Gazteen ekintzailetza,are eta garrantzitsuagoa merkataritzan
Javier Hurtado sailburuak Ekinn jardunaldian nabarmendu du gazteen ekintzailetzak duen garrantzia merkataritzaren sektorean
Jon Lasa Galdos
Joan den maiatzaren 13an,Javier Hurtado Turismo,Merkataritza eta Kontsumoko sailburuak merkataritzari,gazteriari eta ekintzailetzari buruzko Ekinn jardunaldia aurkeztu zuen Donostian. Ekitaldian oso jende gaztea izan zen,eta ekintzaileei entzuteko aukera izan zuten,merkataritzaren arloan dituzten bizipenak kontatu baitzituzten gazte batzuentzat inspirazio-iturri izan zitezen.
Sailburuak adierazi zuen oraintxe bertan gazteen ikuspegiak entzun eta ulertu behar direla,“gazteak,etorkizuna ez ezik,gizartearen oraina ere” badirela eta “haren norabidea haiek moldatuko” dutela nabarmenduz.
Bestalde,merkataritza oso esparru aldakorra da, etengabe egokitu behar baita aro digitalak kontsumo-ohituretan duen eraginera eta eremu horrek eskatzen duen berrikuntza-beharrera.Era horretako jardunaldietan,gazteek merkataritza ekintzailetzarako aukera bideragarritzat hartzea bilatzen da,eskaintzen dituen aukera guztiak nabarmenduz.
Sailburuak gizarte mosaikoa deitzen dio belaunaldi ezberdinek merkataritzaren munduarekin duten harremanari.Gazteek,mundu digita-
lizatu batean jaio izanaren ondorioz,askoz ere hurbilago daude merkataritzatik,aurreko belaunaldietatik aldatu egin diren kontsumitzeko, ordaintzeko eta komunikatzeko moduekin. “Zuentzat,online eta offline erosketaren arteko mugak askoz ere lausoagoak dira,kanal anitzeko erosketak egiteko gai zarete,ingurune fisikoan eta digitalean mugitzeko erraztasun berberak dituzue,une bakoitzean mugitzen zaituzteten faktoreen arabera.Eta horrek askoz ere moldakorragoak egiten zaituzte,eta merkataritza-sektorean berrikuntzatik ekiteko aukera ematen dizue”,azaldu zuen sailburuak. Berrikuntzak merkataritzan duen garrantzia azpimarratu zuen,etengabeko hobekuntzaprozesu gisa defendatuz,zerbait berria sortzea baino gehiago.Era berean,bertaratuak animatu zituen erosketa-esperientzia hobetzeko moduetan pentsatzera eta berrikuntza enpresaarrakastarako tresna gisa erabiltzera.
Javier Hurtado: “Gazteak, etorkizuna ez ezik,gizartearen oraina ere badira”
Ekinn jardunaldia gazte ekintzaileak ahalduntzeko mezu batekin amaitu zen,eta gogorarazi zitzaien merkataritza ez dela iraganeko belaunaldien kontua,baizik eta aukera ugari eskaintzen dituen etorkizuneko jarduera.“Izan ezazue kontuan dagoeneko ekintzaile izan denaren esperientzia,zailtasunei eta erronkei aurre egin behar izan dienarena.Izan ezazue kontuan hark dakiena.Eta,gero,pentsatu zuek zer nahi duzuen,zuek,bezero gisa,saltoki batean zer aurkitu nahiko zenuketen”,azpimarratu zuen sailburuak.
Laguntzen du
UPV/EHUko doktore berriak izendatzeko ekitaldia
Egun ehun herrialde baino gehiagotatik etorritako mila doktorego-ikasle baino gehiago daude ikasten unibertsitatean
Jon Lasa Galdos
2023an tesia defendatu zuten 512 doktore berri izendatu zituzten joan den maiatzaren 24an Euskal Herriko Unibertsitateko Areto Nagusian egindako ekitaldian.Eva Ferreira errektorea izan zen ekitaldiaren buru,eta Gotzone Barandika Doktorego Eskolako zuzendariak eta Eva Portillo idazkari akademikoak ere parte hartu zuten ekitaldian.Rosa María Hernández Farmazia eta Elikagaien Zientzia Saileko irakasleak irakurri zuen "Nanomedikuntza: gaixotasunen tratamendurako aliatua".
