Driemaandelijks tijdschrift jan-feb-maart 2021 / P920530 / Afgiftekantoor Antwerpen X
WEGWIJZER SECTOR INSTALLATEURS HVAC, CV EN SANITAIR 2021
U kunt op uw twee oren slapen met onze geothermische warmtepomp.
Maar eerst even goed luisteren. Ga naar www.ithodaalderop-wpu.be en ontdek alle voordelen van onze vijfde generatie bodemwater warmtepomp. Met zijn vernieuwd design en Plug & Play installatie is de WPU 5G geruisloos en heeft hij het hoogste rendement van alle verwarmingssystemen die vandaag te verkrijgen zijn. Slaap nu gerust verder.
Woord vooraf Proficiat! Als u dit leest, bent u een professional in de installatiesector. Een boeiend maar ook veeleisend beroep. Naast uw eigenlijke vakkennis moet u immers uw weg zien te vinden in een doolhof aan wetten, reglementeringen en andere verplichtingen. Om u daarbij te helpen ontwikkelde Bouwunie een nieuwe editie van de Wegwijzer sector installateurs - HVAC, CV en sanitair. Geen onverteerbare encyclopedie waar u liever niet aan begint. Maar een handige en overzichtelijke gids, helemaal op maat van uw installatiebedrijf. We geven u de basics mee zodat u aan de slag kan. Voor verder advies en ondersteuning staan de experts van Bouwunie tot uw beschikking. Deze Wegwijzer bestaat uit zes grote hoofdstukken. Eerst belichten we voor u specifieke beroepsinformatie zoals de regelgeving rond hernieuwbare energie, keuring en controle van verwarmingsinstallaties, sanitaire installaties van drinkwater en ventilatie. Ook een correcte rookgasafvoer, stookplaatsrenovatie, roetafval en CO-preventietips komen aan bod. Hoofdstuk 2 zoomt in op de algemene spelregels voor wie werkt in de bouwsector. Hoofdstuk 3 bevat de basisinformatie voor wie met personeel werkt. Hoofdstuk 4 vat de essentiële informatie samen als u kiest voor een samenwerking met een collega of met andere spelers zoals uitzendkantoren of opleidingsspecialisten. Hoofdstuk 5 biedt u een interessant overzicht van organisaties en partners bij wie u terecht kunt voor advies, begeleiding, kennis, vorming en andere ondersteuning. Uiteraard mag ook een adressenlijst niet ontbreken. Afsluitend schetsen we wat Bouwunie voor u kan betekenen. Het zal af en toe ongetwijfeld nog wat zoekwerk vergen, maar compleet verloren rijdt u dankzij deze Wegwijzer hopelijk nooit meer. En zit u toch nog met vragen? Aarzel niet en contacteer ons. We helpen u graag verder. Jean-Pierre Waeytens gedelegeerd bestuurder
Colofon De ‘Wegwijzer voor de aannemer installateurs cv, sanitair en technieken’ (19e editie) is een realisatie van Bouwunie studiedienst. Eindredactie: Willem Beeck en Luc Proesmans. Deze gids is bijgewerkt tot 31 december 2020 en louter ten informatieven titel opgesteld. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuiste gegevens. Voor schade, van welke aard dan ook, ontstaan door het niet, niet tijdig of onjuist plaatsen van advertenties, aanvaarden wij geen enkele aansprakelijkheid.
Uitgave van Bouwunie Verantwoordelijke uitgever: Jean-Pierre Waeytens Maria-Theresialaan 35, 1800 Vilvoorde Tel. 02 588 11 00 - www.bouwunie.be - info@bouwunie.be Prijs: Bouwunie-leden = gratis. Niet-leden = 15 euro excl.btw Marketing en promotie: Elma Multimedia - Sven Destercke Generaal de Wittelaan 17A - 2800 Mechelen T. 015 56 99 94 - sven@elma.be - www.elma.be Foto’s: cover en blz. 14: KREW, blz. 66: Bram Tack blz. 94, 122, 138 en 160: Bouwunie Dit drukwerk is 100% isopropanolvrij, gedrukt met vegetale inkten op duurzaam papier
3
Inhoud
Op het moment van de opmaak van de redactie van deze Wegwijzer, zijn de overheidsmaatregelen inzake de bestrijding van het coronavirus nog steeds van kracht. Aangezien deze maatregelen (preventie, invoering van tijdelijke werkloosheid, steunmaatregelen voor zelfstandigen en ondernemingen, enz.) regelmatig wijzigen en worden aangepast, raden we u aan om de actuele informatie te raadplegen op onze website https://www.bouwunie.be/nl/theme/dossier-corona.
