11
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η ΕΠΟΧΗ 4 Οκτωβρίου 2015
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΡΑΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
Ανάγκη για μια κοινωνικά δίκαιη φορολογική μεταρρύθμιση Ο φοροτεχνικός Βαγγέλης Καραγρηγορίου εξηγεί στην “Εποχή” το περίπλοκο φορολογικό πεδίο και αναλύει την πολιτική που πρόκειται, αλλά και πρέπει, να εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.
την ανανέωση του κώδικα φορολογίας εισοδήματος, μια αλλαγή στις φοροαπαλλαγές κτλ. Να δούμε λίγο τις φοροαπαλλαγές; Όπως παρουσιάζεται αυτό το ζήτημα τις τελευταίες μέρες στα ΜΜΕ, πάλι χάνεται η ουσία. Στηρίζεται σε μια μελέτη που είχε γίνει, από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους νομίζω, στην αρχή του μνημονίου και ανέφερε ότι υπάρχουν επτακόσιες φοροαπαλλαγές που κοστίζουν στον προϋπολογισμό κάπου 3,6 δισ. ευρώ. Αυτά τα πέντε χρόνια, όμως, έχουν κουτσουρευτεί οι φοροαπαλλαγές. Τα νούμερα, πλέον, δεν ισχύουν. Στη φορολογία εισοδήματος έχουν μείνει ελάχιστες και μάλιστα με αυστηρές προϋποθέσεις, όπως πχ τα ιατρικά έξοδα. Υπάρχουν και μερικές ακόμη που έχουν σχέση με γονικές παροχές, δωρεές, ειδικούς φόρους κατανάλωσης (τσίπουρο κ. α.). ∆εν είναι, όμως, τα νούμερα που λέγονται.
Πρόβλημα ρευστότητας και όχι φορολόγησης
Προβάλλεται πολύ και το θέμα της αυξημένης προκαταβολής. Ποιο είναι το ζήτημα εδώ; Να πούμε από την αρχή ότι το πρόβλημα που δημιουργεί το καθεστώς της προκαταβολής είναι πρόβλημα ρευστότητας για τις επιχειρήσεις, όχι αυξημένης φορολόγησης. Ισχύει στα περισσότερα κράτη, κυρίως όχι με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, αλλά από την αρχή του χρόνου και τον παρακρατούν κατά τη διάρκεια του χρόνου σταδιακά, μήνα – μήνα. Όπως έχουμε στην Ελλάδα την πληρωμή του φόρου μισθωτών – υπηρεσιών κάθε μήνα. Το πρόβλημα που ανακύπτει στην Ελλάδα είναι ότι το μέτρο αυτό εισάγεται εν μέσω κρίσης και εξαντλημένης φοροδοτικής ικανότητας. ∆ημιουργεί ταμειακό πρόβλημα
στις επιχειρήσεις για δυο χρόνια, το 2016 και το 2017. Όχι, όμως, πρόβλημα πρόσθετης φορολογικής επιβάρυνσης, διότι η προκαταβολή έρχεται και μειώνει το φόρο που θα πληρώσει κανείς τα επόμενα χρόνια. Υπάρχει, όμως, θέμα ταμειακής στενότητας. Αν λειτουργήσει το τραπεζικό σύστημα και χρηματοδοτεί την οικονομία το πρόβλημα αυτό θα περάσει σε δεύτερη μοίρα.
