, een therapeutisch Dagcentrum in Paramaribo dat wordt geleid door geboren Oude-Tongse Annette Bruggeman. De groep was onder de indruk van haar werk onder de gehandicapten (zie: www.anniecreche.org).
Daarna zijn ze naar Frederiksdorp gegaan aan de Comewijnerivier. Hier bevinden zich de voormalige plantages uit het slaventijdperk. De plantages zijn verdwenen, maar er is een schitterende natuur voor teruggekomen. In de rivier leven veel vissen en we hebben veel dolfijnen gespot. ‘s Avonds hebben we aan de monding van de rivier de grootste schildpadden ter wereld eieren op het strand zien leggen. Wat een schitterend schouwspel. Na een aantal heerlijke dagen daar met een fietstocht, krekenvaartocht en wandelingen, was de tijd aangebroken om terug te keren naar Nederland. Een reis met mooie indrukken en schitterende natuur kwam ten einde. Supergenoten allemaal.
De zondag werd een bezoek gebracht aan de Baptistengemeente van Paramaribo. Doordat men in Suriname gewoon Nederlands spreekt, was de dienst goed te volgen. De groep heeft de banden met de gemeente versterkt door de gemeente toe te zingen. Maandag ging men het binnenland in, de Surinamerivier werd afgevaren naar een mooi gelegen resort vanwaar leuke activiteiten werden gedaan. Het bezoek aan de oorspronkelijke Maron bewoners zij leven nog traditioneel met het water van de rivier als afwaswater, douchewater en viswater - was heel mooi om te beleven. Ook het oerwoud werd bezocht, met een medi-
Voor mensen die ook zo”n reis willen maken, is er dit jaar nog een mogelijkheid. Jaap Mackloet heeft voor Beter-uit Reizen een 16-daagse reis op het programma staan, met vertrek op 5 september 2018. Info: jmackloet1@kpnplanet.nl of www.beter-uit.nl.
Speuren naar orchideeën in de Oostduinen GOEDEREEDE - Zaterdag 9 juni kan men naar de Oostduinen op Goeree. Men kan samen met een gids een mooie wandeling maken en op zoek gaan naar orchideeën. Maar geniet vooral ook van alle andere bloeiende wilde planten.
monumenten de natuur beheert. “Een geslaagde combinatie, want je kijkt je ogen uit door de plantenrijkdom. Er zijn zowel droge stukken duin als vochtige valleien. Aan variatie geen gebrek! Blijf scherp op deze wandeling! Want het duin wemelt ook van de broedvogels. Misschien zit er een prachtige roodborsttapuit of nachtegaal te zingen. Trek goede wandelschoenen aan en neem een verrekijker mee!”
De deelnemers aan de tocht wandelen in een waterwingebied van Waterbedrijf Evides, waar Natuur-
HOE besteedt 1,1 miljoen euro aan diaconaat, onderwijs en toerusting in Oost-Europa BARNEVELD - Stichting HOE (Hulp Oost-Europa) heeft in 2017 15.336 kinderen, 7.713 volwassenen en 2.067 gezinnen geholpen. Dat staat te lezen in het jaarverslag 2017 van de stichting. De stichting heeft ruim 1,1 miljoen euro besteed aan diaconaat, onderwijs en toerusting in Oost-Europa. Dat is ruim één ton meer dan het jaar ervoor. Het jaarthema van 2017 was: ‘Hoe verder… samen leren’. Voorzitter Gerrit Jan van Norel: “We hebben veel geleerd van onze partners in Centraal- en Oost-Europa en zij leerden van ons. Deze wederkerigheid bleek tijdens een conferentie in Cluj onder de titel ‘Eigenaar-
schap in ontwikkeling’, georganiseerd door het Christelijk Platform Oost-Europa (CPOE), waar ook HOE in participeert.” Stichting HOE ondersteunde financieel onder andere de opvang van vergeten vluchtelingen in Servië, het opzetten van naschoolse huiswerkbegeleiding en opvang in Moldavië, de ondersteuning van de Roemeens Evangelische Kerk (BER) en de ontwikkeling van een bewustwordingsprogramma voor het Romawerk in Slowakije. Het percentage kosten eigen fondsenwerving was in 2017 13 procent, ver onder de grens van 25 procent die het Centraal Bureau voor Fondsenwerving (CBF) als criteria hanteert.
aldus de mensen van Natuurmonumenten. Meld je wel vooraf aan op www.nm.nl/agenda! Men vertrekt om 10.00 uur vanaf het kantoor van Natuurmonumenten aan de Oostdijkseweg 81a in Goedereede. De tocht duurt ongeveer twee uur. Leden van Natuurmonumenten betalen € 5,-, niet-leden betalen € 8,-. Kinderen van leden en OERRR t/m 12 jaar betalen € 4,-. Niet-lid kinderen t/m 12 jaar betalen € 7,-.
