Electra Magazine Issue 20

Τ ε ύ χ ο ς 2 0 – ΚΑΛΟΚΑΙ ΡΙ 2 0 1 7

●

I ssu e 2 0 – SU MMER 2 0 1 7

FEE LS LIKE HOME

Α

γαπητοί επισκέπτες, Σας καλωσορίζουμε στα ξενοδοχεία του Ομίλου Electra Hotels & Resorts. Για πάνω από μισό αιώνα το όραμά μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με υπηρεσίες ζεστής ελληνικής φιλοξενίας. Πιστοί σε αυτό και με την υποστήριξή σας κινητήριο δύναμη, συνεχίζουμε καθημερινά να υποδεχόμαστε χιλιάδες εκλεκτούς επισκέπτες στα ξενοδοχεία μας στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στη Ρόδο σαν να ήταν μέλη της οικογένειάς μας. Με σοβαρότητα και υπευθυνότητα προχωράμε στο μέλλον, παραμένοντας προσηλωμένοι στις βασικές μας αξίες και προσπαθώντας να ανταποκρινόμαστε συνέχεια στις προσδοκίες των πελατών μας. Επενδύουμε στην τεχνολογία, σε φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις, αλλά πάνω απ’ όλα στους ανθρώπους μας. Τώρα που το νέο μας ξενοδοχείο Electra Metropolis Athens ακολουθεί την ίδια επιτυχημένη πορεία των υπόλοιπων ξενοδοχείων του ομίλου μας, αισθανόμαστε την ανάγκη να εκφράσουμε έμπρακτα την ευγνωμοσύνη μας προς εσάς: με χαρά σάς ανακοινώνουμε το νέο μας πρόγραμμα προνομίων Electra Rewards. Σκοπός μας είναι να επιβραβεύουμε τους πιστούς πελάτες μας για την εμπιστοσύνη που μας δείχνουν όλα αυτά τα χρόνια και να καλωσορίσουμε όλους τους νέους σε έναν κόσμο προνομίων. Οι ολοκληρωμένες, εξατομικευμένες υπηρεσίες ήταν και παραμένουν το θεμέλιο της φιλοσοφίας μας. Σας διαβεβαιώ ότι προς αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε και τα επόμενα χρόνια. Σας ευχαριστούμε από καρδιάς για την εμπιστοσύνη σας. Είναι τιμή μας που αποτελείτε μέρος της ιστορίας μας.

© I O A N N I S VA S TA R D I S

14

EDITORIAL

Με φιλικούς χαιρετισμούς, Γεράσιμος Λ. Φωκάς Πρόεδρος του Ομίλου Electra Hotels & Resorts

D

ear Guests, We welcome you to Electra Hotels & Resorts.

For over half a century, our vision has been inextricably linked to the provision of services that express the genuine warmth of Greek hospitality. With this vision, and with your support as a driving force, we continue to host thousands of distinguished guests in our hotels in Athens, Thessaloniki and Rhodes, treating each and every one of these valued clients like family.

With professionalism and a keen sense of responsibility, we are moving forward, remaining dedicated to our core values while trying to rise to our clients' expectations. To achieve all of this, we are investing in technology, in environmentally friendly solutions and, above all, in our people.

Now that our new Electra Metropolis Athens is replicating the success of the other hotels of our group, we felt the need to provide you with a concrete expression of our gratitude. We are, therefore, pleased to announce the new Electra Rewards program. Our goal is to thank our loyal customers for the trust they have shown us over these many years, and to welcome all of our new guests into a world of rewards.

The provision of comprehensive, personalized services was and will remain a foundational principle of our philosophy, and I assure you that we will continue to strive in this direction.

I extend to you our heartfelt thanks for the faith you have shown in us. It is our honor to be your host and to have you play a part in our history.

Sincerely, Gerasimos L. Fokas President of Electra Hotels & Resorts

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

20

ΤΕΥΧΟΣ

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2017

SUMMER 2017

ISSUE

CONTENTS

EE L L E C CTR C RA

ICONS

ΕXPERIENCE

LUXURY

ETERNITY

CREATIVITY

TASTE

RELAXATION

AGENDA

18

24

54

72

94

θεσσαλονικη– thessaloniki

Ένα αγόρι, ένα κορίτσι και πολλά πανέμορφα ρούχα και κοσμήματα σε μια φωτογράφιση μόδας του Θανάση Κρίκη.

αθηνα–athens

Μετά την documenta: συνέντευξη με τη διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Κοσκινά.

120

132

150

Τρώμε έξω: O αρχισυντάκτης του «Γαστρονόμου», Άγγελος Ρέντουλας, επιλέγει τα καλύτερα εστιατόρια γύρω από το Σύνταγμα.

Αegeo Spa: ένας κόσμος περιποίησης για κουρασμένους ταξιδιώτες.

Επιλογές από το πολιτιστικό καλεντάρι της σεζόν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ρόδο.

Aegeo Spa: a world of pampering for weary travelers.

Selected events and exhibitions in Athens, Thessaloniki and Rhodes

Εστιάζουμε σε έργα διαχρονικά και σύγχρονα που κάνουν τις πόλεις μας πιο όμορφες. Ζoom in on timehonored and contemporary creations that adorn our cities.

Ένα τέλειο τριήμερο σε μια αγαπημένη πόλη.

The ideal weekend in a beloved city.

34 ροδοσ–rhodes

Oι καλύτερες εμπειρίες στο νησί.

The best experiences the island has to offer.

46 αθηνα–athens

Γαστρονομικά τουρ στην πρωτεύουσα.

The tastiest food tours in the Greek capital.

SOCIAL MEDIA • www.facebook.com/electrahotels • twitter.com/electrahotels • pinterest.com/electrahotelsre/ • instagram.com/electrahotelsresorts/ • youtube.com/user/ElectraHotels • linkedin.com/in/electrahotelsandresorts INTERNATIONAL DIALING CODE FOR GREECE +30

Α boy, a girl and some of the most stylish garments and jewelry items one can find in the city's boutiques, all have starring roles in a fashion editorial photographed by Thanassis Krikis.

68 Πάμε για ψώνια; Συγκεντρώσαμε τα καλύτερα καταστήματα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης σε δύο χάρτες.

Let's go shopping: two handy maps showing the biggest fashion and jewelry names in Athens and Thessaloniki.

Oι ωραίες των Αθηνών: μερικά από τα ομορφότερα γυναικεία γλυπτά που εκτίθενται στην πόλη. Τhe beauties of Athens: timeless female figures, exhibited in the city’s museums.

80 ΡΟΔΟΣ–RHODES

Το νησί μιας άλλης εποχής μέσα από τα γραπτά του Λόρενς Ντάρελ.

Larence Durrell takes us back to a bygone era.

86 θεσσαλονικη– thessaloniki

H Ροτόντα μέσα από τη λογοτεχνική ματιά του Γιώργου Σκαμπαρδώνη.

The Rotunda, seen through the eyes of author Giorgos Skabardonis.

After documenta: an interview with Katerina Koskina, director of the National Museum of Contemporary Art. 100 Electra Metropolis Athens: πιστοποιημένα «πράσινο».

The environmental vision of Electra Metropolis Athens.

106 Έξι οινοποιοί μιλούν για τη νέα εποχή του ελληνικού κρασιού.

Prominent winemakers talk about the new era of Greek wine.

Eating out: Αggelos Rentoulas, chief editor of Gastronomos magazine, picks the best restaurants around Syntagma.

126 H γαστρονομική εμπειρία Electra: πιάτα με υπογραφή και πρωτότυπα κοκτέιλ. Τhe Electra Gastronomy Experience: signature dishes and original cocktails.

114 Δωμάτιο 507: ένα διήγημα του Σάκη Σερέφα.

Room 507: A short story

by Sakis Serefas.

Owner:

136 Η φιλοξενία Electra: τα ξενοδοχεία μας με μια ματιά.

160 Oι προτάσεις μας: μέρη για φαγητό, καφέ ή ποτό.

Electra Hospitality: our properties at a glance.

Εlectra likes... special places to eat and drink.

146 Γνωριμία με ένα μέλος της οικογένειας Electra. Αn Electra Family member introduces herself.

*

Electra Hotels & Resorts S.A., 44 Voulis, Athens, 10557, Tel. (+30) 210.337.00.88

Exerevnitis - Explorer S.A., Ethnarchou Makariou & 2 Falireos St, Athens, 18547, Greece ––––––––––––––––– Editor-in-chief: Giorgos Tsiros (tsiros@kathimerini.gr) ◆ Commercial director: Natasha Bouterakou (nbouterakou@kathimerini.gr) ◆ Advertising department: Tel. (+30) 210.480.82.27 Published by:

ELECTRA MAGAZINE is a biannual magazine distributed free of charge. electra hotels and resorts does not necessarily share the opinions expressed in the magazine. It is illegal to reproduce any part of this publication without the written permission of the publishers.

Cover photo:

––––––––––––––––– Rebekka Eriksen (ACE MODELS) at the Electra Metropolis. Photography by Thanassis Krikis (10AM), styling by Nicholas Georgiou (10AM). Pleated top Jil Sander. Jewelry Nikos Koulis.

ΑΘΗΝΑ, ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ / ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ

icons

18

© B Y Z A N T I N E & C H R I S T I A N M U S E U M / M I N I S T R Y O F C U LT U R E & S P O R T S /A R C H A E O L O G I C A L R E C E I P T S F U N D

Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, ο προφήτης Ηλίας δεν εκοιμήθη, αλλά ανελήφθη. Αυτή η παράδοση ενέπνευσε τον Θεόδωρο Πουλάκη, από τους σπουδαιότερους αγιογράφους της Κρητικής Σχολής, να φιλοτεχνήσει στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα μια έξοχη εικόνα, η οποία αντιγράφει χαλκογραφία του Φλαμανδού Jan Wierix. Ρόδινο, φωτεινό κόκκινο και χρυσό κυριαρχούν, ενώ μπαρόκ και αναγεννησιακά στοιχεία έχουν τον πρώτο λόγο στην απόδοση των κτιρίων.

Ιn the Christian tradition, the Prophet Elijah (Ilias) did not die but ascended into heaven. In the latter half of the 17th century, this story inspired Theodoros Poulakis, one of the greatest icon painters of the Cretan School, to create this exquisite icon that copied an engraving by Flemish print-maker Johannes Wierix.

It is awash in roses, bright reds and golds, while Baroque and Renaissance elements are used in the depiction of the buildings.

ATHENS, BYZANTINE AND CHRISTIAN MUSEUM / THE ASCENSION OF THE PROPHET ELIJAH

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ / ΧΡΥΣΟ ΣΤΕΦΑΝΙ

icons

20

© T H E S S A L O N I K I A R C H A E O L O G I C A L M U S E U M / M I N I S T R Y O F C U LT U R E & S P O R T S /A R C H A E O L O G I C A L R E C E I P T S F U N D

Η τέχνη της χρυσοχοΐας ήταν σε άνθηση την εποχή των Μακεδόνων βασιλέων, καθώς ο χρυσός φαίνεται ότι αφθονούσε. Τον προμηθεύονταν κυρίως από το Παγγαίο όρος και τον χρησιμοποιούσαν σε κοσμήματα και περίτεχνα στεφάνια (όπως το εικονιζόμενο, του 325-320 π.Χ., που βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη), αλλά και σε νομίσματα που κόβονταν για να χρηματοδοτηθούν εκστρατείες, όπως αυτή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

The art of goldsmithery blossomed in the age of the Macedon kings, thanks to an abundance of the precious metal. It was mined chiefly on Mt Pangeo and was used to craft ornate jewelry and wreathes (such as this piece from 325-320 BC found in Thessaloniki) as well as the minted to support military campaigns, including those of Alexander the Great.

ARCHAEOLOGICAL MUSEUM OF THESSALONIKI / GOLD WREATH

ΡΟΔΟΣ / ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ Η Ιταλία του Μουσολίνι κατείχε τη Ρόδο και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα από το 1912 έως το 1943. Τα χρόνια αυτά αποτελούν μακρινή –και θλιβερή– ανάμνηση για τους κατοίκους. Είναι όμως παρόντα στην καθημερινότητά τους με τα θαυμαστά κτίρια που οικοδομήθηκαν ή επισκευάστηκαν τότε. Ένα από αυτά, διοικητήριο την εποχή της Ιταλοκρατίας και σήμερα έδρα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, παντρεύει αραβουργήματα με ενετικό μπαρόκ σε έναν εκπληκτικό συνδυασμό.

EE

Italy occupied Rhodes and the rest of the Dodecanese islands from 1912 to 1943. For residents today, these years are a distant albeit painful memory – especially unpleasant were those years during Mussolini's rule.

The period, however, remains everpresent in the beautiful buildings that were erected or remodeled at that time. One of these, the Governor's Palace, is a stunning example of the revival of Venetian Gothic architecture. Today, it houses the Prefecture of Southern Aegean.

rhodes / palazzo del governatore

Go native

➳

EXPERIENCE

Magazine

© C L A I R Y M O U S TA F E L L O U

22

icons

Ερωτευόμαστε τις πόλεις μας ξανά

23

Mε βάση μας το Electra Palace, απολαμβάνουμε μια ολιγοήμερη ανάπαυλα στην πόλη που έχει πάντα την ικανότητα να μετατρέπει ένα επαγγελματικό ταξίδι σε διακοπές.

Electra Palace is the perfect base to enjoy a few days’ break in a city that has a knack for turning a work trip into a vacation.

Της Ρίκας Z. Βαγιάννη

By Rika Z. Vayianni





© ko n sta n t i n o s t s a k a l i d i s

24

EXPERIENCE

RELOVE TH ESSALONIKI 25

RELOVE THESSALONIKI

ε ν π λ ω π ρ ο σ τ ου σ « ν ε ο υ σ ε π ι β α τ ε σ » / ο ν τ η ε w ay t o n e o i e p i v a t e s τραπε ζακια εξω σ τη σ τοα μα λ ακοπη / a l f r e s co at t h e m a l a ko p i a r ca d e ρ οτο ν τα / r ot u n da

Σ

την αρχή ενός ακόμα άγουρου καλοκαιριού, με τον καιρό αναποφάσιστο μεταξύ καύσωνα και καταιγίδας, κατεβαίνω πανευτυχής από το θρυλικό «178», το λεωφορείο που σε παραλαμβάνει από το αεροδρόμιο «Μακεδονία» και σε κατεβάζει (στη φιλικότατη τιμή των 2 ευρώ ανά επιβάτη) στη στάση της Πλατείας Αριστοτέλους. Συνήθως δεν αντιστέκομαι στην πολυτέλεια ενός κλασικού θεσσαλονικιώτικου ταξί: οι οδηγοί με καλωσορίζουν σαν τη χαμένη τους αδελφή. Παίζουν τα αγαπημένα μου βαριά λαϊκά, συζητάμε για τα πάντα, λέμε τα οικογενειακά μας, τα πολιτικά μας, καταλήγουμε στο ότι όλα είναι μάταια και δεν υπάρχει καμιά ελπίδα για τίποτα και χωρίζουμε συγκινημένοι. Αυτό το έργο παίζεται επί σχεδόν μισό αιώνα, αλλά απόψε σπάω την παράδοση. Σ’ αυτό το ταξίδι έρχομαι για να «τσακωθώ» με τα αυτοκίνητα, να σεργιανίσω, να περπατήσω, να απολαύσω. Να συνδυάσω τη ζωή στο κέντρο μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής πόλης με την εμπειρία ξέγνοιαστων, τεμπέλικων, ολιγοήμερων διακοπών κοντά –και μέσα, αν γίνεται– στη θάλασσα. Στο λεωφορείο, βεβαίως, μέσα σε δέκα λεπτά έχουμε πιάσει συζήτηση όλοι όσοι μιλάμε και καταλαβαίνουμε ελληνικά: συμφωνούμε ότι δεν υπάρχει καμιά ελπίδα για τίποτα, όλα είναι μαύρα, όλα είναι μάταια. Οι συνεπιβάτες μου με κατατοπίζουν για τη σωστή στάση και με βοηθούν, εμένα και τη μικροσκοπική μου βαλίτσα, να αποβιβαστώ, ενώ με μακαρίζουν ως «τυχεράκια». Διότι βεβαίως όλοι ενδιαφέρθηκαν για το πού θα μείνω και όλοι το καταχάρηκαν που ο σκοπός της επίσκεψής μου ήταν ένα μικρό οδοιπορικό στο κέντρο με βάση το Electra Palace, που ήταν, είναι και θα είναι η μεγάλη, κεντρική «σάλα» της πρωτεύουσας της Βόρειας Ελλάδας.

Ναι, η ζωή έχει μόνο πίκρες, βάσανα, ανηφόρες και προδοσίες, έλα όμως που μπαίνω στο δωμάτιό μου στον πέμπτο όροφο και το σκηνικό δεν εναρμονίζεται με το σενάριο. Από το παράθυρό μου απολαμβάνω πανοραμικά την (συγκλονιστικής αρχιτεκτονικής) κυκλικά χτισμένη Πλατεία Αριστοτέλους, με το νότιο μέτωπό της ελεύθερο στον Θερμαϊκό. Είμαι στο απόλυτο, επίσημο ιστορικό κέντρο, την καρδιά της Θεσσαλονίκης. Εκατοντάδες έφηβοι βολτάρουν πάνω-κάτω στον απέραντο ελεύθερο χώρο της πλατείας. Ακούω γέλια και μυρίζω φλερτ, θάλασσα και προσμονή. Ένα ανοιξιάτικο αεράκι παρασύρει την απαισιοδοξία μου ακόμα περισσότερο και στο βάθος, πάνω από τον κόλπο του Θερμαϊκού, με κοροϊδεύει κατάμουτρα μια ολόφωτη πανσέληνος. Με παίρνει ο ύπνος με ανοιχτά τα παραθυρόφυλλα. Το επόμενο πρωί ξυπνάω νωρίς και, ευτυχώς, το κέντρο έχει ξυπνήσει πολύ πριν από μένα. Με έναν καφέ και μια ζεστή μπουγάτσα απ’ τον δρόμο για πρωινό, στέκομαι και κοιτάζω τη λίστα με τα «things to do» στο κέντρο της πόλης. Είναι ακριβώς η στιγμή που σκάω στα γέλια, κάνω τη λίστα κουβάρι και τη χώνω στην τσάντα μου. Ως Αθηναία, δυσκολεύομαι να συνειδητοποιήσω ότι οι «δουλειές μου» είναι στα τριακόσια, πεντακόσια το πολύ μέτρα από το σημείο όπου βρίσκομαι. Δεν έχει καμία σημασία αν θα επισκεφτώ πρώτα το Βυζαντινό Μουσείο και μετά τη Ροτόντα (ή το αντίθετο, αφού σε αυτή την επίσκεψη έχω δώσει μεσαιωνικό-βυζαντινό πολιτιστικό στίγμα). Προτιμώ όμως να το κάνω νωρίς, γιατί η μέρα έχει ξημερώσει ολόλαμπρη, ζεστή και απολύτως θερινή... και έχω τα σχέδιά μου. Στην αναπαλαιωμένη Ροτόντα αντιλαμβάνομαι ότι αυτά τα σχέδια θα αποβούν μάταια. Είναι η πρώτη φορά που εισέρχομαι από τότε που αυτό το Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO παραδόθηκε στο κοινό. Η ιστορία της



© s h u t t e r s t o c k , a l e x a n d r o s av r a m i d i s , s a k i s g i o u m p a s i s , k o n s t a n t i n o s t s a k a l i d i s

26

EXPERIENCE

π λ ατ ε ι α α ρ ι σ τοτ ε λου σ / a r i s tot e lo u s s q u a r e

A

t the start of yet another indecisive summer, with the weather fluctuating between heatwaves and thunderstorms, it is with great delight that I step off the legendary “178,” the bus that picks you up at “Macedonia” Airport and takes you (for the super-friendly price of €2 per passenger) to Aristotelous Square. Usually, I can’t resist the luxury of a classic Thessalonian taxi. The drivers greet me like I was their long-lost sister. With my favorite heavy Greek laika (a kind of urban folk) songs playing in the background, we talk about everything from family matters to politics, before concluding that all is futile, with no hope for anything better, and then we part ways.

This scene has been played out for almost half a century, but this evening I am breaking with tradition. On this trip I will be avoiding automobiles, going for leisurely strolls instead – walking and enjoying. I will be combining the experience of living in the center of a modern European city with that of a carefree, lazy vacation near – and, if possible, in – the sea.

Naturally, everyone on the bus who speaks Greek is already busily chatting away within 10 minutes. We agree that all is futile, there’s no hope for anything, everything is doom and gloom. My fellow passengers ensure I get off at the correct stop and, as they help me disembark with my tiny travel bag, they tell me how lucky I am. For everyone has shown interest in where I will be staying and they seemed delighted that the purpose of my visit was to write a short travelogue about the city center, from my “base camp” at the Electra Palace Hotel which was, is and probably always will be the grand, main “parlor room” of Northern Greece’s capital.

Yes, life offers only disappointment, hardship, uphill struggles and betrayals… but as I enter my room on the fifth floor, I become aware that this scene is not in harmony with the scenario. From my window, I have a panoramic view of the architecturally stunning, circularly-built Aristotelous Square, with its south side open to the Thermaic Gulf. I am in the absolute, official, historical center, the heart of Thessaloniki. Hundreds of teenagers are walking up and down the huge open space of the square. I hear laughter and I sense the sea. There is flirting and anticipation. A gentle spring breeze carries my pessimism even further away and in the distance, above the waters of the Thermaic Gulf, a bright full moon mocks me unashamedly. I drift off to sleep with the windows open.

The next morning, I wake up early and fortunately the center has awoken long before me. With a coffee and a warm bougatsa from the street for breakfast, I stand and look at my list of “things to do” in the city center. At this moment, I burst out laughing, crumple up the list and stuff it in my bag. As an Athenian, I have trouble realizing that all my to-do’s are less than 500 meters away from where I am standing. It makes no difference if I visit the Museum of Byzantine Culture first and then the Rotunda (I have decided that this visit will have a Medieval/Byzantine cultural focus). But I prefer to get things done early, because the day is bright, sunny, warm and summery… and I have plans.

At the restored Rotunda, I realize that these plans are in vain. It is my first visit to the UNESCO World Heritage Site since the monument was opened to the public. The city’s history – Roman, Byzantine, under Ottoman subjugation, free, enslaved, again free – permeates the vaulted



27

RELOVE THESSALONIKI

πόλης –ρωμαϊκή, βυζαντινή, υποταγμένη στους Οθωμανούς, ελεύθερη, σκλαβωμένη, ξανά ελεύθερη– διαποτίζει τους πέτρινους θολωτούς τοίχους. Βρίσκομαι σε ό,τι κοντινότερο έχω μπει σε μηχανή του χρόνου. Με τρέχει σε ένα ταξίδι πανέμορφο, μαζί και λυπημένο. Πιάνω τον εαυτό μου να κλαίει με κανονικά δάκρυα και δεν ξέρω αν είναι από στενοχώρια ή από τη χαρά μου που αυτό το συγκλονιστικό μνημείο ανήκει πια στον κόσμο. Δεν ξέρω αν φταίει το βάρος των αιώνων ή το γεγονός ότι αυτό το μνημείο μοιάζει σαν διαστημόπλοιο που προσγειώθηκε καταμεσής σε μια γειτονιά της Θεσσαλονίκης με τις κλασικές της πολυκατοικίες της δεκαετίας του ’70 και την καθημερινή ζωή να ρέει τριγύρω, ανάμεσα στα φαντάσματα όλων των ανθρώπων, όλων των εποχών, που έζησαν και πέθαναν εδώ, ειρηνικά ή όχι. Το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού με τα ανεκτίμητα εκθέματα αναβάλλεται για σήμερα. Το έχω στο παρελθόν επισκεφτεί, έχει ήδη ουρές από επισκέπτες πιο οργανωμένους από μένα. Διασχίζω τα λίγα τετράγωνα έως την παραλία. Σάββατο πρωί, είναι κάτι πέραν της φαντασίας το πόσος κόσμος απολαμβάνει τον καφέ και την παρέα στα άπειρα μαγαζιά του κέντρου. Αν δεν ήξερα από πρώτο χέρι ότι η Θεσσαλονίκη μετράει πληγές οικονομικής κρίσης, ανεργίας και δύσκολης αναμέτρησης με τις εποχές, θα πίστευα ότι όλοι αυτοί οι ζωηροί, γελαστοί, καφεδομανείς, φωνακλάδες άνθρωποι απλώς δεν έχουν πρόβλημα – ή δεν νοιάζονται. Γνωρίζω πολύ καλά ότι και νοιάζονται, και δοκιμάζονται ιδιαίτερα σκληρά. Η γενική διάθεση να μην το βάλουν κάτω, απολαμβάνοντας κάθε στιγμή με μια αγκαλιά, ένα αστείο, έναν καφέ ή έναν μεζέ, μου προκαλεί την ίδια συναισθηματική εμπλοκή με την επίσκεψη στη Ροτόντα. Θέλω να γελάσω δυνατά και να δακρύσω μαζί. Έχω φτάσει στο λιμάνι, απ’ όπου κάθε αρχές καλοκαιριού ξεκινούν τα δρομολόγιά τους τα διάσημα καραβάκια που σε πάνε βόλτα στον Θερμαϊκό. Σε πάνε έως την Πυλαία ή την παραλία στους Νέους Επιβάτες, είτε για να φτάσεις πιο γρήγορα στον προορισμό σου είτε απλώς για να απολαύσεις μια βουτιά στις οργανωμένες πλαζ. Παίρνω μαγιό και πετσέτα από ένα μαγαζί της Τσιμισκή, πάνω στη βόλτα. Ακούω φωνές άγνωστων κοριτσιών, γίνονται οι καινούργιες μου φίλες: ωρύονται από τα διπλανά δοκιμαστήρια για τα κιλά που πήραν, το ελλιπώς ηλιοκαμένο χρώμα τους και τις τιμές. Ενώνω τη φωνή μου σε ένδειξη διαμαρτυρίας και βγαίνω, για να δω τι; Τρεις κούκλες, κλασικές, υπέρκομψες, στολισμένες καλλονές της Βόρειας Ελλάδας, που άνετα σταματάνε την κυκλοφορία οπουδήποτε. Ευτυχώς, θα πάνε στην κοντινή Χαλκιδική για Σαββατοκύριακο – δεν είναι ο ανταγωνισμός που μια μεσόκοπη Αθηναία θέλει να συναντήσει στην παραλία. Το μαγιό και την πετσέτα τα γυρίζω άβρεχτα από θάλασσα. Τα νερά του Θερμαϊκού ζεσταίνονται αργά, δεν είναι για αδύναμους. Η βόλτα όμως προς την Πυλαία και πίσω με το καραβάκι με αποζημιώνει με το παραπάνω. Η πόλη από τη θάλασσα είναι πραγματικά μαγικό θέαμα. Αν είχα χρόνο, θα αναζητούσα και το διάσημο «πειρατικό», το πλωτό μπαρ «Αραμπέλλα», που σερβίρει ποτά στη διάρκεια μιας μικρής κρουαζιέρας κατά μήκος της παραλίας. Πλησιάζει ηλιοβασίλεμα και δεν μπορείς να αποχωριστείς αυτό το κομμάτι της πόλης. Κατεβαίνω από το καραβάκι στη στάση «Λευκός Πύργος». Χάνομαι μέσα στο





stone walls. I find myself in what is the nearest thing to a time machine. It sweeps me away on a journey that is both beautiful and mournful. I catch myself crying real tears and I don’t know if it is from grief or my joy at the fact that this amazing monument now belongs to the people. I don’t know if the weight of centuries is to blame, or if it's because this monument is like some spaceship that landed in the middle of a neighborhood of Thessaloniki dominated by 1970s apartment buildings and with daily life continuing all around, among the ghosts of all the people, from all the eras, who lived and died here, peacefully or not.

My visit to the Museum of Byzantine Culture and its priceless exhibits is postponed for today. I have been there in the past and there are already queues of visitors more organized than I am. It is Saturday morning, and as I walk a few blocks to the waterfront, I am astounded at how many people are enjoying a coffee and the company of others at the countless cafés in the center. If I did not know at first hand that Thessaloniki is suffering from an economic crisis, unemployment and other difficulties, I might believe that all these lively, laughing, boisterous, coffee-loving people simply have no problems, or just don’t care. But I know only too well that they do care and that they are being sorely tested. Their resolve to not give up, but to instead savor every moment with an embrace, a joke, a drink or a meal with friends, stirs inside me the same emotional response that I had when visiting the Rotunda. I want to laugh and cry at the same time.

I have reached the port, from where all summer long the famous little boats set out, taking visitors on trips out in the Thermaic Gulf. They go as far as Pylaia or Neoi Epivates, helping their passengers reach their destination more quickly or enjoy a swim at one of the developed beaches. During my walk, I buy a swimsuit and towel at a shop on Tsimiski Street. I hear the voices of girls… they are about to become my new friends. When I say “voices,” they are more like howls, coming from the adjacent fitting rooms, as they lament the weight they've put on, the lack of a good suntan and the prices. I join in the general protest and come out to see what? Three finely dressed classic beauties of Northern Greece, the personification of elegance, who would easily bring traffic to a halt anywhere. Fortunately, they will be going to nearby Halkidiki for the weekend; it’s not the competition a middle-aged Athenian woman wants to encounter at the beach.

My swimsuit and towel return from the beach bone dry.

The waters of the Thermaic Gulf are not for the faint-hearted; they take time to warm up. But my boat trip to Pylaia and back more than compensates. The view of the city from the sea is truly enchanting. If I had time, I would seek out the famous “pirate ship,” the Arabella Floating Bar, which serves drinks during a short cruise along the coast. Sunset is approaching and you just can’t take your eyes off the city. I get off the boat at the “White Tower” stop. I become



© sakis gioumpasis

28

EXPERIENCE



ν ε α π α ρα λ ι α / n e w wat e r f r o n t

© sakis gioumpasis

RELOVE THESSALONIKI

β ο γ α τ σ ι κ ου 3 / 3 v o g a t s i k o u

30

EXPERIENCE

α ρα ζ ο ν τα σ σ το ν λ ε υ κο π υ ρ γο / c h i l l i n g at t h e w h i t e tow e r



πλήθος που περιπατεί, ποδηλατεί, αστειεύεται, φιλιέται, ψαρεύει, χαζεύει, κάνει γιόγκα, σκεϊτάρει, πατινάρει και γενικώς περνάει τέλεια στο πεζοδρομημένο τμήμα που οι ντόποιοι αποκαλούν Νέα Παραλία. Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, ρίχνω μια ξεγυρισμένη, θρασύτατη ορθοπεταλιά μέχρι το «Παλλάς» και πίσω στον Πύργο. Είμαι δώδεκα χρονών, ούτε μία ώρα παραπάνω. Στη διαδρομή προς τη βάση μου, έχω κατασπαράξει ένα ωραιότατο σουβλάκι (εδώ το λένε σάντουιτς με γύρο) με «απ’ όλα» – για πλήρες και οικονομικό δείπνο. Προτιμώ να ζήσω τη μεγάλη ζωή με ένα ψαγμένο κοκτέιλ σε ένα από τα παλιότερα ποτάδικα της πόλης. Το παλιό Μπελ-Αιρ λέγεται τώρα «Βογατσικού 3» (η διεύθυνσή του στη διασταύρωση με την παραλιακή οδό Νίκης). Έχει σουρουπώσει, κάνει ψύχρα ξαφνικά. Η ατμόσφαιρα στο μπαρ είναι κάτι ιδιαίτερα δυσεύρετο για τη Θεσσαλονίκη: εντελώς απαλλαγμένη από καπνό, καθώς το τσιγάρο απαγορεύεται διά ροπάλου. To πασίγνωστο στέκι σε μια πόλη που συνδυάζει ποτό και τσιγάρο σε υπερθετικό βαθμό, παρά τον αντικαπνιστικό νόμο, είναι, όπως και λίγα άλλα μπαρ στην πόλη, μια καθαρή όαση: παραμένει, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες του, άκαπνο... «ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ». Το επόμενο πρωί ξυπνάω και είμαι σε άλλη πόλη. Ή, τουλάχιστον, θα μπορούσα να είμαι. Βρέχει καταρρακτωδώς. Η πλατεία είναι άδεια, ο κόσμος στριμωγμένος μέσα, τα καράβια στη θάλασσα δείχνουν φοβισμένα κάτω από έναν ουρανό βαρύ σαν μολύβι. Είναι η Θεσσαλονίκη που ξέρω και αγαπώ. Παραμένω απτόητη. Τα στεγνά μπανιερά από χθες κάνουν απόσβεση της αξίας τους σε ατέλειωτες απλωτές στην εσωτερική πισίνα, μέσα στο spa του ξενοδοχείου. Πάντα διασκεδάζω σαν παιδάκι όταν μπορώ να το κάνω αυτό σε συνθήκες απόλυτου αστικού περιβάλλοντος. Αμέσως μετά, λυγίζω –άνθρωπος είμαι– μπροστά στο θέαμα ενός επικού μπουφέ πρωινού που εξελίσσεται σε brunch, στην ταράτσα του Εlectra. Ξέρω ότι είμαι στα σωστά χέρια όταν αναρωτιέμαι αν θα φάω (σπιτική) μπουγάτσα με κρέμα ή με τυρί και οι υπεύθυνοι του μπουφέ μού απαντούν





lost in a crowd that is walking, cycling, joking, kissing, fishing, loafing, doing yoga, skateboarding, roller skating and generally having a great time in the pedestrian zone that locals call Nea Paralia (New Waterfront). For the first time in years, I allow myself the joy of some cheeky standup pedaling as far as the Macedonia Palace and back to the Tower. I am 12 years old, not an hour older.

As I head back to my hotel, I find time to devour a delicious souvlaki (here they call it a gyros sandwich) “with everything” – for a full and very affordable meal. I dip into the high life with a well-crafted cocktail at one of the oldest bars in the city. The former “Bel Air” is now called “3 Vogatsikou” (its address at the intersection with Nikis Avenue on the waterfront). Dusk has fallen and it is suddenly quite chilly.

The atmosphere in the bar is a real rarity in Thessaloniki: it is completely smoke-free, as cigarettes are strictly prohibited.

This celebrated hangout, in a city that, despite the antismoking law, combines drinking and smoking to an excessive degree, is, along with a few other bars, a clean oasis. And according to its owners, it will remain smoke-free… “UNTIL THE END OF THE WORLD.” I awake the next morning and find myself in a different city; or at least it could be. It’s pouring down. The square is empty, people are huddled indoors, and the boats bobbing in the sea beneath a sky as heavy as lead look almost frightened. This is the Thessaloniki that I know and love. I remain unfazed. My newly acquired swimsuit, still dry from yesterday, is put to good use in countless lengths of the indoor swimming pool in the hotel’s spa. I always enjoy myself like a kid when I can do this in a completely urban environment.

Immediately after, I yield – being only human – at the sight of an epic breakfast buffet that gradually turns into brunch in the Electra’s roof garden. I wonder whether I should have homemade bougatsa with cream or with cheese and know



© ko n sta n t i n o s t s a k a l i d i s

RELOVE THESSALONIKI

32

EXPERIENCE

π λ α τ ε ι α ν α y α ρ ι ν ου / n ava r i n o u s q u a r e



 με τη σοβαρότητα ενός έμπειρου sommelier που αναλύει το πιο σύνθετο κρασί: «Μα... και τις δύο! Ξεκινήστε με τη γλυκιά και τελειώστε με την αλμυρή» (ή μου είπαν το αντίθετο; Μικρή σημασία έχει...). Μάλιστα. Δίνω πικρά συγχαρητήρια στον εαυτό μου. Κατάφερα μεσημεριάτικα να καταναλώσω τέτοιες ποσότητες τροφής –με αεροπλανική θέα– που η επόμενη επίσκεψή μου, μια μικρή γαστρονομική τουρνέ στα εστιατόρια με ψάρια και θαλασσινά, θα πρέπει να περιοριστεί μόνο σε... οφθαλμόλουτρο. Συγχωρούμαι. Κανένας άνθρωπος δεν καταφέρνει να φάει μέσα σε μία μέρα και πρωινό του Electra, και ριζότο με μελάνι καλαμαριού στο «Αγιολί» και το όποιο συνιστώμενο ψάρι ημέρας στις «7 Θάλασσες». Δεν φτάνει ο χρόνος. Άλλωστε, στη Θεσσαλονίκη ποτέ δεν φτάνει ο χρόνος. Ειδικά αν βρίσκεσαι εδώ για διακοπές ή, έστω, για δουλειά που συνδυάζεις πανεύκολα με διακοπές. Υπάρχει πάντα κι άλλη, κι άλλη, κι ακόμα μια άλλη επιλογή: μπορείς να αντικαταστήσεις το ένα στέκι με άλλο, μπορείς να αλλάξεις την παραλία με την Άνω Πόλη, μπορείς να διαλέξεις κρέας αντί για ψάρι, μπορεί να αποφασίσεις ότι θα ακολουθήσεις διαφορετικά ιστορικά ίχνη κάθε φορά. Θα σου πέσει στο πρόγραμμα μια συμφωνική συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής, ένα φεστιβάλ ιαπωνικών μάνγκα στο Λιμάνι, μια παγκόσμια γιορτή βιβλίου, μια γυμνή ποδηλατοδρομία οικολόγων, όλα σε απόσταση περπατήματος λίγων εκατοντάδων μέτρων. Και βεβαίως, στο ταξί που σε οδηγεί στο αεροδρόμιο, καθ’ οδόν πλέον προς τη συγκριτικά δαιδαλώδη και άχρωμη Αθήνα, δεν ξεχνάς να ενώσεις τα παράπονά σου για τον άδικο κόσμο με τον καημό του οδηγού: υπό τους ήχους ενός αργόσυρτου λαϊκού, πάντα, τραγουδιού, ομολογείτε ο ένας στον άλλον πως «η ζωή μας είναι ένας ατέλειωτος καημός, πως όλα μάταια, πως χαρά δεν υπάρχει, μόνο με πίκρες και βάσανα περνάνε τα χρόνια μας».

Aυτό ξαναπές το.

that I am in good hands when the buffet staff respond, with the seriousness of an experienced sommelier analyzing a complex wine: “Why… both of course! Start with the sweet and finish with the savory” (or vice-versa, it matters little…).

Yes, indeed. I offer myself bitter congratulations. I have managed, by midday, to consume such a quantity of food – while taking in an airplane-like view – that my next activity, a short gastronomic tour of the fish and seafood restaurants, will have to be an eyes-only affair. I forgive myself. In a single day, no one can possibly eat breakfast at the Electra, calamari risotto with squid ink at the restaurant-ouzeri “Agioli” and the fish of the day at the “7 Thalasses” seafood reastaurant.

There is simply not enough time.

But that’s the thing about Thessaloniki: there is never enough time, especially if you are here on vacation, or perhaps for work that can easily be combined with a vacation.

There is always another, and another and yet another option.

You can substitute one hangout for another. You can swap the beach for the Upper Town. You can choose meat instead of fish. You can discover the history of a different era every day. Your stay in the city will most likely coincide with a symphony performance at the Thessaloniki Concert Hall, a Japanese manga festival in the port, a world book fair, or a nude cycle race for environmentalists, all just a few hundred meters’ from where you're staying.

And, of course, in the taxi that takes you to the airport, on your way back to the comparatively labyrinthine and colorless capital, Athens, don’t forget to add your complaints about all the injustices to the driver’s own grief. To the sound of a slow-burning laiko song (naturally), you agree that life is endless sorrow, all is futile, there is no joy, only troubles and bitterness fill the passing years.

You can say that again…

Με αφετηρία το Electra Palace Rhodes εξερευνούμε το ανεξάντλητο νησί των Ιπποτών. Κείμενο: Όλγα Χαραμή Φωτογραφίες: Κλαίρη Μουσταφέλλου

THE BEST OF RHODES 34

EXPERIENCE

Set off from the Electra Palace Rhodes to explore the multifaceted attractions of the Island of the Knights.

Text by: Olga Charami Photographs: Clairy Moustafellou

35

Παλάτι Μεγάλου Μαγίστρου ————— Entering the Palace of the Grand Master

Σεργιάνι στην Παλιά Πόλη Aπόσταση: 9 χλμ.

1

Δ ι α β ε ί τ ε μ ί α α π ό τ ι ς 1 1 π ύλ ε ς και χαθείτε στην Παλιά Πόλη της Ρόδου, που φέρει τα ίχνη τεσσάρων ιστορικών περιόδων: ιδρύθηκε το 408 π.Χ. και οικοδομήθηκε με βάση ένα άρτιο πολεοδομικό σύστημα σχεδιασμένο από τον Ιππόδαμο τον Μι λήσιο, οχυρώθηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο, επεκτάθηκε στις αρχές του 12ου αιώνα, κατακτήθηκε το 1309 από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη και παραδόθηκε στους Τούρκους πολιορκητές το 1522. Mνημείo παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, είναι μία από τις πιο καλοδιατηρημένες μεσαιωνικές πόλεις στον κόσμο. Τα τείχη εκτείνονται σε μήκος 4 χλμ. και εντός τους η αίσθηση του χρόνου και του χώρου χάνεται: ο Δρόμος των Ιπποτών με τα υπέροχα κτίρια-καταλύματα του τάγματος, το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου (14ος αιώνας)

και το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι τα απόλυτα αξιοθέατα στην ιπποτική γειτονιά Κολλάκιο. Στη λαϊκή γειτονιά του Μπούργκου, η πολυπολιτισμικότητα της πόλης είναι ακόμα πιο εμφανής: τουριστικά καταστήματα, στοές, τζαμιά με εντυπωσιακούς μιναρέδες του 16ου-19ου αιώνα, χαμάμ, ιπποτικά ή λαϊκά σπίτια με τα χαρακτηριστικά σαχνισιά (κλειστά μπαλκόνια), βοτσαλωτά δρομάκια συνθέτουν ένα μοναδικό σκηνικό που διαμορφώνεται εδώ και 2.500 χρόνια. Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου: Πλατεία Μεγάλου Αλε➽ ξάνδρου, εισιτήριο 8 €, τηλ. 22413-65257. Ανοιχτό καθημερινά 08.00-20.00. Παλάτι Μεγάλου Μαγίστρου: Πλατεία Κλεοβούλου, τηλ. 22413-65270, εισιτήριο 6 €. Ανοιχτό καθημερινά 08.00-20.00. Ενιαίο εισιτήριο 10€.

Stroll around the Old Town Distance: 9k

Enter through one of the 11 gate s and lose yourself in the Old Town of Rhodes as you discover traces of several distinct historical periods: founded in 408 BC, the town was first built according to a well-designed urban plan by Hippodamus of Miletus; it was later fortified during the Byzantine period, expanded in the early 12th century, then seized by the Knights of St. John in 1309 and finally surrendered to Turkish troops in 1522. A UNESCO World Heritage monument, this is one of the best-preserved medieval towns in the world, with city walls extending over 4 kilometers. Once inside the gates, visitors lose all sense of time and space as they wander along the Street of the Knights, lined with its impressive fortified buildings, or stray down medieval side streets. In the district of Kollakio, the Palace of the Grand Master (14th century) and the

Archaeological Museum are the must-see sights In the popular Bourgo neighborhood, the multicultural history of the Old Town is on display. There are covered walkways, pebble-paved alleyways, hamams, mosques dating from the 16th through the 19th century, some still with impressive minarets, and houses for knights and commoners alike, now sporting those enclosed balconies, characteristic of Ottoman architecture, that are called “sachnisi.” Together, all these elements form the Old Town, a settlement nearly 2,500 years in the making.

Rhodes Archaeological Museum: Megalou Alexandrou ➽ Square, admission €8, Tel. (+30) 2241.365.257, open daily 8:00-20:00. Palace of the Grand Master: Kleovoulou Square, Tel. (+30) 2241.365.270, admission €6, open daily 8:00-20:00. Single ticket for both: €10.

the best of rhodes

Eικόνες από το Μανδράκι

Photo-ops in Mandraki

Γυρίστε πλάτη στα μεσαιωνικά τείχη της Παλιάς Πόλης και ανακαλύψτε τη σύγχρονη, το Μανδράκι. Βιτρίνα της είναι τα εντυπωσιακά κτίρια, τα οποία χτίστηκαν κυρίως από το 1925 έως το 1939, μεσούσης της περιόδου της Ιταλοκρατίας, από Ιταλούς αρχιτέκτονες και σε διάφορα στυλ. Στο παραλιακό μέτωπο ξεχωρίζουν το δημαρχείο, η νομαρχία, το Εθνικό Θέατρο και η Εκκλησία του Ευαγγελισμού (1926) με τοιχογραφίες του σπουδαίου ζωγράφου-αγιογράφου Φώτη Κόντογλου (1895-1965). Νοτιότερα δείτε τη Νέα Αγορά του 1925, με καταστήματα στις στοές και στο αίθριο, και περπατήστε έως την άκρη του λιμενοβραχίονα για να χαζέψετε το καστράκι του Αγίου Νικολάου του 15ου αιώνα και τα δύο χάλκινα ελάφια-σύμβολα του νησιού στην είσοδο του λιμανιού. Στο βορειότερο σημείο της πόλης δείτε το Ενυδρείο, που είναι διαμορφωμένο σαν θαλάσσια σπηλιά και φιλοξενεί σε δεξαμενές διάφορα μεσογειακά θαλάσσια είδη. Στα δυτικά θαυμάστε το πανέμορφο κτίριο του Ξενοδοχείου των Ρόδων, που στεγάζει και το καζίνο. Τέλος, κολυμπήστε στις παραλίες της, περπατήστε μέσα στο άλσος Ροδίνι, τοποθεσία αρχαίας φιλοσοφικής σχολής και νεκρόπολης, και ανεβείτε για τη θέα στον λόφο του Μόντε Σμιθ, που ονομάστηκε έτσι από τον Άγγλο ναύαρχο Σίντνεϊ Σμιθ, που το 1802 εγκατέστησε εκεί το παρατηρητήριό του. Από εκεί θα δείτε τα ερείπια της αρχαίας πόλης, αλλά και ένα φημισμένο ηλιοβασίλεμα. Ενυδρείο-Μουσείο Υδροβιολογικός Σταθμός Ρόδου, οδός Κω, τηλ. 22410➽ 27308, 22410-78320, εισιτήριο 5,50 €. Ανοιχτά 09.00-20.30.

Say goodbye to the medieval walls of Old Town and head for the modernday district of Mandraki. Its sea frontage comprises impressive buildings built mainly between 1925 and 1939, in a variety of styles by Italian architects during the Italian occupation. Among the more prominent waterfront structures are the Town Hall, the Building of the Prefecture (formerly the Governor’s Palace), the National Theater and the Church of Evangelismos (1926), with wall paintings created by the famous religious painter Fotis Kontoglou (1895-1965). The New Market (1925) is to the south, and features stores within its alcoves and atrium. Walk to the edge of the pier and take a look at the Fort of Aghios Nikolaos, a 15th-century structure, and the two bronze statues of deer at the harbor entrance that have become the symbols of the island. The Aquarium of Rhodes is in the northernmost part of the city and is designed to resemble a grotto. Its tanks contain a variety of Mediterranean species. To the west, the beautiful Grande Albergo delle Rose (“Grand Hotel of Roses”), which houses the Casino Rodos, will certainly catch your eye. You can also swim at any of the beaches, walk through Rodini Park (the site of an ancient school of rhetoric and a necropolis), or climb to the top of Monte Smith, named for the English Admiral William Sidney Smith, who established a lookout post there in 1802. The ruins of the ancient city are visible from here, and you can also enjoy a brilliant sunset.

Aquarium-Hydrobiological Station Museum of Rhodes, Kos Street, Tel. ➽ (+30) 2241.027.308 and 2241.078.320, open 9:00-20:30, admission €5.50.

Aπόσταση: 9 χλμ.

36

EXPERIENCE

2

Προσκύνημα στη Φιλέρημο

Pilgrimage to Filerimos

Οι φωνές δεκάδων παγονιών σάς υποδέχονται στον λόφο όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη της Ιαλυσού και αργότερα το βυζαντινό κάστρο. Τα ερείπια όλων των εποχών είναι ορατά σήμερα, ωστόσο τις εντυπώσεις κερδίζει το μοναστήρι της Κυράς του Φιλέρημου. Μπείτε στο υποβλητικό εσωτερικό του γοτθικού ναού της Παναγίας, που χτίστηκε τον 14ο αιώνα, και παρατηρήστε τριγύρω τα ερείπια του αρχαίου ναού της Αθηνάς Πολιάδος και της κατοπινής παλαιοχριστιανικής βασιλικής και του βαπτιστηρίου της. Αφού περιηγηθείτε στον χώρο, μπορείτε να περπατήσετε και στον περιώνυμο Γολγοθά: το πλακόστρωτο μονοπάτι με τα 14 προσκυνητάρια που οδηγεί στην άκρη του λόφου και σε έναν πελώριο σταυρό. ➽ Ιαλυσός, τηλ. 22410-92202, εισιτήριο 6 €. Ανοιχτά 08.00-20.00.

The cries of dozens of peacocks welcome you to the hill where the remains of a Byzantine castle stand on the site of the ancient city of Ialysos. Traces of the area’s entire history are still visible in many places, though the Monastery of Kyra of Filerimos is perhaps the most impressive. Within its grounds you will find the Gothic-style Church of the Virgin Mary, built in the 14th century, along with ruins of an Early Christian church and the remants of the ancient Temple of Athena Polias. After touring the monastery grounds, carry on along the famous Golgothas Path: the stone-paved walkway is lined with 14 shrines and leads to the top of the hill, where a giant cross stands. ➽ Ialysos, Tel. (+30) 2241.092.202, admission €6. Open 08.00-20.00.

Απόσταση: 6 χλμ.

