Περιοδικό ΕΤΕΚ Δεκεμβρίου 2022, #272

Designed for the future

Lower CO₂ equivalents and market-leading versatility

Life is more rewarding with the new VRV 5. Our new all-round performer covers all of your mini VRV applications in Daikin’s most sustainable solution.

ū Maximum flexibility allowing installation in rooms down to 10 m² thanks to factory-mounted refrigerant response measures

ū Top sustainability over the entire lifecycle thanks to low GWP R-32 refrigerant and market-leading real life seasonal efficiency

ū Ergonomic serviceability and handling, thanks to wide access area to easily reach components within low-profile single fan casing

ū Best-in-class design versatility with five sound pressure levels down to 39 dB(A) and automatic ESP setting up to 45 Pa allowing ductwork

ū Geared for comfort with intuitive online and voice controls plus a new 10 class indoor unit for small rooms

Creating a sustainable future together: Determined to reduce our environmental footprint, we aim to be CO₂-neutral by 2050. A circular economy, innovation and smart use are the stepping stones on our path. It is time to act, join us now!

ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

6 Ας μιλήσουμε για αλήθειες Της Έλενας Χριστοδούλου ΘΕΜΑΤΑ 8 Ολοκληρώθηκαν οι επαρχιακές εκδηλώσεις για τη δράση του Επιμελητηρίου στην τρέχουσα τριετία

12 Παρέμβαση στην υπουργό Ενέργειας για περαιτέρω μείωση των τιμών ηλεκτρικού

ενόψει της τροποποίησης για τις απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης σε κτήρια διαφορετικών χρήσεων

ΑΡΘΡΑ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ 23 Περιβαλλοντική διαχείριση βιοαποβλήτων 26 Ο ρόλος του αερισμού και του εξαερισμού για τη σωστή λειτουργία των θερμικών καμπινών 28 Κριτική στην Αρχιτεκτονική 29 Ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα σε περιόδους κρίσεων

Το μηνιαίο περιοδικό και η ιστοσελίδα (www.etek.org.cy) αποτελούν την επίσημη φωνή του ΕΤΕΚ (τα οποία υποστηρίζονται από ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης - Facebook, LinkedIN, issuu και YouTube). Το περιοδικό αποστέλλεται ταχυδρομικώς ή/και ηλεκτρονικά σε περίπου 14.000 παραλήπτες, μέλη του ETEK, ανώτερα στελέχη δημόσιων οργανισμών και σε διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων. Τα μέλη του ΕΤΕΚ, τα οποία στις αρχές του 2022 αριθμούσαν 16.541 (υπάρχουν άτομα που είναι εγγεγραμμένα σε δύο ή και τρεις κλάδους), προέρχονται από τους κλάδους: Αρχιτεκτονική, Πολιτική Μηχανική, Μηχανολογική Μηχανική, Ηλεκτρονική Μηχανική περιλαμβανομένης της Μηχανικής της Πληροφορικής, Χημική Μηχανική, Μηχανική Μεταλλείων & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, Αγρονομική Τοπογραφική Μηχανική, Επιμέτρηση & Εκτίμηση Γης, Πολεοδομία – Χωροταξία.

του Επιμελητηρίου αλλά των συγγραφέων τους. H δημοσίευση άρθρων που αποστέλλονται εναπόκειται στην κρίση της Συντακτικής Eπιτροπής του ενημερωτικού δελτίου.

ΚΑΤΑ Ν

Κωνσταντίνος

ΕΚΔΟΤΗΣ ΓΝΩΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Πόσοι μελετητές και κυρίως αρχιτέκτονες αναγκάστηκαν να αλλάξουν επάγγελμα γιατί δεν άντεξαν την τριβή με όλες αυτές τις υπηρεσίες; Φαίνεται ότι όλοι αναγνωρίζουν τα προβλήματα και τα τελευταία 2-3 χρόνια γίνονται προσπάθειες για επιτάχυνση των διαδικασιών, τόσο στο επίπεδο της αίτησης και έκδοσης πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών, όσο και στο επίπεδο της επαφής με τις υπηρεσίες του Κτηματολογίου, που όμως δεν είναι αρκετές. Μια πραγματικά ηλεκτρονική διακυβέρνηση σε συνδυασμό με ελέγχους επί τόπου θα είναι αυτή που θα βελτιώσει το κλίμα και θα αλλάξει τις πιο πάνω πολύ δυσάρεστες καταστάσεις για τους αιτητές και τον τόπο και συγχρόνως θα εξοικονομήσει πόρους για το κράτος. Ο όρος ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεν πρέπει να συγχέεται με τον όρο «ηλεκτρονικός» ή «ψηφιακός» με την απλή εισαγωγή της πληροφορικής στη δημόσια διοίκηση. Λανθασμένα ορισμένοι θεωρούν ότι ο στόχος της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι απλά η μεταφορά του υφιστάμενου γραφειοκρατικού συστήματος, που βασίζεται στην υπερβολική χρήση χαρτιού, σε ηλεκτρονική μορφή. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι κάτι πολύ περισσότερο από την αυτοματοποίηση των μέχρι σήμερα υπηρεσιών και τη διάθεσή τους στους πολίτες. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση στοχεύει στο κέντρο της κυβερνητικής δομής με σκοπό να μεταμορφώσει τις μεθόδους, τον τρόπο επικοινωνίας, τη νοοτροπία της κυβέρνησης, είναι ένα πεδίο όπου διασταυρώνονται διαφορετικοί τομείς μέσα σε ένα κοινό περιβάλλον. Είναι πολύ δύσκολο να δοθεί ένας ξεκάθαρος ορισμός για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, αφού πρόκειται για μια έννοια με πολλές αλληλοεξαρτώμενες συνιστάμενες όπως κοινωνικές, πολιτικές, διοικητικές, τεχνολογικές, οικονομικές, νομικές. Το σημείο που πρέπει να γίνει απαραίτητα αντιληπτό είναι ότι η ηλεκτρονική διακυβέρνηση αφορά την αναδιαμόρφωση από τα θεμέλια του τρόπου λειτουργίας της κυβέρνησης και της διακυβέρνησης. Η αλλαγή αυτή προϋποθέτει οργάνωση, κυρίως όμως πολιτική βούληση, άριστο σχεδιασμό και ένα αυξημένο αρχικό κόστος μετασχηματισμού των διαδικασιών και εφαρμογής της τεχνολογίας. Όλα αυτά θα δημιουργηθούν με απόλυτη συμφωνία και με την ενίσχυση των συνταγματικών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών, και ειδικά σε ό,τι αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τον εμπιστευτικό τους χαρακτήρα και πρέπει να ενισχυθούν με ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο αλλά και με την τυποποίηση,

Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεν είναι απλώς η παράκαμψη του χαρτιού. Είναι αλλαγή νοοτροπίας

Με την εκδήλωση στη Λευκωσία, που πραγματοποιήθηκε την 1η Δεκεμβρίου, ολοκληρώθηκε ο κύκλος των επαρχιακών εκδηλώσεων ΕΤΕΚ για την παρουσίαση της δράσης του Επιμελητηρίου στην τρέχουσα τριετία και την κατάσταση πραγμάτων σε σχέση με επαγγελματικά / επιστημονικά θέματα και ευρύτερα ζητήματα που αφορούν την κοινωνία. Η επαρχιακή εκδήλωση στην πρωτεύουσα έγινε στο Εκπαιδευτικό Πολιτιστικό Κέντρο του ΕΤΕΚ, στην παρουσία πέραν των 70 μελών του. Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντή, που ήταν και ο κύριος ομιλητής σε όλες τις εκδηλώσεις, έκανε συνοπτική παρουσίαση και ακολούθησαν ερωτήσεις, τοποθετήσεις από τους παρευρισκόμενους και συζήτηση. Οι εκδηλώσεις άρχισαν στις 2 Νοεμβρίου 2022 και συνεχίστηκαν στις 9 και 16 του ίδιου μήνα, στην Αγία Νάπα για την επαρχία Αμμοχώστου, στη Λεμεσό και στην Πάφο, αντίστοιχα. Η εκδήλωση στη Λάρνακα έγινε στις 23 Νοεμβρίου. Όλες οι παρουσιάσεις έκλεισαν με δεξίωση. Οι παρουσιάσεις άρχιζαν με την υπενθύμιση των βασικών στόχων του ΕΤΕΚ για την τριετία που διανύουμε, που είναι η βελτίωση του περιβάλλοντος παροχής υπηρεσιών μηχανικής από τα μέλη του και η απήχηση στο ευρύτερο κοινό, η αξιοποίηση του Επιμελητηρίου προς όφελος των πολιτών και της Δημοκρατίας, η αύξηση της παρεμβατικότητάς του και η ενδυνάμωση της αποτελεσματικότητάς του. Θέμα αιχμής για το ΕΤΕΚ είναι η Νέα Πολιτική Αδειοδότησης της Ανάπτυξης και η επέκταση του πλαισίου ισχύος της. Αυτό απαιτεί εκσυγχρονισμό των διαδικασιών για ταχεία αδειοδότηση, ρύθμιση ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων και αξιοποίηση της τεχνολογίας καθώς και καθορισμό χρονοδιαγραμμάτων για την εξέταση αιτήσεων. Συναφή θέματα είναι η υποχρεωτική ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης μελετητών (αρχιτέκτονα και πολιτικού μηχανικού) και η βεβαίωση εξόφλησης μελετητών. Στη συνέχεια τέθηκε το ζήτημα της τακτικής επιθεώρησης οικοδομών. Με δεδομένο ότι σημαντικό μέρος του κτηριακού αποθέματος της χώρας μας είναι γερασμένο και συχνά χωρίς αντισεισμικές πρόνοιες, αλλά και την έλλειψη κουλτούρας συστηματικής συντήρησης των κτηρίων,

πρώτης κατοικίας. Στα μέτρα που προτείνονται είναι η άμεση ανάγκη εισαγωγής νέων νομοθετικών εργαλείων που να αντιμετωπίσουν τα αδύναμα σημεία του υφιστάμενου συστήματος (ιδιοκτησιακό καθεστώς, αδιαφορία ιδιοκτητών, κ.ο.κ.), η επικαιροποίηση του μέγιστου αναγνωρισμένου κατασκευαστικού κόστους ανά τ.μ. που καθορίζεται στο Σχέδιο

