Westergas

Inspiratie voor de volgende generatie

In Amsterdam-West is het Westergasterrein sinds jaar en dag een begrip. Ondernemers Duncan Stutterheim (ID&T) en Lennart Rottier (vastgoedbedrijf MILLTEN) maakten van deze iconische plek een cultuurdorp met als middelpunt de bekende ronde venue de Gashouder. We spraken met hen over duurzaamheid, de toekomst en inspiratie.

DOOR: JEROEN VAN TRIERUM

Kan je iets vertellen over de geschiedenis van Westergas? Duncan Stutterheim (DS): “Dit stukje Amsterdam kent een zeer rijke geschiedenis. Wat begon als gasfabriek in 1880 groeide uit tot een multifunctioneel terrein. Vier jaar geleden zijn wij ingestapt en het eerste wat we deden was de naam van Westergasfabriek veranderen in Westergas. Een sterke naam en in de volksmond noemde iedereen het al zo. De locatie is nog steeds in ontwikkeling en groeit mee met de stad. In onze visie moest dit terrein een cultuurdorp worden. Een plek waar je naar toe gaat als je iets bijzonders wilt beleven. Dit is een megagroot terrein dat toch ‘dorps’ aanvoelt en waar je op een ontspannen manier kunt uitgaan. Tijdens COVID-19 stond de wereld stil en in die tijd raakten we met het Amsterdamse theater De Krakeling in gesprek. Zij hadden interesse om hier iets te openen. Inmiddels is de Krakeling goed voor zo’n 300 voorstellingen per jaar en dat brengt een nieuwe dynamiek met zich mee. Daarna wisten we het Franse restaurant Cantine de Caron te tekenen en het kunstcentrum Fabrique des Lumières. Ook was daar Radio Radio, een bar met een klein dansvloertje waar avontuurlijke muziek wordt gedraaid. De Kunst en Cultuurstraat is bijna klaar en alles is goed geregeld.”

Een onderdeel van Westergas waren de televisiestudio’s, waar onder meer De Wereld Draait Door werd opgenomen. Deze studio’s staan nu leeg. Zijn jullie op zoek naar een nieuwe huurder uit de televisiewereld? DS: “Nee, juist niet. Voor het plaatje was het misschien leuk, maar het was geen extra aanvulling voor onze bezoekers. Overdag was alles dicht en ’s avonds was er beperkt plaats. Wat de invulling van de studio’s uiteindelijk gaat worden? Dat kan alle kanten uitgaan. Denk aan een tentoonstellingsruimte of een museum. We werken met een lijst van 15-20 kandidaten. Het bijzondere aan Westergas is dat er altijd wel weer iets vrijkomt en dat hoeft niet per se op dezelfde manier ingevuld te worden. Als er kantoren weg gaan, komen daar niet gelijk andere kantoren voor terug. Wij zoeken naar partners die net als wij iets cultureels en breeds naar de bezoeker willen brengen.”

Lennart Rottier (LR): “Toen we met Westergas begonnen was dat met de visie dat dit een terrein voor iedereen moet zijn. Daar hoort een perfecte samenstelling bij. Van de Krakeling tot het Ketelhuis en de diverse horeca. Die mix zorgt ervoor dat de veelzijdigheid goed naar voren komt. Wat ik zelf tof vind, is dat we de diversiteit van de gebouwen en het terrein blijven belichten. Als je een concert in de Gashouder bezoekt, dan is dat een compleet andere wereld in vergelijking met een diner in Cantine de Caron of een wandeling door het park. Als ontwikkelaar is het belangrijk dat je de gezichten en de opzet van de gebouwen altijd blijft herkennen. Dat maakt het terrein een collectief en dat is de kracht van de locatie.”

