Horeca Krant n°70 oktober 2015

Living Tommorow creëert horeca-innovatieplatform Hoe zal de horeca in de toekomst evolueren?

Welke nieuwe technieken, voorwaarden en inzichten komen eraan? Living Tomorrow organiseerde in september het eerste Horeca of the Future-evenement, met een update vanuit de overheid, captains of industry en vakmensen. ➜ P. 6

➜ I P.1

Le Lombard, wanneer bier een passie is

Rendabeler werken door minder open te zijn?

Je ziet de tendens meer en meer: horecazaken sluiten vaker, kiezen voor service coupé, zijn nog slechts bepaalde dagdelen open of nemen meer vakantie. Werk en privé beter op elkaar afstemmen, hoor je dan het vaakst als aanleiding. Maar ook de invoering van de witte kassa en het terugdringen van het aantal overuren leiden tot aangepaste openingstijden. ➜ P. 9

Het parcours van Moïse Yagirian is een echt succesverhaal. Als zoon van Armeense immigranten is Yagirian nu uitbater van de Brusselse trekpleister Le Lombard. Als bieramateur en –kenner nam hij dit jaar ook Café Bebo op het Rouppeplein over en opende hij The Beer Store in de Zuidstraat. Maar het geluk kon niet compleet zijn zonder een klein appartement voor toeristen volledig aan bier gewijd. ➜ P. 15

Horeca Vlaanderen Nr 70 - oktober 2015 Verschijnt 10 keer per jaar Oplage: 31.300 V.U. Filip Vanheusden Horeca Marketing Anspachlaan 111 bus 4, 1000 brussel www.horecavlaanderen.be Afgiftekantoor: Mechelen

KRANT De officiële krant van de federaties HoReCa Vlaanderen, Brussel en Wallonië

Horeca Vlaanderen lanceert campagne “No Food To Waste”

Teken het chefs charter op NoFoodToWaste.be Wereldwijd gaat een derde van al het geproduceerde voedsel verloren. Voedselverlies komt voor in elke schakel van de keten, van de productie tot en met de consument.

Het betekent een economisch verlies en heeft een negatieve impact op het milieu. Niet alleen de consument kan verandering teweegbrengen in ons voedselsysteem, er ligt ook een opportuniteit bij de horeca.

Op 30 september lanceerde Horeca Vlaanderen de website NoFoodToWaste.be. Op deze site vinden horecaondernemers

een ruim aanbod aan tips en ideeën om voedselverlies in hun zaak tegen te gaan. Horeca Vlaanderen roept de uitbaters

op zich te engageren tegen voedselverlies en het chefs charter te ondertekenen.

De peters van No food To Waste mijn kookstijl én we beperken de biologische afvalberg enorm. Het resterende deel verwerken we in onze composthoop om de velden mee te bemesten én we zijn klaar voor onze biovergister die energie opwekt uit het resterende bio-afval.”

Rekening houdend met de uitdaging waar we de volgende jaren voor staan, telt elke besparing mee.”

“Als horecaondernemer kan men zeker een verschil maken.

Professionele chefs hebben de kennis en technieken in huis om voedselverlies tegen te gaan en kunnen anderen stimuleren hetzelfde te doen. Via NoFoodToWaste.be geven we hen inspiratie en bieden de kans hun engagement kenbaar te maken aan hun klanten. Ondernemers die het chefs charter tegen voedselverlies ondertekenen, worden gepubliceerd op de website en kunnen een oorkonde ophangen in hun zaak”, zegt Danny Van Assche, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen.

Het project wordt ondersteund door drie peters: Gert De Mangeleer van Hertog Jan (Brugge), Luc Deklerck van Bistro Mathilda (Oostende) en Tom Le Clef van het Felixpakhuis (Antwerpen).

De actie tegen voedselverlies kadert in een engagementsverklaring die Horeca Vlaanderen samen met andere ketenpartners ondertekende. Deze ‘Voedselverliescoalitie’ telt intussen 54 bedrijven, sectororganisaties en maatschappelijke stakeholders.

De Vlaamse regering en de keten schuiven als langetermijndoelstelling naar voren voedselverliezen in Vlaanderen met 30% te verminderen tegen 2025. Op middellange termijn streven we ernaar om gezamenlijk de voedselverliezen in Vlaanderen met 15% te verminderen tegen 2020.

Met ‘No Food To Waste’ doet Horeca Vlaanderen een inspanning om deze doelstelling te behalen. ➜ www.NoFoodToWaste.be

Sterke parasols. Stevige service.

Gert De Mangeleer (Hertog Jan): “We ondersteunen dit project omdat wij sinds enkele jaren verknocht zijn aan het duurzaam ondernemerschap, waarvan het beperken van afval en onnodig weggooien van bruikbare voeding een belangrijk onderdeel zijn. Onze eigen kweek en ook onze superbe relatie met lokale producenten leren ons elke dag opnieuw meer verantwoord omgaan met onze culinaire rijkdom. Van zowat alle planten die we kweken, zijn de scheuten, de bloemen, de bladeren, de vruchten, de wortels rijk aan voedingsstoffen. Ze krijgen elk apart een prominente plaats in

Luc Deklerck (Bistro Mathilda): “Het beperken van voedselverlies start bij een verstandig aankoopen stockbeleid. Wij houden onze kaart eerder beperk. Een kleiner assortiment betekent een beter overzicht op de stock en leidt tot minder food waste. Dat is niet alleen beter voor het milieu, maar is ook een belangrijke kostenbesparing.

Tom Le Clef (Felixpakhuis): “Voedsel weggooien is fundamenteel fout.

In het Felix Pakhuis en de Bourla Schouwburg beperken we de voedselverliezen door op elk niveau beredeneerd met voeding om te gaan, zowel bij het aankopen als het uitwerken en presenteren van de gerechten.

In beide zaken zijn meerdere chefs verantwoordelijk voor het optimaliseren van deze processen. En dit zowel binnen als tussen de verschillende restaurants en feestzalen.”

ADVIES S I T A R G AATSE TER PL

www.symoparasols.com

volg ons op

Tel.: 050 32 07 95 • info@symoparasols.com

➜ I P.2 ➜ I Column I

Een wereld zonder sterren?

➜ I actueel I

Wetgeving geregistreerde kassa is gedeeltelijk ongrondwettig

Auditeur Raad van State adviseert om kassaregeling in KB van 15 december te vernietigen

Oktober 2015 wordt de maand van de waarheid voor het nieuwe

omdat volgens de auditeur de btwadministratie niet bevoegd is om een dergelijke regel vast te stellen. Het verslag van de auditeur is een advies aan de Raad van State. In nagenoeg alle gevallen wordt dit advies gevolgd, wat zal leiden tot de vernietiging van het betrokken KB.

logiesdecreet. Het vorige stamt nog maar van 2010, maar na vijf jaar was iedereen het erover eens dat er een check-up nodig was. De Vlaamse parlementsleden van de meerderheid en de Vlaamse minister van Toerisme raakten het tijdens de zomer eens over een nieuw voorstel van decreet dat veel verder gaat dan een check-up. Belangrijk is dat de voorafgaande vergunning voor alle logiesvormen zou worden afgeschaft, maar dat alle logiesvormen wél moeten voldoen aan een aantal basiscriteria.

Wie toch een vergunning wil, kan dit vrijwillig aanvragen. En wie een comfortclassificatie wil (het sterrensysteem dat het comfortniveau van bv. een hotel aangeeft), mag dit eveneens vrijwillig aanvragen. © shutterstock Positief in dit voorstel is dat het opnieuw heel duidelijk wordt dat álle logies dat aangeboden wordt aan de toeristische markt, moet voldoen aan dezelfde voorwaarden, die bovendien gecontroleerd zullen worden.

Dus ook wie kamers aanbiedt via Airbnb kan controle verwachten.

Negatief is echter dat het kind een beetje met het badwater wordt weggegooid. Hoe kun je als overheid immers goed controleren wanneer er geen enkele vorm van registratie bestaat. Horeca Vlaanderen (en alle andere logiesfederaties) eist dus op zijn minst een voorafgaande (zeer eenvoudige!) registratie van wie logies aanbiedt.

Horeca Vlaanderen blijft bovendien vechten voor een verplichte comfortclassificatie voor hotels. Het is positief dat het logiesdecreet de criteria van Hotel Stars Union zal gebruiken om een comfortclassificatie toe te kennen, maar dit voordeel wordt volledig tenietgedaan omdat men de classificatie vrijwillig maakt. Het is voor ons absoluut onbegrijpelijk dat de Vlaamse overheid een van onze enorme voordelen voor de toerist zomaar wil weggooien. Elk hotel in Vlaanderen beschikt nu immers over een objectief door de overheid gegarandeerd én gecontroleerd systeem van comfortclassificatie. Waarom dit afschaffen?

De auditeur bij de Raad van State heeft een standpunt ingenomen over de grondwettigheid van de zogenaamde 10-procentregel voor de toepassing van de geregistreerde kassa. Hij is van oordeel dat het stelsel zoals het nu ontworpen is, ongrondwettig is.

De regeling van de geregistreerde kassa werd bij de Raad van State aangevochten door Horeca Limburg en Horeca Vlaanderen die zich lieten bijstaan door Monard Law- advocaten.

Het advies van de auditeur luidt om de kassaregeling in het Koninklijk Besluit van 15 december 2013 te vernietigen. Dat KB bepaalt dat de invoering van de geregistreerde kassa enkel verplicht is voor horecazaken die “regelmatig” maaltijden verschaffen. De btwadministratie besliste vervolgens zelf dat “regelmatig” wil zeggen dat minstens 10 procent van de omzet uit het serveren van maaltijden moet komen.

De auditeur meent dat een kassaregeling, gesteund op het criterium van het “regelmatig verschaffen van maaltijden”, tot

De auditeur meent dat een kassaregeling, gesteund op het criterium van het “regelmatig verschaffen van maaltijden”, tot willekeur zal leiden en dat is een schending van het Grondwettelijk gelijkheidsbeginsel willekeur zal leiden en dat is een schending van het Grondwettelijk gelijkheidsbeginsel. Bovendien is de 10-procent-regel onwettig

Algemeen en leefbaar “Vanaf er sprake was van de invoering van de geregistreerde kassa hebben we twee zaken vooropgesteld”, zegt Danny Van Assche, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen.

“Ten eerste is de wetgeving fundamenteel oneerlijk, want ze geldt niet voor iedereen. De auditeur van de Raad van State volgt ons nu in deze redenering. Ten tweede moet er een leefbaar kader voor de horeca gecreëerd worden alvorens de kassa wordt ingevoerd. De regering voorziet al enkele begeleidende maatregelen maar de noodzakelijke verlaging van de loonlast voor de vaste werknemers is nog steeds niet gerealiseerd.”

Het Geregistreerd Kassa Systeem (GKS) wordt gefaseerd ingevoerd.

Op 30 juni verstreek de deadline van de eerste GKS-implementatiegolf.

De tweede loopt af op 30 september en de derde en laatste op 31 december. Op 1 januari 2016 moet elke horecazaak met minstens 10 procent omzet uit eten met het GKS werken.

Ondertussen is er overleg geweest met de bevoegde minister en wordt gewerkt aan een oplossing.

Wie dit evenmin begrijpt, zijn onze Zweedse collega’s. Zweden kent een vrijwillig en door de private sector georganiseerd systeem van comfortclassificatie. Voor de Vlaamse overheid is dit het ideaalbeeld.

Maar voor de Zweden is het dat allerminst. Onze Zweedse collega’s zijn trots dat ze één op twee hotels kunnen classificeren, maar ze geven

Nieuw voordeel voor leden Horeca Vlaanderen: Restoview

Klantentevredenheid meten

grif toe dat ze stilaan achteruit boeren. De grote ketens verlaten alle het systeem en spreken met Booking.com een automatische (nietgecontroleerde en niet-objectieve) classificatie af. Er zijn nauwelijks 1- of 2-sterrenhotels in Zweden, want deze afficheren hun sterren (onterecht!) liever niet. Wie het niet eens is met de controle of een probleem heeft met de controleur, die heeft een eenvoudige oplossing: uit het systeem stappen. Zweden kan dus alleen maar dromen van een verplicht systeem, vooral dan in het voordeel van de toerist. Vlaanderen heeft het nu maar wil het afschaffen. Begrijpe wie kan…

Dus bij de start van het Vlaamse parlementaire jaar geven we graag mee: voer een registratie van alle logies in en behoud een verplichte comfortclassificatie.

Danny Van Assche Afgevaardigd bestuurder Horeca Vlaanderen

Tevreden klanten zijn de basis voor een succesvolle zaak. De klant wordt kritischer en mondiger, denk maar aan het grote aanbod aan online-reviewsites. De mening van uw klanten is belangrijker dan ooit.

Informatie over wat uw klanten goed en minder goed vinden is dus cruciaal. Maar deze informatie is niet altijd zomaar voorhanden.

Gestructureerde en objectieve feedback verzamelen is dan ook niet altijd evident.

Is de kwaliteit van het aanbod in lijn met de verwachtingen? Komen al uw personeelsleden even vriendelijk over bij uw klanten? Misschien zijn er wel een aantal eenvoudige

verbeterpunten waar nog niet aan gedacht is... Kom deze informatie meteen te weten met Restoview.

Restoview biedt restaurants een eenvoudig systeem om op een permanente wijze de vinger aan de pols te houden van de klantentevredenheid in uw zaak. Leden van Horeca Vlaanderen genieten 42% korting en betalen 25 euro per maand in plaats van 43 euro. Restoview is maandelijks betaalbaar en wordt voor 12 maanden aangeboden. Er is geen automatische verlenging.

Hoe werkt Restoview?

Bij de rekening geeft u aan uw klanten een gepersonaliseerde uitnodiging

om hun mening te geven over hun bezoek. Dat kan onmiddellijk via hun smartphone of later thuis op de computer. Eventueel werkt u met een tablet en kunnen klanten onmiddellijk in uw zaak hun mening geven. U kunt altijd inloggen op ‘Mijn Restoview’ om uw persoonlijk dashboard met resultaten te raadplegen. De resultaten zijn strikt persoonlijk voor u beschikbaar, ze worden nergens online gepubliceerd.

Restoview voorziet in een uitgebalanceerde vragenlijst. U kunt deze indien gewenst ook makkelijk personaliseren: vragen weghalen of toevoegen kan op eenvoudige wijze. ➜ www.restoview.be Leden van Horeca Vlaanderen kunnen van de korting genieten via ➜ www.horecavlaanderen.be

➜ I P.3 ➜ I actueel I

Beste studenten hotelschool worden ondergedompeld in Gents horecabad Horeca Vlaanderen nodigde op 31 augustus de ‘crème de la crème’ van de Vlaamse hotelschoolstudenten uit in Gent voor de Hospit’Alumni Day 2015. De geselecteerde studenten werden een hele dag ondergedompeld in de ‘real life’ horecamarkt en kregen inspiratie van toonaangevende namen in de Gentse horeca. De dag werd afgesloten met de verkiezing van de beste student 2015.

Twintig studenten van 15 hotelscholen trokken op 31 augustus onder begeleiding van Horeca Vlaanderen en Foodservice Alliance Gent in om geïnspireerd te worden door succesvolle ondernemers en kennis te maken met de laatste concepttrends binnen het vakgebied. Onder andere Espressobar Or, Restaurant Vrijmoed, Ellis Gourmet Burger en het Pakhuis worden bezocht.

Na de middag verzamelden de studenten in Coeur D’Artichaut waar Eric De Waegenaere, succesvol Gents horecaondernemer, en Roger Langhout, general manager van

nieuwe look nodig? een fris concept op maat?

ook wij vernieuwen van look én van naam Rob Stevens van Hotelschool Gent werd de Hospit’Alumnus 2015 © Wouter Van Vooren het Mariott Hotel, spraken over de uitdagingen van de horecasector.

Kennismaken met alle facetten van ondernemerschap “Dit is de tweede keer dat we dergelijke inspiratiedag organiseren”, zegt Danny Van Assche, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen.

DECONAP Biedt u afwasbare tafellopers, placemats en nappen in kunstleer

Voordelen van Deconap gemakkelijk afwasbaar • GEEN WASSERIJKOSTEN MEER groot gamma kleuren en afmetingen • met of zonder antislip laag • ook op maat • zijn duurzaam • voor binnen alsook voor op terras • goedkoper dan linnen huren of in papier Nu nog meer modellen en kwaliteiten.

Nieuw!

schorten en broodmandjes in kunstleder

www.deconap.be • info@deconap.be • 0479 76 28 66 Nederlands • 0477 95 88 87 Français

“We willen de studenten laten kennismaken met alle facetten van het ondernemerschap en ze warm maken voor een carrière in de horeca. Want ondanks we ons momenteel in woelig water bevinden, horeca blijft nog steeds de mooiste sector van het land”.

Hospit’Alumnus 2015 De dag werd afgesloten met de verkiezing van de Hospit’Alumnus 2015. Elke student werd gevraagd een horecaconcept uit te schrijven.

Rob Stevens van Hotelschool Gent werd de winnaar van deze mooie prijs.

De winnaar ontvangt een trendtour naar Londen uit de handen van Tim Joiris (voorzitter Horeca OostVlaanderen vzw) en Bart Inghelbrecht (horecacoach stad Gent).

Rob Stevens beschreef een popup-zaak die hij in de winter wil vestigen aan Dok Noord in Gent.

Zijn inspiratie haalde hij bij de jeugdbewegingen. Het concept houdt rekening met een lage foodcost en een beperkt opstartbudget. Dit uit zich in de gerechten (typische jeugdbewegingsmaaltijden in een nieuw jasje) en in het interieur (gesjorde tafels).

dsm interior projects wordt £

➜ I P.4 ➜ I actueel I

OTA’s naar een onderhandelde wapenstilstand boekingssystemen piepen. De eerste pogingen dateren van 1992. Booking. com zag in 1995 het levenslicht. Voor de hotels waren die OTA’s een deus ex machina die ervoor zorgde dat ze hun kamers kwijt geraakten. Met als gevolg dat de OTA’s een exponentiële groei kenden. Maar… en daar begint het schoentje te knellen: hoe machtiger de OTA’s werden, hoe hoger hun eisen werden. Zo hebben ze lagere prijzen en de beste prijsarrangementen weten te bedingen, hogere commissies, eisen zoals een minimum aantal kamers…

En de hoteliers aanvaardden die voorwaarden.”

Laurens Roels

In de vorige Horeca Vlaanderen Krant las u de resultaten van een enquête bij de Belgische hoteliers over de Online Travel Agencies (OTA’s). Daaruit bleek dat de relatie tussen de twee behoorlijk verzuurd is. Hotelmanager Laurens Roels schetst hoe het zo ver is kunnen komen en formuleert voorstellen om de verhoudingen weer in evenwicht te brengen.

