Σάββατο 07-06-2014 by epohi

3341

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Σάββατο 7 Ιουνίου 2014 • Αρ. φ. 1206 • 2 €

Τ. Αλί: Στο Κάιρο η ελπίδα παλεύει να μείνει ζωντανή

Ο “σωτήρας του έθνους” αλ Σίσι, μάταια προσπαθεί να υποβάλει την ιδέα ότι είναι συνεχιστής του νασερικού μοντέλου. σελ 15

... Στ. ∆ημητρίου: Ο ΣΥΡΙΖΑ και το πολιτικό σύστημα

Ένα ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής θα επανορίσει την πολιτική ως ριζοσπαστική διακύβευση. σελ 7

... Θ. Γαλιατσάτος: Με πολιτική ανατροπή θα ανθίσει η αυτοδιοίκηση

Ο περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων μιλά για την αυτοδιοίκηση και τα νέα καθήκοντα της Αριστεράς σελ. 23

Το Θέμα: Μεταλλαγμένα; Όχι ευχαριστώ Η ελληνική προεδρία προτείνει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων στο ευρωπαϊκό έδαφος. Σελ 16-17

ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ ΑΠΟ ΣΟΪΜΠΛΕ, ΚΟΜΙΣΙΟΝ ΚΑΙ ∆ΝΤ ΤΑ ΣΧΕ∆ΙΑ ΣΑΜΑΡΑ

Κοµµάτια και θρύψαλα Το σχέδιο Σαμαρά ήταν απλό: κερδίζοντας χρόνο θα μπορούσε να φτάσει αλώβητος ως το φθινόπωρο. Τότε θα άρχιζε, σύμφωνα με τις υποσχέσεις των δανειστών, η συζήτηση για το χρέος και την πιθανή επιμήκυνσή του. Μαζί με το «πρωτογενές πλεόνασμα» και την «έξοδο στις αγορές» θα μπορούσε να στήσει ένα σκηνικό με «φως στην άκρη του τούνελ». Και μ’ αυτό να αποτολμήσει ακόμα και πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Η μείωση του ποσοστού της Ν∆ κατά 7%, του ΠΑΣΟΚ κατά 4% και η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ έριξαν την πρώτη βολή κατά του σχεδίου. Ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να δηλώσει πως «έλαβε το μήνυμα» και να προαναγγείλει «βελτιώσεις» της κυβερνητικής πολιτικής μαζί με ένα ανασχηματισμό-λίφτινγκ. Ο χαρακτήρας του τελευταίου προδιαγράφηκε με τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του κ. Θ. Θεοχάρη. Ο οποίος και τον κόσμο δεν έπεισε και την Κομισιόν ανησύχησε σφόδρα, ενώ προκάλεσε και αιχμηρότατη δήλωση του ίδιου του παραιτημένου. Μια μέρα πριν, ο κ. Στουρνάρας συναντιόταν στο Παρίσι με την κ. Λαγκάρντ του ∆ΝΤ, η οποία αφ’ ενός του υπενθύμισε τις υπο-

χρεώσεις της Αθήνας, αφ’ ετέρου του τόνισε ότι η θέση του ∆ΝΤ για κούρεμα του χρέους δεν μπορεί να προωθηθεί χωρίς την υιοθέτησή της από την ελληνική κυβέρνηση, που δεν τολμά να θέσει θέμα. Είχε προηγηθεί ο κ. Σόιμπλε, που ακούγοντας ότι ο κ. Σαμαράς έλαβε το μήνυμα των ευρωεκλογών, έσπευσε να του στείλει το δικό του: Καμιά σκέψη για χαλάρωση! Νέο μνημόνιο εν όψει και νέο δάνειο 10 δισ. ευρώ. Ο κ. Σαμαράς χρειάζεται τώρα να ασκείται στην αριθμητική της προεδρικής εκλογής και στην άλγεβρα της σύνθεσης των θερινών τμημάτων της Βουλής, ώστε να μην υπάρξει ατύχημα κατά την ψήφιση νομοσχεδίων (μικρή ∆ΕΗ, αιγιαλός κ.λπ). Ταυτόχρονα πρέπει να διαχειριστεί τις παρεμβάσεις των «εταίρων», που του τραβούν το χαλί. Η δυσκολία γίνεται ανυπέρβλητη. Έχουν δίκιο οι φιλοκυβερνητικοί σχολιαστές που τον προειδοποιούν ότι «το πρόβλημα για τη Ν∆ δεν είναι αριθμητικό, είναι πολιτικό». Ακόμα και να ξεπεράσει όλα τα αριθμητικά εμπόδια, η συνέχιση της ίδιας πολιτικής θα την καθηλώνει στο τέλμα.

... Ε. Γεωργούλη: Το θέατρο είναι δημόσιος λόγος

Γράφουν

Εκτός από τους αριθμούς υπάρχει και πολιτική

Μια συζήτηση με αφορμή την παράσταση “Σωφρονιστική αποικία” του Φ. Κάφκα σελ. 25

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Π. Κλαυδιανός, σελ. 3

Ανώμαλη προσγείωση στο Παρίσι

∆εν φεύγουμε αν δεν πάρουμε πίσω τις δουλείες μας

Οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών δηλώνουν αποφασισμένες σελ. 21

Θ. Μιχόπουλος, σελ. 6

... Το κράτος εγγυάται σύνταξη των 36 ευρώ

Πόσο κουρεύονται οι επικουρικές συντάξεις από τον Ιούλιο και οι κύριες από το 2015. σελ 20

Πανελλαδικές εξετάσεις και κοινωνικές ανισότητες Του Γιώργου Μπουγελέκα*

Κάθε χρόνο, τέτοια εποχή, με αφορμή τις πανελλαδικές εξετάσεις, αναδύονται ορισμένες από τις αδυναμίες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Ιδιαίτερα η τελευταία τριετία της μνημονιακής φρίκης προσφέρεται για καταγραφή και ανάδειξη των εγκληματικών παραλείψεων και του προγραμματισμένου κυβερνητικού σχεδίου, που στοχεύει στην κατεδάφιση της δημόσιας εκπαίδευσης στην πατρίδα μας. Θα οδηγούσε, άραγε, η θεραπεία αυτών -και άλλων ανάλογων αδυναμιών- στη ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Αν δεν είμαστε ριζοσπαστικοί...

Η τελευταία ευκαιρία

ΜΜΕ: Σύμμαχος της τρόικας

Ο Λίο Πάνιτς, αναλύει τα αποτελέσματα της αριστεράς, της ακροδεξιάς στην ΕΕ και τη σημασία της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Γκουίντο Βιάλε σχολιάζει το εκλογικό αποτέλεσμα της λίστας Τσίπρα και την προοπτική της αριστεράς στην Ιταλία

Ο καθηγητής Γιώργος Πλειός, γράφει για το ρόλο των συστημικών ΜΜΕ στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων.

Σελ. 30

Σελ. 11

Σελ. 8, 9

ΘΕΜΑΤΑ

Πανελλαδικές εξετάσεις και κοινωνικές ανισότητες

«Ένας ένας ανεξαρτητοποιούνται οι βουλευτές των ΑΝΕΛ. Γίνονται κυριολεκτικά ανεξάρτητοι»

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος δικαιοσύνης και ισότητας ευκαιριών στην επιλογή των σπουδαστών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης; Ερώτημα παλαιό, μάταιο και δυστυχώς επαναλαμβανόμενο κάθε καλοκαίρι. Κατά την άποψή μου, πρόκειται για ψευδοπρόβλημα, γιατί εκείνο που θα έπρεπε να τεθεί πιο αποφασιστικά από κάθε άλλη φορά είναι ότι -μέσω τέτοιων εξετάσεων- ευνοούνται οι ευνοημένοι και αδικούνται οι αδικημένοι. Η έννοια της ισότητας, που στηρίζεται στη «φυσική» διανοητική ανισότητα, κλονίστηκε κατ’ επανάληψη από διεθνείς έρευνες και σήμερα πλέον έχει ανατραπεί πλήρως. Η επαφή με την επίσημη λογοτεχνία, η καλλιέργεια της μουσικής παιδείας, οι επισκέψεις στα μουσεία, η παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων κ.λπ., που συνηθίζουν κάποιες οικογένειες με γονείς ανώτερης μόρφωσης, επιτρέπουν στα παιδιά τους να μετέχουν στον κυρίαρχο πολιτισμό που ταυτίζεται με το σχολικό. Καθημερινά, αδιόρατα και ασυνείδητα εισπράττουν και εξοικειώνονται με αυτή την κουλτούρα, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν επιτυχέστερα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια της σχολικής τους φοίτησης από τα παιδιά εκείνων των οικογενειών που απέχουν μιας τέτοιας ζωής. Ο ρόλος της οικογένειας, έτσι όπως διαμορφώνονται, η δομή της και οι αντιλήψεις της, σε σχέση με την κοινωνική τάξη που αυτή ανήκει, ενδυναμώνει ή αποδυναμώνει την πορεία του νέου προς τη μόρφωση. Σύμφωνα με τον Πιερ Μπουρντιέ, η ταξική διαφορά οφείλεται και στη διαφορά πολιτισμικού κεφαλαίου, το οποίο περιέχει γνώσεις και δεξιότητες που αποκτώνται με την ωσμωτική διαδικασία, δηλαδή με την καθημερινή, ασυνείδητη μάθηση, εντός ενός ευνοημένου κοινωνικού περιβάλλοντος. Ας σταματήσουμε, λοιπόν, να κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα και ας αποδεχθούμε το γεγονός ότι δεν διαβαίνουν τις πύλες αυτών των σχολών οι ικανότεροι, αλλά οι πιο ευνοημένοι «κληρονόμοι» της γνώσης, κόντρα στις αστικές διακηρύξεις για την ισότητα των ευκαιριών. Στον αντίποδα των παραπάνω βρίσκεται η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την ελεύθερη πρόσβαση. Προτείνουμε την ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ώστε να αποκτήσει το Λύκειο την αυτόνομη εκπαιδευτική του λειτουργία και να απαλλαγεί η χώρα από τη φοιτητική μετανάστευση και το οικογενειακό εισόδημα από τις δυσβάσταχτες δαπάνες. Σύμφωνα µε την πρόταση αυτή, όλοι ανεξαίρετα οι απόφοιτοι του Λυκείου, ανεξάρτητα από το βαθμό του απολυτηρίου και το έτος αποφοίτησής τους, θα έχουν δικαίωμα εγγραφής στο πρώτο έτος ανώτατης εκπαίδευσης του επιστημονικού πεδίου της προτίμησης τους. Παράλληλα, η αποφασιστική αναβάθμιση της μεταλυκειακής δημόσιας τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης θα πρέπει να αποτελεί απαραίτητο κρίκο στην αλυσίδα των μέτρων της εκπαιδευτικής αναγέννησης, που οραματιζόμαστε. Η πρόταση αυτή του ΣΥΡΙΖΑ δίνει τη δυνατότητα της προσφοράς μιας θέσης στη δημόσια τριτοβάθμια ή στη δημόσια επαγγελματική μεταλυκειακή εκπαίδευση σε όλους τους αποφοίτους του λυκείου. ∆εν εννοεί ότι ο οιοσδήποτε θα έχει τη δυνατότητα να φοιτήσει σε οιαδήποτε σχολή. ∆εσμεύεται, όμως, ότι για κάθε απόφοιτο/η του Ενιαίου Λυκείου θεωρίας και πράξης θα υπάρχει μία θέση σπουδών και φοίτησης στην τριτοβάθμια ή στη δημόσια μεταλυκειακή-επαγγελματική εκπαίδευση του επιστημονικού κλάδου της προτίμησής του. Εκ των πραγμάτων, τίθενται, ως μίνιμουμ προϋποθέσεις, η αύξηση των δαπανών για την παιδεία, η στελέχωση όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, η κατάργηση της μνημονιακής νομοθεσίας, η καθιέρωση της δωδεκάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης και η δημιουργία του Ενιαίου Λυκείου Θεωρίας και Πράξης.

“

* Ο Γ. Μπουγελέκας είναι εκπαιδευτικός, μέλος του ∆Σ της ΟΙΕΛΕ.

Σύμφωνα µε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, όλοι ανεξαίρετα οι απόφοιτοι του Λυκείου, ανεξάρτητα από το βαθμό του απολυτηρίου και το έτος αποφοίτησής τους, θα έχουν δικαίωμα εγγραφής στο πρώτο έτος ανώτατης εκπαίδευσης του επιστημονικού πεδίου της προτίμησης τους.

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Παραιτήθηκε ο Χουάν Κάρλος, ένας τύπος που βασίλευε στην Ισπανία, όπως τότε που βρισκόταν στο διεθνές τζετ σετ. Εν μέσω της μεγάλης κρίσης της Ισπανίας, ο τύπος πήγαινε σαφάρι στην Αφρική, φωτογραφιζόμενος δίπλα σε σκοτωμένους ελέφαντες, ενώ η κόρη είναι βουτηγμένη στα σκάνδαλα. Το καλύτερο παιδί στην πιάτσα της ευρωπαϊκής μοναρχίας. Ο Φράνκο τον είχε στα όπα όπα. Τόσο που αγνόησε την αντίσταση που έκανε στον Σαν Τροπέ, στις Άλπεις ή στο Μανχάταν. Λέγεται ότι πήγε με 1.500 γυναίκες. Σιγά τα ωά. Ο δικός μας ο Τατσόπουλος πήδηξε τη μισή Αθήνα. Του φόρτωσαν την Σοφία, παίρνοντας τεράστια προίκα από τη χειμαζόμενη και τότε Ελλάδα. Προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία, φώναζαν σε τεράστιες διαδηλώσεις οι απολίτιστοι αριστεροί. Ο καθηγητής Φουρκιώτης, τα έχωνε σε άλλον καθηγητή της ΑΣΟΕΕ, τον Ματζούφα, που είχε παντρευτεί την κόρη του Μεταξά ,αρχηγό της γυναικείας ΕΟΝ. Όταν χώρισε ο Ματζούφας, ο Φουρκιώτης ζήτησε να επιστρέψει την καθηγητική έδρα που πήρε ως προίκα. Τώρα που ο Χουάν Κάρλος έπαυσε να είναι βασιλιάς, τι θα γίνει με την προίκα; Να ζητήσουμε από τον Ραχόι την επιστροφή της προίκας, άντε και χωρίς τους τόκους λόγω της οικονομικής κρίσης που περνάει. ∆ιάδοχος είναι γιος του Φελίπε de Bοrbon y Grecia . Πλάκα πλάκα, αν ζητήσουμε την προίκα, ο πρίγκιπας μπορεί να απαιτήσει την ενοποίηση της Ισπανίας και της Ελλάδας σ’ ένα βασίλειο, όπως το λέει και ο τίτλος του. Ο Μίλτος Κύρκος, γιος του Λεωνίδα, εξελέγη ευρωβουλευτής με το Ποτάμι. Αυτός όμως δεν εμφανίστηκε με τον τίτλο Miltos Kyrkos y Leonidas για να αλιεύσει ψήφους. Αντίθετα, δήλωσε ότι «δεν ψηφίστηκα επειδή με λένε Κύρκο». Έχει απόλυτο δίκιο. Η κοινωνική και πολιτική του παρουσία τον εκτίναξε. «Που ‘σαι Λεωνίδα για να δεις, το δικό σου το παιδί».

Αυτό έπρεπε να φωνάξουν οι ∆ΗΜΑΡίτες για να προφυλάξουν τη διαρροή των ψήφων τους που τις πήρε, με το σπαθί του, ο Μίλτος όταν έφυγε από τη ∆ΗΜΑΡ. Το Ποτάμι πάντως πήγε πολύ καλά στις εκλογές. Όχι τόσο καλά, όμως, σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις. Στην ανακοίνωσή του το Ποτάμι εξήγησε ότι υπήρξε θύμα των μεγαλοεκδοτών. «Κριός τροφεία απέτισεν» ή τα κριάρια όταν μεγαλώσουν ορμούν σ’ αυτούς που τα τάιζαν. Ο Γιακουμάτος στριμωγμένος από τη δήλωση του Σόιμπλε που αποκαθήλωσε το success story δήλωσε με στόμφο «ο Σόιμπλε είναι πράκτορας του ΣΥΡΙΖΑ». Ξέχασε την κεφαλονίτικη παροιμία «καλύτερα να ανάψεις ένα κερί, παρά να τα βάζεις με το σκοτάδι». Αρχίζει και αρέσει ο Μπαλτάκος. Θα είναι σοβαρός αντίπαλος στον τρίτο γύρο. ∆ήλωσε ότι το άθροισμα της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς, αν επαληθευθεί το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στις εθνικές, θα είναι 174 έδρες στη Βουλή. «Θα είναι μια παντοδύναμη κυβέρνηση. Όμως δε θα τα καταφέρουν, όπως δεν τα κατάφερε το ΕΑΜ και τελικά θα παραδώσουν τα όπλα όπως στη Βάρκιζα», δήλωσε. ∆ύσκολα τα πράγματα για τους ακροδεξιούς. ∆εν έχουν του Σκόμπι τα κανόνια. Τα έχουμε ΄βαλει βαθιά μες στην καρδιά μας. ∆ημοκρατία και όχι βενιζελοσαμαρά. Οι χρυσαυγίτες βουλευτές έκαναν και άλλη δουλειά, πέραν των ξυλοδαρμών και των εκφοβισμών. Μιλούσαν συνεχώς με τους νεοδημοκράτες. Τα κινητά, όπως του Μουρούτη, έπαιρναν φωτιά. Έμπαιναν οι κλήσεις τους σε αναμονή. «Το τηλέφωνο είναι απασχολημένο από συναδέλφους σας, αφήστε το μήνυμα σας, έλεγαν τα νεοδημοκρατικά κινητά». Ο Άδωνις πιο ξύπνιος. Έκανε ότι έχει συχνοουρία και την έστηνε στις τουαλέτες της Βουλής μέχρι να συναντήσει τον χρυσαυγίτη Παπά.

«∆ε μπορεί, δε μπορεί, κάπου θα συναντηθούμε. ∆ε μπορεί δε μπορεί, στο ίδιο σπίτι ζούμε», σιγοψιθύριζε με αγωνία. Έπαθε ορθοστατική λευκωματουρία, όπως τότε που πούλαγε βιβλία στην Αιόλου. Πάντως, αν και με σοβαρό πρόβλημα υγείας, το μυαλό του λειτουργούσε άριστα. «Καλύτερα ο γιος μου Χρυσή Αυγή, παρά Συριζαίος και κομμουνιστής». Εκείνο που μου έκανε εντύπωση ήταν το χειροφίλημα του αρχηγού Μιχαλολιάκου στον βουλευτή Μεσσηνίας Κουκούτση. Τον προορίζει για το νέο αρχηγό της οργάνωσης, κόντρα στον Κασιδιάρη που αυτονομείται; Ή είναι σήμα στους δικούς του να τον φάνε;: Όπως στον Νονό του Κόπολα, όπου ο αρχινονός φίλησε το χέρι σεβαστού μέλους της μαφίας που ζητούσε τη βοήθειά του, και μετά τον καθάρισε. Ο Ψαριανός δεν είναι νονός, είναι προξενητής σαν τη Βασιλειάδου που καταριόταν τους υποψήφιους όταν δεν έβγαιναν τα προξενιά. Απευθυνόμενος προς τον Θ. Μαργαρίτη είπε «στον ΣΥΡΙΖΑ θα σας βάλουν να σφουγγαρίζετε σκάλες και να πλένετε ζάντες». Μια χαρά. Σύμφωνα με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, ο βασικός θα ανέβει στα 751 ευρώ, συν ανθυγιεινό, συν βαρέα ένσημα. Προνομιούχοι θα ‘ναι. Άλλωστε, η δουλειά κάνει τους άντρες.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250 • Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmail.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

Γεράσιμος ο Αλιεύς alieys@hotmail.gr

Εκτός από τους αριθμούς υπάρχει και η πολιτική

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Γιατί η κυβέρνηση επικεντρώνει στο κυνήγι των μαγικών αριθμών -για την ψήφιση των προαπαιτούμενων ή για την εκλογή Προέδρου- και “ξεχνάει” την ανάγκη αλλαγής πολιτικής.

Λουκέτο (και) στη Βουλή

Το κλείσιμο της ολομέλειας της Βουλής, ας πούμε, είναι το διοικητικό μέτρο, ο έκδηλος αυταρχισμός της κυβέρνησης, μια από τις κύριες πλευρές του σχεδίου διαχείρισης της ήττας από την κυβέρνηση. Μια άλλη, που πράγματι θυμίζει τα Ιουλιανά του 1965, με την έννοια ότι επιδιώκεται να αλλοιωθεί η βούληση του λαού, να στηριχθεί η κυβερνητική πλειοψηφία και να συνεχισθεί η αντιλαϊκή πολιτική, η οποία ποτέ δεν είχε πλειοψηφική στήριξη και πρόσφατα, με τις ευρωεκλογές, αποδείχθηκε ότι δεν την έχει ακόμη πιο πολύ. Η εξασφάλιση των εκατόν ογδόντα βουλευτών, με κάθε τρόπο, για να εκλεγεί Πρόεδρος ∆ημοκρατίας, ακόμη και διαλύοντας κόμματα ή εξαγοράζοντας ανεξάρτητους βουλευτές, ως σχέδιο, έχει ήδη αρχίσει να υλοποιείται. Τι επιδιώκουν, όμως, αυτοί οι δυο κεντρικοί πυλώνες του σχεδίου διάσωσης – συνέχισης; Να συνεχισθεί, υλοποιούμενη, η συμφωνημένη μνημονιακή πολιτική με την τρόικα, με τους πιστωτές. Όχι, δε, ως ελληνικό σχέδιο, αλλά ως μέρος ενός σχεδίου ευρωπαϊκής πολιτικής. Γι’ αυτό και η στενή παρακολούθηση θα συνεχισθεί, θα γίνει στενότατη, όπως μας υπενθύμισαν αυτή την εβδομάδα με τον πιο τραχύ τρόπο οι κ. Ντάισελμπλουμ και Σόιμπλε. Είμαστε, πάντα, εδώ, είπαν, θα κρίνουμε ως και τον ανασχηματισμό που σχεδιάζετε, ως και τα μηνύματα που λέτε πως λάβατε. Οι δυσκολίες του ανασχηματισμού και η αναβολή του συνδέονται κυρίως μ’ αυτό. Όλα τ’ άλλα είναι επιπέδου παραπολιτικών. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση, για να αποδείξει ότι η συμφωνία θα τηρηθεί απαρέγκλιτα, διάλεξε ως πρώτα μέτρα την περικοπή όλων των επικουρικών συντάξεων και τη μεταφορά προς πώληση στο ΤΑΙΠΕ∆ της πιο μεγάλης λίστας ακινήτων του ∆ημοσίου. ∆ύο μέτρα, δηλαδή, που όλοι γνωρίζουν ότι έχουν βαρύτατο πολιτικό κόστος. Έπονται και όλα τα υπόλοιπα.

Τι κι αν «ευημερήσουν» οι αριθμοί;

Εμείς εδώ έχουμε πει, βέβαια, ότι το θέμα δεν είναι καθόλου αριθμητικό – να βρεθούν δηλαδή οι εκατόν ογδόντα βουλευτές ή να κλείσει η Βουλή και στα θερινά τμήματα να εξασφαλίζονται οι πενήντα ένας βουλευτές για να ψηφίζονται τα νομοσχέδια, δηλαδή τα αντιλαϊκά μέτρα. Το πρόβλημα της κυβέρνησης είναι πολιτικό, αυτό εισέπραξε χωρίς

Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

ανικός στους κυβερνητικούς κύκλους; Όχι ακριβώς, αλλά πραγματικά από την αρχική αμηχανία, και μετά τον εκνευρισμό, περάσαμε πλέον στην πλήρη έλλειψη ψυχραιμίας και σε πολιτικές πράξεις, οι οποίες αποκαλύπτουν φόβο μπροστά στον πολιτικό έλεγχο και πραξικοπηματικά επιδιώκουν να προφυλάξουν κυβερνητικά στελέχη που είναι εκτεθειμένα και να εξασφαλίσουν, πάση θυσία, πλειοψηφία για να ψηφισθούν δύσκολα νομοσχέδια, που είναι υποχρεώσεις υπογραμμένες με την τρόικα, τα λεγόμενα προαπαιτούμενα. Το κλείσιμο της Βουλής είναι η πιο απτή απόδειξη ότι η κυβέρνηση αγγίζει τα όρια του πανικού.

φιοριτούρες από τις ευρωεκλογές και αυτό θα συνεχίσει να εισπράττει. Αλλά όταν τα λέμε εμείς του ΣΥΡΙΖΑ αυτά, δεν έχουν τόση μεγάλη βαρύτητα. Θα αναφερθούμε και σε φιλοκυβερνητικούς σχολιαστές. Ο Αλέξης Παπαχελάς, πχ στην «Καθημερινή», αναφερόμενος στην επιδίωξη συγκρότησης της κεντροδεξιάς, αναρωτιέται: «Θα γίνει άσχετα από το ποια πολιτική ακολουθεί η κυβέρνηση; Τι γραμμή θα ακολουθήσει αυτή η ενωμένη κεντροδεξιά παράταξη που θα εκτείνεται από το πολύ φιλελεύθερο έως το άκρως λαϊκό δεξιό; Σε τι ακριβώς θα συμφωνήσουν όλοι αυτοί οι παράγοντες και παραγοντίσκοι;». Ο Γιάννης Πρετεντέρης, σχολιάζοντας, επίσης, την εκτίμηση της ηγεσίας της Ν∆ ότι μπορεί να ξανακερδίσει τις εκλογές, παρατηρεί: «Ακόμη, όμως, και αν τα αριθμητικά δεδομένα δείχνουν να ευνοούν τη Ν∆, είναι η πολιτική που καθορίζει τελικά τους αριθμητικούς συσχετισμούς. Ως εκ τούτου, το πρόβλημα για τη Ν∆ δεν είναι αριθμητικό. Είναι πολιτικό. Αν θέλει να προσεγγίσει ή και να ξεπεράσει το 30% (αν θέλει δηλαδή να αξιοποιήσει τις εφεδρείες της …) πρέπει να αλλάξει πολι-

τική βάση». «Είναι προφανές», συμπληρώνει, «ότι η ‘σωτηρία της Πατρίδας’ και ο ‘φόβος της καταστροφής’ δεν αποτελούν πλέον ούτε πειστικό, ούτε καν επαρκές ρεπερτόριο».

Ανασχηματισμός του... Θεοχάρη

Φυσικά, και οι δύο αρθρογράφοι με πάμπολλα άρθρα τους τονίζουν ότι η νεοφιλελεύθερη πολιτική πρέπει να συνεχιστεί. Βάζουν ένα άλυτο πρόβλημα στην κυβέρνηση. Πώς μπορεί να βρεθεί «νέο ρεπερτόριο»; Πώς μπορεί η κυβέρνηση, η Ν∆ ιδιαίτερα, που χάνοντας επτά μονάδες βρίσκεται πολύ κοντά στην κατάρρευση, να αλλάξει το κλίμα, εφόσον έχει το βαρύ έργο να συνεχίσει μια πολιτική που την προκαλεί; Αυτό δεν μπορεί να συμβεί, γι’ αυτό γίνονται και οι διάφοροι πραξικοπηματικοί χειρισμοί. Γι’ αυτό και ο ανασχηματισμός, με τα πρόσωπα που θα περιλαμβάνει, το μόνο που θα πείθει ότι διασφαλίζει είναι η υλοποίηση της μνημονιακής πολιτικής. Η «παραίτηση» Χ. Θεοχάρη επιβεβαιώνει αυτή τη σκέψη. Και βεβαίως έχει δίκιο

∆ΝΤ, Ντάισελμπλουμ και Σόιμπλε

ως ότου η κυβέρνηση κατατάξει τα μηνύματα που είπε πως έλαβε από τις εκλογές, τρία μηνύματα από τους δανειστές μας έκλεψαν την παράσταση. Το πρώτο στη σειρά ήταν του κ. Σόιμπλε, ο οποίος, σε συνέντευξή του στο Focus δεν περιορίστηκε, απλώς, στο γνωστό «να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις» κτλ, κτλ, αλλά επανέφερε το θέμα της εξόδου από το ευρώ. Επιπλέον, μίλησε για νέο μικρό πακέτο βοήθειας: «Η έκταση του ενδεχόμενου τρίτου πακέτου στήριξης προς την Ελλάδα θα είναι περιορισμένη, πιθανώς κάτω από 10 δισ. ευρώ», είχε δηλώσει. Η κυβέρνηση αντέδρασε χλιαρά. Ο κ. Ντάισελμπλουμ, μιλώντας σε ολλανδικό τηλεοπτικό σταθμό και σημειώνοντας ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει σε υψηλά επίπεδα, επεσήμανε πως «αν η Ελλάδα κληθεί να το χρηματοδοτήσει, τότε το επιτόκιο θα κυμαίνεται γύρω στο 6% με 7%, γεγονός που καθιστά την εξυπηρέτησή του σχεδόν αδύνατη». Για να επιτευχθεί μείωση του επιτοκίου, η Ελλάδα θα πρέπει να ενισχύσει περαιτέρω την οικονομία της ή να λάβει νέα βοήθεια, πρόσθεσε. Το ∆ΝΤ ξαφνικά ανέβαλε τη δημοσίευση της έκθεσής του για την Ελλάδα, παρά το ότι στη συνεδρίαση του συμβουλίου του ενέκρινε τη χορήγηση των δόσεων. Ο εκπρόσωπος του ∆ΝΤ κ. Τζέρι Ράις είπε ότι θα γίνει «πολύ σύντομα» και ως προς την αναβολή ότι «είναι κάτι που συνηθίζεται (...) λόγω διαδικαστικών θεμάτων». Ωστόσο, η συνάντηση Στουρνάρα, Λαγκάρντ και Τόμσεν στο Παρίσι δείχνει ότι κάτι πολύ σοβαρό έχει προκύψει. Το οποίο έχει σχέση και με τις σκληρές-προειδοποιητιές δηλώσεις Σόιμπλε-Ντάισελμπλουμ.

όταν υποστήριξε ότι «δεν έχω πάρει κανένα μέτρο. Όχι ένα, ούτε μισό. Τα μέτρα τα παίρνει η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση με την εντολή του λαού. Η δουλειά μου είναι να τα υλοποιώ». Όντως, εντολές της κυβέρνησης εκτελούσε. Ασφαλώς, ο ανασχηματισμός μπορεί να λύσει άλλου είδους προβλήματα, πχ εσωκομματικά, των δυο κομμάτων της συγκυβέρνησης ή προσανατολισμών τους. Η ηγεσία της Ν∆, για παράδειγμα, σχεδιάζει διεύρυνση – περαιτέρω – προς τα δεξιά αξιοποιώντας πρόσωπα που θα το συμβολίζουν. Αλλά κι αυτό δεν είναι κάτι ουδέτερο, δεν συσπειρώνει τη Ν∆, επιδεινώνει τη σχέση των δυο τάσεών της. Ένα άρθρο στην «Καθημερινή της Κυριακής», της κ. Μ. Γιαννάκου, μπαίνει στην ουσία του προβλήματος. «Εξάλλου ο αποδυναμωμένος ρόλος των ηγεσιών έναντι των χρηματοπιστωτικών συμφερόντων οδήγησε σε ασαφή πολιτικό λόγο, αποθέωση της επικοινωνιακής τακτικής χωρίς ουσιαστικό μήνυμα, περιστασιακή ενσωμάτωση ακραίων, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, απόψεων και εντέλει σε θεωρίες περί «δεξιάς πολυκατοικίας» ή μεγάλης κεντροδεξιάς, που θα δημιουργηθεί με την ικανοποίηση των φιλοδοξιών διαφόρων προσώπων που θα μπορούσαν να δώσουν στίγμα άλλοτε αριστερότερο και άλλοτε δεξιότερο».

Θέμα ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ

Όσο για το ΠΑΣΟΚ, η κρίση του, παρά το «ανακουφιστικό» 8% της Ελιάς, συνεχίζεται και αφορά πολύ σοβαρότερα από υπουργοποιήσεις ζητήματα. Ουσιαστικά, έχει τεθεί ευθέως θέμα πολιτικής και ηγεσίας που την εκφράζει. Ο λόγος, ο κύριος, που στελέχη του όπως Γεννηματά, Μωραΐτης, Ρέππας, Σκανδαλίδης θέλουν να προηγηθεί το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, είναι διότι θεωρούν ότι η Ελιά τους εγκλωβίζει στην κυβέρνηση με τη Ν∆, κι αυτό δεν το επιθυμούν πλέον. Η απάντηση του Γραφείου Τύπου, δηλαδή του Ε. Βενιζέλου, πολύ σκληρή, είναι εγγύηση ότι η κρίση θα ενταθεί και τίποτε δεν αποκλείεται για τη συνοχή του ΠΑΣΟΚ. Οι αποκαλύψεις Μιχαλολιάκου και Παππά για τις πολυάριθμες σχέσεις Ν∆ και στελεχών Χρυσής Αυγής, που έτυχαν ασθενών – ουσιαστικά επιβεβαιωτικών – διαψεύσεων, επιδεινώνουν το κλίμα μέσα στη Ν∆. ∆ιότι αποκαλύπτουν όχι μόνο τις επαφές αλλά και τον προσανατολισμό τους: επιδίωκαν να νουθετήσουν τα στελέχη της Χ.Α., με γνωστή φασιστική δράση, και να μπουν στη «δεξιά πολυκατοικία» που τους «χωράει». Μ’ άλλα λόγια, αποκαλύφθηκε πλήρως η γραμμή της Ν∆ έως το περιστατικό της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα. Το αποδίδει ωραία ο ∆ημ. Μητρόπουλος, στα «Νέα» της Πέμπτης: «Μέχρι τη στροφή του περασμένου καλοκαιριού η Ν∆ δεν τους είχε απομονώσει. Είχαμε από συνομιλίες και νουθεσίες μέχρι χειροφιλήματα». Η Μ. Γιαννάκου, πάλι, μιλά για τις συνέπειες αυτής της πολιτικής με σαφή τρόπο: «Η ιστορία διδάσκει, άλλωστε, ότι ακροδεξιές επιλογές θα ευνοήσουν τους ακραίους και ποτέ τη μεγάλη κεντροδεξιά παράταξη που φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε». Παύλος Κλαυδιανός

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Κεντροαριστερά με Βενιζέλο γίνεται; Του Νίκου Τσαγκρή

∆εν σώζεται με τίποτα

Αυτό είναι όλο: κεντροαριστερά με αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν γίνεται, διότι αυτό το ΠΑΣΟΚ, το έσχατο ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου του 8%, (εντός ή εκτός «Ελιάς») είναι ταυτισμένο με την ακροδεξιού χαρακτήρα Νέα ∆ημοκρατία του Σαμαρά, που είναι ταυτισμένη με το ακραία νεοφιλελεύθερο σύστημα Μέρκελ, που είναι ταυτισμένο με την οικονομική και κοινωνική καταστροφή της χώρας μας. Ας το πούμε πιο απλά: στη συλλογική συνείδηση των Ελλήνων, το έσχατο ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου είναι ένα νεοφιλελεύθερο κόμμα με πατέντα: το τελευταίο απομεινάρι της ξεπουλημένης στο νεοφιλελεύθερο κόσμο των αγορών ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας που, με την… ευγενική φροντίδα των μιντιαρχών (είτε σαν ΠΑΣΟΚ, είτε σαν «Ελιά») φυτοζωεί ως ξεδιάντροπη συνιστώσα της Νέας ∆ημοκρατίας του Σαμαρά στο προσκήνιο. Και ως κέλυφος προστασίας του διεφθαρμένου αρχηγού της στο παρασκήνιο. ∆εν είναι δικό μου, είναι άποψη ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ και την μεταφέρω: «το ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου δεν σώζεται με τίποτε, αν δεν απαλλαγεί απ’ τον Μπένυ και τα άλλα μνημονιακά του βαρίδια. Αν δεν καταφέρει, δηλαδή, μέσα από ένα συνέδριο, να ξεπλυθεί πολιτικά και να αναδυθεί ως ένα πειστικό σοσιαλιστικό – αντισυστημικό σχήμα…» - Και που είσαι, κεντροαριστερά με Βενιζέλο δεν γίνεται, γιατί… υπάρχει, κατέληξε γελώντας: «ονομάζεται Ελιά, εκπροσωπεί το 8% του εκλογικού σώματος, και εξακολουθεί, και ως κεντροαριστερά, να είναι συνιστώσα της Νέας ∆ημοκρατίας του Σαμαρά».

Κοροϊδεύουν την κοινωνία

Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΑΡΩΝΗ

Συνοψίζοντας, κεντροαριστερά με το σημερινό ΠΑΣΟΚ (εντός ή εκτός Ελιάς) δεν γίνεται. Ειδικά αν παραμείνει πρόεδρός του ο Βενιζέλος και αν εξακολουθήσει να συγκυβερνά με τη Νέα ∆ημοκρατία του Σαμαρά: ούτε η αυτοκτονική ∆ΗΜΑΡ του Φώτη, ούτε καν το θολό Ποτάμι του Σταύρου δεν τσίμπησαν στην έκκληση Βενιζέλου για συμπόρευση. Κάτι συγκυβερνητικά… ψάρια μόνο. Και η… πτέρυγα Λυκούδη! (αχ, ρε Σπύρο…) «Το θέμα της Κεντροαριστεράς δεν είναι καλσόν, να το τραβάει ο ένας από εδώ και ο άλλος από εκεί, και στο τέλος να είναι μια σούπα που οδηγεί σε μια νεοφιλελεύθερη ατζέντα», έδωσε την απάντηση ο ίδιος ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Ν. Ανδρουλάκης. Αλλά αυτή είναι μια απάντηση που άργησε να ‘ρθεί: το θέμα της Κεντροαριστεράς το έλυσε προ τριετίας, ο κόσμος της Κεντροαριστεράς. Που, καθώς έβλεπε το ΠΑΣΟΚ να σφάζεται στην ποδιά της Μέρκελ και να μεταβάλλεται «σε μια σούπα που οδηγούσε σε νεοφιλελεύθερη ατζέντα», άρχισε να μετακομίζει στον ΣΥΡΙΖΑ… Αυτό είναι το σωστό: οι κεντροαριστεροί είναι πια στον ΣΥΡΙΖΑ, την αξιόπιστη, τη συνεπή, την αντιμνημονιακή, την αντισυστημική, τη ριζοσπαστική Αριστερά. Τη δημοκρατική Αριστερά της κοινωνικής ευθύνης, και της πατριωτικής περηφάνιας, που μάχεται για την απελευθέρωση της Ελλάδας και των Ελλήνων από τα δεσμά του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού, της συστημικής – μνημονιακής βαρβαρότητας. Ποια Κεντροαριστερά, λοιπόν; Όλοι γνωρίζουμε ότι οι απαξιωμένοι ηγέτες και επίδοξοι ηγετίσκοι της, είτε εντός είτε εκτός ΠΑΣΟΚ και ∆ΗΜΑΡ και… ποταμών και ελαιώνων, κοροϊδεύουν την κοινωνία, αφού γνωρίζουν καλύτερα από εμάς, αυτό που κι εμείς γνωρίζουμε. Ότι η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία κυβερνούσε με πλαστή σοσιαλιστική ταυτότητα. Μέχρι που, εν μέσω της κρίσης, αποκαλύφθηκε ως το απόλυτο καμουφλάζ του νεοφιλελευθερισμού.

•

Εν τω μεταξύ στη ΒΙΟΜΕ κάνουν σεμινάρια για έκδοση Ζ. Καλή επιτυχία...

Κοπτοραπτική

ις μέρες που τα «κεντροαριστερά» πειραματόζωα του συστήματος βολόδερναν στους μετεκλογικούς δοκιμαστικούς σωλήνες της «Ελιάς», κάποιοι μεταλλαγμένοι έκαναν πρόβες σε υπουργικά κουστούμια με στυλίστα τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο οποίος, απ’ τη μια, το έπαιζε πρωθυπουργός στη θέση του πρωθυπουργού κάνοντας τον διαχειριστή του ανασχηματισμού και, απ’ την άλλη, καλούσε σε εσπευσμένη «συμπόρευση» όλες τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς, δεδομένου ότι «το ΠΑΣΟΚ με την Ελιά, είναι ο πυλώνας της νέας αφήγησης για την Ευρώπη». Όλα αυτά, σε πρώτη ανάγνωση, συνθέτουν μια σουρεαλιστική εικόνα που εξωραΐζει τον αποκρουστικό χαρακτήρα της πολιτικής απάτης που περιγράφεται ως «ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς». Ειδικά όταν η περιγραφή εκπορεύεται από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Σαμαρά, Ευάγγελο Βενιζέλο, και σκιαγραφεί τη συμπόρευση (διάβαζε, συγχώνευση) όλων τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς, (της ∆ΗΜΑΡ και του «Ποταμιού», δηλαδή) δεδομένου ότι «το ΠΑΣΟΚ με την Ελιά (το μεταμφιεσμένο σε «Ελιά» ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου, δηλαδή) είναι ο πυλώνας της νέας αφήγησης (της αφήγησης Βενιζέλου, δηλαδή) για την Ευρώπη». Αλλά η αφήγηση του Βενιζέλου για την Ευρώπη (που βιάζεται να την επιβάλλει ως αφήγηση της κεντροαριστεράς με πυλώνα το… «ΠΑΣΟΚ με την Ελιά») δεν είναι παρά η αφήγηση του Σαμαρά για την Ευρώπη, που δεν είναι παρά η αφήγηση του Σόϊμπλε και της Μέρκελ για την Ευρώπη.

Ό,τι ξέρει ο καθένας

αραμονή του μεγάλου τελικού για το πρωτάθλημα μπάσκετ μεταξύ Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού ο πρώην προπονητής των ερυθρολεύκων και νυν πολιτευτής της Ν∆, Γιάννης Ιωαννίδης, εθεάθη σε τραπέζι του καφενείου της Βουλής να εξηγεί μπασκετικά συστήματα. Ο Μαρσέλ τον είδε και σας το μεταφέρει, αν και λόγω έλλειψης γνώσεων για το άθλημα δεν μπόρεσε να αποκωδικοποιήσει αν ο πρώην προπονητής έκανε κριτική στον Μπαρτζώκα ή αν έδειχνε πώς θα ξεμπλοκαριστεί ο Σπανούλης στο κρίσιμο παιχνίδι.

∆ιότι όποιος λησμονεί, δεν ενθυμείται πλέον...

ε ξεχωριστή ικανοποίηση διαβάσαμε στα σχετικά ρεπορτάζ ότι στην εκδήλωση των «ανανεωτών της ∆ΗΜΑΡ», με ομιλητή τον Σπύρο Λυκούδη, παραβρέθηκαν πλήθος ανανεωτικές της «κεντροαριστεράς» δυνάμεις. Μεταξύ αυτών και ένα φέρελπις άλλοτε πολιτικός της Βόρειας Ελλάδας, που ξεκίνησε ως πράσινος, πολιτεύτηκε με τον Συνασπισμό, υπουργοποιήθηκε από το ΠΑΣΟΚ και μάλλον κάηκε ως πολλά υποσχόμενος πολιτικός έκτοτε (ονόματα δεν λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε...) Όσοι και όσες τον είχατε ξεχάσει, ξαναφρεσκάρετε τη μνήμη σας. Αν είναι να ανανεωθεί η πολιτική ζωή της χώρας και να σωθεί η πατρίδα, καμία νέα και άφθαρτη δύναμη δεν πρέπει να πάει χαμένη.

Από τον “τσάρο” στον “ουσάρο”

κεί που όλοι συζητούσαν τι θα γίνει με τον «τσάρο της οικονομίας», αν θα φύγει από το Σύνταγμα ο κ. Στουρνάρας και πού θα πάει, η είδηση που κατέφθασε στα δημοσιογραφικά γραφεία αφορούσε έναν απλό «ουσάρο» (Σ.Σ.: άνδρας του ελαφρού ιππικού), τον κ. Θεοχάρη, γενικό γραμματέα ∆ημοσίων Εσόδων. Αν ο όλος κυβερνητικός ανασχηματισμός κινηθεί σ’ αυτό το πνεύμα, πράγμα όχι απίθανο λόγω πολιτικών εξαναγκασμών και προσωπικών περιορισμών, θα μπορούσε να ονομαστεί χωρίς υπερβολή... προσχηματισμός. Αν και ούτε τα προσχήματα μπορούν να κρατηθούν με τέτοιους ανασχηματισμούς.

Επαρχιωτισμός με ευρωπαϊκό χρώμα

την αρχή οι ημεδαποί διαμορφωτές της κοινής γνώμης τη λοιδόρησαν ως παρανοϊκή πράξη: ένας υποψήφιος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Κομισιόν έρχεται να στηρίξει την υποψηφιότητα του δεξιού Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ! Μετά την υπονόμευσαν ως επίδειξη μικρομεγαλισμού: ο Τσίπρας εναντίον Μέρκελ -το «κοκοράκι» απέναντι στη «λέαινα». Όταν, όμως, άρχισαν τα ευρωπαϊκά μίντια, αλλά και πολιτικές δυνάμεις άλλων αποχρώσεων στη γηραιά ήπειρο να μιλούν για σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας των κοινο-

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014 τικών θεσμών και για δείγμα γραφειοκρατικού αυταρχισμού στην πρώτη και ελάχιστη απόπειρα να αποκτήσει ίχνη δημοκρατικής νομιμοποίησης η εκλογή του προέδρου της Κομισιόν, κατάπιαν τη γλώσσα τους και άρχισαν να προσπαθούν να τα μπαλώσουν και να συντονιστούν με την Εσπερία. Ο επαρχιωτισμός τους δεν έχει όρια! Αν η πρωτοβουλία αυτή του ΚΕΑ μπορούσε να υποστεί (υποστηρικτική) κριτική, θα ήταν γιατί δεν οργανώθηκε καλύτερα και συλλογικότερα, δεν συνοδεύτηκε και από παράλληλες κινηματικές πρωτοβουλίες, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. ∆ηλαδή, από τη σκοπιά της ενεργού εμπλοκής στη διαπάλη που διεξάγεται και σ’ αυτό το σημείο, και σ’ αυτό το επίπεδο.

Τους σφάζουν στου Βαγγέλη την ποδιά

∆

εν είναι μόνο ο Φ. Κουβέλης (μπάρμπα-Φώτης για τους λιβελογράφους της ∆εξιάς και της «κεντροαριστεράς»), που θα δεχτεί τα ανελέητα πυρά μέχρις εξουθενώσεως. Όποιος τολμήσει να αντιμιλήσει στον Ευάγγελο Βενιζέλο, την άλλη μέρα το πρωί (μερικές φορές και το ίδιο βράδυ...) υφίσταται τις συνέπειες της κήρυξης ενός πολέμου χωρίς όρια. Ο Σκανδαλίδης «τα έκανε σκατά με την οργάνωση του κράτους», ο Ρέππας ένας οδοντίατρος (πολύ κακό αυτό...) που έγινε υπουργός, ο Μωραΐτης «περίμενε την εκλογική συντριβή της παράταξης» και ποιος ξέρει πόσα άλλα ακόμα εγκλήματα έχει διαπράξει... Ο... διάλογος για την ενότητα της «κεντροαριστεράς» έχει αρχίσει με τους... καλύτερους οιωνούς και με το μόνο τρόπο που γνωρίζουν τα αυταρχικά κέντρα προώθησης των ιδιοτελών συμφερόντων: τη λάσπη και τη διαβολή. Τι κι αν αφορά ανθρώπους που στο όνομά τους έπιναν νερό μέχρι χθες; Ο υπέρτατος σκοπός (η διαιώνιση της μνημονιακής κυβέρνησης και πολιτικής) αγιάζει τα πιο φθηνά (αν και ακριβοπληρωμένα ενίοτε...) υβρεολόγια.

