νησιωτικό
∞ÁÚfiÎÙËÌ· Î ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΤΕΥΧΟΣ 12Ο
το περιοδικό των παραγωγών του Αιγαίου
ºÙˆ¯Ô› Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÛÙËÓ ›Ù· ÙˆÓ 3 ‰ÈÛ. ¢ÚÒ
√È… «ÚˆÙ·ıÏËÙ¤˜» ÙˆÓ ÂȉÔÙ‹ÛÂˆÓ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô
∞ºπ∂ƒøª∞:
¢ËÌÔÙÈΤ˜ Î·È ¶ÂÚÈÊÂÚÂȷΤ˜ ∂ÎÏÔÁ¤˜
™À¡∂¡∆∂À•∂π™ Παύλος Βογιατζής Νάσος Γιακαλής Άρης Χατζηκοµνηνός Παντελής Πατερέλλης Αντώνης Χατζηδιαµαντής
Γιάννης Τσακίρης Γιώργος Κουτσοδόντης Πολυκράτης Κωνσταντινίδης Κώστας Γανιάρης Στρατής Καραγεωργίου
Kυκλοφορεί µαζί µε το «Eµπρός» στο N. Λέσβου, την «Aλήθεια» στο N. Xίου, το «Σαµιακό Bήµα» στο N. Σάµου
και στα περίπτερα στην τιµή των 4€
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
3
Ë
Ó– .....
t
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ TEYXOΣ 12O ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 20 10
Ιδιοκτήτης: «ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΛΕΣΒΟΥ Α.Ε.» Eκδότης - ∆ιευθυντής: Mανόλης Mανώλας Yπεύθυνος σύνταξης: Νίκος Μανάβης Συνεργάτες: Βαγγελιώ Χρηστίδου Έλενα Χουσνή Μαρία Σελάχα Ορέστης Χρηστίδης Αριστείδης Σγατζός ∆ιόρθωση κειµένων: Χριστίνα Καλλέργη
ÂÚȯfiÌÂÓ· ∂ÈηÈÚfiÙËÙ· ..................................................................................................................6
Φωτογραφίες: Φωτογραφικό αρχείο «EMΠPOΣ» Art Director: Xρήστος Παρασκευαΐδης Yπεύθυνος Eµπορικού Tµήµατος: Νίκος Μάγειρας Yπεύθυνη ∆ιαφήµισης: Μαρία Κορδερά ∆ιαφηµιστικό τµήµα: Kαλλιόπη Ψαριανού Κωνσταντίνα Μουτζουρέλλη Έφη Στραβοσκούφη Λάµπρος Ανεµάς Παραγωγή - Eκτύπωση: EΠIKOINΩNIA ΛEΣBOY A.E. Kαρά Tεπέ, 81100 Μυτιλήνη Τηλ. 22510 27801 Fax 22510 27300 e-mail: info@emprosnet.gr URL: http://www.emprosnet.gr
4 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
ƒÂÔÚÙ¿˙ ...............................................................................................................14-29 - √È… «ÚˆÙ·ıÏËÙ¤˜» ÙˆÓ ÂȉÔÙ‹ÛÂˆÓ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô - ¶ÚÔ¯ˆÚ¿ÂÈ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÒÓÙ·˜ ÙÔ «ª·ÏÙ·Ù˙‹˜» - H ÎÚ›ÛË ¯Ù‡ËÛÂ Î·È ÙË Ì·ÛÙ›¯· - ¶Ô‡ ÙÔ ¿ÂÈ Ô ™Î·Ó‰·Ï›‰Ë˜; - ÿÓÔ˘Ó ÙËÓ È‰ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÁÚfiÙË - ŸÏ· ·›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙË Ó¤· ∫∞¶ ∞ÊȤڈ̷: ¢‹Ì·Ú¯ÔÈ Î·È ¶ÂÚÈÊÂÚÂȿگ˜ .....................................................30-48 - ¶·‡ÏÔ˜ µÔÁÈ·Ù˙‹˜ - ¡¿ÛÔ˜ °È·Î·Ï‹˜ - ÕÚ˘ ÷Ù˙ËÎÔÌÓËÓfi˜ - ¶·ÓÙÂÏ‹˜ ¶·ÙÂÚ¤ÏÏ˘ - ∞ÓÙÒÓ˘ ÷Ù˙ˉȷ̷ÓÙ‹˜ - °È¿ÓÓ˘ ∆۷ΛÚ˘ - °ÈÒÚÁÔ˜ ∫Ô˘ÙÛÔ‰fiÓÙ˘ - ¶ÔÏ˘ÎÚ¿Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓ›‰Ë˜ - ∫ÒÛÙ·˜ °·ÓÈ¿Ú˘ - ™ÙÚ·Ù‹˜ ∫·Ú·ÁˆÚÁ›Ô˘ ƒÂÔÚÙ¿˙ .......................................................................................................................49 - ∏ ·ÁÔÚ¿ ÙÔ˘ Ï·‰ÈÔ‡ Û ÎÚ›ÛË ÕÚıÚÔ............................................................................................................................50 - ™˘Ì‚›ˆÛË: ÌÈ· ÔχÙÈÌË Û¯¤ÛË Ê˘ÙÒÓ – Ì·ÓÈÙ·ÚÈÒÓ ¶›Ó·Î˜ ÙÈÌÒÓ ·ÁÚÔÙÈÎÒÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ .......................................................................52 ∞ÁÚÔÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ· ........................................................................................................54
...Ù˘ Û‡ÓÙ·Í˘
∞
πό τον περασµένο Αύγουστο, όταν κυκλοφόρησε το προηγούµενο τεύχος του «νησιωτικού Αγροκτήµατος», πολλά έχουν αλλάξει. Κατ’ αρχήν άλλαξε ολοσχερώς η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου την Κατερίνα Μπατζελή και το Μιχάλη Καρχιµάκη διαδέχθηκαν ο Κώστας Σκανδαλίδης, η Μιλένα Αποστολάκη και ο Γιάννης Κουτσούκος. Εν συνεχεία, το υπουργείο έδωσε στη δηµοσιότητα τις προτάσεις του για την ανασυγκρότηση των συνεταιρισµών, προτάσεις οι οποίες κινούνται πολύ κοντά στις θέσεις που είχε εκφράσει η ΠΑΣΕΓΕΣ. Ακόµα, διέρρευσε ένα σχέδιο προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, ενώ η Αγροτική Τράπεζα οδεύει προς ιδιωτικοποίηση µε άγνωστες έως αυτή την ώρα συνέπειες για τον αγροτικό κόσµο και τον αγροτικό τοµέα γενικότερα. Μέσα σ’ όλα αυτά, οι νέοι δηµοτικοί άρχοντες και οι πρώτοι αιρετοί περιφερειακοί άρχοντες θα κληθούν να συµβάλουν στην ανάπτυξη του πρωτογενή τοµέα, ωστόσο άγνωστο είναι πόσοι από αυτούς γνωρίζουν ποιες είναι οι αρµοδιότητές τους και πώς θα τις ασκήσουν. Ο νόµος για το Μητρώο Αγροτών ψηφίστηκε, όπως και ο νόµος για τις γεωργικές ασφαλίσεις, ενώ ετοιµάζεται και ο νόµος για το Μητρώο Εµπόρων Αγροτικών Προϊόντων. Η νέα ηγεσία του υπουργείου δηλώνει αποφασισµένη να προχωρήσει σε µεγάλες τοµές, αλλά πέρα από τις δηλώσεις δεν έχουµε δει τίποτα συγκεκριµένο. Οι τιµές των ζωοτροφών πετούν στα ύψη. Τα καρτέλ στο λιανικό εµπόριο των αγροτικών προϊόντων, όπως και στο χονδρικό, καλά κρατούν. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται κολληµένοι µε την πλάτη στον τοίχο, υπερχρεωµένοι στις τράπεζες. Οι τιµές παραγωγού έχουν «πιάσει πάτο» και σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν παραγωγοί που είναι απλήρωτοι για προϊόντα που έχουν παραδώσει πριν από µήνες. Το Πρόγραµµα «Μπαλτατζής» δεν έχει µπει σε φάση υλοποίησης. Οι πληρωµές των νέων αγροτών γίνονται µε το σταγονόµετρο, αν και έχει περάσει ενάµισης χρόνος από την κατάθεση των πρώτων αιτήσεων. Όλα τριγύρω αλλάζουν κι όλα τα ίδια µένουν, λοιπόν. Κι ένα από αυτά που δεν αλλάζει είναι η µόνιµη άρνηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να σχεδιάσει µια ιδιαίτερη αγροτική πολιτική για τα νησιά του Αιγαίου. Αυτό το είδαµε κατά την ψήφιση του νόµου για το Μητρώο Αγροτών, αλλά και στις θέσεις του υπουργείου για την ΚΑΠ. Οι νέοι δηµοτικοί και περιφερειακοί άρχοντες που θα εκλεγούν στις εκλογές του Νοεµβρίου, µεταξύ όλων των άλλων ζητηµάτων που θα κληθούν να αντιµετωπίσουν, θα πρέπει να προχωρήσουν και στη χάραξη µιας αγροτικής πολιτικής για τα νησιά του Αιγαίου. Γι’ αυτό και εµείς τους δώσαµε το βήµα να εκφράσουν τις απόψεις τους για την αγροτική οικονοµία των νησιών µας.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
5
ÂÈηÈÚfiÙËÙ· √È ·˘Í‹ÛÂȘ ÛÙÔ ·ÁÚÔÙÈÎfi ËÏÂÎÙÚÈÎfi Ú‡̷ ατά 5% έως 7% αυξάνονται από 1ης Ιανουαρίου 2011 τα τιµολόγια της ∆ΕΗ για το ηλεκτρικό ρεύµα που χρησιµοποιούν οι αγρότες στις καλλιέργειές τους και στις άλλες επαγγελµατικές τους δραστηριότητες, σύµφωνα µε τα νέα τιµολόγια που ανακοινώθηκαν σήµερα από το υπουργείο Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιµατικής Αλλαγής. Συγκεκριµένα, για το αγροτικό ρεύµα της µέσης τάσης το τιµολόγιο από την πρώτη του νέου έτους αυξάνεται κατά 7% (συµπεριλαµβανοµένου Φ.Π.Α., αλλά εξαιρουµένων των δηµοτικών τελών και της ΕΡΤ), ενώ για το αγροτικό ρεύµα της χαµηλής τάσης η αύξηση των τιµολογίων θα είναι, σύµφωνα µε τη ∆ΕΗ, της τάξης τού 5% (και πάλι συµπεριλαµβανοµένου Φ.Π.Α., αλλά εξαιρουµένων των δηµοτικών τελών και της ΕΡΤ).
K
ƒ¿‚ - ͋ψÓÂ
¶
ριν από ένα χρόνο πέρασε ο ΕΦΕΤ στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τώρα πέρασε στον έλεγχο του υπουργείου Υγείας. Η αρµοδιότητα της Γενικής ∆ιεύθυνσης Αλιείας, απ’ την άλλη, που µέχρι τώρα άνηκε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, µεταφέρεται στο νεοσύστατο υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας. Μέσα στο ίδιο πνεύµα τού ράβε – ξήλωνε, και η γενική γραµµατεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής πέρασε από το υπουργείο Υποδοµών στο υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων.
Ÿ¯È ·˘Í‹ÛÂȘ ÛÙ· ÏÈ¿ÛÌ·Ù·
∆
ην παρέµβαση της κυβέρνησης, ώστε οι εταιρείες εµπορίας λιπασµάτων να µην προχωρήσουν στις εξαγγελθείσες αυξήσεις κατά 30% περίπου στις τιµές των λιπασµάτων, ζήτησε η ΓΕΣΑΣΕ. Η ΓΕΣΑΣΕ θεωρεί τις αυξήσεις στα λιπάσµατα αδικαιολόγητες, ενώ παράλληλα κάνει λόγο για εναρµονισµένες πρακτικές από πλευράς εταιρειών και για το λόγο αυτό ζητά την παρέµβαση και της Επιτροπής Ανταγωνισµού. Εξ άλλου, η αγροτοσυνδικαλιστική οργάνωση ζητά να συµπεριληφθούν οι πτηνοτρόφοι και οι χοιροτρόφοι στους δικαιούχους επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο.
™˘Ó¯‹˜ Ë ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÂÈÛ·ÁˆÁÒÓ „·ÚÈÒÓ
√
λοένα και µεγαλύτερη γίνεται η εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις εισαγωγές ψαριών από τρίτες (εκτός Κοινότητας) χώρες, καθώς την τελευταία δεκαετία το µερίδιο των εισαγωγών στο σύνολο της κατανάλωσης ψαριών στα 27 κράτη-µέλη αυξήθηκε από το 48%, στο 60%. Αυτό υπογραµµίζει ο κοινοτικός επίτροπος Εµπορίου, κ. Ντε Χουχτ, σε απάντηση που έδωσε στους Έλληνες ευρωβουλευτές τής Ν.∆. Γιάννη Τσουκαλά και Γιώργο Παπαστάµκο, προσθέτοντας ότι, στο πλαίσιο των διαπραγµατεύσεων του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου (ΠΟΕ), για την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση των όρων διεξαγωγής του διεθνούς εµπορίου αγροτικών προϊόντων, µεταξύ των οποίων τα ψάρια και τα προϊόντα υδατοκαλλιεργειών, στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
6 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
είναι η επίτευξη ενός ισορροπηµένου αποτελέσµατος τόσο για τους αλιείς και υδατοκαλλιεργητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και για τις απαιτήσεις των Ευρωπαίων καταναλωτών. Η Κοµισιόν, επισηµαίνει ο κ. Ντε Χουχτ θεωρεί ότι ένας µηχανισµός οριζόντιας µείωσης των δασµών για τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιεργειών, που θα εφαρµόζεται γενικά τόσο από την Κοινότητα όσο και από τις τρίτες χώρες, είναι η καλύτερη εγγύηση ώστε όλα τα µέλη τού ΠΟΕ να συνεισφέρουν στην περαιτέρω απελευθέρωση του διεθνούς εµπορίου αλιευτικών προϊόντων. Πάντως, όπως σηµείωσε ο κοινοτικός επίτροπος, η Κοινότητα δεν µπορεί να επιβάλει τα δικά της κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα στις τρίτες χώρες, καθώς αυτό δε συνάδει µε τις διατάξεις του ΠΟΕ. Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, προσθέτει, να πετύχει σταθερούς όρους συναλλαγών µε υψηλό επίπεδο ασφάλειας των τροφίµων για τους πολίτες της. Για το λόγο αυτό, το νέο πιστοποιητικό παράνοµων, λαθραίων και µη ρυθµισµένων αλιευµάτων επιτρέπει στην Κοινότητα να εµποδίσει την είσοδο των παράνοµων αλιευτικών προϊόντων στην αγορά της.
∞‡ÍËÛË ÙˆÓ alert ÁÈ· ÙÚfiÊÈÌ· - ˙ˆÔÙÚÔʤ˜
™
ε αριθµό ρεκόρ (8.000) έφθασαν πέρυσι, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι κοινοποιήσειςειδοποιήσεις (alert) που δόθηκαν από τα 27 κράτη µέλη της Κοινότητας στο ευρωπαϊκό σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης για προβλήµατα στα τρόφιµα και τις ζωοτροφές (RASFF). O αριθµός των προειδοποιήσεων αυξήθηκε πέρυσι, σε σύγκριση µε εκείνες τού 2008, κατά 12%, ενώ οι προειδοποιήσεις για σοβαρούς κινδύνους στην αγορά έφθασαν συνολικά τις 557 (µικρή αύξηση σε σύγκριση µε το 2008). Το RASFF αποτελεί ένα εργαλείο, το οποίο καθιστά δυνατή την ταχεία και αποτελεσµατική ανταλλαγή πληροφοριών µεταξύ των κρατών µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν διαπιστώνονται κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία στην αλυσίδα τροφίµων και ζωοτροφών. Όλα τα µέλη τού RASFF (E.Ε.-27, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίµων, Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ), καθώς και η Νορβηγία, το Λι-
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
7
ÂÈηÈÚfiÙËÙ· χτενστάιν, η Ισλανδία και η Ελβετία, διαθέτουν µια υπηρεσία που λειτουργεί σε 24ωρη βάση, ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι επείγουσες κοινοποιήσεις αποστέλλονται, παραλαµβάνονται και απαντώνται στο συντοµότερο χρονικό διάστηµα. Το 40% των περιπτώσεων πέρυσι, σύµφωνα µε την Κοµισιόν, αφορούσε σε επικίνδυνα προϊόντα από εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης χώρες, τα οποία απορρίφθηκαν στα σύνορα της Κοινότητας. Από την πλευρά του, ο επίτροπος Υγείας και Πολιτικής Καταναλωτών, κ. Τζον Ντάλι, δήλωσε πως «δεν πρέπει να επαναπαυόµαστε όταν πρόκειται για την ασφάλεια των τροφίµων, ακόµη και εάν το 2009 είναι η πρώτη χρονιά, µετά από καιρό, που δεν κοινοποιήθηκαν σοβαρά προβλήµατα στο RASFF. Ο µεγάλος αριθµός κοινοποιήσεων δείχνει ότι τα κράτη-µέλη είναι προθυµότατα να συνεργαστούν µε στόχο τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου της ασφάλειας τροφίµων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.».
∞·ÁfiÚ¢ÛË Ê‡Ù¢Û˘ ·ÌÂÏÈÒÓ
¡¤· ‰ÈÂıÓ‹˜ ‰È¿ÎÚÈÛË ÁÈ· ÙÔ «æËϤ˜ ∫ÔÚʤ˜»
∆
ο σαµιώτικο κρασί αποτελεί έναν από τους σηµαντικότερους πρεσβευτές της ελληνικής οινοποιίας στο εξωτερικό, έχοντας αποσπάσει σηµαντικές διακρίσεις. Πρόσφατα µία ακόµη υψηλή βαθµολογία προστέθηκε στις επιτυχίες του σαµιώτικου κρασιού, αυτήν τη φορά για το λευκό ξηρό οίνο «Ψηλές Κορφές», που διατίθεται στην αγορά των ΗΠΑ ως «High Peaks» και απέσπασε βαθµολογία 89/100 από το «Wine Advocate», το οινοκριτικό βήµα του διάσηµου οινογράφου και κριτικού κρασιού Robert Parker. Η αξιολόγησή του έγινε από τον κ. Mark Squires, στενό συνεργάτη τού κ. Parker και υπεύθυνο του περιοδικού για τα ελληνικά κρασιά. Η βαθµολογία δηµοσιεύθηκε στη συνδροµητική ιστοσελίδα www.erobertparker.com τού «Wine Advocate». Τα στοιχεία που επεσήµανε ο Μark Squires στην αξιολόγησή του για το «Ψηλές Κορφές» είναι η πολύ ευχάριστη γεύση, η δύναµη του αρώµατος και η εξαιρετική επίγευση ενός ισορροπηµένου και καλοφτιαγµένου κρασιού από το εκλεκτό Μοσχάτο της Σάµου, σταφύλι το οποίο η ΕΟΣ οινοποιεί και γνωρίζει πάρα πολύ καλά. Τα προϊόντα της ΕΟΣ Σάµου έχουν τιµηθεί µε εκατοντάδες χρυσά και άλλα µετάλλια διεθνών εκθέσεων και έχουν υµνηθεί από τη λαϊκή Μούσα, αλλά και από µεγάλους ποιητές, όπως ο λόρδος Βύρων, που στο λυρικό του έργο «∆ον Ζουάν» γράφει: «Γέµισε ξέχειλη την κούπα µε σαµιώτικο κρασί»! Το «Ψηλές Κορφές», όπως και όλα τα προϊόντα τής ΕΟΣ Σάµου διατίθενται στην ελληνική αγορά από τη Β.Σ. ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ.
8 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
∏
∆ιεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης Χίου ανακοίνωσε ότι απαγορεύεται η φύτευση αµπελιών οινοποιήσιµων ποικιλιών έκτασης µεγαλύτερης του ενός στρέµµατος, έως το έτος 2015. Επιτρέπονται µόνο οι νέες φυτεύσεις που πραγµατοποιούνται µετά από χορήγηση δικαιώµατος φύτευσης, που παρέχεται από το Εθνικό Αποθεµατικό. Οι ενδιαφερόµενοι αιτούνται το δικαίωµα αυτό στη ∆ιεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης από 1ης Αυγούστου έως 15 ∆εκεµβρίου κάθε χρόνο. Οι εκτάσεις των αµπελώνων που έχουν φυτευτεί χωρίς δικαίωµα φύτευσης µε οινοποιήσιµες ποικιλίες, εκριζώνονται υποχρεωτικά µε έξοδα του αµπελοκαλλιεργητή. Επίσης επιτρέπεται η φύτευση συγκεκριµένων µόνο οινοποιήσιµων ποικιλιών αµπέλου: Ερυθρές: Μανδηλαριά, Χιώτικο Κρασερό, Αγιαννιώτικο, Φωκιανό, Κοτσιφάλι, Αυγουστιάτης, Βάφτρα, Ρητινό, Χιδηριώτικο, Ποταµίσι Λευκές: Αθήρι, Ασύρτικο, Μοσχάτο Αλεξανδρείας, Μοσχάτο Άσπρο, Μπεγλέρι, Σαββατιανό Υπενθυµίζεται ότι οι κάτοχοι αµπελουργικών εκτάσεων είναι υποχρεωµένοι να τις δηλώνουν στο αµπελουργικό µητρώο. Η δήλωση αµπελιού στο αµπελουργικό µητρώο συνεπάγεται µόνο την καταγραφή του και σε καµµία περίπτωση δε συνεπάγεται τη νοµιµοποίησή του και τη δυνατότητα παραγωγής οίνου προς εµπορία.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
9
ÂÈηÈÚfiÙËÙ· ¡¤· ÔÌ¿‰· ÔÏÔÎÏËڈ̤Ó˘ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘
∏
ΕΑΣ Λέσβου δηµιούργησε νέα οµάδα ολοκληρωµένης διαχείρισης για τους ελαιοπαραγωγούς µέλη της. Η οµάδα δηµιουργήθηκε µε στόχο την πιστοποίηση των ελαιώνων σύµφωνα µε τα εθνικά πρότυπα Agro 2.1 και 2.2/3. Με Υπουργική Απόφαση οι παραγωγοί αυτοί δικαιούνται στρεµµατικής ενίσχυσης, που ενδεικτικά θα είναι 30 ευρώ ανά στρέµµα, αρκεί βέβαια να τηρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις που τίθενται στις αποφάσεις. Παρακαλούνται οι ενδιαφερόµενοι ελαιοπαραγωγοί να απευθύνονται στους συνεταιρισµούς τους και στα γραφεία της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισµών Λέσβου, Αλκαίου 21 - Μυτιλήνη. Τηλέφωνα 22510 26156 και 22510 44404.
∞ÁÁÔ˘Ú¿Î˘: ºÏ˘·Ú›Â˜ Ù· ÂÚ› ‰›Î·ÈÔ˘ ÂÈÛÔ‰‹Ì·ÙÔ˜
√
ευρωβουλευτής τού Κ.Κ.Ε. Μπά µπης Αγγουράκης, σχολιάζοντας την έκθεση σχετικά µε τα «∆ίκαια εισοδήµατα για τους γεωργούς: Βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασµού τροφίµων στην Ευρώπη», υπογράµµισε τα εξής: «Σε συνθήκες κυριαρχίας των µονοπωλίων στην παραγωγή, εµπορία και διακίνηση των τροφίµων, όξυνσης της καπιταλιστικής κρίσης και έντασης της αντιλαϊκής πολιτικής τής Ε.Ε., της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, µε τη στήριξη και των άλλων κοµµάτων του κεφαλαίου και του ευρωµονόδροµου, εξανεµίζεται το εισόδηµα και επιταχύνεται το ξεκλήρισµα των µικροµεσαίων αγροτών. Στις ίδιες αιτίες οφείλεται και το κύµα της ακρίβειας σε βάρος της εργατικής τάξης, που διογκώνει τα κέρδη και ανοίγει την ψαλίδα της διαφοράς των τιµών παραγωγού από τις τιµές καταναλωτή. Η έκθεση περιορίζεται σε διαπιστώσεις για την τραγική κατάσταση που καθηµερινά επιδεινώνεται στην αλυσίδα τροφίµων και επικρίνει την Επιτροπή για ανεπάρκειες στην ανακοίνωσή της. Αποδέχεται, όµως, την εµπορευµατοποίηση των τροφίµων και προτείνει λύσεις στο πλαίσιο της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, της διαφάνειας και της ενηµέρωσης στην αγορά τροφίµων, χωρίς να αγγίζει τη βασική αιτία του προβλήµατος, που βρίσκεται στον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, που κλέβει τον ιδρώτα του µικροµεσαίου αγρότη και το εισόδηµα του εργαζόµενου καταναλωτή.
10 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
∞ÚÛ¤Ó˘: ª‡ÎËÙ·˜ Ô˘ ÓÂÎÚÒÓÂÈ Ù· Ï·Ù¿ÓÈ·
¡
α αναλάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις ευθύνες της απέναντι στην επιδηµία που απειλεί τα πλατάνια στην Ελλάδα και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζήτησε µε γραπτή ερώτηση ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Κρίτων Αρσένης. Ζητά επίσης τη λήψη συγκεκριµένων µέτρων για την αποτροπή της περαιτέρω εξάπλωσης της ασθένειας «µεταχρωµατικό έλκος του πλατάνου» και την εξάλειψη του παθογόνου µύκητα που νεκρώνει τα ευρωπαϊκά πλατάνια.
¡¤Â˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ÂÍ·ÁˆÁÒÓ ÛÙÔÓ ∫·Ó·‰¿
∞
λλάζει το καθεστώς εξαγωγής στον Καναδά για οίνους από σταφύλια βιολογικής γεωργίας. Το Ελεγκτικό Σώµα Οινοπνεύµατος του Οντάριο [Liquor Control Board of Ontario (LCBO)], µαζί µε τις λοιπές αρµόδιες αρχές του Καναδά, πραγµατοποίησαν αρκετές και σηµαντικές αλλαγές στο θεσµικό πλαίσιο που αφορά στα «βιολογικά κρασιά» ή τους «οίνους από σταφύλια βιολογικής γεωργίας». Έτσι, από την 1η Ιανουαρίου 2011, το LCBO και οι αρµόδιες αρχές του Καναδά δε θα δέχονται πλέον τις εισαγωγές στη χώρα οίνων από σταφύλια βιολογικής γεωργίας, εκτός και αν το προϊόν διαθέτει πιστοποιητικό κατά το πρότυπο NOP του USDA. ∆ιαφορετικά δε θα πρέπει να γίνεται καµµία αναφορά στη βιολογικότητα του προϊόντος πάνω στη φιάλη. Επιπλέον, για παραγγελίες που αποστέλλονται στον Καναδά από τις 15 Σεπτεµβρίου 2010 και µετά το LCBO, και οι αρµόδιες αρχές έχουν δικαίωµα να επιστρέψουν τα προϊόντα στην Ελλάδα, µε έξοδα του παραγωγού. Εναλλακτικά, ο διακινητής θα επιβαρύνεται µε πρόστιµο και θα υποχρεούται να αλλάξει την ετικέτα των προϊόντων, και πάλι µε έξοδα του παραγωγού.
ÀÔ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË
ª
όλις το 1,7% του συνόλου των δανείων απορροφά ο τοµέας της γεωργίας. Αυτό προκύπτει από στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (∆ελτίο Οικονοµικής Συγκυρίας 30/9/2010) για την ανάλυση της τραπεζικής χρηµατοδότησης των επιχειρήσεων κατά κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας.
¢ÈfiÚıˆÛË ·fi ÙËÓ ∂∞™ §‹ÌÓÔ˘
™
το τεύχος 10 του περιοδικού µας είχαµε φιλοξενήσει συνέντευξη του προέδρου της ΕΑΣ Λήµνου, Σάββα Βαρελτζή. Σε αυτήν, ο κ. Βαρελτζής έκανε µια µικρή νύξη για τα κρασιά της Σάµου, η οποία φαίνεται ότι ενόχλησε την ΕΑΣ Σάµου. Για να µη µείνουν λανθασµένες εντυπώσεις, ο κ. Βαρελτζής µάς έστειλε την παρακάτω επιστολή: «Στο 10ο τεύχος του περιοδικού “νησιωτικό Αγρόκτηµα” και σε συνέντευξη µε το δηµοσιογράφο Νίκο Μανάβη, εκτός των άλλων, δηµοσιεύ-
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
11
ÂÈηÈÚfiÙËÙ· τηκαν και τα παρακάτω: “Η βασική δραστηριότητά µας είναι το σταφύλι. Ξέρετε ότι παράγουµε το καλύτερο κρασί στην Ελλάδα. Βέβαια, ο καθένας διαφηµίζει το προϊόν του, αλλά εµείς διαπιστώνουµε ότι έχουµε µια ιδιαιτερότητα. Για την ποιότητα του κρασιού µας δεν αµφιβάλλει κανείς. Η Λήµνος είναι η µοναδική περιοχή που µπορεί να παραχθεί γλυκό κρασί χωρίς επεξεργασία χηµική. Ακόµη και η Σάµος παράγει πολύ καλά γλυκά κρασιά, τα επεξεργάζεται. Εκεί είναι η αιχµή µας, εκεί είναι τα µεγάλα µας έσοδα. Αλλά οι τιµές σήµερα συµπιέζονται, η κατάσταση δεν είναι καθόλου καλή…” Θέλω να τονίσω για την αναφορά αυτή στα κρασιά της Σάµου και ιδιαίτερα για τον τρόπο που διατυπώθηκε, ότι εκ παραδροµής γράφτηκε το παραπάνω κείµενο και διευκρινίζω ότι ο τρόπος παραγωγής των κρασιών της Σάµου, όπως άλλωστε και της Λήµνου, τόσο από την Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισµών Σάµου όσο και από την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισµών Λήµνου, είναι σύµφωνος µε τις οινοποιητικές διαδικασίες που εφαρµόζονται από όλα τα οινοποιεία και σύµφωνος µε τις κείµενες εθνικές και κοινοτικές διατάξεις. Για την παραγωγή των γλυκών κρασιών δε χρησιµοποιούνται άλλες µέθοδοι επεξεργασίας ή χηµικά ή βιοµηχανικά ή οποιουδήποτε είδους υλικά.» σ.σ. Φυσικά και είναι δεκτή η διευκρίνιση του προέδρου τής ΕΑΣ Λήµνου. Εµείς το µόνο που έχουµε να πούµε είναι ότι
στο κείµενο που δηµοσιεύτηκε γράφτηκε ό,τι ειπώθηκε κατά τη λήψη της συνέντευξης.
