Σάββατο 17-5-2014 by epohi

3341

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Σάββατο 17 Μαΐου 2014 • Αρ. φ. 1203 • 2 €

Η µέρα εκείνη ήρθε!

ι α σ ε ύ ε ρ ι ε ν ο υ ο π η λ έ ό π π α ν ν α η κ Τ ν ο τ ’ π α ς ι ε ζ η τ ν ε δ ίζουμε: φ η Ψ ε μ υ ο ζ ί ρ Στη

ΜΟΡΦΙ∆Η, Α Τ Σ Ω Κ , Υ Ο Ι∆ Α ΧΑΡΑΛΑΜΠ ΙΝ Ο Π Σ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟ, Ε Σ ∆ Ο , Ρ Υ Ω Ο ∆ Ρ Υ Ο Ο Θ , ∆ Η Α Τ ΡΕΝ ΣΙΛΗ, ΗΡΩ ∆ΙΩ , Α Β Ο Ρ Ε Γ Α Γ Λ Ο Α ΒΟΥ∆ΟΥΡΗ , Ε Η Σ Σ Ι∆ Υ Λ ∆ Υ Ο Ο , Μ Υ Υ Ο ΘΕΜΗ ΜΟ ΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛ Γ Γ Α Β , Η Υ Ο Ρ Π ΗΛΑΜ Η ΚΡΙΤΣΩΤΑΚ Λ Α ΙΧ Μ , Ο Τ ΒΑΣΙΛΗ ΧΑΤΖ Ε Ν Ε Η, ΣΠΥΡΟ ΜΠ Σ ΙΤ Ρ Υ Κ ΪΑ Α Λ ΑΓ Ο ΜΗΤΑΦΙ∆Η Λ Λ Υ Φ Α Τ Ν ΙΑ Ρ ΡΗ ∆ΡΙΤΣΑ, Τ Ω ∆ Ο Θ , Η Ι∆ Ρ ΕΛΛΑ ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΑΚ

ΘΕΜΑΤΑ

Το φάντασμα του πολιτισμού στην Αθήνα της κρίσης Του Κώστα Τερζή*

αραδόξως, την ώρα που ο Καμίνης και ο Σπηλιωτόπουλος τσακώνονταν για τον κακό φωτισμό στους δρόμους της Αθήνας, για το αν φταίνε τα κλειστά “αυτοφωτιζόμενα” μαγαζιά, θυμήθηκα έναν παλιό ορισμό για τον πολιτισμό, που τον προσδιόριζε σαν τον “προφυλαγμένο χώρο” ανάμεσα στην αναγκαιότητα και την ελευθερία, το χώρο όπου μπορούν να δημιουργηθούν και να διακινηθούν αξίες που στην κατεστημένη πραγματικότητα απορρίπτονται ή καταπνίγονται, και τελικά, αντίθετα από κάθε πρόβλεψη, αυτές οι ιδέες μπορούν να αποκτήσουν πολλαπλασιαστική δυναμική μέσα στην κοινωνία. Πώς να περάσεις όμως από τη θεωρία στην πράξη, στη βομβαρδισμένη Αθήνα των μνημονίων; Πού είναι το κρίσιμο νήμα που θα σε οδηγήσει στις επιλογές της επιβίωσης; Ο Φουκώ ισχυριζόταν ότι δεν υπάρχουν πια “συλλογικοί” διανοούμενοι: οι πανεπιστημιακοί στηρίζουν τα πανεπιστήμια, οι καλλιτέχνες τον κόσμο του θεάτρου, του κινηματογράφου, η κάθε κατηγορία έχει τα δικά της συμφέροντα, έστω και αν δεν το ομολογεί εύκολα. Αλλά η ανθρώπινη απελπισία και το βλέμμα της απόγνωσης, το μείγμα φόβου και οργής που αντικρίζει κανείς καθημερινά στους δρόμους αυτής της πόλης, απαιτούν από τις δυνάμεις του πολιτισμού να υιοθετήσουν τη λογική της “άμεσης δράσης” και της “επί τόπου παρέμβασης”. Χρειάζονται δράσεις κομάντος, όχι θεσμολαγνεία και επιτροπάτα. Είναι πολυτέλεια το βιβλίο, για τον άνεργο ή τον φτωχοποιημένο εργαζόμενο; Πού είναι οι “τοπικές” δημοτικές βιβλιοθήκες; Οι δημοτικοί κινηματογράφοι που εγκαταλείφθηκαν ή παραδόθηκαν σε ιδιωτική εκμετάλλευση; Σήμερα, οι μικρές θεατρικές ομάδες νέων ηθοποιών που προσφέρουν ελεύθερα τη δουλειά τους, με “εθελοντική” ενίσχυση από τους θεατές είναι ένα μικρό δείγμα συνείδησης της κρίσης, και “απάντησης” σε αυτήν. Στο ∆ήμο της Αθήνας, το “νοικοκύρεμα” του απερχόμενου δημάρχου, η “επιτυχία”που επικαλείται, οδήγησε σε καταργήσεις και συγχωνεύσεις οργανισμών του πολιτισμού, υποβάθμιση της λειτουργίας και του περιεχομένου τους. Η συγχώνευση του Πολιτισμικού Οργανισμού με τον Οργανισμό Νεολαίας και Άθλησης, τον Νοέμβριο του 2011, ήταν ακριβώς στη λογική του μνημονιακού μονόδρομου, μαζί με τη συρρίκνωση του αριθμού των εργαζομένων και την περικοπή υπηρεσιών του δήμου προς τους πολίτες. Η ∆ημοτική Πινακοθήκη και η ∆ημοτική Βιβλιοθήκη, υποβαθμίστηκαν κάτω από μια ενιαία διεύθυνση... Ξεφυλλίζω τον “∆εκαπενθήμερο Πολίτη” από το μακρινό 1986: Στο προφητικό άρθρο “Κανάλι 15, προπομπός της ιδιωτικής τηλεόρασης;”, ένας από τους “ελευθεριακούς” πρωτεργάτες εκείνης της πρωτοβουλίας αναφέρει “Αν όμως πρόκειται να διαλέξω ανάμεσα σ` έναν τηλεοπτικό σταθμό του συγκροτήματος Λαμπράκη και σ’ ένα σταθμό του δημάρχου της δείνα πόλης, θα προτιμήσω φυσικά τον πρώτο -εκεί θα δουλεύουν αν μη τι άλλο ο Πλωρίτης, ο Μπουσμπουρέλης, ο άλφα, ο βήτα. Στον άλλο, ποιος θα δούλευε; Φαντάζομαι ο ξάδερφος του δημάρχου...”. Αναρωτιέται κανείς σήμερα, με το μονοπώλιο του “τηλεοπτικού πολιτισμού” να παράγει μπερλουσκονικό πολτό συνειδήσεων, που θα αποτυπωθεί πλέον και στην κάλπη, πώς πιάστηκαν στο δόκανο έτσι εύκολα τόσοι έξυπνοι και “ανήσυχοι” άνθρωποι της εποχής εκείνης; Άνθρωποι του πολιτισμού (και αριστεροί βέβαια), που δεν έβλεπαν τη λαίλαπα να έρχεται και μιλούσαν με ενθουσιασμό για έναν νέο γαλαξία, μια “νέα βιομηχανία του ελεύθερου χρόνου και του βλέμματος”!! Ακόμη και σήμερα, η Αριστερά, με το να “επιστρατεύει” κάθε φορά στις κρίσιμες στιγμές υπογραφές και διακηρύξεις “ανθρώπων του πολιτισμού”, ελάχιστη βοήθεια προσφέρει για να ξεκαθαριστεί το ουσιώδες, τα ζητήματα ηγεμονίας, το στοιχειώδες σχέδιο δράσης...

* Ο Κώστας Τερζής είναι κριτικός κινηματογράφου, για πολλά χρόνια συντάκτης της “Εποχής”, και σήμερα υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την “Ανοιχτή Πόλη” στην Αθήνα.

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

«Έβγαλε η μύγα κώλο και έχεσε τον κόσμο όλο» Πάμε καλά στις τριπλές εκλογές. ∆εν το λέμε εμείς, ξεφεύγει των αντιπάλων μας. Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, έστω και στο λίγο διάστημα που τέθηκε επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης, μια δομική παθογένεια της Αριστεράς, φαίνεται ότι σχίζει. Την καλύτερη δημοσκόπηση μας την είπε η Όλγα Τρέμη. Στο Μέγκα, ζήτησε λίγο χρόνο για να αναφερθεί στο όραμά του, η Όλγα του είπε, «δεν έχουμε χρόνο, θα μας τα πείτε την άλλη εβδομάδα», προδικάζοντας την παρουσία του στο δεύτερο γύρο. Ο Πάγκαλος τις άθλιες δηλώσεις εναντίον του Γλέζου και τις σεξιστικές του αναφορές στη ∆ούρου, τις επένδυσε εισαγωγικά στη φράση «με ενοχλεί να βγει πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι παράλογο και εξωφρενικό». Είχαν δίκιο οι πασόκοι που αναρωτιούνται «για ποιον δουλεύει ο Πάγκαλος» Πέραν του Πάγκαλου που Τρέμει, η σοβαρότερη ένδειξη είναι από τις αγορές. Η αγορά των στοιχημάτων έχει πάρει φωτιά. Ο ΣΥΡΙΖΑ από απόδοση 1,40 πήγε στο 1,26. ∆ηλαδή θα βάζεις 1 ευρώ και θα παίρνεις μόνο το ευρώ σου και 26 λεπτά. Αντίθετα, αν στοιχηματίσεις υπέρ της Ν∆ βάζεις 1 ευρώ και παίρνεις 2 ευρώ και 70 λεπτά. Με τον ΣΥΡΙΖΑ κλάφτα. Είναι σα να κλέβεις άστεγο στην Ομόνοια. Της στραβής μύτης οι τρίχες της φταίνε. Ο Βενιζέλος προσπαθεί να εκβιάσει το εκλογικό σώμα να ψηφίσει Ελιά, φωνάζοντας«να κάνουμε όλοι ένα ντου για να απαλλαγούμε από την κρίση και το Μνημόνιο». «Θα κάνω ντου βρε πονηρή, στα στέκια που αράζεις κι αν σε τρακάρω πουθενά, να ξέρεις δεν τη βγάζεις». Μπορεί ο Ανδρέας να ήταν τελικά αμφιλεγόμενος, αλλά οι απόψεις του για διάφορους ανθρώπους της πολιτικής ζωής είναι ακόμα καίριες. Για τον Βενιζέλο, μετά την πρώτη συνάντηση είπε «αυτό το παιδί το χαρακτηρίζει άγονος ευφυΐα», δηλαδή έξυπνος αλλά η εξυπνάδα του δεν χρησιμεύει πουθενά. Αντίθετα ο Σπηλιωτόπουλος είναι μόνο άγονος. Τον στρίμωχναν οι δημοσιογράφοι για την αντίθεσή του να φτιαχτεί τζαμί στην Αθήνα, λέγοντάς του ότι στη Βουλή ψήφισε μαζί με το κόμμα του υπέρ. Και τι απάντησε ο άγονος: «Απουσίαζα συστηματικά από τη Βουλή για το τζαμί». Τώρα εξηγούνται όλα. Απουσίαζε ολοσχερώς από τη Βουλή, μήπως και σε κάθε συνεδρίαση

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

κοινοβουλευτικού έργου, έρχονταν τροπολογίες και κόντρα τροπολογίες για το τζαμί. Το τζαμί να είναι στο Βοτανικό τη μια, να είναι στις Κουκουβάουνες την άλλη, ή να είναι πράσινο σαν το τζαμί της Προύσας ή κόκκινο σαν το τζαμί του Ισλαμαμπάντ. Όχι θα κάτσει να σκάσει. Πηγαίνει στη Μύκονο, όπου όλα τα χρώματα είναι αναμεμιγμένα. Το δυστύχημα για τον Σπηλιωτόπουλο είναι ότι δεν έβαλε υποψήφιος δήμαρχος στον Πειραιά. Εκεί θα έβρισκε αρωγό, μόνο όμως για το τζαμί, τον Μητροπολίτη Πειραιώς. Ο Σεραφείμ έγραψε, με αφορμή σχόλιο της «Αυγής», που κοινοποίησε και στην «Εποχή», προφανώς για να την εκθέσει στα μάτια μας, ότι δεν πήγε στην υποδοχή των διασωθέντων μεταναστών, αλλά «συνοδεύοντας τήν τιμίαν κάραν του αγίου ιερομάρτυρος Ραφαήλ του νεοφανούς που απεκεφαλίσθη από τούς ομοπίστους των προστατευομένων Σας» «Μετά τό γκρέμισμα του 70χρονου ιδεολογικού Σας εργοστασίου του υπαρκτού σοσιαλισμού, αγωνίζεσθε γιά τό γκρέμισμα της ελληνορθοδοξίας μέ τήν πλημμυρίδα των ισλαμιστών μεταναστών» Ο Σεραφείμ είναι ο ιδεολογικός μας ταγός. Ο Μεσογαίας Νικόλαος είναι ο πολιτικός μας. Μας προειδοποίησε ξεκάθαρα με εγκύκλιο: «Πως να εμπιστευθούμε ηγέτες δίχως αρχές, δίχως φόβο Θεού; Αν σε τέτοιους εμπιστευθούμε την ψήφο

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250 • Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR

(Ο μπάρμπας μου για τον Πάγκαλο)

μας, αμαρτάνουμε». «Αν είναι η αγάπη αμαρτία… είμαι αμαρτωλός που ΣΥΡΙΖΑ με τα στραβά σου, σ’ αγαπώ». Τα πάνω κάτω διαδραματίζονται στο διεθνές πολιτικό σκηνικό. Ο Μπαρόζο, που τον έχουμε ως άνθρωπο yes sir, γκρέμιζε κυβερνήσεις, με δούρειους τύπους σαν τον Βενιζέλο. Ο αμερικανός υπουργός Γκάιτνερ και στη συνέχεια ο Ομπάμα, απέρριψαν πρόταση του Σόιμπλε για βίαιη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, ως παραδειγματισμό, ενώ αρνήθηκαν την πολιτική εκπαραθύρωση του εκλεγμένου πρωθυπουργού της Ιταλίας Μπερλουσκόνι. Τελικά, για το σύνθημα για Νέα Ελλάδα ερίζουν Ν∆ και ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ έχει αρχές, όραμα και θέληση για ανατροπή, επέλεξαν να τριπλάρουν τον εαυτό τους. Πιο μεγάλη εντύπωση μου έκανε ότι δεν πετάχτηκαν οι πασόκοι να διεκδικήσουν την πατρότητα. «Εμπρός Ανδρέα για μια Ελλάδα Νέα», φώναζαν στις δόξες του αρχηγού. Ενώ η Ν∆ αναγνωρίζει τα λάθη της μονταζιέρας της. Απέσυρε τη διαφήμιση όπου είχε τον Ομπάμα να θαυμάζει τις επιτυχίες του Σαμαρά. Τους έτριξε τα δόντια δημοσίως η αμερικάνικη πρεσβεία. Το θέμα είναι χωροταξικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ τα γραφεία του τα έχει στην Κουμουνδούρου.

Γεράσιμος ο Αλιεύς alieys@hotmail.gr

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmail.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κυριακή κοντή γιορτή Η ΕΠΟΧΗ 17 Mαΐου 2014

ΜΠΟΥΜΕΡΑΝΓΚ ΟΙ ΜΗΧΑΝΟΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Του Ηλία Μακρή από την «Καθημερινή»

ο Colpo Grosso που ετοίμασε η Ν∆ προκειμένου οι ευρωεκλογές να συμπέσουν με τον δεύτερο γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών της γύρισε μπούμερανγκ. Ο ΣυΡιζΑ, όπως όλα δείχνουν, θα βρεθεί ενισχυμένος στο δεύτερο γύρο καθώς θα βρίσκεται στο παιχνίδι σε τουλάχιστον 8 με 9 περιφέρειες –ακόμα και σε 10 υποστηρίζουν, ορισμένοι- από τις 13 περιφέρειες που έχει η χώρα! Ιδιαίτερα σε Αττική και Θεσσαλονίκη, όπου διαμένει πάνω από το 50% των ψηφοφόρων, οι υποψήφιοι της Ν∆ κινδυνεύουν να μείνουν εκτός από τον πρώτο γύρο! Μόνη λύση για το Μαξίμου η πόλωση και η διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Το Μαξίμου, λοιπόν, προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τα δημοσιεύματα των Financial Times, και ανάλογα του διεθνούς τύπου, που αφορούν τα παρασκήνια της συνόδου στις Κάνες, το Νοέμβριο του 2011. Όσοι, όμως, συμμετείχαν σ’ αυτές τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, που έφεραν τη χώρα σ’ αυτή την κατάσταση, προέβησαν και σε άλλες [αναγκαστικές] αποκαλύψεις στην προσπάθειά τους να αποσείσουν τις ευθύνες που τους αναλογούν –ο σώζων εαυτό σωθείτο. Ουσιαστικά αποδείχθηκε ότι Σαμαράς και Βενιζέλος συνωμοτούσαν παρασκηνιακά στις Κάνες ώστε να προχωρήσουν σε μια δοτή μνημονιακή κυβέρνηση και δεν έκαναν καμιά διαπραγμάτευση ενώ γνώριζαν ότι ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδος από την ευρωζώνη θα ενεργοποιούσε ένα ντόμινο επιπτώσεων για τις υπόλοιπες χώρες και θα διέλυε την ίδια την ευρωζώνη! ∆εν το εκμεταλλεύτηκαν προκειμένου να προωθήσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες… Πως αποδεικνύεται αυτό; Υπάρχει το κλάμα της Αν. Μέρκελ μπροστά σε Ν.

Σαρκοζί και Μπ. Ομπάμα και οι δηλώσεις της [«∆εν είναι δίκαιο. ∆εν πρόκειται να αυτοκτονήσω»] καθώς δεν δεχόταν να στηρίξει ένα «δίκτυ ασφαλείας» στην ευρωζώνη -το «μεγάλο μπαζούκα», όπως έγραφαν τότε τα μέσα ενημέρωσης. Και, βέβαια, η δήλωσή της το 2013 ότι οι σύμβουλοί της δεν μπορούσαν να την πείσουν ότι δεν θα κατάρρεε η ευρωζώνη σε ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Γεγονός, πάντως, είναι ότι υπήρξε έντονη πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στην ηγεσία της ευρωζώνης με τον Β. Σόιμπλε να θέλει Grexit για παραδειγματισμό των Ευρωπαίων –«κίνηση που θα τρόμαζε αρκετά την Ευρώπη για να προχωρήσει σε ένα ισχυρότερο τείχος προστασίας», δήλωνε ο Β. Σόιμπλε στον

πρώην υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ, όπως αποκάλυψε ο τελευταίος στο βιβλίο του. Οι αποκαλύψεις του Τ. Γκάιτνερ, που και τότες είχαν διαρρεύσει, εξηγούν και τις συνεχείς τότε δηλώσεις του αμερικανού προέδρου υπέρ της Ελλάδος. Σήμερα που έρχονται στο φως και νέες αποκαλύψεις γίνεται αντιληπτό το πόσο δίκιο είχε ο ΣυΡιζΑ όταν έλεγε ότι η Ελλάδα έγινε το πειραματόζωο της Ευρώπης προκειμένου να διασωθεί πολιτικά και οικονομικά η ευρωζώνη -«σφίξαμε τη βίδα και εφαρμόσαμε μία πολιτική εξόντωσης των Ελλήνων», δηλώνει ο Ντομινίκ Στρος Καν. Οι ομολογίες αυτές, που σαφώς εντάσσονται σε προεκλογικά παιχνίδια,

Το διακύβευμα των σημερινών εκλογών

υδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο. Την τελευταία, πριν τις εκλογές, εβδομάδα το κλίμα αλλάζει δραματικά για μια ακόμη φορά. Αιτία, οι δυο αποκαλύψεις, των «Financial Times» –σε δύο δόσεις– και αυτή του τέως υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ κ. Γκάιτνερ οι οποίες έθεσαν με τον πιο αυθεντικό και ανοικονόμητο για την κυβέρνηση τρόπο το κρίσιμο, το σταυρικό σημείο που εκκινεί η σύγχρονη ελληνική τραγωδία. Ως θεία δίκη, θα λέγαμε, ήρθε να διαλύσει την υπεράνθρωπη προσπάθεια του πρωθυπουργού, παρουσιάζοντας τις ψευδοεπιτυχίες της κυβέρνησής του και ζητώντας την περιφρούρησή τους να απαιτεί ταυτόχρονα και «ψήφο σταθερότητας». Έναντι προφανώς της ψήφου αστάθειας που είναι αυτή προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε διπλανή στήλη οι αποκαλύψεις αυτές θα σχολιαστούν αναλυτικά. Συνοπτικά, όμως, να σημειώσουμε εδώ ότι τίθενται δύο ζητήματα που είναι μείζονα και συνδέονται άμεσα με όσα ζούμε και μέλλεται να ζήσουμε. Πρώτον, ότι υπήρξε μια δυνατότητα διαπραγμάτευσης ισχυρή καθώς νουνεχείς και υπέρτερες δυνάμεις από τους οπαδούς της εξόδου τρόμαξαν από τις συνέπειες της πιθανής διάλυσης της ευρωζώνης. ∆εύτερον, ότι η ελληνική ηγεσία (Σαμαράς, Βενιζέλος, Παπανδρέου) ήταν υποταγμένοι, δεν είχε δική της γνώμη. Αυτά τα δύο ζητήματα είναι μέγιστο λάθος να θεωρηθούν ως σελίδες ιστορίας. Είναι τραγικά θέματα του παρόντος. Η κρίση της ελληνικής οικονομίας –όπως και της ευρωπαϊκής όπως μας υπενθύμισε προχθές η κ. Λαγκάρντ– δεν έχει κα-

θόλου παρέλθει, το χρέος είναι μη διαχειρίσιμο, η παραγωγή σε κατάσταση απελπισίας, η κατάσταση της πλειοψηφίας του πληθυσμού τραγική. Ποιος, λοιπόν, ποια ηγεσία, ποια κυβέρνηση, ποιες πολιτικές δυνάμεις θα πάνε στην Ευρώπη να διαπραγματευθούν από θέση ισχύος – διότι η θέση ισχύος της ελληνικής πλευράς εξακολουθεί να υπάρχει– και με ποια πρόσφατα ψηφισμένη λαϊκή εντολή; Αυτό είναι το διακύβευμα των σημερινών εκλογών και ιδίως των ευρωεκλογών την επόμενη Κυριακή. Οι δύο μάχες να επιτυγχάνουν δύο στόχους. Η πρώτη, στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης να καταφέρει να αναδειχθούν δυνάμεις που αφενός θα μπορούν και θα θέλουν σε συνθήκες κρίσης να φροντίσουν τις συνέπειές της στο κοινωνικό σώμα και αφετέρου, συνεργαζόμενες, από αυτόνομη θέση με μια αριστερή κυβέρνηση στο άμεσο μέλλον, να μπορούν να συμβάλουν στην παραγωγική και οικολογική ανασυγκρότηση της χώρας, στη συγκρότηση ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους. Η δεύτερη, στο επίπεδο των ευρωεκλογών να προκληθεί ισχυρός κλονισμός της κυβερνητικής πλειοψηφίας έτσι που να ανοίξει ο δρόμος που θα φθάσουμε σε κοινοβουλευτικές εκλογές και συγκρότηση μιας αριστερής κυβέρνησης. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο και υπό το κλίμα της απαισιοδοξίας που φέρνουν οι δημοσκοπικές τάσεις, αναπροσαρμόζει ακόμα και την ύστατη ώρα την τακτική του. Όχι τόσο ο κ. Βενιζέλος, που είναι σε εξαιρετικά αδιέξοδη θέση, όσο και ο Σαμαράς. Γρήγορα, και στο κλίμα της αντιπαράθεσης, ανακάλυψε ότι οι θρυλλού-

μενες επιτυχίες της πολιτικής του είναι ασθενείς μπροστά στην πραγματικότητα, δηλαδή αυτό που βιώνει η τεράστια πλειοψηφία του κόσμου. Επιμένει και επαυξάνει τη λογική των υψηλών, ακροδεξιών τόνων και επιχειρεί να επαναλάβει την τακτική του Ιουνίου του 2012 της κατατρομοκράτησης του κόσμου. Μόνο που από τότε έχει αλλάξει εντελώς το σκηνικό, ο λαός έχει βαθύτερη γνώση και προπαντός απόφαση να αλλάξουν τα πολιτικά πράγματα. Αυτός είναι και ο βαθύτερος λόγος που οι συσχετισμοί όλο και περισσότερο γίνονται δυσμενείς για την κυβέρνηση. Στην προηγούμενη εποχή σημειώναμε ότι η κρίσιμη βλάβη που έχει υποστεί η κυβέρνηση είναι ότι έχει καταρρεύσει η βάση στήριξής της, ο μεγάλος συνασπισμός ΠΑΣΟΚ-Ν∆. Όχι ότι υπήρξε διαφωνία στο εσωτερικό της, αλλά διότι αχρηστεύτηκε ο ένας πυλώνας του δικομματικού συστήματος. Πρέπει σήμερα να προσθέσουμε ότι οι δημοσκοπήσεις που ακολούθησαν όξυναν την κατάσταση ακόμα περισσότερο. Η σημερινή μέρα αναμένεται, λοιπόν, να είναι καθοριστική για τις εξελίξεις, που θα εγκαταστήσουν την Αριστερά, τον ΣΥΡΙΖΑ στο κέντρο των πρωτοβουλιών. Ας μην χαθεί ούτε ένα λεπτό προσπάθειας.

Παύλος Κλαυδιανός

αναδεικνύουν ένα σημαντικό πρόβλημα: ο «ξένος παράγοντας» ανεβοκατέβαζε κυβερνήσεις σε αγαστή συνεργασία με τους Σαμαρά και Βενιζέλο καθώς δεν έβλεπαν τίποτα άλλο πέρα από την προσωπική τους πολιτική ανέλιξη –το χρέος, η διάσωση της χώρας, η υποβάθμιση της κοινωνίας δεν τους απασχολούσε. Ο Ευ. Βενιζέλος, μάλιστα, στις 31.10.11, δύο ημέρες, δηλαδή, πριν τη συνάντηση των Καννών, στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠαΣοΚ ζητούσε εκλογές τονίζοντας ότι «η χώρα ζει ένα δράμα και από το δράμα αυτό πρέπει να λυτρωθεί. Πιστεύω πως η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία, η προσφυγή στην άμεση βούληση του ελληνικού λαού, είναι η λύτρωση από το δράμα που βιώνει η χώρα και εμείς μαζί με τη χώρα». ∆υο μέρες μετά, επιστρέφοντας από τις Κάνες, και έχοντας συζητήσει με τον Μ. Μπαρόζο προωθούσαν κυβέρνηση υπό τον Λ. Παπαδήμο προκειμένου να μην υπάρξουν εκλογές! Σήμερα, στην ίδια λογική, τηρουμένων των αναλογιών, με φόβητρο την σταθερότητα της χώρας, το Grexit, και άλλα προσπαθούν και πάλι να τις αποφύγουν. Γνωρίζουν πολύ καλά, βέβαια, ότι πολιτική σταθερότητα στη χώρα δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς κοινωνική συνοχή, με μια κοινωνία σε ανθρωπιστική κρίση, με εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους και χιλιάδες πεινασμένους πολίτες. Και, βέβαια, με την καθημερινή παραβίαση των δημοκρατικών δικαιωμάτων των πολιτών. Κυριακή κοντή γιορτή, που λέει και ο λαός μας. Οι κάλπες θα τους αναγκάσουν. Θ. Μιχόπουλος

Τη δουλειά την πήρανε με τον τσαμπουκά

αράνομη έκρινε την Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη διαθεσιμότητα των 397 καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών την Παρασκευή 15 Μαΐου. Με την απόφασή υπέρ της αγωγής που είχαν καταθέσει κατά της απομάκρυνσής τους από το ∆ημόσιο και με αίτημα την επαναπρόσληψή τους, και μετά από οχτώ μήνες ακούραστου αγώνα, οι καθαρίστριες γυρνούν άμεσα στις δουλειές τους νικήτριες. Όπως ανέφερε στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ο δικηγόρος των καθαριστριών, Γιάννης Καρούζος, το δικαστήριο αναγνώρισε πως οι καθαρίστριες αποτελούσαν εργαζόμενες του στενού πυρήνα του δημοσίου, βάζοντας έτσι σε «κίνδυνο» συνολικά το μέτρο της διαθεσιμότητας που εφάρμοσε το υπουργείο ∆ιοικητικής Μεταρρύθμισης και ο υπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Εικάζεται, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση θα ασκήσει έφεση. Οι εργαζόμενες καθαρίστριες θα παραμείνουν στις δουλειές τους, τουλάχιστον, μέχρι την εκδίκασή της. Tζ.A.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Και η δημοτική ψήφος είναι αντιμνημονιακή!

Σε τούτες τις δημοτικές εκλογές, στις αυριανές κάλπες, η συνειδητή ψήφος είναι πολιτική, ιδεολογική, αντισυστημική Του Νίκου Τσαγκρή

∆ημότες του καναπέ

Ας τα πάρουμε με τη σειρά: Τα πολύ παλιά χρόνια, απ’ τον Πλυτά ως τον Παπαθεοδώρου κι απ’ τον Μπέη ως τον Τρίτση και τον Αβραμόπουλο, να πούμε, υπήρχε μια σαφής διαφορά και ήταν διαφορά ιδεολογική. Έτσι, πολλοί από εμάς, οι περισσότεροι, διαλέγαμε τον ∆ήμαρχο με ιδεολογικά κριτήρια. Θέλετε να τα πούμε πολιτικά; Ας τα πούμε πολιτικά. Το θέμα είναι ότι τότε ξεχωρίζαμε τον «δικό μας» ανάμεσα στους «άλλους» και πηγαίναμε σφαίρα να τον ψηφίσουμε, να μην χαθεί κουκί, κι ας έπρεπε να ταξιδέψουμε... Έτσι ξηγιόμαστε, ώσπου σταδιακά, βιώνοντας την φενάκη του κράτους στις εκκλησίες των δήμων, πήραμε πρέφα ότι ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι κενός περιεχομένου. Ότι ο δήμαρχος και να θέλει, δεν μπορεί να κάνει τίποτα περισσότερο από αυτό που του έχει ορίσει η κεντρική εξουσία και, αυτό, εάν δεν είναι ακριβώς τίποτα, δεν έχει τίποτα να κάνει με την ουσία της έννοιας αυτοδιοίκηση. Έτσι, υπερβάλλοντας κάπως, αλλά χωρίς να πέφτει και πολύ έξω, ο μέσος δημότης τουlife style αθηναϊκού μιλένιουμ, ταύτιζε τον δήμαρχο με τον σκουπιδιάρη ή, στην καλύτερη περίπτωση, με τον διαχειριστή της πολυκατοικίας. Και πόσοι νοιάζονται στ’ αλήθεια αν ο σκουπιδιάρης της γειτονιάς τους, ή ο διαχειριστής της πολυκατοικίας τους ονομάζεται Τσαγκρής ή… Μιχόπουλος, να πούμε, Φασούλας ή Αγραπίδης, Σκανδαλίδης ή Κακλαμάνης; Και αν είναι ΠΑΣΟΚ, ή Νέα ∆ημοκρατία ή Συνασπισμός (τότε) ή ΚΚΕ, για να αφήσουν τον κυριακάτικο καναπέ τους και να πάνε να ψηφίσουν; Όλο και λιγότεροι. Κι όλο και περισσότεροι μεταβάλλονταν σε πολίτες του καναπέ.

Επιστροφή στην πολιτική ψήφο

Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΑΡΩΝΗ

Χωρίς πλάκα, ακόμα κι εμείς, οι αριστεροί, φτάσαμε σε σημείο να κρίνουμε τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών με βάση αισθητικές διαφορές. Όπως το 2006: «ο Φασούλας κέρδισε τον Αγραπίδη διότι μοιάζει λιγότερο απ’ αυτόν με πολιτικό. Αλλά κι ο Νικήτας Κακλαμάνης, αναμφισβήτητα, μοιάζει λιγότερο απ’ ότι ο Σκανδαλίδης με πολιτικό. Είναι, εξάλλου, τυχαίο ότι τα δυό πρόσωπα που εξέπληξαν με τις επιδόσεις τους σ’ αυτές τις εκλογές, ο Σαλονικιός Μπουτάρης κι ο Τσίπρας ο Αθηναίος, ελάχιστα μοιάζουν με πολιτικούς;» Κι ύστερα ήρθε το μνημόνιο: γερμανική τυραννία, οικονομικές σφαγές, ανθρωπιστική καταστροφή. Η κεντρική κυβέρνηση υποταγμένη υπηρέτρια της τρόικας, η τοπική αυτοδιοίκηση πιεσμένη ασφυκτικά, μαδημένη, υλικά και ηθικά αποδεκατισμένη, να βολοδέρνει μεταξύ της… καλλικράτειας φθοράς και αφθαρσίας. Και αύριο να `χουμε εκλογές. Και να μας την πέφτει η Τζούλια του Τόλη και ο Ρούλης του Καμίνη και, «αν σου περσεύει κάνας ψήφος, ρίχτον μου»!. Όχι φιλαράκι, καμιά ψήφος δεν μας περισσεύει. Σε τούτες τις δημοτικές εκλογές η ψήφος είναι πολιτική, ιδεολογική, αντισυστημική: Ψηφίζουμε ΣΥΡΙΖΑ και ψηφίζουμε Γαβριήλ και Ρένα, και Μαργαρίτα και Κωστή: γιατί αλλιώς θα αντιμετωπίσει το θέμα του ∆ήμου και της Περιφέρειας ένας αντιμνημονιακός διαχειριστής και αλλιώς η Τζούλια του Τόλη και ο Ρούλης του Καμίνη.

Χωρίς σχόλια

Κοπτοραπτική

ξωφρενικό! Μου την έπεσε η Τζούλια! Έπινα μια μπύρα στο ∆ιόνυσο, στην πλατεία Αγ. Γεωργίου στην Κυψέλη, και μου έδωσε μία σπρωξιά στον ώμο: «Αν σου περισσεύει κάνας ψήφος, ρίχτον μου», μου είπε, και πέταξε στο τραπέζι ένα φυλλάδιο με τη φωτογραφία της (20 χρόνια πριν) και τρία σταυρωμένα ψηφοδέλτια. Εντάξει, αν μου περισσεύει θα… και μ’ έπιασαν τα γέλια. Έξω, σ’ ένα τραπεζάκι, καθόταν ο Πλεύρης με κάτι φουσκωμένα παλικάρια της… παράταξης. Ένα περιπολικό πέρναγε κάθε λίγο απ’ την πλατεία. Σταμάταγε μπροστά στο μαγαζί, οι μπάτσοι ξεκαβαλίκευαν και έπεφταν στην αγκαλιά της παρέας του Πλεύρη. Ακροδεξιός εμετός! Πλήρωσα κι έφυγα. «Εντάξει ρε φιλαράκι, πως κάνεις έτσι;», με παρηγόρησε ο συνάδελφος που με συνόδευε. «Πώς κάνεις έτσι, δημοτικές εκλογές είναι: δήμαρχο βγάζουμε, όχι πρωθυπουργό». Αυτό ακριβώς. «∆ήμαρχο βγάζουμε και όχι πρωθυπουργό» και, μέσα στα χαλαρά χρόνια μιας αδιάλειπτης μεταπολίτευσης, μιας αδιάλειπτης «συμβίωσης» με αδιάφορους δημάρχους και… δημαρχίνες, εκόντες – άκοντες πέσαμε στη βεβαιότητα πως οι δημοτικές εκλογές είναι ένα βάσανο που δεν οδηγεί πουθενά, μια διαδικασία χωρίς πολιτικό αντίκρισμα: ένα πουκάμισο αδειανό που, όποιος και να το φορέσει, δεν θα είναι αισθητά καλύτερος απ’ τον προηγούμενο. Ούτε από τον επόμενο.

neaellada.gr παλιάς κοπής

«Η

ΕΛΛΑ∆Α ΜΟΝΑΧΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ, διότι αυτή είναι το πιο όμορφο και το πιο πολύτιμο λουλούδι στον κήπο μας». ∆υστυχώς δεν πρόκειται για ανάρτηση του υποψήφιου δήμαρχου Θεσσαλονίκης, Επαμεινώνδα Φιλίππου, που λίγες βδομάδες πριν κοροϊδεύαμε από τούτη εδώ τη στήλη για το σύνθημα «Η Θεσσαλονίκη είναι γυναίκα και για αυτό χρειάζεται έναν αληθινό άντρα». Είναι απόσπασμα από δημοσιευμένο άρθρο στο σάιτ neaellada.gr που κάποιοι σκέφτηκαν να το βαφτίσουν προεκλογική σελίδα του ΣΥΡΙΖΑ. Είπαμε παιδιά να ξεφύγουμε λίγο αλλά μην ξεφτιλιστούμε κιόλας ε;

Κι άλλοι πράττουν αλλά...

πως διαβάσαμε στην επίσημη ενημέρωση του ΣΥΡΙΖΑ, την αποστολή του κόμματος συνόδευσε στη Μόσχα και ο καθηγητής Νίκος Κοτζιάς (από την κίνηση ΠΡΑΤΤΩ). Επειδή πολλά μέλη του κόμματος τηλεφωνούσαν στην εφημερίδα και ρώταγαν με ποια ιδιότητα μετέβη στη ρωσική πρωτεύουσα το μόνο που έχουμε εμείς να πούμε είναι «δεν γνωρίζω/δεν απαντώ».

Θα κατέβαινε ο Λέντζος

αρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις τηλεοπτικές συζητήσεις που γίνονται ενόψει της εκλογικής μάχης για τον δήμο Αθήνας. Μας προκαλεί μεγάλη εντύπωση η κόντρα που έχει ανοίξει μεταξύ των υποψηφίων του κ. Καμίνη και του κ. Σπηλιωτόπουλου για το θέμα της φωταγώγησης της πόλης. Κουβέντα επί ώρες για τις λάμπες που δεν έχει ο ∆ήμος με αποτέλεσμα να μην φωταγωγούνται οι δρόμοι της πρωτεύουσας. Χωρίς να θέλουμε να υποτιμήσουμε το συγκεκριμένο ζήτημα, πιστεύουμε ότι δεν είναι το σοβαρότερο πρόβλημα που έχουν οι δημότες της πόλης αυτή τη στιγμή. Αν άλλωστε κάποιος – πέραν των Καμίνη και Σπηλιωτόπουλου- αξιολογούσε την απουσία λαμπών ως το μέ-

γιστο πολιτικό ζήτημα θα πρότεινε στον Λέντζο να κατέβει για δήμαρχος.

Θοδωρή, είναι τιμή μας

ίναι γενική εκτίμηση ότι οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν, στην πλειοψηφία τους, αναδείξει ένα άλλο ήθος στην προεκλογική εκστρατεία των τελευταίων μηνών. Η στήλη όμως θέλει να κάνει μια ειδική μνεία. Είναι για όλους και όλες στον χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς, μεγάλη τιμή η παρουσία του ΣΥΝΤΡΟΦΟΥ, Θοδωρή ∆ρίτσα. Ο υποψήφιος δήμαρχος Πειραιά, έδωσε μια τεράστια μάχη και εξαιρετικά δύσκολη. Πάλεψε με μεγάλα συμφέροντα και χρόνια κατεστημένα καταφέρνοντας να μην χάσει ούτε στιγμή το ήθος και την αξιοπρέπειά του, παραμένοντας πάντα ριζοσπαστικός και μαχητικός. Θα ήταν τιμή, όχι μόνο για την Αριστερά αλλά και για την πόλη του Πειραιά αν ο ∆ρίτσας είναι ο επόμενος δήμαρχος της πόλης. Σε κάθε περίπτωση εμείς οφείλουμε να του πούμε πολλά μπράβο και ένα μεγάλο ευχαριστώ!

Κοίτα ποιος μιλάει

«Α

ναγκαία προϋπόθεση για να υπάρχει κορδέλα είναι να υπάρχει έργο» δήλωσε ο Άρης Σπηλιωτόπουλος στο Mega απευθυνόμενος στον Γ. Καμίνη και χαμογέλασε με την σιγουριά ότι ρούμπωσε τον απερχόμενο δήμαρχο. Αυτή την αναγκαιότητα όμως έχει ξεχάσει το κόμμα του αφού ο Ά. Γεωργιάδης μόλις την προηγούμενη βδομάδα έκοψε κορδέλα στο νοσοκομείο της Ηλείας για μια νέα πτέρυγα που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Για να μην θυμηθούμε το αμίμητο, όταν ο Α. Σαμαράς μαζί με τον Ε. Βενιζέλο και τον Ν. Τσούκαλη εγκαινίασαν την Ολύμπια οδό, δηλαδή το εργοτάξιο, για να δείξουν ότι η Ελλάδα μπαίνει στην «ανάπτυξη».

Ν‘ ακούσουν την αλήθεια

ια προεκλογικό δωράκι στους ψηφοφόρους έκανε λόγο ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κι αν είναι αλήθεια ότι βγαίνουμε από τα μνημόνια;

Η ΕΠΟΧΗ 17 Mαΐου 2014 αναφερόμενος στο επίδομα φτώχειας που μοίρασε ο Γ. Καμίνης μόλις την προηγούμενη βδομάδα σε 1.000 πολίτες, παρότι το κονδύλι είχε εγκριθεί από τον περασμένο ∆εκέμβριο. «Είναι έτσι κ. ∆ήμαρχε;» ρωτά η αδέκαστη Όλγα Τρέμη, για να προσθέσει «Αφήστε να ακούσουμε την αλήθεια κ. Σακελλαρίδη». Και φυσικά, ο Γ. Καμίνης, παρά την πάσα της παρουσιάστριας, δεν μπόρεσε να πει την «αλήθεια» και σιώπησε.

Γιατί οι μνημονιακοί πολιτικοί δεν μπορούν να αρνηθούν τον εαυτό τους

Αφού κατέκτησε το σύμπαν η υποψήφια ευρωβουλευτής της Ν∆, Χριστίνα Γιαννόπαπα Κατριβάνου, αποφάσισε να προσγειωθεί στη γη και να κατακτήσει μια μικρή της γωνία, την Ευρώπη. «Πολίτης του διαστήματος, πολίτης της Ευρώπης» είναι το σύνθημά της και η φωτογραφία που κοσμεί το φυλλάδιό της είναι η ίδια με στολή της ΝΑΣΑ και φόντο τη γη από το διάστημα. Και αφού δεν θα πάει με το διαστημόπλοιό της στο ευρωκοινοβούλιο είπε να βγει selfie φωτογραφία με τον Α. Σαμαρά στο αεροπλάνο μπας και δεν την περάσουν για εξωγήινη.

Το απέσυραν

φού έφαγαν το κράξιμο του αιώνα και αφού, πιθανότατα, τους τράβηξαν και λίγο το αυτί από την Αμερικάνικη Πρεσβεία, το επιτελείο της Ν∆ απέσυρε σιωπηλά το προεκλογικό σποτάκι στο οποίο εμφάνιζαν τον Μπάρακ Ομπάμα να κάνει δηλώσεις στήριξης του Σαμαρά. Η συγκεκριμένη κίνηση δεν αποτέλεσε βέβαια είδηση για τις μεγάλες εφημερίδες και τηλεοπτικούς σταθμούς που στην πλειοψηφία τους προτίμησαν να αναλωθούν στην προσπάθεια αλίευσης εσωτερικών προβλημάτων ή αντιφάσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Σκεφτείτε τι είχε να γίνει αν παρόμοια κίνηση έκανε το επιτελείο της Κουμουνδούρου. Θα είχαν ζητήσει την απέλαση του Σκουρλέτη.

Η Εποχή στις εκλογές

ην Κυριακή των εκλογών όλοι και όλες θα είναι στα εκλογικά κέντρα των παρατάξεων. Στις γιγαντοθόνες που θα στηθούν στα κέντρα της Ανοιχτής Πόλης και της ∆ύναμης Ζωής θα παρακολουθούμε τα αποτελέσματα με την ελπίδα και την βεβαιότητα ότι το βράδυ της Κυριακής θα είναι απλά μια ανάπαυλα από τον προεκλογικό αγώνα που θα δώσουμε σε δήμο και περιφέρεια και για τον δεύτερο γύρο. Τα γραφεία της Εποχής θα παραμείνουν ανοιχτά προκειμένου να σπεύσει όποιος χρειαστεί να πάρει μια ανάσα και να ξεκουραστεί. Υπενθυμίζουμε Βλαχάβα 11 και Αθηνάς 24. Μαρσέλ & Μισέλ

Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

Στη ΝΑΣΑ αδερφές μου

ημιτελική φάση της επιχείρησης «σταθερότητα» δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Το μοναδικό «όφελος» που απέφερε στον κ. Σαμαρά, ήταν ένας διάσημος νέος ψηφοφόρος του, ο κ. Πάγκαλος, και μια δημοσκόπηση του Μέγκα, που με πόνο ψυχής παρουσίασε ο κ. Πρετεντέρης την περασμένη ∆ευτέρα, καθώς δεν γινόταν να κρυφτεί ότι προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου για τις ευρωεκλογές. Μ αυτό δεδομένο, ο κ. Σαμαράς, σε μια από τις κλειστού τύπου και ελεγμένου ακροατηρίου ομιλίες του την περασμένη Τρίτη, αποφάσισε να κάνει ένα βήμα και να παρουσιάσει τη «σταθερότητά» του με ανοδικό πρόσημο: τέρμα οι μειώσεις και οι περικοπές, από εδώ και πέρα όλα θα είναι ανοδικά, θα πηγαίνουν προς τα πάνω, διαβεβαίωσε.

“

Η «σταθερότητα» έχει κοντά πόδια

Η προσθήκη αυτή αποτελεί σαφή ένδειξη ότι το επιτελείο του Μαξίμου κρίνει πως η υπόσχεση σταθερότητας σ’ έναν κόσμο που δεινοπαθεί, δεν μπορεί να σε πάει μακριά. Είναι τόσο συγγενική με τη στασιμότητα, που παράγει μάλλον αρνητικά αποτελέσματα στην πλειονότητα όσων έχουν πληγεί

Είναι ακόμη πιο σημαντικό απ’ ό,τι ως τώρα να βρεθούμε με μια άλλη κυβέρνηση και με μια άλλη πολιτική. Αν συνεχίσουμε υπό την κυριαρχία της περιοριστικής πολιτικής και την επιβολή της λεγόμενης οικονομίας της προσφοράς, τότε δεν υπάρχει ελπίδα βελτίωσης ούτε της θέσης της ελληνικής οικονομίας ούτε της θέσης των μισθωτών και συνταξιούχων.

και ελάχιστες, θνησιγενείς, προσδοκίες σε μικρό τμήμα του εκλογικού σώματος (στο 1/4 περίπου μόνο). ∆υστυχώς για τη Ν∆, ακόμα και η νέα υπόσχεση ότι από εδώ και πέρα όλα θα βαίνουν ανοδικά, ανακαλεί αρνητικές μνήμες σε όσους πλήττονται από τη μνημονιακή λιτότητα. Η πρώιμη εφαρμογή μιας ανάλογης πολιτικής (της επιβολής θυσιών χάριν καλύτερων ημερών) στα τέλη της δεκαετίας 1980 και στη δεκαετία 1990 συνοδευόταν πάντοτε από υποσχέσεις δικαιότερης κατανομής του παραγόμενου πλούτου, ο οποίος θα προέκυπτε από το «νοικοκύρεμα». Η σκληρή πραγματικότητα διέψευσε τις όποιες προσδοκίες: το εισόδημα των μισθωτών και το μερίδιό τους στο ΑΕΠ περιορίστηκε δραματικά εκείνη την περίοδο. Ταυτόχρονα, όμως, έδειξε και ποια είναι η κατάληξη της πολιτικής τους, όσο νοικοκυρεμένη κι αν την παρουσιάζουν: μια ακόμη κρίση, που επιχειρείται, όπως πάντα, να φορτωθεί στην πλάτη των λαϊκών τάξεων.

Είναι κρίσιμο ποιος έχει το πάνω χέρι Από την πείρα μας πια γνωρίζουμε ότι κρίσιμη, αποφασιστική σημασία έχει σε κάθε φάση, είτε της ύφεσης είτε της ανόδου, ποιος διαχειρίζεται τα πράγματα και προς το συμφέρον ποιών. Αν όλα γίνονται υπό την πολιτική κυριαρχία και την ιδεολογική ηγεμονία των ίδιων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που μας έφεραν ως εδώ, τότε το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο. Σωστά από τη σκοπιά του ο κ. Σαμαράς επιχειρεί να αναπροσαρμόσει στην τελική προεκλογική φάση τη συνθηματολογία του και να προσθέσει στοιχεία αισιοδοξίας και ενισχυμένων προσδοκιών στην καμπάνια της Ν∆ (πολύ περισσότερο που ο ανοικονόμητος συνεταίρος του κ. Βενιζέλος υπονόμευσε την «επιχείρηση σταθερότητα» στην αγωνιώδη προσπάθειά του να διασωθεί). Αντιλαμβάνεται ότι αυτό που διακυβεύεται δεν είναι η σταθερότητα, η διατήρηση κάποιων ανύπαρκτων κεκτημένων. Αυτό που κρίνεται είναι με ποια πολιτική θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε και εδώ και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι ακόμη πιο σημαντικό απ’ ό,τι ως τώρα να βρεθούμε με μια άλλη κυβέρνηση και με μια άλλη πολιτική. Αν συνεχίσουμε υπό την κυριαρχία της περιοριστικής πολιτικής, που επιβάλ-

λει τη μείωση του λαϊκού εισοδήματος ως ένδειξη υγείας, των κοινωνικών δαπανών ως ένδειξη νοικοκυρέματος, τον περιορισμό των δημόσιων επενδύσεων ως ένδειξη εκσυγχρονισμού, την ακόμα δραστικότερη ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών ενός δολοφονούμενου κοινωνικού κράτους, την απόρριψη του αναπτυξιακού ρόλου της καταναλωτικής δαπάνης προς κάλυψη των λαϊκών αναγκών και την επιβολή της λεγόμενης οικονομίας της προσφοράς, τότε δεν υπάρχει ελπίδα βελτίωσης ούτε της θέσης της ελληνικής οικονομίας στο διεθνή και κυρίως τον ευρωπαϊκό καταμερισμό, ούτε της θέσης των μισθωτών και συνταξιούχων (και των ανέργων, για να μην ξεχνιόμαστε). Αλλά ούτε και των πάλαι ποτέ μεσοστρωμάτων – πραγματικών ή κατά ψευδή συνείδηση – στα οποία απευθύνεται κυρίως η προπαγάνδα του Μαξίμου. Η τύχη όλων έχει προδιαγραφεί στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, είναι εγγεγραμμένη στο DNA του, το οποίο συνθέτουν η διαρκής λιτότητα, η άνεργη ανάπτυξη, η ένταση των ανισοτήτων. Αυτό που εμείς εδώ προσπαθούμε να πούμε κάπως περιδιαγραμμάτων, το αισθάνεται στην καθημερινή του ζωή ένα πολύ σημαντικό τμήμα του εκλογικού σώματος: το 40% περίπου, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, όχι μόνο επιθυμεί να έχουν δημοψηφισματικό χαρακτήρα οι ευρωεκλογές, αλλά θέλει και πρόωρες βουλευτικές για την ανατροπή της παρούσας κυβέρνησης και της πολιτικής της. Παρά τη σφοδρή προπαγανδιστική επίθεση τρομοκρατικού χαρακτήρα που δέχεται ανελέητα.

«Να φύγουν»!

Είναι το πιο σαφώς διακρινόμενο σήμερα ρεύμα μέσα στην ελληνική κοινωνία, που εκφράζεται με απλοϊκό ίσως, πλην σαφέστατο πολιτικά τρόπο: «Να φύγουν τώρα αυτοί, και μετά βλέπουμε». Όσοι το συνθέτουν, κατανοούν χωρίς βαθυνούστατες αναλύσεις ότι αυτό είναι το κρίσιμο: ποιος θα χειριστεί τα ζητήματα της τρέχουσας φάσης. Αυτοί που μόνη τους έγνοια είχαν και έχουν να διασφαλίσουν την εξυπηρέτηση των αντιλαϊκών οικονομικών και κοινωνικών συμφερόντων ή όσοι εκφράζουν τα συμφέροντα των λαϊκών τάξεων που πλήττονται; Και με ποια πολιτική; Με την ίδια που μας έφερε ως εδώ ή με το αντίδοτό της, την πολιτική της εξυπηρέτησης των λαϊκών αναγκών, της αναδιανομής του πλούτου, της τόνωσης του ρόλου του δημοσίου στην αναπτυξιακή διαδικασία και της ανόρθωσης της έννοιας του δημόσιου συμφέροντος (στην οποία εμπεριέχεται και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος); Η σταθερότητα και η ανοδική πορεία, όπως την αντιλαμβάνονται οι σημερινοί συγκυβερνώντες, είναι η συνέχιση της ίδιας πολιτικής, της ίδιας υποταγής στα συμφέροντα των λίγων σε βάρος της ίδιας της βιωσιμότητας των πολλών. Η ανατροπή τους δεν είναι είσοδος σε περίοδο αβεβαιότητας, όπως προσπαθούν να μας τρομάξουν. Είναι η μόνη δυνατότητα να διεκδικήσουμε ένα βιώσιμο σήμερα κι ένα ελπιδοφόρο αύριο. Χ. Γεωργούλας

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Για να ξεκινήσει από την Αττική η ανατροπή και η ελπίδα Της Ρένας ∆ούρου

Τό ’χουμε!