Inhoud Woord vooraf
3
Hoofdstuk 1 Specifieke beroepsinformatie
Deel 1 Wanneer is het gebruik van hernieuwbare energie verplicht?
16
Hoe kan uw bouwheer dat aandeel HE invullen?
16
Wat als dat aandeel HE niet haalbaar is?
17
Deel 2 RESCert-certificatie voor zonneboilers en warmtepompen
18
Welke certificaat kan u behalen?
18
Hoe kunt u een certificaat behalen?
19
Op basis van welke beroepservaring kunt u welk certificaat aanvragen?
20
Wat als u geen RESCert-certificaat hebt?
20
Deel 3 Welke eisen gelden voor de renovatie van installaties?
22
Verwarming
22
Sanitair warm water
23
Ventilatiesystemen
25
Deel 4 Centrale verwarmingsinstallaties: keuring en controle
26
Keuring voor eerste ingebruikname
26
Periodiek onderhoud
27
Periodieke verwarmingsaudit
27
Deel 5 Sanitaire installaties van drinkwater
29
Wanneer is een keuring verplicht?
29
Verplichte scheiding van afvalwater en regenwater
29
Preventie
30
Deel 6 Maatregelen tegen legionella
31
Matig of hoog risico
31
Code van goede praktijk
31
Voorschriften
31
5
Inhoud
Deel 7 Basisventilatiesystemen in woningen
33
Ventilatievoorontwerp
33
Prestatieverslag
34
Wie meet de ventilatiedebieten?
34
Hoe meet u de ventilatiedebieten?
35
Deel 8 Afvoer van afvalwater: nieuwe technische voorlichting
37
Kort overzicht
37
Check
37
Deel 9 Tips voor de installatie van vloerverwarming
39
Start met een warmteverliesberekening
39
Maak een juiste selectie van pasafstand en vertrektemperatuur
39
Beperk het pompvermogen
39
Werk met een weersafhankelijke regeling
40
Zorg voor een mooie hydraulische balans
40
Deel 10 Energielabel
41
Deel 11 Het MazoutExpert label
44
Hoe wordt het kwaliteitslabel toegekend?
44
Informatie voor de consument
44
Sector steunt de vakman
44
Deel 12 Cerga – professionele gasinstallateur
47
Voordelen
47
Vereisten
48
Deel 13 Hoe ontwerpt u een correcte rookgasafvoer van gastoestellen?
51
Nieuwe versus bestaande gebouwen
51
Materialen en uitvoering
52
De markering van het rookgaskanaal
52
Condensafvoer
52
Afstand tussen de uitmondingen
53
Deel 14 De conversie van arm naar rijk gas: wat moet u zeker weten?
6
33
Ventilatieverslaggever
55
Waarom een gasconversie?
55
Wat moet u doen?
55
Hoe ziet u of een toestel geschikt is voor H-gas?
56
Moet u de sectorale gedragscodes toepassen?
56
Moet u verplicht bepaalde documenten gebruiken?
57
Wat als uw klanten hun gastoestellen niet laten nakijken?
57
Wie betaalt uw tussenkomst bij de klant?
57
Jouw partner voor sanitair, verwarming, hernieuwbare energie, ventilatie, installatiemateriaal en meer! SAX FILIALEN
TOONZAAL
LAMBRECHTS FILIALEN SCHRAUWEN FILIALEN
ADVERTENTIE
Welkom
ANTWERPEN
WESTVLAANDEREN
LIMBURG OOSTVLAANDEREN BRABANT
LUIK
Wist je dat Sax, Lambrechts en Schrauwen tot dezelfde groep behoren? Sax is vooral gekend in Oosten West-Vlaanderen, Lambrechts in Limburg, Vlaams-Brabant en Wallonië en Schrauwen in Antwerpen. Samen hebben we meer dan 40 filialen, waar je overal van harte welkom bent.
sax-professional.be
professional.lambrechts.eu
professional.schrauwen.be
BRANDED CONTENT
Sax, Lambrechts & Schrauwen: jouw partner voor sanitair, verwarming, hernieuwbare energie, ventilatie, installatiemateriaal en meer! Samen bouwen wij Sax, Lambrechts en Schrauwen behoren tot dezelfde groep. Sax is vooral gekend in Oost- en West-Vlaanderen, Lambrechts in Limburg, VlaamsBrabant en Wallonië en Schrauwen in Antwerpen. Als groothandels met jarenlange ervaring, verspreid over België, bouwen wij samen aan de toekomst. De toekomst voor jou, onze professionele klanten, maar ook voor onze leveranciers en medewerkers. Want onze samenwerking staat voorop in alles wat we doen.
