100 galdera sendotzarako by Erlijioa Bizi

IRUñA-TurERAKo Et-¡ze¡nnur¡l

galdera Sendotzarako 1OO

Iruñar

2O1O

Aurkibidea EHUN GALDERA SENDOTZARAKO Hasierako oto¡lza: Zatoz Gogo Guren................. ....................................... 2

AurkéZpen................... Sintesi xume ................

.......................................... 7 .......................................... Sendolzaren eguneanr bai, sinesten dut! ésatea ...................................... '10 Bibliak kontaEén diguna: Salbamen historia............................................. 11

Sineslen duguna: KREDOA, Elizaren fedea......-................................... i5

Kredoarenga¡nekokatekesienazkenoto¡tza................................25 Ospatzén duguna: SAKRAMENTUAK ........... ........................................ 27

..............

Urte liturg¡koa ......................................... 32 Sakramentuen gaineko katekesien azken otoitza ..................................... 35

B¡z¡Een duguna: AGINDUAK...............-....-............................................. 37 Ag¡nduen gaineko katekesien azken otoitza ............................-................ 43 Otoitz egiten duguna: AITAGUREA........................................................ 45 Kristaua¡en beste otoitzak......................................................................... 48

Sendolza: Esp¡r¡tu Santuaren dohaina hartzen dugu ..........................

SENDOTZAREN INGURUKO OSPAKIZUNAK Arg¡taralza¡leai lruña-futerako Elizbafiutia Lege Gordailua: NA-2286-2009 lnpdmalua: ldazluma,s.a. huña 2010

Bata¡oa gogoan hartu

......................................... 57 Sendotza aurreko konfesioa .................................................................... 63 Eta Sendotzaren ondoren, zer?: lganderoko eukaristia hobekiago .........................................69

b¡z¡..............

Iturr¡ak: - Bíblia - Sendotzako ohikune l¡burua - Compend¡o del Catec¡smo de la lglesia Catól¡ca ( CC), AEC, l'4adrid 2005, - Para dar razón de nuestra fe. Forrnación en la fe con el Compend¡o, Edice, ¡4adrid 2007. - CONFERENCIA EPISCOPAL ESPAÑOLA, Catecismo "Jesus es el 5eñor". Edice, lvladrid 2008. - SECRETARIADO DE CATEQUESIS DE GALICIA, catecismo "Confirmados eñ la fe" (2), Santiago 1998. (Para los temas específicos de Confirmación).

Elizbarrut¡ko dokuñentuaki - Kristau sarb¡derako g¡dal¡buru pastorala., Iruña 1997 - Nuevas or¡entac¡ones sobre la celebración del sacra¡nento de Ia Conf¡rmación, (Col. Publicaciones pastorales. no 6), Pamplona 1999. - De nuevo el sacramento dela Confirñac¡ón, (Col. Publicaciones pastorales, no 13), Pamplona 2006.

rkezpena

Gusto handiz aurkeztu nahi dizuet Nafarroako apez, katekista eta eliztar guzt¡oi sintesi hau. N¡re aurret¡k, Don Fernandok sendotzari buruz eska¡nitako irizpideen jarraipen gisa dator "100 Galdera Sendotzarako" izeneko l¡buruxka hau. Don Fernandok idatzitakoa kontutan hartzea nahi nuke, berak zioen " katekisten formaziorako eta kontsultarAko oinarrizko liburu bezala El¡za Katolikoaren Katezismoa" hartu beharra zegoe¡a. Horretarako prestatu dugu ¡aburpen hau. Gainera, nire partetik ere, somatu dut premia hau nik parrokietara egindako bisitetan. Beharrezkoa da gure gazteek ongi ezagu-

tzea Elizaren fedeko eg¡ak sendotza hartu aurretik.

Gure elizbarrutia eleb¡duna denez, bi h¡zkuntzetan argitaratzea nahi izan dut, bakoitzak fedea bere hizkuntzan ikasteko aukera izan dezan, Hauxe da gure helburua sintesia hau aurkeztean. Gure herrietan eta parrokietan sendotza hartu behar duten gaztee¡ Eliza Katolikoaren eskema jarra¡tuz fedea agertu nahi diegui Kredoa, Sakramentuak/ Aginduak eta Aitagurea. Hauetxek ditugu kristau misterioareñ oinarriak: sinesten duguna, ospatzen duguna, bizitzen duguna eta otoitz egiten duguna.

Galdera bakoitzean Bibliako pasarte bat eta Eliza Katolikoaren Katezismoaren Konpeñdioko zita bat aipatzen dira. Ga¡nera ehun galderetatik dezente Epainiako Apezpiku Batzarrak a19¡taratutako "Jesús es el Señor" katezismotik ateratakoak dira. Nahi izanez gero jo da¡teke iturr¡ horietara erantzunak modu sakonagoan lantzeko Liburuxka honek duen beste gauza on bat a¡patu nahi nuke ere. "Sendotzaren inguruko ospakizun" batzuk dakarzkila. Sendotza

hartzera doazenek ikLrsi ahalko dute katekesia eta liturgia bat datozela. Hau beharrezkoa da, jakiteak "sent¡tzera eta gustoa hartzera" eraman gaitzan, hau da Jainkoaren esperientzia edukitzera. Nahi nuke "100 galdera Sendotzarako" izeneko sintesi hau izatea gure sendotzako katekesien oinarrizko testua. (osatzeko bestelako mater¡alak ere erabil daitezken arren, jakina). Horrela aurkeztu nahi dizuet zuen apezpikua naizen partetik. Fedearen s¡ntesi organikoa eta oinarrizkoa azaltzen zaiqu bertan eta hori da sendotza hartzeko behar dena. Gainera, egungo gazteentzako modu ulergarrian idatzia dago, Ebanjelioa beren bizitzetan salbazioko berr¡ ona bezala bizi dezaten. Katekesi eta Gazteen ordezkaritzari dagokio s¡ntesi honetako edukiak egokitzea katekesi prozesuko garai ezberdinetan, erlijio esnatzetik eta lehenengo launartzet¡k hasita.

Azkenik, azpimarratu nahi nuke eduki hau Eliza Katolikoaren katezismoarekín bat datorrela. Jainkoak errebelatutako egia bat da eta Eliza katolikoak mendeetan zehar fede bakar hori mantendu du. Nire azken hitzak. Joan Paulo II.k "Fldel depos¡tum" Konstituzio Apostolikoan esandakoak izango dira Eliza Katolikoaren Katezismoa argitaratzean: "Benetako fedearen argiak libra dezala gizadia ezjakintasunetik eta bekatuaren atzaparretatik. Eta eraman dezala benetako askatasunera (ik. Jn 8,32): Jesukristorengan bizitzera Espir;tu Santuaren gidaritzapean, hemen eta zeruetako Erreinuan, .lainkoa aurrez-aurre ikusteko zorion betea gozatzean. lruñan, 2009ko ekainaren 29an, San Pedro et¿ San Pauloren jaiburuan.

+E*.i@f f,(&H*t'/'us

r'*a

Franc¡sco Pérez González

Iruñako artzapezp¡kua eta Tuterako apezpikua

Kredoak salbamenaren h¡storia laburb¡ltzen du. Hau da, Jaiñkoak gu ma¡te ga¡tuelako gure alde egin duen guzt¡a, Honakoak d¡tugu h¡stor¡a horretako pausorik printzipalenak.

Den guztia Ja¡nkoak ma¡tasunez egindakoa da. Berak zaintzen gaitu eta gu zoriontsu izatea nahi du. Kreazioa opari handia da. Berak gainera bere antzeko egin gaitu. Bibliak esaten digu zergatik eta zellarako dagoen mundua eta gizakiak. É cn 1,1-2,2

2. G¡zak¡ak bekatu eg¡n zuen

eta Jainkoarengand¡k apartatu zen. lJJGn 2,7'9; 3,1 7. Baina Ja¡nkoak bere salbarnéna eska¡n¡ z¡on halere. Horretarako Jain koak Abraham izeneko gizon bat aukeratu zuen/ bere lurraldetik irtenarazi zuen adiskidetasun ituna burutu zuen berar€kin.Abraham herri baten aita bilakatu zuen: Israel. :!l Gn

eta

l2,t

Ez zen erraza izañ herri honen historia. Egipton esklabu egon z¡ren baino lainkoak haien errequak entzun eta ¡4o¡ses bialdu zuen bere herria askatzeko. Itxaso Gorria zeharkatu zuten eta Sinai mendira iritsiziren. Jainkoak bertan Ituna eqin zuen haiekin eta 10 aginduak eman zizkien. ÉEx 2o,l 77, Berrogei urte basamortuan eman ondoren agindutako lurraldean sartu ziren,

Urteak joan ahala herri harek bere erregeak izan zituen, hala nola David eta saloñon. u 1sm 16,1-13. Baina bere bu'ua indartsu ikustearekin Jainkoa alde batera utz¡ zuen ahaztuta. Jainkoak orduan profetak bidali zizkien. Besteak beste El¡as, El¡seo, Amos, Oseas, Isaias, Jeremias eta Ezek¡el. Profetek bekatuak salatzen zituzten eta Jainkoak fvlesias salbatzaile bat bidaliko zue a iraqartzen zuten. :ll lr 31,31-34. Israelek ez zuen ezer aditu n¿hi izan eta Babilon¡ako deserr¡ratzea etorri zitzaion. tr: 2 Kta 36,14-23.

lainkoak erabakitako garaian lYes¡as hura jaio zen. Espiritu San tuak f\4ariarengan sortu eta beregandik ja¡o zeñ Jesus Belenen, mes¡as salbatza¡lea, Ja¡nkoaren Seme bakarra gizon eg¡na. Jainkoaren maitasun historia bere gailurrera irits¡ zen. C! Lk 2,1 7. Jesusek A¡taren borondatea betetzen zuen. 30 ufte zituelarik Nazaret utzi zuen. lordan ibaira joan zen eta han Joanek bata¡atu zuen, Ll [4t 3,3 17, Eta gero basamortura 40 egunez, Horren ondoren deabruaren tentaldiak garaitu zituen. ;rl lrt 4,1-11.

Galileara itzulirik, honelako predikua eg¡ten zuen: "Bihotzberri zaitezte, Jainkoaren erreinua gertu dago eta". Jesusek pa-

raboletan zioen Ja¡nkoaren erre¡nua famil¡a hand¡ bat bezalakoa dela eta denek elkar ma¡te dutela senideak balira bezala. ¡:l Mk 10,42-45. lYirar¡ak ere egiten zituen, deabruak uxatzen zituen eta gaixoak sendatu eg¡ten zituen. t! r,4t ls, 29 31. Bekatariekin mahai berean esertzen zen jatera eta bekatuak barkatu egiten zituen. IE Mk 2,13-17. Honela Jesusek bere mezu nag!tsiena ematen zuen ezagutzera. Hau da, bera Jainkoa zela, Trinitate Santuko bigarren Pertsona eta gizon egin dela era umilean denak salbatu nahi gaituelako. 'Jl rlrt 11,25-30.

Jesusek hañabi apostolu aukeratu z¡tuen berarekin egoteko eta mundu osoari Jainkoaren salbamena iragartzeko. !:tt4t 10,1-9, Halere, Jesusek esaten eta egiten zuena denek ez zuten onartu. Batzuk bere jarraitzaile bilakatu ziren. Baino herriko agintariek Jesus preso hartzea eta hiltzea erabaki zuten. ÉÁJn 11,4s-s3. Jesusek denak maite zituen berdin berdin. :E Lk 23,24.

eta ardoa hartu zituen, Aítari eskerrak eman eta honakoa esanez partitu zien: "Hartzazue eta jan. Hau nire gorputza da eta... hau nire odola da". Ivlodu honetan Eukar¡st¡a sortu zuen. Bere gorputz-odolak ematen dizkigu denen salbamenerako. Mi 26,26-29. Afaria bukatu ondoren Getsemaniko baratzera joan zen otoitz egitera, Han preso hartu zuten. tf, t{t 26,36 4ó. Apez nagusiek eta Pilatokjuzgatu zuten eta heriotzera kondenatua izan zen. Gurutzea bizkar gainean zuela Golgota m€ndira igo zen eta

han bi lapurren artean gurutziltzatu zut€n, Gurutzean Jesusek

honela z¡oen: "Aita,

barka

eza¡ezu ez baitakite zer ar¡ d¡ren eg¡ten". eta "Aita, zure eskuetan uzten dut nire espiritua". Oihu handi bat eginez h¡l zen. Bere gorpua gurutzetik jaitsi eta hilobi berri batean sartu zuten. l¡ Lk 23. 10. H¡rugarren egunean lesus hilen artetik piztu zen. Heriotza ga raitu zuen Jainkoa baita. Jesus betiko b¡zi da. Piztu ondoren zenbait jenderen aurrean agertu zen: N4ar¡a f4agdalena, Pedro, hamabi ikasleak, eta 500 bat pertsonaren aurrean. ü Lk 24 eta I

5.5

11. Jesusek Espiritu Santua agindu zien eta mundu zabalera bidal¡ zituen bére p¡ztueraren lekuko bezala eta denei b¡hotz berritzea, bekatuen barkamena eta Jainkoaren bakea eskaintzeko. Bere azken agerraldian bedeinkatu zituen eta haiengandik aldendu zen hodei batek ezkutatu zuen arte, lesus Aitaren eskuin aldera zihoan. !.E Prt i8,16 20.

