2 Η ναυμαχία της Σαλαμίνας – Παρελθόν και μέλλον... ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α
ΘΕΜΑΤΑ
Με ρίγος και ταπεινότητα
Η ΕΠΟΧΗ 4 Οκτωβρίου 2015
για την κατάθεση της μητέρας του Παύλου Φύσσα, Μάγδας περασμένο Σάββατο συγκεκριμένα, του υπουργού Άμυνας Πάνου Καμμένου στις εκδηλώσεις που οργάνωσε ο δήμος Σαλαμίνας για την επέτειο της ιστορικής ναυμαχίας, εμπίπτει στη δεύτερη κατηγορία. ∆εν αποτελεί είδηση πρώτου μεγέθους, ακόμη και ιδωμένη με όλα τα πολιτικά συμφραζόμενά της. Υπό κανονικές συνθήκες θα θεωρούνταν εθιμοτυπικού χαρακτήρα. Όμως, υπό τις ιδιάζουσες συνθήκες στην πολιτική ζωή του τόπου, και με τη συγκυβέρνηση να βάλεται με κάθε ευκαιρία από τα δεξιά και από τα αριστερά του σχολιογραφικού φάσματος, είναι βέβαιο ότι αν δεν την επισκίαζε το ταξίδι πρωθυπουργού, δεν θα περνούσε απαρατήρητο όχι μόνο το περιεχόμενο του χαιρετισμού που εκφώνησε ο υπουργός, αλλά και η –επιτρέψτε μας την έκφραση– «σκηνική διευθέτηση» της όλης εκδήλωσης.
η εικών ακούει, σοβαρή και λυπημένη, ξεύροντας πως δεν θα ’λθει πια ο υιός που περιμένει. Κ.Π. Καβάφης, ∆έησις Του Θωμά Τσαλαπάτη
Κ
Η εικόνα μιλάει από μόνη της
άθομαι μπροστά από μια οθόνη με την καθημερινότητα να σφυρίζει κακόηχα γύρω μου. Τις υποχρεώσεις, την πίεση, τα αδιέξοδα, την κούραση. Με αυτό το τίποτα που φτερουγίζει ενοχλητικά, πιο δυνατά και από το επείγον. Και όμως η στιγμή γίνεται ακαριαία, κοφτερή σαν δείκτης ρολογιού, ικανή να κάνει τον ίδιο το χρόνο να ματώσει. Και όλα συμβαίνουν σε μια παρένθεση σιωπής, μονωμένης από το περιβάλλον. Και όμως η στιγμή ολόκληρη πάλλεται, γεμίζει φλέβες και αίμα. Είναι τέτοια η φωνή, τέτοιο το μέγεθος του κειμένου που διαβάζω, που κάθε τι άλλο μένει μακριά ως δευτερεύον, ανούσιο, πρόστυχο στην μη παραδοχή της ταπεινότητάς του. Και αν ξεκινώ αυτό το άρθρο προσωπικά αυτό συμβαίνει γιατί μόνο έτσι μπορώ να εκτιμήσω το μεγαλείο της στάσης και της φωνής. ∆εν είναι κοινωνιολογία προς εξέταση, δεν είναι πολιτική προς συμφωνία, δεν είναι λυρισμός προς τέρψη συναισθήματος. Είναι όλα αυτά και ταυτόχρονα κάτι πολύ πέρα από αυτά. Με την ένταση γονατιάς στο στήθος, ή σαν κεντρίσματα που σε διαπερνά ολόκληρο, που σου υπενθυμίζει τα βασικά ανθρώπινα συστατικά σου και σε αλλάζει. Με την πραγματικότητα μιας κατάθεσης που επαναπροσδιορίζει την ίδια την πραγματικότητα.
