VBGO magazine "Financiering"

la

n ve ij dr Be n va

rf kk

ng

ve ee

gi

-O

ni

ee

re

er

Ve

Go

Jaargang 25 nr. 4, december 2014

Magazine

Van de

voorzitter

Eind van het jaar Op 20 november is Wouter de Graaf onverwachts

Er is ook groei van het VBGO. Het laatste jaar hebben

bedrijf DGI jarenlang lid van het VBGO en heeft zich

seerd. Helaas hebben wij ook afscheid genomen van

Wij wensen familie en vrienden veel sterkte met dit

er per saldo een mooie groei.

overleden op 84-jarige leeftijd. Wouter was met zijn geruime tijd ingezet als bestuurslid van het VBGO. grote verlies.

wij weer een flinke groei van het aantal leden gereali-

een aantal leden wegens bedrijfsbeĂŤindiging. Toch is

Het VBGO magazine heeft een nieuwe uitstraling en

Het einde van het jaar 2014 nadert binnenkort. Fiscaal de mogelijkheden voor onze leden om zich te profizijn er natuurlijk nog faciliteiten die u als ondernemer

niet ongebruikt voorbij mag laten gaan. De economie lijkt dan toch aan te trekken. Het meest recente getal komt neer op ongeveer een half procent. Dit is niet

leren zijn toegenomen. Al met al positieve ontwikkelingen!

Veel leesplezier.

veel, maar het tij is gekeerd.

Adri Schipper

Donderdag 29 januari 2015

Vereniging van Bedrijven

Winterborrel in Restaurant Kofjekokertje, Vingerling 19-21 in Middelharnis. Inloop vanaf 16.00 uur.

Donderdag 19 maart 2015

Jaarvergadering VBGO bij Cor Melissant Auto,

Nijverheidsweg 4 in Dirksland. Inloop vanaf 15.30 uur.

Uw bedrijf in de volgende editie?

Bel:

06-13981163

E-mail: koenmaljaars@eilandennieuws.nl

Goeree-Overflakkee

Redactie:

Secretariaat:

Bonte en Hans Villerius.

J.M. Benschop

Noordzijde Haven 15

3252 BH Goedereede Tel. 0187 - 492322 Oplage:

300 exemplaren

Kees van Rixoort, Martijn de

Vormgeving

Klazina Tanis, Manon Thijssen Advertentie acquisitie:

Gert Verweij, Koen Maljaars Tel. 0187-47 10 20

Alternatieve financieringsvormen onder de loep Crowdfunding, Business Angels en durfkapitaal Om geld te verdienen moet er eerst geĂŻnvesteerd worden. En als de ondernemer dat geld zelf niet beschikbaar heeft, dan stapt hij naar de bank. Dat was decennialang de normale gang van zaken. De afgelopen jaren is dat veranderd. Door de economische crisis zijn banken voorzichtiger geworden met het verstrekken van bedrijfsfinanciering. Mede daardoor zijn er nieuwe financieringsvormen ontstaan.

De laatste ontwikkelingen zoals crowdfunding, microfinanciering en Business Angels op een rijtje.

Financiering regelen begint met een goed ondernemingsplan. Of er nu geld wordt gevraagd aan een familielid of bij een financiĂŤle geldverstrekker, het begint altijd met een goed doortimmerd plan. Een ondernemersplan is niks meer of minder dan een uitwerking van het idee van de ondernemer. Dat moet vanuit het hoofd van

de ondernemer op papier terecht komen. Belangrijk is om in ieder geval de volgende vragen te beantwoorden in het plan: Wat is precies het idee? Voor welke doelgroep zijn de producten of diensten? Is er op dit moment een markt voor mijn product? Op welke manier kom ik aan klanten? En natuurlijk: Hoeveel geld is er nodig om de plannen van de grond te krijgen? Uiteraard worden deze onderwerpen aangevuld met een financiĂŤle onderbouwing. Wat is de verwachte omzet, winstmarge, terugverdientijd, enzovoorts.

Een ondernemingsplan is niet alleen nodig om aan andere mensen uit te leggen wat de bedoeling is, maar ook een handig instrument voor de ondernemer om alles nog een keer goed op een rijtje te zetten. Met een ondernemingsplan onder de arm is het tijd voor de volgende stap. Het vinden van geld om de ondernemersdromen te realiseren.

Naast de bank zijn er tal van andere mogelijkheden om een onderneming te financieren. Er zijn globaal twee manieren: geld te lenen of het geld niet uit geven. Dat laatste verdient extra uitleg.

Als u een auto, machines of andere bedrijfsmiddelen least, dan hoeft u niet in één keer het hele bedrag op tafel te leggen, maar betaalt u maandelijks een vast bedrag. Factoring is een methode om het risico van openstaande facturen op te vangen. Een bank of factormaatschappij neemt het debiteurenbeheer over en betaalt direct, uiteraard vraagt de instelling een vergoeding voor het overnemen van het risico van wanbetalers.

Het voordeel is dat er geen werkkapitaal nodig is om openstaande facturen te financieren. Met name in de detailhandel is het niet ongebruikelijk dat een leverancier optreedt als financier voor een startende ondernemer. Dat wil zeggen dat er afspraken worden gemaakt over een betalingsregeling voor geleverde goederen.

Ondanks de genoemde mogelijkheden om minder geld te investeren, blijft er altijd geld nodig om een bedrijf te starten of uit te bouwen. Eerst

maar eens een moderne manier voor financiering onder de loep nemen. Crowdfunding is een veelbesproken onderwerp. Het klinkt misschien wat gewichtig, maar het is niks meer dan een grote groep mensen die allemaal een klein bedrag lenen. Online kunnen mensen met een geniaal idee een grote groep mensen enthousiasmeren en laten participeren.

Een mooi voorbeeld van crowdfunding zijn de boekwinkels van Polare, een boekenketen die in de volksmond nog vaak De Slegte wordt genoemd. Het concern raakte in financiële problemen en ging uiteindelijk failliet. Een dolksteek in het hart van boekenfanaten die legendarische boekwinkels zoals Dekker v.d. Vegt in Nijmegen ten onder zagen gaan. Medewerkers van deze winkel besloten een crowdfundingsactie op te zetten om de zaak over te nemen en voort te zetten. Dat lukte, binnen twee weken was het streefbedrag van € 75.000,- bereikt, en zelfs overschreden. Dat bedrag was cruciaal om de boekenwinkel daadwerkelijk een doorstart te geven.

