Περιοδικό Οκτωβρίου ΕΤΕΚ, Τεύχος 281

ΤΕΥΧΟΣ 281 • ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Τ Ι Κ Ο Δ Ε ΛΤ Ι Ο

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Ενεργειακές Κοινότητες για αντιμετώπιση της ακρίβειας και της ενεργειακής φτώχειας Εμπόριο δομικών υλικών από τις κατεχόμενες περιοχές: Υποχρεώσεις, ευθύνες και δυνατότητες των Κύπριων μηχανικών

ΤΑ ΜΈΛΗ ΤΟΥ ΕΤΕΚ ΨΗΦΊΖΟΥΝ ΣΤΙΣ 4 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ

Παρουσιάστηκε ο απολογισμός

της τριετίας 2020-2023 Βραβείο Μηχανικής 2023 * Ταχυδρομικό τέλος πληρωμένο * Ανοικτό αντικείμενο για Κύπρο/Αρ. Άδειας 98 * Κλειστό αντικείμενο για Κύπρο/Αρ. Άδειας 34 * Ανοικτό αντικείμενο για Εξωτερικό/Αρ. Άδειας 52

ISSN 1450-3379 (print), ISSN 2547-8605 (online)

1

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ Υλικά επεξεργασίας επιφανειών

Συστήματα αρμολόγησης και φινιρίσματος επιφανειών. Στην KNAUF πιστεύουμε ότι τα πραγματικά έργα τέχνης δημιουργούνται με τα σωστά υλικά. Μέσα από μια ευρεία γκάμα προϊόντων αρμολόγησης και φινιρίσματος καλύπτουμε τις ανάγκες ακόμα και των πιο απαιτητικών εφαρμογών.

■ Πιστοποιημένη ποιότητα για τοίχους και οροφές ■ Για όλα τα συνήθη υποστρώματα και συνθήκες εφαρμογής ■ Εξαιρετική εργασιμότητα και τέλειο αποτέλεσμα ■ Εύκολα, γρήγορα και οικονομικά

KNAUF CYPRUS LIMITED: Χρίστου Ζεϊπέκκη 1, 4504 Βάσα Κελλακίου, P.O. Box 54589 3725 Λεμεσός Τηλ.: +357 25 821 040 www.knauf.com.cy, e-mail: knaufcy@knauf.com

2

Υψηλές επιδόσεις σε κάθε απαίτηση της κατασκευής

Θ Ε Μ ΑΤΑ

3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το μηνιαίο περιοδικό και η ιστοσελίδα (www.etek.org.cy) αποτελούν την επίσημη φωνή του ΕΤΕΚ (τα οποία υποστηρίζονται από ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης - Facebook, LinkedIN, issuu και YouTube). Το περιοδικό αποστέλλεται ταχυδρομικώς ή/και ηλεκτρονικά σε περίπου 14.000 παραλήπτες, μέλη του ETEK, ανώτερα στελέχη δημόσιων οργανισμών και σε διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων. Τα μέλη του ΕΤΕΚ, τα οποία στις αρχές του 2022 αριθμούσαν 16.541 (υπάρχουν άτομα που είναι εγγεγραμμένα σε δύο ή και τρεις κλάδους), προέρχονται από τους κλάδους: Αρχιτεκτονική, Πολιτική Μηχανική, Μηχανολογική Μηχανική, Ηλεκτρονική Μηχανική περιλαμβανομένης της Μηχανικής της Πληροφορικής, Χημική Μηχανική, Μηχανική Μεταλλείων & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, Αγρονομική Τοπογραφική Μηχανική, Επιμέτρηση & Εκτίμηση Γης, Πολεοδομία – Χωροταξία.

ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΈΚΔΟΣΗΣ

ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 6

Η ηθική της αισθητικής στην Αρχιτεκτονική Της Έλενας Χριστοδούλου

ΘΕΜΑΤΑ 7

Πραγματοποιήθηκε η τελετή Απολογισμού Δράσης τριετίας 2020-2023

12

Απονεμήθηκε το Βραβείο Μηχανικής 2023

14

Συμφωνούν ΕΤΕΚ - ΥΠΕΣ για εκσυγχρονισμό του συστήματος αδειοδότησης

15

Να μην εγκαταλειφθεί στη φθορά το παλιό Υπουργείο Εργασίας

20 Εγκύκλιος ΕΤΕΚ σχετικά με επίπεδες πλάκες χωρίς δοκούς (flat slabs)

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος Διεύθυνση: Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος Τηλ: +35722877644 / Φαξ: +35722730373 www.etek.org.cy cyprus@etek.org.cy Γραφείο ΕΤΕΚ στην Πάφο Οδός Σόλωνος 14-16 8010 Πάφος Τηλ: +35726912814 / Φαξ: +35726912799

ΚΑΤΆ ΝΌΜΟ ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ

Κωνσταντίνος Κωνσταντή (Πρόεδρος ΕΤΕΚ)

ΕΚΔΌΤΗΣ

ΑΡΘΡΑ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ 24 Η συμβολή και η εξέλιξη του τσιμέντου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα 26 Εμπόριο δομικών υλικών από τις κατεχόμενες περιοχές: Υποχρεώσεις, ευθύνες και δυνατότητες των Κύπριων μηχανικών 28 Ενεργειακές Κοινότητες για αντιμετώπιση της ακρίβειας και της ενεργειακής φτώχειας

ΓΝΩΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ www.gnora.com info@gnora.com Τηλ: +35722441922

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΊΑ Κατερίνα Στεφάνου ktrnstefanou@gmail.com

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΣΕΛΊΔΩΣΗ Το ΕΤΕΚ δεν φέρει οποιαδήποτε ευθύνη για την ορθότητα ή και το περιεχόμενο των ενυπόγραφων άρθρων ή/και αναλύσεων, που φιλοξενούνται στο Ενημερωτικό Δελτίο του τα οποία, σημειώνεται, δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη την άποψη του Επιμελητηρίου αλλά των συγγραφέων τους. H δημοσίευση άρθρων που αποστέλλονται εναπόκειται στην κρίση της Συντακτικής Eπιτροπής του ενημερωτικού δελτίου.

4

Κυριακή Σοφοκλέους kyriakisofocles@gmail.com

ΔΙΑΦΗΜΊΣΕΙΣ adservicescentral@gmail.com Τηλ: +35796417895

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

5

5

EDITORIAL

Η ηθική της αισθητικής στην Αρχιτεκτονική Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο η Αρχιτεκτονική στηρίζεται σε τρία βασικά προτερήματα: τη σταθερότητα ή στερεότητα, τη χρησιμότητα, και την ομορφιά, την αισθητική. Αυτές οι τρεις κατηγορίες παραμένουν μέσα στους αιώνες οι βασικοί άξονες της αρχιτεκτονικής αναζήτησης. Οι όλο και πιο απίστευτες τεχνολογίες επιτρέπουν να υλοποιούνται οικοδομήματα κάθε τύπου λύνοντας με δημιουργικό τρόπο το θέμα της στερεότητας. Η ύπαρξη λειτουργικότητας θεωρείται ολοκληρωτικά μέρος ενός καλά σχεδιασμένου χώρου που επιβάλλεται να ικανοποιεί τις ανάγκες των χρηστών, και τέλος η αισθητική, η ομορφιά, θέμα που πάντα βρίσκεται στις ευαισθησίες των ανθρώπων, που στη διαδρομή του χρόνου εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο. Η αισθητική αναζήτηση στην Αρχιτεκτονική, που διαφέρει ανάλογα με το περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πλαίσιο, υφίσταται τεράστιες αλλαγές, περνώντας από περιόδους όπου η ομορφιά ήταν κάτι συγκεκριμένο σε περιόδους πιο πρόσφατες όπου το ωραίο είναι σχετικό, εφόσον η πληθώρα των απόψεων ισοδυναμεί με ένα γούστο πολύπλευρο. Κατά την αρχαιότητα θεωρούσαν ευχάριστο ένα αρχιτεκτονικό έργο για την αρμονική αναλογία των μερών του˙ για να θεωρηθεί ωραίο, λοιπόν, όφειλε να σεβαστεί μια συνθετική συμμετρία παρά να κάνει χρήση μιας σειράς αρχιτεκτονικών στοιχείων όπως κολόνες, τόξα και δοκίδες. Ο Μεσαίωνας, που θεωρείται η πλέον σκοτεινή περίοδος της ιστορίας, στην πραγματικότητα άφησε μεγάλη αρχιτεκτονική κληρονομιά αφού τότε έδιναν μεγάλη σημασία στο κύρος και στον ρυθμό των κτηρίων, κυρίως των γοτθικών καθεδρικών ναών και των προστατευμένων από τείχη κάστρων. Κατά την περίοδο της Αναγέννησης, την εποχή του ανθρωποκεντρισμού, υπάρχει μια επιστροφή στο κλασικό ύφος, μελετώντας τις φόρμες των κτηρίων της αρχαιότητας. Αναζητείται μια κοινή διάλεκτος που θα μπορεί να εκφράσει τις αξίες της κοινωνίας, που τοποθετεί τον άνθρωπο στο κέντρο. Για πολλούς είναι η περίοδος όπου η Αρχιτεκτονική εκφράστηκε με τον καλύτερο τρόπο. Κατά τον δέκατο έκτο αιώνα παρατηρείται μια κίνηση, μια αλλαγή στην Αρχιτεκτονική. Οι αυστηρές φόρμες του παρελθόντος αρκετές φορές αρχίζουν να αντικαθίστανται από καμπύλες γραμμές και ελεύθερα σχήματα. Ένα κτήριο έπρεπε να συναρπάζει, να προκαλεί θαυμασμό στον θεατή. Ο δέκατος έβδομος αιώνας θεωρείται εκείνη η ιστορική στιγμή όπου η Αρχιτεκτονική μπαίνει στη σύγχρονη εποχή και αρχίζει να εκτιμάται περισσότερο η χρησιμότητα, η λειτουργικότητα των κτηρίων απορρίπτοντας το εφήμερο. Ό,τι είναι χρήσιμο είναι και όμορφο. Η βιομηχανική ανάπτυξη προκαλεί, ακόμα και στην Αρχιτεκτονική, μια έλξη προς τα κτήρια που αντικαθιστούν σταδιακά το ενδιαφέρον και παίρνουν τη θέση που είχαν μέχρι τότε συμβολικά οι εκκλησίες, όπως εργοστάσια, βιομηχανικά και εμπορικά κτήρια, σταθμοί. Η μεγάλη επανάσταση έρχεται τον δέκατο όγδοο αιώνα με τη γέννηση της Σχολής του Σικάγου. Παρόλο που στην Ευρώπη συνεχίζουν να συλλογίζονται με αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, το κλασικό ύφος και την αρχαιολογική προΰπαρξη, ακόμα και μέσω της γέννησης της ανακαίνισης, στην Αμερική αρχί-

Συντακτική Επιτροπή

ζουν να σχεδιάζουν τους πρώτους ουρανοξύστες. Η αρχιτεκτονική αρχίζει να ανακαλύπτει την ομορφιά των κάθετων κτηρίων που, χάρη στην ικανότητα της τεχνολογίας, φτάνουν μέχρι τον ουρανό. Η Αρχιτεκτονική του δέκατου ένατου αιώνα κάνει στροφή προς την πρωτοπορία. Τη θυμόμαστε σαν μια περίοδο γεμάτη ιστορικά συμβάντα που επικυρώνουν το μοντέρνο κίνημα και σημαντικές φιγούρες για την Αρχιτεκτονική, για τα επόμενα χρόνια, όπως ο Le Corbusier, ο Wright και ο Mies van der Rohe. Με τη νέα χιλιετία, στη σύγχρονη πλέον εποχή, φτάνουμε στην οριστική σχετικοποίηση της ομορφιάς στην Αρχιτεκτονική. Τα κτήρια ανακατασκευάζονται, σχεδιάζονται μέσα από πολύπλοκα τεχνολογικά προγράμματα, ακολουθώντας ακραίες ιδέες προερχόμενες από το περιβάλλον εργασίας ή προσωπικές προκλήσεις. Ο Αρχιτέκτονας γίνεται star και τα έργα του έχουν στόχο και σκοπό να τολμούν όλο και πιο πολύ από αισθητικής πλευράς. Ένα οδοιπορικό μεγάλο και ποικίλο που σταδιακά μας οδήγησε στον διαχωρισμό της οικοδομικής τέχνης από την Αρχιτεκτονική. Η πρώτη προνοεί την κατασκευή κτηρίων για πρακτικούς λόγους, αλλά δεν υπολογίζει την αισθητική που είναι ολοκληρωτικά σκέλος της Αρχιτεκτονικής, η οποία έχει καθήκον να εκπλήσσει, να εντυπωσιάζει, να πλησιάζει τον άνθρωπο με στόχο να εξευγενίσει τα αισθήματά του και να τον κάνει καλύτερο. Η Αρχιτεκτονική έχει ένα ρόλο διδακτικό αφού μέσα από την αισθητική μπορεί να διδάξει, να επικοινωνήσει. Φρόνιμο θα ήταν να στοχεύσουμε και να αναδείξουμε τον ακλόνητο σύνδεσμο μεταξύ ηθικής και αισθητικής στην Αρχιτεκτονική. Φαινομενολογικά η αισθητική διάσταση ενός αρχιτεκτονικού έργου έχει να κάνει με τη συναισθηματική εμπειρία του χώρου που προϋποθέτει ότι ο τόπος είναι το στοιχείο της πορείας μας, της ύπαρξής μας στη γη, δηλαδή της απαρασάλευτης κατάστασης του ήθους μας. Ο αρχιτέκτονας αντιμετωπίζει σήμερα μια κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η σχέση του ανθρώπου με τον χώρο στον οποίο κατοικεί πάνω στη γη. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να αγνοήσει τo αποτέλεσμα του διαχωρισμού του υποκείμενου από το αντικείμενο. Οι βασικές προσεγγίσεις της σύγχρονης Αρχιτεκτονικής αναπαράγουν αυτόν τον διαχωρισμό σαν μια προκατάληψη ενάντια στον ορθολογισμό που αρνείται να λάβει υπόψη το γεγονός ότι οι ζωτικοί χώροι είναι χρονικά η συνάντηση των αισθήσεων με τη λογική. Η σχέση μεταξύ ομορφιάς και χρησιμότητας στην Αρχιτεκτονική εμφανίζεται πιο πολύπλοκη στο παρόν απ’ ό,τι στο παρελθόν. Στη σύγχρονη κουλτούρα εκδηλώνεται ένας αξιοπερίεργος ανταγωνισμός ανάμεσά τους, όσο περισσότερο κρύβουμε και αρνιόμαστε εντελώς τη διάσταση της χρησιμότητας του αρχιτεκτονικού έργου τόσο δίνουμε τη δυνατότητα να αυξήσουμε τη διάσταση της αισθητικής του. Ωστόσο ένα αρχιτεκτόνημα είναι χρήσιμο στις ανθρώπινες ανάγκες και ειδικά σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ιδανική ανθρώπινη διάσταση. Ένα αρχιτεκτονικό έργο μπορεί να είναι ωραίο αν η αισθητική του διάσταση επιβεβαιώνει και δεν αρνείται τη χρησιμότητά του.

