FeeBack biedt een snel en doeltre end cashbacksysteem

In een jaar tijd heeft FeeBack zich ontpopt als een betrouwbare dienstverlener die zich erop richt om snel en eenvoudig cashless uitbetalingen te verrichten voor grote én kleine evenementen. “Geen cash geld meer bestellen of uitkeren en het resultaat is dat het festivalterrein schoon is en je geen gezeur hebt van medewerkers of bezoekers”, aldus oprichter Frank Zijlstra. “Een win-winsituatie dus aan alle kanten.”

Het concept van FeeBack is zo ontzettend eenvoudig en bovenal praktisch dat je je bijna afvraagt waarom het niet al eerder verzonnen is. Het principe van de dienst die FeeBack levert is dat je geen grote hoeveelheden cash geld meer hoeft te verwerken op festivals en andere publieksevenementen. Bedenker Frank Zijlstra schetst een beeld van het Bevrijdingsfestival in Leeuwarden. Hierbij was eerder een bedrag van twee euromunten nodig om bezoekers hun statiegeld uit te kunnen keren voor de uitgeleverde hardcups. Deze munten van twee euro moesten tijdens het drukbezochte evenement van A naar B verplaatst worden. “Het was een hele uitdaging om die twee-euromunten verplaatst te krijgen”, vertelt Zijlstra. “Het aan- en afvoeren bij een bar en bij de innamepunten is ook een crime. De stad is helemaal vol, dus je kunt niet met de fi ets, auto of scooter komen. Dat moesten de bodyguards doen met een tas voor- en achterop hun buik en rug, wat de nodige risico's met zich meebracht. Wij hebben een terminal bedacht die eigenlijk functioneert als een omgekeerd pinapparaat en volledig cashloos werkt.”

Simpel en doeltre end Zijlstra legt uit hoe FeeBack werkt. “Je meldt je aan als een organisator met een code. Zodra je bent aangemeld, dan is dat kastje, een terminal, voorgeprogrammeerd om een bepaalde waarde uit te geven in de vorm van een QR-code. Dit kan worden ingezet voor statiegeld op hard- of softcups, maar bijvoorbeeld ook op de borg voor is uitgerold is het al op zestig events van uiteenlopende groottes ingezet met vlekkeloze resultaten. “Wij dachten: Hoe kunnen we nu op een simpele en doeltreffende manier een uitbetaling doen zonder dat daarvoor per se een internetverbinding nodig is of een token of anderszins? Wat je nodig hebt om een uitbetaling te kunnen doen, is iemands rekeningnummer. lockersleutels, tenten, fietsen of elk ander item waar je borg voor wil vragen. Op het moment dat mensen de waarde invoeren op de terminal, bijvoorbeeld iemand die twee bekers terugbrengt, krijgt die direct betaald met de app en daarin zijn een aantal mogelijkheden. Ze kunnen ook uitbetaald krijgen met een Tikkie of ze krijgen uitbetaald vanaf een eigen derdengeldenrekening.” Sinds FeeBack een jaar geleden

Gebruikers van Tikkie hebben al hun rekeningnummer en gegevens in die app, dus dat was een voor de hand liggende optie. Bij het scannen van een QR-code kun je direct een app aanroepen. Dat was in technische zin voor ons een hele logische optie om daarop te gaan voortbouwen.”

Voorfinanciering statiegeld Bezoekers kunnen hun statiegeld dus snel teruggestort krijgen, maar Zijlstra ziet dat dit voor sommige events nog wel een hobbel is vanwege de liquiditeit. “Er is nog een andere mogelijkheid, want met een Tikkie en een derdegeldenrekening heeft de bezoeker het geld direct op de rekening. Maar daarvoor moet het statiegeld wel voorgefinancierd worden. Dat was waar we het systeem voor bedacht hebben. Op zich geen enkel probleem, want een evenement had voorheen soms ook honderdduizend euro aan cash nodig en dat hebben ze destijds ook vooraf geregeld. Alleen voor sommige organisatoren is dat voorfinancieren wel een issue, helemaal nu na de coronaperiode ondernemers minder liquide zijn. We hebben een mogelijkheid om gebruik te maken van een oplossing zonder die gelden voor te financieren. Dan wordt er een FeeBack-batchbetaling gedaan. Mensen kunnen de bonnen scannen en krijgen een melding dat het tegoed is verwerkt, maar alle bezoekers krijgen dan na afloop van het evenement in één keer uitbetaald.”