Er zijn verschillende vormen van crowdfunding.

Er kan aan de massa worden gevraagd om een donatie, een lening, het kopen van aandelen of het kopen van een product dat pas na ontwikkeling en productie wordt geleverd.

Niet ieder idee leent zich om in te zetten voor crowdfunding. Maar als uw plan aan de volgende voorwaarden voldoet, is het zeker een poging waard. De eerste voorwaarde is dat duidelijk kan worden uitgelegd waarvoor de financiering wordt gebruikt, het tweede is een warm netwerk dat kan worden ingezet om het idee te verspreiden. De derde voorwaarde is dat er een duidelijke en aantrekkelijke tegenprestatie is voor investeerders.

Het voordeel van crowdfunding is dat het niet alleen zorgt voor financiering, maar ook voor een groep betrokken mensen. Die kunnen worden ingezet om uw bedrijf of product te promoten.

Bij crowdfunding is niet alleen de ondernemer gebaat bij succes, maar ook alle geldschieters!

Kijk eens op de websites: www.kickstarter.com, www.symbid.nl, www.seeds.nl of www.crowdaboutnow.nl voor voorbeelden van crowdfunding.

►

Een andere manier om aan geld te komen is een microfinanciering, dat is een lening van maximaal vijftigduizend euro. Een microkrediet is bedoeld voor startende ondernemers en ondernemers met maximaal vijf werknemers. In veel gevallen krijgt de ondernemer die een microkrediet ontvangt ook een coach. Die helpt de ondernemer met zijn of haar kennis en ervaring. Microkredieten worden verstrekt door Qredits, een stichting zonder winstoogmerk die is ontstaan door samenwerking tussen banken en de overheid.

Kijk voor meer informatie over het netwerk op de website www.bannederland.nl.

Geld in een sok onder het bed stoppen is niet de beste manier om het veilig te stellen. Het is mooier als het geld wordt geleend aan een ondernemend familielid of vriend. Vroeger heette deze financieringsvorm de Tante Agaathregeling.

Tegenwoordig wordt het durfkapitaal genoemd.

Dat is niet voor niets, want durfkapitaal is een achtergestelde lening. Dat wil zeggen dat bij een faillissement de gewone schuldeisers als eerste aan de beurt zijn. Daar staat tegenover dat het verstrekken van een lening door een particulier fiscale voordelen op kan leveren. Het is wel van belang om de financiering goed te regelen en afspraken te maken over het doel van de lening, de looptijd, het rentepercentage en natuurlijk de hoogte van de lening. Dit moet worden vastgelegd in een contract. De ondernemer en de geldverstrekker moeten dit voorleggen aan de Belastingdienst. Als het contract wordt goedgekeurd is er sprake van durfkapitaal.

Ondanks alle alternatieve financieringsvormen, blijft een bezoek aan de bank de meest voor de hand liggende methode om een financiering te regelen. Voor een bank is het de corebusiness om geld van spaarders uit te lenen aan particulieren en ondernemers. Maar als een (volledige) lening niet lukt, om wat voor reden dan ook, dan is er voor de echte ondernemer nog geen reden om bij de pakken neer te zitten. Anno nu zijn er meerdere mogelijkheden om een financiering

Naast particulieren zijn er ook (ex)ondernemers die geld willen investeren in startende en bestaande bedrijven. Deze informal investors worden ook wel Business Angels genoemd.

Het voordeel van een informal investor is dat hij niet alleen geld investeert, maar ook zijn kennis, ervaring en netwerk meebrengt. Doorgaans willen deze investeerders geen rente voor hun lening, maar aandelen. Ze worden dus voor een (klein) gedeelte eigenaar van het bedrijf waarin ze investeren. Voor veel ondernemers is het lastig om een Business Angel te vinden, want ze lopen doorgaans niet te koop met hun diensten.

Daarom is het belangrijk om eens te informeren binnen uw netwerk en bij de bank of accountant.

Er is ook een netwerk voor Business Angels, dat organiseert bijeenkomsten waarop ondernemers hun idee kunnen pitchen voor informal investors.

Voor het midden- en kleinbedrijf is er de mogelijkheid van een MKB-krediet. Dat is een zakelijke lening van € 50.000,- tot € 150.000,-. Dit plafond wordt vanaf 1 januari 2015 verhoogd naar € 250.000,-. De leningen zijn bedoeld voor de middellange termijn en worden verstrekt door Qredits, de stichting die ook de eerdergenoemde microkredieten verstrekt.

rond te breien. ■

Tips: • Maak een duidelijk ondernemingsplan.

• Begin tijdig. Het regelen van een financiering duurt minimaal een paar maanden, voor complexe of uitgebreide financiering kan dat oplopen tot anderhalf jaar.

• Verklein het benodigde bedrag.

Denk aan leasing, factoring en uitgestelde betaling.

Sales manager bij John P. de Wit Assurantiën/RegioBank

5 vragen aan Walter van Splunter 1. Hoe is het op het moment gesteld met het financieren van ondernemers?

“Het is een moeilijke tijd. Banken zijn heel voorzichtig met het lenen van zakelijk geld. Daar zijn een paar oorzaken voor te geven. In de eerste plaats denk ik aan de eisen vanuit Europa. Die staan bekend als Basel III en zijn behoorlijk scherp. Banken moeten om te kunnen uitlenen veel meer eigen vermogen in kas hebben. Daarnaast is het crisis. Banken hebben als gevolg daarvan leningen moeten afboeken en verlies moeten pakken. Ook denk ik dat banken veel verloren hebben met beleggingen. In het verleden verdienden ze ermee en was het niet erg om eens een post af te boeken. Maar nu zitten we in een heel andere situatie. Alles bij elkaar maakt dit dat banken terughoudend zijn als ondernemers bij ze aankloppen voor een bedrijfslening.

