![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/c7911f048557f39f4d2324eba5081042.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
11 minute read
Column
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/b6c216392fa3c818b4f6ec1058e26734.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Een mooie zomer
wim@rd.nl
e kunnen weer. Dat is de bood-
Wschap die sinds enkele weken door het land schalt. De mondkapjes kunnen af, we mogen weer naar het werk en ook wat betre vakanties wordt het volgens minister De Jonge „een mooie zomer.” We kunnen weer op volle kracht terug naar het oude normaal. zonnige stranden te vervoeren. Dat de les weer terug zijn, de winkels weer volstromen en dat het over niets anders meer gaat dan festivals, dansfeesten en vakanties.
Ik geniet absoluut ook van de versoepelingen. En dan ben ik ook nog iemand die door de pandemie geen cent schade hee geleden. Want wat begrijp ik al die ondernemers goed die blij zijn dat er weer veel meer kan en dat ze niet meer hoeven te leven van hun spaargeld. Geweldig.
Maar waarom lijken we zo ontzettend weinig geleerd te hebben van dat wat er gebeurde? En dat bedoel ik dan niet geestelijk maar gewoon materieel en gedragsmatig. Waarom moeten we per se weer terug naar dat oude normaal met z’n hectiek, z’n onrust en z’n talloze onnodigheden? En waarom is het alleen een mooie zomer als we kunnen feesten en dansen en ver weg op vakantie kunnen?
Ik moest de afgelopen weken steeds maar weer denken aan het begin van dit jaar. Toen was de teneur een volstrekt andere. Het zou, zo dacht iedereen, nooit meer worden zoals het was. Corona had ons geleerd anders te leven. Matiger en veel rustiger. We zijn een maand of zeven verder en de wind is volledig gedraaid. Begrijp me goed: daar ben ook ik blij mee. Natuurlijk. Je moet wel een ziek persoon zijn als je terugverlangt naar een tijd waarin er duizenden mensen stierven aan Covid-19 en anderen maanden gezondheidsproblemen hadden door de nasleep van die ziekte. Maar toch kan ik de knop wat levensstijl betre nog maar niet omzetten. Ik verdraag het bijna niet dat er alweer volop vliegmaatschappijen zijn die aanbieden reizigers voor een paar tientjes naar
Maak van dat hutje op de hei een hutje aan zee Misschien denkt een jongere die dit leest: die schrijver is een mummie die maar lekker in een hutje op de hei moet gaan zitten. Ik begrijp het. Maar maak van dat ”hutje op de hei” dan een ”hutje aan zee” en je hoort mij niet klagen. Over een mooie zomer gesproken.
Elke dag 7000 stappen
Elise Verschuure
errit Wim van Veelen (71) heet altijd
Geen druk leven gehad: gemeenteraadslid, later Statenlid en wethouder en daarnaast nog een drukke baan als ambtenaar werkgelegenheid. Tot een hartinfarct hem aan het denken zette. „Ik rookte en ik sportte niet, had het te druk en ervoer veel te veel stress. In 1999 kreeg ik een hartinfarct. Alles liep gelukkig goed af, maar het zet je wel aan het denken over je levensstijl. Het heet nog een paar jaar geduurd voor ik echt aan het sporten ging, maar vanaf 2006 ging ik elke week naar de sportschool. Ik werkte als wethouder, en het was dusdanig druk dat ik me realiseerde dat het niet langer zo kon – en toen ben ik gaan sporten. Toen ik een aantal jaar later met pensioen ging, was ik twee keer in de week in de sportschool te vinden om krachttraining en cardio-oefeningen te doen.”
Het sporten gaf hem veel voldoening. „Ik voelde me een gezonder en zat beter in mijn vel. Ook mijn conditie werd een stuk beter. Voor ik ging sporten kon ik niet zonder hijgen de trap op, maar tegenwoordig gaat dat prima. En, laten we het maar zo zeggen: je blijt op gewicht.”