12, Apostoluak Pentekostes egunean Ama B¡rjinak¡n bátean oto¡tzean zeuden Jerusaleñteñ. Orduan Esp¡r¡tu Santuak Jainkoaren indarrez eta argiz denak bete zituen. ,t E9 2,1-4. Harrezkero Jesusen berri ona adorez hotsegiten

hasi ziren apostoluak herr¡ guztien aurrean. Beren hitzak onartzen zi-

Behin, Pazkoa hurbil zela. J€sus Jerusalemen sartu zen astotxo baten gainean jende pilo bat goraka inguruan zuela. t:t M! 21,1'9. Atx¡lotu behar zlrten gauean azken afar¡a ospatu zuen bere ikas eekin. Ikasleen hankak garbitu ondoren Jesusek oqia

tuztenak bataiatu egiten zituzte¡ eta elkarturik bizi ziren apostoluen irakaspenak entzuten, Eukaristia ospatzen eta dena partitzen. ftr 37-47.

E9 2,

13. Halere, apostoluak berehaLa persekuzioak jasan behar izan zituzten, Kr¡stau askok bere odola ixuri behar izan zuten fedea aitortuz. [. rEg 7,59 8,1, Pablo kristaUen aUrkako etsai amorTatua zen, baino lesu Kristorekin topo egin zuen Damaskorako bidean eta ebanjelizatzaile bilakatu zen. I I Eq 9,1 25. Berari esker jentil asko bihotz berr¡tu ziren eta modu ho-

netan jaio ziren kr¡stau komun¡tateak

mundu ezagun osoan zehar, Santiagoren eta Pabloren bitartez iritsi zen Penintsula Iberi kora ebanjelioa. Nafarrora san Saturninoren bidez iritsi zen, berak bataiatu zuen san Fer rnin, Iruñako aurreneko apezpikua.

14. Honela Eliz berriak sortu ziren eta gaur equn ere sortzen ari dira. Baino horiek denak bat bakarra osatzen dute: Eliza katol¡koa; mundu osoan zehar hedatua dagoena eta gizon-emakumeei Kristoren ebanjelioa ezagutzera ematen diena. Jainkoak denak salbatzea nahi du eta beren b¡z¡etan aurk¡ dezatela argia eta ¡ndarra zor¡ontsu ¡zateko, Jainkoa gurekin dago azken eguneralte, zeru berria eta lur berria izango direnerarte. Orduan ba¡ bet¡ko zor¡ontsu ¡zango gara, Jainkoa den bezalakoa jkusiko baituqu,

MODV HONETAN BETE PIRA EBANJELIOAN AZALTZEN DIREN JEsUSEN AZKEN HITZAK. Al,li h"r-tar h¿'n¿ L" rL¿-lc¿. Cal lea"a lo¿n -r'en, Jesusei e.andaLo mcndrn¿. lku r ¿Ltene.r1. gu4ü egrn ¿uten, batzu <. o,dea. z".an,\t"ñ /eú len Je,u, hurbildu.r, honela -¡inuaIr-r zr'z.rer. Anal-ne-o.o¿ e¡andtt.lainoal,zer.r-lu relon Zory'e b"da eta egrn her iguztraL nrre rL.-l-. Arl,lren el¿ )eT)edren ela Fc pr'rtd (¿ rtüd en izete¿ i batcr¿ tu? e{¿ nik dgrndu d'?ued"n guz fi¿ beret?en rra dr.r?. LJ, -)t ?uF .n vañga nduzLe FgLneLo mund,rqren ¿zl,en¿

o,"

(M¡teo 28,1ó-2o)

10. Zer a¡tortzen da kredoan? Fedea aitortzen da, Jainkoak dena egin duela eta bere salbamen egitaraua. É:t Kot 1,12-14. cc 36-41.

1. Kr¡staua al zara? - Bai, kristaua naiz Jainkoaren graziari esker. .]1 ¡4t 16,16-17. cci1.

2. zer dd grazia? Grazia da Jainkoaren bizian parte hartzea. Ja¡nkoak bere deiari erantzuteko ematen digun indarra da. [)Lk t,26-2a. cc 423 42s.

11. Ze¡n da fede kr¡stauaren mu¡na? - Fede kristauaren muina Hirutasun Santuaren misterioa da. t! Ei4,4

3. Nor da kr¡staua? - Kristaua da Jesusengan sinesten t!Eg

6. CC 44.

dLrena eta bataioa hartu duena.

2,37-42.

4. Nola ja¡o gara kr¡stau bizitzara?

- Fedearen eta bata¡oaren doha¡engatik jaiotzen gara kristau bizitzara Elizan, ilt Etr 6,3-s.

5. Nola ¡kasten da kr¡stau bezala b¡z¡tzen? - lainkoaren hitza entzunez, Eukaristia ospatuz eta Jesusek erakutsi bezala elkar maitatuz. É:] Kot 3,12 17.

6. Non ikasten da kr¡stau bezala b¡z¡tzen? - Eliza osoarekin bat eginez, fami¡ian eta katekesian, non Jesus maitatzen, ezaqutzen eta imitatzen erakusteñ baitzaigu. !:] Eg 2,43 47,

7. Zergat¡k da gurutze santua kr¡stauon ezaugarria? - Bertan Jesus h¡l zelako gure maitasunez, qu pekatutik askatzeko. LE Kol

1,18 20,

8. Nork ematen d¡gu

ezagützera Ja¡nkoaren h¡tza? - Elizak ematen digu ezagutzera Jainkoaren hitza, Biblian aurki dezakeguna. l! Lk 1,1-4. CC 11-24.

9. zer da kredoa edo fede s¡nboloa? - Kredoa da apostoluengandik jasotako kristau fedearen aitorpena. Cl1Ko 1s.3 s.

CC 33 35.

12. Zer esaten d¡9u H¡rutasun Santuaren m¡sterioak? - Aita, Semea eta Espiritu Santua lainko bakarra dela, baina hiru Pertsona ezberdin. ot 1 .ln 4,13 1s. cc 42-43.

13, Nork eman d¡gu ezagutzera H¡rutasun Santuaren m¡ster¡oa? - Jesus, lainko Semeak eman digu ezagutzera. Bera da Hirutasun Santuko bigarren Pertsona. lE Lk 10,21-22. cc 46,49. 14, Zergatik esaten diogu "cure A¡ta" Ja¡nkoari? - Berak egin ga¡tuelako eta zaintzen gaituelako. Bere maitasunagatik bere seme-alaba egin nahi ga¡tuelako Jesukristoren antzera. ¡:tEr 1,3 4.

21. Ze ondor¡o ¡zan zuen aurreÍteko bekatu honek?

15. Zergat¡k esaten dugu Jainkoa zeru-lurren eg¡lea dela? - Gauza guztiak berak egin dituelako ezerezetik, libertatez eta maitasunez, L.,t cn 1,1-31.

- Adanek eta Evak, bekatu egitean, hautsi zuten Jainkoarekiko zuten

16, Jainkoak zertarako egin zituen a¡ngeruak? - Ainqeruak izaki espiritual hutsak dira eta Jainkoak egin zituen Bera goresteko, salbamenaren mezulari bezala Bera serbitzeko eta gizakiak babesteko. Ei Mt 18,10j Hb

- latorrizko bekatua da lehen gurasoek egindako bekatu hura, denok

1,6. CC 60 61,

17. Ze¡n da Ja¡nkoak eg¡ndako gauzetan ¡nportanteena. - Gizon-emakumeak dira lainkoaren egintzarik inportanteena. Bere antzeko egin zituen, libreak, dignitatean berdinak, maitatzeko gaitasunarekin eta eqia ezagutzeko ere. g.l cn 1,26 28. sal 8. cc 66-72; 3s8.

adiskidetasuna. Santutasunaren grazia galdu zuten, baita g¡zakiekiko bakea eta Kreazioaren armonia ere, t-t cn 3,14 19. cc 76.

22, Zer da idlorrizko bekatua?

jaiotzean duguna. Jainkoarengandik apartatzen gaitu eta pekatuarenganako joera izaten dugu. Horregatik dugu hain beharrezkoa Jainkoaren salbamena, t;tEtt s,L2-ts. cc77.

23. Ja¡nkoak 9¡zak¡ak abandonatu al z¡tuen aurreneko bekatu horren ondorioz? Ez. Jainkoak ez zituen sekula abandonatu qizakiak. Errukitu zen eta salbatzaile bat agindu zien: Jesu Kristo. !:ts 11,1-10. cc73;7e.

18. Jainkoak eg¡ndako guztiak za¡ntzen al d¡tu? - Bai, lainkoak denak zaintzen ditLr jakinduria eta maitasunez. Berezik¡ gu zaintzen gaitu bere seme_alaba egin gaituelako. !:l

N4r

6, 25-33. cc ss.

19. Zertarako eg¡n ga¡tu Ja¡nkoak? - Bera ezagutzeko, maitatzeko eta serbitzeko. Bere borondatea eginez zoriontsu izateko hemen lurrean eta erabateko zoriona zeruan gozatzeko bere ondoan, Iü Mt 5,8. cc 67.

20. zein izan zen Adan €ta Evaren bekatua? - Adan eta Eva, gure lehenengo gurasoak, deabrLrak tentaturik Jainkoaren pare jarri nahi izan ziren eta desobeditu zioten. Ll Gn 3,17. ca 74 75,

24. Nor da Jesu Kr¡sto? - Jesu Kristo Jainko Semea da. Hirutasun Santuko b¡garren Pertsona gizon egina, lYaria Birj¡nagandik ja¡oa Espiritu Santuaren egitez. Eg¡azko.lainko eta qizona da.

25, Nor da Ama Bยกrjยกna?

- Ama Bยกrjina, lesusen ama da eta gure ama, latorrizko bekaturik gabe sortuar zeruan da gorputz-ariman. L!Ap 12,1.

26. Zergatik esaten da Ama Bยกrjยกna kristauen aรฑa dela? - Jesusek amatzat eman baitzigun gurutzean. Ama Birjinak kristau

guztiei laguntzen baitigu eta gure alde e9ยกten du bere seme Jesusen aurrean. 1! Jn 19,25 27.

33. Zergatik harrยกtzen zen jendea Jesusek egยกten eta esaten zuena ยกkusยกta? - Jendea harritzen zen Jesusek esan eta egiten zuena ona zelako. Honela adierazten zuen Jainkoak gizakiak salbatu nahยก gaituela. 7,32-37.

รผ

N4k

34, Zergatยกk egยกten zยกtuen Jesusek mยกrarยกak? - Jesusek mirariak egiten zituen guk Jainkoa dela sines dezagun. l:] [4k 1,32 34.

27. Zergatik esaten dยกogu "maยกsu" Jesusi? ยก4aisu deitzen dยกogu Jesusi berak erakusten baitigu Jainkoa eta lagun hurkoa maitatzen. ;s Mt 22,36-40. cc 107.

28, Zergatยกk deยกtzen dยกogu "sรกlbatzaยกle" Jesusยก? Hala deitzen diogu Jainko Aitak bidalita rnunduko bekatua kentzen baยกtu eta denok bat egiten baikaitu. ร Lk 2,1,14. cc 108.

29. Zer dยกote Ebanielยกoek Jesusen haurtzaroaz? - Ebanjelioek dยกote lesus Belenen jaio zeยกa eta Nazareten bizi

ยกzan

zela ยก4aria eta Joserekin, Haiekin batera jakindurian, adยกnean eta grazian haรฑditu zen Jaยกnkoaren eta gยกzakien aurrean. Llt Lk 2,41-52. cc 103104.

30. Zer e9ยกn zuen Jesusek bere bยกzi publยกkoan? - Jesusek salbamenaren Berrยก Ona ยกra-

garri zuen bere bizi publikoan: JainkoaTen Erreinua gure arlean da, Lr ltk 1,14-15. CC 10s-109.

31, Zer da Jaยกnkoaren erreยกnua? - lainkoaren erreยกnua da lainkoak eman nahi digun bizimodu berda: lustizia, egiar maitasuna, bakea. ยกr Mt 4,23-25.

32. Nola har dezakegu parte Jaยกnkoaren erreยกnuan? - .lainkoaren erreinuan parte hartzeko sinestu behar dugu Jesusengan, bataioaren bidez bizยกberrยกtu, eta Jainkoa eta lagun hurkoa maitatu Jesusek erakutsi bezala.

Mt 2s,34-40.

35. Zergatik hยกl zen Jesus? - Jesus hil zen gizakiak salbatzeko, Gurutzean hil zen gaineร , sufrituz gu salbatzean bere maitasuna adierazteko. Horrela gure bekatuak barkatu eta bizi berria eman zigun. ,)Eg 10,37 43. ca l72124.