∏ ÙÈÌ‹ Ù˘ Ì·ÛÙ›¯·˜
™
το προηγούµενο τεύχος από λάθος διατύπωση γράφαµε ότι η τιµή της µαστίχας «προσεγγίζει τα 100 ευρώ», κάτι που δεν είναι ακριβές. Άλλωστε στο ίδιο τεύχος δηµοσιεύουµε συνέντευξη του προέδρου της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, Κώστα Γανιάρη, στην οποία ρητά αναφέρει ότι το εισόδηµα που αποκοµίζει ένας µαστιχοπαραγωγός από 100 κιλά µαστίχας είναι 8.200 µε 8.300 ευρώ. ∆ηλαδή, από ένα κιλό µαστίχας αποκοµίζει 82 µε 83 ευρώ. Στο ποσό αυτό συµπεριλαµβάνεται και η επιδότηση που παίρνει ο παραγωγός.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
13
ÚÂÔÚÙ¿˙ ºÙˆ¯Ô› Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÛÙËÓ ›Ù· ÙˆÓ 3 ‰ÈÛ. ¢ÚÒ
√È… «ÚˆÙ·ıÏËÙ¤˜» ÙˆÓ ÂȉÔÙ‹ÛÂˆÓ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô του ΝΙΚΟΥ ΜΑΝΑΒΗ
H
ανακοίνωση των επιδοτήσεων που λαµβάνει κάθε παραγωγός της χώρας µάς δίνει πολύ ενδιαφέροντα στοι χεία. Το πρώτο πράγµα που διαπιστώ νει κανείς είναι πως οι παραγωγοί του Αιγαίου είναι οι φτωχοί συγγενείς των επιδοτήσεων, µε τα ποσά που λαµβάνουν ως επιδότηση να εί ναι εξαιρετικά περιορισµένα και σε καµµία περί πτωση να µη φθάνουν στο ύψος που φθάνουν οι ε πιδοτήσεις των µεγάλων παραγωγών της χώρας. Θα µπορούσαµε, λοιπόν, κατά κάποιον τρόπο να πούµε πως οι Αιγαιοπελαγίτες είναι πρωταθλητές… µετρώντας απ’ το τέλος. Μόνο στο νοµό Λέσβου και ειδικότερα στο νησί της Λέσβου υπάρχει ένας αριθµός παραγωγών που λαµβάνουν επιδοτήσεις αισθητά υψηλότερες από τους παραγωγούς των άλλων νησιών του Αιγαίου, κι αυτό δείχνει την ιδιαίτερη σηµασία που έχει ο πρωτογενής τοµέας για τη Λέσβο σε σχέση µε τα υπόλοιπα νησιά. Όµως το σηµαντικότερο ζήτηµα που αναδεικνύουν τα στοιχεία αυτά είναι η έλλειψη αγροτικής πολιτικής για το νησιωτικό χώρο. Οι επιδοτήσεις που δίνονται µέσα από το ειδικό πρόγραµµα επιδότησης του κόστους µεταφοράς και στήριξης της παραγωγής ορισµένων νησιωτικών προϊόντων δεν αρκούν. Είναι εξαιρετικά περιορισµένες και µόνο σαν µπαλώµατα λειτουργούν, σε πολλές περιπτώσεις δε οι επιδοτήσεις αυτές δεν καταλήγουν καν στην τσέπη των παραγωγών. Η χαρακτηριστικότερη είναι η επιδότηση της µεταφοράς του κόστους ζωοτροφών από την ηπειρωτική Ελλάδα προς τα νησιά. Η επιδότηση ανά κιλό ζωοτροφής είναι 0,035 ευρώ, τη στιγµή που η τιµή ενός κιλού καλαµποκιού όταν το αγοράζει ο κτηνοτρόφος ανέρχεται στα 0,28 - 0,30 ευρώ το κιλό, ίσως και λίγο ψηλότερα σε ορισµένα νησιά. Αυτό σηµαίνει πως η επιδότηση εάν καταλήξει στην τσέπη του κτηνοτρόφου, µπορεί να µειώσει το κόστος των ζωοτροφών κατά 10% περίπου. Όµως ο τρόπος µε τον οποίο καταβάλλεται η επιδότηση έχει ως αποτέλεσµα αντί να ωφελούνται οι κτηνοτρόφοι των νησιών µας, να ωφελούνται διάφοροι µεσάζοντες που εµπλέκονται στη διακίνηση των ζωοτροφών. Υπάρχουν βέβαια και οι επιδοτήσεις που φθάνουν στους παραγωγούς, αλλά είναι τόσο µικρές που δεν
14 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
µπορούν να άρουν την ανισότητα µε τους παραγωγούς των ηπειρωτικών περιοχών. Για παράδειγµα, οι ελαιοπαραγωγοί του Αιγαίου λαµβάνουν κάθε χρόνο ως επιδότηση 14,7 ευρώ ανά στρέµµα. Όµως το κόστος παραγωγής ενός κιλού ελαιολάδου σε µέσα επίπεδα στη Μεσσηνία είναι 2,5 ευρώ το κιλό και στη Λέσβο (το νησί του Αιγαίου µε τη µεγαλύτερη ανάπτυξη της ελαιοκοµίας) είναι 3,5 ευρώ το κιλό. Στα άλλα νησιά του Αιγαίου το κόστος παραγωγής είναι ακόµη µεγαλύτερο. Επιπλέον, οι νησιώτες ελαιοπαραγωγοί αντιµετωπίζουν ένα ακόµη µειονέκτηµα, τη χαµηλή απόδοση των µειονεκτικών εδαφών τους. Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν πόσο ανεπαρκής είναι η στρεµµατική επιδότηση των ελαιώνων του Αιγαίου. Οµοειδή είναι τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι µελισσουργοί. Στα νησιά του Αιγαίου τα µελίσσια τα τρυγούν µια φορά το χρόνο. Στην ηπειρωτική Ελλάδα µπορούν να τρυγηθούν έως και τρεις φορές σ’ ένα έτος. Η επιδότηση που δίνεται ανά κυψέλη τυπικά είναι 12 ευρώ. Στην πράξη, όµως, είναι σηµαντικά χαµηλότερη, καθώς οι επιδοτούµενες κυψέλες είναι πολλές και υπερκαλύπτουν το πλαφόν που προβλέπει το πρόγραµµα. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα προϊόντα που επιδοτούνται, όπως είναι η µαστίχα στη Χίο, τα εσπεριδοειδή κ.λπ..
∆Ô ∞ÈÁ·›Ô Î·È Ë ∫∞¶ Η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής δίνει ακόµη µια ευκαιρία στους νησιώτες παραγωγούς, τις τοπικές αρχές και τους τοπικούς φορείς να σχεδιάσουν µια ολοκληρωµένη αγροτική πολιτική για τα νησιά και στη συνέχεια να ζητήσουν τη χρηµατοδότησή της από τον προϋπολογισµό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το κόστος αυτού του προγράµµατος είναι εξαιρετικά µικρό αν αναλογιστούµε τα ποσά που δαπανώνται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αγροτική παραγωγή, η οποία χρηµατοδοτεί ετησίως µε περίπου 60 δισ. ευρώ την ΚΑΠ. Αν από αυτά τα κονδύλια δίνονταν περί τα 50 εκατοµµύρια, σε συνδυασµό µε πολιτικές που δεν έχουν οικονοµικό κόστος, θα µπορούσαν να αναζωογονήσουν ουσιαστικά την πρωτογενή παραγωγή της περιοχής µας. Το νοµικό πλαίσιο για τη θέσπιση αυτής της πολιτικής υπάρχει. Το ζητούµενο είναι η πολιτική βούληση.
t Σε ορισµένες περιπτώσεις οι παραγωγοί έλαβαν επιδοτήσεις ή αποζηµιώσεις προηγούµενων ετών, µε αποτέλεσµα τα τελικά ποσά να φαίνονται πολύ αυξηµένα
s
√È «ÚˆÙ·ıÏËÙ¤˜» Τον περασµένο Σεπτέµβρη, στην εφηµερίδα «Εµπρός» της Λέσβου δηµοσιεύθηκε ένα αντίστοιχο άρθρο που ανέφερε τα ονόµατα των παραγωγών της Λέσβου και της Λήµνου που λαµβάνουν περισσότερα από 25.000 ευρώ. Υπήρξαν πολλές αντιδράσεις, άλλες δίκαιες και άλλες άδικες. Πρέπει να διευκρινίσουµε ότι η δηµοσιοποίηση των ονοµάτων και των ποσών των παραγωγών που λαµβάνουν αγροτικές επιδοτήσεις προβλέπεται από την ελληνική και την κοινοτική νοµοθεσία. Από τον ΟΠΕΚΕΠΕ έχει δηµιουργηθεί ιστοσελίδα στην οποία οποιοσδήποτε µπορεί να αναζητήσει τα στοιχεία που επιθυµεί. Τα ποσά που αναφέρονται στις λίστες που ακολουθούν, αφορούν στις παντός είδους αγροτικές επιδοτήσεις, αλλά και τις αποζηµιώσεις που έλαβαν οι παραγωγοί για ζηµιές που υπέστησαν. Σε ορισµένες περιπτώσεις οι παραγωγοί έλαβαν επιδοτήσεις ή αποζηµιώσεις προηγούµενων ετών, µε αποτέλεσµα τα τελικά ποσά να φαίνονται πολύ αυξηµένα. ∆ηλαδή, αν ένας κτηνοτρόφος πληρώνεται εντός τού 2009 τις επιδοτήσεις βιολογικής κτηνοτροφίας για το 2006, το 2007 και το 2008, αυτές αθροίζονται µε τις υπόλοιπες επιδοτήσεις και αποζηµιώσεις, χωρίς όµως αυτό να σηµαίνει ότι ο παραγωγός λαµβάνει το ίδιο ποσό κάθε χρόνο. Επίσης, µέσα στο 2009 στους ελαιοπαραγωγούς της Λέσβου πληρώθηκαν αποζηµιώσεις για ζηµιές που είχαν υπο-
στεί από καύσωνα του 2007. Αυτές οι αποζηµιώσεις πληρώνονται από τον ΕΛΓΑ και δεν αποτελούν επιδότηση. Μια µεγάλη αδυναµία του ηλεκτρονικού συστήµατος είναι ότι δε βγάζει το πατρώνυµο του παραγωγού, µε αποτέλεσµα να γίνονται συγχύσεις από τις συνωνυµίες. Θα πρέπει να διορθώσει αυτή την αδυναµία ο ΟΠΕΚΕΠΕ, το συντοµότερο δυνατό. Ορισµένοι παραγωγοί υποστηρίζουν ότι τα ποσά που τους αποδίδει ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ανακριβή. Μάλιστα µας προσκόµισαν και σχετικά έγγραφα από την υπηρεσία του Οργανισµού στη Μυτιλήνη. Μόνο που σε αυτά δεν καταγράφονται τα ποσά που έλαβαν ως αποζηµιώσεις από τον ΕΛΓΑ, τα ΠΣΕΑ και τα ποσά που έλαβαν ως επιδότηση από τη Βιολογική Γεωργία. Παρεµπιπτόντως, είναι παράδοξο το ότι η υπηρεσία τού ΟΠΕΚΕΠΕ δίνει ανεπίσηµα στοιχεία, δηλαδή χωρίς σφραγίδα του Οργανισµού και του αρµόδιου υπαλλήλου, αλλά αυτό είναι άλλης τάξεως ζήτηµα. Από την έρευνα που κάναµε εµείς, προέκυψε ότι σωστά αναγράφονται τα ποσά των πληρωµών, ωστόσο δεν µπορούµε να αποκλείσουµε την πιθανότητα των µεµονωµένων λαθών.
™ÙÔ Êˆ˜ Ù· ·ÓˆÁÚ·„›Ì·Ù· Κατά την άποψή µας, εκτός από το ποσό που λαµβάνει ως επιδότηση κάθε παραγωγός, θα ήταν καλό ο ΟΠΕΚΕΠΕ να ανακοινώνει και τις εκτάσεις που καλλιεργεί κάθε παραγωγός ή τα ζώα που εκτρέφει. ∆ιότι µόνο έτσι όποιος διαβάζει τα στοιχεία, έχει µια πλήρη εικόνα. Μόνο έτσι, για παράδειγµα, µπορεί να διαπιστωθεί ποιοι την περίοδο 1999 - 2002 έκαναν πανωγραψίµατα (ελαιοπαραγωγοί) ή δήλωναν ότι εξέτρεφαν ζώα τα οποία δεν κατείχαν. Ελπίζουµε οι επισηµάνσεις µας να ληφθούν σοβαρά υπόψη από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ώστε η δηµοσιοποίηση των στοιχείων πράγµατι να υπηρετεί τη διαφάνεια.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
15
ÚÂÔÚÙ¿˙ √𠶃ø∆∞£§∏∆∂™ ∆ø¡ ∂¶π¢√∆∏™∂ø¡ ™∆√ ∞π°∞π√ ΧΙΟΣ Επώνυµο/Επωνυµία Όνοµα ∆ήµος ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Καρδαµύλων ΑΤΤΩΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Αγίου Γεωργίου Συκούση ΒΟΥΒΟΥ∆ΑΚΗ ΜΕΡΣΙΝΑ Αµανής ΒΟΥΒΟΥ∆ΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Αµανής ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ ΖΑΝΝΗΣ Οµηρούπολης ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Οµηρούπολης ΓΙΑΚΟΥΜΗ ΛΑΜΠΡΙΝΗ Ελάτας ΓΙΑΛΙΑΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ Οµηρούπολης ∆ΑΜΙΡΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Καλαµωτής ΕΝΩΣΗ ΜΑΣΤΙΧΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΧΙΟΥ ΣΥΝ.ΠΕ. Χίου ΚΑΖΑΓΛΗΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Οµηρούπολης ΚΑΡΑΠΟΥΡΝΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Αµανής ΚΑΤΣΑΦΑΡΟΥ ∆ΕΣΠΟΙΝΑ Οµηρούπολης ΚΑΤΤΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Αµανής ΚΟΡΝΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Λιθίου ΛΕΩΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Αµανής ΛΙΟΒΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Καρδαµύλων ΜΑΘΙΟΥ∆ΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Οµηρούπολης ΜΑΘΙΟΥ∆ΗΣ ΙΣΙ∆ΩΡΟΣ Οµηρούπολης ΜΑΘΙΟΥ∆ΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Καρδαµύλων ΜΠΟΥΛΑΣ ΙΣΙ∆ΩΡΟΣ Καρδαµύλων ΜΠΟΥΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Καρδαµύλων ΜΠΟΥΛΑΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ Καρδαµύλων ΜΠΟΥΛΑΣ ΠΕΤΡΟΣ Καρδαµύλων ΜΠΟΥΡΝΙΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Καρδαµύλων ΠΑΓΟΥ∆ΗΣ ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ Καρυών ΠΑΠΑΖΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Οµηρούπολης ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ψαρών ΠΙΚΟΥΝΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Λιθίου ΠΥΡΓΟΥΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Αµανής ΠΥΡΓΟΥΣΗΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ Αµανής ΣΚΟΥΦΑΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Οµηρούπολης ΤΖΙΚΑΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Βέσσας ΤΡΑΜΠΑΚΟΥΛΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ Καρδαµύλων ΤΡΑΜΠΑΚΟΥΛΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΑ Καρδαµύλων ΤΣΙΚΟΥ∆ΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Καρδαµύλων ΤΣΟΥΚΑΡΗΣ ΑΝΘΙΜΟΣ Χίου ΧΑΤΖΑΝΤΩΝΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ Καρδαµύλων ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Οινουσσών
Επώνυµο/Επωνυµία ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΑΛΕΞΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ ΒΑΚΙΡΗ ΒΑΤΟΥΓΙΟΣ ΒΕΤΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΓΛΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΓΛΟΥ ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΟΣ ΚΟΡΡΟΣ ΚΟΥΤΖΑΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ ΠΑΡΑΓΥΙΟΥ ΣΤΑΘΑΙΝΑΣ ΤΖΑΝΝΕΤΗΣ ΤΡΙΤΣΙΝΙΩΤΗΣ ΤΣΑΚΟΥΜΑΓΚΟΥ ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΑΚΗ
ΣΑΜΟΣ - ΙΚΑΡΙΑ ∆ήµος Όνοµα ΘΕΟΛΟΓΙΑ Παγώνδου Καρλοβασίων ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Χώρας ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΡΟΥ∆ΙΩ Μαραθοκάµπου ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Καρκιναγρίου ΒΑΣΙΛΙΚΗ Βαθέως ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μυτιληνιών ΝΙΚΟΛΑΟΣ Μυτιληνιών ΝΙΚΟΛΑΟΣ Παγώνδου ΚΩΣΤΑΣ Μαραθοκάµπου Μυτιληνιών ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Πυθαγορείου Αγίων Θεοδώρων ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΙΩΑΝΝΗΣ Παγώνδου ΑΛΕΞΙΟΣ Μαραθοκάµπου ΑΓΓΕΛΟΣ Μυτιληνιών ΜΑΡΙΑ Καλλιθέας ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΑ Μαραθοκάµπου
16 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
Σύνολο 11.262,82 13.057,95 27.229,99 26.270,00 12.229,25 24.390,88 14.978,54 26.505,00 19.576,26 271.000,57 15.262,05 18.502,80 14.871,45 26.857,26 10.438,47 12.828,68 11.970,34 10.695,42 14.265,92 14.836,25 31.132,47 24.601,72 10.500,00 24.197,20 12.771,84 11.750,89 22.027,37 15.509,16 19.867,81 18.481,95 17.504,20 24.242,63 10.499,95 28.418,69 12.944,75 16.723,00 17.637,90 15.310,83 15.420,76
Σύνολο 12.644,38 11.374,78 19.016,42 14.448,74 10.880,82 12.706,67 12.003,17 16.653,39 19.975,15 10.968,58 10.471,90 12.931,01 11.413,56 10.905,34 10.971,54 11.579,05 11.119,70 12.407,34
ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ Επώνυµο/Επωνυµία Όνοµα ∆ήµος RIPLI ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΓΡΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Ναούσης ΑΡΑΟΥΖΟΣ ΗΛΙΑΣ Ιητών ΑΡΜΑΚΟΛΑΣ ΙΣΙ∆ΩΡΟΣ Αγάπης ΒΑΘΡΑΚΟΚΟΙΛΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Γαλανάδου ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΜΑΡΙΑ Φιλοτίου ΒΑΣΙΛΑΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ∆ανακού ΒΕΚΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Αιγιάλης ΒΕΡΥΚΟΚΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Βίβλου ΒΛΑΒΙΑΝΟΥ ΣΟΦΙΑ Αµοργού ΒΛΑΣΕΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Φιλοτίου ΒΟΛΙΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Απροβάτου ΒΡΟΥΤΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Φιλοτίου ΓΚΙΚΑΣ ΓΚΙΚΑΣ Ιητών ∆ΑΛΑΡΕΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Κέας (Ιουλίδος) ∆ΕΣΥΠΡΗ ΕΛΕΝΗ Τήνου ∆ΕΤΣΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ∆αµαριώνος ∆ΕΤΣΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ∆αµαριώνος ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Απεράθου (Απειράθου) ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ Μήλου ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ Γ. ΚΑΙ Ε. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΜΑΡΙ Επισκοπής Γωνιάς ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΣ ΠΕΤΡΟΣ Απροβάτου ΚΑΤΣΙΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιταλίου ΚΑΤΣΟΥΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ Απεράθου (Απειράθου) ΚΟΛΙΤΣΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Απροβάτου ΚΟΜΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙ∆ΗΣ Απολλωνίας ΚΟΥΚΑ ΕΙΡΗΝΗ Άνω Μεράς ΚΡΑΣΣΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Φιλοτίου ΚΡΙΣΠΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Πάρου ΚΩΣΤΟΥΛΑ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΑ Άνω Μεράς ΛΑΟΥΤΑΡΗΣ ΑΝ∆ΡΕΑΣ Κύθνου ΛΑΟΥΤΑΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Κύθνου Κεραµωτής ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΕΓΑΚΗΣ ΜΑΚΑΡΗΣ ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ ∆αµαριώνος ΜΑΚΡΙΝΟΣ ΣΠΥΡΙ∆ΩΝ Μήλου Φιλοτίου ΑΡΙΣΤΕΙ∆ΗΣ ΜΑΝΙΟΣ Φιλοτίου ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ ΜΑΡΑΚΗΣ ΜΕΝ∆ΡΙΝΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Αµοργού ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Φιλοτίου ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ Φιλοτίου ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ ΜΠΑΜΠΟΥΝΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Φιλοτίου ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κάτω Μεριάς ΜΥΚΟΝΙΑΤΗΣ Ναούσης ΘΕΟ∆ΩΡΟΣ ΜΩΡΑΙΤΗΣ ΝΟΜΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Σχοινούσσης ΠΑΝΤΕΛΑΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Λευκών ΠΙΤΤΑΡΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Μελάνων ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Φιλοτίου ΡΟΥΣΣΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Αρχιλόχου ΣΑΜΑΛΤΑΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Πάρου ΣΙ∆ΕΡΗ ΣΟΦΙΑ Κεραµωτής ΤΕΝΤΟΜΑΣ ΜΙΧΑΗΛ Γαυρίου ΤΖΑΚΩΝΙΑΤΗΣ ΠΕΤΡΟΣ Φιλοτίου ΤΗΝΙΑΚΟΙ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ Α.Ε. Φαλατάδου ΤΣΙΡΙΓΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Μήλου ΨΑΡΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Φιλοτίου
Σύνολο 25.527,00 11.568,58 10.362,88 11.495,58 18.637,39 10.214,60 10.214,37 10.317,40 15.519,12 17.130,74 16.279,01 12.007,70 11.186,35 10.704,97 11.706,01 17.617,86 21.342,24 11.227,73 16.030,29 13.683,07 17.463,08 10.568,15 12.391,39 13.340,32 31.601,23 28.454,02 13.400,07 23.276,25 13.735,00 12.858,58 10.185,42 11.197,59 10.355,03 16.401,20 15.400,18 10.505,93 12.304,79 15.965,49 10.958,65 13.828,94 11.623,49 14.405,00 11.036,36 13.255,89 24.420,74 11.420,69 13.400,00 21.855,11 10.349,06 15.816,71 11.673,39 11.796,00 12.004,19 11.628,08
Επώνυµο/Επωνυµία ΑΒ∆ΕΛΛΗ ΑΓΑΠΗΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΑΚΗ ΑΚΚΟΥΡΗΣ ΑΛΕΞΙΑ∆ΗΣ ΑΝ∆ΡΙΑΝΟΥ ΑΝΤΩΝΑΣ ΑΝΤΩΝΟΥΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΥΡΗΣ ΑΡΝΑ ΑΣΠΡΑ ΑΣΠΡΑ ΒΟΓΙΑΤΖΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗ - ΖΟΥΛΗ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗΣ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗΣ ΒΟΝΑΠΑΡΤΟΥ ΓΑΛΑΝΤΟΜΟΥ ΓΕΡΓΑΤΣΟΥΛΛΗΣ ΓΙΑΚΟΥΜΑΡΟΣ ΓΙΑΜΑΙΟΣ ∆ΕΛΜΑ∆ΩΡΟΣ ∆ΕΛΜΑ∆ΩΡΟΥ ∆ΙΑΚΑΚΗ ∆ΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ∆ΙΑΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗ ∆ΙΑΚΟΝΗ ∆ΙΑΚΟΦΩΤΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΖΑΜΑΛΗΣ ΖΑΜΑΝΤΑΚΗΣ ΖΑΝΝΕΤΙ∆ΗΣ ΖΑΝΝΕΤΙ∆ΟΥ ΖΑΡΑΡΗΣ ΖΑΧΑΡΙΟΥ ΖΗΚΑΣ ΖΙΑΚΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙ∆ΟΥ ΗΣΥΧΟΣ ΘΕΟΥΛΑΚΗ ΘΥΡΙΑΚΗΣ ΘΥΡΙΑΚΗΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΖΩΝΗΣ ΚΑΛΗΣ ΚΑΛΗΣ ΚΑΛΗΣ ΚΑΛΟ∆ΟΥΚΑΣ ΚΑΜΠΟΣΟΣ ΚΑΣΙΟΥ ΚΑΣΙΩΤΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΚΑΤΣΟΥΛΙΕΡΗ ΚΑΤΤΑΒΕΝΟΣ ΚΑΨΟΥΛΛΗΣ ΚΕΛΑ∆ΙΤΗΣ ΚΙΤΣΑΗΣ ΚΛΑ∆ΙΤΗΣ ΚΟΛΙΟΣ ΚΟΥΖΟΥΚΑΣ ΚΟΥΛΟΥΡΙΩΤΗ ΚΟΥΣΟΥΛΙΝΗΣ ΚΟΥΣΟΥΛΙΝΗΣ
∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΑ Όνοµα ∆ήµος ΜΑΡΙΑ Ολύµπου ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Φανών ΜΑΓΚΑΦΟΥΛΑ Λάρδου ΣΤΑΥΡΟΣ Γενναδίου ΜΗΝΑΣ Αρκάσας ΜΑΡΙΑ Έµπωνα ΓΕΩΡΓΙΟΣ Σορωνής ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Κεφάλου ΝΙΚΟΛΑΟΣ Κεφάλου ΜΑΡΙΑ Κατταβίας ΑΝΝΑ Κάσου ΙΣΑΒΕΛΛΑ Κάσου ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ Αστυπαλαίας ΓΕΩΡΓΙΟΣ Αστυπαλαίας ΕΛΕΝΗ Κάσου ΜΑΡΙΑ Κάσου ΑΝΝΑ Κάσου ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κάσου ΙΩΑΝΝΗΣ Κάσου ΕΛΕΝΗ Κάσου ∆ΕΣΠΟΙΝΑ Λαχανιάς ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Απερίου ΑΝ∆ΡΕΑΣ Μαριτσών ΘΕΟ∆ΩΡΟΣ Πάτµου ΙΩΑΝΝΗΣ Αστυπαλαίας ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Αστυπαλαίας ΣΟΦΙΑ Κάσου ΓΕΩΡΓΙΟΣ Λαχανιάς ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Αγίου Ισιδώρου ∆ΩΡΑ - ΜΑΙΡΗ Μενετών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ∆ιµυλιάς ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Φανών ΝΙΚΟΛΑΟΣ Πυλών ΙΜΠΡΑΗΜ Κατταβίας ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κατταβίας ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ Κατταβίας ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Ασκληπιείου ΠΑΝΤΕΛΗΣ Κω ΜΙΧΑΗΛ Πυλίου ΚΥΡΙΑΚΟΣ Έµπωνα ΑΝΝΑ Ολύµπου ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Λέρου ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Έµπωνα ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ∆ιµυλιάς ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ∆ιµυλιάς ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Κατταβίας ΕΥΓΕΝΙΑ Κάσου ΗΡΩ∆ΙΑ Κάσου ΝΙΚΟΛΑΟΣ Καλυµνίων Αστυπαλαίας ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Αστυπαλαίας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Αστυπαλαίας Σύµης ΠΕΤΡΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ Πάτµου ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Ασφενδιού ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ασφενδιού ∆ΑΜΙΑΝΟΣ Καρδαµαίνης ΕΙΡΗΝΗ Αγαθονησίου Ψίνθου ΓΕΩΡΓΙΟΣ Έµπωνα ΘΕΜΕΛΗΣ Ασφενδιού ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Μεγάλου Χωρίου ΙΩΑΝΝΗΣ Λαχανιάς ΓΕΩΡΓΙΟΣ Αρχαγγέλου ΠΑΥΛΟΣ Πυλίου ΛΙΝ∆Α Αστυπαλαίας ΘΕΟ∆ΩΡΟΣ Μαλώνος ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ Αστυπαλαίας
Σύνολο 10.241,88 13.550,58 13.102,87 17.297,29 11.306,92 13.140,93 15.203,83 19.179,69 10.805,46 14.931,42 13.839,80 12.946,87 17.200,54 15.660,51 10.096,18 12.445,96 10.827,41 10.322,08 12.283,81 15.742,48 12.948,82 19.066,98 12.471,45 10.468,81 12.730,95 10.973,68 15.038,52 10.446,55 28.490,42 37.200,00 11.630,27 15.473,74 10.405,22 12.028,02 14.094,60 18.159,14 18.982,71 12.753,55 11.259,62 12.343,13 10.185,43 23.424,00 30.447,91 27.662,89 11.760,74 10 683,55 22.142,22 10.205,92 12.307,49 24.351,48 19.047,86 12.973,34 20.450,97 13.306,38 10.140,70 10.417,91 10.994,76 12.048,72 14.132,84 14.577,00 16.290,60 22.639,11 10.096,10 10.629,86 13.853,01 25.326,19 10.576,14 11.931,26
ΚΟΥΤΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΥΡΙΑΤΣΟΥΛΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΜΑΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ ∆ΑΜΙΑΝΟΣ ΛΕΡΓΟΥ ΗΛΙΑΣ ΛΕΦΤΟΠΙΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΙΝ∆ΟΥ ΑΝΝΑ ΛΟΥΛΟΥΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΡΙΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΙΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΑΡΚΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΥΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΑΥΡΟΥ∆ΑΚΗΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ ΤΣΑΜΠΙΚΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΝΤΕΛΕΩΝ ΜΟΤΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΜΠΑΙΡΑΜΗ ΕΙΡΗΝΗ ΜΠΑΙΡΑΜΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΙΡΑΜΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΠΑΙΡΑΜΗΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΜΠΙΛΙΑΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΛΑΠΑΝΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟ∆ΩΡΟΥ ΣΑΒΒΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΗ ∆ΗΜΗΤΡΙΑ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΠΑΠΠΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΣΣΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΤΙΝΙΩΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΤΙΝΙΩΤΗΣ ΜΙΧΕΛΗΣ ΠΕΡΑΚΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΠΕΡΟΥΛΛΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΕΡΣΕΛΗ ΖΩΓΡΑΦΙΝΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΕΡΣΕΛΗΣ ΠΙΚΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΙΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΙΠΙΝΟΣ ή ΤΣΟΛΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΚΚΙΑΣ ΣΑΒΒΑΣ ΡΟΥΣΣΟΣ ΤΣΑΜΠΙΚΟΣ ΣΑΒΒΙ∆ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΕΒΑΣΤΗ ΣΑΚΑΤΗ ΣΚΑΡΤΑ∆ΟΣ ΜΙΧΕΛΛΗΣ ΦΩΤΙΟΣ ΣΠΑΝΟΣ ΣΠΑΝΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΦΑΚΙΑΝΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΚΜΟΓΛΟΥ ΜΟΥΣΤΑΦΑΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΤΟΥΤΣΗ ΤΟΥΤΣΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΡΟΥΜΟΥΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΕΛΕΠΗ ΣΕΒΑΣΤΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΤΣΟΥΛΛΟΥ ΜΙΧΑΛΙΤΣΑ ΤΣΟΥΡΟΥΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Κάσου Κατταβίας Κρητηνίας Έµπωνα Φανών Αρνίθας Αρνίθας Θεολόγου Αρνίθας Σιάνων Λέρου Μαλώνος Αρνίθας Κάσου Κάσου Αρχαγγέλου Κω Αντιµαχείας Κρητηνίας Κατταβίας Κατταβίας Λαχανιάς Μεσαναγρού Μενετών Γενναδίου Γενναδίου Μεσαναγρού Γενναδίου Μαριτσών Απολακκιάς Πυλίου Φανών Λαχανιάς Κατταβίας Κατταβίας Αστυπαλαίας Θεολόγου Αστυπαλαίας Αστυπαλαίας Χάλκης Απολακκιάς Κάσου Κάσου Γενναδίου Κατταβίας Κατταβίας Κατταβίας Φανών Αρνίθας Έµπωνα Αστυπαλαίας Μενετών Αφάντου Αστυπαλαίας Φανών Φανών Μανδρακίου Κω Κατταβίας Λαχανιάς ∆ικαίου Κω Κεφάλου Αρχιπόλεως Απόλλωνα Κάσου Ψίνθου Χάλκης
