Κυριακή 22-12-2013 by epohi

ΚΟΜΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Συνέντευξη με τον Πιέρ Λοράν για την επανίδρυση της Ευρώπης και τον ευρωσκεπτικισμό και ανταπόκριση από το Συνέδριο του ΚΕΑ

Σε λ. 16 ,1 7

3341

Για μια άλλη Ευρώπη

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 15 ∆εκεμβρίου 2013 • Αρ. φ. 1181 • 2 €

Π. Στάθης: Τα δύσκολα στοιχήματα της Αριστεράς

Το κύριο πρόβλημα της Αριστεράς δεν είναι η εκλογική επιρροή σελ. 30 ...

Κ. Πουλάκης: Ως εδώ τα κόλπα!

Η κυβέρνηση επιλέγει “λαθροχειρίες” για το χρόνο διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών σελ. 7 ...

Θ. Μιχόπουλος: Ο γόρδιος δεσμός του Μαξίμου

Η συγκυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με την κοινωνική κατακραυγή. σελ.3

Κίνηση των «58»: Ένα πουκάμισο αδειανό

Γράφουν οι Μ. Ανδριγιαννάκης, Κ. Βογιατζής και Χ. Γεωργούλας σελ.4-5

Φ. Βαταβάλη: ∆ιατάσσουν άμεση εκκένωση του Ελληνικού

Η Ελληνικό Α.Ε. κάνει έξωση σε 69 φορείς που στεγάζονται στο παλιό αεροδρόμιο σελ. 23

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ Γ. Μπασκόζος: Τελειώνουν ΙΚΑ, δωρεάν γιατρός και συνταγογράφηση

Ο υπεύθυνος του τμήματος Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ μιλά για τα σχέδια της κυβέρνησης για την Υγεία σελ. 6 ...

Π. Πολάκης: ∆ίνουμε παραδείγματα μιας άλλης λύσης

Ο δήμαρχος Σφακίων, μιλά στην Εποχή για τις αυτοδιοικητικές εκλογές σελ. 15 ...

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Χιλιάδες σπίτια χωρίς ρεύμα και θέρμανση Μιλούν πολίτες που ζουν στο σκοτάδι σελ. 20, 21

ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΓΛΕΝΤΙ

Μετακομίζουμε και ας μη χωρίζουμε

Αποχαιρετιστήριο γλέντι, σήμερα στη μία το μεσημέρι, στα παλιά μας γραφεία (Ακαδημίας 62). Θα έχουμε είσοδο από 1 ευρώ μέχρι 1181, όσα και τα φύλλα της «Εποχής».

ΣΕ ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ Η ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, ΠΙΕΖΟΜΕΝΗ ΑΠΟ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΪΚΑ

Μεταξύ δύο πυρών Σε τεντωμένο σχοινί κινείται η συγκυβέρνηση που δέχεται ισχυρές πιέσεις από τρόικα και κοινωνία. Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε ήδη και ορίζει τον προβληματικό και έντονα ταξικό φόρο ακινήτων, θα προστεθεί τη ∆ευτέρα τροπολογία για τους πλειστηριασμούς, ενώ την Τετάρτη θα υποβληθεί στη δοκιμασία της εξεταστικής επιτροπής για τα υποβρύχια. Στο ΠαΣοΚ στελέχη του –που «κατηγορούνται» από τη Χαρ. Τρικούπη ως «παπανδρεϊκοί»- ζητούν τη σύγκλιση της Κεντρικής Επιτροπής, προκειμένου να συζητηθούν όλα τα κρίσιμα ζητήματα με κύριο τον εναγκαλισμό του ΠαΣοΚ με τη

Φόρος μόνο για φτωχούς

Ν∆ και το Μαξίμου. Προβλήματα υπάρχουν και στη Ν∆, όχι βέβαια στο βαθμό που υπάρχουν στο ΠαΣοΚ. Η πολιτική απομόνωση του Γ. Στουρνάρα από τους μηχανισμούς της δημιουργούν αναταράξεις στη λειτουργία του Μαξίμου και τη συνεργασία μεταξύ υπουργών. Τρόικα και συγκυβέρνηση προσπαθούν να βρουν άμεσα λύσεις, καθώς οι εκκρεμότητες λειτουργούν σε βάρους τους και παράλληλα να μην οδηγήσουν σε μεγαλύτερη κρίση τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης. •

Ρεσάλτο στις περιουσίες των περισσότερων πολιτών επιχειρεί η συγκυβέρνηση με το φορολογικό νομοσχέδιο: ∆εν προβλέπει κανένα αφορολόγητο όριο, στηρίζεται σε υψηλές αντικειμενικές αξίες που δεν ισχύουν, για πρώτη φορά φορολογούνται αγροτεμάχια και ακίνητα χωρίς ηλεκτροδότηση, το χαράτσι μονιμοποιείται. Ένα φόρος ακινήτων που ευνοεί τους έχοντες και οδηγεί σε αδιέξοδο την πλειοψηφία της κοινωνίας, καθώς υπερφορολογεί τα φτωχά και μεσαία στρώματα.

Τα τέκνα του Αδόλφου και «ο Εβραίος μέσα μας» Της Βίκης Σκούμπη*

ην τελευταία βδομάδα ο καταιγισμός αποκαλυπτικών ντοκουμέντων από τα ψηφιακά αρχεία του Μιχαλολιάκου, του Κασιδιάρη κ.ά. δεν αφήνουν ούτε την ελάχιστη αμφιβολία για το ναζιστικό χαρακτήρα της Χρυσής Αυγής. Ακόμα και όσοι δήλωναν άγνοια, όσοι εσκεμμένα απέστρεφαν το βλέμμα από το προφανές, τώρα πλέον δεν δικαιούνται να μην ξέρουν ότι οι φουσκωτοί με τα μαύρα μά-

θαιναν σε νήπια να φτιάχνουν αγκυλωτούς σταυρούς, οπλίζονταν και εκπαιδεύονταν στη χρήση όπλων. Με δύο λόγια, ακόνιζαν και «ακόνιζουν τις ξιφολόγχες», με στόχο την εγκαθίδρυση ενός χιτλερικού καθεστώτος στην Ελλάδα. Το σημείο στο οποίο θα ήθελα να σταθώ είναι οι δηλώσεις ενός νεοσύλλεκτου κατά τη διάρκεια μιας τελετής ορκωμοσίας νέων μελών. Εκεί ο νεόκοπος Χρυσαυγίτης διακηρύττει: «Ήρθε η ώρα να σκοτώσουμε τον Εβραίο που ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

«Ελιά µας αιωνόβια, που δίνεις το λαδάκι, για το φαγητό, αλλά και για το καντηλάκι»

(Παιδικό τραγουδάκι που σφύριξε ο Κουβέλης στο συνέδριο της ∆ΗΜΑΡ)

Τα τέκνα του Αδόλφου και «ο Εβραίος μέσα μας» ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

κρύβουμε μέσα μας. Έχουμε πίστη και φωτιά, φωτιά που θα τους κάψει ζωντανούς». ∆εν πρόκειται βέβαια για μια έμπνευση της στιγμής κάποιου φανατικού νεόφυτου. Γνωρίζουμε, χάρη στον ∆. Ψαρρά, ότι η ∆ιακήρυξη Ιδεολογικών Αρχών της Χρυσής Αυγής, λέει: «Σκοτώστε τον Εβραίο που κουβαλάτε μέσα σας και είναι ο αρνητικός σας εαυτός… Μετά πολεμήστε τον Εβραίο που βρίσκεται γύρω σας». Η υποκειμενική καθαρτική αποβολή ψηγμάτων μιας μύχιας εβραϊκότητας προτάσσεται εδώ ως συνθήκη των πολιτικών προγραμμάτων εβραιοκτονίας. Γιατί άραγε; Όπως έχει επισημάνει ο ∆. Βεργέτης, η ένταξη σε μια ναζιστική οργάνωση συνεπάγεται για το συγκεκριμένο μέλος ένα είδος υφαίρεσης της υποκειμενικότητάς του από το καθεστώς των ιδρυτικών της ταυτίσεων και την ανάληψη μιας νέας λειτουργικής ταύτισης. Συγκεκριμένα, ο ναζί εισέρχεται στη σφαίρα της πολιτικής ενεργοποίησής του ως εγκληματική υποκειμενικότητα στην υπηρεσία «ενός υπερβατικού σώματος, πλήρους και καθαρού, ενός σώματος ανιστορικού ή αντισυμβαντικού», όπως η Φυλή (Αλέν Μπαντιού). Αντιλαμβανόμαστε γιατί ο φόνος είναι μια εγγενής λειτουργική αναγκαιότητα στο ναζισμό και γιατί είναι εξίσου αναγκαία η στοχοθεσία ενός εμβληματικού αντικειμένου, μέσω της οποίας νομιμοποιείται η εγκληματική λογική της κάθαρσης. Ο Εβραίος, όπως η ναζιστική ιδεολογία τον επινοεί ως υπάνθρωπο, καλείται να ενσαρκώσει αυτό το αντικείμενο. Αντιπροσωπεύει ένα ξένο σώμα και μια αναφομοίωτη ετερογένεια μέσα στον κορμό της φυλετικής καθαρότητας. Αυτή η λογική αποδίδει στον Εβραίο μια μιασματική υπόσταση, ικανή να επιμολύνει σε ατομικό επίπεδο την προσχώρηση σε μια καθαρή εθνοφυλετική ταυτότητα. Με αυτήν την έννοια η παρουσία του υποσκάπτει κάθε ταυτότητα προς εαυτόν όχι μόνο γιατί ο Εβραίος είναι ύποπτος κοσμοπολιτισμού, καθώς στερείται φυλετικού ρίζωματος σε πάτρια εδάφη αλλά γιατί, σύμφωνα με μια διατύπωση του Χάιντεγκερ που ήρθε πρόσφατα στο φως, «ο παγκόσμιος ιουδαϊσμός είναι ξεριζωμένος εκτός του Είναι». Άρα το πρώτο μέλημα του νεοσύλλεκτου ναζιστή είναι να εξαλείψει μέσα του κάθε στοιχείο που θα τον καθιστούσε φορέα αυτής της εβραϊκής επιμόλυνσης και να στοιχειοθετηθεί ως ο απόλυτος Άλλος του Εβραίου, έτσι ώστε να προχωρήσει χωρίς ενδοιασμούς στη ριζική εξάλειψη αυτής της υποτιθέμενης «ανθρωπολογικής» ή «οντολογικής ανωμαλίας», δηλαδή στην εξόντωση του Εβραίου εκτός του. Σήμερα, όπως εύστοχα επισημαίνει ο Σ. Μιχαήλ, τη θέση του Εβραίου καλούνται να καταλάβουν όλοι οι βίαια ξεριζωμένοι πολίτες του κόσμου, μετανάστες, πρόσφυγες, νομάδες, απάτριδες, αλλά και όσοι δεν εντάσσονται σε αδιασάλευτες έμφυλες ταυτίσεις δηλαδή οι διεμφυλικές/ οί, οι ομοφυλόφιλοι, οι οροθετικές γυναίκες, κ.ά. Όλοι αυτοί συνιστούν στην εποχή μας ισοδύναμες μορφές του Εβραίου, ο οποίος ωστόσο παραμένει η αρχετυπική τους μήτρα και υπ’ αυτή την ιδιότητα εξακολουθεί να αποτελεί κατεξοχήν στόχο, όπως το επιβεβαιώνει και το παράθεμα των Ιδεολογικών Αρχών. Ας αντιστρέψουμε, λοιπόν, τη χρυσαυγίτικη λογική κι ας αφήσουμε τον Εβραίο να μιλήσει μέσα μας. Ας δεξιωθούμε όσους αποτελούν σήμερα τα πολλαπλά του πρόσωπα ανοίγοντας τους την πόρτα μας. Όπως, εξάλλου, μας καλεί να το κάνουμε ο μέγιστος γερμανόφωνος Εβραίος ποιητής, ο Πάουλ Τσέλαν σ’ ένα ποίημα από τη συλλογή «Του Κανενός το Ρόδο»: «Σ’ έναν που μπρος στην πόρτα στεκόταν, ένα βράδυ: σ’ αυτόν άνοιξα τη λέξη μου».

Το ∆ημοκρατικό Κόμμα της Ιταλίας εξέλεξε με μεγάλο ποσοστό αρχηγό τον Ματέο Ρέτσι. Ο Ρέτσι είναι δήμαρχος της Φλωρεντίας, 37 ετών, προερχόμενος από το πάλαι ποτέ κυβερνητικό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών. Στην πορεία μεταπήδησε στο κεντρώο κόμμα «Μαργαρίτα», που αργότερα αποτέλεσε συνιστώσα της «Ελιάς». Η «Ελιά» που δημιουργήθηκε το 1995 αποτελείτο από 11 κεντροδεξιές και κεντροαριστερές συνιστώσες. Ο Φερνάντο Ρόσι, γερουσιαστής με τους ιταλούς κομμουνιστές, περιγράφει τις διαφορές του Ρέτσι με τον Μπερλουσκόνι. Μεταξύ άλλων γράφει: «Περισσότερο υπάκουος στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Μέρκελ», «περισσότερο δουλοπρεπής στις εντολές του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος». Εν κατακλείδι ο ιταλός κομμουνιστής σημειώνει ότι «ο Ρέτσι είναι καλύτερη συσκευασία για να πουληθεί ως κάτι «νέο» σε σχέση με τον Μπερλουσκόνι». Νάτος, νάτος ο αρχηγός στα καθ’ ημάς. Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο εκπρόσωπος τύπου του ΠΑΣΟΚ. Είναι και αυτός 37 ετών και φανατικός οπαδός της δημιουργίας ελληνικής «ΕΛΙΑΣ». ∆ιαφορές του με τον Ρέτσι υπάρχουν. Αυτός ξεκίνησε από το ΠΑΣΟΚ και όχι από την κεντροδεξιά. Είναι περισσότερο υπάκουος στη Μέρκελ από τον Ρέτσι και πιο δουλοπρεπής στις εντολές της τρόικα». Γι’ αυτό δε θέλει η ∆ΗΜΑΡ την ελληνική «Ελιά». Είτε με Βενι-

Η Βίκη Σκούμπη είναι αρχισυντάκτρια του περιοδικού αληthεια

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

ζέλο, είτε με Κωνσταντινό-

πουλο, το νέο σχήμα θα είναι περισσότερο υπάκουο από τον Σαμαρά. Να γιατί το ΚΚΕ εκτιμά περισσότερο τη ∆ΗΜΑΡ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Στη ∆ΗΜΑΡ πάει και χαιρετίζει, σε μας δε πλησίασε ούτε με βάρκα στα νερά του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας, όπου έγινε το Ιδρυτικό του Συνέδριο. Ο «Ριζοσπάστης» ήταν λίαν πειστικός. «Στα κόμματα ∆ΗΜΑΡ, ΠΑΣΟΚ, Ν∆, το ΚΚΕ πηγαίνει γιατί εκθέτει τις αντίπαλες στρατηγικές θέσεις και πολιτικές. Άλλο όμως αυτή η αντιπαράθεση, άλλο η ύπουλη, τυχοδιωκτική και βρώμικη τακτική του ΣΥΡΙΖΑ, που ενώ γνωρίζει τις αγεφύρωτες διαφορές μας, εξακολουθεί να εμφανίζεται και ως εν δυνάμει σύμμαχος του ΚΚΕ. Και αυτό για να καταφέρουν ότι δεν κατάφεραν το 1991». Το βρώμικο ’91, ως άλλη μαρξιστική ανάγνωση. Ξεσάλωσαν τα φιλοβενιζελικά ΜΜΕ με την εκδήλωση των «58» στο Ακροπόλ. «Μεγαλειώδης» «ξεχείλισε, «κατέκλυσε» το Ακροπόλ», έλεγαν. Ήταν όλοι τους εκεί. Από τον Σημίτη μέχρι τον Κωνσταντινόπουλο. Ο Κωνσταντινόπουλος ήταν, με διαφορά, ο νεότερος. Ο Απ. Κακλαμάνης εκπροσωπούσε τη μέση ηλικία. Πάντως, το Ακροπόλ σύμφωνα με τους υπαλλήλους του χωράει 780 άτομα. Βάλε και εκείνους που ήταν στις τουαλέτες, γιατί στους διαδρόμους δεν κάθονταν κανείς λόγω καθωσπρεπισμού, ζήτημα είναι αν όλοι μαζί έφταναν τους 800. Πού βρήκαν τους 3.000 ανθρώπους; Εκτός αν ο Ψαριανός πήρε στην αγκαλιά του τον Σημίτη και το παράδειγμά του μιμήθηκαν και άλλοι. Κάηκε το εξοχικό του Σημίτη στους Αγίους Θεοδώρους. Αν η αντιτρομοκρατική δεν υποψιαζόταν ότι πρόκειται για εμπρησμό, θα πίστευα ότι κάηκε από το μαγκάλι που είχε ανάψει το ζεύγος Σημίτη για να ζεσταθεί. Επειδή γνωρίζω τους ανθρώπους της ∆ΗΜΑΡ, θα έλεγα ότι τη φωτιά την έβαλε ο Κουβέλης για να χτυπήσει τους 58, την «Ελιά» και τον σπόνσορά της Σημίτη. Βλέπω Κανέλλη, Σώτη και Μπέζο να κάνουν βάρδιες παρακολουθώντας με ποιους μιλάει και ποιους συναντάει ο

Ακαδημίας 62, 5ος όροφος, Αθήνα 106 79 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

κυρ Φώτης. Ο ηθοποιός Γ. Μπέζος, υποψήφιος βουλευτής Επικρατείας της ∆ΗΜΑΡ και σήμερα στην κίνηση των «58», σε πρόσφατη συνέντευξή του αναφερόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ είπε «αν ο σοσιαλισμός, λέει κάψε τη μισή Αθήνα, να μας λείπει». Γι’ αυτό υποψιάστηκαν τον Κουβέλη για εμπρηστή. Ήταν για ένα φεγγάρι και στον ΣΥΡΙΖΑ. «Απολειφάδια» του ΣΥΡΙΖΑ, όπως θα έλεγε και ο ∆. Κουτσούμπας. Ο γ. γ. του ΚΚΕ χαρακτήρισε «απολειφάδια του οπορτουνισμού, που δήθεν παίρνουν υπό την προστασία τους τον Χ. Φλωράκη και τον Ν. Ζαχαριάδη». Για τον Φλωράκη μπορεί να έχει και κάποιο δίκιο. Τον Ζαχαριάδη όμως ποιο απολειφάδι – του οπορτουνισμού ή του ρεφορμισμού– τον παίρνει πια υπό την προστασία του; Ούτε καν ο περιφερειάρχης Π. Τατούλης. Να που η ΕΛΑΣ και ο ∆ένδιας έκαναν εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη για τον Γρ. Λαμπράκη. Αν το ΚΚΕ ήταν αξιωματική αντιπολίτευση θα έκαναν όχι μόνο για τον Ζαχαριάδη, αλλά και για τον Στάλιν. Ο Όλι Ρεν στη συνεδρίαση των Επιτρόπων της ΕΕ εξομολογήθηκε ότι στις εκλογές του 2012, το κλίμα ήταν παγωμένο στην Επιτροπή, περιμένοντας με αγωνία το εκλογικό αποτέλεσμα. Ούτε στη Σύνοδο των G 20 που γινόταν εκείνη τη μέρα δεν πήγαμε, αναμένοντας με αγωνία τα αποτελέσματα». Γι’ αυτό και η πρώτη ερώτηση που έκανε στον Τσίπρα ήταν αν «ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί ή όχι να παραμείνει η Ελλάδα εντός του δημοκρατικού πλαισίου». Προφυλάσσει την υγεία του. Μην επιβαρυνθούν με καμία νέα μαρμαρυγή. Η Χρυσή Αυγή, σε χάρτη των Εξαρχείων στοχοποιούσε 18 στέκια αριστερών, αντιεξουσιαστών, μεταναστών, οπαδών της ΑΕΚ, καφετέριες αλλά και το ουζερί «Μουριά». Για το ουζερί μας έκανε εντύπωση. Προφανώς νεοναζιστής δεν έμεινε ευχαριστημένος με τους μεζέδες. Ούτε και εμείς είμαστε αλλά δε πήγαμε να τα κάνουμε λίμπα.

Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 140 • Kύπρος: 240 • Ευρώπη: 240 • Λοιπός κόσμος: 240 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: A’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR

Γεράσιμος ο Αλιέας alieys@hotmail.gr

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmai.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΣΩΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΣΕ Ν∆ ΚΑΙ ΠΑΣΟΚ ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ «ΧΡΟΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ» ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΪΚΑ

“

Ο γόρδιος δεσμός του Μαξίμου: Ούτε κόβεται, ούτε λύνεται. Σπάει! Του Θόδωρου Μιχόπουλου

ι τελευταίες ημέρες φαντάζουν νεκρές από γεγονότα και εξελίξεις. Τα πρωτοσέλιδα των αμήχανων εφημερίδων δεν συνέπεσαν ούτε μια μέρα, ενώ στα [καθοδηγούμενα] κανάλια κυριάρχησε το θέμα της Χρυσής Αυγής, με τον Κασιδιάρη να πυροβολεί πινακίδες και τα μέλη της να χαιρετούν ναζιστικά –έκαναν και… πάρτι, όπως ισχυρίζονται, όπου ντύνονταν ως μέλη της Κου Κλουξ Κλαν! Την Τρίτη, μάλιστα, τα Νέα είχαν ως πρωτοσέλιδο το θαύμα της… Κανά: 700 με 800 άτομα χωράει το θέατρο Ακροπόλ, όπου έγινε η εκδήλωση των «58», 3.000 άτομα είδε πρωτοσέλιδα η εφημερίδα ενώ στις μέσα σελίδες χαμήλωσε τον πήχη, ήταν «πάνω από 2.000» έγραφε. ∆ύσκολοι καιροί για πρίγκιπες…

∆ύσκολη επανεκκίνηση

Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική. Οι σημαντικές [υπόγειες] διεργασίες «τακτοποίησης» των προβλημάτων μεταξύ τρόικας και συγκυβέρνησης, κάτω από την πίεση και κούραση της κοινωνίας, έχουν οδηγηθεί σε «φρακάρισμα». Κρίθηκε, λοιπόν, απαραίτητη μια «επανεκκίνηση» της συνεργασίας τους, όχι ως προς την αλλαγή των σκληρών μέτρων –τα οποία δεν φαίνεται να χαλαρώνουν- αλλά ως προς τη χρονική περίοδο που αυτά θα υλοποιηθούν. ∆ιαφωνίες της τρόικας με την συγκυβέρνηση υπάρχουν, κόκκινες γραμμές από τα κόμματα της συγκυβέρνησης δεν υπάρχουν. Επιχειρείται, λοιπόν, ένας χρονικός «συμβιβασμός» με την τρόικα που προκαλεί αντιδράσεις στην κοινωνία, όπως και στα κόμματα τη συγκυβέρνησης που, πλέον, κινούνται σε τεντωμένο σχοινί. Η συγκυβέρνηση έχει ένα γόρδιο δεσμό να λύσει: και τα μέτρα να υλοποιηθούν, όσο πιο σύντομα γίνεται, και να μην τεθεί σε κίνδυνο η επιβίωσή της. Αυτή είναι και η μόνη «διαπραγμάτευση» με την τρόικα: ο χρόνος υλοποίησης των μέτρων, προκειμένου να μην ξεπεραστεί το σημείο θραύσης με την κοινωνία. Το Μαξίμου γνωρίζει ότι έχει μπροστά του δύσκολα εικοσιτετράωρα με την εξεταστική για τα υποβρύχια [Τετάρτη] και τη φορολογία των ακινήτων, που θα τεντώσουν κι άλλο το σχοινί. Προς ώρας, και παρά την αγωνία για τα μελλούμενα, στο εσωτερικό της Ν∆ δεν δημιουργούνται ανυπέρβλητα προβλήματα στον Αντ. Σαμαρά. Αν και είναι υπολογίσιμη πολιτική παρενόχληση δεν αποτελεί πραγματική απειλή. Οι αντιδράσεις και οι διαφορετικές απόψεις δεν έχουν δημιουργήσει οργανωμένη εσωκομματική αντιπολίτευση, ρόλο που δεν μπορούν να παίξουν τα «ορφανά» των Καραμανλή και Ντόρας. Το μόνο που οξύνεται σοβαρά, είναι το αρνητικό κλίμα ως προς τον Γ. Στουρνάρα, τον οποίο ο μηχανισμός της Ν∆ προσπαθεί να απομονώσει πολιτικά, ενώ τον έχει καταστήσει και ιδανικό σάκο του μποξ των βουλευτών της. Αυτή, όμως, η απομόνωση του βασικού «διαπραγματευτή» θα οδηγήσει, μακροπρόθεσμα, σε έξοδο του υπουργού Οικονομικών από τη συγκυβέρνηση, πιθανόν λίγο πριν από τις εκλογές του Μαΐου.

Τριγμοί και διεργασίες

Ο Γ. Στουρνάρας έχει απέναντί του και τον Ευ. Βενιζέλο, με τον τελευταίο, ό-

Η συγκυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με την κοινωνική κατακραυγή: χιλιάδες νοικοκυριά χωρίς πετρέλαιο, ηλεκτρικό ρεύμα. Γενικευμένη φτώχεια, κρύο, ανεργία, ομαδικές απολύσεις, πλειστηριασμοί, αύξηση ΦΠΑ, κ.λπ. Στο τέλος του 2013 η Ελλάδα είναι μια χώρα με εντεινόμενη ανθρωπιστική κρίση

μως, να μην διάγει και την καλύτερη περίοδο του βίου του ως πρόεδρος του ΠαΣοΚ. Η επιστολή, μάλιστα, έντεκα μελών της Κεντρικής Επιτροπής, εκ των οποίων τρεις βουλευτές [αρκετοί από τους οποίους είναι καταγεγραμμένοι ως «παπανδρεϊκοί»], με την οποία του ζητούσαν σύγκληση της ΚΕ, προκειμένου «να συζητηθούν όλα τα κρίσιμα και σοβαρά θέματα του κινήματος και της χώρας», εκλαμβάνεται ως κίνηση εσωτερικής αμφισβήτησης του Ευ. Βενιζέλου και των επιλογών της ηγετικής ομάδας του. Πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι στελέχη της Χαρ. Τρικούπη σκοπεύουν να εκφράσουν τη διαφωνία τους για την πλήρη σύμπλευση με τον Αντ. Σαμαρά και τη Ν∆ σε όλα τα βασικά ζητήματα κυβερνητικής πολιτικής, γεγονός που έχει καταστήσει το ΠαΣοΚ «παρατηρητή» των εξελίξεων. Και, παράλληλα, θα θέσουν θέματα που αφορούν την ανασύνθεση της κεντροαριστεράς. Οι τριγμοί

στο εσωτερικό του ΠαΣοΚ θεωρούνται σίγουροι, το ερώτημα είναι αν θα ακολουθήσουν και σημαντικότερες διεργασίες. Στη Χαρ. Τρικούπη θεωρούν ότι η επιστολή στάλθηκε μόνο και μόνο για να δημιουργήσει εντυπώσεις καθώς, όπως υποστηρίζουν, η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος θα συνεδρίαζε μέσα στη βδομάδα, κάτι που γνώριζαν οι έντεκα. Πολλοί, μάλιστα, μιλούν για πόλεμο του Γ. Παπανδρέου κατά της κεντροαριστεράς καθώς στην εκδήλωση του Ακροπόλ δεν εμφανίστηκε ούτε ένα «παπανδρεϊκό» στέλεχος. Προβλήματα με τον Ευ. Βενιζέλο έχουν, όμως, και στελέχη της Ν∆, ενώ το θέμα των υποβρυχίων πιθανόν να καταστεί κομβικό για τις επερχόμενες πολιτικές εξελίξεις – χωρίς να σημαίνουν, βέβαια, κατάρρευση. Το ερώτημα είναι πόσο θα στηριχθεί ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ από τη γαλάζια πτέρυγα, ενώ ενδιαφέ-

ρον θα έχει η στάση των Γ. Στουρνάρα και του σημερινού υπουργού Άμυνας, ∆. Αβραμοπούλου, που δεν έχουν και τις καλύτερες σχέσεις με τον Ευ. Βενιζέλο. Το βράδυ της Πέμπτης, πάντως, Αντ. Σαμαράς και Ευ. Βενιζέλος συναντήθηκαν για να αποφασίζουν πώς θα αντιμετωπίσουν τον ΣυΡιζΑ [«σφυροκόπημα του Αλ. Τσίπρα», η απόφαση], αλλά και σε αναζήτηση λύσης για τα ναυπηγεία –δεν τους προέκυψε.

Βρήκαμε παπά…

Η συγκυβέρνηση, βέβαια, βρίσκεται αντιμέτωπη με την κοινωνική κατακραυγή: χιλιάδες νοικοκυριά χωρίς πετρέλαιο, ηλεκτρικό ρεύμα. Γενικευμένη φτώχεια, κρύο, ανεργία, ομαδικές απολύσεις, πλειστηριασμοί, αύξηση ΦΠΑ, κ.λπ. Στο τέλος του 2013 η Ελλάδα είναι μια χώρα με εντεινόμενη ανθρωπιστική κρίση, γεγονός που αναγκάζει και το Μαξίμου να διαφοροποιήσει τους χρονικούς περιορισμούς υλοποίησης των μέτρων που του έχει θέσει η τρόικα –αυτό εννοούσαν στο Μαξίμου, όταν μιλούσαν για μονομερείς ενέργειες, λέξη που… απαγορεύθηκε, μια και την χρησιμοποιεί ο ΣυΡιζΑ! Οι τραγωδίες, όμως, και τα σοβαρά προβλήματα επιβίωσης του λαού δεν αντιμετωπίζονται με ευχολόγια και ευκαιριακά μέτρα. Η τρόικα, ωστόσο, λειτουργεί σύμφωνα με τη λαϊκή ρήση «τώρα που βρήκαμε παπά, ας θάψουμε πέντ’ έξι» - Βερολίνο και Στρασβούργο γνωρίζοντας τι θα τους ξημερώνει με τον

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 10

∆εν υπάρχει μνημονιακή δέσμευση για άρση προστασίας της πρώτης κατοικίας Σε ρεσάλτο στα εισοδήματα των πολιτών προχωρά η συγκυβέρνηση με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο για τα ακίνητα και τα αγροτεμάχια. Ο βασικός φόρος για τα σπίτια είναι από 2 έως 13 ευρώ / τετραγωνικό μέτρο, από 3 έως 9.000 ευρώ το στρέμμα θα πληρώνουμε για τα οικόπεδα, και 1 ευρώ το στρέμμα για τα αγροτεμάχια. Η νέα φορολογική επιδρομή, μαζί με τον συμπληρωματικό φόρο για τους φορολογούμενους με ακίνητη περιουσία αξίας πάνω από 300.000 ευρώ, θα ισχύσει από την 1.1.2014 και θα αντικαταστήσει το έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων και το χαράτσι που επιβαλλόταν ως σήμερα μέσω της ∆ΕΗ.

τις 31 ∆εκεμβρίου λήγει η προστασία της πρώτης κατοικίας, με τη συγκυβέρνηση, αρχικά, να προσπαθεί να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της τρόικας και να απελευθερώσει τους πλειστηριασμούς. Η αναδίπλωσή της, κάτω από την πίεση κοινωνίας και αντιπολίτευσης, είναι γεγονός, με αποτέλεσμα το 2014 να θεωρηθεί μεταβατικό έτος για την οριστική ρύθμιση. Η κυβέρνηση, λέγοντας ότι θα προστατέψει την πρώτη κατοικία γι’ αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη προστασίας, ουσιαστικά θέτει θέμα αλλαγής του ορίου προς τα κάτω -σήμερα είναι θεσμοθετημένο στα 200.000 ευρώ. Παράλληλα, όπως αποκάλυψε ο

Γ. Σταθάκης στη Βουλή, δεν υπάρχει μνημονιακή δέσμευση για άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας! Αυτό που υπάρχει στο μεσοπρόθεσμο, είναι ότι την 1η Σεπτεμβρίου του 2014 θα πρέπει να υπάρξει νέο καθεστώς ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων. ∆ηλαδή η συγκυβέρνηση τρέχει να ικανοποιήσει εκ των προτέρων παράλογες απαιτήσεις της τρόικας αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις πάνω στους πολίτες που υποφέρουν. Τα στεγαστικά δάνεια συνολικά είναι περίπου 78 με 80 δισ. ευρώ, ενώ τα «κόκκινα» στεγαστικά, σύμφωνα με τη μελέτη της BlackRock, φτάνουν το 28%. Οι τράπεζες, μη αποκαλύπτοντας

το πώς θα αντιμετωπίσουν τα «κόκκινα» δάνεια, πυκνώνουν τη σχετική φημολογία για εξαγορά των «κόκκινων» δανείων από τα περίφημα distressed funds, που θα διαμορφώσει νέα, πρωτόγνωρη κοινωνικά και οικονομικά κατάσταση στην Ελλάδα. Οι δύο απλές προτάσεις του ΣυΡιζΑ, που κινούνται στο ελάχιστο, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γ. Σταθάκης, είναι «να παραταθεί το σημερινό καθεστώς ως έχει για ένα χρόνο [και] να απαγορευθεί στο διάστημα αυτό οποιαδήποτε πώληση από την πλευρά των τραπεζών και αγορά από τα distressed funds «κόκκινων» δανείων».

Θ. Μιχ.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η προέλαση, η ανάθεση και οι «58»

“

ι δημοσκοπήσεις έχουν αποφανθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται και ίσως γι’ αυτό τελευταία έχουν λιγοστέψει. Στην πραγματικότητα, αυτό που συνέβαινε εδώ και καιρό ήταν μία μετακίνηση από το ΠΑΣΟΚ και τη ∆ΗΜΑΡ προς τη Ν∆ και αυτό απέκρυπτε τις απώλειες της Ν∆ προς τη Χρυσή Αυγή κυρίως, αλλά και προς την αποχή (άρνηση ψήφου). Πράγματι, το δημοσκοπικό άθροισμα των τριών πρώην κυβερνητικών εταίρων [κατά την Public Issue 37,5% το Σεπτέμβριο] ήταν σταθερά πολύ κάτω από το εκλογικό τους άθροισμά (48,3%). Επίσης, σύμφωνα με την Public Issue στις εκλογές του 2012, το 2% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και της ∆ΗΜΑΡ μετακινήθηκε στη Ν∆ για να της δώσει την πρωτιά. Αυτό επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας τέτοιας ροής. Όμως, η συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ και της ∆ΗΜΑΡ δεν αφήνει πλέον περιθώρια μετακίνησης και έτσι η φθορά της Ν∆ γίνεται περισσότερο αισθητή. Η επιχείρηση της Ν∆ κατά της Χρυσής Αυγής [αστυνομική και επικοινωνιακή], δυστυχώς, φαίνεται ότι δεν παράγει αξιόλογο πολιτικό αποτέλεσμα.

Καθοδηγούμενες δημοσκοπήσεις

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται πιθανότατα πάνω από το 30%, αφού εταιρείες, όπως η Marc και η Metron Analysis [παραδοσιακά όχι φιλικές προς αυτόν], του δίνουν ποσοστά γύρω στο 30%. Σε κάθε περίπτωση είναι πάνω από τα εκλογικά ποσοστά του 2012 (26,89%) όχι θεαματικά όπως Χρυσή Αυγή, αλλά με σαφή ανοδική τάση, κυρίως μετά το τέλος του καλοκαιριού. Ευσεβείς πόθοι είναι οι ισχυρισμοί του Ευ. Βενιζέλου στον Γ. Πρεντεντέρη (9/12) ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έπιασε ταβάνι ή του Σ. Βαλντέν [σε άρθρο που δημοσίευσε το tvxs] ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει «κολλημένος» περί το 20%». Ο Σ. Βαλντέν αναφέρεται στη δημοσκόπηση της GPO της 2/12, όπου αυτοί που δηλώνουν επιλογή κόμματος αθροίζονται στο 76,2%. Αυτό το κάνει επειδή όπως λέει: «η δημοσκόπηση της GPO ασχολείται αρκετά (ίσως και δυσανάλογα) με την ενότητα της κεντροαριστεράς. Τα ευρήματά της προβλήθηκαν ως ενθαρρυντικά για το εγχείρημα της Ελιάς που ανέλαβαν οι «58». Ωστόσο, μια προσεκτική ανάγνωση δεν επιβεβαιώνει αυτήν την εικόνα. Κατ‘ αρχάς, ερωτήματα του τύπου «Θα θέλατε μια ι-

Η επιχείρηση αναστήλωσης της ρυτι Του Μιχάλη Ανδριγιαννάκη

Οι δημοσκοπήσεις έχουν αποφανθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται και ίσως γι’ αυτό τελευταία έχουν λιγοστέψει!

Του Κώστα Βογιατζή

Η «Ελιά» και Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

σχυρή και ενωμένη κεντροαριστερά;» μοιάζουν με το «Θα θέλατε να ήσαστε πλούσιος, έξυπνος και ωραίος;«» Βέβαια, του Σ. Βαλντέν διαφεύγει ότι οι δύο δημοσκοπικές εταιρείες του συγκροτήματος GPO και Kapa Research θέτουν ερωτήματα περί κεντροαριστεράς και βγάζουν απαντήσεις στο πλαίσιο της γραμμής στήριξης των «58», που έχει η εργοδοσία τους. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει το λέει ο Χρ. Βερναρδάκης στην εποχή της περασμένης Κυριακής: «Μια κοινή εκλογική κάθοδος διαφόρων τέτοιων δυνάμεων, ΠΑΣΟΚ, ∆ΗΜΑΡ, «58« κ.λπ., θα έδινε πιθανότητες εκλογικής επιβίωσης σε ένα μέρος του πολιτικού τους προσωπικού, όμως σε επίπεδα της τάξης του 4-6%. ∆ύσκολα μάλιστα θα άθροιζαν τα ποσοστά των επιμέρους συνιστωσών τους». Και όταν ο Πάγκαλος λέει «στους 58 μαζεύτηκε το Σημιταριό», εύκολα προμαντεύει κανείς την τύχη αυτών των εγχειρημάτων.

Ο ρόλος του συνδικαλιστικού κινήματος

Για να επιστρέψουμε, όμως, στον ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πούμε αυτό που λέει ο Χρ. Βερναρδάκης: «Η σημερινή συγκυρία ορίζεται από τη διαφαινόμενη εκλογική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ και την απορρόφηση όλων των πολιτικών και κοινωνικών διεργασιών από την προσδοκία μιας αλλαγής στην κυβέρνηση». Ταυτόχρονα, επισημαίνει ο Χρ. Βερναρδάκης, αυτό συνοδεύεται από την απουσία κινήματος και τη λογική της «ανάθεσης». Το περίεργο είναι ότι σε χώρους που έχουν αυτή την περίοδο εκλογικές διαδικασίες (π.χ. εκπαιδευτικοί) και άλλες δυνάμεις της Αριστεράς παραπονιούνται για τη λογική της «ανάθεσης». Όμως το σίγουρο είναι ότι υπεράσπιση ή διεκδίκηση εργασιακών και οικονομικών ζητημάτων δεν γίνεται με τα χάλια που έχουν σήμερα τα συνδικάτα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόσφατο συνέδριο της Α∆Ε∆Υ. Πήραν μέρος 700 σύνεδροι έναντι 900 τον Νοέμβρη του 2010. Αυτό σημαίνει μείωση της συμμετοχής των εργαζόμενων στις εκλογικές διαδικασίες άνω του 20%. Αλλά αν δεν ξαναστήσει τα συνδικάτα η Αριστερά, τότε ποιος θα το κάνει; Ποια είναι η νέα συνδικαλιστική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ; Τι είδους προέλαση και τι είδους κυβέρνηση της Αριστεράς θα έχουμε χωρίς μια ποιοτική και ποσοτική αλλαγή στο χώρο των κινημάτων; Κώστας Βογιατζής

όρος Κεντροαριστερά στην πολιτική εκφράζει την προσπάθεια σύζευξης του φιλελευθερισμού (πολικό κέντρο) και σοσιαλδημοκρατικών –ως προς τα κοινωνικά και ηθικά ζητήματα– θεωρήσεων. Αναγνωρίζει την οικονομία της αγοράς και αναζητά ένα ρυθμιστικό ρόλο για το κράτος με σκοπό μέσω της φορολογίας να χρηματοδοτεί δομές κοινωνικού κράτους. Η εμπειρία, όμως, τόσο η διεθνής όσο και η όποια ελληνική μάς οδηγεί στο αναπόδραστο συμπέρασμα ότι είναι ένας βαθύτατα συντηρητικός σχηματισμός, η άλλη πλευρά του νομίσματος των «καθεστωτικών» κομμάτων. Κεντροδεξιά η «κορώνα», κεντροαριστερά τα «γράμματα». Σήμερα, σε συνθήκες όξυνσης της καπιταλιστικής κρίσης που χαρακτηρίζεται από την ευθεία επίθεση της τραπεζοκρατίας κατά των θεσμών που συνιστούν το ευρωπαϊκό μοντέλο κοινωνικού κράτους, καθώς και από την αποδόμηση του εργατικού δικαίου (ιδιαίτερα στις χώ-

ρες της περιφέρειας), η Κεντροαριστερά υποδύεται τη Μαρία Αντουανέτα, όποτε δεν αποτελεί την προκεχωρημένη δύναμη της αντιλαϊκής επίθεσης.

∆ούρειος Ίππος

Στο πρόσφατο παρελθόν, ήταν η κεντροαριστερά που ξεκίνησε το χορό της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων (Γερμανία-Σρέντερ) ή επέλεξε το ρόλο του στρατηγικού συμμάχου στην αιματοχυσία των Βαλκανίων (Μπλερ) εξυπηρετώντας τους σχεδιασμούς της υπερδύναμης και τις φαντασιώσεις του ∆΄ Ράιχ. Όσον αφορά στα δικά μας, η κεντροαριστερά περίοδος υπήρξε η περίοδος της ενδυνάμωσης της διαπλοκής, της διαφθοράς, της αναξιοκρατίας, της μεγέθυνσης των κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών και της απόλυτης προσαρμογής στα κελεύσματα των ισχυρών και τις κατακτητικές επιδιώξεις των Γερμανών. Η κεντροαριστερά του ΓΑΠ με τις επευφημίες όλων των σημερινών ανησυχούντων- κατέστη ο ∆ούρειος Ίππος για την

Υλικά κατεδαφίσεως

“

Τι είδους πολιτικό φορέα οραματίζεται η «Πρωτοβουλία των 58»

Επί το πλείστον πρόσωπα γνωστά και μη εξαιρετέα, που στήριξαν εκ των ένδον τον ψευδώνυμο “εκσυγχρονισμό” του ΠΑΣΟΚ, αν και συχνά εμφανίζονταν λόγω προεκλογικών αναγκών ως “δάνεια” εκ της αριστεράς.

ν πιστέψει κανείς τη μερίδα εκείνη των μέσων, έντυπων και ηλεκτρονικών, που έχει αναλάβει το τιτάνιο έργο της ανασυγκρότησης του ιδεολογικά απορροφημένου από τη δεξιά κέντρου, το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός της εβδομάδας που πέρασε, ήταν η συγκέντρωση της Πρωτοβουλίας των 58 στο θέατρο Ακροπόλ. Οι φίλα προσκείμενες τηλεοράσεις και εφημερίδες το παρουσίασαν σαν μια ιδιαίτερα επιτυχημένη εκδήλωση και γι’ αυτό ελπιδοφόρα. Ιδιαίτερα τόνιζαν την αθρόα προσέλευση του κόσμου, τη συμμετοχή ενός πρώην πρωθυπουργού και ενός νυν αντιπροέδρου της κυβέρνησης, αρκετών πανεπιστημιακών και μερικών, δύο για την ακρίβεια, στελεχών της ∆ΗΜΑΡ, η οποία επίσημα αποποιήθηκε την πρόσκληση, θεωρώντας το εγχείρημα ως απόπειρα μεταμφίεσης του υπό κατάρρευση ΠΑΣΟΚ.

Η σκοτεινή πλευρά της Σελήνης

Επειδή όλα τα πράγματα έχουν δύο τουλάχιστον όψεις, ας

το λάδι των «νονών» ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

διασμένης όψης της Κεντροαριστεράς

της κρατικής προστασίας ή της επιχειρηματικής τοιαύτης. Προσπαθούν να εμφανιστούν ως παρθένες της πολιτικής, με τις αλλεπάλληλες παρθενορραφές που επιχειρούν το μιντιακό σύστημα της διαπλοκής και τα Φ.Ε.Κ του ∆ΟΛιου συγκροτήματος.

Η γύμνια του βασιλιά

παράδοση της χώρας στους ξένους. Με ένα σωρό απίθανες προμελετημένες μεθοδεύσεις και εύκολες υπογραφές σε επαίσχυντα κείμενα εθνικής παράδοσης. Νομιμοποίησε τη συμμετοχή των φασιστών στη διακυβέρνηση της χώρας και πλέον μαζί με την κεντροδεξιά ως ομοούσιος εταιρεία εξυπηρετεί τους ξένους πάτρωνες. Η κεντροαριστερά που στηρίχθηκε στην παραμυθία της κοινωνικής ευαισθησίας, των δημοκρατικών αντανακλαστικών, έχει πλέον αυτοαποκαλυφθεί. Τα «πειραγμένα» δημοσκοπικά

μας επιτραπεί να παρουσιάσουμε τη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης. Το θέατρο πράγματι ήταν γεμάτο και ο κόσμος που προσήλθε περίσσευε φτάνοντας μέχρι τη στοά και το πεζοδρόμιο της οδού Ιπποκράτους. Περίσσευαν, όμως, και τα γκρίζα μαλλιά και τα άσπρα γένια, επιβεβαιώνοντας την εκτίμηση ότι το ενδιαφέρον για την πρωτοβουλία μάλλον περιορίζεται στις ηλικιακές κατηγορίες που κυρίως ψηφίζουν πια το ΠΑΣΟΚ. Από το 60% των άνεργων νέων που παρήγαγε η πολιτική των μνημονίων, ούτε το 1% δεν έλπισε, έστω προς στιγμήν, ότι θα συναντούσε εκεί κάποιο ίχνος ελπίδας. Πέρα όμως από το ακροατήριο, και οι προσωπικότητες που προσήλθαν έπασχαν από την άποψη αυτή: επί το πλείστον πρόσωπα γνωστά και μη εξαιρετέα, που στήριξαν εκ των ένδον τον ψευδώνυμο «εκσυγχρονισμό» του ΠΑΣΟΚ, αν και συχνά εμφανίζονταν λόγω προεκλογικών αναγκών ως «δάνεια» εκ της αριστεράς. Ηγέτης τους, αναντίρρητα, αναγνωρίστηκε ο και παρών στη συγκεκριμένη εκδήλωση κ. Σημίτης, παρουσία εξαιρετικά σημαίνουσα. Όχι, όμως, και τόσο ελπιδοφόρα, αν σκεφτεί κανείς την πολιτεία του, η οποία έχει συνδεθεί με τη βιασμένη και γεμάτη διαψευσμένες υποσχέσεις είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ, με τη ληστεία της φούσκας του Χρηματιστηρίου (που δεν την ξεχνάνε οι οικονομημένοι πολιτικοί φίλοι του και γι’ αυτό πασχίζουν να μην τον ξεχάσουμε κι εμείς...), με το πάρτι των Ολυμπιακών Αγώνων, με τις χορηγίες τύπου Ζίμενς, με το εκατομμύριο του Τσουκάτου και τα «δώρα» του Μαντέλη... Και κυρίως με την

ευρήματα και πολύ περισσότερο τα πραγματικά δείχνουν να οδηγούνται σε εξαφάνιση. Το σύστημα φαίνεται να κινδυνεύει να χάσει τους πρόθυμους διαχειριστές της πολιτικής εξουσίας. Απέναντι σ’ αυτή την πραγματικότητα το ιερό επιτελείο της διαπλοκής και σ’ ένα βαθμό ο ξένος παράγοντας επιχειρεί να φτιασιδώσει τη ρυτιδιασμένη όψη της Κεντροαριστεράς με νέα ενδύματα και «κοσμήματα» πρόθυμων «τυπάκων», που στη πλειοψηφία τους πορεύτηκαν προφυλαγμένοι στη θαλπωρή

ευρεσιτεχνία του όρου μονόδρομος, που άνοιξε διάπλατα τη λεωφόρο-λαιμητόμο προς την κρίση.

Αυτά είναι τα υλικά έχουν

Εξίσου σκοτεινή διασημότητα ο κ. Βενιζέλος, στήριγμα ατράνταχτο κάθε νεοφιλελεύθερης

Νεοφιλελεύθεροι, κρατικοδίαιτοι, υπάλληλοι επιχειρηματιών, θαμώνες πρεσβειών και περίεργων ινστιτούτων, καθώς και γραφικές φιγούρες του κλεινού άστεως παριστάνουν το νέο και άφθαρτο. Απλά, όμως, διεκδικούν συμπληρωματικό ρόλο σε ένα κυβερνητικό συνονθύλευμα της διαπλοκής και της ξενοκρατίας. Ο πρωθυπουργός μιας οχταετίας, ο Κ. Σημίτης, χωρίς ίχνος αυτοσεβασμού και αξιοπρέπειας εκπροσωπούμενος από «τύπους» σαν τον Μπίστη και τη ∆ρέττα συμμετέχει στις ανιστόρητες και ευτελιστικές για την πολιτική ζωή διεργασίες, φτύνοντας στο πρόσωπο το κομμά-

κυβέρνησης και πολιτικής, εφευρέτης του χαρατσιού της ∆ΕΗ, που το επέβαλε ως έκτακτο μέτρο, για῾῾ να το υπερασπιστεί με πάθος ως μόνιμο και διαρκές. Ο άνθρωπος που αντέδρασε στο κλείσιμο της ΕΡΤ με πράξη νομοθετικού περιεχομένου απειλώντας ότι δεν θα υπερψηφίσει την επικύρωσή της,

τι του λαού που τον εμπιστεύθηκε κάποτε. Η κάθοδός του αποκαλύπτει τη γύμνια του «βασιλιά». Η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη από ετερόφωτα πολιτικά υποκείμενα υπαλληλικής νοοτροπίας, έχει ανάγκη από μια μεγάλη Ριζοσπαστική ∆ημοκρατική Αριστερά με όραμα και στρατηγικούς στόχους, αλλά και ένα άμεσο - ευρύτερης αποδοχής πρόγραμμα Εθνικής Σωτηρίας, αποκατάστασης της δημοκρατίας, ανακοπής της κοινωνικής εξαθλίωσης. Μίας παράταξης που θα εκφράζει τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας (και όχι τους επιτήδειους) που επιθυμούν μία χώρα ισότιμη στα διεθνή φόρα με αυτονομία -όχι παρία- μια ειδική οικονομική ζώνη με ένα εξαθλιωμένο και «διαθέσιμο» εργατικό δυναμικό. Η παράταξη που θα αναλάβει αυτό το ρόλο δεν πρέπει να μπει στον πειρασμό της συστημικής αποδοχής ή του διαλόγου με την εξωθεσμική «καμόρα» διότι έτσι νομιμοποιεί τον υφέρποντα ραγιαδισμό που συμπυκνώνεται στον αφορισμό «∆εν γίνεται αλλιώς». Και βέβαια, δεν πρέπει

για να ξεχάσει μέσα σε λίγες εβδομάδες την απειλή του και να αφήσει στα κρύα του λουτρού τη συνεταίρα του ∆ΗΜΑΡ (αυτά φαίνεται ότι θυμάται ο Κουβέλης και δυσκολεύεται να τον εμπιστευθεί ως εταίρο). Τι δουλειά, όμως, είχε η αλεπού στο παζάρι; Τι γύρευε αυτός, το δεξί χέρι της δεξιάς σε μια πρόσκληση προς ανασυγκρότηση της «κεντροαριστεράς»; Βρισκόταν ίσως εκεί για να υποδηλώσει τον και ρητά διακηρυγμένο κεντροδεξιό χαρακτήρα της. Και, επίσης, για να επιβεβαιώσει τη βαθειά ριζωμένη κοινή πεποίθηση ότι αυτό που κάθε φορά λέγεται, απέχει παρασάγγες από την πράξη. Να επιβεβαιώσει, δηλαδή, αυτό το σήμα κατατεθέν ενός κόσμου παλιού, φθαρμένου και διεφθαρμένου, που αγωνιά να διασωθεί για να συνεχίσει το «εθνοσωτήριο» έργο του. Τον οποίο επάξια εκπροσωπεί. Όλοι αυτοί που βρέθηκαν στο θέατρο Ακροπόλ δίπλα-δίπλα σ’

“

Νεοφιλελεύθεροι, κρατικοδίαιτοι, υπάλληλοι επιχειρηματιών, θαμώνες πρεσβειών και περίεργων ινστιτούτων, καθώς και γραφικές φιγούρες του κλεινού άστεως παριστάνουν το νέο και άφθαρτο. να αποτελέσει κολυμβήθρα του Σιλωάμ αυτών που μέχρι χθες συνυπέγραφαν την καταδίκη του λαού και της χώρας. Η ιστορία μάς περιμένει όλους για να μας κρίνει και θα είναι αμείλικτη με όλους όσοι μπορούσαν, αλλά δεν τόλμησαν τη ρήξη. Με όσους επαναπαύτηκαν στην ευκολία του συμβιβασμού. •

αυτά τα μεγέθη της πολιτικής, θέλοντας και μη άκουσαν και τη χαιρετιστήρια ομιλία του άτυπου εκπροσώπου της ∆ΗΜΑΡ, κ. Ψαριανού. Ο οποίος, χωρίς την ελάχιστη επιφύλαξη ή ντροπή που το κόμμα του κατά πλειοψηφία (άλλο πάλι και τούτο...) αποφάσισε να μη μετάσχει σ’ αυτή την πρωτοβουλία, την καλωσόρισε και δήλωσε παρών. Ταιριάζει, άλλωστε, με το αντικομφορμιστικό προφίλ, που κάποτε πρόβαλλε, συνδυάζοντας το τερπνόν μετά του ωφελίμου. ∆υστυχώς, δεν έγινε γνωστό αν την ομιλία του χειροκρότησε ο κ. Σημίτης, ή οι αρκετοί πνευματικοί ταγοί που παρευρέθησαν. Τι να κάνουμε, όμως, αυτά τα υλικά έχουμε, μ’ αυτά θα ανασυγκροτηθούμε, ισχυρίζονται οι της Πωτοβουλίας των 58. Μόνο που μ’ αυτά τα υλικά είναι μοιραία δεδομένες και οι προδιαγραφές του οικοδομήματος. Χ. Γεωργούλας

ΥΓΕΙΑ

Ζωτικής σημασίας η πρωτοβάθμια υγεία ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΑΣΚΟΖΟ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

“

Το ΙΚΑ, ο δωρεάν γιατρός και η συνταγογράφηση θα τελειώσουν Ο γιατρός Γιάννης Μπασκόζος, υπεύθυνος για τα ζητήματα Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, μιλά στην «Εποχή» για τα σχέδια της κυβέρνησης να καταργήσει ουσιαστικά την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και να την παραχωρήσει στα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Τη συνέντευξη πήραν η Τζέλα Αλιπράντη και ο Παύλος Κλαυδιανός Ποιο το σχέδιο, τελικά, της κυβέρνησης και του κ. Γεωργιάδη; Την Τετάρτη στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, στη συζήτηση για τη λεγόμενη μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο καθαρά. Η περίφημη Επιτροπή αξιολόγησης, της οποίας το πόρισμα παρέλαβε ο υπουργός χωρίς να μας το παρουσιάσει πλήρως και απλώς μας γνωστοποιήθηκε, αποφάσισε ότι ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να γίνει αποκλειστικά αγοραστής υπηρεσιών Υγείας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει δημόσιο σύστημα παροχής, αλλά ο ΕΟΠΥΥ θα είναι ένας μεγάλος ασφαλιστικός οργανισμός, ο οποίος θα αγοράζει υπηρεσίες υγείας, από όπου συμφέρει το κράτος. ∆ιαλύουν τις δημόσιες δομές, κλείνουν τα πολυϊατρεία, εξωθούν σε έξοδο τους για-

γιατρών του ΕΟΠΥΥ, με άγνωστη προοπτική.

Το ΙΚΑ που ήξερε ο κόσμος, ο δωρεάν γιατρός και η συνταγογράφηση, οι παροχές υγείας θα τελειώσουν. ∆εν ήταν όπως έπρεπε, το γνωρίζουμε, αλλά ήταν ζωτικής σημασίας αποκούμπι.

τρούς και τους υπόλοιπους εργαζόμενους και ετοιμάζονται να παραδώσουν όλες τις δομές Πρωτοβάθμιας Υγείας στα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Παρόντες στη διαβούλευση ήταν και οι εκπρόσωποι μεγάλων διαγνωστικών κέντρων και επιχειρηματιών υγείας. Είχαν το θράσος να επιχειρηματολογήσουν ότι είναι πιο συμφέρον και πιο φθηνό για το κράτος να αγοράζει από τους ιδιώτες υπηρεσίες υγείας! Μετά, μάλιστα, τη χτεσινή σύναξη μεγαλοπαραγόντων της ΕΕ, της τρόικας και εκπροσώπων μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων ο πρωθυπουργός ομολόγησε πως οι αλλαγές θα γίνουν οπωσδήποτε «όχι μόνο για δημοσιονομικούς» λόγους και τήρηση μνημονιακών υποχρεώσεων. Ο νοών νοείτω. Πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο; Ισχυρίζεται ότι θα περάσει όλους τους γιατρούς, αν θέλουν, με σχέση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ

στο ΕΣΥ. Όμως προσέξτε δύο στοιχεία. Πρώτον, δεν λέει ότι θα τους περάσει διατηρώντας τους στις δομές Πρωτοβάθμιας Υγείας με σχέση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, αλλά λέει θα περάσουν στο ΕΣΥ. ∆εν λέει ούτε σε ποια θέση θα τους βάλει ούτε με τι κριτήρια θα τους πάρει. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να θελήσει να καλύψει με εμβαλωματικό τρόπο ελλείψεις των νοσοκομείων, με γιατρούς όμως δεύτερης κατηγορίας, όχι με την ίδια εργασιακή σχέση. Πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, χωρίς πλήρη δικαιώματα, με χαμηλό μισθό και θα είναι, όπως είπαν οι ίδιοι οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι, μια ειδική σχέση τύπου ΕΟΠΥΥ. ∆εύτερον, αν δούμε τις δαπάνες για τον ΕΟΠΥΥ βλέπουμε ότι στον προϋπολογισμό του 2014 είναι μειωμένες κατά 350 εκατ. ευρώ, ενώ είναι ήδη χρεοκοπημένος και δεν μπορεί να πληρώσει τους πάροχους υγείας. Επίσης, μειώνει την επιχορήγηση των νοσοκομείων κατά 30%. Άρα,

Ποια η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας; Είναι ο βασικός πυλώνας ενός δημόσιου συστήματος υγείας, σωστού και ποιοτικού. Καταρχάς, ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για πρωτοβάθμια φροντίδα και όχι μόνο περίθαλψη. Η φροντίδα αφορά όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του πληθυσμού: Πρόληψη, αποκατάσταση, σχολική υγιεινή, οδοντιατρική πρόληψη, δημόσια υγιεινή. Όλα αυτά μαζί με την πρόσβαση σε γιατρό, τον θεσμό του οικογενειακού γιατρού και της ομάδας υγείας, η οποία θα βρίσκεται σε κέντρα υγείας, μαζί με την ευχερή πρόσβαση και στους ειδικούς γιατρούς. Είμαστε σε ανθρωπιστική κρίση με περίπου 3.000.000 ανθρώπους χωρίς νόμιμο δικαίωμα δωρεάν επίσκεψης στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Η κυβέρνηση της Αριστεράς πρέπει να διασφαλίσει από την πρώτη μέρα την ελεύθερη πρόσβαση όλων. Γι’ αυτό διεκδικούμε να μην κλείσει ούτε ένα πολυϊατρείο και να μη φύγει ούτε ένας γιατρός και να αναβαθμιστούν αμέσως οι υπηρεσίες. Εδώ είναι η μεγάλη υποκρισία των κυβερνώντων που μιλούν για μεταρρύθμιση. Αν ήθελαν δεν θα διέλυαν αυτό που υπάρχει, θα το στήριζαν και θα έκαναν τη μεταρρύθμιση. Για τους γιατρούς και νοσηλευτές τι προβλέπεται; Τις αλλαγές στην Υγεία θέλουμε να τις κάνουμε μαζί με τους εργαζόμενους, όχι να τους καταστρέψουμε τη ζωή, να πάμε όλοι σε ένα καλύτερο σύστημα. Πρώτον, χρειάζονται νέοι γιατροί, γιατί πρέπει να δουλέψουν και οι νέοι, να μην φεύγουν για το εξωτερικό, άρα προσλήψεις με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση. ∆εύτερον, όσοι δουλεύουν σήμερα να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίσουν σε εύλογο χρονικό διάστημα αν θα ενταχθούν σε μία πλήρη και αποκλειστική απασχόληση η αν μεταβατικά θα παραμείνουν με την ίδια σχέση εργασίας. Εμείς δεν επιθυμούμε να κλείσουμε με διοικητικά μέτρα την ιδιωτική άσκηση της ιατρικής. Θέλουμε να παραμείνουν, μεταβατικά, στα πολυϊατρεία ώστε να παρέχουν υπηρεσίες υγείας στον κόσμο. Ο Γεωργιάδης θέλει να φύγουν.

δεν έχει σκοπό να προσλάβει γιατρούς με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση.

Τέλος στις παροχές υγείας

Ο υπουργός προπαγανδίζει ότι εμείς δεν θέλουμε την αποκλειστική απασχόληση. Επιτέθηκε, όντως, με σκαιό τρόπο στον επικεφαλής της ΕΕΚΕ υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρέα Ξανθό, στη Βουλή, όπως και στον εκπρόσωπο των νοσοκομειακών ιατρών, ∆ημήτρη Βαρνάβα. Αυτό που υποστήριξε είναι ότι ΣΥΡΙΖΑ και συνδικάτα μιλούν για πλήρη και αποκλειστική απασχόληση, αλλά αντιδρούν τώρα που πάει να την «εφαρμόσει» ο ίδιος! Εμείς αποκαλύψαμε το σχέδιό του, που εξάλλου δεν το κρύβει. Ο Γεωργιάδης στις Βρυξέλλες δήλωσε ότι η Ελλάδα θα συμμορφωθεί πλήρως στις μνημονιακές υποχρεώσεις για διαθεσιμότητες και απολύσεις και ότι η μεγάλη δεξαμενή είναι το πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας. Το ΙΚΑ που ήξερε ο κόσμος, ο δωρεάν γιατρός και η συνταγογράφηση, οι παροχές υγείας θα τελειώσουν. ∆εν ήταν όπως έπρεπε, το γνωρίζουμε, αλλά ήταν ζωτικής σημασίας αποκούμπι. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση μετατρέπει σε γκουλάγκ τις συνθήκες εργασίας των εργαζόμενων στα νοσοκομεία, για να αποδομήσουν τελείως την ιδέα του δημόσιου λειτουργού, χρησιμοποιούν ως απειλή και τιμωρία τη μεταφορά άλλων γιατρών στην πλήρη και αποκλειστική απασχόληση. Να γίνει σαφές, δεν επικαλείται την αποκλειστική απασχόληση για να πάνε οι γιατροί, αλλά για να μην πάνε, να «αυτοαπολυθούν». Οι χτεσινές δηλώσεις της κυβέρνησης μας επιβεβαιώνουν. Άμεση ένταξη σε καθεστώς διαθεσιμότητας 8.500 εργαζόμενων και

Όσοι δεν δεχθούν την αποκλειστική απασχόληση και ένταξη στο ΕΣΥ; Ο υπουργός είπε πως θα πάνε με σύμβαση στο ιατρείο τους. Ουσιαστικά, θα απολυθούν και θα γίνουν ιδιώτες συμβεβλημένοι για να παρέχουν ένα πακέτο συγκεκριμένων επισκέψεων. Αρχικά, μπορεί να είναι και αρκετές έπειτα όμως θα κοπούν χωρίς ίσως να πληρώσει όσους υπογράψουν τη σύμβαση, όπως και τώρα. Το σχέδιο τρόικας και κυβέρνησης είναι σιγά – σιγά να βάζει συμμετοχή του ασθενή, όταν επισκεφτεί γιατρό, η οποία θα αυξάνεται συνεχώς. ∆εν έβαλαν 25 ευρώ για κάθε εισαγωγή στο νοσοκομείο από 1/1/2014; Η πεμπτουσία του σχεδίου είναι όσοι γιατροί μείνουν να ενταχθούν στο ΕΣΥ και όσα κτίρια δεν κλείσουν να μείνουν ως υποβαθμισμένες υπηρεσίες, στις οποίες οι ασθενείς θα βρίσκουν αυτό που η κυβέρνηση προβάλει ως βασικό πακέτο υπηρεσιών υγείας. Έτσι θα αναγκάζονται να πληρώνουν και από την τσέπη τους. Πώς αυτό το σχέδιο για την Υγεία θα συνδέεται με το ασφαλιστικό σύστημα που επίσης υποβαθμίζεται; Οι δύο τομείς συνδέονται απολύτως, το σχέδιο είναι ενιαίο. Το σχεδιαζόμενο βασικό πακέτο υπηρεσιών υγείας θα αφορά τους φτωχούς, τους ανασφάλιστους, και αυτούς με χαμηλό επίπεδο ασφαλιστικής κάλυψης. Αν υπάρξει ανάγκη για παραπάνω ή θα πληρώνει ο ίδιος ο ασθενής ή θα βασιστεί στους άλλους δύο πυλώνες ασφάλισης, που προβλέπονται από το 2015, που ουσιαστικά είναι ιδιωτικοί: το νέο επικουρικό και τα επαγγελματικά ταμεία. ∆ηλαδή, όποιος έχει παραπάνω χρήματα θα τα δίνει στην ιδιωτική ασφάλιση για να του καλύπτει την πρωτοβάθμια και τη νοσοκομειακή φροντίδα. Υπηρεσίες Υγείας θα παίρνεις ανάλογα με τα λεφτά που διαθέτεις. Η Υγεία ως δημόσιο αγαθό, δικαίωμα του καθενός, θα οπισθοχωρήσει, μέχρι που θα σβήσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ, γι’ αυτό λέει ότι οι δαπάνες υγείας πρέπει να καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

* Ολόκληρη η συνέντευξη στον ιστότοπο της «Εποχής»

“

Ως εδώ τα κόλπα! ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Με δεδομένο ότι όλοι οι προηγούμενοι χειρισμοί του έπεσαν στο κενό, ο κ. Μιχελάκης επιλέγει, ως ύστατη καταφυγή, τις «λαθροχειρίες» σε σχέση με το χρόνο διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών

Του Κώστα Πουλάκη*

∆

ιαχρονικά οι αυτοδιοικητικές και ευρωπαϊκές εκλογές θεωρούνταν – και ως ένα βαθμό ήταν – «δευτερεύουσες» σε σχέση με τα κεντρικά πολιτικά διακυβεύματα. Ωστόσο, οι δραματικές κοινωνικές συνθήκες που έχει δημιουργήσει η μνημονιακή τριετία, η πλήρης διάλυση του θεσμικού οικοδομήματος και της κοινωνικής και πολιτικής ζωής και κυρίως η πλήρης δυσαρμονία αυτής της επικίνδυνης κυβέρνησης με τις κοινωνικές ανάγκες και τη λαϊκή βούληση, καθιστούν τις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, όπως και τις ευρωεκλογές, εξαιρετικά κρίσιμες πολιτικά. Έτσι, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις διπλές εκλογές του 2014 κυριολεκτικά με τρόμο. Γνωρίζει ότι το περιβόητο «success story» δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια δική της μυθοπλασία, ότι η αυτοδιοίκηση καταρρέει υπό το βάρος των μνημονίων και του «Καλλικράτη», ότι οι κοινωνικές αντιδράσεις – ακόμα και όταν δεν εκδηλώνονται ανοιχτά – είναι καζάνι που διαρκώς σιγοβράζει. Ξέρει, επομένως, ότι οι κάλπες του 2014 θα αποτελέσουν την πρώτη και εξαιρετικά ηχηρή εκλογική καταγραφή της αποτυχίας της.

