Brede School Utrecht

Januari 2019 De beste lessen van Brede School Overvecht

Brede School Overvecht

1

Twaalf basisscholen in de wijk vormen samen met vier partnerorganisaties Brede School Overvecht

2 Brede School Overvecht

Plezier hebben. Genieten. Leuke dingen doen. Ervaren waar je goed in bent. Ontdekken waar je hart ligt. Dát gunnen wij alle kinderen in de Utrechtse wijk Overvecht. Brede School Overvecht biedt dit perspectief.

Tientallen professionele docenten komen naar Overvecht om álle kinderen die in de wijkt naar de basisschool gaan, te laten ervaren hoe fijn het is om te zingen, te judoën, schaken, cello of trompet te kunnen spelen, om taekwon-do te leren, media of techniek te snappen.

Om circusacts onder de knie te krijgen, om te dansen, een musical te maken, te leren korfballen en goed voetballen...

Maar lesgeven voor de Brede School is niet zomaar lesgeven Overvecht is een Vreedzame Wijk. Je leert kinderen hier niet alleen viool spelen of schaken, maar ook samenwerken en verantwoordelijk te zijn voor een positieve sfeer in de groep. En als Brede School-docent leg je contact met de ouders van kinderen, want jouw lessen en trainingen vormen een eerste stap naar lidmaatschap van een schaakvereniging, voetbalclub of muziekschool. Zo vergroten we met elkaar de kans dat kinderen uit Overvecht ook echt deel gaan uitmaken van onze maatschappij. Charifa Koullali zegt verderop in dit boekje: ,,Ik heb ’t gevoel dat ik echt iets heb gedaan voor de kinderen.’ ’ In de jaren van ons bestaan als Brede School Overvecht zijn we wijzer geworden. We hebben ervaren welke aanpak effectief is en we hebben geleerd waarom bij sommige docenten de vervolglessen altijd vol zitten. We ontdekten wat werkt in de organisatie, samen met twaalf (!) basisscholen in de wijk. Wij vinden het waardevol om onze kennis en ervaring te delen met alle mensen die betrokken zijn bij Brede School Overvecht, en vooral met al onze docenten.

Dit boekje leest als een handleiding met mooie voorbeelden en praktische tips. Het is tegelijk is een eerbetoon aan onze beste docenten. Het is speciaal voor jou gemaakt.

Laat je inspireren! Welkom bij Brede School Overvecht!

Derk Marseille algemeen coördinator Harmen van der Woude coördinator talentontwikkeling Petra Jongerius coördinator Vreedzame Wijk en ouderbetrokkenheid Brede School Overvecht

3

pak je lessen enthousiast en spelenderwijs aan > werk ergens naartoe, zorg voor een doel > verbind je met de kinderen en de ouders >

4 Brede School Overvecht

De muziek komt uit haar telefoon. Een klein draagbaar boxje produceert enorm volume, wajooo, wajoo, hoi wajáá, Ibiza!

Alle kinderen bewegen. Ze kennen het eerste deel al, van de dans die ze met kerst voor hun ouders gaan opvoeren. Docent Daisy Peters (29) danst voluit mee. “Goed zo lieverd! Top!’’ In buurthuis De Boog geeft Daisy naschoolse danslessen.

Die zitten altijd vol en leveren ook veel leden op voor dansschool PM Dance. Daisy Peters bereikt zo het uiteindelijke doel van de Brede School, namelijk dat kinderen gebruikmaken van het sport- spel- en cultuuraanbod in Overvecht. Wat is haar aanpak?

“Ik ben open en vrolijk, kinderen vinden me al snel aardig.

Ik begin en eindig elke les met een spel en maak veel grapjes tussendoor. Dansen is mijn passie en ik vind het heerlijk om dat door te geven aan kinderen. Als kleuters, die toch best moeilijk kunnen onthouden, al na drie lessen het dansje doen zodra ik de muziek aanzet, ben ik zó trots!’’

“Hoi Daisy!’’ Ouders komen hun kind brengen, ze lopen de zaal in en maken een praatje, ze kennen Daisy allemaal.

“Ik maak altijd een groepsapp met de ouders,’ ’ zegt Daisy.

“We appen over de shows, wanneer ze kaartjes kunnen bestellen, zij appen als hun kind ziek is. Ik app als me in de les opvalt dat een kind verdrietig is.’ ’

“Tijdens mijn afsluitende ouderles doen kind én ouders samen een dansje. Samen dansen geeft een geluksgevoel.