Λουκέτο

ρον άρον έκλεισαν τη Βουλή και έτσι με έναν σμπάρο πολλά τρυγόνια. Στα θερινά τμήματα δεν απαιτούνται 151 βουλευτές για την υπερψήφιση νόμου, αλλά αρκούν 100. Οπότε εκεί θα προσπαθήσουν να περάσουν κρίσιμα νομοσχέδια, όπως η καταστροφή του αιγιαλού. Ακόμα η υπόθεση Χ. Μπαλτάκου μετατίθεται για τον Οκτώβρη, καθώς και η συζήτηση για την άρση ασυλίας του κ. Μιχελάκη. Φαίνεται στηρίζονται στα «μπάνια του λαού» για να μην υπάρξει λαϊκός ξεσηκωμός από τα σχέδιά τους, μάλλον όμως υπολογίζουν χωρίς τους ξενοδόχους.

Μαρσέλ & Μισέλ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Θύματα πολιτικής σκευωρίας» οι θύτες φτωχών μεταναστών Ποιοι άφησαν τη Χρυσή Αυγή να γίνει υπαρκτή απειλή

ομιλία του Ν. Μιχαλολιάκου στη Βουλή λίγα υπερασπιστικά στοιχεία για την απόσειση της κατηγορίας της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση περιείχε. Είχε, όμως, αρκετές πολιτικές αναφορές, που αξίζει να επισημάνουμε και να επιχειρήσουμε να ερμηνεύσουμε. Ο βασικός ισχυρισμός του είναι ότι έχει πέσει «θύμα πολιτικής σκευωρίας». Αλλά μεγαλύτερη σημασία έχει ο σκοπός για τον οποίο θεωρεί ότι στήθηκε αυτή: «Ήταν ένα κόλπο, ένα τέχνασμα για να μας πάτε στο 2% (…) Όχι μόνο δεν μας πήγατε, αλλά 110 χιλιάδες Έλληνες ήρθαν και συντάχθηκαν στις γραμμές της Χ.Α». Υπενθυμίζει, δηλαδή, στον κ. Σαμαρά την ορθότητα της εκτίμησης του πρώην στενού συνεργάτη του, του κ. Μπαλτάκου, όπως καταγράφεται στο περίφημο βίντεο, όπου ο στενός συνεργάτης του κ. Σαμαρά διαφωνούσε με τον πρωθυπουργό ως προς την εκτίμηση της μελλοντικής εκλογικής δύναμης της ΧΑ.

“

Ήθελαν να μας προσεταιριστούν…

Στην ομιλία του, όμως, προβάλλει και έναν δεύτερο ισχυρισμό, συμπληρωματικό του πρώτου: «Ήθελαν να μας προσεταιριστούν, όπως το έχουν κάνει άλλες φορές με την Εθνική Παράταξη το 1977, με την ΕΠΕΝ το 1989-90 και όπως το έκαναν διαλύοντας τον Καρατζαφέρη». Κι επειδή δεν το πέτυχαν, τους διώκουν, εξηγεί... Προς επίρρωσιν καταθέτει και αυτός

∆εν είναι καθόλου βέβαιο ότι η σημερινή ηγεσία της Ν∆ έχει κατανοήσει σε βάθος πόσο καταστροφική υπήρξε η τακτική της και ότι έχει απαλλαγεί από την επιρροή των απόψεων που θεωρούν τη ΧΑ αξιοποιήσιμη δύναμη στην προσπάθεια για διατήρηση της κυβερνητικής εξουσίας.

μυστικές συναντήσεις με τον κ. Μπαλτάκο, τον οποίο γνώρισε «σε εθνικιστικούς αγώνες το 1973 στο γραφείο της ΕΟΚΑ Β΄ του στρατηγού Γρίβα ∆ιγενή»! Επίσης ισχυρίζεται ότι είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Γ. Μουρούτη και μυστικές επαφές με δύο υπουργούς της Ν∆ που δεν κατονομάζει. Γιατί εκθέτει τη Ν∆, τώρα μάλιστα που έχουν γίνει πια οι εκλογές και δεν θα έχει άμεσο πολιτικό όφελος; Μια ερμηνεία θα ήταν ότι θέλει να κόψει τις γέφυρες επικοινωνίας. Γέφυρες που για να στηθούν δεν αρκούν μόνο τα πρόθυμα ή και εντεταλμένα γι’ αυτό το σκοπό στελέχη της Ν∆. Χρειάζονται και από την πλευρά της ΧΑ αντίστοιχα πρόσωπα και πολιτικές. Ίσως δεν είναι άσχετο με αυτή την ερμηνεία ένα απόσπασμα μετεκλογικού άρθρου του κ. Ν. Μιχαλολιάκου στο «Εμπρός», στο οποίο μαζί με τη χαρά του για την εκλογική επιτυχία της ΧΑ σπεύδει να προσθέσει: «Σίγουρα επιτύχαμε μια νίκη, αλλά δυστυχώς δεν έλειψαν τα φαινόμενα τα οποία χαρακτηρίζουν ένα αστικό και όχι επαναστατικό κόμμα. Αυτό θέλετε για τη ΧΑ; Εγώ όχι! Και να ξέρετε ότι ο μεγαλύτερος εχθρός του κινήματός μας είναι όλοι αυτοί που μας λένε “ν’ αλλάξουμε”…»

Ο «μεγαλύτερος εχθρός» της ΧΑ

Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει δημόσιες τοποθετήσεις υποστηρικτών αυτής της «αλλαγής». Προέρχονται από το εσωτερικό της ΧΑ ή από όμορους χώρους; Όπου κι αν βρίσκονται ο Ν. Μιχαλολιάκος αυτούς τους θεωρεί «μεγαλύτερους εχθρούς του κινήματος», και μάλιστα θεωρεί χρέος του να το τονίσει σε ένα επινίκειο άρθρο την επομένη των εκλγογών. Όπως και να ‘χει, ο Ν. Μιχαλολιάκος φαίνεται ότι μιλώντας στη Βουλή βρήκε την ευκαιρία να ρίξει ένα σμπάρο για να χτυπήσει δύο τρυγόνια: να εκδικηθεί την ηγεσία της Ν∆ που από συνομιλήτρια μετατράπηκε σε διώκτρια (επικαλούμενος τη σκοπιμότητα της ιδιοποίησης του εκλογικού ποσοστού της ΧΑ) και ταυτόχρονα να κόψει την όρεξη όποιων, παρά τη συμπεριφορά αυτή, εξακολουθούν να συζητούν σενάρια μετεξέλιξης. Ιδίως τώρα που η ΧΑ φαίνεται να αποσπάται από τη χορεία των αριθμητικά περιθωριακών κομμάτων.

Με αξιώσεις ρυθμιστή

Πώς φτάσαμε, όμως, στο σημείο υπόδικοι ναζιστές να εμφανίζονται ως παίκτες του πολιτικού παιχνιδιού με αξιώσεις ρυθμιστή; Χρειάζεται να πάμε λίγο πίσω και να

θυμηθούμε τις ημέρες δόξας της θεωρίας των δύο άκρων που διέδιδε η κυβέρνηση Σαμαρά. Βάζοντας στο ένα άκρο τον ΣΥΡΙΖΑ και στο άλλο τη ΧΑ, όπως βλέπουμε καθαρά σήμερα, δεν αποσκοπούσε μόνο στη δαιμονοποίηση του πρώτου. Κατάφερε να εξισώσει τη ΧΑ με την Αριστερά καθιστώντας την αποδεκτό τμήμα του πολιτικού σκηνικού. Στηριγμένη σ΄ αυτή τη «θεωρία» ακολούθησε την τακτική του προσεταιρισμού είτε μέσω της απόσπασης των ψηφοφόρων της ΧΑ, είτε δια της προσέγγισής της μετά από ένα σχετικό λίφτιγκ, όπως είχε εισηγηθεί δημόσια ο κ. Μπαλτάκος. Αυτή η πολιτική προϋπέθετε αδιαφορία για τις αμέτρητες καταγγελίες της Αριστεράς για την εγκληματική δράση της περιθωριακής ακόμα ΧΑ και ασυγχώρητη υποτίμηση, αργότερα, της εκτεταμένης πια δολοφονικής δράσης μελών και οπαδών της, στη βάση της λογικής ότι και το «άλλο άκρο» παρανομεί, δεν σέβεται τη νομιμότητα. ∆εν είναι καθόλου βέβαιο ότι η σημερινή ηγεσία της Ν∆ έχει κατανοήσει σε βάθος πόσο καταστροφική υπήρξε αυτή η τακτική και ότι έχει απαλλαγεί από την επιρροή των απόψεων που θεωρούν τη ΧΑ αξιοποιήσιμη δύναμη στην προσπάθεια για διατήρηση της κυβερνητικής εξουσίας. Συμμετέχει στη νομική διαδικασία παραπομπής της ηγεσίας της ΧΑ ενώπιον του νόμου, αλλά την ίδια ώρα φέρνει το νόμο για το μεταναστευτικό κουτσουρεμένο στα σημεία που θα το ήθελε η ΧΑ.

Πολιτικές που θρέφουν τη ΧΑ

Εκτός από τις οικονομικές και κοινωνικές ανατροπές που τροφοδοτούν την κάλπη της ΧΑ, υπάρχουν και πολιτικές επιλογές που την έχουν γιγαντώσει. Αυτές δεν πρόκειται να μεταφραστούν σε ποινικές ευθύνες, όμως είναι ανάγκη να αποδοθούν σε όσους τις προώθησαν. Όχι τόσο για να πληρώσουν, όπως και πρέπει, το πολιτικό τίμημα, όσο για να αναδειχθούν ως επικίνδυνες για τη δημοκρατική πολιτική τάξη. Και χρειάζεται να το τονίζουμε ξανά και ξανά, γιατί όλα αυτά δεν αφορούν κάποιο μακρινό παρελθόν. Υπάρχουν ακόμα πολιτικοί που σκέφτονται σαν τον Μπαλτάκο και αναζητούν τρόπο να ενισχύσουν τη θέση της ∆εξιάς στον πολιτικό χάρτη με δάνεια από την ακροδεξιά. Ο Ν. Μιχαλολιάκος ανησυχεί για τους δικούς του λόγους μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Για τους δικούς της λόγους θα έπρεπε να ανησυχεί και η Αριστερά. Γιατί μια τέτοια προοπτική μετατοπίζει όλο τον πολιτικό χάρτη της χώρας δεξιότερα σε επικίνδυνο βαθμό. Και τείνει να κάνει δυσδιάκριτη έως αόρατη τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη ∆εξιά και την Ακροδεξιά. Κι όταν αυτή η διαχωριστική χαθεί, τότε είναι πολύ πιο εύκολο να κυριαρχήσει η ιδεολογία του ναζισμού, που είναι εξαιρετικά εχθρική για τους εργαζόμενους για τη μεγάλη πλειονότητα του λαού, γιατί ακριβώς δεν θεωρεί κυρίαρχη τη διάκριση ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς. ∆είτε πόσο γλαφυρά το περιγράφει ο Ν. Μιχαλολιάκος στο «Εμπρός»: «Σε αυτή τη χώρα υπάρχουν ουκ ολίγοι ραγιάδες, που θέλουν την ησυχία τους, μίζερη ή πλούσια δεν έχει σημασία, ο ραγιάς είναι ραγιάς είτε πλούσιος είτε φτωχός…» Το ίδιο και ο «επαναστάτης» εθνικοσοσιαλιστής δεν έχει σημασία τι είναι: αν είναι πλούσιος, ακόμα καλύτερα. Χ. Γεωργούλας

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ανώμαλη προσγείωση στο Παρίσι ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ Ο ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ε πλήρες αδιέξοδο έχει περιέλθει το Μαξίμου. Τα μηνύματα από τους δανειστές είναι σκληρά και αφορούν τη συνέχιση της ίδιας σκληρής πολιτικής της λιτότητας. Η κυβέρνηση, ωστόσο, δοκιμάζεται και εσωκομματικά, γι’ αυτό και προχώρησε στο πρόωρο κλείσιμο της Βουλής. Ο ανασχηματισμός, όπως όλα δείχνουν, θα γίνει τη ∆ευτέρα, με την… επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, με τους Ευρωπαίους να στέλνουν μηνύματα στην κυβέρνηση ότι η αλλαγή προσώπων δεν πρέπει να σηματοδοτήσει και αλλαγής πολιτικής. Πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι τα ονόματα, τουλάχιστον στα κρίσιμα υπουργεία, όπως αυτό του Οικονομικών, αν αντικατασταθεί ο Γ. Στουρνάρας, θα τύχουν και της εγκρίσεως ευρωπαίων ηγετών –η ανακοίνωση των ονομάτων αναμένεται να γίνει αργά το βράδυ της ∆ευτέρας, πιθανόν την ώρα των τηλεοπτικών κεντρικών δελτίων ειδήσεων. Ήδη η [αναγκαστική] παραίτηση του γενικού γραμματέα ∆ημοσίων Εσόδων, Χάρη Θεοχάρη, προκάλεσε την αντίδραση της Κομισιόν, που με ανακοίνωσή της τονίζει ότι «η διοίκηση εσόδων διαδραματίζει ρόλο κλειδί στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και η εξέλιξη αυτή είναι αιτία βαθιάς ανησυχίας».

Εγκλωβισμένος ο Σαμαράς

Ο Αντ. Σαμαράς συνειδητοποίησε άμεσα ότι εγκλωβίστηκε μεταξύ των προεκλογικών επικοινωνιακών σχεδιασμών της κυβέρνησής του –«σκίζω καθημερινά σελίδες από τα μνημόνια», «αλλαγή σελίδας», κ.λπ.- και των κατευθύνσεων των ευρωπαίων ηγετών ότι η πολιτική της λιτότητας δεν αλλάζει. Η αρχή έγινε από τον Σόιμπλε, που έκανε γνωστό το τρίτο πακέτο «βοηθείας» προς την Ελλάδα. «Στο τέλος του 2012, όταν δηλαδή αποφασίστηκε το δεύτερο πακέτο προς την Ελλάδα», δήλωσε ο Σόιμπλε στο περιοδικό Focus, «ήταν σαφές ότι δύο χρόνια μετά τη λήξη του η χώρα δεν θα μπορούσε να αναχρηματοδοτηθεί από τις αγορές. Επειδή δε, το

είχε ελεύθερα τα χέρια να παίξει ακόμα και το χαρτί των εκλογών. Σήμερα φαίνεται να συντρίβεται το όνειρό του ανάμεσα σε ∆ΝΤ και Ευρωπαίους. Σαν να μην έφταναν αυτά, δηλαδή αδυναμία διαχείρισης του χρέους, ο Αντ. Σαμαράς δεν φαίνεται ικανός να ελέγξει και το κόμμα του. Υπάρχουν στελέχη της που εισηγούνται ακροδεξιά στροφή, προκειμένου να προσεγγίσουν ψηφοφόρους από τη Χρυσή Αυγή, τους ΑνΕλ και διάφορους ανεξάρτητους. Ωστόσο, άλλα στελέχη της υποστηρίζουν ότι αυτοί σε μεγάλο ποσοστό χάθηκαν οριστικά και υποστηρίζουν την επέκταση προς το κέντρο!

∆ύο στρατόπεδα στο ΠαΣοΚ χρέος της Ελλάδας αναμένεται να καταστεί βιώσιμο το 2022, υπάρχει το ενδεχόμενο η Ελλάδα να χρειαστεί ακόμη μια φορά περιορισμένη βοήθεια». Την ανώμαλη προσγείωση της οικονομικής πολιτικής του Μαξίμου ήρθε να συμπληρώσει και ο επικεφαλής του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ, που επανέλαβε ότι η Ελλάδα ίσως χρειαστεί και άλλη οικονομική βοήθεια καθώς η έξοδος στις αγορές είναι απαγορευτική με επιτόκια μεταξύ 6% και 7%. ∆ηλώσεις που παραπέμπουν ευθέως στη συνέχιση της ίδιας πολιτικής, την οποία άλλωστε έχουν υπογράψει οι Αντ. Σαμαράς και Ευ. Βενιζέλος. Στο αναλυτικό κείμενο του μνημονίου η κυβέρνηση δηλώνει «δεσμευμένη για τη διατήρηση των επιτευγμάτων μέχρι σήμερα» και ότι θα «συνεχίσει την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που συμφωνήθηκαν από την έναρξη του προγράμματος», αλλά και τη «λήψη ισοδύναμων μέτρων» για να «διασφαλιστεί η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων».

∆ΝΤ: Μόνο με «κούρεμα» βιώσιμο το χρέος

θηκε στο Παρίσι με την Κρ. Λαγκάρντ παρουσία του Πόουλ Τόμσεν. Η συνάντηση, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, είχε να κάνει με την έκθεση του ∆ΝΤ για την πορεία της οικονομίας της χώρας, η δημοσιοποίηση της οποίας μετατέθηκε για την προσεχή βδομάδα. Παράλληλα, η γενική διευθύντρια του ∆ΝΤ κατέστησε σαφές στον Γ. Στουρνάρα ότι το ελληνικό χρέος δεν θα καταστεί ποτέ βιώσιμο αν δεν υπάρξει «κούρεμα», άποψη με την οποία διαφωνεί η ηγεσία της ευρωζώνης, που θέλει μόνο επιμήκυνση του χρέους και μείωση επιτοκίων. Και ξεκαθάρισε στον Γ. Στουρνάρα ότι όσο το χρέος δεν καθίσταται βιώσιμο, η τρόικα δεν θα φύγει ποτέ από την Ελλάδα, δηλαδή, όπως τόνισε η Ελλάδα θα ακολουθεί πολιτικές που θα καθορίζονται από την τρόικα! Στέλεχος της κυβέρνησης, μάλιστα, τόνιζε ότι και να θέλει η Ελλάδα να ταχθεί υπέρ του «κουρέματος» και του ∆ΝΤ, θα βρει απέναντί της ολόκληρη την ευρωπαϊκή ηγεσία που την στηρίζει και πολιτικά. Ο Αντ. Σαμαράς ευελπιστούσε ότι περί το τέλος του καλοκαιριού έχοντας εικόνα για το πώς θα ρυθμιστεί το χρέος, σε συνδυασμό και με κάποιες «διευκολύνσεις / ελαφρύνσεις» στο φορολογικό που θα του επέτρεπαν οι Ευρωπαίοι, θα

Τίγρης και γήπεδο (και ο ΣΥΡΙΖΑ)

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Την Τρίτη ο Γ. Στουρνάρας συναντή-

ο γήπεδο της ΑΕΚ εξελίχτηκε σε κεντρικό θέμα της προεκλογικής αντιπαράθεσης στις δημοτικές εκλογές - και όχι μόνο – στο δήμο ΦιλαδέλφειαςΧαλκηδόνας, αλλά και ευρύτερα. Από την κατεδάφιση του γηπέδου το 2003 το ζήτημα αυτό απασχολεί φίλαθλους της ΑΕΚ και την τοπική κοινωνία. Ο υποψήφιος δήμαρχος Αράπογλου που πήρε το χρίσμα από τον ∆. Μελισσανίδη, απέτυχε να περάσει στο δεύτερο γύρο, οδηγώντας τον επιχειρηματία να τα ποντάρει όλα στην υποψηφιότητα του Λύσσανδρου Γεωργαμλή, παλαίμαχου διεθνή ποδοσφαιριστή της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού. Ο τελευταίος διεξήγαγε μια προεκλογική καμπάνια εστιάζοντας στο θέμα του γηπέδου, επένδυσε στην οπαδοποίηση και χουλιγκανοποίηση της πολιτικής ζωής και σε μια εκστρατεία διαστρέβλωσης των θέσεων του αντιπάλου του, Άρη Βασιλόπουλου που στηρίχτηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η θέση του τελευταίου από την αρχή ήταν θετική όσον αφορά την ανέγερση του γηπέδου, το οποίο συνορεύει με το άλσος Φιλαδέλφειας. Εστίασαν σε τρία σημεία: α) να ανεγερθεί το γήπεδο χωρίς να καταπατηθεί έκταση από το άλσος, β) να μην ανεγερθεί το γήπεδο σε ύψος που θα «καλύψει» την παρακείμενη γειτονιά (τα γειτονικά σπίτια έχουν ύψος 12 μέτρα και τα αρχικά

σχέδια που προωθεί ο Μελισσανίδης προέβλεπαν 27 μέτρα ύψος) και γ) να ληφθούν κατάλληλα μέτρα ώστε να ρυθμιστεί το κυκλοφοριακό/συγκοινωνιακό ζήτημα που συνεπάγεται η ανέγερση του γηπέδου. Παράλληλα, η παράταξη ανέδειξε αυτόνομα το θέμα του άλσους. Η κυβέρνηση με την ψήφιση του ρυθμιστικού σχεδίου Αθήνας/Θεσσαλονίκης που προωθεί, καταρχήν αποχαρακτηρίζει το άλσος στο άρθρο 18 «αναβαθμίζοντας» το σε Μητροπολιτικό Πάρκο, ενώ στο άρθρο 81 φωτογραφίζει την ανέγερση του γηπέδου της ΑΕΚ, εκχωρώντας το 5% του άλσους (περίπου 26 στρέμματα πλέον του οικοπέδου του παλιού γηπέδου) και αλλάζοντας τον συντελεστή δόμησης ώστε να ανεγερθεί γήπεδο σύμφωνα με τις φαραωνικές προδιαγραφές που ζητάει ο επιχειρηματίας. Η νίκη του Βασιλόπουλου συντελέστηκε κόντρα στο κλίμα τρομοκρατίας και χουλιγκανισμού, έβαλε ανάχωμα στα σχέδια του επιχειρηματία να αλώσει την πόλη μέσω του γηπέδου, και άνοιξε το δρόμο για να φτιαχτεί ένα γήπεδο μέσα από τα μάτια της πόλης και με σεβασμό στους πολεοδομικούς και περιβαλλοντικούς κανόνες. Παρόλα αυτά, μετά τις εκλογές, ανακοινώθηκε από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και από το τμήμα αθλητισμού – εν αγνοία μάλιστα του τμήματος περι-

Σοβαρές διαφωνίες, όμως, υπάρχουν και μεταξύ των βουλευτών της κυβέρνησης για τα σημαντικά νομοσχέδια που έρχονται προς ψήφιση στη Βουλή. Το κλείσιμο της Βουλής, λοιπόν, αυτό το σκοπό εξυπηρετούσε και τα θερινά τμήματα θα λειτουργήσουν με βουλευτές που δεν αναμένεται ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στις ψηφοφορίες. Όσον αφορά το ΠαΣοΚ τα προβλήματα είναι τεράστια και χονδρικά διαμορφώνονται δύο στρατόπεδα. Κ. Σκανδαλίδης, Φ. Γεννηματά, ∆. Ρέππας, Θ. Μωραΐτης, Μ. Καρχιμάκης, Κ. Μπατζελή και Μ. Κασσής είναι το ένα στρατόπεδο. Θέτουν θέμα ηγεσίας, άμεσα ή έμμεσα, και ζητούν τη σύγκληση συνεδρίου του ΠαΣοΚ με στόχο να ανατρέψουν τον Ευ. Βενιζέλο. Α. Λοβέρδος, Ε. Χριστοφιλοπούλου, Ν. Μπίστης και Μ. Καψής, ως Ελιά, θέλουν κοινό συνέδριο με Ποτάμι και ∆ημΑρ, όπως και ο Σπ. Λυκούδης. Ο ίδιος ο Ευ. Βενιζέλος θέλει να παραμείνει αρχηγός της Ελιάς χωρίς αναφορές στο ΠαΣοΚ και στη χειρότερη περίπτωση πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τη Ελιάς τον Α. Λοβέρδο. Στην τελευταία περίπτωση αντιδρά ο Π. Καψής που βλέπει τον εαυτό του στο ρόλο του υπευθύνου της Ελιάς. Θ. Μιχόπουλος

βάλλοντος του κόμματος – συμφωνία με τον Μελισσανίδη! Η ανακοίνωση αυτή σόκαρε πολύ κόσμο του κόμματος που πανηγύρισε την νίκη της αριστεράς στην Φιλαδέλφεια. Ασχέτως από τις ακριβείς τεχνικές λεπτομέρειες της συμφωνίας, η ανακοίνωση με τυμπανοκρουσίες της συμφωνίας ενός κόμματος της αριστεράς με τον συγκεκριμένο επιχειρηματία, την στιγμή μάλιστα της ήττας των συμφερόντων του – τα οποία σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζονται με αυτά του αθλητισμού και του φίλαθλου πνεύματος – καταφέρνουν να τον ξαναβάλουν στο παιχνίδι σαν ρυθμιστή! Είναι ακόμα πιο παράλογο, αφού συμβαίνει μετεκλογικά εκθέτοντας καταρχάς τον κόσμο της αριστεράς που το προηγούμενο χρονικό διάστημα τραβούσε το λούκι στην πόλη. Φανερώνει ακόμα μια ανησυχητικά ηττοπαθή ανάγνωση των αποτελεσμάτων των εκλογών, με μια πρόχειρη προσπάθεια να μαζευτούν ενόψει των επόμενων εκλογών ακροατήρια χωρίς κανένα κριτήριο. Να το θυμίσουμε για μια ακόμα φορά γιατί φαίνεται ότι σε κάποια αυτιά ακούγεται δύσκολο: δεν χάσαμε τις εκλογές, κερδίσαμε! Σπύρος Νιάκας

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Προς ένα ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής Ο ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Του Στέφανου ∆ημητρίου*

όρος «πολιτικό σύστημα» είναι ασαφής. Προϋποθέτει την έννοια «πολίτευμα», χωρίς να ταυτίζεται με αυτήν. Αναφέρεται στην οργάνωση και την άσκηση της πολιτικής εξουσίας. Το πολιτικό σύστημα είναι έννοια αφορώσα την άσκηση και την κατανομή της πολιτικής εξουσίας σε σχέση και με άτυπα κέντρα, όπως είναι κύκλοι συμφερόντων, π.χ. οι θύλακοι εξουσίας των ΜΜΕ. Το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να προσδιοριστεί χωρίς την αναζήτηση και την εξέταση του εκάστοτε πραγματικού κέντρου της πολιτικής εξουσίας. Η σπουδαιότητα της έννοιας έγκειται στο ότι και η έννοια «πολίτευμα» και η έννοια «κυβερνητικό σύστημα» προσδιορίζονται, ως προς τη λειτουργία τους, από την έννοια του πολιτικού συστήματος. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι δύο πρώτες έννοιες χάνουν τη νοηματική τους αυτοτέλεια. Σημαίνει ότι ο συσχετισμός τους με το πολιτικό σύστημα επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τη λειτουργία του πολιτεύματος, ιδίως σε περιόδους κρίσης.

Πολιτική υποαντιπροσώπευση

Έχει καταφανεί η κατάργηση της αυτονομίας της πολιτικής απέναντι στα οικονομικά, επιχειρηματικά συμφέροντα. Είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που άσκησαν η Ν.∆. και το ΠΑΣΟΚ και των πελατειακών σχέσεων που δημιούργησαν, δημιουργώντας έτσι θυλάκους ασύδοτης διαφθοράς. Η κρίση του πολιτικού συστήματος έχει μετατραπεί και σε κρίση της αντιπροσώπευσης. Ακριβέστερα, αφορά την πολιτική υποαντιπροσώπευση. Αυτή η κρίση δεν είναι απλώς κρίση της πολιτικής, είναι κρίση της ίδιας της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας. Περιλαμβάνει και τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς και τους αμεσοδημοκρατικούς και αυτούς που αφορούν την πολιτική συμμετοχή. Περιλαμβάνει δηλαδή το κοινοβούλιο, την εκτελεστική εξουσία, το φαύλο κομματικό σύστημα, την αυτοδιοίκηση, τα χειραγωγούμενα συνδικάτα. Η κοινωνική εξαθλίωση οδηγεί στην πολιτική υποαντιπροσώπευση, σε συνδυασμό με την απαξίωση της πολιτικής ή, ακριβέστερα, την «αποπολιτικοποίησή της». Το καταρρέον πολιτικό σύστημα δείχνει πώς και γιατί οργανώθηκε και κατανεμήθηκε η πολιτική εξουσία μέσα από αυτούς τους θυλάκους. Αυτοί οι θύλακες μετατράπηκαν σε καθεστώς που περιλαμβάνει ιδιοκτήτες ΜΜΕ και άλλους επιχειρηματίες διαπλεκόμενους με μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου. Αυτό το καθεστώς οδήγησε σε κοινωνικό και παραγωγικό έλλειμμα, καθώς και στη συρρίκνωση της δημοκρατίας. Η υπέρβαση του σάπιου πολιτικού συστήματος προϋποθέτει τη διεύρυνση της πολιτικής συμμετοχής. Συνεπώς, εμείς, ως ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει να επιτύχουμε τον ανακαθορισμό της ουσίας της πολιτικής ως επιδίωξης του γενικού συμφέροντος, στο πεδίο της δημοκρατίας. Αυτό σημαίνει ότι προτάσσουμε, παράλληλα με τη δίκαιη κοινωνική αναδιανομή, και την ανακατανομή της πολιτικής εξουσίας. Ως προς αυτό, η νίκη μας στην περιφέρεια Αττικής, αλλά και στο δήμο Αθηναίων –θεωρώ νίκη την επίδοση του υποψηφίου μας– και αλλού,

είναι εξόχως σημαντικές. Είναι εφαλτήρια για τη συγκρότηση ενός ριζοσπαστικού κινήματος πολιτικής συμμετοχής, που θα αποσκοπεί στη μείωση της πολιτικής υποαντιπροσώπευσης. Στόχος του είναι η ανακατανομή της πολιτικής εξουσίας. Πυρήνες του ανευρίσκονται ήδη στα δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης, τα οποία αποτελούν πεδίο ριζοσπαστικοποίησης πολιτών. Η ανακατανομή της πολιτικής εξουσίας προϋποθέτει τη μείωση της πολιτικής υποαντιπροσώπευσης. Η πολιτική της Ν.∆. και του ΠΑΣΟΚ επέφερε τον αποκλεισμό μεγάλου μέρους της κοινωνίας. Η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, που συνταγματικώς υπάγονται στη σφαίρα της συλλογικής αυτονομίας, η αποσάθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης από τον κομματικό παρασιτισμό της Ν.∆. και του ΠΑΣΟΚ, η παρασιτική λειτουργία των κρατικώς συντηρούμενων ΜΜΕ, η υποκατάσταση της νομοθετικής εξουσίας από την εκτελεστική, αλλά και η αποστροφή του Σαμαρά για την εκλογική έκφραση της λαϊκής βούλησης, ώστε να αντιμετωπιστεί η δυσαρμονία εκλογικού αποτελέσματος και λαϊκής νομιμοποίησης, είναι γνωρίσματα της αλλοίωσης του πολιτεύματος. Το καθεστώς των συμφερόντων, που ελέγχει την άτυπη οργάνωση και κατανομή της πολιτικής εξουσίας, περιορίζοντας την πολιτική αντιπροσώπευση, διευρύνει τα όρια της ισχύος του. Αποτέλεσμα είναι η κρίση ουσιαστικής, πολιτικής νομιμοποίησης για την κυβέρνηση, που ασκεί πολιτική πατρωνίας υπέρ των μαυραγορίτικων συμφερόντων.

“

Ένα ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής θα επανορίσει την πολιτική ως ριζοσπαστική διακύβευση και θα στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ των μεγάλων θεσμικών και κοινωνικών αλλαγών και της κυβερνητικής προοπτικής. συμμετοχής. Το ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής, με φορέα τον ΣΥΡΙΖΑ, θα διεκδικήσει την αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου, η ενίσχυση του οποίου συνιστά και στόχο και μέσο της ανάπτυξης. Θα διεκδικήσει ενίσχυση της παιδείας και της υγείας ως κύριες επενδύσεις. Αυτό το κίνημα χρειάζεται την αναδιοργάνωση του συνδικαλιστικού κινήματος. Χρειάζεται την τοπική αυτοδιοίκηση, ξεκινώντας από τον πυρήνα της σύστασης και εκδήλωσης της πρωταρχικής εξουσίας των πολιτών – την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση – και φτάνοντας μέχρι τις περιφέρειες. Η πολιτική μας για την αυτοδιοίκηση θα κριθεί και με αυτόν τον γνώμονα.

Το πρόβλημα της πολιτικής και κοινωνικής ηγεμονίας

Τι κίνημα χρειαζόμαστε

Αυτό το καθεστώς και το παλιό πολιτικό σύστημα αντιμετωπίζονται μόνο από ένα ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής. Ένα τέτοιο κίνημα πρέπει να είναι προτεραιότητα του ΣΥΡΙΖΑ και της πολιτικής των συμμαχιών του. Μόνο έτσι επιτυγχάνεται ο αναβιβασμός της υπαρκτής πολιτικής μας πρωτοκαθεδρίας σε πολιτική και κοινωνική ηγεμονία. Η ανάπτυξη αποτιμάται με γνώμονα και το κατά κεφαλήν εισόδημα και την κατανομή του εισοδήματος, την ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης, τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και τη διεύρυνση της συμμετοχής των λαϊκών στρωμάτων στο αυξανόμενο εθνικό εισόδημα. Αυτά δεν μπορούν να γίνουν χωρίς την ανακατανομή της πολιτικής ισχύος και την αύξηση της πολιτικής

Χρειαζόμαστε κίνημα που να αποσκοπεί στη ριζοσπαστική αναδιανομή της πολιτικής εξουσίας, σε όλα τα επίπεδα, ως διατράνωση του αιτήματος για ουσιαστική πολιτική και κοινωνική ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτό το κίνημα θα διεκδικήσει τον ανακαθορισμό και τη διεύρυνση των προϋποθέσεων πολιτικής συμμετοχής. Θα αμφισβητήσει την απονομιμοποίηση της πολιτικής. Θα στηρίξει το πρόγραμμά μας για θεσμούς κοινωνικού ελέγχου και άμεσης δημοκρατίας. Θα διεκδικήσει – με πολιτικό φορέα τον ΣΥΡΙΖΑ – την ανακατανομή της πολιτικής ισχύος, από το καθεστώς των συμφερόντων και το υπηρετικό του πολιτικό προσωπικό, στην κοινωνία και τους πολίτες, δηλαδή στην πολιτική ως έκφραση του γενικού

συμφέροντος, στο πεδίο της δημοκρατίας. Αυτή πρέπει να είναι η ουσία της πολιτικής μας στρατηγικής και της κυβερνητικής μας πρότασης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, για να κερδίσει την ηγεμονία, θα πρέπει να σκοπεύει στην αποκατάσταση της αυτονομίας της πολιτικής από το καθεστώς των συμφερόντων και τα πελατειακά δίκτυα διαφθοράς, ώστε το πεδίο της πολιτικής να καταστεί αυτόνομος χώρος για τη λήψη αποφάσεων που καθορίζουν τη ζωή των πολιτών. Η πολιτική, ως άσκηση του γενικού συμφέροντος, στο πεδίο της δημοκρατίας, είναι ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη και αν σχηματίσουμε κυβέρνηση, αυτό δεν συνεπάγεται αυτόχρημα και άσκηση εξουσίας, εφόσον η τελευταία θα ελέγχεται από το καθεστώς των συμφερόντων, που ορίζουν το πολιτικό σύστημα και την κατανομή της εξουσίας. Τι θα κάνουμε τότε; Θα πάμε με τα νερά τους; Για να συγκρουστούμε με αυτό το «παλαιό καθεστώς», το οποίο δεν θα παραιτηθεί από την οργάνωση και την κατανομή της πολιτικής εξουσίας, μέσω των άτυπων κέντρων του, θα χρειαστεί να συγκροτήσουμε νέο μοντέλο δημοκρατίας, ικανό να χωρέσει το μοντέλο μετάβασης που χρειαζόμαστε, ώστε να αχθούμε στην κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση, τη φορολογική και διοικητική μεταρρύθμιση και τη δίκαιη διανομή. Η τελευταία προϋποθέτει την αναδιανομή της πολιτικής ισχύος, το ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής. Η επίκληση της λαϊκής κυριαρχίας, ως κανονιστικής αρχής της δημοκρατίας, θα είναι απαραίτητη, επειδή η πολιτική είναι και διακύβευση, επειδή θα χρειαστεί η λαϊκή στήριξη, επειδή αυτή προϋποθέτει την ηγεμονία, επειδή θα διακυβευτεί η ανακατανομή της πολιτικής ισχύος, παντού. Χωρίς αυτήν και το κίνημα πολιτικής συμμετοχής, δεν θα έχουμε την εμπιστοσύνη του λαού. Έτσι θα καθοριστούν το εύρος και η δυναμική των απαραίτητων συμμαχιών μας. Γι’ αυτό χρειάζεται ένα ριζοσπαστικό κίνημα πολιτικής συμμετοχής: επειδή αυτό θα επανορίσει την πολιτική ως ριζοσπαστική διακύβευση, επειδή θα στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ των μεγάλων θεσμικών και κοινωνικών αλλαγών και της κυβερνητικής προοπτικής.

* Ο Στέφανος ∆ημητρίου διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στον Τομέα Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Τα ΜΜΕ ως σύμμαχος της τρόικας και της διαπλοκής

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΙΩΡΓΟ ΠΛΕΙΟ

“

Συζητάμε με τον πρόεδρο του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργο Πλειό, για το εκλογικό αποτέλεσμα και το ρόλο των συστημικών ΜΜΕ στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων. Αντίπαλο δέος στην προπαγάνδα των μίντια είναι πια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία “κρατάνε συσπειρωμένο, αν και σε απόσταση, τον κόσμο, ο οποίος ακούει μια διαφορετική άποψη από αυτή που επικρατεί στη παραδοσιακή δημόσια σφαίρα”. Τη συνέντευξη πήραν η Ιωάννα ∆ρόσου και ο Παύλος Κλαυδιανός

Κάνοντας μια πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, η κυβερνητική πολιτική ηττήθηκε; Πρέπει να επισημάνω ότι πρόκειται για ένα εκλογικό αποτέλεσμα, το οποίο αναμφισβήτητα έχει μεγάλη πολιτική βαρύτητα αλλά και ιστορική σημασία. Είναι η μεγαλύτερη νίκη της Αριστεράς εδώ και πολλές δεκαετίες, αφού ξεπερνά ακόμα και το επίτευγμα του ‘58. Η νίκη αυτή έχει και πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον, καθώς η ελληνική Αριστερά αποσπά ένα μεγάλο ποσοστό σε μια Ευρώπη που χειμάζεται πολιτικά ενώ σημειώνεται σημαντική άνοδος της ακροδεξιάς. Από εκεί και πέρα, θα έλεγα ότι αυτή η εκλογική νίκη θυμίζει αποτέλεσμα ημιχρόνου. Το τέλος του αγώνα θα το κρίνουν οι εθνικές εκλογές. Αυτό σημαίνει ότι η Αριστερά θα πρέπει να λάβει υπόψη της όχι μόνο πόσοι την ψήφισαν και γιατί, αλλά και τις κινήσεις του αντιπάλου. Ποιες θα μπορούσαν να είναι αυτές; Από τη μια είναι η εντατικοποίηση της μνημονιακής πολιτικής και, από την άλλη, η περιστολή της δημοκρατίας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ότι έχει γράψει στα παλιά της τα παπούτσια τις δικαστικές αποφάσεις για την επαναπρόσληψη των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών και για την ακύρωση της οικοδομικής άδειας του Mall. Αυτό δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν σέβεται μία από τις τρεις βασικές εξουσίες, τη δικαιοσύνη. Παρότι κάθε άλλο παρά ανεξάρτητη είναι… Ακριβώς. Και το ότι δεν τη σέβεται δείχνει το πόσο ανεξάρτητη είναι. Πέρα από τις κινήσεις της κυβέρνησης είναι σημαντικό ο ΣΥΡΙΖΑ να προβλέψει τις κινήσεις της τρόικας, καθώς αυτή θα προσπαθήσει να τον προσελκύσει στη μνημονιακή πολιτική, ειδικά αν υπάρξει αδυναμία σχηματισμού λειτουργικής κυβέρνησης. Το πρόβλημα της τρόικας, και της διαπλοκής, είναι να μην αλλάξει η πολιτική του μνημονίου. ∆εν τους νοιάζει αν θα κυβερνά ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος ή ο Τσίπρας.

Σκοπίμως αποσιωπούν τα νέα μέτρα

Η κυβέρνηση προσπαθεί, με κάθε τρόπο, να εξαντλήσει την τετραετία. Και ένας πρώτος σκόπελος είναι να γλιτώσει τις προεδρικές εκλογές, γεγονός που προσπαθούν τα συστημικά ΜΜΕ να υποβιβάσουν. Στην κυβέρνηση προσπαθούν να αποφύγουν το σκόπελο των προεδρικών εκλογών, ελπίζοντας –ματαίως- ότι το 2016 θα είναι καλύτερη η κατάσταση. Έτσι, σκοπίμως αποσιωπούν τα νέα μέτρα που έρχονται. Επιλέγουν την πόλωση και εκτιμώ πως θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν μια «μνημονιακή

Στην κυβέρνηση προσπαθούν να αποφύγουν το σκόπελο των προεδρικών εκλογών, ελπίζοντας – ματαίως- ότι το 2016 θα είναι καλύτερη η κατάσταση. Έτσι, σκοπίμως αποσιωπούν τα νέα μέτρα που έρχονται. ομοσπονδία» στηριζόμενοι στα δίπολα σταθερότητα ή καταστροφή, παραμονή στο ευρώ ή Grexit, εκσυγχρονισμός ή οπισθοδρόμηση. Γι’ αυτό γίνονται οι διεργασίες για τη δημιουργία της «μεγάλης παράταξης»; Νομίζω ότι είναι δύσκολο για τη Νέα ∆ημοκρατία να συγκροτήσει ένα ευρύ πολυσυλλεκτικό κόμμα. Η ομάδα Σαμαρά, αντιλαμβάνεται την σημερινή πολιτική ζωή ακόμα με όρους εμφυλίου πολέμου. Είναι μια ομάδα που γαλουχήθηκε στο πνεύμα της πολιτικής Αβέρωφ. Αντί, λοιπόν, της ενσωμάτωσης θα προσπαθήσουν να χτίσουν γέφυρες. Για παράδειγμα, η Νέα ∆ημοκρατία δεν μπορεί να συνεργαστεί άμεσα με τη Χρυσή Αυγή, αφού είναι πλέον πασιφανές ότι πρόκειται για μια σύγχρονη ναζιστική οργάνωση. Όμως, ο Γ. Καρατζαφέρης μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα με τη δεξαμενή

της Χρυσής Αυγής. Η Νέα ∆ημοκρατία δεν ψάχνει τόσο για να στελέχη που θα διευρύνουν το κόμμα, όσο για συνδέσμους που θα επαναπατρίσουν ψηφοφόρους που διέρρευσαν προς τα δεξιά ή προς το κέντρο.

ΜΜΕ: Ο επικοινωνιακός βραχίονας της τρόικας

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των συστημικών ΜΜΕ για την επιβίωση της μνημονιακής κυβέρνησης; Αυτό που έχει σημασία να διευκρινίσουμε είναι ότι τα συστημικά ΜΜΕ πρωτίστως είναι σύμμαχος της τρόικας και της διαπλοκής, και κατά προέκταση κάθε μνημονιακής κυβέρνησης. Είναι, βλέπετε, ο δεύτερος πιο σημαντικός μηχανισμός –μετά την κυβέρνηση- για την

Ο ΣΥΡΙΖΑ να μην εγκαταλείψει το κίνημα

Είπες στην αρχή ότι η Αριστερά κέρδισε το πρώτο ημίχρονο του αγώνα. Τι απαιτείται για να αναδειχθεί νικήτρια; Η Αριστερά θα πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να παραμείνει μέχρι κεραίας συνεπής στον πόλεμο κατά της διαπλοκής. Καμία συνεννόηση, καμία συνδιαλλαγή, σε κανένα επίπεδο –εκτός από αυτά που προβλέπονται θεσμικά- με κανέναν από αυτούς που εκπροσωπούν τη διαπλοκή. Πρέπει να παραμείνει στην αντιμνημονιακή του πολιτική, αλλά θα πρέπει να την εμπλουτίσει με το τι θα κάνει σε κάθε τομέα εφαρμοσμένης πολιτικής, αν πάρει την εξουσία. Και όχι μόνο να περιγράψει με σαφήνεια τι θα κάνει, αλλά και πώς. Για παράδειγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι θα φτιάξει μια νέα ΕΡΤ. Θα πρέπει να είναι σαφής ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά της νέας ΕΡΤ και πώς από τη ΝΕΡΙΤ θα φτάσουμε σε αυτή. Τέλος, θεωρώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ενισχύσει την κινηματική του παρουσία. ∆εν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ που έφερε τον κόσμο κοντά του. Ήταν ο κόσμος που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή τη θέση. Και σε αυτό συντέλεσε πάρα πολύ η κινηματική του παρουσία στις πλατείες, στις διαδηλώσεις, στους συλλογικούς αγώνες. ∆εν αρκεί το παιχνίδι να περιοριστεί μόνο στο πλαίσιο της βουλής. Η αριστερά πάντα είχε περισσότερα γήπεδα να παίξει και δεν πρέπει να τα εγκαταλείψει.