Distance: 6k

Ραντεβού με τις μέλισσες — Μeet the bees Aπόσταση: 8 χλμ. || Distance: 8k

Η Ρόδος έχει βαθιά σχέση με τη μελισσοκομία από την αρχαιότητα, η οποία καταγράφεται άψογα στο Μουσείο Μελισσοκομίας και Φυσικής Iστορίας της Μέλισσας λίγο έξω από το χωριό Παστίδα. Είναι ανακαινισμένο, διαδραστικό και παρουσιάζει από αρχαία νομίσματα και καλοφτιαγμένες αναπαραστάσεις μέχρι ζωντανή κυψέλη παρατήρησης των εντόμων. ➽ Mελισσοκομική Δωδεκανήσου, 5ο χλμ. Τσαΐρι-Αεροδρομίου, τηλ. 22410-48200, εισιτήριο 3 €. Ανοιχτό 08.30-17.00, Κυριακή: 09.00-13.00, beemuseum.gr

Distance: 9k

Rhodes has a tradition of beekeeping dating back to antiquity, and it is this history that is featured in detail at the Bee Museum, just outside the village of Pastida. Recently renovated, the museum offers displays on bees and beekeeping that include items such as ancient coins and artful illustrations; it also features an active honey-producing beehive. ➽ Melissokomiki Dodecanese, 5th kilometer Tsairi-Airport Road, Tel. (+30) 22410.482.00, admission €3, open 8:3017:00, Sunday: 9:00-13:00, beemuseum.gr

1

2

3

4

3

1. Aνεμόμυλοι στο Μανδράκι 2. Ναός Ευαγγελισμού 3. H είσοδος του λιμανιού, με το φρούριο του Αγίου Νικολάου και τα διάσημα ελάφια 4. Μητρόπολη ————— 1. Windmills in Mandraki. 2. The Church of Evangelismos. 3. View of the port, with the Fort of Aghios Nicholaos in the backround, and the famous deer statues. 4. The administrative building of the Metropolitan Church of Rhodes.

4

the best of rhodes

5

7

Κινηματογραφικό σκηνικό στην Καλλιθέα Aπόσταση: 17 χλμ.

Βοτσαλωτά δρομάκια και δάπεδα, σιντριβάνια και κρήνες, στοές, περιποιημένες πέργκολες, η μικρή και η μεγάλη ροτόντα με το εντυπωσιακό αίθριο και το σιντριβάνι του Έρωτα... Στα αναστηλωμένα Λουτρά της Καλλιθέας ξεδιπλώνεται ένα άκρως κινηματογραφικό σκηνικό. Το νερό της ιαματικής πηγής Τσιλόνερο με τις καθαρτικές και διουρητικές ιδιότητες λέγεται ότι το χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι από την αρχαιότητα, ωστόσο το 1929 οι Ιταλοί εγκαινίασαν το πολυτελές κέντρο υδροθεραπείας. Θαυμάστε την ωραία αρχιτεκτονική, δείτε την έκθεση φωτογραφίας που αφηγείται την ιστορία του χώρου κι έπειτα κολυμπήστε στην υπέροχη παραλία του. ➽ Tηλ. 22410-37090, www.kallitheasprings.gr, εισιτήριο 3 €.

On set in Kallithea Distance: 17k

38

EXPERIENCE

Μικρή ροτόντα Καλλιθέας ————— The little rotunda in Kallithea.

With cobblestone lanes and terraces, a plethora of fountains (including the Fountain of Eros), covered walkways and well-tended pergolas, an impressive atrium and both a large and a small rotunda, the restored Kallithea Baths are like something straight out of a movie. It is said that the waters of the thermal spring of Tsilonero, with its cleansing and diuretic properties, were used in antiquity. It was, however, the Italians who established this luxurious spa in 1929. The architecture is breathtaking and there’s a helpful photography exhibition that relates the history of the location.

Follow it up with a swim at the magnificent beach. ➽ Tel. (+30) 2241.037.090, www.kallitheasprings.gr, admission €3.

6 H Kοιλάδα των Πεταλούδων — Τhe Valley of the Butterflies Aπόσταση: 18 χλμ. || Distance: 18k

Χιλιάδες πεταλούδες σκεπάζουν τους κορμούς των δέντρων και τις επιφάνειες των βράχων μέσα στην κοιλάδα που σχηματίζει ο ποταμός Πελεκάνος. Το μοναδικό θέαμα που θα αντικρίσετε, από τον Ιούνιο έως και τον Αύγουστο, κοντά στο χωριό Επάνω Καλαμώνας οφείλεται ίσως στο δέντρο ζητιά (Liquidambar orientalis), το οποίο προσελκύει κυρίως το είδος Panaxia quadripunctaria. Ο χώρος έχει διαμορφωθεί με πλακόστρωτα μονοπάτια, γεφυράκια και κιόσκια και στη βάση της κοιλάδας λειτουργούν καταστήματα, εστιατόρια και μικρό μουσείο. Η διαδρομή διαρκεί περίπου 1 χιλιόμετρο (με λίγο περισσότερο περπάτημα θα φτάσετε στη Μονή Καλόπετρας) και θα πρέπει να τηρήσετε κάποιους κανόνες για την προστασία των όμορφων εντόμων. Βασικότερος όλων η ησυχία, αφού την ημέρα οι πεταλούδες κοιμούνται. ➽ Τηλ. 22410-82822, εισιτήριο 3 € (5 € όταν οι πεταλούδες είναι εκεί). Ωράριο επίσκεψης: 09.00-17.00

Every year from June to August, thousands of brightly colored moths (Panaxia quadripunctaria) occupy every inch of the tree trunks and rocks in the valley formed by the River Pelekanos. This unique spectacle, which takes place near the village of Epano Kalamonas, may be due to the oriental sweetgum tree (Liquidambar orientalis), which could attract these beautiful insects that resemble butterflies. The area is accessible via paved paths and bridges, and there are kiosks, shops, restaurants and a small museum at the bottom of the valley. The Butterfly Route is about 1k (if you walk further, you’ll reach the Kalopetra Monastery), during which you must comply with all regulations intended to protect these lovely creatures; the chief rule is to be quiet during the day when the moths are asleep. ➽ Tel. (+30) 2241.082.822, admission €3 (€5 when the moths are there). Visiting hours: 9:00-17:00

Aρχαία Κάμιρος

Αncient Kamiros

Aπόσταση: 25 χλμ.

Distance: 25k

Από τη μία η πανοραμική θέα στη θάλασσα, από την άλλη ο λόφος όπου αναπτύχθηκε η μία από τις τρεις σπουδαίες αρχαίες πόλεις της Ρόδου: η αρχαία Κάμιρος. Ο χώρος κατοικήθηκε από τους αρχαϊκούς έως τους ρωμαϊκούς χρόνους, παρότι το 408 π.Χ. η Κάμιρος συνενώθηκε με τη Λίνδο και την Ιαλυσό ιδρύοντας την αρχαία Ρόδο. Περιηγηθείτε στον καλοδιατηρημένο χώρο ανάμεσα στα θεμέλια των κατοικιών και παρατηρήστε τα κατάλοιπα της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής εποχής. Θα δείτε τα ιερά, τη δεξαμενή, τα λουτρά, την ακρόπολη, ωστόσο αυτά που θα σας εντυπωσιάσουν περισσότερο είναι η πλατεία της Κρήνης και ο οικιστικός ιστός. ➽ Τηλ. 22413-40037, εισιτήριο 6 €. Ανοιχτά 08.00-20.00

A bird’s-eye view of the sea on one side, and on the other, a hill upon which stood one of three great ancient cities of Rhodes: this is ancient Kamiros. Inhabited from the archaic period through to the Roman era, Kamiros joined Lindos and Ialysos in 480 BC to create ancient Rhodes. Tour the well-maintained site where you can walk among remains from both the Hellenistic and Roman periods. You will see sanctuaries, reservoirs, baths, and an acropolis, but the most impressive sights here are Fountain Square and the remaining foundations from the residential settlement. ➽ Tel. (+30) 2241.340.037, admission €6. Οpen 08.00-20.00

39

the best of rhodes

40

EXPERIENCE

1. Πλατεία Ελεούσας 2. Αγορά Ελεούσας 3. Φράγμα Επτά Πηγών ————— 1. Εleousa Square 2. Εleousa Market 3. The Seven Springs Dam

1

3

2

Ελεούσα − Επτά Πηγές: τα ιταλικά θέρετρα

8 Eleousa, Seven Springs: The Italian resorts

Απόσταση: 30-40 χλμ.

Distance: 30-40k

Οι Ιταλοί δεν έφτιαξαν μόνο εντυπωσιακά κτίρια στην πόλη, αλλά ίδρυσαν και τέσσερα χωριά στις εξοχές της Ρόδου. Το ένα από αυτά ήταν το Campochiaro, η σημερινή Ελεούσα, όπου ζούσαν οι υλοτόμοι και φροντιστές του δάσους Προφήτη Ηλία. Σήμερα, μέσα στην πυκνή βλάστηση, θα δείτε την εντυπωσιακή αγορά με τις λότζιες (στοές), απέναντι το σχολείο και ανάμεσά τους το σινεμά και αργότερα σανατόριο των Δωδεκανήσων. Λίγα μέτρα μακρύτερα βρίσκεται και μια τεράστια υδατοδεξαμενή, όπου θα δείτε το γκιζάνι, το μικρό ψάρι που ζει μόνο στη Ρόδο και προστατεύεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία ως απειλούμενο. Σε απόσταση 10 χλμ. προς τα ανατολικά, οι Επτά Πηγές είναι σήμερα ένας ωραίος χώρος αναψυχής, όπου μπορείτε να περπατήσετε πλάι στο ποτάμι. Επί των Ιταλών, ωστόσο, τα νερά των πηγών δεσμεύτηκαν μέσω ενός φράγματος, ώστε να υδροδοτηθεί το χωριό San Benedetto (σημερινά Κολύμπια). Η διαδρομή που ακολουθούσε το νερό είναι σήμερα η ατραξιόν της περιοχής: αφού δείτε τις πηγές, ακολουθήστε το τσιμεντένιο κανάλι έως το τούνελ μήκους 150 μ. Διασχίστε το και από την έξοδό του περπατήστε έως το μικρό φράγμα που σχηματίζει καταρράκτη και λίμνη. Και μόνο η διάσχιση του παγωμένου, κατασκότεινου τούνελ είναι εμπειρία.

The Italians built more than just the impressive buildings in town. They founded four villages in the outlying areas of Rhodes. One of these was Campochiaro, now known as Eleousa, which was home to loggers and foresters working in the woodlands on the slopes of Mt. Profitis Ilias. Today, you can still see the village’s impressive market with its loggia (arcade) now tucked into the thick vegetation, as well as the school opposite the market and the cinema, which later became the Dodecanese Sanatorium, standing between them. A little further on is a huge water reservoir where you might catch sight of a gizani, an endangered species of freshwater fish that is found only in Rhodes and is protected by European law.

About 10k to the east, Seven Springs is now a lovely recreational area where you can walk along the river. During the Italian era, the spring waters were held behind a dam to provide water to the village of San Benedetto (now Kolympia).

Part of the route carved out for the water is now a local attraction: after a visit to the springs, follow the cement channel downstream to the 150m-long tunnel. A wet walk through the chilly, pitch-black passageway is an experience not easliy forgotten. Once through to the other side, continue to the small dam that forms a waterfall and lake.

the best of rhodes

9 H διάσημη Λίνδος Απόσταση: 50 χλμ.

Ο παραδοσιακός οικισμός με τα κατάλευκα σπίτια και τα δαιδαλώδη σοκάκια, τα παλιά καπετανόσπιτα, οι υπέροχες παραλίες της (Μεγάλος Γιαλός, Άγιος Παύλος) και η περίφημη αρχαία ακρόπολή της έκαναν τη Λίνδο διάσημη στα πέρατα του κόσμου και αγαπημένο προορισμό σπουδαίων προσωπικοτήτων. Αφήστε το αυτοκίνητο σε ένα από τα δύο πάρκινγκ και χαθείτε στον λαβύρινθό της για να ανακαλύψετε τη γοητεία της. Τα τουριστικά καταστήματα καταλαμβάνουν όλο το κεντρικό καλντερίμι, το οποίο οδηγεί στην κορυφή του λόφου και στην ακρόπολη: εδώ πάνω θα «διαβάσετε» τη μακραίωνη ιστορία της, αφού συνυπάρχουν τα ερείπια του ναού της Λινδίας Αθηνάς του 4ου αιώνα π.Χ., τμήματα παλαιοχριστιανικών βασιλικών και βυζαντινών ναών και όλα περιβάλλονται από την οχύρωση του ιπποτικού κάστρου με την εντυπωσιακή μεσαιωνική πύλη. ➽ Aκρόπολη Λίνδου, τηλ. 22413-65200, εισιτήριο 12 €, ανοιχτά 08.00-20.00.

Jet-setting in Lindos

42

EXPERIENCE

Distance: 50k

10

This traditional settlement, with its stark-white houses (built by sailors) and winding narrow lanes, its amazing beaches (Megalos Gialos and Aghios Pavlos) and its famous ancient acropolis is famous throughout the world and, as a result, is a popular destination for many important figures. Park your car in one of two parking areas and meander through the labyrinthine town to discover its charm. Tourist shops take up most of the main cobblestoned street, which leads to the top of the hill and the acropolis, where a mixture of historical eras awaits you. The ruins of the 4th-century BC Temple of Athena Lindia coexists with sections of an Early Christian church and with Byzantine houses of worship, all within the protective enclosure of the knights’ castle with its impressive medieval gate. ➽ Αcropolis, Tel. (+30) 2241.365.200, admission €12, open 08.00-20.00.

Ησυχαστήριο στο δάσος — Α forest haven Aπόσταση: 40 χλμ. || Distance: 40k

Μακριά από την κάψα και την πολυκοσμία των ακτών, στις πλαγιές του όρους του Προφήτη Ηλία, στα 800 μ. υψόμετρο, θα ανακαλύψετε ένα πυκνό πευκοδάσος και τα κτίρια Έλαφος και Ελαφίνα, τα δύο σαλέ που έφτιαξαν οι Ιταλοί το 1929 για να φιλοξενούν τους Ιταλούς αξιωματικούς. Η Ελαφίνα είναι ερειπωμένη, ο Έλαφος έχει ανακαινιστεί και διατηρεί τη χρήση του (ξενοδοχείοκαφετέρια) και την ατμόσφαιρα εποχής. Απολαύστε έναν ήσυχο καφέ στην αυλή του ή ακολουθήστε κάποια από τις πεζοπορικές διαδρομές που ξεκινούν από εδώ. Οι πιθανότητες να συναντήσετε το ροδίτικο ελάφι Dama dama είναι πολλές.

Far from the sizzling heat and crowded beaches, at an altitude of 800m on the slopes of Profitis Ilias, you’ll find a thick pine forest where, in 1929, two chalets – Elafos and Elafina – were built in a clearing with a panoramic view to accommodate Italian officers.

Elafina is in ruins, but Elafos has been impressively restored and operates as a hotel and café, retaining the atmosphere of a bygone era. Enjoy a quiet cup of coffee in the courtyard, or set off along one of several trekking routes which start here. There is great possibility you will chance upon the native fallow deer (Dama dama) of Rhodes.

the best of rhodes

44

2

3

EXPERIENCE

1

4

1. Παραλία πόλης 2. Ιαλυσός 3. Αφάντου 4. Άγιος Παύλος ————— 1. Rhodes town beach 2. Ialysos 3. Afandou 4. Aghios Pavlos

Κάθε δρόμος παραλία

Εvery road leads to a beach

Η αλήθεια είναι ότι όποιο δρόμο και αν ακολουθήσετε στη Ρόδο, σε παραλία θα βγείτε. Με άμμο ή ψιλό βότσαλο, με νερά σε όλες τις αποχρώσεις του μπλε και του πράσινου, σχεδόν όλες είναι οργανωμένες και έχουν πάρα πολύ κόσμο. Οι παραλίες της πόλης, της Λίνδου, της Καλλιθέας έχουν το δικό τους κοινό, ενώ τεράστιες και πολύ δημοφιλείς είναι οι Τριάντα της Ιαλυσού, οι Πεύκοι της Λίνδου, η Αφάντου και η Τσαμπίκα. Πανέμορφη είναι η Αγάθη, διάσημη η Άντονι Κουίν (που μάγεψε τον διάσημο ηθοποιό κατά τα γυρίσματα της ταινίας «Τα κανόνια του Ναβαρόνε»), ενώ οι νεαροί επισκέπτες έχουν αδυναμία στο Φαληράκι και στα Κολύμπια. Οι λάτρεις του kite και wind surf στρατοπεδεύουν στο φημισμένο Πρασονήσι, ο ένας κόλπος του οποίου έχει πάντα ιδανικό κύμα και ο άλλος νηνεμία. Χαράκι, Κάλαθος, Λάρδος, Κιοτάρι και Γεννάδι βρίσκονται βόρεια και νότια της Λίνδου και είναι επίσης ιδιαίτερα δημοφιλείς.

In Rhodes, no matter which road you follow, you eventually end up at a beach. Some have sand, others have pebbles, and the water comes in all shades of blue, turquoise and aquamarine - most of the beaches are developed and usually crowded.

The beaches in towns such as Lindos and Kallithea have their own followings, while Trianta in Ialysos, Pefkoi near Lindos, Afantou and Tsambika are extensive and very popular. Agathi is beautiful, and Anthony Quinn Beach is very famous (it certainly captivated the famous actor during the filming of "The Guns of Navarone"), while the younger set favor Faliraki and Kolympia. Kitesurfing and windsurfing fans frequent two-sided Prasonisi, where the windier half of the beach gets those who soar and the other serves those who skim. Haraki, Kalathos, Lardos, Kiotari and Gennadi, all in the general area of Lindos, are also particularly popular.

Aποστάσεις: 1-92 χλμ.

11

Distance: 1-92k

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΥ ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΤΗΝ ΟΡΕΞΗ Πέντε εταιρείες σάς προτείνουν από γαστρονομικές βόλτες στην καρδιά της Αθήνας μέχρι δοκιμές λαδιού σε αγροτουριστική φάρμα.

46

EXPERIENCE

Της Δέσποινας Τριβόλη

Ενα Σάββατο μεσημέρι βρέθηκα στη Βαρβάκειο, την κεντρική αγορά της Αθήνας, μαζί με άλλους έξι ταξιδιώτες: ένα ζευγάρι ηλικιωμένων Αυστραλών από το Περθ, τα παιδιά τους που ζουν στην Ελβετία και ένα ζευγάρι νέων Αμερικανών από το Σαν Φρανσίσκο. Οι φωνές των ψαράδων μέσα στη ζέστη και στον θόρυβο της γεμάτης αγοράς σχεδόν σκέπαζαν τη φωνή της ξεναγού μας, της Τάνιας, που προσπαθούσε να μας εξηγήσει τι διαφορά έχει ο γαύρος από τη σαρδέλα. Ξεκινήσαμε στις 10 το πρωί από το Σύνταγμα, με στάσεις σε διαφορετικές γειτονιές της Αθήνας, για να δοκιμάσουμε μεταξύ άλλων ελαιόλαδο, κουλούρι, μαστίχα, ελληνικό καφέ και σουβλάκι. Δεν ήμασταν μόνοι μας. Σε όλη τη διαδρομή συναντήσαμε τουλάχιστον άλλα τρία γκρουπ που έκαναν κάποιου είδους γαστρονομικό περίπατο. Τα πρώτα γαστρονομικά τουρ στο κέντρο της Αθήνας ξεκίνησαν το 2012. Τα επόμενα δύο χρόνια εμφανίστηκαν και οι πρώτες εταιρείες που πρόσφεραν γαστρονομικές περιηγήσεις σε ένα κομμάτι της πόλης όπου σπάνια συναντούσε κανείς τουρίστες: στο ιστορικό τρίγωνο.

Το γιατί είναι προφανές. Στους δρόμους του ιστορικού κέντρου ξετυλίγεται όλη η πρόσφατη γαστρονομική ιστορία της πόλης: εκτός από τη Βαρβάκειο αγορά, εδώ συναντά κανείς παλιές οικογενειακές επιχειρήσεις μπαχαρικών, τυριών και αλίπαστων, καθώς και μερικά από τα τελευταία γαστρονομικά ορόσημα της πόλης, από το Δίπορτο έως το τελευταίο γαλακτοπωλείο του κέντρου της Αθήνας, τη Στάνη. Ένα γρήγορο ψάξιμο στο Τrip Αdvisor αποκαλύπτει 22 εταιρείες που ασχολούνται με τα γαστρονομικά τουρ. Όχι ότι είναι πολλά. H τάση είναι διεθνής, καθώς μια αντίστοιχη αναζήτηση στη Μαδρίτη και στην Κωνσταντινούπολη βγάζει ακριβώς τα διπλάσια αποτελέσματα, ενώ τα αντίστοιχα τουρ στη Βαρκελώνη και στη Ρώμη αγγίζουν τα 70. Ποιο είναι, όμως, το κοινό αυτών των τουρ στην Αθήνα; «Προέρχεται από ώριμες τουριστικά αγορές. Οι πελάτες μας είναι κυρίως Αμερικανοί, με τους Καναδούς και τους Αυστραλούς να ακολουθούν», απαντά ο Αλέξης Φρυδάς, συνιδιοκτήτης του Athens Insiders. «Στην αρχή, σε αυτά τα walks βλέπαμε

➻

47

a lt e r n a t i v e a t h e n s

a lt e r n a t i v e a t h e n s greeking.me greeking.me

a lt e r n a t i v e a t h e n s

From culinary walks in the heart of the capital to an olive oil tasting at an agritourism farm, these operators offer authentic experiences for every palate.

By Despina Trivoli

APPETIZING CITY TOURS in Athens

A few Saturdays ago, I found myself in the Varvakios Agora, Athens’ central meat and fish market, in the company of six travelers: an elderly Australian couple from Perth, their two children who live both in Switzerland and two young Americans from San Francisco. It was hot and noisy and the market was crammed with shoppers. The loud cries of the fishmongers drowned out the voice of Tania – our tour guide – who was trying to explain the difference between anchovies and sardines. We had met up at 10 a.m. in Syntagma Square to visit various neighborhoods in Athens for a taste of olive oil, koulouri (a relative of the bagel), mastic, Greek coffee, souvlaki and other local delicacies. We were not alone; we saw at least three more groups who were on the same type of culinary walk.

Food tours first appeared in Athens in 2012. A couple of years later, newly established companies started offering

them in an area not much explored by tourists: the historical city center. The explanation for the tours' location is quite simple; the city’s food history is clearly visible here, in the narrow streets and alleys. Apart from the Varvakios market, there are long-established family businesses here selling spices, cheeses, salted, dried and smoked items, as well as some of Athens’ last remaining culinary landmarks, such as the traditional eatery Diporto and the creamery Stani.

A quick search on TripAdvisor produces 22 listings. Considering that food tours are an international trend, this number is actually quite low; Madrid and Istanbul offer twice as many, while a similar search for Barcelona and Rome yields about 70.

And the target audience for the Athenian tours? “Primarily tourists from mature markets; our clients are mostly Americans, followed by Canadians and Australians,” says

➻

1 ➻

foodies, ανθρώπους που είχαν μανία με τη γαστρονομία. Πλέον δεν ισχύει αυτό. Τα food tours έχουν γίνει μόδα ή τάση διεθνώς, οπότε συναντάμε πλέον τους πάντες», εξηγεί η Τίνα Κυριάκη, ιδιοκτήτρια του Αlternative Athens. Πολλές από τις εταιρείες που καθιέρωσαν τα αθηναϊκά γαστρονομικά τουρ ήταν νέοι και σχετικά άγνωστοι παίκτες στην αγορά. Πλέον ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος, καθώς μεγαλύτερες εταιρείες αλλά και ταξιδιωτικά γραφεία έχουν μπει στο παιχνίδι, και έχει ωθήσει τις περισσότερες εταιρείες σε σημαντικές αλλαγές: σχεδόν όλες έχουν πια επεκταθεί στον τομέα των «γαστρονομικών εμπειριών», από μαθήματα μαγειρικής σε σπίτια έως μονοθεματικές εμπειρίες, π.χ. δοκιμή ελαιολάδου ή κρασιού. Πολύ σημαντική τάση είναι η επέκταση των γαστρονομικών τουρ και εμπειριών εκτός της Αθήνας. Οι πέντε εταιρείες που παρουσιάζουμε ειδικεύονται σε ποιοτικά γαστρονομικά τουρ για μικρά ή ιδιωτικά γκρουπ και όλες έχουν ισχυρή παρουσία στον τομέα του γαστρονομικού τουρισμού εντός και εκτός Αθήνας.

alternative athens www.alternativeathens.com

h ιστορiα τους: Το 2013 η Τίνα Κυριάκη, με πολυετή καριέρα στο μάρκετινγκ, ίδρυσε το Αlternative Athens. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η εταιρεία της είναι μία από τις μεγαλύτερες του κλάδου και το νούμερο 1 στην κατηγορία «φαγητό-ποτό» στο TripAdvisor. Οι γαστρονομικές περιηγήσεις τους γίνονται ανάρπαστες. tα τουρ: Το ανανεωμένο τους «Delicious Food Walk» ξεκινάει από το Σύνταγμα, περνάει από το Κολωνάκι και το ιστορικό τρίγωνο και καταλήγει στου Ψυρρή. Θα δοκιμάσετε από κουλούρι και ελληνικό καφέ μέχρι μπουγάτσα και μεζέδες, ενώ δεν λείπει και μια γευσιγνωσία ελαιολάδου. Προσφέρουν, επίσης, μια πριβέ ξενάγηση με τίτλο «Νeighborhood and food walk», όπου το φαγητό συνδυάζεται με τη γνωριμία με μια ενδιαφέρουσα γειτονιά. σε τι διαφερουν: «Τρέχουν» ήδη άλλες τέσσερις γευστικές εμπειρίες: γεύματα σε αθηναϊκά σπίτια, μαθήματα μαγειρικής, δοκιμή κρασιού με μεζέδες, αλλά και απογευματινό τσάι με μπακλαβά. κοστος: 50-80 ευρώ το άτομο. Οι πριβέ ξεναγήσεις ξεκινούν από 270 ευρώ το ζευγάρι.

48

culinary backstree ts

➻

Alexis Frydas, co-owner of Athens Insiders. “At first it used to be mainly foodies, but this is no longer the case. Food tours are a worldwide trend, so anyone is up for them,” says Tina Kyriaki, owner of Alternative Athens.

Initially, it was mostly young entrepreneurs who started organizing culinary tours in the capital. But recently the competition has become quite tough, as large conglomerates and travel agencies have entered the market, at the same time raising the bar in terms of tour quality standards. Almost all operators have expanded their “food experience” portfolio, offering everything from home cooking lessons to themed tours focusing on olive oil or wine tasting. Food tours outside Athens are also on the rise.

The five companies presented here offer tailored tours in Athens for private or small groups, as well as culinary tourism experiences in other parts of Greece.

the story: In 2013, Tina Kyriaki left her managerial post in marketing and communications in order to launch Alternative Athens. Four years on, her company is one of the leaders in the field, ranking #1 in the food and drink category on TripAdvisor. Their food walks are best-sellers. the tour: Their updated “Delicious Food Walk” starts in Syntagma Square, passes through Kolonaki and the historical center, and ends at Psiri. You'll have the opportunity to enjoy koulouri and Greek coffee, bougatsa and meze dishes, as well as an olive oil tasting. Private food tours (the aptly named “Neighborhood and Food Walk”) are also available, featuring specific tastings in selected neighborhoods. the niche: They offer four more alternative food tours: lunches in Athenian homes, cooking lessons, wine tasting with meze dishes and afternoon tea with baklava. cost: €50-80 euros per person. Private tours start at €270 per couple.

2

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚεσ ΠΕΡΙΗΓΗΣεισ GASTRONOMIC TOURS

athens insiders

greeking.me

h ιστορiα τους: Δημιουργήθηκαν το 2013 από τρεις φίλους και συνταξιδιώτες, τον Αλέξη Φρυδά, τη Νάταλι Κοντού και την Άνθια Βλασσοπούλου, ως γραφείο tailor-made ταξιδιωτικών εμπειριών. Μόνο η Νάταλι είχε προηγούμενη εμπειρία στον τουρισμό. Έκαναν έρευνα αγοράς, είδαν ένα κενό και άνοιξαν τη δική τους εταιρεία.

h ιστορiα τους: Δημιουργήθηκαν τον Ιανουάριο του 2016 από τον Νίκο Θοδωρή και την Άννα Μανιά, με σκοπό να αναδείξουν την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Είναι μια start-up που ξεπήδησε μέσα από την πρωτοβουλία στήριξης της νεανικής καινοτόμου επιχειρηματικότητας egg (enter*grow*go) της Eurobank.

tα τουρ: Αποκλειστικά πριβέ, 4-5 ωρών. Το βασικό tour τους, «Flavors of Athens», κάθε φορά προσαρμόζεται στις επιθυμίες των πελατών. Εξυπηρετούν από 2 έως 8 άτομα της ίδιας παρέας – δεν ανακατεύουν παρέες πελατών.

tα τουρ: Προσφέρουν πέντε γαστρονομικές εμπειρίες: η βόλτα «Athens for Foodies» διαρκεί τέσσερις ώρες και περιλαμβάνει 15 διαφορετικές γεύσεις, ενώ υπάρχει και βραδινός περίπατος γαστρονομίας. Προσφέρουν επίσης ένα μάθημα μαγειρικής που συνδυάζεται με επίσκεψη στη Βαρβάκειο αγορά, γευσιγνωσία ελαιολάδου και μελιού, καθώς και την εμπειρία του ελληνικού πρωινού σε συνδυασμό με ξενάγηση στην Ακρόπολη και στο Μουσείο της.

www.athensinsiders.com

σε τι διαφερουν: Οι γαστρονομικές εμπειρίες που προσφέρουν εξαπλώνονται σε όλη τη χώρα, από την Πελοπόννησο μέχρι τη Βόρεια Ελλάδα και από συλλογή μελιού μέχρι μαθήματα μαγειρικής στην ιστορική πόλη του Ναυπλίου. Εκτός από το κρασί, το λάδι και το τυρί, πλέον υπάρχει ενδιαφέρον και για το τσίπουρο, το οποίο τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται ποιοτικά και από υποπροϊόν της οινοποίησης παρασκευάζεται ως premium μονοποικιλιακό απόσταγμα.

www.greeking.me

σε τι διαφερουν: Είναι η μόνη εταιρεία που προσφέρει vegetarian walk, ενώ κάποια από τα τουρ τους είναι και θεματικά – π.χ. δοκιμή ελαιολάδου σε αγροτουριστική φάρμα της Αττικής. Έχουν επεκταθεί και στο Ναύπλιο. κοστος: Από 45 ευρώ το άτομο για συμμετοχή σε μικρή ομάδα (έως 10 άτομα).

EXPERIENCE

κοστος: Από 280 ευρώ για δύο άτομα συν 30 ευρώ για κάθε έξτρα άτομο. Στο κόστος περιλαμβάνεται και η μεταφορά από και προς το ξενοδοχείο.

50

3

the story: Alexis Frydas, Natalie Kontou and Anthia Vlassopoulou were friends and co-travelers aspiring to open their own tourism company. However, the only one of the three with any tourism experience was Natalie; Anthia was in event management and Alexis worked for a banking systems company. After conducting market research in 2013 they saw a gap in the market for tailor-made travel experiences, resulting in the birth of Athens Insiders. the tour: Private 4-5 hour tours. Their most popular tour – “Flavors of Athens” – is tailored to customer preferences. They cater only to private groups of 2 to 8, never mixing different groups together. the niche: The company has branched out to other areas of the country, including the Peloponnese, central and northern Greece. Options range from harvesting honey in the Peloponnese to cooking lessons in the historic city of Nafplio.

Apart from an interest in oil, wine and cheese, there’s also an emphasis on tsipouro, which in recent years has been steadily improving in quality to become a premium grape marc spirit. cost: Starting at €280 for two people, plus €30 for each additional person. The cost includes hotel pick-up.

the story: It was January 2016 when 29-year-old Nikos Theodoris and 27-year-old Anna Mania launched Greeking. me, driven by a desire “to showcase Greece’s rich cultural heritage,” as they say. The company is in its first year and is one of the innovative youth entrepreneurship initiatives of Eurobank's egg (enter*grow*go) scheme. the tour: They offer five different Athenian experiences: the 4-hour “Athens for foodies” walk with 15 different types of edibles, a walk for vegetarians, as well as an evening tour. There is also a cooking course combined with a visit to the Varvakios market, tastings for olive oil and honey, as well as a Greek breakfast tour combined with a visit to the Acropolis and the Acropolis Museum. the niche: This is the only one that offers walks for vegetarians, while some of its tours are themed, e.g. olive oil tasting at an agritourism farm in Attica. They have been expanding to include tours of Nafplio, viewing the Peloponnese as an ideal region for growth. cost: Starting at €45 per person as part of a small group (up to 10 people).

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚεσ ΠΕΡΙΗΓΗΣεισ GASTRONOMIC TOURS

culinary backstreets

athens gourmet

h ιστορiα τους: Μία από τις πρώτες διεθνείς εταιρείες του είδους που μπήκαν στην ελληνική αγορά, το Culinary Backstreets, ξεκίνησε στην Κωνσταντινούπολη από δύο Αμερικανούς δημοσιογράφους, τον Ansel Mullins και τον Υigal Schleifer. Στην Αθήνα προσφέρει γαστρονομικά τουρ πάντα με την καθοδήγηση ντόπιων ειδικών από το 2012.

h ιστορiα τους: Η εταιρεία μετράει μόλις μερικούς μήνες ζωής και ανήκει στη Βίβιαν Τοκατλιάν, με προηγούμενη εμπειρία στη γαστρονομία και στη μελισσοκομία. Συνεργάτες της, ο food developer Κωνσταντίνος Ελέζης και η Γιαπωνέζα αρχιτέκτων Shizuka Mori.

www.culinarybackstreets.com

tα τουρ: Προσφέρουν τρεις περιηγήσεις σε μικρά γκρουπ έως και 7 ατόμων με έμφαση στην ιστορία, την αστική κουλτούρα και την αυθεντική ντόπια γαστρονομία. Το Culinary Secrets of Downtown Athens εξερευνά όλη την περιοχή Ομόνοιας-Ιστορικού Τριγώνου και Συντάγματος, το Backstreet Plaka έχει σκοπό να δείξει στους επισκέπτες την «κρυφή» Πλάκα, ενώ το Moveable Sunday Feast είναι ένας κυριακάτικος γαστρονομικός περίπατος στο κέντρο της πόλης. Προσφέρεται επίσης το Greek Wine’s Rebirth, ένα γευστικό ταξίδι στον κόσμο του ελληνικού κρασιού.

www.athensgourmet.com

tα τουρ: Το βασικό τους προϊόν είναι το «Οld Athens Food Tour», που ξεκινά μεσημέρι στο Μοναστηράκι. Προσφέρουν επίσης πριβέ ξενάγηση, που σχεδιάζεται κάθε φορά ανάλογα με τις προτιμήσεις του πελάτη, καθώς και το πρόγραμμα «Seasonal Feast»: όλη η ομάδα ψωνίζει στη Βαρβάκειο και μετά ό,τι παίρνουν το μαγειρεύουν– μια γαστρονομική ιεροτελεστία που διαρκεί πάνω από 5 ώρες. σε τι διαφερουν: Είναι από τις λίγες –πιθανόν και η μοναδική– εταιρείες που ασχολούνται αποκλειστικά με food tours, ενώ προσφέρει ακόμα προγράμματα που ξεκινούν το μεσημέρι ή το απόγευμα. Έχουν επίσης δικό τους χώρο στην Πλάκα, στον οποίο καταλήγουν όλες οι περιηγήσεις τους, για γευστικές δοκιμές. κοστος: 60 ευρώ το άτομο για μικρά food tours, 120 ευρώ για τις ιδιωτικές περιηγήσεις.

κοστος: Τα τουρ κοστίζουν 120 ευρώ το άτομο, με την εξαίρεση του Greek Wine’s Rebirth που κοστίζει 110 ευρώ.

the story: One of the first international companies to enter the Greek market, Culinary Backstreets was established in Istanbul by two American journalists, Ansel Mullins and Yigal Schleifer. The company began offering gastronomic tours in Athens – always with the guidance of local experts – in 2012. the tour: Three tour options, with an emphasis on history, urban culture and authentic local gastronomy, are on offer to groups of up to 7 people. The “Culinary Secrets of Downtown Athens” explores the entire area of the historic center, between Omonia and Syntagma. “Backstreet Plaka” aims to show visitors the hidden side of Athens' most touristic area, while the “Moveable Sunday Feast” is a gastronomic walk through the center of the city. Also offered is “Greek Wine's Rebirth.” the niche: Culinary Backstreets began as a gastronomic and travel website, and maintains that "guide-book" character to this day. They have also created a very handy and informative smartphone app. cost: Food tours cost €120 per person; Greek Wine's Rebirth costs €110.

the story: Just a few months old, the company was launched by Vivian Tokatlian, whose background is in gastronomy and beekeeping, in collaboration with food developer Konstantinos Elezis and Japanese architect Shizuka Mori. the tour: Their main offering is the “Old Athens Food Tour” which starts at noon in Monastiraki. There is also a private tour that can be tailored to specific preferences.

Lastly, the “Seasonal Feast” features a visit to the Varvakios market for shopping, followed by a cooking session with the items purchased there. It's a delectable experience that lasts over 5 hours. the niche: This is possibly the only company that focuses exclusively on food tours; they also start later in the day (at noon or in the afternoon). They have their own venue in Plaka where the food tasting takes place. cost: €60 per person for small food tours; €120 per person for private food tours.

L L Τα μεγαλύτερα ονόματα της μόδας είναι κοντά

© e l e n a k o va n i d o u / ly d i a c h r o n i

EXPERIENCE

σε τι διαφερουν: Το Culinary Backstreets ξεκίνησε ως ένα γαστρονομικό και ταξιδιωτικό site και κρατάει αυτόν τον χαρακτήρα του ταξιδιωτικού οδηγού μέχρι και σήμερα, ενώ διαθέτει κι ένα πολύ κατατοπιστικό iphone app.

52

5

Magazine

Τhe biggest names in fashion are just around the corner

➳

LUXURY

4

53

UNDER THE

54

SUN PHOTOGRAPHED BY THANASSIS KRIKIS (10ΑΜ) FASHION EDITOR: NICHOLAS GEORGIOU (10AM)

MAKE-UP AND HAIR: HARA PAPANIKOLAOU (D-TALES ) MODELS: REBEKKA ERIKSEN (ACE MODELS), YONAS HASSOUNE (D-MODELS) PHOTOGRAPHER’S ASSISTANT: KATERINA GORITSA FASHION EDITOR'S ASSISTANTS: GEORGE KARAPETIS, ESTHER MASTROGIANNI

Μαγιό / Swimming trunks Orlebar Brown (ATTICA).

luxury

ATHENS

55

luxury

56

Α Ρ ΙΣ ΤΕ Ρ Η Σ Ε Λ ΙΔΑ / LE F T PAG E

REBEKKA: Μαντό από πολυέστερ / Polyester coat Εscada. Φόρεμα από ασετάτ / Acetate dress Vince (ΕΝΝΥ ΜOΝΑCO).

—————— ΔΕ ΞΙΑ Σ Ε Λ ΙΔΑ / R I G H T PAG E

Λινό πουκάμισο / Linen shirt Navy & Green. Καπέλο / Panama hat Maison Michel (LUISA). Ρολόι από ατσάλι / Steel watch Bering (GOFAS).

57

luxury

58

59

REBEKKA: Φόρεμα από βαμβάκι / Cotton dress See By Chloe (ATTICA). Σκουλαρίκια από χρυσό / Gold earrings Μarco Bicego (TAKIS JEWELLERY BOUTIQUE).

YONAS: Μπλούζα από βαμβάκι / Cotton polo shirt Ermenegildo Zegna Exclusively for Maserati. Παντελόνι από βαμβάκι / Cotton trousers Ermenegildo Zegna (ERMENEGIDLO ZEGNA BOUTIQUE).

luxury

60

61

ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔ Α / LEF T PAGE

Τοπ από βισκόζ / Viscose top Max Mara.

Mαντό από μεταξωτή οργάντζα / Silk organza coat Max Mara. Παντελόνι από βαμβάκι / Cotton trousers Sportsmax Code (MAX MARA BOUTIQUE).

—————— Δ ΕΞΙΑ ΣΕΛΙΔ Α / RIGHT PAGE

REBEKKA: Mαντό από βαμβάκι με κεντημένα λουλούδια / Cotton coat with embroidered flowers Miaoran (ENNY MONACO). Παπούτσια από σουά σοβάζ / Wild silk shoes Sam Edelman (ATTICA). Σκουλαρίκια από χρυσό / Gold earrings ZOLOTAS. YONAS: Μπουφάν από περφορέ σουέντ / Perforated suede jacket Brioni (DIAMANTIS). Μπλούζα από βαμβάκι / Cotton polo shirt Hugo Boss (INTERVISTA). Παντελόνι από βαμβάκι / Cotton trousers Dries Van Noten (LUISA).

luxury Μαγιό / Swimsuit ZEUS+ΔΙΟΝΕ (ATTICA). Μπότες από δέρμα, από προσωπική συλλογή / Leather boots, stylist’s own.

63

luxury

64

65

ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔ Α / LEF T PAGE

Μπλούζα και σορτς από μετάξι / Silk top and shorts Fendi (LUISA). Δαχτυλίδια από λευκόχρυσο με μπλε τοπάζια και ακουαμαρίνα / White gold rings with blue topaz and aquamarine PONIROS.

—————— Δ ΕΞΙΑ ΣΕΛΙΔ Α / RIGHT PAGE

REBEKKA: Πουκάμισο από βαμβάκι / Cotton shirt Celine (LUISA). Δαχτυλίδια από ροζ χρυσό με κεραμική επικάλυψη / Pink gold rings with ceramic coating de Grisogono (KESSARIS). ΥONAS: Πουκάμισο από βαμβάκι και παντελόνι από βαμβάκι / Cotton shirt and trousers Maison Margiela (LUISA). Ρολόι από χρυσό / Gold watch Franck Muller (FRANCK MULLER ATHENS). Ζώνη από δέρμα, από προσωπική συλλογή / Leather belt, model’s own.

luxury

66

Μπλούζα από ασετάτ / Acetate top Ellery. Δαχτυλίδι από χρυσό με μαργαριτάρι θαλάσσης και λευκά διαμάντια / White gold ring with diamonds and pearl Dolly Boucoyiannis.

Bραχιόλι από ασήμι / Silver bracelet Minas (i-D CONCEPT STORES).



v e r s ac e

to athe n s on e s alon ica ou tle t mall 10, kot ta rou lia

penth er o udakis lo uis vuit ton

notos galle rie s

e p on ymo

o l n

iz

er m eneg ildo zeg na

er es

ias non

amal

nikis

marin a rin aldi

s

60

71

i bloom 55 k o r o 9 m il 7 a 5

hionid is m a nkind

if

71

s

s

it

5

dsquare d2

104

32

t

s

im

is

k

103

hu go boss

k alogirou

τ ηa lia exa rc hou j ew elry

E S CA DA

m

k ate rin a ioan n idis j e we lry

it

r

o

e rme n egild o ze gn a

n ikos kou lis j e we lry

69

i

p

o

l

e

o

s

The rmaic gu lf i nt erv ista

elli phil

enny mon aco

max mara

kess ar is hellenic pa r l i a m e n t

48–50 o

ela ou m

ou

pand ro so u 87 ta ki s j ewe lry

d ot

sy n tag m a sq.

iro

p oniros je welry mitr opol eos

s

i-d va s . concep t sof i a s sto r es

4 u

. io 4

ko lo naki sq.

eia

9

er

r o l ex

tr

ak

1

pin ko

eim

23

et f.

il ias l al ao unis

e

m

u

m ontb l anc

2 ermo

pa

15

l

p av l

u

5

u

io

2

o

52 54

o

io

d

4

p

kokoon

i

io

f

it

m

a

3

6

o

i s 43 k

s av vidis

o

r

ti

st

17

r

im

is oo sf i fi a

al

S

fa

ak

u

IA

o

it

s

g m h i ti a rs .

o

IM

is

o

p

ar

u

e l e c t ra pal ac e

lu is a

m

Aghia Sofia Church

at tica de partm ent stores

a

D

ts

sk

A

e

la

n

nota l ing er ie

d i n im anog lo u p s i 21 O RO E O RA ik 26 r 15 e PRI NTE ZI S 19 24 u 10 m 17 i o 4 a h e r mes 9 br unel lo cucinel l i 13 t 11 e s 21 2 foruanck 18 t r 7 m ax m ar a 4 u z o m ul l er 2 o 6 ie k k a d ior nari k r7 7 ou ca r t i er v 8A 12 tissot k assis 5

pats e as

34

gofas

K

a

ca l l i sta crafts

va

p

7

m

ir

t

u

A

o

36

24

z o lota s o

31

e v

bro o ks broth e rs

diaman tis

e

f r anck m ul l er

pr ada

at ti ca departm e n t stor e s

k a lfid is j ew elry

u

e p o ny m o

.

ralph l aur e n

r

to d’s

chron o vildiridis p.c.

vene tia vil d ir id is

o m ega

white tower

t

g o fa s s av v i d i s

PANAI D I S ch o par d

e le c t r a hot e ls

SHOPPING MAP

▼ Athens

li-la-lo

m εd it erra ne a n cos m os 1 1 t h km t hes s a lonikim ouda nia nat iona l highway

SHO PPI NG M AP

▼ Thessaloniki

o

a

ir



p

o

r

t

E

Magazine

Shedding light on Greek heritage

➳

ETERNITY

Φωτίζοντας την ελληνική κληρονομιά

Eξαιρετικές γυναικείες μορφές που θα συναντήσετε στα αρχαιολογικά μουσεία της Αθήνας. Της Τασούλας Επτακοίλη

Exquisite female figures on display at the city’s archaeological museums.

73

By Tasoula Eptakili

Καρυάτιδες

Caryatids

(γ υρ ω σ το 415 π.Χ.)

(ca. 415 BC)

Τα κορίτσια από τις Καρυές

The “Maidens of Carya”

Είναι γνωστές ως Καρυάτιδες, αλλά αυτή η ονομασία τούς δόθηκε σε µεταγενέστερα χρόνια. Κατά τον Βιτρούβιο (1ος αι. π.Χ.1oς αι. μ.Χ.) την έµπνευση έδωσε λατρευτικός χορός κοριτσιών από τις Καρυές της Λακωνίας προς τιµήν της θεάς Αρτέµιδος. Σε οικοδοµική επιγραφή του Ερεχθείου ονοµάζονται απλώς Κόρες. Φιλοτεχνήθηκαν σε παριανό µάρµαρο από τον γλύπτη Αλκαµένη (µαθητή του Φειδία) ή, σύµφωνα µε µια άλλη θεωρία, από τον Καλλίµαχο. Έχουν δοθεί πολλές ερµηνείες για τις Καρυάτιδες. Σύµφωνα µε την επικρατέστερη, αποτελούσαν το υπέργειο µνηµείο του τάφου του Κέκροπα. Ήταν οι χοηφόροι (από το «φέρω χοές», δηλαδή τιμές στον νεκρό) που τιμούσαν τον μυθικό αυτό βασιλιά της Αθήνας. Τα αγάλµατα που βλέπει κανείς σήµερα στον Ιερό Βράχο είναι πιστά αντίγραφά τους. Οι πέντε πρωτότυπες Καρυάτιδες βρίσκονται στο Μουσείο Ακρόπολης και η έκτη στο Βρετανικό Μουσείο. Είναι εκείνη που «απήγαγε» ο λόρδος Έλγιν το 1801. Η θέση της την περιµένει.

They are universally known as the Caryatids, but this was a name given to them in later years, inspired, according to Vitruvius (1st c. BC-1st c. AD), by the ritualistic dancing of young women in Carya (Karyai), Laconia, in honor of the goddess Artemis. The Erechtheion’s inscription simply refers to them as Korai (maidens). Carved in Parian marble by a still-unknown sculptor, these famous figures have been attributed by some scholars to Alkamenes (a contemporary of Phidias), or perhaps Callimachus. The significance of these figures, too, has been variously interpreted; the prevailing view suggests that they represent an above-ground monument connected with Athens’ legendary king Cecrops (whose tomb lay just beneath their South Porch) and depict libation bearers in an honorary procession. The elegant figures one sees today on the Sacred Rock are faithful copies, since five of the original Caryatids are now in the Acropolis Museum, while the sixth – whisked away

by Lord Elgin in 1801 – currently resides in the British Museum, her return home still awaited by her fellow maidens.

Μουσείο Ακρόπολης, Διονυσίου Αρεοπαγίτου 15, τηλ. 210-9000900, www.theacropolismuseum.gr

Acropolis Museum, 15 Dionysiou Areopagitou, Tel. (+30) 210.900.0900, www.theacropolismuseum.gr

© d i m i t r i s t s o u m p l e k a s / m i n i s t r y o f c u lt u r e & s p o r t s /a r c h a e o l o g i c a l r e c e i p t s f u n d

72

ETERNITY

oι ωραιες των αθηνων thE BELLES of athens

αθηνα Ατηενs

Κόρη µε τα αµυγδαλωτά µάτια

Kore with Almond Eyes

(γ υρ ω σ το 500 π.Χ.)

(ca. 500 BC)

Η μελαγχολική Αθηναία

A melancholic maiden

Από µάρµαρο Πάρου, λεπτοκαµωµένη και εκφραστική, είναι από τις πιο γοητευτικές του Μουσείου Ακρόπολης και σηµατοδοτεί µια σηµαντική αλλαγή στην αρχαϊκή τέχνη, καθώς φαίνεται πως µε αυτήν ολοκληρώνονται οι αναζητήσεις της γλυπτικής της εποχής στο θέµα της κόρης. Ο καλλιτέχνης δεν έχει αποδώσει τέλεια µόνο το σώµα, το πρόσωπο µε τα χυµώδη χείλη, τα µαλλιά και το ένδυµα, αλλά και τον ψυχισµό της νέας γυναίκας, της φανερά σεµνής και εύθραυστης. Η κόρη δεν χαµογελά. Φαίνεται σκεπτική. Ξεχωρίζει από τις χαρούµενες «αδελφές» της που θα δει ο επισκέπτης στην Αίθουσα της Αρχαϊκής Ακρόπολης. Γι’ αυτό αποκαλείται και «µελαγχολική κόρη».

