SiyahMaviKýrmýzýSarý
YÖNETMEN MEHMET TANRISEVER:
Trafik kazalarý savaþtan beter / 3’TE
‘HÜR ADAM’I ÇEKTÝÐÝM ÝÇÝN ÇOK HUZURLUYUM
Evliya Çelebi, beyaz perdede / 10’DA Eyvah! Çocuðumun karnesi zayýf / 15’TE
Soðan sarmýsak ateþ pahasý / 5’TE
YARIN ‘Hafta Sonu’ ekimizde
Y GERÇEKTEN HABER VERiR
ASYA’NIN BAHTININ MÝFTAHI, MEÞVERET VE ÞÛRÂDIR 21 OCAK 2011 CUMA / 75 Kr
YIL: 41 SAYI: 14.692
www.yeniasya.com.tr
Zorlama karara hukukçu tepkisi HUKUKÇULAR, DANIÞTAY 8. DAÝRESÝNÝN ALES KILAVUZUYLA ÝLGÝLÝ SON KARARINI “ZORLAMA, YANLIÞ VE UYGULANAMAZ” OLARAK GÖRÜYORLAR KAMU DÜZENÝ BOZULUR MU? n Bireyinhakvehürriyetlerineancakkamu düzenivetoplumsalbarýþýbozmasýnoktasýndasýnýrlamagetirilebileceðinivurgulayanGaziÜniversitesiHukukFakültesiÖðretimÜyesiProf.Dr.EnderEthem,“Birsýnavagirilmesisýrasýnda,ilgilininbaþýnýnörtülüolmasýnýnkamudüzeninibozacaðýnýsöylemekzorlamabiryorumdur”dedi.
HUKUKEN KABUL EDÝLEMEZ n KýrýkkaleÜniversitesiHukukFakültesi ÖðretimüyesiYrd.Doç.Dr.AdnanKüçük debaþörtüsüsebebiylekiþininteþhisinde zorlukyaþanacaðýgörüþününyanlýþolduðunuifadeederek,“Birmahkeme‘tesbitedilemeyebilir’diyegenelbiryasaklamaöngörürse,bununhukukenkabuledilebilirliði mümkündeðildir”þeklindekonuþtu. Haberi sayfa 4’te
KADINLAR EDEPLÝ GÝYÝNMELÝ
Baþrahip Vsevolod Chaplin
Ortodoks Kilisesinden tesettür çaðrýsý
ÖRTÜNMEMÝÞ KADINLAR SARHOÞ ERKEKLERE ÇATABÝLÝR n Rusya’daOrtodokskilisesikadýnlardandaha“edepli”giyinmelerini vesokaklarda“palyaçogibiboyanmýþvaziyette”dolaþmamalarýnýistedi.KiliseyetkilisiBaþrahipVsevolodChaplin,“BirRuskýyafetyönetmeliðiçýkarmakgerektiðini”belirterek,“Yeterinceörtünmemiþyada birpalyaçogibiboyanmýþbirkadýnýn”caddelerde,metrodaveyabarlardasarhoþerkeklereçatmariskiylekarþýkarþýyaolduðunusöyledi. Haberi sayfa 16’da
BAÞÖRTÜSÜNDE SON DURUM Kâzým Güleçyüz’ün yazýsý sayfa 3’te
MÜFTÜLER KONSEYÝ BAÞKANI GAYNUDDÝN AÇIKLADI
Rusya’da Müslümanlar için TV kanalý açýlýyor GENÇLER ÝÇÝN EÐÝTÝM PROGRAMLARI AÐIRLIKTA OLACAK
DANIÞTAY VÝCDANLARI YARALADI
Haberi sayfa 5’te
Pakistan’da “mucize”
Haberi sayfa 16’da
VENEZUELA’DAN TÜRKÝYE’YE ÝÞ BÝRLÝÐÝ ÖNERÝSÝ
7.4'LÜK DEPREMDE CAN KAYBI YOK n Pakistan’ýngüneybatýsýndakiBelucistaneyaletindemeydanagelen, 7,4büyüklüðündekidepreminmerkezüssüDalbandikasabasýndacan kaybý,yaralývemaddîhasarmeydanagelmemesinikasabahalký ‘’mucize’’olarakyorumladý. Haberi sayfa 7’de
Selin bilançosu büyüyor BREZÝLYA'DA 1000'E YAKIN ÖLÜ n Geçen haftaki sel, çamur seli ve toprak kaymalarýndan ölenlerinsayýsýnýn1000'eyaklaþtýðýBrezilya’da, Sao Paolo kentinde þiddetliyaðýþalarmýverildi. Haberi sayfa 7’de ISSN 13017748
n RusyaMüftülerKonseyiBaþkanýRavilGaynuddin,RushükümetininülkedehoþgörüyüarttýrmakamacýylayakýndaMüslümanlariçin birtelevizyonkanalýaçacaðýnýsöyledi.Gaynuddin,açýlmasýplanlanankanaldagençleriçineðitimprogramlarýnýnaðýrlýktaolacaðýný belirterek,“Farklýinançlarýntemsilcilerineyönelikhoþgörününgeliþtirilmesigerektiðineinanýyoruz”dedi.
‘Konut yap, petrol al’ teklifi YAKLAÞIK 2 MÝLYON KONUTA ÝHTÝYACI VAR n Yaklaþýk2milyonadetkonutihtiyacýbulunanVenezuela,Türkiye’ye,‘’konutkarþýlýðýpetrol’’teklifindebulundu. Haberi sayfa 5’te
MADENCÝLER DUÂLARLA— Zonguldak’ta Karadon ocaðýndan 8 ay sonra çýkartýlan madencilerin cenazesine katýlanlardan helâllik istendi ve cenazeler dualarla defnedildi. Haberi 4’te
ERGENEKON SANIÐI EMEKLÝ ALBAY ARÝF DOÐAN:
PKK ile çalýþan ajanlarým vardý ÖZEL HARP, EMNÝYET VE HAVA KUVVETLERÝYLE KOORDÝNELÝ ÇALIÞIYORDUK n PKKileçalýþanajanlarýolduðunuifadeedenArifDoðan,‘’JÝTEMolarakistihbaratçalýþmasýyaptýktansonraoperasyonlarýtekbaþýnýzamýyapýyordunuz?’’sorusunaÖzelHarp, Emniyet,HavaKuvvetlerigibidiðerbirliklerlekoordineliçalýþtýklarýnýbelirtti. Haberi 4’te
GÖLCÜK 17 AÐUSTOS’U HATIRLADI
Haberi sayfa 5’te
SiyahMaviKýrmýzýSarý
SiyahMaviKýrmýzýSarý
2
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
LÂHÝKA
Âlem-i Ýslâm, Arabýn metanetinden ders almýþtýr
‘‘
lahika@yeniasya.com.tr
Allahrahmetiniyüzparçayaayýrmýþ,doksandokuzparçasýnýyanýndatutmuþ,sadecebir parçasýnýyeryüzüneindirmiþ.Bubirparçarahmetsebebiyledirki,yaratýklarbirbirlerineacýrlar. Öyleki,kýsrakyavrusunadokunmakorkusuylaayaðýnýkaldýrýr. Câmiü's-Saðîr, No: 3304 / Hadis-i Þerif Meâli
Hür Adam ve medeniyetler çatýþmasý
‘‘
Bedi. uzzamanSaidNurs i
Âlem-i Ýslâm milletleri Arabýn metanetinden ders almýþlar. Ýnþâallah, yine Araplar ye’si býrakýp, Ýslâmiyetin kahraman ordusu olan Türklerle hakikî bir tesânüd ve ittifak ile el ele verip Kur’ân’ýn bayraðýný dünyanýn her tarafýnda ilân edeceklerdir.
irette cennet ve cehennemin zarurî h vücutlarý gibi hayýr ve hak din istikbalde mutlak galebe edecektir. Tâ ki, nev-ibeþerdedahisairnevilergibihayýrvefaziletgalib-imutlakolacak.Tâ beþerdesairkâinattakikardeþlerinemüsâviolabilsinvesýrr-ýhikmet-iezeliyenev-ibeþerde dahi“takarruretti”denilebilsin. Elhasýl: Madem mezkûr kat’î hakikatlarla bu kâinatta en müntehap netice ve Halýkýn nazarýnda en ehemmiyetli mahlûk beþerdir. Elbette veelbettevehayat-ýbâkiyedecennetvecehennemi, bilbedahe, beþerdeki þimdiye kadar zâlimane vaziyetler cehennemin vücudunu; ve fýtratýndaki küllî istidâdat-ý kemaliyesi ve kâinatý alâkadaredenhakaik-iimaniyesi,cennetibedahetleistilzamettiðigibi,herhaldeikiharb-iumumî ile ettiði ve kâinatý aðlattýran cinayetleri ve yuttuðu zakkum þerleri hazmetmediði için kustuðuvezemininbütünyüzünüpislendirdiði vaziyetiyle,beþeriyetienberbatbirdereceyedüþürüp bin senelik terakkiyatýný zir ü zeber etmekcinayetinibeþerhazmetmeyecek.Herhaldeçabukbaþýndabirkýyametkopmazsa,hakaik-iÝslâmiyebeþeriesfel-isafilînderece-isukutundankurtarmayaverû-yizeminitemizlemeye ve sulh-u umumiyi temin etmeye vesile olmasýný Rahman-ý Rahîm’in rahmetinden niyaz ediyoruzveümitediyoruzvebekliyoruz. Ýkincikelimeki,müddet-ihayatýmdatecrübelerimlefikrimdetevellüdedenþudur: Yeisendehþetlibirhastalýktýrki,âlem-iÝslâmýn kalbine girmiþ. Ýþte o yeistir ki bizi öldürmüþ gibi, garpta bir-iki milyonluk küçük bir devlet, þarkta yirmi milyon Müslümanlarý kendinehizmetkârvevatanlarýnýmüstemlekehükmünegetirmiþ.Hemoyeistirki,yüksekahlâkýmýzý öldürmüþ, menfaat-i umumiyeyi býrakýp menfaat-ý þahsiyeye nazarýmýzý hasrettirmiþ. Hemoyeistirki,kuvve-imâneviyemizikýrmýþ. Azbirkuvvetle,imandangelenkuvve-imâneviye ile þarktan garba kadar istilâ ettiði halde, o kuvve-i mâneviye-i harika meyusiyetle kýrýldýðý için, zâlim ecnebîler dört yüz seneden beri üç yüz milyon Müslümaný kendilerine esir etmiþ. Hattâ bu yeisle, baþkasýnýn lâkaytlýðýný ve füturunu kendi tembelliðine özür zannedip neme lâzýmder,“Herkesbenimgibiberbattýr”diyeþehamet-i imaniyeyi terk edip hizmet-i Ýslâmiyeyi yapmýyor.Madembuderecebuhastalýkbizebu zulmüetmiþ,biziöldürüyor.Bizdeokâtilimizdenkýsasýmýzýalýpöldüreceðiz.“Lâtaknatûmin rahmetillah / Rahmet-i Ýlâhiyeden ümidinizi kesmeyiniz.” (Zümer Sûresi: 39:53) kýlýcýyla o yeisinbaþýnýparçalayacaðýz.“Tamamýeldeedilemeyenþeyin,tamamýterkedilmez”hadisinin hakikatiylebelinikýracaðýzinþaallah. Yeis,ümmetlerin,milletlerin“seretan”denilen en dehþetli bir hastalýðýdýr. Ve kemalâta mânive“KulumBeninasýltanýrsa,onunlaöyle muâmele ederim.” (Buharî, Tevhid: 15, 35) hakikatine muhaliftir; korkak, aþaðý ve âcizlerinþe’nidir,bahaneleridir.Þehamet-iÝslâmiyeninþe’nideðildir.HususanArapgibinev-ibeþerdemedar-ýiftiharyüksekseciyelerlemümtâzbirkavminþe’niolamaz.Âlem-iÝslâmmilletleriArabýnmetanetindendersalmýþlar. Ýnþaallah,yineAraplarye’sibýrakýp,Ýslâmiyetin kahramanordusuolanTürklerlehakikîbirtesânüdveittifakileeleleveripKur’ân’ýnbayraðýný dünyanýnhertarafýndailânedeceklerdir. LÜGATÇE
nev-i be þer: Ýn sa noðlu. hikmet-i ezeliye: E zelî hikmet. istidâdât-ý kemâliye: Mükemmelliðe ait istidatlar. is til zam: Lü zum lu kýlma, gerektirme. esfel-i safilîn: Aþaðýlarýn en aþaðýsý.
sýrr-ý hikmet-i eze li ye: E ze lî hik me tin sýrrý. yeis: ümitsizlik. metanet: Kararlýlýk, dayanýklýlýk, saðlamlýk. tesânüd: Dayanýþma, birbirini destekleme. müs tem le ke: Sö mürge. seretan: Kanser.
olabilir,baþkaolamaz,hemolmamýþ;olmuþise,çabukölüp,sönmüþ. “8. Zaaf-ý dîne sebep olan Avrupa medeniyet-isefihânesiyýrtýlmayayüztuttuðu birzamandavemedeniyet-iKur’ân’ýnzaHALÝL AKGÜNLER man-ýzu hurugeldiðibiranda,lâkaydane ve ih m al k ârâne müsbet bir iþ görülmez. iakgun@tnn.net Menfîce, tahripkârâne iþ ise; bu kadar rahneleremaruzkalanÝslâm,zatenmuhür Ad am film ind ek i en taçdeðildir.”(Tarihçe-iHayat,s.126) müh im sahn el erd en bir i Bu if ad el erd en anl aþ ýl an es as mes el e hiç kuþk us uz Bed iü zz a- birmedeniyetlerçatýþmasýdýr.ZiraBediman-Must af a Kem al gö- üzzaman,Ankara’da,cumhuriyetinöncü rüþmesinin canlandýrýldýðý kadr os und a Sefih Bat ý med en iy et in in sahnedir. Bu konudaki yoðun tartýþmalarý tetikleyen bu sahne olmuþtur.Ýlkzamanlarresmîtarihinresmî bilim adamlarý böyle bir görüþmenin belgesi olmadýðýna dair bir fikirle görüþmenin vuku bulmadýðýný iddiâettiler.Ancaktarafsýztarihçiler tarafýndan açýklanan belg el er, resm î tar ihç il er i yin e sess izl ið i tercih et-
ÖLÇÜ
m e k zorundabýrakt ý. Zir a böyl e gör üþm e vard ý, hatt a filmd ek i sahn ed en dah a sert ve þiddetlibirkarþýlýklýmukabelesözkonusuidi.Elbettekibutartýþmasýradanbir tartýþma deðil, ileride meydana gelecek ciddîbirmücadeleveçatýþmanýnilkhabercilerigibiydi. Peki niçin böyle bir tartýþma ve çatýþmavukubulmuþtu?Sebeplerneidi?Tarafl ar ýn ort ay a koyd uð u fik ir ve arg ümanlarýn istinad noktalarý ne idi? Hadiselernetarafadoðrugidecekti? Bu ve benzeri suâllerin cevaplarýný arama noktasýnda asýl tartýþmaya sebep olan ve Meclis’te vekillere daðýtýlan beyannâmenin yedinci ve sekizini maddeleribizemühimbiripucuveriyor. Þöyleki: “7. Âlem-i küfür, bütün vesâitiyle ve medeniyetiyle, felsefesiyle, fünûnuyla, misyonerleriyle âlem-i Ýslâma hücum ve maddeten uzun zamandan beri galebe ettiði halde, âlem-i Ýslâma dinen galebe edemedi. Ve dahilî bütün firak-ý dalle-i Ýslâmiyede,birerkemmiye-ikalîle-imuzýrra suretinde mahkûm kaldýðý ve Ýslâmiyet,metanetinivesalâbetinisünnetve cemaatlemuhafazaeylediðibirzamanda, laubaliyâne Avrupa medeniyet-i habîsesindensüzülenbircereyan-ýbid’akârâne, sînesindeyertutamaz.Demek,âlem-iÝslâm içinde mühim ve inkýlapvarî bir iþ görmek,Ýslâmiyetindesâtirineinkýyadile
dý?Bediüzzaman’ýnkarþýçýktýðýmedeniyetnasýlbirmedeniyetti?Bumedeniyete karþýuygulanmasýnýistediðiÝslâmMedeniyetinintemelistinadnoktalarýnelerdi? Bediüzzaman’ýn karþý çýktýðý medeniyet, kuvveti temel istinad noktasý olarak kabul eden bir medeniyetti. Bu medeniyette kuvvet hakkýn yerine geçmiþti. Bu med en iy et þah ýsl ar ýn hay at gay es in i menfaat üzerine kurmuþtu. “Hayat mücad el ed ir” dey ip, ýrk es as ý üz er in e bir toplumtesisetmeyiamaçlýyordu.Cemiyettetüketimveisrafdüþüncesiniteþvik ederek, fertleri zevk ve sefâ peþinde koþan,ahlâkîdeðerlerivefaziletduygularýný geri plana iten bir medeniyet anlayýþý idibu.ÜstelikAvrupa’nýnfenvetekniðini alm ak yer in e, sef ah at e yol aç an dans, müzik, eðlence, tiyatro gibi günlük ve anlýk zevklerinin esiri olmuþ bir toplum tesis etmekti bu medeniyeti tatbik etmeye çalýþanlarýn hedefi.
ÝþteBediüzzaman,böylesefihbir medeniyetanlayýþýnakarþýçýkýyordu. Kabulettiðiveuygulanmasýiçingayret sarf ettiði Ýslâm Medeniyeti ise kuvvet yerinehakkaistinatediyordu.Ýnsanhaklarý,adalet,eþitlik,kanunhâkimiyeti,hukukunüstünlüðügibitemelkavramlarýiçinde barýndýran ve hak üzere olan bir sistemde kiþilerin menfaat yerine fazilet ve Allah rýzasý dairesinde hareket etmeBediüzzaman, Ankara’da, rini istiyordu. Irkçýlýktan uzak durup, cumhuriyetin öncü kadrosunda le din ve vatan ve sýnýf birliði üzerine tesis Sefih Batý medeniyetinin edilmiþbirtoplum,Ýslâmmedeniyetinin olmasýnýistediðibirhusustu.Ahlâksýzlýk Müslüman bir ülkede vegayr-imeþrûzevklerdenuzakdurarak uygulanma istek ve arzusunu faziletli ve vatana ve millete faydalý bir insan yetiþtirmek de bu medeniyetin en görmüþ, Ýslâm Medeniyeti temelhedefleriarasýndaidi. adýna bu hareket ve Risâle-iNur’da12.Söz,25.Sözve30. düþünceye karþý çýkmýþtýr. SözveSünûhatvediðerbazýbölümlerde geniþçeizahedilenikimedeniyetfarkýkýMüslüman bir ülkede uygulanma istek sacaböyleidi.SefihBatýmedeniyetinin ve arzusunu görmüþ, Ýslâm Medeniyeti toplumabirfaydavermediðihemikidünadýnabuhareketvedüþünceyekarþýçýk- yasavaþý,hemdeyirmiyediyýllýktekparti mýþtýr.Demekki,tartýþmaikiþahsýntar- idaresizamanýndaaçýkçagörüldü.Osefih týþmasýndan öte bir medeniyetler çatýþ- medeniyetinsanlýktarihindeöylederin masýdýr ayný zamanda. Sefih Batý mede- yaralaraçtýkki,devletlerelliyýldýrbuyaraniyetiveyaAvrupamedeniyetidediðimiz larýtedavietmeklemeþgul.Ýnþâallahyakýn medeniyet anlayýþý ile Ýslâm medeniyeti birgelecektebuyaratamamentedaviediarasýndakibirtartýþmadýr.Taraflarþahýs- lecekveÝslâmmedeniyetininherzaman larý itibari ile bu iki medeniyetin temsil- tazeliðinimuhafazaedentemelprensipleri cisidurumundadýrlar. tamolaraktatbikedilecek.ÝnsanlýðýnbuPekinasýlbirmedeniyetçatýþmasývar- güniçinbaþkaçaresikalmamýþtýr.
‘‘
Nev-i beþer, hususan medeniyet fenlerinin ikazatýyla uyanmýþ, intibaha gelmiþ, insaniyetin mahiyetini anlamýþ. Elbette ve elbette dinsiz, baþýboþ yaþamazlar. Ve olamazlar. En dinsizi de dine iltica etmeye mecburdur. Bediüzzaman Said Nursî
Kýrk kurnalý çeþme ve Trabzon
BAÞET HALÝL USLU haliluslu1951@mynet.com / www.haliluslu.com
ahtiyar üniversiteli gençlerin bir araya gelmeleriveherbirininbirerbülbülmisâli nur-u Kur’ân’ýn hakikatlerini terennüm edip, derinliðine dalýp, içindeki hakikatleri,kendianlayýþlarýiçindedilegetiripanlatmalarý bizim makalenin serlevhasýna mührünü vurdu. Gümüþhane’den, Ordu’dan, Manisa’dan, Rize’den, Bingöl’den, Erzurum’dan ve aðýrlýklý Trabzon’dan iþtirak eden, üniversitelerinin çeþitli fakültelerinden mezun olmaya çalýþan ve okuyan genç kardeþlerimizle bir haftalýkbirtetebbûprogramýylabirlikteolduk. Hollanda’nýnbuyýlkisoðukvekarlýhavasýna mukabilsýcakvecoþkunmânevîhavasýndan Türkiye’yeavdetimizdenhemensonra,ayaðýmýzýnýslaklýðýyla,kendimiziTrabzonlucan dostlarýmýzýndâvetiyle,bugençlerinarasýnda bulduk.Sabahnamazlarý,uzunnamaztesbihatlarý,Kur’ân-ýKerimtilâvetlerivebuasr-ýhâzýrýn bütünihtiyaçlarýnamuknîcevapverenKur’ân tefsiriRisâle-iNurKülliyatýnýn40aðýzdanokunmasý,benikýrkkurnalýçeþmeyegötürdü. Çoktopluluklardavetoplantýlardaseslerkarýþýkvedalgalýçýkar;yaniherkafadanbirsesle, maksat,gayevemânâanlaþýlmazolur.Hassaten gençlerintoplantýlarýveotoplantýlarýnidaresi çokmüþkülhâlalýr.Fakatburadakimanzara-iumumîtamamenbirtasavvufmusikîsininnaðmelerigibiydi.Þiveler,sesler,simalar,isimlerveparmakizleriayrýolmasýnaraðmen,mefkûre,aksiyon,ifadezenginliðivemânâbütünlüðüaynýidi. Ýlimlerekoþankiþilerinkoltukaltlarýndave ellerinde birer kitap olur. Hakikaten her biri birbirinden cevvâl ve gayyur olan bu gençlerinellerindevekoltuklarýndabirereservardý. Bueserlerinherbiri,birerþâheseridi.Gördüðüm kadarý ile Mektubat, Büyük Sözler, Küçük Sözler, Lem’alar, Asa-yý Musa, Ýman ve Küfür Muvazeneleri, Mesnevî-i Nuriye, Muhakemat,Ýþârâtü’l-Ý’câz,Kastamonu,Emirdað veBarlaLâhikalarýveHizmetRehberiidi. Buradamühimolan,bugençlerinmüellif-i muhterem Hz. Bediüzzaman Said Nursî’nin telifettiðibubîhemtaKülliyat’ýanlayýpanlatmalarýydý. Aslýnda bir kiþi veya bir eser insanlarazorlaokutulmaz.Demekkibueserde bugençlerinkalblerine,ruhlarýnaveakýllarýnahitapedenveyaralarýnýtedaviedenveistikbale ýþýk saçan ve yol gösteren hakikatler vardý ki, böyle gönüllü olarak okuyorlardý. Yanisarmaþýkçiçeðininsýrrý… Bir haftalýk programda, birbirinden üstün veyüksekmakamdavederunîmânâda,sayýsýz konularla karþýlaþtýk, hýfz edebildiðimizi hýfz ettik, bulamadýklarýmýzý bulduk, dinlemek ist ed ikl er im iz i dinl ed ik. Bilh ass a Hz. Peygamber Efendimizi, canýmýzý, cananýmýzý (asm) anl at an 19’unc u mekt ub Mu’ciz ât-ý Ahmediye Risâlesinin bazý bölümleri bizi ve dinleyenleri aðlattý. 10’uncu Ýþaret’te geçen kuru hurma kütüðünün “müfârakat-ý Muhammediyeden” (asm) feryadýna nasýl aðlamayalýmvenasýlders-iibretçýkarmayalým? 30’uncu,32’ncive33’üncüSözler’deinsanýn mahiyetini öðrendikçe, deðerini anladýkça, bizi bize anlatan satýrlarý okudukça, kâinatta Cenâb-ýLemyezel’insikke-irububiyetinigördükçe,bütünzerrâtýkabza-itasarrufundatuttuðunu,mutlakhâkimiyetinintecellisinimüþahede ettikçevebizlerininsanolarakyaratýldýðýnýve kâinatýn nakþ-ý a’zâmý olduðumuzu öðrendikçe, bu iman hakikatleri karþýsýnda bir þükr-ü küllîiçindenasýlgözyaþlarýdökmeyelim? BilhassagünümüzdeTürkiye’ninveinsanlýkâlemininçokmuhtaçolduðuKur’ân-ýHakîm’in sosyal hayata bakan âyetlerinin bir kýsmýnýUhuvvetRisâlesi’ndenokudukça,insanlýkveülkemiziçinnetükenmezbirhazineninbulunduðunutekraridrakettik.HucuratSûresi10.,Fussilet34.veÂl-iÝmran134. âyetleri, insanlýðýn ve Müslümanlýðýn gerçek sýnýrýný ve kucaklayýcý tablosunu ortaya koymaktadýr. Bunlar karþýsýnda nasýl mesrur olmayalýmvenedenistifadeetmeyelim? Böylebirfikirharmanýndatozlarýmýzýdöktür en, gec em iz i günd üz üm üz ü bir ed en TrabzonYeniAsyaVakfýyetkililerindenbaþta Ýntizam Seydalara, Enverlere, A. Þahintürklere,Temellere,Þefiklere,Þereflere,Bahtiyarlara, Çetinlere ve bütün Trabzonlulara binlertebrikveteþekkürler...
B
SiyahMaviKýrmýzýSarý
SiyahMaviKýrmýzýSarý
3
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
HABER
Genel Yayýn Müdürü
Yayýn Koordinatörü
Haber Müdürü Faruk ÇAKIR Ankara Temsilcisi Mehmet KARA Reklam Koordinatörü Mesut ÇOBAN Görsel Yönetmen: Ýbrahim ÖZDABAK
Kâzým GÜLEÇYÜZ
Abdullah ERAÇIKBAÞ
Abone ve Daðýtým Koordinatörü: Adem AZAT
Yeni Asya Gazetecilik Matbaacýlýk ve Yayýncýlýk Sanayi ve Ticaret A.Þ. adýna imtiyaz sahibi
Mehmet KUTLULAR Genel Müdür
Recep TAÞCI
Yazý Ýþleri Müdürü (Sorumlu) Mustafa DÖKÜLER Ýstihbarat Þefi Mustafa GÖKMEN Spor Editörü Erol DOYURAN
Yeni Asya basýn meslek ilkelerine uymaya söz vermiþtir.
Merkez: Gülbahar Cd., Günay Sk., No: 4 Güneþli 34212 Ýstanbul Tel: (0212) 655 88 59 Yazýiþleri fax: (0212) 515 67 62 Kitap satýþ fax: (0212) 651 92 09 Gazete daðýtým: Telefax (0212) 630 48 35 ÝlânReklam servisi fax: 515 24 81 Caðaloðlu: Cemal Nadir Sk., Nur Ýþhaný, No: 1/2, 34410 Ýstanbul. Tel: (0212) 513 09 41 ANKARA TEMSÝLCÝLÝÐÝ: Meþrutiyet Cad. Alibey Ap. No: 29/24, Bakanlýklar/ANKARA Tel: (312) 418 95 46, 418 14 96, Fax: 425 03 36 ALMANYA TEMSÝLCÝLÝÐÝ: Zeppelin Str. 25, 59229 Ahlen, Tel: 004923827668631, Fax: 004923827668632 KKTC TEMSÝLCÝLÝÐÝ: Avni Efendi Sok., No: 13, Lefkoþa. Tel: 0 542 859 77 75 Baský: Yeni Asya Matbaacýlýk Daðýtým: Doðan Daðýtým Sat. ve Paz. A.Þ.
Yayýn Türü: Yaygýn süreli
ISSN 13017748
NAMAZ VAKÝTLERÝ Hicrî: 17 Safer 1432 Rumî: 8 K. Sani 1426
Ýller Adana Ankara Antalya Balýkesir Bursa Diyarbakýr Elazýð Erzurum Eskiþehir Gaziantep Isparta
Ýmsak 5.16 5.29 5.35 5.49 5.45 4.58 5.03 4.56 5.39 5.08 5.36
Güneþ 6.42 6.59 7.00 7.18 7.15 6.25 6.30 6.25 7.08 6.34 7.03
Öðle 11.57 12.07 12.15 12.27 12.22 11.37 11.41 11.33 12.16 11.49 12.16
Ýkindi 14.35 14.38 14.54 14.59 14.52 14.13 14.16 14.04 14.48 14.27 14.53
Akþam 17.00 17.02 17.18 17.23 17.17 16.38 16.40 16.29 17.12 16.51 17.17
Trafik kazalarý savaþtan beter TÜRKÝYE genelindepolisbölgesinde meydanagelen2bin105ölümlütrafik kazasýnda,2bin734kiþiöldü.Kayseri’de isegeçenyýlmeydanagelen2bin195 trafikkazasýnda47kiþiöldü.Kazalarda da4bin198kiþideyaralandý.Trafikce-
zalarýndaiserekorkýrýldý.Türkiyegenelindesürücüveyayalara1milyarliranýn üzerindecezakesildi.EmniyetGenelMüdürlüðüTrafikHizmetleriDaireBaþkanlýðýverilerinegöre,geçenyýlTürkiye’de2 bin105ölümlü,95bin 75yaralamalýtra-
fikkazasýmeydanageldi.Bukazalardaise 2bin734kiþiölürken,171bin13kiþiise yaralandý.162bin573maddîhasarlýtrafik kazasýmeydanagelirken,kazalardanoluþanhasarmiktarýise887milyonliraolarakkayýtlarageçti.Kayseri / cihan
Yatsý 18.18 18.25 18.37 18.45 18.40 17.57 18.01 17.51 18.34 18.10 18.36
Ýller Ýstanbul Ýzmir Kastamonu Kayseri Konya Samsun Þanlýurfa Trabzon Van Zonguldak Lefkoþa
Ýmsak 5.46 5.51 5.27 5.18 5.29 5.17 5.03 5.03 4.46 5.35 5 .22
Güneþ 7.17 7.18 6.59 6.45 6.55 6.48 6.28 6.34 6.13 7.07 6.46
Öðle 12.22 12.30 12.03 11.56 12.08 11.53 11.43 11.39 11.25 12.11 12.05
Ýkindi 14.51 15.05 14.30 14.30 14.45 14.20 14.21 14.08 13.59 14.38 14.47
Akþam Yatsý 17.15 18.39 17.29 18.49 16.55 18.19 16.55 18.15 17.09 18.28 16.45 18.09 16.45 18.04 16.32 17.56 16.24 17.44 17.03 18.27 17.11 18.28
TAHLÝL
Baþörtüsünde son durum
ENÇOK ÖLÜMLÜ KAZA ÝSTANBUL’DA ÝLLERE göre en çok ölümlü kaza ise Ýstanbul’da yaþandý. 11 bin 153 ölümlü ve yarala malý kazanýn yaþandýðý Ýstanbul’da 233 kiþi öldü. Ýstanbul’u Ankara, Antalya, Konya ve Ýzmir izledi. Kayseri’de ise geçen yýl 2 bin 195 ölümlü ve yaralamalý trafik kazasý meydana geldi. Kazalarda 47 kiþi öldü, 4 bin 198 kiþi de yaralandý.
KÂZIM GÜLEÇYÜZ irtibat@yeniasya.com.tr
ÖK Baþkaný Prof. Özcan yakýnlardaki bir beyanýnda “Katsayý ve baþörtüsü yasaðý sorunlarýný çözdük” demiþti. Ama 28 Þubatyadigârýbuikiproblemingerçektenvekalýcý þekildeçözümebaðlandýðýhenüzsöylenemez. Öncekatsayýdakisürecihatýrlayacakolursak: Bukonudakihaksýzlýðýnkaldýrýlmasýadýnaaldýðý kararlar birkaç kez Danýþtay’dan dönünce, YÖK her defasýnda kararýný Danýþtay’ýn gerekçeleriçerçevesinderevizeederek,katsayýfarkýný orasý açýsýndan kabul edilebilir bir noktaya çekerek ve ayrýca YÖK Baþkanýnýn mahkemeye yaptýðýözelziyaretlebellibirsonucaulaþtýrdý. Busonuç,asýlçözümünkatsayýuygulamasýný tamamenkaldýrmaktangeçtiðinidüþünenmaðdurlar cenahýnda tatminkâr bulunmadýysa da, “Þartlar talebimizin tam olarak karþýlanmasýna izinvermediðiiçin,bukadarýdahiçyoktaniyidir”mantýðýylakerhendahiolsakabuledildi. Ve“geçicibirçözüm”nazarýylabakýldý. Ýþin yapýsal nitelikteki çok daha önemli boyutlarý ise maalesef kimsenin gündeminde bile deðil. Yine 28 Þubat’ýn kapattýðý imam hatiplerin orta kýsýmlarýnýn hâlâ açýlmamýþ ve Kur’ân eðitimindekiyaþsýnýrýnýnhâlâdevamediyorolmasýgibi.Keza,okullarýngenelindekidineðitiminin yetersizliði ve daha da ötesinde eðitim düzeyvekalitesininiyideniyiyegerilemesigibi. VehalböyleikendinderslerindeAtatürkçülükpropagandasýveaskerinsivileðitimemüdahale aracý olarak kullandýðý millî güvenlik dersi garabetlerininhalenaynýþekildesürmesigibi. Yanitemeldekiarýzahâlâyerindeduruyor. Baþörtüsü meselesinde yaþanan derin problemdebununenbelirgintezahürlerindenbiri. Bilindiði gibi, yasaðý üniversite öðrencileriyle sýnýrlýolarakkaldýrmaiddiasýylayapýlananayasa deðiþikliði,hemistenensonucuvermedi,hemde yeniveçetrefillisorunlarýberaberindegetirdi. Bunaraðmen12EylülreferandumundansonraBaþbakan,anlaþýlmazbirtavýrla,aynýformülü birdefadahagündemetaþýmayaniyetlendi. Ama neyse ki bu giriþim fazla ilerleyemeden rafakalktýveenazýndanseçimsonrasýnakaldý. Tabiî, seçimden nasýl bir tablo çýkacaðýný þu anda öngörebilme imkâný yok, ama ne olursa olsun, konunun sadece baþörtüsünü öne çýkaran bir yaklaþýmla deðil, topyekûn ve kapsamlý biranayasareformuilegündemegelmesilâzým. Böyle bir reformun, Türkiye’nin demokratikleþmesigerektiðinidüþünentümpartilerinkatýlýmýyla gerçekleþmesi gerekiyor ki, geri dönüþ yolunukapatacakþekildesaðlamvekalýcýolsun. Bununiçin,seçimekatýlacakbütünpartilerin anayasaprojeveteklifleriniþimdidenhazýrlayarakseçmeninönüneöyleçýkmalarýisabetliolur. Bu noktayý bir defa daha kayda geçirdikten sonrabaþörtüsümeselesinedönecekolursak: KatsayýproblemindeYÖK’leDanýþtayarasýndayaþanansüreç,bukonudadatekrarlanýrmý? ALES sýnavýnda verilen “yürütmeyi durdurma”kararýnailiþkinbazýyorumlarda,busýnavýn aynýzamandadevletmemurluðunudakapsadýðý ve dolayýsýyla orada baþörtüsüne tanýnacak serbestinin, kamudaki yasaðýn kalkmasýný da gündeme getireceði mülâhazasýyla Danýþtay’ýn söz konusukararýaldýðýfikrinidillendirenleroldu. Akademikpersoneldekamugörevlisiya! Son karardaki “Baþ örtülürse adayýn teþhisi güçleþecekvegüvenlikzaafiyetiortayaçýkacak” gibi diðer gerekçelerin komikliði bir tarafa, asýl endiþeninbuolupolmadýðýný,ÖSSkýlavuzunda da yapýlan ayný yöndeki deðiþikliklere yönelik iptaldâvâlarýndaverilecekkararlarlagöreceðiz. AYM’nin baþörtüsü ve AKP kararlarýnda, bu konuyu“diniistismaretmedençözülmesigerekentoplumsalbirsorun”kabulettiðinigösterir ifadelere yer vermesi ve CHP’nin “üniversitede baþörtüsü”bahsindesergilediðitavýrvepolitika deðiþikliði, bakalým Danýþtay’ýn içtihadlarýnda dabirfarklýlýðýberaberindegetirebilecekmi? Amaþuandagörünenoki,“Çözdük”denilen baþörtüsüyasaðýyinedüðümlenmiþdurumda.
Y
SiyahMaviKýrmýzýSarý
4
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
HABER
FARK
Tunus aynasý
Zorlama karara hukukçu tepkisi HUKUKÇULAR, DANIÞTAY 8. DAÝRESÝNÝN ALES KILAVUZUNDAKÝ KILIK, KIYAFET ÝLE ÝLGÝLÝ DÜZENLEMELERÝ DURDURMA KARARINI “ZORLAMA, YANLIÞ VE UYGULANAMAZ” OLARAK GÖRÜYORLAR.
FARUK ÇAKIR cakir@yeniasya.com.tr
uz ey Afr ik a ülk el er ind en (Müsl üm an) Tunus’da yaþananlar Türkiye açýsýndan sürprizoldu.“Güllükgülistanlýk”olanülkebirandakarýþtý,yürüyüþlerveprotestolarsonundaTunusDevletBaþkanýülkeyiterketmek durumundakaldýveSuudiArabistan’asýðýndý... Haberlere yansýyan bilgilere göre Tunus’taki iktidardeðiþimininfitilini,iþsizkalanbirmühendisateþlemiþ.Ýþportacýlýkyapmayabaþlayaniþsiz mühendisin eþyalarýna ve arabasýna el konulunca,odabudurumuprotestoiçinüzerinebenzin dökerek kendisini yakmýþ. Cenazesine katýlan binlercekiþibuhadiseyiprotestoedip,yürümüþlervedevamedengünlerdededevletbaþkanýný ülkedenkaçmakmecburiyetindebýrakmýþlar. Tabiîkihadisebukadarbasitvesýradandeðil. Tunus’taçeyrekasrýgeridebýrakanbirdiktatörlükvardý.TunusbirÝslâmülkesiydi,amamaalesef Müslümanlar sýkýntý içerisindeydi. Ülkede camiler vardý, ama gidip görenlerin þehadetiyle bucamilersadecenamazvakitlerindeaçýkkalýyordu.Ülkede,ikikiþibirarayagelipkonuþmaya korkacakderecedebirbaskýdavardývs. Türkiyekamuoyununbuhadisesonrasýþaþýrmasý, Ýslâm ülkelerini yeterince tanýyamayýþýmýzdankaynaklanýyor.Çoðuzamanifadeetmeye çalýþtýðýmýz gibi; genel anlamýyla gazetelerimizin ‘dýþ haberler’ sayfalarý ‘Amerikan haberleri sayfasý’ gibi çalýþýyor. Amerika’da kuþ uçsa gazetelerimizde manþet olurken, milyonlarýn yaþadýðýÝslâmülkeleriancakiktidardeðiþtiðindeyadadepremveselfelâketlerigibihadiseler sonrasý haber konusu olabiliyor. Biz, Tunus’ta neler yaþandýðýný, oradaki Müslüman kardeþlerimizinnelerçektiðiniyýllardanberibiliyorolsaydýk, belki de bugün yaþananlar karþýsýnda þaþkýnadönmezdik! Ýslâmülkeleriyleilgiliolarakgenelkabulgören birtesbitvar:Buülkelerdekiyöneticilerile,‘yönetilen’lerarasýndabiruçurumvar.Yönetilenlerile yönetenlerbirbakýmafarklýdünyalarýninsanlarý! Böyleoluncada‘kavga’larsonaermiyor... Pek çok Ýslâm ülkesinin ‘baskýcý rejimler’le yönetilmesitesadüfolabilirmi?Kudretliülkeler bütün dünyaya ‘demokrasi’ ihraç etmeye çalýþýrken;nasýloluyordaÝslâmülkelerindeki‘despot’yöneticilerleiçlidýþlýolabiliyorlar?Nasýloluyor ki kendileri için istedikleri hürriyetleri, Müslüman topluluklarýn yaþadýðý ülkeler için istemiyorlar? Bakýnýz, Tunus’taki kargaþa sonrasý ‘kudretli ülke’ler “Ýyi oldu!” diye açýklama yaptýlar. Peki, madem iyi olacaktý, bunca yýl niçin zalimleri desteklemeyedevamettiler? BölgeyiçokiyibilentanýnmýþgazeteciRobert Fisk, Avrupalýlarýn ikiyüzlülüðünü eleþtirirken þöyle demiþ: “Tunus’a demokrasi gelsin isteriz. Ama fazlasýný deðil. 90’lý yýllarýn baþýnda Cezayir’e demokrasi gelmesini ne kadar çok istedik, hatýrlayýn. Sonra seçimlerde ikinci turunu Ýslâmc ýl ar kaz an ab il ec ek gib i ol unc a ord un un desteðiniarkasýnaalmýþbirhükümetinseçimleriaskýyaalmasýnadestekverdik.(...)Tunusdaha uysalbirdiktatörarýyor.”(Star,18Ocak2011) UmalýmveduâedelimkiTunus,“dahauysal bir diktatör” yerine “daha iyi bir demokrasi”yi tercihetsin.VebütünÝslâmülkelerininyöneticileri,halkýylakavgalýdeðilbarýþýkveonlargibi düþünendemokratinsanlarolsun.
K
TAZÝYE Kuruçeþme cemaatinden ehli hizmet ablamýz Saniye Baþol'un eþi, Fatih, Ferruh ve Dilek'in babalarý, 40 yýllýk okuyucumuz, ehli hizmet deðerli aðabeyimiz
Ýbrahim Baþol'un vefatýný teessürle öðrendik. Merhuma Cenâb-ý Allah'tan rahmet ve maðfiret diler, kederli ailesi ve yakýnlarýna sabr-ý cemil niyaz eder, taziyetlerimizi sunarýz.
Ýzmit Baþiskele Derince, Kuruçeþme, Körfez Yeni Asya Okuyucularý
DANIÞTAY 8.Dairesi’nin,2010AkademikPersonelveLisansÜstüEðitimGiriþSýnavý(ALES)sonbahardönemikýlavuzundakikýlýkkýyafetileilgilidüzenlemeleridurdurmakararýnahukukçulardantepkigeldi.Hukukçular, Danýþtaykararýnýnzorlamabirkararolduðu konusunudaortakgörüþbildirdiler. MarmaraÜniversitesiHukukFakültesiÖðretimÜyesiDoç.Dr.MustafaÞentop,sýnava sýradanvatandaþlarýndagirebildiðinedikkat çekerek,“Tamamensivilvatandaþlarýnbelli yaþsýnýrýolmaksýzýngirebildiðibirsýnavdakýlýkkýyafetileilgilidüzenlemeninolmasýnýn mantýðýyok”diyekonuþtu.DanýþtayveAnayasaMahkemesi’ninbaþörtüsüileilgiligeçmiþ kararlarýnýn,sözkonusukararlailiþkisizolduðunusöyleyenÞentop,þöyledevametti: “DanýþtayveAnayasaMahkemesi’ninüniversiteöðrencileriileilgilikararlarývar.ALES’e girenlerzatenüniversiteöðrencisideðil.Öðrencistatüsündeolanlariçingeçerliolanþartlarý,öðrenciolmayanlariçindegeçelikýlmak tamamençarpýtma.Buradanöncehükümverilmiþ,sonrabunagerekçehazýrlanmýþdemek mümkün.”ifadelerinikullandý. ÞENTOP: KARAR UYGULANAMAZ Böylebirkararýnuygulanmasýnýndasözko-
nusuolmadýðýnýnaltýnýçizenÞentop,þunlarý dilegetirdi:“Danýþtay,kýlavuzdayeralanbir hükmüiptaletmiyor.Kýlavuzda,baþörtülüolaraksýnavagirilebilirdiyeyazsaydývebunuiptal etseydi,iptaledilenkýsýmkýlavuzdançýkartýlýrdý.Yaniböylebirkararuygulanabilir.Fakatkýlavuzdabaþörtülügirilebilirdiyebirifadeyok. Sadecefotoðrafýnnasýlolacaðýnadairölçüler getirilmiþ.Ölçüleriçerisindebaþýaçýkolmadiyedebirþartgözükmüyor.Danýþtay,‘buþartý burayakoyacaksýnýz’diyor.Böylebirmahkemekararýolmaz.Ýdaremahkemesi,idarenin yerinegeçerekbirkarartesisedemez.Yanibir iþleminnasýlyapýlacaðýnýgösteremez.Yapýlan iþleminhukukaaykýrýolupolmadýðýnýtespitedemez.”
naklarýnherikisindedesorunvar”tespitinde bulundu.Baþörtüsününtanýnmayýengelleyici olmadýðýnývedolayýsýylasýnavgüvenliðinietkilemediðikaydedenUlusoy,þöyledevametti: “Ýkincihusus,AnayasaMahkemesi’nindaha öncekikararýsadeceüniversiteöðrencilerini kapsayanbirkarar.OysaALES’egirenlerinbüyükçoðunluðuüniversiteöðrencisideðil,mezunkonumundaolanlarveherhangibirkamu görevinedegirmeyenler.Büyükçoðunluðunu bunlaroluþturuyor.DolayýsýileAnayasaMahkemesi’ninüniversiteöðrencisiolmayanvatandaþýn,baþörtüsütakmasýnýlaikliðeaykýrý bulanbirkararýyok.Oyüzdenbudayanakda sorunlu.Danýþtaybuveöncekikararlarýileanayasanýndemokratiklaikliknitelemesininüstünüçizmekte.”
rürse,bununhukukenkabuledilebilirliði mümkündeðildir”diyekonuþtu. KararýntemelininlaiklikanlayýþýnýnçarpýklýðýndankaynaklandýðýnýsöyleyenKüçük,“Anayasamýzýnöngördüðülaiklik,demokratiklaiklikolduðuhalde,Danýþtaybuveöncekikararlarýileanayasanýndemokratiklaikliknitelemesininüstünüçizmekte.Dolayýsýilebukararanayasanýndemokratiklaiklikilkesineaykýrýbir karardýr”dedi.
ETHEM: DANIÞTAY KARARI ZORLAMA GaziÜniversitesiHukukFakültesiKumu HukukuBölümüÝdareHukukuÖðretimÜyesiProf.Dr.EnderEthemiseDanýþtay’ýnkararýnýzorlamaolarakdeðerlendirdi.Bireyinhakve hürriyetlerineancakkamudüzenivetoplumsalbarýþýbozmasýnoktasýndasýnýrlamagetiriULUSOY: ANAYASANIN lebileceðinedikkatçekenEthem,“Birsýnava DEMOKRATÝK LAÝKLÝK ÝLKESÝ ÇÝÐNENDÝ KÜÇÜK: LAÝKLÝK ANLAYIÞININ girilmesisýrasýnda,ilgilininbaþýnýnörtülüolÝzmirYaþarÜniversitesiHukukFakültesi ÇARPIKLIÐINDAN KAYNAKLANIYOR ÖðretimÜyesiAliUlusoy,Danýþtay’ýnkaraKýrýkkaleÜniversitesiHukukuFakültesiÖð- masýnýnkamudüzeninibozmasýnýsöylemek rýndaikidayanakbulunduðunuifadeederek, retimÜyesiYrd.Doç.Dr.AdnanKüçükde zorlamabiryorum.Danýþtayburada,birterci“Danýþtay,‘baþörtüsü,tanýnmayýengellediðii- kararýnsürprizolmadýðýnýbelirterek,“Danýþ- hinsiyasiboyutundanyaklaþtýðýiçinbuneticeçinsýnavgüvenliðinitehditeder’diyor.Ýkincisi, tay’ýngeçmiþteverdiðikararlarlauyumluluk yevarmýþ.Danýþtay’ýnburadakiyanlýþyaklaþý‘AnayasaMahkemesidahaönceüniversiteler- sözkonusu”dedi.Baþörtüsüsebebiileteþhiste mýidarededevar.Yapýlmasýgerekenbuhusudeöðrencilerinbaþörtüsütakmasýnýlaikliðe birzorlukyaþanacaðýgörüþününyanlýþoldu- sunyasaldüzenlemeileçözümlenmesi,ortak aykýrýbuldu.DolayýsýilebuAnayasaMahke- ðunusöyleyenKüçük,“Birmahkeme‘tespite- birkonsensüsoluþturulmasý”açýklamasýnda mesi’ninkararýiledeçeliþir’diyor.Budaya- dilemeyebilir’diyegenelbiryasaklamaöngö- bulundu.Ankara / cihan
Ergin: Yüksek yargý reformu Meclis’e geliyor nADALET BakanýSadullahErgin,YargýtayveDanýþtay’ailiþkinyargýreformunuöngörenkanuntaslaðýnönümüzdekihaftaBakanlarKurulu’ndagörüþüldükten sonraTBMMBaþkanlýðý’nasunulacaðýnýsöyledi.Kanal AtelevizyonundagündemeiliþkinaçýklamalardabulunanAdaletBakanýErgin,sontahliyelerinardýndantartýþmalarýnodaðýnayerleþenYargýtay’labirlikteDanýþtay’ýnyapýsýnýndadeðiþeceðinisöyledi.Ergin,“Geldiðimiznoktadabýçakkemiðedayanmýþtýr.YargýtayveDanýþtay’ýgüçlendireceðiz.Daireveüyesayýlarýartacak” dedi.Ergin,yüksekyargýdareformöngörenkanuntaslaðýnýnPazartesigünüBakanlarKurulu’ndagörüþüldüktensonraTBMMBaþkanlýðý’nasunulacaðýnýsöyledi. YargýdaeþzamanlýradikaladýmlarýnatýlacaðýnýkaydedenBakanErgin,2011yýlýnda4ayrýsýnavlabin200hakimvesavcýalýnacaðýnýdaduyurdu.Ankara / cihan Danýþtay binasý önünde MAZLUMDER tarafýndan düzenlenen eylemde, “zorlama karar” protesto edildi.
Yasaðý sürdürmek hukuk cehaleti HÝÇBÝR YASAKLAYICI KANUN OLMAMASINA RAÐMEN YASAÐI SÜRDÜRMEK ÝSTEMENÝN, EN HAFÝFÝNDEN HUKUK CEHALETÝ OLDUÐU BELÝRTÝLDÝ. DERGenelSekreteriAv.ÞerifeGülArýmantarafýndanyapýlanaçýklamada,eðer bu“þaka”biranönceiptaledilmezvebir yüksekmahkemeninresmivehukukiiçtihadýolarakkalmayadevamederse,yarýn MAZLUMDER GenelSekreteriAv.Þerife baþörtülüpasaportveehliyetdealýnamaGülArýman,“Baþörtüsükonusundahiçbir yacaðýnýkaydetti.Arýman,þöyledevametyasaklayýcýkanunuolmamasýnaraðmen ti:“Bukararhernekadar,Danýþtay’ýn‘inyasaðýsürdürmekistemek,enhafifinden sanlýðýfarkýndanolmadýðýbirtehlikeden kurtarmasorumluluðunadayalý’olarakahukukcehaletidemektir”dedi. Danýþtay8.Dairesinin,2010Akademik lýnmýþsada,yürürlüktekianayasaya,yasalaPersonelveLisansÜstüEðitimGiriþSýnavý raveulusulararasýsözleþmelereuygun (ALES)sonbahardönemikýlavuzundayer düþmemektedir.Esasen,carîhukuksistealankýlýkkýyafetleilgilidüzenlemelerinyü- minegöresýnavabaþörtüsüilegirilebilmerütmesinidurdurmakararýnatepkilersü- sininbirmaðduriyetesebepolmamasýnerüyor.DanýþtaybinasýönündeMAZLUM- deniyle.NeEðitim-Ýþ’iYÖK’ekarþýDanýþDERtarafýndandüzenleneneylemde,“zor- tay’dadavaaçmahakkývardýr,nedeDalamakarar”protestoedildi.MAZLUM- nýþtay’ýnidarenindüzenleyicikararlarýna
RECEP GÖREN ANKARA
“PKK ile çalýþan ajanlarým vardý” ÝKÝNCÝ ‘’Ergenekon’’davasýnýntutuksuzsanýðýemeklialbayArifDoðan,PKKileçalýþanajanlarýolduðunubelirterek,Özel Harp,Emniyet,HavaKuvvetlerigibidiðer birliklerlekoordineliçalýþtýklarýnýsöyledi. Ýstanbul13.AðýrCezaMahkemesindeki duruþmadaçaprazsorgusuyapýlanDoðan, ÖzelHarpDairesininismininÖzelKuvvetlerKomutanlýðýolarakdeðiþtirildiðiniifadeederek,odönemdeönesürülenkontrgerillafaaliyetlerinikendisininüzerine yüklediklerinisöyledi.ÜyehakimHasan HüseyinÖzese’ninJÝTEM’inkuruluþuyla ilgilibeyanlardabulunduðunuhatýrlatmasý üzerineDoðan,EruhveÞemdinlibaskýnýndansonrabölgeyegittiðini,doðuvegü-
neydoðudaistihbaratarzuedilenbölgede olmadýðýiçinüstkomutanlarýnkararýyla dahagüçlübiristihbaratbirimininkurulmasýnakararverildiðinisöyledi.Ömrünün üçteikisibubölgedegeçtiðiiçinkendisinin görevlendirildiðinibelirtenDoðan,binbaþý olarakJandarmaÝstihbaratGrupKomutanlýðýnýkurduðunu,yaklaþýk1,5yýlsadece altbirimlerkurmakiçinçalýþtýðýnýkaydetti. PKKileçalýþanajanlarýolduðunuifadeedenDoðan,Özese’nin‘’JÝTEMolarakistihbaratçalýþmasýyaptýktansonraoperasyonlarýtekbaþýnýzamýyapýyordunuz?’’sorusunaiseÖzelHarp,Emniyet,HavaKuvvetlerigibidiðerbirliklerlekoordineliçalýþtýklarýnýbelirtti.Ýstanbul / aa
müdahaleetmeyeveketvurmayayetkisi. Danýþtayreddetmesigerekenbudavayýgörüþerekveidareyerinekararolarakhukukuyerlebiretmiþ,hemdeyürütmeninyetkisinigaspederekdevirmedikçambýrakmamýþtýr.Buzorbalýðýnnedenolduðuhak kayýplarýnaderhalsonverilmelidir.Yüksek mahkemeolmak,evrenselhukukilkeleriyle veinsanlýðýnaklýyladalgageçmeayrýcalýðý demekdeðildir.” Temelhaklarýnancakyasailevebelirli birzamaniçinkýsýtlanabileceðikurulahukukunenbilenenilkesiolduðunusöyleyen Arýman,“Ýnançveifadeözgürlüðününbir uygulamasýolanbaþörtüsükonusundahiçbiryasaklayýcýyasanýnolmamasýnaraðmen yasaðýsürdürmekistemek,enhafifinden hukukcehaletidemektir”diyekonuþtu.
SEMÝNERE DAVET KONUÞMACI: MESUT NURVER KONU: VE ÖLÜM TARÝH: 12.01.2011 SAAT: 20.00 YER: AFYON ÝLÝM HÝZMET VAKFI
DÜZENLEYEN: AFYONKARAHÝSAR YENÝ ASYA TEMSÝLCÝLÝÐÝ
Gündoðdu: Türkiye için utanç verici bir karar nMEMUR-SEN GenelBaþkanýAhmetGündoðdu,Danýþtay8.Dairesinin,2010AkademikPersonelveLisans ÜstüEðitimGiriþSýnavý(ALES)sonbahardönemikýlavuzundayeralankýlýkkýyafetleilgilidüzenlemelerinyürütmesinidurdurmasýný“Türkiyeiçinutançvericibirkarar”olarakdeðerlendirdi.Gündoðdu,yaptýðýaçýklamada, “KýlavuzdakikýlýkkýyafetleilgilidüzenlemelerinDanýþtay 8.Dairetarafýndanyürütmesinin‘’fizikselteþhistesorun olabilir’’gerekçesiyledurdurulmasýveböylecebaþörtülü adaylarýnsýnavlaragiriþininengellenmesi,demokratikleþmeadýmlarýnýnardýardýnaatýldýðýbirTürkiye’yeyakýþmamaktadýr”dedi.BukararýnortayaçýkardýðýsorununilkolmadýðýnadikkatçekenGündoðdu,antidemokratikuygulamalarlasüreklitekrarlarýyaþanan,ideolojik saplantýlarladokunmuþ“akýlörtüsü”sorunuyaþayanzihniyetinürettiðibenzersorunlarýn28Þubatsüreciilebirliktehayatýmýzagirdiðinihatýrlattý.Gündoðdu,dünyanýn birçokülkesindebaþörtüsüsebebiylebirgüvenliksorunu veendiþesiyaþanmazken,Türkiye’deböylebirgerekçeyle baþýaçýkfotoðrafçektirmevebaþýaçýksýnavakatýlmadayatmasýnagidilmesinide‘aklýnkabulsýnýrlarýdýþýnda’olarakdeðerlendirdi.Ankara / Fatih Karagöz
Madenciler defnedildi n ZONGULDAK'TA,TürkiyeTaþkömürüKurumu (TTK)KaradonMüesseseMüdürlüðümadenocaðýnda 17Mayýs2010’dakipatlamanýnardýndan8aysonracesediçýkartýlanmadencilerEnginDüzcükveDursun Kartal’ýncenazeleridefnedildi.EnginDüzcük’üncenazesi,ZonguldakAtatürkDevletHastanesimorgundan alýnarakTTK’yaaitcenazenakilaracýylaÇaycumailçesinebaðlýSaltukovabeldesindekievininönünegetirildi. Düzcük’üntabutunasarýlaneþiHayriyeDüzcükilekayýnvalidesiZeynepBuruþaðýtyaktý.HayriyeDüzcük, ‘’Benseniböylemigönderdim,çocuklarýnsenisoruyor Enginim’’diyeaðladý.Madencininevinedebayrakasýldýðýgörüldü.Düzcük’ünçocuklarý8yaþýndakiBeyzaile 3yaþýndakiSýlaisebalkondanvepenceredencenazetöreniniizledi.Düzcük’ünhastanedetedavigörenannesi BehiyeDüzcükisecenazetöreninekatýlamadý.EvinönündekýlýnancenazenamazýnaDüzcük’ünyakýnlarý, EskiTBMMBaþkanýveAKPZonguldakMilletvekili KöksalToptan,CHPGenelBaþkanyardýmcýlarýÝzzet ÇetinveSüheylBatum,AKPZonguldakmilletvekilleri FazlýErdoðanvePolatTürkmen,CHPZonguldakmilletvekiliAliÝhsanKöktürk,GenelMadenÝþçileriSendikasýGenelBaþkanýRamisMusluileçoksayýdavatandaþ katýldý.Namazsonrasýndaomuzlardaailemezarlýðýna taþýnanDüzcük’üncenazesi,dahaöncekimlikkarýþýklýðý nedeniyleErdemAlkin’indefnedildiðivedahasonraçýkarýldýðýmezardatopraðaverildi.Çaycuma / aa
5
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
HABER ANKARA
BAÞKENT YAZILARI
AKP’nin “içki güvencesi” ve muhalefetin yanlýþý… ediyor. Verilere göre, birahaneler aðzýna kadar dolmuþ. Alkol belâsý yüzde 133 artmýþ. Günde ortalama 2 milyon 534 bin 303 litre bira satýlýrCEVHER ÝLHAN ken, kiþi baþýna yýllýk bira tüketimi 10,5 litreden cevher@yeniasya.com.tr 13 litreye çýkmýþ. 2003 yýlýnda 505 milyon litre olan alkollü içki satýþlarý, 7 yýl içinde 1 milyar 396 milyon litre artarak, 1 milyar 902 milyon rtada bir garabet var. Bir kýsým medya litreye ulaþmýþ. Yeþilay ve Tüketiciler Birliði ave malûm mahfillerin dile dolamasýna raþtýrmalarýna göre, Türkiye’de alkole baþlama karþýlýk, Tütün ve Alkol Piyasasý Düyaþý 11’e kadar düþmüþ. Ýlköðretimde en az bir zenleme Kurumunun (TAPDK) “içki yönetkez alkol kullananlarýn oraný da yüzde 15’i aþ AL KOL LÜ ÝÇ KÝ YÜZ DE 133 ART MIÞ… meliði”nin içki satýþýný etkin olarak yasaklamaBütün bunlar, “içkinin yasaklandýðý”na dair mýþ. Ortaöðretim ile üniversiteliler arasýnda al dýðý, bizzat siyasî iktidarca itiraf ediliyor. Dahasý iktidar partisinin yönetmeliðine dair ortalýðý ayaða kaldýran medyatik tepkilere mu- kol kullanma sýklýðý yüzde 50’lilere varmýþ. Dünya Saðlýk Teþkilâtý raporunda, cinâyetle “AKP bilgi notu”nda, “içki savunucularý”ný ra- kabil, Baþbakan’ýn ve partisi sözcülerinin “içkihatlatýyor. “18 yaþýný doldurmuþ her kiþinin is- yi yasakladýklarý” propagandasýnýn ne denli te- rin yüzde 85'i, tutuklamalarýn, tecâvüzlerin ve tediði zaman istediði kadar alkollü içki satýn ala- melsiz ve sýrf siyasî rant amaçlý olduðunu orta- þiddet olaylarýnýn yüzde 50’si, trafik kazalarýnýn yüzde 60’ý, intiharlarýn yüzde 58’inin sebebi albileceði ve tüketebileceði” teminatýyla “düzenle- ya koyuyor. kol kullanýmý. Toplumu, psikolojik problemNe var ki mu ha le fe tin bü tün bun la rý na za ra nen husus satýn alýnma yaþý deðil” deniliyor. lerden ortopedik ârýzalara, kalp yetmezliðin ver mek, ted bir le rin ye ter siz li ði ne dik kat çek “Plaj, kaldýrým kenarý, kapý önü gibi alanlara den beyin ve sinir sistemi bozukluklarýndan mek ye ri ne, yan lýþ tak tik le yö net me li ðe kar þý doðru geniþleten açýk içki satýþ yerlerine de herkansere çeþitli hastalýklarla duçar etmiþ. çýk ma sý, me se le yi baþ ka ze mi ne kay dý rý yor. hangi bir sýnýrlama bulunmamaktadýr” güvenBM’nin 2010 Dünya Uyuþturucu ve Alkol Er do ðan, “A na ya sa di yor ki ‘Dev let, genç li ði cesi veriliyor. Ayrýca “kýr düðünü” mekân tartýþRa poruna paralel olarak, Türkiye Psikiyatri ve hal ký za rar lý a lýþ kan lýk lar dan, al kol lü iç ki ler masýnda, “içki satýþ belgeli yerlerin açýk alkollü Der neði’nin alkollü içki araþtýrmalarýnda, öðden, ku mar dan ko rur” di ye ko nu þu yor. Oy sa içki satýþý/sunumu yapmalarýnýn engellemediði” ren ci lerin beþte birinin sigara ve alkol kullandýse kiz yýl dýr, Tür ki ye’de ür kü tü cü bir bi çim de kaydý, yönetmeliðin sathiliðini ortaya koyuyor. ðý, 14-18 yaþarasý gençliðin alkol ve kötü madde al kol lü iç ki tü ke ti mi nin art tý ðý, u yuþ tu ru cu Keza “belgeli bir satýcýdan temin ediliyor ise ba ðým lý lý ðý bataklýðýna saplandýðý belirtiliyor… kul lan ma ya þý nýn il ko kul sý ra la rý na in di ði, her bu yerin kapalý ya da açýk bölümlerinde açýk alkollü içki satýþý ve sunumunun yapýlmasýna türlü kumar ile kötü madde baðýmlýlýðýnýn yaNEDEN ETKÝLÝ TEDBÝRLER TARTIÞILMAZ? herhangi bir engelin olmadýðý” ibâresi, “içki yýnlaþtýðý, resmî raporlarlarla tesbit edilmiþ. Bu arada yönetmelikle ilgili tartýþmalar deVe raporlarda, alkol satýþý ve tüketiminin bu yasaðý”nýn da lâfta kaldýðýný açýða çýkarýyor. “Meclis veya Cumhurbaþkanlýðý Köþkü’nün vam ederken hafta içinde yayýnlanan 2010 denli artmasýnýn sebepleri sýralanýrken, mânebahçesinde resepsiyon benzeri organizasyon- TAPDK raporuna göre, Türkiye’de son yýllar- vi boþluðun yaný sýra, kolay eriþilebilirlik, alkolarda catering firmalarýnýn alkollü içki alým-sa- da alkollü içki satýþlarýndaki yüzde 20 artýþ lü özendirici dizi ve filmler gösteriliyor. Özetle týmýna karýþmaksýzýn hizmet vermeleri müm- trendi ve kullaným miktarý týrmanarak devam Türkiye’de alkol ve uyuþturucu satýþý ve tüke-
O
kündür” cümlesi, üzerinde onca gürültü koparýlan “içki yasaðý”nýn da bir gözboyamadan ibâret olduðunu ele veriyor. Hele açýklamada, “sahillerde veya turistik mahallerdeki alkollü içki satýþýna iliþkin bir düzenleme yönetmeliðin hiçbir yerinde bulunmamakta. Yol kenarlarýnda alkollü içki satýþý ve sunumunda ise Karayollarý Trafik Kanunu maddeleri aynen korunmakta” savunmasý, evlere þenlik…
Kocaeli’nde 4.3’lük deprem
Kutuplaþma endiþesi
n KO CA E LÝNÝN Göl cük il çe sin de 4,3 büyüklüðünde deprem meydana geldi. Boðaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathane si ve Dep rem A raþ týr ma Ens ti tü sü’nden a lý nan bil gi ye gö re, Ko ca e li’nin Gölcük ilçesine baðlý Deðirmendere beldesi yakýnlarýnda saat 04.09’da deprem kaydedildi. Yerin yaklaþýk 7 kilo met re de rin li ðin de mey da na ge len depremin büyüklüðü, 4,3 olarak tespit edildi. Deprem sebebiyle vatandaþlar evlerinden çýkýp battaniyelere sarýlý ola rak so kak ta ve ya o to mo bil le rin de bekledi. Korkudan gözyaþlarýna hakim o la ma yan ba zý ka dýn la rý i se ya kýn la rý sakinleþtirmeye çalýþtý. Deprem korkusuy la ev le rin den çý kan lar dan ba zý la rý so ðuk ha va nýn da et ki siy le bir sü re sonra evlerine geri döndü, ancak bazý vatandaþlarýn dýþardaki bekleyiþini sür dür dü. Bu a ra da, dep re min Ýz mit ve Karamürsel ile çevre ilçelerde de hissedildiði öðrenildi. Ankara / aa
ÖSYM Baþkaný, üniversite adaylarýyla buluþacak n ÖÐRENCÝ Seçme ve Yerleþtirme Merkezi (ÖSYM) Baþkaný Prof. Dr. Ali Demir, Yük se köð re ti me Gi riþ Sý na vý’na (YGS) katýlacak adaylarla bir toplantý yapacak. Alýnan bilgiye göre, Demir, her ilden YGS’ye baþvuran ikiþer aday ile 7 Þubat 2010 tarihinde ÖSYM’de biraraya gelecek. Her ilden belirlenecek öðrencile rin bi ri nin düz li se ler den di ðe ri nin meslek liselerinden olmasýna dikkat edilecek. Demir’in, öðrencilerle sýnav ve sýnavýn uygulanmasýna iliþkin bilgiler aktarmasý ve öðrencilerin sorularýný cevaplamasý bekleniyor. Ankara / aa
Merkez’den faiz indirimi n MERKEZ Bankasý Para Politikasý Kurulu, borçlanma faiz oranlarýný yüzde 1,50, borç verme faiz oranýný yüzde 9 düzeyinde sabit tuttu. Politika faizi oraný olan bir hafta vadeli repo ihale faiz ora ný i se yüz de 6,50’den, yüz de 6,25’e düþürüldü. Ankara / aa
Soðan ve sarýmsak fiyatlarý ateþ pahasý n MEVSÝMSEL deðiþim, üretim alanlarýnýn daralmasý ve yüksek talep gibi nedenlere baðlý olarak soðan ve sarýmsak fiyatlarý rekor seviyeye ulaþtý. Nevþehir’de soðan ve sarýmsaðýn fiyatlarý re kor seviyeye ulaþtý. Kuru soðanýn 2,5, sarýmsaðýn ise 12 liradan satýldýðý pa zarda satýn alma güçlüðü çeken vatan daþ ise kiloyla deðil tane olarak ürünleri satýn almaya baþladý. Nevþehir’de arzýn talebe yetiþemediðini söyleyen Þahane Pa zar iþ let me ci si Ay te kin Kös tek çi, “Geçtiðimiz yýl soðanýn kilosunu 5 liraya satýyorduk. Düzensiz ekim sonucu soðanlar çürüdü ve buna baðlý olarak fiyatlar yazýn 35 kuruþken birden 2,5 liraya yükseldi” dedi. Nevþehir / cihan
timinde tehlikenin alarm zilleri çalýyor. Buna karþý, gençlerin içkiye baþlamasýnýn önüne geçilmesi için baþta mânevî/ahlâkî terbiye ve eðitim olmak üzere, alkol ve uyuþturucuya sürükleyen alkol promosyonlarý, ücretsiz daðýtýmlar, reklâmlar, sponsorluk, kolay eriþilebilirlikle içkiye çeken tuzaklarýn ortadan kaldýrýlmasý, okullarýn ve çevrenin arýndýrýlmasý öncelikli þartlardan. Televizyonlardaki müstehcen dizilerde alkol, uyuþturucu, zararlý ve kötü özendiriciliðinin engellenmesi, ruhsat ve cezâ yaptýrýmlarýn uygulanmasý icâb ediyor. Piknik ve mesire yerleri gibi halka açýk alanlarda alkol kullanýmýnýn engellenmesi, yasalarýn ve yönetmeliklerin geliþtirilmesi ve sýký denetimlerle uygulanmasý gerekiyor. Peki, yeni “içki yönetmeliði”, bu tedbirlerin ne kadarýný kapsýyor? Ankara’da içkili restoranlarda “içki denetimi” yapýp tutanak tutan çocuk þubesi müdürü ve polislerinin görevle rinden alýnmasýna seyirci kalan AKP hükûmeti, bu haliyle yetersiz yönetmeliði ne kadar ciddiyetle uygulayacak? Sonra, muhalefet, neden AKP döneminde içki, uyuþturucu, zararlý kötü madde baðýmlýlýðý, her türlü kumarýn yaygýnlaþmasý, piyangodan “süper toto”, “loto”, “iddaa” ve “on numara”ya kadar devlet eliyle oynatýlan þans ve talih oyunlarýnýn toplumu ve gençliði vâhim bir biçimde tehdidine karþý, köklü-etkili tedbirleri gündeme getirmez? Niçin ters taraftan siyasî iktidarýn eline kozlar verir, seçim öncesi seçmene popülist propagandasýna fýrsat verdirir?
TÜSÝAD Baþkaný Boyner, “Bizleri bu topraklarda tutan ortak konular hýzla artarken, sosyolojik temeli ciddî derecede tartýþmalý bir kýyý bölgesi, iç bölge ayrýmýný anlamýyoruz, kabul etmiyoruz” dedi. FOTOÐRAF: AA
TÜRK Sanayicileri ve Ýþadamlarý Derneði (TÜSÝAD) Yönetim Kurulu Baþkaný Ümit Boyner, ‘’Ülkemizin seçmen haritasýna da yansýyan hayat tarzýnýn farklýlýklarýndan kaynaklanan kutuplaþmanýn derinleþmesi ihtimali, beni kaygýlandýrýyor’’ dedi. Boyner, TÜSÝAD’ýn 41. Genel Kurul toplantýsýnda yaptýðý konuþmada, yaklaþýk 6 ay sonra seçime gidileceðini hatýrlatarak, seçim kampanyasýnýn giderek gerginleþen bir ortamda gerçekleþmesini Türkiye’de hiçbir vatandaþýn istemediðine emin olduklarýný söyledi. Ümit Boyner, konuþmasýný þöyle sürdürdü: ‘’Ülkemizin seçmen haritasýna da yansýyan hayat tarzýnýn farklýlýklarýndan kaynaklanan kutuplaþmanýn derinleþmesi ihtimali, beni kaygýlandýrýyor. Bu konuda ifrat ile tefrit arasýnda bir denge noktasýný bulmak zorundayýz. Bu ülkenin hangi coðrafyasýnda yaþýyor olursak olalým çözmek zorunda olduðumuz sorunlar ortak. Çözümlere birlikte ulaþmamýzý saðlayacak toplumsal mutabakata varmamýzýn hepimiz için aðýr bir maliyeti olduðuna da inanýyorum. Bizleri bu topraklarda tutan ortak konular hýzla artarken, sosyolojik temeli ciddi derecede tartýþmalý bir kýyý bölgesi, iç bölge ayrýmýný anlamýyoruz, kabul etmiyoruz. Bizim bu konudaki görüþlerimiz yýllar içinde olgunlaþmýþ, özgürlükçü bir yaklaþýmdan beslendi. Bunlarý savunmaya, geliþtirmeye devam edeceðiz.’’ Ankara /aa
Danýþtay vicdanlarý yaraladý BAÞBAKAN ERDOÐAN, ‘’DANIÞTAY, VÝCDANLARI YARALAYAN, EVRENSEL HUKUK NORMLARINI ÇÝÐNEYEN, YARGIYA GÜVENÝ BÝR KEZ DAHA SORGULATACAK KARAR’’ DEDÝ. BAÞBAKAN Recep Tayyip Erdoðan, Danýþtay’ýn ALES sýnavýyla ilgili kararýný ‘’Vicdanlarý yaralayan, evrensel hukuk normlarýný çiðneyen, yargýya güveni bir kez daha sorgulatacak nitelikte bir karar’’ olarak deðerlendirdi. TÜSÝAD Genel Kurulu’nda, konuþan Erdoðan, Danýþtayýn ALES sýnavýyla ilgili aldýðý kararý ‘’Keyfi, vicdanlarý yaralayan, evrensel hukuk normlarýný çiðneyen, yargýya güveni bir kez daha sorgulatacak’’ bir karar olarak niteledi. Erdoðan, ‘’Anayasa’nýn 125. Maddesi ortadayken, yasalara, Anayasa’ya aykýrý olarak alýnan bu karar, ayný zamanda kanunsuzdur’’ dedi. Özelleþtirmeleri karara baðlamasý yýllar süren yargýnýn, Türkiye çok ciddi faiz kayýplarýna uðrarken, Saðlýk Bakanlýðýnýn tam gün yasasýyla ilgili olarak bir
gün içinde iptal kararý verebildiðini belirten Baþbakan Erdoðan, þöyle devam etti: ‘’ALES Sýnav Kýlavuzu’nda öðrencilerin kýlýk kýyafetine iliþkin yasaklama, kýsýtlama olmadýðý için yürütmeyi durdurdu. Karar son derece keyfi bir karar. Vicdanlarý yaralayan, evrensel hukuk normlarýný çiðneyen, yargýya güveni bir kez daha sorgulatacak nitelikte bir karar. Hukuk, insanlarýn eðitim almasýnýn teminatýdýr. Hukuk insanlarýn eðitim hakkýný kýsýtlamaz. Dolayýsýyla bu karar, öncelikle hukuksuzluktur. Anayasa ve yasalarda, kýlýk kýyafete iliþkin tek bir düzenleme bulunmazken, tek bir kýsýtlama bulunmazken; Anayasa’nýn 125. Maddesi ortadayken, yasalara, Anayasa’ya aykýrý olarak alýnan bu karar, ayný zamanda kanunsuzdur. Yargýnýn siyasallaþmasý, iþte asýl budur.
Bizim 8 yýldýr iþaret ettiðimiz, 8 yýldýr düzeltmeye, deðiþtirmeye çalýþtýðýmýz manzara iþte budur. ‘Ýktidar yargýyý siyasallaþtýrýyor’ diye itiraz edenler, aslýnda yargýdaki siyasallaþmanýn, kapalý devrenin devamýný isteyenlerdir. Biz istiyoruz ki yargý milletin yargýsý olsun. Yargý, belli ideolojilerin, belli kesimlerin deðil, milletin yargýsý olsun. ‘Onama mý istersin, bozma mý?’ diyen deðil, vicdanýna göre hareket eden bir yargý sistemi tesis edilsin istiyoruz.’’ Anayasa noktasýnda da ayný yaklaþým içinde olduklarýný belirten Erdoðan, TÜSÝAD’ýn hazýrlayacaðý yargý reformuna iliþkin raporun yanýnda Anayasa taslaðýný da merakla bekledik lerini söyledi. Baþbakan Erdoðan, yeni Anayasa çalýþmalarýna seçimlerin hemen ardýndan baþlayacaklarýný bildirdi. Ýstanbul / aa
Venezuela’dan ‘’Konut yap, petrol al” teklifi YAKLAÞIK 2 milyon adet konut ihtiyacý bulunan Venezuela, Türkiye’ye, ‘’konut karþýlýðý petrol’’ teklifinde bulundu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaný Yýldýz, Venezuela temaslarýnýn ikinci gününde, Venezuela Enerji ve Petrol Bakaný Rafael Ramirez ile görüþtü. Basýna kapalý geçen ve yaklaþýk iki süren görüþmenin ardýndan açýklama yapan Bakan Ramirez,Bakan Yýldýz ile enerji konularýný görüþtüklerini
anlattý. Ramirez, ülkesinin çok sayýda konuta ihtiyacý bulunduðunu, inþaat sektöründe iyi durumda olan Türkiye’den de konut yapmasý karþýlýðý, petrol veya petrol ürünleri verilebileceði konusunda Bakan Yýldýz’a bir teklif götürdüklerini kaydetti. Enerji Bakaný Yýldýz da Venezuela tarafýnýn konut karþýlýðý petrol teklifi olduðunu ifade ederek, þunlarý söyledi: ‘’E ðer biz bunu yapabilirsek döviz ve para kýsmý-
ný da ortadan kaldýrmýþ olacaðýz. Yani bir barter sistemiyle petrol karþýlýðý konut. Petrol karþýlýðý konut teklifini onlar getirdi. Yani (herhangi bir para konuþmaksýzýn, maliyetlerimizi ortaya koyarýz, fiyatlandýrmalarý çýkarýr ve bu karþýlýkla yaparýz) dediler. Ben de buna sýcak bakabileceðimizi söyledim. Böyle bir barter önemli olabilir ve Venezuela ile biraz sýradýþý bir iliþki kurulabilir.’’ Caracas / aa
Siyasetçi alkýþa da protestoya da alýþýk olmalý
MEHMET KARA mkara@yeniasya.com.tr
iyasette uzun süredir devam eden uzlaþmadan uzak, kutuplaþtýrýcý konuþmalarýn neticesi ortaya çýkmaya baþladý. Yumurta fýrlatma ile baþlayan protestolar misafir konumundaki insanlarýn yuhalanmasýna kadar iþi götürüyor. Hoþgörüsüzlüðün neticesi olan bu davranýþlarý psikologlar daha iyi analiz ederler, ancak görünen o ki, bu kavgacý ve suçlayýcý konuþmalarýn neticesi daha fazla ileriye gitmeden siyasetçilerin kullandýklarý üslûba dikkat etmeleri gerekiyor. *** Buna en son örnek Baþbakan Erdoðan’ýn Galatasaray’ýn yeni stadýnýn açýlýþýnda yaþadýðý ýslýklý protesto oldu. Erdoðan’ýn stada geldiði a nons edildiði anda “yuh ve ýslýk” sesleri birbirine karýþýrken, TV’de spikerin “eyvah” þeklindeki yorumu ve bir baþkasýnýn “sesi al” talimatý da dikkatlerden kaçmadý. Bu olay da sporun siyasetin gündemine oturmasýna yetti. TT Arena Stadýnýn açýlýþýnda Erdoðan’a yönelik gerçekleþtirilen protestolarla ilgili tartýþmalar sürüyor ya da sürdürülmek isteniyor. Yapýlan protestoyu her kesim farklý yorumlarken, kimileri bunu “Toplumda yükselen tepkinin yansýmasý” olarak görüyor. Kimileri de yapýlan hizmetlere karþý “kadir kýymet bilmezlik” olarak deðerlendiriyor. TOKÝ baþkanýnýn istifasýný isteyenler de var, GS baþkanýnýn istifasýný isteyen de. Siyaset bunu tartýþýrken de ülkenin, milletin dertlerinin üzeri örtülüyor. Türkiye “gerçek” gündeminden saptýrýlýyor. Bu protestonun ardýndan yaþananlarýn bir kýsmýna þöyle bir bakalým. Galatasaray’ýn ÝMKB’deki hisseleri deðer kaybederken siyasetçiler tuttuklarý takýmlarý ya býrakýyorlar, ya da durumlarýný tekrar gözden geçirmeye baþlýyorlar. Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakaný Taner Yýldýz, Galatasaray taraftarlýðýný askýya aldýðýný söyledi. “Bir Galatasaraylý olarak evde de çocuklarýmýzla konuþtuk. Þu anda Galatasaraylý deðiliz” derken Sanayi Bakaný ve GS Yönetim Kurulu üyesi Zafer Çaðlayan protestoyu “çirkinlik” ve “edepsizlik” olarak deðerlendirdi. Baþkalarý daha baþka deðerlendirmelerde bulundular. Meclis Baþkaný Mehmet Ali Þahin de temkinli. “Ben bu sene Trabzonspor’u destekliyorum” derken, “Galatasaray’ý tutmaktan vaz mý geçtiniz?” þeklindeki soruya “Öyle bir þey söylersem hafiflik olur” karþýlýðýný verdi. *** Sakin kafayla düþününce ise bu olay þöyle deðerlendirilebilir: Bu iþin iki boyutu var. Birisi Galatasaray için Seyrantepe’de inþa edilen Türk Telekom Arena Stadý’nýn açýlýþýnda Baþbakan’a yapýlan protestonun yakýþýksýz olmasý, þýk olmamasý. Çünkü o gün baþkan Adnan Polat’ýn deyimiyle “Düðün günü”ne yakýþmayan ýslýklamanýn misafirperverliðe de sýðmadýðý ortada. Çünkü geleneklerimizde misafire karþý böyle bir tutum yok. Sevip sevmemek elbette kiþinin bileceði iþtir, ancak gelen kiþi misafirinizdir ve misafire karþý da saygý göstermek gerekir. Diðer taraftan Baþbakan Erdoðan’ýn bu protestodan sonra sürdürdüðü tutum da pek doðru deðil. Siyasetçiye alkýþ olduðu kadar demokratik tepkiler de olabilir. Siyasetçinin buna alýþkýn olmasý gerekir. Her zaman herkes sizi ve icraatlarýnýzý alkýþlayacak diye bir durum söz konusu olamaz. Siyasetçinin her duruma da alýþýk olmasý gerekir. Alkýþlayan da olabilir, protesto eden de. Hele söz konusu Baþbakan olursa daha hoþgörülü olmasý, eleþtirilere açýk olmasý beklenir. Hem hep denilmez mi, þiddete baþvurulmadýðý sürece protesto demokratik haktýr diye… Ülkeyi yönetenlerin birleþtirici olmasý gerekir. Eðer o birleþtirici olmazsa, onu sevenlerde karþýdakine farklý gözlerle bakar. Bu bakýmdan, “Seyrantepe’nin A’dan Z’ye yapýmýnda GS kulübünün bir Allah kuruþu yoktur. Daha kulüple stadýn kullanýmý için anlaþmayý yapmadýk” türü adeta tehditkâr bir konuþma da bu durumu düzeltmeyeceði gibi kutuplaþmayý daha da arttýracaktýr. Öte yandan Fenerbahçeli olduðunu her fýrsatta söyleyen Erdoðan’a belki de bunun için tepki gösterilmiþ olabilir. Ya da iþsizlikten bunalan bir takým insanlarýn yaptýðý protesto da olabilir. Erdoðan’ýn demesiyle “organize” de olabilir. Ne olursa olsun bunu bu kadar uzatmanýn, siyaset malzemesi yapmanýn kime ne faydasý var? Adnan Polat kamera görüntülerinin emniyete verildiðini söyledi. “Baþbakan ýslýklamak veya yuhalamak” ne zamandan beri kolluk kuvvetlerini ilgilendiren ve tahkikat gerektiren bir suç oldu? Gerçekten anlamak mümkün deðil… Özetle, siyasetçiler arasýndaki kavgacý üslûbun millete aksetmesinin nerelere kadar geldiði ortaya çýkmýþ oldu. Burada baþta siyasetçilere sonra da millete saðduyulu davranmak düþüyor.
S
6
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
MEDYA- POLÝTÝK
Bölge alev alev... DOÐU VEYA BATI ÞÜKRÜ BULUT s.bulut@saidnursi.de
arsýn,Müslümanlarýn“iffet”duygusuylaalayedenler dudakbüksünler.Siyasîtarafgirlikhastalýðýylameflûç olanlar da tepkisizliklerine devam ededursunlar. ÝnsanlýkadýnaveyaMüslümanlýkhaysiyetiylemilletekarþýbir danekadarsevgiveþefkatbesleyenlerinbizevereceðiümit, þarktaki alevleri söndüreceðinden, yazýmýzýn baþlýðý sakýn siziüzmesin.Biliyorsunuzki,birbuðdaytanesikadarçam çekirdeðindekiaðacýnasýlyeri,noktakadarküçüktür. Þarktakimaddîateþlerdenbahsetmiyoruz.Anne-babasýnýn hayalhanesini tatlý hülyalarla doldurmuþ gençlerin þehadetiyleciðerleritutuþturanyangýnlarýyazmayacaðýz. Ta Abb as il erd en zam an ým ýz a kol kol a ve diz diz e Kur’ân’agönülvererekyürümüþTürklerleKürtlerinarasýna Kemalistler ve neoliberallerin ortaklaþa attýklarý fitneyl e yüks el en at eþ i de geçt ik. 1990’lý yýll ard a baz en PKK’nýn, bazen de “derin devletin” ateþe verdikleri Bingöl, Batman, Muþ, Mardin ve Diyarbakýr’daki köy yangýnlarýnýdayazmayacaðýzbugün. Bediüzzaman Hazretleri, iþgale uðrayan Osmanlý’da, bu türyangýnlarýnbirgünsöneceðini,yaralarýnsarýlabileceðini söylerken, “Hayatýn yarasý iltiyam bulur (iyileþir), lâkin izzet-iÝslâmiyevenamus-umilletinyarasýpekderindir”ifadesiyle,bahsetmeyeçalýþtýðýmýzmanevîyangýnýndehþetini haberveriyor.Ogünlerdeimparatorluðunmerkezindeyapýlmak istenen ile yüzyýl sonra þarkta yapýlanlar arasýnda farkolmadýðýnýTulûatisimlieserindekibirsoruyaverdiði cevaptan anlayabiliriz. “Soru: Neden bu kadar Ýngilizden nefret ediyorsun? Cevap: Sebep bir deðil, bindir. Bana en ziyade þedid görünen, manen ahlâkýmýza vurduðu darbedir.Çekirdekolansecâya-yýseyyiyeyi (kötüahlâký) içimizdeinkiþafettirdi.”VeeserinindevamýndaÝngilizinOsmanlý içinde fuhþu, sefaheti ve ahlâksýzlýðý gençler arasýnda yaygýnlaþtýrmayaçalýþtýðýnýbelirtir. Son otuz senedir, maddî yangýnlar, öldürmeler ve envaiçeþitzulümlebaþlayanfelâkete,sononyýliçindemanevî boyutlarýyla yeni felâketlerin ilâve olduðunu bölgeyi idare edenler veya hükümet görmezlikten geledursun. Yine Ýngilizlerin himayesindeki neoliberallerin gençliði vebilhassakadýnlarýsefahetealýþtýrmasýyolunda,Avrupa ve ABD’den buraya yaptýðý yatýrýmlar, STK adý altýnda çalýþan ifsad ve dinsizlik þebekelerinin faaliyetleri üzerine;modernite,Kürtlereyardým,hürriyetveçaðdaþlýkþalý örtüledursun.“Osmanlýtorunlarý!”rolüyleOsmanlýdüþmanlarýnaülkeninkara,denizvehavasýnýrlarýnýsonuna kadar açarak, hem Türkiye’nin Kürtlerine ve hem de komþu ülkelerdeki diðer dindaþlarýmýza Ýngiliz ve ABD himayesindekidinsizveahlâksýzlarýnservisyapmalarýna tepkisizkalmak,neinsanlýðýmýzvenedeMüslümanlýðýmýzlabaðdaþmýyor. EnazyirmibeþdefahavasahamýzývetesislerimizikullanarakmasumMüslümanlarýGuantanamo’yakaçýranABD uçaklarýnaverdiðimizservishizmetindendahadehþetliolaný,DoðuveGüneydoðu’dakiinsanlarýmýzýnarasýndakörükleklenmeyeçalýþýlandinsizlikveahlâksýzlýkyangýnýdýr. Þark yangýnýnýn boyutlarýný yetkililer bizden daha iyi biliyorlar. Aileden sorumlu devlet bakanýmýzýn bir soru önergesine verdiði cevapta, yangýnýn nasýl baþladýðýna, kimlerlevenerelerdedevamettiðinedairönemlibilgiler arþivlere çoktan geçti. Kevgire dönmüþ yurdun dört bir yanýnda vakýf, STK veya akademik çalýþma perdeleri altýndayapýlanihanetlere“boþgözlerle”seyircikalanyetkililerin Mardin, Batman, Diyarbakýr ve Van’da boþanma nisb etl er in in yüzd e beþy üzl er e çýkm as ýnd an þik ây et e haklarýelbetteolamaz.Neoliberallerinbölgedeinfilâkeden “manevî ifsad” bombalarýnýn PKK düzeneklerinden dahatahripkârolmadýðýnýsöyleyemeyiz. “Derindevlet”denilenKemalistlerinveyaelaltýndanonlarlabirlikteçalýþanPKK’lýlarýnþehitettiðiinsanlarýnnaliþleri þimdilikgiderekazalsada,buyenialevleredûçarolanKürtlerinferyatveaðýtlarýgiderekyükseleceðebenziyor.Bölge cehaletveyoklukiçindeyakalandýdüþmanlarýna,sonrada ýrkçýlýkmikrobuyladermansýzbýrakýldý.BugüniseAmsterdam,NewYorkveParis’insefihhayatlarý“özgürlük,kadýn haklarývemodernite”paketleriiçindeþarkataþýnýyor. 12EylülarefesindeKars’tabirehl-inamusunkýzýnýserseri yoldaþýnapeþkeþçekmekisteyendünkübolþeviklere“derin devlet”müsaadeetsede,ahalivekamuoyuilekarþýkoyabiliyordu.Bugünþarkýgezenlerveyagizlidengizliyederinleþen yarayýizleyenler,uygulananpolitikalarlaefkâr-ýammeninde pasifizeedildiðinisöylüyorlar.“Kürtsiyasetçisi”kimliðiyle medyadaboygösterenMarksistlerin,hemKürtgelenekleriniveÝslâmitikadýnývehemde“þarkýnruhunu”tahripetmekteolduðunu,acabaobölgeyidebuvatanýnbirparçasý olarakbenimsemiþyetkililergörmüyorlarmý? Buköþeyitakipedenler,12Eylül’ünbüyükþehirlerinvaroþlarýnasürgünettiðiKürtlerleilgiliyazýlarýmýzýokumuþlardýr.Antalya,Mersin,Ýzmir,ÝstanbulveAdanagibiillerdeyoksullukileörgütarasýndaperiþanedilenlerinhikâyesini yazdýðýmýzda, Açýk Toplum Enstitüsünün her türlü sefih,bozguncuveifsadkomitelerinineredenbilirdikki... Binlerce küçükbaþ hayvana sahip ve kapýsýndan en az elli insanýn ekmek yediði ailelerin varoþ çöplükleri de ekmek aramaya mahkûm edilmelerine aðlamýþtýk geçen zamanlarda.Hakkâri’denVan’avetaDigor’a,Habur’danNusaybinveKilis’e,Kürtleridehþetlisarmallarlaperiþanedenleri göremeyenlerin bu dehþetli yangýný söndürecek bir damla gözyaþýdaolamaz.FakatbizbumilletinvebuvatandayaþayanyirmiyedikavmiÝslâmmilliyetindekabullenmiþhamiyetperveringözyaþlarýnainanýyoruz.
V
SAYIÞTAY KANUNU 2010-AKTÜTÜN 2010 SAYIÞTAY hukukukolaybiralandeðil; hattameslektenbukonulardaçalýþmýþ insanlariçinbile.Meseleninçokçetrefil, det ayl ý tekn ik dall ar ý, zorl ukl ar ý mevcut; ancak, bir de meselenin çok dahaçetrefil,çokdahakarmaþýkbirsiyasiboyutudavarzira,nihaianalizde Sayýþtay vatandaþýn vergilerinin nerelere,nasýlharcandýðýnýnhukukiveetkinlikdenetiminiyapanbirkurum.Bu son konu doðal olarak Sayýþtay’ý demokratikbirülkenin,birhukukdevletin in en ön eml i kur uml ar ýnd an bir i haline getiriyor zira akçeli konular yinenihaianalizdetümiliþkilerinençok saydamlaþtýðý, erkler arasýndaki iliþkilerinin en kristalize olduðu alan. Hâlâ tüm detaylarýyla nedenleri aydýnlatýlamamýþ bir Sayýþtay arþivi yangýný geçirmiþ bir ülkeyiz; ve doðal olarak bu konudaülkemizde“klase”edilmiþkonularýn baþýnda gelir. Sayýþtay yangýný 2000tarihlidirvedava2008senesinde zam an aþ ým ýn a uðr am ýþt ýr. Tam zamanlýbirgazeteciolsamyapacaðýmilk iþ,konusunabilebakmadanbu“yalnýz vegüzel”ülkemizdezamanaþýmýnakonuolmuþdosyalarýnpeþinedüþerdim; sadece zamanaþýmýna uðramýþ dosyalarý bir karýþtýrýn, bakýn altýndan neler neler çýkacaktýr. Örnek mi istiyorsunuz?MeselaSayýþtayyangýný,Ýstanbul Üniversitesi 16 Mart katliamý, Kemal Türklercinayetivs.Tümbuzamanaþýmýdosyalarýbukonularlatamgünilgilenecek gazetecileri kutsal devletimizinkaranlýkkoridorlarýndailginçgezileresürükleyecektir;ama,amandikkat etsinler, koridorlar karanlýk ve rutubetli, saðlýklarýndan olmasýnlar. Sayýþtay yangýnýnda yanan giden, kül olan dosyalarýn da 1993-1998 gibi ülkemizinenkaranlýk,enpisdöneminindosyalarý olmasý muhtemelen sadece bir tesadüftürdeyip,geçelim. Gelelimanakonumuza,Sayýþtayhukukuna;Sayýþtayhukukumuzunenüst normu herhalde Anayasa’mýzýn 160. maddesivebumaddeSayýþtay’ýniþleyiþini, görev alanýný, iþlevlerini tanýmlýyor. Anayasa’mýzýn 160. maddesinin bugünküþekline,yani2004senesindeki deðiþiklik sonrasýna benim kiþisel olarakbiritirazýmpekyok;2004öncesine ciddi itirazlarým vardý, 2004 Mayýs ayýndayapýlandeðiþiklik,busakýncayýanayasalanlamdatamamenortadankaldýrdý diyorum ama þimdi kullandýðým “anayasal anlamda” ifadesine bir mim koyun,burayahemendöneceðim. 1982Anayasasý’nýn160.maddesinin (Sayýþtay) sonparagrafýaynenaþaðýdakigibiidi: “Sil ahl ý Kuvv etl er el ind e bul un an Devlet mallarýnýn Türkiye Büyük Millet Meclisi adýna denetlenmesi usulleri,MilliSavunmahizmetleriningerektirdiði gizlilik esaslarýna uygun olarak kanunladüzenlenir.” 2004 senesinde siyasi irade, AB reformlarýnýn getirdiði rüzgârý ve talepleridearkasýnaalarak,160.maddeden bu paragrafý tamamen kaldýrdý; bu si-
yasiiradeden,yanibuberbatparagrafýn anayasa hukukumuzdan atýlmasýndan anlamamýz gereken, ayný siyasi irad en in bund an (2004) sonr a Sil ahl ý Kuvvetlerelindebulunandevletmallarýnýndenetimindegizlilikesasýnýkaldýracaðýyadabaþkabirifadeyletümkamu harcamalarý ve devlet mallarýnýn denetlenmesiusulleriarasýndabirayýrýmyapmayacaðýidi. 2004 senesinden sonra Sayýþtay hukukumuzda ilginç geliþmeler yaþandý. Sözkonusuanayasadeðiþikliðiesnasýnda ayný zamanda yeni bir Sayýþtay Kanunutaslaðýhazýrlandý,butaslaðýotarihlerde inceleme olanaðý buldum, Batý örneklerinden birazdan bahsedeceðim, Batýstandartlarýndabirtaslakidi,geliþmeler mali hukukumuzda çaðdaþlýðý özleyenleriçinçokhoþidi,amanedense Komisyon’a gönderilen taslak, bir türlüTBMMGenelKurulu’naindirilemedi, araya 27 Nisan muhtýrasý girdi, seçimler girdi, AK Parti’yi kapatmaya
il e ilg il i kam u id ar el er in in ell er ind e bulunan devlet mallarýnýn bu Kanun uyarýnca yapýlacak denetimi sonucundahazýrlanacakraporlarýnkamuoyuna duyurulmasýna iliþkin hususlar; ilgili kamu idarelerinin görüþleri alýnarak Sayýþtay tarafýndan hazýrlanýp Bakanlar Kurulu’nca çýkarýlacak bir yönetmelikledüzenlenir. 2004 Mayýs’ýnda siyasi irade bir tasarrufta bulundu, Anayasa’mýzýn 160. maddesinin son paragrafýný deðiþtirmedi, tamamen kaldýrdý (yukarýda alýntýaynenvardýr)amaaynýsiyasiirade bu kez hemen yukarýdaki paragrafý yasaya ilave etti; bu ne perhiz, bu ne lahanaturþusu. Zat en de 30 Temm uz 2003 tar ih, 4963 sayýlý yasada 832 sayýlý Sayýþtay Kanunu’na ek bir madde getirilmiþ ve askerîmallarýndenetiminin“gizli”gizlilikderecesindebiryönetmelikleyapýlacaðýbirkezdahahükmebaðlanmýþidi. Askerî mallarýn denetiminin “gizli”
gizlilikderecesinihaizbiryönetmelikle denetlenmesinin son olarak Aktütün karakolunun on metre ilerisinde bulunangizlisilahlarlabiriliþkisininolup olmadýðý sorusu da, haklý olarak, Yeni Sayýþtay Kanunu bende herkesinaklýnabiraztakýlýyordoðrusu; Remarque’ýn ünlü romanýnýn bu akla takýlmayý Poyrazköy’e, baþka yerlere de uzatmak mümkün. Askerî ismini çaðrýþtýrdý: Batý mallarýn denetimi konusunu bu kadar cephesinde yeni birþey yok. saydamlýktanuzaklaþtýrýriseniz,kazdýðýnýz her yerden, namlusu size dönük yönelikevlereþenlikdavagirdi,anayasa silahlar pýtrak gibi çýkabilir, bunu ureferandumu girdi ama nedense taslak nutmayalým,iyigörelim. Yazýyýbitirmedenöncebirnoktanýn bir türlü Genel Kurul’a gelmedi, gelemedi; bizler de yavaþ yavaþ bu iþe “iyi dahaaltýnýçizmekistiyorum:1967tasýhhatte olsunlarýn” karýþmaya baþladý- rihliSayýþtayKanunu,geçicimaddeleri saymazisek,108maddeidi,6085sayýlý ðýnaiknaolmayabaþladýk. Türkiye’dekamuharcamalarýnýnve yeni kanun (2010) yine geçici maddedevletmallarýnýnyargýsaldenetimi2010 lerdýþýnda84madde.Oysa,Fransa’nýn senesinedek,2004senesindegerçekleþti- SayýþtayKanunu21maddevemadderilenanayasadeðiþikliðineraðmen,1967 lersonderecekýsaveözlü;Belçika’nýn tarihliSayýþtayYasasý’nagöreyapýldý;bu 9 madde, Ýsviçre’nin Cenevre kantoyasaABnormlarýnauymayanbiryasaidi nununkiise11madde. Bu ülkelerin sayýþtay yasalarý ile biziraaðýrlýklýolarakbirtürkamuhizmeti harcamasýnýyargýsaldenetiminsaydam- zimkisiarasýndakitemelfark;baþkaüllýðýnýndýþýnataþýyanbiryasaidi.(832sa- kelerin yasalarý bazý kamu harcamalayýlýkanun,m.38) rýnafarklýmuamelegöstermiyor,istisBilemediðimiz, belki de hiç bileme- nalar tanýmýyor, meselenin sadece öyeceðimiz nedenlerden bu çok önemli zün ü, dem okr at ik öz ün ü ve etk inl ik yasa tasarýsý ancak 2010 sonbaharýnda koþullarýnýtanýmlýyor. Genel Kurul’a geldi ve yasalaþtý; tasarý YeniSayýþtayKanunu (sayý6085,tayasalaþtýamakanunun42.maddesinin rih 2010) bende Erich Maria Remarikinci paragrafý yine aynen aþaðýdaki que’ýn ünlü romanýnýn ismini çaðrýþgibiformüleedildi: týrdý:Batýcephesindeyenibirþeyyok. (2) Savunma, güvenlik ve istihbarat Eser Karakaþ, Zaman, 20.1.2011
‘‘
Barýþ lütfen! MAYA BOLDER yýlý hepimize yeni þeyler, deðiþiklikler, fikirler, yeni doðacak insanlar, yeni dostluklar getirecek þüphesiz. Ama gönül ister ki bütün yenilikler yanýnda bir de “barýþ”getirse… Dünyada neden tam anlamýyla barýþ olm ad ýð ýn a anl am verm ek güç. Belki tarih hep savaþlarla dolu olduðundan, barýþmaya cesaret edemiyoruz. Belki herkes barýþ istiyor, ama barýþmanýnnedemekolduðunuanlayan pek yok. Belki de barýþ dolu bir dünyada yaþamanýn ne demek olduðunuhayaletmektenbileaciziz.Belki de birilerinin barýþ hareketini baþlatmasýnýbekliyoruzkiböylecebizdeonakatýlabilelim. Bazen gazetelerden ve televizyonlardanhaberleritakipettiðimdeiçimi büyükbirkorkukaplýyor.Geçtiðimiz günlerdeçoksevdiðimÝskenderiye’de bir kiliseye saldýrý düzenlendi ve 21 insanöldü.Mýsýr’daÝslâmiletanýþma serüvenindeolan,AvrupalýHýristiyan birinsaniçinbuoldukçasarsýcýbirolaydý. Neden oldu bu saldýrý? Arkasýndakimlervardý?Hangicaniruhlularyapabildibusaldýrýyý? Þimdi bu menfur saldýrý yüzünden, Müslüman ve Hýristiyanlar arasýnda bir mesafe oluþturulmaya çalýþýlýyor. Beneminimki,Allah’ýnvarlýðýnainanan bir insan asla böyle bir saldýrýyý tasvip etmez. Ben Müslüman bir ülkede yaþayan bir Hýristiyan’ým ve arkadaþlarýmýn, dostlarýmýn çoðunluðu Müslüman’dýr ve de aramýzda zerre kadar bir çatýþma ve problem yaþanmýy or. Gör üy or um ki, etr af ýmd ak i Müslüman kardeþlerim bu saldýrýdan dolayýoldukçaderinbirhüzünveteessüryaþýyorlar.Bukonuüzerineçok konuþtuk. Bir arkadaþýmýn sarf ettiði manidarsözlerbeniderindenetkiledi. EminimbütünMüslümanlardaonun gibidüþünüyor.Diyorduki:“2011yýlýna bu iðrenç saldýrýyla baþladýk. Allah’ým lütfen Mýsýr’da barýþ ortamýný daim kýl ve bizi bölmeye ve parçalamayaçalýþaninsanlardankoru.” Bendeonunbuduâsýna“amin”dedim. Ben in an ýy or um ki; All ah biz farkýndaolmasakdaheranbizikoruyor.Busebeplekaranlýkiçindebirümitýþýðýnýherzamanbulabiliyorum. Ýþtebuyüzdenhepimizduâetmeliyiz. Bendediyorumki,eðerbirMüslümansan,benimÝslâmkardeþimsin.Eðer Müsl üm an deð ils en, ins anl ýkt a kardeþimsin.ÇünküvatanýmýzMýsýr. O da ben im ülk em. Ben im ev im. Müslüman ve Hýristiyanlar hep birlikte yaþadý burada ve bu hep böyle devamedecektir. Hepimiz bu bilinçte olursak eðer barýþiçindeyaþayabiliriz.Biziayýrmayavearamýzanefretsokmayaçalýþan kötüinsanlarainanmamalýyýz. Ýnþallah,barýþhepdaimkalacaktýr. Tercüme: Umut Yavuz
2011
Baþka neler var ki! 1992: AktütünKarakolubasýldý;22þehit 2008: AktütünKarakolubasýldý;18þehit. 2009: AktütünKarakolusaðlamlaþtýrýlýyor. 2011: Akt üt ün Kar ak ol u civ ar ýnd a gizlisilahdeposubulundu. « 20yýllýkbirtarihinenkabaözetibu. Bazen en kabasý, en acýsý oluyor. Bir ülkenin,milyonlarcainsanýn,binlerceölün ün, onc a sýrr ýn bu tar ih e sýk ýþm as ý kahrediyor. Nas ýl bir tar iht ir ki... Bir al ay mea l i var... Tam terc üm es i yok! Bir türl ü kend i kalbinin diliyle dinleyemiyorsun hakikati.Yaezberlerkuþa¬týyorbeynini;yadilinkalbineaslasormuyor. « Tabiikisaldýranvar,terörvar. Amabaþkanevar?
Baþkanelervarki,tekbirkarakolda20 yýlböyletecellietmiþ? Baþkanevarki,tekbirkarakolda,“saðlamlaþtýrmak”için17yýlve40þehitbeklenmiþ? Baþkanevarki,yanýndagömülübirsilah deposu varken, gencecik çocuklarýn mermileritükenmiþ? Baþka ne var ki, generalim saldýranlarý daðdakiçobanzannetmiþ? Baþka ne var ki, onca teknoloji, onca para,oncaihale,oncakomisyoncu,onca aracý, onca silah alýmý, onca açýk ve gizli bütçe,oncaHeron,oncabiliþim,oncaistihbarat,oncamüttefikyetmemiþ? Baþkanevarki,oradaosilahlargömülmüþ,neredekullanýlmýþ,neyibeklemiþ? Baþka ne var ki, bu karakolun “Þehit komutan”!,kendiyaþýndahattadahabüyükaskerlerincanýnýnemanetolduðu21 yaþýndabirastsubaymýþ?
kalmýþ? Baþkanevarki,oncaGenelkurmaybaþkanýdeðiþmiþama,“Araþtýrýyoruz,soruþturuyoruz”açýklamalarýhiçdeðiþmemiþ? Tek bir karakolda 20 yýl böyle Baþkanevarki,toplumsalinfiallerive ya r ýlm al ar ý aç an bir baþk a kar ak old a; tecelli etmiþ. Baþka ne var ki, Dink suikastý öncesi Samast’ýn ve ötekitek bir karakolda, lerin eline jandarmanýn da parmak izleri karýþmýþ? “saðlamlaþtýrmak” için « 17 yýl ve 40 þehit beklenmiþ? Upuzun, depderin bir tarihi daha fazla çekiþtirmeyeyim.Baskýndanikiyýlsonra, Baþkanevarki,enüstrütbelikomuta- karakol yakýnýnda gömülü ve þaibeli bir nýn 21 yaþýnda astsubay, sonraki komu- silahdeposuortayaçýktýðýsýrada;17Aktanlarýn8jandarmauzmançavuþveuz- tütünþehidinin21yaþýndakiþehitkomuman erbaþ olduðu bir karakol için, Ge- taný, "Lider konumundaki personel", Esnelkurmay açýklamasýnda, adeta utanç- kiþehirli Astsubay Hasan Önal; beylerin, tanrütbelerbilesayýlamamýþ,“Liderko- paþalarýn,hepimizingözününiçinebaka numundakipersonel”denmiþ? bakasorsun: Baþkanevarki,esasliderolmasýgereBençoktanöldüm...Baþkanevarki! ken komutanlarýn onca ihmali yanlarýna Umur Talu, Habertürk, 20 Ocak 2011
‘‘
7
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
DÜNYA
Pakistan’da 7,4’lük mucize MERKEZ ÜSSÜ BELUCÝSTAN EYALETÝNÝN DALBANDÝN KASABASI OLAN 7,4 BÜYÜKLÜÐÜNDEKÝ DEPREMDE CAN KAYBI VE YARALANMA YOK. DEPREMÝN ÞOKUNU YAÞAYAN HALK, KAYIP OLMAMASINI MUCÝZE OLARAK YORUMLUYOR. PAKÝSTAN'IN güneybatýsýndaki Belucistan eyaletinde meydana gelen, Birleþik Arap Emirlikleri’nden Hindistan’a kadar geniþ bir çoðrafyada paniðe sebep olan 7,4 büyüklüðündeki depremin merkezi üssü Dalbandi kasabasýnda evlerin taþ ve topraktan inþa edilmesine raðmen can kaybý, yaralý ve maddi hasar meydana gelmedi. Sarsýntýnýn etkisinden hala kurtulamayan kasaba halký, can kaybý ve maddi hasar olmamasýný ‘’mucize’’ olarak yorumluyor. Depremden 24 saat sonra kasaba halký hala þoktan kurtulamadý. Depremin ardýndan ilk geceyi dýþarýda geçiren halk, bu þiddetteki sarsýntýda can ve mal kaybý olmamasýnýn sevincini yaþýyor. Ýslamabad yönetiminden ve Belucistan eyalet yönetiminden henüz yetkililerin ulaþmadýðý kasabada Türk Kýzýlayýnýn ekipleri sokak sokak, ev ev gezerek Dalbandi halkýnýn sorunlarýný dinliyor. Türk Kýzýlayý Belucistan Delegasyon Baþkaný Muammer Ütebay, deprem haberi üzerine Ankara’daki Afet Yönetim Merkezinde kurulan kriz masasýndan talimat alarak dört kiþilik bir uzman ekiple yola çýktýklarýný ve 12 saat içinde deprem bölgesine ulaþtýklarýný söyledi. Ýlk olarak Dalbandi Kaymakamý Muhammed Seyyid Cemali ile görüþtüklerini belirten Ütebay, yardým talep edilmesi durumunda bölgeye temel gýda malzemesi, battaniye ve çadýr gönderebileceklerini kaydetti. Dalbandi Kaymakamý Cemali ise bölgede geleneksel mimarideki evler dikkate alýndýðýnda bu þiddetteki bir yer sarsýntýsýnda can ve mal kaybý olmamasýný ‘’büyük mucize’’ olarak nitelendirdi. Afganistan ve Ýran sýnýrýndaki daðlýk bölgelerde 200’e yakýn ev ve bahçe duvarýnda ufak çatlaklar meydana geldiðini belirten Cemali, 2008 yýlýnýn Ekim ayýnda Belucistan eyaletinin Ziyarat bölgesinde meydana gelen 6,3 büyüklüðündeki depremde 300’den fazla kiþinin öldüðünü, binlerce evin yýkýldýðýný ve hasar gördüðünü hatýrlattý. Þimdilik herhangi bir yardýma ihtiyaç duymadýklarýný ifade eden Cemali, depremden kýsa bir süre sonra bölgede Türk Kýzýlayýný ve Türk medyasýný görmekten duyduðu ‘’büyük mutluluðu’’ dile getirdi. Dalbandi / aa
GENÝÞ AÇI HALÝL ÝBRAHÝM CAN hibrahimcan@windowslive.com
Selin vurduðu Brezilya'da ölü sayýsý 727'ye yükselirken 207 kiþinin de sel sularýna kapýlarak kaybolduðu açýklandý. Ölü sayýsýn artabileceði bildirildi. FOTOÐRAF: AA
Selde bin kiþi öldü, yeni alarm verildi Sellerin vurduðu Brezilya’da Sao Paolo þehrinde þiddetli yaðýþ alarmý verilirken, geçen haftaki sel, çamur seli ve toprak kaymalarýndan ölenlerin sayýsýnýn bine yaklaþtýðý bildirildi. Rio de Janeiro savcýlýðýnýn açýklamasýnda ölü sayýsýnýn 727’ye ulaþtýðý, kayýp 207 kiþi ile birlikte ölenlerin sayýsýnýn bine yaklaþmasýndan endiþe edildiði kaydedildi. Daðlýk bölgedeki felâkette kurtarma ekipleri uzak yerlerdeki küçük yerleþim birimlerine ulaþtýkça, bulunan ceset sayýsý günden güne yükseliyor. Sao Paolo’da yeniden baþlayan þiddetli yaðmur sonucunda bazý noktalarda sel sularý araçlarýn pencerelerine kadar yükseldi. Þehrin bir çok noktasý için sel alarmý verildi. Sao Paolo / aa
Þili Filistin’i tanýdý BREZÝLYA, Arjantin, Bolivya ve Ekvador’un ardýndan Þili de Filistin devletini tanýdý. Þili Dýþiþ leri Bakaný Alfredo Moreno, ülkesinin, Filistin’i ‘’Ýsrail devletiyle barýþ içinde, özgür, baðýmsýz ve egemen bir devlet’’ olarak tanýyarak BM kararlarýný izlediðini belirtti. Kararýn, Filistin Devlet Baþkaný Mahmud Abbas ve Þili Devlet Baþkaný Sebastian Pinera’nýn Brezilya’da bir araya gelmesinden sonra alýndý ðý kaydedildi. Uruguay ve Para guay’ýn da gelecek haftalarda bu yönde bir karar almasý bekleniyor. Santiago / aa
n AZERBAYCAN'DA, eski Sovyetler Birliði ordusunun “20 Ocak Katliamýnda” ölenler, törenlerle anýlýyor. Anma törenlerinin 21. yýlýnda Azerbaycan Cumhurbaþkaný Ýlham Aliyev ve devlet heyeti, anýt mezara çelenk ve karanfil býraktý, saygý duruþunda bulundu. Aliyev’in anýt mezardan ayrýlmasýndan sonra onbinlerce Azerbaycan vatandaþý, 20 Ocak Katliamý ve Yukarý Karabað’da ölenler için yapýlan anýt mezarý ziyaret etmeye baþladý. Bakü’nün farklý yerlerinde biraraya gelen Azeriler ve sivil toplum kuruluþu yetkilileri, ellerinde taþýdýklarý karanfillerle Þehitler Hýyabanýna doðru yürüdü. Sovyet birlikleri, 19 Ocak 1990’da Bakü’ye girmiþ, ertesi gün Bakü’de karþýlaþtýklarý büyük direniþe ateþle karþýlýk vermiþ ve çýkan olaylarda 137 kiþi ölmüþ, 744 kiþi yaralanmýþ, 841 kiþi Ruslar tarafýndan tutuklanmýþtý. Bakü / aa
Soðuklardan 260 kiþi öldü
Pakistan ordusundan Molla Ömer açýklamasý
TAZÝYE Muhterem Kardeþimiz Erhan ÞAHÝNER' in Babasý
Mustafa ÞAHÝNER' in vefatýný teessürle öðrendik. Merhuma Cenâbý Allah'tan rahmet ve maðfiret diler, dostlarý,kederli ailesi ve yakýnlarýna sabrý cemil niyaz eder, taziyetlerimizi sunarýz. YOZGAT VE KADIÞEHÝRÝ ÝLÇESÝ YENÝ ASYA OKUYUCULARI
usya Devlet Baþkaný Medvedev’in doðrudan Filistin’i ziyaret etmesi, bu esnada baðýmsýz Filistin Devletini 1988 yýlýndan bu yana tanýdýklarýný teyit etmesi ve Filistin dâvâsýna tam desteðini açýklamasý, Filistinlileri çok memnun etti. Hem de Filistin halkýnýn Doðu Kudüs baþþehri olan, baðýmsýz, topraklarý kesintisiz yaþayabilir bir devlet olma hakkýný tam olarak desteklediklerini dile getirdi Medvedev. Filistin devlet baþkaný Abbas da kendisine en büyük devlet niþanlarýndan olan “Kudüs Yýldýzý” niþaný verdi. Bu seyahatin en önemli yaný bir devlet adamýnýn ilk kez Ýsrail’i de ziyaret etmeden yalnýzca Filistin’i ziyaret etmesiydi. Ýsrail’in bu ziyaretten ve ziyaretteki samimî havadan hiç memnun olmadýðý açýk. Ýsrail’li Haaretz gazetesi Medvedev’in açýklamalarýný “Moskova’nýn Ýsrail’i tokatlamasý” olarak nitelendiriyor. Hatta bu açýklamalarý Obama’nýn Ne tanyahu’yu diplomatik kanallarý açmazsa, baþýna gelebilecekler için uyarmak maksadýyla Medvedev’e yaptýrdýðý bile iddia ediliyor. Þimdi beklenen Arap ülkelerinin BM Güvenlik Konseyi’ne Ýsrail’in yerleþim yerleri kurma politikasýnýn kýnanmasý için sunduklarý karar tasarýsýnýn akýbeti. Eðer ABD bu tasarýyý veto etmezse, o zaman Ýsrail’i barýþçý çözüme zorlama giriþimleri sýklaþmýþ olacak. Zira Ýsrail direndikçe, Filistin’in baðýmsýzlýðýný tanýyan, hem de 1967 öncesi sýnýrlarýyla iki devletli bir çözümü isteyen devletlerin sayýsý hýzla artacak gibi görünüyor. Daha da ilginci bu tasarýyý Lübnan delegasyonunun sunmasý. Bu durum Lübnan’da iplerin elinden çýktýðý kaygýsýna kapýlan ABD’yi daha da zorlayacak. Zira müttefik ilân ettiði Hariri’nin tasarýsýný veto etmesi, Obama’nýn bu ülkenin politikasýna müdahalede elini zayýflatacak. Bu arada gözden kaçýrýlmamasý gereken bir husus daha var. Ýsrail-Filistin görüþmelerinin durduðu, çözüm yollarýnýn kapandýðý, Lübnan’da durumun BM mahkemesi kararýyla iyice gerginleþtiði bir dönemde yapýlan bu ziyaret, aslýnda Rusya’nýn Orta doðu’ya geri dönme çabalarýnýn da bir parçasý. Rusya, öncelikle Ýran ve Suriye ile iliþkilerini pekiþtirerek, Filistin ve Ürdün’le yakýnlaþarak, Amerika’nýn Ortadoðu’daki etkisini azaltmaya çalýþýyor. Ayrýca bölge ülkeleriyle ekonomik iþbirliði anlaþmalarý yaparak, enerji yollarý projelerinde ortaklýk yaparak, ekonomik baðlarýný güçlendirme yoluna gidiyor. Rusya’nýn bir özelliði de enerji ihtiyacýný Ortadoðu’ya baðýmlý olmadan karþýlayabilen nadir ülkelerden olmasý. Üçüncü bir yol olarak da, hem Ortadoðu Dörtlüsünde yer alarak barýþ çabalarýnýn etkin oyuncusu olma hem de bölgeye gerektiðinde –Lübnan ve Filistin örneðinde olduðu gibi- insanî yardým saðlama adýmlarýndan yararlanýyor. Ancak Rusya’nýn Ortadoðu’daki tek rakibi artýk Amerika deðil. Türkiye ve Ýran bölgenin önemli aktörleri haline geliyor. Ýran; Suriye, Lübnan ve Irak’la Þiîlikten gelen baðlarýný kullanarak; Türkiye ise ‘one minute’ çýkýþýndan bu yana Ýsrail düþmanlýðý, kardeþlik, bölgesel barýþ unsuru olma yollarýyla önemli birer aktör konumuna yükseldi. Bu yüzden Rusya’nýn Ortadoðu’ya geri dönüþü o kadar kolay deðil. Geri dönüþü zorlaþtýran bir unsur da Rusya’nýn SSCB gibi üstün askerî ve ekonomik güce sahip olmamasý. Öte yandan ülke politikalarýný belirlemede bir birlik yok. ABD ve Avrupa ile iliþkileri iyileþtirmek isteyenlerle, soðuk savaþ dönemi politikalarýný arzulayanlar arasýnda hem güç hem de çýkar çatýþmalarý yaþanýyor. Bu da bölgede istikrarlý bir politika izlemesini güçleþtirecektir. Yine de zaten karmaþýk olan Ortadoðu dinamiklerini daha da güçleþtiren bir bilinmeyen olarak denkleme katýlabilir. Bu durumun barýþýn istisna, çatýþmanýn esas olduðu Ortadoðu için neler getireceðini zaman gösterecek. Bu gezinin gösterdiði önemli bir husus; Türkiye’nin de bölgeye iliþkin politikalarýný uygularken, Rusya faktörünü yabana atmayýp, Amerika’ya karþý bir denge unsuru olarak kullanmanýn yollarýný aramasý gerektiðidir.
R
20 Ocak katliamýnda ölenler anýldý
n PAKÝSTAN ordusu Taliban lideri Molla Ömer’in kalp krizi geçirdikten sonra Pakistan’daki bir hastanede tedavi gördüðünü yalanladý. Washington Post’ta Salý günü çýkan ve Molla Ömer’in kalp krizi geçirdikten sonra Pakistan’da bir hastanede ameliyat olduðu yönündeki haberde ilgili olarak ordudan yapýlan yazýlý açýklamada, Afgan direniþçilerinin liderini Karaçi’deki bir hastaneye, Pakistan gizli servisi (ISI) birimlerinin götürdüðü yönündeki bilginin de doðru olmadýðý belirtildi. Açýklamada, ‘’Ordu, Molla Muhammed Ömer’in Karaçi’de tedavi gördüðü yönündeki haberi sert biçimde yalanlamaktadýr. Bu bilgi asýlsýzdýr’’ denildi. Ordudan önce Taliban sözcüsü de haberi yalanlamýþtý. Ýslamabad / aa
Rusya Ortadoðu’ya geri mi dönüyor?
Geçici hükümet aleyhine gösteriler devam ederken bakanlar Bin Ali'nin partisinden isti etti. FOTOÐRAF: AA
Bakanlar, Bin Ali’nin partisinden istifa etti ÖFKELÝ GÖSTERÝCÝLER DEVRÝK LÝDERÝN PARTÝSÝNÝ YUHALADI. TUNUS'TAKÝ geçici hükümetin bütün bakanlarýnýn, devrik devlet baþkanýnýn partisinden istifa ettiði bildirildi. Haberi, devlet televizyonu duyurdu. Genel Ýþçi Sendikasý ve muhalefet, geçici hükümette, devrik devlet baþkaný Zeynelabidin Bin Ali’nin partisi Anayasal Demokratik Birlik’e (RCD) üye bakanlarýn bulunmamasýný talep et miþlerdi. Sendika, RCD’den bakanlarýn birlik hükümetinde yer almasýný protesto et mek için kabinedeki 3 bakanýný çekmiþti. Ulusal birlik hükümetinde Genel Saðlýk Bakaný olan muhalefet lideri Mustafa Bin Cafer de ayný gerekçeyle istifa etmiþti. Geçici Devlet Baþkaný Fuad Mebazza ve Baþbaka ný Muhammed Gannuþi de bu hafta baþýnda, muhalefetin talepleri doðrultusunda iktidar partisinden istifa etmiþlerdi. Ýstifalarýn, geçici hükümete güveni artýrmada önemli olabileceði belirtiliyor.
BÝN KÝÞÝLÝK GÖSTERÝ Tunus’un baþkenti Tunus’un merkezinde geçici hükümetin istifasýný isteyen bin kadar kiþi gösteri yaptý. Bölgedeki AFP muhabiri, göstericilerin “Halk hükümetin istifasýný istiyor” sloganlarý attýðýný, “Sizden korkmuyoruz hainler”, “RCD dýþarý” yazýlý pankartlar taþýdýðýný belirtti. Devrik devlet baþkaný Zeynelabidin Bin Ali’nin partisi Anayasal Demokratik Birlik’in (RCD) merkezi önündeki gösteri sýrasýnda, bazý göstericilerin duvarý aþýp binaya girmek istemesi üzerine polisin havaya uyarý ateþi açtýðý bildirildi. Son günlerdekinden farklý olarak göstericilerin Tunus Ýçiþleri Bakanlýðý binasýna ulaþmayý baþardýðý, polisin kurduðu barikatlarý aþarak RCD merkezine kadar yürüyebildiði belirtildi. AFP muhabirine göre, bir askeri yetkili göstericileri yatýþtýrmak için günlerdir parti merkezinin önünde bekleyen tanklarýn da buradan çekildiðini söyledi. Tunus / aa
MACARÝSTAN'DA Ekim ayýn dan bu yana 260 kiþinin soðuk havalardan dolayý donarak öldüðü açýklandý. Macaristan Sosyal Forumu tarafýndan yapýlan açýklamada, hayatýný kaybedenlerin evsizler ve evlerinde yakacaklarý olmayan kiþiler olduðu belirtildi. Macaristan Sosyal Forumu, ölenlerin büyük bir kýsmýnýn 50 yaþýn üzerinde olduðunu bildirirken, Macar hükümetinin soðuklardan dolayý ölenlerin sayýsýnýn artmamasý için bir an önce harekete geçmesini istedi. Baþbakan Viktor Orban, baþkent Budapeþ te’de yaþayan evsizlerin tek tek toplanarak sýðýnma evlerine götürülmeye baþlandýðýný açýkladý. Budapeþte / aa
Yemen’de bir yýlda 178 polis öldülürdü YEMEN'DE geçen yýl en az 178 polisin öldürüldüðü bildirildi. Yemen Ýçiþleri Bakanlýðý bildirisinde, bu polislerin özellikle, ülkenin güneyindeki ayrýlýkçýlar ve El Kaide’nin Maðrib kolu (Aqmi) ile meydana gelen çatýþmalar da öldürüldükleri belirtildi. Bildiride, “geçen yýl, toplam 1,030 güvenlik gücü görevlisinin, ül kenin güvenlik ve istikrarýnýn korunmasý ile terör, suç ve ya sadýþý unsurlarla mücadele görevlerini yerine getirirken öldürüldüðü veya yaralandýðý” kay dedildi. Aden / aa
Kore’de barýþ rüzgârlarý GÜNEY Kore, Kuzey Kore’nin iki ülke arasýnda savunma bakanlarý toplantýsý yapýlmasýný teklif ettiðini bildirdi. Teklifi haber veren YTN televizyonu da Gü ney’in toplantýnýn zamanýna ve yerine karar vermekte özgür olduðunu duyurdu. Kuzey yönetimi tarafýndan yayýmlanan geleneksel yeni yýl mesajýnda, Kuzey Kore ordusunun Güney Kore’nin Yeonpyeong adasýna açtýðý ve ölümlere yol açan topçu ateþinin ardýndan iki ülke arasýnda artan gerginliðin, en kýsa sürede sona ermesi gerektiði belirtilmiþti. Seul / aa
8
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
ENSTÝTÜ
Hazýrlayan: e-posta: info@risaleinurenstitusu.org
“Napolyon’a deðil, Salâhaddin-i Eyyûbî gibi Ýslâm kahramanlarýna tâbi ol” nekendikardeþleriniÝtalyaveÝspanyagibibuülkelerekralolarakatamýþtýr. Fransýzlarýnüstünlüðüneinanmýþ,busebeple seferdebaþkamilletlerdenaskerlerikullanmaktan çekinmemiþtir.HattaMoskovaseferidolayýsýyla Fransýzlarýkatletmeklesuçlandýðýzaman,ölenlerinancakyüzdeonununFransýz,diðerlerininÝtalyan,PolonyalýveAlmanolduðunusöyleyerek kendisinisavunmayaçalýþmýþtýr. NapolyonfethettiðiyerlerdeFransýzkültürününegemenolmasýiçinbaskýkullanmýþtýr.Mýsýr’dabugünhâlâFransýzetkisivarsa,NapolYenilmez Komutan: Napolyon yon’ungüçlekurduðuyönetimindenkaynaklanNapolyon,bahsigeçenifadedeörnekalýnma- maktadýr. masýgerekenkiþiolaraksunulmuþtur.Bunun Þudaunutulmamalýdýr;EvetbelkiNapolyon sebepleriniNapolyon’unhayatýndanbulmak savaþlardabüyükbaþarýlarkazanmýþ,Fransa’nýn mümkündür.BilindiðigibiNapolyonBonaparte sýnýrlarýnýAtlasOkyanusundanAdriyatik’ekadar (1769-1821),FransýzÝhtilâli’ninünlükomutaný geniþletmiþtir.AncakbugeniþlemeadaletleolvedahasonraFransaÝmparatoruolanbirkiþidir. madýðýndançokkýsasüreiçindekaybedilmiþve HernekadarFransýzÝhtilâli’ninortayaçýkardýðý hüsranauðramýþtýr.YeniTürkiyedevletininkuadalet,eþitlik,hürriyetgibiprensipleriçinsavaþ- rucularýnýdaBediüzzamanbuaçýdanikazetmiþmýþsadabuprensipleriilköncekatledenkendisi tir.Bugündönüpdegeçmiþe1922yýlýnabaktýðýolmuþtur.ZatenCumhuriyetiiçinsavaþmýþ,fakat mýzzamanmaalesefNapolyon’unörnekalýndýðýkiþiselbirdiktatörlükkurarakkendisinikralilân nýgörüyoruz.Takrir-iSükûnKanunu,Ýstiklâl etmiþtir. Mahkemeleri,HalkEvlerivediðeruygulamalar Napolyon’unAvrupalýlarýnözellikleFransýzla- Bediüzzaman’ýnozamankiendiþelerinihaklýçýrýngönlündeyeredinmesininsebebibaþarýlýko- karmýþtýr.ÞeyhSaidOlayýndansonrakikatliâm mutanlýðýdýr.Bilindiðigibi,KoalisyonSavaþlarýn- vesürgünler,DersimOlaylarý,dindarlarayönelik dabirsubayolarakverdiðimücadelededikkatleri yürütülendevletterörü,Kürtleredönüketnikaüzerineçekmeyibaþarmýþtýr.BilâhareÝtalya’da similasyonçabalarýbununörnekleridir. FransýzkuvvetlerininkomutanýolarakAvusturya Evet,zamanBediüzzaman’ýhaklýçýkarmýþtýr; ileyaptýðýsavaþlarda,baþarýkazanarakününüda- ancakbinlercekayýpverilmiþ,yaklaþýkbirasýr hadaarttýrmýþtýr.DahasonraFransýzyönetimi kaybedilmiþveinsanlarabaskývezulümyapýlkendisineÝngiltere’ninüstünlüðünesonverme mýþtýr.Bütünbunlargeçmiþtir,þimdiyenidenSagörevivermiþ,bugörevingereðiolarakdirektÝn- lâhaddin-iEyyûbî’ninadaletini,kardeþliðini,cögiltere’yesaldýramadýðýndan,Ýngilizlerinsömürge mertliðinivesevgisinihatýrlamazamanýdýr.ZarayollarýnýkapatmakamacýylaMýsýr’asaldýrmýþtýr. rýnneresindendönülersekârdýr. Buradabaþarýkazanamasada,Fransa’yageçip hükümetdarbesiileyönetimdekiüçkonsülden birisiolmuþtur.Bundansonrayaptýðýsavaþlarda hemenhemenbütünAvrupa’daegemenlikkurduktansonraRusya’yayönelmiþ,Russteplerinde askerlerininbüyükbirkýsmýnýndonarakölmesini Salâhaddin Eyyûbî, Ýslâm önleyememiþtir.Bundansonradazayýflamaya baþlamýþvesürgündevefatetmiþtir. âleminde iftihar edilen bir 1922Türkiye’sindeNapolyongibiolunmamasý hükümdar olarak gönüllerde gerektiðitavsiyesiher haldeilkolarakNapoltaht kurmuþtur. Ýþte yýllar yon’undevletiþekillendirmedegösterdiðiotoriter tavýrlaravurguileilgiliolarakaçýklanabilir.Oher sonra Bediüzzaman, nekadarCumhuriyetvurgusuyapanbirihtilâlin Mustafa Kemal’e Salâhaddin generaliolsadakendisinejakobentavýrlarlabir Eyyûbî gibi olmasýný önerirken krallýkhazýrlayanbirkiþiolmuþtur.Busebeple yeniTürkiye’deFransýzÝhtilâlindekijakobenta“Dinine baðlý kal, halkýna výrlarýnolmamasýgerektiðivurgulanmýþtýr. zulmetme, jakoben Napolyon’unönemliözelliklerindenbiriside, uygulamalarda bulunma, amacýnaulaþmakiçinheryoludenemesidir.Hayatýndabaþarýlarkazanmýþtýr,amabubaþarýlarýný Müslümanlarýn gönlünde faziletlesüsleyememiþtir.Savaþlarýsýrasýndakentaht kur” gibi mânâlarý dineisyanedenhalklarahiçacýmamýþ,adetatopluluklarýkökündenkazýmýþtýr.Fethettiðiyerlerkasdetmektedir. dekiinsanlarýntercihlerinesaygýgöstermekyerimidir.Ýmam-ýÖmer(ra),Ýmam-ýAli(ra)veSalâhaddin-iEyyûbîa’sârýbumüddeâyadelil-ialenîdir.”(Divan-ýHarb-iÖrfi,s.84) BuvebenzeriözelliklerindendolayýSalâhaddin,Ýslâmâlemindeiftiharedilenbirhükümdar olarakgönüllerdetahtkurmuþtur.ÝþteyýllarsonraBediüzzaman,MustafaKemal’eSalâhaddingibiolmasýnýönerirken“Dininebaðlýkal,halkýna zulmetme,jakobenuygulamalardabulunma, Müslümanlarýngönlündetahtkur”gibimânâlarý kasdetmektedir.
‘‘
Kudüs'ün fethiyle Ýslâm âleminin gönlünde taht kuran, adaletli idaresiyle bütün dünyaya nâm salmýþ, Eyyûbî devletinin kurucusu Salâhaddin Eyyûbî'nin temsilî bir resmi. (wikipedia.org)
Geçtiðimizgünlerde,BediüzzamanSaidNursî’nin23Kasým1922’deMustafaKemal’egönderdiðibirmektuptanbahsedildi.Bumektubun orijinalnüshasýyayýnlanmamaklabirliktesadeleþtirilmiþbirnüshasý4Ocak2011’deHabertürk gazetesindeGüntayÞimþektarafýndanyayýnlandý.BediüzzamanbumektubuAnkara’yageldiktensonramilletvekillerininnamazkonusunda gösterdikleritembelliküzerineyayýnlamýþ;öyle anlaþýlýyorkibazýdeðiþiklikleriçerenilknüshasýnýMustafaKemal’egöndermiþti.Bediüzzaman, bumektubundayenidevletkurulurkennelere dikkatedilmesigerektiðindenbahsederek,yapýlmasýgerekenlerhakkýndabilgiveriyordu.8. maddesindedeikifarklýmedeniyetinikikahramanýnadikkatçekerek, “Napolyon’adeðil,belki Salâhaddin-iEyyûbîgibiÝslâmkahramanlarýna tâbiol” diyordu. Maddeninbütünüiseþöyleydi: “DininzayýflayýpetkisinikaybetmesinesebepolanalçakAvrupamedeniyetiyýrtýlmayayüztuttuðubirzamandaveKur’ânmedeniyetininortayaçýkmasýnýn vaktigeldiðibirandalâkaytveihmâlkârbirþekilde‘olumlubiriþyapýlamaz’;olumsuzveyýkýcýiþe isebukadaryýkýmamaruzkalanÝslâmzaten muhtaçdeðildir.Napolyon’adeðil,belkiSalâhaddin-iEyyûbîgibiÝslâmkahramanlarýnatâbiolmanýzgerekir.” BediüzzamanbumetindenedenNapolyon’u eleþtirirken,Salâhaddin-iEyyûbî’yiyüceltiyordu. 1922þartlarýndabuifadeninanlamýnedir?Buyazýdamezkûrsorularýncevaplarýnýarayacaðýz. Öncelikleþunubelirtmeliyizki,insanlarýngenetikkodlarýolduðugibimedeniyetlerindebelirli kodlarývardýr.Bazýtoplumlardayardýmlaþma,fedakârlýk,dürüstlük,temizlik,insanlarýnhaklarýna saygýgöstermek,canlývecansýzçevreyezarar vermemekgibiözelliklerhayatpratiðiolurken; bazýtoplumlardadaahlâksýzlýk,hýrsýzlýk,zulüm, temizliðedikkatetmemeveinsanhaklarýnasaygý duymamakgibiözelliklerhayatpratiðiolabilir. Kur’ânmedeniyetininözellikleribirincisininörnekleriyledoludur.Ýslâmtoplumlarýnýngeçmiþindeaçinsanlariçinyapýlanaþhaneler,kuþlariçinyapýlankafeslervesuluklar,fakirleriçinoluþ-
‘‘
Bediüzzaman, Mustafa Kemal'e yazdýðý mektubunda yeni devlet kurulurken nelere dikkat edilmesi gerektiðinden bahsederek, yapýlmasý gerekenler hakkýnda bilgi veriyordu. 8. maddesinde de iki farklý medeniyetin iki kahramanýna dikkat çekerek, “Napolyon’a deðil, belki Salâhaddin-i Eyyûbî gibi Ýslâm kahramanlarýna tâbi ol” diyordu.
turulansadakataþlarýbunev'îdenörneklerdir. BunakarþýnAvrupa’nýnsicilibuaçýdanpekparlakdeðildir.Aslanlaraparçalatýlanmasuminsanlar,kazýðavurdurulanelçiler,sürgünegönderilen insanlarvehastalarýdelidiyekimsesizadalarda ölümeterkedenlerBatýlýlarolmuþtur.Bizburada zikredilenikiismibuçerçevedeelealarakincelemekistiyoruz.
“Medâr-ý Fahriniz Salâhaddin-i Eyyû bî” BilindiðigibiSalâhaddinEyyûbî (1138-1193), Eyyûbîdevletininkurucusudur.Budevletinkuruluþundanönce,babasýSuriyeEmiriÝmadeddin Zengi’ninhizmetinegirdiðindenodaÞamve çevresindeyaþamýþtýr.Çocukluðubüyükimkânlariçerisindegeçmesedefenvedinilimleriniiyi öðrenmiþ,Zengiler’inkomutanýolanamcasýÞirkuh’unhimayesindebüyümüþtü.Salâhaddinbüyüdüktensonra,amcasýilebirlikteodönemde OrtaDoðu’daiþgallergerçekleþtirenHaçlýlara karþýsavaþmayabaþladý.Mýsýrvalisiolanamcasý Þirkuh’unölümüüzerineMýsýrvalisioldu.Nu-
reddinMahmudZengi’ninölümündensonrada baðýmsýzhareketetmeyebaþladý.Mezopotamya, FilistinveMýsýr’dabaþarýlýfetihleryaparakülkesininsýnýrlarýnýburalarakadargeniþletti.1187’de HaçlýlarlayaptýðýHittinSavaþýveardýndanKudüs’ünfethiileÝslâmâleminingönlündetaht kurdu.BilâharebölgedekalandiðerHaçlýkalýntýlarýnýdatemizledive1193’debaþþehriÞam’davefatetti. Salâhaddin,bukadarkahramanvebaþarýlýbir hükümdarolduðugibialçakgönüllülük,hoþgörü vegüzelahlâkýiledeünsaldý.Onamakamýnda herkesulaþabilir,derdinianlatabilirdi.Cömertliði dilleredestandý.Herhangibirsorunundandolayý onamüracaatedenbirkiþiyigeriçevirmezdi.O Ýslâm’ýyaþamayabüyükönemverirdi.Onuniçin kardeþlikÝslâmkardeþliðindeidi.Bediüzzaman’ýn dediðigibi,onuniçinmilliyetiÝslâmmilliyetiidi. (Divan-ýHarb-iÖrfî,s.59) ÜlkesindeMüslümanlaraolduðukadar,gayrimüslimleredeiyidavranýrdý.Önceliklefethettiði yerlerdeinsanlarýkatletmezdi.Hangidinvemezheptenolursaolsun,insanlarainancýnýyaþama hakkýverdi.BukonudaMüslümanvegayrimüslimtarihçilerintasdikiyleKudüs’ünfethiönemli birörnektir.KudüsfethedildiktensonraSalâhaddinEyyûbîHýristiyanlaraveYahudileretambir hürriyettanýdý.HâlbukiHaçlýlarKudüs’üaldýklarýzaman,MüslümanveYahudilerehayathakký tanýmamýþlardý.HattaHaçlýlarkendimezheplerindenolmayanHýristiyanlarabilehayathakký tanýmamýþlardý. Salâhaddinülkesindeadaletlehükmederdi,tebeasýolanbütüninsanlaraeþitdavranýrdý.Said Nursî’nindedediðigibibizzatkendisibirYahudi ilemuhakemeedilmiþti.Ülkesindefakirlerinve yetimlerinhakvehukukunudüþünmüþ,onlarýn sýkýntýçekmemesiiçinçabaharcamýþtýr.Bediüzzaman,onuÝslâm’dakiadaletvehukukkarþýsýndaeþitlikilkelerineuymadaHz.Ömer(ra),Hz. Ali(ra)ileberaberörnekolarakgöstermiþtir; “Asr-ýSaadetolansadr-ýevvelinhürriyetveadaletvemüsâvâtý (eþitliði),bahususozamandadelil-ikat’îdirki,þeriat-ýgarrâmüsâvâtýveadaletive hakikîhürriyeticemîrevabýtvelevâzýmâtýylacâ-
Napolyon belki savaþlarda büyük baþarýlar kazanmýþ, Fransa’nýn sýnýrlarýný Atlas Okyanusundan Adriyatik’e kadar geniþletmiþtir. Ancak bu geniþleme adaletle olmadýðýndan çok kýsa süre içinde kaybedilmiþ ve hüsrana uðramýþtýr.
9
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
ENSTÝTÜ
ÝÇTÝHAD KAVRAM Ýçtihadýn lügat anlamý; meþekkatli, külfetli, zor bir iþi meydana getirmek için bütün gücünü sarf ederek cehd ve gayret göstermektir. Is tý lâh ta i se; bir müç te hi din þer’î o lan fer’î hükümleri tafsilî delillerinden, kendisine zan hâsýl olacak þekilde çýkarabilmek için daha fazla araþtýrmaktan, acz hissedecek derecede gayret sarf etmesi demektir. Yani kesin ve açýk delillerle sabit olmayan yargýlarý, Kur’ân ve hadise uygun olarak ortaya çýkarma hususunda bütün güç ve takatini sarf ederek çalýþmaktýr. Ýslâmýn anlaþýlmasý ve yorumlanmasýnda öncelikli kaynaðýmýz Kur’ân ve onun açýklayýcýsý hadislerdir. Kur’ân bütün insanlýðýn rehberidir. Ýnsanlarýn maddî ve mânevî hayatýný ilgilendi ren her þey Kur’ân’da bu lun mak ta dýr. Bu ”Yaþ ve kuru herþey kitab-ý mübîndedir” âyetinde açýkça ifade edilmektedir. Bediüzzaman, bu âyeti þöyle açýklar: “Bir kav le gö re, Ki tâb-ý Mü bîn, Kur’ân’dan ibârettir. Yaþ ve kuru herþey içinde bulunduðunu, þu â yet-i ke rî me be yân e di yor. Öy le mi? Evet, herþey içinde bulunur. Fakat herkes herþeyi içinde göremez. Zîrâ muhtelif derecelerde
bulunur. Bâzan çekirdekleri, bâzan nüveleri, bâzan icmâlleri, bâzan düsturlarý, bâzan alâmetleri, ya sarâ ha ten, ya i þa re ten, ya remzen, ya ibhâmen, ya ihtar tarzýnda bu lu nur lar.
Fakat ihtiyaca göre ve maksad-ý Kur’ân’a münâsip bir tarzda ve iktizâ-i makam münâsebetinde þu tarzlarýn birisiyle ifade ediliyor.”1 Ýnsanlarýn ilgilendikleri bütün meseleler Kur’ân’da yer almaktadýr. Fakat bütün bu meseleler ayný açýklýkla yer almaz. Kur’ân’ýn muhkem ve müteþâbih olmak üzere iki tür âyeti vardýr: Muhkem âyetler, kastedilen mânâlarý göstermeleri kesin, ibareleri ihtimal ve benzetmelerden uzak olan
âyetlerdir. Müteþabih âyetler ise lâfzýndan hedeflenen maksat açýkça anlaþýlmayan âyetlerdir. Ayný þekilde hadislerde de bu durum söz konusudur. Bu müteþabih âyet ve hadislerde sarih ve açýk olarak bildirilmemiþ olan ahkâm ve meseleleri açýk ve geniþ anla týl mýþ me se le le ri ký yas la ya rak yo rumlamak ve hüküm çýkartmak kaçýnýlmaz olmuþtur. Öte taraftan þeriatýn ibadet ve muâmelat ile ilgili hükümleri sýnýrlý, vak'alar ve hadiseler ise sýnýrsýzdýr. Bu sebeple mahdut prensip ve hükümleri sýnýrsýz hadiselere tatbik edebilmek için içtihat mutlaka gereklidir. Meselâ Kur’ân-ý Kerim’de þarap içmek yasak edilmiþ, diðer içkiler bildirilmemiþtir. Þarabýn haram olmasýnýn sebebi sarhoþ edici olup aklý devre dýþý býrakmasýdýr. Bundan dolayý içtihad yapanlar, þa ra býn ha ram ol ma sýn da ki se bep herhangi bir içkide bulunmasý halin de o iç ki nin de ha ram ol ma sý hükmüne varmýþlardýr. Cenâb-ý Allah Kur’ân-ý Ke rim’in bir çok yerinde içtihad yap ma yý em re di yor. Me se lâ “Hâlbuki onu peygambere ve içlerinden yetki sahibi kimselere götürselerdi, elbette o kimselerden hüküm çýkarmaya ehliyetli olanlar iþin doðrusunu bilirlerdi.” Ýçtihat kapýsýnýn açýk olup-ol-
madýðý konusunda din adamlarý ihtilâfa düþmüþler. Bir kýsmý içtihad kapýsýnýn kapandýðýný, bir kýsmý da içtihad kapýsýnýn açýk olduðunu ileri sürmüþtür. Bediüzzaman ise bu konuda zamanýn en büyük bir müfessir olduðunu, bu zamanda içtihad kapýsýn açýk olduðunu fakat girmeye altý mani bulunduðunu ifade etmektedir. Kýsaca, imanî ve ruhî bir takým vecîbelerin yerine getirilmediði, zaruriyâtýn terk edildiði, hevâ ve hevesin egemen olduðu, raðbetin bütünüyle dünyaya yöneldiði, ibadetteki asýl sebebin hikmet ve maslahatlara fedâ edildiði bu zamanda yapýlacak içtihadlarýn, hayra vesile olmasý þöyle dursun büyük fitnelere sebep olacaðýný ve cinayete eþit kötülük sayýlacaðýný vurgular. Hakkýnda nass bulunan bir konuda içtihad olamaz. Dinin zaruriyâtý namaz, zekât, hac gibi kat’î hususlarda içtihad yapýlmaz. Bu husus Mecelle’nin 14. maddesinde “Mevrid-i nass’tan içtihâda mesað yoktur” þeklinde ifade edilmiþtir. Bu sebeple ancak hakkýnda kat’î bir nass bulunmayan þer’î meselelerde içtihad söz konusu olabilir. Ortamýn þartlarý himmet ve gayretleri daðýtmaktadýr. Özellikle bu zamanda siyasetin revâçta olmasý himmet ve gayretleri çok daðýtmýþtýr. Bu ortamda tek kiþinin içtihad yapmasý imkânsýz hale gelmiþtir. Ýçtihadýn semâvîlik vasfýna hâiz olabilmesi için; dünyevî ve menfî þartlardan kurtulmak, sadece Allah’ýn rýzasýný gözetmek gerekmektedir. Bu yüksek vasýflar günümüzde ancak heyet çalýþmalarýnda görülebilir. Dipnotlar: 1- Bediüzzaman Said Nursî, Sözler, Yeni Asya Neþriyat, Ýstanbul, 2007, s. 398. 2- Nisa, 4/83.
Hulusi Yahyagil (1896-1986) PORTRE Barla sýddýklarýndan olan Hulusi Bey, 1896 yý lýn da E la zýð/Har put’ta dün ya ya gel di. 25 Temmuz 1986 yýlýnda Elazýð’da vefat etti. Kabri Harput’taki aile mezarlýðýndadýr. Babasý Mehmet Efendi de subay olan Hulusi Bey, Kuleli Askerî Lisesi’nden sonra Harp Okuluna devam etti. Burada okurken I. Dünya Savaþý çýkýnca Çanakkale ve Kafkas Cephelerinde savaþlara katýldý. Çanakkale Cephesinde üç yerinden (yüzünden, kolundan, göðsünden) yaralandý. 1 Ocak 1916’da Çanakkale’den ayrýldý ve Kafkas Cephesine gitti. Hulusi Bey, I. Dünya Savaþý dolayýsýyla yarým kalan eðitimini savaþ sonrasý tamamlayabildi. 17 Ocak 1928’de Manisa’dan Eðirdir’e tayini çýktý. Yüzbaþý rütbesiyle görev yaparken 14 Nisan 1929’da Bediüzzaman ile tanýþtý. Hayatýnýn sonuna kadar ondan ve eserlerinden ayrýlmadý. Bediüzzaman Said Nursî’yi ilk duyduðunda þeyh zanneden Hulusi Bey ona intisap etmek amacýyla birkaç arkadaþýyla beraber ziyaretine gitmiþti. Onu götüren Þeyh Mustafa isimli mübarek bir insandý. Ayrýca kafilede Vecelle Hüseyin, Müderris Mustafa, emir eri Mehmet, Demirci ustasý da vardý. Barla’ya üçüncü gidiþinde Bediüzzaman kolundan tutup odada gezinir gibi yürüdüler. Bu esnada “Kardaþým, ben þeyh deðilim, ben imamým, ben imamým; hani Ýmam-ý Rabbânî, Ýmam-ý Gazâlî gibi” dedi. 1 Said Nursî’nin “Uzaklýðýn alâmeti olan mektuplaþmak âdetim deðildir, fakat sen yaz” de mesi üzerine kendisine mektuplar yazmaya baþladý. Bu mektuplarýn çoðu Barla Lâhikasý’nda yer almaktadýr. Ýlmi, irfaný, keskin zekâ ve kavrayýþýyla Bediüzzaman’a seçkin bir muhatap oldu. Hulusi Beyin Risâle-i Nur’a intisabý Risâle-i Nur’a önemli bir kuvvet teþkil etmiþtir. Bediüzzaman, küçük hizmetleri bile büyük görüyordu. Bunda elbette talebelerini teþvik etmek isteði de vardýr. Hulusi Bey’in Eðirdir’den tayini çýkmýþtý ve doðuya gidecekti. Üstad’dan ayrýlacaðý için çok üzülüyordu. Üstad onun çok üzüldüðünü anlamýþtý. Bir gün yanýna ziyareti ne gittiðinde (askerce): “Emrediyorum, merak etmeyeceksin! Üzülmeyeceksin!” dedi. O anda bütün üzüntüsü, gam ve kederi kayboldu. Hu lu si Bey 1944’te al bay lý ða ter fi et ti ve 1950’de Denizli Askerlik Þubesi Baþkanlýðýndan albay rütbesiyle emekli oldu. Hulusi Bey ilk gö rüþmenin üzerinden yaklaþýk yirmi yýl geçtikten sonra 1950’de Bediüzzaman’ý Emirdað’da ziya ret etti. Bu görüþmeleri çok hasta olduðu için yirmi dakika kadar sürdü. Bediüzzaman bu görüþmesinde Hulusi Bey’e þunlarý söyleyecektir: “Þimdi seni býrakmam, ama karþýdaki kahve den gözetliyorlar. Þimdi git. Sana sorarlarsa
‘Duydum da geldim, ama dedikleri gibi deðilmiþ’ de” diye tembih etti. Hulusi Bey’in bu konudaki yorumu þöyledir: “Bu þekilde söylemekle, hem yalan söyletmiyor. Hem de, tevazuunu gösteriyor. Bu arada beni de korumuþ oluyor.” 2 Hulusi Bey’in Üstadla en son görüþmesi ise 1957 yýlýnda yine Emirdað’da gerçekleþti. Bediüzzaman, Hulusi Bey hakkýnda “Nurun eskiden hiç sarsýlmayan muhlis bir kahramaný, elbette dünyanýn geçici, kýymetsiz, fani vaziyetleri karþýsýnda telâþ etmez, maðlûp olmaz Ýnþâallah” demektedir. 3 Bediüzzaman’ýn ifadeleriyle Mektubat’ýn çoðu, Lem’alar’ýn bazýlarý ve Sözler’in son kýsmý Hulusi Bey’in iþtiyak ve gayreti ve çok yerinde pek önemli sorularýnýn cevaplarý olarak kaydedilmiþtir. Hulusi Bey, Bediüzzaman’a sorduðu sorularla derya gibi bir ilim-irfan sarayýnýn kapýlarýnýn açýlmasýna vesile olmuþtu. Nurlarýn bu ilk aziz talebesi için Bediüzzaman bir mektubunda þunlarý yazýyordu: “Siz maddî rütbenizden çok yüksek mânevî rütbeniz iktizasýyla ayrý ayrý yerlere gönderiliyorsun. O yerlerin sana ihtiyacý var. Hiç merak etme. Senin Risâletü’n-Nur hakkýnda mektuplarýn, çok talebe yerinde, senin bedeline hizmet-i Nuriyede çalýþýyorlar. Birinciliði daima sana kazandýrýyorlar.” 4 Hulusi Bey’in Nur hizmetindeki yeri þöyle belirlenmektedir: “Hulûsi Bey, benim yegâne manevî evlâdým ve medar-ý tesellîm ve hakikî vârisim ve bir dehâ-yý nuranî sahibi olacaðý muhtemel olan biraderzadem Abdurrahman’ýn vefatýndan sonra, Hulûsi aynen yerine geçip o merhumdan beklediðim hizmeti, onun gibi ifâya baþlamasýyla ve ben onu görmeden epey zaman evvel Sözler’i yazarken, onun ayný vazifesiyle muvazzaf bir þahs-ý mânevî bana muhatap olmuþcasýna, ekseriyet-i mutlaka ile temsilâtým onun vazifesine ve mesleðine göre olmuþtur. Demek oluyor ki, bu þahsý, Cenâb-ý Hak bana hizmet-i Kur’ân ve imanda bir talebe, bir muin tayin etmiþ. Ben de bilmeyerek onunla onu görmeden evvel konuþuyormuþum, ders veriyormuþum.” 5 Ayrýca 27. Mektup olan Lâhikalarýn meydana gelmesine ve ona baþlamasýna onun hararetli ve çok halisane mektuplarý vesile olmuþtur. 6 Hulusi Bey’in Nur derslerinin ilk talebesi ol masýndan sonraki geçen zaman içinde, ordunun mümtaz askerlerinden ve subaylarýndan birçok bahtiyar kimse Nurlara talebe olmuþlardý. Üstad hayatýnýn son senelerinde Hulusi Beye, “Kardaþým, sen ilk zamanlarda çekirdektin. Þimdi aðaç oldun” demiþtir. Haþir Risâlesi’nin ilk sayfasýnda ise Üstad Bediüzzaman, ilk talebe ve ilk muhatabýna hitaben þöyle diyordu: “Uh revî kardeþim Hulusi Bey’e hediyemdir.” 7 Hulusi Bey Barla’da bir gece Üstadýn yanýnda kalmýþtý. Sabahlara kadar uyumadan ibadet ettiði ni, zikir edip tesbih çektiðine þahit olur. Bediüzzaman pek az uyurdu, adeta uyur gibi görünürdü. Hulusi Bey 1916’da Kafkas Cephesinde harpte iken Kerküklü Þeyh Rýza Talebânî’nin damadýnýn Kadirî tekkesindeki odasýnda asýlý duran þu Farisî
kýt’ayý almýþ ve bunu Bediüzzaman’ý tanýdýktan sonra ona göndermiþti: Meâlen: “Ya Resûlallah! Ne olur Ashab-ý Kehf’in köpeði gibi ben de senin ashabýnýn arasýnda Cennette gireyim. O Cennete gitsin ben Cehenneme, revâ mýdýr? O Ashab-ý Kehf’in köpeði, ben senin ashabýnýn köpeðiyim.”
týr. Fakat kader 45 yýl sonra tekrar o mübarek beldeye gitmeyi nasip etmiþti. 1976 yazýnda o ralarý Üstad’sýz olarak gezdi. Son olarak 1957’de Emirdað’da Üstad’ý ziyaretine gittiðinde odasýnda bütün Risâle-i Nur Külliyatýnýn masasýnýn üzerinde olduðunu görür. Üstad, Hulusi Beye hitaben: “Kardeþim, ben bu risâleleri saklasam belâ ve musîbet gelir. O nun i çin ne o lur sa ol sun, da i ma Ri sâ le-i Nur’u yanýmda bulunduruyorum” demiþtir. Yine son görüþmesinde Hulusi Beye hitaben “Kardeþim, her meselede senden bahsedilir. Her meselede senin adýn geçer. Bana sorarlar, bu kimdir? Benim o kadar talebem var ki, yalnýz adýný duymuþum. O da onlardan biridir” diye cevap verdiðini nakleder. 9 Hulusi Bey, 1938’de Dersim (Tunceli) hadisesinde görevlendirilmiþti. Ona verilen “Ýmha!..” idi. Canlý bir þey býrakmadan; genç-ihtiyar, çocuk-kadýn ve sâire demeden her þey imha edilecekti. Hulusi Bey kýt’a komutaný olduðu için en zor görevi de ona vermiþlerdi. “Sen piyadesin, seni topla takviye etmek gerektir” dediler. Bunun üzerine Hulusi Bey’i müthiþ bir üzüntü kapladý. Üstadýna durumunu yazýp nasýl sorsun ki? Ama Hz. Üstad, onun bu üzüntüsünü uzaktan hissetmiþti. Tam babasýyla vedalaþmýþtý ki hizmet erinin koþarak getirdiði
hem sizler, bütün duâlarýmda ve kazançlarýmda benimle berabersiniz.” 10 Hulusi Bey görev bölgesine gittiðinde bölge halký daðlara, maðaralara çekilmiþlerdi. Rahmet-i Ýlâhîye yardýmýna yetiþmiþti. Onu elini kana bulaþmadan kurtarmýþtý. Mektubat’taki birçok soruyu Hulusi Bey sormuþtur. Üstadla ilk görüþmesinden sonraki mektuplaþmalarýyla Mektubat adlý risâlenin yazýlmasýna sebep olmuþtur. Bazen baþkalarýnýn sorduðu sorularý o da Üstad’a sorardý. Hulusi Bey, Eskiþehir hapsine çok üzülmüþtü. O olayý ikinci bir Þeyh Said olayý gibi göstermek istemiþlerdi. Hulusi Bey bir müþkili olduðunda aradan bir kaç gün geçmeden ilk gelen mektupla o müþkülünün halledildiðini belirtir. Bediüzzaman bir mektubunda Hulusi Beye þunlarý yazar: “Aziz kardeþim, beni merak etmeyiniz, inâyet-i Rabbaniye devam ediyor. Maiþet cihetinde kanaat ve iktisat beni ihtiyaçtan kurtarýyor. Sakýn bir þey gönderme. Sen altý yedi nefse bakýyorsun; benim yarým nefsim var. Sen beni deðil, ben seni düþünmeliyim. Sabri’nin mektubu ona yetiþmemiþ. Sen ve Hulûsi, benim her bir amel-i uhrevîmde hissedarsýnýz. Mâh-ý Ramazan’da kazanç bire bindir. Siz de bana duânýzla yardým ediniz.” 11 Hulusi Bey önceleri Muhammed Küfrevî’ye baðlýydý. Bu maneviyât rehberinin halifelerinden Alvarlý Muhammed Efendiyle irtibatlarý vardý. Hulûsi Bey, bir mektubunda geçmiþiyle ilgili þunlarý anlatýr: “Taharrî-i hakikat ile ömür geçirirken, mukadderat bu âsi biçareyi de beþ sene evvel Þahý Nakþibend Hazretlerinden Muhammed Küfrevî Hazretlerine doðru açýlan tarik-i Nakþibendîye id hal eylemiþti. Sonra, muvakkat bir küsuf neticesi olarak yol kaybolmuþ, zulmet ve dikenler içinde kalýnmýþ iken, nurlu Sözler’inizle zulmetten nura, girdaptan selâmete, felâketten saadete çýktým.” 12 Daha sonraki yýllarda Hulûsi Bey’in, Alvarlý ile mektuplaþmalarý ve görüþmesi olmuþtur. Alvarlý, Osmanlýca olarak neþredilen divanýndaki bir þiirinde, Bediüzzaman Said Nursî’den þu mýsralarýnda bahsetmektedir: “Kur’ân emriyledir her harekâtý / Ehl-i tevhid olan cana can kurban / Cenâb-ý Allah’tan diler kavmini / Ehl-i tevhid olan cana can kurban / Mu habbetullahtýr dilde iradý / Ehl-i tevhid olan cana can kurban / Tevhid eder her dem ezelde Said” Hulusi Bey’in Risâle-i Nur ve Üstad hakkýnda þiirler yazdýðýný da biliyoruz. Dipnotlar:
Bediüzzaman Hazretlerinin saff-ý evvel talebelerinden Hulusi Yahyagil, Elazýð Yeni Asya Bürosu'nu ziyareti esnasýnda...
Altýna da “Beni Nur þakirdleri içinde Ashab-ý Kehf’in kýtmîri gibi kabul buyurun” diye yazmýþtý. Bunun üzerine Üstad, gönderdiði cevabýnda: “Ýn þâallah sen bu zamanda Ashab-ý Kehf’in birincilerindensin. Biz mektubundan o ibareyi (Kýtmîr) kaldýrdýk. Sen de kaldýr” diye yazmýþtý. 8 Hulusi Bey Bediüzzaman Barla’da iken, ken disini iki senede altý defa ziyaret etmiþ, Üstad’dan sonra Barla’ya gitmek nasip olmamýþ-
mektubu okuyunca hayretler içinde kaldý. Üstad, mektubu Kastamonu’dan Ürgüp Müftüsü olan kardeþi Abdülmecid vasýtasýyla gönderiyordu: “Hulusi’nin bir gailesi var, diye hissediyorum. Merak etmesin. Risâle-i Nur’un þakirdlerine inayet ve rahmet, nezaret ve himayet ederler. Dünyanýn meþakkatleri madem sevap verir, geçerler; o musîbetlere karþý sabýr içinde, þükür ile metanetle mukabele edilmek gerekir. Hem o,
1- A.V. Ünlü, Bediüzzaman’ýn ilk Talebelerinden Dinlediklerim, s. 50-51. 2- A.V.Ünlü, ayný eser, s. 52-53. 3- Son Þahitler 1. Cild s. 318. 4- Barla Lâhikasý, s. 165. 5- Barla Lâhikasý, s. 49-50. 6- Barla Lâhikasý, s. 51. 7- Son Þahitler, c. 1, s. 316. 8- Son Þahitler, c. 1, s. 325-326. 9- Son Þahitler, c. 1, s. 327. 10- Kastamonu Lâhikasý, s. 10. 11- Barla Lâhikasý, 164. 12- Barla Lâhikasý, s. 64.
10
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
KÜLTÜR-SANAT
Kendi iþimizi yapacak birilerini beklemek!...
Baþarýya giden yol Y KÝTAP ÝNSANI VE KÂÝNATI OKUMAK ÝÇÝN
HARMAN
YENÝ ASYA NEÞRÝYAT nesriyat@yeniasya.com.tr
RÝFAT OKYAY rifatokyay@hotmail.com
srýniman,itikatveiz’anmeselerineaklývemantýðýkalbveruhunyardýmýnavererek dev â ol an, çöz üm ve çar el er get iren,hemkalbi hemdeaklýmemnunedecekizahveisbatedecekaçýklamalar,anlatýmlargetirenRisâle-iNurlarbizlerikendisiniokumaveanlamanoktasýndandörtgözlebekliyorlar. Risâle-iNurlarýokumaveanlamyolundaengelvemanileryineRisâle-iNurlarýokuyarakveanlayarakortadankaldýrýlmalýdýr.ÝþokievvelemirdebiziRisâle-iNurlarýokumayolundaengelleyen,alýkoyanherbiriþvekonuyineRisâle-iNurlarýdikkatlicebirþekilde,evvelakendinefisveþeytanýmýzýsusturmak,onlarýnþervebelâlarýndankurtulmanoktasýndanterbiyeetmekiçin,kendimizeokumalýyýz.Yanidertlibizolmalýyýzki,Risâle-iNurdevasýbizeiçtenliklevesamimiyetleaçýlsýn,þifaolsun.Riyasýz,gösteriþsiztedavinin,faydagörmeninbirinci,enbirinciyolubuolmalý.EvvelabizzatkendimizeRisâle-iNurlarýokuyalýmki,yüksekmânâ vefeyizleremazharvefeyizyâbolalým. Kendimizekötülüketmeninilkþýkkýveyoluelimiz e geç en, dil im iz e hasb elk ad er dolanan birkaçhakikatý,anlargibiolduðumuzimanadairmeselelerihemenkendimizedeðildebaþkalarayakýþtýrmamýz,buþekildedavranaraknefsimiziveþeytanýmýzýunutkanlýkçarþafýnasarmamýzdýr. Dünyafýrtýnalarla,dinsizlikveahlâksýzlýkfýrtýnalarýylasallanýpsarsýlýrkenadetahabersizgibidavranmakveöylehareketetmekbizleri,nefsimiziveþeytanýmýzýsusturmanoktasýndansahipolduðumuzimanîveÝslâmîbilgihazinesiRisâle-iNurlarýnhizmetinoktasýndakimesuliyettenkurtaramaz. Bukadarsenede,bukadarvakitRisâle-iNurlarýokumamakesasitibariylebizimesasolanmesuliyetimizinaynasývegöstergesidir.HepimizinilkRisâle-iNurlarýduyduðumuz,okuduðumuz,anladýðýmýzgünlerihatýrlamamýzveogünlerinþevkine,ümidveaþkýnaboyanmamýz,çokbüyükveacilbirihtiyaç olmuþtur. Eðerbaþarýyý,muvaffakiyetiarzuediyorsaktembelliði,okumamatembelliðinibiranevvelüzerimizdenatabilmeliyiz.Afakýmýzýsaranümidsizlik,tenperverlikvehavalecilikhastalýklarýndankurtulmakiçingayretveçalýþmanýniçindeolabilmeliyiz. Ýmanýmýzgibiokumanýn,kendikendimizeokuman ýn net ic el er in e, meyv el er in e in anm al ýyýzvebuyoldabütünvücudumuzunmaddî manevî varlýðýylaçalýþmalýyýz.Herkestegörüyorvebiliyorkisadeceistemekveboyunbükmekyetmiyor. Kaf am ýzd ak i ol ums uz düþ ünc el er i at ab ilmek bile bu yolda atýlmýþ büyük bir adým olacaktýr. Atiyye ve matiyye meselesini unutmamamýzlâzýmdýr.Risâle-iNurlarýokumaveanlam a yol und a bir ad ým at an a Ris âl e-i Nurlar kend is in in anl aþ ýlm as ý yol und a, on adýmyaklaþacaktýr.Tecrübeetmekgerek... Bir hedefimiz olmalýdýr ki baþaralým... Madem ki iman hizmeti okumayý ve anlayarak okum ay ý ist iy or, vak it kayb etm ed en, el im izden gelebildðince gayret ve çalýþmayý bu yolateksifetmeli,çalýþmalýyýz.
A
Bahçeþehir Üniversitesi Medeniyetler Araþtýrmalarý Merkezi (MEDAM) tarafýndan ‘Evliya Çelebi’nin Ýstanbul’u’ adlý serginin açýlýþý yapýldý.
Evliya Çelebi, beyaz perdeye aktarýlýyor 'SEYAHATNAME' ADLI ESERÝYLE TANINAN EVLÝYA ÇELEBÝ, MACERALARLA DOLU HAYATI BEYAZ PERDEYE AKTARILIYOR. SEYAHATLERÝ sýrlarladoluhayatývegezipgördüðüyerleriyazdýðý‘Seyahatname’adlýeseriyletanýnanEvliyaÇelebi,beyazperdedeizleyicininkarþýsýnaçýkacak.Uzunzamandýrsenaryohazýrlýklarýsürenfilimleilgilibilgilerdenetleþmeyebaþladý.DünyacaünlüçoksayýdayönetmenlegörüþmeleryapýldýðýbilgisiverilenfilmdeTürkiye’ninöndegelentanýnmýþsanatçýlarýnýn darolalmasýbekleniyor.UNESCOtarafýndan2011yýlýnýnbütündünyada‘EvliyaÇelebiYýlý’olarakkutlanacaðýbilgisiniverenMedeniyetlerÝttifakýTürkiyeKomitesiBaþkanýProf.Dr.BekirKarlýða,dünyaçapýndasesgetirecekeserlerlekültüreldeðerlerimizidünyayatanýtacaklarýnýifadeetti. MedeniyetlerÝttifakýÝstanbulKonferanslarýkapsamýndaBahçeþehirÜniversitesiMedeniyetlerAraþtýrmalarýMerkezi(MEDAM)tarafýndan‘EvliyaÇelebi’ninÝstanbul’u’adlýsergininaçýlýþýyapýldý.SergiaçýlýþýndakonuþanUNESCOGenelDirektörüIrinaBokova,UNESCO’nun2009’dayapýlangeneltoplantýsýndaüyeülkeleringenelkararýyla2011’in“EvliyaÇelebiYýlý”o-
larakkutlanmasýndamutabýkkaldýklarýnýhatýrlatarak,Ýstanbul’ubütünyönleriyleanlatan“EvliyaÇelebi’ninÝstanbul’u”sergisinekatýlmanýnkendisiiçinbüyükbironurolduðunusöyledi.EvliyaÇelebi’ninhayatýnýnsonderecebüyüleyiciolduð un u vurg ul ay an Bok ova,þunlarýkaydetti:“Kendisininilgialanlarýçokgeniþolduðugibitutkularýdasonderece ilh am ver ic iyd i. Çok iyibirgezginolmanýnyanýsýrabüyükbiryazar,hattat,ressam,þairvemüzisyendi.‘Seyahatname’adlýeseri,gezmiþolduðuülkeleringelenek,görenekvekültürlerinedairyaniinsanlýðýnbüyükçeþitliliðinedairduyduðumerakýngerçekbiriþaretiydi.BusergiaynýzamandaÝstanbul’ungüzellikl er in e ve çeþ itl il ið inedebirhürmetniteliðitaþ ým akt ad ýr.Ýst anbul es as ýnd a her zamanglobalbirbaþkentolagelmiþtir.400yýlöncekiçalýþmasýylaEvliyaÇelebi,iliþkiyegirdiðikültürlerleilgiliyaklaþýmýndasonderecebaþarýlýydý.Toplumlarýnhemlehçelerinihemdeekonomik ve pol it ik yap ýl ar ýn ý ar aþt ýrm ýþtýr.BunedenleEvliyaÇelebi’ninçalýþmalarýbugününbilimadamlarýiçinbirreferansoluþturmaktadýr.”
BULMACA Hazýrlayan: Erdal Odabaþ (erdalodabas@mynet.com)
1
SEYAHATNAME’DEKÝ ÞEHÝRLERDE SERGÝ AÇILACAK SERGÝDE Evliya Çelebi’nin orijinal anlatýmý ve günümüz Türkçesi tercümesinden örnekleri ayný anda bulmanýn mümkün olduðu nu an la tan Prof. Dr. Be kir Kar lý ða, “400 yýl önce yapýlan çalýþmaya bugün dünyanýn ne kadar ihtiyacý olduðu bir kere daha görülmüþtür. Evliya Çelebi’yi önce kendi çocuklarýmýza daha sonra tüm dünyaya tanýtacaðýz. Bu kapsamda Evliya Çelebi’yle ilgili tüm detaylý bilgilerin yer aldýðý bir web sayfasý hazýrladýk. Evliya Çelebi, 26 ülkeyi gezerek at sýrtýnda anýlarýný yazmýþ ve o kültürleri yakýndan incelemiþtir. Tanýtým projemizde Kahire, Þam, Viyana gibi Seyahatname’de adý geçen her baþkentte sergiler açýlacak. Eserdeki o þehirlerle ilgi li bilgiler davetlilere sunulacak. Türkiye’de ise Ýstanbul ile baþlanan sergilere Ankara ile devam edilecek. Bu þekilde tüm yurtta Evliya Çelebi tanýtýlacak. Sinema filmi noktasýnda çalýþmalarýmýz tüm hýzýyla devam ediyor. Baþrol oyuncusu ve yönetmen seçimi için titiz bir çalýþma yürütülüyor. O ruhu izleyiciye verebilmesini ve tüm dünyada sevilecek bir eser meydana getirmek istiyoruz. Senaryonun ana hatlarý hazýrlanmak üzere. O yunculardan ziyade yönetmenin yabancý olmasý gündeme gelebilir. Film bizi evliya çelebinin yanýnda macera dolu bir seyahate çýka rýyor. Ayrýca Seyahatname’de yer alan haritalar dan ve bil gi ler den yo la çý ka rak at las, 26 bölümlük dizi formatýnda bir belgesel, gezilen ülkeler hakkýnda bilgi olan ülkeler kitabý ve son olarak da çocuklar için çizgi roman, çizgi film vs. den oluþan öðreti ci bir set hazýrlýðý yapýyoruz” dedi.
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 2 3 4 5
Sakýp Sabancý Müzesinden çocuklara sömestr hediyesi
SOLDAN SAÐA— 1. Herhangi bir bölge, yöre. - Allah'a yapýlan teþekkür. 2. Mekke'de hacýlarýn vakfe durduðu tepe. - Bir katýnýn ýsý alarak sývý hale geçmesi. 3. Cinayet iþlemiþ olan kimse. - Peygamberimiz'in bir sfatý. 4. Yarýk, yýrtýk tamir eden. - Klâsik Türk Müziði araçlarýndan, iri karýnlý, kiriþli, mýzrapla çalýnan bir çalgý. - Arapçada su. 5. Arapçada su. - Ýki nesne arasýndaki boþluk. - Milâdî takvimde dördüncü ay. 6. Kademe, merhale. Rusçada evet. - Soðurma, emme. 7. Ýrade dýþý kas hareketi. - Osmanlý Türkçesinde yarým. 8. Argoda polis nezarethanesi. - Dakikanýn altmýþta biri. 9. ABD Uzay Araþtýrmalarý Merkezinin kýsasý. - Dinî ve millî hassasiyetler. 10. Resul-ü Kibriya Efendimiz'in (asm) hizmetkârý. - Valide, anne. - Ýspanyada bir terör örgütü.
SA BAN CI Ün iv ers it es i Sak ýp Sab anc ý Müz esi(SSM),2011yýlýnýnilkkitapfaaliyetini, “KitapGünleri5” ismiyle25Ocak2011Salýgünü,saat13:00’tegerçekleþtirecek.10-13yaþgrubuçocuklar,SSM’ningelenekselleþenuygulamasýkapsamýnda,yarýyýltatiline2güzelkitaplabaþlayarak,tatilgünlerinikeyiflibirþekildegeçirecek.SuzanGeridönmez’in“UzaydaBirYatýlýOkul”, AndrewsClements’in“KarneOyunu” adlýkitaplarýnýnhediyeedileceðietkinlik,müzebünyesindekiTheSeedsalonundayapýlacak.ÇocuklarönceSuzanGeridönmez’lebirsöyleþiyapacak,ardýndan“KarneOyunu” kitabýndanbirbölümüsahnedeizlemeþansýnýeldeedecek.SSM’desömestrtatiliboyuncadüzenlenecekmatematik,müzikveresimatölyeleriyleilgilibilgileriçinveli ler,(0212)2772200/137-134no’lu telefonlardanrezervasyonyaptýrabilecek. Ýstanbul / SAÝD TEMUR
YUKARIDAN AÞAÐIYA— 1. Ýslâmýn mal ve bedenle yerine getirilen bir þartý. - Ravza-i Mutahhara'nýn bulunduðu mübarek þehir. 2. Aðrý Daðý'nýn eski adý. - Kiliselerde dâvet sesi. 3. Boru içindeki bir akýþkanýn akýþýný durdurmaya veya serbest býrakmaya yarayan alet, valf. - Kur'ân-ý Kerim'de bir sûre adý. 4. Güzel yüzlü kimse. - Düz istikamet. 5. Lantaný simgeleyen harfler. - Þarký, türkü. - Boru sesi. 6. Ýtikad ile ilgili, münasebettar. - Hafniyumun simgesi. 7. Dilde mahalli aðýz. 8. Hz. Ýsa'nýn meþhur bir havarisi. Beklenmeyen bir sonucu anlatan iki cümleyi onun sebebi durumunda olan cümleye baðlayan bir söz. 9. Belirli faaliyet ve iþlemler sonucu yeni bir mal veya hizmet meydana getirme, istihsal. - Nikel'in simgesi. 10. Kamu Ýktisadi Teþekküllerinin kýsaltmasý. - Fizik ve mekanikte zaman birimi. 11. Ummaktan emir. - Günahlardan uzak durma. 12. Doðru yolu tutan. - Bir asit, tuz ya da esterin, bir molekül suyu yapýsýna aldýðýný gösterir ön ek.
6 7 8 9 10 BÝR ÖNCEKÝ BULMACANIN CEVABI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1
2
3
4
F A D Ý L E B Ý S A
Ý B A R E T A L Ý M
R A M A K A H A N E
U R A N E K A H E T
5
6
7
8
9 10 11 12
Z A K A B K R E M A
U H U S A M A K A L
F Ý L A R Ý Z Ý K A
Ý T E L E T A Z Ý M
L Ý S A N Ý M A S E
E T L A A K MO A Y N D T R R A AM MA
O F A N S Ý F E Ý T
2010’un May ýs ay ýnd a Yen i Asy a Neþr iyatbirkitapyayýnladý: YýlmazYenidinç’inkaleme aldýðý “Baþarýya Giden Yol”. Yýlmaz Yenidinç, 20 yýllýk öðretmenlik hayatýnda edindiðibilgivetecrübelerle,bueseriözellikleöðrencileriçinhazýrladý.Kitap,128sayfaveyedibölümdenmeydanageliyor. Kitaptakibölümlerinisimleriþunlar: 1- Baþarýlýolmasýgerekenkim? 2- Nedenbaþarýlýolmamgerekiyor? 3- Neyibaþarmamgerekiyor? 4- Neredeçalýþmalýyým? 5- Nezamançalýþmalýyým? 6- Nasýlçalýþmalýyým? 7- Annebabanýnsorumluluklarý. Kit ab ýn ilk böl üm ü baþ ar ýl ý olm ad a inanç ve ces ar et in etk il i old uð un u if ad e ed erekbaþlýyor.Hedefkilitlenmekgerektiðinianlatýyor. Ünlü mucit Edison’un izlediði yöntemleri öz etl iy or. Mehm et Âk if Ers oy’un ve YunusEmre’ninibretvericicümleleriniaktarýyor. Ýkincibölümbaþarýyolundaiyibirmesleksahibiolmakgerektiðine,okulhayatýnaveöðrenime, kültür birikimine dikkat çekiyor. Amerika’nýn16.baþkanýAbrahamLincoln’unilgiçekic i, baþ ar ýs ýzl ýkl arl a dol u hay at ser üv en ininbiryerindebaþarýyýyakalamaöyküsünüanlatýyor. Üçüncü bölüm, neyi baþarmalýyým, sorusuna12maddeyiörneklerleanlatarakcevapveriyor. Bu 12 ön eml i hed ef in bir kaç ýn ý bur aya kayd ed el im: Bed en î ve ruh î saðl ýð a sahip bir fert olm ak, iy i bir ins an olm ak, okul dersl er ind e baþ ar ýl ý olm ak. Yaln ýzcabuüçteklif bilebaþarýlýolmayýamaçedinenler e güz el bir baþl ang ýç ol ab il ir. Dið er dokuzteklif “BaþarýyaGidenYol” kitabýnýnüçüncübölümündeyeralmýþ. Dördüncü bölüm nerede çalýþmak, gerektiðine yer verm iþ. Mümk üns e bir çal ýþm a od asý ve çalýþma masasýnýn olmasý gerektiðini vurgul am ýþ. Tekn ol oj ik imk ânl ar ýn ölç ül ü ol arakkullanýlmasýgerektiðinianlatmýþ. Beþincibölümzamantanzimininöneminidilegetiriyor.Planlama,verimlilik,dinlenme,beslenmevesaðlýk,bubölümdeelealýnýyor. Altýncý bölüm, iyi bir çalýþma planý hazýrlarken nelere dikkat edilmesi gerektiðini vurgulamýþ. Kitap, yedinci ve son bölümde anne babalarýn sor uml ul ukl ar ýn ý 26 madd ed e öz etl ey ereksonaeriyor. Kitabýn son bölümündeki anne babalara hitapedenþucümlelerebirgözatalým: ‘Çocuðunuzu yönetmek yerine, onlara rehberlikediniz.Onlardanilginizi,sevginizi,þefkatinizi asla esirgemeyiniz. Anlayýþlý ve hoþgörülü ol un uz. Yun us Emr e’nin “Yar at ýl anýhoþgör,Yaratan’danötürü” sözünükendinizerehberedininiz. Her zam an naz ik ol un uz. Baþk al ar ýn ýn size nasýl davranmasýný istiyorsanýz, çocuklarýnýzaöyledavranýnýz.’ Evet, kýymetli okurlarýmýz, geleceðimizin temin at ý ol an çoc ukl ar ým ýz iç in el im izd en gelenbütüngayretigöstermeyemecburuz.Onlaramaddî,manevî,psikolojikvekültürelanlamdayeterliþartlarýhazýrlamalýyýz.Geçmiþtekinesiller, önlerine belki yeterli alternatifler konulmadýðý için yýkýcý ideolojilere, anarþiye, teröre saplanmýþ, boþluða düþmüþlerdi. Biz geleceðin nesilleri için kaliteli eserler hazýrlayalým, araþtýrma merkezleri tahsis edelim, uluslar arasýölçülereuyguntesislerkuralým,ülkemizibilgiveteknolojiüssühalinegetirelim. Hoþçakalýn…
11
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
MAKALE Alçak bir silâh: Ýftira FIKIH GÜNLÜÐÜ SÜLEYMAN KÖSMENE fikihgunlugu@yeniasya.com.tr www.fikih.info 0 505 648 52 50
Eskiþehir’den okuyucumuz: “Bir kardeþ diðer bir kardeþe iftira gibi bir suçu nasýl isnad eder? Ve karþý tarafýn ne gibi kaybý olur? Bu nasýl izale edilir?” HiçbirMüslümaniftiraedilmeyihaketmemiþtir. Ýftiraatmakdüpedüzyalancýlýktýr,büyükgünahlardandýrveharamdýr.Ýftiraatanýnuðradýðýkayýplara gelince: 1-Haramiþlemiþtir.Günahkârolmuþtur. 2-Kardeþler arasýnda Allah’ýn görmek istediði uhuvveti,sevgiyi,muhabbeti,saygýyý,güveni,huzuru,neþeyivebarýþýbozarak,þeytanahabisveiðrençiþindekolaylýksaðlamýþtýr. 3- Kendisini Allah’ýn rýza dairesinden uzaklaþtýrmýþ,Allah’ýnlânetineyaklaþtýrmýþtýr. 4-Yalansöylemiþtir.Taraflarýaldatmýþtýr.Yalanýortayaçýktýðýndakendisiinsanlaramahcupolmaktankurtulamayacaktýr. 5- Ýftira attýðý kiþiyle helâll eþm ezs e cez as ýn ý mutlaka görecektir. Dünyada bir gün kendisi de attýðý iftira kadar þeni’ bir iftiraya mahkûm olur. Âhirettede,Allah’ýnsorgusunamuhatapolur. Cenâb-ý Hak buyurur ki: “Kötülüðü aklýndan bile geçirmeyen iffetli mü’min kadýnlara iftira edenler, muhakkak ki, dünyada da, âhirette de lânetlenmiþlerdir.Onlariçinpekbüyükbirazapda vardýr.Ogünonlarýndilleri,elleriveayaklarýonlarýniþlediklerinianlatýpaleyhlerindeþahitlikedeceklerdir. Allah hak ettikleri cezayý o gün onlara tamam olarak verecek; onlar da, Allah’ýn apaçýk hakolduðunuvehakveadaletlehükmettiðinibileceklerdir.”1 Devamedenâyetteise:“Otemizkadýnveerkekler,iftiracýlarýnyakýþtýrdýklarýþeyden uzaktýr. Onlar için günahlarýndan baðýþlanma ve Cennettebolrýzýkvardýr”2buyurulmuþtur. Ýftirayauðrayankiþininuðradýðýkayýplaragelince: 1-ÝftirayauðrayankiþininAllahnezdindekaybý yoktur.Bilâkiskazancývardýr.Cenâb-ýHak:“Böyle imtihanlar sizin sevaba eriþmeniz için birer vesile teþkileder.”3 buyurmuþtur.Meselâiftirayauðradýðý halde sabreder, kardeþlik hukukunu, uhuvveti vetoplumhuzurunubozucutaþkýnlýklardankendini alýkoyar ve iftira atmaktan da, iftiraya uðramaktandaAllah’asýðýnýrsasevabýnýkatlamýþolur. Ayrýcaiftiraatankiþiye,günahýnýnbirçoðunuda yüklemiþtir.Halkarasýndaiftirayabuaçýdan“günahýnýalma”denirvedoðrudur.Ýftirayauðrayankiþi eðersuçsuzise,mahþerdeAllah’ýnadaletigereðiya iftiracýnýnsevaplarýndanalýr,yadaeðeriftiracýnýn sevabýkalmamýþsakendigünahlarýnýonayükler. PeygamberEfendimiz(asm)mahþerdeböylekaybedenkiþileri“gerçekmüflis”olaraknitelemiþtir.4 2- Ýftiraya uðrayan kiþi, insanlar nezdinde durum açýklýða kavuþuncaya kadar suçlanabilir. FakatbusüreciAllah’asýðýnarakgeçirirvehiçkimseye ne eliyle, ne diliyle zarar vermez ise, Allah nezdindekazananyinekendisiolur.Hazret-iÂiþe validemiz(ra)iftirâyauðradýðýndaneHazret-iÂiþe(ra),nedeSevgiliPeygamberimiz(asm)sadece Allah’asýðýndýlar,hiçkimseyediluzatmadýlar.5 Ýftiranýnizalesi,telâfisi,tövbesivarelbet.Kýsaca özetlemekgerekirse: 1- Ýftira attýðýn ayný kiþilerin yanýnda, iftiraya uðrayankiþiyitebrieetmek,yanigünahsýzvemasumolduðunuilânetmek, 2-Ýftirailekiþileremaddîzararverilmiþsebunu tazminetmek,yaniödemek, 3-Ýftirayauðrayankiþiilehelâlleþmek, 4-ÝftiragünahýndandolayýAllah’atövbeetmek. *** Hatice Haným: “Gýybet ve iftiranýn arasýndaki farký açýklar mýsýnýz?” Gýybet,birMüslüman’ýyaptýðýbirhatadandolayý, kendisi hoþlanmayacak þekilde, kendisinin bulunmadýðýbirortamdakýnamakveeleþtirmektir.6 Gýybetteyalanveiftirâyoktur.Gýybettesöylenensözdoðrudur.AmasöylenensözleMüslümangýyâbenkýnanmýþtýr.Buradaharamolanyalan söylemek deðil, Müslüman’ý gýyaben kýnamaktýr,kendisibulunmadýðýyerdekendisinieleþtirmektir.Yasaklananþeybudur. Eðersöylenensözyalanisebugýybetdeðil,iftiraolur. Demek oluyor ki, bir Müslüman’ýn gýyabýnda sadece iyilikleri, güzellikleri, iyi davranýþlarý ve iyi sýfatlarýkonuþulacaktýr.Kötülükleri,kötüyanlarý, kötüsýfatlarý,günahlarý,hatalarý,isteryapmýþolsun,isteryapmamýþolsun,isterzanolsun,isteriftiraolsunkonuþulmayacaktýr.Çünküharamdýr! DUÂ EyÐafur-uRahim!Elimigünahtankoru!Dilimi günahtan koru! Belimi günahtan koru! Gözümü günahtankoru!Kulaðýmýgünahtankoru!Havassý zâhiremi ve bâtýnamý günahtan koru! Bin kere bozmuþolsamda,tövbemikabulet!Âmin. Dipnotlar: 1- Nûr Sûresi: 23-25. 2- Nûr Sûresi: 26. 3- Nûr Sûresi: 11. 4- Riyâzü’s-Sâlihîn, s. 195. 5- Buhârî, 8/1151. 6- Mektûbât, s. 267.
YERÝN KULAÐI
Bediüzzaman’ýn sinemalarý - 3 dersiniverenKur’ân-ýMucizü’l-Beyan,ayný i’câzile,nazar-ýdalâlettecâmid,periþan,ölü, hadsizbirvahþetgâholanvefirakvezevâlde yuvarlananbukâin atýbirkitab-ýSamedânî, ALÝ FERÞADOÐLU birþehr-iRahmânî,birmeþher-isun’-iRabfersadoglu@yeniasya.com.tr bânîolarakocâmidâtýcanlandýrýpbirervaziBediüzzaman’a göre, geçmiþ, gelecek, un- fedarsûretindebirbiriylekonuþturupvebirsurlar,gece,gündüz,mevsimler,güneþsiste- birininimdadýnakoþturupnev-îbeþerevecin vemeleðehakikîvenurluvezevklihikmet mi,semâvâtvs.herþeyÝlâhîbirsinemadýr. *“Evet,nazar-ýgafletvedalâlettevahþetli dersleriverenbuKur’ân-ýAzîmüþþân…”1 *Cennetde,sonsuzgüzelliklerisahneleyen vedehþetlibirademistanveelîmvemahvolmuþbirmezaristanolanbütüngeçmiþza- birsinemadýrBediüzzaman’agöre:“Elbette, manveölmüþkarnlarveasýrlar,canlýbirer sinemaperdelerindegörmekgibi,olevhalarý, sahife-iibretvebaþtanbaþaruhlu,hayattar ovak’alarýmüþahedeetseler,çokmütelezziz biracipâlemvemevcutvebizimlemünase- olurlar.Mademöyledir;herhalde,dâr-ýlezzet betdarbirmemleket-iRabbâniyesûretinde, vemenzil-isaadetolandâr-ýCennette,sermesinemaperdelerigibikâhbiziozamanlara, dîmanzaralarda,dünyevîmaceralarýnmuhakâhozamanlarýyanýmýzagetirerekherasra veresivedünyevîhâdisâtýnmanzaralarýCenvehertabakayagösteripyüksekbiri’câzile nettebulunacaktýr.Ýþtebugüzelmevcudatýn
birangörünmesiylekaybolmasývebirbiriarkasýndangelipgeçmesi,menâzýr-ýsermediyeyiteþkiletmekiçinbirfabrikatezgâhlarýhükmündegörünüyor.Meselâ,nasýlkiehl-imedeniyetfânivaziyetlerebirnev'îbekavermek veehl-iistikbaleyadigârbýrakmakiçin,güzel veyagaripvaziyetlerinsûretlerinialýpsinema perdeleriyleistikbalehediyeediyor...”2 *Ýnsanýnkendisibirsinemadýr:“Sonrasinemaperdesigibiinsanâlemibanagöründü.”3 *Ahiretâlemibirsinemadýr:“Binlerdünya kadarbüyükvegeniþbirsinema-iuhreviye…”4 *Günlersinema,mevsimlerÝlâhîhakikatleri gösteren sinemalardýr. Gece sinema, gündüzsinema:“Hayalîtarzlarýnýhergeceve hersenesinemalevhalarýgibiseyircimahlûkatýnagösterir.”5 *Ailehayatýveçocuklarmukaddesbirsinemadýr:“Sonrasinemaperdesigibiinsanâlemibana
göründü.” 6,“Masumevlâtlarýnýzlamâsûmâne sohbet,yüzersinemadandahaziyadezevklidir.”7 *Ýman,istikbalimuhteþemvegüzelfilmler oynayan bir sinema gibi gösterir: “..istikbal zamaný, deðil vahþetgâh ve karanlýk, belki imangözüylegörünürki,saadet-iebediyesaraylarýndahadsizrahmetivekeremibulunan veherbaharveyazýbirersofrayapanvenimetlerle dolduran bir Rahmân-ý Rahîm-i Zülcelâlive’l-Ýkramýnziyafetlerikurulmuþve ihsanlarýnýn sergileri açýlmýþ, oraya sevkiyat vardiyeimansinemasýylamüþahedeettiðinden, derecesine göre bâki âlemin bir nev'î lezzetinihissedebilir.Demekhakikîveelemsizlezzetyalnýzimandaveimanileolabilir.”8 Dipnotlar: 1- Sözler, s. 447. 2- Sözler, s. 133. 3Hutbe-i Þamiye, 19. 4- Sikke-i Tasdik-i Gaybî, s. 223. 5- Tarihçe-i Hayat, s. 293. 6- Hutbe-i Þamiye, 19. 7- Lem’alar, s. 205. 8- Þuâlar, s. 182.
Terk edebilmek!
BEDESTEN
Gündem deðiþirken M. LATÝF SALÝHOÐLU latif@yeniasya.com.tr
ürkiye'nin öncelikli gündem maddesi,genelseçimlereendeksliolarak deð iþm ey e baþl ad ý. Ön üm üzdeki günlerde, bu deðiþim hali daha da belirginlikkazanacak. Seçimlerehenüzbeþ–altýaylýkbirsüre var. Bun a gör e, har ek etl il ik erk en baþlamýþgörünüyor. BununikitemeLsebebivar. Birincisi:Ýktidarkanadý,bütüngücünükullanarak,üçüncükezgalipçýkarak iktidardakikonumunumuhafazaetmek istiyor.
T
Ýkincisi:Diðer partiler ise, kimi hiç olmazsa Meclis'e girmek, kimi de iktidar olmakiçinvargücüyleçalýþýpçabalýyor. *** Tükiye'de üç kez üst üste tek baþýna iktidarolmak,sadecevesadeceDemokratPartiyenasipolmuþtur. 1950, 54 ve 57 genel seçimlerinde tek baþýnaiktidarolmaþansýnýyakalayanDP, ne yazýk ki üçüncü devreyi tamamlayamadan,alçakçabirdarbeyemâruzkaldý. Aynýþekilde,1965ve69seçimlerinde tekbaþýnaiktidaragelenDP'nindevamý mah iy et ind ek i Ad al et Part is i de, 1971 Muhtýrasýylaiktidardanuzaklaþtýrýldý. 12 Eylül (1980) Darbesinin akabinde kurulanve1983'te(vetolarýndaavantajýyla) tek baþ ýn a iktidara gel en Öz al'ýn ANAP'ý, sadece 1987'deki genel seçimde bu baþ ar ýy ý saðl ay ab ild i. Üçüncü
Tarihte bugün
21 OCAK 1924
Rusya ve Türkiye'de Muasýr liderler R usya'daki Bolþevik Ýhtilâlin (Ekim 1917) öncü lerinden olan Viladimir Lenin, 21 Ocak 1924'te 53 yaþýnda iken öldü. Onun yerine komünist arkadaþý J. Stalin geçti. Stalin, kendine rakip olarak gördüðü ayný komünist komitesi üyesi Leon Troçki'yi Rusya'dan uzaklaþtý rarak, iktidarýný saðlama almaya çalýþtý. Sürgün hayatýnýn bir kýs mýný Ýstanbul Büyükada'da geçiren Troçki, daha sonra sýðýndýðý Meksika'da öldü. Yaklaþýk otuz yýl müddetle Sovyet Rusya'sýný demir yumrukla yöneten Stalin'in ölüm tarihi ise, 5 Mart 1953. 1923–24 yýllarý Komünist Rusya'nýn üç büyük lider tarafýndan yönetildiði 1923–24'lü yýllarda, Kemalist Türkiye'nin baþýnda da üç kiþilik güçlü bir lider kadrosu (M. Kemal, Ýsmet ve Fevzi Paþalar) vardý.
Bolþevik Ýhtilâli lideri Lenin'in son fotoðraflarýndan biri.
Büyük benzerlik arz eden bu tablo, tarihin ender rastlantýlarýndan birini teþkil ediyordu. Gariptir ki, her iki ülkenin liderleri de, bulunduklarý coðrafyada ayný dünya görüþünü paylaþmak ve ayný cereyana hizmet etmekte birlikte, kendi aralarýnda gizli bir rekabet vaziyetini takýnmýþlardýr.
GÜN GÜN TARÝH
Rekabet hali su yüzüne çýkýnca da, çatýþma kaçýnýlmaz olmuþtur. Lenin, ölmeden önce Stalin'e dikkat çekmiþ ve onun frenlenmesini iste miþti. Stalin ise, Troçki'yi son derece tehlikeli bularak, onu hudut haricine çýkmaya mecbur etti. Tükiye'deki durumun da bununla ciddî benzerlikleri var. M. Kemal, ömrünün son yýllarýnda Ýsmet Paþayý dýþlamýþ, yerine Celal Bayar'ý getirtmiþti. Ýsmet Paþa ise, ellerine dizginleri tam olarak geçirdikten hemen sonra, önce Bayar'ý, ardýndan da Fevzi Paþayý harcamýþtýr. Rusya'daki komünist liderler, ülkenin geneline hâkim durumdaki Hýristiyanlýk diniyle mücadele edip, sosyal hayatý dinî deðerlerden tecrit etmeye çalýþmýþlardýr. Kemalist Türkiye'sinin liderleri ise, doðrudan Ýslâm dinini hayatýn her alanýndan soyutlamaya gay ret etmiþlerdir.
yarýþta tökezledi ve erime sürecine girmiþoldu. Sonolarak,"28Þubatfitnesi"ninhâsýl ett ið i menf ur þartl ar ý av ant aj a çev ir en Erd oð an'ýn AKP'si de, ik i kez üst üst e seçimi kazanarak tek baþýna iktidar olmaþansýný/fýrsatýnýyakalamýþoldu. Þimdi ise, son referandumun sinerjisin i de kull an ar ak, üç ünc ü kez ikt id ar olmaþansýnýyakalamayaçalýþýyor. Bak al ým, ön üm üzd ek i beþ–alt ý ayl ýk süreçte yaþanacak geliþmeler ne gösterecekveneleregebeolacak... *** Bizimkuvvetlitahminimizegöre,önümüzdeki günlerde, son derece þaþýrtýcý, belkidebazýlarýnýþokeedicisiyasîittifak vehattailtihakarayýþlarýbaþlayacak. Türkiye'de küçüklü–büyüklü yaklaþýk kýrkkadarpartivar. Bunlarýnbirkýsmýçokyenidir.Yeniolmasýnaraðmen,aralarýndatoplumdahissedilirderecederüzgârestirenlervar. Birkýsýmpartiler,sadecetabelâdanveyatekilbirþahsiyettenibaretgörünüyor. Bunlardan þan–þöhret, yahut para–servetsahibiolanlar,ittifaksayesindebir–ikimilletvekilliðieldeedebilirler. Bir de, ülke genel inde potansiyel bir güçvedesteðesahipolanpartilervarki, iþtebunlarheraniçinsürprizyapabilir. Büt ün mes el e, bir üm it ve hey ec an dalgasýnýnuyandýrýlmasýnabaðlý. Zira, bu millet, iktidar kanadýnýn sololarýndanvebilhassasiyasettekialternatifsizlikten býkmýþ, usanmýþ durumda. Ortayaciddîbiralternatifçýksýnistiyor. Bazýlarý normal görse de, demokrasilerdealternatifsizlikleövünülmez. Maalesef,günümüzdealternatifsizlikten dolaylý bir de kasýlarak övünenlere rastlamaktayýzki,budurumciddîbirarýzanýn iþaretidir. Demokrasiyi hakkýyla anl ay am am a, sind ir em em e, kab ull en ememearýzasý... *** Gündeminhareketlenmesi,dahadoðrus u har ar etl enm es iyl e birl ikt e, ort ay a yeni birtakým siyasî dengelerin çýkacaðý dakuvvetlemuhtemeldir. Ýktidar,yýpratýcýbirkonumdur. Sekiz–dokuz yýldýr zigzaglar içinde yol almaya çalýþan mevcut iktidar, hem yýpranmýþ, hem de kendi hatalarý sebebiyle, geniþyelpazedekibazýmüttefiklerinikaybetmenoktasýnagelmiþdurumda. Muhtelifsebepleriniçtimaýyla,Türkiye'de yeni bir siyasî konseptin oluþmasý kaçýnýlmazgörünüyor.
lTurhan Celkan
turhancelkan@hotmail.com
HASBÝHAL NEJAT EREN nejater07@gmail.com
Anayý,yârý,diyarý, Rahatý,huzuru,dünyayý, Malý,makamý,þöhreti, Caný,cananý,parayý, Eþyayý,evi,haneyi, Dostu,kardeþi,ahbâbý, Zevki,sefayý,sevdayý, Çoluðu,çocuðu,akrabayý, Uykuyu,iþi,meþgaleyi, Zamaný,eþyayý,dünyayý, Yemeyi,içmeyi,gezmeyi, Alýþkanlýðý,tiryakiliði,geleneði, Bilgiyi,birikimi,tecrübeyi, Eneyi,hissi,inadý, Kavgayý,nizayý,gýybeti, Dünyalýklarý,birikimleri,saklamayý, Kini,inadý,küsmeyi, Saðlýðý,neþeyi,kahkahayý, Benliði,gururu,kibiri, Tembelliði,gafleti,uyuþmayý, Hastalýðý,gamý,kederi, Oturmayý,dinlenmeyi,eðlenmeyi, Söylenmeyi,dertlenmeyi,kederlenmeyi, Övünmeyi,kibirlenmeyi,sinirlenmeyi... Terkedebilmek... Faydasý, zararý, kararý var mýdýr? Varsa nedir? “Terk”i“terk”etmelerbizenelergetirir, nelergötürür? Zam an þer id in i “an”lar a böls ek, baz ý “an”larda bu “terkleri” yaþamayý, uygulamayý denesek, düþünsek! Mümkün olabilirmi? “Terk” etmek kayýp mýdýr, kazanç mýdýr?Kazançnedir?Kayýpnedir?Tamolarakbilebiliyormuyuz? Nerede, ne zaman, nasýl, niçin, neden, kimbunudener,yapar,uygular? Ölçüsü nedir ve neye göre olmalýdýr? Ölçüyükaçýrýrsaneolur? Ölçmek, tartmak, hesap etmek, karar vermekveuygulamak. Ölç üy ü kaç ýrm ad an, ölç ül ü yaþ am ak, dengeleri kurmak, Ýslâmý ve hakký yaþamakveyaþatmak... Allah için, Hak için, Kur’ân için, Peygamber(asm)için,Sünnetiçin,dâvâiçin, hiç olmazsa belli dönemlerde nöbetleþe “terk”lerle yüzleþmek mümkün müdür? Zormudur?Zararmýdýr?Kârmýdýr? Ebedîvegerçekhayatiçin,hayatýverene daha da yaklaþmak için, “terk” daðarcýðýný geniþletmekvezenginleþtirmeninherþeye deðer bir yaný olduðu gerçeðini kavramak vetatbiketmekümitvetemennisiyle...
VECÝZE Bahtiyardýr o adam ki, refîka-i ebediyesini kaybetmemek için sâliha zevcesini taklit eder, o da sâlih olur. Hem bahtiyardýr o kadýn ki, kocasýný mütedeyyin görür, ebedî dostunu ve arkadaþýný kaybetmemek için o da tam mütedeyyin olur, saadet-i dünyeviyesi içinde saadet-i uhreviyesini kazanýr. Bediüzzaman Said Nursî
SiyahMaviKýrmýzýSarý
14
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
SPOR
HABERLER
Lider kayýp istemiyor
57 ülke, 3 bin sporcu TÜRKÝYE'NÝN Erzurum ile ilk kez ev sahipliði yapacaðý 25. Dünya Üniversitelerarasý Kýþ Oyunlarý’na (Universiade Erzurum-2011) sayýlý günler kala bütün hazýrlýklar tamamlandý. Denizden yaklaþýk 2 bin metre yüksekte bulunan Erzurum’da yapýla cak oyunlara, 57 ülkeden 3 bine yakýn sporcu katýlacak. Türkiye, oyunlarda toplam 152 sporcuyla madalya arayacak. Kýþ oyunlarýnda sporcular 11 ayrý branþta ter dökecek. Yarýþmacýlar, alp disiplini, buz hokeyi, kayaklý koþu, curling, kuzey kombine, kayakla atlama, biatlon, kýsa mesafe sürat pateni, artistik patinaj, serbest stil kayaðý ve snowboard branþlarýnda ülkelerini temsil edecek.
Beko All Star 2011 oylamasý baþladý BEKO Basketbol Ligi’nin yýldýzlarýný buluþturacak Beko All Star 2011’de oylama süreci baþladý. Basketbolseverlerin, Türkiye Basketbol Federasyonu Ligler Direktörlüðünün internet sitesi ‘’www.tbl.org.tr’’de yapacaðý oy verme iþlemi, 31 Ocak Pazartesi günü sona erecek. All Star organizasyonu için oy vermek isteyenlerin, öncelikle internet sitesinde üyelik iþlemleri ni yapmalarýnýn gerektiði bildirildi. Her pozisyon için iki kez seçim yapabilecek oylama sonucunda, bütün kategorilerde ikiþer oyuncu ile bunlarýn dýþýnda kalan ve en yüksek oyu alan iki oyuncu, kadrolarda yer alacak. Beko All Star 2011’de yer alacak Türk ve yabancý yýldýzlar kadrolarý, 3 Þubat Perþembe günü yapýlacak basýn toplantýsýyla kamuoyuna duyurulacak.
Fener ve G. Saray Avrupa’da eþleþti FENERBAHÇE ve Galatasaray’ýn bayan basketbol takýmlarý, FIBA Bayanlar Avrupa Ligi’nde 2. tur (Son 16) mücadelesinde birbirlerine rakip oldular. Avrupa Ligi’nde yer aldýðý (B) Grubu’nu 10’da 10 yaparak 1. sýrada tamamlayan ve bütün gruplar içinde en iyi birinci olarak bir üst tura çýkan Fenerbahçe, (C) Grubu’nu 4. sýrada tamamlayarak son 16’ya kalan Galatasaray Medical Park ile eþleþti. Ýki rakibin bayan takýmlarý bu eþleþmeyle Türkiye’de mücadele ettikleri kulvarlardaki derbi heyecanýný Avrupa arenasýna taþýyacak.
Spor Toto Süper Ligde sezonun ikinci yarýsýnýn ilk karþýlaþmasýnda Beþiktaþ, Fi-Yapý Ýnönü Stadý’nda Bucaspor’u konuk ediyor. Saat 20:00’de baþlayacak ve hakem Yunus Yýldýrým’ýn yöneteceði 90 dakika Lig TV’den naklen yayýnlanacak. Devre arasýnda yaptýðý flaþ transferlerle dikkati çeken Beþiktaþ’ta hedef, seyircisi önünde lige 3 puanla dönüþ yapmak. FOTOÐRAF: AA
Lig heyecaný kaldýðý yerden SPOR TOTO SÜPER LÝG'ÝN ÝKÝNCÝ YARISI, 32 GÜNLÜK DEVRE ARASI TATÝLÝNÝN ARDINDAN BEÞÝKTAÞ-BUCASPOR MAÇIYLA BAÞLIYOR.
G. Saray ilk maçýný Sivasspor ile yapacak.
ÝLK yarýsý19Aralýk 2010’dayapýlanmaçlarla tamamlananliginikinci yarýsý,bugünyapýlacak Beþiktaþ-Bucaspor karþýlaþmasýylabaþlayacak.SporTotoSüper Lig’de2010-2011sezonunun34.vesonhafta maçlarý,22Mayýs2011 tarihindeyapýlacak.
SPOR TotoSüperLig’deikinciyarýnýnilkmaçýndasahasýndaAnkarag üc ü’nükon uked ec ekol an Trabzonspor,bumaçaodaklandý. Ligdeson12maçta10galibiyet,2 beraberlikalarakyenilgiyüzügörmeyenbordo-mavililer,yeniyýlda yapacaðýilkligmaçýndandagalibiyetlerleayrýlarakþampiyonluk yolundakayýpsýzdevametmekistiyor.KulüpbaþkanýSadriÞener, futbolcularýnyanýndaolmakve onlaramoralvermekiçindiðer maçlardanfarklýolarakbukez 4günöncedenþehregeldi. Bordo-mavilitakýmdayönetimkurulu,zorlumaçöncesi futbolcularason2maçlýkgalibiyetprimialacaklarýnýdadaðýttý.EnginBaytar’ýncezasý nedeniyleoynayamayacaðýkarþýlaþma önc es ind e sakatlýðýbu-
lunantekoyuncuEgemendeiyileþtivebufutbolcutakýmlabirlikteçalýþmalarabaþladý.KulüpbaþkanýÞener,liginikinciyarýsýna zorlubirdönemlebaþlayacaklarýný belirterek,‘’ÝlkolarakAnkaragücü ilekarþýlaþacaðýz.Çokciddibir maçoynayacaðýz.Ýkinciyarýnýnilk maçýndapuankaybetmedenyolumuzadevametmekistiyoruz.Ýnþallahbuyýlyakaladýðýmýztrendle yýlson und a mutl uson a ulaþacaðýz’’ dedi.
Baþkan Sadri Þener, yýl sonunda mutlu sona ulaþacaklarýný söyledi.
LÝGÝN 18. HAFTA MAÇ PROGRAMI ÞÖYLE:
Barça, 28 maç sonra yenildi
22 Ocak Cumartesi: 14.00 Manisaspor-K. Karabükspor (19 Mayýs) 16.00 Trabzonspor-Ankaragücü (Avni Aker) 17.00 Gençlerbirliði-Eskiþehirspor (19 Mayýs) 19.00 M.P. Antalyaspor-Fenerbahçe (Mardan) 23 Ocak Pazar: 14.00 Kasýmpaþa-Gaziantepspor (R.T. Erdoðan) 16.00 Konyaspor-Bursaspor (Konya Atatürk) 19.00 Galatasaray-Sivasspor (T. Telekom Arena) 24 Ocak Pazartesi: 20.00 Kayserispor-Ýstanbul B.B. (Kadir Has)
REAL Betis,ÝspanyaKralKupasý’nýnçeyrekfinalindekarþýlaþtýðýBarcelona’yý3-1yendiverakibinin28maçlýkyenilmezlikserisinesonverdi.EvsahibiBetismaçta,JorgeMolina’nýn2ve7.dakikalardaattýðýgollerle2-0öne geçti.LionelMessi,38.dakikakadafarkýbireindirengolüattý.ArturaGarcia,ilkyarýnýnuzatmadakikalarýndabirgoldahakaydettiveBetissoyunmaodasýna3-1öndegitti.Messi,54.dakikadakullandýðýpenaltýatýþýnýgoleçeviremediveikinciyarýdabaþkagololmayýncamaç3-1Betis’inüstünlüðüylesonaerdi.Barcelona,rakibineyenilmesinekarþýnçeyrekfinalinilk maçýndaaldýðý5-0’lýksonucunavantajýylaturatlayantarafoldu.
SiyahMaviKýrmýzýSarý
SiyahMaviKýrmýzýSarý
15
YENÝASYA / 21 OCAK 2011 CUMA
AÝLE - SAÐLIK
Hazýrlayan: RECEP BOZDAÐ
Eyvah! Çocuðumun karnesinde zayýf var 2010-2011 EÐÝTÝM VE ÖÐRETÝM DÖNEMÝNÝN ÝLK YARIYIL TATÝLÝNE AZ BÝR SÜRE KALA ÖÐRENCÝLERÝ VE VELÝLERÝ KARNE STRESÝ SARMAYA BAÞLADI.
Lens kullanýcýlarýnýn dikkat etmesi gereken en önemli þey lenslerini mutlaka bir gözlükçüden almalarýdýr.
Internetten satýlan lensler tehlike saçýyor UZAKDOÐU üretimirenklivenumaralý lenslerinülkemizdesatýþýözellikleinternet siteleritarafýndanyaygýnolup,busatýþlar güngeçtikçeartmaktadýr.Ülkemizekaçak yollarlagirenbulenslerinFDA(Amerikan SaðlýkKurumu) onayýmaalesefyoktur. “Gözsaðlýðýaçýsýndantehlikesaçanbu lenslerinnormallensleregöreayýrtetmek iseoldukçazor”diyenÝstanbulGözlükçülerveOptisyenlerDerneðiGenelSekreteri veoptisyenÝsmailUyar,þunlarýkaydetti: “Çin’destandartlarýnauyulmadanfasonolaraküretilenbulenslerinenbüyükaldatmacasýlenskutusununüzerindetaþýdýðý CEiþareti.CEiþaretiiseürününAvrupa Birliðineüyeolanülkelerdeserbestdolaþýmýnýsaðlayansadeceticarîbirolguolduðu içinlensinorijinalolduðuanlamýnagelmez.Orjinallensleriisekutularýniçindeki Türkçekullanýmkýlavuzlarýndanayýrtedebilirsiniz.Türkçekullanýmkýlavuzu yoksazatengümrüklerdenülkemizsýnýrlarýiçinegirmesibilesözkonusudeðil!KimilenskutularýndaiseküçükÇinceyazýlargörmekmümkün.Ayrýcaülkemizde KanunlarýmýzGereði (5193SayýlýKanun) internettelenssatýþýyasaktýr.”
OPTÝSYEN Uyar, “Her geçen gün bu þikâyetler ile göz doktorlarýna gidenleri sayýsý ise yükselmekte. Lens kullanýcýlarýnýn dikkat etmesi gereken en önemli þey ise lenslerini mutlaka bir gözlükçüden almalarýdýr. Böylece lensi size temin eden optisyen size küçük bir lens eðitimi de verecektir” diye konuþtu. Optisyen Ýsmail Uyar, Internet sitelerinde faturasýz olarak satýlan bu lenslerden gelen þikayetler ise özetle þöyle sýraladý:
n Batma þikâyeti, n Gözde yabancý cisim hissi, n Yan ma, göz de bir kaç gün sonra aðrý yapma, n Kaþýntý ve göze yapýþma.
2010–2011 eðitim ve öðretim döneminin ilk yarýyýltatilineazbirsürekaldý.Birçoköðrencinin yaþadýðý sorun ise karnesindeki kötü notlarveailelerinbudurumagöstereceðitepkilerolacak.Günümüzdebirçokaileçocuklarýnahâlâzayýfnotlarýndandolayýþiddetuyguluyor, onlarý cezalandýrýyor. Karnesinde zayýf olanöðrencilerisebudurumkarþýsýndakarne sendromuyaþýyor.Peki,ebeveynlerçocuklara nasýl davranmalý? Reem Nöropsikiyatri Merkezi’nden Psikiyatrist Ýnci Vural, çocuklarýn yaþadýðýkarnesendromuveannevebabalarýn karne döneminde dikkat etmesi gereken hususlarkonusundabilgilerverdi. KÖTÜ BÝR KARNENÝN ARKASINDA BÝRÇOK SEBEP OLABÝLÝR “Karnesendromu;öðrencilerinbaþarýsýzolduðuderslerkarþýndaaileninvereceðitepkilerden korkmasývepsikolojikolaraketkilenmesidir”tarifiniyapanpsikiyatristVural,“Kötünotlarkarþýsýndaöðrenciyaþadýðýþaþkýnlýk,korku,endiþe nedeniylebirtakýmdepresifdavranýþlarsergileyebilir,ailedenveokuldanuzaklaþabilir.Dolayýsýylaaileninzayýfbirkarnekarþýndagöstereceði tutum,öðrenciningelecektekieðitimhayatýnda daönemliroloynar.Çünküçocukokuldaöðrenimgörürkenailedenaldýðýeðitimileokuldaki baþarýsýnýarttýrýr.Zayýfbirkarneninsorumluðu sadeceöðrenciyeyüklenmemelidir”dedi. PsikiyatristVural,kötübirkarneninarkasýnda birçoksebepolabileceðinivurgulayarakþunlarý söyledi: “Aileiçerisindeyaþanansorunlar,çocuðunkendineaitbirçalýþmaodasýnýnolmamasý, arkadaþçevresi,öðretmeninöðrenciilearasýndakisorunlar,dikkateksikliði,öðrenmegüçlüðü vedepresyongibibirçoksorunzayýfbirkarneninaltsebepleriolarakincelenebilir.Ayrýcaöðrenciningeliþimsürecindeolmasýdaderslerdeki baþarýyýdüþürürkenalgýlarýnýnbaþkayönlere kaymasýnasebepolabilir.Çünkübusüreçtekiþi kendinitanýmayavebiyolojikolarakbenimsemeyeçalýþýr.Çevresiileiletiþimhalindeolduðu içinderslereolanilgisideazalmýþolabilir.Aileler budönmededahadikkatlidavranmalýdýrlar.”
Vural, “Kötü notlar karþýsýnda öðrenci yaþadýðý þaþkýnlýk, korku, endiþe nedeniyle birtakým depresif davranýþlar sergileyebilir" dedi.
ÇOCUÐA NASIL DAVRANMALI? çocuðun derslerindeki baþarýyý arttýrmaz, aksin Anne ve babalar çocuklarýnýn karnesi karþýnda tepkilerini kontrol etmelidir. ne depresyona girmesine sebep olur. Dolayýsýyla öðrencinin baþarýsý düþer. n Ebeveynler baþarýsýzlýðýn alt sebeplerini incelemelidir. Bu duruma göre okuln Öðrencinin yeteneklerini keþfedin ve bu daki rehber öðretmenle ya da bir uzman yetenekler doðrultusunda çocuðunuzu, yönlendirin. ile çeþitli metotlar geliþtirilerek baþarý düzeyi arttýrýlabilir. n Öðrenciyi ders notlarýndan dolayý eleþtirirken yapýcý olmaya çalýþýn fakat kötü olan dersn Çocuðunuzu dinleyin ona birey olaPsikiyatrist Ýnci Vural rak davranýn ve yaþadýðý sorunlarý küleri içinde onu özendirici aktiviteler geliþtirin. çümsemeyin. n Baþarsýzlýðýný yüzüne vurmak yerine ona inandýðýný n Öðrencinin karnesini baþka ailelerin çocuklarýnýn zý gösterin. Baþarýlý olacaðýna onu ikna edin. notlarý ile kýyaslamayýn. Bu durum çocuðu rencide eden Baþarýlý bir karne getiren öðrenciyi de ödüllendirin, rek, aileden ve okuldan uzaklaþmasýna yol açar. fakat bu durumu abartmayýn. Büyük hediyeler için deðil, n Baskýcý davranýþlar sergilemeyin. Örneðin “derslerini o dersleri severek çalýþmasýný saðlayýn. Hediye seçenekçalýþ, yoksa seni okuldan alýrým”, ”bir daha kötü karneyle lerinizi, okul baþarýsýna katký saðlayacak objelerden seç eve gelme” gibi cümlelerden kaçýnýn. Bu tarz cümleler meniz daha saðlýklý olacaktýr.
Sýkýlmayla gizlenen hastalýk: Ýdrar kaçýrma ÝDRAR KAÇIRMA SORUNU UTANMA VE SIKILMAYLA GÝZLENMEYE ÇALIÞILIYOR KADINLARDA gebelik ve doðum sonrasýpelviktabandayetmezlik,rahimve idrar torbasý sarkmalarýnýn ardýndan görülen idrar kaçýrma sorunlarý utanma ve sýkýlma duygularýyla gizleniyor. Kadýnlarýn tam hayatýn keyfini çýkaracaklarý dönemlerin de hayatlarýný kabusa çeviren bu sorun hakkýnda Kadýn Hastalýklarý ve Doðum Uzmaný Op. Dr. Ayþe Duman ön eml i nokt al ar ýn altýnýçiziyor. Kadýnlarýn en rahat Op. Dr. geçirecekleri,ikinciba- Ayþe harlarýný yaþayacaklarý Duman 40’lý 50’li yaþtan sonra ki dönemlerin en sýkýntýlýiþiidrarkaçýrma,bezle dolaþmasý olduðunu ifade eden Dr. Duman, “Anneannelerimiz, ninelerimiz, abdestlerinitutupibadetlerinigönülrahatlýðýile yapmak istiyor. Ýdrar kaçýrmadan dolayý kadýnýmýz evden çýkamaz hale geliyor.Ýdrarkaçýrmayanedenolanidrarkesesisarkmasýarttýkçaidrarkesesini rahat boþaltamamaya baðlý olarak böbr ekl erd e sor unl ar, hatt a diy al iz e kadargidebilenböbrekhasarlarýoluþabiliyor”diyekonuþtu. Dr. Duman, “Asýl sorulmasý gereken bu kaçýnýlmaz bir süreç midir? Kendimizibusorunlayaþamayamýadapteetmeliyiz, yoksa?” þeklindeki bir soruyu
da“Tabiîkiherderdindermanýolduðu gibibunundavar.Öncelikleriskfaktörleriniortadankaldýrmalýyýz.Nedirbunlar?Karýniçibasýncýarttýrýlýppelviktaban kasl ar ýn ý aþ að ýy a doðr u esn et en kroniköksürük(enbaþtakinedensigara kullanýmý) kronikkabýzlýk,pelviktaban kaslarýnda zayýflýða neden olan yetersizbeslenme,iribebek doðurma, uzamýþ / zorlu doð um yapm a ve sedanter bir hayat sürmedir”dedi. Çay bahç es ind e çal ýþm ýþ Kar ad en iz kadýnýidrarkaçýrmadýð ýn a dikk at çek en Dr. Dum an, “Mesl ek hay at ýmd a görd üð üm, Kar ad en iz de yaþ am ýþ, o dimdikçaybahçelerindeçalýþmýþ kadýnýmýz,9-10tanedoðumyapmasýna raðmenpelviktabanlarýinanýlmazgüçlü olduðudur. Bir kasýn güçlenmesi ve iþlevini iyi yapmasýný istiyorsanýz onun çalýþmasýný saðlamalýsýnýz. Tabiî ki bu demek deðil ki idrar kaçýrmak istemiyorsanýzçaytoplayýn.Amaaktivitelerinizi arttýrmak adýna en azýndan birkaç duraklýkmesafelereyürüyerekgidin,asansöre binmeyin, mümkün oldukça düzenlisporyapýn,özelliklepelvikkaslarýnýgüçlendiriciKEGELegzersizlerini mutlakayapýn”þeklindekonuþtu.
Sigarayý býrakmak için by cigoss SÝGARANIN zararlarý toplum tarafýndan bilindiði bir gerçek. Ancak sigarayý býrakma noktasýnda bazý zorluklar olduðu da biliniyor. Bu yüzden sigarayý býrakmaya ve býraktýrmaya yardýmcý ürünler kullaný larak ve sigara býrakma merkezlerine baþvurarak zorluklar aþýlabiliyor. Tiryakiliði býrakmada en temel gerçek, kiþinin sigarayý býrakmaya karar vermesidir. Sigarayý býrakmada kullanýlan ürünlerinden biri de bitkisel bir ürün olan by cigoss. Tamamen tabiî olan ürün, Türk gýda Kodeksine uygun ve Tarým ve Köy Ýþleri Bakanlýðý onaylý olarak üretiliyor. Bitkisel bir drops olan By cigoss düzenli olarak kullanýldýðýnda sigara içme isteðini önlüyor ve sigaraya ihtiyaç duymanýn önüne geçtiði belirtiliyor. Ýstanbul / Bülent Tokmak
SiyahMaviKýrmýzýSarý
SiyahMaviKýrmýzýSarý
ÜMÝTVÂR OLUNUZ: ÞU ÝSTÝKBAL ÝNKILÂBI ÝÇÝNDE EN YÜKSEK GÜR SADÂ ÝSLÂMIN SADÂSI OLACAKTIR
Y 21 OCAK 2011 CUMA
KÝLÝSEDEN KADINLARA:
EDEPLÝ GÝYÝNÝN RUSYA'DA ORTODOKS KÝLÝSESÝ KADINLARDAN DAHA “EDEPLÝ” GÝYÝNMELERÝNÝ VE SOKAKLARDA “PALYAÇO GÝBÝ BOYANMIÞ VAZÝYETTE” DOLAÞMAMALARINI ÝSTEDÝ. RUSYA’DA Ortodoks kilisesi kadýnlardan daha “edepli” giyinmelerini ve sokaklarda “palyaço gibi boyanmýþ vaziyette” dolaþmamalarýný istedi. Kilise yetkilisi baþrahip Vsevolod Chaplin, Ýnterfaks tarafýndan yayýnlanan bir mektubunda, “Bir Rus kýyafet yönetmeliði çýkarmak gerektiðini” belirterek, “Yeterince örtünmemiþ ya da bir palyaço gibi boyanmýþ bir kadýnýn” caddelerde, metroda veya barlarda sarhoþ erkeklere çatma riskiyle karþý karþýya olduðunu söyledi. Kilisenin toplumla iliþkiler bölümünün baþkanlýðýný yapan Chaplin, geçen ay da mini etekli kadýnlarýn, tecavüze uðramalarý halinde, “erkekleri kýþkýrtmýþ” sayýlacaklarý için “suçun kendilerinde olacaðý ný” ö ne sür müþ tü. Ko mü niz min çökmesinden sonra giderek güçlenen Rus ortodoks kilisesinin halka yaptýðý bu uyarýlar, bazý gruplarýnýn eleþtirisine sebep oluyor. Kilisenin bu tutumunu þiddetle eleþtiren feminist yazar Maria Arbatova, Kremlin’i kiliseye kendi ideolojik kampanyalarýný sürdürmeleri için açýk çek vermekle suçlayarak, “Bu, feci bir þekilde, kadýn haklarýna karþý savaþ açmayý da kapsýyor” dedi. Kýyafet yönetmeliði teklifi, Çeçenistan lideri Ramazan Kadirov’un da desteðini aldý. Moskova / aa
MÜSLÜMANLAR ÝÇÝN TELEVÝZYON KANALI AÇACAK RUSYA Müftüler Konseyi Baþkaný Ravil Gaynuddin, Rus hükümetinin ülkede hoþgörüyü arttýrmak amacýyla yakýnda Müslümanlar için bir televizyon kanalý açacaðýný söyledi. Gaynuddin, açýlmasý planlanan kanalda gençler için eðitim programlarýnýn aðýrlýkta olacaðýný belirterek, “Farklý inançlarýn temsilcilerine yönelik hoþgörülünün geliþtirilmesi gerektiðine inanýyoruz” dedi. Söz konusu televizyon kanalýnýn giderek artan Ýslâm karþýtlýðýyla mücadeleye de yardýmcý olacaðýna inandýklarýný ifade eden Gayunddin, televizyon kanalda Müslümanlarýn yaný sýra Müslüman olmayan personelin de görev yapacaðýný söyledi. Rusya Devlet Baþkaný Dimitriy Medvedev tarafýndan 2 yýl önce önerilen kanalýn 20 milyon Müslümana sahip Rusya genelinde Þubat veya Mart ayýnda yayýna girmesi bekleniyor. Ortodoks Kilisesi Toplumla Ýliþkiler Bölümü Baþkaný Vsevolod Chaplin.
Moskova / aa
Torununa bakan yaþlýlar depresyondan uzak n PAMUKKLALE Üniversitesi’nde (PAÜ) yapýlan bir araþtýrmada, torununa bakan yaþlýlarda depresyon belirtilerinin daha az görüldüðü ortaya çýktý. Araþtýrmayý dört öð re tim ü ye siy le bir lik te ya pan Saðlýk Yüksekokulu Halk Saðlýðý Hemþireliði Anabilim Dalý Öðretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Asiye Kartal, literatüre bakýldýðýnda, özellikle aþýrý sorumluluðun stres ve depresyona daha fazla maruz býraktý ðýnýn görüldüðünü belirterek, ancak yaptýklarý araþtýrma sonucuna göre, torun bakan yaþlýlarýn hayat kalitesinin yükseldiðini ve depresyon riskinin azaldýðýný ve daha mutlu olduklarýný tesbit ettiklerini söyledi. Denizli / aa
Ýnsanlarýn hareketiyle ofisi ýsýtýyorlar n ÝSVEÇ’TEKÝ merkez istasyona yolu düþen herbir kiþi, karþý binadaki ofisin ýsýnmasýný saðlýyor... Ýsveçli bilim insanlarý insan bedeninin ürettiði ýsýyla binalarý ýsýtýyorlar... Stokholm’deki merkez istasyonundan hergün yüzlerce kiþi gelip geçiyor. Günde 250 bin kiþinin hareketiyle oluþan ýsýyý kullanýp istasyonun karþýsýndaki bir ofisi ýsýtabiliyorlar. Bu sayede ofisin elektrik harcamalarý yüzde yirmibeþ oranýnda azalmýþ. Klas Johnasson, bu sistemi bulanlardan biri... “Her birimiz yaptýðýmýz aktivitelerle bir sýcaklýk üretiyoruz. Bunlar biraraya geldiðinde inanýlmaz büyük bir miktara ulaþýyor. Biz de bu enerjiyi kullanmanýn bir yolu olmalý, diye düþün dük. Ve bulduk.” dedi. Stokholm / aa
Erkekler neden daha az yaþýyor? n AVRUPA’DA erkeklerin ortalama ömürlerinin kadýnlarinkinden daha az olmasýnýn ana nedeninin tütün ve alkol tüketimi olduðu belirtildi. Dünya Saðlýk Örgütü’nün ölüm oranlarýna iliþkin verilerine göre, birçok ülkede kadýnlarýn erkeklerden uzun yaþama sebebi yüzde 60 ora nýn da er kek le rin si ga ra tü ke ti miy le baðlantýlý olarak geçirdiði hastalýklardan kaynaklanýyor. Tobacco Control adlý der gide yayýmlanan araþtýrmaya göre, sigaradan sonra ikinci neden alkol tüketimi. Daha önce bazý araþtýrmalarda, bu farkýn kadýnlarýn daha sýk doktora baþvurmalarýndan kaynaklandýðý öne sürülmüþtü. Yeni araþtýrma ise sigara tüketimine iþaret ediyor. Araþtýrmanýn yapýldýðý 30 Avrupa ülkesinde de kadýnlar erkeklerden daha fazla yaþýyor. Ortalama hayat beklentisinde kadýnlarla erkekler arasýndaki farkýn en çok olduðu ülke Ukrayna, en az olduðu ülke ise Ýzlanda. Londra / aa
Suudi Arabistan’a kar yaðdý SUUDÝ Arabistan’ýn kuzey bölgesi Tebük’e kar yaðdý ve Tebük yakýnlarýndaki Aluz ve Talfaha tepeleri karla kaplandý. Suudi Arabistan’ýn baþþehri Riyad’da aþýrý yaðmur dolayýsýyla okullarýn tatil edildiði bildirildi. Saatler süren yaðmurun ardýndan Riyad’ýn yanýsýra doðu eyaleti, Tebük, Asir ve Baha bölgelerinde insanlar evlerinden çýkamadý. Medyada yer a lan haberlere göre kuzey bölgesi Tebük’e kar yaðdý ve Tebük yakýnlarýndaki Aluz ve Talfaha tepeleri karla kaplandý. Meteoroloji ve Çevre Baþkanlýðý, Tebük’te sýcaklýðýn sýfýrýn altýna indiðini kaydetti. Aþýrý yaðmur ve sis dolayýsýyla ülkenin birçok yerinde trafik kazalarý meydana geldi. Trafiðin durma noktasýna gelmesi neticesinde sürücüler saatlerce yolda bekledi. Bazý bölgelerde elektrik kesintisi yaþanýrken yetkililer, ölümcül hadiselerin yaþanmamasý için elektriðin bilerek kesildiðini açýkladý. Riyad / cihan
Kardan adam 40 saatlik yolculuktan sonra Bahreyn'e ulaþtý.
Çöldeki çocuklara Japonya’dan kardan adam BAHREYN’ÝN uçsuz bucaksýz çöllerinde yaþayan ve hayatlarýnda hiç kar görmemiþ çocuklar, 8 bin kilometre uzaklýktaki Japonya’dan getirilen ‘kardan adam’ ile oynamanýn keyfine vardý. Japon elektronik devi Panasonic ve hayatý kolaylaþtýrmak için yeni fikirler üreten The Sparks adlý bir kuruluþ, Japonya’nýn Niigata bölgesinde yapýlan bir kardan adamý, Bahreyn’deki Durrat bölgesine götürdü. Kardan adamýn binlerce kilometrelik yolculuðu, Amna adlý Bahreynli kýzýn, The Sparks’ýn Facebook sayfasýna yazdýðý, “Bahreyn’e hiç kar yaðmýyor. Kardeþime kar göstermek isterdim” mesajý ile baþladý. The Sparks gönüllüleri ve Panasonic, ileri teknoloji ürünü vakum yalýtým panelleri kullanarak gerçek bir kardan adamý Bahreyn’e taþýma kararý aldý. Panasonic’in ‘eco-ideas’ adlý küresel toplum programý ile destek verdiði proje sayesinde, kardan adam yaklaþýk 40 saatlik bir yolculuðun ardýndan Bahreyn’e ulaþtýrýldý. Panasonic mühendisleri, taþýma iþlemi boyunca hiçbir kompresör buzdolabý kullanýlmadýðýný ve soðutma için enerji harcanmadýðýný bildirdi. Amna, erkek kardeþi Salih ve Durrat’ta yaþayan Bahreynli çocuklar, kardan adamý taþýyan e kibi sevinçle karþýladý. Kutu alkýþlarla açýldý. Çocuklar ve gençler, ilk kez canlý gördükleri kardan adam ile oynadý. Çocuklar birbirlerine kartopu fýrlattý. Ýstanbul / cihan
Etinden, sütünden, gazýndan SAKARYA’NIN Kaynarca il çe sin de hay van cý lýk la ge çi mi ni sað la yan a i le, evlerinin ahýrýna kurduðu biyogaz depolama siste miyle hayvan gübresinden gaz üretiyor. Kayacýk Topçu Köyünde kurulan ev tipi biyogaz sistemiyle ahýrdan çýkarýlan gübre, özel bir boru aracýlýðýyla yer altýndaki betonarme depoya gönderiliyor. Sýcaklýk deðiþimlerine karþý özel olarak izole edilen depoda toplanan gübre, bakteriler aracýlýðýyla iþleniyor. Ortaya çýkan gaz, su buharýndan arýndýrýlarak evin mutfaðýna özel borular aracýlýðýyla iletiliyor. Ýþlemlerin sonunda elde edilen biyogaz özel olarak dönüþümü yapýlan ocakta yakýt olarak kullanýlýyor. Projenin yürütücülüðünü yapan Kaynarca Seyfettin Selim Meslek Yüksek Okulu Öðretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ömer Hulusi Dede, Kaynar ca Kay ma kam lý ðýy la geliþtirdikleri biyogaz sisteminin toplam maliyetinin 4 bin lira olduðunu söyledi. Dede, ‘’Sistemin ku rul du ðu ev, tüp gaz kul la ný yor du. Nor mal þartlarda bir evin ayda bir ve ya i ki tüp kul lan ma sý gerekir. Kabaca hesap yapacak olursanýz, yýllýk bin ile bin 500 lira maliyeti olduðunu görebilirsiniz. Yýllýk bin 500 lira tasarruf saðlýyor. 4 bin liraya mal olan sistem zaten iki yýl içinde kendini amorti edebiliyor’’ dedi. Sakarya / aa
SiyahMaviKýrmýzýSarý