Naast deze fysieke locaties kunnen professionals uiteraard ook steeds terecht op onze webshop
ADVERTENTIE
Altijd dicht bij jou! Wil jij kennis maken met ons of heb je bepaalde materialen nodig? Met 20 toonzalen en meer dan 40 afhaalfilialen is er altijd een Sax, Lambrechts of Schrauwen vestiging bij jou in de buurt. Vanuit deze vestigingen zorgen we dag in dag uit voor een snelle en doeltreffende service voor onze professionele klanten.
Sax-professional.be, professional.lambrechts.eu of professional.schrauwen.be. Via onze webshops kan je 24/7 bestellen, de actuele voorraad raadplegen en er is ook een uitgebreide zoekfunctie zodat je altijd het juiste product vindt. Inspelen op behoeften van morgen Twee belangrijke elementen in de aanpak van Sax, Lambrechts en Schrauwen: een open geest en een goede inschatting van marktevoluties. We hebben altijd uitstekend aangevoeld wat de toekomstige noden van onze klanten zijn. Zo kunnen we hen de oplossingen bieden waarnaar ze op zoek zijn. En die aanpak hanteren we vandaag nog altijd. We spelen met onze innovatieve producten en dynamische dienstverlening in op de behoeften van morgen.
Lambrechts NV - Taunusweg 8 - 3600 Genk - T 089 62 03 20 - www.lambrechts.eu - professional@lambrechts.eu
Deel 3 Welke eisen gelden voor de renovatie van installaties? Als u naar aanleiding van de renovatie van een wooneenheid, een niet-residentieel gebouw of een industriegebouw een nieuwe installatie plaatst of een bestaande installatie vervangt of vernieuwt, moet die installatie soms aan minimale eisen voldoen. De eisen zijn van toepassing als het gaat om een EPB-plichtige renovatie waarvoor dus een melding of omgevingsvergunning vereist is. Ook uitbreidingen kleiner dan 800 m³, waarin geen nieuwe wooneenheid wordt gecreëerd, vallen onder de eisen. Voor ingrijpende energetische renovaties gelden de installatie-eisen dan weer niet.
Een voorbeeld ter verduidelijking. Voor de renovatie van een woning zijn de tussenkomst van een architect en de aanvraag van een omgevingsvergunning vereist. Wanneer moet u als installateur voldoen aan de minimale eisen? • De technische installaties blijven zoals ze waren: u moet niet voldoen aan de minimale eisen. • U vernieuwt volledig de verwarmingsinstallatie of u vervangt ze, breidt ze uit of verplaatst ze: u moet wel voldoen aan de minimale eisen. • U demonteert tijdelijk de installatie en plaatst ze later op exact dezelfde plaats terug: u moet niet voldoen aan de minimale eisen. Er zijn eisen voor de installaties voor verwarming, sanitair warm water, koeling, ventilatie en verlichting (die laatste alleen voor niet-residentiële gebouwen). In geval van grote installaties moet u ook energieverbruikmeters plaatsen. We lichten hier enkele eisen voor installaties voor verwarming, sanitair warm water en ventilatie toe. Verwarming Er zijn eisen voor ketels op gasvormige en vloeibare brandstof, en voor elektrische warmtepompen. Ketels op gasvormige en vloeibare brandstof De installatie moet een installatierendement van minstens 84% hebben, bepaald ten opzichte van de bovenste verbrandingswaarde (Hs). Het installatierendement hangt af van volgende factoren: • het deellastrendement van de ketel bij een belasting van 30%; • de verhouding van de onderste tot de bovenste verbrandingswaarde van de brandstof;
22
Hoofdstuk 1 I Specifieke beroepsinformatie
• • • • • • • •
de ketelinlaattemperatuur waarbij het 30%-deellastrendement is bepaald; de seizoensgemiddelde ketelwatertemperatuur; de ontwerpretourtemperatuur van het warmteafgiftesysteem; de plaats van de ketel; de regeling van de brander; de isolatie van de leidingen; de regeling van de installatie; de hydraulische inregeling bij grote installaties.