Έλενα Χριστοδούλου Αρχιτέκτονας

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Έλενα Χριστοδούλου - Αρχιτέκτονας • ΜΕΛΗ: Μαρία Θεοδούλου - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Δρ Γεώργιος Παναγή - Ηλεκτρονικός Μηχανικός, Σωτήρης Πολυδώρου - Αρχιτέκτονας • YΠΕΎΘΥΝH ΎΛΗΣ: Αντριάνα Μιλτιάδου - Γραμματειακή Λειτουργός ΕΤΕΚ • ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Χάρης Σταυρινού - Επιστημονικός Λειτουργός ΕΤΕΚ

6

ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΡΙΕΤΙΑΣ 2020-2023

Απολογισμός δράσης ΕΤΕΚ 2020-2023 Το έργο του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), κατά την τριετία 2020-2023, παρουσιάστηκε την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2023 στην καθιερωμένη επίσημη τελετή παρουσίασης του Απολογισμού Δράσης και Οικονομικής Δραστηριότητας του ΕΤΕΚ. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο θεατράκι που βρίσκεται στο οίκημα του Επιμελητηρίου, με μεγάλη συμμετοχή. Η φετινή τελετή τέθηκε υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη και πραγματοποιήθηκε στην παρουσία υπουργών, εκπροσώπων πολιτικών κομμάτων, άλλων αξιωματούχων του κράτους, δεκάδων μελών του Επιμελητηρίου και πολιτών. Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντή, στην ομιλία του, κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στην τριετία 20202023, ανέδειξε το σημαντικό και πολυσχιδές έργο του ΕΤΕΚ, τόσο προς την Πολιτεία και Πλούσιο και την κυπριακή κοινωνία, όσο και προς τα μέλη του. Στάθηκε ιδιαίτερα στους τομείς πολυσχιδές το της στεγαστικής πολιτικής και της προσιτής έργο του ΕΤΕΚ στέγης, της ενέργειας και των τεχνικών νομοθεσιών (για επαγγελματικά ζητήματα των κλάδων που εκπροσωπούνται μέσα από το ΕΤΕΚ), αναφέροντας ενδελεχώς τις σχετικές δράσεις και πρωτοβουλίες που ανέλαβε το Επιμελητήριο. Ο κ. Κωνσταντή έστειλε το μήνυμα ότι «η Μηχανική Επιστήμη μπορεί να δώσει λύσεις στα κυρίαρχα τρέχοντα προβλήματα όπως είναι η στεγαστική κρίση, το κυκλοφοριακό, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, οι φυσικές καταστροφές και η ακρίβεια στην ενέργεια», διαβεβαιώνοντας ότι «το ΕΤΕΚ θα συνεχίσει να αγωνίζεται με το ίδιο σθένος, την ίδια αγωνία και τον ίδιο ενθουσιασμό για το καλό του τόπου». «Το όραμα και το έργο του Επιμελητηρίου ήταν και παραμένει ο τόπος. Ο τόπος είναι και το Επιμελητήριο, είναι και οι Μηχανικοί», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Σε χαιρετισμό του εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Αλέξης Βαφεάδης εξήρε το έργο που επιτελεί το ΕΤΕΚ, σημειώνοντας ότι «το Επιμελητήριο κατέχει ηγετική θέση στον χώρο της επιστήμης, της Μηχανικής και της Τεχνολογίας, προσδίδοντας πρόσθετη αξία στον τόπο μας και διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται στον Κύπριο πολίτη, μέσα από έργα ανάπτυξης και υποδομής». Ανέφερε επιπρόσθετα ότι το ΕΤΕΚ, ως ο θεσμοθετημένος τεχνικός σύμβουλος του κράτους, αποτελεί μόνιμο και σταθερό συνεργάτη του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων σε ό,τι αφορά την οικοδομική και τεχνική ανάπτυξη. Διαβεβαίωσε τέλος ότι η πόρτα του Υπουργείου του παραμένει ανοικτή για συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων αλλά και για περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων Υπουργείου ΕΤΕΚ, με στόχο την ενίσχυση του ρόλου του κλάδου της μηχανικής στην ευημερία του τόπου. Σημειώνεται πως στις 4 Νοεμβρίου 2023 θα διεξαχθούν εκλογές σε όλες τις επαρχίες για ανάδειξη των μελών του Γενικού Συμβουλίου και του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΕΤΕΚ για την τριετία 2023-2026.

▶

7

ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΡΙΕΤΙΑΣ 2020-2023 διακρίσεις ▶ Τιμητικές Στη διάρκεια της εκδήλωσης το Επιμελητήριο απένειμε τιμητικές δια-

κρίσεις σε εξέχοντες συναδέλφους ως αναγνώριση της προσφοράς και της δράσης τους. Όπως είπε η Ελίζα Βασιλείου, Β΄ αντιπρόεδρος ΕΤΕΚ, «η απόφαση αυτή εδράζεται στο γεγονός πως οι συνάδελφοι που τιμώνται, κάποιοι μετά θάνατο, αποτελούν προσωπικότητες οι οποίες, παρόλο που υπηρέτησαν διαφορετική επιστήμη, και ασχολήθηκαν με διαφορετικά θέματα, έχουν ένα σημαντικό και εξαιρετικά καθοριστικό κοινό: Το πάθος τους και την έντονη δραστηριοποίησή τους στα κοινά. Η βράβευση της δράσης των συναδέλφων θεωρούμε πως έχει ιδιαίτερη αξία σε μια εποχή που έχει δυστυχώς επικρατήσει η απάθεια για τα κοινά, γεγονός που ενέχει κινδύνους για την ποιότητα της κοινωνίας και της δημοκρατίας μας». Τιμήθηκε ο Γιώργος (Κόκος) Κωνσταντίνου, γεωλόγος, «πατέρας» της κυπριακής Γεωλογίας, μια από τις πιο δυναμικές κυπριακές παρουσίες στον επιστημονικό χώρο της Γεωλογίας με πάνω από μισό αιώνα δράσης. Μεταξύ άλλων υπό τη διεύθυνσή του (1980-1999), το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης εγκατέστησε το αυτόματο Κυπριακό Σεισμολογικό Δίκτυο, εξέδωσε γεωτεχνικούς χάρτες όλων των πόλεων της ελεύθερης Κύπρου και εκπόνησε μικροσεισμικές, μικροζωνικές μελέτες για την αντισεισμική προστασία του δομημένου περιβάλλοντος του νησιού. Ο κ. Κωνσταντίνου διετέλεσε επιστημονικός συνεργάτης της Κυπριακής Εταιρείας Τυποποίησης CYS για την εισαγωγή των Ευρωπαϊκών Προτύπων για τα οικοδομικά υλικά. Για τρεις συνεχείς θητείες ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Μετά θάνατο τιμητική διάκριση απονεμήθηκε - στην Κλέλια Πετρίδου, αρχιτέκτονα, για το απαράμιλλο πάθος της και τις άοκνες και συχνά χωρίς καμία χρηματική αποζημίωση προσπάθειές της για εμπέδωση των αρχών σχεδιασμού για όλους σε κτήρια και υποδομές.

- στον Άντη Χριστοφορίδη, επιμετρητή ποσοτήτων, έναν από όσους πρωτοστάτησαν στη δημιουργία του ΕΤΕΚ, ενώ διετέλεσε μέλος του Γενικού Συμβουλίου του Επιμελητηρίου την περίοδο 2002-2005, συμβάλλοντας ιδιαίτερα σε ζητήματα συμβάσεων/συμβολαίων στις κατασκευές.

- στον Γιάννη Φεσά, χημικό μηχανικό, πρωτοπόρο στα θέματα της βιομηχανικής εφαρμοσμένης έρευνας σε θέματα περιβάλλοντος, και έναν από τους θεμελιωτές του πλαισίου της πράσινης ανάπτυξης και της αειφορίας στη βιομηχανία.

ΕΠΊΤΙΜΟ ΜΈΛΟΣ Κατά την τελετή, με ομόφωνη απόφαση του Γενικού Συμβουλίου, ο καθηγητής Παναγιώτης Τουλιάτος ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος του ΕΤΕΚ για τη συνολική του πορεία και προσφορά ως επιστήμονας μηχανικός.

8

ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΡΙΕΤΙΑΣ 2020-2023

Ειδική έκδοση «Απολογισμός Δράσης ΕΤΕΚ 2020-2023»

Το σημαντικό έργο και η δράση του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), κατά την τριετία 2020-2023, αποτυπώνεται αναλυτικά σε μια ειδική έκδοση με τον τίτλο «Απολογισμός Τριετίας 2020-2023». Ο απολογισμός Δράσης και Οικονομικής Δραστηριότητας ΕΤΕΚ 20202023 παρουσιάστηκε στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον χώρο του οικήματος του Επιμελητηρίου. Στην έκθεση Απολογισμού, μεταξύ άλλων, καταγράφονται ενδελεχώς όλα τα σημαντικά ζητήματα που απασχόλησαν το Επιμελητήριο κατά τη διάρκεια της τριετίας, όπως η επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης της ανάπτυξης, η εθνική ενεργειακή πολιτική, η τακτική επιθεώρηση κτηρίων, η χρήση κατάλληλων διαδικασιών για υλοποίηση έργων, η στεγαστική πολιτική κ.ά., για τα οποία έγιναν συγκεκριμένες ενέργειες και δημόσιες παρεμβάσεις, όπως και οι συμπράξεις στις οποίες προχώρησε το ΕΤΕΚ την εν λόγω περίοδο. Σημαντικό μέρος της δράσης του ΕΤΕΚ κατά την τριετία 2020-2023 επικεντρώθηκε στο πλαίσιο του ρόλου του ως τεχνικός σύμβουλος του κράτους, ως εκ τούτου στην έκδοση καταγράφονται οι επαφές και οι συναντήσεις με κυβερνητικούς και κρατικούς αξιωματούχους, η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, οι συναντήσεις με υποψήφιους Προέδρους της Δημοκρατίας κ.ο.κ. Ταυτόχρονα, στην ειδική αυτή έκδοση, καταγράφονται πληροφορίες αναφορικά με τον ρόλο των Επιτροπών και των Αιρετών Σωμάτων του ΕΤΕΚ και παρουσιάζονται γραφήματα με ενδιαφέροντα δεδομένα. Πέραν των πιο πάνω, γίνεται αναφορά και σε όσα παρείχε το Επιμελητήριο προς τα μέλη του, την τριετία 2020-2023. Μπορείτε να δείτε τον «Απολογισμό τριετίας 2020-2023» ακολουθώντας τον σύνδεσμο: https://shorturl.at/qKM07

9

Θ Ε Μ ΑΤΑ

10

Θ Ε Μ ΑΤΑ

11

ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ

Απονομή του Βραβείου Μηχανικής 2023 Κατά τη διάρκεια της τελετής απολογισμού έγινε και η απονομή του Βραβείου Μηχανικής 2023. Την Κριτική Επιτροπή αποτελούσαν οι Αντρέας Θεοδότου, Α’ αντιπρόεδρος ΕΤΕΚ, Ελίζα Βασιλείου, Β’ αντιπρόεδρος ΕΤΕΚ, Δρ Γιώργος Γρηγορίου, κοσμήτορας της Σχολής Επιστήμων και Μηχανικής, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Αντώνης Κουντούρης, υπεύθυνος Έρευνας και Ανάπτυξης της Nicolaides & Kountouris Metal Company Ltd, Αθηνά Αριστοτέλους, τέως διευθύντρια Τμήματος Πολεoδομίας και Οικήσεως και Δρ Βενιζέλος Ευθυμίου, πρόεδρος Ερευνητικής Μονάδας Ενεργειακής Αειφορίας – FOSS Πανεπιστημίου Κύπρου. Αρχικά στην Επιτροπή ήταν και ο Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς, διευθύνων σύμβουλος της Hellas Sat, ο οποίος διαπίστωσε ιδιάζουσα σχέση με δύο συμμετοχές και απείχε από τη διαδικασία της κρίσης. Τα μέλη της εξαμελούς πλέον Κριτικής Επιτροπής μελέτησαν όλες τις αιτήσεις με αναφορά στα κριτήρια αξιολόγησης του διαγωνισμού και αποφάσισαν να εισηγηθούν την εξ ημισείας απονομή του Βραβείου Μηχανικής και τρεις Εύφημες Μνείες. Όπως είπε στην ομιλία του ο Ανδρέας Θεοδότου «Ο ρόλος των μηχανικών στη σύγχρονη οικονομία της γνώσης και δημιουργικότητας είναι καθοριστικός, και θεωρείται κλειδί για τη μετατροπή των αποτελεσμάτων της έρευνας σε τεχνολογία, καινοτομία, καθώς και νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Το Επιμελητήριο μέσα από τον θεσμό του Βραβείου Μηχανικής έχει ως στόχο να προβάλει αυτόν τον ρόλο και να αναδείξει τις σύγχρονες εξελίξεις και τα επιτεύγματα της μηχανικής επιστήμης, με βασικό γνώμονα τον θετικό αντίκτυπο που έχει η εφαρμογή τους στην οικονομία και την κοινωνία». Το βραβείο Το Βραβείο Μηχανικής ΕΤΕΚ 2023 και το χρηματικό έπαθλο των 10 χιλιάδων ευρώ δόθηκε εξ ημισείας στις δύο συμμετοχές που ισοβάθμησαν: - Στον Άγγελο Φ. Σαββίδη, αρχιτέκτονα, για το έργο «Cyprus Planetarium», που αποτελεί το πρώτο Πλανητάριο στην Κύπρο και περιλαμβάνεται στα δέκα μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα της Ευρώπης. Η εφαρμογή νέας τεχνολογίας, ο διαφορετικός τρόπος σκέψης, όσον αφορά την αρχιτεκτονική προσέγγιση, η δημιουργία χώρων που προσφέρουν νέες χωρικές εμπειρίες σε συνάφεια με τον χρόνο (κίνηση),

12

αποτελούν στοιχεία της επιτυχούς εφαρμογής όλων των προτάσεων της Μελέτης. Η δημιουργία «εντυπώσεων» μέσα από τις χωρικές εμπειρίες, η εναλλαγή της οπτικής με την απτική προσέγγιση, προσδίδει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο ίδιο το Έργο και το έχει καταστήσει πόλο έλξης για χιλιάδες, ήδη, επισκέπτες από την Κύπρο και διάφορες άλλες χώρες. Το Πλανητάριο συγκεντρώνει σωρεία καινοτομιών, αυθεντικού σχεδιασμού και πρωτότυπων κατασκευών και εφαρμογών, τόσο από απόψεως της Αρχιτεκτονικής όσο και της Μηχανικής Επιστήμης αλλά και άλλων συναφών κλάδων της Μηχανικής – όπως οπτικοακουστικής, συστήματος διασύνδεσης μεταξύ Παρατηρητηρίου/Τηλεσκοπίου και Dome Screen. Στο πλαίσιο της αειφόρου κατασκευής το κτήριο είναι φιλικό στο περιβάλλον, βιοκλιματικό και τεχνολογικά προηγμένο – έξυπνο, καθώς έχουν υιοθετηθεί υλικά, τεχνολογίες και τεχνικές που επιδιώκουν να ελαχιστοποιήσουν τυχόν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς και τη δημιουργία κτηρίου μηδενικής κατανάλωσης.