Rendered in Parian marble, detailed and expressive, the Kore with Almond Eyes is one of the Acropolis Museum’s most charming ladies; she also happens to mark the end of an era in Archaic art. It seems that, with works such as this one, the sculptors of the time were concluding their artistic explorations into the subject of kore figures. The statue’s creator has perfectly rendered not only the body, face (with well-formed lips), wavy hair and intricately draped garments, but also the psychological state of this young woman, who appears modest and delicate. She does not smile; instead, unlike her other, happier, "sisters" whom visitors can see in the museum’s Archaic Sculpture Gallery, she seems pensive and withdrawn. Consequently, she is also sometimes known as “the melancholy maiden.”

Κόρη Φ ρ α σίκ λ ε ι α (γ υρ ω σ το 540 π.Χ.)

Η χαμένη νιότη

© va n g e l i s z av o s / m i n i s t r y o f c u lt u r e & s p o r t s /a r c h a e o l o g i c a l r e c e i p t s f u n d

74

Acropolis Museum, 15 15 Dionysiou Areopagitou, Tel. (+30) 210.900.0900, www.theacropolismuseum.gr

ETERNITY

Μουσείο Ακρόπολης, Διονυσίου Αρεοπαγίτου 15, τηλ. 210-9000900, www.theacropolismuseum.gr

Από την επιγραφή της βάσης αυτού του επιτύμβιου αγάλµατος πληροφορούµαστε πως ο γλύπτης ήταν ο Αριστίων από την Πάρο και ότι η νεκρή κοπέλα ονοµαζόταν Φρασίκλεια, αλλά θα αποκαλείται για πάντα κόρη, «αφού οι θεοί, αντί για γάµο, αυτό το όνοµα της δώρισαν». Με το δεξί χέρι της ανασηκώνει τον χιτώνα της και με το αριστερό κρατάει ένα µπουµπούκι λωτού, που συµβολίζει τη νιότη. Ο µακρύς κόκκινος χιτώνας της, µε ζώνη στη µέση, είναι διακοσµηµένος µε διάσπαρτους µαιάνδρους, ρόδακες, µαιανδρικούς σταυρούς και άστρα. Ντύθηκε µε τα καλά της η Φρασίκλεια και στολίστηκε µε κοσµήµατα που είχαν όλα το ίδιο σχέδιο: στεφάνη, σκουλαρίκια, περιδέραιο, βραχιόλι. Θα πρέπει να ήταν γνωστή στην Αθήνα, γιατί δεν έχει γραφτεί πουθενά το πατρώνυµό της. Και η οικογένειά της, επίσης, θα πρέπει να ήταν φηµισµένη, ίσως όχι µόνο για τα πλούτη της. Η εντυπωσιακή, ύψους 1,79 μ., Φρασίκλεια βρέθηκε το 1972 σε ρηχό λάκκο σε αγρό της Αττικής, μαζί με το άγαλμα ενός κούρου – πιθανότατα του αδελφού της.

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44, τηλ. 213-2144800, www.namuseum.gr

Phrasikleia Kore (ca. 540 BC)

Lost youth From the inscription on the statue’s base, we know the sculptor of this grave marker was Aristion of Paros and that the deceased girl was called Phrasikleia.

She would forever be known as a maiden (kore), "since the gods, instead of marriage, bestowed on her only this name.”

With her right hand, she lifts her tunic; with her left she holds a lotus bud symbolizing youth. Her long red tunic, belted in the middle, is decorated with a meander border and scattered rosettes, crosses and stars. Phrasikleia is dressed in her best attire and adorned with thematically similar jewelry, including a crown, earrings, a necklace and a bracelet. It is likely she was a well-known figure in ancient Athens, as her patronym is not written anywhere. Her family, too, would have been notable and perhaps not only for its wealth. The impressive 1.79m figure of Phrasikleia was discovered in 1972, inside a shallow pit in an Attic field, along with a male kouros statue that probably depicts her brother.

National Archaeological Museum, 44 Patission, Tel. (+30) 213.214.4800, www.namuseum.gr

75

Α θ η ν ά τ ο υ Β α ρ β α κ ε ίο υ

Varvakeion Athena

(3ος αιωνασ µ.Χ.)

(3rd c. AD)

Η θεά του Φειδία

Τhe Phidias Goddess

Δηµιούργηµα της ύψιστης ακµής της Αθήνας, το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς Αθηνάς, έργο του Φειδία (447 π.Χ.), που βρισκόταν στον Παρθενώνα, δεν αποτελούσε απλώς ένα αριστούργημα γλυπτικής. Το ύψος του (12 μ.), οι παραστάσεις που το κοσμούσαν, η αφθονία του χρυσού (περίπου 1.000 κιλά) που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του πιστοποιούσαν την κυρίαρχη θέση της πόλης ανάµεσα στις άλλες πόλεις-κράτη την εποχή του Περικλή. Η αίγλη του πιστοποιείται από τα δεκάδες αντίγραφά του που κατασκευάστηκαν ήδη στην αρχαιότητα. Καλύτερο από όσα διασώθηκαν θεωρείται αυτό που βρέθηκε το 1880 στο Βαρβάκειο Λύκειο της Αθήνας. Δουλεµένο σε πεντελικό µάρµαρο, έχει ύψος 1,05 µ. Η θεά στέκεται πάνω σε µια ορθογώνια βάση (στο πρωτότυπο απεικονιζόταν ο µύθος της γέννησης της Πανδώρας, της πρώτης θνητής γυναίκας). Φοράει τον αττικό πέπλο ζωσµένο στη µέση µε δύο φίδια. Στο δεξί της χέρι στέκεται µια Νίκη, έτοιµη να πετάξει. Το αριστερό χέρι ακουµπά στην ασπίδα της.

Created in the “Golden Age” of ancient Athens, the chryselephantine cult statue of the goddess Athena, a work of Phidias (447 BC) installed in the Parthenon’s cella, was not simply a perfect sculpture. Its imposing scale (12m tall), decorative elements and abundance of gold (approximately 1,000 kg) used in its construction also heralded Athens’ dominant position among the other Greek city-states of the Periclean era.

Its prestige was confirmed by the dozens of copies already produced in antiquity. The best among those that have survived is thought to be the Roman-era copy found in 1880 in the Varvakeio Lyceum of Athens, made of Pentelic marble and standing 1.05m high. The goddess is shown on a rectangular base (the original one featured scenes from the mythical birth of Pandora, the first mortal woman). Athena wears an Attic peplos belted around the middle with two snakes. In her right hand stands a winged Victory (Nike) figure, ready to fly. Her left hand rests on her shield.

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44, τηλ. 213-2144800, www.namuseum.gr

National Archaeological Museum 44 Patission, Tel. (+30) 213.214.4800, www.namuseum.gr

Kυκλαδικό ειδώλιο ( π ε ρ ι π ου 2 4 0 0 π . Χ . )

H αιώνια μητέρα

© m i n i s t r y o f c u lt u r e & s p o r t s /a r c h a e o l o g i c a l r e c e i p t s f u n d

76

ETERNITY

αθηνα Ατηενs

Αυτή η «Κυκλαδίτισσα» βρέθηκε στην Αμοργό και θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της μαρμαροπλαστικής του Αιγαίου κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Ακολουθεί τον γνωστό τύπο των μικρών ειδωλίων με τα διπλωμένα χέρια και έχει όλες τις αρετές της κυκλαδικής τέχνης που την έκαναν πηγή έμπνευσης για πολλούς και σημαντικούς καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, από τον Μπρανκούζι και τον Μοντιλιάνι μέχρι τον Αρτσιπένκο και τον Τζιακομέτι: την τελειότητα των αναλογιών, τις αφαιρετικές φόρμες, την απλότητα της δομής και τη λιτότητα του υλικού. Εξαίρει με ιδιαίτερη έμφαση τα στοιχεία της γυναικείας φύσης που σχετίζονται πιο άμεσα με τη γονιμότητα, την αναπαραγωγή και τη μητρότητα. Η αιώνια μάνα, που για τον άνθρωπο εκείνης της μακρινής εποχής ήταν ένα μεγάλο μυστήριο...

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4, τηλ. 210-7228321-3, www.cycladic.gr

Female Cycladic figurine (ca. 2400 BC)

Eternal mother This "Cycladic Lady,” discovered in Amorgos, is considered one of the masterpieces of marble-carved Aegean art during the Early Bronze Age. She belongs to the well-known type of small figurines with folded arms and possesses all the virtues of Cycladic art that ultimately made it a source of inspiration for many important artists of the 20th century. From Brancusi and Modigliani to Archipenko and Giacometti, artists embraced the perfection of proportions of these abstract forms, simplicity of structure and frugality of material. This particular figurine glorifies the elements of natural femininity that most directly relate to fertility, reproduction and motherhood. These maternal aspects were, for the people of that now-distant era, a great source of mystery.

Museum of Cycladic Art, 4 Neophytou Douka, Tel. (+30) 210.722.8321-3. www.cycladic.gr

77

αθηνα Ατηενs

Kistophoros Kore

(1ος αιωνασ π.Χ.)

(1st c. BC)

H άλλη Καρυάτιδα

The other Caryatid

Το 1892, στη διάρκεια ανασκαφής στην Ελευσίνα, ήρθε στο φως μια πανύψηλη Καρυάτιδα (1,96 μ.), η Κιστοφόρος Κόρη. Ονομάστηκε έτσι γιατί στο κεφάλι της φέρει την κίστη, δηλαδή το ιερό κιβώτιο, διακοσμημένο με σύμβολα της ελευσίνιας λατρείας: παπαρούνες, στάχυα, κέρνο (κάνιστρο με τα ιερά αντικείμενα). Είναι η μία από τις δύο μαρμάρινες γυναικείες μορφές που στήριζαν τη στέγη των μικρών Προπυλαίων του ιερού της θεάς Δήμητρας – αφιέρωμα του Ρωμαίου Κλαύδιου 'Αππιου Πουλχέριου, διοικητή της Ελλάδας και φίλου του ρήτορα Κικέρωνα. Σύμφωνα με μια θεωρία, οι Καρυάτιδες απεικόνιζαν τις κόρες του. Η άλλη Καρυάτιδα, την οποία «άρπαξε» το 1801 ο Βρετανός περιηγητής Έντουαρντ Κλαρκ, βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Fitzwilliam του Κέμπριτζ.

In 1892, during excavations at ancient Eleusis (Elefsina), there came to light a tall (1.96m) Caryatid figure, the Kistophoros Kore. She is so named because she carries on her head the sacred chest (kiste), decorated with symbols of Eleusinian worship: poppies, wheat, rosettes and a kerno (a cult vessel for sacred offerings). She was one of two marble female figures that supported the roof of the Demeter Sanctuary’s Lesser Propylaea – a dedicatory gift from the Roman Appius Claudius Pulcher, Commander of Greece and a friend of the orator Cicero. According to one theory, the Eleusinian Caryatids were meant to depict his daughters. The twin Caryatid, "snatched" in 1801 by the British traveler Edward Clark, is now displayed in the Fitzwilliam Museum at Cambridge.

Αρχαιολογικό Μουσείο Ελευσίνας, Δήμητρος και Γκιόκα, Ελευσίνα, τηλ. 210-5546019

Archaeological Museum of Elefsina Dimitros & Ghioka, Tel. (+30) 210.554.6019

ETERNITY

79

© va n g e l i s z av o s / m i n i s t r y o f c u lt u r e & s p o r t s /a r c h a e o l o g i c a l r e c e i p t s f u n d

78

Κ ι σ τ οφ ό ρ ο ς Κ ό ρ η

Χρυσό κόσµηµα

Gold medallion

(2ος αιωνασ π.Χ.)

(2nd c. BC)

Λαμπερή Αθηνά

Glittering Athena

Στο κέντρο του βλέπουμε ανάγλυφη τη θεά Αθηνά, η οποία φοράει περικεφαλαία και λοξή αιγίδα µε γοργόνειο (το κεφάλι της Μέδουσας, που όποιος το αντίκριζε, έστω και νεκρό, πέτρωνε). Τα µάτια της θεάς ήταν από γαλάζιο σµάλτο. Από τις αλυσίδες που περιβάλλουν το κόσµηµα καταλαβαίνουμε ότι χρησίµευε για τη συγκράτηση των µαλλιών στον αυχένα. Με μια κορδέλα ή ένα κορδόνι, περασµένο µέσα από την εξωτερική σειρά των κρίκων της αλυσίδας, η γυναίκα θα µπορούσε να σφίξει το δίχτυ γύρω από τα µαλλιά της. Εξαίσιο δείγµα της χρυσοχοϊκής τέχνης των ελληνιστικών χρόνων, από τη Θεσσαλία, βρέθηκε µαζί µε άλλα κοσµήµατα το 1929 κοντά στο Γαρδίκι, την αρχαία «Λάρισα Κρεµαστή» της Θεσσαλίας, θαµµένο µέσα σε ένα αρχαίο χάλκινο αγγείο.

In the medallion’s center, we see the embossed figure of the goddess Athena, wearing a helmet and an aegis bearing the Gorgoneion (the head of Medusa, which, when someone looked at it, would turn them to stone). Athena’s eyes were inlaid blue glass. The chains surrounding the medallion signify that it was intended to contain women’s hair at the back of the neck. With a ribbon or cord laced through the links of the outer chain, a woman could tighten the net around her hair. An exquisite example of the goldsmith’s art during the Hellenistic era, this item from Thessaly was found, together with another medallion, in 1929 near Pelasgia (ancient Larisa Kremaste) in Phthiotis, interred inside an ancient bronze vessel.

Μουσείο Μπενάκη, Κεντρικό Κτήριο, Κουμπάρη 1, τηλ. 210-3671000, www.benaki.gr

Benaki Museum Central Building, 1 Koumpari, Tel. (+30) 210.367.1000, www.benaki.gr

h ροδος

του λορενς νταρελ Ένας σπουδαίος Άγγλος λογοτέχνης μάς μεταφέρει στο νησί μιας άλλης εποχής.

–––––––––––––––

Eπιμέλεια: Γεωργία Νάκου

80

ETERNITY

Ο

σπουδαίος Άγγλος συγγραφέας Lawrence Durrell (1912-1990), γνωστός κυρίως για τη σειρά μυθιστορημάτων «Αλεξανδρινό κουαρτέτο», έγραψε μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες περιγραφές της Ελλάδας του περασμένου αιώνα. Κατά δήλωσή του «νησομανής», έζησε επί μία εξαετία (1936-1941) στην Ελλάδα, και κυρίως στην Κέρκυρα, με την οικογένειά του. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου διετέλεσε ακόλουθος Τύπου της βρετανικής πρεσβείας στην Αίγυπτο και το 1945 αισθάνθηκε ευτυχής που ήταν «ελεύθερος, επιτέλους, να επιστρέψει στην Ελλάδα». Η «Θαλάσσια Αφροδίτη» του είναι ένας ιμπρεσιονιστικός απολογισμός των δύο ετών που πέρασε στο Γραφείο Πληροφοριών στη Ρόδο, μετά την απελευθέρωση του νησιού από τους Γερμανούς κατακτητές και πριν από την ενσωμάτωσή του στην Ελλάδα.



T

he novelist Lawrence Durrell (1912-1990), best known for his series of novels The Alexandria Quartet, also wrote some of the most memorable 20th-century descriptions of Greece in his non-fiction work. A selfconfessed “islomane” (an island obsessive), he spent the six years between 1936-1941 in Greece, mostly οn Corfu with his family. During World War II, he worked as a press attaché for the British embassy in Egypt, and in 1945 he was delighted to be “free at last to return to Greece.” His work "Reflections on a Marine Venus" is an impressionistic account of the two years he spent working as British information officer in Rhodes following the island’s liberation from the Nazis and prior to the island's unification with Greece in 1947.

 The great novelist transports us to a bygone era.

–––––––––––––––

Edited by Georgia Nakou

lawrence durrell’s

rhodes

H Πύλη του Αγίου Αθανασίου, από ιταλική καρτ ποστάλ του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.

————— The Gate of Aghios Athanasios, as pictured in an early 20th-century Italian postcard.

81

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ TIME TRAVEL



Το βιβλίο ξεκινά με μια βουτιά στα νερά του Αιγαίου, το πρώτο πρωινό μιας άνοιξης που ο Ντάρελ πέρασε στη Ρόδο. «...διασχίσαμε τον κήπο κι ακόμη μισοκοιμισμένοι, βουτήξαμε στα νερά του Αιγαίου, που ήταν καθαρά και παγωμένα. Απέναντί μας, στην άλλη μεριά των στενών, τα βουνά της Ανατολίας έλαμπαν σαν πολύτιμοι λίθοι. Αν και το νερό ήταν πολύ κρύο, μείναμε μέσα για κάμποση ώρα, άφωνοι από ευγνωμοσύνη, μέχρι που το δέρμα μας έγινε ψυχρό και λείο, όπως τα βότσαλα που σκέπαζαν σαν λαμπερό μωσαϊκό εκείνη την υπέροχη παραλία». Σε όλο το βιβλίο ο Ντάρελ περιγράφει τη ζωή στη Ρόδο όπως τη βίωσε με όλες τις αισθήσεις του και με χιουμοριστικές πινελιές. Τις εικόνες:

ETERNITY

Και τους ήχους: «Το ξερό τραγούδι του τζίτζικα απ’ τη φοινικιά στην απέναντι μεριά του δρόμου. Τα φύλλα του ευκάλυπτου, που τα κοτσάνια τους σπάνε μ’ έναν μικρό θόρυβο καθώς αρχίζουν να πέφτουν πάνω στους τάφους. Το

The book opens with a bracing immersion in the Aegean Sea on Durrell’s first morning on Rhodes, in springtime.

“Presently we scrambled across the garden, and still half drugged with sleep, burst into the Aegean water, clear and cold as wine. Before us across the straits the Anatolian mountains glowed, each one a precious stone. Icy though the water was we stayed awhile in it, speechless with gratitude – rubbed by the salt until our skins felt as cold and smooth as the pebbles which tessellated the shining floors of that magnificent beach.”

Throughout the book, Durrell captures life in Rhodes, vividly experienced through all his senses and lightened with a humorous touch.

On the sights, he had this to say: “...one of those fantastic Rhodian sunsets which have, since medieval times, made the island so justly famed according to the accounts of Aegean travellers. The whole Street of the Knights was on fire. The houses had begun to curl up at the edges, like burning paper, and with each sink of the sun upon the dark hill above us, the tones of pink and yellow curdled and ran from corner to corner, from gable to gable, until for a moment the darkening minarets of the mosques glowed into blue ignition, like the light glancing across a sheet of carbon paper.”

And on the sounds: “Dry friction of cicada from the palm-tree across the road. Eucalyptus leaves breaking their wrists with a small click as they begin to plane down

over the tombstones. The maceration of pebbles by sea-water, mingling with the noise of coffee being ground, and the shearing noise of a pot being scoured. An inventory of sounds from a late morning walk.”

θαλασσινό νερό που γλείφει τα βότσαλα, μαζί με τον θόρυβο απ’ τον μύλο του καφέ και τον τραχύ ήχο ενός τέντζερη που τον καθαρίζουν τρίβοντάς τον. Μια παρακαταθήκη ήχων από κάποιον περίπατο αργά το πρωί».

Mια βραδιά απαλής μουσικής στην ύπαιθρο. «Το ξύλινο σπίτι αποδείχτηκε εξαιρετικό ηχείο, γλυκαίνοντας τον ήχο των χορδών και καθιστώντας τον πιο δυνατό, πιο καθαρό κι αυθεντικό. Και οι φωνές επίσης είχαν μια περίεργη, απόμακρη χροιά πάνω απ’ τη γαλάζια πεδιάδα με τη σκοτεινιασμένη θαλασσινή της μπορντούρα. Τραγουδήσαμε περισσότερο ελληνικά δημοτικά τραγούδια, απολαμβάνοντας, για άλλη μία φορά, την εξαιρετική καθαρότητα της γραμμής τους και το πάντρεμα στίχων και μουσικής με το χορευτικό μέτρο που τους χαρίζει την ασύγκριτη ποιότητά τους. Αργότερα ο Πέτρος πήρε θάρρος και μας τραγούδησε τραγούδια της Ανατολίας, με τους κοφτούς τέταρτους τόνους και τις παράξενες τονικές μεταπτώσεις. Για να μπορέσεις να τραγουδήσεις αυτά τα τραγούδια, πρέπει να γείρεις πίσω το κεφάλι και ν’ αφήσεις τη φωνή να γίνει ευέλικτη, απαλή, σχεδόν γουργουριστή. Η φωνή του Πέτρου γουργούριζε στον λαιμό του σαν το ροδόνερο στο δοχείο του ναργιλέ, καθώς ακολουθούσε τα γυρίσματα αυτών των παλιών μελωδιών με τις περίπλοκες διασταυρώσεις ρυθμού και τόνου. Είναι το τραγούδι ενός πουλιού, φαινομενικά άναρχο κι απείθαρχο, που όμως απαιτεί πολύ μεγαλύτερο φωνητικό έλεγχο από το ευρωπαϊκό τραγούδι. Τα τραγούδια αυτά επίσης, αν και έμοιαζαν μ’ εκείνα της Κρήτης και της Μακεδονίας, είχαν κάποια ίχνη και από κάτι άλλο: μια γεύση Αραβίας, Περσίας. Η μελαγχολία τους δεν ήταν έντονη και άγρια σαν τη

An evening of mellow music in the countryside he captured thus:



“The wooden house proved an extraordinary soundbox, mellowing the note of the strings, and making it louder, more resonant and authoritative. Voices too had a curious ebbing volume over that blue valley with its darkened border of sea. We sang for the most part the traditional Greek folk-songs, tasting once more their extraordinary purity of line, and the marriage of words and music in dance-measure which is their supreme quality. Later Peter felt emboldened enough to sing us some of his Anatolian songs, with their sharp quarter-tones and strange lapses from key to key. In order to achieve this kind of singing you must put your head back and let the voice become pliant, soft, almost undirected. Peter’s voice bubbled in his throat like rose-water in the bowl of a narguileh as he followed the windings of these old melodies with their intricate cross-references of rhythm and accent.

It is the singing of a bird, apparently haphazard and undisciplined, but demanding far greater voicecontrol than European singing does. The songs, too, though they resemble those of Crete and Macedonia, had a hint of something else in them – the flavor of Arabia, of Persia. Their melancholy was not wild and savage as the Greek mountain melancholy is: it was softer, more quaintly flavored.”

© josef koudelk a / magnum photo

82

«...ήταν ένα από κείνα τα φανταστικά ροδίτικα ηλιοβασιλέματα που απ’ την εποχή του Μεσαίωνα έχουν κάνει το νησί ξακουστό, σύμφωνα με τις περιγραφές των περιηγητών του Αιγαίου. Όλη η Οδός των Ιπποτών έχει αρπάξει φωτιά. Τα περιγράμματα των σπιτιών έμοιαζαν να κατσαρώνουν σαν το χαρτί που καίγεται· καθώς ο ήλιος συνέχιζε την καθοδική του πορεία από πάνω μας και πίσω απ’ τον σκοτεινό λόφο, οι τόνοι του ροζ και του κίτρινου άρχισαν να πυκνώνουν και να τρέχουν από γωνιά σε γωνιά, από αέτωμα σε αέτωμα. Για μια στιγμή οι μιναρέδες που σκοτείνιαζαν έλαμψαν από μια μπλε φλόγα, όπως βλέπει κανείς το φως μέσα από ένα φύλλο καρμπόν».



H Aκρόπολη της Λίνδου, φωτογραφημένη το 2003 από τον Γιόζεφ Κουντέλκα.

—————

Τhe Acropolis of Lindos, in a 2003 photo by Josef Koudelka.

—————



83



μελαγχολία των ελληνικών βουνών· είχαν μια ηπιότερη, πιο περίεργη ατμόσφαιρα».

84

ETERNITY

Μια μέρα ξέφρενης γιορτής – το πανηγύρι του Αγίου Σουλά, του Αγίου της Σορώνης.



A day of rowdy celebration – the panigyri (feast day) of St Silas, the patron of Soroni.

“Around the shrine (of the patron saint of Soroni) which resembles an ant-hill, streets have begun to improvise «Γύρω από το προσκύνημα themselves as if a boom(που μοιάζει με μυρμηγκοtown were suddenly growing φωλιά) έχουν δημιουργηθεί under one’s very eyes. Yet δρόμοι, λες και μια ολόκληρη the streets are lined, not with πόλη εμφανίστηκε ξαφνικά houses but with stalls packed εκεί όπου πριν από λίγο δεν to the sky with sweetmeats, υπήρχε τίποτα. Στις πλευρές lemonade, almonds, cheese. των δρόμων, όμως, δεν βλέThere is hardly an unfamiliar πεις σπίτια, αλλά πάγκους face here, for every itinerant κατάφορτους ως τον ουρανό pedlar of Rhodes has made the με γλυκίσματα, λεμονάδες, pilgrimage on foot. Here for αμύγδαλα, τυριά. Δύσκολα example is the old one-armed συναντάς εδώ κάποιο άγνωστο man who trundles a barrow πρόσωπο, αφού κάθε πλανόabout the town, loaded with διος μικροπωλητής της Ρόδου chestnuts which he roasts έχει καταφθάσει με τα πόδια on a brazier; I have often στον τόπο του προσκυνήμαwatched the skill with which τος. Εδώ, για παράδειγμα, he fills the little paper bags, βρίσκεται ο γέρος μονόχειρας shouting all the time in a deep που τριγυρίζει στην πόλη με το Ο Λόρενς Ντάρελ στη Γαλλία, το 1960. croaky voice, ‘Chestnuts… καρότσι του γεμάτο κάστανα, ————— Chestnuts.’ Next to him stand τα οποία ψήνει σε μια φουφού.

Lawrence Durrell in France, 1960. several of the itinerant freshΣυχνά έχω παρακολουθήσει τη water sellers, each with his δεξιοτεχνία με την οποία γεμίlittle white municipal cart shaded by a cluster of green. ζει τα μικρά χάρτινα χωνιά, φωνάζοντας συνεχώς με μια Next again come the sweet-meat sellers, shouting as if βαθιά, βραχνή φωνή: “κάστανα... κάστανα...” Δίπλα του their hearts were broken ‘Sweeeeets… Sweeeeeets.’ στέκονται αρκετοί από τους πλανόδιους νερουλάδες, ο There is chocolate, nougat, almond paste, marzipan, καθένας με το μικρό λευκό δημοτικό καροτσάκι του, pistachio nougat as well as those heavier confections κάτω από ένα καταπράσινο σύδεντρο. Και παραδίπλα like galaktobouriko and baklava … At intervals too βρίσκονται αυτοί που πουλούν ζαχαρωτά, διαλαλώντας stand the loukoumades experts, their long spoons at με την καρδιά τους: “Γλυκάαα... γλυκάαα...”. Υπάρχουν the ready to seize the roasted doughnut when it is fried σοκολάτες, μαντολάτα, αμυγδαλωτά, παστέλι, καθώς brown and crisp, and then to duck it in honeyed sauce. κι εκείνα τα δύσπεπτα γλυκίσματα, όπως το γαλακτοSmall children stand round these stalls breathing μπούρεκο κι ο μπακλαβάς, τα οποία, κατά τον Γκίντεον, in the flowery scent of the ovens with appreciation, γίνονται από άχρηστο χαρτί εφημερίδας και μέλι. Ανά each holding a slip of paper on his small brown palm, διαστήματα, επίσης, στέκονται οι ειδικοί των λουκουwaiting for the hot sweetmeat to be plumped into it. μάδων, με τις μακριές κουτάλες τους έτοιμες να βγάHere too pine-nuts are being roasted, and there spools λουν το ψημένο ζυμάρι όταν έχει καλοτηγανιστεί, ώστε of mastic (the Aegean chewing-gum) are being wound να γίνει σκούρο και τραγανό, και μετά να το βουτήξουν out and pressed into shapes, or being merely loaded στο σιρόπι από μέλι. Μικρά παιδιά στέκονται γύρω απ’ into spoons and dropped into glasses of water.” αυτούς τους πάγκους, ανασαίνοντας με ευχαρίστηση τη γαργαλιστική μυρωδιά που αναδίδεται, κρατώντας το On the “marine Venus” of the book’s title – “a statue of a woman; period uncertain; found at the bottom of Rhodes καθένα στο μικρό μελαχρινό του χέρι ένα κομμάτι χαρτιού και περιμένοντας να εναποτεθεί πάνω του το ζεστό harbor; damaged by sea-water,” he had this to say: γλύκισμα. Εδώ επίσης ψήνονται κουκουνάρια και πιο “She rose as if foamborn, turning that elegant body πέρα κόβονται μεγάλα κομμάτια βανίλιας και πιέζονται slowly from side to side, as if bowing to her audience. σε διάφορα σχήματα ή πιάνονται με κουτάλια και ρίχνοThe sea-water had sucked at her for centuries till she νται σε ποτήρια γεμάτα νερό». was like some white stone jujube, with hardly a feature H «Θαλάσσια Αφροδίτη» του τίτλου του βιβλίου ήταν ένα άγαλμα sharp as the burin must originally have left it. Yet such με γυναικεία μορφή, άγνωστης περιόδου, που βρέθηκε στον βυθό was the grace of her composition – the slender neck του λιμανιού, φαγωμένο απ’ το νερό της θάλασσας. and breasts on that richly modelled torso, that supple line of arm and thigh – that the absence of firm outline «Αναδύθηκε σαν αφρογέννητη, στρέφοντας αργά το only lent her a soft and confusing grace. Instead of καλλίγραμμο σώμα της δεξιά κι αριστερά, λες και υποsharp classical features she had been given something κλινόταν στο κοινό της. Το θαλασσινό νερό, που την infinitely more adolescent, unformed. The ripeness of είχε γλείψει επί αιώνες, είχε λειάνει τη λευκή πέτρα, her body was offset by her face, not of a Greek matron, αφήνοντας ανέπαφα ελάχιστα από τα χαρακτηριστιbut of a young girl. We carried her, swaddled in κά που της είχε αποδώσει κάποτε η σμίλη. Αλλά ήταν

© life/get t y images/ideal image

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ TIME TRAVEL τέτοια η χάρη της κορμοστασιάς της –ο λεπτός λαιμός και τα στήθη πάνω στο πλούσιο μπούστο, η λυγερή γραμμή του βραχίονα και του μηρού–, που η έλλειψη σαφούς περιγράμματος της προσέδιδε μιαν απαλή και συγκεχυμένη χάρη. Αντί για τα σαφή κλασικά χαρακτηριστικά, διέθετε κάτι απείρως πιο νεανικό κι ασχημάτιστο. Το ώριμο κορμί της ερχόταν σε αντίθεση με το πρόσωπο, όχι μιας Ελληνίδας δέσποινας, αλλά ενός νεαρού κοριτσιού. Τη μεταφέραμε, τυλιγμένη σε τσουβάλια, στους διαδρόμους του Μουσείου κι από μια σκάλα στη μικρή αίθουσα όπου βρίσκεται και σήμερα». Στιγμιότυπα της ζώσας ιστορίας, με την περιστασιακή υπόμνηση ότι η αφήγηση λαμβάνει χώρα στον απόηχο του πολέμου και στη σκιά της κατοχής. «Περνάμε το απόγευμα τεμπελιάζοντας δίπλα στο αγγλικό φυλάκιο, πάνω στα μεσαιωνικά τείχη. Έχουν τέτοιο φάρδος, που έξι ιππείς θα μπορούσαν να τρέξουν άνετα πλάι πλάι πάνω τους. Από εδώ παρατηρούμε όλη την πόλη, όπως και τη θορυβώδη ιδιωτική ζωή μιας δεκάδας οικογενειών που ζουν ακριβώς κάτω απ’ τα ψηλά τείχη, σε κήπους γεμάτους φοινικιές και θάμνους κόκκινων ιβίσκων. Ένας ανεμόμυλος γυρίζει τρίζοντας κι από την αόρατη αγορά ανεβαίνει η κυματωγή των ανθρώπινων συναλλαγών, ο παλμός της αγοραπωλησίας. Πάνω στα τείχη δύο στρατοί μάχονται με ξύλινα σπαθιά – καμιά δεκαριά παιδιά με χάρτινα καπέλα εναντίον μιας ασκεπούς πεντάδας. Δεν είναι Ιππότες και Σαρακηνοί, όπως θα μπορούσε να φανταστεί κανείς, αλλά Βρετανοί και Γερμανοί. Η μάχη ταλαντεύεται μια μπρος, μια πίσω. Κανείς δεν πεθαίνει ούτε πληγώνεται, αν και η μία από τις δυνάμεις κρούσεως έχει αρχίσει να κλαίει. Οι κραυγές τους παντρεύονται με το λεπτό μοιρολόι των πετροχελίδονων που πετούν δίπλα στα τείχη κι εξακοντίζονται στο γαλάζιο. Ψηλά πάνω μας, κοντά στον ήλιο, ένας αετός πετά, παρακολουθώντας την Ιστορία να λογοκλέπτει για άλλη μία φορά τον εαυτό της πάνω σ’ αυτά τα ηλιοφίλητα τείχη». Το βιβλίο που ξεκίνησε με μια πρωινή βουτιά τελειώνει μ’ ένα χαλαρό κολύμπι, ντάλα καλοκαίρι. «Κάνει ζέστη και γύρω δεν υπάρχει ψυχή. Σε λίγο έχω βγάλει τα ρούχα μου και κολυμπώ προς τους χρυσούς φεγγαρόδρομους, νιώθοντας την απαλή, αφρώδη αναστάτωση του νερού που χτυπάει τα πλευρά μου, την απαράμιλλη ζέστη αυτής της καλοκαιρινής θάλασσας. Το φως διαπερνά την επιφάνεια του νερού και φωτίζει σε μια οργιά βάθος το σκούρο χαλί των φυκιών, που διακόπτεται πού και πού από λαμπερές περιοχές γαλακτόχρωμης άμμου. Τα ψάρια αιωρούνται σαν ζαλισμένα από την ίδια τους τη βιολετί σκιά, που τ’ ακολουθεί μπρος και πίσω, κι απλώνεται στον βυθό της θάλασσας. Ή, ίσως, φταίει η εκτυφλωτική λάμψη του φωσφόρου που τονίζει το περίγραμμα του επιπλέοντος κορμιού μου, καθώς κολυμπάει πάνω τους βγάζοντας σπίθες. Συνεχίζω για ένα δυο λεπτά και μετά γυρίζω ανάσκελα για να κοιτάξω τον ουρανό ανάμεσα απ’ τα βρεγμένα μου βλέφαρα. Μένω ξαπλωμένος, με τα μπράτσα πίσω απ’ το κεφάλι, πάνω σ’ αυτό το ελαστικό, ήρεμο στρώμα του νερού». Επιστρέφοντας στην πόλη, ο Ντάρελ διαπιστώνει ότι η αποστολή του στη Ρόδο φτάνει στο τέλος της. Αποσπάσματα από το βιβλίο «Η Θαλάσσια Αφροδίτη: Ένας οδηγός του τοπίου της Ρόδου», σε μετάφραση Νίκου Σακαλίδη (2006, Εκδ. Κανάκη, εξαντλημένο).

sacking, down the museum corridors, up a staircase, to the little room in which you will find her today.”

Vignettes of living history, with the occasional reminder that the account takes place in the aftermath of war and the shadow of occupation.

“By the post of England on the medieval walls – so broad that six horsemen could gallop abreast upon them – we spend the afternoon lounging. We can overlook the whole town from here, as well as the shrill private lives of a dozen families who live directly under the towering walls, in gardens picked out with palms and bushes of red hibiscus. A windmill turns, creaking, and from the invisible marketplace rises the surf of human bartering – the vibration of business. On the wall itself two armies are fighting with wooden swords – a dozen children in paper hats against half a dozen bareheaded ones. They are not Knights and Saracens, as one might think, but British and Germans. The battle sways backwards and forwards. Nobody dies or is hurt, though one of the shock-troops has started crying. Their shouts marry the thin keening of the swifts by the walls, darting against the blue. High up against the sun an eagle planes above us, watching history plagiarising itself once more upon these sun-mellowed walls.”

The book which opened with a morning dip, closes with a languid midnight swim in high summer.

“It is warm and there is not a soul about. In a moment I have shed my clothes and am swimming out across the golden bars of moonlight, feeling the soft foamy commotion of water drumming on my sides – the peerless warmth of that summer sea. The light filters down a full fathom or more to where, on the dark blackboard of weed, broken here and there by dazzling areas of milk-white sand, the fish float as if dazed by their own violet shadows which follow them back and forth, sprawling across the sea’s floor. Or perhaps it is the blinding shimmer of phosphorus which outlines my own swimming body as it plunges towards them throwing out sparks. I swim for a moment or two and then turn on my back to watch the sky through wet eyelashes and [lie] there, arms behind my head, on that resilient tideless meadow of water.”

It was on returning to town from that swing that Durrell found out that his posting in Rhodes was coming to an end. Εxtracts from "Reflections on a Marine Venus: A companion to the landscape of Rhodes" by Lawrence Durrell, originally published in 1953 by Faber & Faber.

Το εξώφυλλο της αυθεντικής αγγλικής έκδοσης του 1953.

————— Τhe cover of the book’s first edition.

85

ETERNITY

86

87

Η Ροτόντα σε 1.000 λέξεις

The Rotunda in 1,000 words

Η «πένα» της Θεσσαλονίκης παρατηρεί το μνημείο που συμπυκνώνει την ιστορία και τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης.

Thessaloniki's foremost chronicler shares his observations on the monument that best embodies Thessaloniki's history and multicultural character.

–––––––––––––––

–––––––––––––––

Tου Γιώργου Σκαμπαρδώνη

By Giorgos Skabardonis

Τμήμα της παράστασης του κεντρικού μεταλλίου. Φτερωτή Νίκη/άγγελος με φωτοστέφανο φέρει στα χέρια τη σφαίρα του Κόσμου.

Part of the representation in the central medallion. A winged Nike/angel with halo bears in the hands the sphere of Cosmos.

88

ETERNITY

© a l e x a n d r o s av r a m i d i s / e p h o r at e o f t h e s s a l o n i k i / m i n i s t r y o f c u lt u r e & s p o r t s / archaeological receip ts f und

MNHMEIO MONUMENT

Σ

τρίβοντας λίγο πριν από την καμάρα στη Μελενίκου και μετά αριστερά στην οδό Επισκόπου Κίτρους Νικολάου, βλέπω πάλι μέρος του επιβλητικού κτίσματος της Ροτόντας. Σχεδόν ολόκληρη φαίνεται, βέβαια, απευθείας από την Αψίδα, χτισμένη πιο ψηλά, να υπερέχει. Τεράστιο κτίσμα, κυκλικό, εξ ου και η ονομασία: Ροτόντα. Εξάλλου φτιάχτηκε εκεί, σε προοπτική γραμμή, ώστε να θεάται προς τα πάνω ως μετέωρη η Άνω Πόλη και προς τα κάτω, βαθιά, να ξεδιπλώνεται η θάλασσα. Στην είσοδο, μαθητές δύο σχολείων συνοδεία δασκάλων περιμένουν ανυπόμονα να μπουν. Ιδιώτες επισκέπτες, Έλληνες και ξένοι, εισέρχονται καθημερινά σε μεγάλους αριθμούς, όπως και τώρα – κόβω εισιτήριο (2 ευρώ) και μπαίνω για πολλοστή φορά στο θρυλικό μνημείο. Έχω εισέλθει από τη Δυτική Πύλη στον αύλειο χώρο, που είναι περιφραγμένος με υψηλά κάγκελα. Βλέπω ακριβώς απέναντι την κυρίως είσοδο του μνημείου. Δεξιά, υπολείμματα από ένα μαρμάρινο οκταγωνικό αναβρυτήριο-κρήνη αναψυχής, στεγνή από αιώνες, που περιβάλλεται από κομμάτια κιόνων τα οποία σχημάτιζαν κιόσκι. Οι κίονες στήριζαν την οροφή του περιπτέρου, απ’ την οποία διασώζονται μόνο τα διασταυρούμενα θολωτά σιδηρά στηρίγματα. Δεξιά, στα δεκαπέντε μέτρα είναι ό,τι απέμεινε απ’ τον μιναρέ της οθωμανικής περιόδου. Στον περίβολο που αναπτύσσεται πέριξ του κυρίως κτίσματος της Ροτόντας υπάρχουν σπαρμένες κολόνες, κιονόκρανα, σπαράγματα μαρμάρων και αραιά δέντρα: μουριές, κυπαρίσσια, συκιές και άλλα. Το δέος με καταλαμβάνει με το που βρίσκομαι ενώπιον. Ένα αυτοκρατορικό, φιλόδοξο έργο μεγαλείου αντίστοιχου της ισχύος της Ρώμης και της δόξας της, τότε, που έχει σκοπό του να προκαλεί θάμβος. Πλησιάζοντας στην κεντρική είσοδο, βλέπω στο ανώθυρο αυτόξυλη εικόνα του έφιππου Αγίου Γεωργίου που σκοτώνει τον δράκοντα – κι αυτό γιατί μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, το 1912, ο ναός αφιερώθηκε στον Άγιο Γεώργιο. Μπαίνοντας στον κυρίως χώρο, υποβάλλομαι αμέσως από το εσωτερικό μεγαλείο, το εύρος και το μυστηριακό φως που εισέρχεται από τις δύο σειρές αψιδωτών παραθύρων της Ροτόντας, που είναι όπως είπα κυκλική, πλινθόκτιστη, με διάμετρο 24,50 μ., ύψος περίπου 30 μ., έχει οχτώ κεραμοσκέπαστες κόγχες και ημισφαιρικό τρούλο, που απέξω δεν φαίνεται, καλύπτεται από υπερυψωμένο περιμετρικό τοίχο. Στον τρούλο αρχικά υπήρξε οπαίο, για να μπαίνει το φως, εν είδει αιθρίου, το οποίο

αργότερα κλείστηκε και ο ήλιος μπαίνει έκτοτε μόνο από τα παράθυρα. Η όλη αρχιτεκτονική σύλληψη του μνημείου έγινε με πρότυπο το Πάνθεον της Ρώμης. Και αυτό γιατί η Ροτόντα χτίστηκε με απόφαση του Ρωμαίου Καίσαρα Γαλέριου από το 304 μ.Χ. είτε ως ναός του Διός, των Καβείρων, είτε ως μαυσωλείο του εμπνευστή του, ο οποίος τελικά δεν ετάφη εκεί, διότι πέθανε το 311 μ.Χ. στη Σόφια. Ο Καίσαρ Γαλέριος επί Τετραρχίας (297-307 μ.Χ.) ανέλαβε έπαρχος της ανατολικής πλευράς της αυτοκρατορίας (Βαλκάνια και Μικρά Ασία) και έκανε πρωτεύουσά του τη Θεσσαλονίκη, όπου έκτισε λαμπρό ανακτορικό συγκρότημα που περιλάμβανε το Ανάκτορο, τον Ιππόδρομο, το Οκτάγωνο, την Καμάρα (Αψίδα του θριάμβου του κατά των Περσών) και τη Ροτόντα. Από τα πέντε σώζονται επαρκώς μόνο τα δύο τελευταία – υπολείμματα των άλλων αποκαλύφθηκαν τον 20ό αιώνα σε ανασκαφές που ξεκίνησε ο Εμπράρ και άλλοι αρχαιολόγοι. Θεωρείται ότι τα κτίσματα εκείνα κατέπεσαν σε σεισμό του 8ου αιώνα μ.Χ. Η Ροτόντα παραμένει ως το πιο ακέραιο μέρος της όλης σύνθεσης που διασώθηκε. Προχωρώντας δυο βήματα εντός, το βλέμμα οδηγείται προς τα άνω, προς τον τρούλο, όπου περί τα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ., με την κυριαρχία του Βυζαντίου, έκλεισε το οπαίο και εικονογραφήθηκε με ψηφιδωτό ο Χριστός σταυροφόρος και πέριξ, κυκλικά, σε όλη την κοιλότητα του τρούλου, ψηφιδωτές αγιογραφίες που καταστράφηκαν αργότερα απ’ τους Οθωμανούς. Με τις τελευταίες εργασίες αποκατάστασης του 2015 έχουν αναδυθεί μέρη της εικονοποιίας και κομμάτια από αγγέλους και φτερά αγγέλων. Επί Βυζαντινών, το μνημείο μετατράπηκε σε ναό αφιερωμένο στις Δυνάμεις των Ασωμάτων, ίσως γι’ αυτό ζωγραφίστηκαν και οι άγγελοι. Προχωρώντας στο εσωτερικό, έχουν εισέλθει και οι μαθητές που περίμεναν στην είσοδο. Οι νεανικές φωνές τους αντηχούν στον χώρο, ενώ οι δάσκαλοι αρχίζουν να τους ξεναγούν, καθώς εκείνοι φωτογραφίζουν ακατάπαυστα τα πάντα με τα κινητά τους – ακριβώς απέναντι από την είσοδο, στο βάθος, μέσα σε υποβλητικό φως φαίνεται και η προσθήκη μεταβατικής καμάρας στην Ανατολική Κόγχη που έκαναν οι Βυζαντινοί στο κτίσμα και τη μετέτρεψαν σε Ιερό. Είναι η μόνη μεταβολή που έγινε για τη λειτουργική μετατροπή της Ροτόντας σε ναό. Ακριβώς πίσω, έφτιαξαν ακόμα μία έξοδο, την Ανατολική. Η Ροτόντα ήταν διακοσμημένη με ανάγλυφα αρχιτεκτονικά μέλη, απ’ τα οποία σώζονται μόνο οι κιλλίβαντες, για

Τομή κατά μήκος της Ροτόντας, με αποτύπωση των ψηφιδωτών (σχέδιο W.S. George, 1907).

————— Cross-section of the Rotunda, showing the mosaics, by W.S. George, 1907.



T

urning just before the Kamara (the Arch of Galerius) onto Melenikou Street, then left onto Episkopou Kitrous Nicholaou, I am instantly struck by the imposing sight of the Rotunda.

It appears almost complete in the direct view from the Arch, built higher, to stand superior to all around. An enormous, circular building; hence the name: Rotunda. It was also constructed here, astride an optical axis so that hovering above it and visible, is the Upper Town, while below, deep in the distance, unfolding before one’s eyes, lies the sea.

At the entrance, two groups of schoolchildren eagerly wait to enter. Tourists, both Greeks and foreigners, visit daily in large numbers. I grab a ticket (€2) and make my way into the fabled monument’s grounds for the umpteenth time. I pass through the West Gate into a courtyard enclosed by tall railings. Immediately opposite, I see the main entrance to the monument; on the right, the remains of an octagonal marble fountain, dry for centuries, surrounded by broken columns that once supported a gazebo – its roof, now long gone, attested to only by the crossed iron braces of its vaults. On the right, some 15m high, rises all that’s left from the Ottoman-era minaret. In this area outside the Rotunda, there are scattered column shafts and capitals, other marble fragments and an occasional mulberry, cypress or fig tree.

I am in awe at the sight of what lies ahead. An ambitious, imperial show of greatness, manifesting the former power and glory of Rome, designed to induce amazement. Approaching the main entrance, I see a painted wooden panel above the door depicting St. George mounted on his horse killing the dragon – a reminder that, after Thessaloniki’s liberation from the Turks in 1912, the Rotunda’s mosque-turned-church was dedicated to St. George.

Entering the main chamber, I am immediately stirred by its interior splendor, its amplitude of space and the mysterious light that enters the Rotunda from two rows of arched windows. The building is circular, brick-built and about 30m high, with a diameter of 24.50m. It has eight tiled semi-circular niches (conches) and a hemispherical dome not visible from the outside, as it is screened by the building’s elevated perimeter wall. Originally, an oculus pierced the center of the dome, allowing light to enter as if into an atrium, but later it

was closed and ever since the sun has come only through the windows. The monument’s overall architectural concept was clearly inspired by the Pantheon in Rome.

The Rotunda was built at the behest of the Roman emperor Galerius ca. AD 306, either as a temple of Zeus or perhaps of the Kabeiri deities, or as a mausoleum intended for its founder, who, in the end, was not buried there, since he died in distant Sofia in AD 311. Given the rank of Caesar and later Augustus during the Tetrarchy (beginning in AD 293), Galerius was appointed ruler of the Balkans-Danube prefecture of Illyricum. He eventually came to rule much of the Eastern Roman Empire and made Thessaloniki an administrative capital, where he erected a magnificent imperial complex that included the Palace, Hippodrome, Octagon, Kamara (a triumphal arch commemorating his victory over the Persians) and Rotunda. Of these five edifices, only the last two have remained standing against the test of time – the architectural traces of the others were discovered during early-20th century excavations initiated by Ernest Hebrard, Ejnar Dyggve and other archaeologists, who concluded the rest of the palace complex had been destroyed by an earthquake in the 8th century AD. The Rotunda remains the most intact element of the surviving palace complex. Moving two steps inside, one’s attention is drawn upwards to the dome, where, by the end of the 4th century AD under Byzantine rule, the oculus was closed and Christ the Crusader was depicted in mosaic tiles. Around the hollow of the dome were also mosaics, later destroyed by the Ottomans, depicting saints. With the recent restoration work of 2015, more and more segments of this iconographic display, including portions of angels and their wings, have emerged. In Byzantine times, the monument was transformed into a church, initially dedicated to the Asomati, for which these angels may have been added.

