Epohi 30 5 2014 by epohi

3341

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 1 Ιουνίου 2014 • Αρ. φ. 1205 • 2 €

Μ. Κουζέλης: Ένας στους δέκα

Μισό εκατομμύριο κόσμος ψήφισε τη Χρυσή Αυγή στις ευρωεκλογές και διακίνησε σταυρωμένα ψηφοδέλτια σελ. 16

... Απ. Στραγαλινός: Το καμπανάκι χτύπησε για τα καλά

Προβληματίζει η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, που δεν πρέπει όμως να υπερεκτιμηθεί σελ. 17

... Χ. Γεωργούλας Π. Κλαυδιανός: Ιστορική τομή η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ

Η διευρυμένη δυναμική, οι λανθασμένες προσεγγίσεις και τα μηνύματα που έφεραν οι εκλογές σελ 6-7

Ευρωεκλογές: Ανασκόπηση των εκλογικών αποτελεσμάτων σε όλη την Ευρώπη.

Γράφουν οι Τ. Τσίτσοβιτς, Ν. Σερβετάς, Μ. Κοβάνης και Β. Κυζηράκος σελ. 13 - 15

ΣΥΝΝΕΦΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. ΕΠΕΙΓΕΙ Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ

Η πρωτοβουλία στην Αριστερά Σύγχυση στα καρέ της συγκυβέρνησης Τόσο η επικίνδυνη άνοδος της ακροδεξιάς σε πολλές χώρες της ΕΕ, όσο και η αντιδιαμετρικά αντίθετη νίκη της Αριστεράς στη χώρα μας αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη ανατροπής της λιτότητας, που καταδικάζει στη συντηρητική αναδίπλωση την Ευρώπη και διαλύει το μεταπολεμικό ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο. Και υποδεικνύουν το δρόμο από τον οποίο θα φτάσουμε εκεί: από τ’ αριστερά.

Στην Αθήνα, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ κλείνει ήδη τη συγκυβέρνηση στα καρέ της με αμυντική διάθεση και δίνει τη δυνατότητα στην Αριστερά να πάρει πρωτοβουλίες που θα δυσκολεύουν Ν∆ και ΠΑΣΟΚ να εφαρμόσουν την αντιλαϊκή πολιτική τους. Οι πρώτες προσπάθειές τους να διαχειριστούν την ήττα με αντεπίθεση έπεσε στο κενό. Η εικονική πραγματικότητα του προεκλογικού success story φεύγει, η σύγκρουση με την πραγματική ζωή έρχεται.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΥΡΙΖΑ: Νίκη που δεν επιτρέπει επανάπαυση

Ξεκίνησε η αποτίμηση των αποτελεσμάτων με τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας σελ. 6

... Νέα ∆ημοκρατία: Εξίσωση για δυνατούς λύτες

Ψάχνουν τη συμφέρουσα ανάγνωση του μηνύματος της κάλπης στη Συγγρού σελ 18

... Θ. Τσαλαπάτης: Από τις Σκουριές στη Μανωλάδα

Κόντρα στην εξάχνωση του πολιτικού και τη μεταπολιτική αφήγηση σελ. 26

∆ΙΕΘΝΗ Ουκρανία: Το μετέωρο βήμα του «βασιλιά της σοκολάτας»

Ο νέος πρόεδρος της χώρας έχει να αντιμετωπίσει την όξυνση των τελευταίων εβδομάδων σελ 12

...

ΜΝΗΜΗ Α. Ελεφάντης: Τι ωραία που είναι η Αθήνα

Έξι χρόνια από το θάνατο του Άγγελου, αναδημοσιεύουμε κείμενο που έγραψε το 1996 σελ 24-25

... ΒΙΒΛΙΟ Μ. Θεοδοσοπούλου: Αντικαθρέφτισμα μουσικού ειδώλου

Για το βιβλίο του ∆ημήτρη Σωτάκη “Η ανάσταση του Μάικλ Τζάκσον” σελ. 27

Να φανούμε αντάξιοι της εκλογικής νίκης

Είναι η μεγάλη ευκαιρία της Αριστεράς

Οι εκλογές ήταν και αυτοδιοικητικές

Ο Γιάννης ∆ραγασάκης αποτιμά το αποτέλεσμα και καταθέτεις τις σκέψεις του για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ σελ. 8, 9

Ο Κώστας ∆ουζίνας υποστηρίζει ότι η Αριστερά κατέγραψε μια μεγάλη επιτυχία για αλλαγές στην Ευρώπη. σελ. 30, 31

Ο Ηλίας Γεωργαντάς σχολιάζει την υποτίμηση των εκλογών προτείνοντας τρόπους «αποκατάστασης της βλάβης» σελ. 20, 21

ΣτΕ

∆ημόσιο αγαθό το νερό

Μετά το δημοψήφισμα για τη ∆ΕΥΑΘ στη Θεσσαλονίκη, το ΣτΕ ακύρωσε τη μεταβίβαση της ΕΥ∆ΑΠ στο ΤΑΙΠΕ∆, δηλαδή, απέτρεψε κατ αρχάς την ιδιωτικοποίηση του νερού. Τώρα, επείγει, στο χρόνο που κερδίσαμε, να οργανωθεί πιο αποτελεσματικά η διάσωση από τα νύχια των ιδιωτών του πιο πολύτιμου κοινού αγαθού, του νερού. (Στη φωτο άποψη του Μόρνου)

ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

«Ο ηγέτης που θα λυτρώσει τη χώρα, υπάρχει ...είναι ευλογημένος από τον Θεό, καθαρός στην ψυχή Ορθόδοξος και δεν είναι πολιτικός...»

Η καμπάνια ως υπόδειγμα αριστερής καμπάνιας

σύγχρονη αντίληψη στην πολιτική επικοινωνία υποστηρίζει, ότι οι αρνητικές καμπάνιες είναι καταδικασμένες να αποτύχουν. Η διαρκής υπενθύμιση της ασφυκτικής κατάστασης, που ο καθένας βιώνει ως πρόβλημα στη ζωή του τις κάνει απωθητικές. Και την απάντηση σε αυτό η καμπάνια της Ανοιχτής Πόλης την κέρδισε με το σπαθί της. Ισχυρό θετικό πρόταγμα σε όλα τα παραγόμενα υλικά της. Υπήρξε μια αριστερή-ριζοσπαστική καμπάνια μαζικής απεύθυνσης προωθητική. ∆ιατύπωσε τις πιο αριστερές έννοιες ακόμα και για τα «δύσκολα» θέματα και τις κατάλαβαν όλοι, ακόμη κι όσοι δεν έχουν διαβάσει Μαρξ. Άλλωστε, από τα βουνά του Μεξικού εκείνος που μέχρι πρότινος έφερε την ιδιότητα «subcomandante Marcos» μας έμαθε ότι οι σπουδαίες έννοιες εκφέρονται με απλές λέξεις. Η καμπάνια προστάτευσε «εκτάρια δάσους στον Αμαζόνιο» αποτινάσσοντας τον ξύλινο λόγο. Απευθύνθηκε στη συναισθηματική νοημοσύνη, ως τη μόνη ικανή να κινητοποιήσει και να κάνει κάποιον να πιστέψει σε μια μεγάλη ζωντανή ιδέα. Προχώρησε τον πολιτικό λόγο, έπαιξε με τις λέξεις, έδωσε στην πόλη περιεχόμενο υποκειμένου λέγοντας ακόμα και ότι «οι πόλεις ομορφαίνουν από τους ανθρώπους, όσο οι άνθρωποι ζουν σε ασφυξία, η πόλη μοιάζει άσχημη». Ακολούθησε την αισθητική έχοντας βαθιά πίστη ότι αποτελεί την ηθική του μέλλοντος. Οι αφίσες, τα φυλλάδια, τα μπάνερ, τα χρώματά τους και το στήσιμό τους εμπεριείχαν μια σοβαρή πολιτική αιχμή και έννοια «οι δημιουργικές δυνάμεις να εισβάλουν στη λειτουργία της πόλης». Γι αυτό οι άνθρωποι στις γειτονιές τα διακινούσαν νυχθημερόν με κέφι και όχι μόνο από παραταξιακό καθήκον. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί ο φωτογράφος Νίκος Βαρδακαστάνης, που αποτύπωσε σε καρέ το καθαρό-σίγουρο-ανθρώπινο βλέμμα του Γαβριήλ. Αυτό, που ένιωθες να σε κοιτάζει παντού στην πόλη και να σου εμπνέει εμπιστοσύνη. Αυτή την αδιαπραγμάτευτη συμφωνία με την αισθητική επισφράγισαν τα βίντεο του σκηνοθέτη Αλέξανδρου Σκούρα. Η τέχνη στην υπηρεσία της πολιτικής επικοινωνίας ή πως αλλάζει η έννοια του τί σημαίνει προεκλογικό σποτ. Μαζί με τα ραδιοφωνικά σποτ, που ένα ευφάνταστο μυαλό έβαλε την πολιτική συγκρότηση δίπλα-δίπλα με το χαμόγελο. Η αυθεντικότητα και το ακομπλεξάριστο χιούμορ έφεραν την υπεροχή και στα social media. Τουϊτεροβραδιά λοιπόν, που μέσα σε 20 λεπτά έκανε Νο1 trend το #gabriel4ath με περισσότερους από 800 χρήστες και πάνω από 2000 tweets να συνομιλούν με τον Γαβριήλ σε real time και με 140 χαρακτήρες να δίνονται ουσιαστικές απαντήσεις. Από τα κομβικά σημεία της καμπάνιας, γιατί τα νέα μέσα έχουν κανόνες και ρυθμούς και τελικά δεν περνάνε την πόρτα τους όλες οι πολιτικές καμπάνιες. Την επιτυχία της πρωτοβουλίας αναγκάστηκε να παραδεχτεί μέχρι και ο Μουρούτης (γεια και χαρά σου Υπόκρουση). Η ίδια αυτοπεποίθηση έβγαλε το κόμικ του Σπύρου ∆ερβενιώτη. Σε αντίθεση με τις πακέτο συνταγές στην επικοινωνία, η καμπάνια της Ανοιχτής Πόλης ακολούθησε βηματισμό και σπονδύλωση (σαν ταινία του Ταραντίνο). ∆εν εμφανίστηκε άπαξ, που μετά από λίγο να μην κεντρίζει το ενδιαφέρον και να ξεχαστεί. Μετρούσε την απήχηση, έπαιρνε feedback (που λέμε και στο χωριό) και κορύφωνε. Συστήθηκε με το «Αυτή την Άνοιξη η Αθήνα αλλάζει εποχή», έδωσε το περιεχομενικό – προγραμματικό στίγμα με το «Αθήνα, πόλη για όλους». Απευθύνθηκε στον κρίσιμο προεκλογικό χρόνο πριν την κάλπη στην ατομική ευθύνη τους καθενός και της καθεμιάς με το «Ούτε μια μέρα χαμένη. Αλλάζουμε την Αθήνα τώρα». Και ολοκλήρωσε στο δεύτερο γύρο με το απελευθερωτικό «Νίκη για την Αθήνα, τώρα». Αυτή η καταγραφή δεν στοχεύει στη συλλογική αυταρέσκεια. Αλλά είναι αναγκαία η διατύπωση, ότι «δεν έτυχε…αλλά πέτυχε». Γιατί κάποιοι άνθρωποι χωρίς ακριβά ΑΦΜ έχουν ιδέες, έμπνευση και πείσμα. Κυρίως όμως το κάνουν άνευ όρων, δοκιμάζοντας τις φυσικές αντοχές στον καφέ, τα τσιγάρα, την αϋπνία, σπάζοντας τα προσωπικά ρεκόρ σε εργατοώρες. Και μπορεί να λείπουν 5000 ψήφοι για να το πανηγυρίζουμε, αλλά εμείς ξέρουμε, ότι αυτό νίκησε και το ξέρουν όλοι, όσοι το λένε δυνατά και όσοι δεν θα το πουν ποτέ. Στο μεταίχμιο αυτό λοιπόν μπήκαμε με τα χειμωνιάτικα και βγήκαμε με τα καλοκαιρινά. Το «πολύ» με το «λίγο» έστησαν καβγάδες. Στην Παλαιολόγου 8-10 περπατούσες ανάμεσα σε στοίβες με πολλές και διαφορετικές ιδέες, που έφτιαξαν ολοκληρωμένη καμπάνια. Από τον Φλεβάρη μέχρι και το Μάη αγαπήσαμε (κι αγαπηθήκαμε από) έναν ωραίο, αφοπλιστικά πραγματικό άνθρωπο, τον Γαβριήλ. Κι αυτό κρατάει για πάντα.

“

Μαρία Μπαλάφα *Απόσπασμα από το κείμενο «Παλαιολόγου 8-10 (των γειτονιών)». Ολόκληρο το κείμενο στο rednotebook.gr

Γιατί κάποιοι άνθρωποι χωρίς ακριβά ΑΦΜ έχουν ιδέες, έμπνευση και πείσμα. Κυρίως όμως το κάνουν άνευ όρων, δοκιμάζοντας τις φυσικές αντοχές στον καφέ, τα τσιγάρα, την αϋπνία, σπάζοντας τα προσωπικά ρεκόρ σε εργατοώρες.

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

(Γέρων Παΐσιος φωτογραφίζοντας τον Στ. Θεοδωράκη)

Μόλις βγήκαν τα αποτελέσματα στη Γαλλία, δείχνοντας τον θρίαμβο της ακροδεξιάς, η κυβέρνηση, σε συνεννόηση με τη δεξιά αντιπολίτευση, βρήκαν το φάρμακο. Όρμησαν στους καταυλισμούς των μεταναστών στο Καλέ που περίμεναν να μπουν στην Αγγλία, και τα έκαναν γης μαδιάμ. Οι δικοί μας που θεωρούν τον εαυτό τους πιο έξυπνο, πώς δεν το σκέφτηκαν ακόμα; Εντάξει, τώρα με τον ανασχηματισμό που θα μπει αίμα ανανέωσης όλα θα γίνουν καλύτερα. Ο Λοβέρδος όχι μόνο θα δώσει νέα πνοή, αλλά και «προοδευτικό πρόσημο». Χρειάζεται στη συντηρητικούρα και στην ανευθυνότητα που επικρατεί στη χώρα. Θα βουλιάξει ο ΣΥΡΙΖΑ με τέτοιες κινήσεις. Ο Αντρέας είναι σοβαρός. Αν και συνταγματολόγος, δεν λέει και ξελέει σαν τον Βενιζέλο. Αυτός ξελέει και λέει. Στις ευρωεκλογές του 2009 ο Βενιζέλος, τότε που το ΠΑΣΟΚ πέρασε το κυβερνητικό κόμμα της Ν∆ κατά 4 μονάδες, ζήτησε άμεσα εκλογές με το ακλόνητο επιχείρημα ότι «η κυβέρνηση δε διαθέτει την ουσιαστική νομιμοποίηση που απαιτείται, υπάρχει πρόβλημα δυσαρμονίας μεταξύ της οριακής πλειοψηφίας της Ν∆ και του πραγματικού συσχετισμού δυνάμεων». Τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλέστηκε δυσαρμονία και τον προκάλεσε, έκανε την πάπια. Αντ’ αυτού απάντησε ο Σαμαράς. «Τα δύο κόμματα υπερέχουν άνετα της αντιπολίτευσης» Μας μπέρδεψε στην αριθμητική. Με το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, τότε ούτε Ν∆ και ΠΑΣΟΚ μαζί έχουν πλειοψηφία. Πάντως ο νέος εκλογικός νόμος, με τη νομική επιμέλεια του συνταγματολόγου Βενιζέλου, πρέπει να προβλέπει ειδικό μπόνους στο κόμμα που κυβέρνησε επί 30 χρόνια, είχε ιδρυτή τον Ανδρέα Παπανδρέου και αρχηγό τον Βενιζέλο. Ο «Ριζοσπάστης», μετά από πολλά χρόνια, απέκτησε χιούμορ. Στο προχθεσινό του πρωτοσέλιδο, έκανε συνειρμούς με τις πανελλαδικές εξετάσεις γράφοντας «Ξεκίνησαν χθες οι εξετάσεις. Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Θέμα πρώτο: Ό,τι θέλει το κεφάλαιο». Εμένα μου αρέσει το χιούμορ στην πολιτική. Όπως αυτό της προηγούμενης Κυριακής, που το ΚΚΕ έσπρωξε τον Μπέο στη δημαρχεία του Βόλου, γράφοντας ότι «επιχειρηματίας ο ένας», για τον υπόδικο Μπέο, «επιχειρηματίας της πολιτικής ο άλλος», για το δικό μας, τον Πατσιαντά. Η ∆ΗΜΑΡ έχασε και τους άνδρες και τις γυναίκες, τους νέους και τους γέρους, τα αστικά κέντρα και τις αγροτικές περιοχές. Απορώ. Πού πήγαν οι 181 διανοούμενοι και καλλιτέχνες που υπέγραψαν ότι στηρίζουν τη ∆ΗΜΑΡ. Τους κάταπιε η Ελιά; Εμείς ή ενδεχομένως μόνο εγώ, δεν επιχαίρω με την εξαφάνιση του κόμματος αυτού. Θα ψάχνουμε για συμμάχους. Άσε που με πιάνει το συναισθηματικό μου. Και εμείς κάποτε παίρναμε από 0,30% έως 1,3%. Εντάξει, μπορεί να πήρε 1,24% αλλά δε χάθηκαν όλα. Αρκεί να μη μας χώνονται και από πάνω. Ο Ν. Τσούκαλης σχολίασε απαξιωτικά το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αύξησε τα ποσοστά του. «Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε την πρωτιά, γιατί οι άλλοι έπαθαν κράμπα ή κλατάρανε». Ο Λυκούδης, από την άλλη δήλωνε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δημιούργημα της κρίσης». Έπρεπε να ολοκληρώσει προσθέτοντας ότι η ∆ΗΜΑΡ είναι «τέκνο της ανάγκης, ώριμο τέκνο της οργής». Οργή έχει και ο Ψαριανός. Για τον Κουβέλη και όχι μόνο. Τ’ έριξε και στη γυναίκα του, Φωτεινή. Παρέμεινε όμως ψύχραιμος. ∆εν έπιασε καν τα παιδιά του. Μπορεί η ∆ΗΜΑΡ να αλλά-

Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250 • Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR

ξει το όνομά της. Εδώ το άλλαξε το ΠΑΣΟΚ. Τον Νοέμβριο του 1989, το ΚΚΕ Εσωτερικού ΑΑ, σε συνεργασία με την ΕΑΣ και το ΕΚΚΕ, ως «Αριστερή Πρωτοβουλία», πήρε το τεράστιο ποσοστό του 0,2%. Όταν ο Μπανιάς πήγε στον Άρειο Πάγο να καταθέσει τον τίτλο, ο εισαγγελέας του είπε «Κύριε Μπανιά, ούτε οι κακοποιοί δεν αλλάζουν τόσο συχνά τ’ όνομά τους». Τελικά, συνέβαλε καθοριστικά με τη τελευταία αλλαγή ονόματος: ΣΥΡΙΖΑ. Κρίμα, να μη συμβάλει και στη κυβερνητική του πορεία. Το «Ποτάμι», πάντως, πήγε καλά. Αν μάλιστα μετρούσαν και τα άκυρα του, τότε θα έπιανε τις δημοσκοπήσεις. Σε εκλογικό τμήμα βρέθηκε ψηφοδέλτιο του με ένα αδειανό προφυλακτικό. «Ήταν η πρώτη μου φορά», έγραψε. Πρώτη φορά και αυτή τζούφια. Πρώτη φορά που και ο Ant1 παραστράτησε. Τις παραμονές των εκλογών, έβγαζε ρεπόρτερ και αναλυτές που έλεγαν ότι «αν κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ η χώρα θα φτάσει στη χρεοκοπία». Η κ. Χούκλη δεν άρθρωσε λέξη. Οι άλλοι έκαναν τη βρώμικη δουλειά. Λιγότερο ακραία το είπε ο Σαμαράς. «Εξαντλήσαμε όλη την ακμάδα των δυνάμεών μας για να μη μας συμβεί κανένα ατύχημα». Τον γέμισε ακμή και πανάδες ο Βενιζέλος. Πάλι καλά που δεν έβαλαν τις ρήσεις του γέροντα Παΐσιου για τις συμφορές που θα μας συμβούν. Γεράσιμος ο Αλιεύς alieys@hotmail.gr

Σκίτσο του Πάνου Ζάχαρη

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmail.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

Αμήχανη διαχείριση της εκλογικής ήττας

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Στην άμυνα η συγκυβέρνηση, παρά τους αρχικούς λεονταρισμούς, αναζητεί ένα ηπιότερο προφίλ, χωρίς να εγκαταλείπει την πολιτική της

το τέλος της περασμένης εβδομάδας, όπως εξάλλου ήταν αναμενόμενο, κυβέρνηση και φιλοκυβερνητικός Τύπος είχαν αφομοιώσει ικανοποιητικά τη νέα πραγματικότητα που προέκυψε μετά τις εκλογές. Παραδέχονται ότι η κυβέρνηση έχασε, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ νίκησε, ότι η θρυλούμενη νίκη της Ελιάς είναι πολιτική «μπλόφα», ότι ακόμη και ο ανασχηματισμός είναι μπελάς. Η παραδοχή της ήττας, των δυσκολιών και των προβλημάτων που απορρέουν απ’ αυτή, προκύπτει και από όσα επακολούθησαν των αρχικών λεονταρισμών Βενιζέλου ότι θα πρέπει ν’ αλλάξει το εκλογικό σύστημα και να καταργηθεί το μπόνους των πενήντα εδρών. Ήλπιζε ότι έτσι θα στριμωχτεί ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος, βεβαίως, δήλωσε αμέσως ότι πάγια θέση του είναι η απλή αναλογική και άρα άλλοι έχουν το πρόβλημα. Πράγματι, αποδείχθηκε, αυτό αμέσως. Γρήγορα – γρήγορα, ιδίως οι της Ν∆, μάζεψαν την ιδέα αυτή, διότι, σωστά κατάλαβαν, θα ήταν παραδοχή με τον πιο επίσημο τρόπο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει σίγουρα τις επόμενες εκλογές. Ο έμπειρος κ. Μεϊμαράκης το είπε αμέσως.

Αντιμέτωποι με την πραγματικότητα

Οι πιο σοβαροί αναλυτές, όντως, εκκινούν τώρα τις αναλύσεις τους από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εκτιμούν ότι τον φέρνει σε τροχιά κατάκτησης της κυβερνητικής εξουσίας με τα υπάρχοντα, αυτή τη στιγμή, δεδομένα. Το πρώτο στοιχείο που ενισχύει αυτή την πρόβλεψη είναι ότι όλα τα επιχειρήματα, κινδυνολογίες, προειδοποιήσεις που εξέπεμψε προεκλογικά η κυβέρνηση, δεν έγιναν αποδεκτά από την τεράστια πλειοψηφία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένου και ενός ικανού ποσοστού που ψήφισε Ν∆ – ΠΑΣΟΚ τον Ιούνιο του 2012. Να τα θυμίσουμε: αστάθεια, κίνδυνοι, να αξιοποιηθούν οι θυσίες, να ολοκληρωθούν οι επιτυχίες, ο ΣΥΡΙΖΑ θα μας πάει πίσω. Η οικονομία, έλεγαν, τώρα δίνει το πλεονέκτημα, «πολιτικό πλεόνασμα» στην κυβέρνηση. Μπαίνουμε στη μεταμνημονιακή εποχή, αλλάζουμε φάση. Η πολιτική έχει πλέον, περάσει στο πεδίο της οικονομίας. Εντέλει, έλεγαν οι σοβαρότεροι εξ αυτών, «οι αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ γίνονται δύναμη της Ν∆». Όλα αυτά απορρίφθηκαν και η κυβέρνηση ψάχνει τώρα τα «μηνύματα». Το δεύτερο στοιχείο που ευνοεί τον ΣΥΡΙΖΑ, προκύπτει από το «περίφημο μήνυμα» που μας είπε ο πρωθυπουργός ότι έστειλαν οι κάλπες και το έλαβε, τις δυσκολίες που ανακύπτουν από την όποια «απάντησή του», όσο μετριοπαθής και αν είναι αυτή. Ο κ. Σαμαράς ξέρει ότι δεν έχει κανένα περιθώριο να κινηθεί. Γι’ αυτό οι μέχρι τώρα γνωστές «ελαφρύνσεις» που σχεδιάζονται, είναι να συμβουλέψουν απλώς τον «υπηρεσιακό» υφυπουργό κ. Χ. Θεοχάρη, να μην είναι τόσο απάνθρωπος! Για πρώτη φορά ο κ. Σαμαράς, μιλώντας στον ΣΕΒ, παραδέχθηκε ότι «υπάρχουν άνθρωποι που αληθινά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στα βάρη (…) και (οι οποίοι) πνίγονται καθημερινά». «Έγιναν λάθη», είπε, «και αυτά τα λάθη θα τα διορθώσουμε».

Μετεκλογικές υποσχέσεις Αλλά το ρεπορτάζ σημειώνει ότι οι διορθώσεις που θα γίνουν είναι πολύ οριακές. Οι άμεσα υλοποιήσιμες είναι η κατάργηση της ποινικής δίωξης και προσωποκράτησης οικονομικά αδύναμων οφειλετών και ίσως μια διαφοροποίηση στις επικείμενες νέες περικοπές των επικουρικών συντάξεων. Για το φθινόπωρο μετατίθενται διορθώσεις όπως οι αυξήσεις των δόσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών από 48 στις 72 και η διεύρυνση κριτηρίων του ΕΚΑΣ. Η μείωση των φόρων θα εξαρτηθεί από την πορεία του δημοσιονομικού, αλλά σίγουρα θα οριστεί ο «οδικός χάρτης» μείωσης των φόρων για τα επόμενα χρόνια. Όχι στις καλένδες, όπως ένοιωσε την ανάγκη να διαβεβαιώσει ο κ. Σαμαράς. Ταυτοχρόνως, τόσο ο κ. Στουρνάρας, όσο και ο κ. Σαμαράς τονίζουν τους περιορισμούς εντός των οποίων κινούνται, καθώς είναι ανοιχτή η διαπραγμάτευση για το χρέος τον Νοέμβριο και θα πρέπει να υλοποιήσουν τα δώδεκα προαπαιτούμενα που έχουν υπογράψει, τα οποία περιλαμβάνονται στο επικαιροποιημένο μνημόνιο. «Η μείωση όλων των φορολογικών βαρών είναι το πιο χειροπιαστό όνειρό μου για την Ελλάδα του αύριο» τόνισε ο πρωθυπουργός με εμφανείς αποδέκτες τους πολίτες, αλλά και τα στελέχη του που ζητούν αλλαγές στην πολιτική της κυβέρνησης αλλά συγχρόνως συμπλήρωσε ότι «η μείωση των συντελεστών δεν μπορεί να γίνει από τη μια στιγμή στην άλλη».

“

συνδικαλιστικού νόμου (κήρυξη απεργίας, συνδικαλιστική άδεια κ.ά.), το ασφαλιστικό, μαζί με κάποιες ιδιωτικοποιήσεις όπως ∆ΕΗ και ΕΥ∆ΑΠ – ∆ΕΥΘ είναι τα πιο σοβαρά και πολιτικά επικίνδυνα για την κυβέρνηση προαπαιτούμενα. Το ασφαλιστικό, για να μην τα ξεχνάμε, περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα, εφόσον θα αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης από 1/1/2015. Προβλέπει μείωση ποσοστού αναπλήρωσης σε συνδυασμό με την εισαγωγή της βασικής σύνταξης από το 2015, ενοποίηση ταμείων, περικοπές δεύτερης ομάδας κοινωνικών πόρων κ.ά. Κάθε μείωση φόρου θα πρέπει να αντισταθμίζεται από ισοδύναμο μέτρο, ενώ υπάρχει πάντοτε το δημοσιονομικό κενό των 900 εκ. ευρώ (που η τρόικα το υπολογίζει στα 2 δισ.) για το 2015. Ο κ. Στουρνάρας, γνωρίζοντας όλα αυτά και τις διαθέσεις ως τώρα των δανειστών, τόνισε καθαρά ότι η σταδιακή μείωση της φορολογίας θα συνδέεται με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Όρισε, δε, ως δυο βασικούς στόχους την οριστική επίλυση της βιωσιμότητας του χρέους και την ολική επαναφορά στην αναπτυξιακή τροχιά.

Είναι φανερή η θέση άμυνας του πρωθυπουργού που τον κάνει να χάνει την ψυχραιμία του. Ωστόσο, στο κυβερνητικό στρατόπεδο αυτός κρατάει τα ηνία και αφήνει τα «πολλά λόγια» στον κ. Βενιζέλο.

Τα σοβαρά και επικίνδυνα

Τα εργασιακά, δηλαδή, οι ομαδικές απολύσεις και η αλλαγή του θεμελιώδους

Στην άμυνα χωρίς ψυχραιμία

Οι κ. Βενιζέλος και Σαμαράς, βέβαια, δεν βρήκαν ακόμη την ψυχραιμία τους και συνεχίζουν να επιτίθενται καθημερινά εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα. Ακραίο παράδειγμα η στιγμή που ο πρωθυπουργός επωφελήθηκε από την παρουσία του στη συνέλευση του ΣΕΒ και από το βήμα υποστήριξε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «απέκτησε τη χειρότερη αλαζονεία χωρίς καν να αποκτήσει την εξουσία», επειδή, ως γνωστόν, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας

και υποστήριξε ότι μια κυβέρνηση που οι εκλογές έδειξαν δεν διαθέτει ισχυρή βάση στήριξης ώστε να δεσμεύει τη χώρα, για σοβαρά θέματα, για τα επόμενα πέντε – επτά χρόνια. Και για να διασκεδάσει την ήττα, ξεχνώντας τι υποστήριζε προεκλογικά, χαρακτήρισε τις ευρωεκλογές «ενδιάμεσες» εκλογές χωρίς, δηλαδή, ιδιαίτερη βαρύτητα. Πλην, όμως, πάλι από το βήμα, τόνισε ότι παρά την απώλεια ψήφων τα κόμματα της κυβέρνησης, αθροιστικά, υπερτερούν της αντιπολίτευσης… Είναι φανερή η θέση άμυνας του πρωθυπουργού που τον κάνει να χάνει την ψυχραιμία του. Ωστόσο, στο κυβερνητικό στρατόπεδο αυτός κρατάει τα ηνία και αφήνει τα «πολλά λόγια» στον κ. Βενιζέλο. Το πιο τρανταχτό παράδειγμα είναι το πώς καρατόμησε τις προτάσεις Βενιζέλου για ανασχηματισμό και εκλογικό σύστημα ενώ δεν συζήτησε καν τα περί αναθεώρησης της «προγραμματικής συμφωνίας» Ν∆ - ΠΑΣΟΚ. Προφανώς στο Μαξίμου δεν αξιολογούν το ίδιο με την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 8% που πήρε η Ελιά, διότι η ουσία παραμένει: ο κ. Βενιζέλος ακόμη και με το 8% δεν έχει εξασφαλίσει αυτόνομη ύπαρξη, ενδεχομένως και σίγουρη επιβίωση σε επικείμενες πολιτικές εκλογές.

Ο απόηχος της ήττας στην κεντροαριστερά

Εξάλλου, μαζί με τις πρωτοβουλίες που ανακοίνωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, σχετικά με τη συσπείρωση της Κεντροαριστεράς με ένα κοινό συνέδριο, πουθενά δεν θέτει ζήτημα συμμετοχής στην κυβέρνηση ή αλλαγή της πολιτικής της. Αυτό το ζήτημα μαζί με το άλλο, τη ριζική διαφωνία στελεχών του ΠΑΣΟΚ να γίνει συνέδριο της Ελιάς πριν αυτό του ΠΑΣΟΚ, είναι σοβαρά αγκάθια και κανείς δεν γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν. Στον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα είτε λόγω της κρίσης που διαπερνά τον χώρο – πχ ∆ΗΜΑΡ – είτε άλλων διαφωνιών, ανταγωνισμών μεταξύ ομάδων και στελεχών. Υπάρχουν και σχέδια υποκατάστασης όπως δείχνει η κίνηση του Ποταμιού να μπει στους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές, για να παρακάμψει το ΠΑΣΟΚ το οποίο, όπως φαίνεται, κατά τον κ. Θεοδωράκη είναι «παλαιό πράγμα», ενώ ο κ. Σουλτς και οι σοσιαλδημοκράτες δεν ξέρουν τίποτε από τα ελληνικά μνημόνια και τη λιτότητα στην Ευρώπη... Κανένας, ωστόσο, δεν μπορεί να προβλέψει τις τελικές εξελίξεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς, καθώς όλο και περισσότερο εμφανίζονται βουλευτές που βλέπουν θετικά τη συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Σύντομα θα γίνει σε όλους πιο καθαρό – περισσότερο απ’ ό,τι είναι τώρα – ότι στις επόμενες εκλογές η κεντροαριστερά θα πρέπει να επιλέξει στρατόπεδο. Αυτό, βέβαια, δεν θα σημαίνει ένταξη ή συνεργασία, αλλά τουλάχιστον το τι βλέπει κανείς ως θετικότερη εξέλιξη για το λαό. Απ’ αυτή την εκτίμηση, που θα πρέπει να είναι και θέση δημόσια, δεν θα ξεφύγει - χωρίς κόστος -ούτε το ΚΚΕ. Παύλος ∆. Κλαυδιανός

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το αποτέλεσμα δείχνει το δρόμο στον ΣΥΡΙΖΑ

Πέραν της ιστορικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, οι εκλογές απέδωσαν έναν νέο πολιτικό χάρτη στον οποίο αποτυπώνονται νέες πολιτικές και κοινωνικές ισορροπίες Του Νίκου Τσαγκρή

Ο νέος πολιτικός χάρτης

Πέραν της ιστορικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ (σοβαρά τώρα,) οι εκλογές απέδωσαν έναν νέο πολιτικό χάρτη στον οποίο αποτυπώνονται θεαματικές αλλαγές στο επίπεδο των συσχετισμών των κοινωνικών δυνάμεων και των πολιτικών ισορροπιών. Μια ματιά στον χρωματισμένο χάρτη αρκεί για να «διαβάσεις» τη δυσαρμονία μεταξύ της βούλησης του εκλογικού σώματος και του συσχετισμού δυνάμεων στο Κοινοβούλιο, την τυπική πλειοψηφία της συγκυβέρνησης. ∆υσαρμονία, που έγκαιρα και έγκυρα ετέθη ως πρόβλημα δημοκρατίας από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα και απερρίφθη από τους ηττημένους (και, ως εφάνη, δημοκρατικά αναίσθητους) των εκλογών, κ. κ. Σαμαρά και Βενιζέλο. Φεύγοντας τώρα από τον…εκμαυλισμό του «χρωματισμένου χάρτη» (που δικαίως απολαύσαμε) και προχωρώντας σε μια υπερκομματική (εθνική, ας την πούμε) ανάγνωση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών, προκύπτει ένας άλλος συσχετισμός. Ένας συσχετισμός που προβάλει την κοινωνική φύση του εκλογικού αποτελέσματος, αποτυπώνοντας το πλειοψηφικό «αντί» των Ελλήνων της κρίσης: το 70% του εκλογικού σώματος ψήφισε αντιμνημονιακά – αντισυστημικά. Αναλύοντας τις επί μέρους (κοινωνιολογικές, ιδεολογικές, πολιτικές, κομματικές, ταξικές) αποχρώσεις αυτής της αθροιζόμενης και σε γενικές γραμμές, αντιμνημονιακής ψήφου, αναπόφευκτα οδηγούμεθα στο συμπέρασμα ότι, για την πλειοψηφία των Ελλήνων, ο αγώνας είναι κοινός. Και είναι αγώνας απελευθερωτικός («για την απελευθέρωση της χώρας από τον νεογερμανικό ιμπεριαλισμό που μας σκλαβώνει») και δευτερευόντως ιδεολογικός, κομματικός ή ταξικός.

Ζητούμενο η πολιτική ηγεμονία

Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΑΡΩΝΗ

Ένα σημαντικό σημείο ανάλυσης είναι το ποσοστιαίο εκλογικό μέγεθος του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το 26,58%, που, σε μια πρώτη ανάγνωση, μπορεί να σημαίνει σταθεροποίηση της εκλογικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ στο συγκεκριμένο ποσοστό. Ή μήπως σταθεροποίηση της οροφής; Προσωπικά, θεωρώ ως πιθανότερο το πρώτο: Ο ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από τον αντιμνημονιακό – αντισυστημικό προσανατολισμό του, είναι ένα ευρωπαϊκό κόμμα σε αντίθεση με το ΚΚΕ και τα μικρότερα αριστερά ή δεξιά κόμματα της δραχμής που, λόγω ευρωεκλογών, προσέλκυσαν την ανακλαστική αντιευρωπαϊκή ψήφο μιας πολύ μεγαλύτερης – της εμβέλειάς τους στις εθνικές εκλογές – μερίδας ψηφοφόρων. Ούτως ή άλλως, βασικό μετεκλογικό ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η οργανωτική «κεφαλαιοποίηση» του ποσοστού των ευρωεκλογών καθώς και ο πολλαπλασιασμός της πολιτικής του επιρροής – αυτό που στην κυβερνητική ονομάζεται «πολιτική ηγεμονία». Γι’ αυτό το δεύτερο, (την διεύρυνση της πολιτικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ με στόχο την «πολιτική του ηγεμονία») απαραίτητη είναι και η αναζήτηση μιας συμβατής με την αντιμνημονιακή – αντισυστημική πολιτική του κόμματος, πολιτικής συμμαχιών. Και βέβαια, αυτή είναι δουλειά του προέδρου του κόμματος, του επιτελείου του, του κομματικού μηχανισμού. Ωστόσο, μια ιδέα για μια ποιοτικά και ποσοτικά «συμβατή» πολιτική συμμαχιών, προκύπτει από μια προσεκτική και ακομπλεξάριστη ανάγνωση της τύχης που επεφύλαξαν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ στους υποψήφιους ευρωβουλευτές (πρόσωπα, σταυροί προτίμησης , πολιτική προέλευση, βιογραφικά κλπ.) όπως αυτή εμφαίνεται στην κατάταξή τους, με τη σειρά εκλογιμότητας: Μανώλης Γλέζος (155.425), Σοφία Σακοράφα (100.998), ∆ημήτρης Παπαδημούλης (68.654), Κωνσταντίνα Κούνεβα (60.557), Γιώργος Κατρούγκαλος (59.978), Κώστας Χρυσόγονος (49.210). Ακολουθούν ο Νίκος Χουντής (47.614) και ο Στέλιος Κούλογλου (46.430) κλπ, κλπ Κυβερνητικοί συντάκτες στην κυριολεξία, αφού οι περισσότεροι σημερινοί «κυβερνητικοί συντάκτες» είναι κυβερνητικότεροι της κυβέρνησης, ιμάντες μεταφοράς της κυβερνητικής προπαγάνδας. Με καταμετρημένο το 31,14%

ΣΙ ΠΕΡΥ

Σ ΦΕΤΟ

Ότι υπάρχει έλλειμμα φαντασίας και έμπνευσης στα «Νέα» είναι αντιληπτό και από τη φωτογραφία. Το εκπληκτικό της υπόθεσης είναι ότι πέρσι, μετά τη παρουσία Τσίπρα στη Συνέλευση του ΣΕΒ κατηγόρησαν τον τότε πρόεδρο των βιομηχάνων ότι προσχώρησε στις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ φέτος την «πέφτουν» στον Τσίπρα για «άνοιγμα στις θέσεις του ΣΕΒ». Αλλά, όπως λέει και ένας παλιός: «τι περιμένεις από εφημερίδα που πούλαγε το νερό του Καματερού»;

Κοπτοραπτική

λα τα παπαγαλάκια ξεκινούσαν με την παραδοχή της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ και κατέληγαν σε ένα «αλλά»: Ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς καμιά αμφιβολία, είναι ο νικητής των εκλογών αλλά… Κάπως έτσι, και τα περισσότερα «αλλά», αν θέλετε να ξέρετε, ήσαν πανομοιότυπα με το non paper σκονάκι που μοιράστηκε στους κυβερνητικούς συντάκτες απ’ τον μηχανισμό που ονομάζεται «μονταζιέρα»: «Aλλά η διαφορά των 2,5 (στην αρχή), ή των τριών (αργότερα), ή των τεσσάρων (στο τέλος), μονάδων από την Νέα ∆ημοκρατία, δεν συνιστά ψήφο ανατροπής». Πάμε, όλο το non paper μαζί: «O ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς καμιά αμφιβολία, είναι ο νικητής των εκλογών, αλλά η διαφορά (όποια διαφορά κι αν προκύψει) από την Νέα ∆ημοκρατία, δεν συνιστά ψήφο ανατροπής». Αυτή ήταν η γραμμή. Και μετά ο… αγνωστικισμός: - Και πόση θα ‘πρεπε να είναι η διαφορά για να έχουμε ψήφο ανατροπής; - Ας είναι στο τρία! (εκείνη τη στιγμή ήταν στο 2,7%) - Και γιατί να είναι στο τρία και όχι στο τέσσερα ή στο έξι ή στο οκτώ; Το παιγνίδι της κολοκυθιάς σε διακαναλική. Στο τέλος, το εμπεδώσαμε. Ακόμα και στο 10% να ήταν η διαφορά, τα τσιράκια του συστήματος θα επέμεναν στη γραμμή: «H ψήφος δεν ήταν ανατρεπτική». Τουλάχιστον, εκόντες άκοντες, παραδέχτηκαν ότι υπάρχει ανατρεπτική ψήφος! Και αυτό συνιστά μιαν ακόμα νίκη – πέραν της εκλογικής - του ΣΥΡΙΖΑ.

Πολυθεσίτης Έλληνας

έχρι πρόσφατα ήταν βουλευτής των Ανεξάρτητων Ελλήνων και υποψήφιος του κόμματος για τον δήμο Αθήνας. Σήμερα είναι ανεξάρτητος βουλευτής και ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος Αθηνών (ο μόνος που εξελέγη από το συνδυασμό). Το όνομά αυτού Βασίλης Καπερνάρος, ή αλλιώς πολυθεσίτης Έλληνας.

Στου Ποταμιού το κάμπινγκ

ε κάμπινγκ στη Θράκη θα γίνει, το τελευταίο Σαββατοκυρίακο του Ιουνίου, το συνέδριο του Ποταμιού. Όπως ενημερώνει σε σχετική του ανακοίνωση ήδη γίνεται προσπάθεια να επιλεχθεί το «σωστό» κάμπινγκ, ικανό να φιλοξενήσει ένα τέτοιο εγχείρημα. Στην ανακοίνωση υπάρχουν κατευθύνσεις στα μέλη για τον τρόπο που μπορούν να συμβάλουν στον προσυνεδριακό διάλογο αλλά και για το εκλογικό μέτρο που θα «βγάλει» του συνέδρους. Το μόνο που δεν ξεκαθαρίζει η ανακοίνωση είναι αν θα υπάρχει dress-code. Καταλαβαίνετε: Σανδάλια, χαβανέζικα πουκάμισα, μαγιό και για τους πολύ προχωρημένους, μάσκες και βατραχοπέδιλα.

Προσοχή σύντροφοι

ο εκλογικό αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι θετικό, το σημειώνουμε κι αλλού. Όμως διάφορα γεγονότα στην εκλογική διαδικασία, που να ομολογήσουμε εμπεριέχει μια τάση «απροσεξιών», ενόχλησαν τον κόσμο του κόμματος. Για παράδειγμα και πιο σοβαρή, η δημόσια τοποθέτηση του υποψήφιου ευρωβουλευτή Γιώργου Φουντουλάκη υπέρ της υποψηφιότητας Μώραλη

στον Πειραιά. Επίσης η βιασύνη του βουλευτή Μαγνησίας, Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου να εκδώσει ανακοίνωση με την οποία διαβεβαιώνει ότι θα συνεργαστεί με το νέο δήμαρχο Βόλου, Αχιλλέα Μπέο. ∆εν ήταν όμως μόνο αυτά. Εντοπίσαμε την επιλογή , ευρωβουλευτών πλέον του κόμματος, να βάλουν προσωπική διαφήμιση στην πλατφόρμα του ∆ΟΛ για τις ευρωεκλογές, πράγμα ασυνήθιστο. Υπήρξε ακόμα αντίδραση μελών και φίλων του κόμματος για την παρουσία του στην «Ανατροπή» την προηγούμενη ∆ευτέρα του ευρωβουλευτή Γιώργου Κατρούγκαλου. Ελπίζουμε ότι αυτά θα είναι από τα τελευταία συμβάντα που πληγώνουν μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ. Οι εκλεγμένοι ευρωβουλευτές έχουν υποσχεθεί ευθυγράμμιση με τις κατευθυντήριες γραμμές του κόμματος τόσο στις πολιτικές επιλογές όσο και στις οικονομικές υποχρεώσεις.

Στην πυρά

ην επαναφορά της θανατικής ποινής σε περίπτωση βιασμού ανηλίκου ζήτησε η ανεξάρτητη, πλέον, βουλευτής και πρώην εισαγγελέας Χρυσούλα Γιαταγάνα. ∆εν είναι η πρώτη φορά που βρίσκει ευκαιρία να εκφράσει το αίσθημα δικαίου που την διακατέχει και το σεβασμό στο υπέρτατο αγαθό της ζωής, δύο χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να χαρακτηρίζουν κάθε εισαγγελέα, ανακριτή, δικαστή. Πέρσι είχε απαιτήσει την επαναφορά της θανατικής ποινής για όσους καταδικάζονται για εγκλήματα εσχάτης προδοσίας. Και φανταζόμαστε πως θα βρει την ευκαιρία να τη ζητήσει και για άλλα αδικήματα. Να θυμίσουμε ότι η θανατική ποινή εφαρμόστηκε τελευταία φορά το 1974, ενώ καταργήθηκε με νόμο το 1994 και συνταγματικά το 2001. Και μία τέτοια συζήτηση δεν πρέπει να ανοίγει, ούτε καν για αστείο. Γιατί μόνο πίσω μπορεί να μας πάει.