απλοποίηση της διαδικασίας κήρυξης διατηρητέων οικοδομών. Το Επιμελητήριο απασχολεί έντονα η μείωση του κόστους της στέγης. Μπροστά στη ραγδαία και συνεχιζόμενη αύξηση της τιμής αγοράς βασικών οικοδομικών υλικών, το ΕΤΕΚ κατέθεσε τις απόψεις του σε φορείς της οικοδομικής βιομηχανίας του τόπου και τους αρμόδιους υπουργούς. Εισηγήθηκε την επίσπευση της καταβολής της επιστροφής

ότι το κράτος οφείλει να έχει πολυετές πλάνο υλοποίησης δημόσιων (οικοδομικών και τεχνικών) έργων και να ακολουθεί έναν προγραμματισμό, ώστε κάθε έργο να προωθείται μέσω της καταλληλότερης μεθόδου υλοποίησης. Οι διάφορες μέθοδοι σχεδιασμού, ανάθεσης και υλοποίησης δημόσιων οικοδομικών και τεχνικών έργων έχουν σημαντική

των χαμηλών και δυσανάλογων

απαιτήσεων αμοιβών τόσο στα έργα του

του ιδιωτικού

Ως εκ τούτου προκύπτει η αναγκαιότητα

ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα

παρεχόμενων υπηρεσιών, να εξασφαλίζεται πως οι αμοιβές είναι ανάλογες των απαιτήσεων, να διασφαλίζεται βιώσιμο και υγιές επαγγελματικό περιβάλλον δραστηριοποίησης των μελετητών. Άλλα θέματα που συζητήθηκαν ήταν η ίδρυση Μητρώου Μελετητών, η υποχρεωτική επίβλεψη για ηλεκτρομηχανολογικές μελέτες, ο εκσυγχρονισμός της περί Ηλεκτρισμού νομοθεσίας, η ψηφιακή πολιτική του κράτους, η σύνδεση ηλεκτροδότησης με πιστοποιητικό συμπλήρωσης εργασιών και η τροποποίηση των Κανονισμών Δεοντολογίας του ΕΤΕΚ.

υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου

Νατάσα Πηλείδου εκφράζει την ευαρέσκειά του για την

που είχε εκ μέρους του υπουργείου σχετικά με επιστολή που η υπουργός απέστειλε προς τη ΡΑΕΚ, και στην οποία σταχυολογούνταν μια σειρά από μέτρα τα οποία προτεινόταν να εξεταστούν και θα συνδράμουν στη μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας. Στην επιστολή του ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντή χαιρετίζει την ενέργεια, σημειώνοντας πως «αρκετά από τα μέτρα τα οποία προτείνετε (ή παραλλαγές αυτών) περιλαμβάνονται στην τεχνική έκθεση που ετοίμασε το ΕΤΕΚ, μετά την ανταλλαγή απόψεων που είχε με τεχνοκράτες του υπουργείου σας και αφού έλαβε υπόψη του δεδομένα, τεχνικούς ή άλλους περιορισμούς, ανησυχίες κ.ο.κ. της ΡΑΕΚ και του Διαχειριστή». «Επί τη ευκαιρία», όπως αναφέρεται στην επιστολή, ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ επισημαίνει ότι «η πιο πάνω αναφερόμενη έκθεση περιέχει επιπρόσθετες προτάσεις / παρεμβάσεις που αφορούν τη μεταβατική αγορά και ειδικότερα τη διόρθωση της στρέβλωσης του ετεροχρονισμού. Επί του προκειμένου το ΕΤΕΚ δεν είχε θέσει θέμα μεταβατικής αγοράς μέχρι και τον περασμένο Αύγουστο ενόψει της αναμονής της λειτουργίας της αγοράς το φθινόπωρο του 2022, κάτι που όμως δεν θα συμβεί. Με δεδομένη τη νέα παράταση που δόθηκε, εισηγούμαστε να μελετήσει η Πολιτεία προσεκτικά και το θέμα αυτό». Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντή κάνει ιδιαίτερη μνεία των νέων μορφών ενέργειας για το ξεπέρασμα της ενεργειακής κρίσης. «Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο. Συγκεκριμένα

χειρήσεων, οι οποίες είναι ήδη στα όριά τους. Σε αυτή την προσπάθεια θεωρούμε ότι όλοι όσοι δραστηριοποιούνται στον τομέα ΑΠΕ-Η και έχουν ωφεληθεί / συνεχίζουν να επωφελούνται, έχουν υποχρέωση σε αυτές τις πολύ έκτακτες συνθήκες, ανάλογα με την κάθε περίπτωση, να συνεισφέρουν για να ξεπεραστεί η κρίση αυτή. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αυτή η επιχειρηματική δραστηριότητα τους δύσκολους πρώτους καιρούς βασίστηκε κυρίως στη συνεισφορά του καταναλωτή και της κοινωνίας ευρύτερα». Η επιστολή κλείνει

ζητήσει

έκταση τα θέματα αυτά και τις εισηγήσεις της τεχνικής έκθεσης» ενδεχομένως «στην παρουσία και του υπουργού Οικονομικών, καθώς υπάρχουν ζητήματα του χαρτοφυλακίου του στις προτάσεις». Το ΕΤΕΚ είναι πρόθυμο να παραθέσει τις απόψεις του σε σχέση με τη συζήτηση που ξεκίνησε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για αναδιαμόρφωση του «μοντέλου

περί

εισαγωγή φωτοβολταϊκών

του Σε λειτουργία το ETEK Mobile App

στο σύστημα Το ΕΤΕΚ ενισχύει περαιτέρω την επικοινωνία με τα μέλη του και τους πολίτες, θέτοντας σε λειτουργία την εφαρμογή ΕΤΕΚ Μobile App. Η νέα εφαρμογή είναι διαθέσιμη στο App Store και στο Play Store. Μέσω της νέας αυτής εφαρμογής, οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα, μέσω του κινητού τηλεφώνου ή του υπολογιστή ταμπλέτα (tablet) τους, να ενημερωθούν

Εξαίρεσης (ΚΔΠ 384/2022)

«έχουν καταλήξει σε συγκεκριμένες εισηγήσεις». Επεξηγώντας

τεχνικά θέματα. Παρέχεται επίσης πληροφόρηση

Διευκρινιστική επιστολή για την Έκδοση του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Γενικού Διατάγματος Εξαίρεσης (ΚΔΠ 384/2022) απέστειλε το ΕΤΕΚ προς τον πρόεδρο και τα μέλη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, με κοινοποίηση στον προϊστάμενο Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών. Το Επιμελητήριο έκρινε σκόπιμο να απευθύνει την επιστολή γιατί, όπως σημειώνει, κατά τη συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας στις 01.11.2022, «πιθανόν να δόθηκε η εντύπωση πως το ΕΤΕΚ είναι αντίθετο στην έκδοση του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Γενικό Διάταγμα Εξαίρεσης». Συγκεκριμένα αναφέρει: «Σημειώνεται πως παρόλο που το ΕΤΕΚ είναι αντίθετο με την ένταξη του άρθρου 6.(2) στο διάταγμα, το οποίο αφορά την καταβολή δικαιωμάτων προς την αρμόδια αρχή, με βάση τον Κανονισμό 62 των περί Οδών και Οικοδομών Κανονισμών κατά την υποβολή της κοινοποίησης της εξαίρεσης και θεωρεί πως η συγκεκριμένη πρόνοια θα πρέπει να αρθεί, καθώς και ότι η διαδικασία ή και απαιτήσεις για εξαίρεση από την υποχρέωση εξασφάλισης άδειας οικοδομής θα μπορούσαν να απλοποιηθούν περαιτέρω, δεν είναι αντίθετο με την έκδοση του διατάγματος καθαυτού. Ειδικότερα θεωρούμε ότι η εφαρμογή του διατάγματος θα συμβάλει στη διευκόλυνση της καθημερινότητας του πολίτη που μέχρι πρόσφατα υποχρεούτο να υποβάλει αίτηση αδειοδότησης για ήσσονος σημασίας κατασκευές και ταυτόχρονα θα συμβάλει στην αποφόρτιση των οικοδομικών αρχών από την υποχρέωση εξέτασης και έκδοσης αδειών για τις κατασκευές αυτές. Σχετική είναι η ανακοίνωση που έχει εκδώσει το ΕΤΕΚ για την έκδοση του διατάγματος, για την ενημέρωση των μελών του. Σε ό,τι αφορά τη διαφωνία του ΕΤΕΚ με την ένταξη της προαναφερόμενης πρόνοιας για την καταβολή δικαιωμάτων στο διάταγμα, διευκρινίζεται πως αυτή προκύπτει από το ότι η απαίτηση αυτή δύναται να δημιουργήσει στρεβλώσεις στην προσπάθεια για απλοποίηση της διαδικασίας κοινοποίησης για τις κατηγορίες ανάπτυξης που εξαιρούνται της υποχρέωσης εξασφάλισης άδειας οικοδομής, καθώς και ανασταλτικό παράγοντα για τη διείσδυση των φωτοβολταϊκών συστημάτων σε οικίες».

Κατεδαφίσεις) Κανονισμών. Η επιστολή στάλθηκε σε συνέχεια της συνεδρίας της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος που πραγματοποιήθηκε στις 09.11.2022, κατά την οποία συζητήθηκε η προσθήκη του προτεινόμενου άρθρου 6(1)(β)(vi) στο προσχέδιο των περί Αποβλήτων (Διαχείριση Αποβλήτων από Κατασκευές και Κατεδαφίσεις) Κανονισμών και

Επιμελητήριο σημειώνει τα ακόλουθα: «1. Θεωρούμε πως το κείμενο του προτεινόμενου άρθρου χρήζει αναδιατύπωσης ώστε να διευκρινίζεται ότι η έγκριση από την τοπική αρχή τυχόν χώρου εργοταξίου για σκοπούς προσωρινής αποθήκευσης ή/και επεξεργασίας με μηχανικά μέσα (σπαστήρα) των μη επικίνδυνων Α.Κ.Κ. (εξαιρουμένων των μειγμάτων αποβλήτων με κωδικό 17 09 04) αφορά τους χώρους που προτείνονται που είναι εκτός του χώρου που εκτελείται το έργο, ή και που δεν συνορεύουν με τον χώρο όπου εκτελείται το έργο και έχουν παραχωρηθεί από τον κύριο του έργου στον Εργολήπτη για τη χρονική περίοδο εκτέλεσης του έργου, εφόσον για εργοτάξια στα οποία υπάρχει διαθέσιμος χώρος για την προσωρινή φύλαξη και επεξεργασία με μηχανικά μέσα Α.Κ.Κ. θεωρούμε πως δεν χρειάζεται η έγκριση της τοπικής αρχής.