Παραβιάζουν ακόμα και τον «Καλλικράτη»

Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, μόνο μέλημα των κομμάτων της μνημονιακής συγκυβέρνησης υπήρξε όλο το προηγούμενο διάστημα η με κάθε τρόπο, επικοινωνιακή τουλάχιστον, διαχείριση της βέβαιης ήττας τους. Αρχής γενομένης από την πραξικοπηματικού τύπου απόπειρα μετάθεσης των αυτοδιοικητικών εκλογών ως και ενάμιση χρόνο (!) μετά την

Η κυβέρνηση Σαμαρά κάνει ότι είναι δυνατόν προκειμένου να «μαγειρέψει» τα αποτελέσματα των εκλογών. κανονική διεξαγωγή τους, δηλαδή τον Οκτώβρη του 2015, εν συνεχεία ο Υπουργός Εσωτερικών άνοιξε το θέμα της αλλαγής του εκλογικού συστήματος της Αυτοδιοίκησης, καταθέτοντας μια απαράδεκτη πρόταση, που επιχειρούσε να συγκαλύψει τα πολιτικά διακυβεύματα και μηνύματα του εκλογικού αποτελέσματος πίσω από τα πρόσωπα. Πρόσφατα θέλησε να «παίξει» και με τα χωροταξικά όρια των ∆ήμων, κάνοντας «χάρες» στους κ.κ. ∆ένδια και Αθανασίου, σε σχέση με τις εκλογικές τους περιφέρειες. Με δεδομένο ότι όλοι οι προηγούμενοι χειρισμοί του έπεσαν στο κενό, ο κ. Μιχελάκης επιλέγει, ως ύστατη καταφυγή, τις «λαθροχειρίες» σε σχέση με το χρόνο διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών. Από την πλευρά μας είχαμε διαφωνήσει με την ταυτόχρονη διεξαγωγή των ευρωπαϊκών και των αυτοδιοικητικών

Μνημόνιο: το υπερόπλο της νέας τάξης

Η πολιτική της λιτότητας είναι μια πολιτική σχεδιασμένη για να αποτύχει. Στόχος το ολοκληρωτικό γκρέμισμα του πυλώνα του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού: του “κοινωνικού συμβολαίου”

Του Νίκου Τσαγκρή

α έχουμε μάθει απ’ έξω και ανακατωτά γιατί τα νιώθουμε στο πετσί μας: η λιτότητα αυξάνει τη φτώχεια, η φτώχεια οδηγεί σε ύφεση, η ύφεση περιορίζει την ανάπτυξη, ο περιορισμός της ανάπτυξης αυξάνει την ανεργία, η αύξηση της ανεργίας οδηγεί σε μεγαλύτερη φτώχεια, που οδηγεί σε μεγαλύτερη ύφεση και μηδενική ανάπτυξη και ακόμη μεγαλύτερη ανεργία και φτώχεια, και μιζέρια και ούτω κάθε εξής… Όλα αυτά για την αποπληρωμή του χρέους; Όχι, υποστηρίζουν κάποιοι αιρετικοί επιστήμονες, κάποιοι ανεξάρτητοι αναλυτές, κάποιοι αριστεροί πολιτικοί και διανοητές: είναι μια αποτυχημένη πολιτική από σχεδιασμό. Εκτός από την αποπληρωμή του χρέους με όποιο δυνατό μέσο, στόχος είναι η υπονόμευση και το ξεχαρβάλωμα του κοινωνικού κράτους, το σμπαράλιασμα των εργασιακών σχέσεων, η δημιουργία στρατιών ανέργων. Και οι πολιτικές λιτότητας εξασφαλίζουν

εκλογών, όπως και συνολικά με τον «Καλλικράτη», ο οποίος παρ’ όλα αυτά είναι σαφής: «Η εκλογή στα ανωτέρω αξιώματα. του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας και των εκπροσώπων της τοπικής κοινότητας, καθώς και του περιφερειάρχη, των αντιπεριφερειαρχών και των περιφερειακών συμβούλων αντίστοιχα, με άλλα λόγια ο πρώτος γύρος των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, «γίνεται την ίδια μέρα διενέργειας της ψηφοφορίας για την εκλογή των Ελλήνων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Κινήσεις πανικού Ποιος λοιπόν ο λόγος που Ν∆ και ΠΑΣΟΚ επιλέγουν να παρανομήσουν, ακόμα και κόντρα στον πολυδιαφημι-

αυτόν το στόχο. Αν πρόκειται, πράγματι, για μια «αποτυχημένη πολιτική από σχεδιασμό» και εάν το βασικό πειραματόζωο για την αποτελεσματικότητα της πολιτικής αυτής είναι η Ελλάδα και οι Έλληνες, τότε το πείραμα πέτυχε.

Το κίνητρο του εγκλήματος

Σε πρώτη ανάγνωση το συγκεκριμένο «πείραμα» μπορεί να εκληφθεί ως θεωρία συνωμοσίας. Αλλά η ελληνική περίπτωση (που δεν είναι η μόνη) δεν είναι θεωρία, είναι μια πράξη. Ποιοι είναι εκείνοι που εμπνεύστηκαν και εφαρμόζουν αυτή την πολιτική; Ποιοι οι αυτουργοί του εγκλήματος; Εδώ οι προσδιορισμοί αφήνονται μερικώς ασαφείς από τους «αιρετικούς ερευνητές»: την εμπνεύστηκε «το κεφάλαιο», ή «οι ολιγάρχες», ή «η κυρίαρχη οικονομική ελίτ». Όλοι πάντως, υπονοούν κάποιο οργανωμένο – ανοργάνωτο, κάποιο θεσπισμένο – αθέσπιστο (από την παγκόσμια οικονομική ελίτ) κράτος, πάνω από κράτη και κυβερνήσεις: οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι πλούσιοι, μας λέει ο Τσόμσκι, βασίζονται σε αυτό που ο οικονομολόγος Ντιν Μπέικερ αποκαλεί «το συντηρητικό κράτος γκουβερνάντα», το οποίο και εκτρέφουν.

Κυβερνήσεις γκουβερνάντες

«Κράτη γκουβερνάντες»! Υπέροχο!.. Κράτη - γκουβερνάντες των συμφερόντων της κυρίαρχης ελίτ: ακριβώς σαν το ελληνικό κράτος επί κυβερνήσεως Σαμαρά – Βενιζέλου. Γιατί, μεταξύ μας, για να υπάρξει κράτος – γκουβερνάντα χρειάζεται και κυβέρνηση γκουβερνάντα. Και η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου είναι η ιδανική γκουβερνάντα των συμφερόντων της εγχώριας οικονομικής ελίτ. Που είναι και συμφέροντα της ευρωπαϊκής κυρίαρχης ελίτ. Που, σύμφωνα με τους… αιρετικούς, πάντα, επιστήμονες και διανοητές, προωθεί μια «αποτυχημένη από σχεδιασμό πολιτική». Πολύ ωραία. Αλλά γιατί; Ποια τα κίνητρα; Εδώ υπάρ-

σμένο «Καλλικράτη» που οι ίδιοι ψήφισαν και στηρίζουν; Κατά τη γνώμη μας, ο στόχος τους είναι διττός. Ταυτίζοντας τις ευρωεκλογές με το δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, η κυβέρνηση ελπίζει, αφενός μεν ότι οι πολίτες θα οδηγηθούν στην επιλογή δημάρχου και περιφερειάρχη «ανεπηρέαστοι» από τη (σχεδόν βέβαιη) επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ έναντι της Ν∆ στις ευρωεκλογές, αφετέρου δε ότι η συνήθως χαμηλή συμμετοχή των πολιτών στον β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών θα επηρεάσει και τις ευρωεκλογές, ευχόμενη η κυβέρνηση αυτό να αποβεί εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζει η κυβέρνηση ότι «το ποτάμι πίσω δε γυρνά». Η αγανάκτηση των πολιτών θα γίνει το ποτάμι που θα πνίξει τις μνημονιακές κυβερνήσεις και τις πολιτικές τους. Ας αφήσουν λοιπόν τα εκλογομαγειρέματα και τις παρανομίες κατά μέρους. ∆εν θα τα επιτρέψουμε. Και δεν πρόκειται να τους σώσουν από τη βέβαιη αποδοκιμασία των ίδιων και των πολιτικών τους επιλογών. Ό,τι και να κάνουν το μήνυμα των επερχόμενων εκλογών θα είναι σαφές : «Είστε επικίνδυνοι για το λαό και τη χώρα. Φύγετε». *Μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, Υπεύθυνος για την Αυτοδιοίκηση

χουν απαντήσεις, πόρρω απέχουσες από… θεωρίες συνωμοσίας. Για να απαλλαγεί οριστικά η κυρίαρχη οικονομική ελίτ της Ε.Ε. από το βάρος του «κοινωνικού συμβολαίου» που, παραδοσιακά, χαρακτήριζε τον ευρωπαϊκό πολιτικό πολιτισμό.

Ποιοι ξηλώνουν το κοινωνικό κράτος;

Να πώς το περιγράφει ο Νόαμ Τσόμσκι σε συνέντευξή του στην «Αυγή»: το τέλος του «κοινωνικού συμβολαίου» είναι «ένα σχέδιο πολιτικής, βασισμένο στα συμφέροντα των σχεδιαστών του, που πιθανότερα είναι οι τραπεζίτες και οι διευθύνοντες σύμβουλοι, παρά οι… επιστάτες που καθαρίζουν τα γραφεία» Και συμπληρώνει: ο Μάριο Ντράγκι (Σ.Σ: ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας αυτοπροσώπως) σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal ότι «το παραδοσιακό κοινωνικό συμβόλαιο της ηπείρου» –ίσως η πιο σημαντική συμβολή της στον σύγχρονο πολιτισμό– «είναι ξεπερασμένο» και πρέπει να ξηλωθεί…»* Όμως ο Ντράγκι είναι κορυφαίος ευρωπαίος γραφειοκράτης που, μαζί με τους γραφειοκράτες της Κομισιόν και τους υποτιθέμενους πολιτικούς προϊσταμένους του – την κ. Μέρκελ τον κ. Ολάντ και τους άλλους κυβερνητικούς ηγέτες των χωρών – μελών της ευρωζώνης, υποτίθεται πως εργάζεται (και εκείνοι μαζί του) για να προστατεύσει τα απομεινάρια του κοινωνικού κράτους, να κρατήσει όρθιο το βασικό πυλώνα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, το «κοινωνικό συμβόλαιο». ∆εν είναι; Και σ’ αυτή την καταραμένη συνέντευξη, στη Wall Street Journal εμφανίζεται να εργάζεται για το γκρέμισμα του «πυλώνα», το ξήλωμα του «κοινωνικού συμβολαίου»! Μπέρδεμα ε; Άντε τώρα να ξεχωρίσεις τον συνωμότη από τη θεωρία συνομωσίας…

*Συνέντευξη στους Χ. Ι. Πολυχρονίου – Αναστασία Γιάμαλη 9.12.2013

Να λειτουργήσουμε «εκτός πλαισίου»

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

“

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Η τωρινή μας ιστορία δεν είναι μια ιστορία απλά ενότητας ή άθροισης προηγούμενων συνιστωσών, αλλά πολιτικής ανασύνθεσης, που πρέπει να είναι προωθητική για την Αριστερά και τη νεολαία.

ε λίγες μέρες η οργάνωση των νέων του ΣΥΡΙΖΑ παίρνει «σάρκα και οστά». Κοινή οργάνωση, με ενιαία όργανα δημοκρατικά εκλεγμένα, που θα έχουν αποφασιστικό και δεσμευτικό χαρακτήρα και θα αναλάβουν το βαρύ έργο να μας οδηγήσουν σύντομα στο πρώτο συνέδριο της οργάνωσης. Για όσους δεν καταλαβαίνουν την ιστορικότητα της στιγμής να αναφέρουμε ένα περιστατικό: πριν τέσσερα χρόνια, στην επέτειο του Πολυτεχνείου, κάποιοι «φιλόδοξοι» προτείναμε στο τότε Συντονιστικό, κοινό μπλοκ των Νέων ΣΥΡΙΖΑ στην πορεία. Μετά το πρώτα χαμόγελα, επινοήθηκαν χίλιοι «πολιτικοί» λόγοι γιατί αυτό δεν θα ήταν προωθητικό. Στη συνέχεια απορρίφθηκε και η πρόταση για κοινό κείμενο. Η απολυτότητα της άρνησης έφτασε στο σημείο το Συντονιστικό να μην συμφωνήσει ούτε καν στην πρόταση για ένα αυτοκόλλητο με την αντίστοιχη υπογραφή. Στα τέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν άλλαξαν πολλά και σήμερα βρισκόμαστε στο σημείο να συζητάμε για την κοινή μας οργάνωση. Για να είμαστε ειλικρινείς, πρώτα με τους εαυτούς μας, οι νέοι και οι νέες του ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφεραν να πρωτοστατήσουν στη δημιουργία του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ σε όλα τα επίπεδα. ∆εν καταφέραμε να μετατρέψουμε τη μεγάλη εκλογική επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ στις νέες ηλικίες, σε οργανωμένη δύναμη της νέας γενιάς, σε συγκεκριμένη ριζοσπαστική πολιτική και κινηματική δράση. Συνήθως σερνόμασταν πίσω από τις διαδικασίες των «μεγάλων» και προχωρούσαμε σε μια πάλη γραμμών. Με αυτές τις παραδοχές οφείλουμε σήμερα να προχωρήσουμε. Χωρίς μισόλογα, αστερίσκους και τακτικισμούς να συζητήσουμε συντροφικά, να βρούμε λύσεις, να σκεφτούμε νέες ιδέες και κυρίως να συν-διαμορφώσουμε μια στρατηγική πάλης λαμβάνοντας υπόψιν την ταυτότητα και τις ανάγκες της νέας γενιάς σήμερα. Στο δημόσιο και πλούσιο διάλογο που έχει αναπτυχθεί ενόψει της Συνδιάσκεψης έχουν συζητηθεί με μικρότερη ή μεγαλύτερη επάρκεια πολλά από τα ζητήματα που μας απασχολούν. Μπορεί να μην είμαστε σύμφωνοι με όλες τις απαντήσεις, είμαστε όμως σίγουροι ότι τα πολιτικά ερωτήματα που έχουν τεθεί -κυρίως από το ενιαίο κείμενο- είναι τα σωστά. Θα θέλαμε, λοιπόν, να καταθέσουμε ορισμένες σκέψεις προς εμπλουτισμό του προβληματισμού και του διαλόγου που διεξάγεται.

Καθυστερήσαμε αλλά και ωριμάσαμε

Πράγματι έχουμε καθυστερήσει στη συγκρότηση μας. Όμως έχουμε ωριμάσει. Η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ φτιάχνεται σήμερα, αλλά δεν πέφτει από τον ουρανό. Έχουμε παρακαταθήκη τα μεγάλα κοινωνικά κινήματα στα οποία όλοι και όλες συμμετείχαμε όλα αυτά τα χρόνια: Το μεγάλο κίνημα της αντιπαγκοσμιοποίησης, το νικηφόρο κίνημα του άρθρου 16 και φυσικά το ∆εκέμβρη του 2008 και τις πλατείες του 2011. Και όλα τα παραπάνω

Ας είμαστε ειλικρινείς

πειδή η συντροφικότητα απαιτεί κυρίως ειλικρίνεια θέλουμε να καταθέσουμε ορισμένες σκέψεις πάνω σε ορισμένα ζητήματα που συζητήθηκαν, με άκομψο τρόπο το τελευταίο διάστημα. Το Συντονιστικό αποφάσισε ομοφώνως (εκεί εκπροσωπούνται οργανώσεις και όχι τάσεις) το μέτρο να είναι 1:4. Θεωρούμε ότι ένα σώμα περίπου 500 συνέδρων είναι ικανό και να διαβουλευθεί και να έχει αποφασιστικό χαρακτήρα, κάτι απαραίτητο στην πρώτη ενιαία διαδικασία των νέων ΣΥΡΙΖΑ. Ένα μεγάλο σώμα δημιουργεί πανηγυρικό κλίμα, καθιστά δύσκολη την πολιτική συζήτηση και πιθανόν να έχει ως αποτέλεσμα την απαξίωση της διαδικασίας. Ένα σώμα ικανό να διαβουλευθεί δείχνει ότι παίρνουμε τη συνδιάσκεψη σοβαρά, ότι συζητάμε, σχεδιάζουμε και αποφασίζουμε σήμερα και όχι σε μέλλοντα χρόνο που θα είμαστε (;) ωριμότεροι/ες και σοφότεροι/ες. Επίσης, επειδή πολύς λόγος γίνεται σχετικά με τις ex officio θέσεις στο νέο κεντρικό όργανο: Θέλουμε να είμαστε σαφείς. Ως νέοι/νέες ΑΝΑΣΑ ποτέ δεν διεκδικήσαμε κάτι τέτοιο. Κάποιοι/ες σύντροφοι/ισσες θεωρούν ότι αυτό είναι απαραίτητο προκειμένου να εξασφαλιστεί η εκπροσώπηση όλων των οργανώσεων σε αυτό το μεταβατικό στάδιο, άποψη που σεβόμαστε. Εμείς μπαίνουμε με όλες μας τις δυνάμεις σε αυτή τη προσπάθεια πιστεύοντας ότι η ενιαία οργάνωση χρειάζεται όλες τις φωνές. Παράλληλα, όμως, απαιτείται η εκλογή οργάνων και όχι ο «ορισμός» τους προς όφελος της διαχείρισης (παλιών και νέων) συνιστωσών. Απαιτείται η διαμόρφωση και η αποδοχή μιας δημοκρατικά εκλεγμένης πλειοψηφίας που να μπορεί να σχεδιάζει την επόμενη μέρα, με σεβασμό όμως σε όλες τις διαφορετικότητες. Την επόμενη της Συνδιάσκεψης οφείλουμε όλοι και όλες να συζητήσουμε ανοιχτά και συντροφικά. ∆εν μας βοηθά σε τίποτα να φτιάχνουμε καρικατούρες για τις απόψεις του άλλου. Να θυμόμαστε ότι σε αυτή, τη νέα φάση της Αριστεράς, μπαίνουμε με λίγες βεβαιότητες και πολλά ερωτήματα. Κρατάμε όμως τις αξίες μας, κρατάμε τα ιδανικά μας.

δεν ήταν μόνο κινηματικά γεγονότα, ήταν βαθιά πολιτικά με συγκεκριμένες ιδεολογικές αφετηρίες αλλά και απολήξεις. Γεγονότα που έφεραν την Αριστερά «αντιμέτωπη» με τη στρατηγική αλλά και την τακτική της, που την ανάγκασαν να ψηλαφίσει με νέους όρους το όραμα για «σοσιαλισμό του 21ου αιώνα».

Ιστορία ανασύνθεσης και όχι συν-άθροισης

Τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει βήματα προς τη συγκρότηση που δεν πρέπει να τα ξεχνάμε. Κοινά φεστιβάλ, εκδηλώσεις, συγκρότηση τοπικών οργανώσεων, θεματικές ομάδες, παρεμβάσεις σε κοινωνικούς και εργασιακούς χώρους. Κυρίως, όμως, πολιτική συζήτηση και ιδεολογική διαπάλη που πολλές φορές υποτιμάμε. Πολλές «βεβαιότητες» και «αλήθειες» του παρελθόντος ανατράπηκαν, πολλές πλαισιώθηκαν με νέα στοιχεία και σίγουρα όλες δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται μπαίνοντας στο κοινό μας οπλοστάσιο. Επομένως, η τωρινή μας ιστορία δεν είναι μια ιστορία απλά ενότητας ή άθροισης προηγούμενων συνιστωσών, αλλά μια ιστορία πολιτικής ανασύνθεσης, που πρέπει να είναι προωθητική για την Αριστερά και τη νεολαία.

Προς τα που θέλουμε να μετατοπίσουμε τη συγκυρία

Όλες οι πολιτικές οργανώσεις που σήμερα συγκροτούν τους νέους/ες ΣΥΡΙΖΑ έχουν εξαιρετικές θέσεις, κείμενα και λόγο για το μεταναστευτικό. Πολλές φορές, μάλιστα, αποτελούν ταυτοτικό στοιχείο των οργανώσεών μας. Αν μετρήσουμε όμως τους μετανάστες/τριες που συμμετέχουν στην Αριστερά δεν θα φτάσουμε σε τριψήφιο νούμερο. Αυτό δείχνει ότι δεν έχουμε βρει ακόμα τους τρόπους εκείνους προκειμένου να ενταχθούν στις οργανώσεις μας, να παλέψουμε μαζί τους. Μιλάμε για αυτούς, χωρίς αυτούς και αυτό θα πρέπει άμεσα να το δούμε. Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Ωραίες εκφράσεις, κινηματικές ιδέες αλλά λίγοι και λίγες είναι αυτοί που από αυτό το χώρο οργανώνονται σε εμάς. Παράλληλα, μια ριζοσπαστική, αριστερή νεολαία σήμερα οφείλει να πάρει πρωτοβουλίες «εκτός πλαισίου». Καλά και απαραίτητα είναι τα εργασιακά δικαιώματα των νέων, η μετανάστευση στο εξωτερικό και η επισφάλεια και σωστά μπαίνουν ως προτεραιότητα στα κείμενά μας. Αν όμως εμείς δεν πάρουμε πρωτοβουλίες επιπρόσθετα, για θέματα όπως οι φυλακές ανηλίκων και οι χιλιάδες νέοι που αναγκάζονται σήμερα να παρατήσουν το σχολείο, ποιός θα το κάνει; Αυτό που απαιτείται συνολικότερα είναι να οικοδομήσουμε τα επόμενα κινήματα ανατροπής στη νεολαία, και μέσα από αυτά, να οικοδομήσουμε τους εαυτούς μας. Γιώργος Βελεγράκης, Αδάμος Ζαχαριάδης

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Αριστερά

“

ιστορική εξέλιξη του αριστερού νεολαιίστικου κινήματος στην Ελλάδα περιλαμβάνει ως θεμελιακή του πτυχή το κίνημα για την χειραφέτηση των γυναικών. Η Νεολαία Λαμπράκη άνοιξε το πεδίο για την έκφραση γυναικείων – φεμινιστικών αιτημάτων τροφοδοτώντας με αυτό τον τρόπο ένα κοινωνικό ρεύμα αμφισβήτησης των κυρίαρχων κοινωνικό – οικονομικών σχέσεων. Αυτή η τρόπον τινά «φεμινιστικοποίηση» των πολιτικών αγώνων ώθησε σε μια κατεύθυνση συνολικού εκδημοκρατισμού της ελληνικής κοινωνίας. Η οργάνωση της νεολαίας στην αριστερά, ειδικότερα κατά την περίοδο των μετεμφυλιακών χρόνων, αφενός κινητοποιούσε μια διαδικασία χειραφέτησης καταπιεσμένων κοινωνικών κατηγοριών (εργατών/τριών, νεολαίων, γυναικών), αφετέρου προσέφερε το πιο ισχυρό πολιτικό, ιδεολογικό και πολιτιστικό αντίβαρο στην εθνικοφροσύνη της κυβερνώσας δεξιάς και στην πατριαρχία που παρουσιαζόταν ως «οικουμενική» αξία. Η εμπειρία αυτή άφησε κεφαλαιώδους σημασίας παρακαταθήκες για τις φεμινιστικές αξιώσεις των μεταδικτατορικών χρόνων όπως αυτές εκφράστηκαν μέσα από τις πρωτοβουλίες αριστερών και αργότερα αναρχικών φεμινιστριών. Πέρα από το αίτημα για πολιτική – θεσμική ισότητα, τα ζητήματα της έμφυλης βίας, του σεξισμού στην εργασία, της ομοφυλόφιλης χειραφέτησης πλάτυναν κι άλλο την βεντάλια των ανησυχιών, ενισχύοντας τις φεμινιστικές ταυτότητες μέσα στο αριστερό κίνημα και αναδεικνύοντας το πρόταγμα των κοινών αγώνων.

Ένα ζήτημα παλιό...

Η συντηρητική αναδίπλωση που καταγράφηκε στα μέσα της δεκαετίας του ογδόντα ως αντανάκλαση της πρώτης φάσης της νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, η αποδυνάμωση της αριστεράς σε πολιτικό, ιδεολογικό και πολιτιστικό επίπεδο αλλά και η αποχώρηση από την πολιτική πάλη δραστήριων αριστερών φεμινιστριών – απόρροια μιας απογοήτευσης αναφορικά με την επιβίωση πατριαρχικών στερεοτύπων μέσα στις αριστερές οργανώσεις

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Αυτό που ομολογείται είναι ότι η ομοφοβία ως κεντρικός πυλώνας του συντηρητισμού δρα ως συνεκτική ουσία ενός κοινωνικού ιστού ο οποίος αν και φτωχοποιείται, αναγνωρίζει σεξιστικές πρακτικές που τον συνέχουν και τον νοηματοδοτούν.

– οδήγησε στην σχεδόν απογυμνωμένη από φεμινιστικούς προβληματισμούς αριστερά των αρχών της δεκαετίας του ενενήντα. Σχεδόν είκοσι χρόνια αργότερα η κατάρρευση της επιφαινόμενης κοινωνικής ευημερίας, η σταδιακή διάλυση του κράτους πρόνοιας και η ρευστότητα που επικράτησε ως απόρροια της δομικής κρίσης αλλά και ο κρατικός αυταρχισμός που στα χρόνια του μνημονίου εμφανίστηκε ως μέσο για την ρύθμιση των κοινωνικών σχέσεων επανέφεραν στο επίκεντρο της πολιτικής τα ζητήματα φύλου. Μέσα στο πλέγμα των πολύπλευρων αντιστάσεων αναδείχθηκαν φεμινιστικές και ΛΟΑ∆ΚΙ διεκδικήσεις που ξαναπαίρνουν σιγά - σιγά τη θέση τους ως μορφές αντικαθεστωτικής πάλης στενά συνδεδεμένες με τον αγώνα για την ανατροπή της κυρίαρχης πολιτικής. Ειδικότερα, το ΛΟΑ∆ΚΙ κίνημα φαίνεται πως πραγματοποιεί το αναγκαίο βήμα από την διεκδίκηση της ορατότητας στην πολιτικοποίηση του. Παράλληλα, οι φεμινιστικοί – ΛΟΑ∆ΚΙ αγώνες λειτουργούν και ως ανάχωμα στην επιρροή της νεοφασιστικής προπαγάνδας.

...που ακόμα είναι επίκαιρο

Αλλά και η πρόσφατη επικαιρότητα αναδεικνύει τη σημασία τέτοιων ζητημάτων. Πρόσφατα ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε πρό-

ΕΚΠΑ: Απεργία χωρίς περιφρούρηση

∆ιαδοχικές ανατροπές στο ζήτημα της απεργίας των διοικητικών υπαλλήλων του Ε.Κ.Π.Α είχαμε τη βδομάδα που μας πέρασε

ταση νόμου για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια, στο απόηχο της καταδίκης της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο ∆ικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η κυβέρνηση, αποφάσισε να παγώσει το θέμα μετά τις αντιδράσεις τις εκκλησίας και άλλων συντηρητικών κύκλων «σώζοντας την Ν.∆ από το 5%», όπως υποστήριξε στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού. Σύμφωνα με τον συνεργάτη του πρωθυπουργού, η Ν.∆ μπορεί να βγει σχετικώς σώα μετά τη λήψη σωρείας αντιλαϊκών μέτρων και «γενναίας» καταστολής δημοκρατικών δικαιωμάτων, αλλά δε θα τα καταφέρει μετά την ψήφιση ενός τέτοιο νομοσχεδίου. Αυτό που ομολογείται είναι ότι η ομοφοβία ως κεντρικός πυλώνας του συντηρητισμού δρα ως συνεκτική ουσία ενός κοινωνικού ιστού ο οποίος αν και φτωχοποιείται, αναγνωρίζει σεξιστικές πρακτικές που τον συνέχουν και τον νοηματοδοτούν. Σε αυτό το σημείο η σκέψη του Φουκώ και της Μπάτλερ πάνω στη βιοεξουσία και τη συγκρότηση των υποκειμένων βοηθούν σε μια βαθύτερη κατανόηση του ζητήματος. Αυτό που ο φεμινιστικος και ΛΟΑ∆ΚΙ προβληματισμός έχει να προσφέρει στο διάλογο για τον κοινωνικό μετασχηματισμό, δεν εντάσσεται μόνο στο κεφάλαιο «παράπλευρες όψεις του νεοφιλελευθερισμού». Ακριβώς επειδή εδράζεται στις εμπεδωμένες

το ξεκίνημα της εβδομάδας η Ομοσπονδία ∆ιοικητικών Υπαλλήλων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης αποφάσισε προσωρινή αναστολή των κινητοποιήσεων και κάλεσε «σε αγωνιστική ετοιμότητα και επαγρύπνηση σε περίπτωση που η κυβέρνηση αθετήσει τις δεσμεύσεις της» με την υποστήριξη του ΠΑΜΕ. Παράλληλα, οι διοικητικοί του Ε.Κ.Π.Α. στη συνέλευση της Τετάρτης 11/12 αποφάσισαν την συνέχιση των κινητοποιήσεων για άλλα δύο εικοσιτετράωρα. Ωστόσο, η Σύγκλητος του Ιδρύματος μια ημέρα πριν όρισε ομόφωνα την 16η ∆εκεμβρίου ως ημέρα έναρξης των μαθημάτων, καλώντας τον Υπουργό Παιδείας «να συμβάλλει στην επίτευξη της ομαλής λειτουργίας του Πανεπιστημίου, μέσω της άρσης συγκεκριμένων τυπικών και πρακτικών προβλημάτων». Παρόλα αυτά σε ορισμένα τμήματα του Ε.Κ.Π.Α.,

αντιλήψεις για την φυσιολογία των ανθρώπων και των σχέσεων που αναπτύσσουν μεταξύ τους, τα υποκείμενα το συγκεκριμένο θέμα είναι εντυπωσιακά διαστρωματικό, διαταξικό. Το γεγονός αυτό εμποδίζει συχνά την αριστερή σκέψη να το αντιμετωπίσει ως αίτημα αφ’εαυτό, και το ενσωματώνει στις διάφορες εργασιακές διεκδικήσεις. Επιπλέον, γεννά ζητήματα δημοκρατίας εντός των ίδιων των οργανώσεων, καθώς αναγκάζει τα υποκείμενα να δούνε τα δίκτυα μικροεξουσιών που εξυφαίνονται σε ένα χώρο φαινομενικά δημοκρατικό και ριζοσπαστικό. Αν η ανάλυση μέχρι εδώ γίνει δεκτή, δύο διέξοδοι μπορούν να υπάρξουν. Από τη μια ο δρόμος της ορθόδοξης «μαρξιστικής» ανάλυσης, ότι δηλαδή η αυτονομία των αγώνων αυτών είναι αστική παρέκκλιση. Ο δεύτερος, και δυσκολότερος, είναι αυτός της αντιμετώπισης των ζητημάτων ως ισότιμων και αυτόνομων, πράγμα που συνεπάγεται ότι μια οργάνωση πρέπει να εκπονεί συγκεκριμένα πολιτικά σχέδια και να δίνει φεμινιστικούς αγώνες, ενώ παράλληλα να επανεξετάζει συνέχεια της σχέσεις των υποκειμένων που δομούνται στο εσωτερικό της.

όπως το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, ξεκίνησε ήδη η εκπαιδευτική διαδικασία με απόφαση φοιτητικών συλλόγων από την Τετάρτη 11/12. Εντωμεταξύ τμήματα όπως η Νομική, το Μαθηματικό και το Φυσικό βρίσκονται υπό κατάληψη με αποφάσεις των φοιτητών ως ένδειξη συμπαράστασης στους απεργούς. Σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Σακκάτου, εκπροσώπου του ∆.Σ. των διοικητικών υπαλλήλων του Ε.Κ.Π.Α. την Πέμπτη 12/12 η συνέλευση της Τετάρτης δεν θεωρείται έγκυρη λόγω των αναταράξεων που δημιουργήθηκαν από την είσοδο εκατό περίπου εξωδιοικητικών ατόμων. Επίσης, ο κ.Σακκάτος ισχυρίστηκε ότι εκείνη την μέρα το 70% των διοικητικών υπαλλήλων είχε επιστρέψει στις θέσεις του. Μετά από αυτές τις δηλώσεις οι διοικητικοί κάλεσαν εκ νέου σε συνέλευση για την Παρασκευή όπου, σε έντονο

Λίνα Θεοδώρου, Αλίκη Κοσυφολόγου

κλίμα, αποφασίστηκε η κλιμάκωση του απεργιακού αγώνα. Στη συνέλευση αυτή το μεγαλύτερο μέρος των ομιλητών τάχθηκε κατά των μελών του ∆.Σ. του συλλόγου των υπαλλήλων. Χαρακτηριστικά ειπώθηκε ότι «το πρόβλημα θα μπορούσε να έχει λυθεί τις πρώτες δέκα ημέρες του Σεπτεμβρίου αν η κυβέρνηση δεν είχε πρόθεση να οξύνει την κατάσταση». Σε αυτή τη βάση αποφασίστηκε η συνέχιση της απεργίας μέχρι και την Τρίτη 17/12 χωρίς, όμως, να παρεμποδίζεται η είσοδος στις αίθουσες διδασκαλίας. Την ίδια στιγμή το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ξεκίνησε κανονικά την λειτουργία του από την Τρίτη 10/12 καθώς και η εκπαιδευτική διαδικασία μετά από κάποιες ημέρες προσαρμογής. Ίρις Νικολοπούλου

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Μέσα από τους υφάλους της κεντροαριστεράς η ∆ΗΜΑΡ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Με την επανεκλογή προέδρου, γραμματέα και ΚΕ ολοκληρώνεται σήμερα το 2ο συνέδριο της ∆ΗΜΑΡ

Εκτίμηση ψήφου σύμφωνα με τη Metron Analysis

συζήτηση στη ∆ΗΜΑΡ, όπως φάνηκε στο συνέδριο της έχει αρχίσει να διεξάγεται σε έντονους τόνους και θέτει σε αμφισβήτηση την ήδη εύθραυστη συνοχή της. Η πίεση που δέχεται από τη συζήτηση που έχει ανοίξει στο χώρο της κεντροαριστεράς σχετικά με την κίνηση των «58», ιδίως μετά την εκδήλωση στο Ακροπόλ, με τη συμμετοχή στελεχών της προκαλεί νέο γύρο τριβών και εσωτερικών αντεγκλήσεων. Και όλα αυτά παρά την προσπάθεια της ηγεσίας της και ειδικά του Φ. Κουβέλη, να ρίξει τους τόνους ανάμεσα στις διαφορετικές προσεγγίσεις. Ο Φ. Κουβέλης στην εναρκτήρια ομιλία του στο συνέδριο επέμεινε στην πρόταση για συγκρότηση του τρίτου πόλου στο χώρο της κεντροαριστεράς με κορμό όμως τη ∆ΗΜΑΡ και σε πλήρη αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ. Υπό αυτό το πρίσμα, η κίνηση των «58» ταυτίζεται με τις επιλογές του ΠΑΣΟΚ και παρουσιάζεται αντιπαραθετικά στο σχέδιο της ∆ΗΜΑΡ. Την ίδια στιγμή, καταγράφεται προσπάθεια διεύρυνσης προς στελέχη από τον πρώην χώρο του ΠΑΣΟΚ, όπως ο Α. Λοβέρδος (ήδη η συνεργασία με τη Νέα Ελλάδα έχει συμφωνηθεί, παρά τις αντιδράσεις), ο Π. Μπεγλίτης παραιτήθηκε ήδη από ΚΕ του ΠΑΣΟΚ, ο Χ. Καστανίδης, ο Λ. Μίχος. Στο χώρο του συνεδρίου παραβρέθηκαν επίσης οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ Σ. ∆ανέλλης, Μ. Κοππά, και Α. Ποδηματά. Σε διαφορετικούς τόνους, αν και με σαφή τρόπο, ο Φ. Κουβέλης απέρριψε τη πιθανότητα συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζοντας ότι η ∆ΗΜΑΡ θα πει όχι στον αριστερό λαϊκισμό, εν γένει, υπονοώντας κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ. Ειδικά για αυτόν σημείωσε ότι: «∆εν είναι ρεαλιστική η πρόταση για αλλαγή πολιτικής αυτή που επαγγέλλεται

Πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει η τετραμηνιαία δημοσκόπηση της Metron Analysis («Αυγή» 13/12/2013) σε πρόθεση και εκτίμηση ψήφου. Η δημοσκόπηση επιβεβαιώνει την υπεροχή του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς προηγείται με 6 μονάδες και στην παράσταση νίκης, προσεγγίζοντας το 42%, με τη Ν∆ να βρίσκεται στο 36%. Χαρακτηριστικό της δημοσκόπησης είναι το γεγονός ότι η ∆ΗΜΑΡ, με 2,7%, μένει εκτός κοινοβουλίου. Εντυπωσιακό στοιχείο είναι και το γεγονός ότι σε όλες τις ηλικίες, από 18 έως 64, προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ, χάνοντας μόνο στις ηλικίες 65+ ο ΣΥΡΙΖΑ». Σε πλήρη αντίθεση με αυτήν τη γραμμή βρίσκεται ο βουλευτής Γ. Πανούσης ο οποίος σκεφτόταν έως και να θέσει σε ψηφοφορία την πρότασή του για συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά, τελικά, δεν θα το κάνει. Το σκεπτικό του είναι, ως φαίνεται, να αποτραπεί ενδεχόμενη διολίσθηση της ∆ΗΜΑΡ προς ΠΑΣΟΚ και «58». Όμως, και άλλοι σύνεδροι αναφέρθηκαν στη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ θετικά.

Αποτίμηση της συμμετοχής στην κυβέρνηση

Το διακύβευμα αυτού του συνεδρίου, όπως προκύπτει και από τις ομιλίες των περισσοτέρων συνέδρων, είναι η χάραξη στρατηγικής της ∆ΗΜΑΡ στο επίπεδο των συμμαχιών και ειδι-

Ο γόρδιος δεσμός ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 3η ΣΕΛΙ∆Α

ΣυΡιζΑ στην κυβέρνηση, τρέχουν να προλάβουν, όσο βρίσκεται στο Μαξίμου ο Αντ. Σαμαράς, την υλοποίηση όσων περισσότερων μέτρων μπορούν! Το Μαξίμου, όμως, σε αγαστή συνεργασία και πλήρη σύμπνοια με τον Ευ. Βενιζέλο βιάζεται να καταλήξει σε συμφωνία με την τρόικα, για πολιτικούς λόγους αλλά και για να εισπράξει, έως το τέλος του 2013, την καθυστερημένη δόση του 1 δισ. ευρώ με αντάλλαγμα τη διάλυση της πολεμικής βιομηχανίας της χώρας. Οι δύσκολες επόμενες μέρες θα γίνει προσπάθεια να αντιμετωπιστούν με χρονικές μεταθέσεις μέτρων, εικονικό πλεόνασμα, κ.ά. Η όλη διαδικασία, βέβαια, ταλαιπωρεί αφάνταστα τη συγκυβέρνηση. Οι ηγετικές ομάδες και των δύο κομμάτων είναι αναγκασμένες να βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση, να παραθέτουν γεύματα «εργασίας», να κάνουν το απαραίτητο «μασάζ» στους «προβληματικούς» βουλευτές. Η Καθημερινή [07.11.13], υπενθυμίζουμε, απειλούσε στο κύριο άρθρο της, τους βουλευτές ότι «η κατάρρευση της σημερινής κυβέρνησης θα βάλει τη χώρα σε σοβαρές περιπέτειες», προειδοποιώντας τους πως, αν «δειλιάσουν τώρα» οι βουλευτές, «θα φέρουν μεγάλη ευθύνη για όσα θα ακολουθήσουν». Την ευθύνη, βέβαια, της ανθρωπιστικής κρίσης δεν την αναλαμβάνει κανείς. Ούτε η συγκυβέρνηση, ούτε τα συστημικά μέσα που τη στηρίζουν…

κότερα το σχέδιο της για τις επικείμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Οι υπό τον Φ. Κουβέλη αποτελούν την πλειοψηφία και φαίνεται να υπερισχύουν στο συνέδριο αγγίζοντας, όπως εκτιμούν, το 75%- 80%. Σε αυτό το μπλοκ εντάσσονται και τα μέλη του «Αριστερού ∆ικτύου», που ασκούν κριτική στην έως τώρα πολιτική του κόμματος με κείμενο συμβολής που υπέγραψαν 22 μέλη της απερχόμενης ΚΕ. Σε αυτό, ασκείται έντονη κριτική στη συμμετοχή της ∆ΗΜΑΡ στην κυβέρνηση. «Μπροστά στο φάσμα της χρεοκοπίας το κόμμα μας αποφάσισε τον Ιούνιο του 2012 να αναλάβει υπέρμετρες υποχρεώσεις σε σχέση με τη θέση του κόμματος στη διάταξη των πολιτικών κομμάτων, όπως προέκυψε από τις εκλογές, αλλά και τον επιμερισμό ευθυνών για την ιστορική πορεία που οδήγησε τη χώρα στη σημερινή κυβέρνηση και θεωρούμε ότι οι εξελίξεις μας δικαίωσαν» επισημαίνουν στο κείμενό τους. Αντίθετα όσοι πιέζουν για μια στενότερη με τους «58»- ακόμα και με το ΠΑΣΟΚ- συνεργασία στο χώρο της κεντροαριστεράς, κρίνουν θετική τη συμμετοχή της στην κυβέρνηση. Η μάχη από την πλευρά τους θα δοθεί στην υπεράσπιση τριών τροπολογιών: τη συμμετοχή στη κυβέρνηση, την ανασυγκρότηση του προοδευτικού μεταρρυθμιστικού χώρου, την πρόταση σχετικά με το ευρωπαϊκό κόμμα που θα ενταχθούν. Η πρόταση του Φ. Κουβέλη να αποφασίσει το συνέδριο σχετικά με την ένταξη της ∆ΗΜΑΡ στην «Προοδευτική Συμμαχία των Σοσιαλιστών και ∆ημοκρατών», παρά το ξάφνιασμα που επέφερε, ήταν αναμενόμενη. Μετρίασε όμως, τη σημασία της πρότασής του επιμένοντας ότι «η ΚΕ χρειάζεται να προβεί σε αναγκαίες ενέργειες και να διερευνήσει τις

δυνατότητες και τους όρους ένταξης της στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, υπό την προϋπόθεση ότι το κόμμα διατηρεί το δικαίωμα της αυτόνομης καθόδου στις ευρωεκλογές». Η μειοψηφία δεν έχει αυτήν την πρόνοια. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η τοποθέτηση του Σ. Λυκούδη στο συνέδριο. Ως γνωστόν διαφωνεί με τις επιλογές του Φ. Κουβέλη. Ωστόσο, απέφυγε να παρευρεθεί στην εκδήλωση των «58» στο Ακροπόλ, προφανώς για να μην οξυνθούν τα πνεύματα στο εσωτερικό του κόμματος. Η Μ. Ρεπούση από την πλευρά της σχολιάζοντας την πολιτική του κόμματος της και την κινητικότητα στο χώρο της κεντροαριστεράς στην Εποχή σημείωσε ότι «Η θέση της ∆ΗΜΑΡ ότι ο δικομματισμός δεν λειτουργεί προς όφελος του δημοκρατικού πολιτεύματος είναι πάγια θέση της ελληνικής αριστεράς και δεν σχετικοποιείται στη βάση της φυσιογνωμίας των κομμάτων που συνιστούν τους δυο πόλους (…) Υπάρχουν ωστόσο στην ελληνική κοινωνία θέσεις και προτάσεις και πρέπει να μπορούν να εκφραστούν πολιτικά». Παραθέτοντας τους λόγους που οδήγησαν στη συμμετοχή της ∆ΗΜΑΡ στην κυβέρνηση παρατήρησε ότι: «Μπορεί να κάναμε λάθος, αλλά πρόσθεσε «είναι άλλο να συνεργάζεται κανείς σε κυβερνητικό επίπεδο και άλλο να συνεργάζεται στο ίδιο ψηφοδέλτιο». Όσο για τους «58» επεσήμανε: «η πολιτική πρόταση που μας απευθύνει κινείται σε άλλη κατεύθυνση από τη δική μας. ∆εν βλέπει για παράδειγμα, πρόβλημα να συνεργαστεί η ∆ΗΜΑΡ που είναι στην αντιπολίτευση με το ΠΑΣΟΚ που συγκυβερνά με τη Ν∆. ∆εν βλέπει πρόβλημα στη θέση περί μονόδρομου που εμείς θεωρούμε προβληματική ως προς την

αναποτελεσματικότητά της και ακραία άδικη.» Το κλείσιμο του συνεδρίου σήμερα δεν προβλέπεται να οδηγήσει σε ρήξεις στο εσωτερικό της ∆ΗΜΑΡ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα θα αντιμετωπιστούν και το κόμμα αυτό θα βαδίσει ομαλά προς τις ευρωεκλογές. Το αντίθετο μάλιστα, διότι οι επιλογές συμμάχων που προκαλούν τις έντονες διαφωνίες παραμένουν στο τραπέζι, όπως και μια σαφέστερη τοποθέτηση απέναντι στην κυβέρνηση και στην πολιτική της.

“

Στάθης Κουτρουβίδης

Το διακύβευμα αυτού του συνεδρίου, όπως προκύπτει και από τις ομιλίες των περισσοτέρων συνέδρων, είναι η χάραξη στρατηγικής της ∆ΗΜΑΡ στο επίπεδο των συμμαχιών και ειδικότερα το σχέδιό της για τις επικείμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

∆ΙΕΘΝΗ Σιγκαπούρη: Η «Μικρή Πράκτορας»

Η χώρα της Ασίας παίζει σημαντικό ρόλο στις παρακολουθήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο σελ. 13

Η οριστική ρήξη του ∆ημοκρατικού Κόμματος με την Αριστερά ανοίγει νέες προοπτικές για την Κομμουνιστική Επανίδρυση σελ. 14

H δοκιμασία τώρα αρχίζει

«Η

Έκανε πιο πλούσια τη ζωή μου

«Ο Νέλσον Μαντέλα είναι ο απελευθερωτής του νοτιοαφρικανικού λαού των μαύρων και των λευκών. Σ’ αυτόν οφείλεται το γεγονός ότι δεν χύθηκε ούτε μια σταγόνα αίμα. Χάρη σ’ αυτόν οικοδομήσαμε τη δημοκρατία στη Νότια Αφρική. Η στάση του αποτελεί ένα παράδειγμα για όλη την αφρικανική ήπειρο: αρνήθηκε να διεκδικήσει μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της χώρας, δείχνοντας ότι δεν είναι αναγκαίο να γαντζωθεί κανείς στην εξουσία. Ήταν ένας μεγάλος ηγέτης. Με την πολιτική του βούληση εφαρμόστηκε ένα σημαντικό, από πολλές απόψεις, σύνταγμα, κυρίως για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Στη δίκη της Ριβόνια ήμουν ένας από τους δικηγόρους υπερασπιστές των έξι. Ο Μαντέλας ήταν ο ηγέτης των κατηγορουμένων. Από κατηγορούμενος έγινε κατήγορος καταγγέλλοντας το απαρτχάιντ και τη ρατσιστική πολιτική. Ο Νέλσον Μαντέλα είχε μεγάλη εκτίμηση για τους αγωνιστές κομμουνιστές. Ως πρόεδρος της χώρας και του Αφρικανικού Εθνικού Συμβουλίου (ANC) υποστήριζε με πάθος την ιδέα της κοινωνικής δικαιοσύνης της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας. Έχω πολλά, από το 1948 να θυμηθώ για τον Μαντίμπα. Είμαι περήφανος που εργάστηκα μαζί του, που με τίμησε με τη φιλία του. Έκανε πιο πλούσια τη ζωή μου.»

Τζορτζ Μπίζος, φίλος του Μαντέλα από το 1948 και δικηγόρος του στη δίκη της Ριβόνια

ποία μετείχαν και εκπρόσωποι του παλιού καθεστώτος. Ταυτόχρονα, συγκρότησε την επιτροπή Εθνικής Συμφιλίωσης, στην οποία επικεφαλής τέθηκε ο αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου που τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης. Ο Νέλσον Μαντέλα δήλωσε στις 24 Μαΐου 1994 στη βουλή: «Η κυβέρνησή μου δεσμεύεται να δημιουργήσει μια κοινωνία που θα διασφαλίζει την ελευθερία σε όλους. Έχουμε την υποχρέωση να απελευθερώσουμε το λαό μας από τη μιζέρια, την πείνα, να τον απαλλάξουμε από τις στερήσεις, την άγνοια, την καταπίεση και το φόβο. Αυτές είναι βασικές προϋποθέσεις για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Συνιστούν τις θεμελιώδεις αρχές της κυβέρνησης». Οι αρχές αυτές έγιναν και στόχοι ενός προγράμματος για την ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη της χώρας με άμεσες προτεραιότητες για τη διατήρηση της ειρήνης και την ασφάλεια για όλους, τη διαφύλαξη ενότητας της χώρας με το σεβασμό της διαφορετικότητας. Οι αρχές αυτές συνδέονταν άρρηκτα με το πρόγραμμα ανάπτυξης, ανοικοδόμησης, αναδιανομής και συμφιλίωσης. Επρόκειτο για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα του Εθνικού Αφρικανικού Συμβουλίου ANC με τη συμμετοχή του Κομμουνιστικού Κόμματος STCP και της συνομοσπονδίας των νοτιοαφρικανικών συνδικάτων (COSATU).

Πιέσεις απο την πρώτη στιγμή

Τα σχέδια αυτά, όμως, της κυβέρνησης Μαντέλα δεν άρεσαν στους χρηματοπιστωτικούς κύκλους, όπως δεν τους άρεσε και η συμμετοχή στην κυβέρνηση των κομμουνιστών και των συνδικάτων. Οι πιέσεις για την απομάκρυνσή τους άρχισαν από την πρώτη στιγμή. Ο Μαντέλα δεν ενέδωσε. Ο διάδοχός του, όμως, Τάμπο Μπέκι, αν και συνέχισε να συνεργάζεται στα πλαίσια του ANC με το ΚΚ, εγκαινίασε μια νέα φιλελεύθερη οικονομική στρατηγική, προσαρμόστηκε με τις υποδείξεις του ∆ΝΤ για τη μείωση των δημόσιων δαπανών και το άνοιγμα στις αγορές των δημοσίων επιχειρή-

“

Ιταλία: Νέες προοπτικές για την Επανίδρυση

Ν. ΑΦΡΙΚΗ

αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε ακόμα ελεύθεροι (…) ∆εν έχουμε κάνει παρά το πρώτο βήμα μιας μακράς και δύσκολης πορείας. Για να είσαι ελεύθερος δεν αρκεί να σπάσεις τις αλυσίδες, αλλά να σέβεσαι την ελευθερία του άλλου. Η πραγματική μας δοκιμασία για να κατακτήσουμε την ελευθερία μας τώρα αρχίζει». Ο Νέλσον Μαντέλα έδινε το στίγμα της νέας προσπάθειας που ξεκινούσε η χώρα του το 1994, με την εκλογή του στην προεδρία της νέας Αφρικής του Νότου. Μαζί με την καταπολέμηση των ρατσιστικών διακρίσεων θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν και οι ταξικές ανισότητες, οικοδομώντας και διαφυλάσσοντας την ενότητα μιας χώρας διαιρεμένης τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Χρειαζόταν να καλλιεργηθεί κοινό αίσθημα στη χώρα και προς αυτή την κατεύθυνση η συμβολή του Νέλσον Μαντέλα ήταν σημαντική. Με πρωτοβουλία του σχηματίστηκε μεταβατική κυβέρνηση εθνικής ενότητας, στην ο-

σεων, με αντάλλαγμα δάνειο 850 εκατ. δολαρίων. Ο Ζακόμπ Ζούμε, ο τρίτος εκλεγμένος πρόεδρος μετά την κατάργηση του απαρτχάιντ, επιχείρησε να συνεργαστεί πιο στενά με τα συνδικάτα και το ΚΚ χωρίς όμως μέχρι τώρα να έχουν θετικά αποτελέσματα. Η πολιτική του όχι μόνο δεν απέδωσε αλλά η νέα μαύρη αστική τάξη γρήγορα συνειδητοποίησε τα δικά της ξεχωριστά, εγωιστικά συμφέροντα, ξεχνώντας τους αγώνες και τους στόχους που είχαν όλοι πριν. Οι αγώνες τελευταία των εργαζομένων στα ορυχεία πλατίνας και χρυσού έφεραν στην επιφάνεια τις συνθήκες ζωής και εργασίας που φαίνεται ότι δεν έχουν αλλάξει σημαντικά.

Τα σημάδια του παρελθόντος

Ο Νέλσον Μαντέλα στην πρώτη του ομιλία μετά την εκλογή του στην προ-

Τα σχέδια της κυβέρνησης Μαντέλα δεν άρεσαν στους χρηματοπιστωτικούς κύκλους, όπως δεν τους άρεσε και η συμμετοχή στην κυβέρνηση των κομμουνιστών και των συνδικάτων.

εδρία επεσήμανε: «Από την εμπειρία μιας ακραίας ανθρωπιστικής καταστροφής που διήρκεσε αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα θα πρέπει να γεννηθεί μια κοινωνία στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα ζουν με αξιοπρέπεια». Ο Μαντέλα πέτυχε –και σ’ αυτό συμφωνούν όλοι– να απαλλάξει τη Νότια Αφρική από το απαρτχάιντ. Η χώρα δεν έχει καμία σχέση με αυτή που ήταν πριν το 1994. Όμως οι οικονομικές δυσκολίες, η διαφθορά, η φτώχεια (το 52,3% του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και η ανεργία ανέρχεται στο 26%), καθώς και η επιδημία ασθενειών, ιδιαίτερα του έιτζ, σημαδεύουν την κοινωνία της Νότιας Αφρικής. Για την αντιμετώπισή τους απαιτούνται σίγουρα τεράστιες προσπάθειες και πόροι. Μια κληρονομιά του παρελθόντος που βαραίνει καταθλιπτικά τους Νοτιοαφρικανούς. Μ. Κοβάνης

Μια χειραψία ιστορικό γεγονός

χειραψία και οι λίγες κουβέντες που αντάλλαξαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα με τον πρόεδρο της Κούβας Ραούλ Κάστρο, κατά την τελετή της κηδείας του Νέλσον Μαντέλα, ήταν αναμφισβήτητα ένα ιστορικό γεγονός. Ο Λευκός Οίκος, βέβαια, έσπευσε να ανακοινώσει ότι η συνάντηση δεν ήταν προγραμματισμένη. Παρατηρητές σημείωσαν ότι ο πρόεδρος Ομπάμα έχει ήδη δείξει να διαφοροποιείται από την άκαμπτη στάση απέναντι στην Κούβα. Πιο συγκεκριμένα έχει ήδη δηλώσει πως «ίσως είναι καιρός για τις ΗΠΑ να τροποποιήσουν τη σχέση τους με την Κούβα σ’ ό,τι αφορά το αμερικανικό εμπάργκο που διαρκεί μισό αιώνα». Ενώ πρόσθεσε ότι «τη στιγμή που ο Κάστρο καταλάμβανε την εξουσία, εγώ γεννιόμουν. Συνεπώς, η άποψη ότι η πολιτική που ακολουθήσαμε από το 1961 παραμένει αποτελεσματική σήμερα, δεν έχει κανένα νόημα». Τα λόγια αυτά του Μπάρακ Ομπάμα σηματοδοτούν μια αλλαγή στάσης. Άλλωστε, ο Ομπάμα δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος στις εξελίξεις που σημειώνονται στην Κούβα με τη νέα οικονομική πολιτική και τις θεσμικές αλλαγές. Αλλά και στις νέες πραγματικότητες που διαμορφώνονται στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, με πρόσφατο παράδειγμα τη νίκη της περασμένης Κυριακής του ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος και των συμμάχων του στις δημοτικές εκλογές της Βενεζουέλας.Η «επανεκτίμηση» της κατάστασης και η χάραξη μιας νέας πολιτικής που θα ανοίξει το δρόμο για την αποκατάσταση των σχέσεων των δύο χωρών, βρίσκεται στα χέρια του Ομπάμα. Ο πρόεδρος της Κούβας, Ραούλ Κάστρο, έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμος να συζητήσει χωρίς κανένα όριο.

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

To κόμμα των 58... και άνω Θ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

α μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς κόμμα των 58 (και άνω). Η πλειοψηφία των μελών του SPD είναι ήδη μιας κάποιας ηλικίας και αυτό είναι που γεννά βάσιμες ελπίδες στην ηγεσία του ότι το αποτέλεσμα του εσωκομματικού δημοψηφίσματος για τη συμμετοχή ή όχι στην κυβέρνηση υπό την καγκελάριο Μέρκελ θα είναι τελικά θετικό. Όσο μεγαλώνει κανείς τόσο περισσότερο φοβάται το απρόοπτο... Βεβαίως, τα σχετικά λίγα νεαρής ηλικίας μέλη του κόμματος βλέπουν το όλο εγχείρημα αρνητικά και έχουν κηρύξει ανένδοτο αγώνα, όπως έδειξε άλλωστε και η σχετική ψηφοφορία στις τάξεις των νέων Σοσιαλδημοκρατών. Μάλιστα, η νέα πρόεδρος της Νεολαίας Γιοχάννα Oύκερμαν τάχθηκε ανοικτά υπέρ ενός συνασπισμού με το Κόμμα της Αριστεράς και τους Πράσινους, με στόχο «μια άλλη πολιτική για την Ευρώπη, που δεν θα εξυπηρετεί αποκλειστικά τα συμφέροντα των τραπεζών». Το κλίμα στο συνέδριο των «Jusos» ήταν ιδιαίτερα αρνητικό για την ηγεσία υπό τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος ουσιαστικά αποδοκιμάστηκε πλήρως από τους νέους συντρόφους του. Αυτό είναι μάλλον ένα κακό σημάδι για το μέλλον της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, πριν ακόμα ορκιστεί η κυβέρνηση του μεγάλου συνασπισμού.

ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ

Ήδη την περασμένη εβδομάδα αρκετά μέσα ενημέρωσης στη Γερμανία έδειξαν θορυβημένα από τη «νεανική αντίδραση» και φιλοξενούσαν σενάρια για την περίπτωση, που η βάση θα απορρίψει την πρόταση της κομματικής ηγεσίας. Ακόμα και το ενδεχόμενο νέων εκλογών, μετά από ένα σύντομο διάστημα διακυβέρνησης από μια κυβέρνηση μειοψηφίας, έπεσε στο τραπέζι προκειμένου ίσως να τρομοκρατηθούν οι αμφιταλαντευόμενοι σοσιαλδημοκράτες, που θα αισθανθούν δυσάρεστα στην σκέψη και μόνο ότι μπορεί να κατηγορηθούν ότι οδηγούν τη χώρα σε περίοδο πολιτικής αστάθειας. Παράγοντες της Χριστιανοδημοκρατίας, πάντως, έδειξαν -προφανώς καθ΄ υπόδειξη της Α. Μέρκελ- διακριτικότητα, αρνούμενοι να σχολιάσουν αν έχουν κάποιο «σχέδιο Β». Κάποιοι άλλοι, μεταξύ σοβαρού και αστείου, σχολίαζαν ότι η «καλή είδηση» από την Αυστρία, όπου σοσιαλδημοκράτες και

συντηρητικοί αποφάσισαν να συνεχίσουν το δικό τους μεγάλο συνασπισμό, θα επηρέαζε και το κλίμα στο Βερολίνο. Από τη μεριά τους, οι επικεφαλής του κόμματος παραδέχονταν ότι το ρίσκο ήταν μεγάλο και ότι το κόστος μπορεί να είναι πολλαπλάσιο για το SPD από το 1,6 εκατ. ευρώ που υπολογίζεται να κοστίσει το όλο εγχείρημα, από καθαρά λογιστική άποψη. Αλλά τονίζουν ότι το βήμα αυτό έπρεπε να γίνει, ως απόδειξη σεβασμού προς τη βάση, όπως άλλωστε απέδειξε και η μεγάλη συμμετοχή των μελών. Υπολογιζόταν ότι περίπου 350.000 μέλη θα έστελναν τελικά την ψήφο τους, ενώ τα αποτελέσματα αναμενόταν να ανακοινωθούν αργά το βράδυ του Σαββάτου. Αν τελικά η σοσιαλδημοκρατική βάση πει το «ναι» τότε την ερχόμενη Τρίτη η Ανγκέλα Μέρκελ θα ορκιστεί και πάλι καγκελάριος μαζί με τους υπουργούς της, για τα ονόματα των οποίων η φημολογία εντεινόταν μέρα με τη μέρα. Αυτό που επικρίνουν πολλοί, με βάση τουλάχιστον τις διαρροές, είναι ότι οι αρκετές αναμενόμενες αναδιαρθρώσεις και μετονομασίες υπουργείων δεν έχουν να κάνουν με κάποιους «εμπνευσμένους» προγραμματικούς στόχους, αλλά κυρίως με την ικανοποίηση των εκπροσώπων των κομμάτων, που αδημονούν να μοιραστούν τις κυβερνητικές πολυθρόνες...

Σε κρίσιμο σταυροδρόμι Η

εκλογική διαδικασία της προηγούμενης Κυριακής, για την ανάδειξη των νέων τοπικών αρχών στη Βενεζουέλα, τα είχε όλα: υπονομευτική δράση, υψηλότατους τόνους, προσπάθεια μετατροπής της διαδικασίας σε άτυπο δημοψήφισμα για την κυβέρνηση, καταγγελίες για νοθεία …και στο τέλος, νίκη του «Μεγάλου Πατριωτικού Πόλου»-GPP, δηλαδή του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος Βενεζουέλας - PSUV και των συνεργαζόμενων δυνάμεων που στηρίζουν την κυβέρνηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο και τη μπολιβαριανή διαδικασία. Σύμφωνα με τη Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή της Βενεζουέλας-CNE , με καταμετρημένο το σύνολο των ψήφων σε σύνολο 337 δημαρχιών, ο GPP και «εναλλακτικές» δυνάμεις που στηρίζουν την κυβέρνηση απέσπασαν 256 δημαρχίες (76%). Ο μεγάλος συνασπισμός της αντιπολίτευσης, το «Τραπέζι ∆ημοκρατικής Ενότητας» - MUD, με επικεφαλής τον Ενρίκε Καπρίλες Ροδόνσκι κατόρθωσε να εκλέξει 76 δημάρχους (22,5%), ενώ πέντε δημαρχίες πήγαν σε ανεξάρτητους υποψήφιους (1,5%). Σε επίπεδο εθνικής ψήφου, ο GPP απέσπασε το 49,24% (5.111.336) έναντι 42,72% (4.435.097) του MUD. Η συμμετοχή ήταν 58,92%, ποσοστό σχετικά υψηλό για τοπικές εκλογές στη Βενεζουέλα. Σε πρώτη ανάγνωση, βάσει και της

ψυχρότητας των αριθμών, τα κύρια συμπεράσματα είναι:

Πρώτα συμπεράσματα

• Το κυβερνών PSUV πέτυχε μια μεγάλη, για τα δεδομένα, νίκη. Πρόκειται για τη 17η νίκη σε 18 εκλογικές αναμετρήσεις από το ∆εκέμβριο του 1998. Η νίκη ενισχύει τις δυνάμεις των «Τσαβίστας», όπως αρέσκεται να τους αποκαλεί ο διεθνής Τύπος, την αντοχή και τη συνοχή της κυβέρνησης. Κατά τον Οσκαρ Σέμελ, επικεφαλής της εταιρίας δημοσκοπήσεων Hinterlaces, η νίκη είναι πολύ «θετική» για τους «Τσαβίστας», καθώς διεύρυνε και ενίσχυσε τους δεσμούς του κυβερνώντος κόμματος με τη λαϊκή βάση. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την έγκριση, εκ μέρους του Κοινοβουλίου, του νομοθετήματος που δίνει στον πρόεδρο την εξουσία να νομοθετεί με προεδρικά διατάγματα παρέχει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να προωθήσει αλλαγές και πολιτικές και να αντιμετωπίσει τον «βρώμικο πόλεμο» που βρίσκεται σε εξέλιξη. • Ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης, το MUD, υπέστη μία ακόμη ήττα, την τρίτη κατά σειρά σε ένα χρόνο. Το χτύπημα για την αντιπολίτευση είναι πολύ μεγαλύτερο υπό το σκεπτικό ότι το MUD και ο Καπρίλες είχαν αναδεί-

“

ξει την εκλογική αναμέτρηση σε άτυπο δημοψήφισμα για την κυβέρνηση Μαδούρο. Μάλιστα, ο Καπρίλες την τελευταία προεκλογική εβδομάδα είχε καλέσει τον πρόεδρο Μαδούρο να παραιτηθεί εάν χάσει το κυβερνών κόμμα την εθνική ψήφο. Την επομένη των εκλογών, ο Καπρίλες δεν τόλμησε καν να ψελλίσει τη λέξη «δημοψήφισμα για την απομάκρυνση του προέδρου από τα καθήκοντά του», ενώ παραιτήθηκε ο εκτελεστικός γραμματέας του MUD, Ραμόν Αβελέδο. Τα βέλη του Αβελέδο δέχτηκε εμμέσως και ο Καπρίλες, για τη μη αναγνώριση της κυβέρνησης του προέδρου Μαδούρο –οι ΗΠΑ επίσης δεν έχουν αναγνωρίσει την κυβέρνηση Μαδούρο- ο οποίος απτόητος συνεχίζει, ως κυβερνήτης της επαρχίας Μιράντα, να καλεί τον πρόεδρο «Μαδούρο σε μία καθαρή εκλογική αναμέτρηση»…

Το μεγάλο στοίχημα

Σε δεύτερη ανάγνωση η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη και τα συμπεράσματα δεν είναι αβίαστα. Μπορεί η αντιπολίτευση να έχασε και να αντιμετωπίζει ακόμη και προβλήματα ενότητας, ωστόσο αύξησε τις δυνάμεις της σε σχέση με το 2008 και το κυριότερο απέσπασε τις δημαρχίες στις πέντε μεγάλες πόλεις [Καράκας, Μαρακαΐμπο,

Μετά την αναμέτρηση της Κυριακής, ο πρόεδρος Μαδούρο ανακοίνωσε “οικονομική αντεπίθεση” με προτεραιότητα τη στέγαση, τα είδη διατροφής καθώς και την καταπολέμηση του εγκλήματος.