Soms is het technisch niet haalbaar om een niet-condenserende ketel te vervangen door een condenserend exemplaar. In dat geval kunt u ook met een niet-condenserende ketel aan de eis voldoen. Dat vraagt dan wel een performante niet-condenserende ketel en extra inspanningen, bv. wat leidingisolatie betreft. Elektrische warmtepompen De installatie heeft, afhankelijk van het type warmtepomp, een minimale seizoensprestatiefactor SPF. Soort warmtepomp
Minimale SPF
bodem/water
3,3
water/water
3,9
lucht/water
2,8
lucht/lucht
2,9
Sanitair warm water U moet rekening houden met minimale eisen voor elektrische boilers en doorstromers en voor circulatieleidingen. Elektrische boilers en doorstromers Voor nieuwe elektrische warmwaterproductietoestellen geldt een maximaal toegestaan elektrisch vermogen. Het maximaal vermogen van alle nieuwe elektrische warmwaterproductietoestellen samen wordt bepaald in functie van de oppervlakte van het gebouw.
23
SAMENGEVAT • Als u naar aanleiding van een EPB-plichtige renovatie van een gebouw een nieuwe installatie plaatst of een bestaande installatie vervangt of vernieuwt, moet die installatie soms voldoen aan minimale eisen. • Dat geldt voor installaties voor ruimteverwarming, sanitair warm water, ventilatie, koeling en soms ook elektriciteit. • Centrale verwarmingsinstallaties op gasvormige, vloeibare of vaste brandstoffen voor ruimteverwarming of voor de productie van sanitair warm water moeten voor de eerste ingebruikname worden gekeurd en achteraf periodiek worden onderhouden en een verwarmingsaudit ondergaan. • Wie instaat voor bovenstaande taken en hoe frequent dat moet gebeuren, hangt af van het type toestel en het vermogen.
WARMTEPOMPEN
Partners in kwaliteit 2200000353_1_ADV_8884.indd 1
28
Made in Sweden
www.ctcbenelux.com
15/12/20 09:48
Hoofdstuk 1 I Specifieke beroepsinformatie
Deel 5 Sanitaire installaties van drinkwater Om de levering van kwaliteitsvol kraanwater te kunnen garanderen, hanteert Aqua Flanders, de federatie van de Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders een technisch reglement voor de sanitaire installaties voor drinkwatervoorziening. Bij nieuwbouw of renovatie wordt de drinkwatervoorziening pas in dienst gesteld nadat er een keuring heeft plaatsgevonden en een keuringsattest is uitgereikt. Deze keuring kan gebeuren door een bevoegd keuringsorganisme of door het waterbedrijf. Wanneer is een keuring verplicht? Een keuring is verplicht in volgende gevallen: • voor de eerste ingebruikname; • bij belangrijke wijzigingen (bv. ingebruikname van een zwembad of waterontharder); • bij heringebruikname na een afsluiting wegens een onmiddellijke bedreiging voor de gezondheid van de verbruiker of voor de volksgezondheid en de veiligheid van de drinkwatervoorziening; • na vaststelling van een inbreuk op de gelijkvormigheid, en dat op verzoek van het drinkwaterbedrijf; • nadat herstelmaatregelen genomen zijn naar aanleiding van een voorafgaande keuring van de installatie In afwachting van de definitieve aansluiting na keuring kunnen klanten al water krijgen via een tijdelijke aansluiting. Verplichte scheiding van afvalwater en regenwater In Vlaanderen is het in bepaalde gevallen verplicht om het afvalwater apart te lozen in de riolering en het regenwater af te koppelen van de riolering. Als het niet mogelijk is om het regenwater te hergebruiken, te laten infiltreren in de grond of tijdelijk op te slaan, mag het ook geloosd worden in de regenwaterafvoer van het gescheiden rioleringsstelsel. De scheiding is verplicht voor nieuwe gebouwen of bij grondige verbouwing van een woning. Daarvoor geldt de ‘Gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater’. Meer info vindt u terug op https://www.vmm.be/wetgeving/hemelwaterverordening.
29
Sommige fabrikanten bieden producten aan die technisch toelaten om de terminals op een kortere afstand te plaatsen zonder dat er gevaar op recirculatie ontstaat. Deze oplossingen kunt u zonder bezwaar toepassen. Zo bestaat er bv. een multifunctionele dakdoorvoer waarvan de uitmondingen van de verschillende kanalen bovenaan vlak bij elkaar staan en de verbrandingslucht langs de zijkant van de omkasting wordt genomen.