11.780,54 13.971,87 13.521,33 13.109,77 12.261,48 13.824,89 10.207,78 21.575,06 12.099,59 10.136,07 13.468,63 10.030,43 18.438,50 10.970,97 24.553,00 10.137,05 13.507,22 14.837,33 10.828,80 14.709,46 14.845,54 22.130,63 13.568,22 37.200,00 18.243,67 16.180,29 10.769,07 11.930,11 11.167,96 21.950,54 17.544,49 10.675,32 11.904,47 19.117,58 15.169,02 14.783,93 10.986,60 15.315,59 22.829,19 15.614,10 10.708,28 10.706,76 12.505,62 14.682,09 21.211,72 12.720,40 17.881,36 24.489,17 16.256,98 12.887,32 18.347,83 12.959,54 15.515,94 12.826,34 16.149,61 37.085,19 19.744,25 20.130,44 13.194,67 25.578,75 10.586,00 12.117,98 12.803,23 12.655,78 14.163,64 10.095,33 11.332,83 23.825,18
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
17
ÚÂÔÚÙ¿˙ Επώνυµο/Επωνυµία ΦΙΛΙΠΠΗΣ ΦΩΤΑΡΑΣ ΦΩΤΑΡΑΣ ΧΑΡΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΧΑΤΖΗΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΧΑΤΖΗΚΟΣΜΑΣ
∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΑ Όνοµα ∆ήµος ΦΙΛΙΠΠΟΣ Κάσου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Κοσκινού ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μαριτσών ΙΩΑΝΝΗΣ Λέρου ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Μεγάλου Χωρίου ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Απολακκιάς ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ασφενδιού ΚΟΣΜΑΣ Κατταβίας
ΛΕΣΒΟΣ - ΛΗΜΝΟΣ Όνοµα Επώνυµο/Επωνυµία ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα ΚΛΗΡΟ∆ΟΤΗΜΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΣΗΜΑΝΤΗΡΗ Μυτιλήνης ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΙΝΟΣ Μόριας ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΑΘΙΩΤΗΣ Μόριας ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΛΙΑ∆ΗΣ Λουτρών ΕΛΕΝΗ ΣΑΡΑΓΑ Αγίας Παρασκευής ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΜΠΟΤΟΥ Μυτιλήνης ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΕΡΒΕΡΗΣ Αµπελικού ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΤΖΩΡΤΖΗΣ Κώµης ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ Λουτρών ΚΛΗΡΟ∆ΟΤΗΜΑ ΜΗΤΡΕΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Μυτιλήνης ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΥΛΕΛΛΗΣ Κεραµείων ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ ΜΠΑΝΤΖΗΣ Πηγής ΜΑΡΙΑ ΚΡΙΠΕΝΤΗΡΗ Πολιχνίτου ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΣΚΟΥΤΕΛΗ Ιππείου ΚΩΣΤΟΥΛΑ ∆ΕΒΕΤΖΗ Ασωµάτου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΜΛΟΣ Νέων Κυδωνιών ΠΑΝΑΓΗΣ ΚΟΥΝΕΛΛΗΣ Λουτροπόλεως Θερµής ΕΥ∆ΟΞΙΑ ΣΑΡΑΓΑ Αγίας Παρασκευής ΚΩΝ/ΝΟΣ ΠΑΥΛΕΛΛΗΣ Κεραµείων ΙΩΑΝΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙ∆ΟΥ Σκαλοχωρίου ΑΓΓΕΛΟΣ ΦΩΤΙΑ∆ΗΣ - ΜΟΥΖΑΛΑΣ Κώµης ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΧΗΡΟΠΑΙ∆ΗΣ Μανταµάδου ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΑΣ Αγίας Παρασκευής ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΠΑΥΛΕΛΛΗ Κεραµείων ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ Κάπης ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Νάπης ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΧΑΤΖΟΓΛΟΥ Αγίας Παρασκευής ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Μυτιλήνης ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΒΟΥΡΝΑΖΟΣ - ΠΑΤΕΣΤΟΣ Λουτροπόλεως Θερµής ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΖΑΝΝΟΥ Μόριας ΜΠΟΤΟΥ Μυτιλήνης ΜΑΡΙΑ Λουτροπόλεως Θερµής ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΙΑΤΡΟΥ∆ΕΛΛΗΣ Λουτροπόλεως Θερµής ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ ΟΛΓΑ ΙΩΑΝΝΟΥ Λουτρών Πλαγιάς ΜΗΛΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Ιππείου ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ Αγίας Παρασκευής ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΛ∆ΗΣ Πλωµαρίου ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ Αγίας Παρασκευής ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΤΟΠΑΛΗ Αγιάσου Ατσικής - Λήµνος ΤΖΑΤΖΟΓΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΕΤΡΑΝΕΛΛΗ Αγίας Παρασκευής ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΥΜΝΑΓΟΣ Ιππείου ΒΑΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Κώµης ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΠΑΠΑΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ Μόριας ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΚΟΥΤΟΥΓ∆ΗΣ Πηγής ΙΩΑΝΝΑ ΖΟΥΡΟΥ Μόριας ΚΙΑΧΑΓΙΑΣ Πελόπης ΜΙΧΑΗΛ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΡΜΟΥΤΕΛΛΗΣ Μυτιλήνης Μανταµάδου ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΡΟΣΟΜΑΝΙ∆ΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ Αγκαρυώνων - Λήµνος Σκαλοχωρίου ΤΙΚΕΛΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΤΟΥΛΙΑΣ Μυτιλήνης ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΜΠΑΝΗΣ Σκοπέλου ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΝ∆ΡΙΩΤΟΥ Μόριας
18 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
Σύνολο 12.240,53 12.019,15 10.074,83 13.015,05 12.038,74 20.746,85 13.400,00 11.299,67
Σύνολο 195.248,31 121.546,70 89.890,37 66.259,24 63.740,88 61.628,75 61.032,97 60.462,72 58.254,31 57.178,14 54.760,05 54.701,49 53.073,39 51.839,16 51.409,50 50.768,55 50.524,29 50.218,53 46.273,95 45.943,86 45.381,18 44.070,06 43.697,93 42.904,30 42.690,81 42.537,54 42.460,07 41.819,73 41.206,82 40.816,18 38.661,15 38.439,41 37.473,06 37.357,74 36.676,82 36.634,31 36.538,88 36.350,92 36.109,48 35.827,59 35.478,64 35.391,03 35.207,84 35.172,32 34.900,56 34.276,61 34.257,33 34.060,53 33.597,53 33.078,44 32.675,45 32.660,12 32.235,03 31.879,99 30.901,95
ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ ΧΟΝ∆ΡΟΣ ΧΡΥΣΗΣ ΧΩΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΧΩΡΙΤΗΣ ΨΑΡΑ - ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ ΨΑΡΑΣ - ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΤΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΑΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΕΒΑΣΤΗ ΣΤΕΡΓΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΕΙΡΗΝΗ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ Α∆ΑΜΑΝΤΙΑ ΠΑΝΤΣΑΡΗ ΜΑΡΙΑ ΡΟΥΠΑΠΗ ΠΑΛΛΗΜΝΙΑΚΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΚΟΥΚΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΛΑΦΑΤΗ ΑΜΑΛΙΑ ΜΑΝ∆ΑΜΑ∆ΙΩΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΚΟΥΚΛΙΑΜΠΗΣ ΜΑΡΙΑ ΣΑΡΑΓΑ ΜΙΧΑΗΛ ΣΑΛΜΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟ∆ΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΛΙΘΟΤΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΛΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ ΚΟΤΖΑΓΚΙΟΖΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΑΠΑΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΕΡΤΣΟΥΛΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΤΣΟΥΛΕΛΛΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΥΝΤΑΝΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΚΑΙΤΑΤΖΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΡΙΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΑΒΑΤΑΚΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΒΑΛΑΡΕΛΛΗΣ ΕΙΡΗΝΗ ΜΑΡΜΑΡΟΥ ΗΡΑΚΛΗΣ ΚΟΥΤΟΥΓ∆ΗΣ ΣΤΑΜΑΤΟΥΛΑ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΡΑΜΟΥΤΣΟΣ ΚΟΥΚΟΥΡΟΥΒΛΗΣ ΜΙΛΤΙΑ∆ΗΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ. ΚΛΑΠΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΜΛΟΣ ΓΕΩΡΓΕΛΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ ΕΛΕΝΗ ΠΑΤΣΕΛΛΗΣ ΚΩΝ/ΟΣ ΚΟΜΝΗΝΑΚΑΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΟΥ∆ΗΣ ΣΚΑΦΙ∆Α ΟΛΓΑ ΠΑΠΑΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΥΝΤΑΝΗΣ ΚΑΤΖΟΥΡΙ∆ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΟΡΦΑΝΕΛΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΚΛΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΜΑΤΣΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΥΡΙΤΕΛΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΣΙΒΑΓΛΗΣ ΟΛΓΑ ΒΛΩΤΑΡΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΪΤΑΤΖΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΝ∆ΡΟΣ ΒΑΛΙΟΥΤΗΣ ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΡΥΦΕΡΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΑ ΠΑΤΕΡΕΛΗ
Φανών Μασάρων Ιαλυσού Ασφενδιού Κω Κατταβίας Ιστρίου Λαχανιάς Λαχανιάς
10.696,51 14.517,74 10.303,97 10.334,34 22.306,63 11.690,32 15.956,54 10.602,96 11..477,53
Νάπης Μυτιλήνης Μυτιλήνης Πελόπης Καρπασίου - Λήµνος Μεσαγρού Κώµης Κάτω Τρίτους Πελόπης Αγίας Παρασκευής Παρακοίλων Χιδήρων Στύψης Ιππείου Σκουτάρου Μανταµάδου Κοντιά - Λήµνος Αγίας Παρασκευής Νέων Κυδωνιών Πελόπης Μεγαλοχωρίου Παλαιοκήπου Στύψης Μόριας Κώµης Σκαλοχωρίου Φίλιας Καλλονής Αγίας Παρασκευής
30.387,73 30.199,00 30.143,86 30.073,85 29.887,89 29.823,05 29.687,48 29.651,30 29.517,30 29.236,37 28.944,08 28.893,46 28.846,44 28.781,10 28.682,18 28.673,90 28.551,45 28.353,92 28.353,53 28.268,13 28.223,33 27.947,75 27.780,70 27.594,61 27.475,95 27.158,63 27.052,31 26.987,96 26.768,32
Σαρδών - Λήµνος Νέων Κυδωνιών Παρακοίλων Παµφίλων Κάτω Τρίτους Αγίας Παρασκευής Αγίας Παρασκευής Καρπασίου - Λήµνος Μανταµάδου Νέων Κυδωνιών Παλαιοκήπου Στύψης Κώµης Πολιχνίτου Παλαιοκήπου Μανταµάδου Κλειούς Ατσικής - Λήµνος Ατσικής -Λήµνος Αγίου ∆ηµητρίου - Λήµνος Στύψης Ατσικής - Λήµνος Τρύγονα
26.538,23 26.373,46 26.301,39 26.260,59 26.077,71 26.039,58 26.031,64 26.027,11 25.758,08 25.749,96 25.684,43 25.652,98 25.526,94 25.462,61 25.391,48 25.391,06 25.357,28 25.348,54 25.201,96 25.159,25 25.133,48 25.042,60 25.037,05
ÚÂÔÚÙ¿˙ ∞ӷ̤ÓÔÓÙ·È ™¯¤‰È· µÂÏÙ›ˆÛ˘ Î·È ∞ÁÚÔÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο
¶ÚÔ¯ˆÚ¿ÂÈ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÒÓÙ·˜ ÙÔ «ª·ÏÙ·Ù˙‹˜»
™
ε άλλες συνθήκες θα αποτελούσε το πιο σύντοµο ανέκδοτο ότι ανοίγουν τα προγράµµατα του «Αλέξανδρος Μπαλτατζής». Μετά όµως την τραγική εµπειρία της πρώτης προκήρυξης του προγράµµατος Νέοι Αγρότες, κανείς δεν έχει τη διάθεση για κακόγουστα αστεία. Στις 27 Σεπτεµβρίου η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μιλένα Αποστολάκη, δήλωσε ότι σε 15 ηµέρες θα ανοίξουν τα Σχέδια Βελτίωσης. Μέχρι τις 17 Οκτωβρίου το πρόγραµµα δεν είχε ανοίξει και το υπουργείο φυσικά δεν µπήκε στον κόπο να εξηγήσει τους λόγους. Τον Αύγουστο κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι βρέθηκαν οι πόροι και θα έβγαινε προκήρυξη για τα αγροπεριβαλλοντικά µέτρα (βιολογική γεωργία, βιολογική κτηνοτροφία, καταπολέµηση της νιτρορρύπανσης κ.λπ.). Αλλά, έως τα µέσα του Οκτωβρίου αγνοούνταν η τύχη και αυτού του προγράµµατος. Τι προχωρά; Μετά από ενάµιση χρόνο αναµονής, οι νέοι θα πάρουν ζεστό χρήµα. Για την ακρίβεια, θα πάρουν την πρώτη δόση της εφάπαξ πριµοδότησης για την ένταξή τους στο πρόγραµµα. Τελούνταν προσπάθειες οι πρώτες τουλάχιστον πληρωµές να γίνουν πριν από τις εκλογές του Νοεµβρίου, αλλά οι πιθανότητες τελικά οι πληρωµές να γίνουν περί τα τέλη του Νοέµβρη είναι πολλές. Απ’ την άλλη, και για προφανείς προεκλογικούς λόγους, έχουν επισπευσθεί τους τελευταίους δύο µήνες οι διαδικασίες πληρωµής των βιοκαλλιεργητών που είναι ήδη ενταγµένοι στο πρόγραµµα. Σε όλη την Ελλάδα έχουν ξεκινήσει να πληρώνονται οι βιοκαλλιεργητές που είναι ενταγµένοι στο πρόγραµµα για το 2009, δηλαδή για τις αιτήσεις που κατέθεσαν την περασµένη άνοιξη. Εξαίρεση αποτελεί η Λέσβος, όπου γίνεται προσπάθεια να ολοκληρωθούν οι πληρωµές τού 2007 και του 2008. Αν συνεχιστούν, βέβαια, οι ίδιοι ρυθµοί πληρωµών, εκτιµούµε ότι και στη Λέσβο θα ξεκινήσουν οι πληρωµές για το 2009 περί τα τέλη του τρέχοντος έτους. Επίσης ξεκίνησαν οι εγκρίσεις των πρώτων Μικρών Σχεδίων Βελτίωσης, τα οποία αφορούσαν σε κτηνοτρόφους που ήθελαν να εγκαταστήσουν στις µονάδες τους αρµεκτήρια. Η αλλαγή της ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης είχε ως συνέπεια να καθυστερήσουν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για ορισµένα προγράµµατα. Ακόµη, όµως, και στην περίπτωση που ανοίξει σύντοµα το πρόγραµµα Σχέδια Βελτίωσης, δε θα είναι πολλοί οι τυχεροί που θα µπουν σε αυτό. Πρώτα απ’ όλα γιατί προτεραιότητα ένταξης στο πρόγραµµα έχουν οι νέοι αγρότες. ∆εύτερον, πρέπει να γίνει σαφές σε όλους πως πολύ δύσκολα θα µπουν στο πρόγραµµα αγρότες οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να µετεξελίξουν τις καλλιέργειές τους σε βιώσιµες µονάδες.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
19
ÚÂÔÚÙ¿˙ ∞Ó·‰È·Ù¿ÛÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ Ù˘ Ë Mediterra
H ÎÚ›ÛË ¯Ù‡ËÛÂ Î·È ÙË Ì·ÛÙ›¯·
™
το προηγούµενο τεύχος του περιοδι κού µας δηµοσιεύσαµε ότι ο πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου δήλωνε πως το µέλλον για τη µαστίχα βρίσκεται στις αγορές του εξωτερικού. Φαίνεται ότι είχε υπόψη του τα οικονοµικά στοιχεία τής Mediterra που δηµοσιεύτηκαν στα τέλη του περασµένου Αυγούστου. Είναι τα στοιχεία που δεί χνουν ότι το πρώτο εξάµηνο του έτους οι πωλήσεις της εταιρείας υποχώρησαν κατά 23%, σε σχέση µε τις πωλήσεις του αντίστοιχου διαστήµατος του 2009. Συγκεκριµένα, οι πωλήσεις υποχώρησαν α πό τα 3,25 εκατ. ευρώ στα 2,5 εκατοµµύρια. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η κρίση χτύπησε και τη µαστί χα. Η Μediterra το πρώτο εξάµηνο του 2009 είχε καταγράψει κέρδη 20.882 ευρώ, όµως το πρώτο εξάµηνο του 2010 κατέγραψε ζηµίες ύψους 626.671 ευρώ. Παρά τις ζηµίες του πρώτου εξαµήνου, η Mediterra παραµένει µια επιχείρηση µε πολύ καλά οικονοµικά στοιχεία. Έχει υψηλό δείκτη άµεσης κυκλοφοριακής ρευστότητας, σηµαντικό ύψος διαθεσίµων και ιδιαίτερα χαµηλό δανεισµό. Στοιχεία που θα τα ζήλευαν ακόµη και πολύ µεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις. Στα προβλήµατα που δηµιουργεί η οικονοµική κρίση, η Mediterra απαντά µε άνοιγµα σε νέες αγορές που έχουν τη δυνατότητα να απορροφήσουν τα προϊόντα της. Γι’ αυτό και βάζει πλώρη για τη δυτική Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, κι όπου αλλού υπάρχουν καταναλωτές µε υψηλό εισόδηµα. Αυτό δε σηµαίνει, βέβαια, ότι η εταιρεία θα αποχωρήσει από τις παραδοσιακές αγορές όπως είναι η Ελλάδα και οι αραβικές χώρες. Στην προσπάθεια να αναστραφεί η µείωση των πωλήσεων, θα αξιοποιηθεί και το νέο παραφαρµακευτικό προϊόν που είναι σε µορφή κάψουλας και έχει ως βάση τη µαστίχα, το οποίο λειτουργεί ευεργετικά για εκείνους που αντιµετωπίζουν προβλήµατα στην πέψη. ∆· «Mastiha shop» ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó Η είσοδος στις νέες αγορές θα υποστηριχθεί και από την ανανέωση της εικόνας των καταστηµάτων «Mastiha shop». Επιδίωξη είναι τα «Mastiha shop» να µετεξελιχθούν σε έναν πρεσβευτή των ελληνικών ποιοτικών προϊόντων στο εξωτερικό, αλλά και σε µεγάλες ελληνικές αγορές. Στην ουσία, θα µετατραπούν σε ένα είδος ελληνικών παντοπωλείων. Ορισµένα από τα προϊόντα µε τα οποία η εταιρεία θα επιχειρήσει ένα νέο σχέδιο επέκτασης είναι η τσίχλα, το λικέρ, το λουκούµι. Αυτό το νέο µοντέλο
20 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
t Επιδίωξη είναι τα «Mastiha shop» να µετεξελιχθούν σε έναν πρεσβευτή των ελληνικών ποιοτικών προϊόντων στο εξωτερικό, αλλά και σε µεγάλες ελληνικές αγορές
s
καταστήµατος, το οποίο λειτουργεί ήδη στο λιµάνι της Χίου, στόχος είναι να «µεταφερθεί» τόσο εντός όσο και εκτός των ελληνικών συνόρων. Μέσα στους στόχους της Mediterra είναι και η είσοδός της στην αγορά της Κωνσταντινούπολης. Η διοίκηση της Mediterra επανεξετάζει και αναδιατάσσει τις δυνάµεις της και τη στρατηγική της, µε πρώτο στόχο την επιστροφή στην κερδοφορία, περιορίζοντας τις ζηµιογόνες δραστηριότητες και εντείνοντας περαιτέρω την προσπάθεια για ανάπτυξη. Στο νέο µοντέλο καταστήµατος θα υπάρχει χώρος επίδειξης παραγωγής τσίχλας, λουκουµιού, αλλά και χώρος γευσιγνωσίας, κίνηση η οποία εκτιµάται από την εταιρεία ότι θα της προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, που θα της επιτρέψει να κάνει κοινωνούς του εγχειρήµατός της καταναλωτές οι οποίοι δε γνωρίζουν το βασικό της προϊόν.
ÚÂÔÚÙ¿˙ ¶ÔÏϤ˜ ‰ËÏÒÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ÔÈ ÔÏÈÙÈΤ˜ Ú¿ÍÂȘ ·Ó·Ì¤ÓÔÓÙ·È
¶Ô‡ ÙÔ ¿ÂÈ Ô ™Î·Ó‰·Ï›‰Ë˜;
∞
πό τους διαδρόµους του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ως το καφενείο του τελευταίου αγροτικού χωριού συζητιούνται τρία ερωτήµατα: Πού το πάει ο Σκανδαλίδης; Τι θα κάνει µε τους συνεταιρισµούς και τη νοµενκλατούρα του αγροτικού χώ ρου; Η νοµενκλατούρα θα υποχωρήσει αµαχητί ή θα δώσει σκληρή µάχη; Ας πάρουµε, όµως, τα πράγµατα από την αρχή. Στις 7 Σεπτεµβρίου τοποθετήθηκε νέα πολιτική ηγεσία στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Ήταν µια από τις ελάχιστες φορές στην ιστορία του υπουργείου, όπου το σύνολο της ηγεσίας του δεν είχε καµµία απολύτως σχέση µε τον αγροτικό χώρο. Μάλιστα, ο Κώστας Σκανδαλίδης και η Μιλένα Αποστολάκη εκλέγονται βουλευτές στην Αθήνα. Από την αρχή ο κ. Σκανδαλίδης µιλάει για αναδιοργάνωση των συνεταιρισµών και για ξήλωµα της γραφειο-
t Μπαίνουν επενδυτές στους συνεταιρισµούς
s
κρατίας, χωρίς ωστόσο να λέει τίποτα συγκεκριµένο. Η αναδιοργάνωση των συνεταιρισµών είναι ένα ζήτηµα για το οποίο είχε δουλέψει πάρα πολύ η προηγούµενη ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, µε την Κατερίνα Μπατζελή έχει προαναγγείλει την αναδιοργάνωση των συνεταιρισµών από τον περασµένο Μάιο. Το σχέδιο θέσεων που έχει δώσει στη δηµοσιότητα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δίνει µια εικόνα των κατευθύνσεων που θα ακολουθηθούν, όµως τα νοµο-
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
21
ÚÂÔÚÙ¿˙
t
σχέδια δεν είναι τίποτα τους δύο τελευταίους µήνες περισσότερο από νοµικά έχουν µπει για τα καλά δύο κείµενα και τα νοµικά κείέννοιες, οµάδες παραγωΣε αρκετές συνεντεύξεις τους γών και διεπαγγελµατικές µενα δεν µπορούν να λύσουν πολιτικά ζητήµατα ο υπουργός και οι υφυπουργοί οργανώσεις. Πρόκειται για όπως αυτό της ανασυγκρόδύο έννοιες οι οποίες στο µιλούν για χτύπηµα της τησης των συνεταιρισµών. παρελθόν έχουν συνδυαστεί Σε ποια κατεύθυνση θα γραφειοκρατίας. Μόνο που οι µε εξαιρετικά αρνητικές γίνει η ανασυγκρότηση των εµπειρίες. αναφορές τους στο θέµα αυτό Ας αναλογιστούµε µόνο συνεταιρισµών; Θα πειστούν οι αγρότες να επιποια είναι τα αποτελέσµατα είναι αόριστες και δε στρέψουν στους συνεταιριτων προγραµµάτων που διασµούς; Θα έχουν οι συνε- συνοδεύονται από συγκεκριµένες χειρίστηκαν οι διάφορες ταιρισµοί κοινωνικό ρόλο ή διεπαγγελµατικές οργανώπολιτικές ενέργειες θα είναι στενά οικονοµικές σεις. Πρόκειται για προεπιχειρήσεις; Τι θα γίνει µε γράµµατα που χρηµατοδοτους µικρούς αγρότες; Θα τήθηκαν από επιδοτήσεις έχουν θέση στους συνεταιπου παρακρατήθηκαν από ρισµούς ή όχι; τους ίδιους τους παραγωγούς. Και γιατί επαναφέρει το Κατ’ αρχάς πρέπει να πούµε ότι το υπουργείο δεν υπουργείο τη συζήτηση για τις οµάδες παραγωγών, κάνει λόγο για υποχρεωτικές συνενώσεις συνεταιρι- όταν βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια για την ανασυσµών. Ωστόσο αφήνει να διαµορφωθεί ένα τέτοιο γκρότηση των συνεταιρισµών; Είναι πράγµατι άξιο αποκλίµα. Από την εποχή τής κ. Μπατζελή είχε γίνει σαφές ρίας. ότι πρόθεση του υπουργείου είναι να οδηγήσει σε κλείσιµο όλους τους συνεταιρισµούς και τις ενώσεις- ∆· ¿ÏÏ· ̤و· «σφραγίδες». Αυτό είναι όντως αναγκαίο, αλλά δεν Τι θα κάνει το υπουργείο για να αντιµετωπίσει τις αθρόαρκεί για να πλαισιώσουν τους δραστήριους συνεταιρι- ες ελληνοποιήσεις προϊόντων; Τι θα κάνει για να αντισµούς οι παραγωγοί. Επιβάλλεται να σταµατήσει αυτό µετωπίσει τα κυκλώµατα στο χονδρικό εµπόριο των το χάος που επικρατεί σήµερα στους συνεταιρισµούς, αγροτικών προϊόντων; Θα συγκρουστεί µε το µεγάλο όπου οι παραγωγοί δεν έχουν ούτε δικαιώµατα ούτε ολιγοπώλιο των αλυσίδων λιανικής πώλησης των τροφίυποχρεώσεις. Όµως πώς θα πειστούν οι συνεταιρισµέ- µων; Αν δεν ανοίξει πόλεµο µε τα παραπάνω κυκλώµανοι παραγωγοί να δίνουν τα προϊόντα τους αποκλειστι- τα, το υπουργείο δεν πρόκειται να πείσει για τις προκά στους συνεταιρισµούς όταν επί δεκαετίες έχουν θέσεις του τον αγροτικό κόσµο, οι αγρότες δεν πρόκειµάθει να πουλάνε τα προϊόντα τους όπου εκείνοι ται να δουν καλύτερες µέρες, οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να αγοράζουν τα αγροτικά προϊόντα πανάκριβα θέλουν; Κι απ’ την άλλη, πόσα διοικητικά συµβούλια θα έχουν και τελικά τίποτα δε θα αλλάξει στο κύκλωµα παραγωτα κότσια να διαγράψουν παραγωγούς που δεν παραδί- γής - διακίνησης - εµπορίας των αγροτικών προϊόντων. Σε αρκετές συνεντεύξεις τους ο υπουργός και οι υφυδουν τα προϊόντα τους στους συνεταιρισµούς; Ένα άλλο κεφαλαιώδες ζήτηµα είναι το άνοιγµα των πουργοί µιλούν για χτύπηµα της γραφειοκρατίας. Μόνο συνεταιρισµών στους µη αγρότες, τους επενδυτές που οι αναφορές τους στο θέµα αυτό είναι αόριστες όπως τους αποκαλεί το υπουργείο. Πρόκειται για µια και δε συνοδεύονται από συγκεκριµένες πολιτικές ενέργειες. εξαιρετικά επικίνδυνη θέση, καθώς επί της ουσίας Αν θέλουν να χτυπήσουν τη γραφειοκρατία, θα πρέπει ανοίγει διάπλατα τις πόρτες των συνεταιρισµών στους να στρέψουν τα βέλη τους κατ’ αρχήν στη γραφειοκραχονδρεµπόρους των αγροτικών προϊόντων. Με απλά τία του ίδιου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, λόγια, αν σε ένα γαλακτοπαραγωγικό συνεταιρισµό που πρόκειται για έναν υδροκέφαλο µηχανισµό ο οποίγίνει µέλος ο τυροκόµος που αγοράζει το γάλα του ος σχεδιάζει πολιτικές µε βάση τις δικές του επιλογές συνεταιρισµού, ποια θα η διαπραγµατευτική ισχύς του και ανάγκες, χωρίς να αντιλαµβάνεται τις ανάγκες των συνεταιρισµού; Μάλλον θα είναι µηδενική. αγροτών.
