Stralend wit

In de dorpjes op het platteland is het een nog steeds een traditie: vrouwen die in het voorjaar met emmers witkalk op de ladders staan om de muren weer van een frisse laag wit te voorzien. Die kalk werd gemaakt van stenen uit de bergen. Overal op het platteland zijn nog de resten van kalkovens te zien waar stenen uit de bergen bij een temperatuur van 1000 graden gedroogd werden. Tegenwoordig huren de meeste mensen een schilder in of kopen zelf een emmertje verf. Er zijn nog steeds mensen die dat ook elk jaar doen.

Tekst: Maria Kupers. Foto: David Pisnoy

Wit is de ideale kleur in een gebied waar de temperaturen in de zomer hoog oplopen. Het stoot de warmte af en dat scheelt toch snel een paar graden in huis. Oscar van der Westen heeft al vijftien jaar een schilderbedrijf in Nederland en is sinds kort ook actief in de provincie Málaga.

“Ik zie in het toch regelmatig bewolkte Nederland al het verschil tussen buitenkozijnen die met een lichte of een donkere kleur zijn geschilderd. Donker wordt warmer, het tast het hout en ook de verf aan. Je moet dus vaker schilderen. In Spanje zou niemand het in zijn hoofd halen om überhaupt donkere kleuren te gebruiken voor buiten, of het nu om kozijnen of muren gaat” vertelt Oscar.

Van witkalk naar kwaliteitsverf

Het maken van kalk om mee te witten behoort inmiddels tot de oude ambachten. Het werk begon met het verzamelen van kalkhoudende stenen en grote voorraden hout. In de ronde kalkovens liep de temperatuur op tot 1000 graden Celsius en van de stenen bleef uiteindelijk alleen nog kalk over. Die werd vermalen en de poeder werd vervolgens gemengd met water.

“Dat was eigenlijk de voorloper van verf zoals we die nu kennen. Niet meer dan wit water dat men op de muren smeerde. Het maakte de muren minder poreus en het zag er weer een jaar fris uit. In de vorige eeuw begon men met het maken van de verven die we nu kennen en tot op de dag van vandaag blijft er sprake van nieuwe ontwikkelingen” vertelt Rens Zwanenburg enthousiast. Hij is eigenaar van InterGreen, een bedrijf dat al jaren verf, lak en latex maakt voor bedrijven en particulieren.

In eerste instantie werd er vooral veel gebruik gemaakt van chemische stoffen. Toen bekend werd dat dit voor zowel mens als natuur niet heel gunstig is, wordt ook nu weer voornamelijk water gebruikt als basis om de diverse stoffen te mengen tot een verf.

Het recyclen van verf komt tegenwoordig ook steeds vaker voor. In de dorpen van Andalusië blijft het de gewoonte om voor Semana Santa, of anders in ieder geval voor de dorpsfeesten, het hele huis te schilderen. Vrijwel nooit meer met kalk maar met een emmertje latex van de bouwmarkt of speciaalzaak.

De Sahara in Andalusië

De stofregen van april heeft overal sporen achtergelaten. Sporen die met een regenbui niet zomaar verdwijnen. Tenminste niet als je goeie verf hebt gebruikt.

“Dit voorjaar kon je heel goed zien wie voor goedkope latex heeft gekozen en wie voor kwaliteit is gegaan. Goedkope latex bestaat voor een groot deel uit water. Gemiddeld duurt het iets minder dan een jaar voor de weersomstandigheden het dunne laagje dat wel redelijk gehecht is weer wegspoelt. Hoe meer bindmiddel er in een verf zit, hoe duurder deze is. Maar dat betekent ook dat je de eerstkomende vier of vijf jaar niet weer een schilder hoeft te laten komen” vertelt Oscar. “De letterlijke modder die uit de lucht kwam vallen bleef op deze betere onderlaag plakken. Maar met een hogedrukspuit kun je zonder de verflaag te vernielen alles makkelijk weer schoon krijgen.”

De basis

Er wordt hier en daar door buitenlanders flink geklaagd over de kwaliteit van de woningen hier. Oscar merkt bij het schilderen dat het stucwerk regelmatig te wensen overlaat.

“Bij de oudere huizen heeft men zowel binnen als buiten gewoon een laagje cement op de muren gesmeerd, daar gaat dan direct de verf overheen en klaar. Dat gaat een paar maanden goed en je kunt er in theorie lagen latex op blijven smeren maar het wordt er niet mooier op. Bovendien wordt de latex vaak gebruikt als een soort lijm om verbrokkelde stukken stucwerk bij elkaar te houden. Toen ik dat voor het eerst zag wist ik niet of ik moest lachen of huilen, deze houtje-touwtje manier van werken past niet bij mij. Ik haal het slechte stucwerk altijd weg, doe het opnieuw en dan gaat er eerst een primer op. Pas daarna komt de echte verf of latex erop. Uiteraard werk ik alleen met materialen van goede kwaliteit. Kortom, je kunt hier in Spanje net als in Nederland of België gewoon jarenlang plezier hebben van het schilderwerk.”

Tel: +34 641 090 980 west-schilderwerken@outlook.com