Κυριακή 22-06-2014 by epohi

3341

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 22 Ιουνίου 2014 • Αρ. φ. 1208 • 2 €

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Πάνος Λάμπρου: Μόνο στην κοινωνία μπορούμε να αναπνεύσουμε

∆εν εκχωρούμε την πολιτική μας σε επικοινωνιολόγους σελ. 7

... Σαμπίνε Λέζινγκ: Ο ΣΥΡΙΖΑ μας εμπνέει

Η ευρωβουλευτής της Die Linke μιλά για την Γερμανία, την ακροδεξιά και το δημόσιο χρέος σελ 13

... Τ. Αλεξιάδης Γ. Βερναρδάκης: Απαλλαγές για τους εκλεκτούς, βαρβαρότητα για τους πολλούς

Τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ μιλάνε για το νέο φορολογικό σύστημα σελ. 10

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Νίκος Σερντεδάκις: Σκέψεις για την ολοκλήρωση της νίκης της Αριστεράς

Η σχέση του εκλογικού κύκλου και του κύκλου διαμαρτυρίας σελ. 8-9

... Ποτάμι: Ένα κόμμα χύμα στο κύμα

Λίγο πριν το ιδρυτικό συνέδριο του κόμματος εμφανίζονται τα πρώτα προβλήματα σελ.9

... ΣΥΡΙΖΑ: Συνθετικά και αυτοκριτικά

Ρεπορτάζ για όλες τις διεργασίες στο κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς πριν την ΚΕ σελ. 6

Τριάντα χρόνια από το θάνατο του Ενρίκο Μπερλίνγκουερ

Συνέντευξη της Λουτσιάνα Καστελίνα και άρθρο του Λούτσιο Μάγκρι που μιλάνε για τον εμβληματικό ηγέτη του ιταλικού κομμουνιστικού κινήματος. σελ. 30-31

∆ΙΕΘΝΗ

Ιράκ: Σε κίνδυνο και αυξημένη αστάθεια η Μέση Ανατολή

Τα αποτελέσματα των αμερικανικών παρεμβάσεων και η παρουσία των ισλαμικών οργανώσεων σελ 11

... Ουκρανία: Εκεχειρία ή κλιμάκωση;

Η αντιπαράθεση παίρνει όλο και μονιμότερα χαρακτηριστικά και οι πληγές είναι δύσκολο να επουλωθούν σελ. 12

... Παλαιστίνη: Η απαγωγή ως πρόσχημα για νέα αντίποινα

Με αφορμή την εξαφάνιση τριών νεαρών Ισραηλινών ξεκίνησαν οι συνήθεις επιθέσεις σελ. 12

ΓΚ. ΧΑΡ∆ΟΥΒΕΛΗΣ: «∆ΕΝ ΕΧΕΙ ΠΙΑ ∆ΩΡΕΑΝ ΓΕΥΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ»!

Χωρίς ανάσα

Σε τεντωμένο σχοινί βαδίζει η κυβέρνηση, βρίσκεται σε συνεχή αστάθεια. Το Μαξίμου έχει να αντιμετωπίσει τόσο την ανισορροπία ανάμεσα στους δυο εταίρους της συγκυβέρνησης -το ΠαΣοΚ λειτουργεί, πλέον, με προεκλογικούς όρους, μήπως και διασωθεί-, τις αντιθέσεις με τους δικούς του υπουργούς και κυρίως την πίεση από τους δανειστές. Ο Γκ. Χαρδούβελης επέστρεψε με άδεια χέρια από το Eurogpoup με τους Όλι Ρεν [τον προβληματίζει «η επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων»], Β. Σόιμπλε [«η Ελλάδα δεν έχει βγει από το δάσος»], Κλάους Ρέγκλινγκ [αρνείται μείωση επιτοκίων] και Γ. Ντάισελμπλουμ [«πρώτα τα προαπαιτούμενα, μετά το χρέος»] να διευκρινίζουν ότι όλα ξεκινούν από την αρχή! Η διαπραγμάτευση για το χρέος «είναι στον αέρα, δεν υπάρχει δεδομένη ημερομηνία έναρξης», δήλωσε ο νέος υπουργός Οικονομικών προετοιμάζοντας την κοινωνία ότι έρχονται ακόμα σκληρότερες μέρες, ακόμα περισσότερα μέτρα –«οι πολίτες καταλαβαίνουν ότι δεν έχει πια δωρεάν γεύμα», ανέφερε λες και τόσο χρόνια η κοινωνία τρώει με «χρυσά κουτάλια»… Οι διαπραγματεύσεις θα αρχίσουν όταν είναι αναγκαίο [sic], δήλωσε, διευκρινίζοντας ότι οι δόσεις που υπολείπονται εξαρτώνται από τα προαπαιτούμενα –«είμαι σίγουρος ότι τα πρώτα 6 προαπαιτούμενα θα είναι έτοιμα έως το τέλος Ιουνίου». Η λίστα

Ενάντια στις φυλακές υψίστης ασφαλείας

με τα προαπαιτούμενα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μείωση των επικουρικών συντάξεων, κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων, μείωση του κέρδους των φαρμακείων, συγχώνευση όλων των Επικουρικών Ταμείων και εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος από 1.1.2015 για όλα τα Ταμεία. Ακόμα ψήφιση του νόμου για τα δάση, τη μικρή ∆ΕΗ, κ.ά. Φυσικά, ο κ. Χαρδούβελης διαβεβαίωσε τους ομολόγους του ότι «θα ικανοποιηθούν τα προαπαιτούμενα», επιβεβαιώνοντας πλήρως ότι ακολουθεί τη γραμμή Στουρνάρα… Συνομιλητές του, μάλιστα, σημείωναν πως αν η κυβέρνηση δεν προχωρήσει στην υλοποίηση των προαπαιτούμενων αυτό «θα αποβεί σε βάρος της χώρας όταν έρθει η ώρα να διαπραγματευθούμε τη μείωση της φορολογίας, όπως τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο». Να σημειωθεί ότι ο νέος υπουργός συναρτά κάθε κίνηση ελάφρυνσης με την πορεία υλοποίησης των προαπαιτούμενων που ζητεί η τρόικα. Ο Αντ. Σαμαράς, όμως, δέχθηκε και προσωπικές παρατηρήσεις από τους ευρωπαίους ότι έχει καλλιεργήσει υπέρμετρη αισιοδοξία στους πολίτες που πρέπει να «μαζευτεί» καθώς δημιουργούνται απαιτήσεις στην κοινωνία. Την ίδια ώρα ο Ευ. Βενιζέλος θα προσπαθήσει να «μαζέψει» τους δικούς του που ζητούν, προεκλογική, διαπραγμάτευση!

Αποχή συσσιτίου έχουν ξεκινήσει οι κρατούμενοι στις περισσότερες φυλακές, ορθώνοντας έτσι το ανάστημά τους στα σχέδια της κυβέρνησης να χτίσει μία φυλακή μέσα στη φυλακή. Τις επόμενες μέρες, όπως δηλώνουν αρκετοί, θα ξεκινήσουν απεργία πείνας ενάντια στις φυλακές υψίστης ασφαλείας. Το Σάββατο 28 Ιουνίου, στις 12 το μεσημέρι, θα ξεκινήσει πορεία αλληλεγγύης από το Μοναστηράκι.

Η ΒΙΟΜΕ παράγει αξιοπρέπεια

Οι εργαζόμενοι απαντούν δυναμικά στην πρόθεση της εργοδοσίας να επανέλθει στη διοίκηση σελ. 18

Μείωση στα εισιτήρια;

Παραπλανητικές οι εξαγγελίες του υπουργείου για μείωση στις τιμές των εισιτηρίων των ΜΜΜ σελ. 19

Τραμπούκικη επίθεση κατά κατοίκων της Νέας Φιλαδέλφειας Επίθεση κατά των κατοίκων της Ν. Φιλαδέλφειας αλλά και του δημάρχου, Άρη Βασιλόπουλου έγινε το βράδυ της Παρασκευής από περίπου 400 οπαδούς της ΑΕΚ. Οι οπαδοί της ΑΕΚ, που μαζεύτηκαν από νωρίς στο χώρο όπου το Συντονιστικό Κατοίκων Νέας Φιλαδέλφειας είχε καλέσει συνέλευση και επιτέθηκαν στα μέλη του Συντονιστικού. Ο νέος δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας μετέβη στο χώρο και μόλις έγινε αντιληπτός δέχθηκε φραστική επίθεση από τους «αγανακτισμένους» ΑΕΚτζήδες. Στην μάταιη προσπάθειά του να ανοίξει διάλογο μαζί τους βρήκε το απόλυτο κενό με αποτέλεσμα τελικά να φυγαδευτεί από την Αστυνομία, η οποία είχε μέχρι εκείνη την ώρα «διακριτική παρουσία». Στη συνέχεια οι οπαδοί της ΑΕΚ μετέβησαν έξω από τη «Στρούγκα» (κατάληψη της περιοχής) όπου επιτέθηκαν με μολότοφ και ρόπαλα απειλώντας ότι τα ίδια θα γίνουν και τις επόμενες μέρες. Μιλώντας στην «Εποχή», ο Άρης Βασιλόπουλους καταδίκασε τις επιθέσεις λέγοντας πως στρέφονται εναντίον ολόκληρης της πόλης που «θέλει και το γήπεδο και το Άλσος» σημειώνοντας μάλιστα, ότι οι ενέργειες αυτές εχθρεύονται τη δημοκρατία και δυναμιτίζουν το κλίμα στη Νέα Φιλαδέλφεια.

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Ο Γαβριήλ μάς ξανακάνει περήφανους

Τον πήρε το Ποτάμι τον πήγε ο ποταμός της ∆ΗΜΑΡ έκλεισε την πόρτα ο Γρηγόρης Ψαριανός

ο βράδυ της Παρασκευής πριν το δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών, η Ανοιχτή Πόλη έκανε στα Προπύλαια μια μικρή γιορτή για το κλείσιμο της εξαιρετικής προεκλογικής καμπάνιας του Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Εκεί, πέραν από τους «συνήθεις ύποπτους» υπήρχαν πολλοί και πολλές που δεν συνηθίζουν να βρίσκονται σε τέτοιου είδους γιορτές. Όλοι τους πήγαν γιατί καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ένιωσαν αυτό που έλεγε ένα προεκλογικό σύνθημα της ΑΠ: «Η πόλη είμαστε εμείς, οι άνθρωποί της». Ο Γαβριήλ, στους λίγους μήνες που διήρκεσε η καμπάνια μίλησε στη καρδιά του κόσμου της Αριστεράς, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας που πλήττεται, που παλεύει για την επιβίωση, που ψάχνει ένα άλλο πολιτικό και δημόσιο ήθος, που προτάσσει την αξιοπρέπεια. «Ο Γαβριήλ έχει το πρόσωπο της Αριστεράς για την οποία παλέψαμε και την οποία ονειρευτήκαμε», λέγανε ορισμένοι από τους παλιούς συντρόφους που βρέθηκαν εκείνο το βράδυ εκεί. ∆ύο βράδια μετά, παρά την απογοήτευσή μας για το αποτέλεσμα, τα πρόσωπα όλων στα Προπύλαια ήταν χαρούμενα. Καταλαβαίναμε όλοι και όλες ότι αυτό που είχε γίνει ήταν μια μεγάλη νίκη. Νιώθαμε περήφανοι και περήφανες γιατί ο «Γαβριήλ μας» έχοντας ως όπλο του τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη συγκρούστηκε με πρόσωπα και καταστάσεις και – ασχέτως του αποτελέσματος – βγήκε νικητής. Γιατί, όπως είπε και ο ίδιος εκείνο το βράδυ, όταν δίνουμε αγώνες χωρίς εκπτώσεις στα πιστεύω και στις αξίες μας τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Ένα μήνα μετά, ο Γαβριήλ μάς ξανακάνει περήφανους. Ενάντια στην υποκρισία, το συντηρητισμό, τον ψευτοηθικισμό. Απέναντι στη χειρότερη πτυχή του φασισμού, αυτή που προσπαθεί, πατώντας πάνω στα χειρότερα ένστικτα και στα πιο σαθρά κατάλοιπα των πιο σάπιων αντιλήψεων, να πετάξει ανθρώπους στον κίτρινο βόθρο των εκβιασμών και της κλειδαρότρυπας, στάθηκε με τον πιο αξιοπρεπή τρόπο. Απάντησε δημόσια ότι δεν πρόκειται ούτε να εκβιαστεί, ούτε να ενδώσει σε τέτοιες πρακτικές. Απάντησε ότι δεν θα συνδιαλλαγεί με τους βασιλιάδες της ζούγκλας, πως δεν θα δεχτεί την χειραγώγηση ούτε του ίδιου ούτε του πολιτικού του χώρου. Η στάση αυτή ήρθε την πιο κατάλληλη στιγμή. Η Αριστερά βρίσκεται προ των πυλών της εξουσίας και για αυτό δοκιμάζεται και θα δοκιμαστεί σε πολλά επίπεδα. Έχουμε την αίσθηση ότι ο κόσμος της μπορεί να συζητήσει τα πάντα που αφορούν πολιτικές επιλογές. Αν για κάτι όμως δεν είναι πρόθυμος, είναι να χάσει τη ψυχή του. Ειδικά τώρα που πολλοί καλοθελητές θα μας πλησιάσουν για να μας πουλήσουν εκδούλευση, εμείς πρέπει να μείνουμε αταλάντευτοι στον αγώνα μας κατά τέτοιων πρακτικών. ∆εν πρόκειται να νομιμοποιήσουμε καμία άλωση της ιδιωτικότητας, του προσωπικού κανενός ακόμα και αν αυτή μπορεί να μας φέρει πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη. Γιατί η ελληνική κοινωνία σήμερα έχει ανάγκη, ίσως περισσότερο και από τη σωτηρία σε οικονομικό επίπεδο, ένα νέο υπόδειγμα ηθικής, δημόσιας στάσης, προσωπικής αξιοπρέπειας και άσκησης της πολιτικής. Γιατί από το πώς θα σταθούμε όλοι απέναντι σε τέτοιου είδους φαινόμενα -από όπου κι αν προέρχονται, όποιον κι αν αφορούν-θα κριθεί αν η ελληνική κοινωνία θα μπορέσει να σωθεί από τον εκφασισμό. «Εποχή»

Ο Ψαριανός πάει στο Ποτάμι, γιατί όπως είπε δεν έφυγε αυτός από τη ∆ΗΜΑΡ, αλλά η ∆ΗΜΑΡ απ’ αυτόν. Του ταιριάζει καλύτερα όμως. Με το γελεκάκι που φορά, είναι σαν έτοιμος να κάνει ράφτιγκ στον ποταμό Αχέροντα. Οι Κινέζοι δεν φεύγουν με τίποτα. Αντίθετα, ήρθαν φέρνοντας τη μισή Σαγκάη. Άντε να βοηθήσουν και αυτοί την Ελλάδα να γίνει ανταγωνιστική. Η Μέρκελ το θέτει με φιοριτούρες. Το ΚΚΚ το υλοποιεί με επιτυχία. Εκεί που ήταν «ένας ελέφαντας κλεισμένος σε δωμάτιο», όπως είχε πει ο στρατηγός Σου Γιου, τώρα θα κλείσει στο δωμάτιο χώρες σαν την Ελλάδα και ο ελέφαντας θα φυλάει απ’ έξω. Όπως είπε ο πρωθυπουργός της Κίνας θα αγοράσει ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Αφού τα ομόλογα των ΗΠΑ και των άλλων ανεπτυγμένων κρατών έχουν μηδενική απόδοση, έρχονται στην Ελλάδα, για να βγάλουν το κατιτίς τους. Πάντως ήρθαν αγέρωχοι. Έγραψαν τον ΣΥΡΙΖΑ στα παλιά τους παπούτσια. Είναι οι μόνοι τουρίστες που έφτασαν. Οι υπόλοιποι είτε έφυγαν, είτε δεν ήρθαν. Το τόνισε η κ. Βούλτεψη. Με τις δηλώσεις Τσίπρα φεύγουν οι τουρίστες, φώναξε. Πράγματι, όπως η ίδια διευκρίνισε, ο Τσίπρας είπε «Go back mrs Merkel». Οι τουρίστες νόμισαν ότι θα αρχίσει πογκρόμ και την έκαναν για άλλα μέρη εξωτικά και ονειρεμένα χωρίς ΣΥΡΙΖΑ και Τσίπρα. Είναι και ορισμένα μέρη που δεν είναι μεν εξωτικά, αλλά είναι ονειρεμένα. Χωρίς άστεγους και απόκληρους. Στις ΗΠΑ άρχισαν να βάζουν έξω από τα καταστήματα και τις πολυκατοικίες στο δάπεδο καρφάκια, όπως εδώ για τα περιστέρια ή για να μη χέζουν οι γάτες, για να μην ξαπλώνουν οι άστεγοι, εκτός αν είναι φακίρηδες. Αμέσως υιοθετήθηκε η ιδέα στην άλλη ηγέτιδα δύναμη, την Αγγλία, με πρωτοπόρα τη μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ Tesco. Εδώ που τα λέμε οι μόνοι που συνήθισαν τα καρφιά στο δάπεδο είναι οι πασόκοι. Παλιά τους τα έβαζε ο Ανδρέας για να τους

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

δοκιμάσει. Τώρα τα βάζουν μόνοι τους για να δουν τις αντοχές τους απέναντι στην κυβέρνηση Σαμαρά- Βενιζέλου. Το πρωί ξεκούραστοι από τη δύσκολη άσκηση πάνε στο υπουργείο τους. Αφού τρίβουν την πλάτη τους από τα μεταξύ τους καρφιά, σκέπτονται την επιβίωσή τους στην ολοένα ισχνότερη πελατεία τους και αμολούν καμιά μπαρούφα. Άλλος για τη μικρή ∆ΕΗ, άλλος για τις απολύσεις, άλλος για το ξεπούλημα της ΕΥ∆ΑΠ και άλλος για τη φουκαριάρα τη μάνα του. Ο Σαμαράς τους αφήνει σιγοψιθυρίζοντας «άφετε τα παιδία ελθείν προς εμέ». Πάλι καλά. Θα μπορούσε να πει «άφες τους νεκρούς θάψαι τους εαυτών νεκρούς». Πάντως οι πασόκοι έχουν και την ευχάριστη πλευρά τους. Μου θυμίζουν την κωμωδία «Το ποντίκι που βρυχάται» με τον Πήτερ Σέλερς. Ένα ασήμαντο κρατίδιο, που περνούσε οικονομική κρίση, καλη ώρα σαν σε μας, κήρυξε πόλεμο στις ΗΠΑ. Ο στόχος ήταν να ηττηθούν και η νικήτρια δύναμη να τους αποζημιώσει. Καλή ιδέα και για μας. Να κηρύξουμε πόλεμο στη Γερμανία και να μας αποζημιώσει όπως και στους προηγούμενους πολέμους. Βαμπίρ παραμένει ο Μάκης Τριανταφυλλόπουλος, πανάθεμα τον επιπλέον που ξεφτιλίζει το όνομα Μάκης που φέρουν επαξίως ο Αλιεύς και ο Γιακουμάτος, βγάζοντας σκατά μέσα από σκοτεινά βίντεο. Έκανε λάθος στον άνθρωπο όμως. Τόσο που δημιουργήθηκε ένα ηχηρό κίνημα συμπαράστασης προς το πρόσωπό του. Το ήθος και η προσωπικότητα

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250 • Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR

που ανέδειξε στην προεκλογική του εκστρατεία τον ανέβασαν σε υψηλή ηθική κλίμακα. Μόνο ο Χατζιδάκις του λείπει και μας λείπει. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και νάναι, πάει καλά. Ακόμα και ο συγγραφέας Θανάσης Χειμωνάς τομεάρχης Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ, δήλωσε ότι «το καλοκαίρι θα έχουμε κυβέρνηση με κεντρικό άξονα τον ΣΥΡΙΖΑ. Να κρατήσουμε κάποιες αποστάσεις. Έτσι πήραμε και τον Τατσόπουλο και το μόνο που κερδίσαμε απ’ αυτόν είναι ο Αδάμος. Το παράκανε η Κωνσταντοπούλου με το ξαφνικό κλείσιμο της Βουλής και τις υπόνοιες της ότι τα έκαναν για παραγραφή των αδικημάτων για τα περίφημα υποβρύχια που γέρνουν. Απλό είναι. Για να μην γίνονται σπατάλες στο δημόσιο, έστειλαν τη δικογραφία όχι με υπάλληλο αλλά με χελώνα, τρώει μόνο κουτόχoρτα. ∆ύο βδομάδες κρατιέμαι να γράψω για τον νέο υπουργό ∆ημόσιας Τάξης κ. Κικίλια. Όποτε έγραφα για τον προκάτοχό του ∆ένδια, τα ΜΑΤ τσαντιζόταν και έριχναν ξύλο. Ο Κικίλιας στην πανηγυρική ομιλία του στους αστυνομικούς είπε: «Οι έλληνες αστυνομικοί είναι παιδιά μας και οι ελληνίδες αστυνομικίνες είναι κόρες μας». Ο μπαγάσας κρατάει τις παραδόσεις. Ένα κλικ πιο μπροστά όμως. ∆εν είπε στις αστυνομικίνες «τώρα πηγαίνετε να φτιάξετε κολατσιό για τους άντρες».

Γεράσιμος ο Αλιεύς alieys@hotmail.gr

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmail.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Σε ανισορροπία η κυβέρνηση

ΜΕ «Α∆ΕΙΑ ΧΕΡΙΑ» ΕΠΕΣΤΡΕΨΕ ΑΠΟ ΤΟ ΓΙΟΥΡΟΓΚΡΟΥΠ Ο ΓΚΙΚΑΣ ΧΑΡ∆ΟΥΒΕΛΗΣ

Απλοϊκές απαντήσεις

Η πρώτη απλοϊκή και γρήγορη απάντηση στο πρόβλημα υπήρξε το είδος του ανασχηματισμού που επιλέχθηκε. Η επιστράτευση μιας ομάδας υπουργών από τη «Λαϊκή δεξιά» και μερικών εκ του ΠΑΣΟΚ, θεωρήθηκε ότι αρκεί για να ξεγελαστεί ο κόσμος. Παράλληλα, ο αμετάθετος νεοφιλελεύθερος πυρήνας της θεωρήθηκε ότι δεν αφήνει αμφιβολίες στους αξιωματούχους της τρόικας για το ότι η συμφωνημένη πολιτική θα συνεχισθεί. ∆εν επαληθεύτηκε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας η οποία άνεργη, καταχρεωμένη και σε πλήρη ανασφάλεια θα πάει στις εφορίες για έξι φόρους το δεύτερο εξάμηνο τους έτους, η πλημμύρα των κατασχέσεων ποσών εις «χείρας τρίτων» για οφειλές στο ΙΚΑ – από 1.500 την εβδομάδα πριν λίγο καιρό έφθασαν τώρα τις 8.000 – οι εκατοντάδες χιλιάδες ανασφάλιστοι κτλ, δεν συγκινούνται ούτε από τους παλικαρισμούς του κ. Ντινόπουλου, ούτε από τις κορώνες του κ. Γιακουμάτου ούτε τα «δεν περνάνε σε μένα» του αφερέγγυου κ. Λοβέρδου. Απεναντίας μαζί με τις παρεμβάσεις κυβερνητικών ή κομματικών αξιωματούχων έχουν διαμορφώσει μια κανονική Βαβέλ. Η δεύτερη απλοϊκή και «έξυ-

Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

κυβέρνηση, είναι σαφές, γίνεται αποδεκτό και στους δικούς της κύκλους, βρίσκεται συνεχώς σε μια αναζήτηση σταθερού στίγματος και δυσκολεύεται πολύ να το πετύχει. «Σε κρίσιμο σταυροδρόμι η κυβέρνηση», «Σε αναζήτηση ισορροπιών η Κυβέρνηση», «Υπουργοί στα πρόθυρα νευρικής κρίσης», «Ανακωχή μέχρι τέλος Ιουλίου στην κυβέρνηση» είναι μερικοί, μόνο, από τους τίτλους του φιλοκυβερνητικού Τύπου. Μερικές εβδομάδες μετά την ήττα της στις εκλογές βρίσκεται σε μια πραγματικότητα καθόλου ευχάριστη, η οποία ως ένα βαθμό δημιουργήθηκε και από την ίδια την κυβέρνηση με τον ανασχηματισμό που επέλεξε. Τα κρίσιμα όμως αίτια είναι η παραδοχή, ευρύτερα από τις συστημικές δυνάμεις, ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι συγκυριακή και ότι Ν∆ – ΠΑΣΟΚ δεν μπορούν να ανατάξουν, θα ηττηθούν όποτε κι αν γίνουν εκλογές, έστω κι αν κερδηθεί χρόνος με επιτυχή εκλογή – αν και εξαιρετικά δύσκολο – νέου Πρόεδρου. Αυτή η αλήθεια, ωθεί Ν∆ και ΠΑΣΟΚ σε διαφοροποιημένες τακτικές κινήσεις, ίσως και στρατηγικές. Αυτό είναι σήμερα η πηγή της ανισορροπίας της κυβέρνησης και της δύσκολα καλυμμένης έντασης στις σχέσεις τους.

πνη» απάντηση προήλθε από τον κ. Ε. Βενιζέλο. Στους κομματικούς υπουργούς είπε ότι στην κυβέρνηση είναι ως ΠΑΣΟΚ! Μ’ άλλα λόγια, κυρίως για λόγους εσωκομματικούς, θέλησε να σηκώσει τους τόνους έναντι …. της κυβέρνησής του για να κερδίσει πόντους έναντι και της ηγεμονεύουσας Ν∆. Πόσο αυτό υλοποιήθηκε στα όρια που ήθελε ο κ. Βενιζέλος και πόσο πήγε πιο πέρα δεν γνωρίζουμε, όμως το αποτέλεσμα ήταν ένας τραγέλαφος. Ο κ. Κεκέρογλου υποστήριξε ότι «είναι αναγκαίο να επανεξετάσουμε όλες τις αρνητικές πλευρές των μεταρρυθμίσεων που έχουν γίνει»! Ο κ. Π. Κουκουλόπουλος ότι θα πρέπει να ξανά-εξετασθούν αποκρατικοποιήσεις επιχειρήσεων όπως η ∆ΕΗ και η ΕΥ∆ΑΘ – ΕΥ∆ΑΠ. Οι παρεμβάσεις στη συνέχεια τόσο της εκπροσώπου της κυβέρνησης κ. Βούλτεψη όσο και του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ κ. Ρήγα αποκαλύπτουν μια κάποια συνεννόηση μεταξύ Βενιζέλου – Σαμαρά που δεν πρέπει να ήταν καθόλου εύκολη. Κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει, βέβαια, ως και ένα είδος συμπαιγνίας μεταξύ τους. Προς το παρόν η συμφωνία είναι για συνετή συμπεριφορά ως το τέλος Ιουλίου για να πληρωθούν τα προαπαιτούμενα και να παρθούν οι δόσεις. Προφανώς, στην κυβέρνηση, ιδίως ο ελάσσων σύμμαχος υποτιμά τον κόσμο. ∆ιότι τι είναι τα προαπαιτούμενα αν όχι η πιο σκληρή πτυχή των μνημονιακών υποχρεώσεων;

Η στάση των Βρυξελλών

Εν τω μεταξύ τώρα έχουμε πλέον και σαφή εικόνα από τη στάση των Βρυξελλών. Ο νέος Υπουργός Οικονομικών, κ. Γ. Χαρδούβελης την Πέμπτη στο Eurogroup δεν πέρασε καθόλου ευχάριστα. Υποχρεώθηκε να δη-

λώσει ότι «η πολιτική της Ελλάδας δεν αλλάζει, μάλλον επισπεύδεται». Υπό αυτές τις συνθήκες, το θέμα των φοροελαφρύνσεων - παρά τα πρωτοσέλιδα που έχει χαρίσει - δεν βρήκε χώρο στην ατζέντα των συζητήσεων. Αρκέστηκε στο να ενημερώσει τους εταίρους ότι η προώθηση των προαπαιτούμενων που συνδέονται με τις δόσεις Μαΐου και Ιουνίου καθυστέρησε κυρίως λόγω των εκλογών και διαβεβαίωσε ότι τα προαπαιτούμενα του Μαΐου θα εκπληρωθούν ως το τέλος Ιουνίου, ενώ αυτά του Ιουνίου γίνεται προσπάθεια να ολοκληρωθούν πριν από τον Αύγουστο, ούτως ώστε στα μέσα Αυγούστου να εκταμιευθούν τα 2 δισ. ευρώ και η χώρα, να πάρει και το 1,8 δισ. που είναι κέρδη κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα. Ο κ. Ο. Ρεν πριν τη συνεδρίαση ακόμη του Eurogroup δήλωνε ότι τον «προβληματίζει η επιβράδυνση της διαδικασίας των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα» και με νόημα πρόσθετε πως πιστεύει «να καταφέρει να επιστρέψει στο μονοπάτι των σημαντικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων». Ο κ. Γ. Ντάισελμπλουμ σε τόνο βαρύ σημείωσε ότι «η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις υποχρεώσεις της πράγμα το οποίο, προς το παρόν, δεν βλέπει να γίνεται». Όσο για τα επόμενα βήματα σημείωσε ότι, για να ξεκινήσει η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, η κυβέρνηση έχει ακόμα πολλές μεταρρυθμίσεις να ολοκληρώσει, όπως τα προαπαιτούμενα αλλά και ό, τι άλλο συμφωνηθεί στο πρόγραμμα, όπως η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος. Μετά την επόμενη αξιολόγηση - που δεν είναι απλή όπως είπε ο κ. Χαρδούβελης - «να δούμε αν μια ελάφρυνση του χρέους είναι όντως αναγκαία», είπε χαρακτηριστικά. Παύλος Κλαυδιανός

ΠΕΤΕΡ ΜΠΟΦΙΝΓΚΕΡ

Χαλάρωση περιορισμών, προγράμματα ανάκαμψης

ε ομιλία του στην Αθήνα σε συζήτηση που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ και το ΄Ιδρυμα Friedrich Ebert με θέμα «∆ημιουργώντας θέσεις εργασίας: Η μεγαλύτερη πρόκληση της Ευρώπης μετά την κρίση», ο καθηγητής Πέτερ Μπόφινγκερ, μέλος του Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων επανέλαβε τη θέση του ότι το μοντέλο που ακολουθήθηκε, κυρίως την περίοδο 2010-2012 και στηρίχτηκε στην υπερβολική δημοσιονομική προσαρμογή, αποτέλεσε το βασικό πρόβλημα της Ευρωζώνης. «Η ύφεση δεν είναι δυνατό να υποχωρήσει παρά μόνο ύστερα από τη χαλάρωση των δημοσιονομικών περιορισμών» επεσήμανε και υποστήριξε πως η Ευρωζώνη έχει ανάγκη από μία ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική, ένα Πρόγραμμα Αποκατάστασης του Ευρώ. Τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα χρηματοδότησης των προγραμμάτων ανάκαμψης, βάθους τετραετίας, μέσα από επιπρόσθετα ελλείμματα. Το νέο μοντέλο, είπε, αντίθετα από αυτό που ακολουθήθηκε, και πάλι να βασίζεται στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με τη διαφορά ότι αντί για προγράμματα διάσωσης, θα εφαρμόζονται προγράμματα ανάκαμψης. Η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στις επενδύσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα μακροπρόθεσμα, στην εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη, οικολογία, ενέργεια και επιχειρηματικότητα. Οι εθνικές αυτές αναπτυξιακές στρατηγικές θα πρέπει να εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε περίπτωση που τα κράτη δεν έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν τα προγράμματά τους, θα πρέπει αυτό να γίνεται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

∆εν φτάνουν στην περιφέρεια τα μέτρα Ντράγκι

Σε μια άλλη ημερίδα, επίσης στην Αθήνα την ίδια μέρα με θέμα «Τραπεζική Ένωση, Νομισματική Πολιτική και Οικονομική Ανάπτυξη» ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήμος, υποστήριξε ότι τα οφέλη από τα τελευταία μέτρα της ΕΚΤ (μειωμένα επιτόκια) δεν φτάνουν στην περιφέρεια. Οι υπερχρεωμένες χώρες αντιμετωπίζουν πιστωτική ασφυξία καθώς «τα επιτόκια τραπεζικού δανεισμού είναι 2 – 6 μονάδες υψηλότερα απ’ αυτά στον πυρήνα της ευρωζώνης». Ο αμερικανός καθηγητής, μάλιστα, Μπ. Φρίντμαν υποστήριξε ότι στην Ευρώπη η νομισματική πολιτική εξυπηρετεί τις χώρες που δεν έχουν πρόβλημα! Ότι τα πρόσφατα μέτρα του κ. Μ. Ντράγκι για παροχή ρευστότητας στις τράπεζες μπορεί να έχουν περιορισμένη χρησιμότητα στην περιφέρεια συμφώνησε και ο παρευρισκόμενος νέος ∆ιοικητής της Τράπεζας Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, ενώ ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ κ. Β. Κονστάντσιο διαβεβαίωσε ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει νέα μη συμβατικά εργαλεία, περιλαμβανομένου ενός προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού, αν αυξηθούν οι πιθανότητες παρατεταμένης περιόδου χαμηλού πληθωρισμού.

∆ιαφωνεί ο ξενοδόχος…

Αντίθετα όμως, για να μην ξεχνάμε και ποιος είναι ο ξενοδόχος, ο κ. Β. Σόιμπλε προσπάθησε την Παρασκευή να βάλει τέλος στη συζήτηση για περαιτέρω, δραστικά μέτρα από την ΕΚΤ κατά του αποπληθωρισμού. Πριν ληφθούν νέα μέτρα, θα πρέπει πρώτα να διαπιστωθεί εάν έχουν δράσει τα παλιά. Γι’ αυτό δεν χρειαζόμαστε τώρα μια συζήτηση που μπορεί να προκαλέσει την παρεξήγηση ότι χρειάζονται και νέα μέτρα.

Μέρκελ - Γκάμπριελ

Για να συμπληρώσουμε το πανόραμα αναφέρουμε τις δηλώσεις του αντικαγκελαρίου της Γερμανίας κ. Γκάμπριελ όπου ζήτησε να δοθεί περισσότερος χρόνος στις χώρες που είναι αποφασισμένες να πραγματοποιήσουν μεταρρυθμίσεις. Η κ. Μέρκελ απάντησε ότι δεν βλέπει ανάγκη τροποποίησης του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας καθώς οι δηλώσεις του σοσιαλδημοκράτη ηγέτη ερμηνεύτηκαν ως πρόταση προς την αντίθετη κατεύθυνση. Π. Κλ.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Ο Έλληνας Γερμανός δεν γίνεται

Οι εκφραστές του “γερμανικού ραγιαδισμού”, μια απίστευτη προφητεία του Μιχαήλ Μπακούνιν και η ρήση του Σαλβατόρ Νταλί για τους Έλληνες. Του Νίκου Τσαγκρή

Παίζοντας τα «καλά παιδιά»

Καθώς εξελίσσεται μια ακόμη πράξη του ιστορικού δράματός μας με τους εκάστοτε «συμμάχους» μας, έχει ιδιαίτερη αξία να σημειώσουμε ότι οι πρωταγωνιστές διατηρούν, και σε αυτή την πράξη, το παραδοσιακό ήθος τους: ο Γερμανός επιτίθεται, ο Έλληνας αμύνεται. Ο Γερμανός προκαλεί, ο Έλληνας δέχεται στωικά τις προκλήσεις. Ο Γερμανός επιδεικνύει την ποσοτική του δύναμη, ο Έλληνας την αντίστοιχη ποιοτική. Οι όποιες αποκλίσεις στις συμπεριφορές των πρωταγωνιστών δεν ανατρέπουν το παραδοσιακό ήθος τους, το ιστορικό - πολιτισμικό τους προφίλ.Είναι καλό αυτό για μας; Αμφιβάλλω. Σ’ έναν κόσμο (τον κόσμο της «ευρωζώνης») όπου πολιτισμός σημαίνει χρήμα – κέρδος – οικονομική υπεροχή, σ’ ένα κόσμο όπου η Γερμανία ποζάρει και επιβάλλεται ως πρότυπο ευρωπαϊκής χώρας, οι Γερμανοί πλασάρονται ως ευρωπαϊκός λαός – πρότυπο και η Άνγκελα Μέρκελ ποζάρει και επιβάλλεται ως η ηγεμών της Ευρώπης, φυσικά αμφιβάλλω. Σ’ αυτόν τον συγκεκριμένο «ευρωπαϊκό» κόσμο με τον συγκεκριμένο «ευρωπαϊκό» πολιτισμό που δεν είναι παρά ο γερμανικός πολιτισμός, η Ελλάδα, οι Έλληνες, προκειμένου «να επιβιώσουμε», υποχρεωθήκαμε να τους παραμυθιάζουμε παίζοντας θέατρο, παίζοντας τα «καλά παιδιά», υποκρινόμενοι ότι σεβόμαστε τους κανόνες του απολίτιστου παιχνιδιού τους:ότι και για μάς – όπως και γι’ αυτούς – το χρήμα είναι ο σκοπός και όχι το μέσον, ότι κάνουμε, εν πάση περιπτώσει, προσπάθειες να «εξευρωπαϊσθούμε», που πάει να πει να… εκγερμανιστούμε.

Γερμανία: η διαχρονική απειλή

Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΑΡΩΝΗ

Παρά το διαχρονικά διάχυτο – στο χώρο της άρχουσας τάξης της χώρας μας, κυρίως – ραγιαδισμό, ο Έλληνας Γερμανός δεν γίνεται. Είναι θέμα κουλτούρας: «...στη Γερμανία αναπνέεις την ατμόσφαιρα μιας τεράστιας πολιτικής και κοινωνικής σκλαβιάς, φιλοσοφικά ερμηνευμένης και αποδεκτής από ένα μεγάλο λαό μοιρολατρικά και ηθελημένα…», εξηγούσε ενάμιση αιώνα πριν, ο Ρώσος φιλόσοφος Μιχαήλ Μπακούνιν. Αντίθετα, στην Ελλάδα (ακόμα και στις σημερινές συνθήκες της γερμανικής «κατοχής»), αναπνέεις την ατμόσφαιρα μιας ικανής πολιτικής και κοινωνικής ελευθερίας – πολλάκις σε βαθμό αναρχίας – φιλοσοφικά ερμηνευμένης και αποδεκτής από έναν σπουδαίο λαό: όπως έλεγε ο Σαλβατόρ Νταλί, «οι Έλληνες, επειδή επί χιλιάδες χρόνια ζουν αδιάκοπα στη χώρα τους, ακόμα και αμόρφωτοι είναι γεμάτοι κουλτούρα, η κουλτούρα είναι κάτι που υπάρχει στο αίμα τους». Βεβαίως, υπάρχουν και Έλληνες που βιάζονται να... εκβαρβαριστούν, να γίνουν Γερμανοί, να πούμε, να γίνουν «Ευρωπαίοι». Κάποτε μάλιστα, κάποιοι, αυτόν τον «εκβαρβαρισμό» τον ονόμαζαν… εκσυγχρονισμό: Σημίτης, Βενιζέλος, Παπαδήμος, Στουρνάρας, Χαρδούβελης… Ας τους παραδώσουμε κι αυτούς, μαζί με τους υπόλοιπους εκφραστές του γερμανικού ραγιαδισμού στον τόπο μας (Γιωργάκηδες, Σαμαράδες και λοιπούς… συγγενείς) στη χλεύη του… συντρόφου Μπακούνιν. Ο οποίος, ενάμιση αιώνα πριν, δίνοντας ένα ρεσιτάλ διεισδυτικής κοινωνιολογίας, προφήτευε σε 70 λέξεις την γερμανική βαρβαρότητα ως διαχρονική απειλή για την ελευθερία της Ευρώπης: σε όλες τις διεθνείς της σχέσεις η Γερμανία, από τις απαρχές της κιόλας, αργά και συστηματικά έπαιζε πάντα το ρόλο του εισβολέα, του κατακτητή, πάντα πρόθυμη να επεκτείνει στο έδαφος των γειτόνων της τη δική της θεληματική υποδούλωση. Και από τότε που εδραιώθηκε οριστικά ως ενιαία δύναμη έγινε μια απειλή, ένας κίνδυνος, για την ελευθερία ολόκληρης της Ευρώπης. Η σημερινή Γερμανία δεν είναι τίποτε άλλο παρά υποδούλωση, θριαμβευτική και κτηνώδης.

Την Κυριακή 29 Ιουνίου πάμε στο Λαύριο και μοιράζουμε πράγματα στα παιδιά. Όσες και όσοι έχετε και θέλετε να δώσετε παιχνίδια (όχι λούτρινα), παπούτσια για παιδιά, σχολικά είδη, γάλα μακράς διαρκείας αφήστε τα στο στέκι (Τσαμαδού) με σημείωμα “για το Λαύριο” μέχρι το επόμενο Σάββατο.

Κοπτοραπτική

ις μέρες που η κυβέρνηση Σαμαρά, με… διακριτό τον Βενιζέλο μέσα της, επιδίδεται σε ένα μπαράζ φθηνού λαϊκισμού του τύπου «παίξ’ το αντιμνημονιακός κι έχει ο Σόιμπλε» και οι Έλληνες εξαντλούνται σε τρικ οριακής θερινής επιβίωσης του τύπου «χύμα στο κύμα», οι Γερμανοί… ξανάρχονται: αδημονούν, λέει, να αποβιβαστούν στα ελληνικά νησιά («τα πιο όμορφα του κόσμου», λέει) για να καταλάβουν τα τετράστερα και τα πεντάστερα ξενοδοχεία που, ως γνήσιοι ευρωπαίοι, έχουν κλείσει (από τον Ιανουάριο του 2012, παρακαλώ) για τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Εντάξει, με το καλό να μας έρθουν οι γερμαναράδες, που λέει ο λόγος, αλλά, αναπόφευκτα, καθώς τα τουριστικά ρεπορτάζ μάς προκαλούν με τη γερμανική εισβολή στα ξενοδοχεία των πάλαι ποτέ καλοκαιρινών μας διακοπών, το ερώτημα, παραπονιάρικο και ζηλόφθονο, προκύπτει… αυθωρεί και παραχρήμα: γιατί αυτοί και όχι εμείς; Είναι ένα ερώτημα που, στην πολιτική του μεταφορά, αφορά την πλειονότητα υμών των Ελλήνων αλλά, κυρίως, τις πολιτικές ηγεσίες μας. Και επανέρχεται κάθε φορά που η χώρα μας στριμώχνεται και οι πολιτικές ηγεσίες μας υποχωρούν, συμβιβάζονται, υποτάσσονται: είμαστε, οι Έλληνες, ισότιμοι Ευρωπαίοι πολίτες; Ή μήπως είμαστε υποτελείς των ισχυρών της Ευρώπης; Προφανώς και τα δύο! Κι ας κομπάζουν οι εκάστοτε κυβερνώντες, ότι είμαστε ισότιμοι Ευρωπαίοι. Κι ας καταγγέλλουν οι εκάστοτε αντιπολιτευόμενοι ότι είμαστε υποτελείς.

Ντροπή

Ιατρικός Σύλλογος βρήκε έναν ακόμα τρόπο να αποφεύγει να εξετάζει καταγγελίες για τα μέλη του. Ζητά, με υπογραφή μάλιστα του πρώην υπουργού Υγείας Α. Γεωργιάδη, παράβολο 50 ευρώ, χωρίς εξαιρέσεις. Έτσι, η καταγγελία του Γ.Π. που είχαμε δημοσιεύσει στην «Εποχή» και αφορούσε απάνθρωπη και ρατσιστική συμπεριφορά γιατρού και νοσηλευτικού προσωπικού του νοσοκομείου Ευαγγελισμού απέναντί του επειδή είναι οροθετικός θα μπει σε κάποιο συρτάρι. Τι και αν τους προσκόμισε το βιβλιάριο απορίας, ο Ιατρικός Σύλλογος αδιαφόρησε και απαιτεί το παράβολο για να ξεκινήσει οποιαδήποτε διαδικασία. Τον ίδιο θεσμό έχει και ο ∆ικηγορικός Σύλλογος, ο οποίος αντιθέτως δέχεται να απαλλάσσονται από το παράβολο οι άποροι. Γιατί όμως οι Σύλλογοι αυτοί θεσμοθέτησαν το παράβολο; Όπως ισχυρίζονται είναι απαραίτητο αντίτιμο για να αποφεύγονται οι ψευδείς ή χωρίς ουσιαστικό λόγο καταγγελίες. Όμως ποιος στις μέρες μας έχει 50ευρώ; Και τελικά ποιο το νόημα της καταγγελίας; Μήπως θεωρούν ότι πρόκειται για αντιπαράθεση μεταξύ γιατρού και ασθενούς ή δικηγόρου και πελάτη; Γιατί από ότι αντιλαμβανόμαστε ο λόγος της καταγγελίας είναι να προστατευθούν οι πολίτες από γιατρούς ή δικηγόρους που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Αλλά φαίνεται πως για να βρεις το δίκιο σου πρέπει πρώτα να βρεις το 50ευρω. Ντροπή.

Τι σημαίνει αιφνιδιασμός;

ώρα καταλάβαμε γιατί ο Β. Κικίλιας ήταν πάντα παγκίτης. Αν και play maker φαίνεται ότι δεν ξέρει τι θα πει ο αιφνιδιασμός. Την προηγούμενη βδομάδα έκανε δύο «αιφνι-

διαστικές επισκέψεις», μία στα ΑΤ Ομόνοιας και μία στο ΑΤ Αγίου Παντελεήμονα. Πάρκαρε απέξω το υπουργικό αυτοκίνητο, αιφνιδίασε τον φρουρό, μπήκε αιφνιδιαστικά μέχρι το γραφείο του αξιωματικού υπηρεσίας, συνεχάρη τους αστυνομικούς για τις υπηρεσίες τους και αποχώρησε αιφνιδίως. Μάλλον κανείς δεν τον είχε ενημερώσει ότι στα ΑΤ κρατούνται άνθρωποι και δεν θέλησε να κάνει «αιφνιδιαστική» επιθεώρηση στους χώρους κράτησης και στους χώρους ατομικής υγιεινής. Ειδικά στο ΑΤ Ομόνοιας ένας ολόκληρος όροφος, καθώς και το υπόγειο έχουν μετατραπεί σε φυλακή και είναι τόσο ασφυκτικά γεμάτοι που κρατούνται ακόμα και στους διαδρόμους με χειροπέδες. Όμως ο υπουργός ∆ημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, έδειξε ότι ενδιαφέρεται μονάχα για τους ένστολούς του και όχι για τους πολίτες.

Και όταν λέμε όλοι, δεν το εννοούμε

ο αίτημα του Σάββα Ξηρού για κατ’ οίκον νοσηλεία επιχείρησε να εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση για να επιτεθεί για μια ακόμα φορά στον ΣΥΡΙΖΑ. Μάταια, όμως. Όσο και αν προσπάθησαν τα συστημικά ΜΜΕ και οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης να πουλήσουν την καραμέλα ότι ο «ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίζεται τρομοκράτες» απέτυχαν. Πώς μπορείς άλλωστε να επιχειρηματολογήσεις υπέρ της συνέχισης του εγκλεισμού ενός ανθρώπου που έχει διαγνωσμένη 93% αναπηρία; Με το φθηνό επιχείρημα «θα το κάνατε και για τον Λαυρεντιάδη ή για κάποιον χρυσαυγίτη;» Γιατί με κάθε τρόπο ο Τ. Κουράκης, η Β. Κατριβάνου, αλλά και όσοι από τον ΣΥΡΙΖΑ τοποθετήθηκαν σχετικά, δήλωσαν ανερυθρίαστα ότι θα το έκαναν για οποιοδήποτε άνθρωπο βρισκόταν σε αυτή τη

θέση. Και ύστερα, ας δούμε την υποκρισία της κυβέρνησης. Για ανθρωπιστικούς λόγους προ εξαμήνου το υπουργείο ∆ικαιοσύνης κατέθεσε τροπολογία για την υφ’ όρον αποφυλάκιση ασθενώ κρατουμένων -εξαιρώντας όσους έχουν καταδικαστεί για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση ή με τον τρομονόμο. Την ερχόμενη βδομάδα θα ανανεωθεί η τροπολογία αυτή προσθέτοντας στις προβλεπόμενες ασθένειες, όποιον έχει διαγνωσθεί με 68% αναπηρία. Φαίνεται πως το υπουργείο θεωρεί «ανθρωπιστικό» την αποφυλάκιση ατόμων με αναπηρία, εκτός αν πρόκειται για τον Σάββα Ξηρό. Ποιον, όμως, να πείσουν έτσι;

Έξωση στο ΚΙΦΑ ∆ράμας

ο Εργατικό Κέντρο ∆ράμας αποφάσισε όπως προχωρήσει σε έξωση του Κοινωνικού Ιατρείου Φαρμακείου Αλληλεγγύης. Λίγες μέρες πριν το ετήσιο φεστιβάλ που διοργανώνει το ΚΙΦΑ το ΕΚ∆ έστειλε επιστολή με την οποία ζητά όπως εκκενωθεί ο χώρος μέχρι 15 Ιουλίου. Στις κατηγορίες προστέθηκε και το γεγονός ότι στεγάζει ανθρώπους μέχρι αργά το βράδυ με αποτέλεσμα να ξοδεύει ρεύμα και επικαλείται ότι θέλει να χρησιμοποιήσει τον χώρο η Ένωση Καταναλωτών ∆ράμας. Προκειμένου να αντιμετωπίσει την πρωτάκουστη αυτή απόφαση το ΚΙΦΑ ∆ράμας καλεί σε ανοιχτή συνέλευση πολιτών τη ∆ευτέρα 23 Ιουνίου στις 8:00 στην πλατεία της πόλης. Πάντως γνωρίζοντες πρόσωπα και καταστάσεις στην πόλη υποστηρίζουν ότι όλη η ιστορία ξεκινά από προσωπικά κίνητρα του προέδρου τη ΕΚ∆

Κάλεσμα Ανοιχτής Πόλης

Η Ανοιχτή Πόλη προσκαλεί τα μέλη και τους φίλους της δημοτικής κίνησης σε μια διήμερη συνάντηση απολογισμού της προεκλογικής περιόδου και προγραμματισμού της δουλειάς μας το επόμενο διάστημα. Το Σάββατο 28 Ιούνη, στις 5.30 μμ., στον Κινηματογράφο Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, μετρό Βικτώρια), θα πραγματοποιηθεί η Ολομέλεια της Ανοιχτής Πόλης. Θα μιλήσει ο επικεφαλής της δημοτικής κίνησης Γαβριήλ Σακελλαρίδης και θα ακολουθήσουν τοποθετήσεις και συζήτηση. Την Κυριακή 29 Ιούνη, στις 11.30 πμ., στα γραφεία που βρίσκονται Λεωνίδου 16 & Κολωνού στο Μεταξουργείο, θα πραγματοποιηθούν παράλληλες οι πρώτες συσκέψεις των θεματικών ομάδων εργασίας της Ανοιχτής Πόλης που δημιουργούνται με συμμετοχή μελών της δημοτικής κίνησης. Μαρσέλ & Μισέλ

Νέα σχέδια σε παλιά χαρτιά

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Μπορούν το ΠΑΣΟΚ και η Ελιά να υπερβούν τον εαυτό τους; της κυβέρνησης από την Αριστερά εξαρτημένο από τη δική τους στήριξη, δηλαδή κολοβωμένο. Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ, αμέσως μετά την ορθή διαπίστωση ότι η στροφή αυτή επιχειρείται ως αποτέλεσμα της δικής του πολιτικής ηγεμονίας, πρέπει να σκεφθεί σοβαρά και συλλογικά πώς θα διασφαλίσει αυτή την ηγεμονία αντιμετωπίζοντας αυτή τη νέα πρόκληση.