2. Νοείται ότι ο χώρος εργοταξίου για την προσωρινή φύλαξη και επεξεργασία με μηχανικά μέσα Α.Κ.Κ. θα διέπεται από τις πρόνοιες των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Ελάχιστες Προδιαγραφές και Προσωρινά ή Κινητά Εργοτάξια) Κανονισμών και συναφώς καθ’ όλη τη διάρκεια της χρήσης του χώρου, θα πρέπει να εφαρμόζονται οι σχετικές πρόνοιες των υπό αναφορά Κανονισμών. Συναφώς θεωρούμε πως στο κείμενο του προτεινόμενου άρθρου θα πρέπει να γίνεται

χρονοδιαγράμματα για την εξέταση των αιτήσεων, ώστε να μην προκαλείται καθυστέρηση στα κατασκευαστικά έργα. 4. Σε συνέχεια των πιο πάνω, γίνεται εισήγηση να γίνουν οι ακόλουθες διαφοροποιήσεις στο κείμενο του προτεινόμενου άρθρου 6(1) (β)(vi) για ένταξη στους υπό τροποποίηση περί Αποβλήτων (Διαχείριση από Κατασκευές και Κατεδαφίσεις) Κανονισμούς: 6.-(1) Με την ανάληψη της υποχρέωσης για τη διαχείριση των ΑΚΚ, ο παραγωγός ΑΚΚ-(α)… (β) πριν από την έναρξη εκτέλεσης του έργου, ετοιμάζει και υποβάλλει στο Συλλογικό Σύστημα Διαχείρισης ΑΚΚ στο οποίο συμμετέχει ή στο Ατομικό Σύστημα Διαχείρισης ΑΚΚ που διατηρεί και λειτουργεί, σχέδιο διαχείρισης ΑΚΚ, με σχετικό έντυπο που καθορίζεται με γνωστοποίηση του Διευθυντή που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας για την ορθότητα του οποίου έχει την πλήρη ευθύνη και το οποίο περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:

παρατηρηθεί ανομοιομορφία σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις που τίθενται από τις διάφορες αδειοδοτούσες αρχές για την ύπαρξη και τον τύπο σκυβαλαποθήκης σε οικιστικές αναπτύξεις καθώς και σε σχέση με τις προδιαγραφές που πρέπει

ii. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια δίδεται ολοένα και περισσότερη έμφαση στην ανακύκλωση των υλικών, θεωρούμε πως δεν πρέπει να τίθεται απαίτηση στην περίπτωση κλειστού τύπου σκυβαλαποθήκης να πρέπει να υπάρχει χώρος για την τοποθέτηση δύο τουλάχιστον σκυβαλοδοχείων για κάθε κατοικία. iii. Επιπρόσθετα, θεωρούμε ότι ο όρος η εσωτερική επιφάνεια της σκυβαλαποθήκης να πρέπει να επενδυθεί με πλακάκια πορσελάνης σε όλες τις πλευρές για να μπορεί να πλένεται και να καθαρίζεται εύκολα και αποτελεσματικά θα πρέπει να διαφοροποιηθεί ώστε να αφορά τη διασφάλιση ότι σε περίπτωση κλειστού τύπου σκυβαλαποθήκης αυτή πρέπει να κατασκευαστεί με τρόπο που να μπορεί να πλένεται και να καθαρίζεται αποτελεσματικά, εφόσον μπορούν να υιοθετηθούν και άλλες εναλλακτικές μέθοδοι προς επίτευξη της απαίτησης αυτής. Συναφώς, γίνεται εισήγηση ο συγκεκριμένος τυπικός όρος να διαφοροποιηθεί ως ακολούθως: «Σε περίπτωση που η σκυβαλαποθήκη είναι κατασκευασμένη από μόνιμα οικοδομικά υλικά, τότε θα πρέπει ο σχεδιασμός και η κατασκευή της να είναι τέτοια που να μπορεί να πλένεται και να καθαρίζεται αποτελεσματικά.». iv. Σημειώνουμε, επίσης, ότι έχει διαπιστωθεί πως από ορισμένες αδειοδοτούσες αρχές, απαιτείται επιπρόσθετα οι πόρτες κλειστού τύπου σκυβαλαποθήκης να είναι ανοιγόμενες, ενώ σε άλλες περιπτώσεις απαιτείται να είναι συρόμενες. Θεωρούμε πως δεν πρέπει να τίθεται τέτοια απαίτηση και το θέμα αυτό να επαφίεται στην κρίση του μελετητή, αναλόγως και των ιδιαιτεροτήτων της κάθε περίπτωσης. v. Στο ίδιο πλαίσιο με τα πιο πάνω, θεωρούμε πως η διαμόρφωση πρόνοιας για τη διοχέτευση των υγρών και του νερού όταν θα πλένεται η σκυβαλαποθήκη, σε μικρό απορροφητικό λάκκο, ξεχωριστό από το αποχετευτικό σύστημα, δεν πρέπει να τίθεται ως απαίτηση. vi. Σε σχέση με τον τυπικό όρο να πρέπει η σκυβαλαποθήκη να κατασκευαστεί σε κατάλληλη θέση τουλάχιστον 2,40 μέτρα από το σύνορο του τεμαχίου με τα γειτονικά τεμάχια, σημειώνουμε ότι η απαίτηση αυτή, λόγω και του μεγέθους και του σχήματος αρκετών οικοπέδων στην Κύπρο, οδηγεί στο να τοποθετείται η σκυβαλαποθήκη πλησίον της εισόδου της κατοικίας. Συναφώς θεωρούμε πως ο περιορισμός αυτός θα πρέπει να απαλειφθεί.

ή όποια άλλη ενέργεια κρίνετε κατάλληλη, για την επίτευξη μιας ενιαίας και ομοιόμορφης προσέγγισης σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις για τον τύπο και τις προδιαγραφές σκυβαλαποθηκών σε οικιστικές αναπτύξεις. Όπως προαναφέρεται, θέση του ΕΤΕΚ είναι ότι θα πρέπει να τίθενται μόνον ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις προς διασφάλιση θεμάτων ασφάλειας και υγιεινής και ο σχεδιασμός της σκυβαλαποθήκης καθαυτός να εναπόκειται στους μελετητές, νοουμένου ότι

απαιτήσεις».

Elkem

Επιστολή με τις θέσεις του για το περιεχόμενο της Εντολής 1/2016, που αφορά τις απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης επισκεπτών σε πολυκατοικίες, υφιστάμενες οικοδομές, αναπτύξεις εμπορικής χρήσης, ξενοδοχεία, νοσοκομεία και κλινικές, καθώς και για χρήση για άτομα με αναπηρία απέστειλε το ΕΤΕΚ προς το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως. Το κείμενο συνοψίζει σχόλια και εισηγήσεις, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά από συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Επιμελητηρίου με Αν. Λειτουργό Πολεοδομίας, ενόψει και της προωθούμενης τροποποίησης της Εντολής: «1. Απαιτούμενες Θέσεις Στάθμευσης Επισκεπτών σε Πολυκατοικίες: Θέση του ΕΤΕΚ είναι ότι η απαίτηση στο κανονιστικό έγγραφο για θέσεις στάθμευσης επισκεπτών σε πολυκατοικίες θα πρέπει να απαλειφθεί, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι οι θέσεις αυτές έχει διαπιστωθεί πως ως επί το πλείστον καταλαμβάνονται για άλλους σκοπούς και συναφώς δεν εξυπηρετούν την επιδιωκόμενη χρήση καθώς και το γεγονός ότι στις πλείστες πολυκατοικίες πλέον υπάρχουν εγκατεστημένα συστήματα ασφαλείας για είσοδο στον χώρο της ανάπτυξης. Ταυτόχρονα και όπως έχει σημειωθεί σε προηγούμενη επιστολή μας, το απαιτούμενο εμβαδόν για την κάλυψη των χώρων αυτών έχει ως αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις να απαιτούνται πρόσθετες κατασκευές ή και υπόγεια, τα οποία αυξάνουν

σημαντικά το κόστος κατασκευής της όλης ανάπτυξης. Για την κάλυψη της ανάγκης αυτής, σημειώνουμε ότι θα μπορούσαν να αυξηθούν οι χώροι στάθμευσης κατά την οικοπεδοποίηση.

2. Απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης σε περιπτώσεις προσθηκομετατροπών σε υφιστάμενες οικοδομές: Στις περιπτώσεις προσθηκομετατροπών σε υφιστάμενες οικιστικές αναπτύξεις (για παράδειγμα προσθήκης μιας μονάδας κατοικίας σε υφιστάμενη οικοδομή) όπως έχουμε σημειώσει και με προηγούμενη επιστολή μας, η απαίτηση για επιπρόσθετη θέση στάθμευσης δύναται σε αρκετές περιπτώσεις να αποκλείει τη δυνατότητα υλοποίησης της ίδιας της επέκτασης/προσθήκης. Στη βάση αυτή, θεωρούμε ότι η απαίτηση διαμόρφωσης επιπρόσθετης θέσης στάθμευσης στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να μπορεί να αρθεί, με την παροχή δυνατότητας εξαγοράς του απαιτούμενου χώρου. Σημειώνουμε ότι η εισήγηση αυτή είναι στο ίδιο πλαίσιο με την υφιστάμενη ρύθμιση για κατηγορίες ανάπτυξης άλλων χρήσεων όπου επιτρέπεται η εξαγορά χώρων στάθμευσης. 3. Απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης σε αναπτύξεις εμπορικής χρήσης: Σε ό,τι αφορά τον υπολογισμό των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης σε αναπτύξεις εμπορικής χρήσης, θεωρούμε πως θα πρέπει να λογίζεται μόνον το εμβαδόν της ανάπτυξης που αφορά την κύρια χρήση, εφόσον τον εμβαδόν χώρων για βοηθητικές/υποστηρικτικές χρήσεις όπως π.χ. χώρων αποθήκευσης, αρχειοθέτησης κ.ά. δεν σχετίζεται με την επισκεψιμότητα. Ειδικότερα, θεωρούμε ότι για σκοπούς εξακρίβωσης των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης θα πρέπει να λογίζεται το εμβαδόν που λογίζεται και για τον υπολογισμό του Συντελεστή Δόμησης.

