Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.
BILBOKO UDALAK DIRUZ LAGUNDUTAKO PROIEKTUA DA,ORDEA,BERE EDUKIA ERAKUNDE ONURADUNAREN ERANTZUKIZUN ESKUSIBOA DA
KOORDINATZAILEAK: Jon Lasa eta Irene Urizar. LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Irene Urizar, Lourdes Sánchez, Unai Urizar eta Cristina Domínguez. DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Fundación Orienta Zaitez Fundazioa. ARGAZKIAK: Cristina Domínguez, Irene Urizar eta Freepik.
Orion: benetako errealitate areagotuko betaurrekoak
Metan dioten bezalaxe, haien eginkizuna erraza da: jendeari komunitatea sortzeko eta mundua elkarrengana hurbiltzeko ahalmena ematea. Eta Reality Labsen, jendeaei edonoiz eta edonon konektatua sentitzen lagunduko dioten tresnak sortzen dituzte. Horrexegatik, lanean ari dira jendea erdigunean jartzen duen hurrengo informatika-plataforma eraikitzeko, munduan presente eta konektatuta egon daitezen botere handiagoa izan dezaten.
Ray-Ban Meta betaurrekoek pertsonei bizitza digitaleko funtsezko ataletara fisikatik esku libreko sarbidea emateko ahalmena erakutsi dute. AAko laguntzaile adimendun batekin hitz egin, lagunekin konektatu eta une garrantzitsuak gorde ditzakegu, dena gure telefonoa atera beharrik gabe. Betau-
rreko dotore hauek ezin hobeto uztartzen dira gure eguneroko bizitzarekin eta jendeak asko-asko maite ditu.
Hala eta guztiz ere, Ray-Ban Metak AA bidez bultzatutako pantailarik gabeko betaurrekoen kategoria berri bat ireki zuen bitartean, errealitate hedatuaren sektoreak aspalditik amesten du benetako errealitate areagotuko betaurrekoekin, pantaila handi holografiko baten eta AA laguntza pertsonalizatuaren abantailak uztartzen dituen produktua, formatu erosoan, dotorean eta egun osoan erabiltzeko modukoa.
Hona hemen Orion, Metako lehen errealitate areagotuko betaurrekoak
Eta orain, amets hori errealitatera hurbildu da Orion aurkeztuz, inoiz egin diren RA (Realidad Aumentada, Errealitate Areagotua) betaurreko aurreratuenak direlakoan. Izan ere, baliteke smartphone-tik aurrera egin den kontsumo-gailu elektronikorik zailena izatea. Orion informatika modernoaren ia arlo guztietan asmakizun iraultzaileen emaitza da, azken hamarkadan Reality Labs-en egiten ari diren lanean oinarrituta. Teknologia berriez beteta dago, inoiz muntatu den RA pantaila aurreratuena eta silizio pertsonalizatua barne, RA esperientzia indartsuak exekutatu ahal izateko potentziaren zati batekin eta errealitate areagotuko kasku baten pisuarekin.
Orion sarrera-sistemak ezin hobeto konbinatzen ditu ahotsa, begirada eta esku-jarraipena EMG eskumuturreko batekin. Besoa alboan eroso egonez hatza egin, klik egin eta mugitzeko aukera ematen dizu. Munduan eta zure inguruko pertsonekin egon zaitezke eduki digital aberatsekin elkarreragiten duzun bitartean.
Connect-en eta urtea osoan zehar, Orion produktuaren prototiporako sarbidea irekitzen diete Metako langileei eta kanpoko publiko hautatu bati, bere garapen-taldeak errealitate areagotuko betaurrekoak kontsumitzaileentzako bere produktu-lerroa ikasi, errepikatu eta eraiki dezan, etorkizun hurbilean merkaturatzen hasteko asmoa dutelarik.
Zergatik errealitate areagotuko betaurrekoak?
Hiru arrazoi nagusi daude errealitate areagotuko betaurrekoak gizakiari zuzendutako informatikan hurrengo jauzi handia emateko gakoa izateko.
1. Telefonoaren pantaila batek mugatzen ez dituen esperientzia digitalak ahalbidetzen dituzte. Pantaila holografiko handiekin, mundu fisikoa mihise gisa erabil dezakezu eta nahi duzun tokian 2D eta 3D edukia eta esperientziak jar ditzakezu.
2. Inguruko mundua hauteman eta ulertzeko modu egokian integratzen dute testuinguruko AA, zure beharrak aurreikusteko eta modu proaktiboan erantzuteko.
3. Argiak, dotoreak eta ezin hobeak dira barrurako zein kanporako. Errealitate areagotuko betaurrekoak lagunen, lankideen eta familiaren artean onargarriak dira sozialki, besteen benetako aurpegiak, begiak eta adierazpenak ikusteko aukera ematen dizute eta.
Hori da sektore hau norantz joan den ipar izarra: gailu eramangarrien erosotasuna eta berehalakotasuna pantaila handiarekin, banda-zabalera handiko sarrerarekin eta adimen artifizial kontestualizatuarekin uztartzen
dituen produktua, eguneroko bizitzan eroso sentituko den formatuan.
Forma-faktorea trinkoa, erronka gogorrak
Metak dioen bezala, "urte luzez, aukera faltsu baten aurrean egon gara: errealitate birtualeko eta mistoko entzungailuak, murgiltze-esperientzia sakonak ahalbidetzen dituztenak forma handi batean, edo egun osoan erabiltzeko aproposak diren betaurrekoak, baina aplikaziorik eta esperientzia bisual aberastuak eskaintzen ez dituztenak, pantaila handi bat eta dagokion konputazio ahalmen faltagatik".
"Baina dena nahi dugu, kontzesiorik gabe. Urteak daramatzagu gogor lanean VR eta MR entzungailuek eskaintzen dituzten esperientzia espazial ikaragarriak lortzeko eta betaurreko arin eta dotoreetan emateko behar den teknologia miniaturizatzeko. Forma-faktorea ondo lortzea, pantaila holografikoak eskaintzea, errealitate areagotuko esperientzia erakargarriak garatzea eta giza-ordenagailuaren interakziorako (HCI) paradigma berriak sortzea - eta dena produktu kohesionatu batean egitea - gure industriak izan duen erronka gogorrenetako bat da. Hain zaila zen, non hori lortzeko % 10eko aukera baino gutxiago genuela uste genuen. Orain arte", diote.
POCO F7k bere diseinua irudietan erakutsi du
Azken egunotan POCOren hurrengo gama ertainari buruzko filtrazio ugari ari dira agertzen. Txinako enpresa F7 gama berria garatzen ari da eta pixkanaka bere itxurari buruzko xehetasunak ikusten ari dira. Bere aurrekoekiko nahiko ezberdina dela dirudi, Pro modeloa bereziki: duela egun batzuk ezagutu zen eta, itxura harrigarria dauka. Oraingoan, Txinan lehen ateratako Redmi modelo batetik etorriko den telefono bati buruz ari gara. Redmi Turbo 4 izango da aipatua, zeinaren itxura orain ezagutu den irudi bati esker.
Diseinu ezaguna
Nahiz eta modelo honen disein-aldaketa bere aurrekoarekin alderatuta askoz ere txikiagoa dirudien, beste irakurketa batzuk lortzeko ezberdintasun nahikoak daude. Eta, telefono berriak bi sentsore dituen kamera bikoitza
badu ere, hauen tamaina dezente aldatu da. Oraingoan, sentsoreen lenteak aurrekoenak baino askoz txikiagoak dira, ez daude modulu baten barruan oraindik, eta nolabait itxura oso ezberdina erakusten dute.
Etorkizuneko POCO telefonoa
Txinarako
bertsioan ikusi da, Redmi aterkipean. Bere itxura
Samsung Galaxy batzuen horren oso antzekoa da
Hainbeste, etorkizuneko POCO F7 honek azken hilabeteetan ikusi diren gama ertaineko Samsung Galaxy gehienen ia berdina dirudiela. Galaxy A zein Galaxy M-i buruz ari gara, hauek ere modulurik gabeko kamera mota hauek dituztenak, sentsore biluziak dituztenak, baita diseinu eta tamaina ia berdin-berdina dutenak ere. Izan ere, Redmiren logotipoa ikusiko ez balitz, ez zen pentsatuko Samsung-en gama ertaineko modelo bati begira ez gaudenik.
Edonor ohar daiteke eboluzio naturala telefono hau POCO F7 bihurtzea dela modelo honen aurreko belaunaldiekin gertatu zen bezala, eta horregatik garrantzi gehiago hartzen du, Europara eta Espainiara noizbait iritsiko den eredua izango baita. Telefono hau jadanik laster errealitate bihurtzeko gertu dagoela esaten duten ziurtagiri ezber-
dinetan ikusi da, ziur aski Redmi Turbo 4 Txinan egin bezain laster.
Momentuz jakina da 1,5K bereizmeneko pantaila izango duela, baita 6000mAh-ko bateria erraldoia ere, 90W-ko karga ultraazkarra izango duena. POCO F7-ren aurreko belaunaldia joan den maiatzean kaleratu zen, baina ez litzateke harritzekoa oraingoan apur bat lehenago iritsiko balitz, Xiaomi-k gero eta gehiago egin ohi duen bezala, eta horrek bere gailuen abiaraztea gero eta gehiago konprimitzen du, baita hainbat belaunaldirekin ere urte berean.
Beste filtrazio batzuek Txinako merkatura iritsiko diren bi modelo izango direla azaldu dute, Redmi Turbo 4 eta Redmi Turbo 4 Pro Lehenak MediaTek Dimensity 8400 prozesadorea izango luke, eta bestea Snapdragon 8s Gen3 prozesadore batekin. Beraz, gama ertaineko telefono oso premiumak izango dira, goi-mailakoekin modu irekian flirtatzen.
POCOri buruzko informazioak
Egun batzuetan POCOrekin lotutako albiste asko izan dira, gailu merkeetan espezializatutako Xiaomiren jabetzako Txinako konpainiarenak, alegia. Orain beste modelo baten xehetasunak ezagutu dira, etorkizuneko POCO F7 Pro, oso ongi etorria den ezaugarri bat agerian utzi duena eta egungo merkatuaren joerari jarraitzen diona, gero eta bateria handiagoak lortzeko bidean. Eta horixe da, hain zuzen ere, filtrazio berri honek erakusten duena, eta, bestalde, telefono mugikor hau merkatura iristetik gertu dagoela gogorarazten diguna.
Alde batetik, bere kaleratzea inoiz baino gertuago dagoela esaten da, telefono hau ikusi den lekuan FCC-n izan baita, telefono bat iristear dagoela esateko adierazle ona izan ohi den Ipar Amerikako ziurtagiria. Zehazki, 24117RK2CG modeloarekin gertatu da eta POCO F7 Pro-ren aldaera globala izango litza-
teke, dudarik gabe fabrikatzaileak 2025ean zehar merkaturatuko duen modelo aipagarrienetako bat.
Eta hain zuzen ere urrats honetan telefonoak bateria oso handia izango duela jakin da. Bere aurrekoak 5000mAh bazituen, orain ia 6000mAh-koa izango da, zehazki 5830mAh. Hori ahalmen handia da, fabrikatzaile ezberdinek azken urteotan eskaini dutena baino askoz ere kopuru handiagoa.
Gazteleraz dioten bezalaze, quien avisa no es traidor eta Xiaomik duela egun batzuk baieztatu zuenez iragan, azaroaren 27an, POCO F7 Pro eta POCO F7 Global modeloak izango dira gizartean aurkeztuko diren hurrengoak baina, horiez gain, Redmi Watch 5 eta Redmi Buds 6 Pro berriak ere ezagutzear zeuden, asko espero diren bi produktu, aurreko belaunaldiak merkatuko onenak izan zirela uste baita.
Albiste honetan Asiako enpresaren erloju adimendun berriaren berritasaun guztiak kontatuko dizkizuegu, momentuz, Txinan soilik erosi ahal izango dena, gure merkatuan merkaturatu ezean. Hala eta guztiz ere, dagoeneko esan daiteke Redmi Watch 4rekin alderatuta gauza asko hobetu direla eta litekeena da urteko erlojurako hautagai serioenetako bat izatea, kalitateari eta prezioari dagokienez.