Dus schrijven ouders hun kind vaak ook meteen in voor de clublessen. Ik maak het makkelijk voor ze. Dat werkt, want na elke ‘naschoolse’ kan ik een nieuwe dansgroep beginnen.’ ’ “Ik ben erg flexibel en doe nergens ingewikkeld over.

Hadden zich negentig kinderen opgegeven voor de dansles van de Brede School? Oké, ik doe het! Ik geef gewoon drie groepen achter elkaar. Want die negentig kinderen willen allemaal dansen! Je moet kunnen schakelen als docent.

Is er lekkage? Dan geef ik toch buiten les.’ ’ “We maken twee shows per jaar, elke groep treedt op.

Zo kunnen kinderen laten zien wat ze hebben gedaan en krijgen ze zelfvertrouwen. Het is goed om ergens naartoe te werken. Bij voetbal is dat doel het winnen van wedstrijden, bij ons de show. Veel ouders komen kijken, zij zijn trots, de kinderen zijn trots, de shows geven ook verbinding.’ ’

Brede School Overvecht

5

Ze schaterlachen, pakken elkaar vast, ze kunnen het echt goed met elkaar vinden. Michelle Zoutendijk (43) leerkracht onderbouw cbs De Schakel en Charifa Koullali (47) moeder van drie zoons - van wie alleen de jongste van 12 nog op De Schakel zit.

Samen regelen ze de lessen talentontwikkeling op hun school. Hoe lang al? “Is het alweer zes jaar?’’

Beiden werden door de directeur gevraagd om het aanbod van Brede School Overvecht op De Schakel te coördineren.

En beiden zeiden: ‘ja, maar niet alleen’. Charifa: “Ik durfde niet goed alleen.’ ’ Michelle: “Als leerkracht onderbouw kan ik niet makkelijk van mijn groep weg.’ ’ Dus is Charifa tijdens de Brede School-lessen altijd op De Schakel aanwezig. Zij laat de docenten en de kinderen binnen en heet ze welkom. “Ik ken alle kinderen hier en ik weet waar alles is. En ik kan een kind opvangen, want als achterwacht ben ik er de hele les bij. Als een kind niet wordt opgehaald, neem ik contact op met de ouders.’ ’ 6

Brede School Overvecht

Michelle: “Drie keer per jaar voeren we samen een gesprek met de docenten, vóór ze hier komen lesgeven.

Dan weten ze wie wij zijn. We vragen ‘wat heb je nodig?’, we maken afspraken en regelen daarna alles via mail.

Soms gaat er toch iets mis, is er iets vergeten. Dan is het erg fijn dat Charifa er is. Ik kan ‘t meteen uitzoeken en dan is het zo geregeld. We vormen samen echt een team.

We vullen elkaar aan. Ik vul een formulier in, Charifa controleert het en zij ziet: die datum is fout want dan hebben we studiedag! Dat is zo fijn.’ ’ Charifa besteedt gemiddeld zo’n vier uur per week aan de Brede School, Michelle vijf tot tien uur per periode.

Het aanbod wisselt drie keer per schooljaar. Die tijdsinvestering is het waard, vinden ze. Michelle: “De Brede School geeft kinderen iets waarmee ze normaal gesproken niet in aanraking komen. Waar kun je gratis muziekles krijgen? Leren schaken, judoën? Hier in Overvecht!’’

Charifa: “De Brede School-lessen zijn leuk en prikkelend.

Kinderen doen heel andere activiteiten dan op school.

Mijn eigen kind vond muziek niks, maar als ik andere kinderen uit groep 8 met die cello zie sjouwen, denk ik ‘wauw’! Ze zijn in groep 5 met instrumenten begonnen en zo’n jongen loopt nog steeds met de cello rond. Als je ‘t nooit hebt geleerd, ga je geen cello spelen, of schaken.

Nu pakken kinderen hier een schaakbord om te spelen.

Dat vind ik het leukst van de Brede School. Ik heb ‘t gevoel dat ik echt iets heb gedaan voor de kinderen.’ ’

ouder en leerkracht: doe het samen > investeer tijd > denk vooruit en • plan vooruit >

Brede School Overvecht

7

Wat willen wij als Brede School Overvecht? Dat kinderen genieten van onze lessen! We willen natuurlijk alle kinderen de kans bieden zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. We willen graag dat zij hun persoonlijke talenten ontdekken, zodat ze daarvan in hun leven veel plezier hebben.

Als docent of trainer mag je jouw liefde voor je vak oprecht delen met kinderen. Maak het persoonlijk en toon je enthousiasme, lesgeven mag echt met gevoel!