Βαλένσια, Άλτο Απούρε και Μπαρίνας]. Μπορεί η χώρα να μην έχει χωριστεί στα δύο όπως διατείνεται η αντιπολίτευση και τμήμα των διεθνών ΜΜΕ, ωστόσο τα αποτελέσματα αναδεικνύουν το μεγάλο στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί: στα αστικά κέντρα, που στενάζουν κυριολεκτικά από το βρώμικο πόλεμο που μαίνεται εδώ και ένα χρόνο και συνεχώς κλιμακώνεται. Ένας πόλεμος, που αφορά από την τροφοδοσία μέχρι τις τιμές των ενοικίων, ακόμη και την ηλεκτροδότηση. Μόλις μία εβδομάδα πριν τις εκλογές το μεγαλύτερο μέρος του Καράκας και αρκετές πόλεις βυθίστηκαν για αρκετές ώρες στο σκοτάδι. Τυχαία τάχα τα μπλακ άουτ σημειώθηκαν την ώρα του τηλεοπτικού διαγγέλματος του προέδρου Μαδούρο. Οι δολιοφθορές στο σύστημα ηλεκτροδότησης αποτελούν ένα ακόμη σημείο του «οδικού χάρτη» ανατροπής, με 15 σημεία αιχμής για την αποσταθεροποίηση της χώρας, που είχε αποκαλύψει η κυβέρνηση λίγο μετά τις εκλογές του περασμένου Απριλίου. Ένα σχέδιο που να σημειωθεί χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Το πρόβλημα της επάρκειας τροφίμων και κάποιων αγαθών μπορεί να λύθηκε εν μέρει με τις εντολές που έδωσε η κυβέρνηση και ο πρόεδρος Μαδούρο για την επιβολή μείωσης των τιμών, ωστόσο δεν λύθηκε. Ακόμη πιο δύσκολο αναδεικνύεται το ζήτημα της στέγασης, ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Το πρόγραμμα αναδιανομής γης μπορεί να προχώρησε σχετικά στην ύπαιθρο, ωστόσο παραμένει «άτολμο» ειδικά στο Καράκας όπου υπάρχει «συνωστισμός», οι τιμές καλπάζουν και οι μεσίτες δεν ιδρώνουν από τις εκκλήσεις της κυβέρνησης να προσαρμόσουν τις τιμές στα επίπεδα που καθορίζει η κυβέρνηση. Αποτέλεσμα όλων αυτών ο πληθωρισμός, ανεπισήμως, να ξεπερνά το 50%. Μετά την αναμέτρηση της Κυριακής, ο πρόεδρος Μαδούρο ανακοίνωσε «οικονομική αντεπίθεση» με προτεραιότητα τη στέγαση, τα είδη διατροφής καθώς και την καταπολέμηση του εγκλήματος. Αν θα τον αντέξει τελικά η πολιτική σκηνή και εάν επιτύχει θα φανεί στο χειροκρότημα… Χριστίνα Μαυροπούλου

στα δίκτυα του κόσµου

www.facebook.com/ocupacamarario

Στοπ στη στοχοποίηση των διαδηλωτών

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις για την πενταετή φυλάκιση που επέβαλε δικαστήριο στον Rafael Braga Vieira, έναν άστεγο από το Ρίο ντε Τζανέιρο, επειδή μετέφερε ένα μπουκάλι «Pinho Sol» (είδος χλωρίνης). Η απόφαση βασίστηκε στον αμφιλεγόμενο νόμο που απαγορεύει τη μεταφορά και τη χρήση εκρηκτικών και εμπρηστικών υλών, ενώ ακτιβιστές και οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν ότι μετά την εξέγερση του Ιουνίου χιλιάδες άνθρωποι έχουν στοχοποιηθεί από τις αρχές και ότι γίνονται αυθαίρετες συλλήψεις.



www.pazfarc-ep.org

Τα FARC ξεκινούν εκεχειρία

Την παύση των εχθροπραξιών με τον εθνικό  στρατό της Κολομβίας από

σήμερα και για ένα μήνα κήρυξαν τα FARC. Στην ανακοίνωσή τους αναφέρουν ότι προχωρούν μονομερώς σε αυτήν την απόφαση γιατί η Κολομβία έχει υποστεί τεράστια αιμορραγία όλα αυτά τα χρόνια με τους χιλιάδες νεκρούς, και καλούν τον πρόεδρο Σάντος να συγκρουστεί αποφασιστικά με τις παραστρατιωτικές συμμορίες, και να εκκαθαρίσει τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία από εκείνους που απειλούν την ειρηνευτική διαδικασία.

www.facebook.com/JurratKaro

Στους δρόμους με θάρρος

Ολοκληρώνεται αύριο στο ∆ελχί η εκστρατεία  «Jurrat», που στα ινδικά σημαί-

νει «θάρρος», με αφορμή την συμπλήρωση ενός χρόνου από τον ομαδικό βιασμό και τον θάνατο της 23χρονης φοιτήτριας που είχε βγάλει χιλιάδες γυναίκες στο δρόμο. Η εκστρατεία ξεκίνησε την Τρίτη με διάφορες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, και με ένα κομβόι από τροχόσπιτα που πέρασε από διάφορες περιοχές της ινδικής πρωτεύουσας σε μια προσπάθεια των γυναικών να διεκδικήσουν το δικαίωμα στην πόλη και την ασφάλεια. ∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Η μικρή «πράκτορας» Σιγκαπούρη

Το «έκτο μάτι» στο παγκόσμιο κύκλωμα παρακολουθήσεων και κατασκοπείας υποκλέπτει το 30% της συνολικής διακίνησης δεδομένων παγκοσμίως Εργάτες διαμαρτύρονται κατά τη διάρκεια των επεισοδίων που ξέσπασαν την περασμένη Κυριακή.

Ο θάνατος από χτύπημα λεωφορείου, του 33χρονου Σακτιβέλ Κουμαρβέλου, εργάτη οικοδομών ινδικής καταγωγής, το βράδυ της περασμένης Κυριακής στην Μικρή Ινδία, την περιοχή όπου διαμένουν ινδοί εργάτες, υπήρξε η αφορμή για να διαταραχθεί η επιμελώς διαφυλαγμένη «τάξη και ασφάλεια» στην πόλη-κράτος Σιγκαπούρη.

νόσω οι διασώστες προσπαθούσαν να απεγκλωβίσουν τον νεκρό κάτω από το λεωφορείο, ξεκίνησαν διαμαρτυρίες στις οποίες ενεπλάκησαν περίπου 400 αλλοδαποί. Στις ταραχές που ακολούθησαν, τις πρώτες μετά από περίπου 40 χρόνια, τραυματίστηκαν 39 άτομα και καταστράφηκαν κρατικά και ιδιωτικά οχήματα. Συνελήφθησαν και κατηγορούνται για συμμετοχή στις ταραχές τουλάχιστον 24 ινδοί μετανάστες. Για τον νεκρό και τους διαμαρτυρόμενους, η αστυνομία δήλωσε ότι βρίσκονταν υπό την επήρεια αλκοόλ. Ο πρωθυπουργός της χώρας Λι Χσιέν Λουνγκ προέτρεψε τουε πολίτες να μην επιτρέψουν στο «ατυχές συμβάν να αμαυρώσει τις απόψεις» για τους αλλοδαπούς εργάτες, ενώ διέταξε έρευνες και λήψη μέτρων στις περιοχές όπου συναθροίζονται, όχι όμως για τις συνθήκες δουλειάς και διαμονής. Στα κοινωνικά δίκτυα κυκλοφόρησαν ξενοφοβικά μηνύματα πολιτών όπως: «Φυλακίστε τους, ραβδίστε τους και στείλτε τους πακέτο. Καλύτερα, στείλτε και τους συμπατριώτες τους» ή «Μόνο οι αλλοδαποί ξεκινούν ταραχές. Είναι κανόνας τους».

Σκάσε και δούλευε

Το 20% (1,3 εκατομμύριο) του πληθυσμού της Σιγκαπούρης αποτελεί το φθηνό εργατικό δυναμικό από χώρες της νότιας Ασίας που προβλέπεται να φθάσει το 50% μέχρι το 2030. Τον Νοέμβριο, 171 κινέζοι οδηγοί λεωφορείων δεν παρουσιάστηκαν στις εργασίες τους διαμαρτυρόμενοι για χαμηλές αμοιβές, εργασιακές διακρίσεις και ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης. Φυλακίστηκαν 5 επειδή η απεργία κρίθηκε παράνομη, άλλοι πλήρωσαν πρόστιμα και 29 απελάθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες. Η συγκάλυψη των προβλημάτων φαίνεται να αποτελεί πάγια τακτική στην άλλοτε βρετανική κτήση που ανεξαρτοποιήθηκε το 1963, δύο χρόνια αργότερα αποσχίστηκε από την Μαλαισία και έκτοτε εκλέγει κυβερνήσεις του συντηρητικού, αντικομμουνιστικού Κόμματος ∆ράσης Πολιτών (PAP). Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων αναφέρεται και το 2013 στον περιορισμό βασικών δικαιωμάτων και στο απαρχαιωμένο δικαστικό σύστημα. Η Σιγκαπούρη προβάλλει διεθνώς την οικονομική και πολιτική ασφάλειά της, κατέχει το 3ο κατά κεφαλήν εισόδημα παγκοσμίως, διατηρεί στρατιωτικές βάσεις σε Αυστραλία, ΗΠΑ, Γαλλία και στενούς στρατιωτικούς δεσμούς με το Ισραήλ. Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας του 2013, παραμένει

«το φιλικότερο ρυθμιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον για τους τοπικούς επαγγελματίες».

Όλα υπο παρακολούθηση

Συμμετείχε μαζί με ΗΠΑ, Αυστραλία, Καναδά, Μεξικό, Ιαπωνία, Χιλή, Μαλαισία, Νέα Ζηλανδία, Περού, Μπρουνέι και Βιετνάμ -τις 12 αντιπροσώπους του 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ- στις μυστικές συνομιλίες για την αμφιλεγόμενη Εταιρική Συνεργασία Χωρών του Ειρηνικού (Trans Pacific Partnership, TPP), 19-24 Νοεμβρίου στο Σολτ Λέικ των ΗΠΑ, κείμενα της οποίας δημοσιοποίησαν τα Wikileaks στις 13 Νοεμβρίου. Η TPP αφορά σε θέματα ελεύθερης διακίνησης εμπορευμάτων, κεφαλαίων και υπηρεσιών και μεταξύ άλλων προβλέπει μεταβολές στα νομικά καθεστώτα των κρατών για τα πνευματικά δικαιώματα, τις επιδοτήσεις, τη δασμολόγηση και τα πιστοποιητικά διασυνοριακών διακινήσεων αγαθών, υπηρεσιών και προσώπων. Οι υπουργοί εμπορίου των 12, συναντήθηκαν 7-10 ∆εκεμβρίου στην Σιγκαπούρη, αμέσως μετά τη διάσκεψη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (WTO) στο Μπαλί και αποφάσισαν την συνέχιση των διαπραγματεύσεων τον Ιανουάριο. Η διατήρηση της «τάξης και της ασφάλειας» στην Σιγκαπούρη υπαγορεύεται και από το ρόλο της ως «πράκτορα» της ∆ύσης στη νότια Ασία. Στα τέλη Νοεμβρίου, ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών της Ινδονησίας κάλεσε τον πρεσβευτή της Σιγκαπούρης να παράσχει διευκρινίσεις για τα δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι η χώρα του και η Νότιος Κορέα παρείχαν κατασκοπευτικές διευκολύνσεις σε ΗΠΑ και Αυστραλία, μέσω υποκλοπών των υποθαλάσσιων ασιατικών συνδέσεων. Το (όχι πλέον) μυστικό σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης Tempora του βρετανικού Αρχηγείου Κυβερνητικών Επικοινωνιών (GCHQ), το οποίο αποκάλυψε o «Guardian» τον περασμένο Ιούνιο από έγγραφα του Έντουαρντ Σνόουντεν, αποκτά πρόσβαση στις παγκόσμιες τηλεφωνικές και διαδικτυακές επικοινωνίες μέσω υποκλοπών σε ποντισμένα καλώδια οπτικών ινών. Τα στοιχεία, που συλλέγει από το 2008, είναι διαθέσιμα και στην Εθνική Υπηρε-

σία Ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα έγγραφα, οι παρακολουθήσεις του GCHQ παρέχουν «μεγαλύτερη πρόσβαση στο διαδίκτυο» σε σχέση με τα ονομαζόμενα «πέντε μάτια», δηλαδή τις κατασκοπευτικές υπηρεσίες σε Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Βρετανία, Καναδά και ΗΠΑ, βάσει της συμφωνίας UKUSA (Βρετανίας - ΗΠΑ). Σε αυτό το κύκλωμα παρακολουθήσεων και κατασκοπείας, η Σιγκαπούρη, στην οποία δεν απαιτείται δικαστική απόφαση για την παρακολούθηση επικοινωνιών, φέρεται να αποτελεί το «έκτο μάτι». Μέσω της Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφαλείας (ISD) και της Υπηρεσίας Ασφαλείας και Πληροφοριών (SID) -διευθυντής της οποίας έχει χρηματίσει και ο πρώην πρόεδρος της χώρας Σ.Ρ. Νέιθαν- υποκλέπτει το 30% της συνολικής διακίνησης δεδομένων παγκοσμίως, κάνοντας χρήση και των υπηρεσιών της SingTel, της μεγαλύτερης εταιρείας τηλεπικοινωνιών της χώρας και από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως, που δραστηριοποιείται σε Ασία και Αυστραλία.

“

Ελισάβετ Πετρίδου

Η Σιγκαπούρη συμμετείχε στις μυστικές συνομιλίες για την αμφιλεγόμενη Εταιρική Συνεργασία Χωρών του Ειρηνικού (Trans Pacific Partnership, TPP), 19-24 Νοεμβρίου στο Σολτ Λέικ των ΗΠΑ, κείμενα της οποίας δημοσιοποίησαν τα Wikileaks στις 13 Νοεμβρίου.

“

∆ΙΕΘΝΗ

Τη στιγμή που ο Πάολο Φερέρο επέμενε για την επικαιρότητα του κομμουνισμού, το ∆ημοκρατικό Κόμμα έστεφε τον δήμαρχο της γειτονικής «κόκκινης» Φλωρεντίας, Ρέντζι, σε γραμματέα του κόμματος, εξέλιξη που ανοίγει νέες προοπτικές για τη ριζοσπαστική αριστερά, εξαιτίας της ρήξης του Ρέντζι με τη συνολική αριστερή ιστορία από την οποία προέρχεται το ∆ημοκρατικό Κόμμα.

Νέες προοπτικές για την Επανίδρυση

Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Σημαίες της Επανίδρυσης είναι η μάχη εναντίον της άδικης φορολογίας των ακινήτων, η ακύρωση της κατασκευής του τρένου μεγάλης ταχύτητας Τορίνου – Λιόν και η ακύρωση της αγοράς των αμερικανικών αεροσκαφών F35.

Το 9ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης ολοκληρώθηκε την προηγούμενη Κυριακή στο Κορτσιάνο της “κόκκινης” Περούτζια

Του Αργύρη Παναγόπουλου

Ένας σκληρός πυρήνας αμετανόητων κομμουνιστών επιμένει στην Ιταλία για την επικαιρότητα του σοσιαλισμού και την ανατροπή της κυβέρνησης Λέτα συναντώντας τεράστιες δυσκολίες να συνθέσει μια ενωτική και αξιόπιστη πρόταση για την επανεκκίνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς και μάλιστα ενόψει την επικείμενων ευρωεκλογών, την ώρα που η χώρα καταρρέει από την κρίση και ο κοινωνικός ιστός της κατακερματίζεται τροφοδοτώντας, από τη μία, την απόγνωση και την περιθωριοποίηση και, από την άλλη, λαϊκίστικες εκρήξεις οργής και θυμού από τα υπό κατάρρευση στρώματα της μεσαίας τάξης και όχι μόνο. ο 9ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης ολοκληρώθηκε την προηγούμενη Κυριακή στο Κορτσιάνο της «κόκκινης» Περούτζια, με την εισήγηση του γραμματέα Πάολο Φερέρο να κερδίζει μια ισχυρή πλειοψηφία, αλλά τα 170 μέλη της νέας Εθνικής Πολιτικής Επιτροπής του κόμματος μετέφεραν την εκλογή του νέου γραμματέα για τις 11 με 12 Ιανουαρίου. Με πρόταση του Φερέρο, μια τριμελής Επιτροπή θα εξετάσει τις προτάσεις για την εκλογή του νέου γραμματέα. H Επανίδρυση αποτελεί αναμφισβήτητα τη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της ιταλικής ριζοσπαστικής αριστεράς, παρόλη την αιμορραγία μελών που καταγράφει τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικό της αποστράτευσης των αριστερών από τις οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις είναι το γεγονός ότι η Επανίδρυση έχασε σχεδόν τα μισά μέλη της σε ένα χρόνο, αφού από τα 31.200 μέλη του 2012 μόνο 17.300 ανανέωσαν τις κομματικές ταυτότητές τους για το 2013, ενώ από το 2010 έχει χάσει σχεδόν τα μισά της μέλη. Στο 9ο Συνέδριο του κόμματος μια μεγάλη πλειοψηφία, 9.106 μέλη ή το 76,82% που συμμετείχαν στην προσυνεδριακή διαδικασία, υποστήριξε τις θέσεις της απερχόμενης γραμματείας του Πάολο Φερέρο. Προσοχή, όμως, γιατί μόνο το 56% των συνέδρων αναγνωρίζεται απευθείας στις θέσεις του απερχόμενου γραμματέα. Η «δεύτερη άποψη» που στήριξε ο Πάολο Γκράσι με τον τίτλο: «Αριστερά, Τάξη, Επανάσταση. Για μια νέα αρχή», πήρε 1.001 ψήφους ή το 8,41%, στοχεύοντας στην αλλαγή της ηγετικής ομάδας και στο

άνοιγμα του κόμματος τόσο προς την Αριστερά Οικολογία Ελευθερία του Βέντολα όσο και προς τους Ιταλούς Κομμουνιστές του Ντιλιλμπέρτο. Η «τρίτη άποψη» με τίτλο «Για την Επανίδρυση ενός Κομμουνιστικού Κόμματος. Ενώνουμε την τάξη, Οργανώνουμε την αντιπαράθεση, οικοδομούμε το συλλογικό διανοούμενο», πήρε 1.780 ψήφους ή το 14,96%, ενώ υπήρξαν και 357 αποχές. Η «τέταρτη άποψη» των τροτσκιστών του «Σφυροδρέπανου» θα παραμείνει στο κόμμα δημιουργώντας στην πράξη ένα νέο κόμμα στο εσωτερικό του.

Νέες προοπτικές για τη ριζοσπαστική αριστερά

Τη στιγμή που ο Πάολο Φερέρο επέμενε για την επικαιρότητα του κομμουνισμού, το ∆ημοκρατικό Κόμμα έστεφε τον δήμαρχο της γειτονικής «κόκκινης» Φλωρεντίας, Ρέντζι, σε γραμματέα του κόμματος και ντε φακτο σε υποψήφιο πρωθυπουργό της Ιταλίας. «Για πρώτη φορά το ∆ημοκρατικό Κόμμα θα έχει έναν χριστιανοδημοκράτη γραμματέα και ένα χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό», σχολίασε ο Φερέρο, αναγνωρίζοντας ότι η άνοδος του Ρέντζι στη θέση του γραμματέα του ∆ημοκρατικού Κόμματος ανοίγει νέες προοπτικές για την αριστερά και κυρίως τη ριζοσπαστική, εξαιτίας της ρήξης του Ρέντζι με τη συνολική αριστερή ιστορία από την οποία προέρχεται το ∆ημοκρατικό Κόμμα, από το Ιταλικό ΚΚ έως τους ∆ημοκράτες της Αριστεράς. Γεγονός που παραδέχθηκε και ο ίδιος ο Ρέντζι υποστηρίζοντας ότι η εκλογή του αντιπροσωπεύει την ήττα «μιας ηγετικής ομάδας της αριστεράς». Οι προθέσεις του Φερέρο είναι η δημιουργία μιας ενωμένης, δημοκρατικής, ριζοσπαστικής και μη σεχταριστικής αριστεράς, που θα έρχεται σε πλήρη αντιπαράθεση με το ∆ημοκρατικό Κόμμα και την κυβέρνηση Λέτα. «Αγωνιζόμαστε για μια διαδικασία αυτόνομης και εναλλακτικής σύνθεσης της αριστεράς σε σχέση με την κεντροαριστερά και το ∆ημοκρατικό Κόμμα, που μετατράπηκε πλέον σε ένα μετριοπαθές κόμμα», τόνισε ο Φερέρο, προτείνοντας «μια ιδρυτική διαδικασία, δημοκρατική και από τα κάτω, για την εναλλακτική αριστερά, που να οικοδομήσει την εναλλακτική λύση εναντίον αυτής της Ευρώπης, τις πολιτικές της λιτότητας και της κυβέρνησης Λέτα». Σημαίες της Επανίδρυσης είναι η μάχη

εναντίον της άδικης φορολογίας των ακινήτων, η ακύρωση της κατασκευής του τρένου μεγάλης ταχύτητας Τορίνου – Λιόν και η ακύρωση της αγοράς των αμερικανικών αεροσκαφών F35.

Το «Κίνημα των ∆ίκρανων»

Η ιταλική κοινωνία εμφανίζει πλέον να πρώτα άμεσα δείγματα μιας ασύντακτης κατάρρευσης και ενός κατακερματισμού που εκδηλώνονται με έναν επιθετικό και ανεξέλεγκτο λαϊκισμό. Το «Κίνημα των ∆ίκρανων», που

Ρέντζι: Η άλλη όψη τού “μπερλουσκονισμού”

Η πανηγυρική εκλογή του Ρέντζι στα ηνία του ∆ημοκρατικού Κόμματος θα οδηγήσει σε μια περαιτέρω στροφή του κόμματος προς τον κεντρώο χώρο, ενώ συνοδεύεται ήδη από μια «μπερλουσκονική» παρουσία του νέου ηγέτη του ∆ημοκρατικού Κόμματος στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Από τη στιγμή που ο Ρέντζι δεν έχει κανένα νέο πολιτικό και κοινωνικό πρόγραμμα, το προφίλ αυτό του παντογνώστη και δυναμικού νέου μπορεί να εκφυλιστεί με ταχείς ρυθμούς, αφήνοντας ένα νέο κενό για την καλλιέργεια του λαϊκισμού, που συνεχίζει να τροφοδοτεί ο Μπέπε Γκρίλο. Η φιλοδοξία του Ρέντζι είναι να αναλάβει την πρωθυπουργία. Γεγονός που σημαίνει ότι θα επιδιώξει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο την πτώση της κυβέρνησης Λέτα και τη διεξαγωγή εκλογών. Κατά πόσο, όμως, μπορεί να κινδυνεύσει στη βουλή η κυβέρνηση «ευρέων συμφωνιών» του Λέτα, όταν στηρίζεται από το κομμάτι του Αλφάνο, που αποχώρησε από το κόμμα του Μπερλουσκόνι, και άλλες μικρότερες ομάδες; Πώς θα αντιμετωπίζουν οι αγορές, η Γερμανία, οι Βρυξέλλες και η Φραγκφούρτη τις φιλοφοξίες του νεαρού δημάρχου της Φλωρεντίας να εκδιώξει την κυβέρνηση Λέτα, για το σχηματισμό της οποίας άσκησαν μεγάλες πιέσεις ακόμη και στον πρόεδρο της ιταλικής δημοκρατίας Ναπολιτάνο;

ξεκινώντας από τη Σικελία έφθασε στην καρδιά του βιομηχανικού, ή μάλλον καλύτερα αποβιομηχανοποιημένου, Τορίνο. Το «Κίνημα των ∆ίκρανων» δεν φαίνεται να έχει την ορμή και την αποδοχή της κοινωνίας που της προσδίδουν τα μέσα ενημέρωσης, κυρίως τα διεθνή και αυτά του διαγραμμένου από τη Γερουσία καναλάρχη και μεγαλοεκδότη Μπερλουσκόνι. Οι ομάδες που έκλεισαν αυτοκινητοδρόμους, σιδηροδρομικούς σταθμούς, διαμαρτυρήθηκαν στα ιστορικά κέντρα πολλών πόλεων, και κυρίως μικρομεσαίων αστικών κέντρων του πλούσιο ιταλικού βορρά, διέψευσαν τα success story των κυβερνήσεων Μόντι και Λέτα. Από τις αρχές του έτους έχουν κλείσει πάνω από 10.000 επιχειρήσεις, το εμπόριο έχει καταρρεύσει, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δέχονται θανάσιμο πλήγμα και οι εργασιακές σχέσεις των πρόσκαιρων και επισφαλώς εργαζομένων επιδεινώνονται με εξαιρετικά ταχείς ρυθμούς. Η μείωση των μισθών, η αύξηση της φορολογίας και η κατάρρευση των οικονομικών και εμπορικών συναλλαγών οδήγησε στους δρόμους τα φτωχοποιημένα στρώματα των φορτηγατζήδων, των εμπόρων που πτώχευσαν, των ελεύθερων επαγγελματιών και βιοτεχνών που βρίσκονται στα πρόθυρα της ένδειας, των πτυχιούχων και του εξειδικευμένου προσωπικού, που εργάζονται με τις νέες εργασιακές σχέσεις δουλείας, για να καταφέρουν απλώς να επιβιώσουν. Οι άνθρωποι αυτοί, και τα στρώματα από το οποία προέρχονται, δεν ξέρουν από συλλογικές δράσεις και οργανωμένες αντιδράσεις. Την περίοδο της ευημερίας ζούσαν στον προσωπικό τους παράδεισο και σήμερα εκφράζουν την κόλαση που ζουν με οργή, θυμό και βία έναντι του πολιτικού συστήματος. Την αναβίωση του λαϊκισμού και των αντιδράσεων της μεσαίας τάξης της δεκαετίας του ’30 συμπληρώνει και η πλήρης αδυναμία της ιστορικής αριστεράς να δημιουργήσει το αντίπαλο δέος. Σε πολλές περιπτώσεις, οι εξαγριωμένοι νεόπτωχοι του «Κινήματος των ∆ικράνων» έδιωξαν τους νεοφασίστες που προσπάθησαν να βρουν κοινωνικά ερείσματα ανάμεσά τους. Φαίνεται ότι δεν αναγνωρίζουν σε κανέναν την πολιτική εκπροσώπηση, ενώ η μπερλουσκονική δεξιά προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τα αντικυβερνητικά και «αντισυστημικά» χαρακτηριστικά του κινήματος.

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

∆εν διαχειριζόμαστε, δίνουμε παράδειγμα μιας άλλης λύσης Η ΕΠΟΧΗ 15 ∆εκεμβρίου 2013

Συνέντευξη με τον δήμαρχο Σφακίων, Παύλο Πολάκη Τη συνέντευξη πήρε η Ζωή Γεωργούλα Οι αυτοδιοικητικές εκλογές συνδέονται ή χρειάζεται να συνδεθούν με το γενικότερο στόχο της ανατροπής της μνημονιακής πολιτικής; Σαφώς χρειάζεται. Αλλά με προσοχή, διότι μιλάμε για τοπικές κοινωνίες και τοπικά προβλήματα. Ο βαθμός συνειδητοποίησης δεν είναι αντίστοιχος σε όλες τις περιοχές της χώρας. Τα προβλήματα, όμως, είναι ίδια και πηγάζουν από τις ίδιες αιτίες, που είναι το μνημόνιο με την καταστροφή που έχει φέρει στην ελληνική κοινωνία και την καταπάτηση δικαιωμάτων και κατακτήσεων, που μας πάει δεκαετίες ολόκληρες πίσω. Υπάρχει ένα σοβαρό τμήμα των πολιτών, που, ένω βιώνει την κατάσταση και φεύγει από την επιρροή των δύο παλαιών μεγάλων κομμάτων, δεν κάνει ακόμα εύκολα το βήμα μιας συνολικής πολιτικής θεώρησης, ώστε να στρατευθεί σε μια άλλη κατεύθυνση. Είναι σαφές, πάντως, ότι, ιδιαίτερα στους μεγάλους δήμους, το μήνυμα θα είναι καθαρά πολιτικό. Αυτό ακριβώς προσπάθησαν να θολώσουν με την ιστορία της αλλαγής του εκλογικού νόμου, που τελικά πήραν πίσω, γιατί κατάλαβαν ότι θα λειτουργήσει ως μπούμερανγκ. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει, σε αρκετές πόλεις, μια δυσκολία να κάνει πράξη αυτοδιοικητικές κινήσεις που να πραγματώνουν την έννοια της αποκεντρωμένης αυτοδιοίκησης και της άμεσης δημοκρατίας. Πώς μπορεί να ξεπεραστεί αυτό το εμπόδιο; Έχεις δίκιο σε αυτό που παρατηρείς και αυτό δεν είναι κάτι που θεραπεύεται με κεντρικές εντολές και κεντρικές κατευθύνσεις. Την ιστορία και την πραγματικότητα, την κινούν και την διαμορφώνουν οι άνθρωποι και η δράση τους. Οποιαδήποτε κεντρική κατεύθυνση, αν δεν μεταφραστεί σε ένα τοπικό σχέδιο για το συγκεκριμένο τόπο και τους συγκεκριμένους ανθρώπους, παραμένει κενό γράμμα. Είναι σαφές ότι χρειάζεται να υπάρξουν σοβαρές τοπικές πρωτοβουλίες και ανοιχτά καλέσματα από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να δημιουργηθεί ένα ευρύ τοπικό μέτωπο, το οποίο σαφώς θα συνδεθεί με το κεντρικό πολιτικό, όμως χρειάζεται να περιγράψει ένα όραμα για την πόλη στην οποία απευθύνεται γειωμένο με συγκεκριμένα μέτρα και σχέδια για την τοπική κοινωνία. Χρειάζεται τόλμη να μιλήσεις στα ευρέα ακροατήρια των κοινωνικών πλειοψηφιών, όταν είχες συνηθίσει να μιλάς στο ακροατήριο της αριστερής διαμαρτυρίας και λίγο παραέξω. Χρειάζεται να γίνει ένα βήμα και πρώτα από όλα στο μυαλό μας. Παρουσιάζεται ένα αίτημα των πολιτών για νεά πρόσωπα. Είναι σημαντικός ο ρόλος των προσώπων; Υπάρχει μεγαλό ποσοστό πολιτών, το οποίο είναι κινούμενη άμμος: έχει αποστοιχηθεί μεν από τις προηγούμενές του εντάξεις, δεν έχει όμως στοιχηθεί σε ένα συνολικό οραματικό αξιακό πολιτικό σχέδιο. ∆ιευκολύνει, λοιπόν, τη στοίχιση το να βάλουμε μπροστά κάποιους ανθρώπους καθαρούς, που έχουν αποδείξει ότι δεν έχουν δεσμεύσεις και συμφέροντα και ότι κινούνται με ανιδιοτέλεια. Βέβαια το βάρος είναι μεγαλύτερο για όσους βγουν μπροστά. ∆εν επιχειρούμε να διαχειριστούμε μια υπάρχουσα κατά-

Σε ένα ακριτικό δήμο, τα Σφακιά του νομού Χανίων –και τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων διαμορφώνονται μέσα στο χρόνο από το κλίμα και τη γεωγραφική μορφολογία–, ο δήμαρχος Παύλος Πολάκης και η δημοτική ομάδα μπορούν να πουν ότι υλοποίησαν σχέδια και όραμα, αξιοποιώντας μάλιστα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ντόπιων, γιατί «αυτό το δεδομένο μας υπαγορεύει τρόπους για να ξεπεράσουμε εμπόδια που με άλλο τρόπο δεν θα ξεπερνιόνταν».

σταση, αλλά να δώσουμε ένα παράδειγμα άλλης λύσης? αυτό είναι βαρύ φορτίο. Με ποιο τρόπο μπορούν να σπάσουν κατεστημένοι μηχανισμοί που βρίσκονται και θα βρεθούν εμπόδια σε μια τέτοια προσπάθεια; Πρώτον, με το να περιγράψεις και να συνδιαμορφώσεις ένα σχέδιο για την επόμενη δεκαετία. Αυτό το σχέδιο χρειάζεται να το κουβεντιάσουμε με όσο γίνεται περισσότερους. ∆εύτερον, το κάλεσμα προς τους πολίτες χρειάζεται να είναι ευρύτερο από το σύνηθες μέχρι τώρα ακροατήριο. Χρειάζεται να μιλήσουμε στο όνομα της κοινωνίας, εκπροσωπώντας τα συμφέροντα της πραγματικής κοινωνικής πλειοψηφίας, ανεξάρτητα από το πού ανήκε πολιτικά μέχρι σήμερα. Η βάση της συγκρότησης να είναι ένα σχέδιο ορατής σημερινής διεξόδου. Αυτή η διέξοδος δεν μπορεί να σχεδιάζεται στη βάση μιας ιδεολογικής συμφωνίας για το απώτερο μέλλον, χρειάζεται να βασίζεται σε υλικούς όρους για το ορατό μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο μετακινούνται συνειδήσεις. Οι άνθρωποι αλ-

“

Χρειάζεται να υπάρξουν τοπικές πρωτοβουλίες και ανοιχτά καλέσματα από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να δημιουργηθεί ένα ευρύ τοπικό μέτωπο, το οποίο θα συνδεθεί με το κεντρικό πολιτικό, όμως χρειάζεται να περιγράψει ένα όραμα για την πόλη.

λάζουν με βάση το πώς κατανοούν τους υλικούς όρους ύπαρξής τους και εκεί χρειάζεται να απευθυνθούμε. Όχι με την ατομική εξυπηρέτηση που έκανε το πελατειακό κράτος του ΠΑΣΟΚ και της Ν∆. ∆ουλειά της αριστεράς είναι να αποδείξει ότι ένα συλλογικό σχέδιο μικρών και μεγαλύτερων ανατροπών αυτού του τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας μεταφράζεται σε καλύτερους όρους ύπαρξης για τους πολίτες. Πώς δημιουργήσατε την αυτοδιοικητική ομάδα που σας στήριξε και σας στηρίζει; Ξεκινήσαμε ενάμιση χρόνο πριν τις προηγούμενες εκλογές με ανθρώπους που μας ένωνε η αγωνία για την πορεία του τόπου μας. Κάναμε πολλές συναντήσεις, ανά χωριό, κατά μόνας και φτιάξαμε μαζί ένα σχέδιο για τον τόπο, το οποίο υλοποιούμε. Αυτό δημιούργησε μια δυναμική, αλλά βέβαια όλοι κρινόμαστε από τις πράξεις και όχι από τις προθέσεις μας. Έτσι τώρα, μετά από τρία χρόνια μπορούμε να λέμε «κάναμε» και όχι μόνο «θα κάνουμε». Περιγράψτε μας τη δουλειά που έχει

Και το όνομα αυτής «Πάτρα Ανθρώπινη Πόλη»

Ιδρύθηκε νέα αυτοδιοικητική κίνηση στην Πάτρα, η Ριζοσπαστική Αυτοδιοικητική Πρόταση (Ρ.Α.Π.) «Πάτρα, Ανθρώπινη Πόλη» με κορμό μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ και της ευρύτερης ριζοσπαστικής και ανανεωτικής, οικολογικής αριστεράς. τις 25 Νοεμβρίου, σε μια μεγάλη συγκέντρωση που έγινε στο Μέγαρο Λόγου και Τέχνης στην Πάτρα ιδρύθηκε από μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας, η νέα αυτοδιοικητική κίνηση, Ρ.Α.Π. «Πάτρα, Ανθρώπινη Πόλη». Στη συνάντηση αυτή παραβρέθηκαν άνθρωποι κάθε ηλικίας, από την ανανεωτική, ριζοσπαστική αριστερά, την οικολογία και ανένταχτοι από την κομμουνιστική αριστερά και το σοσιαλιστικό χώρο. Παρεμβάσεις στην εκδήλωση έκαναν, μεταξύ άλλων, οι ανεξαρτητοποιημένοι από την παράταξη του σημερινού δημάρχου Γ. ∆ημαρά, δημοτικοί σύμβουλοι Ήρα Κουρή και Απόστολος Βανταράκης, ο δημοτικός σύμβουλος Νίκος Μακρής, ο επικεφαλής της παράταξης «Ανυπόταχτη Πολιτεία» Χρήστος Πατούχας, ο οποίος δήλωσε έτοιμος για «ειλικρινή διάλογο» με τη νέα δημοτική κίνηση, κ.ά. Η νέα αυτοδιοικητική κίνηση σηματοδοτείται ως η κίνηση του χώρου της ριζοσπαστικής αριστεράς που θα διεκδικήσει τον ∆ήμο Πατρέων στις εκλογές του Μαΐου. Το όνομα της κίνησης προέκυψε μετά από διάλογο και ψηφοφορίες των παρόντων, ενώ ταυτόχρονα δημιουργήθηκε και πολυπληθές συντονιστικό όργανο, που στην πρώτη του κιόλας συνεδρίαση εξέλεξε 15μελή γραμματεία και δημιούργησε ομάδες δουλειάς, στις οποίες εντάχθηκαν τόσο τα μέλη του συντονιστικού όσο και φίλοι της κίνησης, προκειμένου να συνθέσουν προτάσεις για τα τοπικά ζητήματα.

Τ.Γ.

γίνει αυτά τα χρόνια στο δήμο Σφακίων. Ασχοληθήκαμε με όλους τους τομείς. Από την επισκευή 650 χιλιομέτρων αγροτικών δρόμων μέχρι την επισκευή και λειτουργία του παλιού υγειονομικού σταθμού ως σύγχρονου πολυδύναμου περιφερειακού ιατρείου, και μάλιστα μέσα σε τρεις μήνες, με δικά μας χρήματα και χωρίς να περιμένουμε την οικοδομική άδεια. Φτιάξαμε δημοτικό φροντιστήριο και φαρμακείο, διότι ήμασταν ο μοναδικός δήμος που δεν είχε κάτι ανάλογο. Ανακατασκευάσαμε το δημοτικό σφαγείο, και μάλιστα με πιστοποίηση από την ΕΕ, όταν οι άλλοι τα έκλειναν. Υλοποιήσαμε -και συνεχίζουμε- ένα μεγάλο πρόγραμμα αναπλάσεων χωριών, που αλλάζει την εικόνα του δημόσιου χώρου στα Σφακιά. Σε συνεργασία με το λιμενικό ταμείο κάναμε μια σειρά από παρεμβάσεις κατά μήκος ολόκληρης της ακτογραμμής, που δημιουργεί τοπική ανάπτυξη στο παράκτιο μέτωπο. Επεκτείναμε το δίκτυο ύδρευσης και λειτουργούμε πρόγραμμα επιδιόρθωσης βλαβών, διότι δεν υπήρχε. Στηρίξαμε τον αγροτικό συνεταιρισμό, ο οποίος συμμετέχει και στα δίκτυα χωρίς μεσάζοντες. Θεσμοί, όπως η δημογεροντία που αναβιώσατε στο δήμο Σφακίων, δεν αποτελούν μόνο επίκληση της άμεσης δημοκρατίας, αλλά δίνουν και βαρύτητα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τοπικών κοινωνιών. ∆εν μπορούμε να απεμπολούμε το ιδιαίτερο πολιτιστικό φορτίο του κάθε τόπου. Υπάρχουν χαρακτηριστικά που διαμορφώνονται μέσα στο χρόνο από το κλίμα, τη γεωγραφική μορφολογία και εγγράφονται στη συνείδηση των ντόπιων. ∆εν θεωρούμε ότι είμαστε οι καλύτεροι όλων, αλλά αυτοί είμαστε και αυτό το δεδομένο μας υπαγορεύει τρόπους για να ξεπεράσουμε εμπόδια που με άλλο τρόπο δεν θα ξεπερνιόνταν. Οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν τον ΣΥΡΙΖΑ σχετικά στάσιμο. Τι χρειάζεται για να υπερβεί το μέχρι σήμερα δημοσκοπικό όριο; ∆εν ισχύει το όριο που παρουσιάζουν οι δημοσκοπήσεις. Θεωρώ ότι μόλις προκηρυχθούν οι εκλογές, το κλίμα που θα δημιουργηθεί θα είναι εντελώς διαφορετικό. Μεγάλο τμήμα των πολιτών θα ψηφίσει τον ΣΥΡΙΖΑ όχι γιατί πιστεύει αυτά που λέει, αλλά γιατί θέλει να φύγουν αυτοί που κυβερνούν. •

ΚΩΣΤΑΣ ∆ΟΥΖΙΝΑΣ

Αν οι Έλληνες συνεχίσουν στο δρόμο της αντίστασης, η Ευρώπη μπορεί ακόμα να διασωθεί

Σε λ. 30 ,3 1

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

3341

Ο βραχύς δρόμος από την «ουτοπία» στη δυστοπία και την αντίσταση

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου 2013 • Αρ. φ. 1182 • 2 €

∆. Παπαδημητρίου: Ο Βορράς που ευνοήθηκε, οφείλει να βοηθήσει το Νότο Ο πρόεδρος του Ιντιτούτου Λεβί μιλά στην “Εποχή” για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. σελ. 8-9 ...

Χ. Γεωργούλας: Η τιμή και το χρήμα

Όταν η εφαρμογή του περιουσιολογίου αρχίζει από την αριστερά. σελ. 4 ...

Μ. Ανιτσάκης: Η αρχή της Μεταπολίτευσης στη Χιλή;

Στο δεύτερο επαναληπτικό γύρο των εκλογών στη Χιλή νικήτρια αναδείχτηκε η Μισέλ Μπατσελέ συγκεντρώνοντας το 62% των ψήφων. σελ. 11

Συνέδριο ΚΕΑ: «Θεμελιώνοντας τη νέα Ευρώπη»

Το εναλλακτικό σχέδιο του ΚΕΑ για της Ευρώπη δομείται πάνω στα θεμέλια της αλληλεγγύης. Σελ. 10

Λ. Ντούσικος: Μια πραξικοπηματική και αντισυνταγματική εκποίηση

Τι πρέπει να γνωρίζουν όλοι για το ξεπούλημα του οικοσυστήματος “Ερημίτη” στην Κασσιώπη. σελ. 20

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ε. Μπελιά, ∆. Κλαυδιανός: Ο πολίτης να έχει λόγο στην πόλη του

Υποψήφιοι της δημοτικής κίνησης “Άνω Κάτω στο Καλαμάκι” μιλούν για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. σελ. 17 ...

Α. Σιγάλας: Η όπερα μπορεί να είναι μόνο κρατική

Οι αποκαλύψεις του περιοδικού Hot Doc για την προτροπή του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, Ν. Παπαγιαννόπουλου, προς τους υφισταμενούς του «να κάνουν το βίο, αβίωτο» στους μετανάστες έριξαν και την τελευταία κουρτίνα για τη βαρβαρότητα της αστυνομίας. Η καθαίρεση του Αρχηγού της ΕΛΑΣ θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητη, όπως και η αντίδραση όλων μας με συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έξω από κάθε αστυνομικό τμήμα, έξω από κάθε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

ΑΚΟΜΗ ΠΙΟ Α∆ΥΝΑΜΗ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Η ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΝΑΓΚΑΖΕΤΑΙ ΣΕ ΑΝΑ∆ΙΠΛΩΣΗ

Να τους κάνουµε το βίο... αβίωτο! Με σοβαρά προβλήματα συνεχίζει η συγκυβέρνηση μετά τη διπλή δοκιμασία για ακίνητα και πλειστηριασμούς. Βουλευτές της Ν∆ και του ΠαΣοΚ αντιλαμβανόμενοι ότι το Μαξίμου διανύει το τελευταίο στάδιο του βίου του διαφοροποιούνται –όχι κατ’ ανάγκη μέχρι του σημείου να ρίξουν και την κυβέρνηση. Ωστόσο ανάγκασαν την συγκυβέρνηση σε σοβαρή αναδίπλωση καθώς υποχρεώθηκε να αποσύρει επίμαχες διατάξεις. ∆εν φτάνει, όμως, μόνο αυτό. Το επόμενο διάστημα θα κατανοήσουν

Του ∆ημήτρη Αρβανιτάκη

...

∆. Παπαχρήστος: Η ουτοπία δεν είναι ανέφικτη

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Χριστούγεννα στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα

Οι μαθητές του Γυμνασίου Λυκείου του Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων Αυλώνα σε μία μοναδική επιθεώρηση. σελ. 18

ότι μαζικοί πλειστηριασμοί σημαίνουν ραγδαία υποτίμηση της αξίας των ακινήτων και, προοπτικά, τεράστιες μαύρες τρύπες στις ήδη προβληματικές τράπεζες. Γεγονός με ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για την κοινωνία που θα παραμείνει σε ομηρία από τους δανειστές. Η εκβιαστική διευκρίνιση, από την ηγεσία της Ν∆, ότι όποιος καταψηφίσει το νομοσχέδιο θα διαγραφεί από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος καταδεικνύει το πολιτικό αδιέξοδο του Μαξίμου καθώς δεν μπορεί να πείσει τους ούτε τους

βουλευτές του για την ορθότητα της ακολουθούμενης πολιτικής. Στο εσωτερικό του ΠαΣοΚ τα προβλήματα είναι πιο οξυμένα, με στελέχη που πρόσκεινται στον κ. Βενιζέλο να έχουν υπό συνεχή «παρακολούθηση» τους συνήθεις ύποπτους για διαφοροποίηση Ν. Σηφουνάκη και Γ. Ντόλιο. Ο Αντ. Σαμαράς μπορεί να ελπίζει ότι το 2014 θα είναι χρονιά εξόδου για τη Ελλάδα. ∆εν έχει καταλάβει ότι πράγματι το 2014 είναι χρονιά εξόδου. Μόνο που αφορά τον ίδιο και την κυβέρνησή του!

Κανονικοί άνθρωποι

Ο λυρικός τραγουδιστής μιλά για τη Λυρική σκηνή, την όπερα και τη μουσική παιδεία στον τόπο μας. σελ. 29

Μια συζήτηση για το μεταναστευτικό, τη Χρυσή Αυγή και τον κίνδυνο εκφασισμού της κοινωνίας. σελ. 5

Με ρίψη δακρυγόνων απάντησαν τα ΜΑΤ στη διαμαρτυρία των αγροτών όλης της Ελλάδας στο Σύνταγμα την Παρασκευή. Μετά από πρωτοβουλία των αγροτών Κρήτης, συνέρρευσαν στην πλατεία προκειμένου να δείξουν την αντίθεσή τους στο νέο φόρο ακινήτων και αγροτεμαχίων. Κουβαλώντας στους ώμους από την πλατεία Κολοκοτρώνη τα προϊόντα που παράγουν επιχείρησαν να κεράσουν περαστικούς πορτοκάλια. Οι αστυνομικοί δεν φάνηκαν ευπρόσδεκτοι στο κέρασμα!

Ν Ε Ο Λ Α Ι Α

Πανελλαδική Συνδιάσκεψη νέων ΣΥΡΙΖΑ

Ολοκληρώνεται σήμερα με την εκλογή ΚΣ

Ανταπόκριση από τις εργασίες της νεολαίας σελ. 6

Φτιάχνει κεραμικά. Έφτιαχνε κεραμικά σε ένα εργαστήριο που έκλεισε. Ανεργία. ∆οκίμασε να σταθεί μόνη της. ∆εν τα κατάφερε. Ανεργία. Οι ώρες στάζουν η μία πιο κούφια από την άλλη. Γυροφέρνει ανύπαρκτη μέσα στις μέρες της εβδομάδας, τρυπώνει από τη μία μέρα στην άλλη: καμιά τους δεν έχει όνομα. Μια φίλη την καλεί σε ένα φεστιβάλ λαϊκής τέχνης στη Βιέννη. Τη βοηθάει να ταξιδέψει, μένει εκεί λίγες μέρες. «Τις τελευταίες μέρες», μου λέει, «δεν ήθελα να φύγω, δεν ήθελα να γυρίσω πίσω. Καθόμασταν να πιούμε έναν καφέ, περπατάγαμε στον δρόμο και έβλεπα γύρω μου κανονικούς ανθρώπους. Κανονικούς ανθρώπους, καταλαβαίνεις;» Καταλαβαίνω. Τι είναι ένας κανονικός άνθρωπος; Είναι εκείνος που ξέρει ότι μετά την Κυριακή είναι η ∆ευτέρα και μετά είναι η Τρίτη και μετά είναι η Τετάρτη… Είναι εκείνος που ξέρει ότι ο μήνας έχει τόσες μέρες, ότι τα μαγαζιά είναι για να έχουνε

γάλα και τα νοσοκομεία για να έχουνε φάρμακα. Είναι εκείνος που είναι σίγουρος ότι κάτι εξαρτάται κι απ’ αυτόν. Είναι εκείνος που αισθάνεται ότι δεν είναι, ότι δεν μπορεί να είναι έρμαιο. ∆ηλαδή κλωτσοσκούφι. Ότι τα παιδιά του, δεν μπορεί, θα γίνουνε καλύτερα απ’ αυτόν. Κοιτάζω γύρω μου την παράνοια που μας κυβερνάει, την κινούμενη άμμο που μας γλείφει και προσπαθώ να σκεφτώ: πριν από τούτη τη δίνη, πριν από τούτο το βασανιστήριο, ήμασταν «κανονικοί άνθρωποι»; Ναι, βέβαια ναι. Γιατί οτιδήποτε μπορεί να είναι ή να μοιάζει πιο κανονικό, πιο ανθρώπινο από τούτο το μαρτύριο της σταγόνας. Αλλά, αν δούμε πιο καθαρά, αν θυμηθούμε λίγο το βάθος και την επιφάνεια εκείνης της κανονικότητας, θα επαναλάβουμε την κατάφαση; Ο χρόνος που χωρίζει το σήμερα από εκείνη την εποχή είναι γεμάτος πτώματα, αυτοκτονημένους ανθρώπους, κατεστραμμένες ελπίδες και εκτρώσεις ονείρων. Αλλά αυτός ο πυκνωμένος χρόνος δεν είναι τόσο μακρινός. Τόσο τουλάχιστον που ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

«Από την Εισαγγελία καλύτερα η Μαλαισία»

(Ο Λιάπης που την έκανε για Κουάλα Λουμπούρ)

Κανονικοί άνθρωποι ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

να μη θυμόμαστε ότι μιλούσαμε –δίχως να ξέρουμε τι θα ακολουθούσε, ναι– για την απόλυτη παράδοση του ανθρώπου, για την απίσχνανση και την καταστροφή κάθε έννοιας συλλογικότητας, για το σταδιακό εκφασισμό της κοινωνίας, για τον ευνουχισμό των συνειδήσεων, για τη σταδιακή υποταγή της κοινωνίας. Και αν είναι έτσι, θα επαναλάβουμε την κατάφαση; Νομίζω ναι. Γιατί μαζί με όλα αυτά υπήρχε εκείνο που έδινε στον άνθρωπο τη δυνατότητα να δει την επόμενη μέρα σαν επόμενη μέρα και όχι σαν καταστροφή της προηγούμενης: η δυνατότητα της ελπίδας, η δυνατότητα της αξιοπρέπειας, η δυνατότητα να σκαρφαλώνεις μέσα στο χρόνο. Αυτό δεν αναιρεί την κριτική, αποδείχνει όμως ότι ο άνθρωπος –η ζωή του, η αξιοπρέπειά του– είναι πάνω από τους αριθμούς. Αλλά, μπορεί να πει κανείς εδώ: αυτή είναι μια φοβική συμπεριφορά, που μας φέρνει στο νου εκείνο που έλεγε ο Νίτσε: «Ο ορειβάτης αποφασίζει να περάσει τη νύχτα του σε μία σπηλιά. Όσο η νύχτα προχωράει ξεσπάει χιονοθύελλα και νιώθει ότι το καταφύγιό του δεν είναι ασφαλές. Φεύγει και μες στο σκοτάδι ψάχνει για πιο σίγουρο μέρος. Προχωράει. Νύχτα. Αέρας. Σκοτάδι. Θύελλα. Νύχτα. Συνειδητοποιεί ότι κινδυνεύει περισσότερο. Τότε γυρνάει στη σπηλιά απ’ όπου είχε φύγει γιατί δεν την ένιωθε ασφαλή». Έτσι συμπεριφερόμαστε; ∆εν υπάρχει αμφιβολία, υπάρχουν και τέτοιες συμπεριφορές, δεν χρειάζονται ωραιοποιήσεις. Εκείνο όμως που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι πως ο κρυφός πυρήνας εκείνης της «κανονικότητας» είναι που έχει παγώσει την κοινωνία σήμερα. Την έχει παγώσει; Την έχει οπωσδήποτε μουδιάσει. Εκείνη η κανονικότητα μοιάζει να είναι σήμερα η κεφαλή της Μέδουσας. Εκείνη η κανονικότητα ήταν το κέλυφος μέσα στο οποίο επωαζόταν η άρνηση της κοινωνίας, μέσα στο οποίο κούρνιαζε ένα απόλυτο εγώ που έκανε να μαραζώνει ό,τι φύτρωνε γύρω του. Κι όμως. Έχουμε χρέος να πιστέψουμε στην κανονικότητα, να τη δημιουργήσουμε ξανά, στα μέτρα μας όμως. Να γίνουμε άνθρωποι «κανονικοί», άνθρωποι που μπορούν να ελπίζουν, που μπορούν να διεκδικήσουν οι μέρες τους να έχουν όνομα, που μπορούν να πιστέψουν ότι ο χρόνος είναι ένα άνυσμα πάνω στο οποίο μπορούν να βαδίσουν, που μπορούν να πιστέψουν ότι η μέρα που ξημερώνει δεν είναι ο Καιάδας της προηγούμενης. Περπατάς στο δρόμο, κοιτάζεις μέσα σου, γύρω σου. Εκείνο που βλέπεις δεν είναι μόνο η όλο και μεγαλύτερη φτώχεια, η εξαθλίωση που ξεσκίζει ανθρώπινες ζωές. Βλέπεις ότι εκείνο που έχει δραπετεύσει από τις ψυχές μας είναι η ελπίδα. Για τον άνθρωπο της Ευρώπης, για τον «κανονικό» δυτικό άνθρωπο, η ελπίδα είναι η συνθήκη του κοινωνικού βηματισμού. Αυτή είναι που μας κάνει να είμαστε «άνθρωποι κανονικοί». Αλλά, θα το καταλάβουμε τώρα; Αυτή η συνθήκη της κανονικότητας έχει ανάγκη τη συλλογικότητα. Θα το καταλάβουμε τώρα; Ειδάλλως, το μέλλον μας θα είναι αυτό που ξεκίνησε να είναι παρόν μας.

“

Έχουμε χρέος να πιστέψουμε στην κανονικότητα, να τη δημιουργήσουμε ξανά, στα μέτρα μας όμως. Να γίνουμε άνθρωποι “κανονικοί”, άνθρωποι που μπορούν να ελπίζουν.

Μέχρι τώρα η Αστυνομία θεωρούσε ότι αυτοκίνητα με πλαστές πινακίδες κυκλοφορούν είτε έμποροι ναρκωτικών, είτε μπουκαδόροι, είτε τρομοκράτες. Για μία ακόμα φορά την ξεφτίλισε ένας απλός πολίτης, δρώντας εκ των έσω. Ο Μιχάλης Λιάπης είχε όλα εκείνα τα δεδομένα για να πλήξει την πολιτική της: Υπουργός και βουλευτής αγαπημένος ανιψιός του Εθνάρχη και πρωτοξάδελφος του τέως πρωθυπουργού Κώστα. Προφανώς, δεν επεδίωκε να γλιτώσει μερικά ψωροχιλιάρικα με την τεράστια περιουσία που διαθέτει. Μπορεί να κυκλοφορούσε στη Λούτσα, όπου τον έπιασαν, για να βρει την ευκαιρία να μπουκάρει στο σπίτι του ξάδελφου να του βουτήξει οικογενειακά κειμήλια που καρπώθηκε ο Κώστας. Μπορεί και ως άνθρωπος των αμερικάνικων μυστικών υπηρεσιών, που ήθελαν να καθαρίσουν τον Κώστα. Εμένα μάλλον μου φαίνεται ότι για να σκοτώσει την ανία του ήθελε να το παίξει τεντιμπόης. Η πινακίδα του, που είχε ο ίδιος επιλέξει ως υπουργός Μεταφορών, είχε νούμερο ΙΖΑ 4000. ∆ε ξέρουμε τι συμβολίζει το Ι. Μπορεί ιππότης, ιδεαλιστής, ιδεολόγος, ιδρωμένος, ιερομάρτης. Το Ζ, μπορεί να σημαίνει ζάμπλουτος, ζαγάρι, ζαβός, ζωόφιλος, ζηλιάρης, ζωντόβολο. Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου για να διαβλέψουμε το συνειρμό των γραμμάτων που επέλεξε. Το νούμερο όμως 4.000 σίγουρα παραπέμπει στο νόμο περί τεντιμποϊσμού που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση του θείου του το 1958. Για να πατάξει το αναπτυσσόμενο φαινόμενο νεαρών που πέταγαν γιαουρτάκια. Θα το είχε απωθημένο ο Μιχάλης και θέλησε, έστω και μετά θάνατο να τη σπάσει στο θείο. Το πλέον πιθανόν είναι να παραπέμπει στο «Ιδεαλιστής Ζορό της Αθήνας Τεντιμπόης». Αν ψάχνανε καλύτερα οι αστυνομικοί μπορεί να έβρισκαν και κεσεδάκια γιαουρτιού που πέταγε σε πολιτικούς του υπολοίπου Αττικής, σαν και αυτά που έφαγε ο Πάγκαλος και κατηγόρησε τους ΣΥΡιζαίους. Εδώ που τα λέμε για ιδεαλιστής δεν μας φαίνεται. Κομπιναδόρος και μάλιστα ψιλοκομπιναδόρος μοιάζει, αν θυμηθούμε ότι τότε που οι άλλοι τα έπαιρναν χοντρά από τον Χριστοφοράκο της Ζίμενς, αυτός βολεύτηκε με τη φιλοξενία στη Φρανκφούρτη για να παρακολουθήσει το 2005 τους ποδοσφαιρικούς αγώνες του Κυπέλου Συνομοσπονδιών. Τότε μάλιστα το ΠΑΣΟΚ τον είχε καταγγείλει ότι ως υπουργός

Μεταφορών και Πολιτισμού είχε χαριστεί στη Ζίμενς για τον ΟΣΕ και Προαστιακό, καθώς και ως υπουργός Πολιτισμού για τους ηλεκτρονικούς ξεναγούς. Τώρα, όπως είπε η Τρέμη στο Μέγκα, «τον έπιασαν με τη γίδα στην πλάτη». Εδώ ενδεχομένως το Ζ να παραπέμπει στο ζαγάρι ή ζωντόβολο. Απλός κλεφτοκοτάς ή μπουγαδοκλέφτης. Για τους άλλους, τους «εντιμότατους φίλους» απάδει τέτοια συμπεριφορά. Ξεφτιλίζει το επάγγελμα. «Ουδέν κακόν, αμιγές καλού», όπως έλεγε ο μπάρμπας μου. Οι νεοφιλελεύθεροι πουλούν ακόμα και το σχοινί που θα τους… (δε γράφουμε τη λέξη γιατί καραδοκεί ο Κεδίκογλου να μας κατηγορήσει ότι θέλουμε κρεμάλες). Ο Πάσχος Μανδραβέλης έγραψε στην «Καθημερινή» ότι τέτοιες κατά παραγγελία πινακίδες στη Βρετανία πωλούνται πολύ αλμυρά. Το 2012 μπήκαν στο δημόσιο ταμείο της Αγγλίας 80 εκατομμύρια ευρώ. Φταίει η Αριστερά γράφει που δεν εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Πώς όμως θα το αποδεχτεί η Αριστερά αφού ακόμα και ο Λιάπης δήλωσε χαμηλοσυνταξιούχος. Άσε που μπορεί να το έστριψε και να έγινε κι αυτός ΣΥΡιζαίος, αρχίζοντας από το κίνημα «∆εν Πληρώνω». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, της άλλης μεγάλης οικογένειας του Έθνους, απευθυνόμενος στις απολυμένες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, τους είπε πως ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για να γίνουν επιχειρηματίες, φτιάχνοντας εταιρίες καθαριότητας. Ο αντίστροφος δρόμος από του Λιάπη. Αυτός από τα ψηλά στα χαμηλά, οι καθαρίστριες από τα χαμηλά στα υψηλά. Πού θα στηριχτούμε που μας παίρνουν την εργατική τάξη; Θα μας μείνουν μόνο τα επαναστατικά τραγούδια και οι σηκωμένες γροθιές. Τον Μητσοτάκη διάβασε ο Τσίπρας και στη Μαδρίτη μαζί με τους υπόλοιπους του ΚΕΑ τραγούδησαν το «Pantiera Rossa» με την αριστερή γροθιά αναπεπταμένη. Το έπιασε όμως το νέο αστέρι της Ν∆ η Μισέλ

Ακαδημίας 62, 5ος όροφος, Αθήνα 106 79 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Ασημακοπούλου, ευγενούς καταγωγής, βαφτισιμιά του τέως βασιλέα και ξεσπάθωσε. «Ο Τσίπρας με σηκωμένη γροθιά, μαζί με συντρόφους του από τα περιθωριακά και σταλινικά κόμματα, τραγούδησε με υπερηφάνεια τον ύμνο που ζητωκραυγάζει για τον κομμουνισμό». Πράγματι μαλακία των συντρόφων. Έπρεπε να τραγουδήσουν το «Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ», αλλά επειδή πάει για ιδιωτικοποίηση, ας επέλεγαν τη Μασσαλιώτιδα για να κάνουν ανοίγματα στους σοσιαλιστές αδελφούς. Ιδιαίτερα εκείνους τους στίχους που λένε «Εμπρός παιδιά της Πατρίδας, το ουρλιαχτό των φοβερών στρατιωτών που έρχονται να κόψουν τους λαιμούς των γιων και των συζύγων σας». Τι θα έλεγε τότε ο Κεδίκογλου; Θα τολμούσε να τα βάλει με τον Ολάντ που είναι πιστωτής μας; Η Μισέλ Ασημακοπούλου που μίλησε για σταλινικά κόμματα αστόχησε. Η «Κομμουνιστική Πρωτοβουλία» που φτιάχτηκε ως υποκατάστατο της ∆ιεθνούς σε ψήφισμά της δηλώνει ότι «χρειάζεται να δυναμώσει η πάλη για την υπεράσπιση του δικαιώματος κάθε λαού, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος αποδέσμευσης από τις πολυεπίπεδες εξαρτήσεις από ΕΕ και ΝΑΤΟ». Με άλλα λόγια η Κομμουνιστική Πρωτοβουλία αφήνει πολύ φλου την υποχρέωση της αποδέσμευσης από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Και εμάς τότε γιατί δεν μας μιλάει; Κι εμείς φλου μιλάμε. Οι μόνοι που το κατάλαβαν ήταν το ΑΚΕΛ και το ΚΚ Πορτογαλίας που την έκαναν με ελαφρά πηδηματάκια.

Γεράσιμος ο Αλιεύς alieys@hotmail.gr

3801107200000072038528658 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmai.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341

Μνημονιακά συντρίμμια

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

ίγο πριν τελειώσει ίσως ο πιο δραματικός για τον λαό χρόνος της περιόδου της πολιτικής των μνημονίων ο Πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες επανέλαβε - τι άλλο; - τον χειρότερο εαυτό του. Πρώτον, όσον αφορά την οικονομία: «Η ελληνική προεδρία συμπίπτει με τη χρονιά ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας» ισχυρίστηκε. «Φτάσαμε στο τέλος της χρονιάς» πρόσθεσε «με πρωτογενές πλεόνασμα, δηλαδή με νοικοκυρεμένα οικονομικά χάρις στις απίστευτες θυσίες του ελληνικού λαού». ∆εύτερον, όσον αφορά τις πολιτικές εξελίξεις, ειδικότερα τις επερχόμενες δημοτικές και ευρωβουλευτικές εκλογές: «∆εν κοιτάω μπροστά μου τις εκλογές που έρχονται, κοιτάω κατάματα τον άνεργο και θέλω να του δώσω δουλειά» παρατήρησε. Και αποκαλύπτοντας αυτό που τον βασανίζει συνεχώς είπε: «Αν τον κ. Τσίπρα τον ενδια-

φέρει να μαζέψει άλλον έναν άνεργο και μετά να μην ξέρει τι να τον κάνει αυτό δεν με ενδιαφέρει. Αυτός έχει αντίπαλο τον τόπο του»! Μ’ αυτές τις δυο τοποθετήσεις, ασφαλώς, ο κ. Σαμαράς, αν κρίνουμε από τον τόνο που χρησιμοποίησε, νιώθει, όπως φαίνεται, μοναδική πληρότητα ως πρωθυπουργός μιας καθημαγμένης χώρας. Αντίθετα, αναλαμβάνοντας την προεδρία της ΕΕ και τι δεν θα μπορούσε να πει, ακόμη και ένας ηγέτης της συντηρητικής παράταξης. Το έκανε λίγες μέρες πριν ο Ιταλός Πρωθυπουργός της κεντροδεξιάς κ. Λέτα όταν ο κ. Ρεν εγκάλεσε την κυβέρνησή του γιατί εψήφισε Προϋπολογισμό που δεν ήταν της αρεσκείας του. Σωστά, απ’ αυτή την άποψη, παρακάμπτοντας πολιτικά βάναυσες διατυπώσεις του τύπου «ο Τσίπρας έχει αντίπαλο τον τόπο του» ή τα ανάλογου ύφους σχόλια κυβερνητικών πηγών ότι

Πορτογαλία: Το Συνταγματικό ∆ικαστήριο απέρριψε τις περικοπές στα συντάξεις

δημοκρατία αντέχει ακόμη και στα πιο σκληρά Μνημόνια και το αναπόφευκτο του νομικίστικου κατασκευάσματός τους. Αυτό μας θύμισε για άλλη μια φορά το Συνταγματικό ∆ικαστήριο της Πορτογαλίας, όταν ομόφωνα απέρριψε τις περικοπές στις συντάξεις κατά 10%, που προσπάθησαν να επιβάλλουν η κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο και η τρόικα για να «σώσουν» την Πορτογαλία και να την οδηγήσουν το καλοκαίρι στις… αγορές. Οι περικοπές στις συντάξεις παραβιάζουν την αρχή της εμπιστοσύνης και πλήττουν τις προσδοκίες των σημερινών συνταξιούχων, ενώ το δικαίωμα τους προστατεύεται από το Σύνταγμα, τόνισε το Συνταγματικό ∆ικαστήριο της Πορτογαλίας. Έκρινε έτσι ότι οι αρχές και οι αξίες της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης αξίζουν περισσότερο για τους Πορτογάλους από τα 400 εκατ. ευρώ που προσπάθησε να εξοικονομήσει ο Πάσος Κοέλιο, οδηγώντας στην ένδεια χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχους. Η απόφαση του Συνταγματικού ∆ικαστηρίου οφείλεται στην αποφασιστικότητα της αριστεράς, του Μπλόκου και του ΚΚ της Πορτογαλίας, να προσφύγουν στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας για να διασφαλίσουν τη νομιμότητα και να αποτρέψουν τις περικοπές. Ο δεξιός πρόεδρος της δημοκρατίας, Καβάκο Σίλβα, για να μην χαρίσει μια νίκη στην αριστερά, προσέφυγε πρώτος,όπως είχε κάνει και στο παρελθόν, στο Συνταγματικό ∆ικαστήριο, για να απορροφηθούν οι αρνητικές συνέπειες της απόφασης από το εσωτερικό του μνημονιακού συστήματος. Τους τελευταίους μήνες η πορτογαλική αριστερά, με άξονα το συνδικάτο της CGTP, απέδειξε ότι υπάρχει μια τεράστια κοινωνική αντίδραση εναντίον της πολιτικής των μνημονίων, που καταφέρνει να συμπαρασύρει ακόμη και στεγανά του κράτους, όπως η αστυνομία και ο στρατός. Οι δικαστές του Συνταγματικού ∆ικαστηρίου έχουν το θάρρος να σηκώνουν το κεφάλι τους στην τρόικα και να υπερασπίζονται τις αρχές της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ οι αστυνομικοί και οι στρατιωτικοί διαμαρτύρονται εναντίον της λιτότητας και αναγνωρίζουν τους εαυτούς τους σαν θεματοφύλακες της Επανάστασης των Γαρυφάλλων και της δημοκρατίας εναντίον της δικτατορίας των αγορών. Ακόμη και οι πιο συντηρητικοί θεσμοί της χώρας, οι δικαστές, οι αστυνομικοί και οι στρατιωτικοί, αποδεικνύουν ότι πάνω από όλα είναι πολίτες και στέκονται δίπλα στην κοινωνία των πολιτών, που καταστρέφεται από τα μνημόνια. Αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως τμήμα αυτής της κοινωνίας. Θα έπρεπε ίσως να τους ευχαριστήσουμε για το μάθημα. Αργύρης Παναγόπουλος

«η νοοτροπία της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι να ρίχνει δηλητήριο», ο ΣΥΡΙΖΑ σχολίασε ότι «η ελληνική προεδρία θα έπρεπε να δώσει ένα μήνυμα στροφής της Ευρώπης στις πολιτικές ανάπτυξης και στήριξης του κοινωνικού κράτους». «Όμως», πρόσθεσε πολύ σωστά «λειτουργώντας ως υπάκουος μαθητής της κ. Μέρκελ, η κυβέρνηση Σαμαρά εξαντλεί τους στόχους της προεδρίας στην υποταγή στα μνημόνια της λιτότητας, που αποδομούν την Ευρώπη και εξαθλιώνουν τους ευρωπαϊκούς λαούς». Η κυβέρνηση είναι τυφλή ή σωστότερα κάνει πως δεν βλέπει τη σκληρή πραγματικότητα, τα μνημονιακά συντρίμμια. Τα σημάδια, όμως, τα τεκμήρια είναι τόσο πολλά που αρχίζουν να τα βλέπουν και με βάση αυτά να αναπροσαρμόζουν την πολιτική τους, δειλά – δειλά, ποικίλα κέντρα εξουσίας ακόμη και τα πιο εχθρικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Βουλή: ο κακός Χαμός στις τάξεις της συγκυβέρνησης

Χθες το μεσημέρι θα γινόταν η ψηφοφορία για τον φόρο ακινήτου περιουσίας και αργά το απόγευμα η ψηφοφορία για τους πλειστηριασμούς ακινήτων. Πρόκειται για δύο σαφώς συνδεόμενα και αλληλοϋποστηριζόμενα νομοσχέδια με τελικό σκοπό όχι μόνο τα αυξημένα φορολογικά έσοδα αλλά τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών να συγκεντρωθεί η κατοικία στην Ελλάδα εκτός μεσαίας και μικρής ιδιοκτησίας. Να διαμορφωθούν, δηλαδή, συνθήκες που να δημιουργηθεί ζωτικός χώρος για μεγάλες εταιρείες Real estate. (Η Θεανώ Φωτίου αναλύει επαρκώς το θέμα αυτό σε άλλη σελίδα). Ωστόσο, έως ενωρίς χθες Σάββατο τίποτε δεν ήταν σαφές για την έκβαση της ψηφοφορίας ιδίως του νομοσχεδίου για τους πλειστηριασμούς και λιγότερο για τον φόρο ακίνητης περιουσίας. Το κλίμα επιδεινώθηκε εξαιρετικά από τις προσθήκες εμβόλιμων τροπολογιών φορολογικού περιεχομένου. Οι αντιδράσεις των βουλευτών της συμπολίτευσης ήταν πολύ ισχυρές. Ιδιαίτερα για το άρθρο που προβλέπει τερατώδεις αυξήσεις των προστίμων όταν υπάρχει καθυστέρηση χρέους μετά τους δυο μήνες. Η συνεδρίαση της Βουλής διακόπηκε για τρεις ώρες, αλλά η λύση ήταν δύσκολη. Η παρέμβαση του ίδιου του κ. Σαμαρά, που δήθεν προφασίστηκε πως δεν ήξερε, δημιούργησε πιο πολλά ερωτηματικά για την πραγματική αιτία της άρνησης του κ. Στουρνάρα να αποδεχθεί την απόσυρση παρά τις πιέσεις των βουλευτών. Επί της ουσίας, τα αυξημένα πρόστιμα όταν ο κόσμος βρίσκεται σε πανθομολογουμένως αναγκαστική αδυναμία να πληρώσει εκτός του ότι αποκαλύπτει νοοτροπία τοκογλύφου άκρατης αναλγησίας είναι και οικονομικά ανόητο. Με βάση τα διαθέσιμα και όχι πολύ γνωστά στοιχεία, πλέον, η καθυστέρηση στην είσπραξη εσόδων, από τον

Οκτώβριο, έχει αυξηθεί στο ένα δισ. τον μήνα από πεντακόσια εκ. το προηγούμενο διάστημα! Οι φορολογούμενοι έχουν προ πολλού υπερβεί κάθε βαθμό φοροδοτικής ικανότητας, αλλά το νεοφιλελεύθερο ντουέτο τρόικας και κυβέρνησης δεν μπορούν να το δουν.

