Horeca Vlaanderen
40 jaar Jubilé-Krant
Horeca Vlaanderen bestaat veertig jaar Dankwoord Horeca Vlaanderen zou niet bestaan zonder het dagelijks engagement van meer dan driehonderd bestuurs leden. Een warm woord van dank aan al deze ondernemers die zich vrijwillig inzetten en een groot deel van hun eigen tijd investeren om het collectief belang van de horecasector te dienen.
Veertig jaar geleden werd Horeca Vlaanderen boven de doopvont gehouden. In 1976 fuseerden de Koninklijke Confederatie Horeca en de Fédération nationale de Hôtellerie Belge.
I
n die veertig jaar hebben heel wat ondernemers en medewerkers veel energie geïnvesteerd om Horeca Vlaanderen op te starten, structuur te geven en te professionaliseren. Gedreven door het vuur dat de belangen van de sector en haar leden verdedigd moesten worden, hebben ondernemers in heel Vlaanderen de krachten gebundeld. Horeca Vlaanderen bestaat op dit moment uit vijfendertig lokale afdelingen, driehonderd bestuursleden en meer dan vijfduizend zeshonderd leden. In den beginne, bij de start van Horeca Vlaanderen in 1976, werd Luc De Bauw aangetrokken als secretaris-generaal. Die zou op post blijven tot 2010, hij werd opgevolgd door Danny van Assche. Het eerste jaar was Horeca Vlaanderen een kleine entiteit die kantoor hield in een kleine ‘mansardekamer’ in de Staatsbladstraat in Brussel. Daar werd ook het Waarborg en Sociaal Fonds opgericht. Later werd verhuisd naar de Jacques
De Lalaingstraat om ten slotte te eindigen in de grotere kantoren in de Anspachlaan. In deze Krant schetsen we een beeld van veertig jaar Horeca Vlaanderen. We laten de oud-voorzitters aan het woord en brengen een paar beelden die bij sommigen wellicht nog een belletje doen rinkelen. Op de tijdslijn vindt u een aantal historische ankerpunten terug. Zoals u zal zien, zijn sommige van de hete hangijzers van de voorbije veertig jaar nog steeds aan de orde. De uitdaging om de belangen van de sector en de leden te verdedigen is de dag van vandaag nog steeds even groot. We kijken over onze schouders veertig jaren terug, nemen de ervaring mee en bouwen verder aan het verhaal.
40 jaar Horeca Vlaanderen
1976
1996
2011
Horeca Vlaanderen Krant in nieuw jasje In veertig jaar tijd is ook de gedrukte communicatie van Horeca Vlaanderen sterk geëvolueerd. Van een gestencild blad over het magazine Officiële Horca tot de Horeca Vlaanderen Krant. Ook vandaag blijven we onze eigen communicatiekanalen kritisch beoordelen en zijn we steeds op zoek naar mogelijke verbeteringen. U merkt dat we de gekende stijl van de Horeca Vlaanderen Krant hebben omgegooid. Met de nieuwe lay-out willen onze artikels nog attractiever brengen en uw leeservaring verbeteren. Bezorg ons gerust uw bevindingen via info@horeca.be.
In deze
HorecaJubiléKrant
Luc De Bauw, Secretarisgeneraal 1976-2010
p. 2
Louis De Backere, voorzitter 1976-1990
p. 3
Jo Claessens, voorzitter 1990-1994
p. 4
2
Danny Van Assche Afgevaardigd bestuurder Horeca Vlaanderen
HORECAinterview
Luc De Bauw,
secretaris-generaal 1976-2010 ‘Horeca Vlaanderen heeft het begrip ‘horeca’ algemeen doen aanvaarden’ Column
Jubilé! Horeca Vlaanderen is veertig jaar oud! Heel erg oud is dat niet (zegt deze bijna 45-jarige), maar het klopt niet helemaal. Horeca Vlaanderen is in 1976 ontstaan uit het samensmelten van bonden van hoteliers, restaurateurs en cafetiers, die zelf veel diepere wortels hadden, sommigen zelfs tot in de negentiende eeuw. Maar de federatie zoals ze nu bestaat, is pas in 1976 boven de doopvont gehouden. En veertig jaar is alvast oud genoeg om eens terug te kijken. Deze Feestkrant geeft de pioniers van Horeca Vlaanderen een platform om deze terugblik uit eerste hand te maken. Sinds 1976 kende Horeca Vlaanderen zeven voorzitters. We laten er enkelen aan het woord. Opmerkelijk is dat de federatie sinds haar ontstaan slechts twee ceo’s heeft gekend (of één secretaris-generaal en één afgevaardigd bestuurder, als u wil). Ikzelf mag dit jaar zes kaarsjes uitblazen. De resterende 34 jaar kunnen op het conto van Luc De Bauw geschreven worden. Luc heeft in die periode niet alleen de federatie maar ook de structuren van de sector op poten gezet. Zonder hem was er geen Waarborg- en Sociaal Fonds Horeca geweest en geen Horeca Vorming Vlaanderen. We laten het hem in deze krant zelf uitleggen. Een viering van 40 jaar Horeca Vlaanderen is voor mij vooral een ogenblik om nog eens stil te staan bij wat de taak van een federatie eigenlijk is en of we die goed invullen. Horeca Vlaanderen heeft drie grote opdrachten: belangen verdedigen, netwerken en ondersteunen. De federatie is de enige representatieve belangenverdediger voor de horecasector. Van het lokale gemeentehuis tot bij de Europese Commissie proberen we een gunstig ondernemingsklimaat voor de horeca tot stand te brengen (of een ongunstig zoveel mogelijk tegen te houden…). Er is geen minister in de Vlaamse of de federale regering, of hij of zij kan wel iets voor ons betekenen, én we zijn er al langs geweest. Horeca Vlaanderen zet zich daarvoor op één lijn met Horeca Wallonie en Horeca Bruxelles, maar evenzeer met andere spelers in de sector, zoals Comeos, Brussels Hotel Association, enzovoort. Voor de interprofessionele dossiers werken we goed samen met UNIZO en in Europa vinden we al onze Europese collega’s terug binnen Hotrec. Om de belangen van de sector goed te verdedigen, moet je de belangen ook goed kennen. Daarvoor hebben we het horecanetwerk nodig. Horeca Vlaanderen is een ledenorganisatie met ondertussen meer dan 5.600 aangesloten horecazaken. We hebben werkende kernen in elke provincie en in een 35-tal lokale beroepsverenigingen. Deze werking is van cruciaal belang om te weten wat er leeft op de werkvloer. Aftoetsen van beleid doen we in vijf sectorcommissies: hotels, restaurants, cafés, nightlife en frituren. Tot slot proberen we er te zijn voor onze leden op het ogenblik dat jullie ons nodig hebben. Onze juristen schrijven maandelijks de Echo vol met nieuwe of opgefriste regelgeving. Ze staan u per jaar meer dan 3.000 keer bij in individuele adviesvragen. Onze Horeca Academie organiseert gratis ondernemersopleidingen en via onze infobrochures, checklists en andere inspiratiegidsen proberen we u de nieuwste trends mee te geven. Horeca Vlaanderen bestaat uit een team van 15 geëngageerde medewerkers die het een eer en genoegen vinden om voor u te mogen werken. We kunnen rekenen op honderden vrijwilligers in de verschillende afdelingen. Maar vooral de steun van die 5.600 leden (en het worden er elk jaar meer!) maakt ons werk mogelijk. Dit maakt dat we er zeker van mogen zijn dat we over tien jaar op een succesvolle wijze onze halve eeuw zullen kunnen vieren en dat we tevreden zullen kunnen terugblikken op weer een nieuw decennium van gastvrij ondernemen. Tot slot nog een welgemeende dank aan Katia Belloy en Gerrit Budts voor het tot stand brengen van deze krant.