Του Γαβριήλ Σακελλαρίδη

ώρα της κάλπης για τον ∆ήμο της Αθήνας έχει φτάσει. Οι δύο κυβερνητικοί υποψήφιοι, ο κ. Καμίνης και ο κ. Σπηλιωτόπουλος, διεξήγαγαν τον προεκλογικό τους αγώνα εκ του ασφαλούς. Από φιλικές τηλεοπτικές εκπομπές, με φιλικούς δημοσιογράφους να τους κάνουν φιλικές ερωτήσεις. Απέφυγαν όσο μπορούσαν το διάλογο. Και όποτε αναγκάστηκαν να προσέλθουν, εκτέθηκαν σοβαρά. Υποτίμησαν τους χιλιάδες πολίτες που τους παρακολούθησαν, ο μεν κ. Καμίνης υπερασπιζόμενος ένα ανύπαρκτο έργο, ο δε κ. Σπηλωτόπουλος προσπαθώντας να κρύψει την προγραμματική του φτώχεια πίσω από άφθονο ακροδεξιό λαϊκισμό. Η Αθήνα θα πει την τελευταία λέξη. Και θα κλείσει την πόρτα στους κυβερνητικούς υποψήφιους. Η ψήφος των Αθηναίων θα είναι αποφασιστική ψήφος για την υπεράσπιση της πόλης και της κοινωνίας. ∆εν θα είναι ψήφος για την πολιτική σταδιοδρομία του κ. Καμίνη και του κ. Σπηλιωτόπουλου. ∆εν θα είναι ψήφος για τη διάσωση του απελπισμένου κ. Σαμαρά. Ούτε και του ολοκληρωτικά απεγνωσμένου και πανικόβλητου κ. Βενιζέλου. Η Ανοιχτή Πόλη έδωσε την προεκλογική μάχη στους δρόμους και τις γειτονιές. ∆ιοργανώνοντας περιοδείες και μεγάλες τοπικές συγκεντρώσεις. Συζητώντας με τους πολίτες πάνω στα πραγματικά προβλήματα. Εξηγώντας το πρόγραμμά της και την πολιτική της για την Αθήνα. Φέροντας παντού το μήνυμα της αποφασιστικότητας και της ελπίδας. Καλέσαμε τον κόσμο να συστρατευτεί μαζί μας στην μάχη για τη μεγάλη ανατροπή. Μια ανατροπή με τεράστια πολιτική και κοινωνική σημασία. Που δεν θα συζητηθεί μόνο στην Ελλάδα, αλλά ο αντίκτυπός της θα ακουστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τώρα ξέρουμε. Η μάχη αυτή μπορεί να κερδηθεί! Για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, η Αριστερά διεκδικεί με σοβαρές αξιώσεις το μεγαλύτερο δήμο της χώρας! Τό ’χουμε! Μέχρι να κλείσουν οι κάλπες, ας στείλουμε παντού μήνυμα αγώνα, αισιοδοξίας και νίκης. Μια νίκης που πριν από μερικά χρόνια, θα ήταν αδύνατον να τη διανοηθεί ακόμα και ο πιο αισιόδοξος. Και σήμερα είναι στο χέρι μας. Πάμε γερά. Για να κάνουμε την Αθήνα πόλη της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας και της συμμετοχής. Ούτε μια μέρα χαμένη. Αλλάζουμε την Αθήνα τώρα!

* Υποψήφιος ∆ήμαρχος Αθήνας με την «Ανοιχτή Πόλη».

ι αυτοδιοικητικές και δη οι περιφερειακές εκλογές είναι σημαντικές. Αν πριν από λίγα χρόνια η φράση αυτή ηχούσε κοινότυπα, σήμερα αποτελεί αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Γιατί το διακύβευμα των περιφερειακών εκλογών στις 18 και στις 25 Μαΐου υπερβαίνει το πλαίσιο της απλής λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σχετίζεται με τον πυρήνα της, ο οποίος έχει να κάνει με την ίδια τη λειτουργία της ∆ημοκρατίας, σε μια χώρα που βρίσκεται εδώ και τέσσερα χρόνια στο κρεβάτι του αποικιοκρατικού Προκρούστη. Υπερβολή; ∆υστυχώς όχι. Σήμερα στην Ελλάδα επιχειρείται να επιβληθεί ένα ιδιόρρυθμο αποικιοκρατικό καθεστώς με Ειδικές Οικονομικές Ζώνες - στην ουσία εργασιακά no man’s lands, όπου όλα επιτρέπονται για τους εργοδότες και το ασύδοτο, ελληνικό και ξένο κεφάλαιο ενώ οι εργαζόμενοι δεν έχουν κανένα δικαίωμα, και φέρουν την ιδιότητα όχι του πολίτη αλλά του κωπηλάτη γαλέρας. Μέσα σε αυτόν τον προωθούμενο εργασιακό και κοινωνικό Μεσαίωνα, που παραπέμπει σε περιόδους προ των κατακτήσεων των εργασιακών και πολιτικών δικαιωμάτων, η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται (βλέπε

“

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

διόλου τυχαίες περιοδείες του εντεταλμένου της καγκελαρίου Μέρκελ, κ. Φούχτελ σε δήμους και περιφέρειες της χώρας μας, χωρίς να ανακοινώνεται τίποτε από το περιεχόμενο των συναντήσεών του με τους «πρόθυμους» αυτοδιοικητικούς) να παίξει κομβικό ρόλο. Με λίγα λόγια «οφείλει» να απισχανθεί σε τέτοιο βαθμό που να καταλήξει στην ιδιωτικοποίηση σημαντικών της αρμοδιοτήτων (παροχής υπηρεσιών στους δημότες) προς όφελος ξένων ή / και ελληνικών ιδιωτικών συμφερόντων. Έτσι διαγράφεται το μέλλον στην ιδιότυπη αποικία χρέους εντός της ΕΕ, που ονομάζεται μνημονιακή Ελλάδα. Και είναι απολύτως χαρακτηριστική η σιγή ιχθύος που τηρεί ο απερχόμενος Περιφερειάρχης στις κατηγορίες περί συμφώνου με την Τρόικα, που του απηύθυναν πρόσφατα δύο εν ενεργεία αντιπεριφερειάρχες του (που δεν είναι ξανά υποψήφιοι με τον συνδυασμό του). Προς τι η σιωπή; Πέραν του ότι η σιωπή είναι, ως γνωστόν, χρυσός, αποτελεί και απάντηση. Ενοχική μεν, καταφατική δε. Ουδείς μπορεί να γνωρίζει λεπτομέρειες. Το πλαίσιο όμως είναι δοσμένο. Όπως και το ενδιαφέρον, π.χ., της γερμανικής πλευράς για το πεδίο επενδύσεων που ονομάζεται Τοπική Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας. Και αυτό

το δεδομένο πρέπει να λάβουμε υπόψη όλοι μας. Ειδικά την ώρα της κάλπης. Γιατί η «∆ύναμη Ζωής» μπορεί να είναι εκείνη η δύναμη που δεν θα επιτρέψει την μετατροπή της Περιφέρειας Αττικής σε εκτελεστικό όργανο εκείνων που θέλουν να καταστήσουν την ΤΑ δεκανίκι της μνημονιακής εξουσίας απλό εισπρακτικό μηχανισμό. Γιατί η αντίστροφη μέτρηση για την ανατροπή και την ελπίδα μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει από την Αττική και τους πολίτες της! * Υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής με τη «∆ύναμη Ζωής»

Η Αθήνα θα πει την τελευταία λέξη. Και θα κλείσει την πόρτα στους κυβερνητικούς υποψήφιους

Να διεκδικήσουμε τα χωριά και τις πόλεις μας Της ∆έσποινας Χαραλαμπίδου

έσσερα χρόνια αντίστασης και κινημάτων. Τέσσερα χρόνια ο λαός στην Κεντρική Μακεδονία σήκωσε μερικές από τις πιο μεγάλες μάχες απέναντι στη βαρβαρότητα και στη μνημονιακή επέλαση. Ο αγώνας αυτός ήρθε η ώρα να εκφραστεί και πολιτικά και να κερδίσει. ∆εν υπάρχει πτυχή των μικρών και μεγάλων ζητημάτων της Περιφέρειας που να μην την αγγίζει η μνημονιακή πολιτική. Είναι ένα καθεστώς που έχει επιβληθεί σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, σε κάθε πλευρά της ζωής μας. Το δυσβάσταχτο κόστος της αγροτικής παραγωγής, τα εργοστάσια που επιδοτούνται για να φεύγουν από τη χώρα, η διαχείριση των απορριμμάτων και η ανυπαρξία ελεύθερων χώρων στις πόλεις, το ρεύμα και το νερό, οι φοροεπιδρομές, η διάλυση των δημοσίων υπηρεσιών, το κλείσιμο σχολείων και νοσοκομείων. Ορίζει το παρόν και το μέλλον για τον λαό, χωρίς το λαό. Το καθεστώς αυτό μέχρι τώρα είχε τους τοπικούς διαχειριστές του, τους συνομιλητές της τρόικας. Τους χρειάζεται για να κλείνουν τα deals, να είναι φοροεισπράκτορες και να παίζουν το ρόλο του κτηματομεσίτη της δημόσιας περιουσίας και της γης στη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας. Σήμερα, ο ελληνικός λαός δίνει τη δική του απάντηση σε αυτούς που θέλουν να ολοκληρώσουν την καταστροφή. Και η απάντηση θα είναι ένα μεγάλο: Φτάνει πια. Στην Κεντρική Μακεδονία και σε όλη τη χώρα. Γιατί είμαστε αποφασισμένοι να διεκδικήσουμε ξανά και να πάρουμε πίσω τις ζωές, τα χωριά και τις πόλεις μας. Για μας ο ρόλος της Περιφέρειας είναι δίπλα στους κατοίκους, δίπλα στα κινήματα, στο πλευρό των εργαζομένων και των λαϊκών νοικοκυριών, είναι η εξυπηρέτηση των αναγκών του τόπου αντίθετα από τους σχεδιασμούς της συγκυβέρνησης και της τρόικας. Θέλουμε η ανατροπή στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, να γίνει το πρώτο βήμα για τη συνολική ανατροπή των μνημονίων, το ξήλωμα του παλιού συστήματος εξουσίας. Σήμερα κάνουμε την οργή ελπίδα και νίκη για τον κόσμο των κινημάτων και της εργασίας. * Υποψήφια Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας με τη «Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα».

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

“

Τώρα, με την ψήφο τους, οι Πειραιώτισσες και οι Πειραιώτες μπορούν να αλλάξουν τα πάντα.

Αλλάζουμε τη ζωή μας! Του Θοδωρή ∆ρίτσα

Αλλάζουμε την πόλη μας, αλλάζουμε τη ζωή μας! Με αυτό το σύνθημα, η δημοτική μας παράταξη «Το Λιμάνι της Αγωνίας – Πειραιάς η πόλη μας» έδωσε την πρώτη μάχη για τη δημοκρατική ανατροπή στον Πειραιά. Έχουμε κάθε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι για το αποτέλεσμα της κάλπης. Αυτό μας λένε οι συμπολίτες και οι συμπολίτισσες που μίλησαν μαζί μας στις γειτονιές του Πειραιά, οι εργάτες και οι υπάλληλοι, οι επαγγελματίες –οι άνθρωποι που είναι ο Πειραιάς. ∆εν μας γνώρισαν τώρα, συμπορευόμαστε χρόνια τώρα. Μαζί έχουμε συντάξει προτάσεις, έχουμε φέρει τις έγνοιες τους στο ∆ημοτικό Συμβούλιο, έχουμε πορευτεί μαζί στις κινητοποιήσεις για να σωθούν οι ελεύθεροι χώροι και τα αρχαιολογικά μνημεία, έχουμε οργανώσει μαζί, τώρα στην κρίση, τις δομές αλληλεγγύης. Χάρη σ’ αυτούς τους ανθρώπους, στην πείρα, στο πείσμα και την αξιοπρέπειά τους μπορέσαμε να φτιάξουμε τη δυνατή ομάδα που, μαζί τους, θα αλλάξει τον Πειραιά. Το φθαρμένο σύστημα εξουσίας, το παλιό καθεστώς, δίνει στον Πειραιά τα ρέστα του. Από τη μια η απερχόμενη δημοτική αρχή, στενά συνδεδεμένη με την πολιτική των μνημονίων που έκανε τον Πειραιά πρωτεύουσα της ανεργίας, και από την άλλη τα μεγάλα συμφέροντα που αφήνουν το παρασκήνιο και διεκδικούν να βάλουν την πόλη μας και το λιμάνι της στο χέρι. Τώρα, με την ψήφο τους, οι Πειραιώτισσες και οι Πειραιώτες μπορούν να αλλάξουν τα πάντα. Να αναδείξουν μια νέα δημοτική αρχή που πρώτο μέλημά της θα είναι να μην υπάρχουν άστεγοι, άνθρωποι χωρίς γιατρό και φάρμακα στην ανάγκη, οικογένειες χωρίς ένα πιάτο φαΐ. Μια δημοτική αρχή που θα στρέψει την προσοχή της στης εγκαταλειμμένες γειτονιές με τους σκοτεινούς δρόμους και τα βρόμικα πεζοδρόμια. Μια δημοτική αρχή που θα παλέψει να μείνει το λιμάνι δημόσιο με αποφασιστικό ρόλο του ∆ήμου στη διοίκησή του, για να συμβάλει αυτό, το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο του Πειραιά, στην ανόρθωση της πόλης και της οικονομίας της πατρίδας μας. Που μαζί με τον κόσμο της δουλειάς και τις οργανώσεις του θα αγωνίζεται για να ανοίξουν δουλειές, να ξανανθίσει το εμπόριο. Αυτό προτείνουμε στους Πειραιώτες και τις Πειραιώτισσες. Μια πόλη της αλληλεγγύης, της δουλειάς και του πολιτισμού. Κι έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι αυτό θα διαλέξουν.

Να γίνουμε η αλλαγή που επιθυμούμε

* Υποψήφιος ∆ήμαρχος Πειραιά με «Το Λιμάνι της Αγωνίας – Πειραιάς η πόλη μας»

Του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη

τις 18 Μάη αποφασίζουμε ότι η πόλη θα έχει από εδώ και μπρος «φωνή» και ότι θα έχει δήμαρχο της κοινωνικής αριστεράς και όχι κυβερνητικό, ώστε να ορθώσει το ανάστημά της. ∆εν πρέπει να επιτρέψουμε στο δήθεν «ακομμάτιστο» κ. Μπουτάρη και προπαντός στον κ. Βενιζέλο να «πανηγυρίζουν» τη βραδιά των εκλογών. Επίσης, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να περάσει στο δεύτερο γύρο των εκλογών ο τέως υπουργός της Ν∆ και αντιδήμαρχος του υπόδικου για τη λεηλασία των ταμείων του δήμου, Παπαγεωργόπουλου. Στις 18 Μάη έχουμε την απτή ιστορική ευκαιρία να αλλάξουμε την πόλη, να αλλάξουμε τη ζωή μας και όχι «να κόψουμε το χέρι μας», ψηφίζοντας για δήμαρχο άνθρωπο της κυβέρνησης. Εμείς δεν κρύβουμε την πολιτική μας ταυτότητα, είμαστε υπερήφανοι για την ιστορία και τους αγώνες μας. ∆εν είμαστε διάττοντες αστέρες που εμφανιζόμαστε παραμονές εκλογών για να εξαφανιστούμε την επομένη. ∆ώσαμε και δίνουμε τη μάχη για μια αξιοπρεπή ζωή απ’ όλα τα μετερίζια της πόλης αυτής. Ανοίξαμε δρόμους αλληλεγγύης απέναντι στη μισαλλοδοξία. Αγωνιστήκαμε και αγωνιζόμαστε μαζί με

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

τους πολίτες και όχι ως εκπρόσωποι έρημοι και απρόσωποι. Ζητούμε όχι μόνο την ψήφο των πολιτών, αλλά εργαζόμαστε και για την αυτοοργάνωσή τους, ώστε να διεκδικήσουν αυτόνομα τη λύση των προβλημάτων τους. ∆εν εξαρτήσαμε, όπως η σημερινή διοίκηση Μπουτάρη, την κοινωνική πολιτική του δήμου από τις δήθεν αγαθοεργίες εφοπλιστών και κερδοσκόπων «χορηγών». ∆εν είμαστε καλοί Σαμαρείτες, αλλά αγωνιζόμαστε για να απαλλαγεί η χώρα από τους ληστές. Ο δήμος οφείλει να έχει μια ξεκάθαρη στρατηγική απέναντι στα προβλήματα των πολιτών, απέναντι στην κρίση που μας πλήττει όλους και όλες. Καλούμε τέλος τους πολίτες να πουν ένα αποστομωτικό «όχι» στην ιδιωτικοποίηση του νερού στο δημοψήφισμα της 18ης Μάη. Το νερό και η αποχέτευση είναι ανθρώπινα δικαιώματα και δημόσια αγαθά υπό την εγγύηση του κράτους. Στις 18 Μάη καλούμε τους πολίτες της Θεσσαλονίκης με την ψήφο τους να κάνουν την αλλαγή. Να γίνουν οι ίδιοι η αλλαγή που επιθυμούν να δουν. «Να αλλάξουμε την πόλη, να αλλάξουμε ζωή». * Υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης με τη «Θεσσαλονίκη Ανοιχτή Πόλη».

Μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία Της Ηρώς ∆ιώτη

«Αυτό που έχετε, απαρνηθείτε το, και πάρτε αυτό που σας αρνούνται» Μπ. Μπρέχτ

ρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία. Ιστορική ευκαιρία για την Αριστερά και τον κόσμο της εργασίας να ανατρέψουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές που με την «ευκαιρία» του μνημονίου, έγιναν ακόμα πιο ανθρωποφαγικές. Ιστορική ευκαιρία για αναδιανομή του πλούτου, όχι υπέρ των πλουσίων, όπως γίνεται τώρα, αλλά υπέρ των ανθρώπων του μόχθου. Ιστορική ευκαιρία για να βρεθούν πολλές βαθμίδες διοίκησης στα χέρια της Αριστεράς, για να πατήσει στέρεα μια κυβέρνηση της Αριστεράς και να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα κοινωνικής ανασυγκρότησης. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας είχε την ατυχία να έχει μια διοίκηση που υποτάχθηκε πλήρως στις επιταγές μιας νεοφιλελεύθερης πολιτικής που προϋπήρχε, και που «άνθισε» μέσ’ την κρίση. Ο νυν Περιφερειάρχης κ. Αγοραστός είναι και αυτός υπόλογος που η περιφέρεια μας είναι η δεύτερη φτωχότερη της Ελλάδας με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας. Είναι υπόλογος για την παραγωγική διάλυση, είναι υπόλογος για την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας της Θεσσαλίας μέσω ΤΑΙΠΕ∆. Για την κλοπή δηλαδή του μέλλοντος των Θεσσαλών. Το νέο εύρημα των μνημονιακών υποψήφιων είναι να πλασάρονται με τη βοήθεια των ΜΜΕ ως υπερκομματικοί. Παρόλα αυτά ο κ. Αγοραστός, πρώην βουλευτής της Ν∆, ακολουθώντας τη μονταζιέρα του Μαξίμου, μας κατηγορεί πως δεν μπορούμε να διοικήσουμε γιατί έχουμε συνιστώσες! Ο λαός της Θεσσαλίας πιστεύουμε θα του απαντήσει πως δεν μπορεί πια να διοικεί γιατί δεν διεκδίκησε τίποτα και άφησε την Θεσσαλία να ρημάξει. Εμείς, από την άλλη μεριά, ο «∆ρόμος Ανατροπής για τη Θεσσαλία», έχουμε την αποφασιστικότητα και τη μαχητικότητα να αντιπαρατεθούμε με την παρούσα κυβέρνηση και να αντιμετωπίσουμε, -αναπροσανατολίζοντας και αναδιανέμοντας τους πόρους-, την ανθρωπιστική κρίση στη Θεσσαλία. Κανένας Θεσσαλός και καμιά Θεσσαλή χωρίς ρεύμα, χωρίς νερό, χωρίς εισόδημα, χωρίς στέγη. Οι άνθρωποι που απαρτίζουν τα ψηφοδέλτιά μας είναι αυτοί που μπορούν να υλοποιήσουν ένα σχέδιο για μια άλλη Θεσσαλία. Με αλληλεγγύη, αγωνιστικότητα και πρώτο καθήκον τις κοινωνικές ανάγκες και την παραγωγική ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας σε όλους τους τομείς που η Περιφέρεια εμπλέκεται. * Υποψήφια Περιφερειάρχης με τον «∆ρόμο Ανατροπής για τη Θεσσαλία».

∆εν έχει εγκαταλειφθεί

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Τα κοινωνικά κινήματα βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο

Συζητάμε με τον Αλέξανδρο Κιουπκιολή, λέκτορα του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του ΑΠΘ για τις νέες μορφές κοινωνικών κινημάτων και τον τρόπο που επηρεάζουν την κεντρική πολιτική σκηνή αλλά και για τις δικές του εκτιμήσεις για το πως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες της τριπλής εκλογικής διαδικασίας. Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

“

∆εν μπορούμε να μιλάμε για εξαφάνιση των κοινωνικών κινημάτων στην Ελλάδα, αλλά για μια αλλαγή μορφής τους. Μια μορφή που επιδιώκει την αποτελεσματικότη τα, και θέλει να παράγει έργο μέσα στις συνθήκες που ζούμε.

Πώς βλέπεις να διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό ενόψει της τριπλής μάχης των εκλογών που ξεκινάει σήμερα και ολοκληρώνεται στις 25 του μήνα; Νομίζω ότι το δίλημμα δεν είναι απλώς σταθερότητα έναντι ανατροπής, αλλά «σταθερότητα» με τους σημερινούς όρους υπονόμευσης της κοινωνικής συνοχής έναντι μιας άλλης σταθερότητας που θα είναι κοινωνικά βιώσιμη και δημοκρατικά θεμιτή. Θα ήθελα, όμως, να βάλω ένα αστερίσκο που μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός ως προς το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών. Αφορά τις κοινωνικές ομάδες που στηρίζουν το υπάρχον καθεστώς, τα μεσαία-ανώτερα, δηλαδή, κοινωνικά στρώματα, αλλά και έναν συντηρητικό κόσμο που, αν και έχει πληγεί από την κρίση, για μια σειρά από λόγους, επιμένει να στηρίζει τη Ν∆, αλλά και τα απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ. Κατά την εκτίμησή μου, δύσκολα θα δούμε μια μεγάλη εκλογική συντριβή της Ν∆. Εκτιμώ ότι τα κοινωνικά στρώματα που ανέφερα θα αποτελέσουν πρόβλημα στη διαδικασία ανατροπής, αλλά και σε μια πιθανή αλλαγή της κυβέρνησης. Υπάρχουν, άλλωστε, παραδείγματα που συνέβη αυτό, όπως στις χώρες τις Λατινικής Αμερικής όπου αντέδρασαν στις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές. Μήπως, όμως, θα πρέπει να προσεγγίσει και αυτά τα στρώματα η Αριστερά, προκειμένου να καταφέρει να κερδίσει τις εκλογές; Υπάρχει επιπλέον και ένα ζήτημα που αφορά τους λεγόμενους αναποφάσιστους οι οποίοι, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, ανήκουν κυρίως σε αυτές τις κατηγορίες. Οι αναποφάσιστοι είναι πιθανόν να κρίνουν τις εκλογές. Όπως επίσης και οι κοινωνικές ομάδες που δεν μπορούν να ερευνηθούν από τις δημοσκοπικές εταιρίες. Αν και δεν είναι το αντικείμενό μου, πιστεύω ότι αυτές οι ομάδες ανήκουν στα πιο χαμηλά κοινωνικά στρώματα και σε εκείνα που έχουν πληγεί βαθύτερα από την κρίση. Στο αρχικό σας ερώτημα, θεωρώ ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ έχει αποφασίσει ότι πρέπει να απευθυνθεί και στα προνομιούχα μεσαία κοινωνικά στρώματα, αλλά και στο συντηρητικό κομμάτι της κοινωνίας. Αν και δεν είμαι της ίδιας άποψης, πιστεύω ότι η πολιτική συγκυρία είναι τόσο ρευστή, που κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν αυτή η επιλογή είναι σωστή ή λάθος, αποτελεσματική ή όχι. Είναι ένα ανοικτό πολιτικό στοίχημα που θα κριθεί στις εκλογές. Εκτιμώ, όμως, ότι όσοι επιλέγουν σήμερα να στηρίξουν τη Ν∆ ή τα απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ είναι πλέον αμετακίνητοι. Από την άλλη, η απεύθυνση σε αυτούς δημιουργεί, ορισμένες φορές, ασάφεια πολιτικού λόγου και στίγματος καθώς και αδυναμία συγκρότησης του συμπαγούς αντιηγεμονικού μπλοκ, που είναι απαραίτητο για να αλλάξουν τα πράγματα. Εκτιμώ ότι σε μια κατάσταση έντονου κοινωνικού και πολιτικού ανταγωνισμού δεν μπορείς να κερδίσεις αν βρίσκεσαι στη μέση.

Πάντως ο κοινωνικός ανταγωνισμός που αναφέρατε δεν φαίνεται να αποτυπώνεται σε κινηματικές διαδικασίες. Η κοινωνική κινητοποίηση είναι σε ύφεση και αυτό είναι πιθανόν να αποδειχθεί και πρόβλημα για μια πιθανή αριστερή κυβέρνηση. Το ζήτημα των κινημάτων είναι αρκετά δύσκολο και η επιστήμη έχει αναπτύξει διάφορα σχήματα περιγραφής και κατανόησης των κοινωνικών κινημάτων. Κατά τη γνώμη μου, αυτό που βγαίνει από την ιστορική εμπειρία είναι ότι τα κινήματα είναι θεμελιωδώς απρόοπτα. ∆εν εμφανίζονται από το πουθενά, υπάρχουν πάντα υπόγειες κοινωνικές διεργασίες που δεν φαίνονται, αλλά η έκρηξη είναι κυρίως απρόβλεπτη. Το βασικό αυτό υπόβαθρο υφίσταται και σήμερα. Ακόμα και αν δεν έχουμε μαζικές κινητοποιήσεις, όπως αυτές του παρελθόντος, το δυναμικό και η επιθυμία για αλλαγή υπάρχει. Αυτό που προκάλεσε την ύφεση των κοινωνικών κινημάτων είναι, από τη μία, η απογοήτευση από τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς και, από την άλλη, η αδυναμία συγκρότησης μιας εναλλακτικής κοινωνικής συμμετοχής που θα μπορούσε να δημιουργήσει μια άλλη μορφή δημοκρατίας. Επιπλέον, υπάρχουν ακόμα και τώρα αρκετοί που κινητοποιούνται με διαφορετικές κινηματικές μορφές, όπως αυτές των αλληλέγγυων συλλογικοτήτων και της αλληλέγγυας οικονομίας, που είναι καινοφανείς για την Ελλάδα και κάνουν πολύ ουσιαστική δουλειά. Άρα δεν μπορούμε να μιλάμε για εξαφάνιση των κοινωνικών κινημάτων στην Ελλάδα, αλλά για μια αλλαγή μορφής τους. Μια μορφή που επιδιώκει την αποτελεσματικότητα, και θέλει να παράγει έργο μέσα στις συνθήκες που ζούμε. Υπάρχουν αρκετοί που έχουν στραφεί σε αυτού του τύπου την κοινωνική κινητοποίηση.

Θεμελιωδώς απρόοπτα τα κινήματα

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτές οι νέες μορφές κινηματικής δράσης εμπεριέχουν σπέρματα πρότασης, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές που είναι κυρίως καταγγελτικές διαδικασίες; Προφανώς. Και αυτό είναι μια ένδειξη ωρίμασης των κινηματικών διαδικασιών στην Ελλάδα. Από την αρχή της Μεταπολίτευσης και μετά είχαμε συνηθίσει τις καταγγελτικές μορφές, που καθόλου

δεν υποτιμώ, αντίθετα τις θεωρώ αναγκαίες. Πλέον, όμως, οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε αυτές τις διαδικασίες προσπαθούν να προβάλλουν και ψήγματα της πρότασής τους για το πώς φτιάχνεται μια νέα καθημερινότητα. Θέτουν δηλαδή τους όρους μιας κοινωνίας ισότιμης, συμμετοχικής, δημοκρατικής, αλληλέγγυας, με προτεραιότητα στις κοινωνικές ανάγκες κοκ. Θα επικαλεστώ εδώ τον Ζίζεκ, έναν θεωρητικό του οποίου δεν συμμερίζομαι γενικά τις αναλύσεις αλλά κάνει μια εύστοχη παρατήρηση. Ότι ουσιαστικά μια επανάσταση δεν κρίνεται την ώρα της εξέγερσης αλλά μετά, από το αν θα μπεις δηλαδή σε μια διαδικασία αλλαγής της καθημερινότητας που είναι δύσκολη, κοπιώδης, βαρετή εν μέρει, αλλά είναι αυτή που θα αλλάξει τις κοινωνικές σχέσεις. Αυτό ακριβώς κάνουν τα κινήματα αυτά μέσα από τις δυσκολίες και τις αντιφάσεις τους. Πάμε ξανά στη σχέση κινημάτων και κυβέρνησης της Αριστεράς. ∆ύο υποκείμενα, εξ ορισμού, αντιπαραθετικά. Ένα βήμα πριν φτάσουμε σε αυτό να επισημάνουμε ότι το μεγάλο ζήτημα προκειμένου να ενισχυθεί η κοινωνική κινητοποίηση είναι ότι είμαστε σε ένα μεταίχμιο. ∆εν έχει εγκαταλειφθεί ακόμα η σύνδεση με το παρελθόν. Εννοώ ότι, εν πολλοίς, δεν έχει εγκαταλειφθεί η λογική της ανάθεσης και η προσδοκία της επιστροφής στον τρόπο που ζούσαμε πριν την κρίση, σε έναν ατομικό καταναλωτισμό και στην ιδιώτευση. Αυτού του τύπου το κοινωνικό πρότυπο δεν έχει εξαλειφθεί ακόμα, και είναι ένα εμπόδιο στην προσπάθεια αλλαγής και στην ανάπτυξη των κοινωνικών κινημάτων. Υπάρχει μια μεγάλη μερίδα των κοινωνικών στρωμάτων που στηρίζουν τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης και ακόμα προσβλέπουν σε μια ανάκτηση του παρελθόντος. Αυτό είναι πιθανόν να αποτελέσει σοβαρό βαρίδι για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αν σκέφτεσαι τα κοινωνικά κινήματα με όρους αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης δεν μπορείς να περιμένεις από μια κυβέρνηση – ακόμα και αριστερή- να πυροδοτήσει, να δημιουργήσει ή να καθοδηγήσει τα κοινωνικά κινήματα. Ακόμα και μια λαϊκή, μαζική κινητοποίηση υπέρ μιας κυβέρνησης δεν συνιστά αυτόνομο κοινωνικό κίνημα. Αυτά που μια κυβέρνηση μπορεί να κάνει είναι περιορισμένα. Μπορεί, για παράδειγμα, να δημιουργήσει ουσιαστικές ευκαιρίες συμ-

Η αντιπαράθεση του φασιστικού και αντιφασιστικού μετώπου

Υπάρχει ο φόβος ότι μια πιθανή αποτυχία σήμερα της Αριστεράς θα ενισχύσει ακαριαία την ακροδεξιά. Το συμμερίζεστε; Απολύτως το συμμερίζομαι και το διακύβευμα στην περίπτωση μιας μελλοντικής αριστερής κυβέρνησης θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το αν θα πρέπει να στηριχθεί η πολιτική ηγεσία. Η αντιπαράθεση και ο πολιτικός αγώνας δεν θα είναι μόνο μεταξύ μιας αριστερής κυβέρνησης, από τη μία, και μιας δεξιάς και πιο αριστερής αντιπολίτευσης, από την άλλη, αλλά θα αποκτήσει και χαρακτήρα φασιστικού και αντιφασιστικού μετώπου. Κι σε αυτό θα πρέπει να υπάρξει ευρύτερη συνειδητοποίηση και συμπαράταξη όλης της αριστεράς, αλλά και του αντιεξουσιαστικού χώρου.

ακόμα η λογική της ανάθεσης Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

μετοχής σε θεσμούς, όπως στην παιδεία ή την αυτοδιοίκηση, ή ακόμα και να θεσμοθετήσει δημοψηφίσματα σε σοβαρά ζητήματα. Να δημιουργήσει, δηλαδή, πλατφόρμες κοινωνικής συμμετοχής. Επιπλέον, και αυτό το λένε ορισμένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει να έχει ένα σαφές κοινωνικό και ταξικό στίγμα με τις πολιτικές επιλογές που θα γίνουν από την αρχή-αρχή της διακυβέρνησης. Ακόμα και αν αυτές δεν ευοδωθούν, κάτω από τις πιέσεις των μεγάλων συμφερόντων, θα πρέπει να υπάρξει εξαρχής μια ισχυρή ταύτιση των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων με τις πολιτικές επιλογές μιας κυβέρνησης της Αριστεράς.

Το στοίχημα σήμερα είναι να πάρεις ένα ρίσκο σε εθνικό επίπεδο, χωρίς να αφήνεις την προσπάθεια να σχηματίσεις διεθνείς συμμαχίες σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.

Απαραίτητη η λαϊκή πίεση

Αναφερθήκατε πριν στη διάρθρωση των νέων κοινωνικών κινημάτων. Την ίδια ώρα, ένας σημαντικός παίχτης του πολιτικού σκηνικού, το κόμμα, παραμένει επί δεκαετίες με την ίδια δομή. Πώς μπορούν δύο τόσο διαφορετικά πολιτικά υποκείμενα να αλληλεπιδράσουν; Είναι εξαιρετικά δύσκολο για μια σειρά από λόγους. Καταρχάς γιατί τα πολιτικά κόμματα έχουν μια δομή αρχηγοκεντρική, ελιτίστικη, ολιγαρχική. Αυτό το γνωρίζουμε από τις αρχές του αιώνα με τις αναλύσεις του Μίχελς για τα πολιτικά κόμματα και δεν έχει αλλάξει. Η δομή αυτή προκρίθηκε, γιατί θεωρήθηκε ότι είναι πιο αποτελεσματική, καθώς οι μάζες είναι λιγότερο ενημερωμένες και πολιτικά ανώριμες, και γιατί οι ηγεσίες θεωρήθηκαν πιο έμπειρες και πολιτικά στρατευμένες. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι αυτή η ολιγαρχική δομή εύκολα παρεκκλίνει προς την εξυπηρέτηση των ηγετικών συμφερόντων, κυρίως αν λειτουργεί στο πλαίσιο ενός κράτους με τον έλεγχο σημαντικών οικονομικών πόρων. Εκεί όπου δεν υπάρχει λαϊκή πίεση, πιέζουν οι φορείς ισχύος των οικονομικών και κρατικών συμφερόντων. Αυτό το είδαμε τις τελευταίες δεκαετίες και με την εξάλειψη της σοσιαλδημοκρατίας που απομακρύνθηκε από κάθε έννοια λαϊκών συμφερόντων, με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί. Και παραμένει ένα καθοριστικό πρόβλημα γιατί σήμερα το μεγάλο κεφάλαιο είναι πιο ισχυρό από ποτέ. Όσες φορές έχουν γίνει επιλογές προοδευτικές επιλογές υπέρ των λαϊκών συμφερόντων, το λαϊκό στοιχείο είχε πραγματική συμμετοχή μέσα στα κοινωνικά και πολιτικά πράγματα, ανεξάρτητα από τις ηγεσίες. Είτε γιατί συμμετείχε ενεργά μέσα στα κόμματα είτε, κυρίως, γιατί συμμετείχε στα εργατικά συνδικάτα ή με την ανάπτυξη ανεξάρτητων λαϊκών κινητοποιήσεων και κινημάτων. Η ολιγαρχική στροφή, που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια, οφείλεται, κατά την άποψή μου, στην απουσία του λαϊκού παράγοντα στα πολιτικά πράγματα, που έχει περιοριστεί στη συμμετοχή στις εκλογικές διαδικασίες. Το πρόβλημα σήμερα παραμένει και δεν θα λυθεί αν δεν υπάρξει επανεμφάνιση του λαϊκού παράγοντα. Αν δεν γίνει αυτό, όσο καλές προθέσεις και αν έχει μια πολιτική ηγεσία θα συντριβεί κάτω από τις μεγάλες πιέσεις. Υπάρχει όμως και το ζήτημα της πολυπλοκότητας των πολιτικών ζητημάτων. Πως μπορεί να διαχειριστεί το κοινωνικό κίνημα ζητήματα πολύπλοκα που χρειάζονται ακόμα και τεχνοκρατικές γνώσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν; Σίγουρα χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη ενημέρωση και διάχυση της πληροφόρησης και από τα πολιτικά κόμματα και

“

από άλλους κοινωνικούς φορείς που βρίσκονται μέσα στο αντι-ηγεμονικό μπλοκ. Υπάρχει σήμερα μεγαλύτερη ενημέρωση και πληροφόρηση. Ας σκεφτούμε πώς θα ήταν σήμερα τα πράγματα αν δεν υπήρχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή τα εναλλακτικά ενημερωτικά σάιτς και στην Ελλάδα και διεθνώς. Επιπλέον, υπάρχει σήμερα και μια ποικιλότροπη παρέμβαση από τους διανοούμενους αυτού του μπλοκ. ∆ιαφωνώ όμως με την αντίληψη που λέει ότι οι συνθήκες είναι τόσο πολύπλοκες ώστε οι τεχνοκράτες μόνο μπορούν να πάρουν τις κατάλληλες αποφάσεις. Έχουμε δει κατ΄ επανάληψη σε διάφορες χρηματοπιστωτικές κρίσεις πόση άγνοια είχαν αυτοί οι περίφημοι τεχνοκράτες. Υπάρχει η πολυπλοκότητα, αλλά στηρίζεται σε μια συστημική άγνοια που την έχουν και αυτοί που συμμετέχουν μέσα στο σύστημα. ∆εν υπάρχει δηλαδή γνώση με βεβαιότητα, αλλά γνώση ορισμένων πτυχών. Και πάντα φιλτραρισμένη μέσα από ταξικά συμφέροντα και ιδεολογίες. Άρα, υπάρχει πάντα η ανάγκη επιλογής, η οποία μπορεί να αλλάξει και τις αρχικές συνθήκες όπου συμβαίνει. Θέλω να πω ότι αν, κάποια στιγμή, η πολιτική επι-

λογή γίνει προς μια άλλη κατεύθυνση από την κυρίαρχη και τεχνοκρατική, θα επηρεάσει και θα αναδιαμορφώσει πιθανόν το πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο.

Καταστροφική η εθνική αναδίπλωση

Και αυτό μπορεί να γίνει σε μία μόνο χώρα; Αν δηλαδή η Ελλάδα κάνει αύριο διαφορετικές πολιτικές επιλογές πώς θα επιβιώσει μέσα σε διεθνείς συνθήκες που είναι τόσο δυσμενείς; Αυτό είναι πράγματι εξαιρετικά δύσκολο. Κατά τη γνώμη μου μια πολιτική εθνικής αναδίπλωσης θα ήταν καταστροφική όχι μόνο γιατί είναι οικονομικά ανεδαφική και πολιτικά και πολιτισμικά ολέθρια, αλλά κυρίως γιατί έχουμε και το τεράστιο ζήτημα του εθνικισμού. ∆εν είναι δυνατόν μια προοδευτική κυβέρνηση να κάνει τέτοια επιλογή που θα υποθάλπει στην πραγματικότητα τον εθνικισμό, που είναι έτσι κι αλλιώς ενισχυμένος στην Ελλάδα. Θα πρέπει η προοπτική να είναι διεθνής και ευρωπαϊκή. Το πρόβλημα που υπάρχει με την

ευρωπαϊκή και διεθνή αναφορά είναι ότι οδηγεί εύκολα στο συμπέρασμα πως επειδή οι συσχετισμοί εκεί είναι πράγματι δυσμενείς δεν μπορούμε και εμείς να κάνουμε τίποτα. Το στοίχημα σήμερα είναι να πάρεις ένα ρίσκο σε εθνικό επίπεδο, χωρίς να αφήνεις την προσπάθεια να σχηματίσεις διεθνείς συμμαχίες σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Και υπάρχουν τέτοιες δυνάμεις και στην Ευρώπη και κυρίως στη Λατινική Αμερική. Από κάπου θα πρέπει να ξεκινήσει αυτός ο μετασχηματισμός, έστω και σε ένα μικρό κόμβο του συστήματος όπως είναι η Ελλάδα. Προσωπικά έχω μεγάλη απέχθεια στον τύπο της πολιτικής που άσκησε το ΠΑΣΟΚ στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 και στις αρχές του ‘80, και νομίζω ότι η απέχθεια αυτή πρέπει να διατηρηθεί στην Αριστερά. Παρόλα αυτά οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι μέσα σε πολύ δύσκολες διεθνείς συνθήκες έγινε μια προσπάθεια πολιτικής ενίσχυσης, έστω και στρεβλά, της κοινωνικής-λαϊκής αυτοπεποίθησης. Και την ιστορική αυτή μνήμη πρέπει να την κρατήσουμε για να καταλάβουμε ότι οι αλλαγές δεν είναι ούτε απίθανες ούτε ανέφικτες.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Η πρώτη Κυριακή κρίνει τη ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟ ΒΕΡΝΑΡ∆ΑΚΗ

* Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα, αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε τη διαφορά του από τη δεύτερη Νέα ∆ημοκρατία

Λίγες ώρες πριν την κάλπη της πρώτης Κυριακής ο Χριστόφορος Βερναρδάκης μιλάει στην «Εποχή» για τις δημοσκοπικές έρευνες και τα αποτελέσματά τους, για τις τάσεις που καταγράφονται, για τη ρευστότητα που παρατηρείται, κυρίως στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Εκτιμά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα στην κάλπη των ευρωεκλογών, χωρίς να προσδιορίζει τη διαφορά από τη Νέα ∆ημοκρατία, καθώς πολλά θα κριθούν από το κλίμα που διαμορφωθεί μετά τις πρώτες εκλογές. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα μηνύματα δεν είναι ενθαρρυντικά για Ελιά και ∆ΗΜΑΡ, ενώ θέτει δίπλα στο ποσοστό της Χρυσής Αυγής ένα μεγάλο ερωτηματικό.

* Συρρίκνωση ΠΑΣΟΚ και ∆ΗΜΑΡ, το Ποτάμι δεν θα έμπαινε στη Βουλή αν η κάλπη ήταν για το ελληνικό κοινοβούλιο Τη συνέντευξη πήρε ο Π. Εγγλέζος Την Κυριακή ο πρώτος γύρος. Πόσο θα επηρεάσει το δεύτερο; Θα επηρεάσει γιατί θα δώσει, κατά κάποιο τρόπο, την αίσθηση της παράστασης νίκης. Θα δώσει τη δυναμική για τη μεγάλη αναμέτρηση. Αν, δηλαδή, θα δημιουργηθεί μια διαφορά υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ ή αν το σύστημα εξουσίας θα αντέξει. Σε ποια περίπτωση αντέχει το σύστημα; Σε ρωτώ γιατί έχει γίνει μεγάλη κουβέντα γύρω από αυτό. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι έστω και μια ψήφο πάνω από τη Ν.∆., αν το άθροισμα των δύο κομμάτων της κυβέρνησης είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ… Το θέμα δεν είναι αριθμητικό. Είναι λάθος αυτή η λογική. Θα κριθεί από το συνολικό αποτέλεσμα. Αν, δηλαδή, θα υπάρξει αέρας δυναμικής, αέρας νίκης για τον ένα ή τον άλλον. Το συμπέρασμα θα προκύψει το βράδυ των δεύτερων εκλογών; Οπωσδήποτε. Στις 19 Μαΐου θα έχουμε την αίσθηση του προβαδίσματος, όχι του νικητή των εκλογών. Μια αίσθηση, όμως, που σίγουρα θα επηρεάσει την κάλπη των ευρωεκλογών. Αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι και τις 25 του μήνα για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα. Στους δήμους και τις 13 Περιφέρειες το σύστημα έχει τη δυνατότητα να θολώσει τη συνολική εικόνα. Αυτή τη στιγμή έχουμε μια σαφή τάση για τις ευρωεκλογές; Μέσα στη ρευστότητα που υπάρχει, η τάση είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα με μια διαφορά που αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψουμε τη διαφορά. Οι δημοσκοπήσεις έχουν πολλά κρυμμένα πολιτικά μυστικά, ακόμα και μεθοδολογικά. Μπορεί να είναι από μια μονάδα έως και πολύ μεγαλύτερη.

“

Στις εκλογές του 2012 υπήρχε έντονη κοινωνική και ταξική πόλωση. Εσύ, όμως, μίλησες για ρευστότητα… Η ταξική πόλωση εξακολουθεί να υπάρχει και είναι πολύ έντονη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει, σύμφωνα με τις δημοσκοπικές έρευνες το 5% της δύναμης της Ν∆, το 30% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, ενώ οι ανταλλαγές ανάμεσα σε ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ ευνοούν τον δεύτερο.

Η ρευστότητα ποια κοινωνικά στρώματα αφορά; Αφορά ορισμένα μεσοστρώματα, τα οποία βρίσκονται μπροστά σε διλήμματα, αν θα κινηθούν προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Και αρκετά από τα διλήμματα αυτά είναι ιδεολογικά. Υπάρχουν αυτοί που κινούνται στη λογική της ψήφου οργής και διαμαρτυρίας είτε είναι από τα αριστερά είτε από τα δεξιά. Και υπάρχουν και αυτοί που κινούνται στη λογική της ανοχής και σε σχήματα πιο μεσαία, πιο ουδέτερα, τύπου «Ποτάμι».

Τι κρύβει η κάλπη για τη Χρυσή Αυγή Η Χρυσή Αυγή; ∆εν μπορούμε εύκολα να εκτιμήσουμε τη Χ.Α., γιατί το δημοσκοπικό ποσοστό της μπορεί να μην λέει την αλήθεια, να είναι κρυμμένο το πραγματικό. ∆εν έχουμε αντίστοιχη εμπειρία στην Ελλάδα. ∆εν είχαμε ποτέ άλλοτε να γίνονται εκλογές με την ηγεσία ενός κόμματος στη φυλακή, ως μέλη εγκληματικής οργάνωσης. Υπάρχει ο κίνδυνος να είναι το ναζιστικό μόρφωμα η έκπληξη των εκλογών; Ναι, είτε θετικά είτε αρνητικά. Το δημοσκοπικό εργαλείο δεν είναι σε θέση να απαντήσει με μια φερεγγυότητα.

Σε τι απαντούν οι δημοσκοπήσεις

Σε τι είναι σε θέση να μας απαντήσουν πειστικά και φερέγγυα οι δημοσκοπήσεις; Ως προς την εκλογική επιρροή των κομμάτων μπορεί να μας απαντήσουν ότι θα έχουμε μεγάλη συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ και της Ελιάς. Το ΠΑΣΟΚ σχεδόν διαλύεται. Το ποσοστό συνοχής των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ σε σχέση με το 2012 κινείται γύρω στο 25%. Και πού πάει το υπόλοιπο; Πάει προς τη Ν∆ ή ρευστοποιείται; Ένα σημαντικό κομμάτι πηγαίνει προς τη Νέα ∆ημοκρατία, αλλά και προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Η δεύτερη βεβαιότητα είναι η συρρίκνωση της ∆ΗΜΑΡ, που το μεγαλύτερο τμήμα των ψηφοφόρων της, του 2012, πηγαίνει προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Το πιθανότερο σενάριο είναι να μην εκλέξει ευ-

ρωβουλευτή. Το Ποτάμι από που αντλεί ψήφους; Από τη Ν∆, λιγότερο από το ΠΑΣΟΚ, από την ∆ΗΜΑΡ και από ψηφοφόρους που όπως λέμε δεν έχουν ταυτότητα. Όχι από τον ΣΥΡΙΖΑ; Όχι. Ο ΣΥΡΙΖΑ γενικά δεν έχει διαρροές σε άλλα κόμματα. Είναι από τα κόμμα με μεγάλη συνοχή των ψηφοφόρων του και έχει εισροές από παντού. Και από τη Ν∆ και από το ΠΑΣΟΚ…

Τα κέρδη του ΣΥΡΙΖΑ Κυρίως από που έχει; Αναγκαστικά, επειδή η Ν∆ είναι η μεγάλη δεξαμενή, σε απόλυτο αριθμό έχει από τη Ν∆. Κερδίζει, κατά δήλωση πάντα, ένα 5% της δύναμης της Ν∆. Αντίθετα δεν χάνει τίποτα προς αυτήν. Κερδίζει, επίσης, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ, περίπου 30% των ψηφοφόρων του 2012. Κερδίζει από το ΚΚΕ. Ήθελα να σε ρωτήσω. Τι γίνεται στο χώρο της αριστεράς; Έχω της αίσθηση ότι το ΚΚΕ ανακτά κάποιες δυνάμεις που έχασε το 2012. Οι ανταλλαγές που γίνονται ανάμεσα στα δύο κόμματα ευνοούν τον ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει, πράγματι, ένα κομμάτι που επανέρχεται στην κάλπη του ΚΚΕ, ωστόσο, ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει περισσότερους.

Τα μικρότερα κόμματα της αριστεράς

Τα μικρότερα κόμματα της αριστεράς, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το Σχέδιο Β΄ πώς πάνε; ∆ημοσκοπικά βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που δημιουργεί ερωτηματικά. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ειδικά, που είναι ένα σχήμα υπαρκτό, με δράση, με κοινωνικές αναφορές, δημοσκοπικά καταγράφεται με ποσοστά πολύ μικρά, κάτω από το 1%. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι δημοσκοπικά υποεκτιμάται. Μια εκδοχή είναι ότι ο χώρος αυτός είναι διασπασμένος, καθώς το κόμμα του Αλαβάνου έχει ως κύρια δεξαμενή τους ψηφοφόρους της

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

“

δυναμική της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Το Σχέδιο Β καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις; Καταγράφεται, αλλά σε οριακά ποσοστά. Θα δούμε σε αυτή την μικροκλίμακα ποιος από τους δύο θα είναι πιο ισχυρός.

Η διαφορά των δύο κομμάτων

Αν κατάλαβα καλά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξασφαλίσει την πρώτη θέση στην κάλπη των ευρωεκλογών και κρίνεται, πλέον, η διαφορά; Αν ήμασταν σε μια άλλη εποχή, με μικρότερη ρευστότητα, με πιο ισχυρούς κομματικούς μηχανισμούς, θα σου έλεγα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε εξασφαλίσει τη νίκη και μάλιστα με διακριτή διαφορά. Επειδή, όμως, υπάρχει μεγάλη γκάμα επιλογών και ρευστότητα και επειδή προηγούνται οι αυτοδιοικητικές εκλογές, για να είμαστε σίγουροι θα πρέπει να δούμε το κλίμα που θα διαμορφωθεί την επομένη της Κυριακής. Μια ισχυρή παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στο δεύτερο γύρο σε πολλές περιφέρειες και σε πολλούς μεγάλους δήμους, κυρίως, θα δημιουργήσει μεγάλο ρεύμα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα μια περιορισμένη επιτυχία στις περιφέρειες και τους δήμους, ενδεχομένως να ανακόψει αυτή τη δυναμική. Φυσικά, μένει να φανεί η όποια διαφοροποιημένη συμπεριφορά μεταξύ δημοτικής, περιφερειακής κάλπης και αυτή των ευρωεκλογών. Είναι ερωτηματικό; Ναι, διότι παρατηρούνται μεγάλες διαφοροποιήσεις μεταξύ των τριών εκλογικών αναμετρήσεων. Στη δημοτική κάλπη υπάρχει μια διασπορά, που προφανώς έχει να κάνει με τα τοπικά δίκτυα, τις τοπικές πελατειακές σχέσεις, τους υποψήφιους, τη δυναμική τους, ανάλογα βέβαια και με τη χωροταξική κλίμακα, αν είναι μεγάλος ο δήμος ή όχι. Η περιφερειακή κάλπη έχει επίσης ένα βαθμό ρευστότητας, καθώς υπάρχει χαμηλό ενδιαφέρον, χαμηλή ορατότητα της περιφέρειας και των διακυβευμάτων των συγκεκριμένων εκλογών. Η κάλπη των ευρωεκλογών έχει άλλα χαρακτηριστικά. Έχουμε διαφοροποιημένους τύπους συμπεριφοράς και το γεγονός αυτό, κατά τη γνώμη μου, υποτίμησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Στις επιλογές των προσώπων ή για να το πω καλύτερα στο χρόνο επιλογής των προσώπων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πέρα του γεγονότος ότι δεν προετοίμασε ένα ολόκληρο πολιτικό και παραγωγικό σχέδιο στους δήμους και τις περιφέρειες, καθυστέρησε πολύ και στις επιλογές των προσώπων. Άρα, δεν βοήθησε το σύνθημα «τρεις κάλπες μια επιλογή». Αντίθετα το σχέδιο του αντίπαλου ήταν να σπάσει την ενιαία έκφραση στις τρεις κάλπες και γι αυτό επέλεξε να πάμε σε δύο γύρους για να αμβλύνει κάπως τις εντυπώσεις από αυτή ακριβώς τη διασπορά. Ποια, κατά τη γνώμη σου, είναι τα μεγάλα πλεονεκτήματα της Νέας ∆ημοκρατίας και ποια του ΣΥΡΙΖΑ λίγες ημέρες πριν τις εκλογές για την ευρωβουλή; Καταρχήν δεν υπάρχει μόνο Ν∆. υπάρχει ένα δικομματικό σύστημα εξουσίας, το οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά. Θα επιδιώξουν, λοιπόν, να προβάλουν τα αποτελέσματα συστημικών υποψηφίων, που για διάφορους λόγους, δεν θα καταποντιστούν ή θα πάνε ενδεχομένως και καλά, όπως ο Μπουντάρης ή ο Σγουρός. Υποψήφιοι που επεδίωξαν να είναι κομματικά, δήθεν, αχρωμάτιστοι. Αντί-

θετα ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αξιοποιήσει το ρεύμα αλλαγής ή ανατροπής, που θα εκφραστεί και την πρώτη Κυριακή, για να πάρει μορφή χιονοστιβάδας ενόψει των εκλογών για την ευρωβουλή. Αλλά όλα αυτά θα πρέπει να επιβεβαιωθούν. Και στη δημοτική κάλπη που δεν είναι εύκολο, αλλά και στην περιφερειακή.

