OPINIA EUROPEJSKIEGO KOMITETU REGIONÓW
PRZYSZŁOŚĆ POLITYKI SPÓJNOŚCI PO ROKU 2020
SPRAWOZDAWCA: MICHAEL SCHNEIDER (EPL/DE)
KLUCZOWE PROPOZYCJE: 1. Polityka Spójności (PS) jest nieodzownym elementem traktatów i filarem procesu integracji europejskiej – tak samo jak rynek wewnętrzny czy unia gospodarcza i walutowa. Będąc niezbędną przeciwwagą dla zasad rynku wewnętrznego tworzy równe warunki działania i przyczynia się do zabezpieczenia istniejących i do tworzenia nowych miejsc pracy poprzez inwestycje w gospodarkę realną. 2. PS dba o to, by słabsze państwa członkowskie, regiony i gminy mogły partycypować w korzyściach z integracji europejskiej. Polityka spójności wnosi przez to istotny wkład we wzmocnienie całej UE. 3. Przyszłość PS jest nierozerwalnie związana z przyszłością całej UE. Dla silnej i zdolnej do działania Unii niezbędna jest silna i skuteczna PS, dlatego zdecydowanie opowiadamy się za zapewnieniem polityce spójności znaczącej roli w UE również po 2020 r. 4. PS musi w przyszłości być w stanie, ponad podziałami na poszczególne obszary polityki i tematy, oferować na miejscu zintegrowane i zróżnicowane rozwiązania problemów. Tak jak wszystkie inne dziedziny polityki UE - PS musi wnosić wkład w osiąganie głównych celów UE w ramach swojego zadania traktatowego. Z drugiej strony również pozostałe dziedziny polityki UE muszą przyczyniać się do osiągnięcia celów traktatowych PS. 5. PS musi być bardziej elastyczna w kolejnym okresie finansowania. Nie należy przy tym dopuścić do negatywnych skutków dla orientacji strategicznej i pewności planowania programów wieloletnich dla samorządów lokalnych i regionalnych. Również elastyczna reakcja na procesy kryzysowe i nieprzewidziane wydarzenia powinna być możliwa w krótkim czasie bez rezygnacji z orientacji strategicznej. 6. Podstawowa struktura PS z trzema kategoriami obszarów (regionami lepiej rozwiniętymi, regionami w okresie przejściowym i regionami słabiej rozwiniętymi) sprawdza się i dlatego powinna zostać zachowana. Jest ona konkretna i zarazem wystarczająco elastyczna, aby uwzględnić nowe wyzwania, priorytety, instrumenty i wskaźniki.
7. PKB sprawdził się jako główny wskaźnik klasyfikacji obszarów i powinien zostać zachowany. W odniesieniu do podziału środków powinno się dodać w ramach uzupełnienia dalsze jednolite i spójne kryteria dotyczące rynku pracy i szczególnych wyzwań. 8. Europejska wartość dodana jest bez wątpienia jednym z najważniejszych kryteriów skutecznego wykorzystania środków unijnych i tym samym również sukcesu PS. Jej jednolita definicja powinna zostać w przyszłości przedyskutowana i ustalona razem z rozporządzeniami dotyczącymi funduszy. 9. PS jest jedyną dziedziną polityki UE skoncentrowaną na regionach w oparciu o wielopoziomowy system rządzenia. Terytorialny oraz miejski wymiar PS, podobnie jak współpracę transgraniczną, transnarodową i międzyregionalną, włączając strategie makroregionalne - należy jeszcze bardziej wzmocnić. 10. Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne zapewniają zrównoważone wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, podczas gdy centralnie zarządzane inicjatywy takie jak Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych generują inwestycje na poziomie europejskim i krajowym. Powinny one się wzajemnie uzupełniać i nie mogą popadać w konflikt. 11. Instrumenty finansowe (IF) są zasadne i mogą stanowić alternatywę lub uzupełnienie dotacji, ale tylko tam, gdzie jest to na miejscu uważane za zasadne. Nie powinno by zgody na zobowiązanie do dalszego zwiększenia udziału IF w nadchodzącym okresie finansowania. 12. Wdrażanie PS stało się przeregulowane i skomplikowane. Priorytetem przyszłej reformy powinno być usunięcie przeszkód biurokratycznych. Należy przy tym konsekwentniej niż do tej pory stosować zasadę pomocniczości.
epp.cor.europa.eu