Puntuit

„Oude normaal bestaat niet meer”

Volgens de Duitse losoof Georg Wilhelm Friederich Hegel (1770-1831) zou onze samenleving nooit meer terug kunnen naar het oude normaal. Dat analyseerden Anneke van de Poppe en Maartje Struijk in hun artikel ”De Nederlandse samenleving in coronatijd.” „Hegel spreekt in zijn denksysteem over een these en een antithese”, legt Anneke en Maartje. bee ld RD Maartje uit. „Dat zijn twee zaken die botsen omdat ze niet bij elkaar passen.”

Anneke legt uit hoe ze de theorie van Hegel terugziet in coronatijd. „We willen elkaar graag een hand geven (these), maar dat mag niet van de overheid (antithese). Uit dit con ict zal volgens de theorie van Hegel synthese ontstaan, een compromis tussen de wens elkaar een hand te willen geven en het verbod van de overheid. Als die tegenstellingen eenmaal gebotst hebben, ontstaat er iets echt nieuws. Dan kun je niet meer terug naar de tegenstellingen.”

Maartje ziet al dat de wereld niet meer is zoals hij was. „Door het verbod op handen schudden ben ik veel meer gaan bese en hoe onhygiënisch dat eigenlijk is.” Anneke merkt dat ze graag meer afstand houdt van andere mensen. „Ik zat pas in de kerk en dacht: ik wil niet dat er straks weer een vreemde pal naast me zit. Dat lijkt me erg ongemakkelijk. Zo dicht bij mensen komen zal niet meer normaal zijn. Het oude normaal is verdwenen. Afstand houden is normaal.”

Scholier fi losofeert over virus

Arien van Ginkel

Leerlingen van de Johannes Fruytier Scholengemeenschap in Apeldoorn maakten voor het vak loso e een eigen magazine. In ”De Grote Smurf of De Blauwe Plato” doen ze een poging om „het huidige tijdsgewricht op loso sche wijze te ontleden.”

De jonge losofen doken in het gedachtegoed van grote denkers als Kant, Hegel, Latour en MacIntyre en duiden de coronapandemie vanuit de gedachtegangen van deze losofen. Dit hee het de vwo-5-leerlingen opgeleverd.

> puntuit.nl/fi losofenmagazine voor een pdf-bestand van De Grote Smurf of De Blauwe Plato

Een les in afhankelijkheid

Vroeger alles beter

Hoe kun je, terwijl je alle ellende die corona aanricht ziet, tóch geloven in een goede en almachtige God? Dat vroegen Sander Maljaars en Liza van Vlastuin aan de christelijke losoof René van Woudenberg (1957-heden).

Liza: „Corona is natuurlijk heel vervelend. Er zijn zo veel problemen door in de wereld gekomen. Soms snap je niet meer hoe het kan dat God dit toestaat. Van Woudenberg zegt dat Hij het coronakwaad gebruikt om wat beters, wat hogers te bereiken. Dat zien we niet altijd, maar we geloven dat het zo is.”

Sander: „God laat corona gebeuren om onze zonden. Door ons is het kwaad in de wereld gekomen. God haalt daar het goede nog uit. Hij leert ons een les, zei Van Woudenberg. Ik ben dat met hem eens. Met corona kregen we een klap. Er gebeurde iets wat we niet onder controle hadden. Dat leert dat we a ankelijk zijn van Hem.”

Liza: „Sommige dingen gebeuren gewoon. Soms mogen we stoppen met nadenken en vertrouwen dat God onze weg leidt.”

Machteld Timmerman tekende op de laatste pagina van het magazine een strip. „Oudere mensen hoor ik weleens zeggen dat vroeger alles beter was. Ik vroeg me daarom pas af of ik later tegen mijn kleinkinderen ook zou zeggen: „Vroeger, toen wij tijdens de coronatijd op school zaten, dát was nog eens een goede tijd.”

Het klinkt misschien raar, maar misschien zeg ik dat dan écht wel. Omdat de jeugd dan weer druk is met andere dingen die ik niet ken.”

Liza en Sander. beeld RD

„Mondkapje dragen moet uit liefde”

Mondkapjes hadden nooit verplicht mogen worden. Die stelling zou de losoof Immanuel Kant (1724-1804) met hand en tand hebben verdedigd, stellen Willemijn Ippel en Renske van Heek. „Kant zou het de verantwoordelijkheid van de burgers zelf vinden om wel of geen mondkapje dragen”, weet Willemijn. „Hij vindt het belangrijk dat je het uit liefde doet, en niet omdat iemand anders je dat verplicht.” Renske vindt dat zo gek nog niet. „Als je mensen meer verantwoordelijkheid gee voor hun keuzes, en ze laat nadenken over hun intenties, gaan ze zich misschien beter aan de regels houden.”

Willemijn is toch blij dat Kant de pandemie niet hoefde te bestrijden. „Corona is gevaarlijk en besmettelijk. Iedereen moet regels volgen om het virus eronder te krijgen. Als mensen hun verantwoordelijkheid niet zouden nemen, hebben we wel een probleem.” Renske: „Bij Kant gaat het er nooit om wát je doet, maar of je het met de juiste bedoe- Willemijn en Renske. bee ld RD ling doet. Als je een mondkapje alleen draagt om een boete te ontlopen, vindt Kant dat egoïstisch en fout. Als je een mondkapje draagt uit liefde voor je kwetsbare medemensen, vindt Kant het goed.”

Willemijn blij kritisch op de theorie van Kant. „Als het niet uitmaakt wat je doet zolang je het maar met de goede bedoelingen doet, mag je stelen om je kinderen te eten te geven. Maar dat blij fout, vind ik.”

Machteld. beeld RD