Αρκετά ως προς το περιεχόμενο του λόγου του υπουργού. Τον οποίο ο ενδιαφερόμενος θα βρει σε πλήρη ανάπτυξη στο site του υπουργείου Άμυνας. Όπου και ενδιαφέρον φωτογραφικό υλικό από τη «σκηνική διευθέτηση της όλης εκδήλωσης», το οποίο προτιμούμε να αφήσουμε ασχολίαστο. Όπως ασχολίαστη θα αφήσουμε και την παρουσία στην εξέδρα των επισήμων, κοντά στον υπουργό, του βουλευτή των ΑΝΕΛ ∆. Καμμένου, που λίγα εισιτετράωρα νωρίτερα είχε αποπεμφθεί από το νεοσύστατο υπουργικό συμβούλιο για τους γνωστούς λόγους. Μιλάει από μόνη της. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ είναι ένας εύστροφος πολιτικός. Ξέρει σε ποιο ακροατήριο απευθύνει κάθε φορά το λόγο και την εικόνα του. Παρά τις περί του αντιθέτου ενστάσεις, είναι, νομίζουμε, πολιτικά κοντόφθαλμο να του καταλογιστεί ότι υπερβαίνει τα όρια του ρόλου του στη συγκυβέρνηση. Αλλά, μένει να δούμε. Όπως έχει προσφυώς λεχθεί, το μέλλον διαρκεί πολύ. Υπάρχει χρόνος και για τους συγκυβερνώντες του να δείξουν την δική τους πολιτική ευστροφία και εγρήγορση. Υπάρχει;
Η κατάθεση της μάνας του Παύλου Φύσσα, Μάγδας είναι ένα από τα συγκλονιστικότερα πράγματα που έχω διαβάσει. Η μάνα που χάνει τον γιο της. Το αρχέτυπο του θρήνου, του πόνου, του ανθρώπινου τσαλακώματος. Αλλά, ταυτόχρονα, η αξιοπρέπεια του όρθιου ανθρώπου, του ανθρώπου που θέλει να μιλήσει με τη δύναμη του δίκιου και τον πόνο του παραλόγου. Μα η μάνα δεν ξεσπά. Στέκεται
Η εθνική αφήγηση χρίζει ανακαίνισης
Στην ομιλία του Π. Καμμένου, δεν μπορεί, πιστεύουμε, να της καταλογιστεί ότι αποπνέει τη χαρακτηριστική αποφορά εθνοκαπηλείας που παραπέμπει σε άλλες εποχές, όπως ίσως θα ήθελε ο επικριτικός σχολιαστής. Πιο αξιοπαρατήρητο είναι το ότι το συγκεκριμένο είδος λόγου επιμένει σε ρητορικές υπερβολές που η κοινότοπη επανάληψή τους έχει οδηγήσει στην αφόρητη πλήξη κάθε νουνεχές ακροατήριο ήδη πολλές δεκαετίες πριν: «Γιορτάζουμε σήμερα τη ναυμαχία που έλαβε χώρα το Σεπτέμβριο του 480 π. Χ. στη Σαλαμίνα [...] για να τιμήσουμε την τεράστια προσφορά στην παγκόσμια ιστορία της νίκης των ενωμένων ελληνικών δυνάμεων κατά του Πέρση εισβολέα. Μιας νίκης που κατά γενική ομολογία υπήρξε καθοριστική για τη διάσωση του δυτικού πολιτισμού [...] Καταρράκωσε το ηθικό των Περσών και οδήγησε στην επιστροφή τους στην Ασία, με αποτέλεσμα να λάμψει τα επόμενα χρόνια ο “Χρυσός Αιώνας του Περικλέους” και η Αθηναϊκή ∆ημοκρατία». Είναι ολοφάνερο ότι η εθνική αφήγηση, για όποιον ενδιαφέρεται, χρίζει ανακαίνισης. Εν όψει μάλιστα των αναντίστρεπτων αλλαγών διεθνώς, που καλούν για μια νέα νοηματοδότηση του «εθνικού». Αναπαλαιωμένες συγκρίσεις και χρονικά άλματα στο κενό νοήματός δεν βοηθούν σ’ αυτό: «Η Αθήνα υπήρξε η πρώτη ναυτική δύναμη του κόσμου, μέσω της οποίας μεταλαμπαδεύτηκε ο ελληνικός πολιτισμός, όπως έγραψε ο Ξενοφών στα Ελληνικά: “οι δε βάρβαροι ει επιχειρήσουσι της θαλάττης άρχειν, ουκ ανέξεται ταύτα η Ελλάς” [...] Μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα καλείται τώρα να αντιμετωπίσει μία καινούργια απειλή από την Ανατολή, την απειλή του φονταμενταλισμού». Τι εννοεί ο ομιλητής; Εντοπίστηκε τάχα ο εξωτερικός εχθρός που χρειάζεται κάθε εθνική αφήγηση; Και γιατί σπεύδει να προσθέσει: «Πρέπει [...] να θυμόμαστε, πως όποιες και αν είναι οι διαφορές μας υπάρχει κάτι βαθύτερο και ιερότερο που μας ενώνει. Είμαστε όλοι Έλληνες, τιμούμε μαζί τους ήρωες μας και έχουμε χρέος να παλεύουμε όλοι μαζί για να ανορθώσουμε την Πατρίδα μας». Και ο εσωτερικός εχθρός; Αυτός που, επίσης, χρειάζεται κάθε εθνική αφήγηση;
ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ Ιδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών, Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.
∆ιδάσκει ζωή
Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος, Αθήνα 105 51 ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 • FAX: 3619610 Εκδότρια: Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού
πάνω από την κραυγή και το δάκρυ, δεν απειλεί, ζητά δικαιοσύνη, δεν ζητά λύπηση, οίκτο, συμπάθεια. Επιβάλει τη γενναιότητα, την αλληλεγγύη τον σεβασμό. Και αυτό γιατί στην κατάθεση δεν ξεσπά, αλλά κουβαλά όλο το συναίσθημα πίσω από κάθε φράση, κάνοντας την κάθε φράση συγκλονιστική. Την κάθε περιγραφή, την κάθε πρόταση, την κάθε λέξη να καρφώνεται σαν πρόκα. Εξωθώντας μας όλους να σταθούμε μπροστά στο ίδιο το γεγονός της απώλειας, στη φρίκη της δολοφονίας, στο πένθος όχι ως κάτι θεωρητικό η αφηρημένο αλλά ως πραγματικότητα με σάρκα πόνου. Η φωνή αυτής της γυναίκας μας διδάσκει ζωή. Το βλέμμα διαβαίνει τις γραμμές όπου η μάνα περιγράφει με λεπτομέρεια της συνθήκες της δολοφονίας του γιου της. Στην πραγματικότητα δεν βρισκόμαστε μπροστά στην περιγραφή ενός μονάχα περιστατικού, μιας επιμέρους συγκλονιστικής και αποτρόπαιης στιγμής. Με τον λιτό και απέριττο τρόπο βρεθήκαμε μπροστά σε όλα τα περιστατικά που συνέβησαν τα τελευταία χρόνια. Μπροστά στο αμείλικτο αυτό φορτίο που κουβαλά η απώλεια της κάθε ζωής. Μπροστά σε όλες τις επιθέσεις, τους τραμπουκισμούς, το φόνο και τη χολή που είναι η Χρυσή αυγή και ο Ναζισμός. Όχι σαν στατιστική, ή αριθμητική του αίματος, αλλά με όλο το βάρος που κουβαλά ο κάθε θάνατος, το κάθε χτύπημα των ναζιστών. Και μπροστά μας φανερώθηκε για πρώτη φορά ίσως με τόση ευκρίνεια και τόση καθαρότητα η φρίκη αυτή που είναι ο ναζισμός και η σημασία του να ορθώσουμε ανάστημα μπροστά του, η επιτακτικότητα που γίνεται σχεδόν διαταγή: Τσακίστε τον φασισμό σε κάθε γειτονιά.
Συνδρομές (σε ευρώ) • Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250 • Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250 Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών Αρ. Λογαριασμού: 72038528658 ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658
Η φωνή της μάνας Η φωνή αυτής της μάνας κατάφερε να χωρέσει έναν ολόκληρο κόσμο. Τον κόσμο που αν και τσακισμένος στέκεται όρθιος, τον κόσμο που δεν διστάζει να αντιμετωπίσει του θηρευτές και τους δολοφόνους του, που ό,τι και να συμβεί θα είναι εκεί να δικαιώσει την πίστη στον άνθρωπο κόντρα στο σκοτάδι. Και αν εμείς μιλούμε τώρα και με αυτό τον τρόπο, δεν το κάνουμε ούτε για να αναλύσουμε ούτε για να επιδείξουμε το συναίσθημά μας από την εύκολη και ασφαλή απόστασή μας. Είναι μονάχα για να εκφράσουμε το δέος και την αλληλεγγύη μπροστά σε μια στιγμή που περιγράφει τον ίδιο τον άνθρωπο και διεκδικεί το κάθε τι ανθρώπινο μέσα σε αυτή την πυρκαγιά που είναι ο καιρός μας.
“
http://tsalapatis.blogspot.gr/
Μα η μάνα δεν ξεσπά. Στέκεται πάνω από την κραυγή και το δάκρυ, δεν απειλεί, ζητά δικαιοσύνη, δεν ζητά λύπηση, οίκτο, συμπάθεια. Επιβάλει τη γενναιότητα, την αλληλεγγύη τον σεβασμό. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση: epohigr@gmail.com www.epohi.gr Κωδικός εντύπου: 3341 ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.