πως κατά τον υπολογισμό των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης σε ξενοδοχεία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά πόσο χώροι όπως εστιατόρια, καφετέρια, μπαρ, αίθουσες χορού, δισκοθήκες κ.ά. προορίζονται για χρήση κυρίως από τους φιλοξενούμενους ή από επισκέπτες, εφόσον σε αρκετές περιπτώσεις η χρήση των χώρων αυτών είναι σε μεγάλο βαθμό από τους ίδιους τους ένοικους. Επί του προκειμένου, σημειώνουμε ότι θα ήταν χρήσιμο να διεξαχθεί σχετική έρευνα για να εξαχθούν ορισμένα στατιστικά και συμπεράσματα για το θέμα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της προωθούμενης τροποποίησης της Εντολής. Σε ό,τι αφορά την εξακρίβωση των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης που αφορούν χρήση από επισκέπτες, σημειώνουμε ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οι πρόνοιες της παρ. 2.(δ) της Εντολής, κατ› αναλογία. Στο ίδιο πλαίσιο, θεωρούμε επίσης πως θα πρέπει να εξαιρούνται από τον υπολογισμό των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης, το εμβαδόν εστιατορίων ξενοδοχείων που με βάση τα κριτήρια που έχουν τεθεί από το Υφυπουργείου Τουρισμού, προορίζεται για τον χώρο λήψης προγεύματος και δεν δέχεται εξωτερικούς επισκέπτες. Επιπρόσθετα, θεωρούμε

5. Απαιτούμενες Θέσεις Στάθμευσης σε Νοσοκομεία και Κλινικές: Σε ό,τι αφορά τον υπολογισμό των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης στις αναπτύξεις αυτές, θεωρούμε πως αυτός θα πρέπει να βασίζεται και στη δυναμικότητα της νοσοκομειακής μονάδας σε σχέση με τον πληθυσμό αντί με το εμβαδόν της ανάπτυξης (π.χ. με ανάλογο τρόπο όπως καθορίζονται οι απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης για τα ξενοδοχεία, ήτοι ανά κλίνες/ δωμάτια) λαμβάνοντας υπόψη ταυτόχρονα επιπρόσθετες κύριες χρήσεις που σχετίζονται με την επισκεψιμότητα. Ειδικότερα και όπως έχει συζητηθεί κατά τη μεταξύ μας συνάντηση, θεωρούμε πως δεν πρέπει να λογίζεται για σκοπούς εξακρίβωσης των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης, το εμβαδόν χώρων κυκλοφορίας όπως διαδρόμων, ανελκυστήρων και κλιμακοστασίων και το εμβαδόν χώρων υποστηρικτικής χρήσης που δεν σχετίζονται με την επισκεψιμότητα, όπως για παράδειγμα χώρων για αποθήκευση, μηχανοστάσια, μαγειρεία, τραπεζαρίες προσωπικού κ.ά. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι η χρήση χώρων όπως χειρουργείων, κουζίνας, τραπεζαρίας προσωπικού, αποθήκευσης κ.ά. γίνεται από τα άτομα που απαρτίζουν το προσωπικό του νοσοκομείου/κλινικής, ώστε να μην διαμορφώνονται πρόσθετες θέσεις στάθμευσης από αυτές που ήδη προορίζονται για χρήση από το προσωπικό του νοσοκομείου. 6. Ελάχιστες απαιτήσεις για χώρους και θέσεις στάθμευσης για χρήση από άτομα με αναπηρία: Για σκοπούς αποφυγής τυχόν συγκρουόμενων προνοιών ή και σύγχυσης, θεωρούμε πως στο κείμενο της Εντολής 1/2016 δεν θα πρέπει να δίδονται απαιτήσεις σε ό,τι αφορά τους χώρους και θέσεις στάθμευσης για χρήση από άτομα με αναπηρία, αλλά να γίνεται παραπομπή στον Κανονισμό Προσβασιμότητας και Ασφάλειας στη Χρήση (Παράρτημα ΙΙΙ των Βασικών Κανονισμών του περί ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου).

7. Χώροι Στάθμευσης Μεγάλων Οχημάτων: Θεωρούμε πως για σκοπούς σαφήνειας και ύπαρξης ομοιόμορφης προσέγγισης για το θέμα, στο κείμενο της Εντολής θα πρέπει να καθορίζονται οι ελάχιστες αποστάσεις για χώρους στάθμευσης μεγάλων οχημάτων. Επιπρόσθετα, θεωρούμε πως για συγκεκριμένες αναπτύξεις θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο καθορισμού των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης μεγάλων οχημάτων επί του συνολικού απαιτούμενου αριθμού θέσεων στάθμευσης.

8. Ελάχιστες απαιτήσεις σε ό,τι αφορά τις διαστάσεις και τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά θέσεων στάθμευσης: Σε συνέχεια της προηγούμενης επιστολής μας, επισυνάπτονται αναθεωρημένα σχεδιαγράμματα σε σχέση με τις ελάχιστες απαιτήσεις για τις διαστάσεις και τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά ιδιωτικών και δημόσιων χώρων και θέσεων στάθμευσης,

περαιτέρω στη βάση μιας

αναγκών για τους χώρους αυτούς. Σε σχέση με την απαίτηση επαρκών χώρων στάθμευσης για μεγάλα οχήματα (π.χ. λεωφορεία, μίνιμπας (mini-bus) κ.λπ. θεωρούμε πως θα πρέπει να διασαφηνιστεί στο κείμενο της Εντολής τι θεωρείται επαρκής χώρος για τις περιπτώσεις αυτές, με αναφορά και στις απαιτούμενες ελάχιστες διαστάσεις και σε απαιτήσεις που αφορούν τα γεωμετρικά τους χαρακτηριστικά, προς αποφυγή τυχόν ασάφειας

και παρερμηνείας.

Σημαντικός

ο ρόλος των Διεθνών Προτύπων

O Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS), στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για ενημέρωση και εκπαίδευση των ενδιαφερομένων και του κοινού γενικότερα για διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα, διοργάνωσε με επιτυχία, την Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2022, τη διαδικτυακή ενημερωτική ημερίδα «Ο Ρόλος των Διεθνών Προτύπων για την Τεχνητή Νοημοσύνη». Κύριοι ομιλητές της ημερίδας ήταν ο κ. Κωνσταντίνος Τσιούρτος, εθνικός αντιπρόσωπος στην Ευρωπαϊκή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης CEN/CLC JTC 21 «Τεχνητή Νοημοσύνη» και ο κ. Peter Duessen, τεχνικός εμπειρογνώμονας στη Διεθνή Επιτροπή Τυποποίησης ΙSO/IEC JTC 1 SC 42, αρμόδια για την εκπόνηση διεθνών προτύπων για θέματα τεχνητής νοημοσύνης. Ο κ. Τσιούρτος παρουσίασε το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο, το οποίο αναμένεται να συμπληρωθεί στα τέλη του 2023 και να καθορίσει τα επίπεδα ρίσκου στα οποία εμπίπτουν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης αλλά και τις αυστηρές απαιτήσεις οι οποίες θα επιβάλλονται στους παρόχους και τους χρήστες εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Επίσης έγινε αναφορά στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης τα οποία θα θεωρούνται από τον ευρωπαϊκό κανονισμό ως «υψηλού κινδύνου»

και θα πρέπει να υποβάλλονται σε αξιολόγηση συμμόρφωσης για να μπορούν να διατίθενται στην ευρωπαϊκή αγορά. Ο κ. Duessen παρουσίασε τον ρόλο της Διεθνούς Τεχνικής Επιτροπής Τυποποίησης ΙSO/ IEC JTC 1 SC 42 αλλά και την ολιστική προσέγγιση στην εκπόνηση προτύπων στο θέμα της τεχνητής νοημοσύνης. Επιπρόσθετα έγινε αναφορά στο διεθνές πρότυπο ISO/IEC 42001: «Artificial Intelligence Management System» το οποίο έχει τη δυνατότητα να εφαρμοστεί από οργανισμούς που διαθέτουν λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης για εσωτερική χρήση ή παρέχονται σε πελάτες. Στο κλείσιμο της διαδικτυακής ημερίδας έγινε ειδική αναφορά στη σημαντικότητα των προτύπων τόσο στη δημιουργία του κυπριακού οικοσυστήματος αλλά και στη δημιουργία τεχνικών προτύπων για θέματα ασφάλειας της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς η τεχνολογία αυτή αναμένεται να εφαρμοστεί καθολικά σε όλους τους κλάδους της σύγχρονης βιομηχανίας αλλά και στις υπηρεσίες των πολιτών οι οποίες χρησιμοποιούνται σε καθημερινή βάση.

Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ διόρισε τα πιο κάτω μέλη του Επιμελητηρίου για διενέργεια πραγματογνωμοσυνών, διαιτησιών και επροσωπήσεων: Πραγματογνωμοσύνες • Πέτρο Βαφεάδη, πολιτικό μηχανικό, σε αντικατάσταση της Άντρης Σωφρονίου, αρχιτέκτονα, και επιπλέον διορισμό του Στέφανου Χριστοφή, ηλεκτρολόγου μηχανικού, για ρωγμές, κεραμικά, αλουμίνια εσωτερική σκάλα, υγρασίες και άλλες κακοτεχνίες σε υπό ανακαίνιση μονοκατοικία στη Λεμεσό. • Βασίλη Βασιλείου, πολιτικό μηχανικό, για σημαντική διαρροή νερού από πισίνα σε μονοκατοικία στη Λακατάμια. • Γιώργο Καρά, πολιτικό μηχανικό, για κοστολόγηση εργασιών επιδιόρθωσης/αποκατάστασης κακοτεχνιών και βλαβών σύμφωνα με την αρχική έκθεση πραγματογνωμοσύνης σε διαμέρισμα πολυκατοικίας στο Παραλίμνι. • Παύλο Χατζηπαυλή, αρχιτέκτονα, για κακοτεχνίες σε πλακάκια τοίχου, χολέτρες, τσιμέντωμα αυλής, τρύπες στους τοίχους και στη στέγη, τοποθέτηση φωτοβολταϊκών με μπαταρίες με κακή λειτουργία, μη επαρκή εξοπλισμό, τοποθέτηση καλωδίων που κρέμονται ελεύθερα στους τοίχους σε μεταλλική ισόγεια

θόρυβο των σωλήνων αποχέτευσης, σύστημα ζεστού νερού που δεν λειτουργεί κανονικά, βεράντα που αν και υπήρχε στα αρχικά σχέδια δεν κατασκευάστηκε και στραβά ρολά παραθύρων σε διαμέρισμα στη Λεμεσό. • Ολίβια Καμαρλίγγου-Χούτρη, πολιτικό μηχανικό, για τοίχο περίφραξης οικίας που έχει υποστεί ζημιά κατά τη διάρκεια κατασκευής

τοίχου του γειτονικού γκαράζ. Διαιτησίες • Γεώργιο Ροδίτη, επιμετρητή, διαιτητή ΕΤΕΚ, ως μοναδικό διαιτητή για το έργο δύο τετραώροφων κατοικιών στο Ζακάκι Λεμεσού. Εκπροσωπήσεις • Ελένη Μορισσώ, γεωλόγο, στην Επιτροπή Παρακολούθησης και Περιβαλλοντικής Επιτήρησης της κοινότητας Μιτσερού. • Μιχάλη Τσάγκα, μηχανολόγο, στην Εθνική Αντανακλαστική Επιτροπή Τυποποίησης CYS/MC 11.1 Explosive Atmospheres. • Αντωνία Θεοδοσίου, αρχιτέκτονα, στη νέα Εθνική Τεχνική Επιτροπή CYS TC 28 «Μονοπάτια της Φύσης». • Γιάννη Κουτσόλαμπρο, Αγάθη Κλεάνθους Μπέλλου, Χρύσω Ονησιφόρου, αρχιτέκτονες, στις Ειδικές Επιτροπές Άσκησης Αισθητικού Ελέγχου του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Πάφου. • Χάρη Σολωμού, Ελίνα Κρητικού, Μύρια Κωνσταντινίδου, αρχιτέκτονες, στις Ειδικές Επιτροπές Άσκησης Αισθητικού

σε συνέχεια της αλληλογραφίας του με τον δήμο σε σχέση με την εξέταση αιτήσεων για προσθηκομετατροπές σε υφιστάμενες αναπτύξεις. Στην επιστολή θίγεται ειδικότερα το θέμα του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων και η συμμόρφωση με τις πρόνοιες του Κανονισμού: «Σε συνέχεια των διευκρινίσεων που δίδονται στην προαναφερόμενη επιστολή του Δήμου (ημερομηνίας 04.11.2022) αναφορικά με την εξέταση αιτήσεων για προσθηκομετατροπές σε υφιστάμενες αναπτύξεις και ειδικότερα σε σχέση με το ότι σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος εξέτασης των αιτήσεων, λόγω του ότι, μεταξύ άλλων, σε ορισμένες περιπτώσεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν όλες οι πρόνοιες του Κανονισμού Προσβασιμότητας και Ασφάλειας στη Χρήση αυτό τυγχάνει της λανθασμένης ερμηνείας ότι δεν θα εφαρμοστεί καμία από τις πρόνοιες του Κανονισμού, σημειώνουμε ότι το ΕΤΕΚ θεωρεί πως πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για να επιτυγχάνεται ο μέγιστος δυνατός βαθμός συμμόρφωσης με τις πρόνοιες του Κανονισμού. Τούτου λεχθέντος, επιθυμούμε να σημειώσουμε εκ νέου ότι, σε περιπτώσεις όπου δύναται να υπάρχουν διαφορές μεταξύ της αδειοδοτούσας αρχής και του μελετητή σε ό,τι αφορά τον βαθμό συμμόρφωσης της υφιστάμενης οικοδομής με τις πρόνοιες του υπό αναφορά Κανονισμού, σύμφωνα με το άρθρο (3) του Παραρτήματος ΙΙΙ των περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Κανονισμών, η διαφωνία

Το Επιμελητήριο κατέθεσε τις θέσεις του για αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση, προς το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων: • Αίτηση εταιρείας για χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου Ελεύθερης Επαρχίας Αμμοχώστου, για προσθηκομετατροπές σε αδειοδοτημένη Μεικτή Τουριστική Ανάπτυξη (Μ.Τ.Α.) στον Δήμο Σωτήρας, στην Επαρχία Αμμοχώστου, με βάση τις πρόνοιες

του Άρθρου 26(2) και 26(3) του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Τροποποιητικού) Νόμου 142(1)/99 και των Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) Κανονισμών του 1999 (Κ.Δ.Π. 309/99) και των Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 2005 (Κ.Δ.Π. 120/2005). Το ΕΤΕΚ θεωρεί ότι: «1. Η πιο πάνω αίτηση αφορά ανάπτυξη η οποία έχει ολοκληρωθεί σύμφωνα με την έκθεση του Διευθυντή της Πολεοδομίας, παραβιάζοντας τους όρους της αρχικής Πολεοδομικής Άδειας σε θέματα που αφορούν τον αριθμό ορόφων και το ύψος του κτηρίου. 2. Το Τεχνικό Επιμελητήριο θεωρεί ότι το αίτημα για παρέκκλιση όσον αφορά την προτεινόμενη ανάπτυξη δεν εμπίπτει σε κανένα από τα κριτήρια του Κανονισμού 19(1) [Κ.Δ.Π. 309/99] και δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. • Η προτεινόμενη ανάπτυξη αναμένεται να επηρεάσει ουσιωδώς τη γενική στρατηγική του Σχεδίου Ανάπτυξης Ελεύθερης Επαρχίας Αμμοχώστου, αφού ο προτεινόμενος αριθμός ορόφων και το ύψος του κτηρίου δεν είναι σύμφωνα με τις πρόνοιές του για την περιοχή. • Συγκεκριμένα για την περιοχή ο επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων για το ένα τεμάχιο είναι τρεις, με ύψος 13,50 μ. και για τα άλλα δύο, 2 με επιτρεπόμενο ύψος 10,00 μ. Ήδη η ανάπτυξη έχει εξασφαλίσει με προηγούμενη Πολεοδομική Άδεια, επιπλέον 4 ορόφους για κάθε τεμάχιο, υπερδιπλασιάζοντας των αριθμό των επιτρεπόμενων ορόφων και του ύψους. • Με βάση τα πιο πάνω θεωρούμε ότι οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση των ορόφων και του ύψους της ανάπτυξης θα επηρεάσει δραστικά τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου της περιοχής, δημιουργώντας νέα πολεοδομικά δεδομένα επηρεάζοντας δραστικά το τοπίο της περιοχής. • Τυχόν έγκριση της αίτησης θα δημιουργήσει αρνητικό προηγούμενο και θα δώσει την εντύπωση ότι μπορούμε να παραβιάζουμε τους όρους μιας Πολεοδομικής Άδειας, να δημιουργούμε τετελεσμένα, και να ερχόμαστε μετά να ζητούμε

Κάθε χρόνο κάθε Ευρωπαίος πολίτης παράγει κατά μέσο όρο 200 κιλά βιολογικών αποβλήτων. Αυτό σημαίνει ότι στην ΕΕ προκύπτουν ετησίως 118 έως 138 εκατομμύρια τόνοι βιολογικών αποβλήτων. Τα δημοτικά συστήματα διαχείρισης βιολογικών αποβλήτων που υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη, όπως η υγειονομική ταφή, δεν δίνουν δεύτερη ζωή στα υλικά ή τους πόρους που περιέχονται στα βιολογικά απόβλητα. Άλλες εναλλακτικές λύσεις όπως η αποτέφρωση και η λιπασματοποίηση δεν επιτρέπουν την πλήρη αξιοποίηση των βιολογικών αποβλήτων. Με την αύξηση της παραγωγής βιολογικών αποβλήτων, οι προτεραιότητες της ΕΕ είναι η μείωση της σπατάλης τροφίμων, η αύξηση της χωριστής συλλογής και επαναχρησιμοποίησης ή ανακύκλωσης. Μία από τις κύριες προκλήσεις

Προκειμένου να εφαρμοστούν επιτυχημένα συστήματα αξιοποίησης για την παραγωγή προϊόντων υψηλής αξίας με ελκυστικές και βιώσιμες επιχειρηματικές προοπτικές είναι επιτακτική ανάγκη να τροφοδοτηθούν οι διεργασίες με υψηλής ποιότητας βιολογικά απόβλητα. Τα υψηλής ποιότητας βιολογικά απόβλητα βασίζονται σε αποτελεσματικά συστήματα επιλεκτικής συλλογής και προεπεξεργασίας. Το νέο τυποποιητικό παραδοτέο CWA 17866:2022: «Key factors for the successful implementation of urban biowaste selective collection schemes» αναπτύχθηκε σε λιγότερο από ένα χρόνο μέσω του εργαστηρίου CEN «KEY-BIOWASTE» και προορίζεται να χρησιμοποιηθεί από τους διαχειριστές πόλεων και τους διαχειριστές αστικών αποβλήτων. Το τυποποιητικό αυτό έγγραφο εστιάζει στην εφαρμογή της επιλεκτικής συλλογής αστικών βιολογικών αποβλήτων για την παραγωγή βιοαποβλήτων υψηλής ποιότητας τα οποία μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν σε εύρωστες διαδικασίες αξιοποίησης με ελκυστικές επιχειρηματικές προοπτικές. Μέσω του CWA, η τυποποίηση των διαδικασιών που επηρεάζουν τη βελτίωση της επιλεκτικής συλλογής και διαχείρισης