Βοήθειά του

μητροπολίτης Πειραιά Σεραφείμ ένιωσε την ανάγκη να εκδώσει εκτενή ανακοίνωση (1057 λέξεων) για να απαντήσει στις καταγγελίες του Θοδωρή ∆ρίτσα και του Λιμανιού της Αγωνίας ότι μέσα στη σακούλα με τρόφιμα για τους άπορους ενορίτες έβαζαν ψηφοδέλτια του Μώραλη. Χαρακτήρισε την καταγγελία «μονοδιάστατη, αγκυλωμένη και με παρωπίδες, στρεβλή θεώρηση της πραγματικότητας», η οποία «καταδεικνύει το αποτυχημένο μαρξιστικόλενινιστικό κοσμοείδωλό του, που 70 χρόνια στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού προσέφερε γκούλαγκς, μυστικές αστυνομίες, ψυχιατρεία και

Καημένε Παντελή, σ’ έκαψε η Καϊλή

τις περίφημες δίκες της Μόσχας με τις αλλεπάλληλες εκτελέσεις των πρώην συντρόφων». Ο Θ. ∆ρίτσας σε μια επίσης μακροσκελή απάντηση (2053 λέξεων) τονίζει, μεταξύ άλλων, «Θα επιθυμούσαμε πράγματι να μπορούσατε να κατανοήσετε πώς το γεγονός ότι εμείς και οι συνδυασμοί της Αριστεράς δεν σας επισκεφθήκαμε προεκλογικά, καταδεικνύει πολύ μεγαλύτερο σεβασμό στην Εκκλησία και στη θρησκευτική πίστη των πολιτών. Καταδεικνύει επίσης στάση ανιδιοτέλειας και αξιοπρέπειας». Όσον αφορά την ιδεολογική επίθεση, ο Θ. ∆ρίτσας υπογραμμίζει: «Εάν αυτό αποτελεί έμμεση πρόσκληση σε ιδεολογικό διάλογο, δεν έχουμε αντίρρηση. Παρά τους διαφορετικούς κώδικες, θα ανταποκριθούμε. Εάν όμως πρόκειται για μια καταγγελία τρέχουσας σκοπιμότητας, δεν θα δώσουμε συνέχεια».

Φασίζουσες πρακτικές

ποφάσισαν τα καλόπαιδα της ΑΕΚ να σταματήσουν την εκδήλωση - συζήτηση στην οποία προσκάλεσε την Πέμπτη στο Πνευματικό Κέντρο του ∆ήμου η Πρωτοβουλία Κατοίκων Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας για το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας. Τα μέλη της Πρωτοβουλίας απάντησαν προς πάσα κατεύθυνση: «Οι τρομοκρατικές αυτές τακτικές και οι φασίζουσες πρακτικές, οι απειλές του τύπου «ξέρουμε τα σπίτια σας», «αν ξανασχοληθείτε με την ΑΕΚ θα σας κάψουμε» κτλ, για ανθρώπους σαν τον ∆. Μελισσανίδη δεν είναι πρωτόγνωρες».

Μαρσέλ & Μισέλ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Οι περιπέτειες του Κέντρου στις γειτονιές της ∆εξιάς Ούτε ο Βενιζέλος ούτε ο Κουβέλης, το πρόβλημα είναι η δεξιά πολιτική

αγαθή, μια κοινή πολιτική βάση, που θα αποτελούσε το συνδετικό ιστό για το εγχείρημα. Την εποχή εκείνη ο Συνασπισμός είχε πραγματοποιήσει τη λεγόμενη αριστερή στροφή του και ανέδειξε την αντίθεσή του στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της αντιλαϊκής λιτότητας, διαφοριζόμενος έτσι με σχετική επάρκεια όχι μόνο ως προς τη Ν∆, αλλά και ως προς το ΠΑΣΟΚ. Την ίδια περίοδο, οι εξ αριστερών επίδοξοι σύμμαχοί του έκριναν ότι τους αρκεί αυτή η μεταστροφή και αναζήτησαν την επαρκή ενοποιητική βάση σ’ αυτή την αντινεοφιλελεύθερη πολιτική, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα άλλες απαιτήσεις τους έναντι του Συνασπισμού. Από τότε, βέβαια, μέχρι το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ως ενιαίου κόμματος έγιναν άλματα, αλλά χωρίς εκείνη την πρώτη βάση δεν είχε πραγματοποιηθεί καν το πρώτο βήμα.

Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

σοι ενδιαφέρονται για την ανασυγκρότηση του σοσιαλδημοκρατικού κέντρου, φαίνεται ότι έμειναν ικανοποιημένοι από τη διάσωση της Ελιάς-ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές. Σε συνδυασμό με την ήττα της ∆ΗΜΑΡ, που διεκδικούσε το ρόλο του πόλου για την ανασυγκρότηση του συγκεκριμένου πολιτικού χώρου, θεωρούν ότι τώρα διευκολύνεται η διαδικασία προσέγγισης των ενδιαφερομένων μερών μεταξύ τους υπό κοινή ομπρέλα. Η εκτίμηση αυτή στηρίζεται σε μια υπερτίμηση των εμποδίων που αποδίδονται σε προσωπικές πολιτικές ή στη διεκδίκηση της ηγεσίας της «κεντροαριστεράς». Όσοι τον ασπάζονται, ρίχνουν τώρα το βάρος τους στη στήριξη της Ελιάς-ΠΑΣΟΚ και των στελεχών εκείνων της ∆ΗΜΑΡ που ευνοούσαν την προσέγγισή της με το κόμμα του κ. Βενιζέλου. Παράλληλα, συνεχίζουν, με μεγαλύτερη ένταση τώρα, τον πόλεμο κατά της ηγεσίας και της πλειοψηφίας της ∆ΗΜΑΡ. ∆εν λείπουν ήδη οι προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες, με την άρση αυτού

“

Μπορεί να γίνουν ουσιαστικά βήματα προσέγγισης ανάμεσα στις δυνάμεις που αποβλέπουν στην ανασυγκρότηση του σοσιαλδημοκρατικού κέντρου, χωρίς να επιλυθεί κατά βάση το ζήτημα ενός κοινού πολιτικού πλαισίου; Κι αν βρεθεί, θα μπορέσει να λειτουργήσει;

Πολιτικά τα εμπόδια

του τύπου εμποδίων, θα προχωρήσουν άμεσα οι σχετικές πρωτοβουλίες και θα έχουν γρήγορα αποτελέσματα. Το αυτονόητο που προέβαλε ο Φ. Κουβέλης ως προαπαιτούμενο, δηλαδή η απομάκρυνση του ΠΑΣΟΚ από τον εναγκαλισμό της Ν∆, μοιάζει να θεωρείται πια δευτερεύον υπό το βάρος της εκλογικής αποτυχίας της ∆ΗΜΑΡ.

Τα πέδικλα της «κεντροαριστεράς»

Πόση σχέση έχουν, άραγε, αυτές οι επιθυμίες με την πραγματικότητα; Μπορεί να γίνουν ουσιαστικά βήματα προσέγγισης ανάμεσα στις δυνάμεις που αποβλέπουν στην ανασυγκρότηση του σοσιαλδημοκρατικού κέντρου, χωρίς να επιλυθεί κατά βάση το ζήτημα ενός κοινού πολιτικού πλαισίου; Κι αν βρεθεί αυτό το κοινό πλαίσιο, θα μπορέσει να λειτουργήσει ως ικανή προϋπόθεση, εφόσον συνεχίσει να περιλαμβάνει ως δεδομένη τη συνεργασία με τη Ν∆; Ο Γιάννης Βούλγαρης, ο θεωρητικός ας πούμε μιας τέτοιας σύγκλισης, έχει προτείνει στους ενδιαφερόμενους εδώ και μήνες την απλή συνταγή: Κάντε το όπως ο ΣΥΡΙΖΑ! Ο δε Σπύ Λυκούδης την περασμένη Πέμπτη, ερωτώμενος σε τηλεοπτική συνέντευξη εάν οι υπαρκτές δυνάμεις επιτρέπουν τη συνάντηση των διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων σε μια κοινή κοίτη, αναρωτήθηκε: Μα, καλά, το κατάφεραν οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, με τις τόσο μεγάλες διαφορές, και δεν θα το καταφέρουμε εμείς; Η αναλογική μέθοδος δεν είναι η καταλληλότερη για τη συναγωγή συμπερασμάτων στην πολιτική. Για τον απλό λόγο ότι, ενώ τονίζει τις ομοιότητες ανάμεσα σε συγκεκριμένες περιστάσεις, υποτιμά τις διαφορές, που καθορίζουν και τη συγκρισιμότητα.

Το παράδειγμα της αριστεράς

Το ζήτημα της ενότητας της Αριστεράς δεν θα μπορούσε να προχωρήσει ούτε βήμα, αν δεν εξασφαλιζόταν, τύχη

Υπάρχει μια ανάλογη κοινή βάση, πάνω στην οποία μπορεί να στηριχθεί η ενοποίηση και ανασυγκρότηση του σοσιαλδημοκρατικού κέντρου; Ακόμη κι αν εξαφανιστούν από προσώπου Γης ο Φ. Κουβέλης και η ∆ΗΜΑΡ, το ζήτημα που ανέκυψε μέσα στην ίδια τη ∆ΗΜΑΡ ως εταίρου της τρικομματικής κυβέρνησης, δηλαδή το ζήτημα της δυνατότητας συμμετοχής σε μια κυβέρνηση με τη ∆εξιά και στη βάση ενός μνημονιακού προγράμματος αντιλαϊκής λιτότητας, θα εξακολουθούσε να παραμένει κεντρικό. Κανείς δεν μπορεί να το αποφύγει, όποιες δικαιολογίες κι αν επικαλείται. Ακόμη κι αν το Ποτάμι εξακολουθήσει να ακροβατεί αποφεύγοντας να απαντήσει στο σχετικό ερώτημα, πολύ γρήγορα θα βρεθεί στην ανάγκη να τοποθετηθεί, με ή χωρίς ψήφο, αλλά στην πράξη. Αν τον τόνο στην απάντηση τον δώσει ο κ. Βανιζέλος, λόγω του ειδικού βάρους της Ελιάς-ΠΑΣΟΚ, η ανασυγκρότηση του σοσιαλδημοκρατικού κέντρου θα είναι μια απλή αναπαλαίωση και το εύρος της επιρροής της δεν θα είναι μεγαλύτερο της Ελιάς-ΠΑΣΟΚ, το οποίο άλλωστε βαίνει μειούμενο σταθερά. Όταν κάποιος απωθείται από τις επιλογές της νεοφιλελεύθερης ∆εξιάς, γιατί να επιλέξει ένα κόμμα που βρίσκεται σε αγαστή συνεργασία με τη Ν∆, προκειμένου να εκδηλώσει πολιτικά την αντίθεσή του αυτή; Ακόμη κι αν δεν νιώθει ιδεολογικοπολιτικά συγγενής με τον ΣΥΡΙΖΑ, πιο πιθανό είναι να κατευθυνθεί στη δική του κάλπη, να βρεθεί υπό τη δική του επιρροή. Το επιχείρημα της αναγκαιότητας και της χρησιμότητας ενός «μεσαίου χώρου» δεν έχει καμία βαρύτητα, από τη στιγμή που ο χώρος παύει να είναι ενδιάμεσος, και μάλιστα τοποθετείται σαφώς προς τα δεξιά. Όσοι αιωρούνται στο ενδιάμεσο λόγω κοινωνικοπολιτικής αμφιβολίας, είτε θα συμπαρασυρθούν στη δεξιά με τη βοήθεια και των συνεταίρων της, είτε θα κλίνουν προς τα αριστερά, εφόσον τα συμφέροντα και οι ανάγκες τους μπορούν να συνυπάρξουν στον ορίζοντα προσδοκιών που διαμορφώνει η Αριστερά. Χ. Γεωργούλας

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Νίκη που δεν επιτρέπει επανάπαυση ΣΥΡΙΖΑ

εκίνησε την περασμένη Πέμπτη και θα ολοκληρωθεί την ερχόμενη Τρίτη η αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πολύωρη συνεδρίαση υπήρξε ομοφωνία ότι το αποτέλεσμα ήταν άκρως θετικό και ότι αποτελεί ιστορικό γεγονός η πρωτιά της Αριστεράς.

Μια πρώτη ανάλυση των αποτελεσμάτων

Στα μέλη του οργάνου διανεμήθηκε πολιτική ανάλυση των αποτελεσμάτων στην αυτοδιοίκηση και στις ευρωεκλογές από τον υπεύθυνο Κώστα Πουλάκη. Στο κείμενο γίνεται αρχικά αναφορά στο ταυτόχρονο των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, την αλλαγή ημερομηνίας του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών αλλά και την εισαγωγή σταυρού προτίμησης στις ευρωεκλογές, στοιχεία που εκτιμάται ότι αλλοίωσαν το αποτέλεσμα και δημιούργησαν προβλήματα στη σωστή εξαγωγή συμπερασμάτων. Επιπλέον, αποτιμάται θετικά το σύνθημα «τρεις κάλπες μία επιλογή», καθώς βοήθησε στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Όσον αφορά τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών, ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις δύο περιφέρειες που κέρδισαν οι υποψήφιοι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στο γεγονός ότι το συνολικό ποσοστό στις περιφερειακές εκλογές ήταν 17.5%, ποσοστό λίγο μεγαλύτερο από αυτού του Μαϊου 2012. Σημειώνεται επίσης ότι η διαχείριση και η πολιτική που θα εφαρμοστεί στις περιφέρειες και του δήμους όπου επικράτησαν οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα στην Αττική θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο εκλογικό αποτέλεσμα των προσεχών βουλευτικών εκλογών. Όσον αφορά τις ευρωεκλογές, στο κείμενο υπάρχει η εκτίμηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται πλέον συμπαγής πολιτική δύναμη και δεν είχε απλώς μια ευκαιριακή εκλογική έκρηξη πριν από δύο χρόνια. Στην ανάλυση ψήφου ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει πτώση στις μικρές ηλικίες (κυρίως λόγω Ποταμιού) και αύξηση στις ηλικίες άνω των 65 χρονών. Τέλος, καταγράφεται το γεγονός της υψηλής συσπείρωσης του κόμματος (77%).

Τσίπρας: ∆εν επαναπαυόμαστε

Στην τοποθέτησή του, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι το αποτέλεσμα ήταν «θετικό, ενθαρρυντικό και ήλθε ως επιβράβευση των προσπαθειών μας». Συνεχίζοντας, σημείωσε ότι το κόμμα δεν πρέπει να επαναπαυθεί στο

“

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Παρά τα λάθη στο αυτοδιοικητικό πεδίο και την πολιτική συνθηματολογία και τις αστοχίες της ηγεσίας, ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ – οργανωμένος και μη – έδωσε νικηφόρα μάχη, οι λαϊκές τάξεις ανταποκρίθηκαν.

θετικό αποτέλεσμα, ενώ σχολίασε και τις αυτοδιοικητικές εκλογές λέγοντας ότι αποτελούν «μεγάλη επένδυση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης». Επιπλέον, ο Αλέξης Τσίπρας εκτίμησε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαντλήσει τις δυνατότητες άντλησης ψηφοφόρων από τα υπόλοιπα αριστερά κόμματα. Υπογράμμισε ωστόσο, ότι ο χαλαρός χαρακτήρας των ευρωεκλογών μπορεί να αφήνει περιθώρια και για περαιτέρω μετακινήσεις αριστερών ψηφοφόρων στις επόμενες εκλογές.

Η νίκη να μην κρύψει αδυναμίες

Αναγνωρίζοντας την ιστορική σημασία της νίκης και παρά την ευφορία για το αποτέλεσμα, αρκετά μέλη της Γραμματείας ζήτησαν να μην κρυφτούν οι αδυναμίες «κάτω από το χαλί». Τόνισαν την σημασία της εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το γεγονός ότι αποτελεί το μοναδικό κόμμα της αριστεράς στην Ευρώπη που είναι πρώτο με διαφορά από το δεύτερο. Παράλληλα, έβαλαν ζητήματα λειτουργίας του κόμματος σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου αλλά και του τρόπου με τον οποίο λήφθηκαν ορισμένες αποφάσεις. Ο Π. Λάμπρου, έκανε εκτενή αναφορά σε ζητήματα που αφορούν τη φυσιογνωμία του κόμματος, όπως οι συχνές προεκλογικές αναφορές στην ανάγκης συγκρότησης «ενός πατριωτικού μετώπου», αλλά και φράσεις τύπου «μερκελισμός», οι οποίες δεν αποτυπώνουν ξεκάθαρα τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά του κόμμα-

τος. Αναφορά έγινε και στη χρήση του όρου «Νέα Ελλάδα» αλλά και σε ζητήματα που προέκυψαν προεκλογικά «και δεν μας επέτρεψαν να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητές μας» όπως η περίπτωση Σαμπιχά Σουλεϊμάν. Επιπλέον, έκανε αναφορά στην υποτίμηση από μέρους μας της Χρυσής Αυγής ενώ εκθείασε την προσπάθεια της Ανοιχτής Πόλης και του Γαβριήλ Σακελλαρίδη λέγοντας ότι ήταν «υπόδειγμα αριστερής καμπάνιας που μας οδήγησε ένα βήμα από τη νίκη». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν οι Ε. Τσακαλώτος και Τ. Κορωνάκης. Ο πρώτος έκανε σαφή αναφορά στο πρόβλημα διγλωσσίας στελεχών του κόμματος στις δημόσιες παρεμβάσεις τους, ενώ ο Τ. Κορωνάκης αναφέρθηκε σε θέματα αυτονόμησης κέντρων στο περιβάλλον του προέδρου αλλά και τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν οι επικοινωνιολόγοι εις βάρος των συλλογικών οργάνων του κόμματος . Από την πλευρά του ο Παναγιώτης Λαφαζάνης έκανε θετική αποτίμηση του αποτελέσματος αλλά και της προεκλογικής εκστρατείας, ζητώντας παράλληλα την αναβάθμιση των οργάνων και την βελτίωση της δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος. Τόνισε, τέλος, την ανάγκη ο ΣΥΡΙΖΑ να αναλάβει πρωτοβουλία προς τον κόσμο αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα της Αριστεράς.

Συνέχεια την Τρίτη

Η συνεδρίαση θα ολοκληρωθεί την Τρίτη. Ο γραμματέας της ΚΕ, ∆ημήτρης Βίτσας, θα παραδώσει εισήγηση προς τα μέλη του οργάνου, η οποία στην τελική μορφή της θα προωθηθεί στις νομαρχιακές επιτροπές και τις οργανώσεις μελών προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες παρατηρήσεις. Η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής θα διεξαχθεί αμέσως μετά, πιθανότατα το Σαββατοκυρίακο 21-22 Ιουνίου. Άλλωστε, όπως σημείωναν μέλη της Πολιτικής Γραμματείας «η συζήτηση, η αποτίμηση αλλά και το σύνολο των προτάσεων που θα κατατεθούν στο διάλογο, θα πρέπει να γίνουν κτήμα ολόκληρου του κόμματος». Αδάμος Ζαχαριάδης

ο αποτέλεσμα των εκλογών, των αυτοδιοικητικών και ιδίως των ευρωεκλογών, ήταν θετικό για τον ΣΥΡΙΖΑ και την πολύ μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού. Σημειώθηκε ιστορική τομή και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς μια δύναμη της Αριστεράς πήρε την πρώτη θέση. Και αυτό παρά το ότι είχε απέναντί της συνασπισμένα τόσα πολλά συμφέροντα για να την καταπολεμήσουν και να υπερασπιστούν την κυβέρνηση. Είναι πειστικό, πλέον, ότι βρίσκεται σε τροχιά κυβερνητικής εξουσίας και αυτό μπορεί να απελευθερώσει κι άλλες δυνάμεις στο άμεσο μέλλον από τον φόβο που δεν εξέλιπε, να υπερνικήσει την επιφύλαξη έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, όση παραμένει. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τώρα την πρωτοβουλία, η κυβέρνηση είναι σε άμυνα.

∆ιευρυμένη δυναμική

Το ότι για δεύτερη φορά μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ ψηφίζεται από ένα τόσο υψηλό ποσοστό, σταθεροποιώντας σε πολύ υψηλά ποσοστά – παρά την έκδηλη ρευστότητα του πολιτικού συστήματος – και τη συσπείρωσή του αποδεικνύει ότι ως κόμμα δεν είναι μια ευκαιριακή συσπείρωση. Η ικανότητά του, δε, να προσελκύει δυνάμεις, στατιστικά σημαντικές, απ’ ευθείας και από τη ∆εξιά, να γίνεται ευρύτερα πόλος συσπείρωσης, ενθαρρύνει το συμπέρασμα ότι το κόμμα, αν τύχει της αντίστοιχης καθοδηγητικής φροντίδας, με κανένα τρόπο δεν έχει εξαντλήσει τη δυναμική του. Η διαδικασία των ευρωεκλογών, ιδίως η υποψηφιότητα του σύντροφου Αλέξη ως προέδρου του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, η ευρωκαμπάνια του και ιδίως η συμμετοχή του στην τηλεοπτική αντιπαράθεση με τους άλλους υποψήφιους για τη θέση του προέδρου της Κομισιόν, όπου ανέπτυξε με αρτιότητα και ενάργεια τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ευρωπαϊκής αριστεράς, αποσαφήνισε πλήρως την ευρωπαϊκή μας πολιτική. ∆ύσκολα θα επανέλθουν στο τραπέζι, τουλάχιστον με την ίδια οξύτητα και τον ίδιο ως τώρα τρόπο, και θα διχάσουν το κόμμα, συζητήσεις για το ευρώ κτλ. Η καμπάνια προσέδωσε στο θέμα τις φυσιολογικές του διαστάσεις, το εγκατέλειψαν και οι αντίπαλοι σαν όπλο εναντίον μας. ∆εν ενθαρρύνθηκαν, αλλά αποδοκιμάστηκαν τα αριστερά σχήματα που στηρίχθηκαν σ’ αυτό, άσκησαν δριμεία κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ με βάση αυτό.

Παρόντες στην αυτοδιοίκηση

Τα αποτελέσματα, με τη νίκη των αυτοδιοικητικών κινήσεων όπου συμμετέχουν και οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως σε δήμους της Β΄ Αθηνών και Β΄ Πειραιώς, μεγάλους δήμους της περιφέρειας, όπως Κοζάνη, Λάρισα, Λειβαδιά, και στις δυο περιφέρειες είναι μια νέα και άγνωστη δυνατότητα για τη Ριζοσπαστική Ανανεωτική Αριστερά. Ιδιαίτερα η ανάληψη της ευθύνης της διοίκη-

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΜΑΪΟΥ 2014

σης στην Περιφέρεια Αττικής με τη συντρόφισσα Ρένα ∆ούρου είναι τομή. Οι δυνάμεις της Αριστεράς και ευρύτερες κινηματικές - κοινωνικές δυνάμεις που συνυπάρχουν στα αυτόνομα αυτοδιοικητικά σχήματα, έχουν την ιστορική πρόκληση να αντιμετωπίσουν τεράστιας σημασίας λαϊκά – κοινωνικά προβλήματα από θέση δημοκρατικής εξουσίας. Έχουν τη μοναδική ευκαιρία να δώσουν δείγματα γραφής, έμπρακτα, ότι η εναλλακτική μας αντίληψη δεν είναι μόνο στα χαρτιά. Η επιτυχία εδώ θα άρει τις διάχυτες επιφυλάξεις έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως θα πείθει για την αξία της Αριστεράς και όταν δεν είναι στην κεντρική κυβέρνηση. Μας δίνεται, ακόμη, η ευκαιρία, πράγμα πολύ σημαντικό, να διευρύνουμε στην πράξη τον ρόλο της αυτοδιοίκησης που ασφυκτιά υπό τον Καλλικράτη. Παράλληλα, οι πολύ σημαντικές αυτοδιοικητικές παρουσίες στα δύο τρίτα, περίπου, των δήμων και σ’ όλες τις περιφέρειες, ειδικά η παρουσία μας στην Αθήνα με την Ανοιχτή Πόλη και την υποψηφιότητα του συντρόφου Γαβριήλ Σακελλαρίδη που ανέδειξε ένα ελπιδοφόρο αριστερό αυτοδιοικητικό πρότυπο, είναι νέες δυνατότητες. Είναι αναντικατάστατες κινηματικές μορφές παρέμβασης, στους θεσμούς και την τοπική κοινωνία. Κινητοποιώντας τους πολίτες, αν ο δήμος ή η περιφέρεια κωφεύει, μπορούν αυτές να προωθούν τη λύση προβλημάτων ή να τα προβάλλουν. Οι συλλογικότητες κάθε μορφής, οι ποικίλες αλληλέγγυες δομές ανά τη χώρα είναι οι απαραίτητοι και αποτελεσματικοί σύμμαχοι στο έργο των αυτοδιοικητικών κινήσεων. Η κρίση διαρκεί, η οργάνωση του λαού προέχει.

Μηνύματα και στον ΣΥΡΙΖΑ

Όμως, τα αποτελέσματα έστειλαν μηνύματα και στον ΣΥΡΙΖΑ και θα πρέπει να τα αποκωδικοποιήσουμε, με προσοχή. Στην πραγματικότητα η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ιστορική μεν αλλά και με μέτρο, εμπεριέχει ένα είδος λαϊκής σοφίας που

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ιστορική τομή η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

του δίνει τον απαραίτητο χρόνο ωρίμανσης, που φαίνεται ότι τον χρειάζεται για να αναλάβουμε τη μεγάλη ιστορική ευθύνη. Του υπενθυμίζει ότι ο αγώνας είναι ημιαντοχής όχι ταχύτητας, έχει απαιτήσεις δεν μπορεί να στηριχθεί σε ευκαιριακές πρωτοβουλίες, επικοινωνιακές, έχει δυσκολίες. Εν πολλοίς ο λαός, δεν γνωρίζει ακόμη ούτε το πλήρες, επικαιροποιημένο πρόγραμμά του, στο οποίο θα μπορούσε να αναγνωρίσει τον εναλλακτικό ορίζονται λαϊκών προσδοκιών. Τέθηκαν ζητήματα αυτοδιοικητικής τακτικής και ουσίας. Το κύριο, το υπόβαθρο του λάθους είναι η αντίληψη που ενδημεί στην ηγεσία του κόμματος ότι το 27% του Ιουνίου μπορεί να ανοίξει όλες τις πόρτες. Μπορείς να κερδίσεις από επιτρόπους στην ενορία σου έως και τις περιφέρειες. Αποκαλύπτει ελλιπή θεωρητική προσέγγιση της έννοιας της ηγεμονίας, της αυτονομίας και διαφορετικότητας των τοπικών πολιτικών συστημάτων από το κεντρικό πολιτικό σύστημα. ∆εν τηρεί πάντα τους όρους αυτόνομης παρέμβασης των αυτοδιοικητικών κινήσεων όπου συμμετέχουν τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ με πολλούς άλλους. Επίσης, δείχνει - και είναι θεμιτό -λειψή αυτοδιοικητική εμπειρία και γνώση, για τους ειδικούς κώδικες που χρειάζονται για τους τοπικούς δίαυλους. Αποτέλεσμα αυτής της λανθασμένης παραδοχής - επανάπαυσης ήταν η αργοπορία να στραφεί ο ΣΥΡΙΖΑ αμέσως μετά τον Ιούνιο του 2012 στην οικοδόμηση της αυτοδιοικητικής του παρέμβασης. ∆ιαδικασία που θα συνένωνε υπαρκτές κινηματικές οντότητες με άλλες αυτοδιοικητικές δυνάμεις, μαζί με τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, στη βάση ενός τοπικού προγράμματος. Ιδίως στις περιφέρειες αυτό παραβιάστηκε πλήρως. Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε τη θέση του, κατά κανόνα, χωρίς διαδικασίες που θα παρήγαγαν ένα επεξεργασμένο πρόγραμμα. Ενδεικτική ήταν η επιλογή βουλευτών ή στελεχών του κόμματος για τη θέση του υποψήφιου περιφερειάρχη ή «συμμάχων» πολιτικών ή «προβεβλημένων» μιντιακών. Οι επιλογές αυτές δεν υποστηρίχθηκαν από

τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.

Λανθασμένες προσεγγίσεις

Αλλά το αποκορύφωμα ήταν το σύνθημα «τρεις κάλπες μια επιλογή». ∆εν χρειάζεται καμιά επιχειρηματολογία για το πόσες μαζί λανθασμένες προσεγγίσεις ενσωματώνει. Οι πολίτες απάντησαν ακριβώς το αντίθετο: «τρεις κάλπες, τρεις επιλογές»! Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έλεγε σε όλους τους τόνους, ότι το μνημόνιο αφορά και τις τρεις κάλπες. Ούτε ότι θα έκρυβε πως ένας υποψήφιος είναι του ΣΥΡΙΖΑ, το αντίθετο. Αλλά αυτό είναι κάτι διαφορετικό. Και μια και μιλήσαμε για «λαϊκή σοφία», στην Αθήνα και στην Αττική ο κόσμος αντιλήφθηκε ποιο είναι το πολιτικό διακύβευμα και ψήφισε τη ∆ούρου και τον Σακελλαρίδη. Το ίδιο ισχύει για το δεύτερο γύρο. Σχεδόν παντού ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε! Εδώ, από μόνοι τους οι πολίτες έκαναν πολιτική επιλογή, σωστή. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και το σύνθημα «25 ψηφίζουμε και φεύγουν». Ενώ μπορούσαμε να πούμε ότι αρχίζει η διαδικασία, ανοίγουν οι εξελίξεις να νικήσουμε την κυβέρνηση. Κάτι που έγινε, εξάλλου, και είναι πολύ σημαντικό. Να συμπληρώσουμε, ακόμη, το παζλ με την επιμονή σε ένα είδος καμπάνιας που προέβαλλε κυρίως την καταστροφή που προκαλεί το μνημόνιο και όχι τον ορίζοντα προσδοκιών, το θετικό των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Οι υψηλοί στόχοι «θα μπούμε στον δεύτερο γύρο σε επτά – εννιά περιφέρειες», εκ των οποίων «σίγουρες το Βόρειο Αιγαίο και η ∆υτική Ελλάδα» και το «δέκα μονάδες μπροστά» στις ευρωεκλογές συμπληρώνουν την εικόνα. Είναι έργο της ηγεσίας ή σωστότερα των συμβούλων που περιτριγυρίζουν τον πυρήνα της κορυφής. Συνέβαλε και η ανάθεση της καμπάνιας σχεδόν αποκλειστικά σε επικοινωνιολόγους – που εκ φύσεως έχουν ρηχή πολιτική προσέγγιση, με ατάκες κτλ – μάλιστα έχουν παλιότερα διαπρέψει στην

υπηρεσία του ΠΑΣΟΚ. Παρά τις αντιδράσεις από πολλές πλευρές. Ο κ. Τζιώτης υπήρξε επικοινωνιακό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και ορίστηκε κεντρικός επικοινωνιολόγος του ΣΥΡΙΖΑ στην πιο κρίσιμη μάχη! ∆εν πρέπει να ενημερωθεί το κόμμα γι’ αυτές τις επιλογές; Να κριθούν; Στο πλαίσιο της μη λειτουργίας των καθοδηγητικών οργάνων του κόμματος και των επιτροπών που ορίζονται για συγκεκριμένο έργο, το πολιτικό περιεχόμενο της καμπάνιας, η μονοπρόσωπη παρουσίασή της – πλην του τελευταίου εικοσαημέρου – και διάφορες αυθαίρετες «αναψηλαφήσεις» πολιτικών πλευρών της γραμμής μας, όπως και κρίσιμα λάθη (Σουλεϊμάν Σαμπιχά) έγιναν από άγνωστους στο κόμμα αόρατους συμβούλους, που έχουν λόγο ισχυρότερο από τα μέλη της Γραμματείας χωρίς να τους έχει αναθέσει ένα όργανο γι’ αυτή την ευθύνη. Κανένας δεν γνωρίζει, για παράδειγμα, πώς προέκυψαν τα προεκλογικά μας συνθήματα και η έμφαση (σε σημείο δημιουργίας ιστοσελίδας) στη «Νέα Ελλάδα». Κανένας δεν γνωρίζει, πώς προέκυψε η άφθονη –έκδηλα προπαγανδιστική – αναφορά στις ανοιχτές συγκεντρώσεις στην «πατρίδα». Ο υπερβολικός αντί-Μέρκελ, λαϊκότροπος λόγος, που στερούσε τη δυνατότητα να διατυπωθούν οι θέσεις μας για την Ευρώπη, παγίδευαν τον ομιλητή. Όπως και στο ντιμπέιτ, στις συνεντεύξεις του σε κανάλια ο Αλέξης είχε πιο πλούσιο λόγο, επιχειρηματολογία και ιδέες.

Χάρη στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ

Υπάρχουν, βέβαια, και οι διάφορες αστοχίες της ηγεσίας κατά τη διάρκεια της συγκρότησης των ψηφοδελτίων, κατά κανόνα παρακάμπτοντας οργανώσεις, ακόμη και όργανα. Γνωστές οι περισσότερες, αν και υπάρχουν και άλλες λιγότερο γνωστές. Σ’ αυτό το σημείο αξίζει να πούμε για τις ημιεπίσημες διαρροές διαφόρων τάσεων και κομματικών αποχρώσεων προς συγκεκριμένους δημοσιογράφους, ανάλογα με το ενδιαφέρον και τους δεσμούς. Αυτό το «χούι», που θεωρείται όπως φαίνεται «έξυπνο» και «νόμιμο» προνόμιο ηγετικών στελεχών, μαζί με την «επίδειξη γνώσεων και θέσεων» από κεντρικά στελέχη όταν βρίσκονται στο γυαλί – ξεχνώντας ότι στην πλάτη του κόμματος πατούν για να απευθύνουν με την προσωπική τους, βέβαια, συμβολή και εμπλουτισμό, τον λόγο του στους πολίτες – προκαλεί εσωστρέφεια και διαμορφώνει κλίμα αφερεγγυότητας. Στερούν, όλα αυτά μαζί, σημαντικούς βαθμούς από την ωριμότητα που θέλει να δει στον ΣΥΡΙΖΑ ο λαός για ένα τόσο βαρύ και δύσκολο έργο που τον προορίζει. Παρ’ όλα αυτά ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές, όταν στα ηγετικά όργανα συγκρούονταν – κάποτε χωρίς αίσθηση και ιστορικής ευθύνης – οργάνωνε τη μάχη. Συγκροτούσε συνδυασμούς, έγραφε προγράμματα, οργάνωνε συγκεντρώσεις, κρεμούσε πανό, κολλούσε αφίσες, τροφοδοτούσε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τηλεφωνούσε σε φίλους. Έτσι δόθηκε η μάχη, σώμα με σώμα, και γι’ αυτό κερδήθηκε. Π. Κλαυδιανός, Χ. Γεωργούλας

“

Οι δημοτικές και περιφερειακές επιδόσεις, μας έδειξαν ότι, παρά τα θετικά επιμέρους αποτελέσματα, οι δεσμοί μας με την κοινωνία δεν έχουν εκείνο το βάθος και εκείνη την πυκνότητα που χρειαζόμαστε. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος πρέπει, κατά την άποψή μου, να καταστεί ο επόμενος άμεσος στόχος μας.

Να φανούμε αντά

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

ΓΙΑΝΝΗΣ ∆ΡΑΓΑΣΑΚΗΣ Στην πρώτη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις ευρωεκλογές το πνεύμα που επικράτησε ήταν «θετικό και ενθαρρυντικό, αλλά δεν μας αρκεί και δεν επαναπαυόμαστε». Στο ίδιο πνεύμα ο Γιάννης ∆ραγασάκης προχωρεί σε μια λεπτομερέστατη αναφορά τόσο στις εκτιμήσεις όσο και στα νέα καθήκοντα της περιόδου Τη συνέντευξη πήραν ο Π. Κλαυδιανός και ο Αδ. Ζαχαριάδης Επιδέχονται τόσων πολλών ερμηνειών τα αποτελέσματα των εκλογών, έτσι ώστε όλοι να εμφανίζονται ευχαριστημένοι; Ποια είναι η δική σας ερμηνεία; Αποτελούν τομή στην πολιτική μας ιστορία; Πρόκειται για μια ιστορική νίκη της Αριστεράς με ισχυρό συμβολισμό και μεγάλη σημασία, τόσο για τις εσωτερικές εξελίξεις όσο και για την Ευρώπη. Πρώτον, διότι δημιουργεί ένα νέο ιστορικό ορόσημο, αφού για πρώτη φορά ένα κόμμα της Αριστεράς αναδεικνύεται πρώτη δύναμη. ∆εύτερον, γιατί το αποτέλεσμα των εκλογών, των αυτοδιοικητικών και των ευρωεκλογών από κοινού, δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τη δυνατότητα να εδραιωθεί ως ένας ισχυρός πόλος της πολιτικής μας ζωής, ικανός να πρωταγωνιστεί σε Ελλάδα και Ευρώπη και να βάζει τη σφραγίδα του στις εξελίξεις. Τρίτον, διότι, με τα περισσότερα κόμματα να αντιμετωπίζουν κρίση ταυτότητας ή να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο ρευστοποίησης, ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται ήδη σε μια σταθερά του πολιτικού μας συστήματος και βασικό στήριγμα του λαού και της ∆ημοκρατίας. Το γεγονός ότι οι επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαν να είναι ακόμη μεγαλύτερες και στις τρεις κάλπες, δεν μειώνει τη σημασία της επιτυχίας του. Πιστοποιεί όμως ότι οι εφεδρείες του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στην κοινωνία και οι δυνατότητες περαιτέρω ενίσχυσής του είναι ευρύτατες. Γιατί δεν προσεγγίσαμε, λοιπόν, αυτές τις εφεδρείες; Οι εφεδρείες βρίσκονται μέσα στην κοινωνία, άρα για να τις προσεγγίσουμε πρέπει να πάμε εμείς στην κοινωνία και όχι να περιμένουμε να έρθει η κοινωνία σε εμάς. Πρέπει να πάμε στην κοινωνία όχι ως ομιλητές, αλλά ως συνομιλητές, με στόχο την οργάνωση του λαού με κάθε πρόσφορη συλλογική μορφή αντίστασης και δημιουργίας, για να περάσουμε από την κοινωνία των «Εγώ» στην κοινωνία των «Εμείς». ∆εν αρκεί η σωτηριολογική ρητορική για τη σωτηρία του έθνους ή της τάξης. Εδώ χρειάζεται μια αθόρυβη δουλειά μυρμηγκιού και ένα κόμμα που να έχει τη βούληση, την υπομονή, το σχέδιο και την ικανότητα να την οργανώσει. Οι δημοτικές και περιφερειακές επιδόσεις, μας έδειξαν ότι, παρά τα θετικά επιμέρους αποτελέσματα, οι δεσμοί μας με την κοινωνία δεν έχουν εκείνο το βάθος και εκείνη την πυκνότητα που χρειαζόμαστε. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος πρέπει, κατά την άποψή μου, να καταστεί ο επόμενος άμεσος στόχος μας. Μήπως όμως ο προεκλογικός στόχος που έβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ και το τελικό αποτέλεσμα εντείνει μια πιθανή απογοή-

τευση του κόσμου; Όλα αυτά πρέπει να συζητηθούν και να αξιολογηθούν. ∆εν θα πρέπει πάντως να υποτιμούμε και έναν συστηματικό ψυχολογικό πόλεμο που κάνουν οι αντίπαλοί μας, με στόχο αφενός να φοβίσουν τον κόσμο και αφετέρου να καλλιεργήσουν την αδυναμία του πολίτη να επηρεάσει τις εξελίξεις είτε ως εργαζόμενος που απεργεί είτε ως πολίτης που διαδηλώνει είτε ως ψηφοφόρος που ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ. Όμως η νευρικότητα που ήδη εκδηλώνεται στο κυβερνητικό στρατόπεδο και οι διεργασίες που φαίνεται να δρομολογούνται, δείχνουν ακριβώς το αντίθετο: η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί ήδη ως παράγοντας εξελίξεων. Και οι εξελίξεις θα γίνουν ταχύτερες, αν η εκλογική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ μετουσιώνεται ακόμη περισσότερο σε ένα κοινωνικο-πολιτικό κίνημα δημιουργικής ανατροπής του χρεοκοπημένου συστήματος και πολιτισμικής αναγέννησης της ελληνικής κοινωνίας.

“

Νέα καθήκοντα για τον ΣΥΡΙΖΑ

Με βάση το παραδοσιακό «νέα κατάσταση, νέα καθήκοντα», ποια είναι τα

Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, δεν είναι η αναβίωση, αλλά η υπέρβαση της σοσιαλδημοκρατίας, είναι η διπλή υπέρβαση αυτών των δύο ιστορικών ρευμάτων που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα. Κι ενώ τίποτε δεν έχει κριθεί οριστικά ακόμη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει όλες τις δυνατότητες να αποδειχτεί η νέα σύνθεση των θετικών εμπειριών του παρελθόντος, η σύγχρονη απάντηση της Αριστεράς στις προκλήσεις της εποχής μας, η νέα Αριστερά του 21ου αιώνα.

πεδία που το κόμμα πρέπει να καλύψει προκειμένου να καλύψει τα κενά που έχει; Αναφέρθηκα ήδη στην ανάγκη να κάνουμε πιο ισχυρές, διεισδυτικές και πυκνές τις σχέσεις μας με την κοινωνία και ιδιαίτερα με τα εργατικά και τα λαϊκά στρώματα, αλλά και τη νέα, καινοτόμα επιχειρηματικότητα. Αυτό όμως μας φέρνει στο «υποκείμενο» που θα τα κάνει αυτά. Σε πρώτο λοιπόν επίπεδο θα έβαζα τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ. Κατά την άποψή μου ο νέος ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη γεγονός. Εννοώ ότι ο νέος ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι απλά ένα ακόμη κόμμα, αλλά είναι ο κύριος φορέας της Αριστεράς, η κύρια έκφραση της Αριστεράς του 21ου αιώνα και ταυτόχρονα είναι βασικός πόλος της πολιτικής μας ζωής. Άρα πρέπει να φέρουμε την οργανωτική του συγκρότηση, τη δημοκρατική και συλλογική του λειτουργία, την ιδεολογική και προγραμματική του ωρίμανση, την πολιτική μας κουλτούρα, την ψυχολογία και τις σχέσεις στο εσωτερικό του στα επίπεδα των υψηλών απαιτήσεων και των μεγάλων ευθυνών που απορρέουν από το ρόλο που ο ίδιος ο κόσμος της Αριστεράς, οι νέοι και οι νέες, και οι ευρύτερες προοδευτικές πατριωτικές δυνάμεις αναθέτουν στον ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει λοιπόν να επιβεβαιώσουμε το ιδρυτικό μας συμβόλαιο, ότι συνιδρύσαμε όλοι ισότιμα τον ΣΥΡΙΖΑ ως «ενιαίο φορέα», ότι θέλουμε να λειτουργεί με βάση τη δημοκρατική ισοτιμία των μελών και όχι των τάσεων ή των παραγόντων. Και πρέπει με τόλμη να αναγνωρίσουμε και να αντιμετωπίσουμε συλλογικά και δημοκρατικά ό,τι αμφισβητεί ή δυσκολεύει να γίνουν πράξη οι ιδρυτικές μας αρχές, αξιοποιώντας και τη συλλογική πείρα που αποκτήσαμε στο χρόνο που μεσολάβησε από το ιδρυτικό μας συνέδριο. Γιατί κάποια από αυτά δεν φαίνεται να τα συνειδητοποιεί το κόμμα και κυρίως η ηγεσία του; ∆εν είμαι βέβαιος αν αυτό είναι πρόβλημα μόνο ηγεσίας ή τρόπου συγκρότησης και λειτουργίας του κόμματος συνολικά. Ένα απλό παράδειγμα: το ότι θα είχαμε αυτοδιοικητικές εκλογές τον Μάιο του 2014 το γνωρίζαμε. ∆εν ήταν κάποιος αιφνιδιασμός. Και μάλιστα υπήρξαν προτάσεις να προχωρήσουμε ήδη από το 2013 σε περιφερειακά προγραμματικά συνέδρια ή συνδιασκέψεις. Αν το κάναμε αυτό, θα ήμασταν πολύ πιο έτοιμοι για την εκλογική μάχη. ∆ιότι όχι μόνο θα είχαμε καλύτερη προγραμματική προετοιμασία, αλλά κυρίως θα είχαμε χτίσει ευρύτερες κοινωνικές συμμαχίες από τα κάτω. Και όμως, οι εν λόγω προτάσεις θάφτηκαν σιωπηλά, ίσως γιατί οι διάφορες τάσεις του κόμματος είχαν η καθεμία τις δικές της ιδιαίτερες ιεραρχήσεις και προτεραιότητες, ενώ τα κεντρικά όργανα δεν είχαν τη βούληση ή το κύρος να επιβάλουν τον

ξιοι της εκλογικής νίκης Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

να συμμετάσχετε στην διαπραγματευτική ομάδα για το χρέος. Αν δεν με απατά η μνήμη μου, ο κ. Βενιζέλος είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, η οποία όχι μόνο δεν διεκδικεί τίποτε, αλλά έως πρόσφατα καθύβριζε τον ΣΥΡΙΖΑ και μας κατηγορούσε για ανευθυνότητα, επειδή θέταμε θέμα κουρέματος του χρέους. Για ποια διαπραγμάτευση λοιπόν και ποια διαπραγματευτική ομάδα μιλούν;

ΣΥΡΙΖΑ, ∆ΗΜΑΡ και ΚΚΕ

όποιο σχεδιασμό. Αυτό δείχνει ότι η διαδικασία ενιαιοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ είναι πιο απαιτητική και πιο μακρά απ’ ό,τι ενδεχομένως αρχικά υποθέσαμε. Σε συνεντεύξεις σου στην «Εποχή» πριν το ιδρυτικό συνέδριο είχες υποστηρίξει την ανάγκη για έναν ενιαίο και συνεκτικό ΣΥΡΙΖΑ χωρίς «κόμματα» ή κλειστές οργανωτικές δομές στο εσωτερικό του. Θεωρείς αναγκαίο και εφικτό το στόχο αυτόν και σήμερα; Νομίζω ότι την απάντηση την έχει δώσει η ίδια η ζωή. Η ανάγκη για έναν ΣΥΡΙΖΑ επί της ουσίας ενιαίο και συνεκτικό αποτελεί πλέον κοινή συνείδηση. Το μόνο που θα ήθελα να προσθέσω, είναι ότι η ανάγκη αυτή, στη δική μου αντίληψη, προκύπτει από τις απαιτήσεις του μέλλοντος και όχι από τα πρότυπα του παρελθόντος. Χωρίς τις αναγκαίες θεωρητικές αναλύσεις, περιορίζομαι στη διαπίστωση ότι λόγω αλλαγών στη ταξική δομή, τον τρόπο ζωής, την κουλτούρα και άλλους παράγοντες, την νέα μορφή της Αριστεράς, την Αριστερά του 21ου αιώνα μπορούμε να την φαντασθούμε όχι ως ένα τυπικό, κλειστό, ιεραρχικό, μονολιθικό κόμμα, αλλά ως έναν αστερισμό ή ως ένα δίκτυο τυπικών και άτυπων οργανώσεων, κινημάτων και συλλογικοτήτων με υψηλούς βαθμούς αυτονομίας η καθεμία και διαφορετικούς βαθμούς συνάφειας μεταξύ τους και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Όλος αυτός ο «χώρος», για να γίνει πολιτική δύναμη, έχει ανάγκη από ενιαία κατεύθυνση, προοπτική και πολιτικό σχέδιο. Ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ είναι λοιπόν ακριβώς αυτός: να προτείνει ενιαία κατεύθυνση, να δίνει κοινή προοπτική, να εμπνέει ένα νέο κοινωνικο-πολιτικό ήθος και με το πολιτικό του σχέδιο να αποτελεί τον συνεκτικό κρίκο αυτού του πολύμορφου αστερισμού. Αυτόν τον κατευθυντήριο ηθικο-πολιτικό και συνεκτικό ρόλο μόνο ένας ενιαίος και συνεκτικός ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να τον διαδραματίσει. Μόνο ένας ΣΥΡΙΖΑ που εσωτερικά λειτουργεί ως «κοινότητα» και όχι ως «κοινοπραξία», μπορεί να εμπνεύσει το νέο κοινωνικό και πολιτικό φρόνημα που θα αποτελέσει το ευρύτερο ενοποιητικό πλαίσιο αυτού του αστερισμού. Και μόνον έτσι μπορούμε να κατακτήσουμε αυτοδυναμία, όχι μόνο κοινοβουλευτική αλλά και κοινωνική.