Η «ανυπακοή» της κυβέρνησης

Η κυβέρνηση, ωστόσο, σιωπηρά και οι προπαγανδιστές της φανερά προπαγανδίζουν ότι το τελευταίο διάστημα η ελληνική πλευρά νομοθετεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Τρόικας: πλειστηριασμοί, προϋπολογισμός, φόρος εστίασης. Στο Mega ο Γιάννης Πρετεντέρης τα παρέθετε όλα αυτά και καμάρωνε για το κυβερνητικό κατόρθωμα. Είναι όμως έτσι; Επουδενί. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια συμφωνημένη, εντός ορίων, διαφωνία που αυτή τη δύσκολη στιγμή εξυπηρετεί και τις δυο πλευρές να περάσουν τον κοινωνικό και πολιτικό κάβο. Η τρόικα σίγουρα δεν επιθυμεί να υποστεί ανήκεστο πολιτική βλάβη η κυβέρνηση και πολύ περισσότερο ατύχημα. Η κυβέρνηση δεν επιθυμεί για κανένα λόγο να ψυχράνει τις σχέσεις της με την τρόικα καθώς είναι μπροστά όλα τα κρίσιμα ζητήματα σε εκκρεμότητα, με κυριότερο το χρέος. Τώρα εξασφαλίστηκε μόνο η δόση του ενός δισ. ευρώ. Τον Ιανουάριο με την έλευση της τρόικας, στο τραπέζι θα ξαναμπούν όλα τα ζητήματα που εκκρεμούν, θα διευκρινιστούν όλα τα κενά με πρώτο το δημοσιονομικό το οποίο, ξανά στο 1,2 δισ. για το 2014, το οποίο συνδέεται απολύτως με όσα νομοθετεί τώρα η κυβέρνηση δήθεν χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της τρόικας. Τώρα η συμφωνία θα είναι επί των συγκεκριμένων αριθμών και αυτό είναι πολύ δύσκολο. Μην ξεχνάμε ότι ο προηγούμενος έλεγχος που χαρακτηριζόταν εύκολος, κράτησε τέσσερις σχεδόν μήνες και άφησε ένα σωρό εκκρεμότητες, χάνοντας και τη δόση του τελευταίου τριμήνου των 4,9 δισ. ευρώ. Τι θα συζητηθεί; Ακόμη και η συμφωνία για την ΕΑΣ δεν υπάρχει. Επίσης, η κινητικότητα 12.500 υπαλλήλων, οι απολύσεις άλλων 11.000 το 2014, η κατάργηση φορέων του δημοσίου. Ακόμη, η απελευθέρωση των απολύσεων, παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό και το φορολογικό και άλλα πολλά. Η πολιτική πυγμής έναντι, τώρα, και των βουλευτών της συμπολίτευσης είναι το τελευταίο όπλο στα χέρια της κυβέρνησης. Χθες οι απειλές προς τους βουλευτές για διαγραφή ακόμη και αν καταψηφίσουν ένα και μόνο άρθρο έδιναν κι έπαιρναν. Πρόκειται για τις έσχατες ενέργειες μιας κυβέρνησης που δεν έχει μέλλον.

Παύλος Κλαυδιανός

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Όποιος προσέρχεται στην αριστερά από μη προλεταριακή καταγωγή, δεν έχει χρέος να παραδώσει στο κόμμα τα περιουσιακά του στοιχεία, ούτε να τα μοιράσει στους φτωχούς, πριν θεωρηθεί άξιος να γίνει δεκτός στους κόλπους της. Εκείνο που είναι υποχρεωμένος, είναι να διαθέτει τον εαυτό του στη συλλογική της δράση,

H τιμή και το χρήμα Όταν η εφαρμογή του περιουσιολογίου αρχίζει από την αριστερά...

ερίσσεψε η υποκρισία τις μέρες που δημοσιεύτηκαν τα πόθεν έσχες των πολιτικών. Γιατί χρειάζεται πολύ μεγάλη υποκρισία και ακόμη περισσότερο θράσος, για να κρίνεις και να επικρίνεις με ύφος κήνσορα τους πλούσιους πολιτικούς από τη θέση του αρχιυπηρέτη ενός μιντιακού συστήματος, που βασίζεται στη διαπλοκή και κάνει χρυσούς όσους το υπηρετούν με προθυμία. Πολύ περισσότερο που αυτή τη φορά το μενού είχε καινούργιο πιάτο: πλούσιοι αριστεροί βουλευτές σε καιρό μεγάλης φτώχειας για τους πολλούς. Πόσο ύποπτα είναι άραγε τα λεφτά τους και, αν δεν είναι ύποπτα, πώς τολμούν αυτοί να μας μιλούν για κοινωνική δικαιοσύνη, αλληλεγγύη και ισότητα; ∆ικαιούνται να θέτουν τέτοιου είδους ερωτήματα, αλλά ο σκοπός τους δεν εξαγιάζεται, όσο κι αν χρησιμοποιούν θεμιτά μέσα. Στόχος τους είναι να δείξουν, μέσα στην ασάφεια, τη θολότητα και τη σύγχυση που καλλιεργούν, ερωτήματα που σκόπιμα αφήνονται εκκρεμή, ότι τελικά όλοι ίδιοι είναι, και αυτά που λένε οι αριστεροί ούτε που διανοούνται να τα πιστέψουν και πολύ περισσότερο να τα εφαρμόσουν κάνοντάς τα τρόπο ζωής. Πολύ συχνά, απέναντι σ’ αυτή την επίθεση παρασυρόμαστε και σπεύδουμε με κάθε τρόπο να αποδείξουμε ότι διαφέρουμε, ξεχωρίζουμε από τους άλλους, δεν είμαστε σαν τους πολλούς, είμαστε εκλεκτοί και λίγοι, διακριτές και δακτυλοδεικτούμενες ατομικές περιπτώσεις. Ο,τι πρέπει, δηλαδή, για να μετατραπούμε σε εξαίρεση και, συνεπώς, σε επιβεβαίωση του κυρίαρχου κοινωνικού κανόνα. Μια μικρή, ίσως και ακίνδυνη μειοψηφία. Αυτό που μας διακρίνει, όμως, δεν είναι η ατομικότητα του καθενός μας, είναι η ένταξή μας σε μια συλλογικότητα που έχει διαφορετικούς στόχους, άμεσους και απώτερους, από τους στόχους των κυρίαρχων τάξεων. Η συλλογικότητά μας είναι που μας κάνει διαφορετικούς, γιατί ακριβώς στοχεύει όχι απλώς στην ατομική, την κατ’ εξαίρεση αλλαγή, αλλά στη συλλογική, την κοινωνική ανατροπή των δεδομένων. Η όποια αλλαγή ατομικής συμπεριφοράς αποκτά νόημα για εμάς, εφόσον εντάσσεται, επιδιώκεται, καλλιεργείται στο πλαίσιο της πολιτικής και ιδεολογικής συλλογικότητας και κοινωνικότητας, στο πλαίσιο της πολιτικής και της παράλληλης με αυτήν κοινωνικής δράσης μας. Αν συμβαδίζει μ’ αυτές, αν οδηγεί σ’ αυτή την ανατροπή, τότε έχει νόημα.

Άλλωστε, κανείς μας δεν έρχεται από άλλο πλανήτη. Ο καθένας μας έχει μια συγκεκριμένη οικογενειακή, κοινωνική και οικονομική καταγωγή. Είναι αποτέλεσμα των συγκεκριμένων συνθηκών που τον έχουν γεννήσει. Θέλουμε να απαλλαγούμε από αυτές, όχι μόνο από τις συνέπειές τους. Όποιος προσέρχεται στην αριστερά από μη προλεταριακή καταγωγή, δεν έχει χρέος να παραδώσει στο κόμμα τα περιουσιακά του στοιχεία, ούτε να τα μοιράσει στους φτωχούς, πριν θεωρηθεί άξιος να γίνει δεκτός στους κόλπους της. Εκείνο που είναι υποχρεωμένος από την ένταξή του στην αριστερά να πράξει, είναι να διαθέτει τον εαυτό του στη συλλογική της δράση, η οποία απαιτεί, ιδίως σε τέτοιες εποχές, συμμετοχή σε δραστηριότητες κοινωνικής αλληλεγγύης. Οι οποίες δεν είναι καθόλου λίγες ή ευκαταφρόνητες, και αποτελούν από μια άποψη προείκασμα της κοινωνίας που οραματιζόμαστε. Έτσι μπορεί να αρχίσει να αίρεται μέσα απο τη συλ-

λογική δράση η πραγματική αντίφαση ανάμεσα στην πολιτική-ιδεολογική ένταξη και την ταξική καταγωγή. Αυτό, λοιπόν, που έχει σημασία, δεν είναι κυρίως πόσα έχει ο καθένας μας, αλλά πώς τα απόκτησε και πώς τα διαθέτει. Η αριστερά δεν χρειάζεται να γίνει μια σέχτα με οικονομικά και καταγωγικά προαπαιτούμενα, όπως θα την ήθελαν όσοι τάχα την κρίνουν αυστηρά. Είναι όφελος για την αριστερά που προσέλκυε πάντοτε ανθρώπους προερχόμενους από τάξεις που τα συμφέροντά τους αντιτίθενται στους δικούς της διακηρυγμένους στόχους. Και είναι έπαινος για τους ανθρώπους που αποποιούνται την καταγωγή τους και αποφασίζουν να έρθουν σε αντίθεση μ’ αυτήν. Υποχρέωση της αριστεράς είναι να βρίσκει αποτελεσματικούς τρόπους να τους εντάσσει στη συλλογική δράση της για έναν λόγο παραπάνω: αποτελούν την απόδειξη της δύναμης των ιδεών της και προαναγγέλλουν την επικράτησή τους.

Μια πλευρά αυτής της συλλογικής δράσης είναι και η προφύλαξή τους από αστοχίες ή κακοτοπιές, οι οποίες είναι δυνατόν να έχουν αντανάκλαση όχι μόνο στο πρόσωπό τους, αλλά και στην εικόνα της αριστεράς. Αυτό οφείλουμε όλοι μας να το επιζητούμε. Είναι ένδειξη ωριμότητας και αυτοπεποίθησης, η αναγνώριση και η διόρθωση τέτοιων αστοχιών, και πρέπει να μάθουμε να την επιζητούμε. Με στόχο την ενίσχυση των ουσιαστικών δεσμών μας με την αριστερά και το εργατικό κίνημα. Όπως είναι εθελοντική η ένταξη καθενός μας στην αριστερά, έτσι είναι και η διάθεση των περιουσιακών του στοιχείων. Εκείνο που έχει σημασία, είναι αν θα κερδίσουμε ιδεολογικά έναν άνθρωπο. Γιατί αν τον χάσουμε ιδεολογικά, δεν ωφελεί που θα του έχουμε νωρίτερα «δημεύσει» την περιουσία. Χ. Γεωργούλας

Για τον Ευκλείδη και όχι μόνο...

Tου Τάσου Κορωνάκη*

ατάγομαι από μία οικογένεια που στην πορεία της καταστράφηκε οικονομικά, μετακόμισε από την Μεταμόρφωση στη Νίκαια, ζορίστηκε πολύ, δούλεψε σκληρά και μεγάλωσε τα παιδιά της με αξιοπρέπεια. Σήμερα δεν έχει κανένας μας ένα κομπόδεμα στην άκρη, οι γονείς μου ζουν με μία σύνταξη και τα τρία αδέρφια παλεύουμε ανάλογα με τις επιλογές μας να ζήσουμε μέσα από τη δουλειά μας. Στην πορεία μου μέσα στην Αριστερά γνώρισα πολλούς και πολλές συντρόφους και συντρόφισσες που εντάχθηκαν στην Αριστερά μέσα από ένα γνήσιο ταξικό ένστικτο, ως αντανάκλαση της θέσης τους μέσα στην κοινωνία, ως παιδιά της τάξης τους. Γνώρισα, όμως, και πολλούς και πολλές που μπήκαν μέσα από τη σχέση που ανέπτυξαν με την Αριστερά στα φοιτητικά τους χρόνια ή μέσα από τα διαβάσματά τους, πολλούς και πολλές που πάλεψαν για το δίκιο και για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ακόμα και αν οι ίδιοι βρήκαν από τους γονείς τους μια γερή κληρονομιά ή μέσα από τη δουλειά τους απέκτησαν κάποια λεφτά. Έμαθα λοιπόν να μην κρίνω τις απόψεις των συντρόφων και συντροφισσών μου, αλλά και των ανθρώπων γενικά, με βάση το πορτοφόλι τους, αλλά με βάση το τι έλεγαν και τι έκαναν στην ζωή τους. Με βάση τις αξίες τους και την καθαρότητά τους. Μέσα στα χρόνια δεν έχω γνωρίσει πολλούς αριστερούς που να τους θεωρώ παράδειγμα. Ο Ευκλείδης με την σεμνότητα και την αξιοπρέπεια του, τη συντροφικότητα και την απλότητα του, το σεβασμό απέναντι σε κάθε σύντροφο

και συντρόφισσα, απέναντι στο κόμμα και τις διαδικασίες του, τον τρόπο ζωής του και τον τρόπο που μαζί με την γυναίκα του μεγαλώνουν τα παιδιά τους, αποτέλεσε και αποτελεί για μένα ένα ατόφιο τέτοιο παράδειγμα αριστερού. Προφανώς δεν θα αλλάξει η εικόνα που έχω σχηματίσει για τον Ευκλείδη επειδή ο πατέρας του, που δούλευε για 40χρόνια στο εξωτερικό, επένδυσε στην Blackrock και αλλού τα λεφτά του και τον έβαλε συνδικαιούχο. Και εν πάσει περιπτώσει αν τα είχε στην Πειραιώς πόσα θα άλλαζαν; ∆εν ξέρω εξ άλλου και πολλούς βουλευτές που δεν αποδέχτηκαν την προστασία αστυνομικού και την παροχή βουλευτικού αυτοκινήτου ή πολλούς και πολλές που να έχουν αποπληρώσει ετησίως το ποσό που έχει οριστεί να δίνει ο βουλευτής στο κόμμα και στην αλληλεγγύη. ∆ιαπιστώσαμε μήπως πως η κατοχή χρημάτων έχει αλλάξει σε τίποτα την άποψή του; Έχει μειωθεί η κριτική του στις τράπεζες, τα funds και τον καπιταλισμό γενικά; Σταμάτησε να μιλάει για δίκαιο φορολογικό σύστημα, στέρεψε η ταξική του προσέγγιση ή μήπως τα βιβλία και τα άρθρα του δεν είναι πια επαρκώς αντισυστημικά και δεν στηρίζουν τα κινήματα και τις νέες μορφές οργάνωσης και αυτοδιαχείρισης; Τίποτα από αυτά. Αν βέβαια τη θέση του την έβρισκαν κάποιοι πάντα ολίγον ρεφορμιστική τότε θα πρέπει να βρουν τους λόγους που κι άλλοι με πολύ πιο ταξική καταγωγή συμφωνούμε μαζί του […] * Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από ανάρτηση του Τάσου Κορωνάκη στο facebook.

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο ∆ημήτρης Παπαχρήστος, ο εκφωνητής του σταθμού των Ελεύθερων Αγωνιζόμενων Φοιτητών κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, μιλάει στην «Εποχή« για τη Χρυσή Αυγή, το μεταναστευτικό και τον κίνδυνο εκφασισμού της κοινωνίας. Χαρακτηρίζει επικίνδυνη την κυβέρνηση ασκώντας παράλληλα σκληρή κριτική στην αριστερά. Πιστεύει ότι μόνο ενεργοί πολίτες μπορούν να δώσουν νόημα στη δημοκρατία, η οποία καταλήγει διαφορετικά σε ένα αδειανό πουκάμισο. «Είναι προτιμότερο να αγωνιστεί κάποιος μάταια παρά να ζήσει μάταια» επισημαίνει.

Η ουτοπία δεν είναι ανέφικτη Μια συζήτηση με τον ∆ημήτρη Παπαχρήστο Tη συνέντευξη πήρε ο Αλέξανδρος Μαυρογένης Είχατε πει για τη Χρυσή Αυγή ότι είστε αισιόδοξος πως το φαινόμενο θα περιοριστεί, επειδή στην Ελλάδα δεν περνάει ο φασισμός. Τώρα μετά τις συλλήψεις και προφυλακίσεις στελεχών της ΧΑ είστε ακόμη πιο αισιόδοξος ή δεν είναι εύκολο να συντριβεί ο φασισμός; ∆εν θα απαντήσω με πνεύμα αισιοδοξίας, διότι αυτό που έχω πει είναι ότι η ελληνική κοινωνία σε μεγάλο βαθμό είναι άρρωστη. Όταν 442.000 άνθρωποι ψήφισαν τη ΧΑ και την έχουν νομιμοποιήσει στη Βουλή, τότε έχουμε να κάνουμε με μια ολόκληρη κοινωνία που περνάει το σύνδρομο μιας πολύπλευρης, και όχι μόνο οικονομικής κρίσης. Κατάθλιψη, αυτοκτονίες, ο ένας στρέφεται εναντίον του άλλου, η απαξίωση κυριαρχεί. Υπάρχει οργή και απαξίωση για τα κόμματα, που έχουν κυβερνήσει αλλά αυτή η οργή συμπεριλαμβάνει και την αριστερά. Τη χρεώνουν για ζητήματα για τα οποία δεν ευθύνεται, τη χρεώνουν όμως και για τη στάση της σε πολύ σοβαρά θέματα όπως το μεταναστευτικό. Αυτό εκμεταλλεύονται όσοι έχουν κάνει την ξενοφοβία σημαία τους. Η αριστερά ίσως χωλαίνει στα εθνικά θέματα και στην εξωτερική πολιτική στην οποία δεν μπορείς να μην έχεις ξεκάθαρη θέση και να αρκείσαι σε ένα ψευτοκοσμοπολιτισμό, όταν, για να είσαι παγκόσμιος πολίτης πατάς σε αυτόν τον τόπο. ∆εν είμαι αισιόδοξος ότι αυτός ο κόσμος, ο οποίος στηρίζει τη ΧΑ, θα μεταστραφεί. Πρέπει να γίνει πολιτική δουλειά με έναν διαφορετικό λόγο, μέσα στην κοινωνία Λέτε ότι προσπαθούν να επιβάλλουν στον κόσμο την απογοήτευση και το φόβο. Πώς μπορεί η αριστερά να συμβάλλει στην καταπολέμηση του φόβου; Αυτό καλλιεργείται εδώ και πολύ καιρό συστηματικά. Γιατί ξέρουν ότι ο φόβος αδρανοποιεί τον άνθρωπο και τον παραλύει. Στρώνει το δρόμο στον εκφασισμό της κοινωνίας. Θα προσπαθήσουν να σπείρουν τον διχασμό στην κοινωνία, να στραφεί ο ένας εναντίον του άλλου, να δημιουργηθεί μια εμφυλιοπολεμική κατάσταση. Ο συνδικαλισμός δεν λειτουργεί σωστά γιατί μέχρι τώρα ήταν και παραμένει κρατικοδίαιτος και συντεχνιακός. Χρειαζόμαστε μια ένωση όλων των εργαζομένων και των ανέργων. Η ανεργία στους νέους φτάνει το 60%. Πού είναι όμως οι 1,5 - 2 εκατομμύρια άνεργοι; Πρέπει να αναζητήσουμε τις αιτίες για τις οποίες δεν συναντιόμαστε με αυτόν τον κόσμο. Ο καταγγελτικός λόγος και οι αναλύσεις αφορούν τους επαγγελματίες της αριστεράς. Πρέπει να καλλιεργήσουμε τη δημοκρατία η οποία δεν υπάρχει. Αυτή την οποία έχουμε τώρα είναι ολιγαρχία. Χρησιμοποιεί τη δη-

μοκρατία για να νομιμοποιεί τις αυθαιρεσίες της. Οικονομική χούντα και κατοχή έχουμε. ∆εν είναι υπερβολικό αυτό; ∆εν είναι καθόλου. Έχω πει δημόσια και στο Σύνταγμα ότι χρειάζεται ένα μέτωπο παλλαϊκό ενάντια στο φασισμό και ενάντια στην επικρατούσα κατάσταση. Χρειάζεται κυρίως ένας εθνικοταξικοαπελευθερωτικός αγώνας.

“

∆εν υπάρχει αντίφαση ανάμεσα στο εθνικό και το ταξικό; Το εθνικό ας το αφήσουμε, αφορά τους ιστορικούς. Το πατριωτικό όμως, γιατί να μην υπερασπίζεσαι την πάτρια γη; Γιατί αναφέροντας ακόμα και τη λέξη, να σε λένε εθνικιστή; Εδώ πάνε να καταστρέψουν τη γλώσσα, να πουν ότι δεν υπάρχει, ότι είναι ασυνεχής. ∆εν είναι ύπαρξη μας η γλώσσα; Η γλώσσα μας είναι αρχέγονη και έχει μπολιάσει τη μισή Ευρώπη και εμείς θα την περιφρονήσουμε; Η γλώσσα και η μνήμη μας είμαστε εμείς. Λαός

“Είναι προτιμότερο να αγωνιστεί κάποιος μάταια παρά να ζήσει μάταια” σε λήθη δεν έχει μέλλον ούτε και η αριστερά έχει μέλλον, αν ξεχάσει και τα καλά και τα κακά της. Η μνήμη είναι από μόνη της ζωή, αντίσταση. Όποτε μιλάμε για το Πολυτεχνείο είναι ζωντανό, το φέρνουμε εδώ. Για να το μοιραστείς και να συνεχίσεις, να φτάσεις εκεί, που δεν φτάσαμε εμείς. Κάνετε λόγο για χούντα και κατοχή. Είναι αναπόφευκτη η εξέγερση ή μπορεί να ανατραπεί η κατάσταση και με άλλο τρόπο; Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη. ∆εν μιλώ όμως για στρακαστρούκες και σπασίματα βιτρινών. Αυτά είναι ηλιθιότητες, ενσωματώνονται εύκολα. Οι εξεγέρσεις να γίνουν, αλλά αν δεν κυοφορούν την επανάσταση, αν δεν έχουν ιδεολογία, όραμα για το μέλλον, τότε είναι νεκρές εκσπερματώσεις. Η ουτοπία δεν είναι ανέφικτη αρκεί να το πιστεύεις. Εμείς αποποιούμαστε τη λέξη κομμουνισμός, σοσιαλισμός, αναρχισμός, εδώ δεν μιλάμε καν για πατρίδα. Υπάρχουν νοοτροπίες κάποιων οι οποίοι είδαν την πολιτική ως επαγγελματίες της αριστεράς. Θα τα αφήσουμε όλα στη Βουλή; Το δίπολο μνημόνιο - αντιμνημόνιο είναι μονόπλευρο;

Για μένα είναι λάθος, είναι δύο ταμπέλες. Το μνημόνιο υπάρχει και θα έρθουν και άλλα μνημόνια και μπορεί να υπάρξει ένα μέτωπο απέναντι στα μνημόνια αλλά δεν πρέπει να μείνουμε εκεί. Αντιμνημονιακοί είναι και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, όποιος θέλει μπορεί να δηλώνει αντιμνημονιακός. Εγώ είμαι ενάντια στο σύστημα που παράγει μνημόνια και υποτάσσει λαούς. Τα πράγματα είναι πολύπλευρα, πολυδιάστατα. Να μην φτιάξουμε τον μονοδιάστατο άνθρωπο, όπως έλεγε και ο Μαρκούζε. Όταν μιλάτε για παγκόσμια δικτατορία, αναφέρεστε στη κυριαρχία των αγορών έναντι των κυβερνήσεων; Το 1% του πλανήτη εξουσιάζει το 99%, μιλάμε για δισεκατομμύρια ανθρώπους. Υπάρχουν εταιρείες οι οποίες έχουν προϋπολογισμό και κέρδη περισσότερα από μια χώρα με πληθυσμό μεγαλύτερο από 40 εκατομμύρια. Κοιτάνε μόνο τα χρηματιστήρια, δεν επενδύουν, δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας. Για αυτό θα την πατήσουν και οι ίδιοι. Για το μεταναστευτικό στο οποίο αναφερθήκατε πριν, ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η λύση; Πρέπει να είναι πανευρωπαϊκή; Πρέπει να καταλάβουμε ότι στον τόπο που ζούμε και είναι σπίτι μας δεν υπάρχει ξένος, γιατί ολόκληρο το σπίτι μας είναι η γη, με θόλο τον ουρανό. Επειδή έτυχε να ζούμε σε αυτή τη χώρα θα διώχνουμε ή θα σκοτώνουμε όποιον έρχεται εδώ; Οι πόλεμοι και οι κλιματικές αλλαγές αναγκάζουν τους ανθρώπους να φύγουν. Η Λαμπεντούζα είναι δίπλα μας, ξέρετε πόσοι έχουν πνιγεί για να έρθουν στον παράδεισο της Ευρώπης, πάνω από 13.000 τα τελευταία χρόνια. Η λύση πρέπει να είναι πανευρωπαϊκή. Να καταργηθεί το ∆ουβλίνο 2, οι περισσότεροι που έρχονται εδώ δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα. ∆εν λύνεται το θέμα με την Αμυγδαλέζα και τα συρματοπλέγματα. Η κυβέρνηση έχετε γράψει ότι έστρωσε το χαλί στη ΧΑ. Αναφέρεστε στη μεταναστευτική της πολιτική; Η κυβέρνηση είναι επικίνδυνη. Σε ένα μεγάλο βαθμό πήγε να παίξει και με τη ΧΑ. Eλπίζει ότι θα πάρει ποσοστά και από εκεί. Μέσα από τα σπλάχνα της δεξιάς και της ακροδεξιάς προέκυψαν αυτά τα φαινόμενα. Τα νέα παιδιά πρέπει όμως να αναφέρω ότι είναι ανιστόρητα. Αρκετοί παραμυθιάστηκαν ότι φταίει ο ξένος για όσα συμβαίνουν. Μπήκαν στη νοοτροπία του τσαμπουκά και της βίας. Έχω ζήσει όμως το πρόβλημα στον Άγιο Παντελεήμονα. ∆εν μπορώ ως αριστερός να λέω ότι ο ξένος a priori έχει δίκιο. Αν σκοτώσει ο Πακιστανός δεν έχει περισσότερα ελαφρυντικά από τον Έλληνα. •

“

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Κύρια θέματα στις παρεμβάσεις αποτελούσαν οι προβληματισμοί των νέων για τα χαρακτηριστικά της ενιαίας οργάνωσης αλλά και τα μέτωπα πάλης που θα κληθεί να ανοίξει από την επόμενη κιόλας μέρα.

Να οικοδομήσουμε το «εμείς» 1η ΠΑΝΕΛΛΑ∆ΙΚΗ ΣΥΝ∆ΙΑΣΚΕΨΗ ΝΕΩΝ ΣΥΡΙΖΑ

εκίνησε την Πέμπτη το απόγευμα και ολοκληρώνεται την Κυριακή η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη των Νέων ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη μέρα των εργασιών της Συνδιάσκεψης ξεκίνησε με χαιρετισμό του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, ∆ημήτρη Βίτσα, καθώς, όπως ειπώθηκε, ο φόρτος εργασίας του προέδρου, Αλέξη Τσίπρα, δεν του επέτρεψε να παρευρεθεί και να χαιρετήσει τη διαδικασία. Ο ∆ημήτρης Βίτσας χαιρετίζοντας τη διαδικασία επεσήμανε ότι: «οι νέοι και οι νέες του ΣΥΡΙΖΑ έχουν την απαραίτητη ωριμότητα για να ανοίξουν το δρόμο. Να κατακτήσουν τη θέση που τους αναλογεί στις πρώτες γραμμές του αγώνα και να διαδραματίσουν το δικό τους, αυτόνομο ρόλο στην υπόθεση της μεγάλης ανατροπής». Παράλληλα, ο γραμματέας της Κ.Ε. υπογράμμισε την αναγκαιότητα «οι νέοι και οι νέες του ΣΥΡΙΖΑ να είναι παρόντες και παρούσες την επόμενη μέρα, όταν το εναλλακτικό σχέδιο ανασυγκρότησης θα μπει σε εφαρμογή», φωτογραφίζοντας προφανώς την κυβέρνηση της Αριστεράς. Χαιρετισμό απεύθυνε και ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Χουντής, ο οποίος έδωσε μεγάλη έμφαση στο ρόλο που έχουν οι νέοι του ΣΥΡΙΖΑ να διαδραματίσουν στη λαϊκή υποστήριξη μιας πιθανής κυβέρνησης της Αριστεράς.

Παρουσίαση κειμένων διαλόγου

Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν τα κείμενα διαλόγου της Συνδιάσκεψης. Το κείμενο βάσης, το οποίο αποτελεί προϊόν των διαδικασιών και των συζητήσεων που έγιναν στο Συντονιστικό των Νέων ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε ο Αλέξανδρος Ζαχιώτης. Στην παρουσίαση του κειμένου βάσης, δόθηκε έμφαση στη σημασία που αποδίδεται στη συζήτηση για τη νεολαία η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αυτόνομη στρατηγική για τη νεολαία, που είναι και το βασικό ζητούμενο. «Για την ανεργία, την επισφάλεια, την εκπαίδευση, για όλα τα μεγάλα ζητήματα δεν μπορούν να δοθούν απαντήσεις αν δεν δούμε τις αντιθέσεις ως αξεδιάλυτα δεμένες με μια σειρά άλλες που αφορούν τη σχέση των νέων με την πολιτική». Επιπλέον, ο Αλέξανδρος Ζαχιώτης έκανε αναφορά στο πολιτικό σχέδιο που οφείλει η νεολαία να ετοιμάσει, κάνοντας παράλληλα την παραδοχή ότι «δεν μπορούμε να δώσουμε επαρκή απάντηση εάν αυτή δεν περιέχει πρακτικές παραγωγικού και κοινωνικού μετασχηματισμού». Τέλος, έμφαση δόθηκε στο ζήτημα της συγκρότησης ταυτότητας καθώς, όπως τόνισε ο Α. Ζαχιώτης, έχει σημασία: «να οικοδομήσουμε το “εμείς”. Να φτιάξουμε μια οργάνωση που όποια και όποιον θέτει εαυτόν στην από ’δω πλευρά να μπορεί να αναγνωρίζει τη νεολαία ΣΥΡΙΖΑ ως ηγεμονικό πόλο και οργανωτή αυτού του “εμείς” ».

Μικρά – Μικρά

* Πολλοί/ες ομιλητές διαμαρτυρήθηκαν για τον ορισμό του 4λέπτου ως όριο για τις ομιλίες. Οι περισσότεροι/ες ούτως ή άλλως δεν πειθάρχησαν. * Πολλά τα ζευγαράκια στη Συνδιάσκεψη. Το «έρωτας και επανάσταση» είναι πάντα επίκαιρο. * Στον περιβάλλοντα χώρο υπήρχε βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Α/Συνέχεια. Ελπίζουμε να είναι το πρώτο βήμα προσέγγισης στην ενιαία οργάνωση. * Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ομιλητών/τριών χρησιμοποιούσε τσιτάτα από διάφορους θεωρητικούς. Οι Μαρξ και Λένιν είχαν την τιμητική τους, ενώ πολλές φορές ακούσαμε Γκράμσι, Λακλάου αλλά και Κομφούκιο. Από την πλευρά της Αριστερής Πλατφόρμας Νεολαίας το εναλλακτικό κείμενο παρουσίασε ο ∆ημήτρης Ταλαίπωρος, ο οποίος στην τοποθέτησή του τόνισε ότι πρώτος στόχος της υπό ίδρυση νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι η έμπνευση, η κινητοποίηση και η καθοδήγηση εντός πλατιού, αγωνιστικού, νεολαιίστικου κινήματος που θα διεκδικήσει την πραγμάτωση του συνθήματος «∆ουλειά με δικαιώματα, ζωή με αξιοπρέπεια». Αυτό θα επιτευχθεί με την ανασυγκρότηση των υπαρχουσών δομών των εργαζομένων και της νεολαίας και με το στήσιμο νέων όπου δεν υπάρχουν. Κλείνοντας, ο ∆.Ταλαίπωρος, σημείωσε ότι χρειαζόμαστε μια νεολαία που θα αναδεικνύει έ-

να άλλο πρότυπο για τον νέο άνθρωπο, μια νέα αντικουλτούρα της συλλογικότητας, του δικαίου, της ισότητας και της αλληλεγγύης.

Κείμενα συμβολής

Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν τα κείμενα συμβολής με πρώτο αυτό με τίτλο: «Να τολμήσουμε να ζήσουμε αλλιώς» το οποίο παρουσιάστηκε από τον ∆ημήτρη Καραμάνη: «Να μην αντιμετωπίσουμε το ζήτημα της ανεργίας των νέων ως ένα σημαντικό πρόβλημα αλλά ως “το πρόβλημα”. Να βρούμε τις απαντήσεις με την πρακτική και τις θέσεις μας, που θα τις θέσουμε στη διάθεση μιας κυβέρνησης της Αριστεράς. Αν δεν το κάνουμε, υπάρχει ο κίνδυνος αυτή η κυβέρνηση να πάρει από τα έτοιμα, δηλαδή λύσεις τύπου stage και voucher». Ο Κωστής Μπένινγκ παρουσίασε το κείμενο συμβολής των νέων ΑΝΑΣΑ το οποίο έθεσε το ζήτημα των νέων καταπιεσμένων: «ανήλικοι κρατούμενοι/ες, τοξικομανείς, οροθετικές/οι, μετανάστες, lgbtqi οφείλουν να αποτελούν προτεραιότητα της οργάνωσης που πάμε να φτιάξουμε η οποία θα παλεύει για τα δικαιώματα των από κάτω αλλά και την ενεργοποίησή τους με στόχο την κοινή χειραφέτηση από την καταπίεση και την εκμετάλλευση». Επιπλέον, ο Κ. Μπένινγκ τόνισε ότι η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ δεν συγκροτείται «γιατί το κόμμα αποφάσισε να φτιάξει οργάνωση νεολαίας αλλά γιατί αυτό προκύπτει μέσα από τις δικές μας ανάγκες». Τελευταία παρέμβαση της πρώτης μέρας ήταν της Ελένης Κοτρώνη, η οποία παρουσιάζοντας το κείμενο συμβολής του Αριστερού ∆ικτύου διερωτήθηκε αν

η νεολαία είναι ένα αυτόνομο πολιτικό υποκείμενο για να δώσει στη συνέχεια την απάντηση: «Από μαρξιστική σκοπιά, η απάντηση είναι σαφής. Ασφαλώς κι όχι». Στη συνέχεια υπογράμμισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανασυγκρότηση των συλλογικών δομών του φοιτητικού κινήματος.

Εργασίες 2ης μέρας

Την Παρασκευή η διαδικασία ξεκίνησε το απόγευμα με τις τοποθετήσεις των αντιπροσώπων. Κύρια θέματα στις παρεμβάσεις αποτελούσαν οι προβληματισμοί των νέων για τα χαρακτηριστικά της ενιαίας οργάνωσης αλλά και τα μέτωπα πάλης που θα κληθεί να ανοίξει από την επόμενη κιόλας μέρα. Τα εργασιακά δικαιώματα, ο κίνδυνος του φασισμού, η μετανάστευση αλλά και οι σχέσεις νεολαίας - κόμματος ήταν από τα βασικά ζητήματα που απασχόλησαν την πλειοψηφία των αντιπροσώπων. Στιγμή έντονης διαφωνίας αποτέλεσε η ένσταση που κατέθεσαν σύντροφοι/ες σχετικά με τις 4 ex-officio θέσεις στο Κ.Σ. που προβλέφθηκαν για το μεταβατικό στάδιο μέχρι το 1ο Συνέδριο. Τελικά η εκλογή έγινε με 4 λίστες καθώς πέραν αυτής που συγκροτήθηκε με βάση το κείμενο του Συντονιστικού, οι αντιπρόσωποι που υπέγραψαν το κείμενο «Να τολμήσουμε να ζήσουμε αλλιώς» επέλεξαν να κατεβάσουν ξεχωριστή λίστα. Οι άλλες δύο ήταν αυτή της Αριστερής Πλατφόρμας και της Κομμουνιστικής Τάσης. Οι διαδικασίες ολοκληρώνονται σήμερα Κυριακή με την εκλογή του Κεντρικού Συμβουλίου.

Για το Άβατο του Αγίου Όρους πως ενημερωθήκαμε από σχετική ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, ο πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε την Πέμπτη με αντιπροσωπεία της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους στην οποία: «υπογραμμίστηκε η αναγνώριση της ιδιαίτερης θρησκευτικής, ιστορικής και πολιτισμικής σημασίας του Αγίου Όρους» και επιβεβαιώθηκε «ο αυτονόητος σεβασμός του Καταστατικού Χάρτη λειτουργίας του, στο πλαίσιο της συνταγματικής νομιμότητας». Αντί σχολίου επιλέγουμε να αναδημοσιεύσουμε αποσπάσματα από άρθρο που δημοσιεύτηκε στην «Εποχή» στις 5 Οκτωβρίου 1997, με αφορμή την πρωτοβουλία του τότε ευρωβουλευτή του ΣΥΝ, Αλέκου Αλαβάνου σχετικά με την μη άρση του αβάτου του Αγίου Όρους όταν 35 ευρωβουλευτές υπέγραψαν κείμενο με τίτλο: «Να αφήσουμε το Άγιο Όρος στην ησυχία του»:

Ὀρθοτάτη μέν καί ψυχωφελής ἡ ὑμετέρα πρωτοβουλία, πλήν ὅμως παρά τήν ἀγαθήν βεβαίως πρόθεσιν, ἀνεπαρκής. Διότι πλῆθος ἄλλων, τεράτων και σημείων, τό Ὅρος καθ ἡμέραν

Αδάμος Ζαχαριάδης

κατακλύζουσιν καί τό Ἄβατον ὑπούλως ὑποσκάπτουσιν. Καθ ἐκάστην, πλῆθος θηλέων ζώων εἰς τόν ἱερόν Ἄθω εἰσέρχονται, τό Ἄβατον καταλύοντα καί διά τῆς μιαρότητός των τήν ψυχήν ἡμῶν σφόδρα ταράσσοντα. Ἀγρίαι γαλαί, θήλειαι ἔλαφοι, κώνωπες, νυκτερίδαι, ἀράχναι, κατσαρίδαι, μπεκάτσαι, τσίχλαι, χελῶναι, μυῖαι, σφῆκες, καί μύρια ὅσα ἄλλα θήλεα ζῶα, ἀπάντων τῶν εἰδῶν καί ἀπασῶν τῶν συνομοταξιῶν. Σπεῦσον πρῶτων ἐσύ, ἀγαθέ Ἀλέξανδρε, ὅστις καί τήν πρωτοβουλίαν ἔσχηκας! Ὡς καί ἐκ τοῦ ἐτύμου τοῦ σοῦ ὀνόματος, μετάτρεψον ἑαυτόν εἰς ἀλεξιφάρμακον ἐναντίον τοῦ δηλητηρίου, ὅν καθημερινῶς οἱ ἀντίθετοι κατά τοῦ Ὅρους ἐκχέουσι! Κατάστηθι ἀληθέν ἀλεξιβρόχιον ἐναντίον πάσης καταιγίδος χειμαζούσης ἡμᾶς, εἰς ἀληθέν ἀλεξίκακον διά πᾶσαν νόσον! Τότε δε, εὐλόγως καί τό υμέτερον ὄνομα ἀπό Ἀλέξανδρος εἰς Ἀλεξιγύναιος δικαιωματικῶς θέλει τραπῆ. Διάπυρος πρός τον Θεόν εὐχέτης Εὐστράτιος ἱερομόναχος ὁ Κρής

Αλλάζει χέρια η περιουσία του λαού ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Αποσπάσματα από την ομιλία της Θεανώς Φωτίου

ε έντονο κλίμα συζητήθηκε στη Βουλή η συζήτηση επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών για την καθιέρωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε τη ριζικη του διαφωνία στο νομοσχέδιο, το οποίο, όπως σημείωσε, στοχεύει στη δήμευση της ακίνητης περιουσίας φτωχών και μεσαίων στρωμάτων. ∆ημοσιεύουμε απόσπασμα από την τοποθέτηση της Θεανώς Φωτίου στην Ολομέλεια της Βουλής: Αν επιχειρήσετε να διαβάσετε το νομοσχέδιο μόνο του, χωρίς αυτό για τους πλειστηριασμούς, θα έχετε μία ψευδή και ελλιπή εικόνα. Πρόκειται για νομοσχέδιο προπομπό και προϋπόθεση του άλλου, έτσι ώστε να αλλάξει χέρια η περιουσία του λαού. Ο ελληνικός λαός επένδυε τις αποταμιεύσεις του όχι στις τράπεζες που δεν είχε καμμία εμπιστοσύνη και οι οποίες μέχρι το 1995 είχαν ένα εξαιρετικά ακριβό χρήμα, επιτόκιο 18% ως 30%, αλλά στην ακίνητη περιουσία, κυρίως στην κατοικία, εξ ου και η οικοδομή ήταν η ατμομηχανή της οικονομίας. Έτσι με έναν μοναδικής εμπνεύσεως ελληνικό θεσμό, την αντιπαροχή, και με την ιδιαιτερότητα της ελληνικής οικογένειας απέκτησε το μεγαλύτερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στον ευρωπαϊκό χώρο, 80%των ακινήτων. Αποταμιεύσεις του Έλληνα, τελικά, είναι το σπίτι του και τα σπίτια των παιδιών του και λέει ότι «όσο άσχημα και αν πάνε τα πράγματα, εγώ θα έχω ένα σπίτι να πουλήσω για να μην πεινάσω». Αυτού του τεράστιου ποσοστού κτηριακού αποθέματος την αξία δεν ακούσαμε ακόμη από τον Υπουργό. Πόσο εκτιμάται; ∆ιακόσια δισ., όπως λένε οι τράπεζες; Ένα τρισ., που λέει ο κ. Βενιζέλος; Οι δανειστές ξέρουν πολύ καλά ότι «η κότα με τα χρυσά αυγά» είναι η μεγάλη ελληνική ιδιωτική ακίνητη περιουσία και σε αυτή βάζετε χέρι με το σημερινό νομοσχέδιο. Η Έκθεση του Λογιστηρίου του Κράτους

∆ΗΜΑΡ

προϋπολογίζει 3,8 δισ. είσπραξη και εσείς το αποτιμάτε 2,6. Τι σημαίνει το ελλείπον 1,2; ∆εν σημαίνει ότι κάποιοι δεν θα το πληρώσουν; Άρα, μπαίνει υπό δήμευση η περιουσία τους, αφού δεν θα έχουν να πληρώσουν; Επίσης, φορολογείτε με πλασματικές αξίες. Αν, όμως, σήμερα οι πλασματικές αξίες υπερβάλλουν κατά το 30% έως 50% της πραγματικής, σε ένα χρόνο ο λαός θα θρηνήσει άλλο ένα 50% μείωση της περιουσίας του, αν αρχίσουν οι πλειστηριασμοί. Και οι πλειστηριασμοί θα αρχίσουν, γιατί αυτό νομοθετείτε. Το κρυμμένο χαρτί σας είναι ότι πέρα από το φόρο για τα κτήρια, θα πληρώσει στο κάθε κτήριο και το υπόλοιπο του συντελεστού δόμησης που μένει από το οικόπεδό του. Σημαίνει, ότι κάθε σπίτι στο χωριό -όχι στις πόλεις, δεν πρόκειται για τους πλούσιους με τις βίλες- έχει υπόλοιπο συντελεστού. Κάθε σπίτι σε παραδοσιακό διατηρητέο οικισμό, επίσης. ∆ηλαδή, θα υπάρχει επιπλέον φόρος. Ο κ. Λαζαρίδης, εντούτοις, βρήκε το νέο success story: ότι το 75% του λαού θα πληρώσει λιγότερους φόρους. Αστειεύεστε; Στις μικρές πολυκατοικίες, που λόγω του ότι δεν μπορούσαν να πάνε ψηλότερα δεν εξάντλησαν το συντελεστή δόμησης, το κάθε διαμέρισμα θα πληρώσει παραπάνω φόρο λόγω υπερβάλλοντος μέλλοντος ποσοστού δόμησης. Καταλάβατε; Μην κοροϊδεύετε, λοιπόν, κανέναν. Αυτό θα αποκαλυφθεί εξαιρετικά γρήγορα και είναι η απάτη του νομοσχεδίου. Γιατί πιέζει η τρόικα ανυποχώρητα για όλες αυτές τις ακροβασίες και απάτες; ∆ιότι καθορίζοντας την πολιτική της με βάση τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, επιθυμεί να μπει αυτό στην ελληνική κτηματαγορά και δεν μπορεί αν οι τιμές παραμένουν στα σημερινά επίπεδα και αν δεν συμμαζευτεί στα χέρια των distress funds, δηλαδή λίγων τραπεζών, μεγάλη ακίνητη περιουσία. ∆εν γίνεται αλλιώς. Τα τελευταία είκοσι χρόνια το μεγάλο κεφάλαιο, διε-

“

Στόχος της τρόικας είναι να μειωθεί δραστικά το ποσοστό ιδιοκατοίκησης, διότι αυτό το 80% είναι απαγορευτικό για την είσοδο ξένων παιχτών στην αγορά του real estate για την αναδόμηση των πόλεων. Αυτό επιχειρούν τα δυο νομοσχέδιά σας.

θνώς, επενδύει στην κτηματαγορά κυρίως, διότι εκεί μπορεί να υπεραξιώνεται. Το 40% του ΑΕΠ στις αναπτυγμένες χώρες έχει επενδυθεί στην κτηματαγορά και το ξέρει ο κ. Στουρνάρας. Εξάλλου, το σπάσιμο της φούσκας των ακινήτων στην Αμερική από εκεί ξεκίνησε. Στόχος της τρόικας είναι να μειωθεί δραστικά το ποσοστό ιδιοκατοίκησης, διότι αυτό το 80% είναι απαγορευτικό για την είσοδο ξένων παιχτών στην αγορά του real estate για την αναδόμηση των πόλεων. Θα μας βρείτε απέναντι. Ήδη οργανώνεται, οργανώνουμε κι εμείς μαζί, ο λαός, σε μεγάλες επιτροπές κατά της δήμευσης της περιουσίας του και των πλειστηριασμών. Είμαστε όλοι υποψήφιοι άστεγοι και αυτό ο λαός θα το καταλάβει πολύ γρήγορα. ∆εν πρέπει να μείνει κανείς μόνος του σε αυτή τη νέα τραγωδία που ξεκινάτε.

Εύκολη επικράτηση, αλλά με ποιο πολιτικό σχέδιο; Μ ε ψήφιση των Θέσεων κατά 71,5% και την επανεκλογή του Φ. Κουβέλη με 81% ολοκληρώθηκε το συνέδριο της ∆ΗΜΑΡ. Τα δύο στρατόπεδα, όπως είχαν καταγραφεί προσυνεδριακά, η πλευρά της πλειοψηφίας που θεωρεί ότι η ∆ΗΜΑΡ μπορεί να ηγηθεί για τον τρίτο πόλο και η μειοψηφία, δηλαδή όσοι υποστηρίζουν να στραφεί προς την κίνηση των «58» και το ΠΑΣΟΚ, «ακόνιζαν» τα μαχαίρια τους καθ’ όλη τη διάρκειά του. Η ένταση και η αμηχανία των στελεχών, εμφανής, συνεχίστηκε και μετά το τέλος της διαδικασίας. Η επικράτηση της πλευράς Κουβέλη παρότι αποσαφήνισε το εσωκομματικό τοπίο και προσωρινά απομάκρυνε το ενδεχόμενο διάσπασης, δεν φαίνεται ότι μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη ηρεμία. Τα σοβαρά προβλήματα θα προκύψουν όταν θα πρέπει να επιλεγούν η τακτική στις εκλογές και οι συμμαχίες. Οι αντίθετες απόψεις είναι μη συνθέσιμες. Κατά την ηγεσία, η απομάκρυνση τον Ιούλιο από την κυβέρνηση ήταν η μόνη διέξοδος για τη ∆ΗΜΑΡ, προκειμένου να διασωθεί πολιτικά, να επιβιώσει εκλογικά και να αποτελέσει στο μέλλον μια χρήσιμη πολιτικά δύναμη. Έτσι εξηγείται η επιμονή του Φ. Κουβέλη να εξηγήσει τους λόγους που η ∆ΗΜΑΡ έφυγε εκείνη τη στιγμή, επιλογή που σε πολλούς φαινόταν ανακόλουθη. Προϋπόθεση, όμως, υλοποί-

ησης του σχεδίου είναι η υπέρβαση του σκοπέλου, του 3%. Πράγμα δύσκολο με την πόλωση που θα αναπτυχθεί.

Mε διαφορετικό προσανατολισμό

Η μειοψηφική τάση στην οποία ηγήθηκε ο Σ. Λυκούδης καταγράφηκε για πρώτη φορά με ξεχωριστή λίστα. Στο Συνέδριο επιτέθηκε ασυλλόγιστα σκληρά και στρεβλωτικά εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζοντας ότι «συντάχθηκε με ό, τι πιο δύσοσμο και σκοτεινό έχει ο τόπος με αυτοσκοπό την αυτοδύναμη κατάληψη της εξουσίας»! Παράλληλα ανακάλυψε ότι έφτασαν στο

7 Του Γιάννης Κακαρώνη

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Συνέδριο χωρίς «γραμματέας και πρόεδρος να έχουν ανταλλάξει μια κουβέντα»... Και στο πλαίσιο της μειοψηφίας υπήρξαν μεγάλες διαφορές. ∆εν έθεσαν υποψηφιότητα στην ΚΕ, πχ, στελέχη που είχαν συνταχθεί υπέρ των θέσεων των «58», όπως ο Σ. Λιβαδάς. ∆ήλωσε ότι δεν αποχωρεί από το κόμμα, αλλά δεν θα μπορούσε να παραμένει μέλος της γραμματείας της Κίνησης των «58» και παράλληλα, μέλος της ΚΕ της ∆ΗΜΑΡ. Όσον αφορά τις αποφάσεις του Συνεδρίου, εκτίμησε ότι «η ∆ΗΜΑΡ δεν έχει πια ταυτότητα και διολισθαίνει συνεχώς προς την πολιτική

του ΣΥΡΙΖΑ». Άμεση ήταν η απάντηση του Θ. Μαργαρίτη. «Η συμμετοχή στην ευρωομάδα των σοσιαλιστών αυτό ακριβώς αποτρέπει. Η ∆ΗΜΑΡ στο πλαίσιο αυτής θα παλέψει από θέση προγραμματικής αυτονομίας, προκειμένου να υπάρξει ευρύτερη σύγκλιση της σοσιαλιστικής διεθνούς, των Πρασίνων και της ριζοσπαστικής αριστεράς» μας τόνισε σε επικοινωνία που είχαμε μαζί του. «Σε αυτό, έχει θέση και ο ΣΥΡΙΖΑ», πρόσθεσε, «υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μια προγραμματική συμφωνία και αποφυγή εκδοχών αριστερού λαϊκισμού». ∆ιαφωνίες υπάρχουν και για τα προς συμμαχία πρόσωπα. Οι Α. Λοβέρδος, Χ. Καστανίδης, Π. Μπεγλίτης, οι τρεις ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ δεν εγγυώνται ότι δημιουργείται κάτι καινούργιο, υποστηρίζουν, ενώ σε πολλούς θυμίζουν τις χειρότερες πλευρές του ΠΑΣΟΚ. Αντίθετα η Κίνηση των «58», κατά τον Σ. Λιβαδά, μπορεί να συσπειρώσει ευρύτερες δυνάμεις, ανέστιες, στον χώρο της κεντροαριστεράς αποσιωπώντας τον εναγκαλισμό από ΠΑΣΟΚ και Β. Βενιζέλο. Αλλά και οι δύο τάσεις μαζί αποσιωπούν ότι με σχέδιο και περιεχόμενο πολιτικής η μεν ∆ΗΜΑΡ ασαφή η δε μειοψηφία και οι «58» φιλικό προς το μνημόνιο δεν συγκροτείται πόλος. Στάθης Κουτρουβίδης

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ο Βορράς που ευνοήθηκε, οφε

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ∆ΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΠΡΟΕ∆ΡΟ ΤΟΥ LEVY ECONOMICS INSTITUTE

* Αλλιώς το ευρώ δεν θα επιβιώσει

Την πρόταση της επιστημονικής ομάδας, που εργάζεται στο πλαίσιο του Ινστιτούτου Λεβί των ΗΠΑ για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση, αναλύει στη συνέντευξή του προς την «Εποχή» ο πρόεδρός του, ∆ημήτρης Παπαδημητρίου. Πρόκειται για μια πρόταση που στηρίζεται και στην εμπειρία από το πώς οι ΗΠΑ μπόρεσαν να αντιστρέψουν την κατάρρευση, μετά την κρίση του ‘27, και να περάσουν στην ανάπτυξη στη βάση ενός σχεδίου που εξασφάλισε τους αναγκαίους πόρους. Ειδικά για την Ελλάδα, υποστηρίζει, είναι αδύνατον να βγει από την παγίδα χωρίς σημαντική εξωτερική βοήθεια, εάν θέλουμε να μειώσουμε δραστικά και σε σύντομο χρόνο την ανεργία. Υποστηρίζει, ακόμη, ότι αν ο Βορράς δεν βοηθήσει το Νότο, τότε το ευρώ και η ευρωζώνη δεν θα επιβιώσουν.

Αν τα μέτρα λιτότητας συνεχιστούν και αν ληφθούν και επί πλέον άλλα μέτρα, για να επιτευχθούν οι στόχοι των δανειστών, τότε η ανεργία θα εκτοξευθεί στο 30%. Με την παρούσα οικονομική κατάσταση είναι αδύνατη η δημιουργία θέσεων εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα.

Τη συνέντευξη πήρε ο Μάκης Μπαλαούρας Το πρόσφατο συνέδριο του Levy Institute, στο οποίο έλαβαν μέρος παγκοσμίως γνωστοί οικονομολόγοι, προκάλεσε συζητήσεις. Για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση το Ινστιτούτο σας κατέθεσε πρόταση, η οποία στηρίζεται σε ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ και σε πάγωμα του χρέους. Πώς βλέπετε να λειτουργεί αυτή η πρόταση στο πλαίσιο της οικονομίας και ποιες οι στοχεύσεις της; Τις προτάσεις για τη έξοδο της Ελλάδας από την κρίση που παρουσιάσθηκαν στο Συνέδριο του Levy Institute τον περασμένο μήνα,είχε επεξεργασθεί μια επιστημονική ομάδα του ινστιτούτου υπό το πρίσμα της σύγκρισης με τη Μεγάλη Ύφεση στις ΗΠΑ το 1929-33, μια και η Ελλάδα διανύει την ίδια, και σε κάποιο βαθμό ακόμη οξύτερη, οικονομική κατάρρευση με μεγαλύτερη απώλεια ΑΕΠ και απασχόλησης μετά από πέντε χρόνια κρίσης. Οι ΗΠΑ μπόρεσαν να αντιστρέψουν το ρεύμα της κατάρρευσης και να βαδίσουν προς την ανάπτυξη με αλλαγή δημοσιονομικής πολιτικής,που προώθησε τεράστια κονδύλια για τη δημόσια κατανάλωση, απασχόληση και επένδυση. Αυτό δεν μπορεί να γίνει, φυσικά, στην Ελλάδα εφ’ όσον δεν έχει δικό της νόμισμα για εξάσκηση νομισματικής πολιτικής όπως οι ΗΠΑ. Για αυτό πρέπει να στρέψει το βλέμμα της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα στις μεγάλες οικονομίες του ευρωπαϊκού Βορρά. Ας μην ξεχνάμε ότι η Γερμανία και άλλες χώρες στην Ευρώπη πήραν μεγάλη βοήθεια από τις ΗΠΑ μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μέσω του Σχεδίου Μάρσαλ, για να ορθοποδήσουν και ανασυγκροτηθούν ύστερα από τις καταστροφές του πολέμου. Κατά την εκτίμησή μας, είναι αδύνατον με τις δικές της δυνάμεις η Ελλάδα να αλλάξει το ρεύμα της κατολίσθησης μέσα σε λίγα χρόνια χωρίς σημαντική εξωτερική βοήθεια. Αν σκεφθούμε το αριθμό καινούργιων θέσεων που δημιουργούνται κάθε μήνα από τον ιδιωτικό τομέα, για να γυρίσουμε στο ποσοστό απασχόλησης που θεωρείται πλήρης απασχόληση, θα χρειασθεί να περάσει μια δωδεκαετία. Αυτή η περίοδος είναι πολύ μεγάλη για να αντέξει ο άνεργος πληθυσμός και καμιά χώρα δεν μπορεί να διανύσει τέτοιο χρονικό διάστημα χωρίς μεγάλη κοινωνική αναταραχή. Ένα σχέδιο ανάπτυξης χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ μπορεί να δημιουργήσει

“

Ύστερα από έξι χρόνια ύφεσης και τρία χρόνια βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να μπει στο ρεύμα της ανάπτυξης σύντομα και με γρήγορο ρυθμό, χωρίς εξωτερική βοήθεια. θέσεις κοινωφελούς εργασίας πολύ γρήγορα και με σχετικά μικρό κόστος, όπως π.χ. 7,5 δισ. ευρώ το χρόνο για περίπου 700.000 θέσεις κατώτατου μισθού, που με τις ασφαλιστικές εισφορές αποδώσουν έσοδα στο κράτος περίπου 4 δισ. Το καθαρό κόστος των 3,5 δισ. ευρώ είναι σχετικά μικρό για τη δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας, αυξημένης εγχώριας κατανάλωσης και επιστροφή στην ανάπτυξη. Επίσης, τα κόστη ενός τέτοιου προγράμματος μπορούν να καλυφθούν από το πάγωμα χρέους και τη μη πληρωμής των τόκων, που υπολογίζονται στα 7 δισ. ευρώ το χρόνο. Αυτό φυσικά βασίζεται στο ότι θα υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα, που θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση ενός τέτοιου προγράμματος απασχόλησης αντί για την πληρωμή τόκων. Τέλος, υπάρχει και το πρόβλημα της

διαφάνειας του αυστηρού ελέγχου του προγράμματος, που θα πρέπει να ανατεθεί σε ένα φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να αποφευχθεί κάθε είδους διαφθορά που είναι συνήθεια στη χώρα μας.

Άμεση αύξηση της απασχόλησης

Με την πολιτική της λιτότητας η ανεργία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις σας, θα ξεπεράσει το 2016 το 30%. Με ποιες πολιτικές μπορεί να αντιμετωπιστεί το σενάριο αυτό; Θα υπάρξουν και συμπληρωματικές πολιτικές, όπως του «εργοδότη ύστατης προσφυγής»; Η πολιτική της λιτότητας έχει σχεδόν παραλύσει τη χώρα με συνέπεια την πρωτοφανή ανεργία του 27,4% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Αρχής για τον Σεπτέμβρη. Αν τα

μέτρα λιτότητας συνεχιστούν και αν ληφθούν και επί πλέον άλλα μέτρα, για να επιτευχθούν οι στόχοι των δανειστών, τότε η ανεργία θα εκτοξευθεί στο 30%. Με την παρούσα οικονομική κατάσταση είναι αδύνατη η δημιουργία θέσεων εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα. Όπως έχει αποδειχθεί, η εγχώρια κατανάλωση έχει μειωθεί κατά πολύ μεγάλο βαθμό και οι εξαγωγές, παρότι λίγο αυξημένες, δεν μπορούν να αντιστρέψουν την απώλεια της δημόσιας κατανάλωσης, που έχει καταρρεύσει. Η άμεση απασχόληση μπορεί να επιτευχθεί με προγράμματα «εργοδότη ύστατης προσφυγής» μαζί με προγράμματα εσωτερικής παραγωγής, που θα αυξήσουν την ανεξαρτησία της χώρας από εισαγόμενα προϊόντα. Ακόμη πιο σοβαρό ζήτημα είναι η ύπαρξη προγραμμάτων που θα συμβάλλουν στο να σταματήσει η έξοδος των πτυχιούχων νέων, εκπαιδευμένων με δημόσια δαπάνη, που προσφέρουν το ταλέντο τους στις χώρες της Ευρώπης για ένα καλύτερο μέλλον. Μιλήσατε για αναγκαία ώθηση ύψους 30 δισ. από τα ταμεία της ΕΕ. ∆εδομένης της νεοφιλελεύθερης ιδεολογικής καθαρότητας της ηγεσίας της ΕΕ, γιατί θα υιοθετήσουν και θα χρηματοδοτήσουν ένα τέτοιο σχέδιο κεϋνσιανής κατεύθυνσης, που είναι στον αντίποδα των αντιλήψεων τους; Ύστερα από έξι χρόνια ύφεσης και

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ίλει να βοηθήσει το Νότο Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

τρία χρόνια βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να μπει στο ρεύμα της ανάπτυξης σύντομα και με γρήγορο ρυθμό, χωρίς εξωτερική βοήθεια. Έχετε δίκιο ότι οι οιωνοί μέχρι τώρα δεν έχουν δώσει τα κατάλληλα σήματα τέτοιας βοήθειας. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική ακολουθείται χωρίς ένδειξη διαφοροποίησης. Πιστεύω όμως ότι σύντομα θα υπάρξει ιδεολογική προσαρμογή. Οι Ευρωεκλογές του Μαΐου θα δείξουν ότι η Ευρώπη χρειάζεται άλλη κατεύθυνση. Προγράμματα βοήθειας μπορούν να επιτευχθούν εύκολα με αυξημένα κονδύλια του ΕΣΠΑ, π.χ. από τα 20 δισ. ευρώ, που έχουν προσδιοριστεί για την Ελλάδα για την περίοδο 2014-20, στα 50 δισ. ευρώ. Όπως όλοι ξέρουν, η ευρωζώνη έχει πολλά δομικά προβλήματα, τα οποία, αν δεν λυθούν σύντομα, θα έχουν ως αποτέλεσμα τη διάλυσή της. Είναι λοιπόν προς το συμφέρον των ισχυρών κρατών να βοηθήσουν στη λύση των προβλημάτων ύφεσης και ανεργίας των κρατών του Νότου, αν θέλουν να διατηρήσουν την ευρωζώνη από την οποία έχουν ωφεληθεί πολύ περισσότερο από τα κράτη μέλη του Νότου. Αν αυτό πάλι δεν το επιθυμούν, τότε το πρόβλημα της Ελλάδας μετά τη διάλυση της ευρωζώνης γίνεται διαχειρίσιμο από την ίδια, με το δικό της νόμισμα. Ας μην ξεχνάμε πως και η Γερμανία και όλες οι άλλες χώρες οφείλουν τη γιγαντιαία παραγωγική μηχανή τους στην αρχική τους κεϋνσιανή κατεύθυνση. ∆υστυχώς όμως, έχουν εκλεκτική μνήμη.

Η εσωτερική υποτίμηση οδηγεί στον πάτο

Τι είναι αυτό που κάνει οργανισμούς όπως το ∆ΝΤ ή η ΕΕ να εμμένουν σε μια οικονομική πολιτική, που έφερε την ανεργία στο απίθανο 27,4%, υψηλότερη και απ’ αυτή που έχει καταγραφεί στις ΗΠΑ τα χρόνια της μεγάλης ύφεσης, ενώ ούτε χρέος τιθασεύεται; Η οικονομική πολιτική που ακολουθεί το ∆ΝΤ και η ΕΕ, είναι βασισμένη σε μια οικονομική θεωρία που στηρίζεται στην απελευθέρωση των αγορών από το κράτος, η ύπαρξη του οποίου περιορίζεται στις λίγες υπηρεσίες που δεν ιδιωτικοποιούνται, γιατί δεν υπάρχει ιδιωτικό συμφέρον. Η πολιτική του ∆ΝΤ είναι πάντα η ίδια, στη Λατινική Αμερική, στην Ευρώπη, την Αφρική και οπουδήποτε αλλού το ∆ΝΤ κλήθηκε να βοηθήσει. Πάντα η συνταγή είναι δημοσιονομική προσαρμογή με μεγάλη μείωση δημοσίων δαπανών, αύξηση φόρων, ιδιωτικοποίηση δημοσίων εταιρειών και ούτω καθεξής. Η εμπειρία αυτής της πολιτικής δεν έχει φέρει ποτέ αίσιο αποτέλεσμα. Είναι αυτό που βλέπουμε να γίνεται στην Ελλάδα. Μείωση ΑΕΠ, μεγάλη ανεργία και συνεπώς μεγαλύτερος λόγος χρέους προς ΑΕΠ. Η συνταγή περιορίζεται στη μείωση ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού και δεν στοχεύει στην προώθηση ανάπτυξης. Αυτό φυσικά συντελείται επειδή ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ ολοένα αυξάνεται, διότι η ελαχιστοποίηση του ΑΕΠ ( παρονομαστή) είναι μεγαλύτερη της ελαχιστοποίησης του χρέους (αριθμητή). ∆ημιουργείται λοιπόν ένας φαύλος κύκλος, από τον οποίο καμιά χώρα δεν μπορεί να ξεφύγει χωρίς τα επακόλουθα που περνάει τώρα η Ελλάδα, γι’ αυτό και οι περισσότερες χώρες τελικά απελευθερώνονται από αυτά τα δεσμά και υιοθετούν δικές τους πολιτικές με ποικίλα αποτελέσματα. Και φυσικά μένουν έξω από τη χρηματοπιστωτική αγορά για αρκετά χρόνια, μέχρι να επιτύ-

Κίνδυνος διάλυσης της ευρωζώνης

Η νεοφιλελεύθερη στρατηγική της «επεκτατικής λιτότητας», όπως την ονομάσατε, ή το success story, όπως το μετέφρασε στα ελληνικά ο Σαμαράς, αφορά όλα τα κράτη του Νότου. Το προτεινόμενο σχέδιό σας σε τι βαθμό αφορά και αυτές τις χώρες; Η νεοφιλελεύθερη στρατηγική της επεκτατικής λιτότητας είναι βασισμένη σε μια ανόητη οικονομική θεωρία, η οποία έχει δεχθεί σκληρή κριτική πληθώρας οικονομολόγων και πολλών αναλυτών, και έχει αποδειχθεί αναξιόπιστη. Η κυβέρνηση του κ. Σαμαρά θεωρεί την ακολουθούμενη πολιτική ως «success story», γιατί έτσι μπορεί να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα στο δημοσιονομικό πεδίο. Αυτό το «επίτευγμα», για το οποίο η κυβέρνηση πανηγυρίζει, έχει τεράστια οικονομικά και κοινωνικά κόστη, που αν υπολογιστούν αλλάζουν το τυχόν πλεόνασμα σε πολύ μεγαλύτερο έλλειμμα. Η περίπτωση της Ελλάδας είναι πιο βίαιη από αυτές της Πορτογαλίας, Ισπανίας, και Ιρλανδίας. Το προτεινόμενο σχέδιο εξωτερικής βοήθειας δεν είναι το ίδιο για όλες τις χώρες. Η Πορτογαλία είναι κοντά στην περίπτωση της Ελλάδας, αλλά στην Ισπανία και Ιρλανδία το πρόβλημα είναι το ιδιωτικό χρέος και η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματός τους. Η αποτυχία των προγραμμάτων λιτότητας πόσο επικίνδυνη είναι για την ύπαρξη της ευρωζώνης; Όπως ήδη είπα, τα άθλια αποτελέσματα των πολιτικών λιτότητας με την απώλεια του ΑΕΠ οδηγεί στα επίπεδα προηγούμενων δεκαετιών με πρωτοφανή ποσοστά ανεργίας. Οσο δεν φαίνεται πιθανή αλλαγή πολιτικής από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, δεν παραμένει μόνο ο κίνδυνος διάλυσης της ευρωζώνης, αλλά και της ανόδου των ακροδεξιών κομμάτων με ξενοφοβικά, εθνικιστικά, ρατσιστικά και ευρωσκεπτιστικά ιδεώδη. ∆εν αναφέρομαι μόνο στην Χρυσή Αυγή, αλλά και στο Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, το Κόμμα για την Ελευθερία στην Ολλανδία, το κόμμα που είναι εναντίον του ευρώ «Εναλλακτική για τη Γερμανία» και παρόμοια κόμματα σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών του ερχόμενου Μάη, με μεγάλη πιθανότητα, θα βρουν τους ιθύνοντες της Ευρωζώνης απροετοίμαστους για την αισθητή μείωση υποστήριξης των πολιτών απέναντι στη ΕΕ και σε ό,τι αυτή αντιπροσωπεύει. Τελευταίες δημοσκοπήσεις στις διάφορες χώρες της Ευρώπης επιβεβαιώνουν τη δυσαρέσκεια των πολιτών απέναντι στην ΕΕ.

