Κυριακή 07-12-2014 by epohi

3341

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 7 ∆εκεμβρίου 2014 • Αρ. φ. 1228 • 2 €

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Π. Κλαυδιανός: Όταν ο Ντράγκι αποφεύγει να απαντήσει

Η πολιτική εισβάλει ευθέως και στο κτίριο της Κεντρικής Τράπεζας της Φρανγκφούρτης σελ. 8, 9

...

Θ. Μιχόπουλος: Ο Βέλιουρας και η Μουχρίτσα Προσπάθεια ανασυγκρότησης του μνημονιακού μπλοκ μέσω της “ρευστοποίησης” βουλευτών σελ. 3

Ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση της Αριστεράς και οι συμμαχίες

Τρεις συντονιστές νομαρχιακών επιτροπών μιλούν στην “Εποχή” σελ. 20, 21

ΘΕΩΡΙΑ Ε. Μπαλιμπάρ: Η σύγκρουση ως στοιχείο της σύγχρονης δημοκρατίας

ΟΙ ∆ΥΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΑΝΤΙΛΑΪΚΗ ΚΑΙ Α∆ΙΕΞΟ∆Η

Παιχνίδια επιβίωσης... Ενώ η Τρόικα γίνεται όλο και πιο σκληρή στη μακρά διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση και αυτή όλο και πιο υποχωρητική, βρισκόμαστε μπροστά σε μια παράλληλη προσπάθεια ανασυγκρότησης του μνημονιακού μπλοκ μέσω της ρευστοποίησης βουλευτών, στην πραγματικότητα μέσως της απόσπασής τους από τα κόμματα με τα οποία έχουν εκλεγεί. Μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια από το ευρύτερο συστημικό στρατόπεδο, που υπολογίζει σοβαρά και στη θέληση της Γερμανίας για παράταση, τουλάχιστον, εξαμηνιαία του μνημονίου, έχει κάνει ήδη τα πρώτα της επιτυχή βήματα με την υπογραφή κειμένου από βουλευτές διαφόρων αποχρώσεων. Πρόκειται μια εξόχως αρνητική συμβολή στη δημοκρατία και τον κοινοβουλευτισμό, ακόμα και στο θεσμό του Προέδρου, για τον οποίο, υποκριτικά, κόπτονται. Γιατί τι άλλο είναι παρά η

υποταγή του στο σχέδιό τους, που έχουν εξυφάνει από κοινού με την τρόικα, συνέχισης της επιβίωσης της κυβέρνησης και άρα της μνημονιακής πολιτικής; Παράλληλα, η ρευστοποίηση κομμάτων, στη βάση του σχεδίου επιβίωσης της συγκυβέρνησης, είναι ενέργεια που νοθεύει τη δημοκρατία και απομακρύνει τους πολίτες από την ενεργό πολιτική. Εν τω μεταξύ, ετοιμάζεται, με σοβαρές πιθανότητες κατάληξης, συμφωνία μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών, η οποία θα αποσκοπεί στο να δέσει τα χέρια της επόμενης κυβέρνησης, δηλαδή του λαού που θα έχει δώσει την ετυμηγορία του. Οι εξελίξεις, ωστόσο στην Ευρώπη, που δίπλα στον ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς διεκδικούν βάσιμα την κυβέρνηση, δημιουργούν ένα ευνοϊκό κλίμα για να αχρηστευθεί η όποια συμφωνία κυοφορείται αυτές τις μέρες.

∆εν υπάρχει κοινωνικός χώρος στο απυρόβλητο σελ. 30, 31

∆ΙΕΘΝΗ Μ. Ρένεσης: Νέος αγωγός μέσω Τουρκίας

Έξι χρόνια μετά την στυγερή δολοφονία του φίλου του, Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, ο Νίκος Ρωμανός βρίσκεται, σήμερα, στην 28η μέρα απεργία πεινάς. ∆ίνει ένα αγώνα ζωής προκειμένου να του επιτραπεί το αυτονόητο. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Παράλληλα, δίνει μαθήματα αξιοπρέπειας σε μια κυβέρνηση που δεν διστάζει να βρεθεί ... μισό βήμα πριν το έγκλημα. Η σκέψη μας είναι μαζί του, το σώμα μας στις πορείες αλληλεγγύης και μνήμης για τον Αλέξανδρο. Γιατί όλοι μας ξέρουμε πως η ανθρώπινη ζωή είναι αυταξία.

O Πούτιν ανακοίνωσε ότι η Ρωσία σταματά το South Stream σελ. 15

ΠΑΙ∆ΕΙΑ Γ. Σαρρής: Η απατηλή γοητεία της αξιολόγησης

Οι αξίες της ελευθερίας της δημοκρατίας και της ισότητας δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε ένα αυταρχικό σχολείο σελ. 25

Ο φίλος και σύντροφος Γιάννης Της Σοφίας Κυπριώτου

ταν μου ζήτησαν να γράψω κάτι για τον Γιάννη Μπανιά, στα πλαίσια του αφιερώματος της «Εποχής» για τη μνήμη του, όχι για το πολιτικό ανάστημα, ούτε για τη μεγάλη του προσφορά στην υπόθεση του σοσιαλισμού και την ενότητα της αριστεράς, αυτό θα το πράξουν άλλοι πιο κατάλληλοι από μένα, αλλά για πράγματα απλά καθημερινά όπως τα έζησα πλάι του, αισθάνθηκα μεγάλη αμηχανία, για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι η έντονη συγκίνηση από τις μνήμες που ξυπνούν και με κατακλύζουν, χωρίς χρονολογική σειρά, η μια μετά την άλλη και ο δεύτερος από το ερώτημα αν ήμουν σε θέση να αναφερθώ με επάρκεια ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Η ανθρώπινη ζωή είναι αυταξία

Γράφουν: Λίνα Βεργοπούλου, Ζωή Κωνσταντοπούλου και Θωμάς Τσαλαπάτης στις σελίδες 16, 17

Θυμόμαστε τον Γιάννη Μπανιά A. Γκαρθόν: Χωρίς οργάνωση της κοινωνίας δεν μπορείς να αλλάξεις τα πράγματα

Σελίδα 12

Γ. Αγγέλης: Υποχρεωμένοι σε μια συμφωνία που δεν θα λύνει τα προβλήματα

Σελίδα 7

Α. Καλύβης: Υπάρχει ο εκβια-

σμός του δυνατού, αλλά υπάρχει και αυτός του αδύναμου

Σελίδα 10

Τη ∆ευτέρα, στις 6 μ.μ. στο Γκάζι

ΜΝΗΜΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Ο φίλος και σύντροφος Γιάννης

«Όσα μας έφεραν μέχρι εδώ…»

Tου Θοδωρή ∆ρίτσα

σε μια προσωπικότητα όπως ήταν ο Γ. Μπανιάς. Αλήθεια από πού ν’ αρχίσω και που να τελειώσω ένα τέτοιο σημείωμα; Και πώς να χωρέσουν τόσες μνήμες, τόσα γεγονότα, εμπειρίες και στιγμές γεμάτες από την παρουσία ενός αγαπημένου συντρόφου και ακριβού φίλου, όπως ήταν για μένα και για πολλούς άλλους, πιστεύω, ο σύντροφος Γ. Μπανιάς; Η γνωριμία μου με το σύντροφο Μπανιά υπήρχε από το ΚΚΕ Εσωτερικού – Α.Α, αλλά η φιλία μας ξεκίνησε από την ΑΚΟΑ, όταν βρέθηκα στο κόμμα με κάποια παραπάνω καθήκοντα. Η επικοινωνία μας και συνεργασία μας ήταν σε καθημερινή βάση. Ξεκινούσε από το πρωί και πολλές φορές τελείωνε αργά το βράδυ. Μοιραστήκαμε όλες τις αγωνίες και τις ήττες, τα όνειρα και τις ελπίδες για το μέλλον της αριστεράς, για ένα καλύτερο αύριο. Μέσα από μια πορεία δυσκολιών και απογοητεύσεων, με ελάχιστες εξαιρέσεις, κάποιων μικρών επιτυχιών. Μέσα από πολύωρες συζητήσεις και προβληματισμούς, για τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων, μέσα από προσωπικές συζητήσεις και εξομολογήσεις, που εξέφραζαν τους φόβους και τις ανησυχίες μας για το αύριο, σφυρηλατήθηκε μια μοναδική φιλία. Κέρδισε ο ένας την εκτίμηση και την απεριόριστη εμπιστοσύνη του άλλου. Η φιλία μας ρίζωσε μέσα μας και ζέστανε τις καρδιές μας. Πιστεύαμε στα ίδια πράγματα, τις ίδιες αξίες. Υπήρχαν φορές που η συνεννόηση μεταξύ μας γινόταν με ένα νεύμα, με το ανοιγοκλείσιμο του ματιού. Ο Γ. Μπανιάς αγαπούσε τους ανθρώπους, τους θεωρούσε όλους φίλους. ∆εν αρνιόταν σε κανένα τη συνδρομή και τη συμπαράστασή του, το απέδειξε άλλωστε με τη στάση ζωής παλεύοντας μέρανύχτα για ένα καλύτερο αύριο. Τιμούσε τους φίλους και τον κάθε απλό άνθρωπο, συνομιλούσε με όλους και για όλα, ακόμα και με άγνωστους στο δρόμο που τον σταματούσαν. Τον διέκρινε εργατικότητα και συνέπεια. ∆εν ήταν συνεπής μόνο με τις ιδέες και το πιστεύω του που υπηρέτησε μέχρι τέλους, αλλά με τα μικρά, τα καθημερινά. Στις συναντήσεις, συλλογικές ή προσωπικές ερχόταν νωρίτερα και έδειχνε κατανόηση στις δικαιολογίες των αργοπορημένων. Αξιοπρεπής και ευγενής, συνετός και προσηνής, συγκέντρωνε γύρω σαν μαγνήτης φίλους και συντρόφους για να τον ακούσουν. Ο ίδιος άκουγε με προ-

“

Ο Γιάννης με τον Ενρίκο Μπερλινγκουέρ το Γενάρη του 1984 στη Ρώμη.

δεν απουσίασε από καμία διαδήλωση ή πορεία διαμαρτυρίας. Πάντα στην πρώτη γραμμή του μπλοκ, στην αρχή του ΚΚΕ Εσωτ. μετά της ΑΚΟΑ και τέλος του ΣΥΡΙΖΑ ένας πραγματικός ηγέτης που μας ενθάρρυνε να συνεχίσουμε όταν τα ΜΑΤ Μέσα από μια πορεία επιχειρούσαν να μας διαλύσουν με γκλομπς και δακρυγόνα. Τελευταία του δυσκολιών και συμμετοχή, πριν εισαχθεί στο νοσοκοαπογοητεύσεων, με μείο το Φεβρουάριο το 2012, στη μεγάλη διαδήλωση ενάντια στην ψήφιση του ελάχιστες εξαιρέσεις, δεύτερου μνημονίου. Τον συνάντησα κάποιων μικρών μετά στο τέλος της πορείας στην Ακαδημίας. Εμφανώς καταβεβλημένος από την επιτυχιών. Μέσα από επιδείνωση της ασθένειας και με δακρυπολύωρες συζητήσεις και σμένα τα μάτια του από τα δακρυγόνα. Ένας αγωνιστής μέχρι τέλος. προβληματισμούς, για τη Αγαπούσε το καλό φαγητό και το ποτό αλλά απολάμβανε εξίσου και ένα πρόλήψη κρίσιμων χειρο γεύμα στα γραφεία, ανάμεσα σε φίαποφάσεων, μέσα από λους και συντρόφους, πράγμα που γινόταν συχνά πριν την εκλογή του το 2007, προσωπικές συζητήσεις πιο αραιά αργότερα λόγω φόρτου εργασίας. και εξομολογήσεις, που Μας επισκεπτόταν συχνά στο σπίτι εξέφραζαν τους φόβους μας στην Αθήνα ή στο χωριό, κυρίως, γιορτές Χριστούγεννα-Πάσχα, αλλά και και τις ανησυχίες μας για Σαββατοκύριακα, μοιραζόταν και τιτο αύριο, σφυρηλατήθηκε μούσε το οικογενειακό τραπέζι. Χαιρόταν να συζητάει μαζί μας για πολλά θέμια μοναδική φιλία. ματα εκτός της πολιτικής (έρχομαι για αποτοξίνωση, μας έλεγε). Κι εμείς σαν σοχή τους συνομιλητές του και στις κομ- να είχαμε κάνει κρυφή συμφωνία αποματικές συσκέψεις και συγκεντρώσεις φεύγαμε ακόμη και τις νύξεις. Ήταν μας παρότρυνε όλους να πούμε τις σκέ- γλαφυρός και πειστικός στις συζητήσεις ψεις και τους προβληματισμούς μας, του, όταν μας εξιστορούσε διάφορα ενώ κρατούσε πάντα σημειγεγονότα και καταστάσεις από ώσεις. Ανταποκρινόταν την προσωπική και οικογεΜετά πάντα σε προσκλήσεις νειακή του ζωή. την εκδήλωση προσωπικές ή της Οι μνήμες και τα βιώΑΚΟΑ για συνελεύματα, δεν έχουν τελειπου θα πραγματοσεις κομμάτων, εκωμό, με πολιορκούν ποιηθεί προς τιμήν το δηλώσεων, παρουσαν χιονοστιβάδες. υ σιάσεις βιβλίων Γιάννη Μπανιά, θα συ Θα ήθελα να ανανεκ.λπ. και συνέβαλε φερθώ στην περίοδο χί σο υμ ε, στα γραφεία θετικά με τις ομιλίες της δημιουργίας του της «Εποχής», με λίγο και τις τοποθετήσεις ΣΥΡΙΖΑ, ο χώρος πετου. Σε αρκετές τον ριορισμένος, σταματώ κρασί, φαγητό και είχα συνοδεύσει (έλα εδώ. Μας λείπει ο σύνμουσική... παρέα, μου έλεγε, να μην τροφος Μπανιάς μας λείείμαι μόνος). Η ανιδιοτέπουν οι σκέψεις, μας λείπει η λεια, το θάρρος και η αποφαπαρουσία του στους αγώνες που σιστικότητά του, χαρακτηριστικά, ιδιείναι μπροστά μας, μας λείπει η παρέα αίτερα το πρώτο, σπάνια στην εποχή του μας λείπει ο φίλος. Τυχεροί όσοι τον μας. ∆εν διεκδικούσε τίτλους και αξιώ- γνώρισαν. Θα τον θυμόμαστε με αγάπη ματα ως ανταλλάγματα της προσφοράς και ευγνωμοσύνη, θα ζει στη σκέψη μας του και των αγώνων του, αρκούσε η ανα- και την καρδιά μας. γνώριση των συντρόφων του και των φίλων του. Κινηματικός και συγχρόνως μαζικός •

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

πάνια τίτλος – θέμα πολιτικής εκδήλωσης είναι τόσο εύστοχος και εμπνευσμένος. Μπράβο σε αυτούς που τον σκέφτηκαν και τον επέλεξαν. Είναι καημός για μένα που δεν θα είμαι εκεί, αφού από καιρό έχουμε προγραμματισμένη παρέμβαση στο προς πώληση λιμάνι της Θεσσαλονίκης και ομιλία το βράδυ σε εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ για τα θέματα άμυνας, εξωτερικής πολιτικής και για τα γεωπολιτικά. Είναι βέβαιο ότι με τις συντρόφισσες και τους συντρόφους θα αξιοποιούσαμε αυτή την ευκαιρία ώστε τη ∆ευτέρα και στη Θεσσαλονίκη «η ανιδιοτελής επιμονή του Γιάννη Μπανιά» να είναι παρούσα, ακόμα ζωντανή. Γιατί πράγματι με τέτοια «υλικά» φτάσαμε μέχρι εδώ. Και είναι τώρα, η πιο κρίσιμη στιγμή να αποδείξουμε την αντοχή τους. Για να πάμε παραπέρα. Για να δικαιώσουμε στόχους, αξίες, αλλά και την ίδια την πορεία με τις ατέλειωτες κακοτοπιές και δυσκολίες. Όσο ο Γιάννης Μπανιάς ήταν βουλευτής στην ολιγομελή τότε Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είχε την ευθύνη της Άμυνας και της Εξωτερικής Πολιτικής. Όταν έπαψε να είναι βουλευτής – αδικαιολόγητη «πολυτέλεια» όπως απέδειξε η συνέχεια – μου παρέδωσε αυτή την ευθύνη. Τότε κατάλαβα καλύτερα και θαύμασα πόσο σοβαρή, έγκυρη και εύστοχη δουλειά μπορεί να κάνει ένας διεθνιστής επαναστάτης στα εθνικά θέματα, όταν είναι ζυμωμένος με τα υλικά που συγκροτούσαν την προσωπικότητα του Γιάννη. Με παρηγορεί αυτό. Και στη Θεσσαλονίκη, μιλώντας για τα εθνικά, θα αναμετρηθούμε με … όσα μας έφεραν μέχρι εδώ και θα αναζητήσουμε βοήθεια και στήριγμα στην ανιδιοτελή επιμονή του Γιάννη Μπανιά. Τα έχουμε και τα δυο ανάγκη περισσότερο από ποτέ άλλοτε…

Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250 • Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmail.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Metron Analysis: Προβάδισμα 6,2% στον ΣΥΡΙΖΑ

Του ΑΛΤΑΝ από τη ΒΑΒΕΛ

Προβάδισμα 6,2 μονάδων στον ΣυΡιζΑ, στην εκτίμηση ψήφου, δίνει το εβδομαδιαίο βαρόμετρο της Metron Analysis για την εφημερίδα Παραπολιτικά. Συγκεκριμένα, και μετά από αναγωγή επί των εγκύρων, ο ΣυΡιζΑ συγκεντρώνει ποσοστό 34% τη στιγμή που η Ν∆ βρίσκεται στο 27,8%. Ακολουθούν Ποτάμι 9,7%, Χρυσή Αυγή 7%, ΚΚΕ 5,6%, ΠαΣοΚ 5,4%, ΑνΕλ 3,8% και ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1,5%. Αξίζει να σημειωθεί πως η ∆ημΑρ δεν αναφέρεται στη δημοσκόπηση, καθώς τα ποσοστά της είναι κάτω από το 1%. Στην πρόθεση ψήφου η διαφορά είναι μικρότερη: ΣυΡιζΑ 24,3%, Ν∆ 19,8%, Ποτάμι 6,9%, Χρυσή Αυγή 5%, ΚΚΕ 4%, ΠαΣοΚ 3,8%, ΑνΕλ 2,7% και ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1%. Ο Αντ. Σαμαράς αναδεικνύεται «καταλληλότερος» πρωθυπουργός από τον Αλ. Τσίπρα, με 32% έναντι 20% αντίστοιχα, με το «κανένας» να συγκεντρώνει το 35%.

Ο Βέλιουρας και η Μουχρίτσα ΕΠΙΣΠΕΥ∆ΕΙ ΤΗΝ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΠΡΟΕ∆ΡΟΥ ΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ

* Προσπάθεια ανασυγκρότησης του μνημονιακού μπλοκ μέσω της “ρευστοποίησης” βουλευτών. * Στο ΠαΣοΚ φοβούνται ότι θα οδηγηθούν σε πλήρη διάλυση αν έρθουν μέτρα προς ψήφιση και προκρίνουν πρόωρες εκλογές.

υκνές οι εξελίξεις και τίποτα δεν πρέπει να θεωρείτε δεδομένο – απ’ όλες τις πλευρές. Είναι ολοφάνερο ότι η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να επιταχύνει τις εξελίξεις ως προς την εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας μπροστά στο πολιτικό της αδιέξοδο. Παράλληλα, εξελίσσεται ένα δεύτερο κύμα [το πρώτο αφορούσε την περίοδο Παπαδήμου, κ.ά.] ανασυγκρότησης του μνημονιακού μπλοκ, κυρίως μέσω κινήσεων βουλευτών, ανεξαρτήτων ή μη, που οδηγούν σε «ρευστοποίηση» όχι μόνο τα μικρά κόμματα [σήμερα την ∆ημΑρ και τους ΑνΕλ, χθες το ΛαΟΣ, αύριο, μέσω του Π. Μπαλτάκου, πιθανόν της Χρυσής Αυγής] αλλά και των ίδιων των «μεγάλων» κομμάτων: της Ν∆ και του ΠαΣοΚ που έτσι και αλλιώς βρίσκεται σε διαδικασία ολικής αποσύνθεσης.

Νέο μέτωπο

Στόχος η συγκρότηση ενός νέου μετώπου που θα εκλέξει, όσο πιο άμεσα γίνεται, Πρόεδρο ∆ημοκρατίας και θα παρεμποδίσει τον ΣυΡιζΑ να βρεθεί στην κυβέρνηση. Το Ποτάμι λειτουργεί ανάλογα πλήρως ενταγμένο στο σύστημα, ανεξάρτητα αν δεν βρίσκεται στη Βουλή. Είναι η πρώτη φορά που κόμμα εκτός Βουλής αρνείται τις εκλογές για να μην ενοχληθεί το σύστημα…

έρθουν μέτρα προς ψήφιση και άρα θα καταρρεύσει η κυβέρνηση και άρα πρέπει να υπάρξουν ανάσες. Ο Ευ. Βενιζέλος, λοιπόν, πρότεινε στον Αντ. Σαμαρά συγκεκριμένο όνομα προερχόμενο από το χώρο της Ν∆ που, κατ’ αυτόν και με βάση δημοσκοπήσεις που υποστηρίζει ότι διαθέτει, έχει πιθανότητες να εκλεγεί –δεν υποστήριξε ότι έχουν βρεθεί οι 180 βουλευτές. Και επιχειρηματολόγησε λέγοντας ότι η Βουλή έχοντας ψηφίσει τον προϋπολογισμό [σήμερα, Κυριακή] και έχοντας εξασφαλίσει τρίμηνη παράταση του μνημονίου [δεν απαιτείται έγκριση από Βουλή] μπορούν να εκλέξουν πρόεδρο. Με πρόεδρο εκλεγμένο και δημιουργώντας παράλληλα το κατάλληλο κλίμα μέσα στις γιορτές ο Ευ. Βενιζέλος εκτίμησε ότι μπορούν να αντιστρέψουν την γενικότερη κατάσταση στην κοινωνία. Και να πείσουν ακόμα και την τρόικα ότι εκλέξαμε Πρόεδρο, άρα υπάρχει πολιτική σταθερότητα, δώστε μας ανάσες να περάσουμε τα μέτρα τμηματικά.

Η «ώρα των βουλευτών»…

Το ΠαΣοΚ, ωστόσο, επιμένει στις πρόωρες εκλογές καθώς, όπως οι ίδιοι εκτιμούν, αν έρθουν τα νέα μέτρα στη Βουλή θα διαλυθούν –πάντα, ως απειλή, υπάρχει και ο Γ. Παπανδρέου. Ο Ευ. Βενιζέλος, λοιπόν, άφησε σαφείς υπαινιγμούς για πρόωρες –«οι αναγκαίες εγγυήσεις θα δοθούν εφόσον υπάρχει η βούληση του ελληνικού λαού. Γιατί εμείς ενεργούμε στο όνομα του ελληνικού λαού»για να του απαντήσει, δημόσια, ο Αντ. Σαμαράς: «εκλογές, ποιες εκλογές; Έχετε συνδικαλιστικές εκλογές; Γιατί εγώ εκλογές δεν έχω»-, και να αναγκαστεί να το πάρει πίσω λέγοντας ότι εννοούσε τις εκλογές αν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της ∆ημοκρατίας.

Στελέχη του κλειστού συστήματος Σαμαρά φέρονται να καλοείδαν την πρόταση Βενιζέλου κράτησαν, ωστόσο, επιφυλάξεις ως προς την αμεσότητα υλοποίησης της πρότασης –την Τρίτη! Φυσικά, όμως, και ανεξάρτητα από τις προτάσεις, δεν παύουν να «δουλεύουν» την ιστορία με τους βουλευτές –«είναι η ώρα των βουλευτών και όχι η ώρα των κομμάτων», πλειοδότησε ο Β. Μεϊμαράκης αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Κ. Παπούλια που δέχεται να παραιτηθεί όποτε του ζητηθεί. Παρέμβαση για εκλογή Προέδρου από αυτή τη Βουλή έκανε και η Ντ. Μπακογιάννη που κάλεσε τον ΣυΡιζΑ να συναίνεση παρόλο, που όπως τόνισε, «βαθύτατα πιστεύω ότι αυτή η Βουλή έχει την πλειοψηφία των βουλευτών που αντιλαμβάνονται τις ευθύνες τους απέναντι στη χώρα και στη νέα γενιά» -οι βουλευτές, λοιπόν, καλούνται σήμερα να αντικαταστήσουν τα κόμματα μια και είναι πιο ελεγχόμενοι…

Το σχέδιο του ΠαΣοΚ, πάντως, που παρουσίασε ο Ευ. Βενιζέλος στον Αντ. Σαμαρά [Παρασκευή πρωί] προβλέπει την άμεση εκλογή προέδρου με έναρξη της διαδικασίας αυτή την Τρίτη! Το σκεπτικό ήταν ότι το ΠαΣοΚ θα διαλυθεί αν

Το σχέδιο συναίνεσης που προωθεί το Μαξίμου είναι η διαμόρφωση συνθηκών συγκέντρωσης των 180 που περνά και μέσα από «ρευστοποιήσεις» βουλευτών, ακόμα και αποστασίες. Ο Ν. Τσούκαλης, πάντως, παρά την απόρριψη από την

∆ημΑρ, της πρότασης των επτά στελεχών της Εκτελεστικής Επιτροπής [Σ. Καρακικές, Θ. Μαργαρίτης, Ευγ. Μπουρνόβα, Γ. Μπουλμπασάκος, Γ. Σιακαντάρης, ∆. Χατζησωκράτης, Ν. Τσούκαλης] για εκλογή Προέδρου από αυτή την Βουλή και εκλογές μέσα στο 2015 –πρόταση ανάλογη αυτής του Β. Μεϊμαράκη, επιμένει. Και πήρε την πρωτοβουλία συγκέντρωσης υπογραφών από βουλευτές με ανάλογο αίτημα. Αποκάλυψε, μάλιστα, [Βήμα FM, 04.12.14] ότι «είναι περισσότεροι από δύο οι βουλευτές» της ∆ΗΜΑΡ [οι δύο είναι η Ν. Φούντα και ο Θ. Ψύρρας] που «αντιμετωπίζουν με θετικό τρόπο» την εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή πλην, όμως, όπως δηλώνει, δεν γνωρίζει «κατά πόσον θα φτάσουν στο σημείο να δημοσιοποιήσουν την πρόθεσή τους». Και τονίζει ότι η απόφαση της ΚΕ της ∆ημΑρ «δεν θα επηρεάσει τη στάση μου για τον Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας και το δήλωσα κατηγορηματικά και στην ΚΕ και γι’ αυτό λέω ότι δεν αντίκειται στην απόφαση του συνεδρίου». Η αρχή έγινε…

Παράταση μνημονίου

Προς ώρας ο Αντ. Σαμαράς πετά την μπάλα στην εξέδρα ανοίγοντας θέμα συνταγματικής αναθεώρησης, «ξεχνώντας» τα σκληρά μέτρα και το νέο μνημόνιο –ανεξάρτητα την ονομασία-, το χρέος που δεν είναι βιώσιμο και αποτελεί ανάχωμα στην όποια ανάπτυξη. Το αυριανό Eurogroup, πάντως, θα «στηρίξει» την κυβέρνηση με μια άνευ αξίας και ουσίας «πολιτική δήλωση», θα διαπιστώσει «σύγκλιση απόψεων» μεταξύ τρόικας και κυβέρνησης, ενώ θα εκφράσει την επιθυμία του να τελειώνει η αξιολόγηση μέχρι τις 14 ∆εκεμβρίου προκειμένου η Σύνοδος Κορυφής [18 ∆εκεμβρίου] να αποφασίσει τρίμηνη παράταση –όχι εξάμηνη όπως διαρρέεται ότι ζητάει το ∆ΝΤ, όχι ενός μήνα όπως θέλει το Μαξίμου. Η παράταση, σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους, θα επιτρέψει την επιστροφή στην Ελλάδα κερδών ύψους 1,9 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ [από το πρόγραμμα αγοράς ελληνικών ομολόγων] και την εκταμίευση δόσης 3,5 δισ. ευρώ από το ∆ΝΤ. Μετά το τρίμηνο η Ελλάδα θα ενταχθεί στην, με ενισχυμένο έλεγχο, προληπτική γραμμή πίστωσης [ECCL], η οποία θα διαχειριστεί μόνο τα 11,6 δισ.

ευρώ που «περίσσεψαν» από το ΤΧΣ και είχε δανειστεί η χώρα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Στη συνάντηση, πάντως, των δύο στο Μαξίμου υπήρξε η σκέψη να υπάρξει επιστολή των Σαμαρά – Βενιζέλου προς το Eurogroup στην οποία να επισημαίνεται ότι δεν είναι απαραίτητο να υπογραφεί νέο μνημόνιο καθώς δεσμεύονται από τη συμφωνία που υπέγραψαν το 2012, δηλαδή το μνημόνιο! Ωστόσο δεν αποφασίστηκε ακόμα η αποστολή της για επικοινωνιακούς λόγους. Ο Αλ. Τσίπρας, πάντως, μετά τη συνάντησή του με την ηγεσία του ∆ιεθνούς Οργανισμού Εργασίας στη Γενεύη, τόνισε ότι «η τρόικα δεν μπορεί άλλο να κουνάει το δάχτυλο στον ελληνικό λαό, ζητώντας νέα σκληρά μέτρα που διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις, καταστρέφουν την παραγωγική βάση, λεηλατούν την κοινωνική συνοχή» και πρόσθεσε ότι «έρχεται η στιγμή που τόσο η τρόικα όσο και οι κυβερνήσεις που επέβαλαν αυτά τα μέτρα θα λογοδοτήσουν». *** Όσον αφορά τους 180: χωρίς αποστασίες βουλευτών δεν είναι δυνατή η εκλογή Προέδρου. Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τελείως αυτό το ενδεχόμενο! Σ’ αυτή την περίπτωση, ο Αλ. Τσίπρας [συνέντευξη στον Σκάι] τόνισε ότι η νίκη της κυβέρνησης θα είναι «πύρρειος», καθώς απέναντί της θα έχει την κοινωνία και δεν θα μπορεί να υλοποιήσει τα μέτρα. Και τόνισε ότι ο Αντ. Σαμαράς «θα οδηγήσει ένα ιστορικό κόμμα, όπως η Ν , σε ποσοστά ανάλογα µε αυτά του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2012 και αργότερα», ενώ, όπως σημείωσε, ο Αντ. Σαμαράς «θα έχει την τύχη του κ. Παπανδρέου». «∆εν θα έχουμε αντίπαλο», τόνισε, και συνέχισε τονίζοντας ότι «οι αντίπαλοί μας θα πάνε σε ποσοστά εξαφάνισης κι εμείς στην αυτοδυναμία». ∆ηλώσεις που επιβεβαιώνονται σε μεγάλο βαθμό και από τις σημερινές δημοσκοπήσεις. Θόδωρος Μιχόπουλος

ΥΓ. Ο βέλιουρας και μουχρίτσα είναι από τα πιο γνωστά και επικίνδυνα για την αγροτική παραγωγή ζιζάνια. Χρειάζονται συστηματικούς ψεκασμούς για να αντιμετωπιστούν…

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Ο ΣΥΡΙΖΑ και η κουλτούρα της πολιτικής διαφθοράς

Μια ακόμα απόπειρα ενσωμάτωσης του ΣΥΡΙΖΑ στην κυρίαρχη κουλτούρα του πολιτικού συστήματος έμεινε μετέωρη.

ον τόνο έδωσε, προ μηνός, ο μαέστρος των συστημικών μίντια σε ένα από εκείνα τα κουρασμένα κυριακάτικα editorial που δεν γράφονται για να γράφονται αλλά για να μοχλεύουν κατά το δοκούν την διαφθορά του υπαρκτού πολιτικού συστήματος, να την κατευθύνουν στο επόμενο στάδιο υπαρξιακής αυτοσυντήρησης: «Είναι απαράδεκτο να χρειάζονται ειδικές διαπραγματεύσεις για να ενημερώσει η κυβέρνηση την αντιπολίτευση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα», κατέληγε το συγκεκριμένο αρθρίδιο. Κάτι που σε ακριβή μετάφραση σημαίνει, «αφήστε τα… μίση και βάλτε τον Τσίπρα στο κάδρο γιατί…». «Γιατί υπάρχει ανάγκη πολιτικής συνεννόησης», μετέφραζαν… περαιτέρω τα παπαγαλάκια, αποδεικνύοντας την εξειδίκευσή τους στις επικοινωνιακές διαστροφές. ∆ιότι πράγματι, για να ευοδωθεί η μαεστρική οδηγία, «να μπει ο Τσίπρας στο κάδρο», (το κάδρο της πολιτικής διαφθοράς, βεβαίως – βεβαίως) προβάλλει η αναγκαιότητα συνεννόησης με τους διεφθαρμένους κ. κ. Σαμαρά και Βενιζέλο. Ακολούθησε ένα μπαράζ κατασκευών επικοινωνιακών επιχειρημάτων με στόχο τη στοιχειοθεσία της διεφθαρμένης αυτής… «αναγκαιότητας». Ως προϋπόθεσης σταθεροποίησης των γνωστών – αγνώστων φοβικών «αναγκαιοτήτων» (της «συριζοφοβίας», ας την πούμε, και της εκλογοφοβίας) που, εδώ και μια πενταετία, συντηρούνται μεθοδικά από το συστημικό σύμπαν· για να συντηρούν την χώρα στον μνημονιακό γύψο και τους διαφθορείς του πολιτικού συστήματος στην διαχείριση της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας.

Η κουλτούρα της διαφθοράς

Toυ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΑΡΩΝΗ

Η γελοιότητα της εκβιαστικής πλευράς της συγκεκριμένης «αναγκαιότητας» έφτασε στο ζενίθ της με τη δήλωση – απειλή του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου John Paulson ότι είναι πολύ νωρίς για να γίνουν εθνικές εκλογές (!) στη χώρα μας και ότι ο ίδιος δεν θα… επενδύσει αν η παρούσα βουλή δεν εκλέξει πρόεδρο της ∆ημοκρατίας. Εντάξει, εδώ έχουμε και μια «κλινική περίπτωση» πολιτικής διαφθοράς ως «ανάρμοστης σχέσης μεταξύ αγοράς και πολιτικής», όπως την έχει προσδιορίσει ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης: «η πολιτική διαφθορά, ως «ανάρμοστη σχέση μεταξύ αγοράς και πολιτικής», δηλαδή ως διαπλοκή, κατέστη μέρος της πολιτικής κουλτούρας» Ακριβώς. Ας προσθέσουμε δε, ότι ως λόγο υποκείμενο στην κουλτούρας της πολιτικής διαφθοράς, οφείλουμε να θεωρήσουμε και τον λόγο του Σταύρου Θεοδωράκη· όταν πρότεινε ως «ανα-

γκαιότητα» (νάτη πάλι η… αναγκαιότητα) την εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας από την παρούσα Βουλή με παράλληλη συμφωνία για πρόωρες εκλογές τον Νοέμβριο του 2015, καθώς η κυβέρνηση δεν μπορεί να ολοκληρώσει την τετραετία. «Καλά, ποιος έβαλε στο στόμα αυτού του παιδιού τη συγκεκριμένη… αναγκαιότητα με τόση ακρίβεια, μόνο το όνομα του προέδρου δεν μαρτύρησε», ήταν η αντίδραση ενός παλιού, εν δημοσιογραφία, συμμαθητή του Σταύρου. Σωστή αντίδραση, δεδομένου ότι «αυτό το παιδί» είναι πολιτικά άσχετο – αυτό είναι πασίγνωστο στους παρεπιδημούντες την δημοσιογραφία, είτε δάσκαλους του είτε συμμαθητές του. Άλλωστε η «άποψή του», (συνάδουσα με τις απόψεις των Μεϊμαράκη, Σαμαρά, Βενιζέλου, Ψυχάρη, Μπόμπολα, Αλαφούζου, Βαρδινογιάννη – να συνεχίσω;) εμπίπτει στην κατηγορία «ο μικρός το πάει το γράμμα»: η διαφθορά προϋποθέτει δόλο και συμπαιγνία «αλλά και μια αντίληψη ότι στο «κάτω – κάτω δεν βλάπτω και κανέναν», μας διαφωτίζει σχετικά, και πάλι, ο κ. Πανούσης.

Ο Τσίπρας δεν μάσησε…

Όλα καλά, αλλά η βασική πτυχή της «αναγκαιότητας», αυτό το μαεστρικό «βάλτε τον Τσίπρα στο κάδρο των διεφθαρμένων», που λέγαμε, παίχτηκε στις… καθυστερήσεις της συνάντησης του Αλέξη Τσίπρα με τον ΥΠ. ΕΞ. της συγκυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο. Όταν ο τελευταίος, αμέσως μετά τη συνάντηση, δήλωνε ότι «ήταν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση σε κλίμα εθνικής συνεννόησης». Και κολλητά, μπλέκοντας σκόπιμα το (τροϊκανό) σώβρακο με την (εθνική) γραβάτα, πρόσθετε: «πρέπει να υπάρχει ένα αρραγές εσωτερικό μέτωπο σε περίοδο πολλαπλών κρίσεων». Αμέσως πήραν τη μπάλα της «αναγκαιότητας» τα συστημικά Μέσα, (τα… πάντα όλα, μιλάμε) και την «σουτάρισαν» στον αέρα της ενημέρωσης: «Σε κλίμα εθνικής συνεννόησης Τσίπρας – Βενιζέλος». Και, «αποδείχθηκε με τον απλούστερο τρόπο – με ένα ραντεβού για δύο μεταξύ των κκ. Βενιζέλου και Τσίπρα – ότι οι πολιτικοί αρχηγοί μπορούν να καθίσουν σε ένα τραπέζι (σ. σ: να μπουν στο ίδιο κάδρο) και να συζητήσουν με διάθεση συνεννόησης». Φυσικά ο Τσίπρας δεν μάσησε, το ξεκαθάρισε εξ’ αρχής: καμιά πολιτική συνεννόηση, μια προγραμματισμένη ενημέρωση ήταν στα θέματα εξωτερικής πολιτικής: «Από θέσεις αρχής πάντοτε εκτιμούμε ότι τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής πρέπει να βρίσκονται έξω από το πλαίσιο της εσωτερικής αντιπαράθεσης» Ωστόσο, η «αναγκαιότητα», που δεν είναι παρά η αναγκαιότητα ολοκλήρωσης της «ανάρμοστης σχέσης μεταξύ αγοράς και πολιτικής», παραμένει μετέωρη ως διαρκής απειλή ενσωμάτωσης του ΣΥΡΙΖΑ στην κυρίαρχη κουλτούρα του συστήματος, την κουλτούρα της πολιτικής διαφθοράς. Ας έχουμε το νου μας… •

Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση γιόρτασε την Παγκόσμια Μέρα Ατόμων με Αναπηρία. Είπαμε! Αναγκαία η εθνική συναίνεση

Κοπτοραπτική

Του Νίκου Τσαγκρή

Είναι και το ηθικό

ε μια Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, λίγο μετά το ιδρυτικό του Συνέδριο, επανήλθε το ζήτημα των συμμαχιών. Αφού λοιπόν η συζήτηση «άναψε» για τα καλά, προτάθηκε μια διατύπωση που, τελικώς, τους άφησε όλους ικανοποιημένους για αυτό και υπερψηφίστηκε. Με αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ, ξεκαθάριζε ότι δεν πρόκειται να συμμαχήσει με πολιτικούς που υπηρέτησαν τις μνημονιακές πολιτικές από θέσεις ευθύνης αλλά ούτε και με κάποιους που «ενοχλούν» τα αξιακά κριτήρια του κόσμου της Αριστεράς. Και επειδή τα «αξιακά κριτήρια» μπορεί να μην είναι για όλους ίδια, καλό είναι να διευκρινίζονται. Για παράδειγμα για τον Μαρσέλ είναι «κόκκινη γραμμή» η συνεργασία με κάποιον που ήταν υφυπουργός υγείας όταν ο Λοβέρδος διαπόμπευε τις οροθετικές γυναίκες. Για την Μισέλ είναι «κόκκινη γραμμή» η συνεργασία με κάποιον που είναι υπέρ της θανατική ποινής. Έχουμε και άλλες, αλλά είπαμε, προς το παρών, να αναφερθούμε στα αυτονόητα. Για τα υπόλοιπα...θα επανέλθουμε

Επίκαιρο ναυάγιο!

∆

ιαβάσαμε και κάπου ότι στους πιθανούς συνεργαζόμενους με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι και ο Ηλίας Λιβάνης, γνωστός εκδότης, μεταξύ άλλων και του περιοδικού «Επίκαιρα». Μάλιστα, γράφτηκε ότι ο κύριος Λιβάνης έχει θέσει ως προαπαιτούμενο τη συμφωνία

στα «εθνικά θέματα» (sic)! Αν πάντως οι απόψεις του, στο συγκεκριμένο ζήτημα, είναι ταυτόσημες με την πολιτική γραμμή του περιοδικού τότε μάλλον η συνεργασία... ναυαγεί!

Εκλογές στους αρχιτέκτονες

ην Κυριακή 14 ∆εκέμβρη γίνονται οι εκλογές για την Αντιπροσωπεία του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑ∆ΑΣ ΠΕΑ). Στην Αθήνα οι αρχιτέκτονες ψηφίζουν στο ΤΕΕ (Νίκης 4, Σύνταγμα) ενώ στην περιφέρεια σε εκλογικά τμήματα, που έχουν αναρτηθεί στο site του Συλλόγου. Οι εκλογές αυτές είναι πολύ κρίσιμες για τον ιστορικό Σύλλογο Αρχιτεκτόνων, μετά την απαξίωση και τη μιζέρια, στην οποία τον έχουν οδηγήσει οι μνημονιακές πλειοψηφίες των ∆Σ των τελευταίων χρόνων.Η μαζική συμμετοχή των αρχιτεκτόνων στις εκλογές είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία για να ενισχυθούν οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς και να ανατραπεί αυτό το σκηνικό. Στις περισσότερες περιφέρειες της χώρας, οι αρχιτέκτονες μέλη του ΣΥΡΙΖΑ είναι υποψήφιοι με την ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ, στην οποία συμμετέχουν και συνιστώσες της ΑΝΤΑΡΣΙΑ καθώς και ανένταχτοι από το σύνολο των δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς και τις οικολογίας. Επιδιώκοντας τις ευρύτερες προοδευτικές αριστερές συμμαχίες, που έχουν ιστορικά δημιουργηθεί σε ορισμένες περιφέρειες της χώρας, αρχιτέκτονες μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, είναι υποψήφιοι, για τη Αντιπροσωπεία του Συλλόγου και με τα εξής ψηφοδέλτια: Ανεξάρτητη

Κίνηση Αρχιτεκτόνων Χανίων, Ενεργοί Αρχιτέκτονες Ηρακλείου Κρήτης, Παρέμβαση Αρχιτεκτόνων ∆. Ελλάδας, Πρωτοβουλία Αρχιτεκτόνων Θεσσαλίας, Συνεργασίας Αριστερών Αρχιτεκτόνων Κ. Μακεδονίας και Συσπείρωση Αριστερών Αρχιτεκτόνων

Είναι ο Αθανασίου ομοφοβικός;

αλώς εκδηλώθηκε αγανάκτηση για τις δηλώσεις του Υπουργού ∆ικαιοσύνης σχετικά με τον γάμο ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Τα «παρά φύσιν» και η επίκληση των παραδόσεων του λαού είναι κραυγές που έρχονται από το βάθος σκοτεινών αιώνων. Κι ακόμα, ο κ. Αθανασίου είναι εκτός θέματος, γιατί το επίκαιρο ζήτημα δεν είναι τόσο ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών όσο το «σύμφωνο συμβίωσης». Νομίζω όμως ότι όσοι κατηγορούν τον κ. Αθανασίου για σκοταδισμό και ομοφοβία κάνουν λάθος. Μοντέρνος επαγγελματίας πολιτικός είναι ο άνθρωπος. Η δήλωσή του για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών – για την ακρίβεια: εναντίον της ομοφυλοφιλίας – είναι μάλλον επιβεβαίωση της εκτίμησης ότι η πιθανότητα εκλογών μέσα στο επόμενο σύντομο διάστημα αυξάνεται διαρκώς. Γι’ αυτό ο βουλευτής Πειραιά κ. Αθανασίου δηλώνει ό,τι δηλώνει. Την εύνοια του παππούλη αναζητά, του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Πειραιά κ.κ. Σεραφείμ, και γι’ αυτό αναπαράγει τώρα, ενώ παλιότερα δεν είχε γνώμη, σχεδόν αυτολεξεί σχετικές δηλώσεις του. Κατά τα άλλα νομίζω ότι μάλλον σκασίλα του. Ούτε τη «φύση» ούτε τίποτα «παραδόσεις του λαού» – που, άλλωστε είναι τέτοιες κι αλλιώτικες – θέλει να υπερασπιστεί. Μόνο την έδρα του. Κι επειδή οι επόμενες εκλογές θα είναι δύσκολες για το κόμμα του, τη Νέα ∆ημοκρατία, και ο ανταγωνισμός για τον σταυρό μεγάλος, προβλέπω ότι στα ράσα του παππούλη θα σφαχτούνε παλικάρια. Πώς γίνεται, τώρα, και τόσος κόσμος ακούει τον παππούλη, αυτό είναι το ζήτημα. Θ.Π.