The schoolchildren are now also inside, moving around, incessantly taking pictures with their smartphones. Their youthful voices resound in the cavernous space; their teachers are giving them a tour. In the background, directly opposite the entrance and bathed in light, can be seen the transitional vault added to the east conch by the Byzantines when they enlarged it and transformed the building into a cathedral. This, together with a new east entrance, was the only change they made.

Aριστερά: Η Ροτόντα τον 19ο αιώνα δέσποζε επιβλητικά στην περιοχή. Δεξιά: Eσωτερική άποψη του μνημείου μετά την αποκατάστασή του.

————— Left: In the 19th century, the Rotunda was an imposing figure in the cityscape.

Right: An interior view of the monument, after its recent restoration.



89

91

90

Ο στρατιωτικός Ευκαρπίων με μενεξεδιά χλαμύδα. Οι απαλές ρόδινες σκιές, η λεπτομερής και χαριτωμένη πλαστικότητα του αγένειου προσώπου, τα πυκνά μαλλιά, ο ρεμβασμός των ματιών, η σταθερότητα στο σμίξιμο των χειλιών εκφράζουν εσωστρέφεια, ευπρέπεια και ευσέβεια.

————— The soldier Eukarpion, wearing a lilac chlamys. The gentle roseate shadows, the detailed and charming plasticity of the beardless face, the thick hair, the musing eyes and the firmly closed lips express introversion, dignity and piety.

Άγνωστος αξιωματικός. Όπως και ο Ευκαρπίων, στην απέναντι σελίδα, τα μεγάλα μάτια του είναι στραμμένα στον θεατή.

————— Unidentified soldier. Like Eukarpion on the opposite page, this figure's large eyes stare directly at the viewer.

© s a k i s g i o u m pa s i s / e p h o r at e o f t h e s s a lo n i k i / m i n i s t r y o f c u lt u r e & s p o r t s /a r c h a e o l o g i c a l receipts fund

MNHMEIO MONUMENT

την τοποθέτηση αγαλμάτων μπροστά στις μικρές κόγχες. Εσωτερικά ήταν επενδυμένη όλη με μάρμαρο, το οποίο έχει αφαιρεθεί και έχουν μείνει σε όλους τους τοίχους, εσωτερικά, μικρές τετράγωνες τρύπες όπου υπήρχαν σίδερα και ξύλα που στήριζαν την ορθομαρμάρωση. Το πιο εντυπωσιακό, το πιο συγκλονιστικό στοιχείο όμως είναι τα διάσημα ψηφιδωτά του μνημείου, που αναπτύσσονται περιμετρικά στον τρούλο αλλά και στις καμάρες των κογχών. Είναι μεγαλειώδη, περίτεχνα μέσα στην απλότητά τους, ανθεκτικά, φιλοτεχνημένα για την αιωνιότητα. Φτιάχτηκαν με χορηγίες αυτοκρατόρων και υψηλόβαθμων εκκλησιαστικών και κοσμικών αξιωματούχων και συγκαταλέγονται στα αριστουργήματα της παλαιοχριστιανικής τέχνης, μαζί με εκείνα της Ρώμης και της Ραβέννας. Περπατώντας μέσα στον χώρο, χρυσίζουν οι ψηφίδες από διάφορες μεριές, παίζοντας με το φως, αντανακλώντας στο διηνεκές το μεγαλείο και την αυτοπεποίθηση δύο αυτοκρατοριών: της Ελληνορωμαϊκής και της Βυζαντινής. Γεμάτος υποβολή, στέκομαι αρκετή ώρα στο εσωτερικό του μνημείου που συσσωρεύει εκθαμβωτικά την ιστορία πολλών αιώνων. Τα οράματα μεγάλων ανθρώπων και μεγάλων εποχών. Μετά βγαίνω σκεπτικός έξω, στον περίβολο. Βλέπω διάσπαρτα κομμάτια μαρμάρων. Περπατώ λίγο δεξιά και φτάνω στον μιναρέ που στέκει δίπλα στη Ροτόντα και φτιάχτηκε από τον Σεΐχη Σουλεϊμάν Χορτάτζη Εφέντη περί το 1590, ο οποίος μετέτρεψε το μνημείο σε τέμενος. Υπάρχει μια μαρμάρινη ορθογώνια βάση με διάμετρο περίπου 5,5 μ. και πάνω της υψώνεται ο μιναρές, από τον οποίο σώζεται αναπαλαιωμένο ένα σημαντικό μέρος, εκτός από τον εξώστη και την κωνική αιχμή που κατέπεσαν απ’ τον σεισμό του 1978. Πάω κάθομαι πιο εκεί, δίπλα στο στεγνό αναβρυτήριο (σιντριβάνι), στο κιόσκι, κοντά στην είσοδο, απ’ το οποίο απέμειναν μόνο οι κίονες, κάτω απ’ τη μουριά. Ακούω τον ακατάπαυτο βόμβο της σύγχρονης πόλης και κάτω, από τα έγκατα, το μακρινό βουητό και τους αλαλαγμούς της Ιστορίας. Στο έδαφος είναι πεσμένα χιλιάδες λευκά μούρα, ως ευάλωτοι στρατιώτες μιας λεγεώνας που χάνονται μέσα στον ίλιγγο του Χρόνου.

Εικόνες αντλήθηκαν από την έκδοση «Ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης: 4ος-14ος αιώνας» των Ευτυχίας ΚουρκουτίδουΝικολαΐδου, Χρυσάνθης ΜαυροπούλουΤσιούμη και Χαράλαμπου Μπακιρτζή (2012, εκδόσεις Καπόν, www.kaponeditions.gr). Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.



The Rotunda was once decorated with relief-carved architectural elements, of which only the bases for the placement of statues in front of the small niches are preserved. The building’s interior, below the mosaics, had been lined with marble panels, which were later removed – leaving all the walls’ inner faces exposed and riddled with small square holes that once held iron and wooden supports for the marble cladding. The most impressive features, however, are the mosaics that extend around the dome and the vaults of the niches: they are majestic, enduring, elaborate in their simplicity and crafted for eternity. Their creation a result of imperial benefaction and contributions from eminent ecclesiastical and secular officials, they rank among the true masterpieces of Early Christian art, alongside those of Rome and Ravenna. Walking through the Rotunda, one is amazed by the variety in the golden tiles, how they play with the light, reflecting the grandeur and the self-confidence of two empires, the Greco-Roman and the Byzantine.

Mesmerized, I stand for some time inside the monument that brilliantly melds the history of many centuries; the visions of great figures and of great eras. Afterwards, I move thoughtfully outside to the courtyard. Walking a little to the right, I reach the minaret beside the Rotunda, erected about 1590 by Sheikh Suleiman Hortatzi Efenti, who converted the monument into a mosque. The minaret is well preserved, except for its balcony and conical peak which were destroyed by the earthquake of 1978.

I shall linger here, near the entrance, beside the now-dry fountain and the gazebo, its surviving columns resting beneath a mulberry tree. I listen to the persistent clamor of the modern city; and from the depths below, the distant moans and mumbling of history. On the ground lie thousands of fallen white berries, like a host of legionaries, exposed and lost in the dizzying passage of time.

Images taken from the volume "Mosaics of Thessaloniki: 4th-14th century" by Charalambos Bakirtzis, Eftychia Kourkoutidou-Nikolaidou and Chryshanthi Mavropoulou-Tsioumi (2012, Kapon Editions, www.kaponeditions.gr). Αthens Academy Award.

Magazine

C C C Getting inspired

➳

CREATIVITY

92

ETERNITY



Πηγές έμπνευσης

93

H ΟΔΥΣΣΕΙΑ του εμστ

CREATIVITY

A

ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΚΟΣΚΙΝΆ

Της Σελάνας Βροντή

ARTODYSSEY

MODERN

Η διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης αισιοδοξεί για το μέλλον και σχολιάζει τι σημαίνει για την Αθήνα η κορυφαία ευρωπαϊκή έκθεση documenta 14. © nikos pilos

94

Τhe National Museum of Contemporary Art's director sees a bright future ahead and discusses what documenta 14, a leading European art exhibition, meant for Athens.

By Selana Vronti

KATERINA KOSKINA

συνεντευξη interview

96

CREATIVITY

Ο

just been approved and it is expected that, by the end of the year, the museum will be up and running on an official basis.

In the meantime, it is expected to host its next temporary exhibition in September.

None of this perturbs its director. Having studied French literature at the University of Athens, history and philosophy at the Sorbonne, and museology at the École du Louvre, Koskina is a person who believes in persisting in the face of difficulties. Recently she achieved a significant victory: she managed to exhibit a large part of the EMST’s collection outside of the country for the first time. And not just anywhere, but at the Fridericianum in Kassel, the institution at the heart of the European art exhibition documenta.

We met her in her office a few days after her return from Germany.

© stephie grape

ξένος επισκέπτης του ολοκαίνουργιου Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, που στεγάζεται στο ριζικά ανακαινισμένο εργοστάσιο της ιστορικής ζυθοποιίας Φιξ και τους τελευταίους μήνες φιλοξένησε τμήμα της documenta 14, της μεγαλύτερης εικαστικής διοργάνωσης διεθνώς, δεν είναι σε θέση να γνωρίζει το σίριαλ που προηγήθηκε. Το ΕΜΣΤ ιδρύθηκε το 1997 και έκτοτε λειτουργεί σαν νομάς. Ξεκίνησε με μια έκθεση σε έναν ερειπιώνα, που ήταν το τότε Φιξ, μετά μετακόμισε στο Μέγαρο Μουσικής και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Ωδείο Αθηνών. Οι εργασίες ανακατασκευής του κτιρίου, με πολλές διακοπές, κράτησαν οκτώ χρόνια και ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2014. Ενώ όλα έδειχναν έτοιμα, ο τότε υπουργός Πολιτισμού αποφάσισε την απομάκρυνση της ιδρύτριας και επί 14 χρόνια διευθύντριάς του Άννας Καφέτση και στη θέση της διόρισε την Κατερίνα Κοσκινά, που ήταν πρόεδρος του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη από το 2008. Παρά τις αντιδράσεις του καλλιτεχνικού κόσμου, η Κερκυραία ιστορικός Τέχνης και μουσειολόγος δεν φοβήθηκε να τολμήσει για το καλύτερο, αναλαμβάνοντας τα νέα της καθήκοντα σε μια δύσκολη συγκυρία πολιτικής αβεβαιότητας και συνεχιζόμενης ύφεσης. Επίσης, 0 ξένος επισκέπτης του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης θα δυσκολευτεί να κατανοήσει και κάτι ακόμα: ότι είναι επισήμως κλειστό (!) για λόγους διοικητικούς-γραφειοκρατικούς, αφού εκκρεμούσε το θέμα του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του και της στελέχωσής του με μόνιμο προσωπικό. Οι διαδικασίες προχωρούν και μέχρι το τέλος του χρόνου πρόκειται να τεθεί σε κανονική, επίσημη λειτουργία. Στο μεταξύ, τον Σεπτέμβριο αναμένεται να φιλοξενήσει την επόμενη περιοδική του έκθεση. Έχοντας σπουδάσει Γαλλική Φιλολογία στο Eθνικό Kαποδιστριακό Πανεπιστήμιο, Iστορία και Φιλοσοφία της Tέχνης στη Σορβόννη, καθώς και Μουσειολογία στη Σχολή του Λούβρου, η Κατερίνα Κοσκινά είναι άνθρωπος που πιστεύει στην προσπάθεια, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες. Πρόσφατα σημείωσε μια νίκη: κατάφερε να εκθέσει για πρώτη φορά ένα μεγάλο μέρος της συλλογής του ΕΜΣΤ εκτός συνόρων. Και όχι οπουδήποτε στο εξωτερικό, αλλά στο Φριντεριτσιάνουμ του Κάσσελ, που είναι ο πιο εμβληματικός χώρος της documenta. Τη συναντήσαμε στο γραφείο της λίγες μέρες αφότου είχε γυρίσει από τη Γερμανία.

H πρόσοψη του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

————— Τhe façade of the National Museum of Contemporary Art.

συγκινημένοι στα εγκαίνια. Η προβολή της σύγχρονης ελληνικής τέχνης και του ΕΜΣΤ δεν θα μπορούσε να είναι πιο μεγάλη – και αυτό το χρωστάμε στην documenta. Εξακόσιες χιλιάδες άτομα κατά παράδοση ξεκινούν τη διαδρομή τους στην εικαστική διοργάνωση από το Φριντεριτσιάνουμ.

Ποια ήταν η κεντρική ιδέα πίσω από την έκθεση που επιμεληθήκατε στο Κάσσελ; Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν τα έργα; Η έκθεση με τίτλο «Αντίδωρον» στηρίχτηκε σε τρεις άξονες: O πρώτος, πολιτικός, εξετάζει τι αλλαγές έχουν σημειωθεί από τον πόλεμο μέχρι σήμερα και πώς αυτές περνάνε μέσα από τα έργα καλλιτεχνών. Ο δεύτερος αφορά στο πέρασμα των ορίων και περιέχει έννοιες από τη μετανάστευση του ’60 και το σημερινό brain drain της Ελλάδας μέχρι το ξεπέρασμα της φόρμας. Ο τρίτος άξονας σχετίζεται με τη σημασία του μύθου στη ζωή.

Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης είναι ο ορισμός του ελληνικού παραδόξου. Έχει την παγκόσμια πρωτοτυπία να λειτουργεί ενώ είναι κλειστό. Πώς μπορούμε να το εξηγήσουμε αυτό στους ξένους; Δεν μπορούμε. Όταν ήρθα εδώ πριν από δύο χρόνια, αισθάνθηκα ότι είναι τεράστιο το εγχείρημα, με πολλές δυσκολίες. Αν σε πάρει από κάτω, μπορείς εύκολα να πεις «τι μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος μόνος του;». Αυτό όμως είναι το μεγάλο μας λάθος. Εγώ πιστεύω ότι δεν υπάρχει πιο υγιές κύτταρο από τον ίδιο τον πολίτη. Αν πιστεύεις σε κάτι, μπορείς να καταφέρεις πολλά πράγματα. Κατ’ αρχάς, να πάψεις να είσαι μόνος. Να πείσεις άλλους να σε ακολουθήσουν.

Ποιες ήταν οι αρχικές αντιδράσεις του κόσμου; Σε γενικές γραμμές όλοι μίλησαν θετικά. Πολλοί ξένοι έδειχναν

Θα αφήσει κάτι μακροπρόθεσμα η documenta 14 στην πόλη; Σίγουρα. Θα αφήσει το ίχνος μιας μεγάλης εικαστικής

«Η προβολή της σύγχρονης ελληνικής τέχνης και του ΕΜΣΤ δεν θα μπορούσε να είναι πιο μεγάλη – και αυτό το χρωστάμε στην documenta. Εξακόσιες χιλιάδες άτομα κατά παράδοση ξεκινούν τη διαδρομή τους στην εικαστική διοργάνωση από το Φριντεριτσιάνουμ».

F

oreign visitors to the brand-new National Museum of Contemporary Art (EMST), housed in the comprehensively renovated building that once was the historic Fix brewery, and host in recent months to a portion of the documenta 14 art exhibition – the largest of its kind in the world – will have little clue about the drama that preceded the museum’s "soft" opening last autumn.

Founded in 1997, the EMST has had a rather nomadic existence. It began with an exhibition in the then derelict Fix building, then moved to the Athens Concert Hall, before being installed in the Athens Conservatoire. The oft-interrupted work to renovate the old brewery dragged on for eight years, before finally being completed in December 2014. At this point, when everything seemed ready, the then culture minister removed the museum’s founder – and director for 14 years – Anna Kafetsi. In her place, he appointed Katerina Koskina who, since 2008, had been president of the State Museum of Contemporary Art in Thessaloniki. Despite protests from members of the art world, the art historian and museologist from Corfu boldly took on the challenge, setting out to make a positive impact during a difficult period marked by political uncertainty and a deep, ongoing recession.

Foreign visitors to the EMST are also likely be unaware of another fact: that, due to a number of bureaucratic and administrative hurdles, the museum hasn’t been officially opened yet. The internal regulation governing its administration has

What was the central idea behind the exhibition you curated in Kassel? What were the criteria for the selection of the pieces?

The exhibition, titled “Antidoron,” has three strands: the first – the political – examines the changes that have occurred since World War II and how these permeate artists’ works. The second concerns crossing boundaries and references everything from the migration of the 1960s and Greece’s current brain drain, to ideas of going beyond form. The third strand is related to the importance of myth in life.

What were people’s initial reactions?

In general terms, everyone spoke positively. Many non-Greeks appeared to be moved at the opening of the exhibition. The exposure that modern Greek art and the EMST received couldn’t have been greater – and we owe that to documenta. Every five years, when this exhibition takes place, approximately 600,000 people visit the Fridericianum.

The EMST is the definition of a Greek paradox. It is unique in that it is open to the public even though it is officially still closed. How can we explain that to non-Greeks?

We can't. When I assumed this position two years ago, I felt that it was a huge undertaking with many difficulties. If things begin to get you down, you can easily ask yourself, “What can one person do by themselves?” But that is our great mistake. I believe that there is nothing healthier than the citizen himself. If you believe in something, you can achieve a lot. First, however, you have to stop being alone, to convince others to follow you.

Will documenta 14 leave the city with a long-term legacy?

Certainly. It will leave the imprint of a major art festival, the likes of which have never been held before in Athens or anywhere else in Greece. In addition, the people who worked for documenta, not only in our museum but in all of the venues, acquired a lot of experience and, I hope, made contacts that will lead to new collaborations. Moreover, this huge art event helped promote Athens and Greece in the world of contemporary culture. Since the beginning of the year many tourism websites, travel and general interest have been promoting

“The exposure that modern Greek art and the EMST received couldn’t have been greater – and we owe that to documenta. Every five years, when this exhibition takes place, approximately 600,000 people visit the Fridericianum”.

97

συνεντευξη interview διοργάνωσης που αντίστοιχή της δεν έχει γίνει στο παρελθόν στην Αθήνα ή οπουδήποτε στην Ελλάδα. Επιπλέον, οι άνθρωποι που δούλεψαν για την documentα 14, όχι μόνο στο δικό μας μουσείο, αλλά και σε όλους τους χώρους της διοργάνωσης, απέκτησαν μια μεγάλη εμπειρία και ελπίζω και γνωριμίες, από τις οποίες θα προκύψουν και άλλες συνεργασίες. Ακόμη, η documenta 14 συνέβαλε στο να προβληθεί η Αθήνα και η Ελλάδα στον χώρο του σύγχρονου πολιτισμού. Ήδη από την αρχή του χρόνου πολλές ιστοσελίδες τουριστικού, ταξιδιωτικού και γενικού περιεχομένου, πέρα από αμιγώς καλλιτεχνικού, προτείνουν την Αθήνα ως έναν ενδιαφέροντα προορισμό. Αυτό πρέπει να αξιοποιηθεί και να συνεχιστεί. Τέλος, ένα πολύ σημαντικό όφελος είναι το ότι στον χώρο των εικαστικών, και όχι μόνο, έχει ξεκινήσει μια πολύ δυναμική και ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη σύγχρονη τέχνη, με υποστηρικτές, σκεπτικιστές ή και πολέμιους της documenta.

Mπορεί η σύγχρονη εικαστική σκηνή της Αθήνας να γίνει λόγος επίσκεψης στην πόλη; Προφανώς και μπορεί, υπό την προϋπόθεση ότι θα πλαισιώνεται και από άλλες εκφάνσεις πολιτισμού (θέατρο, μουσική, χορό, λογοτεχνία, κινηματογράφο, κ.τ.λ.) και ότι θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές, κυρίως σε επίπεδο καθαριότητας, φιλοξενίας και τουριστικής πρόνοιας. Ούτως ή άλλως, αυτό είναι απαραίτητο να γίνει όχι μόνο για τους τουρίστες, αλλά και για τους πολίτες της Αθήνας και της υπόλοιπης χώρας, και γι’ αυτό χρειάζεται η συνέργεια δήμου, περιφέρειας και πολιτείας, και φυσικά και του κάθε πολίτη.

98

Όλο και περισσότεροι ξένοι έρχονται να μείνουν και να δημιουργήσουν εδώ. Τι τους τραβάει; Τι κερδίζουμε από την παρουσία τους; Υποθέτω ότι έρχονται στην Αθήνα για το κλίμα της, την ιστορία της, την ενέργειά της και σίγουρα παίζει ρόλο το ότι η Ελλάδα πλέον είναι ένας από τους οικονομικότερους προορισμούς για μόνιμη διαμονή. Από την παρουσία τους κερδίζουμε τη διεύρυνση των οριζόντων μας, την ευκαιρία να συγχρωτιστούμε με διαφορετικές νοοτροπίες, να εξασκηθούμε στον σεβασμό της ετερότητας, να αναπτύξουμε διαπολιτισμικό διάλογο και να αποδείξουμε τι σημαίνει ελληνική φιλοξενία και τρόπος ζωής.

Πολλά ακούγονται για τα «σημάδια» της κρίσης στο αστικό τοπίο – εγκαταλελειμμένα μαγαζιά, γκράφιτι κ.λπ. Πώς κρίνετε την Αθήνα με την προσωπική αισθητική σας; Δεν είναι θέμα αισθητικής, αλλά ρεαλισμού. Κάποιες αντιδράσεις και κάποια σημεία ανάπτυξης ή αλλαγής προς το καλύτερο με χαροποιούν. Η γενικότερη εικόνα με στενοχωρεί. Θεωρώ ότι είναι υπόθεση όλων μας να μην αφήσουμε να παρασυρθούμε από την εικόνα της κατάρρευσης, συνηθίζοντάς την. Ας αντιδράσουμε τουλάχιστον στον χώρο που μας αναλογεί. Ίσως αυτή η εικόνα της εγκατάλειψης και της φθοράς να αλλάξει αν ευαισθητοποιηθούμε. Τι εκφράζει το γκράφιτι σήμερα στην Αθήνα; Τέχνη, οργή ή ελευθερία της έκφρασης; Το γκράφιτι και η street art είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Η street art έχει συμβάλει πολλές φορές στην ανάδειξη της σύγχρονης τέχνης στην Αθήνα, ενώ το γκράφιτι, πέρα από κάποιες εξαιρέσεις όπου εκφράζονται ανησυχίες και αγωνία για τη σημερινή πραγματικότητα, ως επί το πλείστον επιβαρύνει μια ήδη ταλαιπωρημένη πόλη. Ποια είναι τα τρία μέρη όπου θα πηγαίνατε έναν ξένο επισκέπτη; Θεωρώντας ότι στην Ακρόπολη θα πήγαινε μόνος του, θα τον πήγαινα σε ένα από τα μεγάλα μουσεία, το Εθνικό Αρχαιολογικό ή το Βυζαντινό, ή σε κάποιο από τα μεγάλα ιδιωτικά μουσεία ή ιδρύματα, όπως το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Μπενάκη ή το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, η Στέγη, ή ανάλογα με την εποχή σε κάποια παράσταση του Φεστιβάλ Αθηνών ή σε μια έκθεση του ΝΕΟΝ. Οπωσδήποτε, βέβαια, θα τον πήγαινα στο ΕΜΣΤ. Όπως βλέπετε, είναι δύσκολο να ξεχωρίσω μόνο τρεις προορισμούς. Αυτό αποτελεί και την καλύτερη απόδειξη ότι η Αθήνα έχει ήδη πολλά ενδιαφέροντα μέρη για να επισκεφτεί κανείς.

“If Athens becomes an international artistic hub, it can only do so in own way, the ‘Athenian’ way. There is no reason for it to be compared to any other capital. Athens has its own identity, its own ambience, light, history and, of course, problems”.

Athens as an interesting destination. That needs to be capitalized on and continued. Finally, a very important benefit is that in the world of the visual arts – and not only – a very dynamic and interesting discourse has begun about contemporary art, one that includes supporters, skeptics and opponents of documenta.

Can Athens’ contemporary art scene become a reason to visit the city?

Of course it can, provided that it is supported by other forms of cultural expression (such as theater, music, dance, literature and cinema) and that the appropriate infrastructure is created, primarily at acceptable levels of cleanliness, hospitality and tourism services. In any event, it is necessary for that to happen, not only for foreign visitors, but for the residents of Athens and the rest of the country. That requires the participation of the municipality, the regional authority, the state, and, of course, of every citizen.

More and more people from abroad are moving here to live and create. What draws them here? What do we gain from their presence?

I assume that they come to Athens for its climate, its history and its energy. That Greece has become one of the cheapest places to live is also certainly a factor. We can broaden our horizons from their presence, seize the opportunity to come

into contact with different ways of thinking, and become more practiced in respecting differences in order to develop a crosscultural dialogue and to demonstrate what Greek hospitality and the Greek way of life mean.

Will Athens become an international artistic hub like London or Paris? What role can the EMST play in that?

If Athens becomes an international artistic hub, it can only do so in own way, the “Athenian” way. There is no reason for it to be compared to any other capital. Athens has its own identity, its own atmosphere, light, history and, of course, its own problems. The EMST, just as all other active public and private organizations, will play the role that it is meant to. The ultimate outcome will be created collectively. For us, it will be very important that tourists complement their sense of the city’s cultural importance with experiences that have to do with contemporary art.

A lot is heard about the “scars” the crisis has left on the urban landscape, such as abandoned shops and graffiti. How do you see Athens according to your personal aesthetic?

It isn’t a question of aesthetics but reality. Some responses and some signs of development or change for the better please me. The overall image saddens me. I consider it a matter for everyone to not let ourselves get used to the image of collapse, to become accustomed to it. Let’s push back against it, at least wherever we can. Perhaps this image of abandonment and wear will change if we become more sensitive to it.

What does graffiti express today in Athens? Is it art, rage or freedom of expression?

Graffiti and street art are two completely different things.

Street art has often contributed to the promotion of contemporary art in Athens, while graffiti, beyond certain exceptions that express worries and fears about today’s reality, largely degrades an already distressed city.

Θα γίνει η Αθήνα εικαστικό κέντρο σαν το Λονδίνο και το Παρίσι; Τι ρόλο μπορεί να παίξει σε αυτό το ΕΜΣΤ; Η Αθήνα, αν γίνει διεθνές εικαστικό κέντρο, δεν μπορεί να γίνει παρά σαν την Αθήνα. Δεν υπάρχει λόγος να συγκριθεί με καμία άλλη πρωτεύουσα. Η Αθήνα έχει τη δική της ταυτότητα, το δικό της ηχόχρωμα, φως, ιστορία και βέβαια προβλήματα. Το ΕΜΣΤ, όπως και όλοι οι άλλοι δημόσιοι και ιδιωτικοί πολιτιστικοί οργανισμοί, θα παίξει μόνο τον ρόλο που του αναλογεί. Το στίγμα θα δοθεί συλλογικά. Για εμάς θα ήταν πολύ σημαντικό ο τουρίστας να συμπληρώνει την πολιτισμική εικόνα του τόπου και με παραστάσεις που αφορούν στη σύγχρονη τέχνη.

What are the three places that you would take a foreign visitor?

Assuming they would go to the Acropolis by themselves, I would take them to one of the big museums, the National Archaeological Museum or the Byzantine Museum, or to one of the large private museums or to institutions such as the Museum of Cycladic Art, the Benaki Museum, the Stavros Niarchos Foundation Cultural Center, the Onassis Cultural Center or, depending on the season, to a performance at the Athens Festival, or to an exhibition by ΝΕΟΝ. Without a doubt, of course, I would also take them to the EMST. As you can see, it is difficult to choose only three destinations. That is also the best indication that Athens already has a lot of interesting places for someone to visit.

«Η Αθήνα, αν γίνει διεθνές εικαστικό κέντρο, δεν μπορεί να γίνει παρά σαν την Αθήνα. Δεν υπάρχει λόγος να συγκριθεί με καμία άλλη πρωτεύουσα. Η Αθήνα έχει τη δική της ταυτότητα, το δικό της ηχόχρωμα, φως, ιστορία και βέβαια προβλήματα».

Στιγμιότυπα από την έκθεση «Αντίδωρον» στο Φριντεριτσιάνουμ. Συνολικά 180 έργα 82 Ελλήνων καλλιτεχνών ταξίδεψαν στη Γερμανία.

————— Scenes from the "Antidoron" exhibition in the Fridericianum. In total, 180 works by 82 Greek artists were on display. © s t e l i o s fa i t a k i s , v l a s s i s c a n i a r i s

99

ELECTRA METROPOLI S ATHENS

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ «ΠΡΑΣΙΝΟ» Πώς ένα κτίριο 60 ετών μεταμορφώθηκε στο πρώτο ξενοδοχείο στην Ελλάδα που φέρει διεθνή πιστοποίηση LEED* για τις περιβαλλοντικές προδιαγραφές του.

—————

100

CREATIVITY

Της Αλεξάνδρας Μανδράκου Φωτογραφίες: Nίκος Δανιηλίδης /ΑΚΤΟR, Βαγγέλης Ζαβός

101

OFFICIALLY “GREEN” ————— * Leadership in Energy and Environmental Design.

How a 60-year-old building became the first hotel in Greece to be certified under the international LEED* ratings system, thanks to its environmentally friendly features.

—————

By Alexandra Mandrakou Photographs by: NIkos Daniilides /ΑΚΤΟR, Vangelis Zavos

ΤΟ ΕΡΓΟ THE PROJECT

102

CREATIVITY

Για την απονομή της κορυφαίας αυτής περιβαλλοντικής αναγνώρισης, το υποψήφιο προς πιστοποίηση κτίριο εξετάζεται και βαθμολογείται σε επτά βασικές θεματικές ενότητες: αειφόρο χωροθέτηση, διαχείριση νερού, ενέργεια και ατμόσφαιρα, υλικά, ποιότητα εσωτερικών χώρων, καινοτομία, προτίμηση σε τοπικούς προμηθευτές και υλικά.

Η μετατροπή ενός αθηναϊκού κτιρίου γραφείων του

1959 σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων, αποτελούμενο από 216 πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια και σουίτες, αίθριο, roof garden με πισίνα, εγκαταστάσεις spa, αίθουσες συνεδριάσεων και χώρους εστίασης, είναι από μόνο του δύσκολο στοίχημα. Όταν η αλλαγή χρήσης σχεδιάζεται και υλοποιείται με τρόπο τέτοιο ώστε τα ίχνη της πρότερης λειτουργίας του να μη γίνονται αντιληπτά από τους σημερινούς ενοίκους-επισκέπτες του, είναι κάτι παραπάνω από επίτευγμα. Τίποτα δεν προδίδει σήμερα ότι στην οδό Μητροπόλεως, στη θέση όπου ορθώνεται το υπέρκομψο Electra Metropolis Athens, στεγαζόταν από το 1961 έως το 2007 το υπουργείο Παιδείας. Και ότι, για να γίνει πράξη αυτή η μεταμόρφωση, το υπάρχον κτίριο –έργο του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού, ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ελληνικού μοντερνισμού– δεν κατεδαφίστηκε, αλλά ανακατασκευάστηκε ριζικά, αποκτώντας μάλιστα πιστοποίηση «LEED for New Construction and Major Innovation» για τις φιλικές προς το περιβάλλον επιδόσεις του. Το Electra Metropolis είναι το πρώτο και μοναδικό αυτή τη στιγμή ξενοδοχείο στην Ελλάδα πιστοποιημένο με LEED, δηλαδή με το πλέον αναγνωρισμένο διεθνώς πρότυπο βαθμονόμησης κτιριακών εγκαταστάσεων, το οποίο έχει αναπτυχθεί από το Αμερικανικό Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων (U.S. Green Building Council). Για την απονομή της κορυφαίας αυτής περιβαλλοντικής αναγνώρισης, το υποψήφιο προς πιστοποίηση κτίριο εξετάζεται και βαθμολογείται κάθε φορά σε επτά βασικές θεματικές ενότητες: αειφόρο χωροθέτηση, διαχείριση νερού, ενέργεια και ατμόσφαιρα, υλικά, ποιότητα εσωτερικών χώρων, καινοτομία, προτίμηση σε τοπικούς προμηθευτές και υλικά.

➺

The transformation of an Athenian office build-

ing constructed in 1959 into a five-star hotel with 216 fully equipped rooms and suites, an open-air roof garden and pool, spa facilities, conference rooms and dining areas is a difficult task in and of itself. When that change of use is planned and executed in such a way that all traces of the building’s original function are removed, it’s an incredible achievement.

Today, there is no indication that the Mitropoleos Street site that is now graced by the supremely elegant Electra Metropolis Athens was, from 1961 until 2007, the headquarters of the Ministry of Education. Moreover, this change occurred without the existing building – designed by architect Patroklos Karantinos, one of the most prominent members of the Greek modernist movement – being demolished. Instead, it was comprehensively overhauled, acquiring a LEED certification for new construction and major innovation, thanks to its sustainable features.

The Electra Metropolis is the first, and only, hotel in Greece to be certified under the LEED system, the leading internationally recognized ratings system for environmentally friendly buildings devised by the US Green Building Council. In order to receive LEED certification, candidate buildings are inspected and given points for "green" characteristics that fall into seven broad categories: sustainable

➺

In order to receive this leading environmental certification, candidate buildings are inspected and given points for environmentally friendly characteristics that fall into seven broad categories: sustainable siting, water management, energy and atmosphere, materials, quality of interior spaces, innovation, and localized sourcing.

103

Η βέλτιστη διαχείριση του εργοταξίου και η χρήση υλικών φιλικών προς το περιβάλλον συνέβαλαν στην πιστοποίηση του Electra Metropolis.

————— Τhe responsible management of the construction site and the use of environmentally friendly materials contributed to the LEED certification.

➺

➺

104

Το ενεργειακό μοντέλο προσομοίωσης που χρησιμοποιήθηκε για τη μελέτη της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου του Electra Metropolis έχει καταγράψει εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 24% (ειδικά για τον κλιματισμό, η ψύξη έδειξε βελτίωση 35% και η θέρμανση 75%) σε σχέση με ένα κοινό κτίριο. Οι εξαιρετικές ενεργειακές επιδόσεις του επιτυγχάνονται μέσα από μια σειρά ενεργητικών μέτρων όπως: η ανάκτηση θερμότητας από τον κλιματισμό για τα ζεστά νερά χρήσης, η ταυτόχρονη χρήση κλιματισμού ψύξης και θέρμανσης τις ενδιάμεσες εποχές, η χρήση inverter στις αντλίες, στους κυκλοφορητές και στους εξαεριστήρες (που ρυθμίζουν τη λειτουργία των μηχανημάτων ανάλογα με τις ανάγκες) και η χρήση LED για το σύνολο των λαμπτήρων και των φωτιστικών ράβδων. Παράλληλα το ξενοδοχείο διαθέτει Κεντρικό Σύστημα Ελέγχου Κτιρίου BMS, το οποίο προγραμματίζει τη λειτουργία των ηλεκτρικών-μηχανολογικών εγκαταστάσεων και ανιχνεύει τυχόν βλάβες. Τέλος, τις ενεργειακές ανάγκες για ψύξη και θέρμανση έχουν περιορίσει σημαντικά τα παθητικά συστήματα θερμομόνωσης που εφαρμόστηκαν τόσο στο δώμα όσο και στο κέλυφος. Εξοικονόμηση επιτυγχάνεται και στην κατανάλωση νερού, με την επιλογή κατάλληλων ειδών κρουνοποιίας (ειδικά εξαρτήματα στις βρύσες και στις ντουσιέρες δίνουν την αίσθηση στον χρήστη ότι τρέχει πολύ νερό, στην ουσία όμως η κατανάλωση είναι περιορισμένη) και μέσων άρδευσης, τα οποία ελέγχονται και ρυθμίζονται κεντρικά ανάλογα με την εποχή και τις ανάγκες. Τα κριτήρια της πιστοποίησης LEED δεν αφορούν μόνο στην ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου, αλλά και στην ίδια τη διαδικασία κατασκευής του – μέσα από τη βέλτιστη διαχείριση του εργοταξίου και τη χρήση περιβαλλοντικά φιλικών υλικών. Τα μάρμαρα, οι γυψοσανίδες, ο χάλυβας, το

➺

➺ siting, water management, energy and atmosphere, materials, quality of interior spaces, innovation, and localized sourcing.

The energy consumption simulation that was used to evaluate the performance of the Electra Metropolis building indicated that, compared to the average conventionally constructed building, it uses 24 percent less energy because of its insulation and its sophisticated heating and cooling systems. With regards to temperature control, the building requires 35 percent less energy for cooling and 75 percent less for heating. This exceptional energy performance is achieved through a series of measures, including exploiting the waste heat from the air-conditioning systems to heat water; the use of simultaneous heating and cooling during spring and autumn; the use of inverters on pumps, circulators and ventilation units to regulate operation depending on the performance required; and the use of LEDs in all lamps and strip lights. Also of significant importance in reducing energy use are the passive insulation systems in the roof and the building envelope. What's more, a central building management system (BMS) controls the electrical and mechanical systems and can detect faults.

In addition, the hotel is outfitted with systems to reduce water consumption. These include shower and faucet heads that deliver the sensation of high-water flows even at lower flow rates, and centrally controlled irrigation systems for outdoor spaces that can be adjusted depending on the time of year.

LEED certification addresses not only how environmentally friendly the building itself is, but the construction process as well, with points awarded for the

τσιμέντο και τα άλλα δομικά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στο Electra Metropolis περιέχουν προϊόντα ανακύκλωσης και προέρχονται από την Ελλάδα ή γειτονικές χώρες, εξασφαλίζοντας μειωμένες συγκριτικά εκπομπές CO2 κατά τη μεταφορά τους (όσο μικρότερη είναι η απόσταση που πρέπει να διανυθεί αντίστοιχα μικρότεροι ρύποι παράγονται). Αντίστοιχα, η ξυλεία που χρησιμοποιήθηκε για τα δάπεδα ήταν ελεγχόμενης παραγωγής και προορισμένη για υλοτόμηση. Στο χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα του ξενοδοχείου συμβάλλει καθοριστικά και η εξαιρετική πρόσβασή του στα μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι διαμένοντες τα προτιμούν για τις μετακινήσεις τους από και προς αυτό. «Μέχρι την έναρξη των εργασιών, ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είχε φτάσει θεωρητικά στο όριο της ζωής του», εξηγεί ο κ. Περικλής Βασταρούχας, πολιτικός μηχανικός και τεχνικός διευθυντής του έργου για την ΑΚΤΩΡ. «Με τις στατικές ενισχύσεις που εφαρμόστηκαν, το επίπεδο της αντισεισμικής ασφάλειάς του είναι αντίστοιχο με αυτό των νέων κτιρίων, ενώ αυξήθηκε σημαντικά ο υπολειπόμενος χρόνος ζωής του, και μάλιστα με ανταγωνιστικό κόστος». Με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όμως αναδείχθηκαν, χωρίς να περιορίζουν τη λειτουργική χρήση του ξενοδοχείου, και τα ερείπια του περίφημου Θεμιστόκλειου Τείχους της αρχαίας Αθήνας, τα οποία βρέθηκαν κατά την εκτέλεση των εργασιών και δεν είχαν αποτυπωθεί στα αρχαιολογικά δελτία της εποχής κατασκευής του υφιστάμενου κτιρίου. Σήμερα είναι επισκέψιμα – βρίσκονται στο υπόγειο, στο επίπεδο της αίθουσας συνεδριάσεων Jasmine. Η ανακατασκευή ολοκληρώθηκε με απόλυτο σεβασμό και στη μικρή εκκλησία της Αγίας Δύναμης, που χρονολογείται τον 16ο αιώνα και βρίσκεται στη στοά της εισόδου.

responsible management of the construction sites and for the use of environmentally friendly materials. The marble, plasterboard, steel, cement and other building materials that were used to renovate the building include recycled materials sourced from Greece or neighboring countries, a fact which helped reduce carbon emissions during their transportation (shorter distances mean lower overall emissions). Similarly, the wood flooring was responsibly sourced.

Another factor that plays a key role in the hotel’s low environmental impact is the ease with which public transportation networks can be accessed. This fact means that many guests and employees opt for public transportation to get to and from the hotel.

“By the time the construction work began, the existing building had theoretically reached the end of its lifespan,” explains Periklis Vastarouchas, a civil engineer with the construction firm Aktor and the technical director of the project. “With the static reinforcements that were put in place, its level of earthquake resistance is now equivalent to that of a new building, and its lifespan has been extended – and what's more, at a cost that is competitive.”

It's not only the brand-new features that impress visitors; a section of the famous Themistoclean Wall of ancient Athens was also seamlessly incorporated into the hotel.

The ruins, which had not been registered during the initial construction of the building, were discovered during the reconstruction. Today they can be seen in the Jasmine conference room, in the basement level of the hotel. The small, 16th-century Church of Aghia Dynami, which is located within the building’s portico, was also fully protected during the renovation work.

CREATIVITY

ΤΟ ΕΡΓΟ THE PROJECT

105

106

CREATIVITY

Wine TalkS Έξι σημαντικοί παραγωγοί μιλούν για την άνοιξη του ελληνικού κρασιού.

Six prominent winemakers talk about the renaissance of Greek wine.

Της Τασούλας Επτακοίλη

By Tassoula Eptakili

Δυσκολεύτηκα να τους βρω. Ο Άγγελος Ιατρίδης βρισκόταν στην Αυστραλία, o Γιάννης Τσέλεπος στις ΗΠΑ και ο Στέλλιος Μπουτάρης κάπου στην Ευρώπη. Καθημερινότητα είναι τα μακρινά ταξίδια και για τον Βαγγέλη Γεροβασιλείου, τον Γιώργο Σκούρα και τον Χαρίδημο Χατζηδάκη. Αναμενόμενο. Με τις εξαγωγές των ελληνικών κρασιών στην Ευρώπη, στη Βόρεια Αμερική, στην Κίνα και στην Αυστραλία να έχουν αγγίξει φέτος, σε κάποιες περιπτώσεις, το 70%, οι οινοποιοί μας έχουν γίνει... ιπτάμενοι. Είναι γεγονός: το Ασύρτικο, το Ξινόμαυρο, το Αγιωργίτικο, το Μοσχοφίλερο και οι άλλες γηγενείς ποικιλίες, περισσότερο ή λιγότερο γνωστές, ζουν τη δική τους «άνοιξη» ανά τον κόσμο. Έχουν γίνει αναγνωρίσιμες,

έχουν μπει σε μεγάλες κάβες και σούπερ μάρκετ, έχουν σημαντική παρουσία σε λίστες απαιτητικών εστιατορίων, προσελκύουν ολοένα και περισσότερους καταναλωτές. Δεν πρόκειται για τυχαία κατάκτηση. Χρειάστηκε πολλή δουλειά και οργανωμένη προσπάθεια πάνω σε ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό πλάνο του οινικού κλάδου που έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Αν δει κανείς πόσες διακρίσεις και βραβεία έχουν κερδίσει σε σημαντικούς διαγωνισμούς τα 600 οινοποιεία και οι 50 συνεταιρισμοί της χώρας, θα καταλάβει γιατί, αν κάποιοι δικαιούνται να μιλούν για success story στα «άγονα» χρόνια της κρίσης, αυτοί είναι οι άνθρωποι του ελληνικού κρασιού. Ο λόγος σε έξι από αυτούς.

➺

Tracking them down was a struggle. Angelos Iatridis was in Australia, Yiannis Tselepos in the United States and Stelios Boutaris somewhere in Europe. Long-distance trips have also become routine for Vangelis Gerovassiliou, George Skouras and Haridimos Hatzidakis. That’s hardly surprising. With exports from Greek wineries to the rest of Europe, North America, China and Australia reaching, in some cases, up to 70 percent of their output, the country’s winemakers have become true jet-setters. The fact is that Assyrtiko, Xinomavro, Agiorgitiko, Moschofilero and many other popular and lesser-known indigenous Greek varieties are enjoying their own heyday around the world. Their names are now becoming increasingly well-known, appearing on the shelves of top

wine outlets and major supermarkets. Featured in the wine lists of some of the world’s most demanding restaurants, they are being sought after by ever greater numbers of consumers. This success has not come by chance; it is the product of hard work and the concerted implementation of a long-term strategy by the Greek wine sector that is now beginning to bear fruit. One needs only to look at the number of important awards and distinctions that the country’s 600 wineries and 50 cooperatives have won in recent years to realize that if there is anyone who can claim to have become a “success story” in the difficult years of the financial crisis, it is the group of people at the heart of thw country's wine industry. Six such individuals give us their take on Greek wines.

➺

107

Wine talks Κτήμα Σκούρα © a l e x a n d r o s av r a m i d i s

Αργολίδα

Skouras Estate

Γιώργος Σκούρας

Argolida, Peloponnese

Από τις ελληνικές ποικιλίες αγαπώ πιο πολύ... εκείνες της Πελοποννήσου, τις «δικές μου»: το Αγιωργίτικο για τα ευγενικά και κομψά ερυθρά κρασιά που δίνει και το Μοσχοφίλερο –για το οποίο είμαι πολύ περήφανος– για τα μοναδικά λευκά κρασιά με την τεράστια φρεσκάδα, τα εξαιρετικά ανθικά αρώματα και την έντονη, καλοδομημένη οξύτητα.

Το ελληνικό κρασί στον κόσμο... με τις συντονισμένες προσπάθειες του κλάδου βελτιώνει την εικόνα του χρόνο με τον χρόνο και πλέον αποτελεί νέα ανακάλυψη για τις ξένες αγορές.

Στέλλιος και Γιάννης Μπουτάρης.

————— Stellios Boutaris with his father Yannis, one of the pioneers of the Greek wine industry.

Σε όσους χαρακτηρίζουν ακριβό το ελληνικό κρασί απαντώ... ότι ακόμα και τα πιο ακριβά κρασιά μας, δηλαδή αυτά που κοστίζουν από 15 έως 30 ευρώ, είναι τα φθηνότερα στον κόσμο αν εστιάσουμε στη σχέση ποιότητας και τιμής.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν οινοποιό είναι... η βαθμολογία 100/100 από τον Robert Parker!

Το κρασί που έχω ζηλέψει... είναι ένα γαλλικό Chenin του

Kir-Yianni Estate

Naoussa, Amyndeon

Stellios Boutaris Κτήμα Κυρ-Γιάννη

Of Greece’s varieties, I most love... Assyrtiko. It is unique, rich, aristocratic and full of character.

Νάουσα, Αμύνταιο

Greek wine on the international stage... has made

Στέλλιος Μπουτάρης

huge strides over the past five years. We have laid the foundations and in the near future we will see even greater achievements.

Από τις ελληνικές ποικιλίες αγαπώ πιο πολύ... το Ασύρτικο. Είναι μοναδικό, πλούσιο, αριστοκρατικό, με χαρακτήρα.

Το ελληνικό κρασί στον κόσμο... έχει κάνει τεράστια βήματα την τελευταία πενταετία. Έχουμε βάλει τις βάσεις, τα επόμενα χρόνια θα δούμε ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες.

Σε όσους χαρακτηρίζουν ακριβό το ελληνικό κρασί απαντώ... ότι τα ακριβά είναι φθηνά και τα φθηνά ακριβά. Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν οινοποιό είναι... κάθε χρόνο να βελτιώνει τα κρασιά του. Ας μην ξεχνάτε ότι έχει μόνο μία ευκαιρία κάθε χρόνο: στον τρύγο.

Το κρασί που έχω ζηλέψει... δεν είναι ένα, αλλά πολλά! Τι ωραίο που είναι όμως να δοκιμάζεις άριστα και νόστιμα κρασιά! Βελτιώνεσαι κι εσύ.

Η ελληνική περιοχή που έχει ενδιαφέρον για τον οινοτουρίστα είναι... φυσικά η Σαντορίνη. Όμως και στη Βόρεια Ελλάδα μπορεί κανείς να βρει πραγματικά οινοτουριστικά «διαμάντια».

Ο συνδυασμός που προτείνω με μια δική μας ετικέτα από τη λίστα κρασιών των Electra: Ράμνιστα Κυρ-

To all those who describe Greek wine as expensive, I respond... that the expensive ones are cheap and the

Η ελληνική περιοχή που έχει ενδιαφέρον για τον οινοτουρίστα είναι... τα νησιά, στα οποία θα βρει αξιόλογα οινοποιεία, αλλά και ωραία ξενοδοχεία και καλό φαγητό, όπως η Σαντορίνη, η Κρήτη, η Πάρος, η Κως. Αλλά και η Πελοπόννησος καθόλου δεν υστερεί, όπως βέβαια και η Βόρεια Ελλάδα.

Οι συνδυασμοί που προτείνω με μια δική μας ετικέτα από τη λίστα κρασιών των Electra... Viognier Eclectique –με αρώματα ώριμου ροδάκινου, ανθέων πορτοκαλιού και φλούδας εσπεριδοειδών, πολυπλοκότητα και κομψότητα– με σαλάτες κοτόπουλου και φρούτων (ροδάκινο, βερίκοκο), πιάτα με τζίντζερ ή σαφράν, κρεμώδες χοιρινό ή κοτόπουλο.

Of Greece’s varieties, I most love... the Peloponnesian ones, “my” varieties: Aghiorgitiko, for the genteel and elegant red wines it produces, and Moschofilero of which I am very proud for its unique white wines with their incredible freshness, exceptional floral aromas and strong, well-structured acidity.

Greek wine on the international stage... Thanks to the industry’s coordinated efforts, its image is improving year by year and today it has become a new discovery for foreign markets.

To all those who describe Greek wine as expensive, I respond... that even our most expensive wines - costing from 15 to 30 euros - are the cheapest in the world if we take into consideration the relationship between quality and price.

The greatest challenge for a winemaker is... getting a score of 100/100 from wine critic Robert Parker!

The wine that I have envied is... a French Chenin from 1966 from the Loire Valley. I drank it in 2003 and it blew me away.

The Greek region that is most interesting for the wine tourist is... the islands, such as Santorini, Crete, Paros and Kos, where they will find very decent wineries as well as nice hotels and good food. But the Peloponnese is also not far behind at all, nor is northern Greece.