εφαρμογή των πολιτικών της τρόικας. Άλλωστε, τα ΜΜΕ είναι άμεσα εξαρτημένα από την τρόικα, καθώς η τελευταία τα κρατά τεχνηέντως στη ζωή με δάνεια που τους δίνει μέσω των τραπεζών. Τα ΜΜΕ, θα λέγαμε, είναι ο επικοινωνιακός βραχίονας της τρόικας, ενώ η κυβέρνηση είναι ο εκτελεστικός. Τα ΜΜΕ, ειδικά την προεκλογική περίοδο, δεν κράτησαν καν τα προσχήματα στην προσπάθειά τους να μην αλλάξει τίποτα στην πολιτική που ακολουθείται. Το τοπίο έχει γίνει πια ζοφερό. Αν παρακολουθήσουμε τη στράτευση των μίντια σήμερα σε σχέση με το 2010, η απόσταση είναι τρομακτική. Τα μίντια είναι ενσωματωμένα, «κρεβατωμένα» (embedded) στην κλίνη της μνημονιακής πολιτικής. Παλαιότερα, είχαν μια σχετική ανεξαρτησία και εξέφραζαν τις πολιτικές τους προτιμήσεις, ανάλογα και με την ιδεολογία που εκπροσωπούσαν. Σήμερα, είναι πιο μνημονιακά και από την κυβέρνηση, καθώς έτσι εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους. Και θα την πετύχουν με κάθε μέσο; Το 2012 χρησιμοποιούσαν τις τεχνικές των ψυχολογικών επιχειρήσεων με κάποια σποραδικότητα, σήμερα είναι μια καθημερινή πρακτική. Τα ΜΜΕ δεν κάνουν απλώς προπαγάνδα, χρησιμοποιούν ψυχολογικές επιχειρήσεις. ∆ύο είναι οι τεχνικές αυτών: Από τη μία, είναι ο εκφοβισμός. Τρομοκρατούν τον πληθυσμό με τα δεινά που υποτίθεται θα υποστεί αν εκλεγεί μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Και από την άλλη, η δαιμονοποίηση. ∆αιμονοποιούν τον ηγέτη του αντιπάλου, τον κ. Τσίπρα, ο οποίος υποτίθεται θα είναι υπεύθυνος για ό,τι συμβεί. Βέβαια, σε αυτές τις εκλογές δεν χρησιμοποίησαν και πολύ τη δεύτερη τεχνική, γιατί ο κ. Τσίπρας ήταν ο εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής αριστεράς και είχε πολύ καλή επίδοση στο ντιμπέιτ. Γι’ αυτό χρησιμοποίησαν περισσότερο τον εκφοβισμό. Πέρα από την τρομοκράτηση του κόσμου, βλέπουμε ότι εκλείπει η ενημέρωση. Ειδικά το ελεύθερο ρεπορτάζ έχει πια εξαφανιστεί από τα συστημικά κανάλια και τις εφημερίδες. Σε πολλά συστημικά ΜΜΕ οι δημοσιογράφοι έχουν ρητή εντολή να μην κάνουν κάποια ρεπορτάζ επ’ απειλή της απόλυσης. Απαγορεύεται η προβολή των αυτοκτονιών, της ανεργίας, της ακραίας φτώχειας. Όχι μόνο τώρα, αλλά εδώ και κάποια χρόνια. Γενικά, η χρήση προπαγανδιστικών τεχνικών δεν έγινε μόνο στην προεκλογική περίοδο. Ορισμένες εκπομπές, ειδικά, τις χρησιμοποιούν κατά κόρον. Και σωστά ο ΣΥΡΙΖΑ τις μποϋκοτάρει.

Η προπαγάνδα απέτυχε

Τελικά, η τηλεόραση πέτυχε το σκοπό της; Επηρέασε το εκλογικό αποτέλεσμα; Επηρεάστηκαν κυρίως αυτοί που μένουν όλη μέρα σπίτι και βλέπουν τηλεόραση, ειδικά οι νοικοκυρές και οι συνταξιούχοι. Ο συνταξιούχος όσα λίγα χρή-

“

ΠΑΣΟΚ

Τα ΜΜΕ είναι άμεσα εξαρτημένα από την τρόικα, καθώς η τελευταία τα κρατά τεχνηέντως στη ζωή με δάνεια που τους δίνει μέσω των τραπεζών. Τα ΜΜΕ, θα λέγαμε, είναι ο επικοινωνιακός βραχίονας της τρόικας, ενώ η κυβέρνηση είναι ο εκτελεστικός. ματα και αν παίρνει έχει μια αίσθηση ασφάλειας γιατί πληρώνεται τακτικά. Όταν του λένε πως αν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έχει σύνταξη και φάρμακα, θα προτιμήσει τα λίγα χρήματα παρά να τα διακινδυνέψει. Κυρίως αυτούς επηρέασε η τηλεόραση, καθώς και όσους, για παρόμοιους λόγους, έχουν από παλιά μια αριστεροφοβία. Ειδικά μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ πολλές χιλιάδες άνθρωποι δεν βλέπουν τηλεόραση και ενημερώνονται κατ’ εξοχήν από το διαδίκτυο. Μην ξεχνάτε ότι τα σενάρια των ψυχολογικών επιχειρήσεων επειδή μοιάζουν με ξαναζεσταμένο φαγητό έχουν χάσει την μεγάλη δύναμή τους. Γι’ αυτούς τους λόγους αυτή τη φορά τα ΜΜΕ δεν ήταν τόσο αποτελεσματικά στο σκοπό τους. Άρα θα πρέπει να εντείνουν την προπαγάνδα, προκειμένου να καταφέρουν να αναστρέψουν το εκλογικό αποτέλεσμα στις εθνικές εκλογές. Όπως είπα και πριν, τα επικοινωνιακά

μέτωπο. Ο αποκλεισμός της Χρυσής Αυγής από τα ΜΜΕ της έδωσε προβάδισμα; Η επικοινωνιακή στρατηγική των φασιστών στηρίζεται στη φυσική τους, απειλητική, παρουσία στη δημόσια ζωή, στα γήπεδα, στις πλατείες, στις παρελάσεις. Η Χρυσή Αυγή είναι πανταχού παρούσα στα κανάλια γιατί συζητάνε γι’ αυτή, χωρίς αυτή. Όμως δεν ανέβηκε εκλογικά επειδή την προβάλλουν, αλλά επειδή επί δεκαετίες τα Μέσα αναπαράγουν την ιδεολογία της. Επί δεκαετίες αναπαράγουν έναν έντονο εθνικιστικό λόγο είτε αφορά το ιστορικό παρελθόν μας, είτε το μακεδονικό είτε το κυπριακό, καθώς και ένα ακραίο ρατσιστικό πνεύμα προς τους Αλβανούς, του Ρωσοπόντιους, τους Τούρκους, τους Εβραίους κοκ. Η βασική συνεισφορά των ΜΜΕ στη εξάπλωση της της Χρυσής Αυγής είναι η αναπαραγωγή, επί δεκαετίες, αυτής της ιδεολογίας. Και πρέπει

Τα κριτήρια του σταυρού ήταν τηλε-πολιτικά

Πολλοί, αν όχι οι περισσότεροι, από τους ευρωβουλευτές είναι προβεβλημένοι από την τηλεόραση. Το ίδιο ίσχυσε και στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Θα λέγαμε ότι τα ΜΜΕ έβγαλαν την κατάταξη της σταυροδοσίας και ότι αφανίστηκαν τα πολιτικά κριτήρια; Τα κριτήρια ήταν τηλε-πολιτικά. Για τον περισσότερο κόσμο, η σχέση του με την πολιτική συντελείται μέσω των ΜΜΕ, συστημικών ή εναλλακτικών. Επομένως, είναι λογικό οι υποψήφιοι που σταυροδοτήθηκαν να είναι γνωστοί από τα ΜΜΕ. Θα έλεγα ότι έχουμε δύο κατηγορίες υποψηφίων. Είναι οι εκείνοι που είναι γνωστοί από τα Μέσα, αλλά, όπως για παράδειγμα ο Μανώλης Γλέζος ή η Κωνσταντίνα Κούνεβα, οι οποίοι έχουν έναν πολιτικό αγώνα πίσω τους. Ενώ είναι και οι άλλοι που είναι γνωστοί από τα ΜΜΕ αλλά δεν έχουν πολιτικό έργο. Ποιο είναι το πολιτικό έργο του Ζαγοράκη, της Σπυράκη ή του Θεοδωράκη; Ακόμα είδαμε τη γηπεδοποίηση της πολιτικής. Η εκλογή του Μώραλη και του Μπέου τι συμβολίζει; Κατ’ αρχάς να διευκρινίσω ότι η περίπτωση του Μπέου είναι διαφορετική από αυτή του Μώραλη. Το ύφος, η φρασεολογία, οι αντιλήψεις του Μπέου έχουν έντονο άρωμα χρυσαυγιτισμού, σε διάκριση από εκείνο του Μώραλη που είναι πιο καλλιεργημένο. Ωστόσο, αυτό που έχουν κοινό είναι ότι αντί οι επιχειρηματίες να ορίζουν τους εκπροσώπους τους για να διεκδικήσουν την πολιτική εξουσία, όπως παραδοσιακά έκαναν όλες οι πολιτικές τάξεις, το κάνουν οι ίδιοι. Σ’ αυτή την προσπάθεια αντί μιας πολιτικής ιδεολογίας χρησιμοποιούν το θέαμα και την οπαδική κουλτούρα.

τεχνάσματα μοιάζουν με ξαναζεσταμένο φαγητό και γι’ αυτό δεν απέφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Εκτιμώ ότι στις επόμενες εκλογές θα χρησιμοποιήσουν άλλα, ακόμα πιο βαριά, όπλα: μια κρίση στις εξωτερικές σχέσεις της χώρας, ενδεχόμενες προβοκάτσιες στο εσωτερικό ή θα χρησιμοποιήσουν τη Χρυσή Αυγή για τη δημιουργία εντονότερης ανασφάλειας και φόβου. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τι ρόλο έπαιξαν στο εκλογικό αποτέλεσμα; Πολύ σημαντικό. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν σημαντικό ρόλο στην Ελλάδα από το κίνημα των πλατειών και ύστερα. ∆ίνουν μια διαφορετική πληροφόρηση από τα συστημικά ΜΜΕ, ενώ κρατάνε συσπειρωμένο, αν και σε απόσταση, τον κόσμο, ο οποίος ακούει μια διαφορετική άποψη από αυτή που επικρατεί στη παραδοσιακή δημόσια σφαίρα. Επειδή τα κόμματα γνωρίζουν το ρόλο των νέων μέσων γι’ αυτό έχουν σπείρει ανθρώπους τους στο διαδίκτυο, όπως για παράδειγμα ο διευθυντής του πρωθυπουργικού γραφείου, προκειμένου να δώσουν τη μάχη και σ’ αυτό το

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

να πω ότι είχαν και έχουν σύμμαχο τους περισσότερους μηχανισμούς του κράτους. ∆ιότι το ίδιο κάνει το σχολείο, η Εκκλησία, ο στρατός. Οι απόψεις αυτές, λοιπόν, φαίνονται εντελώς φυσικές διότι επικρατούν παντού. Όταν ξέσπασε η κρίση οι άνθρωποι που ήταν απολίτικοι και ζούσαν σε ένα πνεύμα ατομικισμού, ωφελιμισμού, σκυλοκουλτούρας και πιθανόν διαφθοράς, αρπάχτηκαν από όσα ήξεραν, αρπάχτηκαν από αυτή την ιδεολογία για να καταλάβουν τι συμβαίνει και για να δικαιολογήσουν τις όποιες αντιδράσεις τους ή τις αντιδράσεις άλλων, όπως οι προπηλακισμοί. Όσα λέει η Χρυσή Αυγή φαίνονται φυσικά σε πολύ κόσμο. Εκείνο που τους απωθεί είναι η άσκηση βίας. Υπ’ αυτή τη συνθήκη πρέπει να θεωρούμε καλό που είναι τέτοια η επιρροή τους και όχι ακόμα μεγαλύτερη. Το γεγονός ότι ασκούν βία ναι μεν τους έφερε ψηφοφόρους, από το σταθερό ποσοστό μιας συγκεκριμένης πολιτικής κουλτούρας που υπάρχει στην Ελλάδα, αλλά παράλληλα αποτρέπει την περαιτέρω μεγέθυνση της Χρυσής Αυγής. •

Η ηγεσία στο στόχαστρο

Οι παλιές καλές στιγμές αβρότητας Βενιζέλου - Σκανδαλίδη ανήκουν πλέον στο παρελθόν

ο ένα μετά το άλλο έρχονται τα χτυπήματα στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Β. Βενιζέλο, στη συζήτηση που άνοιξε σχετικά με το μέλλον του κόμματος, αλλά και της Κεντροαριστεράς. Μέσα σε μια βδομάδα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είδε την εσωκομματική αντιπολίτευση να παίρνει θέση μάχης και να ρίχνει τα πρώτα πυρά. Αρχικά, ο Κώστας Σκανδαλίδης μιλώντας στον «Σκάι» έθεσε ανοιχτά ζήτημα ηγεσίας, στην περίπτωση που ο Βενιζέλος δεν δεχθεί την πιθανή αλλαγή πολιτικής που θα υποδείξει το συνέδριο. Συνεχίζοντας, το κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ ζήτησε το συνέδριο να προηγηθεί αυτό της «Ελιάς», ενώ επανέλαβε ότι η συνεργασία με τη Ν∆ πρέπει να τερματιστεί με τις επόμενες εκλογές, προτείνοντας παράλληλα και την άμεση θεσμοθέτηση απλής αναλογικής έτσι ώστε «να αναγκαστούν τα κόμματα σε συνεργασία επί της ουσίας». Η παρέμβαση Σκανδαλίδη θεωρήθηκε ουσιαστικά άνοιγμα προς την προοπτική μελλοντικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, κάτι άλλωστε που ο ίδιος έχει υποστηρίξει και στο παρελθόν. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο ∆ημήτρης Ρέππας ο οποίος με άρθρο του ζητά άμεσα ιδρυτικό συνέδριο όπου θα συζητηθούν η «κομματική έκφραση του χώρου (όνομα, σύμβολα)» και «η φυσιογνωμία και η πολιτική στάση, το πρόγραμμα και οι συμμαχίες». Τονίζει παράλληλα, ότι δεν μπορεί να γίνει συνέδριο για τον οποιονδήποτε νέο κομματικό φορέα αν δεν προηγηθεί αυτό του ΠΑΣΟΚ. Τέλος, ο πρώην υπουργός υπενθυμίζει την άποψή του ότι το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να κλείνει τις πόρτες για πιθανή συνεργασία με την Αριστερά υπογραμμίζοντας ότι: «δεν βρίσκω ορθή τη μονοσήμαντη προς το ΣΥΡΙΖΑ πολιτική κριτική της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ, την ίδια ώρα που ευνουχίζει τον αντιπαραθετικό λόγο της προς την ∆εξιά». Τελευταίο και πιο ηχηρό χτύπημα προς την ηγεσία του κόμματος ήταν το άρθρο που δημοσίευσε στην προσωπική του ιστοσελίδα ο Θάνος Μωραϊτης. Ο βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας, ο οποίος κατατάσσεται στους «παπανδρεϊκούς» ζήτησε αλλαγή ηγεσίας μετά την τρίτη συνεχόμενη εκλογική ήττα. Κάνει επιπλέον λόγο για «πρόθυμους συμμάχους στα ΜΜΕ» που χτίζουν την εικόνα ενός πιο μικρού αλλά (δήθεν) ανθεκτικού ΠΑΣΟΚ, ενώ επιτέθηκε και στην εκλογική συσπείρωση που αποπειράθηκε λέγοντας ότι «δεν είναι «Ελιά», οι συμφωνίες κορυφής με προσκλήσεις φίλων, κολλητών και γυρολόγων.

“

Έντονη εσωτερική αντιπαράθεση τόσο για τα πρόσωπα όσο και για την πολιτική κατεύθυνση με τις δύο πλευρές να “παίζουν όλα τους τα χαρτιά” στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα

Η απάντηση της ηγεσίας

Σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση κινούνται τα στελέχη που συντάσσονται με τον Β. Βενιζέλο. Ο γραμματέας επικοινωνίας του κόμματος, ∆. Καρύδης απέρριψε την προοπτική συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ ενώ με άρθρο του ο Ι. Μανιάτης τάχθηκε υπέρ του ιδρυτικού συνεδρίου της κεντροαριστεράς με τη συμμετοχή της Ελιάς, του ΠΑΣΟΚ, του Ποταμιού, της ∆ΗΜΑΡ και των Οικολόγων. Επιπλέον, η Εύη Χριστοφιλοπούλου, μιλώντας στο Mega, επιτέθηκε κατά των Ρέππα και Σκανδαλίδη λέγοντας ότι ήταν απόντες από την προεκλογική μάχη. Απάντηση στην εσωκομματική αντιπολίτευση έδωσε και επίσημα το ΠΑΣΟΚ με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου στο οποίο σημειώνεται: «Κάποιοι που περίμεναν την εκλογική συντριβή της παράταξης για να διαλύσουν την κυβερνητική σταθερότητα, να ανακόψουν την ασφαλή πορεία της χώρας και να υποτάξουν την παράταξη στο άρμα της λαϊκιστικής ανευθυνότητας, πρέπει να συνειδητοποιήσουν την πραγματικότητα και να πάψουν να προσβάλλουν τους πολίτες που στάθηκαν δίπλα στην παράταξη, τους υποψήφιους και τα στελέχη που έδωσαν τη μάχη των εκλογών και τελικά την ίδια τη χώρα χάριν της οποίας υπάρχει ιστορικά το ΠΑΣΟΚ». Όπως γίνεται αντιληπτό, η σύγκρουση παίρνει διαστάσεις «εμφυλίου» καθώς οι δύο πλευρές αναμένεται να παίξουν όλα τους τα χαρτιά στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Η εσωκομματική αντιπολίτευση πιέζει, και φαίνεται να το καταφέρνει, να γίνει άμεσα συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, πιστεύοντας ότι οι συσχετισμοί στο εσωτερικό του κόμματος είναι ικανοί να «στρίψουν το τιμόνι» της πολιτικής κατεύθυνσης. Από την πλευρά της, η ηγεσία, προβάλλοντας το επιχείρημα της ανάγκης για άμεση ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς, θέλει να προηγηθεί το ιδρυτικό συνέδριο της «Ελιάς» έτσι ώστε να δεσμεύσει το κόμμα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Αδάμος Ζαχαριάδης

ΕΥΡΩΠΗ

Παιχνίδια με την εκλογή προέδρου της Κομισιόν ΜΙΚΡΟ ΒΗΜΑ ΕΚ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΣΜΟΥ Ή ΑΥΤΑΡΧΙΜΟΣ ΚΑΙ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ;

“

οιος θα είναι ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα. Η καγκελάριος της Γερμανίας, μετά από αρκετές παλινωδίες είπε προχθές στη γερμανική βουλή ότι θα στηρίξει την υποψηφιότητα του Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ για την προεδρία. Την υποψηφιότητά του είχε άλλωστε επιβάλει η ίδια στα αδελφά κόμματα που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ). Ήταν όμως, όπως φάνηκε, μια υποψηφιότητα που τη διευκόλυνε να αποκλείσει άλλες υποψηφιότητες ενοχλητικές για την πολιτική της μέσα από τους κόλπους του ΕΛΚ. Γιατί αμέσως μετά άρχισε να αμφισβητεί τη δυνατότητα του νέου ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και το δικαίωμά του να εκλέξει πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που θα ικανοποιούσε όλες τις πλευρές και ιδιαίτερα τις μεγάλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα διερεύνησε την περίπτωση της Κριστίν Λαγκάρντ, επικεφαλής σήμερα του ∆ΝΤ, προς αντικατάσταση του Ζοζέ Μπαρόζο. Γεγονός, πάντως, είναι ότι γύρω από την εκλογή του νέου προέδρου της Επιτροπής υπάρχουν πολλές συμπτώσεις και αντιπαραθέσεις μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Το ουσιαστικότερο όμως είναι ότι με τη νέα διαδικασία ανάδειξης του προέδρου της Κομισιόν από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, διαδικασία που θα πρέπει να γίνει σεβαστή, χάνουν το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες την απόλυτη ελευθερία κινήσεων και επιλογών. Αυτή η διαδικασία είναι αρκετά ενοχλητική για την καγκελάριο Μέρκελ, που βασικό της πρόβλημα είναι η συνέχιση της σημερινής πολιτικής της λιτότητας και η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων. Μιας πολιτικής που έχει την πλειοψηφία, κυρίως στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για να την επιβάλει. Έτσι, δεν έγιναν καθόλου τυχαία οι δηλώσεις – συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα κράτη της ΕΕ, και ιδιαιτέρως προς την Γαλλία, να προχωρήσει στις δομικές μεταρρυθμί-

Η ΕΠΟΧΗ 7 Iουνίου 2014

Το ουσιαστικότερο είναι ότι με τη νέα διαδικασία ανάδειξης του προέδρου της Κομισιόν από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, διαδικασία που θα πρέπει να γίνει σεβαστή, χάνουν το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες την απόλυτη ελευθερία κινήσεων και επιλογών. Ο Αλ. Τσίπρας και η Σκα Κέλερ σεις, στις οποίες έπρεπε να προχωρήσει ακόμα και χωρίς τις συστάσεις, όπως δήλωσε ο Όλι Ρεν. Όμως τα αποτελέσματα αυτής «της ευρωπαϊκής στρατηγικής της Μέρκελ, είναι καταστροφικά και πολύ ανησυχητικά, γιατί η καγκελάριος δεν φαίνεται να διαθέτει λύσεις διεξόδου από αυτή την πολιτική» αναφέρει η γαλλική «La Tribune».

Η λιτότητα καταδικάστηκε στις κάλπες

Η πολιτική αυτή, συνεχίζει η εφημερίδα, καταδικάστηκε στις ευρωεκλογές, δεν συζητήθηκε όμως αρκετά. Γιατί οι αναλυτές επικεντρώθηκαν περισσότερο στα ποσοστά που συγκέντρωσαν τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, στην ψήφο διαμαρτυρίας. Μεγαλύτερη, όμως, σημα-

Ο συλλογικός τόμος «Ο δεξιός εξτρεμισμός στην Ευρώπη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, επικεντρώνεται αφενός στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, ενώ ένα άλλο κέντρο βάρους τίθεται σε νοτιευρωπαϊκά κράτη (Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία) τα οποία έχουν πληγεί σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό από την τρέχουσα οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση και τις καταστροφικές κοινωνικές της επιπτώσεις, αλλά διαφοροποιούνται σαφώς μεταξύ τους ως προς την ακροδεξιά πολιτική παράταξη.

σία έχει να μελετηθούν τα αποτελέσματα και οι ψήφοι που συγκέντρωσαν τα κόμματα τα οποία κυβέρνησαν ή κυβερνούν στις διάφορες χώρες, στις οποίες το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες επέβαλαν τις πολιτικές λιτότητας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι πολύ αρνητικά. Εκτός από την Ελλάδα όπου που η κυβέρνηση συμμαχίας Ν∆-ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά πήρε μόνο το 31% των ψήφων, θα πρέπει να αναφέρουμε την περίπτωση της Ιρλανδίας, εκεί όπου τα δύο κόμματα που συγκυβερνούν το Fine Cael και οι Εργατικοί υπέστησαν μεγάλη ήττα. Ιδιαίτερα οι δεύτεροι έχασαν τα δυο τρίτα των ψήφων που είχαν πάρει το 2011. Στην Πορτογαλία τα κόμματα της ∆εξιάς, που συγκυβερνούν, συγκράτησαν μόλις το 28% της εκλογικής τους δύναμης έναντι του 50% που είχαν πάρει στις βουλευτικές εκλογές το 2011. Ενώ στην Κύπρο ο Νίκος Αναστασιάδης, που είχε πάρει προς το τέλος του 2013 το 46% συγκράτησε μόνο το 36%. Στην Ισπανία η φαινομενική νίκη του Μαριάνο Ραχόι δεν μπορεί να καλύψει τον καταποντισμό των δύο «μεγάλων κομμάτων» που εφάρμοσαν την πολιτική λιτότητας, τα οποία πήραν τις μισές ψήφους μετά από τη διακυβέρνηση της χώρας για μια τριετία! Στην Ολλανδία οι αναλυτές επικεντρώθηκαν στην αποτυχία του ακραίου Λαϊκού Κόμματος (PVV), ενώ πέρασε απαρατήρητη η ήττα των δύο κομμάτων που είναι στην κυβέρνηση, των Φιλελεύθερων και των Εργατικών, που πήραν μόνο το 21,3% των ψήφων. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση του Ματέο Ρέντζι που ανέλαβε την κυβέρνηση της Ιταλίας τελευταία, ο οποίος όμως προεκλογικά τάχθηκε κατά της λιτότητας, εκφράζοντας την πολιτική βούληση να ακολουθήσει πιο μετριοπαθή πολιτική…

Πλήρωσαν την υποταγή τους

Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ οι συζητήσεις που κυριάρχησαν αυτή την προεκλογική περίοδο αφορούσαν το πρόβλημα της λιτότητας. Οι υπερασπιστές

της υπέστησαν σημαντικές απώλειες. Στην ουσία «πρόκειται για μια βαριά ήττα της πολιτικής της Άνγκελα Μέρκελ», αναφέρει ο γάλλος δημοσιογράφος της «Tribune». Οι ψηφοφόροι στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία και τις άλλες χώρες που βρίσκονται υπό επιτήρηση, δεν πίστεψαν ότι μετά τη δοκιμασία ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες ούτε στο «success story» και τηn «έξοδο» από τα προγράμματα επιτήρησης. Έτσι, το Βερολίνο δέχτηκε ένα ράπισμα. Όλοι οι αρχηγοί κρατών που πειθάρχησαν στη λογική του, πλήρωσαν τα αποτελέσματα της υποταγής τους, βγήκαν αποδυναμωμένοι. Και στην περίπτωση αυτή δεν είναι μόνο ο Φρανσουά Ολάντ που εγκατέλειψε το διαπραγματευτικό χαρτί της ριζικής στροφής της ευρωπαϊκής πολιτικής αμέσως μετά την εκλογή του.

Η κακή εικόνα της ευρωπαϊκής οικονομίας

Η εικόνα που παρουσιάζει η ευρωπαϊκή οικονομία δεν είναι καθόλου ικανοποιητική. Η ευρωζώνη βρίσκεται σε κίνδυνο. Οι λογικές της καταστροφής του παραγωγικού δυναμικού τραβούν την οικονομία προς τα κάτω. Η απειλή τού αποπληθωρισμού γίνεται όλο και πιο συγκεκριμένη. Η ελπίδα ανάκαμψης μέσα από τις εξαγωγές φαίνεται σαν άπιαστο όνειρο. Και να σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για τον ακρογωνιαίο λίθο της στρατηγικής του Βερολίνου και των Βρυξελλών. «Μετά απ’ όλα αυτά η Άνγκελα Μέρκελ οδηγείται σε αδιέξοδο», καταλήγει ο γάλλος αρθρογράφος Η στρατηγική της φαίνεται να έχει φθάσει τα όριά της. Θα πρέπει, συνεπώς, να επιλέξει ή να διαφυλάξει τα συμφέροντά της με κίνδυνο υποτροπής της ευρωπαϊκής κρίσης που δεν μπορούμε πια να προβλέψουμε τις συνέπειές της ή να θυσιάσει τα άμεσα συμφέροντά της, για να παίξει το χαρτί της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Η επιλογή είναι γενικά απλή, αλλά όχι για την καγκελάριο, παρατηρεί ο αρθρογράφος της «Tribune». Μ. Κοβάνης

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

Ταρίκ Αλί: Στο Κάιρο η ελπίδα παλεύει να μείνει ακόμα ζωντανή

Μια ψήφος τελευταίας ευκαιρίας Θα υπάρξει κλιμακούμενη αποστροφή απέναντι στη λατρεία του αλ Σίσι. σελ. 15

Αργεντινή: Μία ιστορική οικονομική συμφωνία

Πλέον οι πιστωτικοί οίκοι θα μπορούν να δανείζουν στην Αργεντινή για να δοθεί ώθηση στις εξαγωγές. σελ. 12

Του Γκουίντο Βιάλε*

περιορισμός του ανταγωνισμού για τις ευρωεκλογές σ’ έναν μετωπικό αγώνα ανάμεσα σε δύο εικόνες χωρίς περιεχόμενο, αλλά γεμάτες από θρασεία παρουσιολαγνεία επιβράβευσε τον Ρέντσι και τιμώρησε τον Γκρίλο. Όμως, αυτοί που έχασαν ήταν οι Ιταλοί, ή μάλλον, έχασε η δημοκρατία. Γιατί η εκλογική μεταρρύθμιση, η μεταρρύθμιση της Γερουσίας ή η κατάργηση των Νομαρχιών που θέλει ο Ρέντσι δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να μειώνουν προοδευτικά το πεδίο εφαρμογής της. Έχασε ο πλουραλισμός: σήμερα υπάρχει ένας μόνο άνδρας στην ηγεσία ενός κόμματος, της κυβέρνησης, διαιτητής, επίσης, της μοίρας του κράτους και τα άλλα κόμματα, δορυφόροι ή δευτεραγωνιστές, είναι είδος προς εξαφάνιση και δεν έχουν πολλούς λόγους για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Έχασε, εκτός των άλλων, καθιστώντας όλο και λιγότερο ελέγξιμες τις επιλογές του «πρωθυπουργού», η προοπτική μιας πραγματικής αλλαγής: το ευρωπαϊκό πλαίσιο εντός του οποίου εντάσσεται το ∆ημοκρατικό Κόμμα, και του οποίου θα είναι εγγυητής, δεν επιτρέπει αλλαγές πορείας. Και απ’ όλα αυτά έχασαν οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, οι νέοι, οι συνταξιούχοι και ίσως, πάνω απ’ όλα, εκείνοι που τον ψήφισαν.

Έχασαν εκείνοι που τον ψήφισαν

Όμως δεν πρόκειται, όπως ισχυρίζονται πολλοί σχολιαστές, για μια νίκη επί του λαϊκισμού. Ο Ρέντσι δεν είναι λιγότερο λαϊκιστής από τον Γκρίλο, αν ως λαϊκισμό εννοούμε μια ταυτοτική αναφορά που προεξοφλεί τα συγκεκριμένα περιεχόμενα των προτεινόμενων μέτρων. Το πρόγραμμα του Γκρίλο, αν εξαιρεθεί η θεμελιώδης αμφιθυμία που αφορά το ευρώ, ήταν πιο συγκεκριμένο από αυτό με το οποίο ο Ρέντσι αντιμετώπισε αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Σε κάθε περίπτωση, είχαν και οι δύο τα μάτια τους στραμμένα στις εσωτερικές ισορροπίες του ιταλικού κοτετσιού. Την αναμέτρηση με τις ευρωπαϊκές πολιτικές την ανέβαλαν για ένα ακαθόριστο αύριο: ευρωομόλογα ή έξοδος από το ευρώ ο ένας, εκ νέου συζήτηση των περιθωρίων ελλείμματος ο άλλος. Κανένας από τους δύο δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι η ευρωπαϊκή κρίση επιβάλλει μια ριζική αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου και των πολιτικών στρατηγικών, πριν από τις οικονομικές. ∆εν ήταν, επομένως, μια νίκη του ευρωπαϊσμού ενάντια στον αντιευρωπαϊσμό: αν για τον Γκρίλο το πρόβλημα είναι ανύπαρκτο — η «ανεξαρτησία» του από όλα και από όλους τον εμποδίζει να έχει συμμάχους και προοπτικές που να πηγαίνουν πέρα από τις Άλπεις και από τις οικιακές θάλασσες, για τον Ρέντσι είναι η από-

λυτη υποταγή στη συμφωνία μεταξύ Σουλτς και Μέρκελ, που τώρα επικυρώθηκε από το εκλογικό αποτέλεσμα και στην Ευρώπη, που τον εμποδίζει να έχει, αν όχι στα λόγια — αλλά τα λόγια δεν λείπουν ποτέ από την πολιτική του — μια οπτική των μέτρων, των στρατηγικών και των συνεπειών μιας πραγματικής αμφισβήτησης της λιτότητας. Αυτής της λιτότητας που διαλύει την Ευρώπη (και οι πρώτοι που θα πληρώσουμε τις συνέπειες θα είμαστε εμείς). Ακόμη λιγότερο η νίκη του Ρέντσι υπήρξε μια νίκη της ελπίδας ενάντια στην μνησικακία. Αν την τελευταία χρονιά το Κίνημα 5 Αστέρων απέδειξε την ουσιαστική του αναποτελεσματικότητα, που οφείλεται στον σιδερένια

πειθαρχία που οι δύο ηγέτες του έχουν την απαίτηση να ασκούν στα στελέχη και στους βουλευτές, η βασική αιτιολόγηση της ψήφου στον Ρέντσι ήταν ένα κλίμα «τελευταίας ευκαιρίας».

Μη αναστρέψιμες ζημιές

Έτσι, αν σ’ αυτές τις εκλογές η τροχιά του Κινήματος 5 Αστέρων πήρε ανέκκλητα μια καθοδική στροφή, ενώ ο Ρέντσι φαίνεται αντίθετα να είναι στο απόγειό του — που ίσως να το πέτυχε πολύ βιαστικά ώστε να μπορέσει να παγιώσει μια παρόμοια θέση — είναι το κενό προοπτικών και η έλλειψη μιας πρότασης στρατηγικής πνοής για την αναμόρφωση της Ευρώ-

«ΑΛΛΗ ΕΥΡΩΠΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΣΙΠΡΑ»

Ένα μικρό αλλά σημαντικό επεισόδιο αντίστασης

“

πέναντι σ’ αυτό το πανόραμα, που το εκλογικό σώμα δεν θα αποφύγει να το αντιληφθεί πολύ σύντομα, τα αποτελέσματα του ψηφοδελτίου «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» αντιπροσωπεύουν ένα μικρό αλλά σημαντικό επεισόδιο αντίστασης, γιατί σ’ αυτό το ψηφοδέλτιο, και σε καμία άλλη πρόταση εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου, εμπεριέχεται ο πυρήνας μιας εφικτής και πραγματοποιήσιμης εναλλακτικής λύσης στη συνέχιση πολιτικών που θα καταλήξουν να φέρουν τη διάλυση ολόκληρης της ηπείρου, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας. Βέβαια, οι αριθμοί μας δεν είναι συνταρακτικοί, παρόλο που είναι τέτοιοι οι αριθμοί κάποιων από τους ευρωπαίους εταίρους μας. Όμως, είναι καρπός μιας δουλειάς κατάκτησης, ψήφο-ψήφο, συναίνεση-συναίνεση, αγώνα-αγώνα, που ενέπλεξε χιλιάδες συντρόφους και υποστηρικτές με εντελώς διαφορετικές προελεύσεις, που δεν είχαν ασφαλώς ως τελικό ή αποκλειστικό στόχο τους το εκλογικό αποτέλεσμα. Ανθρώπους οι οποίοι πειραματίστηκαν, τουλάχιστον σε ένα βαθμό, και με πολλές αντιφάσεις, σε νέες ή βαθιά ανανεωμένες μορφές συμμετοχής και συνοχής, βασισμένες σε νέες πρακτικές, και είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν στο δρόμο που έχουν ήδη αρχίσει να διαβαίνουν. Όχι ο καθένας μόνος του, ή προσφεύγοντας στους χώρους όπου ανήκουν, αλλά όλοι μαζί, ανοιχτοί σ’ εκείνο τον κόσμο των απογοητευμένων, των θυμωμένων, των εγκαταλειμμένων, των αβέβαιων, που η κρίση του Κινήματος 5 Αστέρων και η ανθρωπολογική μετάλλαξη του ∆ημοκρατικού Κόμματος αφήνουν, και θα συνεχίσουν να αφήνουν, πίσω τους. Σ’ αυτή τη μικρή μας επιτυχία οι σταυροί που συγκέντρωσαν δύο επικεφαλής του ψηφοδελτίου όπως η Μπάρμπαρα Σπινέλι και ο Μόνι Οβάντια, που έθεσαν το όνομά τους, το πρόσωπό τους και μια τεράστια κόπωση στη διάθεση του σχεδίου για να εκπροσωπήσουν τον ενωτικό χαρακτήρα του ψηφοδελτίου, είναι μια σημαντική απόδειξη αυτής της ώθησης προς μια ριζική ανανέωση των ταυτοτήτων μας, για την οποία εξαρχής είχαμε αγωνιστεί. Μέσα σε λίγα χρόνια, υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα, ο ΣΥΡΙΖΑ, από μια μικρή συμμαχία διαφορετικών ταυτοτήτων έγινε κόμμα διακυβέρνησης. Επομένως, μπορεί να γίνει. Το ότι βάλαμε αυτό το όνομα στο σύμβολο του ψηφοδελτίου μας δεν είναι τυχαίο.

Το εκλογικό ρεκόρ του ∆ημοκρατικού Κόμματος δεν είναι μια νίκη επί του λαϊκισμού, γιατί ο Ρέντσι δεν είναι λιγότερο λαϊκιστής από τον Γκρίλο. Οι ψήφοι του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια ώθηση για να καλλιεργηθεί ο υπό γέννηση πυρήνας μιας εναλλακτικής λύσης. πης που θα τον καταδικάσουν να ξεφουσκώσει εξίσου γρήγορα. Πράγμα που θα συμβεί αναπόφευκτα, μόλις ο Ρέντσι θα πρέπει να λογαριαστεί μ’ αυτή τη governance που ίσως φαντάζεται ότι θα κατορθώσει να κατακτήσει με την ίδια ευκολία, επιπολαιότητα και άνεση με την οποία οικειοποιήθηκε, το ένα μετά το άλλο, τις εσωκομματικές εκλογές, το κόμμα, την κυβέρνηση και το εκλογικό σώμα. Εκεί, όμως, υπάρχει ο ανθεκτικός πυρήνας της χρηματοπιστωτικής ελίτ που δεν πέρασε ούτε από το νου του Ρέντσι να προσπαθήσει να θίξει, μα που δεν είναι ασφαλώς διατεθειμένη να του παραχωρήσει κάτι που να πηγαίνει πέρα από μια τυπική και συμβολική στήριξη. Όμως, όπως ο Γκρίλο αφήνει πίσω του, με τρόπο ίσως μη αναστρέψιμο, μια θάλασσα από συντρίμμια, έτσι και ο Ρέντσι θα αφήσει πίσω του στην προσεχή αλλά αναπόφευκτη τροχιά του, άλλες μη αναστρέψιμες ζημιές. Ζημιές στη δημοκρατία και στο σύνταγμα, στο δικαίωμα στην εργασία και στις συνθήκες των εργαζομένων, επισφαλών και μη (αν ακόμη υπάρχουν), στην παιδεία, στην υγεία, στο κοινωνικό κράτος, στην αυτοδιοίκηση (ως δήμαρχος δεν την υπερασπίστηκε ποτέ ενάντια στο σύμφωνο σταθερότητας), σ’ αυτό που απομένει από την κρατική μηχανή, διαλύοντας τις βάσεις της στο όνομα της οικονομίας και της αποτελεσματικότητας, στο σύστημα των δημόσιων επιχειρήσεων και υπηρεσιών, που ξεπουλιούνται για να μαζευτούν χρήματα, και, πάνω απ’ όλα, ζημιές στην ηθική υπόσταση των πολιτών, που υποβλήθηκαν για τρίτη ή τέταρτη φορά στη δοκιμασία μιας πολιτικής βασισμένης στα προσχήματα. Μετάφραση από τη Republicca: Τόνια Τσίτσοβιτς

* O Γκουίντο Βιάλε υπήρξε ηγετικό στέλεχος της φοιτητικής διαμαρτυρίας του 1968 και στη συνέχεια της Lotta Continua. Είναι οικονομολόγος και μέλος της τεχνικής-επιστημονικής επιτροπής του Εθνικού Οργανισμού για την προστασία του περιβάλλοντος.

∆ΙΕΘΝΗ

Μια ιστορική συμφωνία για την Αργεντινή

Ο υπουργός Οικονομικών της Αργεντινής, Αξελ Κιτσίλοφ που κατάφερε τη συμφωνία

ο μεγάλο κεφάλαιο της χρεοκοπίας του 2002 αφήνει πίσω της η Αργεντινή συνθηκολογώντας με τους διεθνείς δανειστές της, σε μια συμφωνία όμως που είναι αποτέλεσμα σκληρής και επίμονης διαπραγμάτευσης και που στο τέλος αφήνει και τις δυο πλευρές ικανοποιημένες και κυρίως πάνω από το κόκκινο της χρεοκοπίας.

Τι προβλέπει η συμφωνία

Η Αργεντινή, έπειτα από δυο αναδιαρθρώσεις χρέους, με ονομαστικό κούρεμα της τάξης του 66%, συμφωνεί να αποπληρώσει 10 δισ. δολάρια μέσα σε διάστημα πενταετίας, με επιτόκιο που θα φτάσει το 3,8% κατά το μέγιστο. Ακόμα, καταφέρνει να αποκλείσει από τη συμφωνία αποπληρωμής το ∆ΝΤ (ως επιτηρητή του ντιλ), ενώ διασφαλίζει ότι οι δόσεις αποπληρωμής δεν θα εξαντλήσουν τα αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας και θα είναι ανεκτές για την εθνική οικονομία. Η Λέσχη του Παρισιού, οι διεθνείς πιστωτές με τους οποίους συμφώνησε η Αργεντινή, δεσμεύονται να μειώσουν το επιτόκιο που χρεώνουν για το αργεντίνικο χρέος από το υψηλό του 7% στο 3%, εάν το Μπουένος Άιρες αποπληρώσει το χρέος εντός πενταετίας. Το Μπουένος Άιρες, με τη σειρά του, υπόσχεται σε εκείνες τις πιστώτριες χώρες που θα έρθουν να επενδύσουν στην Αργεντινή, να τις αποπληρώσει περισσότερα χρωστούμενα, δίνοντας έτσι κίνητρο για ξένες επενδύσεις. Η συμφωνία που κατάφερε ο μόλις 42χρονος μαρξιστής υπουργός Οικο-

νομικών της Αργεντινής, Αξελ Κιτσίλοφ με τους ισχυρούς της Λέσχης του Παρισιού είχε φυσικά και αντιδράσεις εντός Αργεντινής, ιδίως από την αντιπολίτευση. Το επιχείρημα πολλών είναι ότι η χώρα πλήρωσε περισσότερα από όσα θα μπορούσε να είχε πληρώσει εάν διαπραγματεύονταν σκληρότερα. Βέβαια, η Αργεντινή το μόνο που έχει κάνει μια δεκαετία και πλέον είναι να διαπραγματεύεται ακόμα και έξω από την πεπατημένη, χωρίς να σκύβει το κεφάλι στους ισχυρούς πιστωτές.

Κόντρα στους κερδοσκόπους

Έχει κάνει δυο αναδιαρθρώσεις χρέους, ενώ αρνείται σθεναρά και επιμόνως να πληρώσει τα κερδοσκοπικά funds-κοράκια, εκείνους δηλαδή που αγόρασαν χρεοκοπημένο αργεντίνικο χρέος σε εξευτελιστική τιμή απαιτώντας να αποπληρωθεί το χρέος αυτό στην ονομαστική του αξία. Κέρδος αστρονομικό, δηλαδή, για τους κερδοσκόπους.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΙΕΝ ΑΝ ΜΕΝ, 25 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Η αλήθεια είναι πως ακόμα και με το ιστορικό ντιλ με την Λέσχη του Παρισιού, η Αργεντινή δεν μπορεί να επανέλθει πλήρως στις διεθνείς αγορές και να εκδώσει νέο χρέος, έως ότου τα κοράκια έρθουν ή εξαναγκαστούν να έρθουν σε συμβιβασμό. Η Αργεντινή, όμως, προσπαθεί συνεχώς να τους εξαναγκάσει σε συμβιβασμό αρνούμενη να τους πληρώσει χρεοκοπημένο χρέος. Η υπόθεση αναμένεται σύντομα στο ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ. Ακόμα και σε αυτήν την πτυχή της αργεντίνικης χρεοκοπίας, το Μπουένος Άιρες έχει καταφέρει να πάρει με το μέρος του την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία σε καμία περίπτωση δεν θέλει να εξαναγκαστεί σε κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων της Αργεντινής για να ικανοποιήσει κερδοσκοπικά funds. Η επιχειρηματολογία της αμερικανικής κυβέρνησης προς το δικαστήριο είναι η εξής απλή. Ο τρόπος διευθέτησης ζητημάτων χρέους είναι η αναδιάρθρωσή του, το κάλεσμα δηλαδή

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

προς τους πιστωτές για να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση και όχι μια χώρα να προσπαθεί να κατασχέσει περιουσιακά στοιχεία μιας άλλης, καθώς αυτό δεν αποτελεί την σωστή εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας. Η Αργεντινή λέει πως ακόμα και αν το αμερικανικό δικαστήριο αποφασίσει υπέρ των κορακιών, θα προχωρήσει σε τεχνική χρεοκοπία. Έχοντας βέβαια έρθει σε συμφωνία με τους δανειστές της, η Αργεντινή έχει καταφέρει να τα βρει ακόμα και με τις ΗΠΑ που είναι μέλος της Λέσχης του Παρισιού, οπότε τα κοράκια βρίσκονται απελπιστικά μόνα, εκτός ντιλ.

Ώθηση στις εξαγωγές

Όποια και αν είναι η έκβαση της πτυχής με τους κερδοσκόπους, τα λεγόμενα hold-outs, υπάρχει πρόβλεψη στην ιστορική συμφωνία της Αργεντινής που ανοίγει τη χώρα στο διεθνές πιστωτικό στερέωμα, προσπερνώντας τον αποκλεισμό των hold outs κερδοσκόπων. Με την επίτευξη της συμφωνίας, επιτρέπεται στους πιστωτικούς οίκους των χωρών-μελών της Λέσχης του Παρισιού, να ξεκινήσουν πιστώσεις προς την Αργεντινή για τις εξαγωγές από την χώρα. Πρακτικά δηλαδή, πιστωτικοί οίκοι από ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ιαπωνία κτλ, θα μπορούν να δανείζουν στην Αργεντινή για να δοθεί ώθηση στις εξαγωγές, πριν ακόμα η χώρα επανέλθει κανονικά στις αγορές χρέους. Χριστόφορος Λουκάς

∆ημοκρατία vs Ανάπτυξη

«Νιώθω έντονα συναισθήματα ενοχής που εγώ επέζησα και σύντροφοι μου σκοτώθηκαν είτε ακόμα αγνοούνται... ονειρεύομαι τη στιγμή που θα μπορώ να γυρίσω στη χώρα μου, θα πάω στην Πλατεία της Ουράνιας Γαλήνης και θα πω στους νεκρούς συντρόφους μου: αναπαυθείτε ειρηνικά» Ο Βου Κάι Σι, ένας από τους ηγέτες των φοιτητών στην εξέγερση του 1989, ζει σήμερα αυτοεξόριστος στην Ταιβάν.