Redmi Watch 5 berriaren fitxa teknikoa
- Dimentsioak eta pisua: Bluetooth bertsioa: 47,5 x 41,1 x 11,3 mm, 33,5 gramo; eSIM bertsioa: 47,5 x 41,1 x 12 mm, 35,9 gramo.
- Pantaila: 2,07 hazbeteko 60Hz AMOLED panela; 432 x 514 pixel; 1.500 nits gailurreko distira, % 82ko pantaila eta gorputzaren arteko erlazioa.
- Erresistentzia: 5 ATM.
- Bateragarritasuna: Android 8.0 edo iOS 12.0-etik aurrera.
- Autonomia: 550 mAh (24 eguneko erabilera arrunta eta 12 egun AOD aktiboarekin).
- Besteak: HyperOS 2 sistema eragilea instala daitezkeen aplikazioekin. Altzairu herdoilgaitzezko koroa birakaria. 150 ariketa modu. +200 doako erloju-esfera. Mikrofonoa eta bozgorailua integratua. Deiak Bluetooth bidez eta eSIM bidez.
- Prezioa: 78 euro inguru.
Ez da garbiketa estetikoa soilik, erlojuaren barrua guztiz berria da Zalantzarik gabe, Redmi Watch 5 berriaren irudiei erreparatzen bada, Redmi Watch 4ren aldaketak gehiegi ez direla pentsa daiteke, baina egia da hori ez dela inolaz ere horrela. Aluminiozko gorputzari eusten dion gailu batez ari gara, baina eskuineko koroa birakaria altzairu herdoilgaitzezkoa da orain sendotasun handiagoa emateko eta panela askoz hobeto erabiltzen da gorputzarekiko. Panel hau 2,07 hazbeteraino hazi da, AMOLED teknologiari eta aurreko modeloari hain ondo egokitzen zitzaion 60 Hz arteko freskatze-tasa mantenduz, nahiz eta, kasu honetan, gailurrari esker askoz itxura ho-
bea izango duen pantaila den. Gaur egun 1.500 nittara iristen den distira, basatia, batez ere eguzki-argi zuzeneko baldintzetarako.
Gailu honek integratzen dituen beste xehetasun interesgarri batzuk dira, aurreko modeloan lehendik genuen barneko GPSaz gain eta egoera konplikatuetan zehaztasun handiagoa izateko hobetu dena, barruan HyperOS 2 sistema eragile berria ere badago hilabeteotan handituko diren hirugarrenen aplikazio batzuk eta bere mikrofonoaren eta bozgorailuaren bidez Bluetooth deiak egiteko aukera.
Xiaomiren erlojurik
esperoena hemen
dago. Markak Redmi
Watch 5ren
aurkezpen ofiziala
egin berri du Txinan eta benetako produktu bikaina da, letra larriz
Redmi Watch 5
Dei hauek Bluetooth 5.3 teknologiari esker ez ezik, eSIM bertsio bat ere izango da eskuragarri, mugikorra gertu izan gabe egiteko aukera emango diguna. Azkenik, azpimarratzekoa da bateriak gaur egun 24 eguneko autonomia eskaintzen duela kargagailua erabili gabe, igoera nabarmena, dudarik gabe eskertzen dena.
Redmi Watch 5 berriaren prezioa eta erabilgarritasuna
Redmi Watch 5 berria dagoeneko errealitate bat da eta orain eros daiteke Txinako merkatuan. Oraingoz Espainian duen presentzia ez dago baieztatuta baina denbora
kontua da azken urteotan gertatu den bezala iristen bukatzeko. Bertsio ezberdinen prezioei dagokienez, hauek zehazten dira:
- Redmi Watch 5: 599 yuan, 78 euro inguru aldaketan.
- Redmi Watch 5 eSIM: 799 yuan, 105 euro inguru aldaketan. Aldaketa handietako bat koro horretan altzairu herdoilgaitzezko eraikuntza bat izango dela da, zurruntasun eta erresistentzia handiagoa emateko, eta erlojuaren gorputza aluminiozko eskuilatua izaten jarraituko du. Horrez gain, esan bezala, Xiaomi-k modelo berri honekin agintzen duen bateriak erabilera arrunteko 24 eguneko iraupena du, beraz, xehetasun txikiak hobetu dira prezio lehiakorrean benetako piztia izan nahi duen erloju baterako.
Jarraitu Santaren urratsak Googleko elfoen laguntzarekin
Santaren tailerrean etengabe lan egiten dute, jostailuei azken ukituak emanez eta haien banaketa prestatzen. Banaketa hori egun gutxiren buruan gertatuko da. Urtero bezala, Santak jarraituko duen ibilbidean eta bere bidaian non dagoen jakiketo aukera izango duzu.
Jarraitu Santa Claus Googleren laguntzarekin
Oso egun gutxi falta dira Santa Claus eluroreinak tiratutako lera hartu eta munduko haur guztiei opariak banatzera irten dadin. Bere bidaian munduan zehar ibiliko da; beraz,
ez baduzu nahi ustekabean harrapatzea eta non dagoen jakin nahi baduzu, Googlek horretarako gaitu duten webgunearen bitartez non dagoen ikus dezakezu. Zenbaketa martxan dago dagoeneko, erlojua martxan da bidaia hasteko falta diren minutuak zenbatuz. Abenduaren 24an hasiko da, 22:00ak aldera lehen geldialdia Ekialdeko Muturreko Errusian, guretzat 11:00etan izango dena. 25 orduko bidaia izango da, non munduko ume bat ere ez den geratuko oparirik gabe. Hau Santa Tracker da eta zuzenean estekatik atzi dezakegu. Aurten bere museoa bisitatzera gonbidatzen gaitu, beragana eramaten gaituen trenera igo besterik ez dugu egin behar. Bertan jolastu ahal izango dugu Santa Clausen etorreraren zain gauden bitartean. Hasiera batean, eskaintza bi jokoetara murrizten da “Bikotea aurkitu” eta “Elfo indartsua”, zeinetan iratxoari gehienezko puntuazioa lortzen lagundu beharko diozun opariak, Gabonetako gozokiak eta erlojuak bilduz, jokoa handitzeko, puntuazioa murrizten duten bonbak eta harriak saihesten dituzun bitartean.
Eta jolasten duzun bitartean, jokoak desblokeatuko dituzu. Beraz, zenbat eta gehiago jolastu, orduan eta jolas eta jarduera gehiago ezagutuko dituzu. Santa Clausekin Selfie klasikoa bezalakoa, zeinean ilea orraztu eta Santa Selfi bat hartzeko prestatu dezakezun, 'Oli itsasoan', istorio interaktibo bat edo Google Translate-ren bertsio dibertigarriena, non Santa Claus, Zorionak, Ho ho ho eta Urte Berri On edozein hizkuntzatan nola esan deskubritu dezakezun. Besteak beste, elurtutako proba eremua adibidez, piezak erori gabe azalean jartzean datza, Gif-en
gorde eta zure lagunekin partekatzeko 3D postal bikainak sortzeko.
Joko eta jarduera guztiak ikusi nahi badituzu ere, pantailaren goiko ezkerreko izkinan dagoen hiru marra ikonoan klik egin besterik ez duzu egin behar. Ekintza berriak eta ez hain berriak, Santaren zain egotea apur bat entretenigarriagoa izan dadin. Rudolf buruan Santaren lera irteteko zain, bere urratsak jarraitu eta opariak non banatzen dituen ikusteko unea. Horretarako abenduaren 24ko goizaldera arte itxaron behar den arren, bidaia hasten den bere garaia, alegia.
Beste behin, Googleren
Gabonetako tresnarik onena martxan dago, Santa Clausen ibilbidea gertutik jarraitzeko
Audioemojiak
Beste alde batetik, aitortu behar da Googlek azken hilabeteetan zer lan ona egiten ari den bere komunikazio-aplikazioak Android eszenako osatuenetakoak bihurtzeko. Google Messages-i begiratu besterik ez da egin behar, urteak daramatzana WhatsApp bera funtzio askotan gainditzen, eta baita Mountain View telefono-aplikazioa ere, zeinarekin kasu askotan terminaletik deiak egiten ditugun. Bada, azken honen ezaugarri onenetako bat, audiomojiak, Gabonetako oporretarako ezin hobeak diren esamolde berriak gehitzen ari da orain.
Audiomoji berriak Gabonak eta
Urte Berria ospatzeko
Horiek dira telefonoaren aplikaziora dagoeneko datozen bi audiomoji berriak. Eta dei bat egiterakoan ikusi ahal izan dugu orain
aukera berriak ez ezik, aplikazioan eskuragarri dauden audiomoji horietako bakoitza zertan datzan hobeto identifikatzea ahalbidetzen duen diseinu berrituarekin. Lehen lau audiomoji bagenituen eskuragarri, orain sei dira guztira, eta bi gehitzek zentzu osoa dute, bata Gabonak direlako, Gabonetako ohiko motiboekin, zuhaitza edo bolatxoak zintzilik. Eta, bestetik, Urte Berriari lotutako bat ere bada, jarrerarik onenarekin urte berrira bete-betean sartzen gaituen suziri gisa irudikatzen dena. Audiomojietarako sarbidea oso modu errazean egiten jarraitzen da, hauxe egin besterik ez dugu egin behar:
- Ireki telefonoaren aplikazioa.
- Egin dei bat.
- Deian zehar Audiomojis izena duen ikono bat ikusiko duzu behealdean.
- Egin klik gainean.
- Hautatu lehendik dauden seietatik bat.
Samsung Galaxy S25 Plusen diseinua ikusgai
Samsung Galaxy S25aren aurkezpena gero eta hurbilago dago. Hauek datorren urtarrilean ezagutuko dira eta, hortaz, logikoa da filtrazioak areagotzea garai hori iritsi ahala. Orain, modelorik aurreratuenetako bat izango denaren benetako diseinua ezagutu dugu, partzialki behintzat. Aipatua Samsung Galaxy S25 Plus berria da, zeinak, iraganeano gertatu den bezala, bere aurrekoen nahiko antzeko diseinua izango omen duen. Koreako telefono berri hauen aurkezpenerako dena prest dagoela baieztatzen duten irudi batzuk ere ikusi ahan izan ditugu, haien gamatik 2025ean ikusiko diren aipagarrienak.
Ezaugarri berri gutxi dakartza Samsung Galaxy S25 Plusen diseinuak
Jukanlosreve Xeko erabiltzailea izan da Samsung Galaxy S25 Plus hau a priori hiru plano ezberdinetatik agertzen den hiru irudi agertu dituena. Hauek telefonoaren aurrealdea, atzealdea eta albokoa erakusten dituzte. Horietako lehenengoan pantaila piztuta dagoela egiaztatu daiteke, gailuaren informazio-irudiarekin, modelo hau dela erakusten duena, SM-S936U-ren itxura baitu, S25ren aldaera ertainari dagokiona.
Aurkezpenerako
hilabete eskas falta delarik, Samsungen etorkizuneko gama altuko modelo ertaina nolakoa izango den jakin da
Ondorio gutxi gehiago atera daitezke hemen, baina ulertzen da goiko eranskailuaren azpian kamera bat ere badagoela pantailako zulo baten barruan. Atzeko irudiak diseinu bat erakusten du. Bere aurreko Samsung Galaxy S24 Plus-aren ia berdina dela esan liteke. LED flasha aurreko modeloaren leku berean aurkitzen da. Beraz, beste urte batez, Samsungek ez du aldaketarik sartzen diseinuan, ulertzen den koherentzia ariketa batean, nahiz eta zentzu honetan pizgarri gehiago eta gailuaren itxura aldatzeko ausardia gehiago ere eskertuko lirateke.