Schotejilzwemmers stellen persoonlijke records bij MIDDELHARNIS - Zaterdag 19 mei konden de zwemmers van Schotejil hun persoonlijke records op de korte baan nog iets aanscherpen. In Papendrecht werd gezwommen in een meerkamp samen met zwemmers van De Geul, ZOB’66, De Stelle en De Wiekslag. Op 200m vrij waren er knappe tijden voor Thalia Meijer (2.37.46) bij de meisjes en voor Laurens Kalle (2.21.64) en Floris Tanis (2.23.40) bij de jongens. Op 200m wisselslag zwommen Meyke van Nimwegen (3.01.44) en Dominique Overduin (3.04.77) bij de meisjes en Floris Tanis (2.55.40) bij jongens ander-
maal naar prima tijden. De 400m wisselslag leverde Tamara de Ruiter een forse tijdswinst op met haar nieuwe tijd van 5.38.90. Ook Christian Kalle was goed voor een p.r. in 5.54.86 op dit zware nummer. Vermeldenswaardig zijn verder snelle tijden op de sprintnummers van o.a. Phaedra Meijer, die forse winst boekte op 50m schoolslag (36.64), 50m vrij (28.89) en 50m vlinderslag (33.27). Hetzelfde gold op de 100m wisselslag voor Odette Holster (1.13.61) en Aisha Nobels (1.18.94). Bij de heren was Jacob Mackloet (1.06.81) een seconde sneller dan eerder. Op 50m schoolslag bij de minioren zwommen Thalia Meijer (42.83) en Dominique Overduin (43.77) knappe p.r.’s.
Christelijk nieuwsblad op gereformeerde grondslag Uitgave: Uitgeversmij. Eilanden-Nieuws b.v. Verschijning: dinsdag huis-aan-huis vrijdag abonnement Tel. (0187) 74 54 50 Postbus 8, 3240 AA Middelharnis Langeweg 13, Sommelsdijk
Advertenties en administratie
• Tel. (0187) 74 54 50 • E-mail: info@eilandennieuws.nl • Tarief per mm € 0,48 excl. BTW. Contracttarieven op aanvraag • Sluitingstermijn zakelijke advertenties: maandag en donderdag 12.00 uur • Sluitingstermijn overlijdensberichten: dinsdag en vrijdag 7.30 uur. Voor foutief geplaatste advertenties als gevolg van onduidelijke advertentieopdrachten kan de uitgeverij niet aansprakelijk worden gesteld. • Bladmanager: Gert Verweij, tel. (06) 50448359 • Advertentieverkoop: e-mail: gertverweij@eilandennieuws.nl
Redactie
• Hoofdredacteur: Martijn de Bonte • E-mail: redactie@eilandennieuws.nl
Abonnementen vrijdageditie
Abonnementsprijs: € 37,50 per jaar; Postabonnement: € 97,50 per jaar; Alleen vrijdag postabonnement: € 72,50 per jaar; Digitaal abonnement: € 29,50 per jaar. Opzeggingen schriftelijk vóór 30 november Wijzigingen twee weken voor ingaan doorgeven.
Rekeningnummers
ING NL16 INGB 0000167930 Rabobank NL59 RABO 0342001108
Lid NNP Eilanden-Nieuws behoudt zich ten aanzien van de inhoud van deze uitgave en website zowel het auteursrecht voor conform artikel 15 lid 1 sub 4 van de Auteurswet als het databankrecht.
Puzzelreglement 1.
2.
3.
4. 5. 6.
Stuur (of mail) je oplossingen aan het eind van de maand naar Oom Ko, p/a Eilanden-Nieuws, Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, oomkojeugdhoekje@filternet.nl Per maand zijn er 100 à 120 punten te verdienen. Zelfgemaakte raadsels voorzien van oplossing leveren 15 extra punten op. Zelfgemaakte puzzels met de oplossing erbij, die via de e-mail verstuurd worden, leveren 20 punten extra op als ze geplaatst worden. Stuur af en toe een briefje, dat wordt beantwoord. Bij 600 punten ontvang je een boekenbon van € 10,–. Wie een jaar geen oplossingen inlevert, verliest zijn/haar punten en begint weer met 0 punten.
Bon: Charlotte, Kemei en Juliëtte Pollemans (Middelharnis) krijgen een boekenbon.