Αυτοδυναμία και συμμαχίες

Ουσιαστικά θέτεις ορισμένα ζητήματα που αφορούν τη δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να διαμορφώσει δυναμική αυτοδυναμίας, δεδομένου ότι δεν φαίνονται να υπάρχουν και πιθανοί σύμμαχοι. ∆εν υπάρχει δίλημμα «ή αυτοδυναμία ή συμμαχίες». Τα χρειαζόμαστε και τα

δύο. Χρειαζόμαστε αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να αποφύγουμε παγιδεύσεις σε κυβερνήσεις συνεργασίας, οι οποίες ενδεχομένως δεν θα μας επιτρέπουν να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας. Αλλά, έχοντας κοινοβουλευτική αυτοδυναμία, θα πρέπει να είμαστε ανοικτοί και να επιδιώκουμε ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες για το σύνολο του προγράμματός μας ή για επιμέρους ρήξεις με κατεστημένα συμφέροντα και πρακτικές. Την επομένη των εκλογών ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε ζητήματα που αφορούν τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και τον Ευρωπαίο Επίτροπο. Υπάρχει η βούληση να μπει ο ΣΥΡΙΖΑ σε διαδικασία συνεννόησης για τέτοια θέματα; Ο ΣΥΡΙΖΑ εκπροσωπεί το 1/3 του εκλογικού σώματος. Αυτή είναι μια δύναμη που μας έδωσε ο λαός και εμείς θα την χρησιμοποιήσουμε προς όφελός του. Πέραν αυτού, υπάρχουν ορισμένες αποφάσεις που θα δεσμεύουν τη χώρα σε μακρύ χρονικό ορίζοντα. Για παράδειγμα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας διορίζεται για έξι χρόνια. ∆εν πρέπει η αντιπολίτευση να έχει κάποια γνώμη; Θα λάβει η κυβέρνηση τέτοιου είδους αποφάσεις ερήμην της αντιπολίτευσης; Εμείς θέλουμε να έχουμε και άποψη και λόγο σε αυτού του είδους τις αποφάσεις. Θέλω να ρωτήσω όσους διαμαρτύρονται: για ποιον λόγο το Σύνταγμα της χώρας προβλέπει τέτοιες συνεννοήσεις και πρόνοιες για τους επικεφαλής των ανεξαρτήτων αρχών; Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν είναι ανησυχητικές ακριβώς γιατί δείχνουν μια αυταρχική αντίληψη για τη δημοκρατία. Σας κατηγορούν, όμως, ότι αρνείστε

Πώς σχολιάζετε τον τρόπο που κινήθηκε εκλογικά το ΚΚΕ, αλλά και το αποτέλεσμα της ∆ΗΜΑΡ που έφερε αναταράξεις στο εσωτερικό της; Η ∆ΗΜΑΡ δεν πλήρωσε γενικά την «αμφισημία» της, όπως λέγεται. Πλήρωσε την εχθρική στάση της προς τον ΣΥΡΙΖΑ. ∆εν συνειδητοποίησε την απλή αλήθεια ότι δεν μπορεί να υπάρξει Αριστερά ή Κεντροαριστερά ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, πέρα από την ήττα, υπάρχει και η συντριβή. Και πέρα από τη συντριβή υπάρχει και ο ευτελισμός. Η εξυπηρέτηση δηλαδή ιδιοτελών και μικροκομματικών σχεδίων. Θεωρώ θετικό που αρκετά στελέχη της ∆ΗΜΑΡ, αν και όχι όλα, φαίνεται να συνειδητοποιούν τον κίνδυνο αυτόν. Κάτι ανάλογο ισχύει και με το ΚΚΕ. Αν το ΚΚΕ συνεχίσει την πολεμική του -απολίτικη ή παραπολιτική σε μεγάλο βαθμό- προς τον ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετωπίσει προβλήματα, ενδεχομένως ακόμη και επιβίωσης. Για να αποφύγει τον κίνδυνο αυτόν το ΚΚΕ, πρέπει, κατά την γνώμη μου, να αλλάξει γραμμή. Αντί να βάζει στο ίδιο τσουβάλι τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ∆εξιά, πρέπει να πολεμά την ∆εξιά και να έχει κριτική αλλά και εποικοδομητική στάση προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό έκανε το ΚΚΕ του Χ. Φλωράκη το 1981 με το ΠΑΣΟΚ και όχι μόνο δεν συμπιέστηκε, αλλά είχε και σημαντική αύξηση στις εκλογές του ’81, παρά την πρωτοφανή και οξύτατη πόλωση. Το ΚΚΕ πάντως, δηλαδή η ηγεσία του, θεωρεί τον ΣΥΡΙΖΑ ως την νέα σοσιαλδημοκρατία και έτσι δικαιολογεί τη στάση του. Αυτό είναι ένα δομικό λάθος της ανάλυσης του ΚΚΕ. Επί είκοσι και πάνω χρόνια η ηγεσία του ΚΚΕ έλεγε ότι ο Συνασπισμός, και μετά ο ΣΥΡΙΖΑ, θα αφομοιωθεί από το ΠΑΣΟΚ. Ποτέ δεν κατανόησε την αντοχή του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ, και ποτέ δεν προέβλεψε την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ. Ούτε και τώρα ακούγεται κάποια αυτοκριτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποδείχτηκε άτρωτος από την κριτική του ΚΚΕ. ∆ιότι δημιουργήθηκε πάνω στη διπλή άρνηση τόσο της σο-

σιαλδημοκρατίας, που πήρε τη μορφή ενός «σοσιαλφιλελευθερισμού» και αφομοιώθηκε από τη διαχείριση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, όσο και του δογματικού κομμουνισμού, που πήρε τη μορφή των αυταρχικών καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού» που χρεοκόπησαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, δεν είναι η αναβίωση, αλλά η υπέρβαση της σοσιαλδημοκρατίας, είναι η διπλή υπέρβαση αυτών των δύο ιστορικών ρευμάτων που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα. Κι ενώ τίποτε δεν έχει κριθεί οριστικά ακόμη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει όλες τις δυνατότητες να αποδειχτεί η νέα σύνθεση των θετικών εμπειριών του παρελθόντος, η σύγχρονη απάντηση της Αριστεράς στις προκλήσεις της εποχής μας, η νέα Αριστερά του 21ου αιώνα. Το ΚΚΕ μπορεί να μας κάνει όση κριτική θέλει, και την έχουμε ανάγκη αν είναι ουσιαστική. ∆εν μπορεί όμως να είναι απέναντι από τον ΣΥΡΙΖΑ. ∆ιότι αν είναι απέναντι από τον ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι δίπλα στον Σαμαρά, και ο αριστερός κόσμος αυτό δεν το αντέχει.

“

Η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί ήδη ως παράγοντας εξελίξεων. Και οι εξελίξεις θα γίνουν ταχύτερες, αν η εκλογική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ μετουσιώνεται ακόμη περισσότερο σε ένα κοινωνικο-πολιτικό κίνημα δημιουργικής ανατροπής του χρεοκοπημένου συστήματος και πολιτισμικής αναγέννησης της ελληνικής κοινωνίας.

“

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Αυτή η απώλεια 25.000 ψήφων με 285.000 λιγότερους ψηφίσαντες δεν είναι απώλεια. Σε επίπεδο ποσοστού είναι κέρδος. Επιπλέον, το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ του 4%, που έκανε άλμα στο 27%, καταφέρνει να σταθεροποιηθεί σ’ αυτό το επίπεδο δεν είναι καθόλου μικρή επιτυχία.

Πρώτη προσέγγιση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών Αν κάτι είναι σίγουρο σχετικά με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι ότι πρέπει κανείς να σκύψει πάνω σ’ αυτό με πολλή προσοχή. Ταυτόχρονα ένα βασικό συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι η συνολική κατάσταση, πολιτική – κοινωνική είναι πολύ πιο σύνθετη απ’ ό,τι θα νομίζαμε. Πιστεύω, όμως, ότι ένας καλός τρόπος ανάγνωσης του αποτελέσματος είναι να το δούμε μέσα από τον κλασικό διαχωρισμό δεξιά, κέντρο, αριστερά, παρά το γεγονός ότι 25 χρόνια προσπαθούν μας πείσουν ότι δεν υπάρχει. Σήμερα είναι πολύ καθαρό τι είναι δεξιά τι είναι αριστερά και απλά ο όρος κεντροαριστερά είναι η σύγχρονη ονομασία του κέντρου. Του κέντρου που ιστορικά στις κρίσιμες περιστάσεις πηγαίνει με τη δεξιά.

ναπόφευκτα συγκρίνουμε το αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής με εκείνο των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου 2012 , όπως κάνουν όλοι. Πρέπει, όμως, να αναφέρουμε ότι την περασμένη Κυριακή ψήφισαν 285.000 πολίτες λιγότεροι από τον Ιούνιο του 2012. Στη δεξιά η Ν. ∆ημοκρατία χάνει 7 μονάδες (6,95 για την ακρίβεια). Την ίδια στιγμή τα κέρδη Καρατζαφέρη και Χρυσής Αυγής είναι αθροιστικά 3,6 μονάδες και το ποσοστό του νεότευκτου κόμματος Πολύδωρα είναι 1 μονάδα. Μ’ αυτό δεν εννοούμε ότι 4,6 μονάδες έφυγαν από την Ν∆ και πήγαν κατευθείαν στους

τρεις άλλους, αφού είναι γνωστό ότι υπάρχει μεγάλη κινητικότητα ψήφου. Όμως το συμπέρασμα ότι οι απώλειες της Ν∆ είναι προς τα δεξιά δύσκολα αμφισβητείται. Τα πράγματα βέβαια μπερδεύονται σχετικά με τις 4 μονάδες που χάνουν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες που είναι μεν ένα δεξιό κόμμα αλλά έχει σαφή αντιμνημονιακό προσανατολισμό αλλά και με το ερώτημα από πού πήρε το 1,44% ο Χατζημαρκάκης που βέβαια δεν είναι αριστερός. Τον Ιούνιο του 2012 κέντρο είναι το ΠΑΣΟΚ και η ∆ΗΜΑΡ. Τον Μάιο του 2014 κέντρο είναι η Ελιά, Το ποτάμι και η ∆ΗΜΑΡ. Το 2012 το ποσοστό των δύο αθροίζεται στο 18,5, ενώ το 2014 το ποσοστό των τριών αθροίζεται στο 15,8. ∆ηλαδή μειωμένο κατά 2,7 μονάδες. Πέρα από το προφανές ότι οι ψήφοι πήγαν και ήρθαν ανάμεσα στα τρία σχήματα του κέντρου υπάρχει ένα ερώτημα σχετικά με τις εισροές αλλά και τις απώλειες του χώρου αυτού προς τα δεξιά και τα αριστερά αλλά και με το πού βρίσκονται οι ψήφοι που αποτελούν την τελική απώλεια του 2,7.

Μετακινήσεις στα αριστερά

Στην Αριστερά για στατιστικούς περισσότερο λόγους στεκόμαστε στις τρεις βασικές δυνάμεις ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αθροίζονται στο 33,4% σήμερα, από 31,7% που αθροίζονταν τον Ιούνη του 2012. Όμως επειδή η μεταβολή του ΣΥΡΙΖΑ είναι ανεπαίσθητη (-0,3%) θα

Ντρέπομαι που είμαι «γαύρος»

εξετάσουμε το θέμα με αριθμούς ψήφων και όχι ποσοστών. Ο ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με τον Ιούνιο του 2012 χάνει 138.000 ψήφους. Το ΚΚΕ κερδίζει 70.000 ψήφους και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ 207.000. Ταυτόχρονα σε Ξάνθη – Ροδόπη 21.700 ψήφοι που ήταν ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ μετακινήθηκαν στο μειονοτικό κόμμα που δημιουργήθηκε πρόσφατα, για τις ευρωεκλογές. Η απώλεια των ψήφων αυτών για το ΣΥΡΙΖΑ δεν έγινε σε σχέση με τα βασικά πολιτικά επίδικα των ευρωεκλογών της περασμένης Κυριακής. Από την άλλη, τα κέρδη των κομμάτων ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι κατά κύριο λόγο ψήφοι που δόθηκαν το 2012 στο ΣΥΡΙΖΑ για το ενδεχόμενο να κερδίσει την κυβέρνηση. Αν, λοιπόν, με σχετικά αυθαίρετο αλλά πολιτικά όχι λάθος τρόπο αφαιρέσουμε από τις 138.000 τα κέρδη ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ και τους μειονοτικούς ψήφους, τότε οι απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ περιορίζονται στις 25.000. Αυτή η απώλεια 25.000 ψήφων με 285.000 λιγότερους ψηφίσαντες δεν είναι απώλεια. Σε επίπεδο ποσοστού είναι κέρδος. Ακόμα το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ του 4%, που έκανε άλμα στο 27%, καταφέρνει να σταθεροποιηθεί σ’ αυτό το επίπεδο δεν είναι καθόλου μικρή επιτυχία.

Εξωραϊσμός ή επιτυχία;

Για να κλείσουμε την επισκόπηση του εκλογικού αποτελέσματος θα πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στους μι-

κρότερους συνδυασμούς. Αν από αυτούς εξαιρέσουμε τους τρεις με προφανές πολιτικό στίγμα (ΛΑΟΣ, ∆ΗΜΑΡ, Πολύδωρας) που αθροίζονται σε ένα 5%, μας μένουν καμιά τριανταριά ποικιλώνυμοι συνδυασμοί που παίρνουν όλοι μαζί ένα όχι ευκαταφρόνητο 12%. Αυτή η κουραστική ίσως παράθεση στοιχείων δεν επιχειρεί να εξωραΐσει το εκλογικό αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα, παρουσιάζει τις δυσκολίες που υπάρχουν για την επίτευξη ενός εκλογικού αποτελέσματος βουλευτικών εκλογών που να ανταποκρίνεται στους στόχους του ΣΥΡΙΖΑ. Η πολιτική επιτυχία που συνιστά το αποτέλεσμα της 25ης Μάη τονίστηκε από τις τοποθετήσεις της ηγεσίας του κόμματος και υπογραμμίζεται από τον πανικό των αντιπάλων μας. Αν, λοιπόν, από τα στοιχεία που αναφέρονται παραπάνω, προκύπτει μια δυσκολία εξεύρεσης εκλογικών δεξαμενών για το ΣΥΡΙΖΑ η απάντηση στο πρόβλημα είναι η ανάγκη παραπέρα ριζοσπαστικοποίησης του κοινωνικού και εκλογικού σώματος. Είναι η ανάγκη να επαναφέρουμε το παλιό εκλογικό σύνθημα «συναντηθήκαμε στους αγώνες, να συναντηθούμε στην κάλπη» . Είναι ανάγκη να έχουμε αγώνες ανατροπής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής για να έχουμε ανατροπή της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης. Είναι ανάγκη να καταφέρουμε να πιστέψει ο κόσμος ότι μπορούμε να τους διώξουμε. Κώστας Βογιατζής

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

ταν δεκαετία του ’70. Όλη την εβδομάδα, το χωριό ζούσε στο ρυθμό του επερχόμενου μεγάλου αγώνα. Το «Φως των Σπορ», η ιστορική εφημερίδα προσκείμενη στον Ολυμπιακό, άλλαζε συνεχώς χέρια στο καφενείο και τροφοδοτούσε τις συζητήσεις και την προσδοκία της Κυριακής. Η μεγάλη μέρα έφτασε και το φέρι για την Καβάλα κατακλύστηκε από κόκκινες σημαίες, κόκκινο της ελπίδας και της επανάστασης. Το χρώμα του Ολυμπιακού είχε και μια δεύτερη διάσταση για τη Θάσο της μεταπολίτευσης, το επονομα-

ζόμενο κόκκινο νησί που εξέλεγε, εκτός της πρωτεύουσας, μόνο αριστερούς κοινοτάρχες. Ήταν μια μεγάλη γιορτή. Ο πατέρας, με την επιμελώς καλυμμένη τρυφερότητά του, μου αγόρασε, καμαρώνοντας, καπελάκι και κασκόλ και πήγαμε κάτω από το ξενοδοχείο «Γαλαξίας» φωνάζοντας συνθήματα και περιμένοντας τους παίχτες της ομάδας να βγουν στα μπαλκόνια. Κι όταν ο αέρας μου πήρε το καπελάκι και το έριξε στα βρώμικα νερά του λιμανιού, ένοιωσα τη μεγαλύτερη απογοήτευση της ζωής μου. Τέτοια βιώματα των παιδικών χρόνων

τα κουβαλάς μια ζωή κι έτσι γίνεσαι και παραμένεις βαμμένος «γαύρος». Τον τελευταίο καιρό, όμως, και κυρίως μετά τις δημοτικές εκλογές στον Πειραιά, η περηφάνια του να είσαι «γαύρος» αντικαταστάθηκε από ντροπή. Παλιότερα, ξεπερνούσα το σκόπελο της πολιτικής ορθότητας με το επιχείρημα να μην μπερδεύουμε το ποδόσφαιρο με την πολιτική. Τώρα, όμως, έφτασε ο κόμπος στο χτένι. Όταν στο όνομα και στη θρυλική ιστορία του Ολυμπιακού κερδίζεται, με τις πιο σκοτεινές πρακτικές, ο δήμος του Πειραιά, νιώθω πλέον ντροπή που είμαι «γαύρος». Από πού ν’ αρχίσεις και πού να τελειώσεις: η αθλιότητα της παρουσίας των «φουσκωτών» σε εκλογικά κέντρα, οι σακούλες με τρόφιμα συνοδευμένες με ψηφοδέλτια, η αποκρουστική αισθητική της λούμπεν μεγαλοαστικής τάξης που αποπνέει ο πρόεδρος του Ολυμπιακού και ουσιαστικός δήμαρχος Πειραιά, ο ψευτοπροοδευτισμός κι ο επιχειρηματικός κυνισμός του «αντ’ αυτού»

Μώραλη, το «παιδομάζωμα» των μικρών μαθητών με τις ευλογίες του υπουργείου, οι αθρόες μεταδημοτεύσεις φασιστών της Χρυσής Αυγής από γειτονικούς δήμους που κι αυτοί θα ζητήσουν την αντιπαροχή τους. Τι σχέση έχει μ’ αυτό το χάλι ο θρύλος του μεγάλου λιμανιού, των φτωχών συνοικιών, το αποκούμπι των φτωχών εργατών κι ανέργων του Πειραιά, όπως τους περιγράφει ο ∆ιονύσης Χαριτόπουλος στο διήγημά του με τίτλο «Τη νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι»; Τι σχέση μπορεί να έχει ο Ολυμπιακός ενός εφοπλιστή προέδρου που δεν ξεχωρίζει από τους μπράβους του, με τον «θρύλο» του ΕΑΜίτη ποδοσφαιριστή Νίκου Γόδα ο οποίος, την εποχή του εμφυλίου, στάθηκε απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα φορώντας την ερυθρόλευκη φανέλα, όπως περιγράφει ο Αλέξης Σταμάτης στις «Θρυλικές Ιστορίες»; Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

Ευρωεκλογές: Τα μηνύματα της κάλπης

Αναλύσεις για τα αποτελέσματα των εκλογών στις χώρες της Ευρώπης από τους Τόνια Τσίτσοβιτς, Μπάμπη Κοβάνη και Νίκο Σερβετά. σελ. 13 - 15

Πραξικόπημα στο όνομα της «ειρήνης»

Το χάσμα του Κιέβου με τις περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας έχει βαθύνει και δεν φαίνεται ότι θα καλυφθεί εύκολα. σελ. 12

η δεύτερη εβδομάδα της συμπληρώνει η στρατιωτική χούντα που επιβλήθηκε στην Ταϊλάνδη, μετά από αναίμακτο πραξικόπημα. Τα πολιτικά αδιέξοδα και η βία, σε συνδυασμό με τη διαπλοκή αμερικανικών συμφερόντων, οδήγησαν σε κατάλυση του -τύποις- δημοκρατικού πολιτεύματος.

«Προς χάριν της εθνικής ενότητας»

Η χώρα σε εμφύλιο

Τις αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες που είχαν προηγηθεί, οργάνωνε κυρίως η Λαϊκή Συμμαχία για την ∆ημοκρατία (PAD), οι «κιτρινο-χίτωνες». Το PAD, φιλοβασιλικό κίνημα εναντίον του Τακσίν, που είχε ιδρυθεί πριν το πραξικόπημα του 2006, αυτοδιαλύθηκε τότε και επανενεργοποιήθηκε το 2008, εναντίον των κυβερνήσεων που λειτουργούσαν ως διάδοχές του. Η χώρα βιώνει επί χρόνια τις συγκρούσεις των δύο πλευρών, με τους υποστηρικτές του Τακσίν να δέχονται καθοδήγηση και άφθονη βοήθεια από το εξωτερικό, το PAD να στρέφεται εναντίον της λαϊκιστικής διακυβέρνησης και των δεσμών με την Καμπότζη και μεγάλο μέρος του λαού να μην εκπροσωπείται ουσιαστικά. Τα κύρια αιτήματα των διαμαρτυ-

ριών που ξέσπασαν στη Μπανγκόγκ τον Νοέμβριο 2013, αφορούσαν σε: ανάκτηση των κρατικών επιχειρήσεων και ιδιαίτερα της κρατικής πετρελαϊκής εταιρίας PTT, ακύρωση συμβάσεων ελεύθερου εμπορίου ,που είχε συνάψει ο Τακσίν χωρίς έγκριση του κοινοβουλίου, και μη εφαρμογή νόμου για αμνηστία, που ήθελε να περάσει η Γινγκλάκ με απώτερο στόχο την «αποκατάσταση» της ίδιας, του αδελφού της, μελών της οικογένειας και συνεργατών τους. Όπως παλιότερα ο αδελφός της, η Γινγκλάκ προκήρυξε πρόωρες εκλογές τον Φεβρουάριο 2014, που ακυρώθηκαν εξαιτίας της παρεμπόδισης των ψηφοφόρων από διαδηλωτές και η ίδια τοποθετήθηκε υπηρεσιακή

“

Ουκρανία: Το μετέωρο βήμα του «βασιλιά της σοκολάτας»

ΤΑΪΛΑΝ∆Η

Ο στρατηγός Πραϊούθ Τσαν-όκα κήρυξε στις 20 Μαΐου στρατιωτικό νόμο, διέλυσε την κυβέρνηση και ο Βασιλικός Στρατός της Ταϊλάνδης (RTA) ανέλαβε τη διοίκηση της χώρας που επί μήνες ζούσε υπό καθεστώς συγκρούσεων και αστάθειας. Ο βασιλιάς Μπουμιμπόλ, «προς χάριν της εθνικής ενότητας», διόρισε τον αρχηγό του στρατού Πραϊούθ επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου για την Ειρήνη και την Τάξη (NCPO). Μεγάλο μέρος του πληθυσμού επικρότησε την επέμβαση του στρατού, ως μόνη άμεση και αποτελεσματική λύση των ταραχών και των ένοπλων επιθέσεων από τον περασμένο Οκτώβριο, που είχαν ως αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς και μεγάλο αριθμό τραυματιών και ακρωτηριασμένων, ακόμα και γυναικόπαιδων. Το «χρονικό της προαναγγελθείσας χούντας» κορυφώθηκε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Μνημείο ∆ημοκρατίας στην Μπανγκόγκ μια εβδομάδα νωρίτερα, από «κοκκινο-χίτωνες» υποστηρικτές του καθεστώτος και της πρώην πρωθυπουργού Γινγκλάκ Σιναουάτρα. Ο στρατός κατάσχεσε μεγάλο μέρος του οπλισμού των «κόκκινων», επέβαλε περιορισμό της κυκλοφορίας και των συγκεντρώσεων, ωστόσο αποκαταστάθηκαν οι μεταδόσεις των τηλεοπτικών σταθμών που είχε απαγορευτεί η λειτουργία τους.

πρωθυπουργός. Στις 7 Μαΐου, το Συνταγματικό ∆ικαστήριο την έκρινε ένοχη για κατάχρηση εξουσίας και υποχρέωσε την ίδια και εννέα μέλη του υπουργικού συμβουλίου σε παραίτηση, επειδή το 2011 είχε απομακρύνει παράνομα τον επικεφαλής της Εθνικής Ασφάλειας. Οι ταραχές και οι συγκρούσεις εντάθηκαν, ο Τακσίν συνέχισε να χρηματοδοτεί και να εξοπλίζει τους «κόκκινους» με σκοπό να οδηγηθεί η χώρα σε εμφύλιο (κατά την δυτική πρακτική) και να ανακαταλάβει την εξουσία και το ιδιαίτερα ταραγμένο επτάμηνο κατέληξε στο πρόσφατο πραξικόπημα. Η «απογοήτευση» που εξέφρασαν οι ΗΠΑ για την επιβολή στρατιωτικού

Μια ιστορία ετών με βαθύτατα διεφθαρμένες κυβερνήσεις και η αγανάκτηση που προκάλεσαν, κράτησαν την Ταϊλάνδη σε ανασφάλεια διαρκείας την οποία, δυστυχώς, ανέλαβε να “αποκαταστήσει” ο στρατός. νόμου, κρίνεται από σχολιαστές τουλάχιστον υποκριτική, αφού λιγότερο ενδιαφέρονται για την «επιστροφή στην δημοκρατία», από όσο για την αποκατάσταση των πρακτικών που ευνόησαν επί χρόνια τα επιχειρηματικά συμφέροντά τους, όπως καταδεικνύεται και σε επικοινωνίες που αποκαλύπτουν τα Wikileaks. Μια ιστορία ετών με βαθύτατα διεφθαρμένες κυβερνήσεις και η αγανάκτηση που προκάλεσαν, κράτησαν την Ταϊλάνδη σε ανασφάλεια διαρκείας την οποία, δυστυχώς, ανέλαβε να «αποκαταστήσει» ο στρατός.

Το χρονικό της προαναγγελθείσας χούντας 2001, Ιανουάριος: Ο Τακσίν Σιναουάτρα μεγιστάνας επιχειρηματίας, ιδρυτής εταιρίας κινητής τηλεφωνίας, πρώην σύμβουλος της αμερικανικής εταιρίας διαχείρισης κεφαλαίων Carlyle Group και αναπληρωτής πρωθυπουργός δύο κυβερνήσεων εκλέγεται πρωθυπουργός με το κόμμα Τάι Ρακ Τάι (TRT) που είχε ιδρύσει το 1998. Λειτουργεί ως διαμεσολαβητής για αμερικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα και αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας ιδιωτικοποιεί κρατικές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων η πετρελαϊκή εταιρία της χώρας, PTT, υπέρ πολυεθνικών κολοσσών. 2005, Φεβρουάριος: Ο Τακσίν επανεκλέγεται παρά τις επικρίσεις εναντίον του για διαφθορά, αυταρχικότητα, δημαγωγία, διαπλοκές, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιορισμό ελευθεριών του τύπου, εκμετάλλευση νομικών κενών προς όφελός του, προδοσία, σφετερισμό θρησκευτικών και βασιλικών εξουσιών, περιφρόνηση του θεσμού της βασιλείας και πώληση κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Κατηγορείται για επιβολή «κοινοβουλευτικής δικτατορίας» και αρχίζουν οι διαμαρτυρίες πολιτών. 2006, Σεπτέμβριος: Ενώ ο Τακσίν βρίσκεται στις ΗΠΑ, ο στρατός αναλαμβάνει την εξουσία μετά από απανωτές και αμφιλεγόμενες εκλογικές αναμετρήσεις και ακυρώσεις τους. 2007, Ιανουάριος: Ανακαλείται το διπλωματικό διαβατήριό του και κατηγορείται από την χούντα ότι υποκίνησε βομβιστικές επιθέσεις, ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό. 2007, Μάιος: Με δικαστική απόφαση το TRT διαλύεται λόγω δωροδοκιών και παραβιάσεων εκλογικών νόμων. Αφαιρούνται για πέντε χρόνια τα πολιτικά δικαιώματα από 100 μέλη του και από τον Τακσίν. Ο ίδιος και η γυναίκα του κρίνονται ένοχοι για παραβιάσεις νόμων αγοραπωλησιών μετοχών και γης. Καταδικάζεται για κακή οικονομική διαχείριση και πολιτική διαφθορά. Ένα μήνα αργότερα αγοράζει την αγγλική ποδοσφαιρική

Ελισάβετ Πετρίδου

ομάδα Μάντσεστερ Σίτι έναντι περίπου 82 εκατ. λιρών, την οποία πούλησε τον Σεπτέμβριο 2008 έναντι 200 εκατ. λιρών. Μετά την καταδίκη του ερήμην και το αίτημα του εισαγγελέα για έκδοσή του, η Βρετανία, παρότι δεν βρίσκονταν στο έδαφός της, ανακαλεί τη βίζα του και δεσμεύει τα περιουσιακά στοιχεία του. 2007, ∆εκέμβριος: Το κόμμα Λαϊκή ∆ύναμη (PPP), διάδοχο του TRT, που υποστηρίζει τον Τακσίν, κερδίζει τις εκλογές. 2008, Φεβρουάριος: Ο Τακσίν επιστρέφει στην Ταϊλάνδη όπου του απαγγέλλονται κατηγορίες, του απαγορεύεται η έξοδος από τη χώρα και διεξάγονται δίκες. Η σύζυγός του καταδικάζεται σε τριετή φυλάκιση. 2008, Αύγουστος: Ο ίδιος και η σύζυγός του παραβιάζουν την απαγόρευση και ταξιδεύουν στο Πεκίνο για την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Τον Σεπτέμβριο βγαίνει κι άλλη καταδικαστική απόφαση για διαφθορά. 2008, ∆εκέμβριος: Μαζικές κινητοποιήσεις εναντίον του Τακσίν. Το δικαστήριο διαλύει το κυβερνών PPP. Ο Αφισίτ Βετσασίβα του ∆ημοκρατικού Κόμματος παίρνει την εξουσία. 2009, Απρίλιος: Μέσω του αμερικανού πρεσβευτή στην Ταϊλάνδη διαρρέουν πληροφορίες ότι ο Τακσίν ξέπλενε χρήματα, τα οποία χρησιμοποίησε για να οργανώσει αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες. 2009, Νοέμβριος: Ο Τακσίν διορίζεται οικονομικός σύμβουλος της κυβέρνησης της Καμπότζης και του πρωθυπουργού Χαν Σεν που αρνείται την έκδοσή του στην Ταϊλάνδη, επειδή τον θεωρεί θύμα πολιτικών σκευωριών. ∆ιακόπτονται οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών. 2010, Μάρτιος-Μάιος: ∆ιαδηλώσεις υπέρ του Τακσίν. Περισσότεροι από 90 νεκροί σε διάστημα 10 εβδομάδων. 2011, Ιούλιος: Η Γινγκλάκ Σιναουάτρα εκλέγεται πρωθυπουργός. •

∆ΙΕΘΝΗ

“

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Στα εδάφη των νοτιοανατολικών περιοχών όπου γίνονται οι στρατιωτικές επιχειρήσεις βρίσκεται το 90% όλων των μεταλλευτικών βιομηχανιών, περίπου 60% της χημικής βιομηχανίας και το 100% της αυτοκινητοβιομηχανίας. Η όξυνση των τελευταίων εβδομάδων οπωσδήποτε θα φανεί στους οικονομικούς δείκτες του επόμενου τριμήνου.

Ο νέος πρόεδρος της Ουκρανίας Πιοτρ Ποροσένκο.

To μετέωρο βήμα του «βασιλιά της σοκολάτας» ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Η επικράτηση του Πιοτρ Ποροσένκο από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών καταδεικνύει τη διάθεση των Ουκρανών να μπει τέλος στις ένοπλες συγκρούσεις και να αποκατασταθεί η ηρεμία στην Ουκρανία. Ο Ποροσένκο στο παρελθόν είχε συνεργαστεί και με την «πορτοκαλί επανάσταση» και με τον έκπτωτο πρόεδρο Β. Γιανουκόβιτς. Όταν άρχισαν τα επεισόδια στην κεντρική πλατεία του Κιέβου (Μαϊντάν) συντάχθηκε με τους διαδηλωτές. Από τη συμμετοχή του στις διάφορες κυβερνήσεις της Ουκρανίας θεωρήθηκε αντιφατική προσωπικότητα. Είναι ιδιαίτερα εριστικός και οξύθυμος ενώ προσπαθούσε να εμφανιστεί ως ένας μετριοπαθής και αποτελεσματικός πολιτικός για τα πόστα που αναλάμβανε. ∆εν ήταν ποτέ ηγετική μορφή αν και με κάθε τρόπο προσπαθούσε να δίνει αυτή την εντύπωση. Ήταν πάντα στη σκιά κάποιου άλλου. Είναι ιδιαίτερα φιλοδυτικός αλλά έχει μεγάλα συμφέροντα στη Ρωσία.

ο χάσμα του Κιέβου με τις περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας έχει βαθύνει και δεν φαίνεται ότι θα καλυφθεί εύκολα. Οι αυτοανακηρυχθείσες Λαϊκές ∆ημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ μετά τα δημοψηφίσματα στις 11 Μαΐου αρνούνται να αναγνωρίσουν το νέο πρόεδρο. Αν στόχος του Ποροσένκο είναι, όπως διακήρυττε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, η ειρήνευση στις ανατολικές περιοχές, τότε θα πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε συνταγματική μεταρρύθμιση με την οποία θα παραχωρείται περισσότερη αυτονομία και αποκέντρωση με τη μια ή την άλλη μορφή ομοσπονδοποίησης. Η επίλυση της σημερινής κρίσης και η διατήρηση της Ουκρανίας στα σημερινά της σύνορα δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς διαπραγμάτευση με τη Ρωσία. Αν υποθέσουμε ότι θα μπορέσει να τα καταφέρει και να αποκαταστήσει τις σχέσεις της χώρας του με τη Ρωσία, θα είναι δύσκολο να υπερβεί την άσχημη οικονομική κατάσταση στο

εσωτερικό της χώρας. Το ∆ΝΤ υποσχέθηκε δάνειο 17 δισ. δολαρίων με ιδιαίτερα επαχθείς όρους για τον ουκρανικό πληθυσμό (αύξηση φόρων, μείωση μισθών και συντάξεων, μείωση επιδοτήσεων στην ύδρευση, το ρεύμα και το αέριο και αύξηση των τιμολογίων των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας), που αν υλοποιηθούν θα ρίξουν κάθετα τη δημοτικότητά του και θα έχει την τύχη των προκατόχων του.

Το Κομουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας

Το Κομουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας δηλώνει ότι οι προεδρικές εκλογές είναι μερικώς νόμιμες και έγιναν με φόντο τη βαθύτατη πολιτική κρίση και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Κιέβου εναντίον των υποστηρικτών της ανεξαρτησίας των ανατολικών περιοχών με θύματα αθώους πολίτες. Τα περισσότερα εκλογικά τμήματα στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ παρέμειναν κλειστά, επομένως δεν ψήφισαν όλες οι περιοχές της χώρας. Επίσης, δεν μπορούμε να μιλάμε για δημοκρατικές διαδικασίες όταν οι εκλογές γίνονται με την απειλή των όπλων και όταν απειλούνται οι εφορευτικές επιτροπές. Ο Σιμονένκο λίγο πριν τις εκλογές δήλωσε ότι αποσύρει την υποψηφιότητά του. Επειδή, όμως, ήταν αργά, η κεντρική εκλογική επιτροπή του Κιέβου δεν ενέκρινε την απόσυρση. Όλα αυτά τα μπρος-πίσω, η έλλειψη αποφασιστικότητας, η συμμετοχή στην κυβέρνηση Γιανουκόβιτς, η απώλεια της Κριμαίας και η μη συμμετοχή του μεγαλύτερου τμήματος του πληθυσμού στο Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ οδήγησαν σε ποσοστό 1,51%. Στις αρχές Μαΐου ο Σιμονένκο δήλωσε ότι αν ήταν αυτός πρόεδρος της Ουκρανίας θα απέσυρε αμέσως τα στρατεύματα από τις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας και χαρακτήρισε τις επιχειρήσεις του στρατού ως πόλεμο εναντίον του λαού. Ο εκτελών χρέη προέδρου Αλ. Τουρτσίνοφ απευθύνθηκε μετά απ’ αυτές τις δηλώσεις στο υπουργείο ∆ικαιοσύνης με την υπόδειξη να διερευνήσει τη συμμετοχή του Κ.Κ.ΟΥ. σε αποσχιστική δραστηριότητα. Το

υπουργείο ∆ικαιοσύνης δήλωσε την ετοιμότητά του να προχωρήσει σε διερεύνηση για την απαγόρευση του Κ.Κ.ΟΥ αν υπάρξουν αποδείξεις για «εγκλήματα που έχουν σχέση με την καταπάτηση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής ασφάλειας».

Ουκρανία – Ε.Ε.

Ο Π. Ποροσένκο απευθύνθηκε προς τους αξιωματούχους της Ε.Ε. ζητώντας να ανασταλεί η υπογραφή του οικονομικού σκέλους της συμφωνίας σύνδεσης. Το Κίεβο θεωρεί ότι αν υπογραφεί το αμέσως επόμενο διάστημα θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην ουκρανική οικονομία. Την πληροφορία αυτή την αναφέρει η «The Wall Street Journal” στηριζόμενη σε δικές της πηγές. Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι ο Ποροσένκο δεν αρνείται να υπογράψει τη συμφωνία, αλλά ζητάει κάποιο χρόνο και ότι ο ίδιος θα ενημερώσει την Ε.Ε. για το πότε θα είναι έτοιμος για κάτι τέτοιο. Η υπογραφή του οικονομικού σκέλους, θα έχει επιπτώσεις κυρίως στον αγροτικό τομέα, όπου η Ουκρανία θα υποχρεωθεί να μειώσει τις εξαγωγές σιτηρών και ζάχαρης προς τις χώρες της Ε.Ε. Επίσης θα υπάρξουν συνέπειες στο βασικό εξαγώγιμο προϊόν της Ουκρανίας -τα μέταλλα και στους τομείς των νέων τεχνολογιών, οι οποίοι είναι προσανατολισμένοι στη ρώσικη αγορά. Η διάθεση γαλακτοκομικών προϊόντων τον τελευταίο μήνα και λόγω της διένεξης με τη Ρωσία μειώθηκε κατά 12,5 εκατ. δολάρια. Η απώλεια παραδοσιακών αγορών θα οδηγήσει την ουκρανική παραγωγή σε καταστροφή. Ο νέος πρόεδρος της Ουκρανίας δεν έχει άλλη επιλογή από την αποκατάσταση των εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία, τουλάχιστον αρχικά. Η Ε.Ε. από την άλλη πιέζει την Ουκρανία να μειώσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία και προτείνει κάποια χρηματοδότηση για τον εκσυγχρονισμό της ουκρανικής βιομηχανίας. Αυτή τη στιγμή οι εξαγωγές προς τη Ρωσία αποτελούν το 25% του ουκρανικού ΑΕΠ. Αν και ο νέος πρόεδρος δήλωσε ότι η «αντιτρομοκρατική εκστρατεία εναντίον των απο-

σχιστών» θα συνεχιστεί, φαίνεται ότι σκοπεύει να ξεμπλοκάρει το πάγωμα των σχέσεων με το μεγάλο γείτονα, τη Ρωσία.

Η κατάσταση της βιομηχανίας

Οι ολιγάρχες οι οποίοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην εξουσία επιθυμούν την πλήρη ιδιωτικοποίηση και τυπικά και ουσιαστικά της ουκρανικής βιομηχανίας. Ο εκτελών χρέη υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης Πάβελ Σερεμέτα δήλωσε ότι η κυβέρνηση σταματάει την κρατική χρηματοδότηση της βιομηχανίας και ελπίζει στις ιδιωτικές επενδύσεις. Αυτή η εξέλιξη θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για όλους τους κλάδους της βιομηχανίας. Φέτος, για παράδειγμα, η χρηματοδότηση των ανθρακωρυχείων θα είναι 1 δισ. δολάρια. Χωρίς αυτά τα χρήματα είναι αδύνατη η λειτουργία τους. Η στατιστική υπηρεσία της Ουκρανίας θεωρεί ότι το τελευταίο διάστημα οι δείκτες της βιομηχανίας είναι από τους χειρότερους μεταξύ των χωρών της πρώην ΕΣΣ∆. Κάτω από την Ουκρανία βρίσκονται πλέον δύο χώρες: η Μολδαβία και το Τουρκμενιστάν. Οι ταραχές στην Ανατολική Ουκρανία θα έχουν επιπτώσεις στην οικονομία της περιοχής. Το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ παράγουν το 15-16% του ΑΕΠ, ενώ το Χάρκοβο περίπου το 6%. Στα εδάφη των νοτιοανατολικών περιοχών όπου γίνονται οι στρατιωτικές επιχειρήσεις βρίσκεται το 90% όλων των μεταλλευτικών βιομηχανιών, περίπου 60% της χημικής βιομηχανίας και το 100% της αυτοκινητοβιομηχανίας. Η ασταθής πολιτική κατάσταση δεν επέδρασε ακόμη αποφασιστικά στην οικονομία αυτών των περιφερειών. Η όξυνση όμως των τελευταίων εβδομάδων οπωσδήποτε θα φανεί στους οικονομικούς δείκτες του επόμενου τριμήνου. Αυτό θα έχει επίδραση και στο σκέλος των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού. Οι περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ δίνουν το 1012% των εσόδων και το Χάρκοβο – το 7-8% περίπου. Μιχάλης Ρένεσης

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Εκρηκτικό μείγμα η αποχή και η νίκη Λεπέν

στα δίκτυα του κόσµου

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ www.june4commemoration.org

Σπάμε τον φόβο, τώρα

Εικοσιπέντε χρόνια μετά τη σφαγή της εξέγερσης στην Τιενανμέν στις 4 Ιουνίου του 1989, κινέζοι ακτιβιστές κάνουν κάλεσμα στους πολίτες να σπάσουν το πέπλο του φόβου που προσπαθεί να επιβάλλει το καθεστώς, και τους ενθαρρύνουν να μιλήσουν ανοιχτά για τα πραγματικά γεγονότα. Να σημειωθεί, ότι κάθε σχετική δημόσια συζήτηση είναι απαγορευμένη, ενώ τις τελευταίες ημέρες εκατοντάδες ακτιβιστές και μπλόγκερς έχουν συλληφθεί από τις αρχές στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου καταστολής της ελευθερίας του λόγου.



www.plpl.facebook.com/krakowprzeciwigrzyskom

Ενάντια στους αγώνες σας

Περισσότεροι από 200.000 κάτοικοι της  Κρακοβίας συμμετείχαν την

Κυριακή στο δημοψήφισμα που έγινε σχετικά με την πρόταση της πολωνικής κυβέρνησης να διεξαχθούν στην πόλη οι χειμερινοί ολυμπιακοί αγώνες του 2022. Αψηφώντας την προπαγάνδα των κυρίαρχων ΜΜΕ την καταψήφισαν με ποσοστό 69,73%. Η εκστρατεία ενάντια στους αγώνες έγινε κυρίως διαδικτυακά, και ξεκίνησε από ακτιβιστές πολλών κοινωνικών κινημάτων που αντιδρούν στην κερδοσκοπία, την τσιμεντοποίηση, την περιστολή των δικαιωμάτων και την καταστολή. www.gureeskudago.net

Είναι στο χέρι μας Συνεχίζονται οι προετοιμασίες δεκάδων βα σκικών οργανώσεων για την

μεγάλη κινητοποίηση της επόμενης Κυριακής, όπου περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι προβλέπεται να γράψουν ιστορία συμμετέχοντας στην ανθρώπινη αλυσίδα των 123 χιλιομέτρων μεταξύ της Παμπλόνα και της Ντουράνγκο. Η κινητοποίηση γίνεται από την πρωτοβουλία Gure Εsku Dago (είναι στο χέρι μας), που ξεκίνησε στις 8 Ιουνίου 2013 με στόχο τη δημιουργία μιας κοινωνικής πλειοψηφίας, η οποία θα διεκδικήσει το δικαίωμα των Βάσκων να αποφασίζουν οι ίδιοι για τις ζωές τους.

∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

πολιτικός σεισμός που προκλήθηκε στη Γαλλία μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, θα έχει ασφαλώς συνέπειες στη διαμόρφωση ενός νέου πολιτικού τοπίου. Ο δικομματισμός, έτσι όπως λειτουργούσε τα τελευταία χρόνια, υπέστη δεινή ήττα, με το Σοσιαλιστικό Κόμμα να κατρακυλά από το 16,48% το 2009 στο χαμηλότερο από κάθε άλλη φορά ποσοστό 13,98%. Πιο μικρό και από το 14,3% που είχε πάρει ο Μισέλ Ροκάρ το 1994. Το κεντροδεξιό κόμμα UMP έχασε 866.000 ψήφους σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2009 και από το 27,6% έφθασε στο 20,79%. Η ακροδεξιά, το Εθνικό Μέτωπο από το 6% εκτινάχθηκε στο 24,5% κατακτώντας την πρώτη θέση. Η νίκη αυτή σε συνδυασμό με την τεράστια αποχή (56%) συνιστούν εκρηκτικό μείγμα, που μπορεί να οδηγήσει τη χώρα σε πολιτική κρίση με παρενέργειες στους θεσμούς της χώρας, επισημαίνουν αναλυτές. Τα αποτελέσματα αυτά –ιδιαίτερα για το ΣΚ– δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Οι Γάλλοι είχαν προειδοποιήσει την κυβέρνηση. Οι όποιες προσδοκίες είχαν καλλιεργηθεί με την εκλογή των σοσιαλιστών στη Γαλλία διαψεύστηκαν. Σήμερα ο γάλλος πρόεδρος και ο πρωθυπουργός του Μανουέλ Βαλς επιμένουν στην ίδια πολιτική, ψελλίζοντας κάτι για την ανάγκη μιας οικονομικής πολιτικής που θα ευνοεί την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Στην ουσία, όμως, η πολιτική τους παραμένει η ίδια, αυτή που απομάκρυνε μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων από κοντά τους και από τις κάλπες, όπως δείχνει η μεγάλη αποχή.