Wie werkt voor de Brede School Overvecht maakt automatisch deel uit van de Vreedzame Wijk Overvecht.

We delen dezelfde pedagogische visie.

Als professional werk je in jouw lessen dus volgens de principes van de Vreedzame School. Omdat (bijna) alle scholen, verenigingen en veel ouders meedoen, spreken en verstaan alle kinderen dezelfde taal.

Werk in je lessen volgens de pedagogische principes van de Vreedzame School en de Vreedzame Sportvereniging. Verdiep je er in. Je ziet dat het werkt!

In de Brede School Overvecht doen we niets alleen. We verbinden de leefwerelden van kinderen met elkaar, omdat het effect van ons werk dan veel sterker en blijvend is. School, club, ouders: we kennen elkaar.

Door te laten zien dat we elkaar kennen in

Overvecht, ervaren kinderen hun omgeving als een veilige plek waar ze gezien worden.

Maak persoonlijk contact met de ouders en scholen en de kinderen in je groep. Zorg dat ze jou kennen en kunnen bereiken.

Ouders zijn belangrijke partners. Zij beslissen immers of hun enthousiaste kind naar jouw naschoolse lessen komt. Die lessen vragen een investering van ouders, want ze kosten geld en jonge kinderen moeten worden gehaald en gebracht.

Betrek ouders in je lessen. Laat ze actief meedoen met hun kind tijdens jouw ouder-kind-lessen. Ouders die zelf ervaren hoe leuk het is, schrijven hun kind makkelijker in.

Brede School Overvecht bestรกรกt uit samenwerking en verbinding. We zijn trots op onze goede banden met verenigingen, organisaties en twaalf basisscholen in de wijk. Dat maakt dat ons aanbod altijd heel dichtbij is voor kinderen, in een vertrouwde omgeving, om de hoek.

Als trainer, coach, docent, kunstenaar ben jij ook degene die werelden met elkaar verbindt. Wees je daarvan bewust en geef er ruimte voor.

Laat kinderen en ouders ook jouw wereld zien.

Ons streven is dat kinderen uit Overvecht lid worden van de vele verenigingen, clubs, (muziek)scholen die Utrecht rijk is.

De maatschappelijke waarde van actief lidmaatschap van bijvoorbeeld een sportvereniging is groot en heeft positief effect op het hele gezin.

Vertel ouders dat, als zij actief meedoen in een sportvereniging, zij zo de maatschappelijke kansen van hun kind vergroten.

Brede School Overvecht bestaat uit deze partners: UCK, Wijk&Co, Ludens, Spelenderwijs en twaalf scholen: Sint Maarten, Johannesschool, Marcusschool, Mattheusschool, OBO Spoorzicht, OBO De Gagel, OBO De Klopvaart, OBO De Watertoren, Joannes XXIII, Cleophas, De Schakel, Op Dreef.

LITERATUUR De Vreedzame Wijk Een praktische gids voor een samenhangend opvoedklimaat in de wijk.

Door L. Pauw, 2016 Uitgever: SWP School, ouders en wijk: samen opvoeden Op weg naar een vreedzame opvoedgemeenschap.

Door L. Pauw, 2018 Uitgever: SWP De Vreedzame sportvereniging Sport en opvoeden. Door de Nederlandse Sportalliantie mmv Stichting Vreedzaam, 2015 Uitgever: SWP Brede School Overvecht

9

“Een goede plek om veel kinderen zelf muziek te leren maken, is de school. Dat is gelukt: op twaalf basisscholen in Overvecht geven we muziekles van groep 3 tot en met 8. We ontwikkelden zo een gezamenlijke muzikale taal in de wijk. En álle kinderen leren een instrument spelen.

Muziekonderwijs is nu vanzelfsprekend. De kinderen hebben plezier en zingen is hier normaal. Ouders komen kijken en doen mee. Iedereen is heel betrokken.’ ’

Vanmiddag fietsen en lopen tientallen kinderen uit school naar huis met een cello op hun rug. Of een trompet, een viool, een klarinet. Daarmee mogen ze thuis oefenen, zoveel ze willen. Ze hebben pas drie weken les!

Percussiedocent Rachid Khelifi verdeelt cajóns en djembés op basisschool Joannes XXIII. “Jij mag deze gebruiken tot het eind van het schooljaar.’ ’ Reactie: ‘Wauw!’