ία επανάσταση που πνίγηκε στο αίμα και κανένας πια δεν μίλησε γι’ αυτή. Κι αν στη ∆ύση τη θυμόμαστε «επετειακά» στην Κίνα κάνουν σαν να μην έγινε ποτέ. Κι όταν οι αρχές θυμούνται την πλατεία της Ουράνιας Γαλήνης, το κάνουν για να φοβίσουν, να απογοητεύσουν όσους σκέφτονται ότι η ανάπτυξη δεν πρέπει, δεν μπορεί με τίποτα και για τίποτα να ανακοπεί. Πόσο μάλλον για κάποια αόριστα πράγματα, όπως είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, η δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης, ένα πράγμα που πώς το λένε; ∆ημοκρατία; Ο Βου Κάι Σι, ένας από τους ηγέτες των φοιτητών στην εξέγερση του 1989, ο οποίος ζει σήμερα αυτοεξόριστος στην Ταιβάν, αναφέρει στον σουηδό δημο-

σιογράφο Λαρς Μούμπεργκ: «Εκείνη η ημέρα ήταν η πιο δύσκολη της ζωής μου. Ένας φοιτητής πυροβολήθηκε στο κεφάλι, αίματα και κομμάτια από ανθρώπινο σώμα σκορπίστηκαν γύρω μας (...) Είχαμε καταλάβει την πλατεία διαδηλώνοντας το αίτημά μας να μιλήσουμε με την κυβέρνηση ειρηνικά και δημιουργικά. Ζητάγαμε να αναγνωρίσει στο λαό το δικαίωμά του να εκφράζεται ελεύθερα, να γράφει ελεύθερα, να συναθροίζεται δημόσια (...) ∆εν έδωσε καμία ευκαιρία για συζήτηση και διαπραγματεύσεις. Ο τότε ηγέτης, Τενγκ Σιάο Πίνγκ, έδωσε εντολή για χρήση όπλων, ο στρατός αντέδρασε εξαιρετικά βίαια όχι μόνο στην Τιέν Αν Μεν, αλλά παντού όπου γίνονταν διαδηλώσεις, σε περίπου 180 πόλεις σε όλη την Κίνα (...) Εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες οι νεκροί,

ενώ υπάρχουν ακόμα άτομα που αγνοούνται (...) Η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας ήταν τότε έντονη αλλά το θέμα κατά πολύ περίεργο τρόπο ξεχάστηκε πολύ γρήγορα. Τα επιχειρηματικά συμφέροντα ήταν σημαντικότερα και το ενδιαφέρον δεν ήταν πλέον ούτε τα δημοκρατικά δικαιώματα ούτε η τύχη των διαδηλωτών αλλά τα νέα μεγάλα συμβόλαια...» Πολλά τα δημοσιεύματα για την 25η επέτειο, ακόμα και βιβλία γράφονται πλέον για την πορεία της Κίνας μετά το 1989 και το ρόλο που έπαιξε για τη χώρα η εξέγερση στην Τιέν Αν Μεν. Γράφει ο Γιόχαν Λάγκερκβιστ στην «Ξεχασμένη Επανάσταση»: Η σημερινή νεολαία στην Κίνα σχεδόν δεν γνωρίζει το γεγονός, και είναι φυσικό. Στη χώρα τους δεν είναι προσβάσιμο το υλικό για μελέτη και αυτό που υπάρχει στο εξωτερικό είναι μπλοκαρισμένο (...) Με την αντίδρασή της στην Τιέν Αν Μεν η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας έστειλε μήνυμα όχι μόνο προς τους φοιτητές, αλλά και προς τους εργαζόμενους, τους διανοούμενους ακόμα και τους πολιτικούς. Και το μήνυμα έφθασε σε κάθε γωνιά της χώρας (...) Η κινεζική είναι σήμερα αν όχι η ισχυρότερη μία από τις ισχυρότερες οικονομίες στον πλανήτη και για να το πετύχει αυτό το Πεκίνο συμβάλουμε και εμείς που δεν θέτουμε ερωτήματα αναφορικά με το πώς παράγονται όλα αυτά τα προϊόντα... Νίκος Σερβετάς

“

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Το Βερολίνο έχει να ισορροπήσει ανάμεσα σε έναν ευρωσκεπτικισμό που αυξάνεται και στην απαίτηση του ευρωκοινοβουλίου και άλλων δυνάμεων να μην αρχίσουν πάλι οι συμφωνίες κορυφής κάτω από το τραπέζι.

Η Ευρώπη νιώθει ότι «δεν πάει άλλο» Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

αλήθεια είναι ότι η Ανγκέλα Μέρκελ προτιμά να διαχειρίζεται «νίκες» και όχι ήττες. Αλλά το σκηνικό που διαμορφώθηκε σε Βερολίνο και Βρυξέλλες μετά τις ευρωεκλογές, κάθε άλλο παρά σκηνικό νίκης είναι. Η γερμανίδα καγκελάριος βρέθηκε κατ’ αρχήν να χάνει ποσοστά σε σχέση με τον περασμένο Σεπτέμβριο, αλλά ακόμα και σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές του 2009. Το σημαντικότερο ήταν όμως οι διαρροές, που εκδηλώθηκαν στο κεντροδεξιό χώρο με κατεύθυνση την «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) το ευρωφοβικό κόμμα, που ζητά την απαγκίστρωση από την Ευρωζώνη. Στην τελευταία δημοσκόπηση αυτής της εβδομάδας, η AfD έχει «τσιμπήσει» κι άλλο σε ποσοστά και έχει φτάσει το 8%, που είναι ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί στη χώρα. Οι προσπάθειες που κατέβαλε το επιτελείο της Μέρκελ να πείσει τους συμπατριώτες της ότι η κρίση της ευρωζώνης έχει ξεπεραστεί, δείχνουν να μην αποδίδουν ιδιαίτερα και αυτό είναι κάτι που η καγκελαρία θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της στις επόμενες

της κινήσεις.

Γιούνκερ-Σούλτς, συμμαχία Αυτό που έχει θορυβήσει ιδιαίτερα την Μέρκελ είναι η απροσδόκητη συμμαχία «Γιούνκερ-Σουλτς», με αφορμή την εμπλοκή στη διαδικασία για την εκλογή του νέου προέδρου της Κομισιόν. Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δεν ήταν ποτέ η πρώτη επιλογή για την καγκελάριο, που τον θεωρούσε εκτός της δικής της γραμμής και αναγκάστηκε να τον δεχτεί ελπίζοντας ακριβώς στη... μη εκλογή του. Ανάλογα είναι τα συναισθήματα της κυρίας Μέρκελ και για τον υπερφιλόδοξο και υπερδραστήριο υποψήφιο των σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς. Μπορεί να είχαν συχνή επαφή, λόγω της συμμετοχής του στις διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης στα τέλη του περασμένου χρόνου, αλλά ουσιαστικά ποτέ δεν υπήρξε καμιά χημεία μεταξύ τους. Η Μέρκελ απλά ήλπιζε ότι ο Σουλτς θα χάσει ή ακόμα και αν κέρδιζε δεν θα τον δέχονταν ως επικεφαλής της Κομισιόν κάποιες άλλες χώρες της ΕΕ, επειδή ακριβώς είναι και Γερμανός και σοσιαλδημοκράτης.

Τώρα που Γιούνκερ και Σουλτς έχουν «συμμαχήσει», ζητώντας να γίνει σεβαστό το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, όπως το διαμόρφωσαν οι ευρωπαίοι πολίτες, η Μέρκελ δεν είναι εύκολο να βγει δημόσια και να δηλώσει ότι αυτό την αφήνει παγερά αδιάφορη. Επιχείρησε να το κάνει, αλλά στη συνέχεια είδε ότι οι αντιδράσεις ήταν έντονες και άρχισε τις κωλοτούμπες. Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, το Βερολίνο έχει να ισορροπήσει ανάμεσα σε έναν ευρωσκεπτικισμό που αυξάνεται στη χώρα και τον οποίο σε μεγάλο βαθμό καλλιέργησε ή τουλάχιστον δεν αντιπάλεψε η ίδια η κυβέρνηση και στην απαίτηση του ευρωκοινοβουλίου (πρωτίστως) αλλά και δυνάμεων από μικρότερες χώρες της ΕΕ να μην αρχίσουν πάλι οι συμφωνίες κορυφής κάτω από το τραπέζι και σε βάρος των ευρωπαίων πολιτών στο όνομα της «ιερής λιτότητας».

Εξαντλούνται τα αποθέματα της λιτότητας

Είναι σαφές ότι αν το δίδυμο Γιούνκερ-Σουλτς τηρήσει έστω και κάποια από όσα υπόσχεται αυτή τη στιγμή, για

μια πιο κοινωνική αναθεώρηση του συμφώνου σταθερότητας ή για ενίσχυση της απασχόλησης και αντιμετώπιση της μαζικής φτωχοποίησης των χαμηλότερων στρωμάτων των κοινωνιών της Ευρώπης, τότε οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να κινηθούν σε μια κατεύθυνση πολύ διαφορετική από αυτή που φαντάζεται ο κήρυκας της εγκράτειας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που συνεχίζει να υπερασπίζεται τη γραμμή «αίμα, δάκρυα κι ιδρώτας» και να απειλεί με «εξώσεις» όσους αμαρτήσουν. Τα αδιέξοδα που συσσωρεύει αυτή η πολιτική εδώ και μια πενταετία συνεχώς πολλαπλασιάζονται και δεν μπορούν να ξεπεραστούν με επικλήσεις στους λαούς για «κουράγιο» και εθελοτυφλία απέναντι σε φαινόμενα... ριζοσπαστικοποίησης προς την ακροδεξιά. Η τακτική του Βερολίνου να κερδίζει συνεχώς χρόνο, να τρομοκρατεί τους λαούς και να ελπίζει ότι κάτι θα αλλάξει χάρις στις «δυνάμεις της αγοράς» έχει πλέον εξαντλήσει όλα της τα αποθέματα. Αυτή τη στιγμή όλη η Ευρώπη είναι σε πολιτικό αναβρασμό, αφού καταλαβαίνει ότι έτσι όπως πορεύτηκε τα τελευταία χρόνια «δεν πάει άλλο». •

Το παλάτι είναι ένας σύμμαχος του καθεστώτος Οι ισπανικές πλατείες ενάντια στο δημοψήφισμα Συνεχίζονται σήμερα το απόγευμα σε δεκάδες ισπανικές πόλεις οι αντιμοναρχικές διαδηλώσεις που ξεκίνησαν στην αρχή της εβδομάδας. Ο Μανουέλ Πένια, εκπρόσωπος της «Νεολαίας Χωρίς Μέλλον», μιας συλλογικότητας που δημιουργήθηκε από «τα κάτω» στον απόηχο του κινήματος 15 Μ, μιλάει για το κλίμα των ημερών, και λέει ότι είναι η κοινωνική οργή αυτή που γεμίζει τις πλατείες και μετασχηματίζει την απάθεια σε πολιτική πράξη και συμμετοχή.

Τη συνέντευξη πήρε ο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Οι ισπανικές πλατείες ζωντάνεψαν και πάλι. Πώς είναι η ατμόσφαιρα; Όποιος έβλεπε την περιρρέουσα ατμόσφαιρα τους τελευταίους μήνες, κυρίως μεταξύ των νέων, καταλάβαινε ότι ο κόσμος ζητούσε μια αφορμή για να ζεσταθεί. Οι άνθρωποι διαδηλώνουν γιατί το παλάτι είναι ένας σύμμαχος του καθεστώτος. Όλοι γνωρίζουμε το ρόλο που έχει παίξει εδώ και δεκαετίες η βασιλική οικογένεια, και ότι ο Χουάν Κάρλος ήταν θαυμαστής τον Φράνκο. Είναι μόνο το αίτημα του δημοψηφίσματος που κινητοποιεί τον κόσμο; Είναι, αλλά όχι μόνο αυτό. Θέλουμε να αλλάξει το σύνταγμα γιατί είναι αντιδημοκρατικό, και ζητάμε να αποφασίζουμε εμείς για το μέλλον μας. Ό,τι δεν έχουμε επιλέξει πρέπει να καταργηθεί. Τα τελευταία χρόνια,

λόγω της οικονομικής κρίσης, η μοναρχία αμφισβητείται πολύ έντονα, όπως και ο δικομματισμός, που έπαθε πανωλεθρία στις εκλογές. ∆εν είναι τυχαίο ότι το PP και το PSOE αντιδρούν στο δημοψήφισμα, φοβούνται τους ανθρώπους όταν κινητοποιούνται. Στις διαδηλώσεις φαίνεται καθαρά όλη η οργή που έχει η κοινωνία για την τρόικα και την κυβέρνηση. Όλοι ψάχνουν μια αφορμή για να βγουν στους δρόμους και να διαμαρτυρηθούν για τη λιτότητα, την ανεργία, την έλλειψη προοπτικής. Στις διαδηλώσεις τι συζητιέται; Στη Μαδρίτη το κλίμα είναι ενθουσιώδες. Παρόλο που χτες το βράδυ η αστυνομία περικύκλωσε την Ντελ Σολ (σημ: η συνέντευξη έγινε την Τετάρτη), είναι πάρα πολλοί αυτοί που θέλουν να μείνουν εδώ. Για αυτό είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι κινητοποιήσεις κα να εξαπλωθούν περισσότερο. Τα ΜΜΕ πώς προβάλλουν την παραίτηση του Χουάν Κάρλος; Τα συστημικά μέσα λένε ότι είναι μια πράξη μεγαλοψυχίας εκ μέρους του, και υποστηρίζουν ότι ο Φελίπε θα είναι πιο κοντά στον λαό γιατί είναι νέος. Μάλιστα παρουσιάστηκαν και κάποιες δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι ο κόσμος θέλει τη μοναρχία, και για αυτό μερικοί δημοσιογράφοι βγαίνουν και λένε ότι δεν χρειάζεται να γίνει δημοψήφισμα. Όμως, ο κόσμος δεν τους πιστεύει. Οι βασιλιάδες είναι πάντα εκπρόσωποι της οικο-

νομικής ολιγαρχίας, και όλοι ξέρουμε ότι η παραίτησή του Χουάν Κάρλος είναι μια απόπειρα που έχει στόχο να αποκαταστήσει το δικομματικό σύστημα που καταρρέει. Το σύστημα δεν μπορεί πια να πείσει τους ανθρώπους, δεν μπορεί να επιβάλλει την κοινωνική συναίνεση που του χρειάζεται και για αυτό κάνει ελιγμούς. Αρκετοί λένε ότι οι διαδηλώσεις θυμίζουν το 15 Μ. Τι λες; Είναι νωρίς για να το πούμε αυτό. Μέχρι σήμερα υπάρχει παντού μια πολύ μεγάλη κινητικότητα, και το επόμενο κάλεσμα είναι το Σάββατο το απόγευμα στις 7 η ώρα.

στα δίκτυα του κόσµου

∆ΙΕΘΝΗ

www.nograndinavi.it

Όχι στα μεγάλα πλοία

Με τη μεγάλη σημερινή διαδήλωση, μια από τις πολλές των τελευταίων μηνών, συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις πολλών κατοίκων της Βενετίας ενάντια στη διέλευση των κρουαζιερόπλοιων από τα κανάλια της πόλης. Ακτιβιστές της πρωτοβουλίας “No Grandi Navi» (όχι στα μεγάλα πλοία) αναφέρουν ότι πρέπει να αλλάξει το σημερινό μοντέλο ανάπτυξης γιατί προκαλεί ανεπανόρθωτες ζημιές στο οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας, και υποστηρίζουν ότι από τη διέλευση αυξάνεται η διάβρωση του εδάφους και κινδυνεύουν τα εύθραυστα θεμέλια της πόλης,



www.jubileosuramericas.net

Τέλος στη στρατιωτική κατοχή

Χιλιάδες άνθρωποι έχουν υπογράψει στην  εκστρατεία για τον τερματι-

σμό της στρατιωτικής κατοχής της Αιτής από την αποστολή του ΟΗΕ (MINUSTAH), που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2004 με δικαιολογία την προστασία του άμαχου πληθυσμού. ∆έκα χρόνια μετά κανείς δεν πιστεύει ότι η MINUSTAH είναι μια ανθρωπιστική οργάνωση που προσπαθεί για τη σταθεροποίηση, αφού είναι προφανές ότι στόχος της είναι η καταστολή των κοινωνικών διαμαρτυριών και η αποτροπή των Αϊτινών από το δικαίωμα στην κυριαρχία και την αυτοδιάθεση. www.protestuchodzcow.org

Λευτεριά στους κρατούμενους

Αυξάνεται καθημερινά το κίνημα αλληλεγγύης για τους 90 μετανάστες που συνεχίζουν την απεργία πείνας στο στρατόπεδο κράτησης «Krosno Odrzanskie» στην Βαρσοβία. Η απεργία ξεκίνησε πριν από δύο εβδομάδες, και οι μετανάστες καταγγέλλουν ότι χωρίς κανένα λόγο πολλοί άνθρωποι κρατούνται σχεδόν για ένα χρόνο μέχρι να απελαθούν, ζητούν νομική βοήθεια και άμεση απελευθέρωσή τους, ενώ αναφέρουν ότι οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης έχουν δημιουργήσει σε αρκετούς από αυτούς σοβαρά προβλήματα υγείας.



∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

Εφιάλτης στο δρόμο των ΗΠΑ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση ως το αντίπαλο δέος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

τις 29 Μαΐου υπογράφηκε και από το 2015 θα ισχύσει, η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EEU), που απαρτίζεται, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, από Ρωσία, Καζακστάν και Λευκορωσία. Παρά τις αρχικές ανησυχίες των δύο μικρότερων χωρών ότι η Ρωσία, ως ισχυρότερη μεταξύ των τριών σε όλα τα επίπεδα, θα κυριαρχήσει, οι πρόεδροι Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο, Καζακστάν Νουρσουλτάν Ναζαρμπάιεφ και Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, υπέγραψαν τη συμφωνία, την οποία ο πρόεδρος Ναζαρμπάιεφ, χαρακτήρισε «ανοικτή οικονομική ένωση που θα λειτουργήσει ως αξιόπιστη γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και στην αναπτυσσόμενη Ασία». Η Ασία περιλαμβάνει ακόμα την Ινδία, το Ιράν, Ιράκ και το Πακιστάν (όλες μέλη του Κινήματος των ΑδεσμεύτωνNAM), σημαντικούς «παίκτες» που συντάσσονται οικονομικά και διπλωματικά με εκείνους που μπορούν να αποτελέσουν αντίπαλο δέος στην παντοκρατορία των ΗΠΑ. Μόλις μια εβδομάδα νωρίτερα, Κίνα και Ρωσία (δύο από τους μεγαλύτερους εφιάλτες των ΗΠΑ), υπέγραψαν ιστορική συμφωνία για την προμήθεια φυσικού αερίου για τα επόμενα 30 χρόνια, ύψους 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με κατασκευή αγωγού 2.500 χιλιομέτρων που θα ξεκινά από την Σιβηρία. Ως αντιστάθμισμα στην ευνοϊκή τιμή που συμφωνήθηκε -σε σχέση με αυτή που πουλάει η Ρωσία στην Ευρώπηη Κίνα θα δανειοδοτήσει την κατασκευή με 50 δισ. δολάρια. Επιπλέον, οι δύο χώρες ανακοίνωσαν την δημιουργία κοινού οργανισμού αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, στα πρότυπα των διαβόητων δυτικών, ο οποίος όμως θα αξιολογεί «απολιτικά» όπως τόνισαν.

Γεωπολιτικές και οικονομικές ανακατατάξεις

Οι δύο συμφωνίες σηματοδοτούν ανακατατάξεις στα παγκόσμια γεωπολιτικά και οικονομικά δεδομένα και όλα αυτά σε μια περίοδο που η ενωμένη Ευρώπη του άνθρακα και του χάλυβα, από ισότιμη σχέση, έχει εξελιχθεί σε γερμανική (οικονομική) επικράτεια που ακολουθεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις αρχές Ιουνίου, απαίτησε από τη βουλγαρική κυβέρνηση να σταματήσει τις εργασίες για τον αγωγό South Stream μέχρι να αποφασιστεί αν η κατασκευή εναρμονίζεται με την (ελέω κυρώσεων) νομοθεσία της ΕΕ. Η Επιτροπή επικαλείται «στρατηγικό έγγραφο», που θα συζητηθεί εντός του μήνα. Η Βουλγαρία, που θεωρεί το έργο εθνικής σημασίας και η οποία εξαρτάται ενεργειακά από την Ρωσία, έχει ένα μήνα προθεσμία να απαντήσει, ενώ αν δεν συμμορφωθεί θα της επιβληθεί πρόστιμο. Στο μεταξύ, η Κίνα κάλεσε στη δημιουργία Ασιατικού Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου θα συμμετέχουν Ρωσία και Ιράν, ενώ υπάρχουν πληροφορίες για υπογραφή μυστικής συμφωνίας ΡωσίαςΙράν για κοινά διαστημικά προγράμματα. Η Ρωσία ανακοίνωσε την άρση τού εμπάργκο πώλησης όπλων στο Πακιστάν και ακόμα και η «σύμμαχος» Ιαπωνία, μετά το κλείσιμο πυρηνικών αντιδρα-

“

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι/ακόλουθοί τους φαίνεται πως έκαναν το σφάλμα να υποτιμήσουν τον «αντίπαλο» όταν επέβαλαν κυρώσεις και προσπάθησαν να περιθωριοποιήσουν την Ρωσία με παγκόσμια προπαγάνδα. στήρων που κάλυπταν το 30% των ενεργειακών αναγκών της, μελετά την επέκταση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου (εκτός από το υγρό άζωτο που ήδη εισάγει), ως εναλλακτικού των αγορών από την Μέση Ανατολή.

Υποτίμησαν τον αντίπαλο

Ο άξονας Ρωσίας-Κίνας-Ιράν, που βρισκόταν υπό παρακολούθηση και υπό έλεγχο -βοηθούντων των κυρώσεωνφαίνεται να ισχυροποιείται, ενώ οι χώρες των BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και στην συνέχεια BRICS με την Νότια Αφρική), σύμφωνα με παλαιότερη έκθεση της Goldman Sachs, θα ξεπεράσουν, με κριτήρια αμερικανικού δολαρίου, τις «παραδοσιακές» G6 (μετέπειτα G7), στις οποίες προβλέπει ότι, μέχρι το 2050, θα παραμείνουν μόνο οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι/ακόλουθοί τους φαίνεται πως έκαναν το σφάλμα να υποτιμήσουν τον «αντίπαλο» όταν επέβαλαν κυρώσεις και προσπάθησαν να περιθωριοποιήσουν την Ρωσία με παγκόσμια προπαγάνδα -τη δεύτερη πιο προσφιλή τακτική τους όταν η στρατιωτική «αντενδείκνυται». Ακόμα κι αν θεωρηθούν υπερβολικοί οι πανηγυρισμοί χωρών εκτός αμερικανικής επιρροής για την αντίσταση στην προσπάθεια παγκό-

Η Ρωσία, το Καζακστάν και η Λευκορωσία, τα πρώτα μέλη της EEU σμιας κατάληψης από τους Μπίλντερμπεργκ (το θρυλούμενο μυστικό συμβούλιο του διεθνούς κατεστημένου), γεγονός παραμένει ότι η αλληλουχία αλαζονικών, υποκριτικών και προκλητικών πρακτικών ΗΠΑ και Συμμάχων, δεν μένει πλέον αναπάντητη από την παγκόσμια κοινότητα. Το σενάριο που απεργάστηκαν για την Ουκρανία προσέκρουσε στην πολιτική του Πούτιν και η ∆ύση εκτέθηκε χωρίς να πείσει ως υπερασπιστής της ειρήνης, των ελευθεριών και της εθνικής κυριαρχίας. Η πρόσφατη «κατακραυγή» των ΗΠΑ εναντίον της βιομηχανικής κατασκοπείας της Κίνας (παρά τη σκιά των παγκόσμιων παρακολουθήσεων και υποκλοπών της NSA) ή οι απειλές του αμερικανού υπουργού άμυνας Τσακ Χάγκελ ότι δεν θα αδιαφορήσουν για την επιθετική πολιτική της Κίνας για εδαφική και εναέρια επικράτηση σε Ασία και Ειρηνικό, παραπλανούν πλέον πολύ μικρότερη μερίδα της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τις αγαθές προθέσεις τους.

Η ∆ύση εγκλωβισμένη στις ΗΠΑ

Η Κίνα πλειοδότησε στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με την αναγγελία καθορισμού ανώτατου ορίου εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2016, την επομένη της ανακοίνωσης των στόχων από τις ΗΠΑ. «Η δυτική ελίτ παραμένει εγκλωβισμένη σε μια χρονική παραμόρφωση στην οποία οι ΗΠΑ και οι ευρωπαίοι σύμμαχοί τους είναι οι ανώτατοι άρχοντες όπου έχουν εποπτεία», παρατηρεί σχολιαστής του Al Jazeera, ενώ ανεξάρτητα διεθνή Μέσα χαρακτηρίζουν τις δύο συμφωνίες της Ρωσίας «καρφιά στο φέρετρο της αμερικανικής αυτοκρατορίας». Παρά τη δυτική προπαγάνδα, η οποία ελλείψει ορθολογικών επιχειρημάτων και με την «ευγενική» αρωγή διεθνών ΜΚΟ και οργανισμών υπερπροβάλλει ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παραβιάσεων διεθνών συμβάσεων και απειλών κατά της ειρήνης και της ασφάλειας, ο ρόλος των ΗΠΑ ως θεματοφύλακα της διεθνούς τάξης και των (δυτικού τύπου) κοινωνικών ελευθεριών, κινδυνεύει να ξεμείνει από «πιστούς». ῾ Ελισάβετ Πετρίδου

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

∆ΙΕΘΝΗ

“

Θα υπάρξει κλιμακούμενη αποστροφή ενάντια σε αυτή τη λατρεία του Σίσι. Γι’ αυτό είμαι σίγουρος.

Ο Σίσι δίπλα στον Νάσερ, για τις ανάγκες της προπαγάνδας, που υποβάλλει την ιδέα ότι είναι συνεχιστής του νασερικού μοντέλου.

Στο Κάιρο η ελπίδα παλεύει να μείνει ακόμα ζωντανή Του Ταρίκ Αλί

πό την πτώση του Μουμπάρακ, στην εκλογή του Μόρσι κι από εκεί στο πραξικόπημα του Σίσι... Οι τοιχογραφίες των μαρτύρων που κοσμούν τους δρόμους έχουν σβηστεί με μαύρη μπογιά, ενώ τα συρματοπλέγματα, τα οδοφράγματα και οι σταθμοί απαγόρευσης κυκλοφορίας παραμένουν στη θέση τους. Είναι πολύ νωρίς για να αναπολούμε νοσταλγικά όσα συνέβησαν, καθώς, σύμφωνα με ορισμένους, τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα. ∆εν είμαι σίγουρος γι’ αυτό, ωστόσο είναι αδιαμφισβήτητο ότι η ελπίδα είναι ακόμα ζωντανή.

Η διεθνής κοινότητα λίγο νοιάζεται

Το όνομα του Μουμπάρακ ταυτίστηκε με τον αμοραλισμό, τον κυνισμό, τη διαφθορά, την απληστία και τον οπορτουνισμό. Λίγους μήνες μετά τον εκλογικό θρίαμβο του Μόρσι, τα ίδια επίθετα χρησιμοποιήθηκαν για να περιγράψουν την πολιτική του. Σύντομα, ο Μόρσι –τερατώδης υπερβολή- χαρακτηριζόταν χειρότερος του Μουμπάρακ. Η πραγματικότητα είναι ότι οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, το εκτελεστικό όργανο της Αδελφότητας και ο εκλεγμένος πρόεδρος ήταν απόλυτα σεχταριστές και ανίκανοι να ικανοποιήσουν το κεντρικό αίτημα της εξέγερσης: την ανατροπή του καθεστώτος (…) Η πρέσβης των ΗΠΑ, Αν Πάτερσον, ευελπιστούσε πως ο Μόρσι θα ήταν ο αιγύπτιος Ερντογάν. Ωστόσο, εκτός του ότι το μοντέλο αυτό έχει χάσει τη λάμψη του, η ιστορία και η πολιτική δυναμική των δύο χωρών είναι πολύ διαφορετικές. Αφού σνομπαρίστηκε από τον Σίσι και δέχτηκε την επίθεση του Τύπου ότι έχει «διαλέξει πλευρά» και συγκεκριμένα αυτή της Αδελφότητας, η Πάτερσον επέστρεψε άρον άρον στην Ουάσινγκτον. Για πρώτη φορά οι ΗΠΑ δεν έχουν πρέσβη στην πόλη του Καΐρου. Η «διεθνής κοινότητα» λίγο νοιάζεται (…) Προφανώς, θα ήταν πολύ καλύτερα αν ο Μόρσι είχε αποσυρθεί ύστερα από δημοψήφισμα, παρά με πραξικόπημα. Ωστόσο, ο στρατός έκρινε διαφορετικά

και χρησιμοποίησε τις μεθόδους της Αραβικής Άνοιξης για να καθιδρύσει έναν δικτάτορα στη θέση του προέδρου.

Η εικόνα του σωτήρα του έθνους

Ο στρατάρχης Αμπντέλ Φατάχ αλΣίσι, πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Μουχαμπαράτ, παρουσιάστηκε ως ο σωτήρας του έθνους. Η εικόνα του, με τη βλοσυρή, αλλά παιδική φάτσα του, η οποία κρύβεται πίσω από τα μαύρα γυαλιά έχει αναρτηθεί παντού. Ο Σίσι μόνος του ή ο Σίσι δίπλα στον Νάσερ, απομυζώντας έτσι τη νοσταλγία του ηγέτη, που έφερε την αγροτική μεταρρύθμιση, που δημιούργησε κρατικές βιομηχανίες, που θέσπισε τη δωρεάν παιδεία, που επέβαλε αυστηρούς περιορισμούς στο ξένο κεφάλαιο, και υπονοώντας ότι είναι συνεχιστής του νασερικού μοντέλου. Πρόκειται για ένα επαίσχυντο ψέμα. Υπό τον Σίσι θα εφαρμόζεται το δόγμα «δουλειές ως συνήθως» (business as usual). Η καλά ενορχηστρωμένη βιομηχανία Σίσι-μάνια εγγυάται ότι υπάρχει κάτι για τον καθένα. Ειλικρινά, δεν πίστευα ότι στις λαϊκές αγορές θα πωλούσαν εσώρουχα με το πρόσωπο του Σίσι, μέχρι που το είδα. Η προσπάθεια να αγοράσω μια ντουζίνα τέτοια αποδείχτηκε άκαρπη. Είχαν ξεπουληθεί. Για την ιστορία, δεν δοκίμασα το Σάντουιτς Σίσι ούτε τις σοκολάτες του Αιγύπτιου Ήρωα/Σωτήρα, ούτε την κολόνια του Προέδρου Μου. Το σουτιέν Σίσι, ομολογώ, με έβαλε σε πειρασμό, αλλά αντιστάθηκα. Από την άλλη, γιατί να μην αγοράσω τις πάνες Σίσι; Υπάρχει καλύτερος τρόπος για τα νεογέννητα να γνωρίσουν τον ηγέτη τους; ∆ύο εβδομάδες πριν την εκλογή του στρατάρχη, η καμπάνια περιοριζόταν στις τηλεοπτικές οθόνες. Η κεντρική προεκλογική συγκέντρωση αποδείχθηκε φιάσκο. Λιγότεροι από δύο χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν για να ακούσουν τον «σωτήρα του έθνους»! Πανικόβλητοι οι γραφειοκράτες καθώς και οι στρατιωτικοί και οι αστυνόμοι απαλλαγμένοι από τις στολές τους κατέβαιναν στη συγκέντρωση για να αυξήσουν τον αριθμό των συγκεντρωθέντων. Μάταια. Ο σκυθρωπός Σίσι αποφάσισε να μην πάει. Άλλωστε, δεν

είχε καμία σημασία. Η νίκη του ήταν εξασφαλισμένη. Και με ποιες πολιτικές; Υπάρχει σωρεία δεσμεύσεων: 22 νέες βιομηχανικές πόλεις, 26 τουριστικά θέρετρα και 8 νέα αεροδρόμια. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος, ο σωτήρας ανακοίνωσε ότι θα πατάξει την ανεργία των νέων –24,8% ή 6,5 εκατ. νέοι, σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις- αγοράζοντας φορτηγά για να μεταφέρουν κατεψυγμένο κρέας στις φτωχογειτονιές και προσλαμβάνοντας οδηγούς. Ευτυχώς που το αιγυπτιακό χιούμορ είναι γνωστό στον αραβικό κόσμο.

Οι φιλελεύθεροι επικροτούν

Και τι γίνεται με την ηττημένη αντιπολίτευση; Πρέπει να ξεριζωθούν από την κοινωνία, διακηρύσσει ο Σίσι. Μέσα σε τρεις μήνες, οι αιγύπτιοι δικαστές δυσφήμησαν τη χώρα καταδικάζοντας 1.100 μέλη της Αδελφότητας σε θάνατο, με την κάθε δίκη να κρατά δέκα ολόκληρα λεπτά. Οι φιλελεύθεροι με τη βραχύβια μνήμη επικρότησαν. Ακόμα πιο απογοητευτικό ήταν όταν ένας παλιός φίλος και ριζοσπάστης κόπτης διανοούμενος, ο Χανί Σουκραλάχ, ο οποίος συντόνιζε μία από τις ομιλίες μου, αιφνιδιάστηκε από την εχθρότητά μου στον Σίσι. Μου είπε: «Πρέπει να καταλάβεις ότι δίνουμε ένα συνεχή αγώνα για την ψυχή του Σίσι». Όταν του υπενθύμισα ότι αξιωματούχοι στρατιωτικοί –και όχι ο Μόρσι- επιτέθηκαν με τεθωρακισμένα εναντίον κοπτών έξω από την κρατική τηλεόραση, ο Χάνι μουρμούρισε κυνικά: «Ε, από κάπου έπρεπε να ξεκινήσουν» (…) Εκτός από τους εγχώριους φιλελεύθερους υποστηρικτές, ο Σίσι έχει τη στήριξη του πριγκιπάτου Γουαχάμπι, που ελέγχει τη Σαουδική Αραβία και απεχθάνεται την Αδελφότητα. Η βίαιη απομάκρυνση του Μόρσι έτυχε θερμής υποδοχής στο Ριάντ και οι Σαουδάραβες δεν ξεχνούν να ανταμείψουν τους φίλους τους γενναιόδωρα: δώρισαν στην Αίγυπτο 2 δισ. δολάρια σε πετρελαϊκά προϊόντα, ενώ από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο θα έχει δωρηθεί πετρέλαιο αξίας 3 δισ. Όσο λιγότερες διακοπές ρεύματος γίνονται, τόσο θα μειώνεται η οργή του λαού.

Όπως και να έχει, δεν θα είναι εύκολο για τους εκλεγμένους δικτάτορες να διαχειριστούν τη συσσωρευμένη δυσαρέσκεια. Η Αιγυπτιακή Συνδικαλιστική Ομοσπονδία έχει χάσει την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, οι οποίοι τη βλέπουν ως κατασταλτική δύναμη που έχει τη δυνατότητα να πείσει, να εκβιάσει, να εξαναγκάσει ή να δωροδοκήσει τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους. Η νέα ηγεσία θα προσπαθήσει να απαγορεύσει τις απεργίες και, χωρίς αμφιβολία, θα φυλακίσει και θα βασανίσει τους συνδικαλιστές που δεν είναι υπό τον έλεγχό της.

Θα υπάρξει κλιμακούμενη αποστροφή

Οι φοιτητές του αλ-Αζχάρ που εναντιώνονται στο πραξικόπημα, απελαύνονται με αποτέλεσμα την αντίδραση της φοιτητικής κοινότητας, η οποία ξεχύνεται στους δρόμους παρά την άγρια καταστολή, τις σφαίρες, τα δακρυγόνα και τους ξυλοδαρμούς. ∆εκάδες φοιτητές καταδικάστηκαν σε τετραετή κάθειρξη. Στα ΜΜΕ έχουν δοθεί σαφείς οδηγίες να μην αναφέρονται στο θέμα της διαφθοράς, καθώς ο λαός αποθαρρύνεται. Ο Σίσι επιμένει ότι οι γιοί του διορίστηκαν με την αξία τους. Ο ένας είναι αξιωματικός στην υπηρεσία Πληροφοριών του Στρατού και ο άλλος εργάζεται στην Υπηρεσία πραγματογνωμόνων ενάντια στη διαφθορά. Και οι δύο είναι διορισμένοι σε νευραλγικές θέσεις. Η δικαιολογία ότι τα αγόρια του Σίσι τα κατάφεραν μόνοι τους είναι γελοία. Θα υπάρξει κλιμακούμενη αποστροφή ενάντια σε αυτή τη λατρεία. Γι’ αυτό είμαι σίγουρος. Και σύντομα διάφορες θέσεις και δεσμεύσεις θα ατονήσουν, θα απορροφηθούν από τα παιχνίδια τακτικής και το μάρκετινγκ. Και οι Αδελφοί; Εξοστρακισμένοι, φυλακισμένοι, δολοφονημένοι. Όσοι έχουν μείνει, θα διασπαστούν. Κάποιοι θα προτείνουν να αποσυρθούν από την πολιτική και άλλοι θα επιμείνουν στην ένοπλη απάντηση. Όμως, όσο και αν θέλουν οι αντίπαλοί τους να τους αφανίσουν, δεν είναι εύκολο να σκοτώσεις αρκετά εκατομμύρια ανθρώπων.

* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο London Review of Books (22/5/2014)

ΤΟ ΘΕΜΑ ΚΡΙΤΩΝ ΑΡΣΕΝΗΣ, ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗΣ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιου

“

Μεταλλαγµένα; Ό

Πρόταση της ελληνικής προεδρίας που επιτρέπε στο ευρωπαϊκό έδαφος συζητείται στις 12 Ιούνη

Η μάχη δεν έχει ακόμα χαθεί

υτή τη στιγμή, η Ευρώπη είναι η μόνη περιοχή στον κόσμο, με εξαίρεση την Ισπανία, όπου υπάρχει ελάχιστη καλλιέργεια μεταλλαγμένων και μειώνεται συνεχώς. Μέχρι σήμερα έχουμε μόνο τρεις εγκρίσεις μεταλλαγμένων ώστε να καλλιεργούνται στην Ευρώπη. Επίσης, υπάρχουν επτά ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, που απαγορεύουν την καλλιέργεια μεταλλαγμένων στην επικράτειά τους. Αυτό το δεδομένο ήθελαν να το αλλάξουν οι πολυεθνικές εταιρείες, γιατί η Ευρώπη ήταν το «κακό παιδί» της παγκόσμιας κοινότητας. Οι ευρωπαϊκές χώρες, λοιπόν, καλούνται, βάσει αυτής της πρότασης, να εγκρίνουν της καλλιέργεια μεταλλαγμένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στη συνέχεια να την απαγορεύσουν σε εθνικό επίπεδο. Όμως πρόκειται για ψευδεπίγραφη δυνατότητα, αφού στην πρόταση δεν υπάρχει σαφής θεσμοθέτηση του δικαιώματος να απαγορεύσει ένα κράτος τέτοια καλλιέργεια. ∆ηλαδή, δίνεται η δυνατότητα ανακίνησης διαδικασίας απαγόρευσης για υποκειμενικούς λόγους, όπως οι ιδεολογικοί λόγοι, επιχειρηματολογία που δεν μπορεί να σταθεί σε δικαστήριο. Οι πολυεθνικές, έτσι κερδίζουν τα πάντα: καί ενδυναμώνεται η καλλιέργεια μεταλλαγμένων σε ευρωπαϊκό έδαφος καί αποδυναμώνεται η δικαστική διεκδίκηση οποιασδήποτε απαγόρευσης. Ωστόσο, θα μπορούσαν να θεσμοθετηθούν αντικειμενικοί λόγοι για να απαγορεύσει ένα κράτος τα μεταλλαγμένα, όπως η δημόσια υγεία και η απειλή της βιοποικιλότητας. Είναι οι λόγοι που παρουσιάζονται σε επιστημονικές μελέτες και άρθρα και είναι οι ίδιοι λόγοι που επικαλούνταν μέχρι σήμερα τα ευρωπαϊκά κράτη για να απαγορεύσουν τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα. Πρόκειται για μια μάχη που δίνεται και χρειάζεται να δοθεί πανευρωπαϊκά. Η μάχη δεν έχει ακόμα χαθεί. Για να εγκριθεί η πρόταση ως νομοθεσία χρειάζεται να την εγκρίνουν μια σειρά ευρωπαϊκές επιτροπές και τέλος το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Πρόσφατα, στο ευρωκοινοβούλιο μπλοκάραμε μια αντίστοιχη πρόταση που ήθελε να δώσει το μονοπώλιο των σπόρων στις πολυεθνικές. Η απόρριψη ήταν σχεδόν ομόφωνη, διότι υπήρξε μαζική κινητοποίηση πολιτών και οργανώσεων. Το ίδιο χρειάζεται να καταφέρουμε και με τα μεταλλαγμένα αλλά και με τις εμπορικές συμφωνίες μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ Καναδά. Είναι εφικτό. Η επόμενη δυνατότητα να μπλοκάρουμε τα μεταλλαγμένα είναι στις 12 Ιούνη στο συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος, γι’ αυτό πρέπει να πιέσουμε τον έλληνα υπουργό ΥΠΕΚΑ, τον κ. Μανιάτη.

“

Ο Κρ. Αρσένης είναι ανεξάρτητος ευρωβουλευτής, υποψήφιος στις πρόσφατες ευρωεκλογές με τον ΣΥΡΙΖΑ, μέλος των επιτροπών Περιβάλλοντος και Υγείας, Αλιείας και ∆ιεθνούς Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πρόκειται για μια μάχη που δίνεται και χρειάζεται να δοθεί πανευρωπαϊκά. Η μάχη δεν έχει ακόμα χαθεί. Για να εγκριθεί η πρόταση ως νομοθεσία χρειάζεται να την εγκρίνουν μια σειρά ευρωπαϊκές επιτροπές και τέλος το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.

Συμβαίνει όλο και συχνότερα πια να διαβάζουμε μια είδηση σε ιστότοπους, λίστες επικοινωνίας, μέσα κοινωνικής δικτύωσης που να φαίνεται τόσο εξωπραγματικά απίστευτη -ιδιαίτερα στους πιο αφελείς εξ ημών- που να την προσπερνάμε ως αμφιβόλου αξιοπιστίας. Συχνά, μάλιστα, αυτή η ίδια είδηση απουσιάζει εντελώς από τα κυρίαρχα κανάλια και τις εφημερίδες, γεγονός που -για τους περισσότερους- μπορεί να επιτείνει την αναξιοπιστία της αναφοράς της. Όμως, όλο και συχνότερα, τέτοιες ειδήσεις αποκαλύπτονται ως αληθείς με τη συνδρομή της επιστημονικής κοινότητας, η οποία, όταν δεν λοιδορείται, φιμώνεται εκκωφαντικά από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και τα κυβερνητικά επιτελεία που όφειλαν, τουλάχιστον, να την συμβουλευτούν. Μετά το μείζον ζήτημα της καταστροφής των χημικών του πολέμου στη θάλασσα της Μεσογείου, που ακολούθησε την παραπάνω πορεία, ακόμα ένα σοβαρό ζήτημα για τη δημόσια υγεία, την προστασία του πλανήτη και του μέλλοντος των επόμενων γενιών έρχεται στην επιφάνεια παρά τη συστηματική αποσιώπησή του από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και λόγω της επίμονης προσπάθειας κάποιων επιστημόνων και μέσων να ενημερώσουν και κάποιων πολιτών να ενημερωθούν. Πρόκειται για την πρόταση της ελληνικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, που έγινε ομόφωνα αποδεκτή από τη σύνοδο των μόνιμων αντιπροσώπων των 28 κρατών - μελών της ΕΕ, να επιτραπεί η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων - μεταλλαγμένων οργανισμών στο ευρωπαϊκό έδαφος και να περάσει σε εθνικό επίπεδο η δυνατότητα ανακίνησης διαδικασίας απαγόρευσης, πρόταση που θα συζητηθεί στο Συμβούλιο υπουργών Περιβάλλοντος της ΕΕ, στις 12 Ιούνη.

Η πρόταση της ελληνικής προεδρίας δίνει το δικαίωμα στις εταιρείες να εμπλέκονται όλο και πιο ενεργά στη διαδικασία αδειοδότησης γενετικά τροποποιημένων, ενώ δεν δίνει καμιά εγγύηση στα κράτη - μέλη ότι οι απαγορεύσεις τους θα είναι νομικά βάσιμες στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.

πως αποσαφηνίζει η ιστοσελίδα Βiotechwatch (biotechwatch.gr), διαδικτυακός τόπος πληροφόρησης και κριτικής για θέματα Βιοτεχνολογίας και Γενετικής Μηχανικής, που και στο παρελθόν έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση και την ενεργοποίηση των πολιτών για να αποτραπεί το μονοπώλιο των σπόρων από τις πολυεθνικές, «είναι ουσιαστικά μια ακόμα προσπάθεια να μπουν τα μεταλλαγμένα από την πίσω πόρτα στο πιάτο και το χωράφι μας. Η πρόταση είχε κατατεθεί αρχικά από τον επίτροπο Ντάλι το 2010, στον απόηχο της γενικής κατακραυγής μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εγκρίνει τη γενετικά τροποποιημένη πατάτα Amflora, παρά τις έντονες επιστημονικές και κοινωνικές αντιδράσεις. Η εξαιρετικά λανθασμένη αρχική πρόταση βελτιώθηκε σημαντικά στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και εγκρίθηκε τελικά τον Ιούλιο του 2011. Στη συνέχεια αγνοήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μέχρι που η δανέζικη προεδρία της ΕΕ προσπάθησε να καταλήξει σε συμβιβασμό. Ο συμβιβασμός προσέκρουσε σε πολλές αντιδράσεις κρατών - μελών και τελικά η ∆ανία εγκατέλειψε την πρότασή της. Το 2014, και ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να εγκρίνει την καλλιέργεια μια ακόμα γενετικά τροποποιημένης ποικιλίας (το καλαμπόκι 1507 της Pioneer) εν μέσω πολλών αντιδράσεων από επιστήμονες και την κοινωνία των πολιτών, η ελληνική προεδρία προτείνει εκ νέου ένα απαράδεκτο συμβιβαστικό σχέδιο -επανάληψη της πρότασης της ∆ανίας- το οποίο δίνει στη βιομηχανία και τις πολυεθνικές εταιρείες βιοτεχνολογίας υπέρογκες εξουσίες και δυνάμεις. (…) Με την πρόταση της ελληνικής προεδρίας τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαπραγματεύονται κατευθείαν με τις εταιρείες που υπέβαλαν αίτηση για έγκριση συγκεκριμένης γενετικά τροποποιημένης ποικιλίας. Αυτό σημαίνει ότι οι πολυεθνικές θα στριμώχνουν τα κράτη - μέλη ακόμα και με την απειλή δικαστικών μέτρων, σε περίπτωση που αυτά βγάζουν απόφαση υπέρ της απαγόρευσης μιας γενετικά τροποποιημένης ποικιλίας που έχει εγκριθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η πρόταση της ελληνικής προεδρίας δίνει το δικαίωμα στις εταιρείες να εμπλέκονται όλο και πιο ενεργά στη διαδικασία αδειοδότησης μιας γε-

νετικά τροποπ στικά και κάνε κασία, ενώ δεν τι οι απαγορεύ διαμφισβήτητ πρόταση της ε φορά στην ανά δύνου των γεν χρησιμότητας νεπειών.»