Auteur: Kenny Vanlancker – Gas.be/Cerga Bron fotomateriaal: Gas.be
Uw specialist in droogboren en toebehoren
DM52
Droogboren DM62
Voor de échte professional info@dicodiamond.be | www.dicodiamond.be
54
2200000633_1_ADV_8884.indd 1
22/12/20 15:12
Hoofdstuk 1 I Specifieke beroepsinformatie
Deel 14 De conversie van arm naar rijk gas: wat moet u zeker weten? De komende jaren schakelt een groot deel van de Belgische gasgebruikers over naar gas met een andere samenstelling. Daardoor zijn mogelijk een aantal aanpassingen en controles noodzakelijk. Waarom een gasconversie? De helft van de Belgische gasgebruikers verbruikt L-gas, geïmporteerd uit Slochteren (NL). Omdat die gasreserves uitgeput raken, besliste de Nederlandse overheid om de export van gas af te bouwen en tegen 2030 volledig stop te zetten. De energiewaarde van het Nederlandse gas is ongeveer 15 procent lager dan dat van gas uit andere velden. Er is met andere woorden 15 procent meer gas nodig om te koken of te verwarmen. Vandaar de benaming arm, laagcalorisch of L-gas. Ter vervanging zal rijk, hoogcalorisch of H-gas worden geïmporteerd uit onder andere Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Qatar en Rusland. Omdat de samenstelling van H-gas anders is, moeten consumenten die omschakelen van L-gas naar H-gas hun toestellen laten nakijken en indien nodig bijregelen. Gastoestellen die te oud of niet compatibel zijn met rijk gas, moeten worden vervangen. Circa 1,6 miljoen particulieren en bedrijven in Brussel en in de provincies Antwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant, Waals-Brabant, Luik, Henegouwen en Namen moeten omschakelen van arm naar rijk gas. Gezien het aantal verbruikers, zal dat gespreid gebeuren. De omschakeling, begonnen in 2018, zal doorlopen tot ten laatste 2029. Elk jaar wordt er in de zomerperiode een aantal verbruikers geconverteerd volgens een indicatief tijdschema dat indien nodig zal worden aangepast en dat u kunt terugvinden op de website van de distributienetbeheerder. Wat moet u doen? Uw klanten ontvangen tijdig een bericht van hun gasleverancier of distributienetbeheerder, maar uiteraard kunt u uw klanten ook zelf informeren over de omschakeling. Dat is echter geen verplichting.
55
Overzicht en eigenschappen vennootschapsvormen nieuwe vennootschapswet Akte
Aantal oprichters
aandelen
kapitaalsvereiste
VOF
Authentiek of onderhands
Minstens 2 vennoten
Op naam en niet overdraagbaar tenzij andere overeenkomst
Geen. Ingebrachte goederen = onverdeeld vermogen
CommV
Authentiek of onderhands
Minstens 2 vennoten
Op naam en niet overdraagbaar tenzij andere overeenkomst
Geen. Ingebrachte goederen = onverdeeld vermogen
CV
Authentiek
Minstens 3 aandeelhouders
Niet vrij overdraagbaar, Geen. minstens 1 aandeel met Wel: vereiste van 1 stem voldoende aanvangsvermogen
BV
Authentiek
Minstens 1 aandeelhouder
Mogelijkheid van vrije overdraagbaarheid
NV
Authentiek
Minstens 1 aandeelhouder
Vrij overdraagbaar, Minimum 61.500 € minstens 1 aandeel met 1 stem
Geen. Wel: vereiste van voldoende aanvangsvermogen
Bron: UNIZO-Snelwijzer “De nieuwe vennootschapswet” i.s.m. Notaris.be, 18 maart 2019
92
Hoofdstuk 2 I Werken in de bouwsector
Stemrecht aandeelhouders
Financieel plan
Aansprakelijkheid vennoot
uitkeringen
bestuur
Geen. 1 of meer stemmen i.f.v. statuten
Niet vereist
Onbeperkt en hoofdelijk
Vrij
Een of meer zaakvoerders
Geen. 1 of meer stemmen i.f.v. statuten
Niet vereist
Onbeperkt en hoofdelijk
Vrij
Een of meer zaakvoerders. Stille vennoot: geen bestuursdaden
Verplichte gelijkheid Minimuminhoud wetaandelen afgeschaft. telijk vastgelegd Vrijheid omvang rechten i.f.v. inbreng
Beperkt tot inbreng aandeelhouder
Vervangen door balansen liquiditeitstest
Een of meer bestuurders
Verplichte gelijkheid Minimuminhoud wetaandelen afgeschaft. telijk vastgelegd Vrijheid omvang rechten i.f.v. inbreng
Beperkt tot inbreng aandeelhouder
Vervangen door balansen liquiditeitstest
Een of meer bestuurders
Meervoudig stemrecht mogelijk
Beperkt tot inbreng aandeelhouder
Huidige regeling blijft
Een of meer bestuurders 3 bestuursformats
Minimuminhoud wettelijk vastgelegd
93
Deel 1 Samenwerken In dit deel behandelen we de mogelijke voor- en nadelen, de verschillende samenwerkingsmogelijkheden en de regelgeving met betrekking tot sociale en fiscale fraude.