- Στον Δρα Λύσανδρο Τζιοβάνη, για το έργο «Λογισμικό Εργαλείο Βέλτιστης Δέσμευσης Μονάδων και Οικονομικής Κατανομής Φορτίου για το Ηλεκτρικό Σύστημα της Κύπρου». Το προτεινόμενο λογισμικό αποτελεί ένα έργο Εφαρμοσμένης Μηχανικής που ενσωματώνει καινοτόμους αλγορίθμους βελτιστοποίησης, με απώτερο σκοπό την εύρεση της βέλτιστης οικονομικής λύσης για τον προγραμματισμό παραγωγής των συμβατικών μονάδων και ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου. Το εν λόγω λογισμικό χρησιμοποιείται ήδη από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για τη διεκπεραίωση ενός μεγάλου μέρους των εργασιών τους, αποτελώντας ένα ισχυρό εργαλείο για την επίτευξη των εθνικών στόχων της Κυπριακής Δημοκρατίας στους τομείς της κλιματικής ουδετερότητας, της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η χρήση του εν λόγω προηγμένου λογισμικού για τον βέλτιστο προγραμματισμό παραγωγής σε καθημερινή βάση μειώνει το κόστος της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου και κατ' επέκταση το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στον τελικό καταναλωτή. H βελτιωμένη διαχείριση της παραγωγής από ΑΠΕ μέσω του προγραμματισμού παραγωγής έχει ως αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση

ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ και κατ' επέκταση τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, συνεισφέροντας στην προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, η χρήση του λογισμικού για την εκπόνηση μακροπρόθεσμων μελετών για το σύστημα παραγωγής του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου ενθαρρύνει την υιοθέτηση νέων βιώσιμων τεχνολογιών, όπως για παράδειγμα τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Εύφημες μνείες Εύφημος μνεία (χωρίς χρηματικό έπαθλο) δόθηκε στις τρεις συμμετοχές που ισοβάθμησαν: - Στην InoMob LTD (Δρ Σωτήρης Πετρακίδης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος) για το έργο «Μονάδα παραγωγής ανανεώσιμου φυσικού αερίου και εικονικός αγωγός μεταφοράς». Με προσήλωση στην αριστεία, την εξωστρέφεια, και την παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών και καινοτόμων τεχνολογιών, η νεοσύστατη εταιρεία InoMob LTD μέσω άντλησης εθνικών πόρων, και ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, ανέπτυξε την πρώτη εμπορική κινητή μονάδα παραγωγής ανανεώσιμου φυσικού αερίου στην Κύπρο, με δυνατότητα τηλεχειρισμού, και συμπαγή σχεδιασμό σε ISO εμπορευματοκιβώτιο με σκοπό την εξαγωγή σε διεθνείς αγορές πέραν των κυπριακών συνόρων. Ο εικονικός αγωγός μεταφοράς αερίου εδράζεται στη συμπίεση φυσικού αερίου (250 bar) σε δοχεία αποθήκευσης συμπιεσμένου φυσικού αερίου κατά τη διαδικασία παραγωγής του βιοκαυσίμου, και τη μεταφορά τους με συρόμενο ADR (Οδικές Μεταφορές Επικίνδυνων Εμπορευμάτων) τρέιλερ στον τελικό καταναλωτή. Το έργο έχει αναγνωρισθεί από το κράτος ως μια εξαίρετη ιδιωτική πρωτοβουλία καταλυτικής σημασίας προς την απανθρακοποίηση των βαρέων μεταφορών, μετατρέποντας τη διαχρονική πρόκληση διαχείρισης οργανικών αποβλήτων σε ένα ενεργειακό προϊόν προστιθέμενης αξίας.

- Στους Σπύρο Θεοχαρίδη, Μιχάλη Φλωρίδη, Χαράλαμπο Αναστασίου, Ανδρέα Λιβέρα για το έργο «Προηγμένη πλατφόρμα iQ-THREE για την προληπτική και προγνωστική συντήρηση φωτοβολταϊκών συστημάτων». Το έργο iQ-THREE και η αναπτυγμένη πλατφόρμα επικεντρώνονται στην αυτόματη αναγνώριση σφαλμάτων, στην παροχή ακριβών προβλέψεων ΦΒ παραγωγής και στην παροχή αυτοματοποιημένων εισηγήσεων στους διαχειριστές ΦΒ πάρκων για προληπτικές και διορθωτικές ενέργειες. Στην πλατφόρμα ενσωματώνονται μεθοδολογίες τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence), αλγόριθμοι στατιστικής και μηχανικής μάθησης (machine learning), καθώς και πρωτόκολλα για σύνδεση της πλατφόρμας με τον αισθητήρα (που εγκαθίσταται εντός του ΦΒ συστήματος). Μέσω της ανάλυσης δεδομένων, που παρέχονται από τον αισθητήρα και το σύστημα παρακολούθησης, η πλατφόρμα επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση, πρόβλεψη και επίλυση κρίσιμων βλαβών/σφαλμάτων στα ΦΒ συστήματα. Η πλατφόρμα αξιολογήθηκε σε υφιστάμενα ΦΒ συστήματα στην Κύπρο και την Ελλάδα, όπου και επαληθεύτηκε η λειτουργία της πειραματικά. Η πλατφόρμα προσφέρει: όλες τις λειτουργίες σε μία ολοκληρωμένη πλατφόρμα, πατενταρισμένο αισθητήρα, ενσωμάτωση υλικού και λογισμικού, και έγκαιρη ανίχνευση/ταξινόμηση βλαβών σε συνδυασμό με πρόβλεψη ΦΒ παραγωγής.

- Στο Γραφείο Ανάπτυξης Πανεπιστημιούπολης Πανεπιστημίου Κύπρου για το έργο «Η Δημιουργία μιας Βιώσιμης και Έξυπνης Πανεπιστημιούπολης».

Η βράβευση του Άγγελου Φ. Σαββίδη.

Η βράβευση του Δρα Λύσανδρου Τζιοβάνη.

Το ΓΑΠ πέραν της προώθησης των έργων της Πανεπιστημιούπολης σύμφωνα με τις αρχές των δημοσίων συμβάσεων και στο πλαίσιο της εφαρμογής των προνοιών του Γενικού Χωροταξικού Σχεδίου, ενισχύει και ενδυναμώνει τις απαιτήσεις του ενσωματώνοντας νέες προσεγγίσεις που συνάδουν με τις διεθνείς τάσεις σε ό,τι αφορά την πράσινη, βιώσιμη και έξυπνη ανάπτυξη, με πιο σημαντικές: - την υιοθέτηση επιλογών που προάγουν την επιστήμη και αποδίδουν στην κοινωνία σημαντικό έργο, - την εφαρμογή καινοτόμων επιλογών στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του ευρύτερου δομημένου περιβάλλοντος της Πανεπιστημιούπολης, - την υιοθέτηση προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, - τη συνεχή αναβάθμιση των απαιτήσεων και των πολιτικών που εφαρμόζονται σε θέματα ενεργειακής απόδοσης και αειφόρου ανάπτυξης στα κτήρια και τις εγκαταστάσεις του ΠΚ, - την υιοθέτηση του θεσμού των Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών για την υλοποίηση των έργων με τους οποίους επιτυγχάνεται η ανάπτυξη ποιοτικού, φυσικού και δομημένου χώρου, προάγεται ο ευγενής ανταγωνισμός και η βελτίωση των δεξιοτήτων των υποψήφιων μηχανικών, και - την προώθηση έξυπνων και καινοτόμων απαιτήσεων στην παρακολούθηση και λειτουργία των εγκαταστάσεων.

13

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Συμφωνούν ΕΤΕΚ - ΥΠΕΣ για εκσυγχρονισμό του συστήματος αδειοδότησης Η ανάγκη για άμεσο εκσυγχρονισμό του συστήματος αδειοδότησης, οι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης, η επίβλεψη ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και ο θεσμός των Ελεγκτών Δόμησης τέθηκαν επί τάπητος, σε συνάντηση που είχε στις 10 Οκτωβρίου 2023 αντιπροσωπεία του ΕΤΕΚ με τον υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου. Κατά τη συνάντηση, το ΕΤΕΚ επεσήμανε την ανάγκη άμεσης τροποποίησης της κείμενης, αναχρονιστικής, νομοθεσίας ώστε να καταστεί υποχρεωτική η επίβλεψη ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών εγκαταστάσεων από αδειούχους ηλεκτρολόγους και μηχανολόγους μηχανικούς, με τον υπουργό να δίνει οδηγίες για τροχιοδρόμηση όλων των απαιτούμενων διαδικασιών, ώστε η επίβλεψη η/μ εγκαταστάσεων να ρυθμίζεται στη νομοθεσία. Στη συνάντηση συζητήθηκαν εκτενώς τα προβλήματα και οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην αδειοδό- Οδηγίες Κωνσταντίνου τηση προτεινόμενων αναπτύξεων, Ιωάννου για με το Επιμελητήριο να παρουσιάζει θεσμοθέτηση της στον υπουργό σειρά προτάσεων επί επίβλεψης ηλεκτροτου θέματος, με στόχο τον επανασχεδιασμό των υφιστάμενων διαδιμηχανολογικών κασιών και τη δημιουργία ενός πιο εγκαταστάσεων σύγχρονου και ευέλικτου πλαισίου αδειοδότησης και ελέγχου της ανάπτυξης. Ειδικότερα, το ΕΤΕΚ υπογράμμισε την ανάγκη εξαίρεσης οικοδομών χαμηλού ρίσκου από τη διαδικασία αδειοδότησης (με δειγματοληπτικό έλεγχο σε ποσοστό των υποβολών), με στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών και επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον κατασκευαστικό τομέα, καθώς και για να δοθεί περισσότερη έμφαση στον επί τόπου έλεγχο της οικοδομικής ανάπτυξης. Επί του προκειμένου, το Υπουργείο υιοθετεί την προτεινόμενη προσέγγιση και ζήτησε από το Επιμελητήριο να καταθέσει συγκεκριμένη εισήγηση. Συμφωνήθηκε επίσης να προχωρήσει αμέσως η απλοποίηση της μεθοδολογίας υπολογισμού των τελών για άδεια οικοδομής, στη βάση της αντίστοιχης μεθοδολογίας υπολογισμού των τελών για πολεοδομική άδεια. Παράλληλα, καταγράφηκε συναντίληψη σχετικά με την καθιέρωση του θεσμού των Ελεγκτών Δόμησης, ώστε να διενεργούνται επιθεωρήσεις στα υπό ανέγερση έργα από ανεξάρτητο τρίτο μέρος, με στόχο να διασφαλίζεται η τήρηση της νομοθεσίας στα υπό κατασκευή έργα. Στο τραπέζι τέθηκαν και οι ανησυχίες αλλά και οι προτάσεις του Επιμελητηρίου, σε σχέση με τη διασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ). Συγκεκριμένα, το Επιμελητήριο υπογράμμισε πως οι ΕΟΑ θα πρέπει να αποτελέσουν «one stop shop» για την πολεοδομική και οικοδομική αδειοδότηση προτεινόμενων αναπτύξεων. Υπουργός Εσωτερικών και ΕΤΕΚ συμφωνούν ότι η ορθή στελέχωση των ΕΟΑ, η αξιοποίηση της τεχνολογίας, η ψηφιοποίηση των διαδικασιών και η επένδυση στην εκπαίδευση είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματική λειτουργία των ΕΟΑ. Ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου ευχαρίστησε το ΕΤΕΚ για τις προτάσεις που κατέθεσε, σημειώνοντας πως η προώθησή τους θα έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών.

14

Με την ολοκλήρωση της συνάντησης ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θετική ανταπόκριση του υπουργού στις προτάσεις που υπέβαλε το ΕΤΕΚ, σημειώνοντας πως «το ΕΤΕΚ επικροτεί την αποφασιστικότητα του υπουργού να προωθήσει εκείνες τις μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για τη βελτίωση, αφενός, του χρόνου ανταπόκρισης των αρχών αδειοδότησης, διασφαλίζοντας, αφετέρου, τον επαγγελματισμό των υπηρεσιών που προσφέρονται αλλά και την ποιότητα των οικοδομών με γνώμονα την προστασία του πολίτη και του δημόσιου συμφέροντος». Η αντιπροσωπεία του ΕΤΕΚ αποτελείτο από τον πρόεδρό του Κωνσταντίνο Κωνσταντή, τον Α’ αντιπρόεδρο Ανδρέα Θεοδότου, τη Β’ αντιπρόεδρο Ελίζα Βασιλείου, τον γενικό ταμία Χρίστο Χριστοδούλου και το μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΕΤΕΚ Θωμά Μίτα. Προηγήθηκε αλληλογραφία Πριν από τη συνάντηση, στο πλαίσιο μιας ενδελεχούς προετοιμασίας, το ΕΤΕΚ είχε απευθυνθεί στον υπουργό Εσωτερικών και είχε θέσει τα ζητήματα που το ενδιαφέρουν. Μεταξύ άλλων είχε αναφερθεί στη δημιουργία Μητρώου Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίων και την προώθηση του Έργου για το Σύμπλεγμα Υπουργείων στην περιοχή της Αρχιγραμματείας. Όσον αφορά το θέμα της ανάγκης προώθησης των περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών (Μηχανολογικές και Ηλεκτρολογικές Εγκαταστάσεις) (Τροποποιητικών) Κανονισμών, το ΕΤΕΚ σημείωνε σε σχετική επιστολή του ότι θεωρεί πως «θα πρέπει να προχωρήσουν τάχιστα οι απαιτούμενες διαδικασίες για τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα “ώριμα” και “συμφωνημένα” ζητήματα της υποχρεωτικής επίβλεψης και της διαγραφής της εξαίρεσης της “μεμονωμένης” κατοικίας από την υποχρέωση υποβολής μελέτης για θέρμανση ή κλιματισμό. Σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση σύνδεσης της υποβολής Πιστοποιητικού Συμπλήρωσης Εργασιών στην Αρμόδια Αρχή με την ηλεκτροδότηση της οικοδομής, σημειώνεται πως τούτο ήταν εισήγηση του ΕΤΕΚ. Παρ’ όλα αυτά, ενόψει του ότι υπάρχουν επιφυλάξεις για τη συγκεκριμένη τροποποίηση από το ΤΗΜΥ, η άποψη του ΕΤΕΚ είναι πως, εάν διαφανεί ότι θα καθυστερήσει η όλη προσπάθεια, θα πρέπει να προωθηθεί άμεσα η τροποποίηση των Κανονισμών ως προς τα σημαντικά και συμφωνημένα θέματα (ρύθμιση υποχρεωτικής επίβλεψης ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών εγκαταστάσεων και διαγραφή εξαίρεσης της “μεμονωμένης” κατοικίας από την υποχρέωση υποβολής μελέτης για θέρμανση ή κλιματισμό) και να συνεχιστεί η συζήτηση για την αναζήτηση κοινά αποδεκτών ρυθμίσεων σε ό,τι αφορά τυχόν άλλα ζητήματα».