L
uc De Bauw, die jarenlang secretaris-generaal van Horeca Vlaanderen was, heeft de Federatie mee in de startblokken gezet. Hij bleef op post tot zijn pensioen in 2010. Niemand die beter de evolutie van Horeca Vlaanderen kan toelichten, van kleine vereniging tot de huidige professionele structuur.
Wat moeten we ons voorstellen van het beginnende Horeca Vlaanderen 40 jaar geleden? “Horeca Vlaanderen is klein begonnen, ambachtelijk zelfs (lacht) en vond haar oorsprong uit een fusie van 2 Federaties, De Koninklijke Confederatie Horeca en Fed.Hotel. De Fédération Hôtelier Belge hield kantoor in de Staatsbladstraat te Brussel. In dat gebouw was een kleine mansardekamer, dat was ons eerste kantoor. Er was 2.500 euro in kas. De eerste aankopen bestonden uit een klein wit bureau en een schrijfmachine. De structuur moest nog volledig worden opgestart.” Wist u toen al waar u naartoe wilde met de Federatie? “Ik had vier lijnen uitgetekend. Belangrijk was om alle neuzen in de juiste richting te krijgen, en dat vergde het nodige masseerwerk. De eerste doelstelling was het consolideren van het netwerk van provincies en lokale beroepsverenigingen. Ik ben meerdere keren op de rooster gelegd door lokale besturen over de doelstellingen en aandachtspunten van de Federatie. Terecht natuurlijk, want het zijn stuk voor stuk ondernemers die met hun zaak bezig zijn. De horeca is doorheen de jaren geëvolueerd van vakmanschap naar ondernemerschap. In de jaren 70 waren de vele banketten die werden georganiseerd door de verschillende beroepsverenigingen de basis van de werking, maar ondertussen spreken we van een volledig professionele structuur.” “De tweede bezorgdheid was het zoeken naar een voldoende financiële basis om de Federatie uit te bouwen. Ten derde moesten we onze sectorale doelstellingen bepalen: wat zijn de prioriteiten? Hoe de sector in ander vaarwater brengen? Welke zijn de belangrijke punten die we moeten aanpakken? Ten slotte moesten we ook zoeken naar samenwerkingen.”
En dat allemaal op een ‘mansardekamer’? “Uiteindelijk heb ik niet zo lang in dat duivenkot moeten zitten, want via voorzitter Louis De Backere konden we intrekken in een pand op het Barricadenplein. Dat was onze eerste stap naar professionalisering.” Hoeveel leden hadden jullie toen? “We zijn gestart met een tweeduizendtal leden. De Federatie moest ook participeren in het sociaal overleg. Welke beslissingen kwamen er uit dat overleg met de vakbonden? “Er is beslist om de syndicale premie in te voeren en het Waarborg en Sociaal Fonds werd opgericht. Dit gaf de kans om informatica in te voeren en een solide financiële basis te creëren. Toen het Waarborg en Sociaal Fonds uitgebreider werd, zijn we verhuisd naar een oud pand in de Jacques de Lalaingstraat, hartje van de Europese wijk. Wij kregen toen de opdracht om vanuit het Fonds de eindejaarspremie aan alle werknemers in de sector te betalen?”
‘Het eerste kantoor van Horeca Vlaanderen was een mansardekamer’ De Federatie kreeg stilaan structuur. “Alles was opgedeeld in verschillende juridische entiteiten (Horeca Vlaanderen, Horeca Marketing, Horeca sociaal secretariaat, Belgium Tourist Reservations…)om het risico te spreiden. Maar Horeca Vlaanderen was steeds de basis.” Jullie zijn niet zo lang in de Lalaingstraat gebleven. “Na een inbraak was de hele inboedel vernietigd. We moesten dus wel op zoek naar een nieuwe locatie. Ik heb toen mijn been stijf gehouden om niet uit te wijken naar de rand van Brussel, de opkomst van bedrijvencentra was in volle gang. Zo zijn we in 1991 bij het gebouw in de Anspachlaan terechtgekomen, waar Horeca Vlaanderen tot vandaag de dag gevestigd is. Horeca Vlaanderen, het Waarborg en Sociaal Fonds en
Horeca Vorming werkten alle vanop aparte plateaus.” Betekende dat ook een uitbreiding van het personeelsbestand? “Er is nooit ineens een explosie van het personeel geweest. Dat is systematisch gegroeid, in functie van de behoeften.” Wat was het grootste succes van Horeca Vlaanderen? “Dat waren de schitterende voorzitters met wie ik heb kunnen werken: Louis De Backere, Jo Claessens, Leo Faes, Eric Raes en Jan De Haes. En uiteraard een schitterende ploeg medewerkers. Als ik vastliep in moeilijke dossiers, kon ik telkens terugvallen op mijn voorzitters om te relativeren of een nieuw inzicht te verschaffen.” Is aan het hoofd staan van een Federatie een moeilijke evenwichtsoefening? “Je zit geprangd tussen je achterban, de overheid en de consument. De achterban geeft het signaal om radicaler en brutaler te zijn. Aan zo’n communicatie heeft de consument dan weer geen boodschap. Dat is een dunne lijn waar je als beroepsvereniging steeds op moet balanceren.” Wat waren de belangrijkste dossiers gedurende uw loopbaan? “De rode draad was de btw. In 1971 werd de btw ingevoerd. Ik herinner me nog de massabetogingen. Het hele btw-verhaal heb ik meegesleept tot 2009, toen we van 21% naar 12% zijn gegaan voor voeding. Ik herinner me een telefoontje om kwart voor drie ’s nachts van Rik Daems om te zeggen: ‘Het is erdoor.’ In 1981 zijn we erin geslaagd om het tarief voor hotels van 17% naar 6% te krijgen.” Nog zo’n hot item is de geregistreerde kassa. “Het eerste document over de geregistreerde kassa dateert van 2009. Er was een interne nota van de administratie van Financiën tot invoering van de kassa. Die nota zat zo slecht in elkaar dat ze werd afgeschoten op politiek niveau. Maar het kassagebeuren zat toen al in de geest van de politici.” Hoe kijkt u nu naar dat kassaverhaal? “Een van de grote frustraties is dat men de minimale fiscale controlenorm niet heeft meegenomen, ons alternatieve voorstel voor de kassa
Eric Raes, voorzitter 1997-2004
p. 4
André De Scheemaecker, voorzitter 2012-2014
p. 6
Jan De Haes, voorzitter 2004-2012
Filip Vanheusden, voorzitter sinds 2014
p. 7
p. 8
3 Onderstaande tijdslijn geeft een beeld van veertig jaar Horeca Vlaanderen. De opsomming is niet alomvattend, u vindt wel een aantal belangrijke ankerpunten terug.