Η μεγαλύτερη αποχή στα λαϊκά στρώματα

Η δυσπιστία που εκφράστηκε με την αποχή, είναι ακόμα μεγαλύτερη στους ψηφοφόρους των λαϊκών στρωμάτων: 65% στους εργαζόμενους, 68% στους αυτοαπασχολούμενους, 69% στους άνεργους, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου IPSOS. Το ΣΚ πλήρωσε την κρίση στη Γαλλία και την Ευρώπη. Χωρίς, όμως, το Μέτωπο της Αριστεράς να καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων, όπως συνέβη σε άλλες χώρες κυρίως της Νότιας Ευρώπης με τα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, τα οποία συγκέντρωσαν υψηλά ποσοστά. Εκτός από την Ελλάδα με το υψηλό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ (26,7%), η Άλλη Αριστερά στην Ισπανία με το 18% (10% Ενωμένη Αριστερά + 8% το νέο σχήμα Podemos, που ξεπήδησε από το κίνημα των αγανακτισμένων). Και το 17%, βέβαια, της Πορτογαλίας (ΚΚ και Μπλόκο της Αριστεράς). Ένα άλλο ποσοστό του Μετώπου της Αριστεράς στη Γαλλία που θα πλησίαζε το 11% αυτό των προεδρικών του 2012 και όχι το 6,3% που συγκέντρωσε, μαζί με τη σταθεροποίηση του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς, Die Linke θα διαμόρφωναν μια άλλη εικόνα.

Το Μέτωπο της Αριστεράς

Το Μέτωπο της Αριστεράς κατάφερε βέβαια να αυξήσει ελάχιστα τις ψήφους του σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές του

τική για τη ρήξη με την πολιτική της λιτότητας και την επανοικοδόμηση της Ευρώπης των εργαζομένων και των λαών;

Ευρωσκεπτικιστές φιλοευρωπαίοι

“

«Όταν είμαστε με την αριστερά, είμαστε στο πλευρό των εργαζομένων»

Ένα άλλο ποσοστό του Μετώπου της Αριστεράς στη Γαλλία που θα πλησίαζε το 11% αυτό των προεδρικών του 2012, μαζί με τη σταθεροποίηση της Die Linke θα διαμόρφωναν μια άλλη εικόνα. 2009 χάνοντας, ωστόσο, μια έδρα στο ευρωκοινοβούλιο. ∆εν κατάφερε, όμως, να πλησιάσει το ποσοστό που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις (από 7% μέχρι 10% με ανοδικές τάσεις). Οι Οικολόγοι κατόρθωσαν να συγκεντρώσουν 8,9%, το μισό σε σύγκριση με το 16,28% του 2009. Το ποσοστό αυτό που πήραν θεωρείται ικανοποιητικό, γιατί μετείχαν αρχικά στην κυβέρνηση των σοσιαλιστών, μετά τις δημοτικές αποχώρησαν, υποστηρίζοντας ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις την κυβέρνηση. Η πολιτική τους αυτή είχε προκαλέσει σοβαρές εσωτερικές τριβές. Το πλέον προβεβλημένο στέλεχός του ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ δεν μετείχε στα ψηφοδέλτια, μετά από αρκετά χρόνια εκλογής του στο Ευρωκοινοβούλιο και ο Ζοζέ Μποβέ είχε περιοριστεί στη θέση του συνυποψήφιου με τη γερμανίδα Σκα Κέλερ για την προεδρία της Κομισιόν η οποία είχε το προβάδισμα. Το ερώτημα παραμένει: γιατί το Μέτωπο της Αριστεράς δεν καταφέρνει να εκφράσει τη δυσαρέσκεια και το θυμό των εργαζομένων και της νεολαίας και να κερδίσει ένα μεγαλύτερο ποσοστό των ψηφοφόρων, τι στιγμή μάλιστα που ήταν το μόνο πολιτικό σχήμα που είχε επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πολι-

∆έκα χρόνια μετά την απόρριψη της ευρωπαϊκής συνταγματικής συνθήκης το 2005 δεν έγινε καμία σοβαρή συζήτηση στα ΜΜΕ, τα οποία προσπάθησαν να περιορίσουν τη συζήτηση και την αντιπαράθεση ανάμεσα στις δύο μεγάλες κατηγορίες, τους ευρωσκεπτικιστές και τους φιλοευρωπαίους. Μια συζήτηση που τροφοδοτούσε την απλή και κατανοητή προπαγάνδα του Εθνικού Μετώπου για μια Ευρώπη που δε σέβεται τη θέληση των λαών, συνώνυμη της γραφειοκρατίας, μακριά από τις ανάγκες των ανθρώπων, που ψηφίζει τις οδηγίες και τις ρυθμίσεις που επιβάλλονται στις χώρες της ΕΕ παραβιάζοντας την ανεξαρτησία τους. Το Μέτωπο της Αριστεράς δεν κατάφερε να παρέμβει δυναμικά και να διαμορφώσει μια νέα κατάσταση. Και αυτό οφείλεται και στο ότι άργησε να μπει στον προεκλογικό αγώνα των ευρωεκλογών. Οι διαφορές απόψεων και στρατηγικής στις δημοτικές εκλογές έπαιξαν αρνητικό ρόλο, όπως φάνηκε και στα αποτελέσματα της 25ης Μαρτίου.

Ο Κριστιάν Πικέ

Ο Κριστιάν Πικέ, ένας από τους πρωτεργάτες της συγκρότησης του Μετώπου της Αριστεράς, εκπρόσωπος της Ενωμένης Αριστεράς, λίγο πριν τις ευρωεκλογές, με επιστολή του προς τις άλλες δυνάμεις του Μετώπου απέσυρε τους υποψήφιους της συλλογικότητάς του από το ψηφοδέλτιο του Μετώπου της Αριστεράς και ταυτόχρονα αναφέρθηκε στην κακή κατάσταση που επικρατούσε στο εσωτερικό του Μετώπου που «μοιάζει όλο και περισσότερο με μεθυσμένο καράβι, χωρίς λόγο που να πείθει». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη λογική που επικρατεί για την επιβολή του ισχυρότερου ώστε να αλλάξουν οι συσχετισμοί στους κόλπους της αριστεράς. Στη διαμάχη αυτή δεν έλειψαν οι δημόσιες επιθέσεις με χαρακτηρισμούς που θύμιζαν άλλη εποχή. Σύμφωνα με τον Κριστιάν Πικέ η «αναφορά στην επιδίωξη μιας άλλης πλειοψηφίας και μιας άλλης κυβέρνησης δεν είναι παρά το άλλοθι για την προώθηση της καταστροφικής πολιτικής της εγκατάλειψης του στόχου της ενότητας όλων των αριστερών δυνάμεων». Ο Κριστιάν Πικέ καλεί τις άλλες δυνάμεις του Μετώπου να συζητήσουν τα πολιτικά προβλήματα τώρα, μετά τις εκλογές, και να χαράξουν από κοινού μια νέα πορεία. Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο γραμματέας του Γαλλικού ΚΚ Πιερ Λοράν, καθώς και οι άλλες συνιστώσες. Το μεγάλο στοίχημα του Μετώπου της Αριστεράς είναι αν θα καταφέρει να ξαναβρεί τη δυναμική που φάνηκε να έχει με το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2012. Μ. Κ.

“

∆ΙΕΘΝΗ

ΙΤΑΛΙΑ

Μεγάλη νίκη του ∆ημοκρατικού Κόμματος

αδιαμφισβήτητη νίκη του ∆ημοκρατικού Κόμματος υπό την ηγεσία του Ρέντσι με 40,8% στις ευρωεκλογές και η επιτυχία της αριστεράς, η οποία επανεμφανίζεται και κατορθώνει να ενταχθεί με 3 βουλευτές (Φούρφαρο, Μαλτέζε, Φορέντσα) στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, με το ψηφοδέλτιο «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα», αλλάζει ριζικά το μετεκλογικό τοπίο στην Ιταλία. Το ∆ημοκρατικό Κόμμα κατόρθωσε να συγκεντρώσει το μεγαλύτερο μέρος των ψήφων της υπό διάλυση δεξιάς και μεταλλάσσεται πλέον ξεκάθαρα σε ένα νέο χριστιανοδημοκρατικό κόμμα. Αν υπάρχει ένα κομμάτι αριστεράς στο ∆ημοκρατικό Κόμμα, δεν πηγαίνει πέρα από την ομάδα Τσιβάτι, η οποία θα πρέπει να αποφασίσει αν έχει ακόμα λόγο ύπαρξης σε ένα σαφώς δεξιό κόμμα ή αν θα πρέπει να συμμετάΟ Νίκι Βέντολα εμφανίζει σχει στην ανασυγκρότηση της αριστεράς, που πρόθεση να στηρίξει το βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη μέσα από το ψηφοδέλΡέντσι. τιο της «Άλλης Ευρώπης». Σύμφωνα με τη Μπάρμπαρα Σπινέλι «σε μια Ευρώπη όπου υπάρχει μια σοβαρή κριτική στις πολιτικές λιτότητας, ένα ψηφοδέλτιο σαν το δικό μας θα είχε ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία αν δεν υπήρχε η σιωπή του Τύπου τους πρώτους μήνες». Ο Μάρκο Ρεβέλι αναφέρεται σε «ένα μικρό θαύμα» και υπογραμμίζει το καλό αποτέλεσμα στις μεγάλες πόλεις και μεταξύ των νέων. «Κατορθώσαμε να πείσουμε ότι είναι δυνατό να υπάρξει μια αριστερά», προσθέτει. Και συνεχίζει: «Τώρα αρχίζει μια πορεία στην Ευρώπη και στην Ιταλία, όπου υπάρχει τεράστια ανάγκη μιας αξιόπιστης αριστεράς».

∆ιεργασίες στην αριστερά

Εδώ και μήνες οι Τσιβάτι, Λαντίνι και Ροντοτά συμμετέχουν σε συζητήσεις για την ανασύσταση της αριστεράς και την πιθανότητα δημιουργίας ενός νέου αριστερού υποκειμένου. Επίσης, η αποτυχία του Γκρίλο να ξεπεράσει τον Ρέντσι σε ποσοστά στις ευρωεκλογές ενδέχεται να πυροδοτήσει εξελίξεις ακόμη και εντός του «Κινήματος 5 Αστέρων», με περαιτέρω διαφοροποίηση της αριστερής πτέρυγας του Κινήματος, π.χ. του δημάρχου της Πάρμα Πιτσαρότι, που έχει έρθει συχνά σε αντιπαράθεση με τον Γκρίλο. Αυτό που θα ξεκαθαρίσει τις προσεχείς μέρες θα είναι πόσοι από τους αρχικούς συμμετέχοντες στο εγχείρημα της «Άλλης Ευρώπης» θα συνεχίσουν προχωρώντας στο εγχείρημα της δημιουργίας του νέου πολιτικού υποκειμένου. Συγκεκριμένα, υπάρχουν διαφωνίες μέσα στην ηγετική ομάδα του κόμματος «Αριστερά και ∆ημοκρατία», κυρίως ανάμεσα σ’ αυτούς που εξαρχής δεν ήθελαν τη δημιουργία ενός ιταλικού Σύριζα, και προτιμούν να καθίσουν στα έδρανα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και όχι στα έδρανα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στην Ευρωβουλή. Ο Νίκι Βέντολα, που πάντοτε αλλοιθώριζε προς την πλευρά του Ρέντσι και του Σουλτς, αλλά αναγκάστηκε από το συνέδριό του να ενταχθεί στο ψηφοδέλτιο η «Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα», σύμφωνα με πληροφορίες προτίθεται να υπερψηφίσει στη Γερουσία τα 80 ευρώ στο μισθό των χαμηλών εισοδημάτων, που στόχο έχουν να εξαπατήσουν τους εργαζομένους και να αποτραβήξουν το βλέμμα από τις πολιτικές επισφάλειας και ελαστικής εργασίας που επιβάλλει ο Ρέντσι.

Το δίλημμα του Νίκι Βέντολα

“

Οι τελευταίες δηλώσεις του Νίκι Βέντολα από το Μπάρι μοιάζουν να επιβεβαιώνουν την πρόθεσή του να στηρίξει τον Ρέντσι: «Αυτή είναι η στιγμή να προκαλέσουμε θετικά τον Ρέντσι, που είναι σήμερα ο ισχυρότερος ευρωπαϊκός ηγέτης και που η σχέση του με τη χώρα είναι εντελώς ειδυλλιακή. Τώρα είναι σε θέση να πλήξει τη λέσχη της λιτότητας. Πρέπει να τον ενθαρρύνουμε». Η Ιλεάνα Πιατσόνι, βουλευτίνα του κόμματος «Αριστερά και Ελευθερία», αναρωτιέται: «Ο Ρέντσι θα κυβερνήσει μέχρι το 2018. Πρέπει να είμαστε αντιπολίτευση, αλλά και να διατηρούμε το προφίλ του συμμάχου; Πρέπει να είμαστε προκατειλημμένοι και να λέμε όχι σε κάθε μεταρρύθμιση σ’ αυτή τη χώρα;» Σ’ αυτό το πλαίσιο, είναι το λιγότερο παράξενη η απάντηση σε συνέντευξη στην «Corriere della Sera» του πρώην ηγέτη της Κεντροαριστεράς και πρώην μέλους του ΙΚΚ, Βάλτερ Βελτρόνι (που κατά τα λεγόμενά του δεν υπήρξε ποτέ κομμουνιστής). Σε ερώτηση εάν ο Αλφάνο (Νέα Κεντροδεξιά) θα επιστρέψει στον Μπερλουσκόνι ή θα παραμείνει σύμμαχος του ∆ημοκρατικού Κόμματος, απαντά: «Είμαι ευχαριστημένος που τόσο ο Βέντολα όσο και ο Αλφάνο ξεπέρασαν το ποσοστό εισόδου στην Ευρωβουλή». Καμία αναφορά στην «Άλλη Ευρώπη», ούτε καν στον Αλέξη Τσίπρα. Είναι άραγε τυχαίο; Τόνια Τσίτσοβιτς

Κατορθώσαμε να πείσουμε ότι είναι δυνατό να υπάρξει μια αριστερά. Τώρα αρχίζει μια πορεία στην Ευρώπη και στην Ιταλία, όπου υπάρχει τεράστια ανάγκη μιας αξιόπιστης αριστεράς.

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Έως ότου οι ευρωπαίοι πολίτες βρουν στέγη στην οποία θα έχουν ενεργό ρόλο, λόγο και συμμετοχή, τα κινήματα της λογικής “θα βρω την πορεία μου καθ’ οδόν” θα αποκτούν όλο και περισσότερο πολιτικό χώρο. Αν πει κάποιος ότι το ποτήρι είναι μισοάδειο, σίγουρα βλέπει τη μεγάλη άνοδο της ακροδεξιάς που σημειώθηκε σε πολλές χώρες στις ευρωεκλογές που έγιναν την προηγούμενη Κυριακή. Το ποτήρι μισογεμάτο βλέπουν αυτοί που ιδεολογικά ανήκουν στην αριστερά, που και αυτοί έχουν το δίκιο τους καθώς σε έξι χώρες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανόμενης, η αριστερά όντως κατέγραψε πρωτοφανή άνοδο. ∆εν χρειάζεται, ωστόσο, κάποιος να ανήκει στο μεσαίο χώρο για να δει ολόκληρο το ποτήρι.

ρκεί η στοιχειώδης κοινωνικήπολιτική οπτική για να συμφωνήσει με τον αρθρογράφο της ισπανικής εφημερίδας «El Mundo»: «Προφανώς έγινε σαφές στους πολιτικούς ηγέτες στην Ευρώπη ότι η ΕΕ χρειάζεται αλλαγή πορείας. Οι πολίτες θα πρέπει να εμπιστευτούν και πάλι την ΕΕ και να βλέπουν τις Βρυξέλλες με διαφορετικά μάτια. Πέντε χρόνια οικονομικής κρίσης με περικοπές, επιχειρήσεις διάσωσης και γενικευμένης φτώχειας κλόνισαν την εμπιστοσύνη. Η ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος για εκείνους τους

ΑΓΓΛΙΑ

πολιτικούς που θέλουν να δικαιολογήσουν αντιδημοφιλή μέτρα στις χώρες τους. Θα πρέπει επίσης να απαλλαγεί από το ίματζ του μπαμπούλα που έχει σε πολλές χώρες». Η άποψη του ισπανού αρθρογράφου επιβεβαιώνεται και με όσα είπε σε συζήτηση στη γερμανική τηλεόραση ο πρώην πρόεδρος του γερμανικού κόμματος της Αριστεράς (Die Linke), Όσκαρ Λαφοντέν: «Η επιτυχία της Μαρίν Λε Πεν είναι και αποτέλεσμα της λανθασμένης πολιτικής της κυβέρνησης Μέρκελ». Πέρα όμως από την αύξηση των ποσοστών των κομμάτων της Αριστεράς, σε ορισμένες χώρες, και την εντυπωσιακή άνοδο της ακροδεξιάς, ένα νέο φαινόμενο καταγράφεται σ’ αυτές τις εκλογές. Τα πάσης φύσεως κόμματα διαμαρτυρίας ή κινήματα ή όπως θέλει κάποιος να τα ονομάσει. Τα χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι δύο: Το κίνημα «Μπορούμε» (Podemos) στην Ισπανία και η «Φεμινιστική Πρωτοβουλία» στην Σουηδία.

«Μπορούν» οι Ισπανοί;

Γεννήθηκε από το «Κίνημα των πλατειών» πριν από τέσσερα χρόνια, κατεγράφη στα επίσημα πολιτικά κατάστιχα μόλις πριν από τρεις μήνες, αφού είχε προηγηθεί έντονος εσωτερικός διάλογος αναφορικά με το αν θα έπρεπε να

Θετικός απολογισμός

Ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, Εντ Μίλιμπαντ.

τη Βρετανία, η εκλογική επιτυχία του δεξιού ευρωσκεπτικιστικού UKIP, το οποίο προτάσσει πολιτικές πρόσβασης στο κράτος πρόνοιας καθώς και άσκησης δικαιωμάτων στηριζόμενες στο χωρικό διαχωρισμό και βάση της χώρας προέλευσης των ανθρώπων, αποτελεί μία πολιτική αποδοκιμασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και του Συντηρητικού Κόμματος στη Βρετανία. Ο πολιτικός λόγος και οι θέσεις του UKIP αποτελούν ένα αμάλγαμα νεοφιλελεύθερων πολιτικών που προτάσσουν την ελευθερία στις δράσεις του χρηματοπιστωτικού καθώς και του εμ-

πορικού κεφαλαίου, γι’ αυτό άλλωστε και τάσσεται υπέρ του ελεύθερου εμπορίου. Τις θέσεις του το UKIP τις συνδυάζει με θέσεις προστατευτισμού ως προς την αγορά εργασίας. Ο λόγος του UKIP αποτελεί κυρίως έκφανση των συμφερόντων του City του Λονδίνου, τα συμφέροντα του οποίου απειλούνται υπέρ των χρηματαγορών της Φρανκφούρτης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Γερμανία.

Άνοδος αλλά όχι πρωτιά

Το Εργατικό Κόμμα, έχοντας πραγματοποιήσει μια προοδευτική στροφή και

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Εκλογές εκπλήξεων ΠΟΛΛΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΠΛΑΝΩΝΤΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Το επιτελείο της Φεμινιστικής Πρωτοβουλίας.

απέρριπταν την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Άτυπος επικεφαλής είναι ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, καθώς μπορούσε να προβάλει τις θέσεις του κινήματος από την εκπομπή του στην τηλεόραση. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει.

Σουηδοί Φεμινιστές

παίξει θεσμικό ρόλο κατεβαίνοντας στις εκλογές ή να παραμείνει ένα δυναμικό κίνημα. Τελικά, την περασμένη Κυριακή έγινε το τέταρτο κόμμα της χώρας, συγκεντρώνοντας ποσοστό 8% και περίπου 1,2 εκατομ. ψήφους και βάζοντας πολύ γερά θεμέλια για τις βουλευτικές εκλογές που θα γίνουν στη χώρα το 2015. Κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι ακριβώς είναι το Podemos. «Γεννηθήκαμε πρακτικά στο δρόμο», δήλωσε σε ξένους δημοσιογρά-

φους ο 30χρονος Ινίγο Ερεχόν, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης και υπεύθυνος της εκστρατείας του κόμματος. «Μέχρι στιγμής είμαστε μια ομάδα, όχι ένα κόμμα. Τώρα πρέπει να ξεκινήσει η διαδικασία συγκρότησής μας σε πολιτικό κόμμα». Μέχρι τώρα οι αποφάσεις λαμβάνονταν με ομοφωνία, εκπρόσωποι δεν υπήρχαν ή εναλλάσσονταν συνεχώς για να αποφεύγονται οι προσωπικοί ανταγωνισμοί και τα μέλη της ομάδας

“

Αντίθετα με τους Ισπανούς, η «Φεμινιστική Πρωτοβουλία» στη Σουηδία πήρε ψηφοφόρους από το κόμμα της Αριστεράς αλλά τους κράτησε με σαφήνεια στον χώρο της αριστεράς. Η δυναμική αρχηγός του, Γκούρτρουντ Σίμαν, ήταν η πρώην πρόεδρος της «Αριστεράς». Ήταν αυτή που παρέλαβε το κόμμα στο όριο του «μπαίνει δεν μπαίνει στη βουλή» 4% και το εκτίναξε στο 12%, κατά περιόδους, μάλιστα, σε δημοσκοπήσεις έφθανε ακόμα και στο 17%. Την περασμένη Κυριακή έκανε τη δεύτερη έκπληξη αυτών των εκλογών. Επικεφαλής του ψηφοδελτίου της ήταν μία Ρομά και με ξεκάθαρες θέσεις αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ισότητα και τα δικαιώματα κατάφεραν να πάρουν το 5,3% των ψήφων, αφήνοντας την «Αριστερά» στο 6,3%. Τώρα είναι που το κόμμα της «Αριστεράς» πρέπει πραγματικά να ανασκουμπωθεί διότι, σύμφωνα με αναλυτές, δεν έχασε ψήφους μόνο προς το κόμμα της πρώην αρχηγού του αλλά και προς το «Κόμμα του Περιβάλλοντος».

Το κόμμα που έκανε πρώτου μεγέθους έκπληξη και με το 15,3% που συγκέντρωσε ήρθε στη δεύτερη θέση μετά τους Σοσιαλδημοκράτες (24,4%). Έως τον Σεπτέμβριο οπότε θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές, το Σοσιαλιστικό Μπλοκ, όπως αποκαλείται στη Σουηδία, δηλαδή οι Σοσιαλδημοκράτες και η Αριστερά αναμένεται να έρθουν σε συμφωνία για επιμέρους θέματα, προκειμένου η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση που θα προκύψει να μην εξαρτάται από την ψήφο στη βουλή των μη προβλέψιμων Πράσινων. Στους Πράσινους δείχνει να πήγε ένα μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων που στις προηγούμενες ευρωεκλογές είχαν στείλει δύο «Πειρατές» στο ευρωκοινοβούλιο και τώρα εξαφάνισαν το κόμμα από τον πολιτικό χάρτη. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει κάποιος να θεωρεί ότι τέτοιου είδους κομματικοί σχηματισμοί είναι πρόσκαιροι και ότι δεν θα έρθουν να αντικαταστήσουν ή στην αρχή, τουλάχιστον, να συμπληρώσουν, το πολιτικό σκηνικό με τους δύο κύριους άξονες, Μετριοπαθείς – Σοσιαλδημοκράτες, γύρω τους μικρότερα ομοειδή κόμματα και κάπου στην άκρη κάποιον αριστερό σχηματισμό, το σκηνικό δηλαδή που κυριαρχεί στην Ευρώπη από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Έως ότου οι ευρωπαίοι πολίτες βρουν στέγη στην οποία θα έχουν ενεργό ρόλο, λόγο και συμμετοχή, τα κινήματα της λογικής «θα βρω την πορεία μου καθ’ οδόν» θα αποκτούν όλο και περισσότερο πολιτικό χώρο. Νίκος Σερβετάς

για το Εργατικό και το Πράσινο Κόμμα αρθρώνοντας ένα φιλολαϊκό προγραμματικό λόγο, αποκόμισε κέρδη στις εκλογές αυτές καθώς αύξησε το εκλογικό του ποσοστό κατά 9,2% φτάνοντας συνολικά στο 24,43%. Η αύξηση αυτή οδήγησε στην απόκτηση επτά επιπρόσθετων εδρών στο νέο ευρωκοινοβούλιο, ανεβάζοντας τους ευρωβουλευτές του Εργατικού Κόμματος στους είκοσι από δεκατρείς που είχε εκλέξει το 2009. Η μη κατάκτηση της πρώτης θέσης από το Εργατικό Κόμμα, όμως, αποτελεί αποτυχία, η οποία οφείλεται περισσότερο στο γεγονός ότι το κόμμα αυτό δεν επικέντρωσε την κριτική του στο UKIP, αλλά στον βρετανό συντηρητικό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, καθώς και στους φιλελευθέρους δημοκράτες που συμμετέχουν στην συντηρητική κυβέρνηση στη Βρετανία. Επιπρόσθετα, το Εργατικό Κόμμα αποφάσισε να μη ρίξει σε αυτήν την εκλογική μάχη τον προγραμματικό του λόγο καθώς και το σχέδιο του για τη διακυβέρνηση της χώρας. Τις επεξεργασίες του αυτές, μεταξύ των οποίων είναι οι θέσεις του κόμματος για προ-διανομή και αύξηση των μισθών του ιδιωτικού τομέα, ο Εντ Μίλιμπαντ έχει ως στόχο να τις αναδείξει κατά τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές. Οι επιλογές αυτές, καθώς και το γεγονός ότι οι ευρωεκλογές αποτελούν προνομιακό χώρο ανάδειξης του ευρωσκεπτικισμού, ο οποίος με την πολλαπλότητα των μορφών του παραμένει ηγεμονικός στην Βρετανία, αφαίρεσαν τη δυνατότητα από το Εργατικό Κόμμα να ανα-

Το γεγονός ότι οι ευρωεκλογές αποτελούν προνομιακό χώρο ανάδειξης του ευρωσκεπτικισμού, ο οποίος με την πολλαπλότητα των μορφών του παραμένει ηγεμονικός στην Βρετανία, εξασθένισαν τη δυνατότητα από το Εργατικό Κόμμα να αναδεχθεί σε πρώτο κόμμα στην Βρετανία.

δεχθεί σε πρώτο κόμμα στην Βρετανία. Στα θετικά στοιχεία του εκλογικού αποτελέσματος των ευρωεκλογών του 2014, είναι η διατήρηση του σημαντικού ποσοστού το οποίο είχε λάβει και στις προηγούμενες ευρωεκλογές το Πράσινο Κόμμα της Αγγλίας και Ουαλίας. Το Πράσινο Κόμμα απόσπασε το 6,92% των ψήφων, σημειώνοντας μικρή κάμψη της επιρροής του, της τάξης του 0,9%, αυξάνοντας, όμως, τους εκπροσώπους του στο ευρωκοινοβούλιο από δύο που ήταν το 2009 σε τρεις το 2014. Το Πράσινο Κόμμα στην Αγγλία και Ουαλία είναι ίσως το πιο αριστερό κόμμα που υπάρχει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος και στο παρελθόν τα μέλη του έχουν αποτελέσει τους πιο σκληρούς επικριτές του Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι οι Βρετανοί Πράσινοι αναδείχθηκαν σε τέταρτο κόμμα, υποσκελίζοντας τους Φιλελεύθερους ∆ημοκράτες στην Βρετανία.

Φιλελεύθερη κεντροαριστερά

Η ήττα των Φιλελεύθερων ∆ημοκρατών, οι οποίοι κατετάγησαν πέμπτοι στην Βρετανία, λαμβάνοντας μόλις μια έδρα στο νέο ευρωκοινοβούλιο, ενώ απώλεσαν δέκα έδρες τις οποίες είχαν, καταδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι η κεντροαριστερά η οποία συντάσσεται με τις πολιτικές λιτότητας και το νεοφιλελευθερισμό στην Ευρώπη, αποτελεί τον αδύναμο κρίκο του πολιτικού συστήμα-

τος. Οι βρετανοί Φιλελεύθεροι ∆ημοκράτες, ενώ ήταν μέλη της φιλελεύθερης ομάδας στο ευρωκοινοβούλιο, αποτελούσαν ένα κατεξοχήν κεντροαριστερό κόμμα. Έχοντας εγκαταλείψει τις θέσεις τους αυτές μετεκλογικά τον Μάιο του 2010, προκειμένου να συμμετέχουν στην κυβέρνηση με το Συντηρητικό Κόμμα, αποτελούν το μεγάλο χαμένο των ευρωεκλογών καθώς και των τοπικών εκλογών που διεξήχθησαν ταυτόχρονα. Εάν συνυπολογίσει κανείς ότι οι ευρωεκλογές αποτελούσαν μέχρι πρότινος προνομιακό πεδίο για τους βρετανούς φιλελεύθερους καθώς αντλούσαν οφέλη από την ξεκάθαρη φιλο ΕΕ στάση τους, η ήττα τους αυτή αποκτάει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα. Επιτυχία για την αριστερά αποτελεί και η εκλογή ενός ακόμη ευρωβουλευτή από το Σιν Φέιν στην Βόρεια Ιρλανδία, ανεβάζοντας τον αριθμό των ευρωβουλευτών του κόμματος αυτού σε τέσσερις, συνολικά, στην δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Β. Ιρλανδία του Ηνωμένου Βασιλείου. Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα, που έχουν συγκροτήσει αριστεροί συνδικαλιστές διατήρησε την μικρή του εκλογική δύναμη, λαμβάνοντας 0,5% ενώ η καμπάνια των ριζοσπαστών συνδικαλιστών «Όχι στην ΕΕ» (NO2EU), απώλεσε την εκλογική του δύναμη εξαιτίας της προοδευτικής στροφής του Εργατικού Κόμματος. Βαγγέλης Κυζηράκος

“

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Μισό εκατομμύριο δέχτηκε να διακινήσει σταυρωμένα ψηφοδέλτια, να ακούσει και να θαυμάσει, ίσως και να διαδώσει, το υστερικό μήνυμα-χειρονομία του προφυλακισμένου αρχηγού της συμμορίας. Κυριολεκτικά στρατολογούν δίπλα μας οι ναζιστές.

Ένας στους δέκα; Ένας στους δέκα! Μισό εκατομμύριο κόσμος ψήφισε τη Χρυσή Αυγή στις ευρωεκλογές Του Μάκη Κουζέλη

ισό εκατομμύριο κόσμος ψήφισε τη Χρυσή Αυγή στις ευρωεκλογές. Κοντά εκατό χιλιάδες πείστηκαν για αυτή τους την «εκπροσώπηση» στο διάστημα που μεσολάβησε από τις βουλευτικές, στο διάστημα που η ναζιστική ηγεσία πέρασε τις πύλες του Κορυδαλλού με βαριές και ορατά τεκμηριωμένες ποινικές κατηγορίες και τα κανάλια γίνανε προσεκτικότερα με το χάδι στη συμμορία.

Επέλεξε την άρνηση της δημοκρατίας

Το μισό αυτό εκατομμύριο κόσμος είδε, ξέρει, επέλεξε. Επέλεξε το βήμα της χήνας και το χιτλερικό χαιρετισμό, την αποβλακωτική υποταγή για εξοικονόμηση σκέψης, τους «έξω από τα δόντια» μπρατσωμένους. Επέλεξε τη συνθηματική κοινοτοπία των προκαταλήψεων αντί για την κριτική, την κονσέρβα του στερεότυπου αντί για τη μελέτη, τη χυδαιολογία αντί για το επιχείρημα. Επέλεξε εκεί να διοχετεύσει την απόγνωση και να απωθήσει την άγνοιά του, για να εκδικηθεί τον (ναι: αστικό) πολιτισμό που τον περιβάλλει και στον οποίο δεν συμμετέχει, για να δείξει την απέχθειά του για ό,τι ηθικά ισχυρότερο και απαιτητικό, για να οργανώσει το μίσος του για κάθε τι «άλλο» και εν τέλει για τον εαυτό του, για να φαντασιωθεί αυτο-ικανοποιούμενος πως τιμωρεί τους πολιτικούς, τα κόμματα και πως πολεμά τον κομμουνισμό. Επέλεξε την άρνηση της δημοκρατίας. Μισό εκατομμύριο δέχτηκε να μπει στις γραμμές της ναζιστικής παρέλασης, να συντονιστεί με τα συνθήματα, τις ιαχές και το βήμα. ∆έχτηκε να διακινήσει σταυρωμένα ψηφοδέλτια, να ακούσει και να θαυμάσει, ίσως και να διαδώσει, το υστερικό μήνυμα-χειρονομία του προφυλακισμένου αρχηγού της συμμορίας. Κυριολεκτικά στρατολογούν δίπλα μας οι ναζιστές. Στη μηχανή αφανισμού εντάσσουν τους ψηφοφόρους που κέρδισαν. Παίρνουν και εκτελούν εντολές. Μόνο το ΚΚΕ καταγράφει μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ εκλεγμένων και «επιλαχόντων» ευρωβουλευτών – και το ΚΚΕ είναι γνωστό για αυτή του τη δυνατότητα οργανωμένης και πειθαρχημένης σταυροδοσίας. Ούτε το ΚΚΕ όμως δεν στελέχωνε την πρώτη Κυριακή με τέτοια πληρότητα τα εκλογικά τμήματα με κομματικούς αντιπροσώπους. Οι «παραστρατημένοι» έχουν μπει στους λόχους. Μα μισό εκατομμύριο φασίστες; Ναι,

μισό εκατομμύριο υποστηρικτές ενός πρωτόγονα ναζιστικού σχήματος που διαθέτει ήδη τον απαιτούμενο πυρήνα της συμμορίας και κινείται να συγκροτήσει κίνημα. Συμμορία και κίνημα – όπως απαιτεί το γνήσιο εθνικοσοσιαλιστικό πρότυπο. Όχι τώρα, εδώ και καιρό. Τον κόσμο τον κινητοποιούσαν στρατολογώντας τον ήδη την εποχή των επιθέσεων στις πλατείες, τα πάρκα και τις λαϊκές αγορές. Ήδη συναρμολογώντας την ψευδο-ρητορική που ξεπατίκωσαν από τους Γκαιμπελικούς προγόνους τους (τους μόνους γνήσιους) με βρυχηθμούς περί των πανούργων εβραίων, τοκογλύφων, πλουτοκρατών αλλά και των μιασμάτων του ισλάμ, της μετανάστευσης, της ελεύθερης τέχνης, της κριτικής σκέψης, της αριστεράς, αλλά και με αλαλαγμούς περί του μοναδικού έθνους και της καθαρής φυλής, περί της ανωτερότητας και του αμόλυντου του ελληνικού αίματος. Το κίνημα στήνεται (όταν δεν προκύπτει, όταν δεν προέρχεται από λαϊκά αιτήματα) και στήνεται ως μαζικής απεύθυνσης και μαζικά εκφερόμενος πρακτικός λόγος.

Πρακτικός λόγος με γερές ρίζες

Αυτόν ακριβώς τον πρακτικό λόγο είναι που συναρμολογούν, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο απόθεμα, κάθε ελεγμένα επιτυχές ρητορικό σχήμα, κάθε δυνατή επιθετική προβολή και κάθε συνειρμό που μπορεί εκτροχιασμένος να ενισχύσει το καναλιζαρισμένο μίσος. Και μην ξεχνάμε πως αυτόν το λόγο τον διέδιδαν συστηματικά εδώ και πολλή καιρό, με όλες τις απαιτήσεις του είδους: μοντέρνα και αποτελεσματικά, από εκπομπές κατήχησης και διαφήμισης, με φυλλάδες μόχλευσης αλλά και ηλεκτρονικές πλατφόρμες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και μάλιστα εδώ και πολύ καιρό τον δοκιμάζουν αυτό το λόγο, τον προσαρμόζουν σταθμίζοντας την απήχηση αλλά και την απόδοσή του. Και πράγματι ο εθνικισμός του πολιτισμικά διαθλασμένου ρατσισμού, που προσφέρει ως ερζάτς κοσμοθεωρία η χρυσαυγίτικη προπαγάνδα, μια χαρά δένει με τον εκτεταμένο αυταρχισμό που εδώ και δεκαετίες χαρακτηρίζει στάσεις και αντιλήψεις στην ελληνική κοινωνία και πολιτική και που έχει φουντώσει σε κάθε κίνηση που προετοίμασε και διαχειρίζεται τώρα την κρίση. Πρακτικός λόγος με γερές ρίζες επομένως, δεν προέκυψε από το πουθενά, δεν γεννήθηκε χτες. Και συνάμα πρακτικός λόγος με δοκιμασμένα μαζικό «διαδρόν» ακροατήριο, πρακτικός λόγος κι-

νήματος. Οργανώνει μάζες, θέτει στόχους (κυριολεκτικά: κατευθύνει τη βολή), υποδεικνύει τα μέσα, κινητοποιεί, συντροφεύει και προστατεύει οπαδούς, κατευθύνει αιτήματα, πιέσεις και επιθέσεις, υποκαθιστά στο εσωτερικό της ομάδας κοινωνικοποιητική πρόνοια όπως και θεσμούς υποστήριξης, οικοδομεί αίσθηση κοινότητας-αγέλης. Κι όλα αυτά χωρίς να διαταράξει, αφού δεν υπόσχεται αυθεντική αλληλεγγύη και ισότιμη συμμετοχή (αξιώσεις του εχθρού άλλωστε, αξιώσεις δημοκρατικών κινημάτων), την πυρηνική διάρθρωση της συμμορίας. Το μαφιόζικο δίκτυο των παρανόμων, καλά ακροβολισμένων στα καίρια σημεία της διαπλοκής και του χαμηλής τεχνογνωσίας και υψηλής κερδοφορίας εγκλήματος, εγγυάται τους οικονομικούς και συνωμοτικούς όρους ανάπτυξης του κινήματος και διείσδυσής του στους πιο νευραλγικούς τομείς της κρατικής μηχανής. Πρακτικός λόγος με γερές ρίζες, που όμως συναρμολογήθηκε πρόσφατα. Ναι μεν έχουμε φάει επί γενιές με το κουτάλι ασύστολες ποσότητες χονδροειδούς εθνικισμού, αποστηθίσαμε ανακλαστικά του «πρώτα εμείς» ως τρόπο βίωσης κάθε κόσμου, μάθαμε στον τσαμπουκά και τη βάρβαρη αυθαιρεσία του «οργάνου» τάξης και αταξίας, υποστήκαμε τις δικτατορίες, τον αντικομμουνισμό και τα τρίκυκλα της κρατικής και παρακρατικής εξουσίας, θάψαμε στην απώθηση την εξάλειψη και τον ήδη προπολεμικό διωγμό των εβραϊκών μας κοινοτήτων, φορτώσαμε σε εύκολα θύματα, σαν τους εξαθλιωμένους πρόσφυγες του διπλανού γιαπιού, κάθε συλλογική μας αποτυχία, κάθε έκδηλο σύμπτωμα των πολιτισμικών μας ελλειμμάτων, κάθε αίσθημα ανικανοποίητου και ματαίωσης, εξαναγκαστήκαμε να ανεχθούμε την κατ’ εξακολούθηση εξαπάτησή μας από κυβερνητικά κόμματα και δεν καταφέραμε ακόμα να στραφούμε προς άλλες κοινωνικές και πολιτικές κατευθύνσεις, προς άλλη, πληρέστερη, βαθύτερη δημοκρατία. Αλλά, μέχρι πρόσφατα, όλα αυτά δεν είχαν αναδιαταχθεί και συνταιριαστεί σε ναζιστικό λόγο αξιώσεων κατάληψης της εξουσίας, αξιώσεων κινήματος. Φυσικά και σε αυτό συνέβαλε καταλυτικά η κρίση, η πολιτική πρώτιστα αλλά κι η οικονομική. Η εξαθλίωση εγκαθιστά το πλαίσιο των αντικειμενικών όρων διοχέτευσης και πρόσληψης του ναζιστικού λόγου. Η απόγνωση, η πολιτικά ορισμένη απουσία προοπτικής, παράγει τη ζήτηση. Υπάρχουν αυτιά και είναι διατεθειμένα να ακούσουν. Υπ’ αυτές τις συνθήκες τα νήματα όσων προϋπήρχαν τέ-

μνονται και φτιάχνουν κόμπο – βρόγχο.

Εδώ ήταν όλα αυτά

Αν λοιπόν μας ξαφνιάζει το μισό εκατομμύριο, καλά μας ξαφνιάζει μπας και ξυπνήσουμε και τους άλλους για να αντισταθούμε, αλλά και άδικα, καθώς τα είχαμε μπροστά μας όλα αυτά και δεν τα πολυβλέπαμε. Αφήσαμε, ακόμα και δίπλα μας, να αρθρώνονται σχήματα λόγου με σαφείς υπαινιγμούς αντισημιτικής κατάληξης, αφήσαμε εθνικιστές να περιφέρουν τον περιφανή θυμό τους και να τον διακινούν ως πατριωτισμό, αφήσαμε την πολιτική να επενδυθεί με προσωπικές στρατηγικές, μικροαστικούς αρχηγισμούς και να απομακρυνθεί από το συλλογικό. Εδώ ήταν όλα αυτά. Ότι έγιναν ναζιστική συμμορία με αξιώσεις μαζικής στρατολόγησης ή μάλλον ότι έγιναν τρόπος οργάνωσης του κόσμου μιας δυνάμει μαζικής συμμορίας –αυτό δεν είναι ο στραμμένος κατά του εσωτερικού εχθρού συντεταγμένος όχλος;– είναι πράγματι το άκρως δυσοίωνο σημείο των καιρών και πράγματι το μη αναμενόμενο, καθώς μη αναπόδραστο, προϊόν της συγκυρίας. Πολλά έχουμε να πούμε, πολλά πρέπει να πούμε για αυτή την εξέλιξη, για αυτή την κατάληξη. Άμεσα, καθώς ο κόμπος, ο «δεσμός», που συνάρθρωσε την περιρρέουσα ιδεολογική ατμόσφαιρα σε δραστικό ναζιστικό λόγο δεν μπορεί πλέον απλώς να λυθεί· και για να διαρραγεί απαιτείται μακροχρόνια και συστηματική δουλειά. Για αυτούς που η ΧΑ τους έδωσε βιωματικά επαρκή ψευδαίσθηση στόχων και διακριτικών σχημάτων (από εδώ οι δικοί μας από εκεί οι εχθροί), μια επανένταξη στον κόσμο της δημοκρατίας συνιστά επανακοινωνικοποίηση. Και βεβαίως προϋποθέτει την ύπαρξη σαφώς στοιχειοθετημένης προοπτικής εκτός της ηγεμονεύουσας σήψης, προϋποθέτει άλλη δημοκρατία. Αυτή είναι όμως και προϋπόθεση αντιστροφής της δυναμικής που εμφανώς συνεχίζει να τρέφει τον ελληνικό ναζισμό. Μισό λοιπόν εκατομμύριο με το ναζισμό; Και ναι και όχι. Το «ναι» εδώ είναι διττό. Η μια του πλευρά συνδέεται με την ιστορία, παρούσα όσο κι απωθημένη. Οι συλλογικά ηττημένοι του πολέμου δεν ήταν μόνο ατομικά νικητές, στηριγμένοι στη μαύρη αγορά, το δωσιλογισμό και τη στρατιωτική ενίσχυση· ήταν και δικαιωμένοι από τον Σκόμπι, το Βίτσι, την ελληνική δεξιά και το πάντα «ψύχραιμο» κέντρο. Και οι δικαιωμένοι από τον εμφύλιο ταγματασφαλίτικοι κύκλοι δεν

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

ΘΕΜΑΤΑ

Το καμπανάκι χτύπησε για τα καλά ΑΝΟ∆ΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΚΡΟ∆ΕΞΙΑΣ

Ετερόκλητα κόμματα, δυσκολίες συγκρότησης πολιτικής ομάδας

Του Αποστόλη Στραγαλινού

ίχαμε διατυπώσει προ μηνών την πρόβλεψη, όπως οι περισσότεροι αναλυτές που παρακολουθούν την ευρωπαϊκή ακροδεξιά, πως την επόμενη μέρα των ευρωεκλογών η ευρωβουλή θα έχει μια μορφή που δεν έχουμε ξαναδεί. Κόμματα ξενοφοβικά, σχηματισμοί διαμαρτυρίας, ισχυρή ακροδεξιά, ναζιστικά μορφώματα, εθνικιστές και ακροδεξιοί από κάθε γωνιά της Ευρώπης θα δοκιμάσουν τις αντοχές της δημοκρατίας. Με επίκεντρο την εκλογική επιτυχία της θυγατέρας Λε Πεν στη Γαλλία, η ακροδεξιά και τα μορφώματά της στις ευρωπαϊκές χώρες κατέγραψαν ισχυρή άνοδο. Κάθε πέμπτος ψηφοφόρος στην ευρωπαϊκή ήπειρο επέλεξε στην κάλπη ένα ακροδεξιό-ευρωφοβικό κόμμα (ποσοστό 18% και 140 έδρες περίπου).