Xehetasunik handienez jabetzen direnak ohartu dira lenteen bezelak ohi baino ilunagoak direla, baina ezer gehiago. Egunerokoan telefonoa ezagutzen ez duenarentzat zaila izango da antzematea. Alboko irudiak ertz mehe bat erakusten du, bere aurrekoaren antzekoa, non bolumen eta pizteko botoiak ikus daitezkeen. Behealdean alboko antena ere nabaritzen da, hau bezalako ekintza botoi batekin nahas daitekeena. iPhone 16ak duena, alegia, baina batere antzekoa ez dena, guztiz kontrakoa.
Aurten gama-lagun gehiago izango dituen telefonoa izango da, Galaxy S25 lau izatea espero baita, espero den Galaxy S25 Slim gehituta. Eredu hau bere parekoak baino askoz meheagoa izango da, eta baita arinagoa ere. 2025eko irailean espero den iPhone 17 Air-en aurkari nagusia izango da. Edonola ere, kontu handiz hartu behar da hau guztia, oraindik laguntza ofizialik gabeko filtrazioak direlako, eta unitate hau oraindik produkzio fasearen finalean egongo da.
Diseinu berdintsua
Urteko aro honetan, Samsung telefonoen belaunaldi berriaren diseinua baieztatu da. Samsung Galaxy S25, Samsung Galaxy S25+ eta Samsung Galaxy S25 Ultra-ren filtrazioak ikusi dira, horietako bakoitza hiru modeloetako bakoitzaren estetika baieztatu duten irudi eta bideoekin.
Eta gauza bat argi geratu bada, konpainiak etengabeko planteamenduaren aldeko apustua egingo duela da. Terminal berriek ez dute apenas aldaketa estetikorik sartuko egungo belaunaldiarekiko, eta diseinu soila aurkituko da berriro ere, atzeko panel lau batekin, sentsore bakoitza modu independentean kokatuta dagoen kameraren modulua kokatuko duena, aurrealdeko pantaila lau batekin ere.
Aldaketarik handiena "Ultra" abizena duen modeloan gertatuko litzateke, Samsung-ek
telefonoaren pantaila inguratzen duten bezelak izugarri murriztea lortuko bailuke. Bestela, ez dirudi itxura fisikoari dagokionez aldaketa gehiegi izango direnik. Markak material erresistenteagoak dituzten telefonoen osotasuna indartuko du, Gorilla Glass Victus beiraren belaunaldi berri bat barne, eta urarekiko erresistentzia hobetu dezake ziurtagiri maila altuago batekin. Gainerako atalak bere horretan jarraituko luke. Koloreei dagokienez, guztietaik iturri fidagarrienak dioenez, Galaxy S serierako urte bereziki koloretsua izango da, seriea osatuko duten hiru modeloetako bakoitzerako zazpi kolore ezberdin aukeratu ahal izateko, hauek dira:
Hidrogenozko tren batek Espainia eta Portugal zeharkatu ditu
Espainia eta Portugalgo trenbide-sareetan zirkulatzen duen lehen hidrogeno-trenak arrakastaz amaitu berri du bere proba-fasea.
10.000 kilometro baino gehiago egin zituen. FCH2Rail Espainiako trenbide-sarean probak egiteko Adifen baimena lortu zuen hidrogenozko lehen tren hibridoa da.
CAF euskal fabrikatzailea eta DLR, Toyota, Renfe, Adif, CNH2, IP eta StemmannTechnik bezalako entitateak biltzen dituen partzuergoak batek garatu duen tren honek 10.000 kilometro baino gehiago egin ditu hidrogeno-moduan.
Zaragoza-Canfranc izan da tornasolea. Hidrogenozko trenak Zaragoza-Canfranc ibilbidea bezalako proba zorrotzak gainditu ditu, Pirinioetan. Arrapala aldapatsuak barne hartzen dituen bidaia horrek trenaren fidagarritasuna frogatzeko balio izan zuen, baldintza biziagoetan.
Trenak Espainiatik Portugalera gurutzatu zuen eta Galizian egin zuen egonaldi bat, trenbide sare ezberdinetako teknologia ebaluatzeko.
Renfeko aldiriko tren bat da hau, hidrogenozko erregai-pilarekin. Proiekturako, Renfek emandako aldiriko tren bat hibrido bihurtu zen Fuel Cell Hybrid PowerPack hidrogeno zelula batekin.
Iberiar penintsulan (ez Europan) hidrogenozko trenbide erakuslea da eta 2022tik proba estatikoak amaitu zituen bide itxietan eta irekietan probatu da. Probak arrakastaz amaitzeak balioko du trenbide-linea ezberdinak zein teknologia erosoena zehazteko.
Alemanian aurreko porrota
Alemaniako Saxonia Beherea estatuak bertan behera utzi zuen bere hidrogenozko tren hibridoaren proiektua kostu arazoak zirela eta. LVNG estatuko enpresak kalkulagailua atera zuen eta bateria elektrikoen trenak edo azpiegitura elektrifikatzea errentagarriagoak zirela ondorioztatu zuen. Espainian, FCH2Rail partzuergoa Europako batzordeekin hizketan egon da, trenbide sarean hidrogenoaren teknologiaren erregulazioa eta normalizazioa sustatzeko, diesel trenen alternatiba bideragarri gisa.
Arrakasta Espainian
FCH2RAIL proiektuaren azken ekitaldia Zaragoza hirian egin zen RailLive 2024 kongresuaren esparruan egin zen. Azken lau urteotan, proiektuak hidrogenozko erregaipilen erakustaldiko tren bimodala garatu du eta Espainiako eta Portugalgo trenbide sareetan probatu du.
Ekitaldia proiektuaren garapenaren aurkezpenarekin eta mugarri eta lorpen nagusien berrikuspen zehatzarekin hasi zen. Renfeko Global Strategyko zuzendariak, Paloma Baenak, Adif-eko Berrikuntza Estrategikoko zuzendariordeak, José Conrado Martínezek, CAFeko Teknologiako zuzendariak, Iosu Ibarbiak, eta CNH2ko zuzendariak, Emilio Nietok, eztabaidatu zuten mahai-inguru batean FCH2RAIL proiektuaren emaitzez eta ondorio estrategikoez.
Enpresa-partzuergo batek Renfeko aldiriko tren bat hidrogenozko erregai-pilarekin egokitu zuen
Ondoren, prototipoak bira bat egin zuen, gonbidatuek hidrogeno-trenean bidaia bat bizitzeko, Zaragozako CAF instalazioen eta Villanueva de Gállego geltokiaren arteko bidaia batean. Ekitaldian, Clean Hydrogen Partnershipeko zuzendari Valerie BouillonDelporte-k parte hartu zuen, baita proiektuan parte hartzen duten enpresetako eta proiektua aktiboki lagundu duten beste enpresa batzuen zuzendari garrantzitsuek ere.
FCH2RAIL proiektuak 4 urteko iraupena izan zuen eta 14 milioi eurotik gorako aurrekontua izan zuen, eta horietatik % 70 inguru europar funtsekin finantzatu zen. 2021eko urtarrilean hasi zen, FCH JUk (gaur egun Clean Hydrogen Partnership), hidrogenoaren eta erregai-pilen garapena sustatzeko Europako Batzordearen agentziak, FCH2RAIL proposamena hautatu zuenean. Proiektuko bazkideek -CAF, DLR, Renfe, Toyota Motor Europe, Adif, IP, CNH2 eta Faiveley Stemmann Technik- hidrogenoz elikatzen den tren prototipo bat garatzeko helburua baino gehiago bete dute.
Fuel Cell Hybrid PowerPack (FCHPP) izenekoa Renfek emandako aldiriko tren batentzat garatu eta fabrikatu zen. Zero isuriko energia sortzeko sistema berritzaile honek erregai-pilen eta LTO baterien energia elektrikoa erabiltzen du trena elektrifikatu gabeko lineatan eta katenaria erabilgarri dagoenean elikatzeko. Iberiar penintsulan hidrogenozko erregai-pilak dituen lehenengo tren erakuslea da.
Proiektuaren lehen fasean, 2021ean hasi zena, energia sortzeko irtenbide berria garatu eta ibilgailuaren gidatzeko sisteman integratzea egin zen. Horretarako, Fuel Cell Hybrid PowerPack probatu zen ibilgailutik kanpo eta energia kudeatzeko sistemaren funtzionamendua balioztatu eta optimizatu zen. Tren erakuslea amaituta, 2022an proba estatikoak hasi ziren Zaragozako CAF lantegian, eta sistema berriaren instalazio eta integrazio zuzena egiaztatu zen, interfaze guztiak eta haien funtzionamendu zuzena egiaztatuz, hidrogenoaren estankotasun probak egiteaz gain, trenaren lehen hidrogenoa hornitzea erregai-pilak elikatzeko.
Eguberrietarako Amazonen gehien eskatutako 5 opari teknologikoak
Teknologia gure errutinaren parte ez ezik, gure ospakizunen parte ere bada, eta Eguberri hauetan, gailu teknologikoak dira oparirik desiratuenak. Produktibitatea hobetzen duten gailu berritzaileetatik aisialdiaz gozatzeko modua eraldatzen dutenetaraino, gailuak tresna soilak baino askoz gehiago bihurtu dira: osagarri ezin hobeak dira gure bizitza sinplifikatzeko eta aberasteko. Aurtengo joera dira diseinua, funtzionaltasuna eta punta-puntako teknologia uztartzen dituzten produktuak, edonor harritzeko detaile ezin hobea bihurtuz.
Teknologiazaleentzat, jokalarientzat edo baita konektatuagoa egongo den etxe bat bilatzen dutenentzat ere, Eguberrietako gailuek gustu guztietarako aukerak eskaintzen dituzte. Artikulu honetan, denboraldiko gailu ezagunenak aztertuko ditugu, opari-zerren-
dak konkistatu eta erabilgarritasun eta sorpresa nahasketa bermatzen ari direnak. Presta zaitez opor garai honetan distira egingo duten gailuak ezagutzeko!
Soundcore Life P3 Haririk gabeko entzungailuak
Soundcore Life P3 kalitate handiko entzuteesperientzia eskaintzeagatik nabarmentzen da. Zarata kentzeko aktibo (ANC) teknologiari esker, zure abesti, podcast edo deietan murgil zaitezke distrakziorik gabe. Horrez gain, gardentasun modua dute, behar duzunean zure inguruaz jabetzeko aukera ematen duena, eguneroko erabilerarako aproposa. Zure belarrietara eroso egokitzeko diseinatuta, entzungailu hauek arinak, trinkoak dira eta hainbat tamainatako belarri-puntak dituzte, doikuntza ezin hobea bermatzeko. Bere diseinu moderno eta dotorea hainbat koloretan dago eskuragarri, zure estilora hobekien egokitzen dena aukera dezazun.
EROSI AMAZONEN 49,99 EUROTAN
Echo Show 5
Amazon-en Echo Show 5 aukera ezin hobea da etxeko edozein txokotan sartzen den pantaila duen laguntzaile adimendun bat bilatzen dutenentzat. Bere 5,5 hazbeteko pantailari esker, bideo-deiak egiteko, errezetak ikusteko, zure gailu adimendunak kudeatzeko eta multimedia edukia erraz eta azkar gozatzeko egina dago. Alexa-rekin hornituta, Echo Show 5-ek zure
galderei erantzuten die, eguraldiaren berri ematen dizu, musika erreproduzitzen du eta etxeko gailu adimendunak kontrolatzen ditu ahots komandoekin. Gainera, pribatutasun-estalkia duen kamera integratua du, seguru egon zaitezen.
EROSI AMAZONEN 64,99 EUROTAN
XD Design Bobby Smart Motxila
XD Design Bobby motxila erosotasuna eta babesa kontuan hartuta sortu da. Bere diseinuak ezkutuko kremailerak, ebakidurak erresistenteak dituen materialak eta estrategikoki kokatutako konpartimentuak ditu zure gauzak seguru mantentzeko. Osagarri praktiko eta moderno bat behar duten bidaiari, ikasle eta profesionalentzat ezin hobea da. Gainera, ezaugarri teknologikoak ditu, adibidez, USB kargatzeko ataka integratua, zure gailuak edonon kargatzeko aukera emanez. 15,6 hazbete arteko ordenagailu eramangarri bat, liburuak eta beste gauza batzuk eramateko ahalmen nahikoarekin. Motxila hau zure eguneroko jardueretarako lagun aproposa da.