HORECAtijdslijn 1976 1976: Louis De Backere
Louis De Backere: voorzitter 1976 – 1990
1976: Ontstaan: fusie van De Koninklijke Confederatie Horeca en de Fédération Hôtelier Belge 1976: Intrek in Staatsbladstraat
1980
1980: Oprichting Waarborg en Sociaal Fonds Horeca 1982: Verhuis kantoren naar Jacques de Lalaingstraat 1982: Eerste Horeca Vakblad
1983: Lancering reservatiesysteem hotels: Belgium Tourist Reservations 1984: Lancering ‘Vergunning sterkedrank (‘borrelwet’) 1984: Invoering vestigingswet voor restaurateurs 1985: Horeca Vlaanderen voert eerste lobby voor btw-verlaging 1985: KB betreffende de hygiëne van personen en lokalen in de voedingssector 1985: Oprichting Vlaamse adviesraad voor toerisme
Luc De Bauw zoals wordt gebruikt in Nederland. Ik heb mijn zware bedenkingen bij het kassagebeuren zoals het nu wordt doorgevoerd. Men jaagt een sector in transformatie op een mechanische manier en niet op een organische. Het geforceerd aanpassen van een sector is niet gezond. De maatregelen die de overheid heeft genomen, bevinden zich in de rand, maar pakken de echte problemen niet aan.” Speelde Horeca Vorming een grote rol in het professionaliseren van de sector? “Door Horeca Vorming konden de werknemers in de sector opscholen én bijscholen. Bijscholen is meer kennis verwerven, opscholen betekent een graad stijgen in de hiërarchie. Er is een structuur opgezet met vormingsconsulenten. Samen met mijn toenmalige medewerker Hans Verlinden hebben we een aanbod uitgebouwd van onderwerpen die in hotelscholen en andere instituten minder aan bod kwamen. Ook de Horeca Academie maakt deel uit van de evolutie van vakmanschap naar ondernemerschap.” Was er ook een sterke evolutie in de samenwerking met de toeristische partners? De binding met Toerisme Vlaanderen is er altijd geweest. Met de regeringBourgeois 1 hebben we het meeste kunnen bereiken. De slogan was ‘toerisme is economie’. Samen met toenmalig adviseur toerisme Nico Moeyaert zijn toen de eerste stappen gezet naar de verankering van de gastronomie in haar ruimste betekenis binnen het toeristische werkveld. De vzw Tafelen in Vlaanderen is toen opgericht. We zijn gaan nadenken hoe we onze eet-, drink- en tafelcultuur kunnen verkopen in binnen- en buitenland. Sedertdien zijn horeca,
en dit in al zijn facetten, vaste onderdelen van de beleidsplannen van de opeenvolgende ministers bevoegd voor het Toerisme.” Werd Horeca Vlaanderen vanaf het begin gezien als een volwaardige gesprekspartner van de politici en hun kabinetten? “Zoiets groeit spontaan. Alles hangt af van de belangstelling die bepaalde kabinetsmedewerkers hebben voor je dossiers. Natuurlijk moet je verhaal kloppen en voldoende geargumenteerd zijn, maar er moet ook iemand willen luisteren. Hiervoor is ook de persbelangstelling doorslaggevend. Je moet je dossiers maatschappelijk relevant maken. Horeca Vlaanderen heeft trouwens het begrip ‘horeca’ gelanceerd in de hoofden van de politici. Daarvoor werd er niet over gesproken.” Hoe ziet u de toekomst van Horeca Vlaanderen? “Ik ben ondertussen zes jaar weg bij Horeca Vlaanderen. Mijn opvolger Danny Van Assche zet met dezelfde gedrevenheid de opdracht verder. De continuïteit is verzekerd, daar ben ik van overtuigd. Een ondernemer zal altijd vechten voor zijn bedrijf. Alle ondernemers hebben nood aan een aanspreekpunt om zichzelf en hun bedrijf te verbeteren. De uitdagingen zijn niet miniem, maar ik zie ook een professioneel bestuur van geëngageerde ondernemers en medewerkers. Er moet ook altijd plaats zijn voor het menselijke aspect. De aangenaamste momenten voor mij waren wanneer we samen een pint gingen drinken na de raad van bestuur. Tijdens de vergadering werd soms fors gediscussieerd, maar er moet ook ruimte zijn voor ontlading. Gelukkig zijn horecamensen daar sterk in (lacht).”
1986: De BeNeLux hotelclassificatie 1989: Oprichting Horeca Sociaal Secretariaat 1989: Eerste keer Horeca Expo Gent
Louis De Backere: voorzitter 1976-1990
‘Er is altijd een morgen’ De inmiddels overleden Louis De Backere (°1911 - +2002) was voorzitter van Horeca Vlaanderen bij de stichting in 1976 tot 1990. Zijn zoon Dany werd toen verkozen als statutair secretaris en heeft nog duidelijke herinneringen aan het engagement van zijn vader binnen de Federatie. Louis De Backere komt uit Maldegem, maar liep school in Blankenberge, waar hij zijn latere echtgenote Maria Vandenbossche leerde kennen. Zij was de dochter van de eigenaar-uitbater van hotel Ideal, een van de modernste hotels van de kust. Na zijn legerdienst volgde Louis de hotelschool in Oostende om zo mee in te stappen in het hotel van zijn schoonfamilie. Hij werd voorzitter van Unie van Hotelhoudersverenigingen van de Kust en Omstreken (Union), een kustverbond voor horeca-uitbaters aangesloten bij Fedhotel. Daaruit vloeide een provinciale vereniging om uiteindelijk op te klimmen tot voorzitter van het huidige Horeca Vlaanderen. Dat werd opgericht om in Vlaanderen naar buiten te komen met één stem voor zowel hotels, restaurants als cafés. Die taak kon hij ter harte nemen omdat zijn zoon Dany het hotel had overgenomen. Dany De Backere: “Mijn vader was wel nog actief in het bedrijfsleven, de voeling met de sector van binnenuit is zeer belangrijk voor zo’n functie.”
Vooruitstrevende ondernemer Dany herinnert zich zijn vader als een vooruitstrevende ondernemer: “In de jaren 30 hadden alle kamers in Hotel Ideal al een badkamer met toilet, in 1970 hadden we al een overdekt zwembad geïnstalleerd. Mijn vaders motto was dat er altijd een morgen is.” Als grote verwezenlijking onder het voorzitterschap van Louis De Backere haalt Dany de oprichting van het Sociaal Fonds aan samen met de sociale partners. “Dat was zeer belangrijk voor de Vorming, een essentiële pijler voor de professionalisering van de horeca.” Verder heeft Louis De Backere mee het nieuwe hotelstatuut en de verplichte hotelclassificatie verwezenlijkt samen met Comissariaat Generaal voor Toerisme (nu Toerisme Vlaanderen). Hotels zijn toen massaal beginnen te investeren dankzij de gunstige subsidieregeling.
Professionalisering Dany De Backere: “Sinds de oprichting van Horeca Vlaanderen is de sector heel erg geprofessionaliseerd. Je moet anders denken, buiten de eigen zaak treden.” Waarom heeft Dany zich geëngageerd binnen de Federatie? “Als je wil professionaliseren, heb je behoefte aan goede informatie en goede collega’s. Waar kun je die beter vinden dan in de beroepsvereniging? Je kunt niet zonder. Horeca Vlaanderen heeft bovendien een heel goede structuur met onderlegde mensen.”
4
Horecakrant
Tijdslijn
Jo Claessens,
1990: Jo Claessens
voorzitter 1990-1994
1992: Protestbetogingen te Brugge en Brussel ‘Teljoorgang van de horeca’ 1992: Invoering Vlarem II-wetgeving 1993: Regering stelt Globaal Plan op, de strijd tegen fiscale fraude in horeca wordt geïntensifieerd. Klanten zijn verplicht hun btw-briefje bij te hebben bij verlaten zaak op straf van boete. Horeca Vlaanderen vecht dit aan bij de Raad van State en voert een actie naar de klanten
Hoe bent u zelf in de horecawereld terechtgekomen?