Maar toen kwam de coronatijd, en de sportscholen gingen dicht. „Ik was al vanaf het begin van de coronacrisis voorzichtiger, maar dan valt wel je routine weg. Ik wilde wel blijven bewegen.”
Gelukkig kwam hij al snel de wandelapp van de Hersenstichting tegen. „Dat is een ideale manier om in beweging te blijven, om jezelf uit te dagen. Ik maak iedere dag een ommetje, soms zelfs meerdere keren per dag. Minstens twintig minuten, maar het ook zomaar twee uur worden.” Naast Ommetje gebruikt hij ook de app van Samsung Health. „Daar heb ik als doel om elke maand 200.000 stappen te zetten, zo’n 7000 per dag.” Die app heet hem ook nog vrienden opgeleverd: „Ik volg twee mensen, de een komt uit Groningen en de ander uit Limburg. We volgen elkaar in de app en bespreken de gelopen rondjes op Twitter. Zo is er een mooie vriendschap ontstaan. Je moedigt elkaar aan en daagt elkaar uit om je doelen te halen.” De drie hebben elkaar nog niet in het echt gesproken, maar wie weet komt dat er nog eens van.
Van Veelen wandelt het liefst in de natuur. „Hier in het Groene Hart is het prachtig, je zit zó buitenaf. Liever wandel ik niet te veel tussen de huizen. Ook probeer ik mijn wandelroutes steeds af te wisselen, zodat het niet te eentonig wordt.” Ook de kerk waar Van Veelen lid is, heet sinds de coronatijd een appgroep waarin mensen elkaar aanmoedigen om te wandelen. „Daar zitten zo’n dertig mensen in, die hun ommetjes delen. Zo blijf je toch met elkaar in contact, en blijt iets van het gemeenteleven in stand.”
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/06cda84d9567375836ef7bf756c24117.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Gerrit Wim van Veelen
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/236479389b47b5f69094281be71bf250.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/63c36c8fc48066af4de09ada73bccf31.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/af1f74d97fadc4246be6d444de49d727.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Genieten van Gods schepping
Elise Verschuure
en openhartoperatie in maart vorig jaar
E–een paar weken voor de wereld op slot ging –veranderde het leven van Lisette Moerdijk (46) behoorlijk. Revalideren moest vanuit huis, want de revalidatiecentra waren gesloten. Als revalidatie ging ze wandelen en ietsen, en dat doet ze nog steeds bijna elke dag. „Ik had vier vernauwingen rond mijn hart, en zo’n operatie is best risicovol. En daarna moest ik thuis revalideren. We hadden geen apparatuur, dus ik moest zelf –afgaand op de telefonische instructies van de arts en fysiotherapeut die me begeleidden– met een bloeddrukmeter en een hartslagmeter bij de hand, aan de slag. Ik was in die tijd ook best bang om mensen in huis binnen te laten, je weet dat je extra kwetsbaar bent.”
Wandelen en ietsen bleken goede manieren om te revalideren, lichamelijk maar ook mentaal. „Ik wandel nog steeds elke dag, soms een wat kleinere ronde, maar minstens twee keer in de week een ronde van minimaal 7 kilometer.” Op het moment van het interview is ze net terug van een rondje ietsen. Ook dat doet ze zo’n drie keer in de week. „Net heb ik 42 kilometer geietst.” Lachend: „Wel op de elektrische iets hoor!” Zo’n langere rit doet ze eens in de twee weken. „In het weekend ga ik er altijd samen met mijn man op uit, dan rijden we vaak ergens heen om daar te gaan ietsen, voor de afwisseling. Om de twee weken wandel of iets ik samen met een vriendin, maar verder gewoon alleen. Het geet me rust en nieuwe energie, het is zowel voor m’n lichaam als m’n geest goed.”