Banken zijn op hun qui vive. Dat is een natuurlijke

reactie. Tot de crisis kon alles. Bijna blanco kreeg je een lening. Maar nu is de slinger helemaal naar de andere kant doorgeslagen. Het uitgangspunt is nu: je krijgt geen krediet, tenzij…”

2. Betekent dit dat banken ondernemers moeten teleurstellen?

“Absoluut, dat komt voor. Vooral startende ondernemers zullen met voorzichtige banken te maken hebben. Maar ook bedrijven die al even actief zijn, een goed rendement hebben, aan het groeien zijn en in die omstandigheden behoefte hebben aan een krediet. Zelfs gezonde bedrijven, die al jaren klant zijn, merken dat hun bank terughoudend is met financieringen. In het verleden was het wel eens voldoende om de rekening-courant via een telefoontje met de bank op te hogen. Dat gebeurde op basis van vertrouwen. Maar nu is de tijd heel anders. Het valt banken uiteraard niet mee om nee te verkopen,

zeker niet als ondernemers met een goed uitgedokterd plan komen. Vervelend voor de bank én vervelend voor de ondernemer. Dit is natuurlijk niet stimulerend, maar remmend voor ondernemers die initiatieven willen nemen.”

3. Als de bank niet wil, zijn er dan alternatieve vormen van financiering?

“Ja, je ziet wel alternatieven ontstaan. Denk aan crowdfunding en Qredits, een stichting die startende ondernemers helpt met leningen tot 150.000 euro. Dat wordt microfinanciering genoemd. Een trend is om leningen te stapelen: een stuk crowdfunding, een stuk microfinanciering, een stuk lening van de bank en misschien ook nog wat privékapitaal. Door te stapelen kun je de financiering rond maken. Het werkt, maar de banken moeten nog wel wennen aan die stapeling van leningen. Vergelijk het met een starterslening van de gemeente om een hypotheek voor een woning mogelijk te maken.”

4. Hoe ziet de toekomst eruit? Is er een versoepeling aanstaande?

“Daar is geen zinnig woord over te zeggen. Je

krijgt wel signalen dat het beter gaat met de economie. Orderportefeuilles groeien en er wordt hier en daar ook wel gebouwd. Maar er zijn ook deskundigen die zeggen dat we nog een crisis te verwerken krijgen. Het is moeilijk om daar uitspraken over te doen; ik kan niet in de toekomst kijken. Ik hoop dat de slinger, die van het ene uiterste naar het andere uiterste uitsloeg, weer terugkomt in het midden. Dat is prettig voor ondernemers en goed voor de groei van de economie.”

5. Welke rol speelt John P. de Wit Assurantiën BV/RegioBank op het gebied van bedrijfsfinanciering?

“Bij ons kun je geen zakelijk geld lenen, RegioBank doet zakelijk alleen aan creditbankieren.

Maar wij bemiddelen tussen de klant en geldverstrekkers. Wij ontzorgen de klant in het traject van een financieringsaanvraag. We adviseren, brengen de mogelijkheden en onmogelijkheden in beeld en werken dat allemaal uit, in combinatie met een accountant, die net als wij een vertrouwenspersoon is.”

Advertorial

Ford Iriks is ook hét adres voor de betere bedrijfswagen 'Kwalitatief hoogstaand product én de juiste service' “In deze tijd is het niet alleen belangrijk om een kwalitatief hoogstand product af te le-

Vanaf het begin was Ford het merk van Iriks. De

juiste service”, zegt Marcel Iriks. De klanten

het bedrijf. In 1998 was de tijd rijp om een nieuw

veren met Ford, maar ook te zorgen voor de van Autobedrijf Iriks, een echt familiebedrijf,

kunnen erover meepraten. Niet alleen de par-

ticuliere klanten, maar zeker ook de zakelijke.

De oorsprong van het Autobedrijf Iriks ligt in

Noord-Brabant. Vijf jaar geleden sloeg Iriks de

vleugels uit naar Goeree-Overflakkee. Kees Iriks

zaken gingen goed. Stapje voor stapje groeide pand in gebruik te nemen, op een zichtlocatie

aan de rand van het nieuwe industrieterrein van

Steenbergen. De gouden jaren braken aan: Iriks verkocht heel veel Fords, zowel jong-gebruikte als nieuwe.

In 2008 benaderde Ford Nederland het Brabant-

begon zijn autobedrijf in 1981. Het was geves-

se familiebedrijf om ook op Goeree-Overflakkee

van die hut kwam er na drie jaar al een echt

ermee, omdat er geen opvolging was. In drie

tigd in een nissenhut in Steenbergen. In plaats

bedrijfspand op het industrieterrein. Kees’ zoon

Marcel – hij was een jaar of drie – legde de eerste steen.

aan de slag te gaan. Ford-dealer Witvliet stopte

maanden tijd was het voor elkaar: in januari 2009 was Iriks Goeree-Overflakkee een feit. Investeren was nodig, dat was duidelijk. Het pand in het

centrum van Middelharnis was namelijk nogal verouderd. Iriks ging een nieuw bedrijfspand bouwen aan de Zuidelijke Randweg, net als in Steenbergen op een zichtlocatie. Het efficiënte en ruime gebouw werd op 28 februari 2013 feestelijk geopend.

Klanten hoefden niet langer naar parkeerruimte te zoeken. “Ze waren blij met deze verandering”, zegt Marcel Iriks, die het familiebedrijf samen met zijn vader en broer runt. “De zakelijke klant stapt nu ook makkelijker binnen. We hebben trouwens een hele trouwe klantenkring. Dat heeft ook te maken met het merk Ford, dat de productlijn blijft uitbreiden en de modellen blijft vernieuwen, inclusief de bedrijfsauto’s. Er staan diverse nieuwe modellen op stapel. Wist je trouwens dat de Fiesta de best verkochte auto in Europa is, in zijn klasse! Er is zó veel keuze… En vergeet niet dat Ford betrouwbaar is én prijstechnisch interessant.”