“

Μαρσέλ & Μισέλ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πόσο σκληρά διαπραγματεύεται η κυβέρνηση Σαμαρά;

Τι προϋποθέτει μια επί της ουσίας διαπραγμάτευση

εικόνα που επιχειρεί να δώσει η κυβέρνηση, είναι η εικόνα της σκληρής διαπραγμάτευσης. Ο κ. Σαμαράς μέσα σ’ αυτό το κλίμα έφτασε να δηλώσει σε δημόσια ομιλία του ότι δεν πρόκειται να δεχθεί παράλογες απαιτήσεις της τρόικας. Ο κόμπος, λοιπόν, έφτασε στο χτένι και βρισκόμαστε μπροστά σε μια πραγματικά σκληρή διαπραγματευτική διαδικασία; Θα επιχειρήσουμε να δείξουμε ότι δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα. Πρώτα απ’ όλα γιατί η σκληρότητα μιας διαπραγμάτευσης δεν εξαρτάται από τη σκληρότητα των διαπραγματευτών ή τη διαπραγματευτική τους δεινότητα κυρίως, αλλά από το βάθος και την έκταση της διάστασης των θέσεων από τις οποίες εκκινούν.

Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Κοινή αφετηρία τους το μνημόνιο

Στην προκείμενη περίπτωση έχουμε ένα σχήμα που επέλεξαν οι δανειστές να τους εκπροσωπεί, την τρόικα, και μια κυβέρνηση, των οποίων οι απόψεις για τον τρόπο «εξόδου από την κρίση» μάλλον συγκλίνουν παρά διίστανται, για να μην πούμε ότι συμπίπτουν, και μάλιστα εξ αρχής. Από τα δύο κόμματα που συγκυβερνούν, το μεν ΠΑΣΟΚ αποδέχθηκε το μνημόνιο και το υποστηρίζει ως ορθή επιλογή μέχρι σήμερα, η δε Ν∆, ήδη από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχει δεσμευτεί εγγράφως και με την υπογραφή του κ. Σαμαρά ότι δεν θα το αμφισβητήσει. Ας δεχθούμε ότι αυτά τα έκαναν λόγω ανάγκης. Στη συνέχεια, όμως, πόσες φορές έχουμε ακούσει από τα χείλη τους ότι τα μνημόνια, κι αν ακόμα δεν μας τα είχαν επιβάλει, έπρεπε να τα είχαμε εφαρμόσει αυτοβούλως; Πόσες φορές δεν μας έχουν πει ότι η πολιτική που συνεπάγονται είναι η μόνη συγκροτημένη πολιτική εξόδου από την κρίση; Πόσες φορές δεν έχουν προσπαθήσει να μας πείσουν ότι τα μέτρα που προβλέπουν μπορεί να είναι σκληρά, αλλά είναι απαραίτητα, μπορεί να είναι άδικα, αλλά είναι αναγκαία; Πολύ πρόσφατα, και ενώ η διαδικασία της τελευταίας αξιολόγησης από την τρόικα είχε ξεκινήσει, ο κ. Γεωργιάδης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν∆, κατηγορούσε τον έτερο κυβερνητικό εταίρο, το ΠΑΣΟΚ, ότι προέβαλλε απαιτήσεις μη αποδεκτές από την τρόικα καθυστερώντας έτσι τη συμφωνία. Υποστήριζε, μάλιστα, ότι αυτός ήταν με το μέρος της τρόικας, γιατί εκείνη είχε δίκιο!

Η σκληρότητα μιας διαπραγμάτευσης δεν εξαρτάται από τη σκληρότητα των διαπραγματευτών ή τη διαπραγματευτική τους δεινότητα κυρίως, αλλά από το βάθος και την έκταση της διάστασης των θέσεων από τις οποίες εκκινούν.

∆ιαπραγμάτευση από...κοινές θέσεις Πέρα από αυτά, όμως, η πείρα έχει δείξει στην τρόικα ότι κάθε φορά που αυξάνει την πίεση στην ελληνική κυβέρνηση, η σκλήρυνση της στάσης της αποδίδει. Από την ελληνική πλευρά , μάλιστα, έχει θεωρητικοποιηθεί η στάση αυτή με τη γνωστή ρήση ότι κόκκινες γραμμές μπορούν να βάζουν μόνο οι δανειστές. Πράγμα που και αυτή τη φορά αποδείχθηκε: την ώρα που ο κ. Σαμαράς διακήρυττε ότι δεν θα δεχθεί «παράλογες» απαιτήσεις, ο κ. Χαρδούβελης έστελνε γράμμα με 47 σελίδες νέα μέτρα, που, βέβαια, η τρόικα έσπευσε να τα υιοθετήσει ως επιπρόσθετα και όχι ως εναλλακτικά. Η ζοφερή πραγματικότητα, δηλαδή, είναι ότι όχι μόνο «σκληρή διαπραγμάτευση» δεν γίνεται, αλλά με δυσκολία θα μπορούσε να χαρακτηρίσει απλή διαπραγμάτευση τη διαδικασία αυτή. Οι αφετηρίες από τις οποίες εκκινούν οι τυπικά διαπραγματευόμενοι, είναι κοινές: σκληρά νεοφιλελεύθερες. Η λιτότητα και η εσωτερική υποτίμηση, με την ύφεση, την ανεργία, την κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων θεωρούνται κατά κοινή παραδοχή των «διαπραγματευομένων» μονόδρομος, που οφείλει να ακολουθήσει στο σύνολό της η Ευρώπη. Και μετά απ’ όλα αυτά οι προπαγανδιστές της κυβέρνησης θέλουν να μας πείσουν ότι η τρόικα ανησυχεί λόγω της πολιτικής αστάθειας. Αν κάτι την προβληματίζει, είναι ότι υπάρχει πια σοβαρότατος κίνδυνος να βρεθεί για πρώτη φορά σε μια διαδικασία ουσιαστικής διαπραγμάτευσης. Εχοντας, δηλαδή, απέναντί της μια κυβέρνηση που εκκινεί από διαφορετική αφετηρία, διαφορετικές παραδοχές και στοχεύσεις. Με σαφή και ισχυρή διαφορετική λαϊκή εντολή.

Σε τι διαφωνούν κυβέρνηση και τρόικα;

Θα ήταν λάθος απ’ όλα αυτά να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Σαμαρά παίζει θέατρο. ∆ιαφωνεί με την τρόικα για το πόσο βάρος μπορούν να

σηκώσουν οι πλάτες των λαικών τάξεων, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η ομαλή διαχείριση των αντιδράσεών τους. ∆εν πρόκειται, δηλαδή, για μια επίδειξη υποκριτικής τέχνης, αλλά για την εξέλιξη μιας διαδικασίας με προδιαγραμμένη κατάληξη λόγω κοινής αντίληψης. Το παράπονο που εκφράζει ο κ. Σαμαράς, είναι ότι, ενώ έχει αποδείξει πόσο αξιόπιστος είναι και πόσο άνθρωπος της εμπιστοσύνης τους, οι τροικανοί δεν εμπιστεύονται την κρίση του και ενδιαφέρονται κυρίως για το σημείο από το οποίο θα αρχίσουν τη διαπραγμάτευση με την επόμενη κυβέρνηση. Ενώ εκείνος εξαγγέλλει προπαγανδιστικά την έλευση της επόμενης μέρας, οι ίδιοι κάνουν ό,τι μπορούν για να δείξουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει. Μέλημά τους είναι να εμπεδωθεί το μνημονιακό καθεστώς όσο γίνεται περισσότερο και γι’ αυτό ετοιμάζουν την παράτασή του ακόμη και για δύο χρόνια!

Τι κρίνεται σήμερα

∆εν φοβούνται μήπως η Ελλάδα βγει από την ευρωζώνη ή την ΕΕ, δεν ανησυχούν μήπως δεν τη δανείσουν οι αγορές (έχουν αποδεδειγμένα τρόπους να καλύψουν αυτό το κενό), δεν θεωρούν καταστροφή την πιθανότητα διενέργειας πρόωρων εκλογών, αν και θα προτιμούσαν να τις αποφύγουν. Εκείνο που θέλουν είναι να δυσκολέψουν όσο γίνεται την έλευση της επόμενης μέρας, γιατί θα σημάνει τη δημιουργία ρωγμών στο οικοδόμημα της λιτότητας. Αντίστοιχα, εκείνο που κρίνεται για την αυριανή κυβέρνηση, είναι αν θα μπορέσει να οργανώσει έτσι την επόμενη μέρα, ώστε να αποδομεί καθημερινά το οικοδόμημα αυτό βάζοντας στη θέση του τα δομικά υλικά της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της κοινωνικής αναγέννησης. Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι με μια κυβέρνηση έτοιμη να αποδεχτεί παράταση του μνημονίου και νέα σκληρότερα μέτρα, μόνο επόμενη μέρα δεν πρόκειται να υπάρξει. Κι αυτό είναι ένας ικανός λόγος να διεκδικεί κανείς με κάθε θεμιτό τρόπο εκλογές εδώ και τώρα. Χ. Γεωργούλας

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η τηλεκατευθυνόμενη κυβέρνηση δεν... χρησιμεύει πια

“

Η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα ότι “οι δανειστές συνομιλούν ουσιαστικά μαζί μας” κάθε άλλο παρά απαρατήρητη πέρασε. Αυτό που λένε λοιπόν ανοιχτά πλέον στο Βερολίνο είναι ότι καλό θα ήταν να ξεκαθαρίσει μια και καλή η κατάσταση μέσω εκλογών, αφού μεσοβέζικες λύσεις με προσωρινές κυβερνήσεις δεν θα οδηγήσουν πουθενά.

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

ερικές φορές τα πράγματα είναι πολύ απλούστερα, από όσο προσπαθούν να τα παρουσιάσουν οι «αναμεταδότες» συνωμοσιολογικών σεναρίων, που έχουν πάρει μόνιμη μετάθεση, όπως φαίνεται από τα «κυριλέ στέκια» του Κολωνακίου στα ενδότερα του Μεγάρου Μαξίμου. Την ώρα λοιπόν, που πρόθυμα παπαγαλάκια αναμεταδίδουν με υπερβάλλοντα ζήλο ιστορίες, που δήθεν έρχονται από το Βερολίνο για κυβέρνηση «εθνικής συναίνεσης», με στόχο να παρατείνουν τη ζωή αυτής της κυβέρνησης ή στην χειρότερη περίπτωση να εγκλωβίσουν το ΣΥΡΙΖΑ σε μια κυβέρνηση «τραπεζιτών και νέων δεσμεύσεων» οι Γερμανοί απλά ετοιμάζονται για την μετά-Σαμαρά εποχή. Και φυσικά καμιά διάθεση δεν έχουν να εκτεθούν μπαίνοντας σε λογικές ανταλλαγής emails. Αλλωστε, η κυβέρνηση ειδικού σκοπού, που «απολαύσαμε» στο παρελθόν εκτέλεσε τον «ειδικό της σκοπό». Σήμερα οι συνθήκες έχουν αλλάξει.

Τα οράματα είναι για τους ασθενείς

Στην γερμανική καγκελαρία έχουν εντρυφήσει στη λογική της κυρίας Μέρκελ, που λέει ότι τα «οράματα» είναι για τους ασθενείς και η πολιτική πραγματικότητα απαιτεί κυνισμό και ευελιξία. Αντιμετωπίζεις αυτά που σου έρχονται, την ώρα που έρχονται. Αν δεχτούμε ότι πίσω από την αδιάλλακτη γραμμή της τρόικα υπάρχει και δάκτυλος Βερολίνου, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε γιατί. Το δίδυμο Σαμαρά-Βενιζέλου έχει «κουράσει» όχι μόνο την ελληνική κοινωνία με τους φτηνούς μελοδραματισμούς, τις κωλοτούμπες, την δουλικότητά του απέναντι σε ξένες υποδείξεις και την εμμονική του προσκόλληση στην εξουσία αλλά και τους ίδιους τους καθοδηγητές του. Οι οποίοι έχουν βαρεθεί να ακούν ότι για την ανικανότητα των εντολοδόχων τους στην Ελλάδα φταίει η ...αντιπολίτευση. «Είσαστε η μόνη χώρα που επικαλείστε το ...αβέβαιο μέλλον και το ακόμα χειρότερο παρελθόν για να μένετε άπραγοι στο παρόν» είπε ένας ξένος διπλωμάτης σε συνάντησή του με δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες. Και πρό-

σθεσε ότι ουσιαστικά η Ελλάδα συζητά για το ενδεχόμενο της ...αστάθειας την ώρα, που εδώ και μήνες διαθέτει την πιο ασταθή και δίχως κανένα προσανατολισμό κυβέρνηση. Ενας Γερμανός δημοσιογράφος συνέκρινε την καταρρέουσα κυβέρνηση με ένα... τηλεκατευθυνόμενο παιχνίδι, που έχει πάψει πια να ανταποκρίνεται στο χειριστήριο του και σκουντουφλάει από τοίχο σε τοίχο, μέχρις ότου κάποια στιγμή να αναποδογυρίσει και οι ρόδες του να αρχίσουν να γυρνούν στον αέρα προκαλώντας απλά έναν ενοχλητικό θόρυβο. Το ότι οι Γερμανοί αφήνουν το Σαμαρά να εξευτελίζεται με τέτοιο τρόπο δείχνει πόσο πολύ πιστεύουν στην επιβίωσή του: καθόλου.

Να ξεκαθαρίσει η κατάσταση

Εχουμε ξαναγράψει εδώ και καιρό ότι τα μηνύματα του Βερολίνου έχουν πάψει να έχουν ως «πρώτο αποδέκτη» το μνημονιακό μπλοκ. Και η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα ότι «οι δανειστές συνομιλούν ουσιαστικά μαζί μας» κάθε άλλο παρά απαρατήρητη πέρασε. Αυτό που λένε λοιπόν ανοιχτά πλέον στο Βερολίνο είναι ότι καλό θα ήταν να ξεκαθαρίσει μια και καλή η κατάσταση μέσω εκλογών, αφού μεσοβέζικες λύσεις με προσωρινές κυβερνήσεις δεν θα οδηγήσουν πουθενά, από τη στιγμή, που οτιδήποτε και να συμφωνηθεί από κάποιους εξωκοινοβουλευτικούς, εγκάθετους υπουργούς θα είναι πάντα υπό αίρεση. Φοβούνται επίσης και τις αντιδράσεις μιας κοινωνίας, που της έρχεται αναγούλα όταν ακούει πάλι για “τεχνοκράτες-σωτήρες” Ετσι κι αλλιώς κάποια στιγμή εκλογές θα γίνουν, αφού οι εποχές της “επταετίας” έχουν περάσει. Μια παράταση της υπάρχουσας κατάστασης για έξι έως δώδεκα μήνες είναι λοιπόν η βολικότερη λύση για όλους. Οσο και αν φωνάζει λοιπόν η κυρία Βούλτεψη, που η ποιότητα των λόγων της έτσι κι αλλιώς είναι δύσκολο να μεταφραστεί σε άλλη γλώσσα, οι Γερμανοί απαντούν με μειλίχιο ύφος «Ή θα πάρετε φρέσκια λαϊκή εντολή και θα τα συζητήσουμε όλα από νέα βάση ή θα πρέπει να παραχωρήσετε τη θέση σας στο τραπέζι σε κάποιους άλλους. Και μετά θα δούμε τι θα γίνει». Τόσο απλά και τόσο γερμανικά.

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

∆εν υπάρχουν κόκκινα χαλιά Βεβαίως όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα βρει στρωμένα κόκκινα χαλιά στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο. Ισα-ίσα κάποιοι θυμούνται πάλι τις εισηγήσεις για «ένα τέλος με τρόμο, αντί ενός τρόμου δίχως τέλος». Στην περίπτωση της «οριστικής λύσης», που σημαίνει να τεθεί δηλαδή η Ελλάδα μπροστά στο δίλλημμα να εγκαταλείψει το ευρώ, πολλοί είναι εκείνοι που υπολογίζουν ότι το “μέγεθος” του τρόμου θα είναι τελικά πολύ μικρότερο από ότι υπολόγιζαν πριν δύο ή τρία χρόνια. Είπαμε άλλωστε, ότι οι πρόθυμοι «Ελληνες» καμικάζι τεχνοκράτες μαζί με κάποιους ανερμάτιστους πολιτικούς άνδρες εκτέλεσαν άριστα την “ειδική αποστολή”, που τους είχε τότε ανατεθεί. Σε κάθε περίπτωση πάντως οι Γερμανοί δεν βλέπουν τις όποιες εξελίξεις με τις παρωπίδες του αθηναϊκού δημοσιογραφικού μικρόκοσμου. Το «αφήγημα» της κρίσης έχει πάρα πολλά ανεξερεύνητα κεφάλαια. Θα περιμένουν να δουν, που θα καταλήξει η τρίμηνη παράταση, που πήραν για να «συμμαζέψουν» τα δημοσιονομικά τους η Γαλλία και η Ιταλία. Εκτιμούν επίσης πώς το 2015 μπορεί να αποδειχτεί η χρονιά κλειδί για το μέλλον του ευρώ, αφού στα τέλη αυτού του χρόνου, πιθανότατα θα κατακρημνιστούν μέσα από συντριπτικές εκλογικές ήττες και οι κυβερνήσεις σε Ισπανία και Πορτογαλία.

Σκληρά και μαλακά

∆εν είναι λοιπόν τυχαίο, που κάποιοι θυμήθηκαν τώρα την «προφητεία» που είχε κάνει στις αρχές του 2014 ένας σκληρός νεοφιλελεύθερος Ολλανδός, ο «αξέχαστος» πρώην Επίτροπος Φριτς Μπόλκενστάιν, ο οποίος χαρακτήριζε το ευρώ ως «υπνωτικό χάπι που βοήθησε για μερικά χρόνια τις χρεωμένες χώρες του Νότου να κοιμούνται ήσυχες» αλλά πλέον έχει χάσει την επίδρασή του. Και πρότεινε τη σταδιακή μετάβαση σε δύο ευρωζώνες: τη «σκληρή και την μαλακή». Το κακό βέβαια με τα υπνωτικά χάπια είναι ότι άλλους τους πιάνουν περισότερο και άλλους λιγότερο. Πάντως αργά ή γρήγορα όλοι ξυπνάνε... •

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΓΕΛΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΝΑΛΥΤΗ

“

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ούτε η τρόικα, και εννοώ κυρίως το ευρωπαϊκό της σκέλος, ούτε το ∆ΝΤ είναι διατεθειμένα να χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης.

Υποχρεωμένη για μια συμφωνία που δεν θα λύνει τα προβλήματα Τη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

∆ίωρη συνάντηση Σαμαρά – Βενιζέλου την Παρασκευή χωρίς δηλώσεις, τι σημαίνει; Ότι η διαπραγμάτευση με την τρόικα γίνεται με όρους που σαφώς δεν μπορεί να ελέγξει η κυβέρνηση. Όμως και από την άλλη πλευρά η κατάσταση έχε αλλάξει ως προς τις εκτιμήσεις για το τι μπορεί να συμβεί στην Ελλάδα. Η εικόνα που έχουμε αυτή τη στιγμή από το ρεπορτάζ είναι ότι επιχειρείται και από τις δύο πλευρές να βρεθεί μια λύση η οποία δεν θα λύνει μεν τον γόρδιο δεσμό αλλά τουλάχιστον δεν θα αναδεικνύει το αδιέξοδο σε πηγή κακών και για την ευρωζώνη και για την Ελλάδα. ∆ηλαδή, φοβούνται και οι δυο πλευρές τις εξελίξεις; Σαφώς, για τον εξής λόγο. Κατ’ αρχάς, το ενδεχόμενο να βρεθεί η Ελλάδα σήμερα σ’ ένα διεθνές περιβάλλον χωρίς χρηματοδοτική κάλυψη είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο του 2010 ή του 2012 από κάθε άποψη. Αυτή την στιγμή η ευρωζώνη διολισθαίνει αργά αλλά σταθερά σε ένα φαύλο κύκλο υπερχρέωσης, αποπληθωρισμού και αδυναμίας να χρησιμοποιήσει γνωστά εργαλεία με αποτελεσματικό τρόπο για να την αντιμετωπίσει. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, λοιπόν, το να αναδειχθεί και πάλι το πρόβλημα χρέος της Ελλάδας, διότι περί αυτού πρόκειται, σε μια ευρωζώνη με λιγότερα εργαλεία και σε χειρότερη θέση είναι, θα λέγαμε, ένα φιτίλι που κανείς δεν θέλει ν’ ανάψει. Αυτό μπορεί να πηγαίνει μαζί με την άποψη της Γερμανία να συμφωνηθεί εξάμηνη επέκταση του μνημονίου Βέβαια και πηγαίνει μαζί. Να σημειώσουμε δε κάτι, το οποίο αποσιωπάται, ότι φαίνεται πως το ∆ΝΤ να έχει την ίδια ακριβώς θέση, από πλευράς σκληρής διαπραγμάτευσης με τη Γερμανία. Και το ερώτημα είναι γιατί αυτή η σκληρή στάση του ∆ΝΤ δεδομένου ότι μέχρι και πριν από 6-7 μήνες ήταν συνεργάσιμο, ας πούμε, με την Ελλάδα. Τι ζητάει; Ζητάει την διασφάλιση του αξιόχρεου του ελληνικού δημόσιου χρέους όπως αυτό είχε συμφωνηθεί τον Νοέμβριο του 2012. Βάση αυτής της συμφωνίας ήταν η ύπαρξη πρωτογενών πλεονασμάτων. Τώρα, το ∆ΝΤ επιμένει, αν προσέξουμε, στην αναξιοπιστία του δημοσιονομικού τομέα, το δημοσιονομικό κενό. Αμφισβητεί τους στόχους για πλεονάσματα που έχουν τεθεί. Η κυβέρνηση απαιτεί ότι η τρόικα, στο σημείο αυτό, έχει διαψευσθεί δύο φορές Τώρα η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική για την ευρωζώνη και μην ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο κομμάτι των συναλλαγών διεθνώς είναι με την ευρωζώνη. ∆ιότι αν το ΑΕΠ της Ελλάδας, στηρίζεται στις εξαγωγές –εννοείται και υπηρεσιών, άρα και του τουρισμού– και στις επενδύσεις καμία από τις δυο δεν

εξυπηρετείται από την διολίσθηση της ευρωζώνης. Άρα το ∆ΝΤ υπεκφεύγει τότε οι στόχοι δεν θα πιαστούν. Ξεχνάει όμως το «κούρεμα». Παλαιότερα το υποστήριζε ∆εν πέρασε όμως και έχουν καταλήξει στην ιδέα της αναδιάρθρωσης. Από την άλλη πλευρά η Γερμανία εάν αναδειχθεί ότι οι στόχοι δεν πιάνονται ή ότι πρέπει να αλλάξουν, να μειωθούν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα, τότε η ΕΕ να μπει στη μέση και να καλύψει αυτή τη διαφορά. Και βέβαια ούτε η Γερμανία ούτε η ευρωζώνη έχουν καμία διάθεση, υπό τις τρέχουσες συνθήκες, πάνω τους την ευθύνη για το ελληνικό χρέος. Σ’ αυτό το αδιέξοδο, λοιπόν, το ∆ΝΤε πιέζει τον αδύνατο κρίκο, που είναι η Ελλάδα, να προχωρήσει η ευρωζώνη στο μεγάλο βήμα το οποίο είναι η αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ. Αυτό δεν είναι μεν κούρεμα είναι όμως μια ανάληψη της ευθύνης για το ευρωπαϊκό χρέος από την ΕΚΤ και την ευρωζώνη. Γιατί αυτή τη στιγμή όταν η ΕΚΤ θα βγει να αγοράσει κρατικά ομόλογα είναι μια δήλωση προς τις αγορές ότι αναλαμβάνει την ευθύνη του αξιόχρεου του ευρωπαϊκού χρέους. Είναι αμοιβαιοποίηση αυτό. Όταν τέθηκε στον Ντράγκι ερώτηση για τις σχετικές με το χρέος θέσεις ΣΥΡΙΖΑ – Podemos είναι αρκετά προσεκτικός Μην ξεχνάμε ότι ο Ντράγκι, το έχει αποδείξει, είναι και πολιτικός. Επίσης ότι στο προχθεσινό Συμβούλιο της ΕΚΤ το κεντρικό ζήτημα ήταν αν η τράπεζα, με δεδομένη την κατάσταση της ευρωζώνης, θα προχωρήσει στην αγορά κρατικών ομολόγων πολύ σύντομα, δηλαδή στη σύνοδο της ΕΚΤ στις 22 Ιανουαρίου. Η παρέμβαση αυτή στη δευτερογενή αγορά συναντά τις ισχυρότατες αντιστάσεις της Μπούντεμπαγκ και άλλων –γνωστών ακόμη– τριών κεντρικών τραπεζιτών. Στην περίπτωση της Ελλάδας, λοι-

πόν, για άλλη μια φορά εμπλέκεται τοπικό με ευρωπαϊκό πρόβλημα. Έτσι ερχόμαστε στο δημοσιονομικό και στην αφόρητη πίεση που ασκείται με φανερές όμως τις πολιτικές επιπτώσεις Ακριβώς. Ερχόμαστε έτσι στην άλλη, πολύ ενδιαφέρουσα πλευρά. Μέχρι σχετικά πρόσφατα τόσο το ∆ΝΤ όσο και η ευρωζώνη δεν έδειχναν ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα της πολιτικής αποσταθεροποίησης της Ελλάδας. ∆ηλαδή των προβλημάτων που έχει, λίγο πολύ, η κυβέρνηση για να επιβιώσει. Εδώ και μερικά 24ωρα όμως διαπιστώνουμε μια προσεκτική στροφή σ’ αυτό το θέμα και αναγνώριση ότι δεν είναι τόσο εύκολο για την ευρωζώνη να πει ότι δεν την ενδιαφέρει ποιον έχουμε απέναντί μας. Εξ ου και κάποιες ιδέες που έχουν μπει στο τραπέζι και συζητιούνται, σαν ενδεχόμενες λύσεις στο αδιέξοδο της διαπραγμάτευσης. Ποιες είναι αυτές; Πρώτα απ’ όλα δεν τίθεται σε καμία περίπτωση υπό αμφισβήτηση ότι δεν θα υπάρξει παράταση του προγράμματος από ένα εξάμηνο ως και ένα χρόνο. Μόνο από μηχανής θεός μπορεί να το αλλάξει αυτό. Το δεύτερο είναι ότι επειδή μια τέτοια παράταση δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται από την εφαρμογή όλων των εκκρεμών δεσμεύσεων από το μνημόνιο, η συζήτηση έχει ανοίξει ένα μονοπάτι που οδηγεί στη λύση της κατανομής αυτών των μέτρων στο χρόνο. Της επέκτασης, μ’ άλλα λόγια, του μνημονίου με τέτοιον τρόπο που να διευκολύνει και την κυβέρνηση στο θέμα της προεδρικής εκλογής. Εν ολίγοις, να ψηφισθούν τώρα τα λιγότερο δύσκολα μέτρα, για να κλείσει η συμφωνία. Να μπορέσει η κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαδικασία εκλογής προέδρου, εξ ου και η φιλολογία περί επίσπευσης. Εάν η εκλογική διαδικασία είναι θετική για την κυβέρνηση προχωρούν και στο δεύτερο κομμάτι ψήφισης των μέτρων, μετά τον Μάρτιο. Αν

όχι πάμε για εκλογές και αυτό θα το αντιμετωπίσει η κυβέρνηση που θα προκύψει. Χαρακτηριστικό της ταχύτητας της διαπραγμάτευσης είναι η πληροφορία ότι ενδέχεται η Βουλή να κλείσει για τις διακοπές και ν’ ανοίξει ξαφνικά για δύο μέρες, εάν υπάρξει συμφωνία, προκειμένου να περάσει το πρώτο πακέτο μέτρων. Έτσι με το άνοιγμα της Βουλής, αρχές Γενάρη, να προχωρήσουν στη διαδικασία εκλογής προέδρου. Να υπενθυμίσουμε ότι τα μέτρα που εκκρεμούν δεν είναι τίποτε περισσότερο από όσα είχαν συμφωνηθεί τον Μάιο και εκκρεμούσαν μέχρι που να περάσουν οι ευρωεκλογές. Πάμε, λοιπόν, για μία συμφωνία, εν τέλει; Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια διελκυστίνδα, με ένα σχοινί που το τραβούν από όλες τις πλευρές, όλοι, που φαίνεται ότι μπορεί και να σπάσει. Όμως ούτε η τρόικα, και εννοώ κυρίως το ευρωπαϊκό της σκέλος, ούτε το ∆ΝΤ είναι διατεθειμένα να χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης. Και γι’ αυτό θεωρώ ότι όσο και αν η κυβέρνηση επιχειρεί να εκμεταλλευθεί αυτήν την πρόθεση θα υπάρξει συμφωνία. Εφόσον υπάρξει αυτή δεν θα ικανοποιεί όλες τις πλευρές. Απλώς, θα δίνει μια δυνατότητα να πάμε παρακάτω χωρίς ρήξης. Είναι καταδικασμένοι, κατά κάποιο τρόπο να συμφωνήσουν; Ακριβώς. Και αυτό είναι αδιέξοδο για όλες τις πλευρές, βέβαια διότι αυτή η συμφωνία δεν λύνει κανένα πρόβλημα. Να επισημάνουμε εδώ ότι υπήρξε και πρόθεση από την ελληνική πλευρά να παγώσουν οι διαπραγματεύσεις για να μεσολαβήσει η εκλογή προέδρου. Αυτή την πρόταση ούτε καν δέχθηκαν να συζητηθεί! ∆ιότι το κρίσιμο είναι να υπάρξουν οι εγγυήσεις προηγουμένως για την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει… •

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Όταν ο Ντράγκι αποφεύγει να απαντήσει

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΟ∆ΕΜΟΣ ΣΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΕ∆ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΚΤ

“

Η πολιτική, πλέον, εισβάλλει ευθέως και στο νέο κτίριο της Κεντρικής Τράπεζας της Φραγκφούρτης

Ο Ντράγκι, δεν υπάρχει αμφιβολία, γνωρίζει επακριβώς τις προτάσεις των δύο κομμάτων, ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ καθώς δεν είναι πολύς καιρός που συναντήθηκε με τον Αλέξη Τσίπρα στην έδρα της ΕΚΤ. Προφανώς, αυτό το είπε διότι τον διευκόλυνε να μην δεσμευτεί με μια συγκεκριμένη “απόρριψη”.

την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζα (ΕΚΤ), οι ερωτήσεις, όπως ήταν αναμενόμενο περιστράφηκαν γύρω από τις αποφάσεις της ΕΚΤ για τα επιτόκια και την αγορά ομολόγων. Ξαφνικά, όμως, μια καθαρά πολιτική ερώτηση έγινε από ισπανό δημοσιογράφο και τάραξε τα νερά. Η ερώτηση ήταν η εξής: «Στην Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ και στην Ισπανία το Podemos, δύο κόμματα της ριζοσπαστικής αριστεράς, ζητούν να υπάρξει αλλαγή του τρόπου που ο συγκεκριμένος οργανισμός και η Ευρωζώνη έχουν αντιμετωπίσει την κρίση, ζητούν “κούρεμα” των κρατικών ομολόγων. Είναι δύο κόμματα που έχουν ισχυρή πιθανότητα να κερδίσουν τις εκλογές του επόμενου έτους. Θέλω να ρωτήσω εάν αυτό μπορεί να υπονομεύσει ή να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο θα δράσει η ΕΚΤ το επόμενο έτος και εάν μπορεί να βλάψει την Ευρωζώνη». Με την απάντησή του ο κ. Ντράγκι φάνηκε να αιφνιδιάστηκε, κάπως. Ωστόσο, απάντησε, ασφαλώς, απορριπτικά άλλα με σχετική ψυχραιμία ή και ελαστικότητα για κεντρικό τραπεζίτη. Είπε συγκεκριμένα: «Θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι δεν γνωρίζω τι ακριβώς προτάσεις έχουν καταθέσει. Όμως σήμερα εξετάσαμε όλα τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης που μπορεί να λάβει η ΕΚΤ. Μεταξύ αυτών είναι και η αγορά κρατικών ομολόγων από την ελεύθερη αγορά. Εάν όμως αυτό που θέλουν είναι η εφαρμογή νομισματικής χρηματοδότησης (σ.σ: η χρηματοδότηση κρατών από την ΕΚΤ) τότε αυτό δεν μπορεί να γίνει. Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή των συνθηκών, κάτι που δεν θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο». Ο Ντράγκι, δεν υπάρχει αμφιβολία, γνωρίζει επακριβώς τις προτάσεις των δύο κομμάτων, ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ καθώς δεν είναι πολύς καιρός που συναντήθηκε με τον Αλέξη Τσίπρα στην έδρα της ΕΚΤ. Προφανώς, αυτό το είπε διότι τον διευκόλυνε να μην δεσμευτεί με μια συγκεκριμένη «απόρριψη». Όπως, επίσης, ότι «ξέχασε» στην απορριπτική απάντησή του να συμπεριλάβει και το

«κούρεμα». Ευθέως αρνήθηκε μόνο την απευθείας χρηματοδότηση (αγορά κρατικών ομολόγων) των κρατών, δηλαδή κρατικού χρέους, κάτι που διαφέρει από τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης που ήδη υιοθετήθηκαν. Στον ελληνικό Τύπο ο διάλογος αυτός, χωρίς να αξιολογηθεί ως ένα νέο στοιχείο που θα δεσπόζει, το πιο πιθανόν, το 2015 στα επίσημα θεσμικά όργανα της ευρωζώνης και της ΕΚΤ, προβλήθηκε ως «ξεκάθαρη απάντηση του Μ. Ντράγκι σχετικά με τα προγράμματα των κομμάτων ΣΥΡΙΖΑ, Podemos, ως «μπλόκο» Ντράγκι σε ΣΥΡΙΖΑ και Podemos» κ.τ.λ. Είναι προφανές ότι ακόμη δεν έχουν

αφομοιώσει ότι κάτι αλλάζει στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή.

Ευρώπη: Όταν το αδιανόητο γίνεται δυνατό

Αντίθετα όλο και συχνότερα στο ∆ιεθνή Τύπο γράφονται αναλύσεις ή φιλοξενούνται εκθέσεις που τίθενται ευθέως αυτά τα ζητήματα. Τελευταίο παράδειγμα ανάλυση του αμερικανικού ινστιτούτου γεωπολιτικών αναλύσεων Stratfor με τίτλο «Ευρώπη, όταν το αδιανόητο γίνεται δυνατόν». Θέμα του είναι η πιθανή πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη

το 2015 με αριστερά στην Ελλάδα. Παραθέτουμε ορισμένα χαρακτηριστικά αποσπάσματα της ανάλυσης: «Η Ελλάδα αποτελεί ένα παράδειγμα για το πώς θα μπορούσε να είναι η ισπανική πολιτική σκηνή στο μέλλον. Όπως και η Ισπανία, η Ελλάδα είχε ένα σχετικά σταθερό δικομματικό σύστημα στο οποιο η κεντροδεξιά και η κεντροαριστερά μοιράζονταν ανά περιόδους την εξουσία. Ωστόσο η οικονομική κρίση προκάλεσε ταχεία άνοδο του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, που είναι αντίθετος στα μέτρα λιτότητας της ΕΕ τα οποία στηρίζουν τα μεγάλα κόμματα. Το 2012, χρειάστηκαν δύο εκλογικές αναμετρήσεις για τα κόμ-

Ο Α. ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΟ ∆ΙΕΘΝΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Θα λογοδητήσουν τρόικα και κυβέρνηση

πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Α. Τσίπρας, μετά τη συνάντησή του με την ηγεσία του ∆ιεθνούς Οργανισμού Εργασίας, δήλωσε: «Η τρόικα δεν μπορεί άλλο να κουνάει το δάχτυλο στον ελληνικό λαό, ζητώντας νέα σκληρά μέτρα που διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις, καταστρέφουν την παραγωγική βάση, λεηλατούν την κοινωνική συνοχή. Η τρόικα, αντιθέτως, θα έπρεπε να λογοδοτήσει, διότι ζήτησε και επέβαλε μέτρα που είναι πέρα και έξω από το ελληνικό Σύνταγμα, πέρα και έξω από τα κοινώς αποδεκτά πρότυπα που ισχύουν σε διεθνές επίπεδο. Και έρχεται η στιγμή που τόσο η τρόικα όσο και οι κυβερνήσεις που επέβαλαν αυτά τα μέτρα θα λογοδοτήσουν, τόσο στον ελληνικό λαό όσο όμως και στους λαούς της Ευρώπης αλλά και στους διεθνείς οργανισμούς που παρακολουθούν όλα όσα έγιναν στην Ελλάδα και πολύ σύντομα θα ζητήσουν λογαριασμό». Στις δηλώσεις του ο διευθυντής της ∆ΟΕ Guy Ryder τόνισε ότι η Ελλάδα αποτέλεσε μια αρνητική εξαίρεση στην παράδοση των εργασιακών δικαιωμάτων στις χώρες της παλιάς Ευρώπης (ΕΕ-15). Παράλληλα, ο ∆ιευθυντής της ∆ΟΕ παρουσίασε μια πρόσφατη αναπτυξιακή μελέτη για την Ελλάδα που επιμελήθηκαν ειδικοί επιστήμονες του Οργανισμού. Ο κ. Ryder έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη και ειδικά στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τα ζητήματα των εργασιακών σχέσεων, την αποκατάσταση του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων και των μισθών. Ο

Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε τη στενή συνεργασία και στήριξη της ∆ΟΕ στη προσπάθεια της μελλοντικής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να αποκαταστήσει το θεσμικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων και να υλοποιήσει ενα εναλλακτικό πρόγραμμα που θα έχει στο επίκεντρο την ανάπτυξη, την απασχόληση και τη κοινωνική συνοχή. •

“

Στον ελληνικό Τύπο ο διάλογος αυτός, χωρίς να αξιολογηθεί ως ένα νέο στοιχείο που θα δεσπόζει, το πιο πιθανόν, το 2015 στα επίσημα θεσμικά όργανα της ευρωζώνης και της ΕΚΤ. ματα εξουσίας να μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού και να κρατήσουν μακριά τον ΣΥΡΙΖΑ, μια πολιτική συμμαχία που παλιότερα, πριν την κρίση, θα φαινόταν αδιανόητη» σημειώνει το Stratfor. «Ωστόσο η Ελλάδα είναι πιθανό να επιστρέψει στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης τον επόμενο χρόνο, όταν το κοινουβούλιο επιχειρήσει να εκλέξει νέο πρόεδρο της ∆ημοκρατίας. Αν δεν το πετύχει, θα πρέπει να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές. Με τον ΣΥΡΙΖΑ να έρχεται πρώτος στις δημοσκοπήσεις, αυτή την φορά θα είναι πιο δύσκολο να τον κρατήσουν μακριά από την εξουσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί αναδιάρθρωση του χρέους, μια κίνηση που θα προκαλέσει νευρικότητα στις αγορές και αβεβαιότητα στην ευρωζώνη σε μια περίοδο που η Ευρώπη θεώρησε ότι πέρασε σε φάση σταθερότητας». «Όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υποσχέθηκε να επέμβει στις χρηματαγορές πριν από σχεδόν δύο χρόνια, η ΕΕ έπαψε να έχει αυτή την αίσθηση του επείγοντος που την διακατείχε στα αρχικά στάδια της κρίσης. Η ΕΕ και ιδιαίτερα η Γερμανία, επέλεξε σύνεση αντί για δράση. Αν η Ελλάδα προκαλέσει εκ νέου χρηματοπιστωτική αναστάτωση στην Ευρώπη, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να συζητήσουν όλα τα θέματα που αποφεύγουν μέχρι στιγμής».

Αλλαγή πολιτικού σκηνικού και στην Ισπανία

«To ινστιτούτο αναφέρεται και στις πολιτικές εξελίξεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ισπανία, όπου θα διεξαχθούν εκλογές στο τέλος του 2015 και «ο αντίκτυπος στο πολιτικό σύστημα θα είναι μεγάλος», σύμφωνα με την ανάλυση, «καθώς η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση και μια σειρά από σκάνδαλα διαφθοράς στα οποία εμπλέκεται το κυβερνών κόμμα, έδωσαν μεγάλη ώθηση στο αριστερό κόμμα διαμαρτυρίας Podemos που συστάθηκε λιγότερο από ένα χρόνο πριν και ζητά...αναδιάρθρωση του ισπανικού χρέους. Οι δημοσκοπήσεις του δίνουν γύρω στο 28%, ποσοστό μεγαλύτερο από το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα και το σοσιαλιστικό PSOE». «Σε μέλη-κλειδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκ των οποίων η Σουηδία, η Ισπανία, η Μεγάλη Βρετανία και πιθανώς η Ελλάδα, θα διεξαχθούν εκλογές το 2015. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι χώρες θα δουν αποτελέσματα που κανείς δε θα μπορούσε να φανταστεί πριν το 2008», τονίζει το Stratfor». Βέβαια θα υπάρξουν πολλές αλλαγές θέσεων και στάσεων καθώς σύμφωνα με δημοσίευμα του capital.gr επανέρχεται σε σενάριο για τη μη χρηματοδότηση της Ελλάδας καθώς ο κ. Ντράγκι δηλώνει απερίφραστα ότι είναι αποφασισμένος να προχωρήσει, αν χρειαστεί, σε μαζικές αγορές ομολόγων και μάλιστα «χωρίς να υπάρχει σχετική ομοφωνία στο ∆.Σ της ΕΚΤ. Παύλος Κλαυδιανός

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Χωρίς τέλος η κόντρα στη ∆ΗΜΑΡ

ια μια ακόμα φορά, η ∆ΗΜΑΡ βρίσκεται σε κυκεώνα εσωτερικών τριβών και διαφωνιών λίγο πριν ενδεχομένως από σημαντικές πολιτικές εξελίξεις. Την αρχή έκαναν έξι μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της – οι Σ. Καρακικές, Θ. Μαργαρίτης, Ε. Μπουρνόβα, Γ. Μπουλμπασάκος, Γ. Σιακαντάρης, ∆. Χατζησωκράτης, στελέχη που είχαν διαφοροποιηθεί και στην απόφαση του κόμματος να διακοπούν οι συζητήσεις με το ΠΑΣΟΚ - και ο Βουλευτής Ν. Τσούκαλης που υπέγραψαν κείμενο με το οποίο ζητούσαν: «Να ξεκινήσει η διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης από την παρούσα Βουλή. Να εκλεγεί Πρόεδρος της ∆ημοκρατίας από την παρούσα Βουλή ως ισχυρή συμβολική έκφραση μιας συναινετικής διαδικασίας, μακριά από επικίνδυνες ‘προσθαφαιρέσεις’ βουλευτικών ψήφων, που υπονομεύουν το κύρος του θεσμού αλλά και του Κοινοβουλίου. Ένα μήνυμα στους εταίρους και τις αγορές ότι τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου της χώρας μπορούν να δίνουν συναινετικές λύσεις σε μείζονα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα. Και να υπάρξει συμφωνία για ένα ορατό χρονοδιάγραμμα πορείας προς τις εθνικές εκλογές τον Μάιο του 2015». Ο Θ. Μαργαρίτης σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε, μας τόνισε ότι με αυτήν την πρόταση επιχειρείται να ληφθεί μια πολιτική πρωτοβουλία που θα σταματήσει την πνιγηρή ατμόσφαιρα που αποπνέουν οι συναλλαγές με τους βουλευτές και τα δύο μεγάλα κόμματα και την ομαλή και συντεταγμένη μετάβαση μέσα από εκλογές.