χουν την ανασυγκρότηση εσωτερικής παραγωγής και οικονομικής ανάπτυξης. Υπάρχουν και success stories χωρών που ακολούθησαν αυτή την τροχιά και οι οικονομία τους επανήλθε στην ανάπτυξη, όπως, για παράδειγμα, της Κόστα Ρίκα.

Τα τρία χρόνια των μνημονίων κατακρήμνισαν το εργατικό κόστος, αφαίρεσαν εργασιακά δικαιώματα, διέλυσαν το ελάχιστο κράτος πρόνοιας, αλλά παρά ταύτα δεν είχαμε σημαντική αύξηση των εξαγωγών. Πώς εξηγείται αυτό; Η εσωτερική υποτίμηση, που είναι στόχος των Μνημονίων για εγκαθίδρυση ανταγωνισμού στις εξαγωγές, στην περίπτωση της Ελλάδας δεν συνέβαλε στη σημαντική αύξηση των εξαγωγών, παρά τη μείωση του εργατικού κόστους κατά 25% περίπου. Η μικρή αύξηση που παρατηρείται, είναι μόνον στα πετρελαιοειδή, προϊόντα από διυλιστήρια, που οι τιμές τους είναι συνδεδεμένες με την τιμή πετρελαίου. Όταν η τιμή πετρελαίου αυξάνεται, τότε αυξάνεται και η τιμή πετρελαιοειδών και παρουσιάζονται αυξημένες οι εξαγωγές σε ευρώ. Και αυτό γιατί η οικονομία τής χώρας διακρίνεται για τη μη βιομηχανική βάση. Μια ανάλυση των εξαγωγικών προϊόντων βασισμένη στο περιεχόμενο τεχνολογίας δείχνει ότι οι εξαγωγές είναι περιορισμένες σε προϊόντα με πολύ χαμηλή τεχνολογία. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που το ελληνικό εργατικό δυναμικό, αν και εργάζεται πολύ περισσότερες ώρες την εβδομάδα σε σύγκριση με τους Γερμανούς και τους Ολλανδούς, η παραγωγικότητα του είναι σχεδόν η μισή. Ιδιαίτερα μια ανάλυση του τουριστικού κλάδου δείχνει ότι, παρά τη μείωση κόστους, η απασχόληση στο κλάδο, ιδίως στους μήνες Ιουλίου και Αυγούστου του 2013, ήταν στο ίδιο και ίσως μικρότερο επίπεδο από τον περασμένο χρόνο. Η πολιτική λοιπόν της εσωτερικής υποτίμησης, ιδίως για τα κράτη μέλη του ευρωπαϊκού Νότου, είναι μια κούρσα προς τον πάτο, που καμιά χώρα δεν μπορεί να κερδίσει. Μαζί με την υποτίμηση του εργατικού κόστους έρχονται και η αφαίρεση εργατικών δικαιωμάτων και η διάλυση του κράτους πρόνοιας, ιδιαίτερα για περίθαλψη και συντάξεις. * Ο ∆ημήτρης Παπαδημητρίου, είναι πρόεδρος του Levy Economics Institute, εκτελεστικός αντιπρόεδρος και καθηγητής οικονομικών στο Bard College. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων, μελετών και άρθρων και αντιπρόεδρος της επιτροπής του αμερικανικού Κογκρέσου για το εμπορικό έλλειμμα.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Επαναθεμελιώνοντας την Ευρώπη 4ο ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΤΟΥ ΚΕΑ

Της Όλγας Αθανίτη

«Η μάχη που ο λαός μας έδωσε για τη διαφύλαξη του νερού ως δημόσιου αγαθού, για το δικαίωμα όλων στο νερό, είναι μια μάχη που συνδέει τον πολιτικό αγώνα με τις κοινωνικές ανάγκες και τη δημοκρατία, που αναγνωρίζει την εναρμόνιση της ανάπτυξης με το σεβασμό και την προστασία της γης. Γιατί αυτή, τελικά, είναι η πραγματική οικονομία και στοχεύει στην ευτυχία των πραγματικών ανθρώπων». Η παρέμβαση του Άλφαρο Γκαρσία Λινέρα, αντιπροέδρου της Βολιβίας -μίας χώρας που γεωγραφικά πολύ απέχει από την Ευρώπη- στο 4ο Συνέδριο του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ο πυρήνας του τριήμερου συνεδριακού προβληματισμού που αναπτύχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Μαδρίτη και της πολύμηνης προσπάθειας που οδήγησε στην παρουσίαση και επικύρωση από το σώμα, των βασικών κειμένων αναφοράς -δηλαδή του πολιτικού ντοκουμέντου και της πλατφόρμας για τις ευρωεκλογές. ιατί η εναλλακτική πολιτική πρόταση για την Ευρώπη των εργαζομένων και των ανέργων, των νέων, των ηλικιωμένων, των γυναικών και των ανδρών, των πολιτικών προσφύγων και των οικονομικών μεταναστών, των κοινωνικών δικαιωμάτων, της πραγματικής δημοκρατίας, της ελευθερίας, της αλληλεγγύης και της πολυπολιτισμικότητας δεν αρκείται σε επίπεδο οραματικών εξαγγελιών αλλά ιεραρχεί προτεραιότητες, εξειδικεύει στρατηγικές επιλογές και προβάλλει συγκεκριμένες διεξόδους από το κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο μοντέλο αρχιτεκτονικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσμών της σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό πεδίο. Μοντέλο το οποίο δεν επηρεάζει βεβαίως μόνο τις εντός Ε.Ε. χώρες αλλά την Ευρώπη συνολικά. Ο σαφής και διακριτός διαχωρισμός μεταξύ της υπάρχουσας καπιταλιστικής νεοφιλελεύθερης Ευρώπης και του αριστερού αντικαπιταλιστικού πόλου και η πειστική αντιπαραβολή της πρότασης που οδηγεί στη δομική αλλαγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης -την «επαναθεμελίωση» ή «επανοικοδόμηση» της Ευρώπης- αποτελούν το μόνιμο σημείο αναφοράς του δημόσιου λόγου και των συντονισμένων πολιτικών πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει άμεσα το ΚΕΑ.

Υποψηφιότητα με ισχυρό συμβολισμό

Την ίδια αφετηριακή αντίληψη υπηρετεί και η επιλογή του Αλέξη Τσίπρα ως υποψηφίου του ΚΕΑ για τη θέση του Προέδρου της Κομισιόν στην εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου. Η υποστήριξη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ δεν απηχεί τόσο την αλληλεγγύη απέναντι σε μια χώρα που οδηγείται στην εξαθλίωση ή την ανάγκη ανάδειξης του επείγοντος στον αγώνα των λαών του ευρωπαϊκού Νότου. Σηματοδοτεί πρωτίστως το γεγονός πως η αριστερή εναλλακτική πρόταση εξουσίας είναι σήμερα η μόνη ρεαλιστική. Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από τη χαμηλή διεισδυτικότητα των αρχών της δεκαετίας στην εκτίναξη του ως αξιωματική αντιπολίτευση εν μέσω μνημονίων για να α-

Το μοντέλο της συλλογικής ηγεσίας στο ΚΕΑ, το οποίο είχε εισαχθεί στο προηγούμενο Συνέδριο, συνεχίζεται.

ναδειχθεί ο ισχυρότερος υποψήφιος στη διακυβέρνηση της πρώτης χώρας - πειραματόζωου της πολλαπλής νεοφιλελεύθερης επίθεσης, αποτελεί ισχυρό συμβολισμό για το σύνολο της ευρωπαϊκής αριστεράς, δίνει αυξημένη δυνατότητα απεύθυνσης στη βάση των πολιτικών αγώνων και των κοινωνικών κινημάτων της Ευρώπης, μπορεί να ενθαρρύνει τις αριστερές δυνάμεις διεθνώς και ταυτοχρόνως να υποχρεώσει σε σοβαρό πολιτικό διάλογο το μέχρι στιγμής θεσμικό κατεστημένο της Ε.Ε. Η οικοδόμηση της εναλλακτικής πρότασης μπορεί να αποτυπώνεται στο επίπεδο των προσώπων, βασίζεται στα καταληκτικά κείμενα. Η δέσμευση του ΚΕΑ για την οργάνωση διεθνούς διάσκεψης για το χρέος τον Απρίλιο, η αφετηριακή παραδοχή πως ο χαρακτήρας του χρέους δεν είναι εθνικός αλλά διεθνής και ως τέτοιο οφείλει να αντιμετωπιστεί, η εκτίμηση πως η ανθρωπιστική καταστροφή αποτελεί άμεσο αποτέλεσμα των μέτρων λιτότητας, η ανάγκη ανακατεύθυνσης των προϋπολογισμών στην αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών, της ανεργίας και της επισφάλειας με άξονα την πραγματική οικονομία, αποσαφηνίζουν το προφίλ του ΚΕΑ, το οποίο ήδη αναδεικνύεται σε προνομιακό πολιτικό συνομιλητή της ηγεσίας των ευρωπαϊκών συνδικάτων και των αντίστοιχων δομών εκπροσώπησης των κοινωνικών κινημάτων. Σ ’αυτό θα συμβάλει περισσότερο η διοργάνωση του Φόρουμ των Εναλλακτικών (δομών οργάνωσης), το οποίο πρόκειται να εξελιχθεί σε ετήσιο θεσμό.

Ανάπτυξη και αλληλεγγύη Ιδιαίτερα ισχυρή αναδεικνύεται πλέον η στρατηγική της ανάπτυξης, μέσω ενός μοντέλου με κοινωνικό και οικολογικό προσανατολισμό. Εδώ οι αναφορές δεν στοχεύουν σε μια γενική οικολογική ευαισθητοποίηση, όπως συχνά συμβαίνει στο πανευρωπαϊκό πολιτικό μωσαϊκό, αλλά αντιπαραθέτουν δυναμικά την αριστερή οικολογική αντίληψη στην οικονομία των αγορών και της καπιταλιστικής συσσώρευσης, προτάσσοντας το δημόσιο χαρακτήρα των φυσικών πόρων, το δημοκρατικό δικαίωμα όλων στη χρήση τους, το δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα στην ανάπτυξη, διάθεση και εκμετάλλευση τους, το σεβασμό απέναντι

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Βασικές ψηφοφορίες στο Συνέδριο του ΚΕΑ

Πολιτικό ντοκουμέντο : 93% Προεκλογική πλατφό ρμα (κείμενο εργασίας): 86 ,6% Υποψηφιότητα Α. Τσί πρα / Κομισιόν: 84,1% Επανεκλογή Π. Λοράν: 78,6% Υποψηφιότητα αντιπρ οέδρων: 83,3%

Ο σαφής και διακριτός διαχωρισμός μεταξύ της υπάρχουσας καπιταλιστικής νεοφιλελεύθερης Ευρώπης και του εναλλακτικού σχεδίου του αριστερού αντικαπιταλιστικού πόλου καθορίζει τη δομική αλλαγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης -την “επαναθεμελίωση” ή “επανοικοδόμηση” της Ευρώπης.

στον πλανήτη και τις τοπικές ιδιαιτερότητες σε κάθε στάδιο της οικονομικής δραστηριότητας , συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Ο αγώνας κατά της δημιουργίας της Υπερατλαντικής Αγοράς (ΗΠΑ - Καναδάς - ΕΕ) είναι θεμελιώδες χαρακτηριστικό της αναπτυξιακής προσέγγισης. Το εναλλακτικό σχέδιο του ΚΕΑ για της Ευρώπη δομείται πάνω στα θεμέλια της αλληλεγγύης μεταξύ της ευρωπαϊκής αριστεράς και των αριστερών και δημοκρατικών δυνάμεων όλου του κόσμου. Τα σημαντικά επίδικα των λαών της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής, της Μέσης Ανατολής , ο αγώνας τους για δημοκρατία, ανεξαρτησία, πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας προβάλλονται και ενισχύουν την οργάνωση των δικτύων, μέσω των οποίων το ΚΕΑ επιχειρεί, μεταξύ άλλων, την αλλαγή οπτικής και αντίληψης των ευρωπαϊκών κοινωνιών απέναντι στον «άλλο». Η αναγνώριση και ισότιμη αποδοχή του «άλλου» συμβαδίζει απολύτως με τη σημαντική προτεραιότητα της απόκρουσης του φασισμού, της ξενοφοβίας, και κάθε μορφής ρατσισμού που συμβαδίζουν με την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη.

Η συλλογική ηγεσία παραμένει

Η εκλογή της νέας Προεδρίας του ΚΕΑ αποτυπώνει τη δέσμευση αυτή: συνεχίζοντας το μοντέλο της συλλογικής ηγεσίας το οποίο είχε εισαχθεί στο προηγούμενο Συνέδριο στο Παρίσι, ο Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας Πιέρ Λοράν αναλαμβάνει τη δεύτερη θητεία του ως Πρόεδρος, με αντιπροέδρους τη Μαιτέ Μόλα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας, τον Αλέξη Τσίπρα, τη Μαρίζα Ματίας από το Μπλόκο της Πορτογαλίας και τη νεοεκλεγείσα δυναμική Μαργκαρίτα Μιλέβα της «Βουλγαρικής Αριστεράς», ώστε η σύνθεση να αντανακλά τη διάθεση για την αντιμετώπιση της πραγματικότητας του Νότου αλλά και της Ανατολικής Ευρώπης, ανεξάρτητα από τη σημερινή δυναμική των κομμάτων- μελών. Οι παραπολιτικές στήλες βρήκαν τροφή στην αναστολή της παρουσίας του γαλλικού «Κόμματος της Αριστεράς» στο ΚΕΑ μέχρι τις δημοτικές εκλογές, λόγω της σοβαρής στρατηγικής διαφωνίας με τους Γάλλους κομμουνιστές για το θέμα των συμμαχιών στην αναμέτρηση αυτή. Παρά τον επιθετικό της χαρακτήρα ωστόσο, το προσωρινό της απόφασης δηλώνει και το γεγονός πως σημαντικός αριθμός τροπολογιών που πρότεινε αποτελούν πλέον μέρος των ψηφισμένων από το Συνέδριο κειμένων. Η δομική εναλλακτική πρόταση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς κατατίθεται. Η εφαρμογή εξαρτάται από την πολιτική και κινηματική υποστήριξη της . Γι’ αυτό και τα συνέδρια αναφέρονται σε χρόνο αόριστο ενώ η δράση που προκύπτει σε ενεστώτα και μέλλοντα διαρκείας. •

Ο γύρος τού

ΚΟΣΜΟΥ

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Κυπριακό: Ομοσπονδία ή διχοτόμηση Εάν προχωρήσουν οι συνομιλίες θα πρόκειται για μια ανατροπή που σημειώνεται στην «παράταση του σκοτεινού παιχνιδιού. σελ. 13

Ιρλανδία: Η τρόικα έφυγε, η λιτότητα παραμένει

Η αρχή της Μεταπολίτευσης;

Το χρέος βρίσκεται στο 125% του ΑΕΠ, ποσοστό που είναι πέντε φορές υψηλότερο από όσο ήταν πριν τη διάσωση των τραπεζών. σελ. 15

ΧΙΛΗ

Του Μιχάλη Ανιτσάκη

το δεύτερο επαναληπτικό γύρο των εκλογών στη Χιλή νικήτρια –όπως αναμενόταν αναδείχτηκε η Μισέλ Μπατσελέ συγκεντρώνοντας το 62% των ψήφων έναντι 38% της δεξιάς αντιπάλου της Εβελίν Ματέι. Πρέπει να σημειώσουμε όμως το μεγάλο ποσοστό της αποχής που έφτασε στο 58% και το ότι τα 7,8 από τα 13 εκατομμύρια ψηφοφόρους πήγαν για πρώτη φορά στην κάλπη. Επίσης, να επισημάνουμε ότι η ψηφοφορία ήταν για πρώτη φορά εθελοντική και όχι υποχρεωτική. Αυτό έγινε για να προσελκύσει τους ψηφοφόρους στο αντιπαθές πολιτικό σύστημα και να το κάνει ελκυστικό. αλλά έφερε τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να μειωθεί η εκλογική επιτυχία της Μπατσελέ, που είναι η μεγαλύτερη σε ποσοστό στην πολιτική ιστορία της Χιλής.

Με πρόταγμα την αναθεώρηση του Συντάγματος

Ας δούμε τώρα σε λίγες γραμμές με ποια παράταξη κέρδισε η Μπατσελέ την προεδρία. Ο συνασπισμός του οποίου ηγήθηκε ονομάστηκε «Νέα Συμμαχία» και ήταν μια συνένωση δυνάμεων της κεντροαριστεράς με τη συμμετοχή σοσιαλιστών, χριστιανοδημοκρατών και του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής που αποφάσισε μετά από 40 χρόνια να βγει από το παρασκήνιο και να εμφανιστεί ξανά σε μια κεντροαριστερή συμμαχία μετά την «Λαϊκά ενότητα» του Σαλβαδόρ Αλιέντε. Τελι-

κά, βγήκε κερδισμένο αφού διπλασίασε τόσο το ποσοστό του όσο και τις έδρες του στη Βουλή. Το πρόγραμμα της νέας συμμαχίας είναι πιο ριζοσπαστικό από τα προηγούμενα των σοσιαδημοκρατικών συνασπισμών που κυβέρνησαν τη Χιλή μετά τη στρατιωτική Χούντα (με εξαίρεση την τελευταία δεξιά κυβέρνηση του Πινέιρα) και υπόσχεται να βάλει τέλος στη συνέχιση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που κυριαρχεί στη Χιλή από το πραξικόπημα του 1973 (με τα Σικάγο Μπόις του Μίλτον Φρίντμαν) μέχρι σήμερα. Η πιο σημαντική εξαγγελία του εκλογικού προγράμματος είναι η αναθεώρηση του συντάγματος που εξακολουθεί να είναι το χουντικό σύνταγμα που καθιέρωσε η στρατιωτική Χούντα του Πινοτσέτ. Το αίτημα αυτό ήταν από τα βασικά που διατύπωσε το μαζικό φοιτητικό κίνημα και απαιτείται η συγκρότηση συνταγματικής εθνοσυνέλευσης για τη δημιουργία νέου Συντάγματος και στη συνέχεια η ψήφισή του σε δημοψήφισμα από το λαό της Χιλής. Εδώ η λαϊκή πίεση πρέπει να είναι ανυποχώρητη γιατί μόνο με ένα νέο προοδευτικό σύνταγμα μπορεί η χώρα να ελπίζει σε καλλίτερρς μέρες.

Προεκλογικές δεσμεύσεις

Επίσης, η Μπατσελέ υποσχέθηκε τη δωρεάν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που ήταν το βασικό αίτημα των μαζικών φοιτητικών αγώνων που συγκλόνισαν την Χιλή τα τελευταία 4 χρόνια. Και οι φοιτητικοί αυτοί

αγώνες ήταν η συνέχεια του μαθητικού «κινήματος των Πιγκουίνων» που ταρακούνησε την Μπατσελέ κατά την πρώτη της προεδρική θητεία. Η εκπαιδευτική κατάσταση στη Χιλή είναι κυριολεκτικά στα χέρια του ιδιωτικού κεφαλαίου. Τα δημόσια σχολεία είναι απαξιωμένα με ελλείψεις σε δασκάλους και καθηγητές. Ενδεικτικό είναι ότι την ώρα των μαθημάτων οι δρόμοι είναι γεμάτοι από μαθητές που περιφέρονται άσκοπα γιατί έχουν «κενά» στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Αντίθετα τα ιδιωτικά σχολεία έχουν πλήρες πρόγραμμα και πολύ ακριβά δίδακτρα. Η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γίνεται με εισαγωγικές εξετάσεις για τις οποίες υπάρχουν ιδιωτικά φροντιστήρια των 500 – 600 μαθητών σε κάθε γειτονιά. Αν κάποιος πετύχει την εισαγωγή στα τρία δημόσια Πανεπιστήμια τα δίδακτρα είναι πανάκριβα και αναγκάζεται να υπογράψει δάνειο σπουδών που θα το αποπληρώνει για 25 -30 χρόνια όταν αρχίσει να εργάζεται δίνοντας το 50 60% του μισθού του. Όποιος δεν πετύχει μπορεί να ξαναδώσει εξετάσεις ή να φοιτήσει σε ένα τα εκατοντάδες ιδιωτικά Πανεπιστήμια με υπερδιπλάσια δίδακτρα και αμφιβόλου ποιότητας σπουδών. Ακόμα, η νέα πρόεδρος έχει υποσχεθεί να εφαρμόσει μια δικαιότερη οικονομική πολιτική ξεκινώντας από την αύξηση της φορολόγησης των εταιρειών από το 20% στο 25% καθώς και με την φορολόγηση των επανεπενδυμένων κερδών. Επίσης, υπόσχεται ένα σχέδιο ανάπτυξης που θα βοηθήσει για την μείωση του ποσοστού

“

Στις πρώτες προεδρικές εκλογές που η ψήφος παύει να είναι υποχρεωτική και γίνεται εθελοντική, η Μισέλ Μπατσελέ αναδείχθηκε νικήτρια συγκεντρώνοντας το 62% των ψήφων.

της ανεργίας που βρίσκεται σήμερα στα επίπεδα του 5,7%. Το κατά κεφαλήν εισόδημα στη Χιλή είναι 20.000 δολάρια αλλά αυτό αφορά μόνο το 35% του πληθυσμού αφού το υπόλοιπο ζει με πολύ λιγότερα και βρίσκεται κάτω από τα όρια της επιβίωσης. Τέλος, έχει δοθεί η υπόσχεση για επανακρατικοποίηση των μεγάλων μεταλλευτικών εταιρειών και κυρίων του χαλκού στο βορρά της χώρας που αποτελεί μια από τις κυριότερες πηγές πλούτου για τη χώρα.

Όλα πρέπει να αλλάξουν

Ένας άλλος προβληματικός τομέας στη Χιλή είναι ο τομέας της υγείας. Το κοινωνικό κράτος έχει υποχωρήσει και οι παροχές πρωτοβάθμιας περίθαλψης για τον λαό είναι μηδαμινές έως μηδενικές. Τα φάρμακα αγοράζονται οι επισκέψεις στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων πληρώνονται και η διαμονή είναι επίσης πανάκριβη. Όλα αυτά πρέπει να αλλάξουν. Τα έχει υποσχεθεί η Μπατσελέ αλλά το ερώτημα είναι αν θα τα πραγματοποιήσει. Για το λόγο αυτό παρατηρητές από το χώρο της Λατινικής Αμερικής λένε ότι η μεταπολίτευση στη Χιλή αρχίζει τώρα και περιμένουμε να δούμε τις εξελίξεις. Σε δηλώσεις της η Μπατσελέ είπε ότι η σύνθεση της νέας κυβέρνησης θα είναι γνωστή στα τέλη του Γενάρη του 2014. Η νέα θητεία της προέδρου αρχίζει τη 1η του Μάρτη του 2013. •

στα δίκτυα του κόσµου

∆ΙΕΘΝΗ

www.lacartadilampedusa.org

Στο δρόμο για την Λαμπεντούζα

Ραντεβού στην Λαμπεντούζα από 31/1 έως 2/2 δίνουν ακτιβιστές, οργανώσεις και κινήματα από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, σε μια συνάντηση αλληλεγγύης ενάντια στη φρίκη των συνόρων και με στόχο να ξαναγράψουν την ιστορία του μεσογειακού χώρου και τον χάρτη των δικαιωμάτων. Η πρωτοβουλία υπερασπίζεται το δικαίωμα των προσφύγων στην ζωή έχοντας ως προτεραιότητα τον άνθρωπο και την αξιοπρέπειά του, απέναντι στην Ευρώπη φρούριο που οχυρώνεται δίνοντας δισεκατομμύρια για την στρατιωτικοποίηση των συνόρων της.



www.aedd-casapueblosboletines.blogspot.com.es

Όχι στην προσβολή της ιστορικής μνήμης

Πολιτικοί κρατούμενοι, συγγενείς  αγνοουμένων, βασανισθέντες

της χούντας και πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαδήλωσαν την Τρίτη έξω από την Γερουσία στο Μπουένος Άιρες, ενάντια στην απόφαση της Κριστίνα Χερνάντεζ να τοποθετήσει τον Σέζαρ Μιλάνι γενικό αρχηγό του στρατού. Όπως αναφέρουν ο Μιλάνι ήταν συνεργάτης της δικτατορίας του Βιντέλα. και ως αξιωματικός είχε εμπλακεί προσωπικά σε πολλές υποθέσεις απαγωγών, βασανιστηρίων και φόνων, ενώ θεωρούν την επιλογή του ως βάναυση προσβολή της ιστορικής μνήμης. www.istanbulkentmitingi.org

Ενάντια στην γέφυρα

Χιλιάδες άνθρωποι  διαδηλώνουν σήμερα ενάντια στην κατασκευή της

τρίτης γέφυρας πάνω από τον Βόσπορο, σε μια από τις νέες μορφές αυτοοργάνωσης και διαμαρτυρίας που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια στην Κωνσταντινούπολη. Για την κατασκευή της θα πρέπει να κοπούν περίπου 2.000.000 δέντρα που είναι το ένα τρίτο του δάσους στα βόρεια της πόλης, ενώ ακτιβιστές καταγγέλλουν τις στενές σχέσεις της κυβέρνησης Ερντογάν με τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες που καταστρέφουν στο όνομα της «ανάπτυξης».

∆ημήτρης Γκιβίσης givisisdim@yahoo.gr

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Ρευστό το πολιτικό τοπίο στην Ιταλία

Πραγματοποιήθηκε το 9ο συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης με έντονο διάλογο για την προοπτική αυτής της ΕΕ Στην Ιταλία, η οικονομική κρίση δεν κτυπά μόνο τα γνωστά κοινωνικά στρώματα της μισθωτής εργασίας, των φτωχών εργατικών και λαϊκών στρωμάτων, φτωχοποιεί και τα μεσαία στρώματα της ιταλικής κοινωνίας. Μετά την Ελλάδα, η Ιταλία βρίσκεται ίσως στη χειρότερη θέση. Η ανεργία, το χτύπημα στις εργασιακές σχέσεις, οι περικοπές -κύρια στον ιδιωτικό τομέα- των μισθών και ουσιαστικά η εξαθλίωση μεγάλης μερίδας της ιταλικής κοινωνίας έχουν κάνει την κατάσταση εκρηκτική.

ύμφωνα με την κρατική στατιστική υπηρεσία (ISTAT) της Ιταλίας, πάνω από το 30% του πληθυσμού βρίσκεται σήμερα στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Ο αριθμός αυτός αυξάνει κατά πολύ στις ηλικίες μεταξύ 18 και 24 χρονών. Ποσοστά πολύ υψηλότερα σε σχέση με άλλες μεγάλες και ισχυρές χώρες της Ευρώπης. Αυτή η σκληρή πραγματικότητα έχει ως αποτέλεσμα σοβαρές στερήσεις σε βασικά υλικά αγαθά, όπως καθυστέρηση στην πληρωμή βασικών λογαριασμών τύπου: ενοίκιο σπιτιού, υποθήκης ή στεγαστικού δανείου, δόσεων ή ακόμα και λειτουργικών εξόδων αυτοκινήτου. Επίσης, τα στοιχεία αυτά διαφοροποιούνται σημαντικά ανάλογα και με τη γεωγραφική περιοχή της χώρας, με μεγαλύτερη επιβάρυνση στο Νότο. Μαζί με την οικονομική κρίση, όμως, στην Ιταλία έχουμε και μια βαθιά πολιτική κρίση. Η προσπάθεια σταθεροποίησης του πολιτικού συστήματος προερχόμενη κύρια από τον πρόεδρο της ιταλικής δημοκρατίας Τζ. Ναπολιτάνο, με τρόπο πολλές φορές αντισυνταγματικό, απέτυχε. Πολύ σύντομα στην Ιταλία θα έχουμε εκλογές ίσως και πριν από τις ευρωεκλογές. Το διπολικό σύστημα και τα αγγλοσαξονικά πρότυπα, παρά τις τεράστιες προσπάθειες που γίνονται από την πλευρά των κυρίαρχων οικονομικών κέντρων, δεν καταφέρνουν να προωθήσουν την κοινωνική γαλήνη, που απαιτούν κύρια κύκλοι έξω από την ιταλική δημοκρατία, για να προωθηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η νεοφιλελεύθερη πολιτική μερκελικού τύπου και στην Ιταλία.

«Κεντροαριστεροδεξιά» κυβέρνηση

Η λαϊκή αγανάκτηση δεν μπορεί πλέον να εκπροσωπηθεί και απορροφηθεί από τα πολιτικά σχήματα που διαμορφώθηκαν τη δεκαετία του ’90 στην Ιταλία με τις συνεχείς μεταλλάξεις του χριστιανοδημοκρατικού και κυρίως του κομμουνιστικού κόμματος. Στη δεξιά, ο μπερλουσκονισμός διασπάστηκε και διαμορφώθηκαν διαφορετικά πολιτικά υποκείμενα με αναφορά στην κεντροδεξιά. Η Λέγκα του Βορρά, με τον πάλαι ποτέ κραταιό Ουμπέρτο Μπόσι, συρρικνώνεται συνεχώς. Στο χώρο της κεντροαριστεράς, δηλαδή του ∆ημοκρατικού Κόμματος, οι μεταλλάξεις συνεχίζονται. Μετά και την ά-

«Γράψτε το δικό σας μέλλον», αφίσα του 9ου συνεδρίου της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης.

νοδο στην κομματική ιεραρχία του Μ. Ρένζι το κόμμα αυτό αφήνει πίσω του κάθε σχέση με την αριστερή ταξική διαφορετικότητα. Το «δράμα» αυτού του κόμματος είναι ότι προσπαθεί να στηρίξει πολιτικές επιλογές που είναι ξένες προς την παραδοσιακή αριστερά και την κομμουνιστική παράδοση της εκλογική του βάσης. Η πολιτική αντίφαση της λαϊκής κομματικής βάσης, από τη μια, και της σοσιαλδημοκρατικοποιημένης κομματικής νομενκλατούρας, από την άλλη, γίνεται έντονη, ειδικά σ’ αυτή την πολιτική ιστορική φάση που περνά η ιταλική δημοκρατία. Στην ουσία το ∆.Κ. με τη στήριξη στον πρωθυπουργό Ε. Λέτα και την «κεντροαριστεροδεξιά» κυβέρνησή του, καταγράφεται ως η κύρια δύναμη που αποδέχεται σχεδόν όλες τις νεοφιλελεύθερες επιλογές που προέρχονται από την Ε.Ε. και τα μερκελικά επιτελεία. ∆είγμα της βαθιάς πολιτικής κρίσης που περνά η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.

“

Η ιταλική ριζοσπαστική αριστερά

Στο χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς εντείνονται οι προσπάθειες για την ανασύνταξη όλων των δυνάμεών της. Στο 9ο Συνέδριο του Κόμματος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην Περούτζια της Ιταλίας μπήκαν επιτακτικά σημαντικά ζητήματα που αφορούν όχι μό-

Το μεγάλο ζητούμενο του 9ου συνεδρίου της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης ήταν πώς η ριζοσπαστική κομμουνιστική αριστερά θα καταφέρει να μετατρέψει τη λαϊκή αγανάκτηση σε πολιτική πρόταση ανατροπής.

νο την ιταλική κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, αλλά και θέματα που έχουν να κάνουν με την ίδια την επιβίωση της ιταλικής ριζοσπαστικής αριστεράς. Το θέμα της ενότητας και της κοινής δράσης όλων των πολιτικών υποκειμένων της ιταλικής αριστεράς κυριάρχησε σ’ αυτό το συνέδριο μαζί με την πολιτική συμμαχιών, που εκ των πραγμάτων μπήκε λόγω και των αποτυχημένων επιλογών του πρόσφατου παρελθόντος που οδήγησαν το κόμμα αυτό εκτός βουλής. Το μεγάλο ζητούμενο του συνεδρίου ήταν πώς η ριζοσπαστική κομμουνιστική αριστερά θα καταφέρει να μετατρέψει τη λαϊκή αγανάκτηση σε πολιτική πρόταση ανατροπής ενός πολιτικού συστήματος που έχει βασικές ευθύνες για τη σημερινή οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα. Το γεγονός, όμως, αυτής της περιόδου στην Ιταλία, για το οποίο έγινε πλατιά αναφορά και στο συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, είναι ότι στη χώρα αυτή άρχισε ένας έντονος διάλογος για το κατά πόσο αυτές οι πολιτικές που εκπορεύονται από την Ε.Ε. μπορούν να εξυπηρετήσουν τον ιταλικό λαό.

Νέος ευρωσκεπτικισμός

∆εν είναι τυχαίο ότι έχει ανοίξει σε όλες τις δυνάμεις, της πολιτικής και κοινωνικής ιταλικής πραγματικότητας ένας διάλογος για την προοπτική αυτής της Ε.Ε. και αυτής της ευρωζώνης. Από τη Λέγκα του Βορρά, που έχει πάρει θέση ανοικτά ενάντια στο ευρώ, τις επανειλημμένες τοποθετήσεις του ίδιου του Σ. Μπερλουσκόνι υπέρ του εθνικού νομίσματος, μέχρι το κόμμα του Π. Γκρίλο, που καθαρά ζητά την έξοδο της Ιταλίας από την ευρωζώνη, αλλά και ενός σημαντικού τμήματος στο χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς, φυσικά με τελείως διαφορετική προσέγγιση από τον κλασικό παραδοσιακό ευρωσκεπτικισμό των συντηρητικών κομμάτων, αυξάνουν οι φωνές διαμαρτυρίας ενάντια σ’ αυτή την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Στο συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, για παράδειγμα, μπήκε έντονα το ζήτημα της γερμανικής ιμπεριαλιστικής συμπεριφοράς προς τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως του Νότου. Ο απερχόμενος γραμματέας Πάολο Φερέρο καταδίκασε ανοικτά τη γερμανική στάση μέσα στην Ε.Ε και την ίδια την καπιταλιστική ολοκλήρωση που οδηγεί τον κόσμο της εργασίας σε εξαθλίωση. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι ότι το θέμα της Ε.Ε. και κυρίως της ευρωζώνης γίνεται θέμα δυναμικών αντιπαραθέσεων μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα και προπαντός στην ίδια την αστική τάξη της Ιταλίας που αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η μόνη κερδισμένη από αυτή την οικονομική ευρωπαϊκή πραγματικότητα είναι η Γερμανία. Η πολιτική ρευστότητα στην Ιταλία είναι εμφανής και πολύ σύντομα θα έχουμε πρωτόγνωρες εξελίξεις με απρόβλεπτες συνέπειες για όλη την Ευρώπη και την ίδια την Ιταλία. Βασίλης Πριμικήρης

“

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Εάν προχωρήσουν οι συνομιλίες προς θετική κατεύθυνση θα πρόκειται για μια ανατροπή που σημειώνεται στην “παράταση” του σκοτεινού παιγνιδιού.

Ξανά το ερώτημα: ομοσπονδία ή διχοτόμηση ΚΥΠΡΙΑΚΟ

ο Κυπριακό περνά ξανά κρίσιμες στιγμές όπου η επίλυσή του ή μη μπαίνουν ξανά στη ζυγαριά. Βέβαια, το Κυπριακό από μόνο του αντιμετωπίζεται συνήθως ως ένα αμετακίνητο – παγωμένο πρόβλημα από το 1974 για τους Ελληνοκύπριους και από το 1963, ίσως και πριν για τους Τουρκοκύπριους. Η πρώτη σοβαρή προσπάθεια που παρ ολίγο να καταλήξει σε λύση ήταν αυτή του 2004, όταν επιδιωκόταν η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Ενδεικτικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα επιστολής που απέστειλε στις 7 ∆εκεμβρίου 2003, ο τότε Πρόεδρος της ∆ημοκρατίας, Τάσσος Παπαδόπουλος στον γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν: «Επιθυμώ να σας διαβεβαιώσω ότι η προσέγγιση της Ελληνοκυπριακής πλευράς [...] θα κινείται πάνω στη βάση της φιλοσοφίας και των αρχών του «Σχεδίου Ανάν«. […] Σας καλούμε να ζητήσετε την άμεση επανάληψη των συνομιλιών με στόχο την επίτευξη μιας πιο λειτουργικής και, επομένως, βιώσιμης λύσης του Κυπριακού προβλήματος μέσα στις παραμέτρους του Σχεδίου σας, η οποία θα επιτρέψει την αποτελεσματική συμμετοχή μιας επανενωμένης Κύπρου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκφράζω την ευχή ότι η Τούρκικη πλευρά θα επιδείξει επίσης την απαιτούμενη πολιτική θέληση». Στα δημοψηφίσματα του 2004, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποδέχτηκε τη λύση και προσπάθησε ως χώρα μέλος πλέον της ΕΕ να πετύχει βελτίωση του συσχετισμού δυνάμεων. Αντιμετώπιζε, όμως, πλέον την καχυποψία σειράς ευρωπαϊκών χωρών που ανέμεναν την ένταξή της μετά τη λύση του Κυπριακού.

«Ασύμφορη» λύση;

Από το 2004 άλλαξαν αρκετά πράγματα στα κατεχόμενα. Αρκετές χώρες αναβάθμισαν την παρουσία τους ανοίγοντας γραφεία στην άλλη πλευρά, οι σχέσεις των κατεχομένων με την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πυκνώσει, ενώ τεράστιες εκτάσεις έχουν αναπτυχθεί οικιστικά και τουριστικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2004 οι περιοχές που ελέγχονται από την Κυπριακή ∆ημοκρατία βρίσκονταν σε διαδικασία έντονης οικονομικής ανάπτυξης. Η οικοδομική φούσκα ήταν σε πλήρη εξέλιξη, ενώ η μετατροπή της Κύπρου σε χρηματοπιστωτικό κέντρο απέφερε σημαντικούς καρπούς. Φαίνεται ακόμα ότι η ύπαρξη υδρογονανθράκων ήταν γνωστή στους ηγετικούς κύκλους της πολιτικής και της άρχουσας τάξης. Αυτές ήταν μερικές από τις αιτίες που οδήγησαν την πλειοψηφία των πολιτικών ηγεσιών στην απόφαση να καταψηφίσουν το σχέδιο Ανάν, επιβάλλοντας και στο ΑΚΕΛ την τραγελαφική εκείνη πι-

ρουέτα να αποφασίσει την υπερψήφιση του «όχι για να τσιμεντώσει το ναι». Ο ∆ΗΣΥ μοιράστηκε εκλογικά και η ηγεσία του βρέθηκε για ένα διάστημα μετέωρη. Έτσι, ενώ η ηγεσία πρότεινε την υπερψήφιση του «Ναι», η βάση του κόμματος στην πλειοψηφία της προτίμησε να επιλέξει το «Όχι». Η οικονομική υπεροψία των Ελληνοκυπρίων ήταν ένα στοιχείο που έκανε τη λύση να φαίνεται «ασύμφορη». Να αναφέρουμε ότι οι πολιτικές της λιτότητας και η πτώχευση τραπεζών στα κατεχόμενα προηγήθηκαν κατά μερικά χρόνια των αντίστοιχων φαινομένων στις ελεύθερες περιοχές. Η νομή των υδρογονανθράκων που έχουν εντοπιστεί στην ανατολική Μεσόγειο και η πολιτική αστάθεια που επικρατεί στην περιοχή εξωθεί προς ένα νέο σύστημα ασφάλειας που ξαναφέρνει το Κυπριακό στο προσκήνιο. Επανεμφανίζεται επομέ-

∆

νως, για ακόμα μια φορά η ιστορική κατάρα του πραξικοπήματος της ΕΟΚΑ Β και των Ελλήνων συνταγματαρχών, καθώς και της συνεπακόλουθης εισβολής της Τουρκίας. Ένα κυπριακό κράτος ή δύο;

Το πραγματικό διακύβευμα

Για αρκετό κόσμο το πραγματικό διακύβευμα στα δημοψηφίσματα του 2004, δεν ήταν το «ναι» ή το «όχι» στο σχέδιο Ανάν αλλά το «ναι» ή το «όχι» στη μονιμοποίηση της διχοτόμησης. Εξάλλου, η πορεία των πραγμάτων αυτό ακριβώς επιβεβαίωνε. Οι χωριστικές συνειδήσεις κέρδισαν έδαφος, οι επαφές ανάμεσα στις δύο κοινότητες σημείωσαν κάμψη, ενώ επί του εδάφους είχαμε τις αλλαγές που προαναφέραμε. Εάν προχωρήσουν οι συνομιλίες προς θετική κατεύθυνση θα πρό-

ύο γεγονότα της προηγούμενης βδομάδας ήταν ικανά να αναδείξουν την αντίληψη που κυοφορείται στα ελληνικά κόμματα σε ζητήματα που αφορούν το Κυπριακό. Αρχικά, με αφορμή την επίσκεψη Νταβούντογλου, κόμματα της Αριστεράς εξέδωσαν ανακοινώσεις με τις οποίες εγκαλούν την ελληνική κυβέρνηση για την αποδοχή των χιαστί συνομιλιών καθώς, θεωρούν, ότι συνεπάγεται με έμμεση αναγνώριση του «ψευδοκράτους». Στη συνέχεια, με αφορμή την υποψηφιότητα Τσίπρα για την Κομισιόν, τόσο η κυβέρνηση όσο και η Ν∆ καλούν τον ΣΥΡΙΖΑ να απολογηθεί για την συμμετοχή δύο τουρκοκυπριακών κομμάτων στο ΚΕΑ. Ζητήσαμε από δύο ελληνοκύπριους πολιτικούς, τον Χρίστο Πουργουρίδη, πρώην αντιπρόεδρο του ∆ΗΣΥ και τον Χρίστο Χριστοφίδη από το ΑΚΕΛ να σχολιάσουν τα δύο γεγονότα. Ο κ. Πουργουρίδης σχολίασε την άποψη περί έμμεσης αναγνώρισης του ψευδοκράτους, μέσω των χιαστί συνομιλιών ως εξής: «Ψάχνουν ψύλλους στα άχυρα. Η αγαπημένη τέχνη των ελλήνων πολιτικών. Η αναγνώριση είναι πολιτική πράξη η οποία γίνεται συντεταγμένα από κυρίαρχα κράτη. Η τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι υπαρκτή και οφείλουμε να συζητάμε μαζί της». Όσον αφορά τις ανακοινώσεις της Ν∆ ο κ. Πουργουρίδης σχολίασε: «Απορώ πώς ένα σοβαρό κόμμα κάνει τέτοιες κωμικές δηλώσεις. Μόνο ως ειρωνικό σχόλιο θα μπορούσε να εκληφθεί. Θεωρώ ότι αυτά γίνονται για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης». Ο κ. Χριστοφίδης, μέλος της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ και επικεφαλής του Γραφείου Παιδείας και Επαναπροσέγγισης δήλωσε στην «Εποχή»: «Το ΑΚΕΛ είχε ενστάσεις και προβληματισμούς για τη νέα διαδικασία όπου οι διαπραγματευτές των δύο κοινοτήτων θα συναντούν υπουργούς σε Ελλάδα και Τουρκία. Όταν ο τότε Πρόεδρος, ∆ημήτρης Χριστόφιας, ζήτησε να συναντήσει έναν εκ των Ερντογάν ή Νταβούντογλου, η τουρκική πλευρά ζήτησε αντίστοιχη συνάντηση του ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας με έλληνα αξιωματούχο. Αυτό προφανώς και συνιστά αναβάθμιση. Επιπλέον, η νέα διαδικασία εμπεριέχει τον κίνδυνο της τετραμερούς κάτι που ήταν πάγια θέση της Τουρκίας. Είμαστε αρνητικοί καθώς σταθερή θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι το Κυπριακό δεν αποτελεί ελλαδοτουρκική διαφορά αλλά πρόβλημα εισβολής και κατοχής». Σχετικά με το δεύτερο ζήτημα ο κ. Χριστοφίδης επισημαίνει: «∆εν επιθυμούμε να εμπλακούμε στα εσωτερικά της ελληνικής πολιτικής σκηνής για ευνόητους λόγους. Επιπλέον εμείς συμμετέχουμε ως παρατηρητές στο ΚΕΑ. Όμως τα τουρκοκυπριακά κόμματα στα οποία γίνεται αναφορά έχουν δώσει μεγάλη μάχη υπέρ της λύσης και της επανένωσης της Κύπρου σε πολύ αντίξοες συνθήκες. Ως εκ τούτου, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί όταν αναφερόμαστε σε αυτά».

Περί αναγνώρισης

Αδάμος Ζαχαριάδης

Φωτο: Ντογιουκάν Μουέζινλερ

κειται για μια ανατροπή που σημειώνεται στην «παράταση» του σκοτεινού παιγνιδιού. Ο σχεδιασμός της πολιτικής προσπάθειας για λύση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι οι σχέσεις των δύο κοινοτήτων έχουν πληγεί σοβαρά από την εγκληματική δράση των εθνικιστών, που μερικές φορές πήρε τη μορφή μαζικών σφαγών. ∆υστυχώς, η επίσημη προπαγάνδα και στις δυο πλευρές της πράσινης γραμμής τείνει να υποβαθμίζει ή και να εξαφανίζει τα εγκλήματα της μιας πλευράς και να περνά μέσα από μεγεθυντικό φακό τα εγκλήματα της άλλης. Σε πρόσφατη συνάντηση αντιπροσωπειών της ελληνοκυπριακής ΕΡΑΣ (Επιτροπή για μια Ριζοσπαστική Αριστερά) και των συνδικάτων των Τουρκοκυπρίων εκπαιδευτικών εκδόθηκε κοινή διακήρυξη που υποστηρίζει την συμβιβαστική επίλυση του Κυπριακού. Στην διακήρυξη σημειώνεται μεταξύ άλλων: «Καλούμε κάθε Ελληνοκύπριο και κάθε Τουρκοκύπριο να διεκδικήσουμε όλοι μαζί σε ένα κοινό μέτωπο αγώνα την ειρηνική συμβίωση των κοινοτήτων μας και την επίλυση του Κυπριακού. Έχουμε συνείδηση ότι εκείνες οι πολιτικές ηγεσίες που δημιούργησαν την δικοινοτική αντιπαράθεση και εν πολλοίς τη συντηρούν δεν είναι σε θέση να εξεύρουν την λύση που εξυπηρετεί το λαό. Εν τούτοις θεωρούμε ότι η λύση θα δώσει την ευκαιρία στις κυπριακές κοινότητες να προχωρήσουν με λιγότερα εμπόδια. Πρέπει όμως οι πολίτες της συνύπαρξης και της επαναπροσέγγισης, και πριν και μετά τη λύση, να αναλάβουν το καθήκον να μεταφέρουν στους ώμους τους την ευθύνη για την βελτίωση των δικοινοτικών σχέσεων και την δημιουργία ενός καλού μέλλοντος στα ερείπια ενός κακού παρελθόντος». Πράγματι η μονοπώληση για τόσες δεκαετίες του πολιτικού ενδιαφέροντος στο Κυπριακό άφησε ανενόχλητες τις λίγες οικογένειες που κυριαρχούν στο τραπεζικό σύστημα και στους κύριους τομείς της οικονομίας να αναπτύξουν τις οικονομικές φούσκες και να οδηγήσουν την κυπριακή οικονομία στην καταστροφή και την κοινωνία στην ανεργία και τα συσσίτια. Η λύση του Κυπριακού θα δώσει την ευκαιρία στο εργατικό κίνημα που, στην ελληνοκυπριακή κοινότητα τουλάχιστον, έχει για πολλές δεκαετίες αδρανήσει, να προσανατολιστεί στην αντιμετώπιση των μνημονιακών πολιτικών. Θα απελευθερώσει επίσης την τουρκοκυπριακή και τη ελληνοκυπριακή κοινότητα από τα κατάλοιπα των εθνικών αλυτρωτισμών, που ανεπίσημα και άτυπα τις αποτρέπουν να πάρουν την ευθύνη της ύπαρξης τους. Κωστής Αχνιώτης, Μάριος Τεμπριώτης

∆ΙΕΘΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Η αυτοκράτειρα έχει σχέδια για όλους ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

Μπορεί να διαφωνεί κανείς κάθετα με την πολιτική της Ανγκέλα Μέρκελ, μπορεί ακόμα και να την αντιπαθεί και να τη θεωρεί υπεύθυνη σε μεγάλο βαθμό για τη σημερινή κατάσταση στην Ευρώπη. Αυτό, όμως, που πρέπει να της αναγνωρίσει είναι ότι κατάφερνε πάντα να πετυχαίνει αυτό που θέλει, κοιτώντας την ουσία και όχι τις εντυπώσεις, όπως κάνουν συνήθως πολλοί συνάδελφοί της στις μέρες μας. Αυτό έγινε κατανοητό από την εποχή ακόμα, που ο Νικολά Σαρκοζί έκανε τα σόου του μπροστά στις τηλεοράσεις της Ευρώπης και μετά πήγαινε και αποδεχόταν τις προτάσεις της γερμανίδας καγκελαρίου για την αντιμετώπιση της κρίσης, τις οποίες μερικές φορές προσπαθούσε να παρουσιάσει ως δικές του. Κάτι ανάλογο συνέβη και την περασμένη εβδομάδα. Το περιβόητο σοσιαλδημοκρατικό δημοψήφισμα έδωσε το πολυπόθητο «ναι» στη συμμετοχή στο μεγάλο συνασπισμό με ποσοστό 76% και ο αρχηγός του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ το απόλαυσε πραγματικά, μιλώντας αλλεπάλληλα μπροστά στις κάμερες, με το ύφος του μεγάλου νικητή, που δικαιώθηκε για το πολιτικό του ρίσκο. Η σοσιαλδημοκρατία χαρακτηρίστηκε επίσης η μεγάλη κερδισμένη από το μοίρασμα της “υπουργικής” πίτας, αφού ανέλαβε έξι υπουργεία, δυσανάλογα πολλά σε

σχέση με τα τραγικά ποσοστά της στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου. Οι συντηρητικοί αρθρογράφοι και σχολιαστές “ξεσάλωσαν” εναντίον της “σοσιαλδημοκρατικοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής αλλά η Ανγκέλα Μέρκελ απαθής και με το ίχνος ενός χαμόγελου στα χείλη έμεινε να παρακολουθεί όλη αυτή τη φιλολογία. Γιατί όπως είπαμε και νωρίτερα η Ανγκέλα Μέρκελ ως “τεχνικός της εξουσίας” με ένα σχεδόν κυνικό τρόπο δείχνει να αδιαφορεί για τις εντυπώ-

σεις και προσπαθεί να κρατήσει την ουσία. Και η ουσία είναι ότι αυτή θα είναι πάλι το ισχυρό πρόσωπο αυτής της κυβέρνησης, έχοντας δίπλα της έμπιστο συνεργάτη και συνοδοιπόρο και τον επικεφαλής του πιο σημαντικού υπουργείου, δηλαδή τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κλειδοκράτορα των κρατικών ταμείων. Και για να μην έχει κανείς την οποιαδήποτε ψευδαίσθηση για το πόσο ισχυρή νοιώθει, η σιδηρά καγκελάριος ανακοίνωσε την Τετάρτη κιόλας, λίγες ώρες μετά την τρίτη στην ιστορία ορ-

Ο Σόιμπλε και η «επανίδρυση»

Η παράταση της κυβερνητικής θητείας του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προοιωνίζεται το τέλος του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού. Εκτός κι αν επικρατήσει η ιδέα της ευρωπαϊκής επανίδρυσης.

Του Νίκου Τσαγκρή

Ο πρωτοπόρος της διάβρωσης

Ας θυμηθούμε: όλα αρχίζουν τότε που η πολιτική ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης άρχισε να παίρνει στα σοβαρά εκείνη την μπούρδα του Μπους για «πόλεμο του δυτικού κόσμου κατά της τρομοκρατίας». «Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας είναι μια αμερικανική προσφορά στη δυτική κουλτούρα», απάντησε αμέσως ο διορατικός Νόαμ Τσόμσκι, προβλέποντας το κακό. Και πριν αλέκτωρ φωνήσαι, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ως υπουργός Εξωτερικών, ανταποκρίθηκε στην αμερικανική… προσφορά: πρότεινε την επαναφορά της θανατικής ποινής στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης! Το μόνο που δεν εξήγησε ήταν εάν θα επέλεγε ο ίδιος τις περιπτώσεις των εγκλημάτων (ή των εγκληματιών;) που θα τιμω-

Αντίθετα, οι κυβερνητικές αντιδράσεις ήταν από ανύπαρκτες έως θετικές. Σκέτη θλίψη. Το τραγικό είναι ότι αυτή ήταν μόνο η αρχή. Σταδιακά εκδηλώνεται μια σειρά συντεταγμένων πράξεων διάβρωσης του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος. Αποκορύφωμα η συνθήκη της Λισσαβόνας (2007) που αποκαθηλώνει θεμελιώδεις ευρωπαϊκές πολιτικές και πολιτισμικές αρχές· μεταλλάσσοντας σταδιακά την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ένα αμερικανικού τύπου καθεστωτικό υβρίδιο – υποχείριο της κυρίαρχης οικονομικής ελίτ. Με την ευγενική φροντίδα της Γερμανίας και των Βορείων συμμάχων της και χορηγό την οικονομική κρίση. Κεντρικός τοποτηρητής και πολιτικός εκφραστής αυτού του «καθεστώτος» ο Β. Σόιμπλε, ο οποίος παραμένει υπουργός Οικονομικών, προφανώς για να συνεχίσει το έργο του. Ως το ευρωπαϊκό τέλος.

Η ιδέα της επανίδρυσης Του ∆ημήτρη Πετσετίδη

παραμονή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας (που είναι και το υπουργείο Οικονομικών της Ε.Ε.) σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως από τον Ελληνικό και διεθνή Τύπο. Αλλά ανεπαρκώς. Μόνο στο επίπεδο των δημοσιονομικών συνεπειών του γεγονότος: «η δημοσιονομική πειθαρχία στις χώρες της ευρωζώνης θα ενταθεί», «οι πολιτικές της λιτότητας θα οξυνθούν», «η έξοδος από την κρίση θα καθυστερήσει». Ωστόσο, μια γνωστική, εντός πολιτικού χώρου και χρόνου, αξιολόγηση του γεγονότος οφείλει να το ντύσει με την τραγικότητα που του αρμόζει: ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι ο βασικός εκφραστής της διάβρωσης της ευρωπαϊκής κουλτούρας από το σαράκι των ΗΠΑ. Και η παράταση της παραμονής του στη γερμανική κυβέρνηση προοιωνίζεται την οριστική κατάρρευση του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού. Το οριστικό τέλος της Ευρώπης του κοινωνικού κράτους, της Ευρώπης της αλληλεγγύης, της Ευρώπης της ισοτιμίας…

κωμοσία της, ότι αυτό που θα επιδιώξει τώρα το Βερολίνο είναι οι θεσμικές αλλαγές στην Ευρώπη. ∆εν διευκρίνισε ακριβώς πως το εννοεί, αλλά και μόνο η πρόθεση της είναι αρκετή για να είναι κανείς σε επιφυλακή. “∆εν εκβιάζουμε κανένα” διευκρίνιζε αργότερα ένας συνεργάτης της αλλά κάποια πράγματα πρέπει να αλλάξουν. Η αυτοκράτειρα Μέρκελ λοιπόν θα αφήσει τους Γκάμπριελ, Στάινμπρουκ και την υπόλοιπη παρέα τους να χαίρονται σαν τα μικρά παιδιά, που κατάφεραν να πάρουν τις καρέκλες των υπουργείων και θα ασχοληθεί με την ουσία, πώς δηλαδή θα διευρύνει την επιρροή της αυτοκρατορίας της και εκτός συνόρων. ∆εν είναι τυχαίο άλλωστε το πώς επιχειρηματολόγησε η κυρία Μέρκελ, απευθυνόμενη σε εκείνους στην Ευρώπη που κατηγορούν την Γερμανία και λέγοντάς τους ότι αν δεν τους αρέσει το σημερινό νομικό καθεστώς λειτουργίας της Ευρώπης, τότε θα πρέπει να το διορθώσουμε. Κάποιοι, γνωρίζοντας την ικανότητα της καγκελαρίου να εκμεταλλεύεται ακόμα και γεγονότα που εκ πρώτης όψεως μοιάζουν να την βλάπτουν, θεωρούν ότι ακόμα και η τωρινή συζήτηση για τα “λάθη” της Τρόικα στις χώρες που υποτάχθηκαν σε μνημόνια, ίσως τελικά να είναι η καλύτερη αφορμή για το Βερολίνο για να πετύχει τους στόχους του, χρυσώνοντας το χάπι σε κάποιους αφελείς που θα μιλούν πάλι για δική τους επιτυχία.

ρούνται με θανατική ποινή ή θα άφηνε την λεπτή αυτή αποστολή στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Το γεγονός ότι ένας ευρωπαίος κυβερνητικός αξιωματούχος προτείνει την εισαγωγή της θανατικής ποινής στο ποινικό ∆ίκαιο μιας χώρας – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, από μόνο του, ένα γεγονός που προσβάλει βάναυσα την παραδοσιακά ανθρωποκεντρική ευρωπαϊκή πολιτική κουλτούρα. Πολύ περισσότερο που ο Σόϊμπλε δεν έμεινε εκεί, πρότεινε ακολούθως την εφαρμογή της αμερικανικής νομοθεσίας για θέματα τρομοκρατίας. Κόλαφος! Και ορυμαγδός αντιδράσεων από τον προοδευτικό Τύπο και τα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Η διαλυτική συνθήκη της Λισσαβόνας

Αλλά η αναμενόμενη ομοβροντία αντιδράσεων της ευρωπαϊκής κυβερνητικής ηγεσίας δεν ήρθε ποτέ.

Πραγματικά τώρα, το μόνο που μπορεί να αποσοβήσει το τέλος, θα ήταν μια απόπειρα «επανίδρυσης της Ευρώπης». Κι ας φαντάζει ως απίθανος στόχος, ας ακούγεται ως ιδέα πομπώδης, ή υπερφίαλη, ή ουτοπική, ακόμα και επικίνδυνη, αναλόγως του πολιτικού χρωματισμού των αυτιών που την υποδέχονται… Προσωπικά την αντιλαμβάνομαι ως μια εξαιρετικά τολμηρή ιδέα, όπως πρέπει να είναι οι ιδέες και οι στόχοι μιας σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς: «η Ευρώπη που οικοδόμησαν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυρίαρχων δυνάμεων της λαϊκής ∆εξιάς και της Σοσιαλδημοκρατίας δεν έχει καμία σχέση με την Ευρώπη των κοινών οραμάτων της αλληλεγγύης και της προόδου», είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στη Μαδρίτη. Και πρόσθεσε: «μια νομισματική ένωση που διαιρεί τα κράτη της, διαιρεί τις κοινωνίες των κρατών της, αυξάνει την ανεργία, τη φτώχεια και την κοινωνική πόλωση, ή θα επανιδρυθεί ή θα καταρρεύσει»… Ακριβώς: η Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν δεν επανιδρυθεί, θα καταρρεύσει. Και μέχρι να καταρρεύσει, θα παραμένει στη σημερινή βαρβαρότητά της: μια Ευρώπη που χαρίζει περισσότερο πλούτο στους πλούσιους και δυνατούς και περισσότερη φτώχεια, εξαθλίωση, ταπείνωση, στους φτωχούς και τους αδύναμους.

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

∆ΙΕΘΝΗ

Ο αριθμός των περίπου 244.000 εγκλημάτων εναντίον γυναικών περιλαμβάνει βιασμούς, απαγωγές, απειλές, επιθέσεις και περισσότερες από 106.000 περιπτώσεις βάναυσων κακοποιήσεων από τον σύζυγο και τους συγγενείς.

Ο βιασμός είναι θέμα όλων μας.

Η έμφυλη βία καλά κρατεί (και) στην Ινδία

Ένα χρόνο μετά τον ομαδικό βιασμό της 23χρονης σπουδάστριας στον Νέο ∆ελχί [16/12/2012], οι μισές κάτοικοι της δεύτερης σε πληθυσμό χώρας, οι περίπου 600 εκατομμύρια γυναίκες της Ινδίας, δεν έχουν κανέναν λόγο να αισθάνονται ασφαλείς, δικαιωμένες ούτε, πολύ περισσότερο, ισότιμες με τους άντρες συμπολίτες τους. Μπορεί η ταπεινωτική, όπως χαρακτηρίστηκε, μεταχείριση της ινδής αξιωματούχου του προξενείου από την αστυνομία της Νέας Υόρκης την περασμένη εβδομάδα να προκάλεσε αντιδράσεις και τη μεσολάβηση του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι, ωστόσο η Ινδία περιλαμβάνεται στις πέντε πιο επικίνδυνες χώρες για τις γυναίκες ακόμα και μέσα στην οικογένειά τους. ι βιασμοί γυναικών που καταγγέλθηκαν το 2012 -τους οποίους επικεφαλής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα χαρακτήρισε «εθνικό πρόβλημα»- πλησίασαν τους 25.000. Όμως ο -αυξημένος κατά 6,4% από το 2011- αριθμός των περίπου 244.000 εγκλημάτων εναντίον γυναικών, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Γραφείου Στατιστικής Εγκλημά-

των του υπουργείου Εσωτερικών της Ινδίας, περιλαμβάνει επίσης απαγωγές, απειλές, επιθέσεις και περισσότερες από 106.000 περιπτώσεις βάναυσων κακοποιήσεων από τον σύζυγο και τους συγγενείς, ενώ οι θάνατοι εξαιτίας προικοσυμφώνου, παρά τους απαγορευτικούς νόμους από το 1961, ξεπέρασαν τους 8.200. Στοιχεία της UNICEF [2002-2011] δείχνουν ότι 28% των βιασμών (7.100) γίνονται εναντίον ανηλίκων, 18% των κοριτσιών παντρεύονται πριν τα 15 χρόνια τους, 47% μέχρι τα 18 και 30% γίνονται μητέρες πριν τα 19. Φαινόμενο για το οποίο θεσπίστηκε ειδική νομοθεσία, αποτελεί η συχνότερη διακοπή εγκυμοσύνης θηλυκών εμβρύων, ενώ η βρεφική θνησιμότητα ανέρχεται σε 43,02/1000 για τα αγόρια και 46,08/1000 για τα κορίτσια. Επιπλέον στην Ινδία, μεταξύ 1999 και 2007 είχαν καταγραφεί 61 περιπτώσεις επιθέσεων με οξύ σε γυναίκες, πρακτική επίσης διαδεδομένη σε Μπαγκλαντές και Πακιστάν. Μόλις φέτος, τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα τις χαρακτήρισε αξιόποινα αδικήματα, στη χώρα όπου η δημόσια σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση γυναικών περιγράφεται με τον υποκριτικό όρο «Πείραγμα της Εύας».

Σύμφωνα με τον ∆είκτη Ανισότητας των Φύλων 2013 του Προγράμματος Ανάπτυξης του ΟΗΕ, ο οποίος εξετάζει τις ανισότητες στην αναπαραγωγική υγεία, στη χειραφέτηση και στην αγορά εργασίας, η Ινδία βρίσκεται στην 136η θέση μεταξύ 186 χωρών (πρώτη είναι η Νορβηγία και 29η η Ελλάδα).

Και ομοφυλόφιλοι στο στόχαστρο

Εν τω μεταξύ, στις διακρίσεις εναντίον των ομοφυλοφίλων προστέθηκε άλλη μία, αφού στις 11 ∆εκεμβρίου επικυρώθηκε από το Ανώτατο ∆ικαστήριο η συνταγματική ισχύς της παραγράφου 377 του ινδικού ποινικού κώδικα, που θεωρεί τη «σαρκική παρά φύσην επαφή» ποινικό αδίκημα το οποίο τιμωρείται με 10ετή φυλάκιση. Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι αν δεν καταργηθεί η διάταξη από το κοινοβούλιο, η δικαιοσύνη δεν μπορεί να νομιμοποιήσει αυτό το είδος της σεξουαλικής σχέσης. Η παράγραφος 377 είναι μέρος νόμου, όσο και νοοτροπίας, του 1860 από την εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας. Τον έφερε προς εξέταση στο Ανώτερο ∆ικαστήριο του Νέου ∆ελχί, η ΜΚΟ «Ίδρυμα Naz» που ασχολείται με ζητήματα σεξουαλικής υγείας και του

ΙΡΛΑΝ∆ΙΑ

Η τρόικα έφυγε, αλλά η λιτότητα παραμένει Με το διάγγελμα του ιρλανδού πρωθυπουργού Έντα Κένι, το βράδυ της Κυριακής, η Ιρλανδία έγινε η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βγαίνει από το μνημόνιο, που ξεκίνησε το 2010 με το πακέτο «διάσωσης» των 85 δισεκατομμυρίων ευρώ και που έφερε περίπου 250 διαφορετικά μέτρα λιτότητας. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι χαιρέτισαν το γεγονός ως μια δικαίωση της στρατηγικής της εσωτερικής υποτίμησης, ενώ ο ιρλανδός υπουργός Oικονομικών Μάικλ Νούναν είπε ότι η χώρα ανακτά την οικονομική της κυριαρχία.

Ω

στόσο πίσω από τις θριαμβολογίες και τις κοινότυπες ευχαριστίες για τις «θυσίες του λαού», η πραγματικότητα διαψεύδει αυτούς που θεωρούν ότι η Ιρλανδία δίνει το καλό παράδειγμα στις υπόλοιπες χώρες που βρίσκονται μέσα στα ασφυκτικά δεσμά της τρόικας, αφού τα βασικά μεγέθη της οικονομίας της είναι εξαιρετικά αδύναμα και οι προοπτικές της δυσοίωνες. Οι ακαθάριστες πάγιες επενδύσεις έχουν καταρρεύσει κατά 65% από το 2007, και

ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι στο 10,6% που είναι το χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει μέσο όρο περίπου 20%. Πρόσφατη έκθεση του ∆ΝΤ προβλέπει ότι, τουλάχιστον ως το 2016, το ποσοστό των αποσβέσεων θα είναι υψηλότερο από το ποσοστό των επενδύσεων, πράγμα που σημαίνει ότι το απόθεμα κεφαλαίου στην οικονομία θα μειώνεται. Παράλληλα, η εγχώρια ζήτηση έχει μειωθεί κατά 22%, ενώ οι εξαγωγές παραμένουν στάσιμες παρά την αύξηση της σχετικής ανταγωνιστικότητας της ιρλανδικής οικονομίας. Το ποσοστό ανεργίας των νέων βρίσκεται στο 30%, ενώ η σταθεροποίηση του γενικού ποσοστού στο 13% οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι από την αρχή της κρίσης 125.000 άνθρωποι κάτω των 25 ετών έχουν μεταναστεύσει, με αποτέλεσμα η Ιρλανδία να έχει το υψηλότερο ποσοστό μετανάστευσης στην Ευρώπη. Στα παραπάνω να προσθέσουμε τις 300.000 θέσεις εργασίας που έχουν χαθεί, τους 350.000 επισφαλώς εργαζομένους, το 30% των παιδιών που ζουν σε υποβαθμισμένες συνθήκες, το 23% των στεγαστικών δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση, το 10%

του πληθυσμού που υποσιτίζεται. Σήμερα, κάθε Ιρλανδός, ακόμα και τα παιδιά, χρωστάει 9.000 ευρώ για το χρέος των ιδιωτικών τραπεζών, ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 200 ευρώ. Το χρέος βρίσκεται στο 125% του ΑΕΠ, ποσοστό που είναι πέντε φορές υψηλότερο από όσο ήταν πριν τη διάσωση των τραπεζών, και προβλέπεται ότι θα πέσει κάτω από το 100% μετά το 2020, με την προϋπόθεση ότι θα συνεχιστεί ως τότε η σκληρή λιτότητα, που είναι αναγκαία για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος.