Εναλλακτική

Ο Παναγιώτ κτικής Κοινότ πιστολή του π επισημαίνει: « βαθμίσετε την νότητας των γε ποία είναι επ Όπως πολύ κ τροποποιημέν σε εντομοκτόν στον με τις πρ κτόνα σχετικά βάλλον; ∆υστυχώς η δώσει περισσό την απαγόρευσ σμών, συγχρόν λο των εταιρει γορεύει στα κρ ματα εκτός απ μπορούν να επ κές μελέτες π νετικά τροποπ

“

Οι περισσ τροποπο μετατρέψ εντομοκτ ελέγχοντ προδιαγρ εντομοκτ επιπτώσ περιβάλλ

ΤΟ ΘΕΜΑ

7 Ιουνίου 2014

Όχι, ευχαριστώ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΒ∆ΕΛΑΣ, ΓΕΩΠΟΝΟΣ

έπει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων ύνη σε επίπεδο υπουργών Περιβάλλοντος

οποποιημένης ποικιλίας, διευκολύνει ουσιακάνει πιο χαλαρή τη σχετική ευρωπαϊκή διαδιώ δεν δίνει καμιά εγγύηση στα κράτη - μέλη όγορεύσεις τους θα είναι νομικά βάσιμες και αήτητες στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Τέλος, η της ελληνικής προεδρίας δεν κάνει καμιά αναν ανάγκη βελτίωσης της αξιολόγησης του κινν γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, της ητας τους και των κοινωνικο-οικονομικών συ-

τική Κοινότητα Πελίτι

γιώτης Σαϊνατούδης, συντονιστής της Εναλλαοινότητας Πελίτι (www.peliti.gr), σε ανοικτή εου προς τον πρόεδρο του ΥΠΕΚΑ κ. Μανιάτη, νει: «Στην τροπολογία παραλείψατε να αναε την επιστημονική αξιολόγηση της επικινδυων γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, η οαι επί του παρόντος κραυγαλέα ανεπαρκής. λύ καλά γνωρίζετε, οι περισσότεροι γενετικά ημένοι οργανισμοί έχουν μετατρέψει το φυτό οκτόνο. ∆εν θα έπρεπε να ελέγχονται τουλάχιτις προδιαγραφές που ελέγχονται τα εντομοετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία και το περι-

“

ώς η τροπολογία αυτή, ενώ έχει κύριο στόχο να ρισσότερες αρμοδιότητες στα εθνικά κράτη για όρευση των γενετικά τροποποιημένων οργανιγχρόνως αναβαθμίζει το διαπραγματευτικό ρόαιρειών που τα παράγουν και ταυτόχρονα απατα κράτη να χρησιμοποιήσουν άλλα επιχειρήός από τα κοινωνικο-οικονομικά, π.χ. δεν θα να επικαλεσθούν τις ανεξάρτητες επιστημονιτες που αναδεικνύουν επικινδυνότητα των γεοποποιημένων οργανισμών.»

ρισσότεροι γενετικά οποιημένοι οργανισμοί έχουν τρέψει το φυτό σε μοκτόνο. ∆εν θα έπρεπε να χονται τουλάχιστον με τις αγραφές που ελέγχονται τα μοκτόνα σχετικά με τις ώσεις στην υγεία και το άλλον;

Ενημέρωση και ενεργοποίηση

Η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας Ο πρόεδρος της Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδας (ΙΝΚΑ), Γιώργος Λεχουρίτης, είπε στην «Εποχή» ότι «τόσα χρόνια και οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι αρνήθηκαν να γίνουν αποδέκτες μεταλλαγμένων τροφίμων. Ως καταναλωτές χρειάζεται να μην αγοράζουμε και να μην καταναλώνουμε προϊόντα που περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Ως πολίτες χρειάζεται να αναρωτηθούμε πώς η ελληνική κυβέρνηση ξαφνικά έδωσε το πράσινο φως στην κυκλοφορία γενετικά τροποποιημένων τροφίμων». Παράλληλα, το ΙΝΚΑ με ψήφισμά του καλεί «τους υπουργούς Περιβάλλοντος να μην επικυρώσουν την πρόταση στις 12 Ιουνίου. Καλούμε το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο να μην επικυρώσει μια τέτοια συμφωνία. Λέμε “όχι” στα μεταλλαγμένα στο πιάτο μας. Απαιτούμε την πλήρη απαγόρευση της καλλιέργειας των μεταλλαγμένων σε ευρωπαϊκό έδαφος για τους πολύ βασικούς λόγους της απειλής της δημόσιας υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας. Κάνουμε έκκληση ακόμα και στους: κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, κ. Ιωάννη Μανιάτη, και κ. Μαρία ∆αμανάκη να αναλογιστούν τις ευθύνες τους». Ήδη έχει ξεκινήσει εκστρατεία συλλογής υπογραφών ενάντια στην απελευθέρωση της καλλιέργειας μεταλλαγμένων στην Ευρώπη (bit.ly/1hM3Cfz). Στο κείμενο που απευθύνεται στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο αναφέρεται ότι «από το 1997 μέχρι και το 2005 η Greenpeace παρακολουθεί και αναδεικνύει με επιστημονικές έρευνες τις αναμενόμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον από την απελευθέρωση μεταλλαγμένων οργανισμών. Συγκεκριμένα, πειραματόζωα που τράφηκαν με το ήδη εγκεκριμένο μεταλλαγμένο καλαμπόκι της Monsanto MON863 παρουσίασαν σημάδια τοξικότητας στο συκώτι και τα νεφρά. Είναι η πρώτη φορά που εμφανίζονται τοξικές επιπτώσεις σε εσωτερικά όργανα από κάποιο μεταλλαγμένο προϊόν που έχει ήδη πάρει έγκριση για κατανάλωση από ανθρώπους. Τελευταίες μελέτες (2009-2010) αναφέρουν πως ποντίκια-πειραματόζωα που τράφηκαν με μεταλλαγμένα είχαν σοβαρότατες επιπτώσεις στη γονιμότητά τους και προβλήματα στη νεφρική και την ηπατική λειτουργία (έρευνα Dr Seralini*). Τα μεταλλαγμένα είναι ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι έχουν δημιουργηθεί στο εργαστήριο και δεν θα μπορούσαν ποτέ να υπάρξουν με φυσικό τρόπο». * Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα ερευνητικά ευρήματα της ομάδας Σεραλίνι: www.gmoseralini.org/en Τα στοιχεία του υπουργού Περιβάλλοντος κ. Μανιάτη για αποστολή επιστολής: bit.ly/1hTW0bb Ζωή Γεωργούλα

εκάστοτε προεδρία της Ευρώπης πιέζεται από τις πολυεθνικές εταιρείες να φέρουν το θέμα των μεταλλαγμένων στο ευρωκοινοβούλιο. Πιέζουν σε όλα τα στάδια της έγκρισης μιας πρότασης ώστε να επιτύχουν το στόχο τους. Μέχρι σήμερα ορθώναμε ως Ευρώπη ένα τείχος, τώρα είναι η ελληνική προεδρία που φέρνει το θέμα προς έγκριση. Πρόκειται για μια αλλαγή στάσης που οφείλεται στο ότι επιχειρούν να κάνουν κουμάντο οι πολυεθνικές. ∆εν έχει, όμως, ακόμα πέσει το οχυρό. Χρειάζεται ενημέρωση ώστε να μη στηρίζουμε προϊόντα με γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Χρειάζεται να ενεργοποιηθούμε ως πολίτες και ως καταναλωτές. Με ανοιχτή επιστολή μου προς τους υπουργούς Εξωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Ανάπτυξης και Υγείας, έθεσα τα εξής -αναπάντητα δυστυχώς ακόμα- ερωτήματα: 1. Ποια είναι η σαφής θέση της Ελλάδας ανάμεσα στις 28 χώρες ως κράτος - μέλος και όχι ως προεδρία, συμφωνεί ή όχι με την καλλιέργεια μεταλλαγμένων σε ευρωπαϊκό έδαφος και στη χώρα μας; Στο συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος τι θα υποστηρίξει η ελληνική Πλευρά. Ποια δηλαδή είναι η εθνική «καθαρή» θέση για το θέμα; 2. Κάτω από ποιες κρυφές διαβουλεύσεις, πιέσεις και εντολές συντάχθηκε η πρόταση της ελληνικής προεδρίας για τα γενετικά τροποποιημένα; 3. Ποιός έχει συντάξει την πρόταση από την ελληνική προεδρία, το υπουργείο Περιβάλλοντος, το Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ανάπτυξης, το Υγείας ή υπάρχει συναίνεση ανάμεσα στους κυβερνητικούς κύκλους με πιθανό συντονιστή το υπουργείο των Εξωτερικών και το υπουργείο Οικονομικών, υποχωρώντας σε πιέσεις των δανειστών της χώρας; 4. Η «κατάπτυστη» αυτή πρόταση δημιουργεί σοβαρό θέμα ουσιαστικό και κύρους για τη χώρα μας. Στο μεταξύ μαθαίνουμε ότι η κυβέρνηση πανηγυρίζει κιόλας για την πρόταση που έφερε στο τραπέζι την οποία μάλιστα βαφτίζει «συμβιβαστική πρόταση για τα γενετικά τροποποιημένα». Τι είδους συμβιβασμό εννοούν οι φωστήρες στο ΥΠΕΚΑ; Έχουν άραγε συνειδητοποιήσει πόση ζημιά προκαλούν με την πρωτοφανή στα χρονικά επιπόλαιη αυτή ενέργεια; 5. Εάν εγκριθεί η πρόταση της ελληνικής προεδρίας στις 12 Ιουνίου και παραπεμφθεί στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, όπως προγραμματίζεται μέχρι το τέλος του 2014, ποια θέση θα πάρουν οι κυβερνητικοί ευρωβουλευτές αλλά και των υπόλοιπων κομμάτων; Θα ψηφίσουν κατά βούληση ή θα ακολουθήσουν τη γραμμή των μεγάλων ευρωπαϊκών κομματικών συνασπισμών;

“

Ο Ευ. Αβδελάς είναι γεωπόνος, μέλος της Επιστημονικής Πρωτοβουλίας «Επιστήμη της Γης» και υπεύθυνος της ομάδας βιοποικιλότητας «Γεωπόνοι του κόσμου».

Μέχρι σήμερα ορθώναμε ως Ευρώπη ένα τείχος, τώρα είναι η ελληνική προεδρία που φέρνει το θέμα προς έγκριση. ∆εν έχει, όμως, ακόμα πέσει το οχυρό. Χρειάζεται ενημέρωση, χρειάζεται να ενεργοποιηθούμε ως πολίτες και ως καταναλωτές.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στην Κεντρική Επιτροπή καταλαμβάνοντας θέσεις μάχης ∆ΗΜΑΡ

ι τάσεις στο εσωτερικό της ∆ΗΜΑΡ καταλαμβάνουν θέσεις μάχης ενόψει της συνεδρίασης της ΚΕ, που διεξάγεται σήμερα και αύριο με απρόβλεπτες ακόμα συνέπειες για τη συνοχή του κόμματος. Στην Κεντρική Επιτροπή εκτός της εκλογικής αποτίμησης και της ενδεχόμενης διεξαγωγής συνεδρίου, αναμένεται να τεθεί σε ψηφοφορία και η πρόταση περί παραίτησης του προέδρου της ∆ΗΜΑΡ Φ. Κουβέλη, η οποία όπως όλα δείχνουν, θα απορριφθεί. Ουσιαστικά, όμως, θα συζητηθεί ο πολιτικός προσανατολισμός του κόμματος, οι ενδεχόμενες συμμαχίες του και αυτό είναι πολύ σοβαρό και διχαστικό. Από πολλές διαφορετικές πλευρές επισημαίνεται ότι η ∆ΗΜΑΡ χρειάζεται γρήγορα να πάει σε συνέδριο για να μιλήσει εκ νέου η βάση του κόμματος, ωστόσο, παραδέχονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο κρύβει κινδύνους καθώς η εσωστρέφεια θα παραμείνει σε κεντρική θέση. Κύκλοι που βρίσκονται κοντά στην ηγεσία πάντως καθησύχαζαν -παρά τη φιλολογία που έχει αναπτυχθεί περί διάσπασης -εκτιμώντας ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο τελικά θα αποφευχθεί και θα πρυτανεύσουν συναινετικές λογικές. Τρεις είναι, σχηματικά, οι ομαδοποιήσεις, όπως καταγράφονται στο εσωτερικό του κόμματος έως τώρα. Η μία είναι η δημόσια παρέμβαση στην εσωτερική συζήτηση που έκαναν την προηγούμενη βδομάδα πέντε βουλευτές της, απηχώντας παρεμφερείς με την ηγεσία απόψεις. Συγκεκριμένα, οι ∆ημήτρης Αναγνωστάκης, Γιώργος Κυρίτσης, Γιάννης Πανούσης, Νίκη Φούντα και Θωμάς Ψύρρας τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ της αυτονομίας της ∆ΗΜΑΡ, ενώ παράλληλα ζήτησαν την ουσιαστική και ενεργό συμμετοχή της στις προσπάθειες για την ανασυγ-

“

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

εκδηλώσεων Σάββατο 7 Ιουνίου

* Παρέμβαση για την υπεράσπιση των παραλιών με ποδηλατοπορεία από το Αυλάκι μέχρι τον Αγ. Σπυρίδωνα. Εκκίνηση στις 5 μ.μ. από την Αγ. Μαρίνα. Ακολουθεί συζήτηση στις 7 μ.μ., στην παραλία Αγ. Μαρίνας στο Πόρτο Ράφτη. Μιλούν οι Θ. Βλαστός, ∆. Κλούρας και Τ. Ταστάνης.

Κυριακή 8 Ιουνίου

* Πρώτη δράση δρόμου για την Καμπάνια για τη Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου διοργανώνει το Σωματείο Υποστήριξης ∆ιεμφυλικών από τις 12 το μεσημέρι έως τις 8 μ.μ. στην πλατεία Κοραή. * Γλέντι οικονομικής ενίσχυσης της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης, στις 7 μ.μ. στο κηπάκι της Τσαμαδού. Με καλό φαγητό, κρασί, ζωντανή μουσική και καλή παρέα.

κρότηση της Κεντροαριστεράς χωρίς αποκλεισμούς, αλλά και με στραμμένο το βλέμμα στο ενδεχόμενο συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ για μελλοντικές κυβερνητικές λύσεις σε προοδευτική κατεύθυνση. Το καινούργιο στοιχείο σε αυτήν την πρόταση είναι πώς συζητείται η δημιουργία ενός νέου μπλοκ εξουσίας χωρίς τη Ν∆.

Η λύση είναι η συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ

Πιο ρηκτική θέση σε σχέση με την έως τώρα κατεύθυνση πήρε το Αριστερό ∆ίκτυο. Με ανακοίνωσή του αναφέρει ότι στο 2ο συνέδριο του κόμματος «κατέθεσε συνολική και αιτιολογημένη πρόταση για αλλαγή πολιτικής προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης μιας νέας προοδευτικής και κοινωνικής πλειοψη-

∆ευτέρα 9 Ιουνίου

* Συζήτηση με θέμα «Brazil 2014... Ναι στη στρογγυλή θεά, όχι στη FIFA και την καταστολή» διοργανώνουν το βιβλιοπωλείο Βιβλιοστάτης, το περιοδικό Humba και το μπαρ El Viaje (Κολοκοτρώνη 45, Βύρωνας), στις 9 μ.μ. Μιλούν οι Χρ. Χαραλαμπόπουλος και Κ. Καλφόπουλος.

Τρίτη 10 Ιουνίου

* Παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Μελά «Η ατελέσφορη επιστήμη - Εμμονές και αδιέξοδα της κυρίαρχης οικονομικής θεωρίας» στο Ωδείο Αθηνών (Ρηγίλλης και Βασ. Γεωργίου Β 17-19), στις 7 μ.μ. Μιλούν οι Κ. Τσουκαλάς, Γ. Βαρουφάκης και Κ. Μελάς. Συντονίζει ο Ν. Ξυδάκης * Συζήτηση με θέμα τη ∆ιατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (ΤΤΙΡ) διοργανώνουν το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και το ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, στις 7 μ.μ. στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών (Ακαδημίας 18, 1ος). Μιλούν οι Ουρλίκε Χέρμαν (Βερολίνο), Ντέμπι Μπάρκερ (Ουάσιγκτον) και Σάββας Ρομπόλης. Συντονίζει η Ευρυδίκη Μπερσή.

φίας με καθοριστική την παρουσία της αριστεράς», εννοώντας φυσικά τον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή. Η κυβερνώσα αριστερά δεν σημαίνει ότι είναι, χωρίς προϋποθέσεις, και διαθέσιμη, σημείωσε σε επικοινωνία μας το μέλος της Γραμματείας Βαγγέλης Ζορκάδης, κάτι που διατυπώνεται και από την κοινωνική βάση του κόμματος. Στο ερώτημα τι κόμμα είναι η ∆ΗΜΑΡ, η απάντηση που δίνει είναι απόλυτα σαφής: κόμμα της «∆ημοκρατικής μεταρρυθμιστικής αριστεράς, ούτε της κεντροαριστεράς ούτε του κέντρου». ∆ΗΜΑΡ και κεντροαριστερά Σε αντίθετη εντελώς κατεύθυνση, κινείται η τρίτη, επίσης μειοψηφούσα μεταρρυθμιστική πτέρυγα της ∆ΗΜΑΡ που βλέπει θετικά τη συνεννόηση με το ΠΑΣΟΚ, την ΕΛΙΑ και το Ποτάμι, χωρίς να θέτει θέμα αποχώρησης από την κυβέρνηση. Ύστερα μάλιστα και από την

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

εκδήλωση που πραγματοποίησε την Τετάρτη το βράδυ με κεντρικό ομιλητή τον Σ. Λυκούδη, η τάση αυτή μορφοποιήθηκε. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πολλά στελέχη από τον χώρο της κεντροαριστεράς. Αίσθηση προκάλεσε η παρουσία του αρχηγού του Ποταμιού Σταύρου Θεοδωράκη. Ο Σ. Λυκούδης στην ομιλία του τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της συνδιαμόρφωσης ενός χώρου συζήτησης και διαλόγου ανάμεσα στη ∆ΗΜΑΡ, στο ΠΑΣΟΚ και την ΕΛΙΑ και το Ποτάμι χωρίς προαπαιτούμενα, ενώ ήταν κατηγορηματικός σε μια συμπόρευση της ∆ΗΜΑΡ με τον ΣΥΡΙΖΑ. «Αν υπάρξει μια τέτοια εξέλιξη, σαφούς προσανατολισμού προς τον ΣΥΡΙΖΑ, την οποία απεύχομαι, θα γίνει το χαλί που θα τραβηχτεί για πολλούς από εμάς της ιστορικής διαδρομής της Ανανέωσης», επεσήμανε. Η συζήτηση αυτή όμως περί πολιτικών συμμαχιών δεν έχει ιδιαίτερο νόημα, εάν δεν γίνεται με βάση συγκεκριμένες προτάσεις, προγραμματικά στοιχεία και εν τέλει πολιτικές. Η επιλογή ενός συμμάχου είτε από το χώρο της αριστεράς ή το χώρο της κεντροαριστεράς δεν μπορεί να γίνεται ερήμην των πολιτικών που εφαρμόζονται και της κοινωνίας. Παρεμβαίνοντας σ’ αυτό το θέμα ο Σ. Παπαθανασίου μέλος της ηγεσίας της ∆ΗΜΑΡ, στενός συνεργάτης του Φ. Κουβέλη, σημείωσε αναφερόμενος στις θέσεις της μειοψηφίας: «∆εν ομολογείται, αλλά απ’ όλους κατανοείται ότι η παρότρυνση αυτή συνοδεύεται από την ανάγκη στήριξης με τον έναν ή άλλο τρόπο της κυβέρνησης Σαμαρά, αφού εκτιμάται ότι η αποχώρηση της ∆ΗΜΑΡ από αυτήν έγινε για «λάθος λόγους» και τη «λάθος στιγμή»». Στάθης Κουτρουβίδης

Τετάρτη 11 Ιουνίου

* Συζήτηση με θέμα «Το ελληνικό χρέος, προέλευση, αποπληρωμή, εναλλακτικές προτάσεις» διογανώνει η Πρωτοβουλία αλληλεγγύης και πολιτισμού «Ομπρέλες», στις 8 μ.μ., στην αίθουσα Blue Bell (Α πλατεία, Π. Ψυχικό). Μιλά ο Γ. Βαρουφάκης και συντονίζει η Γ. Παπαδάκου. Παράλληλα, θα γίνει συλλογή τροφίμων για τις προστατευόμενες οικογένειες των Ομπρελών.

Ιδρυτική Συνέλευση της «∆ύναμης Ζωής»

* Την ιδρυτική Γενική Συνέλευσή της πραγματοποιεί η «∆ύναμη Ζωής» την Τετάρτη, 11 Ιουνίου, στις 6 μ.μ., στο Αμφιθέατρο του υπουργείου Ανάπτυξης Μεταφορών, Υποδομών και ∆ικτύων (Τσιγάντε και Αναπαύσεως στο Χολαργό, σταθμός του Μετρό «Εθνική Άμυνα»). Αντικείμενο της Γενικής Συνέλευσης είναι: Η ανάδειξη της Συντονιστικής Γραμματείας της Περιφερειακής Παράταξης, Η συγκρότηση και στελέχωση θεματικών Επιτροπών, Η εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος και ο απολογισμός της εκλογικής μάχης. •

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η μεγάλη εκλογική επιτυχία Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

θα συζητηθεί χωρίς απόκρυψη και των αδυναμιών

ο ερχόμενο σαββατοκύριακο (1415 Ιουνίου) θα συνεδριάσει η Κεντρική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, αλλά και για το πολιτικό σχεδιασμό της νέας περιόδου. Η συνεδρίαση, προφανώς, θα γίνει με βάση το αποτέλεσμα, που ομόφωνα από τη Γραμματεία κρίνεται θετικό, πολλοί και πολλές μάλιστα μίλησαν για ιστορική νίκη με έντονο συμβολισμό. Ωστόσο, στην Κεντρική Επιτροπή, αναμένεται να συζητηθούν και θέματα που αφορούν τη λειτουργία του κόμματος και των οργάνων του, της ανάπτυξής του και των πολιτικών του πρωτοβουλιών, αλλά και το ζήτημα των συνεργασιών. Ήδη, συγκροτήθηκε τριμελής επιτροπή της Γραμματείας για να επεξεργαστεί την εισήγηση προς την Κεντρική Επιτροπή, αποτελούμενη από τους Αλέκο Καλύβη, Χριστόφορο Παπαδόπουλο και Κώστα Πουλάκη. Η εισήγησή τους θα συζητηθεί εκ νέου στη γραμματεία την ερχόμενη Τετάρτη, όπου θα διακριβωθούν τα σημεία της συμφωνίας αλλά και οι ενδεχόμενες διαφωνίες. Μερικές, άλλωστε, φάνηκαν στη συζήτηση που έγινε στη Γραμματεία. Αρκετά μέλη της –κυρίως από τη συνεδριακή πλειοψηφία– εξέφρασαν τη διαφορετική τους προσέγγιση, όσον αφορά ποιοτικά στοιχεία της πορείας προς την τριπλή εκλογική μάχη. Χαρακτηριστική ήταν η φράση ότι «τα καλά εκλογικά αποτελέσματα δεν πρέπει να κρύψουν τις αδυναμίες, τα λάθη και τα προβλήματα κάτω από το χαλί».

Ιστορική νίκη

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Πολιτικής Γραμματείας το εκλογικό αποτέλεσμα της κάλπης για την ευρωβουλή «είναι μια μεγάλη νίκη για τον ΣΥΡΙΖΑ. Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας η αριστερά αναδείχτηκε εκλογικά πρώτη δύναμη και με σημαντική διαφορά. Το αποτέλεσμα είναι πρωτίστως νίκη του λαού, που ξεπέρασε δυναμικά την προπαγάνδα φόβου, καταδίκασε την κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου και την πολιτική της ακραίας κοινωνικής λιτότητας, την πολιτική των μνημονίων. Οι στόχοι που είχαμε βάλει για τις ευρωεκλογές, καταδίκη της κυβέρνησης και της πολιτικής της και εκλογική πρωτιά, επιτεύχθηκαν. Ο δρόμος για την πολιτική ανατροπή άνοιξε, αλλά μένουν πολλά ακόμη να γίνουν (…) Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών δίνει επιπλέον ώθηση στο στόχο της πολιτικής ανατροπής…» Η εκτίμηση ότι το αποτέλεσμα ήταν σημαντικό και νικηφόρο και ανοίγει το δρόμο για την ανατροπή, υιοθετήθηκε και στηρίχθηκε απ’ όλα τα μέλη της γραμματείας, απ’ όλες τις πλευρές του κόμματος. Επισημάνθηκε μάλιστα ότι στην Ελλάδα είχαμε ένα εκλογικό αποτέλεσμα που θα το ονειρευόταν κάθε αριστερός σε όλο τον κόσμο. Σημειώθηκε, επίσης, ότι η ταξικότητα της ψήφου είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού, καθώς διαφορετικά ψήφισε η Εκάλη και η Φιλοθέη και διαφορετικά το Κερατσίνι, το Πέραμα και το Αιγάλεω. Μέλη του οργάνου σημείωσαν χαρακτηριστικά ότι είχαμε δύο νέα. «Το κακό νέο ότι δεν μπορέσαμε να πιάσουμε ταβάνι και το καλό ότι έχουμε τις δυνατότητες, μέσα από την ένταση των κοινωνικών αγώνων και αντιστάσεων, να το πιάσουμε».

δράση, σημειώνει ανησυχητική άνοδο παντού, διαμορφώνοντας ένα ισχυρό ακροδεξιό και ναζιστικό ρεύμα, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με εύκολες απαντήσεις, επιφανειακά, ούτε με τη ψευδαίσθηση ότι οι ψηφοφόροι της ήρθαν για να φύγουν. Ομόφωνη ήταν η εκτίμηση ότι το φαινόμενο αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς η αριστερά να το αντιμετωπίσει στο πεδίο, ιδεολογικά και αξιακά. Η σύγκρουση σε αυτό το επίπεδο, σημειώθηκε στην εισήγηση, «πρέπει να είναι διαρκής και ανειρήνευτη».

Περί πατριωτικής συμμαχίας

Στην τοπική αυτοδιοίκηση Μεγάλη συζήτηση έγινε για την εκλογική αναμέτρηση στην αυτοδιοίκηση. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν θετικό, καθώς για πρώτη φορά η ριζοσπαστική αριστερά αφήνει γερές ρίζες στο πέρασμά τη, θα υπάρχουν δήμοι με αριστερή διοίκηση, ενώ σε όλη την Ελλάδα οι δημοτικού σύμβουλοι της αριστεράς υπερβαίνουν τους 1.000. Επισημάνθηκε, όμως, από πολλές πλευρές ότι δημιουργήθηκαν μεγάλες προσδοκίες, που δεν δικαιώθηκαν. Λάθος κρίθηκε, επίσης, από ορισμένα μέλη του οργάνου το σύνθημα «τρεις κάλπες μία επιλογή», παρότι αναγνώριζαν ότι ενδεχομένως βοήθησε τη συσπείρωση του χώρου, ενώ στάθηκαν στη νικηφόρα έκβαση στις δύο περιφέρειες (Αττική και Ιόνια), αλλά και στη μάχη που δόθηκε στο δήμο της Αθήνας, που, όπως ειπώθηκε, «προβάλλοντας μια σαφή αριστερή φυσιογνωμία δείχνει ότι έχουμε τεράστιες δυνατότητες πειθούς της κοινωνίας χωρίς εκπτώσεις θέσεων και αξιακού και ιδεολογικού φορτίου». Στις πρώτες εκτιμήσεις της Γραμματείας σημειώνεται ότι «στις αυτοδιοικητικές εκλογές οι δυνάμεις μας σημείωσαν ένα τεράστιο βήμα μπροστά, πίσω, όμως από την πολιτική μας επιρροή και τις προσδοκίες μας». Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην επιτυχία στις δύο πε-

ριφέρειες, κυρίως αυτή της Αττικής, αλλά και σε μια σειρά σημαντικούς δήμους σε ολόκληρη τη χώρα. «Αυτό», αναφέρει η Γραμματεία, «μας αναθέτει νέα καθήκοντα και ευθύνες και στο πεδίο της αυτοδιοίκησης».

Τα προβλήματα

Η διήμερη συζήτηση που έγινε στην πολιτική γραμματεία ανέδειξε, όμως, και τα προβλήματα που καταγράφηκαν στην προεκλογική περίοδο. Τα ζητήματα αυτά επισημάνθηκαν από πολλά μέλη του οργάνου, με διαφορετικό ύφος και με διαφορετική, ενδεχομένως ένταση, ωστόσο, ήταν διάχυτη η αίσθηση ότι θα ήταν τεράστιο λάθος η εκλογική νίκη να κρύψει αδυναμίες, λάθη, προβλήματα, αλλά και παραφωνίες. Ζητήθηκε, μάλιστα, η Πολιτική Γραμματεία να κάνει αυτοκριτική, αλλά και κριτική για αποφάσεις που δεν πήρε η ίδια, καθώς για ένα σημαντικό διάστημα είχε «αδρανοποιηθεί». Επίσης, τέθηκαν ζητήματα λειτουργίας, «που αν τα αφήσουμε θα μας παρασύρουν σε δρόμους προβληματικούς».

Για το ναζιστικό μόρφωμα

Μεγάλη συζήτηση έγινε και για το φαινόμενο του ναζιστικού μορφώματος, καθώς παρά τον καταιγισμό πληροφορίας για τη ρατσιστική και εγκληματική της

Τη Γραμματεία απασχόλησε και η επόμενη ημέρα, η στρατηγική του κόμματος και φυσικά η πολιτική συμμαχιών σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Οι κοινωνικές συνεργασίες ήταν στο τραπέζι της συζήτησης, αν και δεν έλειψαν οι διαφορετικές προσεγγίσεις, τόσο για το εύρος όσο και για φυσιογνωμικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά τους. Για παράδειγμα, οι τόσο συχνές αναφορές στην προεκλογική περίοδο για μια ευρεία δημοκρατική, προοδευτική, πατριωτική συμμαχία, δεν βρήκε σύμφωνα όλα τα μέλη του οργάνου, που σημείωναν ότι αντί μιας εθνικής αφήγησης, που μπορεί να δημιουργεί συνειρμούς προς άλλες κατευθύνσεις, θα χρειαστεί να απευθυνθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στα φτωχά και λαϊκά κοινωνικά στρώματα, τους συνταξιούχους, στους πτωχευμένους και εξουθενωμένους μικρομεσαίους, ιδίως στη νεολαία, που δεν έχουν πειστεί από τον προγραμματικό λόγο της ριζοσπαστικής αριστεράς. Στον αντίποδα, γύρω από το θέμα, που ως φαίνεται θα απασχολήσει το επόμενο διάστημα τον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν άρθρο μέλους της Πολιτικής Γραμματείας στην εφημερίδα των Συντακτών. Στο επίμαχο άρθρο αναφέρει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, χρειάζεται πρωτίστως, «να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά μιας μεγάλης, αριστερής, δημοκρατικής, προοδευτικής και πατριωτικής παράταξης, στην οποία και μόνο θα αναγνωρίζει πλέον τον εαυτό του ολόκληρο το κοινωνικό και εκλογικό ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ…» ∆ανάη Ψωμοπούλου

Το κράτος εγγυάται 36 ευρώ σύνταξη το μήνα

KOIΝΩΝΙΑ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Iουνίου 2014

Πόσο “κουρεύονται” οι επικουρικές από τον Ιούλιο Στη μέγγενη και οι κύριες συντάξεις από την 1η Ιανουαρίου 2015

Όταν ο Γ. Βρούτσης παραδεχόταν σαρωτικές μειώσεις

Του Νάσου Χατζητσάκου

την οριστική «ισοπέδωση» του εναπομείναντος Κοινωνικού Κράτους οδηγούν οι προγραμματισμένες, βάσει των μνημονίων, αλλαγές στο ήδη συρρικνωμένο, δημόσιο Σύστημα Ασφάλισης. Το πρώτο «βήμα» θα γίνει την 1η Ιουλίου με τις επικουρικές συντάξεις να δέχονται νέο «κούρεμα», ανάλογα με τη «μαύρη τρύπα» του κάθε ταμείου. Η επόμενη, και ακόμη πιο δραματική αλλαγή, θα ακολουθήσει από τις αρχές Ιανουαρίου του 2015 οπότε θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή ο «νόμος Λοβέρδου» του 2010. Από του χρόνου το Κράτος θα εγγυάται σε όσους αναμένεται να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, όχι 360 ευρώ, αλλά περίπου… 36 ευρώ!

∆ραματική συρρίκνωση των συντάξεων

Η ουσία των προωθούμενων αλλαγών είναι μια: η ακόμη πιο δραματική συρρίκνωση τόσο των κύριων, όσο και των επικουρικών συντάξεων με στόχο τη «συγχώνευσή» τους, σε συνδυασμό με το «τέλος των εγγυήσεων» του κρατικού προϋπολογισμού ως προς την κάλυψη των υποχρεώσεων που έχουν προς τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους οι δημόσιοι φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Όπως δήλωσε στην «Εποχή» ο βουλευτής Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Μητρόπουλος, «με την εφαρμογή του “νόμου Λοβέρδου” από την 1η Ιανουαρίου του 2015 δημιουργείται νέο τοπίο στο ασφαλιστικό σύστημα, με τις επικουρικές συντάξεις να οδηγούνται σε κατάργηση, τις κύριες σε “επιδοματοποίηση”, το δε εφάπαξ σε πλήρη εξαέρωση. Χρειάζεται η Αριστερά για να ανατρέψει τις σκληρές ρυθμίσεις που θα οδηγήσουν σε απόλυτη φτώχεια την πλειονότητα των πολιτών». Συγκεκριμένα, από την 1η Ιουλίου, περίπου 1,6 εκατ. δικαιούχοι θα δουν τις επικουρικές συντάξεις να μειώνονται από 5% και πάνω (για τέταρτη φορά μέσα στην τελευταία τριετία, παρά τις περί του αντιθέτου «δεσμεύσεις» της κυβέρνησης πριν τις τελευταίες ευρωεκλογές). Προ ευρωεκλογών, για χάρη των επικοινωνιακών «τρικ», ο πρωθυπουργός, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και οι αρμόδιοι υπουργοί έλεγαν ότι δεν θα έρθουν «νέα μέτρα». Στην πραγματικότητα, όμως, ποτέ δεν είπαν ότι δεν θα εφαρμοστούν αυτά τα οποία ήδη έχουν προγραμματιστεί και τα οποία, φυσικά, οδηγούν σε νέες δραματικές μειώσεις.

Ποια «παλιά» μέτρα φέρνουν νέες μειώσεις

Με βάση τους νόμους τους οποίους προώθησαν οι κυβερνητικοί εταίροι, από την 1η Ιουλίου αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού και αναπροσαρμογής των συντάξεων του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ). Αυτό σημαίνει ότι από τον επόμενο μήνα θα λαμβάνεται υπόψη ο «συντελεστής βιωσιμότητας» των ταμείων, δηλαδή όσοι επικουρικοί φορείς έχουν ενταχθεί στο ΕΤΕΑ (για τους υπόλοιπους θα ισχύσει από το 2015

και μετά) θα δίνουν συντάξεις με βάση όσα διαθέτουν. Πολύ απλά αν δεν έχουν, θα δύνανται ανά τρίμηνο να προχωρούν, βάσει του νόμου, σε νέα «κουρέματα». Αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες αναφέρουν ότι οι επικείμενες περικοπές θα κινηθούν στο επίπεδο του 5%. Όμως, από όσο φαίνεται, αυτές θα είναι οι ελάχιστες μειώσεις. Σε αρκετά ταμεία, στα οποία τα ελλείμματα είναι μεγαλύτερα, το «κούρεμα» εκτιμάται ότι θα είναι ακόμη πιο δραματικό. Ακόμη και στην περίπτωση που για λόγους «επικοινωνιακού αμπαλάζ» οι μειώσεις σε ορισμένα επικουρικά ταμεία δεν θα είναι αυτές που πραγματικά θα πρέπει να γίνουν με βάση το «συντελεστή βιωσιμότητας» (ή «συντελεστή μηδενικών ελλειμμάτων», όπως πολλοί τον χαρακτηρίζουν), οι ασφαλισμένοι τους δεν θα γλυτώσουν από το «μεγάλο μαχαίρι» που θα πέσει από την 1η Ιανουαρίου 2015.

«Οδοστρωτήρας» ο «νόμος Λοβέρδου» Από τις αρχές του επόμενου έτους η συγκυβέρνηση Ν∆ και ΠΑΣΟΚ πρέπει να εφαρμόσει πλήρως τον ασφαλιστικό νόμο 3863 του 2010 (ο γνωστός «νόμος Λοβέρδου»). Στην ουσία, με την πλήρη εφαρμογή του 3863, το Κράτος παύει να εγγυάται τις συντάξεις, με βάση τα δεδομένα τα οποία ίσχυαν τα προηγούμενα 50 χρόνια. Από τον αμέσως επόμενο χρόνο και μετά, ο κρατικός «κορβανάς» δεν θα διασφαλίζει ούτε τα 360 ευρώ της βασικής σύνταξης, η οποία καθιερώνεται με βάση τις σχετικές διατάξεις και στην οποία θα προστίθεται η «αναλογική σύνταξη» (το ποσό θα προκύπτει καθαρά με βάση τα χρόνια ασφάλισης και τις εισφορές τις οποίες κατέβαλε ο κάθε ασφαλισμένος). Σημειώνεται ότι από το 2010 οι μνημονιακές κυβερνήσεις δημιούργησαν την ψευδαίσθηση ότι θα υπήρχε ένα αντιστάθμισμα στις δραματικές περικοπές τις οποίες θα υποστούν όσοι θα συνταξιοδοτηθούν από το 2015 και μετά (είτε είναι μετά, είτε πριν το 1983 ασφαλισμένοι) από τη νέα αναλογική σύνταξη, σε σχέση με το ποσό που θα εισέπρατταν με βάση τα ισχύοντα. Με την προσθήκη του προνοιακού επιδόματος των 360 ευρώ (της «βασικής σύνταξης» που θα συναθροίζεται με την «α-

ναλογική σύνταξη») τα αρμόδια στελέχη υποστήριζαν ότι οι απώλειες αυτές είτε θα ελαχιστοποιούνταν, είτε -σε ορισμένες περιπτώσεις- θα προέκυπτε ακόμη και όφελος. Όμως, αυτή είναι μια «μαγική εικόνα». Με βάση το «νόμο Λοβέρδου», το πλήρες ποσό της βασικής σύνταξης, δηλαδή τα 360 ευρώ, θα αρχίσουν να… απολαμβάνουν με την εγγύηση του κράτους μόνο όσοι συνταξιοδοτηθούν από το 2046 και μετά, εφόσον έχουν 35 έτη εργασίας. Πλήρη βασική θα πάρουν όσοι θα συνταξιοδοτηθούν από το 2051 και μετά, εφόσον έχουν εργαστεί συμπληρωμένα 40 έτη. Όσοι βγουν νωρίτερα στη σύνταξη θα λαμβάνουν μόλις το 1/35 ή το 1/40, αντίστοιχα, για κάθε έτος ασφάλισης από το 2011 και μετά, όπως ο νόμος ορίζει. Για παράδειγμα, όσοι συνταξιοδοτηθούν το 2015 έχοντας συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης, θα λάβουν τα 4/35 της βασικής σύνταξης, δηλαδή μόλις 41,1 ευρώ, με αποτέλεσμα οι συνολικές απώλειες τους να κυμανθούν από τον πρώτο κιόλας χρόνο εφαρμογής του νέου συστήματος, κατά μέσο όρο, από 10% έως και σε πολλές περιπτώσεις 35%. Εάν έχουν συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης, τότε θα πάρουν τα 4/40 των 360 ευρώ της βασικής, δηλαδή 36 ευρώ. Μπροστά σε αυτές τις μειώσεις που φέρνει ο «νόμος Λοβέρδου», η συγκυβέρνηση σχεδιάζει να ενσωματώσει ό,τι θα έχει απομείνει από τις επικουρικές μέσα στις κύριες συντάξεις, όπως και ο καθηγητής Α. Μητρόπουλος εκτιμά. ∆εν

ο γεγονός ότι ακόμη και αυτά τα 360 ευρώ της βασικής σύνταξης που θα καθιερωθεί από το 2015, μαζί με τη νέα «αναλογική σύνταξη», δεν θα αποδίδονται στους δικαιούχους στο σύνολο τους, αλλά «κουτσουρεμένα» (ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης τους από το 2011 και μετά) επιβεβαίωνε τότε από τη θέση του αρμόδιου τομεάρχη της Ν∆, ο νυν υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Γιάννης Βρούτσης. Ο κ. Βρούτσης, λίγο πριν τα μέσα του Αυγούστου, το 2010, είχε δηλώσει στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» σε σχέση με το «νόμο Λοβέρδου», ο οποίος θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου του 2015 και μετά (εάν παραμείνει στη θέση του μετά τον επικείμενο ανασχηματισμό): «Μέσα στο πολυδαίδαλο και ανεφάρμοστο νέο ασφαλιστικό νόμο η κυβέρνηση κατάφερε να αποκρύψει σε “γκρίζες” ζώνες σαρωτικές μειώσεις στις συντάξεις, οι οποίες δεν εμφανίστηκαν στα παραποιημένα παραδείγματα του υπουργείου». «Οι επιπλέον επώδυνες μειώσεις ισοδυναμούν με “μαύρες τρύπες” στο ασφαλιστικό που ακόμη και τα 360 ευρώ αποδεικνύεται ότι θα δίνονται τεμαχισμένα», είχε τονίσει ο τότε τομεάρχης Εργασίας της Ν∆ ο οποίος, πλέον, από τη θέση του αρμόδιου υπουργού της συγκυβέρνησης μοιάζει να είναι από τους πιο φανατικούς «οπαδούς» αυτών των αλλαγών - «ξυράφι» για τα εισοδήματα των απόμαχων της εργασίας. είναι τυχαίο, αναφέρουν άλλωστε και στελέχη του υπουργείου Εργασίας, ότι στα στατιστικά στοιχεία που δίδονται από πέρυσι στη δημοσιότητα γίνεται λόγος για «μέσο εισόδημα από το σύνολο των συντάξεων» του κάθε δικαιούχου, δηλαδή καλλιεργείται… σταδιακά το κλίμα της «συγχώνευσης κύριων και επικουρικών».

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

“

∆εν φεύγουμε αν δεν πάρουμε πίσω τις δουλειές μας

Οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, παραμένουν έξω από το υπουργείο αποφασισμένες μέχρι να εφαρμόσει η κυβέρνηση την απόφαση του δικαστηρίου.

δώ και 32 ημέρες οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες του υπουργείου Oικονομικών έχουν κάνει σπίτι τους τη σκηνή που έχουν στήσει στην Καραγιώργη Σερβίας δίνοντας ένα αγώνα για να επαναπροσληφθούν μετά την απόλυσή τους. Με δύο δικαστικές αποφάσεις υπέρ τους, είναι αποφασισμένες να μην γυρίσουν σπίτι τους χωρίς τη δουλειά και τη αξιοπρέπειά τους.

Ελπίζω να παραδειγματιστούν νέοι άνθρωποι να βγουν στον δρόμο και να διεκδικήσουν. Αυτό ελπίζω.

Ποιος είναι ο άνομος;

«Βρισκόμαστε εννέα μήνες σε αυτόν τον αγώνα και εδώ και ένα μήνα έχουμε προχωρήσει σε καθιστική διαμαρτυρία έξω από το υπουργείο. Παρόλη την καταστολή που έχουμε δεχτεί τόσες φορές θα συνεχίσουμε μέχρι να δικαιωθούμε.» λέει η κ. Ευαγγελία Αλεξάκη. Είναι μια από τις 410 γυναίκες που απολύθηκαν στο πλαίσιο της διαθεσιμότητας από δεκάδες υπηρεσίες του δημοσίου σε όλη την επικράτεια. Μαζί με τις αυταδέλφισσές της διεκδικούν το αυτονόητο. Την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων. Αυτή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών με την οποία η απόλυσή τους έχει κριθεί παράνομη και προβλέπεται η επαναπρόσληψή τους αλλά και την απόφαση του Αρείου Πάγου με την οποία έχει απορριφθεί το αίτημα του υπουργείου Οικονομικών για πάγωμα της εκτέλεσης της δικαστικής απόφασης. «Τι άλλο είναι αν δεν είναι πολιτική απόφαση αυτή η στάση της κυβέρνησης και όσων συνδράμουν αυτή την πολιτική; Aυτοί που κυβερνάνε σήμερα τη χώρα, η συγκεκριμένη κυβέρνηση λέει πως η συνοχή μιας κοινωνίας στηρίζεται στη δικαιοσύνη και στην ισονομία και αυτό είναι δημοκρατία, να τηρούνται οι νόμοι. Αυτοί οι ίδιοι δεν τηρούν όμως τους νόμους. Είναι άνομοι και κανονικά τη στιγμή , ο κ. Θεοχάρης, γενικός γραμματέας Εσόδων και ο κ. Στουρνάρας, θα έπρεπε να είναι μέσα, θα έπρεπε να έχουν συλληφθεί γιατί δεν τηρούν τους νόμους. Αν ήταν ένας απλός πολίτης δεν θα ήταν μέσα αυτή τη στιγμή; Αυτοί γιατί μπορούν να είναι πάνω από νόμους και πάνω από όλα;», λέει η κ.Ευαγγελία.

Οι καθαρίστριες ήταν πάντα αγωνίστριες

Η ίδια δουλεύει εδώ και είκοσι χρόνια, έχει μεγαλώσει τα παιδιά της με αυτή την δουλειά και δεν θεωρεί τυχαίο το πείσμα, την αγωνιστικότητα και τη συνέπεια που έχουν δείξει όλες μαζί αυτές τις ημέρες. Γυναίκες, 50 έως και 60 χρονών που δείχνουν έναν συλλογικό τρόπο διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους. «Έκαναν ένα λάθος με εμάς. Το έχω πει πολλές φορές. Μας υποτίμησαν. Είπαν έλα τώρα γυναίκες, 50 χρονών, τι θα κάνουνε, τι θα πούνε. ∆εν κατάλαβαν κάτι όμως. Οι καθαρίστριες ήταν πάντα αγωνίστριες. Το να κρατάς μια σκούπα στο χέρι και με τα 600 ευρώ να σπουδάζεις τα παιδιά σου και να βγάζεις τις υποχρεώσεις σου είναι έτσι κι αλλιώς αγώνας ζωής. Ποτέ δε ντράπηκα για τη δουλειά που κάνω. Θα την πάρω πίσω, είμαι σί-

ρολόι. Ας θέλουνε αυτοί να βάζουν το δημόσιο με τον ιδιωτικό τομέα να αλληλοσπαράζονται και να γίνονται οι εργαζόμενοι κανίβαλοι. Eμείς δε νιώθουμε κανέναν απέναντί μας, δεν θέλουμε να έχουμε εργαζόμενους απέναντί μας. Είμαστε μαζί με κάθε εργαζόμενο και με τους 1.800.000 ανέργους που έχει η χώρα μας σήμερα, με όσους είναι στα συσσίτια, θρηνούμε για τις χιλιάδες αυτοκτονίες, που δε μιλάει κανείς για τα αίτια.»