Ο κόσμος δεν «τσιμπάει»

Η προεκλογική τακτική της Ν∆ εστιάζεται για άλλη μια φορά στο φόβο και μιλάει για την ανάγκη να μην γίνουν βήματα προς τα πίσω. Πιάνει αυτή η τακτική ή δεν «τσιμπάει» ο κόσμος; Σε γενικές γραμμές δεν τσιμπάει. Μην ξεχνάς ότι μιλάμε για ευρωεκλογές, που εκ τη φύσεως τους παράγουν μηνύματα. Παραδοσιακά οι εκλογές αυτές μειώνουν τα κόμματα εξουσίας. Η επισήμανση αυτή μπορεί να αγγίξει και τον ΣΥΡΙΖΑ, που πλέον, θεωρείται κόμμα εξουσίας; Όχι. Όταν λέω κόμματα εξουσίας εννοώ όσα έχουν ασκήσει εξουσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το κόμμα που έρχεται, που επιδιώκει την αλλαγή, την ανατροπή. Υπάρχει περίπτωση ένα από τα μηνύματα που θα προκύψουν μετά τις εκλογές να είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μεν πρώτο κόμμα, αλλά ανάδελφο, χωρίς συμμαχίες, άρα δεν μπορεί να κυβερνήσει; Νομίζω ότι είναι ένα επιχείρημα που θα πρέπει να προβάλει ο ΣΥΡΙΖΑ για τον αντίπαλό του. Προσωπικά δεν βλέπω ποια είναι τα πολιτικά ρεύματα που μπορεί να είναι σύμμαχα στο μπλοκ εξουσίας Ν∆ και ΠΑΣΟΚ. Αντίθετα ο ΣΥΡΙΖΑ ναι μεν δεν είναι ορατοί οι πολιτικοί του

σύμμαχοι στην κεντρική πολιτική σκηνή, αλλά έχει κοινωνικές συμμαχίες, που του δίνουν μια σημαντική δυναμική. Και θα του επιτρέψουν ενδεχομένως να διεκδικήσει την αυτοδυναμία. Ναι, να του δώσει αυτή τη δυνατότητα και να θέσει το ερώτημα στα δύο κόμματα της σημερινής κυβέρνησης, αποδεικνύοντας ότι αυτά είναι ανάδελφα σε πολιτικό επίπεδο και κοινωνικά απομονωμένα. Η δεξιά είναι πολυδιασπασμένη και το ΠΑΣΟΚ σπαράσσεται στο εσωτερικό του. Θα έχουμε εσωκομματικές εξελίξεις μετά τις εκλογές; Είναι σίγουρο. Μπορεί να δούμε να αλλάζει η ηγεσία στη Νέα ∆ημοκρατία, για παράδειγμα; Είναι δύσκολο. Για το ΠΑΣΟΚ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ανάλογα και με το αποτέλεσμα, βέβαια, εκτιμώ ότι θα μπει σε φάση μεγάλης ρευστοποίησης. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, ΠΑΣΟΚ, πλέον, δεν υφίσταται.

Οι άλλοι...

Τι σημαίνει συντριβή για την Ελιά; Συντριβή θα ήταν να μην βγάλει ευρωβουλευτή. ∆ημοσκοπικά, βέβαια, δεν φαίνεται. Το πιθανότερο είναι να βγάλει ευρωβουλευτή, αλλά αυτό, όμως. Επαναλαμβάνω, ωστόσο, ότι οι δημοσκοπήσεις δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να δούνε το συνολικό τοπίο. Πρέπει να περιμένουμε. Το Ποτάμι, με βάση τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων, έχει ανοδική τάση;

Μέσα στη ρευστότητα που υπάρχει, η τάση είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα με μια διαφορά που αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Οι δημοσκοπήσεις έχουν πολλά κρυμμένα πολιτικά μυστικά, ακόμα και μεθοδολογικά.

Το Ποτάμι ευνοείται σχετικά από το γεγονός ότι η ∆ΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ είναι σε κατάσταση συρρίκνωσης. Τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι το Ποτάμι θα είναι πάνω και από την Ελιά και από την ∆ΗΜΑΡ. Αλλά μην ξεχνάμε ότι έχουμε ευρωεκλογές. Η συνταγή του Ποταμιού είναι για αυτή τη συγκυρία. Αμφιβάλω σφόδρα αν μπορεί να έχει την ίδια επιτυχία στις βουλευτικές εκλογές. Αν είχαμε εθνικές εκλογές δεν θα είχα καμία αμφιβολία ότι το Ποτάμι δεν θα συγκέντρωνε, με τα σημερινά δεδομένα το 3%. Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες κρατάνε; Κρατάνε, αλλά με σχετική συρρίκνωση των ποσοστών τους. Ένας λόγος, ενδεχομένως, είναι η παρουσία στο χώρο της αντιμνημονιακής κεντροδεξιάς του κόμματος του Πολύδωρα και του Ζώη. Πρόκειται για ένα μόρφωμα με ισχυρά δίκτυα στο συγκεκριμένο χώρο. Αν η λαϊκή δεξιά ήταν ενωμένη, κατά τη γνώμη μου, θα κατέγραφε σημαντικό ποσοστό. ∆εν έχουμε πει τίποτα για τους Οικολόγους ∆εν είναι καλή η εικόνα τους. Είναι διασπασμένοι, υπάρχει απογοήτευση στο χώρο και πιστεύω ότι θα εκφραστεί με αρνητικό πρόσημο. Οι Οικολόγοι Πράσινοι, που κατεβαίνουν με τους Πειρατές καταγράφονται γύρω στο 1,5%. •

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η Ευρώπη έχει φτάσει ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα δώσει το έναυσμα για την ευρωπαϊκή αφύπνιση Τη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

Συζητάμε με τον καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο VIII του Παρισιού για τις επερχόμενες ευρωεκλογές και τις πολιτικές εξελίξεις που θα επιφέρουν ανάλογα με το αποτέλεσμά τους. Ο ίδιος εκτιμά ότι η αντιεθρωπαϊκή και εθνικιστική άκρα δεξιά θα καταγράψει άνοδο, ενώ τονίζει ότι η μόνη χώρα της Ευρώπης, στην οποία αναμένεται σημαντική και καθοριστική άνοδο της Αριστεράς είναι η Ελλάδα. Ωστόσο, κατά τον Κ. Βεργόπουλο, μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει έναυσμα στην υπόλοιπη Ευρώπη.

“

Η Ελλάδα, ο αδύνατος κρίκος της ευρωπαϊκής αλυσίδας, η χώρα που επελέγη ως Ιφιγένεια και πειραματόζωο, αντί να φέρει ούριο άνεμο στους θύτες, επιστρέφει σήμερα και αποκαλύπτει το καταστροφικό για την Ευρώπη και για τις χώρες έργο τους.

Λίγες μέρες, πια, πριν από τις ευρωεκλογές ποιες είναι οι τάσεις που διαμορφώνονται; Οι προβλέψεις είναι γενικά ότι σε όλες τις χώρες ανεξαιρέτως θα υπάρξει άνοδος της αντιευρωπαϊκής και εθνικιστικής άκρας δεξιάς. Υπό διάφορες εκδοχές: ευρωσκεπτικισμός, εθνικισμός, φασισμός. Το βασικό χαρακτηριστικό είναι η ριζοσπαστική αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και όχι οι ιδιαίτερες μορφές που παίρνει η αμφισβήτηση σε κάθε χώρα. Κύριο μοτίβο όλων είναι η επιστροφή στην εθνική κυριαρχία, αντί της ευρωπαϊκής κυριαρχίας, που όμως μέχρι σήμερα αδυνατεί να υπάρξει. Μέχρι σήμερα η Ευρώπη δεν λειτουργεί ως θα όφειλε και αντ’ αυτής κάποιες χώρες επιβάλλουν τις θελήσεις τους στις υπόλοιπες. Αυτό δεν συνιστά πλεόνασμα ευρωπαϊκών ρυθμίσεων, αλλά στην πραγματικότητα έλλειμμα. Οι εθνικιστικές δυνάμεις αντί να καταγγέλλουν την οικειοποίηση της Ευρώπης από την Γερμανία και τους συμμάχους της, επωφελούνται από τη σημερινή οικτρή κατάληξη, για να καταγγέλλουν την Ευρώπη και διεκδικούν την εγκατάλειψη κάθε ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Στη Γαλλία, το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν, στην Αγγλία το UKIP του Νάιτζελ Φαράτζ, στη Φιλανδία οι Αληθινοί Φιλανδοί, στην Ολλανδία ο Γκερτ Ουιλντερς, στη Γερμανία οι Εναλλακτικοί. Το φαινόμενο της συντηρητικής αντίδρασης στην Ευρώπη εμφανίζεται κυρίως στις μεγάλες και πλεονασματικές χώρες της. Ενώ στις μικρές και ελλειμματικές, ο αντιευρωπαϊσμός δεν συναντά θετικό κλίμα. Η μόνη χώρα της Ευρώπης στην οποία αναμένεται σημαντική και καθοριστική άνοδος της Αριστεράς είναι η Ελλάδα και αυτή η άνοδος δεν έχει καθόλου αντιευρωπαϊκό χαρακτήρα, αλλά είναι φορέας συγκεκριμένων προτάσεων για μια άλλη διάρθρωση και διαχείριση των ευρωπαϊκών πραγμάτων. Οι μικρές και ελλειμματικές χώρες δεν απορρίπτουν την Ευρώπη, απορρίπτουν τη σημερινή μορφή και διαχείριση, με βάση την εξασφάλιση των τραπεζών και του χρήματος, αντιπροτείνοντας μια διαφορετική Ευρώπη των εργαζόμενων και της ανάπτυξης.

Ποντάρουν στο φόβο

Η κλασική δεξιά, η οποία μάλιστα οδηγεί και την κούρσα της τρέχουσας ευρωπαϊκής πολιτικής, πώς πηγαίνει; Προσπαθεί να αποσπάσει ένα μέρος από τα συνθήματα της άκρας δεξιάς όσον αφορά την εθνική κυριαρχία, μια και εδώ είναι το ευάλωτο σημείο της. Το αποτέλεσμα, όμως, είναι ότι ενώ όλοι επισείουν τον φόβο της ανόδου της άκρας δεξιάς και των εθνικισμών, οι οποίοι επενδύουν στη διάλυση της Ευρώπης, συγχρόνως αδρανούν και δεν κάνουν τίποτε απολύτως για να αποφύγουν αυτό το ενδεχόμενο. Έχουν παραλύσει, βρίσκονται σε πλήρη αδράνεια, σαν να παραδέχονται ότι το μέχρι σήμερα θλιβερό έργο τους δεν είναι πλέον καθόλου, μα καθόλου, υπερασπίσιμο. Το δικομματικό σύστημα που κυβερνά την Ευρώπη, δηλαδή η κανονική δεξιά ομού με την σοσιαλδημοκρατία, δεν κάνει τίποτε απολύτως και απλώς επισείει το σκιάχτρο της άκρας δεξιάς, που το ίδιο το δικομματικό σύστημα εκτρέφει, προσδοκώντας ότι για να το αποφύγει ο κόσμος θα πάρουν ψήφους. Ποντάρουν στον

φόβο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα προγράμματά τους, ενόψει ευρωεκλογών, δεν αναφέρουν τίποτε για την Ευρώπη ή αναφέρονται σε θεωρητικά μακροχρόνια σχεδία, όπως η πολυσυζητημένη τραπεζική ένωση, που όμως δεν μπορούν να έχουν αποτελέσματα πριν από την πάροδο εικοσαετίας, δηλαδή όχι πριν από το 2035! Αυτό σημαίνει ότι σήμερα η Ευρώπη αιωρείται στο απόλυτο κενό, με υποσχέσεις εύρυθμης λειτουργίας που μετατίθεται για το 2035! Η ∆εξιά ασκεί κριτική στη Σοσιαλδημοκρατία και αντιστρόφως, αλλά σε δευτερεύουσας σημασίας ζητήματα και όχι όσον άφορα την σημερινή ευρωπαϊκή δομή και διαχείριση. ∆εν έχουν ευρωπαϊκή πολιτική, δεν θέτουν σε κριτική το σημερινό έλλειμμα πραγματικής ευρωπαϊκής πολιτικής. Οι μόνοι που κάνουν προτάσεις είναι η Ευρωπαϊκή Αριστερά και ιδίως το ελληνικό της τμήμα, ο ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελλάδα, ο αδύνατος κρίκος της ευρωπαϊκής αλυσίδας, η χώρα που επελέγη ως Ιφιγένεια και πειραματόζωο, αντί να φέρει ούριο άνεμο στους θύτες, επιστρέφει σήμερα και αποκαλύπτει το καταστροφικό για την Ευρώπη και για τις χώρες έργο τους. Η Ελληνική Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ, ηγείται σήμερα ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, είναι το πιο προωθημένο τμήμα της. Όχι μόνο γιατί βρίσκεται κοντά στη νίκη – κάτι αφ’ εαυτού πολύ κρίσιμο για όλη την Ευρώπη – αλλά γιατί καταθέτει τις πιο συγκεκριμένες προτάσεις για μια διαφορετική Ευρώπη, για μια Ευρώπη των λαών της. Στο τέλος αυτής της καμπάνιας, στην Ευρωπαϊκή Αριστερά, θα έχει διαμορφωθεί μια νέα αφετηρία γι’ αυτή, μια πιο προωθημένη βάση για τη δράση της; Σε όλες τις χώρες οι λαοί, κατά πλειοψηφία, είναι υπέρ της Ευρώπης. Αλλά μιας Ευρώπης που λειτουργεί με συνοχή. Συνοχή μεταξύ των χωρών, αλλά και κοινωνική συνοχή σε κάθε χώρα. Αυτά μόνο

Η ευρωπαϊκή αφύπνιση θα ξεκινήσει από την Ελλάδα

Πώς βλέπει τη σημερινή και την επόμενη Κυριακή; Τι προσδοκάς, τι εξελίξεις; Να έλθει πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ελπίζω, το εύχομαι. Μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει έναυσμα και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο υπόλοιπος κόσμος, Ευρώπη, Αμερική, Ασία, Λατινική Αμερική προσβλέπουν στην Ελλάδα για κάτι το διαφορετικό σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το έναυσμα, η σπίθα θα έχει ασφαλώς αλυσιδωτές αντιδράσεις και στις άλλες χώρες της Ευρώπης. Είναι λογικό το έναυσμα για την ευρωπαϊκή αφύπνιση να προέλθει από την Ελλάδα, αφού η χώρα μας είναι το μεγαλύτερο θύμα, που έχει υποστεί τις μεγαλύτερες και χωρίς αποτέλεσμα θυσίες από τις «εσφαλμένες συνταγές» του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου.

η Ευρωπαϊκή Αριστερά τα προτείνει με επικεφαλής όλων την Ελληνική. Ζητήματα όπως Ευρωπαϊκή συνοχή μεταξύ Βορρά και Νότου, μεταξύ Κέντρου και περιφέρειας, συνοχή του κοινωνικού ιστού στο εσωτερικό κάθε κοινωνίας μόνο η Αριστερά το προβάλλει με συγκεκριμένες προτάσεις. Όλοι οι άλλοι είναι απόντες απ’ αυτά τα ζητήματα. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά θα έχει την ικανότητα να επηρεάσει τις εξελίξεις στην Ευρώπη στο άμεσο μέλλον, διότι η Ευρώπη έχει φθάσει σε ένα κρίσιμο σημείο, σε πλήρες αδιέξοδο. Η σημερινή αδράνειά της ενισχύει την κρίση η οποία υποβόσκει και πολύ απέχει από το να έχει ξεπερασθεί. Η ίδια η σημερινή κατάσταση στην Ευρώπη δεν πάει άλλο, έχουμε φτάσει στο κρίσιμο χρονικό σημείο, στο κρίσιμο δευτερόλεπτο, αν θέλετε. Το αναγνωρίζει και ο Ντράγιερ της ΕΚΤ, ακόμη και ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Βάιντμαν, αφού έχουν ήδη προαναγγείλει πρόσθετα, χαλαρά νομισματικά και πιστωτικά μέτρα από τον ερχόμενο Ιούνιο.

Κάτι διαφορετικό πρέπει να γίνει

Ποιος είναι ο κρίσιμος και νέος παράγοντας που τους ανησυχεί; Τους ανησυχεί άμεσα η πτώση του πληθωρισμού, ο οποίος κινδυνεύει να εξελιχθεί στο αντίθετό του, σε αρνητικό πληθωρισμό, δηλαδή σε αποπληθωρισμό, κάτι που αν επιβεβαιωθεί θα είναι καταστροφή. Όταν οι τιμές δεν αυξάνονται αλλά μειώνονται τότε οι καταναλωτές δεν δαπανούν, διότι περιμένουν ότι θα μειωθούν κι άλλο και οι επενδυτές δεν επενδύουν. Η Ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σήμερα στο σημείο μηδέν και με κατεύθυνση να περάσει στη σκοτεινή πλευρά. Ο Ντράγκι, σε κάθε μηνιαία συνέντευξή του, υποχρεώνεται να διαβεβαιώνει ότι «τον άλλο μήνα θα πάρουμε μέτρα για να ανεβάσουμε τον πληθωρισμό και να ενεργοποιήσουμε την οικονομία». Όλες οι ευρωπαϊκές οικονομίες καταγραφούν σήμερα αρνητικές ή ανεπαρκείς επιδόσεις με συνέπεια ότι η ανεργία εκτινάσσεται σε όλες ανεξαιρέτως. Οι προτάσεις της Αριστεράς, αλλά και το αδιέξοδο το οποίο έχει περιέλθει εξ αντικειμένου η Ευρώπη, με οπωσδήποτε δική της ευθύνη και μάλιστα της Γερμανίας, θέτουν στην ημερήσια διάταξη το θέμα ότι κάτι διαφορετικό πρέπει να γίνει. Οι πρόσφατες δηλώσεις Λαγκάρντ, ότι η κρίση στην Ευρώπη δεν έχει ακόμη περάσει, στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται; Απολύτως! ∆ιαπιστώνει ότι αυτό που βλέπουμε σήμερα στην Ευρώπη δεν είναι παρά μια φαινομενική σταθερότητα. Ούτε οι αγορές, όμως, εξαπατώνται από την επιφανειακή σταθερότητα, αλλά βλέπουν τα πράγματα βαθύτερα. Είναι σαφής η Λαγκάρντ: πρέπει η Ευρώπη να λάβει μέτρα για την άμεση ανάκαμψη της οικονομίας και όχι των τραπεζών. Υπήρξαν, βέβαια, από μερικούς συντηρητικούς Γερμανούς αντιρρήσεις, αλλά τελικά το δέχτηκαν. Ο πιο σκληρός, ως σήμερα, πυρήνας, που είναι η Μπούντεσμπανκ και ο πρόεδρός της ο κ. Βάιντμαν, το δέχονται αυτή τη στιγμή και δίνουν λευκή κάρτα στον Ντράγκι να προχωρήσει σε μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας και όχι των τραπεζών, πράγμα που μέχρι τώρα δεν γινόταν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ως γνωστόν, δανείζει τις τράπεζες και όχι τα κράτη ούτε τις οι-

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

σε πλήρες αδιέξοδο Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

“

Ο τρόπος λειτουργίας της Ευρώπης, των ευρωπαϊκών θεσμών είναι πράγματι μια ντροπή, δεν έχει καμιά σχέση με τη δημοκρατία. Όλα γίνονται μυστικά, πραξικοπηματικά και χωρίς καμία δημόσια εξήγηση, χωρίς να λογοδοτούν πουθενά.

κονομίες.

Πρόθυμα πιόνια Κρίνεται, όμως, και από τους πολίτες το πώς λειτουργεί η Ευρώπη. Αυτέ τις μέρες αποκαλύφθηκε η αντιδημοκρατική της πλευρά από το γνωστό δημοσίευμα των Financial Times για το πώς διαχειρίστηκαν τότε το θέμα της Ελλάδας, τον τρόπο που θα κυβερνηθεί μια χώρα κτλ. Σίγουρα, αποκαλύφθηκε ο άθλιος τρόπος διαχείρισης του ελληνικού και του ιταλικού ζητήματος, αλλά το αυτό ισχύει και για τα άλλα. Ο τρόπος λειτουργίας της Ευρώπης, των ευρωπαϊκών θεσμών είναι πράγματι μια ντροπή, δεν έχει καμιά σχέση με τη δημοκρατία. Όλα γίνονται μυστικά, πραξικοπηματικά και χωρίς καμία δημόσια εξήγηση, χωρίς να λογοδοτούν πουθενά. Αποκαλύφθηκε, όμως, ότι και οι Έλληνες πολιτικοί λειτουργούν ως απλοί διεκπεραιωτές, ως εφεδρείες των δανειστών σε ώρα ανάγκης. Είναι αυτοί που συμπληρώνουν ως πρόθυμα πιόνια το παιχνίδι που παίζεται, δεν συμμετέχουν. Είναι οι πρόθυμοι για όλα. Και τώρα, ακόμη, ακούμε έλληνα ηγέτη να λέει «ο φίλος μου ο Σόιμπλε», ενώ αποδεικνύεται καθημερινά ότι είναι ό, τι πιο απαράδεκτο και ανομολόγητο υπάρχει για τον τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης. Από τον ίδιο τώρα τον Γκάιτνερ, τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ προκύπτει ότι οι σχεδιασμοί της Γερμανίας για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη τρόμαξαν ως και τις ΗΠΑ. «Ενημέρωσα αμέσως τον Ομπάμα γι’ αυτό το τρομακτικό σχέδιο» σημειώνει. Ο Γκάιτνερ ο οποίος, όπως φαίνεται, είναι έντιμος άνθρωπος, έπαθε, όπως μας λέει, σοκ όταν συναντήθηκε με τους κ. Μέρκελ και Σόιμπλε. Οι οποίοι, σημειώνει, του μιλούσαν με ρητορική Παλαιάς ∆ιαθήκης, προβάλλοντας ότι υπάρχει ηθικό πρόβλημα όταν οι «ενάρετοι» στηρίζουν τους «αμαρτωλούς» Για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης του σήμερα του μιλούσαν με συνταγές από στην Παλαιά ∆ιαθήκη! Να τιμω-

ρούνται οι αμαρτωλοί, οι παχιές και ισχνές αγελάδες κτλ. Επιβεβαιώνεται η γερμανική αντίληψη για την Ευρώπη την οποία αντιμετωπίζει ως «σωφρονιστήριο», με κυρώσεις εις βάρος των «απείθαρχων». Ο Γκάιτνερ αντιλήφθηκε, προφανώς ότι έχει μπλέξει, σε ένα κόσμο παραφρόνων. Επαναλαμβάνει συνεχώς στο βιβλίο του την κατάπληξη του για αυτό. Ο ίδιος σημειώνει ότι η γερμανική διαχείριση επέβαλλε τιμωρητικά περικοπές δαπανών τόσο δρακόντειες, ώστε αυτές υπονόμευσαν ό,τι βοήθεια έδωσαν στη συνέχεια. Αυτή η παρατήρησή του τα λέει όλα. Πρόσφατα, το επανέλαβε και η Λαγκάρντ, ότι δηλαδή η λιτότητα ήταν υπερβολική, υπονόμευσε την αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής.

Η πολιτική της λιτότητας δεν λειτουργεί

Αποκαλύπτεται, όμως, και η αντίληψη της Γερμανίας για το ρόλο της Ευρώπης. Σωστά, αλλά σήμερα διαπιστώνεται από όλους ότι αυτή η αντίληψη πλέον δεν λειτουργεί. Η πολιτική της λιτότητας και μέσα στη Γερμανία, έχει οδηγήσει σήμερα το 15% του πληθυσμού της, επισήμως, κάτω του ορίου της φτώχειας, καθώς και οκτώ εκ. εργαζόμενους με μισθό κατώτερο από το όριο της φτώχειας. Η εσωτερική αγορά της Γερμανίας δεν ανοίγει παρά τα πλεονάσματα της, τα οποία δεν επενδύει ούτε στο εσωτερικό της, αλλά ούτε και στο εξωτερικό. Τα κατακρατεί και αυτό δημιουργεί αδιέξοδο, ακόμη και στην ίδια, αφού δεν ανοίγει δρόμους για την αξιοποίηση των κεφαλαίων της. Να επανέλθουμε στην ελληνική πτυχή των αποκαλύψεων Γκάιτνερ. Η Ελλάδα, το ελληνικό ζήτημα, ουσιαστικά, ήταν και είναι - ένα σοβαρό διεθνές πρόβλημα και η ελληνική κυβέρνηση, τότε, δεν το κατάλαβε. Σου θυμίζω τις συχνές, τότε, δηλώσεις για την Ελλάδα του ίδιου του Ομπάμα, ο οποίος τρόμαξε μπροστά σε μια χώρα σαν νέα Lyman Brothers. Υπήρχε, πραγματικά, διαπραγματευτική ισχύ; Είχε και έχει. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν τη χρησιμοποίησαν ποτέ, δυστυχώς. Το επιχείρημα του Γκάιτνερ για το 2010 – 2011 ισχύει και σήμερα. ∆εν

μπορεί, η Ελλάδα να αποβληθεί από την Ευρωζώνη, αφού κάτι τέτοιο θα ήταν η αρχή του τέλους. Αλλά από την άλλη πλευρά, ούτε μπορεί να παραμένει η Ελλάδα στη σημερινή κατάσταση, με μείον 30% - 40% των εισοδημάτων και του Εθνικού της Εισοδήματος. ∆εν μπορεί επίσης, όπως παραδέχεται η Λαγκάρντ, να υπάρχει ένα χρέος μη βιώσιμο, μη εξυπηρετήσιμο, σε συνδυασμό με την τερατώδη ύφεση της οικονομίας. Χρειάζεται ένας μηχανισμός στήριξης, ο οποίος να αυξάνει το εισόδημα και όχι να το μειώνει. Είναι τελείως παράλογο όταν μια χώρα είναι χρεωμένη να την υποχρεώνουν να περικόπτει το εισόδημά της. Γιατί τότε γίνεται ακόμη χειρότερη τόσο η θέση της, όσο και αυτή των πιστωτών της. Πώς περνάει όλο αυτό στην ελληνική πολιτική; Γίνεται αντιληπτό; Όχι αυτό δεν γίνεται κατανοητό από την κυβέρνηση. Πιστεύει ότι θ’ αλλάξει στην πορεία, και θα αρχίσει από το μηδέν να γίνεται κάτι σιγά σιγά. Όμως έτσι θα χρειαστούν 30 έως 40 χρόνια για να γίνει κάτι. Ο κόσμος στην Ελλάδα έχει ανάγκη εδώ και τώρα από ένα πακέτο αναπτυξιακό, με πρώτο πρόβλημα την ανάπτυξη για την άμεση καταπολέμηση της ανεργίας. Αυτό μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ το τονίζει: πρώτον, διαγραφή του χρέους και δεύτερον ένα αναπτυξιακό πακέτο. Και όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρο τον ομοιοπαθή Νότο.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

“

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

∆εν τους ενδιαφέρει αν χάνει κάποιος άνθρωπος τη δουλειά του και τη ζωή του, αλλά μόνο το αντίκτυπο που θα έχει στις εκλογές. Εμείς θα παλεύουμε μέχρι την ημέρα που αυτοί θα απολυθούν από τον ελληνικό λαό και θα γυρίσουμε εμείς στις δουλειές μας.

ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΕΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Η ανάγκη και η αγανάκτηση μάς συσπείρωσαν Ένας αξιοπρεπής αγώνας διαρκείας

πό την περασμένη Τετάρτη 7 Μαΐου, οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών κλιμακώνουν τον αγώνα τους για το δικαίωμά τους στην εργασία και βρίσκονται κάθε μέρα μπροστά από το κτήριο του υπουργείου, στην Καραγιώργη Σερβίας, κάνοντας καθιστική διαμαρτυρία. Οι εργαζόμενες που εν μία νυκτί, στις 17 Σεπτέμβρη, βρέθηκαν στη διαθεσιμότητα, διανυκτερεύουν με αντίσκηνο μπροστά από το υπουργείο, καθώς τη ∆ευτέρα πρόκειται να λήξει το καθεστώς της διαθεσιμότητας και να είναι επισήμως απολυμένες. Ο αγώνας τους αποτέλεσε τέτοιο παράδειγμα για τον εργασιακό χώρο που το Alter Summit κάλεσε πριν λίγες ημέρες τρεις εκπροσώπους τους να μιλήσουν στις Βρυξέλλες, ενώ το ίδιο έκαναν και τα πανδανέζικα εργατικά συνδικάτα που περιμένουν μία από τις καθαρίστριες στην Κοπεγχάγη για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα.

Η απόλυσή μας είναι άδικη

«Η απόλυσή μας είναι άδικη. Είμαστε ο πιο αδύναμος κρίκος και μας πέταξαν στο δρόμο έτσι απλά. Παίρναμε τα πιο λίγα λεφτά και δουλεύαμε πραγματικά, όχι όπως κάποιοι άλλοι που κάθονται και είναι υψηλόμισθοι. Τα λεφτά που παίρναμε ήταν 500-650 ευρώ ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας», εξηγεί η κ. Αναστασία στην «Εποχή» τον παραλογισμό του υπουργείου που απλά έπρεπε να εξυπηρετήσει τις μνημονικές επιταγές των απολύσεων στο δημόσιο. Πρόκειται για 595 γυναίκες που απασχολούνταν σε όλη την Ελλάδα σε διάφορες υπηρεσίες του υπουργείου όπως τελωνεία, χημεία, εφορίες κτλ. με μέσο όρο υπηρεσίας τα 17 χρόνια. Ως επί τω πλείστον η ηλικία τους κυμαίνεται στα 45 χρόνια και άνω, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολο την ανεύρεση κάποιας άλλης εργασίας, σε μια εποχή που ούτως ή άλλως η ανεργία έχει εκτιναχθεί. «Καθημερινά μπαίνω στο ίντερνετ για να βρω δουλειά. ∆εν ψάχνω για θέση διευθυντή, αλλά να καθαρίζω ή να κρατήσω κάποιο παιδάκι και όλες οι αγγελίες έχουν όριο ηλικίας τα 40 έτη. Εγώ που έχω κλείσει τα 53 πρέπει να πεθάνω δηλαδή», λέει χαρακτηριστικά η κ. Αλε-

ξάνδρα. Οχτώ μήνες τώρα τα υπουργεία Οικονομικών και ∆ιοικητικής Μεταρρύθμισης τις στέλνουν από τον Άννα στον Καϊάφα, μεταβιβάζοντας το ένα την ευθύνη στο άλλο, ενώ είχαν καλέσει ακόμα και τα ΜΑΤ για τέσσερις εκπροσώπους που ζητούσαν συνάντηση με τον υπουργό, με αποτέλεσμα τον ξυλοδαρμό τους. Ούτε αυτό όμως τις πτόησε, οπότε μια από τις τελευταίες κινήσεις, την περασμένη Τρίτη, προκειμένου να τις «ησυχάσουν» ήταν το ΦΕΚ 1205 με το οποίο προκηρύσσονται 547 θέσεις για όλους τους διαθέσιμους, διαφόρων ειδικοτήτων, όλων των υπουργείων, πανεπιστημίων κτλ. «Σήμερα ο κ. Χατζηδάκης μας έφερε το ΦΕΚ. Νομίζουν ότι δεν σκεφτόμαστε και ότι δεν καταλαβαίνουμε αυτά που διαβάζουμε. Του απαντώ εκ μέρους όλων των συναδέλφων πως και ξέρουμε να διαβάζουμε και καταλαβαίνουμε για ποιους λόγους το κάνουν. Αν δεν μας βάλουν στην κινητικότητα όλες ανεξαιρέτως και δοθεί παράταση χρόνου να πληρωθούμε για να βρεθούν οι θέσεις, θα μας βλέπουν κάθε μέρα. Αυτήν την κοροϊδία δεν θα τη δεχτούμε» απαντά η κ. Αλεξάνδρα. «Το κάνουν για να διασπάσουν τον αγώνα μας. ∆εν πρόκειται να τους αφήσουμε», συμπληρώνουν οι υπόλοιπες. Αυτό που φοβούνται όμως είναι ότι από το να αγωνίζονται στο δρόμο, μήπως μείνουν και στο δρόμο στο τέλος, καθώς οι υποχρεώσεις τρέχουν και μάλιστα τον τελευταίο μήνα δεν έλαβαν ούτε τα κουτσουρεμένα λεφτά της διαθεσιμότητας. «∆εν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα. Άλλες έχουμε δάνεια, νοίκια, ή είναι μητέρες μονογονεϊκής οικογένειας, αυτή τη στιγμή ζούμε με δανεικά, αλλά και αυτά κάποια στιγμή τελειώνουν, γιατί δεν έχουν οι συγγενείς να σου δώσουν» εξηγεί την κατάσταση που βιώνουν η κ. Αλέκα, ενώ συμπληρώνει η κάθε μία τα προβλήματά της. «Εγώ αναγκάστηκα να σταματήσω τα παιδιά μου από τα μαθήματα αγγλικών». «Έχω αφήσει τέσσερις μήνες απλήρωτα τα δάνεια και κάποια στιγμή θα μου πάρουν το σπίτι και θα μείνω άστεγη». «Έχουμε άνεργα παιδιά και κανένα άλλο εισόδημα για να ζήσουμε. Εδώ και ένα μήνα δεν μας έχουν βάλει τα λεφτά».

Οι άνθρωποι δεν είναι προσόντα

Η αδικία που υφίστανται δεν είναι όμως κάτι πρωτόγνωρο γι’ αυτές τις γυναίκες. «Αρχικά δουλεύαμε με ανάθεση έργου με 300 ευρώ και δεν δικαιούμασταν ούτε δώρα γιορτών, ούτε άδειες, τίποτα και κάναμε και τρεις μήνες μέχρι να δούμε τα λεφτά. Το 2005 γίναμε αορίστου χρόνου, τετράωρες με λίγα παραπάνω χρήματα» θυμάται η κ. Αλέκα συνεχίζοντας την απαρίθμηση, «μας εκμεταλλεύτηκαν και οι διευθυντές, που για όποιο απρόοπτο απευθυνόντουσαν σε μας. Μας απασχολούσαν και σε άλλες δουλειές, εκτός του καθαρισμού, σε μητρώα, αρχεία, χωρίς βέβαια να αλλάζει κάτι μισθολογικά». Παρ’ όλ’ αυτά μια από τις δικαιολογίες

που ακούστηκε για τη διαθεσιμότητά τους, από την κ. Χριστοφιλοπούλου ήταν ότι είναι άτομα χαμηλών προσόντων, γεγονός που παρατηρήθηκε μετά από 17 χρόνια ή όπως απαντούν οι καθαρίστριες: «Οι άνθρωποι δεν είναι προσόντα και δεν είναι αριθμοί. Ακόμα και αυτός που έχει χαμηλά προσόντα έχει ανάγκη να ζήσει και να γεμίσει το στομάχι του και να θρέψει τα παιδιά του». Ενώ επισημαίνουν στην «Εποχή» και ένα ακόμα αίτιο που επιλέχθηκαν αυτές και τους το έχει πει ευθαρσώς το υπουργείο, ότι επειδή είναι γυναίκες μεγάλης ηλικίας περίμεναν να μην έχουν πολλές αντιδράσεις. Τζέλα Αλιπράντη

Στόχος, να τις στείλουν αδιάβαστες Ο

κυριότερος λόγος όμως, δεν έχει ειπωθεί επίσημα, αλλά οι ίδιες τον καταλαβαίνουν, σύμφωνα με την Φρόσω Σκλαβάκη, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου Εργαζόμενων στις εφορίες, όπου μετείχαν και οι καθαρίστριες, και υποψήφια περιφερειακή σύμβουλος με το συνδυασμό ∆ύναμη Ζωής. «Ο στόχος τους, και αυτό το ξέρουμε εμείς ως εφοριακοί, είναι να τις στείλουν αδιάβαστες προκειμένου το φιλέτο του καθαρισμού να το δώσουν στα ιδιωτικά συνεργεία, που από πίσω τους ξέρουμε όλοι ποια συμφέροντα υπάρχουν και ποιες συνθήκες εργασιακής εξαθλίωσης κυριαρχούν». Γεγονός που ήδη συμβαίνει, καθώς ο καθαρισμός των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών αυτούς τους 8 μήνες έχει ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρεία. «Αυτή τη στιγμή έχουν διαθέσει την καθαριότητα στα ιδιωτικά συνεργεία. Τα κορίτσια παίρνουν δύο ευρώ την ημέρα, είναι απλήρωτες τέσσερις μήνες τώρα και δεν θέλει καμία να πάει να καθαρίσει και οι υπηρεσίες βρωμάνε» περιγράφει μία από τις καθαρίστριες την κατάσταση που επικρατεί. «Η ανάγκη και η αγανάκτηση μάς έκαναν να συσπειρωθούμε όλες μαζί και να κρατήσουμε αυτόν τον αγώνα 8 μήνες τώρα. Ζητάμε να γυρίσουμε στις δουλειές μας για να μπορέσουμε να ζήσουμε τις οικογένειές μας. Πρώτα απ’ όλα έχουμε την αξιοπρέπειά μας και γι’ αυτό δεν θα το βάλουμε κάτω, θα παλέψουμε όποιο κι αν είναι το τίμημα» αυτοί είναι οι λόγοι που τις παρακινούν και συνεχίζουν, αρνούμενες να υποκύψουν στην αναπόφευκτη, πλέον για αυτήν την κοινωνία, ανεργία. Ενώ πηγή δύναμης, σύμφωνα με λεγόμενά τους, είναι και η μεγάλη συμπαράσταση και αλληλεγγύη του κόσμου που δέχονται καθημερινά. «Κατέβηκε από το υπουργείο ένας υπηρεσιακός και μας ζήτησε να μην φτάσουμε μέχρι τις 16 του μήνα. ∆εν τους ενδιαφέρει αν χάνει κάποιος άνθρωπος τη δουλειά του και τη ζωή του, αλλά μόνο το αντίκτυπο που θα έχει στις εκλογές. Εμείς θα φτάσουμε και μέχρι τις 26 και μέχρι τις 30 του μήνα και μέχρι την ημέρα που αυτός θα κατεβαίνει, μαζί με την κυβέρνηση, απολυμένος από τον ελληνικό λαό και θα γυρίσουμε εμείς στις δουλειές μας» καταλήγουν.

ΕΥΡΩΠΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

4σέλιδο αφιέρωµα στις ευρωεκλογές

Μιλούν και γράφουν οι: Τασία Χριστοδουλοπούλου, Αλέξης Μπένος, Χρήστος Λάσκος, Αλέκος Καλύβης, ∆ήμητρα Μανώλη και Άλκιστης Τσουλάκου

H κυβέρνηση της Αριστεράς θα δημιουργήσει ντόμινο ΤΑΣΙΑ ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

μετωπιζόταν εύκολα από τους νεοναζί, με μια απλή μετονομασία, π.χ. σε Ελληνική Αυγή. Άρα δεν ξεμπερδεύουμε με το νεοναζισμό αποκλειστικά δια της δικαστικής οδού. Το δεύτερο ζήτημα αφορά στις ενδείξεις ότι υπάρχει προεκλογικό μορατόριουμ κυβέρνησηςΧρυσής Αυγής. Οι περίφημες “κασέτες” με τις οποίες εκβίαζαν οι νεοναζί την κυβέρνηση δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ, πλην αυτής με τον Μπαλτάκο. Αναρωτιέται κανείς ποιο ήταν το αντάλλαγμα.

Η πρόσφατη, νέα τραγωδία στη Σάμο καταδεικνύει με τον πιο ακραίο τρόπο τις ευθύνες των ελληνικών κυβερνήσεων αλλά και της ΕΕ. Πως μπορεί η ευρωπαϊκή Αριστερά να αντιδράσει σε αυτές και τι προτάσεις έχει; Μόνο στο διάστημα μεταξύ 2011 και 2013 στη Μεσόγειο έχουν χάσει τη ζωή τους 2900 πρόσφυγες. Μιλάμε, λοιπόν, για έναν ακήρυχτο πόλεμο στα σύνορα της Ευρώπης. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν τον αμφισβήτησαν ποτέ. Αντίθετα, αυτό που ζητούν διαχρονικά είναι περισσότερα μέσα, για να τον διεξαγάγουν πιο αποτελεσματικά. Στο διάστημα 2011-2013, η ΕΕ διέθεσε 227.5 εκ. ευρώ για τη φύλαξη των συνόρων και μόλις 19.2 εκ. ευρώ για την υποδοχή προσφύγων. Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός «Ορίζοντας 2020» προβλέπει συνολικά 4.64 δις για την περαιτέρω ενίσχυση των συνόρων μέσω του «Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας». Αντί η ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες προς την αντίθετη κατεύθυνση, χτίζει τείχη στα σύνορα, εκτελεί παράνομες επαναπρoωθήσεις και επιδεινώνει τις ήδη άθλιες συνθήκες κράτησης των μεταναστών, ασκώντας με τον τρόπο αυτό πιέσεις προς την ΕΕ, για να κλείσει πιο αποτελεσματικά τα σύνορα. Τον περασμένο ∆εκέμβριο, ο έλληνας πρωθυπουργός ενημέρωσε τη Βουλή ότι εφαρμόζει παράνομες πολιτικές αποτροπής. Από καιρού εις καιρόν, βεβαίως, το Συμβούλιο της Ευρώπης καταγγέλλει τα κράτη και ειδικά την Ελλάδα για σωρεία παραβιάσεων διεθνών συμβάσεων. Αλλά μέσα στην κρίση, η Ευρώπη-φρούριο οχυρώνεται ακόμα πιο ερμητικά και η Ελλάδα είναι το εξωτερικό μέρος αυτής της οχύρωσης, με τα γνωστά αποτελέσματα. Η ευρωπαϊκή Αριστερά τονίζει ότι οι μεταναστευτικές ροές θα συνεχιστούν, ιδίως όσο συνεχίζονται ο πόλεμος, η φτώχεια και η περιβαλλοντική καταστροφή. Επιμένουμε λοιπόν ότι σε υπερεθνικά προβλήματα, δεν υπάρχουν εθνικές λύσεις. Ζητάμε, έτσι, τη

ριζική τροποποίηση του Ευρωπαικού Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου, προς την κατεύθυνση της αναλογικής κατανομής των ροών σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αναθεώρηση της δομής του Σένγκεν, που προβλέπει ελεύθερη κυκλοφορία με κλειστά εξωτερικά σύνορα, άρα απαγόρευση κυκλοφορίας για τους μη νόμιμα διαμένοντες. ∆ιεκδικούμε επίσης την παροχή ασύλου στους πρόσφυγες πολέμου και την ακύρωση του προγράμματος που υλοποιεί η frontex με αγριότητα στα σύνορα της Ευρώπης. Έχουμε απόλυτη επίγνωση ότι για να επιτευχθούν αυτά, χρειάζεται να ανατρέψουμε τους νεοφιλελεύθερους, στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Αυτοί ενορχηστρώνουν τον πόλεμο στα σύνορα – και εξαιτίας της πολιτικής τους γιγαντώνεται η Ακροδεξιά στην Ευρώπη. Ο Άρειος Πάγος ενέκρινε τη συμμετοχή της Χρυσής Αυγής στις ευρωεκλογές. Πως σχολιάζετε την απόφαση αυτή; Κατ’ αρχάς είναι θλιβερό ότι χρειάστηκαν δύο δολοφονίες προκειμένου η ∆ικαιοσύνη να ασχοληθεί με τη Χρυσή Αυγή: μέχρι ο κ. ∆ένδιας να διαβιβάσει τις περίφημες 32 δικογραφίες στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η νεοναζιστική εγκληματική συμμορία βυσσοδομούσε και, εντούτοις, παρέμενε “αόρατη” για τη δικαστική εξουσία. Εν προκειμένω, η συμμετοχή της στις εκλογές εγκρίθηκε, αφενός διότι δεν υπάρχει αμετάκλητη δικαστική απόφαση σε βάρος των διωκόμενων βουλευτών και στελεχών της και, αφετέρου, διότι το καταστατικό που ελέγχθηκε είναι διαφορετικό από αυτό που έχει συμπεριληφθεί στη δικογραφία της Χρυσής Αυγής. Αυτά σύμφωνα με το γράμμα του νόμου. Σε ό,τι αφορά το πολιτικό διακύβευμα, υπάρχουν δύο ζητήματα. Το πρώτο είναι ότι ενδεχόμενη απαγόρευση της συμμετοχής της Χρυσής Αυγής στις εκλογές, θα αντι-

Η ευρωπαϊκή Αριστερά δεν συγκαταλέγεται στις δυνατές πολιτικές δυνάμεις. Πως ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι μπορεί να αλλάξει τις πολιτικές της Ευρώπης με τόσο αρνητικούς συσχετισμούς; Οι πολιτικοί συσχετισμοί δεν είναι αιώνιοι. Όπως και η πολιτική της λιτότητας δεν είναι μονόδρομος. Ο δικομματισμός κατέρρευσε στις εκλογές του 2012 στην Ελλάδα. Κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί βάσιμα ότι δεν θα καταρρεύσει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Νεοφιλελεύθεροι και σοσιαλδημοκράτες δεν έχουν τίποτα να υποσχεθούν στους λαούς της Ευρώπης, παρά μόνο τη συνέχιση της λιτότητας, προκειμένου η κρίση να ξεπεραστεί παντού προς όφελος των πλουσίων. Όσο περισσότερο ταυτίζονται μεταξύ τους, τόσο περισσότερο απαξιώνονται και τόσο η κρίση εκπροσώπησης μεγαλώνει. Σε παρόμοιες συνθήκες αυξήθηκε η δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ και η ραγδαία άνοδος του λειτουργεί ως θρυαλλίδα: τόσο γιατί, εκ των πραγμάτων, σημαίνει ενίσχυση της ευρωπαϊκής Αριστεράς, όσο και γιατί αποτελεί έμπνευση για τους συντρόφους και τις συντρόφισσές μας, σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το είδαμε να συμβαίνει πριν και μετά τις εκλογές του 2012, και το βλέπουμε και τώρα, με την κινητοποίηση υπέρ της υποψηφιότητας του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η διαφαινόμενη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές θα ενισχύσει τις τάσεις αυτές. Και μια κυβέρνηση της Αριστεράς είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ντόμινο: Θα πρόκειται για το πλέον ισχυρό, και απολύτως “πρακτικό” επιχείρημα, ότι εφ’ όσον η ανατροπή επιτεύχθηκε σε μια χώρα της Ευρώπης, μπορεί να συμβεί παντού. Φυσικά δεν φτάνει μόνο το παράδειγμα. Χρειάζεται τα κινήματα να αναλάβουν πρωτοβουλίες, γιατί χωρίς τη δική τους διαρκή παρουσία, χωρίς δηλαδή την κοινωνική διαθεσιμότητα, η άνοδος της Αριστεράς είτε δεν είναι εφικτή, είτε είναι εύκολα αναστρέψιμη. •

“

Έχουμε ενδείξεις ότι υπάρχει προεκλογικό μορατόριουμ κυβέρνησης-Χρυσής Αυγής. Οι περίφημες “κασέτες” με τις οποίες εκβίαζαν οι νεοναζί την κυβέρνηση δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ, πλην αυτής με τον Μπαλτάκο. Αναρωτιέται κανείς ποιο ήταν το αντάλλαγμα.

ΕΥΡΩΠΗ

Τα κινήματα βασικό στοιχείο της πολιτικής μας ΑΛΕΞΗΣ ΜΠΕΝΟΣ

Ο τομέας της υγείας είναι από αυτούς που έχουν πληγεί περισσότερο μέσα από τις μνημονιακές πολιτικές. Πως η παρέμβασή του ΣΥΡΙΖΑ στα ευρωπαϊκά ζητήματα μπορεί να αλλάξει αυτή την πρακτική; Από τις σχετικές μνημονιακές δεσμεύσεις είναι ξεκάθαρο ότι κάθε βήμα καταστροφής και αποδιάρθρωσης των δημόσιων υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής πρόνοιας που επιβάλλεται από την κυβέρνηση είναι πολύ καλά σχεδιασμένο. Η απορύθμιση αυτή των δημόσιων λειτουργιών, πόρων και υπηρεσιών επέβαλλε την πλήρη εμπορευματοποίηση τους και έρχεται σήμερα να τις ιδιωτικοποιήσει, ανοίγοντας διάπλατα τον δρόμο προς την κερδοφορία στον ιδιωτικό τομέα. Η ίδια πολιτική εφαρμόζεται όμως και σε σειρά ευρωπαϊκων χωρών, στις οποίες ανατρέπεται με γρήγορους ρυθμούς η αρχή της αλληλεγγύης στην οποία στηρίχτηκε η μεταπολεμική ανάπτυξη του «κράτους κοινωνικής πρόνοιας». Το πιο τραγικά συμβολικό παράδειγμα είναι η αποδιάρθρωση και ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας της Αγγλίας το οποίο καταρρέει από τη λυσσαλέα επίθεση της κερδοσκοπικής αδηφαγίας. Οι επιπτώσεις αυτής της πολιτικής είναι ήδη αντιληπτές σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Εδώ και δυο χρόνια δη-

ΕΥΡΩΠΗ

μιουργήθηκε και αναπτύσσεται το Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο ενάντια στην εμπορευματοποίηση και την ιδιωτικοποίηση της Υγείας, της Κοινωνικής Εργασίας και της Κοινωνικής Ασφάλισης το οποίο έχει διοργανώσει μια ευρωπαϊκή καμπάνια που άρχισε στις 8 Φλεβάρη και θα κορυφωθεί στις 25 Μαίου με τις ευρωεκλογές. Σκοπός αυτής της καμπάνιας, στο πλαίσιο της οποίας διοργανώθηκαν και εδώ σχετικές εκδηλώσεις, είναι η ανάδειξη της προάσπισης της υγείας ως κοινωνικού δικαιώματος, ως πολιτικής προτεραιότητας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και το ευρωκοινοβούλιο. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ συμμετέχουν από την αρχή στο κίνημα αυτό με σκοπό την ανατροπή των νεοφιλελεύθερων αυτών πολιτικών και την διαμόρφωση μιας κοινής πολιτικής προάσπισης της υγείας. Οπότε η διαφαινόμενη αύξηση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ και συνολικά της ευρωπαϊκής Αριστεράς θα δώσει τη δυνατότητα να διευρυνθεί η δυναμική αλλά και η πολιτική αποτελεσματικότητα του κινήματος αυτού. Πολλοί πιστεύουν ότι λόγω της δομής και της ιστορίας της η ΕΕ δεν μπορεί να μεταρρυθμιστεί. Ποια είναι η άποψή σας; Η ΕΕ έχει σχεδιαστεί και δομηθεί ως μια ανταγωνιστική καπιταλιστική δύναμη. Στην ανάπτυξη της δημιούργησε όρους καλύτερης συνεργασίας, κυκλοφορίας, με μόνο στόχο τη διευκόλυνση της κερδοσκοπίας του κεφαλαίου εις βάρος της εργασίας, ενώ πρόβαλλε, στην πρώτη περίοδο, ως βασικό χαρακτηριστικό της την ανάδειξη δημοκρατικών δομών. Σύντομα έγινε αντιληπτό ότι στη θέση των δημοκρατικών μηχανισμών ελέγχου και σύνθεσης, αναπτύχθηκε μια εξειδικευμένη τεχνοκρατικά γραφειοκρατία η οποία μέσα από σειρά αντιδημοκρατικών βημάτων κα-

τέληξε στην ουσία να διοικεί ανεξέλεγκτα. Η σημερινή κρίση στην οποία έχει οδηγήσει η πολιτική της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας που λειτουργεί πλέον αναίσχυντα ως μοχλός στήριξης των καπιταλιστικών συμφερόντων αποδεικνύει ότι με κάποιες ‘καλές» μεταρρυθμίσεις δεν μπορεί να βρεθεί καμία διέξοδος. Η κρίση είναι συστημική άρα και η διέξοδος από αυτήν δεν μπορεί παρά να είναι η ανατροπή των πολιτικών που τη δημιούργησαν, η ανατροπή των αξιών που την εξέθρεψαν. Όπως λοιπόν ξεκαθαρίζει και η διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ για τις ευρωεκλογές «στόχος μας είναι «η ακύρωση της σημερινής αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης και ο επανασχεδιασμός της». ∆ηλώσατε, πρόσφατα, ότι δεν αρκεί μια ψήφος ανάθεσης στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά χρειάζεται η κινητοποίηση του κόσμου. Μήπως αυτό είναι μια αποφυγή ευθυνών; Η κριτική στην ψήφο ανάθεσης είναι συνυφασμένη με την ίδια την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ που αποτελεί σύνθεση κινημάτων και έφτασε στη σημερινή δύναμή του με βάση την κινηματική του δράση και όχι την πειθώ μαυρογιαλούρικου τύπου «ψηφίστε μας και θα καθαρίσουμε εμείς για όλα σας τα προβλήματα». Αντιστρέφοντας λοιπόν το ερώτημα η ανάθεση και οι πελατειακές σχέσεις αποτελούν αποφυγή ευθυνών με το γνωστό «μας ψήφισε ο λαός και κάνουμε ό,τι θέλουμε». Αντίθετα η συνεχής αναφορά στην αναγκαιότητα ύπαρξης ενός μαζικού κινήματος που θα στηρίζει μια κυβέρνηση της αριστεράς άλλα και θα την ελέγχει, πολλαπλασιάζει τις ευθύνες μας τόσο σήμερα, γιατί ως μέρος του κινήματος έχουμε και εμείς ευθύνες για πιθανή αδράνεια του, όσο και αύριο γιατί θα αποτελεί βασικό στοιχείο της πολιτικής μας.

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

“

Η σημερινή κρίση στην οποία έχει οδηγήσει η πολιτική της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας που λειτουργεί πλέον αναίσχυντα ως μοχλός στήριξης των καπιταλιστικών συμφερόντων αποδεικνύει ότι με κάποιες “καλές” μεταρρυθμίσεις δεν μπορεί να βρεθεί καμία διέξοδος. Η κρίση είναι συστημική άρα και η διέξοδος από αυτήν δεν μπορεί παρά να είναι η ανατροπή των πολιτικών που τη δημιούργησαν, η ανατροπή των αξιών που την εξέθρεψαν.