Kort samengevat: de hotelier moet het recht hebben om zelf de laagste prijs aan te bieden; de commissie die de hotelier betaalt aan de OTA’s, moet variabel zijn. Hij ondersteunt ook de kreet die vele hoteliers slaken: de klant behoort het hotel toe en niet de OTA. Laurens Roels is zowat een kwarteeuw actief in de hotelbranche.

Sinds 1997 is hij general manager van Holiday Inn Express Gent. Als voorzitter van Horeca Gent Leiestreek heeft hij zich ontpopt tot spreekbuis naar de overheid in de discussie over de relatie tussen hotels en OTA’s.

“Om het hele verhaal te kunnen duiden, is het van belang de relatie hotels-OTA’s in hun historische context te bekijken”, zegt hij. “Begin jaren 1990 werd de westerse wereld geconfronteerd met een economische crisis. De hotellerie zat in de hoek waar de meest forse klappen vielen. In dezelfde periode kwamen de eerste online-

www.2ndopinion.be

Laurens Roels: ‘Als hotelier wil ik zelf mijn klanten kunnen contacteren. Onze gasten zijn klanten van het hotel en niet van de OTA’s’ Steeds veeleisender De macht van de OTA’s groeide zeer snel. Hun aandeel in de verkoop van hotelkamers bleef stijgen.

Bovendien gingen de grote al heel snel de kleinere spelers uit de markt duwen zodat ze met een handvol OTA-bedrijven overbleven. “De OTA’s kenden een steile opgang”, zegt Laurens Roels. “Zij kregen algauw heel veel controle over de markt. Door de monopolisering gingen zij ook beschikken over reclamebudgetten die honderden keer groter zijn dan die van de grote hotelgroepen. Om een voorbeeld te noemen: Booking.com is vandaag een van de grootste klanten van Google wereldwijd. Met als gevolg dat ze almaar meer zichtbaarheid krijgen. Vandaag de dag blijven er eigenlijk nog twee grote spelers over.

Alle andere worden ofwel door hen gecontroleerd, ofwel zijn ze uit de markt verdwenen.”

van vele hoteliers slokoppen die steeds veeleisender worden en hun winst afromen. “Bovendien zitten we opnieuw in een neerwaartse spiraal, en zoals bekend zijn het de horecabedrijven – hotels, restaurants en drankhuizen – die een crisis het hardst aanvoelen”, zo zegt Laurens Roels nog. De hoteliers klagen niet alleen de prijs- en beschikbaarheidspariteiten, en de hoge commissies aan die de OTA’s vragen (van 15% tot 25%). Ook de manier van controle voeren en de sancties die de OTA’s de hoteliers opleggen, zijn een doorn in het oog. Sommigen nemen daarbij woorden als maffiapraktijken, oneerlijke handelspraktijken en machtsmisbruik in de mond.

Variabele commissies Zo kan het niet verder. Dat is de globale teneur bij de hoteliers, niet alleen in België, maar in heel Europa.

In sommige landen werden de OTA’s teruggefloten door de overheid en door de mededingingscommissies.

In andere landen zijn besprekingen aan de gang. “We moeten komen tot een onderhandelde wapenstilstand”, zegt Laurens Roels. “Maar ook de hoteliers moeten zich kunnen vinden in het akkoord dat uit de bus komt.

Als hotelier wil ik de goedkoopste tarieven kunnen aanbieden aan mijn klanten. Als hotelier wil ik zelf mijn klanten kunnen contacteren. De OTA’s schermen de e-mailadressen van de klanten af en geven enkel aliassen door.

Dat is principieel oneerlijk. Onze gasten zijn klanten van het hotel en niet van de OTA’s. Ik ben bereid commissies te betalen, maar dan wel op het ogenblik dat ik een steuntje in de rug nodig heb. Als mijn hotel sowieso vol zit op weekdagen, wil ik in die periode geen commissie of een lagere commissie betalen dan tijdens de weekends. Als het in Brussel tijdens het weekend

pieredood is, dan wil ik daar als hotelier graag wat meer commissie betalen.”

“Laat ons toch ook niet vergeten wie die commissies betaalt. Dat zijn de klanten. Op jaarbasis betalen wij met ons hotel bijvoorbeeld meer dan 100.000 euro aan commissies. De marges zijn zo klein geworden dat de hotels verplicht zijn de commissies door te rekenen aan de klanten.

Aan de andere kant wil ik ook het

© Julie Verlinden recht hebben om mijn klanten een cadeautje te geven, bijvoorbeeld door hen een beter tarief aan te bieden dan dat van de OTA’s”, aldus nog Roels.”

Persoonlijke service Meer dan ooit zullen de hotels in de toekomst hun troeven moeten uitspelen – dienstverlening, een persoonlijke service, de klant een ervaring en een emotie aanbieden – om het verschil te maken, zegt Roels.

“Ik denk dan vooral aan de hotels in het 4- en 5-sterrensegment. Een hotel is

gemiddelde hotelgast weet wat hij de eerste zes uren van zijn verblijf zal doen. Voor de rest heeft hij geen plan.

Daar ligt een enorme uitdaging. Als je getrainde mensen in huis hebt, kun je de gasten in een richting sturen.

Ja, dat is arbeidsintensief. En een van de problemen vandaag is de hoge personeelskost. Als hoteliers moeten we echter vindingrijk zijn om het hoofd boven water te houden en overeind te blijven.”

Henk Van Nieuwenhove

Horecadebat in West-Vlaamse gemeenten Oostkamp bijt de spits af is opgelost. Een verlaging van de lasten op arbeid op de eerste 38 uren is een absolute noodzaak.

De vrienden van weleer die de hoteliers in de jaren 90 een welgekomen helpende hand hebben gereikt, werden zo dus in de ogen

advies@2ndopinion.be

geen motel waar je met je kredietkaart automatisch kunt inchecken en zelfs geen balie nodig hebt. Het enorme succes van de B&B’s de voorbije jaren is gestoeld op de emotie en de persoonlijke ervaring. Toegegeven, als je een hotel van 120 kamers hebt met 70.000 gasten ligt dat iets moeilijker.

Maar toch kunnen we leren uit de service die B&B’s aanbieden en die de klanten ten zeerste aanspreekt.

Uit onderzoek is gebleken dat de

Bart Tommelein, staatssecretaris voor Bestrijding van de Sociale Fraude, trekt dit jaar langs West-Vlaamse gemeenten om de flankerende maatregelen van het geregistreerd kassasysteem uit te leggen. Horeca Brugge, Horeca Middenkust en horecaondernemer Ignace De Savoye namen het initiatief om de staatssecretaris en

Filip Vanheusden, voorzitter van Horeca Vlaanderen, op 26 augustus uit te nodigen voor een debat in Hotel Van der Valk te Oostkamp.

Tijdens het debat noemde de voorzitter de genomen maatregelen nuttig en noodzakelijk, maar hij beklemtoonde dat het basisprobleem, de te hoge lasten op arbeid, nog niet

De voorzitter verwees naar een recente studie waarin professoren konings en Goos (KULeuven) becijferen dat ondanks de genomen maatregelen, de invoering van de geregistreerde kassa nog steeds 11.000 tot 13.000 jobs zal vernietigen.

Om dit verlies te compenseren, is volgens de studie een bijkomende verlaging nodig van gemiddeld 33 procent van de lasten op arbeid.

Uit een aparte case study blijkt dat dit gemiddelde zelfs nog relatief is.

Zo zou een gastronomisch restaurant met zes personeelsleden door de invoering van de geregistreerde kassa een loonlastenverhoging van 56 procent te slikken krijgen.

Ook vanuit de zaal kwamen veel reacties met praktische voorbeelden.

De ondernemers vragen naast een verlaging van de loonlast een aangepast btw-tarief en een flexibelere arbeidsduurregeling.

➜ I P.5 ➜ I actueel I

Sofie Gaytant

ASTRANOVA.com

Bert Denoulet

Ronny Pieters

Het Lekkere Westen Lekker Tafelen in West-Vlaanderen is tot kunst verheven. Grote en kleine adressen koesteren de culinaire schatten van de streek. Verse Noordzee-garnalen aan de Kust, de beroemde ‘couleur locale’ in de Westhoek, de topadressen en jonge chefs in de Leiestreek, de authenticiteit van het Brugse Ommeland en de vele culinaire troeven van Brugge.

Tot 15 november lanceert Westtoer de nieuwe campagne ‘Het Lekkere Westen’.

In Brugge, het Brugse Ommeland, de Leiestreek, de Westhoek en langs de Kust zijn voor Het Lekkere Westen 97 chefs geselecteerd, gaande van authentieke bistro tot driesterrenrestaurant. Voor deze nieuwe actie vertellen de chefs over hun passie voor streekproducten en hoe ze deze verwerken in hun gerechten. Als echte ambassadeurs gidsen ze u ook naar verborgen

parels, tal van lekkere adressen en unieke logeertips in hun regio.

Het Lekkere Westen is een ideale inspiratiebron voor een korte vakantie of een weekendje weg.

Ellen Vermote

Club 'Justine Henin' Interior by Evelyn Moreels

➜ www.hetlekkerewesten.be ➜ www.facebook.com/ HetLekkereWesten

Wim Vansteeland

Hotelsite peilt review-gedrag Belgen zijn kritische reizigers Agoda.com, internationale marktleider van hotelsites, ging na welke toeristen uit welke landen de beste of slechtste reviews geven. De Russen blijken de meest genereuze reizigers terwijl de inwoners van de Verenigde Arabische Emiraten zich het meest kritisch opstellen.

De enquête analyseerde 7 miljoen Agoda.com-reviews van reizigers over de hele wereld. Zo ging men na welke nationaliteiten zich het meest of het minst kritisch opstellen. De reizigers konden een score van 0 tot 10 voor hun verblijf geven in zes categorieën.

De gemiddelde score op Agoda. com bedraagt 8,52 op 10. De Russen geven beduidend hogere scores dan dit gemiddelde. Ook Egyptenaren, Ieren en Polen delen hoge punten uit. De inwoners van de Verenigde Arabische Emiraten zijn het meest karig met goede punten. Ook Belgen, Japanners, Indiërs en inwoners uit Oman geven significant lagere scores. Reizigers uit Spanje, Denemarken, Canada, Zuid-Afrika, Bahrein, Taiwan en ZuidKorea sluiten het dichtst aan bij de gemiddelde score.

“Reizigers vertonen een verschil in ratings op basis van hun reispatroon, kapitaalkracht en voorkeuren”, zegt John Brown, coo van Agoda.com. Op de website en mobiele app kun je

gedetailleerde reviews lezen en zien uit welk land de reviewer afkomstig is. ➜ www.agoda.com

Gemiddelde review-afwijking per nationaliteit* 1 2 3 4 5 6 7 8

Rusland Egypte Ierland Polen Israël Zweden Filipijnen China

0,56 0,47 0,43 0,42 0,33 0,30 0,29 0,27

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

Finland Verenigde Staten Zwitserland Verenigd Koninkrijk Nieuw-Zeeland Nederlands Australië Italië Thailand Spanje Denemarken Canada Zuid-Afrika Bahrain Taiwan

0,19 0,18 0,13 0,11 0,09 0,07 0,06 0,05 0,05 0,03 0,03 0,02 0,02 -0,02 -0,03

24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

Zuid-Korea Brunei Darussalam Indonesië Malysië Frankrijk Saudi-Arabië Kuwait Singapore Macau Noorwegen Duitsland Pakistan België Vietnam Hong Kong Portugal Qatar India Oman Japan Verenigde Arabische Emiraten

-0,04 -0,06 -0,09 -0,10 -0,11 -0,12 -0,12 -0,12 -0,13 -0,15 -0,16 -0,17 -0,20 -0,21 -0,22 -0,23 -0,24 -0,28 -0,29 -0,30 -0,32

Stoelen - tafels - barstoelen zitbanken - zetels ook maatwerk & herbekleding

09/228.80.20 Showroom 2000 m² Destelbergenstraat 28-34 9040 Gent (St-Amandsberg) iedere weekdag 9u-12u en 13u-17u (afspraak wenselijk)

➜ I P.6 ➜ I actueel I

Living Tommorow creëert horeca-innovatieplatform zodat ze toch een mooie toekomst tegemoet kunnen gaan. Samen met haar partners steekt Living Tomorrow de koppen bij elkaar om de sector inspiratie te bieden. Voorafgaand aan dit evenement organiseerde Living Tomorrow samen met haar partners visiemeetings om na te denken over de horeca van de toekomst.

Patrick Aertsen, coo Living Tomorrow.

Hoe zal de horeca in de toekomst evolueren? Welke nieuwe technieken, voorwaarden en inzichten komen eraan? Living Tomorrow organiseerde in september het eerste Horeca of the Future-evenement, met een update vanuit de overheid, captains of industry en vakmensen.

De horeca staat voor grote uitdagingen. Nieuwe regelgevingen, een wijzigend landschap, de blackbox… Living Tomorrow wil hier op een positieve manier mee omgaan en de horeca informeren

De verzameling van deze kennis en knowhow werd gepresenteerd op het eerste Horeca of the Futureevenement. Met onder meer Bart Tommelein (staatssecretaris), Axel Vuylsteke (AB InBev), Stefanie Castellano (Securex) en Francis Debeuckelaere (Bacardi-Martini) als gastsprekers krijgt de sector een veelomvattend en genuanceerd beeld over de horeca van de toekomst. Op het programma staan uiteenlopende onderwerpen zoals het belang van innovatie en sociale media, de geregistreerde kassa en de wetgeving over allergenen.

Kassa als opportuniteit Bart Tommelein ziet de toekomst van de sector positief tegemoet: “De geregistreerde kassa moet men niet zien als een bedreiging, maar als een opportuniteit om anders te gaan nadenken over de sector.

Businessmodellen kunnen ook met totaal witte horeca. Maatregelen zijn nodig, maar mogen niet helemaal afwijken van andere sectoren. Ik

noem me liever staatssecretaris van Eerlijke Concurrentie dan van Bestrijding van Sociale Fraude.”

De verzameling van kennis en knowhow van de partners van Living Tommorrow werd gepresenteerd op het eerste Horeca of the Future-evenement

en binnenkort bestellen en betalen via Smartphone, het hoort er nu eenmaal bij en zal alleen nog verder evolueren.”

Een strak businessplan en goed concept Francis Debeuckelaere, Bacardi Northern Europe, stipt aan dat liefde voor het vak niet meer voldoende is.

“Het blijft een business. Je kunt dus maar beter een goed businessplan hebben. Wees ook authentiek en creëer een belevenis. Een rendabele horecazaak trekt klanten aan, biedt

kwaliteit en zorgt ervoor dat klanten terugkeren.”

Ook Axel Vuylsteke van ABInBev hamert op het belang van een goed concept en kwaliteit. Hij verklapt dat de biergigant in België meer zal inzetten op themacafés en foodpairing.

Dit evenement is nog maar het begin van het Horeca of the Futureplatform. Er zullen geregeld visiemeetings plaatsvinden.

Katia Belloy

Bruno Mortier van communicatiebureau DM&S had het over het belang van social media.

“57% van de Belgen heeft een Smartphone, 75% is actief op social media. Als ondernemer moet je hierin mee. De klant heeft immers overal zijn Smartphone mee, ook op café of restaurant. Foto’s nemen van gerechten, scannen van etiketten

Nieuw bestuur Horeca Aalst-Denderstreek 30 dagen uitgedaagd Het Departement Leefmilieu Natuur en Energie van de Vlaamse overheid wil met de campagne ‘30 dagen uitgedaagd’ op een ludieke manier aanzetten tot milieubewustzijn. Er zijn drie actieperiodes voorzien: april 2015 is al achter de rug, aan de acties november 2015 en april 2016 kunt u nog actief meewerken.

In november 2015 komt de uitdaging ‘30 dagen voedselwinst’ aan bod.

Bedoeling is voedselverspilling aan te pakken. Niet alleen restaurateurs ook hun klanten kunnen bewust met voedselverspilling op restaurant omspringen. Iedereen wordt uitgenodigd de hoeveelheid voedsel die men weggooit gedurende 30 dagen te noteren. De deelnemers ontvangen regelmatig mails met tips

en kunnen eventueel beloond worden met een prijs.

Ketenpartners en hun leden kunnen de campagne versterken door: – burgers te werven voor de uitdaging, door bijvoorbeeld de campagne ‘30 dagen minder voedsel verspillen’ op te nemen in communicatieacties naar klanten. In bijlage vindt u alvast promotiemateriaal.

– te communiceren dat zij meedoen aan de campagne en dit bijvoorbeeld via zelf opgezette acties.

– deelnemersprijzen te schenken.

Geïnteresseerden kunnen inschrijven op: ➜ www.30dagen.be/voedselwinst

Van links naar rechts de bestuursleden van Horeca Aalst-Denderstreek: Peter van Laethem, Lesly Volkaert, Tim Joiris, Steven Aelbrecht, Annick Louwyck, Kris Van Impe, Rogier Schockaert, Sophie Huysentruyt, Dieter Mannaert, Luc Van Daele, Guy Mariën, Patrick Van leuven.

Horeca Aalst-Denderstreek stelt haar nieuw bestuur voor. De beroepsvereniging beoogt een structurele samenwerking met en professionele input te geven aan de horecaverantwoordelijken van de verschillende stadsbesturen. Er komt een nauwere samenwerking met Toerisme Scheldeland.

De nieuwe raad van bestuur is als volgt samengesteld: Voorzitter: Guy Mariën, De Wijnkamer, Dendermonde Ondervoorzitter & Multimedia: Rogier Schockaert, Café de Paris, Aalst Secretaris & PR Aalst: Annick Louwyck, So-Events, Aalst Penningmeester: Jochen Casier, Cinémangé, Dendermonde

Regioverantwoordelijke café en nightlife: Sophie Huysentruyt, Bar Terroir, Aalst Regioverantwoordelijke eetgelegenheden en PR Dendermonde: Steven Aelbrecht, Het huis van Cleophas, Dendermonde Regioverantwoordelijke catering en feestzalen: Lesly Volkaert, Hof Ter Velden, Dendermonde PR Ninove: Peter Van Laethem, Sportkaffee Time-Out, Ninove Bestuurslid: Kris Van Impe, Café Safir, Aalst Permanent genodigde: Dieter Mannaert, Het Fabriek, Dendermonde Patrick Van Leuven, uittredend voorzitter van Horeca AalstDenderstreek, krijgt voor zijn bijzondere verdiensten de titel van erevoorzitter.