Φα-σεισμός στη Γαλλία

Στη Γαλλία, το Εθνικό Μέτωπο υπό τη λεοντή της υπερσυντηρητικής, λαϊκής δεξιάς κατάφερε να αποσπάσει το 26% των ψήφων έναντι 6,5% το 2009 και να αναδειχθεί πρώτο κόμμα αφήνοντας πίσω Συντηρητικούς και Σοσιαλιστές. Στη Μεγάλη Βρετανία το ευρωφοβικό Ukip του Νάιτζελ Φάρατζ έλαβε 28% έναντι 16,5% το 2009 ξεπερνώντας το κυβερνητικό συντηρητικό κόμμα του Κάμερον με κεντρικό σύνθημα και στόχο την αποχώρηση της Μ.Βρετανίας εκτός Ευρώπης. Είναι η πρώτη φορά από το 1910 που χάνουν τις εκλογές οι Συντηρητικοί ή οι Εργατικοί από ένα τρίτο κόμμα. ∆ικαιολογημένα και στις δύο περιπτώσεις, οι νικητές μίλησαν για «σεισμό». Τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, αντιθέτως, έκαναν λόγο για «Φα-σεισμό». Στις υπόλοιπες χώρες, αίσθηση προκάλεσε το 26,7% του γνωστού για τη σκληρή αντιμεταναστευτική του ατζέντα Λαϊκού Κόμματος της ∆ανίας. Και σ’ αυτή την περίπτωση η ακροδεξιά υπερφαλάγγισε το κυβερνητικό κόμμα - της σοσιαλίστριας πρωθυπουργού Χέλε Τόρνινγκ Σμιτ. Στην Αυστρία το λαϊκίστικο ακροδεξιό FPΟ, το οποίο είχε ιδρύσει ο Χάιντερ, αύξησε τη δύναμή του κατά 7,8% και έφτασε στο 20,5%. Για πρώτη φορά εισέρχεται στο Ευρωκοινοβούλιο το νεοσύστατο και συνειδητά ευρωφοβικό πολωνικό κόμμα «Κογκρέσο της Νέας ∆εξιάς» με 7,2% και τέσσερις ευρωβουλευτές. Σκοπός του, όπως υποστηρίζει ο αρχηγός του Γιάνους Κόρβιν Μίκε, είναι ο διαμελισμός της Ε.Ε εκ των έσω. Στην Ουγγαρία, το επισήμως νεοναζιστικό Τζόμπικ, έλαβε 14,7% (όσο περίπου είχε και το 2009, όταν έκανε το μεγάλο άλμα από το 2,2% στο 15%), ενώ σε Φινλανδία και Σουηδία τα ακροδεξιά, εθνικιστικά κόμματα πέτυχαν ποσοστά 12,9% και 7% αντιστοίχως. Στη Γερμανία το ναζιστικό NPD έμεινε στο 1%, αλλά η Εναλλακτική για τη Γερμανία, κόμμα υπερσυντηρητικό, αντιευρωπαϊκό και με εχθρική στάση προς την Ελλάδα εισήλθε

άφησαν τα τροπάρια και τα στειλιάρια τους ούτε πριν ούτε μετά τη χούντα, με την οποία αποπειράθηκαν να διευθετήσουν τα πολιτικά πράγματα. Εδώ ήταν αυτοί, εδώ θέριευαν κι όλοι εκείνοι οι λόγοι που εξέτρεφαν τον τόσο ελληνικό «αυταρχικό χαρακτήρα». Έτοιμοι να υποταχθούν στο πρόσταγμα που θα τους στείλει να αφανίσουν τον άλλο.

Ας φροντίσουμε να μελετήσουμε

Ας φροντίσουμε να μελετήσουμε πώς

“

Η επιτυχία των ακραίων κομμάτων δεν θα πρέπει, εντούτοις, να υπερεκτιμηθεί. Η εν λόγω εξέλιξη είναι όντως ανησυχητική, αναντίρρητα προβληματίζει, αλλά από την άλλη είναι απαραίτητο να αξιολογηθεί στο πλαίσιο των εθνικών συμφραζομένων

για πρώτη φορά στο Ευρωκοινοβούλιο με ποσοστό 7%. Στο Βέλγιο η Νέα Φλαμανδική Συμμαχία σάρωσε με ποσοστό 16,5, ενώ το ρατσιστικό Βλάαμς Μπελάνγκ έμεινε στο 4,16%. Στα θετικά καταγράφεται το χαμηλό ποσοστό που πήρε σε σχέση με τις δημοσκοπικές προβλέψεις ο Ολλανδός σύμμαχος της Λε Πεν, Γκέερτ Βίλντερς (12,03%), αλλά και η καταβαράθρωση του βουλγαρικού ναζιστικού μορφώματος, Ατάκα (4%).

Ανησυχία όχι υπερεκτίμηση

Ένα πρώτο συμπέρασμα που μπορεί να συναχθεί είναι η παραδοχή ότι η ευρωπαϊκή ακροδεξιά θρέφεται και κερδίζει από την οργή των πολιτών για τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, την αποξένωση από την Ευρώπη, την έλλειψη ταύτισης με ένα κοινό πολιτικό πανευρωπαϊκό όραμα, τη φτώχεια που κυριαρχεί σε πολλές χώρες και την πλύση εγκεφάλου που υφίστανται οι Ευρωπαίοι σχετικά με τους μετανάστες, τον κατασκευασμένο «εσωτερικό εχθρό», τον αποδιοπομπαίο τράγο, τον αποκλειστικό φταίχτη για την ανέχεια, την ανεργία,

οι ακροδεξιοί έγιναν φασίστες, πώς οι φασίστες έγιναν δεκτοί στο σαλόνι της πολιτικής (ήδη από τους τόσο εκσυγχρονισμένους φιλελεύθερους τεχνοκράτες των προηγούμενων κυβερνήσεων) και πώς σε τρίτο (πυκνό) χρόνο οι αποδεκτοί φασίστες έγιναν ναζιστές. Επείγει να το μελετήσουμε και να το καταλάβουμε. Να καταλάβουμε πώς άρθηκε και η τελευταία υποψία κοινωνικής ηθικής άρνησης, κοινωνικής κρίσης του λόγου (κοινωνικής λογοκρισίας λοιπόν) που άφηναν εκτός των ορίων το ναζισμό, που

Είναι δε τόσο ετερόκλητα τα κόμματα της ακροδεξιάς που, αν και πολύ πιθανή, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί εύκολο εγχείρημα η συγκρότηση «μαύρης» ενιαίας πολιτικής ομάδας. Τόσο το βρετανικό Ukip όσο και το Λαϊκό Κόμμα της ∆ανίας έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο δημιουργίας αντιευρωπαϊκής συμμαχίας, διότι δεν επιθυμούν να μπουν στο ίδιο κάδρο με το ξενοφοβικό και αντισημιτικό γαλλικό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν. Ωστόσο, το Εθνικό Μέτωπο θα επιδιώξει τη συγκρότηση ακροδεξιάς πολιτικής ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο ώστε οι σύμμαχοι να καρπωθούν και τα αντίστοιχα προνόμια (επιδοτήσεις, ξεχωριστά γραφεία, χρήματα για επικοινωνία, έδρες στις επιτροπές κλπ). Προϋπόθεση είναι να εξευρεθούν 25 εκπρόσωποι από 7 διαφορετικές χώρες στην Ευρωβουλή που διαθέτει 766 έδρες. Μεταξύ των συμμάχων της Λε Πεν περιλαμβάνονται ήδη το ολλανδικό Κόμμα των Ελευθέρων του Χέερτ Βίλντερς, η ιταλική Λέγκα του Βορρά, το βελγικό Vlaams Belang και το αυστριακό FPΟ του Στράχε. Είναι σαφές ότι σ’ αυτή την ομάδα δεν είναι καλοδεχούμενη η εγχώρια ναζιστική Χρυσή Αυγή, με την οποία οι Ευρωπαίοι ακροδεξιοί δεν επιθυμούν να ταυτίζονται. «Έχουμε δηλώσει εξ’ αρχής ότι δεν έχουμε τις ίδιες θέσεις και δεν πρόκειται να συμμαχήσουμε με την Χρυσή Αυγή» δήλωσε η επικεφαλής του Εθνικού Μετώπου μετά την εκλογική της νίκη.

∆ημοκρατική εγρήγορση

την ανασφάλεια, την εγκληματικότητα και την αμφισβήτηση της εθνικής κουλτούρας. Τα ακροδεξιά μορφώματα χωρίς να προσφέρουν λύσεις για τα μεγάλα ζητήματα εκμεταλλεύονται την ευνοϊκή γι’ αυτά συγκυρία (μεταναστευτικό, οικονομική κρίση, έλλειψη ηγετών και οράματος) και με λόγο μισαλλόδοξο, ρατσιστικό και λαϊκίστικο το μόνο που προτείνουν είναι «επανεθνικοποίηση» της Ε.Ε και εκκαθάριση των μεταναστών. Η επιτυχία των ακραίων κομμάτων δεν θα πρέπει, εντούτοις, να υπερεκτιμηθεί. Η εν λόγω εξέλιξη είναι όντως ανησυχητική, αναντίρρητα προβληματίζει, αλλά από την άλλη είναι απαραίτητο να αξιολογηθεί στο πλαίσιο των εθνικών συμφραζομένων. Πολλοί ψηφοφόροι βρήκαν την ευκαιρία να στείλουν ένα μήνυμα στις κυβερνήσεις τους και ενδεχομένως να τις τιμωρήσουν. Το γεγονός ότι το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία ενισχύθηκε σε τέτοιο βαθμό, οφείλεται αναμφίβολα και στο γεγονός ότι οι πολίτες ήθελαν να τιμωρήσουν την νυν κυβέρνηση των Σοσιαλιστών.

Εν κατακλείδι, αποτελεί τεράστια εσωτερική αντίφαση με την ιστορία, το πνεύμα και την αναγκαιότητα της συγκρότησης και εξέλιξης της Ευρώπης, η παθητικότητα και η απραξία της έναντι φαινομένων που όχι μόνο είναι ικανά να τινάξουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα στον αέρα, αλλά και να γυρίσουν την Ευρώπη σε μαύρες εποχές. Η ακροδεξιά ως όρος παραπλανά, διότι υπονοείται ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο περιθωριακό, ατόμων με αποκλίνουσα συμπεριφορά. Η εσφαλμένη αυτή προσέγγιση προέρχεται από τα αυτοματοποιημένα αμυντικά χαρακτηριστικά της δημοκρατικής κοινωνίας, η οποία κουκουλώνει και μεταθέτει το πρόβλημα σε έναν άλλο κόσμο, σαν να μην την αφορά η πραγματικότητα. Η ακροδεξιά κοσμοαντίληψη ξεκινάει από το κεφάλι των ανθρώπων, εδράζεται σε λανθασμένα πρότυπα και εκφράζεται πολλές φορές με τη σιωπηλή, παθητική επικρότηση και αποδοχή ξενοφοβικών πράξεων, με τον εθνικισμό και τον αντισημιτισμό. Σ’ αυτό το φαινόμενο η Ευρώπη και όλες οι αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να μη μείνουν απαθείς. Το καμπανάκι χτύπησε. •

τον καθιστούσαν ανίσχυρο ως λόγο, ήδη ως αδιανόητο. Τώρα γίνεται να είναι κανείς ναζιστής και γίνονται ναζιστές. Η δεύτερη πλευρά του «ναι» είναι άλλης τάξης, απλή υπενθύμιση. Οι «αυθεντικοί» ναζιστές, εκείνοι οι φορείς απόλυτης βαρβαρότητας που δρομολογούσαν τα τρένα για το Άουσβιτς, δεν ήταν μόνο κοινότοπα τετριμμένοι τύποι της διπλανής πόρτας, αλλά συνάμα κι όλοι εκείνοι που αποτελούσαν τα πλήθη της Νυρεμβέργης, όλοι εκείνοι που έβλεπαν τα τρένα να περνούν κι έκαναν πως

δεν καταλαβαίνουν, φαινομενικά αμελητέοι συνοδοιπόροι, απλοί ψηφοφόροι. Το τερατώδες μπορεί κάλλιστα να εκφράζεται με τους λεπτούς τρόπους της κάλπης. Το «όχι» από την άλλη είναι η κρίσιμη και ουσιαστική πολιτική απάντηση, έτσι όπως με σαφήνεια τη διατύπωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση της Ομόνοιας: «δεν θα χαρίσουμε την εργατική τάξη στους ναζί». •

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξίσωση για δυνατούς λύτες

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ψάχνουν τη συμφέρουσα ανάγνωση του μηνύματος της κάλπης

ΠΟΤΑΜΙ

Με «πρωταγωνιστή» τον Σουλτς

α στηρίξει την υποψηφιότητα του Μάρτιν Σούλτς, χωρίς όμως να ενταχθεί στην ομάδα των Σοσιαλιστών, αποφάσισε το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη. Η απόφαση - που πάρθηκε σε συνάντηση που είχαν οι 42 υποψήφιοι ευρωβουλευτές μαζί με τον επικεφαλής του κόμματος – δεν ήταν ομόφωνη καθώς υπήρξαν φωνές που υποστήριξαν ότι οι δύο ευρωβουλευτές πρέπει να στηρίξουν την υποψηφιότητα του Γκίντερ Φερχόιγκεν υπό τον φόβο της ταύτισης με την Ελιά. Τελικά υπερίσχυσε η άποψη της πλειοψηφίας ενώ καταλυτική ήταν και η παρέμβαση των δύο εκλεγμένων ευρωβουλευτών, Γεώργιου Γραμματικάκη και Μιλτιάδη Κύρκου. Η πλειοψηφία απέρριψε την πρόταση για στήριξη Φερχόιγκεν καθώς, όπως υποστήριξαν, οι Φιλελεύθεροι παρουσιάζονται αποδυναμωμένοι από το εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ενώ η πολιτική τους είναι -ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια- πλήρως ταυτισμένοι με αυτήν του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Στη συνάντηση πάντως έγινε και μια πρώτη συζήτηση για το πολιτικό μέλλον του Ποταμιού και τον τρόπο με τον οποίο το κόμμα θα κινηθεί το επόμενο διάστημα. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, το οποίο θεωρήθηκε επιτυχημένο ενώ αρκετοί από τους ομιλητές έθεσαν ζήτημα προσανατολισμού του κόμματος σε σχέση με τις πολιτικές διεργασίες που ξεκίνησαν από την επόμενη κιόλας των εκλογών. Γενική εκτίμηση ήταν ότι το Ποτάμι πρέπει να κρατήσει αποστάσεις από τις συζητήσεις για την ανασύσταση της Κεντροαριστεράς και ειδικά από την Ελιά, ενώ στελέχη του κόμματος απορρίπτουν κάθε ενδεχόμενο συμμετοχής του Ποταμιού σε πιθανό κυβερνητικό ανασχηματισμό. Άνθρωποι που συμμετέχουν πάντως στο Ποτάμι τονίζουν ότι προς το παρόν η συζήτηση δεν γίνεται οργανωμένα και ευελπιστούν ότι αυτό θα συμβεί κατά τη διάρκεια του πρώτου Συνεδρίου του Ποταμιού που θα γίνει στις 27-29 Ιουνίου σε κάμπινγκ της Αλεξανδρούπολης.

Αδάμος Ζαχαριάδης

Ό τι πήρε το μήνυμα θέλει να διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση η Νέα ∆ημοκρατία. Όμως, δεν έχει καταλήξει, ακόμα, στο τι ακριβώς γράφει: Στροφή προς τα δεξιά ή στροφή προς το κέντρο; Προκειμένου, λοιπόν, να ζυγίσει τα δεδομένα και να καταλήξει στη συμφέρουσα λύση, διαψεύδει τις φήμες περί ανασχηματισμού ή συνεδρίου, τουλάχιστον για τις δύο επόμενες βδομάδες και βλέπουμε... Την περασμένη Κυριακή, μετά την ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος, ο Α. Σαμαράς δήλωνε «Γνωρίζω τι πρέπει να αλλάξει και θα αλλάξει γρήγορα». Στη συνέχεια, όμως, η Συγγρού κατέβασε ταχύτητα μέχρι να μετρήσει τα κουκιά. Από τη μια, ορισμένα στελέχη εκτιμούν ότι το 2,7% του ΛΑΟΣ, το 1,44% των Ελλήνων Ευρωπαίων Πολιτών του Γ. Χατζημαρκάκη και το 0,9% του Θ. Τζήμερου με τις Γέφυρες αρκούν για να καλύψουν την απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ. Και φυσικά κλείνει το μάτι στους αποχωρήσαντες από τους ΑΝΕΛ, όπως ο Β. Καπερνάρος. Από την άλλη, εκτιμάται ότι είναι αναγκαίος ο επαναπατρισμός στελεχών από τη λαϊκή δεξιά και το κλείσιμο του ματιού στο Κέντρο. Όπως και να έχει, ο Α. Σαμαράς επιθυμεί να επαναθεμελιώσει τη «μεγάλη παράταξη της δεξιάς» στο συνέδριο της Ν∆, που προσδιορίζεται τους επόμενους μήνες.

Κλίνατε επί δεξιά

«Ανασχηματισμό των ιδεών και των πολιτικών, όχι μόνο των προσώπων» διακηρύσσει η φιλοσαμαρική πτέρυγα, μέσω της αρθρογραφίας της στο antinews.gr. «Όπως λένε κάποιοι, στην πολιτική δεν παίζουν, ανακατεύουν μόνο την τράπουλα. Αν αυτό θέλει η κυβέρνηση θα έχει κάνει ένα τραγικό και ασυγχώρητο λάθος», σημείωνε κύριο άρθρο του ιστότοπου (28/5). Σε επόμενο άρθρο (29/5) υπογραμμιζόταν ότι

ΠΑΣΟΚ

«ο επικείμενος ανασχηματισμός θα αποτυπώσει τη “νέα πλειοψηφία” που έχει ανάγκη η χώρα», καθώς και ότι «Στις άμεσες προτεραιότητες του Πρωθυπουργού είναι τώρα να προχωρήσει σε αλλαγές στο κόμμα της Ν∆. Κατά καιρούς έχει εκφράσει συχνά την άποψη ότι το κόμμα είναι “ο Μεγάλος Ασθενής”, γεγονός που τον απασχολεί έντονα, και ότι αυτό πλέον πρέπει να αντιμετωπισθεί με σχεδιασμένες κινήσεις και πρωτοβουλίες». «Κλίνατε επί δεξιά» φαίνεται πως είναι η νέα «εντολή πρωθυπουργού», με τον Ά. Γεωργιάδη να κάνει το λαγό και να ζητά από τον Γ. Καρατζαφέρη μέσα από τον οικείο του χώρο, τα τηλεοπτικά παράθυρα, τον επαναπατρισμό του «στη μεγάλη παράταξη». Ο Γ. Καρατζαφέρης φαίνεται πως διαπραγματεύεται τους όρους επιστροφής του δηλώνοντας «Αρκεί η μεγάλη παράταξη να είναι μεγάλη» (Ανατροπή, 26/5). Επιπρόσθετα, ο Φ. Κρανιδιώτης ήταν ξεκάθαρος για την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η Ν∆ «Χρειαζόμαστε να επιστρέψουν όλοι. Οι μεγάλες απώλειες είναι από δεξιά μας, ΛΑΟΣ, ΑΝΕΛ και Χρυσή Αυγή» (Alpha9.89, 29/5).

Ή επιστροφή στο κέντρο

Στην αντιπέρα όχθη βρίσκεται η καραμανλική πτέρυγα, η οποία έχει εκφράσει με κάθε τρόπο την αντίθεσή της στη δεξιά στροφή. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, μάλιστα, δείχνει ότι έχει ισχυρή βάση στο κόμμα, αφού από την τετρασταυρία που είχε διαρρεύσει εξέλεξε τον Μ. Κεφαλογιάννη, και μάλιστα στην πρώτη θέση, και την Ελίζα Βόζενμπεργκ, στην τρίτη θέση. Μέσω του facebook και τον Πυρήνα Υποστηρικτών του Κώστα Καραμανλή, η καραμανλική πτέρυγα τονίζει «Στη Νέα ∆ημοκρατία έχουμε θέμα» και συμπληρώνει «Τι θα πει διαχειρίσιμη ήττα; Πώς μπορώ να πανηγυρίζω την ώρα που χάνω; Πόσο χαμηλά θα οδηγήσετε το

κόμμα του εθνάρχη;» (26/5). Ακόμα σχολιάζουν το άνοιγμα προς τον Γ. Καρατζαφέρη γράφοντας «Κάποιοι μεθοδεύουν την επιστροφή του Καρατζαφέρη στη Ν.∆. Ο ίδιος όχι απλά δεν είναι αρνητικός, αλλά το επιδιώκει εδώ και αρκετό καιρό μετά μανίας. Όμως επειδή γνωρίζει, όπως άλλωστε και ανοιχτά δηλώνει, το πραγματικό ‘’αφεντικό‘’ της ‘’πολυκατοικίας‘’, εκεί προσπαθεί να ρίξει τις γέφυρες και όχι στους ‘’ενοίκους‘’. Γι’ αυτό και τελευταία κάνει συχνές αναφορές τόσο στον Κώστα Καραμανλή, όσο και στους υποστηρικτές του. Αυτή όμως η γέφυρα, ως κατασκευή, είναι αδύνατη. Και οι ‘’μηχανικοί‘’ ματαιοπονούν». Όπως φαίνεται η εξίσωση του μηνύματος της κάλπης είναι για δυνατούς λύτες και ο Α. Σαμαράς έχει χάσει την πλήρη ελευθερία κινήσεων που είχε τους προηγούμενους μήνες. Οι πιέσεις που του ασκούνται από τις διάφορες πτέρυγες της Νέας ∆ημοκρατίας δεν φαίνεται να μπορούν να συμφωνήσουν σε ένα συνδυαστικό αποτέλεσμα. Μάλλον θα πρέπει να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Και το δεξί του χέρι είναι το καλό… Ιωάννα ∆ιαλεισμά

Πάγωσαν τα χαμόγελα

ατευνάζεται η αρχική ευφορία στην Χαριλάου Τρικούπη καθώς, αμέσως μετά το «σωσίβιο» των εκλογικών αποτελεσμάτων, έρχεται νέος, ίσως απροσπέλαστος, σκόπελος. Ο Β. Βενιζέλος βρίσκεται μπροστά σε αδιέξοδο καθώς ο επιθυμητός ανασχηματισμός δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση. Στη συνάντηση του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ με τον πρωθυπουργό Α. Σαμαρά καταγράφηκε διάσταση απόψεων τόσο για το εύρος του ανασχηματισμού όσο και στην ονοματολογία. Μπορεί εξερχόμενος της συνάντησης να δήλωσε ότι «κάναμε μια συστηματική συζήτηση για τα αποτελέσματα των εκλογών και τα μηνύματα που στέλνουν οι Έλληνες. Είναι υποχρέωσή μας να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των πολιτών» αλλά, όπως σημείωναν κυβερνητικά στελέχη, «δεν υπάρχει βιασύνη, ο ανασχηματισμός θα γίνει στην ώρα του». Στην πρώτη συζήτηση επί των υπουργείων μπήκε στο τραπέζι τόσο το Υπουργείο Υγείας όσο και το Ανάπτυξης ενώ, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ των «Νέων» (30/5) κουβέντα έγινε και για την θέση του Επιτρόπου για την Κομισιόν, με το όνομα του Κωστή Χατζηδάκη να μην ενθουσιάζει τον

πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Ο Βενιζέλος πάντως θα ήθελε οι αλλαγές στη κυβέρνηση να γίνουν το συντομότερο δυνατόν καθώς θέλει να κατευνάσει την εσωτερική αντιπολίτευση που κατακρίνει την ηγεσία για πλήρη ταύτιση με τη Νέα ∆ημοκρατία. Επιπλέον, ο ίδιος επιθυμεί να πάει η Ελιά το συντομότερο δυνατόν σε ιδρυτικό συνέδριο, ενώ οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι δεν συζητάν τέτοιο ενδεχόμενο αν δεν προηγηθεί συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζει ότι στον χώρο της Ελιάς υπάρχει έντονη αγωνία για την τελική κατάταξη των δύο ευρωβουλευτών. Το θρίλερ μεταξύ Εύας Καϊλή και Παντελή Καψή δείχνει να καταλήγει σε νίκη της πρώτης γεγονός που δεν χαροποιεί ιδιαίτερα τις υπόλοιπες «συνιστώσες». Οι συλλογικότητες εκτός ΠΑΣΟΚ επιθυμούσαν σφοδρώς την εκλογή Καψή καθώς θεωρούσαν ότι αυτό θα έδινε νέα ώθηση στο εγχείρημα. Όπως και να έχει πάντως, το επόμενο διάστημα αναμένεται ιδιαίτερα ενδιαφέρον καθώς ο χώρος της κεντροαριστεράς θα βρεθεί στο επίκεντρο των πολιτικών διεργασιών. Α.Ζ.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

αρακολουθώντας με πραγματικό ενδιαφέρον την προεκλογική τακτική της ηγεσίας του ΚΚΕ σημειώσαμε πολύ συχνά την ακραία έκφρασή της στα σημεία που αφορούσαν την κριτική της και τη διαφοροποίησή της απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν φορές που νόμιζες ότι μοναδικός αντίπαλός της ήταν το κόμμα της αριστεράς, καθώς σ’ αυτό έστρεφε τα πυκνά πυρά της. Θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει αυτή την εμμονή. Είναι έκδηλη η αγωνία που διακατέχει τη νέα ηγεσία του ΚΚΕ να επουλώσει το τραύμα που προκάλεσε η θεαματική μείωση των ποσοστών τού κόμματος στις εκλογές του 2012. Παρά το γεγονός ότι αποτελεί επανάληψη της ίδιας αποτυχημένης πολιτικής κατασυκοφάντησης του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία δεν απέδωσε ούτε και τότε τα αναμενόμενα, δηλαδή τον αποκλεισμό των διαρροών προς την κατεύθυνση της ριζοσπαστικής αριστεράς. Καρπός αυτής της εμμονής υπήρξαν οι μεγαλειώδεις κριτικές αποτιμήσεις του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ με χαρακτηρισμούς, όπως «σκυλάκι του καναπέ» και «κότα». Όμως μπροστά στις μετεκλογικές εκτιμήσεις, που ακολούθησαν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών της περασμένης Κυριακής, όλα αυτά μοιάζουν με πλημμελήματα. Γιατί αυτές οι τελευταίες δεν αφορούν τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά την ψήφο των λαϊκών τάξεων. Και, συνεπώς, οποιοδήποτε λάθος σχετικά με την αποτίμηση των εκλογικών αποτελεσμάτων δεν αφορά μια ενδοαριστερή διαμάχη, αλλά την προοπτική των λαϊκών αγώνων.

Ασήμαντη η πρωτιά της Αριστεράς…

Η δήλωση, λοιπόν, του ∆. Κουτσούμπα, γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ, την ίδια στιγμή που εκτιμά ως «θετικό» το αποτέλεσμα για το ΚΚΕ, δηλαδή το 6% και την εκλογή 2 ευρωβουλευτών, για το «συνολικό αποτέλεσμα» διευκρινίζει ότι «δεν δείχνει ανατροπή του αντιλαϊκού συσχετισμού, δεν συνιστά νέο πολιτικό σκηνικό». Και για να μην αφήσει καμία αμφιβολία για το τι εννοεί προσθέτει: «Μέρος ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ επένδυσαν σε αυτή την επιλογή ένα αριστερό προσανατολισμό. Ωστόσο, η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ δεν εκφράζει ισχυροποίηση της αριστερής, ριζοσπαστικής, αντιμονοπωλιακής, αντιιμπεριαλιστικής πολιτικής. Πιστή στο προεκλογικό της λάθος η

ξελλών και του Βερολίνου.

Αυτοεκπληρούμενη προφητεία

Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν βλέπει ανατροπή…

Αδιανόητη σύμπτωση με τις εκτιμήσεις Ν∆-ΠΑΣΟΚ ηγεσία του ΚΚΕ, αντί να προσπαθήσει να εξηγήσει γιατί η κατασυκοφάντηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε ελάχιστη ως μηδενική απόδοση προς όφελος του ΚΚΕ, συνεχίζει την προσαρμογή της πραγματικότητας στις επιθυμίες της: οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν λάθος «επένδυση» του «αριστερού προσανατολισμού» τους. Αυτοί, λοιπόν, φταίνε και πάλι, όπως και τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2012. Κλείνουν τα μάτια τους στη διάθεση που αναπτύσσεται όχι μόνο στους κόλπους των παραδοσιακών ψηφοφόρων του ΚΚΕ, οι οποίοι μετατοπίζονται προς τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ενοχές, αλλά και σημαντικού τμήματος των μελών του, που αδυνατούν να κατανοήσουν αυτή την άστοχη και αδιέξοδη γραμμή. Ιδίως όταν τη βλέπουν να μην αποδίδει σχεδόν τίποτα, αντίθετα, διαιωνίζει έναν τεχνητό διχασμό της αριστεράς, που μόνο τους λαϊκούς αγώνες δεν ευνοεί. Αν δεν θέλει η ηγεσία του Περισσού να αναγνώσει τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων, που καταγράφουν τις μετακινήσεις ψηφοφόρων από το ΚΚΕ προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ας τις μελετήσουν τα μεσαία και κατώτερα στελέχη, που ζουν από κοντά τον άγονο αγώνα κατά του ΣΥΡΙΖΑ και βιώνουν την άδικη για τον δικό τους αγώνα πραγματικότητα, η οποία καταγράφει τα αντίθετα αποτελέσματα μέσα στις λαϊκές τά-

ξεις από αυτά που υπόσχεται η γραμμή της ηγεσίας. Η γραμμή αυτή έχει πάψει πια να μπορεί να βλάψει ουσιαστικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Την αποτελεσματικότητα των λαϊκών αγώνων βλάπτει.

∆εν βλέπουν νέο πολιτικό σκηνικό

Η εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος εκ μέρους της ηγεσίας του ΚΚΕ έχει και ένα ακόμη εξίσου σημαντικό πρόβλημα: σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις και εντός αλλά κυρίως εκτός Ελλάδας για τη σημασία της πρωτιάς της αριστεράς σ’ αυτή τη χώρα της Ευρώπης, θεωρεί ότι «δεν δείχνει ανατροπή του αντιλαϊκού συσχετισμού, δεν συνιστά νέο πολιτικό σκηνικό». Με την εκτίμηση αυτή, έστω και από διαφορετικές αφετηρίες, συμφωνούν μόνο οι ηγεσίες της Ν∆ και του ΠΑΣΟΚ. Άθελά της η ηγεσία του ΚΚΕ συμβάλλει στην προσπάθειάς τους να αποδείξουν ότι δεν έγινε και τίποτα, όλα βαίνουν ομαλώς! Και υποδηλώνει ηττοπάθεια, η οποία διαχέεται ανοήτως και χωρίς επιφύλαξη. ∆εν βρίσκουν καν δύο λόγια να πουν για την εξαίρεση που συνιστά η «πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ» σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπου οι ευρωκάλπες ανέδειξαν την ακροδεξιά ως κύρια δύναμη που εισπράττει την αγανάκτηση από την πολιτική των Βρυ-

Το τραγικό είναι ότι οι απαράδεκτες και αδιανόητες αυτές εκτιμήσεις της ηγεσίας του ΚΚΕ δεν οφείλονται σε μια λαθεμένη ανάγνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Οφείλονται στην ειλημμένη ήδη προεκλογικά απόφαση, ότι όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, είναι απορριπτέο, εφόσον δεν θα αναδείκνυε την εκ των προτέρων δεδομένη ορθότητα της γραμμής του Περισσού. Αυτή είναι η λογική που απειλεί να διαλύσει ακόμη και τις επιτυχημένες προσπάθειες των αγωνιστών του ΚΚΕ, όπως στην Πάτρα, όπου ο Περισσός αποφάσισε να αρνηθεί τις ψήφους των δημοτών που στον πρώτο γύρο είχαν επιλέξει τον υποψήφιο του ΣΥΡΙΖΑ! Λες και μπορούσε η οποιαδήποτε απόφασή του να αποτρέψει το αυτονόητο: την πολιτική αλληλεγγύη μεταξύ των δυνάμεων της αριστεράς. Αυτό το αυτονόητο, που η ηγεσία τού ΚΚΕ φαίνεται να φοβάται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, κάθε φορά που πάει να γίνει αυτονόητο και για τους οπαδούς του ΚΚΕ. Και γι’ αυτό επιχειρεί με κάθε τίμημα να το αποτρέψει. Μερικές φορές το τίμημα είναι βαρύ. Έτσι κατέληξε να έχει δήμαρχο ο Βόλος τον γνωστό Μπέο...

“

Χ. Γεωργούλας

Πιστή στο προεκλογικό της λάθος η ηγεσία του ΚΚΕ, αντί να προσπαθήσει να εξηγήσει γιατί η κατασυκοφάντηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε ελάχιστη ως μηδενική απόδοση προς όφελος του ΚΚΕ, συνεχίζει την προσαρμογή της πραγματικότητας στις επιθυμίες της.

Αβέβαιο το μέλλον της ∆ΗΜΑΡ Υπό αυτήν την πίεση, ο Φ. Κουβέλης έθεσε την παραίτησή του με μεγάλη ασάφεια στα όργανα του κόμματος τονίζοντας ότι «εάν τα όργανα του κόμματος, αν η Κεντρική Επιτροπή θεωρούν ότι έχω κάνει τόσα λάθη, βεβαίως να κάνουν αποδεκτή την παραίτησή μου», υπονοώντας ότι θα απορριφθεί.

Παραίτηση;

ο ποσοστό του 1,2%, που κατέγραψε η ∆ΗΜΑΡ στις εκλογές της Κυριακής, επιβεβαίωσε με τραγικό τρόπο το θολό στίγμα που εξέπεμψε όλο το προηγούμενο διάστημα προς την κοινωνία. Η εκλογική αυτή ήττα έρχεται να επιβεβαιώσει την αδυναμία στρατηγικού προσανατολισμού και ταυτότητας της ∆ΗΜΑΡ. Κύκλοι που βρίσκονται κοντά στον Φ. Κουβέλη, σχολίαζαν ότι έγιναν λάθη που στοίχισαν στο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά η απήχησή της είναι πολύ μεγαλύτερη.

Το χαμηλό ποσοστό στις κάλπες έδωσε την ευκαιρία σε πολλά από τα στελέχη της μειοψηφίας να επανέλθουν πιο δυναμικά και να θέσουν δημόσια, ακόμα και το ενδεχόμενο της παραίτησης του προέδρου. Η κριτική τους, ωστόσο, εστιάστηκε κυρίως στην άρνηση της ∆ΗΜΑΡ να συνεργαστεί με το χώρο του ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της Ελιάς. Την αυστηρότερη κριτική εξέφρασε ο Β. Οικονόμου: «Θέλω να πιστεύω ότι μια στοιχειώδης σοβαρότητα επιβάλλει η παραίτηση να είναι οριστική και αμετάκλητη». Ήδη από κύκλους προεξοφλείται ότι ο Β. Οικονόμου έχει απομακρυνθεί από το κόμμα, ιδίως μετά τη μη στήριξή του για τη θέση του υποψήφιου περιφερειάρχη Αττικής. Αντίστοιχα σενάρια, παρά τη διάψευσή τους, κυκλοφορούσαν και για τον Γ. Ψαριανό. Και οι δύο βουλευτές απουσίαζαν από την κοινή σύγκλιση της Εκτελεστικής Επιτροπής και της κοινοβουλευτικής ομάδας, ενώ την επόμενη βδομάδα αναμένεται να συγκληθεί η Κεντρική Επιτροπή. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η ∆ΗΜΑΡ εισέρχεται σε μια φάση έντονης

εσωτερικής αντιπαράθεσης, από την οποία πολύ δύσκολα θα εξέλθει χωρίς απώλειες. Το σενάριο που κυκλοφόρησε σχετικά με την υποψηφιότητα για τη θέση του προέδρου της ∆ημοκρατίας διαψεύστηκε άμεσα από τον ίδιο.

Αλλαγή πολιτικής χρειάζεται

Η ισορροπία που ακολούθησε όλο το προηγούμενο διάστημα, μας οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα, μας εκμυστηρεύτηκε βουλευτής που βλέπει θετικά το άνοιγμα της ∆ΗΜΑΡ προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Φ. Κουβέλης προσπαθούσε να μη δυσαρεστήσει κανέναν, συμπλήρωσε. Ρόλο γεφυροποιού των διαφόρων τάσεων ανέλαβαν οι βουλευτές ∆. Αναγνωστάκης, Γ. Κυρίτσης, Γ. Πανούσης, Ν. Φούντα και Θ. Ψύρρας, με δημόσια παρέμβασή τους ασκώντας κριτική τόσο στην ηγετική ομάδα, όσο και στις πολιτικές που ακύρωσαν «τη στρατηγική μιας κεντροαριστερής, σοσιαλιστικής, δημοκρατικής συμμαχίας για το νέο μοντέλο διακυβέρνησης», υπονοώντας ότι προσανατολίζονται σε ένα ενδεχόμενο συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Στο ίδιο μήκος κύματος εξέπεμψε και ο Ν. Τσούκαλης, ο οποίος χαρακτήρισε ως θετικό το αποτέλεσμα της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, αν και χρειάζονται να γίνουν σημαντικά βήματα και από την πλευρά του προς το ρεαλισμό. Στάθης Κουτρουβίδης

“

Οι εκλογές ήταν και αυτ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Συνέντευξη με τον πανεπιστημιακό Ηλία Γεωργαντά Οι αυτοδιοικητικές εκλογές αποτιμήθηκαν τις περισσότερες φορές σε συνάρτηση με την κεντρική πολιτική σκηνή. Η σημασία τους συχνά υποτιμήθηκε. Στη συζήτηση που ακολουθεί, θελήσαμε να αποκαταστήσουμε σ‘ ένα βαθμό αυτή τη “βλάβη”.

Τα κεντρικά συνθήματα (“τρεις κάλπες, μία επιλογή” και “στις 25 ψηφίζουμε και στις 26 φεύγουν“) θα έπρεπε να συνοδευτούν από αντίστοιχα, εξίσου τολμηρά, που θα εξειδίκευαν το τοπικό περιεχόμενο της διακύβευσης.

Τη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός Οι πρόσφατες εκλογές – αυτοδιοικητικές και ιδίως ευρωεκλογές – θα αποδειχθεί, άραγε, ότι είναι μια τομή στη μεταπολιτευτική πολιτική ιστορία, στα 40 χρόνια του πολιτικού συστήματος; Αν ναι, γιατί; Θα έλεγα ότι οι ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου αποτελούν σταθμό όχι μόνο για τα 40 χρόνια της Γ’ Ελληνικής ∆ημοκρατίας, αλλά και για όλο το εύρος της πολιτικής ιστορίας του ελληνικού κράτους. Για πρώτη φορά, ένα αριστερό κόμμα, και μάλιστα ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα, κερδίζει τις εκλογές καθαρά και αδιαμφισβήτητα. Βέβαια, οι εκλογές αυτές δεν ήταν βουλευτικές, όμως ο εκλογικός ανταγωνισμός είχε ένταση και οξύτητα που προσιδιάζουν σε εθνικές εκλογές. Ο λαός προτίμησε την πολιτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και το έδειξε απερίφραστα στην κάλπη. Σημειωτέον ότι η ανατροπή αυτή έγινε αποκλειστικά με τις δυνάμεις που η κοινωνία εμπιστεύτηκε στον ΣΥΡΙΖΑ για να δώσει αυτή την πολιτική μάχη. Τη μάχη αυτή την έδωσε απολύτως μόνος του -καθαρά και χωρίς πολιτικά «δάνεια», «υποθήκες» και «τριτεγγυητές»- και μάλιστα την κέρδισε έχοντας απέναντί του το σύνολο των παλαιοκομματικών δομών εξουσίας, της κρατικής διαπλοκής, αλλά και των βαρόνων των μίντια. Αυτό που μένει είναι να επισφραγιστεί από το επόμενο ορόσημο, που δεν είναι άλλο από μια αντίστοιχη, αν όχι καλύτερη, εκλογική νίκη στις εθνικές βουλευτικές εκλογές.

Ένας, ακόμη, δικομματισμός;

Οι δεύτερες εκλογές, μετά τον Ιούνιο του 2012, που αναδεικνύουν δύο – τα ίδια – μεγάλα κόμματα, μπορεί να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι άρχισε να διαμορφώνεται ένας νέος δικομματισμός ή θα συνεχισθεί η έντονη ρευστότητα; Τι χώρος απομένει για την κεντροαριστερά; Με τις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής παγιώνονται και οριστικοποιούνται οι τάσεις ανατροπής του δικομματισμού όπως τον ξέραμε από το 1980 και μετά. Αυτό είναι ξεκάθαρο. Με τα νέα δεδομένα σαφώς προκύπτει μια εικόνα διπολικότητας στο κομματικό σύστημα, η οποία όμως διαφοροποιείται ριζικά από βασικά χαρακτηριστικά του κλασικού δικομματισμού: δηλαδή, τα ποσοστά των δύο κομμάτων να αθροίζονται στο 8085%, να υπάρχει εναλλαγή των δύο κομμάτων στην εξουσία και, φυσικά, η δυνατότητα σχηματισμού αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Κανένα από τα βασικά αυτά κριτήρια δεν ικανοποιείται. Επίσης, ενώ ο ένας από τους δύο πόλους, εννοώ τον ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει να αποκτά συμπαγή χαρακτηριστικά, ο άλλος πόλος (Ν∆ΠΑΣΟΚ) διέπεται από αστάθεια αλλά και ετερογονία της συνολικής του εκλογικής δύναμης. Άρα, οι δύο πόλοι είναι ανόμοιοι και ανισομερείς ως προς την εσωτερική τους σύνθεση. Θα έλεγα λοιπόν ότι το κομματικό σύστημα εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια κατάσταση μετάβασης, αν και πλέον οι αβεβαιότητες της μετάβασης συγκεντρώνονται περισσότερο στο συστημικό πόλο Ν∆-ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό άλλωστε παρατηρείται και όλη αυτή η σπουδή για τη δη-

μιουργία νέων μικρότερων πόλων (Ποτάμι, αναβιωμένο ΛΑΟΣ, Γέφυρες κ.ά.) που προσπαθούν να ανακόψουν τις φυγόκεντρες τάσεις και να λειτουργήσουν ως εκλογικές «δεξαμενές ανακούφισης» του παλαιοκομματισμού. Η κεντροαριστερά παραμένει ανήμπορη να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, ενώ οι σποραδικές «πρωτοβουλίες» που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της εξουδετερώνονται σχεδόν αυτοστιγμεί από τις αντιφάσεις που γεννούν οι τακτικοί ελιγμοί που υποχρεώνεται να κάνει ο συστημικός πόλος εξαιτίας της ασφυκτικής πολιτικής πίεσης που του ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα, η σχεδόν δικαιωματική εμπλοκή του βενιζελικού περιβάλλοντος και των δορυφόρων του στα τεκταινόμενα της κεντροαριστεράς, και μάλιστα αξιώνοντας ηγεμονική θέση, φαίνεται να καταδικάζει τις όποιες απόπειρες ανασυγκρότησης σε μικρές ψευδο-αναστάσεις. Μιλάμε για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Σε σχέση με άλλες του παρελθόντος τι το νέο έφεραν, ή αποκάλυψαν οι καταγραφείσες τάσεις, σε τι προϊδεάζουν; Είναι πολλά και ποικίλα τα στοιχεία που συνθέτουν τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Να πω όμως εξαρχής κάτι που κατά τη γνώμη μου είναι σημαντικό, διότι νοθεύει και παραποιεί την ερμηνευτική μας οπτική. Είχαμε μια χυδαία, απροκάλυπτη, αυθαίρετη, υστερόβουλη και μικροκομματική χειραγώγηση του χρόνου διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών, με αποτέλεσμα ο πρώτος γύρος να μην διεξαχθεί στις 25/5, όπως θα έπρεπε, αλλά στις 18/5. Η αλλοίωση του χρόνου των εκλογών έθεσε τις αυτοδιοικητικές εκλογές εξαρχής σε τροχιά επικοινωνιακού συμψηφισμού των εντυπώσεων ήττας/νίκης. Η εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων στο δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών εκδηλώθηκε εντελώς «στα τυφλά», αφού το εκλογικό σώμα στερήθηκε εμπρόθετα το δικαίωμα που του παρείχε ο νόμος να γνωρίζει εκ των προτέρων το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. ∆εν είμαι καθόλου βέβαιος ότι το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών θα ήταν το ίδιο, αν η κυβέρνηση

είχε τηρήσει τα προβλεπόμενα από το νόμο και δεν είχε χειραγωγήσει το χρόνο διεξαγωγής τους. Να δούμε την τακτική των κομμάτων στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Κατά κανόνα τα αυτοδιοικητικά σχήματα των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης επέλεξαν να εμφανισθούν σαν «ανεξάρτητα». Τι εκφράζει αυτό το φαινόμενο; Πώς το υποδέχθηκαν οι τοπικές κοινωνίες; Λειτούργησε; Αν ναι, αυτό συνέβη διότι ενεργοποιήθηκαν οι τοπικοί μηχανισμοί εξουσίας – πελατείας; Ή διότι, πλέον, η αυτοδιοίκηση ασκεί εξουσία με πλούσια ύλη; Με την παραπάνω επιφύλαξη θα έλεγα τα εξής: Πρώτον, παρατηρείται μια τάση που δεν είναι εντελώς νέα αλλά προβάλλει πολύ ενισχυμένη. Η υποστολή τής κομματικής σημαίας στα αυτοδιοικητικά ψηφοδέλτια που επικοινωνούν ή ταυτίζονται με Ν∆ και ΠΑΣΟΚ, γίνεται απαραίτητη προϋπόθεση για την προοπτική εκλογικής νίκης. Εκτιμώ ότι αυτό δεν γίνεται απλώς επειδή «πιάνει» στους ψηφοφόρους, αλλά επειδή είναι όρος και προϋπόθεση που βάζουν οι ίδιοι οι υποψήφιοι (δημοτικοί και περιφερειακοί) σύμβουλοι στους ηγήτορες των ψηφοδελτίων προκειμένου να συμμετάσχουν. ∆εύτερον, το οποίο συνδέεται με το πρώτο, τα αυτοδιοικητικά ψηφοδέλτια στις εκλογές του Μαΐου ήταν μεγάλα και κυρίως πολυσυλλεκτικά. Αν δει κανείς τους υποψήφιους συμβούλους στα ψηφοδέλτια που, κατόπιν εορτής, έσπευσαν να υιοθετήσουν Ν∆ και ΠΑΣΟΚ, θα διαπιστώσει ότι πολύ απέχουν από το να τα πει κανείς «φιλομνημονιακά». Τρίτον, όλα τα παραπάνω συνθέτουν μια εικόνα «θεσμοποιημένου λευκού ψηφοδελτίου», άρα και καταμετρήσιμου (!), στο οποίο όμως η υποστολή της κομματικής σημαίας συνιστά άλλοτε επιβεβλημένη υποχώρηση κι άλλοτε συγκαλυμμένη ήττα. Τέταρτον, η πολιτικά ριψοκίνδυνη επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ στις αυτοδιοικητικές εκλογές να προβεί σε συνειδητή έπαρση σημαίας, ήταν μια πολιτικά έντιμη και υπεύθυνη κίνηση, μέσα από την οποία του δόθηκε και η ευκαιρία (με χαμηλό

οδιοικητικές Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

“

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Εφεξής ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να δώσει άμεση προτεραιότητα στην τοπική και περιφερειακή του διείσδυση ώστε η πολιτική του επιρροή να αποκτήσει “στρατηγικό γεωγραφικό βάθος”.

σχετικά κόστος) να αποτιμήσει το ελάχιστο των δυνάμεων του σε συνθήκες «απόλυτης, καθολικής και ολοκληρωτικής» σύγκρουσης και μάλιστα υπό συνθήκες δεύτερου γύρου που μόνο σε προεδρικά συστήματα βλέπει κανείς. Με δεδομένη και τη χειραγώγηση του χρόνου διεξαγωγής των εκλογών, το αποτέλεσμα που εισέπραξε δεν είναι καθόλου κακό. Πρέπει όμως να εξετάσει προσεκτικά τα αποτελέσματα του ριψοκίνδυνου αυτού εγχειρήματος. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι εφεξής ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να δώσει άμεση προτεραιότητα στην τοπική και περιφερειακή του διείσδυση ώστε η πολιτική του επιρροή να αποκτήσει «στρατηγικό γεωγραφικό βάθος».