∆ΗΜΗΤΡΑ

∆υνατή Αριστερά Τη συνέντευξη πήρε η Τζέλα Αλιπράντη Γιατί δεχθήκατε την πρόταση υποψηφιότητας που σας έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ; Για μένα ήταν πολύ μεγάλη τιμή. ∆εν νομίζω πως απευθύνεται βέβαια στο πρόσωπό μου, αλλά στον αγώνα που δίνουμε όλες μαζί οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών αυτούς τους οκτώ μήνες. Αυτός ο αγώνας είναι πολύ σημαντικό να πετύχει και με αυτήν την υποψηφιότητα μπορεί να πάει ένα βήμα πιο μπροστά. Ποια ζητήματα θα θέλατε να αναδείξετε σε περίπτωση εκλο-

γής σας στην Ευρώπη; Πρώτον, θα ήθελα να αναδείξω το ζήτημα του τι εννοούμε όταν λέμε Ευρώπη. Πιστεύω πως έχει παρεξηγηθεί αυτή η έννοια. Εγώ στο νου μου είχα κάτι άλλο ότι σήμαινε η Ευρώπη. ∆εν είχα τα μνημόνια και την Μέρκελ. Εγώ Ευρώπη εννοώ ότι όλοι οι λαοί και οι άνθρωποι θα έχουν ίσες ευκαιρίες και δεν θα ποδοπατιούνται τα δικαιώματα στην χώρα μας. Αυτή τη στιγμή αυτό συμβαίνει, καταπατούνται τα δικαιώματά μας βάναυσα. Για μια τέτοια Ευρώπη εγώ θα ήθελα να μιλήσω και να βοηθήσω. Πιστεύετε πως μπορεί να αλλάξει η πολιτική της Ευρώπης προς όφελος των λαών; Βεβαίως, και αυτό είναι και το ζητούμενο. Το να υπάρχει μια Ευρώπη που θα καταπατά τους πιο φτωχούς και τα πιο ασθενή κοινωνικά στρώματα δεν νομίζω ότι εξυπηρετεί κανέναν. Θα σας πω κάτι. Πριν ενάμιση περίπου μήνα είχα βρεθεί, μαζί με άλλες δύο συναδέλφισσές μου, σε μια διαδήλωση στις Βρυξέλλες. Εκεί ήταν χιλιάδες κόσμος, από διάφορες χώρες, δεν μιλούσαμε την ίδια γλώσσα, είχαμε άλλα ήθη και έθιμα εμείς, άλλα κι άλλοι. Πορευτήκαμε μαζί όμως όλοι στην ίδια πορεία, φωνάξαμε και διαδηλώσαμε για μια καλύτερη Ευρώπη. Όταν οι

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η μεγάλη αλλαγή είναι στο χέρι μας Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Του Τάσου Κορωνάκη

ίγες ώρες απέμειναν μέχρι όλοι και όλες με την ψήφο μας στην κάλπη να κάνουμε το απαραίτητο και σπουδαίο βήμα για την ανατροπή στην Αθήνα και σε όλη την χώρα. Ζήσαμε τρεις συναρπαστικούς μήνες με την Ανοιχτή Πόλη και τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη σε όλες τις γειτονιές της Αθήνας. Συναντηθήκαμε με τους κατοίκους αυτής της πόλης, όχι για τις ανάγκες των τηλεοπτικών πλάνων και των φωτογραφικών καρέ. Ακούσαμε όλα τα προβλήματα, τα παλιά και τα καινούρια, τα τοπικά και της κρίσης. Ακούσαμε όλες τις προτάσεις για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, τις αυλές των σχολείων, τα πάρκα και τις πλατείες, τις λέσχες φιλίας. Όλες τις προτάσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για το πως μπορεί ο δήμος να βοηθήσει τους άνεργους. Μας μίλησαν οι άνθρωποι από τις δομές αλληλεγγύης σε κάθε γειτονιά, οι νέοι επιστήμονες, που θέλουν να μείνουν και να προσφέρουν εδώ. Μας μίλησαν οι δημιουργικές δυνάμεις του πολιτισμού, που παρά την κρίση έχουν μετατρέψει την πόλη σε ανοι-

Το χαμόγελο μας θα «σπάσει» τις τηλεοράσεις τους Του Γιώργου Τσεκούρα

άν στην προσπάθεια να κατανοήσεις τα «επιχειρήματα» της άλλης πλευράς κάνεις το λάθος να παρακολουθήσεις κάποιον μνημονιακό βουλευτή ή δημοσιογράφο (δύσκολα τους ξεχωρίζεις πια) ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι την ώρα που προσπαθούν να σου πουλήσουν τα διάφορα ψέματά τους, σε κοιτάνε κατάματα γεμάτοι αλαζονεία και έπαρση, σαν να σου λένε: Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε;Μια φράση τυπωμένη στο υποσυνείδητο από μια άλλη εποχή, σε άλλες συνθήκες, (ελπίζω να με συγχωρέσει ο Χρόνης Μίσσιος από ’κεί που βρίσκεται), την οποία ακούω συνεχεία στα αυτιά μου όταν σιωπούν οι Stars των οκτώ από τις Antennes των Megaλων καναλιών. Σου «δίνουν» γεμάτοι μεγαλοψυχία ένα ψίχουλο που το βαφτίζουν κοινωνικό μέρισμα, αφού πρώτα σου έχουν στερήσει το δικαίωμα να ζεις με αξιοπρέπεια, και έχουν το θράσος να σε κοιτάνε στα μάτια και να σου λένε: Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε; Εχουν ξεφτιλίσει και τα τελευταία υπολείμματα της δικής τους δημοκρατίας, κυβερνώντας με Προεδρικά ∆ιατάγματα, βγάζοντας αντισυνταγματικό ακόμα και το δικαίωμα να αναπνέεις, και έχουν το θράσος να σε κοιτάνε στα μάτια και να σου λένε: Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε; Ξαφνικά πέφτουν από τα σύννεφα και καταγγέλλουν γεμάτοι έκπληξη τις «απαράδεκτες» συμπεριφορές ορισμένων επίσημων και «ανεπίσημων» φασιστών, που μέχρι χθες τους θεωρούσαν έγκυρους συνομιλητές και έχουν το θράσος να σε κοιτάνε στα μάτια και να σου λένε: Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε; Ξεπουλάνε τη χώρα μας (δίνοντας στην κυριολεξία γη και ύδωρ για ένα κομμάτι ψωμί), υπογράφουν το ένα «κατοχικό δάνειο» μετά το άλλο, στέλνοντας τα παιδιά μας και τους φίλους μας μετανάστες και έχουν το θράσος να σε κοιτάνε στα μάτια και να σου λένε: Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε; Μπροστά σε ένα τέτοιο θράσος οι δημοτικές εκλογές, μαζί με τις περιφερειακές και τις ευρωεκλογές μας δίνουν μια μοναδική ευκαιρία: Να «φύγουν» με την ψήφο μας στις 18 και στις 25 και να βρεθούμε όλοι στο δρόμο για να τους διώξουμε από τις 26. Και όταν οι «βενιζελοσαμαράδες» θα μαζεύουν τις βαλίτσες τους από το «Μαξίμου» για να πάνε σπίτι τους ή όπου αλλού αποφασίσει η ∆ικαιοσύνη, τότε ένας ολόκληρος λαός θα τους κοιτάξει με θάρρος στα μάτια και θα τους πει: Τώρα πια χαμογελάμε κι ας μη το ζητάτε. * Υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος στον Κεντρικό Τομέα με τη «∆ύναμη Ζωής».

χτό εργαστήρι. ∆ιαμορφώσαμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, που θα δώσει στην Αθήνα ταυτότητα, θα την μετατρέψει σε πόλη της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας και της συμμετοχής. Ένα πρόγραμμα, που η αξιοπιστία του κρίνεται από τώρα κι όχι μετά τις εκλογές. Γιατί δεν είναι ένα κλειστό κείμενο, που μια ομάδα «σοφών» κατάρτισε σε κλειστά γραφεία μακριά από την κοινωνία, αλλά αντικατοπτρίζει την οχτάχρονη εμπειρία της Ανοιχτής Πόλης, τη συμμαχία με τους Αθηναίους και της Αθηναίες για τη μεγάλη αλλαγή. Καταρτίσαμε ένα εξαιρετικό ψηφοδέλτιο, με την ψυχή της πόλης το οποίο μας γέμισε περηφάνια. Άνθρωποι της επιστήμης, του πολιτισμού, των κοινωνικών κινημάτων, της εργασίας, της νεολαίας, της αριστεράς κάνουν τη διαφορά. Άνθρωποι, που έχουν βάλει τη σφραγίδα τους στην Ανοιχτή Πόλη και νέοι φίλοι και φίλες, που μπήκαν με όρεξη και μεράκι. Τρεις μήνες τώρα σε όλη την Αθήνα οι άνθρωποι της Ανοιχτής Πόλης με το βλέμμα στραμμένο στην κοινωνία δώσαμε τον αγώνα με το ήθος, τις αρχές και τις αξίες μας. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά και αυτό

αναγνωρίζεται από την κοινωνία. Αυτό είναι το διαβατήριο μας για τη νίκη. Μια νίκη, που δεν θα κάνει απλά τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη τον επόμενο δήμαρχο και την Ανοιχτή Πόλη την επόμενη δημοτική αρχή στην Αθήνα. ∆εν αποτελεί στόχο μας να διοικήσουμε απλά το δήμο για τα επόμενα πέντε χρόνια, αλλά ν’ αλλάξουμε την πόλη μαζί με τους κατοίκους της, ν’ αλλάξουμε ζωή. Μια νίκη, που θα δώσει δύναμη στην κοινωνία. Μια νίκη, που θα δώσει δύναμη στην Αριστερά. Μια νίκη χωρίς προηγούμενο, γιατί επιτέλους η πόλη θα αποκτήσει μια ∆ημοτική Αρχή, που δεν θα είναι δέσμια της πολιτικής και των συμφερόντων, που μας έφτασαν εδώ. Με ψυχή και πείσμα μέχρι να κλείσουν οι κάλπες δίνουμε τη μάχη με το ψηφοδέλτιο της Ανοιχτής Πόλης. Και σήμερα το βράδυ στα Προπύλαια... ετοιμαζόμαστε για τη δεύτερη Κυριακή. 18 ψηφίζουμε - 25 κερδίζουμε. * Υποψήφιος ∆ημοτικός Σύμβουλος Αθήνας με την «Ανοιχτή Πόλη».

Τα σκουπίδια έχουν πρόσημο Του Τάκη Πετρούλια

όσο στην Αττική, όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα, αποτελεί επιτακτική ανάγκη η επίλυση της διαχείρισης των αστικών σκουπιδιών. Οι κυβερνήσεις του πάλαι ποτέ δικομματισμού επιχείρησαν και επιχειρούν να παραχωρήσουν τη διαχείρισή τους σε ιδιωτικά συμφέροντα. Το μοντέλο αυτό επιφέρει μεγάλα έσοδα στους επιχειρηματίες και αντιστοίχως μεγάλα κόστη στα νοικοκυριά. Επίσης, για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, χρειάζεται μεγάλος όγκος σκουπιδιών και γι’ αυτό επιλέγονται μεγάλα εργοστάσια που να τα επεξεργάζονται σε τεράστια γεωγραφική και πληθυσμιακή κλίμακα, με αποτέλεσμα η οριοθέτησή τους να είναι προβληματική και να δημιουργεί μεγάλα περιβαλλοντικά ζητήματα. Αλλά δεν είναι μόνο η οριοθέτησή τους προβληματική: Για λόγους χαμηλού κόστους και βιομηχανικής επεξεργασίας η ανακύκλωση πάει περίπατο. Σ’ αυτό θα πρέπει να προστεθεί και η μεταφορά τους από σχετικά απομακρυσμένες περιοχές, πράγμα που αποτελεί μια επιπλέον επιβάρυνση. Απέναντι σ’ αυτό το μοντέλο είναι γνωστή η αντίσταση τοπικών κοινωνιών τόσο στην Κερατέα, όσο και στο Γραμματικό. Αυτή η επεξεργασία σκουπιδιών από τα ιδιωτικά συμφέροντα, δεν προσφέρει στην κοινωνία, αλλά γεμίζει τις τσέπες των επιχειρηματιών. Σε αντιδιαστολή με τα παραπάνω, μια διαδημοτική επιχείρηση μικρής κλίμακας που θα βασίζεται στη διαλογή των σκουπιδιών στην πηγή, δηλαδή στους κάδους της γειτονιάς, καί περιβαλλοντική συνείδηση δημιουργεί, καί τα κέρδη πηγαίνουν στις κοινότητες. Η διαλογή σε ξεχωριστούς κάδους χαρτιού, γυαλιού, αλουμινίου, ξύλου, πλαστικού, διαφόρων μετάλλων και οργανικών υπολειμμάτων, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ανακύκλωση πέραν του 90%, διαπαιδαγωγεί την κοινωνία, κερδίζει από τη δραστηριότητά της με χαμηλά δημοτικά τέλη, συμβάλλει στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και προσανατολίζει τις τοπικές κοινωνίες και σε άλλες κοινόχρηστες δραστηριότητες, όπως η επεξεργασία υγρών αποβλήτων. Έτσι, δημιουργείται η αυτοπεποίθηση της συνεργατικότητας και συμμετοχής, αλλάζοντας νοοτροπίες και δημιουργώντας θεσμούς άλλης κατεύθυνσης. Είναι, λοιπόν, τα σκουπίδια, όπως και πολλά άλλα στην καθημερινότητά μας, δεξιά ή αριστερά; ∆ιαμορφώνουν, επικοινωνούν και συμβάλλουν σε μια άλλη κοινωνία με πρόσημο; * Υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος στον Τομέα Ανατολικής Αττικής με τη «∆ύναμη Ζωής».

ΑΥ Τ Ο ∆ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η

Ψηφοδέλτια νίκης σε 194 δήμους AYTO∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Αύριο, Κυριακή, 1.437 εκλογικοί συνδυασμοί διεκδικούν την εμπιστοσύνη των πολιτών για τους 325 δήμους και τις 13 περιφέρειες. Καταγράφουμε τις 194 δημοτικές κινήσεις και τις 13 περιφερειακές, οι οποίες κατεβαίνουν με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και τους ευχόμαστε καλή επιτυχία. Αττική - ∆ύναμη Ζωής (Ρένα ∆ούρου) Βορείου Τομέα Αθηνών (υπ. αντιπερ. Γιώργος Καραμέρος) ∆ήμος Αγίας Παρασκευής: Νίκη των πολιτών Αγίας Παρασκευής (Γιάννης Σταθόπουλος) ∆ήμος Αμαρουσίου: Ενότητα, ανατροπή και έργο για το Μαρούσι (Λευτέρης Μαγιάκης) ∆ήμος Βριλησσίων: Βριλήσσια – Ανοιχτή πόλη αλληλεγγύης και πολιτισμού (Ελένη Σακισλή) ∆ήμος Ν. Ηρακλείου: ∆ίκτυο πολιτών Ηρακλείου (Ειρήνη Κατσινοπούλου) ∆ήμος Κηφισιάς: ΑΝΑΣΑ (Παναγιώτης Κανακάκης) ∆ήμος Λυκόβρυσης-Πεύκης: Ριζοσπαστική Ανατροπή (Μανώλης Πάγκαλος) ∆ήμος Μεταμορφώσεως: Ανατροπή και αλληλεγγύη στη Μεταμόρφωση (∆ημήτρης Περιβολαράκης) ∆ήμος Νέας Ιωνίας: Ενότητα για τη Νέα Ιωνία (Ηρακλής Γκότσης) ∆ήμος Παπάγου-Χολαργού: ∆ίκτυο πολιτών Χολαργού Παπάγου (Περικλής Ζήκας) ∆ήμος Πεντέλης: Πεντέλη εν δράσει (Αντώνης Φειδοπιάστης) ∆ήμος Φιλοθέης-Ψυχικού: Ενεργοί πολίτες Νέου Ψυχικού Φιλοθέης (Νάντια Σουμπασάκη) ∆ήμος Χαλάνδρι: Αντίσταση με τους πολίτες του Χαλανδρίου (Σίμος Ρούσσος) ∆υτικού Τομέα Αθηνών (υπ. αντιπερ. Σπύρος Τζόκας) ∆ήμος Αγίας Βαρβάρας: Συμπαράταξη για τον άνθρωπο και την πόλη (Νίκος Γεωργιαννάκης) ∆ήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού: Αλληλεγγύη, η δύναμή μας (Γιώργος Κομματάς) ∆ήμος Αιγάλεω: Ανάπλαση (∆ημήτρης Μπίρμπας) ∆ήμος Ιλίου: Αλληλέγγυα Πόλη (Κώστας Κάβουρας) ∆ήμος Περιστερίου: Ενεργοί πολίτες (Φώτης Κουγιουμτζής) ∆ήμος Πετρούπολης: Ριζοσπαστική αγωνιστική κίνηση πολιτών Πετρούπολης (Νίκος Σακούτης) ∆ήμος Χαϊδαρίου: Πολίτες σε δράση – Οικολόγοι Πράσινοι (Θοδωρής Σπηλιόπουλος) Κεντρικού Τομέα Αθηνών (υπ. αντιπερ. Ερμίνα Κυπριανίδου) ∆ήμος Αθηναίων: Ανοιχτή πόλη (Γαβριήλ Σακελλαρίδης) ∆ήμος Βύρωνος: Στάση Βύρωνα (Άκης Κατωπόδης) ∆ήμος Γαλατσίου: Ενότητα για την ανατροπή (Σπύρος Παναγιώτου) ∆ήμος ∆άφνης Υμηττού: Πολίτες σε κίνηση (Μπάμπης Αλεξάτος) ∆ήμος Ζωγράφου: Μαζί για την πόλη μας (Τίνα Καφατσάκη) ∆ήμος Ηλιουπόλεως: Ηλιούπολις, ανθρώπινη πόλη (Χρήστος Κοκοτίνης) ∆ήμος Καισαριανής: Συνεργασία πολιτών Καισαριανής (Γιώργος Κοντόσταυλος) ∆ήμος Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνος: ∆ύ-

ναμη πολιτών (Άρης Βασιλόπουλος) Νοτίου Τομέα Αθηνών (υπ. αντιπερ. Χρήστος Καπάταης) ∆ήμος Αγίου ∆ημητρίου: Μετέχω (Βασίλης Κουτσοβασίλης) ∆ήμος Αλίμου: Άνω κάτω στο Καλαμάκι (Ελένη Μπελιά) ∆ήμος Γλυφάδας: Ανατροπή στη Γλυφάδα – Αγωνιστική ριζοσπαστική συνεργασία (Τάσος Ταστάνης) ∆ήμος Ελληνικού-Αργυρούπολης: ∆ημοτική συνεργασία (Χρήστος Κορτζίδης) ∆ήμος Καλλιθέας: ∆ημοτική κίνηση πολιτών Καλλιθέας (Βαγγέλης Παπαδάκης) ∆ήμος Μοσχάτου-Ταύρου: Πολίτες σε δράση για την ανατροπή (Άρης Κρεμμύδας) ∆ήμος Νέας Σμύρνης: Στροφή Νέας Σμύρνης (Παναγιώτης Πάντος) ∆ήμος Παλαιού Φαλήρου: Ριζοσπαστική αριστερή κίνηση (Κώστας Μερκουράκης) Ανατολικής Αττικής (υπ. αντιπερ. Πέτρος Φιλίππου) ∆ήμος Αχαρνών: Αχαρνείς αυτόνομη ριζοσπαστική κίνηση (Οδυσσέας Καμπόλης) ∆ήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης: Ριζοσπαστική κίνηση πολιτών (Θάνος Ματόπουλος) ∆ήμος ∆ιονύσου: ∆ημοκρατική ανατροπή ∆ιονύσου (Γιώργος Ζυγούνας) ∆ήμος Κρωπίας: Με επίκεντρο τον άνθρωπο (Αθηνά Κιούση) ∆ήμος Λαυρεωτικής: Λαυρεωτικής συμπολιτείας (Κλαίρη Χριστοδουλίδου) ∆ήμος Μαραθώνος: ∆ύναμη πολιτών Μαραθώνα (Φώτης ∆εληβοριάς) ∆ήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας: Ανατροπή τώρα! Ριζοσπαστική δημοτική παράταξη (Θάλεια Μπέη) ∆ήμος Παιανίας: Παιανία γη (Αλέξανδρος Καποδίστριας) ∆ήμος Παλλήνης: Παρέμβαση για έναν άλλο δήμο (Απόστολος Βολιώτης) ∆ήμος Ραφήνας-Πικερμίου: Μέτωπο ψηλά (Αμαλία Τόκα) ∆ήμος Σαρωνικού: Ριζοσπαστική ενότητα Σαρωνικού (Αγγελική Ράπτη) ∆ήμος Σπάτων-Αρτέμιδος: ∆ημοτική ριζοσπαστική ανανέωση Σπάτων-Αρτέμιδας (Ευαγγελία Ντελάκη) ∆ήμος Ωρωπού: Συνεργασία πολιτών για δημοκρατική και μαχητική αυτοδιοίκηση (Παναγιώτης Χασιώτης) ∆υτικής Αττικής (υπ. αντιπερ. Γιάννης Βασιλείου) ∆ήμος Ασπροπύργου: Ανθρώπινη πόλη (Βαγγέλης Παπανικολάου) ∆ήμος Ελευσίνας: Ενεργή συμπολιτεία (Κώστας Βαμβακάς) ∆ήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας: ∆ημοτική συνεργασία (Θανάσης Πανωλιάσκος) ∆ήμος Μεγαρέων: Ενεργοί πολίτες (Γιάννης Μιχαλάρος) ∆ήμος Φυλής: Ριζοσπαστική κίνηση πολιτών Φυλής (Κώστας Λουμιώτης) Πειραιώς (υπ. αντιπερ. Γιώργος Γαβριήλης) ∆ήμος Πειραιώς: Λιμάνι της ΑγωνίαςΠειραιάς, η πόλη μας (Θοδωρής ∆ρίτσας)

∆ήμος Κερατσινίου-∆ραπετσώνας: Άλλος δρόμος (Χρήστος Βρετάκος) ∆ήμος Κορυδαλλού: Πάμε αλλιώς (Καίτη Κυλάκου) ∆ήμος Νίκαιας-Αγίου Ιωάννη Ρέντη: Κόντρα στο ρεύμα (Κώστας Παπαδόπουλος) ∆ήμος Περάματος: Μαζί για την ανατροπή (Γιάννης Λαγουδάκης) Νήσων (υπ. αντιπερ. Παναγιώτης Χατζηπέτρος) ∆ήμος Αίγινας: Αίγινα κοινωνία πολιτών (Αντώνης Ντελής) ∆ήμος Σαλαμίνας: Ν.ΑΥ.ΜΑΧΗ.Α (∆έσποινα Καρούση)

Ανατολική Μακεδονία και Θράκη Ριζοσπαστική Αυτοδιοίκηση (Κώστας Μορφίδης) ∆ράμας (υπ. αντιπερ. Σπύρος Τουρτούρης) ∆ήμος ∆ράμας: Αυτοδιοίκηση πολιτών (Στέργιος Ηλιόπουλος) Έβρου (υπ. αντιπερ. Χρήστος ∆ούκας) ∆ήμος Αλεξανδρούπολης: Ανάσα για την Αλεξανδρούπολη (Παύλος Μιχαηλίδης) ∆ήμος Ορεστιάδας: Είναι στο χέρι μας (Βαλάντης Παντσίδης) Θάσου-Καβάλας (υπ. αντιπερ. Παντελής Λασκαρίδης) ∆ήμος Καβάλας: Συμπαράταξη πολιτών (Άρης Βέρρος) ∆ήμος Θάσου: Ανθρώπων έργα (Βασίλης Παπαφιλίππου) ∆ήμος Νέστου: ∆ύναμη πολιτών (Περικλής Αμπεριάδης) ∆ήμος Παγγαίου: Ενωτική δημοτική παρέμβαση (Θεόδωρος Μπόνος) Ξάνθης (υπ. αντιπερ. Βασιλική Αγοραστού) ∆ήμος Ξάνθης: Πολίτες για την Ξάνθη (Νίκος Ανταμπούφης) ∆ήμος Αβδηρών: Στροφή στο δήμο Αβδηρών (Νίκος Καλιαμπάκας) Ροδόπης (υπ. αντιπερ. Απόστολος Κουταβάς) ∆ήμος Κομοτηνής: Πολη-τική ανατροπή (Ελένη Λάφτση)

Κεντρική Μακεδονία Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα (∆έσποινα Χαραλαμπίδου) Ημαθίας (υπ. αντιπερ. Σάκης Χειμωνάς) ∆ήμος Βέροιας: Ενεργοί πολίτες για το δήμο Βέροιας – Ανατροπή τώρα (Νίκος Μπέκης) ∆ήμος Νάουσας: Κοινωνία πολιτών (∆ημήτρης Ρίζος) ∆ήμος Αλεξάνδρειας: Συνεργασία πολιτών δήμου Αλεξάνδρειας (Γιώργος Σπυρίδης) Θεσσαλονίκης (υπ. αντιπερ. Γιώργος Θεοδωρόπουλος) ∆ήμος Θεσσαλονίκης: Θεσσαλονίκη ανοιχτή πόλη (Τριαντάφυλλος Μηταφίδης) ∆ήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης: Ενότητα για αλληλεγγύη και ανατροπή (Παράσχος Λαδάς) ∆ήμος ∆έλτα: Ενότητα, αλληλεγγύη (Γιάννης Ρήγας) ∆ήμος Θερμαϊκού: Συμπολιτεία αλληλεγγύης και ανατροπής (Σπύρος Κουζινόπουλος) ∆ήμος Θέρμης: Παρέμβαση πολιτών δήμου Θέρμης (Σωκράτης Φαμέλος)

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

∆ήμος Καλαμαριάς: Ριζοσπαστική ενωτική κίνηση Καλαμαριάς (Μανώλης Λαμτζίδης) ∆ήμος Κορδελιού Ευόσμου: Ενωτική ριζοσπαστική κίνηση ενεργών πολιτών (Ανέστης Βασιλειάδης) ∆ήμος Λαγκαδά: Ενεργός δημότης (Μαρκέλα Ταυρίδου) ∆ήμος Νεάπολης-Συκεών: Αυτόνομη ριζοσπαστική αυτοδιοίκηση (Χρήστος Γιαρένης) ∆ήμος Παύλου Μελά: Ριζοσπαστική κίνηση πολιτών (Τάσος Σταμπουλής) ∆ήμος Πυλαίας Χορτιάτη: ∆ίκτυο ενεργών πολιτών (Απόστολος Αντωνούδης) ∆ήμος Ωραιόκαστρου: Αλληλεγγύηανατροπή (Γρηγόρης Εδιρνέλλης)

Κιλκίς (υπ. αντιπερ. Λάζαρος Λαζαρίδης) ∆ήμος Κιλκίς: Αλλάζω, πρωτοβουλία ευθύνης και συμμετοχής (Ιωάννα Ρούσσου) ∆ήμος Παιονίας: Αυτόνομης ριζοσπαστικής συνεργασίας Παιονίας (Στέφανος Τσιόνκης) Πέλλας (υπ. αντιπερ. Παύλος Κελεσίδης) ∆ήμος Έδεσσας: Φυσάει κόντρα (Βασίλης ∆ημητριάδης) ∆ήμος Αλμωπίας: Αλλάζουμε την Αλμωπία (Γιάννης Σηφάκης) ∆ήμος Πέλλας: Ανάσα (Γιάννης Σταυρίδης) Πιερίας (υπ. αντιπερ. Στάθης Συμεωνίδης) ∆ήμος Κατερίνης: Άλλος δρόμος για την Κατερίνη (Χρήστος Γιαννούλης) ∆ήμος ∆ίου-Ολύμπου: Αλλαγή πορείας (Άρης Ρεμπάτσιος) ∆ήμος Πύδνας-Κολινδρού: Βόρεια Πιερία δημοκρατία και ανάπτυξη (Γιώργος Γκαϊταντζής) Σερρών (υπ. αντιπερ. Σταύρος Παπαϊωάννου) ∆ήμος Σερρών: ∆ιάβαση πεζών (Παναγιώτης Κοτρώνης) ∆ήμος Αμφίπολης: Άλλος δρόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση (Φιντίας Βελλίκης) ∆ήμος Εμμανούηλ Παππά: Νέα προοπτική (∆αυίδ Σωτηρόπουλος) Χαλκιδικής (υπ. αντιπερ. Λάζαρος Τόσκας) ∆ήμος Πολύγυρου: Ενωτική κίνηση για την ανατροπή (Τάσος Κανταράς) ∆ήμος Αριστοτέλη: Κίνημα ανάπτυξης (Γιάννης Μίχος) ∆ήμος Νέας Προποντίδας: Ριζοσπαστική κίνηση πολιτών (Μαρία Σαρίδου) ∆ήμος Σιθωνίας: Πολιτών κοινωνία (Σωτήρης Ληστής)

∆υτική Μακεδονία Αλλάζουμε εποχή (Θέμης Μουμουλίδης) Κοζάνης (υπ. αντιπερ. Γιάννης Θεοφυλακτός) ∆ήμος Κοζάνης: Κοζάνη, τόπος να ζεις (Λευτέρης Ιωαννίδης) ∆ήμος Εορδαίας: Ρεύμα πολιτών Εορδαίας (∆ημήτρης Ζαραφίδης) ∆ήμος Σερβίων-Βελβεντού: Αντιμνημονιακό αυτοδιοικητικό μέτωπο ανατροπής -ΑΝΤ.Α.Μ.Α. (Πολυδεύκης Λιάκος) Φλώρινας (υπ. αντιπερ. Σάββας Σαπαλίδης) ∆ήμος Φλώρινας: Φλώρινα αλλιώς (Ευάγγελος Γκέκτσης) Καστοριάς (υπ. αντιπερ. Σάκης Χατζηζαμάνης) Γρεβενών (υπ. αντιπερ. Ρένα Καζαντίδου)

και 13 περιφέρειες Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

νηση (Κώστας Νικολούζος)

Ήπειρος - Ήπειρος Ανατροπής (Όλγα Γεροβασίλη) Άρτας (υπ. αντιπερ. Βασίλης Γιολδάσης) ∆ήμος Αρταίων: Ριζοσπαστική δημοτική αλλαγή (Λίτσα Κιτσαντά) ∆ήμος Κεντρικών Τζουμέρκων: Συνεργασία πολιτών κεντρικών Τζουμέρκων (Λεωνίδας Τσίπρας) ∆ήμος Νικολάου Σκουφά: Παρέμβαση πολιτών (Μπάμπης Πεσλής) Θεσπρωτίας (υπ. αντιπερ. Παναγιώτης Πάντος) ∆ήμος Ηγουμενίτσα: ∆ημοτική συνεργασία πολιτών για την Ηγουμενίτσα (Ανδρέας Νταής) ∆ήμος Σουλίου: Ενωτική κίνηση για την ανάπτυξη (Μήτσος Σακαρέλης) Ιωαννίνων (υπ. αντιπερ. Βασίλης Τσικάρης) ∆ήμος Ιωαννίνων: Γιάννενα πολίτες για την ανατροπή (Λάζαρος Νάτσης) ∆ήμος Ζαγορίου: Κοινόν των Ζαγορίσιων (Βασίλης ∆αλκαβούκης) ∆ήμος Ζίτσας: Ριζοσπαστική ανατροπή (Μανώλης Ματσαγκάς) ∆ήμος Κόνιτσας: Προοδευτική δημοτική κίνηση (Σταύρος Κυρτσόγλου) Πρέβεζας (υπ. αντιπερ. ∆ημήτρης Κώνης) ∆ήμος Πρέβεζας: ∆ημοτική ριζοσπαστική συνεργασία (∆ημήτρης Βασιλείου) ∆ήμος Ζηρού: Εποχή δημιουργίας ριζοσπαστική συνεργασία (Γιώργος Γιάννος)

Θεσσαλία - ∆ρόμος ανατροπής για τη Θεσσαλία (Ηρώ ∆ιώτη) Καρδίτσας (υπ. αντιπερ. Στέλιος Αναστασόπουλος) ∆ήμος Καρδίτσας: Καρπός (Βάιος Βαρελάς) Λάρισας (υπ. αντιπερ. ∆ημήτρης Γιαλαμάς) ∆ήμος Λαρισσαίων: Ενωτικός, αυτόνομος και δημοκρατικός συνδυασμός (Αποστόλης Καλογιάννης) ∆ήμος Κιλελέρ: Πάμε κόντρα (Βασίλης Μακάτος) ∆ήμος Τυρνάβου: Συν πολιτεία -Στροφή στον πολίτη (Παναγιώτης Σαρχώσης) Μαγνησίας-Β. Σποράδων (υπ. αντιπερ. Γιώργος Σταμπουλής) ∆ήμος Βόλου: ∆ρόμοι συνεργασίας ανατροπής και αλληλεγγύης (Μαργαρίτης Πατσιάντας) ∆ήμος Νότιου Πηλίου: Ν. Πήλιο – ∆ήμος ανατροπής και κοινωνικής αλληλεγγύης (Κατερίνα Τσέρκεζη) Τρικάλων (υπ. αντιπερ. Χρήστος Σιμορέλης) ∆ήμος Τρικκαίων: Φυσάει κόντρα για την ανατροπή (∆ημήτρης Παπαθανασίου) ∆ήμος Καλαμπάκας: Ριζοσπαστική κίνηση πολιτών (Πέρυ Χαρτοπούλου)

Ιονίων Νήσων - Ανάσα για τα ιόνια νησιά (Θόδωρος Γαλιατσάτος) Ζακύνθου (υπ. αντιπερ. Λευτέρης Νιωτόπουλος) ∆ήμος Ζακύνθου: Ζακυνθινή αναγέννηση (∆ημήτρης Μαρίνος Κουρής) Κέρκυρας (υπ. αντιπερ. Νικολέττα Πανδή) ∆ήμος Κέρκυρας: Νέα ριζοσπαστική κί-

AYTO∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Ιθάκης-Κεφαλληνίας (υπ. αντιπερ. Παναγής ∆ρακουλόγκωνας) ∆ήμος Κεφαλονιάς: Ριζοσπάστες ξανά (Μάκης ∆ημητράτος) Λευκάδας (υπ. αντιπερ. Θόδωρος Χαλικιάς) ∆ήμος Λευκάδα: Όλοι για την Λευκάδα (Κώστας ∆ρακονταειδής)

∆υτική Ελλάδα - Αντίσταση πολιτών ∆υτικής Ελλάδας (Βασίλης Χατζηλάμπρου) Αιτωλοακαρνανίας (υπ. αντιπερ. Κώστας Κούστας) ∆ήμος Ιερέας Πόλης Μεσολογγίου: Κοινωνία μπροστά (Πάνος Παπαδόπουλος) ∆ήμος Αγρινίου: Ανατροπή τώρα (∆ημήτρης Τραπεζιώτης) ∆ήμος Ακτίου-Βόνιτσας: Πολίτες σε δράση (Νίκος Λιάπης) ∆ήμος Αμφιλοχίας: Κίνηση ενεργών πολιτών δήμου Αμφιλοχίας (Βαγγέλης Τσούκας) ∆ήμος Ναυπακτίας: Ενωτική πρωτοβουλία (Τάκης Λουκόπουλος) ∆ήμος Ξηρομέρου: Συμπολιτεία Ξηρομεριτών (Ηλίας Γεωργαλής) Αχαΐας (υπ. αντιπερ. Κώστας Γαβριηλίδης) ∆ήμος Πατρέων: ΡΑΠ ανθρώπινη πόλη (Κώστας Σπαρτινός) ∆ήμος Αιγιαλείας: ∆.Ρ.Α.ΣΥ. Αιγιαλέων (Κώστας Παπακωνσταντίνου) ∆ήμος ∆υτικής Αχαΐας: Α.ΚΙ.∆.Α. Αυτοδιοικητική κίνηση δυτικής Αχαΐας (Παναγιώτης Κουνάβης) ∆ήμος Ερυμάνθου: Νέα πορεία (Τάκης Γεωργακόπουλος) ∆ήμος Καλαβρύτων: Ριζοσπαστική δημοτική κίνηση στο δήμο Καλαβρύτων (Κώστας Κούκιος) Ηλείας (υπ. αντιπερ. ∆ημήτρης Μπαξεβανάκης) ∆ήμος Πύργου: Ανοιχτή συμπολιτεία (∆ώρα Καλάκου) ∆ήμος Αρχαίας Ολυμπίας: Συμπαράταξη πολιτών δήμου αρχαίας Ολυμπίας ∆ήμος Ήλιδας: Αριστερά στην Ήλιδα (Τάσος Σμέρος) ∆ήμος Πηνειού: Άλλος δρόμος στο δήμο Πηνειού (∆ημήτρης Παπιώτης)

Στερεά Ελλάδα - Η Στερεά σε νέα τροχιά (Βαγγέλης Αποστόλου) Βοιωτίας (υπ. αντιπερ. Νίκος Θηβαίος) ∆ήμος Θηβαίων: Αυτοδιοικητικό ριζοσπαστικό κίνημα (Γιάννης Κορδάζης) ∆ήμος Λεβαδέων: ∆υναμική συνεργασία – Ανεξάρτητη κίνηση δήμου Λεβαδέων (Γιώτα Πούλου) ∆ήμος Ορχομενού: Ορχομενός πορεία με αξιοπιστία (Γιάννης Στεφανίδης) Ευβοίας (υπ. αντιπερ. Νίκος Στούπης) ∆ήμος Χαλκιδέων: Ρεύμα ανατροπής (Νίκος Λεβέντης) ∆ήμος ∆ιρφύων-Μεσσαπίων: ∆ημιουργία, όραμα, συνείδηση (Γιώργος Ψαθάς) ∆ήμος Ερέτριας: ∆ημοτική κίνηση ενεργών πολιτών (Νίκος Μακρυπούλιας) ∆ήμος Καρύστου: Αλλιώς (Ισίδωρος Παπαλυμπέρης) ∆ήμος Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας: Με λογισμό και όνειρο (Βασίλης Παζάρας) Φθιώτιδας (υπ. αντιπερ. ∆ημήτρης Τιμπλαλέξης) ∆ήμος Λαμιέων: Παρέμβαση πολιτών για τη Λαμία (Μαρία Αντωνίου)

∆ήμος Στυλίδος: Ενωτική δημοτική κίνηση (Απόστολος Γκλέτσος)

μιόνη Φρεζούλη)

Ευρυτανίας (υπ. αντιπερ. Θωμάς Κώτσιας) Φωκίδας (υπ. αντιπερ. Γιάννης Αγγελέτος.

Νοτίου Αιγαίου - Νησιωτική ανατροπή (Σπύρος Μπενέτος)

Πελοπόννησος - Πελοπόννησος πρώτα (Οδυσσέας Βουδούρης)

Κυκλάδων (υπ. αντιπερ. Άννα Μαυρουδή) ∆ήμος Θήρας: Εμείς, ριζοσπαστική κίνηση θηραίων πολιτών (Αντώνης Κωνσταντινίδης) ∆ήμος Μήλου: Ριζοσπαστική συσπείρωση για τη Μήλο (Αντώνης Καβαλιέρος) ∆ήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Πολίτες για τα νησιά μας (Βασίλης Βρούτσης)

Αργολίδος (υπ. αντιπερ. Γιώργος Γαβρίλος) ∆ήμος Ναυπλιέων: Αυτοδιοικητική ριζοσπαστική ανατροπή (Παντελής Κοκκινόπουλος) ∆ήμος Άργους-Μηκύνων: Άλλος δρόμος (∆ημήτρης Νικητόπουλος) ∆ήμος Ερμιονίδας: Συμμετοχή, ριζοσπαστική κίνηση Ερμιονίδας (Κώστας Λυμπερόπουλος) Αρκαδίας (υπ. αντιπερ. Παναγιώτης Γατσόπουλος) ∆ήμος Τρίπολης: Συμπολιτεία Μαντινειάκη (Αντωνία Γιαννούλη) ∆ήμος Βόρειας Κυνουρίας: Κυνουρίας γη (Γιάννης Γιόβας) ∆ήμος Μεγαλόπολης: ∆ημοκρατική συνεργασία (Παναγιώτης Μπούρας) ∆ήμος Νότιας Κυνουρίας: Ο άλλος δρόμος (Γιώργος Ψαρολόγος) Κορινθίας (υπ. αντιπερ. Φάνης Κουρεμπές) ∆ήμος Κορινθίων: Πρωτοβουλία πολιτών Κορίνθου (Παναγιώτης Ψηλογιαννόπουλος) ∆ήμος Βέλου-Βόχας: Ενωτική ριζοσπαστική παράταξη (Λεωνίαδας Στεργιόπουλος) ∆ήμος Λουτρακίου-Αγ. Θεοδώρων: Πρωτοβουλία πολιτών (∆ημήτρης Στάμος) ∆ήμος Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης: Συμπολιτεία (Ανδρέας Ζάρος) ∆ήμος Σικυωνίων-Κιάτου: Αυτοδιοικητική παρέμβαση σικυωνίων πολιτών (Κούλα Μαυραγάνη) Λακωνίας (υπ. αντιπερ. Σταύρος Χρυσαδάκος) ∆ήμος Σπάρτης: Ανάσα (Τάκης Κουμουνδούρος) ∆ήμος Μονεμβασίας: Πολίτες εν δράσει (Σοφία ∆ουμάνη) Μεσσηνίας (υπ. αντιπερ. Νίκος Πατσαρινός) ∆ήμος Καλαμάτας: Ανοιχτός δήμος – Ενεργοί πολίτες (Μανώλης Μάκαρης) ∆ήμος Πύλου-Νέστορος: Ενωτική συνεργασία – Πρωτοβουλία ανάπτυξη (Νίκος Καραμπάτσος) ∆ήμος Τριφυλλίας: Ριζοσπαστική αυτοδιοίκηση κίνηση Τριφυλλίας (Γιώργος Θεοδωρακόπουλος)

Βορείου Αιγαίου Βόρειο Αιγαίο, γόνιμη γραμμή (Αγλαΐα Κυρίτση)

Λέσβου-Λήμνου (υπ. αντιπερ. Μαρία Νικολάρα) ∆ήμος Λέσβου: Ο άλλος δρόμος (Στράτος Γεωργούλας) ∆ήμος Λήμνου: Η Λήμνος διεκδικεί (∆ημήτρης Μπουλώτης) Ικαρίας-Σάμου (υπ. αντιπερ. Ευαγγελία Μαρώλια) ∆ήμος Σάμου: Σαμιακή πολιτεία ανατροπής δημιουργίας (Τάσος Κοζιώνης) ∆ήμος Ικαρίας: Ικαριακή ριζοσπαστική αυτοδιοίκηση (Κώστας Σταμούλης) Χίου (υπ. αντιπερ. Μανώλης Στάθης) ∆ήμος Χίου: Χιακή συμπολιτεία (Ερ-

∆ωδεκανήσου (υπ. αντιπερ. Μιχάλης Κόκκινος) ∆ήμος Ρόδου: Ρόδος, πορεία ανατροπής (Γιώργος Υψηλάντης) ∆ήμος Αστυπάλαιας: Συνεργασία πολιτών Αστυπάλαιας (Νικόλαος Κομηνέας) ∆ήμος Πάτμου: Ενεργοί πολίτες (Σπύρος Μαυρωνάς) ∆ήμος Κω: ∆ίεση (Γιάννης Ζερβός)

Κρήτη - Ριζοσπαστική συνεργασία Κρήτης, (Μιχάλης Κριτσωτάκης) Ηρακλείου (υπ. αντιπερ. Απόλλωνας Φιλίππης) ∆ήμος Ηρακλείου Κρήτης: Ηράκλειο ενεργοί πολίτες (Ηλίας Λυγερός) ∆ήμος Αχαρνών-Αστερουσίων: Ανεξάρτητη ενωτική κίνηση (Νίκος ∆ρακάκης) ∆ήμος Μαλεβιζίου: Ελεύθεροι δημότες (Κώστας Καμπιτάκης) ∆ήμος Χερσονήσου: Πολίτες για την κοινωνία και το περιβάλλον (Γιώργος Χαλκιαδάκης) Λασιθίου (υπ. αντιπερ. Μανώλης Θραψανιώτης) ∆ήμος Ιεράπετρας: Πολίτες εν δράσει (Μιχάλης Μαχαίρας) ∆ήμος Σητείας: Ενωτική αγωνιστική κίνηση (Κατερίνα Σκαρβελάκη) Ρεθύμνης(υπ. αντιπερ. Γιάννης Σταθάκης) ∆ήμος Ρεθύμνης: Ρέθυμνο, αλληλεγγύη, ανατροπή (Μιχάλης Ανδρουλάκης) ∆ήμος Αγίου Βασιλείου: Ενωτική προοδευτική κίνηση (Ηλίας Λουλούδης) ∆ήμος Ανωγείων: ∆ημοτική προοδευτική κίνηση Ανώγεια μπροστά (Μανώλης Καλλέργης) ∆ήμος Μυλοποτάμου: Ριζοσπαστική δημοτική κίνηση (Ανδρέας Μαραγκουδάκης) Χανίων (υπ. αντιπερ. Γιώργος Αγοραστάκης) ∆ήμος Χανίων: Πρωτοβουλία πολιτών για την αυτοδιοίκηση (Γιάννης Σαρρής) ∆ήμος Σφακίων: Αγωνιστική δημοτική συνεργασία (Παύλος Πολάκης)

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Θα τους αφήσουμε να λεηλατούν ή θα γυρίσουμε σελίδα; Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΘΟ∆ΩΡΗ ∆ΡΙΤΣΑ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΡΑΗ

“

Αυτά που συμβαίνουν στον Πειραιά, θίγουν τον ίδιο τον πυρήνα της δημοκρατίας, τον ίδιο τον πυρήνα της κοινωνικής εκπροσώπησης. Έχουμε γνώση, έχουμε σχέδιο.

ΑΥ Τ Ο ∆ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η

Αγαπητές Πειραιώτισσες φίλες, αγαπητοί Πειραιώτες φίλοι, Συνταξιδιώτισσες και συνταξιδιώτες στο όμορφο ταξίδι που έχουν ρότα σταθερή τον Πειραιά, την πόλη μας. Την πόλη της ναυτοσύνης, της εργασίας, του εμπορίου. Συμπολίτες μας, συναγωνιστές και συναγωνίστριες. Σας καλωσορίζουμε σε αυτή τη μεγάλη συγκέντρωση. Σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας. Είναι η πρώτη ευκαιρία να μιλήσει η κοινωνία του Πειραιά και ολόκληρη η ελληνική κοινωνία στις κάλπες για το δήμο και την περιφέρεια. Να μιλήσει τόσο δυνατά, ώστε να στείλει το δυνατό προμήνυμα της μεγάλης νίκης την επόμενη Κυριακή στις 25 Μαΐου. Ο ελληνικός λαός και ο λαός του Πειραιά, δέχεται επί πολλά χρόνια μια διαρκή βάρβαρη επίθεση. Τα τελευταία τρία χρόνια αυτή η επίθεση ισοπέδωσε ανθρώπους και το βιός τους, προϊόν κόπων μιας ζωής. Κατέστρεψε το παρόν και το μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων. Μάζεψε τον πλούτο και τον συγκέντρωσε σε λίγα χέρια. Έκανε τους πλούσιους πλουσιότερους, φτωχούς αυτούς που είχαν κατακτήσει ένα ικανοποιητικό επίπεδο ζωής και έκανε τους φτωχούς φτωχότερους. Σε όλη αυτή τη διαδρομή που διαπράχθηκαν τα πιο μεγάλα εγκλήματα σε βάρος της κοινωνίας, η δημοκρατία, έγινε προσχηματική. Καμία κοινωνική ανάγκη δεν γίνεται σεβαστή, παρά μόνον με λόγια υποκριτικής παρηγοριάς. Κανένα αίτημα δεν θεωρείται νόμιμο. Η κυβέρνηση δεν ακούει. ∆εν θέλει να ακούσει. Απορρίπτει κάθε συζήτηση. Έχει δεσμεύσεις... Αντιμετωπίζει τους ανθρώπους ως να μην υπάρχουν, ως μύγες! Την ίδια στάση κρατούν και οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που στηρίζουν τις μνημονιακές πολιτικές και στηρίζονται από τις μνημονιακές κυβερνήσεις. Αυτή τη στάση κράτησε ο κ. Μιχαλολιάκος, την ίδια και ο κ. Σγουρός. Ε, λοιπόν. Ήρθε η ώρα. Η ώρα να μιλήσει ο ελληνικός λαός. Να μιλήσουν οι Πειραιώτισσες και οι Πειραιώτες. Να στείλουν το μήνυμα: ο Πειραιάς αλλάζει, η Ελλάδα αλλάζει! Αν θέλουν ή όχι να λάβουν το μήνυμα, αυτοί που τόσα χρόνια αρνήθηκαν να ακούν θα είναι πια χωρίς σημασία. Γιατί όλα αλλάζουν.

Είμαστε έτοιμοι

Ναι, ήρθε η ώρα και για τον Πειραιά. Ήρθε η ώρα να κερδίσουμε τη πόλη μας. Οι φίλοι μας, μας ξέρουν. Και οι φίλοι των φίλων μας, μας ξέρουν. Οι Πειραιώτισσες και οι Πειραιώτες μας ξέρουν. Γνωρίζουν ποίοι είμαστε, τι έχουμε κάνει, τι μπορούμε να κάνουμε. Είμαστε έτοιμοι και έτοιμες, γυναίκες και άντρες, νέοι και νέες και πάντα νέοι ανεξαρτήτως ηλικίας, να αναλάβουμε

τις ευθύνες μας στο δήμο Πειραιά. Είμαστε εργαζόμενοι, άνεργοι, υποαπασχολούμενοι, έμποροι, ναυτικοί, εργάτες, υπάλληλοι, επαγγελματίες, επιστήμονες, άνθρωποι των νέων τεχνολογιών. Είμαστε νέα ζευγάρια που πασχίζουν να μεγαλώνουν παιδιά ή μελλοντικοί γονείς με αγωνία αν τα οικονομικά μας, το επιτρέψουν, συνταξιούχοι που στηρίζουμε ακόμη τα άνεργα παιδιά μας. Είμαστε καλλιτέχνες και δημιουργοί, αθλητές, φίλαθλοι. Είμαστε Πειραιώτες και Πειραιώτισσες με γνώση και ανιδιοτέλεια που εργαζόμαστε δεκάξι χρόνια, τώρα καθημερινά για τη πόλη μας. Το Λιμάνι της Αγωνίας είναι το εργαστήρι μας. Ο Πειραιάς, η πόλη μας, είναι ο χώρος της δημιουργίας και των αγώνων μας. Μας ενδιαφέρει η τύχη της πόλης μας, η καθημερινότητά μας, που αποτελεί αυτή καθ’ αυτή την πεμπτουσία της ζωής μας και ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας. Αγαπάμε τη ζωή, τη δημιουργία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την ανάπτυξη για τους πολλούς. Αγαπάμε όλα τα χρώματα και τις φυλές του κόσμου. Σεβόμαστε το φύλο και τις ατομικές επιλογές του καθενός. Είμαστε αισιόδοξοι, με τα χιλιάδες θετικά μηνύματα σας και εσάς δίπλα μας, στις γειτονιές και στο λιμάνι, στο διαδίκτυο. Συνεχίζουμε ακόμη πιο δυνατά στην τελική ευθεία. Για να τελειώνουμε με τα επιχειρηματικά συμφέροντα που άπλωσαν τα χέρια πάνω από την πόλη, αλλά και με τις φατρίες, με το παλαιοκομματικό προσωπικό των μνημονιακών κυβερνήσεων που μας κυβερνά δεκαετίες και μας οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη κρίση. Στον Πειραιά κρίνεται μία κορυφαία μάχη, όχι μόνο για το ∆ήμο μας αλλά και για το μέλλον της ίδιας της ∆ημοκρατίας μας. Τι θα κάνουμε; Θα τους αφήσουμε να λεηλατούν ή θα γυρίσουμε σελίδα;

Πόλη είναι οι άνθρωποι

Ο απερχόμενος δήμαρχος κ. Βασίλης Μιχαλολιάκος είναι υπερήφανος για το έργο του. Το υπερασπίζεται με αυταρέσκεια. Όμως ο Πειραιάς μας παραμένει μια πόλη με τεράστια προβλήματα. Μια πόλη που δεν λειτουργεί.. Η πόλη είναι οι άνθρωποι. Αυτό είναι το μέτρο. Οι άνθρωποι στον Πειραιά (οι δημότες, οι κάτοικοι) υποφέρουν. Κυρίως στις λαϊκές γειτονιές. Περιοχές ολόκληρες σε εγκατάλειψη. Πλακόστρωτα και παιδικές χαρές κατεστραμμένα. ∆υστυχώς είναι αλήθεια, εκεί που ζουν άνθρωποι συναντώνται με ποντίκια. Ο δήμος Πειραιά, είναι σχεδόν χρεοκοπημένος. Τα δημοτικά τέλη είναι τα πιο υψηλά συγκριτικά με τους περισσότερους δήμους στην Ελλάδα. Η ανταποδοτικότητα χαμηλή. Οι κεντρικοί αυτοτελείς πόροι παρακρατούνται σχεδόν κατά 70%. Οι υπηρεσίες δεν έχουν στελέχη. Λειτουργούν με εξαμηνίτες. ∆εν μπορούν να υπηρετήσουν τους πολίτες. Αυτά δεν οφείλονται στο ότι ο δήμαρχος δεν τα ξέρει. Είναι οι συνέπειες της πολιτικής της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Ο κ. ∆ήμαρχος ταυτίζεται με αυτές, τις ανέχεται και τις υπηρετεί. Αντιπαραθέτει ως άλλοθι σε όλα αυτά, τα έργα του. ∆εν θα τα αρνηθούμε. Όμως είναι έργα. Ή πιο σωστά εργολαβίες. ∆εν είναι έργο. ∆εν υπάρχει σχέδιο, ιεράρχηση αναγκών. ∆εν υπάρχει επόμενη ημέρα. Αυτή η θητεία πρέπει να τελειώνει εδώ.