Hallo jongens en meisjes, Verkochte Bijbel Jullie weten vast dat er vroeger veel armoede was. Zo moesten spullen verkocht worden om schulden te betalen en geld te hebben om eten te kopen. Mevrouw Linner is een weduwe. Haar zorgen zijn groot. Ze heeft al heel wat spullen verkocht. In huis heeft ze nog een oude Bijbel met een mooi slot. Het is een erfstuk van haar ouders. Tot nu toe heeft ze er niet over gedacht om de Bijbel te verkopen. Maar ze gebruikt hem toch niet meer. Vroeger las ze veel uit Gods Woord en ze had er veel aan gehad. Maar tegenwoordig laat ze de Bijbel dicht: ze leest er niet meer in. Ze besluit daarom de Bijbel te verkopen aan een antiquair (=iemand die handelt in oude, antieke spullen). Ze krijgt er een flinke som geld voor. Toch maakt het haar onrustig: waarom heeft ze die Bijbel toch verkocht? ’s Avonds laat gaat ze nog op pad en loopt naar de winkel van de antiquair. Tot haar verbazing ziet ze dat de Bijbel op tafel ligt. Rond de tafel zitten de opkoper, de jood Levi, en enkele van zijn vrienden. Ze spotten met de Bijbel. Mevrouw Linner hoort ze lezen uit het Nieuwe Testament. Langzamerhand wordt het stiller: het spotten stopt. Ze lezen het verhaal over de kruisiging. Mevrouw Linner luistert. Ook zij hoort het verhaal. Ze hoort voorlezen over het lijden van de Heiland. Haar geweten klaagt haar aan. Ze gaat de winkel niet binnen, maar keert terug naar huis. Daar buigt ze haar knieën en belijdt haar zonden voor God. Wat voelt ze een schuld: zo lang heeft ze de Bijbel dichtgelaten. De volgende morgen gaat ze opnieuw naar de winkel van de jood Levi. Ze wil de Bijbel terughalen. Maar dan ziet ze dat Levi nog steeds aan het lezen is. Nu niet uit het Nieuwe Testament, maar uit het Oude Testament. Hij leest Jesaja 53. Hij roept uit: ‘Jezus van Nazareth, bent U dan toch onze Messias?’ Met tranen in haar ogen hoort mevrouw Linner dit. Ze stapt de winkel binnen en Levi kijkt op. Hij ziet de vrouw van wie hij de Bijbel kocht in de winkel staan. Dan vertellen ze allebei wat ze die nacht beleefd hebben. Mevrouw Linner krijgt haar oude Bijbel terug en Levi koopt een nieuwe Bijbel. Korte tijd later wordt deze jood gedoopt en belijdt hij openlijk dat Jezus Christus de beloofde Messias is.
Mei 10
PINKSTERFEEST Maarten v.d. Have (Middelharnis) maakte voor ons een puzzel met een tekst over Pinksteren. Een week na het pinksterfeest kan ik deze puzzel nog goed plaatsen. Kraak de code! De letter ‘ij’ bestaat in deze puzzel uit TWEE letters.
Mei 11
BIJBELBOEKEN Elbert Baan (Sommelsdijk) heeft een puzzel bedacht over de Bijbelboeken. Je ziet steeds VIJF namen van Bijbelboeken staan. Welk Bijbelboek hoort niet in het rijtje? Schrijf erbij waarom je denkt dat het Bijbelboek niet in het rijtje past.
Mei 12 VREEMDE BEESTENBOEL 3
Er zijn heel veel verschillende dieren. Je kunt ze herkennen aan hun kop, aan hun poten, aan hun lijf. Maar bij dit dier is er iets misgegaan op de computer. Het dier heeft een kop gekregen van een ander dier. Kijk goed naar het beest in het houten frame. Het lijf is van een dier en de kop is van een ander dier. Weet jij welke twee dieren je ziet? Vul in:
A. het lijf is van een H……………… B. de kop is van een P…………….....
VRE EMD E BE ESTENBOEL
oomkojeugdhoekje@filternet.nl RAADSELS MET LUCIFERS Wat heb je nodig? • 12 lucifers Marit Meijer (Ooltgensplaat) Je schrijft bij je spreekbeurt en je oplossingen: ‘Ik heb nu al vijf lessen gitaar gehad en kan al best veel liedjes spelen. Deze maand zijn we ook begonnen met de musical. Dat is heel leuk om te doen. In de eerste week van de vakantie was mijn tante er, omdat mijn ouders op vakantie waren. Dat was heel gezellig, omdat ze heel ver weg wonen, kennen ze Goeree niet echt. Dus waren we naar wat dorpjes geweest: naar de Diek in Middelharnis en naar OudeTonge (twee keer): één keer op de fiets en één keer met de auto om een cadeautje te halen voor de buurvrouw. De tweede week ging ik eerst met mijn vriendin logeren. We zijn toen naar het strand geweest. Dat was heel leuk! Op donderdag gingen we naar de Binnenmaas. Dat is een superleuk buitenzwembad. Er was ook een superhoge duikplank en vier glijbanen. Het was toen superdruk, dus stonden we op de weg voor het zwembad in de rij en precies bij onze auto deed de slagboom het niet meer! Gelukkig kwam er een man hem maken. In het zwembad zelf leek het minder druk.’ Gezellig om met elkaar zoveel leuke dingen te doen. Op die manier gaat de vakantie wel erg snel voorbij. Je kunt ook iets aan anderen van ons mooie eiland laten zien. Gelukkig voor jullie dat de slagboom snel gemaakt was. Anders had je het zwemmen misschien kunnen vergeten.