Welke zijn de voor- en nadelen? Samenwerking biedt kansen om beter in te spelen op de markt, maar heeft ook schaduwzijden. Argumenten pro Er zijn meerdere argumenten pro. • 1 + 1 is soms meer 2. Met name dankzij specialisatie kan de som meer zijn dan het geheel van de delen. • Via een samenwerking kunt u vlotter een antwoord bieden op een aantal tendensen in de markt. Aan de vraagzijde zien we onder meer dat opdrachtgevers neigen naar schaalvergroting en zoeken naar partners die dankzij hun manier van werken goedkoper en/of efficiënter zijn. Denk maar aan de evolutie bij sociale-huisvestingsmaatschappijen naar een centrale aankoopdienst en naar raamcontracten. • Samenwerking kan uw positie op de markt versterken. Door de hierboven opgesomde evoluties hebben heel grote aannemingsbedrijven en internationale bouwgroepen of consortia de wind in de zeilen. Kmo’s kunnen dat commerciële nadeel counteren door samen naar synergie-effecten te zoeken en die uit te spelen ten overstaan van opdrachtgevers. Argumenten contra Een samenwerking tussen zelfstandige bouwondernemers kadert in een aannemingsovereenkomst. • Zelfstandige aannemers die samenwerken moeten rekening houden met de wederkerige rechten en plichten, opgelegd door de aannemingsovereenkomst. Zij kunnen zich daaraan niet zomaar onttrekken. • Er is een risico op schijnzelfstandigheid. Wanneer is er sprake van schijnzelfstandigheid in de bouw? Wettelijk is een aantal beoordelingscriteria vastgelegd. Als uw samenwerking met een zelfstandige onderaannemer overeenstemt met meer dan de helft van die criteria, is er in theorie sprake van schijnzelfstandigheid. In theorie, want u krijgt altijd nog de kans om dat te weerleggen. Als dat niet lukt, wordt uw samenwerking met de onderaanne-
124
Hoofdstuk 4 I Samenwerken in de bouw
mer geherkwalificeerd tot een arbeidsovereenkomst, met alle gevolgen van dien. De belangrijkste evaluatiecriteria samengevat. • De onderaannemer neemt geen enkel financieel of economisch risico. Bepalend zijn dat • de onderaannemer geen verantwoordelijkheid draagt en geen beslissingsmacht heeft met betrekking tot de financiële middelen van de onderneming; • de onderaannemer niet kan beslissen over het aankoop-, prijs- en commercieel beleid; • de onderaannemer kan rekenen op een vaste vergoeding; • De onderaannemer kan voor het werk geen mensen aanwerven of zich laten vervangen. • De onderaannemer presenteert zich niet als een aparte onderneming, bv. via logo, belettering op voertuigen, uithangborden. • De onderaannemer werkt hoofdzakelijk voor een medecontractant. • De onderaannemer werkt in ruimtes buiten de werk of met materiaal dat niet van hem of door hem gehuurd is. • De onderaannemer werkt niet onafhankelijk van uw eigen werkploegen
Meer info Voor verdere details verwijzen we u naar www.bouwunie.be/schijnzelfstandigheid
PROFESSIONEEL
LIJMEN & AFDICHTEN TEC7.COM
2200000365_1_ADV_8884.indd 1
17/12/20 16:45
125
Deel 1 Normen – keurmerken – certificatie Wat moet u weten over normen, certificatie, CE-markering en keurmerken? Welke impact hebben die op uw werk en uw aansprakelijkheid?