➜ I P.7 ➜ I actueel I

gratis energiescan via KOALA van uw onderneming ten goede. De trend naar een kleinere ecologische voetafdruk in de toeristische sector is al langer ingezet. Wacht dus niet langer en zorg voor een klimaatvriendelijke uitstraling van uw onderneming die aan de wensen van uw klanten voldoet.

Investeringen in energie-efficiëntie komen niet alleen het milieu, maar ook de concurrentiekracht van uw onderneming ten goede

© Shutterstock

Op 1 september lanceerde de Vlaamse Overheid een gratis begeleidingstraject voor toeristische ondernemingen om de CO2-uitstoot van hun zaak te verlagen. Maak kennis met KOALA en kom te weten hoe u uw onderneming op het groene spoor krijgt.

KOALA staat voor klimaatzorg en –advies voor toeristische logies en attracties en is een gratis begeleidingstraject voor uitbaters van toeristische logies en attracties om de CO2-uitstoot van hun onderneming te verlagen.

Tot eind 2016 kunt u terecht bij enkele erkende studiebureaus voor een gratis energiescan en

advies bij de implementatie van energiebesparende maatregelen.

Klimaatvriendelijk = slimme keuze Energie is een belangrijke kost in veel toeristische ondernemingen.

Investeringen in energie-efficiëntie komen dus niet alleen het milieu, maar ook de concurrentiekracht

Hoe werkt het?

In eerste instantie zal het studiebureau een energiescan uitvoeren om het energieverbruik van de onderneming in kaart te brengen.

Op basis van deze resultaten worden verbetervoorstellen aangereikt om de broeikasgasuitstoot te verminderen. Indien er voldoende besparingspotentieel aanwezig is, kunt u bovendien een traject volgen om de voorgestelde maatregelen maximaal te implementeren. Ook dit implementatieadvies is volledig gratis. KOALA wil immers verder gaan dan de evidente quick-wins

en u begeleiden naar grondige energierenovaties.

Komt uw zaak in aanmerking voor een gratis begeleidingstraject?

Het begeleidingstraject is gericht op hotels, jeugdherbergen, vakantieparken, meetinglocaties (MICE) en toeristische attracties die gevestigd zijn in Vlaanderen en een jaarlijks energieverbruik hebben van minimaal 50.000 kWh elektriciteit én 100.000 kWh aardgas of stookolie.

Kijk voor meer informatie en aanvragen op www.agentschapondernemen.be/ koala.

KOALA is een initiatief van Toerisme Vlaanderen en Agentschap Ondernemen in samenwerking met het Departement voor Leefmilieu, Natuur en Energie.

Het begeleidingstraject wordt gefinancierd door het Vlaams Klimaatfonds en kadert in het Vlaams klimaatbeleidsplan dat onder meer de uitstoot van broeikasgassen in Vlaanderen moet beperken.

Horeca Middenkempen, een nieuwe dynamische beroepsvereniging In de raad van bestuur van Horeca Middenkempen is de hele regio vertegenwoordigd. Positief is ook de diversiteit aan horecazaken, bestuursleden zijn uitbaters van zowel brasserieën als restaurants, evenementencatering, camping, B&B, binnenspeeltuin en bowling.

Zaken met elk hun eigen noden, behoeften en problemen. Horeca Middenkempen is nog op zoek naar een hotelier, friturist en café-uitbater.

Dat de bestuursleden geëngageerd zijn, blijkt uit de massale opkomst bij elke vergadering: van 80 tot 100%. Er werden afspraken gemaakt over een minimum aanwezigheid op jaarbasis om in het bestuur te mogen zetelen.

Van links naar rechts hebben we: Kris Keyken, Johan Ariën, Karl Heurckmans, Joris Wils, Patrick Ooms, Matthias Belmans, Mieke Weuts en Irene Temmerman.

De grote kracht van Horeca Middenkempen zit hem in de diversiteit in de raad van bestuur. Horeca-uitbaters uit diverse sectoren en uit de verschillende regio’s maken er deel van uit. Hun engagement blijkt uit de massale opkomst bij elke vergadering. Op die manier kunnen ze tal van

actiepunten uitvoeren en evenementen organiseren voor een gezonde en samenhorige horecasector.

Bij de aftrap van het nieuwe bestuur van Horeca Middenkempen werd een lokale Horeca(M)eating georganiseerd om de samen­ horigheid aan te wakkeren en de

gelegenheid te geven tot netwerken tijdens een informele barbecue.

Dat vertaalde zich onmiddellijk in diverse nieuwe leden. Horeca(M) eating was voor de partners een samenzijn met hun klanten of eventuele toekomstige klanten zonder dat het zakelijke aspect de bovenhand nam.

Infosessie en open bestuursvergadering Dit najaar staan een infosessie omtrent allergenen op het programma alsook een open bestuursvergadering, die als thema zal hebben de invoering van het GKS en het hieraan gekoppeld personeelsbeleid en personeelsplanning.

Zich aansluiten bij Horeca Middenkempen heeft alleen maar voordelen. Het is een gedreven team dat ijvert voor een gezonde horeca, waarbij de groepsband primeert.

Binnen Horeca Middenkempen

beschouwt men elkaar meer als collega dan als concurrent. Hierdoor kunnen lokale problemen veel beter aangepakt worden. ➜ www.horecamiddenkempen.be

Samenstelling raad van bestuur – Joris Wils (De Repertoire, Herentals en Herenthout): voorzitter – Patrick ooms (Zuiderhuis, Casa Luna, Geel): ondervoorzitter – Matthias Belmans (’t Laak, Laakdal en Meerhout): secretaris Bestuursleden: – Irene Temmerman (Camping Floreal, Lichtaart) – Mieke Weuts (Circus Bruul, Geel en Olen) – Kris Keyken (Big Food Event Catering, Olen en Olmen) – Rob Rijmen (Brasserie Chapeau, Mol en Balen) – Johan Ariën (Torenhof, Westerlo, Laakdat, Zoerle Parwijs) – Karl Heurckmans (De Verandering, Mol en Dessel) – Staf Geens (B&B Jebola, Westerlo)

Onze kookbestendige pasta’s zorgen voor een sliert aan voordelen: Blijft langer ‘al dente’: zelfs na doorkoken Optimaal bewaren in au bain-marie Regenereren zonder kwaliteitsverlies Hogere opbrengst per portie

voor meer info ga naar:

www.heinzfoodservice.be

➜ I P.9 ➜ I actueel I

Rendabeler werken door minder open te zijn?

Je ziet de tendens meer en meer: horecazaken sluiten vaker, kiezen voor service coupé, zijn nog slechts bepaalde dagdelen open of nemen meer vakantie.

Werk en privé beter op elkaar afstemmen, hoor je dan het vaakst als aanleiding. Maar ook de invoering van de witte kassa en het terugdringen van het aantal overuren leiden tot aangepaste openingstijden.

We staken ons licht op bij een vormingsconsulent en zochten enkele bevoorrechte getuigen uit de sector.

Elke horecaondernemer heeft er belang bij om zijn omzetmomenten te analyseren. Met een degelijke kassa of met een computerprogramma kun je tussentijds een x-lezing maken.

Sommige kassa’s geven zelfs een omzet per uur weer.

Henri Rooze, consulent bij de Horeca Academie en Horeca Vorming Vlaanderen: “Aan de hand van die cijfers leer je wat je ’s middags of ’s avonds draait. Daar haal je heel veel informatie uit. Ik raad ook aan om daar een tabelletje bij te maken, waarbij je aandacht schenkt aan andere factoren, zoals het weer op dat moment, was er een evenement, een marktdag enz. Als je dat gedurende enige tijd in beeld

“Met websites, sociale media en folders heb je vandaag voldoende middelen ter beschikking om op een goede manier met je klanten te communiceren. Maar communiceer ook – en het liefst vooraf – met je personeel, want ook op hen hebben andere openingstijden invloed, natuurlijk. Niet iedereen staat nog te

Henri Rooze: 'Elke zaak moet de openingstijden voor zichzelf uitmaken.

Ze beperken is niet noodzakelijk voor elke horecazaak weggelegd. Je kunt daar geen algemene lijn in trekken’ springen voor werkweken van 70 of 80 uren. Er is ook horecapersoneel dat baat heeft bij minder werkuren.

Je creëert immers quality time voor je personeel en voor jezelf. Ga daarover in overleg met je personeel en herbekijk eventueel de contracten die je aanbiedt. Met een flexcontract

Henri Rooze brengt, dan zie je daar tendensen in: welke zijn goede dagen en welke zijn minder goed of slecht. Hoe langer je zo’n analyse volhoudt, hoe duidelijker het overzicht. Zo krijg je zicht op je cijfers en leer je hoe je cliënteel zich gedraagt. Als je die cijfers combineert met je notities in je tabel, dan ontdek je daar vaak een patroon in. Zodra je zo’n patroon hebt, kun je de zaken ook van tevoren veel beter inschatten.”

Communicatie Wie zijn openingstijden aanpast, moet voldoende aandacht besteden aan de communicatie met zijn klanten. En er moet ook continuïteit zijn. Het mag bijvoorbeeld niet zo zijn dat de zaak de ene maandag open is en de andere maandag gesloten.

kun je iemand de ene week wat meer laten werken en de andere week wat minder. Sommige mensen zijn daarvoor vragende partij.”

Quality time Sommige restaurants maken de analyse nog anders. Ze merkten dat de gemiddelde besteding van de klant in het weekend wat lager lag dan wat zakelijke klanten tijdens de week besteedden. Ze maken hun rekening dan anders: ze mikken op zakelijke klanten met een hogere couvertprijs en bouwen in het weekend hun zaak af in ruil voor wat quality time voor zichzelf.

“Elke zaak moet dat voor zichzelf uitmaken. Wie op de Brusselse Grote Markt ligt en zeven dagen op zeven

SINDS 1898 SPECALIST IN:

winst maakt, moet gewoon maximaal open zijn. De openingstijden beperken is niet noodzakelijk voor elke horecazaak weggelegd. Je kunt daar geen algemene lijn in trekken.”

Polyesterkatoen bedlinnen

De witte kassa speelt ook haar rol in dat hele proces. Ze zorgt voor een Wilt u meer weten over stuk professionalisering in de sector.

LICASTA Surf naar: www.dwl.be “Men zal anders moeten omgaan met enkele factoren, zoals openingstijden, kaart, foodkosten van elk gerecht, financiële marge enz. Minder moderne kooktechnieken, hoeveel overuren draaien is trouwens ook een gerechten staan er op1 je kaart, vergt DWL_AD_Horecakrant_OKT2015_NL.indd middel om goed personeel te kunnen de mise en place niet te veel tijd. aanwerven en het ook enigszins Alleen met een aanpassing van de aan je te binden. Anderzijds moeten openingstijden red je het niet, want chefs ook nadenken over rendabiliteit 60% van je personeelskosten liggen op andere vlakken: werken ze met in de keuken.”

Bistro Mathilda: twee sluitingsdagen en service coupé

Luc Deklerck van Bistro Mathilda in Oostende besloot na de renovatie en restyling van zijn zaak over te stappen van één naar twee sluitingsdagen.

“We zijn nu elke namiddag dicht en op maandag en dinsdag de hele dag. Vier jaar geleden is de zaak uitgebreid. Ik had toen meer mensen nodig en ik heb meteen alles gereorganiseerd: minder overuren, minder openingsdagen en meer vrije tijd voor mij en voor mijn mensen. Ik heb vooral op zaaluren bespaard. Voor de keuken is dat minder gelukt dan ik had verwacht, want als je kwaliteit wilt serveren, dan moet je ook telkens nieuwe producten aanmaken.”

Bistro Mathilda is ook drie keer per jaar gedurende veertien dagen dicht.

“Daar zit altijd minstens één periode in de vakantie bij. Ik heb een goed en ervaren team en ik wil hen ook wat privétijd gunnen.

Zo kan ik mijn goede mensen houden. Toen ik de service coupé invoerde, zijn sommige personeelsleden weggegaan, maar anderen vonden dat juist een mooie oplossing. Je moet weten dat je met een onderbroken dienst veel namiddagklanten kwijtspeelt en die hebben daar ook over geklaagd: geen koffie of pannenkoeken meer. Maar met een doorlopende keuken stopt het nooit. Nu hebben we tijd om alles in orde te zetten en ik hoef mijn boekhouding niet langer ’s nachts te doen. Ook de invoering van de witte kassa heeft meegespeeld bij de beslissing, want zo heb ik ook de overuren geleidelijk aan kunnen afbouwen.”

Vrijmoed vanaf 2016 in het weekend gesloten

Ook Michaël Vrijmoed heeft oog voor de werkkwaliteit van zijn medewerkers. Vanaf 2016 is Vrijmoed in Gent dicht in het weekend.

“Ik speel al langer met het idee om gezin en job in de horeca beter op elkaar af te stemmen. Zo kan ik goede mensen blijven aantrekken en houden. Het is een weloverwogen beslissing geworden en ik heb dat overlegd met mijn mensen. In het Gentse zijn er zeer weinig zaken open op maandag. Dat was een extra stimulans om dan juist wel open te houden als alternatief voor het weekend. Ik geloof er zeer sterk in dat maandagavond een zeer goede avond wordt. Het stelt mij ook in staat om de goede werking van de zaak te kunnen blijven garanderen.

Alles draait rond een team en het moet ook voor heel dat team vol te houden zijn.”

Den Bottel Hoogstraten: minder personeel

Eetcafé Den Bottel in Hoogstraten was vroeger zeven dagen op zeven open.

Marc Ceuppens: “Sinds augustus zijn wij op woensdag gesloten en op zaterdag tot 17 uur. Dat bespaart mij twee voltijdsen en die kostprijs haal ik niet op door op woensdag en zaterdag open te blijven. Ik heb

bedlinnen badlinnen tafellinnen keukenlinnen bedtoebehoren interieur- en decoratiestoffen

DE WITTE LIETAER INTERNATIONAL TEXTILES NV

T. +32 (0)56 43 02 11 WWW.DWL.BE

De cursussen van de Horeca Acedemie en Horeca Vorming Vlaanderen zijn 10/09/15 gratis. Neem een kijkje op ➜ www.horeca-academie.be en ➜ www.fanvanhoreca.be.

Luc Vander Elst

dat niet geanalyseerd. Ik kon zo wel zien dat we op die dagen de minste omzet draaiden. Door zaterdag later te beginnen heb ik mijn loonkosten van 35% naar 20% gebracht.

Dat is een wijze beslissing. Door meer te sluiten is mijn privéleven er ook sterk op vooruitgegaan.

Ik ga ook enkele weken per jaar volledig sluiten. De meeste mensen begrijpen het wel. En als ik weet dat klanten vragen hebben bij de nieuwe openingstijden, dan probeer ik hen uit te leggen waarom dat nodig was.

Meestal tonen ze daar dan ook wel begrip voor.”

Shamrock Tielt: langer open

Jochen Heytens van hotel Shamrock in Tielt maakt de omgekeerde beweging: “Vroeger sloten we op zondag en maandagmiddag. Het hotel was open, maar het restaurant en de bar waren gesloten. Sedert juni zijn we enkel nog zondagmiddag gesloten. Nogal wat bedrijven eisten voor hun klanten een volledige service: verblijf, restaurant en bar. Daar zijn we op ingegaan. We konden ook bijna niet anders: als je klanten verliest, omdat je op bepaalde momenten geen volledige service kunt bieden, dan ben je die klanten ook kwijt op het moment dat je die volledige service wel biedt. Dan is de rekening snel gemaakt. Momenteel draaien we op de nieuwe openingstijden nog niet echt rendabel, want we hebben daarvoor natuurlijk extra mensen aangeworven. We werken al twee jaar met de blackbox en met overuren krijgen we dat dus niet meer opgelost. Maar we hopen voor die avonden ook andere mensen dan hotelgasten te kunnen aantrekken, zodat we ook op die momenten rendabel worden. We moeten nog wat publiciteit maken rond de nieuwe openingstijden.”

14:

➜ I P.10 ➜ I Kinderen klant I Met kinderen op restaurant gaan is soms een heel avontuur. We weten nooit vooraf of ze rustig of druk gaan zijn en een restaurant is er niet altijd op voorzien. In de serie ‘Kinderen klant’ geven we u tips om uw restaurant (of café, of hotel…) kindvriendelijk te maken. Kindvriendelijk wil niet zeggen dat u een kinderrestaurant moet zijn waar kinderen baas zijn, wel waar kinderen als klant behandeld worden. Kindvriendelijk betekent dat u oog hebt voor de specifieke noden voor kinderen. Baby’s kunnen bij u handig verschoond worden. Er zijn veilige en propere kinderstoelen voorhanden. Er is een kindermenu waar meer op staat dan curryworst of fish sticks. En vooral: kinderen worden niet buiten gekeken. In de tweede aflevering gaan we in op een kindvriendelijke infrastructuur.

Geef iedereen de ruimte en krijg een lach terug U zal het als ouder ongetwijfeld al hebben meegemaakt: na een mooie uitstap hebt u zin om de dag af te sluiten in uw favoriete restaurant. Enig obstakel is dat u deze keer de kinderen mee hebt. Alleen al het feit dat we over een obstakel spreken wanneer het over kinderen op restaurant gaat, is een teken aan de wand. Te weinig horecazaken zijn aangepast aan het bezoek van onze kinderen. Toch kan dit – mits kleine ingrepen – vermeden worden. En die betekenen niet noodzakelijk een nadeel voor de andere klanten.

Een eerste indruk is belangrijk.

Wanneer een gezin met kinderen aankomt, hebben ze vrij vlug in de gaten indien de infrastructuur hen al dan niet welkom heet. Van een parkeerplaats dichtbij tot voldoende bewegingsruimte voor kinderwagens en duidelijke signalisatie voor speelhoekjes.

Het geluk zit in kleine dingen.

Dat geldt ook voor een geslaagd horecabezoek voor gezinnen met kinderen. U kunt er al op voorhand op alluderen dat kinderen welkom zijn.

Op de website kunt u bijvoorbeeld meegeven welke voorzieningen er zijn.

Bij reservaties kunt u dit nogmaals

benadrukken. Bij het verwelkomen van de klant kunt u zowel de ouders als de kinderen informeren over alle aanwezige voorzieningen. Waar de speeltuin en/of speelhoek zich bevindt, waar de vestiaire is waar kinderwagens, fietsjes of rugzakken een plaatsje kunnen krijgen en waar het sanitair zich bevindt. Kleine zaken zoals het aanbod van een kinderstoel of de mogelijkheid om een babyfles op te warmen doen daarbij wonderen.

Kinderwagens Hou bij de tafelschikking rekening met voldoende ruimte om een kinderwagen door te kunnen laten. Op die manier

vermijdt u dubbele ergernis, zowel bij ouders als bij de aanwezige gasten.