Bij Iriks werken – verdeeld over twee vestigingen – achttien mensen. Naast Kees en Marcel zijn ook Joke, de moeder van Marcel, en Cees, zijn broer,

actief in het bedrijf. Joke als boekhoudster en Cees als chef werkplaats.

De bedrijfswagens van Ford Iriks

“Je kunt elke auto bestellen die je wilt, als ie maar zwart is.” Dat zei Henry Ford ooit. Er is sinds de pionierende autoproducent veel veranderd. Verzin het, en het is te bestellen in de Ford-garage.

“De productenlijn van Ford wordt constant uitgebreid. En over de hele linie verschijnen nieuwe modellen. Dat zie je bij weinig andere automerken. Ford maakt voor iedere doelgroep auto’s”, aldus Marcel Iriks.

Ook op het gebied van bedrijfswagens is het aanbod zeer compleet, naast de interessante mogelijkheden die Ford Iriks heeft voor zakelijke ► personenauto’s.

Marcel Iriks: “Er is dit jaar een hele nieuwe line-up van de bestelauto’s op de markt gekomen. De kleine ‘bestel’, de normale ‘bestel’, de bestelbus en de grote bestelwagen – ze zijn allemaal vernieuwd.”

Bedrijven die gaan investeringen in hun wagenpark zouden eens een kijkje moeten nemen bij Ford Iriks aan de Zuidelijke Randweg in Middelharnis. “Maar wij gaan ook gerust zelf naar bedrijven om onze wagens te showen”, zegt Marcel Iriks. “Wij geven graag een advies op maat.

Iedere ondernemer is immers uniek. We hechten aan een goede relatie. Die bereiken we door ons betrouwbare en innovatieve product en onze service.”

Extra inruilpremie

Ford Iriks maakt het voor ondernemers extra aantrekkelijk om over te stappen. De nieuwe Transit Courier, een compacte bedrijfswagen met een grote laadruimte van 2,3 kubieke meter, gaat weg met 500 euro extra inruilpremie. Wie een Ford Transit Connect koopt, ontvangt zelfs 1000 euro extra inruilpremie. Deze International Van of the Year 2014 is voorzien van een volledig nieuw en spraakmakend design en heeft de uitstraling van

een personenauto. Maar wel één met een unieke grote laadruimte. Op de Ford Transit Custom geeft Ford Iriks 2000 euro extra inruilpremie.

Deze middelgrote bedrijfswagen is uitgeroepen tot Van of the Year 2013 en Bestelauto van het

Jaar 2014 én, met vijf sterren van Euro NCAP, de veiligste in zijn klasse.

De Ford Transit, de grootste en uiterst flexibele bestelauto met een enorme laadruimte en een

lange laadlengte, is uitgeroepen tot Bestelauto

van het Jaar 2015. De scores op onderdelen, kilo-

meterprijs, functionaliteit en uitstraling waren zeer hoog. De winnaar van vorig jaar, de Ford Transit Custom, werd dit jaar tweede. ■

Maak een afspraak met een van de verkoopadviseurs van Ford Iriks voor meer informatie of voor een proefrit.

www.vanwelsenisprojectstoffering.nl Van Welsenis Projectstoffering BV is gespecialiseerd in het leveren en installeren van alle soorten harde en zachte vloerbedekkingen, raamdecoratie en zonwering. Van Welsenis Projectstoffering bewijst al sinds 1993 dat wij garant staan voor kwaliteit, vakmanschap en service tegen gunstige prijzen. Bekijk onze website. Wij werken door heel Nederland.

postadres Oostelijke Achterweg 50

3241 CM Middelharnis

magazijn Energiebaan 4

T 0187 487 993

3255 SB Oude Tonge

E-mail info@vanwelsenis.nl

Erfpacht als bedrijfsfinanciering Een manier waardoor ondernemingen over voldoende middelen voor investeringen en overnames kunnen beschikken is de verkoop van onroerende zaken met een voorbehoud van erfpacht. In dit artikel gaan wij in op het gebruik van erfpacht als alternatief voor bedrijfsfinanciering.

Wat is erfpacht?

Erfpacht is een zakelijk recht wat gevestigd kan worden op een onroerende zaak. De erfpachter mag de grond en de daarop gelegen bedrijfsmiddelen gebruiken alsof hij de eigenaar van de grond is en betaalt hiervoor een vergoeding: de zogenaamde erfpachtcanon. Deze canon kan een eenmalige of jaarlijkse geldsom zijn. De pachter en de verpachter stellen samen een (erfpacht)contract op, waarin de afspraken met betrekking tot het erfpacht worden vastgelegd. Denk hierbij aan de duur van het erfpachtrecht, de hoogte van de canon, de indexering en de aanpassingsmogelijkheden van het contract.

Het lijkt eigenlijk wel op huren/verhuren.

Hoe werkt erfpacht als bedrijfsfinanciering

Wanneer een onroerende zaak wordt verkocht onder voorbehoud van het recht van erfpacht, komen liquide middelen ter beschikking en kan de onderneming gebruik blijven maken van de onroerende zaak.

Met de door de verkoop verkregen middelen kan de onderneming investeringen doen, schulden aflossen, etc. Kortom: hetgeen u als ondernemer het meest gewenst acht.

Voordeel erfpacht ten opzichte van sale-and-leaseback

Een zelfde soort constructie als het verkopen van een onroerende zaak onder voorbehoud van het recht van erfpacht is sale-and-leaseback. De onroerende zaak wordt dan verkocht en terug geleased door de onderneming. Erfpacht kent echter een fiscaal voordeel ten opzichte van sale-and-leaseback. Bij de koop van een onroerende zaak is in beginsel 6% overdrachtsbelasting verschuldigd. Bij sale-and-leaseback wordt vaak bedongen door de koper dat deze voor

rekening komt van de verkopende partij (uw onderneming). Hierdoor betaalt u als verkoper in feite de overdrachtsbelasting.

Bij de erfpachtconstructie is een uitzondering in de wet opgenomen die het bedrag waarover overdrachtsbelasting verschuldigd is, tot maximaal nihil verlaagt. De verlaging is afhankelijk van een aantal factoren, zoals de duur van de erfpacht en de hoogte van de canon. Aangezien de verkoper vaak in economische zin opdraait voor de overdrachtsbelasting, houdt de verkoper bij de erfpachtconstructie meer geld over.