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Να κηρυχθεί διατηρητέο το παλιό Υπουργείο Εργασίας Με επιστολή του προς τον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και τον αναπληρωτή διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων, το ΕΤΕΚ αναφέρεται στο κτήριο επί της λεωφόρου Βύρωνος 7, και ζητά την προστασία του. Το συγκεκριμένο οικοδόμημα φιλοξενεί τη Διοίκηση του Υπουργείου Εργασίας και Σε μαρασμό ένα Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τα Κεντριχαρακτηριστικό κά Γραφεία των Υπηρεσιών Κοινωνικών δείγμα του Ασφαλίσεων, που πρόκειται να μεταστεγαστούν. αρχιτεκτονικού Σύμφωνα με την επιστολή «το κτήριο επί κινήματος του της λεωφόρου Βύρωνος 7, αντιμετωπίζει προβλήματα σε ό,τι αφορά τη δομομοντερνισμού στατική του επάρκεια και μετά τη μεταστέγαση της Διοίκησης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και των Κεντρικών Γραφείων των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο κτήριο “Μετροπόλιταν”, δεν θα χρησιμοποιείται από οποιοδήποτε Τμήμα/Υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σημειώνεται πως το εν λόγω κτήριο αποτελεί αξιόλογο οικοδόμημα, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία, αφού αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα του αρχιτεκτονικού κινήματος του μοντερνισμού. Ενόψει των πιο πάνω, θεωρούμε πως είναι υψίστης σημασίας να τροχιοδρομηθούν το συντομότερο δυνατό οι απαραίτητες ενέργειες που θα διασφαλίσουν την προστασία του κτηρίου. Ειδικότερα, και εφόσον έχει διαπιστωθεί η ανάγκη ενίσχυσης του κτηρίου, θα πρέπει να προχωρήσουν το ταχύτερο οι απαραίτητες ενέργειες για τη δομοστατική του αναβάθμιση. Πέραν του πρώτιστου στόχου, αυτού της διασφάλισης της ασφάλειας, η δομοστατική αναβάθμιση του κτηρίου θα συμβάλει και στη δυνατότητα αξιοποίησής του.

Ταυτόχρονα και με γνώμονα τη διατήρηση του κτίσματος και τη διαφύλαξη του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα σε βάθος χρόνου, θεωρούμε πως θα πρέπει να προχωρήσει η κήρυξή του σε διατηρητέο, ώστε να δύναται να κληροδοτηθεί και στις επόμενες γενεές» καταλήγει η επιστολή.

Απογοήτευση για τον κόμβο στο Café Paris Με επιστολή του προς τον αναπληρωτή διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων Ελευθέριο Ελευθερίου, το Επιμελητήριο εκφράζει την απογοήτευσή του για τη δημιουργία κυκλικού κόμβου στη συμβολή της οδού Αγίας Φυλάξεως με τη λεωφόρο Μακαρίου Γ' (περιοχή Café Paris) στη Λεμεσό.

Όπως αναφέρει η επιστολή «σε συνέχεια της κοινοποίησης στο ΕΤΕΚ μέρους των πρακτικών της συνεδρίας της Τεχνικής Επιτροπής του Κεντρικού Φορέα για την Επίλυση Κυκλοφοριακών Προβλημάτων σχετικά με την εξέταση εναλλακτικών λύσεων για την επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος στην περιοχή Café Paris στη Λεμεσό, οφείλουμε να σημειώσουμε την απογοήτευσή μας για τη λύση που επιλέχθηκε ως η καταλληλότερη για την επίλυση του προβλήματος στη συγκεκριμένη συμβολή και για το ότι δεν υιοθετήθηκαν οι εισηγήσεις του ΕΤΕΚ για το θέμα. Όπως γνωρίζετε, θέση του ΕΤΕΚ είναι πως η δημιουργία κυκλικού κυκλοφοριακού κόμβου, ως λύση για τη μείωση της ενδεχόμενης κυκλοφοριακής συμφόρησης στην προαναφερόμενη συμβολή αντίκειται στις αρχές του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την πόλη της Λεμεσού και τις δράσεις που προτείνονται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα για τη μείωση των ρύπων στην Κύπρο». Το ΕΤΕΚ υπενθυμίζει ότι είχε εκδώσει σχετική ανακοίνωση από τον Φεβρουάριο του 2022.

15

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Σχέδια Υπηρεσίας ΤΥΠ του Υπουργείου Έρευνας Σε γραπτή επικοινωνία που είχε με τον υφυπουργό Έρευνας Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής Φίλιππο Χατζηζαχαρία το ΕΤΕΚ αναφέρεται στα Σχέδια Υπηρεσίας του Τμήματος Υπηρεσιών Πληροφορικής (ΤΥΠ) του αρμόδιου Υφυπουργείου. «Όπως σας έχουμε ενημερώσει, θεωρούμε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους θα επιτευχθεί σε πιο στέρεες βάσεις με την αξιοποίηση του επιστημονικού προσωπικού της χώρας και συνεπώς χωρίς εκπτώσεις στα προσόντα των προσώπων που θα επωμιστούν το βάρος της υλοποίησης τόσο σημαντικών αποφάσεων για τον τόπο μας. Ταυτόχρονα επιθυμούμε να επαναλάβουμε τη βούληση του Επιμελητήριου για τη στήριξη του άκρως σημαντικού έργου το οποίο έχει αναλάβει το ΥφυπουρΣτη διάθεση γείο σας. Συναφώς θεωρούμε πως για την επίτευξη του ΥΕΚΨΠ το των στόχων που έχει θέσει το Υφυπουργείο Επιμελητήριο σας, σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει έχει η κατάλληλη στελέχωση του Υφυπουργείου και του ΤΥΠ με προσοντούχα πρόσωπα, κάτι που θα επέλθει μέσω της ετοιμασίας των νέων σχεδίων υπηρεσίας, εισήγηση του ΕΤΕΚ που χρονολογείται, η οποία είναι εξ όσων αντιλαμβανόμαστε υπό εξέλιξη. Ενόψει όλων των πιο πάνω και δεδομένης και της συζήτησης που έγινε για το θέμα καθώς και της αμοιβαίας μεταξύ μας υπόσχεσης για συνεργασία σε θέματα που άπτονται της εφαρμογής της περί ΕΤΕΚ νομοθεσίας, παρακαλούμε να μας ενημερώσετε σε ποιο στάδιο βρίσκεται η ετοιμασία των νέων Σχεδίων Υπηρεσίας του ΤΥΠ, καθώς και για τις προ-

θέσεις του Υφυπουργείου σας ειδικότερα για αυτά που αφορούν θέσεις προαγωγής για μηχανικούς και μη μηχανικούς. Επιπρόσθετα θα ήταν επιθυμητό εφόσον αυτό είναι δυνατό, να μας αποστείλετε τα υπό αναφορά προσχέδια των Σχεδίων Υπηρεσίας για τις δικές μας απόψεις». Η επιστολή κοινοποιείται στον πρόεδρο της Υποεπιτροπής της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως για την εξέταση Κανονισμών που Αφορούν Σχέδια Υπηρεσίας και τη διευθύντρια του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού.

Διορισμοί από Διοικούσα Επιτροπή ΕΤΕΚ Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ διόρισε τα πιο κάτω μέλη του Επιμελητηρίου για διενέργεια πραγματογνωμοσυνών και εκπροσώπηση σε επιτροπές: ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΕΣ • Ανδρέα Λακκοτρύπη, πολιτικό μηχανικό, για κακοτεχνίες που δεν δύναται να διορθωθούν, και συγκεκριμένα υψομετρικές διαφορές της πλάκας διαμερίσματος, ρωγμές στους τοίχους εσωτερικά και εξωτερικά, κακή τοποθέτηση νιπτήρα κ.ά., σε διαμέρισμα στη Λακατάμια.

• Αδούλα Ιωάννου, αρχιτέκτονα, για κακοτεχνίες που αφορούν εισροή νερού από τη βεράντα του 1ου ορόφου στην κουζίνα, από την ταράτσα του 1ου ορόφου στο πλυσταριό, καθώς και υγρασίες στο ταβάνι του πρώτου ορόφου κ.ά., σε διώροφη μονοκατοικία με υπόγειο στον Ψευδά.

• Βασίλη Βασιλείου, πολιτικό μηχανικό, για κακοτεχνίες σε καινούργια οικοδομή που αφορούν μούχλα στον πάνω όροφο, προβληματικά κατάτροχα και χολέτρες που εμποδίζουν τη ροή του νερού με αποτέλεσμα να κιτρινίσει το πάτωμα κ.ά., σε μονοκατοικία στα Λιβάδια Λάρνακας.

• Επίσης, έπειτα από σχετικό αίτημα διορίστηκε από το Επιμελητήριο πραγματογνώμονας, πολιτικός μηχανικός και μέλος του Μητρώου

16

Πραγματογνωμόνων ΕΤΕΚ, για τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης για κατολισθήσεις εδάφους σε οικόπεδα που είναι κοντά σε γκρεμό με αποτέλεσμα να υποχωρεί το έδαφος και να καταστεί επικίνδυνο για οικοδομή και τις γύρω οικοδομές, διερεύνηση των αιτιών των κατολισθήσεων και ποια τεμάχια επηρεάζονται, και ευρύτερα θέματα ασφάλειας για τους κατοίκους περιοχής στην Παλλουριώτισσα. ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΕΙΣ • Χρύσανθο Πισσαρίδη, αρχιτέκτονα, ως εκπρόσωπό του στην Επιτροπή Μνημείων για την περίοδο 2023-2026.

• Ντίνο Νικολαΐδη και Ερνέστο Σαρρή στην Τεχνική Επιτροπή Επαγγελματικών Προσόντων Δέσμη 3: Παροχή Ενέργειας και Διαχείριση Αποβλήτων.

• Μάριο Μιχαηλίδη, Ανδρέα Θεοδότου, Χαράλαμπο Σκαμπαλλή, Λευτέρη Πέκα και Γιώργο Κατσαμπά στην Τεχνική Επιτροπή Επαγγελματικών Προσόντων Δέσμη 4: Κατασκευές. ΛΗΞΗ ΘΗΤΕΙΑΣ • Το Επιμελητήριο ευχαρίστησε με επιστολή του τη Μαρία Μαύρου, η θητεία της οποίας έληξε μετά από δύο περιόδους στην Επιτροπή Μνημείων του Υφυπουργείου Πολιτισμού.

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Ολοκληρωμένα συστήματα στεγάνωσης & κόλλησης πλακιδίων

4.

3.

2.

1.

Αρμολόγηση με τον υδαταπωθητικό αρμόστοκο πλακιδίων MULTIFILL-SMALTO Κόλληση πλακιδίων με την εξαιρετικά εύκαμπτη κόλλα C2 TE S2 AK-25

Στεγάνωση με το ιδιαίτερα εύκαμπτο επαλειφόμενο τσιμεντοκονίαμα AQUAMAT-ELASTIC

Τσιμεντοκονία

ΣΤΕΓΑΝΩΣΗ ΠΙΣΙΝΑΣ & ΕΠΙΚΑΛΥΨΗ ΜΕ ΠΛΑΚΑΚΙΑ Εξασφαλίζει: Απόλυτη στεγανοποίηση Υψηλή ελαστικότητα Μεγάλη αντοχή στον χρόνο Όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα Συνεισφέρει στο Green Building Αποτελεί ολοκληρωμένο σύστημα υψηλής ποιότητας

Suitable For Food Industry

17

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Διαδικτυακό σεμινάριο CYS και CyHRMA

Ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS) στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για ενημέρωση και εκπαίδευση των ενδιαφερομένων και του κοινού γενικότερα για διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα, συνδιοργάνωσε με τον Κυπριακό Σύνδεσμο Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού (CyHRMA) επιτυχώς, το διαδικτυακό ενημερωτικό σεμινάριο “HR Reporting & Metrics in Recruitment, Selection & Retention”. Η τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία του ομιλητή Neil McCormick, στα θέματα προτύπων και τυποποίησης, ο οποίος προέρχεται από τη Διεθνή Τυποποίηση και συγκεκριμένα από την άμεσα εμπλεκόμενη Διεθνή Τεχνική Επιτροπή “ISO Technical Committee 260 Human Resource Management”, συνέβαλε σημαντικά στη σφαιρική ενημέρωση των συμμετεχόντων. Η συμβολή του Neil McCormick στη συγγραφή των προτύπων που έχουν επίκεντρο το HR Reporting & Metrics, αποτέλεσε σημείο ορόσημο στον τομέα. Επιπλέον, ο Neil McCormick είναι o συντονιστής της ομάδας εργασίας “Metrics” της ISO TC 260 Human Resource Management. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα πρότυπα: ISO 30414 HRM: Guidelines for internal & external human capital reporting και ISO TS 30421 HRM: Turnover & Retention Metrics. Στο διαδικτυακό σεμινάριο συμμετείχαν πέραν των 100 ατόμων, από ένα ευρύ φάσμα του τομέα του Ανθρώπινου Δυναμικού, από Κύπρο, Ελλάδα, Αυστραλία, Φινλανδία και Φιλιππίνες, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο εν λόγω τομέας αναγνωρίζει την ανάγκη υποστήριξης των Metrics & Reporting μέσω της χρήσης των προτύπων ως βοηθητικών εργαλείων. Ο CYS, αναγνωρίζοντας ότι τα πρότυπα, αν και εθελοντικά, δύνανται να αποτελέσουν βοηθητικά εργαλεία, συμμετέχει ενεργά μέσω εθνικών αντιπροσώπων του στις εργασίες της ISO TC 260 HRM. Η συμμετοχή αυτή καθώς και η συμμετοχή στην αντίστοιχη εθνική αντανακλαστική επιτροπή του CYS, ενισχύει την εμπλοκή των κυπριακών επιχειρήσεων στην τυποποιητική εργασία εκπόνησης διεθνών προτύπων στον εν λόγω τομέα. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν την ευκαιρία να λάβουν περισσότερες πληροφορίες από την παρουσίαση του κεντρικού ομιλητή Neil McCormick, καθώς και να έχουν πρόσβαση της άμεσης μετάδοσης του σεμιναρίου σε video ακολουθώντας τον σύνδεσμο: https://bit.ly/3QcPdlp