Normen In de bouwsector is een productnorm een afspraak over de specifieke kenmerken van een bouwproduct, bedoeld om de geschiktheid voor gebruik van dat product aan te geven. Normen voor bouwproducten worden opgesteld en aanvaard door bouwprofessionals via zogenaamde normalisatie-instellingen. Er bestaan internationale, Europese, geharmoniseerde en nationale normen. Omdat normen afspraken zijn, zijn ze niet bindend. Soms moet u ze toch verplicht naleven, bv. als ernaar verwezen is in wetten of reglementeringen, of als ze zijn opgenomen in bestekken of contracten. Maar in feite moet u er altijd rekening mee houden. Als u als aannemer technische normen niet naleeft, riskeert u immers dat u aansprakelijk wordt gesteld voor een foutieve uitvoering.
Tip:
Op de website van het WTCB kunt u als aannemer veel normen gratis downloaden (www.wtcb.be).
TV – technische voorlichtingen Technische voorlichtingen worden opgesteld door het WTCB en zijn een gedetailleerde beschrijving van een bepaald onderwerp uit de bouw, bv. houten vloerbedekkingen. Ze vormen een leidraad voor de goede uitvoering van werken en zijn vrijwillig van toepassing. In bestekken wordt er dikwijls naar verwezen; in dat geval bent u contractueel verplicht om ze toe te passen. Als aannemer kunt u TV’s gratis opvragen op de website van het WTCB. Enkele voorbeelden: • TV 273 – Installatie van vloerverwarmingssystemen met warm water • TV 270 – Installaties voor hemelwaterafvoer onder vrij verval voor gebouwen • TV 258 – Praktische gids voor de basisventilatiesystemen voor woongebouwen • TV 255 – Luchtdichtheid van gebouwen • TV 254 – Brandveilig afdichten van doorvoeringen in brandwerende wanden. Voorschriften en plaatsing 140
Hoofdstuk 5 I Normen – keurmerken – certificering / Nuttige organisaties en adressen in de bouw
Deel 4 Nuttige adressen Agentschap Innoveren en Ondernemen Koning Albert II-laan 35 b12, 1030 Brussel, tel. 0800 20 555 www.vlaio.be - e-mail: info@vlaio.be
AquaFlanders Desguinlei 250, 2018 Antwerpen, tel. 03 292 91 90 www.aquaflanders.be
Belgaqua vzw Keizerinlaan 17-19, 1000 Brussel, tel. 02 706 40 90 www.belgaqua.be
Belgian Construction Certification Association (BCCA) Aarlenstraat 53, 1040 Brussel, tel. 02 238 24 11 www.bcca.be
Brand- en Diefstalpreventie - ANPI Parc scientifique Fleming, Rue Granbonpré 1, 1348 Louvain-la-Neuve-Sud, tel. 010 47 52 11 - fax 010 47 52 70 http://www.anpi.be - e-mail: info@anpi.be
153
BRANDED CONTENT
Bespaar tijd en geld met de ontzorgende services van Van Marcke. Weg met stress! Levering bij je thuis, op de werf of bij je klant? Of haal je liever zelf je product af in je Van Marcke Technics? Heb je ondersteuning en deskundig advies nodig bij een project? Bij Van Marcke streven we naar het comfort van onze professionele klanten.
VAN MARCKE SOLUTIONS CENTER Een bestelling opvolgen of laten leveren? Technische informatie, prijsoffertes en HVAC calculaties nodig? Onze gespecialiseerde binnendiensten voor installateurs en projecten zitten verspreid over gans België.
Ontdek onze nieuwe leveringsdiensten bij Van Marcke.
ADVERTENTIE
VAN MARCKE EXPRESS Aan het werken op een werf en dringend een artikel nodig? Wij bezorgen jouw bestelling binnen de 90 minuten indien op voorraad in je Van Marcke Technics en binnen maximaal 4u vanuit de centrale voorraad. Tijdwinst gegarandeerd!
Je geniet van deze service voor € 25 excl. BTW voor elke levering binnen een straal van 25km rond je Van Marcke Technics. Is de afstand meer dan 25km? Contacteer je Van Marcke contactpersoon voor de correcte tarieven. VAN MARCKE PICK UP 24/7 Wil je goederen laten klaarzetten en afhalen buiten de openingsuren? Plaats je bestelling telefonisch in je Van Marcke Technics met afhaalpunt. Je ontvangt van ons een code om je product af te halen wanneer het jou het best uitkomt. Een aantal van onze Van Marcke Technics filialen bieden deze service aan. Uitbreiding is voorzien. Informeer in je vertrouwde Technics naar de mogelijkheden. Een blik op onze ontzorgende diensten? Je leest het hier.