∆εν έγινε δεκτή η πρόταση των έξι

“

ορίζοντας για τη διεξαγωγή εκλογών, γεγονός που εκ των πραγμάτων βοηθά τη συγκυβέρνηση να συνεχίσει να ασκεί τις πολιτικές της απρόσκοπτα. Η προσπάθεια δεν κατάφερε να συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό υπογραφών, με αποτέλεσμα η πρωτοβουλία να μην έχει ιδιαίτερη δυναμική. Το γραφείο Τύπο σχολίασε δηκτικά: «Αν είναι ακριβές ότι η πρωτοβουλία για εκλογή Προέδρου συναινετικά τοποθετεί τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών αορίστως μέσα στο 2015, αυτή αντικειμενικά παρέχει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση Σαμαρά της αποκλειστικής διαχείρισης της παράτασης του μνημονίου. Το θέλουμε αυτό; θέλουμε την παράταση αυτών των πολιτικών που εγκλώβισαν την οικονομία στην ύφεση και τραυμάτισαν την κοινωνική συνοχή; Εμείς, λέμε όχι.» Οι κινήσεις αυτές αν και δείχνουν μια κινητικότητα στο κοινοβουλευτικό πεδίο, η εκτίμηση της ηγεσίας της ∆ΗΜΑΡ είναι ότι δεν πρόκειται να φέρει ουσιαστικά αποτελέσματα για το κυβερνητικό στρατόπεδο. Ήδη πάντως οι βουλευτές της ∆ΗΜΑΡ ανασκεύασαν μερικώς, καθώς τόνισαν ότι η πρόταση αυτή προϋποθέτει τη συμφωνία των δύο μεγάλων κομμάτων και ότι η πρόταση αυτή «για εθνική συμφωνία είναι ενιαία και δεν συνδέεται με την επιλογή και την ψήφο του καθενός βουλευτή στην εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας». Ο Ν. Τσούκαλης προχώρησε ένα βήμα περισσότερο: «Σε περίπτωση που δεν καταστεί αυτό δυνατό (εν. να συναινέσουν τα δύο κόμματα), δεσμεύομαι από τις αποφάσεις του συνεδρίου της ∆ΗΜΑΡ και δεν πρόκειται να ψηφίσω για Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας».

Εκτίμηση που εκφράστηκε, από την πλειοψηφία του καθοδηγητικού οργάνου της ∆ΗΜΑΡ και του πρόεδρου της Φ. Κουβέλη, όσον αφορά την εκλογή προέδρου της ∆ημοκρατίας, ήταν ότι η απόφαση του πρόσφατου έκτακτου συνεδρίου της είναι ακόμα νωπή και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.

Στη συνεδρίαση που έγινε την Τρίτη, τα υπόλοιπα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής δεν υιοθέτησαν την πρόταση των 6 μελών, ενώ κατηγορηματικά αντίθετος ήταν και ο πρόεδρος της ∆ΗΜΑΡ. Η πρόταση μετά και τη μη υιοθέτησή της από τα υπόλοιπα μέλη του οργάνου, τελικά, δεν τέθηκε καν σε ψηφοφορία. Η εκτίμηση που εκφράστηκε, από την πλειοψηφία του καθοδηγητικού οργάνου της ∆ΗΜΑΡ και του πρόεδρου της Φ. Κουβέλη, όσον αφορά την εκλογή προέδρου της ∆ημοκρατίας, ήταν ότι η απόφαση του πρόσφατου έκτακτου συνέδριου της πώς η ∆ΗΜΑΡ δεν πρόκειται να ψηφίσει για Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας το πρόσωπο που θα προταθεί από τα κόμματα της συγκυβέρνησης, με στόχο να σταματήσει η πολιτική αυτή οποία σημειωτέον ελήφθη με μεγάλη πλειοψηφία- είναι ακόμα νωπή και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Μετά την απόρριψη στο εσωτερικό του κόμματος της πρότασης, αυτή τη φορά τρεις βουλευτές της ∆ΗΜΑΡ, οι Ν. Τσούκαλης, Νίκη Φούντα, Θ. Ψύρρας, επανήλθαν σε κοινοβουλευτικό επίπεδο και με κείμενο που υπέγραψαν μαζί με πέντε ακόμα ανεξάρτητους βουλευτές (πρόκειται για τους Σ. Λυκούδη, Β. Οικονόμου, Γ. Ψαριανό, Χ. Αηδόνη, Π. Τατσόπουλο), ζητούν να εκλεγεί Πρόεδρος της ∆ημοκρατίας από αυτή τη Βουλή ύστερα από συναινετικές διαδικασίες, και να συμφωνηθεί ότι οι εκλογές θα γίνουν μέσα στο 2015. Σε αυτήν τη νέα εκδοχή δεν τίθεται ακριβής χρονικός

Συνάντηση με ΣΥΡΙΖΑ σε καλό κλίμα

Ενδεχόμενα το κείμενο των έξι να είχε στόχο τη δεύτερη –μετά το καλοκαίρι- συνάντηση ανάμεσα στις αντιπροσωπείες, της ∆ΗΜΑΡ και του ΣΥΡΙΖΑ, που πραγματοποιήθηκε δύο μέρες αργότερα στη Βουλή και η οποία κατέδειξε αρκετές και ουσιαστικές συγκλίσεις. Από την πλευρά της ∆ΗΜΑΡ συμμετείχαν ο γραμματέας της Θ. Θεοχαρόπουλος και οι ∆. Αναγνωστάκης, ενώ από την άλλη πλευρά έλαβαν μέρος οι ∆. Βίτσας, Γ. Μπαλάφας και Α. Μητρόπουλος. Σύγκλιση επίσης διαπιστώθηκε στα προγραμματικά στοιχεία, κυρίως στην ανάγκη να αλλάξουν οι συντηρητικές πολιτικές που ακολουθούνται, όπως κοινή ήταν η διαπίστωση πώς το χρέος της χώρας δεν είναι βιώσιμο. Η σταδιακή προσέγγιση των δύο κομμάτων και η σταθερή στροφή της ∆ΗΜΑΡ στο πλαίσιο της σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων, κύκλοι της Αγίου Κωνσταντίνου εκτιμούν ότι μπορεί να συμβάλλει στην ανασυγκρότηση του χώρου, αν και αναγνωρίζεται ότι παραμένει πολλαπλά τραυματισμένος. Ενώ υπάρχει και η άποψη που διατυπώνεται από μέρος της μειοψηφίας στο εσωτερικό της ∆ΗΜΑΡ ότι η όχι μόνο μετά, αλλά και προεκλογικά πρέπει να προχωρήσει σε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, η ηγετική ομάδα παραμένει στην άποψη της αυτόνομης διεκδίκησης της ψήφου, όποτε και αν γίνουν εκλογές. Στάθης Κουτρουβίδης

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Όπως υπάρχει ο εκβιασμός του δυνατού υπάρχει και αυτός του αδύναμου ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΓ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, ΑΛΕΚΟ ΚΑΛΥΒΗ

Συζητάμε με τον Αλέκο Καλύβη, για τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις, τις δυνατότητες διαπραγμάτευσης του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τον τρόπο που πρέπει να κινηθεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης προκειμένου να μην δώσει την αίσθηση ότι είναι “μία από τα ίδια”. Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης Ποια είναι η εκτίμησή σας για τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης - τρόικας; Για να γίνουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις χρειάζονται δύο μέρη με διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις και διαφορετικά σχέδια. Αυτό δεν συμβαίνει σε αυτή την περίπτωση καθώς σε όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η καρέκλα του διαπραγματευτή, από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, ήταν κενή. Η στρατηγική του υπάκουου μαθητή ήταν καθοριστική καθώς έδινε τη δυνατότητα στην τρόικα να βάζει στο τραπέζι περισσότερα πράγματα και στη μεγάλη τους πλειοψηφία να τα κερδίζει. Η κυβέρνηση εγκλωβίστηκε, λόγω της τακτικής της, αλλά και γιατί υπάρχει συναντίληψη με την τρόικα. Αυτήν τη στιγμή γίνεται η τελευταία διαπραγμάτευση και θέλουν να διασφαλίσουν πρόσθετο ασφυκτικό έλεγχο, έχουν εμπλακεί και άλλοι παράγοντες, όπως η παραμονή ή όχι του ∆ΝΤ στην Ευρώπη. Επίσης, υπάρχει το ζήτημα της πολιτικής απονομιμοποίησης της κυβέρνησης και οι δανειστές θέλουν να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν αλλά και να προκαθορίσουν καταστάσεις για μια νέα κυβέρνηση. Επιπλέον, είναι ενδεικτικό ότι το χρέος έχει βγει εντελώς από το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης. Συζητιούνται μόνο θέματα όπως η προληπτική γραμμή πίστωσης και η αξιολόγηση. Αν υπάρχει ένα στοιχείο που διαπραγματεύεται η κυβέρνηση αυτό είναι το θέμα της πολιτικής της επιβίωσης, αλλά αυτό είναι κάτι που δεν αφορά το λαό και την κοινωνία. Η ουσία πάντως παραμένει ότι η κυβέρνηση έχει αποδεχτεί ένα πρόγραμμα πρόσθετων περικοπών της τάξης των 2 δισ., περισσότερο από αυτά που προβλέπει ο προϋπολογισμός, το οποίο θα βαρύνει πάλι τα λαϊκά στρώματα, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη φορά το σκληρά ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής της. Η αδιαλλαξία της τρόικας δεν είναι κάτι νέο. Από την αρχή δεν δείχνει πρόθεση να «βοηθήσει» τον Σαμαρά με κάποια χαλάρωση των απαιτήσεων. Σας προβληματίζει καθόλου αυτό; Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχουν πολιτικοί συναισθηματισμοί. Οι δανειστές θέλουν να εξασφαλίσουν τα συμφέροντά τους και αυτό είναι που καθορίζει τη στάση τους. Προφανώς θα ήθελαν να διευκολύνουν μια φιλική προς αυτούς κυβέρνηση. Το γεγονός ότι δεν το κάνουν, οφείλεται κυρίως στο ότι πιστεύουν πως αυτή η κυβέρνηση είναι τελειωμένη. Γνωρίζουν ότι έρχεται ένας νέος διαπραγματευτής, μια νέα κυβέρνηση, που προσπαθούν να την υπονομεύσουν βάζοντάς της νέα εμπόδια. Επιπλέον, δεν θέλουν να δημιουργούνται προηγούμενα χωρίς αυτά να έχουν γίνει αναπόφευκτα.

Απαραίτητη η επιμονή και η αποφασιστικότητα

Για ποιο λόγο, λοιπόν, μια κυβέρνηση της αριστεράς να είναι πιο αποτελεσματική στη διαπραγμάτευση; Με δεδομένο και όσα είπατε περί αποφυγής παραδείγματος.

Θα σκεφτούν πολύ να δημιουργήσουν μια μείζονα κρίση στην Ευρώπη. Αρκεί εμείς να εμφανιστούμε αποφασισμένοι να εφαρμόσουμε, σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από εκβιασμούς, το πρόγραμμά μας, να δώσουμε προτεραιότητα στις ανάγκες της κοινωνίας και όχι των δανειστών, όπως άλλωστε έχουμε αποφασίσει και στο συνέδριό μας.

“

Το ΚΚΕ να αλλάξει στάση

Ο τρόπος που ο κ. Κουτσούμπας αντιμετωπίζει σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ, ως μια ακόμα αστική πολιτική δύναμη, είναι ανιστόρητος. Η ανάλυσή του είναι πέρα για πέρα λάθος και το ΚΚΕ οφείλει να ξαναδεί τη στάση του, διότι εμφανίζεται ως ο αριστερός ψάλτης του συστήματος.

Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ εισάγει μια τομή. ∆εν πρόκειται ούτε να διαχειριστούμε την υπάρχουσα κατάσταση ούτε και να διαπραγματευτούμε σε αυτό το πλαίσιο. Αυτό είναι πολύ κατανοητό στους δανειστές και πρέπει να γίνει ακόμα πιο πιεστικό με τη δημιουργία ενός λαϊκού κινήματος στήριξης των θέσεων μιας αριστερής κυβέρνησης. Εάν δεν υπάρχει λαϊκή στήριξη και κοινοβουλευτική πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ, τα πράγματα θα είναι αρκετά δύσκολα. Εμείς όμως έχουμε μια τεράστια διαφορά σε σχέση με την παρούσα κυβέρνηση: Εκπροσωπούμε τα συμφέροντα των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων και όχι της

ολιγαρχίας και έχουμε εναλλακτικό σχέδιο. ∆εύτερον, έχουμε την αποφασιστικότητα να επιμείνουμε στις θέσεις μας. Τρίτον, αξιοποιούμε τις αλλαγές που γίνονται στην Ευρώπη όπου παντού διατυπώνονται αιτήματα υπέρβασης της λιτότητας. Όλα αυτά δημιουργούν νέα δεδομένα αλλά και ρωγμές στον αντίπαλο. Μια πολιτική δύναμη με επιμονή, προγραμματικές αρχές και έχοντας τη λαϊκή στήριξη μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα. ∆εν θα είναι εύκολο, θα μας βάλουν εμπόδια, αλλά όπως υπάρχει ο εκβιασμός του δυνατού υπάρχει και ο εκβιασμός του αδύναμου. ∆ηλαδή;

Θα ήθελα ένα σχόλιο για τη στάση του ΚΚΕ και κυρίως για τις τελευταίες δηλώσεις του κ. Κουτσούμπα ότι δεν θα δοθεί καθόλου περίοδος χάριτος σε μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι καθαρό ότι με το ΚΚΕ υπάρχουν ιδεολογικές διαφορές και άλλη στρατηγική στόχευση. Όταν, όμως, υπάρχει αυτή η κοινωνική καταστροφή είναι παράλογο να μην αναζητούνται κάποιες λύσεις ενιαίας παρέμβασης της αριστεράς. Πιστεύω ότι, εκ των πραγμάτων, θα υπάρξουν βήματα που κυρίως θα αφορούν το ίδιο το ΚΚΕ, διότι αυτό θέλει ο κόσμος της αριστεράς. Αν, για παράδειγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ υποβάλει στη Βουλή τις προγραμματικές του δηλώσεις οι οποίες θα καταργούν το μνημόνιο, θα αντιμετωπίζουν την ανθρωπιστική κρίση, θα βάζουν το θέμα της διαγραφής του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, θα ενισχύουν τη θέση των εργαζομένων, τότε και το ΚΚΕ θα βρεθεί μπροστά σε μεγάλα διλήμματα. Προφανώς και ο κόσμος της αριστεράς θα είναι στους δρόμους και θα διεκδικεί. Η κοινωνική διεκδίκηση δεν τελειώνει με κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο τρόπος, όμως, που ο κ. Κουτσούμπας αντιμετωπίζει σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ, ως μια ακόμα αστική πολιτική δύναμη, είναι ανιστόρητος. Η ανάλυσή του είναι πέρα για πέρα λάθος και το ΚΚΕ οφείλει να ξαναδεί τη στάση του διότι εμφανίζεται ως ο αριστερός ψάλτης του συστήματος. Εμείς προωθούμε ένα μεταβατικό πρόγραμμα που θα συνδέει τις μεγάλες προοδευτικές-αντινεοφιλελεύθερες αλλαγές με την προοπτική του σοσιαλισμού. Σε αυτή την πορεία πρέπει να συναντηθούμε κρατώντας τις διαφωνίες μας.

Οι συμμαχίες να μην ενοχλούν τον κόσμο της Αριστεράς

Έχουν αναφερθεί σε ρεπορτάζ δύο ομάδες «υποψηφίων» για τις λίστες του ΣΥΡΙΖΑ. Η μία αφορά συνδικαλιστικά στελέχη και η άλλη ανεξάρτητους βουλευτές ή πολιτικούς προερχόμενους από άλλα κόμματα. Πρέπει να αφορούν τον ΣΥΡΙΖΑ και με ποιόν τρόπο; ∆ιαχωρίζεται η μία κατηγορία από την άλλη; Εγώ μένω στη θέση που έχει διατυπωθεί στο συνέδριο περί συμμαχιών που εκκινούν, όπως πολλές φορές λέει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, από «αριστερά της αριστεράς» και φτάνουν μέχρι τα «αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας». Επιπλέον, έχουμε αποφασίσει ότι δεν πρόκειται να συνεργαστούμε με ανθρώπους που έπαιξαν ενεργό ρόλο και από θέση ευθύνης στην εφαρμογή της μνημονιακής πολιτικής. Υπάρχουν όμως τρία επίπεδα. Το πρώτο είναι η αποτροπή των 180, το δεύτερο είναι η συγκρότηση των ψηφοδελτίων και το τρίτο είναι οι συνεργασίες. Έχουν τη σχετική τους συνάφεια αλλά και την αυτοτέλειά τους. Προσωπικά, δεν κατανοώ γιατί πρέπει να εντάσσεται κάποιος στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ μόνο και μόνο επειδή δεν ψηφίζει για πρόεδρο ∆ημοκρατίας, ενώ έχει ψηφίσει όλα σχεδόν τα μνημόνια. Αλλά αυτό θα λυθεί με συλ-

λογική απόφαση. Η αναγκαία αποτροπή σχηματισμού προεδρικής πλειοψηφίας έχει πιο πολύ να κάνει με την κινητοποίηση του κόσμου. Αν δημιουργηθεί ένα μεγάλο μαζικό πολιτικό κίνημα με στόχο να φύγουν άμεσα, θα ασκηθεί πολύ μεγαλύτερη πίεση από διεργασίες κορυφής. Προφανώς και θέλουμε ανοιχτά ψηφοδέλτια και οφείλουμε να δουλέψουμε για αυτό καλώντας λαϊκούς αγωνιστές ανεξάρτητα από την προέλευσή τους. Θέλουμε ψηφοδέλτια νίκης αλλά χρειαζόμαστε και μια κοινοβουλευτική ομάδα νίκης που θα έχει συνοχή και θα δίνει την απαραίτητη σταθερότητα σε μια κυβέρνηση της αριστεράς. Πρέπει εδώ να πούμε ότι η κρίση του πολιτικού συστήματος έχει επηρεάσει και τα συνδικάτα. Συνεπώς, ιδιαίτερα μέσα από το συνδικαλιστικό κίνημα, πρέπει να δούμε στελέχη που έχουν μια πορεία η οποία δεν ενοχλεί τον κόσμο της αριστεράς. Τέλος, εμείς πρέπει να επιμείνουμε στην αναγκαιότητα μετεκλογικής συνεργασίας με τις υπόλοιπες δυνάμεις της αριστεράς -που μπορεί να πάρει διάφορες μορφές από ανοχή μέχρι συμμετοχή-γιατί πιστεύουμε ότι αυτό θα δώσει πρόσθετες εγγυήσεις επιτυχούς διακυβέρνησης.

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

Αλμπέρτο Γκαρθόν: Χωρίς οργάνωση της κοινωνίας δεν μπορείς να αλλάξεις τα πράγματα

Ερντογάν - Πούτιν: Νέος αγωγός μέσω Τουρκίας

Συνέντευξη με τον υποψήφιο για την προεδρία της Ενωμένης Αριστεράς. σελ. 12

Παλαιστίνη: Προς τι η διπλωματική κινητικότητα;

Τέλος στο Σάουθ Στριμ, απουσία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. σελ. 15

Της Βιβής Κεφαλά

σοι ασχολούνται με την Μέση Ανατολή γνωρίζουν πολύ καλά ότι το Παλαιστινιακό αποτελεί –για πολλούς λόγους- τον σκληρό πυρήνα των προβλημάτων της τόσο σημαντικής και τόσο εύφλεκτης αυτής περιοχής. Ωστόσο, το συνεχές αδιέξοδο στο οποίο προσκρούουν οι προσπάθειες της Ουάσιγκτον, ήδη από την αρχή της πρώτης θητείας Ομπάμα, για την επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών, καθώς και οι περιφερειακές επιπτώσεις των αραβικών εξεγέρσεων του 2011, παραμέρισαν το Παλαιστινιακό από το επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος. Παρ΄όλα αυτά, το πρόβλημα δεν έπαψε να υπάρχει, όπως υπενθυμίζει η περιοδικότητα των αιματηρών στρατιωτικών επιθέσεων του Ισραήλ εναντίον της Γάζας, όπως αυτή του 2014 με την κωδική ονομασία «Προστατευτικό Όριο». Αντιθέτως, το Παλαιστινιακό πρόβλημα όχι μόνο παραμένει αλλά και εντείνεται εξ αιτίας της εμμονής του Ισραήλ να μην αποδέχεται την μοναδική λύση που θα του πρόσφερε την πολυπόθητη ασφάλεια, δηλαδή την δημιουργία ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Αντί για αυτό, το Τέλ Αβίβ, συνεχίζει την εξόφθαλμη και πολλαπλή καταπάτηση των παλαιστινιακών δικαιωμάτων και αρνείται -με κάθε πρόσχημα- την έναρξη ουσιαστικών συνομιλιών για την επίλυση του προβλήματος.

135 αναγνωρίσεις

Η ισραηλινή επιχειρηματολογία για την δικαιολόγηση αυτής της πολιτικής στηρίζεται στην ανάγκη καταπολέμησης της παλαιστινιακής τρομοκρατίας, που ασκείται πρωτίστως από την Χαμάς, η οποία μάλιστα απειλεί εμπράκτως την ισραηλινή ασφάλεια, εξαπολύοντας ρουκέτες στο νότιο Ισραήλ. Έτσι, το Τέλ Αβίβ χρησιμοποιεί κατά το δοκούν την τρομακτική δύναμη πυρός που διαθέτει εναντίον των Παλαιστινίων, συνεχίζει ακάθεκτο τον εποικισμό των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών, πράγμα που αποδεικνύει έμπρακτα ότι δεν προτίθεται ούτε κάν να προσέλθει σε έναν σοβαρό διάλογο για την επίλυση του προβλήματος, πόσο μάλλον να διαπραγματευθεί την λύση του. Προφανώς, η ισραηλινή κυβέρνηση θεωρεί ότι η τρομακτική ασυμμετρία δυνάμεων σε όλα τα επίπεδα μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής, της επιτρέπει να προχωρά συνεχώς σε νέα τετελεσμένα, να επικαλείται λόγους ασφαλείας και να κατακεραυνώνει κάθε κριτική σε αυτήν την καταστροφική –και για το ίδιο το Ισραήλ πολιτική- αποδίδοντας την στον αντισιωνισμό και στην επιθυμία των επικριτών της να γίνουν μάρτυρες της καταστροφής του εβραϊκού κράτους. Όπως προκύπτει, οι ισραηλινές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα των τελευταίων

Όμως, το τέλμα στο οποίο έχει περιπέσει το Παλαιστινιακό, διαταράχθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2014 με την απόφαση της Σουηδίας να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, το οποίο είχε ανακηρύξει τον Νοέμβριο του 1988 στο Αλγέρι κατά την διάρκεια της 19ης συνόδου του Εθνικού Παλαιστινιακού Συμβουλίου ο ιστορικός ηγέτης των Παλαιστινίων, Γιάσερ Αραφάτ. Το παλαιστινιακό κράτος αναγνωρίστηκε έκτοτε από 134 κράτη αλλά στα κράτη αυτά δεν συμπεριλαμβανόταν κανένα από τα κράτη της ∆ύσης ούτε καμμία από τις χώρες που αποτελούν την ομάδα BRICS. Η Σουηδία, λοιπόν, είναι το 135ο κράτος –και το πρώτο δυτικοευρωπαϊκό- που αναγνωρίζει την Παλαιστίνη, η οποία είχε αποκτήσει στις 29 Νοεμβρίου 2012 το καθεστώς του κράτους – παρατηρητή –μή μέλους στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, με 138 ψήφους υπέρ, 9 κατά και 41 αποχές. Όπως ήταν αναμενόμενο, η πρωτοβουλία της Σουηδίας προκάλεσε την μήνιν του Ισραήλ, όμως στις 13 Οκτωβρίου η βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων με ψήφισμα της ζήτησε από την κυβέρνηση να μιμηθεί το παράδειγμα της Σουηδίας, ενώ λίγες ημέρες αργότερα, το ισπανικό Κοινοβούλιο ακολούθησε το παράδειγμα του βρετανικού. Στις 2 ∆εκεμβρίου, η γαλλική Βουλή υιοθέτησε ψήφισμα -που υπέβαλε το Σοσιαλιστικό Κόμμα- με 339 ψήφους υπέρ και 151 κατά, με το

Συνεχίζεται ο εποικισμός

χρόνων, στηριζόμενες στο δράμα του Ολοκαυτώματος, επιμένουν σε μία αδιάλλακτη και αδιέξοδη πολιτική, η οποία τους επιτρέπει να κερδίζουν τις εντυπώσεις στο εσωτερικό της χώρας. Παράλληλα, τους επιτρέπεται να συνεχίζουν αυτήν την πολιτική, αφού η διπλωματική υποστήριξη των ΗΠΑ αποτρέπει την έκδοση καταδικαστικών αποφάσεων από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, έστω για τις επιθέσεις του εναντίον αμάχων Παλαιστινίων. Κατά συνέπεια, το Ισραήλ θεωρεί δικαίωμα του να εμπαίζει όχι μόνο τους Παλαιστίνιους αλλά και ολόκληρη την διεθνή κοινότητα, να αναμειγνύεται στα εσωτερικά τους και, εν τέλει να παραπέμπει την επίλυση του προβλήματος στις καλένδες.

“

οποίο προτρέπει την γαλλική κυβέρνηση να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος. Αν και οι αποφάσεις που έλαβαν το βρετανικό, το ισπανικό και το γαλλικό Κοινοβούλιο δεν σημαίνουν την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους από το Λονδίνο, την Μαδρίτη και το Παρίσι, ωστόσο, για πρώτη φορά στην πολυετή ιστορία του Παλαιστινιακού προβλήματος, δημιουργείται μία ισχυρή δυτικοευρωπαϊκή δυναμική που κατατείνει στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, με σημείο εκκίνησης την πρωτοβουλία της Στοκχόλμης.

Συσσώρευση κρίσεων Πλέον, το ερώτημα που τίθεται είναι το κατά πόσον η δυναμική που δημιουργήθηκε μπορεί να ενισχυθεί και – πολύ περισσότερο- να έχει αποτέλεσμα. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό όμως, σχετίζεται με τις αιτίες που οδήγησαν στην «ξαφνική» αυτή πρωτοβουλία της Σουηδίας. Η πρώτη αιτία μοιάζει να είναι η ισραηλινή στάση που προκαλεί θλίψη και οργή σε κάθε καλόπιστο παρατηρητή για τα ατελείωτα δεινά του παλαιστινιακού λαού, για την απροσχημάτιστη καταπάτηση του διεθνούς δικαίου αλλά και για τον εμπαιγμό της διεθνούς κοινότητος. Η δεύτερη αιτία μπορεί να εντοπιστεί στις αυξανόμενες απειλές για την ευρωπαϊκή και την διεθνή ασφάλεια, οι οποίες απορρέουν από την εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική. Πράγματι, στις ήδη υπάρχουσες κρίσεις –όπως αυτή του Ιράκ- συσσωρεύονται και νέες όπως η αιγυπτιακή και η συριακή κρίση, που διευρύνονται συνεχώς. Η κατάσταση επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο από την έντονη τρομοκρατική δράση του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε (ΙΚΙΛ) που κατέλαβε εδάφη του Ιράκ και της Συρίας, από την ανάπτυξη της ισλαμικής τρομοκρατίας σε ολόκληρη την υποσαχάριο Αφρική –δηλαδή από τον Ατλαντικό μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα- αλλά και την δράση ισλαμιστών τρομοκρατών στην Υεμένη, πράγμα που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας.

Tο Τέλ Αβίβ χρησιμοποιεί κατά το δοκούν την τρομακτική δύναμη πυρός που διαθέτει εναντίον των Παλαιστινίων, συνεχίζει ακάθεκτο τον εποικισμό των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών, πράγμα που αποδεικνύει έμπρακτα ότι δεν προτίθεται ούτε κάν να προσέλθει σε έναν σοβαρό διάλογο για την επίλυση του προβλήματος ∆ημιουργείται, επομένως, ένας ασφυκτικός κλοιός γύρω από την ∆ύση και τους συμμάχους της, ο οποίος φαίνεται αδύνατον να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά αφ΄ενός διότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε η ΕΕ ούτε οι περιφερειακοί τους σύμμαχοι είναι πρόθυμοι να αναλάβουν το κόστος –οικονομικό και πολιτικό- μίας τέτοιας τεράστιας στρατιωτικής επιχείρησης και αφ΄ετέρου διότι έχει αποδειχθεί ότι τα στρατιωτικά μέσα δεν μπορούν να επιλύσουν πολιτικά προβλήματα. Ίσως λοιπόν να έφθασε η ώρα, της διπλωματίας για την αντιμετώπιση των περιφερειακών προβλημάτων, μια και (αντιστρέφοντας την περίφημη φράση του Κλαούζεβιτς) η πολιτική αποτελεί την συνέχεια του πολέμου με άλλα μέσα. Αυτήν την στιγμή, η απραξία και οι αποσπασματικές αντιδράσεις της ∆ύσης, όπως οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί θέσεων του ΙΚΙΛ, δεν μπορούν να επιλύσουν κανένα πρόβλημα. Αντίθετα, το μόνο που προσφέρουν είναι μία ψευδαίσθηση δράσης στην δυτική κοινή γνώμη, ενώ ευνοεί τα σχέδια των φανατικών. Ίσως, τελικά, μέσα σε αυτό το πλαίσιο αυξημένων απειλών και κινδύνων να μπορεί εξηγηθεί η παράταση που δόθηκε στις συνομιλίες ∆ύσης – Ιράν, αλλά και η διπλωματική κινητικότητα των τελευταίων μηνών με επίκεντρο το Παλαιστινιακό πρόβλημα. Ίσως, επί τέλους, η ∆ύση να έχει αντιληφθεί ότι η μονομέρεια της πολιτικής της και η ασυνέπεια προς τις ίδιες της τις αρχές έχουν στραφεί εναντίον της. Εάν, λοιπόν, οι πολύ θετικές αυτές διπλωματικές κινήσεις ορισμένων δυτικών κρατών βασίζονται στην συνειδητοποίηση των κινδύνων που απορρέουν από την πολιτική που έχει ακολουθηθεί μέχρι σήμερα, αυτό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα. Εξ άλλου, «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.» Συνεχίζει όμως να λείπει το άλλο μισό.

∆ΙΕΘΝΗ

“

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Η ηγετική ομάδα του Ποδέμος αποτελείται από άτομα πολύ καταρτισμένα, με τα οποία έχω μια άριστη σχέση, ακόμη και προσωπική φιλία. Το θέμα είναι ότι αυτοί ερμηνεύουν τον Γκράμσι μέσω του Ερνέστο Λακλάου, θεωρητικού του αριστερού λαϊκισμού, και συνεπώς ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει πια ταξική πάλη. Εγώ έχω άλλη άποψη: δεν υπάρχουν απλά πλούσιοι και φτωχοί, αλλά διαφορετικές κοινωνικές τάξεις.

Χωρίς οργάνωση της κοινωνίας δεν μπορείς να αλλάξεις τα πράγματα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟΨΗΦΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, ΑΛΜΠΕΡΤΟ ΓΚΑΡΘΟΝ

Στην Ισπανία άρχισε η αντίστροφη μέτρηση στην προοπτική των πολιτικών εκλογών που προβλέπονται σε ένα χρόνο, στη λήξη της νομοθετικής περιόδου. Την άνοιξη θα υπάρξει η γενική πρόβα: θα ψηφίσουν σε πολλές πόλεις και περιφέρειες, μεταξύ των οποίων και στην Κοινότητα της Μαδρίτης. Η Ενωμένη Αριστερά θα επιλέξει τον υποψήφιό της για την πρωθυπουργία, μέσα από εσωκομματικές εκλογές που θα είναι ανοιχτές και για τους συμπαθούντες: δεν θα λάβει μέρος ο γραμματέας Κάγιο Λάρα, και κανείς δεν αμφιβάλλει ότι ο νικητής θα είναι ο Αλμπέρτο Γκαρθόν (μέχρι στιγμής μοναδικός υποψήφιος), οικονομολόγος, βουλευτής ήδη πολύ γνωστός παρά το νεαρό της ηλικίας του. Προέρχεται από το κίνημα των αγανακτισμένων, είναι γονιμότατος συγγραφέας και πάρα πολύ ενεργός στα social media. Του έχει ανατεθεί το καθήκον να βρει μια συνεννόηση με το Podemos, το νέο κόμμα του Πάμπλο Ιγκλέσιας που είναι πρώτο (27%) σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου η Ενωμένη Αριστερά έφθασε σε ένα καλό 10%, αλλά οι έρευνες της κοινής γνώμης λένε ότι σήμερα έχει μεγάλη πτώση (4,5%): ο πρώτος στόχος του Γκαρθόν είναι να πάρει πάλι τον ανήφορο. Ο Γκαρθόν επέλεξε την Ιταλία για την πρώτη του «διεθνή αποστολή» από την εποχή που έγινε ο «ισχυρός» υποψήφιος για τις εσωκομματικές εκλογές της Ενωμένης Αριστεράς (Iu) και το «Μανιφέστο» συζητά μαζί του για την απόφασή του να διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος, το Ποδέμος και την πιθανότητα συνεργασίας μαζί τους. •

Ποιο είναι το βασικό πολιτικό νόημα της συμμετοχής σας στις εσωκομματικές εκλογές για να οριστεί ο υποψήφιος πρωθυπουργός της Ενωμένης Αριστεράς; Σε μια στιγμή κοινωνικής επείγουσας ανάγκης, σαν αυτή που βιώνουμε, χρειάζεται ένα εργαλείο για να αλλάξουμε την κοινωνία: αυτό μπορεί να είναι μόνο μια οργανωμένη και ρωμαλέα αριστερά, ακόμη και ιδεολογικά, όπως η Ενωμένη Αριστερά. Χρειάζεται, όμως, μια ανανέωση που να σημαίνει περισσότερο κίνημα και λιγότερο παραδοσιακό κόμμα, λιγότερη γραφειοκρατία: γι’ αυτό βάζω υποψηφιότητα. Θέλω να πω ότι οι εσωκομματικές εκλογές είναι σημαντικές, γιατί τροφοδοτούν τη συμμετοχή νέων ατόμων, αλλά δεν είναι αρκετές: χρειάζεται, πάνω απ’ όλα, να οριστεί μια σχέση μεταξύ βάσης και ηγεσίας με τέτοιον τρόπο, ώστε η τελευταία να νιώθει πάντα ότι δεσμεύεται να εκπροσωπήσει τη βούληση των μελών. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό οι εσωκομματικές εκλογές να διεξαχθούν σε συνθήκες που να το εγγυώνται. Για να γίνω κατανοητός: δεν θέλουμε ένας μεγαλοεπιχειρηματίας να μπορεί να επενδύσει χρήματα για να βοηθήσει να εκλεγεί ένας υποψήφιος που είναι φίλος του…

Το Ποδέμος και ο Γκράμσι

Μιλάτε για μια αριστερά «οργανωμένη και ρωμαλέα, ακόμη και ιδεολογικά»: υπονοείτε ότι το Ποδέμος δεν είναι κάτι τέτοιο; Σε μια στιγμή κρίσης σαν τη σημερινή, το έδαφος κάτω από τα πόδια μας κινείται με μεγάλη ταχύτητα. Η κοινωνική αποσύνθεση που βιώνουμε κάνει τα άτομα να αναζητούν κοινωνική προστασία. Η απάντηση μπορεί να προέλθει από μια οργανωμένη ή από μια ρευστή αριστερά. Κατά τη γνώμη μου το Ποδέμος είναι ένας εξαιρετικός εκλογικός μηχανισμός, αλλά έχει μια υπολογισμένη ιδεολογική αμφισημία και του λείπει η διαρθρωμένη παρουσία στην επικράτεια. Μπορεί να έχει τη δύναμη να επιτύχει ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά αν λείπει η οργάνωση της κοινωνίας και η σαφήνεια προγράμματος δεν θα κατορθώσει να αλλάξει αληθινά τα πράγματα. Γι’ αυτό αγωνίζομαι για μια αριστερά ισχυρή και παρούσα στις

πόλεις και στους χώρους εργασίας, που να παλεύει πραγματικά για την ηγεμονία. Όμως η ηγεσία του Ποδέμος λέει ότι εμπνέεται από τον Γκράμσι… Η ηγετική τους ομάδα αποτελείται από άτομα πολύ καταρτισμένα, με τα οποία έχω μια άριστη σχέση, ακόμη και προσωπική φιλία. Το θέμα είναι ότι αυτοί ερμηνεύουν τον Γκράμσι μέσω του Ερνέστο Λακλάου, θεωρητικού του αριστερού λαϊκισμού, και συνεπώς ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει πια ταξική πάλη. Εγώ έχω άλλη άποψη: δεν υπάρχουν απλά πλούσιοι και φτωχοί, αλλά διαφορετικές κοινωνικές τάξεις. Αυτή η διαφορετική ανάγνωση συνεπάγεται το εξής σημαντικό: εγώ νομίζω ότι δεν αρκεί να κερδίσεις τις εκλογές για να πάρεις την εξουσία. Η κυβέρνηση και η εξουσία δεν είναι το ίδιο. Σε κάθε περίπτωση, δεν θέλω να αρνηθώ ότι είναι πολύ καλοί στο να συλλέγουν τη λαϊκή αγανάκτηση: είναι ένα μεγάλο προτέρημά τους και πρέπει να το αναγνωρίσουμε. Από πολλές πλευρές η υποψηφιότητά σας ερμηνεύτηκε ως το προοίμιο μια σύγκλισης με το Ποδέμος, αλλά δεν λείπουν οι διαφορές μεταξύ σας… Θέλω να είμαι σαφής. Μέσα στην Ενωμένη Αριστερά υπάρχουν αυτοί που βολεύονται με τα μικρά ποσοστά ή με την απομόνωση του τύπου των ελλήνων κομμουνιστών του ΚΚΕ. Εγώ όχι. Εμένα με ενδιαφέρει να αλλάξω την κοινωνία, και γι’ αυτό δεν συμμερίζομαι τις συντηρητικές θέσεις, τις θέσεις υποχώρησης, που υπάρχουν και μέσα στο κίνημά μου. Εγώ θέλω να αγωνιστώ για να νικήσω, να παίξω στην επίθεση, και συνεπώς να συζητήσω και να συνεργαστώ με άλλες πολιτικές δυνάμεις: ο στόχος είναι να οικοδομηθεί μια σύγκλιση γύρω από ένα πρόγραμμα. Και τα προγράμματα της Ενωμένης Αριστεράς και του Ποδέμος μοιάζουν πολύ. Προς το παρόν, όμως, αντιλαμβάνομαι ότι το Ποδέμος σκοπεύει να παρουσιαστεί μόνο του στις εκλογές της επόμενης χρονιάς επειδή δεν σκοπεύει να «μολυνθεί» με τα κλασικά στοιχεία της αριστεράς: κατασκευάζουν έναν εκλογικό μηχανισμό που λέει ότι δεν είναι ούτε δεξιά ούτε αριστερά. Και για μας αυτό είναι λάθος: αν κερδίσεις τις εκλογές στη βάση μιας ηθελημένης αμφίσημης πλατφόρμας, μετά τι θα κάνεις; Ένα άλλο λάθος είναι

να τα βάζεις αδιακρίτως με την «κάστα»: η διαφθορά είναι πρώτα απ’ όλα ένα οικονομικό φαινόμενο, όχι μόνο πολιτικό.

Η ΕΕ είναι ο παράδεισος των τραπεζών

Ας αφήσουμε τις μεμονωμένες πολιτικές δυνάμεις, και ας φανταστούμε ότι σε ένα χρόνο στην Ισπανία θα υπάρχει μια αριστερή κυβέρνηση: τι θα μπορέσει να αλλάξει, αν λάβουμε υπόψη μας τις εξαρτήσεις από το Βερολίνο και από τις Βρυξέλες; Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο παράδεισος των τραπεζών, όχι των ανθρώπων: το χρήμα είναι πιο ελεύθερο από τα άτομα. Γι’ αυτό είναι αυτονόητο ότι το να νικήσεις σε ένα κράτος δεν είναι αρκετό για να μετασχηματίσεις την πραγματικότητα: δεν υπάρχει αμφιβολία. ∆εν παύει όμως να είναι βασικό να το κάνεις αυτό ακόμη και σε τοπικό, δημοτικό επίπεδο. Πρώτα –πρώτα για συμβολικούς λόγους: οι επαναστάσεις τρέφονται και με συναισθηματικά στοιχεία, όπως αποδεικνύει η acampada της Πουέρτα ντελ Σολ του κινήματος 15-M. Η συμβολική δύναμη εκείνου του γεγονότος φάνηκε αργότερα: εμφανίστηκε στις μεγάλες και συνεχόμενες κινητοποιήσεις των επόμενων ετών, που θα ήταν ανέφικτες χωρίς εκείνο το σύμβολο. Εκτός των άλλων, μετράνε φυσικά οι συσχετισμοί δυνάμεων: κι εμείς οι ισπανοί, όπως όλες οι χώρες οφειλέτες, πρέπει να κατανοήσουμε ότι απέναντι στην ΕΕ κρατάμε το μαχαίρι από την πλευρά της λαβής. Ο λόγος είναι απλός: το χρέος μας είναι ένα πρόβλημα των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών. Έλεγε ο Μπρεχτ: ‘Αν έχεις ένα χρέος δέκα χιλιάδων δολαρίων είναι πρόβλημά σου, αλλά αν το χρέος είναι ένα εκατομμύριο το πρόβλημα είναι των τραπεζών’. Η καγκελάριος Μέρκελ θα πάψει να επιβάλλει την πολιτική λιτότητας όταν θα της το ζητήσουν οι τράπεζες της χώρας της: κι αυτό θα συμβεί όταν οι κυβερνήσεις των χωρών της «περιφέρειας» της ΕΕ θα αλλάξουν συμπεριφορά και θα φορτώσουν στις τράπεζες το πρόβλημα του χρέους. Συνέντευξη στον Ιάκομπο Ροζατέλι για το «Μανιφέστο». Μετάφραση: Τόνια Τσίτσοβιτς

στα δίκτυα του κόσµου

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

www.facebook.com/okupacijabioskopa

Κατάληψη τών κινηματογράφων

Με προβολές, συζητήσεις  και συλλογικές κουζίνες συνεχίζεται η κατάληψη του κι-

Η χαμένη τιμή της αμεροληψίας του ΟΗΕ Αυτο-υπονόμευση του Οργανισμού και των υπηρεσιών του από αμφιλεγόμενες αποφάσεις και πολιτικές

Ακτιβιστές ενώνουν τα χέρια στο πλαίσιο σιωπηλής διαμαρτυρίας στο κτίριο του ΟΗΕ, στη Γενεύη.

