8 minute read
Sociale cohesie Pendrecht
Pendrecht - Hoe sociale initiatieven de wijk nóg meer kunnen verbeteren. Uit ons onderzoek van het afgelopen half jaar kwam naar voren dat sociale cohesie een belangrijke rol speelt in het terugdringen van criminaliteit en enkele van de sociale conflicten. Bij een toename in de sociale cohesie, voelen bewoners zich verantwoordelijker voor hun daden en hun omgeving.
Door: Karen Vermeulen, Jesse Voskuilen, Qiao-ling Wang, Simone Hollander (TU Delft) “Een stabiel Pendrecht bereiken we samen. Wanneer de sociale cohesie toeneemt en meer communicatie tussen de bewoners van Pendrecht is, zal de wijk veiliger worden.
Advertisement
Het team
Wij zijn vier studenten van de Technische Universiteit Delft met verschillende vakgebieden. In september 2020 zijn wij begonnen aan de minor Communication Design for Innovation, met als opdracht de Rotterdamse wijk Pendrecht te analyseren om ondersteuning te bieden bij het verbeteren van de wijk. Nu, een half jaar later, presenteren wij ons advies.
Intro
“Ik hoop dat ze uit de shit komen”, dat waren de letterlijke woorden die de wijkagent, Thomas Schippers, tegen ons zei tijdens een rondleiding door de Rotterdamse wijk Pendrecht. Hij vertelde over de moeilijkheden in de wijk en hoe de jeugd vaak in het criminele circuit terecht komt. Hij liet echter ook zien dat er steeds meer initiatieven komen, georganiseerd door bewoners, om elkaar te helpen. Ondanks alle negatieve verhalen die wij gehoord hadden over de ‘probleem’ wijk Pendrecht, benadrukte Schippers dat hij blijft hopen dat de mensen weer op het rechte pad terecht komen. Dat is waar het uiteindelijk allemaal om draait; het helpen van de bewoners van Pendrecht en ze op het rechte pad te houden met als gevolg dat de wijk verbeterd.
Onze opdrachtgever, Peter Anker van Hogeschool Rotterdam, vertelde ons over Pendrecht en vroeg of wij eveneens konden bijdragen met een voorstel tot het verbeteren van de wijk. Het doel van dit onderzoek is daarom te analyseren wat er verbeterd kan worden en hoe dit het beste kan worden aangepakt. Bovendien is er een specifieke nadruk gelegd op de kinderen van Pendrecht, zodat zij uiteindelijk veilig kunnen opgroeien. Daarbij is dat de generatie waarop nog de meeste invloed kan worden uitgeoefend, waardoor de impact het grootst is.
Belangrijkste punt voor verandering
Uit ons onderzoek van het afgelopen half jaar blijkt dat sociale cohesie een belangrijke rol speelt in het terugdringen van criminaliteit en enkele van de sociale conflicten. Het onderzoek bestond uit het verzamelen van zoveel mogelijk informatie van de situatie en de betrokken partijen. Zo is er veel literatuur gelezen, interviews gedaan en een rondleiding door de wijk van de politie.
Bij een toename in de sociale cohesie, voelen bewoners zich verantwoordelijker voor hun daden en hun omgeving. Een toename van sociale cohesie brengt namelijk een gevoel van saamhorigheid en een ‘wij’-gevoel met zich mee (Vermeulen et al., 2020). In de huidige situatie in Pendrecht spreekt men niet met elkaar of durft de ander niet aan te spreken op, onder andere, geluidsoverlast. Bij deze angst wordt de politie gebeld (Schipper, T. 2020), waardoor de band tussen buurtbewoners verslechterd. Wanneer buurtbewoners meer in contact met elkaar staan,
Figuur 1: Plein 1953 gelegen in Pendrecht (bron; http://ondermaas.nl/ondermaas/pendrecht.aspx).
neemt de anonimiteit in Pendrecht af. Wanneer ook de kinderen en jongeren beseffen wat voor (negatieve) impact hun gedrag heeft op de wijk zullen ze hopelijk realiseren dat het minder plegen van misdaden een positieve impact maakt. Onze opdrachtgever, Peter Anker van Hogeschool Rotterdam, ziet namelijk graag de wijk verbeteren voor de kinderen, zodat het een veiligere omgeving is om in op te groeien.