Fiscale aspecten erfpacht voor de verkoper

Bij de verkoop van een onroerende zaak onder het voorbehoud van erfpacht, komen een aantal fiscale aspecten aan bod. Hierboven hebben we de gevolgen voor de overdrachtsbelasting al beschreven. De verkoop van de onroerende zaak kan verder leiden tot boekwinst bij de verkoper. Hierover is inkomstenof vennootschapsbelasting verschuldigd, afhankelijk van de rechtsvorm van de onderneming. Belastingheffing over de boekwinst kan mogelijk worden uitgesteld door het vormen van een herinvesteringsreserve.

Conclusie

Erfpacht kan voor u als ondernemer een interessante optie zijn om in deze economische tijd aan de broodnodige bedrijfsfinanciering te komen.

Voor vragen kunt u contact opnemen met Jozé van de Sande, manager Belastingadvies (0187 66 77 77).

Adresgegevens: Landbouwweg 3 3241 MV Middelharnis

Financiering van familiebedrijven Lezing professor Flören tijdens finaleavond Familiebedrijf van het jaar Aan het eind van de Familiebedrijf Finaleavond, woensdag 19 november in De Staver, zag professor Roberto Flören een blije winnaar. Jan Tieleman en zijn zoons Peter en Martin mochten hun bedrijf, Tieleman Keukens, vanaf dat moment Familiebedrijf van het Jaar op Goeree-Overflakkee noemen. “Een mooie avond met veel mooie bedrijven. De winnaar was oprecht blij. Ik heb nog tegen Tieleman gezegd: Als je niet blij was, zou je deze prijs niet hebben verdiend.”

De feestelijke avond was de afsluiting van ruim een jaar, waarin Eilanden-Nieuws eilandelijke familiebedrijven in de schijnwerpers zette. Vanaf september 2013 verschenen portretten van bijna zeventig bedrijven in de krant. Een zeer gevarieerd geheel wat betreft de historie, het product of de dienst, de manier waarop de familie het bedrijf runt en welke familieleden daarbij betrok-

ken zijn. De portretten – geschreven en gefotografeerd – zijn gebundeld in het boek ‘Familiebedrijven op Goeree-Overflakkee’, dat tijdens de finaleavond werd gepresenteerd.

Tijdens de finaleavond hield professor Flören (Nyenrode Business Universiteit) een boeiende lezing over het onderzoeksterrein waarop hij al 22 jaar actief is: familiebedrijven en bedrijfsoverdracht. Hij noemde de grootste (Heineken, SHV, Jumbo, Asito) en oudste (Koninklijke Tichelaar Makkum) familiebedrijven van Nederland en nog een paar grote in Europa (Fiat, Peugeot, Michelin). Het oudste familiebedrijf ter wereld is Japans. Het bedrijf, dat tempels bouwt, is in 550 gesticht en momenteel staat de drieënveertigste generatie aan het roer. “Maar”, meldde Flören, “de Japanners spelen wel vals, want die kunnen een directeur adopteren als hun zoon als hij nog geen vijftig jaar is.”

Succesfactoren

Volgens de hoogleraar – die zelf ook is opgegroeid in een familiebedrijf: de typemachinehandel van zijn opa en vader in Gouda – zijn familiebedrijven op de lange termijn succesvoller en winstgevender dan niet-familiebedrijven.

Personeel blijft er langer in dienst en werkt er met meer tevredenheid. Vervolgens zoomde Flören in op de factoren die aan dat succes ten grondslag liggen. De volle zaal hoorde verklaringen als trots en hart voor de zaak. Een hoog rendement, een hogere solvabiliteit en een stabiel bestuur: “De directeur is gemiddeld 22 jaar in functie: een hele generatie. Bij niet-familiebedrijven is het drieënhalf jaar.”

Rentmeesterschap is ook een succesfactor: “De appels plukken, maar de bomen niet rooien.” Verder: de betrokkenheid van de aandeelhouders en de snelle besluitvorming. En de betrokkenheid in de regio: “U gaat niet uw hoofdkantoor in Amsterdam neerzetten.”

Familiebedrijven, zo ging Flören verder, onderscheiden zich van niet-familiebedrijven door drie cirkels die elkaar gedeeltelijk overlappen. Dat zijn de cirkels van familie, bedrijf en eigendom. Daaruit komt de kracht van familiebedrijven voort.

Tegelijkertijd kan dit samenstel van drie cirkels een zwakte zijn. “Er kan sprake zijn van rolverwarring en van rolonduidelijkheid.” Het advies was om open te communiceren.

Een bijzonderheid bij familiebedrijven is ook de opvolging. Flören presenteerde de ideale opvol-

ging als een proces en niet als een gebeurtenis.

Zo’n proces moet je plannen en duurt gemiddeld zeven jaar, aldus de professor. “De opvolger moet het zelf leuk vinden. Hij moet ondernemer willen zijn.”

Financiën

Eén van de succesfactoren van familiebedrijven zijn de stabiele financiën. De solvabiliteit is hoog.

Familiebedrijven hebben veelal meer eigen vermogen en hebben dus minder vreemd vermogen nodig. Roberto Flören: “Er is gemiddeld minder geleend geld in een familiebedrijf dan in een niet-familiebedrijf. Familiebedrijven zijn dan ook minder afhankelijk van de eisen die financiers stellen. Er hoeven ook geen hoge rentes betaald te worden, die kostenbesparingen noodzakelijk kunnen maken. Familiebedrijven kunnen zo gemakkelijker op de lange termijn denken.

Ze zijn vaak geduldig en meer uit op continuïteit dan op het snel behalen van winst.” Volgens Flören zijn familiebedrijven om die reden gemakkelijker de crisisjaren te boven gekomen dan niet-familiebedrijven.

Volgens de professor zouden banken zich meer moeten verdiepen in familiebedrijven. “Het lijkt interessanter om een onderneming met eigen geld te financieren. Familiebedrijven hebben zich veelal bewezen. Aan de andere kant moeten ook die bedrijven natuurlijk wel goed blijven kijken naar hun product-marktcombinaties.”