νηματογράφου Zveda στο κέντρο του Βελιγραδίου από την «Κίνηση για την κατάληψη των κινηματόγραφων», μια πρωτοβουλία ηθοποιών, σκηνοθετών, τεχνικών και άλλων. Η κατάληψη γίνεται με αφορμή την εγκατάλειψη των δέκα δημοτικών κινηματογράφων της πόλης, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των πολυκινηματογράφων και την πλήρη ιδιωτικοποίηση του χώρου, με τις γνωστές συνέπειες που επιφέρει αυτό στην ψυχαγωγία, τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής. www.facebook.com/ningunacallellevaratunombrechile

Στοπ στην εξύμνηση της χούντας

Ολοκληρώθηκε πριν λί γες μέρες η εκστρατεία που ξεκίνησαν οργανώσεις πο-

λιτικών κρατουμένων, συγγενών θυμάτων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το νομοσχέδιο που απαγορεύει την εξύμνηση της δικτατορίας στην Χιλή, σε μια χώρα που ακόμα και σήμερα υπάρχουν δρόμοι, πλατείες και μουσεία με ονόματα αξιωματούχων του καθεστώτος Πινοσέτ. Η εκστρατεία υπογράφτηκε από χιλιάδες ανθρώπους και υποστηρίχτηκε από τους βουλευτές της Χιλιανής αριστεράς, ενώ βασίστηκε σε αντίστοιχες διεθνείς εμπειρίες, όπως την απαγόρευση εξύμνησης του ναζισμού στην Γερμανία. www.nlnl.facebook.com/zwartepietisblackface

Ο Μαύρος Πιτ είναι ρατσιστής

Με τις κινητοποιήσεις που έγιναν την Παρα σκευή σε πολλές ολλανδικές

πόλεις ολοκληρώθηκαν οι δράσεις ενάντια στον Μαύρο Πιτ, που ο εορτασμός του έχει γίνει τα τελευταία χρόνια αντικείμενο αντιπαραθέσεων, αφού πολλοί θεωρούν ότι η καρικατούρα με τα βαμμένα μαύρα πρόσωπα προωθεί ρατσιστικά στερεότυπα. Το «έθιμο» γίνεται κάθε χρόνο στις 5 ∆εκεμβρίου, με χιλιάδες ανθρώπους βαμμένους στα μαύρα να μιλούν με ψεύτικη προφορά, διακωμωδώντας τον μαύρο πληθυσμό της πρώην ολλανδικής αποικίας του Σουρινάμ. ∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

∆ΙΕΘΝΗ

Ο ΟΗΕ, με διαδοχικές παρεμβάσεις, αποφάσισε να ασκήσει πίεση για τα προφανή και αυτονόητα στον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα αλλά παράλληλα, εκθέσεις, πιέσεις και ψηφίσματα, προκάλεσαν αντικρουόμενες αντιδράσεις. Το πιο πρόσφατο ζήτημα που απασχόλησε στο τέλος Νοεμβρίου στη Γενεύη την επιτροπή του ΟΗΕ Εναντίον των Βασανιστηρίων (UNCAT), αφορούσε στην υπερβολική αστυνομική βία, ιδιαίτερα εναντίον μειονοτήτων, στις ΗΠΑ.

ι διαμαρτυρίες στο Φέργκιουσον, υπό το βάρος τής μη-απόδοσης δικαιοσύνης για το θάνατο του Μάικλ Μπράουν (και όχι του «νεαρού μαύρου» όπως επιμένουν να τον αποκαλούν τα ελληνικά δελτία ειδήσεων), πήραν διαστάσεις εξέγερσης. Η εξέγερση αντιμετωπίστηκε με επιπλέον αστυνομική βία και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται, όπως και οι θάνατοι πολιτών, ακόμα και παιδιών, από όπλα αστυνομικών. Το πόρισμα της επιτροπής -στην οποία κατέθεσαν και οι γονείς του Μάικλ Μπράουν- αναφέρει ότι ζητήθηκε από τις ΗΠΑ να υιοθετήσουν μεταρρυθμίσεις, ώστε να συμμορφωθούν με την Συνθήκη Εναντίον των Βασανιστηρίων, του 1987. ∆ιαπιστώνει ότι τα θύματα αστυνομικής βίας είναι, σε δυσανάλογο ποσοστό, κυρίως αφρο-αμερικάνοι και ότι οι περιπτώσεις διακρίσεων εναντίον εγχρώμων έχουν αυξηθεί μετά το 2009. Εκφράζει «ανησυχία» για τους θανάτους 958 κρατουμένων το 2012 -αύξηση 8% από το 2010-, για τα κριτήρια καταλογισμού ποινών σε νεαρούς κατάδικους, για τις συνθήκες σωφρονισμού στις φυλακές και «βαθιά ανησυχία» για την επ’ αόριστον κράτηση των υπόπτων για τρομοκρατία στο Γκουαντάναμο. Παρά τα αποτελέσματα του πορίσματος και τη δική του παραδοχή ότι «η καχυποψία μεταξύ αστυνομικών δυνάμεων και έγχρωμων κοινοτήτων είναι, εν μέρει, αποτέλεσμα της κληρονομιάς φυλετικών διακρίσεων στη χώρα», ο πρόεδρος Ομπάμα επέλεξε «αναβάθμιση» της εκπαίδευσης των αστυνομικών δυνάμεων καταστολής και όχι τον περιορισμό τού -δαπανηρού- εξοπλισμού τους

με βαρέα όπλα και θωρακισμένα οχήματα που έχουν χρησιμοποιηθεί στους πολέμους σε Ιράκ και Αφγανιστάν, σύμφωνα με τον «Guardian». Το εκτελεστικό διάταγμα που σκοπεύει να εκδώσει μέσα στον Φεβρουάριο 2015, θα προβλέπει «βελτίωση» στην προμήθεια και διαχείριση του οπλισμού τον οποίο οι τοπικές αρχές αγοράζουν από το Πεντάγωνο αλλά θα διατηρήσει τα προγράμματα εξοπλισμού. Το «εφόδιο» υπέρ της διαφάνειας που ενέκρινε το Κογκρέσο, είναι οι -αμφισβητούμενης αποτελεσματικότητας, σύμφωνα με σχολιαστές- μικροκάμερες, οι οποίες τοποθετημένες στο πουκάμισο θα καταγράφουν τη δράση των αστυνομικών.

Έκθεση για τα βασανιστήρια της CIA

Ένα ακόμα «ευαίσθητο» θέμα που εξέτασαν ερευνητές και νομικοί εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα ∆ικαιώματα και για το οποίο επίσης άσκησαν πιέσεις στον αμερικανό πρόεδρο, είναι η διαβόητη έκθεση της επιτροπής της Γερουσίας για τα βασανιστήρια της CIA. Σε ανοικτή επιστολή δηλώνουν ότι η δημοσίευση της έκθεσης θα ήταν ευπρόσδεκτη από τα θύματα των βασανιστηρίων και τους ανά τον κόσμο υποστηρικτές τους, ενώ παράλληλα θα αποτελούσε «δημόσια απόδειξη ότι και οι ΗΠΑ τηρούν τις αρχές της διαφάνειας και της απόδοσης ευθυνών που αξιώνουν από άλλες χώρες». Το λεκτικό φαίνεται να «φωτογραφίζει» την έκθεση που είχε απευθύνει νωρίτερα η επιτροπή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα ∆ικαιώματα προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, με αίτημα την παραπομπή στο ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο «εγκλημάτων» που φέρονται να έχουν διαπραχθεί από την Βόρεια Κορέα, κάνοντας αναφορά ακόμα και στο δικαίωμα στην τροφή. Ο διεθνής ποινικολόγος Κρίστοφερ Μπλακ στο «New Eastern Outlook» χαρακτηρίζει την έκθεση προϊόν πίεσης της αμερικανικής προπαγάνδας προς τον Οργανισμό, σημειώνει ότι τα αναφερόμενα «εγκλήματα» είναι τα ίδια που διαπράττονται στις ΗΠΑ και αναλύει το

ρόλο που έχουν διαδραματίσει μέλη της επιτροπής σε διεθνή γεγονότα υπέρ των αμερικανικών συμφερόντων. Στο στόχαστρο του Μπλακ βρίσκεται και ο ίδιος ο γ.γ. Μπαν Κι-Μουν ο οποίος διόρισε τα συγκεκριμένα μέλη, «προκάλεσε απογοήτευση» με τις πρακτικές και τις πιέσεις του σε όργανα του ΟΗΕ, ενώ «στο Συμβούλιο Ασφαλείας τείνει να αγνοεί την Κίνα και τη Ρωσία, προς όφελος των ΗΠΑ, Βρετανίας και Γαλλίας, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη, αφού η υποψηφιότητά του υποστηρίχθηκε από τον πρόεδρο Μπους». Για την έκθεση δημοσίευσε πολύ αυστηρούς χαρακτηρισμούς το Κορεατικό Κεντρικό Πρακτορείο Ειδήσεων (KCNA) παραθέτοντας ιστορικά γεγονότα παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ΗΠΑ εντός και εκτός συνόρων. Ο υπουργός Εξωτερικών της Β. Κορέας (με αφορμή και τις ταραχές στο Φέργκιουσον) αποκάλεσε τις ΗΠΑ «τούνδρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπου ασκούνται ανοιχτά πράξεις ακραίων φυλετικών διακρίσεων», ενώ από την κυβέρνηση διοργανώθηκαν μαζικές διαμαρτυρίες στην Πιονγιάνγκ όπου διατυπώθηκαν κατηγορίες για προσπάθεια ανατροπής του πολιτεύματος κι έγινε λόγος για σοβαρά αντίποινα. Γεγονός ανησυχητικό, αλλά όχι πρωτοφανές, παραμένει η αυτο-υπονόμευση της αξιοπιστίας, της αμεροληψίας και της ουδετερότητας του ΟΗΕ και των υπηρεσιών του από «συμμαχίες» και αμφιλεγόμενες αποφάσεις και πολιτικές.

“

Ελισάβετ Πετρίδου

Στο στόχαστρο βρίσκεται και ο ίδιος ο γ.γ. Μπαν Κι-Μουν ο οποίος “προκάλεσε απογοήτευση” με τις πρακτικές και τις πιέσεις του σε όργανα του ΟΗΕ, ενώ “στο Συμβούλιο Ασφαλείας τείνει να αγνοεί την Κίνα και τη Ρωσία, προς όφελος των ΗΠΑ, Βρετανίας και Γαλλίας, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη, αφού η υποψηφιότητά του υποστηρίχθηκε από τον πρόεδρο Μπους”.

∆ΙΕΘΝΗ

“

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΣΚ) δεν μπορεί να συγκρατήσει ούτε την κοινοβουλευτική του ομάδα ούτε και τους στενά συνεργαζόμενους οικολόγους. Οι βουλευτές του έχουν σχηματίσει μια μόνιμη σχεδόν ομάδα 35 βουλευτών που αμφισβητούν την πολιτική του, απέχουν από τις ψηφοφορίες. Και όπως φημολογείται βρίσκονται ένα βήμα πριν την καταψήφιση του νομοσχεδίου για τα εργασιακά.

Σύμπτωμα μιας ∆ημοκρατίας άρρωστης ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΑΡΚΟΖΙ

Νικολά Σαρκοζί μετά από δύο χρόνια απουσίας μετά την ήττα στις προεδρικές εκλογές του 2012, επέστρεψε στην πολιτική ζωή της Γαλλίας. Εκλέχτηκε την περασμένη εβδομάδα πρόεδρος στο UMP, έκανε το πρώτο βήμα για την επανεκλογή του στην προεδρία της χώρας, σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οι δικοί του άνθρωποι. Για αρκετούς όμως, ο Ν. Σαρκοζί μετά την εκλογή του στην ηγεσία του κόμματος, φαίνεται να νοιάζεται περισσότερο να πάρει στα χέρια του, δηλαδή να ελέγξει την πορεία των δικαστικών ερευνών για τις υποθέσεις στις οποίες φέρεται να εμπλέκεται. Και αυτές δεν είναι λίγες: αφορούν την «παράνομη χρηματοδότηση για την εκλογική καμπάνια», την «κατάχρηση εξουσίας», τις καλές του σχέσεις, με τον Καντάφι, ο οποίος όπως έγινε γνωστό χρηματοδότησε τον προεκλογικό του αγώνα, με 50 δισ. ευρώ το 2007. Για μερικές υποθέσεις, αν επιβεβαιωθούν, μπορεί να του επιβληθούν ποινές μέχρι και δέκα χρόνια φυλάκιση. Ο Νικολά Σαρκοζί μόλις ανέλαβε την ηγεσία φρόντισε να τακτοποιήσει μια υπόθεση που την είχε πληρώσει το κόμμα, κατέθεσε ένα τσεκ 363,615 ευρώ στο ταμείο του κόμματος. ∆ηλαδή, ένα πρόστιμο γιατί είχε υπερβεί τις νόμιμες δαπάνες στον προεκλογικό αγώνα. Πέρα, όμως, από τις δικαστικές υποθέσεις ήταν ένας πρόεδρος αποτυχημένος. Τις συνέπειες της πολιτικής του την οποία ακολούθησε και ο αντίπαλός του Φρ. Όλάντ, πληρώνουν σήμερα οι Γάλλοι.

«Από υπερπρόεδρος, κωμικός»

«Η πολυπραγμοσύνη του Σαρκοζί το 2008-2009 να προσφέρει τις καλές του υπηρεσίες στον παγκόσμιο αγώνα ενάντια στο πανδαιμόνιο των χρηματοπιστωτικών αγορών… αποδείχθηκε ένας επικίνδυνος αυτοσχεδιασμός» αναφέρει ο αρθρογράφος της «Λιμπερασιόν» και συνεχίζει, «ο υπερπρόεδρος κατάντησε τελικά κωμικός» Η δραστηριότητά του αυτή, ιδιαίτερα στα ευρωπαϊκά πράγματα είχε σαν αποτέλεσμα οι λαοί της Ευρώπης να βρίσκονται φυλακισμένοι «στο σιδερένιο κλουβί» του Συμφώνου Σταθερότητας και των συμφώνων για αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, τον έλεγχο των προϋπολογισμών των κρατών από τις Βρυξέλλες κ.λπ. που προώθησε το δί-

δυμο Μαρκοζί. Με βάση αυτά τα σύμφωνα δέχεται σήμερα η Γαλλία τις ταπεινωτικές παρεμβάσεις της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών για τη συμμόρφωση της με τις υποδείξεις της… Ο Νικολά Σαρκοζί ποτέ δε συμβιβάστηκε με την ιδέα ότι είχε ηττηθεί. Γι΄ αυτό προετοίμασε την επιστροφή του χωρίς να έχει τίποτα το καινούριο να πει. Γύρισε, όμως, γιατί είχε βαθιά τη «συναίσθηση του καθήκοντος» όπως είπε. Η επιστροφή του έγινε δυνατή γιατί η κατάσταση που επικρατεί στο κόμμα του με τις έντονες διαφωνίες και την αδυναμία να εκλέξει ένα ηγέτη ήταν απογοητευτική. Βασικά, όμως, οφείλεται στην αποτυχία του Φρανσουά Ολάντ που συμβιβάστηκε με τις επιλογές του Βερολίνου και των Βρυξελλών και παρέμεινε δέσμιος της πολιτικής της λιτότητας. Έτσι έδωσε μια ανέλπιστη ευκαιρία στον «πρόεδρο των πλουσίων» να ξαναεμφανιστεί στην πολιτική ζωή.

Έστρωσε το κόκκινο χαλί για την Λεπέν

Από την πρώτη στιγμή επιχειρεί να οργανώσεις το κόμμα στα μέτρα του. Πλαισιώθηκε από ανθρώπους όπως ο Πατρίκ Μπουσό που τον είχε ορίσει υπουργό «Εθνικής Ταυτότητας». Το γεγονός ότι ψηφίστηκε μόνο από το 64,5%, ενώ το 2004, στις αντίστοιχες εκλογές που εκλέχθηκε για πρώτη φορά στην ηγεσία του κόμματος είχε συγκεντρώσει το 85% των ψήφων. Ο συνολικός αριθμός των μελών που ψήφισαν πρόσφατα ήταν σημαντικά μικρότερος. Ο Ν. Σαρκοζί, όμως έχει έναν πιστό αριθμό οπαδών, από τους οποίους «το 64% τάσσεται υπέρ ενός υπερφιλελεύθερου προγράμματος λιτότητας και την κατάργηση του 35ωρου. Το 54% για την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στο 65 έτος της ηλικίας. Το 78% για να μπει τέρμα στη διασφάλιση της εργασίας στους δημόσιους υπαλλήλους, δηλαδή άρση της μονιμότητας. Το 68% την αυστηροποίηση στην αναγνώριση της γαλλικής υπηκοότητας», σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε στη συντηρητική εφημερίδα «Φιγκαρό». Να σημειώσουμε μόνο πως η μεγάλη πλειοψηφία των Γάλλων τάσσεται υπέρ της διατήρησης του 35ωρου παρά τις όποιες αδυναμίες και του συνταξιο-

δοτικού καθεστώτος όπως έχει. Μετά από αυτά τα στοιχεία της έρευνας τίθεται το ερώτημα κατά πόσο οι ψηφοφόροι αυτοί παραμένουν σταθεροί και δε μετακινούνται πιο δεξιά σε ένα κόμμα που μπορεί να υπηρετήσει τις απόψεις αυτές με μεγαλύτερη συνέπεια... Έτσι επιβεβαιώνεται η άποψη όσων υποστηρίζουν ότι ο Σαρκοζί με την πολιτική του έστρωσε το κόκκινο χαλί για να περάσει η Λεπέν.

Για μια κόκκινη- ροζ- πράσινη συμμαχία

Κατά παράδοξο τρόπο η επιστροφή Σαρκοζί θεωρήθηκε «καλό νέο για τους σοσιαλιστές, αλλά δυσάρεστο για τους Γάλλους», όπως είπε ο γραμματέας του ΣΚ, Καμπανέλι. Και αυτό, προφανώς, γιατί πιστεύουν πως οι πολιτικές συζητήσεις θα επικεντρωθούν από τώρα στις προεδρικές εκλογές του 2017, θα υπάρξει μια πόλωση και θα ενισχυθεί ο διπολισμός. Συνεπώς θα διευκολυνθεί η κυβέρνηση να περάσει ανενόχλητη την πολιτική της. Αλλά, κυρίως, επισείοντας τον κίνδυνο της Λεπέν Θα εξαναγκάσει την άλλη αριστερά να την ακολουθήσει στην υπερφιλελεύθερη πορεία της. Η πολιτική της σκέψη γυρίζει μια 15ετία πίσω τότε που ο σοσιαλιστής Λ. Ζοσπέν υποψήφιος για

“Αντίο Αριστερά”

την προεδρία έμεινε έξω από το δεύτερο γύρο. Από τότε έχουν πολλά πράγματα αλλάξει. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΣΚ) δεν μπορεί να συγκρατήσει ούτε την κοινοβουλευτική του ομάδα ούτε και τους στενά συνεργαζόμενους οικολόγους. Οι βουλευτές του έχουν σχηματίσει μια μόνιμη σχεδόν ομάδα 35 βουλευτών που αμφισβητούν την πολιτική του, απέχουν από τις ψηφοφορίες. Και όπως φημολογείται βρίσκονται ένα βήμα πριν την καταψήφιση του νομοσχεδίου για τα εργασιακά. Οι δυνάμεις αυτές της άλλης αριστεράς, της εναλλακτικής αριστεράς επιδιώκουν να σχηματίσουν την κόκκινηροζέ-πράσινη συμμαχία, όπως αναφέρει ο πρώην ευρωβουλευτής του ΣΚ Λιμ-Χουάνγκ-Νγκο (γνωστός για την έκθεση καταπέλτη κατά της τρόικας στην ευρωβουλή) για να τερματιστεί αυτή η φιλελεύθερη πολιτική. Η κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό του ΣΚ μετά την οριστική στροφή προς το φιλελευθερισμό με την πρωθυπουργοποίηση του Βαλς δέχεται συντονισμένες κριτικές από πολλές πλευρές. Τελευταία, άσκησε έντονη κριτική και η πρώην υπουργός Μαρτίν Ομπρί. Μετά απ’ όλα αυτά τίθεται το ερώτημα τι θα γίνει; Μ. Κοβάνης

Τίποτα ακόμα δεν έχει παιχτεί. Όμως πρέπει να σημειώσουμε ότι το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα Ολάντ-Βαλς θέλει να αλλάξει ριζικά το κόμμα. Ένα κόμμα που «οι κοινωνικές του αναφορές και οι πρακτικές του δεν ανταποκρίνονται πια στο παλιό μοντέλο της σοσιαλδημοκρατίας. Τα μέλη του δεν έχουν σχέση με το συνδικαλιστικό κίνημα και τα κινήματα…», σημειώνει ο Ροζέ Μαρτελί και συνεχίζει: «Με άλλα λόγια το ΣΚ δεν μπορεί να θεωρείται ότι είναι το κόμμα των μισθωτών ούτε η οργάνωσή του συνδέεται με το εκλογικό σώμα όπως ήταν τη δεκαετία του 1970». Σ’ αυτό το πλαίσιο της αβεβαιότητας σε σχέση και με τη διπλή κρίση, οικονομική- κοινωνική και πολιτική είναι δύσκολο να γίνει οποιαδήποτε πρόβλεψη. Ωστόσο, εκτιμάται ότι σε κάθε περίπτωση οι διαφοροποιήσεις και αποχωρήσεις από το κόμμα θα συνεχιστούν όσο θα διαπιστώνουν πως είναι αδύνατο να αποτρέψουν την πλήρη φιλελεύθερη μετάλλαξη του κόμματος ούτε και η διάσπασή του. Η αναφορά του γραμματέα του κόμματος Κριστόφ Καμπανέλι στο 1959, το συνέδριο της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας στην πόλη Μπαντ-Γκούντεσμπεργκ, δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι οι γάλλοι σοσιαλιστές είναι έτοιμοι να πουν «αντίο στο μαρξισμό της σοσιαλδημοκρατίας». Όλα αυτά τα χρόνια η ισχυρή διαπάλη των επαναστατικών ιδεών στου κόλπους των διανοουμένων και το βάρος του ΓΚΚ για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα δεν άφηναν περιθώρια να θεωρηθεί σημείο αναφοράς, το συνέδριο στροφής της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας. Σήμερα η αναφορά δεν έχει νόημα γιατί Ολάντ και Βαλς επιδιώκουν να πάνε ακόμα πιο πέρα.

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

“

Νέος αγωγός μέσω Τουρκίας ΑΠΟΥΣΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Οι Βρυξέλλες, παρά τα εμπόδια που έβαζαν όλο το προηγούμενο διάστημα, δεν είναι ικανοποιημένες από την πλήρη διακοπή του έργου. Ήθελαν πιο πολύ να το χρησιμοποιούν ως μοχλό πίεσης εναντίον της Ρωσίας, κάτι που τώρα δεν θα μπορεί να γίνεται.

∆ιακόπηκε η κατασκευή του South Stream.

Όπως ανακοινώθηκε από το ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τουρκία, η Ρωσία σταματάει την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, ενός αγωγού με μεγάλη γεωπολιτική και οικονομική σημασία που σχεδιάστηκε το 2007 από τη ρωσική «Γκαζπρόμ»(50%) και την ιταλική ΕΝΙ (20%). Το 2011 στην κοινοπραξία μπήκαν η γαλλική εταιρεία EdF (15%) και η γερμανική Wintershall (15%).

αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε, ότι ο αγωγός θα ξεκινούσε από το λιμάνι Τζούμπρα της Ρωσίας και υποθαλάσσια θα ενωνόταν με τη Βάρνα της Βουλγαρίας. Από εκεί στη συνέχεια θα ξεκινούσαν δύο διακλαδώσεις: α) Βουλγαρία - Σερβία - Ουγγαρία - Αυστρία και β) Βουλγαρία - Ελλάδα - Ιταλία. Με τον αγωγό αυτό η Ρωσία σκόπευε να περιορίσει την εξάρτησή της από χώρες-τράνζιτ, όπως η Ουκρανία και η Τουρκία. Η δεύτερη διακλάδωση του αγωγού, καθώς και η συμφωνία για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη υπογράφτηκε από την κυβέρνηση Καραμανλή και εγκαταλείφτηκε από την κυβέρνηση Γ.Α. Παπανδρέου. Έτσι προστέθηκε ακόμα μια ήττα στο παθητικό της χώρας μας στον τομέα της διπλωματίας των αγωγών. Ο South Stream ήταν ένα από τα μεγαλύτερα και ακριβότερα έργα στην ιστορία του ρώσικου κολοσσού με δυναμικότητα 63 δισ. κυβικά φυσικού αερίου το χρόνο.

Νέο πλάνο για την «Γκαζπρόμ»

Η «Γκαζπρόμ» πλέον θα κατασκευάσει έναν άλλο αγωγό που θα καταλήγει στην Τουρκία και θα αποτελεί κόμβο (hub) στα σύνορά της με την Ελλάδα. Η Ρωσία προχώρησε σ’ αυτή την απόφαση λόγω των ανυπέρβλητων εμποδίων που έβαζε η ΕΕ , ιδιαίτερα μετά

την επικράτηση του Μπόικο Μπορίσοφ στη Βουλγαρία. Ο Πούτιν δήλωσε ότι η βουλγάρικη κυβέρνηση κάτω από έντονες των ΗΠΑ και της ΕΕ ουσιαστικά οδηγήθηκε στη διακοπή των εργασιών και δήλωσε με νόημα ότι «αν η Βουλγαρία έχασε τη δυνατότητα να συμπεριφέρεται ως κυρίαρχο κράτος, ας πάει να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να της καλύψει τις απώλειες». Είναι γνωστό ότι η Βουλγαρία χάνει μόνο από το τράνζιτ 400 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Σαν εναλλακτική λύση η Ρωσία προτίμησε τη δεύτερη σε μέγεθος εξαγωγική αγορά της «Γκαζπρόμ» την Τουρκία, οι ανάγκες της οποίας για φυσικό αέριο αυξάνονται, σε αντίθεση με την ΕΕ. Η Τουρκία συνδέεται ήδη με τη Ρωσία με έναν ακόμη αγωγό τον Blue Stream. To φυσικό αέριο θα καταλήγει σε έναν κόμβο (hub) στα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα και από εκεί θα προμηθεύονται η Τουρκία (14 δισ. κυβικά το χρόνο), η Ελλάδα και ενδεχομένως η Βουλγαρία. Οι χώρες Σλοβακία, Αυστρία και Ουγγαρία θα προμηθεύονται από το Nord Stream που ενώνει μέσω της Βαλτικής τη Ρωσία με τη Γερμανία . Η Ιταλία, η Σερβία και οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων θα συνεχίσουν να εξαρτώνται από το τράνζιτ μέσω Ουκρανίας. Η ουκρανική κυβέρνηση δεν μπορεί να κρύψει τη χαρά της για την ακύρωση του South Stream, με την κατασκευή του οποίου ήταν κάθετα αντίθετες όλες οι ουκρανικές κυβερνήσεις από την αρχή. Τώρα θα προσπαθήσει να αλλάξει τους όρους τράνζιτ και εκτός των άλλων θα επιδιώξει να αλλάξει το σημείο παράδοσης του ρώσικου φυσικού αερίου προς τις ευρωπαϊκές χώρες, από τα δυτικά σύνορά της στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα.

Ανταγωνιστικά σχέδια

Ο αγωγός προς την Τουρκία θα είναι ένα νέο έργο, στο οποίο θα μπορούν να λάβουν μέρος και τούρκοι επενδυτές. Ο αγωγός θα κινηθεί παράλληλα με τον αγωγό Blue Stream στο βυθό της Μαύ-

ρης Θάλασσας. Παραμένει ανοικτό το θέμα της συμμετοχής στο νέο αγωγό των παλιών μετόχων του South Stream της ιταλικής ΕΝΙ, της γαλλικής EdF και της γερμανικής Wintershall, οι οποίες είχαν το 50% μείον 1 μετοχή στο προηγούμενο σχήμα. Σύμφωνα με ρώσους ειδικούς, το θέμα του νέου αγωγού δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από το 2012 είχε τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μετά την εγκατάλειψη του έργου από τη Βουλγαρία και δευτερευόντως από την Ελλάδα. Στην περιοχή μας υπάρχουν ανταγωνιστικά σχέδια, τα οποία στηρίζονται από τις ΗΠΑ . Η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει την κατασκευή σταθμού μεταφόρτωσης και αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου στο νησί Κρικ της Κροατίας. Η προμήθεια θα γίνεται με τάνκερς που θα μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ, το Κατάρ και την Αλγερία. Και από εκεί θα γίνεται μεταφορά προς την Ουγγαρία κα τα Βαλκάνια. Η κατασκευή του Nabucco, που θα μετέφερε αέριο από την Κασπία Θάλασσα μέσω Τουρκίας στη Βουλγαρία και την Αυστρία, ακυρώθηκε λόγω των μικρών ποσοτήτων του κοιτάσματος του Αζερμπαϊτζάν. Η κατασκευή του ΤΑΡ που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας στη Νότια Ευρώπη αντιμετωπίζει επίσης προβλήματα και ήδη από την κοινοπραξία έχουν αποσύρει τη συμμετοχή τους η γαλλική Total (10%) και η γερμανική ΕΟΝ (9%).

Ευρωπαϊκή Ένωση

Η ΕΕ ζήτησε εξηγήσεις από τη Ρωσία για τη διακοπή της κατασκευής του αγωγού South Stream. Επίσης θεωρεί, ότι η Βουλγαρία δεν πρέπει να ζητάει αποζημιώσεις από τα ευρωπαϊκά ταμεία για τις απώλειες που θα υποστεί από αυτή την εξέλιξη. Οι Βρυξέλλες, παρά τα εμπόδια που έβαζαν όλο το προηγούμενο διάστημα στην κατασκευή του αγωγού, δεν είναι ικανοποιημένες από την πλήρη διακοπή του

έργου. Ήθελαν πιο πολύ να το χρησιμοποιούν ως μοχλό πίεσης εναντίον της Ρωσίας, κάτι που τώρα δεν θα μπορεί να γίνεται. Η προμήθεια φυσικού αερίου προς τη Νότια Ευρώπη, αν γίνεται μέσω Τουρκίας, ενισχύει το ρόλο της τελευταίας και την μετατρέπει σε στρατηγικό εταίρο της Ρωσίας, κάτι που δεν αρέσει καθόλου κυρίως στις ΗΠΑ αλλά και την ΕΕ, η οποία χωρίς να κερδίζει κάτι απ’ αυτό θα εξαρτάται πλέον όχι μόνο από τα καπρίτσια της Ουκρανίας αλλά και της Τουρκίας. Η ΕΕ άσκησε έντονες πιέσεις στη Σερβία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία. Οι δύο πρώτες προέβαλλαν σθεναρή αντίσταση μέχρι το τέλος. Η τρίτη για άλλη μια φορά, με πρόεδρο τον Μπόικο Μπορίσοφ, σύρθηκε.

H Τουρκία αναβαθμίζεται

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου στην περιοχή. Ήδη μετατρέπεται σε χώρα τράνζιτ ενεργειακών πρώτων υλών. Από το έδαφός της διέρχονται τρείς πετρελαιαγωγοί: α) ο αγωγός Μπακού - Σειχάν με δυναμικότητα 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως, β) ο αγωγός Κιρκούκ - Σειχάν με δυναμικότητα 300 χιλιάδες βαρέλια ημερησίως και γ ) ο αγωγός Σαμσούντα - Σειχάν που μεταφέρει 1 εκατ. βαρέλια ρώσικου πετρελαίου ημερησίως. Επίσης από το τουρκικό έδαφος θα περνάνε, μαζί με τον καινούργιο αγωγό, τρείς αγωγοί φυσικού αερίου: α) Blue Stream, με δυναμικότητα 19 δισ. κυβικά το χρόνο, β) ΤΑΡ, με δυναμικότητα 10 δισ. κυβικά και γ) ο νέος αγωγός με δυναμικότητα 63 δισ. κυβικά το χρόνο. Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά στην περιοχή μας η ελληνική εξωτερική πολιτική δεν συμμετέχει, έστω και την ύστατη στιγμή, εγκλωβισμένη σε μια μονόπλευρη και άγονη αντίληψη που δεν λύνει προβλήματα, αλλά συσσωρεύει και οδηγεί σε νέα αδιέξοδα. Μιχάλης Ρένεσης

ΤΟ ΘΕΜΑ

Σ’ αυτούς που κάνουν «οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου»

“

Ο Νίκος δεν έχει αυτοσκοπό την καταστροφή του (από αδιαλλαξία και εμμονή), αλλά μας οδηγεί, σε ένα ταξίδι, όπου όλοι μας, μέσα από την σύγκρουση – ακόμα και με τον ίδιο τον εαυτό – θα αναζητήσουμε και θα εξαντλήσουμε, τα όρια του αγώνα για την προσωπική και κοινωνική μας ελευθερία.

Της Λίνας Βεργοπούλου*

«Η

φωνή του ανθρώπου, που τον πατάει στο στήθος, η μπότα του αυταρχισμού και του ολοκληρωτισμού, ποτέ δεν είναι μελωδική». Είναι κραυγή οργής, που συνοδεύεται από αποφασιστικότητα και δύναμη για να κρατηθεί στη ζωή. Στο πρόσωπο του Νίκου Ρωμανού, καταπατούνται διακαιώματα, που κατακτήθηκαν με σκληρούς αγώνες και αίμα μέσα στις φυλακές. Οι εκπαιδευτικές άδειες είναι «ευεργέτημα» προς τους κρατούμενους, που δεν ανακαλύφθηκε σήμερα. Λειτουργούν εδώ και χρόνια – χωρίς να έχουν καταγραφεί δυσλειτουργίες – και είναι νομικά κατοχυρωμένες. Με τη μη χορήγησή τους στο Νίκο Ρωμανό και στον Ηλία Κωστάρη συντελείται καταφανής παραβίαση της νομιμότητας και της ισότητας στη μεταχείριση των κρατουμένων, του σεβασμού των δικαιωμάτων τους, που ο νόμος τους αναγνωρίζει και η έννομη προστασία τους. Για τον κρατούμενο, ένας ύστατος τρόπος διεκδίκησης των αυτονόητων δικαιωμάτων του, αποτελεί η δύσκολη απόφαση να χρησιμοποιήσουν το ίδιο τους το σώμα σαν οδόφραγμα, τυλιγμένο με υποψία θανάτου ως έσχατη κίνηση πίεσης και ως μοχλό κινητοποίησης και δημιουργίας κινήματος αλληλεγγύης στα αντιστεκόμενα κομμάτια της κοινωνίας. Στην περίπτωση του Ν. Ρωμανού ο δεύτερος στόχος έχει ήδη επιτευχθεί. Ο Νίκος έχει συσπειρώσει γύρω του, ένα ευρύ, μαζικό, πολύμορφο κίνημα αλληλεγγύης, που αγωνίζεται παράλληλα μαζί του και έχουν ήδη νικήσει καθυποτάσσοντας τον φόβο και την απάθεια. Παρόλες τις προσπάθειες βεβήλωσης και απαξίωσης του αγώνα του Νίκου, από την πλευρά του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης, με τη διάδοση φημολογιών «περί σίτισης με υγρή τροφή», η αξιοπιστία του Νίκου, δεν διαστρεβλώνεται και το ηθικό του παραμένει υψηλό και κραταιό.

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκε

νουμε και να δρούμε σε αρμονία με τον εαυτό μας και τις ιδέες μας. Ο Νίκος δεν έχει αυτοσκοπό την καταστροφή του (από αδιαλλαξία και εμμονή), αλλά μας οδηγεί, σε ένα ταξίδι, όπου όλοι μας, μέσα από την σύγκρουση – ακόμα και με τον ίδιο τον εαυτό – θα αναζητήσουμε και θα εξαντλήσουμε, τα όρια του αγώνα για την προσωπική και κοινωνική μας ελευθερία.

Στους νέους με τα πρησμένα μάτια

Η μόνη υπαρκτή λύση Η Πολιτεία, αντί να αναλάβει τις ευθύνες της και να δώσει «τη μόνη υπαρκτή λύση» στο αδιέξοδο, αυτή της χορήγησης των εκπαιδευτικών αδειών προχωρά στη «μη λύση», με τη θέσπιση νομοθετικής τροπολογίας για «κατ΄ ολίγον κρατούμενους φοιτητές», με τη μέθοδο της τηλεδιάσκεψης, που θα αφορά όλους τους κρατούμενους φοιτητές με την ίδια ευκολία που πέρασε, τον εκτρωματικό νόμο για τις φυλακές Γ΄ Τύπου, μετατρέπει την εκπαίδευση των φυλακισμέ-

νων, σε ένα στείρο τηλεπαιχνίδι. Όταν η εκπαίδευση από ζωντανή, βιωματική, διαδραστική διεργασία μέσα στους χώρους των εκπαιδευτικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, μετατρέπεται σε «τηλεριάλιτι σόου», κενού περιεχομένου και ενδιαφέροντος, αυτό δεν αποτελεί «μέση λύση» παρά λύση βαρβαρότητας, απαξίωσης και εξευτελισμού της ίδιας της έννοιας της παιδείας.

Στον Νίκο και στους συντρόφους του, που ενωμένοι δίνουν τον αγώνα τους, ως το τέλος. Στους νέους με τα πρησμένα μάτια και τα ματωμένα πρόσωπα, που πέρα και πάνω από κάθε πολιτική τους επιλογή, μας δείχνουν, ότι δεν ματαιώνουν τη ζωή, αντίθετα, με την αξιοπρέπεια, τη συντροφικότητα και την βαθιά αλληλεγγύη που επιδεικνύουν, την εξευμενίζουν. Σ΄ αυτούς που θα κάνουν «οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου» και μας οδηγούν να κατέβουμε τρυφερά μα και ουσιαστικά στην ελεύθερη και αδέσμευτη ανθρώπινη φύση μας. Σας ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΣΑΣ ∆ΥΝΑΝΤΑ ΩΣ ΤΗ ΝΙΚΗ!

*Η Λίνα Βεργοπούλου είναι γιατρός των απεργών πείνας Νίκου Ρωμανού, Ανδρέα – ∆ημήτρη Μπουρτζούκου, ∆ημήτρη Πολίτη και Γιάννη Μιχαηλίδη και μητέρα του νδρέα – ∆ημήτρη Μπουρτζούκου

6 ∆εκέμβρη 2014, Το τραγού Η ζωή του ανθρώπου, εκ φύσεως από τη στιγμή της γέννησής ως τον θάνατο, εμπεριέχει την οδύνη, αρκεί να μεγαλώ-

Της Ζωής Κωνσταντοπούλου

λες αυτές τις μέρες στη σκέψη μου είναι δύο δεκαπεντάχρονα παιδιά. 6 ∆εκέμβρη 2008. Στον πεζόδρομο της οδού Τζαβέλλα, 9 η ώρα το βράδυ. Ο Αλέξανδρος και ο Νίκος. Είχαν ραντεβού για τη γιορτή του Νίκου. Πήραν από το ψιλικατζίδικο αναψυκτικά και κάθονταν με άλλα παιδιά, στο κέντρο της πόλης. Στα γύρω καταστήματα, άνθρωποι όλων των ηλικιών έπιναν τον καφέ τους. Μετά, θα πήγαιναν σε ένα πάρτυ. Ο Αλέξανδρος είχε αγοράσει ένα βραχιόλι με μια καρδιά για να προσφέρει στην αγαπημένη του… Αυτό το ήσυχο βράδυ του Αγίου Νικολάου, δύο αστυνομικοί δολοφόνησαν τον Αλέξανδρο, στη μέση του δρόμου, επιτιθέμενοι απρόκλητα και πυροβολώντας στο ψαχνό άοπλα, αμούστακα παιδιά. ∆ύο πυροβολισμοί. Ο ένας στην καρδιά, ο άλλος στην ψυχή. ∆ύο θύματα. Ο Αλέξανδρος, που ξεψύχησε στα χέρια του Νίκου και μιλάει πια μόνο μέσα από τη γελαστή φωτογραφία του, ένας μικρός πρίγκιπας. Κι ο Νίκος, που δίνει μάχη ζωής ή θανάτου, ζητώντας από ένα σύστημα που δεν αναγνωρίζει, εκείνα που το ίδιο σύστημα προσποιείται ότι εγγυάται για όλους.

Όσα δεν φαντάστηκε ο Αλέξανδρος

Ο Αλέξανδρος δεν φαντάστηκε ότι θα γινόταν το σύμβολο εξέγερσης μιας γενιάς από την οποία κάποιοι θέλησαν να αφαιρέσουν ακόμη και το δικαίωμα στο όνειρο. ∆εν φαντάστηκε ότι θα έκλαιγαν γι’ αυτόν αγόρια και κορίτσια που δεν τον γνώρισαν ποτέ αλλά συγκλονίσθηκαν από τη δολοφονία του, γιατί είδαν σε αυτόν τον εαυτό τους ή τον αδελφό τους να πυροβολείται και να ξεψυχά πριν ζήσει τη νιότη του. ∆εν διάβασε τα χιλιάδες γράμματα που άφησαν γι’ αυτόν παιδιά της ηλικίας του

αλλά και μητέρες και πατεράδες, παππούδες και γιαγιάδες. ∆εν μύρισε τα λουλούδια που απέθεσαν στον τόπο της δολοφονίας τόσοι και τόσοι ούτε είδε την ταμπέλα που τοποθέτησαν απλοί άνθρωποι-όχι η Πολιτεία- μετονομάζοντας την οδό Τζαβέλλα σε οδό Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου.

Ο Αλέξανδρος δεν είχε ποτέ δεύτερη ευκαιρία. Και αυτή η αδικία είναι αβάσταχτη, αφόρητη. Και το αμετάκλητο βίωμα, το ανεπούλωτο τραύμα, του ζωντανού φίλου κι αδελφού που δολοφονείται και ξεψυχά στα χέρια σου, είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι εξεγείρει όποιον δεν είναι μέσα του νεκρός. Κι από 15χρονα παιδιά κι από νέους ανθρώπους και από ζωντανά πνεύματα, η Πολιτεία δεν μπορεί να περιμένει ούτε να πνίγουν τον πόνο και την οργή τους ούτε να βάζουν το θυμό τους στη φορμόλη της υποκριτικής πολιτικής ορθότητας των συμβιβασμένων. Ο Νίκος Ρωμανός, ο κολλητός του Αλέξανδρου, 21 χρονών σήμερα, διακινδυνεύει τη ζωή του για τις ιδέες του και για το όνειρο της πρόσκαιρης ελευθερίας, που θα του εξασφαλίσουν οι εκπαιδευτικές άδειες που δικαιούται, αφού έδωσε πανελλαδικές εξετάσεις και πέρασε, ενώ ήταν προσωρινά κρατούμενος. Συγκρούεται με το Κράτος, αλλά δίνει στη ∆ημοκρατία μία ευκαιρία να νοηματοδοτήσει ξανά το περιεχόμενό της. Στα γράμματα των ανθρώπων στον Αλέξανδρο, μία λέξη κυριαρχούσε κι επανερχόταν: ΣΥΓΓΝΩΜΗ. Συγγνώμη από τον Αλέξανδρο ζητούσαν άνθρωποι άγνωστοι σε αυτόν, που δεν τον προστάτευσαν. Συγγνώμη ζητούσαν τα παιδιά που δεν ήταν δίπλα του Συγγνώμη ζητούσαν οι μεγάλοι που άφησαν τα παιδιά να μεγαλώνουν σε μια κοινωνία όπου ένας

αστυνομικός θεώρησε ότι αφαιρέσει με το όπλο του μ

Η απεργία πείνας του Ν ποιεί τα ίδια αντανακλαστι συναισθάνεται την ευθύνη τ ανθρώπου, που έχει και πρέ να εξεγείρεται, να αμφισβη ολογικά με το κράτος, να π και για τα όνειρά του και ν θεί, αλλά να ζήσει τη ζωή τ νικά του.

Στον τάφο του Αλέξανδρ

ΤΟ ΘΕΜΑ

∆εκεμβρίου 2014

Tα εκτελεστικά αποσπάσματα της αδιαφορίας και η οργή

Του Θωμά Τσαλαπάτη

ιώθεις συχνά αμηχανία όταν πρέπει να επιχειρηματολογήσεις για κάτι αυτονόητο. Γιατί μόνο ως αυτονόητο μπορεί να περιγραφεί τόσο το αίτημα του Ρωμανού, όσο και το επείγον της κατάστασής του. Η αμηχανία αυτή όμως μεταμορφώνεται, όταν μπροστά της στηθεί ένα άλλο αυτονόητο. Μιλώ φυσικά για την επίδειξη σκληρότητας και αναλγησίας από την μεριά της κυβέρνησης, για τις ακροδεξιές εξυπνάδες του υπουργού Αθανασίου («να γυρίσει πρώτα ο υπουργός παιδείας από την Κίνα και μετά βλέπουμε»), για την προπαγανδιστική αθλιότητα των μέσων ενημέρωσης που ψαλιδίζουν δηλώσεις, μοντάρουν γεγονότα και εστιάζουν σε ό, τι κρίνουν χρήσιμο ώστε να σχηματιστεί το τρεκλίζον επιχείρημά τους . Είναι και αυτή μια στάση που εδώ και αρκετά χρόνια μάθαμε να τη βιώνουμε ως αναμενόμενη και αυτονόητη. Μα στις δεδομένες συνθήκες, με τις μέρες να φυλλομετρούν το σκοτάδι, το χρόνο να κυλά όλο και πιο απότομα προς το στέρεμά του, με έναν άνθρωπο να μετρά τις ώρες του μπροστά στα εκτελεστικά αποσπάσματα της αδιαφορίας, το μόνο που μπορεί να έρθει ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης αυτών των δύο αυτονόητων είναι η οργή.

Το πανηγύρι μίσους

την έμπρακτη και πολύμορφη, που μέρα την μέρα παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις, στήθηκε και ένα πανηγύρι μίσους. Πέρα από τα δελτία των 8 και τις διάφορες υπουργικές δηλώσεις, ένας αρκετά μεγάλος αριθμός άρθρων στα κυρίαρχα μέσα σέρνει το χορό: Ας ξεκινήσουμε από τη δήλωση μετανοίας που απαίτησε ο Ανδρέας Πετρουλάκης στο Protagon («Μολονότι αθωώθηκε για την κατηγορία της τρομοκρατίας, η απολογία του ήταν απολογία επαναστάτη. Αν του δοθεί η ευκαιρία θα προκαλέσει τραύματα σε αυτόν τον κόσμο που μισεί; Ή είναι έτοιμος για μία έντιμη συμφωνία;»), ας κάνουμε μια μικρή στάση στα ιντερνετικά σχόλια του Γρηγόρη Ψαριανού όπου σε ένα παραλήρημα κρετινισμού ο Ρωμανός ταυτίζεται με τον ισοβίτη δολοφόνο, τον Κα-

σιδιάρη, τον κάθε φασίστα εγκληματία, σίριαλ κίλερ και τον «τύπο που γαμούσε τα παιδιά του στην υπόγα που τα ‘χε δεμένα». Και στη συνέχεια ας εισπνεύσουμε τον καθαρό αέρα του μισανθρωπισμού στο άρθρο του Στέφανου Κασιμάτη στην Καθημερινή όπου θα μας φανερωθεί όλη η αλήθεια για τους απεργούς πείνας («κανείς δεν μπορεί να πάρει στα σοβαρά μια απεργία πείνας (και δικαιολογημένα, επειδή μέχρι στιγμής δεν βρέθηκε κανείς να είναι τόσο κορόιδο ώστε να κάνει αληθινή απεργία πείνας)». Αυτά ως ελάχιστο απάνθισμα λόγου για τις στιγμές που πιάνει πουρί η ψυχή του ανθρώπου, αυτά μαζί με τα χιλιάδες ανώνυμα υβριστικά σχόλια κάτω από άρθρα και αναρτήσεις που ξεχνούν να επιχειρηματολογήσουν και αναπαράγουν

ύδι του νεκρού αδελφού Είναι πολλά ακόμη που συμβάλουν στη δημιουργία αυτού του συμπαγούς συναισθήματος. Ταυτόχρονα με την έκταση της αλληλεγγύης προς τον Νίκο Ρωμανό,

ε ότι έχει το δικαίωμα να του μια αθώα ζωή.

ου Νίκου Ρωμανού ενεργολαστικά μιας κοινωνίας που ύνη της για τη ζωή ενός νέου αι πρέπει να έχει το δικαίωμα ισβητεί, να συγκρούεται ιδενα παλεύει για τις ιδέες του και να μην θέλει να υποταχζωή του σύμφωνα με τα ιδα-

ανδρου, η πλάκα γράφει:

μένοι, σε μάχες που δεν δόθηκαν ποτέ» Ο Αλέξανδρος δεν θα φανταζόταν ποτέ ότι αυτή η περικοπή από τον Άμλετ θα ταίριαζε τόσο στη σύντομη και τρυφερή ζωή του. Και ο Νίκος μάλλον δεν θα ήθελε να τον παρομοιάζουμε με έναν μικρό πρίγκιπα του ντε Σαιντ Εξυπερύ. Η εκδικητικότητα απέναντι στο 21χρονο Νίκο Ρωμανό, η δαιμονοποίησή του, η επιμονή ισοπέδωσής του και η απαίτηση υποταγής του, πυροβολούν ξανά και ξανά τον 15χρονο Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο στην καρδιά και βρίσκουν ξανά και ξανά τον 15χρονο Μιχάλη Καλτεζά στο κούτελο. Αποτελούν κρατική υποτροπή σε ένα έγκλημα με τελικό θύμα τη δημοκρατία. Εκείνοι που εισηγούνται αυτήν την υποτροπή και αδιαφορούν για το αποτέλεσμά της είναι οι πιο αμετανόητοι. οι πιο στιγνοί υπαίτιοι των βιωμένων συνεπειών του εγκλήματος.

Για λογαριασμό της κοινωνίας

«ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΤΩΝ 15 ∆ΟΛΟΦΟΝΗΘΗΚΕ 6 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Αν είχα χρόνο….. Αν μ’ άφηνε ο θάνατος που κανείς δεν σταμάτησε….. Αν μπορούσα να σας πω…… Πεθαίνω. Όμως εσείς ζείτε… ∆ικαιώστε με. Πείτε για μένα. Προ πάντων στους ανύποπτους. Σε κείνους που δεν ξέρουν Οι φίλοι μου με λέγαν πρίγκηπα ∆εν φανταζόμουνα ποτέ ότι το όνομά μου θα επικρατούσε τόσο πολύ στον κόσμο Αυτοί οι πρίγκηπες πεθαίνουν αθώοι, δολοφονη-

Ελπίζω όταν δημοσιεύονται αυτές οι γραμμές, η Πολιτεία να έχει επιτέλους ενεργήσει ώστε να μην δολοφονήσει άλλον ένα μικρό πρίγκηπα, που δίνει μια μάχη που δεν θα έπρεπε να χρειαστεί να δώσει ποτέ, για λογαριασμό μιας κοινωνίας που δεν έδωσε ακόμη όλες τις μάχες που έπρεπε να δώσει απέναντι σε ένα κράτος που δεν ζήτησε ποτέ συγγνώμη. Κοινωνία, πολιτεία, πολίτες, πολιτικοί αλλά και οι λειτουργοί της δικαιοσύνης, δικαστές και εισαγγελείς, όλοι έχουμε υποχρέωση να ενεργήσουμε, ο καθένας από τη θέση του, για να ζήσει ο Νίκος και να νικήσει το αίτημά του για εκπαιδευτική άδεια, για μια «ανάσα ελευθερίας», όπως ο ίδιος την περιγράφει. Αν δεν το κάνουμε, δεν θα μπορούμε να ζητήσουμε συγγνώμη ούτε από τον εαυτό μας. •

“

∆εν είμαι σίγουρος πώς μπορεί να εκφραστεί γραπτά η αλληλεγγύη ή πως ακριβώς συλλαβίζεται η οργή μέσα από τα αποχαυνωμένα μας πληκτρολόγια. Πολύ περισσότερο δεν είμαι σίγουρος για το τι μπορεί να προσφέρει το μελάνι ενός άρθρου σε μια υπόθεση που γράφεται με αίμα.

την γελοιότητα περί επαναστατών των βορείων προαστίων, μιας κακομαθημένης γενιάς και επαγγελματιών αλληλέγγυων. Αυτά μαζί με την αδιαφορία των τεχνικά επιδέξιων hipster που μπορούν να επιβεβαιώσουν την ευαισθησία τους σε ένα σωρό σάιτ, εφαρμογές και selfie αλλά στέκουν κοινωνικά ανάπηροι, αναλυτικά ανίκανοι και συναισθηματικά ανάλγητοι μπροστά στο πιο αυτονόητο αίτημα και τον πιο έκτακτο κίνδυνο, μακάριοι να σχολιάζουν σχόλια στις οθόνες του πιο αιχμηρού κενού.

Η απενεχοποίηση του κυνισμού

Αυτό που διακυβεύεται μέρα με την μέρα από την αρχή της κρίσης -και τελευταία σε όλο και μεγαλύτερη επιτάχυνση- είναι η απενοχοποίηση του κυνισμού. Η φτώχεια, η εξαθλίωση και ο θάνατος έχουν γίνει αποδεκτά κομμάτια της κάθε μέρας, ειπωμένα ως στατιστικές από τα στόματα πολιτικών και δημοσιογράφων. Η καλλιέργεια της αδιαφορίας και της απαξίωσης ατροφούν τα κοινωνικά συναισθήματα των ελευθεριών και της δικαιοσύνης . Και κάπου στο σημείο αυτό ακόμη και τα προσχήματα θα περιγραφούν ως αχρείαστα από την μεριά της εξουσίας. Και όπως μας μαθαίνει και η υπόθεση του Νίκου Ρωμανού το τέλος των προσχημάτων δεν απέχει και πολύ από την εξάχνωση των δικαιωμάτων. ∆εν είμαι σίγουρος πώς μπορεί να εκφραστεί γραπτά η αλληλεγγύη ή πως ακριβώς συλλαβίζεται η οργή μέσα από τα αποχαυνωμένα μας πληκτρολόγια. Πολύ περισσότερο δεν είμαι σίγουρος για το τι μπορεί να προσφέρει το μελάνι ενός άρθρου σε μια υπόθεση που γράφεται με αίμα. Ίσως , ένα από τα λίγα που μπορώ να καταθέσω είναι η παράφραση δυο στίχων του Ντύλαν Τόμας που μου έχουν σφηνώσει ανεπανόρθωτα στο μυαλό αυτές τις μέρες. Στην αρχή νόμιζα πως απευθύνονται στο Νίκο Ρωμανό ως συμπαράσταση στην πράξη και τη διεκδίκησή του. Τελικά καταλαβαίνω πως μάλλον απευθύνονται σε όλους μας: Μην πηγαίνεις ήσυχα μέσα σε αυτή τη νύχτα Αλλά με οργή, με λύσσα για τον θάνατο του φωτός http://tsalapatis.blogspot.gr

ΤΟ ΘΕΜΑ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Αλληλέγγυα η κοινωνία στο αίτημα του Νίκου Ρωμανού Σ

ε ψηφίσματα υποστήριξης του Νίκου Ρωμανού έχουν προχωρήσει πολιτικοί και κοινωνικοί φορείς προασπιζόμενοι και αυτοί, όχι μόνο το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της μόρφωσης, που στερείται αυτή τη στιγμή ο νεαρός κρατούμενος, αλλά και εν γένει τη λειτουργία ενός κράτος δικαίου που δεν διαχωρίζει τα πρόσωπα απέναντι στο νόμο, αλλά διέπεται από την αρχή της ισονομίας και δεν δρα εκδικητικά και με διακρίσεις. Άλλωστε, «η απεργία πείνας του Νίκου Ρωμανού δεν αποτελεί υπόθεση απλώς δική του και των οικείων του, αλλά αφορά το σύνολο της κοινωνίας, σε μια περίοδο όπου η δημοκρατία και οι συνταγματικά κατοχυρωμένες ελευθερίες πλήττονται συστηματικά για όλους και όλες. Αναδεικνύει, ταυτόχρονα, και το κεντρικό ζήτημα των συνθηκών κράτησης και των δικαιωμάτων των κρατουμένων, που διαβιούν υπό συνθήκες καταρράκωσης της αξιοπρέπειας και της ανθρώπινης υπόστασής τους», όπως τονίζει στη δήλωση συμπαράστασης ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ. Πέραν από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης τη στήριξή τους έχουν δηλώσει και τα κόμματα, ΚΚΕ, ∆ΗΜΑΡ, ΑΝΕΛ, Ποτάμι, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΚΚΕ-μλ και άλλα της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Με την απαγόρευση, ουσιαστικά, της φοίτησης του Νίκου Ρωμανού στη σχολή που πέρασε μετά από τη διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων, μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των άθλιων συνθηκών κράτησης και του αυταρχικού νομοσχε-

“

δίου για τα κελιά τύπου Γ, οικοδομείται ξεκάθαρα ένα σύστημα τιμωρίας και εκδίκησης που εμποδίζει τελικά την κοινωνική επανένταξη των κρατουμένων. «Παρακολουθούμε με έκπληξη και ανησυχία τη στάση της επίσημης πολιτείας. Η πολιτεία θα έπρεπε να είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι αντί να αποκλείει ένα νέο άνθρωπο από τις σπουδές του θα έπρεπε να επιδιώκει το εντελώς αντίθετο. Αν στόχος του σωφρονιστικού συστήματος είναι ο σωφρονισμός και όχι η τιμωρία, θα έπρεπε να ευχόμαστε και να προβλεπόταν όλοι οι φυλακισμένοι να σπούδαζαν» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Χρήστος Σπίρτζης. Η σημασία της μόρφωσης και της εκπαιδευτικής διαδικασίας για την κοινωνική ένταξη τονίζεται και από τους ίδι-

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ εκδηλώσεων

Κυριακή 7 ∆εκεμβρίου

11 π.μ: πολιτική εκδήλωση με θέμα: «Ασφαλιστικό, Φορολογικό και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις» στην αίθουσα του ∆ημοτικού Συμβουλίου Πτολεμαΐδα. Ομιλητές: Ρομπόλης Σάββας, ∆ιευθυντής ΙΝΕ ΓΕΣΕΕ και Μυτιληνάκης Μιχάλης, Μέλος της Γραμματείας ΜμΕ ΣΥΡΙΖΑ Θα ακολουθήσει συζήτηση. 11:30 πμ: Ανοικτή πολιτική εκδήλωση της Οργάνωσης Μελών πρώην ∆ήμου Ρίου του ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας στην Παραλία Αραχωβίτικων στο κέντρο «Θάλασσα και Ουρανός» για να συζητηθούν οι προγραμματικές θέσεις του κόμματος, όπως παρουσιάστηκαν στην ∆ιεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης. Ομιλητές: Κώστα Σπαρτινός, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, ∆ημοτικός Σύμβουλος Πατρέων και Μαρίνος Μαρκεζίνης, μέλος της Γραμματείας του Τμήματος οικονομική πολιτικής της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ * 6:00 μμ Κύκλος σεμιναρίων των εκδόσεων «Εκτός Γραμμής» με αφορμή το βιβλίο του Ετιέν Μπαλιμπάρ «Κράτος, μάζες, πολιτική». Εισηγούνται: Τάσος Μπέτζελος, Παναγιώτης Σωτήρης, Γιώργος Καλαμπόκας. Πολιτική - Πολιτιστική Λέσχη Εκτός Γραμμής Στρατηγοπούλου 7 & Μαυρικίου, Εξάρχεια 6:30 μ.μ Γ.Σ του ∆ικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Αρτέμιδος –Σπάτων «Μανόλης Γερανιός», στο «Στέκι της Αλληλεγγύης» που άρχισε ήδη την λειτουργία του στην οδό Υπαπαντής 117 και Κοσμά Αιτωλού γωνία .

∆ευτέρα 8 ∆εκεμβρίου

6-10 μ.μ.: Οι ∆ομές Αλληλεγγύης του ευρύτερου Πειραιά συναντιόμαστε στα Καμίνια, στον Πολυχώρο «Κώστας Κωσταράκος», το διήμερο ∆ευτέρα-Τρίτη 8-9 ∆εκεμβρίου και συζητάμε για το βασικότερο κοινωνικό αγαθό, την υγεία, στις συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης και διάλυσης του κοινωνικού κράτους που βιώνουμε. 6:00 μ.μ.: Οι Πολίτες κατά των Πλειστηριασμών απευθύνουν πρόσκληση να συναποφασίσουμε την οργάνωση και κλιμάκωση του αγώνα μας. Στην Ε∆ΟΘ – Προξένου Κορομηλά 51, 4ος όροφος

ους τους φορείς της παιδείας που όλοι υποστηρίζουν το αίτημα του Νίκου Ρωμανού. «Το ∆Σ της ΟΛΜΕ, επισημαίνει καταρχάς τον κίνδυνο να απαξιωθεί και να ακυρωθεί στην πράξη ο πολύτιμος όσο και πολύπαθος θεσμός του σχολείου εντός της φυλακής». «Το δικαίωμα στη μόρφωση και την εκπαίδευση είναι αναφαίρετο για όλους τους ανθρώπους, επόμενα και για όσους κρατούνται στις φυλακές. Κάθε απαγόρευση που παραβιάζει τα δικαιώματα των κρατουμένων στις εκπαιδευτικές άδειες είναι απαράδεκτη και πρέπει άμεσα να αρθεί. Να χορηγηθεί άμεσα άδεια συμμετοχής στην εκπαιδευτική διαδικασία για τον Νίκο Ρωμανό, o οποίος μετά από πανελλήνιες εξετάσεις πέρασε στο ΤΕΙ Αθήνας, καθώς και σε όσους κρατούμενους την

7:00 μ.μ: Η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα ∆ούρου, θα μιλήσει στην Ανοιχτή Συνέλευση - ∆ιαβούλευση με του πολίτες στο Πνευματικό Κέντρο Ρέντη (Μπαχάκη 8) 7:00 μ.μ: Εκδήλωση ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης: “Ο ΣΥΡΙΖΑ και το διεθνές γεωπολιτικό περιβάλλον” με ομιλητές τους: Θοδωρή ∆ρίτσα, κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο, Αντώνη Νταβανέλο, μέλος της πολιτικής γραμματείας και Ερρίκο Φινάλη, μέλος της Κ.Ε. Στον 4ο όροφο της Ε∆ΟΘ, Προξένου Κορομηλά 51.

Τρίτη 9 ∆εκεμβρίου

12.30 12:30 μμ: Εκδήλωση με θέμα : «Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τον τουρισμό». ΕΒΕΑ, Ακαδημίας 7, 6ος όροφος, Αμφιθέατρο «Ερμής». Την εναρκτήρια ομιλία θα πραγματοποιήσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας 7:00 μμ: Ανήσυχες Συζητήσεις. Με τη Μικέλα Χαρτουλάρη στο PUBLIC Συντάγματος. Συγγραφείς και εξουσία στον 20ό και στον 21ο αιώνα. ∆ιλήμματα και Προκλήσεις, Νίκες και Ήττες, Αλήθειες και Ψέματα. Συμμετέχουν: Θανάσης Βαλτινός, Ρέα Γαλανάκη, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, ∆ημήτρης Καλοκύρης, Άρης Μαραγκόπουλος, Μαρία Μήτσορα, Βαγγέλης Ραπτόπουλος, ∆ημήτρης Σεβαστάκης, Κωνσταντίνος Τζαμιώτης, συγγραφέας και Τάσος Τσακίρογλου, 7:00 μμ: Ο Σύλλογος φίλων Κόκκινου και ο ρ/σ Κόκκινο 93,4 σας προσκαλούν στο ∆ημαρχείο Θεσσαλονίκης –αίθουσα ∆ημοτικού Συμβουλίου σε εκδήλωση- συζήτηση με θέμα την Εξέγερση του ∆εκέμβρη του 2008. Ο δημοσιογράφος Θεόφιλος Σιχλέτιδης, ο πανεπιστημιακός Αλέξανδρος Κιουπκιολής και το μέλος της Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Λάσκος, συζητούν για τα γεγονότα του ∆εκέμβρη του 2008, τα “ερωτήματα” που προέκυψαν απ’ αυτά και τα σημάδια που άφησαν στο σήμερα.

Τετάρτη 10∆εκεμβρίου

5:00 μ.μ: Η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ και το τμήμα φεμινιστικής Πολιτικής – Φύλου σας προσκαλούν, στην αίθουσα Γερουσίας της Βουλής σε εκδήλωση – διαβούλευση με θέμα:«Σεξισμός στο Κοινοβούλιο και στο ∆ημόσιο Λόγο». Ομιλήτριες: Μαρία Γκασούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Λαογραφίας και Φύλου, Αφροδίτη Σταμπουλή, βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ . 7:00 μμ: Ο ΣΥΡΙΖΑ Χολαργού Παπάγου σας προσκαλεί στην παρουσίαση των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ για τα ζητήματα της Παιδείας. Θα ακολουθήσει συζήτηση. Στην αίθουσα Μελίνα Μερκούρη στο ∆ημαρχείο Χολαργού

δικαιούνται. Οι προτάσεις για μαθήματα μέσω τηλεδιάσκεψης, εκτός άλλων, υπονομεύει το θεσμό της εκπαιδευτικής άδειας, η οποία έχει συγκεκριμένα και ειδικά χαρακτηριστικά για τους κρατούμενους στις φυλακές, και επιπλέον φαλκιδεύει την ουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αποστερώντας τη από ουσιώδη στοιχεία που συνδέονται και με την αποκαλούμενη διαδικασία κοινωνικής επανένταξης» εξηγεί σε ανακοίνωση η ∆ημοκρατική Πανεπιστημιακή Κίνηση ΑΕΙ. Παρόμοιες δηλώσεις έχουν δοθεί από πλήθος καθηγητών πανεπιστημίων, την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών, δημοτικά συμβούλια της Ελλάδας, δικηγορικούς συλλόγους, την ΠΟΕ – ΟΤΑ, εργατικά συνδικάτα, ιατρικούς συλλόγους και δημοσιογράφους, που αποσαφηνίζουν το λόγο που πρέπει όλη η κοινωνία να ενδιαφερθεί και να μην αφήσει ακόμα μία καταπάτηση δικαιωμάτων να περάσει. «Όταν μπροστά σου εξελίσσεται ένας πόλεμος πρέπει να πάρεις θέση. Όποιος παραμένει ουδέτερος παρατηρητής, είναι σαν να παίρνει τη θέση του ισχυρού που σ’ αυτή την περίπτωση είναι η αυθαιρεσία κι ο αυταρχισμός. Κι όταν η αυθαιρεσία κι ο αυταρχισμός έρχονται αντιμέτωποι με την ίδια τη ζωή, η ουδετερότητα οπλίζει την αυθαιρεσία. Οι δημοσιογράφοι που υπογράφουμε αυτό το κείμενο ζητάμε να γίνει δεκτό το αίτημα του απεργού πείνας Νίκου Ρωμανού, να σπουδάσει και κυρίως να ζήσει». Tζέλα Αλιπράντη

Παρασκευή 12 ∆εκεμβρίου

10:00 μμ Πάντειο Πανεπιστήμιο. ∆ιεθνές Συνέδριο: Κρίση, Κράτος και ∆ημοκρατία. Αξιοποιώντας τη θεωρία του Νίκου Πουλαντζά για την αντιμετώπιση του αυταρχικού καπιταλισμού. Αναλυτικά το πρόγραμμα του Συνεδρίου μπορείτε να το δείτε στο poulantzas.gr * Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας και το Φόρουμ Κοινωνικής Ιστορίας διοργανώνουν συνέδριο με θέμα «∆εκεμβριανά 1944. Το παρελθόν και οι χρήσεις του» (12-13 ∆εκεμβρίου 2014, αμφ. ∆ρακόπουλου). 8:00 μμ: Ο Χώρος Πολιτισμού της δημοτικής κίνησης ΑΝΩ ΚΑΤΩ στο Καλαμάκι στο Πολυχώρο της κίνησης Παλαμηδίου 12-16 εκδήλωση με θέμα: Κοινωνικές και υπαρξιακές διαστάσεις στο αστυνομικό και νουάρ μυθιστόρημα. Ομιλητές οι δημοσιογράφοι Νίκος Ξυδάκης και Κώστας Καλφόπουλος * Για 11η συνεχή χρονιά, η ΑΡΣΙΣ πραγματοποιεί έκθεση με κούκλες ραμμένες από τις κρατούμενες των Γυναικείων Φυλακών Θήβας, στο πλαίσιο του προγράμματος «Λόγος και Ύφασμα», το οποίο υλοποιείται από το 2001. Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στο «Εργαστήρι Μαιρηβή», ∆εληγιώργη 33, Μεταξουργείο, στις 12, 13 και 14 ∆εκεμβρίου 2014.

Σάββατο 13 ∆εκεμβρίου

11:00πμ: Καθώς οι δικηγόροι της χώρας βρίσκονται πλέον σε αποχή διαρκείας, οι δικηγόροι που κινούνται στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ συντονίζουν τη δράση τους. Το Σάββατο 13 ∆εκεμβρίου στις 11πμ. στο ∆ικηγορικό Σύλλογο της Αθήνας (Ακαδημίας 60, Αθήνα) θα πραγματοποιηθεί πανελλαδική συνάντηση των δικηγόρων και των δικηγορικών σχημάτων και παρατάξεων της ριζοσπαστικής αριστεράς. Η παρουσία όλων είναι κρίσιμη!

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

“

“Όλες οι αγωνίστριες του YPJ μοιραζόμαστε έναν κοινό κώδικα ειλικρίνειας, ηθικής και δικαιοσύνης, δεν μπορούμε να φανταστούμε άλλο τρόπο ζωής”. Μότο τους η λέξη “haval”, που σημαίνει φιλία. Τρόπος ζωής τους η αλληλεγγύη και η αδελφοσύνη.

ΚΟΜΠΑΝΙ

Μια μικρή πόλη με φιστικιές Το Κομπανί είναι μια μικρή πόλη 60.000 κατοίκων στα σύνορα Συρίας Τουρκίας. Η ιστορία του ξεκινάει με την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που στις αρχές του 20ού αιώνα είχε ακόμη τον έλεγχό όλης της περιοχής. Με τη δημιουργία της Συρίας και της Τουρκίας χαράχτηκαν σύνορα που χώρισαν οικογένειες, κατέστρεψαν δεσμούς και επαναπροσδιόρισαν ταυτότητες. Το Κομπανί χτίστηκε γύρω από το σιδηροδρομικό σταθμό που κατασκεύαζαν Γερμανοί , σε συμφωνία με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, για να ενώσουν το Βερολίνο με την Βαγδάτη. Ακόμα και το όνομά του είναι παραφθορά της γερμανικής λέξης Kompanie (εταιρεία). Το Κομπανί , που στα αραβικά λέγεται Αϊν αλ Αράμπ, που σημαίνει Αραβική άνοιξη κατοικείται κυρίως από Κούρδους, αλλά και από Άραβες, Τουρκμένιους και Αρμένιους. Είναι ένα από τα τρία καντόνια που απαρτίζουν τη Ρoτζάβα, δηλαδή το Συριακό Κουρδιστάν, το οποίο εφαρμόζει μια πολιτική πρωτόγνωρη για τον αραβικό κόσμο και όχι μόνο. Έχοντας εκδιώξει πράκτορες του καθεστώτος Άσαντ το 2011, και παρά την εχθρότητα από σχεδόν όλους τους γείτονές της, η Ροτζάβα όχι μόνο έχει διατηρήσει την ανεξαρτησία της, αλλά αποτελεί ένα αξιόλογο δημοκρατικό πείραμα.

ο Σύνταγμα της Ρoτζάβα ξεκινάει έτσι: «Εμείς, οι λαοί των ∆ημοκρατικών Αυτόνομων Περιοχών Αφρίν, Τζαζίρα και Κομπανί , μια συνομοσπονδία Κούρδων, Αράβων, Σύρων, Αραμαίων, Τουρκμένιων, Αρμένιων και Τσετσένων, ελεύθερα και με επίσημη δέσμευση ανακοινώνουμε και εγκαθιδρύουμε το παρόν Καταστατικό [Charter]. Επιδιώκοντας την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την αξιοπρέπεια και τη δημοκρατία και καθοδηγούμενοι από τις αρχές της ισότητας και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, το Καταστατικό θέτει σε ισχύ ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, βασιζόμενο στην αμοιβαία και ειρηνική συνύπαρξη και στην κατανόηση ανάμεσα σε όλες τις κοινωνικές ομάδες. Προστατεύει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και επαναβεβαιώνει τo δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση». Με βάση το συγκεκριμένο ριζοσπαστικό πλαίσιο αρχών, η διοίκηση των πόλεων ανατέθηκε σε λαϊκές συνελεύσεις και ανακλητά συμβούλια, με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των εθνικών και θρησκευτικών ομάδων, η ισοτιμία των γυναικών κατοχυρώθηκε πλήρως (σε κάθε δήμο, για παράδειγμα, τα τρία κορυφαία στελέχη πρέπει να περιλαμβάνουν έναν Κούρδο, έναν Άραβα και έναν Ασσύριο ή Αρμένιο Χριστιανό, και τουλάχιστον το ένα από τα τρία άτομα πρέπει να είναι γυναίκα), σχηματίστηκαν αγροτικοί συνεταιρισμοί με απαλλοτρίωση εκτάσεων, δημιουργήθηκε ένας φεμινιστικός στρατός.

Το πείραμα

Την εποχή που η εξέγερση του συριακού λαού ενάντια στο καθεστώς του Άσαντ κατέληξε σε εμφύλιο πόλεμο, βρέθηκε ανάμεσα στις δυνάμεις του απολυταρχικού καθεστώτος και των τζιχα-

ντιστών. Ο κουρδικός λαός της Συρίας ίδρυσε ομάδες λαϊκής αυτοάμυνας (YPG) για να προστατευτεί. Στο Κομπανί συναντήθηκαν στην αντίσταση, το τουρκικό ΡΚΚ (μαρξιστικής-λενινιστικής κατεύθυνσης), το Συριακό Κόμμα ∆ημοκρατικής Ένωσης ΡYD (ιδεολογικά βρίσκεται πιο κοντά στους Ζαπατίστας του Μεξικού, παρά στον Λένιν και στον Μάο) και οι μαχητές Πεσμεργκά από την αυτόνομη κουρδική περιοχή του Ιράκ, που κυβερνάται από συντηρητικές δυνάμεις του Μπαρζανί και του Ταλαμπανί. Το PKK μεταβάλλεται. Έχει δηλώσει ότι δεν επιδιώκει πια να δημιουργήσει ένα κουρδικό κράτος. Αντ’ αυτού, έχει υιοθετήσει το όραμα του «ελευθεριακού κοινοτισμού», καλώντας τους Κούρδους να δημιουργήσουν ελεύθερες αυτοδιοικούμενες κοινότητες με βάση τις αρχές της άμεσης δημοκρατίας, ξεπερνώντας τα εθνικά σύνορα, για τα οποία υπάρχει η πίστη ότι με την πάροδο του χρόνου θα χάσουν όλο και περισσότερο το νόημά τους. Ο κουρδικός αγώνας, καθίσταται πρότυπο ενός κινήματος για πραγματική δημοκρατία, συνεργατική οικονομία, και σταδιακή διάλυση του γραφειοκρατικού κράτους-έθνους. Από το 2005, εμπνευσμένο από τη στρατηγική των ανταρτών Ζαπατίστας, κήρυξε μονομερή κατάπαυση του πυρός με το τουρκικό κράτος και άρχισε να επικεντρώνει τις προσπάθειές του στην ανάπτυξη δημοκρατικών δομών στις περιοχές που ήδη ελέγχει. Αυτό συνέβη στη Ροτζάβα, μια εν δυνάμει κοινωνική επανάσταση. Γράφει ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου στην «Καθημερινή»: «Το συριακό Κουρδιστάν εμφανιζόταν ως ο υπαρκτός τρίτος δρόμος, ανάμεσα στον κοσμικό απολυταρχισμό του προέδρου της Συρίας Άσαντ και τη θρησκευτική τύφλωση των τζιχαντιστών. Σήμερα κινδυνεύει να συντριβεί από τους τζιχαντιστές ή και από

μια ενδεχόμενη τουρκική κατοχή υπό το μανδύα της «ουδέτερης ζώνης». Ήδη η ευρύτερη περιοχή γύρω από το Κομπανί έχει ερημωθεί, καθώς περίπου 200.000 άνθρωποι, η τεράστια πλειονότητα των αμάχων, έχουν γίνει πρόσφυγες για να αποφύγουν τη σφαγή».

ISIS

Ποιοί είναι αυτοί όμως που κατάφεραν σε λίγους μόνο μήνες να θέσουν υπό τον έλεγχό τους μεγάλο μέρος της ανατολικής Συρίας και του βόρειου Ιράκ, καταλαμβάνοντας μεγάλες πόλεις (Μοσούλη, Φαλούτζα) και πετρελαιοπηγές; Οι πληροφορίες Αμερικανών και Κούρδων αξιωματούχων ασφαλείας συγκλίνουν στην εκδοχή ότι αρχηγός τους είναι ο Ιρακινός Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ο οποίος συνελήφθη από τους Αμερικανούς στη Φαλούτζα, στις αρχές του 2004. Όταν απελευθερώθηκε ήρθε κοντά στην Αλ Κάιντα και τον διαβόητο Ιορδανό μαχητή της Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι. Μετά την εξέγερση εναντίον του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, ο Μπαγκντάντι στρατεύθηκε με τους φανατικούς ισλαμιστές στη γειτονική χώρα, για να ιδρύσει τη δική του οργάνωση το 2013. Απορία προκαλεί η προέλαση μόλις 1.800 μαχητών του «Ισλαμικού Κράτους» (ISIS), που κατάφεραν να καταλάβουν μια πόλη δύο εκατομμυρίων κατοίκων, τη Μοσούλη, με έναν ιρακινό στρατό ενός εκατομμυρίου. Οι λόγοι ανάγονται στην διαφθορά του ιρακινού στρατού και των μισθοφόρων του.

Οι γυναίκες

Απέναντι στη βαρβαρότητα των ISIS βρίσκονται οι γυναίκες του Κομπανί . Η ομάδα τους, που ονομάζεται YPJ (το προφέρουν Γιουπάτζου) (Γυναικεία Μονάδα Προστασίας του συριακού Κουρδιστάν) και αριθμεί 7.500 μαχήτριες, ιδρύθηκε το 2012 προκειμένου να προφυλάξει τον άμαχο πληθυσμό από τις επιθέσεις των κυβερνητικών στρατευμάτων της Συρίας, του Μετώπου αλ Νούσρα (παρακλάδι της Αλ Κάιντα) και τώρα του ISIS. Οι τελευταίοι θέλουν να καταλάβουν το Κομπανί , για να μπορούν να έχουν ανενόχλητοι διέλευση στην Τουρκία. Οι συντρόφισσες της Αρίν Μιρκάν, της 20χρονης μαχήτριας, η οποία έκανε επίθεση αυτοκτονίας για να καθυστερήσει τους τζιχαντιστές όταν απείχαν μόλις ένα χιλιόμετρο από το Κομπανί , δεν έχουν τίποτε άλλο για να τους εμποδίσουν παρά μόνο ένα καλάσνικοφ, τα φυσίγγια και την ελπίδα τους. Αυτή η ελπίδα τις κάνει να χαμογελούν μπροστά στην α-

γριότητα των τζιχαντιστών, αυτή τους δίνει το θάρρος να μένουν στα χαρακώματα, ενώ θα μπορούσαν να είχαν φύγει με τους 200.000 πρόσφυγες που εγκατέλειψαν την πόλη. Εκτός από το ενδεχόμενο του αποκεφαλισμού, οι μαχήτριες στο Κομπανί έχουν να αντιμετωπίσουν και τον εφιάλτη ενός βιασμού με ασύλληπτη βαναυσότητα.

Εμείς

Ο Ετιέν Μπαλιμπάρ επισημαίνει ότι στην περιοχή αναπτύσσονται μορφές αλληλεγγύης, αυτοδιαχείρισης και αυτοδιάθεσης που προσδίδουν στην αντίσταση όχι μόνο την έννοια του εθνικιστικού αγώνα, αλλά εκείνη ενός δημοκρατικού πειράματος. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να δούμε στο Κομπανί το έμβρυο μιας εξέλιξης κεφαλαιώδους σημασίας. Μια αστική πολιτική που επιδιώκει να σώσει όλη την περιοχή από τον εξτρεμισμό, που διαταράσσει το παιχνίδι των τύραννων, των φανατισμών, των λαϊκισμών και των ιμπεριαλισμών. Αυτή η ελπίδα είναι μικρή, αλλά είναι ζωτικής σημασίας. Οι μαχητές του Κομπανί το θεωρούν ως το δικό τους Στάλινγκραντ. Εμείς πάλι εδώ στην Ελλάδα, υποκείμενα οι ίδιοι ενός καταστροφικού πειράματος, θεωρούμε χρέος μας να σταθούμε δίπλα σε αυτόν το λαό, σε αυτές τις γυναίκες, τη ζωντανή απόδειξη μιας άλλης κοινωνίας μέσα στα συντρίμμια του σήμερα. Στην ελπίδα της συμμετοχής του αγώνα της αντίστασης με μόνο όπλο την αλληλεγγύη. Η 26χρονη Εβίν Αχμέντ μας λέει: «Όλες οι αγωνίστριες του YPJ μοιραζόμαστε έναν κοινό κώδικα ειλικρίνειας, ηθικής και δικαιοσύνης, δεν μπορούμε να φανταστούμε άλλο τρόπο ζωής.» Μότο τους η λέξη «haval», που σημαίνει φιλία. Τρόπος ζωής τους η αλληλεγγύη και η αδελφοσύνη. Το ατρόμητο, λαμπερό χαμόγελο που έχουν οι Κούρδισσες μαχήτριες το έχουμε συναντήσει σε αφηγήσεις και φωτογραφικά ντοκουμέντα για την Κατοχή, όταν τα κορίτσια του ΕΑΜ έδιναν μάχη στα βουνά εναντίον των Γερμανών. Το Κομπανί σήμερα είναι σύμβολο ηρωισμού, ας το κρατήσουμε ζωντανό. Η αλληλεγγύη κρατά τη ζωή στο Κομπανί.

Υ.Γ.: Το κείμενο αποτελεί μέρος της εισήγησης που έγινε την Τετάρτη 4 ∆εκεμβρίου στην εκδήλωση του Κοινωνικού Ιατρείου Αθήνας για συλλογή φαρμάκων για το Κομπανί. Θεανώ Φωτίου, Ελευθερία Τσακιροπούλου

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρν Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Συντονιστές των Νομαρχι

“

Οι πολιτικές εξελίξεις, η αναγκαία εξώστρεφη δράση του ΣΥΡΙΖΑ, οι διεργασίες στο εσωτερικό, η πολιτική των συμμαχιών και η σχέση του κόμματος με μια πιθανή κυβέρνηση της Αριστεράς είναι από τα θέματα που ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, συζητά και προβληματίζεται. Οι Οργανώσεις Μελών και οι Νομαρχιακές Επιτροπές θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην έκβαση αυτών των συζητήσεων. Στην προσπάθεια εμβάθυνσης του διαλόγου απευθύναμε τρία ερωτήματα σε τρεις συντονιστές Νομαρχιακών Επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ. Μιχάλης Υδραίος, Αγγελική Παπάζογλου και Γιώργος Ματαράγκας απαντούν

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ: ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ

Ολοκληρώσαμε την πρώτη φάση της πολιτικής και προγραμματικής εξόρμησης για το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και την καμπάνια εγγραφής νέων μελών. Στο πλαίσιο αυτό, έγιναν δύο εξορμήσεις, 14 εκδηλώσεις και μία διαβούλευση με φορείς της πόλης στο Μαρούσι. Όλες οι εκδηλώσεις μας καλύφθηκαν επικοινωνιακά με ειδικό υλικό, ενώ καταγράφηκαν, για ποιοτική ανάλυση, όλες οι ερωτήσεις που τέθηκαν από τον κόσμο που πλαισίωσε τις εκδηλώσεις αυτές. Στόχος μας είναι η διαμόρφωση μιας άλλης σχέσης με την κοινωνία, μια άλλη πολιτική λειτουργία, επικοινωνίας του προγράμματος μέσα στις πραγματικές συνθήκες για να συνδεθεί με τις λαϊκές ανάγκες και διεκδικήσεις. Παράλληλα, στηρίζουμε πολιτικά τον αγώνα των τεσσάρων δημοτικών αρχών της περιοχής μας καθώς και της Περιφέρειας Αττικής ενάντια στις μνημονιακές δεσμεύσεις για απολύσεις εργαζομένων, αποψίλωση των κοινωνικών υπηρεσιών και απαξίωση της αυτοδιοίκησης.

Το θέμα των συμμαχιών είναι κομβικό για μια κυβέρνηση της Αριστεράς που έρχεται να εφαρμόσει

ένα εναλλακτικό, ριζοσπαστικό πρόγραμμα ανατρέποντας τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές κόντρα στις εμπεδωμένες αντιλήψεις του συστήματος και τα μεγάλα οικονομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα. Η Αριστερά οφείλει να διαμορφώνει τους όρους των συναινέσεων και της πολιτικής ηγεμονίας των ιδεών της σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας καθώς και στο πολιτικό επίπεδο συνεργαζόμενη με πολιτικές δυνάμεις και πρόσωπα που έγκαιρα και έμπρακτα στάθηκαν απέναντι στις κατεδαφιστικές πολιτικές του μνημονίου. Ως κόμμα θα πρέπει τώρα να αναμετρηθούμε με τον ιστορικό μας ρόλο που αποτελεί η αριστερή διακυβέρνηση της χώρας. Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι ο στόχος αυτός πρέπει να εξυπηρετηθεί άμεσα και άρα δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους η προσπάθεια να μην βρεθούν οι 180 βουλευτές που θα εκλέξουν Πτ∆. Η ηγεσία του κόμματος έχει τη βασική ευθύνη, στο πλαίσιο των αποφάσεων του συνεδρίου, των τελευταίων δύο αποφάσεων της ΚΕ και των πολιτικών συσχετισμών που διαμορφώνονται στην χώρα την τρέχουσα συγκυρία να χειριστεί το

θέμα αυτό. Η συγκρότηση των ψηφοδελτίων αποτελεί μία ξεχωριστή διαδικασία κατά την οποία βαρύνουσα θα πρέπει να είναι η θέση των οργανώσεων και των Νομαρχιακών Επιτροπών.

Το κόμμα διατηρώντας την αυτονομία και τον ειδικό πολιτικό του ρόλο πρέπει να αποτελέσει συμπαραστάτη της κυβέρνησης της Αριστεράς στις προσπάθειες που θα καταβάλλει για την ανόρθωση της χώρας και το ξεπέρασμα της ανθρωπιστικής κρίσης. Πρέπει να επιτελέσει μία διπλή λειτουργία γεφύρωσης της κοινωνίας με την αριστερή διακυβέρνηση. Αφενός να επικοινωνεί και προωθεί το πρόγραμμά της στην κοινωνία ενισχύοντας τα πολιτικά και κοινωνικά στηρίγματα και αφετέρου να «μπολιάζει» τις πολιτικές και προγραμματικές επιλογές της κυβέρνησης με τα αιτήματα και τις λαϊκές διεκδικήσεις καθιερώνοντας πρωτότυπες, ανοιχτές, συμμετοχικές διαδικασίες συναπόφασης και ευθύνης. •

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΤΑΡΑΓΚΑΣ: ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ

Η Κεφαλλονιά και η Ιθάκη αντιμετωπίζουν σε οξυμένη μορφή τα προβλήματα που συσσώρευσε η λαίλαπα του μνημονίου. Επιπρόσθετα, δεν έχουν επουλωθεί ακόμα οι πληγές από τους σεισμούς του περασμένου χειμώνα, ιδιαίτερα για την περιοχή της Παλικής, ενώ ζητήματα προκύπτουν από το νησιωτικό χαρακτήρα καθώς και από την εποχικότητα της εργασίας. Η ανεργία και η υποαπασχόληση οδηγούν τα νησιά στο μαρασμό. Ως ΣΥΡΙΖΑ δραστηριοποιούμαστε στα κεντρικά πολιτικά ζητήματα όσο και στα ιδιαίτερα θέματα που αφορούν τις κοινωνίες στις οποίες ζούμε, δημιουργώντας ένα όσο το δυνατόν πλατύτερο μέτωπο με κινήσεις πολιτών, αυτόνομα συνδικαλιστικά σχήματα, φορείς.

Οι συμμαχίες πρέπει να εδράζονται κυρίως στο κοινωνικό πεδίο. Η πολιτική αριθμητική ώστε να εμποδίσουμε την κυβέρνηση να συγκεντρώσει τους 180 για την εκλογή προέδρου της ∆ημοκρατίας έχει την αξία της. Ωστόσο, η ισχυρή κινηματική δράση και η ενδυνάμωση των αγώνων είναι αυτές που θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μια αποφασιστική μετατόπιση της κοινωνίας προς τα αριστερά. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να δημιουργηθεί η δυναμική για να εμπεδωθούν οι αλλαγές και οι ανατροπές που προσδοκούμε και να αποτραπούν οι όποιες απόπειρες αποστασίας στους επόμενους μήνες στο κοινοβούλιο καθώς

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

ηση της Αριστεράς και οι συμμαχίες Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ακών απαντούν στην “Εποχή” στα εξής ερωτήματα: 1. Ποια είναι η δράση του ΣΥΡΙΖΑ στην περιοχή σας; Με ποια ζητήματα ασχολείστε και ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε; 2. Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τις πολιτικές συμμαχίες. Πως πιστεύεις ότι πρέπει να διαχειριστεί το συγκεκριμένο ζήτημα ο ΣΥΡΙΖΑ; 3. Είναι πιθανόν σύντομα να συγκροτηθεί μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Ποια πρέπει να είναι η σχέση του κόμματος με αυτήν;

“

Επιμέλεια: Αδάμος Ζαχαριάδης

ΜΙΧΑΛΗΣ Υ∆ΡΑΙΟΣ: ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ Α΄ ΑΘΗΝΑΣ

Σε μια περίοδο που το επικοινωνιακό σύστημα προσπαθεί να πείσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «μία από τα ίδια» το τελευταίο που μας χρειάζεται είναι «μεταγραφές» από το φθαρμένο πολιτικό προσωπικό που θα απαξιώνουν το πολιτικό, αξιακό και ηθικό πλεονέκτημα. Ταυτόχρονα πρέπει να αποφύγουμε μια σεχταριστική στενή λογική.

Η οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ στην Α΄ Αθήνας αναπτύσσει τη δράση της στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας, εδώ όπου συμπυκνώνονται, με δραματικό τρόπο, οι επιπτώσεις της νεοφιλελεύθερης πολιτικής αλλά και οι αντιστάσεις σε αυτήν την πολιτική. Η προσπάθεια μας αυτήν την περίοδο επικεντρώνεται σε τρία επίπεδα: α) Συμμετοχή στα κινήματα αντίστασης στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, προσπάθεια γείωσης αυτών των αντιστάσεων στις γειτονιές της Αθήνας. β) ∆ιαβούλευση του προγράμματος που πρόσφατα εξαγγείλαμε στην Θεσσαλονίκη, αλλά και των άλλων προγραμματικών προτεραιοτήτων που το κόμμα μας επεξεργάζεται, με την κοινωνία. γ) Οργάνωση ενός ισχυρού ΣΥΡΙΖΑ, με αριθμό μελών που να αντιστοιχεί στην πολιτική του επιρροή, προσπάθεια που πρέπει να συνδυασθεί με την συγκρότηση ΟΜ σε όλες τις γειτονιές της Αθήνας. Είναι μια διαδικασία που στην Α΄ Αθήνας έχουμε κωδικοποιήσει ως πέρασμα από τον ΣΥΡΙΖΑ των κοινοτικών διαμερισμάτων, στον ΣΥΡΙΖΑ των γειτονιών. Ταυτόχρονα, επιθυμούμε να ενισχύσουμε τον πολιτικό περίγυρο των οργανώσεων μας , να δουλέψουμε πιο

και προσπάθειες υπονόμευσης –θα χρησιμοποιήσουν κάθε πρόσφορο μέσο- της αυριανής κυβέρνησης της Αριστεράς.

Το κράτος, οι θεσμοί και οι δομές του δεν είναι κάτι «ουδέτερο». Υπάρχουν ιστορικά παγιωμένοι μηχανισμοί, πρακτικές και μέθοδοι, με σαφές συντηρητικό πρόσημο. Το κόμμα με τις επεξεργασίες, τις αξίες και τις αρχές του, θα πρέπει να εμπλουτίσει όλες τις πτυχές της αυριανής κυβέρνησης της Αριστεράς. Το κόμμα πρέπει να είναι ο συλλογικός φορέας που θα τροφοδοτεί με ένα διαρκές συνεκτικό σχέδιο κοινωνικού μετασχηματισμού την κυβέρνηση. Όμως η ταύτιση κυβέρνησης-κόμματος πρέπει να αποφευχθεί καθώς και τα συνακόλουθα φαινόμενα γραφειοκρατικοποίησης του κράτους ή «κρατικοποίησης» του κομματικού φορέα. Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να διατηρήσει την αυτονομία του που θα του επιτρέψει να διατηρήσει μια κριτική απόσταση από λογικές μιας στενής κυβερνητικής διαχείρισης. Απόσταση ωφέλιμη και για τους δύο. Ο εκτεταμένος κοινωνικός και εργατικός έλεγχος, ο πολλαπλασιασμός των εγχειρημάτων αυτοδιαχείρισης και κοινωνικής οικονομίας καθώς και η επέκταση της σφαίρας των δημόσιων αγαθών έχουν να προσφέρουν πολλά σε αυτήν την κατεύθυνση. •

“

συστηματικά σε μεγάλους χώρους εργασίας. Θέλουμε οργανώσεις ισχυρές που να συνδυάζουν την πολιτική εξωστρέφεια με την δημιουργική πολιτική συζήτηση, οργανώσεις μελών που θα αποτελούν τον ΣΥΡΙΖΑ και θα συνδιαμορφώνουν την πολιτική γραμμή του κόμματος.

Στη σημερινή συγκυρία ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει σε πολιτικό επίπεδο μια ευρύτερη συμμαχία όλων των κοινωνικών στρωμάτων που κονιορτοποιούν οι επιλογές της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας. Εκτιμώ ότι πρέπει να εμβαθύνουμε στο επίπεδο των κοινωνικών συμμαχιών. Η διαδικασία εκπόνησης του προγράμματος της κυβέρνησης της Αριστεράς μπορεί να βοηθήσει σε αυτήν την κατεύθυνση. Ταυτόχρονα, οφείλουμε ως ριζοσπαστική αριστερά, όχι μόνο να διατηρήσουμε αλλά και να ενισχύσουμε την ταξική μας μεροληψία, έχοντας στο κέντρο της

Το κόμμα πρέπει να είναι ο συλλογικός φορέας που θα τροφοδοτεί με ένα διαρκές συνεκτικό σχέδιο κοινωνικού μετασχηματισμού την κυβέρνηση. Όμως η ταύτιση κυβέρνησης-κόμματος πρέπει να αποφευχθεί καθώς και τα συνακόλουθα φαινόμενα γραφειοκρατικοποίησης του κράτους ή «κρατικοποίησης» του κομματικού φορέα

πολιτικής μας την μισθωτή εργασία και την νεολαία. Η επόμενη περίοδος θα είναι κρίσιμη. Αν δεν υπάρχουν προηγούμενες εξελίξεις η αποτροπή εκλογής Πτ∆ αποκτά μεγάλη σημασία. Κανείς δεν επιθυμεί την παράταση αυτής της άθλιας κυβέρνησης. Οφείλουμε, λοιπόν, να λειτουργήσουμε ριζοσπαστικά, ενωτικά, συντεταγμένα και ψύχραιμα. Σε μια περίοδο που το επικοινωνιακό σύστημα προσπαθεί να πείσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «μία από τα ίδια» το τελευταίο που μας χρειάζεται είναι «μεταγραφές» από το φθαρμένο πολιτικό προσωπικό που θα απαξιώνουν το πολιτικό, αξιακό και ηθικό πλεονέκτημα. Ταυτόχρονα πρέπει να αποφύγουμε μια σεχταριστική στενή λογική. Η κοινωνία διαθέτει ένα ευρύ φάσμα νέων αλλά και μεγαλύτερων, έντιμων ανθρώπων που ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση της αριστεράς μπορεί να αξιοποιήσει την επόμενη περίοδο από πολλές και διαφορετικές θέσεις ευθύνης.

Πρόκειται για μια στρατηγικού χαρακτήρα συζήτηση που έχει αργήσει να ξεκινήσει. Η γνώμη μου είναι ότι η ηγεσία του κόμματος οφείλει να εκκινήσει άμεσα την σχετική συζήτηση σε όλα τα επίπεδα του κόμματος. Νομίζω ότι πριν το τέλος του χρόνου πρέπει να συνεδριάσει η ΚΕ με θεματολογία που δεν θα αφορά την τρέχουσα πολιτική κατάσταση εκκινώντας και την σχετική διαβούλευση. Πιστεύω ότι στην περίοδο της κυβέρνησης της Αριστεράς πρέπει να αποφύγουμε την κομματικοποίηση της κυβέρνησης αλλά και την κυβερνοποίηση του κόμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να παραμείνει ισχυρός και ακμαίος και σε στελεχικό δυναμικό. Θα έλεγα ότι το κόμμα οφείλει να υποστηρίξει και να συνδιαμορφώσει την πολιτική της κυβέρνησης, παίζοντας έναν καταλυτικό ρόλο όσον αφορά τη σχέση κοινωνίας –κινημάτων – αριστερής διακυβέρνησης. Ο συγκεκριμένος ρόλος και η διαλεκτική των πραγμάτων προϋποθέτει ένα κόμμα υποστηρικτικό αλλά ταυτόχρονα κριτικό. •

Tο ρέμα της Πικροδάφνης αντιστέκεται

Γύρω στο 2000, ο τότε δήμαρχος Ηλιούπολης Θοδ. Γεωργάκης, προώθησε με βάση μια μελέτη της ΕΥ∆ΑΠ που είχε εγκριθεί και από την τότε Νομαρχία Αθήνας, την κατασκευή ενός αγωγού από μπετόν και επένδυση πέτρας, σε ανοιχτό τμήμα μήκους 600μ. περίπου μέτρων, στο ρέμα της Πικροδάφνης, στην Ηλιούπολη. Το «έργο» αυτό, σύμφωνα με το Εργαστήριο Εγγειοβελτικών Έργων και ∆ιαχείρισης Υδατικών Πόρων του ΕΜΠ, είχε εκτιμηθεί ως «μη φιλικό προς το περιβάλλον», ενώ «τα υδρολογικά/υδραυλικά στοιχεία έχουν υπερεκτιμηθεί […] με αντίστοιχη οικονομική επιβάρυνση».

ι αντιδράσεις των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, όλων των δημοτικών παρατάξεων της Ηλιούπολης (εκτός αυτής του τότε ∆ημάρχου) και οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας, οδήγησαν στη διακοπή και στη συνέχεια στην ακύρωση αυτών των «έργων». Από τότε, τέθηκε το ζήτημα της αποκατάστασης της κοίτης και των πρανών του ρέματος της Πικροδάφνης στο μήκος που είχαν κακοποιηθεί βάναυσα. Τη θέση αυτή υιοθέτησε και ο σημερινός δήμαρχος Ηλιούπολης κ. Βαλασόπουλος, διακηρύσσοντας στο προεκλογικό του πρόγραμμα του 2010: «άμεση αποκατάσταση της κοίτης του ρέματος και ανάπλαση ήπιας μορφής ώστε να αποκατασταθεί το οικοσύστημα». Ωστόσο, ο δήμαρχος Ηλιούπολης «ξεχνώντας» το τι έλεγε πριν λίγα χρόνια, προχώρησε στη σύνταξη νέας μελέτης για το υπόλοιπο τμήμα του ρέματος της Πικροδάφνης στην Ηλιούπολη, που δεν είχε προλάβει να καταστρέψει ο προηγούμενος ομογάλακτος δήμαρχος, και χωρίς καμία ενημέρωση, συζήτηση και απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Ηλιούπολης και της τοπικής κοινωνίας, εξασφάλισε την «έγκριση περιβαλλοντικών όρων» από την Αποκεντρωμένη ∆ιοίκηση Αττικής. Κι όλα αυτά, χωρίς να υπάρχει μια εγκεκριμένη οριοθέτηση για το σύνολο του ρέματος, μέχρι την εκβολή του στη θάλασσα όπως προβλέπει ο ισχύον νόμος. Παράλληλα, ο σημερινός δήμαρχος Ηλιούπολης προχωρά στην κατασκευή δύο αγωγών ομβρίων υδάτων που ξεκινούν από διάφορες περιοχές της Ηλιούπολης και καταλήγουν στο ρέμα της Πικροδάφνης, στη συμβολή του με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης. Το έργο αυτό, του οποίου η νομιμότητα δεν είναι δεδομένη, θα καταστρέψει κατά την διαδρομή του δεκάδες δέντρα, κυρίως πεύκα, για τα οποία έχει δοθεί άδεια από το ∆ασαρχείο και επίκειται κοπή τους. Βρισκόμαστε σ’ αυτό ακριβώς το σημείο: Αφενός, κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής, συγκρότησαν το «∆ίκτυο Πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης» και προσέφυγαν στις 17.11 στο Συμβούλιο Επικρατείας κατά της απόφασης της Αποκεντρωμένης ∆ιοίκησης Αττικής. Αφετέρου, κάτοικοι της περιοχής της Ηλιούπολης όπου θα περάσουν οι νέοι αγωγοί ομβρίων, που θα καταλήξουν στο ρέμα της Πικροδάφνης, αντιδρούν στην κοπή των δέντρων και ζητάνε την τροποποίηση της μελέτης. Το ζήτημα που τίθεται, ξανά, είναι: θα επιτρέψουμε να ολοκληρωθεί η καταστροφή του ρέματος; Πάνος Τότσικας, αρχιτέκτων - πολεοδόμος

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟ∆ΗΜΑ: ΤΟ ∆Ι∆ΑΓΜΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

∆ούρειος ίππος για το κοινωνικό κράτος Με πρωτοβουλία του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου πραγματοποιήθηκε στις 20.11, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Παντείου, στο κτίριο ∆ΕΣΚοι, διάλεξη της αναπληρώτριας καθηγήτριας Οικονομικών του Πανεπιστημίου της Ρεν, Αν Εϊντού, με τίτλο «Η γαλλική εμπειρία του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος μια κριτική αποτίμηση». Η Αν Εϊντού ανέλυσε πώς μετεξελίχτηκε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στη Γαλλία από το 1988, όταν και καθιερώθηκε για πρώτη φορά, μέχρι τα χρόνια της οικονομικής κρίσης.

«Η

οικονομική ύφεση και η λιτότητα των τελευταίων χρόνων είναι υπεύθυνες για τον υποβιβασμό του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και των προγραμμάτων τα οποία σχετίζονται με αυτό» επισήμανε η ομιλήτρια. «Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 τα προγράμματα αυτά στην Ευρώπη έχουν αλλάξει προσανατολισμό, δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στην ενεργοποίηση των ληπτών του εισοδήματος. Τα μακρά γονικά επιδόματα αποτελούν ένα καλό παράδειγμα για το πώς προωθείται η υποχρέωση για απασχόληση. Τα προγράμματα για ενισχυτικά εισοδήματα σήμερα στη Γαλλία στοχεύουν στο να ωθήσουν τις μητέρες στην εργασία. Αντίθετα, το επίδομα ενίσχυσης εισοδήματος δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 1976 για να αντιμετωπίσει τις αλλαγές στα οικογενειακά μοτίβα και να περιορίσει την ανασφάλεια των διασπασμένων οικογενειών». Η ερευνήτρια του Κέντρου Μελετών για την Απασχόληση του Παρισιού, αναφέρθηκε και στη νεοφιλελεύθερη οπτική απέναντι στα κοινωνικά επιδόματα. «Σύμφωνα με το νεοφιλελεύθερο σκεπτικό, εκείνο στο οποίο πρέπει να δοθεί έμφαση, είναι η αναζήτηση της ανταγωνιστικότητας. Η περίοδος των υψηλών κοινωνικών δαπανών σύμφωνα με αυτή τη λογική, πρέπει να θεωρηθεί η χρυσή εποχή η οποία έφτασε στο τέλος της. Πιστεύουν ότι όσο πιο γενναιόδωρο είναι το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, τόσο λιγότεροι άνθρωποι θα αποδέχονται τη χαμηλής ποιότητας εργασία». Η ίδια επεσήμανε, όμως, ότι οι παραλήπτες του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, με βάση τα αποτελέσματα ερευνών, ήταν πρόθυμοι να εργαστούν. Η έλλειψη απασχόλησης και άλλοι περιορισμοί τους δυσκόλευαν στην ανεύρεση εργασίας και όχι η έλλειψη κινήτρου λόγω του εισοδήματος, όπως εξήγησε.

∆ιάψευση των προσδοκιών

Όσον αφορά το εισόδημα ενεργούς αλληλεγγύης (RSA), το οποίο θεσπίστηκε στη Γαλλία το 2008, αντικαθιστώντας το πιο προοδευτικό ελάχιστο εισόδημα ένταξης (RMI), η Αν Εϊντού έκανε λόγο για υπερβολικές προσδοκίες για την επίδραση του συγκεκριμένου εισοδήματος στο κοινωνικό σύνολο, οι οποίες όμως δεν επαληθεύτηκαν. «Το RSA χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο για την προσφορά εργασιών σύντομης διάρκειας. Οι προσδοκίες για τη συμβολή του στην καταπολέμηση της φτώχειας και την επιστροφή των παραληπτών του εισοδήματος στην απασχόληση ήταν πολύ μεγάλες. Τα αποτελέσματα, όμως, ήταν εξαιρετικά

απογοητευτικά. Και στους δύο τομείς η επίδραση ήταν ιδιαίτερα μικρή. Το RSA είναι ιδιαίτερα περίπλοκο με αποτέλεσμα αρκετοί δικαιούχοι να αποκλείονται. Άλλοι δεν επιδιώκουν να το πάρουν γιατί φοβούνται τον στιγματισμό». Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Ρεν συνέκρινε τη σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάσταση της Ελλάδας με εκείνη της Γαλλίας στα τέλη της δεκαετίας του ’80. «Αν και το σοκ στην Ελλάδα υπήρξε πολύ μεγαλύτερο, τότε έγινε αντιληπτό στη Γαλλία ότι ήταν λανθασμένη η πολιτική με την οποία αντιμετωπιζόταν η ανεργία. Ο αντίκτυπος στη Γαλλία στο ξεκίνημα της κρίσης ήταν μειωμένος εξαιτίας των υψηλών κοινωνικών δαπανών» επεσήμανε.

Προβληματική η εφαρμογή

Η Μαρία Καραμεσίνη, πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου και συντονίστρια της εκδήλωσης, σχολίασε την πιλοτική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος στη χώρα μας: «Αποτελεί τραγική ειρωνεία ότι η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος τους αμέσως επόμενους μήνες είναι πολύ πιθανό να συμπέσει με μια προεκλογική περίοδο. Αποτελεί, επίσης, ειρωνεία ότι η υπόσχεση για την κατοχύρωση ενός σημαντικού δικαιώματος δίνεται από μια κυβέρνηση, η οποία συνεχίζοντας την πολιτική των προκατόχων της εφάρμοσε και συνεχίζει να εφαρμόζει πολιτικές μεγάλων δημοσιονομικών περικοπών και εσωτερικής υποτίμησης. Αυτές οι πολιτικές οδήγησαν στη σημερινή, ιστορικών διαστάσεων, κοινωνική κρίση και οπισθοδρόμηση». Αναφερόμενη στους πολίτες οι οποίοι θα πρέπει να ωφεληθούν από το εισόδημα τόνισε ότι «το πιο φτωχό 10% του πληθυσμού της χώρας έχει απολέσει πάνω από το 60% των εισοδημάτων του. Το εγγυημένο εισόδημα δεν φαίνεται να καλύπτει εξ ολοκλήρου αυτό το 10%. Με βάση τον προϋπολογισμό για την πιλοτική εφαρμογή σε συγκεκριμένους δήμους, το εισόδημα θα καλύψει το πιο φτωχό 6-7% του πληθυσμού». Η ίδια εξέφρασε επίσης την ανησυχία της ότι το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δούρειος ίππος για την άλωση του κοινωνικού

κράτους.

∆ιαφορές RMI και RSA Η ∆έσποινα Παπαδοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής , μίλησε για τη μετάβαση από το RMI στο RSA. «Η εφαρμογή του RMI, το 1988, θεωρήθηκε μεγάλη καινοτομία στη Γαλλία και σε όλο τον κόσμο. Είχε καθαρά κοινωνικό χαρακτήρα και υπήρχε γενική αποδοχή του. Τότε υπήρχε μια συλλογική κινητοποίηση για την επιτυχία της εφαρμογής του. Η μετάβαση, όμως, από το RMI στο RSA έφερε την αλλαγή στον τρόπο αντίληψης του ρόλου των κοινωνικών παροχών. Η περικοπή των κοινωνικών παροχών θεωρήθηκε αναγκαία σύμφωνα με τη νέα αντίληψη, γιατί λίγο πολύ αυτές είναι άχρηστες και δεν δίνουν κίνητρο στον επωφελούμενο για αναζήτηση εργασίας. Το RSA ονομάζεται εισόδημα αλληλεγγύης, αλλά δεν βλέπω πουθενά αυτήν την αλληλεγγύη. Υποχρεώνει τον επωφελούμενο να ενταχθεί στην αγορά εργασίας χωρίς εκείνος να μπορεί να βρει μια αξιοπρεπή δουλειά. Αφαιρεί όλη την προστασία όχι μόνο από τον επωφελούμενο, αλλά και τον απασχολούμενο». Ο Σάββας Ρομπόλης, ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου επεσήμανε ότι οι πολιτικές του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος δεν έχουν καταπολεμήσει τη φτώχεια: «Χρησιμοποιούνται σαν εργαλείο μετατροπής του κοινωνικού κράτους σε κράτος φιλανθρωπίας. Θα είναι αποτελεσματικές αυτές οι πολιτικές αν συνυπάρχουν με ένα κράτος πρόνοιας και μια ρυθμισμένη αγορά εργασίας. Με το RSA έγινε ταύτιση εισοδήματος και απασχόλησης. Η ταύτιση αυτή έγινε, για να υπάρξει μείωση των αντίστοιχων δαπανών. Με αυτόν τον τρόπο δεν καταπολεμάται η φτώχεια και η ανεργία». Επίσης υπογράμμισε πως «η νεοκλασική θεωρία υποστηρίζει, ότι οι κοινωνικές δαπάνες είναι καταναλωτικές και πρέπει να μειώνονται. Αυτό, όμως, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι κοινωνικές δαπάνες δεν είναι καταναλωτικές, αντίθετα συμβάλλουν στην παραγωγή πλούτου». Αλέξανδρος Μαυρογένης

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

“

«Αυθεντία» και ανήσυχοι πολίτες

Ο εκφασισμός της ελληνικής κοινωνίας και ο ρόλος της δημόσιας εκπαίδευσης σήμερα Λίγες μέρες μετά τη φετινή επέτειο του λεγόμενου «όχι» –στην πραγματικότητα γαλλιστί «λοιπόν, είμαστε σε πόλεμο» του 1941–, η ριζοσπαστική αριστερή κίνηση Π. Φαλήρου, μαχόμενη αξιωματική αντιπολίτευση, οργάνωσε εκδήλωση με θέμα το ναζισμό και το φασισμό ιστορικά και την αναβίωσή τους σήμερα. Οι ομιλίες ήταν εξόχως ενδιαφέρουσες και ξεχώρισαν ο αγωνιστής του ΕΑΜ και πρόεδρος του Πανελλαδικού Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, Στέλιος Ζαμάνος, ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου, Σταύρος Κωνσταντακόπουλος, και η ψυχίατρος και ψυχοθεραπεύτρια Μαρία ∆ιαλλινά.

Ο «παιδαγωγικός έρως» κάνει τους μαθητές να βλέπουν συχνά τους εκπαιδευτικούς ως αυθεντίες. Έτσι δεν είναι πάντα σε θέση να αμφισβητήσουν την οποιαδήποτε μορφή εξουσίας και ιδιαίτερα όποια εξουσία απευθύνεται στο θυμικό των μαζών.

κα ∆ιαλλινά, προϊσταμένη διευθύντρια του Ψυχιατρικού Τμήματος Ενηλίκων στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», έκανε μια έξοχη ανάλυση του φαινομένου του ρατσισμού και του εκφασισμού της κοινωνίας μας υπό τη σκοπιά της επιστήμης της, που ξεκινούσε από το ενδοψυχικό επίπεδο του κάθε προσώπου αλλά έβγαινε και προς τον Άλλο και την κοινωνία ολόκληρη, προτείνοντας ως «αντίδοτο» στην κρίση που μαζοποιεί τον άνθρωπο την επαγρύπνηση, ώστε να μη γίνει το κάθε ξεχωριστό άτομο από «ανθρώπινο υποκείμενο» Ρινόκερως -για να θυμηθούμε το γνωστό αντιφασιστικό έργο του Ευγένιου Ιονέσκο. Υπό την έννοια αυτή, σπανίζουν τέτοιες προσεγγίσεις και μόνο τελευταία άρχισε τόσο οργανωμένα να τις επιζητεί και να τις κατανοεί η ελληνική κοινωνία γενικά αλλά και ειδικότερα ένα μονολιθικό κομμάτι του ιδεολογικού χώρου της αριστεράς με ή χωρίς κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, που αρνείται πεισματικά να αποδεχτεί πως το άτομο έχει και προσωπικότητα/ατομικότητα πέρα από θέση στην κοινωνική διαστρωμάτωση —κάτι που έχει αποδειχτεί πως ενδιαφέρει ιδιαίτερα τον ΣΥΡΙΖΑ εφόσον είναι γνωστός ο αγώνας της επιτροπής δικαιωμάτων, και όχι μόνο, προς αυτή την κατεύθυνση.

Αλλαγή στον τρόπο που δρούμε

Στην ίδια εκδήλωση, είχε προβληθεί, ως άτυπη εισαγωγή στο θέμα και σε συνδυασμό ίσως με την ομιλία της κας ∆ιαλλινά, η ταινία μικρού μήκους του ιρανικής καταγωγής κινηματογραφιστή Μπαμπάκ Ανβαρί (σενάριο, σκηνοθεσία) «Two & Two», βρετανικής παραγωγής έτους 2010, η οποία προτάθηκε ως καλύτερη ταινία μικρού μήκους για το 2012 στα βραβεία BAFTA. ∆υστυχώς η ταινία, αν και αναφέρεται στο θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, περιγράφει έναν κίνδυνο που ελλοχεύει σε κάθε εκπαιδευτική πράξη καθότι ο «παιδαγωγικός έρως» κάνει τους μαθητές να βλέπουν συχνά τους εκπαιδευτικούς ως αυθεντίες, κάτι ιδιαίτερο επικίνδυνο τόσο για εκείνους, όσο και για τα παιδιά, που έτσι δεν είναι πάντα σε θέση να οικοδομήσουν ένα ισχυρό Εγώ και κατόπιν να αμφισβητήσουν την οποιαδήποτε μορφή εξουσίας και ιδιαίτερα όποια εξουσία απευθύνεται στο θυμικό των μαζών ή χρησιμοποιεί την οποιαδήποτε άλλης μορφής βία. Η υφιστάμενη κατάσταση, λοιπόν, θα μπορούσε να βελτιωθεί με την αντιεξουσιαστική εκπαίδευση και την καλλιτεχνική παιδεία με μια γενναία χρηματοδότηση από το κράτος. Τέτοιες αλλαγές, όμως, δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν παρά μόνο με διαρθρωτικές αλλαγές,

πρώτα και κύρια στον τρόπο που σκεπτόμαστε και δρούμε οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί και κατόπιν στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ο τρόπος που σκεπτόμαστε και με τον οποίο διαχειριζόμαστε την παιδαγωγική σχέση που αναπτύσσεται όσον αφορά τη δική μας «αυθεντία» στο σχολικό πλαίσιο αλλά και ευρύτερα στην τοπική κοινωνία, αποκαλύπτει τι είδους άνθρωποι είμαστε, ποιά είναι τα ιδανικά και τα όριά μας αλλά και κατά πόσο μπορεί η εξουσία μιας αυθεντίας, είτε είναι δική μας είτε άλλου προσώπου, να δηλητηριάσει τις σχέσεις σε μια σχολική κοινότητα. Σχετικής θεματολογίας είναι το περίφημο πείραμα υπακοής και υποταγής στην εξουσία/αυθεντία του καθηγητή του Πανεπιστημίου του Γιέιλ, Στάνλεϊ Μίλγκραμ. Αποτελείτο από μια σειρά πειραμάτων κοινωνικής ψυχολογίας που διενεργήθηκαν στον απόηχο του Γ’ Ράιχ και του Ολοκαυτώματος και με τα οποία μετρήθηκε η προθυμία του δείγματος να υπακούσει ένα πρόσωπο κύρους (εν προκειμένω τον επιστήμονα), όταν εκείνος τους ζητούσε να κάνουν πράγματα που

δεν ήταν σύμφωνα με τη συνείδησή τους. ∆υστυχώς, τα πειράματα έδειξαν ότι είναι δυνατόν εκατομμύρια άνθρωποι να παραβιάζουν τις «ανθρωπιστικές» αρχές τους, απλά και μόνο με το πρόσχημα πως ακολουθούν εντολές. Ωστόσο, η ελπίδα δεν πεθαίνει εφόσον το 5% του δείγματος αποχώρησε αρνούμενο εξαρχής να συμμετέχει σε ένα τέτοιο πείραμα. Αυτό το δεδομένο μας θυμίζει το ρητό του μεγάλου ποιητή και αγωνιστή Πάμπλο Νερούντα: «Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια, αλλά δεν μπορείς να εμποδίσεις την άνοιξη να ’ρθει».

Το βίωμα της βίας

Εν τω μεταξύ, μεσολάβησε το βίωμα της απρόκλητης και απροκάλυπτης αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας, και στην πρόσφατη πορεία της 17ης Νοέμβρη, αλλά και της εγκληματικής αδιαφορίας μεγάλου μέρους των συμπολιτών μας απέναντι σε αυτό το φαινόμενο. Το ερώτημα τελικά είναι αν τα ταπεινά ένστικτα του ανθρώπου είναι τόσο ισχυρά, ώστε να αποδυναμώνεται κάθε προσπά-

θεια διαμόρφωσης μιας διαφορετικής νοοτροπίας και συμπεριφοράς στον κάθε λαό ή αν μια γενικευμένη αντιεξουσιαστική αγωγή στο σχολείο και την οικογένεια θα μπορούσαν να συνδιαμορφώσουν γόνιμα ελεύθερους και άρα υπεύθυνους και «ανήσυχους» πολίτες καθώς όπως είπε και η Ρόζα Λούξεμπουργκ, «μόνο όποιος κινείται μπορεί να αντιληφθεί τις αόρατες αλυσίδες με τις οποίες είναι δεμένος»-, με αλληλεγγύη μεταξύ τους και άμεση εμπλοκή σε μια πολιτική που σήμερα εφαρμόζεται για εμάς χωρίς εμάς και η οποία καθόλου δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά μας. Μπορείτε να δείτε την ταινία «Two & Two» στον ακόλουθο σύνδεσμο: www.youtube.com/watch?v=4OPCBnqj3 Xs. Ως προς την αστυνομική βία και αυθαιρεσία, κάθε Σάββατο, 5-8μ.μ., πραγματοποιείται ανοιχτή συνάντηση για το συντονισμό της δράσης όλων των ενδιαφερομένων απέναντι στη συνεχιζόμενη αυτή πρόκληση στο Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός. Περισσότερα εδώ: embros.gr. Το παρόν κείμενο, στον απόηχο του αγώνα του Νίκου Ρωμανού για τα δίκαια αιτήματά του, αφιερώνεται σε όλα τα ελεύθερα πνεύματα που τον στηρίζουν. Σπύρος Πετρίτης θεατρολόγος - εκπαιδευτικός

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

“

ΤΟ ΚΑΦΕ ΜΥΡΤΙΛΛΟ ∆ΙΝΕΙ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑΣ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Ένα εργαστήρι διαφορετικότητας

κεί που οι στενόμυαλες περιχαρακώσεις της κοινωνίας κλείνουν τις πόρτες στο διαφορετικό, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός τις ανοίγει και τολμά να δώσει ευκαιρίες, σε αυτούς που έχουν νιώσει την αδικία, επειδή δεν είναι «κανονικοί». Στην πλατεία 28ης Οκτωβρίου, στο Νέο Ηράκλειο, ανάμεσα σε μια πληθώρα καφετεριών, υπάρχει μία που ξεχωρίζει. Αυτό, όχι μόνο λόγω κάποιας πρωτότυπης διακόσμησης ή ενός εκλεκτού μενού, αλλά λόγω του εκλεκτού της προσωπικού. Οι εργαζόμενοι στο καφέ «Μύρτιλλο» είναι άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, εξίσου όμως ικανά με κάθε άλλο άνθρωπο. Στο «Μύρτιλλο» αξιοποιείται η διαφορετικότητα με ενωτικό, παραγωγικό και εκπαιδευτικό τρόπο, στοχεύοντας παράλληλα, στην εξάλειψη των στερεοτύπων και των ταμπού, που βρίσκονται στον κοινωνικό εγκέφαλο. Η ιδέα για την δημιουργία ενός τέτοιου καφέ ανήκει στη Γεωργία ΒαμβουνάκηΡαφάν, καθηγήτρια, η οποία έζησε μεγάλο μέρος της ζωής της, στο Εδιμβούργο της Σκωτίας. Έχοντας η ίδια εμπειρία στα άτομα με ειδικές ικανότητες, λόγω του γιου της, ∆αμιανού Ραφάν, ο οποίος είχε μαθησιακές δυσκολίες, και παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο, η σκωτσέζικη κουλτούρα αντιμετωπίζει τέτοια άτομα, επιχείρησε να μεταφέρει αυτόν τον τρόπο αντιμετώπισής τους και στην Ελλάδα. Στην αρχή, όπως λέει η ίδια: «Αισθανόμουν ότι έλεγα στους ανθρώπους παραμύθια, πως κοροϊδευα τον εαυτό μου. Έλεγα μέσα μου ότι είναι πολύ δύσκολο να τα καταφέρουμε. Όμως έγινε και στην ουσία μοιάζει με ένα παραμύθι, με ένα μικρό θαύμα!»

Ένας κύκλος διδασκαλίας πολιτισμού

Ωστόσο, ένας ακόμα λόγος που κάνει την επιχείρηση αυτή ξεχωριστή, είναι ότι δεν είναι μια απλή καφετέρια αλλά, όπως οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται, πρόκειται για ένα «εργαστήρι λόγου και τέχνης». Εκτός από την έμμισθη εργασία των ανθρώπων αυτών, υπάρχουν και προγράμματα στα οποία εκπαιδεύονται και προετοιμάζονται, ώστε να κάνουν και αυτοί την δική τους έξοδο προς την

Οι άνθρωποι που αναζητούν εργασία στο “Μύρτιλλο”, είναι άνθρωποι, που ζητούν την ισότιμη αποδοχή. Γνωρίζουν ότι είναι ισάξιοι και επιδέξιοι και ζητούν από την κοινωνία να τους δώσει την ευκαιρία να το αποδείξουν. έξω κοινωνία. Τα προγράμματα αυτά καλύπτουν ένα εύρος μαθημάτων που προσφέρουν χρήσιμες γνώσεις για όλους τους πρακτικούς τομείς στην κοινωνία, εφαρμόζουν συμβουλευτική επαγγελματικού προσανατολισμού, εμπλουτισμένη με στοιχεία δραματοθεραπίας και μουσικοθεραπείας και συμβάλουν στην πνευματική τους καλλιέργεια. Ουσιαστικά, αυτή η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση, είναι ένας κύκλος διδασκαλίας, όπου οι εργαζόμενοι και εκπαιδευόμενοι παίρνουν μαθήματα επαγγελματισμού και πολιτισμού την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι «μη ευπαθείς» , μαθαίνουμε από αυτούς . Οι άνθρωποι που αναζητούν εργασία στο «Μύρτιλλο», είναι άνθρωποι, που ζητούν την ισότιμη αποδοχή. Γνωρίζουν ότι είναι ισάξιοι και επιδέξιοι και ζητούν από την κοινωνία να τους δώσει την ευκαιρία να το αποδείξουν. Εκεί εργάζονται άτομα με σύνδρομο Άσπεργκερ, όπως ο Άρης, γρήγορος και εξαιρετικός σερβιτόρος, που δεν χρειάζεται να σημειώνει τις παραγγελίες, αφού διαθέτει πολύ καλή μνήμη. Όπως και η Νάνσυ, η οποία θυμάται απ’ έξω τα υλικά από όλες τις συνταγές που παρασκευάζονται στην κουζίνα. Η Όλγα, φτιάχνει τους καφέδες, κρατάει τον μπουφέ και σερβίρει.

Μπορεί να είναι κωφή, αλλά είναι αστέρι στην χειλαναγνωσία. Η Σοφία, σε ηλικία 2 μηνών με το πρώτο εμβόλιο που δέχτηκε, έπαθε εγκεφαλικό και δημιουργήθηκε ημιπληγία στην δεξιά πλευρά, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια ανισορροπία στην δεξιά πλευρά του σώματος της. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε από το να σπουδάσει και να εργαστεί, αφού απέδειξε ότι μπορεί να αντεπεξέλθει παραπάνω από ικανοποιητικά και στα δύο. Η Αιμιλία ακολουθεί ειδική αγωγή και όπως η ίδια δηλώνει «εμείς με το ασπεργκερ αν βάλουμε ένα στόχο να μάθουμε κάτι, το μαθαίνουμε καλύτερα κι από ειδικό». Ο ∆αμιανός, είναι πολύ κοινωνικός και γι’ αυτό έχει αναλάβει και τις δημόσιες σχέσεις στην γειτονιά. Το μόνο που τον καθιστά διαφορετικό, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει η μητέρα του είναι: «ότι είναι ίσως ο μοναδικός Έλληνας που δεν θέλει να γίνει αφεντικό».

Όλα είναι ξεχωριστά

Εκτός από το ανθρώπινο έργο που παράγει, μια άλλη διαφορά αυτής της καφετέριας με τις υπόλοιπες δεν είναι μόνο στο ποιος σε σερβίρει, αλλά και στο τι σε σερβίρει. Όλα τα γεύματα που σερβίρον-

Ποια είναι η ατζέντα των ημερών, σύντροφοι;

ται είναι χειροποίητα, ακόμα και το ψωμί. Αυτό δίνει ακόμα μια δόση ποιότητας και ευχαρίστησης, αφού η εικόνα του «σπιτικού» φαγητού, σε συνδυασμό με την φιλική ατμόσφαιρα αφήνει τους πελάτες ικανοποιημένους. Η εκπληκτική συνεργασία μεταξύ ευπαθών και μη ευπαθών ατόμων, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, το επιχειρηματικό ρίσκο, οι ευκαιρίες καθώς και η εμπειρία και η αυτοπεποίθηση που προσφέρει το «Μύρτιλλο» σε αυτές τις ξεχωριστές ψυχές, έχουν ως απόρροια το πιο πρωτοποριακό καφέ στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι τα άτομα αυτά δεν αντιμετωπίζονται σαν αντικείμενα περίθαλψης, καθιστούν το «Μύρτιλλο» ικανό να παίρνει μαθήματα επιχειρηματικότητας και να δίνει μαθήματα ανθρωπιάς. Και ας δούμε μέσα από τα λόγια της Νάνσυ την ουσία όλου αυτού του εγχειρήματος: «Το έχω αγαπήσει το Ασπεργκερ, δεν το έχω μισήσει. Θεωρώ ότι είναι λάθος να μην αγαπάς κάτι που έχεις εσύ και είναι κομμάτι της ζωής σου. Αν το έχεις κάτι από μικρός δεν μπορείς να πεις το μισώ, όταν ξέρεις ότι δεν μπορείς να κάνεις κάτι γι’ αυτό. Προσπαθούμε να μη μας κρύψουνε τα σύννεφα βρε...». ∆ανάη Ζαχαρίου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

σοι κατεβαίνουμε στις διαδηλώσεις και δεν βαδίζουμε περίκλειστοι στα μπλοκ των κομμάτων μας, έχουμε παρατηρήσει τους πιτσιρικάδες με τα μαύρα ρούχα, το σκληρό βλέμμα και την ένταση να ξεχειλίζει όταν έχουν μπάτσους απέναντί τους. Είναι τα παιδιά του ∆εκέμβρη, τα παιδιά που απέκτησαν πολιτική συνείδηση δια πυρός και σιδήρου, όταν το οπλισμένο χέρι του κράτους σκότωσε έναν συνομήλικο τους. Τα παιδιά αυτά που πέρασαν, στην πλειοψηφία τους, στον αντιεξουσιαστικό χώρο και μάλιστα στις σκληρότερες ομάδες του, δεν εμπιστεύονται την αριστερά γιατί την θεωρούν μέρος ή άλ-

λοθι του συστήματος κι επιδιώκουν την απευθείας, δυναμική αναμέτρηση με τα όργανα του κράτους. Είναι εύγλωττη η άποψη που προκύπτει από το υστερόγραφο του κειμένου του απεργού πείνας Νίκου Ρωμανού, στα χέρια του οποίου πέθανε ο φίλος του Αλέξης Γρηγορόπουλος, τον ∆εκέμβρη του 2008: «Προφανώς και δεν μπορώ να ελέγξω τους κοινωνικούς αυτοματισμούς που προκαλούνται. Πάντως όσοι Συριζέοι και λοιποί έμποροι ελπίδων έχουν εμφανισθεί έχουν φάει πόρτα ΧΩΡΙΣ ∆ΙΑΛΟΓΟ». Ακραίοι χαρακτηρισμοί κι απόψεις, αντιπροσωπεύουν όμως την εικόνα που έχουν για την δική μας, κυρίως, αριστερά

τα παιδιά του ∆εκέμβρη. «Έμποροι ελπίδων» είναι πολύ βαριά κουβέντα. Παρ’ όλο που έγιναν από τον ΣΥΡΙΖΑ αρκετές ενέργειες για την υπόθεση του Νίκου Ρωμανού: οι βουλευτίνες Μάνια Παπαδημητρίου, Βασιλική Κατριβάνου και Αφροδίτη Σταμπουλή επισκέφτηκαν το νοσοκομείο που νοσηλεύεται ο Νίκος Ρωμανός, ο βουλευτής Τάσος Κουράκης έκανε επερώτηση στην βουλή, η βουλευτίνα Άννα Χατζησοφιά έκανε παρέμβαση στον Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας κατά τη βράβευσή του στο ίδρυμα Μπότση ενώ οι βουλευτίνες Ζωή Κωνσταντοπούλου και Βασιλική Κατριβάνου πραγματοποίησαν διάβημα προς τον Υπουργό ∆ικαιοσύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων. Έχει ευθύνες ο ΣΥΡΙΖΑ γι’ αυτή την ακραία απαξίωση που αντιμετωπίζει; Τον ∆εκέμβρη του 2008, μετά την πρώτη θετική στάση απέναντι στην εξέγερση ήρθε η αναδίπλωση, στην συστημική λογική «καταδικάζουμε την βία από όπου κι αν προέρχεται». Και τώρα, παρά την εκδικητική υστερία του ακροδεξιού κρά-

τους του Σαμαρά, παρά την χρονική σύμπτωση της απεργίας πείνας του Νίκου Ρωμανού με την ημέρα του θανάτου του Αλέξη Γρηγορόπουλου και ότι αυτό συνεπάγεται, ο ΣΥΡΙΖΑ σέρνεται πίσω από την γελοία, επετειακή συγκέντρωση της ΓΣΕΕ το απόγευμα της Κυριακής, με αφορμή την ψήφιση του προϋπολογισμού. Όλες οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε να κατέβουν το Σάββατο και να πλημμυρίσουν τους δρόμους, στις διαδηλώσεις για τον Αλέξη Γρηγορόπουλο και τον Νίκο Ρωμανό. Η ατζέντα αυτών των ημερών δεν είναι ούτε το αδιέξοδο πάρε-δώσε μεταξύ των βουλευτών για την συγκέντρωση του μαγικού αριθμού 180 ούτε το ξεκάρφωμα της συνδικαλιστικής ανυπαρξίας της ΓΣΕΕ με ανέξοδες συγκεντρώσεις την Κυριακή για τον προϋπολογισμό. Η αριστερή, αγωνιστική και μαχητική ατζέντα έχει ημερομηνία Σάββατο 6 ∆εκέμβρη. Γιατί δεν είμαστε «έμποροι ελπίδων»… Ο δικηγόρος του διαβόλου

ΠΑΙ∆ΕΙΑ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

«Η εκπαίδευση είναι το πιο ισχυρό όπλο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να αλλάξουμε τον κόσμο.»

Η απατηλή γοητεία τής αξιολόγησης «Η φτώχεια είναι πιο φρόνιμη, αν νιώθει ότι φταίει» Γιάννης Αγγελάκας, «Σαράβαλο» «Η φτώχεια, απελευθερωμένη από διεκδικήσεις και απολαβές αμαρτωλές, φρόνιμη πια, ωθείται να αγκαλιάσει το νέο: την αλλαγή νοοτροπίας, την ανάδειξη των αρίστων.» Κωστής Παπαϊωάννου

ούμε τη συντονισμένη προσπάθεια κυβέρνησης και ΜΜΕ να πείσουν την κοινωνία ότι οι εργαζόμενοι, και για την εκπαίδευση οι εκπαιδευτικοί, έχουν τη κύρια ευθύνη της απαξίωσης του δημόσιου σχολείου. Μαζί υποβαθμίσαμε, λοιπόν, τη δημόσια εκπαίδευση; Θεωρούμαστε συνυπεύθυνοι για το κλείσιμο σχολικών μονάδων και τη συγχώνευση τμημάτων, τις απολύσεις εκπαιδευτικών, την εκδίωξη χιλιάδων παιδιών από τα δημόσια σχολεία. Έχουμε μερίδιο ευθύνης για τις χιλιάδες χαμένες διδακτικές ώρες, για τις άθλιες σχολικές υποδομές που χρόνο με το χρόνο σαπίζουν, για το «στίβαγμα» των παιδιών σε άθλιες αίθουσες προκάτ, για την, κατά 60%, μείωση των λειτουργικών δαπανών των σχολείων. Μαζί διαλύσαμε τις εργασιακές σχέσεις, γκρεμίσαμε τις δομές υγείας, το κοινωνικό κράτος, φέραμε τους συμβασιούχους, τους απασχολήσιμους, επιβάλαμε μισθούς και συντάξεις πείνας, οδηγήσαμε τους νεοδιόριστους να σιτίζονται σε στρατιωτικές λέσχες. Εμείς αποκόψαμε τον εκπαιδευτικό από τους μαθητές του, αντικαθιστώντας την παιδαγωγική σχέση με την απρόσωπη και ισοπεδωτική τράπεζα θεμάτων. Είμαστε υπαίτιοι για το εξετασιοκεντρικό εκπαιδευτικό σύστημα με το οποίο στα περισσότερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα δεν προβλέπεται ωράριο που να δίνει τη δυνατότητα στον οποιοδήποτε εκπαιδευτικό να προετοιμάσει τα παιδιά στην έκταση και το βάθος που απαιτεί η δυσκολία των θεμάτων που το υπουργείο επιλέγει να βάζει στις εξετάσεις.

Να αποφύγεις αντί να αναζητήσεις

Το υπουργείο, κυνικά και υποκριτικά, προβάλλει στην κοινωνία ότι η σωτηρία και η αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου θα έρθει με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. ∆εν μπορούμε, όμως, να αποδεχόμαστε την κυνική εξίσωση της συστηματικής καταβαράθρωσης της δημόσιας εκπαίδευσης, με τα λάθη, τις ατέλειες και την ανάγκη επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Άλλο αυτό και άλλο η ωμή καθολίκευση του ανεπαρκούς, για

έναν ολόκληρο κλάδο. Με το άγχος της αξιολόγησης, η επιμορφωτική διαδικασία μοιάζει με καθαρτήριο αυτομαστιγώματος για τους επιμορφούμενους αλλά και τους επιμορφωτές. Βιώνουμε έναν καταιγισμό επιμορφώσεων επί παντός επιστητού, συνηθέστατα άσχετου με τη σχολική πραγματικότητα. Βεβαιώσεις επί βεβαιώσεων, παρακολούθησης αλλά και οργάνωσης επιμορφώσεων, σε ένα ανταγωνιστικό παραλήρημα απόκτησης «προσόντων» που θα εμπλουτίσουν τους ατομικούς φακέλους για την αυριανή μας αξιολόγηση που συνδέεται με τις απολύσεις, τις διαθεσιμότητες, τη μι-

“

Οι αξίες της ελευθερίας της δημοκρατίας, της ισότητας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε ένα σχολείο αυταρχικό, με τους εκπαιδευτικούς φοβισμένους και υποταγμένους.

σθολογική και εργασιακή ανασφάλεια. Όλη αυτή η πρακτική σε διοικητικό και εκπαιδευτικό επίπεδο, αποτελεί πεδίο σύγχυσης μεταξύ πραγματικότητας και φανταστικής επινόησης. Ο στόχος είναι να αποφύγεις την πραγματικότητα αντί να την αναζητήσεις. Αποτελεί μια αγχωτική προσπάθεια «καινοτόμων και αειφόρων» δράσεων σε εκπαιδευτικά και εργασιακά δεδομένα περασμένων δεκαετιών. H αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου παρουσιάζεται ως μοναχική και προσωπική διαδικασία που οικοδομείται σε ένα κλίμα ανταγωνισμού και καχυποψίας μεταξύ των μελών ενός συλλόγου διδασκόντων, σε κόντρα ανάμεσα σε διαφορετικά σχολεία, σε ανταγωνισμό μεταξύ των εκπαιδευτικών βαθμίδων. ∆ημιουργείται ένα κλίμα άγχους και ανασφάλειας. Είναι διαδικασία που απαξιώνει το ρόλο μας στο σχολείο και μας δημιουργεί την αίσθηση πως είναι μάταιο να προσπαθήσουμε συλλογικά να αλλάξουμε τις πολιτικές που ευτελίζουν τη δουλειά μας και τις ζωές μας.

Καλούμαστε να προγραμματίσουμε τη δουλειά μας να θέσουμε στόχους λες και γράφουμε εκθέσεις ιδεών χωρίς περιεχόμενο, τη στιγμή που, δύο - τρεις μήνες μετά το ξεκίνημα των μαθημάτων, τα σχολεία έχουν ελλείψεις σε δύο βασικές προϋποθέσεις ώστε να επιτελέσουν στοιχειωδώς το έργο τους: εκπαιδευτικούς και βιβλία. Ποιες είναι εκείνες οι καλές πρακτικές που θα περιόριζαν τη μαζική προσφυγή των παιδιών στα φροντιστήρια; Ποιος καλός προγραμματισμός θα περιόριζε την εργασιακή ανασφάλεια, τη μισθολογική συρρίκνωση, το κλίμα εκφοβισμού και πειθάρχησης που αιωρείται στα σχολεία;

Η αγωνία του κ. υπουργού

Αρνούμαι να συμμετέχω σε μια διαδικασία αυτοαξιολόγησης ή ετεροαξιολόγησης, όχι από κομματικό ή ιδεολογικό πατριωτισμό, αλλά επειδή πιστεύω ότι όλο το σύστημα αξιολόγησης αυτή τη στιγμή είναι μια εντελώς υποκριτική διαδικασία που δεν έχει καμία σχέση με οράματα βελτίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης, αλλά στοχεύει στη συκοφάντηση και την πειθάρχηση των εκπαιδευτικών, στο να αποδεχτούμε τις πολιτικές τους και να καθίσουμε φρόνιμοι. Αλήθεια, ποια είναι η αγωνία για τη δημόσια παιδεία ενός υπουργού που συμμετείχε σε όλες τις κυβερνήσεις που με τις πολιτικές τους διέλυσαν τη χώρα, που παραιτήθηκε από το κόμμα του όταν δεν κατείχε ο ίδιος υπουργικό αξίωμα, που στη συνέχεια δημιούργησε δικό του κόμμα για να μας λύσει τα προβλήματα, ενώ τώρα που έγινε και πάλι υπουργός του τελείωσε το κόμμα, αφού προφανώς μας τα έλυσε τα προβλήματα. Σηματοδοτεί η παραπάνω τακτική όραμα και σχέ-

διο για τη παιδεία και το μέλλον της χώρας ή είναι ο ορισμός μιας επικοινωνιακής τακτικής, εξόφθαλμα υποκριτικής χωρίς κανένα ηθικό φραγμό, με αποκλειστικό στόχο να διατηρηθεί στην εξουσία; Συνάδελφοι, τηρουμένων των αναλογιών, αυτή την περίοδο να αναζητήσουμε το όριο και να θέσουμε μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη συνείδηση και την καρέκλα. Να ξεκαθαρίσουμε μέσα μας πως δε συμβάλλουμε στη βελτίωση της δημόσιας δωρεάν παιδείας με πρακτικές αδιάφορης ισορροπίας. Όλοι γνωρίζουμε πως η αναβάθμιση της μόρφωσης των μαθητών μας συνδέεται άμεσα με γενικότερα ζητήματα παιδείας και πολιτισμού. Οι αξίες της ελευθερίας της δημοκρατίας, της ισότητας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε ένα σχολείο αυταρχικό, με τους εκπαιδευτικούς φοβισμένους και υποταγμένους. ∆εν μπορείς να οραματίζεσαι σχολεία στα οποία δεν έχουν θέση η βία, ο φασισμός, ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, όταν αιωρείται στα μάτια των παιδιών η μιζέρια και φόβος και η ανασφάλεια για το αύριο. Εμείς, συνάδελφοι, με τη καθημερινή μας δουλειά στην τάξη και στα γραφεία κρατάμε ακόμα ζωντανό το δημόσιο σχολείο κόντρα στις πολιτικές που προσπαθούν να το διαλύσουν. Να απενοχοποιηθούμε, να ξεκαθαρίσουμε ότι απέναντι μας δεν είναι οι συνάδελφοί μας αλλά οι μνημονιακές πολιτικές που μας εξαθλίωσαν. Να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας παλεύοντας όλοι μαζί να ανατρέψουμε αυτές τις πολιτικές. Γιάννης Σαρρής, διευθυντής ΓΕΛ Βάμου Χανίων

ΘΕΑΤΡΟ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Υπάρχει γυναικεία οπτική στην ιστορία; ∆εν αναφέρομαι στην ιστορία των γυναικών ως αυτόνομο ιστοριογραφικό πεδίο αλλά την ανάλυση ενός ζητήματος από μια γυναικεία σκοπιά και τι μπορεί να σημαίνει, πραγματικά όμως, αυτό. Επιστημονικά το ερώτημα είναι ενδιαφέρον και δύσκολο και ανοίγει ένα σωρό δύσβατες ατραπούς στην ιστοριογραφική έρευνα.

«ΕΞΟ∆ΟΣ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑ∆Α ΑNIMA

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΗ

Οι γυναίκες στην ελληνική ιστορία

“

Η παράσταση, ανάλαφρα σκηνοθετημένη, με πολλή μουσική, με “πειραγμένα” μερικά από τα πιο γνωστά τραγούδια που γνωρίζουμε όλοι από το σχολειό ακόμα, σήματα γεγονότων που είναι ιστορικά ορόσημα, ζητά να θυμίσει ότι οι θυσίες και ο ηρωισμός δεν είναι αντρική υπόθεση.

στόλου, η Λέλα Καραγιάννη και άλλες λιγότερο γνωστές αλλά σημαντικές γυναίκες που πήραν μέρος στην αντίσταση και ονειρεύτηκαν ένα κόσμο ελεύθερο και δίκαιο.

∆ύο ενστάσεις

Ωστόσο, υπάρχουν δύο σοβαρές ενστάσεις: Η πρώτη είναι η προσωποκεντρική, ηρωοκεντρική αντίληψη της ιστορίας, όταν δηλαδή ουσιαστικά βιο-

“Η Αυτοκτονία μου” του ∆ημήτρη Κατσιμίρη

νας νεαρός άντρας αυτοκτονεί μέσα στο υπνοδωμάτιό του και καταλήγει στην κόλαση. Εκεί τον υποδέχεται μία αινιγματική γυναίκα, η οποία έχει υπό την προστασία της όλους τους αυτόχειρες που καταλήγουν εκεί. Αυτή η γυναίκα του παρέχει συναισθηματική και ερωτική ικανοποίηση, ασφάλεια και πληρότητα. Οι μέρες περνούν υπέροχα μαζί της στην κόλαση, ώσπου ένα γεγονός ανατρέπει την ιστορία. «Πού πηγαίνει ο άνθρωπος όταν αυτοκτονεί; Στον παράδεισο; Στην κόλαση; Kαι αν στην Κόλαση είναι ωραία;» αναρωτιέται σαρκαστικά ο συγγραφέας. Σκηνοθετεί ο ∆ημήτρης Σταμούλης και παίζουν η Χρυσόθεμις Αμανατίδη και ο συγγραφέας ∆ημήτρης Κατσιμίρης. Παραστάσεις: από 5 ∆εκεμβρίου έως 24 Ιανουαρίου, κάθε Παρασκευή και Σάββατο, στις 9.30μ.μ., στον Τεχνοχώρο Φάμπρικα (Μεγ. Αλεξάνδρου 125, Κεραμεικός, τηλ. 2103411651 – 6937686795).

“Θείος Βάνιας” του Αντον Τσέχοφ

ε σκηνοθεσία Λίλυς Μελεμέ και μετάφραση Χρύσας Προκοπάκη, ανεβαίνει ο αγαπημένος «Θείος Βάνιας» του Τσέχοφ, έργο που «συμπυκνώνει εκρηκτικά το υπαρξιακό αδιέξοδο του φαινομένου που ονομάζεται «άνθρωπος», μέσα στο χώρο και το χρόνο. Οι ήρωές του, μικροί και «γκρίζοι» αλλά παρόλα αυτά γνήσιοι και αναγνωρίσιμοι στη λεπτομέρεια και την πολυπλοκότητά τους, αναζητούν απελπισμένα το νόημα της ζωής, φλερτάρουν με τα όριά τους, επιδίδονται σʼ ένα ιλαροτραγικό κυνήγι ευτυχίας, αποζητούν την ελπίδα που θα νικήσει την καθημερινή φθορά –ένα υποκατάστατο της χαμένης, της σπαταλημένης τους ζωής». Με ένα εξαιρετικό θίασο: Γιάννης Φέρτης, Γιάννης Βόγλης, Στέλιος Μάινας, Έρση Μαλικένζου, Μαρίνα Ψάλτη, Μελίνα Βαμβακά, Αλεξία Καλτσίκη, Χάρης Χαραλάμπους. Παραστάσεις: Τετάρτη και Κυριακή, στις 8μ.μ., Πέμπτη και Παρασκευή, στις 9μ.μ. και Σάββατο 6.30 και 9.30μ.μ., στο θέατρο Χορν (Αμερικής 10, Κολωνάκι, τηλ. 2103612500)

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΝΕΑ

το θέατρο πάντως -στο ελληνικό θέατρο για να είμαι ακριβής, αφού από αυτό έχω κυρίως προσλαμβάνουσες- τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται αύξουσα μια αναζήτηση για τις γυναίκες και τη σύγχρονη ιστορία -συνειδητή ή ασυνείδητη, δεν ξέρω. Επιστρατεύονται μαρτυρίες από διάφορες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας, με ιδιαίτερη -και ευεξήγητη- έμφαση στη σύγχρονη περίοδο, από την μικρασιατική καταστροφή και δώθε. Έτσι, για να δώσουμε ένα δυο από τα πιο γνωστά παραδείγματα, από τον «Κοινό Λόγο» της Έλλης Παπαδημητρίου επιλέχθηκαν οι γυναικείες αφηγήσεις και τις δυο φορές που ανέβασε αποσπάσματα ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, στην παράσταση «Γιοι και Κόρες» του Γιάννη Καλαβριανού υπερτερεί η γυναικεία πλευρά. Αυτό τον καιρό, στην Κρήτη, η Μαρινέλλα Βλαχάκη αξιοποιεί τις μαρτυρίες που συγκέντρωσε η Γεωργία Σκοπούλη στο βιβλίο της «Γυναίκες πού ’γιναν ένα με τη γη» στην ομότιτλη παράσταση που αφορά τις γυναίκες της Ηπείρου (στην παράσταση αυτή θα επανέλθουμε με ιδιαίτερο σημείωμα συντόμως). Η Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτου και η ομάδα Anima, συνεχίζοντας την έρευνά τους πάνω στο ίδιο θέμα, φέτος παρουσιάζουν μια παράσταση για το ρόλο των γυναικών στην ελληνική ιστορία. Η παράσταση ζητά να καταδείξει την εμπλοκή των γυναικών σε οριακές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας αλλά και την ιδιαιτερότητα αυτής της εμπλοκής. Ανάλαφρα σκηνοθετημένη επί σκοπού, με πολλή μουσική, με «πειραγμένα» μερικά από τα πιο γνωστά τραγούδια που γνωρίζουμε όλοι από το σχολειό ακόμα, σήματα γεγονότων που είναι ιστορικά ορόσημα, δημιουργώντας μια αίσθηση ισότητας και συλλογικότητας στο ιστορικό υποκείμενο «γυναίκες» με το μοίρασμα μίας και της αυτής ηρωίδας σε περισσότερες από μία ηθοποιούς, ζητά να θυμίσει ότι οι θυσίες και ο ηρωισμός δεν είναι αντρική υπόθεση. Και το πετυχαίνει πράγματι. Η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους, οι Σουλιώτισσες του Ζαλόγγου (ίσως η πιο επιτυχημένη αισθητικά σκηνή της παράστασης), η Ηλέκτρα Απο-

γραφούνται οι προσωπικότητες. Εδώ η έρευνα των Anima υστερεί. Η παράσταση σταματά σε μερικά αρκετά γνωστά επεισόδια από τη ζωή αυτών των ηρωίδων -ικανά βεβαίως να αναδείξουν την ποιότητα, το ήθος και τη συμβολή τους αλλά που δεν προχωρούν το θέμα μακριά. Η όλη δουλειά των Anima εμμένει σε μια πολύ παραδοσιακή αντίληψη της ιστορίας. Ειδικά στο μέρος που αφορά την επανάσταση του 1821, που είναι και το πιο δύσκολο, αφού εδώ τίθενται ουσιαστικά ζητήματα για τη δημιουργία του ελληνικού κράτους και τη μορφοποίηση εννοιών όπως έθνος και πατρίδα. Τι βίωσαν οι γυναίκες ως γυναίκες από τον ξεσηκωμό; Τι σημαίνει να είσαι Ελληνίδα στη Χίο (αλλά και Τουρκάλα στην Τριπολιτσά, όπως ακροθιγώς είδαμε στην ιστορία της Μπουμπουλίνας); Μάνα στο πολιορκημένο Μεσολόγγι; Καπετάνισσα στη Μακεδονία; Πόσο επηρέασε η επανάσταση τη ζωή των γυναικών, τον κοινωνικό τους ρόλο, τη θέση τους στην οικογένεια; Και κυρίως πώς εκείνες είδαν τη θέση τους μέσα στην επανάσταση; Πού συναντά η ιστορία την οντολογική διάσταση του φύλου; Η δεύτερη είναι πως υπάρχει μια ασάφεια στη θέση και την πρόθεση. Ο θαυμασμός γι’ αυτές τις ηρωικές μορφές είναι δεδομένος, όμως είναι νεφελώδης η στάση απέναντι στις έννοιες έθνος, πατρίδα… Εξ ου και μια αμηχανία στην αντιμετώπισή τους μέσα στις αφηγήσεις που συνιστούν την παράσταση, ενώ είναι φανερό ότι αποτελούσαν βασικό ερώτημα.

Λουτρό αισιοδοξίας

∆εν χρειάζεται να πούμε τη συγκίνηση που νιώθει ο κάθε θεατής όταν ανεβαίνει στην σκηνή η 90χρονη αγωνίστρια, πρόεδρος των εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι, κυρία Ζωή Πετροπούλου, για να αφηγηθεί την ιστορία της φίλης της, της 98χρονης πλέον κυρίας Κατίνας Σηφακάκη. Όποιος μάλιστα είχε την τύχη να παρακολουθήσει την παράσταση σε μέρα που είναι παρούσα και η κα Σηφακάκη έλαβε σίγουρα λουτρό θεραπευτικό αισιοδοξίας, ενδυνάμωσης και αγωνιστικότητας. Και να μη θεωρηθεί υπερβολή πως αυτές οι δύο γυναίκες έφεραν πνοή νεότητας και ήθους, ακάματης ενεργητικότητας, σε όλους εμάς που λυγίζουμε πολλές φορές μέσα στις τωρινές αντιξοότητες. Την Έξοδο υπερασπίζονται υποκριτικά πέντε νέες και πολύ καλές ηθοποιοί: Νικολίνα Καραθύμιου, Κατερίνα Μπιλάλη, Λυγερή Ταμπακοπούλου,Γιώτα Τσιότσκα και Άντρη Χατζηχριστοδούλου. Τα λειτουργικά κοστούμια είναι της Μαρίας Φωκά. Την προσεγμένη κίνηση -που πολλές φορές γινόταν πραγματική χορογραφία- επιμελήθηκε επιτυχώς η Κάλλια Θεοδοσιάδη. Μαρώ Τριανταφύλλου maro33@otenet.gr

1073

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

ΒΙΒΛΙΟ

Ακραίες συμπεριφορές Νίκη Αναστασέα «Τα άγρια περιστέρια» Εκδόσεις Καστανιώτη Οκτώβριος 2014

την ομάδα των συγγραφέων, που έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στη λογοτεχνία σε μέση ηλικία, εντός της τελευταίας εικοσαετίας, η Νίκη Αναστασέα διακρίνεται με την αφοσίωση στη συγγραφική ενασχόληση που επιδεικνύει. Τώρα, που οι περισσότεροι πρωτοεμφανιζόμενοι έχουν θητεία σε σχολή δημιουργικής γραφής, θα χαρακτηριζόταν αυτοδίδακτη. Ακολούθησε τη δική της μέθοδο, διαβάζοντας λογοτεχνία κατά μόνας και όχι ευκαιριακά. Εκ του αποτελέσματος, κρίνεται ως συγγραφέας συστηματική και μη επαναπαυόμενη. Φαίνεται να βάζει ψηλά τον πήχυ των προσδοκιών, σχεδιάζοντας μυθοπλαστικά εγχειρήματα σε διαλογική σχέση με γνωστά έργα κλασικών συγγραφέων. Από το 1997 μέχρι σήμερα, έχει εκδώσει τέσσερα μυθιστορήματα και την πρόσφατη συλλογή έξι ιστοριών, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν νουβέλες. Θεωρούμε το δεύτερο μυθιστόρημα, του 2006, «Επικράνθη: δια χειρός Αλέξη Ραζή», που συνομιλεί με το μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκυ, «Οι δαιμονισμένοι», ως το πιο φιλόδοξο. Ενώ, το επόμενο, μετά τρία χρόνια, «Οι μικρές απολαύσεις του κυρίου Ευαγγελινού», με την υφή αστυνομικού και τη χροιά αλλόκοτης ιστορίας, δείχνει σαν μία απόπειρα ανοίγματος προς ένα πλατύτερο κοινό. ∆εν γνωρίζουμε την αγοραστική απήχηση των δυο βιβλίων, πάντως η κριτική υποδοχή στάθηκε μάλλον υποτονική. Για παράδειγμα, ούτε καν επισημάνθηκε το κέντημα των διπλών προσωπείων αλά Πεσσόα, που η συγγραφέας έχει έντεχνα ενθέσει στο δεύτερο. Αντιθέτως, η κριτική, τουλάχιστον η συστημική, που απονέμει και τα βραβεία, επαίνεσε το πρώτο μυθιστόρημα, «Αυτή η αργή μέρα προχωρούσε», και το πρόσφατο, «Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι». Το πρώτο απέσπασε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, το 1998. Νεότευκτο τότε, ήταν η δεύτερη χρονιά απονομής του. Ενώ, το πρόσφατο, του 2012, τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος και εκείνο του «Αναγνώστη», μετεξέλιξη του βραβείου «∆ιαβάζω». α δυο αυτά μυθιστορήματα επικεντρώνονται στις οικογενειακές σχέσεις και εντάσεις, το πρώτο στην Ξάνθη της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, ενώ το δεύτερο, στη σύγχρονη αθηναϊκή καθημερινότητα. Η ένταση των ενδοοικογενειακών συγκρούσεων θυμίζει τον μυθιστορηματικό κόσμο του Φώκνερ. Πρόκειται για μια συνομιλία κειμένων ή και μυθιστορημάτων, περισσότερο ή λιγότερο λανθάνουσα, που επεκτείνεται στους αφηγηματικούς τρόπους και την οποία η συγγραφέας δεν ζητά να αποκρύψει. Εντέχνως θα μπορούσε, καθώς ο κορυφαίος αμερικανός συγγραφέας, στον αγγλόφωνο χώρο και κατ’ επέκταση στον ευρωπαϊκό, έχει υποσκελιστεί από τα μεταμοντέρνα εγχειρήματα των σημερινών. Όσο για τις μεταφράσεις στα ελληνικά, που κι αυτές έχουν αραιώσει, μόνο σε γενικές γραμμές, όπως είναι ο προσδιορισμός του τύπου του αφηγητή, δίνουν αίσθηση του ύφους, οπότε και συνιστούν ολισθηρή βάση για αποφάνσεις περί ομοιότητας, επιρροής ή ακόμη και μίμησης. Τα τελευταία χρόνια, η κριτική υποδοχή ενός βιβλίου φαίνεται να επηρεάζει αρκετούς συγγραφείς όσο αφορά την κατεύθυνση που ακολουθούν στη συνέχεια. Θα λέγαμε ότι αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση της Αναστασέα. Μετά την θερμή υποδοχή του τελευταίου μυθιστο-

ρήματός της, πλέκει τις πρόσφατες ιστορίες της στον ίδιο καμβά. Αν και η ίδια πληροφορεί ότι η αρχική μορφή, τουλάχιστον μίας ιστορίας, ήταν γραμμένη παλαιότερα. Όπως και να έχει, οι τέσσερις από τις έξι ιστορίες ξετυλίγονται μέσα στο κέλυφος της οικογένειας. Σύμφωνα με το κειμενάκι του οπισθόφυλλου, αφορούν “ανθρώπους στα όρια της αντοχής τους, γυναίκες και άντρες που φτάνουν στα άκρα”. Η διατύπωση, αφενός μεν δεν φαίνεται να ισχύει για το σύνολο και αφετέρου, προκαταλαμβάνει, προσανατολίζοντας τις πολλαπλές δυνατές ερμηνείες των πράξεων, προς μία, κι αυτή μάλλον λανθασμένη, κατεύθυνση. Στις δυο ιστορίες, που προτάσσονται στο εν λόγω κειμενάκι, ο ενδοοικογενειακός εμφύλιος ολοκληρώνεται με ένα έγκλη-

πτωσή του, του έχει απομείνει “μια σταλιά ανθρωπιάς”. Η ιστορία, όπως και το πρόσφατο μυθιστόρημα, ξεκινάει από ένα συμβάν, που θα μπορούσε να καταχωρηθεί στο αστυνομικό δελτίο. Και πάλι, ξεδιπλώνεται ένας πρωτοπρόσωπος εις εαυτόν λόγος, με ένθετα, σαν να επιπλέουν ακέραια στην ψυχική αναταραχή, τα λόγια κατηγορίας που εκστομίστηκαν μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, και με αναδρομές, που κουβαλούν όλο το άγχος πρωτοβουλιών και πράξεων όταν αυτές τελέσθηκαν. Σε αντίθεση, όμως, με τον προηγούμενο, του συζύγου, αυτός είναι από τους εντελέστερους των τελευταίων χρόνων. Και ανακαλούμε αρκετούς ενδιαφέροντες, καθώς πολλοί νεότεροι συγγραφείς έχουν επιδοθεί στο είδος.

Έργο του Λουσιέν Φρόυντ. μα. Ο τίτλος της πρώτης, «Είπαν πως ήταν ατύχημα», προϊδεάζει για την κατάληξη, υπονομεύοντας το όποιο σασπένς καλλιεργεί ο πρωτοπρόσωπος εις εαυτόν λόγος του θύτη. Πρόκειται για έναν ευκατάστατο επιχειρηματία, με ακίνητα και τοκογλυφικές δραστηριότητες, που επέλεξε ως σύζυγο μία όμορφη νεαρά, την οποία έβαλε σε χρυσό κλουβί, ελέγχοντας και ρυθμίζοντας πλήρως τη ζωή της. Παλαιότερα, προ γυναικείας χειραφέτησης, κάτι τέτοιο απαντιόταν συχνά, αλλά και σήμερα συμβαίνει, αφού ο ρόλος του διακοσμητικού αντικείμενου έχει κι αυτός τα πλεονεκτήματά του, κυρίως με τη βολή που προσφέρει. Στη συγκεκριμένη ιστορία, η γυναίκα κάποτε αγανακτεί, φθάνοντας σε αυτοκαταστροφική συμπεριφορά ως μόνη άμυνα ή και εκδίκηση. ∆εν κάνει άλλο απ’ το να καταλήγει σε απωθητικό κήτος. Εκείνος, αντιθέτως, δεν φθάνει στα όρια της αντοχής του. Παραμένει ένας εγωμανής, που αποφασίζει να μην χαραμίσει άλλο τη ζωή του. Πιστεύουμε ότι αυτή η συζυγική φαγωμάρα θα είχε διαφορετική ένταση, αν δεν παρουσιάζονταν τόσο μονολιθικοί οι χαρακτήρες των δυο συζύγων και δεν δινόταν αυτή η σαρκοβόρα, χωρίς διακυμάνσεις, μορφή στη σύγκρουσή τους, που κρατά μία εικοσαετία. Η εγκληματική πράξη στη δεύτερη ιστορία έχει παπαδιαμαντικό άρωμα. Όπως στη «Φόνισσα», η Φραγκογιαννού πνίγει την εγγονή της για να την απαλλάξει από την κακή τύχη των θηλυκών, εδώ η μάνα δηλητηριάζει τον ναρκομανή γιο της για να του δώσει ένα στοιχειωδώς αξιοπρεπές τέλος. Σύμφωνα και με τον τίτλο, «Κάτι που να αξίζει να σωθεί», η μάνα πιστεύει ότι, παρά την πλήρη κατά-

Ωστόσο, η πιο ερεθιστική ιστορία, τόσο από πλευράς περιεχομένου όσο και μορφής, είναι η δεύτερη στη σειρά παράταξης της συλλογής. Κατ’ αρχήν, κινείται θεματικά σε ελλιπώς χαρτογραφημένα ψυχικά τοπία. Υπάρχουν άνθρωποι, που δυσκολεύονται να αποδεχτούν την πραγματικότητα, όταν την εκλαμβάνουν ως απειλητική ή και απλώς εχθρική. Τότε, διαφεύγουν προς μία άλλη, φαντασιακή, μέσα στην οποία επιβιώνουν, αποδίδοντάς της υπόσταση πραγματικής. Κλινικά χαρακτηρίζονται ψυχωσικοί και ο μόνος τρόπος προσέγγισής τους είναι η αποδοχή της δικής τους τάξης πραγμάτων. Στο πρόσφατο βιβλίο του ∆. Σωτάκη, «Η ανάσταση του Μάικλ Τζάκσον», πλάθεται ένας παρόμοιος ήρωας. Η συνηθέστερη, όμως, περίπτωση αγχωτικής πραγματικότητας, που μπορεί να οδηγήσει μέχρι την παράνοια, είναι αυτή του θανάτου προσφιλούς. Η μη αποδοχή του τετελεσμένου σημαίνει την ολίσθηση στην ψευδαίσθηση, πως αυτός εξακολουθεί να υπάρχει. Η Ελεάννα Βλαστού, στο περσινό πρώτο της βιβλίο, «Εξαφανίσεις», που δεν προσέχθηκε όσο του αντιστοιχούσε, έχει ένα διήγημα, όπου πενθούσα σύζυγος επιβιώνει συνομιλώντας με τον αποθανόντα σαν να είναι παρών, ετοιμάζοντας το φαγητό που του άρεσε. Το διήγημα έχει τη μορφή μονολόγου. Ενώ, η ιστορία της Αναστασέα στήνεται σαν θεατρικό δυο προσώπων. Καλοδουλεμένο, έτοιμο για τη σκηνική του παρουσίαση. Εδώ, ένα ηλικιωμένο ζευγάρι χάνει κόρη και εγγονή. Η γυναίκα καταφέρνει να επιζήσει, διαγράφοντας το γεγονός του θανάτου τους. Ο σύζυγος αποδέχεται τη φαντασίωσή της και συμπράττει, σύμφωνα με τον τίτλο της ιστορίας, «Μόνο και μόνο

επειδή σ’ αγαπάω». Έτσι, όμως, όπως εκτυλίσσονται τα γεγονότα, φαίνεται πως νιώθει κι αυτός καλύτερα με το ανάχωμα της αυταπάτης. Ούτε εκείνη έχει ανάγκη φαρμακευτικής υποστήριξης ούτε εκείνος συνθλίβεται από τον πόνο. ∆εν έχουν, πάντως, μετακυλήσει στην παράνοια. Έχουν επίγνωση της ψευδαισθησιακής κατάστασης που έχουν δημιουργήσει, αλλά ενδίδουν. Η Αναστασέα κατορθώνει να δώσει αυτήν την εύθραυστη ισορροπία, αποφεύγοντας τους δραματικούς τόνους. ε μία άλλη ιστορία της συλλογής, «Η προσβολή», αυτή εκτός οικογενειακού κύκλου, η υπόθεση, τουλάχιστον όσο αφορά τα πρόσωπα και την αναμεταξύ τους σχέση, θυμίζει το τελευταίο μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη, «Το μυστικό της Έλλης». Μία ζωντοχήρα στα 45 προσλαμβάνει αλλοδαπό για δουλειές στον κήπο. Τον ερωτεύεται, αλλά αποκαλύπτεται ότι εκείνος είναι παντρεμένος. Στου Γρηγοριάδη, αυτό δεν στέκεται εμπόδιο στη σχέση τους, εδώ, η έκβαση είναι διαφορετική. Η γυναίκα τον εκδικείται. Στην καταληκτική σκηνή, στέκει, “πίσω από την τραβηγμένη κουρτίνα, σαν μοναχικό κερί μέσα στην κάσα του παραθύρου”. Είναι αυτή η σκηνή που φέρνει στο νου την δεσποινίδα Έμιλυ Γκρήρσον του Φώκνερ. Τελικά, οι δυο καλύτερες ιστορίες της νέας συλλογής της Αναστασέα έχουν απόηχους από την πρώτη και πιο γνωστή ιστορία του, «Ένα ρόδο για την Έμιλυ». Την Έμιλυ από αρχοντική οικογένεια του αμερικανικού Νότου, που ερωτεύεται έναν υποδεέστερο Γιάνκη. Εκείνος δεν θέλει γάμο, εκείνη τον δηλητηριάζει, αλλά δεν αποδέχεται το θάνατό του. Συμβιώνει με τον νεκρό του μέχρι τέλους. Τη νύχτα αγκαλιά στο κρεβάτι, τη μέρα δίπλα του, στημένη στο παράθυρο. Η συλλογή συμπληρώνεται με δυο ακόμη ιστορίες. Η μία, «Μεταξωτός φανοστάτης», δείχνει θεματικά παράταιρη. Είναι ο εσωτερικός μονόλογος μιας μεσήλικος ηθοποιού, όπως ξεδιπλώνεται την ημέρα της πρεμιέρας. Είναι μία καλή καρατερίστα, που της δίνεται η ευκαιρία ενός πρωταγωνιστικού ρόλου. Ένας δεύτερος γυναικείος λόγος, που η Αναστασέα δείχνει τις δυνατότητές της, αποτυπώνοντας τον πανικό της ηθοποιού. Στο μόνο σημείο, που θα μπορούσε να σκοντάψει μία ψυχαναλυτικής διάθεσης ανάγνωση είναι το ευτυχές τέλος. Παρόμοιοι φόβοι είναι τόσο βαθιά ριζωμένοι, που συνήθως οδηγούν σε πράξεις αυτοχειριασμού ή, συχνότερα, σε άτακτη υποχώρηση. Έναν παρόμοιο ήρωα πλάθει ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης στο πρόσφατο μυθιστόρημά του, «Το ελάχιστο ίχνος». Ακόμη ένα βιβλίο, που δεν έτυχε της ανάλογης κριτικής αποδοχής. Η άλλη ιστορία, που είναι η καταληκτική του βιβλίου, αφορά οικογενειακές σχέσεις και μάλιστα δίπολα, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ενδοοικογενειακούς εμφύλιους. Όπως η νεαρή χήρα, με καθυστερημένο παιδί, η οποία ερωτεύεται κάποιον που την θέλει, αλλά χωρίς το παιδί. Ή ακόμη, η νεαρή χήρα, που συμβιώνει με τη γεροντοκόρη κουνιάδα. Όλα, όμως, βαίνουν ειρηνικά, καταλήγοντας με την ευφρόσυνη διάθεση μιας ροζ ιστορίας. Άνισες οι ιστορίες ή, μήπως, ιστορίες για όλα τα γούστα; Όπως και να έχει, συστεγάζονται σε μία συλλογή με όμορφο τίτλο, αλλά μάλλον ξένο προς αυτές ή άκρως υπαινικτικό σε βαθμό ασυσχέτιστου.

Μ. Θεοδοσοπούλου

28 ΜΟΥΣ

Σ ΠΡΟΤΑ ΚΕ

δρενιώτη ιάνα Μαλαν Επιµέλεια: Λam@otenet.gr lian

Για το DJing και τη γενιά του beat

ο beat, η ρυθμική βάση που υπάρχει σε πολλά σύγχρονα ρεύματα μουσικής ενώνει disco, house, techno, hiphop. Μια ολόκληρη «ομπρέλα» ακουσμάτων μοιράζονται τον ίδιο κώδικα. Οι περιστροφές ανά λεπτό, ή αλλιώς «revolutions per minute» συγκεντρώνουν όλη τη γενιά του beat. Οι οπαδοί θα συναντήσουν μια επιλογή από τους πιο «επιδραστικούς» selectors σε μια σπάνια ανταλλαγή μουσικής, απόψεων και εμπειριών. Χορευτική μουσική, mixing και scratching έχουν τη θέση τους σε αυτό το άνοιγμα προς τους νέους. Live showcases, DJ sets, workshops, συζητήσεις και παράλληλες δράσεις σε μία μοναδική εκδήλωση. Καλεσμένοι για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο παραγωγός-θρύλος A Guy Called Gerald και ο DJ και συγγραφέας Bill Brewster από την Αγγλία για live sets και ομιλίες. Συμμετέχουν και εμφανίζονται οι Έλληνες Γιώργος Μπακαλάκος (Nτέιβιντ), Sparky T & Royal K (DMC showcase), Junior SP., Petros Floorfiller, Christian Cambas, Black Athena, Κατερίνα «Κάφκα» Καφετζή, Mr. Z και πολλοί άλλοι Το πρόγραμμα, περιλαμβάνει παράλληλες εκδηλώσεις, όπως παζάρι δίσκων (5μ.μ.) στο MShop, ενώ ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του δυναμικού DemoCrates session, θα υπάρχει στον χώρο DJ, στον οποίο το κοινό θα μπορεί να προτείνει τα μουσικά κομμάτια που επιθυμεί να ακούσει. Επίσης, έχει προγραμματιστεί η ομιλίασυζήτηση «Η ιστορία του DJing στην Ελλάδα» (8-9μ.μ.), μια ανοιχτή συνεδρία με τους πιο επιδραστικούς έλληνες DJs. Τη συζήτηση, η οποία θα επικεντρωθεί σε ιστορίες από τη χορευτική σκηνή στην Ελλάδα, προσωπικές μαρτυρίες και απόψεις για το παρόν και το μέλλον του DJing, συντονίζει η Κατερίνα «Κάφκα» Καφετζή. To workshop των Bill Brewster και Α Guy Called Gerald θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά (χωρίς μετάφραση). Η εκδήλωση εντάσσεται στο πλαίσιο της σειράς Γέφυρες που διευθύνει ο ∆ημήτρης Μαραγκόπουλος. Σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης Revolutions per Minute, θα λειτουργούν και τα δύο μπαρ της αίθουσας Banquet. Τη ∆ευτέρα 8 ∆εκεμβρίου, στις 9μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, αίθουσες Βanquet & ΜC2. Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ, φοιτητικό 7. Η είσοδος στα workshops και τις ομιλίες είναι ελεύθερη.

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

«Το βλέμμα θέλει δύο «μι»»

ΙΣ ΣΕ

MOYΣΙΚΗ

Ο διεθνής πιανίστας Μπενεντέτο Λούπο

Ο διακεκριμένος ιταλός πιανίστας Μπενεντέτο Λούπο δίνει ένα και μοναδικό ρεσιτάλ ,στο πλαίσιο του νέου κύκλου εκδηλώσεων που τιτλοφορείται Πιανόραμα. Ο Κύκλος Πιανόραμα, που διοργανώνεται για πρώτη φορά φέρνει επί σκηνής δεξιοτέχνες του «βασιλιά» των οργάνων. Μετά τον Λούπο, με τον οποίο εγκαινιάζεται αυτή η νέα σειρά εκδηλώσεων, ακολουθούν ο Στέφανος Νάσος και ο Απόστολος Παληός (21.1), η Ντόρα Μπακοπούλου (10.2), ο Χρίστος Παπαγεωργίου στο διπλό ρόλο του πιανίστα και συνθέτη (29.4), και η Έφη Αγραφιώτη με τον Γιώργο Κοντραφούρη (20.5). Το μουσικό ταξίδι από τη ∆υτική στην Ανατολική Ευρώπη του Λούπο έχει πρώτο σταθμό την Ιταλία και τα 15 Πρελούδια του Νίνο Ρότα (1911-1979), ενός συνθέτη το όνομα του οποίου έχει συνδεθεί με τη μουσική επένδυση για ταινίες των Φελίνι, Βισκόντι και Κόπολα. Ο Ρότα είναι ένας καλλιτέχνης που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην περαιτέρω εξέλιξη του Μπενεντέτο Λούπο. Υπήρξε μέντοράς του κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Ωδείο Πιτσίννι στο Μπάρι, γενέτειρα του Λούπο, όπου ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής. Ο ιταλός σολίστ είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένος με τη μουσική του κορυφαίου ιταλού δημιουργού. Μάλιστα, η ερμηνεία του στο νεορομαντικό Concerto Soirée απέσπασε τα εγκωμιαστικά σχόλια των κριτικών, καθώς και το βραβείο Diapason d’Or. Η Γαλλία είναι ο επόμενος σταθμός του ταξιδιού του Λούπο, ο οποίος θα ερμηνεύσει έργα του ιμπρεσιονιστή Κλοντ Ντεμπισί (1862-1918).Τελευταίος σταθμός, η Ρωσία και ο Αλεξάντρ Σκριάμπιν (1872-1915) με τα 24 Πρελούδια, έργο 11, τα οποία ο κορυφαίος μουσουργός συνέθεσε σε διάφορες χώρες κατά την περίοδο 1888-96. Την Παρασκευή 12 ∆εκεμβρίου, στις 8.30μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής, αίθουσα ∆ημήτρης Μητρόπουλος. Τιμές εισιτηρίων: 20, 12, 5 ευρώ (φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ) και 8 ευρώ (65+, πολύτεκνοι).

Σ ε μία παράσταση εφ’ όλης της ύλης , από τον «Ερωτόκριτο» στο σήμερα, ο σπουδαίος τραγουδοποιός Λουδοβίκος των Ανωγείων σκοπεύει να μας πει τα πιο όμορφα τραγούδια του αλλά και ποιήματα και ιστορίες που σκαρώνει αυτοσχεδιάζοντας με μοναδικό τρόπο. Μαζί του οι συνεργάτες του, Αλίκη Ζωγράφου στο τραγούδι, Αντώνης Μυτακίδης στην κιθάρα, Γιώργος Κοντογιάννης στη λύρα και στα κρουστά και Μανώλης Μπαρδάνης στη φυσαρμόνικα. Όπως λέει ο ίδιος, στην παράσταση έδωσε τον τίτλο «Το βλέμμα θέλει δύο «μι»» που είναι και ο τίτλος του τελευταίου δίσκου του και θα πει με άλλα λόγια «το λάθος «κινδυνεύει» μόνο από το δεύτερο βλέμμα». Την Παρασκευή 12 ∆εκεμβρίου, στις 9.30μ.μ., στον Ιανό. Είσοδος: 10 ευρώ, ελάχιστη κατανάλωση: 6.

Ο Γ. Κουμεντάκης στη 2η σκηνή της ΕΛΣ

ε ανακοίνωση της η Εθνική Λυρική Σκηνή καλωσορίζει το διακεκριμένο συνθέτη Γιώργο Κουμεντάκη, ο οποίος, από την 1η Ιανουαρίου 2015, θα είναι υπεύθυνος για το καλλιτεχνικό-αναπτυξιακό πρόγραμμα στο νέο της χώρο, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Μύρων Μιχαηλίδης σημειώνει: «Μετά από μια γόνιμη πολύμηνη συνεργασία για την κατάρτιση του προγράμματος της δεύτερης σκηνής της ΕΛΣ, με ιδιαίτερη χαρά ανακοινώνουμε σήμερα την ένταξη του συνθέτη Γιώργου Κουμεντάκη στη δημιουργική ομάδα της καλλιτεχνικής διεύθυνσης. Στόχος είναι η ανάδειξη της δεύτερης σκηνής της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ (χωρητικότητας 400 θέσεων) σε ένα ζωντανό κύτταρο, με προτάσεις εναλλακτικού ή πειραματικού χαρακτήρα, συνεχή δραστηριότητα και πολύπλευρη στόχευση, που θα τονώσει τη δημιουργικότητα των νέων, την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία και τις διεθνείς συνέργειες του λυρικού θεάτρου μας. Με το πρόγραμμα που ετοιμάζουμε είμαστε βέβαιοι ότι και η σκηνή αυτή θα σημειώσει υψηλή επισκεψιμότητα, ενώ θα αποτελέσει ένα δημιουργικό πεδίο για όλους, χωρίς αποκλεισμούς». Ο Γιώργος Κουμεντάκης αναφέρει: «Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχτηκα την πρόταση του καλλιτεχνικού διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής να έχω την επίβλεψη του καλλιτεχνικού-αναπτυξιακού προγράμματος της δεύτερης σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η πρότασή του, που επιστεγάζει μια γόνιμη συνεργασία μηνών, με τιμά ιδιαίτερα. Θα προσφέρω ό,τι καλύτερο διαθέτω στην προσπάθεια να αναδειχθεί η σύγχρονη ελληνική δημιουργία και να διαδοθεί τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό». Η ανακοίνωση του προγράμματος της δεύτερης σκηνής της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ θα πραγματοποιηθεί στο προσεχές διάστημα, σε σχετική συνέντευξη Τύπου, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τη μετάβασή της στις νέες εγκαταστάσεις και σε συνέχεια της παρουσίασης των βασικών αξόνων του καλλιτεχνικού προγραμματισμού για την πενταετία 2014-19, που πραγματοποιήθηκε τον ∆εκέμβριο του 2013.

KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

«JIMMY’ S HALL»

Η εργατική τάξη δεν πάει στον παράδεισο

Του Στράτου Κερσανίδη

«Η

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

θρησκεία είναι για σας το θεμέλιο της πατρίδας και της λογικής. Ο λαός χωρίς το φόβο του θεού θα ξεχυθεί στους δρόμους και θα παλουκώνει τους φυλοκάτορές του, συμφέρει;». Την απάντηση την δίνει ο ίδιος ο ερωτών, «δεν συμφέρει…». Αλίευσα την παραπάνω πρόταση από την «Αληθινή απολογία του Σωκράτη», του Κώστα Βάρναλη, ένα εμπνευσμένο κείμενο το οποίο ερμηνεύει ιδανικά στο θέατρο ο Χρίστος Καλαβρούζος, σε σκηνοθεσία του Χρίστου Σιοπαχά. Έχοντας δει με διαφορά μιας ημέρας την παράσταση του ∆ΗΠΕΘΕ Ρούμελης από την ταινία «Jimmy’s hall» του Κεν Λόουτς, δεν ήταν δυνατόν να μην κάνω το συνειρμό. Για αθεΐα κατηγορήθηκε ο Σωκράτης από την αθηναϊκή δημοκρατία και καταδικάστηκε να πιει το κώνειο, για

τον ίδιο λόγο κατηγορήθηκε και ο Τζίμι Κράλτον, από τη δημοκρατία της Ιρλανδίας και απελάθηκε από τη χώρα. Βέβαια ο Κράλτον κατηγορήθηκε και για κομουνιστής αλλά, βλέπετε, τον 5ο αιώνα π.Χ. δεν υπήρχε κομουνισμός. Ποιος όμως είναι ο Τζίμι Κράλτον; Ο Κέν Λόουτς και ο σεναριογράφος του Πολ Λάβερτι, παίρνουν ένα αληθινό πρόσωπο και μια αληθινή ιστορία και με κάποιες μικροαλλαγές, που βοηθούν το σενάριο, μας μεταφέρουν στην Ιρλανδία στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Ο Κάρλτον, ο οποίος αγωνίστηκε για την ελευθερία στη χώρα του, έφτιαξε σε δική του γη ένα χώρο για να μπορούν να μαζεύονται οι νέοι -κυρίως- του χωριού του όπου, διάβαζαν, άκουγαν μουσική, έκαναν μαθήματα και χόρευαν. Αυτό όμως δεν άρεσε στους πολιτικούς και την καθολική εκκλησία, επειδή ο Κράλτον ήταν κομμουνιστής και ως εκ τούτου, διαφθορέας. Έτσι, απογοητευμένος από την

 «Η νύχτα πριν πέσει το Παρίσι» (Diplomatie) του Φόλκερ Σλέντορφ: Ο διοικητής των γερμανικών κατοχικών στρατευμάτων στο Παρίσι, Ντίντριχ φον Σόλτιτζ, ετοιμάζεται ξημερώνοντας η 25η Αυγούστου 1944, να ανατινάξει το Παρίσι, εκτελώντας τη διαταγή του Χίτλερ. Τελικά, όμως, ο Σόλτιτζ αλλάζει γνώμη και αρνείται να εκτελέσει τη διαταγή και έτσι η γαλλική πρωτεύουσα σώζεται. Η ταινία του Σκλέντορφ αφηγείται τη συγκλονιστική ιστορία της αντιπαράθεσης που έσωσε το Παρίσι από την απόλυτη καταστροφή. Η ταινία έκανε επίσημη πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.

 «Οι σταθμοί του σταυρού» (Kreusweg) του Ντίτριχ Μπρίγκεμαν: Η συγκλονιστική αυτή ταινία τιμήθηκε για το σενάριο της με το βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Αφηγείται την ιστορία μιας 14χρονης κοπέλας, της Μαρίας. Ο μικρός της αδελφός είναι βαριά άρρωστος και το κορίτσι, που έχει μεγαλώσει μέσα ένα βαθιά θρησκευόμενο οικογενειακό περιβάλλον, αποφασίζει να θυσιαστεί για να τον σώσει, ακολουθώντας το μαρτυρικό δρόμο του Χριστού.  «Η εξέγερση του ∆εκέμβρη» του ∆ημήτρη Βόρρη: Ένας 15χρονος, χωρίς κανέναν προφανή λόγο, πυροβολείται εν ψυχρώ και πέφτει νεκρός από τις σφαίρες ενός αστυνομικού. Η οργή για τη δολοφονία εξαπλώνεται σύντομα σε ολόκληρη τη χώρα. Η ταινία περιγράφει τις μέρες της εξέγερσης του ∆εκέμβρη 2008 και όλα όσα ακολούθησαν. Παράλληλα, παρακολουθούμε και επτά ανθρώπους που έχουν εγκλωβιστεί σε έναν κινηματογράφο οι οποίοι ως κοινό στοιχείο έχουν το φόβο και την άρνηση να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα και να αλλάξουν τις ζωές τους.

τροπή που πήραν τα πράγματα, έφυγε για τις ΗΠΑ. Μετά από δέκα χρόνια αποφάσισε να επιστρέψει για να βρίσκεται κοντά στην ηλικιωμένη μητέρα του, αποφασισμένος να μην ασχοληθεί με την πολιτική. Όμως οι νέοι του χωριού, αλλά και οι μεγαλύτεροι τού ζήτησαν να ανοίξει ξανά τη λέσχη. Ο Τζίμι Κράλτον στην αρχή αρνήθηκε αλλά σύντομα, όντας βαθιά πολιτικοποιημένος αποφάσισε να δεχτεί. Να τι λέει ο Κέν Λόουτς: «Στην πραγματική ζωή ήταν αφοσιωμένος ακτιβιστής. Έχω συναντήσει πολλούς συνδικαλιστές, ανθρώπους πολιτικοποιημένους. Ο Τζίμι έπρεπε ή να αφήσει την πολιτική για να μείνει ή να παλέψει για μια ακόμα φορά. ∆ημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η αλλαγή κυβέρνησης θα άλλαζε τα πράγματα, αλλά οποιοσδήποτε με τις πολιτικές πεποιθήσεις του Τζίμι ήξερε ότι ο ντε Βαλέρα θα πρόδιδε τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Ο Τζίμι κατανοούσε τον αγώνα της εργατικής τάξης και ήξερε ότι η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη (…) Ήταν εξουθενωμένος μετά από 20 χρόνια, αλλά τι του απέμενε να κάνει; Αν είσαι πολιτικοποιημένος δεν έχεις επιλογή». Τίποτε δεν είχε αλλάξει στην Ιρλανδία μέσα σε 10 χρόνια κι έτσι η πολιτική ηγεσία του τόπου με αιχμή του δόρατος τον καθολικό ιερέα αντέδρασαν σθεναρά στην επαναλειτουργία της λέσχης. Κατηγόρησαν τον Κράλτον ως άθεο, ως κομουνιστή και ως επικίνδυνο για τα ήθη τα έθιμα και τις παραδόσεις της πατρίδας Ιρλανδίας, επειδή στη λέσχη άκουγαν αμερικάνικη μουσική και χόρευαν αμερικάνικους χορούς. Ακολούθησαν απειλές, επιθέσεις και τέλος, την παραμονή της πρωτοχρονιάς του 1932, κάποιοι «άγνωστοι», έκαψαν τη λέσχη. Ακολούθησε απόφαση των δικαστηρίων

«Από έρωτα» του Θοδωρή Αθερίδη: Το ομώνυμο θεατρικό έργο του Αθερίδη μεταφέρεται στον κινηματογράφο σκηνοθετημένο από τον ίδιο. ∆υο μέρες πριν από το γάμο του με τη νοσοκόμα Νατάσα, ο Αντώνης Γκαλιμάνης, πυροσβέστης, δέχεται την απρόσμενη επίσκεψη μιας παλιάς του ερωμένης, της Άννας, η οποία είναι δημοσιογράφος. Η συνάντηση αυτή θα επαναφέρει στην επιφάνεια έναν έρωτα που δεν έχει σβήσει αλλά ο Αντώνης δεν θα πάρει τη μεγάλη απόφαση να ακυρώσει το γάμο του κι έτσι θα ξεκινήσει μια διπλή ζωή.

 «Η επέλαση των Βίκινκγκς» (Northmen - A Viking saga) του Κλαούντιο Φο: Μια συμμορία Βίκινγκ κάνει επιδρομή στις βρετανικές ακτές. Μια φοβερή καταιγίδα, κοντά στη Σκωτία, που είχε ως αποτέλεσμα το πλοίο τους να συντριβεί στα βράχια, θα τους αναγκάσει να αναζητήσουν βοήθεια σε ένα οχυρό των Βίκινγκς. Στην πορεία τους όμως σκορπούν τον τρόμο και το θάνατο κι έτσι ο βασιλιάς της Σκωτίας θα στείλει εναντίον τους μια πολύ καλά εκπαιδευμένη ομάδα μισθοφόρων. Περιπέτεια εποχής.  «Ηλίθιος και Πανηλίθιος 2» (Dump and Dumper two) των Μπόμπι και Πίτερ Φαρέλι: Ο Χάρι Ντιούν και ο Λόιντ Κρίστμας, οι δύο καλόκαρδοι αν και όχι ιδιαίτερα έξυπνοι φίλοι, επανέρχονται μετά από 20 χρόνια. Ο Χάρι μαθαίνει πως έχει μια κόρη, και ενώ ο Λόιντ είναι αποδιοργανωμένος μετά από την απόρριψη που έφαγε από τη Μαίρη, αποφα-

για απέλαση του «ταραχοποιού», η οποία υλοποιήθηκε τελικά στις 13 Αυγούστου 1933. Ο Κέν Λόουτς, ευφυής σκηνοθέτης αλλά και συνεπής μαρξιστής, γνωρίζει πώς να μπει βαθιά στα κοινωνικά προβλήματα διατηρώντας ανέπαφη τη χαρά της κινηματογραφικής απόλαυσης. Έτσι μας παρουσιάζει μια ταινία μεστή, χορταστική, με δυνατούς χαρακτήρες και θαυμάσιο σενάριο η οποία στα χέρια του γίνεται εργαλείο ταξικής ανάλυσης. ∆εν χάνει ποτέ το στόχο του. Η εξουσία φοβάται τη γνώση, την ώσμωση των ανθρώπων, τη συλλογικότητα. Η θρησκευτική εξουσία, βαδίζει πάντοτε χέρι-χέρι με την πολιτική εξουσία, η οποία εκπροσωπεί τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, των πλουσίων. Τα επιχειρήματά τους είναι πάντοτε τα ίδια, οι κίνδυνοι έχουν πάντα το ίδιο όνομα: κοσμοπολιτισμός, κομουνισμός, αθεΐα. Και η αντίδρασή τους είναι πάντοτε σκληρή κι αμείλικτη. Στα δύσκολα ξεχνούν και παραβιάζουν ακόμη και τους νόμους της δικής τους δημοκρατίας. «Η δημοκρατία σας είναι, καθώς βλέπετε, μασκαρεμένη τυραννία», λέει ο Κώστας Βάρναλης, στην «Αληθινή απολογία του Σωκράτη». Και τον συμπληρώνει ο Κεν Λόουτς: «Ο αγώνας είναι ο ίδιος. Οικονομικό κραχ συνέβη το ’29, ακολούθησε μια δεκαετία οικονομικής ανέχειας και μαζικής ανεργίας. Αυτό συμβαίνει και τώρα. Η αριστερά αγωνίζεται σκληρά να ακουστεί. Η πολιτική παρουσιάζεται ως μια στενόμυαλη κουβέντα μεταξύ των κομμάτων της δεξιάς. Όμως οι πιο φτωχοί υποφέρουν κι άλλες περικοπές, πολλοί νέοι δεν έχουν μέλλον». strakersan@gmail.com, kersanidis.wordpress.com

σίζει να τον πάρει μαζί του για να αναζητήσουν τη χαμένη του κόρη. Τώρα πως οι δύο χαζούληδες φίλοι θα βρεθούν σε μια σύνοδο στην οποία παίρνουν μέρος οι εξυπνότεροι άνθρωποι του κόσμου, αυτή είναι μια άλλη ιστορία και οι απαντήσεις δίνονται επί της οθόνης.

«Κούμπα: Μια ζέβρα και μισή» (Khumba) του Άντονι Σίλβερστον: Ο Κούμπα είναι ζέβρα αλλά γεννήθηκε μόνο με τις μισές ραβδώσεις. Έτσι όταν ξεσπά μια μεγάλη ξηρασία, το κοπάδι τον θεωρεί υπεύθυνο. Η Κούμπα θα φύγει για να αναζητήσει ένα θρυλικό νερόλακκο όπου οι πρώτες ζέβρες απόκτησαν τις ραβδώσεις τους. Ταινία κινουμένων σχεδίων από τη Νότια Αφρική.

«Η εξέγερση του ∆εκέμβρη»

Σινεφίλ

ΘΕΩΡΙΑ

Η σύγκρουση ως στοιχείο της Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Η διατήρηση της δυνατότητας να υπάρχει θεσμικά περιθώριο σύγκρουσης, είναι θεμελιώδης όρος για τον ορισμό του δημοκρατικού συστήματος. Η σύγκρουση , ακόμα και η σφοδρή σύγκρουση, δεν αποτελεί απειλή, αλλά δημοκρατική διαδικασία επίλυσης των κοινωνικών προβλημάτων. Αυτή η βασική σκέψη στην ανάλυση του Ετιέν Μπαλιμπάρ αποκτά και επίκαιρη σημασία στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας μας. Αξίζει να την παρακολουθήσουμε σε όλες τις συνέπειές της, στη συνέχεια της διάλεξης του γάλλου φιλοσόφου, που δημοσιεύσαμε στο περασμένο φύλλο της «Εποχής». Του Ετιέν Μπαλιμπάρ

ταν χρησιμοποιούμε τη λέξη πολιτοφροσύνη (civility) στα αγγλικά και στα γαλλικά, τείνουμε να την υποβαθμίζουμε στην απλή έννοια της ευγένειας και να την αντιμετωπίζουμε σαν να ήταν το αντίδοτο στη βία, συχνά μέσα σε πατερναλιστικά πλαίσια ή σε πλαίσια μιας ρητορικής περί νόμου και τάξης, ή σε συμφραζόμενα σχετικά με τη διδασκαλία της πολιτοφροσύνης σε απαίδευτα παιδιά ή της επιβολής της σε βαρβάρους που ζουν στις φτωχότερες συνοικίες μας. Πιο συγκεκριμένα, ένα βασικό μειονέκτημα της λέξης πολιτοφροσύνη είναι ότι δείχνει να αποκλείει τη σύγκρουση, ενώ μια από τις βασικές ιδέες που προσπαθώ να υποστηρίξω είναι ότι η στρατηγική ή η πολιτική της πολιτοφροσύνης έχει να κάνει με τη διατήρηση της δυνατότητας να υπάρξει σύγκρουση, ακόμα και σφοδρή σύγκρουση, που πιστεύω ότι είναι θεμελιώδης για τη δημοκρατία με την ουσιαστική της έννοια. Προσπαθώ έτσι να διαφωνήσω με όσους αντιμετωπίζουν τη βία ως έγκλημα, μια τάση που κερδίζει έδαφος στις κοινωνίες μας, οι οποίες αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό πόλεμο ως θανάσιμη απειλή για τη σταθερότητά τους.

Πολιτισμός και βαρβαρότητα

Ο πολιτισμός είναι επίσης μια έννοια που παρουσιάζει δυσκολίες στη χρήση της. Η αντίθεση ανάμεσα στον πολιτισμό και τη βαρβαρότητα, που χρησιμοποιείται όταν συγκρίνουμε πολιτισμούς ή κοινωνικές ομάδες ή όταν αναφερόμαστε στην υποτιθέμενη εξελικτική πορεία προς την πρόοδο, είναι κατά την άποψή μου εξαιρετικά προβληματική. Από την άλλη πλευρά, αν εννοήσουμε τον πολιτισμό με μια ενεργητική έννοια, στα γερμανικά θα λέγαμε εκπολιτισμός (zivilisierung) αντί για πολιτισμός (zivilisation), τότε μπορεί να αποτελέσει το αντίθετο του μιλιταρισμού και πρέπει να επισημάνω ότι κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις που έχω στο μυαλό μου, όπως η διαχείριση των συνόρων και των εισροών προσφύγων, βρίσκονται σαφώς σε δίλημμα ανάμεσα στον εκπολιτισμό και το μιλιταρισμό, πράγμα που θεωρώ ακριβώς κριτήριο πολιτοφροσύνης. Χρησιμοποιώ τη λέξη πολιτοφροσύνη για να ονοματίσω την ιδέα της αντιβίας ή της πολιτικής της αντιβίας, που σίγουρα δεν πρέπει να υποβαθμιστεί σε μια a priori επιλογή της μη βίας, παρόλο που υπάρχουν εξαιρετικά παραδείγματα πολιτικών μη βίας, που ήταν ταυτόχρονα πολύ αποτελεσματικές πολιτικές αντιβίας, δηλαδή συνέβαλαν σημαντικά στη μείωση της βίας και στην πρόληψη της όξυνσής της σε ακραίο βαθμό.

Μια στρατηγική πολιτοφροσύνης, ως αντιβία, είναι μια στρατηγική που δεν αφορά μόνο το πολιτικό πεδίο -θεσμούς, ιδέες- και την πολιτική – την άσκησή της, πρακτικές, τηλειτουργία θεσμών- αλλά αφορά και το μη πολιτικό, απευθύνεται σε αυτό και το λαμβάνει υπόψη χωρίς ψευδαισθήσεις ότι θα ήταν δυνατό να το καταστείλει. Επειδή η σχέση του μη πολιτικού με το πολιτικό είναι σαν τη σχέση του ασυνείδητου με τη συνείδηση, όσον αφορά την αντίθεση ανάμεσα στα δύο και τις συνθήκες υπό τις οποίες μπορεί το δεύτερο να υπάρξει. Ή σαν τη σχέση του εγκλήματος με τη νομιμότητα, που είναι η αντίστροφη όψη της, η εξάλειψη του οποίου δεν είναι παρά μια δολοφονική και σε ακραίο βαθμό βίαιη φαντασίωση,

“

υπάρχουν στιγμές πολιτοφροσύνης; Πιστεύω ότι μπορούμε να απαντήσουμε ναι, με την προϋπόθεση να μην ξεχνάμε ότι αυτό που αναζητούμε δεν είναι στιγμές απόλυτης μεταστροφής της ιστορίας και της πολιτικής από την άσκηση της βίας σε μια τελική αποφασιστική διευθέτηση όλων των συγκρούσεων, εξάλειψη κάθε σχέσης κυριαρχίας και εγκαθίδρυση κοινωνικής αρμονίας. Με άλλα λόγια, δεν αναζητούμε υποκατάστατο για τις διαδικασίες χειραφέτησης και κοινωνικού μετασχηματισμού ως το τέλος, αλλά για μια συμπληρωματική και αναγκαία διάσταση των επιτευγμάτων τους, που ανοίγει το δρόμο για ένα νέο τρόπο άσκησης πολιτικής, διακυβέρνησης της πολιτείας, διεκδίκησης δικαιωμάτων, αγώνα για σημαντικούς

∆εν υπάρχει κοινωνικός χώρος στο απυρόβλητο. Υπάρχουν κοινωνικοί χώροι και θεσμοί που ολόκληρο το ηθικό τους πλαίσιο είναι οργανωμένο γύρω από τη συγκάλυψη και τη νομιμοποίηση της ακραίας βίας στους κόλπους τους, όπως για παράδειγμα η οικογένεια.

που είναι υπαρκτή στις κοινωνίες μας. Έτσι, κάθε στρατηγική πολιτοφροσύνης πρέπει να αντιμετωπίσει την πιθανότητα της ανάδυσης του μη πολιτικού είτε από την πλευρά των θεσμών είτε από την πλευρά των πρακτικών. Τα κράτη και κυρίως τα κυρίαρχα κράτη, δηλαδή τα κράτη που ασκούν την κυριαρχία του μονοπωλίου της νόμιμης βίας και την προστατεύουν ή την υπερασπίζονται, είναι εξαιρετικά βίαια και ωμά απέναντι στους εσωτερικούς εχθρούς τους. Όμως και τα άτομα, οι ομάδες, οι οργανισμοί, οι εταιρείες οι επιχειρήσεις μπορούν να γίνουν ωμά στις κανονικές και στις μη κανονικές τους δραστηριότητες. Έτσι, υπό κάποια έννοια η βία του μη πολιτικού βρίσκεται παντού ή μάλλον μπορεί να ξεσπάσει οπουδήποτε. ∆εν υπάρχει κοινωνικός χώρος στο απυρόβλητο. Υπάρχουν κοινωνικοί χώροι και θεσμοί που ολόκληρο το ηθικό τους πλαίσιο είναι οργανωμένο γύρω από τη συγκάλυψη και τη νομιμοποίηση της ακραίας βίας στους κόλπους τους, όπως για παράδειγμα η οικογένεια, μέχρι που στην πρόσφατη ιστορία η πολιτικοποίηση αυτών των ηθικών ζητημάτων αποκαλύπτει μια άλλη διάσταση του μη πολιτικού.

Σύγκρουση και κοινωνικά αρμονία

Έτσι φτάνω στο δύσκολο ερώτημα:

σκοπούς. Για αυτό το λόγο τείνουν να είναι ανολοκλήρωτες, εύθραυστες και αμφιλεγόμενες κι όμως αναγνωρίσιμες. Η σχεδόν μυθική μορφή στιγμών πολιτοφορσύνης είναι στο τέλος εμφυλίων πολέμων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει νικητής, αλλά ότι μπορεί να υπάρξει συμφιλίωση. Πράγμα που απαιτεί έναν περίπλοκο συνδυασμό ειλικρίνειας για τις αιτίες και τη φύση της σύγκρουσης και λήθης για τις ευθύνες ή για κάποιες από αυτές. Η πολιτοφροσύνη δεν είναι απλώς αβέβαιη, δεν είναι απλώς μη αναγνωρίσιμη παρά μόνο εκ των υστέρων, με τη μορφή της διαπίστωσης ότι «υπήρξε μια στιγμή πολιτοφροσύνης, όπου η ακραία βία θα μπορούσε να υπερβεί τα υποκείμενά της, αλλά συγκρατήθηκε ή άλλαξε πορεία προς έναν άλλο σκοπό». Επιπλέον, αυτό που πρέπει να προσδοκούμε σε μια στιγμή ακραίας βίας, όταν διαφορετικές μορφές ωμότητας εισβάλλουν στη ζωή μας, δεν είναι μόνο η ειρήνη και η συμφιλίωση, είναι η εφεύρεση νέων πολιτικών μορφών, θεσμών και πρακτικών, που θα αποδειχθούν εκ των υστέρων απαραίτητα, για να διακόψουν την αυτοκαταστροφική διαδικασία και να επαναδημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για πολιτική, συμπεριλαμβανομένης και της πολιτικής σύγκρουσης. Επιμένω σε αυτόν τον κύκλο τού προγενέστερου και του μεταγενέστερου των

στιγμών πολιτοφροσύνης κυρίως για τους εξής λόγους: η αναγνώριση αυτής της κυκλικότητας μας βοηθάει να αναγνωρίσουμε και πολλά άλλα παραδείγματα πολιτοφροσύνης. Τα κοινωνικά κινήματα στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες είναι μια βασική περίπτωση, με επίσης προφανέστατα εύθραυστα και ανολοκλήρωτα ως προς τα επιτεύγματά τους. Όμως σαφέστατα τα κοινωνικά κινήματα, κυρίως το εργατικό κίνημα στην αλληλεπίδρασή του με την κοινωνική πολιτική τον 19ο και 20ο αιώνα, ξεκινώντας από τις σφαγές του Peterloo και του Haymarket, περνώντας από την ιστορία των ρυθμίσεων για το οχτάωρο και την υπερεκμετάλλευση των γυναικών και των παιδιών μέχρι την ίδρυση του κοινωνικού κράτους μέσα από το New Deal στην Αμερική, το Λαϊκό Μέτωπο στη Γαλλία και το σχέδιο Beveridge στη Βρετανία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, προσφέρουν αλάθητες διαστάσεις πολιτοφροσύνης για να αναστοχαστούμε. Η κινητήρια δύναμη ήταν η ταξική πάλη, που ο Μαρξ περιέγραψε στο Κεφάλαιο ως διαρκή εμφύλιο πόλεμο ή κοινωνικό πόλεμο. Και το αποτέλεσμα ήταν η πρωτοφανής παρέμβαση των τάξεων που υφίστανται την εκμετάλλευση στη δημόσια σφαίρα και στην επίσημη πολιτική, φυσικά μέσα από κόμματα, σωματεία, συλλογικότητες, εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα το χαρακτήρα αυτής της διαδικασίας δύο αιώνων, σήμερα που παρατηρούμε τις καταστροφικές κοινωνικοπολιτικές συνέπειες των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που προωθούνται και από τον δήθεν σοσιαλισμό και την χρηματοοικονομική παγκοσμιοποίηση.

Κρατικοί θεσμοί και κοινωνία πολιτών

Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι σήμερα υπάρχει μια εγγενής σχέση ανάμεσα στην ιδέα των στρατηγικών της πολιτοφροσύνης και τις πράξεις ενίσχυσης της κοινωνίας των πολιτών. Ωστόσο, δεν είμαι πεπεισμένος ότι η πολιτοφροσύνη μπορεί να αναχθεί στους στόχους και τις πρακτικές της κοινωνίας των πολιτών με αυτή την έννοια, τουλάχιστον με την στενή της έννοια: τις ΜΚΟ, τους αγανακτισμένους, τα κινήματα occupy, τα μέλη του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ, όσο σημαντικά και καινοτόμα και αν είναι αυτά για την προσπάθεια να ασκηθεί πολιτική με αυτόνομο τρόπο. Οι κρατικές και οι θεσμικές δυνάμεις δεν πρέπει να αποκλειστούν, αν μπορούν να γίνουν κάτι διαφορετικό από αυτό που είναι τώρα, αν και πρέπει να ειπωθεί ότι τα κράτη όλων των μορφών και καθεστώτων τείνουν να γίνουν όλο και πιο απολίτιστα σήμερα. Οι διεθνείς οργανι-

ΘΕΩΡΙΑ

“

σύγχρονης δημοκρατίας Η ΕΠΟΧΗ 7 ∆εκεμβρίου 2014

Αυτό που αναζητούμε, δεν είναι στιγμές απόλυτης μεταστροφής της ιστορίας και της πολιτικής από την άσκηση της βίας σε μια τελική αποφασιστική διευθέτηση όλων των συγκρούσεων, εξάλειψη κάθε σχέσης κυριαρχίας και εγκαθίδρυση κοινωνικής αρμονίας, αλλά το δρόμο για ένα νέο τρόπο άσκησης πολιτικής.

σμοί, αν δεν είναι απλά όργανα για τη διαπραγμάτευση συμφωνιών ανάμεσα σε κράτη, που εξουσιάζονται και συχνά εμποδίζονται στη λειτουργία τους από τα ισχυρότερα ανάμεσά τους, καταλήγουν να περιορίζουν τη δράση τους σε ανθρωπιστικά προγράμματα, που δε διαφέρουν πολύ από το μιλιταρισμό. Και οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, όπως το ∆ιεθνές Νομισματικό Ταμείο, μόλις τώρα άρχισαν να λαμβάνουν υπόψη στο δημόσιο λόγο τους τη συμβολή των πολιτικών τους των τελευταίων χρόνων, που αφορούν δάνεια και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στην αύξηση των ανισοτήτων πέρα από το σημείο που η βία μπορεί να γίνει ανεκτή. Η κρατική βία στις πιο ακραίες μορφές της μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όργανο από οικονομικές δυνάμεις και διαδικασίες και τελικά από τον καπιταλισμό. Όμως στις μορφές της και τις υπερ-υποκειμενικές της φαντασιώσεις που σχετίζονται με την ιδέα της επιβολής μιας απόλυτης μη νομιμότητας στα υποκείμενα που αντιστέκονται στην κυριαρχία, αν προτιμάτε την απόλυτη μη νομιμότητα των εξεγέρσεων, σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορεί να προκύψει μόνο από τη λογική τού καπιταλισμού ούτε να του χρησιμεύσει πάντα στο σύνολό της.

Συγκρούσεις και πόλεμοι

Αντίστροφα, θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό να αντικρούσω τις ρητορικές σχετικά με τη σύγκρουση πολιτισμών και κυρίως στο πλαίσιο των τρεχουσών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και αλλού. Το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό να επιμείνω ότι δεν υπάρχουν καθαρά θρησκευτικοί πόλεμοι, ίσως ούτε και καθαρά εθνικοί πόλεμοι, πχ της Γιουγκοσλαβίας, ίσως ούτε και καθαρά φυλετικές συγκρούσεις.Παρόλο που οι θρησκευτικές, εθνικές και φυλετικές συγκρούσεις γίνονται πόλεμοι και αυτοί οι πόλεμοι φτάνουν στα άκρα παίρνοντας μορφές εξολόθρευσης ή γενοκτονίας, πρέπει να ψάξουμε για άλλες αιτίες και παράγοντες της έντασης, που δεν είναι ιδεολογικοί αλλά οικονομικοί, και η βάση τους βρίσκεται στις στρατηγικές της εκμετάλλευσης, δηλαδή στη

χρησιμοποίηση και κακομεταχείριση εδαφών και πληθυσμών. Ωστόσο, καμιά οικονομική λογική δεν μπορεί να εξηγήσει τον τρόπο με τον οποίο η συλλογική βία γίνεται αντιληπτή από τα ίδια τα υποκείμενά της ως αναγκαιότητα ή καλύτερα ως προσταγή για φόνο και θυσία στο όνομα όχι μόνο μιας φαντασιακής κοινότητας, με την ορολογία του Μπένεντικτ Άντερσον, αλλά μιας φαντασιακής ταυτότητας που θα απειλούνταν από την υβριδοποίηση ή απλά από τη γειτνίαση, την συνύπαρξη. Αυτές είναι οι δύο πλευρές της σκέψης μου, ότι δεν υπάρχει καθαρή θρησκευτική, εθνική ή φυλετική σύγκρουση, αλλά οι θρησκευτικές, εθνικές

Σύνορα και πολίτες του κόσμου

και φυλετικές συγκρούσεις έχουν να κάνουν με την καθαρότητα και την εκκαθάριση. Το φαντασιακό τής καθαρότητας είναι αυτό που κυβερνά το ασυνείδητο των υποκειμένων τής κοινότητας και έτσι απαλλοτριώνει την υποκειμενικοτητά τους, για να τη μεταμορφώσει σε υπερ-υποκειμενικότητα, στερημένη από κάθε ελευθερία. Το αποτέλεσμα είναι η ακραία βία, που μεταξύ άλλων έχει οικονομικά και κοινωνικά αίτια, δεν εξυπηρετεί την οικονομία και την κοινωνική εξουσία ή δεν την εξυπηρετεί καλά με λειτουργικό τρόπο, ακόμη και αν είναι ένα πεδίο από όπου μπορούν να αντληθούν τεράστια κέρδη. Θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχει μια βασική διαφορά ανάμεσα στα γεω-

υτή είναι άλλη μια συνέπεια της παγκοσμιοποίησης. Μια συνέπεια που θα μπορούσε να ορίσει μια στιγμή πολιτοφροσύνης, επειδή περιέχει τις ξενοφοβικές τάσεις, που, όπως γνωρίζουμε από τα σύνορα, σήμερα παίρνουν τη μορφή τοίχων και δολοφονικών φρακτών, όπως ανάμεσα στην Ισπανία και το Μαρόκο ή το Μεξικό και τις ΗΠΑ, ή τη μορφή θανατηφόρων θαλάσσιων οδών, όπως στη Μεσόγειο και στις ακτές της Αυστραλίας. Περιέχει ακόμα και την απελπισμένη προσπάθεια να εκκαθαριστούν και να διαφυλαχθούν οι ταυτότητες, αλλά ταυτόχρονα περιέχει την de facto κυκλοφορία των μεταναστών, τις ανταλλαγές φοιτητών και εργαζομένων, την αυξανόμενη υβριδοποίηση των πληθυσμών, την ανάδυση αυτού που ο Στιούαρτ αποκαλεί νέες εθνικότητες και θεωρητικοποιήθηκε ως νέα τοπογραφία του πολιτισμού. Ριζοσπαστικές εναλλακτικές, ριζοσπαστικές συγκρούσεις, ριζοσπαστικές δυνατότητες, ριζοσπαστικές αβεβαιότητες. Για να αντιμετωπίσουμε την τάση του κεφαλαίου για μη χρησιμότητα, δηλαδή κάτι που υπερβαίνει την εκμετάλλευση και την υπερεκμετάλλευση ανθρωπίνων και φυσικών πόρων, απαιτούνται νέες μορφές πολιτειότητας, που σίγουρα θα είναι κοινωνικές αλλά και οικολογικές και κυρίως διεθνιστικές. Για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για μια τέτοια πολιτειότητα, πιθανώς του πολίτη του κόσμου με την κλασική έννοια, χρειάζεται να απορριφθεί η ιδέα των κλειστών κοινοτήτων, θρησκευτικών, εθνικών ή φυλετικών, που θα προωθείται από τα παρακμάζοντα κυρίαρχα κράτη ή εναντίον τους. Και πρέπει να απορριφθεί με εναλλακτικές προτάσεις, για τις οποίες πρέπει να βρεθούν ονόματα, επειδή δεν υπάρχει συλλογική πολιτική χωρίς ονόματα. Αν η λέξη κομμουνισμός παραείναι επιφορτισμένη και δεν μπορεί να διασωθεί από το τραγικό της παρελθόν, αν φέρει υπερβολική μελαγχολία, ας την πούμε κοσμοπολιτισμό ή διεθνισμό. Αυτό ακούγεται πολύ ασαφές και ιδεαλιστικό, υπάρχουν όμως ακριβή και άμεσα σημεία που μπορεί να εφαρμοστεί. Χρησιμοποιώντας τα σύνορα ως μέθοδο, σύμφωνα με τον τίτλο τού βιβλίου των Σάντρο Μεζάντρα και Μπρετ Νίλσον,

γραφικά μοτίβα κατανομής της βίας και της ωμότητας που υπήρχαν στον κλασικό βιομηχανικό και αυτοκρατορικό καπιταλισμό, και σε αυτά που υπάρχουν στο σημερινό παγκόσμιο καπιταλισμό. Ας μην προσποιούμαστε ότι η διάκριση ανάμεσα σε κέντρο και περιφέρεια ή σε Νότο και Βορρά έχει εξαφανιστεί έτσι απλά, γιατί υπάρχει πολύς Βορράς στο Νότο και πολύς Νότος στο Βορρά σήμερα. Στην αρχή της δεκαετίας του 1950, αναλυτές με πολύ διαφορετικά υπόβαθρα και προοπτικές, όπως ο Καρλ Σμιτ και η Χάνα Άρεντ, επέμεναν στο γεγονός ότι υπάρχουν κάποιες παγκόσμιες γραμμές, που κατέστησαν δυνατό να συγκρατείται η βία στο κέντρο ενώ εκλύεται στην περιφέρεια, και να τροφοδοτείται η ακραία βία στην περιφέρεια, κυρίως σε μορφή αόρατη για την πλειονότητα των πολιτών στο κέντρο. Μια τέτοια διαγραμματική εικόνα μπορεί ίσως να ερμηνευθεί με διαφορετικούς τρόπους, ακριβώς λόγω των ετερογενών μορφών της ωμότητας και επειδή, όπως επισήμανε η Άρεντ, η βία που τροφοδοτήθηκε στις αποικίες, επέστρεψε ως εκδίκηση στο κέντρο μαζί με κάποια από τα πιο βάρβαρα όργανά της, όπως τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όμως είναι αλήθεια ότι οι γραμμές έχουν φύγει από τη θέση τους, έχουν κατακερματιστεί, μετακινούνται συνέχεια και έχουν γίνει επισφαλείς. Mετάφραση: Ματίνα Καραγιαννίδου - Σταμπουλή

προτείνω να υιοθετήσουμε τον εκδημοκρατισμό των συνόρων ως πολιτικό στόχο-κλειδί, όχι μόνο με τους όρους του δικαιώματος διέλευσης των συνόρων, διαμονής, σπουδών και εργασίας σε ξένες χώρες, αλλά και με όρους διαπραγμάτευσης της λογικής των ρυθμίσεων των συνόρων και της διέλευσης από αυτά ανάμεσα στα κυρίαρχα ή σχεδόν κυρίαρχα κράτη και την κοινωνία των πολιτών. Τα σύνορα είναι κατεξοχήν ένας θεσμός της πολιτείας που πρέπει να γίνει διακύβευμα για πολιτική δράση και ακτιβισμό, όπως ακριβώς το κράτος πρόνοιας, οι κανόνες για το γάμο και τη δημιουργία οικογένειας, η εκκοσμίκευση και η θρησκευτική ελευθερία, οι οικονομικές και τραπεζικές ρυθμίσεις, με λίγα λόγια όλα τα σημαντικά πολιτικά αντικείμενα. Ο εκδημοκρατισμός των συνόρων είναι το ακριβώς αντίθετο της στρατιωτικοποίησής τους, που αποτελεί μια από τις κεντρικές διαστάσεις των σημερινών ψευδοπολέμων, που όμως εξελίσσονται σε πολέμους. Επομένως, πρόκειται για μια στρατηγική πολιτοφροσύνης. Οι πράξεις πολιτειότητας των αγωνιστών και των ακτιβιστών, που δημιουργούν συμπολιτειότητα συνδιαμορφώνοντας την πολιτική με τους αλλοδαπούς, τους μετανάστες, ίσως τους εχθρούς ή πιθανούς εχθρούς πέρα από τα υπάρχοντα σύνορα, είναι πράξεις πολιτοφροσύνης. ∆εν ισχυρίζομαι ότι αυτό είναι το παν, αλλά είναι ένα ευαίσθητο διακύβευμα για μια πολιτική που θα προσπαθούσε, κατά προτίμηση προληπτικά, να επινοήσει τη μετατροπή της μη μετατρέψιμης βίας της εποχής μας.

“

Αυτό που πρέπει να προσδοκούμε σε μια στιγμή ακραίας βίας, δεν είναι μόνο η ειρήνη και η συμφιλίωση, είναι η εφεύρεση νέων πολιτικών μορφών, θεσμών και πρακτικών, που θα αποδειχθούν εκ των υστέρων απαραίτητα, για να διακόψουν την αυτοκαταστροφική διαδικασία και να επαναδημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για πολιτική.