Τα συμφέροντα και η διαπλοκή πολιτεύονται

Σε αυτό τον Πειραιά που δοκιμάζεται, σε

αυτό τον ιστορικό Πειραιά, αποφάσισαν τα συμφέροντα και η διαπλοκή να δοκιμάσουν ένα νέο πείραμα πολιτικού αποπροσανατολισμού και εκμετάλλευσης της ανάγκης των Πειραιωτών να αλλάξουν τη ζωή τους. Σε μια εποχή που ηγεμονεύει ο κυνισμός και η δύναμη του χρήματος, αποφάσισαν κάποιοι να τα διαφημίσουν στην πόλη μας, να τα πλασσάρουν ως προεκλογική πραμάτεια. ∆απανώντας αλόγιστα το χρήμα που διαθέτουν, κατάρτισαν ψηφοδέλτιο με υποψήφιους, όχι μόνο ονόματα που εκπροσωπούν τμήματα του κεφαλαίου στη χώρα μας, αλλά και με ονόματα που ευθύνονται για την κατάντια του Πειραιά. Μια ετερόφωτη ομάδα ανθρώπων έσπευσε να συσπειρωθεί, στο όνομα του χρήματος και στο όνομα του Ολυμπιακού, για να υφαρπάξει τη ψήφο των πολιτών του Πειραιά. Θέλουν να σώσουν τον Πειραιά. το ερώτημα είναι από ποιον; Γιατί αυτά που εκπροσωπούν είναι τα πιο φθαρμένα υλικά του παλιού κόσμου. Την ψηφοθηρία, την εκλογική πελατεία, το χρήμα, τις ψεύτικες υποσχέσεις, την εκμετάλλευση του φίλαθλου πνεύματος, τις προνομιακές σχέσεις με κυβερνητικά στελέχη, τις επίσης προνομιακές σχέσεις με τα ΜΜΕ. Είναι απροσχημάτιστα το ψηφοδέλτιο Ν.∆. – ΠΑΣΟΚ στον Πειραιά.

Έχουμε σχέδιο

Αυτά που συμβαίνουν στον Πειραιά, θίγουν τον ίδιο τον πυρήνα της δημοκρατίας, τον ίδιο τον πυρήνα της κοινωνικής εκπροσώπησης. Έχουμε γνώση, έχουμε σχέδιο. •∆εσμευόμαστε για τη μείωση των δημοτικών τελών, για τα υπερχρεωμένα και τα φτωχά νοικοκυριά και για τα καταστήματα που απειλούνται να κλείσουν. •∆εσμευόμαστε για να μην είναι κανείς μόνος του στη κρίση (σίτιση, γιατροί, φάρμακα, σχολική ενίσχυση). •∆εσμευόμαστε για ένα πρόγραμμα στήριξης του τοπικού εμπορίου με νέες θέσεις εργασίας. •∆εσμευόμαστε για την αναβάθμιση των κοινοτικών συμβούλων για τη φροντίδα των γειτονιών. •δεσμευόμαστε για τη στήριξη των εργαζομένων στο δήμο με αξιοκρατία και διαφάνεια. •∆εσμευόμαστε για την αναβάθμιση του πολιτισμού. •∆εσμευόμαστε για να γίνει ο Πειραιάς πόλος έλξης επισκεπτών σε μια πόλη όχι μόνον αξιοθέατη αλλά και αξιοβίωτη (γαστρονομία) •∆εσμευόμαστε να σταματήσουμε την ιδιωτικοποίηση του Λιμανιού. •∆εσμευόμαστε να μην επιτρέψουμε τη μεταφορά των δικαστηρίων εκτός της πόλης. •∆εσμευόμαστε για την ακτογραμμή, τις παραλίες, τις αρχαιότητες, τα μουσεία. •∆εσμευόμαστε για να μην ακυρωθεί η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ. •∆εσμευόμαστε για τη σταθερή συνεργασία με το ΠΑΠΙ, το ΕΜΠ, το ΤΕΕ και για την οργανωμένη διεκδίκηση προγραμμάτων υψηλού κόστους και υψηλής ωφελιμότητας. •∆εσμευόμαστε ότι δεν θα επιτρέψουμε την ιδιωτικοποίηση του νερού. •∆εσμευόμαστε ότι η πόλη μας θα λειτουργεί για τις ανάγκες όλων και ειδικά για τους συμπολίτες μας με τις πιο μεγάλες ανάγκες. •∆εσμευόμαστε ότι θα στηρίξουμε τα νοσοκομεία της πόλη μας, το Τζάνειο και το Μεταξά, τις δομές ψυχικής υγείας, τις δομές πρόνοιας, τα ειδικά σχολεία.

Η μάχη των αυτοδι έξω από τις πρωτ

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

ΑΜΦΙΠΟΛΗ

ΙΘΑΚΗ

νας αγαπητός σύντροφος από τα παλιά, ο δικηγόρος Φιντίας Βελίκης είναι ο υποψήφιος ∆ήμαρχος στην Αμφίπολη του Νομού Σερρών της Κίνησης «ΑΛΛΟΣ ∆ΡΟΜΟΣ» που συμμετέχει για πρώτη φορά στις εκλογές της περιοχής. Είναι ένας αριστερός συνδυασμός, κατά βάση, από Συριζαίους, Αντάρσυους, ∆ημαρίτες αλλά και άλλους πολίτες που συγκινούνται – η Κίνηση το συναντά αυτό και στη διάρκεια της καμπάνιας της – από τις ιδέες της συμμετοχής στα κοινά, στα ζητήματα του ∆ήμου. Αγροτικός ∆ήμος, αλλά και με πλούσιο πολιτιστικό ενδιαφέρον – οι ανασκαφές, πχ, στην Αμφίπολη – οδηγεί αμέσως στους άξονες όπου πρέπει να κινηθεί μια δημοτική αρχή, αλλά ως τώρα κυριαρχεί η αδράνεια. Χρειάζεται, ακόμη, μια προσπάθεια να ανανεωθεί δημογραφικά η περιοχή όχι μόνο συγκρατώντας τους νέους αλλά ενθαρρύνοντας την επιστροφή τους. Όλα αυτά τα συζητούν οι υποψήφιοι και πρώτος, βέβαια, ο Φιντίας. Υπήρξε στέλεχος της Ν. Ε∆Α, της ∆ΝΛ, του ΚΚΕ εσωτερικού, της ΕΑΡ, μετά του Συνασπισμού και τώρα του ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν βουλευτής του ενιαίου Συνασπισμού. Χθες έκλεισε την καμπάνια του «Άλλου ∆ρόμου» στην Πρώτη που είναι και η πατρίδα του.

ΑΥ Τ Ο ∆ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η

Η «Εποχή» με την περιδιάβασή της στους παραγκωνισμένους καλλικρατικούς ∆ήμους της επαρχίας συνάντησε την επιμονή, το μεράκι, κάποτε και το πείσμα, τη μαχητική διάθεση, την ανοιχτή, αριστερή και κινηματική αντίληψη των συντροφισσών και συντρόφων να συγκροτούν, μαζί με τους φίλους, τους πολίτες από άλλους πολιτικούς χώρους ή ανένταχτους συντοπίτες του, αυτοδιοικητικές κινήσεις που έχουν όλες τις προϋποθέσεις, κάτι που είναι και το ζητούμενο, να μείνουν και να δρουν, ανατρεπτικά και ενωτικά χωρίς συμβιβασμούς στην τοπική κοινωνία. Μερικές απ’ αυτές τις Κινήσεις, αν και ως επί το πλείστον κατεβαίνουν στον στίβο για πρώτη φορά, ίσως φτάσουν στον δεύτερο γύρο ή ακόμη γίνουν δημοτική αρχή!

«Ριζοσπαστική Συσπείρωση Πολιτών Ιθάκης». Υποψήφιος ∆ήμαρχος Σπύρος Μπούας

«ΑΛΛΟΣ ∆ΡΟΜΟΣ για την τοπική αυτοδιοίκηση». Υποψήφιος ∆ήμαρχος: Φιντίας Βελίκης

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

ια πρώτη φορά στην Ιθάκη, ύστερα από πάρα πολλά χρόνια, δεν άφησε γωνιά και οικισμό να μην επισκεφθεί η «Ριζοσπαστική Συσπείρωση Πολιτών», θα εκπροσωπήσει τις ζωντανές και κινηματικές δυνάμεις του νησιού στη μάχη των εκλογών. Με υποψήφιο δήμαρχο τον συμβολαιογράφο Σπύρο Μπούα η Κίνηση ξεκίνησε, ουσιαστικά τη δράση της εδώ και πέντε χρόνια. ∆ιάφορες Κινήσεις πολιτών τα τελευταία χρόνια της λαίλαπας του μνημονίου που άφησε το Θιάκι μόνο με Αστυνομία και Εφορία, δημιουργήθηκαν και αγωνίστηκαν για να σωθεί ό, τι μπορούσε. Η συνάρθρωση αυτών των οργανωμένων προσπαθειών αποτελούν σήμερα τη Συσπείρωση, ως έκφραση πραγματικά από τα κάτω, χωρίς αποκλεισμούς, πραγματικά αυτόνομη. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη δράση του Σπύρου Αρσένη, έγκριτο μέλος και τώρα της προσπάθειας, γλύτωσε το νησί από την αλλοίωση; Απέναντί της δυο συνδυασμοί εκ του ΠΑΣΟΚ «ανεξάρτητοι», ο ένα όμως έχει και αρκετούς της Χρυσής Αυγής. Ο νυν δήμαρχος χρησιμοποιεί τα πάντα να επιβιώσει. Η Λαϊκή Συσπείρωση δεν δέχθηκε συνεργασία. Στο νησί, πάντως, θεωρούν ότι το πιο πιθανό είναι ο Σπύρος Μπούας να είναι στον δεύτερο γύρο.

ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ

«Το Κοινόν των Ζαγορισίων». Υποψήφιος ∆ήμαρχος: Βασίλης ∆αλκαβούκης

α πασίγνωστα Ζαγοροχώρια δεν είναι και τόσο εύκολη περιοχή να συγκροτηθεί μια δημοτική παρέμβαση αξιώσεων. Έχει 46 χωριά, σε τρεις ενότητες με αισθητές διαφορές, με μόνιμους κατοίκους περί τους 1.000 και ψηφοφόρους περίπου 5.500. Μια περιοχή τουριστικά ανεπτυγμένη αλλά χωρίς καμιά, σχεδόν, πρόβλεψη για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος. Με μια ως τώρα διαχείριση που διακατέχεται από επαρχιωτισμό και αγοραία αντίληψη χωρίς να μπορεί να αντιληφθεί τις συνέπειες. Εντούτοις, η δημοτική Κίνηση «Το Κοινόν των Ζαγορισίων» τα κατάφερε πολύ καλά και περιόδευσε πλέον σ’ όλα τα χωριά με το πρόγραμμά της και τις θέσεις της. Πρόκειται για έναν ανεξάρτητο συνδυασμό, πραγματικά αυτόνομο που στους κόλπους του έχει πολλών ειδών αριστερούς, επαγγελματίες, επιστήμονες, κινηματικούς, μη αριστερούς ιδεολόγους, νέους. Ένα ψηφοδέλτιο με 40 πρόσωπα, αλλά και πολλούς άλλους δίπλα του να συμμετέχουν.

ΕΡΥΜΑΝΘΟΣ ΑΧΑΙΑΣ

«Νέα Πορεία για τον Ερύμανθο». Υποψήφιος ∆ήμαρχος: Τάκης Γεωργακόπουλος Η «Νέα Πορεία για τον Ερύμανθο» έχει ως υποψήφιο ∆ήμαρχο ένα δικό μας άνθρωπο, συνεργάτη της ΕΠΟΧΗΣ και σύντροφο από τον ΡΗΓΑ, τον γιατρό Τάκη Γεωργακόπουλο. Ο συνδυασμός συγκροτήθηκε πρόσφατα, κατάφερε να συγκεντρώσει όχι μόνο όλο το δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και άλλους αριστερούς και φίλους που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και όλοι μαζί δίνουν τη μάχη. Η δυσκολία με τα πολλά χωριά, με απέναντι ένα ∆ήμαρχο επί 14 χρόνια με άριστο ρουσφετολογικό μηχανισμό, είναι προφανής. Εντούτοις, η μάχη δίνεται ισότιμα και η ομιλία του Τάκη στη Χαλανδρίτσα την Τετάρτη ήταν εξαιρετική. Τρία είναι τα αγκάθα της περιοχής. Το φράγμα Πύρου – Αντιπύρου που οδεύει στην ιδιωτικοποίηση. Το επαπειλούμενο κλείσιμο δυο Κέντρων Υγείας. Η αντιμετώπιση της μάστιγας της ρουσφετολογίας. Η παράνομη αμμοληψία στον Πηνειό και τον Πύρο είναι, επίσης, πραγματική πληγή. Η «Νέα Πορεία» τα θέτει όλα αυτά καθαρά. Σ’ αυτό τον αγροτικό ∆ήμο με τόσο πλούσια πολιτιστικά – ιστορικά μνημεία μπορούν να γίνουν πάρα πολλά.

οικητικών εκλογών εύουσες των Νομών ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

ΚΙΛΚΙΣ

«Πρωτοβουλία Ευθύνης και Συμμετοχής Αλλά … ΖΩ». Υποψήφια ∆ήμαρχος: Ιωάννα Ρούσου. Για πρώτη φορά στην πόλη του Κιλκίς θα πάρει μέρος στις εκλογές Κίνηση όπου εκφράζονται και οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και διάφορες άλλες κινηματικές συσπειρώσεις, καθώς και ευρύτερες δυνάμεις της περιοχής. Μία προσπάθεια από τα κάτω που με την εμφάνισή της άρχισε να πείθει τους συμπολίτες. Η υποψήφια ∆ήμαρχος, Ιωάννα Ρούσου, νοσηλεύτρια, είναι μέλος του μετώπου ενάντια στα μεταλλεία, μέλος του κοινωνικού φαρμακείου. Παραμελημένος ∆ήμος, πιστεύει, πρέπει να ξεκινήσει κανείς από την αρχή την οργάνωσή του. Η πρωτοβουλία έχει θέσεις για τη γεωργοκτηνοτροφική ανάπτυξη της περιοχής, την αξιοποίηση των πολιτιστικών πόρων κ.ά. Το πιο σπουδαίο όμως είναι τα μεταλλεία Χρυσού. Η Κίνηση, απαντώντας στο Μέτωπο Αγώνα εκφράζει τη ρητή και κάθετη εναντίωσή της στην επιχειρούμενη εγκατάσταση μεταλλείων Χαλκού – Χρυσού στα Κρούσσια, και σε οποιαδήποτε περιοχή. «Ο χρυσός βρίσκεται επάνω στη γη, όχι κάτω από αυτή» δήλωσε η υποψήφια ∆ήμαρχος στον τοπικό Τύπο.

ΟΡΕΣΤΙΑ∆Α

«Είναι στο χέρι μας» υποψήφιος δήμαρχος: Βαλάντης Παντσίδης

ία έντονη δραστηριότητα νέων ανθρώπων της πόλης –20.000 κατοίκων πλέον– τα τελευταία, ιδίως, δύο χρόνια που συχνά έπαιρνε και κινηματικές μορφές για διάφορα τοπικά ή γενικά θέματα είναι σίγουρα το υπόβαθρο μιας νέας αυτοδιοικητικής προσπάθειας. Που πέρασε, μάλιστα, τα όρια της πόλης και έφθασε και στα χωριά του Καλλικρατικού ∆ήμου με κάπου περίπου 38.000 κατοίκους. Έγιναν, πριν, πολλές ανοιχτές συνελεύσεις, ορίστηκαν επιτροπές που διαμόρφωσαν το πρόγραμμα της κίνησης κατά θέμα, απευθύνθηκαν σε πολλούς συντοπίτες τους και τέλος σε μια ανοιχτή γενική συνέλευση, ομόφωνα, ενέκριναν θέσεις και τακτική και όρισαν τον υποψήφιο δήμαρχο τον Βαλάντη Παντσίδη, νέο δικηγόρο της πόλης. Συριζαίοι, Αντάρσυοι, Οικολόγοι, Ανένταχτοι και διάφοροι πρώην και νυν, ακόμη και ψηφοφόροι του ΚΚΕ οργώνουν σήμερα την περιοχή. Την περασμένη Τρίτη είχαν μια μεγάλη – πολύ μεγάλη– συγκέντρωση στο κέντρο της πόλης. Το προηγούμενο Σάββατο το φεστιβάλ τους άφησε εποχή στην, κατά βάση συντηρητική πόλη. Απέναντι, δύο παραδοσιακοί συνδυασμοί (δεξιός και δεξιός μαζί με ΠΑΣΟΚ) ένας καθαρός ΠΑΣΟΚ και η Λαϊκή Συσπείρωση συμπληρώνουν το τοπίο. •

ΚΙΛΕΛΕΡ

«Πάμε Κόντρα για την Ανατροπή στο Κιλελέρ». Υποψήφιος ∆ήμαρχος: Βασίλης Μακατός Στο Κιλελέρ, που η ιστορικότητά του και μόνο δεν θα μπορούσε να μην μας φτάσει ως εκεί, μια «Αυτοδιοικητική Πρωτοβουλία Κοινής ∆ράσης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ∆ήμου», δίνει τη μάχη με αξιώσεις. Μετά τα προκαταρκτικά ξεκίνησε στις αρχές του έτους τη δράση της. ∆ύσκολο να καλύψεις ένα ∆ήμο με 52 χωριά, με απόσταση 100 χιλιομέτρων τα δυο άκρα, χωρίς συνεκτικό ιστό, ακραία, δηλαδή, περίπτωση του Καλλικράτη. Οι περιοδείες του «Πάμε Κόντρα» έχουν αλλάξει το κλίμα και ο κόσμος ξαφνιάζεται και ακούει πολύ θετικά να του λένε κάτι ασυνήθιστο, διαφορετικό, προωθητικό. Για την ανάπτυξη του ∆ήμου, τους συνεταιρισμούς, τη συμμετοχή, τα πολιτιστικά, την κρίση, το μνημόνιο και πώς αυτό φτάνει στο μαγαζί ή το χωράφι. Κορμός της Κίνησης είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά συμμετέχουν και άλλοι συμπολίτες, ένας κόσμος ιδίως από τις κοινωνικές δράσεις, τον πολιτισμό, άνεργοι, νέοι, αγρότες βεβαίως. Αυτή είναι και η κοινωνική ενδοχώρα του «Πάμε Κόντρα».

ΠΗΝΕΙΟΣ

«Άλλος δρόμος Πηνειού» Υποψήφιος δήμαρχος: ∆ημήτρης Παπιώτης

αθαρά αγροτικός δήμος αποτελείται από τρεις κωμοπόλεις την Γαστούνη, το Βαρθολομιό και το –άσχετο, αλλά ελέω Καλλικράτη– Τραγανό, οι σύντροφοι του ΣΥΡΙΖΑ και κάποιοι από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι φίλοι τους αποφάσισαν να κάνουν μια ουσιαστική αρχή παρέμβασης στην περιοχή. Τα ζητήματα πολλά και οι αντίπαλοι συνδυασμοί με άφθονα μέσα και επιθετικότητα έναντι του «Άλλου δρόμου». Πρώτο θέμα στην περιοχή, ασφαλώς, είναι το αγροτικό. Αλλά η περιοχή έχει και πανέμορφες παραλίες και πρώτα απ’ όλα τα Λουτρά Κυλλήνης και το Αρκούδι. Το ΤΑΙΠΕ∆, ήδη, έχει αποφασίσει το ξεπούλημά τους. «Πρέπει να διακηρύξουμε σε όλους την αντίθεσή μας σε αυτούς τους μνημονιακούς σχεδιασμούς αλλά και τους εμπνευστές τους. Καταδικάζουμε χωρίς περιστροφές το ξεπούλημα της ακτής και καλούμε τους δημότες του ∆ήμου Πηνειού να καταδικάσουν μαζί μας κάθε τέτοιο σχέδιο», τονίζει σε ανακοίνωσή του ο «Άλλος δρόμος».

ΣΕΡΒΙΑ – ΒΕΛΒΕΝ∆ΟΣ

Αντιμνημονιακό Αυτοδιοικητικό Μέτωπο Ανατροπής (ΑΝΤ.Α.ΜΑ.) Υποψήφιος δήμαρχος: Πολυδεύκης Λιάκος

ριν τέσσερα χρόνια δεν τα κατάφεραν οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής και κινηματικής αριστεράς να συγκροτήσουν ψηφοδέλτιο στο ∆ήμο, ο οποίος ως γνωστόν στη Βελβενδό είχε και ισχυρό κίνημα αποχής. Αυτή τη φορά όμως αφού έγιναν καλέσματα σε κινήματα, φορείς, οικολογικές οργανώσεις, ενεργούς πολίτες εν γένει τα κατάφεραν. Η κίνηση έχει, πλέον, ορατή δυναμική. Η περιοχή έχει τεράστια προβλήματα, εξάλλου και στη γεωργική παραγωγή και στις εξορύξεις. Οι υφιστάμενες δραστηριότητες (μάρμαρα, κλείσιμο ΛΑΡΚΟ, μεταφορά υπηρεσιών, ακριβά καύσιμα και εφόδια, πλήγμα στο εμπόριο, έλλειψη αναπτυξιακών υποδομών κ.τ.λ.) έχουν πληγεί σοβαρά από την κρίση. Το ΑΝ.Τ. Α.Μ.Α. συγκεντρώνει σχεδόν όλο το ενεργό δυναμικό της περιοχής. Άνθρωποι από τους τοπικούς συλλόγους, ιδίως τους πολιτιστικούς, από συνεταιρισμούς, κ.τ.λ. Στο πολιτικό πεδίο συμμετέχει ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, κόσμος που ήταν στο ΠΑΣΟΚ και τη ∆ΗΜΑΡ, Οικολόγοι, ενώ έχει την υποστήριξη και στελεχών της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.

ΤΗΝΟΣ

«Κοινόν Τηνίων»

Η ίδρυση στις 15 Φεβρουαρίου 2014 στην Τήνο της δημοτικής κίνησης «Κοινόν Τηνίων», ανεξάρτητη από κομματικές, συντεχνιακές, εκκλησιαστικές ή άλλες εξαρτήσεις όπως σημειώνουν στην ιδρυτική διακήρυξη, δεν ήρθε ξαφνικά. Συγκροτήθηκε από κινηματικούς και δραστήριους αριστερούς και αριστερές και άλλους πολίτες –θυμίζουμε το Ξάνεμο– διότι εκτίμησαν, όλοι μαζί, ότι οι ως τώρα διάσπαρτες προσπάθειες πρέπει να συνε-

ΣΟΥΛΙ (ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ)

Ενωτική Κίνηση για την Ανάπτυξη Υποψήφιος δήμαρχος: ∆ημήτρης Σακαρέλης

Ω

ς ένα ευρύ σχήμα, αριστερό αλλά και με πολίτες που δεν ανήκουν στην Αριστερά, ή είναι ανένταχτοι συμμετέχει η «Ενωτική Κίνηση» με υποψήφιο δήμαρχο τον γεωπόνο ∆ημ. Σακαρέλη, υπάλληλο γεωργικών συνεταιρισμών. Το σχήμα γρήγορα έχει αναπτύξει δυναμική, έχει πολλούς υποψήφιους αγρότες από τα γύρω χωριά, αλλά και επαγγελματίες, καθώς και ανθρώπους από διάφορες συλλογικότητες. Η συμμετοχή στο δεύτερο γύρο θεωρείται πάρα πολύ πιθανή. «Σε δύσκολες εποχές κατορθώσαμε να διαμορφώσουμε ένα ψηφοδέλτιο πολυσυλλεκτικό, με δημότες από όλους τους πολιτικούς χώρους, που χωρίς να απεμπολούν το πιστεύω τους, βρήκαν μια κοινή συνισταμένη. Το συμφέρον του τόπου μας, τα κοινά μας προβλήματα», σημειώνουν στη διακήρυξή τους. «Οι αιτίες των προβλημάτων πάντα έχουν το χρώμα αυτών που τα δημιουργούν» προσθέτουν με νόημα.

νωθούν και να εκφρασθούν στο ∆ημοτικό Συμβούλιο. Η προστασία του φυσικού τοπίου των νησιών, η αγροτική παραγωγή σε συνδυασμό με ήπιο τουρισμό, η συμμετοχή των πολιτών, η αλληλεγγύη είναι αρχές της Κίνησης. Ο πρώτος σε σταυρούς υποψήφιός της, ως ένα δείγμα αμεσοδημοκρατικής αντίληψης, θα είναι και ο επικεφαλής της στη συνέχεια ή και ο… δήμαρχος. Τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα αν ομονοούσαν όλοι οι Συριζαίοι και στήριζαν – όπως μεγάλο μέρος τους– το «Κοινόν Τηνίων», που για πρώτη φορά εκπροσωπεί φρέσκιές, ζωντανές και ριζοσπαστικές δυνάμεις του νησιού στον αυτοδιοικητικό στίβο.

ΑΥ Τ Ο ∆ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Ανακατασκευάζοντας το παρελθόν, φτιάχνοντας το όραμα του μέλλοντος ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΑΣΟΥΛΑ ΒΕΡΒΕΝΙΩΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

“

Η έννοια του πολίτη επικαλύπτονταν – ίσως και επικαλύπτεται ακόμα- από του πελάτη. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν μια κοινωνία βυθισμένη στο φόβο και κυρίως την καχυποψία προς τον “άλλον”, τον ξένο, τον διαφορετικό.

ΑΥ Τ Ο ∆ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η

Η βαθιά ρήξη των πολιτών με τους πολιτικούς θεσμούς, η βίαιη ανατροπή της ζωής τους στη διάρκεια της κρίσης και η ανάγκη τους να λειτουργήσουν συλλογικά, κυρίως το αίτημά τους, μέσα από τη δική τους ζωντανή μνήμη, να αρθρώσουν το δικό τους βιωματικό λόγο που συχνά ανατρέπει την επίσημη ιστορία, έχει οδηγήσει, μεταξύ άλλων, και στη δημιουργία πολλών ομάδων προφορικής ιστορίας. Τη συνέντευξη πήρε η Σοφία Ξυγκάκη Γιατί νομίζεις ότι σήμερα υπάρχει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την προφορική ιστορία; Ο λόγος για τον οποίο σήμερα παρουσιάζεται ένα τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την προφορική ιστορία θεωρώ ότι εδράζεται στη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία. Ζούμε σε μια περίοδο μεγάλων κοινωνικών ανακατατάξεων. Η κοινωνία μας για να ξεπεράσει την πολύπλευρη και πολυσχιδή κρίση που τη μαστίζει και για να οραματιστεί και στη συνέχεια να διεκδικήσει ένα καλύτερο μέλλον, είναι υποχρεωμένη να φτιάξει ένα νέο αφήγημα για το παρελθόν της. Τη δυνατότητα αυτή δεν μπορεί να την προσφέρει η ακαδημαϊκή ιστορία, δυσνόητη για τους περισσότερους ανθρώπους –μιλά μια δική της γλώσσα- ,αλλά ούτε και η δημόσια ιστορία που, κυρίως, εκφράζεται από τα χειραγωγούμενα ΜΜΕ. Μέσα στις ομάδες προφορικής ιστορίας οι εθελοντές που συγκεντρώνουν προφορικές μαρτυρίες προσπαθούν να βρουν τους διαύλους επικοινωνίας με το παρελθόν τους, να το κατανοήσουν, να το ανακατασκευάσουν και συνειδητά ή ασυνείδητα να φτιάξουν το όραμα τους για το μέλλον. Θα έλεγα ακόμα ότι οι ομάδες προφορικής ιστορίας αποτελούν μια μορφή αντίστασης απέναντι στην κρίση. Απέναντι στις απρόσωπες αγορές (τράπεζες, offshore εταιρείες, funds κτλ.), που ρυθμίζουν και καθορίζουν την καθημερινότητά τους, οι

άνθρωποι αντιτάσσουν την προσωπική μαρτυρία, το ατομικό βίωμα. Οι αγορές δεν έχουν μνήμη, αλλά οι άνθρωποι χωρίς τη μνήμη δεν είναι τίποτα. ∆εν υπάρχουν. Γι αυτό παράγουν μνημονικούς τόπους, ζουν μέσα σε αυτούς και με βάση αυτούς σχεδιάζουν, διαμορφώνουν και πορεύονται. Πώς ξεκίνησε αυτό το άνοιγμα της κοινωνίας προς την προφορική ιστορία; Η προφορική ιστορία στην Ελλάδα δεν κατέχει σημαντικό ρόλο. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι δεν υπάρχει Τμήμα Προφορικής Ιστορίας σε κανένα από τα πανεπιστήμιά μας. Η πρώτη ομάδα μπορούμε να πούμε ότι έγινε το 2009, στα Χανιά. Ήταν ένα επιμορφωτικό-ερευνητικό πρόγραμμα που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χανίων σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, με στόχο την ίδρυση ενός Μουσείου Προφορικής Ιστορίας. Στο σεμινάριο επιμορφώθηκαν περίπου είκοσι εθελοντές και το πιο σπουδαίο επίτευγμα του όλου προγράμματος ήταν η έκδοση ενός εγχειριδίου μεθοδολογίας προφορικής ιστορίας –το πρώτο- στα ελληνικά. Ωστόσο, η ομάδα που «ακούστηκε» πιο πολύ και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις μετέπειτα εξελίξεις ήταν η ΟΠΙΚ (Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Κυψέλης). Ιδρύθηκε το 2011 σε μια «δύστροπη» περιοχή της Αθήνας, την Κυψέλη, και η παρουσίαση της δουλειάς της το 2012 είχε μεγάλη απήχηση. Την ίδια χρονιά, ιδρύθηκε και η Ένωση Προφορικής Ιστορίας (ΕΠΙ) μετά το τέλος ενός συνεδρίου που έγινε στο Βόλο. Στη συνέχεια άρχισαν να «ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια» και άλλες ομάδες: η ΟΠΙΑ (Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Αθήνας) με έδρα τη ∆ημοτική Βιβλιοθήκη, η οποία είναι και η μόνη που διαθέτει επαγγελματικά μαγνητόφωνα, η ομάδα στην Ικαρία και το Βόλο. Στις αρχές του 2014, η Κίνηση Πολιτών Κολωνακίου μου ζήτησε να οργανώσω ένα σεμινάριο και έτσι ιδρύθηκε η ΟΠΙΚΟ. Από διάφορες γειτονιές της Αθήνας (Γαλάτσι, Ν. Ιωνία, Καισαριανή κ.ά.) υπάρχουν άνθρωποι που έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους. Και η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών οργάνωσε –πρόσφατα- ένα σεμινάριο με στόχο τη συλλογή προφορικών μαρτυριών. Ποια είναι η διαφορά της προφορικής ιστορίας από την προφορική μαρτυρία όπως παρουσιάζεται, ας πούμε, στο ντοκιμαντέρ; Υπάρχει μεγάλη διαφορά. Η προφορική ιστορία συγκεντρώνει μαρτυρίες αλλά δεν σταματά εκεί. Τις επεξεργάζεται, τις αναλύει και τις ερμηνεύει. Ασχολείται με τη διαμόρφωση της μνήμης. Όχι μόνο τι θυμόμαστε αλλά και πώς το θυμόμαστε. Από την άλλη μεριά, η προφορική μαρτυρία μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους από την κλινική ψυχολογία έως τον κινηματογράφο, κυρίως στο ντοκιμαντέρ. Το πιο πρόσφατο και το γνωστό νομίζω ότι είναι το Φιλιά εις τα Παιδιά. Καθόλου τυχαία όμως το 2013 (το «βαθύ» έτος της κρίσης) παίχτηκαν τρεις θεατρικές παραστάσεις που βασίζονταν σε προφορικές μαρτυρίες, οι δύο πρώτες αφορούσαν την ιστορία της Ελλάδας: Ο κοινός λόγος, της Έλλης Παπαδημητρίου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, Γιοι και Κόρες, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριάνου, όπου οι ίδιοι οι ηθοποιοί είχαν συγκεντρώσει μαρτυρίες, και Thαt’s life, σε σκηνοθεσία Αγγελικής Γκιργκινούδη, στο οποίο οι εθελοντές ηθοποιοί, έλληνες και μετανάστες, «έπαιξαν» προσωπικές τους ιστορίες. Μάλιστα, στο συνέδριο της ΕΠΙ, τον Μάρτιο 2014, την 4η ημέρα, αναδείχτηκε αυτή η διάσταση της προφορικής ιστορίας. Μίλη-

σαν για τη δουλειά τους συντελεστές και από τις τρεις παραστάσεις. Η ενασχόληση τόσων διαφορετικών ανθρώπων με την ιστορική μαρτυρία, είναι ένα δείγμα των καιρών μας. Είναι κοινωνική ανάγκη να γνωρίσουμε την ιστορία μας απορρίπτοντας τους «ζωτικούς» μας μύθους και τους «καθιερωμένους» ήρωες. Η προφορική ιστορία δίνει μια νέα διάσταση, μια νέα οπτική στην Ιστορία, γιατί βγάζει στο ιστορικό προσκήνιο τους –έως τώρααφανείς, τους ‘απλούς’, καθημερινούς ανθρώπους και αναδεικνύει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν στο ιστορικό γίγνεσθαι. Πώς λειτουργούν οι ομάδες; Οι ομάδες προφορικής ιστορίας σχηματίζονται μετά από μια ταχύρυθμη εκπαίδευση (12-18 ώρες) ώστε οι μαρτυρίες να συγκεντρώνονται με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές και να μπορούν να εναχθούν σε ένα αρχείο -όποτε και όταν ιδρυθεί. Αποτελούνται από εθελοντές, συνήθως με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Προσπαθούν να λειτουργήσουν έξω από αρχηγικά σχήματα, στη βάση μιας συλλογικότητας, γιατί όλη η διαδικασία απαιτεί τη συλλογικότητα. Ωστόσο το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Το σχολείο, η εκπαίδευση, αλλά και η κοινωνία μας δεν μας έχουν διδάξει πως να συνεργαζόμαστε. ∆εν ξέρουμε ν’ ακούμε. Για λόγους ιστορικούς, οι οποίοι εδράζονται κυρίως στον εμφύλιο, για πολλές δεκαετίες ήμασταν μια διχασμένη κοινωνία. Από τη μια οι «εθνικόφρονες» και από την άλλη οι πολίτες «δεύτερης κατηγορίας», δηλαδή οι αριστεροί και οι συνοδοιπόροι τους, για τους οποίους ο χαφιές ήταν μια καθημερινότητα. Ένα πελατειακό κράτος, εχθρικό προς τους πολίτες του που τους υποχρέωνε «να γλείφουν κατουρημένες ποδιές» για ν’ αποκτήσουν τα αυτονόητα. Η έννοια του πολίτη επικαλύπτονταν –ίσως και επικαλύπτεται ακόμααπό του πελάτη. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν μια κοινωνία βυθισμένη στο φόβο και κυρίως την καχυποψία προς τον «άλλον», τον ξένο, τον διαφορετικό. Η καχυποψία εμποδίζει την επικοινωνία. Από τη μεταπολίτευση και μετά έχουμε κάνει –παρόλα τα μεγάλα ελλείμματα δημοκρατίας- αρκετά βήματα. Πάντως στην πράξη, τη συλλογικότητα πρέπει να την επινοήσουμε και να την κατασκευάσουμε. Και είμαστε υποχρεωμένοι να τα καταφέρουμε. Σήμερα.

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

ΕΥΡΩΠΗ

Η αγάπη δουλεύει για το σοσιαλισμό ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΣΚΟΣ

Πρόσφατα εκδόθηκε το βιβλίο σας «Κρίση και αριστερή πολιτική. Ταξική αναμέτρηση στην Ελλάδα και τον κόσμο 2009-2014» (Εκδόσεις ΝήσοςRed Notebook). Ποιοι είναι τελικά οι χαμένοι και ποιοι οι κερδισμένοι; Υπάρχουν κερδισμένοι που βρίσκονται και στην Ελλάδα; Η εύκολη, εύπεπτη και απολύτως παραπειστική πρόσληψη αυτού που συμβαίνει στην Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων αντιλαμβάνεται τα πράγματα ως εάν είναι ζήτημα «εξωτερικής πολιτικής». Η καθεστωτική εκδοχή είναι πως αμαρτήσαμε ως χώρα αδιακρίτως και πληρώνουμε, με τη βοήθεια των «εταίρων» μας, έτσι ώστε να επανακανονικοποιηθούμε ως ευρωπαϊκό κράτος. Από την άλλη, μια ορισμένη «αντιστασιακή» πατριωτική αφήγηση διατείνεται πως το έθνος είναι που βάλλεται πανταχόθεν, πράγμα που σημαίνει πως «όλοι οι Έλληνες», πλην ελαχίστων Λακεδαιμονίων, πλήττονται άγρια και συνιστούν το πάνδημο δυνητικό υποκείμενο για την απάντηση στο μερκελισμό, την κατοχή, τη μπότα. Ισχυρίζομαι, λοιπόν, πως τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Αυτό που συμβαίνει είναι πως το ελληνικό κεφάλαιο, με την πλήρη και συγκινητική αρωγή των ευρωπαϊκών αδελφών του, επιτίθεται, αξιοποιώντας την κρίση ως ευκαιρία, για να γυρίσει τους δείκτες του ρολογιού αιώνες πίσω σε ό,τι αφορά τους όρους ζωής των εργαζομένων και των κατώτερων τάξεων στην Ελλάδα. Το πρόγραμμά τους επιτυγχάνει ήδη μεγάλα αποτελέσματα και, εάν δεν εμποδιστεί γρήγορα, θα προκαλέσει αναντίστρεπτα κακά στη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Ο «μερκελισμός» συμπαρίσταται ολόψυχα και ολόσωμα γιατί τα αποτελέσματα του ελλαδικού πειράματος είναι εξαγώγιμα σε όλη την Ευρώπη και όλο τον κόσμο. Τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Μεταξύ 2012 και 2013 οι πεντακόσιες πλουσιότερες ελληνικές οικογένειες αύξη-

ΜΑΝΩΛΗ

σαν τον πλούτο τους από 50 σε 60 δισεκατομμύρια ευρώ, ο ιδιωτικός τομέας υγείας διπλασίασε τα κέρδη του μεταξύ 2010 και 2012, ο λόγος κερδών προς αμοιβές της εργασίας αυξήθηκε στην ίδια περίοδο κατά 40% κλπ. Τα βάσανά μας είναι η χαρά τους. Οι συμπατριώτες μας πλούσιοι, άξιοι γόνοι των μαυραγοριτών, είναι ο πρώτος αντίπαλός μας. Αν δεν το κατανοήσουμε, έχουμε θέμα. Πώς πιστεύετε ότι θα διαμορφωθεί ο πολιτικός χάρτης την επόμενη των τριπλών εκλογών. Είναι ικανά τα αποτελέσματα να φέρουν εξελίξεις που να οδηγήσουν σε πτώση την κυβέρνηση, όπως επιθυμεί ο ΣΥΡΙΖΑ; Νομίζω πως ήδη το κεφάλι του Σαμαρά παίζεται σε παίγνια «σταθερότητας» και νέας «εθνικής σωτηρίας», ενώ, όπως έγραψε εύστοχα ο Θανάσης Καρτερός, πρόσφατα στην Αυγή, η Ελιά μάλλον πάει για καυσόξυλα. Την ίδια στιγμή μόνο ένα θαύμα μπορεί να διασώσει τον τρίτο αρχικά κυβερνητικό εταίρο, τη ∆ΗΜΑΡ, η οποία μάλλον, αν και «εκσυγχρονιστικότατη και κυβερνώσα», θα έχει τη τύχη που επιφύλαξαν στο ΛΑΟΣ οι εκλογές του 2012. Το Ποτάμι φαίνεται να ικανοποιεί προς το παρόν το ρόλο του σχετικού αναχώματος, νομίζω όμως πως οι επόμενες μέρες θα το συρρικνώσουν. Έτσι ή αλλιώς πάντως είναι δύσκολο να στηριχθεί λύση καθεστωτικής κυβερνητικής σταθερότητας σε τέτοιου είδους μεταμοντέρνες κουρελούδες. Το σύστημα, επομένως, δεν αισθάνεται και πολύ καλά. Οι εξελίξεις μπορεί, όπως το επιδιώκουμε, να είναι ραγδαίες. Κατά τη γνώμη μου, αυτό σε μεγάλο βαθμό περνάει από μια μεγάλη διαφορά στις ευρωπαϊκές εκλογές, που είναι καθόλα εφικτή. Αρκεί να έρθει ο κόσμος να ψηφίσει. Να πείσουμε αυτές τις τελευταίες μέρες τους άνεργους, τους νέους, τους εργάτες, τους κατεστραμμένους επαγγελματίες να ψηφίσουν: αυτή είναι η βασική μας δουλειά, όλων των μελών

στην Ευρώπη άνθρωποι μπορούν και διαδηλώνουν μαζί, όσο και διαφορετικοί να είναι, τότε νομίζω πως οι λαοί μπορούν να ελπίζουν σε κάτι καλύτερο. Σε όλο αυτό θα ήθελα και εγώ να προσθέσω ένα λιθαράκι. Πιστεύω πως μια δυνατή Αριστερά στην Ευρώπη θα κάνει τα πράγματα πολύ καλύτερα. Στον αγώνα σας με τις καθαρίστριες στο υπουργείο Οικονομικών πώς θα συνεχίσετε; Οχτώ μήνες τώρα είμαστε κάθε μέρα στο δρόμο. Από την περασμένη Τετάρτη είμαστε με τη σκηνή μας μέρα - νύχτα μπροστά από το υπουργείο. Μας έχουν συγκινήσει και οι συναδέλφισσες και ο κόσμος που περνάει και μας δείχνει τη συμπαράστασή του. Εγώ το πιστεύω, από την πρώτη στιγμή, πως θα νικήσουμε και θα γυρίσουμε στις δουλειές μας. Σε ανθρώπους από άλλους κλάδους που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με εσάς, τι θα τους λέγατε; Θέλω να τους πω πως δεν μπορούμε πια να καθόμαστε στους καναπέδες μας, να έρθουν μαζί μας και όλοι μαζί να διεκδικήσουμε το δικαίωμά μας στη δουλειά. Πιστεύω πως ο άνθρωπος χωρίς δουλειά, χάνει και την αξιοπρέπειά του. Ένας μόνος του δεν πρόκειται ποτέ να νικήσει, όλοι μαζί όμως μπορούμε να τα καταφέρουμε. •

και φίλων του ΣΥΡΙΖΑ. Αν συμβεί αυτό το σύστημα δεν έχει καμία τύχη. Και δεν πρόκειται να το σώσει ούτε η πιθανότατα ενισχυμένη ναζιστική ακροδεξιά ούτε το «χάνομαι γιατί ρεμβάζω» ΚΚΕ με την απίστευτα συστημική του συμπεριφορά. Η κυβέρνηση έχει συμμαχίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζεται, τουλάχιστον, με καχυποψία. Πως θα το αντιμετωπίσετε; Με ένα μαραθώνιο, που ήδη έχει ξεκινήσει, συνάντησης με τις ευρωπαϊκές εργατικές τάξεις διαμορφώνοντας ένα λόγο, μια πρόταση και μια ρητορική που τις εντάσσει στο κοινό μας αγώνα απέναντι στα κοινά προβλήματα. Έτσι ώστε, όταν θα μας πιέζουν θεοί και δαίμονες, εκατομμύρια άνθρωποι στους δρόμους της Ρώμης, της Μαδρίτης, της Λισαβόνας, αλλά και του Βερολίνου, του Άμστερνταμ, της Βιέννης να είναι μαζί μας. ∆ύσκολο; Προφανώς. Αλλά πώς αλλιώς; Γίνεται! Όπως γίνεται και αυτό που είπε ο Ζίζεκ στις παραμονές των εκλογών του Ιουνίου 2012. Με κυβέρνηση της αριστεράς δεκάδες εκατομμύρια δημοκράτες της Ευρώπης ας έρθουν για τουρισμό στην Ελλάδα. Μην μένετε στο ακριβές περιεχόμενο της «πρότασης» του Ζίζεκ. Ας κρατήσουμε το πνεύμα. Μπορούμε να έχουμε ισχυρότατη στήριξη. Και όσο ριζοσπαστικότεροι είμαστε τόσο ισχυρότερη στήριξη μπορούμε να έχουμε.

“

Μήπως η επιμονή στη σημασία της εκλογικής μάχης υποκρύπτει κυβερνητισμό από μέρους του ΣΥΡΙΖΑ. Με το κίνημα πώς τα βλέπετε τα πράγματα; Στις εκλογές, ανεξαρτήτως του βαθμού ριζοσπαστισμού μας, δεν μπορεί παρά να επιδιώκουμε τη μεγάλη καταγραφή. ∆εν συνιστούν το άλας της γης ούτε όμως είναι και ήσσονος σημασίας επεισόδια στην πορεία της ταξικής πάλης. Το αντίθετο: σε συγκεκριμένες συγκυρίες, και η σημερινή είναι κατε-

Από την περασμένη Τετάρτη είμαστε με τη σκηνή μας μέρα - νύχτα μπροστά από το υπουργείο. Μας έχουν συγκινήσει και οι συναδέλφισσες και ο κόσμος που περνάει και μας δείχνει τη συμπαράστασή του. Εγώ το πιστεύω, από την πρώτη στιγμή, πως θα νικήσουμε και θα γυρίσουμε στις δουλειές μας.

Τις συνεντεύξεις πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

“

«Το σύστημα, επομένως, δεν αισθάνεται και πολύ καλά. Οι εξελίξεις μπορεί, όπως το επιδιώκουμε, να είναι ραγδαίες. Κατά τη γνώμη μου, αυτό σε μεγάλο βαθμό περνάει από μια μεγάλη διαφορά στις ευρωπαϊκές εκλογές, που είναι καθόλα εφικτή». ξοχήν τέτοια, μπορεί μια εκλογική αναμέτρηση να τροχιοδρομήσει επαναστατικές εξελίξεις. Η ολοκλήρωσή τους, βέβαια, δεν είναι δυνατή χωρίς την ενσώματη εμπλοκή της κοινωνικής πλειοψηφίας. Γι’ αυτό σε κάθε ευκαιρία φωνάζουμε πως η ανάθεση είναι συνταγή καταστροφής. Γι’ αυτό λέμε πως οι εργάτες της ΒΙΟΜΕ και οι απεργοί της αυτοδιαχειριζόμενης ΕΡΤ, οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι των δομών αλληλεγγύης είναι που δείχνουν το δρόμο. Αν τους μιμηθούν οι μεγάλοι αριθμοί των ανθρώπων μας είμαι βέβαιος πως θα τα καταφέρουμε. Θα γίνουμε η Χιλή που νίκησε, όπως μου αρέσει να λέω στις ομιλίες. Γιατί, τελικά, όλα αυτά δουλεύουν για το σοσιαλισμό. Οι αγώνες δουλεύουν για το σοσιαλισμό. Είχε δίκιο ο στίχος, έστω κι αν ο συνθέτης του βρίσκεται «αλλού» εδώ και καιρό: η αγάπη, δηλαδή η αλληλεγγύη, δουλεύει για το σοσιαλισμό, φτιάχνει εδώ, τώρα, κομμουνισμό. Κι όποιος δεν καταλαβαίνει… •

ΕΥΡΩΠΗ

Να ολοκληρώσουμε το βήμα που δεν έγινε τον Ιούνιο του ’12

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

ΑΛΕΚΟΣ ΚΑΛΥΒΗΣ

ι ευρωεκλογές αλλά και οι αυτοδιοικητικές εκλογές είναι η μοναδική ευκαιρία για το λαϊκό κίνημα να καταφέρει αυτά που δεν κατάφερε με τους αγώνες του το προηγούμενο διάστημα. Να καταδικάσει, δηλαδή, σε τέτοιο βαθμό, με την ψήφο του, το μνημονιακό καθεστώς στη χώρα μας ώστε να απονομιμοποιηθεί πλήρως και να ενταθεί έτσι η πολιτική κρίση, η οποία θα επιταχύνει την πολιτική αλλαγή στη χώρα μας. Η ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ θα ενισχύσει

την αιχμή της αντιπαράθεσης με το σύστημα και θα πολλαπλασιάσει την αποτελεσματικότητα της αντιμνημονιακής ψήφου, αφού θα της δώσει κατεύθυνση κυβερνητικής λύσης. Η κοινωνική πόλωση που υποβόσκει θα εκφραστεί στις επερχόμενες εκλογές με την ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την εναλλακτική λύση στη χώρα μας Η φτώχεια, η ανεργία, η φορομπηχτική πολιτική, η μετανάστευση των νέων, η ισοπέδωση μισθών και συντάξεων, η διάλυση της ζωής των λαϊκών στρωμάτων, είναι η ζοφερή πραγματικότητα και όσοι είναι θύματα αυτών των πολιτικών δεν είναι λωτοφάγοι να την ξεχάσουν μπροστά στην κάλπη, ούτε θα πειστούν από την εικονική πραγματικότητα ευημερίας που παρουσιάζει η κυβέρνηση. Τα ψέματα περί τέλους των μνημονίων δεν πείθουν κανένα καλόπιστο και λογικό πολίτη. Η αλήθεια είναι ότι τα μνημόνια δεν τελειώνουν .Οι τετρακόσιοι μνημονιακοί εφαρμοστικοί νόμοι θα συνεχίσουν να ισχύουν, ετοιμάζονται νέα μνημόνια που όπως και να ονομαστούν μνημόνια θα είναι. Υπάρχουν τα προαπαιτούμενα για τις

ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΤΣΟΥΛΑΚΟΥ

δύο επόμενες δόσεις, υπάρχει σε εκκρεμότητα το νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα. Υπάρχει η συμφωνία της κυβέρνησης κάτω από το τραπέζι για τα εργασιακά και το ασφαλιστικό. Η ουσία είναι πως η λιτότητα και οι άλλες αντιλαϊκές πολιτικές θα ακολουθηθούν για πολλά χρόνια αν δεν φύγει αυτή η κυβέρνηση. Τα μνημόνια δεν τελειώνουν αν δεν καταργηθούν και αυτή είναι η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ. Η πολιτική σταθερότητα την οποία επικαλείται η κυβέρνηση , είναι μία παγίδα για αυτούς που πλήττονται. Τι τους λέει δηλαδή: καθίστε ήσυχοι για να συνεχίσω μια πολιτική που λεηλατεί τους πολλούς και ενισχύει τις τράπεζες και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Σταθερότητα δηλαδή και νέα προνόμια για τους πλούσιους και ισχυρούς, ανασφάλεια και νέα πλήγματα για τα λαϊκά στρώματα, αυτή είναι η υπόσχεση της κυβέρνησης, που όμως δεν μπορεί να πείσει κανέναν πια. Οι μέρες που απομένουν είναι πολύ κρίσιμες. Το σύστημα θα ρίξει όλα του τα όπλα: Εκβιασμούς, τεχνητή πόλωση,τρομοκράτηση ,διαστρέβλωση, παραπληροφόρηση. Όλα στην υπηρε-

σία της διαχείρισης του φόβου του κόσμου. Αυτό όμως προδίδει την αδυναμία αλλά και τον πανικό των συστημικών δυνάμεων, οι οποίες γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να προσφέρουν μια υπόσχεση, μια θετική πρόταση στον ελληνικό λαό και γι αυτό το λόγο επιχειρούν να πλήξουν την αριστερά ποντάροντας στην επιφύλαξη απέναντι σε κάθε νέα, μη δοκιμασμένη ,πρόταση. Το χρέος της ριζοσπαστικής αριστεράς είναι να πείσει όχι μόνο για την ορθότητα αλλά και για τον ρεαλισμό και για την βιωσιμότητα μιας αντινεοφιλελεύθερης, προοδευτικής κυβερνητικής λύσης με κατεύθυνση το σοσιαλισμό, η οποία προβάλλει σαν η μοναδική απάντηση στο σημερινό αδιέξοδο. Είναι επείγουσα ανάγκη να κλείσει οριστικά η θλιβερή παρένθεση της απίστευτης τραγωδίας που έζησε ο λαός μας τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Στις εκλογές αυτές μπορεί να ολοκληρωθεί το ανολοκλήρωτο βήμα που έγινε τον Ιούνιο του 2012. Να ανοίξει ο δρόμος για κυβέρνηση αριστεράς στην Ελλάδα και να προκληθεί ένα ντόμινο ριζικών αλλαγών σε όλη την Ευρώπη. •

Μπορούμε να τους διώξουμε!

ΕΥΡΩΠΗ

πορούμε να ζήσουμε αλλιώς: χωρίς ανεργία, επισφάλεια, ενοικιαζόμενη εργασία και προγράμματα voucher. Μπορούμε να ζήσουμε μακριά από το παιδικό μας δωμάτιο, τη φτώχεια και τη θλίψη. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τις βραδινές απαγωγές των κατοίκων τις Ιερισσού, χωρίς να πληρώνουμε για παραλίες και ελεύθερο χρόνο, χωρίς να γινόμαστε ιθαγενείς από τις φαραωνικές επενδύσεις του κεφαλαίου. Μπορούμε να ζήσουμε σε μια κοινωνία που θα οικοδομείται μια νέα συλλογική ευτυχία, χωρίς φασισμό, ρατσισμό, σεξισμό και αποκλεισμούς,

Σήμερα, τώρα, εμείς!

Μπορούμε να ζήσουμε αλλιώς, Με πρόσβαση σε ποιοτική παιδεία, πολιτισμό και αθλητισμό, Με πλήρη και αξιοπρεπή εργασία, με στέγαση μέσα σε ανθρώπινες πόλεις! Να απαιτήσουμε λύσεις για την ανεργία των νέων και τα μεγάλα προβλήματα μας, τώρα, και όχι «όταν το επιτρέψουν οι από πάνω, η οικονομία και οι δανειστές»! Από την περιπλάνηση στη γκρίζα ζώνη μεταξύ επισφάλειας, ανεργίας και μετανάστευσης, ήρθε η ώρα να βαδίσουμε στην πορεία ανατροπής! Μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα συνδικαλιστικό κίνημα που θα στρέψει την προσοχή του και θα επιχειρήσει να οργανώσει πάλι την προστασία των εργαζομένων. Καταρχήν, να αναβιώσει και να επικαιροποιήσει τα δικά του συλλογικά οράματα, αυτά της αλληλεγγύης απέναντι στο σύνολο της εργατικής τάξης. (νέοι, παλαιοί εργαζόμενοι, μετανάστες) Χρειάζεται να οργανώσει την εργατική αντίσταση πέρα από την αυθεντική συνδικαλιστική οργάνωση και σε τοπικό επίπεδο. Με άλλα λόγια πρέπει η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού να φτιάξουν κοινωνικά κέντρα που να επιλαμβάνονται όλων των ζητημάτων που αφορούν στους εργαζόμενους, αλλά και στους ανέργους. Το πρώτο χρέος που έχουμε είναι να τελειώνουμε με τις κυβερνήσεις των Μνημονίων! Στην Ελλάδα των Μνημονίων, η

νέα γενιά απαξιώθηκε, συκοφαντήθηκε, εκδιώχθηκε! Αντιμετωπίστηκε από τις κυβερνήσεις και την τρόϊκα, ως μια γενιά που θα θυσιαστεί για «το καλό της χώρας» . Η ζωή μας υποτιμήθηκε, ώστε o κόσμος του πλούτου να διατηρήσει μέσα στη “κρίση”, τα προνόμια και τα κέρδη που είχε συνηθίσει και στην “ανάπτυξη”, ως οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος της εκμετάλλευσης μας. ∆εν μας συγκινούν στόχοι όπως “επιστροφή στην ανάπτυξη” ή “ έξοδος στις αγορές”. ∆εν μετράμε την ζωή μας με τις λέξεις και τις εφευρέσεις των τεχνοκρατών και των μισθοφορων του συστήματος! Τα θέλουμε όλα για όλους!