Ανάγκη για νέο πακέτο «διάσωσης»...

Ωστόσο, οικονομικοί αναλυτές θεωρούν αυτήν την προοπτική εξωτερικά εύθραυστη, και εκτιμούν ότι η Ιρλανδία δεν αποκλείεται να χρειαστεί ένα νέο πακέτο «διάσωσης» ακόμα και μέσα στο 2014. Είναι προφανές ότι το ιρλανδέζικο success story έχει καταρρεύσει πλήρως, ενώ, παρά το κλίμα τεχνητής ευφορίας, η χώρα δεν πρόκειται να απελευθερωθεί από τα δεσμά της, αφού οι επιθεωρητές του ∆ΝΤ θα συνεχίσουν

έιτζ, εκπρόσωπος της οποίας δήλωσε ότι η απόφαση αποτελεί οπισθοδρόμηση δεκάδων ετών. Το δικαστήριο είχε αποφασίσει το 2009 την αποποινικοποίηση των ομόφυλων συναινετικών σεξουλικών σχέσεων, απόφαση που αναίρεσε το Ανώτατο ∆ικαστήριο. Οργανώσεις και δημόσια πρόσωπα αντέδρασαν, ενώ σχολιαστές υποστηρίζουν ότι, ακόμα κι αν δεν υπάρξουν συλλήψεις, η ποινικοποίηση θα ενθαρρύνει την παρενόχληση των ομοφυλοφίλων από την αστυνομία. Η δημοσιογράφος και συγγραφέας Ουντίτα Τζουντζουνουάλα έγραψε στο twitter: «Ζούμε σε σκοτεινή, μυωπική εποχή υποκρισίας, δύο μέτρων και σταθμών και εκφοβισμού». Ο ομοφυλόφιλος ινδός συγγραφέας και δημοσιογράφος Σιντάρθ Ντιούμπ χαρακτήρισε την απόφαση αντίθετη στο ρεύμα της ιστορίας και στην δικαιοσύνη. Ο συγγραφέας Βίκραμ Σεθ θεωρεί το νόμο ντροπιαστικό και την ομοφοβία, όχι την ομοφυλοφιλία, αντίθετη προς τον ινδικό πολιτισμό. Υπέρ της απαγόρευσης τοποθετήθηκαν ινδουιστικές, μουσουλμανικές και χριστιανικές θρησκευτικές οργανώσεις. Ελισάβετ Πετρίδου

Σταματήστε τη δικτατορία των αγορών. να κάνουν ελέγχους δύο φορές το χρόνο μέχρι το οφειλόμενο ποσό να πέσει κάτω από το 200% της ιρλανδικής ποσόστωσης στο ∆ΝΤ, δηλαδή κάτω από τα 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, εποπτεία θα υπάρχει και από την ΕΚΤ μέχρι να επιστραφεί το 75% της χρηματοδοτικής βοήθειας, ενώ οι προϋπολογισμοί της θα πρέπει να υποβάλλονται για έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που θα μπορεί να επιβάλει πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ, αν η χώρα αποτυγχάνει να ακολουθήσει τις «συστάσεις» για περικοπές και πρόσθετους φόρους. Να σημειωθεί επίσης το κυριότερο, ότι η Ιρλανδία είναι η χώρα στην οποία τα κέρδη του κεφαλαίου αυξάνονται ταχύτερα από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη. Γεγονός που επιβεβαιώνει το προφανές: ότι η λιτότητα δεν είναι μια λανθασμένη πολιτική που εφαρμόζεται από την ιρλανδική κυβέρνηση και την τρόικα, αλλά είναι ένα μέσο για να μεταφέρεται ο κοινωνικός πλούτος από τους εργαζόμενους προς τους πλούσιους.

∆ημήτρης Γκιβίσης

ΕΡΓΑΣΙΑ

Προς απελευθέρωση οι ομαδικές απολύσεις Τ

ο «μίτο της Αριάδνης» προσπαθεί να λύσει η συγκυβέρνηση Ν∆ και ΠΑΣΟΚ εξετάζοντας τον πιο ήπιο πολιτικά τρόπο με τον οποίο θα υλοποιήσει τη συμφωνία με την τρόικα για την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα. Το βέβαιο είναι ότι από τις αρχές του νέου έτους, «με τον έναν ή τον άλλο τρόπο» [νομοσχέδιο, Υπουργική Απόφαση ή Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου] όπως απάντησε πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας και για το θέμα των πλειστηριασμών, το προστατευτικό μέχρι σήμερα ποσοστό του 5% που ορίζει η νομοθεσία θα «σπάσει». Παράλληλα, το «πρόβλημα» της υπογραφής – έγκρισης από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας ή Περιφερειάρχη θα ξεπεραστεί και, έτσι, το προσωπικό μεγάλων επιχειρήσεων θα βρεθεί να είναι άμεσα εκτεθειμένο.

Πογκρόμ απολύσεων

Μάλιστα, όπως όλα δείχνουν, σε πρώτη φάση το επικείμενο μέτρο της απελευθέρωσης των ομαδικών απολύσεων θα το νιώσουν για τα καλά στο «πετσί» τους οι εργαζόμενοι στις τράπεζες. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι οι συγχωνεύσεις στον τραπεζικό κλάδο είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστούν, όπως άλλωστε επιβεβαίωσε -και προέκρινε- πριν λίγες ημέρες ο φανατικός υποστηρικτής του μνημονίου και διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος. Επίσης, η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων αναμένεται να έχει άμεση εφαρμογή σε μια σειρά επιχειρήσεων οι οποίες σήμερα απασχολούν περισσότερους από 150 εργαζομένους. Οι λόγοι είναι οι εξής: Αρκετές από τις μεγάλες, σε προσωπικό, εταιρίες επιθυμούν να προχωρήσουν σε νέα συρρίκνωση του αριθμού των εργαζομένων τους και να εκχωρήσουν τομείς δραστηριότητας τους

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Η εργοδοσία στην HOL πριν λίγες ημέρες προχώρησε στην απόλυση όλων των εργαζομένων στο τηλεφωνικό της κέντρο και… στη συνέχεια, τους πρότεινε να επαναπροσληφθούν από άλλη εταιρεία με ορισμένου χρόνου συμβάσεις και μειωμένους μισθούς!

Με την εφαρμογή των επικείμενων αλλαγών, η επιχείρηση θα μπορεί να εφαρμόσει ως έχει το σχέδιο της περί ομαδικών απολύσεων.

σε τρίτους, εργολαβικά. Στα πλάνα πολλών επιχειρήσεων εξακολουθεί να υφίσταται ο στόχος της αντικατάστασης των υπαρχόντων απασχολουμένων με άλλους «φθηνότερους» οι οποίοι θα αμείβονται με τους μνημονιακούς κατώτατους μισθούς (των 510,9 ευρώ το μήνα μεικτά εάν είναι κάτω των 25 ετών ή των 586 ευρώ, εάν είναι μεγαλύτεροι ηλικιακά). Ως παράδειγμα, συνδικαλιστικά στελέχη από το χώρο του εμπορίου, των τροφίμων και ποτών και των τηλεπικοινωνιών δείχνουν, μεταξύ άλλων, τις περιπτώσεις της Coca – Cola («3Ε»), της Vodafone, της Wind και της HOL. Στις εταιρίες αυτές ήδη καταργήθηκαν τμήματα και υπήρξαν απολύσεις κατά το χρονικό διάστημα των αμέσως προηγούμενων μηνών. Εφόσον οι ομαδικές απολύσεις είχαν απελευθερωθεί πλήρως, ορισμένες εξ αυτών των επιχειρήσεων, όπως υποστηρίζουν συνδικαλιστικά στελέχη, σί-

γουρα θα είχαν κάνει χρήση των νέων διατάξεων. Στην εκτίμηση αυτή συνηγορούν και οι καταγγελίες της ηγεσίας του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Τηλεπικοινωνιών – Πληροφορικής του νομού Αττικής (ΣΕΤΗΠ), με αφορμή την πρόσφατη περίπτωση της HOL. Σύμφωνα με το ΣΕΤΗΠ, η εργοδοσία στην HOL πριν λίγες ημέρες προχώρησε στην απόλυση όλων των εργαζομένων στο τηλεφωνικό της κέντρο και… στη συνέχεια, τους πρότεινε να επαναπροσληφθούν από άλλη εταιρεία με ορισμένου χρόνου συμβάσεις και μειωμένους μισθούς!

Τι θα αλλάξει Τι σημαίνει, όμως, απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων; Καταρχάς, πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι σύμφωνα με το νόμο 3863 του 2010 το όριο που οι απολύ-

σεις θεωρούνται ομαδικές καθορίζεται: α) Μέχρι 6 εργαζόμενους, προκειμένου για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που στην αρχή του μήνα απασχολούν από 20 έως 150 εργαζόμενους και β) σε ποσοστό 5% του προσωπικού και μέχρι 30 εργαζόμενους για τις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 150 εργαζόμενους. Η διαδικασία για την πραγματοποίηση των ομαδικών απολύσεων περιλαμβάνει δύο φάσεις: Στην πρώτη γίνονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ εργοδότη και εκπροσώπων των εργαζομένων. Η προθεσμία των διαβουλεύσεων είναι 20 ημέρες και αρχίζει από την πρόσκληση του εργοδότη. Για τις διαβουλεύσεις συντάσσεται πρακτικό και υποβάλλεται στον Περιφερειάρχη ή τον υπουργό Εργασίας. Στην περίπτωση που υπάρξει συμφωνία των δύο μερών (εργοδοσίας και εργαζομένων) τότε, απλά, αυτή εφαρμόζεται. Εάν, όμως, οι δύο πλευρές διαφωνήσουν, τότε το σχέδιο καλείται να εγκρίνει –ή να απορρίψει- ο εκάστοτε υπουργός Εργασίας ή Περιφερειάρχης. Και αυτό, μέχρι σήμερα, για λόγους πολιτικού κόστους δεν ήταν εύκολο. Για το λόγο αυτό, όπως έχει επιβεβαιώσει με απάντηση του πριν από δύο μήνες σε σχετικό ερώτημα του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Χουντή, ο αρμόδιος Επίτροπος Όλι Ρεν, κυβέρνηση και τρόικα -από το καλοκαίρι- συμφώνησαν να μην απαιτείται από το 2014 η υπογραφή του υπουργού Εργασίας ή του Περιφερειάρχη. Αυτό σημαίνει ότι, με την εφαρμογή των επικείμενων αλλαγών, εάν μετά τις διαβουλεύσεις δεν θα υπάρχει συμφωνία, η επιχείρηση θα μπορεί να εφαρμόσει ως έχει το σχέδιο της περί ομαδικών απολύσεων. Άρα, στην πράξη, το προστατευτικό όριο των απολύσεων θα σταματήσει να υφίσταται. Νάσος Χατζητσάκος

Η εργαστηριακή ιατρική οδηγείται σε εξαφάνιση

Παραχωρούν τις εργαστηριακές εξετάσεις σε ιδιωτικούς ομίλους Απαξιώνουν το εργαστήριο της βιοπαθολογίας αλλά και τον ιατρό βιοπαθολόγο. Η εργαστηριακή ιατρική θα γίνει φασόν στις μεγάλες επιχειρήσεις.

υνέντευξη Τύπου παραχώρησε το ∆ιοικητικό Συμβούλιο της Πανελλήνιας Ένωσης Ιατρικής Βιοπαθολογίας (ΠΕΙΒ) την περασμένη Πέμπτη, με θέμα την απαξίωση του εργαστηριακού χώρου της Ιατρικής και την παράδοσή του στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Οι ομιλητές κατήγγειλαν το υπουργείο Υγείας ότι μεθοδεύει τη συγκεκριμένη παραχώρηση, από την οποία εξαιρούνται μόνο τα επείγοντα περιστατικά, για να εξυπηρετήσει μεγάλους ιδιωτικούς ομίλους και ξένες επιχειρήσεις. Η πρόεδρος της Ένωσης, Χρυσούλα Νικολάου έκανε λόγο για σχεδιαζόμενη απαξίωση της ιατρικής βιοπαθολογίας. «Απαξιώνουν το εργαστήριο της βιοπαθολογίας αλλά και τον ιατρό βιοπαθολόγο. Αυτό έχει προγραμματιστεί εδώ και πολύ καιρό, με ένα πολύ καλά μελετημένο σχέδιο. Τα μονοπρόσωπα ιατρεία δεν θα έχουν λόγο να λειτουργούν. Η εργαστηριακή ιατρική θα γίνει φασόν στις μεγάλες επιχειρήσεις. Λένε ότι το κάνουν για μείωση των δαπανών, είναι ψέμα αυτό.» Μιλώντας στην «Εποχή» η πρόεδρος της ΠΕΙΒ, εξήγησε γιατί το υπουργείο Υγείας δεν ενδιαφέρεται για τη μείωση των δαπανών. «Το υπουργείο δεν έχει λάβει ποτέ υπόψη τις δικές μας προτάσεις για την εξοικονόμηση των δαπανών και για τη

σημαντικότητα του βιοπαθολογικού εργαστηρίου μέσα στο νοσοκομείο. Έχουμε προτείνει την ενοποίηση των εργαστηρίων μέσα στα νοσοκομεία.» Όσον αφορά τις συνέπειες της παραχώρησης των εργαστηριακών εξετάσεων του ΕΣΥ τονίζει η ίδια. «Η συνέπεια είναι ότι σίγουρα δεν θα έχουμε σωστά αποτελέσματα. Στο βιολογικό υγρό είτε είναι αίμα, είτε ούρα πρέπει να αρχίζει άμεσα η διαδικασία της επεξεργασίας και της εξέτασης. Επίσης, δεν γνωρίζουμε αν οι συνθήκες μεταφοράς των δειγμάτων θα είναι αυτές που πρέπει.» Η Μαρία Παπακωνσταντίνου, ειδική γραμματέας της ΠΕΙΒ, μίλησε για ξεπούλημα των εργαστηρίων των δημοσίων νοσοκομείων και κλείσιμο των ιδιωτικών. «Είμαστε οι ειδικευμένοι βιοπαθολόγοι, η δεύτερη πολυάριθμη ειδικότητα μετά την παιδιατρική. Έχουμε κάνει σπουδές 11 χρόνων. Αυτή τη στιγμή κινδυνεύουμε να βρεθούμε στον δρόμο. Είμαστε απλήρωτοι από τα ταμεία και κάθε μήνα αναγκαζόμαστε να πληρώνουμε από την τσέπη μας. Με τα ποιοτικά κριτήρια που θέλει να βάλει το υπουργείο, για να κάνουμε υποτίθεται καλύτερα τη δουλειά μας, οδηγούμαστε σε κλείσιμο. ∆εν μπορούμε να αντέξουμε τα κόστη.» Η ίδια επεσήμανε ότι οι εργαστηριακές εξετάσεις θα περάσουν σε ομίλους, οι οποίοι θα προτιμήσουν τους

χημικούς και τους βιολόγους ως φτηνότερο εργατικό δυναμικό έναντι των ιατρών βιοπαθολόγων. «Πρόκειται για αντιποίηση ιατρικού έργου.» τόνισε. Ο Σπύρος Κραμποβίτης, πρόεδρος των Βιοπαθολόγων Ελεύθερων Επαγγελματιών, παρομοίασε την κυβέρνηση με ανεμότρατα που όπως εκείνη σαρώνει το βυθό, έτσι και αυτή σαρώνει τις υποδομές στον τομέα της υγείας. «Τις συνέπειες αυτής πολιτικής θα τις δουν τα παιδιά μας. Οι επιπτώσεις των σχεδιαζόμενων αλλαγών θα είναι μεγάλες στα αποτελέσματα των εξετάσεων. Ο γιατρός είναι εκείνος ο οποίος αξιολογεί το αποτέλεσμα της εξέτασης. ∆εν μπορεί να γίνει αυτό μέσω catering εργαστηρίων, όπου θα υπάρχουν χιλιάδες δείγματα.» Ο Πλάτωνας ∆ήμου, μέλος του ∆Σ της ΠΕΙΒ, χαρακτήρισε τα κριτήρια που απαιτεί το υπουργείο Υγείας για τα ιδιωτικά εργαστήρια πολύ απαιτητικά. «Σκοπεύουν να κλείσουν τα μικρά εργαστήρια.» επεσήμανε. Αν μεταφέρουν όλες τις εξετάσεις, εκτός των επειγόντων, τότε τα δημόσια νοσοκομεία δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν ως εκπαιδευτικά ιδρύματα γιατρών. Πώς θα εκπαιδεύσουμε γιατρούς, σε τι επίπεδο εξετάσεων; Η ειδικότητα μας οδηγείται σε εξαφάνιση.» τόνισε.

Αλέξανδρος Μαυρογένης

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Ο πολίτης να έχει λόγο για την πόλη του

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ «ΑΝΩ ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΚΑΛΑΜΑΚΙ»

Ο ∆ημήτρης Κλαυδιανός, επικεφαλής του συνδυασμού της δημοτικής κίνησης Αλίμου «Άνω Κάτω στο Καλαμάκι», και η υποψήφια δήμαρχος Ελένη Μπελιά, μιλούν στην «Εποχή» για την ανάγκη εναλλαγής των προσώπων στους πολιτικούς ρόλους, ως αντίδοτο στην εξουσιομανία, για τα μεγάλα προβλήματα του δήμου αλλά και για τη συμμετοχή των πολιτών ως προϋπόθεση για την επίλυσή τους.

Μια έμπρακτη συλλογική δράση στον Άλιμο. Το Άνω - Κάτω στο Καλαμάκι διεκδικεί το δήμο με υποψήφια την Ελένη Μπελιά Τη συνέντευξη πήρε η Τζέλα Αλιπράντη Είχες πει το 2010 ότι κάνεις τη βάρδιά σου στη συλλογικότητα, αυτός είναι και ο λόγος που δεν θα είσαι υποψήφιος δήμαρχος για δεύτερη φορά ή νιώθεις κάποια απογοήτευση από την αυτοδιοίκηση; ∆.Κλ.: Απογοήτευση δεν υπήρχε από την άποψη ότι ήξερα τι να περιμένω. Αντίθετα όσον αφορά το δικό μας κομμάτι, στο «Άνω Κάτω στο Καλαμάκι», και την Αριστερά εν γένει, είμαι ικανοποιημένος. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και καλά τα πράγματα. Απλώς περίμενα ότι οι συσχετισμοί θα ήταν υπέρ των παρατάξεων της Ν.∆. και του ΠΑΣΟΚ. Όσο για το θέμα της «βάρδιας», ναι, αυτή είναι η οπτική μας στο πώς ασχολούμαστε με τα κοινά: η λογική της εναλλαγής των ρόλων, οπότε δεν μου φαίνεται ότι υπάρχει κάποια διαφορά. Την προηγούμενη φορά ήμουν εγώ επικεφαλής, αυτή θα είναι η Ελένη, την επόμενη φορά ίσως κάποιος άλλος. Εμείς δε θα γίνουμε βλαχοδήμαρχοι. Γιατί θεωρείς ότι πρέπει να υπάρχει αυτή η εναλλαγή; ∆.Κλ.: Για αρκετούς λόγους. Ο πρώτος είναι να μην παγιωνόμαστε και εθιζόμαστε στην εξουσία. Όση εξουσία, τέλος πάντων, μας αντιστοιχούσε και όση εξουσία θα μας αντιστοιχεί. Ο δεύτερος είναι να μαθαίνουμε όλοι. Βέβαια η Ελένη δεν μαθαίνει τώρα… Είχε δημοσιευτεί ότι είχες παραιτηθεί από δημοτική σύμβουλος διότι δεν επιθυμούσες κάποιο καπέλωμα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ίσχυε κάτι τέτοιο ή ήταν ζήτημα συλλογικότητας; Ε.Μπ.: Όσοι είχαν γράψει αυτό το δημοσίευμα δεν παρακολουθούσαν σωστά τα πράγματα στο «Άνω Κάτω». Εμείς από την αρχή είχαμε πει ότι θα κάνουμε εναλλαγή. Σίγουρα οι αντίπαλοί μας ψάχνουν να βρουν θέματα για να μας δυσφημήσουν και σίγουρα ο κομματικός έλεγχος για το «Άνω Κάτω» θα ήταν μια δυσφήμηση καθώς εμείς ως δημοτική κίνηση επιδιώκουμε την αυτονομία. Η απάντηση σε αυτό είναι ότι αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά την πολιτική. Είμαστε μια κίνηση με αρχές που τις κάναμε πράξη. Υπέβαλα την παραίτησή μου από δημοτική σύμβουλος γιατί πιστεύουμε στην εναλλαγή και το τηρήσαμε. Αντίστοιχα, ο επόμενος σύμβουλος, ο καθηγητής Γιάν-

νης Παραλάς, μας εκπροσώπησε πολύ καλά και λειτούργησε και αυτός συλλογικά. Σκεφτήκατε τον κίνδυνο με την εναλλαγή να χάσετε το καλό ποσοστό που πήρατε την τελευταία φορά; ∆.Κλ.: Όχι, δεν υπάρχει αυτός ο κίνδυνος γιατί ο τρόπος που παρεμβαίνουμε δεν είναι προσωποκεντρικός. Απ’ την αρχή προσπαθήσαμε να έχουμε συλλογικό τρόπο παρέμβασης και λήψης αποφάσεων, όπως και να εμπλέκονται σε όλα τα θέματα όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι από την κίνηση. Η συντονιστική μας επιτροπή συνεδριάζει κάθε εβδομάδα, είναι ανοιχτή και συμμετέχουν κάθε φορά πάνω από 20 άτομα. Ούτως ή άλλως ο κόσμος μας ξέρει ως «Άνω Κάτω στο Καλαμάκι» και όχι ως δημοτική κίνηση του ∆ημήτρη Κλαυδιανού. Γενικότερα είσαι ικανοποιημένος από

“

γές– και κινηματικά. Επίσης κινητοποιηθήκαμε για τα ζητήματα της παραλίας, για την ανάπλαση της λεωφόρου Καλαμακίου, όπου έγινε από τον δήμαρχο ένα έργο βιτρίνας με λεφτά του ΕΣΠΑ, το οποίο δεν έχει καμία πραγματική ωφελιμότητα για τους κατοίκους. Με τη στάση μας επηρεάσαμε το δήμο και στο ζήτημα του χαρατσιού και των εργαζομένων. Παρατηρείτε ότι υπάρχει έντονη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της αυτοδιοίκησης; ∆.Κλ.: Ναι, ένα παράδειγμα είναι ότι ο δήμος Αλίμου έχει χιλιόμετρα παραλιακής ακτής, αλλά ουσιαστικά δεν του ανήκει τίποτα. ∆εν έχει ούτε έσοδα ούτε λόγο για τις παραλίες, ενώ οι ιδιώτες κάνουν πάρτι. Ο μόνος φορέας που συστάθηκε γι’ αυτό το ζήτημα είναι το ΤΑΙΠΕ∆, που έχει αναλάβει όμως το ξεπούλημα των παραλιών. Ε.Μπ.: Και η ιστορία με τα απορρίμμα-

Υποστηρίζουμε την ιδέα της εναλλαγής πρώτα και κύρια για να μην παγιωνόμαστε, να μην εθιζόμαστε στην εξουσία και δεύτερον για να μαθαίνουμε όλοι.

τη μέχρι τώρα πορεία της δημοτικής κίνησης; ∆.Κλ.: Το κομμάτι στο οποίο σίγουρα έχουμε κενά είναι η αλληλεγγύη. Θα μπορούσαν να έχουν γίνει παραπάνω κινήσεις σε αυτή την κατεύθυνση, αλλά εδώ μπαίνουν συνολικά ζητήματα του πώς είναι δομημένη η Αριστερά και πώς είχε μάθει να λειτουργεί ως τώρα. Βάζω μια τομή στο μέχρι τώρα και στο από εδώ και πέρα, από την άποψη ότι άλλο πράγμα ήταν η ριζοσπαστική Αριστερά τα προηγούμενα χρόνια και άλλο είναι σήμερα. Είναι διαφορετική η τάξη μεγέθους. Είναι διαφορετική και η κοινωνία εν γένει. Εμείς πιστεύω ότι σε αυτό το διάστημα δεν μπορέσαμε να προσαρμοστούμε όσο θα έπρεπε. Στα υπόλοιπα θέματα είχαμε μια καλή παρέμβαση. Όπως για τους ελεύθερους χώρους στο κτήμα Γερουλάνου ή στο κτήμα Ρόμα που μεταβιβάστηκε στο ΤΑΙΠΕ∆. Γι’ αυτό το θέμα έχουμε κινηθεί και θεσμικά –με προσφυ-

τα εκεί πάει. Απαξιώνονται δομές των δήμων με σκοπό την ιδιωτικοποίηση. Το ίδιο γίνεται και με τους συμβασιούχους που θα εργάζονται κάτω από καθεστώς δουλείας. Γενικά η αντίληψη που έχει κυριαρχήσει είναι ότι κάθε ελεύθερος χώρος πρέπει να εμπορευματοποιηθεί. Εμείς θα θέλαμε κάποια έσοδα για το δήμο, αλλά στη δική μας αντίληψη αυτά θα πρέπει να τα διαχειρίζεται ο δήμος. Στη συνείδηση του κόσμου, λόγω της παλαιότερης κακοδιαχείρισης, έχει καταγραφεί ότι οι δήμοι δεν μπορούν να χειριστούν το παραλιακό μέτωπο. Εμείς πιστεύουμε πως ένας δήμος με δημοκρατικές και συμμετοχικές διαδικασίες μπορεί να το κάνει. Πού θα εστιάσει το πρόγραμμά σας αυτήν τη φορά; Ε.Μπ.: Το πιο σημαντικό πρόβλημα που αφορά τους ανθρώπους στον Άλιμο είναι το ζήτημα της αλληλεγγύης, όπως ανέφερε και ο ∆ημήτρης. Με την οικονο-

μική κρίση υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν. Ένα άλλο ζήτημα είναι οι παραλίες. Το 2018 λήγουν οι συμβάσεις παραχώρησης μεγάλου μέρους και δεν ξέρουμε τι πρόκειται να γίνει. Η μαρίνα Αλίμου είναι ήδη γνωστό ότι έχει περάσει στο ΤΑΙΠΕ∆ για ιδιωτικοποίηση, με την οποία ως δημοτική κίνηση διαφωνούμε. Για αυτό άλλωστε προσφύγαμε στο ΣτΕ. Σαφώς μεγάλο θέμα είναι ο πολιτισμός. Ο πολιτιστικός οργανισμός του δήμου μας ουσιαστικά δεν λειτούργησε για ένα χρόνο διότι δεν υπήρχαν συμβάσεις. Η δική μας άποψη είναι ότι πρέπει να υπάρχει μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους. Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει πληγεί πολύ από τον Καλλικράτη και από το Μνημόνιο, με μειώσεις των εργαζομένων και των κρατικών πόρων. Μεγάλο πρόβλημα είναι τα απορρίμματα. Πιστεύουμε ότι οφείλεται στις προηγούμενες διοικήσεις που δεν πάλεψαν για μόνιμους εργαζόμενους, αλλά προτιμούσαν τους συμβασιούχους βασιζόμενοι σε μια πελατειακή λογική. Το ταμείο του δήμου μπορεί να καλύψει την πολιτική που προτείνετε; Ε.Μπ.: Ο δήμος έχει οικονομικό πρόβλημα. Έχει χρέη που οφείλονται σε δάνεια που είχε πάρει για να λύσει την κακοδιαχείριση ή την αγορά γης, δηλαδή είχαν δεσμευτεί χώροι για πλατείες κ.λπ. Η τοπική αυτοδιοίκηση καταρρέει οικονομικά από την πολιτική των μνημονίων και ιδίως με τις αρμοδιότητες που πέρασαν σε αυτήν μέσω Καλλικράτη, χωρίς να έρθουν αντίστοιχα χρήματα. Έχουμε πει πως ένα από τα προβλήματα είναι ότι οι προϋπολογισμοί που φτιάχνει ο δήμος δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες. Μια πρώτη εξοικονόμηση πόρων μπορεί να γίνει αλλάζοντας τον προϋπολογισμό του δήμου. Μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε τις πραγματικές ανάγκες του δήμου, αφήνοντας στην άκρη δράσεις βιτρίνας, δημόσιων σχέσεων κ.λπ. Νομίζω ότι σ’ αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία που βρισκόμαστε κάποια ζητήματα του δήμου, όπως το πολιτιστικό, μπορούν να λυθούν και με την αλληλεγγύη. Όχι λειτουργώντας στη βάση ενός φιλανθρωπικού εθελοντισμού, αλλά ενός εθελοντισμού όπου ο πολίτης ασχολείται με τα κοινά και έχει λόγο στην πόλη του. •

KOINΩΝΙΑ

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟΝ ΣΑΒΒΑ ΞΗΡΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ

Ένα εκδικητικό σωφρονιστικό σύστημα

Και κάπου εκεί ξεπροβάλλει ο Άγιος Βασίλης κρατώντας μια μαύρη πλαστική σακούλα. Πίσω του ένας σωφρονιστικός υπάλληλος του κάνει σωματικό έλεγχο.

Στο στόχαστρο και οι άδειες;

∆

εν ξέρω αν οι ανακοινώσεις της Ν∆, με αφορμή τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ στο αίτημα του Σάββα Ξηρού για διακοπή της φυλάκισης για λόγους υγείας, έγιναν για να τρομάξουν τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τελικά τον εαυτό της εκθέτει. Ο ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, είναι γνωστός για τη στάση του σε ζητήματα που έχουν σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και η θέση αυτή δεν έχει σχέση με ιδεολογικές συγγένειες. Έχει σχέση με το αξιακό και ιδεολογικό μας φορτίο, με την πεποίθησή μας ότι κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να πεθαίνει στη φυλακή, με την αντίληψή μας για το… σωφρονιστικό σύστημα, που μόνο σωφρονιστικό δεν είναι. Εκδικητικό –και λίγο είναι- θα του ταίριαζε καλύτερα. Ξέρουμε, άλλωστε, ότι εδώ και καιρό παράγοντες του εισαγγελικού και δικαστικού κόσμου εισηγούνται την κατάργηση του θεσμού της άδειας, που έτσι κι αλλιώς, περνάει δύσκολα χρόνια καθώς δίνονται με το σταγονόμετρο και επιλεκτικά. ∆ιάβασα την εύστοχη επιστολή των φίλων του ∆. Κουφοντίνα για το ίδιο θέμα. Τόσο ο ίδιος όσο και ο Αλ. Γιωτόπουλος δικαιούνται, με βάση το νόμο, άδεια κάθε δύο μήνες εδώ και κάμποσα χρόνια. Το σωφρονιστικό σύστημα, προφανώς κατόπιν άνωθεν εντολής, κωφεύει. Τι θέλει, λοιπόν ο κύριος Κεδίκογλου; Να κάνουμε και εμείς ότι δεν ξέρουμε, δεν είδαμε, δεν ακούσαμε; Οι κρατούμενοι, όλοι οι κρατούμενοι, χωρίς εξαιρέσεις, δικαιούνται σύμφωνα με τους νόμους που έχει ψηφίσει η Βουλή άδεια εφόσον έχουν συμπληρώσει το 1/5 της ποινής τους και όσον αφορά τα ισόβια να έχουν εκτίσει 8 χρόνια. Ποιος, λοιπόν παρανομεί; Ποιος παραβιάζει, όχι άγραφους ανθρωπιστικούς κανόνες, αλλά τους ψυχρούς νόμους που οι ίδιοι έχουν ψηφίσει; Αλλά είπαμε, η κυβέρνηση των πολλαπλών μνημονίων, βλέπει τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους μέσα από την κλειδαρότρυπα. Κρίνει κυρίως με βάση μικροπολιτικά συμφέροντα και φυσικά μέσα από μια αυταρχική, βαθιά συντηρητική ματιά. Και ισχυρίζομαι ότι μέσα από κλειδαρότρυπα είδε και την περίπτωση της Β. Σταμάτη, που παραμένει στη φυλακή, αν και η ανθρώπινη ματιά μάλλον μας λέει το αντίθετο. Πάνος Λάμπρου

“

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Άγιε Βασίλη σε βλέπω για πειθαρχικό ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΑΥΛΩΝΑ

α φώτα κλείνουν. Ο πρώτος μαθητής, ο Γιώργος, ανεβαίνει στο βάθρο και απαγγέλλει: «Να η φάτνη, οι άγγελοι κι ο Χριστός κι οι Μάγοι και το αστέρι ολόλαμπρο μες στη συννεφιά». Ωχ! Επέστρεψα στο σχολείο 12 χρόνια μετά. Οι ξύλινες σχολικές καρέκλες, οι καθηγητές διάσπαρτοι στην αίθουσα –ολίγον υπερήφανοι ολίγον κέρβεροι–, οι γονείς καθισμένοι –ολίγον χαίρονται ολίγον βαριούνται–, το μικρόφωνο στο βάθρο, η καζούρα από τους συμμαθητές που τη γλίτωσαν και δεν θα πουν ποίημα. Χειροκρότημα. Ο ∆ημοσθένης, με ίσια την πλάτη και τα χέρια έξω από τις τσέπες, παίρνει βαθιά ανάσα και ξεκινά: «Χριστούγεννα, πρωτούγεννα, τώρα ο Χριστός γεννιέται». Τελικά όντως επέστρεψα στο σχολείο και παρακολουθώ και εγώ ολίγον αμήχανη ολίγον βαριεστημένη μια σχολική γιορτή. Τι κι αν παρέδωσα την ταυτότητα στην πύλη, πέρασα τα ρούχα μου από σκάνερ, διέσχισα το μηχάνημα που αν ξεχάσεις ακόμα και αναπτήρα στην τσέπη ουρλιάζει, πέρασα από τουλάχιστον δέκα βαριές κλειδαμπαρωμένες πόρτες… Ναι, είμαι σε σχολείο, θεατής στη σχολική γιορτή του ΓυμνασίουΛυκείου Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων Αυλώνα (ΕΚΚΝΑ), στο σχολείο της φυλακής ανηλίκων. Και για να θυμίζει στα πάντα σχολική γιορτή, σαν αυτή που όλοι μας έχουμε ως γλυκιά ή πικρή ανάμνηση, ο διευθυντής του σχολείου είχε καλέσει τη Γ΄ Λυκείου από το Αρσάκειο και έτσι υπήρχαν και μαθήτριες στην αίθουσα εκδηλώσεων που χειροκροτούσαν δυνατά κοιτώντας –ολίγον ντροπαλές ολίγον καχύποπτες– τα αγόρια με τα μπεγλέρια. Ο ∆ημοσθένης με κόκκινα μάγουλα και τρεμάμενη φωνή απαγγέλλει: «Στης γης τα πέρατα κήρυξε πως θείο Παιδί μας εδόθη». Ανάμεσα στην κατήχηση ο Λευτέρης κάνει χριστουγεννιάτικες σκέψεις. Τα Χριστούγεννα πριν τη φυλακή, τα Χριστούγεννα μέσα στο κελί, τα μελλοντικά Χριστούγεννα με τη μάνα, τον πατέρα και μια κοπελιά να κρατά από το χέρι και να φιλά

κρυφά. Και κάπου εκεί νομίζεις ότι τελειώνει η γιορτή. Όμως ο Ραφαέλ κατεβάζει το πανί, στη σκηνή ανεβαίνουν ο Άγγελος, ο Αχίμ, ο Γιώργος, ο άλλος Γιώργος, ο Παναγιώτης, ο Αντρέας, ο Σερκάν, ο Άλτιν και ο Γιάννης. «Και τώρα μέρος δεύτερο», αναφωνεί ο ένας. «Χριστουγεννιάτικη επιθεώρηση με την εκπομπή “Αυλώνα έχεις ταλέντο”».

«Αυλώνα έχεις ταλέντο»

Το πρώτο βραβείο πάει στους άμισθους καθηγητές Σοφία, Βίκη και Στάθη που αναγκάστηκαν να διακόψουν γιατί επί τρία χρόνια ήταν απλήρωτοι. Τραγούδι σε ρυθμό «Ρούντολφ το ελαφάκι»: Με έκανες ταρανδάκι/μόλις μπήκα φυλακή. Με έκανες ταρανδάκι/δεν χωράω στο κελί. Βραβείο μαραθωνοδρόμου απονέμεται στην κοινωνική υπηρεσία. Τραγούδι σε ρυθμό «Όσο έχω εσένα» του Ρέμου: Όλα γύρω μαύρα μοιάζουν μάτια μου/Λένε θα έρθουν δύσκολοι καιροί/Μα εμένα δεν με νοιάζει τίποτα/∆εν φοβάμαι τίποτα/Γιατί έχω τον Μπούτρα πλάι μου/έχω τη Ζωή πλάι μου/φτάνει μόνο να μας αγαπάς. Βραβείο Γεφύρι της Άρτας. Ο εκφωνητής με διαφημιστική φωνή: «Όλη μέρα χτίζαν μαγειρεία το βράδυ γκρεμιζόντουσαν. Θέμις Κατασκευαστική. Για σίγουρη καθυστέρηση». Όλοι μαζί αναφωνούν: «Επίκληση! Ω εσύ, θεά της κατασκευής, δείξε οίκτο». Βραβείο παχουλής κυρίας απονέμεται στις φυλακές «για να αδυνατίσει, να γίνει λεπτή δεσποινίδα, να γίνει μπέμπα, να βάλει πιπίλα και να στουμπώσει να μην τρώει ανθρώπους». Τραγούδι σε ρυθμό Μπέμπας: Πόσο έχεις μεγαλώσει ΕΚΚΝΑ ΕΚΚΝΑ, έχεις γίνει άλλη τόση ΕΚΚΝΑ ΕΚΚΝΑ. Ακολουθεί τραγούδι σε ρυθμό Τρίγωνα Κάλαντα: Τρίγωνα Τετράγωνα στα χέρια δεν κρατώ/Χριστούγεννα στη φυλακή ποτέ δεν θα χαρώ/Χέι. Το μουσικό πρόγραμμα ολοκληρώνεται. Ο μαέστρος και υποδιευθυντής της φυλακής Γιάννης δίνει το ρυθμό του «Hit the road Jack»: Άγιε Βασίλη στη φυλακή πώς θα μπεις; / στο προαύλιο θα περιμένω να σε δω /

κι αν πάνω σου βρουν κινητό / Άγιε Βασίλη σε βλέπω για πειθαρχικό / Μαύρα Χριστούγεννα άλλα δεν μπορώ no more, no more, no more, no more / Μαύρα Χριστούγεννα σου λέω άλλα δεν μπορώ. Αυλαία. Χειροκροτήματα.

∆ώρο οι καθηγητές

Και κάπου εκεί ξεπροβάλλει ο Άγιος Βασίλης κρατώντας μια μαύρη πλαστική σακούλα. Πίσω του ένας σωφρονιστικός υπάλληλος του κάνει σωματικό έλεγχο. Ο Άγιος Βασίλης βγάζει ένα και μοναδικό δώρο, ένα φάκελο. Ο σωφρονιστικός σπεύδει να τον ελέγξει πριν τον παραδώσει στον διευθυντή του σχολείου. «Ο Άγιος Βασίλης φέρνει καθηγητές στο σχολείο», διαβάζει ο Πέτρος ∆αμιανός και τα παιδιά χειροκροτούν. Τα φώτα ανοίγουν. Φεύγουμε από την παγωμένη αίθουσα που ζέστανε μόνο με τις ανάσες μας. ∆ιασχίζουμε το προαύλιο της φυλακής που μοιάζει με πάρκινγκ αυτοκινήτων προσπαθώντας να μην πατήσουμε δύο τρίχες χορτάρι που από πείσμα ξεφύτρωσαν. Ξαναπερνάμε τις κλειδαμπαρωμένες πόρτες, αφήνοντας πίσω μας 380 παιδιά που θα αλλάξουν το χρόνο στα παγωμένα τους κελιά, χωρίς την οικογένειά τους, χωρίς να μπορούν να σηκώσουν το βλέμμα στον ουρανό για να δουν τα πυροτεχνήματα, χωρίς ζωή αφού οι δικαστές έκριναν ότι εκεί ανήκουν. Μακριά από όλους και από όλα. Όμως, στη σχολική γιορτή δεν είδαμε κανέναν εισαγγελέα ή δικαστή. Αυτούς τους βλέπεις μόνο πάνω στο δικό τους βάθρο όταν ανακοινώνουν με ίσια την πλάτη, τα χέρια έξω από τις τσέπες και κοφτά «15 χρόνια φυλακή». Ιωάννα ∆ρόσου

* Οι ομιλίες που έκλεισαν τη γιορτή λίγη σημασία έχουν. Το μόνο που καταγράφουμε είναι τη δέσμευση του Γενικού Γραμματέα υπουργείου Παιδείας κ. Κυριαζή: «Καλά κάνατε και μου τα χώσατε. Μετά τις γιορτές θα ξανάρθουμε με καθηγητές». Για να δούμε…

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Ένα συγκινητικό γλέντι αποχωρισμού

Ανανεώνουμε το ραντεβού στα νέα, αλλά πάντα φιλόξενα, γραφεία

ην προηγούμενη Κυριακή, ζήσαμε όλες κι όλοι μια πολύ συγκινητική γιορτή, εδώ στα γραφεία της «Εποχής». Όλο το μεσημέρι, το απόγευμα, και όταν ακόμη είχε βραδιάσει, δεν μας έκανε καρδιά να φύγουμε αλλά με τη συνοδεία των παιδιών της συνεχώς ανανεούμενης επαγγελματικής (που δεν δέχθηκε χρήματα) και ερασιτεχνικής ορχήστρας μας, σιγοκουβεντιάζοντας, αργοπίνοντας και σιγοτραγουδώντας, συνεχίζαμε.

Μεγάλη προσέλευση

Η συγκίνηση είχε διπλή πηγή. Η πρώτη, ήταν η μεγάλη προσέλευση, συνεχώς, κατά μικρά κύματα λες και οι αναγνώστριες και αναγνώστες σύντροφοι και φίλοι είχαν συνεννοηθεί για να μπορούν να χωρέσουν, ως και στα πέρα γραφεία, το γραφείο του Μπανιά, το μπαλκόνι. Και σαν από κάποια μυστική συνεννόηση δεν σταμάτησαν επίσης, να έρχονται ως αργά το απόγευμα και εδέσματα μεγάλης νοστιμιάς και ποικιλίας. Σωτήριο θαύμα καθώς εκεί που τα τραπέζια άδειαζαν, σε λίγο ένα σχεδόν αχνιστό φαγητό εμφανιζόταν (μόνο το άσπρο κρασί δεν μας έφτασε ….). Πόσες και πόσοι ήλθαν; ∆ύσκολο να μετρήσει κανείς, δεν μας απασχόλησε, εξάλλου. Εκ των υστέρων υπολογίζουμε ότι πρέπει να ξεπέρασαν αρκετά τους τριακόσιους όσες κι όσοι πέρασαν, έστω για λίγο. Προκύπτει και από τα πιρούνια - πιάτα - ποτήρια που συνεχώς τρέχαμε και αγοράζαμε από το σούπερ μάρκετ κι από το ποσό των χρημάτων που μαζεύτηκαν, 2.034,09 ευρώ, από ανθρώπους αδύνατους οικονομικά ή άνεργους και νέους μη εργαζόμενους. Ξεχωρίζουμε δύο περιπτώσεις. Την αναγνώστριά μας από μακρινή πόλη που ήλθε φέρνοντας και έναν υπολογιστή. Τον υπερπόντιο αναγνώστη μας, που με το συναισθηματισμό του και τη συντροφικότητά του, μας μήνυσε, ότι μας ενισχύει με 1.181 ευρώ, όσα και τα φύλλα της «Εποχής», ως αντίδωρο (όχι με τη σημασία «μικρό») καθώς η εφημερίδα υπήρξε η επαφή του με την Αριστερά και την Πατρίδα. Ήλθαν και πολλοί απ’ αυτούς που συνιστούν το ευρύ πλέγμα των δημιουργών – ενισχυτών της εφημερίδας και είναι πολλοί ανανεωνόμενοι και εναλλασσόμενοι γιατί αλλιώς δεν μπορεί να ζήσει για είκοσι πέντε, περίπου, χρόνια μια σχεδόν αποκλειστικά εθελοντικής στήριξης εφημερίδα, χωρίς «ισχυρές» πλάτες. Όσοι τη γράφουν ξενυχτώντας, την ενθαρρύνουν με τον καλό τους λόγο, την ενισχύουν οικονομικά, την κυκλοφορούν, την παράγουν. Θα μας άρεσε να δούμε και πολλούς απ’ όσους έκαναν εδώ τα πρώτα δημοσιογραφικά τους βήματα. Από τους τρεις θεμελιωτές της εφημε-

ρίδας – αυθαίρετη επιλογή – ήλθε μόνο ο ένας, αυτός που μπορούσε. Ο Τάκης Μπενάς ήταν εκεί 12.45 (ένα τέταρτο νωρίτερα), όπως συνήθιζαν πάντοτε οι παλιοί κομμουνιστές. Οι άλλοι δυο, πρώτα ο Άγγελος Ελεφάντης και μετά ο Γιάννης Μπανιάς, έχουν περάσει στη μνήμη μας.

Γιατί φεύγουμε;

Η δεύτερη πηγή συγκίνησης ήταν το ερώτημα που μας απευθυνόταν από πολλές και πολλούς. «Γιατί φεύγετε απ’ εδώ, βρε παιδιά;» ∆ηλαδή, γιατί αφήνουμε αυτά τα γραφεία με τις τόσες μνήμες, συναισθηματικά δεσίματα, τα γραφεία που φιλοξένησαν δεκάδες πάσης φύσεως συλλογικότητες για να συνεδριάσουν, τα γραφεία όπου έγιναν οι πιο κρίσιμες ζυμώσεις, συζητήσεις και συνεδριάσεις ώσπου να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ, υπερβαίνοντας τα χίλια – μύρια εμπόδια που δημιουργούνταν ακόμη και από τους δικούς του, μια αναντίρρητη πραγματικότητα, και στη συνέχεια η αριστερή πολιτική δύναμη στην οποία σήμερα προσφεύγει μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Ακόμη υπάρχει

“

Πόσες και πόσοι ήλθαν; ∆ύσκολο να μετρήσει κανείς, δεν μας απασχόλησε, εξάλλου. Εκ των υστέρων υπολογίζουμε ότι πρέπει να ξεπέρασαν αρκετά τους τριακόσιους. Προκύπτει και από τα πιρούνια - πιάτα - ποτήρια που συνεχώς τρέχαμε και αγοράζαμε κι από το ποσό των χρημάτων που μαζεύτηκαν, 2.034,09 ευρώ.

στη δεξιά πόρτα των γραφείων η ταμπελίτσα «Χώρος ∆ιαλόγου και Κοινής ∆ράσης», ο προπάτορας του ΣΥΡΙΖΑ. Τα γραφεία που στέγασαν την ΑΚΟΑ, την πολιτική κίνηση που σε αντιστοιχία με τον υπότιτλο της εφημερίδας, εργάστηκε σε απίθανα δύσκολους καιρούς με επιμονή στο έδαφος της Κομμουνιστικής Ανανέωσης και του οράματος για το Σοσιαλισμό με ∆ημοκρατία και Ελευθερία, το Σοσιαλισμό με Ανθρώπινο Πρόσωπο και συνέβαλλε αποφασιστικά στην ανασύνθεση της ελληνικής αριστεράς στη βάση αυτών των ιδεών και την επανίδρυσή της παίρνοντας νέα ορμή και εμπλουτισμένη από τις πλούσιες εμπειρίες των κινημάτων. Το πέρα γραφείο του Γιάννη άκουσε κι έζησε τόσα πολλά, έως ότου φτάσουμε σ’ ένα ξέφωτο. Και η αίθουσα με τις συρόμενες πόρτες πόσες φορές δεν φιλοξένησε πανελλαδικές διασκέψεις – συνεδριάσεις ενός κόσμου που δεν φοβήθηκε τις έρημες περιοχές στη διαδρομή του. Όμως, καθώς μας παρέσυρε η ιστορία, δεν πρέπει να παραλείψουμε μια άλλη αριστερή συλλογικότητα που στεγάστηκε πριν από εμάς, αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, την Ε∆Α. Επιφανή στελέχη της Αριστεράς και ιστορικοί ηγέτες της προδικτατορικής Ε∆Α όπως ο Ηλίας Ηλιού είχαν εδώ το γραφείο τους για ένα μεγάλο διάστημα. Και ένας απ’ αυτούς που τον γνωρίζουμε όλοι και τον τιμάμε, ο Μανώλης Γλέζος ευτύχησε να ξανασυνεδριάσει σ’ αυτά τα γραφεία και να συμβάλλει στη θεμελίωση και το νέο ταξίδι, με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Συνεχίζουμε σε νέο χώρο

Λοιπόν; Τι απαντούσαμε στις συντρόφισσες και τους συντρόφους που μας έθεταν το ερώτημα, που προκαλούσε πόνο, το «γιατί φεύγετε» ή σωστότερα «γιατί φεύγουμε»; ∆ύο πράγματα που συνοπτικά τα είπαμε προς το τέλος της γιορτής – δεχόμενοι, δικαίως, κριτική γιατί δεν μιλήσαμε στην αρχή - εν μέσω συναισθηματικής φόρτισης, παραδόξως και των νέων. Πρώτον, διότι πρέπει να μειώσουμε όσο μπορούμε τις δαπάνες μας, καθώς μπαίνουμε – έχουμε μπει – σε μια διαφορετική, νέα περίοδο, πολύ ενδιαφέρουσα αλλά και με δυσκολίες. Είναι σοφό να έχουμε, όσο μπορούμε την αυ-

Προσφορές

τονομία μας, και απαραίτητη πρόνοια. Πληρώναμε 1.050 ευρώ ενοίκιο και 150 ευρώ κοινόχρηστα. Όλες οι προσπάθειές μας – από πολύ καιρό – να πείσουμε την ιδιοκτησία ότι είναι παράλογα υψηλό το ενοίκιο – αρχικά ήταν 1.400 ευρώ - ακριβώς για να διαφυλάξουμε την ιστορικότητα των γραφείων, να αποφύγουμε δαπάνες μεταφοράς, έπεσαν στο κενό. Αν και τα ίδια χρήματα, σχεδόν, θα δίναμε για μια απαραίτητη ανακαίνιση των νυν γραφείων. Αργήσαμε, λοιπόν, δεν βιαστήκαμε. ∆εύτερον, διότι η μετεγκατάστασή μας στο νέο χώρο γίνεται μαζί με την απόφαση ή σωστότερα την υλοποίηση αποφάσεων του δυναμικού που λειτουργεί και στηρίζει την «Εποχή» ότι αυτή η εφημερίδα πρέπει να συνεχίσει την έκδοσή της και τη νέα περίοδο που εκκινεί με τη δημιουργία του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ. Η «Εποχή» έδωσε χωρίς ίχνος τσιγκουνιάς – μερικοί άσκησαν κριτική ότι υπερβάλαμε – τις σελίδες της σ’ αυτή την προσπάθεια. Αλλά στη βάση της ιστορικής της – μακράς – εμπειρίας θεωρεί ότι έχει ρόλο, διακριτό, ίσως και ζωτικό, να παίξει και στη νέα περίοδο, χωρίς κανένα αίσθημα ανταγωνισμού. Περίοδο με, τουλάχιστον, τρία ταυτόχρονα καθήκοντα ιστορικής εμβέλειας: να ανατραπεί η πολιτική των μνημονίων και να κερδίσει η Ριζοσπαστική Αριστερά την κυβερνητική εξουσία διαψεύδοντας έμπρακτα όσους προδικάζουν ότι θα επαναλάβουμε αποτυχημένα ιστορικά προηγούμενα, να οικοδομηθεί το δημοκρατικό, ενιαίο, μαζικό, ριζοσπαστικό και σύγχρονο μεγάλο κόμμα της ελληνικής Αριστεράς, να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ που θα έχει την κυβέρνηση, τηρώντας τις υποσχέσεις του, ο ανατροπέας, ο καταλύτης στην Ευρώπη. Ο νέος χώρος, Αθηνάς και Βλαχάβα 11 στον τρίτο όροφο, με κοντινό σταθμό το Μοναστηράκι, με έκταση διακόσια τετραγωνικά – μια μεγάλη αίθουσα που θα παίρνει άνετα πάνω από εκατό άτομα – με ενοίκιο 500 ευρώ και κοινόχρηστα περίπου 50, πιο κοντά στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύουμε, ότι μας προσφέρεται πολλαπλά για τους σκοπούς που έχουμε. Και εδώ θα μπορούν να έρχονται οι ποικίλες συλλογικότητες ή επιτροπές και τμήματα του ΣΥΡΙΖΑ να συνεδριάσουν, οποιαδήποτε ώρα. Εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, πολιτιστικά, συζητήσεις, συσκέψεις κ.ά. Ελπίζουμε, συνολικά, να αποδειχθεί ότι σωστά αποφασίστηκε η μετακόμιση και, σεβόμενοι όσους διαφώνησαν, να ανταποκριθούμε όλοι μαζί στη νέα περίοδο. Παύλος ∆. Κλαυδιανός

ΥΓ: Εννοείται ότι οι ανάγκες μας είναι πάντα μεγάλες – ιδιαίτερα τώρα τα Χριστούγεννα που δίνονται τα δώρα – άρα η ενίσχυσή μας, κυρίως από τους αναγνώστες της επαρχίας που δεν ήλθαν στη Γιορτή, μας σώζει. Λογαριασμός Εθνικής: 116-470219-03. Καλές Γιορτές.

Στη μνήμη της συντρόφισσάς μας Αμαλίας, χήρας Γεωργίου Γιαννούτσου που πέθανε στο Αγρίνιο στις 12/12/013, αντί για στεφάνι προσφέρουμε το ποσόν των 200 ευρώ για ενίσχυση της «Εποχής». Χριστίνα Καρέλου και ∆ήμητρα Καρέλου *** Στη μνήμη του Νίκου Αθανασάκου η γυναίκα του Μαρία προσφέρει 100 ευρώ για ενίσχυση της «Εποχής».

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Η υπόθεση του ξεπουλήματος από την κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕ∆, του απείρου κάλους οικοσυστήματος του «Ερημίτη» (ακίνητο Κασσιώπης) της Κέρκυρας στην NCH Capital με σκοπό τη δημιουργία ξενοδοχείων, τουριστικού χωριού και λιμανιού, είναι μια από τις σύγχρονες ιστορίες παραλόγου, που ντύνονται το πέπλο της ανάκαμψης της μικροοικονομίας και της αειφόρου ανάπτυξης. Κάτω, όμως, από αυτό το πέπλο κρύβεται η πραξικοπηματική λογική της σημερινής κυβέρνησης και η χρήση πρωτόγνωρων μεθοδεύσεων για τις δρομολογούμενες αποκρατικοποιήσεις προς όφελος των μεγαλοεπενδυτών. Κρύβεται η ανενδοίαστη αμφισβήτηση της αξίας της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, η κατάφωρη καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και η ευθεία παραβίαση του Συντάγματος.

Μια πραξικοπηματική και αντισυνταγματική εκποίηση

Τι πρέπει να γνωρίζουν όλοι για το ξεπούλημα του οικοσυστήματος “Ερημίτη” στην Κασσιώπη

“

Όσο για το οικονομικό όφελος, υπενθυμίζουμε ότι η NCH Capital καταβάλλει για την αγορά του “Ερημίτη”, 47 ευρώ το τμ (!) Για τις περιβόητες θέσεις εργασίας, οι πιο έμπειροι του τουριστικού κλάδου υπολογίζουν ότι η επένδυση στον Ερημίτη από την NCH δεν θα αποδώσει πάνω από 30-40 θέσεις εργασίας.

Του Λάμπρου Ντούσικου

ο ακίνητο της Κασσιώπης (από τα 489.560τμ, τα 274.250τμ είναι δασική έκταση, τα υπόλοιπα 215.310τμ είναι γεωργική χορτολιβαδική έκταση), βρίσκεται στα βορειοανατολικά της Κέρκυρας, περιλαμβάνει τρία παράκτια υγροτοπικά συστήματα, «Άκολη», «Βρωμολίμνη» και «Σαβούρα» και σπάνια χλωρίδα - πανίδα. Με βάση την ήδη ισχύουσα νομοθεσία για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία του περιβάλλοντος, οι 3 λίμνες εντάχθηκαν στο δίκτυο προστασίας των μικρών υγροβιότοπων και, σε συνδυασμό με το πυκνό δασικό οικοσύστημα, το απόκρημνο βουνό και το παραλιακό οικοσύστημα, σχηματίζουν γέφυρα επικοινωνίας με τους υγροβιότοπους του Βουθρωτού, μόλις δύο χιλιόμετρα, απέναντι στην Αλβανία. Το ενιαίο αυτό, συμπαγές οικοσύστημα προστατευόταν και συνεχίζει, υποτίθεται, να προστατεύεται πλήρως από ευρωπαϊκές και διεθνείς συνθήκες καθώς και το από το ελληνικό σύνταγμα. Το 2006, μια από τις πλέον εγκεκριμένες ομάδες επιστημόνων της Ευρώπης «Otter specialists Group» έκανε για λογαριασμό της Ε.Ε. ειδικές μελέτες, σε όλες τις ακτές και τα νησιά της Μεσογείου και κατέγραψε επισήμως την ιδιαιτερότητα του οικοσυστήματος του «Ερημίτη»: Η ανάπτυξη των πληθυσμών της ενυδρίδας βρίσκει στην Κέρκυρα τις ιδανικότερες συνθήκες από όλα τα νησιά της Μεσογείου. Οι διεθνείς συνθήκες για την προστασία των ενδιαιτημάτων της ενυδρίδας, της δίνει προτεραιότητα σαν ένα από τα πλέον προστατεύσιμα είδη του κόσμου.

Ανατρέπεται ο δημόσιος χαρακτήρας

Κατά τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕ∆ αγνοήθηκε προκλητικά η γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας (24.05.12), ακυρώθηκε η ∆ασική Νομοθεσία ως προς τη δυνατότητα πώλησης δημοσίων χορτολιβαδι-

κών εκτάσεων και παραβιάστηκαν πλήθος ελληνικών και ευρωπαϊκών διατάξεων. Υπενθυμίζουμε, επίσης, πως το Σύνταγμα ορίζει ρητά ότι τα ιδιόχρηστα πράγματα ως ανήκοντα στη δημόσια περιουσία του κράτους είναι αναπαλλοτρίωτα, αμεταβίβαστα, ακατάσχετα και εκτός συναλλαγής. Επίσης ορίζει ότι ο δημόσιος σκοπός τους δεν είναι δυνατόν να μεταβληθεί, ανατραπεί ή πάντως καταστεί δευτερεύων και ανενεργός. Ο «Ερημίτης» εκποιείται χωρίς την έγκριση του ελληνικού λαού και του συνόλου των τοπικών φορέων. Ήδη το ΠΣ της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων αποφάσισε (23.7.2011) το χαρακτηρισμό της περιοχής ως «προστατευόμενου φυσικού σχηματισμού». Χαρακτηριστικές, επίσης, είναι και οι αποφάσεις του ∆ημοτικού Συμβουλίου του πρώην Καποδιστριακού ∆ήμου Κασσωπαίων που ζητούν την προστασία της περιοχής. Όσον αφορά στη «Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων», το ΤΑΙΠΕ∆ όφειλε να την έχει αποστείλει στο Περιφερειακό Συμβούλιο εντός 20 ημερών από την 1η υποβολή της τον Απρίλιο του 2012. ∆εν το έπραξε και η παράλειψή του συνιστά παραβίαση της νόμιμης διαδικασίας «Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης».

∆ύο αιτήσεις ακύρωσης και ένα εξώδικο

Στις 28.02.13, επιδόθηκε εξώδικη πρόσκληση 39 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, προς τον Πρόεδρο και τα μέλη του ∆ιοικητικού Συμβουλίου του ΤΑΙΠΕ∆ Α.Ε., κοινοποιούμενη και προς την εταιρεία «N.C.H.CAPITAL Ιnc». Η εξώδικη πρόσκληση είχε θέμα: «Παράνομη, αντισυνταγματική, αντικείμενη στο διεθνές ∆ίκαιο επιβλαβής για την εθνική οικονομία και επικίνδυνη για την εθνική ασφάλεια η παραχώρηση από το ΤΑΙΠΕ∆ στην εταιρεία «N.C.H.CAPITAL Ιnc» του Οικοσυστήματος Ερημίτης στην Κασσιώπη Κέρκυρας». Επίσης εκκρεμούν στο ΣτΕ, δύο αιτήσεις ακύρωσης που θα εκδικαστούν το Μάη του 2014. Η πρώτη διότι: Η προσβαλλόμενη προβλέπει μετεγκατάσταση του Ναυτικού Οχυρού του Αγ. Στεφάνου το οποίο διαθέτει ραντάρ και είναι το μοναδικό που καλύπτει τις ανάγκες επιτήρησης των στενών Κέρκυρας - Αλβανίας και μάλιστα στη στενότερη θαλάσσια μεθόριο. Η νέα θέση της απαγορευμένης ζώνης του Ναυτικού Οχυρού βρίσκεται στο όριο του εν λόγω ακινήτου μέσα σε χαράδρα και στερείται ορατότητας χωρίς να υπάρχει επιτηρούμενη ζώνη που διασφαλίζει την ασφάλεια των στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Η προσβαλλόμενη επίσης, αντίκειται στο άρθρο 1 του Συντάγματος, καθώς προκαλεί κινδύνους στην εθνική ασφάλεια και επομένως βλάπτει την εθνική κυριαρχία. Η δεύτερη αίτηση ακύρωσης διότι μεταβιβάζεται και περιέρχεται χωρίς αντάλλαγμα στο ΤΑΙΠΕ∆ κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή το ακίνητο, κυριότητας του ελληνικού ∆ημοσίου, το οποίο αποτελούσε την απαγορευμένη Ζώνη του Ναυτικού Οχυρού Αγ. Στεφάνου. Εδώ, αξίζει να σημειώ-

σουμε, ότι ούτε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν ήξερε, ότι στην εν λόγω περιοχή, θα καταργούνταν η επιτηρούμενη ζώνη του Ναυτικού Οχυρού! Μαζί με το Ν.Ο., μεταβιβάζεται και αρχαίο μνημείο (μύλος – πύργος της Βενετσιάνικης φρουράς «Καστελάκι της Γουάρδιας»), ο μοναδικός σωζόμενος στο νησί.

Για ποια ανάπτυξη μιλάνε;

Όσο για το οικονομικό όφελος, υπενθυμίζουμε ότι η NCH Capital καταβάλλει για την αγορά του «Ερημίτη», 47 ευρώ το τμ (!) (23 εκατ. ευρώ τα 490 στρέμματα). Για τις περιβόητες θέσεις εργασίας, οι πιο έμπειροι του τουριστικού κλάδου υπολογίζουν ότι η επένδυση στον Ερημίτη από την NCH δεν θα αποδώσει πάνω από 30-40 θέσεις εργασίας, φυσικά ελαστικών μορφών. Όσον αφορά, τις πρόσκαιρες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή των έργων, όλα δείχνουν ότι θα είναι επί το πλείστον αλλοδαποί ανασφάλιστοι. Χτίζεται, δηλαδή, μια ιδιωτική ΕΟΖ, που θα διοχετεύει στην τοπική κοινωνία όσα ψίχουλα περισσεύουν και κυρίως θα κλείσει τους ζωτικούς χώρους της περιοχής (θάλασσα, γη, υδρευτικούς πόρους). Στον τομέα της ανάπτυξης, μόνο για το ∆ήμο Κασσωπαίων, χάθηκαν 4 σημαντικά έργα από το Γ’ ΚΠΣ, συνολικής δαπάνης 2,3 εκατ. ευρώ. Για την «Τουριστική Προβολή Περιφέρειας Ιονίων Νησιών 2011–2012» στήθηκε ένα πρωτοφανές πάρτι με τα πολυδιαφημισμένα λεφτά του ΕΣΠΑ. Ενώ, λοιπόν, δαπανήθηκαν 241.515 ευρώ για 40 συνολικά επιχορηγήσεις, από αυτά ούτε ένα ευρώ δεν πήγε στην περιοχή του ∆ήμου Κασσωπαίων και φυσικά δεν δημιουργήθηκε ούτε μία θέση εργασίας. Συνολικά, χάθηκαν πάνω από 2,5 εκατ. ευρώ, που, αν είχαν αξιοποιηθεί καταλλήλως, θα απέδιδαν περισσότερες από τις περιβόητες 30-40 θέσεις εργασίας της επένδυσης της NCH Capital. Η ανάπτυξη που ξεκινά η NCH Capital στην Κασσιώπη έρχεται να προστεθεί στις επενδύσεις που έχει κάνει σε περισσότερες από 90 περιπτώσεις στην ανατολική Ευρώπη. Τα funds που ελέγχει η αμερικανική NCH Capital ελέγχουν ακίνητα τόσο εμπορικά όσο και οικιστικά, μεταξύ άλλων σε Αλβανία, Βουλγαρία, Κροατία, Σερβία, Ρουμανία και Ουκρανία. Πέραν των τουριστικών και οικιστικών αναπτύξεων, το επενδυτικό αυτό σχήμα που διαχειρίζεται κεφάλαια της τάξης των 3,5 δισ. δολαρίων, έχει πάρει μεγάλες θέσεις και σε αγροτικές εκτάσεις αλλά και σε σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων. Έχοντας τοποθετηθεί από τα πρώτα χρόνια των ιδιωτικοποιήσεων σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και ειδικά τη Ρωσία, κατέχει σήμερα συμμετοχές στο μετοχικό κεφάλαιο μεγάλων ρωσικών εταιρειών όπως οι τηλεπικοινωνιακές Northwest Telecom και Centre Telecom, εμπορικές όπως η Marienergo Retail και πολλές άλλες όπως οι Mostotrest, Power Company, Irkut Corporation, Uralsvyazinform, Magadanenergo, Kalina, MGTS, UAZ, Zavolzhskiy και Motor Plant. Κάποτε θα λογοδοτήσουν αυτοί, των οποίων οι σημερινές πραξικοπηματικές αποφάσεις θα αποτελέσουν τις ντροπιαστικές μνήμες της επόμενης γενιάς.

Ο Ρήγας μας γίνεται 46 χρονών Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

“

Ι∆ΕΕΣ

Όσοι συμμετείχαμε στον Ρήγα και εξακολουθούμε να βρισκόμαστε στην Αριστερά, χρειάζεται να ξαναθυμηθούμε εκείνο το πείσμα της νιότης μας αλλά και των ιδεών μας για έναν καλύτερο κόσμο, ως οδηγό για τις μάχες που βρίσκονται άμεσα μπροστά μας.