36. Zea esan nah¡ du J€sus h¡len artet¡k p¡ztu zela ésateak? - Esan nahi du Jesus hil ondoren berr¡z ere hilobitik bizirik jeiki zela betiko, l-t t Kor 1s,3 8. cc 12s-131.

37. Ze¡gatik da ha¡n ¡nportantea Jesusen p¡ztuera gure fedean? - Modu horretan Jesusek bere Jainkotasuna frogatzen baitu eta Jainkoak guretzat prestatu duen betiko bizia adie¡azten baitzaigu denori. r

1 Ko 15,12 14,20,

38. Nola hár dezakegu parte Jesusen P¡ztueran? - Jesusengan sinestuz eta bataiaturik Jainkoaren seme-alaba bezala b¡z¡ baldin bagara, Jainkoaren grazian berarekin pizteko esperantzan. E\Eg 2,37 34.

39. Zer da Jesusen zeruetara ¡gotz€á? - Piztu eta berrogei egunetara, zeruetara igo zen Jesus eta Aitaren eskuin aldean jarri zen. Handik gure alde egiten du, bere Esp¡ritua bidaltzen digu eta bere itxaropena ematen digu. ilr Eg 1,9 11. cc 132.

42. zer da Eliza? Eliza da Jesusen jarraitzaileen familia. lesusengan sinestu eta bataioaren bidez sartzen gara Elizan. Fede bera, sakramentu berberak eta artzai bezala apostoluen ondorengoak ditu Elizak. Elizareñ ezaugarriak lau dira: batasuna, santutasuna/ katolikotasuna eta apostolikotasuna. Eta honako hauek osatzen dute: munduan bizi diren bataiatu katolikoak (ez badira nahita apartatu behintzat), zeruko santuak eta purgatorioko arimak. l:J Mk 3,14-19. cc 147-152.

43. Zergat¡k esaten d¡ogu "Ja¡nkoaren herr¡ berria" El¡zari? - Eliza lainkoa¡en herri berria da Espirituak gidaturik Jainko Aitarengana doala(o Jesu Krislo gure launarekin. .o r.r-8.cc r5t 93. 44. Zergat¡k esaten da Eliza gure ama dela? - Eliza gure ama dela esaten da berak Jainkoaren seme-alaba eqiten gaituelako bataioaren bidez, Eukaristia eta Jainkoaren hitzaz elikatzen gaituelako eta kristau bizitzan hazten laguntzen digulako. ;I1p L,22-23.

45, Zein da El¡zar€n ñis¡oá? Elizaren misioa Jesusen ekintza munduan burutzea da azken egunerarte, hau da, denei Jesusen salbamena eskeintzea. !L rvtt 28,19 20.

46. Zer esan nah¡ du "harag¡aren p¡ztuera" s¡nesteak? - Esan nahi du Kristo piztu zen bezala gu ere piztuko garela azken egunean, Kristo aintzaz beter¡k itzuliko denean.

uin

6,39 40. cc 202-

206.

40. Nor da Espir¡tu Santua?

Espiritu Santua Jainkoa da, Aita eta Semea bezala. Hirutasun SanEq 1,6 s. cc

tuko hirugarren Pertsona. Berak santu eqiten du Eliza. :.[ 136-145,

47. Zer esan nah¡ du "bet¡ko b¡zitzan" s¡nesteak? - Betiko bizitza da heriotzaren ondoren dagoena. Bizi hori ez da bu214 276.

41. Zer erag¡ten du Esp¡r¡tu Santuák gugan?

Espiritu Santuak ulertzera ematen dagu.lesukr;stok erakutsitakoa eta indarra ematen digu haren jarraitzaile izateko. l- n t4,t6 !7. cc 146.

48- Zér dá zerua? - Zerua da Jainkoarekin betiko egotea, horrek ematen digu benetako zoriontasuna, !l Nlt 25,31 40. cc 209.

49, Zer da ¡nfernua? mortalean hil eta Jainkoarengandik betiko ¿partaturik daJden gizakiek duten :zugarrilko sufr,rrendua da infernua, ,4t ¿r,¿. -, Bek¿Lu.

46. CC 2!2-2L3,

50. Zer dá purgatodoa? - Da Jainkoaren grazian hil baina zeruan saTtzeko zerbait purifikatu

behar dutenen egoera. Sufrimendua dago, baino esperantza ere bai, purgatoriotik zerura joaten baita beti. 1 Kor 3,1s; 1 p t,o-t. cc zn-

51. Zer esan nahi du ..Amen,' h¡tzak? 'Amen" esateak esan nahi du Jainkoaren aginduak eta hitzak sinesten ditugula, Berataz fidatzen garela erabai, !AD7.rr 12. cc2;j

52. Jesus presente al dago gaur gure artean? - Jesus presente dago Elizak otoitz egiten duenean, Jainkoaren hitza adierazten duenean eta sakramentuak ospatzean. Eukarist¡an modu berezian dago lesus. Gizakiengan ere badago, batez ere pobreengan eta sufritzen ari direnenqan.

57. zer erag¡n du gugan sendotzak? - Sendotzaren bitartez, bataiatLrok Espiritu Santuaren dohaien osotasuna hartzen dugu,lesu Kristo eta bere El¡zarekin modu berezian bat egiten dugu eta ebanjelioaren lekuko bezala bidaliak 9ara. a,r4 17. cc 265-270.

58. zergat¡k ospatzen dugu ¡gandea kr¡stauok? - Igandea Jaunaren eguna delako, bere piztuerarena. Jainkoak deituta Eukaristia ospatzen dugu. Kristauok ezin bizi iganderik gabe. l, \ Lk 24 ,13-35 - CC 2411 289 i 452-154 .

59, Zer ospatzen du El¡zak Eukaristian? - lesusen Pazkoa ospatzen du elizak Eukaristian, berak gurutzean egindako sakrifizioa berritu egiten da, at t Ko t1,23-26. cc 271-294.

53. Zer gertatzen da El¡zak sakramentuak ospatzean? -El¡zak sakramentuak ospatzean Kristo piztuarekin elkartzen gara eta Espiritu Santua¡en grazia jasotzen dugu. !! Eg 11,1s 18. cc 223232.

54. Zein dird zazpi sakramentuak? - Bataioa, sendotza, penitentzia, eukaristia, gaixoen oliadura, apezgintza eta ezkontza. .É.u cc 2so. 55, Zein sakramentuk ¡n¡z¡atzen 9a¡tuzte kristau b¡zitzan? - Honakoak dira iniziazioko sakramentuak: bataioa. sendotza eta eukaaistia. Ll

28,19i J¡ ts,26-27, Lk 22,14-2a. cc25r.

56. Zer erag¡n du gugan bata¡oak? Bataioak Jainkoaren seme-alaba egiten gaitu eta Elizaren partaide. Bataioak jatorrizko bekatua eta gainerako pekatu guztiak barkatzen dizkigu eta deabruaren boteretik askatzen gaitu. Bizi berri baterako ja;otzen gara, gñzlazko bizitza. Eta zeruko ateak za-

baltzen zaizkigu.

L:.!Et

63'5. cc 252-264.

60. Nola hartzen dugu parte kristauok Eukar¡st¡an? - Eukaristian kristauok Jainkoaren hitza aditzen dugu, Jainko Aitar¡ eskerrak ematen dizkiogu eta Berari eskaintzen dizkiogu gure buruak lesukristo bere Semearekin batean. Jauna hartzean lesusen gorputza hartzen dugu betiereko bizirako janari bezala, denok se1de egiten gaitlrena.l | | t 24.27: )r6,5t.

61. Jesus benetan al dago Eukarist¡an? - Bai, Esp¡ritu Santuaren eraginez Jesus benetan Eukaristian presente dago. Og¡ eta ardo itxura duen arren¡ Jesusen gorputz-odolak d¡ra. !u 1 ko 10,16-17.

62. Zeraara gonb¡datzen 9a¡tu apezak "zoazte ¡aunaren pakean" esatean? - Apezak bidaltzen gaitu gure fedea, bakea eta gure gauza guztiak besteekin parti ditzagun. u 2 Ts 3,1-s.

63. Zer eragin du gugan Eukar¡st¡ak? - Eukaristiak Kristorekin eta bere Elizarekin bat egiten gaitu, gure kristau bizitza indartu egiten digu eta lagun hurkoarekiko gure maitasuna handitzen dú. Gl-l Jn 6,56-s7.

64, Nortzuk presid¡tzen dute Eukarist¡a? - Eukaristía apezek edo apezpikuek presiditzen dute, haiek ordezkatzen baitute Kristo Burua eta bere Eliza I[Mt10,1 5; E914,2123

69. Ze¡n dira bekatu kap¡talak? - Pekatu kap¡talak dira beste bekatu eta bizioak sortarazten dituztenak. Zazpi dira: harroker¡a (gure burua besteen gainetik kokatzea), aberastasun 9osea, inb¡d¡a (besteen ongiaz tristetzea eta gu¡eganatzeko irrika desordenatua), haserrekeria (mendeku gosea), l¡zunker¡a (haragikerietan gozatzeko desioa), gula (gehiegi jan eta edatea) eta alperkeria (gure eginbeharrak ez betetzea). :! Gat s,19-21. cc a98. 70, Zergat¡k gure bekatuek ez ga¡tuzte desan¡matu behar? - Jainkoa bet¡ barkatzeko prest dagoelakor errukiorra da eta gure bihotza ezagutzen du. Horretarako utzi digu penitentziako sakramentua,

Étr

Lk 15,11 31. CC 391.

71. Zer erag¡n du gugan pen¡tentz¡ako sakramentuak?

65. zer da bekatua?

- Jainkoaren aginduak nahita haustea da, hau da Jainkoari eta bere maitasunari ezezkoa ematea. ta Dt 30,15-20- cc 392-394

66. Bekatu bat mortala

- Penitentziako sakramentuaren bidez, Elizak Jesusen izenean bekatuak barkatzen dizkigu eta Jainkoarek¡n eta laguñ hurkoarekin adiskidetzen ga¡tu. u ln 20,22 23. cc 2s6 3rz.

72, Zer da ga¡xoen ol¡adura? - Gaixoen oliadura da gaixoaldian indarra ematen digun sakramentua. Hil zor¡an daudene¡ lagundu egiten d¡e bere sufr¡mendua Kristoren sufrimendua¡ekin bat eginez, utsr 5,14 15. cc

dela no¡z d¡ogu?

- Hiru baldintza hauek be-

tetzen direnean: materia

qrabea, kontzientzia osoa eta kontsentimendu osoa. lvlodu honetan karitatea gure bihotzetatik uxatzen dugu. Bekatu hauek konfesioan bakarra barka daitezke Jainkoaren errukiaz.

313 320.

73. Zer da apezg¡ntza? Sakramentu honen bidez bata¡atu-

:u lrk 10,19. cc 39s.

67, No¡z da beniala bekatu bat? - I\4ortala ez denean. Ja¡nkoaren maitasuna alde batera utzi eta kristau bizitza ahuldu egiten da. Ebanjel¡oari bizkarra eman, komodidadeak bilatu,.. Komenigarria da konfesatzea. ;s Mk to,2a-22 cc 396 68. zein d¡ra bekatuaren ondorioak?

- Jainkoarekiko gure harremana hausten du, gure buruari eta besteei kalte egiten die. Bekatu batek bestea dakar eta behin eta berriz egiteak bizioak sortarazten ditu. l:JEt 7,Ia 20 cc 397

tako gizon batzuk Ministro izateko sa- a garatzen dira Elizan. Haiek segituko dute Kristoreñ misio salbótzailea ebanjelioa hotseginez eta sakramentuak ospatuz. !:t 1,6-t4. cc 322 336.

4,11 13, 2 rm

74. Zer da ezkontzako sakramentua? - Sakramenlu honel santu egiten du gizonaren eta ernakumearen arteko batasuna. Horrela sortzen da familia kristaua bizitza eta maitasun komunitate gisa.Lt plk 10,6 9. cc 337 350.

Pazkoan Jaunaren piztuera ospatzen dugu, Hau prestatzeko Gar¡zuma izaten dugu aurretik 40 egunez. Hausterre egunean Urte liturgiko osoa Pazkoaren inguruan [okatzen da. Hau da festarik nagusiena: Jaunaren piztuera Horixe da iqandero Eukaristian ospatzen duguna: Jesus hilen artetik P¡ztu zela eta b¡z¡r¡k dagoela Gure ¡txaropena da egunen baten zeruko l¡turoian Darte hartuko duqula. Urtean iehai lesusen bizitzako gertakizun handienak ospatzen ditugu Ama Birjiñaren eta sañtuen festak ere ospatu eqiten dira. tScc 233 249.