Τα αδύνατα σημεία του νέου σχεδίου Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

νασυγκρότηση του Κέντρου, πολύ περισσότερο της αριστερής πτέρυγάς του, δεν είναι δυνατή χωρίς την απεμπλοκή του ΠΑΣΟΚ από τη στρατηγική επιλογή της κυβερνητικής συνεργασίας με τη Ν∆. Στις πρόσφατες εκλογές αποδείχθηκε ότι αυτή κοστίζει περισσότερο κι από την αυτοτελή ανάληψη της ευθύνης για τη μνημονιακή πολιτική. Η διαπίστωση αυτή φαίνεται ότι έχει αρχίσει να αποκτά οπαδούς όχι μόνο στους κύκλους των «ακαδημαικών» αναλυτών, αλλά ακόμα και στα επιτελεία όσων ενδιαφέρονται σφόδρα για τη διάσωση και την ενδυνάμωση της κατ’ αυτούς κεντροαριστεράς. Αρχίζουν να δείχνουν τη διάθεση να υποστηρίξουν στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ εκείνους που προτείνουν ως σωτήρια μια στροφή της ηγεσίας του και της πολιτικής του στην επιδίωξη της αυτοτελούς παρουσίας και της ενδεχόμενης στήριξης μιας κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.

“

Η πολιτική που ηγεμονεύει

Προβάλλονται, βέβαια, στην προοπτική αυτή διάφοροι όροι και προϋποθέσεις, αλλά μάλλον παρατίθενται σαν χαρτιά σε μια ενδεχόμενη διαπραγμάτευση παρά σαν προαπαιτούμενα. Σε

Ο στόχος των δυνάμεων που φαίνεται ότι θέλουν να διορθώσουν κάπως τη γραμμή πλεύσης τους, είναι να καταστήσουν οποιοδήποτε ενδεχόμενο ανάληψης της κυβέρνησης από την Αριστερά εξαρτημένο από τη δική τους στήριξη, δηλαδή κολοβωμένο.

κάθε περίπτωση, δεν μπορούν να κρύψουν το γεγονός ότι η ανίχνευση μιας τέτοιας μεταστροφής σημαίνει ότι ηττήθηκε η πολιτική επιλογή τους, που δικαιολογούσε τόσο την υιοθέτηση της μνημονιακής πολιτικής όσο και της συνεργασίας με τη Ν∆ ως αναγκαίες για τη σωτηρία της πατρίδας. Η ήττα αυτή πιστοποιεί την πολιτική ηγεμονία της επιλογής του ΣΥΡΙΖΑ να αντιπαρατεθεί απόλυτα στη μνημονιακή πολιτική και να αποκρούσει χωρίς ταλαντεύσεις προτάσεις συνεργασίας σε μνημονιακή βάση. Με τον τρόπο αυτό χάραξε με σαφήνεια τη γραμμή των πιθανών συμμαχιών στην προοπτική μιας κυβέρνησης της αριστεράς. Η πολιτική επικράτηση αυτής της επιλογής είναι που αναγκάζει όσους διέβαλαν ως καταστροφική την πολιτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, να τη συζητούν, με τον τρόπο τους, σήμερα.

Η αναγκαιότητα της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ

Η τελευταία απόπειρα να διασώσουν τη μνημονιακή πολιτική υπήρξε η βραχύβια «θεωρία» ότι το (επικείμενο τάχα) τέλος των μνημονίων θα σημάνει και το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Ήδη και φίλιες προς το ΠΑΣΟΚ δυνάμεις (Γ. Λακόπουλος στα «Νέα» 18/6) προειδοποιούν ότι αυταπατώνται όσοι τρέφουν τέτοιες ελπίδες. Και δικαίως. Όχι μόνο επειδή οι επιπτώσεις των μνημονίων μάς ακολουθούν και υπάρχει κίνδυνος να καταστούν καθεστώς, αλλά και επειδή επιδίωξη των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων είναι να ισχύουν αυτές ακόμη και στη φάση της όποιας και όποτε ήθελε έλθει ανάκαμψης. Το έδαφος της διεκδίκησης και υλοποίησης μιας διαμετρικά αντίθετης πολιτικής προς όφελος των λαϊκών τάξεων θα υφίσταται για πολλά χρόνια ακόμη. Έχει, λοιπόν, μέγιστη σημασία ποιος θα ελέγχει την κυβέρνηση και αυτά τα χρόνια. Αυτές οι μάχες χρειάζεται να δοθούν και να κερδηθούν από την Αριστερά στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Στην Ελλάδα, πάντως, ο στόχος των δυνάμεων που φαίνεται ότι θέλουν να διορθώσουν κάπως τη γραμμή πλεύσης τους, είναι η παρεμπόδιση μιας τέτοιας εξέλιξης: θέλουν να καταστήσουν οποιοδήποτε ενδεχόμενο ανάληψης

Πρώτα απ’ όλα δεν πρέπει να την υποτιμήσει. Είναι αλήθεια ότι τώρα το ΠΑΣΟΚ και η Ελιά δυσκολεύονται να σταθούν στα πόδια τους όχι μόνο επειδή η πολιτική επιλογή τους ηττάται. ∆υσκολεύονται και για δύο ακόμα λόγους: ∆ιαχειρίστηκαν ως πολιτικό προσωπικό με απίστευτο οπορτουνισμό την εμπιστοσύνη που τους έδειχνε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος για αρκετό χρονικό διάστημα, με μια αλαζονεία που έδειχνε ότι βαθιά πεποίθησή τους ήταν πως μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν την ψήφο του λαού. Από την άλλη, τα στελέχη τους ως πολιτικές προσωπικότητες εκτέθηκαν τόσο πολύ και σε τόσο μεγάλη έκταση, που είναι σχεδόν αδύνατο να βρει κανείς στο σημερινό ΠΑΣΟΚ και στην Ελιά ηγετικά στελέχη ικανά να διεκπεραιώσουν μια τέτοια «στροφή» με πειστικότητα. Επίσης, το ΠΑΣΟΚ και η Ελιά συγκυβερνούν ακόμα με τη Ν∆. Εσχάτως μπήκαν πιο βαθιά στη συγκυβέρνηση και μάλιστα αυτοβούλως. Από την άλλη, ο κ. Σαμαράς, όταν μετράει τα κουκιά για την εκλογή προέδρου από αυτή τη βουλή, με στόχο τη μακροημέρευση της κυβέρνησής του, ξεκινάει από το «κρατούμενο» ότι διαθέτει και τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της Ελιάς. Μπορεί ένα τέτοιο πολιτικό δυναμικό, πιστό μέχρις εσχάτων στη συγκυβέρνηση, να εμφανιστεί πειστικά ως «νέα δύναμη»;

Σταθερή πλεύση

Όλα αυτά δεν επιτρέπουν οποιαδήποτε επανάπαυση. Για τον απλούστατο λόγο ότι δεν θα πάψουν σε μια νύχτα μέσα να υπάρχουν δυνάμεις που ενδέχεται να επηρεαστούν από ένα τέτοιο σχέδιο. Η απήχηση της νέας απόπειρας θα είναι αντιστρόφως ανάλογη προς τη δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να χαράξει σταθερή πορεία και να πείσει για την αποτελεσματικότητα της πολιτικής του πρότασης όσο γίνεται ευρύτερα στρώματα, εντάσσοντάς τα σ’ αυτή τη σταθερή γραμμή πλεύσης. Επιχειρήματα έχει ένα σωρό. Ακόμη και στρώματα που δεν έχουν ακόμα πειστεί για την πολιτική πρότασή του, στην πορεία προς τις βουλευτικές εκλογές στρέφονται προς αυτόν, ως τον πολιτικό φορέα που μπορεί να αποτρέψει μια αποδεδειγμένα καταστροφική πολιτική. Σ’ αυτό το πεδίο οφείλει να δώσει τη μάχη, στο πεδίο της πειθούς, όχι του εκμαυλισμού ή της καλλιέργειας αυταπατών. Σ’ αυτό το πεδίο μπορεί να διεκδικήσει και να αποκτήσει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και τη στήριξη της ευρύτατης πλειονότητας της κοινωνίας, των λαικών τάξεων. Χ. Γεωργούλας

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Συνθετικά και με την απαραίτητη αυτοκριτική ΣΥΡΙΖΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Ολοκληρώνεται σήμερα η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής

ρχισε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για την πρώτη σύγκληση του οργάνου μετά την ιστορική πρωτιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς στις ευρωεκλογές, αλλά και τις σημαντικές επιτυχίες που σημειώθηκαν στο αυτοδιοικητικό επίπεδο και, όπως είναι φυσικό, αναμένεται να επικεντρωθεί τόσο στον απολογισμό των εκλογικών αποτελεσμάτων, όσο και στην συγκρότηση της τακτικής του κόμματος το αμέσως επόμενο διάστημα. Η Πολιτική Γραμματεία συνεδρίασε την προηγούμενη βδομάδα δύο φορές προκειμένου να καταλήξει στο κείμενο εισήγησης στην ΚΕ, το οποίο εγκρίθηκε τελικά την προηγούμενη Πέμπτη κατά πλειοψηφία. Εκτός από το εισηγητικό κείμενο πάντως, υπάρχουν άλλα εφτά κείμενα συμβολής που ήδη έχουν κατατεθεί, ενώ το Σάββατο αναμενόταν να καταθέσει και τη δική της συμβολή στον διάλογο η Αριστερή Πλατφόρμα. Όπως λένε στην Κουμουνδούρου, η πλειάδα των κειμένων αποδεικνύει τη δημοκρατικότητα του διαλόγου στο εσωτερικό του κόμματος, αλλά και την πληθώρα θεμάτων που χρειάζονται να αντιμετωπιστούν στη νέα πολιτική συγκυρία. Ενδιαφέρον πάντως προκαλεί το γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που τα κείμενα συμβολής που κατατίθενται διαπερνούν τις μέχρι τώρα διαμορφωμένες τάσεις. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζεται από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ καθώς αποτελεί ένδειξη πραγματικής ενοποίησης του κόμματος και όχι «εγκλωβισμού» σε ομαδοποιήσεις της προηγούμενης περιόδου. Εκτός από το κείμενο των «53» (ολόκληρο στις σελίδες 16-17), της Κομμουνιστικής Τάσης και της Σοσιαλιστικής Τάσης, κείμενα συμβολής έχουν καταθέσει τα μέλη της ΚΕ Μητρόπουλος -Τεμπονέρας, Μηλιός Λαπατσιώρας, Μπασκόζος, Ρινάλντι Σωτηρίου και Ασημακόπουλος.

Η εισήγηση της Πολιτικής Γραμματείας

Το εισηγητικό κείμενο της ΠΓ κάνει απολογισμό τόσο των ευρωεκλογών όσο και των αυτοδιοικητικών. Όπως σημειώνεται: «Οι στόχοι που είχαμε βάλει για τις Ευρωεκλογές, δηλαδή καταδίκη της κυβέρνησης και της πολιτικής της και εκλογική πρωτιά, επιτεύχθηκαν. Ο δρόμος για την πολιτική ανατροπή άνοιξε, αλλά μένουν πολλά ακόμη να γίνουν. [...] Τα κυβερνητικά κόμματα, παρά την απονομιμοποίησή τους, και την ουσιαστική απώλεια της δεδηλωμένης, που τους στερεί τη δυνατότητα τους να διαχειρίζονται τα της χώρας, κωφεύουν στη λαϊκή εντολή «να φύγουν». Επιμένουν στη μνημονιακή γραμμή, προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο και να επιτύχουν την επιβίωση της κυβερνητικής εξουσίας, με βασικό σενάριο την επίτευξη κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας 180 ψήφων για εκλογή Προέδρου ∆ημοκρατίας με κάθε τρόπο και με κάθε μέσο. » Στη συνέχεια, κάνοντας αναφορά στον χώρο της «λεγόμενης κεντροαριστεράς» σημειώνει ότι συρρικνώθηκε εκλογικά αλλά «κατάφερε να επιβιώσει, έστω και με σημαντικές εκλογικές απώλειες, κυρίως χάρη σε εκείνα τα κοινωνικά στρώματα τα οποία

είτε δεν έχουν θιγεί από τα μνημόνια και τις πολιτικές λιτότητας είτε θεωρούν ότι η πίεση απέναντί τους έφτασε στο τέλος της». Τέλος, καταγράφεται η μεγάλη ανησυχία του ΣΥΡΙΖΑ για την άνοδο της ΧΑ: «Η αντιφασιστική πάλη με τον τρόπο που ασκείται μέχρι σήμερα έχει καταδείξει τα όριά της και συνεπώς απαιτείται η αναπροσαρμογή της». Όσον αφορά τις αυτοδιοικητικές εκλογές η εισήγηση υπογραμμίζει ότι οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσαν ένα μεγάλο βήμα μπροστά, πίσω όμως από την πολιτική επιρροή και τις προσδοκίες του κόμματος και τονίζεται ότι «η μεγάλη επιτυχία δεν πρέπει να κρύψει αδυναμίες, λάθη και αστοχίες. Το αντίθετο». Εξειδικεύοντας, το κείμενο διαπιστώνει την «απουσία αυτοδιοικητικής εμπειρίας και προσανατολισμού σε πολλές οργανώσεις, την περιχαράκωση των οργανώσεων σε αρκετές περιπτώσεις, την ανάδειξη φιλοδοξιών που εμπόδιζαν τις συλλογικές μας αποφάσεις», για να καταλήξει ότι «ως κόμμα και ως Ο.Μ. είμαστε ακόμη, και παρά τις βελτιώσεις, μακριά από τη γείωση με το κοινωνικό γίγνεσθαι και το επίπεδο οργανωτικότητας μας δεν αντιστοιχεί στο να εκφράζει τις ελπίδες και τις αγωνίες της κοινωνίας, ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο». Τέλος, υπογραμμίζεται ότι τόσο στην Αττική όσο και στο Ιόνιο, όπου οι υποψήφιοι του ΣΥΡΙΖΑ εκλέχθηκαν, το κόμμα θα κριθεί στο επίπεδο της υλοποίησης των προεκλογικών δεσμεύσεων, αλλά και στην εφαρμογή του εναλλακτικού παραδείγματος συμμετοχικής δημοκρατίας.

Αυτοκριτικής συνέχεια Η αυτοκριτική συνεχίζεται και στο σημείο όπου γίνεται αναφορά στην κομματική λειτουργία. «Κατά την προεκλογική περίοδο, τα συλλογικά μας όργανα, με πρώτη την Πολιτική Γραμματεία, σε μεγάλο βαθμό αδρανοποιήθηκαν και ως εκ τούτου, λόγω και των έκτακτων συνθηκών ενόψει των τριπλών εκλογών, πολλές ανάγκες καλύφθηκαν εκ των ενόντων, με αποτέλεσμα κρίσιμες αποφάσεις να παρθούν χωρίς τις απαραίτητες συνθέσεις και εγκρίσεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα λανθασμένες κινήσεις, υπερβολικό συγκεντρωτισμό, αυτονόμηση υπηρεσιακών κέντρων και ενέργειες που έθιγαν την ίδια την ψυχή της Αριστεράς, ακόμα και εκείνες που οφείλονται στην κακιά στιγμή, στη βιασύνη και στις πρόχειρες προσεγγίσεις, τις όποιες μια συλ-

λογική και συνεκτική πολιτική λειτουργία θα τις είχε αποφύγει. Να φροντίσουμε για την ενιαία εκφορά του πολιτικού μας λόγου, να μη δώσουμε πλέον αφορμές με αυθαίρετες ερμηνείες της πολιτικής μας γραμμής. Ταυτόχρονα πρέπει να διασφαλίσουμε ένα καθεστώς ισότητας και αποτελεσματικότητας σε όσα στελέχη καλούνται να μας εκπροσωπήσουν στα media.»

Περί συμμαχιών

Ένα από τα ζητήματα που αναμένεται να απασχολήσει αρκετά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής είναι αυτό των πολιτικών συμμαχιών. Το συγκεκριμένο αποτελεί κεντρικό ζήτημα σε όλα τα κείμενα συμβολής, αλλά και στην πυκνή αρθρογραφία μελών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, στο ζήτημα αυτό αναμένεται να κατατεθεί και τροπολογία από την Αριστερή Πλατφόρμα, ενώ πιθανόν είναι να υπάρξει συμβολή και από άλλα μέλη του οργάνου. Το εισηγητικό κεί-

Η Νεολαία

Ένα από τα θέματα που θίγονται στο εισηγητικό κείμενο της ΠΓ και αναμένεται να συζητηθεί στην ΚΕ είναι η αναντιστοιχία που παρατηρείται ανάμεσα στην αυξημένη εκλογική επιρροή του κόμματος στα νεολαΐστικα στρώματα και στην οργανωτική αποτύπωσή της στη Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ. Στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι αυτό «πρέπει να απασχολήσει όλο το κόμμα και τη νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ και χρειάζεται επειγόντως να ληφθούν μέτρα, να κατατεθούν σχέδια δράσης.» Το συγκεκριμένο θέμα απασχόλησε και το πρόσφατο Κεντρικό Συμβούλιο της Νεολαίας, όπου αναγνωρίστηκε το πρόβλημα και οι οργανωτικές αδυναμίες, ενώ σημειώθηκε ότι η απάλειψη ριζοσπαστικών αιχμών στον πολιτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ και το γεγονός ότι αποτελεί ένα από το κόμματα εξουσίας του πολιτικού συστήματος ίσως να αποτελούν μερικά από τα αίτια του φαινομένου. Τέλος, όπως σημείωσαν αρκετά μέλη του ΚΣ, η μέχρι τώρα οργανωτική ανάπτυξη της Νεολαίας ερχόταν πάντα μέσα από κινηματικές διαδικασίες και δράσεις οι οποίες έχουν εκλείψει το τελευταίο διάστημα.

μενο, πάντως, απευθύνεται τόσο στο ΚΚΕ «όχι παραγνωρίζοντας τις πολλές και σημαντικές μας διαφορές, αλλά αξιολογώντας ως πιο σημαντική την ιστορική ευθύνη της αριστεράς», όσο και στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ «γιατί θεωρούμε ότι η συμπόρευσή μας στα κινήματα στους μικρούς και μεγάλους αγώνες που αναπτύχθηκαν όλα τα τελευταία χρόνια και η κοινή μας βούληση να ανατρέψουμε τα μνημόνια, είναι σημαντικότερη από τις διαφορές που μπορεί να έχουμε, κυρίως στο θέμα της Ε.Ε.» Επιπλέον, αναφορά γίνεται και στον οικολογικό χώρο, αλλά και «στις πολιτικές κινήσεις και στους ανθρώπους που συναντηθήκαμε προεκλογικά στην στήριξη της υποψηφιότητας του σ. Α. Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν, καθώς και στους ανθρώπους και τα στελέχη που έχουν έρθει σε ανοιχτή ρήξη με το ΠΑΣΟΚ του Μνημονίου και της ακροδεξιάς συγκυβέρνησης, που δεν χωρούν σε κεντροαριστερά σενάρια ».

Η προεδρία

Όπως σημείωναν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα κληθεί να αντιμετωπίσει κομβικής σημασίας ζητήματα, όπως τα σχέδια της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο προκειμένου να ξεπεράσει το μεγάλο εμπόδιο της εκλογής νέου Προέδρου της ∆ημοκρατίας. Άλλωστε, δεν πρέπει να θεωρούνται τυχαίες οι τελευταίες αναφορές τόσο του Αλ. Τσίπρα όσο και άλλων στελεχών του κόμματος στο ζήτημα της Προεδρίας. Όπως γίνεται αντιληπτό η εκλογή Πτ∆ αποτελεί μέγιστης σημασίας ζήτημα, καθώς από αυτό είναι πολύ πιθανόν να προκληθούν πρόωρες εκλογές «πολύ νωρίτερα από τον Φεβρουάριο». Για αυτό το λόγο αναμένεται η Κεντρική Επιτροπή να συζητήσει τόσο επί των τακτικών κινήσεων που μπορεί να γίνουν, όσο και για την οργάνωση της εσωκομματική συζήτησης για το θέμα. Μέλη του οργάνου είναι πιθανόν να καταθέσουν προτάσεις, όπως η διαρκής συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας με το Προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ενώ δεν αποκλείεται να οριστεί συγκεκριμένη επιτροπή που θα ασχοληθεί με αυτό το θέμα. Στην εισήγηση της ΠΓ σημειώνεται σχετικά: «Τα σχέδια της κυβέρνησης μπορούν να ανατραπούν με πρωτοβουλίες σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο που θα αποτρέπουν τις κυβερνητικές επιδιώξεις, κυρίως όμως από τα κάτω με την δημιουργία ενός ζωντανού και δραστήριου πολιτικού κινήματος πλειοψηφίας που θα διεκδικήσει την ανατροπή του μνημονιακού μπλοκ εξουσίας και των πολιτικών που εφαρμόζει και το σχηματισμό κυβέρνησης της αριστεράς, για την υλοποίηση ενός προγράμματος σωτηρίας του λαού και του τόπου. Η προοδευτική αλλαγή στη χώρα μας δεν θα προέλθει από ανακατατάξεις στην κορυφή της πυραμίδας του πολιτικού σκηνικού αλλά κυρίως στη βάση με την συγκρότηση και ενεργοποίηση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας». Αδάμος Ζαχαριάδης

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Μόνο στην κοινωνία μπορεί να αναπνεύσει ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΑΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ (ΜΕΛΟΣ ΠΓ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ)

Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

Κάποιοι μίλησαν για ιστορική συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Έχεις και εσύ την ίδια αίσθηση; Ιστορική είναι η περίοδος, η εποχή. Είναι ιστορική η ευθύνη που έχουμε ως αριστερά, ως ΣΥΡΙΖΑ. Συνεπώς, η συνεδρίαση της Κ.Ε., η οποία γίνεται μετά το νικηφόρο αποτέλεσμα, έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία και βαρύτητα. Βλέπουμε, όμως, πολλά κείμενα συμβολής, αντιπαραθέσεις. ∆εν θα είναι συνεδρίαση πανηγυρικού χαρακτήρα; Σε καμία περίπτωση. ∆εν είναι ώρα για πανηγύρια, παρότι, πράγματι, το εκλογικό αποτέλεσμα, είναι κάτι παραπάνω από νικηφόρο. Η αριστερά, και μάλιστα η ριζοσπαστική της εκδοχή, είναι πρώτη δύναμη στην Ελλάδα. Αυτό, από μόνο του, είναι συγκλονιστικό γεγονός και στέλνει μήνυμα σε όλη την Ευρώπη. Αλλά είπαμε, δεν είναι ώρα για πανηγυρισμούς, καθώς έχουμε δρόμο μπροστά μας. Η κυβέρνηση Σαμαρά δεν θα παραιτηθεί τόσο εύκολα από την αγωνιώδη προσπάθειά της να διατηρηθεί στην εξουσία και να ολοκληρώσει το καταστροφικό, για τα λαϊκά στρώματα, σχέδιό της. Όσον αφορά τα κείμενα που έχουν κατατεθεί, είναι μια θεμιτή, ουσιαστική διαδικασία. Η αριστερά κουβεντιάζει και διαβουλεύεται με δημόσιο τρόπο. Όταν μάλιστα έχει διαμορφωθεί ένα νέο πολιτικό τοπίο είναι απολύτως φυσιολογικό, αναγκαίο θα έλεγα, τα μέλη της Κ.Ε., αλλά και ολόκληρο το κόμμα, να συζητούν με έναν οργανωμένο τρόπο. Αυτό κάνουμε και νομίζω ότι σωστά το κάνουμε. Έχεις υπογράψει το «κείμενο των 53». Πρόκειται για νέα τάση; Είναι μια πρωτοβουλία πάνω στη συγκυρία. Οι τάσεις, τα ρεύματα ιδεών, δεν φτιάχνονται ή δεν πρέπει να φτιάχνονται αποκλειστικά με κινήσεις σε κεντρικό επίπεδο. Αν το κάναμε με αυτόν τον τρόπο θα ήταν λάθος. Οι 53, με το κείμενο που κατέθεσαν, απαντούν πάνω στα πολιτικά επίδικα, στο απολογισμό της προεκλογικής περιόδου, στα ζητήματα λειτουργίας του κόμματος. Έχει πολύ ενδιαφέρον ότι το κείμενο το υπογράφουν μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και βουλευτές, γυναίκες και άντρες, που ανήκουν σε διαφορετικές τάσεις. Το θεωρώ εξαιρετικό γεγονός και ελπιδοφόρο. Είμαστε, πλέον, ενιαίο κόμμα. Ότι πέφτουν τα στεγανά, ότι επικοινωνούμε μεταξύ μας, ότι συνδιαμορφώνουμε απόψεις, μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει. ∆εν είναι δυνατόν να κουβαλάμε το παρελθόν μας αναλλοίωτο, να είμαστε διαφορετικά κόμματα μέσα στο κόμμα. Η πρωτοβουλία αυτή αποδεικνύει ότι το κόμμα μας είναι ενιαίο, ότι έχουμε τη δυνατότητα συνθέσεων, αλλά και διαρκών ανασυνθέσεων. Ναι, αλλά γιατί υπογράφουν οι συγκεκριμένοι και όχι και κάποιοι άλλοι; Εύλογη η επισήμανση. Να πω καταρχήν ότι οι «53» θα μπορούσαν να είναι 63 ή 43. Οι παρατηρήσεις μας, βρίσκουν αποδοχή από πολύ περισσότερους. Όλο το προηγούμενο διάστημα, μέσα από τις συζητήσεις και τις δράσεις του ΣΥΡΙΖΑ, σε όλα τα επίπεδα, διαπιστώσαμε ότι υπήρχε σύμπτωση απόψεων στα βασικά ζητήματα που απασχολούν τη συγκεκριμένη σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής. Άρα, η κοινή υπογραφή υπήρξε το φυ-

“

∆εν εκχωρούμε την επικοινωνιακή μας πολιτική σε επαγγελματίες του είδους, που στο πρόσφατο παρελθόν, υπηρέτησαν πιστά τον ιδεολογικό και πολιτικό μας αντίπαλο. Σιγά τώρα που θα καθορίσει ο οποιοσδήποτε αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα υπερασπιστεί τους μετανάστες, αν είναι το κατάλληλο τάιμινγκ για την υπεράσπιση αυτονόητων δικαιωμάτων φυλακισμένων

σιολογικό επακόλουθο. Ποια είναι αυτά τα κοινά στοιχεία. Πρώτα απ΄ όλα τα ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία του κόμματος. Τα ζητήματα της δημοκρατικής και συλλογικής του λειτουργίας. Όλο το προηγούμενο διάστημα επιμείναμε σε αυτά τα ζητήματα… Και τώρα ασκείτε κριτική; Σωστά, ασκούμε κριτική. Θα έλεγα και αυτοκριτική. Γιατί, για όσα συνέβησαν στο κόμμα μας και πλήγωσαν τη ψυχή μας, έχουμε μερίδιο ευθύνης. Γιατί, ενδεχομένως, δεν φωνάξαμε πολύ, γιατί δεν τα προλάβαμε, αλλά η ευθύνη μας υπάρχει. Αυτό, λοιπόν, που μας ενδιαφέρει τώρα, δεν είναι να αποδώσουμε ευθύνες σε κάποιους άλλους, αλλά να βάλουμε τα θεμέλια για μια λειτουργία, που θα μας τιμά όλους και όλες, που θα κατοχυρώνει απολύτως τα δικαιώματα των μελών και δεν θα τα οδηγεί, όπως δυστυχώς πολλές φορές συνέβη, στο περιθώριο. Να το πω διαφορετικά. Θέλουμε κόμμα των μελών και όχι των κεντρικών στελεχών. Θέλουμε κόμμα μάχιμο και όχι κόμμα στούντιο ή κόμμα φρούριο. Θέλουμε κόμμα που θα συζητά και ταυτόχρονα θα δρα και θα είναι αποτελεσματικό. Σήμερα δεν είναι έτσι; Προφανώς και δεν είναι. Υπάρχουν φαινόμενα που δεν μας κολακεύουν, δεν μας τιμούν. Φαινόμενα που δεν ταιριάζουν με την αριστερή ταυτότητα και τις αξίες μας. Στο κείμενό μας τα επισημαίνουμε, όχι για να στριμώξουμε κάποιον, αλλά για να βάλουμε ένα οριστικό τέλος

σε αυτά. Γιατί λάθη, ας πούμε «δεξιά» ή «αριστερά», μπορούν να γίνουν στην πορεία του κόμματος. Κινήσεις ή ενέργειες, όμως, που θίγουν τη ψυχή μας, που αντικειμενικά αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία μας, όχι μόνο δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές, αλλά συνιστούν κόκκινη γραμμή. Σε ποια ζητήματα αναφέρεσαι; Για παράδειγμα: δεν εκχωρούμε την επικοινωνιακή μας πολιτική σε επαγγελματίες του είδους, που στο πρόσφατο παρελθόν, υπηρέτησαν πιστά τον ιδεολογικό και πολιτικό μας αντίπαλο. Σιγά τώρα που θα καθορίσει ο οποιοσδήποτε αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα υπερασπιστεί τους μετανάστες, αν είναι το κατάλληλο τάιμινγκ για την υπεράσπιση αυτονόητων δικαιωμάτων φυλακισμένων. Τις αποφάσεις, που αφορούν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, την κατεύθυνση και τη φυσιογνωμία του, τις καθορίζουν τα εκλεγμένα συλλογικά όργανα με βάση τις αποφάσεις του 1ου συνεδρίου. Καμία κίνηση, καμία ενέργεια, δεν μπορεί να υπερβαίνει τη συλλογικότητά μας. Κανείς από μας δεν δικαιούται με προσωπικού χαρακτήρα «άστοχες» κινήσεις να στέλνει μηνύματα, που εκλαμβάνονται από ένα μέρος της κοινωνίας, ως συμβιβασμός ή ακόμα χειρότερα, κάτι σαν φλερτ με μεγάλα συμφέροντα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί το κόμμα – μαγνήτη για τους φτωχούς, τα λαϊκά κοινωνικά στρώματα, αλλά και για όσους και όσες έχουν κάθε λόγο να έρχονται σε αντίθεση και ρήξη με τη βαθιά συντηρητική και αυταρχική αντίληψη και πρακτική της

κυβέρνησης Σαμαρά. Γνωρίζω το διάλογο περί πατριωτικής αριστεράς ή πατριωτικού, δημοκρατικού, προοδευτικού μετώπου. Πώς το σχολιάζεις; Είναι θέμα οπτικής γωνίας. Πώς ερμηνεύεις τις αιτίες της κρίσης, την ίδια την κρίση, με ποιους θα πας και ποιους θα έχεις απέναντί σου. Αν θεωρείς ότι η Ελλάδα έχει απέναντί της τη Γερμανία και τη Μέρκελ και όχι το αστικό σύστημα εξουσίας σε κάθε χώρα, που έχει υιοθετήσει τις σημερινές απάνθρωπες νεοφιλελεύθερες πολιτικές, τότε ναι, οδηγείσαι σε αντιλήψεις και προτάσεις για ουδέτερα, ως προς το ταξικό ζήτημα, μετωπικά σχήματα. Απ΄ ότι καταλαβαίνεις η δική μας αντίληψη είναι διαφορετική. Στην κεντρική Επιτροπή θα συζητηθεί και το ζήτημα των συμμαχιών. Με ποιους, λοιπόν και γιατί; Η Μάνια Μπαρσέφσκι σε συνεδρίαση της Γραμματείας είπε ότι από το εκλογικό αποτέλεσμα προκύπτουν δύο νέα ως προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Ένα κακό και ένα καλό. Το κακό νέο είναι ότι δεν πιάσαμε ταβάνι, δηλαδή δεν καταγράψαμε ποσοστά αυτοδυναμίας. Το καλό νέο και πιο σημαντικό είναι ότι έχουμε όλα τα περιθώρια, φυσικά με την κατάλληλη στρατηγική, να πιάσουμε το στόχο μας, που δεν είναι άλλος από την αυτοδυναμία και τη συγκρότηση κυβέρνησης της αριστεράς. Γιατί αυτοδυναμία; Μα για να υπάρχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις η κυβέρνηση αυτή να μπορεί να εφαρμόσει χωρίς εκπτώσεις το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Για να μπορεί να προχωρήσει στις απαραίτητες ρήξεις σε όλα τα επίπεδα. Συνεπώς, παρότι συνεχίζουμε να προσκαλούμε σε συμπόρευση, σεβόμενοι την αυτονομία τους, όλες τα κόμματα και τις κινήσεις της αριστεράς, της ριζοσπαστικής οικολογίας, τις αριστερές σοσιαλιστικές δυνάμεις, όσους και όσες απεγκλωβίζονται με πειστικό και φερέγγυο τρόπο από τις μνημονιακές και συντηρητικές πολιτικές, η κύρια δουλειά μας, είναι στο κοινωνικό πεδίο. Εκεί μπορεί να αναπνεύσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί μπορεί να διαμορφώσει νέους συσχετισμούς, να αποκτήσει την ιδεολογική ηγεμονία, να νιώσει πραγματικά ότι πορεύεται μαζί με την κοινωνία των φτωχών, των αδικημένων, των καταπιεσμένων. Εκεί είναι η θέση μας, στην κοινωνία και τα κινήματα. Εκεί πρέπει να «στρατοπεδεύσουμε», έξω από τα εργοστάσια, στις φτωχογειτονιές που μας έδωσαν σημαντικές πρωτιές. Στις δομές αλληλεγγύης που κάνουν ένα μικρό θαύμα. Εκεί που δίνουν τον ηρωικό τους αγώνα οι καθαρίστριες, αλλά και οι σχολικοί φύλακες, οι διοικητικοί, οι απολυμένοι της ΕΡΤ. Ταυτόχρονα, δίπλα στους εργατικούς, ταξικούς αγώνες, μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν νησίδες ελευθερίας και αμφισβήτησης μιας κοινωνίας, που πολλές φορές κινείται ασφυκτικά ως προς τις κοινωνικές μειονότητες. Τι εννοείς; Θα πω μόνο ένα παράδειγμα. Λίγες ημέρες πριν χιλιάδες άνθρωποι, στην κυριολεξία χιλιάδες, πορεύτηκαν στο φεστιβάλ υπερηφάνειας που διοργάνωσε η ΛΟΑΤ κοινότητα. Ήταν μια συγκλονιστική πορεία. Κυρίως, όμως, είχε ένα απελευθερωτικό μήνυμα και εμείς ως ριζοσπαστική αριστερά είναι απαραίτητο να συνδεθούμε με αυτό.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η σχέση του εκλογικού κύκλου και του κύκλου διαμαρτυρίας

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Σκέψεις για την ολοκλήρωση της νίκης της Αριστεράς Του Νίκου Σερντεδάκι*

ι εκλογικές αναμετρήσεις του Μαΐου αποτυπώνουν μια σειρά από δεδομένα και τάσεις στην ελληνική κοινωνία που όλοι και όλες οφείλουμε να αναγνώσουμε με προσοχή, καθώς γίνεται πλέον προφανές ότι η οικονομική κρίση και αναδιάρθρωση στην Ελλάδα και την Ευρώπη πυροδοτεί μεγάλης έκτασης και έντασης ανακατατάξεις σε όλα τα πεδία του κοινωνικού. Στην Ελλάδα, με τις απαρχές της κρίσης, την υπογραφή του πρώτου μνημονίου και την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών εκδηλώθηκαν σημαντικοί αγώνες με πρωταγωνιστές εκείνες τις κοινωνικές ομάδες και κοινωνικές κατηγορίες που διέγνωσαν αρκετά γρήγορα τις διαφαινόμενες απειλές ως προς την απώλεια των κεκτημένων της μεταπολιτευτικής περιόδου. Σήμερα, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η διαμαρτυρία κορυφώθηκε κατά τη διετία 2010-2012, καθώς μορφές συλλογικής δράσης αναλήφθηκαν από ποικίλες κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες σε όλη την έκταση της ελληνικής επικράτειας, ακολουθώντας τα γνώριμα μοτίβα των απεργιών, συχνά πανελλαδικών, των συγκεντρώσεων και των διαδηλώσεων. Όμως, οι μεγάλες μαζικές αντιδράσεις αρθρώθηκαν ως επί τω πλείστον με αμυντικούς όρους: ανάμεσα στους διαμαρτυρόμενους κυριαρχούσε η αίσθηση ότι ήταν εφικτή η επιστροφή στις παρελθούσες καλές ημέρες της σχετικής εργασιακής ασφάλειας, των πελατειακών κρατικών παροχών και του εξατομικευμένου καταναλωτισμού. Τούτη η προσδοκία αποτυπώθηκε εύγλωττα στις αντιπολιτικές μορφές έκφρασης της λαϊκής αγανάκτησης έξω από το κοινοβούλιο με τις γνωστές λεκτικές εκφορτίσεις της “πάνω πλατείας”. Η νοηματική πλαισίωση της δράσης των αγανακτισμένων ήταν εξαιρετικά απλή: για τη χειροτέρευση των όρων ζωής ευθύνονται συλλήβδην οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου, τα κόμματα, οι βουλευτές και οι παχυλοί μισθοί τους, η ανικανότητα των κυβερνώντων που δεν διστάζουν να προδώσουν και να παραδώσουν τη χώρα στους ξένους επικυρίαρχους.

Ανολοκλήρωτη επιτυχία

Στο περιβάλλον αυτό, οι διπλές εκλογές του 2012 απετέλεσαν ένα καταλυτικό γεγονός. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να συσπειρώσει με πολιτικούς όρους μερίδες του πληθυσμού, ανασυνέθεσε τα επιμέρους κοινωνικο-πολιτικά αιτήματα σε έναν ενιαίο προγραμματικό λόγο, αριστερό, αντισυστημικό και ριζοσπαστικό, εισάγοντάς τα στο κεντρικό πολιτικό σύστημα. Η επιτυχία αυτή του ΣΥΡΙΖΑ παρέμεινε ανολοκλήρωτη. Ως κόμμα που δεν κατόρθωσε να νικήσει σε εκείνες τις εκλογές άρχισε να εισπράττει μια ομολογουμένως έντεχνα κατευθυνόμενη δυσαρέσκεια περί της αδυναμίας του να προκαλέσει την ανατροπή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και να αποτελέσει τη εναλλακτική λύση για τον τόπο στη δεδομένη συγκυρία. Προς την κατεύθυνση αυτή συνέβαλε μεγάλος μέρος του στελεχικού του δυναμικού, το οποίο υιοθέτησε μια βολικά θολή αντίληψη για την ανάγκη της “βίαιης ωρίμανσης” του ΣΥΡΙΖΑ. Η θολότητα αυτής της αναγκαιότητας έγκειτο στην αμφισημία της: ωρίμανση προς

ποια κατεύθυνση; Μιας “καθώς πρέπει” αντιπολίτευσης με επικοινωνιακά ολίγο ριζοσπαστισμό ή αντίθετα μια άλλου είδους ανάγνωση των κρίσιμων ενδεχομένων και διακυβευμάτων, του περιεχομένου τους και των αναγκαίων τροποποιήσεων στην κατανόηση του ρόλου που έχουν να επιτελέσουν τα νέα κόμματα της ριζοσπαστικής αριστεράς του 21ου αιώνα; Τούτη η αμφισημία εκδηλώνονταν στην πράξη και συμβολικά σε όλη την τελευταία διετία, βρίσκοντας την πλήρη αποτύπωσή της στα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογών. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές της 18ης Μαΐου καταγράφηκε μια ομοιογενής τάση. Παρά τις αυξημένες προσδοκίες και τις εκτιμήσεις του ΣΥΡΙΖΑ, τα αυτοδιοικητικά σχήματα που υποστήριξε στις 13 περιφέρειες της χώρας κατέγραψαν ποσοστά ανάμεσα στο 11% και το 25%, ενώ στο σύνολο των περιφερειών, από τις 5.539.344 έγκυρες ψήφους, αυτά τα σχήματα συγκέντρωσαν 986.730 ψήφους, το 17,81% του εκλογικού σώματος. Το ίδιο ίσχυσε και για τα δημοτικά ψηφοδέλτια, η πλειονότητα των οποίων δεν κατόρθωσε να μπει στο δεύτερο γύρο, καταγράφοντας περίπου τα ίδια ποσοστά με τα περιφερειακά σχήματα στους αντίστοιχους νομούς της χώρας. Από τους 214 δήμους όπου ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε δημοτικά σχήματα (στο σύνολο των 325 πανελλαδικά) κερδήθηκαν μόλις 24 δήμοι, εκ των οποίων δέκα στην Αττική και πέντε μόνο σε πρωτεύουσες Νομών εκτός Αττικής. Αντίθετα, στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο ΣΥΡΙΖΑ, διατηρώντας τις δυνάμεις του αναδείχθηκε πρώτο

κόμμα, με τη Νέα ∆ημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ να σημειώνουν μεγάλες απώλειες (-11% αθροιστικά), συγκριτικά προς τις τελευταίες εθνικές εκλογές. Πώς μπορεί να εξηγηθεί τούτη η φαινομενική αντίφαση; Από την απάντηση που θα δοθεί στο ερώτημα αυτό θα κριθεί και η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ στο επόμενο διάστημα, όπως επίσης και η τύχη του νεοφιλελευθερισμού στην Ελλάδα, ίσως και ευρύτερα.

Πολιτικά συμπεράσματα

Πέραν των πολλών συμπερασμάτων που προκύπτουν από τη σύγκριση των δύο διαφορετικού είδους αναμετρήσεων, συμπερασμάτων κυρίως κοινωνιολογικής υφής, στο παρόν κείμενο επιλέγουμε να εστιαστούμε στην πολιτική πλευρά της φαινομενικής αντίφασης. Πρώτον, τι εξηγεί την καθήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στα ποσοστά που κατέγραψε στις εθνικές εκλογές. Η απάντηση εδώ είναι μάλλον προφανής. Η διατήρηση του εκλογικού ποσοστού και οι μικρές απώλειες σε πραγματικές ψήφους οφείλουν να ειδωθούν στο ευρύτερο περιβάλλον του κύκλου διαμαρτυρίας που άνοιξε τέσσερα χρόνια πριν, με την υιοθέτηση των μνημονίων και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Ενός κύκλου με δύο φάσεις: μια ανοδική τα δύο πρώτα χρόνια και μια καθοδική μετά τις εθνικές εκλογές του 2012 έως σήμερα. Στην ανοδική φάση της διαμαρτυρίας ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να υπερτετραπλασιάσει την εκλογική του επιρροή γιατί ακριβώς υιοθέτησε και ενίσχυσε τα αιτήματα των διεκδικητικών αγώνων της

πρώτης διετίας, συνθέτοντάς τα σε ένα ερμηνευτικό σχήμα που συνεκτικά αποτύπωνε: α) τα αίτια και το περιεχόμενο της κρίσης, β) τους βασικούς υπαίτιους για την εκδήλωσή της, γ) την προοπτική αναστροφής της, παράγοντας έτσι δ) σημαντικά κίνητρα για τη μετατόπιση της εκλογικής προτίμησης μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού που επί δεκαετίες παρέμεναν προσδεδεμένα στα αστικά κόμματα. Στη φάση της πρόσκαιρης ύφεσης του κύκλου διαμαρτυρίας κατά τα δύο τελευταία έτη, η καθήλωση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μάλλον αναμενόμενη ενώ θα μπορούσε να οδηγήσει στην ακόμα μεγαλύτερη υποχώρηση των ποσοστών του, αν ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού παιχνιδιού δεν παίζονταν στο πεδίο των ΜΜΕ όπου η δυναμική παρουσία του Αλέξη Τσίπρα τελικά αποδείχθηκε σωτήρια, καθώς διέσωζε στο λόγο που εκφωνούσε την αρχική δυναμική του ανατρεπτικού σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ. Το εύρος της σημασίας που έχει η ύφεση της διαμαρτυρίας και της συλλογικής δράσης αποτυπώθηκε εντονότερα στις αυτοδιοικητικές εκλογές, δίχως να μας διαφεύγει ότι οι επιλογές του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ επέτειναν τις εκλογικές του απώλειες σ’ αυτό το ούτως ή άλλως ιδιόμορφο πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Η μάλλον αντικειμενική αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει παντού αυτοδιοικητικά ψηφοδέλτια με νέους ανθρώπους δοκιμασμένους στους συλλογικούς αγώνες, ως επιβεβαιωτικό δείγμα της συνέχειας από την κινηματική δράση στο πεδίο των θεσμών, οι ταλαντεύσεις ως προς τα πολιτικά ανοίγματα, τη μια προς φθαρμένα πολιτικά πρόσωπα των αστικών κομμάτων, την άλλη προς την αντιμνημονιακή δεξιά μπορούν συνοπτικά να εξηγήσουν το φαινομενικά αντιφατικό αποτέλεσμα στις τρεις κάλπες του Μαΐου.

Απέτυχε η στροφή στον «ρεαλισμό» Σύμφωνα με τα παραπάνω, στις αυτοδιοικητικές εκλογές δοκιμάστηκε και απέτυχε η ανομολόγητη στροφή στον (ψευδο-) “ρεαλισμό” της πολιτικής: ψηφοδέλτια κομματικής επετηρίδας, απρόσφορα πολιτικά ανοίγματα, τεχνοκρατικός λόγος και συμπερίληψη παραγόντων που εκπροσωπούσαν κάθε είδους επαγγελματικά ή ακόμα και ιδιοτελή συμφέροντα απέτυχαν με τρόπο παταγώδη να εκφράσουν την κοινωνία και τις ανάγκες της. Αντίθετα, εκεί όπου τα ψηφοδέλτια συγκροτήθηκαν σε διαλεκτική σχέση προς τις κινηματικές αποκρυσταλλώσεις της περιόδου και υιοθέτησαν ένα ριζοσπαστικό λόγο και προτάσεις για την επίλυση υφιστάμενων προβλημάτων τα αποτελέσματα ήσαν καλύτερα. Ακόμη και εκεί που δεν υπερέβησαν τον εκλογικό μέσο όρο κατόρθωσαν να αναδείξουν μια άλλη φιγούρα ενεργών πολιτών στους τοπικούς πολιτικούς θεσμούς. Βέβαια, η συνάρτηση του εκλογικού αποτελέσματος προς τον κύκλο διαμαρτυρίας δεν μπορεί να εκληφθεί με όρους νομοτέλειας. Η παρατήρηση των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών δείχνει ότι η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει με κανένα τρόπο εξαντληθεί. Σύμφωνα με τα δεδομένα των τεσσάρων τελευταίων αναμετρήσεων για την ευρωβουλή, στις φετινές εκλογές εκδηλώθηκε έντονα μια ψήφος διαμαρτυρίας προς την κυβέρ-

“

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Ο μόνος ex officio σύνεδρος είναι ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο εμπνευστής και ιδρυτής του κόμματος, ο οποίος δεν έκρινε αναγκαίο να συμμετέχει στις διαδικασίες εκλογής, γεγονός που σχολιάστηκε αρνητικά από μέλη του κόμματος.

