TO ΘΕΜΑ
Η Ευρώπη της αλληλεγγύης υποδέχεται τους πρόσφυγες Η ΕΠΟΧΗ 13 Σεπτεμβρίου 2015
15
μελής ομάδα ατόμων από τον κρατικό Ερυθρό Σταυρό της Κροατίας, αποφάσισε να μεταβεί στη Σερβία και τη Μακεδονία, για να μεταφέρει και να διανέμει 1.400 πακέτα με είδη πρώτης βοήθειας, τα οποία συγκεντρώθηκαν μέσω της εκστρατείας «Βοηθάμε τους πρόσφυγες στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης». Λόγω των δυσκολιών του μεγάλου αυτού ταξιδιού, πολλοί πρόσφυγες φέρουν επιφανειακά συνήθως τραύματα. Η ακροδεξιά κυβέρνηση της Ουγγαρίας έδειξε το χειρότερό της πρόσωπο στον κόσμο, που αναγκάστηκε να ξεριζωθεί, αλλά ευτυχώς υπήρξαν πολίτες, που κινήθηκαν εντελώς διαφορετικά. Όταν πλήθος προσφύγων αναγκάστηκαν να ξεκινήσουν μια πορεία πεζοί προς τα αυστριακά σύνορα, κάποιοι Ούγγροι τους περίμεναν στο δρόμο για να τους δώσουν μπουκάλια με νερό.
∆ίπλα στους πρόσφυγες
Της Όλγας Βερελή
Μ
πορεί το τεράστιο προσφυγικό ρεύμα, που έρχεται στην Ευρώπη του 2015, να συναντά το ρατσισμό, την ξενοφοβία ακόμα και αισχροκέρδεια εις βάρος τους, όπως επεσήμανε πρόσφατα η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Εσωτερικών, Τασία Χριστοδουλοπούλου. Όμως, υπάρχουν ακόμη σε όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο άνθρωποι, που στέκονται αλληλέγγυοι και προσπαθούν, έστω και με μια μικρή κίνηση, χαρίζοντας ένα μπουκαλάκι νερό ή τρόφιμα, να απαλύνουν τον πόνο των προσφύγων. Τη στιγμή που η ακροδεξιά σαρώνει στις εκλογές σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και σε άλλες κυβερνά, δεν είναι μικρό πράγμα η πρωτοβουλία των πολιτών.
Οι Γερμανοί τραβούν την κυβέρνησή τους
Η Γερμανία, όπως και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, που σφύριζαν αδιάφορα μπροστά σ’ αυτή την πρωτοφανή μετακίνηση πληθυσμού, ανακοινώνοντας ότι δέχονται πολύ μικρούς αριθμούς προσφύγων σε αντίθεση με τα μέτρα της Κομισιόν, άλλαξαν πλέον στάση. Ήδη, όμως, Γερμανοί και Αυστριακοί πολίτες είχαν ξεκινήσει να βοηθούν εθελοντικά τους πρόσφυγες, προσφέροντας ποσότητες τροφίμων, εμφιαλωμένου νερού καθώς επίσης κουβέρτες και φάρμακα, ενώ επιφύλαξαν θερμό καλωσόρισμα στον κόσμο, που έφτασε με τρένο στις χώρες τους στις αρχές του μήνα. Στο Μόναχο, την 1η Σεπτέμβρη, πολίτες οργανωμένοι από το φέισμπουκ έσπευσαν να βοηθήσουν τους 3.000 πρόσφυγες, που έφτασαν με τρένο και από εκεί οι αρχές τους έστειλαν σε κέντρα φιλοξενίας. Παρά τα προβλήματα και διάφορα επεισόδια, που προκαλούν ακροδεξιοί, οι Γερμανοί δείχνουν τη φιλοξενία τους με διάφορους τρόπους. Στη ∆ρέσδη το ισχυρό αντι-ισλαμικό κίνημα Πεγκίντα (Pegida) δεν επηρέασε μεγάλο αριθμό κατοίκων, που διαδήλωσαν υπέρ των προσφύγων. Επιπλέον παρατηρούνται σημαντικές κινήσεις πολιτών, όπως η κατάληψη κτιρίου στο Βερολίνο με σκοπό να στεγαστούν πρόσφυγες και η δημιουργία ενός σάιτ, όπου με μια αί-