τικό σύστημα ανέτρεψαν τους αρχικούς σχεδιασμούς. Στο πλαίσιο αυτού του, έστω ημιτελούς, εγχειρήματος έγινε μια συστηματική προσπάθεια εξασφάλισης της «πολιτικής συμμόρφωσης» της αυτοδιοίκησης. Αυτό, ως ένα βαθμό, επιτεύχθηκε κυρίως με την πλήρη πολιτική υποταγή της ΚΕ∆ΚΕ, η οποία στα χρόνια της κρίσης ουσιαστικά εξελίχθηκε σε πολιτικό ζόμπι. Άρα, θα έλεγα ότι ως προς την πρώτη λειτουργία τής αυτοδιοίκησης που παρατηρούμε στα κράτη με χωρικώς διαστρωματωμένα πολιτικά συστήματα, ο Καλλικράτης λειτούργησε στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση: της απρόσκοπτης εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών και όχι βέβαια του μετριασμού τους.

Σε άρθρα σου αναφέρεις ότι σε χώρες που διαθέτουν πολιτικά συστήματα με ικανή χωρική διαστρωμάτωση (Ισπανία, Ιταλία), ενεργοποιήθηκαν θεσμοί που ανέκοψαν την ορμή της νεοφιλελεύθερης «εργαλειοθήκης». Στην Ελλάδα ποια είναι η πραγματικότητα; Ο Καλλικράτης επιδείνωσε την κατάσταση και αν ναι πώς ακριβώς; Πράγματι, στις χώρες που είχαν αναπτύξει συμπληρωματικές δομές τοπικού και περιφερειακού κράτους, με αντίστοιχη χωρική διαστρωμάτωση της αντιπροσώπευσης, η ορμή με την οποία εισέβαλε η εργαλειοθήκη του ύστερου νεοφιλελευθερισμού, δηλαδή του νεοφιλελευθερισμού της λιτότητας, βρήκε εμπόδια και αναχώματα. Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους. Πρώτον, τα πολιτικά αυτά υποσυστήματα λειτούργησαν σαν δυνάμεις εσωτερικού πολιτικού μετριασμού των αποφάσεων που άγρια απαιτούσαν οι δανειστές από τις εθνικές δομές εξουσίας. ∆εύτερον, λειτούργησαν σαν δομές κοινωνικής ανακούφισης, αφού και οι αρμοδιότητες αλλά και οι πόροι που είχαν, τους επέτρεψαν να ανακόψουν την απότομη πτώση του βιοτικού επιπέδου, της απασχόλησης και, τελικώς, να αποτρέψουν την εμφάνιση φαινομένων ανθρωπιστικής κρίσης. Στην Ελλάδα, από τον Καλλικράτη και μετά, ξεκίνησε μια προσπάθεια δημιουργίας τοπικών και περιφερειακών καρτέλ πολιτικής δύναμης που θα λειτουργούσαν σαν αποκεντρωμένοι βραχίονες του δικομματισμού. Το στρατήγημα αυτό δεν πρόλαβε να αναπτυχθεί στην πλήρη του μορφή, καθώς η κρίση και οι καταλυτικές της επιδράσεις στο παλαιό δικομμα-

Να δούμε ξεχωριστά την Αριστερά, ιδίως τον ΣΥΡΙΖΑ. Παρατηρεί κανείς σοβαρές αντιφάσεις. ∆ιακηρύσσει με σαφήνεια τη σημασία και την αξία τής αυτοδιοίκησης είναι φυσιογνωμικό του στοιχείο. Εντούτοις, άργησε πολύ να ενθαρρύνει, να συνεισφέρει σε κινήσεις ή ομάδες πολιτών που συγκροτούμενες σε αυτοδιοικητικές κινήσεις, οι οποίες θα είχαν δράση δίπλα στους πολίτες που υποφέρουν. Πώς εξηγείται; Πώς δεν είδε ότι έτσι θα στερούσε από τον αντίπαλο τη δυνατότητα να προβεί σε περαιτέρω ελιγμούς; Κάνετε πολύ καλά και επισημαίνετε αυτό το στοιχείο. Πράγματι, εδώ υπάρχει ένα κενό το οποίο συνίσταται στο εξής. Από την μια πλευρά, η στρατηγική των μνημονιακών συγκυβερνήσεων διαμορφώθηκε στη βάση επιλογών εξοικονόμησης πολιτικού χρόνου, που αποσκοπούσε στην επιμήκυνση της δικής τους ημερομηνίας λήξης, αλλά και στην επιμήκυνση των χρονικών ορίων της κοινωνικής ανοχής. Αυτό άφησε πολιτικώς ακατοίκητους τους επιμέρους μικρο-χώρους της τοπικότητας. Όμως, από την άλλη πλευρά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόλαβε ή δεν διέγνωσε έγκαιρα το κενό που δημιουργείται στον χωρικό άξονα της αντιπροσώπευσης, ώστε να παρέμβει και να εποικήσει αυτούς τους χώρους. Αυτό το κενό στον «αγωνιστικό χώρο» φάνηκε εξόφθαλμα στις αυτοδιοικητικές εκλογές και καλύφθηκε είτε εκ των ενόντων είτε με βάση την πεπατημένη του παρελθόντος, και αυτός είναι ο βασικός λόγος που σε πολλές περιοχές επικράτησαν σχήματα που ήδη κατείχαν την τοπική ή την περιφερειακή εξουσία. Να είμαστε όμως και ρεαλιστές. Οι εξελίξεις ήταν εξαιρετικά ραγδαίες από το 2009-10 και μετά. Ένας οργανισμός

Αυτοδιοίκηση και μνημόνια

που είχε συνηθίσει σε μια δίαιτα του 34%, ήταν δύσκολο να ικανοποιήσει ταυτοχρόνως και με επάρκεια όλα του τα «νέα καθήκοντα». Υπάρχει η αναγκαιότητα των υλικών όρων που κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει. Όπως όλοι οι κοινωνικοί οργανισμοί, έτσι και τα κόμματα είναι πεπερασμένα μεγέθη. Το ζήτημα είναι η προσαρμοστικότητα και σ’ αυτό πρέπει να δοθεί έμφαση. Ως προς τη σχέση της Αριστεράς με την αυτοδιοίκηση τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Εδώ υπάρχουν δύο μεγάλες παραδόσεις και έχει έρθει η ώρα για τη ριζοσπαστική αριστερά να διαλέξει με ποια παράδοση θα συνταχθεί. Από τη μια υπάρχει η παράδοση εκείνη που προκρίνει τον κεντρικό σχεδιασμό και τις βαριές δομές ενός κεντρικού πολιτικού διευθυντηρίου. Η παράδοση αυτή, άλλοτε σιωπηρά κι άλλοτε ρητά, βλέπει επιφυλακτικά, αν όχι εχθρικά, το τοπικό και την ιδιαιτερότητά του. Στην ιστορία της αριστεράς δεν λείπουν οι στιγμές που αυτή η άποψη ήταν κυρίαρχη· όπως και οι στιγμές που αμφισβητήθηκε με οξύτητα. Μια στοιχειώδης αναψηλάφηση της σινοσοβιετικής ρήξης είναι νομίζω αρκετή. Από την άλλη, υπάρχει η παράδοση της αποκεντρωμένης κινητοποίησης του λαϊκού παράγοντα και των παραγωγικών πόρων της κοινωνίας, δηλαδή η παράδοση της ιστορικής ιταλικής αριστεράς και των συνεταιριστικών δομών της, η παράδοση του αυτοδιοικητικού ΕΑΜ και αργότερα της Ε∆Α. Στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης ο διάλογος με την παράδοση αυτή εξασθένησε και μερικές φορές διακόπηκε εντελώς. Η ανάπτυξη πάγιων και οργανικών δεσμών με την τοπικότητα θα πρέπει να βρεθεί και πάλι στο επίκεντρο της στρατηγικής της Αριστεράς. Είναι επιτακτικό.

Τρεις κάλπες, πόσες εκλογές

Συναφές με το παραπάνω, είναι και η συνθηματολογία του ΣΥΡΙΖΑ όπως «τρεις κάλπες μια επιλογή» - καταφανώς δεν πέρασε - όπου αποκάλυπτε ότι η σύνδεση της αυτοδιοικητικής πολιτικής του με την τοπικότητα ήταν ασθενής. Αυτό, τελικά, επηρέασε τις επιδόσεις του; Επίσης, πώς λειτούργησε η απόδοση στις αυτοδιοικητικές εκλογές καθηκόντων που προσιδιάζουν στις γενικές εκλογές όπως «στις 25 ψηφίζουμε και στις 26 φεύγουν»; Νομίζω ότι και τα δύο αυτά συνθήματα πρέπει να τα κατανοήσουμε στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης επιλογής για συνολική μετωπική αναμέτρηση, με εφόδιο αποκλειστικά και μόνο τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με πολλούς ταυτοχρόνως αντίπαλους. Στη βάση αυτή είναι πολύ χρήσιμα τα συμπεράσματα που μπορούν να αντληθούν από την έκβαση αυτής της αναμέτρησης. Όμως, τα κεντρικά αυτά συνθήματα θα έπρεπε να συνοδευτούν από αντίστοιχα, εξίσου τολμηρά, που θα εξειδίκευαν το τοπικό περιεχόμενο της διακύβευσης. Εκεί νομίζω δεν δόθηκε το

βάρος που έπρεπε να δοθεί. Τα αποτελέσματα, παρ’ όλα αυτά, είναι θετικά με κορυφαία παραδείγματα δήμους στη Β΄ Αθήνας – Β΄ Πειραιώς και κυρίως την Περιφέρεια Αττικής. Υπάρχουν επίσης τώρα ισχυρές αυτοδιοικητικές παρεμβάσεις σχεδόν σ’ όλη τη χώρα. Πώς μπορεί να οργανωθούν αποδοτικά αυτές οι δυνάμεις; Τα αποτελέσματα θα ήταν ακόμη καλύτερα αν ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης ήταν στο νομαρχιακό κι όχι στο περιφερειακό επίπεδο. Η επιλογή τού Καλλικράτη να αναδείξει σε αυτοδιοικητική βαθμίδα την περιφέρεια κι όχι το νομό δεν ήταν καθόλου τυχαία. Τουναντίον, ήταν στρατηγική επιλογή. Η ταύτιση του δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης με την κλίμακα εκείνη στην οποία γίνεται και η κατανομή / διανομή των διαρθρωτικών πόρων του ΕΣΠΑ, δημιούργησε συνθήκες ευνοϊκές για τη δημιουργία τοπικών και περιφερειακών διανεμητικών συμμαχιών σε συμπαιγνία με τα περιφερειακά καρτέλ πολιτικής δύναμης. Η διάσταση αυτή είναι πολύ σημαντική, όπως και η ανάγκη ουσιαστικού εκδημοκρατισμού του τρόπου με τον οποίο αποφασίζεται η κατανομή των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ. Τα αποτελέσματα είναι πολύ σημαντικά – ειδικά στο λεκανοπέδιο, αλλά και σε μεσαίου μεγέθους δήμους της περιφέρειας. Η επικράτηση στην Περιφέρεια Αττικής, αλλά και η εξαιρετικά εντυπωσιακή επίδοση στο δήμο της Αθήνας είναι τροχιοδεικτικά σήματα της εκλογικής συμπεριφοράς. Ως τώρα, το ερώτημα που το επιφυλακτικό τμήμα της κοινωνίας διατύπωνε προς τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν: Και τι θα κάνετε; Στους δήμους στους οποίους εκλέχθηκαν αυτοδιοικητικά σχήματα του ΣΥΡΙΖΑ, και κυρίως στην Περιφέρεια Αττικής, θα πρέπει να καταστρωθεί πολύ προσεκτικά ένα ειδικό πλέγμα παρεμβάσεων και οι περιοχές αυτές να λειτουργήσουν ως ειδικές πιλοτικές περιπτώσεις, που θα δείξουν στην κοινωνία τι μπορεί και τι πρέπει να προσδοκά από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Νομίζω ότι οι άξονες πολιτικός εκδημοκρατισμός, κοινωνική δικαιοσύνη, διοικητική καινοτομία, ορθολογική διαχείριση είναι αυτοί που συμπυκνώνουν τα φλέγοντα αιτήματα και τις λαϊκές προσδοκίες. Σε άρθρο σου στην «Αυγή» υποστήριζες ότι η πολιτική κινητοποίηση της τοπικότητας είναι απαραίτητη, εκτός των άλλων, ώστε η Αριστερά να μη γίνει απλώς διαχειριστής, αλλά δραστικός καταλύτης των εξελίξεων, εφόσον πάρει την κυβερνητική εξουσία. Τώρα αυτό είναι πιο εύκολο; Υπάρχουν «κανόνες» για να επιτευχθεί; Αυτό συνιστά ουσιώδη όρο του πολιτικού μετασχηματισμού. ∆εν είναι πιο εύκολο. Είναι όμως πιο πιθανό. Ειδικά αν τους κανόνες τους θέσει η ίδια η κοινωνία.

Επικίνδυνο φαινόμενο η ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής ζωής

Συνέντευξη με τον Άρη Βασιλόπουλο, δήμαρχο Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας Tη συνέντευξη πήρε ο Αλέξανδρος Μαυρογένης

Η ∆ύναμη Πολιτών είχε μια εντυπωσιακή άνοδο 34 ποσοστιαίων μονάδων στο δεύτερο γύρο. Ποιοι πιστεύετε ήταν οι λόγοι της επικράτησής της; Στο δεύτερο γύρο ξεκινήσαμε και οι δύο παρατάξεις από μηδενική βάση. Αυτό που μας έδωσε τη νίκη ήταν ότι καταφέραμε να ακυρώσουμε το δίλημμα «γήπεδο – αντιγήπεδο» που έθετε η παράταξη του κ. Γεωργαμλή. Αντίθετα, θέσαμε διαφορετικά διλήμματα, τέτοια που να αφορούν την πλειοψηφία της τοπικής κοινωνίας και την ποιότητα ζωής της, αναδεικνύοντας ότι αυτό το ψευτοδίλημμα τέθηκε για να συγκαλύψει «αμαρτωλές ιστορίες» της συγκεκριμένης παράταξης. Σε πρόσφατη συνέντευξή σας δηλώσατε « Ο κόσμος της ΑΕΚ δεν γαυροποιήθηκε. Η Νέα Φιλαδέλφεια δεν έγινε Πειραιάς. Αυτό αποτελεί τιμή για το δημοκρατικό κόσμο της ΑΕΚ. « Πόσο ανησυχείτε για τα φαινόμενα ποδοσφαιροποίησης της πολιτικής ζωής, τα οποία παρατηρήθηκαν έντονα σε αυτές τις εκλογές; Η κάθοδος στις δημοτικές εκλογές παραγόντων του ποδοσφαίρου ή η ευθεία υποστήριξη υποψηφίων από αυτούς είναι ένα επικίνδυνο φαινόμενο για την πολιτική ζωή συνολικά. Οι επιχειρηματίες αυτοί, αφού πρώτα επιβάλλουν τη λογική «η ομάδα πάνω απ’ όλα», χρησιμοποιούν τους οπαδούς ως ασπίδα προστασίας προκειμένου να εισέλθουν στην πολιτική και να επιβάλουν τα δικά τους συμφέροντα. Κινδυνεύουμε, επομένως, να οδηγηθούμε σε μία κατάσταση όπου η ταξική διαίρεση της κοινωνίας θα συγκαλύπτεται από το διαχωρισμό σε «κόκκινους», «πράσινους» και «κίτρινους» ψηφοφόρους. Το άρθρο 81 του Ρυθμιστικού Σχεδίου υπερψηφίστηκε στην αρμόδια επιτροπή της βουλής, μετά από συμφωνία της διοίκησης της ΑΕΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η συμφωνία αυτή έγινε και με τη δική σας συγκατάθεση; Τα τρία ζητήματα που θέσαμε σε σχέση με την κατασκευή του γηπέδου και την ομαλή του ένταξη στη ζωή της πόλης αντιμετωπίστηκαν ως «casus belli» από κάποιους, υποκινώντας μια απίστευτη εκστρατεία λάσπης και απειλών εναντίον μας. Μετεκλογικά φαίνεται πως αυτά που θέταμε δεν ήταν τόσο παράλογα, γι’ αυτό και είδαμε χθες κάποιες αλλαγές στο άρθρο 81. Ήμουν ενήμερος για την προσπάθεια εξεύρεσης συμφωνίας μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και διοίκησης της ΑΕΚ, την οποία θα αξιολογήσουμε ως παράταξη τις επόμενες μέρες με βάση το συμφέρον της πόλης και τις θέσεις μας. Έχετε θέσει τρεις σημαντικές παραμέτρους για την κατασκευή του νέου γηπέδου της ΑΕΚ. Την προστασία του Άλσους, την εξασφάλιση επαρκούς αριθμού θέσεων στάθμευσης και το ύψος του γηπέδου. Θεωρείτε κάποια από τις τρεις παραμέτρους πιο σημαντική; Όλες είναι πολύ σημαντικές για τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής στην πόλη και την αρμονική ένταξη του γηπέδου σε αυτή. Όμως το πιο σοβαρό θέμα είναι αυτό του δάσους, το οποίο αποτελεί πνεύμονα ζωής για την περιοχή και, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να προστατευτεί. Το θέμα του γηπέδου της ΑΕΚ επισκίασε άλλα σημαντικότερα προβλήματα του ∆ήμου; Ποια είναι αυτά και πώς θα κινηθείτε για την επίλυση τους μέχρι τον Σεπτέμβριο, όταν και θα αναλάβετε τα καθήκοντα σας ως δήμαρχος; Σε μεγάλο βαθμό ναι, αφού ακόμη και τώρα δυστυχώς η ατζέντα διαμορφώνεται αποκλειστικά και μόνο γύρω από το γήπεδο της ΑΕΚ. Όμως αυτή η πόλη έχει σοβαρά προβλήματα, για τη λύση των οποίων μάς ψήφισε η τοπική κοινωνία και ήδη ξεκινήσαμε την προετοιμασία. Η έλλειψη κοινωνικής προστασίας ικανής να ανταποκριθεί στις συνθήκες της κρίσης, το μεγάλο χρέος του δήμου, η υποβάθμιση του Άλσους, τα τεράστια κτιριακά προβλήματα στα σχολεία, η εξαφάνιση του πολιτισμού τα προηγούμενα χρόνια, η διασφάλιση των υπηρεσιών του δήμου και των εργαζομένων σε αυτές και το μεγάλο έλλειμμα δημοκρατίας και συμμετοχής των πολιτών στα κοινά, όλα αυτά είναι τα κρίσιμα ζητήματα για τα οποία μας στήριξε η κοινωνία και για τα οποία εν τέλει θα κριθούμε.

“

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε μία κατάσταση όπου η ταξική διαίρεση της κοινωνίας θα συγκαλύπτεται από το διαχωρισμό σε “κόκκινους”, “πράσινους” και “κίτρινους” ψηφοφόρους.

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Η νέα περιφερειακή αρχή είναι εκ των πραγμάτων το πρώτο μεγάλο παράδειγμα για το πώς θα κυβερνήσει η αριστερά. ∆ιαβάζοντας το πρόγραμμα της περιφερειακής κίνησης «∆ύναμη Ζωής» εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι αυτό που δήλωσε η νέα περιφερειάρχης Αττικής Ρένα ∆ούρου στα Προπύλαια το βράδυ της εκλογής της: «∆ώσαμε έναν σπουδαίο αγώνα με ήθος, κόντρα στις προβλέψεις και στα συμφέροντα και ξέρουμε ότι η μάχη που απόψε κερδήθηκε είναι μονάχα η αρχή. Γιατί αύριο ξεκινάει ένας πόλεμος με τα συμφέροντα» βρίσκει ακριβές νόημα σε μια σειρά μειζόνων ζητημάτων, όπως η διαχείριση των απορριμμάτων, η παραχώρηση του Ελληνικού και η μεταβίβαση του Αστέρα αλλά και η σχεδιαζόμενη πώληση αιγιαλού σε ιδιώτες, η πώληση του ΟΛΠ και η ιδιωτικοποίηση του νερού.

ρώτο ζήτημα στο οποίο η νέα περιφερειακή αρχή θα δημιουργήσει ανάχωμα στα σχέδια της κυβέρνησης, τα οποία προωθούσε η απερχόμενη περιφερειακή διοίκηση, είναι οι ιδιωτικοποιήσεις ή μεταβιβάσεις του ποσοστού του ∆ημοσίου στο ΤΑΙΠΕ∆, είτε πρόκειται για δημόσια αγαθά, όπως το νερό, είτε πρόκειται για δημόσια περιουσία, όπως οι παραλίες, και πιο συγκεκριμένα το Ελληνικό και ο Αστέρας Βουλιαγμένης. Σύμ-

φωνα με το πρόγραμμα της νέας περιφερειακής διοίκησης: «Οι μνημονιακοί και οι εκλεκτοί τους στην Περιφέρεια Αττικής προωθούν επιθετικά ιδιωτικοποιήσεις φυσικών πόρων και συλλογικών αγαθών όπως το νερό και η ενέργεια, fast track περιβαλλοντοκτόνες επενδύσεις-πλιάτσικο, φαραωνικά έργα real estate, όπως αυτό στο Ελληνικό, και εμπορικά μεγαθήρια που στραγγαλίζουν τις γειτονικές τοπικές αγορές. Αντίθετα, για τη ∆ύναμη Ζωής, το φυσικό περιβάλλον συνιστά βασικό πυλώνα για την κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου μας και ουσιώδη προϋπόθεση για βιώσιμη ανάπτυξη και βελτίωση της ποιότητας ζωής: - Αντιστεκόμαστε στην ιδιωτικοποίηση του νερού και όλων των συλλογικών αγαθών. - Προωθούμε την εξοικονόμηση ενέργειας και την οικολογικά βιώσιμη ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. - Εφαρμόζουμε ένα νέο οικολογικό σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων. - Υπερασπιζόμαστε και διευρύνουμε τους ελεύθερους χώρους. - Προστατεύουμε τα λίγα και πολύτιμα δάση της Αττικής και τους ορεινούς όγκους της. - Προάγουμε τη χρήση μαζικών μέσων μεταφοράς.»

Τι δουλειά έχει η αριστερά στο Χαλάνδρι;

νίκη της δημοτικής παράταξης “Αντίσταση με τους πολίτες του Χαλανδρίου” στις δημοτικές εκλογές μπορεί στον εξωτερικό παρατηρητή να φανεί σαν παράδοξο: Τι δουλειά έχει η αριστερά να κερδίζει δήμους των βορείων προαστίων όπου παραδοσιακά κατοικούν κοινωνικά στρώματα που δύσκολα προσανατολίζονται στα αριστερά; Ειδικά όταν η αριστερά αυτή εδώ και χρόνια δεν μασάει καθόλου τα λόγια – και κυρίως τις πράξεις – της... Αν όμως δούμε πιο μοριακά το τι ακριβώς συμβαίνει στον δήμο αυτό, τα πράγματα μπαίνουν κάπως σε μια σειρά. Ο επισκέπτης που θα έρθει για να πιεί τον καφέ του στην πλατεία δύσκολα θα καταλάβει ότι υπάρχει κρίση. Αν κάνει μια βόλτα στους γύρω δρόμους του κέντρου, οι πολλές βιτρίνες των καταστημάτων που έβαλαν λουκέτο κάπως θα τον υποψιάσει. Και πάλι όμως, το κλειδί βρίσκεται λίγο παραπέρα. Το Χαλάνδρι είναι ένας δήμος με ζωντανές ταξικές αντιθέσεις. Αντίθετα με αναλύσεις/εκτιμήσεις του συρμού, ο πληθυσμός του δήμου δεν είναι κατά πλειοψηφία μικροεπιχειρηματίες αλλά κυρίως υπάλληλοι με εισοδήματα άνω του μέσου όρου, τον καιρό πριν από την κρίση. Τα στρώματα αυτά είναι από τα πιο άμεσα πληγέντα από την κρίση, και άρα ευάλωτα σε αποστοιχίσεις από τα παραδοσιακά κόμματά τους. Επιπλέον, η κρίση αλλά και η ανεξέλεγκτη “ανάπτυξη” έχει μεταμορφώσει ολόκληρες γειτονιές του δήμου τα τελευταία είκοσι χρόνια, υποβιβάζοντας το επίπεδο διαβίωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο οι δύο κεντρικές (από τις εφτά στο σύνολο) γειτονιές του Χαλανδρίου ψήφισαν τον δεξιό πρώην δήμαρχο στον δεύτερο γύρο, όντας οι λιγότερο επηρεασμένες από την κρίση και την υποβάθμιση των γειτονιών, εκεί που η πλειοψηφία των κατοίκων διαβιεί.

Παραδοσιακή αριστερή παρουσία

Η αριστερά και τα κινήματα δεν είναι άγνωστα στην πόλη. Το Χαλάνδρι είναι δήμος με αριστερή παράδοση,

Πόλεμος με τα συμφέροντα ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

* Πρώτα φορά αριστερά για την Περιφέρεια Αττικής και οι μάχες που θα δοθούν είναι αρκετές

“

∆ιαχείριση απορριμμάτων Η Περιφέρεια διατηρεί την αρμοδιότητα σε χωροταξικά ζητήματα που συνδέονται με τις παραχωρήσεις στο ΤΑΙΠΕ∆, γεγονός που σημαίνει ότι και οι συμφωνίες παραχώρησης του Ελληνικού και του Αστέρα, που απαιτούν έγκριση χωροταξικών σχεδίων σύμφωνα με τους σχετικούς διαγωνισμούς, θα ανασχε-

θούν, αλλά και η κατασκευή τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων στην Αττική, για τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη διαγωνισμοί, θα μεταβληθεί. Συγκεκριμένα για τη διαχείριση των απορριμμάτων η νέα περιφερειακή διοίκηση στην Αττική προβλέπει προγραμματικά «ένα νέο μοντέλο διαχείρισης, σύγχρονο και φιλικό στο περιβάλλον, με

Ο πληθυσμός του δήμου Χαλανδρίου αποτελείται κυρίως από υπαλλήλους με εισοδήματα άνω του μέσου όρου. Τα στρώματα αυτά είναι από τα πιο άμεσα πληγέντα από την κρίση, και άρα ευάλωτα σε αποστοιχίσεις από τα παραδοσιακά κόμματά τους. που με κάποιους τρόπους έχει επιβιώσει ως τις μέρες μας. Στον καιρό της Κατοχής, το ΕΑΜ είχε μια από τις μεγαλύτερες οργανώσεις του στην Αττική με πάνω από 1800 μέλη σε πληθυσμό μερικών χιλιάδων. Σε γειτονιά του Χαλανδρίου υπάρχει το σπίτι-μουσείο του Φλωράκη. Στο Πολύδροσο υπάρχει εδώ και χρόνια η κατάληψη του κτήματος Πραπόπουλου, μια από τις πιο ζωντανές καταλήψεις της Αττικής. Το στέκι της Αντίστασης δυο βήματα από την κεντρική πλατεία εδώ και χρόνια λειτουργεί σαν χώρος πολιτισμού. Στις δημοτικές εκλογές του 2010, η αριστερά αθροιστικά ξεπέρασε το 25%. Παράλληλα μια σειρά από κινήματα για την διεκδίκηση του δημόσιου χώρου έχουν βάλει την σφραγίδα τους στην πόλη. Αγώνες για το Νομισματοκοπείο, το κτήμα ∆ουζένη, τον σύλλογο προστασίας της Ρεματιάς, την υπόθεση του οικισμού των Ρομά, ανοιχτά ζητήματα πώλησης δημοσίων κτιρίων μέσω του ΤΑΙΠΕ∆ και άλλα. Αυτός είναι σε γενικές γραμμές οι αντικειμενικές συνθήκες πάνω στις οποίες κλήθηκε να ξεδιπλώσει το επιτυχημένο σχέδιο και την δράση της η Αντίσταση. Το πρώτο που οφείλει να πει κανείς για την Αντίσταση είναι πως είναι η μοναδική ίσως δημοτική παράταξη στην Ελλάδα που είναι ζωντανό παράδειγμα ενότητας της αριστεράς. Το πολιτικό εύρος που συσπειρώνει εκτείνεται από τους Οικολόγους έως τις παρυφές των ελευθεριακών – στην πράξη μόνο η Λαϊκή Συσπείρωση του ΚΚΕ λείπει, στην οποία παρόλα αυτά τα καλέσματα είναι διαρκή.

τα εξής χαρακτηριστικά: - Εφαρμογή του κύκλου: διαχωρισμός στην πηγή, ανάκτηση υλικών, ανακύκλωση, κομποστοποίηση, αξιοποίηση, ταφή υπολειμμάτων - Αποκέντρωση των δραστηριοτήτων και μικρή κλίμακα - Χωροθέτηση έπειτα από πλατειά διαβούλευση και με βάση την αρχή «κάθε περιοχή αναλαμβάνει το βάρος που της αντιστοιχεί» - Ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής - Αξιοποίηση του εγχώριου παραγωγικού δυναμικού - ∆ιατήρηση και υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα στη διαχείριση των απορριμμάτων, αντίστοιχο είναι το μοντέλο διαχείρισης των αστικών και βιομηχανικών υγρών αποβλήτων που έχουμε προγραμματίσει - Προωθούμε μικρές, τοπικές μονάδες Επεξεργασίας Λυμάτων και Ανακύκλωσης Νερού (Μ.Ε.Λ.Α.Ν.), όχι απαραίτητα σε έναν δήμο, αλλά και κατά συστάδες ∆ήμων - Αρνούμαστε την ένταξη επιπλέον περιοχών της Αττικής για επεξεργασία των λυμάτων τους στην Ψυτάλλεια - ∆ιασφαλίζουμε ότι οι Μ.Ε.Λ.Α.Ν. θα είναι ωφέλιμες και ανταποδοτικές, αξιοποιώντας το ανακυκλώσιμο νερό σε διάφορες δραστηριότητες (π.χ. γεωργία). - Ο σχεδιασμός μας σέβεται τη λαϊκή

Σύγχρονη αριστερή δράση Η ενότητα όμως από μόνη της δεν φτάνει. Το ανθρώπινο δυναμικό της παράταξης εδώ και δεκαετίες ζει, αναπνέει και προσπαθεί να φέρει άνω-κάτω το Χαλάνδρι. Είναι ασφαλές να πει κανείς ότι σχεδόν σε οτιδήποτε σημαντικό γεγονός συνέβη στην πόλη τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, είτε πρόκειται για κίνημα αντίστασης είναι για δημιουργικές πρωτοβουλίες, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο ο κόσμος που σήμερα συσπειρώνεται στην Αντίσταση είχε/έχει βάλει το χέρι του. Από την θεατρική ομάδα των Άστεγων στα 80s, την Ακροβασία, το ΕΚΜΕΚ, έως την σημερινή πρωτοβουλία αλληλεγγύης “Μαζί να τα φάμε”, το συνεταιριστικό φροντιστήριο, την αλληλέγγυα ενισχυτική διδασκαλία, αλλά και λογής-λογής συλλόγους, τα μέλη της Αντίστασης παρεμβαίνουν, οργανώνουν, δίνουν το στίγμα τους. Το πιο σημαντικό ίσως χαρακτηριστικό λοιπόν, είναι το βαθύ ρίζωμα της παράταξης και των ανθρώπων της στην τοπική κοινωνία. Η ζωντάνια αυτή σήμερα τροφοδοτείται και από την νεολαία της παράταξης. ∆εκάδες πιτσιρικάδες του Χαλανδρίου που βγήκαν στους δρόμους τον ∆εκέμβρη, που ήταν φοιτητές την περίοδο του 2006-07, που κατέ-

βούληση και τις τοπικές ανάγκες, τον άνθρωπο και το περιβάλλον. - Συνεργαζόμαστε με τους ∆ήμους και την ΕΥ∆αΠ για να επικαιροποιηθεί ο σχεδιασμός - Ενημερώνουμε υπεύθυνα τους πολίτες για όλα τα συναφή ζητήματα.» Επειδή η νέα περιφερειακή αρχή είναι εκ των πραγμάτων, και αυτό κάνει τη νίκη για την αριστερά ακόμα μεγαλύτερη, το πρώτο μεγάλο παράδειγμα για το πώς θα κυβερνήσει η αριστερά, οι τρεις επόμενοι καλοκαιρινοί μήνες μέχρι την ανάληψη της περιφερειακής διοίκησης την 1η του Σεπτέμβρη- δεν θα είναι μήνες διακοπών για τους εκλεγμένους, τα στελέχη και τα μέλη της «∆ύναμης Ζωής». Όπως δήλωσε η Ρένα ∆ούρου σε συνέντευξή της στο ραδιοσταθμό «Στο κόκκινο», η περιφερειακή κίνηση έχει ήδη ξεκινήσει την οργάνωση ομάδων εργασίας για να παρακολουθούν την εξέλιξη και να ζητήσουν ενημέρωση από την απερχόμενη περιφερειακή αρχή για τα μείζονα ζητήματα της Αττικής, ώστε αφενός να μην υπάρξουν τετελεσμένα προς την κατεύθυνση των παραχωρήσεων και ιδιωτικοποιήσεων στους τρεις μήνες που απομένουν, αφετέρου, να προετοιμαστεί η επόμενη περιφερειακή διοίκηση της Αττικής με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ζ.Γ.

κλυσαν τις πλατείες το 2011, αισθάνθηκαν ότι η Αντίσταση είναι ένας χώρος στον οποίο μπορούν να δουλέψουν, να εμπνευστούν και να εμπνεύσουν. Οι αντιφασιστικές πρωτοβουλίες και πορείες του τελευταίου χρόνου έβαλαν φραγμό στην διείσδυση των φασιστών στην νεολαία της πόλης, συσπείρωσαν ακόμα περισσότερους/ες νεολαίους/ες, μαθητές, φοιτητές, άνεργους (και κάποιους πιο τυχερούς εργαζόμενους). Η αντιφασιστική πρωτοβουλία “Σβήστε τους” στην οποία ο νεολαιόκοσμος της παράταξης πρωτοστάτησε μπήκε μπροστά στον αγώνα για το ξερίζωμα της φασιστικής δράσης και της φασιστικής ιδέας από την νεολαία της πόλης. Κανείς δεν έχει αυταπάτες πως το έργο της παράταξης είναι εύκολο, όμως οι γερές ρίζες στην κοινωνία, το υψηλό επίπεδο των ανθρώπων της και η υποδειγματική δημοκρατική της λειτουργία όλα αυτά τα χρόνια είναι τα μεγαλύτερα όπλα για να μετατραπεί η Αντίσταση από επιτυχημένο παράδειγμα ενότητας της αριστεράς, σε παράδειγμα παράταξης του λαού του Χαλανδρίου. Σπύρος Νιάκας μέλος Γραμματείας Νομαρχιακής Β. Προαστίων

ΘΕΜΑΤΑ

Τι ωραία που είναι η Αθήνα! Του Άγγελου Ελεφάντη

την Κωνσταντινούπολη πριν από μερικές ημέρες έγινε μια παγκόσμια συνδιάσκεψη για τα προβλήματα των πόλεων του πλανήτη. ∆εν ξέρω τι είπαν οι αντιπροσωπίες, θα τα μάθουμε εν καιρώ. Είχε γίνει άλλωστε πριν από λίγα χρόνια μια ανάλογη συνδιάσκεψη στο Βανκούβερ, που έθεσε το θέμα. Και το θέμα είναι αυτό το τερατώδες φαινόμενο των «μεγαπόλεων» (γνωρίζω τη λέξη «μεγαλούπολη», αλλά καλύτερα να λέμε «μεγαπόλη», όπως λέμε μεγαβάτ, μεγκαμπάιτ, μεγκατσάνελ κ.λπ., γι’ αυτές τις τεράστιες αποθήκες ή καταβόθρες ανθρώπινης σάρκας, των δέκα, δεκαπέντε και είκοσι πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, όπως το Λάγος, το Μεξικό, το Τόκιο, η Καλκούτα, η Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες). Μεγαλοπόλεις με άθλια υποδομή κι όλα τα κακά της μοίρας τους. ∆εν είναι «προνόμιο» τριτοκοσμικό: οι μεγαπόλεις με τρομακτική εγκληματικότητα (π.χ. στο Λος Άντζελες ζουν και δρουν 70.000 μέλη συμμοριών), με τρομακτική φτώχεια, ανεργία, πορνεία, αποξένωση, πόλεις με άθλια υποδομή κι όλα τα κακά της μοίρας τους. ∆εν είναι «προνόμιο» τριτοκοσμικό: οι μεγαπόλεις φύονται και στον αναπτυγμένο Βορρά και αναπτύσσονται με καταπληκτική ταχύτητα, τόσο που οι δημογράφοι προβλέπουν ότι σε καμιά εικοσαριά χρόνια ένας στους τέσσερις κατοίκους της Γης θα είναι στοιβαγμένος σε αυτά τα τεράστια πολεοδομικά συγκροτήματα.

Τυχεροί που ζούμε στην Αθήνα

Πρέπει να μαθαίνει κανείς τέτοια πράγματα για να αισθάνεται τυχερός και, ίσως, λιγότερο μίζερος. Γιατί είμαστε στ’ αλήθεια τυχεροί που ζούμε στην Αθήνα,

στο Λεκανοπέδιο, στην Αττική. ∆εν παραδοξολογώ ούτε θεωρώ ότι όλα όσα σούρνονται από ειδικούς και ανθρώπους για το χάλι της Αθήνας είναι αβάσιμα. Αντίθετα, καλά κάνουμε και κατακρίνουμε τον δημογραφικό, οικονομικό, πολιτιστικό και διοικητικό υδροκεφαλισμό της πρωτεύουσας, δίκαιη είναι η οργή μας (αν και μόνο στα λόγια, και δη στα «ευαίσθητα» γραπτά) για την τσιμεντούπολη που μας σκοτώνει, το πολεοδομικό χάος, για το νέφος που μας πνίγει, για το κυκλοφοριακό, για τα σκουπίδια που δεν ξέρουμε τι να τα κάνουμε και που να τα πάμε, για τις πλημμύρες που μας πνίγουν, τα ρέματα που μπαζώθηκαν, δίκαια μεμψιμοιρούμε για το ελάχιστο πράσινο, την απρόσωπη πολυκατοικία, την καταστροφή της γειτονιάς, τη βρόμα του Σαρωνικού, την αφόρητη ηχορύπανση, τις άθλιες συγκοινωνίες, τα αυθαίρετα και τα μη αυθαίρετα που σκέπασαν τον περιαστικό χώρο, για την καταστροφή των ιστορικών μνημείων, την καταπάτηση των πεζοδρομίων από την αυτού μεγαλειότητα το αυτοκίνητο, δικαιολογημένη η ανησυχία του κόσμου, γιατί όλο και πιο συχνά ακούει για διαρρήξεις, ληστείες και τσαντάκηδες και περιδεής αναμένει τη σειρά του. Έχουμε και μεις τον αναπτυγμένο, πολιτισμένο και άνετο «Βορρά» της Κηφισιάς, του Χολαργού, της Αγίας Παρασκευής και τον υποβαθμισμένο «Νότο» του Περιστερίου, του Κερατσινίου, της Αγίας Βαρβάρας· έχουμε και μεις τις πληκτικές περιοχές σαν το Παγκράτι και τους Αμπελοκήπους, τα τραύματα στα πέριξ βουνά που άφησαν τα νταμάρια, έχουμε και μες τις μεγάλες ταξικές διαφορές από την μια άκρη της πόλης στην άλλη, κι αυτή την ανυπόφορη πύκνωση χρήσεων και πάσης φύσεως δραστηριοτήτων που αρμέγουν την περιφέρεια και νεκρώνουν το κέντρο. Γι’ αυτό ποτέ δεν θα έχουμε πει

και δεν θα έχουμε πράξει αρκετά για τα όσα μύρια κακά της μοίρας σωριάστηκαν πάνω στην Αθήνα, το Λεκανοπέδιο και την αττική γη γενικότερα.

Η πόλη αντέχει ακόμα

Τι ωραία, όμως, που είναι η Αθήνα! Είναι όμορφο το Λεκανοπέδιο, είναι πανέμορφη η Αττική. Παρά ταύτα (ή μαζί με γκρίνια ή κριτική), οι προσπάθειες (δεν λέω οι αγώνες, θα πήγαινε πολύ) των ειδικών, των κατοίκων και των μικροκινημάτων για την πόλη, που σποραδικά εκδηλώνονται εδώ ή εκεί, είναι ακριβώς για να μη χαθεί ολότελα αυτή η άνεση και η ομορφιά που ζούμε, για να μη γίνει η πόλη τριτοκοσμική μεγαπόλη, να μη γίνει η Αθήνα σαν το Λονδίνο ή το Σικάγο. Και κατ’ αρχήν να μη χαθεί, δηλαδή να μην αλλοιωθεί, ο τόπος και το τοπίο. Σε τόπο ζούμε οι άνθρωποι, τόπο θέλουμε για να ζήσουμε. Ετούτος ο τόπος, όμως, που κατοικούμε είναι έτσι διαμορφωμένος ώστε με το λεωφορείο ή το αυτοκίνητο με μισή ή μία ώρα βρίσκεται στη θάλασσα, στα πέριξ βουνά ή στα πέριξ νησιά. ∆εν είναι τίποτε να βρεθείς στην Αίγινα ή στη Σαλαμίνα, στο Πόρτο Γερμενό ή τον Κάλαμο, στην Πάρνηθα ή στη Λίμνη της Βουλιαγμένης (στο Λουτράκι), ακόμη και στην Καστέλα και το Φάληρο και τη Βούλα και το Σούνιο και το Χαλάνδρι και το Καπανδρίτι. Γιατί δηλαδή ο Παριζιάνος ή ο Λονδρέζος –ο υψηλών εισοδημάτων Παριζιάνος– μπορεί να πιει καφέ το βράδυ παρά θιν αλός και επιπλέον να βλέπει τις Καβοκολώνες; Μπορεί ο Βερολινέζος σε μια ώρα με τη βαριά του Μερσεντές να ρίξει τη βουτιά του στη Βαλτική; Είναι αμελητέο που εμείς ζούμε σε κλίμα εύκρατο, χωρίς δεκαεφτά κασκόλ το χειμώνα και χωρίς τη χαύνωση του Καΐρου το καλοκαίρι; Ο

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Έξι χρόνια χωρίς τον Άγγελο. Εξακολουθεί να γεμίζει το χρόνο και το χώρο μας ακόμα και εν τη απουσία του. Ίσως να εννοούσε και αυτό , όταν στην παρατήρηση ότι “βραχύς ο βίος”, μας αντέτεινε “ατέλειωτος είναι”. Τον θυμηθήκαμε συχνά τις μέρες του προεκλογικού αγώνα στην Αθήνα. Ιδίως όταν η Ανοιχτή Πόλη έπρεπε να συνδυάσει την κριτική της για τις δημοτικές αρχές που την κυβέρνησαν με την αγάπη μας γι’ αυτό τον τόπο και τους κατοίκους του. Αναζητήσαμε ένα από τα πολλά κείμενά του που η επικαιρότητά τους περνάει ανέπαφη πάνω από το χρόνο. ∆ημοσιευμένο στην «Εποχή» (14/7/1996) δεν αποκλείεται να έχει υποβάλει και την επωνυμία της δημοτικής μας κίνησης με την ακροτελεύτια προτροπή του “να διατηρηθεί η ανοιχτότητα αυτής της πόλης”. τόπος και το κλίμα που μας δόθηκαν, παρ’ όλο που οι παλιότεροι και κυρίως οι σύγχρονοι προσπάθησαν να τους καταστρέψουν όσο το μπόρεσαν, αντέχουν ακόμη. Υπάρχει ακόμη η «αττική γραμμή», και δεν εννοώ εκείνη την αττική γραμμή του Περικλή Γιαννόπουλου, αλλά αυτή την καταπληκτική ποικιλία του χώρου που μας περιβάλλει, την ανοιχτότητα, την άνεση που μας χαρίζει. Παρ’ όλα όσα λέμε, ο ιστός της πόλης δεν είναι μονότονος, λόφοι και άλση βρίσκονται παντού, οι αιφνιδιαστικά όμορφες και ήμερες γωνιές βρίσκονται παντού (μαζί με τις αθλιότητες). Χιλιάδες ταβέρνες, μπαρ, ξενυχτάδικα, υπέροχες πλατείες κυρίως στα δυτικά προάστια δέχονται τα καλοκαίρια χιλιάδες ανθρώπους που σουλατσάρουν, πίνουν τους φραπέδες τους, τρώνε τα σουβλάκια τους και τα προφιτερόλ τους, πολιτικολογούν, ποδοσφαιρολογούν, κουβεντιάζουν, ανταλλάσσουν σύμβολα, γυναίκες άνδρες, ιδέες και εμπειρίες. Χιλιάδες παιδιά παίζουν ακόμη σε αλάνες. Κανείς δεν είναι κλεισμένος σε αυτή την εκ φύσεως και εξ ανθρώπων ανοιχτή πόλη πλην κι αν αυτοπολιορκηθεί. Σε αυτή την πόλη, όπου δυστυχώς μαζευτήκαμε πολλοί, περισσότεροι απ’ όσους αντέχει, είναι τεράστιο το ποσοστό εκείνων που διαθέτουν εξοχικό κάπου κοντά, στο Καπανδρίτι, στη Σαλαμίνα, στη Λούτσα, στην Εύβοια, στην Αίγινα, στο Χαλκούτσι. Τα σαββατοκύριακα ανοίγουν οι πύλες της πόλης, εύκολα ο κόσμος πετιέται απ’ έξω, το έξω και το μέσα δεν χωρίζονται με σινικά τείχη, ούτε το έξω βρίσκεται στην άκρη του κόσμου. ∆ίπλα μας βρίσκεται. Όλοι είναι έξω, μπορείς σε αυτή τη δημοκρατική πόλη να δεις ξαφνικά τον Κατσιφάρα να πίνει ούζο στο διπλανό τραπέζι. Γνωριζόμαστε, γνωρίζουμε πολλούς και μας γνωρίζουν πολλοί. Στη Γαλλία ένας στους έξι άνω

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014 των 70 χρόνων δεν δέχεται ούτε ένα τηλεφώνημα το μήνα, δεν τρώει με άλλον άνθρωπο ούτε μια φορά το μήνα. Ο δημόσιος χώρος της πόλης, της συνοικίας, της γειτονιάς υπάρχει ακόμη, όσο και αν προσπαθεί η νεωτερικότητα των φλούφληδων, των ΜΜΕ και των επιχειρηματιών να τον ιδιωτικοποιήσουν, να γίνει άβατος ή προσπελάσιμος επί πληρωμή. Μπορείς να περάσεις τη μισή σου ζωή από μουσείο σε μουσείο, από τον Λυκαβηττό στην Πέτρα, από το Βεάκειο στην Πλακεντία. Τα πανεπιστήμια, τα πνευματικά κέντρα, οι χώροι πολιτισμού, οι μεγάλες και οι μικρές αγορές, τα εργοστάσια, οι βιοτεχνίες, δεν είναι μόνο χώροι κοινωνικών προβλημάτων, είναι χώροι ζωής· γεμάτη η Αθήνα.