EROSI AMAZONEN 113,50 EUROTAN
Cecotec Conga 1990 Robot Xurgagailua
Cecotec Conga 1990 robot xurgagailua gailu bakarrean hainbat funtzio konbinatzeko gaitasunagatik nabarmentzen da: modu eraginkorrean miaketa egiten du, xurgagailua erabiltzen du, zorua egiten du eta sasiak garbitzen ditu. Bere iTech Smart 2.0 teknologiari esker, zure etxean zehaztasunez nabigatzeko aukera ematen dizu, oztopoak saihestuz eta garbiketa saio bakoitzean estaldura osoa ziurtatuz.
Bere 6 garbiketa moduekin, robot hau edozein gainazaletara egokitzen da, zoru gogorretatik hasi eta alfonbraraino, emaitza ezin hobeak bermatuz. Gainera, hiru mailatako garbiketa-sistemak xurgatze indartsua eta
uraren banaketa uniformea bermatzen ditu garbiketan zehar.
EROSI AMAZONEN 129 EUROTAN
Kindle Paperwhite
Kindle Paperwhite Amazon-en irakurgailu elektronikorik ezagunena da, eta arrazoi onagatik. Bere 6,8 hazbeteko bereizmen handiko (300 dpi) pantailarekin, papera imitatzen duen irakurketa esperientzia eskaintzen du, eguzkiaren argitan ere islatu gabe. Bere diseinu lirain eta arinari esker, erosoa da ordu luzez eusteko, etxean, garraio publikoan edo hondartzan.
Bere ezaugarri aipagarrienetako bat urarekiko erresistentzia da, IPX8-rekin ziurtatua, hau da, zure liburu gogokoenak gozatu ahal izango dituzu igerilekuan edo bainuontzian kezkarik gabe lasaitzen zaren bitartean. Gainera, biltegiratze-gaitasunak milaka liburu eramateko aukera ematen du eta bateriak astez iraun dezake karga bakarrean.
EROSI AMAZONEN 169 EUROTAN
2025eko goi-mailako telefono mugikorrik onenak
Goi-mailako telefonia mugikorraren gama gero eta lehiakorragoa da. Beraz, zure hurrengo terminala izango dena aukeratzea zaila izan daiteke, segmentu honetan bilatzen baduzu. Zorionez, merkatua ondo aztertu da, 2025ean eros ditzakezun goi-mailako telefonorik onenak aukeratzeko. Esperientzia onenaz gozatzeko telefono adimendun baten bila bazabiltza, modelo hauek zuretzak dira.
Diseinua, pantaila, bateria, kamerak, prozesadoreak... Asko dira gama altuko telefono
mugikor onenen bila merkatua aztertzerakoan kontuan izan behar diren ezaugarriak. Lehia handia dago segmentu honetan, enpresa bakoitza beti saiatzen baita gehien eskaintzen merkaturatze berri bakoitzean. Halaere, badaude argi nabarmentzen diren modeloak, jarraian gomendatuko ditigunak.
Gama altuko telefono mugikor onenak
Samsung, Xiaomi, Google, OPPO eta Apple dira goi-mailako tarta zati bat lortzeko lehian dauden mugikorren fabrikatzaileetako batzuk. Esan dugu jada, lehia gogorra da, eta hori ondoko lerroetan ikusiko dituzuen terminal handietan islatzen da. Hauek dira 2025ean eros ditzakezun goi-mailako telefono mugikor onenak.
Samsung Galaxy S24 Ultra
Samsung Galaxy S seriearen azken bertsioak itxaropen guztiak gainditu ditu berriro, eta, dudarik gabe, Samsung Galaxy S24 Ultra gaur egun merkatuko goi-mailako telefono adimendunetako bat da. Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3-k eskaintzen duen errendimendu bikainagatik da, zeinak edozein aplikazio exekutatzen duen muturreko jariakortasunarekin, eta merkatu osoko pantaila onenetako bat duelako.
Xiaomi
14
Bartzelonan Mobile World Congress 2024-n aurkeztutakoan, Xiaomi 14-k bere lekua lortu du gama altuko telefono mugikor onenen zerrenda honetan. Bere izene-
an "Pro" abizena sartu ez arren, kategoria bereko beste telefono mugikorrei inbidiarik ez dion telefonoa da. Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3 duen telefonoetako bat da; beraz, uneoro errendimendu piztia espero dezakezu.
iPhone 16 Pro Max
iPhone 16 Pro Max-en azterketak kalitate paregabeko smartphone bat ezagutzera eramaten du. Horregatik, 100 puntutik 90eko puntuazioa eman zitzaion. Bere lekua merezi du goi-mailako telefono onenen artean, bere 6,9 hazbeteko OLED pantailaren kalitate handia dela eta, itxura ezin hobea baitu egoera guztietan. Noski, Apple A18 Pro prozesadorea ere funtsezkoa da, bere muturreko potentzia edozein aplikaziotan zabaltzen duena eta errendimendua beti fluido bihurtzen duena.
Google Pixel 9 Pro
Goi-mailako telefono mugikor baten bila bazabiltza eta Android sistema eragile gisa lehenesten baduzu, Google Pixel 9 Pro aukera ezin hobea da zuretzat. Smartphone honetan argi propioarekin distira duten osagai asko daude. Horietako lehena pantaila da, orain arte Android mugikor batean ikusi den onenetakoa. Diseinua ere bikaina da, orain arte hobekien eraikitako Google Pixel delakoa.
Motorola Edge 50 Ultra
Motorola telefono onenen artean Motorola Edge 50 Ultra dago, eta horrek ere merezi du goi mailako smartphone onenen artean egotea. Lehen begiratuan maitemintzen zaren terminala da, bere diseinu eder eta "premium"arengatik eskuragarri dauden modelo guztietan. Kontuz, bada egurrez egindako bat ere, dudarik gabe, merkatuko telefonorik originalenetakoa.
Realme GT 7 Pro
Realme GT 7 Pro-k goi mailako mugikor on batean bilatu behar duzun guztia dauka. Boterea nabarmentzen da, Qualcomm Snapdragon 8 Elite esklusiboa garuna izanik, gaur egun Android munduko prozesadorerik indartsuena. Bere pantaila ere aipatzen da, hitzik gabe uzten duen ezaugarriekin, hala nola 6.500 nits-eko distira maximoa. Imajina dezakezun bezala, kanpoan itxura ona duen panela da.
OPPO Find X8 Pro 5G
Merkatuko goi-mailako telefono onenen artean OPPO Find X8 Pro 5G ere bada, Andro4all-en aztertu dena eta oso ondo ezagutzen dena. Modelo honi buruz esan behar den lehenengo gauza da inoiz probatu den kamerarik onenak dituen telefono mugikorra dela, atal honetan duen kalitatea eztabaidaezina izanik. Atzeko aldean kamera nagusi bat, angelu ultra handi bat eta bi teleobjektibo ditu, denak 50 MP, aurrealdean 32 MP kamerarekin.
Bideojoko didaktikoak, posible al dira?
Hezkuntza mundua etengabe garatzen ari da, ikasleak konektatzeko, irakasteko eta motibatzeko modu berrien bila beti. Berrikuntzaren arragoa honetan, jokoaren joerak indar eraldatzaile gisa agertu dira, ikasgelaren ohiko ikuskera zalantzan jarriz eta ikaskuntzaren ikuspegi berriak eskainiz.
Jolasa ikaskuntzara hurbiltzen duten teknikak
Gamifikazioa hezkuntzan ez da jolasteagatik jolastea, soilik. Hezkuntza-testuinguruetan joko-diseinuko elementuak txertatzen dituen estrategia pedagogikoa da, motibazioa, kontzentrazioa eta ikaskuntza-prozesua hobetzeko helburuarekin. Joera hori areagotu
egin da azken urteotan eta ikasleen arreta bereganatzeko eta norberaren ikaskuntzaprozesuan parte-hartze aktiboa sustatzeko tresna eraginkorra izan da.
Jokoetan Oinarritutako Ikaskuntzak gamifikazioa urrats bat gehiago ematera eramaten du, hezkuntza-helburuekin bereziki diseinatutako jokoak erabiliz. Jolas hauek matematikatik eta zientziatik eta historiatik eta hizkuntza arteetaraino jorratzen dituzte, eta ikasleek modu seguruan esperimentatu, huts egin eta ikasteko ingurune interaktibo bat eskaintzen dute. Eredu honen ezarpenak emaitza itxaropentsuak erakutsi ditu trebetasunak hobetzeko eta ezagutza atxikitzeko.
Artikulu honek hezkuntzako joko-joeren egungo panorama aztertzen du, haien eragina, aukerak eta erronkak aztertuz
Errealitate birtuala (VR) eta errealitate areagotua (AR) murgiltze-ikaskuntzaren aukerak birdefinitzen ari dira. Teknologia hauek ohiko ikasgelan errepikatu ezin diren hezkuntza-esperientziak eskaintzen dituzte, antzinako zibilizazioetan zehar ibilaldietatik hasi eta giza gorputzaren esplorazio zehatzera arte. VR-k eta AR-k hezkuntza-esperientzia aberasteaz gain, ateak irekitzen dituzte egokitzeko irakaskuntza- eta ikaskuntza-metodo berriei. eSportek heziketa arloan aurrera egin du, unibertsitateek eta eskolek bideo-jokoen tal-
deak eta txapelketak sartuz. Jokoz haratago, eSportek lidergoan, talde lanean, komunikazioan eta pentsamendu estrategikoan trebetasunak garatzeko aukerak eskaintzen dituzte. Gainera, erlazionatutako arloetako ikasketak egiteko plataforma gisa balio dute, hala nola, ekitaldien kudeaketa, marketin digitala eta bideo-jokoen diseinua.
Bideojoko hezigarrien adibideak
Hauek dira dauden bideo-joko hezigarrien adibide ugarietako batzuk. Zure gogokoena ahaztu al dugu? Ezetz espero dugu.
- Eutopía: Murgiltze-esperientzia bat proposatzen du, non eduki curricularrak ikaskuntza egoeren bidez lantzen diren. Eutopían, ikasle bakoitzak herri bat du uharte batean eta bere eginkizuna ahalik eta biztanle gehien hartzea da, gizarte jasangarri bat sortuz.
- Brain Training: Funtzio kognitiboak, hala nola, memoria, arreta eta arazoak konpondu, jarduera eta buru-erronka ezberdinen bidez gauzatu eta hobetzeko diseinatutako jolasa.
- Pipoclub: Batez ere haur hezkuntzako eta lehen hezkuntzako haurrei zuzendutako online hezkuntza-joko plataforma bat, non ondo pasatzen diren bitartean ikas dezaketen hainbat jarduera interaktiborekin.
- Cibilization (aurrekoak: Age of Empires eta Imperium): Jokalariei antzinatik aro modernora zibilizazioak eraikitzeko eta gidatzeko aukera ematen dien estrategia-joko sorta bat, esploratuz, zabalduz, baliabideak ustiatuz eta beste zibilizazio batzuekin lehian edo lankidetzan arituz.
- The Witness: jokalarien burua hausteko puzzlez eta asmakizunez betetako uharte misteriotsu bat esploratzera erronka eskaintzen duen puzzle jokoa. Puzzle bakoitzak alboko pentsamendua eta behaketa arretatsua behar ditu jokoan aurrera egiteko.
- Portal: proba futuristako laborategi batetik ihes egiteko, jokalariak puzzle moduko erronka sorta bat konpondu behar du.
- Minecraft for Education: Minecraft eraikuntza eta abentura joko ezagunaren bertsio didaktikoa, hezkuntza-inguruneetan erabiltzeko bereziki diseinatua. Ikasleei ingurune birtualetan esploratu, sortu eta elkarlanean aritzeko aukera ematen die, sormena, arazoen ebazpena eta lankidetza sustatuz.