γουρη ότι θα την πάρουμε πίσω. Γι’ αυτό εμείς δε φοβηθήκαμε τον αγώνα. Γιατί είμαστε αγωνίστριες μια ζωή. Κατάλαβες;», λέει. Μας εξηγεί πώς περνούν οι μέρες μένοντας έξω από το υπουργείο, χωρίς να ωραιοποιεί τις όποιες αντιδράσεις αλλά και χωρίς να αποθαρρύνεται. «Είναι δύσκολα γιατί είμαστε μόνο γυναίκες που μένουμε όλο το βράδυ εδώ, τις τελευταίες μέρες μάλιστα χωρίς φως αφού μας το στέρησαν. Υπάρχει μια στήριξη από την περιοχή εδώ γύρω, δεν μπορώ να πω. Βέβαια ακούμε και ότι ενοχλούμε γιατί δεν δουλεύουνε τα γύρω μαγαζιά, ότι φωνάζουμε πολύ όλη μέρα και δεν μπαίνει κόσμος στα μαγαζιά, λέγονται διάφορα τέτοια. Εγώ όμως θέλω να πω κάτι. Εμείς σήμερα είμαστε απολυμένοι εδώ και 9 μήνες. Ο κόσμος που έχει τη δουλειά του και τα μαγαζιά του είναι σίγουρος ότι θα συνεχίσει να τα έχει; Εμείς παίρναμε κάποια χρήματα και τα διοχετεύαμε στην αγορά. Έτσι το πράγμα πάει

Η αλληλεγγύη μάς δίνει δύναμη

Την αλληλεγγύη τη ζουν καθημερινά. Οι σχολικοί φύλακες έχουν στήσει τη δική τους σκηνή δίπλα ενώ μας εξηγεί και τον τρόπο που έχουν οργανωθεί σε αυτόν τον αγώνα. Άλλωστε το δίκτυο αυτό που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια στις γειτονιές με τις κοινωνικές δομές βρίσκεται και δίπλα τους. «Οι δομές αλληλεγγύης που μας βοηθάνε πολύ. Ειλικρινά έχω συγκινηθεί με αυτούς τους ανθρώπους. ∆εν χαλάμε ούτε μια δραχμή για φαγητό, για να καταλάβετε. Έχουμε εβδομαδιαίο μενού αλληλεγγύης. Από διάφορες τοπικές δομές κοινωνικής αλληλεγγύης και συλλογικές κουζίνες μάς παίρνουν τηλέφωνο και φτιάχνουμε ένα πρόγραμμα κάθε εβδομάδα. Μουσικοί έχουν έρθει πολλές φορές και μας κρατούν παρέα δίνοντάς μας κουράγιο. Από τον Πειραιά, από του Ζωγράφου, από τη δομή αλλη-

λεγγύης που έχουν φτιάξει οι εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια, από δεκάδες γειτονιές. Αυτή η αλληλεγγύη μας δίνει δύναμη, δίνουμε ο ένας το χέρι στον άλλο και είναι πολύ σημαντικό κέρδος όλον αυτόν τον καιρό πέρα από το κύριο αίτημά μας.» Ξέρουν και οι ίδιες ότι αυτή η επιμονή και το θάρρος τους είναι ένας μικρός δρόμος που ανοίγουν ώστε να ακολουθήσουν και άλλοι εργαζόμενοι, άνεργοι, απολυμένοι. «Αυτός ο αγώνας όντως έχει ξεφύγει από τα χέρια μας, δεν είναι μόνο δικός μας. Είμαστε ένα κομμάτι που έχει βγει με συνέπεια, επιμονή, πείσμα και θάρρος και έχουμε απολέσει το φόβο από πάνω μας. Αυτοί παίρνουν δύναμη από το φόβο μας. Πρέπει να εξαλείψουμε το φόβο.» Έχουν δηλώσει πολλές φορές και σε όλους τους τόνους ότι μπορεί να πάρουν «αίμα από δω αλλά εμείς δεν φεύγουμε, μέχρι να δικαιωθούμε» Η κ. Ευαγγελία είναι σίγουρη ότι θα καταφέρουν να πάρουν τις δουλειές τους πίσω και εξηγεί γιατί δεν είναι μόνο αυτό το ζητούμενο. «Ελπίζω να παραδειγματιστούν νέοι άνθρωποι να βγουν στον δρόμο και να διεκδικήσουν. Αυτό ελπίζω. Να ανάψει μια σπίθα και να βγούμε στο δρόμο να διεκδικήσουμε τις ζωές μας και την αξιοπρέπεια μας που θέλουν να την απολέσουν.» Ξένια Πηρούνια

“

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Iουνίου 2014

Η κυβέρνηση είναι πλήρως απονομιμοποιημένη, αλλά παράλληλα και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο νικητής των εκλογών, έχει να αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες. Η επίκληση της ανάγκης να γίνουν εκλογές δεν αρκεί... Υπάρχει ανάγκη αναζωπύρωσης της ριζοσπαστικής ορμής του ΣΥΡΙΖΑ, της προωθητικής του δύναμης μέσα στην κοινωνία για την ανατροπή.

∆υναμική ή στατική νίκη

Η ανάγκη να αποκτηθεί και πάλι η ριζοσπαστική προωθητική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ Σίγουρα το αποτέλεσμα των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση και προπαντός για τις ευρωεκλογές αποτελεί μια σημαντική πολιτική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην πορεία του για την ανατροπή του σάπιου κυβερνητικού πολιτικού δικομματικού συστήματος που γνωρίσαμε στην Ελλάδα μετά την πτώση της δικτατορίας. Για πρώτη φορά πρώτη δύναμη στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα αναδεικνύεται ένα κόμμα της αριστεράς και αυτό έχει τη σημασία του όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η χώρα που ο λαός της μάτωσε όσο κανένας άλλος ευρωπαϊκός λαός, η χώρα πειραματόζωο στα χέρια του άγριου νεοφιλελευθερισμού, έδωσε την Κυριακή 25 του Μάη το δικό της μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις.

ς πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά: Στη γερμανοκρατούμενη Ευρώπη καταγράφεται παντού η δυσαρέσκεια των λαών της απέναντι στις πολιτικές της λιτότητας και του άγριου νεοφιλελευθερισμού που εκπορεύονται από τα αντεργατικά και αντιλαϊκά κέντρα εξουσίας της Ε.Ε. Η μεγάλη αποχή, όπως και η στροφή προς τα ακροδεξιά πολιτικά μορφώματα, είναι μία πραγματικότητα άκρως ανησυχητική που πρέπει να πάρουμε υπόψη μας. Στην Ελλάδα η λαϊκή αγανάκτηση πάντως γίνεται πολιτική πρόταση διεξόδου με τη στήριξη των δυνάμεων της αριστεράς και κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο, όμως, παρατηρείται και σε άλλες χώρες της Ν. Ευρώπης όπου γιγαντώνεται η αριστερή αντίθεση σ’ αυτή την Ε.Ε. Τα εκλογικό αποτέλεσμα της 25ης Μάη διαμόρφωσε ένα διαφορετικό το-

πίο. Η κρίση και η αποσυνθετική διαλυτική πορεία της ∆ΗΜΑΡ, μαζί με τη διαρκή συρρίκνωση της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, η οποία μόλις διασώθηκε από την οριστική συντριβή στις ευρωεκλογές, επιβεβαιώνουν όσο ποτέ άλλοτε την ανάγκη μιας συγκρουσιακής ριζοσπαστικής αριστεράς. Μιας αριστεράς που θα ενισχύει σταθερά τα ριζοσπαστικά εναλλακτικά ταξικά χαρακτηριστικά της. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός Ν∆ και ΠΑΣΟΚ, μερκελικής έμπνευσης, έχασε πάνω από 12%.

Συστράτευση στην αριστερά

Βέβαια με αυτό το αποτέλεσμα θα είναι πολλοί αυτοί που θα αμφισβητούν την πιθανότητα δημιουργίας κυβέρνησης

της αριστεράς με τα σημερινά πολιτικά δεδομένα και αυτό είναι μία σκληρή πραγματικότητα λόγω και των θέσεων του ΚΚΕ. Αυτή η διαπίστωση, όμως, που είναι αποτέλεσμα εξαγγελιών της συγκεκριμένης ηγεσίας, σε αντίθεση με τον ενωτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ, στη ζωή δεν περπατάει. Ο κόσμος , αυτό το 35% του ελληνικού λαού, που έκανε το βήμα να συστρατευθεί με τις δυνάμεις της αριστεράς, χωρίς να είναι απόλυτα μπολιασμένο με την αριστερή ιδεολογία, ανεξάρτητα από εντάξεις και επιμέρους διαφορές, απέδειξε στην πράξη την αλληλεγγύη του και έδωσε προτεραιότητα με την ψήφο του στους αριστερούς υποψηφίους, στους κοινούς δηλαδή τόπους και σ’ αυτά που ενώνουν όλη την αριστερά. Το παράδειγμα αυτό του κόσμου της αριστεράς στέλνει θετικά και ενωτικά μηνύματα. Επιβεβαιώνει την ανάγκη της στήριξης του πολιτικού σχεδιασμού της εναλλακτικής κυβερνητικής πρόταση της αριστεράς. Την κρίσιμη ώρα της επιλογής του «εμείς» ή «αυτοί» θα είναι πολύ δύσκολο για την ηγεσία του Περισσού να σφυρίζει αδιάφορα. Απλά, λοιπόν, μπορούμε να πούμε καθαρά ότι η κοινή δράση όλων των δυνάμεων της αριστεράς είναι μονόδρομος, το θέλουν ή όχι τα διάφορα σεχταριστικά απολιθώματα, αλλά και τα πολιτικά ρετάλια της κεντροαριστεράς που καιροφυλακτούν.

Ανάγκη για γερό λαϊκό κίνημα

Πέρα, όμως, από την κατάσταση στην αριστερά το γενικό συμπέρασμα είναι ότι σήμερα στην Ελλάδα κυριαρχεί η απόλυτη πολιτική ρευστότητα. Οι εξελίξεις είναι ανοικτές. Η κυβέρνηση είναι πλήρως απονομιμοποιημένη, αλλά παράλληλα και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο νικητής των εκλογών, έχει να αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες. Η επίκληση της ανάγκης να γίνουν εκλογές δεν αρκεί... Υπάρχει ανάγκη αναζωπύρωσης της ριζοσπαστικής ορμής του ΣΥΡΙΖΑ, της προωθητικής του δύναμης μέσα στην κοινωνία για την ανατροπή. Υπάρχει τεράστια ανάγκη για τη γιγάντωση της κομματικής του δομής. Με ένα κόμμα μικρό χωρίς να είναι καλά προετοιμασμένο πολιτικά, ιδεολογικά και οργανωτικά, όπου τα στοιχεία του καιροσκοπισμού και του άκρατου παραγοντισμού γίνονται σιγά σιγά επικίνδυνο στοιχείο για την αριστερή διαφορετικότητα, δεν πας μακριά. Θα είναι δύσκολο να αντιμετωπισθούν οι τρομερές πιέσεις που θα δεχθεί μια πιθανή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και της αριστεράς. Χωρίς ένα γε-

ρό λαϊκό κίνημα, με τη νεολαία στο κόσμο της αδιαφορίας, με ένα λαό του καναπέ, είναι δύσκολο να διεκδικηθεί πειστικά η διακυβέρνηση της χώρας. Πολιτικά δεν μπορεί η αριστερά να μένει μόνο στην ήττα του κυβερνητικού συνασπισμού. Η φθορά του αντιπάλου δεν αρκεί για να εξασφαλίσει μια κυβερνητική αλλαγή για να περάσει δυναμικά ο δικός της πολιτικός σχεδιασμός. Τα κυβερνητικά κόμματα γαντζωμένα στην εξουσία θα προσπαθήσουν με αποστασίες, υποσχέσεις επανεκλογής, ακόμα και τον ύποπτο χρηματισμό βουλευτών να διευρύνουν την περιορισμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία τους. Η κρίση που περνά η χώρα μας δεν είναι μόνο οικονομική αλλά είναι και κρίση δημοκρατίας και πολιτικού ήθους.

Οι αιτίες της στασιμότητας

Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να δει, και κυρίως, να αντιμετωπίσει τις αιτίες της στασιμότητάς του. Πολλές αδυναμίες έχουν εντοπιστεί, εδώ και καιρό, αλλά παραμένουν αξεπέραστες. Υπάρχουν λάθη πολιτικής εκτίμησης, όπως και λάθη στον επικοινωνιακό λόγο. Το περίφημο σύνθημα στις 25 ψηφίζουμε και στις 26 φεύγουν ήταν τελείως εκτός πραγματικότητας. Το αν θα φύγει αυτή η κυβέρνηση ή όχι δεν εξαρτάται σε καμία περίπτωση από τις ευρωεκλογές και μόνο. ∆εν μπορεί να δημιουργούνται αυταπάτες που όταν δεν πραγματοποιούνται να σπέρνουν προβληματισμό ακόμα και απογοήτευση στον κόσμο. Οι Σαμαρο-Βενιζέλιδες είναι γαντζωμένοι στην εξουσία με την συγκατάθεση των Γερμανών και όλων των συντηρητικών κύκλων της ΕΕ. Αυτοί δεν πρόκειται να τους αδειάσουν παρά μόνο όταν έχουν στα χέρια τους τη δική τους εναλλακτική λύση. Μόνο αν μεταλλαχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και γίνει όργανό τους αυτοί θα αλλάξουν «τροπάρι». Τέλος, πρέπει να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ από μια αντιπαράθεση στείρα για το πότε θα γίνουν ή όχι οι εκλογές και μόνο. Η αριστερά πρέπει να δει πώς θα μαζικοποιήσει ένα κίνημα με ταξικά χαρακτηριστικά αμφισβήτησης για τη δημιουργία μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας που θα ανατρέψει τη σημερινή κυβέρνηση και θα οδηγήσει στη ριζική αλλαγή την ελληνική κοινωνία. Να ξαναποκτήσει, δηλαδή, τη ριζοσπαστική προωθητική της δύναμη μέσα στην κοινωνία. Βασίλης Πριμικήρης, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Με πολιτική ανατροπή θα ανθίσει η αυτοδιοίκηση Η ΕΠΟΧΗ 7 Iουνίου 2014

“

Συνέντευξη με τον Θεόδωρο Γαλιατσάτο, περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων Τη συνέντευξη πήρε ο Αλέξανδρος Μαυρογένης

Η ΑΝ.Α.Σ.Α πέρασε στον β’ γύρο των εκλογών στη δεύτερη θέση με ποσοστό 20,59%. Πώς οδηγήθηκε στη μεγάλη νίκη του β’ γύρου όπου η διαφορά μεταξύ των δύο παρατάξεων έφτασε κοντά στις 20 ποσοστιαίες μονάδες; Το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής και το ποσοστό 20,59% των ψήφων που έλαβε η ΑΝ.Α.Σ.Α σχετίζεται, μεταξύ άλλων, και με το μεγάλο αριθμό των συνδυασμών που αναμετρήθηκαν (δέκα τον αριθμό). Η μάχη της δεύτερης Κυριακής είχε ασφαλώς και έναν έντονο διλημματικό χαρακτήρα. Πιστεύουμε, βάσιμα πλέον, ότι οι συμπολίτες μας στα Ιόνια νησιά που την πρώτη Κυριακή είχαν ψηφίσει διαφορετικά, είδαν στο πρόγραμμα, τις ιδέες και το μήνυμα της ΑΝ.Α.Σ.Α και τις δικές τους προοπτικές για τη ζητούμενη πολύπλευρη αλλαγή στην Περιφέρεια Ιονίων. Έτσι, η νίκη της παράταξης μας έλαβε χαρακτήρα θριάμβου, γεγονός που φυσικά μας δίνει μεγάλη δύναμη αλλά και μας φορτώνει με τεράστιες ευθύνες. Οι πολίτες των Ιονίων Νήσων καταψήφισαν τελικά τις μνημονιακές πολιτικές ή αποδοκίμασαν την ανυπαρξία έργου του προηγούμενου περιφερειάρχη κ. Σπύρου; Οι συμπατριώτες και οι συμπατριώτισσες, αποδέχτηκαν το μήνυμά μας για δράση απέναντι στις μνημονιακές πολιτικές και τις νεοφιλελεύθερες επιλογές της τρόικας και της συγκυβέρνησης. Αποδέχτηκαν το μήνυμά μας για την αντικατάσταση του Καλλικράτη με νέο αποκεντρωτικό σύστημα, με δημοκρατία, διαφάνεια, συμμετοχή, πόρους και αρμοδιότητες. Αποδέχτηκαν το μήνυμά μας για την αλλαγή πορείας στην Περιφέρειά μας, για την Ιόνιο Περιφέρεια ηγέτιδα στο Ιόνιο και την Αδριατική.

Είναι εκτίμηση μας ότι στο μεγάλο θρίαμβο της ΑΝ.Α.Σ.Α συναντώνται η αντιμνημονιακή ψήφος, η ψήφος καταδίκης του Καλλικράτη, η ψήφος καταδίκης της απραξίας και της ανοχής και στήριξης στα μνημόνια του κ. Σπύρου. Μετά την εκλογή σας, ζητήσατε να μη ληφθούν αποφάσεις από την Περιφέρεια δεσμευτικές για το επόμενο χρονικό διάστημα χωρίς την έγκριση της ΑΝ.Α.Σ.Α. Ανησυχείτε ότι μπορείτε να βρεθείτε προ τετελεσμένων γεγονότων όταν αναλάβετε τα καθήκοντα σας τον Σεπτέμβριο; Είμαστε υποχρεωμένοι να υπενθυμίσουμε στον κ. Σπύρου τα αυτονόητα, όταν μάλιστα στο μεταβατικό αυτό διάστημα θα εξελιχθούν σημαντικά θέματα που η χρονική τους εμβέλεια ταυτίζεται με τη θητεία της νέας περιφερειακής αρχής με την ηγεσία της ΑΝ.Α.Σ.Α (νέο ΕΣΠΑ, μεταφορές μαθητών, τουριστική προβολή). Ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε υψηλά ποσοστά στα Ιόνια Νησιά και στις τρεις κάλπες. Πού πιστεύετε οφείλεται αυτή η επιτυχία, η οποία δεν σημειώθηκε σε άλλες περιφέρειες; Χιλιάδες συμπατριώτες στα νησιά μας πείστηκαν για την ανάγκη αλλαγής στους δήμους και την περιφέρεια, αλλά την ίδια στιγμή επίσης αντιλήφθηκαν ότι μόνο σε ένα πλαίσιο γενικής πολιτικής

Είναι επιβεβλημένη η αντικατάσταση του Καλλικράτη με ένα νέο αποκεντρωτικό σύστημα με δημοκρατία, απλή αναλογική, διαφάνεια, συμμετοχή, πόρους και αρμοδιότητες, που θα οδηγήσει την αυτοδιοίκηση στην πραγματική της αποστολή δίπλα στο λαό και τα προβλήματα του. ανατροπής μπορεί να ανθίσει και η αυτοδιοίκηση και μόνο τότε θα είναι σε θέση να παίξει το φιλολαϊκό της ρόλο. Η ΑΝ.Α.Σ.Α σε πρόσφατη ανακοίνωση της εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για τη φημολογούμενη απαγόρευση αλιείας στην περιοχή του Ιονίου και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, θεωρώντας ότι αυτή σχετίζεται άμεσα με τη διαδικασία της καταστροφής των χημικών της Συρίας. Πόσο επικίνδυνη θεωρείτε αυτή τη διαδικασία για την περιοχή του Ιονίου και με ποια μέσα θα προσπαθήσετε να τη σταματήσετε; Η απαγόρευση της αλιείας μπορεί να σχετίζεται ή όχι με την καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας. Αυτό, όμως, που δεν χωρεί αμφισβήτηση είναι η προώθηση στην τελική της φάση της εγκληματικής για το λαό και το περιβάλλον

καταστροφής των χημικών στο θαλάσσιο χώρο της γειτονιάς μας. Έχουμε εναντιωθεί από την πρώτη στιγμή, τώρα συνεχίζουμε την ενημέρωση των πολιτών, συντονίζουμε τη δράση μας με Κρήτη, Πελοπόννησο και Ιταλία και ετοιμαζόμαστε για πιο δυναμική αναμέτρηση με όσους θυσιάζουν το μέλλον μας στο βωμό αλλότριων συμφερόντων. Πώς κρίνετε τη μέχρι τώρα αποκατάσταση των ζημιών από το σεισμό στην Κεφαλονιά; Ποια μέτρα θα λάβετε για το συγκεκριμένο θέμα ως νέα περιφερειακή αρχή; Στη συμπεριφορά της κυβέρνησης επικράτησε το επικοινωνιακό του πρακτικού και ουσιαστικού. Η αποκατάσταση είναι αργή, γραφειοκρατική, λειψή, αναποτελεσματική. Η ΑΝ.Α.Σ.Α έχει δεσμευθεί για τη δημιουργία ειδικής δομής που θα ασχοληθεί αποκλειστικά με τη βοήθεια στη σεισμόπληκτη περιοχή. Και βέβαια θα ετοιμάσουμε και θα προτείνουμε για θεσμοθέτηση από την πολιτεία ενός «αντισεισμικού ισοδυνάμου» με πρόβλεψη παγίων πολιτικών για τις περιοχές, όπως τα Ιόνια, που είναι οι πιο σεισμογενείς στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Μέσα από ποιους σχεδιασμούς και ενέργειες θα προωθήσετε τη διοικητική αποκέντρωση στα Ιόνια Νησιά; Είναι, κατά τη γνώμη μας, επιβεβλημένη η αντικατάσταση του Καλλικράτη με ένα νέο αποκεντρωτικό σύστημα με δημοκρατία, απλή αναλογική, διαφάνεια, συμμετοχή, πόρους και αρμοδιότητες, που θα οδηγήσει την αυτοδιοίκηση στην πραγματική της αποστολή δίπλα στο λαό και τα προβλήματα του. Οι προτάσεις μας αυτές εμπλουτιζόμενες με τη λαϊκή εμπειρία θα αποτελέσουν αφενός αντικείμενο του αυτοδιοικητικού κινήματος, αφετέρου θα προωθηθούν μέσω της Ένωσης Περιφερειών (ΕΝ.ΠΕ) για θεσμοθέτηση.

Οι διαδοχικές προσεγγίσεις του συστήματος προς τον ΣΥΡΙΖΑ ∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

αποτίμηση των αποτελεσμάτων των πρόσφατων εκλογών έχει πολλές αποχρώσεις. Συνήθως οι κομματικοί υπεύθυνοι της εκλογικής καμπάνιας υπερεκτιμούν τα θετικά και υποβαθμίζουν τα αρνητικά χαρακτηριστικά των αποτελεσμάτων. Κάτι τέτοιο, όμως, συσκοτίζει την πραγματικότητα κι οδηγεί σε αυτάρεσκες και παραπλανητικές ερμηνείες. Με βασικό προσανατολισμό στο ρόλο που καλείται να παίξει η αριστερά στο νέο πολιτικό σκηνικό, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε κάποιες ψύχραιμες σκέψεις: - Η ιστορία χτυπά την πόρτα της αριστεράς. Η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ δίνει στην αριστερά την ευκαιρία να ηγεμονεύσει πολιτικά, ευκαιρία που δίνεται μια φορά στα

100 χρόνια. Σ’ αυτό τον ορατό πλέον στόχο καλούνται να πάρουν θέση όλες οι αριστερές δυνάμεις, ανεξάρτητα από τις υπαρκτές διαφορές τους, και πρώτη απ’ όλες ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ. Αντί να επαναπαυθεί στις δάφνες της πρωτιάς επείγει να ξεκινήσει μια γενναία προσπάθεια προσέγγισης, με όσες υποχωρήσεις χρειαστούν, όλων των δυνάμεων της αριστεράς και της οικολογίας κι όλοι μαζί να υπηρετήσουν το στόχο μιας άλλης διακυβέρνησης. Το χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεγάλης επιτυχίας στον δήμο Χαλανδρίου, όπου η πολιτική συνεννόηση έφτασε μέχρι τις παρυφές του αντιεξουσιαστικού χώρου, δείχνει το δρόμο. Πρέπει, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει άμεσα μια μόνιμη

επιτροπή, που καθημερινό της μέλημα θα είναι η επικοινωνία και η άμβλυνση των αντιθέσεων για τη συγκρότηση της αναγκαίας συμμαχίας. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέξει την αυτάρκειά του κι οι υπόλοιπες δυνάμεις τη σεχταριστική περιχαράκωσή τους, θα χαθεί μια ιστορική ευκαιρία κι η κοινωνία θα ζήσει μια καταλυτική ματαίωση των προσδοκιών της. - Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αναγνωρίσει τα λάθη του. Είναι αστείο η εκλογική επιτροπή να κρύβεται πίσω από το δάχτυλό της, δικαιολογώντας προφανείς αστοχίες της προεκλογικής καμπάνιας. Τα αποτυχημένα κεντρικά συνθήματα «Τρεις κάλπες – Μια ψήφος» και «Στις 25 ψηφίζουμε – Στις 26 φεύγουν», η παγίωση του αρχηγικού χαρακτήρα του κόμματος με τις γνωστές προσωποπαγείς αφίσες, η επιλογή απολίτικων, τεχνοκρατών επικοινωνιολόγων με τις απίθανες αναφορές τους στη «νέα Ελλάδα», αποτελούν μερικά πρόχειρα παραδείγματα. - Η αθρόα είσοδος πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ, διευρύνει τον όγκο και την επιρροή της σοσιαλιστικής τάσης εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Η εξ αριστερών κριτική της βαθ-

μιαίας πασοκοποίησης πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και το πρόβλημα ν’ αντιμετωπιστεί πριν πάρει μεγάλες διαστάσεις. Η προσωπική διαχείριση των τηλεοπτικών εμφανίσεων, οι απ’ ευθείας επαφές με δημοσιογράφους και κανάλια κι οι πληρωμένες προεκλογικές διαφημίσεις σε διαδικτυακές πλατφόρμες, ακόμα και στον οργανισμό Λαμπράκη, χαρακτήρισαν την επικοινωνιακή προβολή κάποιων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Αν, τελικά, εγκαθιδρυθεί ένα πολιτικό σταρ σίστεμ εναρμονισμένο με τα πρότυπα των αστικών κομμάτων και συμβατό με τους νόμους της αγοράς, ίσως βρεθούμε μπροστά σ’ ένα μεγάλο κόλπο του συστήματος: με την μέθοδο των διαδοχικών προσεγγίσεων, όπως έλεγε κι ο σύντροφός μας Γιάννης Μπανιάς για την ενότητα της αριστεράς, να μεταλλάξει το σύστημα τη ριζοσπαστική κι ανατρεπτική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ακίνδυνο και προβλέψιμο μείγμα διαχείρισης της εξουσίας.

Ο δικηγόρος του διαβόλου

ΜΝΗΜΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Iουνίου 2014

ΠΕΡ∆ΙΚΚΑΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ

Ένας ενεργός, αριστερός Καστοριανός

Τα δύο αδέλφια, ο Μανιός (αριστερά) και ο Περδίκκας (δεξιά).

φορμή υπήρξε μια εκδήλωση που διοργανώθηκε στη μνήμη του στις 26 Απριλίου στην Καστοριά – όπως και του αδελφού του Μανιού– 6 μήνες από το θάνατό του σε ηλικία 79 χρονών, στις 29 Οκτωβρίου του 2014 στην Αθήνα. Στο δημαρχείο της πόλης όπου γεννήθηκε, την οποία αν και μακριά δεν ξέχασε ποτέ ο Περδίκκας, ένα ήσυχο σαββατιάτικο απόγευμα μαζεύτηκαν φίλοι, συγγενείς, σύντροφοι όλης της διαδρομής του, γείτονες, συμμαθητές και συμπατριώτες και έστησαν τη συζήτηση γι’ αυτόν και τον αδελφό του, τον πολυταξιδεμένο Μανιό. ∆εν είναι πάντοτε δεδομένο, το γνωρίζουμε όλοι, ότι οι συμπατριώτες θα αναγνωρίσουν την αξία προσώπων οι οποίοι υπήρξαν σαφώς τοποθετημένοι πολιτικά, με δράση. Ο Περδίκκας και ο Μανιός είχαν αυτή την αγαθή τύχη. Μερικοί από μας, τον γνωρίσαμε μετά τη δικτατορία στους εργατικούς αγώνες, στο ΑΕΜ, όταν ακόμη τα συνδικαλιστικά στελέχη της Αριστεράς έδιναν διπλή μάχη: για τα εργασιακά δικαιώματα και την αμοιβή, και τη διάσωση των επιχειρήσεων ως τόπων εργασίας, ειδικά της βιομηχανίας. Ο Περδίκκας –ένα από αυτά τα στελέχη– έδινε τριπλή μάχη γιατί ήταν πρωτεργάτης του αγώνα για το περιβάλλον, την απαγόρευση του αμιάντου ως καρκινογόνου. Έσωσε την κρατική προβληματική φαρμακοβιομηχανία ΕΛΒΙΟΝΥ. ∆ούλευε στην ΕΒΕΠΥ και μετά στη ΧΡΩΠΕΙ του Πειραιά. Υπήρξε, σοβαρός επιστήμονας, χημικός, βαθύς γνώστης της βιομηχανίας αναμφισβήτητα ο ηγέτης, ο εμψυχωτής αυτής της προσπάθειας, αυτού του αγώνα, στη χημική βιομηχανία. Ο οποίος, όμως, ήταν και αδύνατο, τελικά, να κερδηθεί εφόσον οι κυβερνήσεις δεν εκπόνησαν κανενός είδους κλαδικές πολιτικές που θα διαμόρφωναν το έδαφος όχι μόνο διάσωσης αλλά και ανάπτυξής τους, αφήνοντας τους ιδιώτες και την αγορά να διαχειριστεί, όπως ξέρουν, το ζήτημα. Ακραίο παράδειγμα, υπήρξε η περιπέτεια του Πετροχημικού –το ανέφερε ο ∆ημήτρης Ψυχογιός, ήταν από τα θέματα του Περδίκκα– η οποία αν και σχεδιάστηκε και αγοράστηκαν τα μηχανήματα δεν έφτασαν ποτέ στην Ελλάδα για να εγκατασταθούν και πουλήθηκαν, ύστερα από χρόνια, για σκραπ. ∆ηλαδή, ματαιώθηκε η ίδρυση μιας μονάδας βάσης, η οποία θα προμήθευε με πρώτη ύλη την ανεπτυγμένη στην Ελλάδα, τότε, χημική βιομηχανία, αντί να εισάγεται. Οργανωμένος από φοιτητής στην Αριστερά, στη νεολαία της Ε∆Α και την Ε∆Α στη Θεσσαλονίκη, πήρε μέρος στην αν-

Καθώς πέρασε η φούρια των διπλότριπλων εκλογών, το άγχος, η αγωνία, το τρέξιμο. Και ενώ οι εκτιμήσεις στις συντροφιές του ΣΥΡΙΖΑ δίνουν και παίρνουν και η εκλογική ύλη λιγοστεύοντας αφήνει, πια, κάποια περιθώρια στην “Εποχή”, καιρός να εκπληρώσουμε και τις οφειλές μας. Αυτή στον Περδίκκα Παπακώστα, τον Καστοριανό σύντροφο από πολύ παλιά, από την αντιδικτατορική οργάνωση “Κίνημα 20ής Οκτώβρη”, το ΚΚΕ Εσωτερικού, την ΕΑΡ και το Αντιδικτατορικό Εργατικό Μέτωπο (ΑΕΜ), όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ.

τίσταση κατά της δικτατορίας στην αρχή με το Πατριωτικό Μέτωπο (ΠΑΜ), μετά από την οργάνωση «Κίνημα 20ής Οκτώβρη». Έμενε για πολλά χρόνια στο Παρίσι. Εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού και μετά στην ΕΑΡ από όπου όμως αποχώρησε, και έμεινε ανένταχτος ως τη δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ, διότι διαφώνησε με τη συγκυβέρνηση του ενιαίου Συνασπισμού με τη Ν∆ (κυβέρνηση Τζανετάκη). Το 1977 ήταν υποψήφιος της Συμμαχίας στην Καστοριά.

Ανένταχτος, όχι αμέτοχος

Βέβαια, το «ανένταχτος» για τον Περδίκκα δεν σημαίνει καθόλου αμέτοχος από όσα συνέβαιναν στην αριστερά ή απόμακρος απ’ όσα έζησε και κατέγραψε στο βιβλίο του «Η ζωή με… λόγια». Μπορεί και εμείς εδώ, η οργάνωση στο Καλαμάκι, όπου έμεναν με τη Ντένια κατά καιρούς, να συμβάλαμε στην επανασύνδεσή του, όταν πια ο ΣΥΡΙΖΑ άρχιζε να γίνεται μια απτή οντότητα. Τον ενθαρρύναμε, όσοι τον γνωρίζαμε από παλιά, να ενταχθεί, να συμβάλει. Και το έκανε, όσο και αν τον περιόριζε η επισφαλής υγεία του. Ερχόταν στις συγκεντρώσεις και στις συνελεύσεις του Αλίμου. ∆εν ήταν δυνατόν, όμως, να ξεχάσει και την Καστοριά, όπου και ψήφιζε. Το 2006 θα βρεθεί εκεί. «Στην επίσημη παρουσίαση του ψηφοδελτίου, βλέπω τον Περδίκκα να παρακολουθεί την εκδήλωση» θυμάται ο Σίμος Καβελίδης υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ τότε, προσθέτοντας ότι «παρ’ όλο που στη ζωή μου, λόγω σπουδών, πέρασα πολλές εξετάσεις χωρίς άγχος, εκείνη την ώρα ένιωσα ότι περνάω τις πιο ζόρικες εξετάσεις…». Υπέγραφε τα άρθρα του στην εφημερίδα «Οδός» ως «ατομική... συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ», και ήταν ένας από τους συνέδρους, που έστειλε η οργάνωση του νομού στο ιδρυτικό του συνέδριο, τον Ιούνιο του 2013.

Ο γλυκύτερος καβγατζής

Κεντρικός ομιλητής της βραδιάς, δικαιωματικά, όπως προκύπτει και από την προσωπική και περιεκτική ομιλία του, ήταν ο φίλος του, κουμπάρος και σύντροφός του στην «20ή Οκτώβρη» ∆ημήτρης Ψυχογιός. Ένα απόσπασμα αποδίδει, νομίζω, την προσωπικότητα του φίλου του όταν αναπολεί τις περιπετειώδεις «πολιτικές» συζητήσεις τους: […] Τι περιμένεις από άνθρωπο που έπαιρνε κάθε χρόνο διαγωγή «κοσμία» στο γυμνάσιο και στην τελευταία τάξη τού έβαλαν χαριστικά «κοσμιωτάτη»

“

επειδή ήταν άσος στα μαθηματικά και με «κοσμία» δεν θα μπορούσε να σπουδάσει; Τι περιμένεις από άνθρωπο που ψάρευε με χειροβομβίδες, αγόραζε από παιδί την «Αυγή», ήταν σπουδαίος ποδοσφαιριστής στον «Άρη» της αγαπημένης του Καστοριάς, άκουγε «Ελεύθερη Ελλάδα» και ταυτόχρονα ήταν πρόσκοπος, ήταν καλός μαθητής και ταυτόχρονα δεξιοτέχνης στις αντιγραφές, πήγαινε σε μπουρδέλα και ήταν ερωτευμένος με τουλάχιστον δύο συμμαθήτριές του – ώσπου να συναντήσει πολλές αγάπες σε συσκευασία μιας, την Ντένια; Από τέτοιο άνθρωπο περιμένεις να είναι ο εαυτός του, να μην προσποιείται,

Από τέτοιο άνθρωπο περιμένεις να είναι ο εαυτός του, να μην προσποιείται, να μην υποχωρεί, να νοσταλγεί πάντα τη γειτονιά του (το Απόζαρι), να διατηρεί το χιούμορ του, να είναι πιστός στους φίλους του και σε όσους αγαπά. να μην υποχωρεί, να νοσταλγεί πάντα τη γειτονιά του (το Απόζαρι), να διατηρεί το χιούμορ του, να είναι πιστός στους φίλους του και σε όσους αγαπά, να γράφει και να λέει πεισματικά «να με πεις» και «να σε κάνω» για να δηλώνει πως ποτέ δεν προσχώρησε στον Νότο και ας ήταν μισό αιώνα Αθηναίος. Από τέτοιο πεισματάρη άνθρωπο περιμένεις να είναι καβγατζής –δεν υπήρχε γλυκύτερος καβγατζής από τον Περδίκκα. Πάντα με το ζωνάρι λυμένο για πολιτικό ή φιλοσοφικό καβγά, να εκθέτει τα προβοκατόρικα επιχειρήματά του με τραγουδιστή βορειοελλαδίτικη προφορά.

Ο Μανιός Παπακώστας

Για τον Μανιό, μεγαλύτερο αδελφό του που πέθανε πριν τριάμισι χρόνια, μίλησε ο συμμαθητής και φίλος του Θανάσης Μπατσόπουλος. Μια ενδιαφέρουσα διαδρομή αριστερού, των αμέσως μετεμφυλιακών χρόνων, που σπούδαζε με υπο-

τροφία του συλλόγου γουναράδων στο Παρίσι, αλλά που του την αφαίρεσαν επειδή μάζευε υπογραφές για να μην εκτελεστεί ο Μπελογιάννης. Εργάστηκε ως οδοντογιατρός στη Νέα Γουινέα, στο Κονγκό, στην Ελβετία αλλά και στο ΙΚΑ Θεσσαλονίκης -τον απέλυσε η δικτατορία και επαναπροσλήφθηκε μετά την πτώση της- στην Αλγερία μαζί με τον Πάμπλο (Μιχάλη Ράπτη) και τον Βασίλη Ραφαηλίδη -ο οποίος αναλαμβάνει να οργανώσει κινηματογραφικά συνεργεία για επίκαιρα. Εργάστηκε δίπλα στον Μπεν Μπελά μετά την επικράτηση του FLN και της Αλγερινής Επανάστασης. Στη δικτατορία θα μπάσει παράνομο υλικό στην Ελλάδα. Συν τοις άλλοις, διαγράφηκε και από το ΚΚΕ στη Θεσσαλονίκη μετά τη μεταπολίτευση. Μίλησαν ακόμη, ο Νίκος Παράσχος σύντροφος από το 1977, Ρηγάς, τότε, όταν ο Περδίκκας ήταν υποψήφιος στην Καστοριά με τη Συμμαχία και η Χρυσούλα Παπατέρπου-Πάτρωνα, ξαδέλφη τους, μίλησε και για τους δύο. ∆ιαβάστηκε μήνυμα του συμμαθητή και φίλου του Περδίκκα Λάζαρου Μπούτη. Συντόνιζε αλλά και ο ίδιος είπε λίγα λόγια, ο Περικλής Ζαγάρας, στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ Καστοριάς. Παρευρέθηκαν, επίσης, ο βουλευτής Καστοριάς του ΣΥΡΙΖΑ Βαγγέλης ∆ιαμαντόπουλος, ο δήμαρχος της πόλης κ. Εμ. Χατζησυμεωνίδης, η Καίτη Τσαρουχά, πρώην υποψήφια βουλευτής Θεσσαλονίκης και συντρόφισσα του Πέρδικκα από τα φοιτητικά χρόνια, στη Νεολαία της Ε∆Α. Από Θεσσαλονίκη ήταν εκεί και τα ξαδέλφια τους Λούλα ∆έδε-Καραγεωργίου και Σωτήρης ∆έδες, στέλεχος της «∆ημοκρατικής Άμυνας» στη Θεσσαλονίκη στον αντιδικτατορικό αγώνα, καθώς και συμφοιτητές και συμφοιτήτριές του από την Αθήνα. Οι πρώην υποψήφιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Κική Μιχαηλίδου, Στέφανος Λιούζας και Σίμος Καβελίδης, η Νίτσα Καλλωνίτσα συντρόφισσα του Περδίκκα από το 1977. Τελειώνοντας την οφειλή, παραθέτω ένα απόσπασμα από γραπτό του Σίμου Καβελίδη για τον Περδίκκα το οποίο νομίζω αποδίδει σωστά την παρακαταθήκη του: «Μια σύγχρονη Αριστερά, που κουβαλάει όλες τις θετικές παραδόσεις της, ενωμένη σε κοινούς αγώνες, έξω από προσωπικές φιλοδοξίες και ματαιοδοξίες, χωρίς κραυγές, με όραμα για το μέλλον, λειτουργώντας συλλογικά, μπολιάζοντας την επιστήμη και τις τέχνες με τις καθημερινές ανάγκες της κοινωνίας». Παύλος ∆. Κλαυδιανός

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

“

ΘΕΑΤΡΟ

Μου φαίνεται αφελές να λέει κανείς πως τώρα είναι η ώρα να μιλήσουν οι καλλιτέχνες και να κάνουν πολιτική τέχνη. Υπήρξε στιγμή για τον Ντοστογιέφσκι ή τον Κάφκα που να έγραψαν εκτός κρίσης; Τα παραδείγματα των μεγάλων καλλιτεχνών δεν έπαψαν ούτε μια στιγμή να ζούνε μέσα στην “κρίση”.

Το θέατρο είναι δημόσιος λόγος

Συνέντευξη με την ηθοποιό Ελεάννα Γεωργούλη με αφορμή την παράσταση “Σωφρονιστική αποικία” του Φ. Κάφκα Πρώτη εμφάνιση στο Φεστιβάλ Αθήνας της γνώριμης στους αναγνώστες του Θεατή θεατρικής ομάδας «Σημείο μηδέν». Με το έργο που τους πρωτογνωρίσαμε, τη «Σωφρονιστική αποικία» του Φραντς Κάφκα σε μια νέα εκδοχή από τον Σάββα Στρούμπο και με ανανεωμένη την ομάδα των συντελεστών. Στη «Σωφρονιστική αποικία» ο Κάφκα περιγράφει τη συνθλιπτική σχέση του ανθρώπου με την έννοια του νόμου, περιγράφοντας μια ολοκληρωτική κοινωνία που χρησιμοποιεί το σώμα του ανθρώπου ως τόπο εγγραφής της τιμωρίας. Η Ελεάννα Γεωργούλη, ηθοποιός και ιδρυτικό μέλος της ομάδας, μιλά για την παράσταση που παρουσιάζεται στο χώρο Αποθήκη της Πειραιώς 260, για τρεις παραστάσεις 18, 19 και 20 Ιουνίου. Tη συνέντευξη πήρε η Μαρώ Τριανταφύλλου

Το «Σημείο μηδέν» συμμετέχει για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Αθηνών. Σηματοδοτεί κάτι ιδιαίτερο για την ομάδα και τη δουλειά της αυτή η συμμετοχή; Η συμμετοχή μας στο Φεστιβάλ μάς δίνει τη δυνατότητα να συνεχίσουμε την έρευνά μας με αυτοσυγκέντρωση πάνω στα ζητήματα που μας απασχολούν, χωρίς να σκεφτόμαστε το οικονομικό και οργανωτικό βάρος που απαιτεί στις μέρες μας η παραγωγή μιας παράστασης. Η διακίνηση της τέχνης και του πολιτισμού φαντάζει μια παράξενη πολυτέλεια σ’ ένα κράτος που διαλύεται. Επιπλέον, δεν είναι μια κερδοφόρα διαδικασία. Το θέατρο, ο χορός, η μουσική απαιτούν δαπάνες που σπάνια καλύπτονται ή αφήνουν κέρδος από τα εισιτήρια. Το Φεστιβάλ Αθηνών προσπαθεί να κρατήσει την καλλιτεχνική ποιότητα των παραγωγών, να προσφέρει ένα πλούσιο πρόγραμμα με ποικιλία στις θεματικές και τις αισθητικές επιρροές, να προωθήσει νέους δημιουργούς και να φέρει αξιόλογους καλλιτέχνες του εξωτερικού και όλα αυτά όντας αντιμέτωπο με μεγάλες περικοπές. Επιστρέφετε σε μια παλιότερη επιλογή σας, για την ακρίβεια στο έργο με το οποίο συστηθήκατε στο κοινό ως ομάδα με διακριτό στίγμα και πρόταση. Γιατί; Το σύμπαν του Κάφκα είναι δαιδαλώδες και γεννοβολά αδιάκοπα νέες εμμονές και νέα ζητήματα. Το ίδιο το υλικό από μόνο του είναι ανήσυχο. Κάθε παράσταση κουβαλά μέσα της και μια συγκεκριμένη ματιά πάνω στο κείμενο. Λίγα χρόνια μετά, η αναμέτρηση με το κείμενο της «Σωφρονιστικής αποικίας» παραμένει φλέγουσα και ερεθιστική. Η ματιά, όμως, έχει μετατοπιστεί, έχει ωριμάσει, έχει αλλάξει. Πρόκειται, λοιπόν, για νέα ματιά, για νέα παράσταση και για νέους ηθοποιούς. Επίσης πρόκειται για μια συνεχή έρευνα πάνω στον συγγραφέα. [Στο παρελθόν η ομάδα έχει δουλέψει και πάνω στη «Μεταμόρφωση».] Να σχολιάσουμε λίγο τον τίτλο με κέντρο την έννοια του σωφρονισμού; Πρόκειται για μια Αποικία Σωφρονισμού. Ένα τόπο εξορίας και βασανισμού σε ένα μη προσδιορίσιμο χωρο-χρονικό πλαίσιο. Το έργο ξεκινά με τον Αξιωματικό της «Αποικίας» να παρουσιάζει σε έναν Ευρωπαίο Παρατηρητή το μηχάνημα βασανισμού της παλαιότερης διοίκησης της Αποικίας. Παρόντες, ο Στρατιώτης -τσιράκι του Αξιωματικού- και ο Κατάδικος. Ο Κατάδικος δεν γνωρίζει καν γιατί βρίσκεται εκεί. Άθελά του παραβίασε με μια ασήμαντη πράξη του ένα από τα ιερά

πρωτοκολλά της Αποικίας και χωρίς να γνωρίζει ούτε την κατηγορία, αλλά ούτε και την ποινή του, πρόκειται να υποβληθεί στο σωφρονισμό του μηχανήματος μέχρι θανάτου. Οικείο δεν ακούγεται; Σωφρονίζω ετυμολογικά σημαίνει: τιθασεύω, συμμορφώνω. Ερμηνευτικά, βάσει της εμπειρίας από κέντρα κράτησης, σωφρονισμού και από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ο σωφρονισμός ισούται με: σωματική και ψυχολογική βία, πλήρη αποστέρηση των δικαιωμάτων, καθολική απονέκρωση και εξολόθρευση του υποκειμένου. Αναγωγές με το σήμερα υπάρχουν πολλές: Η στυγερή δολοφονία του Καρέλη από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, η δυστοπία και η αθλιότητα της Αμυγδαλέζας, ολόκληρη ή χώρα που τελεί υπό την τρομοκρατία της παγκόσμιας οικονομικής κοινότητας, ολόκληρος ο λαός που τιμωρείται και εξευτελίζεται για τις προδιαγεγραμμένες συνέπειες ενός άθλιου και αιμοβόρου κοινωνικοπολιτικά συστήματος. Σε ποιο κοινό απευθύνεστε; Θαρρώ πως δεν υπάρχει κάποιο ιδεατό κοινό. Αγαπώ τον θεατή που θα γλιστρήσει στην άκρη της καρέκλας απορροφημένος, αγαπώ τον θεατή που θα σταθεί ακίνητος με τη σπονδυλική ολόισια από την καθήλωση, αγαπώ τον αντιδραστικό θεατή που ενοχλημένος από το θέαμα κοιτά το κινητό του, αγαπώ τον θυμωμένο θεατή, ή τον θεατή με τις ιδεολογικές διαφωνίες, αγαπώ τον θεατή που κλαίει από λυγμούς συγκίνησης. Κάνουμε θέατρο για όλο τον κόσμο, όποιος έρχεται να δει μια παράστασή μας είναι εκεί για κάποιο λόγο και το τιμώ αυτό. Εκτός πια αν τον έφεραν με το ζόρι στο θέατρο… Ο ρόλος του θεατή είναι από μόνος του ιερός. Στέκεται ενώπιον των ηθοποιών και μέσα στο θέαμα, μες στη σιωπή, στέκεται γυμνός με τον εαυτό του. Όλη του η εσωτερική ζωή μέσα στη διάρκεια της παράστασης είναι για εμάς ένας πολύτιμος δίαυλος επικοινωνίας. Γι’ αυτό είμαστε εκεί πάνω για να γεννήσουμε αυτή τη συνάντηση, αυτό το διαλογισμό. Η συνήθης ερώτηση είναι: πόσο η κρίση επηρεάζει το θέατρο. Ας την αντιστρέψουμε: κάνοντας ένα θέατρο που μιλά πολιτικά, αγγίζοντας μύχια υπαρξιακά ζητήματα και φλέγοντες φιλοσοφικούς πυρήνες, πόσο μπορείτε να επηρεάσετε την κρίση; Μπορεί άραγε το θέατρο να δημιουργήσει μια κριτική στάση απέναντι στην κρίση… Μακάρι να μπορούσε να γίνει μεταμόσχευση κριτικής στάσης από σκηνής στους