“Zelf was ik al langer actief bij de Koninklijke Confederatie Horeca. De reden van ontstaan lag in een probleemstelling in het dossier van logiesverstrekkende bedrijven. Dat was Vlaamse materie, de toelage moest van de Vlaamse Gemeenschap komen, maar onze structuur leende zich er niet toe hier aanspraak op te maken. Toenmalig eerste minister Gaston Geens, die ik kende vanuit de Leuvense politiek, heeft ons dan aangeraden gewestelijke takken op te richten. Toen zijn Horeca Vlaanderen, Brussel en Wallonië aan het firmament verschenen. We hebben vervolgens Luc De Bauw gevraagd om alles te trekken. Eerst combineerde hij het nog met zijn functie als docent, maar al snel is hij fulltime in dienst gekomen.”
1990: Voor het eerst sprake van rookverbod in de sector 1990: Politiek voorstel algemeen sluitingsuur horeca 1991: Verhuis kantoren naar Anspachlaan 1991: Algemene verhoging btw-tarief van 17% naar 19%
Jo Claessens volgde in 1990 Louis De Backere op als voorzitter en bekleedde de functie tot 1994. Samen hielden ze in 1976 Horeca Vlaanderen boven de doopvont.
Wat kunt u vertellen over het ontstaan van Horeca Vlaanderen?
1990
“Na mijn studies aan de universiteit ben ik mee banketten en recepties gaan organiseren voor wat nu de Factulty Club te Leuven is. Daarna ben ik dan begonnen in hotel l’Industrie. In een latere fase kwam dan hotel Binnenhof en hotel Begijnhof.”
En u was dadelijk betrokken bij de werking van de afdeling Horeca Leuven? “Horeca Leuven bestond al voordat Horeca Vlaanderen werd opgericht. Later lag ik wel mee aan de basis van de oprichting van Horeca Vlaams-Brabant en de lokale afdelingen HalleVilvoorde en Tienen.”
1994: Leo Faes Leo Faes: Voorzitter 1994 – 1997
Hoe kijkt u terug op een jarenlange werking binnen Horeca Vlaanderen?
1994: Oprichting centrum Vorming en Vervolmaking in de Horecasector (Horeca Vorming) 1994: Lijst “toegelaten gerechten” waarvoor geen btw-bon gegeven moet worden 1994: Overheid verlaagt toegelaten promille om te rijden van 0,8% naar 0,5 % 1995: Horeca Vlaanderen richt dienst ‘deloyale concurrentie’ op
“We hebben mooie dingen gedaan, en ook mooie tijden beleefd. Ik kijk tevreden terug op mijn professionele carrière. Nu is het aan de jonge generatie (lacht).”
Eric Raes:
1995: Imagocampagne ‘Kom is in mijn keuken kijken’ 1995: Oprichting BSB 1995: Lancering ‘restaurantschild’
voorzitter 1997-2004
‘Dankzij de Federatie neemt men de sector au serieux’
Eric Raes is in 1997 Leo Faes opgevolgd als voorzitter. Hij werd herverkozen tot 2004 en vervulde daarna het mandaat van ondervoorzitter, met als voorzitter Jan De Haes. Eric Raes baatte Hotel Admiral uit in de Langestraat in Oostende, het hart van de uitgaansbuurt. Het hotel is inmiddels verkocht aan de Vlaamse Gemeenschap, die er een jeugdherberg in huisvest.
Waarom hebt u zich geëngageerd als voorzitter? “Om het nieuws vanop de eerste rij te vernemen. Je weet wat er gebeurt en wat er op je afkomt in de sector.”
Wat waren de belangrijkste dossiers tijdens uw voorzitterschap? “De regelementen inzake brandveiligheid
hotels werden gelijkgeschakeld in heel Vlaanderen. Ik heb zoveel mogelijk mijn collega’s wegwijs gemaakt in die voorschriften. Ik heb samen met de brandweer honderden hotels bezocht.”
hotel wilde beginnen in het buitenland. Maar toen kreeg ik een aanbod in België en ben ik erin gestapt. In die tijd kon je nog ondernemen, je kon initiatieven nemen. Nu zijn er te veel regels.”
Was Horeca Vlaanderen een volwaardige gesprekspartner van de ministers en de kabinetten?
Zou u als u jong was opnieuw in de sector stappen?
“Niet altijd. Het hing af van de kabinetchefs. De horeca werd te veel beschouwd als een speelhoek. We werden vaak beschouwd als sjoemelaars. Luc De Bauw heeft veel deuren geopend zodat dat geleidelijk aan veranderd is. Dat is ondertussen heel positief geëvolueerd.”
Hoe hebt u de horecasector zien evolueren? “De sector is geprofessionaliseerd, maar nog niet genoeg. De drempels in de horeca zijn nooit hoog geweest zodanig dat mensen zonder de nodige vaardigheden in het beroep kunnen stappen. Vroeger kon je al restaurateur worden als je een biefstuk kon bakken. Die tijd is voorbij. Maar nog te veel mensen willen van dezelfde taart eten. Het moet rendabel zijn voor iedereen. Er zullen minder horecazaken komen. Mensen willen niet meer zo hard werken als vroeger en in de horeca moet je werken.”
Waarom hebt u voor de horecasector gekozen? “Ik heb toerisme gestudeerd omdat ik een
“In deze tijd zou ik het niet meer durven. De kosten zijn te hoog. Maar ik ben wel heel blij dat ik het gedaan heb. Het is iedere dag iets anders, je ontmoet veel mensen.”
Waarom moeten horecaondernemers zich aansluiten bij Horeca Vlaanderen? “Het is een drukkingsgroep 1997: Eric Raes die aanzien geniet, zowel bij politici als bij de gewone mensen. Dankzij de Federatie neemt men de sector au serieux. Jammer genoeg zijn horeca– ondernemers soms te individualistisch. Al was dat vroeger nog erger, dan was er echt afgunst. Men ging zelfs kijken hoeveel sleutels er nog aan de receptie hingen om de bezetting in te schatten. Nu werkt men meer samen.”
1995: Invoering aanwezigheidsregister voor extra’s 1995: Eerste convenant Horecaonderwijs 1995: Forfait cafés wordt aangepast. 190 pinten per vat in plaats van 200 1995: Algemene verhoging btw-tarief naar 21% 1996: Invoering HACCP-code 1996: Uitspraak Raad van State: Horeca Vlaanderen krijgt gelijk. De klant is niet verplicht btw-briefje bij te hebben bij verlaten restaurant. 1996: Horeca Vlaanderen noemt vanaf heden FED. Ho.Re.Ca. Vlaanderen. Lancering nieuwe huisstijl.