s
√Ì¿‰Â˜ ·Ú·ÁˆÁÒÓ Î·È ‰È·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ Στην ορολογία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
22 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
Εν τέλει, δύο µήνες µετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έχει µείνει στο επίπεδο των δηλώσεων. Καιρός είναι να δούµε και την πολιτική της πράξη.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
23
ÚÂÔÚÙ¿˙ ∫ÒÛÙ·˜ ™Î·Ó‰·Ï›‰Ë˜: ÀÔ˘ÚÁfi˜
√
υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Σκανδαλίδης, γεννήθηκε στην Καρδάµαινα της Κω, στις 11/01/1953. Είναι παντρεµένος µε τη Βασιλική Παναγοπούλου και έχουν ένα γιο. Το επάγγελµά του είναι ηλεκτρολόγος µηχανικός και είναι πτυχιούχος Τµήµατος Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο). Εξελέγη βουλευτής ∆ωδεκανήσου στις εκλογές τού 1989 (Ιουνίου και Νοεµβρίου), 1990, 1993 και 1996 και Α΄ Αθηνών το 2000, 2004, 2007 και 2009. Έχει διατελέσει: Υπουργός Εσωτερικών, ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης και Αποκέντρωσης (24/10/2001- 13/02/2004) Γραµµατέας της Κεντρικής Επιτροπής τού ΠΑΣΟΚ (11/10/1995 22/10/2001) Υπουργός Εσωτερικών (08/07/1994 - 15/09/1995) Υπουργός Αιγαίου (13/10/1993 - 08/07/1994) Μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου τού ΠΑΣΟΚ (Μάιος 1984 - Ιούλιος 2003) Μέλος της κεντρικής επιτροπής ΠΑΣΟΚ (1977) και έκτοτε επανεκλέγεται συνεχώς
ªÈϤӷ ∞ÔÛÙÔÏ¿ÎË: ÀÊ˘Ô˘ÚÁfi˜
∏
Μιλένα Αποστολάκη γεννήθηκε στην Αθήνα και κατάγεται από την Κρήτη. Είναι µητέρα ενός αγοριού έξι ετών. Είναι πτυχιούχος της Νοµικής Σχολής Αθηνών και µιλά αγγλικά και γαλλικά. Ασκεί δικηγορία µέχρι το 1989, οπότε, κατόπιν εξετάσεων, εντάσσεται στη Νοµική Υπηρεσία της Ολυµπιακής Αεροπορίας, συνεχίζοντας παράλληλα τη µαχόµενη δικηγορία. Στην πορεία, εργάζεται σε µια από τις µεγαλύτερες δικηγορικές εταιρείες της Ουάσινγκτον και ασχολούµενη αποκλειστικά µε θέµατα ∆ιεθνών Συµβάσεων και Αεροπορικού ∆ικαίου, ειδικεύεται στον τοµέα αυτόν. Το 1993 εντάσσεται στο Νοµικό Γραφείο του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, όπου και υπηρετεί έως το 1995. Πολιτική Σταδιοδροµία Το 2000 εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής στη Β΄ Εκλογική Περιφέρεια της Αθήνας και της ανατίθεται το υφυπουργείο Ανάπτυξης µε τοµέα ευθύνης το Εµπόριο και την Προστασία του Καταναλωτή, από τον Απρίλιο του 2000 έως τον Οκτώβριο του 2001. Αµέσως µετά, εκλέγεται µέλος του Εκτελεστικού Γραφείου τής Κ.Ε. τού ΠΑΣΟΚ. Στις επόµενες εκλογές τού 2004 επανεκλέγεται βουλευτής στην ίδια Εκλογική Περιφέρεια. Το Σεπτέµβριο του 2007, καθώς και τον Οκτώβριο του 2009, επανεκλέγεται στη Β΄ Αθηνών.
24 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
°È¿ÓÓ˘ ∫Ô˘ÙÛÔ‡ÎÔ˜: ÀÊ˘Ô˘ÚÁfi˜
°
εννήθηκε στις 29 Νοεµβρίου 1953 στην Αµαλιάδα. Είναι παντρεµένος µε τη Βούλα Κουντουριώτη και έχει δύο κόρες, την Ελένη και τη ∆ήµητρα, απόφοιτες πανεπιστηµίων της Αθήνας. Είναι οικονοµολόγος, πτυχιούχος του Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών (ΑΣΟΕΕ). Εργάστηκε αρχικά στον ιδιωτικό τοµέα, όπου απέκτησε εµπειρία ως στέλεχος των οικονοµικών υπηρεσιών πολλών επιχειρήσεων. Εργάσθηκε στη συνέχεια στο υπουργείο Οικονοµικών και έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα µε τη µελέτη και εφαρµογή τού Φ.Π.Α. στην Ελλάδα. Πολιτικές - κοινωνικές δραστηριότητες: Το 1989 εξελέγη για πρώτη φορά στη διοίκηση της Α∆Ε∆Υ και επανεξελέγη το 1992. Το 1993 εξελέγη πρόεδρος της Α∆Ε∆Υ, επανεξελέγη το 1995, καθώς και το 1998, θητεία που διήρκησε έως το 2000. Στις εθνικές εκλογές τού 2000 ήταν για πρώτη φορά υποψήφιος στο Ν. Ηλείας και εξελέγη βουλευτής, όµως µετά από προσφυγή συναδέλφων του το εκλογοδικείο τού αφαίρεσε τη βουλευτική έδρα. Το 2004 τιµήθηκε και πάλι µε την ψήφο του λαού της Ηλείας και αναδείχθηκε πρώτος βουλευτής. Το 2007 επανεξελέγη αναδειχθείς και πάλι πρώτος βουλευτής Ηλείας. Στις εκλογές του Οκτωβρίου τού 2009 επανεξελέγη βουλευτής Ηλείας.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
25
ÚÂÔÚÙ¿˙ √È ·Ú·ÁˆÁÔ› ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘
ÿÓÔ˘Ó ÙËÓ È‰ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÁÚfiÙË του ΝΙΚΟΥ ΜΑΝΑΒΗ
∆
o 80% των παραγωγών του Αιγαίου χάνει την ιδιότητα του αγρότη. Ο νόµος που ψηφίστηκε στη Βουλή στα τέλη του περασµένου Αυγούστου χαρακτηρίζει ως µη κατά κύριο επάγγελµα αγρότες τη συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών των νησιών του Αιγαίου. ∆υστυχώς, για άλλη µια φορά διαµορφώθηκε ένας νόµος χωρίς να ληφθεί σοβαρά υπόψη η νησιωτική Ελλάδα. Έτσι ο παραγωγός της Ικαρίας, της Σάµου, της Νάξου, της Καρπάθου, της Ρόδου, της Λήµνου, της Λέσβου, του Άι-Στράτη, της Ίου, της Πάρου µπαίνει στο ίδιο τσουβάλι µε τους παραγωγούς της Λάρισας, της Βοιωτίας και των Σερρών. Η ρύθµιση της τελευταίας στιγµής που υιοθέτησε η κ. Μπατζελή, µετά από πρόταση του βουλευτή Χίου κ. Μουσουρούλη, δεν αλλάζει ουσιωδώς τα πράγµατα. Μόνο µια µικρή βελτίωση προσφέρει. Το αίτηµα για µια νησιωτική αγροτική πολιτική, εν ολίγοις, δε συγκίνησε ούτε αυτήν τη φορά το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πολύ µεγάλες αντιδράσεις υπήρξαν κατά τη συζήτηση του νοµοσχεδίου από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Οι αντιδράσεις αυτές οφείλονται στο ότι ο χαρακτηρισµός µεγάλου αριθµού παραγωγών ως µη κατά κύριο επάγγελµα αγρότες ανοίγει το δρόµο για την εξαίρεσή τους από τις επιδοτήσεις (µετά το 2013), την παύση της ασφάλισής τους στον ΟΓΑ και γενικά την παύση όλων των ευεργετηµάτων που ισχύουν για τους αγρότες. Σήµερα, στο νοµό Λέσβου κατά κύριο επάγγελµα αγρότες είναι περίπου 4.500 άτοµα, αλλά αγροτικές επιδοτήσεις λαµβάνουν περισσότερα από 22.000. Το βασικότερο κριτήριο είναι ότι ο παραγωγός, για να πάρει το χαρακτηρισµό του επαγγελµατία αγρότη, θα πρέπει να ασχολείται επαγγελµατικά µε την αγροτική δραστηριότητα κατά 30% του συνολικού ετήσιου χρόνου εργασίας του και να λαµβάνει από τη δραστηριότητα αυτή το 35% του συνολικού ετήσιου εισοδήµατός του. Αιτιολογώντας τη ρύθµιση αυτή, ο εισηγητής του νοµοσχεδίου τόνισε ότι στη γεωργία µόνο το 12% περίπου χρησιµοποιεί το 100% του χρόνου του στην αγροτική δραστηριότητα. Το 20% χρησιµοποιεί το 50% µε 90% του χρόνου του και το 68% χρησιµοποιεί λιγότερο από το 50% του χρόνου του στην αγροτική δραστηριότητα. Για τους δε ψαράδες, θα πρέπει είναι κάτοχοι επαγγελµατικής άδειας αλιείας και άδειας επαγγελµατικού αλιευτικού σκάφους. Η εγγραφή στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκµεταλλεύσεων είναι υποχρεωτική για όλα τα ενήλικα φυσικά πρόσωπα, καθώς και για τα νοµικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική δραστηριότητα. ∆ηλαδή κάθε
26 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
επαγγελµατική δραστηριότητα σε τουλάχιστον έναν από τους κλάδους της αγροτικής οικονοµίας, τη φυτική, τη ζωική, την αλιευτική παραγωγή, που αποσκοπεί στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων, καθώς και η επαγγελµατική δραστηριότητα που αφορά στη διαχείριση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και στη λειτουργία αγροτοτουριστικών µονάδων, απαιτεί υποχρεωτικά εγγραφή. Όµως είναι υποχρεωτική και για τα νοµικά και φυσικά πρόσωπα που κατέχουν αγροτική εκµετάλλευση χωρίς να ασκούν προεχόντως αγροτική δραστηριότητα. Έτσι, εγγράφονται στο Μητρώο Αγροτών τα φυσικά πρόσωπα εκείνα που, αν και δεν είναι επαγγελµατίες αγρότες, είναι αποδεδειγµένα κάτοχοι αγροτικής εκµετάλλευσης. Στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκµεταλλεύσεων εγγράφεται και ο επιτηδευµατίας, ο δηµόσιος υπάλληλος που δεν ασχολείται µε το αγροτικό επάγγελµα, αλλά κατέχει αγροτική εκµετάλλευση και λαµβάνει εισόδηµα απ’ αυτήν.
¶ÔÈÔÈ Â›Ó·È ÔÈ Î·Ù¿ ·ÚÈÔ Â¿ÁÁÂÏÌ· ·ÁÚfiÙ˜ Σύµφωνα µε το νόµο, κατά κύριο επάγγελµα αγρότες είναι εκείνοι που: λαµβάνουν το 35% του εισοδήµατός τους από αγροτικές δραστηριότητες σε όλη την Ελλάδα. Κατ’ εξαίρεση στα νησιά του Αιγαίου µε πληθυσµό µικρότερο των 100.000, το όριο αυτό περιορίζεται στο 25% του εισοδήµατος. Η παραπάνω ρύθµιση δεν καλύπτει τους κατοίκους της Κρήτης, της Ρόδου και της Εύβοιας, αφορά όµως όλα τα άλλα νησιά του Αιγαίου. ο χρόνος απασχόλησής τους στις αγροτικές δραστηριότητες ανέρχεται στο 30% του συνολικού εργάσιµου χρόνου. είναι ασφαλισµένοι στον ΟΓΑ. Για να ασφαλιστεί κάποιος στον ΟΓΑ, µε την ισχύουσα νοµοθεσία, πρέπει να λαµβάνει το 51% του εισοδήµατός του από αγροτικές δραστηριότητες. Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι θα έχουµε οριακή µόνο αύξηση του αριθµού των παραγωγών που θα χαρακτηριστούν ως κατά κύριο επάγγελµα αγρότες, καθώς κανένας παραγωγός που είναι δηµόσιος υπάλληλος, ελεύθερος επαγγελµατίας, µισθωτός ή ασκεί άλλο επάγγελµα δεν µπορεί να λάβει το χαρακτηρισµό τού κατά κύριο επάγγελµα αγρότη. Από τη συζήτηση στη Βουλή, έγινε φανερό ότι µετά το 2013 επιδοτήσεις θα δίνονται µόνο σε όσους χαρακτηρίζονται ως κατά κύριο επάγγελµα αγρότες. Αυτός είναι ο λόγος που υπήρξαν τόσο µεγάλες αντιδράσεις για το διαχωρισµό των αγροτών σε κατά κύριο και µη κατά κύριο επάγγελµα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόµη και
από το χώρο του ΠΑΣΟΚ υπήρξε µεγάλη πίεση να γίνουν πιο ελαστικά τα κριτήρια.
∞ÁÚÔÙÈÎfi ÂÈÛfi‰ËÌ· Αγροτικό εισόδηµα, σύµφωνα µε το νέο νόµο, είναι το εισόδηµα που προέρχεται: από καλλιέργειες, κτηνοτροφικές εκµεταλλεύσεις, την αλιεία εσωτερικών και εξωτερικών υδάτων, τη σπογγαλιεία, την οστρακοκαλλιέργεια, τη δασοπονία, τη θηραµατοπονία. από τη διαχείριση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας. από τη λειτουργία αγροτοτουριστικών εκµεταλλεύσεων δυναµικότητας µέχρι δέκα δωµατίων. από αγροτικές επιδοτήσεις και αποζηµιώσεις. Ως εξωαγροτικά εισοδήµατα χαρακτηρίζονται εκείνα που προέρχονται από την απασχόληση σε εξωαγροτικά επαγγέλµατα, όπως ατοµικές, εταιρικές, εµπορικές, βιοµηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, ελεύθερα επαγγέλµατα, µισθωτές εργασίες, εξαρτηµένη εργασία. Για τον προσδιορισµό του αγροτικού εισοδήµατος δε θα προσµετρώνται στο συνολικό ετήσιο ατοµικό εισόδηµα εισοδήµατα που προέρχονται από επιδόµατα ανεργίας, επιδόµατα πολυτέκνων, ενοίκια ακινήτων, µερίσµατα µετοχών και χρεογράφων, έξοδα παράστασης και αποζηµιώσεων αιρετών προσώπων, διάφορα εισοδήµατα, τόκοι καταθέσεων, προνοµιακά επιδόµατα. Με βάση την τελική ρύθµιση του νόµου, ένας παραγωγός των πέντε νοµών του Αιγαίου που έχει ετήσιο εισόδηµα 12.000 ευρώ, για να χαρακτηριστεί ως κατά κύριο επάγγελµα αγρότης θα πρέπει τα 3.000 ευρώ του να προέρχονται από την ελαιοκοµία.
Λήµνος
∞ÁÚfiÙ˘ Ì 25 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· Ô ·ÌÂÏÔ˘ÚÁfi˜ Οι αµπελοκαλλιεργητές της Λήµνου, που κυρίως καλλιεργούν το Μοσχάτο Αλεξανδρείας, για να πιάσουν το εισοδηµατικό όριο του 25% θα πρέπει να καλλιεργούν τουλάχιστον 25 στρέµµατα µη αρδευόµενου αµπελιού (όπως είναι τα περισσότερα στη Λήµνο) ή 21 στρέµµατα αρδευόµενου. Ένας κτηνοτρόφος της Λέσβου, της Λήµνου ή του ΆιΣτράτη, σύµφωνα µε τους πίνακες του υπουργείου Οικονοµικών, έχει τεκµαρτό εισόδηµα 26,14 ευρώ ανά ζώο αν είναι σε πεδινή περιοχή, 20,91 ευρώ αν είναι σε ηµιορεινή περιοχή και 15,88 ευρώ αν είναι σε ορεινή. Για τις κατσίκες, το τεκµαρτό εισόδηµα είναι 18 ευρώ για τις πεδινές, 14,40 ευρώ για τις ηµιορεινές και 10,80 ευρώ για τις ορεινές περιοχές. Αυτό σηµαίνει ότι ένας κτηνοτρόφος του νοµού µας που έχει 12.000 ευρώ εισόδηµα, θα πρέπει να εκτρέφει 115 πρόβατα αν είναι σε πεδινή περιοχή για να πιάνει το εισοδηµατικό όριο του 25%. Αν βρίσκεται σε ηµιορεινή περιοχή, το κοπάδι του θα πρέπει να αριθµεί 144 πρόβατα. Αν βρίσκεται σε ορεινή περιοχή, θα πρέπει να αριθµεί 189 πρόβατα. Αν ο κτηνοτρόφος εκτρέφει κατσίκες, θα πρέπει το κοπάδι του να αριθµεί 167 ζώα. Αν βρίσκεται σε ηµιορεινή περιοχή, θα πρέπει να εκτρέφει 208 κατσίκες και στην περίπτωση που βρίσκεται σε ορεινή περιοχή, θα πρέπει να εκτρέφει 278 κατσίκες.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
27
ÚÂÔÚÙ¿˙ Λέσβος
Χίος
∞ÁÚfiÙ˘ Ô ÂÏ·ÈÔ·Ú·ÁˆÁfi˜ Ì 138 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù·
∞ÁÚfiÙ˘ Ô Ì·ÛÙȯԷڷÁˆÁfi˜ ·fi 50,5 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù·
Το τεκµαρτό εισόδηµα για το 2010, σύµφωνα µε την απόφαση του υπουργείου Οικονοµικών, για την καλλιέργεια της ελιάς είναι 21,87 ευρώ για µη αρδευόµενες εκτάσεις και 32,53 ευρώ για αρδευόµενους ελαιώνες. Κατά συνέπεια, ο παραγωγός αυτός θα πρέπει να καλλιεργεί 137,17 στρέµµατα ξερικού ελαιώνα. Στη Λέσβο, οι ελαιώνες στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι ξερικοί, καθώς µόλις το 4% των εκτάσεων του νησιού είναι αρδευόµενες.
Ο µαστιχοπαραγωγός στη Χίο, για να θεωρηθεί κατά κύριο επάγγελµα αγρότης, θα πρέπει να καλλιεργεί 50,5 στρέµµατα µε σχίνους αν βρίσκονται σε πεδινές µη αρδευόµενες εκτάσεις. Αν τα χωράφια του είναι αρδευόµενα, τότε τα στρέµµατα που θα πρέπει να καλλιεργεί είναι 68,22. Στην περίπτωση που τα χωράφια είναι σε ορεινή περιοχή και µη αρδευόµενες εκτάσεις, τότε η καλλιέργεια θα πρέπει να αφορά 84,17 στρέµµατα. Οι αµπελοκαλλιεργητές της βόρειας Χίου που παράγουν κρασοστάφυλα, θα χαρακτηριστούν κατά κύριο επάγγελµα αγρότες αν καλλιεργούν τουλάχιστον 44,37 στρέµµατα ο καθένας σε πεδινές µη αρδευόµενες εκτάσεις. Αν πρόκειται για ορεινές εκτάσεις, τότε ο κάθε αµπελοκαλλιεργητής θα πρέπει να καλλιεργεί 73,94 στρέµµατα. Οι παραγωγοί εσπεριδοειδών (εξαιρούνται οι πορτοκαλοπαραγωγοί) στον κάµπο της Χίου, για να θεωρηθούν αγρότες, θα πρέπει να εκµεταλλεύονται τουλάχιστον 62,64 στρέµµατα πεδινών αρδευόµενων εκτάσεων. Αν πρόκειται για ορεινές αρδευόµενες, το όριο είναι 104,42 στρέµµατα. Από τους παραπάνω αριθµούς είναι φανερό ότι ελάχιστοι θα είναι οι παραγωγοί της Χίου που θα πάρουν το χαρακτηρισµό τού κατά κύριο επάγγελµα αγρότη. Οι αγελαδοτρόφοι της Χίου, για να χαρακτηριστούν κατά κύριο επάγγελµα αγρότες, θα πρέπει να εκτρέφουν τουλάχιστον 14 αγελάδες γαλακτοπαραγωγής σε πεδινές εκτάσεις ή 17 αγελάδες σε ηµιορεινές εκτάσεις ή 23 αγελάδες σε ορεινές εκτάσεις.
Σάµος
∞ÁÚfiÙ˘ Ô ·ÌÂÏÔ˘ÚÁfi˜ ·fi 22 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· Οι αµπελουργοί της Σάµου, για να χαρακτηριστούν αγρότες, θα πρέπει να καλλιεργούν 22 στρέµµατα σε πεδινές εκτάσεις µη αρδευόµενες αν πρόκειται για τις τοπικές ποικιλίες ΟΠΑΠ. Αν η καλλιέργεια βρίσκεται σε ηµιορεινή περιοχή, θα πρέπει να καλλιεργούνται 27,23 στρέµµατα κι αν είναι σε ορεινή, θα πρέπει τα στρέµµατα να είναι τουλάχιστον 36,31. Οι αγελαδοτρόφοι του νησιού θα πρέπει να εκτρέφουν 16 αγελάδες σε πεδινές εκτάσεις, 20 αγελάδες σε ηµιορεινές εκτάσεις και 27 αγελάδες σε ορεινές. Ικαρία
∞ÁÚfiÙ˘ Ô ÎÙËÓÔÙÚfiÊÔ˜ Ì 140 ηÙۛΘ Î·È ¿Óˆ Οι κτηνοτρόφοι της Ικαρίας κατά κύριο λόγο έχουν κοπάδια µε κατσίκες ελευθέρας βοσκής. Για να χαρακτηριστούν αγρότες θα πρέπει να εκτρέφουν 140 κατσίκες σε πεδινές εκτάσεις, 174 κατσίκες σε ηµιορεινές και 232 κατσίκες σε ορεινές εκτάσεις.
Ρόδος Κυκλάδες
∞ÁÚfiÙ˘ Ô ·ÌÂÏÔ˘ÚÁfi˜ ·fi 21 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· Στα νησιά των Κυκλάδων υπάρχει µια σηµαντική παραγωγή οίνων ΟΠΑΠ. Όσοι αµπελουργοί καλλιεργούν αυτές τις ποικιλίες χαρακτηρίζονται ως κατά κύριο επάγγελµα αγρότες αν καλλιεργούν 20,83 στρέµµατα σε πεδινές και µη αρδευόµενες εκτάσεις. Αν είναι αρδευόµενες οι εκτάσεις, τότε θα αρκεί να καλλιεργούν 18,5 στρέµµατα. Όταν πρόκειται για ηµιορεινές εκτάσεις, πρέπει να καλλιεργούν 26,04 στρέµµατα µη αρδευόµενα. Αν είναι αρδευόµενα, αρκεί να καλλιεργούν 23,14 στρέµµατα. Αν πρόκειται για ορεινά αµπέλια, οι καλλιέργειες θα πρέπει να αφορούν 34,72 στρέµµατα µη αρδευόµενων εκτάσεων ή 30,86 στρέµµατα αρδευόµενων. Στη Νάξο και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων υπάρχει σηµαντική αγελαδοτροφία. Οι κτηνοτρόφοι των νησιών, για να χαρακτηριστούν ως κατά κύριο επάγγελµα κτηνοτρόφοι, θα πρέπει να εκτρέφουν 13 αγελάδες γαλακτοπαραγωγής ή κρεοπαραγωγής σε πεδινές εκτάσεις. Αν η µονάδα είναι σε ορεινή περιοχή, θα πρέπει να εκτρέφονται 21 αγελάδες γαλακτοπαραγωγής ή κρεοπαραγωγής.
28 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
∞ÁÚfiÙ˘ Ô ·ÌÂÏÔ˘ÚÁfi˜ Ì 42,06 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· Î·È ¿Óˆ Η Ρόδος είναι το µόνο νησί του Αιγαίου που δεν καλύπτεται από την ευνοϊκή ρύθµιση της τελευταίας στιγµής που αναφέραµε στην εισαγωγή. Έτσι, οι αµπελουργοί της θα πρέπει να λαµβάνουν το 35% του εισοδήµατός τους από την παραγωγή αυτή. Για τα άλλα νησιά του νοµού ισχύει το όριο του 25%. Γι’ αυτό ο Ροδίτης αµπελουργός, για να χαρακτηριστεί ως κατά κύριο επάγγελµα αγρότης, θα πρέπει να καλλιεργεί - µιλώντας πάντα για ποικιλίες ΟΠΑΠ - 42,06 στρέµµατα σε πεδινές εκτάσεις, 52,58 στρέµµατα ηµιορεινών εκτάσεων και 70,11 στρέµµατα αν πρόκειται για ορεινές εκτάσεις. Στα άλλα νησιά του νοµού τα όρια για τους αµπελουργούς διαµορφώνονται ως εξής: 30,04 στρέµµατα για τις πεδινές εκτάσεις, 37,56 στρέµµατα για τις ηµιορεινές εκτάσεις και 50,08 στρέµµατα για τις ορεινές εκτάσεις. Τα παραπάνω ελάχιστα όρια αφορούν επίσης στις ποικιλίες ΟΠΑΠ.