απόβλητα ως τοπική πηγή πολύτιμων υλικών. Το εν λόγω τυποποιητικό παραδοτέο καθορίζει μια μεθοδολογία για την απόκτηση βιοαποβλήτων υψηλής ποιότητας και δύναται να χρησιμοποιηθεί για τους δήμους στους οποίους η χωριστή συλλογή των βιολογικών αποβλήτων δεν έχει ξεκινήσει και διαθέτει ήδη άλλα συστήματα συλλογής. Για την επίτευξη υψηλής ποιότητας βιολογικών αποβλήτων υπάρχουν βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι. Οι στόχοι προσανατολίζονται προς τον σχεδιασμό και την υλοποίηση και περιλαμβάνουν την ανάπτυξη του σχεδίου, τον ορισμό των βιολογικών αποβλήτων, τη μέθοδο εξυπηρέτησης των διαφόρων τύπων πελατών και τον προορισμό των εν λόγω βιολογικών αποβλήτων μετά την επεξεργασία τους. Ως εκ τούτου, η τυποποίηση μέσω των πρότυπων δύναται να συνδράμει τις προσπάθειες εφαρμογής

των «συνόρων»

και ιδιωτικών χώρων

Στις δεκαετίες του 1980 και του 1990 μια από τις κλασικές αναπτυξιακές κατευθύνσεις που προβαλλόταν από αρκετούς μελετητές πολεοδομίας ήταν ότι «οι πόλεις που θα κατάφερναν να διαχειριστούν με επιτυχία τους δημόσιούς τους χώρους, θα κέρδιζαν το στοίχημα της ποιοτικής και λειτουργικής τους αναζωογόνησης». Θα ήταν χρήσιμο να προσδιορίσουμε τους χώρους που μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία των «δημόσιων χώρων». Σε αυτήν εντάσσονται καταρχήν οι προφανείς δημόσιοι χώροι, το οδικό δηλαδή δίκτυο και οι δημόσιοι χώροι πρασίνου. Επιπρόσθετα όμως εντάσσονται τα ακίνητα (τεμάχια και κτήρια) των διαφόρων κυβερνητικών τμημάτων / φορέων / οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και οι χώροι όπου το κοινό έχει ελεύθερη πρόσβαση όπως οι παραλίες, τα φράγματα, τα δάση κ.λπ. Τέλος στους δημόσιους χώρους εντάσσονται και όλα τα «ορφανά ή αδήλωτα» τεμάχια, αυτά δηλαδή που δεν έχουν καταγραμμένο ιδιοκτήτη και ως ιδιοκτησιακό κατάλοιπο, νομοτελειακά περιέρχονται σταδιακά στο κράτος. Στους «ιδιωτικούς χώρους και ακίνητα» εμπίπτουν αυτά που έχουν ως καταγραμμένο «ιδιοκτήτη» άτομα, ιδιωτικές εταιρείες, ιδρύματα, φορείς, οργανισμούς κ.λπ. Η Κύπρος διαθέτει ένα καλό Κτηματολόγιο που στηρίχθηκε αφενός στη μεθοδική εργασία που έγινε επί αγγλοκρατίας και αφετέρου στη συστηματική ψηφιοποίησή του που άρχισε τη δεκαετία του 1990. Σε αυτό είναι καταγραμμένα όλα τα ακίνητα, δημόσια και ιδιωτικά. Αρκετές λοιπόν πόλεις επένδυσαν τις τελευταίες δεκαετίες στην επαναδιαχείριση των δημόσιών τους χώρων με έργα όπως οι αναπλάσεις

κεντρικών πλατειακών χώρων και παραλιακών ζωνών, πεζοδρομήσεις, δίκτυα ποδηλατοδρόμων κ.λπ. Η πρακτική εφαρμογή αυτών των έργων και η συνεχής ποιοτική αξιολόγησή τους φανέρωνε συχνά πως για καλύτερη λειτουργική και ποιοτική ένταξή τους στους αντίστοιχους πολεοδομικούς ιστούς, χρειαζόταν κάποια μεγαλύτερη συνάφεια και συνδιαχείριση με τις εφαπτόμενες ή γειτονικές ιδιωτικές ακίνητες ιδιοκτησίες. Το γεγονός αυτό αποκάλυψε ένα νέο πεδίο πιθανών παρεμβάσεων που αφορά το σύνορο ή καλύτερα τις περιοχές που περιβάλλουν το «κοινό σύνορο» μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών χώρων. Το πεδίο των παρεμβάσεων μπορεί να αφορά: α) αυτά τα ίδια τα κοινά σύνορα των δημόσιων και των ιδιωτικών χώρων που καθορίζονται με διάφορα είδη περιφράξεων, περιτοιχισμάτων κ.λπ. β) το κοινό τους υπέδαφος, που νοείται ότι βρίσκεται σε «ασφαλές βάθος» σε σχέση με τις υπερκείμενες κατασκευές (και το οποίο θα πρέπει να θεσμοθετηθεί) γ) την κοινή τους εφαπτόμενη ατμόσφαιρα που νοείται ότι βρίσκεται σε «ασφαλές ύψος» από τις υποκείμενες κατασκευές (που επίσης θα πρέπει να θεσμοθετηθεί) ή και δ) τα τμήματα των ιδιωτικών ακινήτων που, με συναίνεση ή συμφωνία με τους ιδιοκτήτες τους, θα μπορούσαν να διατεθούν υπό όρους για περιοδική ή μονιμότερη χρήση από το κοινό. Τα οφέλη από την επαναδιαχείριση των πιο πάνω «κοινών τόπων» ποικίλλουν από μικρά και ανεπαίσθητα μέχρι μεγάλα και σημαντικά. Η απλούστερη δράση-επέμβαση, που προϋποθέτει συνεργασία του «ιδιοκτήτη του ακινήτου» και του «φορέα υλοποίησης» της δράσης (που μπορεί να είναι μια τοπική αρχή, ένας πολιτιστικός ή καλλιτεχνικός οργανισμός, ή μια ομάδα καλλιτεχνών) αφορά την προβολή φωτεινής δέσμης ή οπτικών μηνυμάτων ή εικόνων ή βίντεο κ.λπ. σε κάποια επιφάνεια του ακινήτου. Κλασικά παραδείγματα τέτοιων δράσεων-παρεμβάσεων βλέπουμε συχνά

Οι χωρικές δράσειςπαρεμβάσεις δεν περιορίζονται στην επιφάνεια του εδάφους αλλά μπορούν να επεκταθούν και κατακορύφως πάνω και κάτω από το έδαφος

κοινό από την άλλη έχει την ευκαιρία να χαρεί μια εορταστική ατμόσφαιρα, να ξαναδεί με «καλλιτεχνική ματιά» αξιόλογα

κτίσματα και να απολαύσει την προβολή εικόνων, βίντεο κ.λπ. Με αυτή την έννοια ο δημόσιος χώρος εμπλουτίζεται πολιτιστικά και καλλιτεχνικά και ο αντίστοιχος πολεοδομικός ιστός αποκτά ακόμα ένα ποιοτικό τοπόσημο. Άλλες πιο σύνθετες δράσεις-επεμβάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα: α. Χρησιμοποίηση επιφανειών ενός ιδιωτικού ακινήτου (ή/και δημόσιου) για σχεδίαση ή δημιουργία καλλιτεχνικών κατασκευών (ανάγλυφων ή τρισδιάστατων). Τέτοια παραδείγματα είναι και οι ζωγραφιές σε εξωτερικούς τοίχους κτηρίων (όπως αυτές του διάσημου Άγγλου καλλιτέχνη Banksy), τα γκράφιτι, οι γιγαντοαφίσες και οι ζωγραφιές σε τοίχους μεγάλων πολυκατοικιών σε διάφορες πόλεις του εξωτερικού (συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας) ή σε μικρότερα κτήρια, σε πόλεις και της Κύπρου (όπως σε συνοικισμούς στη Λευκωσία, ή σε κτήρια στο κέντρο της Πάφου). β. Χρησιμοποίηση επιφανειών ιδιωτικών αναπτύξεων (ή /και δημόσιων) για στερέωση κατασκευών σκίασης σε εφαπτόμενους κοινωνικούς χώρους (βλ. π.χ. αγκύρωση ελαφρών τεντών στον πεζόδρομο της οδού Λήδρας στη Λευκωσία). γ. Τροποποίηση ή κατάργηση περιφράξεων ιδιωτικών αναπτύξεων (ή/και δημόσιων) με στόχο την αύξηση των κοινωνικών χώρων σε έναν πολεοδομικό ιστό (βλ. π.χ. αφαίρεση της ανατολικής περίφραξης της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα στη Λευκωσία ή της Αγίας Παρασκευής στο κέντρο της Γεροσκήπου). δ. Διαμόρφωση κρίσιμων διασυνδέσεων διά μέσου ιδιωτικών τεμαχίων (ή/και αναπτύξεων) για διέλευση πεζών, ποδηλατιστών κ.λπ. (όπως π.χ. το πέρασμα διά μέσου των εγκαταστάσεων του Ινστιτούτου Κύπρου στη Λευκωσία). ε. Διαμορφώσεις για δημιουργία δημόσιων χώρων στάθμευσης, πρόσκαιρων ή μονιμότερων και σε τμήματα ιδιωτικών αναπτύξεων. ζ. Κατασκευή υπόγειων οδικών συνδέσεων (για πεζούς, ποδηλάτες ή οχήματα) ή και δικτύων για μέσα μαζικής μεταφοράς. Εδώ σημειώνεται ότι υπάρχει άμεση ανάγκη του καθορισμού και της θεσμοθέτησης του

μέγιστου επιτρεπόμενου βάθους για οποιεσδήποτε κατασκευές, σε όλα τα οικοδομήσιμα τεμάχια, ως πρόσθετος οικοδομικός περιορισμός. Και τούτο διότι είναι σίγουρο πως κάποια μελλοντική γενιά θα χρειαστεί κάποτε να κατασκευάσει κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο υπόγειο οδικό τμήμα για υποβοήθηση του κυκλοφοριακού. η. Κατασκευή υπέργειων πολυμορφικών επιφανειών σε κάποιο ύψος ασφαλείας πάνω από επιλεγμένους κοινωνικούς δημόσιους χώρους και πάνω και από παραπλήσια τμήματα ιδιωτικών χώρων. Έτσι, με τη βοήθεια και της νανοτεχνολογίας, μπορούν να μεταβληθούν κλιματολογικές παράμετροι (όπως η σκίαση, ο ηλιασμός, ο φωτισμός, ο αερισμός κ.ά.) για επίτευξη ευνοϊκότερου μικροκλίματος σε επιλεγμένες υποπεριοχές. Τα κελύφη αυτά θα μπορούν ταυτόχρονα να χρησιμοποιηθούν και για ανάπτυξη συστημάτων για ανάκτηση ενέργειας π.χ. με φωτοβολταϊκούς συλλέκτες. Νοείται ότι στις περιπτώσεις αυτές διασφαλίζονται οι αναπτυξιακές δυνατότητες των ιδιωτικών τεμαχίων καθώς και η αισθητική της περιοχής επέμβασης. Από τα παραδείγματα διαφαίνεται ότι οι χωρικές δράσεις-παρεμβάσεις δεν περιορίζονται στην επιφάνεια του εδάφους αλλά μπορούν να επεκταθούν και κατακορύφως πάνω και κάτω από το έδαφος. Η εφαρμογή και η λειτουργία τους μπορεί να ποικίλλει χρονικά,

Λήδρας.