Erronkak eta azken hausnarketa
Onurak izan arren, jokoaren integrazioa hezkuntzan ez da erronkarik gabekoa. Pantailaren denborari buruzko kezkak, jolasaren eta ikaskuntzaren arteko oreka eta irisgarritasuna kontuan hartu beharreko alderdi kritikoak dira. Ikuspegi orekatua ezinbestekoa da, jokoen hezkuntza-ahalmena zein praktika pedagogiko "tradizionalagoak" mantendu beharra aintzat hartuz.
Hezkuntzako joko-joeren egungo panoramak gero eta konpromiso handiagoa islatzen du ikaskuntza interaktibo eta pertsonalizatuarekin. Joera hauek hezkuntzarako bide berriak irekitzeaz gain, hezitzaileei eta ikasleei ere erronka egiten diete ikaskuntza prozesua birplanteatzeko. Aurrera joan ahala, funtsezkoa da joera hauek aztertzen eta ebaluatzen jarraitzea, hezkuntza-esperientzia osatu eta aberasten dutela ziurtatuz, ikasleak erronka akademikoak gainditzeko ez ezik gero eta mundu digitalagoan aurrera egiteko ere prestatuz.
Bizkaiko ekintzailetza South Summit Industry & Energy Bilbao topaketan
Joan den azaroaren 21ean South Summit Industry & Energy topaketaren hirugarren edizioa ireki zen. BAT dorreko Ekintzailetzaren Nazioarteko Zentroan. South Summitek eta Bizkaiko Foru Aldundiak antolatu zuten, sektore horietako ekosistema ekintzailearentzat. Ia 500 pertsonak eman zuten izena biltzarrerako; % 60 Euskaditik kanpokoak ziren eta % 20, berriz, nazioartekoak. Egun horietan, 130 startup, 104 korporazio eta 40 inbertitzaileren ordezkariak egon ziren bertan.
Ainara Basurko Bizkaiko Foru Aldundiko Ekonomia Sustatzeko Saileko diputatua eta María Benjumea South Summiteko presidente eta sortzailea izan ziren buru irekiera-ekitaldian eta Bizkaiko eta Euskadiko ekosistema ekintzailearen, Europaren aitorpena duten
ekintzailetza teknologikorako huben delakoen balioa nabarmendu zuten.
Basurkok adierazi zuenez, energia eta industria sektore estrategikoak dira Euskadirako eta, bereziki, Bizkairako. 2022an, energiaren sektoreak 15,7 mila milioi euro sortu zituen, eta 26.000 langileko enplegagarritasuna; BPGdaren % 25, berriz, industriatik dator.
Basurkok, halaber, eskerrak eman zizkion South Summit Industry & Energyri Bizkaian jarritako konfiantzagatik eta trantsizio energetikoaren gaia mahai gainean jartzeagatik. Izan ere, esan zuenez, klima-aldaketari erantzuteaz gain, aukera paregabea da lider izateko iraultza teknologiko eta ekonomikoan. Gainera, baieztatu zuenez, Bizkaian erabakitasun handiz ekin zaio erronka horri, eta ekintzailetzarako eta berrikuntzarako ekosistema sendo eta ondo garatua dagoela, helburu hori lortzen lagunduko duten irtenbide sortzaileak pentsatu eta ezartzeko.
Bestalde, María Benjumeak adierazi zuen Bizkaia industriaren eta energiaren epizentroa dela Espainian, bai eta eskualde dinamiko bat ere, eta bertan egon behar dela sektore horietan negozioak egin nahi badira. Hala egiten ari da haiek, South Summit Industry & Energyrekin. Benjumeak azpimarratu zuenez, South Summit topaketa bat baino askoz gehiago da; ekintzailetzarako plataforma baliotsuena da, eta, beraz, Bizkaian bete nahi duten helburua da ekosistema hori osatzen duten startup-ekin, inber-
titzaileekin eta enpresekin batera lan egitea.
South Summit Industry & Energyren hirugarren edizioa azaroaren 21ean eta 22an gauzatu zen. Agendaren barruan, teknologia kuantikoak trantsizio energetikoan izan dezakeen rolari buruzko mahai-ingurua nabarmentzen da. Bilakatuk, QCentroidek, Lantikek eta Moevek parte hartu zuten. Liz Fleming South Summiteko Ekosistemaren zuzendariak, María Benjumea South Summiteko presidente eta sortzaileak eta Joseba Mariezkurrena Bizkaiko Foru Aldundiko Ekintzailetza, Talentua eta Enpresen Lehiakortasuna Bultzatzeko zuzendari nagusiak eman zioten amaiera topaketari.
Topaketa honen hirugarren edizioa azaroaren 21ean
eta 22an egin zen
Bilbon, BAT dorreko
Ekintzailetzaren
Nazioarteko
Zentroan
South Summit
South Summit-en, startup anbiziotsuenak, inbertitzaile ikusleak eta enpresa liderrak biltzen dituzte benetako negozio-eragina sortzeko. Plataforma global gisa, topagune bat baino gehiago dira: aukerak emaitza bihurtzen diren eta lankidetzak biharko industriak bultzatzen dituen lekua gara.
Historia
Madrilgo South Summit-ek oinarria izaten jarraitzen du, non ekintzaileak, inbertitzaileak eta enpresak elkartzen diren aliantzak sortzeko eta berrikuntza disruptiboak ezagutzeko. Madrilen lortutako arrakastak Brasil, He-
go Korea eta beste herrialde batzuetako ekosistem globaletara hedatzea bultzatu zuen, bakoitza tokiko ekintzailetza potentziala sustatzeko egokituta, South Summit-eko sare globalarekin konektatzen zen bitartean. Gaur egun, hiru kontinenteetan barrena, South Summit "Ekintzailetzarako eta Negozioetarako Sare baliotsuena" bezala ezagutzen da, berrikuntza iraunkorra, konexio esanguratsuak eta hazkunde hunkigarriak onartzen dituen urte osoan zehar.
Iraunkortasuna. Etorkizun berdean sinisten duen gailuarra
Iraunkortasunarekiko duten konpromisoa egiten duten guztian islatzen da, bere zero-promesetatik hasi eta gertakari iraunkorretara begira. Izan ere, harro daude Improvers sariaren irabazle gisa aitortu izanagatik bere ekitaldi jasangarrien praktikak direla eta, zero etorkizunarekin duten konpromisoa barne. Bere ahaleginak 2021ean aintzatetsi ziren sari honen irabazle izendatu baitzituzten, ekitaldi jasangarriak antolatzeko duten konpromisoagatik eta baita zero isuri garbiak garatzeko pentsamenduagatik. 2022an, % 80ko jasangarritasun balorazioa lortu zuten Eventsost-en, eta % 89,5era igo ziren 2024ko bere azken edizioan.
Euskadik gazte talentua indartu du 500 Global Training beka berriren bitartez
Eusko Jaurlaritzak SPRI Taldearen
Basque Trade & Investment Nazioartekotzeko Euskal Agentziaren bidez atzerrian enpresa-praktikak egiteko ematen dituen Global Training beken aitorpena jaso dute 500 gaztek. Beka horien helburua nazioarteko mugikortasuna sustatzea da eta, horretarako, ezinbestekoa da unibertsitateko titulua edo goi-mailako LHko prestakuntza edukitzea. Global Training programaren aurtengo aurrekontua 6,45 milioi eurokoa da.
Imanol Pradales lehendakaria izan zen Donostiako Gipuzkoako Teknologia Parkean eginiko ekitaldiaren buru. Alboan izan zituen Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburua, Nagore Bonilla Basque Trade & Investmenteko zuzendari nagusia eta erakunde laguntzaileetako ordezkariak: hiru Merkataritza Ganberak, Confebask, Adegi, Txorierri Politeknika Ikastegia, Hetel, Ikaslan, AFM Cluster, Donostiako Sustapena, Garapen eta Novia Salcedo Fundazioa, eta UPV-EHU, Deustuko Unibertsitatea eta Mondragon Unibertsitatea ere.
Ziurtagiria jaso duten gazteek 400 enpresa eta lehen mailako erakundetan baino gehiagotan egingo dituzte praktikak, 4 kontinenteko 51 herrialdetan. Enpresa horien artean daude, besteak beste, Microsoft Institutua, Harvard Medical School, NBE - Emakumeak edo ikerketa aurreratuko hainbat zentro, Euskadirentzat estrategikoak diren sektoreetan lan egiten duten kanpoko euskal enpresekin batera.
Lehendakariak adierazi zuenez, “atzerrian zaudetenean, enbaxadore bat gehiago izango dugu atzerrian. Gure begiak izango zarete. Informazioa partekatuko duzue eta planetako hainbat lekutan egunero sortzen diren aukerak bertatik bertara ezagutzeko aukera eskainiko diguzue. Gazteak herri honen etorkizunaren funtsezko parte zarete”. Global Training beka-programa Euskadiren garapen ekonomikorako funtsezko talentua sortzeko ahaleginen barruko ekintzetako bat da. Gaur egun, enpresek pertsona prestatuak eskatzen dituzte, eta esperientzia horrek lan-jardunerako beharrezkoak diren trebetasunak eta ezagutzak eskuratzeko aukera ematen die euskal gazteei, hori nazioarteko eta kultura anitzeko ingurune batean egin ahal izateak dakarren balio erantsiarekin.
Batez beste 8 hileko egonaldia eginez, 30 urtetik beherako bekadunek
prestakuntza eta esperientzia jasoko dituzte atzerrian
Mikel Jauregi sailburuak baloratu zuenez, “Euskadin nazioartekotze-estrategia gero eta biziagoa dugu, eta hiru ardatzetan egituratzen da: pertsonen prestakuntza eta gaikuntza, non kokatzen ditugun Global Training bekak; euskal enpresei nazioarteko jarduera ekonomikoan laguntzea; eta Euskadiko Kan-
po Sarea, 92 herrialdetan presentzia duena, 22 merkataritza-bulego propiorekin, eta Australian laster irekiko den beste bat gehituko zaiona urtearen amaierarako, 23.a, alegia”.
Global Training programak aukera ematen du atzerrian profesionalki trebatzeko, ordaindutako praktikak eginez enpresetan edo erakundeetan, gazte bakoitzaren espezialitate akademikora egokituta.
Beken helburua atzerrian eskuratzen diren ezagutzak eta trebetasunak Euskadira itzultzea da, baina, era berean, bekadunek atzerriko egonaldiak luzatzea erabakitzen badute, Euskadiko ekonomiaren interesetarako ere balio izatea aurreikusten da.
Ildo horretan, Jauregik gazteei gogorarazi zienez, “behin esperientzia hau amaituta, Euskadi eraikitzen jarraitzeko behar zaituztegu; denboraldi baterako zoazte kanpora, eta itzuli egin behar duzue; gure herriaren etorkizuna eraikitzeko ezinbestekoak zarete”.
Beken baldintzak
Global Training beka-programaren aurtengo aurrekontu-zuzkidura honako hauetarako da:
- Hilean 1.715 euro gordineko 500 plazako zuzkidurak, 6 hilabetez (80 euro bekadunak hartzen dituen erakundearen konturako Gizarte Segurantzako kotizazio-gastua estaltzeko).
- Kudeaketa-gastuak erakunde kolaboratzaile bakoitzarentzat, 1.000 eurokoak plaza bakoitzeko.
- 40 orduko prestakuntza-gastuen partida bekadun bakoitzeko.
- Bekadunen asegurua estaltzeko partida, bidaia eta estaldura medikoa barne. Bekek gutxienez 6 hilabete eta gehienez 12 hilabete irauten dute, eta erakunde kolaboratzaileetatik jasotako eskaintzen arabera, batez besteko iraupena 8 hilabetekoa izango da, gutxi gorabehera, erakundeek ahalbidetzen dituzten luzapenei esker.
Programa 30 urte arteko eta B1 eta B2 mailako ingelesa menderatzen duten goimailako prestakuntza (graduak, lizentziaturak edo lanbide-heziketa) duten gazteei zuzenduta dago.
Erakunde kolaboratzaileak
Global Training bekek mota horretako prestakuntza-programen eta nazioarteko mugikortasunaren kudeaketan esperientzia dutela egiaztatzen duten erakundeen laguntza dute.