1997: Functieclassificatie 1997: Ondertekening conventie cafésector 1997: Lancering kwaliteitslabel frituren 1998: Interne herstructurering Horeca Vlaanderen. Oprichting operationeel bestuur, commissies en ledenraden. 1998: Eerste artikelenreeks rentabiliteit in Vakblad 1998: Nieuwe normen hotelclassificatie BeNeLux 1999: Invoering euro 1999: Invoering billijke vergoeding 1999: Horeca Vlaanderen lanceert ‘witboek’ naar aanleiding van de verkiezingen 1999: Herstructurering Toerisme Vlaanderen 1999: Herziening vergunningsrecht sterkedrank 1999: Tabaksreclame verbannen uit horecazaken 1999: Eerste ‘horeca flash’ per fax
Horecakrant
Tijdslijn
2000 2000: Oprichting Federaal Voedselagentschap 2000: Verbod op slots in cafés 2001: Lancering HACCP-gids
2001: Openingsbelasting voor slijten gegiste dranken afgeschaft 2001: Lancering www.horeca.be 2001: Eerste aanpassing brouwerijcontracten
De Smiley lacht u toe De horecaond ernemer is al even vertro uwd met het lachende label van het FAVV. Ook het grote publiek weet nu waar de Smiley voor staat reden te meer . Een om te zorgen dat u het label binnenhaalt. ➜ p. 4
Een vak apart Horeca Vorming-d ocent en barista Peter Deprez leidt u in in de kunsten van het koffie zetten. ➜ p. 5
Ho.Re.Ca Vla Nr 01 - Nov ember 2008 verschijNt 10 keer per jaar oplage: 31.10 0 v.U. jaN De haes horeca mar aNspachlaaN 111 bUs 4, 1000 ketiNg brUssel www.feDhorec avlaaNDereN .be afgiftekaNtoo r: mecheleN
Toprestaurants en het effect van de dalende koopkracht Driesterrenkok en lid van Fed. Ho.R e. Ca Vlaanderen Geert Van Heck heeft nog niet e te veel last van de dalende koopkracht. “Gelu kkig leven de Belgen graag bourgondisch”, zegt hij. Toch ziet hij rondom zich meer en meer problemen opduiken. ➜ p. 3
West-Vlaamse horecaondernem ers gelauwerd Drie projecten van Fed. Ho.Re.Ca werden genomineerd met de prest igieuze Ferna Peuteman-prijs nd in de categorie ‘WestVlaanderen Lekk er Land’. ➜ p. 10
➜ I P.
KRANT anderen
De offIcIële
krant van De
feDeratIes
2002: BSB verdwijnt 2002: Horeca Vlaanderen lanceert plan ‘rentabiliteit als hefboom om horeca te verwitten’ 2002: Minister Daems stelt eerste Horecaplan voor met punten: Verlagen btw, volledig fiscaal aftrekbaar maken restaurantkost en flexibere arbeidsreglementering
Ho.re.ca vla
anDeren, Bru
2003: Memorandum Horeca Vlaanderen
2004: Jan De Haes zie interview blz.7
Btw-vERlag Ing wEER In koElkast
De horecasector had goede hoop op een btwverlaging. In juli stond de maat regel weer op de Europese polit ieke agenda. De verwachtingen gefnuikt. De Euro zijn alweer pese Commiss wacht eerst de ie resultaten van nog maar eens een studie af.
© Michael De
Ook Beu Te
Horeca expo
Horeca Expo, de ontmoetingspla ats van professionals uit de horecase ctor, bestaat dit jaar twintig jaar. Reden genoeg om met deze editie extra feestelijk uit te pakken. De bezoeker vindt op Horeca Expo de nieuwste mark tgerelateerde evoluties, inhou delijk en technisch, en ontdekt er de laatste trends uit zijn vakgebied .
Ver. uitg. Luc
De Bauw – Anspachla
an 111/4 – 1000
Brussel
Wachten?
W, nu! Ve rl a g in g B T es A3.indd
Horeca BTW_affich
1
Lausnay
Voor een arbei dsintensieve secto r als de horeca is een btw-verlaging een noodzakelijke zuurstofinjectie.
11:27:38
1
ssel en Wal
verklaren de meeste politi ci zich gewonnen voor een btw-verlag ing voor de horec asector. Ze erken nen dat deze belan grijke economisch e sector nood heeft aan een finan ciële stimulans. In Frankrijk maak te Jacques Chira c destijds van een lagere btw voor restaurants een groot verkiezing sthema. Ook Spanje is vragende partij .
Maar Europa keert weer op zijn stapp In juli stelde Europ terug. Tijdens en ees commissar het overleg in Nice bleek is László Kovács, de verdeeldhe verantwoordelijk id tussen de lidsta voor fiscaliteit, ten te groot. Vooral Duits een plan voor land wijkt niet dat de lidstaten moes van zijn standpunt. t toelaten makk Berlijn vreest In België verklaren elijker dat een over te schak lagere btw voor de meeste elen op een verla de horeca ook agd politici zich gewo btw-tarief voor de druk zal verhogen om bepaalde goed nnen voor hetzelfde te doen eren en diensten, zoals in andere sectoren, een btw-verlaging voor restaurant terwijl het land voor de s. Tot deze beslis na jaren eindelijk sing kwam hij horecasector zijn budget op na een orde heeft. ontmoeting met een delegatie van de Belgische ‘NEiN’ Omdat de lidsta Fed. Ho.Re.Ca ten niet op één tijdens een bijeenkoms lijn te krijgen zijn, t van de Europ hebben de Europ ese horecafederatie, Dat categoriek ese ministers van Hotrec. e “nein” is niet Financiën de naar Europese de zin van ande Commissie belas re lidstaten. In t met nog maar België eens een studi e. De Commissie moet
Blaast tWIn
tIg kaarsjes
adrenalinestoot gegeven. Ik kom hier voor de mens en, voor de produ cten, voor de appar atuur en voor de sfeer.”
NiET Voor hobb
ykokS
uIt
zoek naar exclu sieve producten. Je kan er kennismak en met de allerfijnste ingre diënten en dranken en met zeldzame of artisanale produ cten.
Ook Paul Gelde Naast zakelijke rs, contacten en directeur Gault amusante kookd Millau emonstraties Benelux, vindt dat de en wedstrijde n moet je ook gastronomische naar Horeca Expo Zowel voor de toprestaurants om horeca-uitbater bij te blijven. Talrij als voor veel de leverancier ke kunnen s van horecaprod symposia belich ucten en -diensten is opste ten de ken op de Horeca Expo al horeca-actualite twintig jaar lang een beurs. “Van tal it. belangrijk forum We stippen daarb . Voor Peter Goossens, van restaurate ij chef-eigenaar urs specifiek de restaurant Hof uit onze gids van Cleve, is Horec persconferentie a Expo een echte hoor ik dat ze motor voor de hun over horecasector. beursbezoek goed kindv riendelijkheid voorbereiden. Mijn aan de Vlaam se kust advies aan de Peter Goossens: beursaan, een onde ‘De rzoek organisatoren heef t enor m veel beurs is dan ook: geleid door Guide blijf doorgaan in gang a, het met uw inspa Vlaamse kenn gezet in de sect nningen iscentrum om Horec voor or’ a Expo op een toerisme en horec hoog a. professioneel niveau te houd en. De “Misschien besef scheiding tusse Verder in dit numm t Horeca Expo n horecaprofessio er vindt u de het zelf niet goed, nals en hobbykoks nieuwste produ maar de beurs blijft uiters cten en diens heeft t belangrijk.” enorm veel open ten, geselecteerd gebroken en in door een profe gang gezet in de Belgi ssionele LEriNG EN VErm vakjury. sche horeca”, aak zegt Goossens. “Ze heeft onze horec a in de voorbije twint Het Food & Desig Vervolg op ➜ p. ig jaar telkens n Lab wil het 17 weer een Mekka zijn van de horec aprofessional op katia belloy
8000-4138.indd
03-08-2009
De Belgische horecasector was zeer verheugd met dit voors tel. Bijna alle politi eke partijen en hun excellenties hebb en zich in ons land uitgesproken voor een btw-v erlaging in de horecasect or. Die leek er nu dus eindelijk aan te komen.