Μικρές βελτιώσεις στον ΕΝΦΙΑ
Να δούμε, τώρα, τον ΕΝΦΙΑ. Κάπου είπε ο υπουργός ότι το 2015 έγιναν πολύ μικρές αλλαγές, αλλά το 2016 θα γίνουν περισσότερες. Απέφυγε όμως να δεσμευτεί και για τις αντικειμενικές αξίες. Πάνε για το 2017; Υπάρχουν κάποιες μικρές βελτιώσεις και θα φανούν στα εκκαθαριστικά που αρχίζουν να φθάνουν από τις 10 Οκτώβρη και μετά, σε πέντε δόσεις. Για παράδειγμα, ψηφίστηκε η επανάληψη της έκπτωσης κατά 20% στα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα που ίσχυσε και το 2014. Έκπτωση κατά 50% σε περιπτώσεις που συγκεντρώνουν ορισμένα εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια και επίσης ως και ολική απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τρίτεκνους και πολύτεκνους ή για οικογένειες που έχουν άτομα με ολική αναπηρία, με βάση, επίσης, εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Από εκεί και πέρα, το μεγάλο ζήτημα που ανοίγει είναι τι θα ισχύει από το 2016, καθώς η συμφωνία προβλέπει μόνο τον εισπρακτικό στόχο. Στο πλαίσιο αυτού του στόχου μπορεί να γίνουν πολλές αλλαγές. Είναι αναγκαίο να γίνει μια ευρεία συζήτηση για πιο αναλογικό και δίκαιο φόρο ακίνητης περιουσίας. Πρέπει να δούμε, κατά τη γνώμη μου, και προτάσεις που διευρύνουν τη φορολογική βάση αυτού του φόρου και μάλιστα θα δίνουν και την πολιτική ταυτότητα της νέας κυβέρνησης. Να βγούμε,
Σε απεργία διαρκείας οι εργαζόμενοι στη Βιομηχανία Συσκευασιών Μαγνησίας
Σ
ε απεργία διαρκείας έχουν προχωρήσει οι εργαζόμενοι της ΒΙΣ Μαγνησίας, μετά το αιφνιδιαστικό κλείσιμο της μονάδας χαρτοποιίας όπου εργάζονταν 31 άτομα. Σε αλληλεγγύη στους συναδέλφους τους, οι 135 εργαζόμενοι στο εργοστάσιο αποφάσισαν να κατέβουν σε απεργία διαρκείας την τελευταία εβδομάδα, με εκ νέου συνέλευση μετά την τριμερή συνάντηση της εργοδοσίας με το σωματείο εργαζομένων στην Επιθεώρηση Εργασίας, την Παρασκευή 2/10. Οι εν λόγω διαθεσιμότητες δεν ήταν οι μοναδικές, υποστηρίζουν οι απεργοί. Έτσι όπως η εργοδοσία ανακοίνωσε αναίτια και αιφνιδιαστικά το κλείσιμο μιας ολόκληρης μονάδας, κανείς δεν ξέρει ποιος ακολουθεί στο δρόμο της διαθεσιμότητας ή ποια αντεργατικά μέτρα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν στο εγγύς μέλλον. Και ενώ το σωματείο των Χαλυβουργών
δηλαδή, εκτός του επίσημου πλαισίου, της υπερφορολόγησης της μικρής κατοικίας, της πρώτης κατοικίας και να διευρύνει τη φορολογική βάση και με άλλα περιουσιακά στοιχεία ούτως ώστε να λάβει ο φόρος πιο δίκαιο χαρακτήρα. Αυτό βέβαια, να το επαναλάβω, θα είναι μια δύσκολη συζήτηση διότι πατάει και πάνω, αν θέλετε, σε μια διαχρονική αντίληψη, που ακόμη δεν είναι συνηθισμένη στο φόρο περιουσίας στην Ελλάδα, όπου θεωρούμε ότι τέτοιοι φόροι είναι δημευτικοί. Πρέπει, όμως, να την ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση και να δούμε πώς μπορεί αυτός ο φόρος να διευρύνει τη βάση του. Μόνο έτσι μπορεί να γίνει πιο δίκαιος, λαμβανομένου υπόψη του εισπρακτικού στόχου. ∆ιαφορετικά, όσο περιοριζόμαστε μόνο στο ακίνητο, ο φόρος αυτός θα παραμένει άδικος. Η συζήτηση θα είναι δύσκολη, αλλά πρέπει να προλάβουμε για το 2016, πρέπει ν΄ αρχίσει άμεσα. Σε όσο πιο αληθινά δεδομένα πατάει και όσο πιο ενημερωμένη είναι η κοινωνία, τόσο πιο πιθανό είναι να καταλήξουμε σε ένα φόρο αναλογικό και δίκαιο με διευρυμένη βάση.
Στενά, αλλά υπαρκτά πλαίσια για φορολογική δικαιοσύνη
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί, το επαναλαμβάνουν και οι αρμόδιοι υπουργοί, ότι θα προχωρήσει σε μια κοινωνικά δίκαιη φορολογική μεταρρύθμιση. Ασφαλώς, στο επικείμενο νομοσχέδιο δεν θα εμπεριέχεται, αλλά πότε θα συμβεί; Οι συγκεκριμένες αλλαγές μπορεί να ανοίξουν στη συζήτηση από τώρα, τον
Θεσσαλίας πρότεινε να ανασταλούν οι τετράωρες στάσεις εργασίας μέχρι την επικείμενη συνάντηση του, την περασμένη ∆ευτέρα, με την εργοδοσία στο υπουργείο Εργασίας, το σωματείο της ΒΙΣ, όπως και όλοι οι εργαζόμενοι, αντέδρασαν άμεσα και στάθηκαν αλληλέγγυοι στους συναδέλφους τους. Στο πλευρό τους άμεσα βρέθηκαν και αλληλέγγυοι πολιτικοί χώροι. Οι βουλευτές ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, το ΕΚΒ κ.α., χωρίς όμως αυτό από μόνο του να σημαίνει πολλά, αν δεν υπήρχε η αποφασιστικότητα των εργαζομένων να παλέψουν ενάντια στο φόβο και την εργασιακή ανασφάλεια που καλλιεργεί η εργοδοσία, προκειμένου να επιβάλλει αυθαίρετα αντεργατικά μέτρα.