Jainko Semearen jaiotza ospatzeko Abenduald¡an prestatzen gara. Lau aste emalen ditugu itxaropen giaoan lsaiasek, lodn B¿taiatzaileak edo Ama Birjinak bezala. - " Eouberr¡an Jaunaren jaiotza ospaLzen dugu. lainkoa gizon egin aela]jesus Lmm¿nuel dela, hau da Jainkoa gurekin - L' 2 -0 Abenduaren 25ean ospatzen da eta urtarrilaren 6aren ondorengo iq;;derarte izaten da eguberr¡aldia lgande horretan Jaunaren batáioa oroitzen dugu dvt r,r: 17. Eguberrialdian ospatzen dittlgu Ama Birjina Jainkoaren ama dela (urtarrilaren lean), Familia santua

(eguberri

ondorengo igandean) eta EPifania (urtarrilaren 6an);

honek esan nahi du Jainkoa herri guztiei agertu zaiela Magoei agertuz. Hori dela eta Errege ¡4agoen eguna esaten zaio. l)vlt2,t L2

ematen za¡o has¡era Garizumari, Garai honek penitentzia, l¡mosna eta bihotz berritzea eskatzen d¡gu. ¡4odu horretan Kristorek¡n batean pekaturako hil eta Jainko seme-alaben bizi berr¡ra pizteko.

N.tr

6,1-6.16-18.

Garizumaren ondoren

Aste Santua

dator.

Erra¡nu ¡gandea dugu Aste Santuko aurreneko eguna. Jesus Jerusalenen sartu zela ospatzen dugu denak errege bezala txa-

goraka hartzen oka zuten bitartean. Horregatik esaten da "Bedeinkatua Jaunaren izenean datorrena". -u tvtt 21,1 11. Azkenik Pazko-H¡rurrena ospatzen da. Hirurrenari hasiera ematen zaio Ostegun Santuan, Jaunaren azken afaria eta beraz Eukarist¡aren eta apezgoaren instituzioa oroituz ("Hartzazue eta jan..., hau nire gorputza da eta... Hartzazue eta edan, hau nire odola da eta" tf, N4r 26,26-29) eta maitasunaren agindua ("Agindu berri bat ematen dizueti elkar maita dezazuela nik maite izan zaituztedan bezala". üln 13,1 15). Ostiral Santuan Elizak launaren nekaldi eta heriotza oroitzen du eta bere Gurutze santLra adoratzen du. "Adoratzen zaitugu Kristo eta bedeinkatzen, zure gurutze santuaz salbatu ba¡tuzu mundua". !:t.ln t8 era 19. IY¡Sterio hauek hausnartu oñdoren, Larunbat Santuan, Elizak bukaera ematen dio Pazko-Hirurrenari Iarunbatetik ¡ganderako gauean Pazko-be¡la ospatuz. Jaunaren piztueraren gau santu handia ospatzen dugu: Kristoren argiak argitzen gaitu. la¡nkoaren hitzak salbamenaren historia gogorazten digu Kreaziot¡k Kristoren piztuerararte. [!Mk16,1,8, eta gure bataioa berritzen dugu: mila esker, lesus, zurekin batean heriotzatik bizira igarotzen garelako! Igande hartan Pazkoa ospatzen dugu kristauok, urte osoan dugun solemnitaterik handieña. Éln 20,t 9.

Pazkoaldiak 50 egun ditLl igande luze bat balitz bezala, Kristok heriotza garaitu bait¡ eta piztean bizira ltzuli gaituelako Pazkoaldia Pentekostes igandean bukatzen da, EsplritLl Santuaren etorrera ospatzen den egunean, I ln 20,19-23. Urte litLrrgikoaren gainerako egunei "urtean zeharreko" garaia deitzen zaie: zentroa beti igandea da lgandeko ospak¡zunak gogorazten d¡gu Kristo piztu dela eta gurekin dagoela azken egunera rte.

AMAIERA EMA Efesotarrei

1,3-1O.

AMA BIRJINAREN ETA SANTUEN FESTAK Urtean zehar kristauok Ama Birjina, Ja¡nkoaren Ama, kontutan hartzen dugu. lvlaria emakume umilena eta onena dugu. Jainkoak betidanik aukeralu zuen ela oekaLLrt;k liblatu./ue'] bcre ama i/ateko. i.Lk 1.30 38. Bere festarik nagusienak honakoak ditugu: urtarrilaren lean (santa I\4ar¡a Jainkoaren Ama), abuztuaren l5ean (zeruetara jasotzea), irailaren 8an (Ama B¡rjinaren jaiotza) éta abenduaren Ban (Mariaren Sortze Garb¡a)

Ama Birjinarekin batean ere beste santu inPortanteak ere ba_ daude. San Jose inportanteena, Ama Birjinaren senarra (martxoaren 19an), san Pedro eta san aita santua eta ebanjelizatzaile aLrrreneko Pablo, (ekainaren 29an), Sant¡ago apostolua eta handia EEoana^o Taind¿ria (Lllai aren 25ean), San Fran' tzisko xab¡er. Nalal-oako zaindaria (abenduaren 3an) Herri bakoitzak badLl bere zaindaria qainera. Norberak ere bere santua ospatzea gaLtza ederra da, eskatuz kristau o¡ak ¡zateko laquntza. Azkenik Santu guztien eguna ospatzen dugu (azaroaren lean) eta Hildako guztien eguna (azaroaren 2an) ha¡en alde eskatuz, zerLrra joan daitezen. 34

semééFbeJe heriotzaz

75. Kristauok Jesus¡ jarraitu al d¡eza¡okegu? - gui, já..uitu ¿i"tuiokegu Espiritu Santuari esker, Bera gugan dago ¿igu ona eia txárra bereizten Espirituak ematen digu "tJiai'unii"n jókatzeko behar dugún indarra. al Er 8,14-17 cc as9 ongi

79. Zer erakusten d¡gute hamar ag¡nduek? -Hamar aginduek erakusten digute lainkoa¡enganako bidea eta gu eta gure ingurukoak zoriontsu izateko bidea. Ongi eta gaizki dagoena, til Dt 30¡15-20.

76. zetgalik aukeratu dezakegu ong¡a eta gaizk¡aren ar-

80, Zer erakusten digu lehenengo ag¡nduak?

tean? - lainkoak libre egiñ gaitu eta bere grazia ematen digu ongia teko eta qaizkia ebitatzeko. lJ Dt 30,15-18 cc 363-369 Ze¡n da Jesus¡ iarraitzeko dugun oztopor¡k handiena? 77. ':L*ii haiuiiuitt"to áugun oztoporik handiena da: munduaren, gure eguneroko ahaztuz t.uéiár*'étu deabruarán tentazioa, Jesus bizian. :a 5t 1,22-2s.

- Jainkoa gauza guztiak baino maiteago izatea: gure biz¡aren oinarri

Bera izatea, bet¡ kontutan hadzea, bere borondatea poz¡k betetzen saiatzea, egunero errezatzea eta beste idolor¡k bere gainetik ez jartzea, superstiziorik ez s¡nistea, sorginkerietan edo espiritismo eta horrelako gauzetan ez ibiltzea. t) Mt 22,36.3a. cc 442,446.

81. Zer erakusten d¡gu bigarren aginduak? - Jainkoaren izena ahotan alferrik ez hartzea: Jainkoaz beti maitasunez eta errespetoz mintzatzea, bedeinkatuz eta adoratuz, b¡raorik

78. Nola iarraitu d¡ezaiokegu Jesusi? - J"*iiiaí.aitzen ¿ioqu Jainlo;ren borondalea egineT, hamar agin¿ueian áialtzen zaigl¡na, lesusek beral erakutsi eta Elizak trans-

ez esatea, Jaiñkoaren izenean juramenturik ez egitea gezurra esateko edo eqia ezkutatzeko. :! Mt s,33-37. cc 447 449.

HAMAR AGINDUAK

82. Zer erakusten d¡gu hirugarren ag¡nduak? -Jai egunak santifikatzear igandero eta ja¡egunetan mezatara joatea eta atseden hartzea. É: Gn 2, 1-3; tn 1. 19-20. cc 4so 4s4.

mititzen dizkigun bezala. uJDt 4,39-40 cc

,N Ex 20 2-!7 t Mt

434

'2r

44t'

1. Ja¡nkoa qauza guzt¡en gainet¡k maiteko duzu' i. ¡a¡ntoatán ¡zena ez duzu ahotan alferr¡k hartuko' 3. Ja¡ak ja¡ egiñ9o dituzu.

Gurasoak ha¡ntzat hartuko d¡tuzu. Ez duzu ¡nor hilko. 6. Ez duzu haragikeriar¡k egingo. 7" Ez duzu lapurtuko. 8. Ez duzu qezurrik esango. 9. Pentsamendu l¡zunetan ez zara ib¡l¡ko' tl gesteen ondasunik okerbidez ez duzu irr¡katuko'

JESUSEN AGINDU BERRIA "ilaita ezazue elkar n¡k ma¡te ¡zan zaituztedan bezala"' ¡¡ rn

13.34-3s.

KRISTAUAREN URREZKO ARAUA

"Tratatu besteak haiek zuek tratatzea nahi duzuen bezala"'

83. Zer erakusten

digu laugarren ag¡nduak? - Gur¿soak ha¡ntzat hartuko d¡tuzu: gurasoak maitatzea eta errespetatzea (berez¡ki zaharrak direnean). Era berean autoritatea duten quztiak errespetatzea. Familian

giro ona jartzen

saiatzea. Elkar maitatu beharra daukagu nahiz eta batzuetan erreza ez ¡zañ. Lri

5i 3,1-16,

455-465.

t2 Mt 7,12,

84. Zer erakusten d¡9u bosgarren a9¡nduak? - Ez duzu inor hilkol Bizitza humanoa errespetatzea amaren sabelean sortzen denetik modu naturalean hil arte, bizitza Jainkoaren dohaia baita. osasuna zaindu eta ez biolentziarik egin.

La Mt

5,21-24 cc 466-

446.

85. Zer erakusten digute seigarren eta bederatz¡garren a9¡nduek? - Haragikeriarik ez egitea eta pentsamendu lohietan ez ibiltzea: gure qorpuúa .lainkoaren tenplua bezala kontsideratzea, garbitasun espiñtu;lean biziz, sexualitatearen benetako esanahia bizi ahal izateko matrimonioan edo zelibatoan. lJ1Ko6,15-20 ac 487-so2i s27'534

86, Zer erakusten digu zazp¡garren aginduak?

- Ez lapurtzear pertsonak eta beren ondasunak errespetatzea, Just¡zia bilatzea. Aiferkerian ez erortzea. ;! Ef s,28. cc 503-520.

87. zer erakusten d¡gu zortz¡garren aginduak? - Gezurrik ez esatea: egizaleak izatea, beti egia esatea eta tranparik ez egitea. ü sai 15. cc 521 s26. 88. Zer erakusten d¡9u hañargarren ag¡nduak? - Besteen ondasunik okerbidez ez irr¡katzea: lagun hurkoari gertatzen zaizkion gauza onekin triste ez jartzea eta txarrekin poz¡k ez hartzea, inbidiarik ez edukitzea; mundu honetako gaLrzak gehiegi ez desiatzea, besteek dutena edo besteen maila berean egoteko irrikarik ez ¡zatea. Ematean poz handiagoa hartzen da jasotzean baino.

21j Ga 5,25,

Dt 5,21,

N1t

6,19-

531 533.

89. Zer erakuts¡ z¡9un Jesusek a9¡nduen 9a¡neañ?

-lesusek erakutsi zigun ez dela Jainkoaren maitasuna lagun hurkoaren maitasunetik separatu behar !! t4r 2,3s 40. cc 43s.

90. Ze¡n da Jegusen agindu berr¡a? -.lesusen agindu berria honakoa dugui "Elkar maite ezazue n¡k maite Taituztedan bezala". r-i rn rl,l¿-35.

91, Ze¡n da ag¡ndu honek duen nobedadea? - Agindu honek duen nobedadea da Jesusek eskatzen digula denak ma¡tatzea bizia emateraino, baita gure etsaiak ere, Berak egin zuen bezala. Horretan dago zorioñtasuna.

tvtt

5,43 48.

92. Nola laburb¡l daiteke kr¡stauaren bizitza? - Kr¡stauak sinesten du lainkoak errebelatutako guztia (FEDEA), espero du Jainkoak agindutako betiereko biz¡a (ESPERANTZA) eta Ja¡nkoa eta lagun hurkoa maite ditu (KARITATEA), HIRU HAUEK DITUGU BIRTUTE TEOLOGALAK, Jainko berberak ezartzen baititu gugan bere Espiritua emanez. Ivlodu honetañ bizi bagara zoriontasuna aurkituko dugu mundu honetan eta betiereko zoriona zeruan. L,]] 1 Kor 13,8 13. CC 3a4-388.