The pairing I recommend with one of our labels in the wine list of the Electra Hotels is... Viognier Eclectique - with aromas of ripe peach, orange blossom and citrus, complex and elegant. Have it with a chicken and fruit (peaches and apricots) salad, dishes with ginger or saffron, or pork and chicken in creamy sauces.

cheap ones are expensive.

The greatest challenge for a winemaker is... to improve their wines every year. Don’t forget that we only have one opportunity a year: when we harvest.

The wine that I have envied is... not one but many! But what a nice thing it is to try exceptional and delicious wines! This also helps to improve you.

The Greek region that is most interesting for the wine tourist is... Santorini, of course. But in northern Greece, one can also find some true diamonds for wine tourism.

The pairing I recommend with one of our labels in the wine list of the Electra Hotels is... Ramnista Kir-Yianni (Xinomavro) - with aromas of strawberry, vanilla and sweet spices, full-bodied and rich-tasting in the mouth, with a pleasant tartness and fruity aftertaste. It goes great together with lamb dishes.

© v a n g e l i s z av o s

108

CREATIVITY

1966 από την περιοχή του Λίγηρα. Το ήπια το 2003 και με... διαπέρασε.

George Skouras

Γιάννη (Ξινόμαυρο) –με αρώματα φράουλας, βανίλιας και γλυκών μπαχαρικών, στόμα με όγκο και γευστικό πλούτο, ευχάριστη οξύτητα και φρουτώδη επίγευση– με αρνάκι.

www.kiryianni.gr

www.skouras.gr

109

Wine talks Alpha Estate

Amyndeon

Angelo Iatridis

Κτήμα Άλφα

Of Greece’s varieties, I most love... Xinomavro,

Αμύνταιο

Mandilaria, Malagousia and Assyrtiko, as it has that they excite wine connoisseurs around the world.

Άγγελος Ιατρίδης Από τις ελληνικές ποικιλίες αγαπώ πιο πολύ... το Ξινόμαυρο, τη Μανδηλαριά, τη Μαλαγουζιά και το Ασύρτικο, γιατί έχουν αποδείξει ότι ενθουσιάζουν το παγκόσμιο οινόφιλο κοινό.

Το ελληνικό κρασί στον κόσμο... προχωρά με σταθερά βήματα και εκπλήσσει αυτούς που τολμούν.

Σε όσους χαρακτηρίζουν ακριβό το ελληνικό κρασί απαντώ... ότι το υποτιμούν. Μια βόλτα στις αγορές του εξωτερικού θα τους έπειθε για το εντελώς αντίθετο.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν οινοποιό είναι...

Το κρασί που έχω ζηλέψει... είναι το Henschke Hill of Grace, ένα εκπληκτικό Shiraz από την Αυστραλία.

Η ελληνική περιοχή που έχει ενδιαφέρον για τον οινοτουρίστα είναι... Όλη η Ελλάδα είναι μια αμπελοοινική περιοχή. Από τη Θράκη μέχρι την Κρήτη και από τη Ρόδο μέχρι το Αμύνταιο.

Ο συνδυασμός που προτείνω με μια δική μας ετικέτα από τη λίστα κρασιών των Electra... Μαλαγουζιά

Sauvignon blanc, because they are provocatively demanding to cultivate.

Greek wine on the international stage... is moving ahead with steady strides and rewarding those who take risks.

To all those who describe Greek wine as expensive, I respond... that they're underestimating. A trip to the markets abroad will convince them of the exact opposite.

The greatest challenge for a winemaker is... to convince those who don’t even want to hear about Greek wine to not only love it, but to become ambassadors for it.

The wine that I have envied is... Henschke Hill of Grace, an incredible Shiraz from Australia.

The Greek region that is most interesting for the wine tourist is... all of Greece is a wine-producing region – from Thrace to Crete and from Rhodes to Amyndeon.

The pairing I recommend with one of our labels in the wine list of the Electra Hotels is... Malagousia Single Vineyard Turtles - with an intense nose typical of the variety, aromas of white flowers, citrus and herbs and a long-lasting aftertaste. Pair it with salmon fillet.

Κτήμα Γεροβασιλείου

Επανομή Θεσσαλονίκης

Βαγγέλης Γεροβασιλείου Από τις ελληνικές ποικιλίες αγαπώ πιο πολύ... τη Μαλαγουζιά, γιατί έχω συντελέσει στη διάσωση αλλά και στη διάδοσή της. Είμαι χαρούμενος που δικαιώθηκαν οι κόποι μου και εκτιμήθηκε για το ποιοτικό δυναμικό της, στο οποίο πίστεψα από την αρχή.

Το ελληνικό κρασί στον κόσμο... έχει αρχίσει να παίρνει τη θέση που του αξίζει.

Single Vineyard Χελώνες –με μύτη έντονη, τυπική της ποικιλίας, αρώματα λευκών λουλουδιών, εσπεριδοειδών και αρωματικών βοτάνων και μακράς διάρκειας επίγευση– με φιλέτο σολομού.

Σε όσους χαρακτηρίζουν ακριβό το ελληνικό κρασί απαντώ... ότι τα λευκά μας είναι τα καλύτερα στον κόσμο, εάν λάβει κανείς υπόψη του τη σχέση τιμής-ποιότητας. Και στα ερυθρά (στα οποία έχουμε ακόμη περιθώρια βελτίωσης) οι τιμές κυμαίνονται σε λογικά επίπεδα.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν οινοποιό είναι... να αναδείξει μια ξεχασμένη ποικιλία και να φτιάξει ένα μεγάλο κρασί.

Το κρασί που έχω ζηλέψει... είναι το ερυθρό του Château Le Pin (Pomerol, Μπορντό), ένα σύνθετο και μεγαλειώδες Merlot.

Η ελληνική περιοχή που έχει ενδιαφέρον για τον οινοτουρίστα είναι... Όλη η Ελλάδα έχει οινοτουριστικό ενδιαφέρον. Όμως οι πιο οργανωμένες περιοχές είναι η Σαντορίνη, η Νεμέα και η Νάουσα.

Οι συνδυασμοί που προτείνω με μια δική μας ετικέτα από τη λίστα κρασιών των Electra... Chardonnay –με © a l e x a n d r o s av r a m i d i s

110

CREATIVITY

να πείσει αυτούς που δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν για ελληνικό κρασί όχι μόνο να το αγαπήσουν, αλλά και να γίνουν πρεσβευτές του.

© a l e x a n d r o s av r a m i d i s

And from around the world... Tannat, Syrah and

www.alpha-estate.com

αρώματα μελιού, βανίλιας και ώριμων εσπεριδοειδών, σε φόντο καπνού και ξηρών καρπών, και πλούσια, μεστή γεύση– με καρπάτσιο τόνου, φαγκρί ή σολομό.

Gerovassiliou Estate

Epanomi, Thessaloniki

Vangelis Gerovassiliou Of Greece’s varieties, I most love... Malagousia, because I contributed to its preservation and popularization. I am happy that my efforts were vindicated and it has now become valued for its dynamic potential, a potential in which I believed from the beginning.

Greek wine on the international stage... has started taking the place it deserves.

To all those who describe Greek wine as expensive, I respond... that our whites are the best in the world, in terms of quality for price. And as for the reds, where there is still room for improvement, prices are at reasonable levels.

The greatest challenge for a winemaker is... to champion a forgotten variety and create a great wine.

The wine that I have envied is... the red by Chateau Le Pin (Pomerol, Bordeaux), a complex and magnificent Merlot.

The Greek region that is most interesting for the wine tourist is... All of Greece lends itself to wine tourism. But the most developed regions are Santorini, Nemea and Naoussa.

The pairing I recommend with one of our labels in the wine list of the Electra Hotels is... Chardonnay – with notes of honey, vanilla and ripe citrus fruit against a background of smoke and dried nuts and a rich complex taste. Try it with tuna, bream or salmon carpaccio.

www.gerovassiliou.gr

111

Wine talks Tselepos Winery

Mantineia of Arcadia, Nemea, Santorini Κτήμα Τσέλεπου

Μαντίνεια Αρκαδίας, Νεμέα, Σαντορίνη

Γιάννης Τσέλεπος

Of Greece’s varieties, I most love... Moschofilero, because I consider it to be my own creation.

Greek wine on the international stage... is a young child

Μοσχοφίλερο, γιατί το θεωρώ δικό μου δημιούργημα.

Το ελληνικό κρασί στον κόσμο είναι... ένα μικρό παιδί που μόλις άρχισε να περπατά.

Σε όσους χαρακτηρίζουν ακριβό το ελληνικό κρασί απαντώ... ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο ψέμα. Αντιθέτως, η σχέση ποιότητας-τιμής που παρουσιάζει είναι πολύ καλή.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν οινοποιό είναι... η δημιουργία μεγάλων κρασιών.

Το κρασί που έχω ζηλέψει είναι... η Σαντορίνη, γι’ αυτό και πλέον δραστηριοποιούμαι και εκεί. Ήταν άλλο ένα απωθημένο μου που πραγματοποιήθηκε.

Πιστεύω όμως ακράδαντα ότι το μέλλον ανήκει στην Πελοπόννησο, μια περιοχή με πολλά μυστικά, όχι μόνο οινικά, αλλά και πολιτιστικά, τουριστικά, γαστρονομικά.

Οι συνδυασμοί που προτείνω με μια δική μας ετικέτα από τη λίστα κρασιών των Electra είναι... Μαντινεία Τσέλεπου (Μοσχοφίλερο) –με λεπτά αρώματα εσπεριδοειδών και λεμονανθών, φρεσκάδα και έντονη οξύτητα– με σχεδόν όλα τα καλοκαιρινά πιάτα.

To all those who describe Greek wine as expensive, I respond... that this is the greatest untruth. On the contrary, the price/quality relationship is really very good.

The greatest challenge for a winemaker is... to create great wines.

The wine that I have envied is... Santorini’s, and that is why I am now also active there. That was another longstanding desire that has become reality.

The Greek region that is most interesting for the wine tourist is... at present, only Santorini. But I firmly believe that the future belongs to the Peloponnese, a region with many hidden qualities - not only in terms of winemaking but also in terms of culture, tourism and gastronomy.

The pairing I recommend with one of our labels in the wine list of the Electra Hotels is... Mantinia Tselepos (Moschofilero) - fresh-tasting, with delicate aromas of citrus and lemon blossom and a tart finish. It goes great with almost any summer dish.

Οινοποιείο Χατζηδάκη

Σαντορίνη

Χαρίδημος Χατζηδάκης Από τις ελληνικές ποικιλίες αγαπώ πιο πολύ... τo Ασύρτικο, γιατί είναι μακράν η πιο ευγενική εγχώρια λευκή ποικιλία και καλλιεργούμενη σωστά μπορεί να δώσει μεγάλα κρασιά.

Το ελληνικό κρασί στον κόσμο... γίνεται ολοένα και πιο γνωστό και αναγνωρίσιμο και αποκτά διαρκώς περισσότερους οπαδούς.

Σε όσους χαρακτηρίζουν ακριβό το ελληνικό κρασί απαντώ... ότι για τα χρήματα που δίνουν τους ανταμείβουν η ποιότητα και ο μοναδικός χαρακτήρας του.

Η οινική κουλτούρα του Έλληνα... γίνεται ολοένα και καλύτερη, αλλά το περιθώριο βελτίωσης είναι ακόμα μεγάλο...

Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν οινοποιό είναι... να πρωτοπορεί και τα κρασιά που δημιουργεί να είναι μοναδικά.

Το κρασί που έχω ζηλέψει... είναι ένα Pinot noir του Rousseau για την εξαιρετική ποιότητα των τανινών του.

Η ελληνική περιοχή που έχει ενδιαφέρον για τον οινοτουρίστα είναι... ολόκληρη η Ελλάδα! Ο συνδυασμός που προτείνω με μια δική μου ετικέτα από τη λίστα κρασιών των Electra είναι... Σαντορίνη © k at e r i n a k a m p i t i

CREATIVITY

Η ελληνική περιοχή που έχει ενδιαφέρον για τον οινοτουρίστα είναι... προς το παρόν μόνο η Σαντορίνη.

that is just beginning to walk.

© dimitris vlaikos

Από τις ελληνικές ποικιλίες αγαπώ πιο πολύ... το

112

Yiannis Tselepos

www.tselepos.gr

–με λεπτά αρώματα εσπεριδοειδών, λευκών ανθέων και έντονη ορυκτότητα, δυνατή γεύση και χαρακτηριστική τη φρεσκάδα της οξύτητας και τις ορυκτές νότες της Σαντορίνης– με θαλασσινά.

Hatzidakis Winery

Santorini

Haridimos Hatzidakis Of Greece’s varieties, I most love... Assyrtiko, because it is by far the most refined domestic white variety and when cultivated properly it can produce great wines.

Greek wine on the international stage... is becoming more and more well-known, building brand awareness and continually acquiring new fans.

To all those who describe Greek wine as expensive, I respond... that they are rewarded by its quality and unique character.

The wine culture of the Greeks is... getting better and better,t but there is still a lot of room for improvement.

The greatest challenge for a winemaker is... to innovate and for the wines they create to be one of a kind.

The wine that I have envied is... Rousseau’s Pinot noir for the exceptional quality of its tannins.

The Greek region that is most interesting for the wine tourist is... all of Greece!

The pairing I recommend with one of our labels in the wine list of the Electra Hotels is... Santorini - with delicate aromas of citrus, white flowers and minerality, full flavored on the palate with a characteristic freshness coming from the acidity of the wine and the Santorinian mineral notes. Enjoy it together with seafood.

www.hatzidakiswines.gr

113

ROOM 507 Διήγημα του Σάκη Σερέφα

Μ 114

ου τηλεφωνούν από τη ρεσεψιόν. Μου λένε: «Αύριο, στις εφτά το απόγευμα, σας περιμένουν στο 507». «Ξενάγηση στις εφτά το απόγευμα;» ίσως αναρωτηθείτε, όμως εγώ είμαι επαγγελματίας ξεναγός και δεν αναρωτιέμαι, ενώ εσείς δεν είστε. Στις εφτά παρά πέντε το απόγευμα πέρασα τη γυάλινη περιστρεφόμενη πόρτα του Electra Palace (με αγχώνουν οι περιστρεφόμενες πόρτες), μπήκα στο δεξιό ασανσέρ (αυτό διαλέγω πάντα, το έχω για γούρι) και βρέθηκα μπροστά στη μισάνοιχτη πόρτα του 507 (με αγχώνουν οι μισάνοιχτες πόρτες). Τώρα νομίζω πως μάθατε κάποια στοιχεία για τον χαρακτήρα μου.

— Περάστε παρακαλώ, είναι ανοιχτά, ακούστηκε μια άγνωστη ανδρική φωνή από μέσα. Πέρασα. Εσείς θα περνούσατε; Αμφιβάλλω. Διασχίζω το δωμάτιο. Στους τοίχους, πίνακες του Μαλέα. Ξέρω, δεν είναι ώρα για τέχνη τώρα, αλλά, άμα πέσει το βλέμμα σου σε κάτι ενδιαφέρον, μπορείς να κάνεις ότι δεν το είδες; Δεν ξέρω εσείς, όμως εγώ δεν μπορώ. Άμα δω, δεσμεύομαι. Σαν αρραβώνας με τα μάτια ένα πράμα. Αμέσως μετά τον Μαλέα, είδα εκείνον. Ήταν καθισμένος στο μπαλκόνι, στραμμένος προς την πλατεία. Πλάτη τον είδα. Είναι μαρτυριάρες οι πλάτες. Λένε πολλά για τον άνθρωπο που τις φοράει. Αυτή έδειχνε πολύ μεταχειρισμένη. Σας λέει κάτι αυτό; — Παρακαλώ, καθίστε στην άλλη καρέκλα, είπε η πλάτη. Υπήρχε μια καρέκλα μέσα στο δωμάτιο, στην άκρη της μπαλκονόπορτας, ακριβώς πίσω από τον κύριο.

— Ξέρετε, δεν έχουμε πολύ χρόνο, πρέπει να ξεκινήσουμε την ξενάγηση, θα σκοτεινιάσει σε λίγο, συμβούλευσα εγώ επαγγελματικά.

— Είναι ήδη σκοτάδι, απαντά εκείνος. Φυσικά και δεν ήταν ήδη σκοτάδι. Μάιος μήνας, στις εφτά το απόγευμα, η θάλασσα ακόμα λαμπύριζε από τον ήλιο που αιωρούνταν πάνω από το λιμάνι. Όμως και το σκοτάδι και το φως είναι θέμα απόψεως. Άμα δείτε τους πίνακες του Μαλέα, θα καταλάβετε ότι τέτοιο φως και τέτοιο σκοτάδι σαν αυτό που έχουν μέσα τους μόνο ένας ζωγράφος μπορεί να το αποφασίσει. Όχι η φύση. Οπότε, τέρμα οι κουβέντες για τα σκοτάδια με τον πελάτη.

— Θα θέλατε να πηγαίναμε; πρότεινα. Δεν απάντησε.

Υπέθεσα πως ίσως δεν με άκουσε. Πρέπει να ήταν γύρω στα ογδόντα, οπότε ίσως να μην άκουγε καλά.

— Μιλήστε μου για το θέαμα, είπε.

— Το θέαμα; Ποιο θέαμα; ρώτησα.

— Αυτό που έχουμε μπροστά μας. Πείτε μου γι’ αυτό, παρακαλώ. Πείτε μου, τι βλέπετε; Μπροστά μας είχαμε την πλατεία Αριστοτέλους. Και τη θάλασσα. Και το ακρωτήρι του Μεγάλου Καραμπουρνού στα αριστερά. Και τον Όλυμπο μπροστά και δεξιά. Μιλάμε για υπερπαραγωγή δηλαδή.

— Μπροστά μας, το βουνό που υψώνεται είναι ο Όλυμπος, ένα μυθικό βουνό που...

— Για τους δώδεκα θεούς, για τον Δία θα μου πείτε τώρα; Αυτά μας τα έμαθαν στο σχολείο. Παρακαλώ αγνοήστε τον Όλυμπο. Να αγνοήσω τον Όλυμπο; Οκέι, σε αγνοώ, Όλυμπε, γιατί είσαι στη σχολική ύλη, είπα μέσα μου και άλλαξα προσανατολισμό.

— Αριστερά μας απλώνεται το ιστορικό ακρωτήριο του Μεγάλου Καραμπουρνού, στο οποίο...

— Τα βαριέμαι τα ακρωτήρια, με διέκοψε εκείνος. Μιλήστε μου επιτέλους για το θέαμα. «Εσύ βαριέσαι τα ακρωτήρια, αλλά κι εγώ είμαι αγχώδης, όπως έχω ήδη δηλώσει σε αυτούς που αφηγούμαι την ιστορία σου, και δεν αντέχω να μου μιλούν με γρίφους», μου ήρθε να του πω, αλλά συγκρατήθηκα.

— Εννοείτε την πλατεία; ρωτάω.

— Εννοώ την πλατεία Αριστοτέλους, απαντά. Επιτέλους, συνεννόηση. Ήξερα τα πάντα για την πλατεία. Από εκεί άρχιζα πάντα τις ξεναγήσεις μου με τα γκρουπ.

— Η πλατεία Αριστοτέλους σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ μετά την καταστροφική πυρκαγιά το 1917, όπου αποτεφρώθηκαν και πολλοί ζωγραφικοί πίνακες του Μαλέα, ο οποίος ζούσε και δημιουργούσε σε αυτή την πόλη όταν...

— Πυρκαγιές συμβαίνουν παντού, με διέκοψε. Κάτι άλλο; Ευτυχώς που είμαι Παρθένος, και μάλιστα με ωροσκόπο Παρθένο, οπότε από υπομονή έχω τρία βυτιοφόρα μέσα μου με φουλαριστές τις δεξαμενές.

— Είναι μία από τις μεγαλύτερες πλατείες της Ευρώπης. Σε αυτή γίνονται όλες οι μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις, εδώ και πολλές δεκαετίες. Από τα μπαλκόνια αυτού εδώ του ξενοδοχείου έχουν βγάλει λόγο στα ενθουσιώδη πλήθη μεγάλοι πολιτικοί, όπως ο...

115

Εικονογράφηση: Bασίλης Γεωργίου Illustration: Vassilis Georgiou

ΔΙΗΓΗΜΑ

116

— Υπήρξα κάποτε κι εγώ ανάμεσα σε αυτό το πλήθος, προ πολλών ετών, είπε κοφτά. Στη νεότητά μου βρέθηκα για λίγο στην πόλη σας, οπότε γνωρίζω. Πάλι σε διδαγμένη ύλη έπεσα, σκέφτηκα, και προσπάθησα να φανταστώ τι άλλο μπορεί να τον ενδιέφερε. Το πουκάμισο είχε ήδη αρχίσει να κολλάει στην πλάτη μου, όλο ιδρώτα. Αυτό παθαίνω όταν στρεσάρομαι.

— Μιλήστε μου για το θέαμα που βλέπετε αυτή τη στιγμή στην πλατεία. Εντάξει, μπορεί αυτό να μην είναι στα SOS θέματα ενός ξεναγού, αλλά δεν το λες και ζόρικο. Ήταν απόγευμα Σαββάτου και η πλατεία έβραζε από κόσμο, κυρίως μαθητές και συνταξιούχους. Σηκώθηκα όρθιος, κοίταξα κάτω κι άρχισα την αναμετάδοση.

— Στα αριστερά της πλατείας υπάρχει ένας πλανόδιος που πουλάει φουσκωτά μπαλόνια. Στα δεξιά της πλατείας ένας περφόρμερ, ντυμένος με μια λαμέ στολή, στέκει ακίνητος παριστάνοντας το άγαλμα. Δώδεκα περιστέρια στο μέσον της πλατείας τσιμπολογούν το σουσάμι που τους πέταξε ένας κουλουροπώλης. Ο κουλουροπώλης έχει μουστάκι και φοράει γαλάζιο πουκάμισο. Στα δεξιά του, ένας δεκαπεντάχρονος βγαίνει σέλφι με φόντο το άγαλμα του Αριστοτέλη. Όχι ολόκληρο το άγαλμα. Το μεγάλο δάχτυλο του αριστερού ποδιού του αγάλματος είναι ανασηκωμένο και αρέσει σε πολλούς νεαρούς να φωτογραφίζονται με αυτό το δάχτυλο, γιατί τους φαίνεται αστείο. Όπως καταλαβαίνετε, είχα μερακλώσει. Είχα πει μονορούφι ενενήντα λέξεις κι ένιωθα πως είχα πολλές να πω ακόμα. Αντίο άγχος, καλώς όρισες έμπνευση.

— Κανένα ζευγαράκι βλέπεις; με ρώτησε κάπως ανήσυχος.

— Από ζευγαράκια κι άλλο τίποτε, κύριέ μου.

— Λέγε, λοιπόν. Εδώ είναι που με θαύμασα απεριόριστα.

— Ένας νεαρός και μια κοπέλα περπατούν αγκαλιασμένοι, απάντησα αμέσως.

— Τι ηλικία έχει ο νεαρός; — Πρέπει να είναι γύρω στα είκοσι.

— Όχι, πολύ μικρός. Κανένας γύρω στα είκοσι πέντε; — Βεβαίως, κύριε, και σε είκοσι πέντε έχουμε. Να ένας. Κρατάει την κοπέλα από το χέρι και κάθονται σε ένα παγκάκι μπροστά στις καφετέριες.

— Εξαιρετικά! Ακούστηκε πολύ ευχαριστημένος. Πρέπει να βρισκόμουν στον σωστό δρόμο.

— Για δες, μήπως έχει και μια κρεατοελιά στον σβέρκο του; Τι απαντάνε τώρα; Εσείς θα υποκρινόσασταν ότι διακρίνετε κρεατοελιά από τον πέμπτο όροφο; Έτσι όπως στεκόμουν από πίσω του, διέκρινα μια ζαρωμένη μαύρη κρεατοελιά που πρόβαλλε στον ρυτιδιασμένο σβέρκο του πελάτη μου μέσα από το κολάρο του πουκαμίσου.

— Βεβαίως κι έχει. Είναι μια ωραιότατη κρεατοελιά. Ήμουν μαθημένος σε παραξενιές πελατών. Αν τυχόν βρίσκεται ανάμεσά σας κάποιος που θέλει να γίνει ξεναγός, ας ακούει κι ας μαθαίνει τώρα από τον μετρ.

— Δαχτυλίδι φοράει; Έσκυψα λίγο και κοίταξα τα χέρια του. Οι παλάμες του έτρεμαν από συγκίνηση, ακουμπισμένες πάνω στα γόνατα. Είδα αυτό που ήθελα να δω.

— Ένα κόκκινο μονόπετρο στον παράμεσο φοράει. Αναστέναξε βαθιά.

— Των αρραβώνων τους είναι, ψιθύρισε. Δεν του απάντησα, γιατί δεν υπήρχε ερώτηση για να την απαντήσω.

— Κι η κοπέλα; Πες μου για την κοπέλα. Είπα να το ρισκάρω εδώ. Μίλα, φαντασία μου.

— Α, η κοπέλα είναι σκέτη ζωγραφιά! Φοράει ένα κομψό μαύρο φόρεμα με κόψιμο V στον λαιμό, που την κάνει να μοιάζει με οπτασία. Η υπερβολή είναι ένα ακόμη στοιχείο του χαρακτήρα μου.

— Το βρήκες! αναφώνησε με ενθουσιασμό, αναπηδώντας ελαφρά στο κάθισμα. Αν μπορούσα να δω το πρόσωπό του, είμαι σίγουρος πως θα έλαμπε.

— Τα μαλλιά της είναι κομμένα αλά γκαρσόν, ακριβώς μες στη μόδα, αποκαλύπτοντας έναν αλαβάστρινο λαιμό, συνέχισα με φόρα.

— Όχι! αγρίεψε ξαφνικά αυτός. Δες τα καλύτερα τα μαλλιά! Είχα ποντάρει στο κόκκινο. Η μπίλια έκατσε στο μαύρο. Τουλάχιστον ο αλαβάστρινος λαιμός είχε μείνει στη θέση του. Σταθερή αξία οι λαιμοί.

— Πράγματι! Έχετε δίκιο, κύριέ μου! Δεν μπόρεσα να διακρίνω καλά μες στο σκοτάδι. Τα μαλλιά της ξεχύνονται σαν ατίθασος καταρράκτης στους ώμους της. “Ατίθασος καταρράκτης”! Εγώ το είπα αυτό; Καλά λένε πως η αληθινή ποίηση γεννιέται από τον πόνο.

— Πού το βλέπετε το σκοτάδι, αγαπητέ; Μεσημέρι είναι, κοιτάξτε πώς λάμπει ο ήλιος! Πηγαίνουν να γευματίσουν στο «ΌλυμποςΝάουσα». Εκείνος θα παραγγείλει σνίτσελ βιεννουάζ κι εκείνη μπιντόκ αλά αμερικαίν. Τι γεύσεις, μον ντιε! είπε και πλατάγισε λαίμαργα τη γλώσσα του. Θυμήθηκα που είχα πάει κι εγώ μια φορά σ’ αυτό το φημισμένο παραλιακό ρεστοράν πριν από περίπου είκοσι πέντε χρόνια, λίγο πριν κλείσει για πάντα. Φοιτητής ήμουνα, ένα πιλάφι με σάλτσα είχα πάρει. Όσο τρία πακέτα τσιγάρα το είχα πληρώσει. Άλλο είναι όμως να το τρως το πιλάφι στο συσσίτιο της Φοιτητικής Λέσχης κι άλλο εκεί. Εκεί είχε άλλη γεύση. Όχι το πιλάφι. Ο αέρας που γευόμουν στον ουρανίσκο μαζί με το πιλάφι. Είχε άλλη νοστιμιά εκείνος ο αέρας. Η φωνή του, υγρή από συγκίνηση, διέκοψε τις σκέψεις μου για τα πιλάφια: — Και μετά θα πάνε στο δωμάτιό τους στο Μεντιτερανέ, να θαυμάσουν από το μπαλκόνι τη θέα, τη θάλασσα, τα ιστιοφόρα... Το ξενοδοχείο Μεντιτερανέ ούτε που το θυμάμαι. Ήμουνα παιδί όταν το γκρεμίσανε μετά τον μεγάλο σεισμό του 1978. Αλλά έχω δει φωτογραφίες του. Ένα αρχοντικό χτισμένο πάνω στην παραλία. Σαν κρουαζιερόπλοιο που εξόκειλε στην ξηρά.

— Γαμήλιο ταξίδι... πρώτη μας μέρα... δες τον ήλιο ανάμεσα στα κατάρτια, αγάπη μου... Καθώς τον άκουγα να ψιθυρίζει αυτά τα λόγια, δύο περιστέρια προσγειώθηκαν στο γείσο του μπαλκονιού. Ράμφισαν το τίποτα πάνω στο μάρμαρο κι επέστρεψαν ραγδαία στο σκότος με παταγώδη φτερουγίσματα. Αναστέναξε και είπε: — Θα ήθελα να μείνω μόνος τώρα. Η αμοιβή σας βρίσκεται στη ρεσεψιόν. Μερσί για όλα. Καθώς διέσχιζα το σκοτεινό δωμάτιο νυχτιάτικα, πηγαίνοντας προς την εξώπορτα, ένα υπόκωφο φως απλωνόταν στον χώρο. Κοίταξα γύρω. Τα νυχτερινά τοπία του Μαλέα εξέπεμπαν από μέσα τους μια μυστική φωταψία.

— Ο καθείς και το φως του, ψιθύρισα. Και βγήκα.

Room 507 A story by Sakis Serefas Translated by Karen Emmerich

S

omeone called from the hotel reception. They said I was expected at seven tomorrow evening in Room 507.

A tour at 7 pm? You may be wondering, but I’m a professional tour guide and never wonder, and that’s the difference between us.

At five to seven I walked through the revolving door of the Electra Palace (revolving doors make me nervous), went into the elevator on the right (I always choose that one, to bring me luck), and found myself before the half-open door of Room 507. Half-open doors make me nervous, too. Now I believe you’ve learned a few things about my personality.

Come in, please, the door is open, called an unfamiliar male voice from within. I went in. Would you have? I’m not so sure.

I crossed the room.

On the walls, paintings by Konstantinos Maleas. I know, this is no time for art, but if your eye falls on something interesting, can you just pretend you never saw it? I don’t know about you, but I certainly can’t. If I see a thing, I’m bound to it. Like a betrothal of the eyes.

The first thing I saw after Maleas was him.

He was sitting on the balcony, facing the square.

In other words, I saw his back.

Backs are tattle-tales. They can tell you a lot about the person who’s sporting them. This one seemed rather worn, like a secondhand coat. Does that mean anything to you?

Please, sit down in the other chair, the back said.

There was a chair in the room, just inside the balcony door, directly behind the gentleman.

You know, we don’t have a lot of time, we need to start our tour, it’ll be getting dark soon. I offered my professional advice.

It’s already dark, he answers.

Of course, it wasn’t already dark. At 7 pm in May, the sea still glistened with light from the sun that hung over the port. But darkness and light are a matter of opinion. If you see Maleas’ paintings, you’ll understand that the light and darkness they contain are ones only a painter could decide on. Not nature.

Well, then, no more talk of darkness with my customer.

Would you like to get going? I proposed.

He didn’t answer.

I supposed he might not have heard. He must have been around 80, perhaps his hearing wasn’t what it used to be.

Tell me about the scene, he said.

The scene? What scene? I asked.

The one in front of us. Tell me about it, please. Tell me, what do you see.

Before us was Aristotelous Square. And the sea. And the headland of Karabournou over to the left. And Mt Olympus just ahead, slightly to the right. In other words, a blockbuster of a view.

The mountain rising directly before us is Olympus, a mythic mountain where...

What, are you going to tell me about the twelve Olympian gods, about Zeus? We learned that in school. Please, forget Olympus.

Forget Olympus? OK, fine, Olympus, I’ll just give you a pass, you’re tedious, textbook material, I thought, and changed my tack.

To our left, we see the historic headland of Megalo Karabournou, on which...

Headlands are boring, he interrupted. Please just get to the scene.

You may think headlands are boring, but I’m a nervous kind of guy, as I’ve already admitted to the folks listening to your story, and I can’t stand when people talk in riddles, I almost said, but I held back.

You mean the square? I ask.

Yes, Aristotelous Square, he answers.

At last, we’re on the same page.

I knew everything about that square. It’s where I always started my group tours.

Aristotelous Square was built by architect and urban planner Ernest Hébrard after the catastrophic fire that destroyed the city in 1917, in which, among other things to be incinerated, were many paintings by Maleas, who was living and working in this city when...

Fires happen everywhere, he cut in. Something else?

I’m a Virgo, and with Virgo rising, so as far as patience goes I’ve got three whole tankers full to the brim.

It’s one of the largest squares in all of Europe. It’s where all the big, pre-election political rallies have been held for the past few decades. The balconies of this hotel have hosted speeches to enthusiastic crowds from major politicians such as...

I was one of the people in that crowd below, years ago, he said

117

SHORT STORY

It’s from their engagement, he whispered.

I didn’t answer because there had been no question.

And the girl? Tell me about the girl.

I decided to take a risk. Speak, imagination!

Oh, the girl is as pretty as a picture! She’s wearing a chic black dress with a V-neck, and looks like an absolute vision.

A penchant for hyperbole is yet another of my personality traits.

Exactly! he exclaimed excitedly, hopping slightly in his chair.

If I could’ve seen his face, I’m sure it would have shone.

Her hair is cut page-boy style, the height of fashion, revealing an alabaster neck, I continued, on a roll.

No! he growled. Look a little closer at the hair!

I had bet on red, but the ball landed on black. At least the alabaster neck was allowed to stay where it was. Necks were a steady value here.

Of course! You’re right, sir! I couldn’t see it very well in the dark.

In fact, her hair flows like an untamed waterfall to her shoulders.

Untamed waterfall? Had I really said that? How right they are to say that true poetry is born of pain.

What are you talking about, not seeing in the dark? It’s the middle of the afternoon, just look how the sun is shining!

They’re headed to eat at the Olympos-Naousa Restaurant. He’ll order a Viennese schnitzel and she the bitoque à la américain.

What exquisite flavors, mon Dieu! he said, smacking his lips gluttonously.

I remembered that I had gone once to that famous quayside restaurant some 25 years earlier, shortly before it closed for good.

I was a university student, and ordered rice pilaf with sauce. It had cost as much as three packs of cigarettes. But it was one thing to eat pilaf at the university cafeteria and another thing there. It had a different paste. Not the pilaf. The air I relished on the roof of my mouth with every bite of rice. That air had a different savor.

His voice, wet with emotion, interrupted these pilafian musings: And afterwards they’ll go to their room at the Mediterranean, to enjoy the view from the balcony, the sea, the sailboats…

I can’t even remember the Mediterranean Palace. I was a child when it was destroyed after the big earthquake of 1978. But I’ve seen photographs. A mansion built right on the waterfront. Like a cruise ship that had run aground.

Our honeymoon. . . our first day. . . look at the sunlight between the masts, my dear. . .

As I listened to him whisper those words, two pigeons landed on the balcony railing. They pecked at nothing on the marble and then hurriedly returned to the darkness, noisily flapping their wings.

He sighed and said: I’d like to be alone now. You’ll find your payment at the reception desk. Merçi for everything.

As I once more crossed the room, now sunk in the darkness of night, headed for the door, a hollow light spread through the space. I looked around. Maleas’s nightscapes glowed with a strange illumination.

“Each man according to his lights,” I whispered, and went out.

T Από φαγητό δρόμου μέχρι υψηλή γαστρονομία

Magazine

From street food to fine dining

➳

TASTE

118

shortly. In my youth, I was in your city for a short while, so I know.

I’ve fallen on familiar ground again, I thought, and tried to imagine what else might interest him. The shirt had already begun to stick to my back, drenched in sweat. That’s what happens when I’m stressed.

Tell me about the scene you see right now in the square.

OK, so this might not be one of a guide’s go-to topics, but you wouldn’t exactly call it a difficult request. It was a Saturday evening and the square was full of people, mostly kids and retired folk. I stood up, looked down, and began my broadcast.

To the left of the square is a peddler selling balloons. To the right is a street performer, wearing gold lamé, standing stockstill, pretending he’s a statue. A dozen pigeons in the middle of the square are pecking at the sesame seeds that a koulouri seller tossed to them. The koulouri guy has a mustache and is wearing a blue shirt. To his right, a teenage boy is taking a selfie with the statue of Aristotle. Not the whole statue. The big toe of the statue’s left foot is slightly raised and lots of young people like taking photographs of themselves with that toe because it strikes them as funny.

As you can see, I was taking it all to heart. I’d said over a hundred words all in a rush and I felt I had plenty more inside. Goodbye anxiety, hello inspiration.

Do you see any couples anywhere? he asked, somewhat uneasy.

More couples than you could shake a stick at.

Well, go on.

Here’s where I started to truly admire myself.

There’s a young guy and a girl walking arm in arm, I answered right away.

How old is he?

He must be about 20.

No, that’s too young. Do you see anyone around 25?

Of course, sir, we’ve got plenty of those, too. There’s one. He’s holding the girl’s hand and they’re sitting on a bench in front of the cafés.

Excellent!

He sounded very pleased. I must have been on the right path.

Can you see if he has a mole on the nape of his neck?

Now, what’s a person supposed to say? Would you pretend you could see a mole on somebody’s neck from the fifth floor? From where I was standing, directly behind him, I could see a shriveled black mole sticking out from my client’s wrinkled neck, right above his shirt collar.

Of course, he does. It’s a beautiful mole.

I was used to clients’ peculiarities. If any of you is thinking about becoming a tour guide, just listen and learn from the master.

Is he wearing a ring?

I craned my neck to get a better view of his hands.

They were trembling with emotion, resting on his knees. I found exactly what I was looking for.

He’s wearing a ring with a red stone on his ring finger.

He gave a deep sigh.

119

Κ Ο αρχισυντάκτης του «Γαστρονόμου», του κορυφαίου ελληνικού περιοδικού για το φαγητό, επιλέγει τα καλύτερα μαγαζιά στο κέντρο της Αθήνας.

ΧΟΡΤΑΣΤΙΚΟ Συντάγμα

μαγειρική του Σωτήρη Κοντιζά, τέτοια που σε ρεστοράν της αλλοδαπής θα χρυσοπλήρωνες. Αγαπημένα μου η χταποδοσαλάτα με ντομάτα, αγγούρι και noodles. Τα παϊδάκια με τις σκόνες γλυκών μπαχαρικών. Το πατατόψωμο, ο ωμός γαύρος με την ωμή γαρίδα και –το πιο πρόσφατο– η σαλάτα με ωμή ντομάτα, αφυδατωμένα ντοματίνια, γλιστρίδα, γρανίτα αγγούρι και κεράσια. Λεπτή μαγειρική, ημιτονίων, σπουδαία. Μου αρέσει το Sushimou, γιατί φτιάχνει το καλύτερο σούσι της πόλης, τελεία και παύλα. Ο Αντώνης Δρακουλαράκος, σπουδαγμένος φυσικός και μάγειρας, ταξίδεψε πριν από λίγα χρόνια μέχρι την Ιαπωνία για να μάθει την τέχνη του σούσι. Επιστρέφοντας, άνοιξε αυτή τη μικρή σούδα με τη 12θέσια μπάρα, δεν ήθελε κάτι μεγαλύτερο. Χρησιμοποιεί μόνο ψάρια ελληνικά, ό,τι έχει η εποχή, σαφρίδια, κολιούς, παλαμίδες, μπαρμπούνια, χριστόψαρα. «Τη “μαγειρική” την έχει κάνει πριν από μένα για μένα ο ψαράς μου», θα σου πει. Δεν δουλεύει τα Σαββατοκύριακα, δεν τον ενδιαφέρουν οι πελάτες του σαββατόβραδου, που βγαίνουν για να βγουν, όχι για να φάνε. Το γαλλικό περιοδικό «Le Chef» τον συμπεριέλαβε στη λίστα με τους 100 καλύτερους σεφ του κόσμου για το 2017. Κοντά είναι και το σουβλατζίδικο του Κώστα, το είχε

αζάνι που βράζει το Σύνταγμα. Μαγαζιά παλιά, μαγαζιά καινούργια, τα πιο πολλά καινούργια, δεν έχουν πάνω από πέντε-έξι χρόνια. Και όλο ανοίγουν. Κόσμος πολύς, σούρτα-φέρτα με ένα κινητό στο χέρι, σκοντάφτει ο ένας πάνω στον άλλο, foursquare, tripadvisor, instagram, πού να κάτσουμε, το τάδε πήρε τόσες ♥, το άλλο τόσα likes. Πόζες, χαμόγελα και πολυφωτογραφημένα πιάτα. Δεν υπάρχει μάλλον άλλη περιοχή στην Αθήνα που να έχει τόσα και τόσο διαφορετικά μαγαζιά. Χωνευτήρι μοδών και στυλ, λόγος που η Αθήνα είναι μοντέρνα. Κανονική μητρόπολη, ασύχαστη, με καρδιά της το παλλόμενο Σύνταγμα. Εδώ βγαίνω, εδώ ροκανίζω τον χρόνο της σχόλης και της αργίας. Σε μικρές τελετές απόλαυσης και σε ταχείς ανεφοδιασμούς, σε μαγαζιά με χαρακτήρα και διακριτή αισθητική. Όλοι οι χώροι μικροί στο στενό, πυκνό Σύνταγμα. Μου αρέσει το Nolan. Μικροεστιατόριο λιτό και λαμπερό, φτιαγμένο με γούστο κοσμοπολίτικο, μια χούφτα τραπέζια όλα κι όλα μέσα, άλλα τόσα έξω στα πεζοδρόμια. Συγχρωτισμός με ωραίο κόσμο, έξυπνες μούρες, μοδάτες, σοφιστικέ. Μοντέρνα, γκουρμέ φαγητά, σε ξεγελά η κόμφορτ, ανεπιτήδευτη όψη τους, και όμως είναι υψηλών προδιαγραφών η mediterr-asian

ανοίξει ο παππούς Κώστας στην Πλάκα το 1950, το δουλεύει ήδη 20 χρόνια ο εγγονός σε αυτό το πόστο. Ανοιχτό καθημερινές και Σάββατα μέχρι τις 3 το μεσημέρι. Στέκομαι υπομονετικά στην ουρά, το μπιφτέκι συνήθως έχει τελειώσει, δεν πειράζει, θα πάρω χοιρινό. Λιτό σουβλάκι, ίσως το καλύτερο της Αθήνας. Οι πίτες είναι αλάδωτες, με νόστιμα, ήπια εγκαύματα από το ψήσιμο στην πλάκα. Το μπιφτέκι ζυμωμένο μόνο με κιμά και αλατοπίπερο, το χοιρινό άπαχο, από ψαρονέφρι. Τα κοντιμέντα λίγα και καλά: ολόγλυκη ντομάτα, πυκνό γιαούρτι σακούλας, κοκκινοπίπερο (και καυτερό για τους μερακλήδες), μαϊντανός, κρεμμύδι. Ούτε τζατζίκι, ούτε άλλες σος, ούτε –φυσικά– πατάτες. Από τα ποιοτικά μαγαζιά της περιοχής, το Μακάλο είναι ένα slow food... ταχυφαγείο, υπό την έννοια ότι δεν είναι για να καθίσεις με τις ώρες, αλλά ταμάμ για ένα διάλειμμα από τη βόλτα και τις δουλειές, για απλό, καλομαγειρεμένο, σπιτίσιας λογικής φαγητό, με πρώτες ύλες και συνταγές μαζεμένες από όλη την Ελλάδα. Ωραία ελληνικά κρασιά και καλές τιμές. Κοντά είναι και το Ergon, μεζεδοπωλείο ή μάλλον μπακαλοταβέρνα νέας κοπής, με ελληνικά προϊόντα προς αγορά και δοκιμή, και με μια χούφτα φαγητά της ώρας. Καλαμαράκια

➻

Eat Your Heart Out in Syntagma The editor-in-chief of Gastronomos, Greece’s foremost food magazine, chooses the best eateries in the Athens center.

121

κ ω σ τα σ / ko sta s ergon nolan sushimou

S

yntagma is like a bubbling stew of eateries old and new – most of them are recent, not even five or six years old, and more new ones cropping up all the time – and to-and-froing humanity. Cellphone in hand, people trip over each other as they scroll through Foursquare, TripAdvisor, Instagram… where should we sit, this place got this many ♥, that one x number of likes. Then poses, smiles and more pics of much-photographed dishes.

Yes, Syntagma is bubbling, probably the only part of the country to have so many different places packed into such a small area, an animated amalgam of fashions and styles and a leading reason why Athens is a modern, proper, bustling metropolis.

This is where I go out, where I nibble away at the hours of leisure and idleness with small ceremonies dedicated to pleasure and quick refills in restaurants with character and a distinct esthetic.

I like Nolan, a mini-restaurant, sparse and bright, done up with a cosmopolitan sense of style and comprising a mere handful of tables indoors and a few more on the sidewalk outside. (All the spaces are small in cramped Syntagma.) It’s

© dimitris vlaikos, perikles merakos

120

TasTE

Tου Άγγελου Ρέντουλα / By Angelos Rentoulas

packed with beautiful people, faces that look smart and sophisticated, and the food is modern and gourmet. It tricks you with its unaffected, comfort-style appearance, because this is high-caliber MediterrAsian fare prepared by Sotiris Kontizas, the kind of food you pay a small fortune for anywhere else.

My favorites are the octopus salad with tomato, cucumber and noodles, the lamb chops with a sweet spice dusting, the potato bread, the raw anchovy with raw shrimp and – most recently – the salad of raw tomato, sundried cherry tomatoes, purslane, frozen cucumber and cherries. This is subtle cuisine that is all about the half notes – impressive stuff.

I also like Sushimou because it simply makes the best sushi in the city. Antonis Drakoularakos, a trained physicist and cook, traveled all the way to Japan for a few years to learn the art of sushi making. When he came back, he opened this hole in the wall with a 12-seat bar – he didn’t want anything bigger, you see. He only uses Greek fish, whatever’s in season: mackerel, bonito, red snapper, or John Dory. “My fisherman has done most of the ‘cooking’ for me,” he says. Not a fan of the Saturdaynight crowd that goes out to go out, not to eat, he doesn’t open on weekends, but that didn’t prevent French magazine Le Chef

from listing him as one the world’s top 100 chefs for 2017.

Kostas’ souvlaki place is in this area too, a classic first opened by grandfather Kostas in Plaka in 1950 and run for the past 20 years by his grandson and namesake in Sytagma.

It’s open daily and Saturday until 3 pm. I stand patiently in line even though the mince patties run out fast. That’s okay, as I can always have the pork. This is souvlaki stripped down to the essentials; it's possibly the best in Athens. The patty is made with simply seasoned beef and the pork with lean fillet. The pita flatbreads are unoiled, delicious and scorched just so on the grill. The condiments, too, are few and perfect: sweet tomato, thick strained yoghurt, sweet paprika (or spicy if you like it), parsley and onion. There's no garlicky tzatziki, no other sauces and, of course, no fries.

Makalo, another of the area’s better eateries, is a slowfood fast-food joint in the sense that it’s not a place to spend hours but it's the perfect spot for when you’re out and about or on a work break, for a simple, well-cooked, home-style meal.

Ingredients and recipes are collected from all over Greece. It also serves very good Greek wines at reasonable prices.

Near here you’ll also find Ergon, a new-era meze joint or,

➻

ΤΡΩΜΕ ΕΞΩ EATING OUT ➺

τηγανητά με μοσχολέμονο, λουκάνικα μακεδονίτικα, λακέρδα πολίτικη, ελιές, τυριά, αλείμματα, χταποδοπλόκαμο σχάρας με φακοσαλάτα, ντολμαδάκια, κολοκυθοκεφτέδες με φέτα. Τσιμπούσι ελληνικό που συνοδεύω πάντα με κάτι από την ωραία, ελληνική λίστα ποτών. Στο νεο-καφενείο Σερσέ λα Φαμ ξαναθυμήθηκα την αξία του καφέ στο μπρίκι συνοδεία λουκουμιού ή γλυκού του κουταλιού. Έχει και καλούς μεζέδες: χιουροπασπαλά σαμιώτικο, στριφτή παστουρμαδόπιτα, πατάτες τηγανητές με κασέρι και σαλάμι Λευκάδας, βραστή στηθοπλευρά. Έκτακτο το κοκ με σάλτσα σοκολάτας.

Dumplings και ξερό ψωμί

Στη γειτονιά παρατηρείται μια υπερσυγκέντρωση ασιατικών και άλλων έθνικ φαγείων. Αν θέλω οπωσδήποτε κινέζικο, πηγαίνω στο Jing για μια γαβάθα σούπα τύπου ramen με ζουμί κότας, πλατιά noodles, βραστό αυγό, κινέζικα ραβιόλια γεμιστά με κιμά, μπόλικο φρέσκο κρεμμύδι και bok choi, ένα γλυκό και

Γειτονιά του κρασιού

αρωματικό κινέζικο χόρτο. Γεύμα υπερπλήρες, παρηγορητικό. Τι άλλο μου αρέσει; Το τηγανητό ρύζι, αρωματικό και ελαφρύ, τα ντάμπλινγκς με ανάμεικτο κιμά, το χοιρινό σε σπιρτόξυλα με γλυκάλμυρη σάλτσα και πιτάκια ατμού. Συμπαθητικό και το Attic Moon – τα ντάμπλινγκς με γαρίδες είναι ωραία, το ίδιο και το σπέσιαλ τηγανητό ρύζι, το κοτόπουλο με κάσιους και τα τσιγαριαστά χόρτα bok choi με μπόλικο σκόρδο. Έχει και ινδικό η γειτονιά, το Indian Kitchen, με καλές πρώτες ύλες και γεύσεις εξευγενισμένες, πικάντικες τόσο όσο. Ενδιαφέρουσα η πρόταση του ορθάδικου Los Loros με τα νοτιοαμερικανικά φαγητά του δρόμου arepas και empanadas, και του καινούργιου, μικροσκοπικού και επίσης ορθάδικου Pink Flamingo, που εξειδικεύεται στα dim sums και στα bao buns. Το έτερο λατινοαμερικανικό της γειτονιάς είναι το Taqueria Maya, που φτιάχνει, ανάμεσα σε άλλα, έκτακτα τάκος και quesadillas και συμπαθητικές μαργαρίτες.