Prestakuntza akademikoari buruzko erabakiak hartzea gero eta erronka konplexuagoa da gazteentzat. Bokazioa, soldata-itxaropenak eta lan-aukerak bezalako faktoreak konbinatzen dituzte ikasleek beren helburu eta asmoekin ondoen bat datorren biderantz bideratzeko. Lan ona lortzeko dauden aukeren artean, ezagun eta eraginkorrenetako bat da Lanbide Heziketako titulu bat lortzea. Testuinguru horretan, Energia Berriztagarrietako Goi Mailako Teknikaria zikloak geroz eta ospe handiagoa dauka, bere enplegagarritasun handiari esker.
Energia sektorea da lanbide heziketako tituludunentzat enplegu gehien sortzen duena, tituludunen % 100eko enplegagarritasun-tasa baitu. Eta profesional hori bere jarduera eolikoko eta eguzki-energia fotovoltaikoko instalazioen sustapen, muntaketa, ustiapen eta mantentze-lanak egiten diharduten enpresetan arituko da, bai eta energia elektrikoaren sorkuntza, garraio eta banaketarekin zerikusia duten enpresetan ere, besteak beste. Era berean, prestakuntza honetako tituludunek banaketa-sareen muntaia, parke eolikoa, aerosorgailuak eta eguzki-sistemen instalazioa bezalako arloetan garatu dezakete. Horrez gain, askotariko funtzioetarako sarbidea dute, besteak beste, mantentze-operadoreak, itsasoko operazioko espezialistak, aeronautikako teknikariak, aholkulariak, administrazioak, merkataritzakoak, eraikuntzako garraiolariak edo eraikitzaileak. Titulu honek 2.000 orduko iraupena du gutxienez bi ikastaro akademikotan banatuta eta bertan sartzeko betekizunetako batzuk honako hauek dira: Lizentziatura, Lanbide Heziketako Goi Mailako Teknikaria edo unibertsitateko titulua, edo Erdi Mailako Prestakuntzako Teknikaria izatea edo Arte Plastikoetako eta Diseinuko Teknikari edo Teknikari titulua.
Laguntzen du
Prestakuntza mota honek laneratzeko hazkundea nabarmendu du. Izan ere, Espainian lanbide heziketaren enplegagarritasun-tasa hazi egin da, lan-merkatuan eskari handiena duen ikasketa-maila gisa finkatuz, % 42,2raino iritsiz. Kopuru horrek unibertsitateko tituludunena ere gainditzen du, hauen eskaria % 38,5ekoa baita.
Era berean, energia berriztagarrietako goimailako teknikari batek jasotzen duen soldata urtean 20.000 eta 30.000 euro gordin artekoa da gutxi gorabehera. Hala ere, kontuan hartu behar da soldata hori alda daitekeela esperientzia, espezializazio eta lantokiaren arabera. Urtean 45.000 eurora ere irits daiteke, CCOO Industriako iturrien arabera.
Sektore energetikoa LHn
Tradizionalki, Lanbide Heziketak beharbada prestigio gutxiago izan du unibertsitateko ikasketekin alderatuta. Hala ere, azken urteotan gorakada argia izan du. Datuak berez hitz egiten du: 2021ean, Espainiak 1.013.912 ikasle zituen LHn, 2014an matrikulatutako 751.507 ikasleekin alderatuta, aldea nahiko nabarmena izanik, Hezkuntza eta Lanbide Heziketa Ministerioaren arabera.
Energiaren sektorea da Lanbide
Heziketako tituludunentzat
enplegu gehien sortzen duen sektoreetako bat
Zein izan daiteke hazkunde horren arrazoia?
Besteak beste, prestakuntza teorikoaren eta praktikoaren arteko elkartasunera. Eta LH Dualak bi modalitateak aldi berean uztartzen ditu. Izan ere, zati praktikoak gutxienez hezkuntza-programaren % 33 suposatzen du eta, kasu askotan, ikasleek konpentsazio ekonomikoa lortzen dute. Azkenean, tituludun berriek gutxienez urtebeteko esperientzia eta Europa mailan homologatutako titulua dute dagoeneko.
Lana lortzeari dagokionez, aldea argia da. Lanbide Heziketako tituludunen Lan Sartzearen Estatistikak, Hezkuntza Ministerioak egindakoak, islatzen du LH Dualeko ikasleek LHn matrikulatutakoek baino lan txertatze tasa nabarmen handiagoa dutela. Alde hori nabaria da bai prestakuntza amaitu eta lau urte geroago ere.
Eta etorkizuna are hobeto ikusten da. Lanbide Heziketaren Behatokiak islatzen du Espainian lan-eskaintzen % 20,8k goi-mailako lanbide-heziketako titulua eskatzen duela, eta % 15,9k erdi-mailako titulua dutenak.
2025. urterako, zifrak handiagoak izango dira Europa mailan: lanpostuen % 50ek kualifikazio ertaina beharko dute, Lanbide Heziketaren Garapenerako Europako Zentroaren arabera. "Eredu honek mundu akademikotik lan mundurako trantsizioa faboratzen duen eta aukerak sortzen dituen ikaskuntza-ekosistema bat sortzen du", dio Pilar Rojasek, Repsolen Kultura eta Aniztasuneko arduradunak.
"LHn talentua dago eta hori bilatzen dugu", dio. Horren adibide dira multienergetikak urtero batez beste hartzen dituen 150 ikasle, gehienbat Kimika Industrialeko eta Analisi Laborategiko graduetakoak, praktikak enpresaren industria-multzo eta zentroetan Espainia osoan egiten dituztenak. Gainera, "prestakuntza eta lanbide horien estereotipo maskulinoa gainditu behar dugu, Lanbide Heziketa Dualean emakumezkoen % 38 daude matrikulatuta, aurreko urtearekin alderatuta % 13,1 hazi den datua", nabarmentzen du.
Laguntzen du
Calasanzek formakuntza soziosanitarioa eraldatu du
Santurtziko Calasanz ikastetxeak, Euskal Herrian lanbide heziketan erreferentzia denak, urrats aitzindari bat eman du Espainian bere “CuidaLab-Centro de experimentación robótica en los cuidados del futuro” (etorkizuneko zaintzan esperimentazio robotikoko zentroa) laborategiaren ateak irekiz. Punta-puntako laborategi honek robotak, simulagailuak eta teknologia aurreratuko tresnak biltzen ditu eta ziklo soziosanitarioetako ikasleei hezkuntza-esperientzia berritzaile bat eskaintzen die, adineko pertsonen arreta integrala hobetzea ahalbidetuko duena; horrez gain, beren autonomia fisikoa eta ongizate emozionala ere sustatuko du.
Adineko pertsonen ongizaterako teknologia berritzailea du Caslasanz zentroak
Prestakuntza Soziosanitariorako
Proiektu Eraldatzailea
CuidaLab Calasanzen asmo handiko apustu bat da, Euskadin lanbide heziketan 4.0 teknologia ezartzeko erronkari erantzutea helburu duena. Eusko Jaurlaritzaren 150.000 euroko dirulaguntzaren bidez, laborategi hau errealitate bihurtu da zentroko instalazioetan, Japoniako eta beste herrialde batzuetako gailu eta robot espezializatuekin. Raúl Setién Calasanzeko Berrikuntza zuzendariaren esanetan, "helburua da etorkizuneko profesionalek teknologia hauek erabiltzen ikastea adinekoen arreta hobetzeko".
Prestakuntzan Berrikuntza: Robotak eta Simulagailuak
Hezkuntza-esperientzia Integral baterako
CuidaLab "irla teknologikoetan" diseinatuta dago, hainbat tresna mota biltzen dituzten funtzioen arabera. Alde batetik, pazienteak emozionalki eta sentsorialki estimulatzen dituzten robotak daude, “Lovot” xarmagarria adibidez. Robot honek, bere itxura betea eta ukimen-sentsoreak dituena, besarkaden aurrean erreakzionatzen du, emozioak antzematen ditu eta erabiltzailearenganako la-
guntasun eta enpatia lotura sortzen du, batez ere bakardadeari aurre egin dezaketen adineko pertsonentzat garrantzitsua. Beste uharte bat simulagailu enpatikoei eskainita dago, ikasleei adinekoen ohiko patologiaren sintomak bizitzeko aukera ematen dietenak, hala nola, glaukoma edo kataratak eragindako ikusmen mugatua edo Parkinsonak eragindako zailtasun motorrak. Tresna hauek etorkizuneko osasun-teknikariei baldintza hauekin bizitzea zer den sakonki ulertzen dute eta irtenbide enpatiko eta pertsonalizatu batekin aplikatzeko ahalmena ematen diete.
3D inprimaketa:
Osasun-beharretarako irtenbide pertsonalizatuak
Laborategiak 3D inprimatzeko uharte bat ere badu, non ikasleek gailu mediko pertsonalizatuak diseinatzeko eta fabrikatzeko, hala nola, dentadurak edo ferula pertsonalizatuak. Teknologia honek pazientearen behar fisikoetara zehatz-mehatz egokitzeaz gain, osasun-prestakuntzan aro berri baterako ateak irekitzen ditu, non profesionalak kasu bakoitzaren berezitasunetara azkar eta eraginkortasunez molda daitezen.
Autonomia Garatzea eta
Bizi-Kalitatea Hobetzea
Ikasturtean zehar, Calasanz-ko ziklo soziosanitarioko ikasleek ikasitakoa egoera errealetan aplikatzera eramaten dituzten erronka praktikoak jasotzen dituzte, Tknikak (Euskal Herriko Lanbide Heziketako Berrikuntza Aplikatuko Zentroa) sustatutako ETHAZI metodologiaren bitartez. Adibide bat zentro geriatrikoetako egoiliarren bizi-kalitatea hobetzeko proposamenak garatzeko ariketa da. Erronka honen bidez, ikasleek teknologia bakoitzak erabiltzaileen autonomia eta segurtasuna nola sustatu dezakeen ebaluatzen du, menpekotasuna gutxituz eta egoitza batean sartzea atzeratuz.
Raúl Setiének adierazi duenez, “helburua da Calasanz-ko ikasleek teknologia hauek adineko pertsonen eguneroko bizitzan aplikatzen ikastea, euren etxean autonomiaz bizitzeko gaitasuna sustatuz eta nahi ez den bakardadea gutxituz”.
Nazioarteko eta Enpresa Lankidetzarako Baliabidea
Barne-prestakuntza hobetzeaz gain, CuidaLab-ek enpresekin aliantza estrategikoak ezartzeko aukera eskaintzen dio zentroari TKGUNE zerbitzuaren bitartez, zeinak teknologia-transferentzia eta enpresa-sektorearekiko lankidetza errazten baitu. Laborategi hau Bizkaiko eta Euskadiko enpresen eskura jarriz, Calasanz funtsezko eragile gisa kokatzen da adinekoen osasunari eta ongizateari aplikatutako soluzio teknologiko berrien garapenean, osasun arloko berrikuntza sustatuz.
CuidaLab-ek Calasanz-ek Europa mailan hezkuntza-berrikuntzaren arloan duen papera ere indartzen du. Gaur egun, zentroak sei Erasmus+ KA2 proiektutan parte hartzen du eta azpiegitura teknologiko hau etorkizuneko nazioarteko elkarlanetarako ate irekia bihurtzen da, ikasle eta irakasleek esperientziak eta ikaskuntzak trukatzeko aukera emanez ingurune global batean.
Calasanz: Gizarte eta Osasun Prestakuntzaren Etorkizunarekiko Lidergoa eta Konpromisoa
CuidaLab-ekin, Calasanzek lanbide heziketan berrikuntzaren aldeko apustua sendotzen du eta gizarte- eta osasun-laguntzan teknologia eta humanismoa integratzen dituen hezkuntza-eredu baten aldeko apustua berresten du. Hezkuntza arloan aurrekaririk gabeko ekimen honek ikasleen hezkuntza-esperientzia aberasteaz gain, teknologian adituak izateaz gain, enpatiaren eta errespetuaren zaintzan duten balioa ulertzen duten belaunaldi berri baten oinarriak jartzen ditu adinekoak.