Veiligheid gaat voor alles. Dat is ook van toepassing op trappen, leuningen, deuren en speelruimtes. Losstaande voorwerpen zijn uit den boze.

Sanitair en hygiëne Wie hoog scoort op sanitair, scoort bij iedereen. Een propere en nette omgeving is vandaag essentieel.

Zorg ervoor dat het sanitair duidelijk is aangeduid en is aangepast voor kinderen. Een minimum daarbij is een verzorgingstafel om een baby te kunnen verversen. Wie echt mikt op een jong publiek kan ook aangepast sanitair

voorzien zoals lage toiletten en een lage wastafel. Wie de jonge moeders onder ons extra wil verwennen, kan hen een afgeschermd hoekje aanbieden waar ze ongestoord borstvoeding kunnen geven.

Vaak zijn het dus kleine dingen die het voor iedereen aangenaam maken.

Ten slotte willen we allemaal tevreden klanten. En de allerkleinsten zijn de klanten van morgen…

De infobrochure ‘Kinderen aan tafel’ kunt u raadplegen op de website ➜ www.horecavlaanderen.be.

Sam Paret

Kwaliteit koppelen aan kindvriendelijkheid

Achiel en Hector, koffie- en theeschuur in Tiegem

Jeroen Verhaeghe en Stefanie Vaneeckhoutte zijn fervente koffie- en theedrinkers. Maar na enkele bezoeken aan specifieke horecazaken met hun 3 kinderen hadden ze het snel gezien. Er zijn nauwelijks mogelijkheden om van een kwaliteitsvolle koffie te genieten waar kinderen ook welkom zijn. Dus besloten ze zelf een antwoord op dit probleem te bieden in hun gerenoveerde schuur. Bij Achiel en Hector kun je terecht voor het beste op het gebied van koffie en thee, heerlijke streekproducten en huisbereid gebak. Intussen kunnen de kinderen op ontdekkingstocht in de ruime tuin én na afspraak helpen bij het verzorgen van ezels of bijen.

Weinig zaken waar er een kleinere drempel bestaat voor kinderen dan bij Achiel en Hector. Jeroen Verhaeghe: “Zodra kinderen hier aankomen, beginnen ze te spelen. De tuin is dan ook heel kindvriendelijk ingericht en er staan overal informatieborden.

We spelen daarmee in op de nieuwsgierigheid van kinderen. Daarom lieten we bewust een stuk van de tuin ongemaaid. We merken dat kinderen

daar graag op ontdekkingstocht gaan.

Dus werken we tegen volgend voorjaar ook een ontdekkingskoffer uit met informatie over insecten en andere kriebelbeestjes. Wanneer ze hier zijn, wachten kinderen de bestelling van hun ouders niet af om ervan door te gaan en met de dieren te spelen.

Dieren oefenen nu eenmaal een grote aantrekkingskracht op hen uit.”

Achiel en Hector bestaat nauwelijks een half jaar. Al speelden Jeroen en Stefanie al langer met het idee om een horecazaak te starten. Stefanie Vaneeckhoutte: “Toen we jaren geleden dit oude huis en schuurtje kochten, ontstond de goesting vrijwel meteen.

We zagen onze kinderen genieten van de omgeving en de dieren en wisten dat we een ideale locatie hadden. Omdat we beiden geen ervaring in de horeca hebben en zelf nog werken, beslisten we om enkel in het weekend open te houden. De locatie kun je in de week ook afhuren voor een feest of voor schoolprojecten. Groepen met kinderen kunnen workshops boeken met de dieren. Van het verzorgen van de ezels tot een bezoek aan de bijenkasten. Met een speciaal imkerkostuum voor de kleinsten!”

Gastheer de hond Van alle dieren krijgt vooral de hond de meeste aandacht. Als grote kindervriend helpt hij zelfs hun angst voor honden te overwinnen.

Ravotten in de tuin geniet dus de voorkeur van de kinderen. Maar ook bij slecht weer of in de winter kun je bij Achiel en Hector terecht.

In de schuur is namelijk onder de bovenverdieping een ruimte speciaal ingericht voor kinderen met allerlei speelgoed en knutselboekjes en waar de stopcontacten hoog genoeg zitten om de allerkleinsten niet in de verleiding te kunnen brengen.

Er is verder aandacht besteed aan het sanitair met ruime toiletten en een verzorgingshoek bij de vrouwen, er zijn allerlei kinderstoelen beschikbaar en er is gratis water voor de kinderen. Picknickdekens voor in de tuin zijn er voor jong en oud.

‘We merken dat kinderen graag op ontdekkingstocht gaan. Dus werken we tegen volgend voorjaar ook een ontdekkingskoffer uit met informatie over insecten en andere kriebelbeestjes’ Mond-aan-mondreclame Ze runnen de zaak met hun twee. Al springt er nu en dan wel eens een familielid bij in drukke periodes.

Uitgebreide reclamecampagnes – behalve op hun eigen Facebook-pagina – voeren ze niet. Achiel en Hector moet het vooral van mond-aan-mondreclame hebben en dat lukt aardig. Het lidmaatschap bij Horeca Vlaanderen

helpt hen vooral om van alles op de hoogte te blijven. Zeker als leek vinden ze het interessant om een organisatie te hebben waar je op terug kunt vallen.

Achiel en Hector is als jonge zaak immers nog niet waar ze wil zijn.

Maar wat nog niet is, kan wel nog komen. Jeroen: “We willen onszelf rustig de tijd gunnen om te groeien.

Als we merken dat de formule aanslaat, zullen we niet nalaten om onze openingsuren aan te passen.

De eerste reacties zijn alvast heel

positief. We hopen uiteraard om in de toekomst voltijds met Achiel en Hector bezig te kunnen zijn.”

Fairtrade en lokaal Stefanie en Jeroen zijn beiden herborist en willen ook voor zichzelf de lat steeds hoger leggen. Jeroen volgde vorig jaar al een hobbycursus, maar is nu gestart met een driejarige opleiding tot banketbakker in avondonderwijs in Oudenaarde. Jeroen: “We kiezen bewust voor fairtrade, lokale en huisbereide producten. Op voorwaarde dat de kwaliteit onmiskenbaar is.

Vandaar dat ik me verder wil bijscholen als patissier. Ik maak de taarten en de gebakjes voor bij de koffie immers zelf. Wijnen, fruitsappen en chocolade zijn fairtrade en daarnaast hebben we heerlijke streekbieren.

Onze grootvaders – naar wie de zaak is genoemd – waren beiden echte levensgenieters en zouden hier zeker en vast hebben genoten. Dat en de lach van kinderen en hun ouders tijdens en na een bezoek aan Achiel en Hector zijn onze drijfveer…”

Achiel en Hector, Kaankouter 4, 8573 Tiegem, ➜ www.achielenhector.be Sam Paret

➜ I P.11 ➜ I Kinderen klant I

➜ I actueel I

Mammae promoot openbaar borstvoeden

Nut van de conjunctuur­ enquêtes voor uw onderneming

Mammae is een Limburgs bedrijf met borstvoedingsbeha’s, zwangerschaps- en borstvoedingskleding. Vaak voelen mama’s zich niet op hun gemak als ze in het bijzijn van anderen moeten voeden.

Mammae neemt dit voor een groot deel weg want u kunt discreet voeden met de borstvoedingskleding en -beha’s.

Hierdoor zijn mama’s meer geneigd om op stap te gaan met hun baby en kiezen ze voor langer voeden.

De gepatenteerde beha’s kennen een groot succes: 1 op de 4 mama’s draagt de Mammae. Dit komt neer op 15.000 mama’s per jaar.

Mammae wil nog een stapje verder gaan en het openbaar voeden promoten met de campagne ‘Breastfeeding on the

go’. Het gebeurt nog dat borstvoedende mama’s worden buitengezet en deze negatieve publiciteit haalt iedere keer de pers. Mammae wil een positieve campagne opzetten en mama’s laten weten waar ze echt welkom zijn.

bekendheid te geven, wordt er samengewerkt met Anke Buckinx (Q-music-presentatrice). Zij geeft zelf borstvoeding en zal samen met haar baby het model zijn voor de campagne.

Hoe kan een horecazaak borstvoedingvriendelijk zijn en aanspraak maken op de sticker?

– Het personeel moet gesensibiliseerd worden dat Borstvoedende mama’s welkom zijn.

– Er is een verzorgingskussen aanwezig.

– De mama kan ergens gemakkelijk zitten (eventueel wat apart mocht ze dit willen).

– Tijdens/na het voeden krijgt ze gratis een glas water.

De deelnemende horecazaken krijgen een sticker ‘Breastfeeding on the go’.

De lijst met deelnemende zaken vindt men op de site ➜ www.mammae.be.

Mammae heeft ook een grote community met Facebook-groepen, fora, bloggers… Om de campagne

Horecazaken die willen meedoen met deze campagne, kunnen een mail sturen naar info@mammae.be of bellen naar 011/272008. ➜ www.mammae.be

➜ I Actueel I

Omgaan met piekmomenten Verder helpt het aanmaken van een database van de piekmomenten van de voorbije jaren. Zo krijgt men een beter inzicht in de moeilijke periodes en de mogelijke oplossingen.

© Julie Verlinden

De horeca vormt een sector waar de gevraagde flexibiliteit groot is. Weersomstandigheden, het moment van de dag/week/jaar, evenementen… kunnen leiden tot piekmomenten. Guidea, Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca, deed een onderzoek naar hoe werkgevers van restaurants en drinkgelegenheden met deze piekmomenten omgaan.

In de reca is het schering en inslag: plots komen onverwachts te veel gasten op hetzelfde moment of de gasten blijven langer dan voorzien. Voor de ene zaak is het dé stressfactor bij uitstek, voor de andere is het een beheersbaar gegeven. Veel is afhankelijk van de manier waarop werkgevers omgaan met piekmomenten.

Als de werkgever geen vast onderdeel is van het team, beschouwt hij zich als een handige back-up bij piekmomenten. Dat geldt uiteraard niet voor bijvoorbeeld een werkgeverchef die onmisbaar is in de keuken.

Hij heeft dan weinig tijd om naar oplossingen te zoeken, wat resulteert in problemen. Als de werkgever zelf zelden aanwezig is in de zaak, heeft hij

minder overzicht over wat er gebeurt en kan hij moeilijker anticiperen.

Ervaring en routine Ook de HR-kennis speelt een rol.

Werkgevers met enkele jaren ervaring in de zaak hebben vaak een routine gevonden. Bovendien draagt een goede kennis van de regelgeving bij tot een betere beheersing van piekmomenten.

In de reca is het schering en inslag: plots komen onverwachts te veel gasten op hetzelfde moment of de gasten blijven langer dan voorzien.

Proactief zoeken naar oplossingen zorgt voor heel wat minder stress dan reactief te handelen wanneer de problemen zich voordoen. Men kan proactief piekmomenten beheersen door weerberichten, boekingen en evenementenkalenders bij te houden.

Liever een vast team Werkgevers werken liever met een vast team van mensen dan met losse tijdelijke medewerkers. Vaste medewerkers hebben meer ervaring en kennen de zaak beter. Maar net de losse medewerkers zijn noodzakelijk bij piekmomenten. Meestal worden jobstudenten en extra’s ingezet. Het helpt om een ruime poule van extra’s, familie en vrienden te hebben die kunnen worden ingezet wanneer de bezetting uit de hand loopt.

Men kan ook schuiven met het vast personeel, vooral als men meerdere zaken uitbaat, of als werkgever zelf inspringen. Minder belangrijke taken, bv. opkuis, kan men uitstellen.

Nood aan transparante communicatie overheid Er is behoefte aan duidelijke en transparante communicatie van de overheid en een duidelijk overzicht van de mogelijkheden die de regelgeving voorziet met de pro’s en contra’s.

Ook een actieve begeleiding van het sociaal secretariaat kan helpen. Vaak denken werkgevers dat ze volgens de regels van de wet werken totdat ze bezoek krijgen van een inspecteur. De werkgever wil het wel goed doen, maar is zich vaak niet bewust dat hij iets verkeerd doet. Er is een discrepantie tussen wat de regels toelaten en wat de Sociale Inspectie goedkeurt.

Informatiecampagne van de Nationale Bank van België in de horecasector

De Nationale Bank van België organiseert al meer dan 60 jaar conjunctuuronderzoekingen in de belangrijkste economische sectoren, in samenwerking met de beroepsfederaties en gecoördineerd door de Europese Commissie. De Nationale Bank roept horecaondernemers op om deel te nemen aan deze enquêtes en aldus inzage te krijgen in de resultaten.

De conjunctuuronderzoekingen van de Nationale Bank onderscheiden zich van de meeste statistische enquêtes door hun methoden en gebruik. Het zijn gemakkelijk en snel te beantwoorden vragenlijsten waarin enkel naar tendensen wordt gepeild, en waarbij het volstaat dat de deelnemers maandelijks een tiental vragen aankruisen. Bovendien peilt de enquête van de Nationale Bank ook naar een aantal vooruitzichten voor de volgende drie maanden, iets wat in andere onderzoekingen meestal niet het geval is. Zo leveren onder meer de verwachtingen van de bedrijfsleiders over de toekomstige ontwikkeling van de vraag en de werkgelegenheid zeer betrouwbare prognoses op. Door de snelle verwerking zijn de resultaten op zeer korte termijn beschikbaar.

Unieke bron van informatie De gedetailleerde resultaten van de conjunctuuronderzoekingen worden exclusief aan de deelnemers

meegedeeld en verschaffen hen een unieke bron van informatie.

Alle deelnemers ontvangen de resultaten van hun eigen sector in de vorm van kleurdiagrammen, 'conjunctuurspiegels' genoemd. Aldus kunnen de bedrijfsleiders gemakkelijk hun eigen situatie vergelijken met het gemiddelde verloop van de sector waarin ze actief zijn.

Aan de hand van statistische technieken worden ook de algemeen bekende synthetische conjunctuurcurven opgesteld die het mogelijk maken het algemeen economische verloop nauwkeurig te volgen en de keerpunten in de conjunctuurcycli te detecteren.

Ook resultaten andere bedrijfstakken De deelnemers aan het conjunctuuronderzoek kunnen ook de resultaten van andere bedrijfstakken ontvangen, evenals de resultaten van het conjunctuuronderzoek in de andere landen van de Europese Unie.

Indien u meer informatie wenst over de conjunctuuronderzoekingen in het algemeen kunt u terecht op de website van de Nationale Bank van België op het volgende adres: ➜ www.nbb.be/nl/ statistieken/opinie-enquetes/algemeen Om deel te nemen aan de enquête en iedere maand gratis de resultaten van uw sector te verkrijgen, volstaat het contact op te nemen met een van de medewerkers van de sectie conjunctuuronderzoekingen op tel. 02/221 49 97 of nationalbanksurveys@nbb.be

In memoriam

Stefaan Camerlynck 2 mei 1975 – 14 september 2015 Horeca Vlaanderen meldt met droefheid het overlijden van Stefaan Camerlynck. Stefaan was naast zaakvoerder van ‘De Boerenkrijg’ te Bornem erg geëngageerd binnen de werking van Horeca Vlaanderen.

Hij was voorzitter van Horeca Rupelstreek en klein-Brabant en van de sectorcommissie cafés. Daarnaast was hij lid van de Raad van Bestuur van Horeca Vlaanderen en van Horeca Provincie Antwerpen.

www.BTWBON.be één adres voor het drukken van uw BTW-boekjes

20 boekjes

140,00 e

aan (169,40 e incl. BTW)

175,00 e

60 boekjes

aan (211,75 e incl. BTW)

120 boekjes

aan (290,40 e incl. BTW)

240 boekjes

aan (459,80 e e incl. BTW)

480 boekjes

• eenvoudig te bestellen • zeer scherpe prijzen • maandag voor 20u bestellen = vrijdag geleverd

240,00 e

• proefdruk onmiddellijk teruggestuurd ter controle

380,00 e

• gratis opmaak

660,00 e

aan (798,60 e incl. BTW)

• gratis levering • alle kosten inbegrepen

➜ www.guidea.be Katia Belloy

www.BTWBON.be - Kapelsesteenweg 395 - 2180 Ekeren

➜ I P.12 ➜ I vorming I

Opleidingen Horeca Academie, najaar 2015 Praktische gegevens Donderdag 26 november Hasselt Maandag 30 november Antwerpen Maandag 7 december Gent Donderdag 10 december Brugge Woensdag 16 december Leuven Aanvang 14 uur – Einde 17 uur

Horeca Vlaanderen biedt u, met steun van het Agentschap Ondernemen, de Horeca Academie aan. Verspreid over heel Vlaanderen brengt de Horeca Academie kosteloze, kwaliteitsvolle opleidingen voor horecaondernemers.

Het doel van deze opleidingen is het versterken van het ondernemerschap in de sector.

De lesgevers zijn professionelen met een gedegen ervaring en voeling met de sector.

Arbeidsrecht voor horeca: Update n.a.v. de begeleidende maatregelen Inhoud De federale regering beloofde begeleidende maatregelen voor de horecasector ter compensatie van de geregistreerde kassa. Dit najaar treden deze maatregelen in werking.

Horeca Vlaanderen en ADMB slaan de handen in elkaar om tekst en uitleg te verschaffen bij deze maatregelen.

Daarnaast gaan de lesgevers dieper in op de belangrijkste topics van het sociaal recht in de horeca en de veranderingen die u rechtstreeks aanbelangen.

Docenten Deze opleiding komt tot stand dankzij een samenwerking tussen Horeca Vlaanderen en ADMB. Dave Danckaerts is sociaal jurist bij Horeca Vlaanderen en geeft in die functie adviezen inzake arbeidstijdenregeling, sociale inspectie, gelegenheidsarbeid, enzovoort. Lies Denolf is juridisch adviseur bij ADMB en heeft alle kennis in huis om de begeleidende maatregelen toe te lichten.

Sociale media en onlinereviews: Gastvriendelijkheid en klachtenbehandeling als motor voor uw omzet Inhoud Sociale media zijn vandaag zodanig ingeburgerd dat ze niet meer weg te denken zijn in de huidige maatschappij. Bovendien wordt het gebruik van sociale netwerksites een absolute must om te overleven in de horeca van de toekomst. Steeds meer ondernemers gebruiken dan ook de onlinemogelijkheden om klanten naar hun zaak te brengen.

Sommige horecaondernemers staan echter argwanend tegenover feedback van hun zaak op sociale media. Nochtans bieden zowel positieve als negatieve online-reviews een uitgelezen kans om uw zaak op de kaart te zetten. Hoe u die kansen kunt grijpen, leert u in deze opleiding.