18

Προβληματικές προκηρύξεις θέσεων επισημαίνει το ΕΤΕΚ Παρεμβάσεις όσον αφορά την προκήρυξη θέσεων σε κλάδους που άπτονται των αρμοδιοτήτων του πραγματοποίησε το ΕΤΕΚ. Με επιστολή του προς τον δήμαρχο Λεμεσού Νίκο Νικολαΐδη το Επιμελητήριο αναφέρεται στην προκήρυξη «Θέσης Λειτουργού Τεχνικής Υπηρεσίας - Πολιτικός Μηχανικός» και σημειώνει ότι «έχει ενημερωθεί από την ιστοσελίδα του Δήμου για την προκήρυξη της πιο πάνω αναφερόμενης θέσης. Από το Σχέδιο Υπηρεσίας για τη θέση προκύπτει ότι, ανάμεσα σε άλλα, οι υποψήφιοι θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Μελών του ΕΤΕΚ στον κλάδο Πολιτικής Μηχανικής». Ωστόσο στην περιγραφή των καθηκόντων, παράγραφος 2.5, αναφέρεται ότι (ο λειτουργός) «ετοιμάζει αρχιτεκτονικές μελέτες για δημοτικά έργα συμπεριλαμβανομένων αρχιτεκτονικών σχεδίων, προδιαγραφών υλικών και μεθόδων κατασκευής και επιβλέπει την εκτέλεση έργων Πολιτικής Μηχανικής, Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας». Το ΕΤΕΚ επισημαίνει ότι «δεν δύναται σε Σχέδιο Υπηρεσίας που αφορά άσκηση επαγγέλματος σε συγκεκριμένο κλάδο (Πολιτικής Μηχανικής), να περιλαμβάνονται καθήκοντα που αφορούν άλλους κλάδους». «Πάγια θέση του ΕΤΕΚ είναι ότι η άσκηση των καθηκόντων σε κλάδους της Μηχανικής Επιστήμης θα πρέπει να γίνεται με βάση το ακαδημαϊκό υπόβαθρο του κάθε μηχανικού» τονίζει το ΕΤΕΚ και ζητά να ενημερωθεί για τη θέση του Δήμου Λεμεσού σε σχέση με το ζήτημα. Με άλλη επιστολή του το ΕΤΕΚ απευθύνεται στον διευθυντή του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) σχετικά με προκήρυξη θέσης λειτουργού Πληροφορικής. Όπως αναφέρει η επιστολή «Το Επιμελητήριο δεν έχει λάβει μέχρι σήμερα οποιαδήποτε απάντηση στην παλαιότερη επιστολή του η οποία αναφέρεται σε προηγούμενη προκήρυξη της θέσης ημερομηνίας 25.01.2021. Επιπρόσθετα σημειώνεται ότι το Επιμελητήριο έχει ενημερωθεί πρόσφατα από την Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας σχετικά με νέα προκήρυξη της θέσης. Σε συνέχεια των πιο πάνω το Επιμελητήριο επιθυμεί να επαναλάβει ότι τα καθήκοντα της υπό αναφορά θέσης αφορούν άσκηση επαγγέλματος στον κλάδο της Ηλεκτρονικής Μηχανικής περιλαμβανομένης της Μηχανικής της Πληροφορικής. Συναφώς επισημαίνεται ότι δεν θα πρέπει να προσφερθεί θέση σε άτομο που δεν είναι εγγεγραμμένο στο Μητρώο Μελών του ΕΤΕΚ στον οικείο κλάδο, καθότι αυτό αντίκειται στις πρόνοιες του Ν.224/90». Το ΕΤΕΚ επισημαίνει ότι σε μια τέτοια περίπτωση η σχετική απόφαση εμπεριέχει κινδύνους και καθίσταται ευάλωτη σε δικαστικές διαδικασίες και ζητά ενημέρωση για τις ενέργειες που θα γίνουν ώστε η διαδικασία πλήρωσης της υπό αναφορά θέσης λειτουργού Πληροφορικής να είναι σύννομη με την περί ΕΤΕΚ νομοθεσία, Ν. 224/90. Χαμηλή προσφορά σε Διαγωνισμό Με επιστολή του προς τον δημοτικό μηχανικό του Δήμου Αραδίππου το ΕΤΕΚ καταγράφει τις ισχυρές επιφυλάξεις του σχετικά με «Διαγωνισμό για Δήλωση Αρχιτεκτονικού Ενδιαφέροντος για την Ετοιμασία Σχεδίων Δημοτικού Πάρκου (Εκτιμώμενο Κόστος Κατασκευής Πάρκου 1.500.000,00) στον χώρο του Δημοτικού Σταδίου Δήμου Αραδίππου (Αρ. Διαγωνισμού: ΔΑ/ΤΥ/12/2023)». Όπως αναφέρεται «περιήλθε στην αντίληψή μας η υποβολή εξαιρετικά χαμηλής προσφοράς σε σχέση με τις απαιτήσεις του ως άνω έργου, στην οποία έχει κατακυρωθεί η εν λόγω σύμβαση. Συναφώς, παρακαλούμε να ενημερωθούμε για τον τρόπο με τον οποίο κατά τη διαδικασία αξιολόγησης για την ανάθεση της υπό αναφορά σύμβασης λήφθηκαν υπόψη οι πρόνοιες της νομοθεσίας και ειδικότερα οι πρόνοιες της “Εγκυκλίου ΓΛ/ΑΑΔΣ 114 – Υπηρεσίες Συμβούλων Μελετητών Οικοδομικών Έργων” που αφορούν τον χειρισμό ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών και ιδιαίτερα κατά πόσο έχει ζητηθεί τεκμηρίωση σε σχέση με το εξαιρετικά χαμηλό ύψος της προσφοράς».

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Συνάντηση με τον Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Μετά από σχετική πρόσκληση, στις 2 Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ του ΕΤΕΚ και του υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Αλέξη Βαφεάδη. Στη συνάντηση, στο πρώτο μέρος της οποίας συμμετείχε και η ΟΣΕΟΚ, συζητήθηκε εισαγωγικά το θέμα των δυνατοτήτων της κατασκευαστικής βιομηχανίας ενόψει των διάφορων προκλήσεων που έχουμε ενώπιόν μας, με κυρίαρχη αυτή της πράσινης μετάβασης και των στόχων του 2030. Κατά τη συνάντηση ο υπουργός έδωσε εξηγήσεις σχετικά με την ακύρωση του διαγωνισμού για την υλοποίηση του κτηρίου της Νομικής Υπηρεσίας αλλά και για την απόφαση επαναξιολόγησης του υφιστάμενου προγραμματισμού υλοποίησης (ή ανακαίνισης) κτηρίων που θα στεγάσουν την κεντρική κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη και τη δημοσιονομική πτυχή. Η πρώτη αντίδραση του ΕΤΕΚ ήταν πως κατά τον γενικό κανόνα δεν είναι και ό,τι καλύτερο να ακυρώνονται τρέχουσες διαδικασίες ή διαγωνισμοί για τους οποίους αφιερώθηκαν πολύτιμοι πόροι κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα για την προετοιμασία και την υποβολή προσφοράς. Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται πως τον Ιούλιο του 2023 το ΕΤΕΚ με δημόσια παρέμβασή του είχε σημειώσει πως σε σχέση με τα δημόσια κατασκευαστικά έργα «… απαιτείται επαναξιολόγηση όλης της αλυσίδας παραγωγής δημόσιων έργων - από τη φάση της καταγραφής της ανάγκης, τεκμηρίωσης της ανταποδοτικότητας/προσιτότητας, ωρίμανσης, σύλληψης, σχεδιασμού, υλοποίησης και συντήρησης».

Είναι προφανές ότι αυτή η επαναξιολόγηση οφείλει να λαμβάνει υπόψη της και απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης και των νέων δυνατοτήτων που έχουν δώσει οι σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής. Συναφώς απαιτείται αξιολόγηση κατά πόσο η σε ισχύ απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου η οποία μεταφράζει τη θέση στην υπαλληλική ιεραρχία σε κτηριολογικές ανάγκες και σε ανάγκες βοηθητικών χώρων ανταποκρίνεται στο 2030, όπου η ψηφιοποίηση και η τεχνολογία έχουν αλλάξει άρδην τα δεδομένα, σε σχέση με τις κτηριολογικές ανάγκες. Και αυτό, χωρίς να θυσιάζεται η λειτουργικότητα και η παραγωγικότητα των εργαζομένων. Στη συνάντηση εκ μέρους του ΕΤΕΚ συμμετείχαν ο πρόεδρός του Κωνσταντίνος Κωνσταντή, ο γενικός γραμματέας Πλάτωνας Στυλιανού, ο γενικός ταμίας Χρίστος Χριστοδούλου και το μέλος της Διοικούσας Βαρνάβας Λάμπρου.

Κτηριακή Ενσωμάτωση Ενεργειακών Ηλιακών Συστημάτων Το εγχειρίδιο στοχεύει στην απλοποίηση της διεπιστημονικής διαδικασίας σχεδιασμού και την παρουσίαση ενός roadmap, που θα Στην ιστοσελίδα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο σχεδιασμού του ΕΤΕΚ έχει για τη βιώσιμη κτηριακή ενσωμάτωση ενεραναρτηθεί γητικών ηλιακών συστημάτων (Building το εγχειρίδιο Integrated Solar Thermal Systems - BISTS, Building Integrated Photovoltaic Systems - BIPVs). Η διαδικασία που παρουσιάζεται ξεκινά με μια βιβλιογραφική ανασκόπηση ως προς τον τρόπο με τον οποίο διάφοροι μελετητές / ερευνητές ενσωμάτωσαν ενεργητικά ηλιακά συστήματα σε κτήρια τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως περιπτωσιολογικές μελέτες. Η προτεινόμενη μεθοδολογία είναι η εξέλιξη της ερευνητικής δουλειάς του συγγραφέα και των συνεργατών του, και στοχεύει στην ανάπτυξη

ενός καινοτόμου εγχειριδίου, στο οποίο αναλύεται η σχεδιαστική διαδρομή που πρέπει να ακολουθείται από τα αρχικά στάδια της διαδικασίας αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, όταν στο κτήριο θα ενσωματωθούν ενεργητικά ηλιακά συστήματα. Συγκεκριμένα, με βάση την παραπάνω έρευνα, προέκυψε μια σχεδιαστική στρατηγική η οποία βασίζεται σε πέντε στάδια με την πλήρη ανάλυση του καθενός, και τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου σχεδιαστικού εργαλείου. Η ανάπτυξή του αποτελεί μια μεθοδολογία, την οποία μπορούν να ακολουθήσουν μηχανικοί και ερευνητές για την κτηριακή ενσωμάτωση τέτοιων συστημάτων. Το εγχειρίδιο υπογράφει ο Δρ Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτονικής και Γεωπεριβαλλοντικών Επιστημών, του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφος. Μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν την έκδοση από την ιστοσελίδα του ΕΤΕΚ.

19

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Ανανεωμένο, σύγχρονο και φιλικό το newsletter του ΕΤΕΚ Το ΕΤΕΚ, ως ο κατ’ εξοχήν επιστημονικός φορέας της χώρας, έχει υιοθετήσει εδώ και χρόνια μια στρατηγική συνεχούς ενδυνάμωσης των εργαλείων και των καναλιών επικοινωνίας με τα μέλη του, και του κοινού ευρύτερα. Σε αυτό το πλαίσιο, το Επιμελητήριο προχώρησε στον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του ενημερωτικού του δελτίου, το οποίο θα φτάνει στα ηλεκτρονικά ταχυδρομεία των μελών του και των εγγεγραμμένων χρηστών κάθε Παρασκευή. Σε μια εποχή όπου οι ρυθμοί της καθημερινότητας και των εργασιακών απαιτήσεων κινούνται με ραγδαίες ταχύτητες, η εύκολη, άμεση και στοχευμένη ενημέρωση αποτελεί το ζητούμενο. Στόχος του ΕΤΕΚ, μέσα από αυτή την αναβάθμιση, είναι η δημιουργία ενός ενημερωτικού δελτίου με μοντέρνο σχεδιασμό, το οποίο ταυτόχρονα να είναι σύγχρονο, λειτουργικό, φιλικό προς τον χρήστη και προσβάσιμο από κάθε ηλεκτρονική συσκευή. Ο σύγχρονος σχεδιασμός του ενημερωτικού δελτίου δίνει στον χρήστη τη δυνατότητα, μέσω του υπολογιστή, του κινητού τηλεφώνου ή του υπολογιστή-ταμπλέτας (tablet), να ενημερωθεί για τις δραστηριότητες του Επιμελητηρίου, τις επικείμενες εκδηλώσεις και τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας στους τομείς δραστηριοποίησης των μελών του, ενισχύοντας περαιτέρω την επικοινωνία με τα μέλη και τους πολίτες. Αξίζει να σημειωθεί πως, προς αυτή την κατεύθυνση, το ΕΤΕΚ προχώρησε τα προηγούμενα χρόνια στην αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της ιστοσελίδας του, ενώ από το 2021 όλες σχεδόν οι υπηρεσίες που παρέχει το Επιμελητήριο είναι προσβάσιμες ψηφιακά, σε μια προσπάθεια διευκόλυνσης των μελών του, αλλά και της κοινωνίας ευρύτερα. Ιδιαίτε-

ρη βαρύτητα δίνεται επίσης στην αξιοποίησης των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, για σκοπούς ενημέρωσης και επικοινωνίας. Το ΕΤΕΚ θα συνεχίσει να πρωτοστατεί στο κομμάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού με την ελπίδα ότι τα μέλη του αλλά και οι πολίτες θα αξιοποιήσουν περαιτέρω τόσο το ανανεωμένο ενημερωτικό δελτίο, για τη δική τους άμεση πρόσβαση στην πληροφόρηση, όσο και όλα τα υπόλοιπα ψηφιακά κανάλια επικοινωνίας που παρέχει το Επιμελητήριο.

Σε μια περίοδο κατά την οποία η αποτελεσματική και άμεση επικοινωνία καθίσταται επιτακτική ανάγκη για κάθε οργανισμό, η συνεχής τεχνολογική αναβάθμιση αποτελεί κλειδί.