θεατές! Όμως αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Εγώ από τη μεριά μου, είμαι ηθοποιός και μέλος μιας ομάδας που δουλεύει βάσει της συλλογικής δημιουργίας. Έτσι, πιστεύω στη δυνατότητα να υπογραμμίσω μέσα από το ρόλο αυτό που έχει σημασία. Το θέατρο είναι εντέλει δημόσιος λόγος, είναι ένα είδος προπαγάνδας ιδεών και αισθητικής. Μια αγαπημένη φράση του Μίκη Θεοδωράκη που μου την έλεγε από μικρή ο πατέρας μου: Υπάρχουν δύο είδη μουσικής αυτό που σε κάνει να ξεχνάς και να μη σκέφτεσαι και αυτό που σε κάνει να θυμάσαι και να σκέφτεσαι. Εγώ θέλω να υπηρετώ το δεύτερο. Πολλοί λένε ότι είναι νωρίς ακόμη η τέχνη να προσπαθήσει να μιλήσει για την κρίση -εννοώ την κρίση όχι μόνο στην οικονομική της διάσταση, αλλά και στην πολιτική, την ηθική και ό,τι άλλο. Πώς τοποθετείστε (προσωπικά και ως ομάδα) σ’ αυτό; Νομίζω πως η κρίση στον κόσμο που ζούμε είναι διαρκής. Τι σημασία είχε αν εδώ το ’90 ήμασταν μες στην καλή χαρά της ευημερίας; ∆εν υπήρχε πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία και στην Παλαιστίνη, δεν πέθαιναν από ασιτία και HIV στην Αφρική; Μου φαίνεται αφελές να λέει κανείς πως τώρα είναι η ώρα να μιλήσουν οι καλλιτέχνες και να κάνουν πολιτική τέχνη. Υπήρξε στιγμή για τον Ντοστογιέφσκι ή τον Κάφκα που να έγραψαν εκτός κρίσης; Τα παραδείγματα των μεγάλων καλλιτεχνών που ζηλεύω και αγαπώ ήταν παραδείγματα ανθρώπων σε βαθιά και αδιάκοπη υπαρξιακή αγωνία, δεν έπαψαν ούτε μια στιγμή να ζούνε μέσα στην «κρίση». Εμείς ως ομάδα κάνουμε αυτό που τράβα καρδιά μας. Είναι πολύ άχαρο να είσαι σε μια συλλογικότητα και να αναπαράγεις την παθογένεια που έχεις φάει κατάμουτρα μια ζωή: ιεραρχημένες θέσεις και συμμόρφωση ως προς το τι εκφράζεται. Όλος αυτός ο κόπος, τα ξενύχτια, η αγωνία και το χτύπημα στη σκηνή γίνονται για ένα σκοπό: για το σπάσιμο της κανονικότητας, για να νιώσεις ξανά ζωντανός, για να τσιτώσεις τα αυτιά και να ανοίξεις τα μάτια, για να θυμηθείς πως «άνθρωπος» δεν θα πει ξύπνημα, ντύσιμο, δουλειά, e-mail και ύπνος, αλλά «άνθρωπος» θα πει παράξενο ζώο με υγρά μάτια, φωνή που βγάζει μουσική και παράδοξους ρυθμούς, σώμα που παίρνει ό,τι σχήμα θέλει και ξανά φωνή και χέρια και μάτια που λένε ποιήματα ή μορφάζουν ή ρίχνονται στην επικινδυνότητα και στο γκρεμό. Αυτό το θέατρο ονειρευόμαστε! •

26 ΜΟΥΣ

Σ ΠΡΟΤΑ ΚΕ

δρενιώτη ιάνα Μαλαν Επιµέλεια: Λam@otenet.gr lian

 Γιάννης Χαρούλης

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ

Η όπερα Ντον Τζοβάννι

ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ

Στον Ντον Τζοβάννι -ένα από τα ορόσημα του οπερατικού ρεπερτορίου- ο Μότσαρτ αποδίδει με τη μουσική του όλες τις όψεις της πορείας του ανθρώπου που τα βάζει με τον Θεό και παίρνει την τύχη του στα χέρια του. Στο εμβληματικό αυτό έργο, που μουσικά υψώνει την αυλαία του Ρομαντισμού με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο, τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται, αφού η αμφισημία διαπερνά το ποιητικό κείμενο αλλά και τη μουσική. Το δίπρακτο ποιητικό κείμενο του Ντα Πόντε βασίστηκε σε προγενέστερο του Τζοβάννι Μπερτάτι για την όπερα του Τζουζέππε Γκατσανίγκα ,Ντον Τζοβάννι ή Ο πέτρινος συνδαιτυμόνας .Η υπόθεση αφορά τις ερωτικές περιπέτειες του ακόλαστου Ισπανού ευγενούς Ντον Τζοβάννι. Στον Ντον Τζοβάννι ο Μότσαρτ φέρνει σε διάλογο στοιχεία της (διεθνούς) ιταλικής σοβαρής όπερας και της κωμικής όπερας, η οποία απηχεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε έθνους. Η έντονα δραματική μουσική που συνοδεύει την εμφάνιση του υπερκόσμιου στοιχείου και οι εκτενείς άριες των ευγενών έρχονται σε άμεσο διάλογο με τον ανάλαφρο, καθημερινό ήχο των κωμικών χαρακτήρων. Μέσα από την αντιπαράθεση και τη σύνθεση ενισχύεται το ξεχωριστό ύφος καθενός από τους δύο κόσμους, ενώ η σύνθεσή τους είναι καινοφανής στην ιστορία της όπερας.Ο μέχρι πρότινος Καλλιτεχνικός ∆ιευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Γιάννης Χουβαρδάς, στην πρώτη του σκηνοθεσία όπερας στην Ελλάδα και στην πρώτη του συνεργασία με την ΕΛΣ, αναζητά τα ψυχολογικά κίνητρα του ήρωα. Η δράση τοποθετείται σε μια άδεια, παγωμένη, νυχτερινή πλατεία κάπου στην κεντρική Ευρώπη, όπου περιφέρονται «υπάρξεις ντυμένες με μια ακατέργαστη τραχύτητα, για να προστατεύονται από την παγωνιά και την ωμότητα του τοπίου και των άλλων ανθρώπων». Τα σκηνικά υπογράφει η διακεκριμένη σκηνογράφος-αρχιτέκτων Εύα Μανιδάκη, τα κοστούμια η ενδυματολόγος Ιωάννα Τσάμη και τους φωτισμούς ο Λευτέρης Παυλόπουλος. Την ευθύνη της μουσικής διεύθυνσης της παραγωγής έχει ο βραβευμένος μαέστρος και μόνιμος αρχιμουσικός της ΕΛΣ Λουκάς Καρυτινός. Ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος έχει την ευθύνη της διεύθυνσης της Χορωδίας της ΕΛΣ. Στη νέα παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, τους βασικούς ρόλους ερμηνεύουν Έλληνες και ξένοι μονωδοί με διεθνή ακτινοβολία. ∆ιανομή : Ντον Τζοβάννι: Φράνκο Πομπόνι (11, 13/6)∆ιονύσης Σούρμπης (14, 15/6) Ντόννα Άννα: Μυρτώ Παπαθανασίου (11, 13, 15/6) Φραντσέσκα Ντόττο (14/6) Ντον Οττάβιο: Aντώνης Κορωναίος (11, 13, 15/6). Μούζα Νκούνα (14/6) ∆ιοικητής: ∆ημήτρης Καβράκος (11, 13, 15/6).Τάσος Αποστόλου (14/6) Ντόννα Ελβίρα:Τσέλια Κοστέα (11, 13, 15/6).Μαρία Λουίτζα Μπόρσι (14/6) Λεπορέλλο: Χριστόφορος Σταμπόγλης (11, 13, 15/6).Ζοζέ Φαρντίλια (14/6) Μαζέττο: Πέτρος Μαγουλάς (11, 13, 14, 15/6) Tσερλίνα: Μαρία Μητσοπούλου (11, 13, 14, 15/6) Στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Στις 11, 13, 14, 15 Ιουνίου 2014 .Ώρα έναρξης: 21.00 Τιμές εισιτηρίων: Άνω διάζωμα €25 ,€45 ,€55 ,€60 . ∆ιακεκριμένη ζώνη €100 και €85 Φοιτητικό & παιδικό €15

OPUS

Η ΕΠΟΧΗ 7 Iουνίου 2014

Ομάδα τσίρκου Circa και το κουαρτέτο Ντεμπυσσύ

ΙΣ ΣΕ

MOYΣΙΚΗ

Ο Γιάννης Χαρούλης υποδέχεται το καλοκαίρι με την πρώτη μεγάλη συναυλία στο Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη στα πλαίσια του φεστιβάλ «Στη σκιά των βράχων». Το μουσικό ταξίδι φέτος ξεκινά από την προσωπική δισκογραφία του Γιάννη Χαρούλη που τον καθιέρωσε ως έναν από τους πιο αγαπητούς καλλιτέχνες της γενιάς του και καθόρισε το ιδιαίτερο στίγμα και το αυθεντικό ύφος του στην μουσική σκηνή. ∆εν θα λείψει φυσικά η παράδοση της Κρήτης, την οποία ο Χαρούλης προσεγγίζει πάντα με σεβασμό, αλλά και με διάθεση για «παιχνίδι» και πειραματισμό, διατηρώντας την ουσία της, αλλά και ανακαλύπτοντας συνεχώς κρυμμένες ομορφιές της.Θα τιμήσει όπως πάντα και αγαπημένα τραγούδια σπουδαίων στιχουργών και συνθετών, τα οποία βρίσκουν κάθε φορά ένα καινούργιο δρόμο μέσα από το μοναδικό χρώμα της φωνής του. Η παράδοση συναντάει το ροκ και το παρελθόν των μεγάλων δημιουργών και γεφυρώνεται με το παρόν των σύγχρονων τραγουδοποιών. Όλα αυτά μέσα από την δωρική φωνή του Γιάννη Χαρούλη, τους ήχους από το αγαπημένο του λαούτο και την ειλικρινή διάθεση απέναντι στην ίδια την τέχνη της μουσικής, αλλά και τον κόσμο που τον στηρίζει και τον ακολουθεί. Με μοναδικά υλικά τα πιο απλά και πρωταρχικά, θα περιπλανηθούμε για άλλη μια φορά στην μυσταγωγία της μουσικής και θα πλημμυρίσουμε συναίσθημα σε ένα αυθόρμητο μουσικό γλέντι μιας μεγάλης παρέας που θα ξεκινά από την σκηνή, τον Γιάννη Χαρούλη και τους μουσικούς, και θα αγκαλιάζει όλο τον κόσμο. Στο Θέατρο Βράχων - Μελίνα Μερκούρη, Βύρωνας .Την Τρίτη 10 Ιουνίου. Μετά το sold out στις 10 Ιουνίου, ο Γιάννης Χαρούλης θα δώσει μία δεύτερη συναυλία στις 11 Ιουνίου Ώρα έναρξης: 21.00 . Τιμή εισιτηρίου 25,00€ στην δεύτερη 10,00€

παράσταση Opus είναι ένα συναρπαστικό θέαμα στο οποίο συμμετέχουν δεκατέσσερις ακροβάτες και τέσσερις μουσικοί. Πρόκειται για μια παράσταση που συνδυάζει το σύγχρονο χορό με τις ακροβατικές δεξιότητες του τσίρκου και εκτελείται με μουσική που παίζεται ζωντανά επί σκηνής. Το πρωτότυπο αυτό θέαμα είναι αποτέλεσμα της σύμπραξης ανάμεσα στην αυστραλιανή ομάδα Circa και το γαλλικό κουαρτέτο εγχόρδων Ντεμπυσσύ με οδηγό τη μουσική του ρώσου συνθέτη Ντιμίτρι Σοστακόβιτς. Η παράσταση ξεκινά με μια σόλο ακροβατική εμφάνιση υπό τη συνοδεία της μουσικής και συνεχίζεται με έντονες εναλλαγές σκηνών. Οι ακροβάτες συχνά ίπτανται, ισορροπούν, προσγειώνονται και σχηματίζουν σωματικές γεωμετρίες δημιουργώντας ένα εκκρηκτικό σύνολο κι άλλες στιγμές ηρεμούν και χαλαρώνουν μέσα απο εκλεπτυσμένες χορογραφίες. Χορογραφία – Σκηνοθεσία: Yaron Lifschitz. Μουσική διεύθυνση: Quatuor Debussy. Μουσική: Ντμίτρι Σοστακόβιτς .Φωτισμοί:Yaron Lifschitz, Jason Organ .Κοστούμια: Libby McDonnell Πειραιώς 260, Κτήριο ∆ . Στις 7 – 9 Ιουνίου.Ώρα έναρξης: 21.00. Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 25, Φοιτητικό 15, Μειωμένο 20, Ανέργων 5, ΑμεΑ

H λίμνη των κύκνων

∆εκατρείς αφρικανοί χορευτές, άντρες και γυναίκες, φορούν tutus και υποδύονται τους κύκνους στο κλασικό έργο «Η λίμνη των κύκνων» που παρουσιάζεται μέσα από την ανατρεπτική ματιά της Ντάντα Μαζίλο. Η νεαρή νοτιοαφρικανή Ντάντα Μαζίλο είναι μια αντισυμβατική χορογράφος και σπουδαία χορεύτρια. Εχει γίνει γνωστή για την επαναπροσέγγιση της σε κλασσικά μπαλέτα («Ρωμαίος και Ιουλιέτα» το 2008 και «Κάρμεν» το 2009) με αποτέλεσμα οι παραγωγές της να ταξιδεύουν σε διάφορα μέρη του κόσμου. Στην καινούρια της δημιουργία «Η λίμνη των κύκνων» μια ομάδα αφρικανών χορευτών «βλέπει» μέσα από μια διαφορετική ματιά το κλασσικό αυτό έργο. Το «βλέπει» με μάτια νοτιοαφρικάνικα, δίνοντάς του νέα πνοή, νέα ζωή και νέα στοιχεία που σχετίζονται με τη σύγχρονη πραγματικότητας της χώρας τους. Η χορογραφία αναμειγνύει με δεξιοτεχνία τον κλασσικό και το σύγχρονο χορό με ισχυρές αφρικανικές επιρροές συνδυασμένες με εκρηκτική ενέργεια και πολύ χιούμορ. Ούτε η μουσική του Τσαϊκόφσκι μένει έξω από τη δημιουργική ανάμειξη των ειδών, καθώς συναντά τη μουσική σύγχρονων συνθετών. Χορογραφία: Ντάντα Μαζίλο.Μουσική: Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, Steve Reich, Rene Avenant, Camille Saint-Sa ns, Arvo P rt. Φωτισμοί: Suzette Le Sueur.Κοστούμια: Dada Masilo, Suzette Πειραιώς 260, Κτίριο Η . Στις 7 – 9 Ιουνίου Ώρα έναρξης: 21.00.Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 25, Φοιτητικό 15, Μειωμένο 20, Ανέργων 5, ΑμεΑ 5

1054

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

ΒΙΒΛΙΟ

Ο Καβάφης του Ξενόπουλου

το Φιλολογικό Μνημόσυνο του Κ. Θ. ∆ημαρά (17-19 Φεβρ. 1993), ένα χρόνο μετά το θάνατό του (18 Φεβρ. 1992), ο Γ. Π. Σαββίδης επέλεξε να μιλήσει για τη σχέση Καβάφη-Ξενόπουλου. Η “ανακοίνωσή” του δημοσιεύτηκε στο φθινοπωρινό τεύχος του περιοδικού «Περίπλους». Παρουσιάζοντας στη σελίδα του Ex Libris (17/10/1993) το δημοσίευμα του περιοδικού, παρατηρούσαμε, ότι η εκτενέστερη φιλολογική εργασία, στην οποία στηρίχτηκε η “ανακοίνωσή” του, θα άξιζε αυτοτελούς δημοσίευσης. Κατά τον συγγραφέα, το σχόλιο έφερε την ιδέα του βιβλίου. Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ερμής, Ιούν. 1994, με τίτλο, «Κ. Π. Καβάφης και Γρ. Ξενόπουλος. Ανασύνθεση μιας λογοτεχνικής σχέσης 1901-1944». Το μότο του βιβλίου είναι από το Ημερολόγιο (στην αγγλική) του πρώτου ταξιδιού του Καβάφη στην Ελλάδα (απόπλους από Αλεξάνδρεια στις 5μ.μ. της 12ης Ιουν. 1901, ημέρα Πέμπτη – κατάπλους ξημερώματα της 5ης Αυγ. 1901, ημέρα ∆ευτέρα, με το νέο ημερολόγιο, που ίσχυε στην Αίγυπτο). Οι εντυπώσεις του κατά την επιστροφή από την ακτή της Αιγιαλείας, όπως την αντικρίζει από το παράθυρο του τραίνου στη διαδρομή Πειραιά-Πάτρα, το απόγευμα της 29ης Ιουλ. 1901: “The country about Diacophto is one of the most beautiful sights I have ever seen – the gorges, the ravines, the fine mountains, the forest are magnificent.” Το μότο φέρει αντί κεφαλίδος αφιέρωση: “Για τον ∆ημήτρη και την Diana”. Πρόκειται για την Diana Haas, συστηματική μελετήτρια του Καβάφη από τα χρόνια του διδακτορικού της δίπλα στον ∆ημαρά και μετέπειτα συνεργάτρια του Σαββίδη στο Αρχείο Καβάφη, και τον σύζυγό της, ζωγράφο ∆ημήτρη ∆ιαμαντόπουλο, με τόπο κατοικίας τους τον Λόγγο Αιγιαλείας, 22 χλμ. από το ∆ιακοφτό. Ένα χρόνο μετά την έκδοση του βιβλίου, στις 11 Ιουν. 1995, βράδυ Κυριακής, ο Σαββίδης απεβίωσε στο σπίτι των φίλων του, επιστρέφοντας από την Λευκάδα, όπου την προηγουμένη είχε ανακηρυχτεί επίτιμος δημότης. Στα “εισαγωγικά” του βιβλίου, θυμίζει το ενδιαφέρον του ∆ημαρά για τον Καβάφη και τον Ξενόπουλο, τονίζοντας πως η σχέση των δυο σχεδόν ομηλίκων συγγραφέων παρέμενε “σε μεγάλο βαθμό αδιερεύνητη και ασχολίαστη στο σύνολό της”. Η ανασύνθεση στηρίχτηκε στα βιβλιογραφικά δεδομένα των αρχών της δεκαετίας του 1990 (Βιβλιογραφία Γ. Κ. Κατσίμπαλη) και το Αρχείο Καβάφη, που βρισκόταν στην κατοχή του. Μετά την έκδοση του βιβλίου, συνέχιζε την περισυλλογή στοιχείων. Αν ο χρόνος του δεν τελείωνε τόσο γρήγορα, το πιθανότερο να επανερχόταν με μία πληρέστερη μορφή. Το 2001, στο αθηναϊκό συνέδριο για τα πενήντα χρόνια από τον θάνατο του Ξενόπουλου, ο ∆ημήτρης ∆ασκαλόπουλος εκφώνησε ομιλία για “τον Γρηγόριο Ξενόπουλο ως κριτικό του Κ. Π. Καβάφη”, σύμφωνα με τον υπότιτλο του κειμένου της ομιλίας. Εισαγωγικά αναφέρει ότι η σχέση Καβάφη-Ξενόπουλου “έχει αποτυπωθεί με οριστικό τρόπο από τον Γ. Π. Σαββίδη” και πως ο ίδιος, ως βιβλιογράφος του Καβάφη, “δεν βλέπει να υπάρχουν ουσιαστικά συμπληρώματα ή λανθάνουσες πληροφορίες που θα μπορούσαν να αλλοιώσουν εντυπωσιακά την περιγραφή”. Άρα θεωρεί ότι “το θέμα είναι κλεισμένο από ερευνητικής απόψεως” και η δική του πρόθεση είναι “να επιμείνει στην περίπτωση του Ξενόπουλου ως λογοτεχνικού κριτικού και, ιδιαιτέρως, ως κριτικού του Καβάφη”. Για τίτλο της ομιλίας του, επιλέγει, από το πρώτο άρθρο του Ξενόπουλου για

τον Καβάφη, το 1903, την ονοματική πρόταση “η ισχνότης του χαρτοφυλακίου”. Αιτιολογεί το δάνειο, υποστηρίζοντας πως υπάρχει αντιστοιχία ανάμεσα στον Ξενόπουλο ως κριτικό της ποιητικής παραγωγής του Καβάφη μέχρι το 1903 και στον εαυτό του ως κριτικό του συνόλου των κριτικών δημοσιευμάτων Ξενόπουλου για Καβάφη. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, δυσχεραίνει η ποσοτική ανεπάρκεια του έργου. Εκτός του τίτλου, ακολουθεί τη συλλογιστική του Ξενόπουλου στην ανάπτυξη του θέματος. Ολίγα μεν τα ποιήματα, επιχειρηματολογεί εκείνος, αλλά αξιόλογα. Ασχέτως αν η ισχνότης οφείλεται στο γεγονός ότι διασώζει ως άξια μνημόνευσης 13 από τα 38 μέχρι τότε δημοσιευμένα. Συμμετρικά, σύμφωνα με τον ∆ασκαλόπουλο, σε σαράντα χρόνια, 19031943, “ο Ξενόπουλος έγραψε συνολικώς δώδεκα κείμενα”, από τα οποία “μόνο δυο μπορούν να θεωρηθούν ως πρωτογενείς προσεγγίσεις”. Επιχειρηματολογεί, όμως, ότι αυτά τα δυο έχουν την αξία τους. Η παράλληλη ανάγνωση των κειμένων Ξενόπουλου-∆ασκαλόπουλου αφήνει την εντύπωση πως αμφότεροι είδαν μεν το προς κρίση αντικείμενό τους ισχνότερο του πραγματικού, αλλά, στην κριτική τους, αντιπαρέρχονται τις αδυναμίες, προβάλλοντας τα ισχυρά σημεία. Βεβαίως, στην περίπτωση του ∆ασκαλόπουλου πρόκειται για ομιλία σε επετειακό συνέδριο προς τιμή του Ξενόπουλου. Το κείμενο, όμως, αναδημοσιεύτηκε σε δυο συναγωγές κειμένων του, το 2006 και το 2013, οπότε και θα μπορούσαν να γίνουν κάποιες διορθωτικές επεμβάσεις. ίκοσι χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου του Σαββίδη, εμείς πιστεύουμε πως η σχέση Καβάφη-Ξενόπουλου επιδέχεται περαιτέρω σχολιασμού. Τα σημερινά βιβλιογραφικά δεδομένα αφήνουν το περιθώριο για μία αναλυτικότερη παρουσίαση του κεφαλαίου “ο Καβάφης του Ξενόπουλου”. Χωρίς, ωστόσο, να διαφωνούμε ως προς την “ισχνότητα του χαρτοφυλακίου”, αν ως αξιόγραφα συγκρατούμε τα αμιγώς κριτικά κείμενα. Μόνο που στην αποτίμηση του κριτικού έργου, ορισμένες δευτερογενείς προσεγγίσεις, όπως ένα σχόλιο, μία απάντηση σε επιθετικό κείμενο, ή η υιοθέτηση συγκεκριμένης στάσης, αποβαίνουν σε ορισμένες περιπτώσεις πιο αποκαλυπτικές. Ο Σαββίδης αναφέρει ότι, στην “ανακοίνωσή” του, ο Σπύρος Ασδραχάς του είχε επισημάνει ότι χρησιμοποιούσε “τρεις μεθοδολογικές κατηγορίες του ∆ημαρά”: τον οικονομικό παράγοντα στην καθημερινότητα των λογίων, την “δεξίωση” του λογοτεχνικού έργου και την σημασία της εθιμοτυπίας στις σχέσεις των λογίων. Εδώ, θα προσθέταμε ως έναν τέταρτο παράγοντα, τις προσωπικότητες των δυο εμπλεκομένων και τον ιδιωτικό τους βίο, στον οποίο ο Σαββίδης δεν επέμεινε, αρκούμενος σε νύξεις. Αλλά ακόμη και έτσι, φαίνεται πως ορισμένοι είχαν ενο-

χληθεί. Ο ∆ασκαλόπουλος θεωρεί πως “η ενδελεχής εργασία του Σαββίδη δεν πέρασε απαρατήρητη εξαιτίας ορισμένων φραστικών ακροτήτων και δυσμενών χαρακτηρισμών που περιείχε εις βάρος του Ξενόπουλου”. Σήμερα, όπως έδειξε και το επετειακό 2013, το κλίμα έχει αλλάξει. Ευνοεί τις ελευθεριάζουσες απόψεις και αποδέχεται τον βιογραφισμό. Θα επωφεληθούμε, για να δείξουμε τους δυο συγγραφείς από μία διαφορετική οπτική γωνία, όπως σε μαγική εικόνα, σαν δυο συγχρόνους μας με τις αδυναμίες και τα πάθη τους, λιγότερο ή περισσότερο γνωστά στο σινάφι. Από τη μία, έναν πεζογράφο και “ντιλετάντε” κριτικό, αναγνωρισμένο στους αθηναϊκούς κύκλους, και από την άλλη, έναν ποιητή, χωρίς γνωριμίες, που αγωνιά για την προβολή του έργου του. Όπου το “ντιλετάντε”, όπως αυτοαποκαλείται ο Ξενόπουλος, σημαίνει εκείνον που ασκεί την κριτική ερασιτεχνικά. Σήμερα θα προσθέταμε, ακόμη και χαριστικά, εκμεταλλευόμενος την προνομιούχο θέση του ως συνεργάτη σε σημαντικά έντυπα.

Φιλοφρονήσεις

Ο Σαββίδης προτίμησε την χρονολογική παράταξη των στοιχείων. Ως ημερομηνία εκκίνησης παίρνει την ημέρα της γνωριμίας Καβάφη-Ξενόπουλου (2/15η Ιουλ. 1901) και ως καταληκτική, την 16η ∆εκ. 1944, τη νύχτα που ανατινάχτηκε η οικία Ξενόπουλου, Ευριπίδου 38. Σαράντα τέσσερα έτη, που τα χωρίζει σε τέσσερις περιόδους. Μία αφηγηματική ανασύνθεση της σχέσης θα έδινε τη δυνατότητα αναδρομής σε προηγούμενα χρόνια. Λ.χ., θα ανέφερε τις λογοτεχνικές “συναντήσεις” τους στις σελίδες των εντύπων που συνεργάζονταν. Άλλωστε, η γνωριμία δυο συγγραφέων επηρεάζεται από την εικόνα που έχει ήδη σχηματίσει ο ένας για τον άλλο, δηλαδή από όσα έχει ακούσει και διαβάσει. Στην προκείμενη περίπτωση, το μόνο που μπορεί να είχαν διαβάσει ήταν δημοσιεύσεις σε περιοδικά και εφημερίδες, καθώς αμφότεροι δεν είχαν εκδώσει βιβλίο. Η πρώτη σειρά διηγημάτων του Ξενόπουλου μόλις είχε κυκλοφορήσει, Απρ. 1901. Ο Καβάφης, στο Ημερολόγιό του, αναφέρει ότι ο Ξενόπουλος του είπε πως θαυμάζει τα ποιήματά του και εκείνος του ανταπόδωσε, λέγοντας ότι θαυμάζει τις “ιστορίες” του (αγγλιστί, “contes”). Τίθεται το ερώτημα, κατά πόσο πρόκειται για φιλοφρονήσεις κατά το εθιμοτυπικό ευγενείας μεταξύ ομοτέχνων. Ο Καβάφης, πάντως, συμπληρώνει, “And I sincerely do”. Σε ποια, όμως, έντυπα τα διάβασαν; Κατ’ αρχήν, σε εκείνα που αμφότεροι δημοσιεύουν. Αυτά, κατά την δεκαπενταετία (εικοσαετία στην περίπτωση του Ξενόπουλου) από την πρώτη δημοσίευσή τους μέχρι την γνωριμία τους, είναι τέσσερα: Το Ημερολόγιο του Σκόκου, όπου ο Ξενόπουλος δημοσιεύει διηγήματα και μελετήματα από τον δεύτερο τόμο, του 1887, ενώ ο Καβάφης, από τον 13ο, του 1898. Στη Βιβλιοθήκη του δεύτερου υπάρχουν, εκτός από τους τόμους της περιόδου που συνεργάζεται

και στους οποίους ο Ξενόπουλος δεν δημοσιεύει διηγήματα, οι τόμοι του 1892 και 1894. Στον πρώτο, ο Ξενόπουλος δημοσιεύει μελέτη για τον Γεράσιμο Μαρκορά, όπου το αντίτυπο της Βιβλιοθήκης “φέρει περιθωριακές μολυβιές και υπογραμμίσεις”. Στον δεύτερο, την “ιστορία” «Το όνειρον», η οποία συμπεριλαμβάνεται στην πρώτη συλλογή διηγημάτων του. Μετά είναι η εφημερίδα «Το Άστυ», στην οποία ο Ξενόπουλος πρωτοεμφανίζεται με άρθρο στις 2/12/1890 και ως έμμισθος συνεργάτης, αναλαμβάνει το χρονογράφημα, αλλά δεν δημοσιεύει διηγήματα, ενώ ο Καβάφης δημοσιεύει δυο ποιήματα το 1896. Ακόμη το περιοδικό «Τα Ολύμπια», στο οποίο και οι δυο εμφανίζονται μέσα στο 1896. Ο Ξενόπουλος, όμως, με θεατρικό, «Ο Τρίτος», σε συνέχειες (27/1-28/4/1896), ο Καβάφης με ποίημα (8/9/1896). Απομένει το περιοδικό, «Αττικόν Μουσείον», στο οποίο για πρώτη φορά διασταυρώθηκαν, στο ίδιο τεύχος, τα ονόματά τους. Στο εν λόγω περιοδικό, εντός του 1891, ο Ξενόπουλος δημοσιεύει τέσσερα διηγήματα και ο Καβάφης τρία ποιήματα. Βεβαίως, ο Καβάφης μπορεί να είχε διαβάσει “ιστορίες” του Ξενόπουλου σε τόμους του Ημερολογίου του Σκόκου, που δεν διασώθηκαν στη Βιβλιοθήκη του, ακόμη να παρακολουθούσε την «Εστία», όπου ο Ξενόπουλος δημοσίευε κυρίως τα διηγήματά του. Σε κάθε περίπτωση, μάλλον είχε μείνει με τις εντυπώσεις μίας ανάγνωσης “διαγωνίως”, όπως θα έλεγαν οι αγγλόφωνοι μελετητές του.

Συμπτώματα κρυπτομνησίας

Ο Ξενόπουλος, στο πρώτο άρθρο του για τον Καβάφη, αναφέρει ποια ποιήματα είχε διαβάσει. Παρότι πρόκειται για άρθρο, που υποτίθεται πως ετοίμαζε από καιρό, είναι προφανές ότι στηρίζεται στη μνήμη του, μη ανατρέχοντας στις πηγές. Στην περίπτωση του περιοδικού «Αττικόν Μουσείον», που στάθηκε γι’ αυτόν σημαντικό, καθώς εκεί, εκτός από τα διηγήματά του, δημοσιεύτηκαν η αυστηρή κριτική Μητσάκη για το πρώτο μυθιστόρημά του και η δική του απάντηση, εμφανίζει συμπτώματα κρυπτομνησίας, συγχέοντας παραστάσεις από διαφορετικά έντυπα. Ξεκινάει, αναφερόμενος αόριστα στο πρώτο ποίημα του Καβάφη που είχε διαβάσει: “Είναι πολύς καιρός, δέκα ίσως και δώδεκα χρόνια, αφότου διάβασα εις κάποιον Ημερολόγιον το πρώτον του ποίημα. Επεγράφετο «Ταραντίνοι».” Ακριβολογεί ως προς τα 12 χρόνια, μόνο που δεν επρόκειτο για Ημερολόγιο αλλά για το περιοδικό «Αττικόν Μουσείον». Ούτε για το ποίημα «Οι Ταραντίνοι διασκεδάζουν». Αυτό είχε πράγματι δημοσιευτεί σε Ημερολόγιο, εκείνο του Σκόκου, αλλά πολύ αργότερα, στον τόμο του έτους 1899. Και συνεχίζει: “Το όνομα που είδα από κάτω, το νέον και όλως διόλου άγνωστον – Κωνσταντίνος Π. Καβάφης – μου εκαρφώθη από τότε.” Μόνο που σε όλα τα ποιήματα στο Ημερολόγιο του Σκόκου, στην υπογραφή, το μικρό όνομα συγκόπτεται σε Κωνστ. Ολογράφως το μικρό όνομα υπάρχει μόνο στο δεύτερο και το τρίτο ποίημα του περιοδικού «Αττικόν Μουσείον». Τέλος, τονίζει πως “ποτέ δεν εγράφη άρθρον δι’ αυτόν εις εφημερίδα, και ποτέ δεν εφάνη τ’ όνομά του αλλού, παρά μετρημένες φορές κάτω από τους ολίγους στίχους του.” Κι όμως, αυτό συνέβη στο «Αττικόν Μουσείον» και μάλιστα, σε τεύχος που ανοίγει με δικό του διήγημα, υπογεγραμμένο με ακέραιο το όνομά του, ούτε ψευδώνυμο ούτε συγκε-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

ΒΙΒΛΙΟ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου • catana@freemail.gr

A State of

Mine

πό τη στιγμή που ο άνθρωπος άρχισε να παρατηρεί τον κόσμο, προσπαθώντας να τον ερμηνεύσει (κυρίως ζωγραφικά), ξεκίνησε κατά κάποιον τρόπο να τον μορφοποιεί. Με βάση αυτή τη θεώρηση, δέκα νέοι εικαστικοί, διαχειρίζονται έτοιμα, καθημερινής χρήσης αντικείμενα (found objects) και τα μετασχηματίζουν σε εικαστικό λόγο, αφηγούμενοι τις δικές τους ιστορίες. Ο καθένας τους προσεγγίζει το θέμα με το δικό του εκφραστικό μέσο και διαπραγματεύεται το πώς ένα αντικείμενο ή ένας χώρος γίνεται δικός σου, αφού αλλάξεις τη μορφή και το περιεχόμενό του. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο Πάνος Σκουλούδης και οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες είναι οι Γ. Γαϊτάνος, Φ. ∆ιέλλα, Χρ. Κωτσούλας (Capten), Ν. Μπόλκα, ∆. Παππάς, Άλ.–Λ. Παπαδάκη, Κ. Παπαζήση, Π. Σκουλούδης, Αντ. Τσαγκαροπούλου και Λ. Χατζηστεφανίδου. Ωράριο: Τρίτη έως Σάββατο 2 – 9μ.μ. CAMP! Contemporary Art Meeting Point (Ευπόλιδος 4 & Απελλού 2, Aθήνα, τηλ.: 210 3247679)

Η πόλη απ’ την Ακρόπολη

ε επιμέλεια Γιώργου Λάππα παρουσιάζεται η έκθεση των καλλιτεχνών Χρήστου Μπληγιάννου, Ηλία Σίψα και Ευάγγελου Χατζή, οι οποίοι διαπραγματεύονται την αστική εικόνα και τους συσχετισμούς της. Για παράδειγμα, κοιτάζοντας την πόλη της Αθήνας από ψηλά, θα μπορούσε κανείς να την παρομοιάσει με ένα σωρό από όστρακα ή θα μπορούσε να διαπιστώσει ότι το βλέμμα δυσκολεύεται να εστιάσει και τα κτίρια της πλέκονται όπως οι ζωές των κατοίκων της. Μέσα από μια «πολυφωνία» στη χρήση των εικαστικών μέσων, καθένας από τους τρεις γλύπτες διατυπώνει τη δική του όψη για την πόλη και αρθρώνει ένα διαφορετικό σχόλιο πάνω σ’ αυτή, μέχρι τις 28 Ιουνίου. Ωράριο: Τρίτη έως Παρασκευή 11π.μ. - 8μ.μ., Σάββατο 11π.μ. - 3μ.μ. έκφραση γιάννα γραμματοπούλου (Βαλαωρίτου 9Α, Αθήνα, τηλ.: 210 3607598)

Σολομών Νικρίτιν - Τζορτζ Γκρος

ο «θηριοτροφείο» της βερολινέζικης καθημερινότητας του Μεσοπολέμου, τα ιδιαίτερα «μνημεία» μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο στη Ρωσία (1919–1920), δύο σημαντικοί καλλιτέχνες, ο ανερχόμενος ναζισμός στη Γερμανία, η σταλινική απολυ-

ταρχία, οι άνθρωποι σε σύγχυση και απόγνωση και μια κοινωνία σε παρακμή, είναι οι άξονες της νέας έκθεσης του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, με τίτλο «Πολιτικός Τρόμος και Κοινωνική Παρακμή στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου», που περιλαμβάνει σχέδια και χαρακτικά. Η έκθεση διαρκεί έως τις 13 Σεπτεμβρίου και μέχρι τη λήξη της πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις για το κοινό, καθώς και ημερίδες. Τη διοργάνωση έχει αναλάβει ο Lutz Becker και η ιστορικός τέχνης και διευθύντρια του Μουσείου Μαρία Τσαντσάνογλου. Ωράριο: Τρίτη έως Σάββατο 10π.μ. - 6μ.μ. Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης - Συλλογή Κωστάκη (Μονή Λαζαριστών, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 589152)

I have a diver down ΙΙ

γκαλερί Elika παρουσιάζει τη δεύτερη ατομική έκθεση του Νίκου Σεπετζόγλου, ο οποίος υψώνει ξανά τη σημαία του ναυτικού κώδικα επικοινωνίας «I have a diver down». ∆ύτες, σκάφανδρα και ναυτικές σημαίες συνθέτουν την έκθεση, η οποία λειτουργεί ως μια αλληγορία της σχέσης μεταξύ του ατόμου και της αγοράς. Με κοινούς παρονομαστές την ανάδυση και την κατάδυση, την άνοδο και την κάθοδο, τα ζωγραφικά έργα και τα γλυπτά που παρουσιάζονται λειτουργούν μεταφορικά, σε μια περίοδο όπου η ατομική και η κοινωνική συνείδηση για την ευμάρεια και την ευτυχία φαίνονται να είναι άμεσα συνδεδεμένες με την πορεία της οικονομίας. Ωράριο: Τρίτη έως Παρασκευή 12μ. 8μ.μ., Σάββατο 12μ. - 4μ.μ. Elika Gallery (Ομήρου 27, Αθήνα, τηλ.: 210 3618045)

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ioυνίου 2014

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑ∆Α ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ

“Άντε πάλι τα ίδια”

θεατρική ομάδα εκπαιδευτικών «Εκτός Ύλης» της ΕΛΜΕ Ν. Σμύρνης - Καλλιθέας Μοσχάτου δημιουργήθηκε πέρυσι και μας εξέπληξε ευχάριστα με μια κεφάτη και ευφάνταστη παράσταση του έργου «Εχθροί εξ αίματος» του Αρκά σε σκηνοθεσια της Θούλης Στάικου. Φέτος, λοιπόν, συνεχίζουν με την παράσταση «Άντε πάλι τα ίδια». Πρόκειται για μια τολμηρή σύνθεση κειμένων που περιλαμβάνει τον περίφημο «Κοινό Λόγο» της Έλλης Παπαδημητρίου, το μονόπρακτο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «η Γυναίκα και το Λάθος», και τη σύνθεση σε κείμενα των Μάριου Ποντίκα και Μ. Τριανταφυλλου, «Η λύση και η κρίση». Και πάλι σε σκηνοθεσία της Θ. Στάικου, με εμψυχωτή - συντονιστή της ομάδας τον Τάκη Στάικο, που επιμελήθηκε και τους φωτισμούς. Τους ρόλους ερμηνεύουν οι: Ελένη Αναστασίου, Αφροδίτη Ασημακοπούλου, Άντζη Βαγιατίδου, Όλια Γιούσεφ, Λάμπρος Ηλιόπουλος, Λυδία Μιχαήλου, Ρόλη Μοσχοπούλου, Αλί Μουσταφάογλου, Ελένη Μπερεδήμα, Γιάννης Μπουλούκος, Ανδρέας Ξύδης, Ελένη Παπανικολάου, Σοφία Συνοδινού, Γεωργία Σωτηροπούλου. Παραστάσεις: Σάββατο 14 και 21, Κυριακή 15 και 22 Ιούνη, στις 9μ.μ., στο αμφιθέατρο του ΕΠΑΛ Ν. Σμύρνης (Μηδείας 2 και Κύπρου 21-25, στάση τραμ Μηδείας - Μυκάλης). Είσοδος ελεύθερη, προαιρετική προσφορά: ένα κουτί φάρμακα ή μια συσκευασία τροφίμου μακράς διάρκειας.

•

Ο Καβάφης του Ξενόπουλου ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

κομμένο. Είναι το τεύχος της 30ης Σεπ. 1891, όπου δημοσιεύεται η πρώτη κριτική αποτίμηση για τον Καβάφη από τον Πολέμη. Εκεί το όνομά του εμφανίζεται συγκεκομμένο (Κ. Φ. Καβ.), καθώς καταχωρείται στη στήλη «Συζητήσεις». Ήδη, από αυτήν την πρώτη “συνάντηση”, ο Καβάφης υστερεί σε αναγνωρισιμότητα, όπως λένε σήμερα.