In de provincie OostVlaanderen planden vier lokale beroepsverenigingen van Horeca Vlaanderen een sessie van deze opleiding. U kunt deze opleiding nog volgen in Ronse en Eeklo. Indien u hiervoor interesse hebt, kunt u een mail sturen naar info@horeca.be.

Docent Wim Stuyck is directeur en trainer bij The European Training House, een erkend opleidings- en adviesbureau voor ondernemers. Sinds 2007 werkt hij samen met horecaondernemers rond strategie, lokale marketing en gastvriendelijkheid.

Een rendabele drankgelegenheid: Wat kan ik als uitbater zelf doen?

Inhoud Om rendement te halen uit uw café volstaat het al lang niet meer te weten hoe u een goede pint kunt tappen. Naast kennis van financiële basisbegrippen moet u ook weten hoe u meer en beter kunt verkopen.

Pas dan kan uw drankgelegenheid rendabel de toekomst tegemoet gaan.

Na het opfrissen van enkele financiële basisbegrippen gaat de lesgever dieper in op manieren waarop u uw omzet kunt vergroten.

Hoe kunt u meer bezoekers lokken en er bovendien voor zorgen dat ze vaker komen? Hoe zorgt u ervoor dat uw klanten meer besteden?

Ook wordt stilgestaan bij de drankkaart en de prijszetting. Hoe bepaalt u de prijs van uw dranken?

Welke strategie kunt u hierbij gebruiken? Hoe kunt u uw kaart het best opstellen?

U krijgt handvaten aangereikt om een persoonlijk actieplan op te stellen.

Nadien ontvangt u een aantal Excelprogramma’s en een checklist in uw mailbox die u helpen uw café een gezonde toekomst te geven.

Praktisch Donderdag 29 oktober Dinsdag 10 november Dinsdag 1 december

Oostende Aarschot Sint-Niklaas

Aanvang 14 uur – Einde 17 uur

In deze sessies krijgt u een antwoord op de meest voorkomende vragen als: – Hoeveel overuren mag ik mijn medewerkers laten presteren?

Wanneer ben ik overloon verschuldigd, wanneer heeft de werknemer recht op inhaalrust?

Wat verandert de nieuwe wetgeving hieraan? Hoe passen flexi-jobs en flexi-uren in dit geheel?

– Waarop moet ik letten bij deeltijdse tewerkstelling? Blijft deeltijdse arbeid nuttig?

– Onder welke voorwaarden kan ik gebruik maken van studentenarbeid? En van gelegenheidswerknemers? En wat werd daaraan veranderd?

– Wat betekent het eenheidsstatuut voor mij?

Hoe kunt u positieve feedback genereren op websites als booking. com, resto.be, trivago.com en tripadvisor? Hoe kunt u van sociale media een moderne marketing tool maken? Hoe pakt u (terechte of onterechte) negatieve feedback aan?

U krijgt een strategisch kader om structureel beter te scoren op sociale media en u neemt praktische tips mee om onmiddellijk mee aan de slag te gaan.

Praktisch Dinsdag 27 oktober Donderdag 12 november Woensdag 16 december Donderdag 17 december

Vilvoorde Roeselare Hasselt Herentals

Aanvang 14 uur – Einde 17 uur

Docent Luc Dieltiens kent de cafésector als geen ander. Hij vergaarde zijn kennis dankzij jobs bij een aantal grote brouwerijen en was nadien werkzaam bij Guidea, het kenniscentrum voor toerisme en horeca. Hij is momenteel zelfstandig consulent.

Overname of stopzetten van een horecazaak: Hoe neem ik op een goede manier afscheid van mijn zaak?

Inhoud In deze opleiding krijgt u inzicht in de mogelijkheden om uw zaak over te laten. Met zo weinig mogelijk theorie en veel praktische voorbeelden geven we antwoorden op o.a. de volgende vragen. Op welke manier bepaalt u de overnameprijs? Hoe vindt u de geschikte overnemer? Hoe vergroot u de verkoopbaarheid van

uw horecazaak? Wat als u er dan toch niet in slaagt om te verkopen, wat zijn dan de beste opties?

U krijgt ook een overzicht van de verschillende manieren om uw zaak over te laten (aandelen, handelsfonds, eenmanszaak, eigenaar, huurder…) en de consequenties die dat heeft op de transactie.

Praktisch Maandag 12 oktober Donderdag 15 oktober Woensdag 21 oktober

Sint-Truiden Antwerpen Leuven

Aanvang 14 uur – Einde 17 uur Docent Filip Nicasi is zaakvoerder van Horeca Partners, en heeft jarenlange ervaring in de management- en communicatiesector specifiek voor horeca.

Revenu management voor hotels: Hoe uw kameromzet maximaliseren?

Inhoud Kent u de bezettingsgraad, de gemiddelde prijs en de omzet per beschikbare kamer van uw hotel?

Maakt u gebruik van meetsystemen en kunt u kort op de bal spelen in uw prijszetting? Weet u wie u uw klanten zijn? En hoe gaat u om met de verschillende distributiekanalen zoals Booking.com?

In deze opleiding leren we u de ‘key performance indicators’ van uw hotel te meten en te interpreteren. Via praktische, theoretisch onderbouwde voorbeelden tonen we u hoe u het maximumrendement uit uw hotelkamers haalt. Naast het meten en interpreteren van uw belangrijkste cijfers, leren we u hoe u optimaal kunt inspelen op uw omgevingsfactoren en concurrenten. U leert hoe u uw klanten beter kunt segmenteren en waarom dit noodzakelijk is. We reiken u een aantal praktische tools aan die u direct kan toepassen. Via een checklist kunt u onmiddellijk aan de slag.

Docent Daan Van Thiel is zelf manager van een hotel, heeft een lange ervaring in revenu management opgebouwd bij de Hilton Groep en is docent hotel management aan PIVA Antwerpen.

LICHT JE ONDERNEMING DOOR "Zoals de meesten onder ons begonnen we een zaak jaren geleden en was de klanten lekker eten geven in een aangenaam kader ons hoofddoel. De rest kwam er maar bij. Als we nu willen blijven bestaan, zal dit niet meer voldoende zijn en zullen we moeten leren telkens opnieuw onze eigen zaak door te lichten. Meten is weten!"

Ignace De Savoye, Restaurant De Savoye, Knokke-Heist "Zonder twijfel een bijzonder interessante opleiding, zeker met het oog op de toekomst en aanpak van uw horecazaak. Je krijgt een heleboel nuttige tips en visies mee voor het runnen van uw zaak als een echte onderneming. Vaak dingen die je misschien al weet, maar zeker ook zaken waarbij je niet altijd stilstaat. Een korte opleiding die essentieel is voor elke zaakvoerder binnen de horeca sector. Doen!"

Laurent Van Hee, LKKR, Gent SOCIALE MEDIA EN ONLINE REVIEWS “Interessant om weten hoe je moet omgaan met negatieve kritiek/ reviews op uw product/dienst. Het socialemediaverhaal was voor mij een stukje herhaling, omdat ik zelf uit een communicatie/ marketingrichting kom. Maar voor horecazaken is het wel relevant om weten wie uw specifieke doelgroep is en hoe ze online het best te bereiken.”

Naomi Wullaert, Teamadventure/ Souplex/Kids Adventure, Deinze

Deze opleiding is gericht naar hoteluitbaters en -managers, al dan niet met ervaring in revenu management. Een must om volgen voor elke hotelier die snel zijn winst wil maximaliseren.

Praktisch Maandag 19 oktober Koksijde Maandag 30 november Blankenberge Aanvang 13.30 uur – Einde 17 uur

U kunt zich inschrijven via ➜ www.horeca-academie.be. Na uw inschrijving ontvangt u de juiste locatie. Voor meer informatie kunt u terecht bij Horeca Vlaanderen via 02/213 40 10 of info@horeca.be.

➜ I P.13 ➜ I vorming I

➜ I in de kijker I

Geïnteresseerd in een horecajob?

Horeca is er voor u!

Uw zaak in de kijker

Wil u zich vervolmaken in een horecajob of bent u werkzoekende en hebt u reeds een horeca-ervaring van 6 maanden? Geniet dan van een gerichte opleiding gegeven door horecaprofessionals. Horeca Be Pro stelt u verschillende mogelijkheden voor.

Waar?

In het centrum Horeca Be Pro Rue de l’Agrafe 68 1070 Anderlecht - Brussel E-mail: bepro@horeca.be tel. 02/526 15 43 ➜ www.horecabepro.be De opportuniteiten van Horeca Be Pro 1) Ontdek uw competenties door middel van testen.

2) Volg een gerichte jobopleiding.

3) Vervolmaak en actualiseer uw kennis tijdens korte modules.

Voor wie?

Deze opleidingen staan open voor werkzoekenden van minimum 18 jaar oud ingeschreven bij Actiris, die een ervaring in de zaal hebben van minimum 6 maanden en actief op zoek zijn naar een job in de horecasector.

De beschikbare opleidingen: De brochure van Horeca Be Pro stelt u alle mogelijke opleidingen voor: ➜ www.actiris.be Een reeks korte en moduleerbare opleidingen worden eveneens georganiseerd: – Versnijden van groenten Opleiding van 3x4 uur: 5, 12 en 19 oktober 2015, 9.00-13.00 uur – Engels in de horeca Opleiding van 12x3 uur: 12, 14, 19, 21, 26, 28 oktober, 9, 16, 18, 23, 25 en 30 november 2015, 9.00-12.00 uur Nederlands in de horeca Opleiding van 12x3 uur: 13, 15, 20, 22, 27, 29 oktober, 10, 12, 17, 24, 26 november en 1 december 2015, 9h.00-12.00 uur Aarzel niet uw CV en jobaanvraag aan te bieden op: ➜ www.job-horeca.be

➜ I actueel I

Beste Belgische wijn 2015 Gouden medailles:

Naar jaarlijkse gewoonte zijn in Brugge de beste Belgische wijnen verkozen. Ook voor deze elfde editie bracht de Vereniging van Vlaamse Sommeliers een panel van professionele proevers bij elkaar in de Hotelschool Ter Groene Poorte. Er werd geproefd in zes verschillende categorieën: fris mousserend, krachtig mousserend, fris wit, krachtig wit, fruitig rood en krachtig rood.

We stellen vast dat de kwaliteit van de Belgische wijnen jaar na jaar toeneemt. Vandaag wordt bevestigd dat de Belgische wijnen over een gemiddelde lijn erg hoog scoren. In totaal werden maar liefst 62 wijnen ingezonden, waarvan 18 schuimwijnen, 29 witte en 15 rode wijnen. Er werden enkel gouden medailles uitgereikt met een mooie verdeling over de verschillende categorieën.

Mousserend: Domaine du Chant d'Eole - Blanc de Blancs Brut Entre-Deux-Monts - Bacquaert Brut Schorpion - Zwart Brut Schorpion - Cuvée Houben Brut Schorpion - Chardonnay Brut Schorpion - Goud Brut Vignoble des Agaisses - Ruffus Rosé Vignoble des Agaisses - Ruffus Brut Sauvage Vignoble des Agaisses - Ruffus Blanc de Blancs Wijnkasteel Genoels-Elderen Zwarte Parel Brut Wijnkasteel Genoels-Elderen - Zilver Parel Brut Wit: Château Bon Baron 2013 - Pinot Gris Kitsberg 2014 – Chardonnay Pietershof 2014 – Chardonnay Pietershof 2014 - Pinot Blanc Waes 2014 - Waes Wit Wijndomein Aldeneyck 2014 - Pinot Blanc

’t Onbekende

Horeca beweegt. Moet bewegen: een nieuwe zaak, een nieuwe inrichting, een origineel thema... vele redenen zijn goed om uw zaak in de kijker te zetten. Voor onze leden, die weten wat professioneel horecamanagement is, reserveren wij daarom graag ruimte in deze krant. Mail of stuur per post uw nieuwe projecten en wij selecteren er de meest innoverende uit. ’t Onbekende wint Community Stars 2015 ’t Onbekende, een restaurant uit Vilvoorde, is de grote winnaar van de Metro Community Stars 2015. Met deze prijs bekroont Metro Cash & Carry ondernemerschap en sociaal engagement. ’t Onbekende steunt de werking van Homevil, een centrum voor personen met een verstandelijke beperking in Vilvoorde. Uitbater Piet Vroman zet zich al jaren in voor de organisatie van een kreeftenfestijn.

De opbrengst van dat eetfestijn gaat integraal naar de werking van Homevil.

De Metro Community Stars 2015 was een zoektocht naar ondernemers in de voedingssector met sterke maatschappelijke en ecologische ideeën om de levenskwaliteit in hun gemeenschap te bevorderen. De winnaar mocht naar huis met 5.000 euro aan aankoopbonnen om een feestje te organiseren voor klanten, personeel of gemeenschap.

deodorant of telefoonoplader halen alsook YUP-souvenirs. In Grab & Go kun je terecht voor de betere meeneemmaaltijd. Ceo Peter Geurden van Different Hotels Group ziet dit concept uitbreiden naar andere steden in België en het buitenland. ➜ www.yuphotel.com Pand 19 krijgt nieuwe wending Dertien jaar na de opening van hun restaurant Pand 19 in Geraardsbergen geven Ann De Roy (Lady Chef of the Year 2013) en haar echtgenoot Pieter Cardoen een nieuwe wending aan Pand 19.

Ze bouwden het restaurant om tot vergaderruimte en exclusieve suites. Met het stoppen van het gastronomische restaurant willen Ann en Pieter meer tijd spenderen aan hun gezinsleven en hun twee kinderen van 8 en 11 jaar.

Naast de reeds bestaande suite van 80 m² op de bovenverdieping wordt ook het huidige restaurant omgebouwd tot een tweede suite van 100 m². Beide suites omvatten

Pand 19

➜ www.tonbekende.be YUP Hotel, luxueuze hotelervaring voor budgetprijs Met YUP Hotel is Hasselt een moderne slaapgelegenheid rijker. Het vroegere IBIS is omgebouwd tot een hotel met luxueuze kamers van 12 m², de zogenaamde YUP Cabins. Via een groot multifunctioneel scherm kan men de mail checken of chatten met de vrienden of collega’s.

Uit de automaat kun je tandenborstel,

Pand 19

Rood: Château Bon Baron – Acolon Château Bon Baron- La Grande Tresor Wijndomein Aldeneyck - Pinot Noir Barrique YUP

YUP

naast een private inkom, een living, een 40” tv-scherm, met dvd-speler en Bose geluidsinstallatie. De slaapgedeelten zullen voorzien zijn van Belgische boxspring bedden, afzonderlijk toiletten, een wastafel en een vrijstaand ligbad. Minibar en Wi-Fi zijn uiteraard aanwezig.

Levensgenieters zullen er ook kunnen kiezen uit een selectie uitgekiende lichaamsbehandelingen die gericht zijn op rust, ontspanning en milde verzorging. Op reservatie zal het ook mogelijk zijn om er met vrienden of collega’s te dineren.

De professioneel uitgeruste keuken kan gehuurd worden voor kookdemonstraties en workshops. ➜ www.pand.19.be Hebt u ook iets nieuws te melden en bent u lid van de Federatie? Laat het ons weten.

Mail: krant@horeca.be adres: Anspachlaan 111/4, 1000 Brussel. Vergeet niet uw lidnummer en eventuele foto’s toe te voegen.

➜ I P.14 ➜ I getapt I

Biernieuws door Hans Bombeke

Bezoekerscentrum De Koninck opent de deuren

4e Brussels Beer Challenge komt naar Antwerpen

en lichtte toe op welke (niet alleen financiële) manier zijn diensten dit bezoekerscentrum ondersteunden.

Het was even wachten en met de nodige spanning naar het einde toe, maar uiteindelijk is het gelukt. Het bezoekerscentrum ‘Citybrewery’ van brouwerij De Koninck, werd met de nodige stijl en zwier geopend.

Projectleider Christian Cols schetste het verloop van de verbouwingen en dankte nadrukkelijk al wie van ver of nabij een steentje had bijgedragen.

Michel Moortgat, als eigenaar van de site, wees erop dat er vanaf het prille begin nadrukkelijk vooropgesteld werd dat de hoogste normen van kwaliteit moesten gewaarborgd worden, koste wat het kost. Het uiteindelijke kostenplaatje liegt er dan ook niet om: in het totale project werd niet minder dan 10.000.000 euro geïnvesteerd! Tot slot nam minister van Toerisme Ben Weyts het woord

Voor de stad Antwerpen is dit bezoekerscentrum een absolute meerwaarde. Niet alleen wordt op een hypermoderne manier de band van brouwerij en stad geschetst en wordt het brouwproces op een interessante manier voorgesteld, de bezoekers worden echt aangezet om na hun bezoek de sfeer van de stad te proeven in de lokale horeca.

Ondertussen is de metamorfose die de brouwerijgebouwen ondergingen, bewonderenswaardig. De binnenkoer werd omgevormd tot een open straatje waar, op termijn, naast het bezoekerscentrum een zestal culinaire ambachten hun plaats zullen vinden.

Kaasrijperij Van Tricht en chocolatier Jitsk zijn er al. Fotograaf Tony Leduc, slagerij De Laet-Van Haver, een restaurant en een bakker worden nog verwacht. Kaasmeester Van Tricht zal er bovendien ook een winkel voor kleinhandel vestigen. Deze initiatieven zullen de wijkbewoners aanzetten een

deel van hun inkopen in de brouwerij te komen doen.

Een ticket voor een bezoek kost 12 euro, inbegrepen de (individuele) rondgang en een proefsessie van drie bieren als afronding. Daarna kun je nog iets nuttigen in de stemmige degustatieruimte, of enkele hebbedingetjes aanschaffen in het winkeltje.

Zeggen we er nog bij dat er gemikt wordt op 100.000 bezoekers, dan weet je dat er leven is in de brouwerij!

Desserten van Debic Een meerwaarde voor uw klanten en uw omzet, in een handomdraai.

•

Professionele kwaliteit

•

Huisgemaakte smaak

•

Buitengewoon gebruiksgemak

Wereldwijd worden al heel lang tal van bierwedstrijden georganiseerd.

Onze Belgische bieren vallen steevast in de prijzen. Enkele jaren geleden kwam men tot de vaststelling dat er eigenlijk een reuzengroot hiaat was: van alle internationaal gereputeerde wedstrijden, vond er niet één plaats in België zelf. Daar moest iets aan gedaan worden. Zo ontstond de Brussels Beer Challenge, die dit jaar voor de vierde keer zal georganiseerd worden.

Zestig bierkenners van over de hele wereld zakken het weekend van 5 tot 8 november af naar het Lindner Hotel in Antwerpen. Daar zullen ze naar schatting 850 bieren proeven en waarderen, die door de organisatoren vooraf in categorieën werden geplaatst.