Να θυμηθούμε ότι το μέλλον διαρκεί πολύ. Να το ζήσουμε χωρίς αυτούς!

Το πρώτο βήμα για την έφοδο στα όνειρα μπορεί να γίνει μόνο αν τους διώξουμε. Στις 26 Μάη φεύγουν! ∆εν θέλουμε να ζήσουμε άλλο με το πολιτικό σύστημα και το πολιτικό προσωπικό που μας συμβουλεύει να κάνουμε υπομονή μέχρι…..νεωτέρας! Η ρήξη με το παλιό είναι μονόδρομος για τη νέα γενιά και ταυτόχρονα “προαπαιτούμενο” για να γυρίσει η ελπίδα στην ελληνική κοινωνία. Μπορούμε να ζήσουμε αλλιώς με την κυβέρνηση της Αριστεράς, ή οποία θα προσπαθήσει να ξαναθυμίσει αυτά που έχουν ξεχαστεί. Μιας κυβέρνησης από το λαό, για το λαό. Μέσα από μία ριζική και ιστορική ανατροπή. Επιστρέφοντας την πολιτική από τους λίγους στους πολλούς, από τους ειδικούς σε όλους και όλες! Και ειδικά στους νέους και στις νέες. Για να μην στεκόμαστε παρατηρητές! Ξέρουμε πολύ καλά, ότι η δημοκρατία και η φωνή του κόσμου της εργασίας και της νεολαίας ανησυχεί τον κόσμο του κεφαλαίου. Τους ανησυχεί γιατί φοβούνται τις παγκόσμιες εξεγέρσεις και τις ανατροπές που προκύπτουν από την κινητοποίηση της νέας γενιάς! Η κινητοποίηση μας είναι ο εφιάλτης τους! Να τους δικαιώσουμε! Στις 25 ψηφίζουμε! Ψηφίζουμε ΣΥΡΙΖΑ! Πρώτη Φορά Αριστερά! •

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

Ν. Αφρική: Εκλογές μετά τον Νέλσον Μαντέλα

Στις εκλογές της 7ης Μαΐου, ψήφισαν για πρώτη φορά άνθρωποι που γεννήθηκαν ελεύθεροι. Οι νέοι ψηφοφόροι προτίμησαν όμως την αποχή. σελ. 30

Για ένα κομμάτι ψωμί...

Συνέντευξη με τον ερωβουλευτή της Ενωμένης Αριστεράς, Βίλι Μέγιερ για την ανάγκη διαγραφής του χρέους, καθώς και στην προσπάθεια να φτάσει στην κάλπη ο κοινωνικός ριζοσπαστισμόςί. σελ. 28

Περισσότεροι από 280 νεκροί στο ορυχείο της Σόμα, ενώ αγνοούνται 150 ανθρακωρύχοι

«Συνηθισμένο φαινόμενο»

Οι επιχειρήσεις διάσωσης συνεχίζονταν, οι συγγενείς είτε θρηνούσαν, είτε περίμεναν νέα για τους δικούς τους ανθρώπους και ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθούσε με αγωνία τις εξελίξεις, όταν ο Ερντογάν επισκέφθηκε το σημείο της καταστροφής και δήλωσε ότι το ατύχημα αποτελεί «συνηθισμένο φαινόμενο» σε ορυχεία και «θα ερευνηθεί διεξοδικά». Ανάλογη δήλωση είχε κάνει σε ατύχημα το 2010, όταν είχε χαρακτηρίσει τους θανάτους ανθρώπων, «μοίρα του επαγγέλματος». Στην ίδια επίσκεψη, ο σύμβουλός του, Γιουσούφ Γιερκέλ, επιτέθηκε με κλωτσιές σε κάποιον από τους πενθούντες που είχαν συγκεντρωθεί και διαμαρτύρονταν. Για την επίθεσή του, όπως δήλωσε, «θα παράσχει τις απαραίτητες πληροφορίες όσο το δυνατόν συντομότερα». Σε βίντεο που κυκλοφόρησε στο Youtube και αργότερα αποσύρθηκε, ο ίδιος ο Ερντογάν, μέσα σε κατάστημα που είχε καταφύγει για να αποφύγει τις αποδοκιμασίες, εμφανίζεται να δίνει γροθιά σε έναν από τους διαμαρτυρόμενους. Επίσης, ο διοικητής της Κοινωνικής Ασφάλισης της Τουρκίας, αποτίμησε τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν και τους εργαζόμενους που τραυματίστηκαν, σε 1.000 τουρκικές λίρες (352 ευρώ) αποζημίωση.

Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας

Από την ημέρα του ατυχήματος,

Από εκδήλωση στην Ιταλία, προς τιμήν των νεκρών ανθρακορύχων. συγκεντρώσεις έχουν πραγματοποιηθεί στην πλατεία Κιζιλάι της Άγκυρας, στον τόπο της καταστροφής, όπου οι διαμαρτυρόμενοι επιτέθηκαν με πέτρες στην αυτοκινητοπομπή του πρωθυπουργού, στα γραφεία της ιδιοκτήτριας εταιρίας των ορυχείων Soma Komur Isletmeleri AS και στο επίκεντρο των περσινών διαμαρτυριών, την πλατεία Τακσίμ της Κωνσταντινούπολης. Οι συγκεντρωμένοι, τους οποίους η αστυνομία απώθησε με εκτοξευτήρες νερού και δακρυγόνα, φώναζαν συνθήματα για την παραίτηση της κυβέρνησης και χαρακτήριζαν τον τούρκο πρωθυπουργό «δολοφόνο» και «κλέφτη». Το μεγαλύτερο εργατικό συνδικάτο της χώρας προετοιμάζει απεργία και στο σύνολό τους τα συνδικάτα καταγγέλλουν τις πλημμελείς προδιαγραφές ασφαλείας από τότε που τα ορυχεία, στο όνομα της ανάπτυξης, δόθηκαν σε ιδιώτες το 2004. Όπως δήλωσαν: «Εκατοντάδες αδέλφια εργαζόμενοι στην Σόμα, αφέθηκαν εξαρχής να πεθάνουν, όταν εξαναγκάστηκαν να δουλεύουν με βάρβαρες συνθήκες για να παράγουν τα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη». Ο ιδιοκτήτης των ορυχείων, Αλπ Γκουρκάν, είχε καυχηθεί στο παρελθόν για την μείωση του κόστους στις εγκαταστάσεις. Το προηγούμενο μεγαλύτερο ατύχημα σε ορυχεία, στο οποίο σκοτώθηκαν 263 άνθρωποι, ήταν το 1992, στο Ζονγκουλτνάκ, κοντά στην Μαύρη Θάλασσα. Η ιδιοκτήτρια εταιρία, είχε ήδη απασχολήσει την κοινή γνώμη, και βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού κόμματος (CHP), με την υποστήριξη του Εθνικιστικού (MHP) και του Φιλο-

“

Ισπανία: Οι άνθρωποι έχουν την εξουσία

ΤΟΥΡΚΙΑ

έκρηξη στο ορυχείο της Σόμα, στην Μανίσα της δυτικής Τουρκίας, που προκάλεσε τον εγκλωβισμό των περίπου 780 ανθρακωρύχων, από τους οποίους, μέχρι την Πέμπτη, είχαν ανασυρθεί νεκροί περισσότεροι από 280, είχαν διασωθεί 450 και περίπου 150 αγνοούνταν, σε συνδυασμό με την προκλητική στάση του τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, πιθανόν να πυροδοτήσει την τελική φάση της διακυβέρνησής του. Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, «οι ελπίδες ελαχιστοποιούνται» και η μόνη περίπτωση να έχουν σωθεί όσοι παραμένουν εγκλωβισμένοι είναι να έφθασαν μέχρι τους θαλάμους έκτακτης ανάγκης που είναι εφοδιασμένοι με αντιασφυξιογόνες μάσκες και αέρα.

Κουρδικού HDP, υπέβαλαν αίτημα στις 29 Απριλίου, για εξέταση των συνθηκών ασφαλείας στο συγκεκριμένο ορυχείο, μετά από ατυχήματα που είχαν συμβεί. Το κυβερνών AKP είχε απορρίψει το αίτημα, γεγονός που ακυρώνει τους ισχυρισμούς του Ερντογάν ότι «κάποιες ριζοσπαστικές ομάδες θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν την καταστροφή για να δυσφημίσουν την κυβέρνηση». Πιο σημαντικό, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στα ορυχεία, κατηγορούν τις αμφιβόλου αξιοπιστίας επιθεωρήσεις που είχαν γίνει, ενώ επί μήνες παραπονούνταν για προβλήματα στους διανομείς ενέργειας, στους οποίους φαίνεται να οφείλεται η καταστροφή.

Τρίτη σε θανάτους από εργατικά ατυχήματα Η έκρηξη κατανάλωσε το οξυγόνο και πολλοί από τους εργάτες δηλητηριάστηκαν από την εισπνοή μονοξειδίου του άνθρακα. Η διακοπή ρεύματος που προκλήθηκε, ακινητοποίησε τους ανελκυστήρες και παγίδευσε τους ανθρακωρύχους δύο χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της γης. Οι θάνατοι στα τουρκικά ορυχεία όπου απασχολούνται 92.000 άνθρωποι, ομολογουμένως δεν αποτελούν «μεμονωμένα περιστατικά», αφού την περίοδο 2001-2012, πέθαναν 1.172 εργαζόμενοι σε αυτά, που ερμηνεύεται σε 10,4% των εργατικών ατυχημάτων. Στην Βρετανία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 1%, στις ΗΠΑ τα θύματα έφθασαν τα 35 το 2009 και το 2012, ενώ

Η έκρηξη στο ορυχείο της Σόμα, σε συνδυασμό με την προκλητική στάση του τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, πιθανόν να πυροδοτήσει την τελική φάση της διακυβέρνησής του.

στην «επικίνδυνη» Κίνα, σκοτώθηκαν 1.300 άνθρωποι το 2012 και 1.973 το 2011. Η Τουρκία, χώρα «υψηλού κινδύνου» σε εργατικά ατυχήματα, δεν έχει επικυρώσει την ∆ιεθνή Συνθήκη των Εργατικών Συνδικάτων για την Ασφάλεια και την Υγεία στα Ορυχεία και ούτε οι φιλοδοξίες της για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν οδηγήσει σε εναρμόνιση στην πράξη με τους κανονισμούς ασφάλειας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εργασίας, κατατάσσει την Τουρκία στη χειρότερη θέση στην Ευρώπη και στην τρίτη χειρότερη στον κόσμο, σε θανάτους εργατών. Ο άνθρακας αποτελεί μια από τις λίγες πηγές ενέργειας που παράγει η χώρα και θεωρείται ζωτικός για την οικονομία, ενώ στην Σόμα των περίπου 100.000 κατοίκων, 16.000 απασχολούνται στα ορυχεία. Στο τοπικό νοσοκομείο της πόλης, όπου η αστυνομία τοποθέτησε φράχτη για να εμποδίσει την πρόσβαση, είναι χαραγμένη η φράση: «Για εκείνους που δίνουν μια ζωή για μια χούφτα κάρβουνο».

Σαν ιδιοκτήτης του κράτους

Οι μεγαλύτερες εφημερίδες χαρακτήρισαν «μαύρη μέρα» την Τετάρτη, ο αντιπολιτευτικός προοδευτικός τύπος έδωσε έμφαση στην έλλειψη επαρκούς ασφάλειας και κηρύχθηκε τριήμερο πένθος στην Τουρκία. Ο Ερντογάν, ο οποίος δεν έχει ανακοινώσει ακόμα την υποψηφιότητά του για τις εκλογές του Αυγούστου, σύμφωνα με δηλώσεις ειδικών επιστημόνων που πρόσκεινται στο CHP, έχει προβλήματα διαχείρισης θυμού, χάνει εύκολα την ψυχραιμία του ειδικά όταν δέχεται επικρίσεις, συμπεριφέρεται σαν ιδιοκτήτης του κράτους, επιδεικνύει ελάχιστη υπομονή ως ακροατής και πιθανότατα χρήζει ιατρικής παρακολούθησης. Αν οι ανθρακωρύχοι με το θάνατό τους θα προκαλέσουν εξεγέρσεις που θα θέσουν τέλος στην διακυβέρνησή του -ότι δεν έγινε δυνατό με τους θανάτους διαδηλωτών, την επιβολή λογοκρισίας και τις αποκαλύψεις για διαφθορά-, δυστυχώς θα φανεί σε κλίμα πένθους για την Τουρκία. Ελισάβετ Πετρίδου

∆ΙΕΘΝΗ H ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς αντιπροσωπεύει την ελπίδα των ανθρώπων και την δυνατότητά τους να βρουν μέσω της πολιτικής το απαραίτητο αντίβαρο στην οικονομική εξουσία, λέει ο Βίλι Μέγιερ. Παράλληλα, ο ευρωβουλευτής της Ενωμένης Αριστεράς αναφέρεται στην ανάγκη διαγραφής του χρέους, καθώς και στην προσπάθεια να φτάσει στην κάλπη ο κοινωνικός ριζοσπαστισμός που έχει αναπτυχτεί τα τελευταία χρόνια στην Ισπανία.

Τη συνέντευξη πήρε ο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Πού επικεντρώνεται η προεκλογική σας εκστρατεία καθώς μπαίνουμε στην τελευταία εβδομάδα για τις ευρωεκλογές; O βασικός στόχος μας είναι η ενημέρωση των εργαζομένων που υποφέρουν από την ανεργία, την επισφάλεια, τις εξώσεις, την απώλεια των εργασιακών δικαιωμάτων και τις περικοπές των δημόσιων υπηρεσιών, για το ποιοι είναι οι ένοχοι: οι συντηρητικές δυνάμεις, οι σοσιαλδημοκράτες και οι φιλελεύθεροι. ∆εν αποτελεί έκπληξη ότι οι σοσιαλδημοκράτες και οι συντηρητικοί που κυριαρχούν στις κυβερνήσεις της Ε.Ε., μαζί με τους φιλελεύθερους ψήφισαν το 73% των ψηφοφοριών στο ευρωκοινοβούλιο, και συμφώνησαν σε όλες τις ευρωπαϊκές Συνθήκες. Τα σκληρά μέτρα που έχουν επιβληθεί στους λαούς είναι μια σαφής επιλογή των κυβερνήσεών τους, που καθοδηγούνται από συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής, και που απώτερος στόχος τους είναι να υπερασπίζονται τα συμφέροντα του μεγάλου ευρωπαϊκού τραπεζικού κεφαλαίου από την κοινωνική ευημερία της πλειοψηφίας. Ποια είναι τα κυριότερα σημεία του προγράμματός σας; Το σημερινό μοντέλο της περιφερειακής ολοκλήρωσης έχει αποτύχει, για αυτό υποστηρίζουμε την ανάγκη να ανοίξει μια συνταγματική διαδικασία που θα επιτρέπει να οικοδομήσουμε μια δημοκρατική Ε.E. που θα υπερασπίζεται τους ανθρώπους, και όχι μια οικονομική και γραφειοκρατική ελίτ που θα αποφασίζει με βάση τους αριθμούς. Υποστηρίζουμε την ανάγκη να αντιμετωπισθεί ρεαλιστικά το χρέος, που έχει καταδικάσει σε δυστυχία τους εργαζόμενους στις χώρες της νότιας Ευρώπης. Η λιτότητα, οι ιδιωτικοποιήσεις και οι περικοπές των εργασιακών δικαιωμάτων έχουν οδηγήσει μόνο σε αύξηση της φτώχειας και του χρέους. Η Ελλάδα πριν από την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών είχε χρέος κοντά στο 125% του ΑΕΠ, και μετά την εφαρμογή των μέτρων έχει ξεπεράσει το 175%. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ισπανία, όπου το χρέος είναι πάνω από το 100% του ΑΕΠ ως αποτέλεσμα των πολιτικών της λιτότητας. Για αυτό λέμε ότι είναι απαραίτητο να σταματήσει αυτή η απάτη. Ότι οι μόνες πραγματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος του χρέους είναι δύο: η διαγραφή μεγάλου μέρους του όπως έγινε με την Γερμανία μετά τον ∆εύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και ένας λογιστικός έλεγχος για να μάθουμε ποιο τμήμα του αντιστοιχεί στην κερδοσκοπική δραστηριότητα των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, και ως εκ τούτου δεν πρέπει να το πληρώσουμε. Επίσης, θεωρούμε αναγκαίο για το σύνολο της κοινωνίας να ανακτήσουμε τον κρατικό έλεγχο των στρατηγικών τομέων της οικονομίας, προκειμένου να αποκτήσουμε τους πόρους που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη του δημόσιου τομέα και την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών της πλειοψηφίας.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΙΛΙ ΜΕΓΙΕΡ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ

Οι άνθρωποι έχουν την εξουσία

“

Υποστηρίζουμε την ανάγκη να αντιμετωπισθεί ρεαλιστικά το χρέος, που έχει καταδικάσει σε δυστυχία τους εργαζόμενους στις χώρες της νότιας Ευρώπης. Η λιτότητα, οι ιδιωτικοποιήσεις και οι περικοπές των εργασιακών δικαιωμάτων έχουν οδηγήσει μόνο σε αύξηση της φτώχειας και του χρέους.

Πώς μπορεί ο κοινωνικός ριζοσπαστισμός που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια στην Ισπανία να αποτυπωθεί στην κάλπη; Στην Ενωμένη Αριστερά αντιμετωπίζουμε την προεκλογική εκστρατεία ως μια κοινωνική κινητοποίηση ενάντια στις πολιτικές της λιτότητας και των υπευθύνων της. Καταλάβαμε τις πλατείες, συμμετείχαμε σε γενικές απεργίες, κάναμε πορείες διαμαρτυρίας ενάντια στην τρόικα, αγωνιστήκαμε εναντίον των εξώσεων, και τώρα είναι η ώρα για να φτάσει όλη αυτή η κοινωνική κινητοποίηση στις κάλπες. Το σύνθημα της εκστρατείας μας είναι σαφές: «el poder de la gente» (η δύναμη των ανθρώπων). Οι άνθρωποι έχουν την εξουσία και για αυτό θα πρέπει να οργανωθούν στους δρόμους αλλά και στα θεσμικά όργανα. Το μήνυμα που πρέπει να δοθεί στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο είναι η αποδοκιμασία αυτής της πολιτικής που οδηγεί τις κοινωνίες στην εξαθλίωση. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν ψηφίσουμε όποιον υπερασπίζεται μια ριζικά διαφορετική Ευρώπη, μια Ευρώπη κοινωνική και αλληλέγγυα, με ένα βασικό εισόδημα για όλους

χωρίς όρους, που θα δίνει προτεραιότητα στους ανθρώπους και όχι στα οικονομικά συμφέροντα των λίγων, και που θα θέτει στο κέντρο τους πολίτες δίνοντάς τους φωνή με δημοψηφίσματα δεσμευτικά για την λήψη αποφάσεων. Τα δύο μεγάλα κόμματα αποφεύγουν μια ουσιαστική συζήτηση για την Ευρώπη. Γιατί νομίζετε ότι το κάνουν αυτό; Φυσικό είναι, το κάνουν σε όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και σε πολλές εθνικές κυβερνήσεις. Αλλά δεν είναι μόνο ότι συμφωνούν, δημιουργούν και πλειοψηφίες μεταξύ τους. Εκτός από το ότι έχουν συμφωνήσει σε όλες τις Συνθήκες της Ε.Ε., στο ευρωκοινοβούλιο οι σοσιαλδημοκράτες και οι συντηρητικοί ψήφισαν μαζί το 66% των μέτρων και των πολιτικών των οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων, το 77% για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας, το 67% για την απασχόληση, το 80% για την γεωργία. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου οι σοσιαλδημοκράτες έχουν τρεις αντιπροέδρους και άλλους τρεις επιτρόπους, ποτέ δεν έχουν εκφράσει την αν-

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

τίθεσή τους στις πολιτικές που επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της τρόικας. Επίσης, σε δέκα κράτη μέλη συντηρητικοί και σοσιαλδημοκράτες είναι σύμμαχοι στην κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας. Και σε πέντε άλλα κράτη οι σοσιαλδημοκράτες κυβερνούν με την υποστήριξη των φιλελεύθερων κομμάτων. Το κάνουν επειδή έχουν το ίδιο οικονομικό όραμα: οι αγορές είναι πάνω από όλα. Η σοσιαλδημοκρατία εδώ και πολλά χρόνια έχει αποδεχτεί ότι η οικονομία είναι πάνω από την πολιτική και στη βάση αυτή έχει αγκαλιάσει κάθε απορρύθμιση, έχει συμφωνήσει σε όλες τις ιδιωτικοποιήσεις, και έχει υπερασπιστεί με σθένος τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Ποιες είναι οι σκέψεις σας σχετικά με την αύξηση του ευρωσκεπτικισμού και τις προτάσεις πολλών για έξοδο από το ευρώ; Είναι απαραίτητο να αμφισβητήσουμε το σύνολο της οικονομικής αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης. Το ευρώ είναι το μόνο νόμισμα που δεν μπορεί να υποτιμηθεί, και μπορεί να συνεισφέρει στην υπηρεσία της πραγματικής οικονομίας και όχι της κερδοσκοπίας. Είναι ένα εργαλείο που μπορεί να γίνει πολύ χρήσιμο και απαραίτητο αν τεθούν κανόνες, και αν, όπως και η υπόλοιπη οικονομία, εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών. Όμως σήμερα η ΕΚΤ είναι μια φωλιά των κερδοσκόπων, δεν κάνει πολιτικές υπέρ των λαών, αλλά βρίσκεται στην υπηρεσία των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών που δανείζονται με 1% και μετά δανείζουν τα κράτη σχεδόν με 7%. Κερδοσκόποι που εκμεταλλεύονται την ανάγκη των κρατών για πίστωση, αφού με τις ιδιωτικοποιήσεις που συμφωνήθηκαν από σοσιαλδημοκράτες, συντηρητικούς και φιλελεύθερους χάθηκαν τεράστια ποσά από στρατηγικούς τομείς της οικονομίας, αφήνοντάς τα χωρίς πόρους για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες για δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας που αξίζουν να έχουν οι κοινωνίες. Σε μια περίοδο που ο νεοφιλελευθερισμός οδηγεί τους ανθρώπους στην εξαθλίωση και την απόγνωση, τι θεωρείτε ότι σηματοδοτεί για τους λαούς της Ευρώπης η ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς; Αντιπροσωπεύει την ελπίδα των ανθρώπων και την δυνατότητά τους να βρουν μέσω της πολιτικής το απαραίτητο αντίβαρο στην οικονομική εξουσία. Οι σοσιαλδημοκρατικές και οι συντηρητικές κυβερνήσεις είναι μαριονέτες των μεγάλων τραπεζών, των εταιρειών επικοινωνίας, των ευρωπαϊκών πολυεθνικών. Με τις πολιτικές της λιτότητας, των ιδιωτικοποιήσεων και των περικοπών θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων, από το καπιταλιστικό σύστημα τιμωρούνται καθημερινά οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι άστεγοι, οι μετανάστες, οι νέοι. Αντίθετα, οι πολιτικές που εμείς υπερασπιστήκαμε και θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε ως μέλη του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και της GUE/NGL, και που έχουμε επιλέξει τον ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα ως υποψήφιο για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, χαρακτηρίζονται από το γεγονός ότι βάζουμε τους ανθρώπους πάνω από τα κέρδη, και από μια σταθερή δέσμευση για την κοινωνική αλληλεγγύη και για μια δημοκρατική Ευρώπη με κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα.

•

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

«Όχι» στη λιτότητα, «ναι» στη ριζική αλλαγή πολιτικής ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ

Είναι δυνατόν να ακολουθήσει η ΕΕ μια άλλη πολιτική από αυτή της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και της λιτότητας; Ναι, απαντούν πάνω από 50 οικονομολόγοι του ∆ικτύου των Προοδευτικών Οικονομολόγων (EURO-PEN), οι οποίοι με δημόσια παρέμβασή τους, λίγες μέρες πριν τις ευρωεκλογές, καλούν τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν όχι στη λιτότητα, στην οικονομική στασιμότητα, τη ραγδαία αύξηση των ανισοτήτων και την άνοδο των εθνικιστικών απόψεων. Οι ευρωπαίοι οικονομολόγοι τονίζουν με έμφαση ότι είναι δυνατή η χάραξη «μιας άλλης πορείας για την Ευρώπη, με τη ριζική αλλαγή της πολιτικής της», προτείνοντας άξονες. Να τελειώνουμε με τη λιτότητα. Οι πολιτικές της δημοσιονομικής πειθαρχίας και το Σύμφωνο Σταθερότητας θα πρέπει να εγκαταλειφθούν και να χαραχθεί μια οικονομική πολιτική συντονισμένη, που θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη της ΕΕ να ακολουθήσουν μια δημοσιονομική πολιτική διαφορετική, αναγκαία για τη διέξοδο από την κρίση. Γι’ αυτό απαιτείται «ένα τεράστιο πρόγραμμα χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα επενδύσεων». Να τεθεί υπό έλεγχο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η νομισματική πολιτική της ευρωζώνης θα πρέπει να αλλάξει ριζικά. Η Ευρωπαϊκή

Κεντρική Τράπεζα να διαθέσει ρευστό και να δράσει ως ύστατος δανειστής για το δημόσιο χρέος των χωρών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. «Το πρόβλημα των δημόσιων χρεών θα πρέπει να λυθεί με κοινή ευθύνη (των χωρών) της ευρωζώνης και με την αναδιάρθρωση των χρεών». Τα «ευρωομόλογα» θα πρέπει να εισαχθούν όχι μόνο για τη χρηματοδότηση των δημόσιων χρεών, αλλά ακόμα και για τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής, οικονομίας για οικολογική της μετάβαση. Αύξηση της απασχόλησης, περιορισμός των οικονομικών ανισοτή-

των. Η ανεργία έχει φθάσει σε επίπεδο ρεκόρ που προκαλεί την κοινωνική και οικονομική αποδιοργάνωση. Γι’ αυτό θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, να καταπολεμηθούν οι ανισότητες στους κόλπους της ευρωζώνης, να τεθεί τέρμα στη μείωση των μισθών, να θεσπισθεί ελάχιστο ευρωπαϊκό μεροκάματο. Να περιοριστούν οι κοινωνικές ανισότητες. Οι ανισότητες έχουν φθάσει σε σημείο που καθιστά αδύνατη την επιστροφή στην ισόρροπη ανάπτυξη. Γι’ αυτό θα «πρέπει να υπερασπίσουμε το ευρωπαϊκό μοντέλο και να ενισχύσουμε την πολιτική της αναδιανομής (των εισοδημάτων), της κοινωνικής προστασίας και της αλληλεγγύης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να περιορίσουμε τις κοινωνικές ανισότητες. Ταυτόχρονα να προχωρήσουμε στη ριζική αλλαγή του φορολογικού συστήματος και την εναρμόνισή του σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Να διευρύνουμε τη δημοκρατία. «Θα πρέπει να βάλουμε φραγμό στους τραπεζίτες, τους τεχνοκράτες και τα χρηματοπιστωτικά και βιομηχανικά λόμπι να αποφασίζουν για

τα προβλήματα που μας αφορούν». Η δράση και η συμμετοχή των πολιτών σ’ όλους τους δημόσιους χώρους σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η απάντηση στην κρίση. Για τους οικονομολόγους οι διατλαντικές συζητήσεις για τις εμπορικές και βιομηχανικές συμφωνίες αποτελούν ένα τεράστιο κίνδυνο. Γι’ αυτό μια από τις προτεραιότητες του νέου κοινοβουλίου θα πρέπει να είναι ο οριστικός τερματισμός των διαπραγματεύσεων αυτών. Οι ευρωπαίοι οικονομολόγοι απορρίπτουν τις «κεντροδεξιές» και «κεντροαριστερές» συμμαχικές κυβερνήσεις σήμερα στις χώρες της Ευρώπης. Τάσσονται υπέρ της «προοδευτικής συμμαχίας», όπως αναφέρουν, που θα ακολουθήσει πολιτική κοινωνικής δικαιοσύνης, ευαίσθητη στα δημοκρατικά και περιβαλλοντικά ζητήματα. Στο Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο Οικονομολόγων μετέχουν οι Economistes Atterres (Γαλλία), Beigewumc (Γερμανία), Econonuetra (Ισπανία), Τhe Transnationale Institute. Μ. Κ.

Ευρωαριστερά, χώρος συνεργασίας και κοινής δράσης

λησιάζει η ημέρα που οι ευρωπαίοι πολίτες θα βρεθούν μπροστά στις κάλπες, ενώ συνεχίζεται η οικονομική κρίση που ξέσπασε αμέσως μετά τις προηγούμενες εκλογές το 2009. Μια κρίση που επηρεάζει πολύπλευρα τη ζωή των πολιτών, κρίση «ηθικής» και «ταυτότητας» της ίδιας της ΕΕ, όπως έγραψε η γαλλική «La tribune». Παρά τη δύσκολη κατάσταση, οι ιθύνοντες της Ευρώπης, στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, κάνουν ό,τι μπορούν για να μη συζητηθούν τα ουσιαστικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη. Πού βαδίζει, πώς θα βγει από την κρίση; Ποιο μέλλον προτείνει στις νέες γενιές που ζουν το δράμα της ανεργίας και της αβεβαιότητας; Οι γενικές διαπιστώσεις ότι τα δύσκολα πέρασαν δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα που βιώνει η μεγάλη πλειοψηφία στην Ελλάδα, την Ισπανία και τις άλλες χώρες. Οι ηγέτες των δύο μεγάλων χωρών της Ευρώπης, ο Φρανσουά Ολάντ και η Άνγκελα Μέρκελ, αναφέρθηκαν απλώς «στα μεγάλα ζητήματα που τους ενώνουν». ∆εν πληροφορηθήκαμε αν στα μεγάλα ζητήματα συμπεριλαμβάνεται και η συνεχιζόμενη αιματοχυσία της Ουκρανίας. Να θυμίσουμε, όμως, ότι μια από τις αρχές οικοδόμησης της ευρωπαϊκής ιδέας, ήταν η διατήρηση της ειρήνης. Η πολιτική αυτή ήταν μια υποχρέωση και μια δέσμευση των ηγετών, μιας ηπείρου που από το έδαφος της άρχισαν δύο παγκόσμιο πόλεμοι, τον προηγούμενο αιώνα. Σήμερα οι ιθύνοντες της ΕΕ φανερώνουν «την πρόθεσή τους να καταστεί η ΕΕ ένα στρατιωτικό, ιμπεριαλιστικό μπλοκ, υποταγμένο στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. (…) Η πολιτική της χαρακτηρί-

ζεται από την επιδίωξη να γίνει κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο. Αυτό δείχνουν οι επεμβάσεις και οι επιθέσεις στα εσωτερικά των ανεξάρτητων χωρών, καθώς και οι συμφωνίες που υπογράφτηκαν μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ», αναφέρουν τα προοδευτικά, αριστερά, κομμουνιστικά και ριζοσπαστικά κόμματα που πραγματοποίησαν κοινή σύσκεψη στις Βρυξέλλες στις 18 Μαρτίου 2014. Στη σύσκεψη αυτή, που έγινε με πρωτοβουλία του ΚΚ Ισπανίας, ΚΚ Πορτογαλίας και του ΑΚΕΛ πήραν μέρος 17 κόμματα. Με το κείμενό τους ασκούν έντονη κριτική στην πολιτική της ΕΕ που δεν ήταν αναπόφευκτη. Στη συνέχεια υπογραμμίζουν ότι ένας άλλος δρόμος για την Ευρώπη είναι δυνατός, μέσα από τους αγώνες και την αλληλεγγύη.

Με το πνεύμα αυτό τάσσονται υπέρ του συντονισμού των αγώνων για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και για μια Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς και το σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών. Στη διακήρυξη αναφέρεται ακόμα ότι το πρώτο βήμα για μια άλλη πολιτική στην Ευρώπη είναι η βαθιά ρήξη με τις πολιτικές της ΕΕ το νεοφιλελευθερισμό και τη συγκέντρωση των εξουσιών στα χέρια του διευθυντηρίου των Βρυξελλών και των ισχυρών κρατών. Τα κόμματα τάσσονται με μια Ευρώπη της συνεργασίας, της κοινωνικής προόδου και της ειρήνης. Γι’ αυτούς τους στόχους θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στη Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, Αριστερά, Βό-

ρειοι Πράσινοι στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο (GUE-NGL). Με πνεύμα ενότητας και αμοιβαίου σεβασμού των διαφορετικών απόψεων, της ιστορίας και την ιδιαίτερη εμπειρία της κάθε χώρας. Τα κόμματα που υπογράφουν είναι τα εξής: ΚΚ Αυστρίας, ΚΚ Μεγάλης Βρετανίας, ΑΚΕΛ, Κομμουνιστικό Κόμμα Τσεχίας Βοημίας, Κομμουνιστικό Κόμμα ∆ανίας, Κόκκινοι-Πράσινοι ∆ανίας, ΚΚ Φιλανδίας, Γαλλικό ΚΚ, ΚΚ Γερμανίας, De Linke, Κόμμα των Ιταλών Κομμουνιστών, Κομμουνιστική Επανίδρυση, ΚΚ Πορτογαλίας, Μπλόκο της Αριστεράς, ΚΚ Ισπανίας, Ενωμένη Αριστερά, Κόμμα Κομμουνιστών της Καταλονίας. Μ. Κ.

Το λάθος που συνεχίζεται

Αφίσα από την προεκλογική συγκέντρωση των γάλλων σοσιαλιστών στην οποία είχαν καλέσει και μίλησε ο υποψήφιος των ευρωπαίων σοσιαλιστών για την προεδρία της Κομισιόν Μάρτιν Σουλτς. Είναι δύσκολο να αποδοθεί ακριβώς με τον κόκκινο φόντο. Τα λόγια του όμως «η λιτότητα στην Ευρώπη είναι ένα λάθος» φαίνεται καθαρά. Οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές και οι συντηρητικοί αποφεύγουν να μιλήσουν για τα ζωτικά προβλήματα της Ευρώπης. Ορισμένες φορές, όμως, όταν βρίσκονται μπροστά σε ακροατήριο είναι αναγκασμένοι να υποστηρίζουν πολιτικές θέσεις που ακυρώνουν, υποτίθεται, την πολιτική που εφάρμοσαν μέχρι τώρα και προτίθενται να συνεχίσουν, αφού το δόγμα τους είναι ότι δεν υπάρχει άλλη πολιτική εκτός από αυτή που εφαρμόζεται, δηλαδή της λιτότητας. Έτσι χάνουν κάθε ίχνος σοβαρότητας και αξιοπιστίας. Η γελοιοποίηση είναι πλήρης όπως όμως και απαξίωση της πολιτικής με σοβαρές παρενέργειες για τη λειτουργία της δημοκρατίας και των θεσμών.

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Εκλογές μετά τον Νέλσον Μαντέλα

στα δίκτυα του κόσµου

ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ www.anattackonusall.org

Αλληλεγγύη στους Ζαπατίστας

∆εκάδες διανοούμενοι (Νόαμ Τσόμσκι, Ντέιβι ντ Χάρβεϊ, Μάικλ Χάρντ και

άλλοι) στηρίζουν την εβδομάδα δράσεων αλληλεγγύης στους Ζαπατίστας, που ξεκινάει σήμερα σε πολλές πόλεις του κόσμου με διαδηλώσεις έξω από τις πρεσβείες του Μεξικού, και θα διαρκέσει μέχρι την Κυριακή. Η κινητοποίηση γίνεται με αφορμή την επίθεση που έκαναν στις 2 Μαΐου οπλισμένες παραστρατιωτικές ομάδες στην Τσιάπας, με αποτέλεσμα να καταστραφούν πλήρως ένα αυτόνομο σχολείο και μια κλινική, ενώ 15 Ζαπατίστας τραυματίστηκαν και ένας σκοτώθηκε.

www.facebook.com/freejoel

Λευτεριά στον Joel, τώρα

Χιλιάδες άνθρωποι έχουν υπογράψει στην  εκστρατεία για την απελευ-

θέρωση του Joel, ενός νεαρού αντιφασίστα που πρόσφατα καταδικάστηκε σε 7 χρόνια φυλακή με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας. επειδή υπερασπίστηκε μια αντιφασιστική διαδήλωση στις 14 ∆εκεμβρίου στη Στοκχόλμη. Οι διαδηλωτές διαδήλωναν ειρηνικά ενάντια στα ναζιστικά γκράφιτι που είχαν γραφεί στη γειτονιά τους και δέχτηκαν επίθεση με μαχαίρια και μπουκάλια από μια ομάδα νεοναζί, ενώ ο Joel συνελήφθηκε επειδή αμυνόμενος τους πέταξε μια πέτρα.

www.madrid.tomalaplaza.n et

Ούτε σύνορα, ούτε χρέη, ούτε φόβο

Με το σύνθημα «ούτε  σύνορα, ούτε χρέη, ούτε φόβο», χιλιάδες άνθρωποι

πλημμύρισαν χτες την Puerta del Sol της Μαδρίτης τρία χρόνια μετά την εμφάνιση του κινήματος 15Μ. Με πολλές προγραμματισμένες δράσεις που θα κορυφωθούν στις 25 Μαΐου, οι διαδηλωτές απαιτούν πραγματική δημοκρατία ενάντια στην παντοδυναμία των αγορών, και ενώνουν την οργή τους απέναντι σε ένα σύστημα που γεννάει φτώχεια και κοινωνικούς αποκλεισμούς, δολοφονεί μετανάστες στα σύνορα, και αυξάνει την ανεργία και την μετανάστευση.

∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

τις πρώτες εκλογές της Νότιας Αφρικής μετά το θάνατο του Νέλσον Μαντέλα και 20 χρόνια μετά το τέλος του απαρτχάιντ, το Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο (ANC) εξασφάλισε την πέμπτη κατά σειρά πενταετία του και ο 72χρονος πρόεδρος Τζέικομπ Ζούμα, τη δεύτερη θητεία του, με ποσοστό περίπου 62,2% -το χαμηλότερο από τις πρώτες εκλογές, του 1994.

Ψήφος με φυλετικό πρόσημο

Η φιλελεύθερη αντιπολίτευση, ∆ημοκρατική Συμμαχία (DA), της λευκής Έλεν Ζίλε, που απευθύνεται κυρίως σε ευκατάστατους αστούς, πήρε περίπου 22%, με την ψήφο πολλών μαύρων της περιφέρειας. Την επομένη των εκλογών, η -προβλεπόμενη ως μελλοντική αρχηγός του κόμματος- Λιντίβε Μαζιμπούκο, παραιτήθηκε για να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα. Οι Μαχητές Οικονομικής Ελευθερίας (EFF), το αριστερό κόμμα που δημιούργησε τον περασμένο Αύγουστο ο αμφιλεγόμενος από συνδικάτα και φεμινιστικές οργανώσεις, διαγραμμένος από το ANC, Τζούλιους Μαλέμα, με περίπου 6%, θα συμμετέχει στο κοινοβούλιο για πρώτη φορά. Φυλετικοί παράγοντες, όσο και οι συναισθηματικοί δεσμοί με το ANC, που έχει συνδεθεί με την απελευθέρωση από το απαρτχάιντ, φαίνονται να έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα, θετικά και αρνητικά στο Έθνος Ουράνιο Τόξο. Παρότι η δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση έχει αυξηθεί, το κόμμα απολαμβάνει ακόμα την πλειοψηφία, παρά τις προσδοκίες των φιλελευθέρων εντός και εκτός χώρας για το αντίθετο. Το εμβληματικό κόμμα του Νέλσον Μαντέλα, κατά κανόνα στηρίζεται από μαύρους ψηφοφόρους και αποτελεί μια συμμαχία κομμάτων. Μαζί του συνεργάζονται από το 1960 -ενώ ήταν εξόριστοικαι από το 1994 ψηφίζονται και μετέχουν στις κυβερνήσεις, τα μέλη του Νοτιο-Αφρικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (SACP) και του Κογκρέσου Εργατικών Συνδικάτων (COSATU), ενισχύοντας τα εκλογικά ποσοστά. Τόσο το SACP που δηλώνει ότι «πιστεύει στην εγκαθίδρυση μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας που θα χαρακτηρίζεται από δημοκρατία, ισότητα, ελευθερία και την κοινωνικοποίηση των κυριότερων τομέων της οικονομίας», όσο και το COSATU, έχουν διαφωνήσει δημόσια με την μακρο-οικονομική πολιτική της κυβέρνησης -το σχέδιο GEAR- και με την ιδιωτικοποίηση της κρατικής περιουσίας, που δεν δημιούργησαν θέσεις εργασίας.

Απολογισμός της κυβέρνησης

Το GEAR, η στρατηγική Ανάπτυξης, Απασχόλησης και Αναδιανομής που υιοθετήθηκε το 1996 και φιλοδοξούσε «να αναδομήσει και να αναδιαρθρώσει την οικονομία», δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα. Επιπλέον, η κυβέρνηση Ζούμα, έχει επιβαρυνθεί με σκάνδαλα και έχει κατηγορηθεί για ευνοιοκρατία. Αναλυτές εκτιμούν ότι οι κοινωνικο-οι-

“

Στις εκλογές της 7ης Μαϊου, ψήφισαν για πρώτη φορά άνθρωποι που γεννήθηκαν ελεύθεροι. Οι νέοι ψηφοφόροι όμως, προτίμησαν στα δύο τρίτα τους την αποχή που έφθασε το 41%. κονομικές ανισότητες είναι βαθιά ριζωμένες στο καπιταλιστικό παρελθόν της χώρας και οι κυβερνήσεις είχαν μικρά περιθώρια ελιγμών. Ωστόσο, μετά από 20 χρόνια διακυβέρνησης, το ANC δεν είναι άμοιρο ευθυνών. ∆εν αμφισβητούνται βεβαίως επιτεύγματα όπως: Η αναβάθμιση της παιδείας και η πρόσβαση στα πανεπιστήμια για τους μαύρους σπουδαστές, που πλέον φθάνει το 56%, η οικοδόμηση 1,4 εκατομμυρίων κρατικών κατοικιών, η αποπληρωμή των κρατικών χρεών και η απελευθέρωση της χώρας από το ∆ΝΤ, η αναβάθμιση των υποδομών παροχής νερού και η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και βεβαίως, ο εκδημοκρατισμός της χώρας και οι πολιτικές ελευθερίες. Στις εκλογές της 7ης Μαϊου, δέκα ημέρες μετά την εικοστή Ημέρα Ελευθερίας, ψήφισαν για πρώτη φορά άνθρωποι που γεννήθηκαν ελεύθεροι. Οι νέοι ψηφοφόροι όμως, προτίμησαν στα δύο τρίτα τους την αποχή που έφθασε το 41%, ενώ ομάδα παλαιότερων υποστηρικτών του ANC -που ιδρύθηκε το 1912-, υποστήριξαν ψήφο στην αντιπολίτευση, σαν «πράξη αγάπης» προς το κόμμα το οποίο, όπως υποστηρίζουν, μακράν απέχει από τα ιδανικά που ενέπνευσε ως απελευθερωτικό κίνημα. Η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση πρέπει να διαχειριστεί τα υψηλά ποσοστά ανεργίας (περίπου 24%), τις διαμαρτυρίες για τις συνθήκες εργασίας και τις διεκδικήσεις για καλύτερες αμοιβές, οπωσδήποτε όχι με αυτοκαταστροφικές πολιτικές, ούτε με πυροβολισμούς πολιτών, όπως συνέβη τον Αύγουστο 2012 στα ορυχεία πλατίνας της Μαρικάνα, όπου η αστυνομία σκότωσε 44 απεργούς.

∆ύο μέρες μετά τις εκλογές, συνελήφθησαν 59 άτομα, όταν οι διαμαρτυρίες 400 ατόμων στο Γιοχάνεσμπουργκ για την απελευθέρωση διαδηλωτών που είχαν συλληφθεί την προηγουμένη, έγιναν βίαιες, σύμφωνα με την αστυνομία.

Η πιο βιομηχανοποιημένη χώρα

Η Νότια Αφρική είναι μια από τις ταχύτερα ανερχόμενες οικονομίες, μέλος των BRICS και η πιο βιομηχανοποιημένη χώρα της Αφρικής. Υποστηρικτές της ενίσχυσης του ρόλου της στην ήπειρο που μαστίζεται από τα εθνικά προβλήματα, όσο και από την εξάρτησή της από εξωτερική βοήθεια, προτείνουν μεταξύ άλλων: Τον εκσυγχρονισμό της εταιρείας παραγωγής ενέργειας ESCOM με σκοπό την ενεργειακή απεξάρτησή της από «μνηστήρες» όπως Κίνα, Ινδία και ΗΠΑ. Την ενίσχυση της έρευνας με την δημιουργία διακρατικών πανεπιστημίων. Την ίδρυση επενδυτικής τράπεζας με συμμετοχή κρατικών και ιδιωτικών φορέων από διάφορες χώρες που θα χρηματοδοτεί μικρούς παραγωγούς/καλλιεργητές και θα δώσει διέξοδο στις επισιτιστικές ανάγκες και για την ίδια την Νότια Αφρική που θα μειώσει τις δαπάνες των 40 δισ. δολαρίων ετησίως για εισαγωγές τροφίμων. Επίσης, την κοινοπρακτική ανάπτυξη της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, την επέκταση των υποδομών υγείας και την εκμετάλλευση των κατασκευαστικών δυνατοτήτων της σε ολόκληρη την ήπειρο, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα σε αυτόν τον τομέα. Ελισάβετ Πετρίδου

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

“

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τουλάχιστον 50.000 άνεργοι κρύβονται “κάτω από το χαλί” μειώνοντας την ανεργία κατά μία ποσοστιαία μονάδα.

ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΑ ΕΝΤΥΠΩΣΕΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗ ∆ΙΠΛΗ ΚΑΛΠΗ

Με στατιστικό τρικ εμφανίζεται η ανεργία μειωμένη Τ

ουλάχιστον 50.000 ανέργους φαίνεται να «κρύβει» η κυβέρνηση «κάτω από το χαλί» τους τελευταίους μήνες για τις ανάγκες στήριξης του επικοινωνιακού σχεδιασμού της και τη διατήρηση του ψευδεπίγραφου «success story», ενόψει της διπλής εκλογικής «μάχης» που ξεκινά σήμερα και ολοκληρώνεται την επόμενη Κυριακή. Το «κόλπο γκρόσο» επιτυγχάνεται με τρόπο νομότυπο και ο στόχος είναι ένας: να μπορούν τα «παπαγαλάκια» των συστημικών ΜΜΕ να κάνουν λόγο για «μείωση της ανεργίας, για τέταρτο συνεχόμενο μήνα», δημιουργώντας φρούδες ελπίδες σε ένα κομμάτι της κοινωνίας, τη στιγμή που η πραγματικότητα στη -διαρκώς συρρικνωμένη- αγορά εργασίας είναι εντελώς διαφορετική και οι θέσεις απασχόλησης διαρκώς μειώνονται (με τη συγκυβέρνηση Ν∆ και ΠΑΣΟΚ να έχει πετύχει αρνητικό ρεκόρ τετραετίας). Τα «τρικ» για τη διατήρηση του ποσοστού ανεργίας είναι εμφανή «δια γυμνού οφθαλμού» σε όσους ασχολούνται με την αριθμητική αποτύπωση των δρώμενων στο πεδίο της Απασχόλησης. Αρκεί μια απλή ανάγνωση των ανακοινώσεων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) και μια προσεκτική παρατήρηση του περιεχομένου το οποίο περιλαμβάνεται στα «ψιλά γράμματα» για να διαπιστωθεί ότι μια απόκλιση των στοιχείων είναι εύκολο να επιτευχθεί και, μάλιστα, με τρόπο νομότυπο, βάσει των κανόνων τους οποίους ακολουθεί η στατιστική μεθοδολογία.

Το δειγματοληπτικό σφάλμα

Το πρώτο «τρικ» για τη ποσοστιαία συγκράτηση ή και μικρή, πλην όμως χρήσιμη επικοινωνιακά, μείωση του ποσοστού ανεργίας «κρύβεται» πίσω από τον ορισμό του «δειγματοληπτικού σφάλματος». Όπως αναφέρεται, για παράδειγμα, στην τελευταία ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για τα στοιχεία της ανεργίας τον Φεβρουάριο του 2014, «τα μηνιαία αποτελέσματα της Έρευνας Εργατικού ∆υναμικού είναι εκτιμήσεις που στηρίζονται σε σχετικά μικρό μέγεθος δείγματος και επομένως συνοδεύονται από ιδιαίτερα μεγάλο δειγματοληπτικό σφάλμα και έντονες μεταβολές. Αναφέρουμε ενδεικτικά ότι εκτιμήσεις της τάξης των 25.000 ατόμων στο σύνολο της χώρας συνοδεύονται από συντελεστή μεταβλητότητας τουλάχιστον 15%»! Επίσης, στα «ψιλά» γράμματα τόσο της ίδιας ανακοίνωσης, όσο και των αμέσως προηγούμενων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, αναφέρεται ότι «ακόμα και στο επίπεδο των Αποκεντρωμένων ∆ιοικήσεων υπάρχουν περιπτώσεις που λό-

γω μικρού μεγέθους δείγματος και πληθυσμού, οι εκτιμήσεις συνοδεύονται από ιδιαίτερα μεγάλα δειγματοληπτικά σφάλματα». Εύλογα, λοιπόν, προκύπτει ότι η ΕΛΣΤΑΤ, ανάλογα με τις εντολές που δίνονται από τους πολιτικούς «προϊσταμένους», μπορεί νομότυπα να «συγκρατεί» ή και να μειώνει σε ένα βαθμό το ποσοστό των ανέργων (έστω και κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα, κάθε φορά) αξιοποιώντας τους κανόνες της στατιστικής μεθοδολογίας. Με το «τρικ» αυτό, καθώς και με το κόλπο της αξιοποίησης του λεγόμενου «οικονομικά μη ενεργού πληθυσμού», δικαίως ισχυρίζονται αρκετοί από όσους ασχολούνται με τα δρώμενα στην ελληνική αγορά εργασίας, ότι επιτεύχθηκε ο στόχος της «μείωσης» της ανεργίας τους μήνες που προηγήθηκαν της σημερινής εκλογικής «μάχης» (ποσοστό ανεργίας 27,7% τον Οκτώβριο του 2013, 27,6% το Νοέμβριο του 2013, 27,5% το ∆εκέμβριο, 26,6% τον Ιανουάριο και 26,5% τον Φεβρουάριο του 2014).

Η «χοάνη» του μη ενεργού οικονομικά πληθυσμού

Για την επίτευξη της συγκράτησης ή της οριακής μείωσης του ποσοστού της ανεργίας για χάρη της επικοινωνιακής στήριξης του «success story», πέρα από το νομότυπο περιθώριο σφάλματος, αξιοποιείται και η «χοάνη» του οικονομικά μη ενεργού πληθυσμού. Συγκεκριμένα, στις ανακοινώσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, πέραν των κατηγοριών «απασχολούμενοι» και «άνεργοι», υπάρχει και αυτή των «οικονομικά μη ενεργών». Σε μια πρώτη ανάγνωση, ο κάθε καλοπροαίρετος πολίτης θα θεωρήσει ότι σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται είτε πολίτες μεγάλης ηλικίας (συνταξιούχοι οι οποίοι έχουν αποσυρθεί από την ενεργό επαγγελματική δράση), είτε άτομα τα οποία μετά από πολύ καιρό, μη έχοντας βρει μια θέση απασχόλησης, περνάνε στην αδράνεια. Μετά από μια δεύτερη, όμως, ανάγνωση του περιεχομένου που περικλείεται στα «ψιλά γράμματα» των ανακοινώσεων της ΕΛΣΤΑΤ, αποδεικνύεται ότι για περάσει ένας πολίτης από την κατηγορία των «ανέργων» στους «οικονομικά μη ενεργούς» δεν απαιτείται χρόνος, παρά μόνο έως και 4 εβδομάδες εκτός αγοράς, ανάλογα την περίπτωση! Αυτό το οποίο συμβαίνει με τους «οικονομικά μη ενεργούς» γίνεται εύκολα κατανοητό μετά την ανάγνωση των ορισμών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής: 1) Ως «απασχολούμενοι» νοούνται από

την ΕΛΣΤΑΤ τα άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω, τα οποία την εβδομάδα αναφοράς είτε εργάστηκαν έστω και μία ώρα με σκοπό την αμοιβή ή το κέρδος, είτε εργάστηκαν στην οικογενειακή επιχείρηση, είτε δεν εργάστηκαν αλλά είχαν μια εργασία ως μισθωτοί ή επιχείρηση από την οποία απουσίαζαν προσωρινά. 2) «Άνεργοι» θεωρούνται τα άτομα ηλικίας 15–74 ετών, που δεν χαρακτηρίστηκαν ως απασχολούμενοι (σύμφωνα με τον προηγούμενο ορισμό), ήταν άμεσα διαθέσιμοι για εργασία και είτε αναζητούσαν ενεργά εργασία τις τελευταίες 4 εβδομάδες, είτε είχαν βρει μια εργασία που θα αναλάμβαναν μέσα στους επόμενους 3 μήνες. Ποιοι, τελικά, θα αναρωτηθούν εύλογα πολλοί, μπαίνουν στην κατηγορία των «οικονομικά μη ενεργών» με βάση την ΕΛΣΤΑΤ; Η απάντηση είναι απλή: Όλοι οι υπόλοιποι! Ο κάθε άνεργος μπορεί να μπει στη «χοάνη» του μη ενεργού πληθυσμού «αποφορτίζοντας» το ποσοστό ανεργίας, μέσα σε χρονικό διάστημα ενός έως και τριών μηνών. Πολύ απλά, από άνεργος «βαπτίζεται» «μη ενεργός» (πολίτης – «ζόμπι») και έτσι έρχονται οι κυβερνητικές… «επιτυχίες». Στην προκειμένη, στα στοιχεία του Φεβρουαρίου, σε σχέση με τα αντίστοιχα του Ιανουαρίου, με αυτό το «νομότυπο» και καθ’ όλα αποδεκτό βάσει των κανόνων της στατιστικής «τρικ», από την κατηγορία «άνεργοι» στους «μη ενεργά οικονομικούς» πέρασαν έως και 12.095 άτομα. Σε συνδυασμό με το «τρικ» του «δειγματοληπτικού σφάλματος», εκτιμάται ότι από το φθινόπωρο του 2013 μέχρι και τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, «κάτω από το χαλί» η κυβέρνηση έ-

κρυψε τουλάχιστον 50.000 ανέργους. Με βάση τη συγκεκριμένη εκτίμηση, το ποσοστό ανεργίας παρουσιάστηκε μειωμένο τουλάχιστον κατά μια ποσοστιαία μονάδα, δίνοντας την επικοινωνιακή δυνατότητα στην κυβέρνηση και στα «παπαγαλάκια» της να «ζητωκραυγάζουν».