ÚÂÔÚÙ¿˙ ∆ÒÚ· ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÙˆÓ ·ÔÊ¿ÛˆÓ
ŸÏ· ·›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙË Ó¤· ∫∞¶
∆
ο «νησιωτικό Αγρόκτηµα» παρακολουθεί και καταγράφει τις εξελίξεις γύρω από τη νέα ΚΑΠ εδώ και δυόµισι χρόνια. Ο λόγος είναι ότι θεωρούµε πως οι αποφάσεις που θα ληφθούν, θα καθορίσουν το µέλλον της αγροτι κής παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δύο επόµενες δεκαετίες. Εκτός, όµως, από την αγροτική παραγω γή, η ΚΑΠ είναι καθοριστική και για το µέλλον της υπαί θρου, για την προστασία του περιβάλλοντος και για τη δια τροφική ασφάλεια και ποιότητα, για τη διατήρηση της γευστικής κουλτούρας των λαών της Ευρώπης. Από τα τέλη του Αυγούστου έχουµε µπει σε µια φάση όπου γ ί ν ε τ αι ε κτ ε τα µέ ν η σ υ ζ ήτ ησ η γ ι α τη ν ΚΑ Π κα ι τι ς ε ν α λλ α κ τ ι κ έ ς λ ύ σ ε ι ς π ο υ σ υ ζ η τ ιο ύ ν τ α ι σ ε ε υ ρ ω πα ϊ κ ό κ α ι ε θ ν ι κ ό επίπεδο. Πολλές φορές δηµοσιεύονται αντικρουόµενες πληροφορίες κι άλλες η γενικόλογη πολιτική τοποθέτηση ενός οργάνου εκλαµβάνεται ως οριστική απόφαση. Το τελικό αποτέλεσµα είναι ότι όποιος δεν έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί συστηµατικά όλες αυτές τις πληροφορίες, να µην καταλαβαίνει τι πρόκειται να συµβεί τους επόµενους µήνες. ∆εν είναι τυχαίο πως τούτη εδώ την προεκλογική περίοδο υπάρχουν υποψήφιοι που επιµένουν να δηλώνουν ότι οι επιδοτήσεις θα κοπούν το 2013. Άλλο ένα παράδειγµα άγνοιας είναι δηµοσιογράφοι του αγροτικού ρεπορτάζ να παρουσιάζουν τις διαρροές των προτάσεων της Κοµισιόν ως τις αποφάσεις που πρόκειται να ληφθούν. Ας βάλουµε τα πράγµατα στη θέση τους. Η συζήτηση για την ΚΑΠ ξεκινά από το ύψος των πόρων που θα διατεθούν γι’ αυτήν. Σήµερα υπάρχει σφοδρή αντιπαράθεση για το αν οι πόροι θα αυξηθούν ή αν θα µείνουν σταθεροί. Ακόµη κι αν µείνουν σταθεροί οι πόροι, οι παραγωγοί αγροτικών προϊόντων θα νιώσουν µεγάλη µείωση του εισοδήµατός τους που προέρχεται από τις επιδοτήσεις. ∆ιότι οι πόροι θα µοιραστούν σε πολύ περισσότερα κράτη και σε πολύ περισσότερους δικαιούχους. Σήµερα η Ευρωπαϊκή Ένωση, µε την ΚΑΠ που ψηφίστηκε το 2003, χρηµατοδοτεί µόνο τους παραγωγούς των κρατών-µελών που ήταν ενταγµένα το 2003. Τουτέστιν, όλες οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης είναι εκτός της ΚΑΠ. Η νέα ΚΑΠ θα στείλει ένα πολύ µεγάλο µέρος των πόρων αυτών στους αγρότες των νέων µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για µια δίκαιη απόφαση, καθώς το εισόδηµα των αγροτών αυτών είναι εξαιρετικά χαµηλό, είναι όµως άδικο το ότι τη χρηµατοδότηση αυτών των παραγωγών θα την πληρώσουν οι αγρότες και κυρίως οι µικροί αγρότες των παλαιών κρατών-µελών.
t
Μάχη για να µη µειωθούν οι πόροι της ΚΑΠ αρχίζει το Νοέµβρη στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο
s
∫·Ù¿ ·ÚÈÔ Â¿ÁÁÂÏÌ· Î·È ÌË Η κατηγοριοποίηση των αγροτών, τώρα, σε κατά κύριο επάγγελµα και σε µη κατά κύριο επάγγελµα αγρότες θεσπίστηκε για να γίνει ο διαχωρισµός των αγροτών που θα επιδοτούνται και εκείνων που δε θα επιδοτούνται από το 2013 και µετά. Όταν θα ολοκληρωθεί το Μητρώο, θα γνωρίζουµε πόσοι παραγωγοί θα λαµβάνουν επιδοτήσεις και πόσοι θα είναι εκτός επιδοτήσεων στη χώρα µας. Οι παραγωγοί των νησιών του Αιγαίου θα δεχθούν ισχυρό πλήγµα αν δεν αναµορφωθεί ο πρόσφατα ψηφισµένος νόµος ή αν δεν υπάρξει πρόβλεψη που να τους εξαιρεί από τις περικοπές των επιδοτήσεων από τους µη κατά κύριο επάγγελµα αγρότες. Ένα ακόµη χαρακτηριστικό της νέας ΚΑΠ είναι ότι θα επιβάλει την τήρηση πιο αυστηρών φιλοπεριβαλλοντικών κανόνων. Μένει να δούµε πώς θα γίνει αυτό τη στιγµή που η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει διάπλατα το δρόµο για την είσοδο των γενετικά τροποποιηµένων (µεταλλαγµένων) καλλιεργειών στην ευρωπαϊκή γεωργία. Οι άµεσες επιδοτήσεις προς τους αγρότες θα διατηρηθούν, ωστόσο τα κονδύλια που θα δίνονται γι’ αυτές θα µειωθούν και θα αυξηθούν τα κονδύλια για τα λεγόµενα µέτρα αγροτικής ανάπτυξης. Το επίπεδο των άµεσων επιδοτήσεων που καταβάλλονται σε µεµονωµένες εκµεταλλεύσεις θα πρέπει να προσδιορίζεται σε ένα συγκεκριµένο ποσό, πιστεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν και θα µπορούσε να υπάρξει κάποια ευελιξία για τις µεγάλες γεωργικές εκµεταλλεύσεις που απασχολούν µεγάλο αριθµό ατόµων. Καµµία απολύτως απόφαση, απ’ την άλλη, δεν έχει ληφθεί για το αν θα αξιοποιηθεί το περιφερειακό µοντέλο ή αν θα δίνεται κατ’ αποκοπήν επιδότηση. Το ζήτηµα του µοντέλου σε συνδυασµό µε το ζήτηµα του ύψους των διαθέσιµων πόρων θα είναι από τα ζητήµατα για τα οποία αναµένεται να υπάρξει σφοδρή αντιπαράθεση. Οι τελικές αποφάσεις για την ΚΑΠ θα ληφθούν το καλοκαίρι τού 2011.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
29
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
30 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
·ÊȤڈ̷ ¢ËÌÔÙÈΤ˜ Î·È ÂÚÈÊÂÚÂȷΤ˜ ÂÎÏÔÁ¤˜ 2010
¢‹Ì·Ú¯ÔÈ Î·È ÂÚÈÊÂÚÂȿگ˜ ¿Ó ÛÙÔ ¯ˆÚ¿ÊÈ
Ÿ
πως κι αν το δει κανείς, ο «Καλλικράτης» δηµιουργεί ένα νέο τοπίο στον αγροτικό χώρο. Τα επόµενα τρία χρόνια, όταν θα υλοποιηθεί στην πράξη η διοικητική αναδιάρθρωση των δήµων και των περιφερειών, οι αγρότες θα βρεθούν µπροστά σε µια νέα πραγµατικότητα. Στη νησιωτική Ελλάδα η συντριπτική πλειοψηφία των αρµοδιοτήτων που είχαν οι νοµαρχίες θα περάσουν στους δήµους. ∆ηλαδή οι διευθύνσεις Γεωργίας και οι διευθύνσεις Κτηνιατρικής, µε τα αντίστοιχα γραφεία που είχαν σε κάθε νησί, θα περάσουν στον έλεγχο των δηµοτικών αρχών. Κι εδώ τίθεται το ερώτηµα: γνωρίζουν οι µελλοντικοί δηµοτικοί άρχοντες πώς λειτουργούν αυτές οι υπηρεσίες και ποιες είναι οι ευθύνες και οι αρµοδιότητές τους; Κι αν όλες οι αρµοδιότητες περνούν στους δήµους, τι θα γίνει µε τις περιφέρειες, ποιες αρµοδιότητες θα κρατήσουν; Μήπως θα έχουν απλά συντονιστικό ρόλο; Η διοικητική αναδιάρθρωση βρίσκει τον αγροτικό κόσµο µπροστά σε µια δύσκολη εποχή, µε µια σειρά ανοιχτών ζητηµάτων που πρέπει να αντιµετωπισθούν. Ορισµένα από αυτά είναι η αδειοδότηση των σταβλικών εγκαταστάσεων, η υλοποίηση των προγραµµάτων Σχέδια Βελτίωσης και Νέοι Αγρότες, η αδειοδότηση των ελαιοτριβείων, των τυροκοµείων, των οινοποιείων και των πυρηνελαιουργείων. Ακόµα, η αντιµετώπιση ζωονόσων (π.χ. καταρροϊκός πυρετός) και η προστασία ζωικού κεφαλαίου από την εξάπλωση άλλων ζωονόσων,
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
31
·ÊȤڈ̷ η φυτοπροστασία και η αντιµετώπιση νέων νόσων. Θέλοντας να δούµε πώς αντιµετωπίζουν οι υποψήφιοι για τις δηµοτικές και περιφερειακές εκλογές την αγροτική παραγωγή, τους δώσαµε τη δυνατότητα να µας αναπτύξουν τις θέσεις τους. ∆ηµοσιεύουµε, λοιπόν, µια σειρά συνεντεύξεων, που πιστεύουµε ότι θα φωτίσουν τις προθέσεις των αυριανών τοπικών αρχόντων. Ορισµένες από τις νέες αρµοδιότητες που περνούν στις νέες δηµοτικές αρχές είναι οι ακόλουθες:
°ÂÓÈο Σύσταση και λειτουργία γραφείων γεωργικής ανάπτυξης (Γ.Γ.Α.) Μελέτη και εκτέλεση έργων τεχνικής υποδοµής, τοπικής σηµασίας, που αφορούν στη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία και ιδίως αυτών που σχετίζονται µε την αγροτική οδοποιία, την κατασκευή λιµνοδεξαµενών, τα έργα βελτίωσης βοσκοτόπων και τα εγγειοβελτιωτικά έργα Η διαχείριση βοσκοτόπων Η έρευνα και µελέτη κάθε θέµατος για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας Η ανάπτυξη, προστασία, εκτίµηση και παρακολούθηση της φυτικής και ζωικής παραγωγής Η σύνδεση αγροτικής παραγωγής και τουριστικής ανάπτυξης Η προώθηση προγραµµάτων εγκατάστασης νέων αγροτών Η εκτίµηση και παρακολούθηση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής ως και των απολαµβανοµένων υπό των παραγωγών τιµών γεωργικών προϊόντων Η ενηµέρωση του αγροτικού πληθυσµού για τις βελτιωµένες µεθόδους παραγωγής και οργάνωσης των εκµεταλλεύσεων Η συνεργασία µε ιδρύµατα έρευνας της αγροτικής, κτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής Η ευρύτερη διάδοση στον αγροτικό κόσµο, µέσω εκπαιδευτικών προγραµµάτων, γνώσεων για την εφαρµογή βελτιωµένων µεθόδων καλλιέργειας Η καλύτερη οργάνωση των γεωργικών εκµεταλλεύσεων στο πλαίσιο σχεδίων βελτίωσης Η διεξαγωγή ελέγχων επί των εκµεταλλεύσεων, επιχειρήσεων και ενώσεων αυτών Η εκµίσθωση δηµοτικών εκτάσεων γης για βιοµηχανικούς ή βιοτεχνικούς σκοπούς, κτηνοτροφικές εκµεταλλεύσεις, εγκαταστάσεις θερµοκηπίων και για µονάδες στους τοµείς αλιείας
∫ÙËÓÔÙÚÔÊ›· Η χορήγηση άδειας για τη λειτουργία κτηνιατρικού γραφείου για τα παραγωγικά ζώα, καθώς
32 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
και ειδικής άδειας για αποθήκευση φαρµακευτικών προϊόντων Η εφαρµογή και ο έλεγχος του συστήµατος αναγνώρισης και καταγραφής του ζωικού κεφαλαίου του δήµου Η εκτέλεση κρεοσκοπικού ελέγχου και ελέγχου στις εγκαταστάσεις παραγωγής, µεταποίησης, διακίνησης και διάθεσης Η χορήγηση αδειών λειτουργίας καταστηµάτων διατήρησης, εµπορίας και διακίνησης ζώων Η παροχή γνωµάτευσης για υγειονοµική καταλληλότητα των ζώων, όταν πρόκειται για πλανόδια έκθεση αυτών Η χορήγηση αδειών για την ίδρυση και λειτουργία κτηνοπτηνοτροφικών εγκαταστάσεων Η χορήγηση αδειών, ανανέωσης, ανάκλησης και µεταβίβασης λειτουργίας καταστηµάτων λιανικής πώλησης κτηνιατρικών και αγροτικών φαρµακευτικών προϊόντων Η χορήγηση των σχετικών αδειών για την καταλληλότητα των αυτοκινήτων που µεταφέρουν ζώα Η διενέργεια ελέγχων ζωοτροφών σχετικά µε την επισήµανση γενετικώς τροποποιηµένων οργανισµών Η χορήγηση αδειών λειτουργίας και η εποπτεία των ιδιωτικών κτηνιατρείων, κλινικών ιατρείων
∞ÏÈ›· Η άσκηση εποπτείας και ελέγχου στον τοµέα της αλιείας στην περιοχή δικαιοδοσίας του δήµου Η απόφαση επιλογής του τρόπου εκµετάλλευσης των ιχθυοτρόφων υδάτων της χωρικής αρµοδιότητας του δήµου Ο καθορισµός κάθε δαπάνης που απαιτείται για την προσωρινή εκµετάλλευση ιχθυοτροφείου Η µετάθεση της ηµεροµηνίας έναρξης της µίσθωσης ιχθυοτροφείου Η εισαγωγή και κατάθεση εσόδων και η ενέργεια εξόδων προσωρινής εκµετάλλευσης ιχθυοτροφείου Η επιλογή της καταβολής του µισθώµατος ιχθυοτροφείου σε είδος ή χρήµα, ο καθορισµός της αποβάθρας συγκέντρωσης των αλιευµάτων ιχθύων και η ανάθεση διαχείρισης στην ΑΤΕ του ποσοστού µισθώµατος που καθορίστηκε σε είδος Η παρακολούθηση και ο έλεγχος της διαχείρισης µισθωτού αλιευτικού συνεταιρισµού και των εργασιών καλλιέργειας και εκµετάλλευσης του ιχθυοτρόφου ύδατος Η καταγγελία της µίσθωσης ιχθυοτροφείου Η εκµίσθωση, χωρίς δηµοπρασία, εφαπτόµενου των συνόρων ιχθυοτρόφου ύδατος και ο καθορι-
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
σµός των όρων της σύµβασης Η παραχώρηση χώρων για δοκιµαστική εγκατάσταση πρωτοτύπου µορφής καλλιέργειας υδρόβιων ζώων Η εφαρµογή του προγράµµατος ανάπτυξης των ιχθυοκαλλιεργειών µε την έγκαιρη και επαρκή παραγωγή του αναγκαίου (γόνου) ιχθυδίων Η συγκέντρωση και η τήρηση στοιχείων των υδατοκαλλιεργειών και της αλιείας στα εσωτερικά ύδατα Η διοργάνωση ενηµερωτικών συναντήσεων µε αλιείς, υδατοκαλλιεργητές και γενικά εργαζόµενους σε επιχειρήσεις του αλιευτικού τοµέα Η χορήγηση άδειας σε αλιευτικά σκάφη για διενέργεια δοκιµαστικής αλιείας Η έγκριση διάθεσης πίστωσης και πληρωµών βελτιωτικών έργων στα εσωτερικά ύδατα από το ποσοστό 5% της αξίας της αλιευόµενης παραγωγής του µισθίου
Η απόφαση καθορισµού των όρων χορήγησης ερασιτεχνικών αδειών αλιείας Η πρόσληψη επιστατοφυλάκων Η έγκριση της χορήγησης από τις αρµόδιες αρχές αδειών απόπλου στα αλιευτικά σκάφη για τη διενέργεια αλιείας στα διεθνή ύδατα και η ανάκληση της έγκρισης αυτής Η τήρηση στοιχείων των πάσης φύσεως αλιευτικών εκµεταλλεύσεων Η αντιµετώπιση θεµάτων και η εισήγηση µέτρων που αφορούν στη διακίνηση, µεταποίηση, τυποποίηση, συντήρηση και εµπορία των αλιευτικών προϊόντων, σε συνεργασία µε αρµόδιες υπηρεσίες και φορείς Η επιβολή ειδικών ή πρόσθετων περιοριστικών µέτρων της αλιείας Ο καθορισµός της διάρκειας, έναρξης και λήξης της απαγορευτικής περιόδου αλιείας στους ποταµούς χωρικής αρµοδιότητας του οικείου δήµου
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ¶·‡ÏÔ˜ µÔÁÈ·Ù˙‹˜ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ «∞ÁÒÓ·˜ Á·È Ù· ÓËÛÈ¿ Ì·˜»
∂›Ó·È ηı‹ÎÔÓ Ë ÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ Ì·˜ Κύριε Βογιατζή, ως αγρότης γνωρίζετε τον κόπο που καταβάλλουν οι αγρότες των νησιών. Λίγες µέρες µετά τις περιφερειακές εκλογές θα ανακοινωθούν οι θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. Ποιες προβλέψεις θα πρέπει να περιέχει η ΚΑΠ για τα νησιά του Αιγαίου, ώστε τα αγροτικά µας προϊόντα να είναι ανταγωνιστικά; «Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, µε τις υπάρχουσες συνθήκες παραγωγής και ελεύθερης αγοράς, ο νησιώτης Έλληνας αγρότης έχει βρεθεί σε δυσµενή θέση, µε αποτέλεσµα οι κόποι του να µην πιάνουν τόπο. Η βασική αιτία που έχει οδηγήσει σε απόγνωση τους αγρότες συµπολίτες µας, είναι κυρίως το µεγάλο κόστος παραγωγής, που καθιστά τα νησιωτικά προϊόντα µη ανταγωνιστικά στις εγχώριες και διεθνείς αγορές, παρά την ποιοτική υπεροχή τους. Το µεγάλο κόστος παραγωγής οφείλεται: στα υψηλά µεροκάµατα, στη χαµηλή τιµή των παραγόµενων προϊόντων, στη χαµηλή παραγωγή λόγω του άστοχου τρόπου επιδότησης, στη µεγάλη κατάτµηση του αγροτικού κλήρου, στις ιδιαίτερες εδαφολογικές συνθήκες των νησιών µας, στις υψηλές τιµές των αγροτικών εφοδίων. Οι προβλέψεις τις οποίες θα πρέπει να περιέχει η νέα ΚΑΠ για τα νησιά του Αιγαίου και σε συσχετισµό µε τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου του Βορείου Αιγαίου είναι: Η περαιτέρω ενίσχυση της επιδότησης των προϊόντων µας και η σύνδεσή τους µε την παραγωγή, η συνέχιση και ενίσχυση των εξειδικευµένων επιδοτήσεων νησιωτικών προϊόντων (λαδιού, κρασιού, µαστίχας, σιτηρών, πατάτας κ.λπ.), η παροχή κινήτρων για την επέκταση της βιολογικής καλλιέργειας και κυρίως για την παραγωγή προϊόντων που έχουν αναγνωριστεί ως ΠΟΠ ή Π.Γ.Ε., η συνέχιση και ενίσχυση των επιδοτήσεων για την ίδρυση, την οργάνωση και τον εκσυγχρονισµό των µεταποιητικών µονάδων προϊόντων του πρωτογενούς τοµέα, η γενναία επιδότηση των µεταφορών, τόσο των αγροτικών εφοδίων που εισέρχονται στα νησιά µας, όσο και των αγροτικών προϊόντων που εξάγονται από τα νησιά µας.» Ποιο κατά την άποψή σας είναι το σηµαντικότερο πρόβληµα που αντιµετωπίζουν σήµερα οι αγρότες
34 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
στα νησιά του Βορείου Αιγαίου; «Το σηµαντικότερο πρόβληµα είναι η διάθεση των παραγόµενων προϊόντων, κυρίως λόγω της µη ύπαρξης ορθής οργάνωσης και διαχείρισης των προϊόντων, που αφορά στην επεξεργασία, τη διακίνηση και την εµπορία τους. Σηµαντικό είναι και το πρόβληµα των συγκοινωνιών µε την ηπειρωτική Ελλάδα. Η αδυναµία διάθεσης των αγροτικών προϊόντων, σε συνδυασµό µε το υψηλό κόστος παραγωγής, είναι πιστεύω το βασικότερο πρόβληµα. Γι’ αυτό, άλλωστε, ο “Αγώνας για τα νησιά µας” επιµένει να παραµένει επικεφαλής όλων των κοινωνικών αγώνων. Στοχεύει στην ενδυνάµωση της φωνής µας και των διεκδικήσεών µας για τον τόπο µας, για το µέλλον µας, για τα παιδιά µας. Γιατί θέλουµε την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου τοπική κυβέρνηση µε παρουσία, ρόλο και λόγο στον εθνικό και ευρωπαϊκό σχεδιασµό.» Παρά τις δυσκολίες, τα νησιά µας παράγουν εξαιρετικής ποιότητος προϊόντα, όπως είναι το λάδι της Λέσβου, τα κρασιά της Λήµνου και της Σάµου, η µαστίχα της Χίου, τα τυροκοµικά προϊόντα και άλλα λιγότερο γνωστά. Εάν εκλεγείτε περιφερειάρχης, πώς θα στηρίξετε την προώθηση των προϊόντων στην Ελλάδα και το εξωτερικό; «Πράγµατι, τα νησιά µας παράγουν µοναδικής ποιότητας προϊόντα. Όµως, τα ιδιαίτερα και ξεχωριστά ποιοτικά χαρακτηριστικά τους είναι ανάγκη να τύχουν ακόµα µεγαλύτερης προβολής. Έχουµε χρέος να στηρίζουµε συνεχώς το µόχθο των αγροτών µας. Ως συνδυασµός, αγωνιζόµαστε για την προβολή των συγκριτικών πλεονεκτηµάτων των νησιών µας και ένα από αυτά είναι τα προϊόντα µας. Η µεγάλη πρόκληση των πρώτων αιρετών περιφερειακών εκλογών αποτελεί µια µεγάλη ευκαιρία για εµάς τους νησιώτες να ξεφύγουµε από το στίγµα του “φτωχού συγγενή” και να αυτοδιαχειριστούµε τον πλούτο και τη µοναδικότητα της νησιωτικής Περιφέρειάς µας. Με την αρµοδιότητα του αναπτυξιακού περιφερειακού προγραµµατισµού στην “τσέπη” της, η Περιφέρεια θα µπορεί πλέον να διαµορφώσει η ίδια τόσο το µοντέλο ανάπτυξης που της ταιριάζει, όσο και τις πολιτικές υλοποίησής του.» Στο επίπεδο των δηµοσίων επενδύσεων-εγγειοβελτιωτικών έργων τι χρειάζεται να γίνει;
t
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
«Θέλουµε ενίσχυση της επιδότησης των προϊόντων των νησιών µας και σύνδεσή τους µε την παραγωγή»
s
«Θα επιµείνουµε στην επέκταση και τη συντήρηση των αγροτικών οδικών δικτύων, στη δηµιουργία των αναγκαίων λιµνοδεξαµενών και φραγµάτων µε παράλληλη συντήρηση όσων υπάρχουν σήµερα, στη δηµιουργία και τη συντήρηση των αρδευτικών δικτύων. Άλλωστε, όλα τα παραπάνω µπορούν να συµβάλλουν σηµαντικά στη µείωση του κόστους παραγωγής, πλησιάζοντας ακόµη περισσότερο το µεταφορικό ισοδύναµο. Τέλος, ιδιαίτερη σηµασία πρέπει να δοθεί στον καθαρισµό και τη συντήρηση των χειµάρρων και των ρεµάτων, προκειµένου να αποφεύγονται οι καταστροφές από έντονα καιρικά φαινόµενα, όπως πρόσφατα στη Χίο και την Ικαρία. Ξέρουµε από πρώτο χέρι ότι το καλό αποτέλεσµα δεν παράγεται µέσα σε κλειστά γραφεία, ούτε µε κλειστά µάτια. Παράγεται µέσα από συνεχή διάλογο. Με αγώνα, µε ισότιµη και ειλικρινή σχέση µε τους συµπολίτες µας. Με ανοιχτές πόρτες, συνεργασία και λογοδοσία. Αυτή είναι η δική µας πολιτική αντίληψη και έτσι πορευόµαστε στην αυτοδιοικητική µάχη. Πορευόµαστε µε προτάσεις και όχι µε επίθετα. ∆ίνουµε τη µάχη µε επιχειρήµατα, µε ιδέες, µε κουλτούρα διαλόγου, σε συναινετικό κλίµα και πνεύµα, αλλά πάνω απ’ όλα µε πολιτικό πολιτισµό. ∆ίνουµε τη µάχη µε θετικό απολογισµό έργου και τεκµήρια σκληρής δουλειάς. Με σχέδιο, µέθοδο, κοινωνική ευαισθησία και ανθρωπιά. Με πάθος για το Βόρειο Αιγαίο που µας αξίζει.» Εδώ και χρόνια υπάρχει µια ευρεία συζήτηση µε αντικείµενο τη σύνδεση της αγροτικής παρα γωγής µε τον τουρισµό. Η σύν δ εση τω ν δύο κλάδων θα φέρει πολλαπλά οφέλη στις τοπικές οικονο-
µίες των νησιών µας. Ποια είναι η δική σας θέση; «Στο πλαίσιο των εναλλακτικών µορφών τουρισµού, όπως ο αγροτοτουρισµός, καταβάλλεται σηµαντική προσπάθεια σύνδεσης της πρωτογενούς παραγωγής µε τον τουρισµό, µε ενθαρρυντικά αποτελέσµατα όπου έχει εφαρµοστεί. Μια τέτοια προοπτική πιστεύω πως θα φέρει σηµαντικά οφέλη στον αγροτικό και τον τουριστικό κλάδο και θα ενισχύσει σηµαντικά τις τοπικές οικονοµίες των νησιών µας. Θα είµαστε αρωγοί και συµπαραστάτες σ’ οποιαδήποτε τέτοια προσπάθεια και ιδιαίτερα απαιτητικοί στη διεκδίκηση προγραµµάτων που αφορούν στην προώθηση και ανάπτυξη του αγροτικού τουρισµού,. Τα νησιά µας πιστεύω ότι προσφέρονται ιδιαίτερα για µια τέτοια ανάπτυξη, από την οποία µπορεί να “ξαναγεννηθεί” ο τόσο σηµαντικός, για τα νησιά µας, πρωτογενής τοµέας.»
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
35
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ¡¿ÛÔ˜ °È·Î·Ï‹˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ «πÛ¯˘Úfi µfiÚÂÈÔ ∞ÈÁ·›Ô»
¡¤Ô˜ ÙÚfiÔ˜ ÚÔÒıËÛ˘ ÙˆÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ Ì·˜ Kύριε Γιακαλή, η Περιφέρεια του Βορείου Αιγαίου, αν και νησιωτική, έχει ανεπτυγµένο πρωτογενή τοµέα. Τα προϊόντα που παράγονται είναι ονοµαστά, αλλά αντιµετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες όταν οι τοπικές επιχειρήσεις προσπαθούν να τα τοποθετήσουν στην αγορά. Πώς µπορεί ο νέος αυτοδιοικητικός θεσµός της Περιφέρειας να στηρίξει τα τοπικά προϊόντα; «Κλειδί στο πρόβληµα αυτό είναι η πολιτική προώθησης των προϊόντων µας και εκεί θα δώσουµε ιδιαίτερο βάρος. Αυτό φαίνεται έντονα στο ελαιόλαδο, όπου µόνο ένα µικρό µέρος της παραγωγής µας τυποποιείται, ενώ ένα πολύ µεγάλο µέρος του εξάγεται χύµα, κυρίως στην Ιταλία, όπου αναµειγνύεται µε ιταλικά λάδια και προωθείται στη διεθνή αγορά ως ιταλικό. Το ίδιο το πρόβληµα, όµως, θέτει και την απάντησή του. Γιατί, για παράδειγµα, οι Ιταλοί έχουν την ικανότητα να τυποποιούν τα λάδια µας και να τα διαθέτουν ως ιταλικά (µε ιταλικό brand name δηλαδή) ή ακαθορίστου προέλευσης (µείξεις) και εµείς όχι; Η λύση βρίσκεται στην αλλαγή του τρόπου προβολής των νησιών µας και των προϊόντων µας µε έναν τρόπο που θα δηµιουργεί ενιαία ταυτότητα για τα νησιά και τα προϊόντα µας, που θα αναπτύσσει συνέργειες µε τους άλλους παραγωγικούς κλάδους, όπως τον τουρισµό αλλά και το εµπόριο. Στο πλαίσιο της στρατηγικής µας θα προωθήσουµε ειδικές µορφές τουρισµού, όπως ο γαστρονοµικός (ειδικά για τους χειµερινούς µήνες), ενώ θα επιδιώξουµε ενεργή διασύνδεση µε διεθνή δίκτυα και κινήµατα, όπως το “slow food”, µε την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραµµάτων. Θα εξετάσουµε επίσης τη δυνατότητα ανάπτυξης τοπικών σηµάτων ποιότητας για τα νησιά µας. Αυτή η πολιτική της εξωστρέφειας είναι η µόνη που µπορεί να δώσει αξιόπιστη λύση στο πρόβληµα της τοποθέτησης των προϊόντων µας στη διεθνή αγορά (και όχι µόνο στην ελληνική), ενώ παράλληλα θα δηµιουργήσει αµοιβαία οφέλη και συνέργειες µε τον τουριστικό τοµέα και τον παραγωγικό ιστό των νησιών µας.» Ένα από τα µεγαλύτερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει ο αγροτικός κόσµος των νησιών µας είναι η έλλειψη νερού για την άρδευση των χωραφιών. Για
36 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
να αντιµετωπισθεί το πρόβληµα αυτό απαιτείται να γίνει ένα σύνολο αρδευτικών έργων (φράγµατα, λιµνοδεξαµενές, αξιοποίηση γεωτρήσεων, εξοικονόµηση νερού). Από ποιες πηγές θα µπορούσε να αντληθεί χρηµατοδότηση για τα έργα αυτά; «Το πρόβληµα της έλλειψης νερού είναι τεράστιο και δε συνδέεται µόνο µε τη δυνατότητα άρδευσης των καλλιεργειών, αλλά και µε άλλα φαινόµενα, όπως η ερηµοποίηση, η υφαλµύρωση και η διάβρωση των εδαφών των νησιών µας, που αν δεν αντιµετωπιστούν αποτελεσµατικά δε θα µπορέσουµε να πετύχουµε βιώσιµη και διαρκή ανάπτυξη. Το θέµα δεν αφορά µόνο στην αγροτική ανάπτυξη, αλλά και στον τουρισµό. Πέρα όµως από όλα αυτά, αφορά και την ποιότητα ζωής µας εδώ στο Βόρειο Αιγαίο. Αφορά στην ποιότητα του νερού που πίνουµε, στην υποχρέωση που έχει η οργανωµένη Πολιτεία να παρέχει νερό στα χωριά µας χωρίς διακοπές. Στην Ικαρία το πρόβληµα της περιβαλλοντικής υποβάθµισης έχει πάρει µεγάλες διαστάσεις και απειλεί την κοινωνική ειρήνη και τη βιώσιµη ανάπτυξη. Η ερηµοποίηση απειλεί µεγάλες περιοχές στη Χίο και τη δυτική Λέσβο, ενώ λόγω των συνεχών καταστρεπτικών πυρκαγιών, το πρόβληµα (λόγω και της µείωσης της εδαφοκάλυψης) είναι έντονο και στη Σάµο. Στόχος της πολιτικής µας είναι να αντιµετωπίσουµε ολοκληρωµένα το πρόβληµα, δίνοντας βάρος στην αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων µε νέες λιµνοδεξαµενές και φράγµατα στα νησιά µας. Στόχος µας είναι να µειώσουµε την εξάρτηση των νησιών µας από τις γεωτρήσεις κατά το δυνατόν, δεδοµένου ότι οι ανάγκες µας σε νερό αυξάνονται διαχρονικά. Οι πόροι που µπορούµε να αντλήσουµε προέρχονται από το τοµεακό πρόγραµµα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Όµως θα πρέπει να εκπονήσουµε σωστές και αξιόπιστες µελέτες άµεσα, δεδοµένου ότι δεν υπάρχει εξασφάλιση πόρων ανά Περιφέρεια, κάτι που σηµαίνει ότι έχει σηµασία να εκπονήσουµε και να υποβάλουµε τις σχετικές µελέτες γρήγορα, πριν εξαντληθούν οι πόροι. Η απερχόµενη διοίκηση του κ. Βογιατζή λίγα πράγµατα έχει κάνει προς αυτή την κατεύθυνση, σε αντίθεση για παράδειγµα µε αυτά που έκανε η νοµαρχία Χίου. Ένα όµως είναι σίγουρο. Θα διεκδικήσουµε τους
t
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
«Θα διεκδικήσω και θα συγκρουστώ για τα προβλήµατα των αγροτών και των κτηνοτρόφων»
s
πόρους που µας αναλογούν µε όλη µας τη δύναµη.» Είναι ορατός ο κίνδυνος µετά το 2013 οι αγρότες µας να έρθουν πρόσωπο µε πρόσωπο µε µεγάλη µείωση των επιδοτήσεων. Πώς µπορεί να αντιµετωπισθεί το πρόβληµα αυτό για τον αγροτικό κόσµο του Βορείου Αιγαίου; «Οι διεθνείς τάσεις τα επόµενα χρόνια θα έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: ∆υναµική αύξηση των τιµών των αγροτικών προϊόντων. Συνεχής απελευθέρωση του παγκόσµιου εµπορίου. Mείωση των επιδοτήσεων της ΚΑΠ. Άνοδος των τιµών σε λιπάσµατα, φυτοφάρµακα, ζωοτροφές. Στόχος της πολιτικής µας είναι η δηµιουργία της πολυλειτουργικής γεωργικής εκµετάλλευσης, που παράγει προϊόντα και υπηρεσίες ποιότητας και ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης για τους αγρότες. Χρησιµοποιώντας ως αφετηρία τα “βαριά” µας προϊόντα και καλλιέργειες όπως το ελαιόλαδο της Λέσβου, τα τυροκοµικά προϊόντα της Λέσβου και της Λήµνου, τη µαστίχα και όλα τα προϊόντα µε βάση τη µαστίχα, τα ζυµαρικά και την καλλιέργεια του σκληρού σίτου στη Λήµνο, τα κρασιά της Σάµου και της Λήµνου, τα ούζα όχι µόνο της Μυτιλήνης, αλλά και των άλλων νησιών µας, τα µοναδικά προϊόντα της Ικαρίας, µπορούµε να στηρίξουµε και να διαφοροποιήσουµε την παραγωγή µας, αναπτύσσοντας συνέργειες µε τους άλλους παραγωγικούς κλάδους (τουρισµός, εµπόριο, ανανεώσιµες πηγές ενέργειας κ.λπ.) σε µεγάλη και οργανωµένη κλίµακα, και όχι αποσπασµατικά όπως δυστυχώς γίνεται κατά κανόνα µέχρι σήµερα.» Στο παρελθόν η παρουσία σας ήταν αισθητή σε αγροτικ ές κ ινητοποιήσε ις, στο πλευρό των αγροτών της Λέσβου. Σήµερα είστε υποψήφιος περιφερειάρχης και σας στη-
ρίζει το κυβερνών κόµµα. Ο αγροτικός κόσµος των νησιών µας µπορεί να περιµένει ότι θα δει την ίδια αγωνιστική διάθεση από την πλευρά σας στα ζητήµατα που τον απασχολούν; «Αυτό έκανα και στο παρελθόν για τα δίκαια αιτήµατα του αγροτικού µας κόσµου, αυτό θα κάνω και στο µέλλον από τη θέση του περιφερειάρχη. Άλλωστε, και από τη θέση του δηµάρχου Μυτιλήνης διεκδίκησα και συγκρούστηκα για να έχουν δίκαιη λύση τα προβλήµατα των αγροτών και των κτηνοτρόφων.»