Tussendoor wordt een ruim programma aangeboden aan de deelnemers, die op die manier de (bier)troeven van de stad leren kennen. Op 8 november vindt dan eerst een ‘MasterClass’ plaats, vooral voor professionelen, onmiddellijk gevolgd door de bekendmaking van de resultaten.

Vanaf 13.00 worden de deuren geopend en is het gebeuren toegankelijk voor het

Aandachtig publiek tijdens de ‘Master Class’ in Luik. grote publiek. Het uitgelezen ogenblik om een aantal nieuwe bieren te leren kennen, en ze tegelijk te koppelen aan de gerechten die aangeboden zullen worden. Om 17.00 u wordt het feest afgerond.

Antwerpen is daarmee de vierde stad die dit bierproefcircus op bezoek krijgt.

Eerder al kwamen Brussel, Luik en Leuven aan de beurt. Ondanks dat deze wedstrijd slechts voor de vierde keer georganiseerd wordt, geniet ze al een zeer goede reputatie. Getuige daarvan het steeds stijgend aantal inzendingen uit binnen- en vooral buitenland.

Benieuwd wie er dit jaar met goud, zilver of brons naar huis mag…

Het Debic dessertenassortiment is de ideale basis voor indrukwekkende, smaakvolle desserten. Maar ook voor zoete versnaperingen tijdens tussendoormomenten, zoals bij de koffie, is het uitermate geschikt.

Verleid uw gasten met uw zoete traktaties én verhoog uw omzet.

Debic Info p/a FrieslandCampina Foodservice Grote Baan 34 - B-3560 Lummen Tel.: 013 310 523 e-mail: info.be@debic.com - www.debic.com

➜ I P.15 ➜ I HORECA-LID IN DE KIJKER I

Le Lombard, wanneer bier een passie is vak stappen zonder te grote risico’s te nemen. Vanaf het begin hebben we hard gewerkt, met helse werkuren.

In het weekend was er enorm veel passage, we zaten stampvol tot in de vroege ochtenduurtjes. Ik heb de frituur tien jaar uitgebaat. Wat ik miste, was het contact met de klanten, het waren meestal klanten op doorreis. Ook met de habitués is het contact niet hetzelfde als in een restaurant of een café, waar een meer gemoedelijke sfeer hangt”, zegt Moïse Yagirian.

© France Gavroy

Het parcours van Moïse Yagirian is een echt succesverhaal. Als zoon van Armeense immigranten is Yagirian nu uitbater van de Brusselse trekpleister Le Lombard. Als bieramateur en – kenner nam hij dit jaar ook Café Bebo op het Rouppeplein over en opende hij The Beer Store in de Zuidstraat. Maar het geluk kon niet compleet zijn zonder een klein appartement voor toeristen volledig aan bier gewijd.

Moïse Yagirian werkt al dertig jaar in de Brusselse horeca. Toch was hij niet voorbestemd voor deze stiel.

Zijn ouders wilden dat hij een job uitoefende in een stabiele sector en ze schreven hem in aan de elektriciteitsschool. Al van jongs af aan gaat Moïse in de horeca werken om een centje bij te verdienen. En dat bevalt hem. De zin om in het vak te blijven, doet hem afstand nemen van de schoolbanken, op 19 jaar gaat hij zijn kost verdienen in de keuken.

Hij doet ervaring op in verschillende restaurants en leert de knepen van het vak. Zo werkte hij in Les Algues en Madisson, waar hij het tot souschef schopt.

De jaren 90 worden beslissend in de carrière van Moïse Yagirian. Hij werkt dan in de twee restaurants van Alain Bénédicte: La Bécasse en Le Loup Voyant. Zo ontdekt hij een ander facet van het metier, dat van

professioneel barman. Hij maakt ook kennis met de familie Achedjan. Die zijn al jaren actief in de horecasector en baatten op dat moment taverne Le Nemrod uit, een echt instituut op de Waterloose Steenweg (waar vandaag de Dior-boetiek gevestigd is), alsook Café Métropole in het stadscentrum, om er maar enkele op te sommen. Moïse Yagirian leert veel van hen en ze vormen voor hem een echte bron van inspiratie, in die mate dat hij zich zelf als horecaondernemer wil lanceren.

Le Lombard verwelkomt zowel toeristen als stamgasten die nieuwe bieren komen ontdekken Een frituur in het stadscentrum In 2000 doet zich een opportuniteit voor: hij kan een frituur overnemen in het stadscentrum. “Jean-Pierre Achedjan en Alain Bénédicte hebben me ongelofelijk geholpen met hun raad. Ook vandaag heb ik nog uitstekende contacten met hen. Een frituur was niet mijn eerste keuze, maar het was een goede zaak.

Ze lag vlakbij de Grote Markt, en vooral op een hoek! Mijn voormalige werkgevers hadden me geleerd dat dat een duidelijke visibiliteit garandeert. Vanwaar men ook kwam, onmogelijk om de frituur niet op te merken. Die raad volg ik vandaag nog steeds op. Bovendien was het een kleine zaak, zo kon ik meteen in het

Le Lombard Moïse Yagirian verkoopt de frituur in 2010. In 2009 heeft hij café Le Lombard van het faillissement gered en nieuw leven ingeblazen, met zijn broer aan zijn zijde. Het uitbaten van dit biercafé is voor hem een hommage aan het land dat zijn familie gastvrij ontvangen heeft. “Het is mijn uiting van vaderlandsliefde en de kansen die ik er kreeg. Ik kreeg de Belgische waarden van jongs af aan mee en dat heeft het mogelijk gemaakt om te zijn wie ik nu ben”, aldus Moïse Yagirian. “Ik kreeg ook onmiddellijk steun van verschillende Belgische brouwerijen.

We hebben een vertrouwensrelatie opgebouwd. Van in het begin zijn we een partnership aangegaan met de Delirium-bieren. Ze steunen ons heel erg.” De roze olifantjes van Delirium zijn aanwezig op de lusters en de bar. Een groot fresco evoceert het

Brusselse leven en allerlei kleine objecten geven het café een speciaal cachet. Le Lombard ligt nu in de Brusselse voetgangerszone. Met 80 plaatsen op het terras en 50 binnen verwelkomt het heel wat toeristen maar ook stamgasten die nieuwe bieren komen ontdekken. Eén keer per maand verandert de kaart zodat jonge brouwers hun producten kunnen voorstellen en de gevestigde brouwerijen hun nieuwigheden. De kaart is vertaald in zes talen en Le Lombard is erg actief op Facebook.

enkele limited editions van bieren die gerijpt zijn op vat. Uiteraard staan er ook frisdranken, wijn en sterkedrank op de kaart.

Moïse mag trots zijn op een succesverhaal. Le Lombard is een echt walhalla voor de hopliefhebber.

Er zijn niet minder dan 15 tapkranen: met bruine, blonde, amber- en fruitbieren. Er is een keuze uit ongeveer 280 verschillende bieren, waaronder klassiekers en seizoensbieren, des Indian pale ale zowel als Stout-bieren. Op de kaart ook een mooie selectie trappisten en

Moïse Yagirian is lid van de federatie Horeca Brussel. “Door lid te zijn ben ik goed geïnformeerd over de nieuwe wetgevingen, de uitdaginen van de sector en diverse evenementen, wat heel belangrijk is in deze sector.”

A la carte Uit de keuken komt een goed stuk rundsvlees van slagerij Van Engenlandt in Anderlecht. Op de kaart ook enkele Belgische specialiteiten zoals stoofvlees met peperkoek en honing of konijn met kriek. Zelfs de mosselen worden met bier bereid.

The Beer Store In februari 2015 opende Moïse Yagirian de winkel The Beer Store in de Zuidstraat. “We verkopen

er ongeveer 800 bieren op fles en een aantal geschenkkoffers. Soms doe ik met mijn medewekers een aantal brouwerijbezoeken zodat ze het product beter begrijpen.” Op 15 april nam Moïse Yagirian een ander Belgisch symbool over: Café Bebo op het Rouppeplein. “Een nieuw avontuur, steeds met de Delirium-bieren. Hier hebben we een meer Nederlandstalig publiek en het is een minder toeristisch deel van de stad.” En om het verhaal helemaal af te maken is er ook een appartement van 60 m2 dat tot vier gasten kan ontvangen en helemaal gewijd is aan bier. Het bevindt zich boven The Beer Store. ➜ www.beer.be/le-lombard-bruxelles France Gavroy

probeer onze NIEUWe smaken!

76002935 - 22 ml (100)

Heinz dippots - Individuele porties / Hygiënisch / Praktisch / Veel variatie

CURRY GEWÜRZ • Krachtige en kruidige smaak • Zeer populaire ketchupvariant in Limburg en Antwerpen • Unieke smaak in dippots

76002847 - 23 ml (100)

76002801 - 23 ml (100)

Heerlijke tomaten dipsaus Natuurlijke smaak Met een vleugje paprika Unieke smaak in dippots

Tomato Salsa • • • •

CURRY MAngo

76002791 - 22 ml (100)

• Unieke saus met karakter, vol van smaak • Met stukjes mango en kerrie kruiden • Bewezen succes bij Belgische retailers

Sweet chilli

• Heerlijke uitgebalanceerde zoetzure saus, perfect om in te dippen

➜ I P.17 ➜ I Vorming I

Serveer wijn als een expert De wijnstreken, de belangrijkste druivenrassen, wijn degusteren en het correct openen van een fles wijn hebt u al onder de knie? Dan is het nu tijd om uw wijnkennis tot het volgende niveau te tillen met de nieuwe wijnopleidingen van Horeca Vorming Vlaanderen.

Wat staat u te wachten tijdens ‘Wijn in de praktijk: een praktische kijk op de wijnen van uw zaak’?

De opleiding kunt u volgen als u ‘Wijnkunde voor beginners’ of ‘Wijnkennis en wijnservice – gecertificeerd’ hebt gevolgd.

– U leert over de smaakstijlen van wijn.

– U leert welke soorten gerechten het best passen bij uw wijnen.

– U leert uw wijnen in een eenvoudige bewoording te omschrijven.

– U krijgt meer zelfvertrouwen in het aanbevelen van uw wijnen aan de klant.

Tijdens de opleiding brengt u een tweetal flessen wijn mee van uw zaak: op dag 1 bespreekt u de witte wijn en op dag 2 de rode wijn.

U kunt de tweedaagse opleiding volgen op maandag 26 oktober en 2 november in Gent of op maandag 16 en 23 november in Antwerpen.

Wat staat u te wachten tijdens ‘Wine & food matching’?

De opleiding kunt volgen als u ‘Wijn in de praktijk: een praktische kijk op de wijnen van uw zaak’ hebt gevolgd.

– U leert welke wijnen op uw kaart perfect passen bij representatieve gerechten en welke niet.

– Aan de hand van de technische fiches zal u een bondig en duidelijk overzicht kunnen maken van de wijnen en gerechten op uw kaart.

– U zal zo de klant nog beter kunnen begeleiden in zijn keuze.

U kunt de opleiding volgen op maandag 9 november in Gent of op maandag 30 november in Antwerpen.

Inschrijven?

Surf naar ➜ www.fanvanhoreca.be.

Klik op ‘Opleidingen’ > ‘Voor werknemers’ > ‘Dranken’.

Opleidingsoverzicht 15/10 – 15/11: Opleiding Belgische gerechten van toen in het nieuw

Locatie

Datum

Kortrijk

15/10/2015

Hoe kies ik de beste sollicitant

Gent

15/10/2015 & 22/10/2015

Word - instapmodule

Leuven

19/10/2015

Tapas

Antwerpen

19/10/2015

Macarons

Brugge

19/10/2015

Gecertificeerd bierschenker

Leuven

19/10/2015 & 26/10/2015

Initiatie zaaltechnieken

Antwerpen

19/10/2015

Cocktails - Level 1

Hasselt

19/10/2015

Opleiding

Locatie

Datum

Wild

Brugge

29/10/2015

Gecertificeerd bierschenker

De Pinte

29/10/2015 & 5/11/2015

Handvaten voor een geslaagde communicatie volgens 'Insight' profiel

Anderlecht

30/10/2015

Culinaire Passie - One day Dranouter experience bij Kobe Desramaults

30/10/2015

Desserten op bord - Nieuwe technieken

Antwerpen

2/11/2015

Wild

Genk

3/11/2015

Gepimpte klassiekers

Antwerpen

3/11/2015

Antwerpen

4/11/2015

Culinaire Passie - De heksenkeuken met Jan Buytaert, Geel Jan Tournier, Koen Verjans en Frédéric Helsen

19/10/2015

Prospecteren is een leuke uitdaging

Vegetarisch

Antwerpen

20/10/2015

HACCP - Maak er werk van (basiscursus)

Antwerpen

4/11/2015

Omgaan met agressie in de horeca

Antwerpen

20/10/2015

Meer en beter verkopen in de bediening

Hasselt

9/11/2015

Leiding geven

Hasselt

20/10/2015 & 27/10/2015

Truffels

Genk

9/11/2015

Creatief met chocolade - Level 1

Mechelen

9/11/2015

Theesommelier

Leuven

20/10/2015 & 27/10/2015

Bedrijfseerstehulpverlener

Hasselt

9/11/2015 & 7/12/2015

Gecertificeerd bierschenker

Antwerpen

21/10/2015 & 28/10/2015

Marketingtechnieken voor de horeca

Antwerpen

9/11/2015 & 16/11/2015

Stress op het werk verminderen

Kortrijk

22/10/2015

Gepimpte klassiekers

Kortrijk

22/10/2015

Restaurantbeleid op de kaart

Antwerpen

9/11/2015 & 16/11/2015

Culinaire Passie - One day experience bij Bert Meeuwis

Opglabbeek

22/10/2015

Vis - Soorten & kwaliteiten, fileren & versnijden

Oostende

9/11/2015 & 10/11/2015

Word : opmaken van prijslijsten en aantrekkelijke dagmenu's

Leuven

26/10/2015

Spirits

Leuven

9/11/2015

Wine & food matching

Gent

9/11/2015

Medewerkers opleiden op de werkvloer

Antwerpen

10/11/2015

Facebook toepassingen en locatiegebaseerde apps voor de horeca

Leuven

10/11/2015

Thermodyne - Moduline & Big Green Egg

Antwerpen

10/11/2015

Ergonomie

Antwerpen

10/11/2015

Coachend feedback geven

Hasselt

10/11/2015 & 17/11/2015

Restaurantbeleid op de kaart

Hasselt

10/11/2015 & 17/11/2015

Financieel beleid

Oostende

10/11/2015 & 17/11/2015

Rum

Antwerpen

10/11/2015

Restaurantbeleid op de kaart

Anderlecht

12/11/2015 & 19/11/2015

Lebbeke

12/11/2015

Barista - van koffieboon tot degustatie

Dendermonde 26/10/2015

Belgische gerechten van toen in het nieuw

Antwerpen

26/10/2015

HACCP - Maak er werk van (basiscursus)

Oostende

26/10/2015

Wij en onze gasten, onze gasten en wij - In het hotel

Gent

26/10/2015

Cocktails - Level 2

Hasselt

26/10/2015

Wijn in praktijk - een praktische kijk op de wijnen van jouw zaak

Gent

26/10/2015 & 2/11/2015

Culinaire Passie - Escoffier revisited met Ferdy Debecker

Bornem

26/10/2015

Facebook en Google plus voor beginners

Brugge

27/10/2015

Word - instapmodule

Antwerpen

27/10/2015

Whisky & Whiskey

Gent

27/10/2015

Macarons

Leuven

27/10/2015

Culinaire Passie - In de achtbaan met de schock-o-latier Brugge Dominique Persoone

Koffie en chocolade - een match made in heaven

27/10/2015

Culinaire Passie - One day experience bij Bert Meeuwis

Opglabbeek

12/11/2015

Vegetarisch

Antwerpen

27/10/2015

Duffel

12/11/2015

Wild

Gavere

28/10/2015

Culinaire Passie - One day experience bij Thierry Theys

Soezen en brioches

Genk

28/10/2015

Culinaire Passie - One day experience bij Filip Claeys

Brugge

14/11/2015

Deze opleidingen zijn georganiseerd door Horeca Vorming Vlaanderen. Deze opleidingen zijn gratis toegankelijk voor werknemers uit Paritair Comité 302, en voor werkgevers wiens werknemers hier ook gebruik van maken. Meer info op vormingvlaanderen@horeca.be of ➜ www.fanvanhoreca.be

ONTMOET LEER

BESPAAR PROEF AAN F I U H SC ENDE R E R I INSP R O EN, O T V I E T I ACTIV TASTINGS IJKE L R E ARE E B H P O L & ONK ALS! DE FASCINERENDE ONTMOETINGEN Ontmoet gelijkgezinde horecaprofessionelen, sterrenchefs, productspecialisten en deel hun visie en expertise.

VERRUKKELIJKE PROEVERIJEN Ontdek culinaire nieuwigheden en technieken. Proef een wereld van nieuwe smaken. Laat je inspireren door nieuwe mogelijkheden.

VOORDELIGE AANBIEDINGEN Profiteer van eenmalige kortingen. Bespaar op kosten met niet te missen weekpromoties.

LEERRIJKE SESSIES Steek wat op van de beste chefs en échte specialisten.

Pas hun kennis toe en wordt beter en slimmer in je vak.

➜ I P.18 ➜ I thema I

Tijds- en kostenefficiënt schoonmaken

Reinigen en ontsmetten is een belangrijk aspect voor een horecazaak. Vanzelfsprekend moeten daarbij richtlijnen gevolgd worden. Wie efficiënt en milieubewust wil werken kan te rade gaan bij professionals.

Reinigen en ontsmetten vraagt veel tijd en fysieke inspanningen, maar het kan lonen om een goede techniek aan te leren. Volg een schoonmaakopleiding buitenshuis of laat een professional ter plaatse komen om het personeel op te leiden. De tijd die u en uw personeel er aanvankelijk in investeert, haalt u er nadien ruimschoots terug uit. Het

schoonmaken gaat sneller, is grondiger en ergonomischer gedaan en er worden minder hoekjes en kantjes vergeten.

Richtlijnen Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) Vanzelfsprekend houdt u bij het reinigen en ontsmetten van uw horecazaak rekening met de richtlijnen van het FAVV. Iedereen die actief is in de voedselketen, moet een autocontrolesysteem (ACS) instellen. Voor levensmiddelen moet dit ACS gebaseerd zijn op de principes van HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points).