Σαν μανιτάρια ξεφύτρωσαν, το ένα μετά το άλλο, τα wine bars στον ιστό του Συντάγματος τα τελευταία χρόνια. Είναι η γειτονιά τους. Mικροσκοπικά τα περισσότερα (όπως όλα τα μαγαζιά της περιοχής), όμορφα σχεδιασμένα, καλά ενημερωμένα, φιλοξενούν όσους αψηφούν τον συνωστισμό και την ορθοστασία, αρκεί στο χέρι να στριφογυρνάει ένα ποτήρι καλό κρασί. Είναι κάτι που έλειπε από τη ζωή της πόλης και που συνδέεται άμεσα με την ακμή της ελληνικής οινοπαραγωγής. Παλαιότερο στην περιοχή και σταθερά πιο νεανικό το Oinoscent. Τα παιδιά που το «τρέχουν» δεν κρύβουν την αγάπη τους για τα κρασιά του κόσμου, όμως φέρνουν διαμαντάκια Ελλήνων οινοποιών. Δοκιμάστε το έκτακτο αφρώδες από Ξινόμαυρο (blanc de noir) από το Κτήμα Καρανίκα στο Αμύνταιο, αλλά και το σπάνιο Nostos Roussane του Μανουσάκη, για να δείτε τη θαυμάσια δουλειά που κάνει το κρητικό οινοποιείο με τις ποικιλίες του Ροδανού! Στο πλάι, μια μικρή ποικιλία εκλεκτών ελληνικών και όχι μόνο τυριών και αλλαντικών, για να

«παρεμβάλλεται» κάτι ανάμεσα στις γουλιές και την κουβέντα. Λίγα στενά πιο κάτω βρίσκεται το λιλιπούτειο και ατμοσφαιρικό Heteroclito, με τα πολυπόθητα λιγοστά τραπέζια στον πεζόδρομο απέναντι από τη Μητρόπολη. Εδώ βουτάμε σε εγχώρια ύδατα, καθότι οι επιλογές είναι αποκλειστικά από τον ελλαδικό αμπελώνα: εξαιρετικό το πολύπλοκο χαρμάνι Ξινόμαυρου-Merlot-Cabernet Sauvignon του Κτήματος Βογιατζή, δυνατός ο ικαριώτικος Άκρατος Οίνος της Οινοποιίας Τσαντίρη, από Μανδηλαριά και Φωκιανό, ωραία η Σαντορίνη του Καραμολέγκου. Πρόσφατη, αξιολογότατη προσθήκη το Warehouse CO2, με έμφαση στα αφρώδη, ελληνικά και αλλοεθνή και νόστιμη συνοδευτική κουζίνα. Συμπαθητικό και το Kiki de Grèce στον όμορφο, ζωηρό πεζόδρομο της Ηπίτου. Εκεί είναι και το Ipitou the Bar, με τον καλό μπάρμαν Διονύση Πολλάτο να φτιάχνει ισορροπημένα κοκτέιλ και να σερβίρει γενικώς καλά ποτά, ορισμένα από αυτά σπάνια.

➻

123

122

jing t a q u e r i a m aya indian kitchen

pink flamingo

➺

rather, a grocery store cum taverna, with Greek products in the kitchen and on the shelves, and a handful of dishes à la minute, such as fried calamari with lime; Macedonian sausage; skipjack prepared Asia Minor style; olives; cheeses; spreads; grilled octopus with lentil salad; stuffed vine leaves; and zucchini fritters with feta. It’s a proper Greek feast which you can wash down with something gorgeous from the list of Greek beverages.

At the modern kafeneio Cherchez La Femme, I am reminded of how good coffee brewed in the traditional briki pot can be when it’s properly prepared and served with a piece of Turkish delight or a spoon sweet. It also serves some very nice meze: Samos fried pork; cheese pie with spicy pastourmas meat; fries served with grated kasseri cheese and Lefkada salami; and soft brisket. The cream puff with chocolate sauce is simply amazing.

Dumplings are forever

Syntagma has experienced a mushrooming of Asian and ethnic eateries of late, but if I’m bent on some Chinese I always go to Jing for a bowl of ramen-style soup in chicken broth, with

broad noodles, boiled egg, Chinese ravioli stuffed with mince, lots of spring onion and sweet, aromatic bok choy: a full and oh so comforting meal. What else do I enjoy here? The fried rice, light and aromatic, the mixed-mince dumplings and the thinly sliced pork with sweet-and-sour sauce and steamed buns. Attic Moon is also quite good, with its better selections including the shrimp dumplings, the special fried rice, the cashew chicken and the stir-fried bok choy with lots of garlic.

The neighborhood also offers Indian food at Indian Kitchen, where the ingredients are fresh, the flavors refined and the spice level suited to softer palates.

Other ethnic places I would recommend include two stand-up eateries; Los Loros for its South American street food arepas and empanadas, and the tiny new Pink Flamingo, which specializes in dim sum and bao buns. The other Latin option in the area is Taqueria Maya, which makes, among other dishes, excellent tacos and quesadillas, as well as a very decent margarita.

© k a t e r i n a k a m p i t i , v a n g e l i s z av o s , c l a i r y m o u s t a f e l l o u , e l e n i c h a t z i va s i l i

σερ σε λα φαμ / cherchez la femme

kiki de grèce he teroclito

The wine district

One after the other, wine bars have been cropping up all over the Syntagma area in the past few years. Most of them are tiny, attractive and very well-informed, enticing aficionados who are willing to defy the cramped and standing room-only conditions so long as they have a glass of good wine swirling in their hand. Wine bars are something that were definitely missing from the city, appearing in conjunction with the explosion of the Greek wine industry. The oldest in the neighborhood is Oinoscent, a steady favorite with the younger crowd. The guys running it can’t hide their enthusiasm for world wines, but they also bring in a few real treasures from local winemakers. Try the excellent sparkling Xinomavro (blanc de noir) from Domaine Karanika in Amyntaio in northern Greece or the rare Nostos Roussanne from the Manousakis Winery to discover the wonderful things being done by the Cretan winery with RhÔne varieties. The establishment also serves a small selection of choice cheeses, some of them Greek, and charcuteries for in-between sips. Just a

couple of blocks further down is Heteroclito, a delightful little place with a handful of much-coveted tables set outside on the sidewalk across the street from Athens Metropolitan Cathedral. Here we're swimming in local waters as the selections are exclusively Greek: try the exceptional blend of Xinomavro, Merlot and Cabernet Sauvignon by the Voyatzi Estate, or the Akratos, a strong entry from Tsantiris Wines in Icaria made with Mandilaria and Fokiano, and don't forget the Santorini by Karamolegos, either.

Warehouse CO2 is a recent and very promising addition, putting the emphasis on sparkling Greek and foreign wines, as well as some very nice dishes. Kiki de Grèce, on the pretty and bustling pedestrian street of Ipitou is also fine. On the same stretch, you'll find Ipitou the Bar, where experienced barman Dionysis Pollatos makes well-balanced cocktails, and serves some very decent spirits, some of which are hard to find.

➻

ΤΡΩΜΕ ΕΞΩ EATING OUT διευθυνσεις

FURTHER AFIELD

Attic Moon: Ξενοφώντος 10 | Τηλέφωνο: 210-3227095 Ergon: Μητροπόλεως 26 | Τηλέφωνο: 210-3315547 Karaköy Güllüoglu: Νίκης 10 | Τηλέφωνο: 210-3213959 Heteroclito: Πετράκη 30 | Τηλέφωνο: 210-3239406 Indian Kitchen: Απόλλωνος 6B | Τηλέφωνο: 210-3237720 Jing: Νίκης 13 | Τηλέφωνο: 211-2159352 Kiki de Grèce: Ηπίτου 4 | Τηλέφωνο: 210-3211279 Le Greche: Μητροπόλεως 16 | Τηλέφωνο: 216-7006458 Los Loros: Ξενοφώντος 14 | Τηλέφωνο: 210-3243232 Nolan: Bουλής 31-33 | Τηλέφωνο: 210-3243545 Oinoscent: Βουλής 45-47 | Τηλέφωνο: 210-3229374 Pink Flamingo: Σκούφου 2-4 | Τηλέφωνο: 210-3316177 Sushimou: Σκούφου 6 | Τηλέφωνο: 211-4078457 Taqueria Maya: Πετράκη 10 | Τηλέφωνο: 211-2167081 Warehouse CO2: Υπερείδου 1 | Τηλέφωνο: 210-3247048 Κώστας: Πεντέλης 5 | Τηλέφωνο: 210-3228502 Μακάλο: Νίκης 23 | Τηλέφωνο: 6972-182554 Πνύκα: Πετράκη 24 | Τηλέφωνο: 210-3245162 Σερσέ λα Φαμ: Μητροπόλεως 46 | Τηλέφωνο: 210-3222020

➻

La Pantera Negra: Περού, Ιαπωνία, Ισπανία, Ιταλία, ε, και λίγη Ελλάδα στο ίδιο τραπέζι, πολλές φορές στο ίδιο πιάτο. Αιχμηρές, ροκ, εξωτικές γεύσεις από τον sui generis Δημήτρη Κατριβέση. (Καλογριώνη 6, Πλάκα, τηλ. 213-0364214)

➻ Mono Restaurant:

Φινετσάτη, μοντέρνα κουζίνα που ενσωματώνει στοιχεία του διεθνούς ρεπορτορίου. Εξαιρετική λίστα κρασιών. (Μπενιζέλου Παλαιολόγου 4Γ, Πλάκα, τηλ. 210-3226711)

➻ Seven Food Sins:

K a r a k öy G ü l l ü o g l u lε greche

Κροκέτες μουσακά, η χωριάτικη σε μπέργκερ, η χωριάτικη στα κάρβουνα, αλλά και άλλα πιο της pub φαγητά, σε ένα ανακαινισμένο νεοκλασικό με ωραία απλάδα έμπροσθεν, στην καρδιά της τουριστικής Πλάκας. (Πλατεία Φιλομούσου Εταιρείας 1, Πλάκα, τηλ. 210-7011108)

contact details Bread, baklava and gelato

➻ Mono Restaurant:

Refined modern cuisine that embodies elements of the international repertory. An excellent wine list. (4C Benizelou Paleologou, Plaka, tel.

210.322.6711)

➻ Seven Food Sins:

πνυκα / pnyka

➺

➻

La Pantera Negra: Peru, Japan, Spain, Italy and a dash of Greece at the same table, often on the same plate.

Sharp, rock ‘n’ roll and exotic flavors from Dimitris Katrivesis, a one-of-akind chef. (6 Kalogrioni, Plaka, tel.

213.036.4214)

Syntagma is fortunate to have a branch of the historic Pnyka bakery, renowned for its heavy and rich rustic bread, made with white and wholemeal flour from Greek grains processed at the company’s own stone mill. The spinach pie is also very good indeed.

For a delicious cheese pie of the lighter kourou variety, try Karaköy Güllüoglu, where I also often get the beautifully made kazan dipi rice pudding or a serving of the crispy, honey-infused mini-baklava and saraglaki, also available with dark and white chocolate. It serves a small selection of food to go or eat on the spot, my favorite of which are the stuffed cabbage leaves.

For authentic, creamy gelato – probably the best in Athens – I always opt for Le Greche: lemon-mint, yogurt, tiramisu, pavlova, plum and rum chocolate, bergamot and Aperol ricotta, incredible almond and Sicilian pistachio, sorbet made with seasonal fruits… the flavors boggle the mind. And if it happens to have the sorbet made with Lemnos Muscat wine, then it’s no contest. Its iced desserts are also quite amazing, as is the fact that the shop stays open until quite late at night.

Attic Moon: 10 Xenofontos | Tel: 210.322.7095 Cherchez La Femme: 46 Mitropoleos | Τel: 210.322.2020 Ergon: 26 Mitropoleos | Tel: 210.331.5547 Karaköy Güllüoglu: 10 Nikis | Tel: 210.321.3959 Heteroclito: 30 Petrakis | Tel: 210.323.9406 Indian Kitchen: 6B Apollonos | Tel: 210.323.7720 Jing: 13 Nikis | Tel: 211.215.9352 Kiki de Grèce: 4 Ipitou | Tel: 210.321.1279 Kostas: 5 Pentelis | Tel: 210.322.8502 Le Greche: 16 Mitropoleos | Tel: 216.700.6458 Los Loros: 14 Xenofontos | Tel: 210.324.3232 Makalo: 23 Nikis | Tel: 6972.182.554 Nolan: 31-33 Voulis | Tel: 210.324.3545 Oinoscent: 45-47 Voulis | Tel: 210.322.9374 Pink Flamingo: 2-4 Skoufou | Tel: 210.331.6177 Pnyka: 24 Petraki | Tel: 210.324.5162 Sushimou: 6 Skoufou | Tel: 211.407.8457 Taqueria Maya: 10 Petraki | Tel: 211.216.7081 Warehouse CO2: 1 Iperidou | Tel: 210.324.7048

Moussaka croquettes, Greek salad in a burger or on the grill, but also more pub-like dishes, served in a renovated neoclassical building with a nice spacious area out front, in the middle of touristy Plaka.

(1 Filomousou Eterias Square, Plaka, Tel. 210.701.1108)

➻ The Trap: Εξαιρετικά

➻ The Trap: Amazing cock-

➻ 2 Μαζί: Ο ευρηματικός, ευφυ-

➻ 2 Mazi: Inventive and ingenious,

κοκτέιλ, specialty καφέδες, συμπαθητικό brunch σε ένα ολοήμερο στέκι σε μια μυστική στοά του Συντάγματος. (Όθωνος 10, τηλ. 210-3215561)

ής Χάρης Νικολούζος μαγειρεύει ελληνικά και δημιουργικά. Από τα πιο διάσημα πιάτα του, η σαλάτασαν-σπανακόπιτα, χάρμα ιδέσθαι και γεύεσθαι. (Νίκης 48, Σύνταγμα, τηλ.

210-3222839)

tails, specialty coffees and a nice brunch in an all-day café-bar tucked away in one Syntagma’s secret arcades. (10 Othonos, Syntagma, Tel. 210.321.5561)

chef Haris Nikolouzos serves up creative Greek food, including his signature spinach pie-like salad: a treat for the eyes and palate. (48 Nikis, Syntagma, Tel. 210.322.2839)

TasTE

Άρτος, μπακλαβάς, τζελάτο

Στην περιοχή έχει υποκατάστημα και ο ιστορικός φούρνος Πνύκα – δοκιμάστε το βαρύ, πυκνό ρουστίκ ψωμί τους, λευκό και ολικής, φτιαγμένο με αλεύρι από ελληνικά στάρια, αλεσμένα στον δικό τους πετρόμυλο. Ωραία σπανακόπιτα. Ωραία τυρόπιτα κάνει το Karaköy Güllüoglu, κουρού και αυτή με τα βραστά φύλλα (σαν λαζάνια). Από εκεί παίρνω, επίσης, το μαστόρικα φτιαγμένο καζάν ντιπί του και τα ξεροψημένα, στεγνοσιροπιασμένα μπακλαβαδάκια και σαραγλάκια του, λευκά και σοκολατένια! Έχει και μια μικρή κολεξιόν με φαγητά, που μπορείς να πάρεις πακέτο ή να φας επιτόπου – ωραιότατοι οι λαχανοντολμάδες. Αυθεντικό, κρεμώδες gelato, από τα νοστιμότερα της Αθήνας, βρίσκω στο Le Greche. Λεμόνι-μέντα, γιαούρτι, τιραμισού, πάβλοβα, σοκολάτα με ρούμι και δαμάσκηνα, ρικότα με περγαμόντο και Aperol, συγκλονιστικό αμύγδαλο και φιστίκι σιτσιλιάνικο, σορμπέ με φρούτα εποχής – δεν ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις. Αν έχει σορμπέ από Μοσχάτο Λήμνου, το επιλέγω χωρίς δεύτερη κουβέντα. Εξαιρετικά και τα παγωμένα γλυκίσματα, ακόμη πιο εξαιρετικό το ότι το μαγαζί μένει ανοιχτό μέχρι αρκετά αργά το βράδυ.

© e l e n i c h a t z i va s i l i

➺

λιγο πιο μακρια

125

Α Π ΟΛ ΑΥΣ Η ΟΛ Η Μ Ε ΡΑ

G RE AT FOOD MORNINg, NOON A ND NIGH T

Kάθε εστιατόριο των Electra έχει τη δική του ταυτότητα και προσφέρει τις δικές του γαστρονομικές εμπειρίες. Aπό ελαφρύ μεσημεριανό μέχρι ρομαντικό δείπνο, δεν χρειάζεται να ψάξετε μακριά.

Every Electra Hotel restaurant has its own distinct identity and offers a different culinary experience. From a light lunch to a romantic dinner, you don’t have to look far for your perfect meal.

Της Νένας Δημητρίου / Φωτογραφίες: Aλέξανδρος Αντωνιάδης

By Nena Dimitriou / Photographs: Alexandros Antoniades

126

TasTE

Π

ριν ακόμα εγκαινιαστεί το Electra Metropolis Athens, όταν κάναμε τις πρώτες αναγνωριστικές επισκέψεις στον υπό διαμόρφωση δέκατο όροφο που σήμερα στεγάζει το εστιατόριο Metropolis Roof Garden και το M Bar, είχαμε αντιληφθεί ότι αυτή η ταράτσα θα εξελισσόταν στο νέο hot spot της Αθήνας: τόσο κοντά στην Ακρόπολη που νομίζεις ότι μπορείς να την αγγίξεις, με μια θέα σχεδόν 360 μοιρών στο μεγαλειώδες παρελθόν και στο ζωηρό παρόν της μεγαλούπολης, με μνημεία και πολυκατοικίες να μπερδεύονται στο βλέμμα και με τη θάλασσα να διακρίνεται στον μακρινό ορίζοντα... Ένας χώρος μοντέρνας πολυτέλειας, το πρωί λουσμένος στο φυσικό φως και το βράδυ «ανοιχτός» στα φώτα της πρωτεύουσας που λάμπουν ολόγυρά

Σαλάτα με κόκκινο παντζάρι, αλειφοτύρι Γρεβενών, σος με φρούτα του δάσους και «χώμα» παντζαριού.

————— Red and yellow beetroot salad, alifotiri (cream cheese) from Grevena, forest fruit dressing and beetroot soil.

του. Το ιδανικό σκηνικό για μια αξιομνημόνευτη γαστρονομική εμπειρία. Η κουζίνα του Metropolis Roof Garden στέκεται στο... ύψος της και προσφέρει, με τη σειρά της, άπλετη «θέα» στην εξέλιξη της ελληνικής-μεσογειακής κουζίνας, μέσα από τα δημιουργικά πιάτα του σεφ Θεοδόση Βενέτη, τα επιδόρπια του pastry chef Βαγγέλη Αλούπη και της υπόλοιπης ομάδας των μαγείρων, που εργάζονται σαν ορχήστρα στα παρασκήνια. Πειραματίζονται με υφές, χρώματα και γεωμετρικά σχήματα στην «αρχιτεκτονική» του κάθε πιάτου, αναδεικνύουν στο έπακρο τη νοστιμιά αγνών τοπικών προϊόντων μικρής παραγωγής κρητικό απάκι, σύγλινο από την Αρεόπολη της Μάνης, αρσενικό από τη Νάξο, φούσκες από την Κάλυμνο και παξιμάδι από τα

E ➺

ven before the Electra Metropolis Athens was inaugurated, when we were paying our first exploratory visits to the 10th floor while the Metropolis Roof Garden restaurant and M Bar were still under construction, we knew that this rooftop would soon be one of the hottest spots in the Greek capital. It is so close to the Acropolis, you feel you can almost touch the Parthenon. Moreover, it boasts a 360-degree view of the city’s majestic past and vibrant present, of the amalgam of ancient monuments and modern apartment blocks, all the way to the sea beyond. A space of modern luxury, it is bathed in natural light during the day and illuminated at night by the city lights, forming the ideal setting for a memorable culinary experience.

The kitchen of the Metropolis Roof Garden has exceeded all expectations, offering a selection illustrating the evolution of Greek-Mediterranean cuisine, with creative dishes designed by chef Theodosios Venetis and desserts by pastry chef Vagelis Aloupis, executed by a team of cooks working together like a well-tuned orchestra.

They experiment with textures, colors and geometric shapes in the construction of every dish. Serving balanced creations that satisfy all the senses, they showcase the superior flavor of all the local handpicked ingredients from small producers, including cured apaki meat from Crete, smoked synglino pork from Areopoli in Mani, Arseniko cheese from Naxos, sea pineapples from Kalymnos and bread rusks from

➺

127

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ GASTRONOMY Sfakia on Crete. The red and yellow beetroot salad with cheese from Grevena and a dressing of forest fruits is characteristic of their craft: boosting a simple salad by adding sophisticated contrasts and acid notes. The constantly enriched wine list, features excellent examples of native Greek grape varieties produced by local wineries.

When the occasion calls for a level of concentration that simply isn’t possible with such an attractive view, such as a quiet break from the city bustle or a working lunch/dinner, then the Library Bistro on the ground floor of the Electra Metropolis Athens is just the thing. Here, you can enjoy classic Greek dishes in a hospitable environment while watching the world go by – beneath the glass floor you'll see part of the ancient walls of Athens.

While the ambience may be different, the quality is just as high at the nearby Electra Hotel Athens on Ermou Street. At Terra café-wine bar-restaurant, chef Dimitris Siozos supervises a menu of Greek-Mediterranean cuisine with a strong Italian influence. Here you can dig into comfort food like pasta and risotto, pasticcio and soup, or select from a range of lighter fare like fresh fish, which tends to be more suitable for a business lunch.

At the Electra Palace Roof Garden, the atmosphere is nothing short of dreamy, with the elegance of a bygone era as you dine by the poolside, overlooking the historic district of Plaka, with the Acropolis right in front of you. The menu, created by executive chef Petros Vassiliou and chef Daniil Tsangaridis, stars high-quality seasonal Greek ingredients that, with French culinary techniques, are turned into contemporary and creative Greek-Mediterranean dishes. Try the king crab with creamed corn and a melon vinaigrette, the organic chicken with eggplant gnocchi and gooseberries, or the ingenious risotto with all the flavors of classic Greek stuffed tomatoes – a fascinating variation.

The surprises continue on the dessert list: cherry ice cream, chocolate cream with peach and sundry fresh fruits that are transformed into palate-titillating delights. Modern patisserie techniques are given an Anatolian makeover, so that a mouse of soft and mild anthotyro cheese is married with a crackling sesame snap, or a vanilla namelaka with angel’s hair pastry and watermelon sorbet. The wine list is up to the challenge and features selections from around Greece and the rest of the world, several of which are also served by the glass.

129

2

1

© dimitris vlaikos

128

και πιο light επιλογές, όπως ψάρι ημέρας, που προτιμώνται για επαγγελματικά γεύματα. Στο Electra Palace Roof Garden η ατμόσφαιρα γίνεται παραμυθένια, με άρωμα άλλης εποχής: θα δειπνήσετε δίπλα στην πισίνα, πάνω από τη γειτονιά της Πλάκας, με κάδρο την Ακρόπολη. Στο μενού του executive chef Πέτρου Βασιλείου και του σεφ Δανιήλ Τσαγκαρίδη οι καλύτερες ελληνικές πρώτες ύλες εποχής απογειώνονται με γαλλικές τεχνικές σε σύγχρονα, δημιουργικά πιάτα ελληνικής-μεσογειακής κουζίνας. Δοκιμάστε το βασιλικό καβούρι με κρέμα από καλαμπόκι και βινεγκρέτ πεπόνι, το βιολογικό κοτόπουλο με νιόκι μελιτζάνας και φραγκοστάφυλα, αλλά και αναπάντεχο ριζότο με άρωμα γεμιστών – ένα κλασικό ελληνικό πιάτο σε μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή.

Oι γευστικές εκπλήξεις συνεχίζονται και στη λίστα των επιδορπίων: παγωτό κεράσι, σοκολατένια κρέμα με ροδάκινο... τα φρούτα της εποχής πρωταγωνιστούν, μεταμορφώνονται και τέρπουν τον ουρανίσκο. Η μοντέρνα ζαχαροπλαστική έρχεται λίγο πιο κοντά στην Ανατολή, η μους ανθότυρο παντρεύεται με τραγανό παστέλι, η ναμελάκα βανίλια με καταΐφι και σορμπέ καρπούζι. Η λίστα κρασιού θα σας ικανοποιήσει με επιλογές από την Ελλάδα και τον διεθνή αμπελώνα και αρκετές ετικέτες σε ποτήρι.

TasTE

Σφακιά και προσφέρουν ισορροπημένες δημιουργίες που ικανοποιούν όλες τις αισθήσεις. Το κόκκινο και κίτρινο παντζάρι με τυρί από τα Γρεβενά και ντρέσινγκ από φρούτα του δάσους είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της μαγειρικής τους: η λογική μιας «απλής» σαλάτας απογειώνεται, με εντάσεις και οξύτητα. Στη δε λίστα κρασιών, που συνεχώς εμπλουτίζεται, εκπροσωπούνται εξαιρετικά δείγματα γηγενών ποικιλιών από αξιόλογα ελληνικά οινοποιεία. Όταν οι περιστάσεις δεν επιτρέπουν το «ξεμυάλισμα» από τη θέα, αλλά απαιτούν ένα ήσυχο διάλειμμα από τη φασαρία της πόλης ή ένα επαγγελματικό γεύμα, το φιλόξενο Library Bistro στο ισόγειο του Electra Metropolis Athens είναι ιδανικό. Θα απολαύσετε κλασικά πιάτα ελληνικής κουζίνας βλέποντας τον κόσμο να περνά  και θα δείτε ερείπια αρχαίων τειχών της Αθήνας να αποκαλύπτονται κάτω από το διαφανές δάπεδο. Το σκηνικό αλλάζει, η ποιότητα παραμένει υψηλή στο γειτονικό Electra Hotel Athens, στην οδό Ερμού. Στο Terra CafeWine Bar-Restaurant, o σεφ Δημήτρης Σιώζος επιμελείται ένα μενού ελληνικής-μεσογειακής κουζίνας με έντονες ιταλικές επιρροές. Θα απολαύσετε comfort food, όπως μακαρονάδες και risotti, παστίτσιο και σούπες, ενώ υπάρχουν καθημερινά

1. Ο σεφ Θεοδόσης Βενέτης και ο pastry chef Βαγγέλης Αλούπης του Electra Metropolis Roof Garden. 2. Τάρτα φράουλας με μους βανίλια, σορμπέ φράουλα και σος βασιλικού. 3. Μοναδικό σκηνικό δείπνου στο roof garden του Electra Palace Athens. 4. Ο σεφ Δημήτρης Σιώζος του Terra στο Electra Hotel Athens. 5. Κοκκινιστό μοσχαράκι με φρέσκια ντομάτα και πουρέ πατάτας-καρότου στο Terra.

6. Electra Metropolis Roof Garden.

—————

4

3

5

6

1. Electra Metropolis Roof Garden chef Theodosis Venetis and pastry chef Vaggelis Aloupis. 2. Strawberry tart with vanilla mousse, strawberry sorbet and basil. 3. A magnificient setting for dinner at the Electra Palace Roof Garden. 4. Dimitris Siozos, chef at the Electra Hotel's Terra Restaurant. 5. Veal in a fresh tomato sauce, with potato and carrot purée.

6. Lunch is served at the Electra Metropolis Roof Garden.

—————

Εδώ και 50 χρόνια, σας κάνουμε να νιώθετε σαν στο σπίτι σας © dionysis kouris

E

ίναι αναμφισβήτητα ένα από τα ωραιότερα sky bars της πόλης. Προσφέρεται τόσο για έντονες βραδιές όσο και για ένα ήσυχο after office ποτό. Καθίστε στη φωτισμένη μπάρα από όνυχα και απολαύστε ένα απόλυτα ταιριαστό κλασικό κοκτέιλ, όπως το dry martini. Ωστόσο μπορείτε να επιλέξετε από τη λίστα τους ένα από τα δώδεκα signature cocktails με βάση το κρασί, το απόσταγμα της μαστίχας και άλλα premium spirits, σε φρουτένιους και ανθικούς γευστικούς συνδυασμούς, με φρέσκα μυρωδικά και μπαχαρικά. Άλλα δροσερά και άλλα πιο στιβαρά. Οι λάτρεις των κλασικών spirits θα βρουν εδώ μεγάλη ποικιλία σε ρούμι και ουίσκι από όλο τον κόσμο.

T

his is, without a doubt, one of the Athens’ loveliest sky bars, great for either an exciting night out or a quiet after-office drink.

Sit at the strikingly lit onyx bar and enjoy a perfectly fitting classic cocktail, like a dry martini, or choose from the list of 12 signature cocktails based on wine, mastic liqueur or other premium spirits, shaken and stirred into fruity or floral combinations with fresh herbs and spices. Some are just perfectly refreshing, others are more robust and multi-layered. Straight-up drinkers will also find a wide selection of rums and whiskies from around the world.

info

Electra Metropolis Roof Garden: Breakfast 06:30-10:30, lunch 12:00-19:00, dinner 19:00-23:30 Μ Bar: 12:00-01:30 Terra: 07:00-Midnight Electra Roof Garden: 19:30-00:30

af

RELAXATION

μ bar

TasTE

130

Η ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΑΣ OUR CUISINE

Magazine

af

Θ ε σσα λ ονίκη

T h essa l oni k i

Το Orizontes Roof Garden Bar-Restaurant στον έβδομο όροφο του Εlectra Palace Thessaloniki αποτελεί σημείο συνάντησης για γεύματα περιωπής με θέα στην πλατεία Αριστοτέλους και στον Θερμαϊκό. Θα γευτείτε κλασική μεσογειακή κουζίνα και δημοφι λή πιάτα της διεθνούς γαστρονομίας, όπως pasta, ριζότο, φιλέτα και αρνίσια παϊδάκια αλά γαλλικά από τον chef de cuisine Κωνσταντίνο Μπαμπάθα. Όλα έχουν αναφορές σε ελληνικά προϊόντα. Το χταπόδι με χούμους, ψητά ντοματίνια και τουρσί σιναπόσπορου είναι ένα πιάτο με μεγάλη γευστική ένταση, που συνοδεύει εξαιρετικά ένα ελληνικό απόσταγμα, για να ανοίξετε το γεύμα σας, ενώ το κριθαράκι με γαρίδες, κρόκο Κοζάνης και παρμεζάνα είναι ένα δείγμα της καλής ιταλοελληνικής μαγειρικής συμμαχίας. Στην κάρτα κρασιού θα βρείτε περισσότερες από σαράντα επιλογές του ελληνικού αμπελώνα, κάποιες από τις οποίες σε ποτήρι. Από τα επιδόρπια, η καρυδόπιτα με κρέμα ρυζόγαλου και παγωτό espresso ξεχωρίζει για την πληθωρικότητά της, ενώ ένα από τα πιο αγαπημένα γλυκά των θαμώνων του εστιατορίου είναι η κλασική τάρτα λεμονιού με τραγανή μαρέγκα.

The Orizontes Roof Garden ΒarRestaurant on the seventh floor of Εlectra Palace Thessaloniki, with a view over Aristotelous Square and the Thermaic Gulf, is a time-honored choice in the city for elegant meals. The kitchen prepares classic Mediterranean cuisine and popular international dishes such as pasta, risotto, steak filet and lamb chops, with a French twist from chef de cuisine Konstantinos Babathas. All of the dishes reference Greek products in some way or another. The octopus with hummus, roasted cherry tomatoes and pickled mustard-seed is a dish of intense flavor combinations that pairs beautifully with a Greek spirit to start off the meal, while the orzo with shrimp, Kozani saffron and parmesan exemplifies a strong Greek-Italian culinary alliance. On the wine list you will find more than 40 Greek selections, some of which are also served by the glass. On the dessert menu, meanwhile, the walnut cake with rice-pudding cream and espresso ice cream stands out for its sheer voluptuousness, while the classic lemon meringue pie is one of diners’ all-time favorites.

Orizontes Roof Garden 06:30-01:30

For over 50 years, we make you feel at home

➳

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, μια Βορειοελλαδίτισσα γιαγιά και ένα απρόσμενο απόγευμα χαλάρωσης με βεντούζες στο spa του Εlectra Metropolis.

132

relAxation

Tης Αλίκης Μήλα Εικονογράφηση: Δημήτρης Τσουμπλέκας

«Kολλητική» χαλάρωση Soothing cups What do the ancient Egyptians, a Greek grandma and the Electra Metropolis Spa have in common?

By Aliki Mila Illustrations: Dimitris Tsoumplekas

133

134

relAxation

Ό

ποτε κρυολογούσα ή δεν ένιωθα καλά, η γιαγιά μου συνιστούσε βεντούζες. Είχε μεγαλώσει στη Βόρεια Ελλάδα, όπου οι παλιές νοικοκυρές ήξεραν γιατροσόφια για όλες τις περιπτώσεις που δεν «έπιαναν» τα αντιβιοτικά. Αν και κάποιες φορές τα γιατροσόφια αυτά ήταν πιο οδυνηρά από τα συμπτώματα των ασθενειών, πίστευαν στη θεραπευτική τους δράση. Η μητέρα μου, πάλι, είναι μια γυναίκα τόσο ορθολογική, που δεν θα επέτρεπε ποτέ μια εναλλακτική θεραπεία να μπει στο σπίτι της. Ως εκ τούτου, μέχρι να βρεθώ πρόσφατα στο Aegeo Spa του ξενοδοχείου Electra Metropolis, δεν είχα εμπειρία «βεντουζώματος», που από μόνο του ως λέξη είναι αδύνατο να ειπωθεί, γραφτεί ή διαβαστεί χωρίς χαμόγελο. Πρόκειται, παρ’ όλα αυτά, για μια πρακτική που αναφέρεται από τους αρχαίους Αιγυπτίους στον Πάπυρο Ebers, ένα από τα αρχαιότερα ιατρικά συγγράμματα, που χρονολογείται στο 1550 π.Χ. Γραπτές μαρτυρίες επιβεβαιώνουν ότι η θεραπεία ήταν επίσης γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων σε πολιτισμούς της Μέσης και της Άπω Ανατολής, ενώ και ο πατέρας της επιστημονικής Ιατρικής, ο Ιπποκράτης, τις συνιστούσε για την αντιμετώπιση διάφορων παθήσεων. Αν και στην αρχαιότητα οι βεντούζες είναι πιθανό να εφαρμόζονταν για να θεραπεύσουν οτιδήποτε, από πρόπτωση μήτρας μέχρι επιληψία, η θεραπεύτριά μου στο Aegeo Spa με διαβεβαίωσε ότι απλώς θα με ανακούφιζαν από ένα «πεζό» πιάσιμο. O χώρος του spa στο υπόγειο του Electra Metropolis με έβαλε στο κλίμα, με τα δωμάτια μασάζ που θυμίζουν κουκούλια και το διάφανό του δάπεδο, απ’ όπου φαίνονται ερείπια της αρχαίας πόλης. Συνεπής προς τις ρίζες της θεραπείας μου, η θεραπεύτρια ξεκίνησε την τελετουργία με ένα ποδόλουτρο σε ροδόνερο, προτού προχωρήσει σε ένα χαλαρωτικό μασάζ σε όλο το σώμα. Οι βεντούζες, ως πρακτική, δεν έχουν αλλάξει ιδιαίτερα στο πέρασμα των χιλιετιών. Οι θεραπευτές χρησιμοποιούν μια εύφλεκτη ουσία, όπως χαρτί, βότανα ή οινόπνευμα, για να προκαλέσουν ανάφλεξη και να θερμάνουν τον αέρα μέσα σε ένα γυάλινο σκεύος, το οποίο εφαρμόζουν σε διάφορα σημεία του σώματος. Η αναρρόφηση του δέρματος και του μυϊκού ιστού αυξάνει τη ροή του αίματος τοπικά και επιταχύνει την επούλωση τραυματισμένων ή πιασμένων μυών. Το δυνατό τράβηγμα για την αποκόλληση της βεντούζας είναι εκείνο που προκαλεί τις χαρακτηριστικές μελανιές στο δέρμα του θεραπευομένου, καθώς τριχοειδή αιμοφόρα αγγεία σπάνε κάτω από την επιδερμίδα. Κατά την αρχαιότητα (και όχι μόνο) πίστευαν ότι οι

βεντούζες ήταν αποτελεσματικότερες αν ήταν «υγρές», όπερ σημαίνει ότι μικρές τομές στο φουσκωμένο δέρμα άφηναν να βγει το «άρρωστο» αίμα, το οποίο απορροφούσε μια δεύτερη βεντούζα. Στο Αegeo Spa η αιματοχυσία δεν είναι βεβαίως στο πρόγραμμα, ενώ οι βεντούζες που χρησιμοποιούνται δεν είναι από γυαλί, αλλά από σιλικόνη, ως εκ τούτου πολύ πιο ευχάριστες και εντελώς ακίνδυνες. Καθώς εφαρμόζονται στην πλάτη μου, νιώθω να κολλάνε στο δέρμα, τραβώντας τους μυς προς τα πάνω. Η επίδρασή τους είναι άμεση και περισσότερο ανακουφιστική και από το βαθύτερο μασάζ ιστών – ακόμα και σε εκείνο το χρόνιο πιάσιμο στον αυχένα μου, απομεινάρι ενός παλιού τραυματισμού. Καθώς οι βεντούζες αλλάζουν θέση στην πλάτη μου, η αίσθηση που προκαλούν είναι εξίσου ευχάριστη και περίεργη, ιδίως όταν η αναρρόφηση φτάνει σε κόμπους που μάταια προσπαθώ να λύσω με το να τρίβομαι σε γωνίες επίπλων, πόρτες, ενίοτε και στο χερούλι του ψυγείου. Η μόνη παρενέργεια της θεραπείας με βεντούζες είναι ότι όντως θα αφήσουν μελανιές στο δέρμα σας για κάποιες μέρες. Μπορεί να έχετε προσέξει αθλητές –συμπεριλαμβανομένου του Μάικλ Φελπς– να εμφανίζονται σε μεγάλες διοργανώσεις με κάτι καφετί κυκλικά σημάδια. Είναι από τις βεντούζες, που αποτελούν διαδεδομένη πρακτική για την ανακούφιση από μυϊκούς πόνους και την ταχύτερη αποκατάσταση. Εγώ ζήτησα από τη θεραπεύτρια την πιο ελαφριά εκδοχή και τα σημάδια είχαν εξαφανιστεί μέσα σε 24 ώρες, αλλά, αν σκοπεύετε να περάσετε το υπόλοιπο των διακοπών σας με το μαγιό, τότε ίσως θα ήταν προτιμότερο να επιλέξετε μία από τις άλλες διαθέσιμες θεραπείες του μενού, που επίσης είναι εμπνευσμένες από την αρχαία Ελλάδα. Δοκιμάστε, για παράδειγμα, το «Κρητικό Μασάζ», που ξεκινά με μια εντριβή με ρακή για να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος και συνεχίζεται με βαθύ μασάζ με ζεστό ελαιόλαδο. Εναλλακτικά, η απολέπιση με θαλασσινό αλάτι θα απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα, χαρίζοντας στο δέρμα σας απαλότητα και λάμψη, ιδίως εάν το συνοδεύσετε με μια επίσκεψη στο χαμάμ ή στη σάουνα. Το Aegeo προσφέρει επίσης μασάζ αδυνατίσματος, αντιγήρανσης και θεραπείες προσώπου. Προσωπικά θα το επισκεπτόμουν και πάλι για μια θεραπεία με βεντούζες, αν και δεν μπορώ να επιβεβαιώσω ότι προσφέρουν κάτι περισσότερο από τη μυϊκή χαλάρωση, όπως υποστηρίζουν οι θιασώτες της μεθόδου, μεταξύ των οποίων και η γιαγιά μου. Είμαι σίγουρη, πάντως, ότι σε κάνουν να νιώθεις καλά, και αυτό μου αρκεί.

Καθώς οι βεντούζες αλλάζουν θέση στην πλάτη μου, η αίσθηση που προκαλούν είναι εξίσου ευχάριστη και περίεργη, ιδίως όταν η αναρρόφηση φτάνει σε κόμπους που μάταια προσπαθώ να λύσω με το να τρίβομαι σε γωνίες επίπλων, πόρτες, ενίοτε και στο χερούλι του ψυγείου.

The sensation of the cups moving along my back was in equal parts satisfying and strange, the suction getting to the knots I futilely try to relieve by rubbing against open doors, dresser corners and the odd refrigerator handle.

Μ

y grandmother always recommended cupping, the practice of placing cups on various parts of the body to create suction, every time I had a cold or didn’t feel well. She grew up in northern Greece, where old wives’ cures were used to treat everything antibiotics couldn’t, and she had various treatments to cure illnesses, treatments that were often more painful than the symptoms themselves. My mother, however, a nononsense woman who doesn’t use emojis in her messages because she thinks they are “too soft,” would never have allowed something like alternative medicine under her own roof, so Grandma never got her way.

Thus, it wasn’t until a few weeks ago, when I was in the Aegeo Spa at the Electra Metropolis Athens Hotel, that I experienced cupping, a word which is hard to say, write or read without a little giggle. The therapeutic practice is referenced as being used by the ancient Egyptians in the Ebers Papyrus, one of the oldest medical textbooks, dating to 1550 BC. The documentation of the therapy is found in ancient cultures through the Middle and Far East; Hippocrates, the father of medicine himself, recommended cupping as a treatment fo various ailments.

While in ancient cultures cupping would have been used to cure everything from a prolapsed uterus to epilepsy, I was promised some prosaic muscle tension relief by my therapist at Aegeo. The spa, which is below ground level, has cocoonlike treatment rooms and plexiglass floors that show off ancient ruins below. In keeping with ancient traditions, my therapist started the treatment with a pomegranate water foot bath before relaxing me with a full body massage.

The practice of cupping has not changed much over the millennia. Therapists still use a flammable substance, usually paper, herbs or alcohol, to light a fire in glass cups to create heat, and then place the cups on various parts of the body.

Today’s theory is that the suction created draws blood to the area and speeds up the healing of sore or torn muscles. The powerful pull is also what creates the trademark purple welts that patients are left with, as capillaries rupture just beneath the surface of the skin. Ancient practitioners believed that cupping removed illnesses, especially with wet cupping, when small cuts were made and “bad” blood was suctioned out.

At Aegeo, blood is not on the menu, and a silicon cup is

used, which is much safer than glass as it reduces the risk of burns. When placed on my back, the cups immediately clung onto my skin, pulling muscle tissue up and in and immediately relieving tension from a chronic neck injury that not even the deepest tissue massage could get to. The sensation of the cups moving along my back was in equal parts satisfying and strange, the suction getting to the knots I futilely try to relieve by rubbing against open doors, dresser corners and the odd refrigerator handle.

The only downside to cupping is that it does leave dark marks on the skin for a few days. You may have noticed athletes, including Michael Phelps, sporting maroon spots during athletic events, where the practice has become very popular for relieving sore muscles and encouraging recovery. I requested a very light application during my session and the coloring had left within 24 hours, but if you plan on being in a bikini for the rest of your holiday it would be better to choose from one of the many other treatments on the menu, also inspired by ancient techniques. Try the Cretan Μassage, where raki, a strong liquor made from grape pomace, is rubbed into the skin to increase circulation before warm olive oil is applied for a deep tissue massage. Alternatively, a full body sea-salt scrub will exfoliate the skin and leave it soft and glowing, especially if you follow it up with some time in the spa’s steam bath or sauna session. Aegeo also offers slimming massages as well as anti-ageing and soothing facials.

I would most definitely sign up for cupping again, but I can’t say if it has the ability to do more than relieve muscle tension, as its proponents, my grandmother among them, would have you think. But I do know that it feels really good, which is reason enough to try it.

info

Aegeo Spa Electra Metropolis Athens: 15 Mitropoleos, Tel. (+30) 214.100.6200 Electra Palace Athens: 18-20 Nikodimou, Plaka, Tel. (+30) 210.337.0000

135

© va n g e l i s z a v o s , n i k o s d a n i i l i d i s

ELECTRA

METROPOLIS

Athens

136

L

ocated just 230 meters from Syntagma Square in the heart of Athens, the Electra Metropolis Athens promises an experience of discreet luxury infused with a retro-chic esthetic and a 1960s feel. The interior design embraces classical values and enriches them with modern brushstrokes; the centerpiece is the installation that runs all the way up the atrium, created exclusively for the hotel by artist Alekos Fassianos. The roof garden, meanwhile, offers a 360-degree view of the city, while the 216 fully equipped rooms and suites offer a modern take on traditional Greek hospitality.

The special features include independent air conditioning, 40" Samsung Smart LED TVs, free Wi-Fi, telephones in the bedrooms and bathrooms, wood floors, Korres personal care products and a magnifying mirror in the bathrooms. Τhe suites come with white marble bathrooms, wood floors, coffee machines and 48" Samsung Smart LED TVs; some also boast magnificient Acropolis views.

On the 10th floor, the Metropolis Roof Garden serves a plethora of Greek selections for breakfast, as well as lunch and dinner based on modern fusion Greek cuisine. The M Bar specializes in restorative cocktails and Asian finger food, while in the summer months you can bask in the Attic sun beside the outdoor pool while looking out at the Acropolis and Lycabettus Hill. At the wellness center, you can choose from a menu of different spa treatments, relax in the Jacuzzi or the indoor pool, or escape the harried pace of day-to-day life in the sauna or the hamam steam bath.

The Εlectra Metropolis Athens is a perfect choice for any social or professional function, as our five conference and events halls are fully equipped with air conditioning, have plenty of natural light, and can accommodate up to 320 people in total.

με μια ματια

• 216 rooms (132 classic and art, 42 superior, 7 executive and 16 deluxe rooms, 8 suites and 11 Acropolis suites) • 2 restaurants (Μetropolis Roof Garden, The Library) • 2 bars (M Bar, Atrium) • 5 conference and events halls (Magnolia, Thyme, Rosemary, Lavender and Jasmine) with a capacity of 204 in a classroom arrangement and 320 in a theater arrangement • Fitness and wellness center (spa, gym, indoor pool, Jacuzzi, hamam steam bath and sauna), outdoor pool, free Wi-Fi

• 216 δωμάτια (132 Classic & Art, 42 Superior, 7 Executive και 16 Deluxe δωμάτια, 8 σουίτες και 11 Αcropolis σουίτες) • 2 εστιατόρια (Μetropolis Roof Garden, The Library) • 2 μπαρ (M Bar, Atrium) • 5 χώροι συνεδρίων και εκδηλώσεων (Magnolia, Thyme, Rosemary, Lavender, Jasmine) χωρητικότητας 204 ατόμων σε σχολική διάταξη και 320 ατόμων σε θεατρική διάταξη • Fitness and Wellness Center (spa, γυμναστήριο, εσωτερική πισίνα, Jacuzzi, χαμάμ, σάουνα), εξωτερική πισίνα, δωρεάν Wi-Fi

info

Electra Metropolis Athens Μητροπόλεως 15, τηλ. 214-1006200 Για κρατήσεις: 210-3370100

at a glance

info

Electra Metropolis Athens 15 Mitropoleos, Tel. (+30) 214.100.6200, Reservations: (+30) 210.337.0100

relAxation

Σ

ε απόσταση μόλις 230 μέτρων από την πλατεία Συντάγματος, στο κέντρο της Αθήνας, το Electra Metropolis Athens υπόσχεται εμπειρίες διακριτικής πολυτέλειας, εμποτισμένες με retro chic αισθητική και άρωμα ’60s. Οι κλασικές αξίες, που εμπλουτίζονται με μοντέρνες πινελιές, κυριαρχούν στους χώρους του ξενοδοχείου. Όλους τους ορόφους διατρέχει η εντυπωσιακή εικαστική εγκατάσταση που δημιούργησε στο αίθριο ο Αλέκος Φασιανός, το Roof Garden προσφέρει θέα 360 μοιρών στην πόλη, ενώ τα 216 πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια και σουίτες του ξενοδοχείου υπηρετούν με τον πλέον σύγχρονο τρόπο την ελληνική φιλοξενία. Οι παροχές, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν: αυτόνομο κλιματισμό, 40" Samsung Smart LED τηλεοράσεις, δωρεάν Wi-Fi, απευθείας τηλεφωνικές γραμμές στο δωμάτιο και στο μπάνιο, ξύλινα πατώματα, προϊόντα περιποίησης Κορρές και μεγεθυντικό καθρέφτη στο μπάνιο. Επιπλέον, οι σουίτες έχουν λευκά μαρμάρινα μπάνια, ξύλινο πάτωμα, καφετιέρα και 48" Samsung Smart LED τηλεόραση, ενώ μερικές προσφέρουν μαγευτική θέα στην Ακρόπολη. Στον 10ο όροφο, το Metropolis Roof Garden προσφέρει πρωινό με πληθώρα ελληνικών γευστικών επιλογών, καθώς επίσης μεσημεριανό ή δείπνο βασισμένο στη σύγχρονη fusion ελληνική κουζίνα. Στο «M» bar σάς περιμένουν δροσιστικά κοκτέιλ και ασιατικό finger food, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες θα απολαύσετε τον αττικό ήλιο στην εξωτερική πισίνα με την προνομιακή θέα στην Ακρόπολη και στον Λυκαβηττό. Στο κέντρο ευεξίας θα επιλέξετε την υπηρεσία spa της επιλογής σας, θα χαλαρώσετε στο jacuzzi και στην εσωτερική πισίνα, και θα αποδράσετε από τους εντατικούς ρυθμούς της καθημερινότητας στη σάουνα και στο χαμάμ.