Η πρώτη συνάντηση

Στην πρώτη τους δια ζώσης συνάντηση, θα πρέπει να είχαν θολή εικόνα ο ένας για το λογοτεχνικό έργο του άλλου, με κάποιες δεύτερες σκέψεις. Ο Καβάφης αποκαλεί μεν τον Ξενόπουλο “conteur”, αλλά μάλλον σκέφτεται τον κριτικό. Ενώ ο Ξενόπουλος μπορεί να αναφέρεται στον ποιητή, αλλά έχει κατά νου περισσότερο τον Αιγυπτιώτη, που σημαίνει τον δίαυλο προς “μία πολυπληθή και φιλόμουσο κοινότητα”. Και βεβαίως, πάντοτε υπεισέρχονται οι αυθόρμητες αντιδράσεις. Ο Καβάφης, στο Ημερολόγιό του, συνοψίζει την πρώτη εντύπωση με τη φράση, “A very nice man”. Να σημειώσουμε πως, στο Ημερολόγιο, είναι φειδωλός στους χαρακτηρισμούς προσώπων. Για άλλες γνωριμίες, όπως του Σκόκου και του Μιχαηλίδη, δεν κάνει κανένα σχόλιο. Μόνο για τον Πολέμη σημειώνει: “He looks a serious man, a little pompous. About 60.” Επειδή οι ηλικίες και συνακόλουθα το παρουσιαστικό συμ-

βάλλουν καθοριστικά στην πρώτη εντύπωση, θυμίζουμε ότι ο 38ετής Καβάφης έχει απέναντί του τον 47ετή Σκόκο (σύμφωνα με παλαιότερη περιγραφή του Ξενόπουλου, “στρογγυλό, κοντό, με γενάκια και γυαλιά”), τον 37ετή Μιχαηλίδη (πάλι κατά Ξενόπουλο, “ωραίο μελαχρινό άντρα, ψηλό, στιβαρό, με γενάκεια, που τραβούσε τις γυναίκες όπως τον τραβούσαν και εκείνες”), τον 39ετή Πολέμη, όπως τον περιγράφει παραπάνω ο Καβάφης, και τον 34ετή Ξενόπουλο. Κατά τον Μποέμ, οκτώ χρόνια νωρίτερα, ο Ξενόπουλος είναι “υψηλός, συμπαθούς φυσιογνωμίας, με ζωηρούς οφθαλμούς, με ξανθίζοντα μύστακα...το μειδίαμα δεν του λείπει από τα χείλη και η φυσιογνωμία του ενέχει τι το ανθηρόν”. Είναι προφανές ότι τον Καβάφη τον γοητεύει η προσωπικότητα του Ζακύνθιου, αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη, ότι τον γνωρίζει ταυτόχρονα με τον Μιχαηλίδη, έχουμε μία ένδειξη τι τον ελκύει σε μία αντρική παρουσία. Είναι και η μόνη κατ’ οίκον “βίζιτα”, που κάνει σε εκείνο το ταξίδι, εξαιρουμένων των συγγενικών του προσώπων. Και μάλιστα, προγραμματισμένη κατά τη συνάντησή τους. Τρίτη έγινε η γνωριμία, Σάββατο η επίσκεψη. Βεβαίως, η κατοικία του Ξενόπουλου ταυτίζεται με τα γραφεία της «∆ιαπλάσεως». Αλλά για το περιοδικό “των παίδων”, ο Καβάφης ουδέν ενδιαφέρον είχε. Τις εντυπώσεις του Ξενόπουλου από τη γνωριμία του με τον Καβάφη τις έχου-

με μόνο από το πρώτο άρθρο του. Εκεί, όμως, με την περιγραφή του προσώπου επιζητά να ελκύσει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού, πιθανώς και γιατί, ως κριτής των ποιημάτων του, αισθάνεται μάλλον ανασφαλής. Τον παρουσιάζει σαν κάτι το αξιοπερίεργο. Τακτική που ακολουθεί και ο Ε. Μ. Φόρστερ στο πρώτο του άρθρο. Αυτά τα δυο άρθρα, που σήμερα αποκαλούνται “ιστορικά”, σκιαγραφούν τον Καβάφη ως μία εκκεντρική παρουσία. Ασχέτως αν η διατύπωση του Άγγλου είναι ποιητική, ενώ, του Ζακύνθιου στοχεύει στον εντυπωσιασμό με εκφράσεις του συρμού, καθόλου κολακευτικές για το πρόσωπο του Καβάφη. Ο Σαββίδης παρατηρεί ότι δίνει “άφθαρτο το πορταίτο του ανθρώπου Καβάφη”. Αυτό μπορεί να ισχύει, ωστόσο ο Ξενόπουλος ποτέ δεν θα αποτολμούσε παρόμοια περιγραφή για έναν Ελλαδίτη. Ο ∆ασκαλόπουλος παρατηρεί ότι ο Ξενόπουλος “διανθίζει με ανάλογες περιγραφές τις κρίσεις του για λογοτέχνες που γνώρισε προσωπικώς”. Ακριβέστερα, αντιστρόφως ανάλογες, καθώς τους Ελλαδίτες τους εξωραΐζει, ακόμη και τον “ασχημάνθρωπο” Κονδυλάκη. Αντιστικτικά ως προς τη συμπεριφορά του Καβάφη, αποδίδει στους “λογίους μας” “σεμνήν απλότητα, δειλήν αφέλειαν και αγαθήν αδεξιότητα”. Πριν, όμως, φτάσει στη συμπεριφορά του Καβάφη, σκιαγραφεί το παρουσιαστικό. Ως προς την ηλικία, χρησιμοποιεί την ειρωνικής χροιάς έκφραση “όχι εις την πρώτην νεότητα”,

ως προς τα φυλετικά χαρακτηριστικά με το “βαθειά μελαχρινός ως γηγενής της Αιγύπτου” υπαινίσσεται επιμιξίες μάλλον μειωτικές για έναν αμφίπλευρα Κωνσταντινουπολίτη, προσθέτοντας, “φυσιογνωμία που δεν λέγει πολλά πράγματα”, κοινώς αδιάφορη. Τέλος, ως προς την περιβολή χρησιμοποιεί την λέξη “κομψευόμενος”, τονίζοντας τον επιτηδευμένο χαρακτήρα. Όσο αφορά την συμπεριφορά του Καβάφη, συγκρατούμε τους επιθετικούς προσδιορισμούς, που έχουν ως κοινό παρονομαστή την προσποίηση. Χαρακτηρίζει την ομιλία του “σχεδόν στομφώδη και υπερβολική”, τους τρόπους του “πάρα πολύ αβρούς”, ενώ σχολιάζει “όλες εκείνες τις ευγένειές του και τις τσιριμόνιες”. Βεβαίως, αποβλέπει στο ρητορικό σχήμα της αντίθεσης, καταλήγοντας με τις “αστραπές των μαύρων ματιών, από τα γυαλιά, που προδίδουν τον άνθρωπο της ευρείας σκέψεως και της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας”. Και συνεχίζει, περιγράφοντας με μία φράση το πώς ο ίδιος είχε αντιμετωπίσει τον Καβάφη: “Έκαμα την ερωτικήν μου εξομολόγησιν προς τον ποιητήν μου αμέσως, με την πρώτην γνωριμίαν.” Προφανώς, χαριτολογεί. Γεννά, ωστόσο, στον σημερινό αναγνώστη την απορία κατά πόσο είχε διαισθανθεί, σε εκείνη την πρώτη συνάντηση, τις ομοφυλόφιλες προτιμήσεις “του ποιητή του”. Συνέχεια στο φύλλο της μεθεπόμενης Κυριακής. Μ. Θεοδοσοπούλου

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

«ΤΑ ∆ΕΣΜΑ ΤΟΥ ∆ΙΑΒΟΛΟΥ»

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Το τίμημα της διαφορετικότητας

Του Στράτου Κερσανίδη

ε ολόκληρη την πορεία της ανθρωπότητας, η κάθε είδους διαφορετικότητα (φυλετική, θρησκευτική, ιδεολογική, ενδυματολογική, ερωτική κ.λπ.), αντιμετωπιζόταν με καχυποψία, αν όχι με εχθρότητα. Συχνά αυτή η αντιμετώπιση είχε τραγικά αποτελέσματα για τους ανθρώπους - φορείς της διαφορετικότητας. Στις 5 Μαΐου 1993, τρία 8χρονα αγοράκια, που έκαναν βόλτα με τα ποδήλατά τους, εξαφανίστηκαν στο Γουέστ Μέμφις του Αρκάνσας. Την επόμενη μέ-

ρα βρέθηκαν δολοφονημένα σε ένα ρυάκι, όχι μακριά από τα σπίτια τους. Η αστυνομία ξεκίνησε τις έρευνές της και μετά από ένα μήνα συνελήφθησαν τρεις νεαροί ως ύποπτοι για τους φόνους. Ο ένας μάλιστα, ο οποίος ήταν διανοητικά καθυστερημένος, ήταν εκείνος ο οποίος ομολόγησε. Στη δίκη και ενώ τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν ήταν ελλιπή, οι τρεις νεαροί καταδικάστηκαν. Ο ένας σε θάνατο και οι άλλοι δύο σε ισόβια. Οι τρεις καταδικασμένοι ήταν τα ιδανικά θύματα για τη μικρή, κλειστή και συντηρητική κοινωνία του Γουέστ Μέμφις. Ντύνονταν παράξενα, άκουγαν χέβι μέ-

Ένα διαμάντι 73 ετών Κ «ΤΙ ΞΕΡΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ;»

ωμωδία του 1941, σκηνοθετημένη από τον Ερνστ Λιούμπιτς, ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με τη χρυσή εποχή του Χόλιγουντ. Η ταινία «Τι ξέρεις για το έρωτα;» (That uncertain feeling) είναι βασισμένη σε ένα γαλλικό θεατρικό έργο του 19ου αιώνα, που έγραψαν οι Βικτοριέν Σαρντού και Εμίλ Ντε Ναγιάκ. Η Τζιλ Μπέικερ βασανίζεται από έναν επίμονο λόξυγκα και ύστερα από τη συμβουλή ενός φίλου της επισκέπτεται τον ψυχαναλυτή δρ Βενγκάρ. Κι αν ο λόξυγκας είναι κάτι που εμφανίζεται όταν η Τζιλ είναι στρεσαρισμένη, ο γιατρός την οδηγεί σε κάποιες ανεξερεύνητες περιοχές της ψυχής της. Έτσι σύντομα θα αμφισβητήσει το κατά πόσο ο γάμος της με τον Λάρι είναι ευτυχισμένος. Μια μέρα, ενώ η Τζιλ περιμένει στην αίθουσα αναμονής του ιατρείου, γνωρίζεται με τον Αλεξάντερ Σεμπάστιαν, έναν περίεργο πιανίστα. Ο Αλεξάντερ θεωρεί πως είναι ο καλύτερος πιανίστας του κόσμου αλλά μόνον όταν παίζει μπροστά σε έναν θεατή! Όταν παίζει μπροστά σε κοινό, αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα. Τελικά η Τζιλ προσκαλεί τον Σεμπάστιαν σε δείπνο και, εκεί, ο Λάρι συνειδητοποιεί πως η γυναίκα του θαυμάζει απεριόριστα τον πιανίστα. Κι έτσι ξεκινούν τα προβλήματα. Το βασικό δίδαγμα της ταινίας του Ερνστ Λιούμπιτς είναι πως «όταν ο σύζυγος δεν προσέχει αρκετά τη γυναίκα του, κάποιος άλλος θα βρεθεί να το κάνει». Ο σκηνοθέτης καταπιάνεται με το θέμα με τη σατιρική και ανάλαφρη ματιά που τον διακρίνει, υπονοώντας σαφώς ότι η αιτία που η Τζιλ, βασανίζεται από επίμονους λόξυγκες, οι οποίοι την οδηγούν στον ψυχαναλυτή, είναι ο άντρας της, ο Λάρι, ο οποίος κατασταλαγμένος στην οικογενειακή ζωή, αμελεί τα πιο ρομαντικά καθήκοντα ενός συζύγου. Τόσο απλό και τόσο συνηθισμένο, τόσο διαχρονικό και τόσο επαναλαμβανόμενο. Και τελικά, τόσο καλό θέμα για μια κωμωδία η οποία προσφέρει γέλιο μέσα από καταστάσεις που οι ίδιοι δημιουργούμε! Σ.Κ.

ταλ και διάβαζαν βιβλία σχετικά με μαγεία. Επάνω σε αυτά βασίστηκε όλο το κατηγορητήριο το οποίο πολύ εύκολα υιοθετήθηκε από τη φανατικά θρησκευόμενη κοινότητα, όπως ακριβώς το επεδίωξε η τοπική αστυνομία, η οποία έκανε το παν για να κλείσει την υπόθεση. Ένας ανεξάρτητος ερευνητής, και πολέμιος της θανατικής ποινής, προσπάθησε να αποκαλύψει την πλεκτάνη αλλά δεν τα κατάφερε. Μερικά χρόνια μετά έρχονται στην επιφάνεια κάποια νέα στοιχεία τα οποία αμφισβητούν τη δικαστική απόφαση περί της ενοχής των τριών νεαρών. Αυτά είναι τα γεγονότα στα οποία βασίζεται η ταινία του καναδού σκηνοθέτη Ατόμ Εγκογιάν, «Τα δεσμά του διαβόλου» (Devil’s knot). Ο Εγκογιάν εμπνεόμενος από το άλυτο μυστήριο αλλά και από τη μαζική ψύχωση της συντηρητικής κοινότητας, φτιάχνει μια ταινία – καθρέφτη του χώρου και του χρόνου. Καθώς οι έρευνες της αστυνομίας και η όλη δράση της ταινίας, διακόπτονται από τα κηρύγματα ενός ιερωμένου, ο οποίος κατηγορεί τη χέβι μέταλ μουσική συνδέοντας τη με το σατανισμό, φαίνεται η πρόθεση του σκηνοθέτη να καταδείξει το πώς μπορεί να ξεκινήσει ένα κυνήγι μαγισσών. Για το πώς μπορεί να εφευρεθεί η ύπαρξη σατανιστικής οργάνωσης εκεί που δεν υπάρχει και για το πώς μπορεί να ενοχοποιηθεί η διαφορετικότητα στο ντύσιμο και τη συμπεριφορά. Ο Ατόμ Εγκογιάν σκηνοθετεί με το γνωστό αργό, υποβλητικό, ατμοσφαιρι-

κό στιλ που τον χαρακτηρίζει. Μόνο που αυτή τη φορά δεν προσφέρει λύση, αφού και η πραγματική ιστορία που αφηγείται παραμένει μετέωρη, χωρίς τέλος. Ένα διαρκές μυστήριο καλύπτει την υπόθεση το οποίο, όσο πλησιάζουμε στο φινάλε, γίνεται όλο και πιο πυκνό αντί να ξεκαθαρίζει. Βέβαια, μπορεί η ταινία να μην προσφέρει λύση αλλά είναι σαφείς οι προθέσεις της. Γιατί τελικά αυτό που έχει ενδιαφέρον, δεν είναι τόσο η απάντηση στο ερώτημα «ποιος σκότωσε τα παιδάκια;», αλλά ο τρόπος που κατασκευάζονται ένοχοι, που ανακαλύπτονται εξιλαστήρια θύματα. Εύκολοι στόχοι οι οποίοι επιλέγονται ανάμεσα σε εκείνους τους ανθρώπους οι οποίοι ξεφεύγουν από τις κοινωνικές νόρμες, δεν πληρούν τις προδιαγραφές μιας προκαθορισμένης συμπεριφοράς, παρεκκλίνουν από τους κανόνες της «καλής» συμπεριφοράς. Ο ένας είναι καθυστερημένος, οι άλλοι δυο είναι χεβιμεταλάδες κι απόμακροι, δεν παρακολουθούν τα κηρύγματα του ιερέα, διαβάζουν κακά βιβλία, ντύνονται σαν «φρικιά». Η υπόθεση στην οποία βασίζεται η ταινία είναι γνωστή ως «Οι τρεις του ∆υτικού Μέμφις» (West Memphis three) και στο παρελθόν έχει παρουσιαστεί μέσα από μια σειρά ντοκιμαντέρ με τίτλο «Χαμένος παράδεισος» (Paradise lost), σε σκηνοθεσία των Τζο Μπέρλιτζερ και Μπρους Σινόφσκι. strakersan@gmail.com, kersanidis.wordpress.com

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ  «Το λάθος αστέρι» (The Fault in Our

Stars) του Τζος Μπουν: ∆ραματική ταινία με πρωταγωνιστές τον Γκας και τη Χέιζελ, δύο έξυπνα αντισυμβατικά νέα παιδιά που γνωρίστηκαν και ερωτεύτηκαν σε μια ομάδα υποστήριξης καρκινοπαθών. Μια ρομαντική κομεντί, βασισμένη στο ομώνυμο μπεστ σέλερ του Τζον Γκριν.

 «Στα όρια του αύριο» (Edge of To-

morrow) του Νταγκ Λάιμαν: Η επική δράση της ταινίας εκτυλίσσεται σε ένα κοντινό μέλλον στο οποίο μία εξωγήινη φυλή έχει καταλάβει τη Γη, και είναι αδύνατον να νικηθεί από οποιαδήποτε ανθρώπινη στρατιωτική δύναμη. Ταινία επιστημονικής φαντασίας, με τον Τομ Κρουζ, βασισμένη στο ιαπωνικό κόμικς επιστημονικής φαντασίας, «Αυτό που χρειάζεσαι είναι να σκοτώνεις» του Χιρόσι Σακουράζακα.

 «Σκουριασμένη πόλη» (Out Of The

Furnace) του Σκοτ Κούπερ: Ο Ράσελ κι ο Ροντι, δύο αδέλφια που ζουν σε μια υποβαθμισμένη περιοχή, ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή. Αντ’ αυτής, ο Ράσελ, ο οποίος εργάζεται στο τοπικό εργοστάσιο χάλυβα θα καταλήξει στη φυλακή. Ο Ρόντνι, ο οποίος μόλις επέστρεψε από τη θητεία του στο Ιράκ, θα μπλέξει με μια εγκληματική συμμορία. Όταν ο Ράσελ αποφυλακίζεται, προσπαθεί να σώσει το μικρό του αδελφό από τα πλοκάμια της μαφίας.

 «Ιβ Σεν Λοράν» (Yves Saint Laurent)

του Τζαλίλ Λεσπέρ: Το 1957, στο Παρίσι, ο μόλις 21 ετών Ιβ Σεν Λοράν, κάνει τα πρώτα του βήματα στον οίκο μόδας Κριστιάν Ντιόρ. Μέσα σε τρία μόλις χρόνια, δημιουργεί μια μεγάλη αυτοκρατορία στο χώρο της μόδας, αλλά ο ευφυής αυτός άνθρωπος βασανίζεται από τους δαίμονές του. ∆ραματική βιογραφική ταινία.

 «Θεέ μου τι σου κάναμε;» (Qu’est-

ce qu’on a fait au Bon Dieu?) του Φιλίπ ντε Σοβερόν: Η Μαρί κι ο Κλοντ Βερνέιγ έχουν τέσσερις κόρες. Η Ιζαμπέλ, η Οντίλ και η Σεγκολέν έχουν παντρευτεί έναν Άραβα, έναν Εβραίο και έναν Κινέζο, αντίστοιχα. Τώρα που η Λορτ ανακοινώνει πως ο δικός της μελλοντικός σύζυγος ονομάζεται Σαρλ, οι Βερνέιγ είναι τρισευτυχισμένοι που θα κάνουν έναν γαλλικό παραδοσιακό γάμο. Κι αυτό μέχρι να ανακαλύψουν πως ο Σαρλ είναι μαύρος και να τα βάψουν… μαύρα!

 «Πέρα από το όνειρο» (The con-

gress) του Άρι Φόλμαν: Η Ρόμπιν Ράιτ, υποδύεται τον εαυτό της. Ως τέτοια δέχεται μια δελεαστική προσφορά: Να πουλήσει την κινηματογραφική της ιδιότητα, έτσι ώστε να την σκανάρουν και να την αποτυπώσουν ψηφιακά. Κι αυτό για να μπορούν οι ρέπλικές της να πρωταγωνιστούν σε όποια ταινία αποφασίσει η εταιρία η οποία την αγόρασε. Σινεφίλ

“

ΘΕΩΡΙΑ

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

Οι άνθρωποι που είναι προοδευτικοί, που είναι στην αριστερά να μην καταληφθούν από το φόβο ότι ετοιμαζόμαστε να δούμε το φασισμό να κατακτά την Ευρώπη. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι άμεσα στη σκακιέρα.

Αν δεν είμαστε ριζοσπαστικοί, τότε η δεξιά θα πετύχει Να μην τρέχει πίσω από το σοσιαλδημοκρατικό εναγκαλισμό του νεοφιλελευθερισμού, καλεί την αριστερά στην Ευρώπη ο Λίο Πάνιτς

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνέντευξη, στην οποία αναλύει τα αποτελέσματα της αριστεράς αλλά και της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, στις πρόσφατες ευρωεκλογές, έδωσε ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης και συγγραφέας Λίο Πάνιτς.

Τι σημαίνει για την Ευρώπη η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων; Υπάρχουν καλά και κακά νέα. Τα κακά αφορούν την πρωτιά του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, αν και πρέπει να αναφέρουμε ότι δεν εξασφαλίζει πλειοψηφία των ψήφων στη Γαλλία. Υπάρχει, επίσης, το Ανεξάρτητο Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου, ένα αντι-μεταναστευτικό κόμμα, που έρχεται πρώτο στη Βρετανία. Τα καλά νέα είναι ότι στο Νότο, όπου η κρίση υπήρξε πιο δριμεία, όπου οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν την πιο μεγάλη ανεργία, τις χειρότερες συνέπειες της λιτότητας όπως αυτές έχουν επιβληθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ε.Ε. και το ∆ΝΤ, η Αριστερά πήγε πάρα πολύ καλά. Στην Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε πρώτος με μια πιο πειστική ψήφο από αυτήν στο Εθνικού Μέτωπο της Γαλλίας. Στην Ισπανία, δύο αριστερά κόμματα, το ένα κατευθείαν ορμώμενο από τις μεγάλες κινητοποιήσεις που έλαβαν χώρα στις ισπανικές πόλεις τα τελευταία δύο χρόνια, πήγαν πάρα πολύ καλά, εξασφαλίζοντας περίπου το 20% των ψήφων την ώρα που τα παραδοσιακά κόμματα υπέφεραν. Έτσι, μπορεί να μην πρόκειται για μια ομοιόμορφη προοπτική από την πλευρά των προοδευτικών, αλλά σίγουρα πρόκειται για μια σοβαρή προοπτική. Αν κοιτάξουμε τις προβλέψεις και τις εκτιμήσεις, θα παρατηρήσουμε ότι στην Ευρώπη υπάρχει χαμηλή ανάπτυξη και παρατεταμένα υψηλά επίπεδα ανεργίας. Πώς θα αντιμετωπίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυτού του είδους τα ζητήματα;

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είναι ένα δυνατό όργανο. Και κανείς δεν πρέπει να βλέπει αυτές τις ευρωεκλογές ως πολύ σημαντικές ως προς το τι θα κάνει το Ευρωκοινοβούλιο. Το δημοκρατικό έλλειμμα στην Ευρώπη είναι πασιφανές και αποτελεί έναν από τους λόγους που ο κόσμος είναι τόσο δυσαρεστημένος με την Ευρώπη. Κανείς δεν θα πρέπει να σκέφτεται ότι βάσει αυτού του αποτελέσματος η ακροδεξιά ελέγχει την Ευρώπη. Πρόκειται, όμως, για ένα μέτρο δυσφορίας στα συγκεκριμένα ευρωπαϊκά έθνη - κράτη. Αυτό που έδειξε η κρίση, και το πιστοποιούν και τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα, είναι ότι το υπομόχλιο της Ευρώπης παραμένει το έθνος - κράτος και όχι κάποιο υπερεθνικό κράτος. Το πραγματικό θέμα είναι η εξουσία της Γερμανίας πάνω σε άλλα κράτη, η εξουσία της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας πάνω στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα και η αποδέσμευσή της από κάθε δημοκρατικό έλεγχο. Άρα αυτό που λες είναι ότι η πραγματική εξουσία δεν ανήκει στο Ευρωκοινοβούλιο αλλά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου αποφασίζεται και η οικονομική πολιτική; Ούτε καν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία βεβαίως είναι ένα γραφειοκρατικό όργανο μακριά από κάποια λογοδοσία σε οποιαδήποτε εκλεκτορική διαδικασία. Αυτό που έδειξε η οικονομική κρίση είναι ότι η πραγματική εξουσία ασκείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο αποτελείται από τους αρχηγούς των κρατών την ΕΕ. Και βεβαίως, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και κυρίως η Γερμανική Κεντρική Τράπεζα έχουν μεγάλη επιρροή. Άρα, αυτό που συμβαίνει είναι ότι το κέντρο της πολιτικής επιρροής ανήκει στα έθνη κράτη και τα πιο ισχυρά από αυτά, κυρίως η Γερμανία, είναι αυτά που καθορίζουν την μοίρα της περιφέρειας και των πιο αδύναμων κρατών. Τι σημαίνει αυτό για χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα που πραγματικά παλεύουν… Πιστεύω ότι δείχνει πως οι άνθρωποι αρχίζουν να αισθάνονται ή να καταλαβαίνουν ότι δεν πρόκειται για κάποιο υπερεθνικό κράτος που καθορίζει τη μοίρα τους. Οι λαοί αρχίζουν να αντιλαμβάνονται, παρά τα όσα οι παραδοσιακές κυβερνήσεις τους έλεγαν, ότι μπορούν

να διεκδικήσουν τον έλεγχο πάνω στα κράτη τους. Αυτό εκφράζεται μέσα από μία έμφαση στον έλεγχο του κράτους από τη σκοπιά της δεξιάς και μέσα από την ταύτιση του κράτους με την κυρίαρχη εθνικότητα: πάνω από όλους οι Γάλλοι ή οι Άγγλοι ενάντια στους νεοεισερχόμενους, τους μετανάστες, τους περιθωριακούς. Από την άλλη πλευρά, οι προοδευτικοί άνθρωποι, αυτοί που αναζητούν πιο εξισωτικές και πιο δημοκρατικές λύσεις προσπαθούν επίσης να δουν με ποιο τρόπο τα έθνη - κράτη τους μπορούν να εγκαθιδρύσουν μια αυτονομία απέναντι στον παγκόσμιο καπιταλισμό και στα οχήματά του, τα πολιτικά οχήματά του, που είναι τα μεγάλα έθνη κράτη της Ευρώπης και φορείς όπως το ∆ΝΤ, η ΕΚΤ, κτλ. Η αριστερά στην Ελλάδα και στην Ισπανία είχε πολύ καλά αποτελέσματα σε αυτές τις εκλογές. Τι πιστεύεις ότι θα προκύψει από αυτό; Πιστεύω ότι στην περίπτωση της Ελλάδας δείχνει ότι υπάρχει πολύ σοβαρή πιθανότητα ο ΣΥΡΙΖΑ να σχηματίσει κυβέρνηση στις επόμενες εκλογές και ότι μπορεί να επισπεύσει το πότε θα γίνουν αυτές οι εκλογές. Αυτό θα φοβίσει τις κυρίαρχες δυνάμεις στη Βόρεια Ευρώπη. Θα φοβίσει και τις διεθνείς αγορές. Θα φοβίσει και τις ΗΠΑ. Και δεν είναι διόλου απίθανο, ακριβώς επειδή η αριστερά πήγε καλά και στην Ισπανία, να αναζωπυρωθεί ο φόβος που είχαν οι καπιταλιστικές δυνάμεις ότι το να διώξουν μία Ελλάδα υπό τον ΣΥΡΙΖΑ από το ευρώ ή ακόμα και από την ΕΕ θα δημιουργήσει ένα ντόμινο εξελίξεων ικανό να ξηλώσει στην Ευρώπη την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, να επαναφέρει τον έλεγχο του κεφαλαίου, να οδηγήσει στη διεκδίκηση της λαϊκής ισχύος, της δημοκρατικής εξουσίας πάνω από τα κέρδη. Ακριβώς για όλους αυτούς τους λόγους πιστεύω ότι θα είναι λίγο πιο διστακτικοί στο να παίξουν ένα σκληρό παιχνίδι. Αυτό που συνέβη στην Ισπανία δείχνει ακριβώς ότι η απάντηση στην κρίση δεν είναι μόνο αυτή που συμμορφώνεται με την ευρύτερη δεξιά. Μπορεί να είναι μια απάντηση που στρέφεται προς τη δημοκρατική ριζοσπαστική αριστερά, ειδικά εκεί όπου η κρίση είναι πιο σοβαρή. Και με αυτή την έννοια, πιστεύω ότι μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις.

Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό, οι άνθρωποι που είναι προοδευτικοί, που είναι στην αριστερά να μην καταληφθούν από το φόβο ότι ετοιμαζόμαστε να δούμε το φασισμό να κατακτά την Ευρώπη. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι άμεσα στη σκακιέρα. Χρειάζεται να θυμόμαστε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων δεν ψήφισε για αυτά τα ακροδεξιά κόμματα πουθενά. Ακόμα και στην Ελλάδα, μόνο το 10% το έκανε, σε αντίθεση με το σχεδόν 30% του ΣΥΡΙΖΑ. Πιστεύω ότι το πολύ καλό για την αριστερά εκλογικό αποτέλεσμα στην Ελλάδα και στην Ισπανία δείχνει ότι δεν είναι αναπόφευκτη η κατάκτηση της Ευρώπης από την άκρα δεξιά, δεν είναι αναπόφευκτο το να δούμε ένα νέο φασισμό. Αν αυτή ήταν η περίπτωση, θα έπρεπε πράγματι να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο μέτωπο όλων όσων είναι αριστερά των φασιστών. Και αυτό θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσαμε να προωθήσουμε ριζοσπαστικές λύσεις σε αυτή την τρομερή κρίση. Κι αν δεν προωθήσουμε ριζοσπαστικές λύσεις, τότε είναι οι ριζοσπαστικές λύσεις της δεξιάς αυτές που θα επιτύχουν. Η Ελλάδα και η Ισπανία δείχνουν ότι μπορείς να προωθείς ριζοσπαστικές λύσεις και ταυτόχρονα να κερδίζεις ψήφους. Αυτό πρέπει να γίνει μέσα από ένα κόμμα που έχει φαντασία, δημιουργικότητα, είναι δημοκρατικό, συνδεδεμένο με τα κοινωνικά κινήματα, όπως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και το «Ποδέμος» στην Ισπανία. Και φαίνεται ότι αυτό μπορεί να γίνει. Και δεν θα έπρεπε αυτό να μας φοβίζει, βάζοντάς μας σε μια θέση να τρέχουμε πίσω από το σοσιαλδημοκρατικό εναγκαλισμό του νεοφιλελευθερισμού. Αυτό υπήρξε μια καταστροφή από εκείνες που μπορούν να οδηγήσουν μόνο στη περαιτέρω ενδυνάμωση της δεξιάς. * Ο Λίο Πάνιτς είναι καθηγητής και επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος της Συγκριτικής Πολιτικής Οικονομίας και της Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Καναδά και το Πανεπιστήμιο του Γιορκ, αντίστοιχα. Έχει γράψει πολλά βιβλία και είναι βασικός συντάκτης της επιθεώρησης «Socialist Register». Η συνέντευξη δόθηκε στον Σαρμίνι Πέρις και δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα «Τherealnews.com».

Η ΕΠΟΧΗ 7 Ιουνίου 2014

“

ΘΕΩΡΙΑ

Οι “μετανάστες” υποτίθεται ότι εισβάλλουν στη Γαλλία. Παραδομένοι στη λοιδορία με την εικασία ότι είναι μουσουλμάνοι, θέτουν, με την αυξανόμενη παρουσία τους, σε κίνδυνο τη “δυστυχή και κακοποιημένη” ταυτότητα του Έθνους και αποτελούν το φορέα μιας “μεγάλης αντικατάστασης” που σηματοδοτεί την κατάρρευση του “δικού μας” πολιτισμού υπό το κράτος του ισλαμισμού.

Για ποιόν λαό μιλά το Front National; Των Αρνό Εσγκιέρ και Λιούκ Μπολτάνσκι(1)

α τρομακτικά αποτελέσματα των ευρωεκλογών δεν συνιστούν έναν κεραυνό εν αιθρία. Αποτελούν έναν ιδιαιτέρως ανησυχητικό σταθμό σε μια παρεκτροπή που εδώ και κάποιους μήνες επιταχύνθηκε. Το Front National είναι, βεβαίως, εκείνο που ωφελήθηκε πολιτικά και προκαλεί τη μεγαλύτερη ανησυχία. Ωστόσο, οφείλει, επίσης, την επιτυχία του σε μετατοπίσεις προς αντιδραστικές θεματικές που τροποποίησαν βραδέως το χώρο των μέσων ενημέρωσης και την ατμόσφαιρα του κόσμου της διανόησης. Αυτή η παρεκτροπή μας εκτινάσσει σε μια πολιτική κατάσταση μπροστά στην οποία κανένας πια δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια, όπου η πρωτοβουλία ανήκει πλήρως σε μια δεξιά εξωθημένη στα άκρα της, προκαλώντας μια κίνηση πανικού από την οποία δεν γλιτώνει η αριστερά. Σε αυτήν την κατάσταση, η άκρα δεξιά κατάφερε να ανακαταλάβει δύο στρατηγικές θέσεις –τις οποίες για χρόνια κατείχαν η δεξιά και η αριστερά αντιστοίχως— η σύνδεση των οποίων είχε οδηγήσει στην επιτυχία της τη δεκαετία του ‘30. Από τη μία, εκείνη του υπερσυντηρητισμού και της ξενοφοβίας, που αποτελούν τα προνομιακά της πεδία και από την άλλη, εκείνη μιας δήθεν «ριζοσπαστικής» κριτικής που κατευθύνεται ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό στο όνομα της υπεράσπισης του λαού και επικαλείται το κράτος. Αυτή η σύνδεση θεμελιώνει την απόρριψη της Ευρώπης που ταυτίζεται με τους θεσμούς των Βρυξελλών, μια απόρριψη που μπορεί να έχει ως αδιαχώριστα κίνητρα το κλείσιμο των συνόρων ενάντια στην «μεταναστευτική εισβολή» και έναν «οικονομικό πατριωτισμό» στο όνομα του λαού.

Το ζήτημα της εκμετάλλευσης

Για έναν λόγο που θέλει να εμφανίζεται κριτικός, η υπεράσπιση του λαού που καταπιέζεται από τους ισχυρούς συνιστά το κατ’ εξοχήν πεδίο κινητοποίησης. Ωστόσο, η πολιτική λογική της άκρας δεξιάς έγκειται, εν προκειμένω, στην αναδιαμόρφωση του κλασ-

σικού ζητήματος της εκμετάλλευσης, που αποτέλεσε τη βάση του εργατικού κινήματος, αναπροσανατολίζοντας το προς μιαν άλλη μορφή, η εξέλιξη της οποίας μοιάζει λιγότερο κηλιδωμένη από τον μαρξισμό: εκείνη της αντιπροσώπευσης. Ο «πραγματικός λαός της Γαλλίας» λησμονήθηκε από την «αριστερά του πολιτικού καθωσπρεπισμού», δηλαδή τους «μπο-μπο»(2), οι οποίοι υμνούν μια νέα «επικίνδυνη τάξη» που απαρτίζεται από ένα συρφετό ξένων, αχρείων και περιθωριακών χωρίς ηθική, κυρίως λόγω των σεξουαλικών προσανατολισμών και συμπεριφορών τους. Σε αυτήν την παρεκτροπή προς τα δεξιά, η «ηθική» δεν παύει να γίνεται αντικείμενο επίκλησης. Παίρνει τη μορφή της κοσμιότητας, του σεβασμού, της αβρότητας, της γαλαντομίας και, κυρίως, της ευγένειας: όλων εκείνων των αρετών που προσιδιάζουν στους «καλούς ανθρώπους», οι οποίοι τις εφαρμόζουν στο πλαίσιο της καθημερινής τους ζωής. Αυτές οι αρετές θεμελιώνονται σε μια εγγενή συναίσθηση των ορίων με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη κάθε ανθρώπινη ζωή, όταν λαμβάνει πραγματικά υπόψη τις ανυπέρβλητες δεσμεύσεις της, δεσμεύσεις που απορρέουν από το γεγονός ότι ανήκει σε ένα φύλο, ένα έθνος, μια πατρίδα, μια οικογένεια, μια παράδοση, κοντολογίς, σε ό,τι μας κάνει «να αισθανόμαστε στο σπίτι μας». Ωστόσο, δίχως αμφιβολία, αυτή η επανανακάλυψη της ηθικής νοούμενης ως ευγένειας δεν θα είχε μια τόσο μεγάλη απήχηση εάν δεν επωφελείτο από τη σύνδεση της με ένα άλλο θέμα που διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην επιχειρηματολογία της άκρας δεξιάς: την ανασφάλεια. Και τούτο, μέσα από τη διαμεσολάβηση μιας άλλης σύνδεσης ανάμεσα στην ευγένεια και την πολιτοφροσύνη. Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτού του ηθικολογικού λόγου είναι ότι θεμελιώνεται αποκλειστικά σε μια αναφορά στο προφανές, που εκφράζεται κυρίως κατά τη στιγμή των διαδηλώσεων ενάντια στο γάμο μεταξύ ομοφύλων και ενάντια στις «θεωρίες φύλου». Μέσα από ένα είδος ταυτολογίας, είναι ηθικό αυτό στο οποίο ο λαός είναι δεσμευμένος και ο λαός είναι πραγματικά ένας λαός επειδή έχει δεσμεύσεις οι οποίες

συνιστούν πηγή «αξιών» που πρέπει, για αυτόν το λόγο, να γίνονται σεβαστές από όλους.

Η ταυτότητα του «λαού»

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, το ζήτημα της ταυτότητας ήρθε στο προσκήνιο, όχι μόνο στο χώρο της άκρας δεξιάς, αλλά και στους κόλπους της κλασσικής δεξιάς, όπως επίσης και στον κόσμο της διανόησης. Πρόκειται για ένα ιδιαιτέρως ανησυχητικό φαινόμενο, καθότι συνδέεται με μια άνοδο της ξενοφοβίας. Οι «μετανάστες» υποτίθεται ότι εισβάλλουν στη Γαλλία. Παραδομένοι στη λοιδορία με την εικασία ότι είναι μουσουλμάνοι, θέτουν, με την αυξανόμενη παρουσία τους, σε κίνδυνο τη «δυστυχή και κακοποιημένη» ταυτότητα του Έθνους και αποτελούν το φορέα μιας «μεγάλης αντικατάστασης» που σηματοδοτεί την κατάρρευση του «δικού μας» πολιτισμού υπό το κράτος του ισλαμισμού. Αυτή η υπεράσπιση του λαού που καταπιέζεται ταυτοχρόνως από τους πλούσιους και από τους «ξένους του εσωτερικού» δεν συνιστά κατ’ ουσίαν ένα καινούριο σχήμα. Αποτέλεσε, από το τέλος του 19ου αιώνα, την ιστορική βάση και το λόγο ύπαρξης, τρόπον τινά, της εθνικιστικής δεξιάς, αλλά και ένα από τα βασικά φυτώρια του αντισημιτισμού. ∆εν προκαλεί, λοιπόν, κατάπληξη το γεγονός ότι επανέρχεται στη μόδα μια ταύτιση, που βρισκόταν παλαιότερα στον πυρήνα της ιδεολογίας της Action fran aise και γενικότερα της «επαναστατικής δεξιάς», ανάμεσα σε διάφορα είδη «παρασίτων» — οι «κερδοσκόποι των ανώτερων τάξεων», οι ξένοι και οι Εβραίοι— που συμφύρονται σε μια κοινή οντότητα. Αυτό που χρειαζόταν ήταν ένα όνομα επιγραμματικό και εύκολο να συγκρατήσει κανείς: «το σύστημα».

Η ανάγκη επανιδιοποίησης της γλώσσας

Η συνείδηση ότι είμαστε βυθισμένοι σε ένα κόσμο όπου οι λέξεις όπως ο «λαός», η «αξία» ή η «ηθική» δεν έχουν πλέον νόημα», επειδή «έχουν χάσει τις

κοινές τους σημασίες», είναι δίχως αμφιβολία ένα από τα πιο δηλωτικά συμπτώματα της ανησυχίας που προηγείται των μεγάλων πολιτικών και κοινωνικών κρίσεων. Ένα από τα βασικά καθήκοντα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι σήμερα οι διανοούμενοι έγκειται, λοιπόν, στην επανιδιοποίηση μιας γλώσσας που έχει εκτραπεί, και πρωτίστως του όρου «λαός». Οι πιο αφηρημένες, οι πιο δυσνόητες κατά τα φαινόμενα αντιπαραθέσεις διατηρούν με τις πολιτικές καταστάσεις που τις περιβάλλουν σύνθετες σχέσεις, όπου είναι συχνά δύσκολο να διαχωρίσει κανείς αυτό που αντικατοπτρίζουν από αυτό που επέρχεται με τη συμβολή τους. Αυτό ακριβώς αποκαλούμε μονότονα «πνεύμα των καιρών». Όταν, όμως, αυτό το πνεύμα παίρνει την στροφή που βλέπουμε να υιοθετεί αυτή τη στιγμή, γίνεται επιτακτικό να το καταστήσουμε αντικείμενο έρευνας και κριτικής ανάλυσης, τουτέστιν, να επιδοθούμε σε μια «οντολογία του παρόντος», για να μιλήσουμε όπως ο Μισέλ Φουκώ. Για τους διανοούμενους, αυτός είναι ο πιο άμεσος τρόπος για να προσπαθήσουν να εκτρέψουν μια πολιτική κατάσταση, τα αποτελέσματα της οποίας υφίστανταιμέσα σε μια δηλητηριώδη ατμόσφαιρα που περιβάλλει την καθημερινή ζωή της χώρας όπου ζουν και εργάζονται, και απέναντι στην οποία μπορούν επίσης να αντιδράσουν με πολλούς άλλους τρόπους, «ως πολίτες» όπως είθισται να λέγεται. 1. Ο Αρνό Εσγκιέρ είναι κοινωνιολόγος, ερευνητής στο Centre National de Recherche Scientifique (CNRS). Ο Λιούκ Μπολτάνσκι είναι κοινωνιολόγος, καθηγητής στην «cole des Hautes «tudes en Sciences Sociales (EHESS) και σημαίνουσα φυσιογνωμία της γαλλικής κοινωνιολογίας. Το τελευταίο βιβλίο που συνέγραψαν, Vers l’extrême: extension des domaines de la droite, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Dehors. To παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην Libération στις 29 Μαΐου 2014 υπό τον τίτλο «Front National : de quel peuple parle-t-on»» 2. «Μπο-μπο»: συντομογραφία για τους μπουρζουά-μποέμ (les «bobos»: bourgeois-bohèmes)

Μετάφραση: Κωνσταντίνος Τσαλακός

“

ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ 2014 Μοιάζει πρωτόγνωρο το πώς για πρώτη φορά ένα λαϊκό θέαμα κατάφερε να προκαλέσει τέτοια λαϊκή δυσαρέσκεια. Και μάλιστα στην κατεξοχήν χώρα του ποδοσφαίρου.

Κουτσαίνοντας στο κόκκινο χορτάρι Του Θωμά Τσαλαπάτη

σως να μην είναι τόσο παρακινδυνευμένος ο συλλογισμός πως κάθε κουβέντα για το ποδόσφαιρο αποκτά διαφορετική χροιά ύστερα από τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές και τα αποτελέσματα στον Βόλο και τον Πειραιά. Όχι γιατί περάσαμε από μια εποχή αθωότητας σε μια διαφορετική εποχή εκμετάλλευσης, μετάφρασης του ποδοσφαίρου σε άμεσα και συγκεκριμένα κέρδη και οφέλη. Αλλά γιατί υπάρχουσες παθογένειες, ορατές από καιρό, απόκτησαν εξωστρέφεια, περιγράφηκαν ως αρετές και τελικά επικράτησαν σε ένα διαφορετικό πεδίο, ανοίγοντας άγνωστες και επικίνδυνες προοπτικές. Τα επιχειρηματικά συμφέροντα, η πολιτική, η διαφθορά, οι διαδρομές της νύχτας, οι οπαδικοί στρατοί, τα τάγματα εφόδου και η εκκλησία σε ρόλο αναπληρωματικού δεξιού εξτρέμ συναντιούνται στη σέντρα του γηπέδου, σε ζωντανή μετάδοση, σε ένα αγώνα χωρίς διαιτητές. Προβάλλοντας με τον κυνισμό του μόνιμου πρωταθλητή τα μελλοντικά κύπελλα της πιο λαοφιλούς δυστοπίας. Η απλότητα και η αφέλεια που υπάρχουν ως προϋπόθεση για την διαδικασία παρακολούθησης κάθε θεάματος που προσφέρεται απλά για μια πρόχειρη τέρψη, μοιάζουν με μακρινό ανέκδοτο. Και το ποδόσφαιρο, άθλημα πιο κρίσιμο και από τη ρωσική ρουλέτα. Η φράση «άντε ψηφίσαμε, πάμε τώρα να δούμε Μουντιάλ», η οποία ακούστηκε συχνά ως επωδός στις διάφορες πολιτικές συζητήσεις, ενώ είχε ως πρόθεση την επιταγή παύσης του πολιτικού, στην πραγματικότητα ακολουθώντας μια τεθλασμένη διαδρομή εμπεριείχε ταυτόχρονα την άρση της επιταγής αυτής. Όχι μονάχα λόγω των αποτελεσμάτων που προέκυψαν από τις εκλογές, αλλά και λόγω των γεγονότων που προηγήθηκαν και συνοδεύουν τη διεξαγωγή του Μουντιάλ στην Βραζιλία.

Μουντιάλ και πολιτικές

Το μουντιάλ δεν ήταν ποτέ ανεξάρτητο της πολιτικής. Ξεκινώντας από το 1934 στην Ιταλία και την εμπλοκή του Μουσολίνι, περνώντας στο 1954 στην Ελβετία και το «Θαύμα της Βέρνης», με τη ∆υτική Γερμανία να επουλώνει το μεταπολεμικό της γόητρο, φτάνοντας μέχρι τη δικτατορική Αργεντινή του 1978, με τις μαζικές εξαφανίσεις πολιτών, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του βρώμικου πολέμου να απέχουν λίγα χιλιόμετρα από τα γήπεδα και το καθεστώς να πιστώνεται κάθε νίκη της εθνικής ως προσωπικό θρίαμβο. Αυτό που μοιάζει πρωτόγνωρο με το φετινό Μουντιάλ στη Βραζιλία είναι το πώς για πρώτη φορά ένα λαϊκό θέαμα κατάφερε να προκαλέσει τέτοια λαϊκή δυσαρέσκεια. Και μάλιστα στην κατεξοχήν χώρα του ποδοσφαίρου. Ίσως γιατί η πραγματικότητα μισεί τα στερεότυπα (όπως ο Μπέος τον Σοπέν ή ο Μαρινάκης τις προτάσεις με πάνω από 5 λέξεις) ή ίσως γιατί οι ανάγκες επιβά-

λουν τις δικές τους προτεραιότητες. Η Βραζιλία είναι μια από τις 10 μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο, σημειώνοντας ραγδαίους ρυθμούς ανάπτυξης τις τελευταίες δεκαετίες. Ταυτόχρονα είναι μια από τις χώρες με τις πιο έντονες κοινωνικές αντιθέσεις, με 34 εκατομμύρια ανέργους στις ηλικίες μεταξύ 18 με 25. Έπειτα από αρκετά χρόνια οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, η χώρα περνά μία δύσκολη περίοδο οικονομικής κάμψης και αύξησης του πληθωρισμού, και κυρίως των τιμών των ειδών διατροφής. Η διοργάνωση του Μουντιάλ (σε συνδυασμό με τους Ολυμπιακούς αγώνες του Ρίο το 2016), με τα υπέρογκα έξοδά της, ήρθε να συμπυκνώσει τον κοινωνικό αυτό παραλογισμό, να γίνει σύμβολό του και ταυτόχρονα αφορμή για μερικές από τις μεγαλύτερες πορείες που είδε η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες.

Από τη Βραζιλιάνικη Άνοιξη στο Μουντιαλικό καλοκαίρι

Η Βραζιλιάνική Άνοιξη του 2013, με πάνω από 2 εκατομμύρια διαδηλωτές σε περισσότερες από 100 πόλεις, ξεκίνησε ως μια αντίδραση στην αύξηση των εισιτηρίων στα μέσα μεταφοράς (με αφορμή το Μουντιάλ), αλλά κατάφερε να συμπυκνώσει και να εκφράσει μια συνολικότερη αμφισβήτηση επιτυγχάνοντας πολλούς από τους στόχους της. Παρ’ όλα αυτά οι καθημερινές πορείες, οι συγκρούσεις με την αστυνομία (και ενίοτε με το στρατό στις φαβέλες) δεν έχουν σταματήσει μέχρι και σήμερα και απ’ όσο φαίνεται θα κρατήσουν για αρκετό καιρό μετά τις 12 Ιουνίου (ημερομηνία έναρξης των αγώνων). Το σύνθημα «εκπαίδευση και στέγαση, όχι μουντιάλ» που ακούει κανείς καθημερινά στις πορείες εμπεριέχει το αυτονόητο των προτεραιοτήτων, αλλά ταυτόχρονα και το επιτακτικό των ελλείψεων. Η κυβέρνηση έχει ξοδέψει 6,5 δισ. λίρες για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ενώ υπάρχουν καταγγελίες για εμπλοκή των εταιριών που ανέλαβαν τα έργα σε προεκλογικές χρηματοδοτήσεις, καθώς και για υπέρογκες δαπάνες. Ενδεικτικό της κακοδιαχείρισης είναι οι μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των εργασιών και απ’ όσο προβλέπεται μόνο το

30% των έργων υποδομής θα ολοκληρωθεί. Στα στοιχεία αυτά πρέπει να προστεθούν τα δεκάδες εργατικά ατυχήματα, η καταπάτηση δικαιωμάτων, οι άθλιες συνθήκες στα εργοτάξια με το 18ωρο να αποτελεί κοινό τόπο καθώς και η βίαιη εκδίωξη 250.000 ανθρώπων από φαβέλες που βρίσκονται κοντά σε στάδια. Λόγω όλων αυτών των συνθηκών, άλλωστε, προκύπτει και ένα από τα πιο κομβικά έξοδα των αγώνων: 150.000 αστυνομικοί, 20.000 στελέχη εταιριών προστασίας (με την Blackwater –γνωστή για το βρώμικο ρόλο της στον πόλεμο του Ιράκ- να πρωτοστατεί) , ελικόπτερα, αύρες τεθωρακισμένα. Παρ’ όλη την κλιμάκωση της καταστολής, οι αντιδράσεις δεν μοιάζουν να κοπάζουν, ενώ διοργανώνονται φεστιβάλ ενάντια στο Μουντιάλ, πικετοφορίες, απεργίες καθηγητών, πυροσβεστών, οδηγών λεωφορείων, εργαζομένων σε μουσεία κ.α. Πρόσφατα οι Anonymous δημοσίευσαν μήνυμα στο οποίο ανακοίνωναν την πρόθεσή τους να χτυπήσουν χορηγούς του Παγκοσμίου κυπέλου, καθώς και υπουργεία της χώρας. Με όρους τελείως διαφορετικούς τόσο στη Βραζιλία όσο και εδώ (όπως επίσης σε τόσες άλλες περιπτώσεις), το ποδόσφαιρο και υπερβιομηχανική του εκτίναξη γίνεται κομμάτι μιας αφήγησης η οποία, εκμεταλλευόμενη πάθη και επιθυμίες, κλίμακες και μεγέθη, κέρδη και υπερκέρδη, καταφέρνει να παρακάμψει τη δημοκρατία και να επιβάλει. Το θέαμα γίνεται κέντρο μιας διαδικασίας οικοδόμησης πολιτικών και επιχειρηματικών κύκλων που μεταμορφώνουν βεβαιότητες, δικαιώματα και ελευθερίες. Οι καιροί καλούν σε επαγρύπνηση. ή όπως θα έλεγε ο ποιητής: «πανέτοιμοι/ το μάτι εδώ εκεί/ να γρηγορούμε// μην αρχινίσουνε να πέφτουνε/ τα τέρματα/ βροχή/ και/ ηττηθούμε» http://tsalapatis.blogspot.gr/