Het is daarom belangrijk om de gemeenschap bij elkaar te krijgen, zodat mensen een gemeenschap kunnen vinden waarin openlijk kan worden gesproken over huiselijk geweld of verslavingsproblematiek. Wanneer de sociale cohesie toeneemt en meer communicatie tussen de bewoners van Pendrecht is, zal de wijk veiliger worden door de bovengenoemde redenen. Wanneer de problemen in de wijk verbeteren zal de leefomgeving voor de kinderen verbeteren en zullen ze opgroeien in een veiligere omgeving.
Op dit moment zijn in Pendrecht veel sociale initiatieven aanwezig die verschillende doelgroepen hebben, alle met eenzelfde doel; Pendrecht helpen. Het is opvallend dat de initiatieven weinig onderling samenwerken. Terwijl verschillende theorieën schrijven over dat samenwerking tot beter resultaat zal leiden. De praktijkgemeenschaptheorie is daar een van en hieruit wordt gehaald dat sociale initiatieven effectiever worden door samen te gaan werken, zoals afgebeeld in figuur 2. Uiteindelijk willen de initiatieven allemaal het beste voor Pendrecht en daarom is het aannemelijk dat door samenwerking de beste ideeën kunnen voortkomen voor hun eigen wijk. Door samen te werken kunnen ze elkaar tips en tops geven, advies delen en samen activiteiten organiseren die wellicht groter zijn dan normaal. Als alle initiatieven van elkaar kunnen profiteren, zullen de kinderen uiteindelijk ook ervan profiteren. Vandaar dat wij geloven: “Een stabiel Pendrecht bereiken we samen.
Uitvoering
De moeilijkheid van onze strategie is het samenbrengen van de initiatieven. Hoe zorg je er namelijk voor dat de initiatieven geprikkeld worden om samen te komen en naar elkaar gaan luisteren? Hiervoor bedachten wij een advies dat bestaat uit twee onderdelen: 1. Bijeenkomsten. Hier kunnen de initiatieven samen brainstormen over hoe men samen de problemen in de wijk aanpakt. 2. Website.Hier kunnen de initiatieven een profiel aanmaken, elkaar opzoeken en contact leggen.
Het doel van de website is een platform te bieden waar de initiatieven laagdrempelig met elkaar in contact kunnen komen. De website biedt de mogelijkheid voor de initiatieven om met elkaar contact op te nemen en informatie uit te wisselen. Daarnaast biedt de website de kans aan de bewoners van Pendrecht om te zien wat er allemaal gebeurt in de wijk en waar ze hulp kunnen zoeken. De website zal verschillende functies bevatten zoals; een forum, een algemene agenda en een adresboek waar alle initiatieven een eigen profiel kunnen aanmaken.
Bij de bijeenkomsten is het de bedoeling dat de initiatieven op een actieve manier met elkaar gaan samenwerken. Door dit te doen kunnen de initiatieven informatie uitwisselen en elkaar helpen met bepaald problemen. Samen hebben de initiatieven meer mankracht om grotere activiteiten
Figuur 2: Door de sociale initiatieven samen te brengen kunnen ze een praktijkgemeenschap vormen en met betere ideeën komen.
te organiseren en meer bekendheid te krijgen. In de bijeenkomsten moet worden ingezien dat samenwerken heel veel voordelen biedt en hopelijk leidt dit tot genoeg enthousiasme om zelfstandig te blijven samenwerken in de toekomst.
