EKOPANORAMA Nadleœnictwo Zwierzyniec zarz¹dza lasami Skarbu Pañstwa o pow. blisko 17,2 tys. ha po³o¿onymi na Roztoczu i w Puszczy Solskiej. Lasy bêd¹ce obecnie w zarz¹dzie Nadleœnictwa Zwierzyniec w du¿ej czêœci nale¿a³y do lasów Ordynacji Zamojskiej. Tutejsze knieje dotrwa³y do naszych czasów w stanie wysokiej naturalnoœci i nale¿¹ do najbogatszych pod wzglêdem flory i fauny obszarów w kraju. Jednym z obiektów z czasów Ordynacji Zamojskiej, który przetrwa³ do dziœ jest wy³uszczarnia nasion. Powsta³a ona w latach 1903–1904 i by³a kilkakrotnie modernizowana. W czasie ostatniej modernizacji, wy³uszczarniê wyposa¿ono w najnowoczeœniejsze urz¹dzenia produkcji szwedzkiej firmy BCC i przekszta³cono w Leœny Oœrodek Nasienny obs³uguj¹cy kompleksowo sprawy zwi¹zane z wy³uszczaniem, ocen¹ i przechowywaniem nasion drzew leœnych. (fot. 1, 2)
1
2
Obradzanie nasion w naturze jest nieregularne, wiêc czêœæ nasion musi byæ przechowywana w celu zapewnienia obsiewu szkó³ek w latach nieurodzaju. W ch³odniach mo¿na przechowywaæ nasiona drzew iglastych przez 5 lat, a nasiona buka przez 10 lat. Dla gospodarki leœnej bardzo wa¿ne jest pochodzenie nasion z których hodujemy sadzonki. Nasiona musz¹ byæ rodzime i pochodziæ z naszych lokalnych drzewostanów. U¿ycie nasion nierodzimych wi¹¿e siê z ryzykiem, ¿e las
Nadleœnictwo Nowa Dêba £¹czna powierzchnia gruntów nadzorowanych przez Nadleœnictwo wynosi 25 693 ha, w tym powierzchnia leœna 21 876 ha. Zasiêgiem terytorialnym obejmuje ono pó³nocn¹ czêœæ województwa podkarpackiego. Nadleœnictwo w obecnych granicach zosta³o utworzone w 1978 r. i nosi³o nazwê Buda Stalowska. Natomiast po przeniesieniu do nowej siedziby od 2007 r. nosi nazwê Nadleœnictwa Nowa Dêba. W jego sk³ad wchodzi 15 leœnictw i leœnictwo szkó³karskie. Charakterystyka przyrodnicza Wystêpuje tu klimat podgórskich nizin i kotlin, z roczn¹ iloœci¹ opadów 500-700 mm i okresem wegetacyjnym trwaj¹cym ok. 7 m-cy. Teren Nadleœnictwa le¿y w zlewni rzek: Wis³a, £êg i Trzeœniówka. Znajduje siê tu zbiornik „Machów” o pow. lustra wody ok. 450 ha, który powsta³ po zalaniu wod¹ z Wis³y wyrobiska górniczego. Pod wzglêdem wielkoœci jest to drugi zbiornik na Podkarpaciu po Solinie. Wystêpuje tak¿e du¿y kompleks znaturalizowanych stawów rybnych o powierzchni ok. 750 ha. Stawy posiadaj¹ du¿¹ wartoœæ przyrodnicz¹ ze wzglêdu na wystêpuj¹ce tu lêgowe oraz przelotne gatunki ptaków, takie jak: podgorza³ka, b¹czek, bocian czarny, g¹go³, bielik, rybo³ów i in. Istniej¹ce strefy ochronne miejsc rozrodu i regularnego przebywania ptaków chronionych utworzone zosta³y dla bielika, orlika krzykliwego, bociana czarnego. Nadleœnictwo posiada na swoim obszarze 60 drzew - pomników przyrody. 87% powierzchni Nadleœnictwa znajduje siê w Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Puszcza Sandomierska”. Gospodarka leœna Lasy Nadleœnictwa Nowa Dêba w 73% zaliczone s¹ do lasów ochronnych: lasy wodochronne, lasy o szczególnym
z nich wyhodowany bêdzie niedostosowany do warunków w których przyjdzie mu rosn¹æ. Aby unikn¹æ tego ryzyka zbioru nasion dokonujemy z najlep3 szych wyselekcjonowanych do tego celu drzew i drzewostanów. Na Roztoczu mamy cenne przyrodniczo drzewostany nasienne jod³y i buka. W tym roku zebraliœmy 1200 kg szyszek jod³y z drzew stoj¹cych (fot. 3), a w paŸdzierniku rozpoczêliœmy zbiór nasion buka. W tym celu rozpinamy specjalne p³achty pod najlepiej obradzaj¹cymi drzewami (fot.4) Ponadto dla zachowania najcenniejszych genetycznie drzew tworzone s¹ plantacje nasienne, które zaczynaj¹ obradzaæ w wieku kilku lat. W Nadleœnictwie Zwierzyniec mamy ponad 10 ha plantacji nasiennych œwierka pospolitego. (Fot. 5) Od 2 lat Lasy Pañstwowe realizuj¹ 4 program testowania potomstw najcenniejszych drzewostanów. Testowanie polega na sprawdzeniu, czy pozytywne cechy, w zwi¹zku z którymi zakwalifikowano wczeœniej te obiekty do bazy nasiennej, s¹ przekazywane potomstwu. W naszym Nadleœnictwie za³o¿yliœmy ju¿ jedn¹ tak¹ powierzchniê, testuj¹c¹ 23 pochodzenia jo- 5 d³y z ca³ego kraju. Piotr Szewczuk
znaczeniu dla obronnoœci, lasy w granicach administracyjnych miast. G³ównymi gatunkami lasotwórczymi s¹: sosna zwyczajna (80%), brzoza brodawkowata (7%), d¹b szypu³kowy (4%), olsza czarna (4%), jod³a pospolita (2%) oraz inne gatunki (3%).Siedliska borowe zajmuj¹ 71% powierzchni, lasowe 25% i ³êgowe 4%. Na uwagê zas³uguj¹ ponad 100-letnie drzewostany dêbowe w leœnictwach Stale i Berówka. W drzewostanach olszy czarnej wyznaczono drzewa mateczne. Dodatkowo w Nadleœnictwie wystêpuj¹ wy³¹czone drzewostany nasienne i gospodarcze drzewostany nasienne. Turystyka i rekreacja Nadleœnictwo oddaje do dyspozycji turystów 4 œcie¿ki edukacyjne oraz 3 miejsca wypoczynku. Obiekty te stanowi¹ czêœæ „Przyrodniczego Szlaku Puszczy Sandomierskiej” i posiadaj¹ dobrze rozwiniêt¹ infrastrukturê turystyczn¹ (wiaty, miejsca na ognisko, tablice dydaktyczne). Dane kontaktowe: Nadleœnictwo Nowa Dêba Ul. W³. Sikorskiego 2 39-460 Nowa Dêba Tel. 015 846 74 52 www.lublin.lasy.gov.pl/nowadeba Prowadzimy sprzeda¿ wielu sortymentów drewna
Serdecznie zapraszamy