‘Ho.re.ca vla anDeren
Er is veel over nagedacht en lang aan gewerkt, en we hopen dat u ze mooi en aang enaam vindt, de nieuwe Ho.Re.Ca Vlaan deren Krant. Bij al dat denkwerk stond één perso on centraal: u, de horecaondernem er. Deze krant wil er voor u zijn en we hopen dat u er ook een beetj e voor
lonIë
2005: Start overleg nieuwe logiesdecreet 2005: Horeca Vlaanderen heeft eigen website, naast Horeca Wallonië en Horeca Brussel 2005: verdubbeling studentenjobs (2 x 23 dagen)
de begrotings impact bestuderen van de btw-verlag ingen, alsook het effect op de werkgeleg enheid.
kaakSLaG “Alweer een kaaks lag”, vindt Fed. Ho.Re.Ca Vlaan deren, “maar dat betekent niet dat we de strijd opgeven. Een btw-verlaging is noodzakelijk voor de secto r en dat zullen we aan de beleidsvoe rders blijven duidelijk maken.” Fed. Ho.Re.Ca Vlaanderen organ iseert een petitie voor de btw-verlag ing. U kan ze tekenen op de Federatiest and op Horeca Expo (nr. 1003) of u kan ze online tekenen: surf naar www.fedhorecav laanderen.be
2007: Oprichting vzw Tafelen in Vlaanderen 2007: Memorandum Horeca Vlaanderen 2007: Invoering Dimona-systeem 2007: Rookverbod in restaurants 2007: Lancering project ‘Zee van Kwaliteit’
katia belloy
krant’: uW krant
ons bent. Want u moet ons sture n naar de probl emen die u het meest bekommeren en naar de uitda gingen die u het belan grijkst lijken. Ho.Re. Ca Vlaanderen Krant wil uw krant zijn, een krant voor en door 28.000 ondernemers. Samen gaan we ervoor.
2008: Eerste Horeca Vlaanderen Krant 2008: Petitie btw-verlaging op Horeca Expo 2008: Lancering Horeca Smiley (favv) 2008: Tweede convenant horecaonderwijs
2009
Het trefpunt van iten en de beroe de vaklui uit de Horeca, pen uit de Voed ingssector
de Collectivite
2004: Oprichting Guidea (Kenniscentrum voor Horeca en Toerisme) 2004: Geert Bourgeois wordt minister van Toerisme 2004: Aftrekbaarheid restaurantkosten stijgen naar 75% 2004: Nieuwe regeling voor gelegenheidsarbeid
8>12 maart 200
9
wex marche-en-fa
Organisatie :
Wallonie Expo
menne - belgië
S.A. – 084/340.80
0 – www.hore
catel.be
23-10-2008
08:43:07
S.O.S. HORECA ! 6% BTW in Nederland 5, 5 % BTW in Frankrijk g 3 % BTW in Luxembur 21 % ! BTW in België…
belofte… Politici hou uw ting, ! Minder belas Lagere BTW nu meer toekomst. Meer info en petitie .be www.soshoreca O, UCM, oproep van UNIZ nië. Een dringende , Brussel, Wallo Horeca Vlaanderen
2009: Memorandum Horeca Vlaanderen 2009: Actie op Grote Zavel voor btw-verlaging
5
6
Horecakrant
Tijdslijn
André Descheemaecker: voorzitter 2012-2014
‘Bij ons is het elke dag zondag, maar we moeten wel elke zondag werken’
2012: André Descheemaecker
25% van wat gevraagd werd. Verder heb ik meegewerkt aan het Logiesdecreet. Dan was er nog de herinvoering van de hotelpremie vanaf 2011. Dat vind ik een belangrijke verwezenlijking. Er werden stappen gezet naar de toetreding tot Hotel Stars Union. Mede onder mijn impuls werden de Vlaanderen Vakantieland Brochure en Cheque verlengd. Ook voor de oneerlijke concurrentie van Airbnb hebben we enkele regels verkregen waaraan ze nu toch moeten voldoen, zoals verplichte melding.”
Hoe was de relatie met de ministers en de kabinetten?
A
ndré Descheemaecker, uitbater van Hotel Pacific in Oostende, werd voorzitter van Horeca Vlaanderen in 2012. Hij volgde Jan De Haes op die naar de politiek was overgestapt. Sinds 1983 engageerde hij zich al voor de lokale beroepsvereniging, in 2010 werd hij ondervoorzitter van Horeca Vlaanderen.
Waarom heeft u zich voor die functie geëngageerd? “Ik zat meer dan 30 jaar in de horeca. Ik kende de handel en wandel in de sector en had de nodige ervaring. Ondertussen moet je wel zorgen dat de eigen zaak blijft draaien, want je steekt veel tijd in het voorzitterschap. Zo’n drie dagen per week had ik een vergadering in Brussel.”
Wat waren de belangrijkste dossiers tijdens uw voorzitterschap? “Het allerbelangrijkste was de blackbox. De onderhandelingen daarover zijn al gestart in 2009. Toen was het nog een dubbeltje op zijn kant, maar gaandeweg werd het concreter. Ik heb altijd erg actief geijverd voor meer uren voor jobstudenten. Er was de vraag voor een btw-verlaging naar 6%, maar hebben enkel de verlaging naar 12% gekregen op het gedeelte voeding, wat neerkomt op een resultaat van
“In die periode heb ik enorm veel ministers en kabinetten bezocht. Als je bij hen zit, lijken ze te luisteren naar de argumenten van Horeca Vlaanderen, maar vaak draait het achteraf toch helemaal anders uit. Je weet dat je nooit volledig krijgt wat je vraagt. We zijn met 5.600 leden representatief voor de sector. Er zijn natuurlijk nog veel andere sectoren die ook langs komen bij de kabinetten, politici hebben daardoor vaak andere prioriteiten.”
Hoe ziet u de horecasector evolueren? “Restaurants zullen minder uren open zijn en een beperktere kaart hebben. Men zal ook meer specialiseren in een bepaalde keuken en stijl, want je moet het verschil maken met de concurrentie. Voor de hotellerie zie ik nog meer technologie en automatisering. Men zal meer overschakelen op automatische incheck en reserveringen zullen meer en meer via internet gebeuren. Wie nu geen gratis wifi aanbiedt, is hopeloos verouderd. Er zullen ook kleinere kamers komen, met alle comfort. Men zal de gasten meer naar gemeenschappelijke ruimten lokken, waar ze gezellig kunnen zitten en nog iets consumeren.”
Zou u als u jong was opnieuw aan een horecacarrière beginnen? “Ik heb de job altijd heel graag gedaan. Bij ons is het elke dag zondag, maar we moeten elke zondag werken. Je hebt te maken met mensen die ontspannen zijn en op vakantie zijn. Als je het niet graag doet, moet je er niet aan beginnen. Het is belangrijk dat gasten zich op hun gemak voelen.”