Εγκύκλιος ΕΤΕΚ 04/2023 - προς μελετητές Ενόψει του ότι το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί η ανέγερση νέων οικοδομών από οπλισμένο σκυρόδεμα με τη χρήση επίπεδων πλακών (πλακών χωρίς δοκούς «flat slabs»), το Επιμελητήριο επιθυμεί να σημειώσει πως ο σχεδιασμός κτηρίων από οπλισμένο σκυρόδεμα που χρησιμοποιούν πλαίσια με ζυγώματα από πλάκες χωρίς δοκούς (flat slabs) ως κύρια σεισμικά στοιχεία δεν καλύπτεται πλήρως από τον αντισει-

20

Προτεινόμενες αναπτύξεις με επίπεδες πλάκες χωρίς δοκούς (flat slabs)

σμικό Ευρωκώδικα 8 (σχετικό είναι το άρθρο 5.1.1(2)P του Ευρωκώδικα 8, Μέρος 1). Επίσης, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η χρήση τέτοιων πλακών πρέπει να αποφεύγεται σε σεισμογενείς περιοχές και εφόσον χρησιμοποιηθούν τέτοιες πλάκες τότε θα πρέπει να υφίστανται επαρκή τοιχώματα στις δύο κατευθύνσεις για την παραλαβή του συνόλου της σεισμικής δράσης. Σημειώνεται επίσης πως, γενικότερα, η απευθείας στήριξη πλακών επί υποστυλωμάτων επηρεάζει το δομικό σύστημα, λόγω της ανυπαρξίας κόμβου, αλλά και επειδή δεν υπάρχει επαρκής πλαισιακή λειτουργία με αποτέλεσμα το συνολικό δομικό σύστημα να είναι σχετικά εύκαμπτο. Ταυτόχρονα, αναπτύσσεται αυξημένη σεισμική καμπτική καταπόνηση των υποστυλωμάτων αφού δεν υλοποιείται πάκτωση στη σύνδεση υποστυλώματος και πλάκας και έτσι αυξάνεται πολύ το καμπτόμενο μήκος. Στη βάση των πιο πάνω, οι μελετητές προτρέπονται, όταν γίνεται χρήση τέτοιων πλακών, να διασφαλίζουν ότι υφίστανται επαρκή τοιχώματα στις δύο κατευθύνσεις για την παραλαβή της σεισμικής δράσης και για να αποφεύγεται η δημιουργία εύκαμπτου φορέα λόγω κακής πλαισιακής λειτουργίας ή ανυπαρξίας κόμβου.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΙΑ ΨΗΛΑ ΚΤΙΡΙΑ & ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ Πολυκατοικίες, Πύργοι, Ξενοδοχεία, Νοσοκομεία!

YIANNI® Waste Management

Disposal of Organic Waste

ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΚΥΒΑΛΛΩΝ ΜΕ ΗΜΙ-ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ SHAFTLINE

TANK

DEWATERING UNIT

●Συστήματα για κάθε προυπολογισμό. ●Εναρμονισμένα με τη Νομοθεσία για Διαλογή Στη Πηγή .

option 1

OUTPUT: Fertilizer Up to 92% reduction

option 2 OUTPUT: Pulp Up to 80% reduction

●Ειδικά Σχεδιασμένα & Κατασκευασμένα για Κάθε Έργο Ξεχωριστά.

● Από την Κουζίνα κατευθείαν στον…Αγρό! carousel system •►Χωρίς Οσμές!

•►Χωρίς Βακτήρια!

•►Χωρίς Βρωμιές!

•►Χωρίς Τρωκτικά!

WE HAVE A SOLUTION TO EVERY RUBBISH POLLUTION!!!

TEL: 22468229 / 99629215 EMAIL: yianni@logos.cy.net

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ σε εκδήλωση της Πρωτοβουλίας «Για τη Λεμεσό» Όλα τα θέματα που αφορούν το στεγαστικό πρόβλημα τέθηκαν επί τάπητος σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Πρωτοβουλία «Για τη Λεμεσό» για την προσιτή στέγη στις αρχές Οκτωβρίου. Στη γεμάτη αίθουσα εκδηλώσεων των Χαρουπόμυλων Λανίτη, ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου και έξι καταξιωμένοι επαγγελματίες του κλάδου των ακινήτων ανέπτυξαν το θέμα, εστιάζοντας στις προοπτικές επίλυσής του. Κοινός τόπος των ομιλητών υπήρξε η ανάγκη παρεμβάσεων στη βάση του μακροχρόνιου σχεδιασμού και με δεδομένο ότι το ζήτημα αγγίζει πλέον ολοένα και ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού. Η εκδήλωση ξεκίνησε με την εισαγωγική τοποθέτηση του Γιάννη Αρμεύτη, μέλους της Πρωτοβουλίας «Για τη Λεμεσό», ο οποίος αναφέρθηκε στους τρεις παράγοντες που κινούν ανοδικά τις τιμές, αλλά και στις δυνατότητες του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης να παρέμβουν προκειμένου να αμβλύνουν το πρόβλημα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. «Πρόκειται για ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα στην πόλη μας. Και όχι άδικα, αφού η πρόσβαση σε ένα τόσο κρίσιμο αγαθό για την ανθρώπινη ζωή, όπως είναι η στέγαση, γίνεται ολοένα και δυσκολότερη για μεγάλη μερίδα πολιτών. Ιδιαίτερα για συγκεκριμένες κοινωνικές κατηγορίες, όπως τα νεαρά ζευγάρια, που ξεκινούν τώρα τη ζωή τους. Ασφαλώς δεν υπάρχουν εύκολες, ούτε μαγικές λύσεις, γι’ αυτό

απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση», ανέφερε ο Γιάννης Αρμεύτης. Στη συνέχεια τον λόγο έλαβαν οι κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου, υπουργός Εσωτερικών, Dr. Habil Fabian Thiel, Professor of Land Valuation, Frankfurt University of Applied Sciences, Faculty of Architecture, Civil Engineering & Geomatics, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου, πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης & Οικοδομών και τα μέλη της Πρωτοβουλίας «Για τη Λεμεσό» Ιφιγένεια Λάμπρου και Γιάγκος Ζήνωνος. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν να αναλάβουν ανάλογες πρωτοβουλίες και στο μέλλον, προκειμένου προβληματισμοί και εισηγήσεις να τίθενται σε δημόσιο διάλογο.

Παγκόσμιο βραβείο σε μέλος του ΕΤΕΚ Βραβείο στον τομέα της εφαρμοσμένης έρευνας του Παγκόσμιου Διαγωνισμού «IAS Student Thesis Contest» του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών IEEE, κέρδισε η ερευνητική εργασία που εκπονήθηκε στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ. Η βραβευμένη εργασία κατέλαβε τη δεύτερη θέση στον παγκόσμιο διαγωνισμό και έχει αντικείμενο την προστασία έναντι κεραυνικών υπερτάσεων γραμμών μεταφοράς 150 kV. Η έρευνα εκπονήθηκε στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας του κ. Αλέξανδρου Χατζηκώστα στο Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων του ΑΠΘ, υπό την επίβλεψη του αν. καθηγητή του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών κ. Θωμά Τσοβίλη. Ο κ. Χατζηκώστας, μέλος του ΕΤΕΚ, είναι διπλωματούχος στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πολυτεχνείου του ΑΠΘ και εδώ και δύο χρόνια υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα. Τα ερευνητικά αποτελέσματα της εργασίας βασίστηκαν σε προσομοιώσεις σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, με τη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού, με σκοπό τη βελτίωση της αξιοπιστίας των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας. Η εργασία μπορεί να συμβάλει στην ενσωμάτωση των ανα-

22

νεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο υψηλής τάσης. Μέσα από την εργασία, προτείνεται η εγκατάσταση εκτροπέων υπέρτασης σε πυλώνες, με σκοπό την ατρωσία του δικτύου υψηλής τάσης έναντι κεραυνικών πληγμάτων. Η ερευνητική εργασία έχει τίτλο «Διερεύνηση της ενεργειακής καταπόνησης εκτροπέων υπέρτασης με εξωτερικό διάκενο και χωρίς διάκενα που είναι εγκατεστημένοι σε γραμμή μεταφοράς 150 kV». Η τελετή απονομής του Βραβείου θα πραγματοποιηθεί στο Νάσβιλ του Τενεσί των ΗΠΑ. Το Ινστιτούτο Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών - IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) είναι μια παγκόσμια τεχνολογική, επαγγελματική οργάνωση, με σκοπό την προώθηση της θεωρίας και των εφαρμογών της επιστήμης του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών για την εξέλιξη του επαγγέλματος, με γνώμονα την κοινωνική προσφορά. Στην οργάνωση της ΙΕΕΕ είναι σήμερα εγγεγραμμένα περισσότερα από 420.000 μέλη σε περισσότερες από 160 χώρες, γεγονός που την καθιστά τη μεγαλύτερη τεχνολογική επαγγελματική κοινότητα στον κόσμο.

ΑΡΘΡΑ

Η συμβολή και η εξέλιξη του τσιμέντου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Ρωμαίοι, Έλληνες, Αιγύπτιοι κατασκεύασαν θέατρα, δεξαμενές, σωλήνες πόλεων με χρήση τσιμέντου σε επεξεργασμένη μορφή τσιμεντόπαστας/κονιάματος τα οποία άντεξαν και διατηρούνται στον χρόνο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Το Κολοσσαίο από το 82 π.Χ. για 65.000 θεατές στην αρχαία Ρώμη της Ιταλίας, τα τοιχώματα της τσιμεντένιας δεξαμενής χωρητικότητας 600 κυβικών μέτρων νερού από τον 6ο αιώνα π.Χ. στην Κάμειρο της Ρόδου, αρχαιολογικά οικοδομήματα με δάπεδο από πρωτόγονο μπετόν στο βόρειο τμήμα του Ισραήλ από το 7000 π.Χ., και άλλες κατασκευές που έχουν ανασκαφεί, διατηρούνται μέχρι σήμερα. Ειδικοί κατασκευής και κατεργασίας τσιμέντου δεν κατάφεραν να φτιάξουν ανάλογο συνδετικό υλικό τσιμέντου που να αντέχει τόσο πολύ στο πέρασμα των αιώνων, καθώς έρευνες έδειξαν ότι το τσιμέντο που χρησιμοποιείτο ως επί το πλείστον στην αρχαία Ρώμη ήταν φτιαγμένο από ηφαιστειακά υλικά. Πρόκειται για ένα συνδετικό υλικό διαφόρων μορφών και τύπων με διαφορετικά προσθετικά υλικά στην αγορά. Σήμερα, στην κατασκευαστική βιομηχανία παρατηρούνται διαφορετικές ιδιότητες του τσιμέντου ανάλογα με τις διεργασίες στις οποίες υποβάλλεται, δηλαδή κατά την άντληση, χύτευση και ανάμειξή του με άλλα υλικά όπως νερό, άμμο, και χαλίκι. Η διερεύνηση του τσιμέντου σε συνδυασμό με πρόσθετα υλικά και η ρεολογική απόκρισή του σε μικρούς και μεγάλους χρόνους έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για την ανθεκτικότητα και την απόδοσή του σε κατασκευαστικές εφαρμογές, όπως υποδομές, όσο και για τη βιωσιμότητα των πόλεων, γεγονός που συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη. Το τσιμέντο, μπορούμε να ισχυριστούμε, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τους στόχους 9 (Βιομηχανία, Καινοτομία Και Υποδομές) και 11 (Βιώσιμες Πόλεις και Κοινότητες) της Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Για την κατανόηση του τσιμέντου ως υλικού, χρειάζεται μια μακροσκοπική και ενδοσκοπική ανάλυση ως προς την κατηγορία ρευστού και το

24

δίκτυο δεσμών που μπορεί να αναπτυχθεί μεταξύ των τσιμεντένιων σωματιδίων. Τα ρευστά παράγωγα του τσιμέντου (αφότου διαλυθεί σε νερό) κατατάσσονται στα Μη Νευτώνεια Ρευστά και συγκεκριμένα στα σύνθετα (πολύ παχύρευστα) ρευστά καθώς τέτοια ρευστά έχουν σύνθετη δομή και αποτελούνται από ένα δίκτυο δεσμών και σωματιδίων το οποίο συγκρατεί σταθερή τη δομή τους. Ανάλογα με την εφαρμογή και την τάση (εφαρμογή δύναμης) η οποία ασκείται στο υλικό, το δίκτυο των δεσμών μεταβάλλεται οδηγώντας στη δημιουργία μιας νέας δομής. Εκτός από τα ρευστά παράγωγα του τσιμέντου (όπως είναι η τσιμεντόπαστα, και το σκυρόδεμα), σύνθετα υλικά αποτελούν τα Η ρεολογία της πλαστικά πολυμερή, η κέτσαπ και η οδοντόκρεμα. Ωστόσο, υπάρχουν τσιμεντόπαστας τα φυσικά Μη Νευτώνεια Ρευστά βασίζεται στο ιξώδες όπως οι πρωτεΐνες, η κυτταρίνη και το υγρό Oobleck (υδατικό διάλυμα του μείγματος του καλαμποκιού). τσιμέντου και νερού αμύλου Για την κατανόηση των Μη Νευπριν και μετά την τώνειων Ρευστών όπως της τσιμεντόπαστας, μελετάται η ρεολογία ανάμειξή τους, αυτών των υλικών και συγκεκριμένα καθώς λαμβάνουν τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες ροής τους όπως το ιξώδες. Η ρεοχώρα αντιδράσεις λογία εξηγεί την παραμόρφωση υδρόλυσης της δομής υλικού κατά τη ροή του. Για παράδειγμα, για τη ροή της κέτσαπ απαιτείται μια εφαρμογή ελάχιστης τάσης (δύναμης) στο δοχείο (την ούτω καλούμενη τάση διαρροής), ενώ για την εφαρμογή μπογιάς στον τοίχο χρειάζεται μια απαιτούμενη τάση για την εφαρμογή της σε αυτό· και στις δύο περιπτώσεις το ιξώδες των ρευστών αυτών παίζει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα τα διαχειριστούμε. Αντίστοιχα, η ρεολογία της τσιμεντόπαστας βασίζεται στο ιξώδες του μείγματος τσιμέντου και νερού πριν και μετά την ανάμειξή τους, καθώς λαμβάνουν χώρα αντι-