Αρνητικό ρεκόρ τετραετίας

Φυσικά, η πραγματικότητα είναι διαφορετική και αποτυπώνεται πάλι μέσα από ένα στοιχείο το οποίο τα συστημικά ΜΜΕ δεν τόλμησαν να αναφέρουν: την κατηγορία των «απασχολουμένων». Στην κατηγορία αυτή αποτυπώνονται οι υπαρκτές θέσεις εργασίας (οποιασδήποτε μορφής, ακόμη και της πιο «ελαστικής», όπως για παράδειγμα της εκ περιτροπής, καθώς και ελεύθεροι επαγγελματίες). Η συγκυβέρνηση Ν∆ και ΠΑΣΟΚ το Φεβρουάριο του 2014 πέτυχε αρνητικό ρεκόρ τετραετίας αφού ο αριθμός των θέσεων εργασίας που έχουν απομείνει στο σύνολο του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα μειώθηκε στις 3.609.445 (στο πιο χαμηλό επίπεδο από το 2010 και μετά). Τον Ιανουάριο, δηλαδή ένα μήνα πριν, ήταν 3.613.449, το Φεβρουάριο του 2013 ήταν 3.618.409, τον ίδιο μήνα του 2012 ήταν 3.822.650, του 2011 ήταν 4.190.310 και το Φεβρουάριο του 2010 ήταν 4.486.782. Μέσα σε μόλις 4 χρόνια χάθηκαν, δηλαδή, συνολικά 877.337 θέσεις εργασίας καταστρέφοντας τόσο το παρόν όσο και το μέλλον νέων και μεγαλύτερων ηλικιακά (με τα συντριπτικά κατάγματα να τα έχουν υποστεί οι παραγωγικές ηλικίες των 30 έως και 55 ετών). Νάσος Χατζητσάκος

ΘΕΜΑΤΑ

“

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Ιατρική: Λειτούργημα ή βαρβαρότητα;

∆ιαπομπεύτηκε ασθενής από γιατρό επειδή είναι οροθετικός ∆ιώχτε τον. Να φύγει από το νοσοκομείο. ∆εν θέλουμε να κολλήσουμε AIDS

άββατο, 6 π.μ., εφημερία κεντρικού νοσοκομείου στην Αττική. Η φωνή του Γ.Π. έχει κλείσει και πηγαίνει στο νοσοκομείο για διάγνωση, μιας και είναι περίοδος ιώσεων. Η ωτορινολαρυγγολόγος που τον εξετάζει, του βάζει ορό και του ζητά να περιμένει στον προθάλαμο κάποιες ώρες για να περάσει να τον δει στη λήξη της βάρδιας και

να του δώσει την απαραίτητη αγωγή. ∆ύο ώρες μετά η γιατρός ξαναπερνά και κρίνει απαραίτητη την εισαγωγή του για παρακολούθηση. Ο Γ.Π. της λέει: «Είμαι οροθετικός, που θα με βάλετε;» Η ανακοίνωσή του σοκάρει τη γιατρό, η οποία σκίζει το παραπεμπτικό που έχει ήδη υπογράψει και βάζει τις φωνές: «Έχεις AIDS και δεν μας το είπες; Θες να μας κολλή-

Η ∆έσποινα κι ο Τριαντάφυλλος

σεις όλους; Θα σου κάνω μήνυση γιατί μας εξέθεσες σε κίνδυνο». Επειδή η πόρτα του εξεταστηρίου είναι ανοιχτή ακούν δύο νοσοκόμες τις φωνές της γιατρού και παρεμβαίνουν. Όχι όμως για να υπερασπιστούν τον ασθενή, ο οποίος με νοήματα προσπαθεί να την ηρεμήσει για να μην αντιληφθεί όλο το νοσοκομείο τη διαπόμπευσή του, αλλά για να σταθούν στο πλευρό της γιατρού φωνάζοντας και εκείνες: «Έχουμε παιδιά. Θες να μας κολλήσεις όλους; Τι ανευθυνότητα είναι αυτή». Τη σκυτάλη παίρνουν οι ασθενείς που περιμένουν τη σειρά τους για εξέταση στον προθάλαμο. «∆ιώχτε τον. Να φύγει από το νοσοκομείο. ∆εν θέλουμε να κολλήσουμε AIDS». Η γιατρός βάζει στο χέρι του ασθενή μια συνταγή και του φωνάζει «Πάρε αυτά τα φάρμακα και σήκω φύγε». Ο Γ.Π. φεύγει σοκαρισμένος από τη συμπεριφορά των γιατρών και πηγαίνει σε άλλο νοσοκομείο της πόλης. Με το που μπαίνει σπεύδει να ανακοινώσει στο προσωπικό, φοβούμενος την επανάληψη του λιντζαρίσματος: «Είμαι οροθετικός και έχει κλείσει η

φωνή μου. Ποιος μπορεί να με εξετάσει;» ∆ύο μέρες μετά και έχοντας πια ανακτήσει τη φωνή του, ο Γ.Π. ήρθε στα γραφεία της εφημερίδας. «Τι θα γινόταν αν στη θέση μου ήταν κάποιος που μόλις είχε μάθει ότι είναι οροθετικός και δεν έχει ακόμα ενημερωθεί για τα δικαιώματά του; Πώς θα αντιμετώπιζε αυτή τη συμπεριφορά; Είναι δυνατόν γιατροί να μην ξέρουν πώς μεταδίδεται ο ιός και να σπέρνουν τον πανικό στο νοσοκομείο;» αναρωτήθηκε. Ρωτώντας γιατρούς μάθαμε ότι δεν οφείλει ο ασθενής να ενημερώνει το προσωπικό ότι είναι οροθετικός, αφού είναι υποχρεωμένοι σε κάθε περίπτωση να φορούν γάντια και μάσκα κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Άλλωστε, υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν διαγνωσθεί ότι έχουν μια μεταδιδόμενη ασθένεια. Όπως και να έχει, είναι δυνατόν γιατροί να μην γνωρίζουν πώς μεταδίδεται ένας ιός; Να μην τηρούν το απόρρητο ασθενούς-γιατρού; Να διαπομπεύουν έναν άνθρωπο γιατί είναι οροθετικός; Φαίνεται πως σε κάποιους απέδωσαν τα μαθήματα που έδωσε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Λοβέρδος, το Μάιο του 2012, ότι οι οροθετικοί είναι «υγειονομική βόμβα», διαπομπεύοντας δεκάδες γυναίκες σε όλη τη χώρα με την ανάρτηση της φωτογραφίας τους. Το ζήτημα είναι η ιατρική κοινότητα θα ανεχτεί τέτοιες συμπεριφορές ή θα πάρει επιτέλους θέση; Ιωάννα ∆ιαλεισμά

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

υτή η προεκλογική περίοδος για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα. Ξεκινώντας με τον, εκ των άνω, ορισμό των υποψηφίων περιφερειαρχών και συνεχίζοντας με τις στραβοτιμονιές στην κατάρτιση του ευρωψηφοδελτίου, θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για έλλειμμα εσωκομματικής δημοκρατίας, για ερασιτεχνισμούς κι ηγεμονισμούς που θυμίζουν περισσότερο το κατεστημένο κομματικό μοντέλο και λιγότερο το ζητούμενο και διαφορετικό μοντέλο αριστερού κόμματος. Όπως συμβαίνει όμως συνήθως, όσο

βαια, είναι όλα τα ανοιχτά ζητήματα να μην ξεχαστούν, αλλά να αποτελέσουν πεδίο γόνιμης επεξεργασίας στο επόμενο διάστημα ώστε να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη και να μην παγιωθεί για τον ΣΥΡΙΖΑ η φυσιογνωμία ενός φθαρμένου παλαιοκομματικού σχηματισμού. Εδώ στην Θεσσαλονίκη, τελικά, ήμασταν τυχεροί. Οι επιλογές του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη για το δήμο Θεσσαλονίκης και της ∆έσποινας Χαραλαμπίδου για την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ήταν τόσο επιτυχείς κι αποδεκτές

πλησιάζουμε προς τις καταληκτικές εκλογικές ημερομηνίες τόσο «μπαίνουν τα κεφάλια μέσα» και κυριαρχούν τα έντονα διλήμματα και τα πιεστικά διακυβεύματα των εκλογών. Το ζήτημα, βέ-

που δεν συνάντησαν ούτε τις ελάχιστες αντιδράσεις. ∆εν είναι τυχαίο ότι, στους χώρους της αριστεράς και των κινημάτων, όλοι αναφέρονται στους δύο υποψηφίους με τα μικρά τους ονόματα.

Αποτελεί μια σαφή απόδειξη της καθημερινής τριβής με την κοινωνία και τις ανάγκες της, που συνοδεύεται με εμπιστοσύνη κι αμεσότητα στην επικοινωνία και χαρακτηρίζει ανθρώπους που τους βρίσκεις πάντα δίπλα σου: στις διαδηλώσεις, στις απεργιακές συγκεντρώσεις, στα εργοστάσια, στους αγώνες για το περιβάλλον, στις διάφορες μορφές αλληλεγγύης, στους αγώνες των απολυμένων, μάρτυρες σε δικαστικές διώξεις, συμπαραστάτες συλληφθέντων έξω από αστυνομικά τμήματα. Ο Τριαντάφυλλος κουβαλάει πάνω του την βαριά κληρονομιά της αντίστασης απέναντι στη χούντα των συνταγματαρχών, τις πολύχρονες διώξεις και φυλακίσεις συνοδευμένες με μια συνεπή στάση ζωής στα χρόνια της μεταπολίτευσης όπου έκανε έντονη την παρουσία του με την συνδικαλιστική και κινηματική του συμμετοχή. Το ποιοτικό του πλεονέκτημα είναι ξεκάθαρο απέναντι στον καθαρόαιμο μεγαλοαστό Μπουτάρη, που το δήθεν αντισυμβατικό του στυλάκι δεν μπορεί να κρύψει τις μνημονιακές του δεσμεύσεις και τον ανύπαρκτο Καλαφάτη που σίγουρα κάτι του τάξανε για το μέλλον ώστε να δεχτεί την εκλογική του αυτοκτονία στον δήμο

Θεσσαλονίκης. Η ∆έσποινα, για πολλά χρόνια στο συνδικάτο ιματισμού, ήταν από τα, δυστυχώς, λίγα συνδικαλιστικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που γνώριζαν τη βιομηχανική ζώνη σαν το σπίτι της κι είναι πάντα, ακόμα και τώρα που είναι βουλευτής, δίπλα στις ανάγκες και τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων. Απέναντί της, ο γόνος του Ψωμιάδη άχρωμος και άοσμος Τζιτζικώστας κι ο κόουτς Ιωαννίδης που «πέραν του μπάσκετ - ουδέν», δεν τόλμησαν ούτε να συμμετάσχουν σε debate που τους προτάθηκε. Η παρούσα στήλη δεν χαρίστηκε ποτέ στον ΣΥΡΙΖΑ κι η κριτική της ήταν ιδιαίτερα σκληρή δημιουργώντας, πολλές φορές, οξύτατες αντιδράσεις. Επειδή όμως αυτό που επικρατεί τελικά είναι το πολιτικό DNA της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής αριστεράς, επειδή οι σύντροφοί μας δεν μπορεί να είναι διαφορετικοί από αυτούς που μοιραστήκαμε αγώνες κι οράματα τόσων χρόνων, χωρίς δεύτερη σκέψη στηρίζουμε τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ στις τοπικές εκλογές και στις ευρωεκλογές της άλλης Κυριακής. Ο δικηγόρος του διαβόλου

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

«SUZANNE»

Βιώνοντας το βάρος της απώλειας

Του Στράτου Κερσανίδη

∆

εν υπάρχει άνθρωπος ο οποίος να μην έχει βιώσει ή να μην πρόκειται να βιώσει την απώλεια. Yπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη απώλειας, διαφόρων διαβαθμίσεων, γιατί άλλο είναι να χάσει κάποιος τα κλειδιά του σπιτιού του κι άλλο ένα αγαπημένο του πρόσωπο. Και τα πράγματα αρχίζουν, βέβαια, να γίνονται πιο περίπλοκα και να απαιτούν συχνά τη συνδρομή ειδικού, όταν πρόκειται για απώλεια ενός συναισθήματος ή ενός οράματος. Βέβαια δεν είναι σπάνιο, να ακολουθείται το φαινόμενο του ντόμινο, δηλαδή η απώλεια ενός ανθρώπου να οδηγήσει στην απώλεια συναισθημάτων ή η απώλεια (ματαίωση) ενός οράματος να οδηγήσει στην απώλεια συναισθημάτων ή ανθρώπων. Πολλοί παρομοιάζουν κάθε απώ-

λεια ως «ένα μικρό θάνατο, ενός κομματιού του εαυτού μας», και δεν έχω επιχειρήματα, ούτε έχω τη διάθεση, να αντικρούσω αυτή την άποψη. Ο μικρός αυτός, λοιπόν, θάνατος, λένε οι ψυχολόγοι, επιφέρει μια αλλαγή στα συναισθήματα, τις σκέψεις, τις λειτουργίες μας. Και τα αποτελέσματα μπορεί να είναι αρνητικά, αλλά μακροπρόθεσμα μπορεί να είναι και θετικά. Επειδή δεν έχω καμία πρόθεση να μετατρέψω τη σελίδα του κινηματογράφου σε σελίδα απλών μαθημάτων ψυχολογίας, περιορίζομαι σε αυτήν τη, μάλλον μακροσκελή, εισαγωγή. Η οποία βέβαια δεν έγινε τυχαία, αλλά επειδή η ταινία της Κατέλ Κιγιεβερέ, «Suzanne», αναπτύσσεται, κατά τη γνώμη μου, γύρω από την απώλεια, ή μάλλον, γύρω από μια σειρά απώλειες. Η Σουζάν και η μεγαλύτερή της

αδελφή Μαρία, μαθήτριες στο δημοτικό, ζουν με το Νικολά, τον πατέρα τους. Η μητέρα έχει πεθάνει, άρα η ιστορία ξεκινά με μία απώλεια. Τα δυο κορίτσια, παρά το διαφορετικό του χαρακτήρα τους, είναι πολύ αγαπημένα και στηρίζουν η μία την άλλη. Τις συναντούμε ξανά στην εφηβεία, με την Σουζάν να είναι έγκυος. Πέντε χρόνια μετά, ο γιος της ο Τσάρλι, ζει με την οικογένεια και με έναν πατέρα ο οποίος δεν εμφανίζεται και δεν αναφέρεται καθόλου. Να ακόμη μια απώλεια. Όταν η Σουζάν θα γνωρίσει τον Ζουλιέν, έναν μικροκακοποιό τον οποίο ερωτεύεται, θα βρεθεί μπροστά σε ένα δίλημμα. Εκείνος πρέπει να φύγει στο εξωτερικό κι εκείνη πρέπει να διαλέξει αν θα φύγει μαζί του ή αν θα παραμείνει με την οικογένειά της. Ό,τι κι αν διαλέξει θα υποστεί ακόμη μια απώλεια. Τελικά φεύγει με τον Ζουλιέν και έπειτα από λίγο καιρό την βλέπουμε στη φυλακή, επειδή πήρε μέρος σε μια ληστεία μαζί του. Αλλεπάλληλες απώλειες. Η Σουζάν χάνει και τον αγαπημένο της αλλά χάνει και το γιο της, την αδελφή της, τον πατέρα της. Την ίδια στιγμή ο Τσάρλι χάνει τη μητέρα του, αλλά χάνει και τον παππού του και τη θεία του, καθώς έχει δοθεί σε ανάδοχη οικογένεια. Όμως η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Η Σουζάν μετά την αποφυλάκισή της επιστρέφει κοντά στην αδελφή της και τον πατέρα της, εργάζεται και επισκέπτεται το γιο της στη νέα του οικογένεια. Όμως ο Ζουλιέν εμφανίζεται ξανά. Φεύγει πάλι μαζί του, αποκτούν μαζί ένα κοριτσάκι αλλά εκείνος την μπλέκει σε νέα βρωμοδουλειά και η κοπέλα καταλήγει για μια

Ήλθε η ώρα της κουλτούρας των… δρόμων

Του Αλέξη Ν. ∆ερμεντζόγλου

« Όταν ακούω για κουλτούρα βγάζω το καρνέ των επιταγών» (από την «Περιφρόνηση», του Ζαν Λικ Γκοντάρ)

«Βίβα Μέξικο»

ε μια εποχή που η ηθική εξατμίστηκε και τουλάχιστον για 25 χρόνια οι Έλληνες είχαν ως κανόνα το ηθικίστικο προσωπικό «ευτύχημα»(ό,τι είναι καλό για μένα είναι ταυτόχρονα και κοινωνικό), η αποδέσμευση της αθλιότητας της τελευταίας τετραετίας αποκάλυψε τουλάχιστον κάτι. Πως, δηλαδή, ποτέ το ατομικό καλό δεν συνέπεσε με την αδιαφορία και την περιφρόνηση της συνετής άποψης. Ακόμα και η «πνευματικότητα» και η κουλτούρα ανταλλάχτηκαν με συναλλακτικότητα, το συναίσθημα βγήκε προς πώληση στις εκπτώσεις, οι «συμμαχίες» των τοπικών συμμοριών κατέλαβαν το παν. Ποτέ δεν φανταζόμουνα πως η γκονταρική φράση δεν θα ήταν σκληρή κριτική της άρχουσας τάξης αλλά των μεταξύ μας αστών. Όταν εμείς, λοιπόν, ακούμε για κουλτούρα, αντί για καρνέ επιταγών εξάγουμε τις αγαπημένες μας μνήμες ως εξάσφαιρα τιμωρίας. Ως όπλο αξιοποιούμε την κατά την γκραμσική άποψη λαϊκότητα και αναφερόμαστε πια

ακόμη φορά στη φυλακή, μαζί με το παιδί της. Όμως ο χορός της απώλειας δεν σταματά εδώ. Η Κατέλ Κιγιεβερέ πλάθει μια ιστορία που βρίσκεται μέσα το πλαίσιο της πραγματικότητας. Όλα όσα συμβαίνουν δεν είναι καταστάσεις απίθανες, δεν είναι δακρύβρεκτες, δεν είναι τραβηγμένες ώστε να μας ταράξουν συναισθηματικά. Καθημερινές ζωές, καθημερινών ανθρώπων, που ζουν απλά και αγαπούν την οικογένειά τους. Η σκηνοθέτιδα «χτίζει» το χαρακτήρα της Σουζάν, την εντάσσει μέσα στο οικογενειακό της περιβάλλον, το περιβάλλον της απώλειας. Κρατάει θαυμάσια την ανθρώπινη προσέγγιση και, φυσικά, τα ανθρώπινα μέτρα των ηρώων της. Το φινάλε εμπεριέχει τη συμφιλίωση, την αποδοχή και την αισιοδοξία. Είναι η περίπτωση που οι απώλειες, μακροπρόθεσμα, μπορεί να έχουν θετικά αποτελέσματα, αφού οδηγήσουν στην εσωτερική ισορροπία. Αυτό δηλαδή που συνέβη με την Σουζάν. Η ταινία προβλήθηκε στο 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης και κέρδισε τον Αργυρό Αλέξανδρο, το βραβείο γυναικείας ερμηνείας για την Σάρα Φορεστιέ και το βραβείο καλλιτεχνικής επίτευξης για τον ηθοποιό Φρανσουά Νταμιάν. Τέλος, η Αντέλ Ενέλ, κέρδισε το βραβείο Σεζάρ β΄ γυναικείου ρόλου. strakersan@gmail.com, kersanidis.wordpress.com

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ  «Godzilla» του Γκάρεθ Έντουαρντς: Επιστήμονες οι οποίοι

στην ηθική της ανατροπής. Και για να μην φοβούνται οι ποντικοί των υπονόμων, ανατροπή σημαίνει συναισθηματική επανοηματοδότηση των αποφάσεων και κατάρρευση του παλιού κόσμου. Είναι τελικά μια ηθική επανάστασης με την έννοια της επανεγκατάστασης: Όταν άλλοι παλινοστούν στον καθημερινό φασισμό (και δεν εννοώ τους Χρυσαυγίτες), εμείς επανακαταλαμβάνουμε όλα τα απολεσθέντα οχυρά, όλους τους διαδρόμους και τα χαρακώματα, γκρεμίζοντας το παλιό, χτίζοντας το μεταμοντέρνο σύγχρονο κόσμο. Γι’ αυτό, λοιπόν, στην ενότητα «Η ηθική της επανάστασης» δείχνουμε στην Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 φιλμ που αναφέρονται στις επιλογές της θυσίας, της αλληλεγγύης, της ταξικής κατανόησης του σύμπαντός μας. Κι όταν γράφω ταξική, δεν αναφέρομαι στη μαρξιστική εκδοχή, αλλά ιδίως στη συνύπαρξη των ομοίων, στις αόρατες χημείες, στις ακαθόριστες μνήμες. Μόνον έτσι μπορεί να διαμορφωθεί η συναντίληψη της ανατροπής. Αντί για εικόνες οι εύγλωττες αφίσες των ταινιών που ερμηνεύονται ως πολίτες τώρα στους δρόμους ή πως η κουλτούρα που ποθούμε χτίζεται στα βήματα του δρόμου και στις οδομαχίες των ιδεών! Σημ.: Η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 στο αφιέρωμα Τιμή στο γαλλικό Μάη στην υποενότητα Η ηθική της επανάστασης προβάλλει δύο πολύκροτα, πολιτικά, γουέστερνσπαγγέτι με τις υπογραφές δύο κορυφαίων, Ιταλών σκηνοθετών: «Κομπανιέρος» (χθες, Σάββατο 17 Μαΐου) και «Βίβα Μέξικο» (Πέμπτη 29 Μαΐου, 9μ.μ., Αλέξανδρος). Το παραπάνω κείμενο γράφτηκε γι’ αυτό το αφιέρωμα. •

παρασύρονται από την αλαζονεία έχουν δημιουργήσει τρομερά τέρατα τα οποία απειλούν την ανθρωπότητα. Σε αυτή τη θεαματική περιπέτεια ο Γκοτζίλα βρίσκεται αντιμέτωπος με αυτά τα τέρατα. Εάν είστε φαν του είδους τότε θα το απολαύσετε.

 «∆ιαφθορά» (Filth) του Τζον Σ. Μπερντ: Ο διεφθαρμένος,

άξεστος και εθισμένος στα ναρκωτικά αστυνομικός Μπρους Ρόμπερτσον, αγωνίζεται για να κερδίσει την προαγωγή του. Παντρεμένος και πατέρας, ο Μπρους συγκρούεται με τους συναδέλφους του, σε μια ενδιαφέρουσα αστυνομική περιπέτεια βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ίρβιν Γουέλς.

 «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» (Romeo and Juliet) του Κάρλο

Καρλέι: Μοντέγοι και Καπουλέτοι, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, σε μια νέα κινηματογραφική εκδοχή του πασίγνωστου έργου του Ουίλιαμ Σέξπιρ.

 «Ο σωσίας» (The double) του Ρίτσαρντ Αγιοάντε: Ο Σάιμον Τζέιμς, βιώνει την ασημαντότητα και την απόρριψη από όλους. Όταν ο σωσίας του, αλλά εντελώς διαφορετικός ως χαρακτήρας, Τζέιμς Σάιμον θα έρθει στο γραφείο θα χάσει εντελώς τη ζωή του. Μεταφορά στο σινεμά του ομώνυμου νεανικού έργου του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι.

 «Salvo» των Φάμπιο Γκρασαντόνια, Αντόνιο Πιάτζα: Ο

Σάλβο, ψυχρός εκτελεστής της μαφίας, δολοφονεί έναν άνδρα μπροστά στη Ρίτα, την τυφλή αδελφή του θύματος. Νιώθει το ενοχλητικό, άδειο βλέμμα της επάνω τους, την αφήνει να ζήσει, αλλά εκείνη έχει δει για πρώτη φορά στη ζωή της. ∆υνατή δραματική ταινία.

 «Million dollar arm» του Κρεγκ Γκιλέσπι: Ένας αθλητικός

παράγοντας σχεδιάζει μια ασυνήθιστη τακτική στρατολόγησης για να πάρει ταλαντούχους παίκτες του κρίκετ από την Ασία που θα παίξουν στην στο πρωτάθλημα Κρίκετ. Σινεφίλ

“

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Mαΐου 2014

O κοινωνικός ρόλος των παραστατικών τεχνών

Με αφορμή το Queer Festival στο θέατρο “Εμπρός” αλλά και το θεατρικό φεστιβάλ Page_31 του “CAMP”

ι παραστατικές τέχνες είναι ο κλάδος εκείνος των σπουδών στην τέχνη που ασχολείται με όσα θεάματα κατηγοριοποιούνται ακριβώς στον ορισμό της παράστασης (performance) και όχι στις κλασικά νοούμενες θεατρικές ή χορευτικές και χοροθεατρικές παραστάσεις. Με αυτούς τους όρους εννοούμε την τέχνη που αναπτύχθηκε και άνθισε κυρίως στις ΗΠΑ κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, υλοποιώντας το προφητικό όραμα του γάλλου θεωρητικού του θεάτρου της σκληρότητας, σκηνοθέτη, ηθοποιού και ποιητή Αντονέν Αρτό, αλλά και του πολωνού σκηνοθέτη Γκροτόφσκι ή του βρετανού Πίτερ Μπρουκ, του ιταλού Εουτζένιο Μπάρμπα κ.ά. θεατρικών προσωπικοτήτων του μοντερνισμού στην Ευρώπη. Εκείνων που επιζήτησαν ή και εκζήτησαν την επανατελετουργοποίηση του θεάτρου έπειτα από την αποθέωση του αστικού θεάτρου στις ευρωπαϊκές «ιταλικές» σκηνές του 19ου αιώνα, με τον πλήρη διαχωρισμό ηθοποιών και κοινού, διαχωρισμό που καλλιτέχνες, με εμβληματική μορφή την Μαρίνα Αμπράμοβιτς, ήραν εξ ολοκλήρου, προκειμένου να επιτύχουν ένα άλλο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, να εγκαθιδρύσουν μία άλλη σχέση με το κοινό τους προκαλώντας την εμπλοκή τους ακόμα και με έναν τρόπο «βίαιο». Η παράσταση (performance) συνιστά έκφανση του μεταμοντέρνου κι έχει ενίοτε ακτιβιστικό χαρακτήρα προκειμένου να ταρακουνήσει τα λιμνάζοντα ύδατα σε σχέση με ένα συγκεκριμένο πολιτικό ή κοινωνικό θέμα και να προκαλέσει συζήτηση. Κυρίως, όμως, ξεφεύγει από τον κλασικό αριστοτελικό ορισμό της τέχνης του θεάτρου ή και γενικότερα της τέχνης ως μίμησης ή αναπαράστασης μιάς πράξης σπουδαίας και ολοκληρωμένης, με αρχή, μέση και τέλος, αλλά και από αυτή την έννοια της υποκριτικής και δραματικής τέχνης, τείνοντας περισσότερο προς τη λεγόμενη «επιτέλεση», το «παίζειν» –ακριβώς επειδή και τα παιδιά ή οι ενήλικοι παίκτες π.χ. σε ένα επι-

Οι performer, χρησιμοποιώντας ως κείμενο το ίδιο το σώμα τους και υποβάλλοντάς το σε δοκιμασίες, επιστρέφουν στις τελετουργικές πηγές του θεατρικού γεγονότος και με τον τρόπο τους εικονοποιούν την κρίση, κραυγάζουν και επαναστατούν, όπως ταιριάζει σε κάθε πραγματικά συνειδητοποιημένο κοινωνικά καλλιτέχνη.

τραπέζιο παιχνίδι δεν υποκρίνονται, δεν ερμηνεύουν ένα ρόλο. Τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα πραγματοποιούνται παραστάσεις σε μια γκαλερί, στο πλαίσιο των εγκαινίων μιας εικαστικής έκθεσης ή σε κάποιον από τους πάμπολλους καλλιτεχνικούς πολυχώρους, που ενώ φέρνουν στην Αθήνα και συμβάλλουν στα σύγχρονα καλλιτεχνικά δρώμενα της χώρας μας με ό,τι πιο πρωτοποριακό υπάρχει σήμερα στο δυτικοευρωπαϊκό τουλάχιστον κόσμο, έχουν βρεθεί στη δυσμένεια και στο αμείλικτο στόχαστρο της απερχόμενης δημοτικής αρχής της πρωτεύουσας. Παράλληλα, τέτοιες παραστάσεις παρου-

σιάζονται διαρκώς στο υπό κατάληψη θέατρο «Εμπρός», που επίσης ενοχλεί την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων και που είναι, υποτίθεται, υποψήφιο προς αξιοποίηση-ξεπούλημα από το ΤΑΙΠΕ∆, παρά το γεγονός του οργασμού δημιουργικότητας που έλαβε και λαμβάνει χώρα σε αυτό το δημόσιο κτίριο τα τελευταία χρόνια, βάζοντας τέλος στην πλήρη εγκατάλειψή του από την πολιτεία επί σειρά ετών. Σε επόμενο φύλλο, εξ αφορμής της πρόσφατης παρακολούθησης μέρους του καλλιτεχνικού προγράμματος του δεύτερου τετραήμερου Queer Festival στο θέατρο «Εμπρός» αλλά και της τρίτης διοργάνωσης του πρωτότυπου θεατρικού φεστιβάλ Page_31 του καλλιτεχνικού πολυχώρου «CAMP», θα έχουμε την ευκαιρία να αναλύσουμε βάσει των συγκεκριμένων αυτών παραδειγμάτων τη νέα αυτή τάση στο σύγχρονο πρωτοποριακό, σωματικό θέατρο στην Ελλάδα, αλλά και τον κοινωνικό της ρόλο, που όπως φαίνεται εκπλήσσει ή και σοκάρει σήμερα στην Ελλάδα τους θεματοφύλα-

κες και φανατικούς οπαδούς των συντηρητικών θεσμών. Όπως είχε γίνει άλλωστε και στην Αμερική, όταν πρωτοεμφανίστηκε θέτοντας άμεσα τα πιο «δύσκολα» ερωτήματα της σημερινής «προαναγγελθείσας» κρίσης και καταδεικνύοντας την ανεπάρκεια κατά πρώτο λόγο των κλασικών αισθητικών θεωριών αλλά και της κυρίαρχης νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, που αδυνατούσαν και αδυνατούν, προφανώς λόγω της πιο ανάλγητης αδιαφορίας, να δώσουν μια καίρια και λυτρωτική απάντηση σε όλους αυτούς τους performer, οι οποίοι χρησιμοποιώντας ως κείμενο το ίδιο το σώμα τους και υποβάλλοντάς το σε δοκιμασίες, επιστρέφουν στις τελετουργικές πηγές του θεατρικού γεγονότος και με τον τρόπο τους εικονοποιούν την κρίση, κραυγάζουν και επαναστατούν, όπως ταιριάζει σε κάθε πραγματικά συνειδητοποιημένο κοινωνικά καλλιτέχνη και επιστήμονα.

Περπατώ εις το δάσος όταν ο λύκος δεν είν’ εδώ…

Tης Μάνιας Παπαδημητρίου

ο 1996 περπάτησα κι εγώ σε ένα δάσος-πάρκο στην Κωνστάντζα (ως εργαζόμενη στην ταινία του Θ. Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα») ψάχνοντας να βρω τρόπο να γυρίσω στο ξενοδοχείο. Ερημη πόλη, κλειστά μαγαζιά εγκαταλελειμμένα, έρημη χώρα… (καλή ώρα). Με είχε πάρει η νύχτα αλλά «αρνιόμουν» να φοβηθώ. Αρνιόμουν κυριολεκτικά, όπως λέει το βιβλίο του Σαμαράκη, γιατί δεν θα καταδεχόμουν να επιτρέψω στον εαυτό μου να φοβηθεί, στη δύση του υπαρκτού σοσιαλισμού στο κέντρο της Ευρώπης, όπως θα έκανε ο κάθε «μικρόψυχος μικροαστός»! Άλλο, όμως, τι έλεγε το μυαλό μου κι άλλο τι ένιω-

θαν τα μέλη μου… Όταν έφτασα στο ξενοδοχείο μου είπαν πως ήμουν τυχερή που την γλύτωσα από διαφόρων ειδών «επιθέσεις». Ηρωική μνήμη, που έκτοτε, χρησιμοποίησα πολλές φορές ως «αντίκρυσμα», σε έργα της περεστρόικα που παίξαμε έκτοτε σε αυτή τη χώρα του ανύπαρκτου για να ευλογήσουμε τα γένια μας που δεν είχαμε προσχωρήσει στον υπαρκτό και δήθεν «σωθήκαμε»… Τι πλάνη! Ο λύκος μπήκε από το παράθυρο των πολυεθνικών και τώρα θέλει αυτός να μας πάρει τα σπίτια. Όχι ως κίνδυνος του ανύπαρκτου «υπαρκτού» αλλά ως υπαρκτότατος κίνδυνος ανύπαρκτων προϋπολογισμών που παρουσιάστηκαν ως πλεονασματικοί ενώ ήταν ελλειμματικοί κ.λπ. Μια πόλη με τόσο μικρούς δρόμους όσο η πόλη μου και χωρίς καθόλου πάρκα, που μπροστά στους δρόμους και τα πάρκα της Κωνστάντζας και του Βουκουρεστίου μοιάζει μια σταλιά, και να νιώθω μέσα της αυτό το ίδιο συναίσθημα της ερημιάς και του τρόμου! Και όμως, αρνιέμαι να παραιτηθώ. Αρνιέμαι να παραδεχθώ πως μιζεριάζω και πηγαίνω πάνω κάτω στα ίδια μέρη, στα ίδια τα στενά, στα ίδια μαγαζιά και σκέπτομαι πως όσο υπάρχουν άνθρωποι σαν εμένα να πηγαίνουν, τίποτε κακό δεν μπορεί να συμβεί… Κι όμως συμβαίνουν όλο και χειρότερα. Συμβαίνουν τώρα ανάμεσά μας. Σκοτώνουν ανθρώπους. Κι εμείς κοιτάμε στον ουρανό αν μας ψεκάζουν. Μοιάζουν οι αντιδράσεις μας καθυστερημένες, σαν

Σπύρος Πετρίτης

των χορευτών που αργεύουν, διαστέλλουν την κίνηση για να δώσουν σημασία στη στιγμή. Εδώ η στιγμή μας έχει ξεπεράσει όλους κι εμείς ακόμα αναλύουμε κινήσεις. Το πλάνο του Αγγελόπουλου στην Κωνστάντζα ήταν αργό αλλά τότε είχαμε δολάρια ή μάρκα στις τσέπες και νομίζαμε πως δεν έχουμε ανάγκη, πως την γλυτώσαμε. Ε, δεν την είχαμε γλυτώσει. Ηρθε και η σειρά μας. Και τώρα δεν κάνουμε ταινία εδώ είναι η πραγματικότητα και θέλει δράση. Αν δεν πάμε στα νοσοκομεία τώρα που είμαστε υγιείς να προστατέψουμε το δικαίωμα των ασθενών με δράσεις και δημοσιοποίηση των προβλημάτων, αν δεν κάνουμε κινήσεις δημοσιοποίησης του άδικου και της τρομοκρατίας που υφίστανται οι φτωχοί από τους νόμους του κράτους, είμαστε συνένοχοι όλων των δεινών και σταδιακά δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να κατηγορούμε την όποια κυβέρνηση για αναλγησία αφού κι εμείς είμαστε ίδιοι. Λύκε λύκε είσαι εδώ; Ναι εδώ είμαι, λέει ο λύκος, έλα να σε φάω. Κι εσύ πάς άοπλος να φαγωθείς! Τι ντροπή για όλους μας!.. Βουρ, λοιπόν, για μιαν ανάσταση αλλιώτικη σε λίγες μέρες… Ας δώσουμε επιτέλους αυτό το μάθημα που χρειάζεται σε όλους αυτούς που μας ματώνουν τις ζωές. Ας δώσουμε το μάθημα που χρειάζεται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μας βλέπουν, μας περιμένουν, αγωνιούν! * Η Μάνια Παπαδημητρίου είναι βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ.

1052

ΒΙΒΛΙΟ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Σαν αυτοβιογραφικά Κατερίνα Σχινά «Καλή και ανάποδη. Ο πολιτισμός του πλεκτού» Εκδ. Κίχλη Χάρης Βλαβιανός «Το αίμα νερό. Μυθιστόρημα σε σαράντα πέντε πράξεις» Εκδ. Πατάκη

να ζεύγος συγγραφέων αυτοβιογραφείται. Ακριβέστερα, πρώην ζεύγος, με συμβίωση που, αν δεν σφάλλουμε, κράτησε γύρω στα είκοσι χρόνια. Και πάλι, όμως, δεν ακριβολογούμε, αφού ο καθένας αυτοβιογραφείται - στο βαθμό που πρόκειται για αυτοβιογράφηση - κατά μόνας. Συνέβη, όμως, τα οιονεί αυτοβιογραφικά τους πονήματα να έρθουν ταυτόχρονα στο φως της δημοσιότητας. Μάρτιος 2014. Και μάλιστα, στην κυριολεξία ταυτόχρονα, την ίδια ημέρα, την 21η Μαρτίου, ημέρα της ποίησης. Σύμπτωση; Μάλλον απίθανο, καθώς, τα τελευταία χρόνια, η ημερομηνία έκδοσης του βιβλίου ενός γνωστού συγγραφέα έχει αναβαθμιστεί σε πολιτιστικό γεγονός, που διαφημίζεται καιρό νωρίτερα. Όπως και να έχει, τυχαίος ή σχεδιασμένος ο συγχρονισμός, δεν αποκλείεται να ξεκινάει από μία προηγούμενη, γενεσιουργό σύμπτωση. Από όσο μπορεί κανείς να εικάσει, η κυοφορία των δυο βιβλίων, ή τουλάχιστον η κυρίως φάση της, όταν το νεφέλωμα ιδέας και υλικού αρχίζει να μορφοποιείται σε εμβρυακή εκδοχή, θα πρέπει να ξεκίνησε περίπου την ίδια εποχή. Οπότε, με βάση το μέσο όρο διάρκειας της κυοφορίας ενός βιβλίου –εννοούμε ενός σοβαρού βιβλίου, υψηλών απαιτήσεων όπως τα εν λόγω– που είναι δυο με τρία χρόνια, προκύπτει μία τρίτη σύμπτωση. Οι δυο συγγραφείς πολύ πιθανόν να επιδόθηκαν στο συστηματικότερο γράψιμο των προσωπικών τους βιβλίων, ταυτόχρονα με τη διάλυση του κοινού τους νοικοκυριού. Με αυτές, όμως, τις παρατηρήσεις παραπλανούμε τον αναγνώστη, που με τον όρο “πρώην” θα σχηματίσει την εντύπωση ότι πρόκειται για δυο οργισμένους που λύνουν δημοσίως και άρα, κατά τρόπο μελοδραματικό, τις διαφορές τους. Καλή ώρα, όπως οι σταρ. Από μία άποψη, με τα γηγενή μέτρα και σταθμά, ένα είδος σταρ στο χώρο του βιβλίου είναι οι δυο συγγραφείς. ∆εν αποκλείεται, μάλιστα, μελλοντικά να γίνουν και ευρύτερα γνωστοί. Τουλάχιστον Εκείνος, που προβάλλεται από τώρα ως υποψήφιος για διεθνείς διακρίσεις. Ο χρόνος, έτσι κι αλλιώς, είναι με το μέρος και των δυο. Μπορεί ο Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα να θεωρούσε την αυτοβιογράφηση γεροντική ενασχόληση έως και υποχρέωση, το συγκεκριμένο ζεύγος, όμως, αποφάσισε να αρχίσει την αυτοβιογραφική απέκδυση σε ώριμη φάση. Πάντως, στα βιβλία τους δεν υπάρχουν αναφορές προς αλλήλους, ούτε μνείες σε συμβάντα του κοινού τους βίου. Αμφότεροι, την ερωτική και έγγαμη ζωή τους, την κοινή ή με άλλους συντρόφους, την κρατούν απόρρητη, ακόμη και στις συνεντεύξεις τους. ∆είχνουν μόνο την τραυματική περιοχή, κάτι σαν το παιδί που δείχνει το χτυπημένο του γόνατο. Αυτή η μερική έκθεση της ιδιωτικής περιοχής γίνεται σε διαφορετική έκταση και ένταση, στα δυο βιβλία, μάλιστα σε Εκείνης, σχεδόν λανθάνει. Ένας φροϋδιστής, ωστόσο, ακόμη και έτσι, θα εύρισκε “ψαχνό” σε αυτήν την συγχρονική έκθεση παιδικών τραυμάτων ή, έστω, εμπειριών. Οι σχέσεις με τα γονικά πρότυπα και τα, κατά καιρούς, υποκατάστατά τους επανέρχονται και στα δυο βιβλία. Με όσα ανακαλούν, με τον τρόπο που τα ανακαλούν, αλλά και με όσα δεν μνημονεύουν, ως ασήμαντα ή και απόκρυφα, αποκαλύπτονται δυο χαρα-

κτήρες. ∆εν παριστάνουμε τους ψυχολόγους, καθώς δεν έχουμε ούτε καν μια εκ του σύνεγγυς εικόνα των δυο συγγραφέων. Ωστόσο, τα γραπτά είναι ένας καθρέφτης. Άλλωστε, ορισμένες συμπτώσεις και διαφορές δεν στερούνται ενδιαφέροντος. Για παράδειγμα, αμφότεροι επιλέγουν τίτλους, που ανακαλούν λαϊκές ρήσεις, παραμένοντας ανοικτοί και σε άλλες ερμηνείες. Εκείνου θυμίζει “το αίμα νερό δε γίνεται”, παραπέμπει, όμως, και στο “αίμα νερό” που ανέβλυσε από την “ζωοποιό” πλευρά του Ιησού μετά τον σταυρικό του θάνατο. Εκείνης, ανακαλεί το “από την καλή και από την ανάποδη”. Αλλά «Η καλή και η ανάποδη» είναι και ο τίτλος του πρώτου βιβλίου του Αλμπέρ Καμύ, για το οποίο ισχυριζόταν ότι περιείχε τους πυρήνες όλων των κατοπινών του έργων. Έρχεται, όμως, ο υπότιτλος και περιορίζει τον τίτλο στο “μία καλή μία ανάποδη” ενός πλεκτού. Αμφότεροι οι υπότιτλοι δείχνουν να έχουν και τον χαρακτήρα προκαλύμματος. Εκείνος τιτλοφορεί αυτό το πρώτο πεζό του “μυθιστόρημα” αλλά ταυτόχρονα, κάνει λόγο για “πράξεις” και όχι για κεφάλαια. Αν προσώρας παραμερίσουμε τις πιθανές διακειμενικές συνομιλίες του ποιητή, δείχνει να το παρουσιάζει σαν μυθιστόρημα αλλά και σαν θεατρικό, τοποθετώντας το δίπλα σε ποιήματά του, εκπορευόμενα από το ίδιο βιωματικό υλικό. Κάτι σαν λογοτεχνικές μεταμφιέσεις μιας πραγματικότητας πολύ κοντινής για να καθρεφτιστεί ακάλυπτη. Εκείνη, που δεν έρχεται από την ποίηση, βρίσκει προκάλυμμα στον οικείο της χώρο του δοκιμίου. Επιβλητικός, ίσως και κάπως μεγαλεπήβολος, ο υπότιτλος, “ο πολιτισμός του πλεκτού”, έρχεται σε αντίθεση με τους χαμηλούς τόνους της αφήγησης, στην οποία θα ταίριαζε και ένας πιο μετριοπαθής τίτλος, όπως, λ,χ., η παράδοση του πλεκτού. Υπάρχει, ωστόσο, και στο δικό της βιβλίο ένα «Παράρτημα ποιητικόν», όπου σταχυολογούνται πέντε ποιήματα ισάριθμων ποιητών γύρω από το πλεκτό. Ο ποιητής, του οποίου το ποίημα προτάσσεται, ήταν λεμβούχος στον Τάμεσι. Ποιητής του 17ου αιώνα, αναφέρεται ως ποιητής του νερού. Κατά τα άλλα, μεταφράστρια κυρίως μυθιστορημάτων, αυτές τις μεταφραστικές απόπειρες ποίησης, τις κρύβει πίσω από το ψευδώνυμο Ειρήνη Φωκιανού. Έτσι, μένουν συνδετικοί κρίκοι των δυο βιβλίων, το νερό και μία Ειρήνη, που εμφανίζεται στις αφιερώσεις αμφοτέρων.

Εκείνης

Και στα δυο βιβλία, υπάρχει η μητέρα. Στο βιβλίο Εκείνης, λόγω και του θέματος, αυτό δεν εκπλήσσει. Άλλωστε, ούτε πατέρας ούτε παππούδες αναφέρονται. Μόνο μία τριών γενεών μητριαρχία ξεδιπλώνεται, όπου οι άντρες στη ζωή της αφηγήτριας - ο αδελφός και οι καλοί της για τους οποίους πλέκει πουλόβερ - έχουν φευγαλέα μόνο παρουσία. Ωστόσο, στην πρώτη κιόλας παράγραφο συνοψίζεται η σχέση με τη μητέρα ως ελλείπουσα, αφού “ποτέ δεν κατορθώθηκε”. Η αφηγήτρια συνεχίζει: “Κατάφερα να της μοιάσω όσο η ίδια δεν είχε ποτέ ελπίσει.” Απόφανση, που θα την προέβλεπε ο θείος Φρόυντ. Το κυρίως σώμα, πάντως, είναι ένα εκλαϊκευτικού τύπου αφηγηματικό δοκίμιο, από αυτά που ανθούν σήμερα στον υπόλοιπό, εκτός Ελλάδος, ∆υτικό κόσμο. Τα κεφάλαια εκκινούν από πυρήνες προσωπικής υφής για να απλωθούν αφηγηματικά με απόψεις άλλων και πολυσυλλεκτικές ιστορίες, ενώ

αναφέρονται βιβλία επί του θέματος, συγγραφείς, καλλιτέχνες και επιστήμονες. Για παράδειγμα, οι εντυπώσεις της αφηγήτριας από έναν περίπατο στο Βραζιλιάνικο δάσος, αντί να οδηγούν συνειρμικά στον σύντροφο αυτού του περιπάτου, που ήταν το πιθανότερο Εκείνος, καταλήγουν σε μια περιγραφή των προσπαθειών να δοθούν οπτικές απεικονίσεις της θεωρίας του χάους με πλεκτά. Οι μαθηματικοί έφτιαχναν οπτικοποιήσεις με κομμάτια χαρτιού, που συγκολλούσαν καταλλήλως. Αυτά τα φθαρτά χάρτινα μοντέλα αντέγραψαν γυναίκες μαθηματικοί με επιδόσεις στην πλεκτική. Εκείνη, ως δόκιμη μεταφράστρια, καταβάλλει συνεπή προσπάθεια να κολυμπήσει στους τοπολογικούς χώρους και τη γενική θεωρία της σχετικότητας. Μένει, όμως, ζητούμενο αν η αντίστοιχη ορολογία –“αρνητικές” και “θετικές κυρτότητες”, “υπερβολοειδή” και “παραβολικά παραβολοειδή”– λέει κάτι στον αμύητο. Πόσω μάλλον, όταν οι όροι, που έχουν υιοθετηθεί στα ελληνικά, είναι, ως επί το πλείστον, αδόκιμοι, με αποτέλεσμα να μην παράγουν νόημα ούτε για τον ειδικό. ∆ίκην παραδείγματος, τα “manifolds”, τοπολογικοί χώροι, που προκύπτουν ως λύσεις συστημάτων μη γραμμικών διαφορικών εξισώσεων, έχουν αποδοθεί ως πολλαπλότητες, λέξη που δηλώνει μόνο την ιδιότητα του πολλαπλού. Αντιθέτως, ο όρος “πολύπτυχο μόρφωμα”, όλο και κάτι πιο σαφές θα υποδήλωνε. “Η αυτοβιογραφία μιας πλέκτριας”, όπως χαρακτηρίζει το βιβλίο της, αποβαίνει ένθερμος λόγος υπεράσπισης της πλεκτικής. Τονίζοντας κατ’ επανάληψη τις συμβολικές διαστάσεις της, αποδίδει στην εν λόγω ενασχόληση πολύ μεγαλύτερη σημασία από εκείνη της απλής χειρωνακτικής εργασίας. Ως προς το δοκιμιακό εύρος, σίγουρα, δεν υστερεί σε ποσότητα δεδομένων, μόνο σε ορισμένα κεφάλαια, όπως ήδη το υπαινιχθήκαμε, πιθανώς αυτά να χρειάζονταν μεγαλύτερη εκλαΐκευση. Στην ανάγκη, ακόμη και παράλειψη κάποιων στοιχείων, καθώς, με την πανσπερμία τους, εντυπωσιάζουν μεν αλλά μπορεί κάπου και να δυσχεραίνουν τον ειρμό της ανάγνωσης. Πάντως, κατά τη γνώμη μας, ως δοκίμιο πλεκτικής, κερδίζει με τα κεφάλαια ανάλαφρου τόνου, όπως, λ.χ., εκείνο για “τη φανέλα του στρατιώτη”. Αυτά για την “συναρμολόγηση”, σύμφωνα και με τον τίτλο του τελευταίου κεφαλαίου. Σε αυτό, Εκείνη ξεκινάει, αποκαλώντας υποτιμητικά το πόνημά της, που το “κοιλοπονούσε χρόνια ολόκληρα”, “αυτό το βιβλιαράκι”, παραδεχόμενη ταυτόχρονα, ότι είναι η δική της αυτοβιογραφία. Πράγματι, εγκιβωτισμένο στο δοκίμιο περί πλεκτικής υπάρχει ένα “βιβλιαράκι” με επτά ιστορίες μιας γυναίκας. Θα τις χαρακτηρίζαμε λυπημένες ιστορίες. Είναι ο τρόπος, ο πάντα πλάγιος μέσω ενός πλεκτού, που γίνεται λόγος για ματαιωμένες σχέσεις και ανιστορούνται κάποιες αναμνήσεις. Το βιβλίο συστήνει την πρωτοεμφανιζόμενη δοκιμιογράφο, το “βιβλιαράκι” την δυνάμει πεζογράφο. Στις στροφές της ζωής, γίνονται οι επιλογές. Συνήθως λανθασμένες. Έτσι κι αλλιώς, όλα είναι σχετικά ή και θέμα οπτικής.