Inmiddels is de operatie al meer dan een jaar geleden, maar het wandelen en ietsen zit er nog steeds goed in. „Meestal iets of wandel ik langs het water. Een rondje Oosterschelde bijvoorbeeld. Ik hou wel van afwisseling, dus ik zal geen twee dagen achter elkaar op dezelfde plek gaan wandelen. Ik gebruik een wandelapp om het aantal kilometers en stappen bij te houden, maar niet als competitie, ik wandel echt puur voor mezelf. Al is het wel leuk om te zien dat je snelheid bijvoorbeeld verbeterd is.”
De operatie heet haar een stuk meer bewust gemaakt van de natuur, van Gods hand in alles. „God is echt mijn Leidsman geweest in de tijd naar de operatie toe. Een heel zware periode: ik heb een gezin met drie kinderen, en je weet gewoon niet of je zo’n operatie doorkomt. Maar de Heere is heel goed voor me geweest, ik mocht met een gerust hart de operatie in, en als je dan weer wakker wordt, ben je alleen maar heel dankbaar en verwonderd dat je er nog mag zijn. Daardoor ben ik me veel bewuster geworden van Gods stem, ook in de natuur. Al met al, het klinkt misschien een beetje gek, had ik dit hele proces niet willen missen.”
„Het geeft me rust en nieuwe energie, zowel lichamelijk als geestelijk”
Lisette Moerdijk
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/d698b415be19c07425f9f4ace9637538.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/00c05b7f53e917b209f584f969b1fca0.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Zingend naar het dag verblijf
Maarten Dijkstra
reet Droger (58) uit Vlaardingen weet
Gnog precies wanneer ze met haar dagelijkse ommetjes begon: in januari 2019. „Toen startte het nieuwe dagverblijf van mijn dochter Heleen. Elke dag loop ik er vanaf ons huis heen. Behalve als het echt hard regent of heel heet is; dan brengt mijn man haar met de auto.”
De 24-jarige Heleen heet een ernstige, verstandelijke handicap en is overdag niet thuis. Tot 2019 werd ze met een busje naar een dagverblijf in de regio gebracht, maar toen, dankzij een ouderinitiatief, een instelling in de buurt haar deuren opende, besloot haar moeder om er lopend heen te gaan. „Ik wist niet precies hoe ver het zou zijn, maar het bleek slechts een minuut of vijtien, twintig. Goed te doen! De eerste keren duwde ik Heleen in een rolstoel, maar we besloten het al snel allebéí lopend te proberen.”
Dat bleek goed te bevallen. Niet alleen Greet, maar ook Heleen. „Ze liep eerst nogal houterig”, vertelt haar moeder, „maar tegenwoordig gaat het heel goed. Ikzelf heb ook baat bij de tochtjes: ik voel me itter en kan mijn hoofd tijdens het wandelen mooi leegmaken. Zeker op de terugweg. Soms gebruik ik de tijd ook om te bidden of te mediteren. Een poosje geleden zei mijn zoon tegen me: „Ma, je ziet er goed uit. Die ommetjes doen je echt goed.””
De wandelingen van en naar het dagverblijf zijn altijd erg gezellig, vertelt Greet. „Heleen is heel sociaal. En luidruchtig. Als ze een poes of een eendje ziet, roept ze die en gaat ze zingen: ”Poesje mauw” en ”Alle eendjes zwemmen in het water”, bijvoorbeeld.”
Heleen kent iedereen in de buurt en iedereen kent haar. Dus groet ze alle voorbijgangers. Heel uitbundig. En die laten haar de groeten doen aan de medewerkers van het dagverblijf. „Mijn andere dochter komen we ook regelmatig tegen. Die woont in de buurt en loopt soms bewust rond op de tijd dat wij passeren. Pas ontmoette ik een onbekende, buitenlandse mevrouw. Ze besloot haar praatje met „God bless you.” Mooi, hè?”
De route zelf is niet spectaculair, maar ook niet saai, vindt Greet. „Vlaardingen is aardig groen. We passeren mooie tuinen en een park. Het is alleen wel veel laveren rond onkruid, slakken en hondenpoep.”