Het laatste bekertje

Het effect hiervan is dat er een vertraging wordt ingebouwd tussen het moment van inname en de uitgifte van het statiegeld. “Dat houdt dus concreet in dat mensen niet direct hun geld krijgen als ze de codes scannen, maar dat ze dus bijvoorbeeld een dag of twee dagen later hun gelden krijgen.” Het statiegeldissue ligt aan de oorsprong van het bedrijf. “FeeBack is ontstaan door de kwestie van het ‘laatste bekertje’. De nieuwe Europese wetgeving over plastic ligt daaraan ten grondslag, omdat steeds meer evenementen met hard- en softcups werken. Volgend jaar wordt plastic op festivals helemaal in de ban gedaan. Afgelopen jaar was er nog een gedoogbeleid. Bedrijven mochten hun voorraden opmaken, maar de verkoop is nu opgehouden, dus volgend jaar is dat echt afgelopen. Toen ontstond dus de vraag: ‘Wat te doen met dat laatste bekertje?’”

Alle bekers retour FeeBack denkt het probleem van ‘het laatste bekertje’ volledig te kunnen oplossen, met als gevolg dat festivalweides schoner worden achtergelaten door bezoekers. “De relatie met die ‘laatste beker’ is dat wij interessant kunnen zijn voor een organisator of voor de bekerleveranciers door meteen een service aan te bieden zodat die bekers weer retour komen en ook op een eenvoudige wijze bij de bar ingenomen kunnen worden. Waar bijvoorbeeld mee wordt geëxperimenteerd is een bekermunt. Dan krijgen mensen een muntje mee waarmee ze in wezen recht hebben op een beker en als ze die kwijtraken, moeten ze een nieuwe kopen. Dat lijkt een oplossing, maar daarmee is het probleem van de ‘laatste beker’ nog niet opgelost, want mensen hebben die munt gratis gekregen. Die kent geen status, dus op het einde van een evenement gooien mensen die beker alsnog op de grond. Dan heb je met een bekersysteem gewerkt en ligt de vloer toch nog bezaaid met bekers. Maar als je genoeg statiegeld vraagt dan weet je zeker dat mensen hun bekers inleveren. En als jij dat zelf niet doet en ▶ gooit een beker op de grond, dan zal iemand anders 'm wel oprapen.”

Kostenpost versus verdienmodel

De oplossingen en functionaliteit die FeeBack biedt, haakt dus direct aan bij het verbod van wegwerpbekers en -bestek op festivals dat op 1 januari 2024 van kracht wordt. In festivalland woedt er nog altijd een felle discussie over de voor- en nadelen van de zogenaamde hardcups ten opzichte van softcups.“Kijk naar Duitsland, waar ze al jaren met hardcups werken”, zegt Zijlstra. “Daar is het helemaal niet nieuw om via een systeem gelden terug te krijgen. Alleen daar wordt nog heel veel met cash gedaan. In die zin is het niet ingewikkeld.” Hij snapt wel dat de extra kostenposten van een dienst als de zijne voor veel evenementen drukken op de begroting. "Organisatoren krijgen nu in één keer te maken met kosten voor de huur van bekers of het wassen ervan. Daar komt ook ons systeem nog eens bij. Dat kost ook geld, waardoor veel partijen soms sceptisch zijn. ‘Goh, weer een kostenpost erbij die ik eerder niet had en ik kreeg die bekers gewoon van de brouwerij.’ In de praktijk is dus gebleken dat, zeker bij evenementen van meer dan tienduizend bezoekers, er een substantieel aantal bezoeker de bon óf vergeet óf te laat scant, waardoor er daar weer additionele revenuen uitkomen. Daardoor wordt het, in tegenstelling tot een extra kostenpost, juist een extra verdienmodel.”

Extra revenuen

Volgens Zijlstra zijn er echter nog meer manieren waardoor FeeBack voor aanvullende geldstromen kan zorgen, die zelfs een deel van de kosten van de dienst kunnen dragen.