Αποφασισμένοι και ενωμένοι
Σημαντική είναι η θέληση των εργαζομένων να ανοίξουν το ζήτημα στην τοπική κοινωνία μέσα από τα ΜΜΕ και με ανακοινώσεις, ενώ είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους μέχρι τέλους χωρίς κανένα φόβο. Η απόφασή τους για απεργία διαρκείας επιδεικνύει τα άμεσα αντανακλαστικά της αλληλεγγύης, της συλλογικότητας και της αντίστασης απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία. Όπως οι ίδιοι υποστηρίζουν, η τοπική οικονομία είναι αλληλένδετη με την κατάσταση που επικρατεί στα
Οκτώβριο. Να αρχίσει να φαίνεται. Συνεπώς, νομίζω, μια φορολογική μεταρρύθμιση σε κατεύθυνση πιο κοινωνικά δίκαιη, αποτελεσματική, απλή και σταθερή, ίσως να μην είναι εφικτό να γίνει μέσα στον πρώτο χρόνο. Όμως, μπορεί να γίνουν τα απαραίτητα βήματα και να είναι πειστικό ότι στα επόμενα τρία χρόνια, θα έχει ολοκληρωθεί μαζί με τους καλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, με την κοινωνία να έχει πάρει μια ανάσα, την ανεργία να έχει μειωθεί κτλ., θα ξεκινήσει η πραγματική φορολογική μεταρρύθμιση. ∆ιότι τώρα μας περιορίζει πολύ το δημοσιονομικό και η ύφεση. Από εκεί και πέρα μπορεί να γίνουν άμεσα βήματα, να δοθεί η κατεύθυνση όπου θέλουμε να πάει, όπως παραδείγματος χάριν με το περιουσιολόγιο. Το ότι δεν έγινε μέχρι σήμερα δεν ήταν το δημοσιονομικό, αλλά η έλλειψη πολιτικής βούλησης των προηγούμενων κυβερνήσεων. Η προσπάθεια στη φοροδιαφυγή, στο λαθρεμπόριο πώς πάει; Υπάρχει σαφώς μια κινητικότητα του φορολογικού μηχανισμού, πολύ μεγαλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια. Φυσικά, μέσα στους περιορισμούς που θέτει η αποδιοργάνωση, η έλλειψη προσωπικού, η ύφεση κτλ. Ειδικά, στο ζήτημα των ελέγχων, τα αποτελέσματα των προληπτικών ελέγχων (επισκέψεις σε μαγαζιά κτλ) μπορεί να είναι άμεσα. Από εκεί και πέρα οι έλεγχοι, για παράδειγμα για την αύξηση περιουσίας «πόθεν έσχες», ή των λιστών, είναι σύνθετοι και χρειάζονται αναδιοργάνωση του προσωπικού. Το υπουργείο Οικονομικών δίνει βάρος σ’ αυτό το στόχο και, νομίζω, θα δούμε πρόοδο τους επόμενους μήνες.
εργοστάσια της περιοχής - όπου ισχύει εργασιακός μεσαίωνας με μέτρα εκ περιτροπής εργασίας, διαθεσιμότητες, μειώσεις αποδοχών, απολύσεις κ.α. Συνεπώς, είναι καιρός οι πολίτες της περιοχής αφενός να ενημερωθούν πλήρως για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργάτες στη Μαγνησία, αφετέρου να πάρουν θέση στο πλευρό τους και στον αγώνα τους με κάθε τρόπο, ώστε να αναχαιτιστεί η αντεργατική μνημονιακή λαίλαπα που σαρώνει εργασιακά δικαιώματα, αλλά και ολόκληρες οικογένειες στην περιοχή. Ενδεικτικό των παραπάνω, είναι η πρόταση των εργαζομένων για ένα πανεργατικό συλλαλητήριο στην πόλη, όπου καλούνται να συμμετάσχουν αλληλέγγυοι πολίτες, φορείς, συλλογικότητες, αλλά και πρωτοβάθμια σωματεία, καθώς οι διαθεσιμότητες στην ΒΙΣ δεν απασχολούν μόνο το συγκεκριμένο εργοστάσιο, αλλά ολόκληρο τον κόσμο της εργασίας. Ηλέκτρα Προσήλια