ΑΡΘΡΑ

δράσεις υδρόλυσης. Το τσιμέντο πριν την επεξεργασία του βρίσκεται σε μορφή σκόνης. Με την προσθήκη νερού ξεκινά ο σχηματισμός της τσιμεντόπαστας όπου το ιξώδες του υπό την εφαρμογή παραμόρφωσης μειώνεται αρχικά, καθώς σπάνε οι φυσικοί (αντιστρεπτοί) δεσμοί μεταξύ των σωματιδίων τσιμέντου. Καθώς εξελίσσεται η διαδικασία ανάμειξης νερού και τσιμεντόπαστας, οι αντιδράσεις υδρόλυσης μεταξύ των σωματιδίων τσιμέντου και μορίων νερού επικρατούν, καθώς δημιουργούνται πλέον χημικοί (αναντίστρεπτοι) δεσμοί μεταξύ τους, οδηγώντας τελικά σε μια νέα μη αναστρέψιμη δομή όπου η τσιμεντόπαστα στερεοποιείται και το ιξώδες της γίνεται πολύ μεγάλο. Λόγω των αντιδράσεων υδρόλυσης δημιουργείται μια επιφάνεια ένυδρων σωματιδίων πυριτικού ασβεστίου στο τελικό προϊόν. Για τη διερεύνηση των διαφορετικών αναλογιών νερού-τσιμέντου, της προσθήκης χαλικιού, και διαφόρων χημικών προσμείξεων, και την κατανόηση παραμέτρων όπως η θερμοκρασία και η μελέτη της αναστρέψιμης και μη αναστρέψιμης δομής του μείγματος τσιμέντου και νερού, είναι αναγκαία η χρήση ενός καταστατικού ρεολογικού μοντέλου το οποίο θα δύναται να περιγράψει τη ρεολογική συμπεριφορά των παραγώγων της τσιμεντόπαστας συγκρίνοντάς το με διαθέσιμα πειραματικά δεδομένα. Για τη βελτιστοποίηση του τσιμέντου και των επιθυμη-

τών ιδιοτήτων του ανάλογα με την απαιτούμενη εφαρμογή, απαιτείται η χρήση της υπολογιστικής μηχανικής, όπου εξετάζονται καταστατικά μοντέλα και βελτιώσεις/τροποποιήσεις τους σε υπολογιστικές προσομοιώσεις ρευστομηχανικής. Στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου έχουμε προτείνει ένα τέτοιο απλό καταστατικό μοντέλο ικανό να παρουσιάζει ικανοποιητική συμφωνία με διαθέσιμα ρεολογικά πειραματικά δεδομένα τσιμεντόπαστας, ειδικά σε μεγάλους χρόνους. Η δε χρήση του σε υπολογιστικές προσομοιώσεις ρευστομηχανικής θα μας παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τον βέλτιστο μελλοντικό σχεδιασμό του τσιμέντου, και πώς τα διάφορα άλλα πρόσθετα επηρεάζουν τις ρεολογικές ιδιότητες της τσιμεντόπαστας ώστε να πληρούν τις προδιαγραφές της εκάστοτε εφαρμογής. Μια τέτοια βελτιστοποίηση είναι επιτακτική καθώς συνδέεται άρρηκτα με τη βιωσιμότητα πόλεων, κατασκευών και υποδομών όπως απαιτούν οι στόχοι 9 και 11 της Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Αμαλία Ιωάννου Χημικός μηχανικός Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Υπολογιστικής Μηχανικής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

25

ΑΡΘΡΑ

Εμπόριο δομικών υλικών από τις κατεχόμενες περιοχές: Υποχρεώσεις, ευθύνες και δυνατότητες των Κύπριων μηχανικών Το εμπόριο από τα κατεχόμενα προς τις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές ρυθμίζεται από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για την Πράσινη Γραμμή (ΕΚ 866/2004) και διεξάγεται από εγκεκριμένα σημεία διέλευσης. Η σημασία του Κανονισμού είναι κατανοητή και σεβαστή, καθότι σκοπός του είναι η διευκόλυνση του εμπορίου κυπριακών προϊόντων μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Δεν επιδιώκω να αγγίξω την πολιτική διάσταση του θέματος. Όσα θέματα εγείρονται σε αυτό το άρθρο αφορούν αποκλειστικά τη διαδικασία εφαρμογής του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής και δεν έχουν σκοπό να παρέμβουν ή να αλλοιώσουν την ουσία του Κανονισμού. Η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει και πρέπει να διασφαλίσει συνθήκες ισότιμου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων των δύο κοινοτήτων και να επιχειρήσει να αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε στρεβλώσεις. Για παράδειγμα, το εμπόριο από και προς τα κατεχόμενα δημιουργεί ένα πάρα πολύ σημαντικό πρόβλημα, το οποίο προκαλεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος επιχειρήσεων που βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές και παράγουν ή εμπορεύονται δομικά προϊόντα. Πιο συγκεκριμένα, οι αρμόδιες Αρχές της ΚΔ δεν επιβάλλουν ΦΠΑ στα προϊόντα από τα κατεχόμενα με αποτέλεσμα να είναι 19% φθηνότερα. Για τα προϊόντα που πωλούνται από Ε/Κ εμπορευόμενους σε Τ/Κ εμπορευόμενους στα κατεχόμενα επιβάλλεται ΦΠΑ από την ΚΔ και στη συνέχεια επιβάλλεται ΦΠΑ και από τη λεγόμενη «ΤΔΒΚ», με αποτέλεσμα να τίθενται εκτός ανταγωνισμού καθότι είναι πολύ ακριβότερα. Εκτιμάται ότι κάποιες κυπριακές βιομηχανίες δομικών προϊόντων θα μπουν στον πειρασμό να μεταφέρουν τις μονάδες παραγωγής τους στις κατεχόμενες περιοχές αφού, πέραν του ΦΠΑ, θα έχουν πρόσβαση σε φθηνότερες πρώτες ύλες και φθηνότερο εργατικό δυναμικό. Η ΚΔ οφείλει να μεριμνήσει κατά τρόπο ομοιόμορφο για την προστασία της ασφάλειας και της υγείας των καταναλωτών και την πιστή

26

εφαρμογή του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής. Στην περίπτωση διακίνησης δομικών κατασκευών και υλικών, η ασφάλεια των χρηστών είναι μείζονος σημασίας. Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτελεί η τεράστια ροή προϊόντων χαμηλής ποιότητας από τις κατεχόμενες περιοχές, η οποία αναστατώνει τις κυπριακές βιομηχανίες και τους μηχανικούς, οι οποίοι φέρουν την ευθύνη για την ποιότητα των υλικών που τοποθετούνται στις οικοδομές που σχεδιάζουν. Οι πρόσφατοι σεισμοί στην Τουρκία έφεραν στο προσκήνιο τη σημαντικότητα της χρήσης ποιοτικών, ασφαλών και πιστοποιημένων υλικών και προϊόντων στην κατασκευή των κτηρίων. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η κακή κατασκευή και η χρήση κατώτερων υλικών συνέτειναν στην καταστροφή. Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Αλεξάντερ, καθηγητή Σχεδιασμού Έκτακτης Ανάγκης στο University College του Λονδίνου «πρόκειται για μια καταστροφή που προκαλείται από κακή κατασκευή, όχι από σεισμό». Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, υπήρχαν πολλά νέα κτήρια που υποχώρησαν. Επιπλέον, σύμφωνα με τον Eyup Muhcu, πρόεδρο του Επιμελητηρίου Αρχιτεκτόνων της Τουρκίας, είναι «κοινή γνώση» ότι πολλά κτήρια –παλιά και νέα– κατασκευάστηκαν με κατώτερα υλικά και μεθόδους. Δεν υπαινίσσομαι ότι όλα τα προϊόντα που παράγονται στην Τουρκία ή που διέρχονται από τα οδοφράγματα είναι επικίνδυνα ή/και κατώτερης ποιότητας. Διαπιστώθηκε, όμως, ότι διέρχονται πολύ μεγάλες ποσότητες υλικών αμφιβόλου ποιότητας, και υλικών που η εξαιρετικά μειωμένη τιμή τους παραπέμπει σε προϊόντα κακής ποιότητας. Πέραν των πιο πάνω, διαπιστώνεται ότι πλειάδα τουρκικών προϊόντων, τα οποία «βαπτίζονται κυπριακά» από το Τουρκοκυπριακό Εμπορικό Επιμελητήριο, καθώς και προϊόντων που παράγονται στις κατεχόμενες περιοχές με αμφιβόλου ποιότητας και μη διευκρινισμένης προέλευσης πρώτες ύλες, έχουν κατακλύσει την αγορά στις ελεύθερες περιοχές. Γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες «λαθρεμπορίου» τουρκικών προϊόντων από διάφορα γκρίζα σημεία, όπως είναι η Πύλα.

ΑΡΘΡΑ Όσοι εμπλεκόμαστε στον οικοδομικό τομέα οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί σχετικά με τα προϊόντα που τοποθετούνται στις οικοδομές. Οι βασικές πτυχές του προβλήματος Βάσει του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής απαγορεύεται να εισέρχονται στις ελεύθερες περιοχές προϊόντα που παράγονται στην Τουρκία. Επομένως, πρέπει να διαφυλαχθεί ότι όλα τα προϊόντα που εισέρχονται στις ελεύθερες περιοχές είναι κυπριακά, δηλαδή παράγονται στα κατεχόμενα και πληρούν τις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών προτύπων/νομοθεσιών.

1. Διαπιστώνεται διέλευση μεγάλων ποσοτήτων δομικών υλικών για τα οποία εγείρονται τα εξής εύλογα ερωτήματα: Παράγονται στα κατεχόμενα, στην Τουρκία ή αλλού; Έχουν υποστεί ουσιαστική, οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία στα κατεχόμενα; 2. Η προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή των τελικών προϊόντων στα κατεχόμενα είναι άγνωστη. Άρα, δεν είναι βέβαιο ότι οι πρώτες ύλες πληρούν τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις, οι πρώτες ύλες προέρχονται από χώρες στις οποίες η ΕΕ επιβάλλει κυρώσεις, όπως η Ρωσία, ή δασμούς λόγω επιδότησης των τοπικώς παραγομένων προϊόντων (π.χ. δασμοί anti-dumping). Συνεπάγεται ότι οι Τ/Κ έχουν πρόσβαση σε φθηνότερες πρώτες ύλες και αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των προϊόντων που παράγονται ή εισάγονται στις ελεύθερες περιοχές. Οι συγκεκριμένες πρώτες ύλες δεν πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές και, ως εκ τούτου, τα συγκεκριμένα τελικά προϊόντα είναι αμφιβόλου ποιότητας και πιθανόν επικίνδυνα για τις οικοδομές.

3. Παρόλο που στα σημεία διέλευσης ελέγχονται τα συνοδευτικά έγγραφα και οι σημάνσεις των προϊόντων, όπως τούβλα, κεραμικά, θερμομονωτικά προϊόντα, προκατασκευασμένες οικίες κ.ο.κ., έτσι ώστε να διαπιστώνεται εάν είναι συμμορφούμενα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις νομοθεσίες (CE marking, Δήλωση Επίδοσης, EN 1090, REACH κ.λπ.) που ισχύουν για όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην κοινοτική αγορά, δεν διενεργούνται (έστω δειγματοληπτικά) ποιοτικοί και τεχνικοί έλεγχοι σε διαπιστευμένα εργαστήρια για επιβεβαίωση της συμμόρφωσης και των συνοδευτικών πιστοποιητικών. Ποιος έχει την ευθύνη στην περίπτωση αστοχίας ενός τέτοιου υλικού; Πολλά από αυτά τα προϊόντα δεν πληρούν ούτε τις απαιτήσεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου. Πώς διασφαλίζονται οι χρήστες σε περίπτωση πυρκαγιάς, αστοχίας ή ατυχήματος; Καταλήγοντας, λοιπόν, παραθέτω μερικές εισηγήσεις προς τους μηχανικούς: - Οπτικός έλεγχος των προϊόντων που τοποθετούνται σε μια οικοδομή.

- Έλεγχος για τις απαραίτητες προδιαγραφές.

- Διενέργεια ποιοτικών και τεχνικών ελέγχων σε διαπιστευμένα εργαστήρια -όπου είναι δυνατόν- για επιβεβαίωση συμμόρφωσης των τεχνικών απαιτήσεων και των συνοδευτικών πιστοποιητικών για όλα τα προϊόντα που τοποθετούνται στις οικοδομές.

- Σε περιπτώσεις που εντοπίζονται μη συμμορφούμενα προϊόντα να γίνεται ενημέρωση των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών για άμεση απόσυρσή τους από την αγορά. Εάν τα προϊόντα προέρχονται από τις κατεχόμενες περιοχές θα πρέπει να ειδοποιείται το Τελωνείο για αναστολή της διέλευσής τους από τα οδοφράγματα. Περαιτέρω θα ειδοποιούνται οι αρμόδιες Υπηρεσίες για έλεγχο της

προέλευσης των προϊόντων (έλεγχος προέλευσης πρώτης ύλης και έλεγχος χώρου μεταποίησης). Υπήρξαν περιπτώσεις έκδοσης διατάγματος απαγόρευσης της διέλευσης προϊόντων στις ελεύθερες περιοχές, καθώς τα προϊόντα ήταν τουρκικής προέλευσης με τις πρώτες ύλες να μην πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Παρ’ όλα αυτά, σε καμία περίπτωση οι μηχανικοί δεν μπορούν να διαδραματίσουν από μόνοι τους τον εποπτικό ρόλο, τον οποίο οργανωμένα θα πρέπει να αναλάβει το κράτος. Μία εισήγηση που θα μπορούσε να υποβάλει το ΕΤΕΚ είναι η θέσπιση εθνικών οδηγιών για τις κύριες κατηγορίες δομικών προϊόντων, έτσι ώστε να καθορίζονται τα όρια για τις βασικές τους ιδιότητες. Περαιτέρω, το ΕΤΕΚ μπορεί να απαιτήσει τη θέσπιση φορέα ελέγχου δομικών προϊόντων, ο οποίος θα προβαίνει σε δειγματοληπτικούς ελέγχους προϊόντων, τα οποία είτε παράγονται στην Κύπρο, είτε εισάγονται, είτε διακινούνται από τα οδοφράγματα. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και γιγαντώνεται καθημερινά. Θα πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα από όλα τα μέρη (κράτος, ΕΤΕΚ, μηχανικοί, ιδιώτες, έμποροι, βιομηχανίες). Δυστυχώς, το κράτος μας δεν έχει κουλτούρα πρόληψης. Στην προκειμένη περίπτωση και στο χρονικό σημείο που βρισκόμαστε μπορούμε να δράσουμε και να προλάβουμε τα χειρότερα. Αντώνης Κουντούρης Μηχανολόγος Μηχανικός Nicolaides & Kountouris Metal Company Ltd