τις 17 ∆εκέμβρη συμπληρώνονται 46 χρόνια από την ίδρυση του Ρήγα Φεραίου. Στη συγκυρία των ημερών δεν υπάρχει χρόνος για μια λεπτομερή αποτίμηση της ιστορίας και της προσφοράς του. Αξίζει όμως να γίνει, μαζί με την υπενθύμιση της επετείου, μια αναφορά σε ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα όλης της πολυκύμαντης πορείας του. Και αυτό είναι το εξαιρετικό πείσμα των μελών του. Των Ρηγάδων, πρώτα απ’ όλα (και όχι για χρονολογικούς λόγους), της αντιδικτατορικής πάλης. Γιατί τι άλλο εκτός από πείσμα και πάθος δείχνει ότι γύρω στους 500 ανθρώπους συνολικά την περίοδο της χούντας δημιούργησαν μια ιστορία 1.000 χρόνων φυλακής, 5 μεγάλων δικών, άντεξαν τα βασανιστήρια στον ∆ιόνυσο, στο ΕΑΤ-ΕΣΑ κ.λπ., όταν όλη η ελληνική κοινωνία φαινόταν αδρανής, όταν η Αριστερά (λόγω της διάσπασης και της μη προετοιμασίας της στο ενδεχόμενο δικτατορίας) είχε περιορισμένη οργανωτική δράση, όταν όλα έδειχναν ότι η δικτατορία θα μπορούσε να κρατήσει 40 χρόνια;

Εξαιρετικό πείσμα

Τι άλλο εκτός από πείσμα δείχνει η ιστορία του Ρήγα της περιόδου 1974-1978 όταν, εξαιτίας μεγάλων λαθών του ΚΚΕ Εσωτερικού (και όχι τόσο του Ρήγα ως οργάνωσης), όλα τα πρωτοποριακά φυσιογνωμικά του στοιχεία στο χώρο της νεολαίας έμειναν μετέωρα ανάμεσα στις συμπληγάδες της ΚΝΕ και του ΠΑΣΟΚ αυτοί συνέχιζαν, παρότι –πριν ακόμη από την ήττα της «Συμμαχίας»– ήταν σίγουρο ότι το κόμμα δεν θα γινόταν μαζικό εύκολα και γρήγορα; Τι άλλο εκτός από τεράστιο πείσμα ήταν αυτό που έδειξαν οι Ρηγάδες που μετά τη διάσπαση του 1978 έφτιαξαν μια οργάνωση ουσιαστικά από το μηδέν καταφέρνοντας να έχουν ευπρόσωπη παρουσία και να ανοίξουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη θεματολογία μιας νεολαίας ΚΚ σε θέματα «ταμπού», δήθεν αυστηρά «προσωπικά» (γυναικείο, νέα κινήματα, προσωπικές σχέσεις, ναρκωτικά, οικολογία). Αλλά και οι Ρηγάδες της Β΄ Πανελλαδικής, όποια λάθη κι αν τους προσάπτει κανείς (τα οποία δεν αναιρούν τη μεγάλη τους συνεισφορά στον Ρήγα των προηγούμενων περιόδων), τι άλλο εκτός από ισχυρότατο πείσμα επέδειξαν με την

προσπάθειά τους, μοναδική στα παγκόσμια χρονικά, να υπάρξουν ως κομμουνιστική νεολαία χωρίς να είναι νεολαία ΚΚ; Τι άλλο εκτός από τεράστιο πείσμα αποδεικνύει η στάση των Ρηγάδων να κρατήσουν τον Ρήγα μετά τις εκλογές του 1981 –στις οποίες με 1,37% δεν βγάλαμε βουλευτή, με το ΠΑΣΟΚ στο 48 % και το ΚΚΕ στο 11%– και να ενισχύσουν το κόμμα ώστε να διατηρηθούν οι ιδέες της κομμουνιστικής ανανέωσης, την ώρα που οι περισσότεροι συνομήλικοί τους έτρεχαν να γραφτούν στις κλαδικές του ΠΑΣΟΚ; Και τι άλλο από εξαιρετικό πείσμα είναι αυτό που επέδειξαν οι Ρηγάδες του 1985-1989, αρχικά ενάντια στην αποκομμουνιστικοποίηση του ΚΚΕ Εσωτερικού και μετέπειτα με τη δημιουργία του ΚΚΕ Εσωτερικού Α.Α.; Όταν όλοι (οι εφημερίδες που μας λοιδορούσαν ως τους «Μπανιάδες του Ρήγα», ο Γκορμπατσόφ, οι υποδείξεις της Ρουμανίας, οι Ιταλοί), μα όλοι προσπαθούσαν να μας παρουσιάσουν ως «καθυστερημένους» που επιμέναμε στο «Κ». Όταν ακόμα και ο προσωπικός μας περίγυρος μας κοιτούσε περίεργα και μας έλεγε «καλά, πάτε με τον Μπανιά; Με τον Κύρκο τουλάχιστον θα μπαίνατε στην Βουλή». Και δεν ήταν εξαιρετικό το πείσμα μας όταν μετά το 4ο Συνέδριο η ηγεσία της «Αναβάθμισης» προσανατολιζόταν να προσχωρήσει ως τάση στο νέο κόμμα του Κύρκου, αλλά η μαζική απόρριψη αυτού του ενδεχόμενου ιδίως στον Ρήγα ήταν εν πολλοίς αυτό που την απέτρεψε; Αν μη τι άλλο, εμείς τουλάχιστον δεν χρεωνόμαστε τίποτα από τον «τζαννετακισμό» (όχι με την έννοια ότι η Αριστερά δεν μετέχει ποτέ σε συμμαχικές κυβερνήσεις, αλλά π.χ. σε σχέση με το πρακτικό γεγονός ότι δόθηκαν οι συχνότητες στα ιδιωτικά κανάλια. Περασμένες αλλά όχι ξεχασμένες ιστορίες Παναγιώτη!). Και μόνο γι’ αυτό άξιζε η προσπάθεια του ΚΚΕ Εσωτερικού Α.Α. και ας πήρε 0,28%. Είδαμε και τους άλλους με τις «υψηλές πολιτικές», τις «πλατιές», τις «ρεαλιστικές» τι είχαν καταφέρει ως το Μνημόνιο. Και τέλος, δεν ήταν εξαιρετικό το πείσμα των τελευταίων Ρηγάδων του ύστερου ΚΚΕ Εσωτερικού Α.Α. και της ΑΚΟΑ ως το 1997, με ελάχιστο πια κόσμο σε όλες τις αριστερές οργανώσεις νεολαίας, με τη θριαμβολογία της «ιδεολογίας της

αγοράς» μετά το 1989, να κρατήσουν το όνομα του Ρήγα με μια αξιοπρέπεια και, όπως πάντα στην ιστορία του, με μια συμβολή ανώτερη από αυτή που θα περίμενε κανείς με βάση το άθροισμα των ατομικών δυνατοτήτων των μελών του;

Αυτός ήταν ο Ρήγας μας

Αυτός λοιπόν ήταν ο Ρήγας. Πρώτον, πείσμα σε κάθε συγκυρία. ∆εύτερον, ποιοτικό και ποσοτικό αποτέλεσμα πολύ ανώτερο απ’ όσο θα περίμενε ένας αντικειμενικός παρατηρητής των κάθε φορά οργανωμένων δυνάμεών του. Τρίτον, μια τεράστια συμβολή και στα θέματα της νεολαίας αλλά και στην πορεία διαμόρφωσης ενός δημοκρατικού κομμουνιστικού κόμματος, η οποία σχεδόν πάντα υπονομευόταν από τα λάθη, τις ανεπάρκειες, ακόμα και την αναίρεση από την πρακτική των ηγεσιών του κόμματος όσων ανανεωτικών στοιχείων επαγγελόταν στη λειτουργία του (και αναφέρομαι

σε πρακτικές και μετά το 1978). Αυτός ήταν ο Ρήγας μας, όπως γράφω λίγο πιο πάνω. Στον τίτλο, όμως, λέω ότι γίνεται 46 χρόνων σαν να είναι και σήμερα υπαρκτός. Γιατί είναι υπαρκτός. Όσοι συμμετείχαν σε αυτόν και εξακολουθούν να βρίσκονται στην Αριστερά, είτε οργανωμένοι είτε όχι (και δεν κατάντησαν Χρύσανθοι), καταλαβαίνουν πολύ καλά τι εννοώ και δεν χρειάζονται περαιτέρω επεξήγηση. Το μόνο που ίσως χρειάζεται είναι να ξαναθυμηθούν εκείνο το πείσμα της νιότης τους αλλά και των ιδεών τους για έναν καλύτερο κόσμο, ως οδηγό για τις μάχες που βρίσκονται άμεσα μπροστά μας. Μάχες όχι μόνο ενάντια στο Μνημόνιο, αλλά πάνω απ’ όλα για την αξιοπρέπεια και την τιμή, για να έχει νόημα το πέρασμά μας από αυτό που λέγεται ανθρώπινη ζωή. Κώστας Μάγειρας

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Η Kριστίνα Μακνέα είναι χημικός μηχανικός, προϊσταμένη τεχνικών υπηρεσιών στο ∆ήμο ∆έλτα, συνδικαλίστρια εκλεγμένη πρόσφατα στην κεντρική αντιπροσωπεία του ΤΕΕ και επίσης ταμίας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας ΕΜ∆Υ∆ΑΣ και της ΕΜ∆Υ∆ΑΣ ΚΜ, (Μηχανικοί ∆ημοσίου). Βρέθηκε καταδικασμένη σε φυλάκιση με τις κατηγορίες της «συκοφαντικής δυσφήμησης» και της «ψευδούς καταμύνησης» σε μια υπόθεση τουλάχιστον παράξενη, αφού σε μια περίοδο που εκτυλίσσεται ένα πολυδιαφημιζόμενο κυνήγι μαγισσών από το Σώμα Ελεγκτών ∆ημόσιας ∆ιοίκησης, τα ΜΜΕ, την ίδια την κυβέρνηση, για υπαλλήλους «επίορκους» , «που δεν πατάνε στη δουλειά τους» και για την τυπολατρική τήρηση των διοικητικών διαδικασιών, καταδικάζονται τόσο αυστηρά υπάλληλοι, οι οποίοι το μόνο που επιδιώκουν είναι η τήρηση της διαδικασίας και των νόμων.

∆ιώκεται επειδή έκανε τη δουλειά της! Π ιο συγκεκριμένα: Η μηνύτρια έφυγε απο την τεχνική υπηρεσία του ∆ήμου, τον Ιούνιο του 2010, χωρίς να ζητήσει καμία άδεια με βάση τους ισχύοντες κανόνες και την ιεραρχία και χωρίς να ενημερώσει. Μετα απο 15 μέρες η κα Μακνέα, ως όφειλε, ενημέρωσε εγγράφως την διευθύντριά της ότι η συγκεκριμένη υπάλληλος έλειπε αδικαιολόγητα. Αυτό θεωρήθηκε από την μηνύτρια «συκοφαντία». Όταν ενημερώθηκε εγγράφως ο πρώην δήμαρχος για την απουσία, απάντησε προφορικά στην προϊσταμένη και την διευθύντρια, να μη ασχολούνται με το θέμα γιατί την απασχολεί ο ίδιος στο γραφείο του (δεν απάντησε εγγράφως). Μετά απο αυτά η κα Μακνέα, αναγκαστικά, άλλαξε την επίβλεψη σε έργα που είχαν ανατεθεί στην μηνύτρια. Η συγκεκριμένη διαδικασία θεωρήθηκε από την μηνύτρια ότι έβλαψε την εξέλιξη του μελετητικού και κατασκευαστικού της πτυχίου, κάτι που από το νόμο δεν ισχύει, (η μηνύτρια έχει πτυχίο τεχνολόγων έργων υποδομής). Σημειώνεται ότι η μηνύτρια μία μέρα πριν φύγει (τον Ιούνιο του 2010) υπέγραψε και αποδέχθηκε

επίβλεψη έργων, τα οποία έπρεπε να περατωθούν εντός των επομένων μηνών, (πως είναι δυνατόν μια υπάλληλος η οποία είχε κανονίσει πολύμηνη άδεια να υπογράφει ότι θα επιβλέψει τα έργα; Επίσης είναι δυνατόν να ήξερε η προϊσταμένη ότι η μηνύτρια θα φύγει με άδεια και να αποδέχθηκε την υπογραφή της μηνύτριας για επίβλεψη έργων;) Η μηνύτρια επέστρεψε στην εργασία της τον Μάρτιο του 2011 και παρουσίασε άδεια ανατροφής τέκνου (το οποίο είχε γεννηθεί στα τέλη του 2006 όταν η ίδια ήταν υπάλληλος σε δημοτική επιχείρηση). Η αίτηση αυτής της άδειας ανατροφής, που εκ των υστέρων παρουσιάστηκε και όπως ισχυρίσθηκε η μηνύτρια την είχε λάβει απο τον ∆ήμαρχο προσωπικά (σε μια μέρα αίτηση και χορήγηση άδειας και χωρίς συνημμένα έγγραφα που απαιτούνται σ’ αυτές τις περιπτώσεις), δεν εμφανίστηκε μέχρι τον Μάιο του 2011 στην υπηρεσία. Όταν ρωτήθηκε ο ∆ήμαρχος γιατί δεν κοινοποιήθηκε η άδεια που της έδωσε στους προϊσταμένους, ο ∆ήμαρχος απάντησε ότι οφείλεται στην αδυναμία των υπηρεσιών!

Επίσης απαντητικό έγγραφο του ∆ημάρχου προς τις τεχνικές υπηρεσίες που εκ των υστέρων παρουσιάστηκε, ότι αυτός έδωσε απευθείας άδεια ανατροφής στην μηνύτρια, δεν βρέθηκε αρχειοθετημένο πουθενά, όπως βεβαιώνει η ∆/νση ∆ιοικητικού. Και ενώ το ανυπόστατο των κατηγοριών και πολλά ακόμα, με στοιχεία, παρουσιάστηκαν από τον συνήγορο και τις μάρτυρες υπεράσπισης, συναδέλφισσες της κας Μακνέα, καταρρίπτοντας τις κατηγορίες, το δικαστήριο, με συνοπτικές διαδικασίες, καταδίκασε σε 27 μήνες φυλάκιση κατά συγχώνευση για όλες τις κατηγορίες. Τέτοιες ποινές οι οποίες επιβάλλονται αβίαστα επί δικαίων και αδίκων υπαλλήλων πέρα από το να στιγματίζουν έντιμους υπαλλήλους σαν «επίορκους», δημιουργούν μεγάλα προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών, αλλά ακόμη χειρότερα ανοίγουν το δρόμο και δίνουν τη δυνατότητα σε ιδιοτελή οικονομικά συμφέροντα να ποινικοποιούν μέσω μηνύσεων υπαλλήλους που στέκονται εμπόδιο στις βλέψεις τους. •

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Η χαμένη ευκαιρία των αιθουσών του λιμανιού

Τα εγκαίνια των αιθουσών του λιμανιού, με τη νέα τους ταυτότητα, δεν μπορoύν σίγουρα να θεωρούνται γιορτινό γεγονός, αφού στην ουσία πρόκειται για άλλη μια χαμένη ευκαιρία αξιοποίησης περιουσιακού στοιχείου της Θεσσαλονίκης. Οι τέσσερις αίθουσες του ΟΛΘ ξεκινούν επίσημα το πρόγραμμά τους σε ρόλο κινηματογραφικών θυγατέρων του Κοντομηνά και της Village Center, με εύκολα προβλέψιμη την πολιτιστική τους ταυτότητα και την κερδοφορία τους. Οι ταλαιπωρημένες και αναξιοποίητες αυτές αίθουσες ήταν ένα από τα λίγα αξιόλογα αποθέματα που άφησε πίσω του το πάρτι της πολιτιστικής πρωτεύουσας, ενώ στους Θεσσαλονικείς έγινε γνωστό από το σημαντικό ρόλο που έπαιξαν στη νέα διεθνοποιημένη μορφή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Σε καλύτερες χρονιές αποτέλεσαν μήλο της έριδας για ιδιωτική εκμετάλλευση, αλλά τότε υπήρχε ακόμη δύναμη για αντίσταση... υπήρχε, ωστόσο, και αδράνεια, διότι αποτελούσε χρυσή ευκαιρία για τη δημιουργία ενός Artiplex, με δυνατότητες υψηλού επιπέδου παροχής πολιτιστικών υπηρεσιών, με δημόσια διαχείριση. Παραταύτα και τώρα ακόμη οι αίθουσες αυτές θα μπορούσαν να μετατραπούν σε μία στέγη φιλοξενίας θεατρικών και μουσικών σχημάτων της Θεσσαλονίκης, επιλεγμένων με αυστηρά αισθητικά κριτήρια ταινιών, χώρο πολιτιστικής αναψυχής, με προσιτό εισιτήριο. Έτσι ούτε ο ΟΛΘ θα έχανε τα λεφτά του ούτε οι υποψήφιοι εργαζόμενοι τη δουλειά τους, παρά μόνον ο κ. Κοντομηνάς... Βασίλης Κεχαγιάς

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Ποίηση στη Θεσσαλονίκη… μέσω Αθηνών

ταν μιλάμε για ποίηση στη Θεσσαλονίκη, αναφερόμαστε στους «ποιητές της ήττας». Ήταν μια γενιά ποιητών που παρουσίασαν το σημαντικό τους έργο μετά τον εμφύλιο, κυρίως στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Αριστεροί στην ιδεολογία, αγωνιστές με φυλακές κι εξορίες οι περισσότεροι, ξεδίπλωσαν το ταλέντο τους αναδεικνύοντας μια ποίηση γεμάτη κοινωνική ευαισθησία. Τα ποιήματα αυτής της γενιάς κατακλύζονται από τα ιδανικά της αριστεράς, διανθισμένα από την πίκρα της ήττας ανάμεικτη με τη βεβαιότητα της ηγεμονίας των αριστερών ιδεών. Εποχές σκληρές με έντονη κοινωνική κινητικότητα, γεννούν σημαντικούς ποιητές. Έγραφε τότε, ο σημαντικότερος εκπρόσωπος αυτής της γενιάς, ο Μανόλης Αναγνωστάκης: «Κι ήθελε ακόμη πολύ φως να ξημερώσει. Όμως εγώ ∆εν παραδέχτηκα την ήττα. Έβλεπα τώρα Πόσα κρυμμένα τιμαλφή έπρεπε να

σώσω Πόσες φωλιές νερού να συντηρήσω μέσα στις φλόγες». Στα τελευταία χρόνια της ευκολίας και της αλλοτρίωσης, η ποίηση δεν έβρισκε πρόσφορο έδαφος. Πριν λίγες μέρες, με πρωτοβουλία του περιοδικού Μανδραγόρας, οργανώθηκε μια βραδιά «ποίησης και μουσικής απέναντι στο φόβο, το ρατσισμό και την ξενοφοβία», με ποιητές και ποιήτριες από τη Θεσσαλονίκη. Η θεματολογία ήταν ιδιαίτερα επίκαιρη κι όπως αποδείχτηκε από τις συμμετοχές, η ποίηση, ακόμα και στις πιο άγονες περιόδους, έχει να πει σημαντικά πράγματα. Τα περισσότερα ποιήματα που διαβάστηκαν είχαν πολύ ενδιαφέρον, ευαισθησία και πρωτοτυπία. Ξεχώρισαν τα ποιήματα του Βασίλη Ιωαννίδη, της Ζωής Σαμαρά, του Ηλία Κουτσούκου, του εμβληματικού ποιητή της πόλης Τόλη Νικηφόρου από τη συλλογή του με τον εύγλωττο τίτλο «Την κοκκινόμαυρη ανεμίζοντας της ουτοπίας» και το πρωτότυπο «Ραπ του μικρού Πόνι απ’ τα Εξάρχεια» του Χρή-

στου Χαρτοματσίδη. Ανάμεσα στον ποιητικό λόγο έδεναν αρμονικά οι προβολές εικαστικών έργων σημαντικών καλλιτεχνών της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και οι μουσικές γέφυρες μουσικών της Θεσσαλονίκης, με μοναδική καλεσμένη την υπέροχη Νένα Βενετσάνου. Την ακαδημαϊκή ατμόσφαιρα χαλάρωσαν οι, ακαπέλα, ερμηνείες του Κώστα Πρατσινάκη και η ζόρικη ζεμπεκιά του Κώστα Κρεμμύδα. Σήμερα η ελληνική κοινωνία ζει μια νέα σκληρή ήττα, σε ιδεολογικό, πολιτικό κι ανθρωπιστικό επίπεδο. Σε κείμενο που είχε δημοσιευθεί παλιότερα στην «Εποχή» (τεύχος 690), η Αγγελική Κωσταβάρα είχε προσεγγίσει με θαυμάσιο τρόπο τον ρόλο της ποίησης σε δύσκολους καιρούς: «Κι αν υπάρχει μια νίκη που περιρρέει στην ποίηση της ήττας, σε τούτη την ύστερη προσωπική μάχη, αυτή έχει ηθικό χαρακτήρα, περισώζοντας για τους μεταγενέστερους, έννοιες όπως περηφάνια, εντιμότητα, αξιοπρέπεια, καθαρότητα, ως ιδεολογικά συμπαράγωγα της ανθρωπιάς. Συνι-

στώντας, όχι πλέον ένα νέο επαναστατικό όραμα, αφού αυτό δεν επιβάλλεται, αλλά προκύπτει από τα προωθημένα αιτήματα της κάθε εποχής. Μια συνανάγνωση, όμως, της ποίησης της ήττας με το παρόν συμβάλλει ουσιαστικά, αφήνοντας μια ζωντανή, ηθική, πνευματική υποθήκη, στην αναζήτηση ενός νέου νοήματος της σύγχρονης ζωής». ΥΓ. Τελικά, χρειάστηκε να έρθει κάποιος από την Αθήνα για να οργανώσει αυτή την ποιητική βραδιά στη Θεσσαλονίκη. Η υποστήριξη από την πλευρά του ∆ήμου ήταν ελλιπέστατη, ο χώρος ήταν ψυχρός και μάλλον ακατάλληλος, ενώ κάποιες οικονομικές υποχρεώσεις, όπως οι αφίσες και τα έξοδα μετακίνησης της Νένας Βενετσάνου, αναγκάστηκε να τις καλύψει ο ίδιος ο διοργανωτής της εκδήλωσης. Γι’ άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται ότι η Θεσσαλονίκη παραμένει «επαρχία». Ο δικηγόρος του διαβόλου

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

“

Ι∆ΕΕΣ

Η εμφάνιση του Ε. Βενιζέλου το βράδυ της εκλογικής ήττας του 2007 έδειξε ότι ετοιμαζόταν εφεδρική κατάσταση που θα χρησίμευε στο κυρίαρχο μπλοκ εξουσίας, καθώς τα σημάδια της επερχόμενης οικονομικής κρίσης ήταν ορατά και η Νέα ∆ημοκρατία θα έχανε “πανηγυρικά” την κυβερνητική εξουσία έχοντας στην πλάτη της την πρώτη μαζική εξέγερση του ∆εκέμβρη του 2008.

ΠΑΣΟΚ: Καλά σαράντα;

Για το βιβλίο των Κώστα Ελευθερίου και Χρύσανθου Τάσση, “ΠΑΣΟΚ: Η άνοδος και η πτώση (;) ενός ηγεμονικού κόμματος” (Σαββάλας, 2013) Του Θανάση Τσακίρη Το φθινόπωρο του 1974 η ελληνική πολιτική σκηνή, που ξαναστηνόταν με την πρωτοβουλία της νεότευκτης Νέας ∆ημοκρατίας σε ρήξη ως ένα βαθμό με το προδικτατορικό καθεστώς, θα φιλοξενούσε ένα νέο φορέα πολιτικής δράσης, που τόσο η δεξιά και το ακόμη εκλογικά παραδοσιακό κέντρο όσο κι η αριστερά όλων των εκδοχών θα ήθελαν να έπαιζε ρόλο κομπάρσου. Όμως, θα στρογγυλοκαθόταν και θα απαιτούσε φορτικά να παίξει τον πρώτο ρόλο. Και τα κατάφερε. Το 1977 θα κέρδιζε το χειροκρότημα και το «βραβείο κοινού», δηλαδή το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το 1981 θα έπαιζε και τον πρώτο ρόλο και θα διεκδικούσε το ρόλο σκηνοθέτη, σεναριογράφου, σκηνογράφου κ.λπ.

αμήχανη αριστερά, κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική, ανανεωτική και δογματική, παρακολουθούσε άναυδη και ανίκανη να καταλάβει τι γινόταν. Από πού προέκυψε ένα κόμμα-κίνημα που θα της «έκλεβε» τα αιτήματα και τα συνθήματα, ενσωματώνοντάς τα στην περιβόητη «∆ιακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη», και θα καθίστατο «κυρίαρχο κόμμα» στο ελληνικό κομματικό σύστημα;. Γιατί η αριστερά έχανε το ένα ραντεβού με την Ιστορία μετά το άλλο και ο κόσμος της προτιμούσε ένα «αρχηγικό» και «λαϊκιστικό» ΠΑΣΟΚ; Το ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, βασίστηκε στην αδυναμία της αριστεράς και στην προτίμηση που του έδειξε ο λαϊκός – εργατικός κόσμος πιστεύοντας ότι θα επέλθει επιτέλους η «αλλαγή» και το γκρέμισμα του κράτους της δεξιάς μαζί με την αποκατάσταση των εισοδημάτων της μισθωτής εργασίας από το στάσιμο πληθωρισμό και τη μείωση της ανεργίας, που είχε αυξηθεί λόγω της πετρελαϊκής κρίσης. Αυτή η τελευταία, μαζί με την κακοδιαχείριση, επέφερε το κλείσιμο ολόκληρων βιομηχανικών εγκαταστάσεων, των «προβληματικών επιχειρήσεων». Παράλληλα, το ΠΑΣΟΚ έχοντας βάλει πλώρη για την κυβερνητική εξουσία αναδιατάσσει την οργάνωση και διαμορφώνει κατάλληλα τον πολιτικό λόγο του ώστε να εξελιχθεί σε πολυσυλλεκτικό κόμμα. Από το 1974 ως το

1981, το ΠΑΣΟΚ διέτρεξε τον ιστορικό πολιτικό χρόνο που τα κλασικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα διάνυσαν σε περισσότερο από έναν αιώνα. Μετεξελίχθηκε από κόμμα στελεχών (1974) σε κόμμα μαζών και, βαίνοντας προς το θρίαμβο του 1981, σε πολυσυλλεκτικό, ενσωματώνοντας στις γραμμές του ανταγωνιστικά κοινωνικά συμφέροντα.

Το μαζικό κόμμα του κράτους

Από το σημείο αυτό και πέρα το ΠΑΣΟΚ γίνεται το μαζικό «κόμμα του κράτους» και οικοδομεί το κομματικό σύστημα-καρτέλ. Όλες αυτές οι μεταβολές δημιουργούσαν, όπως ήταν λογικό, διαφορετικές εσωτερικές «αντιπολιτεύσεις» αριστερής διαμαρτυρίας, που στις περισσότερες περιπτώσεις απομονώνονταν, εν ονόματι της προσμονής της κυβερνητικής αλλαγής και της διατήρησης της κυβέρνησης της αλλαγής. Κοινός ιδεολογικός παρονομαστής των διαφωνούντων ήταν η ∆ιακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη. Η μαζικότερη αμφισβήτηση ήταν η δημιουργία της ΣΣΕΚ, καθώς επρόκειτο για σύγκρουση με αντικείμενο την ακολουθητέα κυβερνητική πολιτική το 1985: με την έναρξη της δεύτερης θητείας το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ είχε αρχίσει να υπηρετεί πλέον το κράτος και όχι την κοινωνία. Η ρήξη του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνική του βάση δεν ήταν ευθύγραμμη. Οι γενιές των μελών και οπαδών του ΠΑΣΟΚ που προσδοκούσαν «τις καλύτερες μέρες» (σύνθημα του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1985), δεν έλκονταν από την αναποτελεσματικότητα της διασπασμένης αριστεράς και την απειλητική επανεμφάνιση της μητσοτακικής Ν∆ που δήλωνε ανοιχτά ότι θα επιβάλει νεοφιλελεύθερη πολιτική ακυρώνοντας τις όποιες κοινωνικές κατακτήσεις της περιόδου 1981-1985. Γι’ αυτό και το ΠΑΣΟΚ, παρά το λεγόμενο «βρώμικο ’89», κατάφερε να αντέξει στις τρεις συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις και να επανέλθει θριαμβευτικά στις εκλογές του 1993 μετά από τις σκληρές κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις, ειδικά του τελευταίου έτους προτού καταρρεύσει η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της Ν∆. Όμως, η επάνοδος στην κυβερνητική θητεία δεν είχε τον ίδιο χαρακτήρα σε σχέση με το 1981. Η ανάγκη της προσαρμογής της οικονομίας στη βάση της πολιτικής της

Συμφωνίας του Μάαστριχτ οδηγούσε σε οδυνηρές μεταλλάξεις της πολιτικής φυσιογνωμίας του ΠΑΣΟΚ που θα εμπεδώνονταν μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας και της προεδρίας του κόμματος από τον «εκσυγχρονιστή» Κ. Σημίτη με τη βοήθεια των τεχνοκρατικών στελεχών και την κρίσιμη υποστήριξή του από το συνδικαλιστικό σώμα του ΠΑΣΟΚ (συνέβαλε και με την άνοδο μελών του σε κυβερνητικά αξιώματα).

Πολύ μακριά από την κοινωνία

Όμως, οι ταξικές κοινωνικές συγκρούσεις που ακολούθησαν (2000, γενικές απεργίες για το Ασφαλιστικό) έδειξαν καθαρά ότι το ΠΑΣΟΚ ως κόμμα του κράτους ήταν πια πολύ μακριά από την κοινωνία και τις διαθέσεις της. Η ήττα του 2003 επισημοποίησε αυτή τη ρήξη. Η απόπειρα του Γ. Παπανδρέου να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, προσπαθώντας να συμβολίσει τη σύζευξη του παλιού (ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80) με το νέο («συμμετοχική δημοκρατία»), οδηγήθηκε εκ των πραγμάτων σε αδιέξοδα που οδήγησαν στη νέα ήττα. Η εμφάνιση του Ε. Βενιζέλου το βράδυ της εκλογικής ήττας του 2007 έδειξε ότι ετοιμαζόταν εφεδρική κατάσταση που θα χρησίμευε στο κυρίαρχο μπλοκ εξουσίας, καθώς τα σημάδια της επερχόμενης οικονομικής κρίσης ήταν ορατά και η Νέα ∆ημοκρατία θα έχανε «πανηγυρικά» την κυβερνητική εξουσία έχοντας στην πλάτη της την πρώτη μαζική εξέγερση του ∆εκέμβρη του 2008. Το 2009, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ παραλαμβάνει την κυβέρνηση και την «καυτή πατάτα». Εξαντλεί πολύ γρήγορα τα αποθέματα πολιτικής και κοινωνικής δύναμης που διαθέτει από χρόνια, ως πολιτικός Ιανός, τόσο λόγω της πρόσδεσής του στο κράτος όσο και της διαρκούς ανανέωσης της στήριξής του από τις ανερχόμενες κοινωνικές ταξικές μερίδες, αλλά και από ευρέα εργατικά-λαϊκά στρώματα που το χρησιμοποιούσαν ως «αποκούμπι» κόντρα στις ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Η επιτάχυνση του πολιτικού χρόνου μεταξύ της υπογραφής του πρώτου μνημονίου και της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου 2011 ήταν μοιραία για το παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ, οδηγώντας το σε σπασμωδικές αντιδράσεις απέναντι στην ολοένα και εντεινόμενη αγανά-

κτηση του ίδιου του κόσμου που δεχόταν τη μία νεοφιλελεύθερη πολιτική επίθεση μετά την άλλη από τα πολιτικά κέντρα της τρόικας και της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα την πλήρη κατάρρευση του κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ. Η 28η Οκτωβρίου βιώθηκε ως Βατερλό του ΠΑΣΟΚ, όταν οι επίσημες αρχές εξαφανίστηκαν από προσώπου γης καθώς οι εξεγερμένοι πολίτες πήραν τις παρελάσεις στα χέρια τους. Από εκεί και πέρα, και με τον Ε. Βενιζέλο στην προεδρία του, άρχισε η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ όχι μόνο ως «κόμμα καρτέλ», αλλά και ως «αποκούμπι». Προσωρινά παίζει το ρόλο του «κόμματοςμπαλαντέρ-εκβιαστή», για να παίζει παιχνίδι εξουσίας μολονότι δεν έχει πια τη δύναμη των μαζών με το μέρος του. Ίσως είναι νωρίς να θεωρούμε εντελώς «τελειωμένο» το ΠΑΣΟΚ.

Συναρπαστική(;) σύγκρουση

Αυτή η τελευταία επισήμανση συμβολίζεται με το ερωτηματικό που έβαλαν οι Ελευθερίου και Τάσσης στον τίτλο του βιβλίου τους. Οι συγγραφείς ασχολούνται πρώτα-πρώτα με την οργάνωση του ΠΑΣΟΚ από την ίδρυσή του ως τη σημερινή του καχεξία. Καταλαβαίνω πως θα ξενίσει όσους/ες βρίσκουν βαρετή την ενασχόληση με τα οργανωτικά -που σημαίνει καταστατικά, νομικισμός φορμαλισμός και όλα τα ταπεινά καθήκοντα της έρευνας αυτής. Σκεφτείτε, όμως, τις μάχες που δίνονται για την παραμικρή διατύπωση μιας υποπαραγράφου αλλά και για μείζονος σημασίας διακυβεύματα, όπως οι συνιστώσες ή οι τάσεις. ∆εν είναι συναρπαστικές; Ή θυμηθείτε τη σύγκρουση με αντικείμενο τους φίλους και τα μέλη, που στο ΠΑΣΟΚ διαρκεί ήδη από το 1990, όπως μας θυμίζουν οι συγγραφείς. ∆εύτερον, μας δίνουν, έστω και πιο «μαζεμένα», τις κάθε φορά μεταλλαγές των πολιτικών που άσκησε το ΠΑΣΟΚ είτε στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση και το πολιτικό-κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο της κάθε εποχής. Τρίτον, δεν είναι ένα δοκίμιο που κλείνεται στα εγχώρια δεδομένα, καθώς εντάσσει την άνοδο και κάθοδο της δύναμης και της επιρροής του ΠΑΣΟΚ, δηλαδή το πλάτος και βάθος της κοινωνικής κινητοποίησης που επιτύγχανε, στο πλαίσιο του γενικότερου ευρωπαϊκού γίγνεσθαι και των εξελίξεων της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας.

24 ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου • catana@freemail.gr

Nightly και οccupy time

τη γκαλερί vamiali’s φιλοξενούνται μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου 2014 δύο εκθέσεις: Στην πρώτη έκθεση, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει τα μικρής κλίμακας πορτρέτα και τοπία της Μπέτυς Φωτίου. Πρόκειται για αέρινα και αιθέρια ζωγραφικά έργα, σχεδόν απόκοσμα, που μοιάζουν με ένα απροσδιόριστο ίχνος επάνω στον καμβά. Η καλλιτεχνική διαδικασία περιλαμβάνει μια διαρκή αναζήτηση αφαίρεσης της γραφής και του χρώματος, κατά τη διάρκεια της οποίας η καλλιτέχνιδα φαίνεται ότι αποτυπώνει και αποδίδει μόνο το ελάχιστο. Επίσης, υπονοούμενα και λεπτές χειρονομίες συνυπάρχουν με αναπαραστάσεις, κάνοντας ίση χρήση των διαφορετικών επιρροών από τη σύγχρονη τέχνη. Η δεύτερη έκθεση παρουσιάζει τη δουλειά της Melanie Hill, η οποία συλλέγει χαρτιά από διαφορετικές πηγές και κεντάει αφηρημένα και απροσδόκητα σχήματα και μοτίβα. Στη συγκεκριμένη δουλειά χρησιμοποιεί τα στοιχεία του παιχνιδιού ντόμινο για να περιγράψει πώς κατανέμουμε τον ελεύθερο χρόνο, την κάθε «ευχάριστη» δραστηριότητα και ψυχαγωγία αλλά και πώς επιλέγουμε τον πιθανό καταναγκασμό που περιέχει η φράση «ο ελεύθερος χρόνος είναι ένας παράγοντας δημιουργίας». Ωράριο: Πέμπτη έως Σάββατο 12μ. - 6μ.μ. vamiali’s (Σάμου 1, Πλ. Καραϊσκάκη, Αθήνα, τηλ.: 210-5228968)

Χαλκογραφίες Παναγιώτη Τέτση

έκθεση με 61 χαρακτικά έργα της συλλογής του Μορφωτικού Ιδρύματος της Τραπέζης της Ελλάδος (ΜΙΕΤ), που φιλοξενείται μέχρι τις 2 Φεβρουαρίου 2014 στη ∆ημοτική Πινακοθήκη Αγρινίου, καλύπτει ένα φάσμα δημιουργίας είκοσι ετών του Παναγιώτη Τέτση, δηλαδή την περίοδο από τις πρώτες του εμφανίσεις μέχρι τη δεκαετία του 1980. Γεννημένος στην Ύδρα το 1925, ο καλλιτέχνης ανήκει στη γενιά του 1923–40, που εμφανίζεται την περίοδο του μεσοπολέμου. Φοιτά αρχικά στην Α.Σ.Κ.Τ της Αθήνας και συνεχίζει τις σπουδές του στο Παρίσι. Εκεί, μαθητεύει στην Ecole des Beaux-Arts, κοντά στον χαράκτη E. J. Goerg και μετά ξεκινά την ενασχόληση του με τη χαρακτική. Αν και άριστος «χειριστής» του χρώματος, επιδίδεται με την ίδια δεξιοτεχνία στα ασπρόμαυρα ζωγραφικά και χαρακτικά του έργα γιατί, όπως εκείνος χαρακτηριστικά λέει σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Τα Νέα»: «Με το ασπρόμαυρο βλέπεις περισσότερο από όσα με το χρώμα. Το χρώμα δε σε αφήνει να πας πιο πέρα. Όταν βλέπεις το ασπρόμαυρο μετέχεις περισσότερο, γίνεσαι πιο ενεργός, ανοίγουν τα φτερά της φαντασίας σου, συνεργάζεσαι κατά κάποιον τρόπο». Ωράριο: Τρίτη έως Σάββατο 10π.μ. - 1.30μ.μ. και 6 - 8.30μ.μ., Κυριακή 10π.μ. - 1μ.μ. ∆ημοτική Πινακοθήκη Αγρινίου (∆ημ. Βότση 2, Αγρίνιο. Πληροφορίες στο ΜΙΕΤ: 210-3234267)

Πόλεις σε διαπάλη

“

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ια φρέσκια ματιά σε προτάσεις για την πόλη, την οποία κατέθεσαν ιάπωνες αρχιτέκτονες πριν από πέντε δεκαετίες, παρουσιάζεται σε έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, που έχει ως στόχο να θέσει βασικά ερωτήματα σχετικά με την ιστορία της ιδανικής πόλης και την προβληματική των πόλεων στις μέρες μας. Αν και τα έργα επικεντρώνονται στο Τόκιο, την πιο πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή στον κόσμο, τα ζητήματα που θέτουν αναφέρονται ταυτόχρονα στις διάφορες σύγχρονες περιπτώσεις αστικοποίησης ανά τον κόσμο. Αν και το σκεπτικό κάθε καλλιτέχνη που συμμετέχει στη διοργάνωση φαίνεται όμοιο με το άλλο, ουσιαστικά είναι πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, αναδεικνύοντας μάλιστα το πρόβλημα στην αντιμετώπιση της αστικής επέκτασης. Παρόλο που τόσο ριζοσπαστικές προτάσεις σπανίζουν, αντίστοιχα έργα της ίδιας εποχής εντοπίζονται σε όλο τον κόσμο και είναι σαφές ότι οι ιαπωνικές προτάσεις απαντούν σε κοινές ανησυχίες διαφορετικών χωρών. Η έκθεση διαρκεί έως τις 19 Ιανουαρίου 2014. Ελεύθερη είσοδος κάθε Πέμπτη (εξαιρούνται οι οργανωμένες ομάδες). Ωράριο: Πέμπτη, Κυριακή 10π.μ. - 6μ.μ., Παρασκευή, Σάββατο 10π.μ. - 10μ.μ. Μουσείο Μπενάκη - Κτίριο οδού Πειραιώς (Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Αθήνα, τηλ.: 210-3453111)

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

εκδηλώσεων

* Γιορτή διοργανώνει η Ανοιχτή Πόλη την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου, στις 9 μ.μ. στον Πολυχώρο Ανοιχτής Πόλης (Πανεπιστημίου 56). Τραγουδά η Ν. Μωυσόγλου. * Θεατρική παράσταση διοργανώνεται από την ομάδα «Ζαχαρένια Ανέμη» την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου στις 11:30 (Π.Τσαλδάρη 123 και Καισαρείας, Νίκαια). * Χριστουγεννιάτικη παιδική γιορτή διοργανώνει το ∆ίκτυο Αλληλεγγύης Ζωγράφου την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου, στις 12:00 στην πλατεία Τερζάκη * Γιορτή δρόμου διοργανώνει το ∆ίκτυο Αλληλεγγύης Βύρωνα την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου, 11:00 π.μ με 14:00 μ.μ (Χρυσοστόμου Σμύρνης 143-151). Χαριστικό παζάρι, συγκέντρωση τροφίμων και χριστουγεννιάτικα δρώμενα. * Γιορτή Αλληλεγγύης διοργανώνει η Πρωτοβουλία Κατοίκων Αγ. ΑναργύρωνΚαματερού την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου στις 14:00 στον Πευκώνα. * Πάρτυ γενεθλίων διοργανώνει το Υπόστεγο για τον 1 του χρόνο την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου στις 14:00 (25ης Μαρτίου 38, Αργυρούπολη) * Συνεστίαση διοργανώνει η ∆ημοτική Συνεργασία Ελληνικού Αργυρούπολης την Κυριακή 22 ∆εκέμβρη, στη 1:00 μ.μ στην ταβέρνα Λιθαρίτσια (Γούναρη 42, Ελληνικό) * Προβολή ταινίας, «Το ξυπόλητο τάγμα» την Κυριακή 22 ∆εκεμβρίου στις 20:30 στο Πολιτικό- Πολιτιστικό Στέκι

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Ίσκρα (Αμύντα 12) * Χριστουγεννιάτικο πάρτυ διοργανώνει η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας την Παρασκευή 27 ∆εκεμβρίου στο σύλλογο αρχαιολόγων (Ερμού 134-136). Είσοδος 5 ευρώ με ποτό. * AntiChristmas Party διοργανώνει το Σπίρτο (Τζαβέλα 9-13, Εξάρχεια) την Τετάρτη 25 ∆εκεμβρίου στις 10 μ.μ. * Χαριστικό παζάρι διοργανώνει η Πρωτοβουλία Κατοίκων Καισαριανής το Σάββατο 28 ∆εκεμβρίου στις 11 π.μ. στην πλατεία Καισαριανής. * Παζάρι Αλληλεγγύης διοργανώνει το Στέκι+ του ΣΥΡΙΖΑ Αμαρουσίου έως 28 ∆εκεμβρίου (Σαλαμίνος 32 και Μητροπόλεως), καθημερινά 6μμ-10μμ και Κυριακή 11πμ-4μμ * Έκθεση φωτογραφίας με εικόνες του Γιάννη Καραμπάτσου διοργανώνεται από την Ανάσα έως 31 ∆εκεμβρίου (Ιπποκράτους 146)

Η τέχνη ενάντια στο φασισμό

ο Ημερολόγιο 2014: Η Τέχνη Ενάντια στο Φασισμό των εκδόσεων Α/συνεχεια επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση στο δύσκολο θέμα της επανεμφάνισης του φασισμού. Επιχειρεί να προβάλει την πολυμορφία της πολιτιστικής δημιουργίας όσων αντιστάθηκαν και αντιστέκονται σε αυτόν. Προσπαθεί να φωτίσει αυτή την άλλη, ανθρώπινη, θετική δυνατότητα και δύναμη κόντρα στον ορίζοντα μιας μαύρης αυγής, μίας νέας κοινωνικής βαρβαρότητας. Μέσα από έργα σπουδαίων καλλιτεχνών, από πίνακες ζωγραφικής μέχρι συνθέσεις κλασικής μουσικής, μέσα από το τεράστιο εύρος του λαϊκού πολιτισμού, από παραδοσιακά τραγούδια και κεντήματα μέχρι κόμικς, γκράφιτι και κονκάρδες, μέσα από έργα με χιούμορ αλλά και τραγικότητα, μέσα από έργα προειδοποίησης αλλά και μνήμης, η καλλιτεχνική δημιουργία προβάλλει ως πηγή δύναμης, ως ένα από τα πιο εμπνευσμένα αντίδοτα στο φασισμό, ικανά ακόμα να εμπνέουν. Τα έργα που συλλέχθηκαν στο ημερολόγιο 2014, είναι μόνο ενδεικτικά του πλούτου και της παγκόσμιας εμβέλειας αυτού του αγώνα, υπογραμμίζοντας αυτή τη δυνατότητα και δύναμη για μια πιο ανθρώπινη ζωή και ένα δίκαιο κόσμο για όλους. Χρωματίζουν την ελπίδα που αναβλύζει για μας σήμερα μέσα από τα χρώματα των τοιχογραφιών κρατουμένων στο πιο βαθύ σκοτάδι των θαλάμων των στρατοπέδων εξόντωσης του Άουσβιτς, δείχνοντας πως η τέχνη είναι (πιο) δυνατή ακόμα και μέσα στην καρδιά του θανάτου. Τιμή: 9,5 ευρώ (με ΦΠΑ) Για πληροφορίες και παραγγελίες: τηλ. 210-3845870, φαξ. 210-3473561, email: info@asynechia.gr

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ HORACIO SALINAS TΩΝ INTI-ILLIMANI HISTORICO Το μουσικό συγκρότημα Inti-Illimani («Ο ήλιος του όρους Illimani», στη γλώσσα Aymara) είναι το πιο γνωστό συγκρότημα παραδοσιακής μουσικής της Χιλής και της Νότιας Αμερικής γενικότερα. ∆ημιουργήθηκε το 1967 από μια ομάδα φοιτητών και έγινε διάσημο τραγουδώντας το «Venceremos», που ήταν ο ύμνος της κυβέρνησης Allende. Φορώντας στολές και πόντσο της εργατικής τάξης και χρησιμοποιώντας παραδοσιακά όργανα των Ινδιάνων, όπως αυλούς από μπαμπού και κρόταλα, οι IntiIllimani μετέφεραν αντι-αποικιοκρατικά πολιτικά μηνύματα. Μαζί με τον Victor

Jara και τη Violeta Parra αποτέλεσαν κεντρική παρουσία του κινήματος «νέο χιλιανό τραγούδι» (Nueva Cancion Chilena), που είχε στόχο να φέρει τον πολιτικό προβληματισμό στη μουσική. Το 1973, μαζί με το άλλο διάσημο συγκρότημα της Χιλής, τους Quilapayun, ξεκίνησαν περιοδεία στην Ευρώπη ως μουσικοί εκπρόσωποι της κυβέρνησης. Κατά την απουσία τους έγινε το πραξικόπημα Πινοσέτ και η περιοδεία («η πιο μακρόχρονη στην ιστορία», όπως έχουν πει) κατέληξε σε εγκατάσταση στην Ιταλία, απ΄ όπου προώθησαν τη μουσική των Άνδεων, εμπλουτίζοντάς

Μουσική σε αναζήτηση πατρίδας Τη συνέντευξη πήραν η Ντίνα ∆αβάκη και ο ∆ημήτρης Μπούκας Σε μια συναυλία σας στην Αθήνα τη δεκαετία του ‘70 ήταν στο κοινό και ο Μάνος Λοίζος, ο οποίος δήλωσε: «Μετά από αυτό που ακούσαμε σήμερα, εμείς κανονικά δεν πρέπει να ξαναγράψουμε μουσική». Έχετε έρθει στην Ελλάδα πολλές φορές; Ήρθαμε δύο φορές την περίοδο της εξορίας πριν τριάντα χρόνια και θεωρούμε πως εκκρεμεί μία επίσκεψη στο άμεσο μέλλον. Είναι μια χώρα, που έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία και παραμένει πολύ ενδιαφέρουσα την οποία θέλουμε πάρα πολύ να ξαναδούμε μετά από τόσα χρόνια. ∆υστυχώς, όμως, μετά την επιστροφή μας στη Χιλή, μας πέφτει μακριά. Με γοητεύει η Ελλάδα και θα θέλαμε να την εντάξουμε στην επόμενη ευρωπαϊκή μας περιοδεία. Το ευχόμαστε αφού η μουσική σας είναι πολύ δημοφιλής στη χώρα μας, παρότι είναι πολύ σύνθετη. Για παράδειγμα παίζετε πάρα πολλά όργανα ταυτόχρονα και διαφαίνονται πολλές διαφορετικές επιρροές. Κάποιοι τη χαρακτηρίζουν παραδοσιακή των Άνδεων, αλλά κατά τη γνώμη μας είναι

την προοδευτικά με άλλα στοιχεία φολκ και κλασικής μουσικής. Μερικές από τις συλλογές τους: Viva Chile, La Nueva Cancion Chilena, Fragments of a Dream, Leyenda, Andades. Το 2005 το αρχικό συγκρότημα διασπάστηκε σε δύο ανεξάρτητες ομάδες, τους Inti-Illimani Histσrico και τους Inti-Illimani (New). Παρακολουθήσαμε με μεγάλο ενδιαφέρον τη συναυλία των Inti-Illimani Histοrico στο Λονδίνο και συναντήσαμε κατόπιν το συγκρότημα και τον κύριο συνθέτη τους Horacio Salinas, ο οποίος μας έδωσε αυτή τη συνέντευξη για την «Εποχή».

“

Ήρθαμε δύο φορές την περίοδο της εξορίας πριν τριάντα χρόνια και θεωρούμε πως εκκρεμεί μία επίσκεψη στο άμεσο μέλλον.

κάτι πολύ πιο πολύπλοκο. Μιλήστε μας λίγο για τις πηγές έμπνευσής σας. Αρχικά η παραδοσιακή μουσική της Χιλής δεν είναι πολύχρωμη και αποτελεί ταυτόχρονα μια ιδιάζουσα περίπτωση. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης στην άκρη της ηπείρου δεν επηρεάστηκε από την αφρικανική μουσική, όπως η Κούβα, κι έτσι τη δεκαετία του ‘60, όταν γεννήθηκε το «νέο χιλιανό τραγούδι», οικειοποιήθηκε τη μουσική παράδοση όλης της Νότιας Αμερικής. Άντλησε από την πλούσια μουσική της παράδοση. Πέρα από αυτό, σε μας, πού δεν είμαστε μουσικοί, κάποια ακούσματα θυμίζουν κλασική μουσική. Είναι φυσικό, αφού κάποιοι από μας έχουν κλασική μουσική παιδεία. Εγώ, για παράδειγμα, έχω σπουδάσει κλασική κιθάρα και σύνθεση. Βασικοί παράγοντες υπήρξαν επίσης οι προσωπικές μας εμπειρίες, τα χρόνια της εξορίας και φυσικά το μουσικό μας γούστο. Η άποψή μου είναι πως η καλή μουσική υπερβαίνει τα σύνορα και σε κάθε περίπτωση, οι Inti-Illimani έχουμε μάθει να ζούμε σε μια επικράτεια με ασαφή όρια. Κάποτε, μετά από μια συναυλία, ένας μουσικοκριτικός της Ουάσινγκτον Ποστ έγραψε ότι η μουσική μας είναι «φολκλόρ σε αναζήτηση πατρίδας». Πράγμα που στην εποχή της παγκοσμιοποίησης σας κάνει ακόμα πιο επίκαιρους, θα μπορούσαμε

∆εν πέφτουν οι λύσεις από τον ουρανό

Οι φίλοι των Inti-Illimani αγαπούν τη μουσική και το χαρακτηριστικό της ύφος φυσικά, αλλά και το στίχο. Τη δεκαετία του ‘60 και ‘70 με τις δικτατορίες και τους αγώνες υπήρχαν πολλά θέματα με στίχο διαμαρτυρίας. Τώρα που αποκαταστάθηκε η δημοκρατία στη Χιλή, ποιος είναι «ο εχθρός»; Κάθε ιστορία είναι διαφορετική και πάντα έχει μια συντηρητική πλευρά. Οι πολιτικά συντηρητικοί σήμερα είναι πιο δημοκρατικοί από τους ομόλογούς τους πριν τριάντα χρόνια. Και για το ευρύ κοινό τα όρια είναι δυσδιάκριτα και το τι σημαίνει «αριστερός» δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρο. Επικρατεί μια γενική ρευστότητα είναι αλήθεια. Πολλά από τα παραδείγματά μας έχουν καταρρεύσει και δεν έχουμε τόσα σημεία αναφοράς. Είναι κάτι ανάλογο με το πρόβλημα της θρησκείας. Η θρησκευτικότητα ολοένα φθίνει και μας αφήνει αντιμέτωπους με μια πραγματικότητα, στην οποία προσπαθούμε να βρούμε λύσεις σκεπτόμενοι ρεαλιστικά. Κι αυτό είναι ενδιαφέρον όπως έλεγε και η Violeta Parra «δεν πέφτουν οι λύσεις από τον ουρανό».

να πούμε. Πιθανόν. Αυτό που συμβαίνει είναι, πως η παραδοσιακή μουσική, τόσο ως προς το περιεχόμενό της, όσο και ως προς τον ρόλο της στην κοινωνία είναι παντού παρεμφερής. Πώς αντιλαμβάνεστε τον κοινωνικό σας ρόλο; Οι Inti-Illimani γεννήθηκαν αυθόρμητα σε μια εποχή κινημάτων και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, όπως η επανάσταση στην Κούβα, οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, το φεμινιστικό κίνημα, οι χίππυς, ο Μάης του ‘68, οι Beatles, ο Θεοδωράκης, ο Dylan, η Baez... Θα έλεγα πως είμαστε παιδιά μιας συγκεκριμένης εποχής, που συνεχίζουν να προωθούν την κοινωνική αλλαγή. Είναι σημαντικό να τονίσουμε, πως κάθε εποχή έχει το «τραγούδι» της, το στίγμα της και εμείς βαδίζουμε με βάση την εποχή. Σε καμία περίπτωση όμως δεν πρέπει αυτή η σφραγίδα να γίνει θρησκεία, να μετατραπεί σε δόγμα. ∆εν υπάρχει συγκεκριμένη φόρμουλα... Μια κοινή αναφορά Ελλήνων και Χιλιανών είναι το Canto General. Η ποίηση του Pablo Neruda είναι πολύ δημοφιλής στην Ελλάδα, όπως και γενικότερα η νοτιοαμερικάνικη κουλτούρα και λογοτεχνία.Τι εμπνέει το στίχο σας σήμερα; Εχει ενδιαφέρον η ερώτηση. Στη Χιλή έχουμε το παράδειγμα της Violeta Parra, η οποία άλλαξε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το τραγούδι. Για πρώτη φορά η ιστορία του λαού συμπεριλήφθηκε στα τραγούδια της. Τώρα που οι αιτίες έχουν γίνει λιγότερο οφθαλμοφανείς, πώς μπορεί η μουσική να κινητοποιήσει τον κόσμο και να συσπειρώσει κατά τη γνώμη σας; Εμείς όπως είπα είμαστε εκφραστές μια άλλης εποχής. Σήμερα όμως στη Χιλή ροκ και χιπ χοπ μουσικοί έχουν επηρεαστεί από εμάς, όχι για να μας μιμηθούν, αλλά για να δημιουργήσουν κάτι νέο. Και ο δικός σας κοινωνικός ρόλος; Εμείς παίρνουμε θέση. Εκφράζουμε πολιτική άποψη. Όταν ο μουσικός είναι πολιτικοποιημένος και εκφράζεται, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο ακούμε ένα τραγούδι. Είναι γεγονός, πως ο πολιτικοποιημένος στίχος σήμερα πηγάζει από πολύ λιγότερο εμφανή αίτια, πιο παγκόσμια και βαθιά, όπως η οικονομική κρίση, η οικολογική καταστροφή, η μετανάστευση,και ταυτόχρονα πολύ πιο δύσκολα στο να εκφραστούν. Βέβαια. Κάτι που μας εντυπωσίασε, είναι πως δεχτήκατε να μας συναντήσετε χωρίς καμμία προετοιμασία, αυθόρμητα, μια ώρα πριν φύγετε από το Λονδίνο. Αυτό από μόνο του είναι έμπνευση για τους νέους μουσικούς, πως μπορεί κανείς να είναι μουσικός παγκόσμιας φήμης και όχι super star, διεθνώς καταξιωμένος και ταυτόχρονα ανθρώπινος. Θα θέλαμε να προσθέσουμε κι αυτή τη διάσταση στην κοινωνική σας προσφορά. ∆εν ξέρουμε πώς να σας ευχαριστήσουμε. Εγώ ευχαριστώ. Απόλαυσα τη συζήτηση μας και ελπίζω σύντομα να τα πούμε στην Ελλάδα.

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

«OH BOY»

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Το Βερολίνο σε άσπρο-μαύρο Tου Στράτου Κερσανίδη

∆

εν είναι σπάνιο το γεγονός, ο χώρος να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια ταινία. Ο σκηνοθέτης επιλέγει να του δώσει ιδιαίτερο βάρος τοποθετώντας μέσα στα γεωγραφικά του όρια τους ήρωές του, έτσι ώστε να μοιάζουν άμεσα εξαρτώμενοι από αυτόν. Εν προκειμένω, ο νεαρός Νίκο ζει στο Βερολίνο και ο σκηνοθέτης Γιαν Όλε Γκέρστερ τον έχει εντάξει με τέτοιον τρόπο εντός των ορίων της πόλης, ώστε ο θεατής να μην μπορεί να τον φανταστεί σε διαφορετικό τόπο. Η ταινία έχει τον τίτλο «Oh boy» και είναι το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γκέρστερ, ένα πολύ επιτυχημένο και ελπιδοφόρο ξεκίνημα. Ο Νίκο πλησιάζει τα 30 και έχει εγκαταλείψει τις σπουδές του. Βέβαια, δεν ενημέρωσε γι’ αυτό τον πατέρα του, ο οποίος εξακολουθεί να του στέλνει χρήματα πιστεύοντας πως ο κανακάρης του πηγαίνει στο πανεπιστήμιο. Ο Νίκο ζει μια κατάσταση υπνωτική, τον ενδιαφέρει μόνο το σήμερα, δεν μοιάζει να νοιάζεται για τίποτα. Περιφέρεται στους δρόμους του Βερολίνου παρατηρώντας την πόλη και τους ανθρώπους. Στην αρχική σεκάνς χωρίζει με την κοπέλα του, αλλά δεν φαίνεται να τον απασχολεί το γεγονός. Ο πατέρας του μαθαίνει πως εγκατέλειψε τις σπουδές του και του μειώνει το χαρτζιλίκι. Ένας γείτονάς του φαίνεται πως αποζητά την επικοινωνία μαζί του. Μια παλιά του συμμαθήτρια, που τώρα είναι ηθοποιός, τον καλεί στην παράστασή της. Ένας ηλικιωμένος άνδρας, αφού τον κερνά ένα ποτό και του

μιλά για τον εαυτό του, πεθαίνει στα χέρια του. Ο Νίκο παρατηρεί χωρίς να μπορεί να βρει τη θέση του στον κόσμο, χωρίς να ξέρει τι θέλει να κάνει στη ζωή του. Ένας ψυχίατρος, τον οποίο επισκέπτεται επειδή του αφαιρέθηκε η άδεια οδήγησης λόγω αλκοόλ, συζητώντας μαζί του διαγιγνώσκει «συναισθηματική ανισορροπία» και όπως δείχνουν τα γεγονότα, η διάγνωσή του είναι απολύτως σωστή. Κι όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σε δρόμους και γειτονιές της γερμανικής πρωτεύουσας αναδεικνύοντας εκτός από το φωτεινό της πρόσωπο και τη σκοτεινή της όψη. Ο Γιαν Όλε Γκέρστερ, λοιπόν, κινηματογραφεί τον ήρωά του από κοντά κατά

“ΠΩΣ ∆ΕΝΟΤΑΝΕ Τ’ ΑΤΣΑΛΙ”

Κλασικό σοβιετικό σινεμά

τη διάρκεια μιας ημέρας. Με έξοχα πλάνα, που δείχνουν έναν ταλαντούχο κινηματογραφιστή, όχι βιαστικά αλλά αργά ώστε να τονίζουν την εσωτερική σύγχυση του Νίκο, αλλά και τον εσωτερικό βρυχηθμό της πόλης και των κατοίκων της. Ο σκηνοθέτης σκιαγραφεί έναν νέο που δεν έχει κοπιάσει, που δεν έχει αντιμετωπίσει την «άλλη» όψη της ζωής. Είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα νεαρού αστού, ο οποίος δυσκολεύεται να μάθει τι εστί πραγματική ζωή. Σαφής η κριτική ματιά στη γερμανική αστική τάξη από τη μεριά του σκηνοθέτη. Η επιλογή της ασπρόμαυρης φωτογραφίας αποδεικνύεται πέρα για πέρα επιτυχημένη. Φωτογραφία καθαρή, καλοδουλεμένη, προσεγμένη, με σωστούς

φωτισμούς που έκανε ο Φιλίπ Κιρσάμερ. Χρησιμοποιώντας ελάχιστα μέσα ο Γιαν Όλε Γκέρστερ, επιτυγχάνει ένα υψηλό αισθητικό αποτέλεσμα. Η ταινία είναι ένα κομψοτέχνημα λεπτής τέχνης, ένα δυναμικό βήμα προς τα εμπρός για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο που φαίνεται να αξιοποιεί τα διδάγματα των μεγάλων σκηνοθετών της Γηραιάς Ηπείρου. Επιπλέον, η ταινία διαθέτει έναν ιδανικό πρωταγωνιστή ονόματι Τομ Σίλινγκ, στο ρόλο του Νίκο. Ιδιαίτερα, όμως, θα πρέπει να προσεχθούν και οι εξαιρετικοί δεύτεροι ρόλοι. Λέει ο σκηνοθετης για την ταινία: «Η πρώτη φορά είναι πάντα μαγική και αυτό συμβαίνει και με τις ταινίες. Από μικρή ηλικία ήθελα να ασχοληθώ με τη δημιουργία ταινιών. Τότε, δεν είχα καταλάβει ότι το να παρακολουθείς ταινίες είναι τελείως διαφορετικό από το να τις φτιάχνεις. Για μένα το να βλέπω ταινίες ήταν πάντα και παραμένει μια απόδραση από την πραγματικότητα, ενώ αντίθετα το να τις σκηνοθετώ με υποχρεώνει να αντιμετωπίσω την πραγματικότητα. Η πρώτη ταινία πρέπει να είναι προσωπική, αλλά ποτέ ιδιωτική. Ατομική και την ίδια στιγμή καθολική. Ενώ δούλευα την πρώτη μου αυτή ταινία, πήρα διάφορες συμβουλές –καλές και κακές– τις οποίες έλαβα υπόψη μόνο και μόνο για να τις ξεχάσω. Όταν τελικά κατάφερα να βρω την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ δέους και αφέλειας, γύρισα την ταινία. Ήταν μια μαγική εμπειρία». strakersan@gmail.com, kersanidis.wordpress.com

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Εκτός από τις ταινίες «Oh boy» και «Έτσι δενότανε τ’ ατσάλι», προβάλλονται ακόμη:

Η πρώτη κινηματογραφική απόδοση του ομώνυμου αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος του βραβευμένου με το βραβείο «Λένιν» σοβιετικού συγγραφέα Νικολάι Οστρόφσκι υπογράφεται από τον εξίσου προβεβλημένο, έγκριτο και πολυβραβευμένο σκηνοθέτη, Μαρκ Ντονσκόι. Μέσα από τη δράση του κεντρικού νεαρού κομσομόλου Πάβλου Κορτσάγκεν, ο οποίος υπερασπίστηκε στα πεδία των μαχών την επανάσταση, στη διάρκεια του αιματηρού εμφυλίου 1919-1921, παρακολουθούμε το πάθος και την έξαρση ενός ολόκληρου λαού να απαλλαγεί από τα δεσμά της εκμετάλλευσης, την αποφασιστικότητα για την οργάνωση και εδραίωση της νέας κοινωνίας. Ο τύπος του ανθρώπου-αγωνιστή, που ενσάρκωσε ο Κορτσάγκεν, αποτέλεσε για πολλές γενιές ηθικό πρότυπο. ∆εν είναι τυχαίο ότι το έργο γυρίστηκε και βγήκε στην οθόνη το 1942, στη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου για το σοβιετικό λαό (1941-1945). Εξέχουσα θέση κατείχε το έργο και στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια της ανοικοδόμησης της σοβιετικής κοινωνίας. Η ιστορική αξία της ταινίας βρίσκεται και σε ένα ακόμη γεγονός, που της προσθέτει γοητεία αλλά και τραγικότητα. Ο πρωταγωνιστής της Βλαδίμηρος Πέριστ-Πετρένκο αμέσως μετά τα γυρίσματα έφυγε για το μέτωπο και την ίδια χρονιά σκοτώθηκε παίζοντας αυτή τη φορά αληθινά το ρόλο του ήρωά του! (δ.τ.)