Advertorial

Rabobank en de Knöps Groep werken al twintig jaar samen “Binnen een leasemaatschappij is heel veel

“Het is prettig om een vast gezicht te hebben, dan

Blok, directeur-grootaandeelhouder (DGA)

hebt”, aldus De Blok. Van den Bos legt uit dat

geld in omloop.” Aan het woord is Herman de van de Knöps Groep. De Knöps Groep is Ra-

bobankklant vanaf 1994, de samenwerking duurt dus al twintig jaar. De Knöps Groep is

leer je elkaar kennen en weet je wat je aan elkaar de samenwerking verder gaat dan alleen cijfers doornemen. “Bij de Rabobank kijken we niet

alleen naar de cijfers, maar ook naar de onder-

in 1921 begonnen als landbouwmechanisa-

nemer. Hoe stuurt hij zijn bedrijf aan? Wat is zijn

liteitsgroep uit het dealerschap van Opel, het

ondernemer om met het thema duurzaamheid?

tiebedrijf. Vandaag de dag bestaat de mobi-

reparateurschap van Mitsubishi, garages, een autowasstraat, een tankstation, autoverhuur

en een leasemaatschappij. De Blok is blij met

de Rabobank als financiële partner. Bijzonder

is dat accountmanager Adrie van den Bos ook al twintig jaar contactpersoon is voor Herman

de Blok. Regelmatig gaan ze om tafel voor een kopje koffie en om de gang van zaken door te nemen.

visie op de toekomst van het bedrijf? Hoe gaat de Dat soort vragen komen ook aan de orde tijdens

onze gesprekken. De Blok vindt het prettig dat de Rabobank informatie deelt over de economie in het algemeen en vooral ook de specifieke informatie over zijn branche. Zo vindt er jaarlijks een gesprek plaats met de sectormanager Automo-

tive van Rabobank Nederland. Vorig jaar zaten de bankier en de ondernemer samen bij een lezing

van de hoofdeconoom van de Rabobank. Die zei:

“Er gaat in de maatschappij de komende vijf jaar meer veranderen dan in de afgelopen vijftig jaar.”

De Blok: “dat hebben we vaker gehoord.” “Maar,” zegt hij nu: “De spreker heeft helemaal gelijk. Er is inmiddels al veel veranderd en er gaat in hoog tempo nog veel meer veranderen.”

De Blok heeft een duidelijke visie op de toekomst van de branche. “Zo’n tien jaar geleden zag ik in de Chevroletfabriek in Amerika dat ze zescilinders aan het maken waren in plaats van tiencilinders.

Toen realiseerde ik me dat de motoren kleiner en zuiniger zouden worden. Met als gevolg dat de vraag naar brandstof af gaat nemen. Daarom heb ik zes jaar geleden een belang genomen in een transportbedrijf om mezelf voor de toekomst te verzekeren van brandstofafname.” Van den Bos benadrukt dat De Blok een duidelijke visie heeft op zijn bedrijf. “Het is een professionele ondernemer .” Zo zijn de cijfers altijd actueel en De Blok stuurt daar wekelijks op. Bij De Blok worden de cijfers niet zoals gebruikelijk jaarlijks verstrekt, maar indien nodig meerdere keren per jaar. “Dat is prettig want dan kunnen wij gedurende het jaar

de ontwikkelingen volgen.”

“Als ondernemer wil je dat als je vandaag ergens honderd euro in investeert, het over twee weken honderdtien euro oplevert”, aldus De Blok. “De Rabobank houdt me scherp om ook te investeren in zaken die niet altijd direct geld opleveren.”

Van Den Bos vult aan: “Dan adviseer ik om ook eens te kijken naar investeringen in bijvoorbeeld maatschappelijk verantwoord ondernemen. Soms levert dat niet direct geld op, maar het is een manier om voorop te lopen en visie op ondernemerschap te laten zien.”

Voor een kapitaalintensief bedrijf, zoals de Leasemaatschappij van Knöps, is het van groot belang om tegen gunstige tarieven te financieren. “Rabobank werkt marktconform”, legt de gedreven ondernemer uit. “Financiering is vertrouwen en vertrouwen is financiering”, zegt De Blok. Bankier Van den Bos vult hem aan: “Het gaat over afspraken voor de lange termijn. Daarom is het van belang om bekend te zijn met de ontwikkelingen van het bedrijf en om vertrouwen in elkaar te hebben.”

Europese Hof voor de Rechten van de Mens spreekt het verlossende woord

Nederlandse vrijstelling erven en schenken bedrijven is toegestaan De afgelopen tijd zijn er verschillende rechtszaken gevoerd over de vraag of het eerlijk is dat degenen die een bedrijf erven of geschonken krijgen minder belasting betalen. Er is namelijk een vrijstelling in de wet geregeld als je een bedrijf erft of geschonken krijgt. Deze vrijstelling geldt niet als je ander vermogen van iemand erft of geschonken krijgt. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft het verlossende woord gesproken.

Eerst de Hoge Raad

Op 22 november 2013 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de vrijstelling bij het erven of schenken van ondernemingsvermogen niet discriminerend is. Eerder vond de Rechtbank in Breda dat het onderscheid tussen het erven van een bedrijf en ander vermogen voor de erfbelasting te groot was. De uitspraak van de rechtbank leidde ertoe dat erfgenamen herziening vroegen van de erfbelasting die zij moesten betalen over erfenissen zonder ondernemingsvermogen.

En toen het Hof

In deze zaak heeft nu ook het Europese Hof voor de Rechten van de Mens uitspraak gedaan over de vraag of de vrijstelling bij het erven of schenken van ondernemingsvermogen oneerlijk discriminerend is, ten opzichte van ander geërfd of geschonken vermogen waarvoor die vrijstelling niet geldt. Het Europese Hof heeft nu geoordeeld dat er geen discriminatie is en dat de vrijstelling voor het erven en schenken van ondernemingsvermogen in Nederland in de wet mag blijven staan.