Meestal lopen de twee hetzelfde ‘parcours’. Waarom? „We kiezen weleens een ander straatje, maar als daar honden wonen, gaan die hard blaffen wanneer ze Heleen aan horen komen.”
Eenmaal bij het dagverblijf gaat Heleen meestal snel naar binnen; verlatingsangst kent ze niet. Alle medewerkers, met name haar favoriete stagiaires, kunnen een enthousiaste groet of knufel verwachten. „Soms sta ik bij het hek te praten en is Heleen al binnen als ik omkijk.”
Greet Droger
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/81351ce6fc6c643df72a8b9111ab04a2.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/af21ac2ad8ddda48b5ced708b7a340fb.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/12227c49bed9711a2e9a6bf709617d0a.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/251dd0bf6362ee1eefa45a7ae9aec0d9.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/3f1dd9f47fe94c0be6f4604ec340bd6c.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
![](https://assets.isu.pub/document-structure/220107122914-24f44cff9d94e39c2144fec2f7cb2da4/v1/85945f425952d24317d0c2b70a3a525d.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
Gezonder leven door podcast en recepten
Pro Life brengt deze zomer ”Geloof en gezondheid”, een programma rond voeding, beweging, ontspanning, bezieling en gedrag en omgeving. Binnen het eerste onderdeel leren leefstijlcoaches meer over Bijbels verantwoord voedsel. „Een kleine stap naar gezond(er) leven.”
emelse honger, zo heet de
Heerste van zes podcasts die leefstijlcoach Anniek Sturm van Voedzaam vanaf 17 juli gaat geven. „Het gaat daarin over de Schepper, Die ons vanaf het eerste begin voorziet van levende voeding vol scheppingskracht, zoals groenten, fruit, zaden, noten. Dat soort voedsel geeft ons lichaam nieuwe energie.”
Na de zondeval mocht de mens van
God ook vlees en zuivel eten, stelt
Anniek. „Maar wel binnen bepaalde grenzen. We hoeven ons weliswaar niet per se aan de spijswetten van het
Oude Testament te houden, maar het is verstandig om er wel rekening mee te houden. Ook die bevatten wijsheid van de Schepper.”
Zo vormden vlees en zuivel eeuwen geleden vooral een aanvulling op het voornamelijk plantaardig dieet. Anno 2021 is dat volgens Anniek anders. „Wij eten meer vlees dan goed voor ons is. Daar komt bij dat we minder bewegen dan vroeger en meer voedingsarm voedsel zonder vitamines en mineralen eten. Oftewel: we eten en leven ongezonder dan vroeger en voelen ons daardoor vaak niet fit. Ik ken het uit eigen ervaring; het is een van de redenen waarom ik rond 2010 de opleiding tot gewichtsconsulent ben gaan volgen. ” Annieks collega Rosaline Ratering McDonald van Gezond & Weldoen stelde een eetplan samen dat bij de podcasts past. Deelnemers aan Geloof en gezondheid krijgen elke week een weekmenu met boodschappenlijst gemaild. Anniek: „Het gaat om in totaal zo’n 200 gerechten: ontbijtjes, diners, desserts, tussendoortjes. Er is ontzettend veel keus. Je kunt iedere dag, zes weken lang álles proberen, maar ook enkele dagen alleen de diners of alleen de ontbijtjes.” Wanneer het programma volgens haar geslaagd is? „Als deelnemers nieuwsgierig worden naar een gezonde levensstijl en gezonde voeding. Als ze een kleine stap naar een gezonder leven zetten en ontdekken dat dat vreugde brengt. Als ze hun omgeving enthousiast maken.”
Pro Life Zorgverzekeringen Kijk op prolife.nl/geloofengezondheid voor info over het hele programma en om aan te melden. Meedoen kost niets en je hoeft geen klant te zijn.