 «Ο Μπάτλερ» (The Butler) του Λι Ντά-

νιελς: Το 1926, ο Σεσίλ Γκέινς από τις νότιες ρατσιστικές αμερικανικές πολιτείες αναζητά μια καλύτερη τύχη. Αφού έχει αποκτήσει πολλά εφόδια στη ζωή του, η ευκαιρία του δίνεται και προσλαμβάνεται ως μπάτλερ στο Λευκό Οίκο όπου εργάστηκε από το 1957 ως το 1986, σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ άλλαξαν 7 προέδρους. Η αφοσίωσή του στη δουλειά του θα του δημιουργήσει, όμως, προβλήματα καθώς θα αποξενωθεί από τη σύζυγό του, Γκλόρια και θα βρεθεί σε ένταση με τον αντισυμβατικό του γιο, Ντέιβιντ. Μέσα από τα μάτια και τα συναισθήματα της οικογένειας Γκέινς, η ταινία ακολουθεί τις αλλαγές στην Αμερική, όσον αφορά την πολιτική και τις φυλετικές διακρίσεις. Από τις δολοφονίες των Τζον Κένεντι και Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, μέχρι τους Καβαλάρηδες της Ελευθερίας και τους Μαύρους Πάνθηρες, τον πόλεμο του Βιετνάμ και το σκάνδαλο του Γουότεργκέιτ, ο Σεσίλ βιώνει την επίδραση όλων αυτών των σημαντικών γεγονότων, με διπλό τρόπο.  «Last Vegas» του Τζον Τερτελτάουμπ: Ο Μπίλι, ο Άρτσι, ο Πάντι και ο Σαμ, φίλοι από παιδιά, έχουν παντρευτεί εκτός από τον ιδεολόγο εργένη Μπίλι. Επειδή όμως όλα τα κάστρα κάποτε πέφτουν, αποφασίζει να παντρευτεί την 30χρονη φίλη του, από την οποία έχει τουλάχιστον τη διπλάσια ηλικία! Η παρέα αποφασίζει να περάσει ένα Σαββατοκύριακο στο Λας Βέγκας για να το γιορτάσει, αποφασισμένη να ξαναθυμηθεί τα παλιά. Ωστόσο, αποφασίζουν να συμπεριφερθούν, όχι ως άνθρωποι που βρί-

σκονται στην τρίτη ηλικία, αλλά ως νέοι. Μόνο που τα χρόνια έχουν περάσει και το τρελό Σαββατοκύριακο θα είναι καθοριστικό για όλους. Ρόμπερτ ντε Νίρο, Μάικλ Ντάγκλας, Μόργκαν Φρίμαν και Κέβιν Κλάιν σε μια τρελή κωμωδία.  «Αγνωσία» (Agnosia) του Εουχένιο Μίρα: Η Τζοάνα Πρατς πάσχει από αγνωσία, μια παράξενη νευροψυχολογική ασθένεια. Αν και οι αισθήσεις της λειτουργούν άψογα, το μυαλό της δεν μπορεί να ερμηνεύσει τα ερεθίσματα που λαμβάνει. Ως η μόνη που ξέρει το βιομηχανικό μυστικό που άφησε πίσω του ο πατέρας της, η κοπέλα θα γίνει το θύμα ενός απειλητικού σχεδίου, που σκοπό έχει να αποσπαστούν πληροφορίες μέσα από τις συγχυσμένες της αισθήσεις.  «Γελαστός πρίγκιπας» (Prince avalance) του Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν: Ο Άλβιν και ο αδελφός της κοπέλας του, Λανς, περνούν ένα καλοκαίρι σε κάποιο δάσος εργαζόμενοι στην επισκευή ενός επαρχιακού δρόμου που καταστράφηκε από πυρκαγιά. Μια σχέση θα αρχίσει ανάμεσα στον αυστηρό Άλβιν και τον ανασφαλή Λανς.  «Ψυχρά κι ανάποδα» (Frozen) των Κρις Μπακ και Τζένιφερ Λι: Η θαρραλέα και υπεραισιόδοξη πριγκίπισσα Άννα πρέπει να συνεργαστεί με τον Κριστόφ, έναν απότομο, βουνίσιο τύπο, για να ξεκινήσουν μαζί ένα μεγάλο ταξίδι. Σκοπός τους είναι να βρουν την Παγωμένη Βασίλισσα Έλσα, που δεν είναι άλλη από την αδελφή της Άννα, και να λύσουν επιτέλους τα παγωμένα μάγια που ταλαιπωρούν ένα ολόκληρο βασίλειο. Κινούμενα σχέδια. Σινεφίλ

1033

ΒΙΒΛΙΟ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Φάντασμα μικροφαλλίας Ιάκωβος Ανυφαντάκης «Αλεπούδες στην πλαγιά» Εκδόσεις Πατάκη Οκτώβριος 2013

κρίση τροφοδοτεί την πεζογραφία. Όπως σχολιάζαμε με αφορμή το πρόσφατο μυθιστόρημα της Ευγενίας Φακίνου, δεν εκδίδεται βιβλίο στο οποίο η κρίση να μην μνημονεύεται έστω και εν παρόδω. Στο βιβλίο του Ιάκωβου Ανυφαντάκη βρήκε θέση στο κειμενάκι του οπισθόφυλλου, σύμφωνα με το οποίο ο χρόνος της ιστορίας τοποθετείται “στις τελευταίες μέρες πριν από το ξεκίνημα της κρίσης”. Ο συγγραφέας, σε συνέντευξή του, διατείνεται ότι οι κοινωνικές καταστάσεις που περιγράφει προαναγγέλλουν την κρίση. Πράγματι, κάποιες σκηνές στην ελληνική επαρχία, που δείχνουν έλλειψη ηθικών και αισθητικών αξιών, θα μπορούσαν να εκληφθούν ως προάγγελοι της κρίσης. Μόνο που με αυτήν την διευρυμένη οπτική, η κρίση σοβεί εδώ και αρκετά χρόνια. Αν, όμως, ένα βιβλίο δεν διαφημιστεί ως επίκαιρο, χάνει πόντους στην αγορά. Κατά τα άλλα, το κειμενάκι του οπισθόφυλλου λειτουργεί συνήθως ως συμπληρωματικό του τίτλου. Οπότε, με την ίδια οπτική, το «Αλεπούδες στην πλαγιά» θα μπορούσε να σημαίνει τον επερχόμενο δολίως εχθρό. Υπάρχουν αρκετοί τίτλοι με τη λέξη αλεπού: “μικρές αλεπούδες”, “κόκκινη αλεπού”, “λυσσασμένες αλεπούδες” ή και σκέτο “αλεπούδες”. Αντιστοίχως οι συγγραφείς τους, Λίλιαν Χέλμαν, Κωστής Παπαγιώργης, ∆ημήτρης Πετσετίδης, Ντων Κινγκ, με την αλεπού σηματοδοτούν το κακό. Αυτά, όταν οι συγγραφείς “συνομιλούν” με τη ζωή. Ο Ανυφαντάκης, όμως, δηλώνει εξαρχής ότι γι’ αυτόν “η λογοτεχνία είναι μία συζήτηση ανάμεσα σε κείμενα”. Αφορισμός που εντυπωσιάζει, ιδιαίτερα όταν έρχεται από έναν πρωτοεμφανιζόμενο και μάλιστα, χωρίς πανεπιστημιακή φοίτηση σε αντίστοιχο αντικείμενο, ώστε κάπως να δικαιολογείται αυτή η απολυτότητα. Αν και στην περίπτωσή του, προϋπάρχει μαθητεία σε σεμινάρια δημιουργικής γραφής, όπου δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε τεχνικές της αφήγησης, όπως η διακειμενικότητα, η προοικονομία κ.ά. Όπως και να έχει, τον τίτλο τον παίρνει από στίχο του Ουάλλας Στήβενς. Συγκεκριμένα, τον τελευταίο στίχο, “σαν αλεπούδες στην πλαγιά”, του τετράστιχου που έχει χρησιμοποιήσει ως μότο του βιβλίου. Πρόκειται για το πρώτο τετράστιχο του ποιήματος «Μία κάρτα από το ηφαίστειο», όπου ολόκληρο το ποίημα και κατ’ επέκταση το τετράστιχο εστιάζουν στη σχέση των νεότερων με τους νεκρούς προγόνους και τα έργα τους. Κατ’ αυτήν την ερμηνεία, το μότο δείχνει ξένο προς το περιεχόμενο του βιβλίου. Οπότε είναι ζητούμενο κατά πόσο ο τελευταίος στίχος, αλλαγμένος από παρομοίωση σε κυριολεξία, μπορεί να εκληφθεί ως παραπομπή στη χαμένη νεότητα των κεντρικών χαρακτήρων του βιβλίου, όπως τον αντιλαμβάνεται ο συγγραφέας. Μία αρνητική απάντηση θα ακύρωνε τη “συνομιλία” τίτλου και μότο με το ποίημα του Στήβενς. Μένει, πάντως, ως κέρδος ένας ελκυστικός τίτλος και μέσω του μότο, αναφορά σε έναν αμερικανό ποιητή υψηλής αίγλης. ρχόμαστε τώρα στην αφοριστική δήλωση του συγγραφέα, που αποκαλύπτει την πρόθεσή του να στήσει την ιστορία του πάνω “σε μία συζήτηση ανάμεσα σε κείμενα”, εκμεταλλευόμενος τις λεγόμενες αναγνωστικές εμπειρίες. Σύμφωνα και πάλι με συνέντευξή του, άρχισε να γράφει το βιβλίο του το καλοκαίρι του 2009 στην παραλία του ∆ρέπανου Θεσπρωτίας. Ξεκίνησε μία αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, τοποθετώντας την αρχή της

ιστορίας του στον τόπο και τον χρόνο που βρισκόταν. Μέχρι που θα μπορούσε στον ίδιο να είχε συμβεί η συνάντηση με παλαιά φίλη, με την οποία είχαν από χρόνια χαθεί, όπως εκείνη της ιστορίας του. Πρώτο βήμα, όμως, στο στήσιμο κάθε μυθοπλασίας είναι η μεταμφίεση. Ως αφηγητή και κεντρικό ήρωα επιλέγει έναν λέκτορα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ετών 37. Τότε, ο Ανυφαντάκης ήταν στα 26, δηλαδή ένα χρόνο μικρότερος από τον Χανς Σνιρ, τον ήρωα του Χάινριχ Μπελ στο μυθιστόρημα «Ο Κλόουν». Αυτό είναι το βιβλίο, με το οποίο πρωταρχικά “συνομιλεί” η ιστορία του. Με τον τίτλο «Ο Κλόουν» και όχι με την επί λέξει απόδοση του γερμανικού τίτλου «Απόψεις ενός κλόουν», εκδόθηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά, το 1973, δέκα χρόνια μετά την έκδοση του πρωτότυπου και ένα χρόνο από την απονομή του βραβείου Νόμπελ στον Γερμανό συγγραφέα. Κατά ευτυχή σύμπτωση για το βιβλίο του Ανυφαντάκη, στις 24 Ιαν. 2014, το μυθιστόρημα του Μπελ, σε μετάφραση-διασκευήσκηνοθεσία Αργύρη Ξάφη, ανεβαίνει στο Εθνικό Θέατρο. Για τον ήρωα της ιστορίας, ο οποίος δεν ονοματίζεται, “ο «Κλόουν» ήταν η μόνη σχέση που είχε αντέξει στη ζωή του”. Το 2009 έκλεινε “δεκαπέντε χρόνια” ενασχόλησης με αυτό το βιβλίο, που σημαίνει ότι με αυτό ξεκίνησε, το 1994, τις μεταπτυχιακές του σπουδές. Απόφοιτος της Γερμανικής Φιλολογίας, το είχε επιλέξει για θέμα του διδακτορικού του. Έκανε ενδιαμέσως τη στρατιωτική του θητεία και επανήλθε. Του πήρε “έξι χρόνια” να το ολοκληρώσει, ενώ για “δέκα χρόνια”, δηλαδή ακόμη πριν το τελειώσει κρατούσε σημειώσεις, με την ελπίδα να εκδώσει κάποτε τη διατριβή του. Οι κοινωνικές και θεολογικές απόψεις του Μπελ θα πρέπει να ήταν οικείο θέμα για έναν απόφοιτο του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας όπως ο συγγραφέας. Το ίδιο και το συγκεκριμένο μυθιστόρημα του Μπελ, καθώς αποτελεί το τυπικό παράδειγμα από το χώρο της λογοτεχνίας ενός ερωτικού δεσμού που διαλύεται, γιατί αντιβαίνει στις επιταγές της Καθολικής εκκλησίας. Μόνο που ο Ανυφαντάκης, όταν άρχισε να γράφει το βιβλίο του, θα πρέπει να είχε ήδη απομακρυνθεί από το αντικείμενο των Σπουδών του. Στο “αυτάκι” του βιβλίου, αναφέρει πως “είναι υποψήφιος διδάκτορας με αντικείμενο τη μνήμη του ελληνικού Εμφυλίου”. Τελικά, πάντως, φαίνεται πως συμβίβασε τις ιστορικές σπουδές με την αγάπη του για τη λογοτεχνία, στηρίζοντας το μεταπτυχιακό του στο μυθιστόρημα «Ορθοκωστά» του Θανάση Βαλτινού. Όπως και να έχει, ο αφηγητής του δεν “συνομιλεί” με τον καθολικισμό και τον ουμανισμό του Μπελ, αλλά, σαν μέρος της διατριβής που “ξαναδουλεύει”, γράφει “το αφήγημα της Μαρί”. Όχι, όμως, “της Μαρί του Χανς και του Χάινριχ”, αλλά των δικών του ερωτικών φαντασιώσεων. Όλα αυτά αφορούν το πρώτο κεφάλαιο, που ο συγγραφέας εξομολογείται ότι το “έγραψε μέσα σε λίγες

μέρες”. Στα επόμενα δυο κεφάλαια, ο αφηγητής σαν να λησμονεί τη “συνομιλία” με τον Μπελ. Υπάρχει μόλις μία αναφορά στο μυθιστόρημά του Μπελ ως σημαντικού σταθμού στη ζωή του. Το δεύτερο πρόσωπο της ιστορίας, η παλαιά φίλη του αφηγητή, την οποία συναντά στην παραλία, ήταν συμφοιτήτριά του από την αρχή των πανεπιστημιακών σπουδών μέχρι και το ξεκίνημα του μεταπτυχιακού. Το δικό της θέμα ήταν το μυθιστόρημα, «Ο θάνατος στη Βενετία», του Τόμας Μαν. Με αυτό “πήγε με υποτροφία στη Γερμανία” και “το άρθρο της δημοσιεύτηκε σε μια μεγάλη αμερικάνικη επιθεώρηση για τη λογοτεχνία”. Όταν συναντιούνται, δέκα τέσσερα χρόνια αφότου εκείνη έχει εγκαταλείψει το διδακτορικό της, η στροφή στις λογοτεχνικές της προτιμήσεις φαίνεται από τα βιβλία που αγοράζει. “∆υο ελληνικά μυθιστορήματα και το τελευταίο μυθιστόρημα του Ροθ «Ο Καθένας»”. Βεβαίως, το 2009, «Ο Καθένας» δεν ήταν το πιο πρόσφατο του Ροθ, ούτε το τελευταίο του μεταφρασμένο στα ελληνικά, συνιστά όμως παράδειγμα της “πειραγμένης” πραγματικότητας, που είναι έτερη συχνά απαντώμενη αφηγηματική τεχνική. Στα δυο επόμενα κεφάλαια, ο αφηγητής λησμονεί τα μυθιστορήματα του Μαν και του Ροθ, πέραν μίας αναφοράς στο πρώτο, καθώς αυτό αποτελεί σταθμό στη ζωή της φίλης του. Παρόμοιες αναφορές γίνονται σε τέσσερα ακόμη βιβλία: Στη σύντομη ιστορία του Τόμας Μπέρνχαρντ «Η πλάνη του Μοοσπρούγκερ» από το βιβλίο του «Ο μίμος των φωνών», που ο αφηγητής την στραβοκαταλαβαίνει, καθώς “ο καθηγητής του Μπέρνχαρντ” δεν “καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτός που συναντάμε δεν είναι ποτέ αυτός που περιμένουμε”. Ο αφηγητής είναι εκείνος που του το υποδεικνύει, με ολέθριες συνέπειες για τον καθηγητή. Στην ειρωνική φράση του Κουρτ Βόννεγκατ, “έτσι πάει ο καιρός” από το μυθιστόρημά του «Σφαγείο Νο 5», που έμεινε ως ιστορική επωδός, χάρις στα συλλαλητήρια ενάντια στον Πόλεμο του Βιετνάμ. Ο Βόννεγκατ αναφέρεται στους συνεχείς θανάτους, ενώ ο αφηγητής σε κοπέλα πορνείου των Σερρών, κοντά στο στρατόπεδο, που δεν θα ξαναδεί. Ο συνδυασμός φαντάρου και πόρνης φέρνει και μια, εν παρόδω, αναφορά στο «Κεκαρμένοι» του Νίκου Κάσδαγλη. Τέλος, στο τρίτο κεφάλαιο, μνημονεύεται το μυθιστόρημα, «Μαντάμ Μποβαρύ», του Φλωμπέρ, με αφορμή άλλη συμφοιτήτρια, που επέδειξε συμπεριφορά παραπλήσια εκείνης της ηρωίδας του Φλωμπέρ.

υτές, όμως, οι αναφορές, υπό μορφή περισσότερο σχολίων και ενδόμυχων σκέψεων του κεντρικού ήρωα, δεν συνιστούν διακειμενικές σχέσεις. Αν, βεβαίως, διακειμενικότητα σημαίνει αφομοίωση και λειτουργικός μετασχηματισμός του ξένου κειμένου. Γι’ αυτό και προκαλεί απορία η έμφαση που δίνουν σε αυτές οι βιβλιοπαρουσιαστές, συναρτώντας τες μάλιστα με τη λογοτεχνική υπόσταση του βιβλίου. Ωστόσο, αυτό το πρώτο βιβλίο του Ανυφαντάκη θα μπορούσε να σταθεί και χωρίς την τε-

χνική της διακειμενικότητας και τα λοιπά διανθίσματα. Είναι μία νουβέλα, εντέχνως στημένη, όπου η σταδιακή αποκάλυψη του ψυχισμού του αφηγητή ενέχει το σασπένς της προσμονής για ό,τι περίεργο ή δυσάρεστο μπορεί να αποκρύπτεται. Για τον χαρακτηρισμό νουβέλα, που δίνει ο συγγραφέας, δεν συνηγορεί μόνο η έκταση. Επιπροσθέτως, η αφήγηση εστιάζει σε ένα πρόσωπο και δεν στηρίζεται στην ομαλή χρονολογική εξέλιξη της πλοκής, με τις συνήθεις αναδρομές στην προηγούμενη ζωή του ήρωα. Σε αυτήν, η καταβύθιση στο παρελθόν προσομοιάζει με μία ψυχαναλυτικής φύσεως διαδικασία. Όπου τα τρία κεφάλαια θα μπορούσαν να εκληφθούν σαν συνεδρίες παρουσία ενός βουβού ακροατή, φανταστικού ή ακόμη και υπαρκτού. Με το ξεκίνημα, στην πρώτη κιόλας φράση, ο αφηγητής έχει την αίσθηση ότι “η λάμπα του δρόμου έφεγγε ακριβώς μέσα στο σαλόνι σαν να τον προετοίμαζε για ανάκριση”. Από ένα αδιευκρίνιστο χρονολογικά παρών, ανατρέχει κατ’ αντίστροφη φορά σε τρεις διαφορετικούς χρόνους, που αντιστοιχούν σε κρίσιμες καμπές της επιστημονικής του σταδιοδρομίας. Καλοκαίρι 2009, είναι λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Χειμώνα 2002, με τελειωμένο το διδακτορικό, βρίσκεται νεοδιορισμένος καθηγητής γερμανικών σε χωριό της Κρήτης. Φθινόπωρο 1996, φρέσκος υποψήφιος διδάκτορας, ταξιδεύει σε χωριό της Καλαμάτας για να παρευρεθεί στο γάμο φίλης του. Ο αφηγητής περιγράφει τόπους και εσωτερικούς χώρους, επιμένοντας σε κάποια στοιχεία, που αντικατοπτρίζουν αντιαισθητικά γούστα και νεοπλουτίστικες συνήθειες. Επίσης, σχολιάζει τον συντηρητισμό και την κρυψίνοια των ντόπιων. Εκείνο, όμως, που σχεδόν μονοπωλεί το λόγο του είναι η σχέση του με τις γυναίκες. Προβάλλει εαυτόν σαν έναν ρομαντικό μονογαμικό. Βολεύεται, όμως, με έναν μεγάλο έρωτα για νεαρή κοπέλα, που την είχε γοητεύσει με την εικόνα του εσωστρεφούς διανοούμενου, που καλλιεργούσε. Εκείνη τον έχει εγκαταλείψει, αλλά αυτός συνεχώς αναβάλλει την όποια προσπάθεια για να την φέρει πίσω. Ο λόγος του αποκρύβει επιμελώς τα αισθήματα ανασφάλειας και τις εσώτερες επιθυμίες. Μόνο κάποια σχόλια ή σπαράγματα από περιγραφές, περισσότερο από φαντασιώσεις, έρχονται να ραγίσουν την περσόνα του καθηγητή που μπορεί “να φέρει στο κρεβάτι του” όποια μαθήτρια επιθυμεί. Οι αφηγήσεις του δημιουργούν την εντύπωση ενός άντρα, που επιδίδεται με επιτυχία στις σεξουαλικές δραστηριότητες. Καταλύτης για την αποκάλυψη του έσω κόσμου στέκεται η συνάντηση με την παλαιά συμφοιτήτρια. Η μοναδική τους συνεύρεση στο πρώτο κεφάλαιο έχει ένα παρελθόν τουλάχιστον δυο ματαιωμένων προσπαθειών. Αυτές θα έρθουν στην επιφάνεια μέσα από τις συνειρμικές του αφηγήσεις. Αρχικά έμμεσα και τελικά ευθέως, θα δώσει μία εικόνα της σεξουαλικής του μειονεξίας. Μπορεί να αναφέρεται σε λαχταριστές νεαρές υπάρξεις αλλά οι σχέσεις του περιορίζονται στις μετρημένες συνευρέσεις του φαντάρου με την “σκουρόχρωμη” πόρνη και στις κλεφτές του φοιτητή με εμφανισιακά δευτεροκλασάτες, όπως η εν λόγω συμφοιτήτρια. Όχι ακριβώς άσχημη, μάλλον αδιάφορη, χωρίς τις θηλυκές καμπύλες που διεγείρουν. Ο τύπος της καλής φοιτήτριας, που αμελεί την εμφάνισή της. Ο αφηγητής επιμένει να περιγράφει τρυφερές σκηνές, ωστόσο στο λόγο του διαφαίνεται φθόνος για “χασαπόπαιδα” και “φορτηγατζήδες”. Τον διεγείρουν αναφορές σε άνδρες που δέρνουν ή στο “ξεπαρθένεμα” έφηβης μαθήτριας από αγόρια στην αράδα. Ποιό είναι το τραυματικό σημείο, ποια τα παρελκόμενα συ-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

ενιώτη να Μαλανδρ ά ι Λ : α ει έλ Επιµ et.gr lianam@oten

«Τις νύχτες μπαίνεις στα όνειρά μου»

 O ΜΠΑΧ και οι γιοι του

Για τη χριστουγεννιάτικη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών επιλέχθηκαν έργα ανάλογα των ημερών του Γ.Σ. Μπαχ αλλά και των δύο από τους γιούς του. Θα ακουστεί το διάσημο: Βραδενβούργιο Κοντσέρτο αρ. 1 σε φα μείζονα, του Γ.Σ. Μπαχ στη συνέχεια το έργο «Si nocte tenebrosa», σόλο μοτέτο για φωνή και ορχήστρα, του Γ.Κ. Μπαχ και το πρόγραμμα θα κλείσει με το έργο «Magnificat» σε ρε μείζονα, του Φ.Ε. Μπαχ. Ερμηνεύουν οι: Αντριάνα Κουτσέροβα - σοπράνο, Νίκος Σπανός - άλτο, Βασίλης - τενόρος και ο Κωνσταντίνος Μαυρογένης - βαρύτονος. Συμπράττει η Παιδική Χορωδία Rosarte της Ρόζη Μαστροσάββα. Μουσική διεύθυνση Μάρκελλος Χρυσικόπουλος. Τη ∆ευτέρα 23 ∆εκεμβρίου, στις 8.30μ.μ., στο Μέγαρο Μουσικής. Τιμές εισιτηρίων: 10, 15, 20, 30 ευρώ και 5 ευρώ (φοιτητικό / για νέους έως 25 ετών, ανέργους, ΑΜΕΑ). ∆ωρεάν εισαγωγική ομιλία για τους κατόχους εισιτηρίων στις 7.45μ.μ.

 TΡΑΓΟΥ∆ΑΜΕ... για τα παιδιά της «Κιβωτού»

Λίνα Νικολακοπούλου επιμελείται καλλιτεχνικά, επιλέγει το ρεπερτόριο και μας προτείνει μία τρίωρη μουσική συνάντηση που ήδη έχει υποδεχθεί με εγκωμιαστικά σχόλια το κοινό. Τέσσερις φωνές ενώνονται για να ζωντανέψουν πολλά και ωραία τραγούδια από τη μεγάλη διαδρομή του ελληνικού τραγουδιού, που ξεκινάει από το ρεμπέτικο μέχρι τις μέρες μας. Ο καθένας από τους τέσσερις ερμηνευτές, με το ιδιαίτερο ύφος του, το χρώμα της φωνής του, τον τρόπο του, ερμηνεύει τα τραγούδια της πρόσφατης δισκογραφίας του και όλοι μαζί τραγούδια σταθμούς, που θα φανερώνουν κάθε βραδιά τον πλούτο και την πολυχρωμία του ελληνικού τραγουδιού. Η έναρξη του προγράμματος τους βρίσκει όλους επί σκηνής, στη συνέχεια τη σκυτάλη παίρνει ο Σταύρος Σιόλας, η Αργυρώ Καπαρού, ο Απόστολος Ρίζος –και σε ένα ντουέτο έκπληξη με τον Χ. Λάγνη– για να φέρουν στη σκηνή την Σοφία Παπαζογλου. Παίζουν οι μουσικοί: Κώστας Νικολόπουλος - κιθάρες, ενορχήστρωση, Μάνος Σαβιολάκης - μπουζούκι, λαούτο, μπάσο, ∆ημήτρης Καζάνης - βιολί, Φαίη Νικολοπούλου – βιολοντσέλο, Γιώργος Γκίκας - κρουστά. Την Παρασκευή 27 ∆εκεμβρίου, στις 9.30μ.μ. στο Passport. Είσοδος: 12 ευρώ (με μπύρα ή κρασί), 20 ευρώ (με ποτό, σε τραπέζι).

Φάντασμα μικροφαλλίας

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

μπλέγματα, είναι κάποια από τα ερωτήματα που γεννά αυτός ο αυθύπαρκτος ήρωας, μακριά από τον Χανς του Μπελ. Ας επανέλθουμε, όμως, στις αναγνωστικές εμπειρίες του Ανυφαντάκη. Στις “συνομιλίες” με ξένα κείμενα, που απαριθμήσαμε, παραλείψαμε να αναφέρουμε το «Άνθη της αβύσσου» του Βαλτινού. Ο αφηγητής, αυτήν την επί τροχάδην μνεία την συμπληρώνει με σχόλιο για μία συζήτηση που είχε με τον συγγραφέα. Όπως αποκαλύπτει, τον απασχολούν “οι μορφικοί πειραματισμοί” του Βαλτινού. Μήπως, όμως, θα έπρεπε πρωτίστως να τον απασχολήσει η γλώσσα, που στάθηκε το κύριο μέλημα του Βαλτινού από το πρώτο κιόλας δημοσιευμένο πεζογράφημά του. Συμπτωματικά, το δημοσίευσε σε περιοδικό στην ίδια ηλικία με τον Ανυφαντάκη, ενώ βιβλίο έπιασε στα χέριά του δέκα χρόνια αργότερα. ∆ιαφορετικά τα εκδοτικά ήθη τότε, όπως διαφορετικό το κύρος της ελληνικής. Τότε η ιδιωματική φράση ερχόταν από την λαϊκή γλώσσα, σήμερα από την επί λέξει μεταγραφή των αγγλικών ιδιωματισμών. Μ. Θεοδοσοπούλου

Σε μια κίνηση αλληλεγγύης και αγάπης, εννέα αγαπημένοι τραγουδιστές, τραγουδοποιοί και ηθοποιοί διαβάζουν παραμύθια και χριστουγεννιάτικες ιστορίες σε μικρά και μεγάλα παιδιά! Μερικές φορές τραγουδούν κιόλας! Ενώνουν τις δυνάμεις τους και συμβάλλουν στην προσπάθειά μας να μαζέψουμε χρήματα και δώρα για τα παιδιά της Κιβωτού του Κόσμου. Κάποια άλλα παιδιά, αυτά από το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης θα φτιάξουν το σκηνικό των εκδηλώσεων. Ο κάθε γονιός που έρχεται στις εκδηλώσεις αγοράζει εισιτήριο των 5 ευρώ, αντίτιμο που διατίθεται απευθείας στην «Κιβωτό του Κόσμου». Αλλά και κάθε παιδί που μπαίνει στο χώρο των εκδηλώσεων δεν πληρώνει είσοδο αλλά φέρνει ένα δώρο για τα παιδιά της «Κιβωτού». Χωρίς συγκεκριμένη περιγραφή ή οικονομική αξία. Ένα παιδί κάνει δώρο σε ένα άλλο παιδί. Έτσι απλά... Η «Κιβωτός του Κόσμου» είναι Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός Ειδικής Μέριμνας και Προστασίας Μητέρας και Παιδιού, για παιδιά που ζούσαν σε συνθήκες παραμέλησης και εγκατάλειψης. Το πρόγραμμα έχει ως εξής: 22/12: Ευανθία Ρεμπούτσικα και Ελένη Ζιώγα, 23/12: Φοίβος ∆εληβοριάς, 24/12: Νίκος Πορτοκάλογλου, 27/12: Μάρκος Κούμαρης (Locomondo), 28/12: ∆ιονύσης Σαββόπουλος, 29/12: Πέμη Ζούνη, 30/12: Ελεωνόρα Ζουγανέλη, 31/12: Πάνος Μουζουράκης. Ώρα παράστασης: 12μ. με 1μ.μ., στον Ιανό.

 Ο ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΣ σε δύο μοναδικές εμφανίσεις

Αναμφίβολα θεωρείται από τους κορυφαίους και ταυτόχρονα πρωτοπόρους δημιουργούς στο κοινωνικό τραγούδι. Ο Κώστας Χατζής είναι αυτός που ουσιαστικά επέβαλε το στιλ «φωνή – κιθάρα» και είναι αυτός που μας έδωσε για πρώτη φορά μπαλάντες με κοινωνικά μηνύματα. ∆ιαμόρφωσε με τη διαχρονική του παρουσία εδώ και 50 χρόνια μια ξεχωριστή σχολή ενώ τα χνάρια του ακολούθησαν γενιές τραγουδοποιών. Πασίγνωστα και αγαπημένα τραγούδια όπως τα «Σύνορα η αγάπη δεν γνωρίζει», «Απ’ το αεροπλάνο», «∆εν βαριέσαι αδερφέ» και πολλά άλλα θα ακουστούν την Τετάρτη 25 ∆εκέμβριου (ανήμερα Χριστουγέννων) και το Σάββατο 4 Ιανουαρίου, στις 10.30μ.μ., στη μουσική σκηνή Ρυθμός Stage (Μαρίνου Αντύπα 38). Είσοδος: 12 ευρώ (με μπύρα ή κρασί).

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

«Ντον Τζοβάνι» από την «Όπερα της βαλίτσας»

Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει τον θρυλικό Ντον Τζοβάνι του Μότσαρτ με τη μορφή της «Όπερας της βαλίτσας», μια δράση που έχει αγκαλιάσει το κοινό τα τελευταία δύο χρόνια, σε όλη την Ελλάδα. Πρόκειται για μια ευέλικτη και αεικίνητη παραγωγή όπερας, η οποία παρουσιάζεται σε απρόσμενους χώρους, εκτός παραδοσιακών θεάτρων, με συνοδεία πιάνου και με τους καταξιωμένους πρωταγωνιστές της Λυρικής. Η σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Ευκλείδη έχει ενθουσιάσει το κοινό, αφού κατάφερε να φέρει τους ήρωες του Μότσαρτ στο σήμερα και να τους κάνει οικείους. Αναδεικνύοντας τις κωμικές λεπτομέρειες των χαρακτήρων τους κατάφερε να δημιουργήσει μια πολύ ευχάριστη και σύγχρονη παράσταση. Οι μονωδοί της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ∆ιονύσης Τσαντίνης, Κώστας Ντότσικας, Σοφία Κυανίδου, Νίκος Στεφάνου, Τζούλια Σουγλάκου, Χάρης Ανδριανός, Μυρσίνη Μαργαρίτη έκλεψαν της εντυπώσεις και έλαβαν θερμότατο χειροκρότημα από το κοινό. Στο πιάνο είναι ο Φρίξος Μόρτζος. Επόμενες παραστάσεις: Κυριακή 29 ∆εκεμβρίου στην Τεχνόπολη, Πέμπτη 23 Ιανουαρίου, στο Ίδρυμα Χατζηκώνστα (Χαλάνδρι), Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου, στο Πολιτιστικό Κέντρο Α. Σαμαράκης (Κερατσίνι) και Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου, στο Θέατρο ∆ημαρχιακού Μεγάρου (Ηλιούπολη). Ώρα έναρξης: 8μ.μ., είσοδος ελεύθερη, με υπέρτιτλους στα ελληνικά.

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

ΜΟΥΣ

Σ ΠΡΟΤΑ Ε Κ

ΙΣ ΣΕ

MOYΣΙΚΗ

∆οκίμια για την αισθητική του έργου του Βάγκνερ

Από την συγγραφέα Σιώψη Αναστασία και τις Μουσικές Εκδόσεις Παπαγρηγορίου – Νάκας, έχουμε στα χέρια μας ένα έγκυρο ανάγνωσμα για το έργο και τη μουσική προσωπικότητα του Ρίχαρντ Βάγκνερ. Στην παρούσα μονογραφία επιχειρείται η ανάπτυξη μιας κριτικής που έχει ως αντικείμενο τη θεωρία και την πράξη του σπουδαίου αυτού δημιουργού. Η κύρια διαπίστωση της μονογραφίας είναι ότι οι πολιτικές και αισθητικές θεωρίες που αναπτύσσει ο Βάγκνερ εποικοδομούνται σταδιακά στην τεχνική σύνθεσης της μουσικής του. Ο ρόλος αυτός της μουσικής φαίνεται, όπως πραγματεύεται η συγγραφέας αναλυτικότερα, στις μουσικές φόρμες του Τριστάνου (Tristan und Isolde, 1959) και του τέταρτου μέρους της Τετραλογίας, δηλαδή, του Λυκόφωτος των θεών (Gφtterdδmmerung, 1876). Το βιβλίο τιμάται 13.50 ευρώ.

Η μουσική στο Θέατρο Τέχνης

O Kάρολος Κουν ήταν ένας από τους μεγαλύτερους θεατράνθρωπους του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, που ταύτισε το όνομά του με την ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης και ξεχώρισε για το όραμά του. Από το πλούσιο έργο που μας πρόσφερε, το αφιέρωμα του Μετρονόμου εστιάζει στη μουσική στο Θέατρο Τέχνης -από την ίδρυσή του (1942) μέχρι τον θάνατο του Κάρολου Κουν (1987)- και στους συνθέτες που συνεργάστηκαν με αυτό. Περιεχόμενα: «Φωτίζοντας ένα μύθο» του Χρήστου Σιάφκου, Kάρολος Κουν: Για τον Γιάννη Χρήστου, Θόδωρος Αντωνίου: «Απόλυτα αφοσιωμένος στο θέατρο, αυτή ήταν η ζωή του», του Ηρακλή Οικονόμου, Χρήστος Λεοντής: «Το Θέατρο Τέχνης είναι το σπίτι μου, η ψυχή μου», του Αντώνη Περιβολάκη, «Οι μουσικοποιητικοί θησαυροί του Νίκου Γκάτσου και του Μάνου Χατζιδάκι στο Θέατρο Τέχνης» του Σταύρου Καρτσωνάκη, επιστολή του Μάνου Χατζιδάκι προς τον Κάρολο Κουν. Γράφουν επίσης συνθέτες που συνεργάστηκαν με το Θέατρο Τέχνης.

ΘΕΑΤΡΟ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Ο ΛΥΡΙΚΟΣ ΤΡΑΓΟΥ∆ΙΣΤΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΙΓΑΛΑΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ, ΤΗΝ ΟΠΕΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΙ∆ΕΙΑ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ Σε μια εκδήλωση στον Πολυχώρο της Ανοιχτής Πόλης συνάντησα ένα βράδυ τον Αντώνη Σιγάλα, λυρικό τραγουδιστή και πολίτη στρατευμένο στα ζητήματα των δικαιωμάτων. Είχαμε μια ενδιαφέρουσα κουβέντα για τη Λυρική Σκηνή, τα προβλήματα των λυρικών καλλιτεχνών, τη μουσική παιδεία στον τόπο μας. Όπως ήταν φυσικό η συζήτηση περιεστράφη, επίσης, γύρω από την κατασκευή της νέας Λυρικής Σκηνής στην Καλλιθέα, στο χώρο του παλιού

Ιπποδρόμου, από το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος». Η υπογράφουσα τη στήλη, ως κάτοικος Καλλιθέας και μέλος της ∆ημοτικής Κίνησης Πολιτών Καλλιθέας, είχε εξ αρχής εκφράσει την αντίθεσή της για το έργο, μαζί με τους πολίτες της προαναφερθείσας και άλλων συλλογικοτήτων της πόλης. ∆εν έχει σημασία αν το υπογράφει ένα περίφημος αρχιτέκτονας, το ζήτημα είναι ότι η πόλη χρειαζόταν ένα πνεύμονα πρασίνου. Και ας μου επιτραπεί να έχω ενδοιασμούς

Η όπερα μπορεί να είναι μόνο κρατική Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα της Λυρικής Σκηνής (ΛΣ) σήμερα; Έχουν γίνει μεγάλες περικοπές από το υπουργείο Πολιτισμού. Η Λυρική είναι στους 74 φορείς που προωθείται το κλείσιμό τους, για να βρεθούν μέσα στο 2014 οι 11.000 εργαζόμενοι που η τρόικα απαιτεί να απολυθούν. Τον ίδιο κίνδυνο διατρέχουν το Εθνικό και το ΚΘΒΕ. Έτσι η Ελλάδα δεν θα έχει καμιά κρατική σκηνή –τεράστιο πλήγμα για τον πολιτισμό. Προωθείται η ιδιωτικοποίηση της ΛΣ, αφού με τη μεταφορά της στην Καλλιθέα θα την αναλάβει το Ίδρυμα Νιάρχου, που χτίζει το νέο κτίριο, ενώ θα είναι όσο το δυνατόν πιο συρρικνωμένη. Η όπερα, όμως, μπορεί να είναι μόνο κρατική. Γιατί, κακά τα ψέματα, δύσκολα αποφέρει κέρδη, συνήθως είναι ελλειμματική. Όσες φορές ανέλαβαν οι ιδιώτες, δημιουργήθηκαν τεράστια χρέη, οπότε επανακρατικοποιήθηκε, αλλά μαζί με τα χρέη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ιταλία, όπου έκλεισαν αρκετές σκηνές, όπως της Νάπολης και του Παλέρμο. Καταλαβαίνετε τι είναι να κλείσει το θέατρο της Νάπολης, όπου ο Ροσίνι έγραψε όλες του τις όπερες... Θα λύσει προβλήματα η μεταφορά της Λυρικής στον Ιππόδρομο, στην Καλλιθέα; Το «Ολυμπιά» είναι ανεπαρκέστατο. ∆εν έχει τις λειτουργικές δυνατότητες που θα έπρεπε να έχει ένα σύγχρονο κτίριο όπερας –λείπουν, ας πούμε, χώροι πρόβας. Έπρεπε, λοιπόν, να βρεθεί ένα νέο κτίριο που να πληροί τις προδιαγραφές. Επελέγη ο Ιππόδρομος και ανέλαβε το Ίδρυμα Νιάρχου. Κατά τη γνώμη μου, η περιοχή δεν είναι κατάλληλη. ∆εν έχει εύκολη πρόσβαση με μέσα συγκοινωνίας από το κέντρο της πόλης. Σε όλες τις μεγάλες πόλεις, οι όπερες βρίσκονται στο κέντρο. Ωστόσο, δεν χρειαζόταν να χτιστεί ένα καινούριο κτίριο. Στην Αθήνα έχουν δημιουργηθεί τρεις χώροι για όπερα, εκεί που δεν υπήρχε κανείς: οι δύο στο Μέγαρο Μουσικής (Αίθουσα Φίλων της Μουσικής και Τριάντη) και η Αίθουσα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Επίσης, παρά τις ελλείψεις, υπάρχει και το «Ολυμπιά» για μικρότερες παραγωγές, π.χ. μπαρόκ όπερες. Θα μπορούσε, λοιπόν, η πρώτη σκηνή της Λυρικής να μεταφερθεί στην «Τριάντη» χωρίς κανένα κόστος για κανένα φορέα, πράγμα που είχε προταθεί. Το Μέγαρο το αρνήθηκε, γιατί όταν κτίστηκε η επέκταση του Μεγάρου, η άδεια της Τριάντη ήταν για συνεδριακό κέντρο, όχι για όπερα... Αλλά θα μπορούσε να βρεθεί μια φόρμουλα για τη μεταφορά της ΛΣ εκεί. ∆υστυχώς, η όπερα έγινε ένας χώρος εξουσίας. Τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 ο ∆ΟΛ, που ήταν τότε πολύ δυνατός, έπαιζε αποφασιστικό ρόλο για τις καριέρες των ελλήνων τραγουδιστών. Ο πολιτισμός έγινε κέντρο εξουσίας και ένα δίκτυο μέσων ενημέρωσης, τηλεοπτικών σταθμών και εφημερίδων είχε αναλάβει την προβολή του. Να θυμηθούμε ότι όλα έγιναν με χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων –150 εκατ. δάνειο από την Ευ-

ρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με τις υπογραφές 3 συναρμόδιων υπουργών, μεταξύ των οποίων και του Βενιζέλου. Είναι το ίδιο δάνειο που σήμερα δεν μπορεί να αποπληρώσει το Μέγαρο Μουσικής και, επειδή το ελληνικό κράτος ήταν εγγυητής, ανέλαβε την αποπληρωμή του. Για ποια χορηγία του Λαμπράκη μιλάμε λοιπόν; ∆εν πρέπει να επαναλάβουμε τα ίδια λάθη τώρα. Μιλήσατε για τρεις αίθουσες ικανές να φιλοξενήσουν παραστάσεις όπερας. Μα έχει η Αθήνα τόσο κοινό; Φυσικά όχι, είναι πλεονασμός. Θα μπορούσε, όμως, να δημιουργηθούν χώροι σε άλλες πόλεις στην περιφέρεια. Θα μπορούσε μάλιστα να δημιουργηθεί ένα πραγματικό δίκτυο σε όλη την Ελλάδα –όπως γίνεται στο εξωτερικό, Αυστρία, Ελβετία, Γερμανία και τροφοδοτούν με καλλιτέχνες και παραστάσεις. Τρία θέατρα μέσα στην ίδια πόλη είναι σίγουρο ότι θα καταχρεωθούν και αναγκαστικά, τα δυο τουλάχιστον, θα κλείσουν. Ποια πρόταση πρέπει να έχει για τα ζητήματα αυτά η Αριστερά , κατά τη γνώμη σας; Η Αριστερά πρέπει να σκύψει πολύ σοβαρά πάνω από αυτά τα ζητήματα. Είναι προφανές πως δεν έχει ασχοληθεί με τα προβλήματα της όπερας, όπως και όσο έχει ασχοληθεί με το θέατρο, που θεωρείται πιο λαϊκή τέχνη και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σ’ αυτό που μεταφέρουν ιδέες και δίνουν κατευθύνσεις. Όμως, στόχος της Αριστεράς πρέπει να είναι η ποιότητα ζωής και ο πλουραλισμός στην τέχνη και την ψυχαγωγία. Παρόλο που η Ελλάδα δεν έχει κουλτούρα μελοδράματος –με εξαίρεση τα Επτάνησα– τα τελευταία χρόνια, η όπερα γεμίζει. Πού οφείλεται αυτό; Η όπερα δεν είναι δύσληπτη. Αντίθετα, είναι η απόλυτη τέχνη, γιατί συνδυάζει πολλές τέχνες μαζί: ζωγραφική, χορό, τραγούδι, θέατρο… Προέρχεται από την αρχαία ελληνική τραγωδία. Όμως το ελληνικό κράτος ποτέ δεν επένδυσε ουσιαστικά στην όπερα, κι ας υπήρξαν συνθέτες με διεθνή καριέρα, όπως ο Λαμπελέτ. Το φαινόμενο στο οποίο αναφέρεστε σχετίζεται με δύο πράγματα: την ενασχόληση των ΜΜΕ με παραστάσεις, άρα διαφήμιση της όπερας, και κόστος εισιτηρίων που μπορεί ο κόσμος να αντέξει. Πρέπει να πω πως όπου τραγουδώ, βλέπω μια θετική αντιμετώπιση από το κοινό. Έπαιξαν ρόλο προγράμματα όπως η όπερα βαλίτσα; Βεβαίως, γιατί πρόκειται για καλές παραγωγές ερμηνευμένες από νέους καλλιτέχνες, που πηγαίνουν στις γειτονιές. Ο κόσμος το χαίρεται, ενώ πολλοί καλλιτέχνες βρίσκουν δουλειά. Είναι πολύ σημαντικό οι νέοι συνάδελφοι να έχουν πείρα σκηνής. Είναι πολύ διαφορετικό να έχεις τραγουδήσει την προηγούμενη μέρα από το να έχεις τραγουδήσει ένα χρόνο πριν. Οι νέοι τραγουδιστές έχουν ανάγκη να δείξουν τη δουλειά τους. Έχουμε καταπληκτικές φωνές και δυστυχώς φεύγουν στο εξωτερικό, αφού στην Ελλάδα δεν βρίσκουν επαγγελματική διέξοδο.

και απορίες για την υπερδραστηριότητα του Ιδρύματος Νιάρχου σε νευραλγικούς τομείς του πολιτισμού, όπως και για την αντίστοιχη δραστηριότητα άλλων Ιδρυμάτων, την ώρα που η πολιτεία αποποιείται των ευθυνών της για τον πολιτισμό. Η κουβέντα εκείνη, λοιπόν, έγινε αφορμή να συναντηθούμε με τον Αντώνη Σιγάλα και να μιλήσουμε διεξοδικότερα για τα ίδια θέματα.

“

Μαρώ Τριανταφύλλου

Για ποια χορηγία του Λαμπράκη μιλάμε; Όλα έγιναν με χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων, 150 εκατ. δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το οποίο, τώρα που δεν μπορεί να το αποπληρώσει το Μέγαρο Μουσικής, ανέλαβε ως εγγυητής να το αποπληρώσει το ελληνικό κράτος.

“

Ι∆ΕΕΣ

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

Οι στρατηγικές πλήθους έπρεπε να υποβοηθηθούν με εντατικές παρεμβάσεις σε ατομικό επίπεδο. Είκοσι χρόνια ηδονισμού έπρεπε να τελειώσουν ταχύτατα. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, επιβλήθηκε μια ακραία εκδοχή του “δόγματος του σοκ”, με την ελπίδα ότι η βίαιη εισαγωγή της λιτότητας θα μείωνε την αντίσταση και θα επανοργάνωνε τη συμπεριφορά.

Ο βραχύς δρόμος από την «ουτοπία» Του Κώστα ∆ουζίνα*

ταινία του Μάικλ Άντερσον «Η φυγή του Λόγκαν» (1976) ξεκινάει με αυτά τα λόγια: «Κάπου στον 23ο αιώνα, οι επιζώντες ενός πολέμου, ο υπερπληθυσμός και η μόλυνση ζουν σε μια μεγάλη πόλη κλεισμένη σε θόλο, απομονωμένοι από τον ξεχασμένο έξω κόσμο. Εδώ, σε έναν οικολογικά ελεγχόμενο κόσμο, το ανθρώπινο είδος ζει μόνο για την ευχαρίστηση, απελευθερωμένο χάρη στις μηχανές που του παρέχουν τα πάντα. Υπάρχει μόνο μια παγίδα: η ζωή πρέπει να τελειώσει στα τριάντα, εκτός κι αν ξαναγεννηθεί στην πύρινη τελετή του καρουζέλ.» Το πρώτο μέρος της ταινίας είναι μια περιγραφή της ουτοπίας: μια κοινωνία αποκλεισμένη από τον απειλητικό έξω κόσμο, που ζει απομονωμένη στην ειρήνη και την αφθονία. ∆εν υπάρχουν συγκρούσεις, οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι, τίποτα δεν παρενοχλεί την ύπαρξή τους, οι ανάγκες και οι επιθυμίες τους ικανοποιούνται πλήρως. Οι άνθρωποι μπορούν να καλέσουν σεξουαλικούς παρτενέρ ή να επισκεφτούν δωμάτια οργίων, αλλά δεν μπορούν να συνάψουν μακροχρόνιες σχέσεις. Όπως συνηθίζεται, κάθε ουτοπία έχει και κάποιο ελάττωμα που την μετατρέπει σε δυστοπία. Οι κάτοικοι της θολωτής πόλης διαβιούν υπό την αίρεση ότι η ζωή θα «ανανεωθεί» στην ηλικία των 30 ετών. Τους έχουν εμφυτευθεί «βιο-ρολόγια», που αλλάζουν χρώμα, καθώς η ηλικία τους αυξάνεται και ετοιμάζονται για την «τελευταία μέρα» των τριακοστών γενεθλίων τους. Καθώς συγκεντρώνονται στο «καρουζέλ» για να ξαναγεννηθούν, εξοντώνονται.

∆ανείσου και ξόδευε

Η «ουτοπία» της κοσμοπολίτικης ειρήνης, της παγκόσμιας συνεργασίας και της ζωής εν αφθονία ήταν η υπόσχεση του «τέλους της ιστορίας», το 1989. Θα επιτυγχάνονταν με μια νέα διαπλοκή μεταξύ του ιδιωτικού συμφέροντος, της ελεύθερης επιλογής και του κοινού καλού. Έπειτα από τη φυγή της βιομηχανίας και της γεωργίας προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο, το χρέος να καταναλώνουμε έγινε η νέα αναπτυξιακή στρατηγική της ∆ύσης. Η χρέωση και ο καταναλωτισμός ήταν στο καθημερινό πρόγραμμα και το υπέρτατο υπαρξιακό δίλημμα ήταν «iPhone ή Βlackberry;». Και τα δύο ήταν προσιτά μέσω της α-

τελείωτης πίστωσης που είχαμε στη διάθεσή μας. Οι οικονομίες μιας ζωής μετατράπηκαν σε χρηματοπιστωτικά «προϊόντα», οι εργαζόμενοι έγιναν κάτοχοι μετοχών άμεσα ή μέσω των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δαπανών τους. Ο χρεωμένος εργαζόμενος, με μικρές μετοχές στο ενεργητικό του, αποδέχτηκε την επιλογή του καταναλωτή και την προσωπική ευθύνη ως τα κύρια κριτήρια της επιτυχίας. Τα αυξανόμενα ατομικά και καταναλωτικά δικαιώματα βάθυναν περαιτέρω την κοινωνικο-οικονομική ολοκλήρωση. Η κυρίαρχη ιδεολογία δια-

“

Οι ουτοπίες σύντομα μετατρέπονται σε δυστοπίες, διότι η “αλήθεια” τους αποκαλύπτεται ως το μοιραίο ελάττωμά τους. Οι δυστοπίες, από την άλλη, είναι ένα γόνιμο έδαφος για ανυπακοή και αντίσταση. Οι Έλληνες είδαν πέρα από το μύθο της “ευτυχίας”. Αν συνεχίσουν στο δρόμο της αντίστασης, η Ευρώπη μπορεί ακόμα να διασωθεί. κήρυττε ότι κάθε επιθυμία μπορεί να ανακηρυχθεί σε δικαίωμα, κάθε «θέλω το τάδε» μπορεί να γίνει «έχω δικαίωμα στο τάδε». Τα συμφέροντα των εργαζομένων άρχισαν σταδιακά να προσιδιάζουν σε αυτά των καπιταλιστών, παρά τη διαφορά στα εισοδήματά τους που μεγάλωνε φτάνοντας σε σημείο δίχως προηγούμενο. Τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια έδειξαν ότι ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός έπρεπε να «επενδύσει στην ίδια τη ζωή των ανθρώπων που δεν μπορούν να παράσχουν καμία εγγύηση και έχουν να προσφέρουν μόνο τον ίδιο τον εαυτό τους»1.

Το μήνυμα ήταν σαφές: Επένδυσε τα χρήματά σου σε μετοχές και δανείσου, ξόδεψε και ευτύχησε. Θυμάμαι κάποτε ένας έλληνας τραπεζίτης με παρότρυνε να αγοράσω ένα συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό «προϊόν», που ονομαζόταν «ρέπος», γιατί ήταν μια «ασφαλής επένδυση με υψηλή απόδοση». Τον ρώτησα τι ήταν αυτά τα «ρέπος», αλλά ήταν ασαφής. Όταν πρόσθεσα ότι δεν κατέχω μετοχές ή μερίδια, ήταν δύσπιστος: «Νόμιζα ότι είσαι έξυπνος τύπος, αφού είσαι διδάκτωρ στο Λονδίνο. ∆εν είμαι πλέον σίγουρος». ∆ιακεκριμένη κατανάλωση ήταν η υπόσχεση του νεοφιλελεύθερου ονείρου. Εύκολα και φτηνά δάνεια, επιβράβευση για κερδοσκοπία στην αγορά, γρήγορη αύξηση των αξιών των ακινήτων, όλα εργαλεία της οικονομικής πολιτικής και κριτήρια κοινωνικής κινητικότητας και ατομικής ευημερίας. Το ηθικό πρόσταγμα της περιόδου ήταν: «να χαίρεσαι», «να αγοράζεις», «να ζεις την κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία σου». «Αναγκαστική απόλαυση» ήταν το σύνθημα αυτής της πολιτικής.

Η Ελλάδα στην πρωτοπορία της φθοράς

Η Ελλάδα αποτελεί περίπτωση – εγχειρίδιο για τη σύνθετη περιπλοκή του ελέγχου του πληθυσμού και της πειθάρχησης του ατόμου μέσω της κατ’ επίφαση προώθησης της ελευθερίας. Μετά την είσοδο στην ευρωζώνη, το προωθούμενο από την κυβέρνηση σύνθημα «κατανάλωση και ηδονισμός» έγινε ο κυρίαρχος δρόμος για την επιτυχία. Η διαταραγμένη οικονομική ανάπτυξη, που βασίστηκε στο δανεισμό και τη χρηματοπιστωτική φούσκα, έλαβε τέλος το 2008. Τα μέτρα λιτότητας αντέστρεψαν τις προτεραιότητες, επιβάλλοντας μια καινοτόμα και βάρβαρη διαχείριση του πληθυσμού και του ατόμου. Η «διάσωση» της Ελλάδας προτείνεται ως δημοσιονομική «πειθαρχία». Οι περικοπές των δημοσίων δαπανών, η αύξηση των φόρων και οι ιδιωτικοποιήσεις είναι τα εργαλεία. Οι πολίτες άκουγαν διαρκώς για περίπου είκοσι χρόνια ότι η κύρια έγνοια της εξουσίας είναι η οικονομική επιτυχία και ευτυχία του ατόμου. Τώρα οι προηγούμενες πολιτικές ανατράπηκαν. Η πολιτική της προσωπικής επιθυμίας και ευχαρίστησης εγκαταλείφθηκε για τη στρατηγική διάσωσης του έθνους, εγκαταλείποντας αυτούς που το απαρτίζουν. Ο πληθυσμός είναι τα πάντα, το άτομο τίποτα. Η αναγκα-

στική ατομική ευχαρίστηση μετατράπηκε σε απαγόρευση της ευχαρίστησης. Σε συλλογικό επίπεδο, η λιτότητα χωρίζει τον πληθυσμό σύμφωνα με την εργασία, την ηλικία, οικονομικά και έμφυλα κριτήρια και τις απαιτήσεις των ατόμων, για λόγους δημοσιονομικής πειθαρχίας και ανταγωνιστικότητας. Τα μέτρα καλύπτουν όλη τη γκάμα της ζωής, από τη βασική κατανάλωση τροφής μέχρι την υγεία, τη μόρφωση, τη δουλειά και τη διασκέδαση. Ζητείται από τους πολίτες να αντιστοιχήσουν τη συμπεριφορά τους με τις «ανάγκες» του έθνους και να υπόκεινται σε εξαντλητικούς ελέγχους με στόχο την ανάκαμψη της «κοινωνικής υγείας». Η αλλαγή συμπεριφοράς αρχικά ζητήθηκε από τους χαμηλόμισθους και τους συνταξιούχους, αλλά τελικά διευρύνθηκε σε όλους. Κάθε νέο κύμα λιτότητας διεύρυνε τα μέτρα σε όλο και ευρύτερες ομάδες πληθυσμού, ωθώντας στο μάτι του κυκλώνα τη μεσαία τάξη με τεράστια φορολογία περιουσίας. Οι στρατηγικές πλήθους έπρεπε να υποβοηθηθούν με εντατικές παρεμβάσεις σε ατομικό επίπεδο. Είκοσι χρόνια ηδονισμού έπρεπε να τελειώσουν ταχύτατα. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, επιβλήθηκε μια ακραία εκδοχή του «δόγματος του σοκ», με την ελπίδα ότι η βίαιη εισαγωγή της λιτότητας θα μείωνε την αντίσταση και θα επανοργάνωνε τη συμπεριφορά. Η οικονομική στρατηγική αυτού του δόγματος είναι να δημιουργήσει τεράστιο έλλειμμα στην κοινωνική πρόνοια και να εξατομικεύσει τη διαδικασία πειθάρχησης. Χρήματα, εργασία, δικαιώματα, ασφάλιση και φιλοδοξίες γίνονται ελεγχόμενα και οι πολίτες καλούνται να βρουν ιδιωτική αντικατάσταση για τις μέχρι σήμερα δημόσιες υπηρεσίες ή να αποδεχτούν ότι η ξαφνική μεταστροφή είναι το αποτέλεσμα των αμαρτιών και δική τους ευθύνη. Οι συνέπειες δεν έχουν προηγούμενο σε καιρό ειρήνης: 25% μείωση του ΑΕΠ, 27% ανεργία, 60% ανεργία στους νέους, ανθρωπιστική κρίση, τεράστια αύξηση ασθενειών, αυτοκτονίες, αποτρέψιμοι θάνατοι, άνοδος των επιθέσεων νεοναζί σε μετανάστες, αριστερούς, ομοφυλόφιλους και ρομά.

Τα εγγόνια της ιστορίας

Η δυστοπία που περιγράφεται το 2006 στην ταινία «Τα παιδιά του ανθρώπου» του Αλφόνσο Κουαρόν, είναι μια ακραία εκδοχή της ελληνικής

Η ΕΠΟΧΗ 22 ∆εκεμβρίου 2013

“

Ι∆ΕΕΣ

Τα συμφέροντα των εργαζομένων άρχισαν να προσιδιάζουν σε αυτά των καπιταλιστών, παρά τη διαφορά στα εισοδήματά τους που μεγάλωνε δίχως προηγούμενο. Τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια έδειξαν ότι ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός έπρεπε να “επενδύσει στην ίδια τη ζωή των ανθρώπων που δεν μπορούν να παράσχουν καμία εγγύηση και έχουν να προσφέρουν τον ίδιο τον εαυτό τους”.

στη δυστοπία και την αντίσταση κατάστασης. Η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με την εξαφάνιση ύστερα από μια μακρά περίοδο παγκόσμιας αγονίας. Η Βρετανία έχει κατακλυστεί από πρόσφυγες και έχει μετατραπεί σε αστυνομοκρατούμενο κράτος με στρατόπεδα συγκέντρωσης και βίαιο πόλεμο μεταξύ της κυβέρνησης και ομάδων μεταναστών. Η Κι, η μοναδική έγκυος γυναίκα εν ζωή, συνοδεύεται από έναν κρατικό αξιωτούχο και ριζοσπάστες μετανάστες μέσα από το πεδίο της μάχης και τα στρατόπεδα με προορισμό τη θάλασσα, όπου ένα πλοίο θα τη μεταφέρει στο «σχέδιο άνθρωπος» με στόχο την ανατροπή της αγονίας. Η Κι γεννάει σε ένα δωμάτιο που της παρέχει μια γυναίκα ρομά και τελικά τα καταφέρνει να φτάσει ως το πλοίο, που ονομάζεται «Αύριο», και την πιθανότητα για λύτρωση. Με τον ίδιο σχεδόν τρόπο, οι ελληνικές κυβερνήσεις λιτότητας χρησιμοποίησαν τους μετανάστες και τις γυναίκες για να επιδείξουν σκληρότητα και ιδεολογική καθαρότητα. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του Μαΐου του 2012, οι υπουργοί Υγείας και ∆ημόσιας Τάξης ξεκίνησαν μια εκστρατεία να απομακρύνουν τους μετανάστες από το κέντρο της πόλης, αποκαλώντας τους «ανθρώπινα σκουπίδια» και κατηγορώντας τους ότι διασπείρουν μεταδιδόμενες ασθένειες. Επρόκειτο απλώς για μια παράσταση, αυτοί που συνελήφθησαν σύντομα ξαναεπέστρεψαν στα ίδια μέρη. Η δεξιά κυβέρνηση που εξελέγη τον Ιούνιο του 2012 ανταποκρίθηκε στην ευγενή υπόσχεση να «ανακτήσουμε» το κέντρο της Αθήνας από τους «εισβολείς». Μόλις πήρε την εξουσία, ξεκίνησε την εκστρατεία με το όνομα «Ξένιος ∆ίας» για τη σύλληψη και την απομάκρυνση των μεταναστών από τις πόλεις. Στρατόπεδα κράτησης που ονομάστηκαν «κέντρα υποδοχής» άνοιξαν σε όλη την Ελλάδα. Η επονομασία της συγκέντρωσης μεταναστών ως «ξένιος (=φιλόξενος)» μπορεί να εξηγηθεί είτε ως άγνοια του νοήματος της λέξης είτε ως μεταμοντέρνα ειρωνεία. Ξανά πριν τις εκλογές του Μαΐου του 2012, υπουργοί ξεκίνησαν μια ατιμωτική εκστρατεία ενάντια σε ιερόδουλες που «έμοιαζαν ξένες». Γυναίκες συνελήφθησαν, υπέστησαν τεστ για έιτζ και κρατήθηκαν ενώ εκκερεμούσε δίκη για αδιευκρίνιστα εγκλήματα. Τα ονόματα και οι φωτογραφίες τους δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και ιστότοπους. Η πρακτική αυτή αντέγραψε την κακόφημη Βρετανική ∆ιάταξη για Μολυσματικές Νόσους του 1860, που επέτρεπε τη σύλληψη ιερόδουλων και γυναικών που κρίνονταν ασύδοτες, ώστε να υποβλη-

θούν σε υποχρεωτικό τεστ για αφροδίσια νοσήματα και στη συνέχεια να φυλακιστούν. Η επιχείρηση αυτή του 19ου αιώνα καταδικάστηκε παγκοσμίως και συνέβαλε στην άνοδο του φεμινισμού. Όπως σχολιάζει ωμά η Τζοάνα Μπουρκ, «η νομοθεσία αντιμετώπισε τις γυναίκες εν συνόλω σαν μεταδοτικά ζώα και τίποτα παραπάνω, την ίδια στιγμή που ταυτοποιούνταν ως τα πραγματικά «πλάσματα χωρίς φωνή» με ταξικούς όρους»2. Η σύγχρονη επιχείρηση, δίπλα στη διάκριση με βάση την τάξη και το φύλο πρόσθεσε και τη φυλή και αποτελεί ένα ντροπιαστικό σύμβολο του κυνισμού της εξουσίας. Υποτίθεται ότι στόχευε στην προστασία της «υγείας» του ελληνικού έθνους στοχοποιώντας, ταπεινώνοντας και τιμωρώντας φυλετικά «κατώτερες» γυναίκες. Η κυβέρνηση διέσωζε τους άνδρες από ξένα αρπακτικά του σεξ, που στόχευαν να καταστρέψουν την ελληνική δεξαμενή γενετικού υλικού. Όταν έγινε γνωστό ότι σχεδόν όλες οι κρατούμενες γυναίκες ήταν ελληνίδες και οι περισσότερες από αυτές δεν ήταν ιερόδουλες, η δημοσιότητα πήρε την κατιούσα. Το 19ο αιώνα, οι γυναίκες της μεσαίας τάξης διαδήλωναν υπερασπιζόμενες τις διωκόμενες αδελφές τους. Στον 21ο αιώνα, μόνο η Αριστερά υπερασπίστηκε την αξιοπρέπεια και την ιδιωτικότητα αυτών των γυναικών. Στον ύστερο καπιταλισμό, οι περήφανες φιλελεύθερες παραδόσεις εγκαταλείφθηκαν για χάρη των νεοφιλελεύθερων και επιβιώνουν μόνο από τους ριζοσπάστες που δημιούργησαν εντατικές εκστρατείες αλληλεγγύης για τους περιθωριοποιούμενους και τους διωκόμενους.

Από την ουτοπία στη δυστοπία και πάλι πίσω

Ο Μισέλ Φουκό, ο Ζιλ Ντελέζ και οΤζόρτζιο Αγκάμπεν έχουν εξηγήσει πώς η εξουσία ασκείται επί της ζωής. Η άσκηση αυτή εκτείνεται από τα βάθη της συνειδητότητας στα σώματα των ατόμων και ολόκληρων πληθυσμών, που στοχοποιούντια στη βάση χαρακτηριστικών όπως το φύλο, η φυλή, η υγεία, η ηλικία, το επάγγελμα. Οι τεχνολογίες συλλογικής εξουσίας υποβοηθούνται από «τεχνολογίες του εαυτού». Ζητείται από τους ανθρώπους να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους μέσω πρακτικών αυτοβελτίωσης και πειθαρχίας στο όνομα της ατομικής ευτυχίας, υγείας, επιτυχίας και της συλλογικής ευημερίας. Ο βιοπολιτικός καπιταλισμός παράγει όχι μόνο προϊόντα για υποκείμενα, αλλά και υποκείμενα, με πρώτο και κύριο το

ελεύθερο υποκείμενο της επιθυμίας και των δικαιωμάτων. Ο εαυτός είναι στόχος και προϊόν δύο στρατηγικών: Η πρώτη εγγράφει ανάγκες, επιθυμίες και προσδοκίες στο άτομο, κάνοντάς το να αισθάνεται ελεύθερο, αυτόνομο και δημιουργικό. Μόνο πειθαρχημένοι στο σύμβολο της εξουσίας αποκτάμε το φαντασιακό της ελευθερίας. Η δεύτερη ασχολείται με την αντοχή των πληθυσμών και εφαρμόζει πολιτικές γύρω από τις γεννήσεις και το προσδόκιμο ζωής, τη σεξουαλικότητα και την υγεία, την εκπαίδευση και τη εξάσκηση, την εργασία και τη διασκέδαση. Το άτομο δεν ενδιαφέρει αυτή τη στρατηγική. Αυ-

“

Όταν η ζωή γίνεται αβίωτη και η υποταγή δεν αντέχεται, η άρνηση να υπακούσεις το νόμο και τις πολιτικές και η ανακάλυψη νέων μορφών αντίστασης μετατρέπει την ανυπακοή σε «πολιτικό βάπτισμα». Απελευθερώνει το υποκείμενο από την παρηγορία της κανονικότητας και το μούδιασμα της κανονικοποίησης. τή η διπλή εγγραφή έχει ένα σκοπό, την πειθαρχία και τον έλεγχο της συμπεριφοράς. Η εξουσία είναι αδιάφορη απέναντι στις ιδέες: μπορείς να είσαι κομμουνιστής, αναρχικός ή τροτσκιστής, αρκεί η συμπεριφορά σου να ακολουθεί την περιγραφή. Υπάρχει διέξοδος; Η άμεση ενσωμάτωση του εργαζόμενου στην οικονομία του χρέους είναι η αχίλλειος πτέρνα του ύστερου καπιταλισμού. Ο εργάτης μπορεί να απομακρυνθεί ξαφνικά και βίαια, εάν ένας από τους κρίκους της αλυσίδας της ενσωμάτωσης σπάσει. Αυτό μπορεί να συμβεί από ξαφνική απώλεια της εργασίας, σημαντική αποδιοργάνωση των συνθηκών ζωής ή των προσδο-

κιών, σύγχυση των επιθυμιών και των υποσχέσεων. Αυτό ακριβώς επιτυγχάνουν οι διαμαρτυρίες και οι εξεγέρσεις σε όλο τον κόσμο από την Ταχρίρ ως το Σύνταγμα και την Ταξίμ. Η αντίσταση αποδιαρθρώνει ταυτότητες από τον κύκλο επιθυμία – κατανάλωση – σύγχυση και βοηθά στην ανάδυση απείθαρχων υποκειμένων. Όταν η ζωή γίνεται αβίωτη και η υποταγή δεν αντέχεται, η άρνηση να υπακούσεις το νόμο και τις πολιτικές και η ανακάλυψη νέων μορφών αντίστασης μετατρέπει την ανυπακοή σε «πολιτικό βάπτισμα». Απελευθερώνει το υποκείμενο από την παρηγορία της κανονικότητας και το μούδιασμα της κανονικοποίησης. Στην Ελλάδα, το βάπτισμα της αντίστασης κινήθηκε πολύ ταχύτερα από ό,τι σε άλλες χώρες - στόχους της νεοφιλελεύθερης λιτότητας3. Στη «Φυγή του Λόγκαν», αυτοί που συνειδητοποιούσαν ότι η «αναγέννηση» του καρουζέλ ήταν ένα τέχνασμα που οδηγούσε σε μαζική εξόντωση, διέφευγαν από την πόλη. Γίνονταν «δρομείς» που αναζητούσαν ένα «ιερό» πέρα από την πόλη. Καταδιώκονταν από ειδικούς αστυνομικούς με το όνομα «Μορφέας», εξουσιοδοτημένους να εξοντώνουν. Ο Λόγκαν, ένας Μορφέας που καταδίωκε ένα δρομέα, συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει ιερό και επιστρέφει στη απομονωμένη πόλη, την οποία οδηγεί στην κατάρρευση με τους πολίτες της να απελευθερώνονται στον έξω κόσμο. Η νοτιοευρωπαϊκή ουτοπία έγινε δυστοπία της ανεργίας, της φτώχειας, της αρρώστειας και της αυτοκτονίας. Όπως και για τον Λόγκαν και την Κι, η μόνη απάντηση είναι η διαφυγή, η έξοδος από τον ψευδή παράδεισο της υπακοής, της καταναλωτικής ευτυχίας και από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης των στρατοπέδων, των δυνάμεων καταστολής και του ακήρυχτου πολέμου ενάντια στην πλειοψηφία του πληθυσμού. Οι ουτοπίες σύντομα μετατρέπονται σε δυστοπίες, διότι η «αλήθεια» τους αποκαλύπτεται ως το μοιραίο ελάττωμά τους. Οι δυστοπίες, από την άλλη, είναι ένα γόνιμο έδαφος για ανυπακοή και αντίσταση. Οι Έλληνες είδαν πέρα από το μύθο της «ευτυχίας». Αν συνεχίσουν στο δρόμο της αντίστασης, δύσκολο και γεμάτο συγκρούσεις μονοπάτι που διάνυσαν ήδη για πολύ, η Ευρώπη μπορεί ακόμα να διασωθεί. Σημειώσεις 1. Christian Marazzi, «The Violence of Financial Capitalism» (Los Angeles, Semiotext(e), 2007), 40. 2. Joanna Bourke, «What it Means to be Human» (Virago, 2012), 98. 3. Costas Douzinas, «Philosophy and Resistance in the Crisis» (Polity, 2013).

* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στον «Guardian», στις 16 ∆εκέμβρη.