τηση του κάποιος μπορεί να φιλοξενήσει στο σπίτι του ένα άτομο. Οι εμπνευστές του σάιτ Refuges Welcome, δηλώνουν ότι έχουν δεχθεί ήδη 400 αιτήσεις. Εκτός από τρένα που χρησιμοποίησαν για να μετακινηθούν οι πρόσφυγες στην Γερμανία, όταν τους το επέτρεψε το Ουγγρικό κράτος, οργανώθηκε μέσω φέισμπουκ αυτοκινητοπομπή από Σλοβάκους, Τσέχους, Αυστριακούς και Πολωνούς, που παρέλαβαν από τη Βουδαπέστη όσους πρόσφυγες επιθυμούσαν να μεταβούν στην Αυστρία, για να μείνουν εκεί ή να συνεχίσουν το ταξίδι τους στη δυτική Ευρώπη.
Κινήματα αλληλεγγύης σε όλη την Ευρώπη
Σε άλλες βορειοευρωπαϊκές χώρες εμφανίζονται επίσης καλέσματα, ώστε να υποδεχθούν πρόσφυγες περισσότερους από όσους διακηρύσσουν οι κυβερνήσεις τους και για να δείξουν τη συμπαράστασή τους στον κόσμο της Συρίας αλλά και του Ιράκ και του Αφγανιστάν, που υποφέρουν αυτή τη στιγμή περισσότερο. Τη 12η Σεπτέμβρη κανονίστηκε πορεία στη Ντάνουνινγκ Στριτ, στο Λονδίνο, μετά από το διεθνή αποτροπιασμό, που προκάλεσαν εικόνες των προσφύγων και ιδιαίτερα των άτυχων, που δεν κατάφεραν να περάσουν ζωντανοί στη χώρα μας. Την ίδια μέρα πραγματοποιήθηκαν πορείες και σε άλλες χώρες. Μια από τις ομάδες που δρουν στην Αγγλία, είναι η «Calaid», που υποστηρίζει τους πρόσφυγες που συνωστίζονται στο Καλαί της Γαλλίας και προσπαθούν να περάσουν τη σήραγγα της Μάγχης, για να αναζητήσουν την τύχη τους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Χάρη στο διαδίκτυο, τα μέλη της ομάδας γνωστοποίησαν το έργο τους και κατάφεραν να συγκεντρώσουν το ποσό των 180.000 ευρώ. Οι Γάλλοι, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, είναι σε μεγάλο ποσοστό ενάντια στην εισροή προσφύγων στη χώρα τους, όμως κάποιες χιλιάδες αποφάσισαν να κάνουν μια πορεία υποστήριξης τους. Η γαλλική εφημερίδα Λιμπερασιόν παροτρύνει τους πολίτες, να βοηθήσουν σε αυτό το παγκοσμίων διαστάσεων πρόβλημα με όποιον τρόπο μπορούν, δηλώνοντας το σε ειδική φόρμα στην ιστοσελίδα της. Επίσης στην ∆ανία, μεγάλη πορεία αλληλεγγύης διορ-
γανώθηκε στη Στοκχόλμη μετά από κάλεσμα στο φέισμπουκ. Πολλοί ανταποκρίθηκαν, ενώ σε δημοσκόπηση της εφημερίδας Aftonbladet, το 54% των Σουηδών πολιτών δεν θα διστάσει να παράσχει τη βοήθειά του σε πρόσφυγες. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η Ισπανία, με τη στροφή της στις τελευταίες εκλογές προς την αριστερά δείχνει έμπρακτα την συμπαράστασή της με λύσεις στο σύγχρονο προσφυγικό ζήτημα, τουλάχιστον στις πόλεις προπύργια της αριστεράς. Οι δήμαρχοι της Βαρκελώνης και της Μαδρίτης πρωτοστατούν: η Άντα Κολάου μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας καταφυγίων σε ευρωπαϊκές πόλεις και η Μανουέλα Καρμένα ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 10 εκατ. ευρώ για τους πρόσφυγες. Η δεύτερη μάλιστα ζήτησε να κρεμάσουν ένα τεράστιο πανό στο δημαρχείο της Μαδρίτης που θα τους καλωσορίζει.