2010 2010: Btw-tarief voor restaurant- en cateringdiensten gedaald naar 12% 2010: Rookverbod in eetcafés 2010: Danny Van Assche volgt Luc De Bauw op 2010: nieuw Logiesdecreet 2011: Algemeen rookverbod in de horeca 2011: Herinvoering hotelpremie 2011: Nieuwe huisstijl Horeca Vlaanderen 2011: Eerste samenwerking VAD (geen alcohol onder 16)
2013: Invoering tweede pijler in horeca 2013: Horeca Vlaanderen treedt toe tot Hotelstars Union 2013: Horeca Vlaanderen treedt toe tot European Alcohol and Health Forum 2013: Oprichting Horeca Academie
2013: Horeca Vlaanderen lanceert ‘Moeder aller Memoranda’ 2013: Imagocampagne ‘Hier wordt geleefd’
2014: Filip Vanheusden zie interview blz.8 2013: Nieuwe HACCP-gids 2013: Parnership admb 2014: Eerste geregistreerde kassa’s in dienst 2014: Studies Houben, Konings & Goos 2014:Lancering www.kiesvoorhoreca.be 2014: Voorstelling ‘Menukaart van de toekomst’ 2014: Partnership CCV 2015: Manifestatie voor leefbare horeca met 1.200 ondernemers op Muntplein Brussel 2015: Gedragscode brouwerijcontracten 2015: Campagne rechtstreeks boeken 2015: Campagne No Food To Waste 2016: Geregistreerde kassa verplicht 2016: Toetreding van NAVEFRI bij Horeca Vlaanderen 2016: Vernieuwing logiesdecreet 2016: Partnership Europabank
Met dank aan de partners van Horeca Vlaanderen
Horecakrant
Interview
Jan De Haes, voorzitter 2004-2012
Van vakmanschap naar ondernemerschap
J
an De Haes was eerst ondervoorzitter en later voorzitter van Horeca Vlaanderen. Als economist en uitbater van een café en twee restaurants werd hij al op jonge leeftijd actief bij Horeca Vlaanderen.
Hoe bent u in het bestuur van Horeca Vlaanderen terechtgekomen? “In 1983 was ik met m’n zaak begonnen. Niet lang daarna heb ik samen met een aantal ondernemers de lokale afdeling Horeca Zuiderkempen opgericht. Tot dan maakten we met onze regio deel uit van afdeling Mechelen, maar we hadden voldoende lokale uitdagingen om in een eigen werking te voorzien. Op die manier heb ik kennisgemaakt met de structuren van Horeca Vlaanderen. In 1994 ben ik dan ondervoorzitter geworden. Als jonge economist was ik een beetje een vreemde eend in de bijt in de Raad van Bestuur, die bestond toen vooral uit gevestigde hoteliers en restaurateurs.”
Was er onder uw bestuur sprake van een stijlbreuk? “Die stijlbreuk kwam er door maatschappelijke en politieke druk. Eind jaren negentig voelden we duidelijk dat er politieke ambitie was om de horecasector te ‘professionaliseren’, zeg maar witter te maken. We hadden de naam een zwarte sector te zijn en er was een maatschappelijk draagvlak om dit aan te pakken, net zoals in een aantal andere sectoren trouwens. In die periode zijn een aantal grote bierhandelaars en horecagroothandels tegen de fiscale lamp gelopen en ook werden de controles op uitbatersniveau opgevoerd. Niet alleen de grote spelers maar ook kleine ondernemingen kwamen in het vizier. Als beroepsvereniging was het onze verantwoordelijkheid de sector mee te nemen in een verhaal van professionalisering en ondernemerschap. Het vakmanschap in de sector was heel hoog, het bedrijfsleiderschap was minder vanzelfsprekend.”
heel Vlaanderen. Het werd ook een vast item in ons maandelijks vakblad. We reikten de ondernemers kennis en tools aan om de winstmarges te verhogen. Persoonlijk vind ik het infiltreren van het economisch denken in de hoofden van onze leden de belangrijkste verwezenlijking van mijn beleidstermijn.”
Werden ook de werknemers hierin meegenomen? “We plaatsten onze werknemers als succesfactor voor het horecabedrijf meer centraal. Als je als sector wil professionaliseren, moet je ook je medewerkers respecteren. Horeca Vorming kreeg meer budget, de functieclassificatie werd ruim uitgebreid en er was een inhaaloperatie voor de lonen. Dit was toen nodig om een leegloop uit de sector te vermijden. Ik kijk tevreden terug op de manier waarop we hebben samengewerkt met de sociale partners. Het was een moeilijke operatie, maar we zijn in vrijwel alle dossiers tot een consensus kunnen komen.”
Als je naar een aantal dossiers van de jaren 90 kijkt komen vaak dezelfde onderwerpen nu nog terug: deloyale concurrentie, btwverlaging, arbeidsflexibiliteit… Heeft u het gevoel dat u voldoende uw stempel hebt kunnen drukken? “Dat zijn thema’s waar de horeca altijd mee in aanraking zal komen. Wat deloyale concurrentie betreft hebben we toen na lange discussie goede afspraken kunnen maken met de hotelscholen. De btw-verlaging is er gekomen, jammer genoeg in beperkte mate. Arbeidsflexibiliteit is dan weer een typisch issue voor onze sector. Succes boeken in politieke dossiers is vaak een werk van lange adem. Een van de eerste dossiers waar ik mijn tanden in heb gezet, was de discussie over hoeveel pintjes je kon tappen uit een vat. Veel cafés werden toen nog forfaitair belast. Eerst hebben we met een deurwaarder het aantal pintjes nagemeten. Uiteindelijk hebben we samen met de controleurs van financiën in negen cafés plaats gevat aan de toog. We lieten een nieuw vat aansluiten en telden het aantal pinten dat de cafébaas kon tappen uit één vat van vijftig liter pils. We zijn er toen in
‘Als beroepsvereniging is het onze verantwoordelijkheid de sector mee te nemen in een verhaal van professionalisering en ondernemerschap’ “De rentabiliteit van de sector moest dus omhoog. Hiervoor lag een deel van de verantwoordelijkheid bij de overheid, maar ook het ondernemerschap moest beter. In 2004 hebben we dan Guidea opgericht, het Kenniscentrum voor Horeca en Toerisme. Vanuit die knowhow hebben we rentabiliteitsopleidingen gegeven over
geslaagd het aantal forfaitair belaste glazen bier te laten zakken van tweehonderd naar honderdtweeëntachtig. Later is het terug gestegen naar honderdtweeënnegentig. Het systeem met de pythonleidingen zorgde voor minder verlies. Maar het is een goed voorbeeld van hoe ver we moesten gaan om logische zaken te bepleiten bij de overheid.”
Zijn er andere dossiers of kantelmomenten die u zullen bijblijven? “Na elke parlementsverkiezing is het spannend. Er worden nieuwe allianties gesmeed, er komen nieuwe kabinetsmedewerkers en er liggen andere klemtonen. In de jaren 2000 was het rookverbod een van de moeilijkste dossier. Er was een maatschappelijk draagvlak, die evolutie was niet tegen te houden, maar het lag verschrikkelijk moeilijk in de cafés. Het werd ook vaak een welles-nietesdiscussie tussen rokers en niet-rokers. We hebben de cultuurschok proberen te beperken door ervoor te pleiten om het rookverbod in een traject in te voeren. Maar de commerciële gevolgen voor de sector zijn niet gering geweest. Een dossier dat misschien iets minder aandacht heeft gekregen maar waar ik best fier op ben, is onze goede samenwerking met de toeristische partners. De oprichting van de vzw Tafelen in Vlaanderen door toenmalig minister van Toerisme Geert Bourgeois was de start van een grondige verankering van horeca binnen toerisme.” “We zijn er vooral in geslaagd om horeca in de hoofden van de politici te krijgen. De politieke partijen namen onze problematiek ernstig en stelden horecaplannen op, het ene al meer doordacht dan het andere (lacht).”