Keuken/Dampkapreiniging • • • • •

hoger rendement door het grondig ontvetten en reinigen van de dampkap, inwendig en uitwendig onderliggende toestellen worden afgedekt met plastiekfolie na de behandeling wordt een beschermlaag op de inox geplaatst wij reinigen de filters m.b.v. hoge druk, stoom of aangepaste middelen verticale & horizontale kanalen worden gereinigd en ontdaan van alle vetten en bacteriën, wat het gevaar voor brand sterk verminderd • extractor wordt gereinigd en ontvet • na de werken wordt de keukenventilatie volledig ontsmet met aangepaste middelen • na uitvoering en betaling van de werken, ontvangt u een brandattest www.brandattest.be

Reinigen van toiletten • spoelranden, toiletbrillen, stortbakken (volgens rolbeurtsysteem), afvoeraansluitingen, binnenen buitenzijde van de pot en de stortbak ontdoen van organische en anorganische vervuiling • bevestiging en aansluiting controleren, waar nodig vernieuwen van pluggen en schroeven en afdichten van onregelmatige aansluitingen • ontkalken van stopkraantjes, binnenzijde van spoelbak en toiletpot

Urinoirs • spoelranden, afvoeraansluitingen, binnen- en buitenzijde van urinoirs, schaamschotten, buitenzijde drukspoelers ontdoen van organische en anorganische vervuiling • bevestiging en aansluiting op het afvoersysteem controleren en afdichten van aansluiting op de afvoer • drukspoeler nakijken op goede werking • eventuele tegelwanden reinigen tot minimum de hoogte van de drukspoelers • doorspuiten van afvoerleidingen met hogedruk en reinigen van sifon (volgens rolbeurtsysteem)

Wastafels & douches • buiten- en binnenzijde ontdoen van organische en anorganische vervuiling • ontkalken van kranen (uitwendig), nakijken op goede werking en eventueel herstellen • na de werken worden de douches volledig ontsmet

CONTACTEER ONS VRIJBLIJVEND: Papegaaistraat 5 • 9870 Zulte T: 09/388.82.36 • GSM: 0475/56.27.33 • F: 09/388.41.58 info@adrcleaning.be • www.adrcleaning.be

In de meeste gevallen volstaat het om de Gids voor de invoering van een autocontrolesysteem in de horecasector te volgen. Op vlak van reiniging en hygiëne in de horeca luidt de interpretatie van de reglementering dat, zowel de materialen in direct contact met voedingsmiddelen (apparaten, gereedschap, werktafels, tapinstallaties, transportmiddelen…) als oppervlakken, apparaten en gebruiksvoorwerpen die onrechtstreeks in contact komen met het product, gereinigd moeten worden. Dat moet gebeuren volgens een haalbaar reinigingsprogramma waarin minimaal volgende zaken opgenomen zijn: wat wordt schoongemaakt en met welke frequentie en welke producten er worden gebruikt. Dat houdt in: – Reinig en ontsmet nooit wanneer onverpakte levensmiddelen aanwezig zijn.

– Voorkom contaminatie van proper materiaal door reinigings- en ontsmettingsmiddelen of door vuil materiaal.

– Het schoonmaakmateriaal (borstels, aftrekkers, dweilen, microvezeldoeken…) moet proper, in degelijke staat en gemakkelijk te onderhouden zijn en regelmatig gereinigd worden.

– Gebruik ook steeds een ontsmettingsmiddel dat toegelaten is door de FOD Volksgezondheid voor gebruik in de voedingssector.

– Wasmachines en droogkasten horen niet thuis in een keuken.

– Het reinigings- en ontsmettingsplan moet voldoende gedocumenteerd zijn en de reiniging en ontsmetting moeten voldoen.

– Het reinigings- en ontsmettingsmateriaal moet in een aparte ruimte of afsluitbare kast bewaard worden.

– De werkprocedures en -instructies moeten duidelijk leesbaar, expliciet en voldoende uitgewerkt zijn zodat ze correct door het personeel kunnen toegepast worden. De documenten moeten gemakkelijk beschikbaar zijn.

– Vergeet afvoerputjes, vuilnisemmers en reinigingsmateriaal niet op te nemen in het reinigingsplan.

– Het personeel moet voldoende opgeleid zijn over de reinigingsen ontsmettingstechnieken en -frequentie.

– Volg het onderhoudsprogramma van gebruikte toestellen zorgvuldig op.

– Gebruik alleen smeermiddelen die geschikt zijn voor gebruik in de voedingssector.

– Gebruik drinkbaar water bij het (in) direct contact met levensmiddelen.

40% overdosis Reinigings- en ontsmettingsmiddelen kunnen een grote hap uit het budget nemen. Op sommige zaken kan men niet besparen: de kwaliteit van de microvezeldoeken en -moppen merkt men meteen. Investeer ook in stevige, bij voorkeur geen houten borstels of trekkers. Wat wel opvalt, is dat de aanbevolen dosis niet wordt gevolgd.

Meer zelfs, in veel gevallen weet men niet wat de aanbevolen dosis is. Vaak wordt meer dan 40% overgedoseerd om zogezegd extra proper te zijn, terwijl dat eigenlijk contraproductief werkt, plus daarbij schadelijk voor het milieu en allesbehalve budgetvriendelijk is.

– De eerste stap is kiezen voor schoonmaakproducten met een doseerdop en duidelijke gebruiksvoorschriften of technische fiches. Heeft een product geen doseerdop, dan kunt u er zelf één op zetten om de correcte dosis te kunnen afmeten.

– Kies resoluut voor milieuvriendelijke producten, ga op zoek naar producten met EU-milieukeur of producten die aan dezelfde criteria voldoen.

– De microvezeltechniek is heel interessant om efficiënt en milieuvriendelijk te werk te gaan.

Met een microvezeldoek kan men snel werken. Door de fijne structuur kunnen de vezels beter in de poriën van het te reinigen oppervlak dringen en de oppervlakte grondiger reinigen.

De microvezeldoek houdt het vuil vast waardoor uitspoelen geen zin heeft. De microvezel moet na gebruik gewassen worden op 40° tot 90°C.

– Buig niet voorover om een voorwerp op te rapen, maar ga door de knieën.

In de benen zitten de grootste spieren, laat die het werk doen in plaats van de rug.

– Houd zware lasten dicht tegen u aan.

– Zware lasten draagt u beter op de rug dan voor u uit.

– Verdeel het gewicht zodat uw lichaam rechtop en in evenwicht blijft.

– De juiste lichaamshouding zorgt ervoor dat u het werk goed kunt uitvoeren met een zo klein mogelijke inspanning.

– Houd uw rug recht en de steel van de trekker of borstel verticaal. Beweeg die vlak voor de voeten. Ook bij het stofzuigen zorgt u ervoor dat de rug recht blijft. Gebruik steeds een telescopische steel en stel die af op uw lichaams- en armlengte.

– Meld of herstel mankementen zoals loshangende tegels, een losgekomen stopcontact, defecte verlichting … meteen.

Naast de gekende microvezeldoeken om stof af te nemen, zijn er microvezelhoezen om de vloer af te stoffen en microvezelmoppen voor vloeren en sanitair. Efficiënter en minder arbeidsintensief dan de klassieke dweil.

– Ga na of een schrobzuigautomaat een interessante investering is naar arbeidsuren toe, vooral bij grote oppervlaktes

– Meng geen producten en stockeer reinigings- en ontsmettingsproducten steeds in de originele verpakking.

– Reinig of was na elke poetsbeurt uw poetsmateriaal, emmers en kar.

– Vloeren wis en mop je volgens de ruitenwissersmethode (eerst alle zijden van de kamer, daarna de binnenkant van de kamer in S-vorm.

– In ruimtes met gehecht vuil, laat u eerst het product inwerken. Gun reinigings- en ontsmettingsproducten hun werkingstijd zoals aangegeven op de verpakking. Spoel toiletpotten en urinoirs altijd eerst door vooraleer met de schoonmaak te starten.

– Gebruik een microvezeldoek altijd vochtig. Neem daarvoor 3 microvezeldoeken en maak één ervan goed nat. Leg de natte doek tussen de twee droge, rol de 3 doeken op en druk ze goed aan. De 2 microvezeldoeken zijn nu genoeg bevochtigd. U kunt een microvezeldoek die net uit de wasmachine, nog wat vochtig, komt ook meteen gebruiken.

De microvezeldoek heeft 16 bruikbare vlakken: plooi de microvezeldoek daarvoor in twee, plooi de doek nogmaals in twee en daarna nog een derde keer. Gebruik elk vlak alvorens de doek na elk gebruik te wassen.

– Houd ook bij het wassen van poetsmateriaal rekening met de vooropgestelde dosering wasproduct.

– Spoel geen water met reinigingsen ontsmettingsproducten door de afvoer.

Vaak wordt meer dan 40% overgedoseerd om zogezegd extra proper te zijn, terwijl dat eigenlijk contraproductief werkt, plus daarbij schadelijk voor het milieu en allesbehalve budgetvriendelijk is Aan de slag – Werk volgens een vast stramien: van boven naar beneden, van links naar rechts en van proper naar vuil. Zo sla je niets over.

– Droge vervuiling haal je droog weg – Reinig eerst droog, daarna nat.

– Beweeg op een logische manier en via een vaste route door het gebouw.

Lore D’hont

➜ I P.19 ➜ I Zoekertjes I

ole FAVV: Contr op de kwaliteit van water

voor l e

den va

TE KOOP: 2x Kasregister Casio QT-6000: geldlade, thermische printer, klantendisplay en barcodescanners, snelle en zéér gebruiksvriendelijke ‘Smart Touch’, black-box compatibel. Nieuw:4084 euro, nu 1050 euro/st (2000 euro vr de 2) GSM 0493/732.368

Over te laten: restaurant, Grote Markt, Lier; 36 zitplaatsen binnen en 24 buiten. Topligging. Overname handelsfonds. Prijs overeen te komen.

Inlichtingen na telefonische afspraak. 0475/93.25.20 Wegens gezondheidsredenen.

Goed draaiende ontbijt en lunch zaak in het centrum van Antwerpen over te nemen, gelegen tussen het Museum van Schone Kunsten en de Hoogstraat. In één van de gezelligste winkelstraten. 54 zitplaatsen binnen en 40 op het terras. Tel 0484/233.460

Over te nemen wegens pensionering: brasserie/hotel met 24 kamers, gelegen te tongeren. Volledig gerenoveerd met uitbreidingsmogelijkheden. Alle benodigdheden aanwezig. Voor afspraak tel 0473 220186

TE KOOP / Samen of apart, een frituur en oesterbar aan de ingang van het slachthuis van Anderlecht. In samenwerking met een groot terras.

Foto op aanvraag office@megasnack.com Brasserie De Bink op de markt van Sint truiden is op zoek naar een gemotiveerde vaste kok en kelner. Indien interesse neem dan zeker even contact op 0486 93 38 93 of elkefagard@hotmail.com

Gratis

Hof ten Eenhoorn te Asse zoekt gemotiveerde zaal- en afwasmedewerkers/-studenten tijdens de weekends. Geef ons een seintje op 02/452 95 15 (na 19u) of via mail info@hofteneenhoorn.be.

Over te nemen: wgs pensioen. Begin 2016. Resto Antwerpen. opp 100m²,42 zitpl.Kl.tuinterras. Priv. woonst of zaaltjes feesten.

Huur: 950€ p/m. Gn contractverpl. Pr 25000 € Ing. keuk. Koelcel.

Uitbater sinds 1978. Geschikt: koppel Tel 0486104224

zoeker t plaa tsenj?e

www.h

n Hore

ca Vla a

nderen

Ga na

orecav ar laand eren.b zoe e/ en vul kertjes HET formu

lier in .

Te koop: bvba in HORECA sector. Bedrijf ouder dan 3 jaar, helemaal in orde en zonder geschillen. Volstort aandelenkapitaal.

Belastingschuld € 45.000. Prijs: € 10.000 - alle toeslagen inbegrepen (notaris, BTW en registratie). Bedrijf rechtstreeks op uw naam en onmiddellijk operationeel. Contactpersoon: 0475 72 50 10

2

Horeca Echo

BTW op annulaties

7 Economische Arbeiders

werkloosheid

4 eenHeidSStatuut DEREN FON ANCOLO HORECAVLA arbeIders – bedIen den: invoering van een nieuwe Werkgevers­ bIJdrage op verbrekingSvergoedingen eders van overtr Publicatie od rookverb nuttIge tiPS

MEI-JUNI 2014 Maandelijks en augustus Behalve in juni Mechelen Afgiftekantoor: marketing vzw.

Afzender: HORECA Brussel 111 bus 4, 1000 Anspachlaan n.be www.horecavlaandere

ecHo

Verantwoordelijke uitgever Yvette Mooten Anspachlaan 111/4, 1000 Brussel

Coördinatie Marc Ceulemans

In Horeca Echo van oktober leest u meer over volgende onderwerpen:

Medewerkers Marc Ceulemans Eve Diels Ann Moerman Danny Van Assche

TECHNiSCHE

FiCHE VOOR

OTEN Bij DE LEDEN AANgESL

REN HORECA VLAANDE Meer TiEinfo?

BEROEpSORgANiSA Horeca Vlaanderen T: 02 213 40 10 info@horeca.be www.fedhorecavlaanderen.be

FED. Ho.Re.Ca Brussel v.z.w.

T: 02 513 78 14 horeca@fedhorecabruss

el.be Vanaf 1 januari 2014 is de 2014. De werkgever moet in dit geval het werkgever een bijzondere bedrag van de verbrekingsvergoedin g bijdrage verschuldigd op de vorproratiseren in functie van de prestaties. op 31 maart de e verbrekingsvergoeding indien maar die verwierp g bij uiterst dringend werden geverbahet jaarloon van de werknemergen op het rookverbod dering tot schorsin ).

Het bijdragepercentage is afhankelijk (nr. 226.977 DIMONA id, VeiPER SMS WORDT AFGEminstens noodzakelijkheid zondhe 44.509 euro bedraagt. liseerd. van het jaarloon van de werknemer De FOD Volksge SCHAFT VANAF 29 MEI ‘14 en en op de Voedselketen laatste van ten De FOD dene Dimona-aangifte bedraagt: ligheid het kan gebeuren dat de via verschilwerd om verschei ons om u van ing’ r Onder ‘verbrekingsvergoed Dat betekentlende aanvrage dede wordtDit kanalen: in verzoek- 1% indien aanvia de aanvraLeefmilieu vraagt website van de RSZ, via het jaarloon van de te brengen.

13 april de lijst rd, waarop dit zondag hoogte geweige verband de verstaan: bestandsoverdracht redenen (voor een groot aantal volgende op werknemer ≥bij de Federale overhandigen.

- de vergoeding die de werkgever ger een beroep indiende 44.509 eurototen zal moeten aangiften), via dentelefoon en inrichmet druktoetsen persone < 54.509 de toegang g van euro; uit datserver), ie voor een beslissin in gelegenheidsDit sluit niet(vocale moet viavernoem betalen uw gsm d, g van wanneer hij de (voor Beroepscommiss een - 2% indien “Naar aanleidin het jaarloon van de de lijst worden werknemers), . via smartphone commissie voor tingen die in arbeidsovereenkoms t vaneen milieu-informatie nietigverkla-of tablet (Dimona de Federale Beroeps werknemer e op 3 maart Mobile).beroep tot ≥ 54.509 euro en ’14 wordtede Dimona per ie oordeeld formatie en van eigen naam een Vanaf 29 mei dringend onbepaalde zonder Deze commiss toegang tot milieu-in duur beëindigt sms afgeschaft; g (bij uiterst < 64.509 euro; een duidelijk de vocale server wordt eind ziet de was van en/of schorsin van State,of ring opzeggingstermijn sprake State Raad er van de dat een rte korte 2014 verwijderd.

- 3% indien arrest van openbaa bij de Raad De RSZ heeft immers gemerkt van de het een jaarloon van de dat met noodzakelijkheid) opzeggingstermijn; ondheid, Veiligheid dat deze. twee kanalen veel minder publiek belang, ie zou FOD Volksgez werknemer gebruikt e informat ≥ 64.509 euro. u zich genoodgevraagd kunnen indienen - de vergoeding worden ten gunste van Dimona Mobile. en Leefmiliedie de werkgever making van de Voedselketen vrij te geven van zijn. moetoverzich betalent wanneer gediend hij erbaal inzondheid. een Het jaarloon zaakt om een personen en wordt heeft op www.ge EN IJSKARRETJE: gegevens van berekend op basis De FODIJSSALON arbeidsovereenkoms in 2013 een proces-v BLACK BOX? ericht met t van bepaalde Enkel de van de loon-boete alle cafés die nog niet hadden van al een nieuwsb en prestatiegegevens e ookconcrete rookverbod situatie werd aan de FOD op hetomschreven belgie.bDeze n die hun duuringen of duidelijk richtinge werk verspreid het laatste kwartaal voor overtred Financiën ie gepubliceerd. ondernemer worden waarin hun boete prestaties baat deze informat voorgelegd: Een mochten niet vroegtijdig n en effectief of hun betaald, en een ijssalon werden geleverd waarvoor hebben gekrege verbreekt; uit enweten zal daarvoor hoogstwaarntele rechten die willen ders een loon fundame hun Caféhou - de dit vergoeding die de werkgever omdat schijnlijk een geregistreerde t, kunnenkassa met verschuldigd was. De hebben betaald. deerd in artikel black in de lijst voorkom naam box betaalt wanneer in gemeenschappelijk vrijheden, zoals gegaran berekening res moeten gaanhet e-mailadOnder de gebruiken. gebeurt als volgt: hetzelfde verdrag voor de FOD opnemen via contact btw-nummer het Europees akkoord 2014 eenontving baat de ondernemer einde wordt gemaakt aan zes van ium.be.” n. ook een - voor voltijdse Op 5 februari alth.belg de zou aantaste werknemers: reca@he (A/B) * 260; roken-ho mobiel ijskarretje uit dat tijdens de dag rondvan de mens, de arbeidsovereenkoms , Veiligheid van rechten t. be- voor deeltijdse Volksgezondheid van State[(A/C) werknemers: een verzoek rijdt en uit 100% meeneem bestaat. * heeft bij de Raad en Leefmilieu De FOD De FOD Voedselketen D/5] * 260, beslissing aangetekend, Financiën deelt mee dat het ijskarretje de lijst van de deze inberekend De bijdrage in dit tegen wordt krijgen te roep op hetingeval als aparte inrichting wordt beschouwd om inzage deel van de verbrekingsvergoedin in 2013 voor overtredg dat en aangezien het daar enkel om meeneem 1.500 cafés die waarbij werd opgebouwd op basis van de gaat, de ondernemer voor het ijskarretje 8/05/14 15:46 A = het brutoloon dat op de dmfa geen geleverde prestaties vanaf 1 januari geregistreerde kassa met black box zal moewordt aangegeven onder looncode 1 ten gaan gebruiken.