Blockchain jokoek Web3 ekosistema bultzatu zuten azaroan
DappRadar, aplikazioen monitorizazio eta analisi deszentralizatuen plataformak adierazi du azaroa hil garrantzitsua izan zela blockchain jokoen sektorerako, erabiltzaileen jardueraren hazkunde leherkorra, berrikuntza aurreratuak eta inbertsioen hazkunde nabarmena izan baitzen.
Plataformaren txostenaren arabera, blockchainen jokoen sektoreak blockchain-ekosistemen merkatu-kuotaren % 28,2 hartu zuen, 6,8 milioi dolar zorro aktibo (dUAW) batez beste, % 16ko hazkundea suposatuz urriarekin alderatuta,. Plataformak nabarmendu duenez, bultzada hori Web3 teknologien hazkunde gero eta
handiagoan eta jokoen sektorea blockchain ekosistemaren eragile nagusietako bat bezala finkatzean islatzen dela.
Web3 jokoen hazkundea eraman zuten Dapp nagusiak
Azaroan bloke-jokoen sektorearen arrakasta, neurri handi batean, hainbat bloke-kate eta dapp-ren sendotze eta hazkundeari zor zaio. opBNB-k bere posizioa mantendu zuen blockchain lider gisa, Seraph: In the Darkness bezalako tituluen arrakastak bultzatuta. Ekintza-abentura joko honek erabiltzaile-base handia erakarri du bere jokabide murgilgarriari eta token sariak irabazteko aukerari esker.
Matchain ere nabarmendu zen, LOL gamifikazio plataformaren ospeari esker hazkunde handia lortuz. Txostenaren arabera, plataforma honek dibertsioa eta sariak uztartzen dituzten hainbat joko eskaintzen ditu, profil ezberdinetako jokalariak erakarriz.
Azaroan blockchain jokoen sektorean nabarmendu zen beste bloke bat Aptos izan zen, azaroan hazkunde ikusgarria erakutsi zuena, The Evergreen: Midnight Market Midnight Evergreen Technologies-ek abian jarri zuenean. MMORPG honek joko-esparru konposagarri bat aurkezten du, non jokalariek apustu handiko jokoetan parte har dezaketen, elementuak sortu eta tokenak irabazteko, eta horrek erabiltzaileen parte-hartzea eta konpromisoa areagotu ditu.
Sei Network-ek ere hilabete nabarmena
izan zuen, dApp Dragon Slither jokoen arrakastak bultzatuta. Azaroaren 15ean, Drift Zonek, Gacha jokoetan espezializatutako Web3 estudioak, 190.000 $-ko diru-laguntza jaso zuen Sei-rekin integratzeko. Gainera, SEIYARA, nekazaritza intergalaktikoko simulazio-joko batek, ofizialki bere bertsio publikoa aurkeztu zuen azaroaren 1ean, eta hilero 370.000 jokalari aktibo baino gehiago erakarri zituen bere beta fasean.
Aurreko azaroa hil garrantzitsua
izan zen blockchain jokoen sektorerako, erabiltzaileen jardueraren hazkunde leherkorra izan baitzuen
Bere aldetik, SKALEk hazkunde nabarmena izan zuen, batez ere Europa eta Calypso kateetan, non Hello Pixel eta Pixudi bezalako jokoek gidatzen duten. Era berean, DexGo, erabiltzaileak bizimodu osasuntsuak saritzen dituen errealitate areagotuko jokoa eta Katana Inu, ordenagailurako borroka azkarreko joko bat, SKALEren gainean eraikitzen ari dira joko-esperientziak eskaintzeko gas-kuotarik gabe.
Sektorearen hazkunde honek bloke-katearen jokoen gero eta garrantzia eta adopzioa islatzen du, eta bere posizioa sendotu du deszentralizatutako paisaiaren funtsezko osagai gisa.
Erabiltzaileen konpromisoa bultzatu zuten aurkezpenak
Aipatutako proiektuez gain, DappRadar-ek Web3 ekosisteman erabiltzaileen sarrera eta parte-hartzea bultzatu zuten jokoen izenburuak nabarmendu zituen, hala nola, Guild
of Guardians, NFT joko-espazioa lideratzen jarraitzen duena, merkataritza-bolumenean eta erabiltzaileen parte-hartzean nabarmenduz. Azaroaren 20an, NFT joko honek jokalariek joko barruko gertaeren edo kristalen deien bidez lor zitezkeen pertsonaia berriak aurkeztu zituen. Gainera, azaroaren 27an, NFT Pets funtzioa abiarazi zuen, jokatzeko gaitasuna hobetzen duten eta baliabideen eta energiaren metaketa areagotzen duten gaitasun pasiboen bidelagun gisa jarduten dutenak.
Azaroan arreta erakarri zuen beste titulu bat Gods Unchained izan zen, bere bigarren denboraldia hasi zuena, esperientzia dibertsifikatzeko eta sormena sustatzeko komunitateko joko modu berriak sartuz. Azaroaren amaieran, The Bull Run ere iragarri zuen jokoak, Modu Zigillatuko lehen ekitaldia, sari multzo berri batekin, sari osagarriekin eta sarrera-kuota murriztu batekin, irisgarritasuna eta jokalarien konpromisoa areagotuz. Azkenik, Axie Infinity-k ere hilabete mistoa izan zuen, garapen nabarmenekin. DappRadar-en arabera, azaroaren 21ean, Sky Mavis-ek bere langileen % 21 murriztea iragarri zuen eragiketak arintzeko eta produktu gakoetan zentratzeko, Ronin zorroa eta Mavis merkatua barne. Hala ere, Wings of Nightmare ekitaldia abiarazi zuten, Lunacian Dream World-a aurkeztu zuena, jokalariei euren Axies eboluzionatzeko aukera emanez, jokalari gehiago erakarriz.
Sei proiektu eta startup CEIN Cybersecurity Lab programaren demo egunean
Aurten CEIN Cybersecurity Lab ekimenean parte hartzen duten hiru ekintzailetza-proiektu eta hiru startup aitortuak izan dira. Aipatu programa Nafarroako Enpresa eta Berrikuntzarako Europako Zentroa (CEIN) enpresa publikoak diseinatu du, Espainiako Zibersegurtasun Institutu Nazionalaren (INCIBE) laguntzarekin. Duela gutxi ospatu zen programaren demo eguna.
Zibersegurtasunaren alorreko negozio-ereduei laguntzea xede duelarik eta ekintzaileei eta startupei zuzenduta, programak prestakuntza eta tutoretza indibidualizatua uztartu ditu bere garapenerako CEINek lankidetza aktiboa izan du Nafarroako arlo teknologikodigitaleko eta zibersegurtasuneko eragile nagusien aldetik: Nasertic, Nafarroako Zibersegurtasun Zentroa, UPNA, Polo IRIS eta ATANA, besteren artean.
Demo eguneko saioan, programaren inkubazio eta azelerazio prozesuetan parte hartu duten hautatutako proiektuak eta startu-
pak ondorengo epaimahaiaren aurrean aurkeztu dira: Estrella Martínezek (INCIBEko Ekintzailetza Teknikaria), Juan Ramón Aramendíak (Navarra Cybersecurity Center-eko koordinatzailea), Haritz Elizetxe (Navarra Cybersecurity Center-eko Zibersegurtasun Espezialista) eta Pilar Tellechea (CEIN Enpresa Sorkuntza Arloko arduraduna), programan zehar izan duten garapena eta bilakaera baloratu dutenak.
Zehazki, inkubazio prozesuan parte hartzen duten proiektuetako 10ek euren proposamenak defendatu dituzte, eta aitorpenak Construcciones Osés (lehena), Safe OT (bigarrena) eta Dateando (hirugarrena) enpresetan erori dira.
Azelerazio prozesuari dagokionez, zortzi startup aurkeztu dira eta aintzatetsiak Vitio (lehena), Ubyko (bigarrena) eta QR4events (hirugarrena) izan dira.
2026ko ekainera arte garatzen jarraituko duen CEIN Cybersecurity Lab-ek INCIBE Emprende Zibersegurtasun Industria Sustatzeko Programa Nazionalaren exekuzioa adierazten du, Europar Batasunak Next Generation EU planaren bidez finantzatutakoa. Gogoratu behar da INCIBE Eraldaketa Digitalaren eta Zerbitzu Publikoaren Ministerioaren menpeko erakundea dela, Telekomunikazio eta Azpiegitura Digitalen Idazkaritzaren bitartez.
INCIBE, Zibersegurtasun Institutu Nazionala
INCIBEk konfiantza digitala sendotzeko, zibersegurtasuna eta erresilientzia areago-
tzeko eta merkatu digitalari ekarpena egiteko lan egiten du, Espainian ziberespazioaren erabilera segurua sustatzeko. Espainiako Zibersegurtasun Institutu Nazionala (INCIBE), lehen Komunikazio Teknologien Institutu Nazionala zena, Eraldaketa Digitalaren eta Zerbitzu Publikoaren Ministerioaren menpeko enpresa bat da, Digitalizazio eta Adimen Artifizialaren Estatu Idazkaritzaren bitartez, garapenerako erreferentziazko entitate gisa finkatua.
Zibersegurtasunaren alorreko
negozio-ereduei laguntzea xede
duelarik eta ekintzaileei eta startupei zuzenduta, programak prestakuntza eta tutoretza
indibidualizatua
uztartu ditu
Bikaintasun zentro gisa, INCIBE Gobernuaren tresna da zibersegurtasuna garatzeko, gizarte-eraldaketarako motor eta berrikuntzarako aukera gisa. Horretarako, ikerketan, zerbitzuen eskaintzan eta gaian eskumenak dituzten agenteekin koordinazioan oinarritutako jarduera batekin, INCIBEk zibersegurtasunerako ekintza desberdinak gidatzen ditu nazio eta nazioarte mailan.
INCIBE-CERT Zibersegurtasun Institutu Nazionalak kudeatzen duen hiritarrentzat eta zuzenbide pribatuko erakundeentzat erreferentziazko segurtasun-gertakariei erantzuteko zentroa da, Eraldaketa Digitalaren eta Zerbitzu Publikoaren Ministerioaren menpe, Digitalizazio eta Adimen Artifizialaren Estatu Idazkaritzaren bitartez.
Sektore pribatuko operadore kritikoei eragiten dien gertakarien kudeaketaren kasuan, INCIBE-CERT-ek elkarrekin lantzen dute INCIBE-k eta OCC-k, Barne Ministerioko Zibersegurtasuna Koordinatzeko Bulegoak.
INCIBE-CERT gertakariei erantzuteko erreferentziako taldeetako bat da, nazioko eta nazioarteko gainerako taldeekin koordinatzen duena, sareak eta informazio-sistemek inplikatzen dituzten delituen aurkako borrokan eraginkortasuna hobetzeko, segurtasun publikoan dituzten ondorioak murriztuz.
Misioa
- Espainian herritarren, adingabeen eta enpresa pribatuen zibersegurtasuna eta konfiantza digitala hobetzea.
- Espainian herritarrak, adingabeak eta enpresa pribatuak babestea eta defendatzea.
- Espainiako zibersegurtasunaren industria indartzea.
- Zibersegurtasunean Espainiako I+G+b sustatzea.
- Zibersegurtasunaren sektoreko profesionalak identifikatu, sortu, erakarri eta garatzea.
- Eginkizuna gizartearen eraldaketa digitalerako motor bat izatea da, Espainiako herritarrak, adingabeak eta enpresa pribatuak babestuz eta zibersegurtasunaren industria, I+G+B eta talentua sustatuz.
Ikurpegia
- Herritarren eta enpresen zibersegurtasun maila munduko bost onenen artean dagoela.
- Espainian zibersegurtasunarekin lotutako produktu, zerbitzu eta profesionalen berrikuntza eta eskaintza munduko bost onenen artean hartzen dela.
- INCIBE Europako erreferente gisa kokatzea zibersegurtasunaren arloan.