Να μην την κάνουμε κρανίου τόπο

Όλα τούτα που χωρίς καμιά διάθεση εξωραϊσμού –αντίθετα, μου περισσεύει η γκρίνια– μπορούν να πολλαπλασιαστούν, είναι σπουδαία δημόσια αγαθά. Και το κλίμα και το τοπίο και οι εξοχές και τ’ ακρογιάλια και οι πλατείες και τα ξενυχτάδικα και τα πέριξ νησιά και τα γύρω βουνά, οι ανεμώνες, τα ρείκια, τα αμπέλια, οι ελιές, τα αρχαία, τα ανθοκομεία, οι αδέσποτοι σκύλοι (που η ζωοφιλία του κ. δημάρχου θέλει να εξοντώσει), οι κεραμιδόγατοι, οι λαϊκές, οι καφενέδες, τα μουσεία, τα θερινά σινεμά είναι πολύτιμα δημόσια αγαθά –λίγες κοινωνίες τα διαθέτουν τόσο απλόχερα και τόσο ποικίλα. Αυτά τα δημόσια αγαθά μας επιτρέπουν να ζούμε πολυεπίπεδα και πολυδιάστατα, να εκτείνουμε μέσα στην καθημερινότητα το χώρο, να διαγράφουμε άπειρες τροχιές σε έναν ανοιχτό ορίζοντα, σε επαφή με τους ανθρώπους και τα πράγματα. Κι όμως, το βαρύ βήμα της πολυκατοικίας βροντά όλο και πιο βάναυσα στους δρόμους της Αθήνας, σαν την μπότα επί Κατοχής. Κι όμως, εμείς οι κάτοικοι αυτού του ευλογημένου τόπου, που εξακολουθεί ακόμη να είναι ευλογημένος, κάνουμε ό,τι μπορούμε να του αλλάξουμε τα φώτα. Κι όμως, οι ιθύνοντες, τα υπουργεία, οι δήμαρχοι (ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν μερικοί της προκοπής), οι υπηρεσίες φροντίζουν να επιταχύνουν τις τάσεις της καταστροφής είτε εν ονόματι του εκπολιτισμού (π. χ. εκείνες οι φοβερές διαμορφώσεις, όπως τα «εμπορικά κέντρα») είτε εν ονόματι της αξιοποίησης, εν ονόματι του κέρδους. Η Αθήνα είναι μεγαλούπολη, δεν είναι, όμως, ακόμη μεγαπόλη. Πριν από δέκα δεκαπέντε χρόνια μπορούσαν να γίνουν πάμπολλα. Σήμερα περιορίστηκαν οι δυνατότητες. Τις έφαγε η μπετονιέρα. Μπορούν, όμως, να γίνουν πολλά για να διατηρηθεί η ανοιχτότητα της πόλης, αυτό το υπέρτατο αγαθό. Ευλογημένος τόπος ακόμη η Αθήνα, αλλά βιάζεται να γίνει κρανίου τόπος.

“

Η Αθήνα είναι μεγαλούπολη, δεν είναι, όμως, ακόμη μεγαπόλη. Πριν από δέκα δεκαπέντε χρόνια μπορούσαν να γίνουν πάμπολλα. Σήμερα περιορίστηκαν οι δυνατότητες. Τις έφαγε η μπετονιέρα. Μπορούν, όμως, να γίνουν πολλά για να διατηρηθεί η ανοιχτότητα της πόλης, αυτό το υπέρτατο αγαθό.

“

ΘΕΜΑΤΑ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

εκδηλώσεων

Κυριακή 1 Ιουνίου

* Παραδοσιακό γλέντι του συνεταιρισμού Ζωγράφου ΣΥΝ.ΖΩ, στις 5 μ.μ., στο Ρυθμό στο πάρκο Γουδή. Παίζουν οι Στ. Φίλος, Α. ∆ρακόπουλος, Γ. Παπαδόπουλος, Γ. Κουδουμογιαννάκης και Μ. Σολιδάκης. * Παρουσίαση της νουβέλας του Μ. Λούρου «Το θέατρο», στις 7 μ.μ., στο καφέ Ρότα (Σόλωνος 124). Προλογίζει ο Ν. Λαμπρόπουλος. ∆ραματοποιημένες σκηνές από τους ηθοποιούς Μ. Γκοντορόζα, Γ. Κουτρούλη, Μ. Τσανακαλιώτη, Σ. Ευθυμιάδη, Ε. Πετροπούλου.

Ελευθερίας στο Μουσείο Αντιδικτατορικής ∆ημοκρατικής Αντίστασης (Μετρό Μέγαρο Μουσικής), στις 10.30 π.μ.

Ημερίδα για την Ελλάδα της νεωτερικότητας

Πέμπτη 5 Ιουνίου

* Workshop με θέμα «Κοινωνική οικονομία και πράσινη ανάπτυξη» διοργανώνει η Κοιν.Σ.Επ. «Νέοι Ορίζοντες», στις 4 μ.μ., στο καφενείο «Μύρτυλλο» στο σταθμό ΗΣΑΠ Νέου Ηρακλείου.

Παρασκευή 6 Ιουνίου

* Έκθεση της Ν. Ανδρικοπούλου με τίτλο «Η ζαλάδα των χρωμάτων - Η σαγήνη της γραμμής» από το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, στις 8 μ.μ. στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ (Τσιμισκή 11, Θεσσαλονίκη) * Το πολιτιστικό στέκι του ΚΕΘΕΑ ∆ιάβαση (Πλ. Αμερικής) διοργανώνει βραδιές αφήγησης παραμυθιών για μικρούς και μεγάλους κάθε Παρασκευή, στις 8.30 μ.μ. Αυτή τη βδομάδα οι «Ιπτάμενο χαλί» διαβάζουν «Παραμύθια του Κόσμου από τις άκρες του Χρόνου».

Κυριακή 8 Ιουνίου

* Ετήσια τακτική γενική συνέλευση του «Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974», στην αίθουσα

Το τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου και τα ΑΣΚΙ διοργανώνουν την Τετάρτη 4 Ιουνίου ημερίδα στη μνήμη της Ρένας Σταυρίδη-Πατρικίου με θέμα «Η Ελλάδα της νεωτερικότητας. Κοινωνικές κρίσεις και ιδεολογικά διλήμματα (19-20ος αιώνας)», στην αίθουσα Τελετών του Παντείου. Στις 10 π.μ. χαιρετίζουν οι Γρ. Τσάλτας και Σπ. Ασδραχάς. Στις 10:30 π.μ., ομιλία της Καίτης Αρώνη Τσίχνη «Χωρίς φόβους, αλλά με πάθος. Η ιστορικός Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου και η Ιστορία». Στις 11 π.μ. συζήτηση με θέμα «Ιστορία και εθνικά ζητήματα». Μιλούν οι Π. Παπαστράτης («Μεγάλη ιδέα και Mare Nostrum, τέλη 19ου και αρχές 20ου αιώνα»), Γ. Γανουλόπουλος («Η Ιστορία είναι ο Άρειος Πάγος των φτωχών: Τα ελληνικά εθνικά ζητήματα στο Μεσοπόλεμο και την

Τιμή στους εκτελεσμένους αγωνιστές

Κατοχή»), Θ. Βερέμης («Ο Ελ. Βενιζέλος και η εποχή του»). Προεδρεύει η Χριστίνα Κουλούρη. Στις 12:40, συζήτηση με θέμα «Το δίλημμα ∆ύση-Ανατολή». Μιλούν η Λίνα Λούβη («Το όραμα της ελληνικής αυτοκρατορίας και η Ευρώπη στο περιοδικό Spectateur de l’ Orient»), Άντα ∆ιάλλα («Επανεξετάζοντας τη διχοτομία ∆ύση Ανατολή: τα πολλαπλά πρόσωπα της Ρωσίας«), Σία Αναγνωστοπούλου («Η ∆ύση και η Ανατολή στις σχέσεις ελληνικού κράτους-Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης), ∆έσποινα Παπαδημητρίου («Μεταξύ Ανατολής και ∆ύσης: Απείθαρχες πραγματικότητες και δύσκολες ταυτότητες»). Προεδρεύει ο Η. Νικολακόπουλους. Στις 4 μ.μ. συζήτηση με θέμα «Ο φόβος της ιστορίας και οι διανοούμενοι». Μιλούν ο Α. Λιάκος («Η Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου και η ιστοριογραφία της μεταπολίτευσης»), Έφη Γαζή («Έθνος και Ιστορία στο έργο του ∆ημήτρη Χατζή»), Β. Καραμανωλάκης («Υπάρχουν σελίδες της ιστορίας, που δεν θέλει κανείς να τις διαβάσει. Οι φάκελοι, το ανεπιθύμητο παρελθόν και οι ιστορικοί». Προεδρεύει ο Στ. Πεσμαζόγλου. Στις 5:40 μ.μ. συζήτηση με θέμα «Εκσυγχρονισμός και νεωτερικότητα». Μιλούν οι Νίκη Μαρωνίτη («Όψεις, χρήσεις και δυναμική του εκσυγχρονισμού στην Ελλάδα), Φ. Κάραμποτ («Μικρές ιστορίες με άρωμα νεωτερικότητας: Η Ισραηλιτική Αδελφότητα Αθηνών και Η ανθρωποθυσία παρά τοις Ιουδαίοις»), Γ. Παπαθεοδώρου («Βενιζελισμός: Το ύφος της εξουσίας στην Αργώ του Θεοτοκά»). Στις 7:20 μ.μ. συζήτηση με θέμα «Εκπαίδευση και δημοτικισμός». Μιλούν οι Α. Πολίτης («∆άσκαλος ο Προβατομάλλης. Αντανακλάσεις της νεοελληνικής αντινομίας των νοοτροπιών»), Αλεξάνδρα Πατρικίου («Η δίκη των τόνων. Πτυχές της συζήτησης στην κατοχική Αθήνα»), Χριστίνα Κουλούρη («Ιστορία και ιστοριογραφία της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης: διλήμματα και στερεότυπα»). Προεδρεύει ο Τρ. Σκλαβενίτης.

Τελετή τιμής και μνήμης των Εκτελεσμένων Αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης διοργανώνει σήμερα, Κυριακή, στις 11 π.μ. στο μνημείο (εντός του νοσοκομείου Σωτηρία) το ∆Σ του ομίλου Μνήμης Εκτελεσμένων Αγωνιστών 1941-1952 ο Αττικός Τύμβος. Ο πρόεδρος της Βιβλιοθήκης Εθνικής Αντίστασης, Πέτρος Κουλουφάκος, στην ομιλία του στην τελετή αναφέρει, μεταξύ άλλων, « Εγώ κι όλοι όσοι συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, ευλαβικά σε τούτον το χώρο, ταπεινά πατούμε τη γη, όπου άφησαν την τελευταία τους ανάσα τόσες ανθρώπινες υπάρξεις πέφτοντας από τις σφαίρες εκείνων που ήθελαν να επιβάλουν το σκοτάδι –και το επέβαλαν τότε– στα συγκεκριμένα θύματα τα οποία είχαν επιλέξει και τα οποία ζητωκραύγαζαν για την ελευθερία της πατρίδας τους, πηγαίνοντας στο Γολγοθά τους παροτρύνοντας, αυτούς που τους άκουγαν, να ακολουθήσουν τα βήματά τους και να πράξουν το καλύτερο για την ελευθερία όλου του κόσμου. Πέσατε θύματα αδέρφια εσείς, σε άνιση πάλη κι αγώνα (...) Στο χώρο αυτόν εδώ, στου Γουδή μνημονεύουμε τουλάχιστον επτακόσιους που άφησαν την τελευταία τους πνοή και αναφέρονται εδώ, χωρίς να γνωρίζουμε πόσοι ακριβώς πέρασαν στην αθανασία σε ετούτον το χώρο έναν από τους «συνήθεις τόπους εκτελέσεων» (...) Αρκετοί από τους συντρόφους σας, αθάνατοι αγωνιστές της Εθνικής μας Αντίστασης, συναγωνιστές σας, βρίσκονται ακόμα εδώ, κοντά σας, συγκρατούμενοί σας και συγγενείς σας που με την παρουσία τους διατρανώνουν ότι: δεν σας ξεχάσαμε, σας κουβαλάμε μέσα μας, συνεχίζουμε τον αγώνα σας που τόσο βίαια σταμάτησε και ζούμε με τις υποθήκες και παρακαταθήκες που μας κληροδοτήσατε! Αιώνια η μνήμη σε σας αδελφοί, στον τίμιοι που πέσατε αγώνα!»

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Από τις Σκουριές στην Μανωλάδα και από την Μανωλάδα στις Σκουριές Του Θωμά Τσαλαπάτη

ίναι ίσως η πρώτη φορά που ένα αποτελέσματα εκλογών προκύπτει εντυπωσιακό σε τέτοια ένταση και σε τέτοια έκταση τόσο ως προς τα αποτελέσματα, όσο και ως προς τα επιμέρους ομόκεντρα συμπεράσματά του. Οι εκλογές της 25ης του Μάη θα μείνουν καταγεγραμμένες με διαφορετικό μελάνι απ’ όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που προηγήθηκαν, ξεκινώντας από τη μεταπολίτευση και φτάνοντας μέχρι το σήμερα, αναζητώντας την πραγματική σημασία τους και το λειτουργικό τους ρόλο σε όσα πρόκειται να τις ακολουθήσουν. Οι εντυπώσεις που προκαλεί το πρωτόγνωρο διαγκωνίζονται και το μετεκλογικό βάρος της ουσίας προχωρά παράλληλα με τη φαιδρότητα της πολιτικάντικης ρητορικής, αλλά και την αμείλικτη κόψη των πιο μαύρων ενδεχομένων.

Τομή στην ύπαρξη της αριστεράς

Κατ’ αρχήν εντυπωσιακό το γεγονός πως για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση ένα κόμμα, πέρα από την Νέα ∆ημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, καταφέρνει να κερδίσει εκλογική αναμέτρηση. Για πρώτη φορά, αριστερό κόμμα κερδίζει εκλογές. Το γεγονός αποτελεί τομή στην ιστορία της ελληνικής (και όχι μόνο) αριστεράς, τομή στις προοπτικές και τομή στην ύπαρξη της. Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο κατάφερε να αναδειχθεί πρώτο κόμμα, αλλά να παρουσιάσει τη χώρα και την κυρίαρχη επιλογή της ως μια εναλλακτική, ως μια φωτεινή εξαίρεση σε μια Ευρώπη που συνεχώς συννεφιάζει. Πολλαπλασιάζοντας φυσικά το μέγεθος του παραδείγματος, λόγω του ειδικού βάρους που έχει η Ελλάδας ως πρώτο τουβλάκι του ντόμινο της κρίσης και ταυτόχρονα ως το πιο βάναυσα χτυπημένο θύμα της. Εντυπωσιακό μοιάζει, επίσης, στην περίπτωση της Νέας ∆ημοκρατίας το πώς ένα κόμμα που χάνει το 7% της δύναμής του από τις προηγούμενες εκλογές και το 10% από τις προηγούμενες ευρωεκλογές παρουσιάζει τον εαυτό του ως μη- ηττημένο, άρα περίπου ως νικητή. Εντυπωσιακό, επίσης, στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ το πώς ένα κόμμα που χάνει 4,26% από το ποσοστό που κατέγραψε στις τελευταίες εκλογές, αλλά και 28% σε σχέση με τις τελευταίες ευρωεκλογές

«InSecurity Guarantee»

Το InSecurity Guarantee αποτελεί ένα digital θέατρο σκιών που «δεν απεικονίζει

αποφασίζει να συγκρίνει το αποτέλεσμα του όχι με προηγούμενα αποτελέσματα, αλλά με προγνωστικά και εικασίες και τελικά να παρουσιαστεί και αυτό ως κερδισμένο. Εντυπωσιακή, επίσης, η αθλιότητα των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης, τα οποία εν μέσω της όλο και κλιμακούμενης προπαγανδιστικής καταστροφολογίας, υπερπήδησαν ακόμα και το ελάχιστο πρόσχημα, υποδεικνύοντας ευθέως ποια ψήφο πρέπει να επιλέξει ο πολίτης. Οι περιπτώσεις της εξαφάνισης της ∆ΗΜΑΡ, της επιστροφής Καρατζαφέρη, της πυγμαίας επιτυχίας ενός κόμματος που αντικατέστησε τη σημασία του πολιτικού προγράμματος και των πολιτικών θέσεων με αυτή της πολιτικής φωτογένειας και του διαφημιστικού επιχειρήματος (call me Ποτάμι) διεκδικούν και αυτές τα δικά τους επιφωνήματα.

Κόντρα στην εξάχνωση του πολιτικού

Μα μέσα στην επιφάνεια της έκπληξης, την ελαφρότητα της εντύπωσης και τη σχεδόν αντανακλαστική αντίδραση μπροστά στα θαυμαστικά κάποια συμπεράσματα προκύπτουν αμείλικτα σοβαρά. Από την μία, η παγίωση των ποσοστών της Χρυσής Αυγής, η αδυναμία ανάγνωσης και η αμηχανία αντιμετώπισης τους. Και από την άλλη, η ανάδυση ενός νεοπαγούς πολιτικού φαινομένου, αυτού

της ανόδου και εγκαθίδρυσης των μεταπολιτικών μορφωμάτων στις περιπτώσεις του διδύμου Μώραλης-Μαρινάκης στον Πειραιά και του Αχιλλέα Μπέου στο Βόλο. Το γεγονός αυτό, η καταγωγή του αλλά και οι πρακτικές εφαρμογές του θα πρέπει να μας απασχολήσουν όχι απλά ως μια αρνητική πολιτική προοπτική, αλλά ως μια προοπτική έκλειψης του ίδιου του πολιτικού. Ήδη την πρόσφατη αυτή στιγμή της γέννησής του, η κάθε ανάλυση και η κάθε πρότασή μας θα πρέπει να είναι αμείλικτα πρακτικές, επισημαίνοντας επί της ουσίας την αναγκαιότητα αποτροπής και επανάληψής τους. Η απάντηση έρχεται από δύο άλλα, τελείως διαφορετικά εκλογικά αποτελέσματα της ίδιας διαδικασίας. Από αυτό στις Σκουριές και από αυτό στην Μανωλάδα. Και οι δύο περιπτώσεις μάς παρουσίασαν απλόχερα την περασμένη περίοδο με τον πιο ανάγλυφο τρόπο, την αθλιότητα που μπορεί να προκύψει σε μια κοινωνία που χάνει τους αρμούς της, σε μια κοινωνία που τα όριά της τίθενται υπό καθημερινή αμφισβήτηση. Τα γεγονότα στη Μανωλάδα μας παρουσίασαν την εργοδοτική ασυδοσία με όρους Άγριας ∆ύσης και το ρατσισμό ως καθημερινή χειρονομία που θερίζει ζωές. Η περίπτωση των Σκουριών διατύπωσε τους όρους του παιχνιδιού μιας φεουδαρχικής επιχειρηματικότητας, η οποία χωρίς προσχήματα και με κρατική συνδρομή τρομοκράτησε ολόκληρους πλη-

θυσμούς (αφού πρώτα τους δηλητηρίασε με υδράργυρο), καταπάτησε κάθε δημοκρατικό κεκτημένο και συνεργάστηκε άψογα με τα διαπλεκόμενα μέσα ενημέρωσης ώστε να αποσιωπήσει και να κατασυκοφαντήσει. Από την πρώτη Κυριακή των εκλογών, δήμαρχος Αριστοτέλη αναδείχθηκε ο Γιάννης Μίχος που εκπροσωπεί το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. ∆ήμαρχος Ανδραβίδας Κυλλήνης, (όπου ανήκει και η Μανωλάδα) αναδείχτηκε ο σύρος γιατρός Ναμπίλ Ιωσήφ Μοράντ, ο πρώτος μετανάστης δήμαρχος. Και τα δύο αυτά αποτελέσματα έρχονται να θέσουν κεντρικά πολιτικά ζητήματα της τοπικής πραγματικότητας σχεδόν ως απόλυτα, να προσφέρουν απαντήσεις γειωμένες στο πρακτικό και τελικά να αναδείξουν την πολιτική με τους όρους του επείγοντος. Κόντρα λοιπόν, στην εξάχνωση του πολιτικού και τη μεταπολιτική αφήγηση, οι περιπτώσεις στις Σκουριές και στην Μανωλάδα έρχονται ως αποτελέσματα διεκδίκησης, ως αποδείξεις και ως παραδείγματα της αναγκαιότητας και της ριζοσπαστικότητας του αυτονόητου. Γιατί κάποιες φορές το αντίθετο του εφιάλτη δεν είναι το όνειρο, αλλά η διεκδίκηση του πιο απότομου και οριστικού ξυπνήματος.

“

http://tsalapatis.blogspot.gr/

Κόντρα στην εξάχνωση του πολιτικού και τη μεταπολιτική αφήγηση, οι περιπτώσεις στις Σκουριές και στη Μανωλάδα έρχονται ως αποτελέσματα διεκδίκησης, ως αποδείξεις και ως παραδείγματα της αναγκαιότητας και της ριζοσπαστικότητας του αυτονόητου.

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΝΕΑ παρά τον εαυτό του», όπως λέει η δημιουργός του, Νατάσα Παπαδοπούλου. Πρόκειται για ένα ανεξάρτητο καλλιτεχνικό project / event που εξιστορεί τις περιπέτειες μιας κάμερας, καθώς αυτή καταγράφει τον περιβάλλοντα χώρο και παρακο-

λουθεί την κάθε κίνησή μας. Όσο αυτή μας κατασκοπεύει, εμείς την παρακολουθούμε να το διαπράττει. «Εικόνες σε δόσεις, χρονομετρημένες σε καρέ. Στις αποχρώσεις της επανάληψης, περιορισμένες σε προεπιλεγμένες διαστάσεις. Κάθε ήχος, κάθε φωτισμός, κάθε κλιματική εναλλαγή υποχωρούν στο ντεκόρ που είναι κινούμενο, digital και θολό. Εκεί που όλοι μοιάζουμε matrix. Σε πρώτο πλάνο θριαμβεύει το απόν, το κρυμμένο, το παραμελημένο. Η χειρονομία που πάντα διαφεύγει...». Παραστάσεις: Από 28 Μαΐου μέχρι τις 18 Ιουνίου, στις 9μ.μ., στο Open Circuit Lab (Ελασιδών 29, Γκάζι).

«Η ζωή μου στην τέχνη» του Άντριου Κάουι

O Γκράχαμ ανεβάζει τον «∆ον Ζουάν» του Μπάιρον με πρωταγωνιστές τον Στίβεν και τη Ρεβέκκα. «Σύντομα η επαγγελματική τους ζωή θα μπλέξει με την προσωπική και οι σχέσεις τους θα δοκιμα-

στούν. Ένα έργο, τρεις άνθρωποι, όλοι δεμένοι με την ψεύτικη εικόνα τους. Τι συμβαίνει όταν οι ηθοποιοί αρχίζουν να ταυτίζονται με το ρόλο τους; Όταν οι ερωτικές σκηνές ζωντανεύουν όταν τα φώτα σβήσουν; Ποιος ο ρόλος του σκηνοθέτη τότε; Μυστικά, εξομολογήσεις, αποκαλύψεις. Ένα ερωτικό τρίγωνο όπου καθένας κοιτά προς διαφορετική κατεύθυνση». Με τη μορφή του «έργου μέσα στο έργο», ο Κάουι διακωμωδεί τις καταστάσεις που δημιουργούνται μέσα στις πρόβες, με σκοπό να δημιουργήσει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να παρατηρήσει τους ανθρώπους και τις σχέσεις τους, την προσπάθεια για αυτογνωσία και την εγγενή τους ανασφάλεια. Σκηνοθετεί ο Θοδωρής Βουρνάς και παίζουν οι: Ανδρονίκη Αβδελιώτη, Νίκος Αναγνωστόπουλος, Παναγιώτης Νάτσης. Παραστάσεις: Πέμπτη και Παρασκευή, στις 9.15μ.μ. (ως τις 13 Ιουνίου), στο Θέατρο Αργώ (Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο, τηλ. 210 5201684-5). •

1053

ΒΙΒΛΙΟ

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Αντικαθρέφτισμα μουσικού ειδώλου ∆ημήτρης Σωτάκης «Η ανάσταση του Μάικλ Τζάκσον» Εκδόσεις Κέδρος Φεβρουάριος 2014

έντε χρόνια μετά το θάνατο του δημοφιλούς αμερικανού τραγουδιστή, συνθέτη και χορευτή Μάικλ Τζάκσον, ο ∆ημήτρης Σωτάκης αποφασίζει να τον αναστήσει. Λάτρης ο ίδιος της ποπ μουσικής, ιδιαίτερα εκείνης της εφηβείας του, στα μέσα της δεκαετίας του ’80, δηλαδή τα χρόνια που ο Τζάκσον μεσουρανούσε, τι πιο φυσικό από το να συντάξει τη βιογραφία του αποκαλούμενου “βασιλιά της ποπ”. Συνέπεσε, μάλιστα, όταν αυτός ξημεροβραδιαζόταν στο Λονδίνο, γράφοντας μουσική, με δική του μπάντα, ο Τζάκσον, με τις εκκεντρικότητές του, να γίνεται η πέτρα του σκανδάλου. Κι όμως, όποιος έχει διαβάσει Σωτάκη, που σημαίνει τα έξι μυθιστορήματα και τη μία συλλογή διηγημάτων της πρώτης του συγγραφικής δεκαπενταετίας, ένα παρόμοιο βιβλίο θα το απέκλειε ως κατ’ εξοχήν ρεαλιστικό και προβλέψιμο για να θέλξει έναν ορκισμένο θιασώτη του παράδοξου. Το γεγονός ότι τα περικειμενικά στοιχεία, τίτλος και εξώφυλλο, εστιάζουν σε μία προσωπικότητα, της οποίας τον βίο και την πολιτεία, δηλαδή ένα πλουσιότατο μυθιστορηματικό υλικό, η αφήγηση παρακάμπτει, δείχνει τον προκλητικό τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας γυρίζει την πλάτη στο συμβατικό στήσιμο ενός μυθιστορήματος. Ο Σωτάκης, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ισχυρίζεται, ότι θα μπορούσε να είχε διαλέξει και το οποιοδήποτε άλλο μεγάλο αστέρι της μουσικής, αναφέροντας τους Έλβις Πρίσλεϋ και Τζων Λέννον. Κι όμως, ορισμένα χαρακτηριστικά που επιλέγει να κρατήσει από τη βιογραφία του Τζάκσον δείχνουν πως η επιλογή δεν έγινε και τόσο τυχαία. Τα στοιχεία ταύτισης πραγματικού και μυθιστορηματικού Τζάκσον, συγκρινόμενα με το μύθο που έχει καλλιεργηθεί γύρω από το πρόσωπό του, θα χαρακτηρίζονταν λεπτομέρειες. Ωστόσο, αποβαίνουν σημαντικά, καθώς φωτίζουν τον άνθρωπο πίσω από τον σταρ. Ξεκινούν με “τα δύσκολα παιδικά χρόνια”, που ανακαλεί ο νεκραναστημένος Τζάκσον. “Τον πατέρα που τον έδερνε, την αλκοολική μητέρα, τα μαλλιά του, που πολλές φορές άλλαζε”. Όταν ο Τζάκσον επανέρχεται επί γης, δηλαδή ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας, δείχνει σεμνός, ευαίσθητος και αγνός, όπως ακριβώς περιγράφουν τον σταρ οι δικοί του άνθρωποι. Αδιαφορεί για τη λαμπρή σταδιοδρομία του, έχοντας σαν μοναδική έγνοια να αναγνωριστεί ως ποιητής. Αγάπη στην ποίηση έτρεφε και ο πραγματικός Τζάκσον. Είχε εκδώσει και μία μοναδική ποιητική συλλογή, ένα λυρικό ποίημα για τον πλανήτη Γη. Η ποιητική συλλογή του μυθιστορηματικού θα εκδοθεί, όταν θα έχουν πια χαθεί τα ίχνη της γήινης παρουσίας του. Το βασικότερο, όμως, στοιχείο είναι ότι ο Τζάκσον στάθηκε σε όλη του τη ζωή άρρωστα έμμονος, όπως οι προσφιλείς στον Σωτάκη ήρωες. Ο κεντρικός ήρωας του πρόσφατου βιβλίου του διακατέχεται κι αυτός από μία έμμονη ιδέα. Ο Τζάκσον φλέρταρε με την αλλαγή του προσώπου του, που σήμαινε, κατά μία εκδοχή, της φυλετικής του ταυτότητας. Αλλά είτε επεδίωκε να γίνει λευκός είτε να αποκτήσει μία πλασματική παιδικότητα, το όλο εγχείρημα τού είχε γίνει έμμονη ιδέα, συντελώντας στον πρόωρο θάνατό του. Αντιστοίχως, ο καινούριος

ήρωας του Σωτάκη, βυθισμένος στην κατάθλιψη, ηδονίζεται με την ιδέα της αυτοχειρίας. Κι αυτός μία μοναχική ύπαρξη, όπως λέγεται ότι ήταν ο Τζάκσον, παρά το πλήθος που τον περιέβαλε. Μέχρι που γεννάται το ερώτημα· ο συγγραφέας, από ποιόν από τους δυο, ξεκίνησε. Επέλεξε πρώτα τον Τζάκσον, πρόσωπο πάντα στην επικαιρότητα, επικουρώντας έτσι τη συζήτηση, που καλλιεργούν τα ΜΜΕ γύρω από ένα βιβλίο και η οποία αποτελεί για έναν συγγραφέα πρώτιστο ζητούμενο. Και στη συνέχεια, με βάση αυτόν, δημιούργησε μία συγγενική ψυχή, ώστε να είναι ο “εκλεκτός”, τον οποίο θα επιλέξει ο Τζάκσον για να φανερωθεί κατά τη δεύτερη επί γης παρουσία του. Ή, αντιστρόφως, έπλασε τον πρωτοπρόσωπο αφηγητή, που δεν ονοματίζεται αλλά αναδύεται ως ο “εκλεκτός” για το μυθιστόρημα ιδεών, που ισχυρίζεται ότι ήθελε να γράψει. Όπως και να έχει, είναι ένα δίδυμο με ταραγμένο ψυχισμό, που, αρχικά, οι γιατροί, τόσο εκείνος που παρακολουθεί τον αφηγητή, όσο και ο θεράπων του πραγματικού Τζάκσον, τοποθετούν στην περιοχή της ιδεοψυχαναγκαστικής νεύρωσης. Στη συνέχεια, όμως, όταν ο αφηγητής πληροφορεί τον γιατρό του, ότι φιλοξενεί στο σπίτι του τον Μάικλ Τζάκσον αυτοπροσώπως, εκείνος ανασκευάζει τη διάγνωσή του. ∆ιαπιστώνει απώλεια επαφής με την πραγματικότητα, ταυτόχρονα, μη συνειδητοποίηση από τον ασθενή της νοσηρής του κατάστασης, και κυρίως, επικράτηση “φαντασιωσικών κατασκευών”. Προφανώς, αυτά τα συμπεράσματα δεν τα συζητάει μαζί του, διαφαίνονται, όμως, στην αλλαγή πλεύσης της ιατρικής υποστήριξης. Ο συγγραφέας παραθέτει ακριβολόγο αναφορά των χορηγούμενων φαρμάκων για να δείξει τη διάγνωση μετακύλισης από την βαριά κατάθλιψη στην σχιζοφρένεια, όπου τα αντιψυχωσικά παίρνουν τη θέση της ομάδας των αντικαταθλιπτικών, που δοκίμαζε μέχρι τότε. Ο Σωτάκης χρησιμοποιεί ως όχημα την περίπτωση ενός ψυχωσικού για να κινηθεί στο χώρο του φανταστικού μυθιστορήματος. Αν, όμως, θέλουμε να παραμείνουμε σε ρεαλιστικά πλαίσια, θα μπορούσαμε να το θεωρήσουμε ως ένα υπαρξιακό μυθιστόρημα, που μετεωρίζεται στα δυσκόλως προσεγγίσιμα όρια της ψυχοπαθολογίας. Από μία άποψη, πόσο διαφέρει ο κόσμος του ψυχωσικού από

εκείνον του φανταστικού αφηγήματος. Μόνο που, στην πρώτη περίπτωση, τις ανατρεπτικές καταστάσεις τις γεννά η κατ’ εξοχήν γόνιμη φαντασία του πάσχοντος. Το μυθιστόρημα θα χαρακτηριζόταν “καταστασιακό”, με την έννοια ότι εξελίσσεται με βάση την δεδομένη ψυχολογική διάθεση του αφηγητή, χωρίς αναφορές στο παρελθόν του. Σε αντίθεση με ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα, που θα αναζητούσε κάποια φροϋδική ερμηνεία της καταθλιπτικής εμμονής του ή, ακόμη, θα έκανε αναδρομή στην οικογενειακή και ερωτική ζωή του. Εδώ, η κακή ή καλή διάθεσή του δεν εξαρτάται από την εργασία του ή από τους δυο γείτονές του, τους μοναδικούς με τους οποίους κάνει παρέα, αλλά από την αδήριτη ανάγκη της μόνωσης, που συνιστά σύμπτωμα της ασθένειάς του. Στο φανταστικό μυθιστόρημα του Σωτάκη, διαπλέκονται δυο λόγοι, σε εναλλασσόμενα κεφάλαια, που διακρίνονται και με διαφορετικά τυπογραφικά στοιχεία. Το αφηγηματικό μέρος ή και κυρίως σώμα, που χωρίζεται σε έντεκα αριθμημένα κεφάλαια, και το, σύμφωνα με μία οπτική, αυτοαναλυτικής φύσεως, που μετρά οκτώ κεφάλαια, κατά πολύ συντομότερα. Όλα ξεκινούν μία καλοκαιριάτικη νύχτα με καταιγίδα, που προκρίνεται ως το προσφυές σκηνικό για επισκέπτες από το υπερπέραν. Όπως, καλή ώρα, ο Τζάκσον, που χτύπησε την πόρτα του αφηγητή, ζητώντας στέγη και τροφή. Εκτός κι αν πρόκειται για δική του παραίσθηση, που δικαιολογείται ως ανεπιθύμητη παρενέργεια του νέου ισχυρότερου αντικαταθλιπτικού, που ανήκει στην οικογένεια των τετρακυκλικών. Αδιάφορο, αφού εκείνο στο οποίο επικεντρώνεται η αφήγηση είναι οι καταστάσεις που δημιουργεί ο ερχομός του ξένου, όπως μία πρώτη “βόλτα στην πόλη” και κυρίως, τα προβλήματα που δημιουργεί η συγκατοίκηση. “Η διαχείριση του χρόνου” από τον ήρωα, που έχει παγιδευθεί στη μοναξιά του, στέκεται αδύνατη. Παρόλο που ο τόπος, από το σπίτι του μέχρι την πόλη, περιγράφονται ως “χαριτωμένα” και το φάσμα του Τζάκσον σαν τέρας διακριτικότητας. Εμμέσως, ο συγγραφέας ειρωνεύεται την αισιοδοξία των ανθρώπων πως μπορεί να έχουν την ευκαιρία μίας καινούριας αρχής, που θα τους δώσει τη δυνατότητα να γίνουν άλλοι άνθρωποι. Η αφήγηση δείχνει πως κάθε προσπά-

θεια προς αυτήν την ευοίωνη προοπτική αντίκειται στην ίδια την ανθρώπινη συνθήκη. Ο Σωτάκης τοποθετεί το μυθιστόρημά του σε μία παραποτάμια πρωτεύουσα αμερικανικής πολιτείας, θυμίζοντας πολιτεία του Μισσισιπή. Κι όμως, οι περιγραφές της γέφυρας, του κόσμου που συρρέει στα καφέ και βασικά, οι επικρατούσες “συνθήκες φωτός και ραστώνης”, παραμένουν ελληνικές. Όπως, άλλωστε, και άλλα μυθοπλαστικά ευρήματα, σαν “την τρύπα ενός υπονόμου την οποία είχαν ξεχάσει ακάλυπτη οι εργάτες ενός δημοτικού συνεργείου” και στοίχισε τη ζωή μιας γυναίκας, σε συνδυασμό με τις απανωτές μηνύσεις προς δικαίωση του συζύγου, που μένουν άκαρπες. Όλα αντανακλούν το γνώριμο αθηναϊκό τοπίο. Ο συγγραφέας στήνει κωμικές σκηνές, ακόμη και παραμορφώνοντας τους χαρακτήρες των ηρώων του. Για παράδειγμα, ο Μάικλ παρουσιάζεται, σε ορισμένα κεφάλαια, ως μία γραφική φιγούρα, πλήρως χειραγωγούμενη. Σαν να πρόκειται περί σκύλου, που προσφέρεται για υιοθεσία. Ασχέτως αν η χειραγώγηση ενός σταρ από τους μάνατζερ δεν διαφέρει και πολύ από τον τρόπο που επιδεικνύει κανείς ένα κατοικίδιο. Κεντρικός άξονας του μυθιστορήματος είναι ο στοχασμός, που αναπτύσσει ο αφηγητής, πως τίποτα στη ζωή, της ίδιας της ζωής συμπεριλαμβανομένης, δεν έχει αξία. Στις διατυπώσεις των σκέψεών του, παρασύρεται σε κυνικές παραδοχές, που δείχνουν μάλλον κοινότοπες, καθώς ολισθαίνουν προς εύκολα αξιώματα. Για παράδειγμα, στο κεφάλαιο με τον τίτλο «Πόλεμος», οι κάτοικοι της πόλης δέχονται επίθεση από έναν εχθρό, που ακούει στο γενικόλογο, “φασίστες”. Η περιγραφή παραμένει ασαφής, πάντως αφήνουν πίσω τους “καταφαγωμένα σώματα”. Ένα αντίστοιχο κεφάλαιο συλλογικού πανικού, υπάρχει στο τελευταίο μυθιστόρημα του Θανάση Χειμώνα, «Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες». Και στις δυο περιπτώσεις, το έναυσμα έρχεται από την πρόσφατη πραγματικότητα. Από τους “αγανακτισμένους πολίτες” στου Χειμώνα, από τους Χρυσαυγίτες στου Σωτάκη. Μόνο που ο δεύτερος αφήνει να φανεί, πλην της οργής για τα κακώς κείμενα, και διάθεση διδακτισμού. Στις παραχωρήσεις που κάνει ο συγγραφέας προς άγραν ενός πλατύτερου κοινού, θα υπολογίζαμε και την σεξουαλική πανδαισία ενός άλλου κεφαλαίου με τον τίτλο «Γιούπι!». Σαν εξομολογητικά τα παρεμβαλλόμενα κεφάλαια, δείχνουν ετερόκλητα και συνακόλουθα, μάλλον άνισα, τουλάχιστον ως προς την πρωτοτυπία των εμπειριών που πολιορκούν. Το πιο ενδιαφέρον μέρος του μυθιστορήματος, σύμφωνα με τη δική μας, πιθανώς και έκκεντρη ανάγνωση, βρίσκεται στα κεφάλαια και των δυο διαπλεκόμενων λόγων, που περιγράφουν την αυτοκαταστροφική διάθεση. Σε αυτά, το πώς βιώνεται ή και φαντασιώνεται η άφεση στην ενόρμηση του θανάτου αποδίδεται με την λεπτομερή περιγραφή του αισθήματος της βύθισης. Σαν μια τελετουργία αυτοχειριασμού, που προχωράει μέχρι την ταφή και την επαναφορά στη ζωή. Συνοψίζοντας τη γενικότερη εντύπωση, ο Σωτάκης, στο καινούριο του μυθιστόρημα, κατορθώνει να δείξει την επισφαλή γειτνίαση νοσηρού και υγιούς, φαντασιακού και πραγματικού. Από μία άποψη, κάνει μία πολλά υποσχόμενη είσοδο στην ηλικιακά πέμπτη δεκαετία του. Μ. Θεοδοσοπούλου

ΜΟΥΣ

MOYΣΙΚΗ Σ ΠΡΟΤΑ Ε Κ

ΙΣ ΣΕ

ενιώτη να Μαλανδρ ά ι Λ : α ει έλ Επιµ et.gr lianam@oten

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Αναζητώ την αθωότητα σε μία εποχή καθόλου αθώα

Συνέντευξη με τον συνθέτη ∆ημήτρη Μαραμή

Ο ∆ημήτρης Μαραμής είναι ένας από τους πιο ολοκληρωμένους νέους έλληνες συνθέτες, ο μόνος ίσως που υπηρετεί το «έντεχνο» τραγούδι, όπως το γνωρίσαμε σαν όρο από τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι. Αγαπά ιδιαίτερα τους λυρικούς ποιητές, τον Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα και την ισπανική κουλτούρα, αλλά και τους νέους «άγουρους» και άφθαρτους ερμηνευτές. Πιστός στην αγάπη του και το πάθος του για την ποίηση και τη λογοτεχνία, ο Μαραμής μίλησε στην «Εποχή», κρατώντας στα χέρια του την «Αισθηματική ηλικία», το ολοκαίνουργιο βιβλίο - cd του, με ερμηνευτή τον Θοδωρή Βουτσικάκη, σε ποίηση των Ν. Λαπαθιώτη, Ν. Α. Ασλάνογλου, Μ. Γκανά και Σ. Τριβιζά.

“Αισθηματική ηλικία”

ε υλικά τον έρωτα, τα παραμύθια και τα όνειρα , έτσι καθώς αναδύονται από την ποίηση και τους στίχους των Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου, Ναπολέοντος Λαπαθιώτη, Μιχάλη Γκανά και Σωτήρη Τριβιζά, ο συνθέτης ∆ημήτρης Μαραμής, δημιουργεί μία μοναδική λυρική ατμόσφαιρα. Πρόκειται για ένα μουσικό τρίπτυχο με τον γενικό τίτλο «Αισθηματική Ηλικία» που αποτελεί έναν ολοκληρωμένο κύκλο τραγουδιών, alla maniera di σπουδαίων προκατόχων του όπως του Μάνου Χατζιδάκι, του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και των ρομαντικών κλασικών συνθετών όπως του Σούμπερτ. Η αρχιτεκτονική της σύνθεσης που δομείται με όργανα όπως πιάνο, βιολί, τσέλο, κοντραμπάσο, σαξόφωνο και φλάουτο, σίγουρα απευθύνεται και στον απαιτητικό ακροατή αυτού του είδους της μουσικής. Το άκουσμα αρχίζει με ένα σύντομο ορχηστρικό πρελούδιο που δίνει αμέσως τον τόνο και μας προδιαθέτει για τη χρωματική μουσική παλέτα του συνθέτη. Ακολουθεί η ενότητα «Τρία ερωτικά», εδώ σε χρώμα φθινοπωρινό η μελαγχολική διάθεση των ποιητών Ασλάνογλου και Λαπαθιώτη αναμετράται με το λυρισμό και την ευαισθησία του συνθέτη. Μετά από μία ορχηστρική ανάσα εν είδει ιντερλούδιου ακολουθεί η ενότητα «Τρία παραμύθια». Τρία πανέμορφα μελωδικά τραγούδια σε ποίηση Σωτήρη Τριβιζά. Το τρίτο από αυτά «Η νεράιδα», ανήκει στον κύκλο «Σκοτεινός έρωτας» και το γνωρίσαμε με τις φωνές των Μίνου Θεοχάρη, Μάριου Φραγκούλη και Κωνσταντίνου Κληρονόμου. Εδώ διαπιστώνουμε πως μια στέρεα σύνθεση δεν χάνει ποτέ τη δροσιά της και το απολαμβάνουμε σε μια νέα ενορχήστρωση με μία διαφορετική εξαιρετική ερμηνεία. Και πάλι με ένα σύντομο ιντερλούδιο ο συνθέτης μας οδηγεί στη τελευταία ενότητα «Τρία όνειρα». Σε ποίηση Μιχάλη Γκανά έχουμε τρεις ονειρικές συνθέσεις με πλούσια ηχοχρώματα, εναλλασσόμενους ρυθμούς και μελωδίες. Ο κύκλος κλείνει όπως θα έπρεπε με έναν ορχηστρικό επίλογο που αποδεικνύει του λόγου το αληθές για τις κλασικές καταβολές του συνθέτη. Τέλος, η μεγάλη αρετή της «Αισθηματικής ηλικίας» είναι η μοναδική ερμηνεία του εξαιρετικού Θοδωρή Βουτσικάκη, που εμφανίζεται για πρώτη φορά στη δισκογραφία. Φωνή μελωδική, ζεστή με ιδιαίτερη αναγνωρίσιμη χροιά. ∆ύσκολοι καιροί για τους ρομαντικούς, ευτυχώς που χαρακτηριστικό των ρομαντικών είναι η περιπέτεια και ο ∆ημήτρης Μαραμής μας παρασύρει στην δική του, γεμάτη όνειρα, παραμύθια, έρωτα ποίηση και μουσική. Μια περιπέτεια αισθημάτων που σας προτείνουμε να την απολαύσετε. Το σχεδιασμό της καλαίσθητης έκδοσης υπογράφει ο Αρίσταρχος Παπαδανιήλ, ενώ τις σελίδες του βιβλίου κοσμούν φωτογραφίες του Νικηφόρου Βιδάλη και του Charlie Makkos. Το βιβλίο-cd κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του πολιτιστικού φορέα «Η Τέχνη στο Παλιό Λιτρίβι».