Εκείνου

Στο βιβλίο Εκείνου, ο πρωταγωνιστικός, ή έστω συμπρωταγωνιστικός, ρόλος της μητέρας εκπλήσσει. Σε αυτό συμβάλλει η φωτογραφία εξωφύλλου, αλλά και

οι συνεντεύξεις του, που επικεντρώνονται στην προσωπικότητα του πατέρα. Ο συγγραφέας, συνάμα κεντρικός ήρωας, στήνει συνομιλία με τον εαυτό του, ενώπιος ενωπίω. Υπερεγώ και Εγώ, θα έλεγε ο θείος Φρόυντ, για να φανεί η μοναξιά και η στέρηση τρυφερότητας, αλλά χωρίς δραματική φόρτιση. Λόγος ελλειπτικός, δίκην ημερολογιακών καταγραφών. Θα μπορούσε να επιγράφεται Ημερολόγιο 1960 – 2010 (Εκείνος από τριών μέχρι 53). Ή μήπως να ληφθούν υπόψιν οι ακραίοι αναφερόμενοι στο κείμενο χρόνοι, κατά το πρότυπο του μυθιστορήματος του Θανάση Βαλτινού, «Ημερολόγιο 1836-2011». Πάντως, τα κεφάλαια-“πράξεις”, μισής σελίδας ή μονοσέλιδα, κατ’ εξαίρεση δυο σελίδων, είναι μόνο 45. Ωστόσο, κρατιέται στην παράταξη η χρονολογική σειρά. Στην πρώτη και την τελευταία “πράξη”, Εκείνος είναι μόνος. Η πρώτη κλείνει με την εμφάνιση της μητέρας. Μια πολύ όμορφη γυναίκα, που πρωταγωνιστεί στις επόμενες έντεκα “πράξεις”, όπου ξεδιπλώνεται η ταραχώδης συμβίωση μαζί της από το χωρισμό της με τον πατέρα του, το 1961, μέχρι τα δώδεκα, που ο πατέρας τον βάζει εσωτερικό σε σχολείο. Σε αυτά τα κεφάλαια, επί σκηνής, παρουσιάζεται ολόκληρος ο θίασος ερωτικών συντρόφων και συνολικά, τεσσάρων συζύγων. Ενώ, σε τέσσερις ακόμη “πράξεις”, αναδεικνύεται ο άστατος και σπάταλος χαρακτήρας αυτής της εσαεί ακαταστάλακτης γυναίκας. Κομπάρσοι τα δυο παιδιά της από διαφορετικούς γάμους, ο πατέρας και η μητέρα της. Οι ανιόντες και των δυο πλευρών, μαζί με ερωμένες και εραστές, ωραίες γυναίκες και άντρες με πολλά πάθη, πρωταγωνιστούν σε αυτοτελείς ιστορίες. Βασικός ήρωας σε όσες “πράξεις” εναπομένουν είναι ο πατέρας, κάνοντας γρήγορα περάσματα ή πρωταγωνιστώντας δια της απουσίας του. Στα λίγα κεφάλαια, που παραμένει επί σκηνής, παρουσιάζεται ως αμίλητος σκακιστής, ή ως σιωπηλός συνδαιτυμόνας. Αποκαλύπτεται, ωστόσο, ο χαρακτήρας του, δυναμικός και επιτυχημένος. Σχετικά με το γιο του, πίστευε ότι έπραττε τα πρέποντα. Όπως πιστεύει και ο κεντρικός ήρωας, ο γιος του, για τα παιδιά, που, με τη σειρά του, απόκτησε από δυο γάμους. Επιλογικά και εν συντομία, αλλά με όλες τις κλινικής υφής λεπτομέρειες, περιγράφονται οι θάνατοι μητέρας-πατέρα. Σε όλη τη διάρκεια αυτής της συνομιλίας, το Εγώ δείχνει τα απωθημένα εναντίον του πατρός, ενώ το Υπερεγώ δεν επιτρέπει ούτε φαίνεται να επιθυμεί την πατροκτονία. Το γονικό μυθιστόρημα καταλήγει με τους στίχους του Φίλιπ Λάρκιν: “They fuck you up, your mum and dad. / They may not mean to, but they do.” Ο αφηγητής δεν συνεχίζει με τους άλλους δυο του τετράστιχου: “They fill you with the faults they had / And add some extra, just for you.” Ούτε παραθέτει τους καταληκτικούς: “Get out as early as you can, / And don’t have any kids yourself.” Πάντως, Εκείνος ακολούθησε τον πρώτο, ενώ αψήφησε τον δεύτερο. Το βιβλίο συστήνει τον υποσχόμενο πρωτοεμφανιζόμενο πεζογράφο, πέρα από τη βαριά σκιά του ποιητή. Τώρα, το πρόβλημα που τίθεται, είναι ο ειδολογικός χαρακτηρισμός των δυο βιβλίων, ώστε την ώρα των βραβεύσεων να μην συμπέσουν στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Μαρτυρίας-Βιογραφίας-Χρονικού και διαταραχθεί η σχέση των συγγραφέων τους, πάντοτε ασταθής όταν πρόκειται για “πρώην”. Μ. Θεοδοσοπούλου

“

MOYΣΙΚΗ Η κουτοπονηριά, οι εξυπνάδες και η ίδια η βλακεία, φαίνεται πως πια έχουν κατοχυρωθεί ως το μοναδικό (μαζί με το αυταρχισμό) μέσο προάσπισης της πιο παράλογης πολιτικής, ως κυρίαρχο ρητορικό εργαλείο του πιο τραυλού επιχειρήματος και της ίδιας της Νέας ∆ημοκρατίας.

Η βλακεία ως πολιτικό εργαλείο Του Θωμά Τσαλαπάτη

αθώς πλησιάζει η ημερομηνία των εκλογών, τόσο πυκνώνουν τα περιστατικά τα οποία σε μεγάλο βαθμό συνοψίζουν τον τρόπο που επέλεξε η κυβέρνηση, ώστε να αντιπαρατεθεί πολιτικά κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών. Ψευδεπίγραφες δηλώσεις, μοντάζ και παραποίηση δηλώσεων, καταστροφολογία στα όρια της αποκάλυψης. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Αντώνης Σαμαράς κάλεσε τους βουλευτές της Νέας ∆ημοκρατίας να θυμίσουν «στον κόσμο ότι στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στηρίζουν τρομοκράτες». Τόνισε πως «Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι συνώνυμος με την αστάθεια, έχει σημαία του και βασική του επιδίωξη την αποσταθεροποίηση», ενώ συνέχισε διευκρινίζοντας πως «Αργεντινή δεν γίναμε, όπως κάποιοι θα ήθελαν». Ταυτόχρονα, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Λεωνίδας Γρηγοράκος, έθεσε στους πολίτες το ερώτημα «εάν την Κυριακή το βράδυ των εκλογών θέλουν η Ελλάδα να είναι μία χώρα που θα υποστεί ό,τι έχουν υποστεί χώρες όπως η Ουκρανία, ή χώρες της Βόρειας Αφρικής»- δήλωση που ήρθε να προστεθεί στον μακρύ πια κατάλογο ρητορικών τραμπουκισμών περί ουκρανοποίησης της χώρας, σύμφωνα με το παράδειγμα που έδωσε πρόσφατα ο Ευάγγελος Βενιζέλος και άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Η μηδενική σοβαρότητα αλλά ακόμα και η μηδενική αξία χρήσης αυτών των δηλώσεων αποκαλύπτεται από το γεγονός πως ακόμα και τα φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης σχεδόν δεν αναπαρήγαγαν τις συγκεκριμένες δηλώσεις.

Κουτοπονηριά και πολιτική Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί ένα ακόμα γεγονός, μικρότερης ίσως πολιτικής σημασίας, αλλά έντονα ενδεικτικό μιας σαρωτικής πολιτικής νοοτροπίας. Σε προεκλογική της διαφήμιση, η Νέα ∆ημοκρατία δεν δίστασε να παραποιήσει δηλώσεις του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος εμφανίζεται ως υποστηριχτής του Αντώνη Σαμαρά. «Οι Έλληνες βλέπουν το φως στο τέλος του τούνελ» μοιάζει να λέει ο αμερικανός πρόεδρος. Στην πραγματικότητα, όμως, το απόσπασμα υπάρχει απλώς ως κατακλείδα σε μια φράση τελείως διαφορετικού περιεχομένου. Οι πλήρεις δηλώσεις Ομπάμα ήταν οι εξής: «Και πιστεύω πως ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς είναι αποφασισμένος να προχωρήσει στις σκληρές ενέργειες που απαιτούνται, και φυσικά πως επιθυμεί να διασφαλίσει πως οι Έλληνες θα δουν το

φως στην άκρη του τούνελ» (το διαφημιστικό αποσύρθηκε ύστερα από καταγγελίες). Η κουτοπονηριά, οι εξυπνάδες και η ίδια η βλακεία, φαίνεται πως πια έχουν κατοχυρωθεί ως το μοναδικό (μαζί με το αυταρχισμό) μέσο προάσπισης της πιο παράλογης πολιτικής, ως κυρίαρχο ρητορικό εργαλείο του πιο τραυλού επιχειρήματος και της ίδιας της Νέας ∆ημοκρατίας. Το να κατηγορείς κάποιον ως ένοχο βλακείας ίσως να μοιάζει άκομψο, ακούγεται σίγουρα άγαρμπο και μάλλον συνηθίζεται περισσότερο ως υβριστικός χαρακτηρισμός παρά ως επιχείρημα. Άλλωστε ο χαρακτηρισμός συνήθως κάνει τον ίδιο τον χρήστη του να φαίνεται βλάκας ακριβώς γιατί περιγράφει ως προϋπόθεση την δική του εξυπνάδα. Όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν περιγράφουμε μια κατηγορία απέναντι σε ένα πρόσωπο ή έναν χαρακτήρα (χωρίς να την αποκλείουμε βέβαια). ∆εν μιλούμε λοιπόν για βλάκες, αλλά για ανθρώπους επικίνδυνους, οι οποίοι χρησιμοποιούν συνειδητά τη βλακεία ως τρόπο εξαγωγής συμπερασμάτων, ως συλλογιστική, ως τρόπο σκέψης και ανάλυσης, ως χρήσιμο εργαλείο το οποίο μέσα από την (απαραίτητη) ανεπάρκειά του θα οδηγήσει στα επιθυμητά συμπεράσματα. Αυτή η συλλογιστική του ηθελημένα λάθους, του υπερβολικού και ασύμμε-

“

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

εκδηλώσεων

Τρίτη 20 Μαΐου

** Εκδήλωση με θέμα «Ευρώπη και υγεία» διοργανώνει η νομαρχιακή επιτροπή Υγείας Αττικής ΣΥΡΙΖΑ, στη 1 μ.μ. στο αμφιθέατρο Ευαγγελισμού. Μιλούν οι Ν. Χουντής και Α. Μπένος.

Τετάρτη 21 Μαΐου

** Εκδήλωση με θέμα «Ευρώπη: Υπάρχει άλλος δρόμος!» διοργανώνει το ευρωπαϊκό ∆ίκτυο transform! στις 7μ.μ., στην αίθουσα Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου (Ακαδημίας 18). Μιλούν οι Βάλτερ Μπαϊερ, Α. Μπαλτάς και Χ. Γολέμης. Συντονίζει η Έ. Παπαδοπούλου. ** Προβολή της ταινίας Valentine Road από το ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, σε συνεργασία με το Outview Festival, στις 6 μ.μ., στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά οδός 48). Εισηγείται η Νέλλη Καούνη.

τρου, η συλλογιστική που εξισώνει, αναπηδά λογικά στάδια και κατά βούληση παραφράζει, στην πραγματικότητα ρευστοποιεί τα επιχειρήματα, την επιχειρηματολογία και τέλος την ίδια τη λογική. Αποτελεί το τέλος του κάθε διαλόγου, αφού δέχεται ως μοναδική βάση την εντύπωση, ως μοναδικό σημείο στίξης το πιο βουβό θαυμαστικό, ως τρόπο λόγου το γρύλισμα άσχετα προφανώς από απόδειξη ή πραγματικότητα. Γιατί η πρόχειρη ανθολόγηση των περιστατικών δεν περιγράφει ανεπάρκεια αντίληψης, αλλά την χρήση της ανεπάρκειας ως μόνο επιχείρημα και τελικά διαμορφωτή της αντίληψης.

Επιζητά εντύπωση

Ας ανθολογήσουμε λοιπόν τη ρητορική για τους κουκουλοφόρους, τα μπουκάλια, τις καταλήψεις και την τρομοκρατία. Τις καταγγελίες της Μισέλ πως ο Τσίπρας τραγούδησε το παντιέρα ρόσα, πως είναι άθεος, πως θέλει να μας στείλει στα γκούλαγκ. Την περίφημη φράση: «περιμένουμε την έμπρακτη καταδίκη του Αντόνιο Νέγκρι από την μεριά του ΣΥΡΙΖΑ», τις ψιλοκομμένες και μονταρισμένες φράσεις του Βαγγέλη ∆ιαμαντόπουλου που τον παρουσίαζαν ως υποκινητή της επίθεσης στο Mall. Την ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ όπου αποκαλούσε τη Ρένα ∆ούρου «χρυσαυγίτισσα» επειδή κάλεσε τον Β. Βενιζέλο να προστατέψει την ομογένεια στην Ουκρανία. Πάρτε μια τυχαία φράση του Πάγκαλου, ή ένα τυχαίο ξέσπασμα του Άδωνι Γεωργιάδη, την περίπτωση Γιαννόπουλου σε σχέση με το βιβλίο του Κουφοντίνα ή ακόμη ολόκληρη την επιχειρηματολογία γύρω από τους ενόχους της Μαρφίν. Πάρτε ως σημαία της συλλογιστικής -και τελικά πλαίσιο μέσα το οποίο κινούνται όλα τα παραπάνω- την χυδαία θεωρία των δύο άκρων. Και ας δούμε στο σημείο αυτό και την αδυναμία της ίδιας της αριστεράς. Ως βασικό επιχείρημα ενάντια σε αυτή τη θεωρία, χρησιμοποίησε το γεγονός πως είναι λανθασμένη ιστορικά. Το πρόβλημα όμως είναι πως η θεωρία αυτή δεν αναζητά δάφνες ιστορικής ακρίβειας. Όπως όλες οι παραπάνω περιπτώσεις δεν επιζητά πραγματικότητα, επιζητά εντύπωση και επιζητά λειτουργία. Η αλήθεια, εφόσον δεν είναι χρήσιμη καταργείται. Οι επερχόμενες εκλογές θα δείξουν ανάμεσα στα άλλα το πόσο αποτελεσματικό εργαλείο αποδείχτηκε η βλακεία. Άρα και το ποσοστό αλήθειας που καταργήθηκε από την επέλαση των χυδαίων. http://tsalapatis.blogspot.gr/

Η ΕΠΟΧΗ 17 Mαΐου 2014

Ο Μίλτος Λογιάδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου παίρνοντας διπλώματα διεύθυνσης χορωδίας και ορχήστρας καθώς και δίπλωμα Meisterklasse. Το 1992 επέστρεψε στην Ελλάδα, καθώς ο Μάνος Χατζιδάκις του εμπιστεύτηκε την μπαγκέτα της «Ορχήστρας των Χρωμάτων», στην οποία, εργάστηκε ως μόνιμος μαέστρος για 20 χρόνια. ∆υστυχώς εν μέσω κρίσης υπέβαλε την παραίτηση του. Στην επιστολή που δημοσίευσε, έγραφε χαρακτηριστικά: ο «παράνομος μηδενισμός της τακτικής επιχορήγησης του ΥΠΠΟΤ για το 2011 καθώς και η μεγάλη καθυστέρηση στην καταβολή της έκτακτης επιχορήγησης, η οποία πλέον θα χρησιμοποιηθεί για την εξόφληση του χρέους προς το ΙΚΑ, έχουν οδηγήσει το μόνιμο δυναμικό και τους εκτάκτους συνεργάτες της Ορχήστρας σε απελπισία». Έχοντας γνωρίσει με τον πλέον άγριο τρόπο την αδιαφορία της πολιτείας για τον πολιτισμό πήρε την απόφαση να ανεβεί στο πόντιουμ της «Ανοιχτής Πόλης» και ίσως κάτω από την μπαγκέτα του να ηχήσουν αρκετά από τα μουσικά σύνολα που έχουν σιγήσει. Ως διακεκριμένος αρχιμουσικός έχετε διευθύνει όλες τις ελληνικές ορχήστρες που σήμερα διαλύονται η μία μετά την άλλη, ανάμεσα τους και η «Ορχήστρα των Χρωμάτων». Άραγε φταίει μόνο η κρίση; Της οικονομικής κρίσης προηγήθηκε η κρίση των αξιών. Η απαξίωση των πολιτιστικών θεσμών είχε ήδη λοιπόν ξεκινήσει πολύ πριν. Οι μέχρι τώρα κυβερνώντες, και όχι μόνο στην Ελλάδα, φοβούνται τους μορφωμένους και καλλιεργημένους πολίτες. Η μόρφωση είναι το κλειδί που θα επιτρέψει να ανατραπούν οι πολιτικές που εφαρμόζονται παγκοσμίως, αλλά και η καθοδηγούμενη σκέψη και αισθητική που αυτοί θέλουν να επιβάλουν. Όλοι βιώσαμε μαζί με το μαύρο της ΕΡΤ την κατάργηση και των τριών μουσικών συνόλων της, η ΚΟΕΜ, έχει αναστείλει τη λειτουργία της. Τα δε κρατικά μουσικά σύνολα, ΚΟΑ, ΚΟΘ, πέρα από τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, συναντούν και την πλήρη άρνηση του υπουργού Πολιτισμού να συνομιλήσει με τους καλλιτεχνικούς διευθυντές τους. Όσο για την «Ορχήστρα των Χρωμάτων» τα τελευταία δύο χρόνια δεν λειτουργεί. Υπάρχει απλά στα χαρτιά, χρωστάει σε μουσικούς και σε τρίτους, ουσιαστικά οι κυβερνώντες την έχουν καταδικάσει σε αργό θάνατο. Παρόμοια είναι και η κατάσταση που επικρατεί στην Καμεράτα, μουσικοί και διοικητικοί είναι απλήρωτοι πολλούς μήνες, δηλαδή ακολουθεί τη μοίρα της «Ορχήστρας των Χρωμάτων». Ποια θα ήταν μία πιθανή ρεαλιστική αντιμετώπιση ώστε να σωθούν μερικά από τα σπουδαία και ιστορικά μουσικά μας σύνολα Πρώτα επιβάλλεται να ξεκαθαριστούν οι προθέσεις της πολιτείας για το μέλλον των πολιτιστικών θεσμών. Θεσμοί, όπως τα Μουσικά Σύνολα του ∆ήμου Αθηναίων, να λειτουργούν σωστά, μιας και είναι απαξιωμένα από τη δημοτική αρχή και με πολλά προβλήματα. ∆εν μπορεί η Αθήνα να μη διαθέτει δημοτικό ωδείο, ει-

Ι ΜΟΥΣ

ΙΣ ΣΕ

Σ ΠΡΟΤΑ ΚΕ

δρενιώτη ιάνα Μαλαν Επιµέλεια: Λam@otenet.gr lian

δικά σήμερα που βλέπουμε μικρούς Αθηναίους να εγκαταλείπουν τις μουσικές σπουδές τους λόγω έλλειψης χρημάτων. Τα ιστορικά μας μουσικά σύνολα, όπως η Κρατική Ορχήστρα, άντεξαν και σε καιρό πολέμου, είναι λοιπόν αντιληπτό ότι αυτό που τα σκοτώνει είναι η αδιαφορία. Προτιμούν να επενδύσουν στα «μεγάλα έργα» και στους μεγαλοεργολάβους παρά στον πολιτισμό. Να επικαλεστώ και την ιδιότητα σας ως πανεπιστημιακού δασκάλου, τι θα μπορούσε να γίνει στη μουσική εκπαίδευση σε επίπεδο τοπική αυτοδιοίκησης; Είναι σημαντική η κοινωνική και πολιτιστική προσφορά των δημοτικών ωδείων στην ελληνική κοινωνία. Για να αποδώσει, όμως, το έργο οποιουδήποτε θεσμού του δήμου, είτε αυτό είναι δημοτικό ωδείο, είτε είναι μουσικά σύνολα, απαιτούνται αλλαγές που αφορούν τους ίδιους τους θεσμούς της εκπαίδευσης. Σήμερα η βασική μουσική παιδεία στα σχολεία είναι ελλιπής. Οι τίτλοι σπουδών, η συμβατότητα ανάμεσα στους θεσμούς που παρέχουν μουσική εκπαίδευση, τα εργασιακά δικαιώματα, η διαδικασία εισαγωγής στα μουσικά πανεπιστήμια, είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα για τα οποία απαιτείται μια γενικό-

MOYΣΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Mαΐου 2014

“

Είναι απαραίτητη η δημόσια έκφραση και παρέμβαση

Συνέντευξη με τον αρχιμουσικό Μίλτο Λογιάδη υποψήφιο ∆ημοτικό Σύμβουλο για την Αθήνα με την “Ανοιχτή Πόλη”

Τα ιστορικά μας μουσικά σύνολα, όπως η Κρατική Ορχήστρα, άντεξαν και σε καιρό πολέμου, είναι λοιπόν αντιληπτό ότι αυτό που τα σκοτώνει είναι η αδιαφορία. Προτιμούν να επενδύσουν στα «μεγάλα έργα» και στους μεγαλοεργολάβους παρά στον πολιτισμό.

τερη αναδιάρθρωσή τους από την πολιτεία. Στο καθεστώς της κοινωνικής φτώχειας και εξαθλίωσης που έχει ως αποτέλεσμα πολλά περιστατικά παιδικής παραβατικότητας θα βοηθούσε να λειτουργήσει στην πόλη ένα πρόγραμμα μουσικής παιδείας ανάλογο με το «El Systema» της Βενεζουέλας; Το δημοτικό αυτό ωδείο θα μπορούσε να αποτελέσει απαρχή της εφαρμογής του μουσικού εκπαιδευτικού συστήματος για εκπαίδευση σε όργανα ορχήστρας «El Systema» που με τόση επιτυχία εφαρμόζεται στη Βενεζουέλα. Κατόπιν, αυτό θα μπορούσε να διευρυνθεί στην περιφέρεια και σε όλη την επικράτεια. Το σύστημα αυτό προσφέρει δωρεάν μαθήματα μουσικών οργάνων ορχήστρας σε άπορα παιδιά και τα εντάσσει κατόπιν σε μουσικά σύνολα και ορχήστρες. Στη Βενεζουέλα αυτή τη στιγμή έχει δημιουργήσει 125 ορχήστρες νέων και 30 συμφωνικές ορχήστρες. Πέρα από το πολιτιστικό όφελος από αυτή την ενασχόληση των παιδιών με τη μουσική και την ορχήστρα, έχει και σημαντικές κοινωνικές συνέπειες, μιας και ωθεί τους νέους στην ενασχόληση με τις τέχνες, διδάσκει αξίες όπως η αλληλεγγύη, η συνεργασία, η ανοχή στη διαφορετικό-

Ήρθε η ώρα της αριστεράς

Συνέντευξη με τον τραγουδοποιό Στάθη ∆ρογώση, υποψήφιο ∆ημοτικό Σύμβουλο για την Αθήνα με την “Ανοιχτή Πόλη” Ο Στάθης ∆ρογώσης εκφράζει πραγματικά την άποψη που θέλει τον καλλιτέχνη κοινωνικά ευαίσθητο και δραστηριοποιημένο. Όχι μόνο με τα τραγούδια του που κι αυτά από μόνα τους θα αρκούσαν να τον χαρακτηρίσουν «ακτιβιστή» της ελληνικής τραγουδοποιίας, αλλά κυρίως με τη συνεχή παρουσία του σε όλους τους κινηματικούς αγώνες. Από τους πρώτους δημιουργούς που είδαν με καλό μάτι την έλευση του διαδικτύου για τη διακίνηση της τέχνης τους, όπως επίσης και ο μόνος που τόλμησε να κάνει πράξη ένα μεγάλο σχέδιο του: την ίδρυση του Κοινωνικού Ωδείου της Αθήνας, εκεί που μπορούν εδώ και μερικά χρόνια να σπουδάσουν το αντικείμενο της μουσικής νέοι άνθρωποι, οι οποίοι ενδεχομένως να μην είχαν την οικονομική δυνατότητα να ασχοληθούν με κάτι που αγαπούν. Η υποψηφιότητα του Στάθη ∆ρογώση στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας είναι μία ελπιδοφόρα κίνηση για τα μουσικά πράγματα σ’ αυτή την πόλη.

Και πάλι με την «Ανοιχτή Πόλη» και αυτή τη φορά πιο δυναμικά, γιατί; Τι σημαίνει για σένα αυτή η δημοτική κίνηση; Η Ανοιχτή Πόλη είναι μια παράταξη αληθινά αριστερή, αληθινά κινηματική. Έχει υποστηρίξει τους κατοίκους στις γειτονιές. ρ τσιμεντοποους κατοΉταν ενάντια στην τσιμεντοποίηση των πάρκων, ήταν και είναι υπέρ των δημοσίων χώρων. Λειτουργεί συνεχώς εδώ και 8 χρόνια. ∆εν φτιάχτηκε ευκαιριακά για ψήφους. Είναι μεγάλη μου τιμή που συμμετέχω στο ψηφοδέλτιο της. Είμαστε 98 υποψήφιοι μια γροθιά. Από το χώρο της επιστήμης, της τέχνης. Αλλά και από τα κοινωνικά κινήματα. Από τις απολυμένες καθαρίστριες. Πραγματικά το ψηφοδέλτιό μας είναι εξαιρετικό. Και μετά τον Αλέξη Τσίπρα και την Ελένη Πορτάλιου τα ηνία ανέλαβε ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Μαζί του θα αλλάξουμε την Αθήνα. Θα την κάνουμε πόλη της αλληλεγγύης. Πόλη ανοιχτή φιλόξενη. Πόλη του πολιτισμού. Με μικρά έργα στις γειτονιές. Με τα πολιτιστικά κέντρα ξανά στο προσκήνιο. Με τον δημότη να συναποφασίζει. Με τοπικά δημοψηφίσματα. Η Αθήνα αδικήθηκε και είναι βαριά άρρωστη. Έχουμε την ιστορική ευθύνη να την αναλάβουμε στην πιο δύσκολη στιγμή. Το πιστεύω ότι η Ανοιχτή Πόλη θα κερδίσει. Μετά αρχίζει η μεγάλη δουλειά. Ήρθε η ώρα της αριστεράς. Και στο δήμο και στην περιφέρεια και στη χώρα.

Είναι γεγονός πως δεν υπάρχει βήμα για έναν δημιουργό ή ερμηνευτή να δείξει τη δουλειά του, εκτός από τις μουσικές σκηνές που στην πλειοψηφία λειτουργούν με κριτήριο το κέρδος ή τα διάφορα φεστιβάλ που στην πραγματικότητα υλοποιούν προτάσεις των μάνατζερ. Θα μπορούσε ο ∆ήμος με τις δομές του να κάνει κάτι για αυτό; Ο δήμος φυσικά μπορεί να παρέμβει υπέρ των νέων καλλιτεχνών. Υπέρ των νέων γενικά. Αντί να διοργανώνει πανάκριβα θεάματα καλό είναι να χρηματοδοτήσει ξανά τα εκπαιδευτικά του προγράμματα. Είναι σημαντικό κάθε ευρώ που ξοδεύεται από τα λεφτά του δημότη να αφήνει κάτι για τους επόμενους. Στο πρόγραμμά της η Ανοιχτή Πόλη δείχνει ότι όλα συνδέονται. Ο πολιτισμός με την ασφάλεια. Ένα πολιτιστικό κέντρο γεμάτο από νέους καλλιτέχνες και ανθρώπους, συνεχώς φωταγωγημένο δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας στη γειτονιά. Και άδεια κτίρια θα μπορούσε να διαθέσει για να στεγαστούν οι τόσες σπουδαίες νέες κολεκτίβες καλλιτεχνών. Ο πολιτισμός έχει και ανταποδοτικά οφέλη. Τονώνει τον τουρισμό. Και δημιουργεί μια πόλη διαφορετική. Αρκετά με τα mall και την κατανάλωση. Η δισκογραφία που κάποτε ήταν ένα μέσο για να γίνει ευρέως γνωστή μια μουσική δημιουργία «έκλεισε», όπως και τα αναρίθμητα δισκάδικα. Εσύ πρωτοτύπησες βρίσκοντας μία διαδικτυακή λύση, τι

“

τητα. Ουσιαστικά πλάθει καλύτερους ανθρώπους για την αυριανή κοινωνία. Από την άλλη, αναζωογονεί επαγγέλματα που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση, όπως οργανοποιοί, χορδιστές, ηχολήπτες κ.λπ. ∆ίνει καλλιέργεια, δουλειά, προοπτική. Γιατί «Ανοιχτή Πόλη»; Η συμμετοχή του πολίτη στα κοινά θεωρώ πως είναι υψίστης σημασίας. Ειδικά σήμερα όπου οι αξίες του πολιτισμού και οι αρχές της δημοκρατίας καταβαραθρώνονται, δεν μπορεί κανείς να στέκεται αδιάφορος παρατηρητής. Για να δημιουργήσουμε την κοινωνία μέσα στην οποία θέλουμε να ζούμε είναι απαραίτητη η δημόσια έκφραση και η παρέμβασή μας σε όσα συμβαίνουν στον εργασιακό μας χώρο, στη γειτονιά μας, στην πόλη μας. Αυτό που με οδήγησε στην «Ανοιχτή Πόλη», είναι ουσιαστικά ότι δεν μπορώ πλέον να μένω απαθής σ’ αυτή την καταστροφή που συμβαίνει στη χώρα μας, στην πρωτεύουσά της και στον λαό της. Θεωρώ ότι ως καλλιτέχνης και παιδαγωγός οφείλω να προσφέρω με τα μέσα που διαθέτω. Καταθέτω, λοιπόν, τις καλλιτεχνικές μου γνώσεις και εμπειρίες στην υπηρεσία των συμπολιτών μου.a •

Ο δήμος φυσικά μπορεί να παρέμβει υπέρ των νέων καλλιτεχνών, υπέρ των νέων γενικά. Να χρηματοδοτήσει ξανά τα εκπαιδευτικά του προγράμματα. Είναι σημαντικό κάθε ευρώ που ξοδεύεται από τα λεφτά του δημότη να αφήνει κάτι για τους επόμενους. ακριβώς επινόησες; Έφτιαξα την εταιρεία μου για να έχω την απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία. Ήρθαν κι άλλοι καλλιτέχνες και δίνουμε τη μουσική μας ακόμα και δωρεάν. Ζητάμε, όμως, μετά από τον κόσμο να βοηθήσει. Από 2 εω ας. ο θθρκετνιακργεος 10 ευρώ. Και βοηθάει ο κόσμος. Μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε. Ετοιμάζουμε κι άλλες παραγωγές. Και στέλνουμε και τους δίσκους ταχυδρομικά. Τους αμπαλάρει ο πατέρας μου. Οικογενειακή βιοτεχνία. Για περισσότερες πληροφορίες: www.antelmamusic.com ∆ημιουργήσατε με εθελοντές δασκάλους μουσικούς το Κοινωνικό Ωδείο. Πώς λειτουργεί και πού στοχεύει. Εδώ και 2,5 χρόνια κάνουμε μαθήματα σε παιδιά φτωχών οικογενειών. Σε ανθρώπους που τσάκισε η κρίση. Και σε μετανάστες. Η τέχνη δεν πρέπει να είναι προνόμιο των πλούσιων. Είμαστε όλοι καλλιτέχνες. Είμαστε όλοι άνθρωποι. Είμαι πολύ περήφανος που συμμετέχω στην ομάδα. Και είναι συγκινητική η βοήθεια των ανθρώπων. Αλλά χρειαζόμαστε κι άλλη. Για όποιον θέλει να βοηθήσει αυτή είναι η ιστοσελίδα μας: koinwnikowdeio.blogspot.gr •

I∆ΕΕΣ

Νέο κύμα επιθέσεων στα δικαιώματα των γυναικών

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

Η λιτότητα στην Ευρώπη βαθαίνει την ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων Τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών βρίσκονται σε κρίση σε όλη την Ευρώπη. Πρόσφατα, η ισπανική κυβέρνηση εισήγαγε πολυδιαφημισμένο νόμο που καθιστά την έκτρωση παράνομη σε κάθε περίπτωση, εκτός και αν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού ή αν η ζωή ή η υγεία της εγκυμονούσας κινδυνεύει. Οι φεμινίστριες και οι σύμμαχοί τους κινητοποιήθηκαν ενάντια σε αυτό το σχέδιο, με διαδηλώσεις σε όλη την Ισπανία και αλληλέγγυες δράσεις στη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ιρλανδία. Η κοινή γνώμη στην Ισπανία εν γένει υποστηρίζει τη φεμινιστική θέση, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι το 70 με 80% των Ισπανών αντιτίθεται στο νέο νόμο. Ο ισπανικός αυτός νόμος είναι μέρος μιας ανησυχητικής, ανεπαρκώς δημοσιοποιημένης τάσης σε όλη την Ευρώπη, που απειλεί σοβαρά τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών. Των Ρέιτσελ Φέργκιουσον και Γκουίνεθ Λόνεργκαν*

Από το 2011, το σύνταγμα της Ουγγαρίας διαβεβαίωνε ότι η ζωή ξεκινά με τη σύλληψη. Οι ιατρικές εκτρώσεις είναι παράνομες στην Ουγγαρία και για να καταφέρει χειρουργική έκτρωση, μια γυναίκα χρειάζεται να αποδείξει ότι η ζωή της είναι σε κίνδυνο από την εγκυμοσύνη, ότι υπάρχουν σοβαρές εμβρυακές ανωμαλίες, ότι η εγκυμοσύνη ήταν αποτέλεσμα εγκλήματος ή ότι η ίδια βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση. Ακόμα κι έτσι, είναι αναγκασμένη σε υποχρεωτική συμβουλευτική στήριξη και σε τριήμερη «χαλαρωτική» περίοδο. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΟΗΕ, η ουγγρική κυβέρνηση ξεκίνησε μια εκστρατεία με αφίσες ενάντια στην έκτρωση, ενώ γιατροί και νοσοκόμες όλο και συχνότερα αρνούνται να πραγματοποιήσουν εκτρώσεις. Η δυνατότητα έκτρωσης έχει περιοριστεί σημαντικά στην Πολωνία από το 1993, με νομική πρόσβαση υπό προϋποθέσεις ανάλογες με της Ουγγαρίας. Γιατροί και φαρμακοποιοί στην Πολωνία μπορούν να αρνηθούν να προμηθεύσουν γυναίκες με αντισύλληψη και η καθολική εκκλησία στη χώρα πρόσφατα κήρυξε πόλεμο στη «φυλετική ιδεολογία», που στη συγκεκριμένη περίπτωση αναφέρεται στην απόπειρα να διδαχτεί βασική σεξουαλική αγωγή στα σχολεία. Σε πρόσφατο δημοψήφισμα στην Ελβετία, μια πρόταση, σύμφωνα με την οποία οι γυναίκες θα υποχρεώνονταν να πληρώνουν ιδιωτικά για έκτρωση, απορρίφθηκε από το 70% των ψηφισάντων. Ανάλογα, στη Γαλλία ένας νόμος που ισχύει από την 1η Απρίλη 2013, κατέστησε την έκτρωση εντελώς κρατικά επιδοτούμενη.

“

Όμως, τους τελευταίους μήνες παρατηρείται η άνοδος ενός ισχυρού ακροδεξιού κινήματος, που περιλαμβάνει επιθέσεις στη «φυλετική ιδεολογία». Το κερασάκι σε αυτή την τρομακτική τούρτα είναι η απόρριψη από το Ευρωκοινοβούλιο ενός ψηφίσματος που βασιζόταν στην έκθεση Εστρέλα, η οποία καλούσε σε σεβασμό της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας των γυναικών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και ζητούσε πρόσβαση των γυναικών σε ιατρική φροντίδα που την εξασφαλίζει, συμπεριλαμβανομένης της ασφαλούς και νόμιμης έκτρωσης. Το πλαίσιο των επιθέσεων Η εντεινόμενη επίθεση στην αναπαραγωγική υγεία των γυναικών μπορεί να κατανοηθεί πλήρως μόνο μέσα στο ευρύτερο πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο. Οι γυναίκες έχουν θιγεί δυσανάλογα από τις περικοπές στο κράτος πρόνοιας για μια σειρά από λόγους. Είναι πιο πιθανό να εργάζονται σε τομείς που εξαρτώνται από κυβερνητική χρηματοδότηση. Επίσης, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να είναι τόσο φτωχές ώστε να παίρνουν κάποιου είδους επίδομα, γεγονός που τις κάνει ιδιαίτερα ευάλωτες στις περικοπές. Ο παραδοσιακός διαχωρισμός στην εργασία με βάση το φύλο έχει ως συνέπεια ότι συχνά οι γυναίκες αναμένεται να αναλάβουν τις υποχρεώσεις που δεν αναλαμβάνει πια το κράτος. Τα συντηρητικά κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία, προωθώντας τη λιτότητα, συχνά υποστηρίζουν τις «παραδοσιακές οικογενειακές αξίες». Το Λαϊκό Κόμμα που βρίσκεται στην κυβέρνηση στην Ισπανία, για παράδειγμα, έχει ιστορικούς δεσμούς με την καθολική εκκλησία, η οποία, όπως είναι αναμενόμενο, στηρίζει

Προσδοκάται από τις γυναίκες να παρέχουν απλήρωτη εργασία για να διευκολύνουν τα μέτρα λιτότητας, διότι αυτή η δουλειά είναι μέρος του «φυσικού» τους ρόλου. Από αυτό το σημείο δεν είναι μακριά η απόπειρα να διευθετηθεί και ο άλλος «φυσικός» ρόλος της γυναίκας -της μητρότηταςώστε να επωφεληθεί η οικονομία.

σθεναρά της απαγόρευση των εκτρώ-

υποστηρίζοντας ότι θα είχε «καθαρή

σεων. Βεβαίως, υπάρχει μακρά ιστορία συντηρητικών θρησκευτικών δυνάμεων που αντιτίθενται στο δικαίωμα των γυναικών στην έκτρωση. Πράγματι, ένας από τους πλέον διακεκριμένους εχθρούς των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων σήμερα στη Βρετανία είναι η καθολική ομάδα «40 ημέρες για τη ζωή», που οργανώνει πικετοφορίες σε κλινικές σεξουαλικής υγείας. Με δεδομένους τους δεσμούς μεταξύ συντηρητικών θρησκευτικών ομάδων και συντηρητικών πολιτικών κομμάτων, είναι εύκολο να αποδώσουμε την ανερχόμενη απειλή για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα σε μια δυστυχή συγκυρία. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση παραβλέπει τους τρόπους με τους οποίος ο σεξισμός είναι απαραίτητος για την προώθηση μέτρων λιτότητας και τον τρόπο με τον οποίο η γυναικεία εργασία, ακόμα και το γυναικείο σώμα, υπόκειται στις δυνάμεις της αγοράς. Καθώς η κυβέρνηση περικόπτει τις παροχές υγείας σε όσους τις έχουν ανάγκη, ιδιαίτερα στα παιδιά, τους άρρωστους, τους ανάπηρους και τους ηλικιωμένους, η δεξιά οικογενειακή ηθική, που είναι προσκολλημένη στη συντηρητική οικονομική θεώρηση, βολεύεται στην αντίληψη ότι η υποκατάσταση αυτών των παροχών είναι «φυσικό» να γίνεται από τις γυναίκες. Συνεπώς, προσδοκάται από τις γυναίκες να παρέχουν απλήρωτη εργασία για να διευκολύνουν τα μέτρα λιτότητας, διότι αυτή η δουλειά είναι μέρος του «φυσικού» τους ρόλου. Από αυτό το σημείο δεν είναι μακριά η απόπειρα να διευθετηθεί και ο άλλος «φυσικός» ρόλος της γυναίκας -της μητρότητας- ώστε να επωφεληθεί η οικονομία. Έτσι, το ισπανικό υπουργείο ∆ικαιοσύνης χρησιμοποίησε την υπογεννητικότητα της χώρας και το οικονομικό κόστος, για να δικαιολογήσει τον προτεινόμενο νόμο που απαγορεύει την πρόσβαση στην έκτρωση,

θετική επίπτωση» στην ισπανική οικονομία. Σε άλλες περιπτώσεις, η νομοθεσία και εκστρατείες στα ΜΜΕ μπορεί να αποθαρρύνουν τις γυναίκες, ιδιαίτερα γυναίκες με χαμηλά εισοδήματα, να αποκτήσουν παιδιά, διότι τα παιδιά παρουσιάζονται ως οικονομική αποστράγγιση της κοινωνίας. Η πρόσφατη αναδιανομή των επιδομάτων στη Βρετανία, για παράδειγμα, περιόρισε κατά πολύ τα χρήματα που διατίθενται σε γονείς χαμηλού εισοδήματος με μικρά παιδιά, ενώ ο δεξιός Τύπος διαπομπεύει τις οικογένειες με «πάρα πολλά παιδιά» που «ζητιανεύουν».

∆ιαδήλωση στην Ισπανία ενάντια στο νόμο που περιορίζει τις εκτρώσεις.

Εθνικισμός και αναπαραγωγικό δικαίωμα Ο υφέρπων σε όλη την Ευρώπη εθνικισμός, επίσης, απειλεί τα γυναικεία αναπαραγωγικά δικαιώματα. Στην Ουγγαρία, το ακροδεξιό κόμμα Γιόμπικ επί του παρόντος είναι το τρίτο σε δύναμη στο κοινοβούλιο. Τα τελευταία χρόνια η ακροδεξιά έχει επίσης γνωρίσει άνοδο και στη Γαλλία, όπως και η διάθεση συντηρητικών ομάδων να συμμαχήσουν με εξτρεμιστές στην επιδίωξη κοινών στόχων. ∆ιαδηλώσεις υπέρ της οικογένειας που οργανώθηκαν φαινομενικά κατά του γάμου ομοφύλων, στην πραγματικότητα έσφυζαν από αντισημιτισμό και ξενοφοβία. Οι διάφορες ακροδεξιές ομάδες στην Ευρώπη έχουν υπάρξει οι πιο οξείς εχθροί των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών. Για τους εθνικιστές, ο πρωταρχικός ρόλος των γυναικών είναι να αναπαράγουν το έθνος, είτε βιολογικά με την απόκτηση πολλών παιδιών είτε κοινωνικά κληροδοτώντας τις «σωστές αξίες» στα παιδιά. Την ίδια στιγμή, ως μέρος της ανησυχίας για την αναπαραγωγή του έθνους, οι εθνικιστές έχουν έγνοια ώστε οι «σωστοί» άνθρωποι να κάνουν παιδιά. Ενώ, λοιπόν, δεξιά και ακροδεξιά

“

I∆ΕΕΣ

Η ΕΠΟΧΗ 17 Μαΐου 2014

κόμματα σε ολόκληρη την Ευρώπη κάνουν βήματα προς τον περιορισμό της πρόσβασης των γυναικών στην έκτρωση και την αντισύλληψη, διαχέεται ένας πανικός στα κυρίαρχα ΜΜΕ γύρω από την αύξηση των γεννήσεων μεταξύ μεταναστών ή/και μουσουλμάνων. Για παράδειγμα, το BBC κάνει ένα ρεπορτάζ, στο οποίο γυναίκες μετανάστες παρουσιάζονται ως κύρια υπεύθυνες για την άνοδο του δείκτη γεννήσεων στη Βρετανία και την επιβάρυνση του εθνικού συστήματος υγείας. ∆ηλαδή, ακόμα και όταν η πρόσβαση στην έκτρωση και την αντισύλληψη περιορίζεται, υπάρχει περιθώριο για προώθηση νομοθεσίας που εξυπηρετεί την αποθάρρυνση των γυναικών να κάνουν παιδιά. Στη Βρετανία, ορισμένες κατηγορίες μεταναστριών υποχρεούνται να πληρώσουν για τη μητρική φροντίδα που παρέχει το εθνικό σύστημα υγείας, με αποτέλεσμα πολλές από αυτές να μένουν δίχως αυτήν την παροχή, γεγονός που εγκυμονεί κινδύνους για τη ζωή τη δική τους και των παιδιών τους. Η τοποθέτηση της επίθεσης στα αναπαραγωγικά δικαιώματα σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο μάς υποχρεώνει να αναρωτηθούμε για την αξία της υπεράσπισης του δικαιώματος στην έκτρωση με το επιχείρημα ότι οι γυναίκες πρέπει να έχουν το δικαίωμα να «επιλέξουν». Τελικά, πόσο χρήσιμη είναι η έννοια της προσωπικής επιλογής όταν ο κόσμος μέσα στον οποίο κάνουμε αυτές τις επιλογές δεν αξιολογεί την αναπαραγωγή; Στον οποίο ο «σωστός» τρόπος αναπαραγωγής καθορίζεται από την εθνικότητα και την τάξη; Η ιδέα της «αναπαραγωγικής δικαιοσύνης» όπως προτείνεται από γυναίκες όπως η Λορέτα Ρος, έχει περισσότερο νόημα. Για τη συλλογικότητα «Sistersong», αναπαραγωγική δικαιοσύνη «σημαίνει τη μετατόπιση από το επιχείρημα των γυναικών για τη διατήρηση του ελέγχου στο σώμα τους, που εστιάζει στη νομική πρόσβαση και την προσωπική επιλογή (το επίκεντρο των μαζικών οργανισμών), σε ένα ευρύτερο πεδίο ανάλυσης φυλετικών, οικονομικών, πολιτιστικών και δομικών περιορισμών που βρίσκονται μπροστά μας». Χρησιμοποιώντας το πλαίσιο της αναπαραγωγικής δικαιοσύνης, είναι δυνατό να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι καινούργιες απειλές για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα είναι στενά δεμένες με τα μέτρα λιτότητας που συμπιέζουν ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και με την ανησυχητική άνοδο του ακροδεξιού εθνικισμού σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το δικαίωμα μας να επιλέγουμε μπορεί να μας το αποστερήσουν τόσο γρήγορα όσο μας το αναγνώρισαν. Όσο η αναπαραγωγή αντιμετωπίζεται ως προσωπική επιλογή και όχι ως συλλογική ευθύνη, δεν θα έχουμε πετύχει αναπαραγωγική δικαιοσύνη. * Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο «Red pepper» τον Απρίλιο του 2014. Η Γκουίνεθ Λόνεργκαν είναι διδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ με επίκεντρο το φύλο και τη μετανάστευση. Η Ράτσελ Φέργκιουσον διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον εθνογραφία με ερευνητικό ενδιαφέρον στις εγκληματικές ομάδες. •

Για εμένα προκύπτει ένα ανθρώπινο ερώτημα: πώς μπορούμε να οργανώσουμε την εκπαίδευση με τρόπο ώστε όλα τα παιδιά να βιώνουν τις επιθυμίες τους ως θεμιτές; Είναι επώδυνο και εξουθενωτικό να έχει κανείς την αίσθηση ότι αυτά που κάνουν οι άλλοι είναι φυσιολογικά και σωστά, ενώ αυτά που κάνει ο ίδιος είναι αφύσικα, λανθασμένα, παθολογικά.

«Κάποιοι θα έλεγαν ότι δεν είμαι γυναίκα» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΤΖΟΥΝΤΙΘ ΜΠΑΤΛΕΡ

Το «αρσενικό» και το «θηλυκό» δεν είναι παρά κοινωνικές κατασκευές; Η Τζούντιθ Μπάτλερ, το σύμβολο των μελετών για το φύλο, μιλάει για την «υγιή» σχέση της με τον Φρόιντ, για τον απάνθρωπο χαρακτήρα των κατηγοριοποιήσεων και για το λόγο που παρόλα αυτά χρειαζόμαστε τις νόρμες. Σε μια συνέντευξη στην Αν-Κατρίν Σιμόν για την «Die Presse» (6.5.2014).

Η νονά μου, μια αξιοθαύμαστη γυναίκα, μου χάρισε ένα βιβλίο σας όταν τελείωσα το λύκειο -ή μήπως δεν θα έπρεπε χωρίς σκέψη να λέω τη λέξη «γυναίκα»; Φυσικά και πρέπει. Η κριτική στις έμφυλες κατηγοριοποιήσεις, δεν πρέπει να ακρωτηριάζει την ομιλία μας. Κι εγώ τη χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη, πρέπει να την χρησιμοποιούμε, μερικές φορές την προτιμούμε και για πολιτικούς λόγους. Το βιβλίο σας «Αναταραχή φύλου» σας έκανε διάσημη στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Υποστηρίξατε σε αυτό ότι το αρσενικό και το θηλυκό είναι κοινωνικές κατασκευές, η ίδια η έννοια του δήθεν «φυσικού» φύλου προέκυψε από κάποιες θεωρίες. Αυτό σημαίνει ότι υπεύθυνη είναι μια αμφισβητήσιμη θεωρία για το ότι εγώ αναγνωρίζω έναν άνθρωπο βιολογικά ως άντρα και έναν άλλο βιολογικά ως γυναίκα; ∆εν έχω πει ότι δεν υπάρχει καμία ανατομική διαφορά, αλλά ότι δεν της επιτρέπουμε ποτέ να εμφανιστεί μπροστά μας χωρίς να της έχουμε προσδώσει ήδη ερμηνεία. Όταν γεννιέται ένα μωρό, λέμε «είναι αγόρι» ή «είναι κορίτσι» -πρόκειται για μια ιατρική ή μια νομική προσέγγιση που την αναπαράγουμε σαν ιεροτελεστία. Με αυτόν τον τρόπο οι λέξεις μάς επηρεάζουν. Όταν μια παρατήρηση για την ανατομία αποκρυσταλλώνεται στη γλώσσα, τότε η παρατήρηση και η ερμηνεία της δείχνουν να ταυτίζονται. Για τη βιολογία είναι πολύ αμφιλεγόμενο το πώς ορίζεται το φύλο. Όταν για παράδειγμα η ολυμπιακή επιτροπή πρέπει να αποφασίσει αν κάποιος θα αγωνιστεί ως άντρας ή ως γυναίκα, συμβουλεύεται γενετιστές, ενδοκρινολόγους, ακόμα και ψυχολόγους. Το μερίδιο της κοινωνίας και το μερίδιο της φύσης στη διαμόρφωση της έννοιας του φύλου είναι δύσκολο να προσδιοριστούν, αν θεωρήσουμε το μερίδιο της φύσης πολύ μικρότερο από ό,τι πιστεύεται συνήθως. Εσείς όμως αρνείστε γενικώς τις φυσικές σταθερές ή τάσεις… Αρνούμαι ότι υπάρχει πραγματική υπόσταση. Αν με ρωτήσετε αν ανήκω στην κατηγορία «γυναίκα», θα σας πω ναι, νομικά και πολιτισμικά, αν και υπάρχουν άνθρωποι που θα έλεγαν ότι δεν ανήκω σε αυτή την κατηγορία, ή ότι ανήκω μετά βίας. Για ποιον άνθρωπο θα μπορούσε κανείς να πει ότι ενσαρκώνει το θηλυκό γένος; Πολλοί επικριτές, αλλά και πολλοί υποστηρικτές σας, νομίζουν ότι είστε υπέρ της κατάργησης των κατηγοριών των φύλων. ∆εν το έχω πει ποτέ αυτό. Χρειαζόμαστε την κατηγοριοποίηση για να οργανώνουμε τον κόσμο, μας χρησιμεύει για να προσανατολιζόμαστε. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι αυτό που περιγράφουμε είναι υπαρκτό και στην πραγματικότητα. Αν αρχίσουμε να συζητάμε ποια είναι η ουσία του θηλυκού φύλου, είναι σίγουρο ότι δεν θα συμφωνήσουμε. Μια γυναίκα που δεν μπορεί να κάνει παιδιά ή που δεν θέλει μπορεί να πει: εξακολουθώ παρ’ όλα αυτά να είμαι εξ ορισμού γυναίκα, αυτό δεν έχει καμία σχέση με την αναπαραγωγική μου ικανότητα. Άλλοι όμως θα έλεγαν όχι, η τεκνοποίηση είναι το πιο ουσιώδες, δεν είσαι γυναίκα ή είσαι μια γυναίκα ατελής. Η αδυναμία μας να ανάγουμε το φύλο σε κάποια αντικειμε-

νική υπόσταση, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο κοινωνικό και το βιολογικό φύλο. ∆εν είναι πρόθεσή μου να αρνηθώ και να καταρρίψω τις κατηγορίες και τις νόρμες που συνδέονται μαζί τους. Θέλω μόνο να τις διευρύνω. Θέλω να δώσω τη δυνατότητα στους ανθρώπους να ζήσουν με ένα φύλο χωρίς εξαναγκασμούς, χωρίς την απαίτηση να ανταποκρίνονται στην αντίληψη που έχει κάποιος άλλος για το τι καθορίζει αυτό το φύλο. Μία ερευνήτρια στις σπουδές φύλου έκανε πειράματα σε βρέφη λίγων μηνών, στα οποία φάνηκε ότι τα κορίτσια αντιδρούσαν περισσότερο στις κούκλες και τα αγόρια στα αυτοκινητάκια. Αυτό δεν επηρέασε καθόλου την άποψή της ότι η βιολογία δεν παίζει κανένα ρόλο στο πώς αντιλαμβάνεται τα πράγματα. Ακόμη και αν μπορούμε να διακρίνουμε κάποιες στατιστικές τάσεις, θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι που δεν ταιριάζουν σε αυτή τη νόρμα, που βρίσκονται κάπου στη μέση. Για εμένα προκύπτει ένα ανθρώπινο ερώτημα: πώς μπορούμε να οργανώσουμε την εκπαίδευση με τρόπο ώστε όλα τα παιδιά να βιώνουν τις επιθυμίες τους ως θεμιτές; Είναι επώδυνο και εξουθενωτικό να έχει κανείς την αίσθηση ότι αυτά που κάνουν οι άλλοι είναι φυσιολογικά και σωστά, ενώ αυτά που κάνει ο ίδιος είναι αφύσικα, λανθασμένα, παθολογικά. Θέλω να θεωρηθεί παθολογικό το ενιαίο, αδιαφοροποίητο φύλο –αυτό είναι που με απασχολεί. Έχω την αίσθηση ότι η θεωρία σας ενδιαφέρεται λιγότερο για το πώς είναι τα πράγματα και περισσότερο για το πώς θα έπρεπε να είναι. Είναι ολόκληρη η φιλοσοφία σας ένα μέσο προς έναν ηθικό σκοπό; Αυτό που στην πραγματικότητα μου έδωσε ώθηση εξαρχής είναι το πόσο υποφέρουν οι άνθρωποι από τις νόρμες που καθορίζουν τι είναι φυσιολογικό. Θέλω να ελαφρύνω αυτό το βάρος. ∆υσκολεύομαι να σας φανταστώ να συζητάτε με έναν βιολόγο… Λάτρευα τη βιολογία στο σχολείο! Όμως περισσότερο από όλα με ενδιέφερε ο κλάδος που ασχολείται με την επιρροή που ασκεί το περιβάλλον, πώς προσαρμόζονται οι βιολογικοί οργανισμοί στο περιβάλλον τους, πώς έχει αλλάξει η βιολογία μέσω της πολιτισμικής αλληλεπίδρασης. Σχετικά με τη θεωρία σας ότι το σύστημα των δύο φύλων εξηγείται με πολιτισμικούς όρους, θα περίμενε κανείς να στηρίξετε τη θέση αυτή με ιστορικά επιχειρήματα. Μια τέτοια διάσταση όμως λείπει από το έργο σας. ∆εν είμαι παρά μια συγγραφέας! Όμως εργάζομαι εντατικά με την ιστορικό Τζόαν Σκοτ και με την ιστορικό των επιστημών Ανν Φάουστο-Στέρλινγκ. Είμαι μέλος μιας μεγαλύτερης ομάδας, όπου ο καθένας έχει μια εξειδίκευση. Ενδεχομένως ο Φρόιντ να είχε γνώσεις για τα πάντα, είχε σπουδάσει βιολογία, είχε μελετήσει τα όνειρα… Ποια είναι η σχέση σας με τον Φρόιντ; Μια μακρόχρονη και υγιής σχέση. (γέλια) Όταν ήμουν στην εφηβεία, ίσως στα 15 μου, οι γονείς μου με είχαν στείλει σε έναν ψυχίατρο επειδή κατάλαβαν ότι ίσως είμαι ομοφυλόφιλη. Αυτός μου έκανε μια σύντομη ανάλυση κι έπειτα μου είπε: με τέτοια οικογένεια είσαι τυχερή που μπόρεσες να αγαπήσεις τον οποιονδήποτε! ∆εν μου διέγνωσε κάτι το παθολογικό, ήξερε ότι η αγάπη μεταξύ των ανθρώπων μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Μετάφραση: Ματίνα Καραγιαννίδου - Σταμπουλή