To Εlectra Metropolis Athens αποτελεί ιδανική επιλογή για τη διεξαγωγή οποιασδήποτε κοινωνικής ή επαγγελματικής εκδήλωσης. Οι 5 χώροι συνεδρίων και εκδηλώσεων του ξενοδοχείου είναι πλήρως εξοπλισμένοι, διαθέτουν κλιματισμό και φυσικό φωτισμό και μπορούν να φιλοξενήσουν έως και 320 άτομα.

137

ELECTRA

PALACE

Athens

138

relAxation

Η

μεγαλοπρέπεια και ο αέρας μιας άλλης εποχής συναντούν τη φιλοξενία πέντε αστέρων στην ιστορική καρδιά της Αθήνας, στην Πλάκα. Η κλασική αρχιτεκτονική και διακόσμηση του Electra Palace Athens εναρμονίζονται με την αριστοκρατικότητα της συνοικίας, ενώ η καλαισθησία και η πολυτέλεια συνδυάζονται με την προνομιακή θέα στην Ακρόπολη. Από τα μαρμάρινα μπάνια και τα αφράτα παπλώματα μέχρι τα χειροποίητα χαλιά και τα κλασικά έπιπλα, όλα ενισχύουν τον εκλεπτυσμένο χαρακτήρα και τη διαχρονική φινέτσα του ξενοδοχείου. Οι παροχές, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν: δορυφορικές τηλεοράσεις, ηλεκτρονικά χρηματοκιβώτια, Wi-Fi σύνδεση και πλήρως εξοπλισμένα μπάνια με στεγνωτήρα μαλλιών, μπουρνούζια, παντόφλες, μεγεθυντικό καθρέφτη. Διατίθενται επίσης αντιαλλεργικά δωμάτια, στα οποία εφαρμόζεται η διαδικασία PURE εξασφαλίζοντας ένα ιδανικό περιβάλλον για τη διαμονή σας. Στον 5ο όροφο, το βραβευμένο roof garden εστιατόριο με την ελληνική δημιουργική κουζίνα του και τη θέα στην Ακρόπολη αποτελεί κορυφαία εμπειρία, ενώ στους αναπαυτικούς δερμάτινους καναπέδες του Duck Tail, μπαρ εμπνευσμένου από τις παραδοσιακές βρετανικές λέσχες, θα απολαύσετε το αναψυκτικό ή το ποτό σας πριν από την επόμενη επαγγελματική σας συνάντηση ή την επόμενη εξόρμησή σας στην πόλη. Το κέντρο ευεξίας, με τις πλήρεις υπηρεσίες spa, το jacuzzi και τη σάουνα, προσφέρει στιγμές περιποίησης και αναζωογόνησης. Τους καλοκαιρινούς μήνες, η εξωτερική πισίνα αποτελεί όαση δροσιάς στο κέντρο της Αθήνας και σε συνδυασμό με το poolbar είναι το σημείο όπου θα χαλαρώσετε και θα δροσιστείτε. Για τις επιχειρηματικές σας συναντήσεις, τη διοργάνωση ενός επιτυχημένου συνεδρίου, τη δεξίωση ή οποιαδήποτε άλλη εκδήλωση, οι τέσσερις χώροι εκδηλώσεων είναι πλήρως εξοπλισμένοι, διαθέτουν κλιματισμό και φυσικό φωτισμό και μπορούν να φιλοξενήσουν έως και 540 άτομα.

με μια ματια • 155 δωμάτια (103 Standard & 32 Superior δωμάτια, 9 Junior σουίτες, 10 σουίτες, 1 προεδρική σουίτα) • 2 εστιατόρια (Motivo, Electra Roof Garden Restaurant) • 2 μπαρ (Duck Tail Bar, Pool Bar) • 4 χώροι συνεδρίων και εκδηλώσεων (Αλκυόνη, Ηλέκτρα, Λευκοθέα, Ballroom) συνολικής χωρητικότητας 291 ατόμων σε σχολική διάταξη και 540 ατόμων σε θεατρική διάταξη • Spa and Wellness Center, εξωτερική πισίνα, Fitness Center (γυμναστήριο, εσωτερική πισίνα, Jacuzzi, σάουνα), free Wi-Fi, υπόγειο πάρκινγκ

info

Electra Palace Athens Nαυάρχου Νικοδήμου 18-20, τηλ. 210-3370000 Για κρατήσεις: 210-3370100

A

n air of grandeur from a bygone era meets five-star hospitality at the Electra Palace Athens in Athens’ historic district of Plaka, where classic architecture and design harmonizes with the aristocratic flair of the district, and the luxurious elegance of its interiors blends with privileged views of the Acropolis.

At the Electra Palace Athens, every last detail is made to count: from the marble bathrooms and fluffy duvets to the handmade rugs and classic furnishings, everything is designed to highlight the hotel’s sophisticated character. Among many others, special features include: satellite TVs, electronic safes, full Wi-Fi coverage and fully equipped bathrooms with hairdryers, bathrobes, slippers and a magnifying mirror. The hotel also offers hypoallergenic rooms (maintained using the PURE method) to ensure a perfect stay. On the fifth floor, the award-winning roof garden restaurant is an incredible experience, offering creative Greek cuisine and a magical Acropolis view, while on the comfortable sofas of the Duck Tail Bar – inspired by the concept of a British gentlemen’s club – you can enjoy a refreshment or drink while planning your next business meeting or city outing.

The wellness center offers full spa services, including a Jacuzzi and sauna for those special moments of pampering and rejuvenation, while in the summer months the outdoor pool is an oasis in the city center and, in combination with the pool bar, the best spot to chill out and cool off.

Ideal for business meetings, a successful business conference, a formal reception or the dinner party of your dreams, the hotel has four conference and events halls (fully equipped with air conditioning and plenty of natural light) that can accommodate up to 540 people in total for any type of event.

at a glance • 155 rooms (103 standard and 32 superior, 9 junior suites, 10 suites, 1 presidential suite) • 2 restaurants (Motivo, Electra Roof Garden Restaurant) • 2 bars (Duck Tail Bar, pool bar) • 4 conference and events halls (Alkioni, Electra, Lefkothea and the Ballroom) with a total capacity of 290 in a classroom arrangement and 540 in a theater arrangement • Spa and wellness center, outdoor pool, fitness center (gym, indoor pool, Jacuzzi and sauna), free Wi-Fi, underground parking

info

Electra Palace Athens 18-20 Navarhou Nikodimou, Tel. (+30) 210.337.0000 Reservations: (+30) 210.337.0100

139

ELECTRA

h otel

Athens

140

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ • 109 δωμάτια (106 Standard, 3 σουίτες) • 1 εστιατόριο (Emporiko Restaurant) • 1 Cafe-Deli-Enoteca (Terra) • 1 χώρος εκδηλώσεων (Εlectra, χωρητικότητας 40 ατόμων σε σχολική διάταξη και 60 ατόμων σε θεατρική διάταξη) • Δωρεάν Wi-Fi, πάρκινγκ (στο Electra Palace)

info

Electra Hotel Athens Ερμού 5, τηλ. 210-3378000 Για κρατήσεις: 210-3370100

W

hether you’re in Athens on business or holidays, The Electra Hotel Athens is ideally located right in the center of the shopping district, on the pedestrian strip of Ermou Street. Its comfortable rooms and high-quality services guarantee an unforgettable stay, while its privileged location allows you to enjoy the sights and attractions of the city center, making the most of your time.

Our 106 fully equipped rooms and three suites have elegant décor in soft color tones and classic furnishings including beds with top-of-the-line mattresses and linens. Special features include, among others: fully equipped marble bathrooms with bathrobes, hairdryers and slippers, soundproof windows, wood floors, room safes and free Wi-Fi. At the Emporiko Restaurant buffet, you can dig into a Greek or American-style breakfast to start your day; later, take a break from sightseeing or business at the Terra Café wine bar-restaurant with a cup of coffee or a glass of wine from selected Greek vineyards, along with Mediterranean dishes and snacks. If you need to get rid of some of the day’s stress, you can arrange for an in-room massage treatment by experienced professionals. The 60-person events hall is fully equipped, has air conditioning and natural light, and is perfect for hosting business meetings, professional conferences or other events.

AT A GLANCE • 109 rooms (106 standard, 3 suites) • 1 restaurant (Emporiko) • 1 Café-Deli-Enoteca (Terra) • 1 events hall (The Εlectra, with a capacity of 40 in a classroom arrangement and 60 in a theater arrangement) • Free Wi-Fi, parking (at the Electra Palace)

info

Electra Hotel Athens 5 Ermou, Tel. (+30) 210.337.8000 Reservations: (+30) 210.337.0100

relAxation

Ε

ίτε βρίσκεστε στην Αθήνα για επαγγελματικούς λόγους είτε για διακοπές, το Electra Hotel Athens, στην εμπορική καρδιά της πόλης, στον πεζόδρομο της Ερμού, είναι ιδανικό. Τα άνετα δωμάτια και οι πλούσιες παροχές θα σας χαρίσουν μια αξέχαστη εμπειρία διαμονής, ενώ η προνομιακή θέση του θα σας επιτρέψει να απολαύσετε τα αξιοθέατα και τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας, αξιοποιώντας στο έπακρο τον περιορισμένο ελεύθερο χρόνο σας. Τα 106 πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια και οι 3 σουίτες του διαθέτουν κρεβάτια με επώνυμα στρώματα και κλινοσκεπάσματα, κομψή διακόσμηση σε απαλές αποχρώσεις και κλασική επίπλωση. Οι παροχές, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν: πλήρως εξοπλισμένα μαρμάρινα μπάνια με μπουρνούζια, σεσουάρ μαλλιών, παντόφλες, παράθυρα με διπλά τζάμια, ξύλινα πατώματα, χρηματοκιβώτιο στο δωμάτιο, δωρεάν Wi-Fi. Στον μπουφέ του εστιατορίου Emporiko θα απολαύσετε το πλούσιο ελληνικό ή αμερικανικού τύπου πρωινό σας, ενώ στο Terra Cafe-Wine Bar-Restaurant θα κάνετε ένα διάλειμμα από τη βόλτα ή το επαγγελματικό σας πρόγραμμα για να πιείτε τον καφέ σας και να δοκιμάσετε επιλεγμένα κρασιά του ελληνικού αμπελώνα, τα οποία θα συνοδεύσετε με μεσογειακά πιάτα και σνακ. Για να αποβάλετε το στρες της ημέρας ή απλώς να χαλαρώσετε, μπορείτε, κατόπιν συνεννόησης, να απολαύσετε μια συνεδρία μασάζ στο δωμάτιό σας από έμπειρους επαγγελματίες θεραπευτές. Ο χώρος εκδηλώσεων Electra, χωρητικότητας 60 ατόμων, είναι πλήρως εξοπλισμένος, διαθέτει κλιματισμό και φυσικό φωτισμό και μπορεί να φιλοξενήσει επαγγελματικές συναντήσεις, εκπαιδευτικά σεμινάρια και άλλες εκδηλώσεις.

141

ELECTRA

PALACE

Thessaloniki

142

relAxation

Τ

αυτισμένο με την πλατεία Αριστοτέλους, μία από τις πιο εμβληματικές της Ελλάδας, το Electra Palace Thessaloniki αποτελεί κόσμημα της πόλης. Η επιβλητική αρχιτεκτονική του με την εμπνευσμένη από το Βυζάντιο πρόσοψη και το νεοκλασικό εσωτερικό, η θέα του στον Θερμαϊκό και οι εντυπωσιακές παροχές του το καθιστούν εξαιρετική επιλογή διαμονής, είτε επισκέπτεστε την πόλη για επαγγελματικούς λόγους είτε για αναψυχή: το σινεμά Ολύμπιον, όπου πραγματοποιείται το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το ξενοδοχείο, ενώ ελάχιστα απέχουν η αγορά του κέντρου, το Διεθνές Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης και τα περισσότερα σημαντικά μνημεία, μουσεία και αξιοθέατα. Οι ξύλινες επενδύσεις, τα μαρμάρινα παρκέ και τα ξύλινα πατώματα, τα μαλακά χαλιά, τα πολυτελή υφάσματα, οι Cabriole και Chesterfield καναπέδες, καθώς και τα περίτεχνα έπιπλα εναρμονίζονται ιδανικά με τη μεγαλοπρέπεια του χώρου. Την εμπειρία διαμονής ολοκληρώνουν τα άνετα και πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια (με παροχές όπως πλήρη ηχομόνωση, χρηματοκιβώτιο, μπουρνούζια, παντόφλες, σεσουάρ, απευθείας τηλεφωνική γραμμή στο δωμάτιο και στο μπάνιο), η εσωτερική και εξωτερική πισίνα, το γυμναστήριο, το spa και το εστιατόριο Orizontes Roof Garden, όπου θα απολαύσετε το πρωινό, ένα ελαφρύ γεύμα ή το δείπνο σας. Όλα τα Superior και Executive δωμάτια, όπως επίσης και οι σουίτες, έχουν θέα στην πλατεία Αριστοτέλους και στη θάλασσα. Το ξενοδοχείο διαθέτει πέντε χώρους συνεδρίων και εκδηλώσεων εξοπλισμένους με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, που εξασφαλίζουν την άρτια και επιτυχημένη διοργάνωση οποιασδήποτε επαγγελματικής ή κοινωνικής εκδήλωσης.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ • 138 δωμάτια (130 Classic, Premium, Superior & Executive δωμάτια, 4 Junior σουίτες, 2 Superior σουίτες και 2 Executive σουίτες) • 1 εστιατόριο (Orizontes Roof Garden Bar & Restaurant) • 1 μπαρ (Εxcelsior Bar) • 5 χώροι συνεδρίων και εκδηλώσεων (Μακεδονία Ι, Μακεδονία ΙΙ, Βυζάντιο Ι, Βυζάντιο ΙΙ, Ολυμπιάδα) συνολικής χωρητικότητας 165 ατόμων σε σχολική διάταξη και 445 ατόμων σε θεατρική διάταξη • Εlectra Fitness Center (spa, γυμναστήριο, jacuzzi, εσωτερική πισίνα, σάουνα τουρκικού στυλ), εξωτερική πισίνα, δωρεάν Wi-Fi

info

Electra Palace Thessaloniki Πλατεία Αριστοτέλους 9, τηλ. 2310-294040 Για κρατήσεις: 2310-294011

I

nextricably associated with Aristotelous Square, one of Greece’s most iconic urban spaces, the Electra Palace Thessaloniki is without doubt a jewel in the city’s crown. The imposing structure, with a façade inspired by Byzantine architecture and a neoclassical interior, its view over the Thermaic Gulf and the impressive services and amenities it offers, make it a truly special option whether visiting the city for business or pleasure: the Olympion Cinema, flagship of the Thessaloniki International Film Festival, is located right across the square, while you are also just a short distance from the main shopping street, the Thessaloniki International Exhibition Center and most of the city’s major monuments, museums and sights.

The wood paneling, marble parquet and wood floor, plush carpets, luxuriant fabrics, the Cabriole and Chesterfield sofas and ornate furnishings are all in harmony with the space’s grand atmosphere. The individual rooms are extremely comfortable, fully sound-proofed and come equipped with features such as room safes, bathrobes, slippers and a direct phone line from the bed and bathroom. The hotel has both an indoor and outdoor swimming pool, a gym, a spa and the Orizontes Roof Garden Bar & Restaurant on the top floor, where you can enjoy breakfast, a light lunch or a fine dinner.

All of the superior and executive rooms, as well as the suites, look out onto Aristotelous Square and the sea. The hotel has five conference and events halls equipped with state-of-the art technology to ensures a successful business or social event.

AT A GLANCE • 138 rooms (130 classic, premium, superior and executive rooms, 4 junior suites, 2 superior suites and 2 executive suites) • 1 restaurant (Orizontes Roof Garden Bar and Restaurant) • 1 bar (Εxcelsior) • 5 conference and events halls (Makedonia I and II, Byzantio I and II, Olympiada) with a capacity of 165 in a classroom arrangement and 445 in a theater arrangement • Εlectra Fitness Center (spa, gym, Jacuzzi, indoor pool and Turkish-style sauna), outdoor pool, free Wi-Fi

info

Electra Palace Thessaloniki 9 Aristotelous Square, Tel. (+30) 231.029.4040 Reservations: (+30) 231.0 29.4011

143

© heinz troll

ELECTRA

PALACE

Rhodes

144

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ • 309 δωμάτια (Classic & Superior, Sea Front Superior Guest Rooms, Junior, Family, Superior Family & Deluxe Sea Front σουίτες) • 4 εστιατόρια (Electra’s Restaurant, Al Convento, A la Chinoise, Orientalista) • 1 ζαχαροπλαστείο (Sugar Cube) • 5 μπαρ (Philoxenia Lobby Bar, Sea Cret Bar, Lounge Bar, H2O Pool Bar, Waves Beach Bar) • Fitness and Wellness Center (spa, εσωτερική πισίνα, γυμναστήριο, ανοιχτά γήπεδα για διαφορετικά σπορ, εξωτερικό jacuzzi), εξωτερική πισίνα, καθημερινές μουσικές βραδιές, θεματικές μαγειρικές εκδηλώσεις, υπηρεσίες φύλαξης και δημιουργικής απασχόλησης παιδιών (από 4 μηνών έως 11 ετών), δωρεάν Wi-Fi, πάρκινγκ

info

Electra Palace Rhodes Τριάντα, τηλ. 22410-92521 Για κρατήσεις: 22410-92521

L

ocated right on the shoreline and at a distance of just 10 minutes by car from the medieval town of Rhodes, Electra Palace Rhodes, which boasts a private beach and a comprehensive list of activities and amenities, is more than a hotel; it is a destination.

Start your day with a hearty breakfast at the Electra’s Restaurant, followed by a diving or yoga session at the beach, before curling up with a good book in the resort’s reading room or relaxing on the elegant sun deck. You can enjoy culinary creations inspired by ethnic cuisines from different parts of the world, high-caliber hospitality in our stylish rooms and family suites, and plenty of pampering in the hands of our experts at the holistic therapies spa, while the kids engage in creative play at the crèche or playground under the watchful eye of trained professionals. Nightfall will find you sipping a cocktail at the lounge bar, looking out onto the big swimming pool, or taking a stroll by the sea with your loved ones. This is the perfect day at the Electra Palace Rhodes: relaxed and entertaining, laid back and yet exciting.

Special features in the rooms – all of which either overlook the beautiful garden, the pool or the sea – include fully equipped bathrooms, soft bathrobes and bedding, soundproof windows, safes, independent air conditioning and DVD players.

AT A GLANCE • 309 rooms (classic and superior, seafront superior guest rooms, junior, family, superior family and deluxe seafront suites) • 4 restaurants (Electra’s Restaurant, Al Convento, A la Chinoise and Orientalista) • 1 patisserie (Sugar Cube) • 5 bars (Philoxenia Lobby Bar, Sea Cret Bar, Lounge Bar, H2O Pool Bar and Waves Beach Bar) • Fitness and wellness center (spa, outdoor pool, gym, open courts for a variety of sports, outdoor Jacuzzi and indoor pool), live music every evening, themed cooking events, babysitting and creative play services (for children aged from 4 months to 11 years), free Wi-Fi, parking

info

Electra Palace Rhodes Trianda Beach, Tel. (+30) 2241.092.521 Reservations: (+30) 2241.092.521

relAxation

Κ

υριολεκτικά πάνω στο κύμα, σε απόσταση μόλις 10 λεπτών με το αυτοκίνητο από τη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, με δική του παραλία και μια ατέλειωτη λίστα δραστηριοτήτων και παροχών, το Electra Palace Rhodes δεν είναι απλώς ένα ξενοδοχείο, αλλά προορισμός. Θα ξεκινήσετε την ημέρα με ένα χορταστικό πρωινό στο Electra’s Restaurant, θα κάνετε μαθήματα κατάδυσης ή γιόγκα στην παραλία, θα επιλέξετε το βιβλίο της αρεσκείας σας στην αίθουσα ανάγνωσης του resort και θα χαλαρώσετε στην κομψή εξέδρα ηλιοθεραπείας. Θα γευτείτε γαστρονομικές προτάσεις από διαφορετικές εθνικές κουζίνες, θα απολαύσετε διαμονή υψηλού επιπέδου στα καλαίσθητα δωμάτια και στις οικογενειακές σουίτες, θα αφεθείτε στα έμπειρα χέρια των ειδικών του spa ολιστικών θεραπειών, ενώ τα παιδιά σας θα απασχολούνται δημιουργικά στον άρτια στελεχωμένο βρεφονηπιακό σταθμό και στον παιδότοπο. Και όταν πια σουρουπώσει, θα πιείτε το κοκτέιλ σας στο Lounge Bar, με θέα τη μεγάλη πισίνα, και θα ακολουθήσετε τον/την αγαπημένο/η σας σε έναν ρομαντικό περίπατο στην ακροθαλασσιά. Κάπως έτσι κυλούν οι μέρες και οι νύχτες στο Electra Palace Rhodes: ξεκούραστα, αλλά και διασκεδαστικά, χαλαρωτικά και συναρπαστικά μαζί. Οι παροχές των δωματίων, τα οποία έχουν θέα στους καταπράσινους κήπους, στην πισίνα ή στη θάλασσα, μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν: πλήρως εξοπλισμένα μπάνια, απαλά μπουρνούζια και κλινοσκεπάσματα, διπλά τζάμια, χρηματοκιβώτιο, αυτόνομα ρυθμιζόμενο κλιματισμό και DVD players.

145

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ELECTRA

THE ELECTRA FAMILY

Η Γιώτα Λιάπη, υπεύθυνη κρατήσεων του Electra Palace, εργάζεται στο ξενοδοχείο 27 ολόκληρα χρόνια. Με τον ίδιο ενθουσιασμό υποδέχεται επισκέπτες και μοιράζεται μυστικά της Θεσσαλονίκης.

After 27 years working at the Electra Palace Hotel, reservations manager Giota Liapi feels the same enthusiasm today as she did on her first day, welcoming guests and sharing the secrets of her adopted hometown, Thessaloniki.

Θυμάμαι μια φοιτήτρια που μόλις είχε πάρει το πτυχίο της από τη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Θεσσαλονίκης στην Περαία, να στέκεται στην πλατεία Αριστοτέλους και να κοιτάζει με δέος ψηλά: Το Electra Palace ήταν από τότε για μένα όνειρο ζωής. || Μεγάλωσα σε μια λουτρόπολη γεμάτη ξενοδοχεία, στα Καμένα Βούρλα. Ήξερα από μικρή με τι ήθελα να ασχοληθώ. Πριν από 27 χρόνια, πέρασα το κατώφλι του ξενοδοχείου ως εργαζομένη. || Θυμάμαι τον ενθουσιασμό μου όταν έπιασα δουλειά ως ρεσεψιονίστ – ήταν τόσο μεγάλος, που ακόμα κι όταν χτυπούσε το τηλέφωνο στο σπίτι μου, από τη βιασύνη μου απαντούσα λέγοντας «Electra Palace, λέγετε παρακαλώ;». || Η μέρα σας στην πόλη ξεκινάει με μια κορυφαία μπουγάτσα –αυτή που σερβίρεται στο πρωινό του ξενοδοχείου– και κλείνει με ένα δροσερό κοκτέιλ στο roof garden. Κανένα άλλο σημείο δεν θα σας χαρίσει τέτοια φωτογραφία. Την έχω screensaver στο κινητό μου κι όταν λείπω από τη Θεσσαλονίκη, κοιτάζω κάθε τόσο την οθόνη. || Από τη βαλίτσα του επισκέπτη δεν πρέπει να λείπουν τα αθλητικά παπούτσια. Πώς αλλιώς θα διασχίσει το παραλιακό μέτωπο, ξεκινώντας από την Αριστοτέλους μέχρι το Μέγαρο Μουσικής; Είναι ένα υπαίθριο θέατρο δρόμου, με ποδήλατα, μικροπωλητές, ψαράδες, καροτσάκια, άμαξες με άλογα, πλανόδιους μουσικούς, καλαμπόκι και μαλλί της γριάς. Αν θες να νιώσεις ντόπιος, θα πάρεις ένα σακουλάκι σπόρια στη διαδρομή! || Εκεί που περπατάς, μπαίνεις στο «Αrabella Floating Bar» ή σε κάποιο άλλο καραβάκι που βολτάρει στον Θερμαϊκό και πίνεις το ποτό σου εν πλω στο ηλιοβασίλεμα. Βλέποντας την πόλη από την πλευρά της θάλασσας, την ερωτεύεσαι ξανά.

|| Το password της Θεσσαλονίκης είναι η λέξη «χαλαρά». Σημαίνει να πίνεις καφέ και να αγναντεύεις τη θάλασσα για ώρες. Ο ξένος αναρωτιέται βλέποντας συνεχώς γεμάτες καφετέριες: «Μα καλά, δεν δουλεύουν;». Οι αποστάσεις στο κέντρο εκμηδενίζονται και το μισάωρο διάλειμμα αφιερώνεται στους φίλους. || Αξίζει η διαδρομή από την πλατεία Αριστοτέλους στα Κάστρα. Κάντε στάση στη Ροτόντα, στον Άγιο Δημήτριο και στα οθωμανικά λουτρά, το παλιό Χαμάμ, ή εξερευνήστε την καρδιά της Άνω Πόλης, τη συνοικία Τσινάρι. || Μελιτζάνα με τυρί, μπουγιουρντί και Τσιτσάνης. Να ακούς ρεμπέτικα και να ρίχνεις κλεφτές ματιές στη θέα από την Άνω Πόλη. Για όλα αυτά πηγαίνω στην ταβέρνα «Γιεντί». || Οι επαναλαμβανόμενοι πελάτες, που έρχονται σταθερά στο ξενοδοχείο και με αποκαλούν με το μικρό μου, μου φέρνουν δώρα: οι Ελβετοί σοκολάτες, οι Τούρκοι λουκούμια και μπακλαβά με φιστίκι, οι Βούλγαροι ρακή. Το καλύτερο σουβενίρ για να πάρουν φεύγοντας είναι το τσουρέκι από το Plaisir. || Το soundtrack της πόλης είναι για μένα το «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη» του Δημήτρη Μητροπάνου. || Όποιος είναι ξενύχτης και αναζητά μια σούπα για να στρώσει το στομάχι ή ένα μαγειρευτό, του προτείνω το μαγέρικο του Τσαρουχά. || Χαμόγελο, σπιρτάδα, ζεστασιά. Αυτά τα τρία στοιχεία συνδυάζονται και ο πελάτης μπαίνοντας στο «Electra» αισθάνεται οικεία. Είτε Εβραίοι, είτε μουσουλμάνοι, είτε χριστιανοί, είτε Έλληνες, είτε ξένοι, όλοι νιώθουν ότι έχουν ρίζες στη Θεσσαλονίκη. Μπλέχτηκαν οι πολιτισμοί, έγινε κουβάρι η Ανατολή και η Δύση και σε κάθε στροφή νιώθουμε οι ντόπιοι πολίτες του κόσμου.

I remember myself as a student, having just got my degree from the Thessaloniki School of Tourist Professions in Perea, standing in Aristotelous Square and staring up in awe: the Electra Palace was a dream back then. || I grew up in Kamena Vourla, a spa town that is full of hotels, and knew what I wanted to do when I grew up from a very young age. I crossed the hotel’s threshold as an employee 27 years ago. I remember my enthusiasm at getting a job at reception – I was so excited, I’d rush to answer the phone at home with the phrase: “Electra Palace. How may I be of service?” || A visitor’s day in the city begins with an amazing bougatsa cream pie served as part of the hotel’s breakfast, and ends with a refreshing cocktail in the roof garden. No other point in the city affords such a view. I have it as a screensaver on my phone, and when I’m not in Thessaloniki I like to look at it now and then. || Every visitor should bring a pair of comfortable walking shoes. How else will they be able to enjoy the long walks along the coastal promenade from Aristotelous Square to the Thessaloniki Concert Hall? It’s like a long streettheater stage, with people riding their bicycles, all sorts of street sellers, anglers, moms with babies in strollers, horse-drawn carriages, street musicians, and even stands selling grilled corn and cotton candy. If you want to feel like a local, buy a small paper bag of roasted sunflower seeds to munch on along the way! || As you’re walking along, you can hop on board the Arabella Floating Bar, or one of the other boats that cruise around the Thermaic Gulf, and enjoy a cocktail as the sun goes down. The view of the city from the sea is enough to make you fall in love with it all over again. || The catchphrase in Thessaloniki is halara (“chill

out”). It means sipping your coffee and taking in the view for hours on end. Foreign visitors often wonder whether the Thessalonians ever go to work when they see the packed cafés. But people have only short distances to cover in the city center and they’ll dedicate their lunch break to meeting with friends. || Another great walk is from Aristotelous Square to the area known as Kastra, stopping first at the Rotunda, then at Aghios Dimitrios Church or the Ottoman baths (the old hamam), before exploring the heart of Ano Poli, a district called Tsinari. || Roasted eggplant with melted cheese on top or a serving of spicy bougourdi vegetable casserole while listening to the rebetika songs of Vassilis Tsitsanis and stealing glances of the view from Ano Poli? For this kind of thing I always go to Yenti Taverna. || Regular guests often address me by my first name and like to bring me small gifts: the Swiss bring chocolates, the Turks bring Turkish delight and baklava with pistachios, and the Bulgarians give me bottles of potent raki spirit. The best souvenir they can take back home is a sweet tsoureki bread from the patisserie Plaisir. || If there is one song I associate with the city, it’s Dimitris Mitropanos’ “I Search for You in Saloniki.” || If you are a night owl and need a hearty soup to settle your stomach or a nice rich casserole, I recommend Tsarouchas, a 24-hour Greek-style diner. || Courtesy, enthusiasm and warmth: these are the three elements that make guests feel instantly welcome when they walk through the doors of the Electra Palace. Whether Jewish, Muslim or Christian, whether Greek or foreign, all have some roots in Thessaloniki. Here, civilizations, the East and West, were tangled liked a ball of string so that at every turn in the city we feel like citizens of the world.

relAxation

© ko n sta n t i n o s t s a k a l i d i s

146

147

A

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗΣ electra rewards club

THE BRAND-NEW ELECTRA REWARDS PROGRAM

O όμιλος Electra προσφέρει δώρα, εκπτώσεις και άλλα προνόμια στους πιστούς του πελάτες.

Benefit from the unique privileges the Electra Hotels and Resorts group offers its loyal customers.

ην επιβράβευση των πιστών πελατών του μέσα από ένα πακέτο εκπτώσεων και προνομιακών υπηρεσιών εγκαινιάζει ο όμιλος Electra. Από τα μέσα Σεπτεμβρίου οι διαμένοντες στα Electra Hotels Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Ρόδου θα μπορούν, κερδίζοντας πόντους, να επωφεληθούν μιας σειράς προνομίων μόνο για μέλη, είτε εντός των ξενοδοχείων είτε σε ένα δίκτυο συνεργαζόμενων επιχειρήσεων (θέατρα, εμπορικά καταστήματα, γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων, κ.ά.). Επιπλέον, κατά την άφιξή τους θα απολαμβάνουν δώρα καλωσορίσματος, τα οποία θα διαφοροποιούνται ανάλογα με τη βαθμίδα. Eνδεικτικά: συνεδρία μασάζ 15 λεπτών σε συγκεκριμένες ώρες και έκπτωση 10% στις υπηρεσίες F&B για τους κατόχους της κλασικής κάρτας, συνεδρία μασάζ 15 λεπτών οποιαδήποτε ώρα επιθυμεί ο πελάτης και έκπτωση 10% στις υπηρεσίες F&B για τους κατόχους της ασημένιας κάρτας, συνεδρία full-body μασάζ 30 λεπτών οποιαδήποτε ώρα επιθυμεί ο πελάτης και έκπτωση 20% στις υπηρεσίες F&B για τους κατόχους της χρυσής κάρτας μέλους κ.λ.π. Για να γίνετε μέλος, αρκεί να κατεβάσετε στο κινητό σας τηλέφωνο δωρεάν την εφαρμογή Electra Rewards ή να εγγραφείτε στο mini website (το σχετικό banner εμφανίζεται επάνω δεξιά στο electrahotels.gr). Η ψηφιακή κάρτα μέλους αποθηκεύεται στην εφαρμογή Wallet του iPhone ή της Android συσκευής σας και εσείς θα μπορείτε μεταξύ άλλων να διαχειρίζεστε τον λογαριασμό σας, να ενημερώνεστε για τους πόντους σας και να «κλείνετε» την ξενοδοχειακή υπηρεσία της επιλογής σας. Μέσω της εφαρμογής, τα μέλη θα έχουν επίσης πρόσβαση σε έναν μίνι ταξιδιωτικό οδηγό Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Ρόδου, ενώ καθημερινά μέσα από την ηλεκτρονική υπηρεσία tip of the day οι υπάλληλοι των ξενοδοχείων του ομίλου θα τους προτείνουν εξορμήσεις με τη ματιά του ντόπιου, εμπλουτίζοντας την εμπειρία διαμονής.

he Electra Hotels and Resorts group is launching its loyalty program Electra Rewards Club, which will offer its loyal customers special deals, discounts and other exclusive services. Beginning in mid-September, hotel guests in Athens, Thessaloniki and Rhodes will be able to benefit from a variety of member-exclusive perks by earning points either within the Electra hotels or at an ever-expanding network of associated businesses (theaters, cinemas, stores, car-rental companies, travel agencies and others). Moreover, upon arrival at their hotel of choice, loyalty members will be able to enjoy premium welcome presents, which will differ depending on their membership level. "Classic" card owners can enjoy a 15-minute massage session at specific times and get a 10% discount on all food and beverage orders; "Silver" card owners will get a free 15-minute massage any time they want and also a 10% discount for food and beverages; "Gold" card owners can enjoy a 30-minute full-body massage at the time of their choice and a 20% discount on food and beverages.

To join the Electra Rewards Club loyalty program, all you need to do is download the free Electra Rewards App to your smartphone or register through the program’s mini website, which you will be able to access by clicking on the banner that appears on the top right of the website electrahotels.gr. With your virtual loyalty card, stored in the Wallet app of your iPhone or Android device, you'll be able to make e-bookings for rooms and services from wherever you are and keep track of your reward points.

Through the application, you'll also have access to mini travel guides of Athens, Thessaloniki and Rhodes and a daily Tip of the Day, curated by hotel employees who will be enriching their guests’ travel experience with local tips and suggestions for places to visit and things to do in the city. You will, in other words, have a concierge in the palm of your hand.

Μάθετε περισσότερα: electrahotels.gr

Learn more at electrahotels.gr

Τ

Σκανάρετε το QR code για περισσότερες πληροφορίες.

T

Scan the QR code to access our website for more information.

Magazine

Νoteworthy events on the cultural calendar

➳

AGENDA

148

relAxation

Πολιτιστικά γεγονότα που αξίζουν την προσοχή σας

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΕΧΝΗΣ Επιλεγμένες εκθέσεις, παραστάσεις και άλλα πολιτιστικά γεγονότα της σεζόν.

ART CALENDAR Our selection of exhibitions, shows and cultural events for this summer and autumn. Βy Xenia Georgiadou

© julian rosefeldt © a r c h i v e o f g r e e k a r t t h e at r e k arolos koun

150

© c y t w o m b ly, v e n u s , 1 9 7 5 , c y t w o m b ly f o u n d a t i o n . p h o t o © c o u r t e s y c y t w o m b ly f o u n d a t i o n

λ ε υ τ ε ρ η ς θ ε ο δ ω ρ ο υ, γ ρ α ν ι τ σ α ε υ ρ υ τ α ν ι α ς , 1 9 4 5 © c h r i s t o s a n d p o l ly k o l l i a l i c o l l e c t i o n

Της Ξένιας Γεωργιάδου

Με ρετρό διάθεση 16/07

Το «ρετρό» μπορεί να μεταφραστεί ως μια νοσταλγική επιστροφή σε ένα ιδεατό παρελθόν που γνωρίζουμε μέσα από αφηγήσεις, ήχους, εικόνες και έργα τέχνης. Η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σχεδίασε τη «Ρετρομανία», ένα συναρπαστικό ολοήμερο φεστιβάλ, προτείνοντας πάνω από δέκα διαφορετικές εκδηλώσεις, αφιερωμένες σε κάθε δυνατή εκδοχή του ρετρό. Από τα τραγούδια του Αττίκ έως τις συνθέσεις του Μίμη Πλέσσα και από τις αφηγήσεις της θρυλικής Στέλλας Γκρέκα έως το ελληνικό σουίνγκ με τη φωνή της Πέννυς Μπαλτατζή. Εθνική Λυρική Σκηνή-Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Λεωφόρος Συγγρού 364, Καλλιθέα, www.nationalopera.gr

Κινηματογραφικό μανιφέστο Έως 19/07/2017

Δεκατρείς γιγαντοοθόνες, δεκατρείς ποιητικοί μονόλογοι που ερμηνεύει η βραβευμένη Αυστραλή ηθοποιός Cate Blanchett, μια δημιουργική συρραφή από ιστορικά κείμενα ζωγράφων, αρχιτεκτόνων, χορογράφων, κινηματογραφιστών, όπως οι Kazimir Malevich, André Breton, Claes Oldenburg, Sol LeWitt, Jim Jarmusch... Αυτή είναι η κινηματογραφική εγκατάσταση «Manifesto» του Julian Rosefeldt, που, καθώς προβάλλεται, γεμίζει τον χώρο με ιδέες. Πειραιώς 260: Πειραιώς 260, Α, www. greekfestival.gr

Θεατρικοί θησαυροί Έως 27/07

Αντικείμενα με καλλιτεχνική και συναισθηματική αξία από το αρχείο του Θεάτρου Τέχνης αφηγούνται την ιστορία του σημαντικού θεατρικού οργανισμού, από την ίδρυσή του, το 1942 από τον Κάρολο Κουν, έως σήμερα. Η έκθεση «75 χρόνια Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν – 75 αντικείμενα» εστιάζει, μέσα από κοστούμια, προγράμματα, αφίσες, φωτογραφίες, μακέτες, κριτικές εφημερίδων και σκηνικά ιστορικών παραστάσεων, σε ένα σημαντικό κεφάλαιο της θεατρικής ιστορίας του τόπου. ΣΤΟart: Στοά Κοραή 4, www.theatrotechnis.gr (Στάση Μετρό: Πανεπιστήμιο)

Η Ελλάδα εμπνέει τον Cy Twombly Έως 03/09/2017

Ο Αμερικανός Cy Twombly επισκεπτόταν τακτικά την Ελλάδα από το 1960 έως το τέλος της ζωής του. Γοητευμένος από το φυσικό τοπίο και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, επιχειρεί μέσα από το έργο του τη δική του ερμηνεία του παρελθόντος. Η έκθεση «Θεϊκοί Διάλογοι: Cy Twombly και Ελληνική Αρχαιότητα» παραβάλλει μερικά από τα πιο διάσημα έργα του –Αφροδίτη, Απόλλων, Ορφεύς, Παν, Νίκη– δίπλα σε επιλεγμένες αρχαιότητες, αποδεικνύοντας πως η τέχνη μπορεί να ακυρώσει την απόσταση του χρόνου. Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Νεοφύτου Δούκα 4 (Στάση Μετρό: Ευαγγελισμός)

ATHENS Retro state of mind 16/07

The term “retro” can mean a nostalgic return to an idealized past known only through narratives, sounds, images and art.

The Greek National Opera’s Alternative State has put together a fascinating all-day festival called “Retromania” comprising 10 events, each dedicated to a separate interpretation of the term, from musical performances of songs by the early 20th-century composer Attik, Mimis Plessas and the contemporary swing singer Panny Baltatzi to the narratives of the incredible Stella Greka. Greek National Opera, Stavros Niarchos Foundation Cultural Center, 364 Syngrou, Kallithea, www.nationalopera.gr

Lucky thirteen To 19/07

The cinematic installation “Manifesto” by Julian Rosefeldt is brimming with ideas. Thirteen giant screens will feature thirteen poetic monologues performed by the Oscar-winning actress Cate Blanchett.

The monologues are drawn from historic texts penned by painters, architects, choreographers, cinematographers and others, including Kazimir Malevich, André Breton, Claes Oldenburg, Sol LeWitt and Jim Jarmusch. Pireos 260: 260 Pireos, www.greekfestival.gr

Theatrical treasures To 27/07

Objects of artistic or sentimental value from the archive of the Technis (Art) Theater narrate the history of one of Greece’s greatest theater companies, from its foundation in 1942 by Karolos Koun to the present. “75 Years of the Karolos Koun Theater – 75 Objects” displays costumes, props, photographs, stage models, performance programs and newspaper reviews. StoArt, 4 Stoa Korai (in the arcade), www.theatro-technis.gr (Metro Station: Panepistimio)

Greece inspires Cy Twombly To 03/09

The renowned American artist Cy Twombly (1928-2011) visited Greece regularly from 1960 until the end of his life. Enchanted by the natural landscapes as well as by the civilization of ancient Greece, he attempted through his works to provide his own interpretation of the past. The exhibition “Divine Dialogues: Cy Twombly and Greek Antiquity” features some of his most famous works – Aphrodite, Apollo, Orpheus, Pan and Nike – alongside selected antiquities in an effort to demonstrate how art can transcend the centuries.

Museum of Cycladic Art, 4 Douka, www. cycladic.gr (Metro Station: Evangelismos)

AGENDA

© angelos papadimitriou

Αθήνα

151

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΕΧΝΗΣ ART CALENDAR

Έως 28/10

H έκθεση «Φωκίων Ρωκ. Ο γλύπτης και το αρχείο του» παρουσιάζει πτυχές της ζωής και του έργου του σημαντικού Έλληνα δημιουργού (1895-1941), αναδεικνύοντας τη συμβολή του στην ελληνική εικαστική σκηνή των αρχών του 20ού αιώνα. Παράλληλα όμως αποτυπώνει και το κλίμα μιας ολόκληρης εποχής. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης-Μέγαρο Εϋνάρδου, Αγίου Κωνσταντίνου 20 και Μενάνδρου, www.miet.gr (Στάση Μετρό: Ομόνοια)

Ο μύθος της Μαρίας Κάλλας Έως 29/10/2017

Κοστούμια, αυτόγραφα, φορέματα και γούνες, κοσμήματα, έπιπλα και επιστολές αποκαλύπτουν πτυχές από τη ζωή και την καριέρα της Μαρίας Κάλλας. Η έκθεση «Μαρία Κάλλας: Ο μύθος ζει», η οποία πραγματοποιείται με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από τον θάνατο της μεγάλης λυρικής τραγουδίστριας, περιλαμβάνει πάνω από 200 προσωπικά της αντικείμενα, τα περισσότερα από τα οποία προέρχονται από την εντυπωσιακή συλλογή του Νίκου Χαραλαμπόπουλου. Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη: Βασιλίσσης Σοφίας & Μέρλιν, www.thf.gr (Στάση Μετρό: Σύνταγμα)

To 24/09

Athenian courtyards with potted basil plants, flag-bedecked caiques, traditional grocery stores, green pastures: the Greek practitioners of naive art captured scenes from daily life in the city and countryside, depicting Greek customs with lively colors and a sense of realism. The exhibition “Naive Art in Greece” features 50 works by Greek and Cypriot painters which revive dim memories and forgotten images. The Center of Folk Art and Tradition “Angeliki Hatzimichali”: 6 Angelikis Hatzimichali, Plaka, www.cityofathens.gr (Metro Station: Acropolis)

Greek sculpture To 28/10

“Fokion Rok: The Sculptor and His Archive,” presents different aspects of the life and work of this important Greek artist (18951941), showcasing his contribution to the evolving Greek art scene in the early 20th century and how he expressed the zeitgeist.

National Bank of Greece Cultural Foundation – Eynardou Mansion, 20 Aghiou Constantinou & Menandrou, www.miet.gr (Metro Station: Omonia)

Τhe myth of Maria Callas

© a n a t o ly s h u r a v l e v

To 29/10

Costumes, autographs, dresses and furs, jewelry, furniture and letters reveal different aspects of the life and career of Maria Callas. The exhibition “Maria Callas: the Legend Lives,” which is being held to commemorate the great opera singer forty years after her death, includes over 200 of her personal belongings, the majority of which come from the impressive collection of Nikos Charalambopoulos. B. & M. Theocharakis Foundation: Vasilissis Sofias & Kokkali, www.thf.gr (Metro Station: Syntagma)

© t a s o s m a n t z av i n o s

Ελληνική γλυπτική

Being naive

Έως 23/07

© a β ρ α α μ π αυλ ι δ η ς , κ ι ν η μ ατο γ ραφ ο ς , μ ε σ ο π ολ ε μ ι κο ς ο ι κ ι σ μ ο ς μ ε τα λ λ ε ι ω ν . δο μ ο κο ς , φθιωτιδα 2012

Αθηναϊκές αυλές με βασιλικούς, σημαιοστόλιστα καΐκια, παραδοσιακά παντοπωλεία, πράσινα βοσκοτόπια: οι Έλληνες εκπρόσωποι της ναΐφ ζωγραφικής αποτύπωσαν σκηνές από την καθημερινή ζωή στην πόλη και στην ύπαιθρο και εικονογράφησαν την ελληνική παράδοση με ζωντανά χρώματα και ρεαλιστική διάθεση. Η έκθεση «Η Ναΐφ Τέχνη στην Ελλάδα» περιλαμβάνει πενήντα έργα Ελλήνων και Κυπρίων ζωγράφων από τη Συλλογή Χρήστου και Πόλλυς Κολλιαλή, τα οποία επαναφέρουν στο προσκήνιο χαμένες μνήμες και εικόνες. Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη»: Αγγελικής Χατζημιχάλη 6, Πλάκα (Στάση Μετρό: Ακρόπολη)

The exhibition “Ghika – Craxton – Leigh Fermor: Charmed Lives in Greece” is a retrospective look at the lives and interrelated works of three close friends and leading figures in the worlds of art and lliterature of the 20th century. Photographs, artworks, writings, letters, notes, publications and written dedications shed light on their friendship, their artistic trajectories and their love for Greece, particularly those regions that most inspired them: Hydra, Kardamyli, Crete and Corfu. Benaki Museum, Main Building: 1 Koumpari & Vasilissis Sofias, www.benaki.gr (Metro Station: Evangelismos)

Πειραματισμός με τις φόρμες

δημητρης χαρισιαδης, μετεωρα, μαρτιος 1960. © benaki museum photographic archives

152

AGENDA

Έως 24/09/2017

To 10/09

© n at i o n a l b a n k o f g r e e c e c u lt u r a l f o u n d a t i o n

Σε ναΐφ ύφος

The history of a friendship

© nikos charalamp op oulos collection

Η έκθεση «Γκίκας – Craxton – Leigh Fermor: Η γοητεία της ζωής στην Ελλάδα» αποτελεί μια ανασκόπηση της ζωής και του αλληλένδετου έργου τριών στενών φίλων και κορυφαίων προσωπικοτήτων της τέχνης και των γραμμάτων του 20ού αιώνα. Μέσα από φωτογραφίες, έργα τέχνης, κείμενα, επιστολές, σημειώσεις, εκδόσεις και αφιερώσεις αναδεικνύεται η προσωπική τους σχέση, η καλλιτεχνική τους πορεία και κυρίως η αγάπη τους για την Ελλάδα, ιδιαίτερα για τους τόπους που τους ενέπνευσαν: Ύδρα, Καρδαμύλη, Κρήτη, Κέρκυρα. Μουσείο Μπενάκη - Κεντρικό Κτήριο: Κουμπάρη 1 & Βασιλίσσης Σοφίας, www.benaki.gr (Στάση Μετρό: Ευαγγελισμός)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

© roloff beny

Έως 10/09/2017

σ ο φ ι α κ α λ ο γ ε ρ ο π ουλ ου, ν η σ ι ω τ ι κ ο τ ο π ι ο , 1 9 4 5 © © c h r i s t o s a n d p o l ly k o l l i a l i c o l l e c t i o n

Το χρονικό μιας φιλίας

Η έκθεση «Anatoly Szuravlev. Future Revisited / Μέρος δεύτερο: Η μυθολογία του καλλιτέχνη» περιλαμβάνει 1.000 φωτογραφικές αναπαραγωγές έργων της συλλογής Κωστάκη σε μικρή κλίμακα, 780 διαφανείς μπάλες που αιωρούνται από το ταβάνι –έργο με το οποίο ο σύγχρονος Ρώσος εικαστικός είχε εκπροσωπήσει τη χώρα του στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2009– και τρεις τοιχογραφίες του με τίτλο «Αλφάβητα», που βασίζονται στις φόρμες των λατινικών, των κυριλλικών και των ελληνικών γραμμάτων. Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Εγνατία 154 (εντός ΔΕΘ-Helexpo), www. greekstatemuseum.com

Σημάδια φθοράς Έως 11/08

Ο Αβραάμ Παυλίδης ξεκίνησε πριν από 25 χρόνια να φωτογραφίζει εγκαταλελειμμένους εσωτερικούς χώρους στην ελληνική ενδοχώρα. Η έκθεση «Νέα Ερείπια», την οποία διοργανώνει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, εστιάζει στην πιο πρόσφατη δουλειά του: τις ρημαγμένες εγκαταστάσεις μιας βιομηχανικής κοινωνίας σε κρίση. Νοσοκομεία, ξενοδοχεία, στρατόπεδα, αεροδρόμια, σχολεία, ψυχιατρεία αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες της φθοράς που επιφέρει ο χρόνος και των αντιλήψεων που επικρατούν για την αξιοποίηση των παλιών κτισμάτων. Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του MIET, Βίλα Καπαντζή: Βασιλίσσης Όλγας 108, www.miet. gr, www.thmphoto.gr

Σύγχρονη ιστορία σε εικόνες Έως 10/09

Μια ανθολογία από εικόνες δύο κορυφαίων Ελλήνων φωτογράφων του 20ού αιώνα προβάλλει η έκθεση «Πορτραίτα Ιστορίας, Βούλα Παπαϊωάννου-Δημήτρης Χαρισιάδης 19401960» που διοργανώνεται σε συνεργασία με τα Φωτογραφικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη. Οι 200 φωτογραφίες αποτυπώνουν το σκληρό πρόσωπο του πολέμου την περίοδο της γερμανικής κατοχής και τα κρίσιμα χρόνια της μεταπολεμικής περιόδου στην Ελλάδα. Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης: Αποθήκη Α΄, Λιμάνι Θεσσαλονίκης, Ναυάρχου Βότση 3, www.thmphoto.gr

Σκοτεινός ρομαντισμός Έως 16/09

H έκθεση «Το κοράκι του Έντγκαρ Άλλαν Πόε» περιλαμβάνει σχέδια, χαρακτικά και χρωματιστά μελάνια του Τάσου Μαντζαβίνου, ο οποίος μεταφέρει στη ζωγραφική επιφάνεια τη σκοτεινή ατμόσφαιρα του Αμερικανού ποιητή. Παράλληλα παρουσιάζεται το καλλιτεχνικό λεύκωμα είκοσι αριθμημένων αντιτύπων με δώδεκα μελάνια του καλλιτέχνη, εμπνευσμένα από το ποίημα του Στεφάν Μαλαρμέ «Ο τάφος του Έντγκαρ Πόε». Βιβλιοπωλείο ΜΙΕΤ, Τσιμισκή 11, www.miet.gr

THESSALONIKI Experiments with forms To 23/07

“Anatoly Shuravlev. Future Revisited Part Two: The Artist’s Mythology” comprises 1,000 photographic reproductions of Russian avant-garde works from the famous Costakis Collection on a much smaller scale than the original pieces, 780 transparent balls hanging from the ceiling – the piece with which the Russian artist represented his country at the 2009 Venice Biennale – and three murals titled “Alphabets,” which are based on the shapes of Latin, Cyrillic and Greek letters. Macedonian Museum of Contemporary Art, 154 Egnatia (inside the Helexpo exhibition area), www.greekstatemuseum.com

Signs of erosion To 11/08

Avraam Pavlidis started photographing abandoned private spaces in the Greek hinterland 25 years ago.