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
37
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ÕÚ˘ ÷Ù˙ËÎÔÌÓËÓfi˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ «∂fiÌÂÓË ª¤Ú·»
™ÙÚÔÊ‹ ÛÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÁÈ· Ù· ·ÁÚÔÙÈο ÚÔ˚fiÓÙ· Κύριε Χατζηκοµνηνέ, η αγροτική παραγωγή στην οικονοµία της Λέσβου παίζει ιδιαίτερο ρόλο. Το νησί έχει µεγάλο αγροτικό πληθυσµό και σηµαντική παραγωγή ιδιαίτερα σε λάδι, αιγοπρόβειο κρέας και γάλα, αλλά και σε αλιεύµατα. Ωστόσο, ο αγροτικός κόσµος περνάει δύσκολες µέρες. Το εισόδηµά του µειώνεται και η ζωή του υποβαθµίζεται συνεχώς. Ποιες πρωτοβουλίες θα πάρετε για να ανακουφίσετε τους αγρότες; «Κατ’ αρχάς, ο ∆ήµος Λέσβου θα συµµετάσχει ενεργά στη συνεχή διεκδίκηση των αιτηµάτων των αγροτών από το αρµόδιο υπουργείο και τους κυβερνώντες. Αυτό είναι δεδοµένο. Πέρα όµως από αυτό, δεν µπορούµε να αναλωθούµε στο συνδικαλισµό. Πρέπει να προχωρήσουµε µπροστά… Θα λάβουµε, λοιπόν, συγκεκριµένες πρωτοβουλίες για να βελτιώσουµε το εισόδηµα αυτών που ασχολούνται µε τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία. Μια από τις άµεσές µας πρωτοβουλίες θα είναι η σύσταση µιας επιτροπής που θα απαρτίζεται από εκπροσώπους παραγωγικών τάξεων (αλιείς, αγρότες, κτηνοτρόφοι, επιχειρηµατίες, έµποροι κ.ά.), η οποία θα δικτυώσει όλες τις διαφορετικές παραγωγικές οµάδες µεταξύ τους, ώστε να γνωρίζει ο ένας τα προβλήµατα του άλλου και όλες οι οµάδες να σκέφτονται µε βάση το συλλογικό συµφέρον. Αυτό θεωρώ ότι είναι κάτι πολύ σηµαντικό. Η επιτροπή αυτή θα έχει ως αντικείµενο την επίλυση των σοβαρών ζητηµάτων που απασχολούν τις παραγωγικές τάξεις της Λέσβου, καθώς και την προώθηση και προβολή των λεσβιακών προϊόντων και υπηρεσιών, και θα αναλαµβάνει συγκεκριµένες δράσεις. Επίσης, σκοπεύουµε να χωροθετήσουµε κάποιες περιοχές για τη λειτουργία ανοικτών αγορών, που θα ενδυναµώσουν το συνολικό ντόπιο προϊόν, θα περιορίσουν την αισχροκέρδεια των µεσαζόντων και θα αυξήσουν το περιθώριο κέρδους του µικροπαραγωγού, ώστε να γίνει βιώσιµη η παρουσία τους στην ύπαιθρο. Επιπλέον, από τη νέα δηµοτική αρχή θα οριστεί σύµβουλος τοπικής επιχειρηµατικότητας που θα παρέχει τη σχετική πληροφόρηση στον πολίτη που ενδιαφέρεται να δηµιουργήσει τη δική του επιχείρηση. Επιπροσθέτως, θα τοποθετηθεί υπάλληλος-σύµβουλος για τα αγροτικά θέµατα στα υφιστάµενα ΚΕΠ του
38 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
νησιού. Ο συγκεκριµένος υπάλληλος θα έχει και τη δυνατότητα, µέσω του δικτύου των ΚΕΠ, να συγκεντρώνει και να διεκπεραιώνει όλες τις αιτήσεις των αγροτών, ώστε να µη χρειάζεται να µετακινούνται συνεχώς σε βάρος του πολύτιµου χρόνου, της τσέπης και της εργασίας τους. Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασµό µε το πρόγραµµά µας όσον αφορά την προώθηση των εναλλακτικών µορφών τουρισµού αλλά και θέµατα διαχείρισης αποβλήτων, θα ανακουφίσουν σηµαντικά τον αγροτικό πληθυσµό και την τοπική οικονοµία.» Ποιο, κατά την άποψή σας, είναι το σηµαντικότερο αγροτικό προϊόν της Λέσβου και πώς θα το ενισχύσετε; «Όλα τα αγροτικά προϊόντα της Λέσβου είναι σηµαντικά. Το λάδι φυσικά είναι εκείνο το αγροτικό προϊόν που εδώ και χρόνια, περισσότερο από κάθε άλλο, χαρακτηρίζει την οικονοµία, αλλά και την κουλτούρα της Λέσβου. Πρέπει, λοιπόν, να στραφούµε σε νέους τρόπους επεξεργασίας, προώθησης και διάθεσης του ελαιοκάρπου. Ως εκ τούτου, υπάρχουν εξειδικευµένοι επιστήµονες που µπορούν να µας πληροφορήσουν για διάφορα καινούργια πράγµατα και προοπτικές που υπάρχουν. Πρέπει να ανοίξουµε τους ορίζοντές µας, δεν µπορούµε να µένουµε στάσιµοι και να κατηγορούµε για όλα τους άλλους. Επίσης πρέπει να στραφούµε στην ποιότητα όσον αφορά το ελαιόλαδο και να εκµεταλλευτούµε τις ευκαιρίες διάθεσης που µας δίδονται µέσω του διαδικτύου. Κάθε συνεταιρισµός µπορεί να αναλάβει µόνος του κάποιες πολύ σηµαντικές δράσεις και ως ∆ήµος Λέσβου θα λάβουµε πρωτοβουλίες ενηµέρωσής τους (π.χ. µέσω της επιτροπής που προανέφερα).» Οι αγρότισσες της Λέσβου έχουν δηµιουργήσει τους γυναικείους συνεταιρισµούς από τους οποίους αποκοµίζουν ένα µικρό, αλλά σηµαντικό για τις ίδιες και τις οικογένειές τους εισόδηµα. Μπορεί ο νέος ∆ήµος της Λέσβου να τους ενισχύσει; «Φυσικά και µπορούν να ενισχυθούν όλοι οι γυναικείοι συνεταιρισµοί του νησιού, οι οποίοι αποτελούν ένα πολύ σηµαντικό κεφάλαιο για τη Λέσβο, διότι συνδυάζουν τους τοµείς της τοπικής επιχειρηµατικότητας, των εναλλακτικών µορφών τουρισµού και της αξιοποίησης της αγροτικής παραγωγής. Επαναλαµβάνω, λοιπόν, ότι ανάµεσα στις πρωτοβουλίες ενίσχυσης των γυναικείων συνεταιρισµών θα είναι η
t
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
«Θα δηµιουργήσουµε ανοιχτές αγορές για την απευθείας διάθεση των προϊόντων των γυναικείων συνεταιρισµών στο κοινό»
s
δηµιουργηθούν σύγχρονες βιοµηχανικές µονάδες και να υπάρξει ενδιαφέρον σοβαρών επενδυτών.» Από ποιες πηγές θα αναζητήσετε πόρους για αυτά τα έργα; «Από διάφορα κοινοτικά και εθνικά προγράµµατα, και φυσικά από το ΕΣΠΑ. Την αναζήτηση πόρων θα την αναλάβουν οι υπηρεσίες του νέου ∆ήµου, σε συνεργασία µε οµάδα συµβούλων.»
λειτουργία ανοικτών αγορών, ώστε οι συνεταιρισµοί να µπορούν διαθέτουν τα προϊόντα τους απ’ ευθείας στο κοινό (κάτι που µπορεί να επιτευχθεί και µέσω διαφόρων αγροτοτουριστικών εκδηλώσεων που θα προσελκύουν τον τουρίστα-επισκέπτη και τον ντόπιο). Επίσης, εκτιµώ ότι ο σύµβουλος τοπικής επιχειρηµατικότητας του ∆ήµου Λέσβου θα βοηθήσει σηµαντικά στη δικτύωση των συνεταιρισµών µε την αγορά. Ως ∆ήµος θα φροντίσουµε µε πολλούς τρόπους για την ανάδειξη των προϊόντων τους και τη βελτίωση των υποδοµών τους.» Ποια δηµόσια έργα χρειάζεται η Λέσβος για να αυξηθεί η παραγωγή αγροτικών προϊόντων και να µειωθεί το κόστος παραγωγής; «Πρωτίστως απαιτούνται έργα οδοποιίας, αγροτικής οδοποιίας. Πιστεύουµε ότι είναι κάτι περισσότερο από αναγκαία η ολοκλήρωση σε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα των οδικών αξόνων Καλλονής - Σιγρίου, Αγ. Παρασκευής - Πέτρας, Παράκαµψης Άγρας, Νότιας Παράκαµψης Μυτιλήνης, Μόριας - Λάρσου Καλλονής και Πλωµαρίου - Βατερών. Τα οδικά έργα θα συµβάλουν στη µείωση του κόστους µεταφοράς των προϊόντων. Ειδικότερα δηµόσια έργα που χρειάζεται ο πρωτογενής τοµέας της Λέσβου είναι τα φράγµατα (π.χ. φράγµα Τσικνιά, Πολιχνίτου, Βασιλικών και Σταυρού), οι λιµνοδεξαµενές, τα αρδευτικά δίκτυα, ο αγροτικός εξηλεκτρικός, κτηνοτροφικά πάρκα κ.λπ.. Φυσικά δεν µπορούµε να ισχυριστούµε ότι θα τελειώσουµε τα παραπάνω έργα µέσα σε τρία χρόνια, αλλά θα καταβάλουµε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να προχωρήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο. Το ζήτηµα όµως, όπως προανέφερα, δεν είναι µόνο η αύξηση της παραγωγής, αλλά και η ποιότητα, η σωστή προώθηση των προϊόντων µας και η καινοτοµία. Έπειτα, σε συνεργασία βέβαια µε την Περιφέρεια, θα πρέπει να χωροθετήσουµε τις βιοµηχανικές ζώνες, έτσι ώστε να µπορούν να
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
39
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ¶·ÓÙÂÏ‹˜ ¶·ÙÂÚ¤ÏÏ˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ «§¤Û‚Ô˜, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÔÚ›·»
√È ·ÁÚfiÙ˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È fiÚ·Ì·, Ӥ˜ ȉ¤Â˜ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ Κύριε Πατερέλλη, ο δήµος της Λέσβου, εκτός του ότι έχει τη µεγαλύτερη έκταση στη χώρα, έχει και πολύ µεγάλο αγροτικό πληθυσµό. Στο νησί εργάζονται περί τους 20.000 παραγωγούς που λαµβάνουν αγροτικές επιδοτήσεις. Ποιες είναι οι προτεραιότητες για τον αγροτικό κόσµο; «Ο αγροτικός κόσµος της Λέσβου αντιµετωπίζει πολλά προβλήµατα διότι µε τις σηµερινές συνθήκες, όπως έχουν διαµορφωθεί στην εγχώρια αγορά αλλά και στο διεθνές περιβάλλον, το αγροτικό εισόδηµα συνεχώς µειώνεται, το κόστος παραγωγής είναι µεγάλο, η παραγωγή ελαιολάδου έχει µειωθεί, ενώ οι τιµές των προϊόντων από τον παραγωγό στο ράφι έχουν µεγάλη διαφορά. Αντικρίζοντας τη σηµερινή πραγµατικότητα που υπάρχει στον αγροτικό τοµέα, η προσπάθειά µας ως δήµος της Λέσβου θα εστιαστεί στην: 1. δηµιουργία τοπικής αγροτικής πολιτικής, διότι οι εδαφοκλιµατικές συνθήκες και τα προβλήµατα των αγροτών της Λέσβου είναι τελείως διαφορετικά µε αυτά των αγροτών της υπόλοιπης Ελλάδας. Σκοπός είναι να δούµε τα προβλήµατα που υπάρχουν και µε σωστό σχεδιασµό να δώσουµε λύσεις. 2. τακτική ενηµέρωση του αγρότη που θα γίνεται σε κάθε χωριό, κάτι που σήµερα λείπει, ώστε ο αγρότης να ενηµερώνεται για τα νέα δεδοµένα. 3. συνεργασία µε τα γεωπονικά πανεπιστήµια και τα ερευνητικά ιδρύµατα. 4. ενθάρρυνση των αγροτών για τη δηµιουργία οµάδων παραγωγών. 5. αξιοποίηση όλων των προγραµµάτων του υπουργείου Γεωργίας προς όφελος των αγροτών µας. 6. ανάπτυξη του αγροτοτουρισµού όπου ο δήµος θα έχει το συντονιστικό ρόλο για τη σωστή λειτουργία των µονάδων. 7. ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, όπου θα δοθεί βαρύτητα στην προβολή και προώθηση των προϊόντων στις διεθνείς αγορές. 8. δηµιουργία πιλοτικών προγραµµάτων για εφαρµογή νέων τεχνικών καλλιέργειας, τη µείωση του κόστους παραγωγής και τους τρόπους διάθεσης των προϊόντων. 9. µείωση της τοπικής γραφειοκρατίας, ώστε να πάψουν να ταλαιπωρούνται οι αγρότες από υπηρεσία σε υπηρεσία. Όλοι µαζί µπορούµε και πρέπει να κάνουµε τις αλλα-
40 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
γές και τις τοµές εκείνες που θα αλλάξουν το αγροτικό µέλλον της Λέσβου.» Αµέσως µετά τις εκλογές θα ανακοινωθούν οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη νέα ΚΑΠ (αναµένονται στις 17 Νοεµβρίου). Οι αποφάσεις για τη µορφή που θα έχει η νέα ΚΑΠ, θα ληφθούν τον Ι ούνιο του 2011. Οι αγρότες της Λέσβου κινδυνεύουν να χάσουν ένα µεγάλο µέρος των επιδοτήσεων που λαµβάνουν. Εσείς πώς αντιµετωπίζετε το ζήτηµα αυτό; «Σύµφωνα µε πληροφορίες, πιθανόν να υπάρχουν σηµαντικές απώλειες πόρων για τη χώρα µας, µε ό,τι συνεπάγεται αυτό για τους αγρότες µας. Πρόθεση της Επιτροπής είναι να στηρίξει οικονοµικά µόνο τους ενεργούς αγρότες, αυτούς δηλαδή που θα παράγουν γεωργικά προϊόντα, ενώ θα καταργηθεί το σηµερινό καθεστώς των δικαιωµάτων όπου ως γνωστόν οι αγρότες δεν είναι υποχρεωµένοι να παράγουν προϊόντα. Προσωπικά ως δήµαρχος και ως νέα δηµοτική αρχή θα πιέσουµε µε όλες τις δυνάµεις µας για την ενίσχυση των επιδοτήσεων, ώστε να έχουν οι αγρότες µας βιώσιµες εκµεταλλεύσεις.» ∆εν είναι ευρύτερα γνωστό, αλλά εσείς έχετε µια ιδιαίτερη σχέση µε την αγροτική παραγωγή, καθώς είστε αµπελουργός. Θα ήθελα να µας πείτε ποιος, κατά τη γνώµη σας, είναι ο ρόλος της πρωτογενούς παραγωγής στην αναπτυξιακή διαδικασία του νησιού. «Ο πρωτογενής τοµέας παίζει σηµαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του νησιού διότι απασχολεί σηµαντικό αριθµό συµπολιτών µας και εποµένως µειώνει την ανεργία του νησιού. Στο παγκοσµιοποιηµένο περιβάλλον όµως που ζούµε, το αγροτικό εισόδηµα τα τελευταία χρόνια µειώνεται συνεχώς, µε αποτέλεσµα από κύριο επάγγελµα να έχει αρχίσει να γίνεται δευτερεύον. Το αποτέλεσµα είναι ότι πολύς κόσµος αφενός µεν ωθείται στην εγκατάλειψη, ειδικά της ελαιοκαλλιέργειας, αφετέρου δε, προσπαθεί να αναπληρώσει το εισόδηµά του από άλλες πηγές, όπως τον αγροτοτουρισµό, οικοτεχνίες, τεχνικές εργασίες. Πιστεύω ότι η γη πάντα θα καλλιεργείται. Το πρόβληµα είναι µε τι θα καλλιεργείται, τι προϊόντα θέλουµε να παράγουµε, τι ποιότητα-ταυτότητα θα έχουν αυτά ώστε µε το σωστό τρόπο διάθεσής τους να µας δώσουν το µεγαλύτερο εισόδηµα.
t
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
«Μπορούµε να κάνουµε τις τοµές που χρειάζεται ο αγροτικός τοµέας»
s
γειες ώστε να αλλάξει το σηµερινό καθεστώς που υπάρχει στον αγροτικό τοµέα και να δει επιτέλους ο αγρότης της Λέσβου αυτό το κάτι το διαφορετικό που τόσο καιρό περιµένει. Είναι τοµές που δε χρειάζονται για την υλοποίησή τους χρήµατα, αλλά όραµα, νέες ιδέες και στρατηγική.»
Ο πρωτογενής τοµέας παράγει χρήµα το οποίο δίδει κίνηση και ζωντάνια στο νησί. Εµείς θα προσέξουµε τον πρωτογενή τοµέα µέσα από στοχευµένες ενέργειες και δράσεις.» Ο νησιωτικός χαρακτήρας της Λέσβου είναι πλεονέ κτηµα ή µειονέκτηµα για τα αγροτικά προϊόντα της Λέσβου; «Τα αγροτικά προϊόντα σε όλα τα νησιά, άρα και στη Λέσβο, έχουν το µειονέκτηµα της απόστασης από τα κέντρα διάθεσης των προϊόντων και του αυξηµένου κόστους µεταφοράς. Επίσης τα εδάφη δεν είναι γόνιµα, στην πλειονότητά τους δεν µπορούν να αρδευτούν και εποµένως έχουν µειωµένη παραγωγή. Εµείς θα προσπαθήσουµε µαζί µε τους φορείς της Λέσβου να καθιερώσουµε το “µεταφορικό ισοδύναµο”, ώστε να µειωθεί το κόστος µεταφοράς των αγροτικών προϊόντων.» Αν κερδίσετε τις εκλογές, πώς θα προωθήσετε τα αγροτικά προϊόντα της Λέσβου; «Στην Ελλάδα ξέρουµε να παράγουµε, αλλά δεν ξέρουµε να πουλάµε. Το αδύνατο σηµείο στον αγροτικό τοµέα είναι η διάθεση των παραγόµενων αγροτικών προϊόντων. Αυτό, σε συνδυασµό µε ότι τα επόµενα χρόνια η διατροφική ασφάλεια θα είναι το κυρίαρχο θέµα σε όλες τις χώρες του κόσµου, µας υποχρεώνει ως αυριανή δηµοτική αρχή, µέσα από στρατηγικές, να δώσουµε την πρέπουσα βαρύτητα για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων, βάζοντας τους παρακάτω στόχους: 1. Να ενηµερωθούν οι παραγωγοί µας για την ανάγκη παραγωγής ποιοτικών προϊόντων που θα έχουν πιστοποίηση και ταυτότητα. 2. Να παροτρύνουµε τους αγρότες µας να δηµιουργήσουν οµάδες παραγωγών, για µείωση του κόστους παραγωγής και αύξηση του εισοδήµατος µέσα από σύγχρονες µεθόδους προβολής και προώθησης των προϊόντων τους. 3. Ως δήµος θα δηµιουργήσουµε site στο διαδίκτυο, όπου θα διαφηµίζονται όλα τα παραγόµενα αγροτικά προϊόντα της Λέσβου. 4. Τη συµµετοχή του δήµου σε εξειδικευµένες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Θα ήθελα ως αυριανός δήµαρχος της Λέσβου να σας εγγυηθώ ότι στον αγροτικό τοµέα, µέσα από στρατηγικές και στόχους τους οποίους έχουµε θέσει, θα κάνουµε στην πράξη όλες εκείνες τις ενέρ-
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
41
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ∞ÓÙÒÓ˘ ÷Ù˙ˉȷ̷ÓÙ‹˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ «∂ӈ̤ÓÔÈ ÁÈ· ÙË §‹ÌÓÔ»
«™ÙËÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ηÈÓÔÙfi̘ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ ÛÙËÓ ·ÁÚÔÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹» Κύριε Χατζηδιαµαντή, η Λήµνος είναι ένα νησί µε σηµαντική αγροτική παραγωγή. Παράγει εξαιρετικής ποιότητας κρασιά και τυροκοµικά προϊόντα. Παρ’ όλα αυτά, οι αγρότες του νησιού περνούν δύσκολες µέρες. Γιατί συµβαίνει αυτό; «Στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών η πρωτογενής παραγωγή της Λήµνου ακολούθησε την πορεία της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Βασίστηκε κι αυτή στις άναρχες και µη στοχευµένες επιδοτήσεις, δεν εκσυγχρονίστηκε όσο έπρεπε, δε βοηθήθηκε από τον κεντρικό σχεδιασµό και παρέµεινε µια παραγωγή πρώτων υλών αντί να µετεξελιχθεί σε µια παραγωγή τροφίµων. Τέλος, πολλές παραδοσιακές καλλιέργειες, οι οποίες στις µέρες µας επιστρέφουν δυναµικά, εγκαταλείφθηκαν (όσπρια, αµύγδαλα, αρωµατικά φυτά, γλυκάνισος κ.λπ.). Τα τελευταία χρόνια, η ιδιωτική πρωτοβουλία πραγµατοποίησε µια σειρά σηµαντικών επενδύσεων µεταποίησης και τυποποίησης, οι οποίες έδωσαν κάποιες ανάσες στους παραγωγούς και προώθησαν το όνοµα της Λήµνου ως συνώνυµο της ποιότητας στα αγροτικά προϊόντα. Παράλληλα, γίνονται και κάποιες δειλές προσπάθειες αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών, µε αποτελέσµατα που θα φανούν στο µέλλον. Όµως, τα διαρθρωτικά προβλήµατα παραµένουν. Η κτηνοτροφία πρέπει να εκσυγχρονιστεί το συντοµότερο δυνατό. Η γεωργία εξαρτάται άµεσα από τις καιρικές συνθήκες, ενώ δεν πρέπει να παραβλέπουµε το δυσεπίλυτο πρόβληµα µε τον υπερπληθυσµό των αγριοκούνελων και τις καταστροφές που προκαλούν.» Κατά καιρούς έχουµε ακούσει ότι στη Λήµνο θα γίνει αναδασµός και ότι θα κατασκευαστεί ένα τουλάχιστον φράγµα. Μέχρι σήµερα δεν έχει γίνει κανένα από αυτά έργα. Ποια, κατά τη γνώµη σας, είναι τα αναγκαία δηµόσια έργα για τον πρωτογενή τοµέα; «Τα έργα που αναφέρατε - αναδασµός και φράγµα είναι σίγουρα σηµαντικά και αναγκαία. Αναγκαία είναι και η αναδιοργάνωση του προγράµµατος συντήρησης της αγροτικής οδοποιίας. Παρ’ όλα αυτά, πεποίθησή µας είναι ότι, χωρίς να παραµελήσουµε τα αναγκαία, θα πρέπει να δούµε τις σύγχρονες απαιτήσεις και τις πραγµατικές ανάγκες τού “σήµερα”. Ένα έργο που θα µπορούσε να αναφερθεί ενδεικτικά και που θα προσέφερε τερά-
42 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
στιες υπηρεσίες, ξαναφέρνοντας τους γεωργούς στο χωράφι τους, είναι η δηµιουργία και λειτουργία ενός φορέα διαχείρισης του αγριοκούνελου. Ειδικά στο θέµα του νερού, θεωρούµε ότι µια γενική µελέτη διαχείρισης και αξιοποίησης του υδάτινου δυναµικού, συµπληρωµατική τής ήδη υπάρχουσας για την ανατολική Λήµνο, θα πρότεινε τις πιο ενδεδειγµένες λύσεις για την αντιµετώπιση των προβληµάτων όχι µόνο άρδευσης, αλλά και ύδρευσης. Ιδιαίτερα µας απασχολεί, και είναι καιρός να το δούµε επιτέλους, και το ζήτηµα της ερηµοποίησης και της βελτίωσης των βοσκοτόπων. Μαζί µε τα παραπάνω, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στον κλάδο της αλιείας, ο οποίος διανύει µια κρίσιµη περίοδο. Πέρα από την πλήρη και ουσιαστική εφαρµογή του Επιχειρησιακού Προγράµµατος “Αλιεία”, το οποίο πρόσφατα εγκρίθηκε για τη Λήµνο, η σωστή συντήρηση των αλιευτικών καταφυγίων, η δηµιουργία νέων όπου είναι απαραίτητο και η πρόβλεψη για λειτουργικές χερσαίες εγκαταστάσεις είναι µέρος του σχεδιασµού µας. Τέλος, η οργανωµένη, στοχευµένη και ολοκληρωµένη προβολή της Λήµνου ως τόπου που συνδυάζει την παροχή υψηλού επιπέδου τουριστικών υπηρεσιών, µε την αντίστοιχα υψηλού επιπέδου παραγωγή αγροτικών προϊόντων, είναι ένα έργο που σίγουρα πρέπει να υλοποιηθεί από το νέο ∆ήµο, µε τη βοήθεια και τη συνδροµή των παραγωγικών φορέων της Λήµνου.» Πώς θα εξασφαλίσετε τη χρηµατοδότησή τους αν εκλεγείτε δήµαρχος; «Η διοικητική οργάνωση της Λήµνου, µε την πολυδιάσπασή της σε τέσσερις ∆ήµους και την υπαγωγή της στη Νοµαρχία Λέσβου, δεν έδωσε την ευκαιρία για ένα σχεδιασµό πραγµατικά ολοκληρωµένων παρεµβάσεων βελτίωσης των υποδοµών. Παράλληλα, πολλά χρήµατα ξοδεύτηκαν χωρίς ανάλογο αποτέλεσµα. Με τη συνένωση του νησιού σε ένα ∆ήµο, δίνεται η ευκαιρία τόσο για καλύτερο σχεδιασµό, όσο και για ορθολογική χρήση των οικονοµικών πόρων και του ανθρώπινου δυναµικού.» Η σύνδεση του τουρισµού µε την αγροτική παραγωγή πώς µπορεί να επιτευχθεί στην περίπτωση της Λήµνου;
t
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
«Ένας από τους βασικούς στόχους όλων αυτών των προγραµµάτων είναι και η σύνδεση του τουρισµού µε την αγροτική παραγωγή, είτε µε τη δηµιουργία επισκέψιµων αγροκτηµάτων είτε µε τη δικτύωση παραγωγικών και µεταποιητικών µονάδων µε τουριστικές επιχειρήσεις»
s
«Όπως ίσως γνωρίζετε, στη Λήµνο λειτουργεί η Αναπτυξιακή Εταιρεία Λήµνου (ΑΝΕΛ), η οποία έχει διαχειριστεί όλα τα µέχρι τώρα προγράµµατα Leader και ΟΠΑΑΧ και η οποία πρόσφατα ανέλαβε και το νέο Leader της τρέχουσας προγραµµατικής περιόδου. Ένας από τους βασικούς στόχους όλων αυτών των προγραµµάτων είναι και η σύνδεση του τουρισµού µε την αγροτική παραγωγή, είτε µε τη δηµιουργία επισκέψιµων αγροκτηµάτων είτε µε τη δικτύωση παραγωγικών και µεταποιητικών µονάδων µε τουριστικές επιχειρήσεις. Η εµπειρία από την έως σήµερα πορεία της υλοποίησης αυτών των στόχων είναι ενθαρρυντική, αν και αναµφίβολα απαιτείται περισσότερη προσπάθεια για τη δηµιουργία συνθηκών αλληλοκατανόησης και της συνείδησης του αµοιβαίου συµφέροντος.» Ο νέος ∆ήµος θα έχει αυξηµένες αρµοδιότητες. Θα έχει τη δυνατότητα να προσφέρει επιστηµονική υποστήριξη στους αγρότες µε γεωπόνους και κτηνιάτρους; «Όπως είναι γνωστό, το Υπουργείο Εσωτερικών θα δηµιουργήσει και θα διανείµει πρότυπους οργανισµούς για τους νέους δήµους. Παράλληλα, οι οµάδες εργασίας του συνδυασµού µας δουλεύουν προς την ίδια κατεύθυνση, λαµβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του νησιού µας. Έτσι, πριν από την ολοκλήρωση των παραπάνω διαδικασιών, θα ήταν παρακινδυνευµένο να περιγραφεί ο ακριβής τρόπος παρέµβασης του ∆ήµου. Σε κάθε περίπτωση, τη στιγµή που η παραγωγική βάση του νησιού µας βασίζεται στον πρωτογενή τοµέα, θεωρούµε αδιανόητο το να µην υποστηριχθεί από εξειδικευµένους επιστήµονες. Βασικός µας στόχος είναι η απεµπλοκή του υπάρχοντος επιστηµονικού προσωπικού α-
πό περιττά και χρονοβόρα γραφειοκρατικά καθήκοντα και η υποστήριξή τους µε την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδοµή, ώστε απερίσπαστοι να µπορούν να βρίσκονται δίπλα στο γεωργό και τον κτηνοτρόφο. Ταυτόχρονα, χαιρετίζουµε την προσπάθεια νέων ανθρώπων να δραστηριοποιηθούν ιδιωτικά, τόσο στην υποστήριξη της γεωργίας και στην εισαγωγή νέων καλλιεργειών όσο και στον τοµέα της τεχνικής σπερµατέγχυσης - ενός τοµέα που η έλλειψή του την τελευταία δεκαετία είχε σηµαντικά αρνητική επίπτωση στη βουτροφία µας - και της κτηνιατρικής, ελπίζοντας ότι, σε σ υ ν ε ρ γ α σί α µε τις αντίστοιχες υπηρεσίες του δηµόσιου τοµέα, θα βοηθήσουν αποφασιστικά τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους µας.»