De vrijstelling

Als ondernemingsvermogen wordt geërfd, dan is 100% van de waarde van dat vermogen tot aan € 1.045.611vrijgesteld en 83% van de waarde die boven dat bedrag uitkomt. Alleen degenen die ondernemingsvermogen erven of geschonken krijgen, hebben recht op die vrijstelling. Er moet aan verschillende voorwaarden worden voldaan om die vrijstel-

ling te krijgen, bijvoorbeeld dat degene die het bedrijf erft of geschonken krijgt het bedrijf minimaal vijf jaar voortzet.

Waarom voordelig bedrijf krijgen?

De vrijstelling voor ondernemingsvermogen is destijds in de wet gekomen omdat het betalen van erf- of schenkbelasting over dat vermogen liquiditeitsproblemen met zich kan brengen. Dit kan ten koste gaan van de continuïteit van het bedrijf, met name bij familiebedrijven. Toen de wet is gemaakt, is gezegd dat deze bedrijven belangrijk zijn voor het behoud en de groei van de werkgelegenheid, het behoud van economische diversiteit en voor de stabiliteit. Ook was het doel van de vrijstelling om ondernemerschap te stimuleren. Volgens de Hoge Raad is dit alles reden genoeg om onderscheid te maken in de erf- en schenkbelasting tussen ondernemingsvermogen en niet-ondernemingsvermogen.

Erfbelasting

Het schenken en erven van ondernemingsvermogen blijft dus nog fiscaal aantrekkelijk. Inmiddels wordt ook een meer algemene discussie over de erfbelasting gevoerd, namelijk of het erven van vermogen niet zwaarder zou moeten worden belast. We zien in de praktijk dat het schenken met als doel om de toekomstige erfenis te verminderen, toeneemt. Een kleinere erfenis in de toekomst nalaten leidt namelijk tot minder erfbelasting voor de erfgenamen. Er zijn verschillende manieren waarop u vermogen aan uw toekomstige erfgenamen kunt overdragen. Ook met een fiscaal slim testament betaalt u niet onnodig veel erfbelasting. Wij adviseren u graag over de verschillende mogelijkheden.

Adresgegevens Raadhuisstraat 3, 3241 CP Middelharnis Tel.: 0187 - 47 61 11 | www.notarissengo.nl

Ondernemers netwerken in De Gouden Leeuw Donderdagmiddag 16 oktober was er een bij-

eenkomst voor de leden in Hotel-restaurant De

Gouden Leeuw in Goedereede. Eigenaar Christoph Rรถder - pas lid geworden van VBGO - trad

op als gastheer voor de ondernemers van Goe-

ree-Overflakkee. In het sfeervolle historische ge-

bouw waren een flink aantal leden aanwezig, het

ondernemers en natuurlijk ook om bestaande banden te versterken. De voorzitter verwelkomde een aantal nieuwe leden en gaf aan dat uit de groeiende belangstelling tijdens de bijeenkomsten blijkt dat de vereniging duidelijk in een behoefte te voorzien. Heeft u de bijeenkomst in De

aantal kwam dichter in de buurt bij honderd dan

Gouden Leeuw gemist? Op 29 januari is er weer

gelegenheid om kennis te maken met andere

in Middelharnis.

bij de vijftig. De bijeenkomsten zijn een prima

netwerkbijeenkomst in Restaurant Kofjekokertje

Column NJ Praktijk GO

De continuiteit van de onderneming betalingsproblemen, waar u natuurlijk niet op had gerekend. Heeft u ervoor gezorgd dat schuldeisers geen aanspraak kunnen maken op uw woning? Door het maken van huwelijkse voorwaarden worden vermogens en schulden privé en zakelijk gescheiden gehouden. Mocht u onverhoopt gaan scheiden, bent u dan afhankelijk van uw echtgenoot omtrent de toedeling van de onderneming aan uzelf? Als u bij echtscheiding (de waarde van) uw onderneming moet delen, kan de continuïteit van de onderneming in gevaar komen. Daarnaast is het bij huwelijkse voorwaarden ook van belang om bijv. betalingen vanuit privévermogen goed vast te leggen. Kortom, weet u zeker dat u bij een echtscheiding niet voor verrassingen komt te staan?

Overlijden

Voor een ondernemer is de continuïteit van zijn onderneming belangrijk! Daarom is het noodzakelijk na te gaan of deze continuïteit zo veel mogelijk is gewaarborgd. Er zijn een aantal situaties denkbaar:

Wilsonbekwaamheid

Heeft u er al eens over nagedacht hoe het met uw onderneming moet als u tijdelijk of zelfs voor langere tijd niet kunt functioneren? Ook in uw omgeving weet u denk ik van dergelijke situaties. Alleen zo lang het uw deur voorbij gaat… Gelukkig kunt u dit juridisch regelen! U kunt een document opstellen waarin u bijv. bepaalt wie in die situatie bevoegd en verantwoordelijk is. Dit zou bijv. uw echtgenoot kunnen zijn.

U kunt er ook voor kiezen om dit uw zakenpartner te laten zijn, die bijv. rekening en verantwoording dient af te leggen aan uw echtgenoot. Heeft u dit geregeld?

Huwelijk en echtscheiding

U bent gelukkig getrouwd in algehele gemeenschap van goederen. Stel, uw onderneming komt in

Wat gebeurt er als u komt te overlijden? De vraag is ook dan of de continuïteit van de onderneming is gewaarborgd. Door bijv. het maken van een testament of (bij een b.v.) het certificeren van aandelen, kunt u hierin voorzien. Heeft u in deze situatie de continuïteit van uw onderneming gewaarborgd?

Compagnon/medeaandeelhouder

Bovenstaande situaties kunnen zich ook voordoen ten aanzien van bijv. uw compagnon/medeaandeelhouder. Heeft u dit samen juridisch goed geregeld?

Dit kan bijv. in statuten, maar ook zeker in een aandeelhoudersovereenkomst. U wilt toch niet dat wanneer bijv. uw medeaandeelhouder overlijdt, u op de algemene vergadering van aandeelhouders ineens met de erfgenamen van uw medeaandeelhouder aan tafel zit?

Kortom redenen genoeg om uw situatie eens met een jurist te bespreken!