Η οδός που οδηγεί σε μια πραγματική κυβέρνηση της αριστεράς περνά μέσα από την εκλαΐκευση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ με σαφείς και ξεκάθαρες προτάσειςδεσμεύσεις για όσα περιλαμβάνονται σ’ αυτό. νηση, η οποία όμως διοχετεύθηκε σε μικρά ψηφοδέλτια που δεν είχαν προοπτικές εκλογής ευρωβουλευτή. Ούτε η επιλογή τους μπορούσε να υποχρεώσει την κυβέρνηση να προσφύγει σε εθνικές κάλπες

Ενίσχυση ριζοσπαστικών τομών

Συγκριτικά προς τις εκλογές του 2009 το ποσοστό στα “λοιπά” κόμματα αυξήθηκε κατά 10%, γεγονός που υποδεικνύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει μια αδυναμία να συσπειρώσει γύρω του ένα μεγάλο μέρος ψηφοφόρων που αποδοκιμάζουν τις πολιτικές των μνημονίων και της λιτότητας. Μ’ άλλα λόγια, ένα μεγάλο μέρος των πολιτών που αναζητούν μια άλλη πολιτική από την ισχύουσα δείχνουν να μην τον εμπιστεύονται ως προς τη δυνατότητά του να εγγυηθεί μια εναλλακτική προοπτική εξόδου από την κρίση και τη ριζική ανασυγκρότηση της κοινωνίας και της πολιτικής. Η ρητορική των κυρίαρχων οικονομικών και πολιτικών ελίτ, κατατρομοκράτησης των πολιτών για τα μεγαλύτερα προβλήματα που θα προκύψουν αν αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ την εξουσία είναι στην ουσία ο νικητής των εκλογών, γεγονός που αποδεικνύει με ένα ακόμα τρόπο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει κατακτήσει την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία στην κοινωνία, ακόμα και στα λαϊκά στρώματα. Η οδός που οδηγεί σε μια πραγματική κυβέρνηση της αριστεράς περνά μέσα από την εκλαΐκευση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ με σαφείς και ξεκάθαρες προτάσεις-δεσμεύσεις για όσα περιλαμβάνονται σ’ αυτό, ανάμεσα σε πολλά άλλα: την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την ανασύσταση του κράτους πρόνοιας, την επίλυση των προβλημάτων της δημόσιας διοίκησης, την αύξηση των μισθών και των συντάξεων, τη “σύλληψη” της φοροδιαφυγής, τη φορολόγηση του πλούτου και την αναδιανομή του, το δημόσιο έλεγχο των τραπεζών, τα μέτρα για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, την αναθεμελίωση των εργασιακών δικαιωμάτων και την εμβάθυνση της δημοκρατικής συμμετοχής στη λήψη των αποφάσεων. Ο καλλιεργούμενος φόβος για την καταστροφή που θα επέλθει αν κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ με το πρόγραμμά του δεν θα καμφθεί με κινήσεις που δηλώνουν την υποχώρηση από τις προγραμματικές του θέσεις, αλλά αντίθετα από την ενίσχυση των ριζοσπαστικών τομών που προτείνει. Μόνο υπό αυτούς τους όρους, οι πληττόμενοι από την ένταση της κρίσης θα μπορέσουν να αναγνωρίσουν στο πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ έναν ισχυρό σύμμαχο, απαραίτητη προϋπόθεση για μια νέα ανοδική φάση του συγκρουσιακού κύκλου.

* Ο Νίκος Σερντεδάκις διδάσκει στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.

“

Ένα κόμμα χύμα στο κύμα ΣΕ Ι∆ΡΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ

ια βδομάδα πριν από το ιδρυτικό συνέδριο και «Το Ποτάμι» δεν έχει καταλήξει ακόμα από που προέρχεται, αν είναι γλυκού ή αλμυρού νερού, ούτε που εκβάλει. Παραμένει αχαρτογράφητο, ακόμα και αν έχει εκλέξει δύο ευρωβουλευτές, οι οποίοι από 1η Ιούλη αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους στις Βρυξέλλες. Το τριήμερο 27-29 Ιουνίου, στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, θα διεξαχθεί το ιδρυτικό συνέδριο του «Ποταμιού», το οποίο πριν λίγες μέρες απέκτησε και τον υπότιτλο «Κίνημα για τη ∆ικαιοσύνη, την Εργασία, την Παιδεία». Σε αυτό θα συμμετέχουν οι 490 σύνεδροι, που έχουν εκλεγεί από τις οργανώσεις βάσης, καθώς και οι 42 υποψήφιοι ευρωβουλευτές. Ο μόνος ex officio σύνεδρος είναι ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο εμπνευστής και ιδρυτής του κόμματος, ο οποίος δεν έκρινε αναγκαίο να συμμετέχει στις διαδικασίες εκλογής, γεγονός που σχολιάστηκε αρνητικά από μέλη του κόμματος. Παράλληλα θα συμμετέχουν ως παρατηρητές οι Π. Τατσόπουλος, Γρ. Ψαριανός, Α. Λυμπεράκη, Θ. Βερέμης και Σπ. Λυκούδης, ενώ θα μιλήσουν οι Γ. Καμίνης και Γ. Μπουτάρης. Χαιρετισμό έχουν κληθεί να απευθύνουν οι γραμματείς της Νέας ∆ημοκρατίας, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ, του ΚΚΕ και της ∆ΗΜΑΡ, ενώ δεν προσκλήθηκαν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και η Χρυσή Αυγή. Τις εργασίες του συνεδρίου θα ανοί-

ξει ο Στ. Θεοδωράκης παρουσιάζοντας το «Μανιφέστο» του κόμματος και το καταστατικό, κείμενα που μέχρι και την Παρασκευή δεν είχαν δοθεί στη δημοσιότητα, ούτε είχαν συζητηθεί στις οργανώσεις. Μετά τους χαιρετισμούς και τις ομιλίες των καλεσμένων θα γίνει ανοιχτός διάλογος με τους συνέδρους. Αφού ολοκληρωθεί η πρώτη μέρα του συνεδρίου θα γίνει φιλοσοφική συζήτηση με τον Θεοδόση Τάσσιο. Τη δεύτερη μέρα, οι σύνεδροι θα χωριστούν σε ομάδες εργασίας (δικαιοσύνη, παιδεία, εργασία) και θα ξεκινήσουν οι ψηφοφορίες. Την Κυριακή θα παρουσιαστούν οι υποψηφιότητες για τα όργανα και θα γίνουν οι ψηφοφορίες με κάλπη. Τα όργανα, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι τρία: Η πανελλήνια επιτροπή, η 7μελής ή 9 μελής συντονιστική επιτροπή και η ομάδα Κοινωνικού ∆ιαλόγου, στην οποία θα συμμετέχουν οι συνεργαζόμενοι. Από το συνέδριο, όσο και αν προσπαθούν να το παρουσιάσουν ως «εναλλακτικό», δεν θα λείπουν οι γκρίνιες και οι διαφωνίες. Πρώτα από όλα έχουν εκφραστεί πολλές αντιρρήσεις για τον τρόπο επιλογής των συνέδρων, καθώς δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι είχαν όσοι γράφτηκαν και μετά τις εκλογές, με αποτέλεσμα να έχουν εκλεγεί σύνεδροι που, κατά την προεκλογική περίοδο, ήταν άγνωστοι στο κόμμα. ∆ευτερευόντως, πολλοί φαίνεται να απορούν για τις διαδικασίες που

έχουν ακολουθηθεί μέχρι το συνέδριο, καθώς όσες συνελεύσεις βάσης έγιναν, έγιναν χωρίς εισηγητικά κείμενα, ενώ το σχέδιο του «μανιφέστου» μάλλον θα το πρωτοακούσουν οι σύνεδροι στην εναρκτήρια ομιλία του Στ. Θεοδωράκη. Τρίτον, ένα από τα βασικά θέματα που θα συζητηθούν είναι προς τα που τείνει το Ποτάμι. Προς τα Αριστερά, θέτοντας τις βάσεις για συνεργασία με μια κυβέρνηση της Αριστεράς; Προς το Κέντρο, βλέποντας πώς το Ποτάμι μπορεί να πρωταγωνιστήσει στη διαμόρφωση της νέας Κεντροαριστεράς; Ή θα αποτελέσει ένα αυτόνομο κόμμα που θα είναι ανοιχτό στο διάλογο; Όπως ενημερωνόμαστε, έχει αρχίσει και διαμορφώνεται μια ισχυρή τάση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως δεν αποτελεί πλειοψηφούσα άποψη, καθώς δεν είναι λίγες οι φωνές που είναι κάθετα αντίθετες σε αυτό το ενδεχόμενο. Το τριήμερο συνέδριο, λοιπόν, είναι ένας κρίσιμος σταθμός, από τα αποτελέσματα του οποίου θα κριθεί τι πολιτικό χαρακτήρα θα αποκτήσει, αλλά και ποιοι θα μείνουν και ποιοι θα φύγουν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το Ποτάμι θα είναι ένα κόμμα αρχηγικό, με αδιαμφισβήτητο πρόεδρο τον Στ. Θεοδωράκη και από εκεί και πέρα το χάος. Άλλωστε, όπως μας λένε μέλη του, το Ποτάμι είναι χύμα στο κύμα. Ιωάννα ∆ρόσου

OIKONOMIA

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Απαλλαγές για τους εκλεκτούς, βαρβαρότητα για τους πολλούς ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ «ΠΑΡΑ∆ΟΞΑ»

Συνέντευξη με τους Τρύφωνα Αλεξιάδη και Γιώργο Βερναδάκη, μέλη της Οικονομικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Τη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

Τα φιλοκυβερνητικά ρεπορτάζ ισχυρίζονται ότι επίκεινται φοροελαφρύνσεις, ότι η «διαπραγμάτευση» με την τρόικα άρχισε κτλ, κτλ, κτλ. Τι ισχύει, λοιπόν; Τ.Α.: Οι φορολογικές ελαφρύνσεις είναι μόνιμη υπόσχεση πριν και μετά τις εκλογές. Ποτέ δεν υλοποιείται, αντίθετα με χίλιους δυο τρόπους έχουμε επιβαρύνσεις. Το επόμενο εξάμηνο, πχ, οι έλληνες φορολογούμενοι θα πληρώσουν 1,8 δισ. στο φόρο εισοδήματος με τα εκκαθαριστικά τους, 2,6 δισ. από τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων και 1 δισ. στα τέλη κυκλοφορίας. Αυτό θα πλήξει, κυρίως, μεσαία και χαμηλά εισοδήματα και περιουσίες. Τώρα, ως προς τις θρυλούμενες φοροελαφρύνσεις πιθανά να γίνουν οριακές κινήσεις, που θα έχουν και μεγάλη δημοσιότητα, γύρω από τον ΦΠΑ στα καύσιμα ή άλλα, αλλά η ουσία της φορολογικής πολιτικής τόσο στην άμεση όσο και στην έμμεση φορολογία, όπως είναι αυτή τη στιγμή θεσμοθετημένη και σχεδιασμένη, δεν έχει πουθενά στον ορίζοντα φοροελαφρύνσεις. Αν υπήρχαν, ο ΣΥΡΙΖΑ θα τις ενίσχυε και θα τις στήριζε. Πριν ανοίξω το μαγνητόφωνο μου λέγατε ότι υπάρχουν ελαφρύνσεις και ελαφρύνσεις. Τ.Α.: Βεβαίως, κάποιες ειδικές κατηγορίες εισοδημάτων ωφελήθηκαν με ελαφρύνσεις. Οι επιχειρήσεις, πχ, που ευνοήθηκαν από τη γνωστή τροπολογία για τις τριγωνικές συναλλαγές, ελαφρύνθηκαν κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, επώνυμους επιχειρηματίες, που έχουν σχέση με το δημόσιο, την πολιτική, με τον Τύπο κ.τ.λ. ∆εύτερον, ευνοήθηκε συγκεκριμένο νομικό πρόσωπο που ασχολείται με τη μουσική, το οποίο είχε τεράστια χρέη στο δημόσιο και με τροπολογία μπόρεσε να πάρει φορολογική ενημερότητα. Τρίτον, μεγάλη επιχείρηση στο ναυπηγικό χώρο με τροπολογία μείωσε την επιβάρυνσή της από ασφαλιστικές εισφορές. Ο ΣΥΡΙΖΑ τα κατήγγειλε όλα αυτά στη Βουλή, διότι, εκτός των άλλων δεν προάγουν τη φορολογική δικαιοσύνη. Θα μπορούσε, όμως, να γίνουν ρυθμίσεις γενικής ισχύος δικαιολογημένες κοινωνικ΄και οικονομικά; Τ.Α.: Θα μπορούσε, π.χ., να περάσει μια διάταξη που λέει ότι, όταν μια επιχείρηση χρωστάει στο δημόσιο και είναι να εισπράξει χρήματα επίσης από το δημόσιο, εφόσον προορίζονται για μισθούς εργαζομένων, να γίνεται απευθείας πληρωμή στους εργαζόμενους. Έχουμε 260.000 επιχειρήσεις που θέλουν να δουλέψουν, να προχωρήσουν, και ενώ μιλάμε για ανάπτυξη κτλ, κινδυνεύουν με κατασχέσεις μόνο για χρέη προς ασφαλιστικούς φορείς όχι προς το δημόσιο. Αυτοί δεν έχουν ανάγκη ρύθμισης, για να μπορούν να πληρώσουν εργαζόμενους; Άρα δεν έχουμε ελαφρύνσεις, έχουμε φωτογραφικές διατάξεις και παράλληλα μια βάρβαρη φορολογική πολιτική. Πάντα, βέβαια, λέει ο κ. Σαμαράς ότι θα μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές.

Εκτός από την καταγγελία των «παραλογισμών» του φορολογικού συστήματος και της απάτης των υποσχέσεων για δήθεν ελαφρύνσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την πιο ολοκληρωμένη πρόταση φορολογικής μεταρρύθμισης.

Τ.Α.: Είναι γνωστή η διαμάχη δεκαετιών για το κατά πόσο η ανάπτυξη συνδέεται με τους μειωμένους φορολογικούς συντελεστές κ.τ.λ. Αυτό στην Ελλάδα εξάλλου το ξαναζήσαμε την εποχή του Αλογοσκούφη και είχαμε κατάρρευση των φορολογικών εσόδων. Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι η μέση πραγματική φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι πιο κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Αντιδιαστέλλουμε τον πραγματικό από τον ονομαστικό συντελεστή επιβάρυνσης. Η πραγματική είναι μικρότερη λόγω θεσμικού πλαισίου, λόγω προβληματικού φορολογικού μηχανισμού, λόγω ειδικών φοροαπαλλαγών κ.τ.λ. Το να μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής σε κάποιες επιχειρήσεις αυτοαπασχολούμενων, μικρομάγαζων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είναι λογικό. ∆εν μιλούν γι’ αυτό όμως. Περίπου 6 ευρώ στα 10 που δηλώνει ως εισόδημα ένας μικρομεσαίος, τα παίρνει η εφορία με το τρελό σύστημα τεκμηρίων. Αν η κυβέρνηση προχωρήσει στη μείωση, τελικά, του ΦΠΑ στα καύσιμα, τι θέση θα έχει ο ΣΥΡΙΖΑ; Τ.Α.: Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να μειωθεί η φορολογία στα καύσιμα και να υπάρχουν τα μέτρα εκείνα – ο ΣΥΡΙΖΑ τα πρότεινε από τον Μάρτη του 2013 – με τα οποία θα αντιμετωπιστεί το λαθρεμπόριο. ∆εν μπορείς ως ∆ημόσιο να λες επειδή δεν έχω τα μέσα ή δεν θέλω να πατάξω το λαθρεμπόριο, επιβαρύνω με υψηλό φόρο όλη την κοινωνία. Πρώτα, λοιπόν, να ελέγξεις το λαθρεμπόριο και μετά να μειώσεις τη φορολογία. Ποια είναι τα μέτρα που προτείνονται; Γ.Β.: Η μεγάλη πληγή εδώ είναι οι εικονικές εξαγωγές καυσίμων. Γιατί εξαγωγή νοείται και η προμήθεια καυσίμου

σε ένα ποντοπόρο πλοίο, διότι δικαιούται αφορολόγητα καύσιμα. Φεύγει, λοιπόν, ένα φορτίο, νόμιμο καθ’ όλα για παράδοση σε ένα ποντοπόρο πλοίο, παραδίδεται εικονικά και διοχετεύεται στην ελληνική αγορά. Η κυβέρνηση, βέβαια, προσπαθεί να τα ρίξει στους βενζινάδες, αλλά αυτοί είναι μόνο τα «βαποράκια». Χρειάζεται ένας συνδυασμός μέτρων τεχνικού χαρακτήρα, όπως η εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος εισροών – εκροών, από το διυλιστήριο ακόμη, με παράλληλη χρήση μοριακών ιχνηθετών. Αυτοί οι ιχνηθέτες ενσωματώνονται στο μόριο του καυσίμου και δεν αφαιρούνται, είναι μεγάλο το κόστος της αφαίρεσης και δεν συμφέρει. Μπορούμε, επίσης, να εισάγουμε ένα σύστημα περιορισμού της παραλαβής φορτίου. Π.χ., να μπορείς να προμηθευτείς το καύσιμο σε ένα «χρονικό παράθυρο» δέκα ωρών, αφού έχεις ειδοποιήσει πριν τις ελεγκτικές υπηρεσίες. Έτσι είναι πιο εύκολος ο έλεγχος. Ορισμένα από αυτά τα έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση, αλλά δεν έχει ψηφίσει τους εφαρμοστικούς νόμους, κλείνοντας το ματάκι στους ενδιαφερόμενους. Τι γίνεται με τις μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής; Πώς προχωρούν; Τ.Α.: Θα μπορούσαν να έχουν γίνει πολλά, αλλά δεν έγινε σχεδόν τίποτε. Παραδείγματα αρκετά. Πρώτον, έλεγχος εμβασμάτων εξωτερικού, περίπου 54.000 υποθέσεις την περίοδο 2009 – 2011. Επιλέχθηκαν για έλεγχο οι 24.000. Όπου έγιναν έλεγχοι αποδίδουν, πχ το 2013 έγιναν δύο μόνο και απέδωσαν 5 εκ. ευρώ. Θα εισπράττονταν, λοιπόν, μεγάλα ποσά και ταυτόχρονα θα δινόταν ένα ισχυρό μήνυμα στους φοροφυγάδες. ∆εν προχωρούν διότι διαχρονικά δεν υπήρχε βούληση να χτυπηθεί η φοροδια-

φυγή. Υπάρχουν τα ακίνητα του Λονδίνου, εταιρίες offshore, η λίστα Λαγκάρντ, η λίστα Λιχνενστάιν, τα σκάφη της Ολλανδίας για να ελεγχθούν. Υπολογίζεται ότι η ετήσια φοροδιαφυγή είναι 15 δισ. εκ των οποίων η ΕΕ θεωρεί ότι τα 9,6 είναι από ΦΠΑ. Πώς θα είχε παρέμβει ο ΣΥΡΙΖΑ; Τ.Α.: Από τον Μάρτιο του 2013 το Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής έχει δώσει για δημόσια συζήτηση ολοκληρωμένο σχέδιο φορολογικής μεταρρύθμισης. Έχει μάλιστα συσσωρευτεί πολύ πλούσιο υλικό και, γρήγορα, μαζί με το συνολικό πρόγραμμα, θα δημοσιευθεί πολύ βελτιωμένο. Να τονίσουμε τρία σημεία της πρότασής μας. Πρώτον, θα φτιάξουμε ισχυρούς και οργανωμένους φορολογικούς μηχανισμούς, στα πρότυπα των ευρωπαϊκών, οι οποίοι θα λειτουργούν χωρίς παρεμβάσεις. ∆εύτερον, θα δημιουργήσουμε το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο, ώστε να μετακινηθεί φορολογικό βάρος από τα χαμηλά στα υψηλά εισοδήματα και περιουσίες. Τρίτον, θα ορισθούν ειδικές κλαδικές φορολογικές πολιτικές για περιπτώσεις που χρειάζονται ενίσχυση. Για παράδειγμα, συνδέοντας τη φορολογία με την απασχόληση, την αειφόρο ανάπτυξη ή τον υπαρκτό φορολογικό ανταγωνισμό, (πχ, στις παραμεθόριες περιοχές). Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να είναι και πολύ δραστήριος όσο χρειάζεται η προστασία από τη βάναυση συμπεριφορά του κράτους έναντι αυτών που χρωστούν. Τ.Α.: Ο ΣΥΡΙΖΑ από τον Μάρτη του 2013 έχει κάνει μια πολύ σωστή και προφητική πρόταση για το ζήτημα των χρεών. Πολύ απλά: δημιουργείς ένα πλέγμα προστασίας για εισοδήματα που δεν μπορούν να πληρώσουν τα χρέη τους στην εφορία, στο όριο των 750 ευρώ ανά άτομο. Εάν, δηλαδή, σου απομένουν για να ζήσεις 750 ευρώ, αφαιρουμένων δόσεων στεγαστικού δανείου, ενοικίου και δαπανών για σοβαρές ασθένειες, η εφορία δεν σε κυνηγάει. Από 750 – 2.000 η δόση να είναι ποσοστό του εισοδήματός σου με κάποια κριτήρια. Από 2.000 και άνω, να πληρώνεις κανονικά. Η έκρηξη των ληξιπρόθεσμων είναι τρομακτική, κάθε μήνα προστίθεται 1 δισ. ενώ το σύνολο είναι περίπου 65 δισ. (έναντι 30 δισ.το 2009) και αφορούν κάπου 2,6 εκ. φορολογούμενους. Υπάρχει, τελικά, δυνατότητα για άλλη πολιτική; Τ.Α.: Μαζί με εκατοντάδες συντρόφους (αλλά και πολίτες ή φορείς που ανταποκρίθηκαν στον διάλογο) έχουμε συγκροτήσει μια πολύ ισχυρή ομάδα στα θέματα φορολογίας. Αν συγκρίνει κάποιος την πρότασή μας, με τις προτάσεις οποιουδήποτε άλλου κόμματος, θα διαπιστώσει την σοβαρότητα, την τεκμηρίωση, τον ρεαλισμό και κυρίως την συνολική ανάλυση. Ναι, υπάρχει δυνατότητα για άλλη πολιτική, που θα ανατρέπει την υπάρχουσα βαρβαρότητα. Ολόκληρη η συνέντευξη δημοσιεύεται στον ιστότοπο της «Εποχής» (http://www.epohi.gr)

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Εκεχειρία ή κλιμάκωση;

Η αντιπαράθεση παίρνει όλο και μονιμότερα χαρακτηριστικά, ανοίγει αγεφύρωτα χάσματα και οι πληγές που αφήνει πίσω της είναι πάρα πολύ δύσκολο να επουλωθούν. σελ. 12

Το Ιράκ σε κίνδυνο, η Μέση Ανατολή σε αυξημένη αστάθεια

ΣΑΜΠΙΝΕ ΛΕΖΙΝΓΚ: Ο ΣΥΡΙΖΑ μας εμπνέει

Η ευρωβουλευτής του Die Linke μιλά για την κοινωνική πραγματικότητα στη Γερμανία, την ανάγκη διαγραφής του ελληνικού χρέους και σχολιάζει την ευρωπαϊκή ακροδεξιά. σελ. 13

Της Βιβής Κεφαλά

ο τέλος του Ψυχρού Πολέμου απετέλεσε πραγματικό θρίαμβο των ΗΠΑ, μετατρέποντας το διεθνές σύστημα σε μονοπολικό και σηματοδοτώντας μια νέα εποχή ευφορίας στην Ουάσιγκτον, που έμοιαζε ότι θα διαρκέσει επ΄ άπειρον. Μέσα σε αυτό το κλίμα, οι ΗΠΑ δεν είχαν πλέον παρά να επεκτείνουν την ηγεμονία τους σε περιοχές από όπου ήταν απούσες, όπως τα Βαλκάνια, αλλά και να αποκτήσουν τον έλεγχο σε υποσυστήματα στα οποία κυριαρχούσαν αλλά τα οποία δεν ήλεγχαν, όπως η Μέση Ανατολή. Λυδία λίθος της μεσανατολικής πολιτικής των ΗΠΑ αποδεικνύεται το Ιράκ, που κατέχει το 12% των γνωστών αποθεμάτων πετρελαίου παγκοσμίως, και το οποίο βρίσκεται στην νευραλγική περιοχή του αραβο-περσικού Κόλπου. Ωστόσο, όλα αυτά δεν θα αρκούσαν για να μετατρέψουν το Ιράκ σε μοχλό προώθησης της αμερικανικής πολιτικής στην Μέση Ανατολή, εάν δεν προσφερόταν και η ιρακινή πολιτική, που –ακούσια- διευκόλυνε ακόμη περισσότερο τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Ουάσιγκτον.

Η σύγκρουση Σουνιτών και Σιιτών

Έτσι, το γεγονός ότι, από τον Σεπτέμβριο του 1980, το Ιράκ παρασυρόταν από τον έναν πόλεμο στον άλλο, έδωσε στις ΗΠΑ την δυνατότητα να επιχειρήσουν την διαμόρφωση μίας Νέας Τάξης πραγμάτων στην Μέση Ανατολή, όπως άλλωστε διακήρυξε ο πρόεδρος Μπούς ο πρεσβύτερος στις 16 Ιανουαρίου 1991, λίγες ώρες πριν την έναρξη του διεθνούς πολέμου εναντίον του Ιράκ για την «απελευθέρωση του Κουβέϊτ», κάτοχο του 8% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου. Ο πόλεμος αυτός, γνωστός ως «Καταιγίδα της Ερήμου», απετέλεσε την αρχή του τέλους για το Ιράκ, στο οποίο επιβλήθηκε μία άτυπη αλλά ουσιαστική τριχοτόμηση, εν ονόματι της προστασίας των διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων -Κούρδων στον Βορρά και Σιιτών στον Νότο- από το καθεστώς του Σαντάμ Χουσέϊν. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο την απώλεια της ιρακινής κυριαρχίας αλλά και την διάρρηξη της εθνικής ταυτότητας. Του λοιπού, στις εσωτερικές εντάσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στους Άραβες Ιρακινούς και του Κούρδους του Ιράκ, προστέθηκε και η αντιπαλότητα ανάμεσα στους Ιρακινούς σουνίτες, που αποτελούν την μειοψηφία του αραβικού πληθυσμού του Ιράκ, και τους σιίτες Ιρακινούς που πλειοψηφούν.

Η απόλυτη αποτυχία των Αμερικανών

Η αμερικανο-βρετανική εισβολή

εναντίον του Ιράκ το 2003, αποδείχθηκε μοιραία για την αμερικανική πολιτική στην Μέση Ανατολή αλλά και για το ίδιο το Ιράκ. Η απόφαση της Ουάσιγκτον να διαλύσει τις κρατικές δομές και υπηρεσίες ώστε να επέλθει «κάθαρση» από τα στελέχη και τους υποστηρικτές του παλαιού καθεστώτος, αποδείχθηκε καταστροφική, ενώ η αμερικανική χρηματοδότηση σε «μετριοπαθείς» ένοπλες σουνιτικές ομάδες ως αντίβαρο στους μαχητές της Αλ Κάϊντα που βρίσκονταν στο Ιράκ, απετέλεσαν το πεδίο επί του οποίου δημιουργήθηκαν οι συνθήκες που οδήγησαν στις σημερινές δραματικές εξελίξεις στο Ιράκ. Η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ, που ολοκληρώθηκε στις 18 ∆εκεμβρίου 2011, με τρόπο εντελώς αθόρυβο, αντιστοιχεί στην απόλυτη αποτυχία της αμερικανικής πολιτικής στην Μέση Ανατολή. Μετά από εννέα χρόνια κατοχής, οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοι τους αποχωρούν από το Ιράκ αφήνοντας πίσω τους μία καθημαγμένη χώρα, στην οποία οι δημοκρατικοί θεσμοί παραμορφώνονται, μετατρεπόμενοι σε ένα ατελείωτο παζάρι για την εξουσία, από την οποία αποκλείονται οι -μέχρι την πτώση του Σαντάμ Χουσέιν- μειοψηφική αλλά κυρίαρχη πολιτικά ομάδα των σουνιτών. Παράλληλα, η εθνική ταυτότητα έχει υποχωρήσει δραματικά προς όφελος της κοινοτικής ταυτότητας, πράγμα που σημαίνει ότι οι διακοινοτικές σχέσεις επιδεινώνονται και οι συγκρούσεις γίνονται όλο και συχνότερες όλο και εντονότερες. Κομβικό σημείο στην δραματική επιδείνωση της εσωτερικής κατάστασης στο Ιράκ απετέλεσε η συριακή κρίση, η οποία μετέτρεψε την χώρα σε πεδίο περιφερειακής και διεθνούς αναμέτρησης, με στόχο την εξασφάλιση πολιτικών και οικονομικών ανταλλαγμάτων στην «μετά Άσαντ» εποχή, όποτε και όπως επέλθει. Οι αδιάκοπες συγκρούσεις στην Συρία επέτρεψαν, επομένως, τον σχηματισμό δεκάδων ένοπλων οργανώσεων, με λίγο-πολύ ακραίο ισλαμικό προσανατολισμό, οι οποίες δεν μάχονται μόνο κατά των συριακών δυνάμεων αλλά και μεταξύ τους για την εξουσία.

“

Ορισμένες από τις οργανώσεις αυτές προστέθηκαν σε αυτές που υπήρχαν και δρούσαν στο Ιράκ ήδη από την περίοδο της αμερικανο-βρετανικής εισβολής. Αν και η ρητορική τους υποδηλώνει ότι οι βλέψεις τους είναι πολιτικές, επιδιώκουν δηλαδή την απαλλαγή του Ισλάμ από στρεβλώσεις και την εγκαθίδρυση ισλαμικού χαλιφάτου στην μεγαλύτερη δυνατή έκταση, οι στόχοι τους δεν είναι πάντα σαφείς, ενώ τα μέσα που χρησιμοποιούν παραπέμπουν μάλλον σε εγκληματικές οργανώσεις παρά σε ιδεολογικο-πολιτικά σχήματα.

Η παρουσία του ΙΚΙΛ Στην κατηγορία αυτή εμπίπτει και η διαβόητη, πλέον, οργάνωση «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και στον Λεβάντε» (ΙΚΙΛ), η οποία ιδρύθηκε από τον Οσάμα μπίν Λάντεν και μέχρι το 2010, αποτελούσε το ιρακινό σκέλος της οργάνωσης. Το «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και στον Λεβάντε», το οποίο αυτονομήθηκε από την μητρική οργάνωση, ισχυρίζεται ότι επιδιώκει την εγκαθίδρυση ενός ισλαμικού χαλιφάτου στην λεγόμενη Γόνιμη Ημισέληνο. Ωστόσο, δεν χρησιμοποιεί μόνο την τρομοκρατία για την επίτευξη των στόχων της –για παράδειγμα αποστολή βομβιστών αυτοκτονίας εναντίον πολιτικών στόχων- αλλά διαπράττει και εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου, όπως ληστείες, απαγωγές, βιασμούς, μαζικές εκτελέσεις και δολοφονίες. Οι εγκληματικές αυτές ενέργειες όχι μόνο προσπορίζουν στο ΙΚΙΛ χρήματα και οπλισμό, επομένως, διευρύνεται η ακτίνα δράσης του και η αποτελεσματικότητα του αλλά και τρομοκρατεί τους εχθρούς του, καθώς η αδίστακτη και βάρβαρη δράση των μελών της διαλύει το ηθικό των αντιπάλων του, οι οποίοι συνήθως τρέπονται σε φυγή για να σώσουν την ζωή τους. Η επίθεση του ΙΚΙΛ –που ελέγχει και τμήμα της γειτονικής Συρίας- εναντίον της ιρακινής κυβέρνησης, διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες και έχει ως αποτέλεσμα την κατάληψη σημαντικού μέρους του Ιράκ. Πρόκειται για μία εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση, η

Η απόφαση της Ουάσιγκτον να διαλύσει τις κρατικές δομές και υπηρεσίες ώστε να επέλθει “κάθαρση” από τα στελέχη και τους υποστηρικτές του παλαιού καθεστώτος, αποδείχθηκε καταστροφική

οποία εκτός από χιλιάδες ανθρώπινες ζωές απειλεί για μια ακόμα φορά την μετατροπή της Μέσης Ανατολής σε μία ζώνη γενικευμένου πολέμου και αυξημένης πολιτικής αστάθειας, που δεν μπορούν παρά να έχουν πολλαπλασιαστικές αρνητικές επιδράσεις, τόσο περιφερειακές όσο και διεθνείς, όπως μία νέα άνοδος των τιμών του πετρελαίου. Πράγματι, με δεδομένη την συσσώρευση νέων κρίσεων, όπως της Αιγύπτου και, πρωτίστως, της Συρίας, ο πόλεμος που εξαπολύουν οι τζιχαντιστές κατά του καθεστώτος της Βαγδάτης αποκτά εφιαλτικές διαστάσεις, καθώς τίθεται με επιτακτικό τρόπο το ζήτημα για αλλαγή συνόρων, όχι μόνο στην Συρία αλλά και στο Ιράκ. Παράλληλα, η μετάλλαξη της ιρακινής σύγκρουσης απειλεί –αν και για διαφορετικούς λόγους- αμέσως ή εμμέσως όλες τις χώρες της περιοχής, της Σαουδικής Αραβίας συμπεριλαμβανομένης, η οποία φέρεται ως χρηματοδότης ακραίων σουνιτικών τρομοκρατικών οργανώσεων. Αντιμέτωπες με αυτές τις δραματικές εξελίξεις οι ΗΠΑ υπόσχονται υλική βοήθεια για την αντιμετώπιση των τζιχαντιστών, αποκλείοντας, βεβαίως, την εκ νέου εμπλοκή αμερικανικών χερσαίων δυνάμεων στο Ιράκ. Παράλληλα, φαίνεται να αναγνωρίζεται από την ∆ύση το ειδικό περιφερειακό βάρος του Ιράν, καθώς και οι δυνατότητες που διαθέτει για να συμβάλει στην επίτευξη σταθερότητας στο γειτονικό Ιράκ. Η διαπίστωση αυτή ενισχύεται από την ανακοίνωση ότι το Λονδίνο προτίθεται να ξανανοίξει την πρεσβεία του στην Τεχεράνη, πράγμα που σημαίνει ότι ο διεθνής αποκλεισμός του Ιράν ίσως βρίσκεται στο τέλος του. Ωστόσο, το ιρακινό δράμα δεν πρόκειται να σταματήσει με εξωτερικές παρεμβάσεις, μια και δεν υπάρχουν «από μηχανής θεοί». Ο μόνος τρόπος για να επέλθει κάθαρση είναι να σταματήσουν οι αποκλεισμοί από την εξουσία και να υπάρξει εσωτερική συσπείρωση. Μόνο έτσι μπορεί να αντιμετωπιστεί η βαρβαρότητα του ΙΚΙΛ αλλά και των επίδοξων μιμητών του.

∆ΙΕΘΝΗ

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Η αντιπαράθεση στην Ουκρανία, όσο περνάει ο καιρός, παίρνει όλο και μονιμότερα χαρακτηριστικά, ανοίγει αγεφύρωτα χάσματα και οι πληγές που αφήνει πίσω της είναι πάρα πολύ δύσκολο να επουλωθούν.

Εκεχειρία ή κλιμάκωση; ΟΥΚΡΑΝΙΑ

αντιπαράθεση στην Ουκρανία, όσο περνάει ο καιρός, παίρνει όλο και μονιμότερα χαρακτηριστικά, ανοίγει αγεφύρωτα χάσματα και οι πληγές που αφήνει πίσω της είναι πάρα πολύ δύσκολο να επουλωθούν. Η “αντιτρομοκρατική επιχείρηση”, που ξεκίνησε η κυβέρνηση του Κιέβου πριν τις εκλογές στις περιοχές του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, οδήγησε σε αιματηρές μάχες μεταξύ των ελεγχόμενων από τους ακροδεξιούς παραστρατιωτικών μισθοφορικών τμημάτων της “Εθνικής φρουράς” και του τάγματος του “Aζώφ”, από τη μια, και των ρωσόφωνων αυτονομιστών, από την άλλη.

Παραστρατιωτική εκπαίδευση

Η “Eθνική φρουρά” δημιουργήθηκε στις 12 Μαρτίου. Σ’ αυτή συμμετέχουν κυρίως άτομα από την “Αυτοάμυνα του Μαϊντάν” και το “∆εξιό τομέα”, τα οποία έφυγαν από το Κίεβο και εκπαιδεύονται από ειδικούς -όχι μόνο ουκρανούς, αλλά και δυτικούς- σε διάφορα στρατόπεδα. Οι κύριοι πυρήνες της είναι ένοπλα τμήματα που δραστηριοποιήθηκαν στις ταραχές του Κιέβου και νομιμοποιήθηκαν από τη μεταβατική κυβέρνηση. Το τάγμα του “Αζώφ” δημιουργήθηκε στις 5 Μαΐου, μετά από πρωτοβουλία του ακροδεξιού Ολέγκ Λιάσκο (στις τελευταίες προεδρικές εκλογές πήρε 8,32% ) και υποστηρίχτηκε από τον “∆εξιό τομέα”, την “Αυτοάμυνα του Μαϊντάν” και από χούλιγκαν οπαδούς της ∆υναμό Κιέβου. Ο αναπληρωτής διοικητής του “Αζώφ” Γιαροσλάβ Γκουτσάρ που πρόσφατα παραιτήθηκε δήλωσε ότι στο τάγμα στρατολογούνταν κυρίως άτομα από ακροδεξιές ομάδες. Χρηματοδότης του θεωρείται ο εβραϊκής εθνικότητας ολιγάρχης και κυβερνήτης του, Ντνιεπροπετρόβσκ Κολομόισκι ! Όταν στις 2 Μαΐου ξεκίνησε η “αντιτρομοκρατική επιχείρηση” εναντίον των ανατολικών περιοχών, οι άντρες του ουκρανικού στρατού έδειξαν μεγάλη απροθυμία να πολεμήσουν. Τότε, αποφασίστηκε να στέλνονται “εθελοντές” από τα επεισόδια του Κιέβου, οι

οποίοι εκπαιδεύονται κυρίως στα προαναφερθέντα παραστρατιωτικά τμήματα. Τα τάγματα αυτά είχαν αρχικά κάποιες επιτυχίες, αλλά εκεί που καταλάμβαναν διάφορα στρατηγικά σημεία, την άλλη ώρα τα έχαναν.

Η κατάσταση έχει ξεφύγει

Το περιβάλλον του Ποροσένκο θεώρησε ότι αν οι μάχες διαρκέσουν αρκετά η Ουκρανία θα χάσει τις ανατολικές περιοχές. Έτσι αποφασίστηκε αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές, με ένα δυνατό χτύπημα να λυγίσουν την αντίσταση των αυτονομιστών και να επανακτήσουν τον έλεγχο σ’ αυτές τις περιοχές. Προς αυτή την κατεύθυνση, μάλιστα, προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν κάποιες εσωτερικές έριδες που αναπτύχθηκαν μεταξύ του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ. Τότε, εκπρόσωποι αυτών των περιοχών απευθύνθηκαν στη Μόσχα ζητώντας να στείλει στρατεύματα στο Ντονμπάς και να επαναλάβει το σενάριο της Κριμαίας για την προστασία των ρωσόφωνων πληθυσμών. Όμως, το Κρεμλίνο κινήθηκε με ιδιαίτερη ψυχραιμία. Ούτε καν απείλησε το Κίεβο για τις επιθέσεις στις ανατολικές περιοχές. Πολλοί μάλιστα θεώρησαν ότι ο Πούτιν τούς πρόδωσε και αντάλλαξε τις ανατολικές περιοχές με τη σταθεροποίηση των σχέσεών του με το νέο πρόεδρο της Ουκρανίας. Πιο αντικειμενικοί αναλυτές όμως θεωρούν ότι η Μόσχα κινείται βάσει σχεδίου. Η ρώσικη κυβέρνηση δεν έχει μεγάλες προσδοκίες από τον Ποροσένκο. Άλλωστε, αμέσως μετά την εκλογή του και παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις, οι ρωσο-ουκρανικές σχέσεις έγιναν πιο δύσκολες. Η κατάσταση πλέον έχει ξεφύγει και ακόμη και αν καταφέρει το Κίεβο να ανακτήσει τον έλεγχο στο Λουγκάνσκ και το Ντονιέτσκ είναι πλέον υπερβολικά δύσκολο η Ουκρανία να παραμείνει ενιαία.

Ο καθείς και τα όπλα του

Το μεγάλο παζάρι, βέβαια, γίνεται γύρω από το φυσικό αέριο. Το Κίεβο

αρνείται να πληρώσει το χρέος του και η Μόσχα απειλεί ότι θα κλείσει τη στρόφιγγα για την Ουκρανία αν η τελευταία δεν πληρώσει 2 δισ. δολάρια τώρα και ότι από εδώ και πέρα θα είναι υποχρεωμένη να προκαταβάλει το 100% για το αέριο που θα αγοράζει από τη Ρωσία. Η Ουκρανία εν τω μεταξύ δηλώνει ότι έχει ήδη απόθεμα σε υπόγειες δεξαμενές, το οποίο καλύπτει τις ανάγκες της μέχρι το ∆εκέμβρη. Ο ευρωπαίος επίτροπος Γιούντερ Εττιγκερ θεωρεί ότι ο τομέας της ενέργειας δεν ενδείκνυται για επιβολή κυρώσεων. Την Τετάρτη 18 Ιουνίου σε δηλώσεις του στις Βρυξέλλες ανέφερε ότι η ΕΕ ενδιαφέρεται για την εναρμόνιση της στρατηγικής της με αυτή των αμερικανών. Η προσωπική του θέση, όμως, είναι ότι οι τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα πρέπει να είναι τελευταίοι σε ενδεχόμενη λίστα κυρώσεων. Υπενθύμισε με νόημα ότι ρώσικο φυσικό αέριο αγοράζει η ΕΕ και όχι οι ΗΠΑ. Ο ευρωπαίος αξιωματούχος επεσήμανε ότι η ΕΕ δεν είναι αντίθετη με τον αγωγό South stream και ότι η κατασκευή του διακόπηκε προσωρινά επειδή οι Βρυξέλλες έχουν κάποιες ενστάσεις για τη διμερή συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Βουλγαρίας. Εν τω μεταξύ, η βουλγάρικη κυβέρνηση υπέβαλε την παραίτησή της. Τυχαίο; Ο πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσενιούκ υποστήριξε ότι η Ουκρανία αποτελεί αξιόπιστη χώρα- τράνζιτ και απέδωσε την έκρηξη στο τμήμα του αγωγού που συνδέει την Ουκρανία στη Σλοβακία σε σαμποτάζ που σκοπό είχε την προβολή του “South stream” και τη δυσφήμιση της χώρας του από τη Ρωσία. Στη “Γκαζπρόμ” δήλωσαν ότι θα αυξήσουν τις ποσότητες φυσικού αερίου μέσω του North stream (είναι ο αγωγός που συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία). Ο επικεφαλής του ρώσικου κολοσσού Αλεξέι Μίλλερ ανέφερε ότι η εταιρία σκέπτεται επίσης να αυξήσει τις ποσότητες μέσω του αγωγού “Γιαμάλ- Ευρώπη” (o αγωγός αυτός ξεκινάει από τη Ρωσία ,περνάει από Λευκορωσία και Πολωνία και καταλήγει στη Γερμανία). Οι δηλώσεις αυτές έρχονται ως απάντηση στην ανακοίνωση της υπεύ-

θυνης των ΗΠΑ για ευρωπαϊκά θέματα και γνωστής για την αθυροστομία της Βικτόρια Νούλαντ που είπε, μεταξύ άλλων, ότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ σκοπεύουν να περάσουν στην “τρίτη φάση” των κυρώσεων και συγκεκριμένα στον τραπεζικό, τον ενεργειακό και τον αμυντικό τομέα

Η Ρωσία στα βήματα του Κιέβου

Η Ρωσία, από την άλλη, δεν δείχνει διατεθειμένη να περιορίσει τη βοήθεια με κάθε πρόσφορο γι’ αυτή μέσο προς τους αυτονομιστές της Ανατολικής Ουκρανίας. Αυτό το κάνει όχι με στρατιωτική επέμβαση, αλλά με προσεκτικά βήματα για να μην οξύνει τις σχέσεις της με τη ∆ύση, η οποία απειλεί διαρκώς με επιβολή νέων κυρώσεων. Στόχος της Μόσχας σε πρώτη φάση δεν είναι η ανεξαρτητοποίηση του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, αλλά κυρίως να υποχρεώσει το Κίεβο να προχωρήσει σε ομοσπονδιοποίηση και να εξασφαλίσει ότι στα νοτιοδυτικά σύνορά της θα είναι μια χώρα που δεν θα είναι εχθρική απέναντί της και δε θα συμμετέχει στο ΝΑΤΟ. Τη στάση της την καθορίζει και αναλόγως των κινήσεων του Κιέβου. Όταν άρχισε η γενικευμένη “αντιτρομοκρατική επιχείρηση” αμέσως ήρθε μεγάλη υποστήριξη από “εθελοντές” από τη Ρωσία. Αυτό δεν το αρνούνται ούτε οι φιλορώσοι αυτονομιστές, οι οποίοι δήλωσαν ότι ήρθαν για βοήθεια “ειδικές δυνάμεις εθελοντών από φιλικό κράτος”. Επίσης, δήλωσαν ότι απέκτησαν από τρίτες χώρες συστήματα Στίγκερ κατάλληλα για πόλεμο εναντίον αεροπλάνων και ελικοπτέρων. Το Κίεβο πρότεινε στους αυτονομιστές να παραδώσουν τα όπλα με την υπόσχεση ότι θα τους δώσει αμνηστία. Την Τετάρτη 18 Ιουνίου ο Πιότρ Ποροσένκο ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση κηρύσσει μονομερή κατάπαυση του πυρός . Οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές δήλωσαν ότι αρνούνται να παραδώσουν τα όπλα και ότι η δήλωση αυτή προδίδει αδυναμία και πανικό. Μιχάλης Ρένεσης

∆ΙΕΘΝΗ

στα δίκτυα του κόσµου

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Η αποτυχία μας ως αριστερά ήταν ότι συχνά ήμασταν ιδιαίτερα «μαλακοί» στην κριτική μας απέναντι στην κυρίαρχη ευρωπαϊκή πολιτική. ∆εν την επικρίναμε όσο θα έπρεπε, φοβούμενοι ότι θα μας δυσφημίσουν ως ευρωσκεπτικιστές.

www.caravan2014. noblogs.org

Το καραβάνι της αξιοπρέπειας

Ξεκίνησε την Παρασκευή  στις Βρυξέλλες η εβδομάδα δράσεων από το καραβά-

νι των περίπου 300 προσφύγων και μεταναστών χωρίς χαρτιά. Το καραβάνι, στο οποίο συμμετέχουν και πολλοί αλληλέγγυοι, έφτασε στη βελγική πρωτεύουσα με πορείες που ξεκίνησαν από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Γερμανία, Ολλανδία, Γαλλία, κλπ), και αποτελεί μια προσπάθεια ανυπακοής ενάντια στη βαρβαρότητα των συνόρων, και συλλογικής διεκδίκησης μιας ζωής με αξιοπρέπεια και κοινωνική δικαιοσύνη για όλους απέναντι στην αντιμεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

www.liga.org.ar

Ενάντια στην “αντιτρομοκρατική” συνεργασία

∆εκάδες οργανώσεις από την Αργεντινή συμμετέχουν στην εκστρατεία, ενάντια στην «αντιτρομοκρατική» συνεργασία που πρόκειται να υπογράψουν οι κυβερνήσεις της Αργεντινής και του Περού. Όπως ανέφεραν στη συνέντευξη Τύπου που έγινε την Τετάρτη, από τη συμφωνία αυτή πολλοί περουβιανοί ακτιβιστές που έχουν ζητήσει καταφύγιο στην Αργεντινή κινδυνεύουν με απέλαση, σε μια χώρα που λόγω της έντασης της καταστολής και της ποινικοποίησης των κοινωνικών αντιστάσεων χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι βρίσκονται αιχμάλωτοι του κράτους.



www.passeursdhospitalites.wordpress.com

Αλληλεγγύη στους μετανάστες

Αυξάνεται καθημερινά το κίνημα αλληλεγγύης  για τους 53 μετανάστες που

συνεχίζουν την απεργία πείνας που ξεκίνησαν στις 11 Ιουνίου στο Καλαί της Γαλλίας, μετά την βίαιη εκκένωση του καταυλισμού τους από τις δυνάμεις καταστολής στις 28 Μαΐου. Μα σημειωθεί ότι στον καταυλισμό έμεναν περίπου 700 άνθρωποι, ενώ οι μετανάστες ζητούν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, σταμάτημα των ταπεινωτικών ελέγχων στα σύνορα, και δικαίωμα σε όποιον επιθυμεί να πάει στην Αγγλία και να ζητήσει άσυλο. ∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

“

Ο ΣΥΡΙΖΑ μάς εμπνέει ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ ΤΗΣ DIE LINKE, ΣΑΜΠΙΝΕ ΛΕΖΙΝΓΚ

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια ελπίδα για την Ευρώπη, λέει στην «Εποχή» η Σαμπίνε Λέζινγκ. Παράλληλα, η ευρωβουλευτής της Die Linke μιλά για την κοινωνική πραγματικότητα στη Γερμανία, σχολιάζει την άνοδο της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς και αναφέρεται στην ανάγκη διαγραφής του ελληνικού χρέους. Τη συνέντευξη πήρε ο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Πως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό στη Γερμανία μετά τις ευρωεκλογές; Παρόλο που η οικονομική κατάσταση είναι αρκετά σταθεροποιημένη, οι κοινωνικές αντιθέσεις γίνονται όλο και εντονότερες. Για παράδειγμα, μεγάλο μέρος των ηλικιωμένων ζει σε συνθήκες φτώχειας, και όλα δείχνουν ότι η φτωχοποίησή τους θα αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια. Πολλοί επικαλούνται τις στατιστικές, αλλά το γεγονός ότι οι επισφαλώς εργαζόμενοι και οι άνεργοι άνω των 58 ετών δεν εμφανίζονται στα επίσημα στατιστικά στοιχεία, δείχνει ότι οι στατιστικές αυτές δεν έχουν φτιαχτεί για να απεικονίσουν την πραγματική κοινωνική κατάσταση. ∆υστυχώς, όμως, τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν μεγάλα τμήματα της γερμανικής κοινωνίας δεν αποτυπώνονται στα αποτελέσματα των εκλογών. Αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για μας από εδώ και μετά. Η Die Linke πήρε 7,4% και αύξησε τις ψήφους της από το 2009 περίπου κατά 200.000. Πως αποτιμάτε το εκλογικό σας αποτέλεσμα; Η Die Linke είναι η μόνη κοινοβουλευτική δύναμη που αμφισβητεί τις «αξίες» και τις αρχές του καπιταλισμού, και στέκεται στο πλευρό όλων αυτών των ανθρώπων που έχουν πληγεί από την νεοφιλελεύθερη πολιτική. Η οικονομική και πολιτική ολιγαρχία αισιοδοξούσε ότι η Die Linke θα εξαφανιζόταν, αλλά αυτό δεν έγινε. Έχουμε καταφέρει να οικοδομήσουμε μια αυθεντική δύναμη της αριστεράς σε όλη την Γερμανία. Πώς μπορεί αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα να γίνει η αφετηρία μιας νέας και δυναμικής πορείας για τη Die Linke;

Πρέπει να δημιουργήσουμε δομές σε κάθε κοινωνικό χώρο, να εργαστούμε για να φτιάξουμε αξιόπιστα θεμέλια μέσα στην κοινωνία. Αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου να συμβάλουμε στη δημιουργία μιας κοινωνικής πλειοψηφίας που θα διεκδικήσει την κοινωνική αλλαγή. Στο νέο ευρωκοινοβούλιο η GUE/NGL θα έχει 52 μέλη. Ποιες ελπίδες θεωρείτε ότι δημιουργεί για τους λαούς της Ευρώπης αυτή η σημαντική ενίσχυση της αριστεράς; Είναι πολύ σημαντικό το ότι οι λαοί της Ευρώπης έχουν πλέον μια ισχυρότερη αριστερή ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα καλό σημείο εκκίνησης για μια πανευρωπαϊκή πάλη ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, και σε αυτήν την κατεύθυνση θα κινηθούμε. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τη μεγάλη άνοδο της ακροδεξιάς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες; Το φαινόμενο αυτό είναι ένας κίνδυνος για όλους τους λαούς της Ευρώπης και μια σημαντική πρόκληση για την αριστερά. Σε πολλές χώρες η ακροδεξιά έχει καταφέρει να αναλάβει το ρόλο του κόμματος διαμαρτυρίας, αυτού που αντιστέκεται στο σύστημα. Επιπλέον, τα κυρίαρχα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι πολιτικές ελίτ χρησιμοποιούν το ρατσισμό για να χωρίζουν τους ανθρώπους. Η αποτυχία μας ως αριστερά ήταν ότι συχνά ήμασταν ιδιαίτερα «μαλακοί» στην κριτική μας απέναντι στην κυρίαρχη ευρωπαϊκή πολιτική. ∆εν την επικρίναμε όσο θα έπρεπε, φοβούμενοι ότι θα μας δυσφημίσουν ως ευρωσκεπτικιστές. Έτσι δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε με μεγάλη επιτυχία μια αριστερή προοπτική, απέναντι με μια πολιτική την οποία όλο και περισσότεροι άνθρωποι αποδοκιμάζουν. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της εκλο-

γικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ στην Γερμανία; Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια ελπίδα για την Γερμανία και την Ευρώπη συνολικά. Τα εξαιρετικά αποτελέσματα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα παράδειγμα που μας εμπνέει για το πώς θα οικοδομήσουμε μια ισχυρή αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μια διαγραφή του χρέους σύμφωνα με το παράδειγμα της Γερμανίας το 1953. Ποια είναι η γνώμη σας; Το 1953 οι δυτικές χώρες διέγραψαν μεγάλο μέρος του γερμανικού χρέους, που προέρχονταν από την ναζιστική Γερμανία που κήρυξε τον πόλεμο ενάντια στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό ήταν το αποφασιστικό μέτρο για την ανοικοδόμηση της γερμανικής οικονομίας και την προώθηση μιας δημοκρατικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, η υποχρέωση μας σήμερα είναι να κάνουμε ότι είναι απαραίτητο (εκτός φυσικά της πολιτικής της λιτότητας) για να σταθεροποιήσουμε την οικονομία των χωρών που πλήττονται από την κρίση. Εδώ θέλω να επισημάνω, ότι για αυτή την κρίση είναι υπεύθυνη σε μεγάλο βαθμό η γερμανική οικονομία και πολιτική. Επίσης, είναι σημαντικό να πούμε ότι η μείωση του ελληνικού χρέους θα ήταν θετική και για τον γερμανικό λαό. Η εργατική τάξη στην Γερμανία υποφέρει από την μικρότερη πραγματική αύξηση μισθών μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που είναι μία από τις βασικές αιτίες της ευρωκρίσης. Ταυτόχρονα πρέπει να πληρώσει πολλά για να σώσει τις τράπεζες που δάνεισαν στην Ελλάδα σωρούς χρημάτων. Ο μόνος τρόπος για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, είναι να διαγραφεί μεγάλο μέρος από το ελληνικό χρέος. Αυτό είναι προφανές ότι θα οδηγούσε και στην αύξηση των μισθών των γερμανών εργαζομένων. •

∆ΙΕΘΝΗ

Η απαγωγή ως πρόσχημα για νέα αντίποινα

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

Της Ελισάβετ Πετρίδου

Το ίδιο πρακτορείο αναφέρει ότι, το βράδυ της 12ης Ιουνίου, ένας από τους νεαρούς τηλεφώνησε στην αστυνομία και είπε «έχουμε απαχθεί». Η αστυνομία θεώρησε το τηλεφώνημα φάρσα και το αγνόησε. Οι ευθύνες θα εξεταστούν μετά την ανεύρεση των εξαφανισμένων, σύμφωνα με δηλώσεις τού υπουργού δημόσιας ασφάλειας.