Iruña, Ekintzaile 2024 programari agur
Joan den abenduaren 13an Iruña, Ekintzaile 2024 programari amaiera eman zitzaion. Zortzi enpresa-proiekturen aurkezpenarekin itxi zen hamaikagarren edizio hau.
Iruñeko Udalak CEIN-kin (Nafarroako Enpresa eta Berrikuntzarako Europako Zentroa) batera antolatzen duen Iruña, Ekintzaile 2024 programak 'Ideia bat, proiektu bat' leloa zuen eta abenduaren 13an garapen-fasean dauden zortzi ekintzailetza-proiektu aurkeztu zituen. 24 lagunek parte hartu zuten programa egun horretan itxi zuen ekitaldian, lau hileko entrenamenduaren ostean. Horietatik hamaika (bederatzi emakume eta bi gizon) aurkeztutako zortzi negozio-ideien atzean zeuden.
Programaren helburua, bere hamaikagarren edizioan, ekintzailetzarako interesa eta prestakuntza-egutegiarekin eta jarduera praktikoekin konpromisoa duten pertsonek negozio-ideia bideragarri batekin osatzea da, beren gaitasun ekintzailea hobetzeaz gain.
Programak parte-hartzaileak beren ikaskuntzaren sortzaile gisa kokatzen ditu eta frogatutako metodologietan oinarritzen dira nazioarteko ekintzailetza zentro nagusietan, hala nola Learning by doing edo Lean. Metodologiak jasangarritasun-osagai garrantzitsu bat barne hartzen du ekintzailetza-ekimen guztiak prestatzeko alderdi hirukoitzean: ekonomikoa, soziala eta ingurumena.
Udalak CEINekin elkarlanean antolatu duen programak 24 pertsona prestatu ditu ekintzailetzan, lau hilabetez
Horrela, Iruña, Ekintzaile-ren edizio berri honetan, zortzi ideia garatzen ari dira, ontziratu gabeko salmenta edo laguntza emozionalaren terapia txakurrekin hasi eta enpresa bereko enpresentzako yoga edo zoru pelbikoan espezializatutako fisioterapia, barne diseinua, datuen analisia eta ilustrazioa barne, ikerketa zientifikoa, etxebizitza saltzeko edo web orriak sortzeko zerbitzu juridikorako aplikazio digitala, marketin digitala eta diseinu grafikoa helarazteko.
Zortzi proiektu hauek Kondestable Jauregian aurkeztu ziren programaren amaiera ekitaldian, eta Iruñeko Udaleko Ekonomia Sustapen, Europako Proiekzio, Berrikuntza, Gazteria eta Garapen Lankidetzako zinegotzi ordezkariak, Mikel Armendáriz Barnecheak,
parte hartu zuen, CEINeko zuzendari gerentearekin batera, hau da, Uxue Itoiz Mariñelarena. Prestakuntzako lau hilabeteetan zehar, punta-puntako adituek programaren garapenean elkarlanean aritu dira eta partehartzaileei lagundu eta aholku eman zieten. Ostiral honetan Condestablen, aurtengo proiektuak aurkezteaz gain, aurreko edizioetako hiru partaidek euren esperientziaren berri eman dute. Íñigo Murok parte hartu zuen, eta, NeutroN Kit-ekin, bizikletak elektrifikatzeko proiektua sortu zuen; Delia Rodríguez-Orozek, ARGEOrekin, landa-garapena sustatzen duen aholkularitza geologikoa sortu zuen, lurraren ezagutza zientifikoaren bidez, tokiko ondarea eta turismo jasangarria sustatuz; eta Miren Azkona, bioarkitektura eta espazio osasuntsuen proiektu baten ekintzailea.
Programaren garapena
Programa irailean hasi zen eta 300 orduko prestakuntza jaso du abendu honetara arte. Programaren hasieran, online masterclass bat egin zen, programan parte hartzea sustatzen zuten ekintzailetzari buruzko erreferentziazko elementuak eskaintzeko eta ekintzailetza jasangarriaren inguruko elementu garrantzitsuak publiko orokorrari zabaltzeko. Saioa Valentina de Marchik, Gizarte, Politika eta Iraunkortasun Saileko ESADEko irakasleak gidatu zuen. Masterclass-a Cein-en YouTube kanalean dago eskuragarri.
Programaren jarduerak lau elementu nagusitan oinarritu dira: tutoretza, prestakuntza, aholkularitza eta parte-hartzaileen praktikan oinarritutako ikaskuntza. Programan zehar, tutoreek proiektuei iritzia eman diete. Besteak beste, Iruñeko Udaleko Ekonomia Sustapen eta Europako Proiekzio, Berrikuntza, Gazteria eta Garapenerako Lankidetza zuzendari Carlos Andres; Carlos León Sustainn Ekonomia Zirkularreko eta Jasangarritasuneko aholkularitzaren sortzailea edo Roberto Cámara Nafarroako telebistako zuzendaria izan ziren aholkulari.
Aditu ezberdinek ekintzailetzarako garrantzitsuak diren alderdietan trebatu eta beren esperientzia eman dute, hala nola sormena eta berrikuntza, baliabideen eta aukeren identifikazioa, balio-proposamena, lean elkarrizketak, finantzaketa, marketin digitala, inklusiboa eta soziala edo salmenta, besteak beste. Etengabeko aholkularitza eta tutoretza CEINeko langileen esku egon zen; negozio-ideia bideragarrien eta trebetasun ekintzaileen garapenean parte hartu dutenei beren ezagutzak eman dizkiete.
Iruña, Ekintzaile 2024. 'Ideia bat, proiektu bat'
- CANAE. Laura Salvador eta bere Laguntza Emozionaleko txakurrak.
- Dulantzi Lopetegui eta Eunate Redín.
- Paula Domínguez, Julen Torrens eta Carlos Luri. Ikerketa zientifikoaren komunikazioa.
- MJ EPAIMAHAIA Barne Diseinua. Esperientziazko barne diseinua landa ingurunean.
- Legaltech. Marie Gomez.
- Yesica Silva. Enpresentzako yoga.
- Quacklity. Garazi Cía.
- AIRMED FISIOTERAPIA. Amaia Díaz de Cerio Alzate.
CEIN DIGITECHen azken edizioa arrakastarekin itxi zen
DIGITECH, Nafarroako Enpresa eta Berrikuntzako Europako Zentroak (CEIN) sustatutako proiektu digitalaren azeleragailuak arrakastaz amaitu du bere azken edizioa, ideia berritzaileak merkaturako prest dauden proiektu bilakatzeko mugarri bat markatuz.
Hiru hila bizian, ekintzaileek euren ekimenak moldatzen lan egin dute hasierako ideia-faseetatik gutxieneko produktu bideragarriak garatu arte, funtsezko jardueren espektro zabala hartuz, hala nola arazoen azterketa, balio-proposamenak eraikitzea, negozio ereduak, hipotesien baliozkotzea, prototipoak egitea, salmenta estrategiak eta copywriting, besteak beste.
Talentu digitala eta teknologikoa hobetzeko diseinatutako programa berrikuntzaren katalizatzaile izan da, parte-hartzaileek ekintzailetzaren prozesuko urrats guztietan lagunduz. Ikuspegi integral honek proiektuei egitura sendoa emateaz gain, ekintzaileak
ere prestatu ditu merkatuko erronkei konfiantzaz eta erabakitasunez aurre egiteko.
Parte hartzen duten proiektuak: aniztasunaren eta eraginaren lagin bat
DIGITECHen edizio honetatik pasatu diren proiektuak sektore ezberdinetan duten originaltasunagatik eta ahalmen eraldatzaileagatik nabarmentzen dira. Jarraian, edizio honetan parte hartu duten ekimen batzuen zerrenda aurkezten dizuegu:
- PatrimonyFácil: SaaS tresna, erabiltzaileei beren aktibo guztiak begirada batean ikusteko aukera ematen diena, banku-kontuak, propietateak, inbertsioak eta kripto-monetak barne.
- Pandity: Taldeko bidaien lehen bilatzailea, esperientzia kolektiboen erreserba errazteko diseinatua.
- SubeTuPadel: Padel jokalarien errendimendua aztertzen duen eta maila objektibo bat esleitzen dien tresna berritzailea.
- Mujer40.es: 40 urtetik gorako emakumeen komunitate digitala, podcast bat eta bu-
letin bat barne hartzen dituena, inspiraziorako eta konexiorako gune bat sortuz.
- BreathClub: Meditazio eta arnasketa irtenbideak, bizitza moderno lanpetuetan atseden eta ongizatea eskaintzeko diseinatua.
- TakeOffTraining: gimnasioetarako irtenbidea, jarduerak programatuz, barne-prozesuak optimizatzen dituena eta diru-sarrera berriak sortzen dituena.
- RegistriesYa.com: Jaiotza, ezkontza edo bataio ziurtagiriak modu azkar eta errazean lortzeko aukera ematen duen plataforma intuitiboa.
- Maite Irigoyen: Tresna eta aholkularitza pertsonalizatuaren bitartez erabiltzaileei profesionaltasuna eman eta lana aurkitzeko erronka egiten dien proposamen digitala.
- Geckoders: "Alchemy Pets" telefono mugikorretarako bere lehen joko informala abiarazteko prestatzen ari den bideojokoen garapen agentzia.
- Hegada: Ile-apaindegiak bezalako negozio txikientzako hitzorduen kudeaketa errazten duen agenda digitala, kalkulu-orriak edo paperezko agendak bezalako tresna tradizionalen beharra ezabatuz.
- Flow: Klub eta jaialdietan edariak eskatzeko prozesua errazten duen aplikazioa, erabiltzailearen esperientzia hobetuz.
Ekintzailetza digitaleren etorkizunerako plataforma
DIGITECH programa Nafarroako ekosistema ekintzailearen aldaketarako motorra da, ikaskuntzarako, berrikuntzarako eta lankidetzarako ingurunea eskaintzen duena. Parte-hartzaileek prestakuntza espezializatua jaso dute, baita euren proiektuak finkatzeko urratsak gidatu dituzten aditu eta tutoreen laguntza ere.
Edizio honen itxierarekin, CEINek tokiko talentuarekin eta gizartean positiboki eragiten duten soluzio teknologikoen sustapena-
rekin duen konpromisoa berresten du. Proiektu hauek beren ekintzaileen esfortzua eta sormena ez ezik, berrikuntza digitalak funtsezko sektoreetan duen potentzial eraldatzailea ere adierazten dute.
Proiektuei edo DIGITECH azeleragailuari buruzko informazio gehiago lortzeko, bisitatu CEIN DIGITECH edo jarri harremanetan administracion@cein.es.
Zer da CEIN
CEIN emakumeen eta gizonen aukera-berdintasunarekin eta bizitza pertsonala eta profesionala uztartzeko konpromisoa duen enpresa da. Barne kudeaketan zein talde ekintzailearen eskura jartzen dituzten zerbitzuen diseinuan eta garapenean adierazten den konpromisoa.
- CEEI: Europako Erkidegoen Batzordeak 1984an sortu zituen EICak (Europako enpresa eta berrikuntza zentroak) enpresa txiki eta ertain berritzaileen sorrera sustatzeko bereziki diseinatutako egiturak dira eta horrela tokiko garapen ekonomikoari laguntzeko.
- Nafarroako Enpresa eta Berrikuntzako Europako Zentroa S.L. (CEIN, S.L.): Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Enpresa Garapeneko Departamentuaren menpeko irabazi-asmorik gabeko sozietate publikoa da, eta Nafarroako garapen ekonomikoa sustatzea da bere helburua, espiritu ekintzailea bultzatuz eta enpresa berrien sorrera lagunduz.
- Bere erronkak: Hazkunde-asmoak dituzten enpresa bereziak eta bereiziak sortzeari laguntzea. Balio ekintzaileak sustatzea, bereziki unibertsitateko eta Lanbide Heziketako ikasleen artean.
- CEIN 4 hitzetan: Ekintzailetza (pertsona ekintzaileen aldeko apustua); Berrikuntza (erakundearen motorra); Hazkundea (hazi edo lana sortu nahi duten enpresetan sinisten dute); Lankidetza (talde-lanaren defentsa).