Maak gerust vrijblijvend een afspraak via info@njpraktijkgo.nl of 0187 845722.

FOGO heeft de eerste stappen gezet In december 2013 is de Federatie Ondernemers Goeree-Overflakkee (FOGO) opgericht, met als

belangrijkste doel om de belangen van de ondernemers op ons eiland centraal te vertegenwoordigen. De oprichting is ingegeven door de ge-

meentelijke herindeling van 2012. De gemeente werd één en daarmee groeide de behoefte om

een centraal aanspreekpunt te hebben namens

alle ondernemers op Goeree-Overflakkee. Niet alleen voor de gemeente, maar ook richting de

provincie, de lokale banken en andere stakeholders. Alle ondernemerscollectieven op Goeree-

Overflakkee verenigen zich in FOGO. De VBGO

is ook aangesloten bij FOGO en neemt zitting in

Economische strategie als basis Dat de ondernemers hun visie kunnen geven op de huidige en toekomstige beleidsvoering is belangrijk, want veel beleidsmakers zien ons eiland nog steeds als een stagnerend gebied. Zij zien een terugloop in de demografische ontwikkeling en stellen hiermee dat de lokale economie zal krimpen. De FOGO kan zich absoluut niet vinden in dit beeld. Goeree-Overflakkee is een dynamisch gebied, waar ondernemers samenwerken en bereid zijn om te investeren in de toekomst. Het laisser faire beleid die de overheid nu voor ogen heeft, heeft een remmende werking op de economische mogelijkheden waarover Goeree-Overflakkee beschikt.

het algemeen bestuur.

Als antwoord op krimp heeft FOGO een economi-

Werkgroepen

sche strategie in ontwikkeling. Volgens deze strate-

Sinds de oprichting is een uitgebreide organisatie-

gie is innovatie de sleutel tot een florerend Goeree-

structuur binnen FOGO opgezet, bestaande uit een

Overflakkee. Een aantal innovatieve topsectoren en

dagelijks en algemeen bestuur en verschillende

-bedrijven dient de groeimotor te vormen van de

thematische werkgroepen, waaronder Duurzaam-

lokale economie en dit vereist investeringen. Kans-

heid en Energiebesparing, Bedrijventerreinen,

rijk denken is troef en de mogelijkheden moeten

Detailhandel en Innovatie. In deze werkgroepen

worden geboden om out of the box ideeën in de

denken actieve ondernemers en andere relevante

praktijk te brengen. De andere sectoren en bedrij-

stakeholders mee over het economisch beleid op

ven profiteren van de multiplier die deze groei met

Goeree-Overflakkee. De ideeën van de werkgroe-

zich meebrengt. Innovatie vormt zo de basis voor

pen worden besproken met de gemeente en dienen

economische voortuitgang.

als basis voor de gemeentelijke beleidsplannen.

FOGO ziet erop toe dat er daadwerkelijk wat wordt

FOGO is ervan overtuigd dat het lokaal onderne-

gedaan met de input die ondernemers leveren.

merschap de neerwaartse economische

►

“In 2015 krijgt de economische strategie handen en voeten”

Nieuwe leden De afgelopen periode hebben de volgende bedrijven zich aangemeld als lid van VBGO. • J.M.P. Brooshoofd Agrarische Bemidde-

ontwikkeling kan kenteren door onderling goed samen te werken, elkaar scherp te houden op de mogelijkheden, keuzes te maken en door risico's te nemen. Alleen dan kunnen kansen worden benut.

Ondernemers moeten hiervoor van de gemeente en banken de ruimte krijgen om deze innovaties mogelijk te maken. De FOGO maakt zich ook op dit punt hard.

Om deze economische strategie inhoudelijk vorm te geven en om het bedrijfsleven op GoereeOverflakkee zelf mee te laten praten over hun toekomst, heeft FOGO in het laatste kwartaal van 2014 een drietal roadshows georganiseerd, één voor de oostzijde van het eiland, één voor het midden en één op de westzijde. Tijdens deze roadshows zijn de inhoudelijke keuzes gemaakt op welke sectoren en bedrijven de komende jaren de focus in het economische beleid komt te liggen. Verschillende ondernemers vanuit uiteenlopende branches zijn met elkaar in gesprek gegaan op deze onderwerpen en dat heeft tot mooie resultaten geleid.

In 2015 zal aan de economische strategie concreet handen en voeten worden gegeven. Er zijn al verschillende geldbronnen aangeboord om de plannen die FOGO heeft met Goeree-Overflakkee, te realiseren. Dit doen we zoveel mogelijk in samenwerking met de gemeente en andere stakeholders, maar de FOGO is bereid om tegen de stroom in te varen als dat nodig is. Bij FOGO heerst de overtuiging dat het nodig is keuzes te maken om vooruit te komen. ■ Kijk voor meer informatie over de federatie op www.fo-go.nl.

ling, Nieuwe-Tonge

De heer J.M.P. Brooshoofd • WJV Montage, Sommelsdijk De heer W.J. Vroegindeweij www.wjvmontage.nl • BATF, Stellendam De heer C. Breederland www.batf.nl • JD Repair B.V., Stelledam De heer J. van Oostenbrugge www.jdrepair.nl • YPMarketing, Oude-Tonge Mevrouw Y. van der Put www.ypmarketing.nl • B.V. Mackloet Beheer, Oude-Tonge De heer H. Mackloet • Camping ‘t Anker, Battenoord De heer K. Tanis www.vakantieopflakkee.nl • Radioworks, Sommelsdijk De heer E. van Oosten www.radioworks.nl • Musica EduArta, Stellendam Mevrouw K. van Toor www.pianoschoolandmore.nl • Notarieel Juridische Praktijk Ter Braak Van Straten, Middelharnis

Mevrouw P. ter Braak-van Straten www.njpraktijkgo.nl • Eijkenduijn Beheer B.V., Middelharnis De heer J.W. Eijkenduijn www.eijkenduijn.nl • Bij Elles, Nieuwe-Tonge Mevrouw E. Hagens www.bijelles.nl • D&J Computerservice, Middelharnis De heer J. Oldenhof www.djcomputerservice.nl