The exhibition “New Ruins,” being organized by the National Bank of Greece Cultural Foundation (MIET) in cooperation with the Thessaloniki Museum of Photography, focuses on his most recent subject: the crumbling facilities of an industrial society in crisis. Former hospitals, hotels, military bases, airports, schools and psychiatric facilities bear witness to the erosion caused by the elements over time and by prevailing ideas regarding the use of old structures. MIET Thessaloniki Cultural Center, Kapantzi Villa 108 Vassilissis Olgas, www.miet.gr, www.thmphoto.gr

Modern history in stills To 10/09

“Portrayals of History: Voula Papaioannou – Dimitris Harissiadis, 1940-1960” is an anthology of scenes captured by two of Greece’s foremost 20th century photographers. The exhibition, co-organized with the Benaki Museum’s Photographic Archives, presents 200 photographs that depict both the ills of war during the Nazi occupation of Greece and the critical post-war years. Thessaloniki Museum of Photography, Warehouse A, Thessaloniki Port, 3 Navarhou Botsi, www.thmphoto.gr

Dark romance To 16/09

The exhibition “Edgar Allen Poe’s Raven” comprises drawings, engravings and colored inks by Tasos Mantzavinos, who delves into the dark world of the American writer. Organized by the National Bank of Greece Cultural Foundation (MIET), the exhibition also includes a limited-run album (only 20 numbered copies) of 12 ink drawings by the artist, inspired by Stéphane Mallarmé’s poem “The Tomb of Edgar Poe.” MIET bookstore, 11 Tsimiski, www.miet.gr

153

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΕΧΝΗΣ ART CALENDAR Η γιορτή της σύγχρονης τέχνης

Εικόνες από την Αγία Σοφία Έως 15/10

Ο Ιταλοελβετός αρχιτέκτονας Gaspare Fossati, μαζί με τον αδελφό του, Giuseppe, επέβλεπε τις εργασίες αποκατάστασης της Αγίας Σοφίας την περίοδο 1847-1849. Τρία χρόνια μετά, στο Λονδίνο, ο ίδιος δημιούργησε τις 22 υπέροχες έγχρωμες λιθογραφίες που απεικονίζουν τον ναό μετά τη ριζική του ανακαίνιση και παρουσιάζονται στην έκθεση με τίτλο «Η Αγία Σοφία των αδελφών Fossati μέσα από την Τρικόγλειο Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ». Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης: Λεωφόρος Στρατού 2, www.mbp.gr

Πήλινες μορφές Έως 30/04/2018

Ένα ταξίδι στα βάθη του χρόνου επιχειρεί η έκθεση «Ειδώλιο. Ένας μικρόκοσμος από πηλό», η οποία περιλαμβάνει 672 ειδώλια που προέρχονται από τη συλλογή του ΑΜΘ και όλες τις Εφορείες Αρχαιοτήτων της Βόρειας Ελλάδας. Σκοπός είναι να αναδειχθεί η εξέλιξη των τέχνεργων αυτών της αρχαιότητας, από την προϊστορική εποχή έως τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια, και να αντληθούν πληροφορίες για τον ιδιωτικό και τον δημόσιο βίο των ανθρώπων, τις λατρευτικές τους συνήθειες και τα ταφικά έθιμα. Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης: Μανόλη Ανδρόνικου 6, www.amth.gr

65 years of art To 15/10

The Exhibition titled “The Macedonian Art Society: 65 Years of Collections” at the Teloglion Foundation of the Aristotle University pays tribute to this historic cultural society by presenting almost the entirety of its collection in a show that underscores the society’s contribution to Thessaloniki’s art scene. More than 400 paintings and engravings mark milestones in the evolution of 20th century Greek art. Teloglion Foundation of Art, 159A Agiou Dimitriou, www.teloglion.gr

Images from the Hagia Sophia

© γ ι ω ρ γο ς κ ατ σ α γ γ ε λο ς

Με μια φωνή 02/09/2017

Η Μικτή Χορωδία Ρόδου ιδρύθηκε το 1962 από την Ξένη Έμνερ-Παπαχαλκίτου και για είκοσι χρόνια υπήρξε η μοναδική χορωδία του νησιού. Έως σήμερα έχει λάβει μέρος σε πλήθος εκδηλώσεων και φεστιβάλ στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αποσπώντας πολλές διακρίσεις. Το ιδιαίτερο αυτό μουσικό σύνολο, το οποίο αποτελείται από τέσσερα είδη φωνών, θα συμπράξει με τη χορωδία του Berthold Gymnasium από το Φράιμπουργκ σε μια μοναδική συναυλία στο παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου με αναγεννησιακά τραγούδια. Τη διεύθυνση της Μικτής Χορωδίας Ρόδου έχει ο Μιχάλης Καλαεντζής. Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου: Μεσαιωνική Πόλη, www.rodos-choir.blogspot.gr

κ ω ν σ τα ν τ ι ν ο ς ξ ε ν α κ η ς , μ ο ρ φ ε ς . © « τ ε χ ν η » μ α κ ε δο ν ι κ η κ α λ λ ι τ ε χ ν ι κ η ε τα ι ρ ε ι α

This autumn, the 6th Thessaloniki Biennale of Contemporary Art is to host 75 artists from all over the world. Under the title “Imagined Homes,” and in response to the intensification of the international migration crisis, the central exhibition of this year’s biennale will explore the fluidity and continual redefinition of the concept of “home.” www. thessalonikibiennale.gr

ΡΟΔΟΣ

Η εικαστική γλώσσα του Παύλου Σάμιου Έως 15/09/2017

To 15/10

Swiss-Italian architect Gaspare Fossati and his brother Giuseppe were responsible for overseeing the restoration of this incomparable monument during the years 1847 to 1849. Three years later in London, Gaspare created the 22 splendid lithographs depicting the monument after its radical restoration that are being presented in a show titled “The Hagia Sophia of the Fossati brothers through the Trikoglios Library of the A.U.TH.” Thessaloniki Museum of Byzantine Culture, 2 Stratou Avenue, www.mbp.gr

Clay figures To 30/04/2018

“Figurines: A Microcosmos of Clay” attempts to take viewers back in time with 672 idols from the collections of the Archaeological Museum of Thessaloniki and the Ephorates of Antiquities of all of northern Greece. The show presents the evolution of the ceramic art from prehistoric to late Roman times, and sheds light to the valuable information these figurines hold about people’s public and private lives, religious rituals and funerary customs. Archaeological Museum of Thessaloniki, 6 Manoli Andronikou, www.amth.gr

© p av l o s s a m o s

154

AGENDA

Έως 15/10

Η έκθεση «Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία “Τέχνη”: 65 χρόνια συλλογές» στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ αποτίνει φόρο τιμής στο ιστορικό πολιτιστικό σωματείο της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζοντας στο κοινό το σύνολο, σχεδόν, των συλλογών του και αναδεικνύοντας την ευρύτερη προσφορά του στα καλλιτεχνικά δρώμενα της πόλης. Περισσότερα από 400 έργα –πίνακες ζωγραφικής και χαρακτικά– αφηγούνται την ιστορία της «Τέχνης» και σηματοδοτούν κομβικές στιγμές της ελληνικής εικαστικής δημιουργίας του 20ού αιώνα. Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Αγίου Δημητρίου 159Α, www.teloglion.gr

From 30/09 to 14/01/2018

© α π θ « t ρ ι κο γλ ε ι ο ς β ι β λ ι ο θ η κ η » β & κ π

65 χρόνια «Τέχνη»

A celebration of contemporary art

© 2 0 1 7 υ π π ο α α ρ χ ε ι ο ε φ ο ρ ε ι α Σ α ρ χ α ι ο τ η τ ω ν κ α β α λ α ς - θ α σ ο υ. φ ω τ ο γ ρ α φ ο ς : ο ρ ε σ τ η ς κ ου ρ α κ η ς

Από 30/09/2017 έως 14/01/2018

Η 6η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης θα υποδεχτεί 75 καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Με τίτλο «Ιmagined Homes / Φαντασιακές Εστίες» και με αφορμή την έξαρση του μεταναστευτικού προβλήματος, η κεντρική έκθεση της φετινής Μπιενάλε μιλάει για τη ρευστότητα και τον συνεχή επαναπροσδιορισμό του σπιτιού. www.thessalonikibiennale. gr

Η ιδιαίτερη σχέση του ζωγράφου με το μοντέλο του, το γυμνό ως διαχρονικό σύμβολο δημιουργίας, η εξέλιξη της τέχνης ενός σημαντικού Έλληνα ζωγράφου στον χρόνο: σε αυτές τις ενότητες αναπτύσσεται η πρώτη μεγάλη έκθεση του Παύλου Σάμιου, με τίτλο «Από το βυθό της μνήμης», στο νησί των Ιπποτών. Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης Δήμου Ροδίων-Νέα Πτέρυγα Νεστορίδειου Μελάθρου, www. mgamuseum.gr

Κρυμμένα μυστικά 22-24/09/2017

Οι «Ανοικτές Πόρτες» είναι η εκδοχή της Ρόδου για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Οργανώνονται από τη Rhodes International Culture & Heritage Society, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που στόχο έχει την ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου του νησιού, και πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, με διαφορετικό θέμα, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου. Στη διάρκεια της δράσης, ιστορικά κτίρια, που συνήθως δεν είναι ανοιχτά για το κοινό, υποδέχονται επισκέπτες προσφέροντάς τους την ευκαιρία να γνωρίσουν την αρχιτεκτονική κληρονομιά της Ρόδου. Οι ξεναγήσεις πλαισιώνονται από διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκθέσεις, εργαστήρια, μουσικές εκδηλώσεις και προβολές ταινιών. www. rhodesriches.org

RHODES One voice 02/09

The Mixed Choir of Rhodes, founded in 1962 by Xeni Emner-Papahalkitou, was for twenty years the island’s only choir. To date, it has taken part in countless events and festivals in Greece and Cyprus, winning many awards. This unique musical group, which is composed of four different voice types, will perform renaissance pieces together with the Berthold Gymnasium Choir from Freiburg in a one-of-a-kind concert at the Palace of the Grand Master of the Knights of Rhodes. The Mixed Choir of Rhodes is conducted by Michalis Kalaentzis. Palace of the Grand Master of the Knights of Rhodes: Old Town, www.rodos-choir.blogspot.gr

The visual language of Pavlos Samios To 15/09

The particular relationship between an artist and his model; the nude as a timeless symbol of creativity; the evolution of the artwork of an important Greek painter over the years: these are the themes of the first major exhibition by Pavlos Samios, titled “From the Depths of Memory,” being held on Rhodes.

The Modern Greek Art Museum of the Municipality of Rhodes – New Nestoridion Melathron Wing, www.mgamuseum.gr

A glimpse inside 22-24/09

“Open Doors,” Rhodes’ contribution to the European Heritage Days, is an event organized by the Rhodes International Culture & Heritage Society, a non-profit organization that seeks to highlight the island’s cultural wealth.

It is held annually on the last weekend of September and focuses on a different theme each year. During the course of “Open Doors,” historic buildings that are not customarily open to the public receive visitors, offering them the opportunity to get to know the architectural heritage of Rhodes.

Lectures, educational programs, workshops, music events and screenings are held alongside the architectural tours. www.rhodesriches.org

155

SINCE

1902 Το κατάστημά μας στο κέντρο της Αθήνας, γωνία Βουκουρεστίου 11 και Πανεπιστημίου 8, τηλ: +30 210-3635145 Our shop in the center of Athens, corner of 11, Voukourestiou and 8, Panepistimiou street, tel: +30 210-3635145

Το κατάστημά μας στην Κηφισιά, KΛΗΡΟΝΟΜΙΑ Κασσαβέτη 19, τηλ.: tel: +30 210-6236617 Το όνομα Βιλδιρίδης έχει συνδυαστεί με το κόσμημα Our shop in Kifissia, 19 Kassaveti street εδώ και 113 χρόνια. Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και tel: +30 210-6236617 στο κόσμημα ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί. Αυτό όμως μας αρέσει γιατί μας κάνει όλους να θέλουμε να είμαστε καλύτεροι από το χτες! Και όταν υπάρχουν γερές βάσεις SINCE 1902 “Οι προσδοκίες και οι στόχοι μας βρίσκονται πολύ και ένα δυνατό όνομα είσαι ήδη ένα βήμα μπροστά! Το ψηλά! Εδώ και 113 χρόνια ο προπάππους μας ίδρυσε Το κατάστημά μας στην Κηφισιά, να το βρίσκεις έτοιμο ακούγεται απλό και εύκολο, το να το πρώτο του κατάστημα στη Θεσσαλονίκη και σήμερα Κασσαβέτη 19, τηλ.: tel: +30 210-6236617 Το κατάστημά μας στο κέντρο της Αθήνας, το βελτιώνεις είναι μεγάλη δοκιμασία και κάθε μέρα εμείς καλούμαστε, ως τέταρτη γενιά, να συνεχίσουμε, Our shop in8,Kifissia, 19 Kassaveti street γωνία Βουκουρεστίου 11 και Πανεπιστημίου σου δίνει καινούργια κίνητρα. Βασικό κίνητρο είναι η διατηρώντας και βελτιώνοντας την ποιότητα και τηλ: +30 210-3635145 tel: +30 210-6236617 αγάπη μας για το κόσμημα αλλά και η ενέργεια και το τις υπηρεσίες που παρέχουμε. Από το πρώτο μας Our shop in the center of Athens, corner of πάθος μας να διατηρήσουμε το όνομα και την εξέλιξη Το κατάστημά μας στο κέντρο της Αθήνας, επαγγελματικό βήμα, οι γονείς μας Απόστολος και Το κατάστημά μας στην Κηφισιά, 11, Voukourestiou and 8, Panepistimiou street, της εταιρείας που κληρονομήσαμε. Στόχος μας είναι 19, τηλ.: tel: +30 210-6236617 γωνία Βουκουρεστίου 11 και Πανεπιστημίου 8, Κασσαβέτη “Οι προσδοκίες και οι στόχοι μας βρίσκονται πολύ “Ourμεaspirations and targets are mile high! Our greatΑφροδίτη Βιλδιρίδη μας καθοδηγούν. Ο Απόστολος, tel: +30 210-3635145 τηλ: +30 210-3635145 να γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, να προσφέρουμε Our shop in Kifissia, 19 Kassaveti street shop in the center of Athens, corner of ψηλά! Εδώ και 113 χρόνια οOurπροπάππους μας ίδρυσε Apostolos Vildiridis opened his first shop in την πείρα των 40 ετών στο κόσμημα. Η Αφροδίτηgrandfather με τη στους πελάτες μας μοντέρνα και κλασσικά κοσμήματα, tel: +30 210-6236617 11, Voukourestiou and 8, Panepistimiou street, το Eπρώτο του κατάστημα στη Θεσσαλονίκη και σήμερα Greek city of Thessaloniki 113 years ago…. and, we, the δημιουργικότητα, τις ασυνήθιστες ιδέες και τη the γνώση IN tel: +30 210-3635145 S IS N CC E 1 91 09 20 2 εξαιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές. εμείς καλούμαστε, ως τέταρτη γενιά, να συνεχίσουμε, forth generation, are now faced with the challenge of walking των τάσεων της μόδας έδωσε μια ξεχωριστή πινελιά στην KΛΗΡΟΝΟΜΙΑ HERITAGE S I Nδιατηρώντας CE 1902 και βελτιώνοντας την ποιότητα και in his maintaining and to upgrading εταιρεία. Και οι δύο τονίζοντας αυτό που τους κράτησεsteps, Το όνομα Βιλδιρίδης έχει συνδυαστεί με το κόσμημα The name “Vildiridis” has been synonymous jewelry the quality of our KΛΗΡΟΝΟΜΙΑ HERITAGE “Οι προσδοκίες και οι στόχοι μας βρίσκονται πολύ που παρέχουμε. products services.inOur Apostolos and Aphrodite ψηλά τόσαμας χρόνια: Το όνομαεδώ Βιλδιρίδης έχει χρόνια. συνδυαστείΌπως με το τις κόσμημα The name “Vildiridis” beenκαι synonymous to jewelry και 113 σε υπηρεσίες όλους τους τομείς, έτσι και Από το πρώτο μας for την 113 αξιοπιστία years. As itκαι has and happened all parents, trade fields, ψηλά! has Εδώ 113 χρόνια ο προπάππους ίδρυσετην εντιμότητα, εδώ και 113 χρόνια. Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και for 113 years. As it has happened in all trade fields, επαγγελματικό βήμα, οι γονείς μας Απόστολος και Vildiridis have been steadily guiding our first professional την ποιότητα στις πέτρες και τις κατασκευές μας.” στο οκόσμημα ανταγωνισμός competition has increased in the field of jewelry, as well. πρώτοinτου κατάστημα στο κόσμημα ανταγωνισμόςοέχει αυξηθεί. Αυτό όμωςέχει αυξηθεί. Αυτό όμως competition hasτοincreased the field of jewelry, asστη well. Θεσσαλονίκη και σήμερα Αφροδίτη Βιλδιρίδη μας καθοδηγούν. Ο Απόστολος, με steps.

Apostolos with his 40-year long experience in the field μας αρέσει γιατίαρέσει μας κάνειγιατί όλους να θέλουμε να είμαστε But we welcome this reality as it urges usως to get better γενιά, να συνεχίσουμε, εμείς καλούμαστε, τέταρτη μας μας κάνει όλους να θέλουμε να είμαστε But we welcome this reality as it urges us to get better καλύτεροι από το χτες! Και όταν υπάρχουν γερές every passing generation! And when the solid foundation τηνβάσεις πείρα των 40 ετών στο κόσμημα. Η Αφροδίτη με τη of jewelry.

Aphrodite with her creativity, original ideas and ΣτΕλλΑ ΒίλδίρίδΗ διατηρώντας και βελτιώνοντας την ποιότητα καιΒΕνΕτίΑ &every καλύτεροι από Και όταν passing generation! And when the solid foundation και ένα δυνατό όνομα είσαι ήδητο έναχτες! βήμα μπροστά! Το υπάρχουν γερές βάσεις is there together with a well-respected name, then we are Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 2-3 δημιουργικότητα, τις ασυνήθιστες ιδέες και τη γνώση fashion-trends insight which have added a distinctive touch to υπηρεσίες που παρέχουμε. Από το πρώτο μας να το βρίσκεις έτοιμοδυνατό ακούγεταιόνομα απλό και είσαι εύκολο, ήδη το να ένα βήμα μπροστά! Το already a step τις ahead!

Inheriting a business already set και ένα is there together with a well-respected name, then we are HERITAGE των τάσεων της μόδας έδωσε μια ξεχωριστή πινελιά στην the image of the firm.

The two of them standing by us, always το βελτιώνεις είναι μεγάλη δοκιμασία και κάθε μέρα up and thrivingεπαγγελματικό is a comparative advantage, βήμα,maintaining οι γονείς μας Απόστολος και να το βρίσκεις έτοιμο ακούγεται απλό και εύκολο, το να already a step ahead! Inheriting a business already set Το κατάστημά μας στο κέντρο της Αθήνας, σου δίνει καινούργια κίνητρα. Βασικό κίνητρο είναι η and expanding it is the tough challenge that motivates us εταιρεία. Και οι δύο τονίζοντας αυτό που τους emphasizing the importance of the principals that have kept Theκράτησε name “Vildiridis” has been synonymous to jewelry Αφροδίτη Βιλδιρίδη μας καθοδηγούν. Ο Απόστολος, με αγάπη μας το κόσμημα αλλά και ημεγάλη ενέργεια και το everyday. And this principal motivation for us stems from τογιαβελτιώνεις είναι δοκιμασία και κάθε μέρα up and thriving is a comparative advantage, maintaining γωνία Βουκουρεστίου 11 και Πανεπιστημίου 8, ψηλά και them in the lead of the industry: honesty, integrity and quality την πείρα των 40 ετών στο κόσμημα. Η Αφροδίτη με τη πάθος μας να διατηρήσουμε το όνομα και την εξέλιξητόσα χρόνια: την εντιμότητα, την αξιοπιστία our love for jewelry and our determination to maintain for 113 years. As it has in all trade fields, Το κατάστημά μας στην Κηφισιά, σου δίνει καινούργια κίνητρα. Βασικό κίνητρο είναι η and expanding it is the tough challenge that motivates us τηλ: happened +30 210-3635145 Τοhave κατάστημά μας στην Κηφισιά, της εταιρείας που κληρονομήσαμε. Στόχος μας the reputationδημιουργικότητα, and the progress of theτις firmασυνήθιστες we κατάστημά μας στην Κηφισιά, την είναι ποιότητα στις πέτρες και τις κατασκευές μας.” of our gemstones and creations.” ιδέες και τηΤογνώση competition the field of jewelry, as well. 19, τηλ.: αγάπη το κόσμημα αλλά και η ενέργεια και το να γινόμαστε κάθε μας μέρα για καλύτεροι, να προσφέρουμε inherited.

Our main aim is to become better each19, passing 19, τηλ.: tel: +30 210-6236617 everyday. And this principal motivation for us stems from Κασσαβέτη tel: +30 210-6236617 Our has shop increased in the center in of Athens, corner of Κασσαβέτη τηλ.: tel: +30Κασσαβέτη 210-6236617 των τάσεων της μόδας έδωσε μια ξεχωριστή πινελιά στην στους πελάτες μας μοντέρνα και κλασσικά κοσμήματα, day, to offer our clients contemporary as well as classic Our shop in Kifissia, 19 Kassaveti street Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 4-5 πάθος μας να διατηρήσουμε το όνομα και την εξέλιξη our love for jewelry and our determination to maintain But we thisand reality as it urges us to get better Our shop in Kifissia, 19 εταιρεία.

Kassaveti street 11,welcome Voukourestiou 8, Panepistimiou street, Our shop in Kifissia, street tel: +30 210-6236617 εξαιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές. jewelry of exquisite quality and competitive prices. Και οι δύο τονίζοντας αυτό 19 πουKassaveti τους κράτησε ΒΕνΕτίΑ &κέντρο ΣτΕλλΑ VeneTiA & STellA VildiridiS Το κατάστημά μας στο της Αθήνας,ΒίλδίρίδΗ της εταιρείας που κληρονομήσαμε. Στόχος είναι11 και Πανεπιστημίου 8,every passing generation! the reputation and the progress of the firm we have tel: +30 210-6236617 tel:And +30when 210-3635145 γωνίαμας Βουκουρεστίου tel: +30 210-6236617 the solid foundation ψηλά τόσα χρόνια: την εντιμότητα, την αξιοπιστία και τηλ: +30 210-3635145 να γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, να προσφέρουμε inherited. Our main aim is to become better each passing την ποιότητα στιςπολύ πέτρες και τις κατασκευές μας.” μας βρίσκονται “Our aspirations and targets are mile high! Our greatOur shop in the center of Athens, corner ofis there together with a well-respected name, then we are“Οι προσδοκίες και οι στόχοι Το κατάστημά μας στο κέντρο της Αθήνας, ψηλά! Εδώ και 113 χρόνια ο προπάππους μας ίδρυσε grandfather Apostolos Vildiridis opened his first shop in Voukourestiou and 8, Panepistimiou στους πελάτες μας μοντέρνα και κλασσικά11,κοσμήματα, day, to offer our clients contemporary as well as classic Το κατάστημά μας στοstreet, κέντρο της Αθήνας, already a step ahead! Inheriting a business already setτο πρώτο του κατάστημα στη Θεσσαλονίκη και σήμερα tel: +30 210-3635145 the Greek city of Thessaloniki 113 years ago…. and, we, the γωνία Βουκουρεστίου 11 και Πανεπιστημίου 8, γωνία Βουκουρεστίου και Πανεπιστημίου 8,προσδοκίες εξαιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές. jewelry of exquisite quality and competitive prices. and “Οι προσδοκίες και οι 11στόχοι μας “Οι “Our aspirations high!

Our ofgreatΒΕνΕτίΑ & ΣτΕλλΑ ΒίλδίρίδΗ HERITAGE HERITAGE KΛΗΡΟΝΟΜΙΑ και οι στόχοι μας βρίσκονται πολύ εμείς καλούμαστε, ως τέταρτη γενιά, να συνεχίσουμε, “Our aspirations and targets are forthtargets generation, are are nowmile faced with the challenge walking up andβρίσκονται thriving isπολύ a comparative advantage, maintaining Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 2-3 22/11/16 7:04 μμ +30 210-3635145 τηλ:τηλ: +30 210-3635145 διατηρώντας και βελτιώνοντας την ποιότητα και in his steps, maintaining and upgrading the quality of our ψηλά! Εδώ και 113 χρόνια ο προπάππους μας ίδρυσε grandfather Apostolos Vildiridis opened his first shop in Vildiridis op Our aspirations targets are sky high!

Our great-grandfaThe name “Vildiridis” has been synonymous with jewelry Το όνομα Βιλδιρίδης έχει συνδυαστεί με το κόσμημα Our shop in the center of Athens,ψηλά!

The name “Vildiridis” has been synonymous to jewelry and our Εδώ και 113 χρόνια ο προπάππους μαςHERITAGE ίδρυσε grandfather Apostolos corner KΛΗΡΟΝΟΜΙΑ products and services. Our parents, Apostolos and Aphrodite Our shop in the center of Athens, of of and corner expanding it is the tough challenge that motivates usτις υπηρεσίες που παρέχουμε. Από το πρώτο μας το έτσι πρώτο του κατάστημα στη Θεσσαλονίκη και του σήμερα thetrade Greek cityVildiridis of Thessaloniki 113 years ago…. and, we, the ther Apostolos opened first shop in the city of competiΤο όνομα Βιλδιρίδης έχει συνδυαστεί με το name “Vildiridis” has been synonymous εδώ και 113 χρόνια. Όπως σεκόσμημα όλους τους τομείς, και for fields, 113 years.

As it has happened in all fields, το πρώτο κατάστημα στη Θεσσαλονίκη και The σήμερα theguiding Greek city of Thessaloniki 113 ye επαγγελματικό βήμα, οι γονείςto jewelry μας Απόστολος for και 113 years. As has happened in all trade Vildiridis havehis been steadily ourGreek first professional Voukourestiou 8, Panepistimiou street, Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 4-5 22/11/16 7:04 μμ 11,11, Voukourestiou andand 8, Panepistimiou street, everyday.

And this principal motivation forναusσυνεχίσουμε, stems from εδώ και 113 χρόνια. Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και for 113 years.

As it has happened all trade fields, Αφροδίτη Βιλδιρίδη μαςinκαθοδηγούν. Ο Απόστολος, με steps. Apostolos with his 40-year long experience in the field εμείς καλούμαστε, ως τέταρτη γενιά, να συνεχίσουμε, forth generation, are now faced with the challenge of walking Thessaloniki 113 years ago… and, we, the fourth generation, are tel: +30 210-3635145 tion has increased in the field of jewelry as well.

But we στο κόσμημα ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί. Αυτό όμως competition has increased in the field of jewelry, as well. εμείς καλούμαστε, ως τέταρτη γενιά, forth generation, are now faced with tel: +30 210-3635145 στο κόσμημα ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί. Αυτό όμως competition has theετών fieldστο of jewelry, as well. την increased πείρα τωνin40 κόσμημα. Η Αφροδίτη με τη of jewelry. Aphrodite with her creativity, original ideas and ourτην love for jewelryκαι andβελτιώνοντας our determination to maintain μας αρέσει γιατί μαςγιατί κάνει όλους θέλουμεόλους να είμαστε But weκαι welcome this reality as itτιςurges us to get ιδέες better και τη γνώση διατηρώντας και βελτιώνοντας ποιότητα intohis and upgrading the quality oftouch our now faced withmaintaining the challenge of insight walking inhis his steps, maintainδημιουργικότητα, ασυνήθιστες fashion-trends whichin have added a distinctive to welcome this reality as it urges us to getBut better everythis reality as it urges us μας αρέσει μαςνακάνει να θέλουμε να είμαστε we with welcome getsteps, better διατηρώντας και την ποιότητα steps, maintaining and upgra καλύτεροι από το χτες! Και όταν υπάρχουν γερές βάσεις every passingτων generation!

Andμόδας when έδωσε the solid τάσεων της μιαfoundation ξεχωριστή πινελιά στην image of the firm. The two of them standing by us, always reputation the παρέχουμε. progress ofΑπό the το firmπρώτο we have τις βάσεις υπηρεσίες που παρέχουμε.theΑπό πρώτοand μας products and services.

Our parents, Apostolos and Aphrodite ing and upgrading the the quality of our products and services.

Our passing generation! And when the solid foundation is there καλύτεροι απόείσαι τοήδη χτες! Καιμπροστά! όταν Το υπάρχουν γερές every passing generation! And when the solid foundation τιςτουπηρεσίες που products and services. και ένα δυνατό όνομα ένα βήμα is thereμας together with a Και well-respected name, then weπου are τους κράτησε εταιρεία. οι δύο τονίζοντας αυτό emphasizing the importance of the principals that have kept Our parents, A KΛΗΡΟΝΟΜΙΑ HERITAGE Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 4-5 να το βρίσκεις έτοιμο ακούγεται απλό και εύκολο, το να already a step ahead!

Inheriting a business already set ΛΗΡΟΝΟΜΙΑ HERITAGE ψηλά τόσα χρόνια: την εντιμότητα, την αξιοπιστία together και in22/11/16 the lead ofVildiridis, the industry: and quality steadily guidin επαγγελματικό βήμα, οι γονείς μαςεπαγγελματικό Απόστολος και Vildiridis have been steadily guiding ourhonesty, firstintegrity professional inherited.

Our main aim is to become better each passing parents, Apostolos andthem Aphrodite have been steadily with a well-respected name, then we aretogether already awith a well-respected name, Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 2-3 είσαι ήδη ένα βήμα μπροστά!

7:04 μμ Vildiridis και ένα δυνατό όνομα Το is there then we are βήμα, οι γονείς μας Απόστολος και have been το βελτιώνεις είναι μεγάλη δοκιμασία και κάθε μέρα up and thriving a comparative advantage, maintaining Το όνομα Βιλδιρίδης έχει συνδυαστεί κόσμημα The name “Vildiridis” been synonymous jewelry τηνisποιότητα στις πέτρες και τις κατασκευές μας.” of our gemstones and creations.” όνομα Βιλδιρίδης έχει συνδυαστεί με με το το κόσμημα The name “Vildiridis” hashas been synonymous to to jewelry Αφροδίτη Οoffer Απόστολος, με μας steps.

Apostolos with his 40-year experience fieldhis 40-year long guiding our first steps;long Apostolos with in histhe 40-year step ahead!

Inheriting ainbusiness already set up and thrivσου κίνητρα. Βασικό κίνητρο είναιαπλό η and expanding us ναδίνει το καινούργια βρίσκεις έτοιμο ακούγεται και εύκολο, το να Βιλδιρίδη μας καθοδηγούν. a step ahead! Inheriting a business already set professional Αφροδίτη Βιλδιρίδη καθοδηγούν.as Ο well Απόστολος, με it is the tough challenge that motivates steps. Apostolos with day, to our clients contemporary as classic εδώ και 113 χρόνια. Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και for 113 years.

As it has happened all trade fields,already ώ και 113 χρόνια.αγάπη Όπως τους αλλά τομείς, και και το for 113 years. As it has happened in all trade fields, μαςσε γιαόλους το κόσμημα και ηέτσι ενέργεια everyday. And this principal motivation for us stems from ΒΕνΕτίΑ & ΣτΕλλΑ ΒίλδίρίδΗ VeneTiA & STellA VildiridiS την πείρα των 40 ετών στο κόσμημα. Η Αφροδίτη με τη of jewelry.

Aphrodite with her creativity, original ideas and with her creat long experience in jewelry and Aphrodite with her creativity, ing is a comparative advantage, maintaining and expandτο βελτιώνεις είναι μεγάλη δοκιμασία και κάθε μέρα up and thriving is a comparative advantage, maintaining την πείρα των 40 ετών στο κόσμημα. Η Αφροδίτη με τη of jewelry.

Aphrodite κόσμημα ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί. Αυτό όμως competition increased field jewelry, well. jewelry of exquisite quality and competitive prices.our love for jewelry and our determination to maintain πάθος μας να διατηρήσουμε το όνομα καιόμως την εξέλιξη οστο κόσμημα ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί. Αυτό competition hashas increased in in thethe field of of jewelry, as as well. της εταιρείας που κληρονομήσαμε. Στόχος μας είναι the reputation and the progress of the firm we have δημιουργικότητα, τις ασυνήθιστες ιδέες και τη γνώση fashion-trends insight which have added a distinctive touch towhich have add original ideas us and fashion-trends insight which have added a dising itthis isthis the challenge that us everyday.

And this μας αρέσει γιατί μας κάνει όλους θέλουμε να είμαστεΒασικό κίνητρο είναι η welcome reality it urges us better σου δίνει καινούργια and expanding it is the tough challenge that motivates δημιουργικότητα, τις ασυνήθιστες ιδέες και τη γνώση fashion-trends insight ς αρέσει γιατί μας κάνει όλους να να θέλουμε νακίνητρα. είμαστε ButBut wewe welcome reality as as it urges us motivates to to getget better να γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, να προσφέρουμε inherited. Our main aim is to become better each passing καλύτεροι από το χτες! Και όταν υπάρχουν γερές βάσεις every passing generation!

And when the solid foundation των και τάσεων πινελιάτης στην the image of the firm.

Theoftwo them standing always touch to the image theoffirm.

The two of by them stillThe two of them motivation for solid us stems from our love forAnd jewelry αγάπη μας για τοκαικόσμημα αλλά και η ενέργεια το της μόδας έδωσε μια ξεχωριστή everyday. this principal motivation fortinctive us stems from των τάσεων μόδας έδωσε μια ξεχωριστή πινελιά the image of us, theare firm. λύτεροι από το χτες! Και όταν γερές βάσεις generation!

And when the foundation στους πελάτες μαςυπάρχουν μοντέρνα κλασσικά κοσμήματα, day, στην to offer our clients contemporary as well as every classic passingprincipal και δυνατό όνομα είσαι ήδη βήμα μπροστά! Το όνομα και την is there together with a well-respected then εξαιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές. jewelry of exquisite quality and competitive prices.is there έναένα δυνατό όνομα είσαι ήδη ένα βήμα μπροστά! Τοτο together adetermination well-respected name, then wewe are εταιρεία. τους κράτησε emphasizing importance of thetheprincipals thatofhave kept standing by us,the always emphasizing importance the importance prinandwith our toname, maintain thearereputation andjewelry the and our determination πάθος μας ναένα διατηρήσουμε εξέλιξηΚαι οι δύο τονίζοντας αυτό που our love for to maintain εταιρεία. Και οι δύο τονίζοντας αυτό που τους κράτησε emphasizing the of the p να βρίσκεις έτοιμο ακούγεται απλό εύκολο, already a step ahead!

Inheriting a business already το το βρίσκεις έτοιμο ακούγεται απλό καικαι εύκολο, το το να να already a step ahead!

Inheriting business setset τόσα χρόνια: την εντιμότητα, την αξιοπιστία και την εντιμότητα, την αξιοπιστία και them in leadkept of the industry: integrity quality them in the honesty, lead inthem the industry: honesty, progress of the firma we have already inherited.

Our aim is to της εταιρείας που κληρονομήσαμε. Στόχος ψηλά μας είναι the main reputation and the progress of theciples firm that wethe have ψηλά τόσα χρόνια: in theand lead of the industry: hone το βελτιώνεις είναι μεγάλη δοκιμασία κάθε μέρα thriving a comparative advantage, maintaining βελτιώνεις είναι μεγάλη δοκιμασία καικαι κάθε μέρα upup andand thriving is aiscomparative advantage, maintaining την ποιότητα στις πέτρες και τις κατασκευές μας.” στις πέτρες και τις κατασκευές μας.” of each our gemstones and creations.” integrity and the quality of our gemstonesofand become better with each passing day and to offer ourOur clients να γινόμαστε κάθεκίνητρο μέρα είναι καλύτεροι, να προσφέρουμε inherited. main aim is to become better passing την ποιότητα ourcreations. gemstones and creations.” δίνει καινούργια κίνητρα. Βασικό expanding is the tough challenge that motivates υσου δίνει καινούργια κίνητρα. Βασικό κίνητρο είναι η η andand expanding it isitthe tough challenge that motivates us us contemporary as well as classic jewelry of exquisite quality στους πελάτες μας μοντέρνα και κλασσικά κοσμήματα, day, to offer our clients contemporary as well as classic αγάπη μας για το κόσμημα αλλά και η ενέργεια και το everyday.

And this principal motivation for us stems from άπη μας για το κόσμημα αλλά και η ενέργεια και το everyday. And this principal motivation for us stems from ΒΕνΕτίΑ & ΣτΕλλΑ ΒίλδίρίδΗ ΒΕνΕτίΑ & ΣτΕλλΑ ΒίλδίρίδΗ 22/11/16 7:04 μμ VeneTiA & STellA VildiridiS VeneTiA & πάθος διατηρήσουμε όνομα εξέλιξη love jewelry determination maintainjewelry of exquisite quality and competitive prices. at competitive prices. εξαιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές. θος μαςμας να να διατηρήσουμε το το όνομα καικαι τηντην εξέλιξη ourour love forfor jewelry andand ourour determination to to maintain SINCE

1902

Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 4-5

Advertorial_vildiridis(FINAL).indd 2-3

της εταιρείας κληρονομήσαμε. Στόχος είναι εταιρείας πουπου κληρονομήσαμε. Στόχος μαςμας είναι να γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, προσφέρουμε γινόμαστε κάθε μέρα καλύτεροι, να να προσφέρουμε στους πελάτες μοντέρνα κλασσικά κοσμήματα, ους πελάτες μαςμας μοντέρνα καικαι κλασσικά κοσμήματα, εξαιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές. αιρετικής ποιότητας και σε ανταγωνιστικές τιμές.

22/11/16 7:04 μμ

22/11/16 7:04 μμ

reputation progress firm have thethe reputation andand thethe progress of of thethe firm wewe have inherited.

Our main is become to become better each passing inherited.

Our main aimaim is to better each passing day, offer clients contemporary well classic day, to to offer ourour clients contemporary as as well as as classic jewelry of exquisite quality and competitive prices. jewelry of exquisite quality and competitive prices.

Santorini

"My strongest motivation to design" - Yiorgos Poniros

AEGEAN STAR COLLECTION PERSONAL GEM COLLECTION

tHE VOLCANIC FLOWER COLLECTION

THALASSA COLLECTION

the revival of greek jewellery by the house of poniros Traveling in Santorini, we meet Yiorgos Poniros, the Greek designer who coquered both the Vatican and the most important personalities of our times.

Sophisticated, bold and innovative: the Poniros family, based in Santorini, Mykonos and Athens and one of the oldest jewelry families in Greece, creates fascinating high-end flawless jewelry that combines tradition with a modern point of view and honors nature in the most expressive way possible.

Find out everything about the creative artist Yiorgos Poniros, who pays homage to Santorini’s exquisite natural beauty and magical scenery.

advertorial

BLUE DOME COLLECTION

THE DESIGNER: the brilliantly gifted designer Yiorgos Poniros is a GIA gemologist and internationally award-winning designer who has challenged the world of jewelry with his innovative creations for more than 15 years.

FREE LINE COLLECTION

THE INSPIRATION: Yiorgos Poniros is committed to nature. Santorini’s exceptional beauty guides his creativity in shaping trademark jewelry items such as the Volcanic Flower Collection, made of blue and white diamonds set in 18 karat white and rose gold, or the refined and delicate Wreath collection, reflecting the beauty of the grapevines that grow on the island of Santorini!

THE VATICAN: In November 2016, in the heart of Rome, at Vatican City, Yiorgos and Fotis Poniros received, for the fifth consecutive year, the Giuseppe Sciacca Award, for their creative talent and their sincere devotion to jewelry design; this award reflects the work they do in designing and creating the honorary, meticulously handcrafted ring for Vatican Cardinals.

THE ESSENCE: Yiorgos deeply respects the history of Greece, a civilization whose achievements affected the whole world. Therefore, his beloved Akrotiri collection, expressed with black and white diamonds in 18 karat white gold, mimics the ancient Akrotiri frescos (dating from 1450 B.C.) with their characteristic dominant spirals.

STARS’ CHOICE: Yiorgos Poniros’ creations have been praised by celebrities such as Domenico Dolce (of Dolce & Gabbana), Catherine Zeta-Jones, Rita Wilson (wife of Tom Hanks), Olivia Harrison, Mrs Anson Chan (Former Chief Secretary for Administration of Hong Kong), Michael Moore (director) and Barbara Bush.

For the past five years, Yiorgos Poniros has been designing the meticulously handcrafted Vatican Cardinal ring, a gift which is bestowed annually by the Vatican upon the Cardinal who has performed the most significant humanitarian work.

C

Exclusively available at all Poniros Boutiques in Greece Europe and the United States.

Athens: 36 Ermou [3rd floor], (+30) 210.323.3066 | Santorini, Fira-Oia, (+30) 2286.025.165 | Mykonos, Downtown, (+30) 2289.078.545

ACROTIRI COLLECTION

www.poniros.com

e l e c t r a l i k e s

ΑΘΗΝΑ

ATHENS

■ Τη βόλτα στη Βαρβάκειο Αγορά, την πηγή των πρώτων υλών για ό,τι μαγειρεύεται στην πόλη, και στην Ευριπίδου, τον δρόμο των μπαχαρικών: μια δυνατή εμπειρία για όλες τις αισθήσεις. Γευματίστε στο Δίπορτο, την παλαιότερη ταβέρνα της Αθήνας, διαλέγοντας κλασικά ελληνικά πιάτα, όπως ψητές σαρδέλες και γιουβαρλάκια αυγολέμονο, και δοκιμάστε τη ρετσίνα που φτιάχνει ο οικοδεσπότης-μάγειρας, κ. Δημήτρης. Συνολικά, μια γερή δόση «παλιάς Αθήνας». ■ Την οδό Ηπίτου. Μόλις 3 λεπτά περπάτημα από το Electra Metropolis, αυτή η «κρυμμένη» νέα πιάτσα της Αθήνας προσφέρεται για έναν ήσυχο καφέ στη διάρκεια της ημέρας και το βράδυ μεταμορφώνεται σε έναν από τους πιο ζωντανούς προορισμούς διασκέδασης. Δοκιμάστε κοκτέιλ στο Blue Bird Βar ή ένα ποτήρι κρασί με νόστιμα συνοδευτικά πιάτα στο Kiki de Grece. ■ Tην επίσκεψη για κολατσιό στον Εθνικό Κήπο, ακριβώς δίπλα στη Βουλή, αφού προηγουμένως έχετε περάσει για προμήθειες (πίτες, σάντουιτς, ποικιλία άρτων) από τον φούρνο της Πνύκας στην οδό Πετράκη και από το Kaya Cafe στη Στοά Μπολάνη, για έναν από τους καλύτερους καφέδες της πόλης.

Take a stroll around Varvakeios Market, the source of fresh ingredients for most of the capital’s restaurants, and Evripidou, the street of spices and a powerful experience for all the senses. For a meal, stop at one of Athens’ oldest tavernas, Diporto, choosing among classic Greek dishes like grilled sardines and meatballs cooked in an egg-lemon sauce, chased down with retsina made by the owner and cook, Dimitris – all in all a strong dose of old Athens. ■ Ipitou Street, just a three-minute walk from Electra Metropolis, is Athens' newest hidden hotspot, a perfect place for a quiet coffee during the day and a buzzing spot for barhopping at night. Grab a cocktail at the Blue Bird Bar or a glass of wine alongside a selection of lovely dishes at Kiki de Grèce. ■ Take a picnic to the National Garden, right behind the Parliament, after stocking up on supplies – pies, sandwiches and different breads from the Pnyka bakery on Petraki Street and what is possibly the best coffee in town from Kaya Café in the Stoa Bolani arcade.

THESSALONIKI

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

A relatively new arrival in Ano Ladadika, one of the city’s prettiest and most historic districts, Gorilla Bar soon ranked among Thessaloniki’s best bars. The décor is minimalist yet warm and the drinks simply incredible! ■ At Haroupi, chef Manolis Papoutsakis brings some of the best flavors from Crete to northern Greece. Try the handmade hylopites pasta with dry anthotyro cheese, walnuts, fresh basil and refreshing strips of asparagus. ■ Modigliani, in the main Kapani Market, is a traditional kafenio where the meze are inspired by the cuisine of Asia Minor, the ouzo or tsipouro is always great and the evenings are alive with rebetiko music and song. It’s also open for lunch. ■ Behind Kamara, Salumeria del Greco is known for its friendly ambience, its excellent food and the huge range of top-quality cold meats and other products you can buy for a picnic or to take back home.

Το Gorilla Bar. Άνοιξε μόλις τον Σεπτέμβριο του 2016 στα Άνω Λαδάδικα, μία από τις ιστορικότερες και ομορφότερες γειτονιές της πόλης, και καθιερώθηκε αμέσως ως ένα από τα καλύτερα μπαρ. Ο χώρος είναι μίνιμαλ, αλλά καθόλου ψυχρός, η ομάδα έμπειρη, τα ποτά τρομερά!

■ Το Χαρούπι. Ο σεφ Μανώλης Παπουτσάκης φέρνει τις καλύτερες γεύσεις της Κρήτης στην πρωτεύουσα της Βόρειας Ελλάδας. Δοκιμάστε χειροποίητες χυλοπίτες με ξερό ανθότυρο, καρύδι, φρέσκο βασιλικό και δροσερές φλούδες από σπαράγγι. ■ Το Modigliani, στην κεντρική αγορά Καπάνι. Ένα παραδοσιακό καφενείο-μεζεδοπωλείο, όπου οι μεζέδες έχουν γεύση Ανατολής, το ούζο ή το τσίπουρο είναι πάντα γλυκόπιοτο και οι βραδιές με ζωντανή ρεμπέτικη μουσική είναι εμπειρία. Ανοιχτό και μεσημέρι. ■ Τη Salumeria del Greco, πίσω από την Καμάρα, για το φιλικό περιβάλλον, το εξαιρετικό φαγητό και τη μεγάλη ποικιλία ξεχωριστών προϊόντων που μπορείς να αγοράσεις για το σπίτι.

RHODES

ΡΟΔΟΣ

Avantis in Afantou is one of the best fish tavernas on the island and a favorite among the locals. Manolis, the owner, follows in the footsteps of his father to offer diners the freshest fish, perfectly grilled and served with the best local vegetables and other products. There’s a good selection of wine and spirits, too. ■ Mavrikos in cosmopolitan Lindos is an all-time classic taverna that has fed almost every important jetsetter to pass through the island in the past 50 years. ■ A paradise for meat lovers and a staple among locals, Bakis is located in Embonas. Try the incredible lamb chops, the stuffed vine leaves and pitaroudia (chick pea fritters).

Την ψαροταβέρνα Avantis στην Αφάντου, από τις καλύτερες του νησιού. Ο Μανώλης συνεχίζει την πορεία που χάραξε ο πατέρας του και προσπαθεί να έχει πάντα φρέσκο ψάρι, κορυφαίο ψήσιμο και φρέσκα ντόπια υλικά. Καλή λίστα κρασιών και αποσταγμάτων. Στέκι που το προτιμούν κυρίως οι ντόπιοι. ■ Τον Mαυρίκο στην κοσμοπολίτικη Λίνδο, την all-time classic ταβέρνα απ’ όπου έχει περάσει τα τελευταία 50 χρόνια όλο το διεθνές τζετ σετ. ■ Tην ταβέρνα του Μπάκη στο χωριό Έμπωνα, που είναι ο παράδεισος της κρεατοφαγίας – με ψήφο εμπιστοσύνης από τους ντόπιους. Δοκιμάστε αχτύπητα παϊδάκια απο ντόπια κρέατα, ντολμαδάκια και πιταρούδια.

i l l u st r at i o n s : p h i l i p p o s av r a m i d e s