Εδώ είναι Βαλκάνια
Στα Βαλκάνια τα αισθήματα των κατοίκων είναι αντίστοιχα με των υπολοίπων Ευρωπαίων. Ο πληθυσμός είναι διχασμένος. Σε ελληνικά νησιά παρατηρείται αισχροκέρδεια σε βάρος των προσφύγων, υπάρχουν καταγγελίες ότι Έλληνες τους ζητούν λεφτά ακόμα και για να φορτίσουν το κινητό τους. Επίσης έχει σημειωθεί και ληστεία εναντίον προσφύγων στη Σερβία. Πολλά από όσα θα περάσουν δε θα τα μάθουμε, γιατί πολλοί αποφεύγουν την επαφή με δημόσιους υπαλλήλους, μέχρι να φτάσουν στον τόπο προορισμού τους για να ζητήσουν άσυλο. Σε έκθεσή της η ∆ιεθνής Αμνηστία αναφέρει ότι χιλιάδες πρόσφυγες υφίστανται βίαιη κακοποίηση από τις αρχές των Βαλκανικών χωρών. Παρόλα αυτά, σε Ελλάδα και Σερβία αρκετοί εθελοντές και απλοί πολίτες συγκεντρώνουν τρόφιμα και νερό ή οτιδήποτε άλλο χρειάζεται, όπως πάνες για μωρά, αφού βλέπει κανείς όλες τις ηλικίες στα καραβάνια των προσφύγων. Το καλοκαίρι στα σερβικά σύνορα με την Ουγγαρία, στην πόλη Σουμπόντιτσα, ένα εγκαταλειμμένο εργοστάσιο έγινε προσωρινή στέγη για πρόσφυγες και οι κάτοικοι της περιοχής προσπάθησαν να τους ανακουφίσουν, συγκεντρώνοντας νερό και τρόφιμα. Πρόσφατα μια ολιγο-
Τέλος, όσον αφορά τη χώρα μας, δίκτυα αλληλεγγύης σε πόλεις και νησιά του Αιγαίου μαζεύουν εδώ και μήνες είδη πρώτης ανάγκης. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση ειδήσεων για το προσφυγικό και στη διάδοση διαφόρων κινήσεων. Παρακινούν περισσότερο κόσμο να συμμετάσχει και να προσφέρει ο,τι μπορεί, παραδείγματος χάριν, όσο καιρό βρίσκονταν πρόσφυγες στο Πεδίο του Άρεως, ανακοίνωναν λίστες με πράγματα που χρειάζονταν. Επίσης το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, που λειτουργεί στον Κολωνό, μάζευε και συνεχίζει να μαζεύει διάφορα είδη, που αποστέλλονται στη Μυτιλήνη, και διάφορες ΜΚΟ δραστηριοποιούνται αναλόγως. Συνεχής ενημέρωση από απλούς πολίτες μπορεί κανείς να παρακολουθήσει στο twitter, όπου φωτογραφίες και ειδήσεις ανεβαίνουν με χάσταγκ #RefugeesWelcome.
“
Η Γερμανία, όπως και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, που σφύριζαν αδιάφορα μπροστά σ’ αυτή την πρωτοφανή μετακίνηση πληθυσμού, ανακοινώνοντας ότι δέχονται πολύ μικρούς αριθμούς προσφύγων σε αντίθεση με τα μέτρα της Κομισιόν, άλλαξαν πλέον στάση.