“Sommige bezoekers nemen hun beker mee naar huis, trappen ze stuk of gooien ze in de prullenbak, maar er is wel statiegeld voor betaald. Dus dat zijn wél inkomsten voor de organisator. Dat geldt ook als bezoekers bijvoorbeeld de bon niet scannen.” Zijlstra maakt een vergelijking met de aloude festivalmunt, die door veel evenenten om exact die reden nog aangehouden wordt in plaats van over te schakelen op een cashless betaalsysteem. “Je zult zien bij grote evenementen, waar een aanzienlijk volume is, dat onze kosten zelfs volledig betaald kunnen worden doordat mensen hun bonnetje vergeten te scannen. In negen van de tien gevallen blijft er zelfs veel geld over. Iets wat je met cash- en pintransacties niet hebt, want daar wordt elke uitbetaling direct verzilverd. Dus dat is een interessante bijkomstigheid.”

Cashbackterminal

FeeBack vervaardigt niet alleen de software voor de eigen terminals, maar produceert de kastjes ook zelf. “Er was een aantal dingen waar het systeem aan moest voldoen. Het moest waterproof zijn en het moest achter een bar te gebruiken zijn. Het moest ook offline kunnen werken, want op festivals komt het wel eens voor dat het internet wegvalt, ook al lijkt het helemaal goed te gaan op de dagen dat je de verbinding test. Maar als er in één keer honderdduizend man op het veld staan, dan wordt het toch lastig. Dus die QR-codes moesten offline te genereren zijn en het moest met name heel snel werken, dus de afhandelingssnelheid. Dan hebben we het niet alleen over de bezoekers, voor wie het heel simpel moet zijn, maar vooral over de barmedewerkers. Want we zouden de QRcode ook op een scherm kunnen tonen. Dat hebben we er ook in zitten, alleen dat bonnetje maakt dat je een veel grotere handelingssnelheid hebt. Iemand krijgt een bonnetje en dan is de volgende aan de beurt. Maar ze kunnen dat bijvoorbeeld ook na 24 uur thuis op de bank doen of de volgende dag.”

Fraudebestrijding

De Cashback Terminals, zoals de kastjes genoemd worden, worden in-house vervaardigd in de werkplaats van FeeBack in Leeuwarden. Zijlstra beweert dat de ontwikkeling van de software een grotere uitdaging was dan die van de hardware, omdat - net als bij de terminal zelf -ook de beveiliging ervan waterdicht moest zijn. “Het is feitelijk een waardepapier dat je uitgeeft in de vorm van zo’n bonnetje met een QR-code, dus dat moet wel kloppen. Daarbij gaat het aan de achterkant uiteraard om een aanzienlijke hoeveelheid ontwikkelwerk. Want hoe zit dat dan? Je denkt: Het is een soort kassabon, dat is niet zo moeilijk. Dat print je en dat is er. Maar daar zit nog zoveel meer achter. Als je die barcode nóg een keer scant, is het natuurlijk niet de bedoeling dat je nóg een keer wordt uitbetaald. Dus er zitten best wel veel fraudebestrijdingszaken in om te zorgen dat het allemaal goed gaat.”

Meer dan een kassabon

Met de beveiliging van de cashbackterminals van FeeBack zit het volgens Zijlstra helemaal snor. “Stel, iemand zou die terminals jatten en die dan zou aansluiten, zou diegene dan geld kunnen printen?

Of dat de stroom eraf is of je haalt de printer eruit, dan moet ‘ie zich weer opnieuw aanmelden. Er zit een heel proces achter, waarbij je de terminals kunt toekennen aan een manager. Die heeft zijn persoonlijke pin. Die kan zich op afstand afmelden als er fraude wordt vermoed. We kunnen de terminal op afstand updaten en we kunnen de looptijd dat mensen hun bon kunnen scannen verlengen of op bepaalde manieren blokkeren. Dus ja, daar zit meer achter dan alleen het scannen van de bon.” Naast de belangrijke praktische toepassingen van de Cashback Terminals zijn er ook nog manieren om ze voor bezoekers leuker te maken dan enkel het afbeelden van een QR-code. “Wij kunnen die terminals op verschillende manieren programmeren. Dus je kunt er bijvoorbeeld een koningsdagtintje aan geven als je event op die dag plaatsvindt.”