Z0RIONTASUNAK: ZORION BIDEA -Zor¡onekoak gogoz behaÍsu dlrenak, hajena da eta zeruetako errejnua . Zor¡onekoak olzanak, haiek izango baitim luraren iabe Zorionekoak negar egiten dutenak, haiek izango baiUru kontsolatuak izango baitlra " Zor¡onekoak iustiz aren gose e1a egaÍldirenak, asetuak - zorionekoak errukilsuak. enukia lortuko bailute. " Zorionekoak bihotz garbak, haiek ikusiko duie eta Jalnkoa. -

Zorionekoak bakegileak, Jainkoaren seme"alabak deituak izango baltira - Zorionekoak justiziagalik erasotuak, haiena da eta zeruetako effeinua -

I tvtt

5,1

11.

Zor¡ontasu nek eranlzuna ematen diotegure blhotzean Jainkoak ipinitako zo ontasun egarriari. Bera da egarr horiase dezaken bakarÍa Gure zoÍontasLlna ez da eraba cc 159'362. tekoa zango zeÍuan ez

bada

ELIZAAMAREN BOST AGINDUAK 1.l\,4eza osoa enlzutea igande eta jaiegunetan. 2. Bekatu mofialak aitortzea urtean behin, hitzeko

ariskuan edo Jauna hartu

behar denean.

3 Pazkotan Jauna hadzea. 4, Ellza amak eskalzen duenean baraua eta haragiuztea egitea. 5-

Eliza¡ bere premielan laguntzea. .

+2e-'133

Errukizko ekintza esp¡ritualak

Errukizko ekintza materialak

1. Gaixoak bisitatu eta zainlzea. 2. Gose dagoenarijalen ematea.

Ezdakie¡ar! erakustea.

3. Egarridagoenafi edaten ematea. 4. Erromesari ostatua ematea.

2, Behar duenaÍ aholku ematea. 3. Oket dabilena zuzentzea. 4 lrainak barkalzea.

5. Biluzlk dagoena jaztea6. Gatibu dagoena libralzea.

5. Triste dagoena kontso atzea. 6. Laqun hu*oaren akalsak pa-

7. Hil.lakoei lurematea.

zientziaz ercmalea. 7. JainkoaÍ bizien ela hilen alde effegutzea.

93. Zer da oto¡tz egitea? - Otoitz egitea Jainko Aitarekin hitzegitea da. Berak maite gaitu eta beti entzuten ditu gure erreguak. Otoitz egitean Jainkoaren semealaba bezala jokatzen dugu. rJrn 17,20-22.

A¡tai konf¡antzaz hitzeqitén dioqu bere uméak qarenez ñaite ga¡ruetaKo.

curea: Elizarcn partaide.bezála lúzetzeñ diogu dénen aldeko

94. Nola eg¡ten zuen oto¡tz Jesusek? - Jesusek konfiatzaz egiten zuen otoitz. Bera Jainkoa zenez gero,

zeruetan zarena: Jainkoa Lokigu¿tietan da9o, bere ha;ditasunak ez du mugaril. Santu ¡zan bed¡ zure ¡zena: Jainko; santua da eta bere santu-

ez zLren otoitz egiteko premiarik (guk bai), baino guri ejenplua utzi nahi izan ziqun, I .! Mt 11,25-27 . cc 51t-546.

lasun hori gure bizitzan behar ougu. Etor bed¡ zure erreinua: bera gurá Jaun eta ¡auea izan dadiia bere e9ia, justizia eta bizi b€rria i-karriz: fedear espErantzá eta:kAritatea. Egin bedi zure nah¡a zeruan bezala lurrean ere: Jai;koaren borondatea bila dezagura denok. Ema¡guzu gauf:egúfr hoñétakoogiár Jái¡koak-:emañ:diezáigula. bere gfazia batezere eukarist¡an eta gizaki oúztiei:bere jústizie.etai bizitzeko beh¿rrezkoa dena,

95, Jainkoar¡ beldur 9abe "A¡ta" esan d¡ezaiokegu? - Bai, bataioak bere seme-alaba egiten gaituelako. lesusek berak hala deitzeko eskatu zigun eta Aita Gurea erakutsi zigun. r.t Mi 6,7-

Barkatu gure zorrak;uk ere g;;e zordune¡ barkatren diegunez ge¡oi barkamena 9ta ma¡tasuna bultza ditzagula munduan. Ez qu tentaldirá eraman ba¡na atera ga¡tzazu gaitzetik: Jainkoaren iaguntza behar dugu arriskuetan, deabrual e/ eng¿inatTeko etd Jaunák libra gaitzala gaili gkerrenei;k, hau da; betiko zoiion¿ ez lorizetik. ' ., Amen: hála ¡zañ bedi;: ,:, ' , '

Gure Aita,

zeruetan zatena, santu ¡zan bedi zure izena, etor bedi zure erreinua, eg¡n bedi zure nahia zeruan bezala lurrean ere, emaiguzu gaur egun honetako o9ia, barkatu gure zorrak guk ere gure zordunei barkatzen d¡egunez gero eta ez gu tentaldira eraman baina atera ga¡tzazu gaitzetik. Amen :l:

tvtt

6,9

guae

oloitTa.

,,'

97, Nola h¡tz egin dézakegu Jainko A¡tarek¡n otoitzean? - Otoitzean lainkoari eskerrak eman behar dizkiogLr, laguntza eskatu, bera adoratu eta gure burua eskeini. Horretarako bere presentzian isilik otoitz egin behar dugu. 98. Pos¡ble al da etengabe oto¡tzean egotea?

Bai, J¿inkoa beti gurekin baitago. Grazian gaudenean gugan dago. Plt

6,5 6. CC 567; 576.

99. Nola ¡kasiko dugu errezatzen? - Familían, katekesian, parrokian eta gure bihotzeko isiltasunean.

13.

¡ Flp

4,6-9.

564-565.

- Otoitz honi norabidea ematen dion eskaria honakoa dar "etor bedi zure erreinua", I U.4i 6,33. cc 582 598.

1oO. zeín d¡ra oto¡tzerako lekurik aproposenak? - Edozein tokitan egin da¡teke otoitz. baino eliza da horretarako lekurik aproposena. ' t Kor 3,16-17. cc s66.

96, Zein eskar¡k b¡deratzen du oto¡tz hau guzt¡a?

AIxIzA Aintza Aitari eta Semeari eta Espiritu San-

tuari. Hasieran izan bezala, orain eta beti, giza di

eta g¡z¿¡dietan, Amen GURÚfzEAREN SEINALEA

Gurutze Santuaren seinaleagatik ure etsaiengandik libra gaitzazu, gure Jaun eta Ja¡nkoa. Aitaren eta Semearen eta Espiritu Santuaren izenean, Amen. q

AMA BIRJINARI AGUR MARIA

Agur Maria 9raziáz betea, Jauna da zurekin, bedeinkatua zera zu andre guztien artean et¿ bede¡nkatua da zure sabeleko fru¡tua J€sus. Santa Mar¡a Jainkoaren ama erregutu ezazu gu pekatar¡on alde orain eta gure heriotzáko orduan. Amen,

ANcEfusa -Ja¡nkoarcn aingeruak adierazi zion Mar¡ari, - Eta Esp¡ritu Santuaren egitez

- Otoitz egizu gure alde Jainkoaren Ama don€ horrek. -Jesu Kristoren aginduak ¡rabaz ditzagun.

Agur 14aria....

Egin dezagun otoitz: Ixur¡ launa gure bihotzetan zure qrazia/ aingeruak esanik Jesu Kristo zure Semea gizon egin dela jak¡n dugunoi, Haren nekaldi eta gurutzearen bidez piztuerako aintzara iritsi gaitezen..lesu Kristo gure lau na ren

- Hona hemen Jaunaren m¡rabea. - Gerta bek¡t zuk diozun bezala, Agur l'laria... - Eta Jainkoaren Semea gizon e9in zen. - Eta gure artean b¡z¡ ¡zan zen. Agur Maria...

bitartez, Amen,

SALBEA

Agur erregina, ama errukiorra, gure bizi, gozo ta itxaropen¡ agur. Zuri deiez gaude, Ebaren ume erbesteratuok, zuri aiezka, antsiz eta negarrez/ negar herri honetan, ea bada, itzul itzazu gugana zure begi errukitsu horiek eta erbeste honen ondoren erakus ezaiguzlr Jesus zure sabeleko fruitu bedeinkatua. o bihotz bera, o errukior, o lfaria Birjina gozoal Otoitz egizu gLrre alde, Jainkoaren ama done horrek zure Seme iesu Kristo qure launaren aginduak irabaz ditzagun. Amen.

EsprRrru SaNtuaRr zeru-lurren egile zeran Espiritu Santua

zatoz eta bete bihotzak, piztu gugan r¡aite sua,

Sendotzan Espiritu 5a ntua ren dohainak eta lruituak hartzen 1., qrtugu. Sendotzak gure bizitzan aztarna sakona utz¡ beharko luke, Krismaz igurtzirik Espir¡tu Santuaren indarra hartzen baitugu,9¡zaki berr¡ eg¡ten ga¡tuen indarra.

AINGERI, zAINDARIARI

Aingeru zaindari, lagun on hori, galr eta egun lagun niri. Ez nazazu inoiz ni bakarrik utzi Nik zerurako nahi dut bízi.

PENTEKOSTES EGUNEAN APOSTOLUEN CAI N ERA BERE

sANru BERBEM DA

EGUNA EsKA¡ñfzEKo

Jesu Kristo nire.launa, Mariaren bihotz garbiaren bitartez

"Pentekostes eguna ir¡tsizenean, toki berean bildurik

zure Bihotzari ematen natzaio eta Zurekin eskaintzen naiz Aitari aldareko s¿kriflzio santuan. gaurko nire otoitzekin eta lanekin, sufrimenduekin eta pozekin, mundua salbatzeko eta zure erreinua gugana etor dadin,

ESKEBBAT-EIIAIEKa-EGIIA-EIJtrAIru Gaur, egun osoan, eman didazu zl] re la9untza eta maitasuna; ernan didazu biziaren poza ere. Orain, loka.tu aLr-etit, haure esdlen ditul: Eskerrik asko, Aita! MAHAIA B!DEINKATZEKO Bedeinka gaitzazlr Jauna eta bedeinka itzazu zure ontasunetik hartu ditugun dohain hauek, Jesé Kristo gure launaren bitartez. Amen,

Daul¡-ola¡rza

"lesukr¡sto nire launa, Jainko eta gizon eg¡azko, n¡re Eg¡le, Aita eta Sal batza¡le hor¡. Zarena zarelako neurr¡ gabe ona eta gauza guzt¡ak ba¡no maiteago za¡tudalako dañu dut b¡hotz b¡hotzez, damu dut zu nah¡gabetua. Eta infernuko o¡nazeetan zigortu nazakezulako, Zure Ja¡nko graz¡az Iagunduta asmo sendoa hartzen dut berriz ere bekatur¡k ez eg¡teko, a¡tórtú eta bek¿tuen orda¡na betetzeko. Amen"

INDARRM EMANEZJAITSI ZEN ESPIRIru

zeuden gufiak. Bat batean, haize boladarena bezalako burrunba etorizen zerutik eta bera¡ekzéuden etxe guztiandurund¡ég¡n zuen. Orduan, suzko mihiak bezalako batzuk ikusi zituzten, bakoilzaren gainean bana koka" tzen. Denak Espiritu Santuaz bele ziren eta hizkunlza arrolzez hilz egiten has¡, bako¡tza Espirituak eragilen zion eran" (Eg 2,1-4).

Indar berr¡ honek bultzatu z¡tuen fedearen lekuko izatera beren h¡tz eta eg¡tez. - Beldur ziren, baina gainditzen zuten.

¡4ehatxu egiten zieten, gartzelan sartzen zituzten, ba¡no ez zituzten isilarazten. Batzuk hil egiten zituzten, ba¡na besteak tinko zirauten. Beren buruak koldar ikusten zituzten, baina elkarri lagundu egiten zioteñ. Batzutan ez zuten garbi ikusten, baina komunitatearengan bilatzen zuten argia. Ahulezia sentitzen zuten, baina Espiritu Santuaren indarra somatzen zuten: ahulen ¡ndarra.

ESPIRITVAREN

INDARMK

GU ERE 5ENDOruKO CAITV Espiritua A¡tak bidali digu gizakioi Jesusen bidez. Kristauok gure burLra Espirituaz beterik bezala sent¡tu behar genuke eta bere dohain eta fruituak bizi gure bizitzan. Honako hau da Sendotza:

Fedea biz¡tzea, ¡txaropena mantentzea eta zailtasunetan aurrera egitea: "Ez al dakizue Jainkoaren tenplu zaretela eta Jainkoaren Espiritua zuengan biz¡ dela?". 1 Kor 3,16,

Jesusi jarraitzea lagun hurkoa ma¡tatuz eta serb¡tuz: "inork ere ezin du esan "Jesus da Jauna" Espiritu Santuak

Guregana etortzean bere zA,zPf DOHAINEZ betetzen gaitu:

eraginik ez bada". 1 Kor 12,3.

Ebanjel¡oa eta ¡esusen ñezua ulertu eta ezagutzera eman hitzez eta eg¡tez: "Hona hemen seme-alaba zarete-

naren seinalea: Jainkoak bere Semearen Espiritua bidali du gure b¡hotzetara, eta Espirituak "Abba", hau da, "Aita" dio oihuka". Gal 4,6. Elizaren partaide bezala gure burua sent¡tu, sakramen-

JAKINDURIA: une bakoitzean jak¡tea Jainkoak zer nahi duen guk eg¡tea. ULERMENA: gure bizitzako gertakizunen eta munduko gauzen esanahia jak¡tea. AHOLKUA: erabaki zuzenak hartzea, ZIENTZIA: Jainkoa eta bere errebelazioa ulertzeko erraztasuñ4. SENDOTASUNA: beldurrak, koldarkeriak etab. gainditzea. DEBOZIOA: .lainkoa a¡ta bezala sentitzea eta errealitate esp¡ritualak estimatzea. JAINKOAREN BELDURRAT ez da morroi batek bere nagus¡ari dion beldurra. baizik seme edo alaba batek bere aita edo amari dioen errespetuaren modukoa. Jainkoarekin dugun adisk¡detasuna haustera eraman ga¡tzaketen gauzetatik alde egitea.

tuetan parte hartuz, errézatuz, bestelako eg¡nk¡zunak ere aprobetxatuz. "Espiritua datorkigu gure ahulezian

lagun, guk ez baitakigu behar bezala otoitz egiten, baina Espirituak berak erregutzen du gure alde esanez¡n ahalako intzitiz" (Et 8,26). Kr¡storekin azken egunetan piztea: "Kristo hildakoen artetik piztu zuenak berak biziaraziko d¡tu zuen gorputz hilkorrak ere¡ zuengan bizi den bere Espirituaren bitartez" (Er 8,11).

KRISTAUAK ESPIRITVARENCAN BIZI CARA Espir¡tua Jesusen gainera jaitsi zenl

"Beraren gainean kokatuko da Jaunaren Espiritua: jak¡nduriaz eta adimenez beteko du, kontseilari zuhur egingo eta kemenez jantziko, Jainkoa ezagutzen eta haren esaneko izaten irakatsiko dio". (Is 11, 2)

Dohain hauetatik sorlzen din ESPIRITUAREN FRVITVAK gure bizitza zenlzuz, bakez, zorionez betetzen dutenak,

"Espirituaren ftu¡tuak hauek dira: maitasuna,

poza, bakea, paz¡entz¡a, bihotz ona, ong¡nah¡a, le¡altasuna, otzantasuna, bere buruaren jabe ¡zatea" (Gal 5,22-23),

MAITASUNA: lainkoa eta lagun hurkoa maitatzea, hauxe baita kr¡stautasunaren mu¡na. BAKEA; batasuna, senidetasuna, ad¡skidetzea eta horrelako jarrerak bultzatzea. POZA: Jesusen jarraitza¡le alaiak izatea, ONGINAHIA: besteak ongi hartzea, ulertzea, atsegina izatea. PAZIENTZIA (OTZANTASUNA): patxadaz itxarotea, haserreak eta etsipenak gainditzea. ESKUZABALTASUNAI daukagLrna partitzea, premian daudene¡ oparo laguntzea. KASTITATEA (nor bere buruaren jabe izatea): begiradan, pentsamenduan eta egiteetan garbiak izatea, lizunkeririk eta haragikeriarik gabe.

CIZA BERTWEAK

ERE sENDOTZEN

DIru

ESPIRIruAK Bertutea da gauza onak egiteko ohitura edo jarrera, Jainkoaren anlzekoagoak izatelo. G¡za bertute printzipalenak honakoak ditugu: prudentz¡a (une bakoitzean mesedegarriena zer den erabakitzea eta hori lortzeko baliabide egokiak aukeratzea), justiz¡a (bakoitzari zor zaiona ematea), sendotasuna (zailtasunei aurre egitea eta egia beldurrik gabe bilatzea) eta neurr¡tasuna (oreka pertsonala lortzea, gure instintoak menperatzea, plazerretan moderazioa bilatzea).

Ospakizuñ háu egin da¡teke Kredoaren ga¡ñeko katekes¡ak bukatu eta sakramentuenak hastean.

I- Ong¡ etorria Senide eta adiskide maiteokr poz haundiz hartu duzue haur honen (hauen) jaiotza, eta bata¡atzera ekarr¡ nahi izan duzue (dituzue). Bataioko sakramentuaren bidez Jainkoaren seme (alaba) (semealaba) egingo da (dira) eta, Espiritu Santuaren indarrez Jesukristoren eta Elizaren egiazko kide. Kristau fedeak argiturik hasi dezagun ospakizun hau,

II-

Bekatuar¡ uko eg¡n eta kristau sinesmena a¡tortu

(oharra)

Jainkoaren ma¡tasunetik datorren graz¡a eta b¡z¡ berria hartuko du I-k (dute haur hauek) bataioko uraren b¡tartez, Aurretik uko egiten diogu bekatuari eta kr¡stau sinesmena aitortzen dugu haur honen ( haur hauen) izenean.

III-

Batáio aurreko olioa (oharra)

Apezpikuak bedeinkatutako ol¡oz ¡gurtz¡ko dugu (ditugu) ume hau(ek). Olioa sendatzeko erabil¡ oh¡ zen, Ume hau(ek) jatorrizko bekatutik eta deabruaren boteretik askatua (k) izango da (dira).

Iv- Batá¡oko oh¡kunea Apezak: Guftso ela aita-amabitxiok: nahi al duzue I. (haur hauek) bataiatzea, elakrrekin aitortu dugun Elizaren fedean? Guraso eta a¡ta-amab¡tx¡ak: bai, nahi dugu.

Apezak: L, nik bataiatzen za¡tut Aitaren eta Semearen eta Espiritu Santuaren izenean.

v- Krismaz ¡gurtz¡tzea (oharra) Krisma santuaz igurtzitzen dugu (ditugu) ora¡n, Espiritu Santuareñ indar eta doha¡ñekiñ sagaratua(k) izan dela (direla) adieraz¡2.

VI- Soineko zuria (oharrra) Soยกneko zuriaren bitartez adierazten zaigu oร in, haur hau (haur hauek) Jesu Krยกstoren bยกzยกtza berrยกaz jantzia(k) izan dela (direla) betiko.

Hemen gaudenon alde: bataioko sakramentuan ematen eta eskatzen diguna betez egiazko kristau bezala bizi gaitezen: eska diezaiogun Jaunari.

VIII- Aitagurea

esatea

VII- Kandela pยกztua eman (oharra)

IX- Despedidako kanta Ama Bยกrjinari

Argiaren bitartez adierazten zaigu, Jesu Kristo berpยกztuaren argยกak argยกtuko eta gidatuko duela (dituela) beti bere bยกzitza (beren bizitzak).

Esate baterako: Agur Jesusen Ama

Jainko herriaren otoitza

Orian bataiatua(k) izan den l-en alde (izan diren haurren alde): bere bยกzitza guztian Jainko Aitaren maitasuna eta laguntza senti dezan (dezaten): eska diezaiogun launari. Bataioaren bitartez Jainko Aยกtaren seme (alaba) (seme-alaba) egina(k) izan den honen alde (ยกzan diren hauen alde)j lesus izan dadin beti bere bidea, egยกa eta bizia: eska diezaiogun launaH. l-en (haur hauen) guraso eta familikoeรฑ alde: hitzez eta egitez kristau fedean eta kristau bยกzitzan hazten erakutsi diezaioten (diezaieten): eska diezaยกogun Jaunari.

Sendotzan Esp¡ritu Santuaren dohainak hartzen ditugu hamar aginduetan adierazten zaigun Jainkoareñ borondatea bete ahal ¡zateko. Horrela Kristoren irudi ¡zatera iritsi beharko genuke, bere antzera g¡zakien aurrean lainkoaren maitasunaren le_ kuko izateko. Sendotzaren fruitua gugan behar bezala jasotzeko Jainkoaren grazian egon behar dugu.

Bekatua justu kontrakoa da: Jainko-

aren maitasunari uko egitea eta gure egoismoan sartzea, Horregatik beharrezkoa da sendotza hartu aurretik konfesatzea, Ez dugu erreparorik ¡zan behar' Jesusek asko maite gaitu eta beti prest dago apezaren bidez gure bekatuak barkatzeko. Umilak izan beharra daukagu. Jarrerar¡k okerrena Jesusen begietan gure burua perfektutzat izatea da, dena ongi egingo bagenu bezala, ezereñ damurik izan behar ez bagenu bezala, bere barkazioaren prem¡aren behar ez bagenu bezala.

Irakurri : far¡searraren eta publ¡kanoaren parabola Lukas 78,9-14'

Ongi konfesatzeko: zure bekatuak kontutan hartu aurretik, pentsa ezazu Jainkoak zenbateraino ma¡te zaituen: zure Aita da; Kristok bere biz¡a eman du zuregatik; bere Espiritua hartuko duzu ongiaren bidetik ¡biltzeko.

Jainkoak bekatuak batkatu nah¡ d¡zk¡zu, .lesusek Zakeori edo ¡4aria Magdalenari edo lapur onari barkatu bezala , horrela

erakutsi zigun Aita onaren parabolan:" Poz handiagoa izango da zeruan bihotz berritzen deñ bekatar¡ bakar batengatik, b¡hotz berr¡tu beharrik ez duten laurogeita hemeretzi ziñtzoengatik ba¡no" ( Lukas 15eko parabolaren bat irakur daiteke). Kristau batentzako konfes¡oa ez da zama bat, l¡beraz¡o ederra baiz¡k.

KONTZIENTZIA AZTERKETA Zein bekatu egin duzun pentsatzeko oso bide egokia HAtvtAR

AGINDUAK e¡repasatzearena duzu. Jainkoarj argia eskatu zure bekatuak zein diren ezagutzeko eta bere grazia haien damua sentitzeko.

JAINKOAREKIKO MAITASUNA 10 JAINKOA GAUZA GUZTIAK BAINO MAITEAGO IZANGO DUZU

Jainkoa ahaztuta daukat, ez dut egunero er¡ezatzen. Bere tokian bestelako idoloakjarri ditut: teleb¡sta, ospea, nire fis¡koa, batzutan akaso magia kontuak edo espir¡tismoa, superst¡zioak...Konfesatzean isilpean gorde dut bekatu astunen bat. Sakr¡leg¡oren bat bu-

rutu dut.

Ezer gutx¡ ahaleg¡ntzen naiz Ebanjelioa eta Elizaren doktrina ezagutzen. Nire seme-alaben kristau heziketa ere baztertua daukat... 20 JAINKOAREN IZENA EZ DUZU AHOTAN ALFERRIK HARTUKO

Jainkoaz batere errespetor¡k gabe mintzatzen na¡2, biÉoak esan ditut edo biraoak ad¡tzean ez dut nire burua kristau bezala agertzeko adorerik izan. Ezustekoen aurrean edo sufrimenduetan Jainkoar¡ ¡eporatLr dizkiot.,. JAIAK JAI EGINGO DITuzu Igandeko mezaren bat hutsegin dut. Joan naizenean akaso berandu iritsi naiz, desp¡statu na¡2, gauzak behar bezala bizitu gabe, Jainkoari esker ona azaldu gabe, presaka alde eginez esate baterako. Gadzuman baraua eta b¡j¡lia ez ditut gorde elizak eskatzen duen egunetañ. 3d

LAGUN HURKOAREKIKO MAITASUNA 4" GURASOAK AINTZAT HARTUKO DITUZU gurasoak Ez ditut behar bezala errespetatzen. Etxean ez dut pazientziarik. Beti arrazoia nik eduki behar. Haserretzen naizelarik kostata barkatzen dut, Egoista naiz, Alferra naiz etxean laguntzeko.., Elizaren kontra mintzatzen naiz, ez dut defendatzen besteek erasotzen dutelarik.