Jettie Meijer (Ooltgensplaat) Bij jouw antwoorden lees ik: ‘Met mij gaat het goed. We hebben weer 6 kittens en bij ons zijn ze aan het asfalteren. De vakantie was heel leuk: ik heb gelogeerd; we zijn naar Binnenmaas geweest en mijn tante heeft bij ons gelogeerd, want mijn ouders waren op vakantie. Gelukkig hoeven we nu nog maar een paar weken naar school!’ Gaan jullie de kittens weer zelf houden? Je geniet echt van een vakantie, hé? Maar je moet nog even geduld hebben: ik vermoed dat er eerst nog hard gewerkt moet worden voor het eindrapport voor je van de zomervakantie kunt gaan genieten.
Antwoord raadsels met lucifers:
Wat moet je het doen? • Leg van de 12 lucifers vier gelijke vierkanten, zoals je ziet op de afbeelding. • Maak nu van deze vier gelijke vierkanten, drie gelijke vierkanten. • Je mag maar drie lucifers verplaatsen. • Hoe moet je dit doen?
Kees-Willem en Jannieke v.d. Boom (Sommelsdijk) ‘Hierbij de puzzels van april. Hebt u een leuke vakantie gehad? We hebben met z'n allen een hele leuke vakantie gehad! In het begin gingen we naar Diergaarde Blijdorp. We vonden het Oceanium prachtig met de grote haaien erin. Ook deden we een watergevecht, omdat het zo warm was. Dat was echt cool! En we hebben gelogeerd bij neefjes en nichtjes.’ Dit schrijven jullie bij de antwoorden. Het is echt lekker hè, zo’n vakantie tussendoor. Daar kun je echt van genieten. Blijdorp blijft erg mooi: je ziet elke keer weer nieuwe dingen. Ik kan me voorstellen dat jullie het Oceanium prachtig vonden.
SPELLETJE
HENGELSPEL Wat heb je nodig? • een doosje lucifers: het is leuk als je gekleurde lucifers hebt of lucifers met gekleurde koppen • een lang potlood • een speld • enkele kinderen
Hoe moet je het doen? • Maak van het potlood en de speld een soort ‘hengel’: je stopt in het einde van een lang potlood een speld (pas op voor je vingers!). • Buig de speld zo, dat er een haakje ontstaat. • Schud het doosje lucifers leeg op de tafel. • Neem de hengel in je hand en probeer met dit haakje een luciferstokje uit de hoop te ‘vissen’ en naast de hoop op tafel te leggen. • Niet één ander houtje mag bewegen. • Zodra een ander luciferstokje beweegt, moet je de hengel aan het kind geven dat links van jou zit: die mag nu proberen een luciferstokje te pakken. • Iedereen kijkt goed of de stokjes wel/ niet bewegen. • Spreek met elkaar een tijd af. • Wie de meeste lucifers heeft verzameld, is de winnaar.
Slot
Aan het eind van de maand mei wacht een klein karwei. Het is tijd om de antwoorden op te sturen, daarvoor hoef je niet naar de buren, tenzij je een krant kwijt bent. Verzamel daarom nu, op dit moment de oplossingen van de puzzel uit de krant of zoek de kranten op in lectuurmand. Vaak is het in deze tijd mooi weer. Stel het daarom niet uit tot een volgende keer. Stuur de antwoorden naar oom Ko en tante Nel, wacht niet te lang en doe het snel. Er zijn zoveel dingen die aandacht vragen in deze tijd van het jaar met lange dagen: repetities, spreekbeurten, toetsen, verslagen. Maar ik ga jullie niet beklagen. Nog even een paar weken doorzetten en je voor school extra inzetten Dan neem je een tijdje afscheid en mag je genieten van je vrije tijd.
EEN NIEUWE KEUKEN, ONTWORPEN VOOR V OR U VO Met onze jarenlange ervaring in de keukenbranche verwelkomen we u graag in onze nieuwe showroom. Wij zorgen dat uw wensen en ideeën snel & volledig tot hun recht komen in het ontwerp van uw droomkeuken!
Wim en Anja Vroegindeweij
Küchentreff Middelharnis Dorpsweg 19 • Sommelsdijk T 0187 - 66 51 94 W kuechentreff-middelharnis.nl