Το ενδιαφέρον για την υγεία και την ευεξία των χρηστών ενός σπα ξεκινά από τα πρώτα κιόλας στάδια του σχεδιασμού του. Είτε πρόκειται για την κατασκευή ενός ιδιωτικού σπα είτε για την κατασκευή ενός επαγγελματικού κέντρου ευεξίας, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την άνεση των ατόμων που χρησιμοποιούν τις θερμικές καμπίνες (σάουνας, ατμόλουτρου, χαμάμ, κ.λπ.) Στην περίπτωση των υδροθερμικών χώρων ενός σπα (Hydrothermal Spa wet areas), οι πιο σημαντικοί παράγοντες

εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη σωστή μελέτη

του κλιματισμού εντός την καμπίνας, ενώ σημαντική είναι επίσης και η επιλογή των κατάλληλων δομικών υλικών. Οι υδροθερμικοί χώροι ενός σπα, λόγω της εκτεταμένης έκθεσής τους σε υψηλή θερμοκρασία και υγρασία, καθίστανται ιδανικοί χώροι για την ανάπτυξη μυκήτων και μούχλας, άρα εξαιρετικά επικίνδυνοι και ανθυγιεινοί για τον άνθρωπο. Αυτό σίγουρα είναι κάτι που πρέπει να ελεγχθεί και να αποφευχθεί αρχίζοντας πρωτίστως από τη διαδικασία του σωστού σχεδιασμού και της κατασκευής των χώρων αυτών. Ανεξάρτητα από τον τύπο της θερμικής καμπίνας -σάουνας, ατμόλουτρου, χαμάμ, αίθουσας χαλάρωσης κ.λπ.- ο σωστός αερισμός/εξαερισμός και ο έλεγχος της θερμοκρασίας είναι ζωτικής σημασίας για την άνεση και την υγεία των λουομένων και για τη σωστή λειτουργία και

Σημαντικοί παράγοντες υγείας και ασφάλειας σε σπα, ατμόλουτρα, χαμάμ, κ.λπ. ο εξαερισμός και ο κλιματισμός αλλά και τα σωστά δομικά υλικά

απόδοση της καμπίνας. Το κλειδί για τον σωστό αερισμό είναι η παροχή οξυγόνου στις θερμικές καμπίνες. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας ιδιαίτερα σε τεχνητά θερμαινόμενους χώρους. Ο αέρας, για παράδειγμα, του ατμόλουτρου (Steam Bath) μπορεί να είναι καυτός αλλά γίνεται ιδιαίτερα ενοχλητικός και αφόρητος αν δεν ανανεώνεται κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του. Τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου θα έχουν ως αποτέλεσμα οι λουόμενοι να αισθάνονται αδιαθεσία, ζαλάδες ή ακόμη και λιποθυμία. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των θερμικών καμπινών έχουν επίσης πολύ σημαντικό ρολό στην καλή απόδοση του ατμόλουτρου και στη διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας μέσα σε αυτό. Εάν χρησιμοποιούνται, για παράδειγμα, παραδοσιακά δομικά υλικά όπως σκυρόδεμα, μπλοκ, γυψοσανίδες ή αλλά ακατάλληλα δομικά υλικά που απορροφούν και ακτινοβολούν θερμοκρασία (radiant temperature), τότε θα υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα η παραγωγή ατμού να μην είναι στα σωστά επίπεδα και θα μπορεί να διαταραχθεί επίσης και η ισορροπία θερμοκρασίας/ατμού. Με τη χρησιμοποίηση πιο αποδοτικών και κατάλληλων δομικών υλικών όπως της εξηλασμένης πολυστερίνης XPS (Extruded polystyrene), πα-

έτσι ώστε να αποφεύγεται η οποιαδήποτε συγκέντρωση νερού στους αγωγούς. Η σωστή αποστράγγιση των αγωγών εξαερισμού αποτρέπει την επώαση βακτηρίων Λεγεωνέλλας (legionella bacteria), η έκθεση στην οποία μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια στο αναπνευστικό σύστημα και θανατηφόρα πνευμονία. Καλό είναι επίσης να αποφεύγεται να χρησιμοποιούνται εύκαμπτοι αγωγοί εξαερισμού καθώς οι αγωγοί αυτοί δεν αποστραγγίζονται εύκολα και το νερό παραμένει και λιμνάζει μέσα σε αυτούς.

Λειτουργία ατμόλουτρου Ο σωστός σχεδιασμός του συστήματος εξαερισμού απαιτεί κάθε θερμική να καμπίνα έχει τους δικούς της ανεμιστήρες προσαγωγής φρέσκου αέρα και απαγωγής του υγρού, θερμού και αρωματισμένου αέρα. Οι επαγγελματικές γεννήτριες ατμού συνήθως ελέγχουν αυτόματα τους ανεμιστήρες προσαγωγής και απαγωγής του αέρα έτσι ώστε να μπορούν να διατηρήσουν και να ρυθμίσουν την κατάλληλη θερμοκρασία στο εσωτερικό της καμπίνας. Ο φρέσκος αέρας θα πρέπει να εισάγεται στην καμπίνα μαζί με τη ροή του ατμού και είναι πολύ σημαντικό να διατηρείται η καλή ποιότητα του αέρα μέσα στην καμπίνα μέσω των σωστών εναλλαγών του αέρα. Για παράδειγμα, το Γερμανικό και το Αυστριακό πρότυπο RAL-GZ 424 και ÖNORM M 6219 αντίστοιχα, απαιτούν να ανανεώνεται ο αέρας μέσα στην καμπίνα του ατμόλουτρου περίπου έξι (6) φορές την ώρα. Κατά τη διαδικασία της θέρμανσης της καμπίνας (Heatup phase) ο ατμός τροφοδοτείται στον κρύο χώρο του ατμόλουτρου αυξάνοντας έτσι τη σχετική υγρασία και τη θερμοκρασία του χώρου. Η θερμοκρασία του ατμόλουτρου ελέγχεται από τη θερμοκρασία ρυθμίσεως (set-point), η οποία συνήθως είναι μεταξύ 42°C έως 49°C. Μόλις επιτευχθεί η θερμοκρασία ρυθμίσεως (set point), η παραγωγή ατμού διακόπτεται έως ότου η θερμοκρασία στην καμπίνα μειωθεί κατά 2°C έως 3°C. Όταν η θερμοκρασία του χώρου φτάσει στη θερμοκρασία ρυθμίσεως (set point) και η παραγωγή ατμού σταματήσει, τότε ενεργοποιείται ο ανεμιστήρας απαγωγής του αέρα έτσι ώστε να αποβληθεί θερμός υγρός αέρας έως ότου η θερμοκρασία του ατμόλουτρου πέσει κάτω από τη θερμοκρασία ρύθμισης (set point). Αυτό επιτρέπει στη γεννήτρια ατμού να επανεκκινήσει γρήγορα την παραγωγή ατμού και βοηθά στη διατήρηση 100% σταθερής υγρασίας στον χώρο. Παρέχει επίσης ορατό ατμό στο δωμάτιο καθώς εάν η υγρασία δεν φτάσει το 95% έως 100% τότε ο ατμός δεν θα είναι ορατός. Αφού ολοκληρωθεί η χρήση του ατμόλουτρου και η ατμογεννήτρια τεθεί εκτός λειτουργίας, τότε θα πρέπει να ξεκινά αυτόματα το πρόγραμμα στεγνώματος της καμπίνας το οποίο θα διατηρεί τους ανεμιστήρες προσαγωγής και επαγωγής του αέρα σε λειτουργία για προκαθορισμένο χρόνο. Αυτό εξασφαλίζει την πλήρη αφαίρεση του ατμού από τον χώρο και βοηθά επίσης στο στέγνωμα της καμπίνας από κάθε μορφή υγρασίας. Είναι πολύ σημαντικό κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού τέτοιων απαιτητικών χώρων να εμπλέκονται εξειδικευμένοι μηχανικοί με εμπειρία στους υδροθερμικούς χώρους οι οποίοι θα μπορούν να συνεργαστούν στενά με τους ΗΜ συμβούλους του έργου με στόχο τον βέλτιστο σχεδιασμό και το λειτουργικό αποτέλεσμα των χώρων αυτών. Κώστας Κούζης Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Μηχανικός Υδροθερμικών χώρων Σπα

Ένα κτήριο μπορεί να έχει την ιδιότητα ατομικής ιδιοκτησίας. Από τη στιγμή όμως που εντάσσεται ως έργο αρχιτεκτονικής στο γενικό δομημένο περιβάλλον και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πολεοδομικού ιστού λαμβάνει μια ευρύτερη δημόσια διάσταση που αφορά και επηρεάζει όλους μας. Αναμένεται δε να αποτελεί αντικείμενο κριτικής από το παρατηρητικό και προβληματιζόμενο άτομο, καθότι στην παρουσία ενός κτηρίου ανεξάρτητα κλίμακας συμμετέχουμε αναπόφευκτα με διάφορες ιδιότητες. Εκείνη του ιδιοκτήτη, του ένοικου, του χρήστη ή του απλού θεατή. Η αξιολόγηση του ολοκληρωμένου αρχιτεκτονικού έργου είτε ως αυτοτελές οικοδόμημα είτε ως οικιστικό σύνολο θα πρέπει να εντάσσεται στην όλη πολύπλευρη διαδικασία της οικοδομικής δημιουργίας παρόλο που το θέμα «κριτική» έχει περιθωριοποιηθεί και δεν φαίνεται να κατέχει την αρμόζουσα θέση στην όλη πορεία γένεσης ενός κτηρίου. Η άσκηση κριτικής στην αρχιτεκτονική θα μπορούσε να είναι μια αυθόρμητη ενέργεια που εκδηλώνεται από την παρατήρηση και το βίωμα του δομημένου περιβάλλοντος. Μια έκφραση προβληματισμού, σκέψης θετικής ή αρνητικής που μπορεί να γίνει από τον καθένα, ειδικό ή μη σε αρχιτεκτονικά θέματα. Την κριτική θα πρέπει να τη δεχθούμε ως μια θεμελιωμένη, αντικειμενική και αμερόληπτη

συντελούν στη διαμόρφωση

δεν μπορεί να παραχθεί έργο.