De MuziekRoute neemt een bijzondere plaats in bij Brede School Overvecht. De naschoolse lessen gitaar, klarinet, percussie, viool, trompet en cello hebben volle groepen. Afsluitende optredens worden almaar drukker bezocht. En tijdens schoolvakanties musiceren kinderen in het MuziekRoute Ensemble. Rachid Khelifi (45): “Waarom? Muziek maken is belangrijk voor álle kinderen in de wereld, het maakt je een mooier mens, geeft je rust en maakt je zelfverzekerd.’ ’

10 Brede School Overvecht

“Om dit voor elkaar te krijgen heb je een lange adem nodig. Maar als je geduld hebt en gelooft in wat je doet, zie je het werkelijke resultaat. Ik blijf me verwonderen over het effect van de MuziekRoute, want die wordt alleen maar mooier en inhoudelijker. Heel veel kinderen in Overvecht hebben in die afgelopen zes jaar een muziekinstrument leren spelen.’ ’ “Wij geloven in het succes van ‘zelf doen’. Het plezier van het kind is ons uitgangspunt. We gaan in onze lessen uit van creatief leren en gebruiken zo min mogelijk notatie.

Kinderen ervaren zo dat zij zélf muziek kunnen maken en raken enthousiast. In het ensemble maken kinderen zelfs hun eigen muziekstukken! Ze creëren muziek vanuit hun eigen verhalen, dat is zo’n geweldige nieuwe manier...

Sommige kinderen zitten al drie jaar in het ensemble, een vader doet met ons mee, en ook kinderen die al naar het voortgezet onderwijs gaan, blijven in het ensemble spelen.’ ’ “Ons muziekdocententeam is heel hecht. We hebben hetzelfde doel, we willen allemaal onze liefde voor muziek overbrengen. Nieuwe collega’s pakken onze manier van werken vanzelf op, omdat die zo sterk en duidelijk is ontwikkeld.’ ’

geef les met je hart! > heb geduld, dan kun je echt iets veranderen > het plezier van het kind is jouw uitgangspunt >

werk als sportcoach samen met de vakdocent op school > creĂŤer een veilige omgeving, laat kinderen merken dat je elkaar kent > maak contact met kinderen, rouleer kleine groepen in je les >

12 Brede School Overvecht

Viktor Peters (36) is buurtsportcoach bij voetbalverenigingen De Dreef en Vechtzoom. Sjoerd Kuiper (33) is gymleraar op Openbare Basisschool Overvecht (De Gagel en De Klopvaart).

Hij werkt ook voor de Brede School om sportcoaches te professionaliseren.

Viktor en Sjoerd appen en bellen elkaar geregeld.

Sjoerd: “Viktor voetbalt met een paar van mijn leerlingen.’ ’ Viktor: “Ik zeg ‘doe de groeten aan Sjoerd’, zodat ze weten: wij kennen meester Sjoerd allebei. Dat geeft kinderen een veilig gevoel.‘’ Sjoerd: “Via Viktor hoor ik meer over wat de kinderen doen in het weekend.’ ’ Sjoerd en Viktor werken samen tijdens de introductielessen van Brede School Overvecht. Viktor: “Ik geef voetbal tijdens zijn gymles en probeer kinderen enthousiast te maken voor de naschoolse voetbaltraining.’ ’ Sjoerd is bij Viktors naschoolse ‘voetbal voor kleuters’ op OBO De Klopvaart. Ze delen de groep in tweeën. Ballen reiken bij de kinderen tot hun knieën, maar dat weerhoudt de kleintjes er niet van, vol overgave te dribbelen en te springen met de bal tussen hun voeten geklemd.

Serieuze gezichten hebben ze!

Viktor: “Het is geweldig als het ons lukt om kinderen meer te laten bewegen, dat ze voetballen op alle playgrounds in de wijk. Maar ons doel is óók om kinderen lid te maken van sportverenigingen. Want daar leer je

samenwerken, je spullen mee te nemen, op tijd te zijn en een bijdrage te leveren aan het geheel. Dat geldt voor kinderen én voor hun ouders.’ ’ Viktor: “We zouden ouders duidelijker moeten laten weten: door lidmaatschap van een vereniging bied je je kind een betere toekomst en vergroot je zijn kansen in de maatschappij.’ ’ Sjoerd: “Het is moeilijk om ouders bij te clubs te houden.

Ze zijn gewend dat er van alles wordt georganiseerd in de wijk en op de sportclub moeten ze het zelf organiseren.’ ’ Viktor constateert: “Als samenwerking tussen de ouders en de club niet lukt, kunnen kinderen niet sporten.’ ’ Sjoerd: “ Dat is frustrerend voor kinderen, want wij zien heel veel talent. Als alle kinderen in Overvecht hun talent zouden gebruiken, zou het niveau bij alle sportclubs in Utrecht fors omhoog gaan.’ ’

Brede School Overvecht 13

Op je handen zitten helpt!

Ze schaken nog maar net en beiden hebben ze al een favoriet schaakstuk. Het paard is de favoriet van Arman, ‘want die maakt mooie sprongen’. Zijn neefje Omed kiest de loper ‘want die kan schuin en snel’.

Arman: “Vorig jaar hebben we voor het eerst geschaakt.

Eerst snapte ik het niet, daarna wel. Toen wist ik hoe de stukken heten en welke moeten lopen en hoe.’ ’

Arman (9) en Omed (7) zijn misschien wel de allergrootste fans van de Brede School Overvecht.

Want ze leren schaken!

Hun eerste lessen zouden beginnen op 25 september 2018, maar zo lang konden ze helemaal niet wachten. Vol ongeduld vroegen ze steeds weer opnieuw aan de coördinator: ‘Wanneer beginnen we met schaken? We willen schaken!

Kan dat echt, krijgen we echt schaakles?’

Feit is dat Brede School Overvecht deze jongens liet kennismaken met schaken. Arman en Omed hadden nog nooit een schaakbord gezien.

De introductielessen van Schaakclub Oud Zuylen Utrecht op OBO De Gagel brachten een enorm enthousiasme teweeg bij de neefjes uit groep 6 (Arman) en groep 5 (Omed). Tot grote verrassing van hun ouders. En nu zijn ze lid van de schaakclub en spelen ze elke dinsdagmiddag, op hun eigen school, vlakbij huis.

14 Brede School Overvecht

Omed: “Ik vind het leuk als schaakstukken leuke bewegingen maken en ik vind het leuk om tegen een goeie tegenstander te spelen. Schaken is iets om te leren. Je leert hoe je stukken kunt zetten, ik vind het echt leuk.’ ’ Arman: “Schaken was echt niet voor mij. Vorig jaar kregen we met groep 4 en 5 allemaal samen schaakles. Ik weet nu hoe ze lopen en in elke volgorde. En ik weet hoe je kunt winnen!’’

Omed wiebelt van enthousiasme. Zal ik die zetten? Het spel gaat vliegensvlug als ze tegen elkaar spelen. Omeds hand zweeft boven het bord. Hij raakt weer een stuk aan.

Of zal ik die zetten, of die? Als het te gortig wordt, zegt Arman streng: “Aanraken is spelen!’’

Oef, dat is lastig voor Omed. Van schaakdocent Ton Mackaaij leren ze een truc. Ga op je handen zitten tot je zeker weet welk stuk je gaat zetten, dan raak je nooit per ongeluk iets aan. Goeie tip. Maar nadenken en op je handen zitten als het spel zo spannend is, valt óók niet mee.

‘Ze leren wat ze leuk vinden’ Rahelah Siddiqhi, moeder van Arman, en Shaima Mardanyar, moeder van Omed, zijn vol lof. “Wij leren als moeders nu vanzelf ook schaken, omdat de jongens er thuis zoveel over vertellen!’’

“Thuis hebben we geen schaakbord. Als Arman en Omed het echt leuk vinden, dan kunnen we eventueel er eventueel een aanschaffen. Ze moeten het eerst leren, vinden we. En als mijn zoon wil, mag hij later wel aan wedstrijden meedoen, maar we dwingen hem niet, mijn man en ik.’ ’ De moeders zijn enthousiast over het diverse aanbod van de Brede School Overvecht. ,,Hier leren ze echt wat.

Ze leren ook wat ze leuk vinden, dat helpt ze te kiezen. Onze kinderen krijgen allerlei lessen gratis aangeboden en wij ouders mogen zien wat ze hebben geleerd. Daarna kun je zelf beslissen of je kind er na schooltijd mee verder gaat. Dan ga je betalen.

De schaakclub kost 55 euro voor dertig lessen. Dat is geen probleem.’ ’

Brede School Overvecht 15

Uitgave Brede School Overvecht Utrecht, januari 2019 www.bredeschoolovervecht.nl info@bredeschoolovervecht.nl Productie, tekst en eindredactie: Gerry van der Lit Ontwerp en vormgeving: Ellen Lennartz Fotografie: Marc I Photo I Graphics Š Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

16 Brede School Overvecht