εξαφάνιση τριών νεαρών ισραηλινών, δύο 16χρονων και ενός 19χρονου, στις 12 Ιουνίου, από (παράνομο) εβραϊκό συνοικισμό της Γάζας, για την οποία οι ισραηλινοί κατηγορούν τους «τρομοκράτες» της Χαμάς, υπήρξε αφορμή για να μετονομαστούν σε «έρευνα» και να εξελιχθούν σε αντίποινα, οι συνήθεις επιθέσεις, κατεδαφίσεις κατοικιών, βομβαρδισμοί, θάνατοι, απαγωγές, επιδρομές, μαζικές συλλήψεις και κρατήσεις παλαιστινίων -ακόμα και μικρών παιδιών. Με αφορμή το πρόσχημα της εξαφάνισης επιπλέον των χιλιάδων και επί χρόνια κρατουμένων, εκατοντάδες παλαιστίνιοι συνελήφθησαν, μεταξύ τους και μέλη του κοινοβουλίου. Οι βομβαρδισμοί στη λωρίδα της Γάζας από ελικόπτερα και F16 εντάθηκαν, με αποτέλεσμα τραυματίες και νεκρούς στους οποίους περιλαμβάνεται και ένα παιδί. Ο στρατός απέκλεισε περιοχές και εισέβαλε σε κατοικίες παλαιστινίων. Ένας 14χρονος σκοτώθηκε το βράδυ της Πέμπτης στην διάρκεια των διαμαρτυριών εναντίον των εφόδων και των συλλήψεων από τον ισραηλινό στρατό. Την ∆ευτέρα, ένας 23χρονος είχε επίσης πέσει νεκρός σε καταυλισμό βόρεια της Ραμάλα. Το μέλος του ισραηλινού κοινοβουλίου Μάικλ ΜπενΆρι δήλωσε: «Υπήρξαμε ευγενικοί στους εχθρούς μας και αντιλήφθηκαν πόσο ανόητοι είμαστε...», πρότεινε δε την απαγωγή τής συζύγου τού παλαιστίνιου ηγέτη Μαχμούντ Αμπάς, η οποία νοσηλεύεται σε νοσοκομείο του Τελ Αβίβ, προκειμένου να την ανταλλάξουν με τους τρεις νεαρούς. Η κυβέρνηση, η οποία την Πέμπτη ενέκρινε την ανέγερση ακόμα 172 συγκροτημάτων κατοικιών στην ανατο-

Η διεθνής κοινότητα ευθύνεται

λική κατεχόμενη Ιερουσαλήμ, αποφάσισε να σκληρύνει τις συνθήκες κράτησης όσων σχετίζονται με την Χαμάς και απείλησε να απελάσει μέλη του κινήματος.

Χλιαρή καταδίκη της ισραηλινής επίθεσης

Ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν καταδίκασε αρχικά την απαγωγή, αργότερα εξέφρασε την ανησυχία του για τους θανάτους από τους βομβαρδισμούς, ενώ εκπρόσωπός του δήλωσε την Τρίτη, ότι δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία απαγωγής από τρομοκράτες. Οι ΗΠΑ εξέδωσαν ταξιδιωτική οδηγία προς αμερικανούς πολίτες, να μείνουν μακριά από την ∆υτική Όχθη και τις εστίες διαμαρτυριών και επιθέσεων (ισραηλινών εναντίον παλαιστινίων) και έσπευσαν να αναφερθούν σε «ποταπή τρομοκρατική πράξη» της οποίας τα στοιχεία καταδεικνύουν έργο της Χαμάς. Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου κάλεσε την διεθνή κοινότητα να καταδικάσει την απαγωγή αντί να επικρίνει

τους εποικισμούς και διαβεβαίωσε ότι «όποιος προσπαθήσει να βλάψει ισραηλινούς πολίτες θα πάθει κακό» προφανώς, εκτός από «το κακό» που οι παλαιστίνιοι υφίστανται διαρκώς. Κάλεσε ακόμα τον παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς να λογοδοτήσει και -βεβαίως- να διακόψει κάθε συνεργασία με την Χαμάς. Η συγκεκριμένη δήλωση αποτελεί την δημόσια επιβεβαίωση των «ανησυχιών» της ισραηλινής κυβέρνησης, για την συνεργασία Χαμάς και Φατάχ από τον περασμένο Απρίλιο. Ο Αμπάς, που καταδίκασε την απαγωγή όσο και τις επιδρομές, δέχθηκε για μια ακόμα φορά κριτικές από παλαιστινιακούς κύκλους για μετριοπάθεια. Το κινεζικό πρακτορείο Xinhua μετέδωσε την ∆ευτέρα ότι, η Ταξιαρχία Μαρτύρων Al-Aqsa, ένοπλη ομάδα που συντάσσεται με την Φατάχ, φέρεται να δήλωσε ότι οι τρεις νεαροί βρίσκονται σε ασφαλή κράτηση έξω από την Χεβρώνα και «... δεν θα παραδοθούν, παρά μόνο μετά την απελευθέρωση των χιλιάδων κρατουμένων, κυρίως γυναικών».

Στο Ισραήλ -στο οποίο η FIFA επέτρεψε μόλις την τελευταία στιγμή να συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Κύπελλο, εξαιτίας της αδιαλλαξίας του για την επίλυση της σύγκρουσης- σχολιαστές τροφοδοτούν τη μισαλλοδοξία εναντίον των παλαιστινίων, και όχι μόνο, και υπονομεύουν την εύθραυστη «ισορροπία» στις σχέσεις των δύο πλευρών. Κατηγορούν την διεθνή κοινότητα για αντισημιτισμό όσο και φιλο-ισλαμισμό, χαρακτηρίζουν απαράδεκτα όσα δημοσιεύματα επικρίνουν τις ισραηλινές πολιτικές εναντίον των παλαιστινίων, καταδικάζουν οποιεσδήποτε συμβιβαστικές κινήσεις ισραηλινών ακόμα και στο παρελθόν και βεβαίως καταφέρονται εναντίον του διεθνούς κινήματος BDS (Μποϋκοτάζ, Αποεπενδύσεις, Κυρώσεις στο Ισραήλ). Σελίδα που δημιουργήθηκε στο facebook στα εβραϊκά και ξεπέρασε τα 15.000 μέλη, προτρέπει στην εκτέλεση ενός παλαιστίνιου «τρομοκράτη» κάθε μια ώρα, μέχρι να βρεθούν οι απαχθέντες. Μόνο υποθέσεις μπορούν να γίνουν για το τι θα συνέβαινε αν, έστω για κάθε τρεις απαχθέντες, συλληφθέντες ή δολοφονημένους από τις δυνάμεις των ισραηλινών, οι παλαιστίνιοι επιδίδονταν σε αντίποινα τέτοιας έκτασης. •

Όπου ακούς «χαλάρωση» μυρίζει ψηφοθηρία

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

η μαγική φράση την έλεγε προεκλογικά ο σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς, στην απέλπιδα προσπάθειά του να προσελκύσει αριστερούς ψηφοφόρους και να κερδίσει την κούρσα της πρώτης θέσης στην μάχη για την προεδρία της επόμενης Κομισιόν: «Χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας». Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν το πήρε και πολύ σοβαρά ή τουλάχιστον κανείς δεν ασχολήθηκε να τον ρωτήσει λίγο πιο συγκεκριμένα «τι εννοεί» και κυρίως αν «η Ανγκέλα το ξέρει;». Τώρα που οι ευρωεκλογές πέρασαν και τα παζαρέματα στην Ευρώπη είναι στα φόρτε τους, με πρώτους και καλύτερους σε ότι αφορά τις απαιτήσεις τους Γάλλους και Ιταλούς (η Ελλάδα ως γνωστόν δεν παζαρεύει, αλλά ευγενικά παρακαλεί σε χαλαρές στιγμές κεντροδεξιών τραπεζωμάτων) η γερμανική σοσιαλδημοκρατία φαίνεται να πιστεύει, ότι πρέπει κάπως να διαφοροποιηθεί από την πολιτική της Γερμανίδας καγκελαρίου. Έτσι ο σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος και υπουργός Εργασίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, θυμήθηκε και πάλι την «χαλαρότητα» ως αντίβαρο στην αυστηρή λιτότητα και παραδέχτηκε ότι και οι Γερμανοί θα πρέπει επιτέλους να δείξουν κάποια επιείκεια απέναντι στους Νότιους γείτονές τους. Βέβαια η όποια χαλάρωση θα δικαιολογείται, όπως έσπευσε να προσθέσει, μόνο στην περίπτωση που η άνοδος των όποιων ελλειμμάτων οφείλεται σε κάποιες μεταρρυθμίσεις. Είναι μια άποψη που μπορεί να δεχτεί πολλές ερμη-

νείες και που κυρίως θα δικαιολογεί και στο μέλλον το δικαίωμα του Βερολίνου να υψώνει το δάχτυλο σε άτακτους εταίρους. Η πρόταση Ιταλών και Γάλλων ήταν προφανώς λίγο διαφορετική, αφού μιλούσε για εξαίρεση επενδυτικών κονδυλίων που πήγαιναν για παράδειγμα στην ενίσχυση της απασχόλησης. Αλλά τόσο μακριά δεν θα μπορούσε να πάει ο αντικαγκελάριος, που ακόμα και με τη δειλή αυτή προσέγγιση προκάλεσε την αντίδραση Χριστιανοδημοκρατών πολιτικών, όπως ο επικεφαλής τους στην Ευρωβουλή Μάνφρεντ Βέμπερ, που αποκάλεσε «ολέθριο» το ενδεχόμενο μιας πιθανής χαλάρωσης. Αλλά οι δηλώσεις αυτές έγιναν περισσότερο για την τιμή των όπλων. Έτσι κι αλλιώς είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό αν οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες το εννοούν πραγματικά, όταν μιλούν για αλλαγές στο σύμφωνο σταθερότητας. Πίσω από τη φαινομενική διαφωνία στους κόλπους

της κυβέρνησης συνασπισμού βρίσκονται όπως πάντα και διαμάχες για το μοίρασμα κάποιων «πολυθρόνων». Ο Μάρτιν Σουλτς προσπαθεί να πιέσει την Μέρκελ για να είναι αυτός που θα καταλάβει τη θέση που αντιστοιχεί στη Γερμανία για την Κομισιόν, θέλοντας μάλιστα να παίξει τον ρόλο ενός «Υπέρ-Αντιπροέδρου» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος και θα έχει σημαντική επιρροή σε πολιτικό επίπεδο και θα επιδιώξει να στρέψει την Ευρώπη σε μια πιο «κοινωνική» πορεία. Αυτό είναι τουλάχιστον ότι διαδίδει ο ίδιος ο μέχρι τώρα πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου. Η Ανγκέλα Μέρκελ θα ήθελε όμως η γερμανική θέση στην Επιτροπή να δοθεί σε Χριστιανοδημοκράτη και κάποιοι θεωρούν, ότι σε αντάλλαγμα για την (καθυστερημένη) υποστήριξή της προς τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, του έχει αποσπάσει την υπόσχεση ότι θα ζητήσει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για μια τέτοια θέση. Μια Χριστιανοδημοκράτη υπουργό της κυβέρνησης, που πολλοί έχουν χαρακτηρίσει στο παρελθόν ως πιθανή διάδοχο της Μέρκελ. Ίσως η σιδηρά καγκελάριος να θέλει έτσι και να την ξεφορτωθεί προσωρινά. Τι μας δείχνουν για μια ακόμα φορά όλα αυτά. Ότι πίσω από τα ωραία λόγια για κάποια «άλλη πολιτική» στην Ευρώπη κρύβονται για μια ακόμα φορά μικροκομματικά συμφέροντα και παιχνίδια. Η πολιτική ελίτ δεν ενδιαφέρεται για τους βασανισμένους από την κρίση πολίτες, όπως άλλωστε έδειξε με τον πιο έντονο τρόπο και η περασμένη πενταετία. Αυτό που την ενδιαφέρει και τώρα είναι να σιγουρέψει την δική της αποκατάσταση και για τα επόμενα πέντε χρόνια.

∆ΙΕΘΝΗ

Το γεγονός της ειρήνης στο Σεράγεβο

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Πραγματοποιήθηκε η συνάντηση των αντιπολεμικών και ειρηνιστικών κινημάτων Αρκετά έχουμε ήδη γράψει στην «Εποχή», από το 2013 κιόλας, για τη συνάντηση των αντιπολεμικών και ειρηνιστικών κινημάτων στο Σεράγεβο τον Ιούνη του 2014, για να θυμηθούμε και να ξορκίσουμε τη μαύρη επέτειο των 100 χρόνων από την έναρξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Είναι δύσκολο να απαντήσει κανείς στο ερώτημα αν η ειρήνη είναι το διάστημα μεταξύ δύο πολέμων, ή αν ο πόλεμος είναι το διάστημα μεταξύ δύο περιόδων ειρήνης. Σίγουρα στην Ευρώπη απολαμβάνουμε την ειρήνη μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, με την πρωτοφανή καταστροφικότητά του, με δεδομένο όμως ότι η Ευρώπη, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρωτοστατούν ή μετέχουν σε ιμπεριαλιστικές εκστρατείες εκτός Ευρώπης, αλλά και πουλάνε όπλα για να σφάζονται άλλοι, μικρότεροι και πιο αδύναμοι στη διεθνή σκακιέρα, λαοί. Είχαμε, επίσης, τις εθνικιστικές συγκρούσεις στις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, κατά το διάστημα 1991-1995 και 1999, με κυρίαρχο θέατρό τους τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και μαρτυρική πόλη το Σεράγεβο, που ήταν πολιορκημένο για 4 χρόνια και που τώρα απολαμβάνει μια τραυματισμένη ειρήνη, τη διαρκή στρατιωτική και πολιτική παρουσία της «διεθνούς κοινότητας» και τις άλλες «ουρές» του πολέμου στο χώρο και στις ψυχές.

μιλιταρισμός διεθνώς καλά κρατεί, αφού, όπως αναφέρει το διεθνές Παρατηρητήριο των εξοπλισμών SIPRI, οι παγκόσμιες δαπάνες ανέρχονται σε 1.7 τρισ. δολάρια το 2013. Στη διεθνή αυτή συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 1.500 άτομα από 32 χώρες, κυριάρχησε το θέμα ειρήνη και όχι το θέμα μιλιταρισμός και διεκδικητικότητα, τουλάχιστον όσον αφορά την ατμόσφαιρα της τελετής έναρξης και της τελετής λήξης. Οι εκατό περίπου οργανώσεις από τη Βοσνία και περισσότερες απ’ όλη την πρώην Γιουγκοσλαβία, ασχολήθηκαν κατά κύριο λόγο με τον πρόσφατο δικό τους πόλεμο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα γυναικεία δικαιώματα, την πολεμική αρρενωπότητα, την αποκατάσταση των πληγών, την εκπαίδευση στη μη βία. Αντίθετα, κατά κύριο λόγο οι διεθνείς οργανώσεις είχαν έναν περισσότερο καταγγελτικό και διεκδικητικό ρόλο, για τα θέματα του ΝΑΤΟ και άλλων ιμπεριαλιστικών στρατιωτικών δυνάμεων, όπως η Αφρικανική ∆ιοίκηση (ΑfriCom). Στην τελετή λήξης δεν βγήκε κάποιο

“

Στην Ευρώπη απολαμβάνουμε την ειρήνη μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, με την πρωτοφανή καταστροφικότητά του, με δεδομένο όμως ότι η Ευρώπη, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρωτοστατούν ή μετέχουν σε ιμπεριαλιστικές εκστρατείες εκτός Ευρώπης, αλλά και πουλάνε όπλα για να σφάζονται άλλοι λαοί.

ψήφισμα ή συγκεκριμένες αποφάσεις για ημέρες δράσης, τονίστηκε όμως η ανάγκη περαιτέρω συνεργασιών για μια δυνατή παρουσία του κινήματος στους δημόσιους χώρους της Ευρώπης, κατά κύριο λόγο. Αναφέρθηκε, πάντως, η ανάγκη για κοινές δράσεις το 2015, για τα 70 χρόνια από το τέλος του ∆ευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, για το θέμα της Συρίας, για τις απειλές πολέμου στην Ευρώπη και για την ανάγκη μείωσης των στρατιωτικών δαπανών. Το Φόρουμ της ειρήνης, όπως και όλες οι αντίστοιχες διοργανώσεις στην Ευρώπη, συγκροτούνται από κινήματα που διατηρούν την ανεξαρτησία τους από κυβερνήσεις και πολιτικά κόμματα. Περισσότερες πληροφορίες στο peaceeventsarajevo2014. [Επίσης, σχετική συνέντευξη στο radiobubble: liveradio.radiobubble.gr/2014/06/blogpost_12.html

Οι χορηγοί

Μεγάλη πίκρα μας έδωσε η οργανωτική επιτροπή, όταν ανακαλύψαμε λίγες μέρες πριν την έναρξη των εργασιών ότι μεταξύ των χορηγών φιγουράριζαν το υπουργείο Εξωτερικών Φιλανδίας, η πρεσβεία της Γερμανίας στο Σεράγεβο, το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας, και προπαντός η οργάνωση

των ΗΠΑ USAID η οποία είναι κρατικός φορέας, που δουλεύει για την προώθηση της πολιτικής τους σε όλο τον κόσμο. Έγιναν διαμαρτυρίες από πολλές πλευρές, με δημόσια τοποθέτηση στην τελετή λήξης αλλά και συλλογή μερικών δεκάδων υπογραφών, μεταξύ αυτών και αρκετών από εκπροσώπους από την Ελλάδα και την Τουρκία.

Ποικιλία συμμετοχής και θεμάτων

Εκτός από όσα θέματα ήδη αναφέρονται, μπορούμε να σημειώσουμε και άλλα, για να δώσουμε τον πλούτο των ενδιαφερόντων: Παλαιστίνη, Συρία, Αλγερία, η ουκρανική κρίση, οι γυναίκες στις συγκρούσεις στο Μπανγκλαντές, Κόσοβο και η κληρονομιά του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, ανθρώπινη ασφάλεια και ειρήνη στο Νεπάλ, Καύκασος, εκτόπιση πληθυσμών (Ντιέγκο Γκαρσία - Φιλιππίνες), σύγκρουση στο Μεξικό-ασφάλεια και οικοδόμηση της ειρήνης, παιδιά-στρατιώτες από κινήματα του Κεμπέκ, πυρηνικά, χημικά όπλα, μόλυνση περιβάλλοντος από πολεμικά κατάλοιπα, εμπόριο όπλων, όπλα μαζικής καταστροφής, προσωπικές αφηγήσεις, ρόλος των ΜΜΕ, η εξέλιξη της δικαιοσύνης σε θέματα πολέμου από το 1899 μέχρι σήμερα, άοπλα σώματα διατήρησης της ειρήνης, η σχέση της θρησκείας με την ειρήνη, η άνοδος του φασισμού στην Ευρώπη από το δίκτυο «Άνοιξη της Πράγας», η ειρήνη και το διαδίκτυο, μουσική θεραπεία, αυτοδιαχείριση στη Γιουγκοσλαβια, όταν η ασφάλεια συναντά την κοινωνική ασφάλιση, η διαδικασία του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ.

Έξω η AfriCom

Αφρικανική ∆ιοίκηση (Africa Command - AfriCom) ιδρύθηκε το 2007 ως τμήμα της στρατιωτικής διοίκησης των ΗΠΑ, για να βελτιώσει την ασφάλεια στην Αφρική, καθώς και να βοηθήσει την πολιτική των ΗΠΑ, σε συνεργασία με πολλά αφρικανικά κράτη (38) καθώς και την Αφρικανική Ένωση. Έχει περίπου 2.000 άτομα μόνιμο προσωπικό, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται στρατιωτικό προσωπικό, ομοσπονδιακοί υπάλληλοι και εργολάβοι των ΗΠΑ. Περίπου 1.500 άτομα εργάζονται στη βάση της Στουτγκάρδης - Moehringen στη Γερμανία. Η βάση αυτή έχει ως κύριο αντικείμενό της την εγκατάσταση και λειτουργία της τεχνολογίας που είναι απαραίτητη για μεταβίβαση πληροφοριών και υποδομών στην Αφρική, για την επιχειρησιακή λειτουργία των drones. Η οργάνωση «Kultur des Friedens» (Πολιτισμός της Ειρήνης) έκανε καταγγελία για τη δημιουργία και επέκταση της βάσης στην περιοχή της Στουτγκάρδης, χωρίς καν την έγκριση ολόκληρης της κυβέρνησης, δηλαδή παράνομα. Το σεμινάριο της «Kultur des Friedens» επικεντρώθηκε στο ζήτημα των μη στελεχωμένων αεροσκαφών drones, τα οποία ήδη χρησιμοποιούνται πολλά χρόνια στο Αφγανιστάν καθώς και στην Αφρική. Παρουσιάστηκε το φιλμ-ντοκιμαντέρ Africom Go home (ελεύθερο στο διαδίκτυο με τον ίδιο τίτλο), που έχει επιμεληθεί ο Aziz Salmone Fall, αφρικανός πολιτειολόγος και ακτιβιστής, διδάκτωρ σε πανεπιστήμια του Καναδά. Το ντοκιμαντέρ δημιουργήθηκε για την επέτειο των 50 χρόνων από τις «ανεξαρτησίες» της Αφρικής και παρουσιάζει με πολλούς τρόπους τις επεμβάσεις της ∆ύσης.

Προσωπικότητες της ειρήνης Στην τελετή έναρξης μίλησαν η Μαίρη Μαγκουάιρ, ιρλανδή ειρηνίστρια που έχει πάρει το βραβείο Νόμπελ (1976), ο αμερικανός Τζόζεφ Γκέρσον, με μαγνητοσκοπημένο μήνυμα ο αμερικανός ριζοσπάστης Νόαμ Τσόμσκι και ο βραζιλιάνος διανοητής Τσίκο Γουτάκερ, στελέχη της διοργάνωσης από Ευρώπη και ο Ιμπραχίμ Σπάχιτς από το Κέντρο Ειρήνης του Σεράγεβο, Επίσης την εκδήλωση χαιρέτισε ο αντιδήμαρχος της πόλης Ράνκο Τότσιτς. Συναυλία αλληλεγγύης στους πλημμυροπαθείς (με εισιτήριο) πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 7 Ιουνίου, με πολλές τοπικές μουσικές ομάδες και τον Manfred Maurenbrecher από τη Γερμανία.

Βαλκανικό καραβάνι

Από Ιστανμπούλ και από Θεσσαλονίκη ξεκίνησαν δύο πούλμαν που μετέβησαν στο Σεράγεβο με σταθμούς και εκδηλώσεις στην πορεία. Η βασική διοργάνωση ήταν από τον ΣΥΡΙΖΑ και το Κόμμα Ελευθερίας και Αλληλεγγύης της Τουρκίας, σε συνεργασία, και πραγματοποίησαν δύο σεμινάρια με τίτλους «Ειρήνη στα Βαλκάνια και Ευρωπαϊκή Ασφάλεια» και «Αγώνες για την Ειρήνη και Πρωτοβουλίες Αποστρατιωτικοποίησης για τη Μέση Ανατολή». Μια καλή ευκαιρία φιλίας των γειτονικών λαών.

Η απόφαση 1325/2000 του ΟΗΕ

Σε στρογγυλό τραπέζι για την εφαρμογή της παραπάνω απόφασης, που αφορά τη συμμετοχή γυναικών στις ειρηνευτικές συνομιλίες, η υπογράφουσα ανέφερε στην ομιλία της ότι η απόφαση αυτή παραμένει ανενεργή αναφορικά με την Κύπρο, παρά το ότι έχουν περάσει ήδη 14 χρόνια από την ψήφισή της. Στις συνομιλίες για το σχέδιο Ανάν, που δυστυχώς απορρίφθηκε κατά το δημοψήφισμα του 2004, δεν είχαν κληθεί γυναικείες οργανώσεις να συμμετέχουν. Το ίδιο γίνεται και στις μετέπειτα συνομιλίες, παρά την πίεση της εκπροσώπου του ΟΗΕ για την εφαρμογή αυτής της απόφασης, και παρά το γεγονός ότι έχει ήδη δημιουργηθεί από το 2009 μια δικοινοτική επιτροπή γυναικών με τον τίτλο Συμβουλευτική Επιτροπή για το Φύλο, που απαρτίζεται από ακτιβίστριες και πανεπιστημιακές, η οποία ζητά να συμπεριληφθεί στις δικοινοτικές συνομιλίες ώστε οι ανάγκες των γυναικών και οι αρχές της ισότητας των δύο φύλων να μπαίνουν στις διαπραγματεύσεις. Σίσσυ Βωβού

ΤΟ ΘΕΜΑ

Από τη νίκη στην α Για τις εκλογές και

Κείμενο συμβολής στη συζήτηση που θα γίνει στην Κε 53 στελέχη, μέλη της Πολιτικής Γραμματείας, της ΚΕ,

1. Πρώτη φορά Αριστερά

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον πρώτο κόμμα! Η νίκη του στις ευρωεκλογές αποτελεί ιστορική επιτυχία για την ελληνική και ευρωπαϊκή Αριστερά. Είναι μοναδική στιγμή περηφάνιας για κάθε αριστερό και αριστερή. Απολύτως δικαιολογημένα ξεπέρασε τα ευρωπαϊκά σύνορα και έδωσε βάση στην ελπίδα ότι τίποτα πια δεν είναι αδύνατο. Η νίκη αυτή, σε συνδυασμό με την ενίσχυσή μας στην τοπική αυτοδιοίκηση, επιτρέπει να συνεχίσουμε από καλύτερες θέσεις το δρόμο προς την ανατροπή. Την ίδια στιγμή τα αποτελέσματα της Αριστεράς του Νότου έδειξαν ότι είναι απολύτως ρεαλιστική η δημιουργία ενός πλειοψηφικού ριζοσπαστικού ρεύματος, ικανού να βάλει τέλος στην πολιτική της λιτότητας. Η καμπάνια της υποψηφιότητας του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν, ιδιαίτερα το ντιμπέιτ, διαμόρφωσαν τις προϋποθέσεις από την πλευρά της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής Αριστεράς για την πολιτικοποίησή της. Η άνοδος του ρεύματος αυτού αποδείχτηκε, επιπλέον, το πιο αποτελεσματικό εμπόδιο για την ενίσχυση της Ακροδεξιάς· αρκεί ως προς αυτό μια σύγκριση των καταγραφών της τελευταίας στο Βορρά και στο Νότο.

2. Ο πολιτικός χάρτης

Γενικά, το διακύβευμα των ευρωεκλογών δεν ταυτίζεται με αυτό των βουλευτικών. Κανείς όμως δεν αμφισβητεί την αυξημένη σημασία που εντέλει απέκτησαν οι φετινές ευρωεκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων διαμόρφωσε ένα νέο πολιτικό χάρτη. Τα βασικά στοιχεία αυτού του χάρτη είναι: α) η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, με ποσοστό που εδραιώνει εκείνο των βουλευτικών εκλογών, β) η υποχώρηση των κομμάτων της συγκυβέρνησης (Ν∆ – ΠΑΣΟΚ/Ελιά) κατά 11.5%, γ) η προαναγγελθείσα συρρίκνωση του τρίτου εταίρου της συγκυβέρνησης του 2012, της ∆ΗΜΑΡ, δ) η εκλογική άνοδος της Χρυσής Αυγής, που πλέον αποτελεί βασική δύναμη του πολιτικού σκηνικού και, ε) η χαμηλότερη των προσδοκιών (τους) καταγραφή των ΑΝΕΛ, του ΚΚΕ και του νεοσύστατου ΠΟΤΑΜΙΟΥ. Την ίδια στιγμή, το γεγονός ότι στις 25 Μαΐου πήγαν στις κάλπες 284.698 λιγότεροι σε σχέση με τις εκλογές του Ιουνίου 2012 μαρτυρά ότι για ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας η εκλογική μάχη ήταν αδιάφορη. Η τάση αυτή δεν μπορεί να αγνοηθεί.

3. Τρεις κάλπες, μία επιλογή

Σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, είχαμε συνομολογήσει ότι η τριπλή εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου θα χαρακτηριζόταν από μια έντονη κοινωνική, πολιτική και σε τελευταία ανάλυση ταξική πόλωση, με έμφαση στη σύγκρουση των ευρωεκλογών. Παράλληλα, ήταν απολύτως αναγκαία μια κεντρική και ως ένα βαθμό βολονταριστική ώθηση για να μεταφερθεί ο «άνεμος του νικηφόρου ΣΥΡΙΖΑ» σε όλες τις γειτονιές. Ωστόσο, το κατεπείγον της απαίτησης να τελειώσουμε με τη συγκυβέρνηση, την τρόικα και τα μνημόνια κατέστησαν την αυτοτέλεια των αυτοδιοικητικών μαχών δευτερεύον ζήτημα, που επαληθεύτηκε και από τη διαφοροποιημένη ψήφο των πολιτών Μολονότι λοιπόν υποστηρίξαμε συνδυασμούς σε 214 καλλικρατικούς δήμους (το 2010 ήταν μόλις 65), εξαντληθήκαμε

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιο

στην αναζήτηση των προσώπων που θα κέρδιζαν, υποτιμώντας τα προγράμματα και τις συλλογικότητες που είναι απαραίτητες για τις μεγάλες αλλαγές στις τοπικές κοινωνίες. Παραγνωρίσαμε εν τέλει ότι οι αυθεντικές κοινωνικές εκπροσωπήσεις δεν «φυτεύονται», αλλά οικοδομούνται σε βάθος χρόνου.

4. Μεταμορφώσεις της Κεντροαριστεράς

Ξεχωριστό κεφάλαιο, εδώ, είναι η ανθεκτικότητα της Κεντροαριστεράς, που στις αυτοδιοικητικές εκλογές πέτυχε αρκετά καλές επιδόσεις σε σύγκριση με τα ποσοστά της στις ευρωεκλογές, Η αντοχή της Κεντροαριστεράς είχε εκφραστεί νωρίτερα και στις εκλογές των μεγάλων επιστημονικών κλάδων (δικηγόροι, μηχανικοί κ.λπ.), καθώς και στα συνδικάτα, όπου παρά τη συρρίκνωσή της διατηρεί ακόμα σημαντικές δυνάμεις. Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν και έχουν δίκιο ότι η Κεντροαριστερά είναι εκείνη η πολιτική δύναμη στην Ελλάδα με μεγάλη γραφειοκρατική εμπειρία στην οργάνωση των «υπο-κρατών»: των περιφερειών, των μεγάλων δήμων, των μεγάλων επαγγελματικών ενώσεων, αλλά και των ισχυρών συνδικάτων. Η εμπειρία αυτή αφορά τη διοίκηση, τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, τη συγκρότηση πελατειακών δικτύων, τη σχέση με το κεφάλαιο και τη διαχείριση των κοινωνικών αντιθέσεων. Στο πλαίσιο δε της Ε.Ε., σχετίζεται επίσης με τη δυνατότητα απορρόφησης και κατανομής υλικών πόρων. Αυτό είναι το «βαθύ κράτος του ΠΑΣΟΚ», που μέχρι τώρα δεν εξατμίστηκε.

5. Τα καλά νέα

Η επόμενη μέρα ξεκινά με ένα σημαντικό κεκτημένο: την κομβικής σημασίας νίκης στην Αττική, τη μεγάλη επιτυχία στα Ιόνια, το νικηφόρο αποτέλεσμα σε πόλεις και συνοικίες με ισχυρή συμβολική και πολιτική αξία για την Αριστερά (Καισαριανή, Ν. Φιλαδέλφεια, Χαλάνδρι, Βύρωνας, Πέραμα κ.ά), και τον παρ” ολίγο θρίαμβο της Ανοιχτής Πόλης στην Αθήνα μετά από μια εκστρατεία-πρότυπο. Στην Αττική και την Αθήνα, στην καρδιά δηλαδή της χώρας, η ψήφος εξέ-

φρασε με τη μεγαλύτερη διαύγεια τις ταξικές αντιθέσεις· την αντίθεση στην αντιδημοκρατική εκτροπή και την ολιγαρχική διαχείριση των πολιτικών υποθέσεων· την αντίθεση ανάμεσα στους υποστηρικτές και τους αντιπάλους των πανευρωπαϊκών πολιτικών λιτότητας. Κάπως έτσι, λοιπόν, επιβεβαιώθηκε ότι το στοίχημα της άνοιξης του 2012 παραμένει ανοιχτό. Και την ίδια στιγμή ανοίγει για μας ένα ευρύ πεδίο όπου έμπρακτα μπορούμε να αποδείξουμε την ικανότητά μας αφενός να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κρίσης και αφετέρου να εισάγουμε νέους θεσμούς ή να διευρύνουμε υπάρχοντες στην κατεύθυνση των εμπειριών των κινημάτων των πλατειών.

6. Τα κακά νέα: Χρυσή Αυγή και «Πειραιάς Νικητής»

Την ίδια στιγμή, η άνοδος της Χρυσής Αυγής (και ιδίως το τεράστιο 16% του Κασιδιάρη στην Αθήνα) πρέπει να προκαλέσει συναγερμό. Τα ποσοστά των ναζί αποδεικνύουν ότι η δικαστική αντιμετώπισή τους είναι αναγκαία μεν για να περιορίσει την εγκληματική δραστηριότητά τους, αλλά όχι ικανή από μόνη της για να τους αναχαιτίσει πολιτικά και ιδεολογικά. Πρέπει να είμαστε σαφείς: κάθε ψήφος στη Χρυσή Αυγή επιβραβεύει τη ναζιστική τρομοκρατία. Είναι πλέον φανερό ότι μεγάλο τμήμα της ψήφου στη Χρυσή Αυγή έχει ιδεολογικό βάθος. Κατά συνέπεια, παράλληλα με τις δράσεις αλληλεγγύης στις χειμαζόμενες από την κρίση γειτονιές, απαιτείται ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση με τα ρατσιστικά ιδεολογήματα τα οποία εντέλει ενισχύουν τους ναζί. Τα φαινόμενα Μώραλη στον Πειραιά και Μπέου στο Βόλο, συνιστούν συμπτώματα της σωβούσας ασθένειας της αστικής δημοκρατίας στη χώρα μας και πρέπει να μας απασχολήσουν σοβαρά. Πρόκειται για όψεις της μετατόπισης τόσο της αστικής τάξης όσο και άλλων στρωμάτων προς μια πιο προκλητικά αγοραία, «ακραία», και λούμπεν διάσταση, μεταξύ πολιτικής και οργανωμένης παραβατικότητας.

7. ∆ιεύρυνση και πολιτική συμμαχιών: Το κόμμα-μαγνήτης

Πώς στέκεται η Αριστερά μπροστά στο νέο πολιτικό χάρτη; Ποια μπορεί να είναι μια αριστερή απάντηση στο πραγματικό ζήτημα των συμμαχιών; Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να κινηθούμε πάνω σε τρεις βασικούς άξονες: α) Να επιχειρήσουμε να μεταφέρουμε το πολιτικό παιχνίδι από το πεδίο της επικοινωνίας και των θεσμών σε αυτό του δρόμου και των κινημάτων. Χωρίς αναθέρμανση του λαϊκού κινήματος, αφενός θα πρέπει να περιμένουμε την προεδρική εκλογή για μια ενδεχόμενη ανατροπή της

κυβέρνησης, αφετέρου δεν πρόκειται να αλλάξει ο πραγματικός ιδεολογικός συσχετισμός μέσα στην κοινωνία. Αν η έκρηξη των πλατειών δημιούργησε το κατάλληλο κοινωνικό έδαφος για τη ραγδαία άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, τότε εύλογα θα πρέπει να αναζητήσουμε (χωρίς ευκολίες και μηχανιστικές λογικές) το πώς μπορεί να απαντήσουμε στην κινηματική αναιμία. Η βασική αντίληψη από την οποία πρέπει να διακατεχόμαστε, είναι ότι οι συνειδήσεις αλλάζουν στο δρόμο μέσα από την εν σώματι πολιτική συμμετοχή και όχι από τις καλές εμφανίσεις στα τηλεοπτικά πάνελ. β) Τα ζητήματα της οργανωτικής αναδιάρθρωσης και της προγραμματικής αποσαφήνισης έχουν καίρια σημασία στην προσπάθεια διεύρυνσης της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ -ειδικά στα στρώματα που δεν έχουν παραδοσιακούς αξιακούς

δεσμούς με την Αριστερά. Στην εποχή του διαδικτύου, οι πολίτες και ενημερωμένοι είναι και πολιτικό κριτήριο έχουν -επομένως βλέπουν και τα καλά αλλά και τα κακώς κείμενα. Είναι απαραίτητο λοιπόν να πείσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κυβερνήσει με επιτυχία γιατί διαθέτει απολύτως σαφές πρόγραμμα, ριζοσπαστικό και ταυτόχρονα ρεαλιστικό. Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πείσει ότι αποτελεί εκείνο το σοβαρό συλλογικό πολιτικό οργανισμό που μπορεί να υλοποιήσει το πρόγραμμά του. γ) Το πραγματικό ζήτημα των συμμαχιών δεν λύνεται ούτε με μπακαλίστικες λογικές τεχνητών συγκολλήσεων ούτε με παραπομπή στις κοινωνικές αντιστάσεις. Αντίθετα, η μεγάλη απήχησή μας στους ανέργους, τους νέους και τους μισθωτούς, δεν έχει φτάσει στο μέγιστο δυνατό. Μπορεί να επεκταθεί πολύ περισσότερο. Μπορούμε να προσεταιριστούμε ακόμα μεγαλύτερα τμήματα της μισθωτής εργασίας, ακόμα περισσότερα λαϊκά στρώματα που πλήττονται. Οφείλουμε να δουλέψουμε εντατικά με τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, στα λαϊκά προάστια, στη ∆υτική Αθήνα, για παράδειγμα, στη μειονότητα της Θράκης, στη Νεολαία. Μας χρειάζεται η αυτοδυναμία για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το πρό-

γ ά ρ κ

λ θ ε θ σ π Π τ κ α τ τ ν μ ∆ σ

ο ρ ν ν

8 κ λ

μ η σ λ π φ κ Α ε θ α δ έ γ δ κ ν « π

ΤΟ ΘΕΜΑ

ανατροπή: αι την επόμενη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ

22 Ιουνίου 2014

Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για την αποτίμηση των πρόσφατων εκλογών υπογράφουν ΚΕ, βουλευτές, και άλλα στελέχη που εγγράφονται στην πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ.

α υη ααα ς εί ια υό χι ά

ας α ρα ς

υ οι έα ν υοό ο εί ρο

ας ε ς. ς ωό. ο. α αώυς α, η α. α ό-

γραμμά μας, από εκεί και πέρα μας χρειάζονται και οι συμμαχίες για να προχωρήσουμε το σχέδιο μετασχηματισμού της κοινωνίας. Χρειαζόμαστε μια συνεπή πολιτική πολιτικών συμμαχιών που από τη μια μεριά θα υπηρετεί την αναγκαία διεύρυνση της επιρροής μας και από την άλλη, δεν θα θίγει τις αξίες και τις ευαισθησίες του κόσμου της Αριστεράς, δίνοντας την εντύπωση της αφομοίωσης από το σύστημα. Πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να συνεχίσει τη μέχρι τώρα πορεία του, να είναι δηλαδή το κόμμα-μαγνήτης που πολιτευόμενο με ανοιχτό πολιτικά αλλά ιδεολογικά συνεπή τρόπο, έλκει προς τα αριστερά την πολιτική ζωή της χώρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τη δύναμη να επιβάλει τους όρους του στη διαμόρφωση του νέου πολιτικού σκηνικού. ∆εν υπάρχει κανένας λόγος να «αναστήσουμε» τις δυνάμεις της μνημονιακής νε-

οφιλελεύθερης κεντροαριστεράς, που βαρύνονται με την καταστροφή της κοινωνίας και την οικοδόμηση του διεφθαρμένου πελατειακού κράτους.

8. Επιμονή στη συλλογική και δημοκρατική λειτουργία του κόμματος

Παρά τη μόδα της απαξίωσης της κομματικής λειτουργίας, εμείς επιμένουμε ότι η συλλογικότητα και η δημοκρατία συνιστούν τον ορίζοντα μιας αριστερής αντίληψης για την πολιτική. Στο διάστημα της προεκλογικής περιόδου παροξύνθηκαν φαινόμενα που υπονομεύουν τη συλλογικότητα και τραυματίζουν την «ψυχή» της Αριστεράς. Τόσο η αδρανοποίηση των εκλεγμένων οργάνων κι η ενίσχυση εξωθεσμικών κέντρων αποφάσεων, όσο και η αποχαλίνωση του παραγοντισμού και της διγλωσσίας, έπληξαν τη δημοκρατία κι έφθειραν την αποτελεσματικότητα. Γιατί για μας η δημοκρατία δεν είναι μόνο ο πιο δίκαιος τρόπος λήψης αποφάσεων, αλλά και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος οργάνωσης της συλλογικής διάνοιας. Το «μαζί» δεν το θέλουμε μόνο για να μην καπελωνόμαστε, αλλά και γιατί «μαζί» κά-

9. ∆ημόσιος λόγος και ιδεολογική ηγεμονία

νουμε τις βέλτιστες επιλογές.