Voor de allereerste bijeenkomst is de moeilijkheidsgraad te vinden in het feit dat de initiatieven gemotiveerd moeten worden om te komen. Hierom zal voor de eerste bijeenkomst een lezing ofwel workshop door een lokaal bekend persoon plaatsvinden. De reden waarom een lokaal bekend persoon nodig is, is dat deze bekendheid een voorbeeldfunctie kan zijn voor de initiatieven en zo kan de bijeenkomst meer indruk achterlaten. Ook kan het een extra reden zijn voor de initiatieven om op te komen dagen, alleen al om deze persoon te ontmoeten. Enkele suggesties voor de spreker hiervoor zijn burgemeester Aboutaleb, (oud-)spelers van Feyenoord of een andere bekende van de wijk.
Om ervoor te zorgen dat het plan bekend wordt onder de initiatieven is er promotie nodig. De promotie kan vorm krijgen door het rondsturen en ophangen van posters en infographics. Onderstaande figuren geven voorbeelden van hoe dat eruit kan zien. Het doel van de poster is voornamelijk om algemene bekendheid te krijgen in de wijk, de infographic is vooral voor de (sociale) initiatieven en staat dus specifieke informatie op. Belangrijk bij beiden is dat het doel naar voren komt en duidelijk is hoe in contact kan worden gekomen met andere initiatieven.
Conclusie
Meer sociale cohesie in de wijk betekent dat er minder anonimiteit is en dat mensen meer verantwoordelijkheid voelen voor hun omgeving. Mensen houden bijvoorbeeld meer rekening met de buren of gooien minder snel afval op straat.
Er zijn al vele sociale initiatieven aanwezig in Pendrecht die meer saamhorigheid in de wijk creëren. Uit de door ons gelezen literatuur blijkt dat effectiviteit kan worden vergroot door samen te werken. Deze samenwerking kan tot leven gebracht worden door bijeenkomsten te organiseren waarin de sociale initiatieven samenkomen om tips en tops te delen maar ook om samen activiteiten te organiseren. Het is ook van belang om een website te ontwikkelen waar sociale initiatieven met elkaar in contact kunnen komen en vragen aan elkaar kunnen stellen. Dit
Figuur 3: Infographic
alles wordt gepromoot met posters, flyers en een gratis lezing van een bekendheid.
Als de sociale initiatieven regelmatig met elkaar in contact komen zullen er in de loop van tijd innovatieve en ambitieuze ideeën naar voren komen, omdat een groep mensen makkelijker op ideeën kan komen dan een individu. Sociale initiatieven kunnen ook grotere bijeenkomsten organiseren waarin hun doelgroepen met elkaar in contact komen. Hierdoor wordt de naamsbekendheid van elk initiatief groter en kan er een grotere opkomst zijn voor elk initiatief. Het uiteindelijke beoogde doel van deze samenwerking is het aanpakken en verhelpen van problemen in Pendrecht, zoals het bekende gezegde luidt “Vele handen maken licht werk” de beste omschrijving van hoe dit samenwerkingsverband een oplossing kan bieden.
In de minor Communication Design for Innovation van de TU Delft leren de studenten om aan de hand van een praktijkcase een Complex systeem te begrijpen en wat daarin de grootste uitdaging is.
Aan de hand van een gekozen scenario en een social statement wordt er vervolgens aan een communicatieoplossing gewerkt. Dit om mensen binnen het systeem beter te leren samenwerken en in beweging te brengen om tot de gewenste verandering te komen
De studenten krijgen theorie aangereikt middels colleges en masterclasses en werken zes maanden intensief samen in een groep in een laboratorium opzet (C-Lab) aan hun casus. Hierbij worden ze begeleid door het docententeam in samenwerking met de opdrachtgever.
Op deze wijze heeft ook een groep van vier studenten samen met Peter Anker van de Hogeschool Rotterdam gewerkt aan de sociale uitdagingen in de wijk Pendrecht.
Albert Gast docent CDI C-lab
Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie
Postbus 25035 3001 HA Rotterdam
emiopzuid@hr.nl 010 794 5946