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
43
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË °È¿ÓÓ˘ ∆۷ΛÚ˘, ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ Ì ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi «§·˚΋ ∂ÓfiÙËÙ·»
™˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÂ Û˘ÓÂÙ·ÈÚÈÛÌÔ‡˜ Î·È ·ÁÚfiÙ˜ Κύριε Τσακίρη, ως κτηνίατρος και πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, γνωρίζετε όσο λίγοι τα προβλήµατα των αγροτών της Λέσβου. Θα θέλαµε εν συντοµία να µας αναφέρετε τα σηµαντικότερα από αυτά. «Το κύριο πρόβληµα που αντιµετωπίζουν όλα τα αγροτικά προϊόντα της Λέσβου, αλλά και όλων των νησιών, είναι η πρόσβαση στην αγορά. ∆υστυχώς τα προϊόντα µας είναι πολύ δύσκολο να µπουν στις αγορές. Αυτό έχει ως συνέπεια να πωλούνται σε χαµηλές τιµές κι οι παραγωγοί τους σε άλλες περιπτώσεις δεν µπορούν να καλύψουν το κόστος παραγωγής και σε άλλες αποκοµίζουν εξαιρετικά µικρό εισόδηµα. Πάρτε για παράδειγµα το λάδι. Αν παράγουµε πολύ καλής ποιότητας λάδι, είναι εξαιρετικά χαµηλή η τιµή επειδή δεν είναι αναγνωρίσιµο στις διεθνείς αγορές. Οι κτηνοτρόφοι είναι αντιµέτωποι µε τα σκαµπανεβάσµατα στις τιµές των ζωοτροφών και το πάγωµα της τιµής του γάλακτος.» Πολύ µεγάλο πρόβληµα αντιµετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι που προσπαθούν να λάβουν άδειες λειτουργίας για τις κτηνοτροφικές µονάδες τους. Πώς θα τους βοηθήσετε αν ο συνδυασµός της «Λαϊκής Ενότητας», στον οποίο συµµετέχετε, εκλεγεί; «Πράγµατι είναι ένα πολύ µεγάλο πρόβληµα αυτό που αναφέρετε. Στο ∆ήµο της Λέσβου θα περάσουν οι Πολεοδοµίες και όλες οι αρµοδιότητες των νοµαρχιών. Από τις πρώτες προτεραιότητές µας θα είναι να απλοποιήσουµε τις διαδικασίες για την αδειοδότηση των στάβλων. Αυτό το µήνυµα θα περάσουµε και στους υπαλλήλους των εµπλεκόµενων υπηρεσιών. Εδώ θα ήθελα να σηµειώσω ότι στην επικείµενη προκήρυξη
44 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
t
«Έµφαση στη σύνδεση τουρισµού και αγροτικής παραγωγής»
s
των Σχεδίων Βελτίωσης υπάρχει κίνδυνος οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι της Λέσβου και των άλλων νησιών να µην έχουν πρόσβαση. Κι αυτό γιατί ετοιµάζεται να βγει µια προκήρυξη που δε θα έχει περιφερειακή κατανοµή των πόρων. Είναι ένα ζήτηµα που ως ΓΕΩΤΕΕ Αιγαίου το είχαµε θέσει στην κ. Μπατζελή και το θέσαµε ξανά στον κ. Σκανδαλίδη. Ζητήσαµε είτε να δεσµευτεί ένα τµήµα των πιστώσεων για τα νησιά του Αιγαίου είτε να υπάρξει αυξηµένη µοριοδότηση για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους των νησιών προκειµένου να µη µείνουν έξω από το πρόγραµµα.» Ποια µπορεί να είναι η παρέµβαση του νέου ∆ήµου Λέσβου σε όλα αυτά που αναφέρετε παραπάνω; «Είναι αλήθεια ότι στους δήµους θα περιέλθουν πολλές αρµοδιότητες, ανάµεσά τους και αυτές που αφορούν τον πρωτογενή τοµέα. Εµείς ως δηµοτική αρχή θα συνεργαστούµε µε τους συνεταιρισµούς και τους αγρότες για να προβάλουµε τα προϊόντα της Λέσβου. Επίσης, θα στηρίξουµε τις προσπάθειες τυποποίησης και προώθησης επώνυµων προϊόντων, που θα φέρνουν στον τόπο µας αυξηµένη προστιθέµενη αξία. Στις πρώτες µας προτεραιότητες θα είναι και η σύνδεση του τουρισµού της Λέσβου µε την αγροτική µας παραγωγή, ώστε τα προϊόντα µας να αποκτήσουν µεγαλύτερο κοινό και πρεσβευτές που θα τα διαφηµίσουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παρεµβάσεις θα γίνουν και στον τοµέα των υποδοµών, γιατί είναι αλήθεια ότι ο πρωτογενής τοµέας της Λέσβου πάσχει στο επίπεδο των υποδοµών. Η επιστηµονική στήριξη γεωργών και κτηνοτρόφων είναι ένα άλλο µεγάλο ζήτηµα. Η κατεύθυνση που έχει η κυβέρνηση είναι να οδηγήσει αυτούς τους τοµείς προς την ιδιωτικοποίηση. Ωστόσο, εµείς ως δηµοτική αρχή θα κάνουµε ό,τι µπορούµε για να βρεθούν οι γεωπόνοι και οι κτηνίατροι δίπλα στους παραγωγούς.»
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
°ÈÒÚÁÔ˜ ∫Ô˘ÙÛÔ‰fiÓÙ˘, ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ ·ÓÙÈÂÚÈÊÂÚÂȿگ˘ ™¿ÌÔ˘ Ì ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi «ªÂ ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ÎfiÓÙÚ· ÛÙÔÓ Î·ÈÚfi»
¶ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ· ÛÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ·ÁÚÔÙÈÎÒÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ Κύριε Κουτσοδόντη, είστε υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Σάµου του συνδυασµού «Με τους πολίτες κόντρα στον καιρό». Είστε αυτό που λέµε «άνθρωπος της αυτοδιοίκησης», αλλά και άνθρωπος που γνωρίζει τα προβλήµατα του αγροτικού χώρου. Θα θέλαµε να µας πείτε τι µπορούν να περιµένουν οι αγρότες της Σάµου και της Ικαρίας από τις νέες αιρετές Περιφέρειες. «Πρέπει να σας πω ότι δεν είµαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για τις εξελίξεις στα νησιά µας. Είναι βέβαιο ότι θα αντιµετωπίσουµε τεράστια προβλήµατα στον τοµέα των συγκοινωνιών, τόσο µε την ηπειρωτική Ελλάδα όσο και της ενδονησιωτικής συγκοινωνίας και επικοινωνίας. Ήδη είναι γνωστό ότι έχουµε µεγάλα προβλήµατα κι είναι ένα πολύ µεγάλο ζήτηµα το πώς θα εξυπηρετούνται οι πολίτες της Σάµου και της Ικαρίας από τις υπηρεσίες της Περιφέρειας που θα έχουν την έδρα τους στη Μυτιλήνη. Πολύ µεγάλο πρόβληµα για το νησί της Σάµου είναι οι ελλείψεις που υπάρχουν στο οδικό δίκτυο του νησιού. Σε ό,τι αφορά στο παραγωγικό δυναµικό της Σάµου, η κύρια δύναµη είναι η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισµών που διαθέτει 3.500 µέλη. Όλοι αυτοί ασχολούνται µε την παραγωγή σταφυλιών της ποικιλίας Μοσχάτο. Το κρασί που δίνει το Μοσχάτο είναι η κινητήριος δύναµη του νησιού. Το κρασί της Σάµου, όπως και τα προϊόντα των άλλων νησιών, χρειάζονται στήριξη κυρίως στον τοµέα της προώθησης, της διαφήµισης και της εµπορίας. Είναι ένα στοίχηµα στο οποίο θα πρέπει να ανταποκριθεί η αιρετή Περιφέρεια. Ο τοµέας της ελαιοκαλλιέργειας αντιµετωπίζει κι αυτός πάρα πολλά προβλήµατα. Το σηµαντικότερο από αυτά είναι οι χαµηλές τιµές του προϊόντος.» Αν µπορούσατε να αλλάξετε κάτι στην αγροτική παραγωγή της Σάµου και της Ικαρίας, τι θα ήταν αυτό; «Η πρώτη προτεραιότητά µας ως συνδυασµός είναι η στήριξη των προϊόντων µας στους τοµείς που σας ανέφερα νωρίτερα. ∆ηλαδή στην προώθηση και την εµπο-
t
«Η Ικαρία ήταν πάντα παραγκωνισµένη»
ρία. Για παράδειγµα, τα κρασιά της Σάµου ξεχωρίζουν για την πολύ καλή ποιότητά τους και γι’ αυτό µε λίγη ουσιαστική στήριξη θα έχουν πολύ µεγαλύτερη επιτυχία στις αγορές. Η Ικαρία αντιµετωπίζει άλλου τύπου προβλήµατα. Είναι ένα νησί το οποίο στην ουσία έχει εγκαταλειφθεί από τις κυβερνήσεις. Ποτέ κανείς δεν έδειξε το απαιτούµενο ενδιαφέρον. Εκεί πρέπει να δοθεί στήριξη στις προσπάθειες που γίνονται για να ανασυσταθεί ο πρωτογενής τοµέας. Στην Ικαρία δεν υπάρχει µια αντίστοιχη ένωση κι οι προσπάθειες που γίνονται, είναι από µεµονωµένους ιδιώτες παραγωγούς.» Εκ της επαγγελµατικής σας ιδιότητας, οινολόγος και διευθυντής του εργοστασίου της ΕΟΣ Σάµου, γνωρίζετε καλά τα προβλήµατα του αµπελοοινικού τοµέα. Πιστεύετε ότι τα κρασιά των νησιών µας θα δουν καλύτερες µέρες; «Η αλήθεια είναι πως ο αµπελοοινικός τοµέας αντιµετωπίζει σειρά προβληµάτων. Ο επικεφαλής του συνδυασµού µας, Βασίλης Τεντόµας, επισκέφθηκε τη Σάµο και στη συνάντηση µε τη διοίκηση της ΕΟΣ Σάµου ενηµερώθηκε για τα προβλήµατα που υπάρχουν. Θέση του συνδυασµού µας είναι πως η στήριξη του κρασιού θα είναι από τις πρώτες προτεραιότητες της αιρετής Περιφέρειας. Εµείς ως συνδυασµός θα είµαστε συµπαραστάτες σε όλα τα αγροτικά προϊόντα, τα οποία είναι σήµα κατατεθέν για τα νησιά µας.»
s νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
45
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ¶ÔÏ˘ÎÚ¿Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓ›‰Ë˜, ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ Ì ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi «∞ÁÒÓ·˜ ÁÈ· Ù· ÓËÛÈ¿ Ì·˜»
∂ȉÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÁÈ· Ù· ÓËÛȈÙÈο ÚÔ˚fiÓÙ· Κύριε Κωνσταντινίδη, ως γεωπόνος έρχεστε καθηµερινά σε επαφή µε τους αγρότες και ιδιαίτερα τους αµπελουργούς της Σάµου. Θα θέλαµε να µας πείτε πώς βλέπετε το µέλλον της αµπελοκαλλιέργειας στη Σάµο κι αν θα συνεχίσει να δίνει εισόδηµα στους παραγωγούς. «Η αµπελοκαλλιέργεια στη Σάµο ιστορικά είναι από τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης του τόπου. Κι είναι αλήθεια ότι δίνει σηµαντικό εισόδηµα στους παραγωγούς µας, παρά τα προβλήµατα που κατά καιρούς εµφανίζονται. Θα πρέπει εδώ να τονίσω πως τα τελευταία χρόνια γίνεται µια πολύ καλή προσπάθεια προώθησης των κρασιών της Σάµου µέσα από την Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισµών Σάµου. Πρόκειται για εξαιρετικά κρασιά ονοµασίας προέλευσης, ανωτέρας ποιότητας, που είναι αναγνωρισµένα σε όλο τον κόσµο λόγω αυτής και έχουν κατακτήσει τις διεθνείς αγορές. Εξαιρετικά είναι και τα ξηρά κρασιά που παράγουµε, κι έχουν κι αυτά µεγάλη επιτυχία στις διεθνείς αγορές. Το εισόδηµα που δίνει η αµπελοκαλλιέργεια στους αγρότες της Σάµου είναι ικανοποιητικό κι αυτό µας κάνει να πιστεύουµε ότι είναι µια παραγωγική δραστηριότητα που έχει µέλλον. Άλλωστε τα κρασιά της Σάµου είναι περιζήτητα στις αγορές τις Ευρώπης, των ΗΠΑ, του Καναδά, της Ιαπωνίας και πρόσφατα έχουν µπει πολύ δυναµικά και στην αγορά της Κίνας.» Τον επόµενο χρόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποφασίσει τη θέσπιση µιας νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Τι εκτιµάτε πως πρέπει να γίνει ώστε τα νησιωτικά προϊόντα να γίνουν πιο ανταγωνιστι κά; «Το ζήτηµα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι πολύ µεγάλο
46 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
t
«Τα νησιά του Βορείου Αιγαίου έχουµε ένα όπλο, είναι η ποιότητα των προϊόντων που παράγουµε»
s
και σε κάθε περίπτωση αφορά άµεσα όλο τον αγροτικό κόσµο. Πιστεύω ότι θα πρέπει να δοθεί έµφαση σε κάποια ξεχασµένα παραδοσιακά προϊόντα που έχουµε στα νησιά µας, ώστε να επιτύχουµε διαφοροποίηση της παραγωγής. Όπως είναι τα µαύρα σύκα της ανατολικής Σάµου, ένα φρούτο που ωριµάζει τον Ιούνιο, την εποχή που δεν υπάρχουν άλλα φρούτα. Την ίδια εποχή αυξάνεται η τουριστική κίνηση. Θα µπορούσε αυτό να καλύψει τις καταναλωτικές ανάγκες εκείνης της περιόδου, αντί να γίνονται εισαγωγές φρούτων από άλλες χώρες. Θα πρέπει να αναπτυχθούν ειδικές νησιωτικές πολιτικές ώστε να πετύχουµε το αναπτυξιακό ισοδύναµο µε τις ηπειρωτικές περιοχές, τουλάχιστον στον πρωτογενή τοµέα. Τα νησιά του Βορείου Αιγαίου έχουµε ένα όπλο, είναι η ποιότητα των προϊόντων που παράγουµε. Θα πρέπει να αναδειχθούν τα προϊόντα που έχει κάθε νησί, όπως είναι τα κρασιά της Σάµου και της Λήµνου, η µαστίχα της Χίου και το λάδι της Λέσβου.» Κατεβαίνετε σε αυτές τις εκλογές µε το ψηφοδέλτιο του Παύλου Βογιατζή «Αγώνας για τα νησιά µας». Αν εκλεγείτε, ποιους στόχους θα επιδιώξετε να υλοποιήσετε; «Έχουµε διακηρύξει ότι θα διεκδικήσουµε για τα νησιά µας αυτά που δικαιούνται και αξίζουν. Κι είναι πάρα πολλά. Έτσι αντιλαµβανόµαστε το ρόλο µας και έτσι θα παλέψουµε. Θα επιδιώξουµε να ενταχθούν σε µέτρα προβολής τα επώνυµα προϊόντα µας. Θα πρέπει να κρατήσουµε τις πόλεις και τα χωριά µας ζωντανά και δηµιουργικά, να αξιοποιήσουµε και να στηρίξουµε τους ανθρώπους που ζουν στις πόλεις και τα χωριά, να αναπτύξουµε τον πρωτογενή τοµέα. Εµείς γι’ αυτό θα αγωνιστούµε. Είµαστε έτοιµοι να παλέψουµε, άλλωστε αυτό δηλώνει ο συνδυασµός µας.»
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË
∆Ô ·ÈÁ·›Ô „ËÊ›˙ÂÈ
∫ÒÛÙ·˜ °·ÓÈ¿Ú˘, ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ ·ÓÙÈÂÚÈÊÂÚÂȿگ˘ Ã›Ô˘ Ì ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi «πÛ¯˘Úfi µfiÚÂÈÔ ∞ÈÁ·›Ô»
£· οÓÔ˘Ì fiÏ· Ù· ·ÁÚÔÙÈο ÚÔ˚fiÓÙ· ¶√¶ Î·È ¶.°.∂. Κύριε Γανιάρη, έχετε µια επιτυχηµένη πορεία ως πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου. Στις εκλογές κατεβαίνετε µε το συνδυασµό του Νάσου Γιακαλή «Ισχυρό Βόρειο Αιγαίο». Αν ο συνδυασµός σας κερδίσει τις εκλογές, θα είστε αντιπεριφερειάρχης Χίου. Τι θα επιδιώξετε να αλλάξετε στον πρωτογενή τοµέα της Χίου; «Στον πρωτογενή τοµέα παραγωγής, τόσο της Χίου όσο και του Βορείου Αιγαίου γενικότερα, πρώτη προτεραιότητά µας θα είναι η προσπάθεια - πάντοτε µέσα στο νοµικό και θεσµικό πλαίσιο της ελληνικής Πολιτείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης - να καταστούν όλα τα τοπικά προϊόντα, εάν κάτι τέτοιο είναι δυνατόν, επώνυµα: είτε προϊόντα ΠΟΠ (Προστατευόµενης Ονοµασίας & Προέλευσης), είτε προϊόντα Π.Γ.Ε. (Προστατευόµενης Γεωγραφικής Ένδειξης). Με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσουν τα προϊόντα µας ένα “ευρωπαϊκό διαβατήριο ποιότητας” για την ελληνική, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή αγορά, πράγµα το οποίο θα εξασφαλίσει - εκτός από την προβολή των προϊόντων µας - και την προώθησή τους µέσα από ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση. Περαιτέρω, θα επιδιώξουµε την επιστηµονική διερεύνηση και την ανάδειξη των φαρµακευτικών ιδιοτήτων των τοπικών προϊόντων (το παράδειγµα της µαστίχας είναι χαρακτηριστικό), ώστε να µετατραπούν αυτά από απλά είδη διατροφής, σε λειτουργικά τρόφιµα. Σε τρόφιµα, δηλαδή, που ο καταναλωτής συνειδητά επιλέγει, όχι µόνο για να καλύψει τις διατροφικές του ανάγκες, αλλά για να επωφεληθεί συνολικά από την ευεργετική για την υγεία του επίδρασή τους.» Το παράδειγµα της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου µπορεί να επεκταθεί και στους άλλους τοµείς της αγροτικής παραγωγής της Χίου (αγελαδοτροφία, εσπεριδοειδή, κρασιά); «Κάτι τέτοιο είναι µάλλον δύσκολο, αν αναλογιστούµε ότι η µαστίχα χαρακτηρίζεται ως προϊόν από µια παγκόσµια µοναδικότητα. Επιπλέον, η µαστίχα σήµερα υποστηρίζεται από µια συσ-
t
«Θα προωθήσουµε τη συµβολαιακή γεωργία»
s
σωρευµένη επιχειρηµατική εµπειρία και µια επιστηµονική τεκµηρίωση των θεραπευτικών της ιδιοτήτων, η οποία µετράει δεκαετίες. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει δυστυχώς και για τους άλλους τοµείς της τοπικής αγροτικής παραγωγής. Σε κάθε περίπτωση, όµως, αξίζει να αναλάβουµε - και θα αναλάβουµε - µια προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση, µια και τα εσπεριδοειδή και τα κρασιά της Χίου πράγµατι διαθέτουν ένα υπόβαθρο ποιότητας.» Πώς σκοπεύετε η Περιφέρεια να στηρίξει την αγροτική παραγωγή της Χίου; «Στόχος της Περιφέρειας είναι η ενθάρρυνση της παραγωγής ποιοτικών, επώνυµων τοπικών προϊόντων, αναγνωρίσιµων σε Ελλάδα και εξωτερικό, η ενθάρρυνση και η υποστήριξη της τυποποίησης και η προώθηση αυτού που σήµερα αποκαλείται “συµβολαιογραφική γεωργία”: πρώτα εξασφαλίζεται η πώληση του προϊόντος και ακολούθως και αναλόγως προγραµµατίζεται η παραγωγή του. Επιπλέον, η διεύρυνση και ο επαναπροσδιορισµός των αγορών για τα προϊόντα µας, µε έµφαση στις πλούσιες αγορές της Ευρώπης και της Άπω Ανατολής και ειδικότερα στην αχανή αγορά της Κίνας. Στην ατζέντα µας βρίσκονται σίγουρα η προώθηση της καινοτοµίας, η επιστηµονική υποστήριξη της πρωτογενούς παραγωγής από εξειδικευµένους επιστήµονες και η εφαρµογή προγραµµάτων για να καταστεί η πρωτογενής παραγωγή φιλική προς το περιβάλλον. Τέλος, είναι αυτονόητο ότι η Περιφέρεια θα δώσει τη µάχη για την εξασφάλιση των ευρωπαϊκών ενισχύσεων και την καθιέρωση του εµπορικού ισοδυνάµου (επιδοτήσεων) στις µεταφορές. ∆ε χρειάζεται να επισηµάνουµε ότι όλα τα παραπάνω δεν πρόκειται να επιβληθούν εκ των άνω στους παραγωγούς, αλλά θα τεθούν σε διαβούλευση, προκειµένου να ακούσουµε τις παρατηρήσεις και τις υποδείξεις τους και να έχουµε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσµα.»
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
47
·ÊȤڈ̷ / Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ™ÙÚ·Ù‹˜ ∫·Ú·ÁˆÚÁ›Ô˘, ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ Ì ÙÔÓ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi «∂fiÌÂÓË ª¤Ú·»
√È ·ÁÚfiÙ˜ Ó· „ËÊ›ÛÔ˘Ó fiÛÔ˘˜ ηٷϷ‚·›ÓÔ˘Ó Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙÔ˘˜ Κύριε Καραγεωργίου, είστε γεωπόνος και ταυτόχρονα έχετε µεγάλη εµπειρία στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε αυτές τις εκλογές επιδιώκετε να εκλεγείτε δηµοτικός σύµβουλος από την περιοχή του Πολιχνίτου. Για ποιο λόγο ζητάτε να σας ψηφίσουν οι αγρότες της Λέσβου; «Σήµερα ο αγρότης της Λέσβου αντιµετωπίζει σωρεία προβληµάτων, που τον έχουν οδηγήσει σε πολλές περιπτώσεις να αντιµετωπίζει ακόµα και πρόβληµα επιβίωσης. Πιστεύω ότι µε την ψήφο του θα πρέπει να αναδείξει στην τοπική αυτοδιοίκηση άτοµα που καταλαβαίνουν και ζουν τα προβλήµατά του, ώστε µε τη συνεργασία όλων να γίνει δυνατή η αντιµετώπισή τους.» Ως άνθρωπος που ζει τα προβλήµατα του αγροτικού κόσµου της Λέσβου, ποιες είναι οι πρώτες προτεραιότητες που θέτετε; ∆ηλαδή ποια προβλήµατα θεωρείτε ότι πρέπει να λυθούν άµεσα; «Τα προβλήµατα που πρέπει να αντιµετωπίσουµε άµεσα θα µπορούσαµε να τα κατατάξουµε σε δύο γενικές κατηγορίες. Α) Στην αύξηση της τιµής των προϊόντων που παράγουν οι αγρότες του νησιού µας και στη µείωση ή τουλάχιστον σταθεροποίηση του κόστους παραγωγής των προϊόντων αυτών (π.χ. λάδι, κηπευτικά, κρέας, γάλα, ψάρια κ.ά.). Αυτό πιστεύω ότι µπορεί να γίνει µόνο µέσα από την οργάνωση των ίδιων των αγροτών και τη διαδικασία επεξεργασίας-µεταποίησης, τυποποίησης και εµπορίας ποιοτικών προϊόντων. Είναι σήµερα κρίµα να παράγονται στο νησί µας άριστης ποιότητας προϊόντα και οι αγρότες µας να εισπράττουν τόσο χαµηλές τιµές. Β) Πρέπει να διορθωθεί άµεσα ο τρόπος που οι αγρότες µας παίρνουν τις διάφορες επιδοτήσ ε ι ς . Πρέπει να κατα-
48 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
t
«Πρέπει να καταλάβουν οι υπεύθυνοι ότι δε µας χαρίζουν τίποτα, οι αγρότες µας δικαιούνται τις επιδοτήσεις»
s
λάβουν οι υπεύθυνοι ότι δε µας χαρίζουν τίποτα. Οι αγρότες µας δικαιούνται τις επιδοτήσεις, γιατί είναι αυτοί που πραγµατικά παράγουν και προσφέρουν στην οικονοµία µας κάτω από δύσκολες συνθήκες. Με την ενιαία ενίσχυση, τα χαρτογραφικά των αγροτεµαχίων, µε το µοναδικό ίσως φαινόµενο παγκοσµίως τα κτήµατα µας κάθε χρόνο να αλλάζουν σε έκταση και σε συνδυασµό µε έναν απρόσωπο οργανισµό, τον ΟΠΕΚΕΠΕ, που δεν έχει καµµία σχέση µε την πραγµατικότητα του αγροτικού κόσµου, χάνουν οι αγρότες µας χιλιάδες ευρώ και κατ’ επέκταση και η οικονοµία του νησιού µας.» Μέχρι το καλοκαίρι τού 2011 θα αποφασισθεί η νέα ΚΑΠ. Μόλις πριν λίγες µέρες η ΠΑΣΕΓΕΣ ανακοίνωσε πως θα πρέπει να περιµένουµε µείωση των αγροτικών επιδοτήσεων. Θα προτείνατε σε ένα νέο της Λέσβου να γίνει αγρότης; «Ναι, θα το πρότεινα, λαµβάνοντας υπόψη και την οικονοµική κρίση και ανεργία που υπάρχει σήµερα. Με µια προϋπόθεση όµως: Οι νέοι που θέλουν σήµερα να ασχοληθούν µε το αγροτικό επάγγελµα, θα πρέπει να αποφασίσουν ότι θέλουν να γίνουν επαγγελµατίες αγρότες και όχι να το κάνουν µόνο για την επιδότηση. Χαρακτηριστικά σάς αναφέρω ότι σε όλους τους πελάτες µου που έχω στο πρόγραµµα των Νέων Αγροτών, ή στα διάφορα σεµινάρια Νέων Αγροτών που διδάσκω, τους λέω ότι αν εντάχθηκαν στο πρόγραµµα µόνο για το πριµ του νέου αγρότη, είναι καλύτερο γι’ αυτούς να σταµατήσουν. Θα πρέπει ο νέος αγρότης σήµερα να εκπαιδευτεί και να εκµεταλλευτεί τα ευρωπαϊκά προγράµµατα (Νέοι Αγρότες, Σχέδια Βελτίωσης, ΟΠΑΑΧ κ.ά.) για να δηµιουργήσει µια βιώσιµη εκµετάλλευση, ώστε να µπορέσει αύριο να συντηρήσει αξιοπρεπώς την οικογένειά του.»