OΙ ΑΚΡΟΑΣΕΙΣ ΤΗΣ «ΕΠΟΧΗΣ»

Εκδίδετε βιβλίο - CD. Το έχετε κάνει και στο παρελθόν, ενώ τώρα οι πάντες κυκλοφορούν βιβλία - CD. Ακριβώς όπως το λέτε, είχα την εμπειρία να εκδοθεί η πρώτη μου δισκογραφική δουλειά μαζί με βιβλίο, τα «Σονέτα του σκοτεινού έρωτα» από τη Μικρή Άρκτο. Αυτό συνεχίστηκε και με τις επόμενες δουλειές μου ώσπου φτάσαμε στο τωρινό έβδομο CD, την «Αισθηματική ηλικία». Κατ’ εμέ, οφείλεται στα μελοποιημένα ποιήματα, στην αναζήτηση ενός κατάλληλου κοινού, στην καλύτερη διανομή μέσω των βιβλιοπωλείων, αλλά κυρίως στην αγάπη που έχω για το βιβλίο. Η κυκλοφορία δηλαδή ενός βιβλίου - CD με εκφράζει πολύ ως συνθέτη και ως λάτρη της ποίησης και της λογοτεχνίας. Πού οφείλεται αυτή η εμμονή σας -να τολμήσω να την χαρακτηρίσω- με τους ρομαντικούς ποιητές; Καταρχάς γιατί είμαι ρομαντικός. Μέχρι τώρα έχω αποδεχτεί πλήρως την ταυτότητα μου, αυτή του συνθετικού λυρισμού και του ρομαντισμού. Ένας λόγος παραπάνω για την «Αισθηματική ηλικία», όπου το αίσθημα έρχεται ανόθευτο. Αναζητώ την αθωότητα σε μία εποχή καθόλου αθώα και δεν είναι τυχαίο που βγαίνει τώρα, σε μία ιδιαίτερα βάναυση για τον άνθρωπο περίοδο. Πώς και μας συστήνετε νέους ερμηνευτές και δεν επιχειρείτε τη συνέχιση μεγάλων συνεργασιών, σαν αυτή με τον Μάριο Φραγκούλη; Είχα την τύχη να συνεργαστώ με τον Μάριο Φραγκούλη και πρόσφατα με τη Μαρία Φαραντούρη. Αλήθεια είναι, όμως, πως έχω πληρώσει το τίμημα να μη συνεργάζομαι με μεγάλα ονόματα που

θα με έκαναν ευρέως γνωστό. Απ’ την άλλη λαμβάνω τη χαρά να δουλεύω με εύπλαστους ερμηνευτές, οι οποίοι προσεγγίζουν την αισθητική του δημιουργού και όχι μία παγιωμένη αισθητική - ερμηνευτική αντίληψη. Ανέκαθεν με ενδιέφερε ένας ερμηνευτής να ξεκλειδώσει τις λέξεις της μουσικής και των στίχων, να είναι άγουρος και να δοκιμάζεται. Ωστόσο πλέον είμαι ανοιχτός σε μεγάλες συνεργασίες γιατί κι εγώ έχω κλείσει τον πρώτο κύκλο μου και μπορώ να συνεργάζομαι με οποιοδήποτε ερμηνευτή αρκεί να μπορεί να υπηρετήσει το δικό μου έργο. Κάνατε κάποιες συναυλίες στην Αμερική. Μιλήστε μας γι’ αυτή την εμπειρία. Σημαντική εμπειρία και για μένα και για την εσωτερική μου πορεία, όλη αυτή η επαφή με το πολυεθνικό κοινό των Αμερικανών. Η επαφή μαζί τους μού έδωσε να καταλάβω πως η μουσική μου δεν έχει ανάγκη να περιχαρακώνεται από σύνορα. Η μουσική είναι παγκόσμια γλώσσα, δεν έχει σύνορα και μπορεί να εξαπλώνεται και να ενώνει τους λαούς. Μιλάμε επίσης για τη Νέα Υόρκη που από κει περνούν οι καλύτεροι μουσικοί παγκοσμίως και το κοινό είναι εκπαιδευμένο. Η εμπειρία αυτή μου άνοιξε τα φτερά για να γράψω περισσότερο! Στην προηγούμενη εργασία σας, το «Ay Amor», συνεργαστήκατε με τη διακεκριμένη σοπράνο Mina Orfanos. Πώς συναντήθηκαν οι τροχιές σας; Η Mina Orfanos με ανακάλυψε από τον «Σκοτεινό έρωτα» με τον Μάριο Φραγκούλη. Τραγούδησε στο Μανχάταν το μοναδικό ισπανόφωνο κομμάτι του δίσκου και μέσω του youtube άκουσε κι άλλο υλικό μου. Ήρθαμε σ’ επαφή μετά το τέλος μιας συναυλίας της με τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη στο Λυκαβηττό. Αποφασίσαμε να κάνουμε μία πρώτη συναυλία στη Μαδρίτη, πήγε πολύ καλά κι έτσι ακολούθησε το «Ay Amor» με ισπανόφωνα τραγούδια σε ποίηση ισπανών ποιητών.

Τη συνέντευξη πήρε η Λιάνα Μαλανδρενιώτη

Λιάνα Μαλανδρενιώτη

•

Στο Γαλατά ψιλή βροχή

ια μουσική – θεατρική παράσταση του Πάνου Σκουρολιάκου με την ερμηνεύτρια Θεοδοσία Στίγκα, τον Χάικ Γιαζιτζιάν με το ούτι του, την Αρετή Κετιμέ με το σαντούρι της, και τον Φώτη Τσορανίδη με την κιθάρα του. Μουσικές και κείμενα της καθ’ ημάς Ανατολής ξεδιπλώνονται στην σκηνή. Στην Κωνσταντινούπολη των πολλών και διαφορετικών πολιτισμών, στην κοσμοπολίτισσα Σμύρνη, αλλά και στη Συρία και το Λίβανο, συναντώνται ήχοι και λέξεις ελληνικές, αρμένικες,

αραβικές, τούρκικες δημιουργώντας μια μεγάλη παρέα. Κείμενα από τη ζωή και τα έργα ρωμιών και αλλοφύλων της περιοχής ερμηνεύει ο Πάνος Σκουρολιάκος. Ιστορίες για παλικαράδες, όμορφες γυναίκες, απατεώνες και χαρτοπαίκτες, αφέντες και δούλους, ιστορικά γεγονότα και λεπτομέρειες της καθημερινότητας. Μια παράσταση για ένα παρελθόν που είναι ταυτόχρονα και το παρόν όλων αυτών των τόπων και των ανθρώπων. Η Θεοδοσία, ο Χάικ η Αρετή και ο Νίκος

μοιράζονται τραγούδια σε διαφορετικές γλώσσες συνθέτοντας ένα γοητευτικό και αρμονικό μουσικό μωσαϊκό. Στο αίθριο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, στον 3ο όροφο, κάτω ακριβώς από τον έναστρο αττικό ουρανό, κάθε ∆ευτέρα και Τρίτη του Ιουνίου, στις 9μ.μ. (εκτός από ∆ευτέρα 9/6 & Τρίτη 10/6). Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ προπώληση, 12 κανονικό, 10 μαθητικό/ φοιτητικό/ νεανικό (έως 26 χρονών). •

Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

«ΑΠΡΟΣΜΕΝΟΣ ΕΡΩΤΑΣ»

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Η ζωή συνεχίζεται…

Του Στράτου Κερσανίδη

ία από τις φράσεις τις οποίες έχουν ως οδηγό οι αισιόδοξοι άνθρωποι είναι «η ζωή συνεχίζεται». Πέραν του αληθούς που εμπεριέχει η παραπάνω φράση, εφόσον η ζωή ούτως ή άλλως συνεχίζεται, μεθ’ ημών ή άνευ ημών, η αισιοδοξία της έγκειται στο γεγονός, πως τα άσχημα ξεπερνιούνται με το χρόνο και μόνον ο θάνατος σημαίνει το τέλος της ζωής, όχι αυτής καθ’ αυτής αλλά του χρόνου που ανήκει στον

καθένα από εμάς. Απελπισμένος από το θάνατο της γυναίκας του, ο Μάθιου Μόργκαν, ένας ηλικιωμένος συνταξιούχος αμερικανός καθηγητής που ζει στο Παρίσι, θεωρεί πως δεν έχει πλέον κανένα ενδιαφέρον να ζει. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να θέσει τέρμα στη ζωή του. Στην ταινία της «Απρόσμενος έρωτας» (Mr Morgan’s last love), η Σάντρα Νέτελμπεκ, αναγκάζει τον ήρωά της να αφυπνιστεί και να ανακαλύψει πως όσο αναπνέει κι αισθάνεται, τίποτε δεν έχει

Η φαντασία ως διέξοδος «ΜΑΥΡΟ ΨΩΜΙ»

σοι είχαμε εντυπωσιαστεί από το «Λαβύρινθο του Πάνα» του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, μπορούμε να περιμένουμε το ίδιο και από την ταινία «Μαύρο ψωμί» (Pa negre), του Ογούστι Βιγιαρόνγκα. Λίγο μετά τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, σε ένα χωριό στην κεντρική Καταλονία, ο 11χρονος Αντρέου ζει σε ένα αγρόκτημα. Η οικογένειά του ανήκει στους ηττημένους κι έτσι, όταν θα γίνει ένα διπλό φονικό στο δάσος, η αστυνομία εύκολα θα θεωρήσει ύποπτο τον Φαριόλ, πατέρα του Αντρέου. Όμως ο μικρός έτυχε να είναι αυτόπτης μάρτυρα στο φόνο και προσπαθεί να ανακαλύψει τον πραγματικό ένοχο και να σώσει τον πατέρα του. Φυλακισμένος ο «κόκκινος» Φαριόλ, δεν μπορεί να βοηθήσει την οικογένειά του και η γυναίκα του προσπαθεί να τα βγάλει πέρα εργαζόμενη στα υφαντουργεία. Ένας παλιός φόνος σκιάζει τη ζωή του χωριού. Ο Αντρέου προσπαθεί να λύσει το μυστήριο μέσα από μύθους,

τελειώσει. Εντελώς τυχαία, ο Μάθιου Μόργκαν, θα συναντηθεί στο λεωφορείο, με την Πολίν, μια όμορφη νέα κοπέλα, καθηγήτρια σε μια σχολή χορού. Την επόμενη μέρα θα την αναζητήσει και θα καταφέρει να τη συναντήσει. Θα συζητήσουν, θα περπατήσουν μαζί και θα αποφασίσουν να ξανασυναντηθούν. Μια τρυφερή σχέση δημιουργείται ανάμεσα στους δύο αυτούς ανθρώπους, σχέση φιλική, στοργική αλλά και με ψήγματα λανθάνοντος έρωτα. Όταν ο Μάθιου ανακαλύπτει πως η Πολίν έχει μια σχέση, το μικρόβιο της ζήλιας τον βασανίζει και σκέφτεται για μια ακόμη φορά να πεθάνει. Ευτυχώς δεν θα τα καταφέρει και όταν συνέλθει θα δει στο πλάι του την Πολίν. Στο μεταξύ θα φτάσουν από την Αμερική ο γιος του, Μάιλς, και η κόρη του, Κάρεν. Τα παιδιά του κ. Μόργκαν θα εκπλαγούν από τη σχέση του πατέρα τους με τη νεαρή χορεύτρια. Ιδίως ο Μάιλς, ο οποίος δεν θα επιστρέψει στην Αμερική, αλλά θα παραμείνει στο Παρίσι, κοντά στον πατέρα του. Η Πολίν δείχνει αληθινή αγάπη για το Μάθιου και καταφέρνει να λειτουργήσει ως καταλύτης, ώστε πατέρας και γιος να έρθουν κοντά και να αποκαταστήσουν τις κακές τους σχέσεις. Αναρωτιέμαι, πως μπόρεσε η Σάντρα Νέτελμπεκ και έβγαλε τόση τρυφερότητα, τόση γνησιότητα, τόση αλήθεια σε

μια ταινία η οποία πραγματεύεται μια τόσο λεπτή σχέση; Γιατί, όπως και να το κάνουμε, δεν είναι μια συνηθισμένη ιστορία! Η σκηνοθέτιδα αντιμετωπίζει με ωριμότητα και χωρίς να παρεκκλίνει ούτε στιγμή, το ζήτημα της μοναξιάς και της εμπιστοσύνης ανάμεσα στους ανθρώπους. Αυτό που υπάρχει ανάμεσα στο Μάθιου και την Πολίν είναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη που μετατρέπεται σε δυνατή φιλία, χωρίς να απορρίπτει τον υπόγειο έρωτα, ο οποίος δεν εκδηλώνεται ως τέτοιος αλλά λάμπει κάποιες στιγμές στα μάτια των ηρώων. Θαυμάσια αφήγηση, σε μια ταινία βαθιών συναισθημάτων, με ερμηνείες που εντυπωσιάζουν. Ο Μάικλ Κέιν, ο μεγάλος αυτός βρετανός ηθοποιός, είναι συγκλονιστικός. Υπέροχα κρατά το ρόλο της Πολίν, η Κλεμάνς Ποεζί, πέρα για πέρα γοητευτική και πειστική. Πολύ καλός είναι και ο Τζάστιν Κερκ, στο ρόλο του Μάιλς. Μια ταινία με δυνατούς χαρακτήρες με επίκεντρο τις ανθρώπινες σχέσεις και, όπως γράφω στην αρχή, πολύ αισιόδοξη. Βασισμένη στο μυθιστόρημα της Φρανσουάζ Ντορνέρ, «Η γλυκύτητα σκοτώνει» (La douceur assassine). strakersan@gmail.com, kersanidis.wordpress.com

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

κρυμμένα μυστικά και αυθαιρεσίες. Μαζί με την ανάπηρη ξαδέλφη του, τη Νούρια, προσπαθούν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα και βυθίζονται σε έναν φανταστικό κόσμο. Έναν κόσμο που για το αγόρι είναι η σύνδεσή του με την σκληρή πραγματικότητα. Ο Αντρέου για να επιβιώσει πρέπει να επινοήσει τρόπους μετάβασης από το στρατόπεδο των νικημένων σε εκείνο των νικητών, σε μια χώρα που με δυσκολία περνά από τον παραλογισμό του εμφυλίου πολέμου, στον παραλογισμό μιας μακροχρόνιας δικτατορίας. Πρόκειται για την πρώτη καταλανική ταινία η οποία κέρδισε το βραβείο Γκόγια καλύτερης ταινίας. Συνολικά το «Μαύρο ψωμί», κέρδισε 13 βραβεία Γκαουντί, 9 βραβεία Γκόγια, βραβείο γυναικείας ερμηνείας, για τη Νόρα Νάβας, στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν και, φυσικά, ήταν η επίσημη πρόταση της Ισπανίας για το Ξενόγλωσσο Όσκαρ. Σ.Κ.

 «Λευκός ελέφαντας» (Elefante blanco) του Πάμπλο Τραπέρο: Λευκός Ελέφαντας αποκαλείται ένα μισοτελειωμένο νοσοκομείο στις παρυφές του Μπουένος Άιρες, κοντά στην παραγκούπολη Βίγια Βίρτζιν, στο οποίο διάφοροι άστεγοι έχουν βρει καταφύγιο. Ο Τζούλιαν και ο Νίκολας, δύο καθολικοί παπάδες, βοηθούν τους φτωχούς της περιοχής. Ο Νίκολας, γίνεται μάρτυρας της δολοφονίας κάποιων ανθρώπων από παραστρατιωτικούς και μετά από αυτό αποφασίζει να βοηθήσει τον Τζούλιαν στον αγώνα του για να κατασκευαστεί το νοσοκομείο. Στο μεταξύ, όμως, γνωρίζεται με μια νεαρή κοινωνική λειτουργό, η οποία δεν συμμερίζεται την πίστη του, καθώς είναι άθεη. Παρόλα αυτά υποκύπτει στη φύση του ενώ δοκιμάζεται η πίστη του. Γύρω τους η βία κλιμακώνεται και η κυβέρνηση, παρά τον αγώνα των δύο ιερέων, αποφασίζει να μην προχωρήσει στην ολοκλήρωση της κατασκευής του νοσοκομείου. Μια πολύ δυνατή κοινωνική ταινία, που μοιάζει με ντοκιμαντέρ, «ντυμένη» με τη θαυμάσια μουσική του Μάικλ Νάιμαν.  «Brick mansions» του Καμίλ Ντελαμάρε: Το Μπρικ Μάνσιονς, ένα συγκρότημα εγκαταλειμμένων πολυκατοικιών στο Ντιτρόιτ, είναι μια επικίνδυνη περιοχή η οποία προσφέρεται μόνο για πολύ σκληρούς ανθρώπους. Οι αρχές της πόλης αδυνατούν να τα βάλουν με τους κατοίκους της περιοχής και αποφασίζουν να υψώσουν ένα τείχος για να χωρίζει τους καλούς από τους κακούς. Σ’ αυτό το απομονωμένο τμήμα της πόλης, ο βαρόνος ναρκωτικών Τρεμέιν, μετά από την τελευταία του εντυπωσιακή ληστεία, βρίσκεται πλέον, επισήμως, στο στόχαστρο του μυστικού αστυνομικού Ντέιμιαν Κόλιερ Στα χέρια των κακοποιών βρίσκεται μια βόμβα η οποία μπορεί να τινάξει

στον αέρα ολόκληρη την πόλη, ο αστυνομικός πρέπει να δράσει άμεσα. Ταινία έντονης δράσης στην οποία πρωταγωνιστεί ο αδικοχαμένος Πολ Γουόκερ. Πρόκειται για ριμέικ της γαλλικής ταινίας του Πιέρ Μορέλ, «Περιοχή 13» (Banlieue 13), που γυρίστηκε το 2004.

 «∆υο μέρες στη Νέα Υόρκη» (Two days in New York) της Ζουλί Ντελπί: Η Μαριόν ζει στη Νέα Υόρκη, με το σύντροφό της Μίνγκους, τα δύο τους παιδιά από προηγούμενες σχέσεις τους και μια γάτα. Ενώ η Μαριόν ετοιμάζει για μια έκθεση φωτογραφίας, φθάνουν στη Νέα Υόρκη για τα εγκαίνια ο πατέρας της, Ζανό, η αδελφή της, Ροζ, με το φίλο της και πρώην εραστή της Μαριόν, Μανού. Η συγκατοίκηση των τριών νεοαφιχθέντων με τον εντελώς διαφορετικής κουλτούρας νεοϋρκέζο Μίνγκους, δημιουργεί καταστάσεις εκρηκτικές και συνάμα κωμικές.

 «Maleficent» του Ρόμπερτ Στρόμπεργκ: Περιπέτεια φαντασίας η οποία διηγείται την άγνωστη ιστορία της Κακιάς Μάγισσας που καταράστηκε την Ωραία Κοιμωμένη στην ταινία του της Ντίσνεϊ του 1959. Η Maleficent μια πανέμορφη και αγνή νεαρή κοπέλα μεγαλώνει στο δάσος και η ζωή της είναι ειδυλλιακή. Όμως ένα απειλητικό στράτευμα εισβάλλει στο βασίλειο και η Maleficent αποδεικνύεται η πιο δυνατή προστάτιδα της πατρίδας της. Όμως προδομένη, η Maleficent γίνεται σκληρή και εκδικητική. Θα καταραστεί τη νεογέννητη κόρη του νέου βασιλιά αλλά στην πορεία θα συνειδητοποιήσει ότι το μικρό κορίτσι μπορεί να εξασφαλίσει την ειρήνη στο βασίλειο και ίσως και την πραγματική ευτυχία της ίδιας.

Σινεφίλ

“

Ι∆ΕΕΣ

Είναι η μεγάλη ευκαιρία Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Ελπίζω ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει τον καταλύτη για γε ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ∆ΟΥΖΙΝΑ

Υπάρχει ένα διπλό διακύβευμα. Πρώτον, η ανατροπή της ανθρωπιστικής κρίσης και βελτίωση των συνθηκών της καθημερινότητας εκεί που οι δήμοι έχουν πολύ σημαντικές αρμοδιότητες και, από την άλλη, ένας προϊδεασμός για το τι θα μπορούσε να γίνει με την κεντρική εξουσία.

Συζητάμε με τον πανεπιστημιακό Κώστα ∆ουζίνα για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και τις εξελίξεις που θα επιφέρει αυτό στην Ευρώπη. “Πρόκειται σαφώς για μια τεράστια επιτυχία της Αριστεράς, και αντιμετωπίζεται έτσι στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη”, τονίζει ο Κ. ∆ουζίνας, ο οποίος -όπως μας είπε εκτός μικροφώνου- χαίρεται που επιτέλους ζει την Αριστερά να διεκδικεί την εξουσία Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα ∆ρόσου Βρισκόμαστε μία βδομάδα μετά τις εκλογές. Πώς θα σχολίαζες τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ; Θα έλεγα ότι σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής που ξεκίνησε το 1989, με την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, η οποία οδήγησε σε ύφεση το αριστερό και προοδευτικό κίνημα στην Ελλάδα, την Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. Σφραγίστηκε, λοιπόν, το τέλος της μεγάλης ύφεσης των εργατικών και κοινωνικών αγώνων. Και ελπίζω ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει τον καταλύτη για γενικότερες εξελίξεις στην Ευρώπη. Πρόκειται σαφώς για μια τεράστια επιτυχία της Αριστεράς, και αντιμετωπίζεται έτσι στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Να προσθέσω ότι συντάσσουμε αυτή τη στιγμή με μεγάλους διανοούμενους, τον Μπαλιμπάρ, την Μπάτλερ, τον Ζίζεκ, τον Κρίτσλευ, τον Νανσύ, την Μουφ κείμενο που αναγνωρίζει την μεγάλη νίκη και καταδικάζει την εξίσωση από τα διεθνή μέσα του ΣΥΡΙΖΑ με την ευρωφοβική δεξιά.

Η αλλαγή εξουσίας είναι σχεδόν βέβαιη

Αποτελεί έκπληξη ή ήταν αναμενόμενη η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ, ύστερα από τις εξελίξεις που έχει επιφέρει η κρίση στο κομματικό σύστημα; Επανειλημμένα στο παρελθόν –και μέσα από τις σελίδες της «Εποχής»- είχα εκφράσει την αισιοδοξία μου για το μέλλον της αριστεράς και των κινημάτων και είχα δεχτεί κριτική ότι η αισιοδοξία μου αυτή δεν είναι ρεαλιστική. Τον Αύγουστο του 2011, έγραψα το βιβλίο «Αντίσταση και φιλοσοφία στην κρίση», στο οπισθόφυλλο του οποίου ανέφερα: «Η Ευρώπη χρησιμοποίησε την Ελλάδα ως πειραματόζωο για να δοκιμάσει τις συνθήκες αναδιοργάνωσης του ύστερου καπιταλισμού. Αυτό που δεν περίμεναν οι ευρωπαϊκές και ελληνικές ελίτ ήταν ότι το πειραματόζωο θα καταλάμβανε το εργαστήριο, θα έδιωχνε τους τυφλούς επιστήμονες και θα άρχιζε ένα διαφορετικό πείραμα, την ίδια τη μετεξέλιξή του από αντικείμενο σε υποκείμενο της πολιτικής πράξης». Πολλοί μου έλεγαν ότι είμαι τρελός. ∆εν έπαιζα το ρόλο του προφήτη. Έκανα μια φιλοσοφική ανάλυση, που υπογράμμιζε ότι στην ιστορία, πολλές φορές, συστήματα εξουσίας φτάνουν στο τέλος τους και η συντήρησή τους βλάπτει το λαό. Βέβαια, αυτό δεν αρκεί για την ανατροπή τους, γι’ αυτό άλλωστε πολλές φορές αυτή απεφεύχθη. Ποια είναι τα απαραίτητα εκείνα στοιχεία για την ανατροπή; Είναι δύο ακόμα. Το ένα είναι να υπάρχει ένα πολιτικό υποκείμενο, το οποίο είναι έτοιμο να αναλάβει την εξουσία. Και το άλλο, ένας καταλύτης, μία σπίθα, η οποία θα αποτελέσει το σύνδεσμο ανάμεσα στη συγκυρία και το πολιτικό υποκείμενο και

θα επιτρέψει να γίνει αυτή η ανατροπή. Έλεγα, λοιπόν, ότι αυτά τα τρία στοιχεία είχαν αρχίσει να συμπίπτουν στην Ελλάδα, αλλά δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε πότε θα έλθει το τέλος. Ήταν εμφανές ότι ο κύκλος της μεταπολίτευσης είχε ολοκληρωθεί, απλά δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε την ακριβή στιγμή που θα έφευγε από την εξουσία. Είμαι εξαιρετικά ευτυχής που ο συνδυασμός των τριών αυτών στοιχείων – κοινωνική απόρριψη του συστήματος εξουσίας, ΣΥΡΙΖΑ, μνημόνιο - έγινε πολύ γρηγορότερα από ότι θα μπορούσαμε να περιμένουμε. Βέβαια, δεν έχουμε ακόμα αλλαγή εξουσίας, αλλά πια είναι σχεδόν βέβαιη. Όταν θα γίνει, θα αναγνωριστεί αναδρομικά ως ιστορικά επιβεβλημένη. Η κουκουβάγια της Αθηνάς πετάει στο σούρουπο, όπως έλεγε ο Χέγκελ.

Οι ελίτ εξευρωπαΐστηκαν, αλλά οι λαοί δεν τις ακολούθησαν

Η συμμετοχή στις ευρωεκλογές είναι και πάλι φανερά μειωμένη. Γιατί οι πολίτες έχουν γυρίσει την πλάτη στην Ε.Ε.; Πρώτα απ’ όλα να σημειώσω ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα υποφέρει από δύο βασικές ελλείψεις. Η μία είναι η έλλειψη ευρωπαϊκού δήμου. ∆εν έχει δημιουργηθεί, δηλαδή, μια συνείδηση των ευρωπαϊκών λαών ότι ανήκουν σε έναν κοινό πολιτισμικό, πολιτικό και οικονομικό χώρο και ότι έχουν κοινά συμφέροντα και κοινές ιστορικές και πολιτισμικές καταβολές, οι οποίες είναι ισχυρότερες από τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ τους. Οι ηγεσίες της ΕΕ και των διαφόρων κυβερνήσεων απέτυχαν στην προσπάθεια σύγκλισης των ευρωπαϊκών πληθυσμών στη λογική ενός ευρωπαϊκού δήμου. Το δεύτερο, και βέβαια απολύτως συνδεδεμένο με το πρώτο, είναι αυτό που ονομάζεται «δημοκρατικό έλλειμμα» και σημαίνει την πλήρη απουσία δημοκρατίας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Με τις ευρωεκλογές, πολύς κόσμος πίστεψε ότι το ευρωκοινοβούλιο παίζει σημαντικό ρόλο στην οργάνωση της ΕΕ και αυτό, δυστυχώς, δεν είναι αλήθεια. Η ευρωπαϊκή βουλή δεν έχει κανένα από τα χαρακτηριστικά ενός αστι-

“

Πρέπει να βάλουμε στη θεσμική μας οργάνωση τη λογική της πλατείας και του πλήθους που υπήρχε το 2011, και βοήθησε με τον ΣΥΡΙΖΑ να ανατραπεί το πολιτικό σκηνικό.

κού κοινοβουλίου. Πρώτον, δεν εκλέγει την κυβέρνηση, δηλαδή την Κομισιόν. ∆εύτερον, έχει εξαιρετικά περιορισμένη νομοθετική δικαιοδοσία, συμβουλευτική κυρίως, προς την Κομισιόν, η οποία έχει την πρωτοβουλία της νομοθεσίας. Τέλος, δεν έχει τη δυνατότητα της επιβολής φορολογίας και πολύ μικρή δυνατότητα ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας. Επομένως, υπάρχει αυτό το τεράστιο έλλειμμα δημοκρατίας, το οποίο είναι προφανές ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν καταλάβει και έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά μεγάλα ποσοστά αποχής στις ευρωεκλογές. Ένας ακόμα παράγοντας δυσπιστίας των λαών απέναντι στους θεσμούς της ΕΕ είναι ότι δεν τους δίνεται πια κανένα δικαίωμα συμμετοχής στις αποφάσεις. Όποτε οι ευρωπαϊκοί λαοί κλήθηκαν να ψηφίσουν μέσα από δημοψηφίσματα τις θεσμικές προτάσεις για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, στις περισσότερες περιπτώσεις τις απέρριψαν (για παράδει῾῾γμα, στη Γαλλία, την Ιρλανδία και την Ολλανδία απέρριψαν το ευρωπαϊκό σύνταγμα). Το δημοψήφισμα έγινε μια μισητή λέξη και ιδέα για τις ευρωπαϊκές ελίτ, όπως είδαμε και στη σύνοδο των Καννών, όσον αφορά το περίφημο ελληνικό δημοψήφισμα. Είδαμε πρόσφατα και την κοροϊδία με τις εκλογές για τον Πρόεδρο της Επιτροπής. Πριν καλά καλά τελειώσει η ψηφοφορία ακούμε ότι το αποτέλεσμά της ρίχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων. Ο λαός, λοιπόν, καλείται να νομιμοποιεί τις αποφάσεις των ελίτ και όταν δεν το κάνει αγνοείται παντελώς. ῾῾ Η Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή, δεν έγινε ποτέ και με κανένα τρόπο ένωση των λαών… Όλες οι μεγάλες ιδέες που αναπτύχθηκαν στη νεωτερικότητα, όπως το έθνος, ο σοσιαλισμός, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ξεκίνησαν μέσα από τα γραπτά διανοουμένων και πιθανόν κάποιων ελίτ. Στην ιστορική πορεία υιοθετήθηκαν από τους λαούς και ενέπνευσαν μεγάλους αγώνες. Με την Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό δεν έχει συμβεί. Οι ελίτ εξευρωπαΐστηκαν, αλλά οι λαοί δεν τις ακολούθησαν. Από τη δεκαετία του ’90 και μετά, με την παγκοσμιοποίηση, πολλές θέσεις εργασίας έφυγαν από την Ευρώπη και πήγαν στην Ανατολή με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα ανεργίας. Έτσι, η δικαιολογημένη λαϊκή δυσαρέσκεια με τον νεοφιλελευθερισμό στράφηκε κυρίως εναντίον της ΕΕ. Όταν η Επιτροπή της ΕΕ βρισκόταν σε μια σοσιαλδημοκρατική κατεύθυνση, όπως ήταν τις δεκαετίες των ’70 και ’80, μπορούσε να βάζει κάποιους φραγμούς στις νεοφιλελεύθερες ιδέες της κ. Θάτσερ και αργότερα του κ. Μπλερ. Τώρα, όμως, έχουμε, από τη μία πλευρά, μια σχεδόν απόλυτη συμφωνία μεταξύ των ευρωπαϊκών και των κυβερνητικών ελίτ γύρω από τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία και, από την άλλη, την έλλειψη δημοκρα-

της Αριστεράς Η ΕΠΟΧΗ 1 Ιουνίου 2014

Ι∆ΕΕΣ

νικότερες εξελίξεις στην Ευρώπη

δεν το εφάρμοσε… Επομένως, δεν είναι μόνο θέμα θεσμικής ρύθμισης αλλά και πολιτικής έμπνευσης και βούλησης, ώστε να εφαρμοστούν στην πράξη όσα διεκδικούν τα κινήματα αλληλεγγύης και κοινωνικής οικονομίας, οριζόντιες δικτυώσεις και οργανώσεις.

τίας, η οποία δεν επιτρέπει στους λαούς να συμμετάσχουν στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα, με αποτέλεσμα να στρέφουν όλες τις αγωνίες και τα προβλήματα που έχουν εναντίον της Ε.Ε. Πώς θα μπορούσε η αριστερά να χρησιμοποιήσει το θεσμό της ευρωβουλής, ώστε να εμπνεύσει του λαούς να πάρουν θέση; Τώρα είναι η ιστορική ευκαιρία να ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση για την ευρωπαϊκή θεσμική ανανέωση, για την επαναθεμελίωση, θα έλεγα, του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, με έμφαση στην αύξηση της δημοκρατίας. Οι κυρίαρχες δυνάμεις στην ευρωβουλή, την Κομισιόν και τις περισσότερες εθνικές κυβερνήσεις δεν ενδιαφέρονται για κάτι τέτοιο. Νομίζω πέφτει πάλι η ευθύνη στην ελληνική αριστερά, με τη θεσμική νεότητά της και την απαραίτητη μικρή «αυθάδεια» που έχει, να προτείνει μια σειρά από μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο θεσμικό οικοδόμημα της ΕΕ, οι οποίες θα βάλουν στο προσκήνιο δημοκρατικές αλλαγές που θα μπορέσουν στο μέλλον να εμπνεύσουν τους ευρωπαϊκούς λαούς και να τους συνδέσουν. Εάν καταλάβει ο κόσμος ότι μέσα από από τις πρωτοβουλίες της ΕΕ γίνονται σημαντικές αλλαγές στο βιοτικό του επίπεδο, τότε το ενδιαφέρον για την ΕΕ και η συμμετοχή του κόσμου θα γίνει πολύ μεγαλύτερη.

∆ύο μεγάλα στοιχήματα

Ίσως είναι η ευκαιρία να αναβιώσουν τα ευρωπαϊκά φόρα, που βρίσκονται σε κάμψη την τελευταία δεκαετία; Αυτό που έλεγα πριν ότι χρειάζεται μια δημοκρατική μεταρρύθμιση στη θεσμική αρχιτεκτονική της ΕΕ, πρέπει να έχει ένα κύριο χαρακτηριστικό και αυτό θα είναι η άμεση συμμετοχή του κόσμου στη λήψη των αποφάσεων. Αυτό το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ εκπροσωπεί στην Ελλάδα, και έχουν γίνει επανειλημμένα συζητήσεις για συνταγματική αναθεώρηση η οποία θα βάζει θέματα άμεσης δημοκρατίας στην οργάνωση του εθνικούς κράτους, αυτή η ίδια λογική πρέπει να μπει στην ΕΕ. Και στην Ελλάδα έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία με τους δήμους που κέρδισε η αριστερά, αλλά και τις περιφέρειες της Αττικής και των Ιονίων Νήσων, ώστε να δείξουμε στην πράξη αυτό που λέγαμε θεωρητικά στους αγώνες του 2011, στις πλατείες και τις καταλήψεις και στις μετέπειτα αναλύσεις. Είναι η μεγάλη ευκαιρία της αριστεράς να δείξει στην πράξη ότι οι ιδέες της μπορούν να εφαρμοστούν και

να επιφέρουν πραγματικές θεσμικές βελτιώσεις. Πρέπει, δηλαδή, να βάλουμε στη θεσμική μας οργάνωση τη λογική της πλατείας και του πλήθους που υπήρχε το 2011, και βοήθησε με τον ΣΥΡΙΖΑ να ανατραπεί το πολιτικό σκηνικό. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Καλλικράτης, ο νεοφιλελεύθερος νόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση, προβλέπει τις συνελεύσεις γειτονιάς. Αλλά κανένας δήμος, σχεδόν,

Είναι, λοιπόν, μια ευκαιρία για την Αριστερά να εφαρμόσει το όραμά της, να αποδείξει, μέσα από τους 21 δήμους και τις 2 περιφέρειες που διοικεί, ότι οι ιδέες της είναι ρεαλιστικές και όχι ουτοπικές; Εδώ παίζονται δύο μεγάλα στοιχήματα. Το ένα είναι η εισαγωγή των οραμάτων της αριστεράς από το δρόμο, τις πλατείες και τα κινήματα στο θεσμικό επίπεδο της αυτοδιοίκησης, που από τη μια θα βελτιώσει την καθημερινότητα των πολιτών και, από την άλλη, θα δείχνει πώς είναι δυνατόν αυτές οι ιδέες και θεωρητικές κατευθύνσεις να γίνουν πραγματικότητα. Αλλά υπάρχει και ένα δεύτερο διακύβευμα διότι μέσα από αυτούς τους δήμους και τις περιφέρειες, θα φανεί η διαφορετική λογική που έχει η αριστερά για την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και για την κρατική διοίκηση. Επομένως, υπάρχει ένα διπλό διακύβευμα. Πρώτον, η ανατροπή της ανθρωπιστικής κρίσης και βελτίωση των συνθηκών της καθημερινότητας εκεί που οι δήμοι έχουν πολύ σημαντικές αρμοδιότητες και, από την άλλη, ένας προϊδεασμός για το τι θα μπορούσε να γίνει με την κεντρική εξουσία.

“

Η αλλαγή εξουσίας είναι πια σχεδόν βέβαιη. Όταν θα γίνει, θα αναγνωριστεί αναδρομικά ως ιστορικά επιβεβλημένη. Η κουκουβάγια της Αθηνάς πετάει στο σούρουπο, όπως έλεγε ο Χέγκελ.

Άνοδος της ξενόφοβης δεξιάς, ένα εξαιρετικά ανησυχητικό φαινόμενο Από το 2011 και μετά, εκτός από την Αριστερά, αναδείχθηκε και η ναζιστική Χρυσή Αυγή, με αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές να παγιωθεί ως κοινοβουλευτικό κόμμα. Το ίδιο φαινόμενο είδαμε σε ολόκληρη την Ευρώπη, αφού η ακροδεξιά κατέγραψε τη μεγαλύτερη άνοδο που είχε ποτέ. Πώς σχολιάζεις αυτό το φαινόμενο; Είναι ένα φαινόμενο μεταμοντέρνου ρατσισμού, ο οποίος στις ακραίες του μορφές παίρνει τα κλασικά χαρακτηριστικά του αντισημιτισμού, του ναζισμού. Η άνοδος της ακροδεξιάς παίρνει κυρίως το χαρακτήρα της ξενοφοβίας. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, το κόμμα της Ανεξαρτησίας έκανε μια απαράδεκτη και ρατσιστική καμπάνια με κεντρικό σύνθημα «Υπάρχουν 25 εκατομμύρια ευρωπαίοι που περιμένουν να έρθουν εδώ να σας πάρουν τη δουλειά». Η επιχειρηματολογία τους στηρίζεται στην απόρριψη των ξένων και των μεταναστών, οι οποίοι υποτίθεται ότι μας παίρνουν τις δουλειές. Φυσικά δεν ισχύει αυτό, καθώς οι μετανάστες κάνουν τις δουλειές που αρνούνται να κάνουν οι ευρωπαίοι πολίτες. Άλλωστε, η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσα από εκθέσεις της, έχει διαπιστώσει ότι ο ευρωπαϊκός πληθυσμός γερνάει, καθώς δεν αναπαράγεται με τους δημογραφικούς ρυθμούς που χρειάζονται. Η Ευρώπη έχει ανάγκη 40-50 εκατ. νέων εργαζόμενων, που μπορεί να είναι μόνο μετανάστες. Οι εισφορές τους είναι απαραίτητες για να πληρώνονται οι συντάξεις και η ιατρική περίθαλψη του γηράσκοντος ευρωπαϊκού πληθυσμού. Η άνοδος της ξενόφοβης δεξιάς, λοιπόν, είναι ένα εξαιρετικά ανησυχητικό φαινόμενο. Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν έλεγε ότι «κάθε φασισμός είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας της επανάστασης», σήμερα θα λέγαμε ότι κάθε ακροδεξιά κατεύθυνση είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας των πολιτικών που άσκησαν οι ελίτ και της πλήρους έλλειψης δημοκρατίας. ∆εν είμαι από τους πιο απαισιόδοξους. Νομίζω ότι

ο κόσμος θα αρχίσει να καταλαβαίνει, μέσα από προοδευτικές ιδέες και λύσεις, ότι το πρόβλημά μας δεν είναι οι ξένοι, οι μετανάστες, οι άλλοι, αλλά οι ελίτ που επιβάλλουν πολιτικές εξαθλίωσης. ∆εν πιστεύω ότι το 10% του πληθυσμού της Ελλάδας είναι φασίστες ή ναζιστές ή άνθρωποι που θα επιμείνουν σε αυτές τις απαράδεκτες ιδεολογίες όταν δουν στην πράξη εναλλακτικές λύσεις. Πάντως δεν φαίνεται να αποδίδει η τακτική της Γερμανίας με την απαγόρευση του ναζισμού, αφού κατάφερε να εκλέξει έναν ναζιστή ευρωβουλευτή ούτε η τακτική της ελληνικής κυβέρνησης με τις φυλακίσεις και τον αποκλεισμό τους από το δημόσιο λόγο. Αντίθετα, όσον αφορά την Ελλάδα, θα λέγαμε το ότι οι ιδέες της Χρυσής Αυγής δεν βρέθηκαν σε αντιπαράθεση με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις ευνόησε το ναζιστικό κόμμα. Πώς, λοιπόν, θα αντιμετωπιστεί ο νεοφασισμός; Ας μην ξεχνάμε ότι η μεγάλη οικονομική και πολιτική κρίση έχει οδηγήσει σε αυτές τις καταστάσεις. Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό αλλά η απάντηση σε αυτό δεν είναι απλώς η απαγόρευση των κομμάτων ή η προσπάθεια να απαλειφθεί μια ιδεολογία από το δημόσιο λόγο. Η απάντηση νομίζω είναι διπλή. Από τη μια, όποιες οργανώσεις ή άτομα διαπράττουν εγκληματικές πράξεις πρέπει να συλλαμβάνονται και να πηγαίνουν φυλακή. Στην Ελλάδα αυτό συνέβη εγκληματικά αργά, μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Από τότε άρχισε να κινείται η ποινική δικαιοσύνη εναντίον της Χρυσής Αυγής μέσα και από τους ψηφοθηρικούς υπολογισμούς της κυβέρνησης. Από την άλλη, είναι η αλλαγή των πολιτικών. Όταν ο κόσμος δει ότι η Αριστερά στους δήμους, τις κοινότητες, τις περιφέρειες έχει απαντήσεις για τα προβλήματα της ανεργίας, της ανθρωπιστικής κρίσης, της εξαθλίωσης και πτώχευσης του πληθυσμού νομίζω ότι τα πράγματα θα αρχίζουν να αλλάζουν.

“

Η οµάδα να κερδάει…

Ένας φίλος έγραψε στο twitter: “Κάθε Πειραιώτης αξίζει ένα μπράβο. Μονάχα που δεν διαθέτουμε τόσους πολλούς μπράβους…”. Το ίδιο πάνω κάτω ισχύει και για το Βόλο. Με τη διαφορά ότι εκεί ίσως και να τους διαθέτουν.

Του Χριστόφορου Κάσδαγλη*

ν εξαιρέσει κανείς την επέλαση της Χρυσής Αυγής, το χειρότερο σύμπτωμα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης ήταν η εκλογή των κυρίων Μπέου και Μαρινάκη στους δήμους του Βόλου και του Πειραιά αντιστοίχως. Γράφω «Μαρινάκη» γιατί όλοι ξέρουμε ποια είναι η νέα ιεραρχία στη δημοτική αρχή του Πειραιά. Το ομολόγησε, άλλωστε, οικιοθελώς, δηλώνοντας ότι δεν μπορούσε να κατέβει υποψήφιος, λόγω ασυμβίβαστου με τις επιχειρηματικές δραστηριότητές του. Η περίπτωση διαπλοκής πολιτικής και ποδοσφαίρου δεν νομίζω ότι θα αποδειχτεί παροδικό φαινόμενο. Κάτι ξέρουν και στο Μιλάνο επ’ αυτού. Από την άλλη, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι καταγγελίες για συνεργασία αυτών των νέου τύπου δημοτικών σχημάτων με χρυσαυγίτες. Ναζισμός και επιχειρηματικότης, ένας συνδυασμός που… σκοτώνει. Αντιπαρέρχομαι τον πειρασμό να εισαγάγω στη συζήτηση τον Ολυμπιακό, κοινό brand name πίσω από τους δύο συνδυασμούς. Σε μια πολιτική συγκυρία όπου η κυβέρνηση έχει ως βασικό εργαλείο τον κατακερματισμό της κοινωνίας σε αλληλοσπαρασσόμενες ομάδες, μια αντιπαράθεση σε στυλ ΠαναθηναϊκόςΟλυμπιακός αποτελεί βούτυρο στο ψωμί της εξουσίας. Είναι δύσκολο να αποτιμήσει κανείς επακριβώς τη δοσολογία του μίγματος που οδήγησε στην επιτυχία των δύο ποδοσφαιρικών/επιχειρηματικών ψηφοδελτίων. Σύγκλιση δεξιάς-

ακροδεξιάς, οπαδικός φανατισμός, η λάμψη ενός ιδιωτικοοικονομικού μοντέλου τοπικής ανάπτυξης, ένα ιδιότυπο «όχι» στην παραδοσιακή λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, υπόσχεση θέσεων εργασίας, η δύναμη ενός πιο επαγγελματικού πολιτικού μάρκετινγκ. Μια πρωτότυπη προσέγγιση του φαινομένου εντόπισα σε άρθρο του καθηγητή Αντώνη Λιάκου στο ιντερνετικό περιοδικό www.chronosmag.eu: «Tα δείγματα της νέας εποχής είναι ο Πειραιάς και ο Βόλος. Αυτά τα δύο λιμάνια κατέχουν πια μια νέα στρατηγική θέση στη γεωγραφία της παγκοσμιοποίησης, γιατί είναι οι πύλες των μεταφορών από την Ασία στην Ευρώπη. Καταλαβαίνει κανείς ότι η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, η παρουσία της COSCO, η τύχη της παρακείμενης αδιάθετης γης, η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη δεν είναι πια τοπικής, ούτε εθνικής, αλλά παγκόσμιας σημασίας διακυβεύματα. Εκεί λοιπόν η >παράγκα >με τους μπράβους, τον εκφοβισμό και την εξαγορά, αντί να στήνει παιχνίδια και στοιχήματα εισέβαλε στα δημαρχιακά μέγαρα για να διαχειριστεί τις προσόδους, τα ΕΣΠΑ, τη γη, τις εγκαταστάσεις, την απασχόληση. Αν σηκώσουμε λίγο τον μπερντέ θα δούμε το νέο οικοσύστημα που δημιούργησε η κρίση». Η προσέγγιση είναι άκρως ενδιαφέρουσα, αν και προσκρούει στο επιχείρημα ότι αντίστοιχα φαινόμενα θα έπρεπε λογικά να είχαν εκδηλωθεί και σε άλλα μεγάλα λιμάνια, όπως η

Θεσσαλονίκη και η Πάτρα. Η απάντηση προφανώς σχετίζεται με τα επιμέρους χαρακτηριστικά του αυτοδιοικητικού τοπίου στον κάθε δήμο. Κι εδώ ακριβώς υπεισέρχεται ο ρόλος και η παρέμβαση της Αριστεράς. Το σύνθημα «Τρεις κάλπες – μία ψήφος» δεν πέρασε, κατά το σκέλος του που αφορά τις δημοτικές εκλογές. Κι ακόμα χειρότερα, ακύρωσε τη λογική των τοπικών συνεργασιών και προγραμμάτων, των αυτόνομων δημοτικών κινήσεων που θα αποτελούν έκφραση συνεχούς δράσης και συνάντησης τοπικών συλλογικοτήτων. Υποβαθμίζοντας αυτή την κατεύθυνση, η Αριστερά έχασε μια μεγάλη ευκαιρία να ηγεμονεύσει και στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης και περιόρισε τον ορίζοντα των δυνάμεων της αλληλεγγύης και της οικολογίας σε κάθε δήμο. Αυτό φαίνεται από την επιτυχία των αυτόνομων δημοτικών παρατάξεων, όπου αυτές υπήρχαν και δρούσαν συστηματικά, όχι ως εκλογικοί μηχανισμοί, αλλά ως αυθεντικοί τοπικοί παίκτες. Το κυριότερο, όμως, είναι πως δόθηκε έτσι χώρος σε άλλες δυνάμεις να εκφράσουν -με το δικό τους συντηρητικό λόγο- την ανάγκη για τοπικά σχέδια ανάπτυξης.

* Ο Χριστόφορος Κάσδαγλης είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. Αυτές τις μέρες κυκλοφορεί το νέο του βιβλίο «Το Ημερολόγιο ενός ανέργου» (συλλογικό έργο), από τις εκδόσεις Καστανιώτη.