27

ΑΡΘΡΑ

Ενεργειακές Κοινότητες για αντιμετώπιση της ακρίβειας και της ενεργειακής φτώχειας Η μεγάλη αύξηση του κόστους του ηλεκτρισμού τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα των συνεχών αυξήσεων στο κόστος καυσίμων, αλλά και των εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που θα πρέπει να πληρώνει ετησίως ο Κύπριος καταναλωτής για τις εκπομπές ρύπων στην ηλεκτροπαραγωγή, δημιουργούν την ανάγκη για τη λήψη άμεσων αποφάσεων και μέτρων μείωσης του κόστους ηλεκτρισμού και στήριξης των ευάλωτων ομάδων. Η αδυναμία της Κύπρου να οδηγηθεί σε μια πιο πράσινη ηλεκτροπαραγωγή, το απομονωμένο και κορεσμένο δίκτυο ηλεκτρισμού, η μεγάλη καθυστέρηση στην ένταξη στο δίκτυο σοβαρών μονάδων αποθήκευσης ενέργειας, αλλά και η δυσκολία που υπάρχει για αξιοποίηση των ΑΠΕ από σημαντική μερίδα του πληθυσμού, δεν φαίνεται να ευνοούν τη μείωση της ακρίβειας στην ενέργεια και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Έχει τελικά επιτύχει τους στόχους της η στρατηγική μελέτη για την ενέργεια και το κλίμα, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΔΕΚ); Πόσο έχουν επωφεληθεί οι πολίτες και κυρίως οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού από τις συγκεκριμένες πολιτικές; Έχει μειωθεί η ακρίβεια και η ενεργειακή φτώχεια στη χώρα μας; Έχουμε υλοποιήσει αυτά που έπρεπε ή υπάρχει και κάτι άλλο που θα μπορούσε να γίνει; Σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου δεν είναι να δώσει απαντήσεις στα πιο πάνω ερωτήματα, αλλά να καταθέσει συγκεκριμένες τεκμηριωμένες απόψεις, για εύκολα και άμεσα μέτρα για αντιμετώπιση της ακρίβειας στην ενέργεια και για τη μείωση της ενεργειακής φτώχειας. Η ευρωπαϊκή οδηγία 944/2019 έχει δώσει συγκεκριμένη δομή, τόσο νομοθετικά όσο και λειτουργικά, για τον τρόπο λειτουργίας των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών. Μια έξυπνη μορφή συνεργασίας μεταξύ πολιτών, επιχειρήσεων, δήμων, κοινοτήτων και οργανισμών, που σκοπό έχει την από κοινού πορεία προς την ενεργειακή αυτάρκεια, την εξοικο-

28

νόμηση ενέργειας, τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, την προστασία των ευάλωτων ομάδων, την εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας και την ενεργειακή δημοκρατία. Έστω και αν η κυπριακή νομοθεσία έχει εναρμονιστεί με την οδηγία 944/2019 και έχει συμπεριλάβει την προώθηση και λειτουργία των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών, στον περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο του 2021, δεν υπάρχει ακόμη το κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία και λειτουργία των ενεργειακών κοινοτήτων. Σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία 130(Ι)/2021 η Ενεργειακή Κοινότητα βασίζεται σε εθελοντική και ανοικτή συμμετοχή και τελεί υπό τον ουσιαστικό έλεγχο εταίρων ή μελών που είναι φυσικά πρόσωπα, τοπικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων των δήμων, ή μικρών επιχειρήσεων. Παρέχει περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη σε επίπεδο κοινότητας για τα μέλη ή τους εταίρους της και δεν έχει σκοπό να παράγει οικονομικά κέρδη. Δύναται να δραστηριοποιείται στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στη διανομή και στην προμήθεια Το κράτος μπορεί ηλεκτρικής ενέργειας, στις υπηρεσίες σωρευτικής εκπροσώνα επιδοτήσει κατά κατανάλωσης, πησης, αποθήκευσης ενέργειας, στις 100% το μερίδιο υπηρεσίες ενεργειακής απόδοσης, στις υπηρεσίες φόρτισης ηλεκτρικών του ευάλωτου οχημάτων, ή στην παροχή άλλων καταναλωτή μέσα υπηρεσιών ενέργειας στους εταίρους ή τα μέλη της. στην Ενεργειακή Με απλά λόγια, οποιοσδήποτε ποΚοινότητα και λίτης της χώρας μας θα έπρεπε (με να επιτύχει βάση την κυπριακή νομοθεσία) να είχε τη δυνατότητα να συνεργαστεί την ενεργειακή με άλλους πολίτες, τοπικές αρχές ή δημοκρατία και μικρές επιχειρήσεις, στον δήμο ή την κοινότητα όπου ζει ή/και εργάζεται και να μπορεί να υλοποιήσει ενεργειακά έργα, με απώτερο σκοπό τη μείωση του κόστους ενέργειας του ίδιου και των εταίρων του. Θα έπρεπε οι πολίτες να είχαν τη δυνατότητα, μέσω των σχεδίων ενεργειακών αναβαθμίσεων και ΑΠΕ, να αξιοποιήσουν οικονομίες κλίμακας για να μειώσουν, μέσω μιας Ενεργειακής Κοινότητας, το σημαντικό αρχικό κόστος επένδυσης που απαιτείται για τα έργα ενεργειακών αναβαθμίσεων, για υλοποίηση φωτοβολταϊκών πάρκων, για κοινά έργα αποθήκευσης ενέργειας και υπηρεσιών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ακόμη και για προμήθεια και διανομή ηλεκτρι-

σμού, με σκοπό το κοινό όφελος των εταίρων της Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών, που θα οδηγεί σε ενεργειακή αυτάρκεια και ενεργειακή δημοκρατία. Επιπρόσθετα, η πολιτεία θα μπορούσε να στηρίξει οικονομικά και τεχνικά τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, μέσω σχεδίων χορηγιών, διοργάνωσης σεμιναρίων και παροχής εμπειρογνωμοσύνης, για τη βέλτιστη και αποτελεσματική ανάπτυξη και λειτουργία τους. Θα ήταν πολύ πιο εύκολο για το κράτος να επιδοτήσει ενεργειακές αναβαθμίσεις που θα εκτελούνταν από ενεργειακές κοινότητες πολιτών, σε ένα ή περισσότερα κτήρια και πολυκατοικίες, θα μπορούσε να ενισχύσει οικονομικά πολύ πιο εύκολα και γρήγορα τη διεσπαρμένη παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας, ειδικά σε περιοχές που το δίκτυο ηλεκτρισμού δεν είναι ακόμη κορεσμένο. Πολύ σημαντική επίσης είναι η δυνατότητα που δίνεται στο κράτος να εγγυηθεί τη διασφάλιση, για τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, χρηματοδοτήσεων και πράσινων δανείων από τράπεζες, για πράσινες ενεργειακές επενδύσεις. Αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει σήμερα. Τα περισσότερα έργα εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ για να μπορούν να υλοποιηθούν ή να τύχουν στήριξης, θα πρέπει να γίνονται ιδιωτικά, από ένα φυσικό πρόσωπο ή μια νομική οντότητα, με αποτέλεσμα σημαντικά αυξημένο κόστος επένδυσης και αρκετές δυσκολίες υλοποίησης. Για παράδειγμα, πώς μπορούν και ποιο θα είναι το κόστος για να υλοποιηθούν σε μια γειτονιά των 50 κατοικιών ή σε μια πολυκατοικία των 10 διαμερισμάτων, ξεχωριστά, 50 ή 10 αντίστοιχα, φωτοβολταϊκά συστήματα, σε κοινόχρηστες τις πλείστες φορές οροφές, με ελάχιστη διαθεσιμότητα χώρου; Τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα, όταν οι ένοικοι των κατοικιών ή διαμερισμάτων, δεν είναι και οι ιδιοκτήτες, κάτι που συμβαίνει πολύ συχνά στις μέρες μας, με την ακρίβεια που υπάρχει στα ακίνητα. Πώς μπορεί να αξιοποιεί ο ένοικος το δικό του φωτοβολταϊκό σύστημα, όταν φύγει από την πολυκατοικία; Το ίδιο ισχύει και τις μικρές επιχειρήσεις, όταν αλλάξουν γραφείο/α ή κατάστημα/τα που ενοικιάζουν. Όλα τα πιο πάνω προβλήματα λύνονται με τη δημιουργία μια Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών, με εταίρους τους ενοίκους ή/και ιδιοκτήτες των κτηρίων, γραφείων, καταστημάτων, διαμερισμάτων, κατοικιών, κ.λπ. Η επένδυση σε ένα κοινό φωτοβολταϊκό πάρκο από την Ενεργειακή Κοινότητα, από το οποίο θα επωφεληθούν όλοι οι εταίροι της, θα έχει μικρό-

τερο κόστος υλοποίησης, θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί πιο εύκολα από μια τράπεζα, θα μπορεί να τύχει πιο εύκολης και άμεσης στήριξης από το Υπουργείο Ενέργειας και θα μπορεί να δώσει δωρεάν ενεργειακή αυτάρκεια στις ευάλωτες ομάδες που είναι μέλη της. Η συμμετοχή ή η αποχώρηση οποιουδήποτε μέλους θα πρέπει να είναι ελεύθερη, σύμφωνα και με τη σχετική νομοθεσία, ενώ οποιοδήποτε μέλος θα μπορεί να μεταφέρει τα δικαιώματα που έχει στο κοινωφελές φωτοβολταϊκό πάρκο και να αξιοποιεί την παραγωγή ηλεκτρισμού που του αναλογεί, στη νέα του κατοικία ή στις νέες κτηριακές εγκαταστάσεις, για μια μικρή επιχείρηση. Πολύ σημαντικό στοιχείο, όπως αναφέρθηκε, είναι και η αντιμετώπιση από τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών της ενεργειακής φτώχειας και η στήριξη των ευάλωτων ομάδων. Το κράτος μπορεί πολύ εύκολα να επιδοτήσει 100% το μερίδιο του ευάλωτου καταναλωτή μέσα στην Ενεργειακή Κοινότητα, είτε μέσω του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ ή με άλλα πράσινα ευρωπαϊκά κονδύλια, πετυχαίνοντας έτσι και την ενεργειακή δημοκρατία. Όπως έχει αναφερθεί πολλές φορές, η ενέργεια θα πρέπει να είναι κοινωνικό αγαθό και όχι προϊόν για πλουτισμό. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχει υπολογιστεί ότι τα έργα Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών προσφέρουν οικονομικό όφελος στις τοπικές κοινωνίες, από 2 έως και 8 φορές περισσότερο, σε σχέση με τα ατομικά έργα. Στην Ελλάδα ήδη δραστηριοποιούνται πέραν των 1.400 Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών, με πολλαπλά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Αυτό που πρέπει συνεπώς να γίνει είναι η άμεση ετοιμασία και ψήφιση (ΡΑΕΚ, Υπουργείο Ενέργειας, Βουλή) του θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου για τη δημιουργία και λειτουργία των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών, ώστε να ολοκληρωθεί η εναρμόνιση της κυπριακής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή οδηγία 944/2019 και να μπορέσει η Κύπρος να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την ακρίβεια στην ενέργεια, την ενεργειακή φτώχεια και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις, προς όφελος όλων και κυρίως των ευάλωτων ομάδων. Χρύσανθος Μαρούχος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός / Ενεργειακός Ελεγκτής (Dipl. BSc/MSc, MEng, MBA)

29

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τo Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) είναι ο θεσμοθετημένος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας και οργανισμός όλων των Κυπρίων Μηχανικών. Ιδρύθηκε με το Νόμο 224/1990 και είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με αιρετή Διοίκηση. Διαθέτει ιδιόκτητο κτίριο κεντρικών γραφείων και Υπηρεσία αναγκαία για την προώθηση των σκοπών του. Το ΕΤΕΚ έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους διάφορους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των Μελών του, της Μηχανικής και της Τεχνολογίας γενικά και την ανάπτυξή τους για αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Δημοκρατίας.

KENTΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΜΑΙL cyprus@etek.org.cy ΕΜΑΙL EΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ yemp@etek.org.cy Τηλ: +35722877644 Φαξ: +35722730373

www.etek.org.cyΚεντρικά Γραφεία

Οδός Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία Ταχυδρομική Διεύθυνση: Τ.Θ. 21826, 1513 Λευκωσία

Κεντρικό email: cyprus@etek.org.cy Email εξυπηρέτησης κοινού: yemp@etek.org.cy Τηλέφωνο: 22877644 Φαξ: 22730373 www.etek.org.cy

30

Το Επιμελητήριο προσδίδει μεγάλη σημασία σε διεθνή θέματα και καταβάλλει προσπάθεια για επέκταση των σχέσεών του, τόσο με επιμελητήρια άλλων χωρών όσο και με διεθνείς φορείς μηχανικών.  Το ΕΤΕΚ είναι πλήρες μέλος στο European Council of Engineers Chambers (ECEC).  Συμμετέχει, μέσω της ΠΕΤΕΚΚ (Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία για τις Κατασκευές στη Κύπρο), στην αντίστοιχη European Construction Technology Platform (ECTP).  Στον ευρωπαϊκό χώρο το Επιμελητήριο συμβάλλει ενεργά στις επαγγελματικές οργανώσεις European Federation of National Engineering Associations (FEANI) και International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) και συμμετέχει σε συζητήσεις με ευρωπαϊκές επιτροπές.  Στον διεθνή χώρο, σε συνεργασία με τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις, συμμετέχει και εκπροσωπείται στην World Federation of Engineering Organizations (WFEO). Συνεργάζεται στενά με το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ) και έχει συνάψει πρωτόκολλο συνεργασίας με το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Αντίστοιχη συνεργασία υπάρχει μεταξύ του Επιμελητηρίου και του Engineering Council Βρετανίας. Γενικό Συμβούλιο Το ΕΤΕΚ διοικείται από 30μελές Γενικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου είναι αιρετά και εκλέγονται ανά τριετία. Οι έδρες του Συμβουλίου κατανέμονται ανάλογα με το ποσοστό των μελών του κάθε κλάδου μηχανικής επιστήμης στο σύνολο των μελών του Επιμελητηρίου. Διοικούσα Επιτροπή Η Διοικούσα Επιτροπή είναι το εκτελεστικό και συντονιστικό όργανο του Επιμελητηρίου για την υλοποίηση της πολιτικής του, όπως αυτή διαμορφώνεται από το Επιμελητήριο. Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ για την τριετία 2020-2023: 2017 – 2020: Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Αρχιτέκτονας Στέλιος Αχνιώτης, Πολιτικός Μηχανικός Πρόεδρος Α’ Αντιπρόεδρος, Ανδρέας Θεοδότου, Πολιτικός Μηχανικός Α’ Αντιπρόεδρος Κωνσταντίνος Κωvσταντή, Αρχιτέκτονας Β’ Αντιπρόεδρος, Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Β’ Αντιπρόεδρος Μαραγκός, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Γραμματέας, ΠλάτωναςΑνδρέας Στυλιανού, Πολιτικός Μηχανικός Γενικός Γραμματέας Ελίζα Αρχιτέκτονας Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Ταμίας, Χρίστος Χριστοδούλου, Γενικός Ταμίας Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής Μέλη Μέλη: Γαλαζή ΒαρνάβαςΆννα Λάμπρου, ΠολιτικόςΙακώβου, Μηχανικός Αρχιτέκτονας, Κυριάκος Θεμιστοκλέους, Αρχιτέκτονας, Ντίνος Νικολαΐδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Ιάκωβος Θωμάς Μίτα, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Χαραλάμπους, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός. Ξένιος Παπασταύρου, Μηχανολόγος Μηχανικός Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

30