ÚÂÔÚÙ¿˙ ∞ӷ̤ÓÔÓÙ·È «Î·ÓfiÓÈ·» ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË
∏ ·ÁÔÚ¿ ÙÔ˘ Ï·‰ÈÔ‡ Û ÎÚ›ÛË του ΝΙΚΟΥ ΜΑΝΑΒΗ
∂
νός κακού µύρια έπονται. Εδώ και πολύ καιρό ορισµένες ελληνικές επιχειρήσεις που τυποποιούν ελαιόλαδο, πουλάνε σε εξευτελιστικές τιµές τα προϊόντα τους. Είναι κοινό µυστικό ότι πρόκειται για επιχειρήσεις που βρίσκονται ένα βήµα πριν από την κατάρρευση. ∆εν πάει πολύς καιρός από τότε που η έγκριτη δηµοσιογράφος του Ηρακλείου Πέλλα Λασιθιωτάκη, σε ρεπορτάζ της στην εφηµερίδα «Πατρίς», έδωσε τον τίτλο «Κανόνια στην αγορά του λαδιού!». Το ερώτηµα είναι πότε ακριβώς θα σκάσουν αυτά τα «κανόνα» και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις τους στην εγχώρια αγορά του ελαιολάδου. Αν δηλαδή θα οδηγηθούµε σε πλήρη απορρύθµιση της αγοράς και κάθετη πτώση των τιµών ή αν θα πληγούν κι άλλες επιχειρήσεις του κλάδου, που θα οδηγήσουν σε γενικευµένη κρίση την αγορά. Αν, πάλι, δεν εκτονωθεί η κατάσταση και συνεχίσει να φέρει το σηµερινό φορτίο, τότε είναι βέβαιο ότι στην αγορά θα συνεχίσουµε να βλέπουµε τυποποιηµένα λάδια να πουλιούνται σε εξευτελιστικές τιµές στα σούπερ µάρκετ και οι υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου να αντιµετωπίζουν τεράστια προβλήµατα βιωσιµότητας. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη κι αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος για τον οποίο το υπουργείο στα τέλη του περασµένου Σεπτεµβρίου άφησε να διαφανεί ότι συζητάει το ενδεχόµενο να δώσει χρηµατοδότηση για τη συγκέντρωση του λαδιού. Η ενέργεια αυτή, εφόσον επιβεβαιωθεί, θα δώσει - προσωρινά - ανάσα ζωής σε αυτές τις επιχειρήσεις. Οπωσδήποτε θα δώσει και µια µεγάλη ανάσα στους ελαιοπαραγωγούς της Κρήτης, που δεν έχουν πληρωθεί µέχρι σήµερα τα λάδια τού 2009. Ωστόσο δεν πρόκειται να λύσει το πρόβληµα. Τα προβλήµατα στις Ενώσεις Συνεταιρισµών της Κρήτης και σε πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις του νησιού έχουν προκύψει είτε από «φέσια» που τους «φόρεσαν» πελάτες τους στο εξωτερικό είτε από κακές εκτιµήσεις που έκαναν δηµιουργώντας µεγάλα αποθέµατα ελαιολάδου, τα οποία τελικά πούλησαν σε χαµηλότερες τιµές από αυτές που τα αγόρασαν. Πρόκειται για τυποποιητικές επιχειρήσεις, για χονδρεµπορικές επιχειρήσεις και ενώσεις συνεταιρισµών που ασκούσαν ή ασκούν έως σήµερα και τις δύο δραστηριότητες. Σε ορισµένες περιπτώσεις, οι ζηµίες επήλθαν αµέσως µετά τη µεγάλη άνοδο των τιµών του ελαιολάδου και σε άλλες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια του 2009 και του 2010. Στην περιοχή της Μεσσηνίας δε φαίνεται να υπάρχουν τέτοιου τύπου προβλήµατα. Ωστόσο, στην ηπειρωτική Ελλά-
δα πολλές είναι οι επιχειρήσεις του ελαιοκοµικού τοµέα που αντιµετωπίζουν µεγάλα οικονοµικά προβλήµατα και βρίσκονται ένα βήµα πριν από το χείλος της καταστροφής. Στη Λέσβο, τώρα, σχεδόν όλες οι τυποποιητικές επιχειρήσεις αντιµετωπίζουν προβλήµατα από χρέη πελατών τους, αλλά σε καµµία από αυτές δε φαίνεται τα πράγµατα να έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Γνωρίζουµε, πάντως, ότι ορισµένοι µικροί τυποποιητές ελαιολάδου βρέθηκαν µε την πλάτη στον τοίχο το προηγούµενο διάστηµα και ότι ακόµα κι η ΕΑΣ Λέσβου, που είναι η µεγαλύτερη τυποποιητική επιχείρηση του νησιού, αντιµετώπισε κάποια προβλήµατα. Όλες όµως οι επιχειρήσεις του νησιού φαίνεται να ξεπερνούν τα προβλήµατά τους. Στον τοµέα του χονδρικού εµπορίου δεν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήµατα και ο λόγος είναι ότι οι τοπικές επιχειρήσεις κάνουν ελαιοµεσιτία.
∆È ı· Á›ÓÂÈ ÙÔ ¯ÂÈÌÒÓ· Η συρρίκνωση της κατανάλωσης, ως αποτέλεσµα των µέτρων σκληρής λιτότητας και της ανεργίας, θα βγάλει στην επιφάνεια πολλά προβλήµατα που µέχρι πριν ένα χρόνο δε λαµβάνονταν σοβαρά υπόψη. Πέρα από την οικονοµική κρίση που βιώνει η χώρα µας, ο ελαιοκοµικός κλάδος αντιµετωπίζει τη δική του ιδιαίτερη κρίση, που έχει ως αφετηρία τις χαµηλές τιµές παραγωγού, τον έλεγχο της παγκόσµιας αγοράς από µια µικρή οµάδα επιχειρήσεων και την πτώση ή σταθεροποίηση της κατανάλωσης. Μέσα σε αυτό το κλίµα θα ξεκινήσει η συγκοµιδή του καρπού σε λίγες εβδοµάδες στα νησιά του Αιγαίου και σε όλη τη χώρα. Κι όλος ο κλάδος θα βρεθεί αντιµέτωπος µε µια εξαιρετικά δύσκολη πραγµατικότητα. Οι ελαιοπαραγωγοί δεν ξέρουν πού θα πρέπει να πουλήσουν το λάδι τους για να διασφαλίσουν ότι θα πληρωθούν τον κόπο τους, οι έµποροι και οι ελαιοµεσίτες δε γνωρίζουν ποιοι χονδρέµποροι είναι αξιόπιστοι και ποιοι όχι κι οι χονδρέµποροι µε τη σειρά τους φοβούνται ότι κάποιες τυποποιητικές επιχειρήσεις θα τους φορέσουν φέσι. Στις παρούσες συνθήκες κανείς δεν µπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά για κανέναν. Γι’ αυτό και θέλει πολλή προσοχή. Σίγουρα όσες επιχειρήσεις τα προηγούµενα χρόνια έδειξαν σοβαρότητα και σταθερότητα στις πληρωµές τους είναι πιο αξιόπιστες. Το χειµώνα που έρχεται, λοπόν, δεν µπορεί να είναι µοναδικό κριτήριο για την πώληση του λαδιού η καλύτερη τιµή. Χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι όσοι δε δίνουν τις ανώτερες τιµές είναι σε καλή οικονοµική κατάσταση. Να έχετε καλή ελαιοπαραγωγική χρονιά οπότε, κι ας φαίνεται αυτή η ευχή κενή περιεχοµένου όσο ποτέ άλλοτε.
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
49
¿ÚıÚÔ ΤΗ ΣΤΗΛΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΤΑΙ ο Αριστείδης Σγατζός
™˘Ì‚›ˆÛË: ÌÈ· ÔχÙÈÌË Û¯¤ÛË Ê˘ÙÒÓ – Ì·ÓÈÙ·ÚÈÒÓ
Lactarius deliciosus
∆
α µανιτάρια ανάλογα µε τη διατροφή τους χωρίζονται σε σαπροφυτικούς, παρασιτικούς και συµβιωτικούς µύκητες. Οι τελευταίοι αποκτoύν µεγάλο ενδιαφέρον στο βαθµό που η ύπαρξη ενός ακµάζοντος πληθυσµού κατά το µάλλον ή ήττον σηµαίνει και την ύπαρξη ενός ακµάζοντος πληθυσµού φυτών, δέντρων ή µεγάλων θάµνων, στην πλειοψηφία τους δηλαδή ενός ακµαίου δασικού οικοσυστήµατος. Ας δούµε, όµως, πώς συµβιώνει ο µύκητας, δηλαδή το µανιτάρι, µε το δέντρο ή το άλλο φυτό µε το οποίο έρχεται σε συµβιωτική σχέση. Αφού το µανιτάρι αδυνατεί να δηµιουργήσει τροφή από ανόργανες ουσίες (αυτό αποτελεί προνόµιο των φυτών), πρέπει να τις βρει έτοιµες. Στην περίπτωση της συµβίωσης, του τις παρέχει το φυτό-ξενιστής. Ο µύκητας σε αντάλλαγµα, µέσω του µεγάλου συστήµατος µικρών τριχιδίων από τα οποία αποτελείται το κυρίως σώµα του, το µυκήλιο, παρέχει στο φυτό-ξενιστή ανόργανες ουσίες και νερό. Σε µια τυπική συµβίωση µύκητα - δέντρου ο µεν µύκητας εφοδιάζει το δέντρο µε νερό και ανόργανα θρε-
50 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
πτικά συστατικά (άζωτο, φωσφόρο, κάλιο κ.λπ.), το δε δέντρο µε τη σειρά του καλύπτει τις ανάγκες του µύκητα σε υδατάνθρακες (πηγή άνθρακα) τους οποίους παράγει µε τη φωτοσύνθεση. H ζώνη επαφής µύκητα και δέντρου, όπου πραγµατοποιείται η ανταλλαγή θρεπτικών συστατικών, βρίσκεται στις άκρες του ριζικού συστήµατος του δέντρου, στα λεγόµενα τριχοειδή ριζίδια. Αυτά ερχόµενα σε επαφή µε το µυκήλιο του µύκητα, µετασχηµατίζονται σε µυκόρριζες, αλλάζουν σχήµα και όψη και αποτελούν µια σύνθετη κατασκευή που αποτελείται τόσο από φυτικούς ιστούς όσο και αΠολέµης, 2008) πό µυκήλιο. (Π Η απορρόφηση νερού και θρεπτικών συστατικών από το δέντρο αυξάνει σε πολύ µεγάλο βαθµό µε δύο τρόπους, καθιστώντας διαθέσιµες επιπλέον πηγές και αυξάνοντας την απορροφητική ικανότητά του. Συγκριτικά µε τα ριζικά τριχίδια των δέντρων, οι υφές του µύκητα έχουν µικρότερη διάµετρο και έτσι γίνεται δυνατό να προσεγγίζονται σηµεία που αλλιώς δε θα έφταναν. Η απορροφητική επιφάνεια των ριζιδίων πολλαπλασιάζεται αφού προστίθεται σ’ αυτήν ολόκληρο το δίκτυο
των υφών του µύκητα µέσα στο έδαφος. Παράλληλα ο µύκητας, µέσα στις διαφοροποιηµένες µυκόρριζες, καταφέρνει να αποθηκεύει και να διατηρεί διαθέσιµες µεγάλες ποσότητες τροφής που χρησιµοποιεί όταν του είναι αναγκαίες, π.χ. για την παραγωγή καρποσωµάτων (ό.π.). Τέτοιου είδους συµβίωση και τα ανάλογα µυκορριζικά συστήµατα σχηµατίζουν περίπου 2.000 είδη δέντρων και θάµνων που αντιστοιχούν στο 10% της παγκόσµιας χλωρίδας. Η µειονότητα, όµως, αυτή έχει τεράστια οικολογική και οικονοµική σηµασία, καθώς πρόκειται για τα κυρίαρχα φυτικά είδη των δασικών οικοσυστηµάτων στο µεγαλύτερο µέρος της επιφάνειας της Γης, από τις αρκτικές περιοχές έως τους τροπικούς και από τα υγρά δάση των εύκρατων περιοχών έως τις µεσογειακού κλίµατος θαµνόφυτες εκτάσεις. Να λοιπόν µερικά παραδείγµατα τέτοιων ειδών: Σκλήθρο, Σηµύδα, Γαύρος, Φουντουκιά, Κουµαριά, Ευκάλυπτος, Καστανιά, Οξυά, ∆ρυς, Καρυδιά, Έλατο, Ερυθρελάτη, Πεύκο, Φτελιά, Λαδανιά (ό.π.). Οι βιότοποι αυτών των ειδών, άλλωστε, είναι για τους συλλέκτες τα ίδια τα πεδία όπου συλλέγουν τα είδη για τα οποία εξορµούν στο βουνό. Θα κρούαµε έτσι κι αλλιώς ανοιχτές θύρες αν ενηµερώναµε για τη σχέση του περιζήτητου στη Λέσβο, αλλά και σε όλο το ανατολικό Αιγαίο, µανιταριού Lactarius deliciosus και του συγγενή του Lactarius sanguifluus µε το κυρίαρχο κωνοφόρο του νησιού, την τραχεία πεύκη (Pinus brutia). Άλλωστε, οι λαϊκές τους ονοµασίες, πευκίτες, τσαµίτες, δείχνουν µε τον καλύτερο τρόπο αυτήν τη συµβιωτική σχέση. Πέρα όµως από τα παραπάνω είδη, µια σειρά ειδών υψηλής διατροφικής αξίας, όπως είδη του γένους Boletus, συµβιώνουν µε πλατύφυλλα, όπως καστανιές και βελανιδιές, αλλά και µε κωνοφόρα. Ακόµη κι οι περιζήτητες ανοιξιάτικες µορχέλλες, τα γνωστά στη Λέσβο ως λαγόρτια ή τριµσκάρια, είναι συµβιωτικά είδη µε κωνοφόρα αλλά και µε πλατύφυλλα, ανάλογα το είδος. Συµπέρασµα: Τίποτα περισσότερο ή τίποτα λιγότερο από την κατανόηση ότι ένα υγιές δάσος σηµαίνει υγιή πληθυσµό µανιταριών. Φυτά και µανιτάρια στα δάση αποτελούν ένα σύστηµα, µια αλληλεπιδρούσα ενότητα. Αν διαταραχθεί ένας από τους δυο «συνεταίρους», το δέντρο ή το µανιτάρι, τότε θα επηρεαστεί αρνητικά και ο έτερος. Κι εδώ είναι η ευθύνη όσων βγαίνουν στο δάσος για βόλτα ή για να µαζέψουν µανιτάρια. Υπάρχουν κανόνες γι’ αυτήν τη δραστηριότητα, τους οποίους πρέπει να τηρούµε για να προστατέψουµε το σώµα του µύκητα ώστε να καρπίσει και την επόµενη χρονιά, αλλά και το φυτό µε το οποίο συµβιώνει, αφού ενδεχόµενη καταστροφή του µυκηλίου αφαιρεί από το φυτό-συνέταιρο, όπως είδαµε και παραπάνω, θρεπτικές ουσίες απαραίτητες για την ανάπτυξή του.
t Σε µια τυπική συµβίωση µύκητα - δέντρου ο µεν µύκητας εφοδιάζει το δέντρο µε νερό και ανόργανα θρεπτικά συστατικά, το δε δέντρο µε τη σειρά του καλύπτει τις ανάγκες του µύκητα σε υδατάνθρακες
s
Αντίστροφα, η προστασία των δέντρων και του δάσους είναι αναγκαστική προϋπόθεση για την επιβίωση των µανιταριών που σχετίζονται συµβιωτικά µε αυτό. Για να τα πετύχουµε όµως αυτά, πρέπει να κατανοήσουµε και τη φύση της σχέσης αυτής. Τη συµβίωση. Χωρίς να θέλουµε να κάνουµε αυθαίρετες αναγωγές, µήπως τελικά είναι και για την ανθρώπινη κοινωνία ένα µεγάλο µάθηµα; Πολέµης, Ηλίας «Βιοποικιλότητα Μακροµυκήτων (Μανιταριών) - Οικολογία και ρόλος τους στη φύση», Αθήνα 2008 (εισήγηση στο σεµινάριο που διοργάνωσαν οι Μανιταρόφιλοι Λέσβου σε συνεργασία µε τη νοµαρχιακή αυτοδιοίκηση Λέσβου το ∆εκέµβριο του 2009).
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
51
52 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
Εννέα δέκατα Άσσος ∆ιάρι Τριάρι Τεσσάρι Πεντάρι Εξάρι Επτάρι Οκτάρι Εννιάρι ∆εκάρι
Ποιότητες
Τρία δέκατα Τέσσερα δέκατα Πέντε δέκατα Έξι δέκατα Επτά δέκατα Οκτώ δέκατα
Ποιότητες
2,37 2,35 2,08 1,98 1,95 1,92 1,88 1,83 1,78 1,73 1,68
10-07-08
2,58 2,53 2,48 2,44 2,41 2,39
10-07-08
2,25 2,23 2,08 1,98 1,95 1,92 1,88 1,83 1,78 1,73 1,68
10-10-08
2,42 2,37 2,33 2,29 2,28 2,27
10-10-08
ÙÈ̤˜ ÂÏ·ÈÔÏ¿‰Ô˘
2,10 2,06 2,02 1,99 1,96 1,94
1,90 1,86 1,82 1,79 1,76 1,74
2,10 2,06 2,02 1,99 1,96 1,94
2,40 2,36 2,32 2,29 2,26 2,24
2,25 2,21 2,17 2,14 2,11 2,09
2,11 2,10 2,00 1,92 1,89 1,86 1,82 1,77 1,72 1,67 1,62
1,92 1,90 1,70 1,66 1,63 1,60 1,56 1,51 1,46 1,41 1,36
1,72 1,70 1,58 1,53 1,50 1,47 1,43 1,38 1,33 1,28 1,23
1,92 1,90 1,70 1,66 1,63 1,60 1,56 1,51 1,46 1,41 1,36
2,22 2,20 2,05 2,01 1,98 1,95 1,91 1,86 1,81 1,76 1,71
2,07 2,05 1,90 1,86 1,83 1,80 1,76 1,71 1,66 1,61 1,56
10-12-08 29-01-09 29-04-09 01-07-09 07-09-09 03-11-09
Τιµές παρθένων και βιοµηχανικών ελαιολάδων ΕΑΣ Λέσβου
2,30 2,25 2,20 2,16 2,14 2,13
10-12-08 29-01-09 29-04-09 01-07-09 07-09-09 03-11-09
Τιµές έξτρα παρθένου ελαιολάδου ΕΑΣ Λέσβου
2,02 2,00 1,80 1,66 1,63 1,60 1,56 1,51 1,46 1,41 1,36
17-11-09
2,20 2,16 2,12 2,09 2,06 2,04
17-11-09
1,92 1,90 1,70 1,63 1,60 1,57 1,53 1,48 1,43 1,38 1,33
22-12-09
2,10 2,06 2,02 1,99 1,96 1,94
22-12-09
2,02 2,00 1,80 1,48 1,45 1,42 1,38 1,33 1,28 1,23 1,16 Τιµές σε ευρώ
25-06-10
2,20 2,16 2,12 2,09 2,06 2,04 Τιµές σε ευρώ
25-06-10
νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
53
Κατ. 2,30 2,60 2,05 2,40
Είδος Χοιρινά εγχώρια µαδητά µισάδια Χοιρινά εγχώρια τ. καρέ µισάδια Χοιρινά εξωτερικού µαδητά µισάδια Χοιρινά εξωτερικού τ. καρέ µισάδια
Αν. 2,50 2,90 2,30 2,70
18-06-10 Κατ. 2,30 2,60 2,05 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,30 2,70
02-07-10
4,60 5,40 4,60 5,40
4,60 5,40
Ηµεροµηνία
25-06-10 02-07-10 Κατ. Αν. Κατ. Αν. 4,80 5,50 4,80 5,50
18-06-10 Κατ. Αν. 4,80 5,50
02-07-10 Κατ. Αν. 6,00 7,00 4,50 5,80 4,50 6,00 4,50 6,00 5,50 6,50 1,50 3,20
Ηµεροµηνία Είδος Μοσχάρια εγχώρια 4/µόρια Μοσχάρια εξωτερικού 4/µόρια
25-06-10 Κατ. Αν. 5,80 6,50 4,00 5,00 4,50 6,00 4,50 6,00 5,50 6,50 1,50 3,20
18-06-10 Κατ. Αν. 6,00 7,00 4,00 5,00 4,50 6,00 4,50 6,00 5,50 6,50 1,50 3,20
23-07-10 Κατ. Αν. 7,50 8,30 6,00 7,00 5,50 6,20 5,50 6,30 6,50 7,50 1,80 3,30
4,60 5,40 4,60 5,40
16-07-10 23-07-10 Κατ. Αν. Κατ. Αν. 4,80 5,50 4,80 5,60
Κατ. 2,30 2,60 2,05 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,30 2,70
09-07-10
Κατ. 2,30 2,60 2,05 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,30 2,70
23-07-10
Κατ. 2,40 2,70 2,05 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,30 2,70
06-08-10
Τιµές χοιρινού κρέατος
5,40
09-07-10 Κατ. Αν. 4,80 5,50 4,60
16-07-10 Κατ. Αν. 6,50 7,50 4,50 6,00 4,50 6,00 4,50 6,00 6,00 7,00 2,00 3,20
Τιµές βόειου κρέατος
09-07-10 Κατ. Αν. 6,50 7,50 4,50 6,00 4,50 6,00 4,50 6,00 6,00 7,00 2,00 3,20
Κατ. 2,40 2,70 2,05 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,30 2,70
23-08-10
4,60 5,40
06-08-10 Κατ. Αν. 4,80 5,60
06-08-10 Κατ. Αν. 7,50 8,30 6,00 7,00 5,50 6,20 5,50 6,30 6,50 7,50 1,80 3,30
Τιµές χονδρικής πρόβειου και κατσικίσιου κρέατος
Ηµεροµηνία Είδος Αρνιά γάλακτος Αρνιά 12 - 14 εγχώρια Αρνιά Βουλγαρίας Αρνιά Ρουµανίας Κατσίκια Γιδοπρόβατα
ÙÈ̤˜ ÎÚ¤·ÙÔ˜
Κατ. 2,40 2,70 2,10 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,40 2,70
01-09-10
4,60 5,40
23-08-10 Κατ. Αν. 4,80 5,60
23-08-10 Κατ. Αν. 7,40 8,40 5,50 6,80 5,60 6,40 5,60 6,40 1.,80 3,30
Κατ. 2,40 2,70 2,10 2,40
Αν. 2,50 2,90 2,40 2,70
15-09-10
4,60 5,40
01-09-10 Κατ. Αν. 4,80 5,60
01-09-10 Κατ. Αν. 7,80 8,60 5,80 7,50 5,60 6,50 5,60 6,50 1,80 3,30
Αν. 2,50 2,90 2,20 2,60
5,40
Τιµές σε ευρώ
4,50
01-10-10 Κατ. Αν. 4,80 5,60
Τιµές σε ευρώ
01-10-10 Κατ. Αν. 7,00 7,50 5,50 6,50 5,50 5,80 5,50 5,80 6,50 7,50 1,80 3,50
Τιµές σε ευρώ
Κατ. 2,30 2,70 2,00 2,30
01-10-10
4,60 5,40
15-09-10 Κατ. Αν. 4,80 5,60
15-09-10 Κατ. Αν. 7,20 8,20 5,50 7,00 5,60 6,20 5,60 6,20 6,50 7,20 1,80 3,30
ΕΓΙΝΑΝ - ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ
Ë ·Ù˙¤ÓÙ· ÙÔ˘ ·Ú·ÁˆÁÔ‡ Έγιναν
2011
17 έως 21 Οκτωβρίου 2010 πραγµατοποιήθηκε στο Παρίσι η έκθεση SIAL, που αποτελεί σηµείο αναφοράς για τον κλάδο των τροφίµων. Η έκθεση καλύπτει τους τοµείς διανοµής, εστίασης, εµπορίου και βιοµηχανίας.
θα πραγµατοποιηθεί στην Αθήνα διήµερο συνέδριο µε θέµα «Ο ελαιοκοµικός τοµέας στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής: Οι ενισχύσεις, η διεθνής αγορά, η ποιότητα, το περιβάλλον». ∆ιοργανωτής είναι η «Άξιον Εκδοτική» και το περιοδικό «Ελιά και Ελαιόλαδο».
Θα γίνουν
1η Μαΐου 2011
1η έως 3 Νοεµβρίου 2010 ή
θα πραγµατοποιηθεί η 20 Πανελλαδική Συνάντηση Χρηστών ArcGIS λογισµικών, στο ξενοδοχείο «Crowne Plaza» (πρώην «Holiday Inn») στην Αθήνα. ∆ιοργανωτής είναι η εταιρεία Marathon Data Systems. Στις συναντήσεις αυτές που πραγµατοποιούνται κάθε χρόνο, παρουσιάζονται εφαρµογές για τη γεωργία, το περιβάλλον, την τοπική αυτοδιοίκηση, το κτηµατολόγιο, τη χωροταξία, την πολεοδοµία, την ύδρευση, την αποχέτευση, την εκπαίδευση, τις τηλεπικοινωνίες, τη γεωλογία, τα δάση, τις πυρκαγιές, τη χαρτογραφία, την υγεία, την πρόνοια, τον τουρισµό, το µάρκετινγκ κ.λπ.. Πληροφορίες και δηλώσεις συµµετοχής στο τηλέφωνο 210 6198866 και www.marathondata.gr
16 έως 18 Νοεµβρίου 2010 στο σταθµό τού µετρό στο Σύνταγµα θα πραγµατοποιηθεί η 1η Έκθεση Τροφίµων και Ποτών. Όσοι θέλουν να την παρακολουθήσουν ή να συµµετάσχουν µπορούν να επικοινωνήσουν µε τους διοργανωτές στο τηλέφωνο 210 9245577. Πληροφορίες υπάρχουν και στην ηλεκτρονική ιστοσελίδα n.psomiadis@verticom.gr
30 Νοεµβρίου έως 2 ∆εκεµβρίου 2010 θα πραγµατοποιηθεί στην Μπορντώ της Γαλλίας η ∆ιεθνής Έκθεση Εξοπλισµού και Υπηρεσιών για Αµπέλια, Κρασιά και Αλκοολούχα Ποτά Vinitech. Όσοι ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν την έκθεση µπορούν να επικοινωνήσουν µε το τηλέφωνο 210 3238690.
2 και 3 ∆εκεµβρίου 2010 θα πραγµατοποιηθεί το 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Hellas GIS, στην αίθουσα τελετών του Κτηρίου ∆ιοίκησης, στην Πολυτεχνειούπολη του Ζωγράφου Αθήνα. ∆ιοργανωτρια είναι η Ελληνική Εταιρεία Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών (HellasGls). Πληροφορίες: www.hellasgi.gr
2 έως 5 ∆εκεµβρίου 2010 θα πραγµατοποιηθεί στο εκθεσιακό κέντρο Expo Athens στην Ανθούσα Αττικής το 1ο ∆ιεθνές Φεστιβάλ Παραδοσιακών Προϊόντων. Πληροφορίες υπάρχουν στην ηλεκτρονική σελίδα www.traditionalproducts.gr/. Επίσης µπορείτε να επικοινωνείτε µε τα τηλέφωνα 210 7568888 και 210 7567222.
3 έως 6 Φεβρουαρίου 2011 θα πραγµατοποιηθεί η ZOOTECHNIA. Πρόκειται για τη µοναδική εξειδικευµένη έκθεση στον τοµέα των παραγωγικών ζώων στην Eλλάδα και τα Bαλκάνια. Πραγµατοποιείται στο διεθνές εκθεσιακό κέντρο HELEXPO, στη Θεσσαλονίκη. Πληροφορίες δίνονται στο τηλέφωνο 2310 291101, φαξ 2310 291551, e-mail: zootechnia@helexpo.gr
54 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ
θα πραγµατοποιηθεί ∆ιεθνές Επιστηµονικό Συνέδριο µε θέµα «Παγκοσµιοποίηση - Προκλήσεις για τη ζωική παραγωγή», στη Χαλκιδική. ∆ιοργανωτής είναι η Ελληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία και η British Society of Animal Science. Πληροφορίες: τηλ. 210 5294411, www.eze.gr/, gzervas@aua.gr
16 έως 18 Μαΐου 2011 θα πραγµατοποιηθεί ∆ιεθνές Συµπόσιο για το πρόβειο και γίδινο γάλα και τα προϊόντα τους, στην Αθήνα. ∆ιοργανωτής είναι η Εθνική Επιτροπή Γάλακτος Ελλάδος. Πληροφορίες: τηλ. 210 5294651, http://idfsheepgoatmilk2011.aua.gr/, ndcg@aua.gr Προθεσµίες
20 Οκτωβρίου 2010 ήταν η τελευταία ηµέρα που έπρεπε οι αγρότες που δεν έλαβαν επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Καυσίµων, να απευθυνθούν στις Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΟΠΕΚΕΠΕ προκειµένου να προβούν σε διορθώσεις ή επαλήθευση των στοιχείων τους για να συµπεριληφθούν στη δεύτερη πληρωµή.
29 Οκτωβρίου 2010 ήταν η τελευταία ηµέρα που µπορούσαν να υποβάλουν αιτήσεις επιστροφής Φ.Π.Α. οι αγρότες. Οι αιτήσεις αφορούν σε παραδόσεις αγροτικών προϊόντων και παροχές αγροτικών υπηρεσιών που πραγµατοποιήθηκαν κατά τη χρήση τού 2009.
1η Νοεµβρίου 2010, 2:30 µετά το µεσηµέρι λήγει η προθεσµία για την υποβολή αιτήσεων επενδύσεων του Άξονα 3 (ΟΠΑΑΧ) του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» 2007 - 2013. Σε σχετική απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Σκανδαλίδη, υπογραµµίζεται ότι η παράταση αφορά στις ιδιωτικές επενδύσεις για τα µέτρα «∆ιαφοροποίηση προς µη γεωργικές δραστηριότητες», «Στήριξη της δηµιουργίας και ανάπτυξη πολύ µικρών επιχειρήσεων», «Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων».
15 ∆εκεµβρίου λήγει η προθεσµία υποβολής αιτήσεων στις ∆ιευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης των κατά τόπους νοµαρχιών για τη χορήγηση δικαιωµάτων φύτευσης αµπέλου από το Εθνικό Απόθεµα.
31 ∆εκεµβρίου λήγει η προθεσµία που έχουν οι αµπελουργοί να υποβάλουν, σύµφωνα µε τον κανονισµό 436/2009, τις φετινές τους δηλώσεις συγκοµιδής οινοστάφυλων.