Πολλοί μας κατηγορούν ότι δεν έχουμε πολιτική συμμαχιών, εννοώντας ότι δεν βάζουμε στα ψηφοδέλτιά μας πολλούς από το προηγούμενο καθεστώς. Θεωρούν ότι ο λόγος μας είναι αφιλόξενος για όσους έρχονται από άλλες πολιτικές διαδρομές, εννοώντας ότι δεν προσαρμόζουμε το δημόσιο λόγο μας στα σχήματα που χρησιμοποιούν τα κόμματα του Μνημονίου και τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Και μας μέμφονται γιατί επιμένουμε σε «παρωχημένα σχήματα» (όπως οι τάξεις, ο διεθνισμός, ο κοινωνικός μετασχηματισμός, ο σοσιαλισμός), γιατί εξακολουθούμε να πι-

στεύουμε ότι η καπιταλιστική κρίση είναι κρίση υπερσυσσώρευσης και γιατί θεωρούμε ότι το Μνημόνιο δεν είναι μια συνωμοσία της Γερμανίας, αλλά ένα πολιτικό πρόγραμμα για τη μεταφορά του κόστους της κρίσης στους πιο φτωχούς και την επιβολή ενός μοντέλου άγριου καπιταλισμού -πρώτα στην Ελλάδα κι ύστερα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Κατά τη γνώμη μας, ορισμένα από τα προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που υπαινίσσεται η κριτική. ∆εν είμαστε ενθουσιασμένοι, για παράδειγμα, με το δημόσιο λόγο του κόμματος, ιδίως κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, γιατί πολλές φορές δανειστήκαμε το λόγο του αντιπάλου (ενίοτε και τα συνθήματα, όπως με το neallada.gr), θεωρώντας εσφαλμένα ότι έτσι γινόμαστε πιο λαϊκοί, πιο διεισδυτικοί και πιο ασφαλείς έναντι της δεξιάς και ακροδεξιάς δημαγωγίας. Στην πραγματικότητα, με έναν τέτοιο λόγο πετυχαίνουμε ακριβώς το αντίθετο: να αφήνουμε τον κόσμο μας ιδεολογικά και πολιτικά απροετοίμαστο μπροστά στον κυρίαρχο λόγο και να φαινόμαστε ως καρικατούρα του ΠΑΣΟΚ της λαϊκομετωπικής περιόδου. ∆εν πιστεύουμε ότι τα κόμματα της Αριστεράς, τα κόμματα δηλαδή του κοινωνι-

κού μετασχηματισμού, πρέπει να προσαρμόζονται στον κοινωνικό μέσο όρο και να μοιάζουν «της κοινωνίας» γενικώς. Αν υιοθετούσαμε τις απόψεις της «κοινής γνώμης», θα ήμασταν εναντίον των δημόσιων υπαλλήλων, των μεταναστών, των ομοφυλόφιλων, υπέρ του «μικρού κράτους», των ιδιωτικοποιήσεων και των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Θα είχαμε εγκαταλείψει, δηλαδή, τους λόγους, τις αξίες και του ήθους που μας έφεραν μέχρι εδώ – και, κυρίως, θα είχαμε παραιτηθεί από κάθε απόπειρα κοινωνικού μετασχηματισμού.

10. Οι εκλογές είναι παιχνίδι για μεγάλα παιδιά

Μήπως όμως αυτές οι προσαρμογές στον εθνικό μέσο όρο ήταν υποχρεωτικές ενόψει εκλογών; Κάθε άλλο. Οι εκλογές είναι μια φωτογραφία της στιγμής. Το αποτέλεσμά τους, δηλαδή, συμπυκνώνει όλα όσα κάναμε την προηγούμενη περίοδο, ακόμα και τα λάθη, τις αστοχίες, τις παραλείψεις και τις ασάφειες. Μα πάνω απ” όλα, συμπυκνώνουν τις κοινωνικές συμμαχίες που έχει οικοδομήσει ένας πολιτικός οργανισμός. Οι εκλογές λοιπόν δεν κερδίζονται κατά κύριο λόγο την προεκλογική περίοδο (όση σημασία και αν έχει μια πετυχημένη καμπάνια), αλλά την προηγούμενη. Γι” αυτό και το αποτέλεσμα δεν είναι υπόθεση των (τελικά, όχι και τόσο) «μάγων» της πολιτικής επικοινωνίας πολύ δε περισσότερο όταν τα «μαγικά» τους εδραιώνουν την πεποίθηση ότι όλοι είναι ίδιοι (αφού όλοι χρησιμοποιούν φτηνά επικοινωνιακά κόλπα για να υφαρπάξουν ψήφους) ή όταν οι ίδιοι εστιάζουν στη συντελεσμένη καταστροφή, υποβαθμίζοντας την προγραμματική μας πρόταση. Το ίδιο ισχύει, εξάλλου, και για τους «τεχνικούς» της εξουσίας, είτε στην εκδοχή τοπικών παραγόντων είτε σε εκείνη των ανώτερων διαμεσολαβητών ισχύος, από την αποκοπή του γραφείου του προέδρου ως τους απίθανους συμβούλους και την εκ μέρους τους ωμή περιφρόνηση των αξιών της Αριστεράς, όπως καταγράφηκε στις περιπτώσεις Καρυπίδη και Σαμπιχά.

11. Κριτική στη στρατηγική μας

Ας το υπενθυμίσουμε: Οι αντίπαλοί μας δεν χρησιμοποιούν απλώς κόλπα ή τη λογική του πολιτικού μάρκετινγκ. Έχουν επίσης κοινωνικές αναφορές. Απευθύνονται σε ένα μεγάλο μέρος του κεφαλαίου που κερδίζει μέσα στην κρίση, σε μεσαία στρώματα, ιδίως σε εκείνα που διασώζονται, αλλά και σε τμήματα εργαζομένων που αν και έχουν υποστεί μεγάλες ζημιές, αισθάνονται ότι η κυβέρνηση τους εξασφαλίζει μια θέση στα όρια της επιβίωσης. Στη λογική τους, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τους εγγυάται τη θέση αυτή – αντίθετα, μπορεί να τους βάλει σε νέες περιπέτειες.

Οι δικές μας κοινωνικές αναφορές δεν υποκαθίστανται από σχήματα τύπου «Ελλάδα εναντίον Μέρκελ», «ο λαός ενάντια στο μεγάλο κεφάλαιο» κ.ο.κ. Τα ίδια ισχύουν, εξάλλου, και για έναν ορισμένο σκανδαλοθηρικό-τιμωρητικό λόγο, που παραπέμπει σε σχηματισμούς (πολύ) δεξιότερα του ΣΥΡΙΖΑ.

12. Για την επόμενη μέρα: Μόνο η αριστερή γραμμή εγγυάται τη νίκη

Η μνημονιακή συγκυβέρνηση μπορεί και πρέπει να πέσει το συντομότερο. Αυτό όμως δεν πρόκειται να συμβεί με τεχνητές κρίσεις κι επικοινωνιακά τερτίπια. Εξαρτάται, αντίθετα, από τη δυνατότητά μας να ενισχύσουμε την κοινωνική δυναμική της ανατροπής και τη δικιά μας θετική προγραμματική διέξοδο. Οφείλουμε να επιμείνουμε στη μαζική αριστερή, ανοικτή και ριζοσπαστική γραμμή που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι εδώ και μπορεί να τον πάει ακόμα πιο μακριά. Στη γραμμή αυτή που παλεύει για την ανατροπή του Μνημονίου και την κυβέρνηση της Αριστεράς, αλλά που δεν θέλει το «κυβέρνηση» να πνίξει το «αριστερή». Στη γραμμή αυτή που απορρίπτει το δίπολο κομμουνιστικός δογματισμός ή προσαρμογή στο σύστημα, αποδεικνύοντάς το στην πράξη ότι μια γειωμένη ριζοσπαστική Αριστερά είναι όχι μόνο αναγκαία, αλλά απολύτως εφικτή. Στη γραμμή αυτή που μπορεί να πείσει και να εμπνεύσει του πολίτες, δείχνοντάς τους ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μια από τα ίδια, που τόσες φορές έχουν δοκιμάσει. Στη γραμμή αυτή που επιμένει ότι ο μόνος τρόπος για να νικήσουμε είναι το άνοιγμα στην κοινωνία με οδηγό το πρόγραμμα, τις αναλύσεις και τις αξίες της Αριστεράς.

Το κείμενο υπογράφουν οι: Αγαθοπούλου Ειρήνη, Αγγελοπούλου Ελθήνα, Αθανασίου Κώστας, Αθανίτη Όλγα, Αλμπάνης Γιάννης, Βωβός Παναγιώτης, ∆ιώτη Ηρώ, ∆ρίτσας Θοδωρής, Ζαχαριάς Κώστας, Θεοδωράτου Κατερίνα, Καλκανδής Πέτρος, Καραγιαννίδης Χρήστος, Καραγιώργος Βαγγέλης, Κατριβάνου Βασιλική, Κατσινοπούλου Ειρήνη, Κερσανίδης Στράτος, Κιτσαντά Λίτσα, Κνήτου Κατερίνα, Κορωνάκης Τάσος, Κουρεμπές Φάνης, Κουτσοθοδωρής Θοδωρής, Κυπριανίδου Ερμίνα, Κυρίτσης Γιώργος, Κωνσταντάτος Χάρης, Λάμπρου Πάνος, Λάσκος Χρήστος, Μαντάς Χρήστος, Μαρματάκης Κώστας, Ματσούκα Χαρά, Μπαλαούρας Μάκης, Μπαρσέφσκι Μάνια, Μπένος Αλέξης, Νικολάου Νάγια, Νοτοπούλου Κατερίνα, Παπαδάτος ∆ημοσθένης, Παπαδόπουλος Χριστόφορος, Ρήγος Άλκης, Σαπουνά Αγγέλικα, Σαμανίδης Νίκος, Σαρρής Μανώλης, Σβίγκου Ράνια, Σταματάκη Ελένη, Σταμπουλή Αφροδίτη, Στασινός Στάθης, Τζήκα ∆ανάη, Τσακαλώτος Ευκλείδης, Τσιγώνιας Νίκος, Τσίτσοβιτς Τόνια, Υδραίος Μιχάλης, Φωτίου Θεανώ Χαρίτσης Αλέξανδρος, Χονδρός Γιώργος, Χριστοδουλοπούλου Τασία.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Οι εργάτες της ΒιοΜε παράγουν αξιοπρέπεια

Ενώ η εργοδοσία ζητά να επανέλθει στη διοίκηση, οι εργαζόμενοι απαντούν δυναμικά

ι εργαζόμενοι δηλώνουν ανυποχώρητοι στις προσπάθειες της εργοδοσίας να πτωχεύσει την εταιρεία με την πρόσφατη προσφυγή της, συνεχίζουν την λειτουργία του εργοστασίου με όρους αυτοδιεύθυνσης και στοχεύουν στην εξέλιξη της πρότασης τους με στόχο την παραγωγική επαναλειτουργία του εργοστασίου.

Η εξωφρενική πρόταση της εργοδοσίας

Αιφνιδιαστικά, η διορισμένη σύνδικος της πτωχευμένης μητρικής «Φίλκεραμ Τζόνσον» με αίτηση στο ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης ζητάει ουσιαστικά να επανέλθει η προηγούμενη διοίκηση στο εργοστάσιο. «Το μόνο που προλάβαμε να κάνουμε αφού έγινε γνωστό μια μέρα πριν ήταν να μπούμε στη δικαστική αίθουσα, να κάνουμε παράσταση διαμαρτυρίας και να πάρει η δίκη αναβολή για τις 8 Ιουλίου.», λέει ο κ. Μάκης Αναγνώστου, πρόεδρος του σωματείου της ΒΙΟ.ΜΕ. και συμπληρώνει: «∆εν έχουν εμφανιστεί τρία χρόνια τώρα ούτε στα δικαστήρια που κατηγορούνταν αλλά έρχονται τώρα να κάνουν αυτή την πρόταση με στόχο να οδηγήσουν την επιχείρηση σε πτώχευση και να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις της προς τους εργαζομένους, το δημόσιο, τους προμηθευτές. Στόχος τους είναι η παραγραφή των χρεών και η απόλυση των εργαζομένων χωρίς αποζημίωση.»

Και η εξωφρενική πρόταση των εργαζομένων Εξωφρενική είναι και η πρόταση των εργαζομένων αφού κάνουν πράξη ό,τι φάνταζε αδύνατο και προωθημένο. «Η δική μας πρόταση είναι η συγκρότηση ενός νέου διοικητικού συμβουλίου από ανεξάρτητα πρόσωπα με πείρα στους τομείς τους, με σκοπό τον οικονομικό έλεγχο και την εξέταση της προηγούμενης διοίκησης ώστε να δούμε τι ακριβώς έχει γίνει και πώς μπορούμε να προχωρήσουμε από εδώ και πέρα.», εξηγεί ο κ .Αναγνώστου. Οι ίδιοι, μέσα από τις διαδικασίες λειτουργίας του σωματείου προσπάθησαν να ιδρύσουν μια ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. (Κοινωνική

Συνεταιριστική Επιχείρηση), προκειμένου να υπερβούν τα προβλήματα που εγείρονται από το ισχύον νομικό πλαίσιο και να προβούν στη διαδικασία παραγωγής. «Μέχρι στιγμής παράγουμε για όρους επιβίωσης, για να διατηρήσουμε το εργοστάσιο. Τουλάχιστον δεν έχουμε βουτήξει τρία χρόνια τώρα από τα μπαλκόνια, κρατιόμαστε.», λέει ο κ. Αναγνώστου. «Παράλληλα είμαστε σε μια διαδικασία που δειγματίζουμε προϊόντα και προσπαθούμε να πάρουμε πιστοποιητικά ώστε να εξάγουμε τα προϊόντα αυτά σε καταναλωτές ή σε συνεταιρισμούς χωρών της Ε.Ε.», συνεχίζει.

«Απευθυνθήκαμε στην κοινωνία»

αναμενόμενο δεν ήταν μαζί τους. Ήταν όμως εκεί τα κοινωνικά κινήματα, οι συνελεύσεις γειτονιάς της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο, πρωτοβάθμια σωματεία, συνδικαλιστές βάσης σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, κινηματικοί χώροι, απλός αλληλέγγυος κόσμος, ακαδημαϊκοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και η λίστα συνεχίζεται. Το παράδειγμα της εργατικής αυτοδιαχείρισης ζητά τη στήριξη της κοινωνίας και έχουν βρει τρόπο γι’ αυτό. Στο καταστατικό που έχουν υπογράψει προβλέπουν το ρόλο του «αλληλέγγυου υποστηρικτή», που με μία μικρή συνδρομή, ανταλλάξιμη με τα «αλληλέγγυα προϊόντα» του εργοστασίου, έχει δικαίωμα να ενημερώνεται για κάθε εξέλιξη, τόσο στον αγώνα όσο και στην παραγωγή, να παρακολουθεί και να παρεμβαίνει στις ανοιχτές συνελεύσεις του συνεταιρισμού και να συνδιαμορφώνει την εξέλιξη του εγχειρήματος με το δικαίωμα συμβουλευτικής ψήφου. Χτίζεται έτσι μία γέφυρα ανάμεσα στον εργατικό και τον κοινωνικό έλεγχο της παραγωγής, και δίνεται η δυνατότητα σε όλους μας να συμμετάσχουμε ενεργά στο σημαντικότερο εγχείρημα εργατικής αυτοδιεύθυνσης στη χώρα μας.» Για παραγγελίες, εγγραφές αλληλέγγυων υποστηρικτών και ενημέρωση επισκεφτείτε το site του σωματείου (biommetal.blogspot.gr)

Σκουριές: Ελεύθεροι όλοι οι κατηγορούμενοι Τα καθεστωτικά ΜΜΕ όπως ήταν και

Ερωτήματα για τη νομιμότητα των εργασιών στις Σκουριές

διαίτερα θετικές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν οι εξελίξεις των προηγούμενων ημερών στη Χαλκιδική για το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. Οι 14 κατηγορούμενοι για την υπόθεση του εμπρησμού του εργοταξίου της «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές, αφέθηκαν ελεύθεροι με τον περιοριστικό όρο της απαγόρευσης εξόδου, ενώ ένας κατηγορούμενος με κινητικά προβλήματα αφέθηκε ελεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους. Από τους συνολικά 22 κατηγορούμενους για την υπόθεση όλοι έχουν αφεθεί ελεύθεροι. ∆ύο από τους κατηγορούμενους είχαν προφυλακιστεί τον Απρίλιο του 2013 δύο μήνες μετά την επίθεση στο εργοτάξιο και αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, ενώ άλλοι δύο προφυλακίστηκαν τον Ιούλιο του 2013 και αφέθηκαν ελεύθεροι τέσσερις μήνες μετά.

Καταρρέει το κατηγορητήριο

Ο Αλέξανδρος Αδαμίδης, δικηγόρος και μέλος των επιτροπών ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, κρίνει ότι οι εξελίξεις αυτής της εβδομάδας φανερώνουν τη σταδιακή κατάρρευση του κατηγορητηρίου. «Φαίνεται ότι το κατηγορητήριο, τουλάχιστον όσον αφορά τις κατηγορίες της ανθρωποκτονίας με δόλο κατά συναυτουργία και απόπειρας βαριών σκοπούμενων βλαβών, σιγά σιγά καταρρέει.» Ο ίδιος κρίνει ότι τα στοιχεία στα οποία βασίζονται οι βαριές κατηγορίες μεταξύ των οποίων και της σύστασης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση δεν επαρκούν. «Οι κατηγορίες βασίζονται σε εικασίες και αναπόδεικτες μαρτυρίες υπαλλήλων της ασφάλειας. Κυρίως, όμως, βασίζονται σε σάρωση τηλεφωνικών κλήσεων. Η επίθεση έγινε στις 16/2, 12:30 το βράδυ το Σάββατο. Έκαναν σάρωση των κλήσεων εκείνης της ημέρας από το πρωί μέχρι το απόγευμα για να δουν ποιος μίλησε με ποιον. Οι 22 κατηγορούμενοι προέκυψαν από τη σάρωση των κλήσεων των 10 ημερών πριν και μετά την επίθεση. Εστίασαν στο ποιοι μίλησαν μεταξύ τους τη μέρα τη επίθεσης. Πρόκειται όμως για συγγενείς και συγχω-

ριανούς.» τονίζει. Για τον Α. Αδαμίδη είναι εμφανής η στοχοποίηση του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. «Όλοι οι κατηγορούμενοι συμμετέχουν στο κίνημα. Η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων συμμετέχει. Πάνω από 400 άτομα έχουν κληθεί να εξεταστούν ως μάρτυρες. Πάνω από 350 κατηγορούνται για κακουργήματα ή πλημμελήματα, ενώ έχουν ληφθεί 250 δείγματα DNA.» Για τη διαδικασία της λήψης του γενετικού υλικού επισημαίνει. «Εμείς φωνάζαμε ότι έχει γίνει μια τράπεζα δειγμάτων DNA από εκατοντάδες κατοίκους. Αυτά πρέπει σύμφωνα με τον Κώδικα να καταστραφούν.»

Παράνομες εργασίες δόμησης

Παράλληλα, ερωτήματα προκύπτουν, μετά από δημοσίευμα του ενημερωτικού site alterthess, για τη νομιμότητα των εργασιών της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, από έγγραφο της Αποκεντρωμένης ∆ιοίκησης Μακεδονίας - Θράκης και συγκεκριμένα του Τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού στις 9/7/2013, προκύπτει ότι δεν εγκρίνεται η ανέγερση από την εταιρεία βιομηχανικού κτιρίου στη συγκεκριμένη περιοχή. Ο Αλέξανδρος Αδαμίδης εξηγεί τι έχει συμβεί. «Γίνονται κάποιες εκτεταμένες εργασίες δόμησης στην περιοχή των Σκουριών. Εκεί έχει διαπιστωθεί ότι δεν έχει εκδοθεί άδεια στην «Ελληνικός Χρυσός « για τέτοιας

Ξένια Πηρούνια

φύσεως εργασία. Το Συμβούλιο της Επικρατείας με απόφαση του το 2013 για το εργοστάσιο στις Σκουριές, είχε εκδώσει απόφαση σύμφωνα με την οποία οι οικοδομικές εργασίες επιτρέπονται μόνο αν αφορούν την εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού. Οι εργασίες οικοδομικού ύψους 38 μέτρων όμως, αφορούν τη στήριξη και έναρξη οικοδόμησης εργοστασίου.» Στο ερώτημα αν πρέπει να σταματήσουν οι εργασίες στο εργοστάσιο στις Σκουριές, ο Αλέξανδρος Αδαμίδης σημειώνει. «Θεωρητικά και πρακτικά πρέπει να σταματήσουν οι εργασίες, γιατί δεν έχουν άδεια οικοδόμησης και ούτε πρόκειται να βγάλουν. Όμως δεν ξέρω τι θα κάνουν οι Επιθεωρητές Μεταλλείων. Η εταιρεία έχει μια έγκριση μεταλλευτικής δραστηριότητας από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ με βάση μια διασταλτική ερμηνεία της απόφασης του ΣτΕ. Θεωρεί ότι γίνονται εργασίες εγκατάστασης μηχανολογικού εξοπλισμού, οι οποίες είναι νόμιμες. Σε κάθε περίπτωση όποια και αν είναι η απόφαση των Επιθεωρητών θα ασκήσουμε όλα τα νόμιμα μέσα προσφυγής στο Υπουργείο όσο και στο ΣτΕ.»

“

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Όλοι οι κατηγορούμενοι συμμετέχουν στο κίνημα. Πάνω από 400 άτομα έχουν κληθεί να εξεταστούν ως μάρτυρες. Πάνω από 350 κατηγορούνται για κακουργήματα ή πλημμελήματα, ενώ έχουν ληφθεί 250 δείγματα DNA.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Παραπλανητική η μείωση των εισιτηρίων Η δυνατότητα για μετακίνηση είναι δικαίωμα και θα πρέπει να εξασφαλίζεται με το φθηνότερο δυνατό τρόπο

και έπειτα να λειτουργεί με τροφοδοτικές γραμμές. Φανταστείτε ένα κορμό με διακλαδώσεις, αντί μια τροχιά που θα ενώνει δύο πολύ απομακρυσμένες περιοχές μεταξύ τους. Με αυτόν τον τρόπο θα εξυπηρετούνται περισσότερες περιοχές. Επίσης θα πρέπει να υπάρξουν τοπικές γραμμές με mini bus και να αξιοποιηθεί ο οδικός χώρος που μένει ανεκμετάλλευτος λόγω της 30% μείωσης της μετακίνησης με Ι.Χ, που προκλήθηκε με την άνοδο της ανεργίας. Και σαφώς θα πρέπει να εστιάσουμε στην ακρίβεια και στη συχνότητα των δρομολογίων. Αυτές οι πολιτικές θα λύσουν το ζήτημα της δημόσιας μετακίνησης, όχι οι τιμές των εισιτηρίων» καταλήγει.

ι «μειώσεις» στις τιμές των εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), όπως τις εξήγγειλε ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και ∆ικτύων, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μάλλον είναι ένας παραπλανητικός όρος για αυτό που θα ισχύσει από την 1η Σεπτεμβρίου στα μέσα. Το εισιτήριο πρόκειται να είναι ενιαίο για όλα τα μέσα και να κοστίζει 1,20 €, (όπως ήδη ίσχυε για τα λεωφορεία, τα τρόλεϊ και το τραμ) από 1,40 που κόστιζε το εισιτήριο του μετρό. Ταυτόχρονα, όμως, μειώνεται η διάρκειά του από 90 λεπτά σε 70, με αποτέλεσμα σε κάποιες μεγάλες διαδρομές να χρειαστεί η ακύρωση δύο εισιτηρίων αντί ενός. «Το ενιαίο εισιτήριο είναι κάτι θετικό, γιατί ενώνει όλα τα ΜΜΜ. Από εκεί και πέρα, η τιμολόγηση είναι σαφώς λάθος, γιατί ουσιαστικά για τους επιβάτες των λεωφορείων το κόστος αυξάνεται με τη μείωση της διάρκειας του εισιτηρίου, λόγω της κατάστασης των μέσων, αλλά και πολλών διαδρομών που ξεπερνούν τα 70 λεπτά» εξηγεί στην «Εποχή» ο συγκοινωνιολόγος μηχανικός, ∆ημήτρης Αναγνωστόπουλος.

Οι μεγάλοι αδικημένοι

Οι μεγάλοι αδικημένοι της νέας τιμολόγησης πρόκειται να είναι οι κάτοχοι της μηνιαίας κάρτας λεωφορείων, τρόλεϊ, τραμ. Αφού, ναι μεν οι χρήστες του μετρό, που εξυπηρετεί συγκεκριμένες περιοχές της Αττικής μόνο, από 45 ευρώ θα πληρώνουν 30, όμως οι επιβάτες των κινητών ΜΜΜ από 20 ευρώ θα πληρώνουν και αυτοί από 1η Σεπτέμβρη 30 ευρώ, επιβαρυνόμενοι με 10 ευρώ παραπάνω το μήνα. Ο υπουργός ανέφερε πως πρόκειται μόνο για ένα 15% του συνόλου των επιβατών που θα επιβαρυνθεί από τις αλλαγές, αλλά σύμφωνα με δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών 1.230.000 μετακινούνται με λεωφορείο, 242.000 με τρόλεϊ, 50.000 με τραμ, ενώ με το μετρό 668.000 και 310.000 με τον ηλεκτρικό, λιγότεροι είναι, δηλαδή, οι επωφελούμενοι από τη μείωση. Ενώ υπενθυμίζε-

“

ται πως από το 2009 έχουν σημειωθεί αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων σύνολο 65%, οπότε η μείωση του 14%, μάλλον δεν θα έπρεπε να ονομαστεί μείωση, αλλά μια πρώτη, μικρής τάξεως, αποκατάσταση της τιμής.

Χρειάζονται αλλαγές στην πολιτική

«Η δυνατότητα για μετακίνηση είναι δικαίωμα των πολιτών και θα πρέπει να εξασφαλίζεται από το κράτος με το φθηνότερο δυνατό τρόπο. Τα ΜΜΜ αποτελούν μια υπηρεσία απαραίτητη για τη λειτουργία της πόλης και δεν θα πρέπει να σχεδιάζεται με βάση τους νόμους της αγοράς η τιμολόγησή τους. Η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουμε στον σχεδιασμό τους δεν πρέπει να αφορά το κόστος των εισιτηρίων, αλλά το πώς θα δημιουργηθεί ένα εξυπηρετικό δίκτυο που θα φέρει κι άλλους επιβάτες, όχι με στόχο το άμεσο κέρδος χρημάτων» θέτει τις βάσεις της συζήτησης που θα έπρεπε να γίνει γύρω από τη δημόσια μετακίνηση ο ∆ημήτρης Αναγνωστόπουλος. Ενώ συνεχίζει καταθέτοντας κάποιες προτάσεις για το πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό. «∆εν θα πρέπει να κινούμαστε στη λογική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, αλλά αντίθετα θα έπρεπε να επιδοτούμε τα ΜΜΜ. Αυτό που συμβαίνει, δηλαδή, σε όλον τον κόσμο, μόνο που εδώ αν μιλήσουμε για κάτι τέτοιο το αντιμετωπίζουμε σαν έλλειμμα. ∆εν αντιλαμβανόμαστε πως από την επιδότηση των μέσων υπάρχουν έμμεσα οικονομικά οφέλη και άλλου είδους επίσης ωφέλειες, όπως μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, των τροχαίων ατυχημάτων, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ταχύτερη μετακίνηση για τους εργαζομένους κτλ». Ταυτόχρονα περιγράφει ένα σύντομο σχεδιασμό των ΜΜΜ που θα καθιστά τη δημόσια μετακίνηση ελκυστική στους επιβάτες και θα οδηγήσει στην ανάπτυξή της. «Ένα δίκτυο πρέπει να έχει βασικές γραμμές κορμού και από εκεί

Το ενιαίο εισιτήριο είναι κάτι θετικό, γιατί ενώνει όλα τα ΜΜΜ. Από εκεί και πέρα, η τιμολόγηση είναι σαφώς λάθος, γιατί ουσιαστικά για τους επιβάτες των λεωφορείων το κόστος αυξάνεται.

Επικοινωνιακό τέχνασμα

«Στις επικοινωνιακές κινήσεις εντυπωσιασμού, που στην πραγματικότητα αποτελούν κενό γράμμα σε βάρος των εργαζομένων και των ανέργων, επιμένει η κυβέρνηση. Σειρά, τούτη τη φορά, στους τακτικισμούς του υπουργείου Μεταφορών, παίρνει η τιμή του εισιτηρίου στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, με τον κ. υπουργό να εμπαίζει, με τις εξαγγελίες, το επιβατικό κοινό, όπως αντίστοιχα έγινε και στην περίπτωση των διοδίων. Η πολυδιαφημιζόμενη «μείωση» της τιμής του εισιτηρίου στην πραγματικότητα ακριβαίνει τη μετακίνηση των πολιτών. Με τις εξαγγελίες του υπουργείου Μεταφορών θα προκύψει ουσιαστική αύξηση ανά λεπτό μετακίνησης (από 0,0155 ευρώ γίνεται 0,0171 ευρώ), ενώ η σημαντικότερη συνέπεια του νέου ενιαίου εισιτηρίου είναι η εκτίναξη της τιμής της κάρτας απεριορίστων διαδρομών σε τρόλεϊ, λεωφορεία και τραμ καθώς καταργείται και ενσωματώνεται στη μία και ενιαία κάρτα απεριορίστων διαδρομών για όλα τα ΜΜΜ, που θα κοστίζει 30 ευρώ. Αυτό σημαίνει αύξηση τουλάχιστον δέκα ολόκληρα ευρώ, σε σχέση με το σημερινό κόστος των 20 ευρώ. Το μέτρο αυτό επιβαρύνει το κόστος μετακίνησης των λαϊκών στρωμάτων, που επέλεγαν να μετακινούνται με λεωφορεία, τρόλεϊ και τραμ λόγω ακριβώς της σχετικά μέχρι σήμερα φθηνής τιμής της μηνιαίας κάρτας. Σε κάθε περίπτωση θα χαιρετίζαμε την μείωση της τιμής του εισιτηρίου, αν βέβαια ήταν πραγματική και όχι επικοινωνιακό τέχνασμα. Θα αναμέναμε μέτρα ανακούφισης της μετακίνησης τουλάχιστον των ανέργων. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει σε φθηνές και ασφαλείς δημόσιες μεταφορές στην υπηρεσία του λαού» δήλωσε η Ευγενία Ουζουνίδου. Τζέλα Αλιπράντη

∆ωρεάν μετακίνηση για τους άνεργους

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά στο υπουργείο Εργασίας, τη ∆ευτέρα στις 11:00 έχει προγραμματιστεί από πρωτοβουλίες ανέργων και συλλογικότητες προκειμένου να διεκδικήσουν τη δυνατότητα δωρεάν μετακίνησής τους με την επίδειξη της κάρτας ανεργίας.

18ο Αντιρατσιστικό φεστιβάλ Αθήνας

4, 5 και 6 Ιουλίου 2014 στην Πανεπιστημιούπολη των Ιλισίων

επίθεση που δέχεται η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία από τους κυρίαρχους φαντάζει πιο άγρια από ποτέ. Οι πολιτικές επιλογές των μνημονίων και του αυταρχισμού οδηγούν τους ντόπιους και μετανάστες εργαζόμενους και εργαζόμενες από κοινού με τη νεολαία στην εξαθλίωση. Απολύσεις, φτώχεια, ανεργία και τρομοκρατία είναι συνήθεις εικόνες που συνθέτουν την πραγματικότητά μας, φόβος, ανασφάλεια και ματαίωση είναι τα κοινά αισθήματα που βιώνουμε όλο και συχνότερα εμείς «οι από τα κάτω». Οι επιθέσεις των φασιστών σε οποιονδήποτε διαφέρει από τους ίδιους και τα νοσηρά τους πρότυπα σε χρώμα, γλώσσα, ιδεολογία, ταυτότητα φύλου και σεξουαλικό προσανατολισμό συμπληρώνουν το φόντο της αντικοινωνικής κυβερνητικής πολιτικής που απαξιώνει τις ζωές μας. Την ίδια στιγμή, κράτος και κυβέρνηση συνεχίζουν την πολιτική των άγριων διακρίσεων, αρνούνται άσυλο στους πρόσφυγες, ιθαγένεια στα παιδιά, νομιμοποίηση στους μετανάστες. Αντιθέτως, χτίζουν στρατόπεδα συγκέντρωσης της ντροπής για «ξένους» –με «αρκετό χώρο» για …ντόπιους τοξικοεξαρτημένους, αστέγους και οποιονδήποτε μπορεί στο μέλλον να «ενοχλεί». Ταυτόχρονα, χιλιάδες μετανάστες εγκλωβίζονται αβοήθητοι στην πόλη μας και στη χώρα, ενώ εκατοντάδες άλλοι οδηγούνται στο θάνατο στα σύνορα και ανοιχτά στη θάλασσα απ’ τις πολιτικές και τα κατασταλτικά όργανα της ΕΕ. Μιας ΕΕ στην οποία ενισχύονται επικίνδυνα τα ακροδεξιά μορφώματα και αναδύονται τα νεοναζιστικά. Κόντρα στη ζοφερή πραγματικότητα, οι σπουδαίες κοινωνικές αντιστάσεις και διεργασίες που συμβαίνουν γύρω μας, εκφράζουν με ένα «βουβό» αλλά εκρηκτικό τρόπο τη δύναμή μας και την ελπίδα μας. Απ’ τα μεγάλα γεγονότα αντίστασης και οργής που ακολούθησαν το κλείσιμο της ΕΡΤ, το πλατύ αντιφασιστικό κίνημα μετά τις χρυσαυγίτικες δολοφονίες των Π. Φύσσα και Σ. Λουκμάν, το κίνημα στις Σκουριές και τον ηρωικό αγώνα των καθαριστριών σύμβολο πείσματος και αξιοπρέπειας για όλους μας μέχρι τα εκατοντάδες αυτοργανωμένα εγχειρήματα στις γειτονιές, τους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους, τις δομές αλληλεγγύης, τις αντιφασιστικές πρωτοβουλίες του κέντρου και των συνοικιών το αντι-παράδειγμα είναι πάντα εδώ να μας εμπνέει. Στον απόηχο των αγώνων για αλληλεγγύη, ισότητα, αξιοπρέπεια συμμετοχή το 18ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Αθήνας φαντάζει μια μεγάλη, φωτεινή γιορτή σε μια πόλη που αρνείται να βυθιστεί στα σκοτάδια του Μεσαίωνα. Ένα φεστιβάλ πλούσιο τόσο σε φυλετική και πολιτισμική πολυχρωμία όσο και σε πολιτικές εκδηλώσεις. Θα είμαστε όλοι και όλες εκεί.

ΑΚΤΕΣ ΩΡΑ ΜΗ∆ΕΝ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Το εγκληματικό νομοσχέδιο προ των πυλών

νώ αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή, ίσως και αυτή την εβδομάδα το οικολογικά εγκληματικό νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τίτλο «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας», συγκροτήθηκε πανελλαδικό δίκτυο με τη δηλωτική επωνυμία «Ακτές ώρα μηδέν» με σκοπό να αποτραπεί η ψήφισή του. Στα γραφεία του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος (Καλλιδρομίου 30 & Ζωοδόχου Πηγής, ΤΚ 114 73, τηλ. & φαξ: 382-3850, email: info@environ-sustain.gr) πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη Τετάρτη συγκέντρωση 100 περίπου εκπροσώπων επιστημονικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων και φορέων, οι οποίοι ανακοίνωσαν τη δημιουργία του δικτύου. Η αίθουσα ήταν κατάμεστη και οι προτάσεις για δράσεις και πρωτοβουλίες πάρα πολλές και ποικίλες. Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου γνωστή νομικός του δικαίου περιβάλλοντος Μαρία Καραμανώφ, συντόνισε τη συζήτηση, που κατέληξε στην επιλογή μιας συντονιστικής επιτροπής και αποφάσισε σειρά δράσεων και εκδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό για ενημέρωση και κινητοποίηση των πολιτών. Ως κεντρικό σύνθημα – αρχή του δικτύου ορίσθηκε ότι η βιώσιμη ανάπτυξη, η σωτηρία των αιγιαλών από την άγρια ανοικοδόμηση και η διατήρηση της ελεύθερης πρόσβασης στις ακτές αποτελεί δημόσιο συμφέρον το οποίο βρίσκεται πάνω από κάθε κομματική προτί-

μηση. Το δίκτυο είναι ανοιχτό. Πολίτες και οργανώσεις καλούνται: * Να ενώσουν τη φωνή τους με τις αντιδράσεις πολιτών και φορέων που ήδη σε αριθμό 143.730 και πλέον ζήτησαν την απόσυρση του νομοσχεδίου, υπογράφοντας στο: secure.avaaz.org. * Να υπογράψουν και διαδώσουν το ψήφισμα της 15ης/5/2014, στο μέιλ: info@environ-sustain.gr.

«240 χλμ για τον αιγιαλό»

∆ράση για την προστασία των αιγιαλών διοργανώνεται από τη «Συντονιστική Υπερμαραθωνίου 240 χλμ για τον αιγιαλό» με τη συνδρομή και του ρ/σ «Κόκκινο 105,5». Πρόκειται για τον υπερμαραθώνιο 5 ημερών που θα ξεκινήσει από τον αρχαιολογικό χώρο στα Ίσθμια Κορινθίας στις 5/7 και θα καταλήξει στον Μαραθώνα στις 12/7. Έχουν προγραμματιστεί δρώμενα σε προκαθορισμένες στάσεις, αλλά ελπίζεται ότι θα υπάρξουν και αυθόρμητες πρωτοβουλίες πολιτών ή κινήσεων. Η «Επιτροπή Αγώνα για το Ελληνικό» καλεί σήμερα Κυριακή, στις 7.30μ.μ., συνέλευση στην παραλία του Αγ. Κοσμά, με θέμα: απολογισμός, ενημέρωση, οργάνωση αντιστάσεων.

W.W.F.: Απέχει έτη φωτός από το δέον

Τελική λύση για τους αιγιαλούς

«Η

Θεοδότα Νάντσου: Αδιανόητα εγκληματικό νομοσχέδιο για το φυσικό μας πλούτο

χώρα έχει ανάγκη από ένα πραγματικά σαφές, αποτελεσματικό, εφαρμόσιμο και απαραίτητα προστατευτικό νομοσχέδιο για την παράκτια ζώνη, με επιστημονικά κριτήρια. Το κείμενο που τέθηκε σε διαβούλευση απέχει έτη φωτός από αυτό. Θα περιμένουμε όμως να δούμε τα επόμενα βήματα του υπουργείου», δήλωσε μετά τη συνάντηση, ο διευθυντής του WWF Ελλάς, ∆ημήτρης Καραβέλλας. Η επικεφαλής περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF, Θεοδότα Νάντσου, συμπλήρωσε: «Η κακή εφαρμογή ή η πολυδιάσπαση των αρμοδιοτήτων για τη διαχείριση του αιγιαλού σίγουρα δεν αποτελεί δικαιολογία για την υποβάθμιση του πλαισίου αυτού. Κάθε κρίση είναι πρόκληση για να διορθωθούν τα λάθη του παρελθόντος. Ένα πραγματικά καλό θεσμικό πλαίσιο για τον αιγιαλό θα έπρεπε να δώσει έμφαση στη σωστή οριοθέτηση αιγιαλού, παραλίας και όχθης, να σημάνει επιτέλους την εκκίνηση για τις κατεδαφίσεις αυθαιρέτων και τις εισπράξεις των ανυπολόγιστων εκατομμυρίων ευρώ που χάνει το ∆ημόσιο από τα αναλογούντα πρόστιμα και να αντιμετωπίσει την παράκτια ζώνη ως πράσινη υποδομή για το μέλλον. Καλούμε τους βουλευτές να αναλάβουν διακομματική πρωτοβουλία, ώστε αυτό το αδιανόητα εγκληματικό για το φυσικό μας πλούτο νομοσχέδιο του υπουργού Οικονομικών να μην κατατεθεί ποτέ στη Βουλή».

“

Καταστροφή του παράκτιου πλούτου

Με το νομοσχέδιο «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας», η κυβέρνηση επιδιώκει, μεταξύ άλλων, τα εξής αδιανόητα που απειλούν να καταστρέψουν το μοναδικό μας παράκτιο και παρόχθιο πλούτο: * Νομιμοποιεί επιχειρηματικής χρήσης αυθαίρετα και καταπατήσεις έναντι τιμήματος και δίχως ουσιαστική εκτίμηση περιβαλλοντικής επίπτωσης. Επιτρέπει την ολοκληρωτική κατάληψη παραλιών από επιχειρηματικές εκμεταλλεύσεις. * Καταργεί στην πράξη τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του αιγιαλού και θέτει στη διακριτική ευχέρεια του ιδιοκτήτη του ακινήτου να «αφήσει σε κοινή χρήση το τμήμα του που καταλαμβάνεται από τη ζώνη παραλίας». * Αφήνει εκτός προστασίας την παρόχθια ζώνη πολλών και μεγάλων λιμνών, τις οποίες χαρακτηρίζει ως «μικρές» και οι περισσότερες από τις οποίες αποτελούν πολύτιμο οικολογικό πόρο. * Καθιστά προαιρετική τη χάραξη παραλίας, υποβαθμίζοντας έτσι σοβαρά την οριοθέτηση της ζώνης προστασίας και τη διαπίστωση παρανομιών και καταπατήσεων. * Αγνοεί τον προ τριετίας νόμο για τη βιοποικιλότητα που επιβάλλει την οριοθέτηση και προστασία της «κρίσιμης παράκτιας ζώνης». •

Καλούμε τους βουλευτές να αναλάβουν διακομματική πρωτοβουλία, ώστε αυτό το αδιανόητα εγκληματικό για το φυσικό μας πλούτο νομοσχέδιο του υπουργού Οικονομικών να μην κατατεθεί ποτέ στη Βουλή.

Του Κώστα Μερκουράκη*

Είναι ωραίο να προσφέρεις «ανάπτυξη». Ειδικά όταν κατορθώνεις κι επιλέγεις εκείνη την «ανάπτυξη» που ταιριάζει τέλεια σε ιθαγενείς. Και πιο ωραίο να προσφέρεις «ανάπτυξη» με προσεγμένο περιτύλιγμα. Για να μπορούν οι ιθαγενείς να την δέχονται χωρίς δεύτερη σκέψη. ίγο πριν την κορύφωση της αργίας του Πάσχα, κι αφού έχει ολοκληρωθεί το ξεπούλημα του Ελληνικού είδε το φως της δημοσιότητας το «νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς», αλλά αποσύρθηκε υπό το φόβο αντιδράσεων. Προσωρινά. Μέχρι να περάσει η τριπλή κάλπη των εκλογών. Τώρα, πράγματι, έρχεται ξανά στο προσκήνιο. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που αγκαλιάζει ή θα αγκαλιάσει εγχειρήματα και μελλοντικές εμπνεύσεις τύπου ΤΑΙΠΕ∆ ή «Αττικό Παράκτιο Μέτωπο» και που ανοίγει την πόρτα στην επικίνδυνη επιχειρηματική «αξιοποίηση» των αιγιαλών, σ’ ολόκληρη τη χώρα. Ενδεικτικά: * Καταργούνται τα όρια παραχώρησης χρήσης αιγιαλού (ομπρέλες – ξαπλώστρες). Επιτρέπεται η παραχώρηση θαλάσσιου ή λιμναίου χώρου για τοποθέτηση πλωτών εξεδρών (μέχρι 150 τμ) για την εξυπηρέτηση πολιτιστικών ή ψυχαγωγικών σκοπών. * ∆ιευκολύνεται η δημιουργία μόνιμων κατασκευών από ιδιώτες για επιχειρηματικούς σκοπούς αν «κρίνεται απολύτως απαραίτητη για την επίτευξη του επιχειρηματικού σκοπού» από τον γ.γ. Αποκεντρωμένης ∆ιοίκησης. Για τον ίδιο λόγο επιτρέπεται το μπάζωμα θαλάσσιων χώρων (μπορούν να επιχωματωθούν μέχρι 5 τμ, για κάθε κλίνη που διαθέτει η όμορη τουριστική μονάδα). *Το σχέδιο νόμου προβλέπει, επίσης, τη δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών που βρίσκονται στον αιγιαλό και την παραλία για επιχειρηματικούς σκοπούς, ενώ τέλος, στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών έχουν αφαιρεθεί οι ρητές αναφορές στην υποχρέωση ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στον αιγιαλό, καθώς και η απαγόρευση της παραχώρησης της αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας.

Μοντέλο δοκιμασμένο και απορριπτέο

Η βρετανική εφημερίδα «Guardian» σε σχετικό ρεπορτάζ αναφέρει πως το νομοσχέδιο απειλεί «μια από τις πιο παρθένες ακτογραμμές ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου», προωθώντας τη χαοτική ανάπτυξη των ακτών της Ιταλίας και της Ισπανίας. Ο διευθυντής του WWF Ισπανίας –χώρα η οποία έχει οικοδομήσει πάνω από το 70% της ακτογραμμής της– απηύθυνε έκκληση στους έλληνες υπουργούς να «μην καταστρέψετε τις ακτές σας όπως εμείς». Στην Ελλάδα η είδηση περνά στα ψιλά των περισσότερων συστημικών εφημερίδων. Έχουμε να κάνουμε με ένα μοντέλο που άλλες χώρες (Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία) εφάρμοσαν επί δεκαετίες και πλέον έχουν απορρίψει ως τρομακτικά ζημιογόνο. Γιατί πέρα από το οικολογικό, τίθεται και το οικονομικό (φούσκα ακινήτων, απώλεια ελκυστικότητας με επιπτώσεις και στη σταθερότητα και στην ποιότητα του τουρισμού), αλλά και το κοινωνικό ζήτημα, καθώς χάνεται η δωρεάν, ανεμπόδιστη πρόσβαση στις παραλίες. Όμως, δεν χρειάζεται να πάμε μακριά. Αρκεί να ρωτήσετε τους νεότερους σε ηλικία κατοίκους της Καλλιθέας ή του Μοσχάτου, να σας πουν αν αισθάνονται πως η πόλη τους διαθέτει παραλία. Η «Αττικό Παράκτιο Μέτωπο» δείχνει τον δρόμο, το ξεπούλημα του Ελληνικού δίνει τον τρόπο. Κάπως έτσι, φτιάχνουν τα νέα «the place to be», γράφουν (και) το νέο παράκτιο success story.

* ∆ημοτικός σύμβουλος στο δήμο Παλαιού Φαλήρου.

∆ΙΑΛΟΓΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Το συναρπαστικό προεκλογικό ταξίδι Η εμπειρία στον δήμο Ερυμάνθου

ταν πρωτοσυζητήθηκε το ενδεχόμενο συμμετοχής μας στις δημοτικές εκλογές στον ∆ήμο Ερυμάνθου, μας κυρίευσε όλους αμηχανία. Υπήρξαν μάλιστα και συντροφικές ‘’φωνές’’ -καλοπροαίρετες θα ελεγα- που υποστήριξαν πως η συμμετοχή μας στην συγκεκριμένη περιοχή, ισχυρό ‘’κάστρο’’ του ΠΑΣΟΚ, θα κατέγραφε ισχνά ποσοστά που ίσως να επηρέαζαν και τις επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ στις περιφερειακές αλλά και στις ευρωεκλογές. Προτάθηκε μάλιστα να συμπορευτούμε με τον σημερινό δήμαρχο, γέννημα-θρέμμα του ισχυρού ΠΑΣΟΚ τον οποίο έπρεπε να αντιπαλέψουμε. Τίποτα όμως, από όσα οι σύντροφοι φοβόντουσαν, δεν συνέβη. Ο ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές κατέγραψε υψηλά ποσοστά και η δική μας δημοτική παράταξη, με χαμηλότερο ποσοστό, απέκτησε, για πρώτη φορά, ‘’φωνή’’ στο νέο ∆ημοτικό Συμβούλιο! Ο ΣΥΡΙΖΑ μετείχε στις εκλογές του ∆ήμου Ερυμάνθου, με το σχήμα «Νέα Πορεία για τον Ερύμανθο», γνωστοποιώντας την απόφαση, μόλις στις 19 Μαρτίου. Σε περίπου 25 μέρες καταφέραμε να ‘’στήσουμε’’ ψηφοδέλτιο, με αρκετά κενά σε τοπικούς εκπροσώπους. Άνθρωποι ντόπιοι, του μόχθου και της καθημερινής μάχης για την επιβίωση, όλων των ηλικιών και των δύο φύλων, όχι απαραίτητα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, μας εμπιστεύθηκαν και τους εμπιστευόμαστε. Με εντατικούς ρυθμούς, κάναμε προεκλογικές περιοδείες στο διάστημα που απέμεινε καταγράφοντας στις εκλογές ποσοστό 7.64%.

Σε αυτόν τον δίμηνο συναρπαστικό προεκλογικό αγώνα ΄΄οργώσαμε’’ στην κυριολεξία την ελληνική ύπαιθρο, επισκεφτήκαμε δύο και τρεις φορές τα χωριά και τις κωμοπόλεις και μάλιστα μετά τις 8.30-9.00 το βράδυ αφού τότε τελείωνε το άρμεγμα και οι ντόπιοι ήσαν ελεύθεροι από τις δουλειές τους, για να πάνε στο καφενείο του χωριού. Συζητήσαμε μαζί τους, μάθαμε τα προβλήματα κάθε περιοχής και τα συμπυκνώσαμε ως διεκδικήσεις στο πρόγραμμά μας.

Αποκτήσαμε φωνή και μάτι

Σε αυτό το διάστημα αναδείξαμε αρκετά προβλήματα της περιοχής που αφορούσαν στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Αναδείξαμε και τοπικά ζητήματα όπως το κατεστραμμένο οδικό δίκτυο, η έλλειψη χώρων αναψυχής των νέων, η ανυπαρξία έστω μίας παιδικής χαράς, στα περισσότερα χωριά αλλά και στις κωμοπόλεις, η έλλειψη διαδημοτικής συγκοινωνίας, η αδυναμία πρόσβασης στο διαδίκτυο αλλά και η αδυναμία

Ο επόμενος κύκλος

τηλεθέασης ακόμη και των τοπικών καναλιών της Πάτρας! Προκαλέσαμε τους άλλους υποψήφιους να τοποθετηθούν στον κίνδυνο να κλείσουν τα δύο Κέντρα υγείας της περιοχής, της Ερυμάνθειας και της Χαλανδρίτσας αλλά απόκριση δεν πήραμε. «Βιώσαμε» ωστόσο από μαρτυρίες συγχωριανών μας, όλο το παρασκήνιο των εκλογών, με τους ποικιλότροπους εκβιασμούς με τις εξυπηρετήσεις της τελευταίας στιγμής από τα «πρωτοπαλίκαρα» του ∆ημάρχου και τους αντιδημάρχους. Ανακαλύψαμε στην «∆ιαύγεια» τη φάμπρικα αναθέσεων του ∆ημάρχου σε μικροεργολαβίες αλλά και μικροπρομήθειες! Το αποκορύφωμα βέβαια της, ερευνητέας από τους αρμόδιους επιθεωρητές, διαχείρισης του ∆ημάρχου, αποτελεί η πρόσληψη και αμοιβή ως ειδικού συνεργάτη του, επί 4 χρόνια πρώην δημάρχου ∆ύμης και σημερινού υποψηφίου δημάρχου ∆υτικής Αχαϊας με την στήριξη της Ν∆ και της ∆ΗΜΑΡ...

Η διαχείριση του φράγματος

Βέβαια, το μεγαλύτερο ζήτημα της περιοχής που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο ∆ήμος Ερυμάνθου -και με την δική μας παρουσία αυτή την φορά- είναι η διαχείριση του Φράγματος Πείρου-Παραπείρου και της διάθεσης του νερού που εποφθαλμιούν αρκετοί ιδιώτες, μεταξύ των οποίων η ΒΙΠΕ που σήμερα έχει περιέλθει στην τράπεζα του κ. Σάλλα. Κι η θέση μας έχει διατυπωθεί ξεκάθαρα: Το νερό

τις εκλογές του 2014 η Αριστερά κατόρθωσε να σταθεροποιήσει τα ερείσματα που κατέγραψε στις εκλογές του 2012. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως δεν μπορεί να πορευτεί ούτε με τον αναχωρητισμό του ΚΚΕ, ούτε με την αυτοαναφορικότητα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Βέβαια, στις ευρωεκλογές πέτυχε μια νίκη τεσσάρων μονάδων και κέρδισε τη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας και την περιφέρεια των Ιονίων, ενώ πάλεψε για τον ∆ήμο της Αθήνας και κέρδισε πάρα πολλούς δήμους ιδιαίτερα στη Β’ Αθηνών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αριστερά, για πρώτη φορά, αναδεικνύεται ως μεγαλύτερο ελληνικό κόμμα, αλλά όχι επειδή αύξησε τη δύναμή της από το 2012, αλλά επειδή οι αντίπαλοί της έχασαν περίπου το ένα τρίτο της επιρροής τους ( Ν.∆. και ΠΑ.ΣΟΚ ). Ο άθλος του 27% του 2012 που επικυρώθηκε το 2014 είναι θετικότατος αλλά δεν μεταφράζεται σε καθαρή κοινωνική πλειοψηφία. Προκύπτει λοιπόν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι ένα πολιτικό κόμμα που δεν έχει ριζώσει στην κοινωνία και δεν έχει ένα σχέδιο πολιτικής «ηγεμονίας». Είναι ένα κόμμα ασθενές, ένα κόμμα συγκυρίας, το οποίο συμπιέζεται από τις μνημονικές δυνάμεις και την άνοδο του φασισμού. Οι αυτοδιοικητικές εκλογές απέδειξαν ότι δεν έχει αποκτήσει βαθιές ρίζες στην κοινωνία. Ουσιαστικά εισπράττει ψήφο διαμαρτυρίας, ψήφο «επισφαλή» και όχι ψήφο «ταύτισης», χωρίς να μπορεί να ηγεμονεύσει πολιτικά.

Ανάγκη συλλογικής ταυτότητας

Για να ανατρέψει αυτή την κατάσταση, θα πρέπει – καταρχήν - να αντιμετωπίσει τις υποκειμενικές του αδυναμίες και να αποκτήσει «συλλογική ταυτότητα». Εξάλλου, είναι γνωστό ότι, η «ταυτότητά» του δεν είναι σήμερα συλλογική αλλά συγκροτείται από επιμέρους «τάσεις» και πρόσωπα που έχουν και προσω-

είναι κοινωνικό αγαθό και δεν μπορεί να εμπορευματοποιηθεί. Οφείλει ο ∆ήμος να πρωτοστατήσει στην σύσταση διαδημοτικού φορέα διαχείρισης του νερού και την φροντίδα του φράγματος, ως έργου εθνικής εμβέλειας, να την αναλάβει το κράτος και το αρμόδιο υπουργείο. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι, από την επαφή μας με τον κόσμο της υπαίθρου, γινόμαστε όλο και πιο σοφοί, πιο πλούσιοι πολιτικά και διαπιστώνουμε πώς οι άνθρωποι που ζούν έξω από τις πόλεις, βλέπουν τις αυτοδιοικητικές εκλογές με ‘’άλλο μάτι’’, προτάσσοντας την συγγένεια και την τοπική φιλία, αλλά και τον λόγο που έχουν δώσει, για στήριξη, στον συγχωριανό τους. Τι απομένει; Απλά,να δημιουργήσουμε σταθερούς και διαρκείς δεσμούς με τους ανθρώπους της υπαίθρου που αγωνιούν και για τον τόπο τους και για την Ελλάδα γενικότερα αλλά τις ∆ημοτικές εκλογές τις συνδέουν περισσότερο με το ‘’προσωπικό’’ και λιγότερο με το πολιτικό, με την έννοια που το βλέπουν όσοι ζούν σε αστικά κέντρα. Πρέπει δηλαδή να δείξουμε, εμείς ως αριστεροί, πώς εκείνο που προέχει δεν είναι η προσωποποίηση της πολιτικής, αλλά η πολιτικοποίηση της καθημερινότητας και των προσώπων που ασχολούνται με τα αυτοδιοικητικά ζητήματα. Τάκης Γεωργακόπουλος ∆ημοτικός Σύμβουλος Ερυμάνθου Αχαϊας (από 1-9-14) με τον συνδυασμό ‘’Νέα Πορεία για τον Ερύμανθο’’

συγκροτεί, το κόμμα των τάσεων, των συνιστωσών και των «μηχανισμών». Ενώ το κόμμα των μελών είναι ακόμα ζητούμενο.

Κόμμα μελών

πικές στρατηγικές. Έχουν εμπλακεί σε έριδες. Στοιχίζονται σε μηχανισμούς που εκλέγουν και ελέγχουν όργανα, και βέβαια δεν ανοίγονται στην κοινωνία και δεν εμπνέουν αίσθημα εμπιστοσύνης ως πολιτικό προσωπικό. Χρειάζεται λοιπόν, συλλογική «διεύθυνση», ικανή να συνθέτει και να παράγει πολιτική. Η «συνελευσιακή» λειτουργία της Κ.Ε. και των Ν.Ε. η «ζυμωτική» λειτουργία των Συντονιστικών, τα διάφορα κέντρα «εξουσίας» (βουλευτές), δεν βοηθούν στην οικοδόμηση στέρεων σχέσεων με την κοινωνία, αλλά σίγουρα ευνοούν τα φαινόμενα παραγοντισμού. Σίγουρα, οι φιλοδοξίες είναι θεμιτές, αλλά αυτό το κόμμα δεν μπορεί να ικανοποιεί όλες τις ατομικές φιλοδοξίες και επιδιώξεις που πολλές φορές έχουν και την «τασική» κάλυψη. H πολιτική διαπάλη στο εσωτερικό του έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά πολυτασικού ανταγωνισμού με τακτικισμούς και μικροπολιτικές. Αυτά τα χαρακτηριστικά εμφανίστηκαν και στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Αυτός ο ριζοσπαστικός φατριασμός με τα φιλελεύθερα μικροαστικά χαρακτηριστικά, πρυτανεύει και

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο. Αυτό το κόμμα που ο λαός – για την ώρα –αφουγκράζεται, αν θέλει να προχωρήσει θα πρέπει να μετατραπεί επιτέλους, σε κόμμα μελών με : ενιαίο λόγο, συλλογική ηγεσία και πειστικό κοινωνικό και οικονομικό πρόγραμμα ανατροπής. Μετά τη χαρούμενη διαπίστωση της «πρωτιάς» και της φαντασιακής «εξύμνησης», χρειάζεται δράση και εξωστρέφεια. Η ανατροπή δεν θα έρθει περιμένοντας τις επόμενες εκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να βγάλει τις δυνάμεις του από την αδράνεια, και τον παραγοντισμό. Να σχεδιάσει ένα αυθεντικό «ηγεμονικό σχέδιο». Όχι ένα σχέδιο «επιρροής ή προπαγάνδας», αλλά μια διαρκή κινητοποίηση και ένα ευρύ κοινωνικό μέτωπο. Εξάλλου η ιστορία δείχνει, ότι χωρίς την ύπαρξη ενός ισχυρού και μαζικού κινήματος, καμία σημαντική αλλαγή δεν πραγματοποιείται ούτε στο κράτος ούτε στην κοινωνία. Το ζητούμενο είναι, ένα νέο άνοιγμα στην κοινωνία με ενιαίο λόγο, συλλογική ηγεσία και ρεαλιστικό και ριζοσπαστικό σχέδιο εξόδου από την πολύπλοκη κρίση στην οποία βρίσκεται ο λαός. Ας μην ξεχνούμε εξάλλου ότι, στις πιο δύσκολες στιγμές, ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ αγνόησε τους «μηχανισμούς» και αυτοοργανώθηκε κινηματικά. Με «ψύχραιμο ριζοσπαστισμό» θα πρέπει να κλείσει ο εσωστρεφής κύκλος και να ανοίξει ένας εξωστρεφής κύκλος ανασυγκρότησης και γείωσης στην κοινωνία. Σήφης Φανουράκης αρχιτέκτονας

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Κινητοποιήσεις κρατουμένων ενάντια στις φυλακές υψίστης ασφαλείας

ε κινητοποιήσεις εν μέσω καλοκαιριού μπαίνουν οι κρατούμενοι των ελληνικών φυλακών μετά την κίνηση του υπουργείου ∆ικαιοσύνης να φέρει αιφνιδιαστικά το νομοσχέδιο για τη δημιουργία φυλακών υψίστης ασφαλείας –το οποίο είχε θαφτεί υπό το φόβο των αντιδράσεων μετά τη δολοφονία Καρέλι– στο 1ο θερινό τμήμα της Βουλής. Το νομοσχέδιο το οποίο προβλέπει τη μεταφορά για δέκα χρόνια συγκεκριμένων κρατουμένων (ακόμη και υποδίκων!) με βάση το αδίκημά τους σε μια φυλακή εντός της φυλακής και σε καθεστώς απομόνωσης όπου η επικοινωνία τους θα είναι περιορισμένη, δεν θα χορηγούνται άδειες, δεν θα εφαρμόζονται εκπαιδευτικά προγράμματα και δεν θα υπάρχει δυνατότητα εργασίας (και άρα ευεργετικού υπολογισμού του χρόνου έκτισης ποινής) συζητήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην ειδική επιτροπή και αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου.

Η στάση των κομμάτων

Πολλές και σε κάποιες περιπτώσεις έντονες, αν και επιμέρους, ήταν οι δια-

φωνίες που εξέφρασαν οι φορείς και τα σωματεία που κλήθηκαν να τοποθετηθούν την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή, με εξαίρεση την Ελληνική Ένωση για τα ∆ικαιώματα του Ανθρώπου, η οποία κατέθεσε μάλιστα κείμενο τεκμηρίωσης με βάση το οποίο το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ανατρέπει μια σειρά από δικαιικές αρχές (τεκμήριο αθωότητας, ισότητα και αναλογικότητα στην ποινική αντιμετώπιση) και κινείται σε κατεύθυνση τιμωρητική και όχι σωφρονιστική. Σε ό,τι αφορά τα κόμματα, τις φυλακές τύπου Γ θα ψηφίσουν η Ν∆ αναφανδόν και άνευ όρων, το ΠΑΣΟΚ, ο εισηγητής του οποίου Κ. Τριαντάφυλλος διατύπωσε την άποψη ότι δεν μπορεί το αδίκημα και μόνο να είναι κριτήριο για την κράτηση σε ειδικές συνθήκες, και οι ΑΝΕΛ, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και η ∆ΗΜΑΡ θα τις καταψηφίσουν (αδιευκρίνιστη παραμένει η θέση της ΧΑ). Πάντως μέχρι τη μεθεπόμενη Τετάρτη, οπότε και θα το καταθέσει στην ολομέλεια, το υπουργείο ∆ικαιοσύνης ενδέχεται σύμφωνα με πληροφορίες να κάνει τροποποιήσεις σε δύο ή τρία σημεία του κειμένου ως προς το χρονικό όριο των 10 ετών συνεχούς κράτησης χωρίς δικαίωμα ένστασης, αλλά και ως προς την αιτιολόγηση της μετα-

Πρόληψη ή θεραπεία;

φοράς ενός κρατουμένου στις τύπου Γ.

Αποχή συσσιτίου και απεργία πείνας

Την ίδια στιγμή, στις φυλακές οι κρατούμενοι ετοιμάζονται να κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις που ξεκίνησαν όπως είχε προαναγγελθεί με αποχή συσσιτίου την προηγούμενη Πέμπτη. Μέχρι στιγμής στην κινητοποίηση συμμετέχουν οι φυλακές Κορυδαλλού, Κέρκυρας, ∆ομοκού, Πάτρας, Λάρισας, Αλικαρνασσού, ∆ιαβατών, Γρεβενών, Ναυπλίου, Αυλώνα και Νιγρίτας Σερρών. Όπως δηλώνουν οι ίδιοι στο κείμενο που έδωσαν στη δημοσιότητα: «Το υπουργείο θέλει να φτιάξει μια φυλακή μέσα στη φυλακή, χωρίς δικαιώματα, χωρίς επισκεπτήρια, χωρίς μεροκάματα, χωρίς άδειες… Σκοπός του υπουργείου δεν είναι ο σωφρονισμός αλλά η εκδίκηση και η τιμωρία. Όταν στερείς από κάποιον το δικαίωμα στην ελπίδα, το μόνο σίγουρο είναι ότι τον κάνεις χειρότερο. Οι φυλακές τύπου Γ δεν είναι φυλακές ύψιστης ασφαλείας, είναι φυλακές υψίστης απελπισίας. Γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι το υπουργείο δικαιοσύνης προσπαθεί να περάσει το νο-

μοσχέδιο μέσα στο καλοκαίρι, για να μη συναντήσει τις αντιδράσεις όχι μόνο των κρατουμένων αλλά και όλων των συνειδητοποιημένων και ευαισθητοποιημένων ανθρώπων. Η τριήμερη αποχή συσσιτίου είναι μόνο η αρχή. Σε κάθε περίπτωση αδιαλλαξίας του υπουργείου και της κυβέρνησης ο αγώνας θα κορυφωθεί με κάθε μέσο. Στην Ελλάδα η θανατική ποινή ονομάζεται πλέον φυλακές τύπου Γ». Με δικό τους κείμενο δήλωσαν ότι συμμετέχουν στην κινητοποίηση και οι κρατούμενοι στην ειδική πτέρυγα του Κορυδαλλού ∆. Κουφοντίνας και Κ.0 Γουρνάς. Στις αρχές της επόμενης εβδομάδας πολλοί κρατούμενοι θα προχωρήσουν συντονισμένα σε απεργία πείνας, ενώ η αποχή αναμένεται να εξαπλωθεί και σε άλλες φυλακές. Ρ.Κ.

Σε πορεία ενάντια στις φυλακές υψίστης ασφαλείας καλούν το Σάββατο 28 Ιουνίου, στις 12 μ. στο Μοναστηράκι αλληλέγγυοι φορείς και συλλογικότητες.

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

δώ και αρκετό καιρό οι συζητήσεις για την εσωκομματική λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ είχαν δειλά-δειλά ξεκινήσει, παρέμεναν όμως «κατ’ ιδίαν», αποσπασματικές και άτολμες. Αυτό που κυριαρχούσε ήταν ο φόβος των ανοιχτών συγκρούσεων μεταξύ και εντός των τάσεων, που θα δυσκόλευε τη λήψη των αποφάσεων και θα έθετε σε κίνδυνο την ενότητα του κόμματος, καθώς και ο τρόμος της επικοινωνιακής μονταζιέρας των ΜΜΕ, που καιροφυλακτούν να αξιοποιήσουν κάθε «επίμαχη» φράση ή ενέργεια προερχόμενη από τον ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, έπαιξε σημαντικό ρόλο και η ευθυγράμμιση πολλών στελεχών με την ηγετική ομάδα και τα οφέλη που προσδίδει μια τέτοια τακτική. Στο πλαίσιο, λοιπόν, μιας γενικευμένης αυτολογοκρισίας, η όποια ανοιχτή και δημόσια κριτική προς την ηγετική ομάδα και συνολικά στις πλει-

οψηφούσες τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπιζόταν με επιθετικό και, μερικές φορές, ανοίκειο τρόπο, κάτι που η παρούσα στήλη το αντιμετώπισε και το γνωρίζει πολύ καλά. Μετά την επιβολή της εκλογής του προέδρου από το σώμα του συνεδρίου και όχι από την Κεντρική Επιτροπή, άρχισε να εξελίσσεται η αυτονόμηση του προέδρου από τα όργανα, ακόμα και από τις πλειοψηφούσες τάσεις, και να αναδεικνύεται ένα ισχυρό και ανεξέλεγκτο ηγετικό περιβάλλον που λύνει και δένει εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Αν κάτι τέτοιο παγιωθεί, θα οδηγήσει στο γνωστό μοντέλο του αρχηγικού κόμματος, όπου κυριαρχούν πανίσχυροι, ορατοί και αόρατοι, παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά τον πρόεδρο και ηνιοχούν το κόμμα σε μονοπάτια «πονηρά». Με δεδομένους τους εσωκομματικούς συσχετισμούς, το ενδιαφέρον μετα-

τοπίζεται στις διεργασίες που ξεκίνησαν εντός της πλειοψηφίας, της οποίας το πλέον ριζοσπαστικό κομμάτι κρατούσε μέχρι πρότινος υποτονική και άτολμη στάση. Σιγά-σιγά, η χειραφέτηση από την ηγετική ομάδα ενός τμήματος της πλειοψηφίας, η αποστασιοποίηση από τις κεντρικές επιλογές γνωστών στελεχών που ήταν πολύ κοντά στον πρόεδρο και η αναγκαία συμβολή της ΑΝΑΣΑ, άνοιξαν το δρόμο για μια κριτική αποτίμηση των πεπραγμένων του ΣΥΡΙΖΑ που εκφράστηκε με το κείμενο των 53. Έτσι, αν υποθέσουμε ότι βαδίζουμε σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, τα ζητούμενα παραμένουν πολλά: Ποια ταυτότητα θα αποκρυσταλλώσει ο ΣΥΡΙΖΑ ως πρώτο σε δύναμη πολιτικό κόμμα; Θα προσανατολιστεί στην αυτοδυναμία βάζοντας σε δεύτερη μοίρα το ζήτημα των πολιτικών συμμαχιών, όπως αναφέρεται σαφώς και στο κείμενο των 53; «Μας χρειάζεται η αυτοδυναμία για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας, από εκεί και πέρα μας χρειάζονται και οι συμμαχίες για να προχωρήσουμε το σχέδιο μετασχηματισμού της κοινωνίας», τονίζεται στην αντίστοιχη παράγραφο. Πόσο όμως εφικτή είναι η αυτοδυναμία και πόσο ταιριάζει στην ιδεολογία και στην πολιτική παρά-

δοση της αριστεράς; Και όσον αφορά τις συμμαχίες, που είναι μέσα στην κουλτούρα της αριστεράς, προς τα πού θα πρέπει να κατευθυνθούν; Η συμμαχία με την κοινωνία και κυρίως με τα πληττόμενα τμήματά της, τα οποία κοιτούν ακόμη τον ΣΥΡΙΖΑ με δυσπιστία, μπορεί να αναπτυχθεί και να κάνει την διαφορά ενισχύοντας τον ριζοσπαστισμό του κόμματος; Αυτά και πολλά άλλα που τίθενται στο κείμενο των 53, έπρεπε να τεθούν στο τραπέζι αρκετό καιρό πρωτύτερα, όταν πολλοί από τους υπογράφοντες του κειμένου στήριζαν, έστω δια της ανοχής, πρακτικές που τώρα στηλιτεύουν. Κάλιο αργά – παρά ποτέ, βέβαια, αρκεί να μην μείνουμε μόνο στα λόγια και μας διαψεύσει η πρακτική τους εφαρμογή. Άλλωστε είναι γνωστό ότι αν δεν προλάβεις κάτι νωρίς, δύσκολα το θεραπεύεις αργότερα… Υ.Γ. Από τις 53 υπογραφές λείπουν κάποια σίγουρα(;) ονόματα. Πιθανά οι υπογραφές να είναι ενδεικτικές, εκτός αν κάποιοι έχουν επαναπαυθεί στις βουλευτικές έδρες και στους στελεχικούς τους θώκους και θεωρούν περιττή πολυτέλεια τέτοιες παρεμβάσεις. Ο δικηγόρος του διαβόλου

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Θανάσης Αθανασίου: «Θραύσματα Σκέψεων»

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ εκδηλώσεων

Κυριακή 22 Ιουνίου

Εκδόσεις Επίκεντρο, σελ. 166, Μάιος 2014

* Αγορά χωρίς Μεσάζοντες από το ∆ίκτυο Πολιτών Χολαργού-Παπάγου από τις 8.30 π.μ. έως τις 12.30 μ. στα Νταμάρια Χολαργού.

∆ευτέρα 23 Ιουνίου

* Παρουσίαση του βιβλίου της Ε. Πορτάλιου «Ίχνη ζωής», στις 8 μ.μ., στην αίθουσα τελετών της Αρχιτεκτονικής Σχολής (είσοδος από Στουρνάρα). Μιλούν οι Β. Αλεξάκης, Ε. Πατρικίου, Π. Ρηγοπούλου, Π. Καρασούλος. ∆ιαβάζει ποιήματα η Μ. Κανελλοπούλου. * Συνέλευση της δομής αλληλεγγύης «Το Μυρμήγκι» (Επτανήσου και Τενέδου, Κυψέλη). Θα ακολουθήσουν μουσικές και τραγούδια μετά ποτοκατανύξεως.

ε τον τίτλο «Θραύσματα σκέψεων» κυκλοφόρησε ένα νέο βιβλίο του Θανάση Αθανασίου από τις εκδόσεις της Θεσσαλονίκης «Επίκεντρο». Πέρασε αρκετός χρόνος - διότι η περίοδος είναι πυκνή - από τα «Πολιτικά σύμμεικτα», το τελευταίο του βιβλίο, «για την Αριστερά του 21ου αιώνα» με σαφώς άλλη στόχευση. Τα «θραύσματα» είναι περισσότερο μια «ατομοκεντρική θεώρηση» για τον ίδιο όμως, πάντα, σκοπό: την ανίχνευση του δρόμου της Αριστεράς – παρελθόν, παρόν και μέλλον – και μέσα σ’ αυτόν την ανίχνευση ονείρων, παθών, προσδοκιών, σκέψεων, συμπεριφορών και φόβων ενός αριστερού ανθρώπου, ιδίως όταν αυτός δεν πέρασε ξώφαλτσα απ’ αυτή τη διαδρομή. Στην οποία, πολλά γνώρισε, έμαθε, πολλά έπαθε, στοχάστηκε, και ιδίως αναστοχάστηκε. «Συνεπώς», μας προειδοποιεί ο ίδιος, «τα θραύσματα είναι αυτονόητο ότι δεν ‘προτείνονται’ σαν οι ‘δικαιωμένες’, οι ‘ηθικές’, ‘σωστές’ απόψεις και θέσεις αλλά – χωρίς να σημαίνει ότι είναι υπεράνω κριτικής – εκφέρονται ως ‘η δική μου υποκειμενική αλήθεια’». Όντως ο αναγνώστης συναντά θραύσματα σκέψεων καθώς πρόκειται για 114 μικρά κείμενα αποτυπώματα σκέψεων για πλείστα όσα της σύγχρονης ζωής, του κόσμου που μας περιβάλλει, αλλά και σκέψεις καταχωνιασμένες από πολύ παλιά αλλά που τώρα βλέπουν το φως στο χαρτί. Η περίοδος της φυλακής από τα χρόνια της δικτατορίας, ανεξίτηλη, καταλαμβάνει, επομένως, ικανό μέρος. Τα δημοσιευόμενα θραύσματα, που ξεχωρίζει ο συγγραφέας - και συνοδοιπόρος - προφανώς από πολλά άλλα ακόμη, που «διαθέτει», και μας «κοινωνεί», είναι ταξινομημένα στις εξής ενότητες. «Θεωρήσεις αφεύγατες», «Όψεις της Σύγχρονης Ελλάδας», «Στα Αριστερά της Θεωρίας και της Πολιτικής», «Ατομοκεντρικά», και τέλος τα «Αταξινόμητα». Το βιβλίο προλογίζει ο καθηγητής Γιώργος Τσάκαλος.

Μνημόσυνο

ΘΕΜΑΤΑ

Π. Κλ.

Τελούμε αύριο ∆ευτέρα 23 Ιουνίου, στις 6.30 μ.μ. 40ήμερο μνημόσυνο στον Καθολικό Καθεδρικό ναό Αγίου ∆ιονυσίου Αεροπαγίτη (Πανεπιστημίου και Ομήρου) για την ανάπαυση της ψυχής της αγαπημένης μας μανούλας, γιαγιάς και προγιαγιάς Λίζας Ριβελλη. Τα παιδιά της: Μαρία, Πλάτων και Νανά, η εγγονή της: Αντιγόνη, τα δισέγγονά της: Παντελή, Αλεξία και οι λοιποί συγγενείς.

Τρίτη 24 Ιουνίου

* Παρουσίαση του βιβλίου του ∆. Μπελαντή «Αριστερά και εξουσία«, στις 7 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του Public (Καραγεώργη Σερβίας 1). Μιλούν οι Ε. Μπιτσάκης, Π. Λαφαζάνης, Στ. Κοντονής και ∆. Μπελαντής.

Τετάρτη 25 Ιουνίου

* Συζήτηση με αφορμή το βιβλίο του Χρ. Λάσκου «Κρίση και αριστερή πολιτική», διοργανώνουν οι εκδόσεις νήσος και το Red Notebook, στις 7 μ.μ. στην αίθουσα δημοτικού συμβουλίου του δημαρχείου Θεσσαλονίκης. Μιλούν οι Η. ∆ιώτη, Θ. ∆ρίτσας και Η. Παντελεάκος. * Παρουσίαση του βιβλίου της Ρ. ∆ούρου «Μια κουβέντα με τον Γλέζο», στις 7.30 μ.μ., στο Polis Art Cafe (Πεσμαζόγλου 5). Μιλούν η Ρ. ∆ούρου και Α. Τσίπρας. * Παρουσίαση του βιβλίου του Θ. Κούκια «Το νεκρό ψάρι», στις 8 μ.μ. στο μπαρ Οδύσσεια (Λ. Αιγαίου 102, Χίος). Μιλούν οι Κ. Ζαφείρης, Μ. Παππά και Θ. Κούκιας.

Πέμπτη 26 Ιουνίου

* Συναυλία για την παγκόσμια μέρα κατά των Ναρκωτικών του ΚΕΘΕΑ Εν δράσει, στις 7 μ.μ. στο Πεδίον του Άρεως, Παίζουν οι Κωνσταντίνος Βήτα, Υπόγεια Ρεύματα, Νίκος Τουλιάτος, Human Touch, Χάικ Γιαζιτζιάν, Βαγγέλης Καρίπης, Encardia, Belleville, Phase Reverse και η Μπάντα της Στροφής. Θα υπάρχουν παράλληλα εκθέσεις εικαστικών και φωτογραφίας, παρουσιάσεις βιβλίων και ενημερωτικές δράσεις. * Προβολή του ντοκιμαντέρ «Ο γιος του γείτονά σου: πώς κατασκευάζεται ένας βασανιστής» διοργανώνει η ∆ιεθνής Αμνηστία, στις 8 μ.μ. στον κινηματογράφο Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21). Μιλούν οι Κ. Τσέκερη, Μ. Γιαραλή, Β. Μεγαρίτη. * Αφηγήσεις για τις γειτονιές μας, με τα βιβλία «Η Βικτώρια δεν υπάρχει» του Γ. Τσίρμπα και «Τα blues του Αγίου Παντελεήμονα» του Κ. Ποντικόπουλου, στις 8.30 μ.μ., στο χώρο τέχνης «Ηώς» (Χέυδεν 38Α). Προλογίζουν η Α. Ηλία και ο Γ. Κακούρος. ∆ιαβάζουν οι ηθοποιοί: Β. Βλάχος, Κ. Γέρου, Μ. Κανελλοπούλου. Αντί εισιτηρίου, όσοι μπορούν να φέρουν γάλα ή μακαρόνια για τη δομή αλληλεγγύης «Το Μυρμήγκι»,

Παρασκευή 27 Ιουνίου

* Παρουσίαση του βιβλίου του ∆. Κουφοντίνα «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη. Οι μάχες του χθες, οι προκλήσεις του σήμερα», στις 7 μ.μ., στη Νομική Σχολή Αθήνας. Μιλούν οι Χόρχε Σαμπάλσα (Τουπαμάρος), Μαουρίτσιο Φεράρι (Ερυθρές Ταξιαρχίες), Α. Σωτηροπούλου, Ν. Γιαννόπουλος. Παρεμβαίνει ο ∆. Κουφοντίνας. Ακολουθεί συναυλία. * Παρουσίαση του βιβλίου του Γ. Σκαλιδάκη «Η Ελεύθερη Ελλάδα. Η εξουσία του ΕΑΜ στα χρόνια της Κατοχής (1943-1944)», στις 8 μ.μ. στο μουσείο Πολιτικών Εξορίστων Άη-Στράτη (Αγ. Ασωμάτων 31, Κεραμεικός). Μιλούν οι Η. Νικολακόπουλος και Ι. Παπαθανασίου.

Σάββατο 28 Ιουνίου

* Πάρτι των φίλων των ΑΣΚΙ και του 105,5 στο Κόκκινο, στις 9.30 μ.μ., στον

κήπο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134-136). Djς οι: ∆. Αρβανίτης, Α. Ζάννας και Θ. Μήνας.

Κυριακή 29 Ιουνίου

* Γλέντι για τη λήξη της σχολικής χρονιάς του Ανοιχτού Σχολείου Μεταναστών Πειραιά, στις 8 μ.μ. στο 14ο Γυμνάσιο Πειραιά.

9ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Κοινωνικής Αλληλεγγύης Χανίων

Το Σάββατο 28 και την Κυριακή 29 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί το 9ο Αντιρατσιστικό φεστιβάλ κοινωνικής αλληλεγγύης Χανίων, στο πάρκο Ειρήνης και φιλίας των λαών. Το Σάββατο στις 7 μ.μ. ξεκινούν οι συζητήσεις με θέμα «Μεσόγειος: Υγρός τάφος προσφύγων-χημικών του πολέμου», «Άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπηη απάντησή μας», «Θεματοφύλακες των αναμνήσεων-Μνήμη και ιστορίες των Ελλήνων στη Βραζιλία». Στις 9 μ.μ. θα προβληθεί η ταινία «Σταγώνες» της Ν. Ψαρρού και στις 10 μ.μ. η «Κρίση και εθνική κατάθλιψη» του Γ. Κεραμιδιώτη. Μουσική θα παίξουν από τις 9.30 μ.μ. οι Σαββίνα Γιαννάτου, Los Mujeros, Social Waste, Original Groovers, Άρων Ροζ, XTAC, Los Bardos, S-Dope&Mak, Phatskool, ΒΟΕΜ & Humans, ICY, Big Shine. Την Κυριακή στις 7 μ.μ. ξεκινούν οι συζητήσεις με θέματα «Κοινωνικά αγαθά – αδιαπραγμάτευτα δικαιώματα. Οργανώνοντας τις αντιστάσεις μας!» και «Τόση μπάλα είχαμε να δούμε από τη χούντα!». Μουσική θα παίξουν από τις 9.30 μ.μ. οι Yar Aman, Αργύρης Μπακιρτζής, ∆ιονύσης Ρούσσος, Florian Mikuta, Ευγένιος ∆ερμιτάσογλου και Αντιστρόφως, Baildsa, Energy, Dragons, Άνω- Κάτω, Once upon a time, Woodtales, Cosmonuts, Tinkerbell, The Buchannos, JOEY. Είσοδος ελεύθερη. •

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

Οι διαφορετικές εκδοχές του «δημοκρατικού δρόμου προς το σοσιαλισμό» Για το βιβλίο “Αριστερά και εξουσία” του ∆ημήτρη Μπελαντή, εκδόσεις Τόπος, 2014

Μια συζήτηση για την αριστερά ανοίγει με το βιβλίο του ∆. Μπελαντή. Το βιβλίο συνδυάζει την πολιτική και τη θεωρία, αναζητώντας αφετηριακά στοιχεία από το παρελθόν και τα προβάλλει με ιδιαίτερη συνοχή στο σήμερα, άρα πρόκειται για μια αναγκαία συζήτηση η οποία δεν αφορά μόνο το παρελθόν αλλά και το σήμερα. Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Τρίτη 24 Ιούνη, στις 7μ.μ., στα Public (Καραγιώργη Σερβίας 1) και θα μιλήσουν, εκτός του συγγραφέα, οι Σταύρος Κοντονής, Παναγιώτης Λαφαζάνης και Ευτύχης Μπιτσάκης.

έσα από τη μελέτη κειμένων σημαντικών πολιτικών και θεωρητικών του παρελθόντος αλλά και συγχρόνων, ο ∆. Μπελαντής, στέλεχος της αριστεράς, με το βιβλίο του «Αριστερά και εξουσία, o “δημοκρατικός δρόμος” προς το σοσιαλισμό», αναζητά τις ιστορικές και πολιτικές διαστάσεις γύρω από την έννοια του «δημοκρατικού δρόμου», αλλά όχι μόνο. Το βιβλίο αναφέρεται τουλάχιστον στο πρώτο μέρος στη συζήτηση γύρω από τις ιδέες που εξέφρασαν πρόσωπα, τάσεις, κόμματα κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα κυρίως, αλλά ταυτόχρονα, είχαν αντίκτυπο και στην πολιτική ζωή. Ο δημοκρατικός δρόμος προς το σοσιαλισμό, όπως σημειώνει εύστοχα ο συγγραφέας, υπήρξε για αρκετά χρόνια το σημείο αιχμής, αλλά και διαχωρισμού, ακόμα και σύγκρουσης στο πλαίσιο του κομμουνιστικού κινήματος και των πολιτικών κομμάτων σε Ελλάδα και Ευρώπη. Η έννοια του «δημοκρατικού δρόμου» εντάσσεται υπό αυτή τη σημασία, σε μια στρατηγική πορεία του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος, καθώς ήταν για χρόνια ένα ταυτοτικό σημείο για πολλά και διαφορετικά τμήματα της αριστεράς. Η λογική του δημοκρατικού δρόμου όταν διατυπωνόταν, προσπαθούσε να απομακρυνθεί από τη γενική και απότομη ρήξη με το αστικό καθεστώς, αλλά παράλληλα άνοιγε σε όσους τον υποστήριζαν νέα, χρήσιμα ερωτή-

“

Ο δημοκρατικός δρόμος προς το σοσιαλισμό, όπως σημειώνει εύστοχα ο συγγραφέας, υπήρξε για αρκετά χρόνια το σημείο αιχμής, αλλά και διαχωρισμού, ακόμα και σύγκρουσης στο πλαίσιο του κομμουνιστικού κινήματος και των πολιτικών κομμάτων σε Ελλάδα και Ευρώπη.

ματα σχετικά με τη στρατηγική πορεία προς το σοσιαλισμό. Αν και η πορεία αυτή χαρακτηρίστηκε από σημαντικές κατακτήσεις, είχε και σημαντικά ελλείμματα, όπως πάλι σημειώνει σε άλλο σημείο του βιβλίου ο συγγραφέας. Από την κριτική αποτίμηση των θεωρητικών ζητημάτων που τέθηκαν από το κομμουνιστικό κίνημα στον 20ό αιώνα, ο ∆. Μπελαντής επαναφέρει πολύ πιο οργανωμένα και στοιχειοθετημένα τη συζήτηση στο σήμερα. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου αναζητούνται μέσα από την αναψηλάφηση των ιδεών από τα κείμενα των Καρίγιο, Λένιν, Κάουτσκι, Μαρξ, Στάλιν, Γκράμσι, Πουλαντζά κ.ά., εκείνα τα στοιχεία που άπτονται συνεχειών, αντιφάσεων, και ασυνεχειών σε διαφορετικά πολιτικά περιβάλλοντα. Μέσα από την κριτική αποτίμηση αυτών ο συγγραφέας δίνει την αμφισημία των απόψεων και των ρευμάτων που τα εκφράζουν, όπως και τις ιδιαίτερες αποχρώσεις τους. ∆εν μένει όμως εκεί, αναζητά και τις πολιτικές συνέπειες αυτών των ρευμάτων και των επιμέρους ιδεολογικών επιλογών.

Από το λαϊκό μέτωπο στον «κυβερνητισμό»

Η άποψη για το δημοκρατικό δρόμο προς το σοσιαλισμό, διατυπώθηκε για πρώτη φορά με συντεταγμένο τρόπο από τον Σ. Καρίγιο στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Οι αναφορές του αν και λάμβαναν σαφείς αποστάσεις τόσο από το σοβιετικό κέντρο όσο και από τις σοσιαλδημοκρατικές αστικές εκδοχές, προκρίνουν το λαϊκομετωπικό σχήμα του ’36, όπως αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ισπανικού εμφυλίου και του γαλλικού λαϊκού μετώπου, σε αντιδιαστολή με τη φιλοσοβιετική πολιτική των υπολοίπων κομμουνιστικών κομμάτων. Ωστόσο, δεν καταφέρνει να διακρίνει την αστική δημοκρατία από την αστική κυριαρχία, με αποτέλεσμα το κράτος να διατηρεί στην ανάλυσή του μια εργαλειακή χρήση. Ο κυβερνητισμός εκ μέρους του ευρωκομμουνιστικού κόμματος στη συνέχεια έρχεται να απαντήσει σε μια περίοδο όπου χαρακτηρίζεται από έλλειψη στρατηγικής. Τις δεκαετίες ’60 και ’70 υπό το βάρος των πολιτικών εξελίξεων (Χιλή 1973, Μάης 1968) το ρεύμα επικαθορίζεται πια από τον κυβερνητισμό και όχι από το λαϊκομετωπισμό, όπως αυτό είχε εκφραστεί αρχικά από τον Καρίγιο. Ιδιαίτερο ρόλο σε αυτήν την επιλογή ενδεχομένως, συνιστούν και οι πετρελαϊκές

κρίσεις της δεκαετίας του ’70, στις οποίες ο συγγραφέας δεν επιμένει ιδιαίτερα. Η διατύπωση Καρίγιο δεν ήταν καινούργια, αλλά βασίστηκε κατά πολύ στον Κάουτσκι που προσέγγιζε με έναν εξελικτικό τρόπο την επανάσταση, το κράτος και τη φθορά του. Και εδώ οι αντιφάσεις είναι σαφείς και χαρακτηριστικές του προβληματισμού που αναπτύσσεται. Η «αστική ηγεμονία» και η «κοινωνία των πολιτών», όπως διατυπώνονται από τον Γκράμσι, παραγνωρίζουν ότι το κράτος διαθέτει εσωτερική ενότητα και ευλυγισία. Βέβαια αναγνωρίζει ότι η ηγεμονία αφορά περισσότερο στα αγροτικά και μικροαστικά στρώματα, στους συμμάχους της εργατικής τάξης που είναι επιρρεπείς στις πιέσεις, αφού δεν διαθέτουν το αναγκαίο ιδεολογικό υπόβαθρο.

Στρατηγικό αδιέξοδο

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αφιερώνεται στη σκιαγράφηση της πολιτικής κατάστασης από την παρουσία και τη στροφή που συντελέστηκε στην ιταλική αριστερά, στο αγγλικό εργατικό κόμμα, στην πορεία της γαλλικής και ελληνικής αριστεράς και στη θεωρητική και πολιτική συζήτηση που αναπτύχθηκε έως και σήμερα. Ιδιαίτερη σημασία σε αυτήν τη σταδιακή μετατόπιση του κομμουνιστικού και ευρωκομμουνιστικού κινήματος είχε η επιλογή του ιταλικού κομμουνιστικού κόμματος να συμμετάσχει με πολύ πιο ενεργό τρόπο σε μια κυβέρνηση στο πλαίσιο του ιταλικού συμβιβασμού, η ήττα των απεργιακών κινητοποιήσεων των ανθρακωρύχων στη Μεγάλη Βρετανία και η μετατόπιση του Νέου Εργατικού Κόμματος σε πιο φιλελεύθερες εκδοχές, η επικράτηση σε αυτό το πεδίο των ιδεών που κυριαρχούσαν στην αστική πολιτική και οικονομική σκέψη. Όλες αυτές, όμως, οι αλλαγές δεν γίνονταν εν κενώ, είχε αλλάξει το πολιτικό και κοινωνικό υποκείμενο και τα κόμματα αυτά βρίσκονταν σε ένα εμφανές στρατηγικό αδιέξοδο. Η σχέση, άλλωστε, με τη φιλελεύθερη δεξιά των κομμάτων της ευρωαριστεράς αποτέλεσε σύμφωνα με τον συγγραφέα, τη διαχωριστική γραμμή στο εσωτερικό της. Σε αυτό το σημείο αναλύεται πολύ πιο συγκεκριμένα το σχέδιο που προβάλλουν τα αριστερά κόμματα σήμερα σε Ελλάδα και Ευρώπη και διαφοροποιούνται από τις εκδοχές της δεξιάς και της φιλελεύθερης σοσιαλδημοκρατίας.

Η συζήτηση δεν θα μπορούσε να αφήσει εκτός το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα, σημειώνει, προβάλλεται από τα κόμματα της ευρωαριστεράς μια σε γενικές γραμμές στρατηγική μη επιδείνωσης της θέσης των εργαζομένων και των φορέων των κοινωνικών κινημάτων, άρα αμυντική στο πλαίσιο της καπιταλιστικής κοινωνίας. Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ λόγω και των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στη χώρα, διατυπώνει πολύ πιο καθαρά την υπερασπιστική αυτή γραμμή. Επιγραμματικά, θα έλεγα ότι στο δεύτερο αυτό τμήμα ο ∆. Μπελαντής εμμένει στην όσον το δυνατόν πιο εντοπισμένη σκιαγράφηση, χωρίς δηλαδή τα θεωρητικά στοιχεία να εντάσσονται με την ίδια, όπως στο πρώτο μέρος, συνθετότητα.

Επαναφορά της συζήτησης στο σήμερα

Παρά τη σχηματικότητα που υπάρχει στο κείμενο, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για μια συζήτηση που βασίζεται σε μια στείρα αντιπαράθεση, αλλά αντίθετα εντάσσεται σε μια συζήτηση άκρως δημιουργική και αναγκαία. Μια συζήτηση που ενώ φαίνεται να αφορά το παρελθόν, σχετίζεται και με το σήμερα της πολιτικής και στρατηγικής των αριστερών κομμάτων. Μια προσπάθεια, αναγκαία θεωρητικοποίησης της σημερινής πολιτικής συζήτησης η οποία αναζητά αίτια, αιχμές και καταγωγικές αφετηρίες. Και αυτό το κάνει το βιβλίο με τον καλύτερο τρόπο. Είναι κάτι παραπάνω από εμφανές ότι σήμερα λείπει η συζήτηση γύρω από αυτά τα θέματα, όχι με μια έννοια ιστορικής προσέγγισης, αλλά μέσα από ένα δημιουργικό και πολιτικό αναστοχασμό. Καταρχήν σε μια περίοδο κατά την οποία βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτοφανή εκλογική καταγραφή και άρα, μια ιδιαίτερη ιστορική συγκυρία: Την πρωτοκαθεδρία ενός αριστερού κόμματος στην πολιτική ζωή μιας ευρωπαϊκής χώρας, που μπορεί να θέσει θέμα ακόμα και ανάληψης κυβερνητικής ευθύνης. Εν τέλει, αυτή η συζήτηση είναι σημαντική για το σήμερα και για έναν ακόμα λόγο. ∆ιότι, όπως έδειξε και η ιστορία και η πολιτική, το ερώτημα επανάσταση ή μεταρρύθμιση και κατ’ επέκταση η επιλογή των ρήξεων ή ο δημοκρατικός δρόμος προς το σοσιαλισμό δεν είναι μια τελειωμένη υπόθεση, αποτελεί μέρος μιας συνεχούς παρέμβασης, πολιτικής συζήτησης και στρατηγικής. Στάθης Κουτρουβίδης

ΘΕΑΤΡΟ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Λαϊκά παραμύθια τις θερινές νύχτες και μέρες Στη μνήμη Παναγιώτη Κούλελη, προς τιμήν Ανθής Θάνου

Οι πρώτοι θερινοί μήνες, όπου η λήξη του σχολικού έτους με τη θετική συνήθως αναστοχαστική διάθεση από απόσταση για ό,τι προηγήθηκε το χειμώνα -φέτος ομολογουμένως πιο δύσκολο από ποτέ στο διάστημα από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα για τη δημόσια και δωρεάν παιδεία- οι καλοκαιρινές διακοπές, η θάλασσα και η ηλιοφάνεια φωτίζουν και αποκαθαίρουν την ψυχολογία εκπαιδευτικών αλλά και γονέων, μας φτιάχνουν τη διάθεση. Έτσι μπορούμε να δούμε με μεγαλύτερη οξύνοια και ακρίβεια τι μας λένε οι λαϊκές, οι τόσο γοητευτικές, συγκλονιστικές, παράλληλα όμως δυσεξιχνίαστες και συχνά μυστηριώδεις, ιστορίες για εμάς και για τη σχέση μας με τους σημαντικούς Άλλους της ζωής μας.

«Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς»

υνάμα, οι θερινοί μήνες προσφέρουν πληθώρα ευκαιριών για ακρόαση αφηγήσεων με ελάχιστη ή και καθόλου οικονομική συνεισφορά και για μικρά παιδιά ή μεγάλα παιδιά. Είναι γνωστό, άλλωστε, στους φίλους της αφήγησης, αλλά και στους ερευνητές της λαογραφίας και της κοινωνικής ανθρωπολογίας, πως τα παραμύθια, έως περίπου την πρώτη δημοσίευση της συλλογής των λαϊκών παραμυθιών των αδελφών Γκριμ στην Γερμανία το 1812, απευθύνονταν κυρίως στους μεγάλους και ελάχιστα στα παιδιά, αφού και η παιδαγωγική επιστήμη βρισκόταν ακόμα στα σπάργανα. Παρομοίως, τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια, έγιναν προσπάθειες διοργάνωσης θερινών φεστιβάλ παραμυθιών ανά την Ελλάδα, κατά παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, εκ των οποίων ξεχωρίσαμε και σας παρουσιάζουμε τρία από τα πιο σημαντικά. Το 6ο Φεστιβάλ Αφήγησης Ολύμπου διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού (Κατεύθυνση Λογοτεχνίας) του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τον Πανελλήνιο Όμιλο Φίλων Αφήγησης, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καλλιπευκιωτών «Η Πατωμένη» και το Μορφωτικό ίδρυμα Ένωσης Συντακτών Θεσσαλίας, Ευβοίας και Στ. Ελλάδας, για το τρέχον Σαββατοκύριακο, 20 και 21 Ιουνίου, στην Καλλιπεύκη Λάρισας. [Για περισσότερες πληροφορίες: www.uth.gr/events/221720140521-afigisi]. Η Γιορτή Παραμυθιών στην Κέα για 12η συνεχή χρονιά θα ξετυλίξει το κουβάρι των παραμυθιών από 19 έως 27 Ιουλίου, με θέμα «Γλώσσα – μαγεία - τελετουργία» [giortiparamythion.blogspot.gr]. Το 4ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου «Παραμύθια και μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» (στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας και την ευρύτερη περιοχή του) φέτος θα έχει οκταήμερη διάρκεια, από 3-10 Αυγούστου [paramythiakaimythoitoukentavrou.blogspot.gr/].

Μέσα στη μεγάλη αφήγηση της ζωής

Φέτος, η κοινότητα των ελλήνων παραμυθάδων πενθεί για την πρόσφατη μεγάλη απώλεια του Παναγιώτη Κούλελη, πολυτάλαντου μουσικού, συντρόφου και συνοδοιπόρου της παραμυθούς Ανθής Θάνου στους δρόμους του παραμυθιού αλλά και της ζωής. Η αγαπημένη σε όλους Ανθή ευγενικά μας θύμισε πόσο κοντά είναι η ίδια η ζωή στο παραμύθι, αφού η ζωή μπορεί να είναι πραγματικά ή να γίνει αντικείμενο αφήγησης «σαν παραμύθι» και ο άνθρωπος που χάσαμε ένας ήρωας μέσα στη μεγάλη αυτή αφήγηση της ζωής. Το ίδιο μας θυμίζουν όλοι οι λαϊκοί αφηγητές και όσοι ερευνητές έχουν καταγράψει αυτό τον πολύτιμο πλούτο της προφορικής μας παράδοσης, όταν το παραμύθι καταλήγει στη δήλωση: «ήμουνα κι εγώ εκεί», για να παίξουν με αυτό το όριο μεταξύ βιωμένης πραγματικότητας, μνήμης, ή ακόμα και φαντασίας κατά την εξιστόρηση μιάς κατά τα άλλα «πραγματικής» ιστορίας ενός ανθρώπου ή ακόμη και ενός έθνους, μιας ομάδας.

“

Τα λαϊκά παραμύθια του κόσμου καθρεφτίζουν θετικές στάσεις και αξίες για τη ζωή, καθολικά αποδεκτές, από περιβάλλοντα που διαφοροποιούνται πολιτισμικά αλλά και αξιακά και διαπερνώνται από μια υπερχρονική και διαχρονική λογική.

Η συμβολή του παραμυθιού

Απευθύναμε στον εμπνευστή του φεστιβάλ στο Πήλιο, που είναι και το πιο πρόσφατο, αφηγητή λαϊκών παραμυθιών και ειδικό παιδαγωγό ∆ημήτρη Προύσαλη, ένα ερώτημα – προβληματισμό: Όντας ο ίδιος εκτός από αφηγητής και ειδικός παιδαγωγός, με χρόνια υπηρεσίας στο ελληνικό δημόσιο σχολείο και μετεκπαίδευσης στο διδασκαλείο του Πανεπιστημίου της Κρήτης, ποιά είναι η γνώμη του, αλλά και τα τυχόν υπάρχοντα ερευνητικά δεδομένα, για τη συμβολή που θα μπορούσε να έχει το ελληνικό λαϊκό παραμύθι στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ή στη διαπαιδαγώγηση παιδιών και εφήβων με παιδοψυχιατρικές διαγνώσεις. «Υπάρχει μια παιδαγωγική χρήση της παραμυθιακής αφήγησης τόσο ενάντια στη σχολική βία όσο και στις περιπτώσεις των παιδιών με ευρύτερες μαθησιακές δυσκολίες και μια ιδιαίτερη κινητικότητα στον αγγλόφωνο χώρο, εδώ και αρκετές δεκαετίες, όπου η χρήση της αφήγησης προσεγγίζεται πια και από τη θεραπευτική της διάσταση. Υπάρχουν προγράμματα ενάντια στην ενδοσχολική βία που εδράζονται σε βάθος χρόνου εφαρμογής, με εστίαση στη συγκρότηση του χαρακτήρα, στη λογική της ηθικής παρέμβασης, αλλά και της απόκτησηςαναγνώρισης της αυτοεκτίμησης καθώς, όπως είναι γνωστό, τα λαϊκά παραμύθια του κόσμου καθρεφτίζουν θετικές στάσεις και αξίες για τη ζωή, καθολικά αποδεκτές, από περιβάλλοντα που διαφο-

ροποιούνται πολιτισμικά αλλά και αξιακά και διαπερνώνται από μια υπερχρονική και διαχρονική λογική. Ερευνητικά δεδομένα δεν υπάρχουν πάνω στο θέμα αυτό, σίγουρα όχι στον ελλαδικό χώρο. ∆ουλεύω πάνω σε ένα βιβλίο σχετικά με το θέμα με θεωρητικό και πρακτικό περιεχόμενο -ιστορίες και τεχνικές- που θα είναι έτοιμο στα μέσα του 2015. Η μη προσέγγιση και χρήση του λαϊκού αφηγηματικού λόγου από γονείς και εκπαιδευτικούς έχει να κάνει -κατά τη γνώμη μου- με δύο παράγοντες: Ένας είναι η γενικότερη υποτίμηση του λαϊκού πολιτισμού και των μορφών του και η απαξίωση του συγκεκριμένου υλικού. Ο δεύτερος παράγοντας είναι η άγνοια. Υπάρχει, αντίθετα, αλόγιστη χρήση φαρμάκων σε περιπτώσεις παιδοψυχιατρικών διαγνώσεων και αποδοχή εισαγόμενων προγραμμάτων, που νομίζω πως έχει να κάνει με ένα γενικότερο φαινόμενο μιμητισμού αλλά και μια αντίληψη πως οτιδήποτε είναι εισαγόμενο είναι καλό και εφαρμοστέο. Η φαρμακολογική προσέγγιση της ∆ιαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας έχει αμερικανικές ρίζες όπου η φαρμακολογία έχει αποθεωθεί γενικότερα, προς όφελος των εταιρειών. ∆εν είμαι ενάντιος στην φαρμακευτική αγωγή παιδιών με ∆ΕΠ-Υ, υπό αυστηρές όμως προϋποθέσεις». Ολόκληρη η συζήτηση με τον ∆ημήτρη Προύσαλη στη διεύθυνση: teacherinlove.weebly.com/blogspiros/11 Σπύρος Πετρίτης

Το ρεμπέτικο τραγούδι εξακολουθεί να συγκινεί, όπως όλες οι αυθεντικές δημιουργίες, κι ας μην υπάρχουν πια οι ρεμπέτες και ο κόσμος τους. Ειδικά σε όσους από μας υπάρχει η μνήμη της προσφυγιάς στο οικογενειακό μας μυθιστόρημα, πάντα γυρνάμε με συγκίνηση στο ρεμπέτικο και τραγουδάμε τους καημούς και τις χαρές μας επιλέγοντας τραγούδια από αυτή την παράδοση. Αλλά, ακόμα και η νέα γενιά μουσικών στρέφει το ενδιαφέρον της εκεί, μελετά και διασκευάζει παλιά ρεμπέτικα τραγούδια, σμίγοντας αλλούτερες παραδόσεις σε γενναίες δημιουργίες. Έτσι χάρηκα πολύ όταν έμαθα πως το ∆ημοτικό Θέατρο Πειραιά και το Ελληνικό Φεστιβάλ ετοίμαζαν, με χορηγία του ΟΛΠ, μια παράσταση υπό τον τίτλο «Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς», πρόταση και επιμέλεια της Λίνας Νικολακοπούλου, που θα παιζόταν στην Πέτρινη Αποθήκη στην προβλήτα του ΟΛΠ [Πύλη Ε2]. Μια μεγάλη ορχήστρα έπαιξε τραγούδια του Βαμβακάρη, του Παγιουμτζή, του Μπάτη και του ∆ελιά (ομολογώ ότι μ’ αρέσουν οι πιο λιτές αποδόσεις, αλλά δεν μπορεί κανείς να σταματήσει τον πειραματισμό). Εξαιρετικές ερμηνείες από τους: Στέλιο Βαμβακάρη, Γιάννης Κούτρα, Απόστολο Ρίζο, Ζαχαρίας Καρούνη, Εβελίνα Αγγέλου και Πέτρο Μάλαμα. Πολύ ωραία η ιδέα του Άγγελου Μέντη να χρησιμοποιήσει ως σκηνικό το φυσικό τοπίο του λιμανιού. Έτσι από ένα ανοιχτό παράθυρο πίσω από την ορχήστρα βλέπαμε τον ήλιο να δύει, τα φώτα ν’ ανάβουν, τα καράβια να πηγαινοέρχονται. Ο νεαρός ηθοποιός Σταύρος Τσώσης διάβασε αποσπάσματα από την αυτοβιογραφία του Μάρκου Βαμβακάρη (επ. Αγγελική ΒέλλουΚάιλ) και η Νένα Μεντή ένα πολύ ωραίο κείμενο της Κάτιας Γαλοπούλου, που το είχαμε δει στο ημερολόγιο του «Λιμανιού της Αγωνίας» για το 2013 με θέμα τον Πειραιά ως πόλη μεταναστών και προσφύγων. Το κείμενο, μια λιτή και αυθεντική αναπαραγωγή του λόγου μιας μικρασιάτισσας γιαγιάς της Κοκκινιάς (πρόκειται για την γιαγιά της συγγραφέα) που αφηγείται την προσφυγιά, την ελπίδα, την αντίσταση στην Κατοχή και το όνειρο μιας ειρηνικής ζωής, μας συγκίνησε πολύ και διαβάστηκε με συνέπεια από τη Νένα Μεντή. Η ένστασή μας γιατί να διαβαστούν τα κείμενα, όταν η Νικολακοπούλου είχε στα χέρια της δυο τόσο ταλαντούχους ηθοποιούς, δεν μειώνει τη συγκίνηση που μας πρόσφεραν οι αναγνώσεις τους. Μαρώ Τριανταφύλλου

26 ΜΟΥΣ

Σ ΠΡΟΤΑ ΚΕ

δρενιώτη ιάνα Μαλαν Επιµέλεια: Λam@otenet.gr lian

 O Zoρμπάς στο Καλλιμάρμαρο

«Τα άστεγα» του Νίκου Πλατύραχου Ο Νίκος Πλατύραχος μαζί με την Ασπασία Στρατηγού, τον Κώστα Βασιλιάγκο και 6μελή ορχήστρα, θα ερμηνεύσει «Τα άστεγα», τραγούδια που σύντομα θα κυκλοφορήσουν και δισκογραφικά. Επίσης, από το σύνολο της δουλειάς του θα ακουστεί ολόκληρη η Ονειρογραφία, καθώς και αποσπάσματα από το Σεπτέμβριο και την Αυτοκρατορία των σκιών. Η μουσική του Νίκου Πλατύραχου είναι ατμοσφαιρική, πλούσια σε ηχοχρώματα, με λυρικά στοιχεία, απόηχους του ρεμπέτικου, ψήγματα τζαζ και ράγκταϊμ. ο Νίκος Πλατύραχος συνθέτει από το 1990 μουσική και τραγούδια για τον ελληνικό και ευρωπαϊκό κινηματογράφο κερδίζοντας βραβεία και διακρίσεις στο Τρόσινγκεν, στη Βόνη, την Αθήνα και αλλού. Το πρόγραμμά του συμπληρώνεται εμβόλιμα από ρεμπέτικα, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Ράντι Νιούμαν και κάποιες κρυμμένες αποπλανητικές μελωδίες του κινηματογράφου. Την εξαμελή ορχήστρα αποτελούν οι: Βιβή Γκέκα (μαντολίνο), Τάσος Γιαννούσης (μπουζούκι), Χριστίνα Κολοβού (τσέλο), Μαρίνος Γαλατσινός (κλαρινέτο), Γιώργος ∆ιαμαντόπουλος (μπάσο, συνθετικοί ήχοι), Νίκος Πλατύραχος (πιάνο). Τη ∆ευτέρα 23 Ιουνίου, στις 9μ.μ., στον Κήπο του Μεγάρου. Προπώληση εισιτηρίων: 7 ευρώ, πώληση εισιτηρίων την ημέρα της συναυλίας: 9 ευρώ.

Μ. Θεοδωράκης σε τζαζ διασκευή Μετά την πολύ μεγάλη επιτυχία του «Mano’s - A jazz tribute to Manos Hadjidakis», μια νέα τζαζ πρόταση-άποψη μουσικής κατατίθεται, αυτή τη φορά πάνω στα αγαπημένα τραγούδια και τις μουσικές του Μίκη Θεοδωράκη, από το Κουιντέτο του ∆ημήτρη Καλαντζή, με τη συμμετοχή της αφρόκρεμας της ελληνικής τζαζ σκηνής. «Τρόποι και διαθέσεις» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη, λοιπόν, από το Κουιντέτο του ∆ημήτρη Καλαντζή, με τζαζ τρόπο και χαλαρή διάθεση κάτω από τα αστέρια μαζί με αγαπημένους φίλους. «Ήταν μια από τις πιο όμορφες και συγκινητικές στιγμές της ζωής μου», λέει ο μεγάλος Μίκης Θεοδωράκης, «όταν άκουσα την διασκευή των τραγουδιών μου σε μορφή τζαζ. Γιατί από πολύ μικρός είχα την τύχη να ακούω καθημερινά στο σπάνιο για την εποχή του (δεκαετία του ’20) φωνόγραφο δίσκους τζαζ της κλασικής περιόδου. Μια μουσική που με σημάδεψε και που τόσο θα ήθελα να γνωρίσω σε βάθος. Όμως οι συνθήκες τότε (ξένη κατοχή) δεν μου το επέτρεψαν. Έτσι η τζαζ έκτοτε παραμένει μέσα μου σαν ένα μεγάλο απωθημένο». «Η τζαζ δεν είναι ρεπερτόριο, αλλά τρόπος να παίζει, να σκέφτεται και να αισθάνεται κανείς τη μουσική» λέει ο ∆ημήτρης Καλαντζής. Και συνεχίζει: «Οι μουσικές καταβολές του Μίκη είναι επηρεασμένες από τη βυζαντινή μουσική, ένα είδος στο οποίο κυριαρχούν τρόποι μουσικοί και ισοκράτες, στο περιβάλλον μιας κατανυκτικής ατμόσφαιρας, στοιχεία αναγνωρίσιμα στα σημεία αυτά της τζαζ δισκογραφίας που χαρακτηρίζονται ως modal». Η αναφορά στον Τζον Κολτρέιν είναι σαφής και υπογραμμισμένη: τροπική, κατανυκτική, υπο-επιβλητική, ίσως θρησκευτική. Οι φίλοι του μεγάλου συνθέτη και του ταλαντούχου και εμπνευσμένου μουσικού θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν έργα από μια σημαντική περίοδο της συνθετικής παραγωγής του Μίκη Θεοδωράκη: από τις «Μικρές Κυκλάδες» και το «Άξιον Εστί» ως το σάουντρακ της ταινίας «Ζ» του Κώστα Γαβρά. Το Dimitris Kalantzis Quintet συναποτελούν: ∆ημήτρης Καλαντζής (πιάνο, ενορχηστρώσεις),Τάκης Πατερέλης (σαξόφωνο), Ανδρέας Πολυζωγόπουλος (τρομπέτα), Αλέξανδρος-∆ράκος Κτιστάκης (τύμπανα) και Γιώργος Γεωργιάδης (μπάσο). Την Τετάρτη 25 Ιουνίου, στις 9μ.μ., στον Κήπο του Μεγάρου. Προπώληση εισιτηρίων: 7 ευρώ, πώληση εισιτηρίων την ημέρα της συναυλίας: 9 ευρώ.

Η ΕΠΟΧΗ 22 Iουνίου 2014

23ο Φεστιβάλ Ναυπλίου

ΙΣ ΣΕ

MOYΣΙΚΗ

λογοτεχνικός ήρωας του μυθιστορήματος «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» του Νίκου Καζαντζάκη, που γοήτευσε και τον σκηνοθέτη Μιχάλη Κακογιάννη στην ομώνυμη οσκαρική ταινία του πριν από 50 χρόνια, ζωντανεύει από τους χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ στο μοναδικό χώρο του Καλλιμάρμαρου Σταδίου, μέσα από την μεγαλοπρεπή κλασική χορογραφία του Λόρκα Μασίν, την ανεπανάληπτη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και την επιβλητική φωνή της Μαρίας Φαραντούρη, σε μουσική διεύθυνση του Ηλία Βουδούρη. Αξίζει να τονίσουμε πως ο ίδιος ο συνθέτης, τον Αύγουστο του 1990, διηύθυνε την πρώτη εκτέλεση του νέου έργου του στην Αρένα της Βερόνα μπροστά σε 18.000 θεατές που αποθέωσαν τη μουσική του, όπως και τη μνημειώδη χορογραφία του Μασίν. Μέχρι σήμερα ο Ζορμπάς έχει παρουσιαστεί σε περισσότερες από 30 χώρες, από την Αυστραλία έως και την παραλία Ιπανέμα του Ρίο ντε Τζανέιρο σε ένα κοινό 150.000 ατόμων. Η χορογραφία του Μασίν συνδυάζει τον κλασικό, το λαϊκό και το μοντέρνο χορό, ενώ η μουσική του Θεοδωράκη συνδυάζει τη συμφωνική με τη λαϊκή ελληνική μουσική δημιουργώντας ένα μοναδικό θέαμα ανεξάντλητης δύναμης. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερμηνεύουν οι πρωτοχορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ: Στράτος Παπανούσης (Ζορμπάς), Ντανίλο Ζέκα (Tζον), Μαρία Κουσουνή (Μαρίνα), Αλεξάντερ Νέσκωβ (Μανωλιός) και Σταυρούλα Καμπουράκη (Ορτάνς). Την Ορχήστρα της ΕΛΣ διευθύνει ο Ηλίας Βουδούρης. Ο διακεκριμένος αρχιμουσικός της ΕΛΣ έχει επανειλημμένως διευθύνει τον Ζορμπά. Στο μπουζούκι οι Μανώλης Γιωργοστάθης και Άρης Κούκος. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, ενώ την καλλιτεχνική επίβλεψη της παραγωγής έχει ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ, Ρενάτο Τζανέλα. Στην παράσταση συμμετέχουν και μαθητές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της ΕΛΣ. Την Κυριακή 29 Ιουνίου, στις 9μ.μ., στο Παναθηναϊκό Στάδιο [Καλλιμάρμαρο]. Τιμές εισιτηρίων: από 15 έως 25 ευρώ. Τιμή παιδικού & φοιτητικού εισιτηρίου: 10 ευρώ.

ο Φεστιβάλ Ναυπλίου, σεβόμενο τα 23 χρόνια της ιστορίας του, και παρ’ όλες τις αντίξοες συνθήκες, συνεχίζει την παράδοση την οποία έκτισε μέσα σε δύο δεκαετίες ως ένα κομβικό πολιτιστικό γεγονός του ελληνικού καλοκαιριού. Και ως μια διοργάνωση πανευρωπαϊκής εμβέλειας στο χώρο της κλασικής μουσικής. Ο καλλιτεχνικός του διευθυντής Γίαννης Βακαρέλης δηλώνει: Ακούγεται σχεδόν προκλητικό να συνεχίζει κανείς να διοργανώνει ένα φεστιβάλ ενώ η χώρα μας έχει χτυπηθεί τόσο δραματικά τα τελευταία χρόνια. Και εγώ σαν καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ναυπλίου αλλά και οι συνεργάτες μου αποφασίσαμε να παλέψουμε με τις ατέλειωτες οικονομικές δυσκολίες, να γίνουμε προκλητικοί και επίμονες, αλλά να μη σηκώσουμε τα χέρια και να βάλουμε τέλος στην 23χρονη ζωή του Φεστιβάλ Ναυπλίου. Αχτίδες κουράγιου, η ανταπόκριση των καλλιτεχνών που συμμετέχουν είτε αφιλοκερδώς είτε με συμβολικές αμοιβές. Τη φετινή χρονιά, άνοιξε τις πύλες του στις 20 Ιουνίου, όπου για δέκα μέρες, προβάλλοντας όλους τους μνημειώδεις χώρους της πόλης του Ναυπλίου -από το επιβλητικό Παλαμήδι μέχρι την ιστορική και φιλόξενη αίθουσα του Βουλευτικού- θα παρουσιαστούν μουσικά προγράμματα με δύο κύριες θεματικές: την ανάδειξη των νέων ανερχόμενων μουσικών -με συμμετοχές όπως η εκατονταμελής Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα

Η Χαρά Κεφαλά και η Ντιάνα Βρανούση. Νέων και η κάτοχος του φετινού βραβείο Gina Bahauer «Mundo en Armonia», Νεφέλη Μούσουρα- και τη συνεργία της μουσικής με τις υπόλοιπες τέχνες. Σε βραδιές όπου η τελευταία θα συνομιλήσει με την ποίηση, με τον ποιητή ∆ημοσθένη ∆αββέτα να απαγγέλει ένα ανέκδοτο έργο του. Την πεζογραφία, όπου η καταξιωμένη Μάγδα Μαυρογιάννη με τη συνδρομή δύο σημαντικών ελλήνων σολίστ (Αλεξάνδρα Νομίδου, Γιάννος Μαργαζιώτης) θα ταξιδέψει το κοινό στους μύθους της Ανατολής. Το θέατρο, όπου η διάσημη πιανίστα Ντιάνα Βρανούση με την χαρισματική ερμηνεύτρια Χαρά Κεφαλά θα θυμίσουν στους ακροατές μουσικές στιγμές που έντυσαν εμβληματικές παραστάσεις του ελληνικού θεάτρου. Και, τέλος, το σινεμά, όπου το ταχύτατα ανερχόμενο «Τranscription ensemble» σε σύμπραξη με την εικαστικό Χρυσαυγή Τσοβίλη θα προσφέρει μια δυνατή οπτικοακουστική εμπειρία. Φυσικά δεν θα λείψουν, όπως κάθε χρόνο, και οι μετακλήσεις σπουδαίων καλλιτεχνών από το εξωτερικό, οι οποίοι λαμπρύνουν την πόλη του Ναυπλίου με την παρουσία τους. Με τον διεθνώς αναγνωρισμένο γαλλο-κύπριο Κυπριανό Κατσαρή να καταφθάνει για ένα ρεσιτάλ υψηλής ευαισθησίας και έντονης θεατρικότητας και μια κορυφαία στο χώρο της ευρωπαϊκή χορωδία, τη δανέζικη «Musica ficta», για μια συναυλία όπου ο Μπαχ θα ακουστεί δίχως τη συνήθη συνοδεία μουσικών οργάνων. •

1056

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

ΒΙΒΛΙΟ

Ο Καβάφης του Ξενόπουλου ΙΙ Συνέχεια από την προπροηγούμενη Κυριακή.

Επιστολικές επαφές

Την ευχαρίστηση της γνωριμίας, ο Καβάφης την διατήρησε, επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια, ενώ του Ξενόπουλου την έσβησαν οι βιοτικές μέριμνες. Αυτό τουλάχιστον τεκμαίρεται από την αλληλογραφία τους, που ο Σαββίδης αναδημοσιεύει στο βιβλίο του. Ακόμη μία αλληλογραφία του Καβάφη, μετά εκείνη με τον Φόρστερ, που διασώθηκε χάρις στην επιμέλειά του. Ισχνή, περιορίζεται στην περίοδο 1901-1908, με μόνο μία επιστολή του Καβάφη και ένα ευχαριστήριο σημείωμα του Ξενόπουλου στα μεταγενέστερα χρόνια. Σε αυτήν την περίοδο, σώζονται τέσσερις επιστολές Ξενόπουλου, η μία προ της δημοσίευσης του πρώτου άρθρου του και τρεις μετά (26/1/1906, 21/2/1906, 14/2/1907), και τέσσερα σχέδια επιστολών του Καβάφη, όλα μετά τη δημοσίευση. Στην πρώτη επιστολή Ξενόπουλου, αναφέρονται δυο, μη σωζόμενες, επιστολές Καβάφη. Η αλληλογραφία περιορίζεται στις συγγραφικές ενασχολήσεις τους και την εκατέρωθεν αποστολή των πονημάτων τους, κυρίως των συλλογών του Ξενόπουλου και των συνδρομών που ο Καβάφης μπορεί να εξασφαλίσει γι’ αυτές. Όπως και στην αλληλογραφία με τον Φόρστερ, πληροφορίες προσωπικού χαρακτήρα απουσιάζουν. Ενδεικτικά, ο Ξενόπουλος, στην πρώτη επιστολή του, με ημερομηνία 23 Φεβ. 1902, δεν αναφέρει τη γέννηση της κόρης του, στις 5 Φεβρ. Η πρώτη επιστολή Καβάφη θα πρέπει να στάλθηκε κοντά στην ημερομηνία επιστροφής του στην Αλεξάνδρεια, η δεύτερη προς το τέλος του 1901, όταν αρχίζει να απογοητεύεται με τη σιωπή του νέου του φίλου. Σε αυτές εσωκλείει χειρόγραφα ποιήματα, καθώς και αντίτιμο 12 φράγκων για 4 συνδρομές της δεύτερης συλλογής διηγημάτων του Ξενόπουλου. Στην επιστολή του, ο Ξενόπουλος δικαιολογείται για τη σιωπή του, διαβεβαιώνοντας για τον θαυμασμό του. Για το αληθές του λόγου, αναφέρει ότι έχει ήδη παραδώσει στον Μιχαηλίδη άρθρο για την ποίησή του, που θα δημοσιευτεί στα «Παναθήναια». Οι δικαιολογίες, πως κωλυσιέργησε να δώσει το άρθρο, γιατί φοβόταν άρνηση του εκδότη, δείχνουν μάλλον προσχηματικές. Το γεγονός ότι το άρθρο δημοσιεύθηκε πολύ αργότερα, στις 30 Νοε. 1903, αφήνει το ενδεχόμενο να μην είχε καν γραφεί. Ενδιαμέσως, μπορεί να υπήρξαν κι άλλες επιστολές Καβάφη, ενώ πραγματοποιείται το δεύτερο ταξίδι του στην Αθήνα (Αυγ.-Οκτ. 1903), και μία δεύτερη επίσκεψη στην καινούρια κατοικία του Ξενόπουλου, που ενδέχεται να μην ήταν η μοναδική. Αμέσως μετά τη δημοσίευση του άρθρου, ο Καβάφης τον ευχαριστεί με ένα ολιγόλογο δελτάριο, στο οποίο απαντά ο Ξενόπουλος κι αυτός με δελτάριο. Αμφότερα μη σωζόμενα. Σώζεται, όμως, σχέδιο αχρονολόγητης επιστολής του Καβάφη, όπου διαβεβαιώνει τον Ξενόπουλο ότι “του ήρεσε πολύ” το άρθρο, αλλά “ηρκέσθην εις δυο λέξεις” δια να μη τον ενοχλήσει με επιστολή. Αυτές οι επιστολικές επαφές τους καθρεφτίζουν τις σχέσεις συγγραφέα-κριτικού. Το άρθρο μάλλον απογοήτευσε τον ποιητή, που θα το ανέμενε, όπως το είχε προαναγγείλει ο Ξενόπουλος, στο ύψος των εγκωμίων του. Από την πλευρά του ο κριτικός, πρέπει να θεώρησε ότι στάθηκε γενναιόδωρος και να περίμενε αντίστοιχες ευχαριστίες. Πάντως, ο Καβάφης, είτε από ευγένεια είτε από σκοπιμότητα, διατηρεί το φιλικό κλίμα. Αν και

η φράση “να σας επαναλάβω πόσην χαράν με προξενεί το ότι εκτιμάτε – το ότι εκτιμά κριτικός ως σείς – τα ποιήματά μου”, μάλλον ενέχει ειρωνική απόχρωση.

Το δεύτερο ταξίδι

Οι πληροφορίες για το δεύτερο ταξίδι του Καβάφη στην Αθήνα είναι λιγοστές. Στο χρονολόγιο του Τσίρκα αναφέρεται ότι στις 22 Ιουν. 1903 ζήτησε άδεια για ταξίδι στο εξωτερικό και του δόθηκε τρίμηνη, αρχόμενη στις 3 Αυγ. Όπως και στο πρώτο ταξίδι, έρχεται με τον αδελφό του Αλέξανδρο. Γνωρίζεται με τον Λάμπρο Πορφύρα. Συνάντηση για την οποία δεν δίνεται κανένα στοιχείο. Ενδεχομένως, ο Ξενόπουλος να παρευρισκόταν, καθώς στο άρθρο του αναφέρει τον Πορφύρα ως παράδειγμα λογίου των Αθηνών με τον οποίο συγκρίνει τον Καβάφη. Πάντως, τον Ξενόπουλο “τον επισκέφθηκε παρά την περιπαθή εμπλοκή του με τον ελάσσονα ποιητή, και συνεργάτη των «Παναθηναίων», Αλέξανδρο Μαυρουδή”, όπως σχολιάζει ο Σαββίδης. Μήπως θα ήταν ακριβέστερο ότι τον επισκέφθηκε ακριβώς λόγω του Μαυρουδή ή έστω, λόγω και εκείνου; Ο Μαυρουδής, ως συνεργάτης των «Παναθηναίων», παρουσιάζεται μόλις το 1905. Ως εκκολαπτόμενος, όμως, θεατρικός συγγραφέας, είναι από νωρίς μέλος της συντροφιάς Ξενόπουλου-Πολύβιου ∆ημητρακόπουλου. Αργότερα, “σταδιοδρόμησε ως εφήμερος δραματουργός στο Παρίσι”, όπως αναφέρει στο Χρονολόγιο ο ∆ασκαλόπουλος. Όχι και τόσο εφήμερος, αφού, επί μία εικοσαετία, θεατρικά έργα του παρουσιάζονταν στη σκηνή και κάποια γυρίζονταν ταινίες σε δικό του σενάριο. Ο Ξενόπουλος αναφέρει την επίσκεψη του Καβάφη σπίτι του σε επιφυλλίδα, που δημοσιεύει μία εβδομάδα μετά το θάνατό του: “Ύστερα ήλθε κ’ εκείνος στο σπίτι μου, στο ίδιο σπίτι, που ήξερε και θυμόταν... Τι αναμνήσεις, τι σπαραγμός, μα και τι ευτυχία! Έβλεπα τον άνθρωπο που είχε ζήσει τόσο δυνατά...” Ένα ταξίδι και ένας έρωτας, λοιπόν, που έδωσαν αφορμή για ποικίλες εικασίες. Θα συμφωνούσαμε με την παρατήρηση του Κώστα Ουράνη πως “ο Ξενόπουλος δεν έζησε δυνατά” και ίσως, η φράση του να κρύβει και κάποιο φθόνο.

Αφανείς θιασώτες

Ο Ξενόπουλος αναφέρεται για πρώτη φορά στον Καβάφη με την ευκαιρία της παρουσίασης του Ημερολογίου του Σκόκου του 1903, στο τεύχος της 30ης Νοεμ. 1902 των «Παναθηναίων». Τον χαρακτηρίζει “ιδιόρρυθμο”, “καινότροπο” και “βαθύ ποιητή”, ενώ το δημοσιευμένο ποίημα, «Το πρώτο σκαλί», “θαυμάσιον” μεν αλλά “μαλλιαρόν”. Κοντά ένα μήνα αργότερα, στις 25 Σεπ. 1903, δημοσιεύεται το ποίημα, «∆έησις», του Καβάφη στην εφημερίδα του ∆ημήτρη Κακλαμάνου «Το Νέον Άστυ» και μετά δυο μέρες, ακολουθεί ανυπόγραφο δημοσίευμα, με

τίτλο «Η σπανία ποίησις». Ο Σαββίδης θεωρεί “την απόδοση της πατρότητάς του στον Ξενόπουλο εύλογη”, καθώς εκείνος, στην πρώτη επιστολή του, διατείνεται πως το άρθρο του ήθελε αρχικά να το δημοσιεύσει σε κάποια εφημερίδα. Πιστεύουμε, ωστόσο, ότι ο Ξενόπουλος δεν θα το δημοσίευε ανυπόγραφο. Ανεπιφύλακτα εγκωμιαστικό αυτό το δημοσίευμα, διαφοροποιείται από το γνωστό άρθρο του Ξενόπουλου στα «Παναθήναια» σε ορισμένες επιμέρους παρατηρήσεις: Εκείνος εγκωμιάζει τον Πορφύρα, το δημοσίευμα τον ειρωνεύεται – εκείνος αποκαλεί έμπορο τον Καβάφη, το δημοσίευμα φιλόλογο – εκείνος αποφεύγει τους υπερθετικούς επιθετικούς προσδιορισμούς, το δημοσίευμα χαρακτηρίζει τον Καβάφη “εξαιρετικόν ποιητήν” και τα ποιήματά του “τέλεια”. Μετά τη δημοσίευση του άρθρου του Ξενόπουλου, ακολουθεί δεύτερο ανυπόγραφο σημείωμα στο «Νέον Άστυ», στις 6 ∆εκ. 1903, αναφερόμενο στο άρθρο, το πιθανότερο από τον ίδιο συντάκτη. Πιστεύουμε πως και τις δυο φορές πρόκειται για τον Κακλαμάνο, που γνώριζε τα ποιήματα του Καβάφη τουλάχιστον από το 1896, που δημοσιεύθηκαν δυο στο «Άστυ». Ενίοτε, ακόμη και ένας επιθετικός προσδιορισμός μπορεί να είναι ενδεικτικός του συγγραφικού ύφους. Ο Ξενόπουλος, από το πρώτο σημείωμα μέχρι και την πρώτη παρουσίαση στη «Νέα Εστία» 28 χρόνια αργότερα, χαρακτηρίζει τον Καβάφη “ιδιόρρυθμο”, και αλλού, εναλλακτικά,“περίεργο”. Ενώ, στο δημοσίευμα αναφέρεται ως “παράδοξος ποιητική προσωπικότης”. Όπως και να έχει, ο Κακλαμάνος, μαζί με τους Μιχαηλίδη και Σκόκο, είναι από τους πρώτους θιασώτες του Καβάφη στην Αθήνα. Ο Μιχαηλίδης, στα «Παναθήναια», δημοσιεύει ποίημα του Καβάφη στο τεύχος της 31ης Αυγ. 1901, δηλαδή ένα μήνα μετά την αναχώρησή του ποιητή από την Αθήνα, δυο ποιήματα μέσα στο 1904 και στην τετραετία, 1905-1908, ένα ποίημα κατ’ έτος. Αντίστοιχα, στο Ημερολόγιο του Σκόκου δημοσιεύονται ποιήματά του μέχρι και τον τόμο του 1907. Και στις δυο περιπτώσεις έχουμε μία κοντά δεκαετή συνεργασία του Καβάφη (στα «Παναθήναια» 1901-1908, Σκόκου 1898-1907). Σε αντίθεση, όμως, με τον Ξενόπουλο, αυτοί οι τρεις δεν το διαλάλησαν και η Καβαφολογία τους προσπέρασε. Όπως προσπέρασε και τους διευθυντές δυο άλλων περιοδικών, που τον καλοσυσταίνουν στις αναμνήσεις τους από την Αίγυπτο. Το 1894 ο Φραγκίσκος Πρίντεζης, το 1896, ο Γεώργιος Τσοκόπουλος.

Βιβλιογραφικά

Στο Γενικό Ευρετήριο της Βιβλιογραφίας Καβάφη, το όνομα του Ξενόπουλου, από το 1902 μέχρι τον θάνατό του, 24 Ιαν. 1951, αναφέρεται σε 32 λήμματα. Αν επεκταθούμε μέχρι και το επετειακό 1953, συμπεριλαμβάνουμε τέσσερις αναδρομικές αναφορές (το άρθρο του ∆ημαρά, «Ο τεχνικός της κριτικής», στο μετα-

θανάτιο αφιέρωμα της «Νέας Εστίας» στον Ξενόπουλο, Χριστούγεννα 1951, επιστολή του Ξενόπουλου προς την Κατίνα Παπά με ημερομηνία 12/5/1922, αναδημοσίευση του πρώτου άρθρου του στο αφιέρωμα της «Νέας Εστίας» του 1953 και ένα δημοσίευμα, που αμφισβητεί τα πρωτεία του στην ανακάλυψη του Καβάφη). Τα λήμματα φτάνουν τα 36. Σε 24 από αυτά, ο Ξενόπουλος είναι ο συγγραφέας, ενώ στα υπόλοιπα μνημονεύεται. Θα προσθέταμε μία νεκρολογία του Καβάφη από τον Ξενόπουλο, στη «∆ιάπλαση των παίδων», που υποδεικνύει ο Σαββίδης, αλλά παραμένει αβιβλιογράφητη. Ακόμη, 12 ανυπόγραφα κείμενα στη «Νέα Εστία» (το εισαγωγικό σημείωμα στο πρώτο ποίημα Καβάφη, που δημοσιεύεται στις 1/1/1930, και 11 σημειώματα της στήλης «Περιοδικά και εφημερίδες» κατά την πρώτη περίοδο, με διευθυντή τον Ξενόπουλο, στα οποία αναφέρεται ο Καβάφης και οι σύγχρονοί τους τα απέδιδαν στον Ξενόπουλο). Συνολικά, 37 είναι του Ξενόπουλου. Αριθμός που, σε συνδυασμό με την χρονολογική κατανομή τους, δημιουργεί την εντύπωση διαρκούς ενασχόλησης με τον Καβάφη. Εν μέρει, αυτό αληθεύει. Το άρθρο του 1903 τον εμπλέκει στην υπόθεση Καβάφη, ιδίως στις επιθέσεις εναντίον του. Είναι ενδεικτικό ότι επτά κείμενα (από το 1906 έως το 1944) συνιστούν απαντήσεις σε δημοσιεύματα εχθρικά ή και απλώς αυστηρά για τον Καβάφη, στις οποίες εκείνος υπερασπίζεται τον Καβάφη ή και εαυτόν, όπου αναφέρεται. Μετά το πρώτο άρθρο του Ξενόπουλου, την επομένη του εγκωμιαστικού σημειώματος στο «Νέον Άστυ», δημοσιεύεται το πρώτο περιγελαστικό σχόλιο για την ποίηση του Καβάφη στο περιοδικό «Ο Νουμάς». Ένα τετράστιχο του εκδότη ∆. Ταγκόπουλου: “Θαυμάζει ο Ξερνόπουλος / τον Κώστα τον Καβάφη / γιατί ένα ποίημα / τον κάθε χρόνο γράφει”. Το θυμάται ο Ξενόπουλος 40 χρόνια αργότερα, απαντώντας σε δημοσίευμα του Γ. Ι. Φουσάρα. Μέσα στην επόμενη τριετία, μετρούμε δυο παρόμοια σχόλια, με έναυσμα ποιήματα του Καβάφη στα «Παναθήναια»: Στις 15/8/1904 δημοσιεύεται το «Φωνές», στις 17/8/1904, στην εφημερίδα του Γεωργίου Πωπ «Αθήναι» υπάρχει ανώνυμο σχόλιο, εστιασμένο στη γλώσσα, “Τόσον μαλλιαρή πλέον, ώστε και να μη κτενίζεται καν εις ομοιοκαταληξίας και μέτρον”. Στις 15/6/1906, το «Bασιλεύς ∆ημήτριος», στις 24/9/1906, ψευδώνυμο κοροϊδευτικό σχόλιο στο «Νουμά», στο οποίο σπεύδει να απαντήσει, υπό μορφή επιστολής, ο Ξενόπουλος, καθόσον αναφέρεται ονομαστικά ως εκείνος που ανακήρυξε τον Καβάφη “βαρβάτο ποιητή”. Ο Σαββίδης χαρακτηρίζει την απάντηση μειλίχια, επικαλούμενος επαινετικό σχόλιο του ∆ημαρά για τον Ξενόπουλο, ότι “μας διδάσκει πως να λέμε το σωστό χωρίς να γινόμαστε χυδαίοι”. Η απάντηση δείχνει περισσότερο σαν αναδίπλωση. Αρχικά, συμπλέει με τους χλευαστές, επαναλαμβάνοντας στη συνέχεια το επιχείρημα του άρθρου του, ότι ο Καβάφης έχει γράψει πέντε-έξη ποιήματα “μεγάλα”, με κορυφαίο, τα «Τείχη». Αραιότερα, όποτε δίνεται αφορμή από δημοσίευμα ή βιβλίο, επανέρχεται. Τη συνεχή ανάμιξή του στην υπόθεση Καβάφη δείχνουν και άλλες ενέργειες, όπως η υπογραφή του σε διαμαρτυρία διανοουμένων (11/4/1924), αλλά και τρεις συνεντεύξεις του (σε έρευνα για τον Καβάφη του Μ. Βαϊάνου 21/5/1924, στο περιοδικό «Παναιγύπτια» 29/2/1936, στην Τερέντσιο 1/5/1949), που έχουν κύριο θέμα τον Καβάφη. Ενδεικτική είναι και η καΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ioυνίου 2014

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου • • catana@freemail.gr

εγκατάσταση με τίτλο T.A.M.A. (Temporary Autonomous Museum for All) είναι ένα αυτοσχέδιο οίκημα, το οποίο λειτουργεί ως ένα εξίσου αυτοσχέδιο μουσείο και αποτελεί project της Μαρίας Παπαδημητρίου –καλλιτέχνιδας που η ταυτότητα, η ένταξη σε κοινωνικές δομές και ο αποκλεισμός από αυτές αποτελούν κύριο άξονα της δουλειά της. Το εν λόγω αυτοσχέδιο μουσείο στην παρούσα διοργάνωση, ως τέτοιο, φιλοξενεί α) έργα τέχνης ανώνυμων καλλιτεχνών που έχουν συλλεχθεί σε υπαίθριες αγορές –αποτελώντας τεκμήρια μιας ιδιαίτερης και προσωπικής ανάγνωσης της ελληνικής, βαλκανικής και ευρωπαϊκής ιστορίας– και β) έργα νέων καλλιτεχνών, φτιαγμένα κυρίως από απομεινάρια υφασμάτων, τα οποία έχουν τη λειτουργία ταμάτων και αποτροπαϊκών φυλαχτών. Για την ακρίβεια, πρόκειται για τα έργα που είχαν δημιουργηθεί στο εργαστήριο Inspire 2013: Metamorphosis, το φθινόπωρο του 2013, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Την έκθεση έχει επιμεληθεί ο ιστορικός τέχνης Αλέξιος Παπαζαχαρίας, τα εγκαίνιά της πραγματοποιούνται την Παρασκευή 27 Ιουνίου και θα παραμείνει ανοιχτή στο κοινό έως τις 26 Οκτωβρίου. Ωράριο: Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο 11π.μ. – 7μ.μ., Πέμπτη 1 – 9μ.μ. (4–24 Αυγούστου το Μουσείο θα παραμείνει κλειστό). Μουσείο Άλεξ Μυλωνά - Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Πλ. Αγίων Ασωμάτων 5, Θησείο, Αθήνα, τηλ.: 210 3215717)

Hexagone

Μέχρι και τις 25 Ιουλίου παρουσιάζονται τα έργα έξι νέων γάλλων καλλιτεχνών, οι οποίοι υιοθετούν διαφορετικές πρακτικές και υλικά με μια ιδιαίτερη προσέγγιση στην καλλιτεχνική έρευνα. Οι δημιουργίες τους έχουν να κάνουν με εικόνες και πολιτιστικές αφηγήσεις της ζωής, καθώς και με την απεικόνιση προσωπικών ιστοριών, οι οποίες γεννήθηκαν κατά την παραμονή τους στην

Αθήνα. Χρησιμοποιούν, μάλιστα, μια μεγάλη γκάμα εκφραστικών μέσων: Η Fanny Boulord δουλεύει με βάση την καρτ-ποστάλ, η lodie Poncon δουλεύει την ιδέα του αρχείου και τις τεχνικές αρχειοθέτησης, ενώ η Amandine Va tiare Mich le Gauthier καταπιάνεται με την έννοια του «συλλέγειν». Ο Desoche Benjamin διερευνά την ιδέα του pixel και το τι γίνεται όταν «σερφάρουμε στο κύμα» του internet, ενώ ο Maxime Milles Poulin παρουσιάζει ένα περίπου δίωρο ηχητικό έργο, προκειμένου να σχολιάσει τη βιομηχανία του θεάματος. Τέλος, η Juliette Perrin-Renoud, μέσω της εικόνας και του

“Λυσιστράτη” από τον Γκραουζίνις

Την «Λυσιστράτη» αποφάσισε να ανεβάσει φέτος ο γνωστός λιθουανός σκηνοθέτης Τσεζάρις Γκραουζίνις, που ζει και εργάζεται στη χώρα μας. Με την Μαρία Καβογιάννη στον ομώνυμο ρόλο και μια διανομή τηλεοπτική αλλά με ονόματα που διαθέτουν ταλέντο και πείρα στο σανίδι: Αντώνης Λουδάρος, Καίτη Κωνσταντίνου, Θανάσης Τσαλταμπάσης, Νάντια Κοντογεώργη, Μαργαρίτα Βαρλάμου, Θανάσης Κουρλαμπάς, Τζίνη Παπαδοπούλου, Μαρία Φιλίππου, ∆ημήτρης Παπανικολάου, Θωμάς Γκαγκάς, Ελίνα Μάλαμα, Βασίλης Πουλάκος, Γεράσιμος Σκαφίδας. Η μετάφραση-απόδοση του κειμένου είναι του Σπύρου Ευαγγελάτου, τα σκηνικά και τα κοστούμια του Γιώργου Πάτσα, η μουσική του ∆ημήτρη Θεοχάρη και οι φωτισμοί της Σοφίας Αλεξιάδου. Στην παραγωγή, μεταξύ άλλων, συμμετέχει το ∆ΗΠΕΘΕ Αγρινίου. Πρεμιέρα την Πέμπτη 3 Ιουλίου στο Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη». Ακολουθούν: Παρασκευή 4 Ιουλίου, Κατράκειο Θέατρο - Νίκαια και Πέμπτη 10 Ιουλίου, Ανοιχτό Θέατρο Άλσος Βεΐκου - Γαλάτσι.

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΝΕΑ

T.A.M.A. Superflow

ήχου, ασχολείται με την επικοινωνία, την οικειότητα, το χρόνο και την επανάληψη. Ωράριο: ∆ευτέρα έως Παρασκευή 2 – 8.30μ.μ. BETON 7 (Πύδνας 7, Βοτανικός, Αθήνα, τηλ.: 210 7512625)

Εννέα Θάλασσες της Μεσογείου

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινίασε πριν λίγες ημέρες την περιοδική έκθεση ζωγραφικών έργων του Pedro Cano, η οποία περιλαμβάνει 54 υδατογραφίες και προσχέδια με θέματα εμπνευσμένα από το τοπίο, τη ζωή αλλά και τα αρχαία μνημεία της Μεσογείου. Για την ακρίβεια, η έκθεση «ταξιδεύει» σε τρία νησιά, τη Μαγιόρκα, την Πάτμο, τη Σικελία αλλά και έξι πόλεις, την Αλεξάνδρεια, την Καρθαγένη, την Κωνσταντινούπολη, την Νάπολη, το Σπλιτ, και τη Βενετία. Μέσα από τα έργα αναδεικνύεται, μέσω μιας ευαισθησίας και διεισδυτικής ματιάς, σύμβολα, τόποι, μνημεία, μνήμες και σκηνές της καθημερινής ζωής. Έτσι, η Μεσόγειος ξεδιπλώνεται στο θεατή ως ένα συναισθηματικό ταξίδι, ως το διαχρονικό σκηνικό πολιτισμών του παρόντος και του παρελθόντος, ως χωνευτήρι ανθρώπων και παραδόσεων. Η έκθεση διαρκεί έως τις 19 Οκτωβρίου. Ωράριο: ∆ευτέρα έως Κυριακή 8π.μ. – 8μ.μ. Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (Μ. Ανδρόνικου 6, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 830538)

Ο Καβάφης του Ξενόπουλου II ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

βαφική σχολιογραφία στο περιοδικό του. Με εξαίρεση ένα ειρωνικό σχόλιο γενικώς για τους λογίους της Αλεξάνδρειας, όπου οι βολές πιάνουν και τον Καβάφη, τα υπόλοιπα τάσσονται στο πλευρό όσων τον θαυμάζουν, στρεφόμενα κατά υβριστών του, όπως ο Ταγκόπουλος, ή και διορθώνοντας αυστηρές κριτικές για επιμέρους ποιήματα όπως του Μαλάνου. Ο Ξενόπουλος δεν δηλώνει μόνο λογοτεχνικό ενδιαφέρον. Προβάλλει την προσωπική τους σχέση, με κείμενα συναισθηματικά φορτισμένα, όπως εκείνο για το τελευταίο ταξίδι του Καβάφη στην Αθήνα και οι τρεις νεκρολογίες. Ενδεικτική σχετικά είναι και η επιστολή στην φίλη του Κατίνα Παπά. Όσο για τα κείμενα του κριτικού Ξενόπουλου, καταλαμβάνουν 11 λήμματα: Το πρώτο σχόλιο του 1902, δυο γενικόλογες αναφορές περί νεοελληνικής ποίησης και αλεξανδρινής λογοτεχνίας, το εισαγωγικό σημείωμα για το πρώτο ποίημα Καβάφη στη «Νέα Εστία», υπογεγραμμένο από την σύνταξη του περιοδικού, και επτά λήμματα, που αντιστοιχούν σε τρία κεί-

μενα. Αυτά είναι το πρώτο άρθρο και δυο ομιλίες, με τις αναδημοσιεύσεις τους (τρεις φορές δημοσιεύτηκε το πρώτο άρθρο, 1903, 1933 και 1953 στα αντίστοιχα αφιερώματα της «Νέας Εστίας», άπαξ η δεύτερη ομιλία και τρις η τρίτη). Το ειδολογικό φάσμα των κειμένων συμπληρώνεται με μία αφιέρωση διηγήματος του Ξενόπουλου στον Καβάφη.

Λανθάνον Ιωβηλαίο

Θυμίζουμε πως η πρώτη ομιλία προοριζόταν για τιμητική εκδήλωση στην Αλεξάνδρεια, το “Ιωβηλαίο” του κατά τον Ξενόπουλο, πιθανώς Απρ. 1923. Λανθάνει στα Χρονολόγια. Ίσως την ματαίωσε ο θάνατος του αδελφού του, Τζων, στις 9 Φεβρ. 1923. Παρότι ο Ξενόπουλος είχε προσκληθεί από την οργανωτική επιτροπή, δεν σκόπευε να παρευρεθεί. Έστειλε το κείμενο της ομιλίας του, που δημοσιεύθηκε δυο χρόνια αργότερα στο περιοδικό του Βαϊάνου «Νέα Τέχνη». Φόρτος εργασίας ή συντηρητική στάση; Ενώ, η δεύτερη, με τίτλο, «Το ανθρώπινο στην ποίηση του Καβάφη», πραγματοποιήθηκε στο Ελληνικό Ωδείο

στις 29/11/1933, επαναλήφθηκε με αλλαγές στις 30/4/1940 στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στις 8/6/1943 στο Θέατρο Κυβέλη. ∆ημοσιεύθηκαν τα κείμενα της πρώτης και της τρίτης μορφής, για την ενδιάμεση υπάρχουν αναφορές στον Τύπο. Ο Ξενόπουλος, στην πρώτη συναγωγή κριτικών κειμένων του, το 1923, δεν περιλαμβάνει το άρθρο του 1903. Στην δεύτερη, το 1937, περιλαμβάνει το πρώτο και εκείνο της δεύτερης ομιλίας. Και πράγματι, το κείμενο της πρώτης ομιλίας δεν συνιστά κριτική αποτίμηση. Μνημονεύει το πρώτο άρθρο του, εξομολογούμενος τους αλλοτινούς φόβους του για το πώς θα αντιδρούσε ο κύκλος του περιοδικού, οι αναγνώστες, ακόμη και ο ίδιος ο ποιητής, αλλά και για το κατά πόσο ο χρόνος θα δικαίωνε την κρίση του. Αυτή η περιπόθητη δικαίωση ήρθε, όπως αναφέρει, σε μία γιορτή προς τιμή του Καβάφη, που έγινε προ δυο χρόνων στην Αθήνα. Τον δικαίωσαν όσα είπε ο ομιλητής αλλά κυρίως η αντίδραση του νεαρού ακροατηρίου. ∆εν ονοματίζει τον ομιλητή, μόνο τον περιγράφει: “Νέος λογοτέχνης, από τους καλύτερους, τους κριτικώτερους της γενεάς του, – αγέννητος ί-

σως όταν πρωτόγραφα εγώ στα «Παναθήναια»”. Αγέννητος όχι, αλλά μόλις τετραετής. Πρόκειται για τον Τέλλο Άγρα και την διάλεξή του στο Ελληνικό Ωδείο στις 30 Μαρ. 1921. Συμπληρώνει την εικόνα με την απαγγελία ποιημάτων: “∆ίπλα του, μια νέα κοπέλα, αισθαντική, φιλολογικά μορφωμένη και γυμνασμένη στη θεατρική τέχνη, τ’ απάγγειλε θαυμάσια.” Είναι η Μπατιστάτου του θιάσου του Βασιλικού Θεάτρου. Σε κρεσέντο η κατακλείδα: “Α, τι χαρά που μπορώ τώρα να φωνάζω ως τ’ αστέρια την αγάπη μου και τον θαυμασμό μου για τον Καβάφη!” Το αξιοπερίεργο για τους δύο αυτούς κριτικούς της καβαφικής ποίησης είναι το εξής: Λίγο αργότερα, στο καβαφικό περιοδικό «Αλεξανδρινή Τέχνη» (1926 1931), ενώ ο Ξενόπουλος απουσιάζει ως συνεργάτης, ο Άγρας, αντιστρόφως, συναντάται ανάμεσα στους τακτικούς συνεργάτες. Η απάντηση στο γιατί ο Ξενόπουλος εξαιρείται, μένει μετέωρη. Συνέχεια και τέλος την επόμενη Κυριακή. Μ. Θεοδοσοπούλου

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

«ΜΟΝΤΕΒΙ∆ΕΟ, Η ΓΕΥΣΗ ΕΝΟΣ ΟΝΕΙΡΟΥ 1 και 2»

Κινηματογραφικές ιστορίες παγκοσμίου κυπέλου ρουγουάη η οποία επικράτησε στο τελικό της Αργεντινής με 4-2.

Οι ταινίες

Του Στράτου Κερσανίδη

πορεί το Παγκόσμιο Κύπελο Ποδοσφαίρου που διεξάγεται τις μέρες αυτές στη Βραζιλία να έχει απωλέσει μεγάλο μέρος από τη γοητεία του εξαιτίας της απόλυτης εμπορευματοποίησής του, παρόλα αυτά δεν παύει να ενδιαφέρει εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, ανεξαρτήτως εθνικότητας, θρησκείας, κοινωνικής τάξης. Ακόμη και εκείνοι που διαδήλωναν τις προηγούμενες μέρες, επειδή δαπανώνται χρήματα για το Μουντιάλ κι όχι για τις ανάγκες των φτωχών ανθρώπων, υποκύπτουν μπροστά στη μαγεία, αυτού που ο Σοστακόβιτς αποκάλεσε, «μπαλέτο των μαζών». Το ποδόσφαιρο είναι το λαϊκότερο των αθλημάτων και αποτελεί ένα φαινόμενο που χρήζει ιδιαίτερης κοινωνιολογικής προσέγγισης και όχι αφορισμών, στις οποίες επιδίδεται με ευκολία μερίδα της αριστεράς. Ως εκ τούτου δεν θα μπορούσε ο χώρος της «Εποχής», ο οποίος είναι αφιερωμένος στη λαϊκότερη των τεχνών, δηλαδή τον κινηματογράφο, να αγνοήσει τη συνάντηση των δύο μαζικότερων τρόπων διασκέδασης. Του ποδοσφαίρου με τον κινηματογράφο, ή το αντίθετο εάν προτιμάτε.

Η ιστορία

Σήμερα, λοιπόν, θα σας διηγηθώ μια από τις πολλές- ποδοσφαιρική ιστορία που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο. Το 1918, μετά τον πρώτο παγκόσμιο

πόλεμο και τη διάλυση της Αυστρουγγαρίας, μια νέα χώρα δημιουργήθηκε, ξεκινώντας από τις παρυφές της Κεντρικής Ευρώπης και κατεβαίνοντας νότια και καταλαμβάνοντας ένα μεγάλο μέρος της βαλκανικής χερσονήσου. Ήταν το Βασίλειο Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που το 1929 μετονομάστηκε σε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας. Μια χώρα, η οποία μετετράπη σε σοσιαλιστική ομοσπονδιακή δημοκρατία μετά το τέλος του ∆εύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και η οποία διαλύθηκε μετά από αιματηρούς εμφυλίους πολέμους στη δεκαετία του 1990 θύμα της εθνικιστικής μισαλλοδοξίας. Το 1930, η Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία αποφάσισε να διοργανώσει το παγκόσμιο κύπελο και έτσι κάλεσε τις εθνικές ομάδες να πάρουν μέρος σε αυτό. Όμως οι συνθήκες ήταν δύσκολες, καθώς είχε προηγηθεί η μεγάλη οικονομική κρίση του 1929 κι έτσι μόνο 13 ομάδες κατάφεραν να πάρουν μέρος. Η δυσκολία ήταν ακόμη μεγαλύτερη για τις ομάδες από την Ευρώπη αφού το 1ο Μουντιάλ αποφασίστηκε να γίνει στην Ουρουγουάη, η οποία είχε κερδίσει το χρυσό μετάλλιο ποδοσφαίρου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ. Επιπλέον, η Ουρουγουάη γιόρταζε το 1930 τα 100 χρόνια από την ανεξαρτησία της. Τελικά, σε εκείνο το 1ο Μουντιάλ, πήραν μέρος οι εξής 13 ομάδες: Ουρουγουάη, Αργεντινή, Χιλή, Μεξικό, Περού, Βραζιλία, Βολιβία, ΗΠΑ, Παραγουάη, Βέλγιο, Γαλλία, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία. Για την ιστορία αναφέρω πως το κύπελλο κατέκτησε η Ου-

Ο Ντράγκαν Μπιελόγκρλιτς είναι ένας σκηνοθέτης από τη Σερβία, ο οποίος το 2010 γύρισε την ταινία «Μοντεβιδέο, η γεύση ενός ονείρου» (Montevideo, Bog de video). Θέμα της είναι η συμμετοχή της εθνικής ομάδας της Γιουγκοσλαβίας στο Μουντιάλ, δοσμένη μέσα από μια ιστορία μυθοπλασίας, η οποία όμως βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Έντεκα άγνωστοι νεαροί τους οποίους ένωσε το ταλέντο και η αγάπη για το ποδόσφαιρο, οι οποίοι ζούσαν σε φτωχές γειτονιές του Βελιγραδίου, ζουν το δικό τους όνειρο. Και ενώ η πρωτεύουσα της Γιουγκοσλαβίας ζει κι αυτή μέσα στον πυρετό της αναμονής και της προετοιμασίας, οι νεαροί ποδοσφαιριστές συγκροτούν σιγά-σιγά την εθνική ομάδα η οποία ταξίδεψε στην άλλη άκρη του κόσμου για να εκπροσωπήσει την πολυεθνική πατρίδα τους στο πρώτο, μεγάλο ραντεβού του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Μέσα από την ενδιαφέρουσα και διασκεδαστική αυτή ταινία, ο σκηνοθέτης δίνει αφενός την προετοιμασία της εθνικής ομάδας αλλά και την καθημερινότητα της εποχής εκείνης στο Βελιγράδι. Ο δύο βασικοί χαρακτήρες της ταινίας είναι ο Αλεξάντερ Τίρνανιτς (Τίρκε) και ο Μπλαγκόγιε Μαριάνοβιτς (Μόσα), μεγάλα ποδοσφαιρικά ταλέντα της εποχής. Αυτό που αφηγείται η ταινία είναι η προετοιμασία της ομάδας για το Μουντιάλ, το πάθος το ποδοσφαιριστών για διάκριση, οι καθημερινές μικρές στιγμές τους. Αυτό είναι το πρώτο μέρος της ταινίας. Όμως το 2014, γυρίστηκε και η συνέχειά της. Με τον τίτλο «Μοντεβιδέο, η γεύση ενός ονείρου 2» (Montevideo Vidimo se), ο σκηνοθέτης μεταφέρει τη δράση του στην Ουρουγουάη, εκεί όπου η ομάδα της Γιουγκοσλαβίας μπαίνει στο γήπεδο για να γευτεί το όνειρο. Και πράγματι, όλα ξεκίνησαν σαν όνειρο, αφού στον πρώτο της αγώνα η Γιουγκοσλαβία κατάφερε να «δαμάσει» τη Βραζιλία με 2-1 και με σκόρερς τον Τίρνανιτς στο 21΄και τον Μπεκ στο 30΄. Ο καλπασμός προς το όνειρο συνεχίστηκε και στο δεύτερο αγώνα, όταν οι νεαροί Γιουγκοσλάβοι συνέτριψαν τη Βολιβία με 4-0 και σκόρερς τους Μπεκ (60΄και

67΄), Μαριάνοβιτς (65΄) και Βουγιαντίνοβιτς. Όλα τα όνειρα όμως έχουν ένα τέλος κι έτσι, η Γιουγκοσλαβία γνώρισε τη συντριβή από τη διοργανώτρια Ουρουγουάη στον ημιτελικό, με 6-1. Το μοναδικό γκολ σημείωσε το Μιλουτίνατς. Ένας μεγάλος ποδοσφαιριστής της ομάδας εκείνης, μαζί με τους Τίρνανιτς και Μαριάνοβιρς, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Μιλουντίν Ίβκοβιτς. Γεννήθηκε το 1906 και τελείωσε την ιατρική σχολή το 1934. Ηγήθηκε του κινήματος για μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου και τον Ιούνιο του 1938 ήταν εκδότης της εφημερίδας «Νεολαία» (Mladost), η οποία ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Κομμουνιστικής Νεολαιϊστικης Λίγκας. Πήρε μέρος στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και στις 24 Μαΐου 1943 συνελήφθη και εκτελέστηκε από τους Ναζί. Ο Μιλουτίνατς φόρεσε 39 φορές τη φανέλα της Εθνικής ομάδας της Γιουγκοσλαβίας.

Ο Αρμάν Ασάντε

Στο σίκουελ της ταινίας, παίζει και ο γνωστός αμερικανός ηθοποιός Αρμάντ Ασάντε, ο οποίος ερμηνεύει έναν αμερικανό μάνατζερ ποδοσφαίρου. Σε συνέντευξη που έδωσε στο σερβικό πρακτορείο ειδήσεων Τανγιουγκ, ο Ασάντε λέει ως δέχτηκε το ρόλο αφού είδε το πρώτο μέρος της ταινίας: «Είδα ότι το έργο μιλά για τον παγκόσμιο πολιτισμό την εποχή του 1930, προβάλλει μία ιστορία για μία μικρή χώρα που έπαιξε μεγάλο ρόλο στην παγκόσμια ποδοσφαιρική σκηνή. Αυτό που θεωρώ σημαντικό στην ταινία είναι το θέμα της ελπίδας. Η ελπίδα ήταν επίσης σημαντική εκείνη τη χρονική περίοδο. Η ιδέα μιας μικρής ομάδας που σκαρφαλώνει στη διεθνή σκηνή και η ιδέα της κοινωνικής ανταλλαγής, στην πραγματικότητα η γέννηση της παγκοσμιοποίησης, θεώρησα ότι είναι πολύ όμορφη για μία ταινία». Καταλήγοντας, ο Αρμάντ Ασάντε, είπε: «Η μουσική, η ζωγραφική, ο κινηματογράφος, ο αθλητισμός είναι μορφές παγκόσμιας ανταλλαγής, η οποία είναι το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο. Πιστεύω ότι ο πολιτισμός κάνει τον κόσμο να γυρίζει, όχι η πολιτική». strakersan@gmail.com, kersanidis.wordpress.com

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ  «Τα δυο πρόσωπα του Ιανουαρίου» (The two faces of

January) του Χοσέιν Αμίνι: Ο Τσέστερ και η σύζυγός του Κολέτ βρίσκονται για διακοπές στην Αθήνα όπου γνωρίζονται με τον αμερικανό ξεναγό, Ράινταλ. Το ζευγάρι τον προσκαλεί σε δείπνο αλλά τα πράγματα παίρνουν περίεργη τροπή, όταν ο Τσέστερ ζητά από το Ράινταλ να μεταφέρουν έναν αναίσθητο άνδρα, ο οποίος του επιτέθηκε.

 «Σαμποτάζ» (Sabotage) του Ντέιβιντ Άγιερ: Ο Τζον

Μπρίτσερ είναι επικεφαλής μιας ομάδας δίωξης ναρκωτικών η οποία κάνει επιδρομή σε ένα κρησφύγετο εμπόρων. Όμως οι άνδρες της ομάδας βρίσκονται μπλεγμένοι καθώς θεωρούνται ύποπτοι για την εξαφάνιση 10 εκατομμυρίων δολαρίων. Ταινία δράσης με τον Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ.

 «Μαζί με το ζόρι» (Blended) του Φρανκ Κοράτσι:

Ανύπαντροι γονείς, η Λόρεν και ο Τζιμ, μετά από ένα ραντεβού στα τυφλά, αποφάσισαν να μην ξαναϊδωθούν ποτέ! Όταν όμως θα κάνουν διακοπές με τα παιδιά τους, θα βρεθούν στο ίδιο μέρος και θα μοιραστούν την ίδια σουίτα! Κωμωδία με τους Άνταμ Σάντλερ και Ντρου Μπάριμορ.

«Το πέρασμα του Μίλερ»

 «Ο καθρέφτης της κολάσεως» (Oculus) του Μάικ

Φλάναγκαν: Η Κάιλι και ο Τιμ είναι δυο αδέλφια που όταν ήταν παιδιά δολοφονήθηκαν οι γονείς τους. Ο Τιμ έχει καταδικαστεί για το έγκλημα και η Κάιλι προσπαθεί να αποδείξει πως ο αδελφός της δεν είχε καμία σχέση. Τελικά, ο ένοχος είναι μια υπερφυσική δύναμη που κρύβεται πίσω από έναν αθώο καθρέφτη.

 «Η δική μας νύχτα» (Mauvais sang) του Λεό Καράξ: Οι ληστές Μαρκ και Χανς έχουν ένα χρέος σε μια

μυστηριώδη Αμερικανίδα, το οποίο πρέπει να εξοφλήσουν σε δύο εβδομάδες. Επειδή φαίνεται πως είναι αδύνατον να τα καταφέρουν, αποφασίζουν να κλέψουν και να πουλήσουν το αντίδοτο μιας ασθένειας η οποία προσβάλλει... τους εραστές! Το 1986, σε ηλικία εικοσιπέντε μόλις ετών, ένας από τους πλέον υποσχόμενους γάλλους σκηνοθέτες έμελλε να εισβάλλει στο κινηματογραφικό σκηνικό με περγαμηνές για μια συντριπτική καλλιτεχνική πρόταση, αναδεικνύοντας το πρωτοφανές σκηνοθετικό ταλέντο του «φοβερού παιδιού» του γαλλικού σινεμά.

 «Το πέρασμα του Μίλερ» (Miller’s crossing) των

Τζόελ και Ίθαν Κοέν: Εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Ο ιρλανδός αρχιμαφιόζος, Λίο, μαζί με το συνεργάτη του, Τομ, ελέγχουν ολόκληρη την πόλη. Ένας ιταλός μαφιόζος όμως που εμφανίζεται, αμφισβητεί την εξουσία τους, ενώ οι δύο άνδρες θα βρεθούν αντιμέτωποι όταν θα ερωτευτούν την ίδια γυναίκα. Μια μεγάλη ταινία με πρωταγωνιστές τους Τζον Τορτούρο, Γκάμπριελ Μπερν, Άλμπερτ Φίνεϊ, Μάρσια Γκέι Χάρντεν.

Σινεφίλ

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

Τριάντα χρόνια συμπληρώθηκαν από το θάνατο του Ενρίκο Μπερλίνγκουερ, του ηγέτου του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος. ∆ημοσιεύουμε αποσπάσματα από συνέντευξη της Λουτσιάνα Καστελίνα, η οποία γνώρισε τον Μπερλίνγκουερ ότι ήταν ακόμα μαθήτρια. “Ήταν ο

Σας αφηγούμαι τον δικό μου Μπερλινγκουέρ ΛΟΥΤΣΙΑΝΑ ΚΑΣΤΕΛΙΝΑ

Η πρώην βουλευτίνα και γνωστή δημοσιογράφος θυμάται, τριάντα χρόνια μετά το θάνατό του, τον γραμματέα του ΙΚΚ. ∆ημοσιεύουμε ένα απόσπασμα μιας συνέντευξης που περιέχεται στο βιβλίο “Ideario di Berlinguer, passioni e parole di un leader scomodo” (ΣτΜ Ιδέες του Μπερλινγκουέρ, πάθη και λόγια ενός άβολου ηγέτη), εκδόσεις Nova Delphi).

Συνέντευξη στον Εμιλιάνο Σμπαράλια

Τι άνθρωπος ήταν, κατά τη γνώμη σου; Ο Μπερλινγκουέρ ήταν πολύ αυστηρός στο χαρακτήρα, ήταν πολύ κλειστός, και πολύ σαρδηνός από αυτή την άποψη... Και μετά, στον καημενούλη, έπειτα από την απόπειρα ενάντια στον Τολιάτι το 1948, του είχαν δώσει σωματοφύλακες, όπως είχαν όλα τα μέλη της ηγεσίας του κόμματος. Μόνο που το να έχεις σωματοφύλακα στα πενήντα είναι ένα ζήτημα, να τον έχεις στα εικοσιπέντε φυσικά είναι διαφορετικό, σου σημαδεύει τη ζωή, χάνεις την ελευθερία σου, την ελευθερία κινήσεων, το να κάνεις παρέα με τους άλλους της ηλικίας σου, μου φαίνεται ξεκάθαρο: υπάρχει πάντα κάποιος πίσω σου που σε ελέγχει... Αυτό επιδείνωσε τον κλειστό του χαρακτήρα... Κι έπειτα αυτοί ήταν ιδιαίτεροι καιροί: για παράδειγμα, εκείνος εφεύρε ότι ένα από τα ιδανικά της Κομμουνιστικής Νεολαίας έπρεπε να είναι η Αγία Μαρία Γκορέτι, μόνο αυτό σου λέω. Εσύ ξέρεις ποια ήταν η Αγία Μαρία Γκορέτι, ή την ξέραμε μόνο εμείς, τα μέλη της Κομμουνιστικής Νεολαίας εκείνης της εποχής; (γελάει) Την ιστορία της γνωρίζω. Μαρία Γκορέτι: αγία και μάρτυρας για να μην αφήσει να την βιάσουν... Εν ολίγοις, υπήρχε αυτή η ηθικολογία, ένας πολύ ισχυρός πουριτανισμός, που ήταν όμως της εποχής εκείνης, όλου του κόμματος. Εξάλλου, πιστεύω ότι εκείνα τα πρώτα χρόνια ο Μπερλινγκουέρ επικεντρώθηκε πολύ στην οικοδόμηση του άλλου κόσμου. Ξέρεις, το 1948 η Ιταλία χωρίστηκε στα δύο με έναν πολύ

σκληρό τρόπο, και μάλιστα πολύ βίαιο: ο κομμουνιστικός κόσμος από τη μια και οι χριστιανοδημοκράτες από την άλλη. (…) Άρα εκείνος τόνισε πολύ αυτό το στοιχείο: αρκεί να σκεφτούμε τα γήπεδα, το ποδοσφαιράκι... Την αποκαλούσαν η Κομμουνιστική Νεολαία με τα ποδοσφαιράκια, αυτή ήταν η ονομασία που της είχαν κολλήσει. Λάβε υπόψη σου ότι η κομμουνιστική νεολαία, ακόμη και για όλο τον καιρό που ο Μπερλινγκουέρ υπήρξε γραμματέας, αποτελούνταν από 2% φοιτητών, από 45-50% αγροτών, κολλήγων, και τέλος από λίγους εργάτες, επειδή τα εργοστάσια δεν προσλάμβαναν ακόμη κομμουνιστές εργάτες, κι έπειτα δεν υπήρχε ακόμη η οικονομική έκρηξη.(…) Η Χριστιανική ∆ημοκρατία είχε τηρήσει στη δεύτερη μεταπολεμική περίοδο μια κάποια αμφισημία, υπό την έννοια δηλαδή ενός καθολικού αντικαπιταλιστικού κόμματος, επειδή εκείνο τον καιρό υπήρχε μια καθολική αντικαπιταλιστική κουλτούρα. Λοιπόν, θέλω να πω ότι ο Μπερλινγκουέρ δεν αντιλήφθηκε και δεν κατανόησε αυτή την ευαίσθητη και αποφασιστική φάση, από την ανησυχία του να κρατήσει σταθερές κάποιες θέσεις, χωρίς να προσφέρει ένα διαφορετικό χώρο. Μετά μπήκε αμέσως στην ηγεσία του κόμματος... Και μετά υπήρξε δύσκολη περίπτωση. Το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα στα τέλη της δεκαετίας του πενήντα και σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του εξήντα ήταν διχασμένος μεταξύ της πτέρυγας του Αμέντολα και της πτέρυγας του Ινγκράο, αυτή ήταν η διαλεκτική των δύο πτερύγων του κόμματος: αυτοί που ακολουθούσαν τον Αμέντολα πρότειναν μια ανάλυση της ιταλικής κοινωνίας ως μιας ακόμη

καθυστερημένης κοινωνίας, όπου συνεπώς χρειαζόταν ακόμη να γίνει η δημοκρατική και αστική επανάσταση, άρα μια θέση ακόμη πολύ προσεκτική. Η πτέρυγα του Ινγκράο αντίθετα πίστευε ότι ήμασταν σε μια κοινωνία ανεπτυγμένου καπιταλισμού, όπου υπήρχαν ήδη όλες οι αντιθέσεις του ώριμου καπιταλισμού που συνυφαίνονταν με εκείνες της καθυστερημένης Ιταλίας. Μα για τον Ινγκράο ήμασταν πλέον στον κόσμο του καταναλωτισμού, και με μια εργατική τάξη που είχε αλλάξει, επειδή εκείνα ήταν τα χρόνια της μεγάλης, πώς να την πούμε, της μεγάλης «εργατικής συνάθροισης». Αυτή ήταν η διαλεκτική εκείνου του καιρού του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Μια απόμακρη μορφή

Και ο Μπερλινγκουέρ πώς συμπεριφέρθηκε πολιτικά σ’ αυτή τη φάση; Ο Μπερλινγκουέρ ήταν στη μέση, και ήταν μια μορφή πολύ απόμακρη. Όμως, αυτός ήταν ένας από τους λόγους που έγινε αναπληρωτής γραμματέας, όταν ο Λουίτζι Λόνγκο αρρώστησε, και τέλος γραμματέας: ακριβώς επειδή ήταν μια μορφή κατά κάποιον τρόπο μη ακραία, όπως ο Αμέντολα από τη μια πλευρά και ο Ινγκράο από την άλλη. Αν δεν κάνω λάθος, μετά από λίγο καιρό ήρθε και η διαγραφή σας από το κόμμα. Ναι, ήταν εκείνη την εποχή. Ο Μπερλινγκουέρ, όμως, ήταν μαζί μας, πώς να το πω, σε διάλογο. Μας παρακαλούσε μέχρι την τελευταία στιγμή να μην επιμένουμε στην ιδέα να δημιουργήσουμε το περιοδικό «il Manifesto», επειδή ανησυχούσε ότι θα μπορούσε να εμφανιστεί μια ανάλογη κατάσταση που θα

δημιουργούσαν οι φιλοσοβιετικοί, που ήταν ακόμη δυνατοί μέσα στο κόμμα, πράγμα που εκείνος ασφαλώς δεν ήθελε. (…) Εσείς δεν συμφωνούσατε... Πήραμε αμέσως μια κριτική θέση. Μπορούμε να πούμε ότι ο Μπερλινγκουέρ αποφάσισε να παίξει ένα χαρτί, κατά τη γνώμη μου χαμένο, επειδή ένα ζήτημα ήταν η σχέση με τον καθολικό κόσμο, άλλο η σχέση με τη Χριστιανική ∆ημοκρατία: δύο πραγματικότητες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Όμως το εξαιρετικό γεγονός συνέβη την εποχή του σεισμού στην Ιρπίνια, το 1980. Την προηγούμενη χρονιά είχαν γίνει εκλογές και το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε χάσει πολλές ψήφους σε σχέση με το 1976, πληρώνοντας το αντίτιμο γι’ αυτές τις θέσεις του. Τότε ο Μπελινγκουέρ μετάνιωσε, διαμόρφωσε μια κριτική σκέψη για εκείνη τη φάση, καθώς και για τα κινήματα, για το ’68, για το οποίο εκείνος είχε πάρει μια πολύ άκαμπτη θέση, επειδή τα κινήματα ήταν «ανακατωσούρικα», μακριά από μια συγκεκριμένη ηθική: υπήρχε μια πραγματική ασυμφωνία χαρακτήρων, πώς να το πω, σε θέματα συμπεριφοράς. Εν ολίγοις, από το 1980 στοχάστηκε βαθιά και άλλαξε άποψη σχετικά με αυτά τα ζητήματα, και οι «στροφές» του υπό αυτή την έννοια ήταν αρκετές. Ποιες; Πρώτα, η επίσκεψή του στη Fiat. Η Fiat το 1980 στην ουσία καταλήφθηκε από τους εργάτες, στον τελευταίο αγώνα ενάντια στην αναδιάρθρωση, και ο Μπερλινγκουέρ έκανε μια κίνηση που δεν άρεσε καθόλου στο υπόλοιπο ΙΚΚ. Πάει μόνος του στη Fiat και λέει στους εργάτες: «Να ξέρετε πως ό, τι κι αν κάνετε είμαι μαζί σας». Αυτή

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 Ιουνίου 2014

πρώτος κομμουνιστής που γνώρισα” λέει στη συνέντευξή της. Σε διπλανή στήλη αναδημοσιεύουμε απόσπασμα από κείμενο του Λούτσιο Μάγκρι, το οποίο είχαμε δημοσιεύσει στην “Εποχή“ στις 11/12/2012, με τον τίτλο “Ο Λούτσιο Μάγκρι για τον “δεύτερο Μπερλίνγκουερ”». η κίνησή του υπέστη μεγάλη κριτική, μια κίνηση υπέρ ενός αγώνα που θεωρούνταν τώρα πια ακραίος, χαμένος, και ούτω καθεξής. Η άλλη στροφή ήταν τη δεύτερη φορά που ο Μπερλινγκουέρ μίλησε για λιτότητα, έπειτα από την περίφημη ομιλία του στο Θέατρο Ελιζέο της Ρώμης τον Γενάρη του 1977. Ήταν μια ομιλία που δεν δέχτηκε καλή υποδοχή, γιατί κατηγορήθηκε ότι ήταν υπέρ της λιτότητας. ∆εν ήταν όμως καθόλου μια ομιλία υπέρ της λιτότητας, γιατί αντίθετα έπιανε τελικά τα οικολογικά θέματα. Εμείς στο «Manifesto» υπήρξαμε οι πρώτοι που μιλήσαμε για ζητήματα οικολογίας και περιβάλλοντος, κι αυτή ήταν μια ομιλία που αναφερόταν σ’ ένα διαφορετικό μοντέλο κοινωνίας, ενάντια στον καταναλωτισμό και τη σπατάλη. Συνεπώς, ήταν ένα από τα πρώτα ανοίγματα απέναντι σ’ αυτό που τα κινήματα σ’ εκείνη την περίοδο προωθούσαν πολιτικά, και αντίθετα το προσέλαβαν ως μια ομιλία «θρησκόληπτου», που ζητούσε μόνο θυσίες. Πρέπει επίσης να υπογραμμίσω ότι ήταν μια κριτική που του απεύθυναν τα ίδια τα κινήματα, που δεν κατάλαβαν ότι επρόκειτο για ένα άνοιγμα προς τα δικά τους θέματα. Έπειτα υπήρξε η ομιλία για την κρίση της δημοκρατίας, εξαιτίας της οποίας κατηγορήθηκε και σ’ αυτή την περίπτωση ότι ήταν ηθικολόγος, «συντηρητικός», κι από πάνω αντι- Κράξι. Αντίθετα ήταν μια ομιλία για τη διαφθορά όχι μόνο των κομμάτων, αλλά ολόκληρου του δημοκρατικού συστήματος, και απευθυνόταν και στον δικό μας κόσμο. Υπήρξαν επομένως αυτά τα τρία πολύ δυνατά σημεία, δυνατά και πολεμικά: η υπεράσπιση των εργατών της Fiat, η λιτότητα, η κρίση της δημοκρατίας. Τότε άρχισε μια πολύ έντονη συζήτηση, πολύ σκληρή ακόμη και στο εσωτερικό του κόμματος, που αφορούσε κυρίως τη συμμαχία ή όχι με τον Κράξι.

Είχε όλα τα δίκια του κόσμου

Αν δούμε τι συνέβη μετά, μπορούμε να πούμε ότι είχε δει μακριά. Σου απαντάω με την αφήγηση ενός πρόσφατου επεισοδίου. Πριν από λίγο καιρό έγινε η παρουσίαση ενός βιβλίου του Πάολο Φράνκι για τον Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, που έλαβε χώρα με μεγάλη επισημότητα στο Κοινοβούλιο, στην οποία συμ-

μετείχε ο ίδιος ο Πρόεδρος της ∆ημοκρατίας. Σ’ εκείνη την περίπτωση παρενέβη ο Νταλέμα, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης για εκείνα τα χρόνια, λέγοντας: «Ναι, ναι, αλλά προσοχή, γιατί για ένα πράγμα είχε δίκιο ο Μπερλινγκουέρ και ο Ναπολιτάνο άδικο: Ο Ναπολιτάνο δεν είχε αντιληφθεί, ενώ ο Μπερλινγκουέρ το είχε, ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Κράξι είχε υποστεί μια ανθρωπολογική μετάλλαξη». Στη συνέχεια ανέβηκε στο βήμα ο Εουτζένιο Σκάλφαρι και πρόσθεσε: «Ο Μπερλινγκουέρ είχε καταλάβει ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε υποστεί μια ανθρωπολογική μετάλλαξη, αλλά δεν μπορούσε ακόμη να καταλάβει ότι σοσιαλιστές του Κράξι είχαν γίνει μια πραγματική συμμορία». Θυμάμαι ότι η παρέμβαση του Σκάλφαρι προκάλεσε μεγάλο θόρυβο εκείνες τις μέρες». Μια τελευταία ερώτηση, θα έλεγα αναπόφευκτη, παρόλο που η ιστορία δεν φτιάχνεται με τα «αν». Μα αν η ιστορία του Μόρο είχε διαφορετική εξέλιξη; Μα ξέρεις, κατά τη γνώμη μου η ιστορία σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορούσε να πάει διαφορετικά, γιατί η Χριστιανική ∆ημοκρατία εκπροσωπούσε ακριβώς εκείνο το μπλοκ συμφερόντων. Βέβαια, με τον Μόρο θα είχαν βρεθεί ανοίγματα, αλλά μετά σε ένα υποθετικό μέλλον θα είχε παρεμβληθεί και το δικό του άνοιγμα στο κίνημα της ειρήνης, η πρόταση του ‘τρίτου δρόμου’, και όλα τα διεθνή ζητήματα, όπως για παράδειγμα η πρότασή του για τον Ευρωκομμουνισμό, που τη βρήκαμε πολύ ενδιαφέρουσα, αλλά που έδυσε σύντομα, όχι ασφαλώς εξαιτίας του. Όταν όμως ο Μπερλινγκουέρ αρχίζει να μιλάει για ‘τρίτο δρόμο’, ακριβώς πάνω σε μια καινούρια ευαίσθητη στιγμή του ψυχρού πολέμου, στην αρχή της δεκαετίας του ογδόντα (με τους πυραύλους στο Κομίζο και τα λοιπά), σημαίνει ότι μιλάει και για ρήξη της στενής συμμαχίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, πράγμα που η Χριστιανική ∆ημοκρατία δεν θα μπορούσε να κάνει ποτέ. (…) Με τον ‘τρίτο δρόμο’ ο Μπερλινγκουέρ προτείνει κάτι που εκείνη τη στιγμή έγινε παταγωδώς μη αποδεκτό από την κομμουνιστική ηγετική ομάδα. Και σ’ αυτή την περίπτωση, με το να αρνηθεί τη σοσιαλδημοκρατική οπτική, κατά τη γνώμη μου είχε όλα τα δίκια του κόσμου με το μέρος του. Φθάνει να κοιτάξουμε γύρω μας. Μετάφραση Τόνια Τσίτσοβιτς

Ο Μπερλίνγκουερ μπροστά στην πύλη της Fiat Του Λούτσιο Μάγκρι

την αρχή της δεκαετίας του ’80 ο Μπερλινγκουέρ προσπάθησε να κάνει μια πραγματική στροφή, στρατηγικής και όχι μόνο τακτικής σημασίας, πολιτισμική και όχι μόνο πολιτική. (...) Η ουσιαστική στροφή άρχισε να εκδηλώνεται με κάποιες συγκεκριμένες πράξεις. Σε πρώτη φάση, στη νικηφόρα αντιπολίτευση που άσκησε το ΙΚΚ στην απόφαση της νέας κυβέρνησης να περικόψει ένα μικρό ποσοστό των μισθών για να χρηματοδοτήσει νέες επενδύσεις, τις οποίες τα συνδικάτα αποδέχτηκαν ενώ αντίθετα οι εργαζόμενοι τις απέρριπταν. Αμέσως μετά, και πολύ πιο δεσμευτική, έχουμε την άμεση παρουσία του Μπερλινγκουέρ στη σημαντικότερη διαφορά με την εργοδοσία που μπορεί να θυμηθεί κανείς. Το καλοκαίρι του 1980, η Fiat έστειλε σε 15.000 υπαλλήλους, 15.000 επιστολές απόλυσης. Οι εργάτες εξεγέρθηκαν μαζικά, σταμάτησαν την παραγωγή και έκλεισαν τις πύλες του εργοστασίου για 35 μέρες. Στηρίχθηκαν από μια απεργία αλληλεγγύης όλου του κλάδου. Ήταν ξεκάθαρο σε όλους ότι επρόκειτο για μια γενική πρόβα και ταυτόχρονα για την αναγγελία μιας αντεπίθεσης των αφεντικών, που στόχευε να ανακτήσει αυτό που το 1969 είχαν υποχρεωθεί να παραχωρήσουν ή να ανεχθούν. Στο συνδικαλιστικό πεδίο ήταν από την αρχή σαφές ότι για τους εργαζομένους αυτή η σύγκρουση δεν επρόκειτο να έχει καλή κατάληξη. Για μια σειρά από λόγους. Η Fiat περνούσε πραγματικές δυσκολίες. Όχι λόγω μιας συγκυριακής κρίσης της αγοράς ή της παραγωγικότητας, που ήταν πραγματική αλλά μπορούσε να ξεπεραστεί, αλλά επειδή κι αυτή η ίδια είχε πια δημιουργήσει ένα πλεόνασμα εργατικών χεριών, χτίζοντας ένα δίκτυο επιχειρήσεων στις οποίες έδινε εργολαβίες με επισφαλή ή κακοπληρωμένη εργασία. (...) Στην πόλη γύρω από το εργοστάσιο, η απλή πιθανότητα κλονισμού της Fiat, που ήταν πάντα το καύχημά της, επηρέαζε τον προσανατολισμό της σιωπηρής μα όχι αδιάφορης κοινής γνώμης. Σε κάποια στιγμή, με τη συναίνεση της κυβέρνησης, έγινε πρόταση για μια συμφωνία-απάτη, που όμως είχε αποτελέσματα. Οι απολύσεις αποσύρθηκαν, αλλά στην ουσία διευρύνθηκαν με την πρόταση για ένταξη στο ταμείο ανεργίας για 23.000 εργαζομένων. Γιατί λέω απάτη; Γιατί αυτό το κολοσσιαίο ταμείο ανεργίας δεν προέβλεπε καμία δέσμευση της επιχείρησης, ώστε να επαναπροσληφθεί αργότερα ένα μεγάλο μέρος από τους εργαζομένους που βρίσκονταν σε διαθεσιμότητα. Έτσι γινόταν στην ουσία μια προ-απόλυση, με ένα εισόδημα μερικά εγγυημένο από το κράτος, εν αναμονή μιας άλλης απασχόλησης και με χειρότερες συνθήκες. Σ’ αυτή τη βάση γεννιέται, οργανωμένη και αυθόρμητη ταυτόχρονα, η διαδήλωση των «σαράντα χιλιάδων» στο κέντρο του Τορίνου με αίτημα την ανάκτηση της εργασίας. Κατέφυγα σε λεπτομέρειες για να φέρω στην επιφάνεια ένα βασικό ερώτημα. Γιατί, σε μια εργατική διαφορά που ήταν τόσο παρακινδυνευμένη ήδη από την αρχή, ο Μπερλινγκουέρ πήγε στις πύλες του εργοστασίου για να στηρίξει ανεπιφύλαχτα τους εργάτες; Γιατί, αφού αμφέβαλε και βρέθηκε μακριά από άλλους νικηφόρους αγώνες, τώρα είχε εκτεθεί σε μια σύγκρουση που ήταν πιθανό να χαθεί, συγκεντρώνοντας έναν συγκινητικό εργατικό ενθουσιασμό, αλλά ανοίγοντας μια τάφρο (όπως είπε αμέσως ο Ρομίτι {ΣτΜ διευθυντής της Fiat}) με το πιο σύγχρονο και ισχυρό τμήμα των αφεντικών; Αρκεί να διαβάσει κανείς αυτά που είπε μπροστά σ’ εκείνες τις πύλες για να το καταλάβει. Είναι ψέμα αυτό που δημοσίευσε ο τύπος. Εκείνος δεν παρακίνησε καθόλου τους εργαζομένους στην κατάληψη της Fiat. Είπε στους εργάτες: «Είναι δικό σας θέμα να αποφασίσετε για τη μορφή του αγώνα σας, δικό σας θέμα και των συνδικάτων σας να κρίνετε αποδεκτές συμφωνίες. Μα να ξέρετε ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα θα είναι στο πλευρό σας, στις καλές και στις κακές στιγμές». Ήταν ένα λεξιλόγιο που είχε χρόνια ν’ ακουστεί. Ήταν η ανανεωμένη επιβεβαίωση του χαρακτήρα του κόμματος, εθνικού και ταξικού. ∆εν ήταν όμως τυπικά λόγια. Εξέφραζαν μια μελετημένη και αποδεδειγμένη επιλογή, σιωπηρά αυτοκριτική. Όπως και να εξελισσόταν η πολιτική κατάσταση, ή οποιοσδήποτε δρόμος να ανοιγόταν για το ΙΚΚ, η αναγκαία προϋπόθεση ήταν να οικοδομηθεί και πάλι μια αμοιβαία σχέση εμπιστοσύνης με τους εργαζομένους, το κόμμα να βασιστεί πάνω στη μαχητικότητά τους, χωρίς να επηρεάσει τη συνδικαλιστική αυτονομία, αλλά χωρίς να υπάρχει παραίτηση του κόμματος από τους μαζικούς αγώνες. •

Για το Game of thrones, µε αγάπη και φρικίαση Του Θωμά Τσαλαπάτη

Let us sit upon the ground And tell sad stories of the death of kings… (Γουίλιαμ Σαίξπηρ, Ριχάρδος ο Β’, ΙΙΙ, 2, 155)

ην περασμένη Κυριακή, η τέταρτη σεζόν του Game of thrones έφτασε στο τέλος της. Ταυτόχρονα, το δίκτυο HBO (στο οποίο προβάλλεται η σειρά) ανακοίνωσε πως ο μέσος όρος ακροαματικότητας ξεπέρασε αυτόν των Sopranos, μια παραδοχή ικανή ώστε να την περιγράψει ως φαινόμενο και να την καταστήσει ως μια από τις πιο επιτυχημένες εκπομπές όλων των εποχών. Ο γρίφος βέβαια του Game of thrones έχει ξεκινήσει να προσφέρεται προς λύση από αρκετά παλαιότερα. Η ερώτηση, σε σχέση με την επιτυχία της σειράς, διατυπώνεται ήδη από το ξεκίνημά της, παράγοντας έναν μεγάλο αριθμό απαντήσεων: Από το προφανές μέγεθος της παραγωγής και την πρωτοτυπία της, μέχρι την ανάγνωση που επιχείρησε πριν κανα εξάμηνο ο Ριζοσπάστης, σε σχέση με την αποτύπωση «των υλικών όρων που θα οδηγούσαν αργότερα στην ανατροπή της φεουδαρχίας και στην αντικατάστασή της από ένα ανώτερο κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό, τον καπιταλιστικό.»

Πολιτική, ίντριγκα και παιχνίδι εξουσίας

Μιλώντας για μία αφήγηση είναι καλό να επικεντρωνόμαστε στον πυρήνα της προσπαθώντας να αντιληφθούμε και να κατανοήσουμε τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της ως προϊόντα αυτού του κέντρου, αλλά και ως κομμάτια της ανάπτυξής του. Αν έπρεπε λοιπόν να περιγράψουμε το υλικό, το οποίο βρίσκεται στον πυρήνα του Game of thrones, αυτό θα ήταν η πολιτική, η ίντριγκα και το παιχνίδι της εξουσίας. Η βία, η πλοκή και η δράση, τα χαρακτηριστικά δηλαδή που συνοδεύουν την κάθε αναφορά στη σειρά (μαζί με την αποτύπωση της σεξουαλικής υπερδραστηριότητας) είναι όντας υπαρκτά αλλά μένουν αίολα στην επιφάνεια αν δεν συνδεθούν με το κέντρο. Έτσι, η βία αποτυπώνεται σχεδόν πορνογραφικά και υπάρχει αποκλειστικά για να προκαλέσει το εφέ του σοκ, η πλοκή ακολουθεί μια πορεία που απλώς είναι έξυπνη, καλοκουρδισμένη και πρωτότυπη ενώ η δράση υπάρχει απλά για να εξαργυ-

ρώσει με τηλεθέαση το μέγεθος της παραγωγής. Άλλωστε για μια τηλεοπτική σειρά δεν μιλάμε; Ο ηθικολόγος θα διαμαρτυρηθεί για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η βιαιότητα (ζω για την ημέρα που αυτή η συζήτηση θα καταχωρηθεί επισήμως ως βαρετή), ο σινεφίλ θα αποχωρήσει αυτάρεσκα αποδομώντας τα έξυπνα τρικ της αφήγησης, ενώ ο ρέκτης της ποιότητας θα απηυδήσει αποδοκιμάζοντας άλλη μια ακριβή αμερικανιά. Ο κόσμος του George R. R. Martin, του Game of Thrones, του φανταστικού νησιού Westeros, είναι φτιαγμένος με την ίδια σκυθρωπή ειλικρίνεια που είναι φτιαγμένος ο δικός μας κόσμος. Μακριά από τον μανιχαϊσμό του καλού και του κακού, όπως τον συναντούμε σε άλλες παρόμοιες αποτυπώσεις (π.χ. Άρχοντα των δαχτυλιδιών), ο Martin μάς προσφέρει όχι έναν κόσμο εναλλακτικό του δικού μας -όπου οι ψευδοαξίες της πιο τρέχουσας και χλιαρής ηθικολογίας θα θριαμβεύσουν στο τέλος παρά τις όποιες αντιξοότητες- αλλά ένα κόσμο παράλληλο του δικού μας, εξίσου αιχμηρό και πισώπλατο, γεμάτο ανισότητες και εκμετάλλευση, ρευστό στις εκβάσεις του και κυρίως κυνικό στα αποτελέσματά του. Άλλωστε, είναι ο κυνισμός αυτός (ο κυνισμός της ίδιας της πραγματικότητας) που αποσπά τον κόσμο από την μεσαιωνική του χροιά και τον καθιστά μονίμως σύγχρονο του δικού μας. Βέβαια, ο μη-τόπος του ιστορικού γίγνεσθαι του Game of Thrones, έχει την ακρίβεια της ιστορίας. Με τον ίδιο τρόπο που ο Τόλκιν ανασκευάζει τη μυθολογία, ο Martin ανασκευάζει την ιστορία. Σε αντίθεση με τον πρόγονό του δεν δανείζεται από το παραμύθι, αλλά από τα γεγονότα που παρήλθαν (τον ευρωπαϊκό μεσαίωνα, τον πόλεμο των ρόδων, κ.α.) προσθέτει ως επιπλέον στοιχείο τη θρησκεία και τοποθετεί με διακριτικό και έντεχνο τρόπο τη μεταφυσική του μυθικού ως προέκτασή της, ως μία ακόμη παράμετρο του γίγνεσθαι.

Το αρνητικό των καιρών μας

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο τα στοιχεία της βίας, της πλοκής και της δράσης μεταμορφώνονται. Η βία γίνεται απαραίτητη ώστε να δώσει σώμα και να κάνει υλικά τα αποτελέσματα της ακραίας άσκησης εξουσίας, της καταπίεσης και του κινδύνου. Μέσα από τις συνεχιζόμενες ανατροπές της πλοκής – τους θανάτους των κεν-

τρικών πρωταγωνιστών- ο Μάρτιν καταφέρνει να ανατρέψει ένα μόνιμο μοτίβο και μια άτυπη παραδοχή(σύμφωνα με την οποία ο κεντρικός ήρωας ποτέ δεν πεθαίνει). Ο αναγνώστης/ θεατής δεν μπορεί ποτέ να γνωρίζει με βεβαιότητα κάποια έκβαση, με αποτέλεσμα να αγωνιά την αγωνία του ήρωα, να φοβάται όταν αυτός φοβάται και να πολλαπλασιάζει την ταύτιση μαζί του. Οι ήρωες του Game of Thrones, είναι διαμπερείς από θάνατο, άσχετα με την ηθική του στάση, άσχετα με τις προθέσεις και τα κίνητρά τους και άσχετα με τις επιθυμίες του κοινού. Η δράση κλιμακώνει αυτή τη διαδικασία και αυτή την παραδοχή δένοντας τον μεγάλο όγκο της σειράς και των βιβλίων σε ένα συμπαγές όλον, με τρόπο τέτοιο ώστε η περιπλάνηση του δέκτη ανάμεσα στους άπειρους χαρακτήρες, τις χαρτογραφήσεις και τις τοιχογραφίες της σειράς, να γίνονται με ένταση και εγρήγορση. Ο κόσμος του Game of Thrones, με τους αρχετυπικούς χαρακτήρες, τα ιστορικοφανή γεγονότα και την ακρίβεια της λεπτομέρειας, τις συγκρούσεις και τα διλήμματα καταφέρνει να επιτύχει ακριβώς γιατί ενσωματώνει στη σφαίρα του μύθου το αρνητικό των καιρών μας. Όχι τη διαφυγή από αυτό, αλλά την παραδοχή του. Μια παραδοχή σκληρή όσο και η εικονοποιεία του.

“

(Ο τίτλος είναι δανεισμένος χωρίς κανέναν προφανή λόγο από διήγημα του J. D. Salinger) http://tsalapatis.blogspot.gr/

Ο κόσμος του George R. R. Martin, του Game of Thrones, του φανταστικού νησιού Westeros, είναι φτιαγμένος με την ίδια σκυθρωπή ειλικρίνεια που είναι φτιαγμένος ο δικός μας κόσμος.