Dan is er nog de geregistreerde kassa. Een geschenk of een ramp voor de sector? “Da kassa ging er komen, dat was duidelijk vanaf het moment dat er een politiek
draagvlak was om het zwarte circuit uit de sector te weren. De kassa moest echter het sluitstuk zijn na een traject van professionalisering van de sector én de nodige maatregelen van de overheid. Daarom hadden wij voorgesteld om eerst en vooral te werken met een fiscale controlenorm in plaats van met een kassa, maar daar was later in sommige politieke kringen jammer genoeg geen oor meer naar. De grote problematiek is nog steeds de hoge lasten op arbeid. In onze sector zal er altijd veel werk blijven voor mensen die met hun handen werken, op voorwaarde dat die mensen betaalbaar blijven voor de ondernemer. Hier ligt een taak bij de overheid maar ook bij de sector zelf. Denk na welke verbeteringen je kunt doorvoeren in je zaak, zoek naar nieuwe modellen zonder te moeten inbinden op kwaliteit.”
U bent momenteel politiek actief. Bent u nog betrokken bij de werking van Horeca Vlaanderen. “Natuurlijk. Ik ben in de eerste plaats zelf nog ondernemer. Ik ben actief in onze lokale afdeling Zuiderkempen en in de provinciale werking. Het belang van de lokale afdelingen kan niet overschat worden. In Zuiderkempen zoeken we steeds naar positieve samenwerkingen met toerisme, landbouw, andere handelaarsverenigingen. Mijn raad voor al mijn collega’s is om betrokken te zijn bij de lokale werking. Daar ligt de basis van de federatie. Met mijn politieke pet op zetel ik in het nationaal partijbestuur van N-VA. Ook daar kan ik nog steeds mijn horeca-ei kwijt. Mijn dagen zijn nog steeds goed gevuld, ik heb nog steeds te weinig tijd (lacht).”
7
8
september 2016
Horecakrant
HORECAinterview
Filip Vanheusden,
huidig voorzitter
‘Elke ondernemer die professioneel bezig is met zijn vak hoort aangesloten te zijn bij zijn sectorfederatie’ Wat was uw eerste kennismaking met Horeca Vlaanderen? “Bij de oprichting van het Borrelhuis, zo’n twintig jaar geleden, heb ik zelf het initiatief genomen om aan te sluiten. Elke ondernemer die professioneel bezig is met zijn vak, hoort aangesloten te zijn bij zijn sectorfederatie. Een tiental jaar geleden hebben we in de provincie Limburg voor een nieuwe dynamiek gezorgd. Er werd een nieuwe ploeg gevormd met nieuwe bestuursleden. Onze eerste realisatie was de studie van professor Houben. De problematiek van de sector, met de hoge loonkost, werd toen voor de eerste keer objectief op een academische manier vastgesteld.”
Twee jaar geleden bent u voorzitter geworden. Welke zaken wil u prioritair aanpakken? “Ik heb het engagement als voorzitter voornamelijk aangegaan uit de bezorgdheid voor een van de grootste uitdagingen waar we voorstonden: de invoering van de geregistreerde kassa. De initiatieven die toen werden genomen, vond ik onvoldoende om de sector te begeleiden. In de eerste plaats wil ik een professionele sector die de economische ruimte heeft om op een rendabele manier correct te kunnen ondernemen. Er is ondertussen een Horecaplan met begeleidende maatregelen, maar die zijn nog onvoldoende. Als de overheid de verwitting en professionalisering van de sector ernstig neemt, dan moet ze een extra lastenverlaging doorvoeren en de btw op dranken verlagen. Ook de arbeidsflexibiliteit moet verder worden aangepast aan de noden van de horeca.”
Ziet u dat haalbaar op korte termijn? “In de ogen van de sociale partners en sommige politici zijn we de sector die maar blijft doorvragen, ook al hebben we al uitzonderingsmaatregelen gekregen. Hoe meer uitzonderingen aan ons worden toegestaan, hoe meer de vraag ook in andere sectoren zal klinken. Maar de nood is bij ons dan ook heel hoog. De kassa is in werking en een algemene verlaging van het btw-tarief naar 6%, zoals initieel was afgesproken, is er niet gekomen. Studies bewijzen zwart op wit de problematieken waar we mee kampen. Het is moeilijk te voorspellen of op korte termijn nog iets kan gebeuren, maar ik heb er wel geloof in.”
Wat waren de voorbije jaren, naast de kassa, voor u de meest ingrijpende dossiers? “Er zijn het voorbije jaar belangrijke dossiers gepasseerd voor al onze deelsectoren. Voor de cafés hebben we een eerste stap gezet om tot meer transparantie te komen in de brouwerijcontracten. De weg is nog lang, maar wat jaren onbespreekbaar was, is wel opengebroken en zal worden opgevolgd. Voor de hotels hebben we een tandje moeten bijsteken om de classificatie te behouden in het nieuwe logiesdecreet, maar ook daar zijn we in geslaagd. Met Hotrec, de Europese koepel van horecafederaties, werken we nauw samen in de dossiers over AirBnB en Booking.com.”
Wat zijn voor u de uitdagingen van de nabije toekomst? “Een belangrijk dossier voor de toekomst is de administratieve vereenvoudiging. We moeten ondernemen in een alsmaar complexer wordende wereld. De eisen voor horecaondernemers worden steeds groter. Vele uitbaters dreigen te verdrinken in hun administratieve verplichtingen. Hier moet, over alle sectoren heen, snel werk van worden gemaakt. Een ander aandachtspunt is hoe om te gaan met de zogenaamde shadow economy. Deloyale concurrentie is van alle tijden, maar nu wordt het digitaal georganiseerd. Van mij mag iedereen logies, drank en voeding aanbieden op de markt, maar iedereen moet zich wel aan dezelfde regels houden. Ook hier heeft Europa een grote verantwoordelijkheid.”
Is er over twintig jaar nog sprake over de horeca zoals we die nu kennen? “Daar ben ik van overtuigd. We moeten wel mee evolueren. Een horecabeleving is veel meer dan alleen maar voeding nuttigen, een pint drinken of in een vreemd bed slapen. We moeten blijven garant staan voor kwaliteit en werken aan de optimale totaalbeleving voor onze klanten. Én we moeten ons ervan bewust zijn dat de klant over onze schouders zal meekijken. Beoordelingssites zullen nog aan belangrijkheid winnen, we moeten er op een positieve manier mee leren omgaan.”
nu af op vijfduizend zeshonderd leden, ons hoogste aantal ooit. Mijn doelstelling ligt hoger, richting tienduizend leden. We werken ook verder aan een gezamenlijk aankoopplatform om nog meer meerwaarde te kunnen bieden aan de leden. Ik ben ook erg blij dat Nafevri, de federatie van de frituuruitbaters, zich heeft aangesloten bij Horeca Vlaanderen. We moeten onze kennis delen en samen een sterk, professioneel netwerk vormen. De grote uitdaging van de federatie is het begeleiden van ondernemers naar professionalisering.”
'Een horecebeleving is veel meer dan alleen maar voeding nuttigen, een pint drinken of in een vreemd bed slapen.' En op langere termijn? “Gezien de vergrijzing zal de volledige toeristische industrie economisch aan belang winnen. Op lange termijn is het de uitdaging om, in samenwerking met de overheden en toeristische partners, ons horeca-erfgoed van bruine kroeg tot toprestaurant en alle logiesvormen juist te vermarkten.”
Wat zijn uw doelstellingen voor de federatie? Hoe ziet u Horeca Vlaanderen evolueren de komende jaren? “Ik wil werk maken van een uitbreiding van het ledenaantal. We hebben hiervoor middelen vrij gemaakt en voor een professionele omkadering gezorgd. Dat heeft al vruchten afgeworpen: we klokken
Horeca Vlaanderen
Anspachlaan 111 bus 4 B-1000 Brussel Tel. 02 213 40 10 Fax 02 213 40 11 info@horeca.be www.horecavlaanderen.be