ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ Ε.Μ.Π 2012-13, 9ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Βοζάνη Αρ. Μπαμπάλου Μπ., Παρμενίδης Γ.
ΘΕΜΑ Β Σύγχρονες στρατηγικές Κατοίκησης θαλάσσιου μετώπου Θεσσαλονίκη
Εξ. συνεργάτες Ε. Ανδρουτσοπούλου Γ. Σταυρουλάκη
Με την επέτειο των 100 χρονών από την ένταξη της Θεσσαλονίκης στον σύγχρονο ελληνικό κράτος ένα πλήθος προβληματισμών γύρω από την ταυτότητα της πόλης και το μέλλον της έρχεται στο προσκήνιο. Η ταυτότητα αυτή ορίζεται από την σύγχρονη εικόνα της, τα ιστορικά της ίχνη, την ιδιαίτερη τοπογραφία της αλλά επιπλέον και από την απώλεια και την σιωπή του πολυπολιτισμικού της χαρακτήρα.
Το άνοιγμα της πολης προς την θάλασσα, ‘σαν πέταγμα μιας πεταλούδας….’ αποτελεί διαχρονικά ένα από τα πιο ιδιαίτερα συστατικά στοιχεία αυτής της ταυτότητας .
Ν. Πεντζικης, Μητέρα Θεσσαλονίκη
Βοtta M., Η θεσσαλονίκη πεταλουδα, 1993
Στο κέντρο της πόλης η σχέση της θάλασσας με τα κτήρια, όχι σε απόσταση αλλά πάνω στην ακτή, η στενή προκυμαία που προκαλεί την ενιαία αντίληψη των κτισμάτων με το νερό, έχει σχολιαστεί εμφατικά σε κάθε απόπειρα σχεδιασμού .
Νοητές εγκάρσιες ‘τομές’ ορίζουν διαφορετικές ενότητες στο ανάπτυγμα του θαλάσσιου τόξου. Ενότητες που αντικρίζονται και ‘ συνομιλούν’, πάντα σε αναφορά με την θάλασσα του Θερμαϊκού, προκαλώντας την αίσθηση μιας ιδιότυπης θεατρικότητας.
Περιοχή μελέτης
Aφορά στην ζώνη με τις αποβάθρες βορειοδυτικά του κέντρου της πόλης. Στα όρια της απόληξης ενός θαλάσσιου περιπάτου και σε άμεση γειτνίαση με το κέντρο, η περιοχή αυτή αναζητά ένα νέο ρόλο μετά την απομάκρυνση των λειτουργιών του εμπορικού λιμανιού που υποστήριζε.
Με ποιους όρους ο σχεδιασμός της κατοικίας ή/ και άλλων χρήσεων απαντά στην προβληματική προσδιορισμού της νέας ταυτότητας του τόπου και της διασύνδεσης του με την πόλη?
Οργάνωση του μαθήματος Α. Η Θεσσαλονίκη από μακριά. Προετοιμασία για ένα Ταξίδι Στο πρώτο στάδιο θα επιχειρήσουμε την ανάγνωση της πόλης μέσα από την βιβλιογραφία και τις ιστοσελίδες που προτείνονται, με στόχο την χαρτογράφηση των δεδομένων που την διαμορφώνουν. Οι σπουδαστές θα χωριστούν σε τρεις ομάδες με σκοπό την παρουσίαση τριών θεματικών ενοτήτων. 1. 2. 3.
Διαστρωμάτωση της ιστορίας της πόλης. Τάσεις ανάπτυξης στην πόλη. Τυπολογίες κατοίκησης σε θαλάσσια μέτωπα.
Β. Επίσκεψη/ Περιήγηση του τόπου. Το δεύτερο στάδιο αφορά την επί τόπου ανάγνωση της πόλης και της συγκεκριμένης περιοχής μελέτης. Κατά την επίσκεψη θα οργανωθούν ομιλίες από διδάσκοντες της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Α.Π.Θ. με στόχο την κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που αφορούν στο θέμα.
Γ. Διατύπωση της πρότασης Στο τρίτο στάδιο θα διερευνηθούν οι στρατηγικές επέμβασης που θα καθορίσουν την συγκεκριμένη πρόταση. Το στάδιο αυτό θα αναλυθεί σε δυο επί μέρους ενότητες με ενδιάμεσες παρουσιάσεις. Α) Διαγραμματική διατύπωση της στρατηγικής επέμβασης σε αναφορά με την ανάγνωση/ ανάλυση της περιοχής Β) Σχεδιασμός της πρότασης.
Στο στάδιο αυτό θα οργανωθουν εργαστήρια για την εκμάθηση εργαλείων με στόχο την συντακτική αναλυση του χωρου και την παραμετρική προσέγγιση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Το μάθημα θα συσχετιστεί με την διδ. oμαδα της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ITU που επεξεργαζεται αντιστοιχα ζωνη του θαλασσιου μετωπου στην ασιατική πλευρα της Κωνσταντινουπολης.