VAN MARCKE ENGINEERING Een gespecialiseerd studiebureau voor bouwpromoteren, installateurs, studie- en architectenbureau’s. Gespecialiseerd in complexe projecten zoals ventilatie, warmtenetten, hernieuwbare energietoepasseningen,... VAN MARCKE SERVICE Een technische dienst met gespecialiseerde techniekers ten dienste van de installateur. Je krijgt ondersteuning bij installatie en opstarten van innovatieve technieken. Een dienst na verkoop voor exclusieve- en huismerken. Herstellingen, onderhoud en opvolging van onderhoudscontracten zijn onze troeven. VAN MARCKE COLLEGE Nood aan een opleiding? Wij zorgen voor permanente bijscholing en specialisatie. Een opleidingscentra met installaties in werking zoals ketels, warmtepompen, thermische zonnesystemen,... Je kan bij ons terecht voor gesubsidieerde programma’s en gecertifieerde opleiding. Meer informatie over onze diensten? Neem contact op met je vertrouwde Van Marcke contactpersoon of één van onze winkelpunten. Op zoek naar het dichtstbijzijnde verkooppunt? Controleer zeker eens onze website www.vanmarcke.com
Van Marcke - LAR Blok Z5 - 8511 Aalbeke (Kortrijk) - T 056 23 75 11 - www.vanmarcke.be - info@vanmarcke.be
Hoofdstuk 6 I Wat kunnen Bouwunie en UNIZO voor u betekenen?
Waar kunt u ons bereiken? Bouwunie heeft zowel secretariaten in West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Antwerpen als Limburg. Maar u kunt ons het best op volgend adres bereiken: Bouwunie vzw Maria Theresialaan 35, 1800 Vilvoorde tel. 02 588 11 00, fax 02 253 07 45 www.bouwunie.be - e-mail: info@bouwunie.be Hebt u meer vragen in verband met de werking Schilders-Decorateurs, SchrijnwerkersInterieurbouwers of afwerking contacteer Wannes Staelens, via wannes.staelens@bouwunie.be of 050 47 46 66 Wil u aansluiten bij Bouwunie of zoekt u inlichtingen daarover? Vraag dan naar Jo Kusseneers. U kunt hem ook bereiken op jo.kusseneers@bouwunie.be. Als u onze partner UNIZO wil contacteren, dit zijn de contactgegevens: UNIZO vzw Willebroekkaai 37, 1000 Brussel tel. 02 21 22 511, fax 02 230 93 54 www.unizo.be - e-mail: ondernemerslijn@unizo.be UNIZO heeft ook een gratis nummer waar u terecht kan met al uw vragen: 0800 20 750.
165
MET MEDEWERKING VAN
WARMTEPOMPEN
gas.be
De up-grade van uw ventilatie systeem was nog nooit zo makkelijk.
Het AirGENIO control system geeft u de mogelijkheid een bestaande of nieuwe ventilatie unit te voorzien van een uitgebreide, volledig digitale regeling. Deze plug and play installatie zorgt voor een hoge kwaliteit, specifieke functies en unieke eigenschappen die zorgen voor een kosten reductie en een optimale werking van uw ventilatie systeem. • • • •
CAV, VAV, DCV controle Airflow detectie Filter indicatie By- pass + Recirculatie controle
• Controle voor- en naverwarming • Water pomp controle • BMS controle • Warmte pomp controle
H-VeN BV Langestraat 11, 3220 HOLSBEEK Tel: 0471/674479 BTW BE 0544.773.180 info@h-ven.be
Nu nog aan de offertes beginnen...
Een offerte op maat in enkele klikken? Kan dat? De klant van vandaag verwacht snel geholpen te worden, en haakt misschien af als de offerte te lang op zich laat wachten. Dit zet jou als installateur onder druk. Maar er is een oplossing. Met de Remeha configurator kan je in enkele minuten online een correcte offerte opstellen, en nog tijdens je bezoek verzenden.
configurator
De Remeha configurator stelt, na het ingeven van een aantal parameters, de best mogelijke installaties op voor het project, mét totaalprijs en afzonderlijke geprijsde onderdelen. Kosten voor werkuren, materiaal en eventuele kortingen kan je allemaal meteen toevoegen.
991
Koralenhoeve 10 • 2160 Wommelgem T +32 3 230 71 06 • E info@remeha.be
configurator.remeha.be
84
75
Installateurs
Jaar ervaring
Oplossingen
Bijna 1000 loyale Remeha Partners en Installateurs kiezen voor Remeha
Al meer dan 80 jaar zijn we dé trendsetter in Europa
Het meest complete gamma in gas, stookolie en hernieuwbare energie