Ook binnen de Gashouder worden grote stappen gemaakt LR: “We wilden op deze plek breder programmeren. In het verleden hebben we met partners als Awakenings en Holland Festival mooie dingen neergezet. Dat blijven we doen, maar we zagen mogelijkheden om daar ook zelf mee aan de slag te gaan. Afgelopen jaar hebben we de eerste pilot gedaan en dat was succesvol en te gek. Vanaf 30 april tot 15 mei waren hier concerten van The Opposites (3x), Bilal Wahib, Above & Beyond, Balthazar en De

'We willen de standaard zetten voor hoe om te gaan met monumentaal erfgoed'

Staat. Die concertreeks heeft laten zien dat de Gashouder als cultuur en poppodium moeiteloos mee kan in het Amsterdamse aanbod. We zijn met plek voor 3500 bezoekers ook een aanvulling. In Paradiso heeft een capaciteit tot 1500 man en de volgende stap is AFAS met 5000, wij kunnen dit gat vullen.”

DS: “Ik heb The Opposites gezien en dat was legendarisch. Een compleet uitverkocht feest met enthousiaste bezoekers. Voorafgaand merkte je dat het op het terrein leefde en na afl oop zochten de bezoekers weer andere facetten van het dorp op. De een ging nog even een drankje halen, de ander een hapje eten, terwijl sommigen gewoon op het gras aan het nagenieten waren.”

Smaakt het naar meer? LR: “Absoluut. Er is een groter plan om nu, na de eerste reeks, verder te gaan met concerten en om van de Gashouder echt een cultuurpodium te maken. Dit was een zeer geslaagde tussenstap, zeker gezien het feit dat we bezig zijn met een renovatie. We werken om aandachtspunten te verbeteren en om op deze manier als locatie onze plek in Nederland te veroveren en iets waardevols aan de stad toe te voegen.” Over welke aandachtspunten heb je het dan? LR: “De faciliteiten zijn een belangrijk onderdeel. Voor grote producties zijn er momenteel veel extra elementen nodig. Het eindpunt is een locatie waar alles aan klopt en waar dit in de toekomst minder of zelfs niet nodig zal zijn.”

Duurzaamheid is ook een belangrijke factor in die plannen. DS: “Dat is iets wat tegenwoordig net zo normaal is als een auto kopen met een airconditioning. Je gaat ervan uit dat die erin zit. Iedereen in de branche is daar mee bezig en natuurlijk doen wij dat ook. Wij willen Westergas de komende jaren kwalitatief op de kaart zetten en daar hoort een duurzaamheidstrategie natuurlijk bij.”

LR: “Als locatie heb je verschillende verantwoordelijkheden, daar hoort ook bij de maatschappelijke verantwoordelijkheid om te kijken hoe je zo’n gezond mogelijke plek voor bezoekers kan creëren maar ook zaken als effi ciënt omgaan met energie. Deze zomer zijn we de eerste fase van onze renovatie aan het uitvoeren door de installaties te vernieuwen. Hierdoor zijn we straks compleet van het gas af en gaan we eigen stroom opwekken via zonnepanelen. Daarnaast is er een nieuw luchtsysteem waar we met 100 procent frisse buitenlucht de Gashouder kunnen ventileren tijdens evenementen. Het rauwe element dat kenmerkend is verandert niet, maar op het gebied van energie en lucht klopt alles.”

Waar staat Westergas over vijf jaar? DS: “Ik hoop dat straks iedere vierkante meter benut wordt om de bezoeker een stukje cultuur, in welke vorm dan ook, aan te bieden. Dat Westergas een plek is waar je spontaan heen kunt gaan om iets nieuws en leuks te beleven. Een locatie waar je iedere maand iets leuks te doen is. Maar ook een plek waar Amsterdammers - en natuurlijk ook mensen van buiten de stad - een paar keer per jaar komen en daar een bijzondere tijd beleven.”

LR: “We willen de standaard zetten voor hoe om te gaan met monumentaal erfgoed. Niet alleen wat betreft beleving, maar ook op het gebied van duurzaamheid en programmering. De Gashouder moet een voorbeeld zijn van hoe het ook kan als podia. Ik hoop dat we uiteindelijk over vijf jaar met zowel de Gashouder als cultuurpodium en Westergas als Cultuurdorp iets hebben staan dat als inspiratie kan dienen voor de volgende generatie.” ◾