κτήριο χρειάζεται κάποια χρονικά

και

σκοπό θα μπορούσαν να σχολιασθούν

Ο καταιγισμός εξελίξεων αναδιαμορφώνει καθημερινά το περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιείται ένας οργανισμός. Για να επιβιώσει και να επιτύχει τους στόχους του σε ένα τόσο δυναμικά μεταβαλλόμενο περιβάλλον, επιβάλλεται να έχει τις απαραίτητες δυνατότητες για να αποτρέψει, να ανταποκριθεί και να ανακάμψει από μια κρίση. Στην εποχή μας οι κρίσεις εμφανίζονται συχνά στους οργανισμούς θέτοντας ενώπιόν τους πολύπλοκες προκλήσεις οι οποίες μπορεί να επιφέρουν ανεπιθύμητες συνέπειες. Τι είναι όμως μια κρίση και πώς ένας οργανισμός μπορεί να τη διαχειριστεί αποτελεσματικά; Με το επίκαιρο θέμα της διαχείρισης κρίσεων ασχολείται η διεθνής τεχνική επιτροπή τυποποίησης ISO/TC 292Security and resilience, η οποία έχει ως σκοπό της την εκπόνηση προτύπων στον εν λόγω τομέα. Η επιτροπή θέλοντας να συμβάλει στον κατάλληλο σχεδιασμό και τη συνεχή ανάπτυξη της ικανότητας διαχείρισης κρίσεων των οργανισμών έχει αναπτύξει το νέο πρότυπο ISO 22361:2022 με τίτλο «Ασφάλεια και ανθεκτικότητα - Διαχείριση κρίσεων - Κατευθυντήριες γραμμές» όπου παρατίθενται βέλτιστες πρακτικές και δίδονται κατευθυντήριες οδηγίες. Σκοπός της εκπόνησης του προτύπου αυτού είναι να κατευθύνει τα άτομα τα οποία είναι υπεύθυνα για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων εντός του οργανισμού ώστε να σχεδιάσουν, να εφαρμόσουν, να δημιουργήσουν, να υλοποιήσουν, να παρακολουθήσουν, να αναθεωρήσουν, να διατηρήσουν και να βελτιώνουν συνεχώς τις ικανότητες και τις δεξιότητές τους για αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων. «Κρίση», σύμφωνα με το ISO 22361, ορίζεται το μη φυσιολογικό ή έκτακτο γεγονός ή κατάσταση που απειλεί έναν οργανισμό ή κοινότητα και απαιτεί στρατηγική, προσαρμοστική και έγκαιρη ανταπόκριση προκειμένου να διατηρηθεί η βιωσιμότητα και η ακεραιότητα του οργανισμού. Ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα σε περιόδους κρίσεων

Οι βασικοί παράγοντες

να κριθεί μια κατάσταση ή ένα περιστατικό

τητά του μέσα σε μια κρίση. Το ISO 22361 παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για ορθές πρακτικές διαχείρισης κρίσεων οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν από οποιονδήποτε οργανισμό ανεξαρτήτως τοποθεσίας, μεγέθους, τύπου, βιομηχανίας, δομής ή τομέα. Συγκεκριμένα, το ISO 22361 παρέχει καθοδήγηση για: α. την κατανόηση του πλαισίου και των προκλήσεων της διαχείρισης κρίσεων β. την ανάπτυξη της ικανότητας διαχείρισης κρίσεων ενός οργανισμού γ. την αναγνώριση της πολυπλοκότητας των θεμάτων που αντιμετωπίζει μια ομάδα διαχείρισης κρίσης δ. την επιτυχή επικοινωνία κατά τη διάρκεια μιας κρίσης ε. την ανάληψη διορθωτικών ενεργειών, αναθεώρηση και συνεχή κατάρτιση.

Με βάση τα πιο πάνω, το νέο πρότυπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πλαίσιο για τον προσδιορισμό της φύσης, των χαρακτηριστικών και της προέλευσης μιας πιθανής κρίσης με σκοπό να προετοιμάσει τους οργανισμούς να καθιερώσουν στάδια αντίδρασης και ανάκαμψης από μια δύσκολη περίοδο. Οργανισμοί υψηλού κινδύνου μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις συστάσεις του προτύπου για να εντοπίσουν τις πιθανές προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν από μια κρίση και να λάβουν την κατάλληλη απόφαση που θα μετριάσει ή θα εξαλείψει τέτοια ζητήματα. Παράλληλα, το ISO 22361 μπορεί να βοηθήσει τους οργανισμούς να συμμορφωθούν με νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις. Το ISO 22361:2022 εκδόθηκε από τη Διεθνή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης ISO/TC 292, της οποίας ο CYS είναι πλήρες μέλος και συμμετέχει ενεργά μέσω εθνικού αντιπροσώπου στις εργασίες της. Ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS), ως ο επίσημος Εθνικός Φορέας Τυποποίησης, έχει ως αποστολή του την ενίσχυση του εθνικού συστήματος τυποποίησης έτσι ώστε να διασφαλίζονται

πρότυπα, από το Κέντρο Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης του CYS (ΚΕΠΕ). Κωνσταντίνος Ζαού Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS)

Πηγή: ∆ιεθνής Οργανισµός Τυποποίησης (ISO)

KENTΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΜΑΙL cyprus@etek.org.cy ΕΜΑΙL EΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ yemp@etek.org.cy

Τηλ: +35722877644 Φαξ: +35722730373 www.etek.org.cyΚεντρικά Γραφεία Οδός Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία Ταχυδρομική Διεύθυνση: Τ.Θ. 21826, 1513 Λευκωσία

Κεντρικό email: cyprus@etek.org.cy Email εξυπηρέτησης κοινού: yemp@etek.org.cy

Τηλέφωνο: 22877644 Φαξ: 22730373 www.etek.org.cy

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ

ΤΕΧΝΙΚΟ

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ

ΚΥΠΡΟΥ

Τo Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) είναι ο θεσμοθετημένος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας και οργανισμός όλων των Κυπρίων Μηχανικών. Ιδρύθηκε με το Νόμο 224/1990 και είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με αιρετή Διοίκηση. Διαθέτει ιδιόκτητο κτίριο κεντρικών γραφείων και Υπηρεσία αναγκαία για την προώθηση των σκοπών του.

Το ΕΤΕΚ έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους διάφορους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των Μελών του, της Μηχανικής και της Τεχνολογίας γενικά και την ανάπτυξή τους για αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Δημοκρατίας. Το Επιμελητήριο προσδίδει μεγάλη σημασία σε διεθνή θέματα και καταβάλλει προσπάθεια για επέκταση των σχέσεών του, τόσο με επιμελητήρια άλλων χωρών όσο και με διεθνείς φορείς μηχανικών.  Το ΕΤΕΚ είναι πλήρες μέλος στο European Council of Engineers Chambers (ECEC).  Συμμετέχει, μέσω της ΠΕΤΕΚΚ (Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία για τις Κατασκευές στη Κύπρο), στην αντίστοιχη European Construction Technology Platform (ECTP).  Στον ευρωπαϊκό χώρο το Επιμελητήριο συμβάλλει ενεργά στις επαγγελματικές οργανώσεις European Federation of National Engineering Associations (FEANI) και International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) και συμμετέχει σε συζητήσεις με ευρωπαϊκές επιτροπές.  Στον διεθνή χώρο, σε συνεργασία με τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις, συμμετέχει και εκπροσωπείται στην World Federation of Engineering Organizations (WFEO). Συνεργάζεται στενά με το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ) και έχει συνάψει πρωτόκολλο συνεργασίας με το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Αντίστοιχη συνεργασία υπάρχει μεταξύ του Επιμελητηρίου και του Engineering Council Βρετανίας Γενικό Συμβούλιο Το ΕΤΕΚ διοικείται από 30μελές Γενικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου είναι αιρετά και εκλέγονται ανά τριετία. Οι έδρες του Συμβουλίου κατανέμονται ανάλογα με το ποσοστό των μελών του κάθε κλάδου μηχανικής επιστήμης στο σύνολο

2020-2023: Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Αρχιτέκτονας Α’ Αντιπρόεδρος, Ανδρέας Θεοδότου, Πολιτικός Μηχανικός Β’ Αντιπρόεδρος, Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Γραμματέας, Πλάτωνας Στυλιανού, Πολιτικός Μηχανικός

Γενικός Ταμίας, Χρίστος Χριστοδούλου, Αρχιτέκτονας

Μηχανικός Κωνσταντίνος Κωvσταντή, Αρχιτέκτονας Ανδρέας Μαραγκός, Μηχανολόγος Μηχανικός Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

Μέλη

Βαρνάβας Λάμπρου, Πολιτικός Μηχανικός

Θωμάς Μίτα, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

Ξένιος Παπασταύρου, Μηχανολόγος Μηχανικός

Μέλη: Άννα Γαλαζή Ιακώβου, Αρχιτέκτονας, Κυριάκος Θεμιστοκλέους, Αρχιτέκτονας, Ντίνος Νικολαΐδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Ιάκωβος Χαραλάμπους, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός.

Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής