MU,kooperatibismoa eta gizarte-ekonomia sustatzen
eta gizarte-ekonomia sustatzeko jardunaldia antolatu du Bilbon
Jon Lasa Galdos
Mondragon Unibertsitateak,lan kooperatiboa eta gizarte-ekonomia ikasgeletan nahiz ikasgeletatik kanpo sustatzeko filosofiari jarraituz,nazioarteko jardunaldi bat antolatu du Bilbao AS Fabrik campusean,kooperatibismoak eta gizarte-ekonomiak goi-mailako hezkuntzan dituzten onurak azaltzeko eta ekonomia mota hori sustatzeko.MyDigiCoop Europako ikerlanean ateratako ondorioetan oinarritu da ekitaldia.Ikerlanak unibertsitateko eta goi-mailako ikasketetan enpresa-espiritu kooperatiboa sustatzea du helburu,baita profesionalei eta ikasleei tresna eta gaitasun berritzaileak ematea ere,eguneroko bizitzan erabil ditzaten.Izan ere,ekonomia egiteko beste modu bat bideratu eta proiektu sozialei ekite aldera,tresna digital bat sortu behar zela hauteman zen,ikasleen profil ekintzaile kooperatiboa ikuspegi teorikotik nahiz praktikotik lantzeko.
Mondragon Unibertsitateak antolatutako jardunaldian aurrez aurre eta telematikoki parte hartzeko aukera izan da.Joan Subirats Espainiako Gobernuko Unibertsitate-ministroa onlineko konexio bidez aritu da,gizarte-ekonomiak eta kooperatibismoak unibertsitate-hezkuntzan eta goi-mailako beste gradu batzuetan dituzten onurei buruz.Mondragon Unibertsitateko ikertzaileek eta irakasleek ere hartu dute parte; nabarmentzekoak dira: Vicente Atxa,Mondragon Unibertsitateko errektorea; Nagore Ipiña,Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko dekanoa,eta Paula Álvarez,fakultate horretako ikertzailea -MyDigiCoop azterlanaren emaitzak azaldu ditu-.
Joan Subirats Unibertsitate Ministroaren hitzetan: "LOSUn,unibertsitate-sistemaren lege organiko berrian,berariaz aipatu nahi izan ditugu unibertsitate kooperatiboak",eta eskerrak eman dizkio Vicente Atxa Mondragon
Mondragon Unibertsitateak goi-mailako hezkuntzan kooperatibismoa
Unibertsitateko errektoreak.Bestalde,Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko dekanoak,Nagore Ipiñak,adierazi duenez,"MyDigiCoop proiektuak bultzatzen duen bezalako ekintzailetza sozio-kooperatiboa ezinbestekoa da bizitzea egokitu zaigun mundu honetan; ezegonkorra den eta etengabe aldatzen ari den mundu bat".
Mondragon Unibertsitateko
Humanitate eta Hezkuntza
Zientzien Fakultateak antolatu du jardunaldia,MyDigiCoop
tako irakasleei ikasgeletan gizarte-ekonomia eta kooperatibismoa sustatzen laguntzeko. Europako MyDigiCoop azterlana 2020an sortu zen,eta bost helburu finkatu zituen: lehenik,unibertsitateko eta goi-mailako ikasleen profil ekintzaileak eta kooperatibistak identifikatzea; bigarrenik,ikasleentzako ikasketa-ibilbide pertsonalizatuak diseinatzea,irakasleei ikasleen gaitasunak garatzen laguntzeko; hirugarrenik, plataforma birtual interaktibo bat sortzea,gizarte-ekonomia kooperatiboaren eta gizarte-ekintzailetzaren garapena bultzatzeko; laugarrenik, unibertsitateko eta goi-mailako graduetako irakasleei beharrezko trebetasunak,gaitasunak eta materialak ematea,euren klaseetan enpresa-espiritu kooperatiboa eta soziala susta dezaten,eta,azkenik,erakundeen,sektore publikoko eta pribatuko enpresen eta elkarteen arteko sinergiak eta lankidetza indartzea,haien beharrak prestakuntza-ikastaroan sartuta.
Plataforma digitala
Proiektua abian jartzeko,ikasketa-plataforma digital bat sortu da,unibertsitateko ikasleek euren zeharkako gaitasunak hobetu eta gizarteekonomiari eta kooperatiboari buruzko ezagutza teknikoa handitzeko.Gidaliburu batzuk ere egin dira,goi-mailako hezkuntzako erakundee-
Errumaniako Sibiuko Lucian Blaga Unibertsitateak eta Finlandiako Haaga-Helia Zientzia Aplikatuen Unibertsitateak ere garrantzi handiko zeregina izan dute azterlanean,baita Espainiako hiru enpresa txiki eta ertainek -Senior Europa eta Gestionet Multimedia tartean direla- eta Alemaniako Unibertsitate Ekintzaile eta Konprometituen Akreditazio Kontseiluak (ACEEUk) ere.Gaur egun,azken fasean dago.
Europako ikerlanean ateratako ondorioak azaltzeko
FIRSTLEGO League Euskadiren finala iritsi da
Jon Lasa Galdos
FIRSTLEGO League Euskadi torneoaren finala martxoaren 4an egin zen,hiru egoitzatan aldi berean: Bilbon,Donostian eta Arrasaten.Euskadiko 42 ikastetxeko 128 ikasle taldek hartu zuten parte hainbat egoitzatan izan zen final horretan,berrikuntza-proiektu batekin,programatu zuten robotarekin eta balioen erakustaldi batekin.Partaideen ia erdiak,% 47,neskak izan ziren aurten.Horrez gain,247 boluntario ere izan ziren,hainbat eginkizunetan: epaileak,arbitroak,zientzialariak,taldeen laguntzaileak edo floater-ak…Dibertsioa ziurtatuta zegoen jende guztiarentzako moduko jardueren bidez.
Partaideen ia erdiak,% 47, neskak izan ziren aurten
Gazteen artean zientziarako eta teknologiarako bokazioak piztea helburu zuen hezkuntzaprogramaren 14.edizioan 2.000 ikaslek baino
gehiagok hartu zuten parte aurten,eta 6 hilabetetan aurtengo erronkari egin zioten aurre: SUPERPOWERED,energia jasangarriaren etorkizuna sortzen.Innobasque,Berrikuntzaren Euskal Agentzia,Deustuko Unibertsitatea, Donostia Sustapena eta Mondragon Unibertsitatea dira ekimenaren antolatzaileak.
Sari-banaketa ekitaldian,iragarri zein izan ziren talde irabazleak.Sei talde sailkatu ziren Espainiako finalerako.Martxoaren 25 eta 26an jokatuko da final hori Cartagenan,Murtzia.
FIRSTLEGO League programari buruz
FIRSTLEGO League nazioarteko hezkuntzaprograma bat da; haur eta gazteen artean zientziarako eta teknologiarako interesa sustatzea da programaren helburua.110 herrialdetan egiten da,eta 679.000 ikaslek baino gehiagok hartzen dute parte 3.700 torneotan.
FIRSTLEGO League Euskadi programari
buruz
Euskadin,Innobasque Berrikuntzaren Euskal Agentzia da bultzatzaile nagusia,Deustuko Unibertsitatearekin,Donostia Sustapenarekin eta Mondragon Unibertsitatearekin elkarlanean. Urteen joanean,STEAM Hezkuntzako (zientzia, teknologia,ingeniaritza,artea eta matematika, ingelesezko siglatan) erreferentziazko programa bihurtu da,eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak bultzatzen duen STEAM Euskadi Hezkuntza Estrategian txertaturik dago.
Bisita instituzionala Deustuko
Unibertsitatera
❚ Tokia: Mundaitz Kalea,50.Donostia.Larramendi eraikineko sarrera nagusia.
❚ Ordua: 11.00.
Informazio gehiago: https://www.innobasque.eus/microsite/firstlego-league-euskadi-2022/
FIRSTLEGO League Euskadi programaren finala hainbat egoitzatan egin zen
EHUazoka arrakastatsua
Ikasleentzako Argibide Zerbitzua martxoaren 17tik 25era arte egingo diren
Jardunaldi Irekiak prestatzen hasi da jada
Jon Lasa Galdos
EHUazoka,Euskal Herriko Unibertsitatearen Unibertsitate Orientazioko Azoka,11.500 bisitari hartu zituen guztira,pandemia baino lehenagoko datuak gaindituz.Azoka Bizkaiko Campusean amaitu zen,Gipuzkoako eta Arabako Campusetatik igaro ondoren.Informazio-saioetan ere parte-hartzaile ugari izan zen.14.000 plaza bete ziren,pertsona batzuk saio bat baino gehiagotara joan baitziren.Unibertsitate Orientazioko Azokak aukera paregabea eskaintzen die batxilergoko ikasleei gertutik ezagutzeko euskal unibertsitate publikoak 2023-2024 ikasturtean eskainiko dituen graduko ikasketak,bai eta unibertsitatera sartzeko prozedura osoa ere. Euskal Herriko Unibertsitateko Ikasleen eta Enplegagarritasunaren arloko errektoreorde Fernando Tapiak orientazio-jardunaldi horien garrantzia azpimarratu du.“Hiru jardunaldietan egiaztatu ahal izan dugunez,EHUazokak berebiziko garrantzia du unibertsitate aurreko ikasleek beren hezkuntza- eta lanbide-ibilbidea beren itxaropen pertsonalen arabera diseinatu ahal izan dezaten.Izan ere,milaka familiek eta, bereziki,etorkizuneko unibertsitate-ikasleak izango diren milaka gazteek beren aukerak baloratzeko behar dituzten tresnak bertatik bertara ezagutu ahal izan dituzte,eta,horrela,beren gaitasunetara eta interesetara ondoen egoki-
tzen den titulazioa behar bezala aukeratu ahal izan dute.Euskal Herriko Unibertsitatean oso pozik gaude,formatu egokituko bi edizioren ostean,ikasle gazteenei arreta eta laguntza eskaini diegulako une garrantzitsu honetan.”
11.500 pertsona izan dira
UPV/EHUko Unibertsitate
Orientaziorako Azoka arrakastatsuan
EHUazoka Euskal Herriko Unibertsitateak urtero Sarbide Programaren barruan egiten dituen jardueren barruan kokatzen da,unibertsitate aurreko ikasleek beren ikasketak aukeratu aurretik ahalik eta informazio gehien izan dezaten. Programa horren barruan sartzen dira,halaber, unibertsitate aurreko ikasleek martxoaren 17tik 25era bitartean egingo diren Ate Irekien Jardunaldietan parte hartzea,eta unibertsitate aurreko ikasleek beren intereseko graduekin lotutako Jarduera Praktikoak egitea (ikasleek aktiboki parte hartzen duten eta titulazioei buruzko ezagutzak hobetzen dituzten unibertsitate-ikastetxeetan egiten diren jarduerak dira).Jarduera horiek maiatzaren 29tik ekainaren 23ra bitartean egingo dira.
Ohiko Ikasenpresa Azoka itzuli da
XII.Ikasenpresa Azokak Lanbide Heziketako 1.800 ikasle batu ditu Eibarren,aurrez aurreko izaera berreskuratuta
Jon Lasa Galdos
Bi urtez aurrez aurreko ediziorik egin gabe egon ondoren,kultura ekintzailea sustatzeko Ikasenpresa Azokak normaltasuna berreskuratu du berriro pandemiaren ondoren,eta Arabako,Bizkaiko eta Gipuzkoako Lanbide Heziketako 1.800 ikasle inguru bildu ditu.Aurten XII.Ediziora iritsi den azoka otsailaren 9an egin zen Eibarren.Jon Labaka Tknikako (Euskadiko Lanbide Heziketako Ikerketa eta Berrikuntza Aplikatuko Zentroa, Hezkuntza Sailaren baitakoa) zuzendari exekutiboak azokaren irekiera-ekitaldian parte hartu du eta,ondoren,ikasleen postuak bisitatu ditu. Goizean zehar,Untzaga Plazan eta Txantxa Zelain prestatu duren karpetan,Ikasenpresa programaren baitan garatu zituzten produktu eta zerbitzuak erakutsi zituzten.Tknikak antolatzen du urtero azoka,Eibarko Udalaren laguntzarekin. Aurten,azokan erakutsi diren Ikasenpresa proiektuen kopurua 350era iritsi zen.Ekimenean parte hartzen zuten Lanbide Heziketako 50 ikastetxetakoak izan ziren guztiak,askotariko arlo edo sektoreetakoak.Izan ere,Ikasleek aurkezten zituzten negozio-ideiak ikasten ari ziren lanbide-arloekin harreman zuzena izaten zuten. Aurkeztu ziren proiekturik gehienak honako arlo hauetakoak izan ziren: Jarduera fisikoak eta kirolak,Industrialak,Irudi pertsonala,Ostalaritza eta turismoa,Informatika,Diseinua,Gizartearentzako zerbitzuak,Arte grafikoak,Nekazaritza eta arrantza,Informatika eta Zerbitzuak.
Eibarren ikusgai izan ziren produktu eta zerbitzuetako batzuen adibideak,berriz,honako hauek ziren: kalistenia-zirkuitua,bizikletak bizikleta elektriko bihurtzea,estetika eta ongizateko zerbitzu integralak,marketing aholkularitza edo ibilgailu klasiko eta historikoentzat pieza deskatalogatuak egitea (eskaneatzea eta 3D inprimaketaren bidez)
Zer da Ikasenpresa programa?
Ikasenpresa,ikasgeletan eskola-enpresak sortzea ardatz duen hezkuntza-programa da.
Proiektu horren helburuen artean enpresaren mundua ikasgeletara hurbiltzea dago eta baita gaitasun ekintzaileen garapena sustatzea ere: sormena,berrikuntza,talde-lana,erabakiak hartzea,informazioaren kudeaketa,iniziatiba,lidergoa,konpromisoa,negoziazioa,eta abar.Honez gain,ikaslea,beste kultura eta gizarte-errealitate batzuetara hurbildu eta ikastetxeen arteko elkarlana sustatu nahi da.
Ikasleek enpresa txiki bat martxan jarriko dute ikasgelan,eta enpresaren jarduera guztiak aurrera eramango dituzte (irudi korporatiboa,administrazioa,marketina,salerosketa,eta abar). Produktu edo zerbitzu errealak izango dira,beraiek ekoitzi edo merkaturatutakoak.
Programaren helburuak:
❚ Ikasenpresa bat sortzea,ekintzaile izateak zer esan nahi duen jabetu daitezen ikasleak.
❚ Ikasleen gaitasunak garatzea,profesional onak izan daitezen: enplegagarriak,aktiboak,
Laguntzen du
ekintzaileak edo euren lantokietan ekintzaile izateko.
❚ Ikasleak autoenplegua beste aukera on bat dela jabetzeko sentsibilizatzea.
Ikasenpresa
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak,Tknikaren bitartez (Euskadiko Lanbide Heziketako Ikerketa eta Berrikuntza Aplikaturako Zentroa), IKASENPRESA programa koordinatzen du,Erdi eta Goi Mailako Heziketa Zikloetako ikasleei zuzenduta.
Lanbide
Zer
egiten da?
Ikasleek enpresa txiki bat sortzen dute eta bertan egiten dituzte bere jarduera guztiak,irudi korporatiboa,administrazioa,marketina,erosketa eta salmenta,etab.Beren produktuak benetakoak dira,beraiek egindakoak edo komertzializatuak.Ikasturtean zehar bi enpresa-asanblada egiten dira,non enpresa bakoitzeko bi ordezkarik parte hartzen duten bileran,lehenengoan euren enpresa gainerakoei aurkezten diete eta bigarrenean horren bilakaera kontatzen dute.Topaketa horien lehen zatian Komunikazio eta Salmenta Puntu tailerrak ematen dituzte.Otsailean zehar, azoka bat antolatzen da ikasleek salmenta puntuan lan egin eta euren produktuak herritarrei eskaintzeko.
Tknika
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailaren Lanbide Heziketako Sailburuordetzak bultzatutako zentroa da Tknika.
Ardatz nagusitzat berrikuntza eta ikerkuntza aplikatua izanik,Tknikak Euskadiko lanbide-heziketa Europako abangoardian kokatzea lortzeko helburuz egiten du lan egunero.
Sare-lanaren bitartez eta lanbide-heziketako irakasleen inplikazioari esker,munduko eredu-
rik aurreratuenak erreferentetzat dituen zentro honek teknologiaren,prestakuntzaren eta kudeaketaren eremuekin lotura duten berrikuntza-proiektuak garatzen ditu.
2016-2017 ikasturtetik,TKNIKA UNEVOC zentroa da.Euskadiko LH-ko estandar eta kalitatearen hobekuntzan laguntzea da Tknika UNEVOC-Zentroa izatearen helburu nagusia.
❚ Misioa: Ikerketa eta Berrikuntza aplikatua Euskadiko lanbide heziketaren ardatz antolatzaileak bihurtzea,ikaskuntza-ingurune eta prozesu berrietan aurrera egitea,eta gaitasunen hutsunea murriztea ideia edo teknologia bat sortzen denetik gizarteak horren onura duen arte. Zaintza eta adimen lehiakorraren,bitartez,balio erantsi handia duten produktu eta zerbitzu berritzaileak diseinatuz,hedatuz eta Lanbide Heziketako ikastxeetara transferentzia eginaz, eta hauetatik enpresa esparrura transferentzia ahalbideratuz.Elkarlanari eta aliantzak ezartzeari irekia dagoen dinamika baten bitartez,lan sareen sorrera bultzatuz eta talde lana,sormena eta iraunkortasuna sustatuz.
❚ Ikuspegia: Lanbide heziketako ikastetxeen bitartez,Enpresa esparrura ezagutzaren transferentzia gauzatzeko praktika aurreratuen hedapenean Europear erreferentea izatea.
❚ Balioak: Kidetza sentimendua; Ekimena; Arintasuna; Bikaintasuna; Eskuzabaltasuna.LHkoak dira (TKNIKA),ekimena dute,arintasunez erantzuten dute,egin beharrekoa ondo egiten dute eta emaitzak behar duen edonorentzat bere esku jartzen dituzte.Fidagarritasuna,aurre hartzea,elkarlana.
Heziketako 50 ikastetxeko ikasleek garatutako 350 ikasenpresa proiektu aurkeztu ziren azokan
Laguntzen du
Adimen Artifizialean aurrerapauso berriak Errekan
Erreka kooperatibak Adimen Artifizialean garatutako azken proiektua aurkeztu berri du
Jon Lasa Galdos
Shaking Hub Adimen Artifizialean interesa duten pertsonak batzeko sortu den sare edo komunitate irekia da.Pertsonak eta proiektuak konektatzeko balio duena,bai Korporazioko pertsona eta kooperatibak zein kanpokoak.Eta noski,komunikaziorako erreminta paregabea ere bada.Hala,Antzuolako Erreka kooperatibak Adimen Artifizialean garatu duen azken proiektua ezagutzera eman du Shaking Hub-ek. Erreka Connect da proiektu berriaren izena.
Shaking Hub MONDRAGONen kooperatibek sustatzen duten komunitate irekia da,Adimen
Artifizialean dihardutenen talentua eta lana konektatzeko sortu dena
Adimen Artifiziala Errekan
Errekak 2020an garatutako 2021-2024 sasoirako plan estrategikoak bost erronka jasotzen zituen eta horietako bat digitalizazioa da.Digitalizazioa,ikuspegi orokorretik aztertuta,bitarteko analogikoak dituzten prozesuak digital bilakatzea esan nahi du.Eremu askotan eman daiteke,baita enpresa arloan ere,eta Errekak garatutako proiektuaren helburua da bere instalatzaileek eskaintzen duten zerbitzua eta esperientzia hobetzea.
Digitalizazioak lau hanka ditu Errekan: Zibersegurtasuna,pertsonen konpetentzia digitalak,prozesu digitalizatuak eta eraldaketa di-
gitala,eta Erreka Connect lau arlo horien garapenaren emaitza da.Iot (Internet of things) arloko proiektu transbertsala da eta hiru oinarri sendo ditu: hardware-a,lainoa eta azken erabiltzailearentzat aplikazioa.Jokin Sanchez-entzat,Iot arloko ingeniaria Errekan,proiektu erabat eraldatzailea izan da, "bai prozesuetan,negozio eredu berrien sorkuntzan,ideietan eta baita pertsonen eraldaketan ere".
Teknologikoki oso garatuta dagoen proiektua da.Hala dio Aitor Jauregik,Errekako ITzuzendari korporatiboak."Profil berriak,talentudunak eta formazio oso espezifikodunak behar ditugu,baina aldi berean Adimen Artifiziala ondo interpretatzen jakingo dutenak eta proiektutan aplikatzeko gai izango direnak".
Erreka
❚ Eraldaketan oinarritutako historia: 1961az geroztik,ERREKAren historia aldaketarekin, eraldaketarekin eta etengabeko hobekuntzarekin lotuta egon da.
❚ Erreka Bisioa: Berrikuntza plataforma irekia eta bizkorra izatea,negozio berriak sortzea eta daudenak eraldatzea bultzatuko duena, kooperatiba printzipioei leial izanik.
❚ Errekan Hazkundea dira: Hazkunde iraunkorraren aldeko apustua egiten duen talde finkatua.Produktu,zerbitzu eta merkatuen dibertsifikazioa ardatz estrategikoa da guretzat.
❚ Errekan Berrikuntza gara: 60 urte daramatzagu gure bezeroekin batera garatzen dugun berrikuntzaren aldeko apustua eginez,bezeroen erronka konplexuenei irtenbidea bilatzeko partnerrak garelako.
❚ Errekan Oparotasuna dira: Oparotasuna sortzen dute herrialdeentzat: Erakunde eskudun, arin eta malgua gara,tokiko nahiz nazioarteko
ikuspegia duena: Kalitatezko enplegua eta gizarte ongizatea sortzea.
CONNECT
Errekak,ibilgailuentzako eta oinezkoentzako sarbideen kudeaketan adituak,60 urte baino gehiago daramatza berrikuntzaren aldeko apustua egiten.Sarrera-sistemen eta sarbide-kontrol automatikoen diseinuan,fabrikazioan eta instalazioan espezialista talde bat du.Enpresa/taldearen indargune handietako bat bezeroaren beharretara hobekien egokitzen den irtenbidea eskaintzeko aholkatzen duen talde tekniko oso kualifikatua da.
Gaur egun,bere bezeroak eraldaketa digitalean laguntzera bideratzen da,merkatuaren beharrak estali eta aurreikusteko eta sektore ezberdinetarako zerbitzuak eta irtenbideak eskaintzeko asmoz.
Mundua ingurune digital batera biratzen ari da. Duela urte batzuk etorkizun urrun gisa ikusten zena modu azeleratuan iritsi da eta gaur egun mundua eskuetan dago sakelako telefonoen bitartez.
Errekak,horren jakitun,denbora darama lanean bere produktu eta zerbitzu guztiak eguneratuta eta abangoardian egon daitezen,eta ingurune berri horren parte izan daitezen.
Horren ondorioz,Errekak SmartDoors 2022
Azokan CONNECT: MAKING ACCESS SMART
aurkeztu zuen,sarbidea konektatu eta kudeatzen duen sistema.
Errekak azoka aprobetxatu zuen,bereziki instalatzaileei zuzenduta,eta horretarako diseinatutako soluzioaren zatia aurkezteko,bere egunez egunekoa erraztu,eraginkortasuna hobetuko duen alferrikako bidaiak saihestuz eta negozio gehiago sortu.
'Etorri,Ezagutu eta Probatu' aldarrikapenaren arabera,Azokako bezeroei eta bisitariei bere ERREKA STAND 1 C02 pabiloia bisitatzera gonbidatzen zituen CONNECTezagutzera. Erreka sarbide konektatuetan erreferentziazko marka gisa kokatzeko beharratik sortzen da. Markak fabrikatzaile gisa duen esentzia mantentzen du,baina behar den eraldaketa digital horretara egokituta,ez bakarrik instalatzaileentzat,baita erabiltzaileentzat ere.
Gainera,120 m2 baino gehiagoko lekua zuen standak,honako hauek izango zituen:
❚ Premis Operadorea: Oinezkoentzako ateak automatizatzeko aproposa.Eraginkortasun eta energia aurrezteko plan berrirako prestatua.
❚ Therm 40: Energia eraginkortasun handiko haustura termikoko profilak.
❚ Ultra INOX Hesia,ultra hesiaren ezaugarri onenak dituena eta,gainera,316 altzairu herdoilgaitzezko kanpoko karkasa batekin,itsas inguruneetarako diseinatua.
"Ekintzailetza gizartean benetako aldaketa bat egiteko moduetako bat da"
Jon Lasa Galdos
Fausto Padilla Nafarroako Unibertsitateko Ikusentzunezko Komunikazioko ikaslea da.Paula Flores eta Juliana Mirarekin batera,bere unibertsitateko The Challenge berrikuntzako lehiaketa irabazi du Somnium melatoninako -loaren hormona- difusore adimendunarekin,kalitatezko atsedena bermatzeko sortua.Elkarrizketa honetan,Faustok Somnium aurkeztuko digu eta ekintzailetzari buruzko bere iritzia emango digu.
Zer da Somnium?
Somnium gure garaiko arazo handienetako baten erantzuna da,hau da,lo eza.Osasunaren Mundu Erakundeak dio gaur egun pertsonen % 40ak baino gehiagok ez duela ondo lo egiten, eta horrek ekonomian eragina duela.Osasun arazo askoren jatorria dela dio,2 motako Diabetesa edo istripu zerebrobaskularrak,esaterako, eta gainera,bihotzeko arazo askoren erantzule eta garunaren funtzio kognitiboa.
Somnium horren erantzuna da.Melatoninarenloaren hormona- hedatzaile adimenduna da. Loa konpontzen laguntzea du xede,izan ere, substantzia hori igortzeaz gain,gailu beraren eta telefono mugikorraren bidez kontrolatzen diren funtzio desberdinak ere baditu aplikazio baten bidez,zure loaren kalitatea neurtzen eta adimen artifizialaren bidez,algoritmo batek,gomendio pertsonalizatuak egingo ditu zure zirkulazio-zikloa kontrolatu ahal izateko,hau da, zure lo egiteko ordutegiaren erregulazioa. Arazo hau konpontzen lagun dezaketen hainbat gairen konbinazio honen bitartez,Somnium-ek biztanleriaren % 40 horretara iristea bilatzen du eta,gainera,denei merezi duen bizi-kalitatea eman nahi die,beti aurreikusten baita gaur bizirik dauden haur guztiak 100 urte baino gehiago biziko direla.Beraz,zertarako balio du urte horiek guztiak bizitzeak ez baduzu nahikoa bizi-kalitaterik izango? Hori da difusore adimendun honekin konpontzen saiatzen garen arazo nagusietako bat,zeinak,substantzia horiek igortzeaz gain,soinu lasaigarriak,soinu inguratzaileak ere igor ditzake,eta baita zure burua lotara ohitzen laguntzen duen argi berezi mota bat ere, ordu jakin batzuetan.Beraz,Somnium horretan zentratzen da,hainbat funtzionalitaterekin.
Nola dabil?
Lehiaketa honetan gure kontsumitzaile ideala zein izango zen imajinatzeko eskatu ziguten, eta gurea medikuntzako ikaslea zen,etengabeko lo faltaren adierazgarri handienetakoa dena, bere burua modu jakin batean antolatu behar duena edo bestela,loaren zikloa hondatuta egongo litzateke.Beraz,produktu honek hori neurtuko luketen mugimendu sentsore ezberdinen bidez detektatuko luke zer ordutan joaten zaren ohera eta zer ordutan esnatzen zaren, eta,era berean,erregulartasunik dagoen ikusi-
ta,soinuak eta melatonina substantzia igortzen ditu,bere loaren zikloa erregulatzen laguntzeko gai dena,eta,aldi berean,algoritmo mota honen bidez,mutil honen lo ohituren bidez ikasten ari dela,bere lo kalitatea hobetzen ari dela eta, aldi berean,osasunaren hobekuntza zentzu guztietan,atseden on honen ondorioak etortzen direnean pertsonalki ere biziko duena.Beraz, pertsona mota hau lo ohituretara moldatzen da eta horrek barne hartzen dituen onura guztiak izan ditzaten.
koa da pertsona horien bizi-kalitatea oso eskasa izango bada.Beraz,Somnium-ek merezi dugun bizi-kalitatea bermatzen digu.
Zein teknologiatan oinarritu zarete asmakizun hau sortzeko?
Nori zuzendua dago produktua?
Lo txarto egiten duen biztanleriaren gehiengo handi horri,biztanleriaren % 40 honi,zuzenduta dago,baina produktuaren baliozkotze fase bat izan genuen,ehunka pertsonari inkesta eginez, produktuari buruz duten iritzia ikusi ahal izateko. Ikasleak zein langileak ere izan genituen,adinekoak,zeren,jakina,jendearen bizi-kalitatea hobetu nahi badugu,profil asko hartu behar ditugu kontuan.Produktua pertsonari egokitzen zaio, profilaren arabera irtenbide bat izan dezan.
Zenbateko garrantzia du loak gure bizitzan?
2.motako diabetesa edo istripu zerebrobaskularrak bezalako gaixotasunak prebenitzen ditu. Baita goizeko aldarte hori,beste gizakiekiko harremanak,parekoekin,besteekin,normaltasunez bizitzen jarraitzeko aukera ematen digu. Gaizki lo egiten duen pertsona bakoitzarengatik galtzen den diru kopuruari buruz iragarpen asko egiten dira,pertsonei era guztietan eragiten dien zerbait delako,eta ez die uzten erregulartasunez bizitzen jarraitzen,eta egun baterako bakarrik eragiten ez duena,baizik eta etorkizunari eragingo dion zerbait dela,eta pertsona batek,adin nagusira iristen denean,50 edo 60 urtera,arazoak izan ditzakeela,hala nola lo eza, insomnioa,hori guztia mozten amaitzen dutenak.Jende gehiena 100 urte baino gehiago biziko diren garai batean biziko bagara,alferrika-
Diseinua gure teknologia aplikatzen ez duten lehendik dauden difusoreetan oinarritzen da,gure ardatz nagusia melatoninarekin eta ikuspegi dibertsifikatuago hauetan guztietan oinarritzen da, baina difusoreek substantzia desberdinak igortzen dituzte,Alexa moduko gailu hauekin bateratzen direnak; adimen artifizial hori ere badute. Horrek laguntzen dizu berarekin hitz egin ahal izateko,eta bozgorailuek,estereoek eta besteek soinu lasaiago horiek eman ahal izateko.Adimen artifiziala duten algoritmoez gain,erabiltzaileen arabera moldatzen dira,datu-base bat izan eta erabiltzaile mota bakoitzaren profila egin,behar duten guztia eman ahal izateko.
Zeintzuk dira jarraituko dituzuen hurrengo urratsak?
Berehalakoena,The Challenge oinarri zuen Stanford Unibertsitateko erronka honetan parte hartzen jarraitzea da.Bere laguntza osoa eman digun unibertsitatea ordezkatzen dugu Unibertsitateko ekimen guztiak antolatzen dituen Berrikuntza Klubarekin.Bilerak izan ditugu bai Unibertsitateko Klinikako medikuekin,bai beren balioztatzea ematen diguten ekintzaileekin,alde teknologikoenean dedikatzen diren pertsonekin,gure produktuak
"Gaur egun,pertsonen % 40k baino gehiagok ez dute ondo lo egiten"
zein muga dituen jakiteko eta zein arazo izan ditzakeen jakiteko eta planteamendu desberdinak jasotzeko.
Dagoeneko Stanfordera bidali dugu dena,eta dena ondo badoa,unibertsitatera irits gaitezke, finantzaketa egokia lortu ahal izateko.
Fast Truck-en ere parte hartzen ari gara,hau da,Nafarroako Unibertsitateko beste lehiaketa batean.Irabaziz gero,Israelera bidaia bat irabaziko genuke berrikuntza zentro batera,proiektu hau ere errealitate bihurtzeko.
Gainera,The Challenge-kin jarraituz,antolatzen duen gizonak,Xavier Verdaguerrek,San Frantziskon dagoen sormen zentro bat ere kudeatzen du.Beste era bateko erronka ekintzaileak egiteko joera du eta lehiaketa honen ildoari jarraituz,erronka horietako batean parte hartu ahal izatera eramango gaitu.
Irabaziz gero,tren ekintzaile batean eramango gintuzke,Bartzelonatik Londresera,eta irabaziko bagenu Mobile World Congressera ere eramango gintuzkee,Bartzelonan,ekimena ekintzaile,inbertitzaile eta besteei aurkeztu ahal izateko.
Hortaz,berehalakoa mota honetako proposamen guztiak lirateke eta,jakina,kaleratzeak jendearen bizitza aldatuko luke eta arazo hau azkar konponduko litzateke jende askorentzat.
Zein da zure iritzia ekintzailetzari buruz?
Gizartean benetako aldaketa bat egiteko moduetako bat da,ekimen edo ideia batek lor dezakeen diruaz harago.Nire ustez,kontuan hartu behar dena da esperimentu mota honek behar bat konpontzen duela,eta askotan beharbada beste batzuek ikusi ez dituzten gaietan oinarrituta egiten du,batez ere gazteen ekintzailetzan,non nolabaiteko grina metodologikoa erabili behar dela uste dut,batzuetan gazteek badutelako partekatu nahi duten txinparta hori,baina ez dago hura egiteko modurik.
Niretzat,enpresa batek forma,prozesu hori izan behar du,baina behar nagusi bat konpontzeko gauza dezakeena,ikusi ez den zerbait.Eta konpontzea lortzen badu,diruaz gain,ahaztu behar ez den zerbait,betebehar baten asebetetze hori beteta izango luke.
Zer da ekintzailetzaren onena eta txarrena? Onena,dudarik gabe,esango nuke jende askok egiten ez zekien behar bat zen zerbait konpondu ahal izatearen poztasun hori,eta hori egin izanaren emaitza ikusi,guztien iritziak barne. Bestetik,konpontzea desio zuten hori,azkenean hemen dagoela eta jendearen aldetik oinarri teknologikoa dagoela zentzu askotan sentitu izana.
Eta dudarik gabe,okerragoa izango litzatekeen zatia,agian,prozesuaren zati asko izango lirateke,dena ez baita polita.Blokeoen zati hori dugu,proiektua errealitate bihurtzeko zer egin genezakeen pentsatuz,edo herritarrengana heltzeko,laguntzak edo finantzaketa eskatzeko,hori ere bilatzen ari garen zerbait da.Jakina,oso gauza zaila da.Behetik hasten zarenean,igo egin behar duzu eta, batzuetan,horrek hasieran izan dezakezun inspirazioa mozten zaitu,baina heldu egiten zaitu zure ideia egia bihur-tzeari buruz duzun iritzia.
Nola animatuko zenituzke gazteak ekintzailetzara abiatzera?
Sentitzen dut gazte askok grina handia dutela, ideia asko,batzuetan suak direla.Latinoamerikatik nator,non ekintzailetza modu askotan begi txarrez ikusten da,zerbait tabutzat,oso arriskutsua,batez ere gazte batentzat.Dirua berehala ematen dizun lanik ez baduzu,ez du merezi.Eta hori da gazteen sua guztiz itzaltzen duena eta jasotzen duten guztia iritzi negatiboak edo kontrakoak dira,baina horiek kontuan hartu behar dira, baina ez moztu guztiz.Horrek balio du,zalantzarik gabe,ekiteko garaian eman diezazkizukeen iritzi asko heltzeko.Amets horiek nolabaiteko grina metodologiko batekin ateratzen saiatu behar duzu,heldu egiten zaituena,errealista egiten zaituena,oinak lurrean jarrita.Horregatik,beti da garrantzitsua aholkatzen dutenei entzutea,baina ondo aholkatzen dutenei,ez modu ezkor batean egiten dutenei.
"Somnium-ek merezi dugun bizi-kalitatea bermatzen digu"
Eta nola bultzatuko zenuke Somnium erabiltzera?
Somnium merkatuan dagoen errealitate bihurtzen bada,jendeak atseden on bat merezi duelako erabili beharko litzateke,etxera itzultzeko eta gauez ondo lo egiteko gai izango dela pentsatzeko,egunerokoa edozein dela ere. Jendeak merezi du etxera joan eta lasai atseden hartzea,eta hurrengo egunean behar duen guztia egin ahal izatea.Jendeak bere osasunaz harago doan hau kontuan hartuko balu,egunerokotasunean ongi sentitze hutsa,jendeak zaindu beharko luke produktuaz gozatzeko eta bere bizitzaren parte izateko.
aldizkaria ateratzea eraman ninduena izan zen beste pertsona batzuek ere nolabaiteko ondarea eman nahi ziotela munduari,euren ahotsa,beren iritzia eta munduari buruzko ikuspuntua eman nahi ziotela.Uste dut hori dela literaturak izan dezakeen oinarrizkoena, eta gainera,gehien gustatzen zaidan generoa,poesia.
Nola ikusten dituzu literatura eta irakurketa gazteen artean?
Literatur lehiaketa bat irabazi zenuen "Confiar en Dios" izeneko liburuarekin.Ba al duzu argitaratutako beste libururik?
Bai,ezer baino gehiago,argitaratu ditudan olerkiak,eta lehiaketak irabazi dituzten ipuinak,eta saiakera independenteetakoak,mikroipuinetakoak...Asko gustatzen zait ipuinak kontatzea. Somnium-en asko lagundu didan zerbait,istorioak kontatzeak pertsonak arazo mota batean kokatzeko balio duelako eta pertsonaiekin enpatizatzeko adina testuinguru emateko balio duelako,kasu honetan lo falta duten pertsonak izango liratekeenak.Maite ditut ipuinak kontatzea eta enpresen marketin-zatia.
Nola sartu zinen literaturaren mundu honetan?
Literatura ez zen garrantzia ematen nion zerbait,baina behin,amets bat izan nuenean, konturatu nintzen ninduen hil eta gero gogoratua izango ez banintz,ulertuko nuela nire bizitza hutsa eta zentzurik gabea izango zela. Horrelako zerbaitek sentiarazi zidan literaturak erantzun bat ematen ziola arazo mota honi,frogatzen baitzuen zuri buruz zerbait nagusituko zela besteengan eta,aldi berean, denek partekatzen duten zerbait dela.Nire
Lehenik eta behin,talentu handia dagoela esango nuke,nahiz eta zenbaitetan egungo gazteen irudi tipikoa itzaltzen den,iheskor bizi dena...eta ez dut esaten gezurra denik,baina horrek ezkutatu dezakeela iritzi sakona duten beste pertsona batzuk,edo zerbait eman,artea sortu nahi dutenak,errealitatearen ikuspegi askoz sakonago batean.Eta hau diot ezer baino gehiago,antolatu dudan lehiaketan bidalitakoa asko irakurri behar izan dudalako eta gazte asko zeudelako benetan irakurtzen dutenak eta harrituta sentitzen zinen.Inpaktu handia sentitu nuen literatura mota honengandik eta gazte literatura munduan talentu handiko jende asko dagoela euren ikuspegia partekatu ahal izateko eta munduaren dialektika mota hori eman ahal izateko espazioak behar dituztenak.Beraz, ikuskera sakon mota hauekin oso alboratuta dagoela sentitzen dudan arren,oraindik hor dagoela eta forma berriak eman behar dizkiogu merezi duen argia eman ahal izateko eta horrek ahalbidetzen diguna.mundu hobeago bat sortzeko.
"Beti da garrantzitsua aholkatzen dutenei entzutea, baina ondo aholkatzen dutenei"
Prestakuntza eta Enpleguaren
Europar
Aretoa egin zen
Ekitaldia urtarrilaren 26an eta 27an izan zen Iruñeko NH Iruña Park
hotelean
Jon Lasa Galdos
Fundación Orienta Zaitezek Prestakuntza eta Enpleguaren Europar Aretoa - DIGITAL GENERATION 2023 antolatu zuen joan den urtarrilean.
Ekitaldia hilaren 26an,osteguna,eta 27an,ostirala,egin zen Iruñeko NH Iruña Park hotelean.
Ordutegia honakoa izan zen: urtarrilak 26,osteguna,16:30etik 18:00etara; eta urtarrilak 27,ostirala,09:30etik 14:00etara eta 16:30etik 18:00etara.
Nafarroako ikasleek lehen
eskutik ezagutu ahal izan zuten
dozenaka prestakuntza zentrok
eskaintzen dietena ikasketak
amaitutakoan
Bi jardunaldietan zehar,Nafarroako ikastetxe guztietako ikasleek lehen eskutik ezagutu ahal izan zuten dozenaka unibertsitate eta presta-
kuntza zentrok zer eskaintzen dieten ikasketak amaitzen dituztenean.Horrela,etorkizun akademikoari buruzko zalantza guztiak argitu eta orientazio profesionala lortu ahal izan zuten. Bestalde,Aretoa familiako kideentzat eta hezkuntzako profesionalentzat irekita ere egon zen, hau da,edonorentzat.Sarrera doakoa zen.
Ekitaldiak honako erakusketariak izan zituen, euren prestakuntza-eskaintzari buruzko informazioa eskaintzeko:
❚ Iruñeko Udala.Gazteria
❚ EUNEIZ Unibertsitatea
❚ Camilo José Cela Unibertsitatea
❚ Madrilgo Unibertsitate Europarra
❚ Creanavarra Diseinuko Goi Mailako Zentroa
❚ Nafarroako Negozio Eskolako Europako Foroa
❚ ESIC Business & Marketing School
❚ TAI Arteen Unibertsitate Zentroa
❚ U-TAD Teknologia eta Arte Digitala
❚ Impulsa Deporte
❚ María Inmaculada LHI
❚ ESL Hizkuntzak Atzerrian
❚ Cambridge University Press & Assessment
❚ Centennial College
❚ Livensa Living
❚ Orienta Zaitez Fundazioa (Erasmus+,unibertsitate publikoak eta LH)
Era berean,urtarrilaren 27an,ostirala,arratsaldeko 17:00etatik aurrera,Orienta Zaitez Fundazioak Europa Sariak banatuko zizkien ondorengo pertsonei:
1. 'Erasmus Manuel Marín Saria' Francisco Aldecoa doktoreari,esparru akademikotik Europako eraikuntzari egindako dedikazioagatik.
2. 'Europa Saria' Grant Thornton-i,Europako Funtsak kudeatzeagatik,eta Mario Carabañori,arlo horretan egindako ibilbide profesionalagatik.
3. 'Europako balioen defentsarako meritu bereziaren saria',Espainiako Armadari.Jasoko du Nafarroako Foru Komunitateko Defentsarako Delegatuak,Francisco José Briones Ruiz koronelak.
Fernando Aranguren Reta Iruñeko Udaleko Kirol eta Gazteria zinegotziak banatu zituen sariak.
Parte-hartzaileak
Zentro akademiko parte-hartzaileei dagokienez,Aretoak unibertsitate berri bat hartu zuen aurten: EUNEIZ Unibertsitatea.Horretaz gain, Livensa Living egoitza etxeak berriak izan ziren ekitaldian.
❚ EUNEIZ Unibertsitatea: EUNEIZ Unibertsitateak irailean estreinatuko du bere campusa Gasteizen.Bi fakultateren inguruan egituratutaTeknologia Interaktibo Berrien Fakultateak eta Osasun Zientzien Fakultatea-,EUNEIZek lau gradu berritzaile emango ditu 2022-2023 ikasturtean,180 plaza guztira.Multimediako Gradua,Entretenimenduaren Industriarako Musika Ekoizpen eta Soinu Gradua,Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzietako Gradua eta Fisioterapiako Gradua dira EUNEIZek bere unibertsitate-jarduera Euskal Herrian abiarazteko erabiltzen dituen titulazioak. Abangoardiako prestakuntza eskaintzen duten lau titulazio dira,bai edukiari eta ikuspegi akademikoari dagokienez,bai metodologiari dagokionez.Izan ere,azken bi graduak aitzindariak dira euskal unibertsitate-eskaintzan.
❚ Livensa Living: Livensa Living-en argi dute esperientzia unibertsitatera joatea eta ikastera
baino askoz gehiago dela.Horregatik,instalazioek beharrezko guztia dute,ahalik eta ondoen bizitzeko eta bizitzeko,eta egunerokoaz gozatzeko ere.Gimnasioak,egongelak,igerilekuak, zinema aretoak eta entsegu gelak bere egoitzetan aurkituko dituzun instalazio batzuk besterik ez dira.Baina imajinatzen ez duzuna espazio horietako bakoitzean egin daitezkeen planak dira.Horregatik,eta ahalik eta probetxu gehien lortzeko,zure aukeren artean aspertzea azkena izateko Community Life talde bat aurkituko duzu.Egoitza barruan planak dituzte,instalazioen zukua ateratzeko,eta esperientzia ahaztezinak izango dituzu hiria ezagutzeko.Livensan izandako esperientziak pertsonalki eta profesionalki markatuko du zure bizitza eta ondoren.Eta onena,zu bezalako pertsonekin partekatuko duzu eta bizitza osorako zurekin geratuko diren pertsonekin partekatuko duzu.Zu bezalako interes,kezka eta proiekzio berdinak izango dituzten pertsonak ezagutuko dituzu eta,nork daki? Zure etorkizun profesionalean lagundu eta bultzatzen lagunduko dizuten sare baten parte izan daiteke.Unibertsitateko etapa berri bat hasiko zara,baina zure karrera profesionala garatzen lagunduko duen etapa pertsonal berri bat ere abiatuko duzu.Livensa Living komunitatea plurala,kulturanitz eta nazioartekoa da.