50 EZ DUZU INOR HILKO

BEKATUAK AITORTZEA

Norbait qorrotatzen dLlt, mendekuzalea naiz; bestetaz burlaka bat uriit"n n"ii. Hilketak egin ala justifikatu ditut edo abortoren bat klaseren beslelako brolenLzra .o¡ -'iili"irijá "do dezakel alkool gehiegi edanez, drogak "¿o "utunua'u ere kaltetu hartuz, kotxea modu eroan ib¡liz

Seguru asko puntu hauek irakurrita zure bizitzako zenbait jo kaera isladatuta aurk¡tu d¡tuzu. Anima zaitez eta konfesatu. Ape_ zaren bitartez maite zaituen Artzai ona zure esperoan daukazu,

60 EZ DUZU HAR-AGIKERIARIK EGINGO 90 PENTSAMENDU LIZUNETAN EZ ZARA IBILIKO

dut beti garbitasun espirituala gorde Begiradakez ditut behar esanahia okertzen duten ¡"áu ráin¿". Sexualitate;ren benetako horrelako 9auinterneten lrakurri edo áéfiLrful iTan ditüL "rrebistak 'tra' "Oo sexuala[ rrlonlzaz k¿npoko harreman iJiun iuili Antisor""i.. nire burLlarekin Éáo ."r,u o"r"Lo pertsona batekin Edo gailu klaseren bat erabili dut. Ez

EZDUZU LAPURTUKO Lanean ez naiz behar bezala aritzen edo estudioan Denbora niretzako oulil"']-iui urré*urian rbiliz Besteen ond¿sunenETbat i"ri" ¿"i. e, dit,rl zorrak edo Tergak ordaintzen diet pobreei laguntzen. 7O

AO EZ

DUZU GEZURRIK ESANGO

Gezurrak esaten ditut. Askotan pertsonen intentzioak zorrozki nail Tranpak irtiul"" J't"L "¿o besleetaz gaizkr esaka arrtzen er dul rnlimitatea Besteen narz Lsii"ió-"r,iar." daukat. Faltsuá errespetatzen lOO BESTEEN ONDASUNIK EZ DUZU OKERBIDEZ DESIATUKO

Inbid¡a edukitzen dut Besteen kaltetaz poztu egiten na.iz eu.t"¿n onáitunuL nahi nituzke niretzako, akaso besteen ondasllnen bat hautsi ere egin dut mendeku bezala Laburb¡lduz, .ta¡nkoa ez dut gauza guzt¡ak ba¡norna¡teago behar be¡ruil nro. uitdtu utz¡ dut. Eta liagun hurkoa ez dut maitatzeñ rJ" i"át.tt"n' N¡re egoismoak ez d¡t benetan uzten.

/ / /

Hasi aitaren eginez. Edo Ama Birj¡na agurtuzl "Agur Mar¡a" esanez. Gero aipa ezazu noiz egin zenuen zure azkeneko konfesioa. Ondoren zure bekatuak esan. Lasai eg¡n ezaa). Zute burua zuritu gabe, ikararik gabe. Behar baduzu, eskatu laguntza apezari, dudazko kasuetan edo zure akatsak gainditzeko aholkuren bat eskatuz.

Konfesioaren bukaeran damu otoitza egin dezakezu. "Jesu Kr¡sto nere Jauna, Jainko eta g¡zon egiazko, nere Eg¡le,

A¡ta eta Salbatza¡le hor¡. Zarena zarelako guztíz ona eta gauza guzt¡ak baino maiteago za¡tudalako damu dut bihotz b¡hotzez zu nah¡gabetu ¡zana. Eta ¡nfernuko o¡nazeek¡n zigortu nazakezulako. zure Ja¡nko graziaz lagunduta asmo sendoa hartzen dut berríz ere bekatur¡k ez eg¡teko, a¡tortu eta bekatuen orda¡na betetzeko. Amen

sendokahartu ondoren, zerl

Apezak honako hitzak esanda.lainkoaren izenean barkatuko dizkizu pekatuak:

"Jainko A¡ta erruk¡tsuak, bere Semearen heriotza eta guru tzeaz mundua berek¡n baketu zuenak eta bekatuen barka menerako Espir¡tu Santua b¡dal¡ zuenakr eman dezaizula El¡zaren b¡tartez barkamena eta bakea. Eta n¡k barkatzen dizk¡zut zure bekatuak A¡taren eta Semearen eta Esp¡ritu Santuaren ¡zenean,

/ ,/

Erantzuna: Amen

Azken¡k apezak zerbait eskatuko d¡zu, otoitzen bat edo sakrifizioren bat burutzea. Bekatuen ordain bezala eqiten da eta etorkizunean bizitza aldatzeko asmoa agertzen da.

Pen¡tentzia hau bete ezazu eta eskerrak emán Ja¡nkoar¡ ona baita, haren errukia betierekoa baita.

Ag¡an apezak kontsidera dezake absoluzioa hartzeko ez zaudela prest. Kasu horretan bede¡nkapena emango dizu eta damua bilatzen animatuko zaitu.

HOBEKIACO BIZITZEA 68

KRISTAVOK EZIN IGANDERIK CABEBIZI Jende asko dago Eukarist¡aren esanahia ulertzen ez duena Horregat¡k betebehárreko zerbait deseroso bezala b¡zi dute eta azkenik frankotan utzi egiten diote mezatara joateari Guk badakigu Jesusek utzitako opaiirik handiena dela eta Elizaren hasieré hasieratik kristauek ospatu izan dutela

Eukaristian topo egiten dugu Jesús piztuarekin Berak dei egiten diqu eta hitz eqiten digu Bere Hilza entzunez eta bere gorputTaz jaiarituz bidaltzen gaitu biritzara bere maitasuner beterik'

Jesusek horrela ad¡eraz¡ z¡gun' "Jesus bera ondoratu zitzaien eta beraiekin

ioan zen... eta lvloisesengandik hasi eta ¡rofetaz profeta, Liburu Santuek berar¡ buruz zioten guztia azaldu zien .Haiek arren eta arren eskatu zioten: "Geldi zaitez ourekin, berandu baita ela iluna gain"uñ dugr", Eta herrian sartu zen haiekin qeldilzeko, Ondoren elkarrekin mahaian elkarrekin jarri ziren, eta lesusek, ogia harturik. bedeinkazioa esan, zatitu eta eman egin zien. Orduan, begiak ireki zitzairkien ela ezagutu egin zuten, baina Jesus desagertu egin z¡tzaien begi aurretik" (Lk 24,13-35).

Mezetan gertatzen da gu eta Jainkoaren arteko elkarrizketa moduko bat. Elkarrizketa honek bien arteko lotura berezi bat sorrarazten du, adiskidetasuna. Hau gertatzen da Jainkoaren eta gure artean. Berak maitatu gaitu lehendaiizieta p¡xkanaka bere barnea azaldu digu. Guregandik beste horrenbeste espero du. Azken finean gurekin b¡zi ñahi du eta 9u be-

OSPAKIZUNAREN LAU ZATIAK

SARRERA ERRITOAKI JAINKOAK DEI EGITEN DIGU

"Aitaren eta semearen eta Espir¡tu Santuaren ¡zenean" Ez gara gure izenean elkartzen, Jainkoaren izeñean baizik Jainkoak dei egiten digu; Berak biltzen gaitu eta bat eg¡ten gaitu bere salbamena ospa dezagun.

Ad¡erazpenak:

a o c

Ezkilak: .lainkoaren ¿eia, zerutik datorrena. Ur bedeinkatua: aitaren egiteko jarria dago elizako sarreran, gure bataioaren oroigarri.

Sagrarioa: lainkoa adoratzeko, argi gorri batek gogora ekartzen digu Jesus bertan dagoela. Belauniko eg¡n eta otoitzalditxo bat egin beh¿r dugu eskatuz Jainkoari meza behar bezala biz¡ dezagula

Sarrera kantua: Jaifkoaren izenean bildu garenon elkartasuña adierazteko da

Apezak aldareari musu ematea: Kristoren ezaugarri eta figura dugu. Apeza bere serbitzar¡a da eta bere presentz¡a aitortzen du. Apezaren agurra: beti "Aitaren eta Semearen eta Espiritu Santuaren izenean" ematen diogu hasiera mezari. Gure fedea azaltzen duqu eta AMEN esatean Eliza osoarekin bat eginda meza ospatz€n ari garela esan nahi dugu.

Barkamen eskea: Jainkoaren hitza aditzeko eta bere gorputza hartzeko ezin edonola gerturatu. Bekatariak garela adierazten dugu Jainkoari barkamena eskatzean.

rarekin bizi gaitezela nahi du. "B¡zi oparoa ¡zan dezazuen etorria na¡z ni". Hauxe da Jainkoak meza bakoitzean erñaten digun bizia 70

Aitortzen d¡ot Ja¡nko ahalguzt¡dunar¡ eta zue¡ ere bai, sen¡deo¡ bekatu egin dudala, gogapen, hitz eta eg¡tez eta eg¡nbeharrak ez eginez. Ba¡, bekatar¡ na¡2, horregat¡k eskatzen d¡ét andre Mar¡a B¡rj¡nar¡, a¡ngeru eta santu guzt¡e¡ eta zue¡ ere ba¡, sen¡deoi, oto¡tz eg¡n d¡ezaiozuela nere alde Ja¡nko gure Jaunari.

Jesus, Jaun eta Kr¡sto bezala Erruki, Jauna, R./ Erruki, Jauna. Kristo, erruki. R/ Kristo, Erruk¡. Erruki, Jauna. R./ Erruk¡, Jauna.

Aintzar Kr¡stauok Jainkoa goresten dugu eta berari erregu egiten d¡ogu himno hau esanez. Aurreneko hitzak aingeruek esandakoak dira Jesus jaio zen gau hartan. Horixe da guk desiatu behar duguna: aintza Jainkoari eta bakea gizakiei:

A¡ntza zeruetan Jaqngo¡koar¡ eta bakea lurrean haren gogoko gizonei hain hand¡ eta eder za¡tugulako gora Zu, bede¡nkatua Zu, gorespen zur¡ hauspez a9ur, eskerrak zuri. Ja¡nko Jauna, zeruko Errege, Jaungoiko A¡ta Guzt¡ahalduna. Jauna, Seme bakar Jesukr¡sto, Jauna Jauna, Ja¡nkoaren b¡ldots, Aitaren Seme; Zuk kentzen duzu, munduko bekatua, Erruk¡ Jauna; zuk kentzen duzu, munduko bekatua, Entzun gure de¡a; Aitaren esku¡naldean jarr¡r¡k zaude zu, Erruk¡ Jauña; zu bakarr¡k Santua, zu bakarr¡k Jauna, zu bakarr¡k go¡-9o¡koa, Jesu Kr¡sto, Esp¡r¡tu Santuarek¡n Ja¡nko A¡taren arg¡tan. Arnen.

Otoitza: apezak egiten du denen izenean, Aurrena "Egin dezagun oto¡tz" esaten du isil-isllik lainkoari oto¡tz egiteko. Gero denen otoitzak jaso bezala egiten ditu. Denok AMEN esatean otoitz horrekin bat e9¡ten dugu.

II.

HITZAREN LITURGIAI JAINKOAK HITZ EGITEN DIGU ETA GUK ERANTZUTEN DIOGU,

"Askotan eta era askotaÉ hitz egin zien antzina Ja¡nkoak gure arbasoei profeten bidez. Azken egun hauetan, berriz, bere Semearen bidez hitz egin digu". Hb 1,1.

a a

Jainkoak aurrea hartzen du, Berak hitz egiten digu eta bere bizitza eta adiskidetasuna eskaintzen d¡zkigu. Berak maite gaitu eta guk ere Bera maita dezaqula nahi du. Jesusengan dena ezagutzera eman digu. Irakurgai bakoitzean Jainkoak gure historian hitz eg¡ten digu eta gure bizitzako egia ezagutzera ematen digu. Banan-banan deituak qara Abraham bezala, gure loturetatik askatuak Israel bezala, gure desleialtasunetatik libratuak, kontsolatuak...

Adierazpenak! Ja¡nkoak salbamenaren historian egin dituen gauza eder eta harrigarriak entzuten ditugu. Igandetan hiru irakurgai esaten dira, hiru ziklotan banatuak. (A, san ¡4ateorena; B san I\4arkosena; C san Lukasena). San Joan egun eta garai seinalatuetan irakurtzen da.

Lehenengo irakurgaia beti, Pazkoan izan ezik, Itun Zaharrekoa da. Israel herr¡aren historiak prestatzen gaitu Jesukristo hobeto ulertu ahal izateko.

Irakurgai bako¡tza bukatzean honela esaten da: Jaunak esana. R/ Eskerrak zur¡ launa,

s I S

Erantzun salmoar entzun berri den Jainkoaren hitzari ematen zaion erantzuna dugu. 2. Irakurgaia apostoluek idatzitako gutunetatik aukeratzen da. Alelu¡a hitzak "Goretsazue Yahve" esan nahi du. Zut¡k kantatzen dugu. Ebanjelioa: Jesukristok Berri Ona ezagutzera ematen digu. Zutik entzuten duqu. honelako hitzak esanez:

launa zuekin. R/ Eta zure Espir¡tuarek¡n. Jesu Kristoren ebanjelioa san....ren liburut¡k. R/ Aintza zur¡ Jauna (aitaren egiten dugun b¡tartean).

eta hirugarren egunean h¡len artet¡k piztu zena; Zeruetara ¡go eta Jaungo¡ko Aita ahalguzt¡dunaren esku¡n aldean jarr¡r¡k dagoena; hand¡k b¡ziak eta h¡lak epaitzera etorr¡ko deña. Sinesten dut Espir¡tu Santua, El¡za santu katolikoa, Santuen elkartasuna, bekatuen barkameria, haragiaren piztuera eta bet¡ko biz¡tza. Amen.

Jainko herriaren otoitzai Jainkoari gure erreguak egiten dizkioqu. R/ Entzun, arren, Jauna.

Festa handietan intzentsua ere erabil daiteke une honetan. Ebanjelioa esan ondoren apezak edo diakonoak musu ematen dio esanezl Jaunak esana. R/ Eskerrak zur¡, Jauna.