2014. Dit betekent dat de bijdrage enkel (aan 108% voor de arbeiders); verschuldigd is op het bedrag van de B = het aantal dagen aangegeven 1 VERHOGEN INTERNE GRENS 6093_NL.inddverbrekingsvergoedin g dat verschuldigd onder prestatiecode 1; De sectorale cao van 13 januari 2014 maakt het zou zijn indien de werknemer werd voor ondernemers binnen de sector C = het aantal uren aangegeven onder mogelijk de aangeworden na 31 december 2013. interne grens van de arbeidsduur tot prestatiecode 1; 130 uren Wanneer de arbeidsovereenkoms vanaf 1/01/2014 en tot 143 uren vanaf t 1/07/2014 D = het aantal uren van de de persoon werd beëindigd in gemeenschappelijk uit te breiden. Een horeca – ondernemer die daar die voltijds is tewerkgesteld in de beroep wenst op te doen, dient het gebruik akkoord, is de bijdrage enkel te onderneming of, bij gebrek daaraan, melden aan paritair Comité voor het in verschuldigd op het deel van de Hotelbedrijf. de sector. indien er een vakbondsafvaardiging bestaat verbrekingsvergoeding dat betrekking binnen de onderneming is het sluiten van een heeft op de periode vanaf 1 januari collectieve arbeidsovereenkomst met alle in de vakbondsafvaardiging vertegenwoordigende organisaties noodzakelijk.

1

- Tips & tricks om voedselverlies te beperken - Kent u de FAVV-Ombudsdienst al?

- Honden in uw zaak: toe(ge)laten of niet?

- Een vluchteling in dienst nemen?

8 6093_NL.indd 8 8/05/14 15:46

Horeca Echo is een publicatie exclusief voor de leden van Horeca Vlaanderen, Horeca Brussel en Fédération HoReCa Wallonië.

McDonald’s Waterloo bedient aan tafel Klanten geven bestelling door aan interactieve zuilen Bij McDonald’s in Waterloo is aanschuiven aan de kassa verleden tijd. De fastfoodketen bedient zijn klanten voortaan aan tafel. In plaats van de kassa’s staan er zestien interactieve zuilen, waaraan klanten zelf hun bestellingen kunnen plaatsen en betalen.

De zuilen tonen de volledige menukaart, waarbij je ook speciale wensen kunt doorgeven (liever geen augurken...). Betalen gebeurt via de betaalterminals aan de zuilen. Wie liever cash betaalt, kan terecht bij een van de twee resterende kassa's.

Aan de zuilen geef je ook in in welke zone van het restaurant je zal plaatsnemen. Op het kasticket verschijnt dan een nummer dat je duidelijk zichtbaar op de tafel moet leggen. De bestelling wordt doorgegeven aan het personeel dat ze aan tafel bedient.

➜ I nieuwe leden I

McDonald's zal na enkele maanden evalueren hoe het pilootproject in Waterloo loopt, om het daarna eventueel ook in andere vestigingen in te voeren.

➜ I colofon I

HoReCa Vlaanderen mocht in augustus 2015 onder meer de volgende leden verwelkomen. De Federatie dankt deze leden. Samen zullen we werken aan een betere en rendabelere horeca: Affligem, Anobesia - Antwerpen, Industrie (Hotel) - Antwerpen, Gastrobar Divin - Antwerpen, Hotel Le Tissu - Bissegem, Traiteur Bart - Bornem, 'T Gemak - Duffel, Filoes (Sapfabrikant) - Edegem, Sportcafetaria Sporthal Marienborgh - Gent, Delta - Gent, Chalet De Maalte (Htl/Rest) - Gent, Kenis Events (Loungebar/Nightlife) - Groot-Bijgaarden, Restaurant Michel - Hamont, El Real 050 - Hasselt, The Century - Hasselt, Hassotel - Hasselt, De Coeckepanne (Brasserie) Hasselt, Mangerie 'T Wallant (Brasserie) - Heist-Op-Den-Berg, De Smulhoek (Frituur) - Heusden-Zolder, Den Lavaar - Hoeselt, Monte Cristo - Holsbeek, Ambulante Handel (Hot Dog Kraam) De Vos Stefan - Ieper, St. Arnoldus Ieper, Tom's Belgian Beer Bar 'Hopperie' - Knokke, Bistro De La Mer - Kortrijk, De Kleinkeuken (Eethuisje) - Leuven, Imanus - Leuven, La Stanza - Leuven, T Snackhuisje - Maaseik, T Goedhof - Maasmechelen, Terhills Hotel Mechelen, Koffie En Thee Bar Mona's Toast & Tea - Oostende, Aguadelmar - Oudenaarde, L'o (Brasserie) - Passendale, The Passchendaele Pub - Poperinge, Markt 38 (Rest./Tea-R.) - Rekem, Oude God - Rijkevorsel, Breebos (Eetcafé) Ronse, Baguetelle (Sandwichbar) - Ronse, Bistro Alexquise - Ronse, Barista Koffieboone - Sint-Truiden, T Nieuwscafé - Sint-Truiden, Pacific - Tienen, De Wolmet - Tongeren, Carpe Diem - Turnhout, Amuzzo (Breakfast, Lunch En Apero) Turnhout, Eetcafe Excelsior - Turnhout, Marktzicht (Brasserie) - Vlamertinge, Paviljoen - Werchter, De Steakerij - Vlamertinge, 'T Frietgenot - Zoerle-Parwijs, De Gouden Muts - Zonhoven, Delicatessen Eyckaert

Verantwoordelijke uitgever Filip Vanheusden Redactie Verduyn Publishing, Katia Belloy Anspachlaan 111/4, 1000 Brussel tel.: 0473/92 75 04 - fax: 02/213 40 11 krant@horeca.be Redactiemedewerkers Willem Bonneux, Lore D’hont, France Gavroy, Régine Kerzmann, Sam Paret, Luc Vander Elst, Henk Van Nieuwenhove, Ludwig Verduyn, Leo Vernimmen

Horeca Vlaanderen Anspachlaan 111/4, 1000 Brussel tel. 02/213 40 10 - fax 02/213 40 11 info@horeca.be www.horecavlaanderen.be Neem contact met de coördinator van uw regio voor meer informatie over het lidmaatschap. Hij of zij komt graag bij u langs.

Provincie Antwerpen: Danny Vanhees, tel. 0474/88 00 02 Provincie Limburg-regio Leuven: Karel Venken, tel. 0479/73 38 32 Provincie Oost-Vlaanderen-regio Halle-Vilvoorde: Luc Van Daele, tel. 0476/85 03 61 Provincie West-Vlaanderen: Carole De Clercq, tel. 0473/81 74 25

word nu lid!

En geniet van talvan voordelen ➜ Gratis eerstelijns juridisch advies ➜ Onmiddellijke beschikking over officiële documenten ➜ Nieuwsbrieven, Flashes, Horeca Echo ➜ Gratis infosessies ➜ Sabamkorting ➜ Jaarlijkse korting van 50 euro bij ISPC ➜ Jaarlijkse korting van 50 euro bij HANOS ➜ Jaarlijkse korting van 50 euro bij Metro ➜ Voordeeltarief op CCD betalingen bij Europabank ➜ En nog zoveel andere ledenvoordelen Aarzel niet en vraag een infopakket aan via www.horecavlaanderen.be (klik op ‘lid worden’) Of word vandaag nog lid:

Kennis is macht Elke horecaondernemer wordt voortdurend geconfronteerd met nieuwe reglementen, meer administratie, bijkomende lasten. Degelijke en correcte informatie, kort op de bal, is dan ook van groot belang. Horeca Vlaanderen maakt er een punt van de leden tijdig en duidelijk te informeren over wat er reilt en zeilt in de sector.

Aantal is meer macht En dat is niet het enige. De Federatie verdedigt uw belangen door dik en dun.

En hiervoor hebben we u nodig. Hoe sterker de beroepsvereniging, hoe meer middelen, hoe meer macht en hoe meer redenen de politiek en de overheid hebben om naar ons te luisteren en onze eisen in te willigen.

Jaarlijkse lidmaatschapsbijdrage*: Geen personeel: € 100 1 tot 4 voltijds equivalenten: € 160 5 tot 9 voltijds equivalenten: € 220 10 tot 19 voltijds equivalenten: € 300 20 tot 49 voltijds equivalenten: € 400 50 of meer voltijds equivalenten: € 1.200 * 100% fiscaal aftrekbaar Nog geen lid van uw beroepsvereniging?

Sluit u dan vandaag nog aan bij Horeca Vlaanderen!

Partners:

Bent u momenteel nog niet aangesloten bij Horeca Vlaanderen?* Schrijf dan vandaag nog uw lidmaatschapsbijdrage over op rekeningnummer BE78 7350 1047 6186 en schrijf in de mededeling uw e-mailadres.Wij zullen dan snel contact met u nemen. * Krijgt u wel maandelijks de Horeca Vlaanderen Krant maar niet de Horeca Echo?

Dan bent u nog geen lid van Horeca Vlaanderen.

Adverteren?

Elma Multimedia Bedrijvenlaan 1, 2800 Mechelen tel.: 015/55 88 88 - fax: 015/55 88 40 info@elma.be www.elma.be Contactpersoon Steven Hellemans s.hellemans@elma.be Horeca Vlaanderen Krant is een publicatie van Horeca Vlaanderen.

Cette publication est également disponible en français sur simple demande.

De verantwoordelijke uitgever streeft ernaar zorgvuldige en correcte informatie te verschaffen. Gelet op deze middelenverbintenis, wijst de verantwoordelijke uitgever elke aansprakelijkheid af voor fouten of onnauwkeurigheden in de inhoud van deze uitgave en voor schade van welke vorm dan ook die voortvloeit uit het gebruik van de aangeboden informatie. Niets uit deze uitgave mag in enige vorm of op enige wijze worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

De adverteerders zijn uitsluitend zelf verantwoordelijk voor de inhoud van hun publi-reportages en advertenties.

Deze publi-reportages en advertenties weerspiegelen niet noodzakelijk de opinie van de verantwoordelijke uitgever en/of van Horeca Vlaanderen vzw, Horeca Brussel of Fédértion HoReCa Wallonie.

Zo

➜ I P.20 ➜ I actueel I

Voordeeltarief voor ontvangen van elektronische maaltijdcheques gezegd Maaltijdcheques als ondersteuning van de horeca Maaltijdcheques bieden een interessant potentieel voor onze sector. Dagelijks worden ze in België toegekend aan meer dan 1,63 miljoen werknemers, goed voor een jaarlijks bedrag van 2 miljard euro die door de werknemers worden gespendeerd.

Het aanvaarden van elektronische maaltijdcheques in uw zaak is op zijn minst een extra service aan uw klanten. Bovendien vervalt de

administratieve rompslomp en u heeft u de zekerheid dat binnen de 2 werk­ dagen het geld op uw rekening staat.

Nieuwe klanten: Extra interessant is dat er een nieuwe markt van consumenten kan worden aangeboord. Doel is om de consument de maaltijdcheques te laten spenderen in andere kanalen dan waar hij deze nu gebruikt. Waarom niet een mooi bedrag opsparen en zich verwennen in een horecazaak? Zo kunt u als ondernemer klanten bereiken die anders misschien niet zouden langskomen. ➜ www.mijnmaaltijdcheque.be.

Getuigenissen Vanaf 1 januari 2016 verdwijnt de papieren maaltijdcheque.

Hij wordt vervangen door een elektronische versie, in de vorm van een gewone betaalkaart met chip. Voor het aanvaarden van deze elektronische maaltijdcheques kunnen leden van Horeca Vlaanderen een korting genieten bij de drie leveranciers: Edenred, Monizze en Sodexo.

Om het u gemakkelijk te maken, heeft Horeca Vlaanderen samen met de leveranciers een online aansluiting-platform uitgewerkt.

Om u gratis aan te sluiten bij de drie leveranciers, surf naar ➜ www.mijnmaaltijdcheque.be.

Als lid betaalt u geen activerings- of abonnementskost.

Daarenboven geniet u een mooie korting op de transactiekosten bij alle leveranciers.

Om elektronische maaltijdcheques te aanvaarden, kunt u in bijna alle gevallen gebruik maken van uw huidige betaalterminal. Er is geen vaste kost aan verbonden, u betaalt alleen als iemand zijn kaart gebruikt.

De korting die u geniet als lid van Horeca Vlaanderen wordt bij elke leverancier aangeduid.

Corda Bar & Corda Cuisine, Dave Busschots: Corda Bar en Corda Cuisine zijn eetgelegenheden op de Corda Campus in Hasselt, een bedrijvenpark waar dagelijks 2.200 mensen aan de slag gaan.

Corda Bar profileert zich als een restaurant-bistro, Corda Cuisine als een selfservicerestaurant.

Broodjesbar Corda Latte maakt het culinaire trio rond.

“Betalen met een kaart in een restauratiezaak is zoveel gemakkelijker dan met papieren maaltijdcheques. In de eerste plaats voor de klant zelf, die bijzonder vlot kan afrekenen. Maar ook voor ons zijn de voordelen legio.

Vaak staat er op papieren cheques een bedrag met cijfers achter de komma. Dan vergt het een hele boel rekenwerk om te kijken hoeveel cheques overeenstemmen met dat bedrag, of de toegelaten som niet overschreden wordt. Nu weten zowel de klant als wijzelf dat de rekening klopt tot op de centiem.

Geen enkel risico op misrekenen of andere menselijke fouten.”

ELISAB ET SODEX H DUMONT O BEN EFITS CARD: & REW 12 ARDS EXP.: 0 34 1234 123 2 / 20 4 1234 20

Edenred: Bijdrage per transactie: 1,02% in plaats van 1,50% Sodexo: Transactiekosten van 1,10% (met een minimumkost van 10 cent)

Monizze: 1% transactiekosten (minimum van 0,03 euro voor alle uitgaven van onder de 3 euro, maximum 0,10 euro voor alle uitgaven vanaf 10 euro) in plaats van een minimale transactiekost van 0,045 euro

“Het sorteren, tellen en bijhouden van de papieren maaltijdcheques neemt wat tijd in beslag. Tijd, die we nu meer en meer kunnen besteden aan onze core business: lekker eten bereiden en de klanten bedienen. Hier kunnen we dus opnieuw spreken over een win-

winsituatie. Minder papierwerk voor ons, meer service voor onze gasten.

Je behoudt ook heel makkelijk het overzicht. ’s Avonds raadplegen we het onlineplatform en zien we in een oogslag welke bedragen via de maaltijdchequekaart werden vereffend. En dan heb ik het nog niet over de betaaltermijn. Hooguit twee dagen na de betaling staat het bedrag op onze rekening.”

De Cuisien, Mathias Van de Bulcke: De Cuisien in Gullegem is een selfservice dagrestaurant dat een verzorgde keuken biedt tegen klantvriendelijke prijzen. Een vlotte en vriendelijke bediening kenmerkt de zaak. De keuken staat zelf in voor de bereidingen, van de fijne patisserie, het roomijs en de sauzen tot het versnijden van het vlees.

“Voor onze klanten zijn de elektronische maaltijdcheques superhandig. In de betaalterminal stoppen, afrekenen... Klaar. Bij de papieren versie kwam er toch wat werk kijken: tellen, bijhouden, de afhaling organiseren en vooral ook de geldigheidsduur in het oog houden. De maaltijdchequekaart maakt in één keer komaf met al deze rompslomp. Bovendien hoefde ik niet te investeren in nieuwe infrastructuur, mijn bestaande betaalterminals lenen zich – mits een kleine aanpassing eveneens voor deze betaalkaart.

Ook de snellere uitbetaling stel ik vanzelfsprekend op prijs, net als het gebruiksvriendelijke onlineplatform waarop je alle betalingen van de dag kunt opvolgen.”

“Betalen met papieren maaltijdcheques houdt toch altijd wat manipulaties in. Je moet berekenen hoeveel cheques er nodig zijn, want het gaat vrijwel nooit om mooi afgeronde bedragen.

Alleen al daarom maken sommige klanten liever geen gebruik van cheques in een restaurant. Op dat gebied is de kaartversie echt een verademing.”

“De horeca is een arbeidsintensieve sector. De loonkost is dus een belangrijk deel van de totale kost.

Bovendien is het een sector waar weinig productiviteitswinsten te realiseren vallen in vergelijking met andere sectoren. Stijgende loonkosten vallen dus minder makkelijk te verantwoorden door of te compenseren met efficiëntiewinst. In de meer mobiele, eveneens arbeidsintensieve textielsector heeft dit geleid tot een verschuiving van het productiestadium naar landen met lagere loonkosten. Dat laatste kan niet in de horeca, waardoor een combinatie van minder bedrijven en hogere prijzen voor een nieuw marktevenwicht moet zorgen.” (…)

“Zijn er te veel restaurants? Maar misschien is er ook te weinig waardering aan klantenzijde?

Het is eenvoudig om de optelsom van de ingrediënten op je bord te maken om te besluiten dat uit eten prijzig is. Bedenk dan dat hoewel Primark misschien goedkoop kledij uit lageloonlanden kan aanvoeren, de restauranthouder die je in een aangenaam kader een verzorgde maaltijd serveert, dat niet kan. En een goed gesprek of de sensuele blik van een geliefde zonder te moeten nadenken over de juiste cuisson en de afwas nadien, dat mag al iets kosten, niet?”

Bruno Merlevede (professor Economie UGent) in De Morgen.

“Wij hebben in 2013 onszelf heruitgevonden en zijn aan bistronomie gaan doen: gastronomisch eten tegen redelijke prijzen in een ontspannen sfeer.

Niet alleen de klanten, maar ook wij voelen ons goed bij die aanpak. Ik hoor liever bij de beste in de tweede klasse dan bij de staart in de eerste klasse.”

Andy De Brouwer (Les Eleveurs) in Knack.

“Wanneer je de werkdag start heb je bepaalde zaken voor ogen: vandaag pak ik dit aan, doe ik dat.

Het kan gebeuren dat je dan aan het einde van de dag niets van dat alles hebt gedaan, maar wel tien andere dingen. Voor mij is de uitdaging het belangrijkste, en het bezig zijn met mensen. En ik zit ook in een team met jonge mensen, dus dat houdt mij ook wel jong (lacht).”

Rita Poissonnier (Hotel Ramada Oostende) in De Zeewacht.

“Ik geloof nooit dat alle restaurants op 1 januari 2016 met een witte kassa zullen werken. Dat is onhaalbaar. Omdat bij de implementatie van dit systeem heel wat komt kijken, verwacht ik een serieuze bottleneck.”

Filip Vanheusden, voorzitter Horeca Vlaanderen in Belang van Limburg en Gazet van Antwerpen.