Homilia: apeza sa¡atuko da Jainkoaren hitza qure egoera

konkretuan aplikatzen. Kredoa: Elizaren fedea aitortzen dugu. Kredoan sinistu beharreko egi guztiak agertzen dira:

S¡nesten dut Ja¡nko Aita ahalguzt¡duna zeru-lurren egilea. S¡nesten dut haren Seme bakar Jesu Kristo gure Jauna' Esp¡r¡tu Santuaren e9¡tez sortu eta Andre Maria Birj¡nagand¡k ja¡o zena; Pontz¡o Pilatoren menpean nekaldua; gurutzean iltzatua, hila eta ob¡ratua ¡zan zena; infernuetara ja¡tsi 74

III.

LITURGIA EUKARISTIKOA: ]AINKOAK BERE MAHAIRA GONBIDATZEN GAITU ETA GURETZAT JANARI EGITEN ZAIGU: .'EGIZUE HAU NIRE OROIGARRI"

6 4i

Eukaristia misterioa da. ezkontza (ituna), ma¡tasunezko topaketa, giza bizitzaren esanahi sakona ezagutzera ematen diguna: maitasunez besteen alde jokatzea. Kristo guri ematen zaigu gurek¡n bat eginez eta benetako bizia emanez. Eukaristia bakoitzean Jesusek azken afarian egindakoa berritzen duqu apostoluei egiteko aqindLr bezala:

Afaltzen ar¡ zirela, og¡a hartu zuen Jesusek eta, bede¡nkaz¡oa esan ondoren, zat¡tu eta ernan eg¡n z¡ent esanez: "Hartzazue, hau n¡re gorputza da". Gero, kopa haftu eta, esker oneko oto¡tza egin ondoren, eman egin zíen eta denek edan zuten. Eta esan zien: "Hau n¡re odola da, Jainkoarekíko ¡tuna ber tuko duena, guzt¡engatik ¡sur¡a bekatuen barkamenerako. Eg¡zue hau n¡re oro¡garri". (Mk 14,2224; Lk 22,15-20).

Gero, apezak eskuak garbitzen ditu bihotz garbia izan nahi duela adieraziz. Ondoren otoitz egitera gonbidatzen gaitu. R./ Ja¡nkoa goresteko eta g¡zakia salbatzeko. Azkenik, oparien gaineko otoitza burutzen du, eskatuz lainkoari dohainak onartu eta santu eqin ditzala. R./ Amen,

.BEDEINKAZIOA ESAN ONDOREN ZATITU EGIN ZUEN"

(Eukaristi otoitza)

Apezak eskerrak ematen dizkio Jainko A¡tari, Iritsi da ospakizunaren muinar Jesusen entrega gurutzean odol isurketarik gabe berrituko da aldarean eta ogia eta ardoa Jesusen gorputz eta odol bilakatuko dira gero komunioan har dezagun.

Ad¡erazpenak

{ü Sarrera elkarrizketa: Ja¡nkoarengana gure bihotzak altxatzera eta Berari eskerrak ematera gonbidatzen gaitu. Jauna rLekin. R./ Eta zure espir¡tuarek¡n. Gora bihotzak. R./ Jaunagan dauzkagu. Eskerrak laungoiko gure Jau na ri.

R./ Egok¡ da eta zuzen.

OGIA HARTU ZUEN (emaitzak prestatzea) Aldarera Jesusek berberak hartutako gauzak eramaten ditugu: ogia eta ardoa. (R./ Bedeinkatua zu, Javnat orain eta beti). Baitaere kolektan pobreentzat eta Elizeko gastuetarako jasotakoa aurkezten dugu.

Prefazioa: Jainkoari eskerrak ematen dizkiogu salbamen his-

toriagatik.

Sanctus: zeruko koruekin batera Jainkoaren santutasuna goresten dugu eta Aitak bida itako Salbatzailea ere adoratzen dugu, jendeak Jesus Jerusalemen sartu zenean goretsi bezala.

Santu, sañtu, santua, d¡ren guztien Ja¡nko Jauna. zeru-lurrak beterik dauzka zure d¡zditak. Hosana zeru goienetan. Bedeinkatua Jaunaren ¡zenean datorrena. Hosana zeru go¡enetan.

Epiklesia: Apezak, eskuak o9¡-ardoen ga¡nean zabalduz, Aitari Esp¡ritu Santua isur dezala erregutzen dio ogia eta ardoa Jesuseñ Gorputz eta Odol bilaka daitezen. Une horretan el¡ztarrak belaunikatu eg¡ten dira misterio handi hau adoratuz.

-HARTZAZUE" (Jaunartzea)

Instituzioaren narrazioa eta konsagrazioa: Eukaristiako unerik garran-

R./ Zurea duzu erregetza, zureak osp€ ta ¡ndarra orain eta

tzitsuena hauxe dugu. lesusek azken afarian egindakoa eta esandakoa errepikatuz gauzatu egiten da berak Azken Afarian sortutako sakrifizioa. Apostoluei sakrifizio hau bere oroigarri eg¡n zezatela eskatu zien. Hitzak beti berberak d ira. Konsagrazioko hitzak esan ondoren, apezak Kristoren GorpLltza eta qero Odola denen begi bistan altxatzen ditu gur ditzaten.

O R./

Oroigarria: Apezak dio: "Hau da sinesmenaren misterioa". Horre¡a aitortzen dugu Jainkoak gu salbatzeko egindakoa.

a Ogi berberak eliztar guztien arteko batasuna sorrarazten du. Zenbait gauza burutuko ditugu elkartasun hau adieraziz a A¡ta Gurea elkarrekin errezatzea, eguneroko ogia eskatuz. a Apezak Aita Gurearen azken eskaria burutuko du pakea eskatuz, gaitzet;k libratzearen fruitua den pakea eskatuz.

bet¡,

Jaunaren bakea beti zuekin. R./ Eta zure espir¡tuarekin. Emaiozue bakea elkarri.

H¡l eta p¡ztu zarela Jauna, zu berriz etorr¡ arte, hau dugu

hau Berri Ona,

Ondoren apezak bizien eta hilen alde eskatzen du, Eukaristia Eliza osoarek¡n bat eg¡nik ospatzen baita (lurrekoa eta zerukoa). Kontutan hartzen ditugu santuak, Ama Birjina, hildakoak, aita santua, apezpikua¡ kristau guztiak.

Azken himnoa: plegaria ama¡tzean apezak Jainkoa goresten du Kristok egindako eskaintzarekin denok bat egiten dugularik AlvlEN handi bat esanez.

Honen bitartez, Honekin eta Honengan, Zuri Aita Jaungoiko Ahalguztidun Horri, Espiritu Santuarekin batean, ospe eta aintza guztia gizald¡ eta gizaldi guztietan

R./ Amen.

Bakearen erritoa: eliztalrek bakea eta batasuna erregutzen diote Jainkoari Elizarentzat eta gizon-emakume guztientzat. Jauna hartu aurretik elkar maite dugula adierazi nahi dugu. Benetako bakea lainkoarengandik datorena da.

Ogia zatitzeak esanahi sakona dauka, .lesusek berberak eg¡n

baitzuen azken afarian. Hasieran Eukaristiari horrela deitzen zltzaion (o9ia zatitzea). Ogi zatituak eta banatuak adierazten digu denok bat eginik gaudela, asko izanda ere, gorputz bakarra osatzen dugula (1 Kor 10,17). Bitartean honela esaten da.

Jaungo¡koaren b¡ldotsa, zuk kentzen duzu ñunduko bekatua, erruk¡ Jauna (2). Jaungoikoareñ bildotsa, zuk kentzen duzu munduko bekatua, emaiguzu bakea.

¡¡

Komunioa behar bezala hartzeko preparazio espirituala ebanjelioko hitz eder batzuk esanez burutzen dLrgu. Fedez eta umiltasunez beterikako hitzak dira. Apezak Hostia santua erakusten digLr esanez:

Hona hemen Jainkoaren bildotsa, hona munduko bekatua kentzen duena. Zoriontsuak Jaunaren mahaira de¡tuak.

KOMUNIOAREN ESANAHI ESPIRITUALA

R,/ Jauna, n¡ ez na¡z ¡nor zu n¡re etxean sartzeko, ba¡na esan ezazu hitz bat eta sendatuko na¡z.

Eukaristia gure janari espirituala dugu, Og¡ak eta ardoak elikatzen gaituzte, Jesusek bere gorputz-odolak eman nahi izan dizkigu guretzako janari eta ala¡garri, l4odu ulergarrian eg¡n ñahi izan du ogia jatea eta ardoa edatea. Kr¡stuaok esaten dugu Eukaristia janaririk pr¡ntzipalena dela, bertan lesus berbera hartzen baitugu.

Komunioa hartzera gerturatzean apezak hostia erakusten digu esanez:

Jesusen qorputza,

Behar dugu Jesusen gorputza maiz hartu berarekin bat eg¡teko eta bere bizia gugan hartzeko. Komunioak haziarazten gaitu, karitateañ señdotzen ga¡tu, bekatu astúnetan ez erortzeko indartzen gaitu eta denok bat eg¡ten gaitu. Azkenik betiko bizia aurreratu bezala eq¡ten diqu. "N¡ jaten nauenak badu bet¡ko b¡z¡a. Eta n¡k p¡ztuko dut azken egunean".

R,/ Anien. Elkarr¡zketa honek laburbiltzen du kristauon fedea. Sinesten dugu jateñ duguna benetan JesLlsen gorputza dela. Komunioa har daiteke eskuan edo ahoan, zutik edo belaun¡ko baina beti errespetuz

jaso behar dugu,

KOMUNIOA HARTU ONDOREN ESKERRAK EMATEKO OTOITZA Kr¡storen an¡ma, santu e9¡n nazazu. Kr¡storen gorputza, salba nazazu, Kr¡storen odola bete nazazu. Kristoren bihotzeko ura, garbi nazazu. Kr¡storen nekald¡a, sendo nazazu. O Jesus ona, entzun nazazu. zure zaur¡en barruan gorde nazazu. Ez utz¡ zugandik alde eg¡ten. Etsa¡ ga¡ztoarengand¡k babes nazazu. Heriotzako orduan, deitu eta zureganatu nazazu, zure santuek¡n gores za¡tzadan g¡zaldi eta g¡zald¡etan. Amen.

dugu guk hartu behar.

Komunioko kantak gure elkarta-

suna eta

poza

adierazten du elka.rekin aldarera Jesusen gorputza hartzera qerturatzean.

Komun¡oa hartu ondoren komenigarria da isilune bat egitea ospatutako misterioa gureganatuz, Hitz hauek lagunduko dizute horretara ko:

IV. AZKEN AGURRA: "Zoazte Jaunaren bakean".

Komunio ondorengo oto¡tzean apezak berriro saludatzen ga¡tu.

launa zuekin. R./ Eta zure esp¡r¡tuarekin.

S S

Ondoren apezak Jainko Aita Semea eta Espiritu Santuaren bedeinkapena emango digu. Bedeinkapena jasotzeko burua makurtu eta aitaren egin behar dugu Amen erantzunez. Azkenik apezak bakean bjdaltzen gaitu.

Zoazte Jaunaren bakean.

R./ Eskerrak Jaungoikoari. qt Gure eguneroko zereginetara Jainkoaz beteta

itzLrliko gara, bere maitasunaren test¡gu izateko denen aurrean. ¡4odu honetan, ospatutakoaren eg¡a biziera berri batean agertuko dugu. Honela adierazten digu gLlre Aita Santuakl

KOMUNIOAI ]AINKOARENGANAKo ETA LAGUN HURKOARENGANAKO MAITASUNA "Nire bizitzan Jainkoarekin batere tratLlrik ez badut, Jagun hur_ koarengan ezin ízango dut Jainkoaren irudia aurkitu. destalde, nire b¡z¡tzan besteetaz ahazturik hizi banaiz, uste badut aski dela nire "obligazio erlijiosoak,, betetzea, Jainkoarekin dudan tratu bera ere hoztu egiten da. I\4aitasLlnik gabeko harremana izango da. Lagur nJ-koaren alde jol.atzeko bórondatea ezinbesl teLoa da lainkoa Denefan maitatLr ahal itateko. lagLtn hurkoa_ ren alde egindako lanak zabaltzen dizk¡9u begiak Jalnkoak gLrre alde egin duena ilusteko, Santuel. (esáte oáterako xall,uíako leresa dohatsua) lagLrn hurkod maiLatzeko bidea aurkilu düLe Eukar¡stian eta alderantzjz ere, lagun hurkoaren alde egindako lanean Eukaristia gehiago estimatzen ikasi dute. Jainkóarega_ nako maitasuna eta lagun hurkoarenganako maitasuna bat ói_ nik egon behar dira. Agindu bakar¡a da. Baina b¡ak daóz Jainkoaren maitasunetik, Berak maitatu izan baikaitu aurrena,,. Benedikto XVI. (",'a inkoa ¡na itasu na da")