512 doktore berri izendatu zituzten joan den maiatzaren 24an Euskal Herriko Unibertsitateko Areto Nagusian egindako ekitaldian
Eva Ferreira “Esparru profesionalean,balio erantsia da doktorea”,adierazi zuen Eva Ferreira errektoreak.“Eta errealitate hori,beste herri garatuetan inork zalantzan jartzen ez duena,oraindik onartzeko dago gurean.Estali beharra dago gabezia hori: gizartean dagokion lekuan jarri behar dugu doktorea.Horrela baino ezin du aurrera egiten jarraitu ezagutzan eta berrikuntzan oinarrituriko gizarte batek”,erantsi zuen. Beste aldetik,Barandikaren hitzetan,"doktoregoko ikasleen kopuruak gora egin du azken urteetan",eta "Doktorego Eskolako 4.000 ikasleetatik,lehen aldiz,nazioarteko mila ikasle baino gehiago ditugu,100 herrialde baino gehiagotatik etorritakoak".
Gainera,Barandikak Lanbidek eskaintzen dituen doktoreen enplegagarritasun-datuak azpima-
rratu zituen; erakundearen txostenaren arabera, "enplegu-tasa eta enplegu egokitua % 95etik gora daude ezagutzaren adar guztietan".Era berean adierazi zuen,Confebaskek egindako ikerketa baten arabera,"euskal enpresek 1.165 doktore kontratatzea aurreikusten dute 2024an".
UPV/EHUko Abesbatzaren emanaldiarekin amaitu zen ekitaldia.
Tesien irakurketaren goranzko joera
Ikasturte honetan,2023an tesia defendatu zuten 512 doktore berri inbestitu ziren guztira; horietatik % 49 emakumeak ziren (251) eta % 51 gizonak (261).Nazioarteko tesia irakurri zuten 225 doktoregaik (% 44),58 euskaraz aurkeztu ziren eta 30ek aipamen industriala lortu zuten.
Ezagutzaren adarrari dagokionez,tesien % 30 Zientzietan defendatu ziren,% 26 Gizarte eta Lege Zientzietan,% 21 Ingeniaritza eta Arkitekturan, % 15 Osasun Zientzietan eta % 8 Arte eta Humanitateetan.
Azken urteotan UPV/EHUn irakurritako doktoregotesien kopuruak goranzko joera erakusten du; izan ere,azken hiru urteetan,% 18 igo da: 424 tesi irakurri dira 2021ean; 462,2022an; eta 512,2023an.
13.433 ikaslek egin zuten Unibertsitatera Sartzeko Ebaluazioa UPV/EHUn 13.433
Jon Lasa Galdos
Euskal Autonomia Erkidegoko Batxilergoko 12.073 ikaslek eta Lanbide Heziketako goi-mailako heziketa-ziklo bat egin zuten 849k Unibertsitatera Sartzeko Ebaluazioa (USE) hasi zuten ekainaren 5ean,asteazkena,Euskal Herriko Unibertsitatean. Guztizkoa,13.433,iazkoa baino % 0,2 handiagoa izan zen,orduan 13.401 matrikulatu baitziren USE egiteko.Nabarmentzekoa da LHko ikasleek izandako igoera,815tik 849ra pasatu baitziren; eta,hau da,% 4 gehiago izan ziren.
Aurreko kurtsoetako 511 ikasle irakasgai batzuetara aurkeztu ziren nota igotzeko
Premia bereziak zituzten Ikasleak
Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxeetako hezkuntza-premia bereziak zituzten 703 ikaslek egokitzapenak behar zituzten Unibertsitatera Sartzeko Ebaluazio-proba egiteko.Aurreko urteko ikasle kopuruari dagokionez (598),ikasturte honetan eskaerak % 17.6 gehitu ziren.
USE proba egiteko egokitzapenak indarrean dagoen araudiak aitortutako eskubidea dira,eta neurri horrek bermatzen du ikasle guztiek dutela proba egiteko aukera berdintasuna.
USE egin zuten Batxilergoko eta LHko ikasle horiek campuska banatzen baditugu,1.762k egin zuten Arabako Campusean,6.291k Bizkaikoan eta 4.786k Gipuzkoakoan; beste 83 ikasle ez zeuden campus batera atxikita.Hizkuntzari dagokionez,batxilergoko ikasleen % 77.21ek (9.322 ikaslek) euskaraz egin zuten proba,eta % 22.79k (2.751k) gaztelaniaz.Lanbide Heziketako goimailako heziketa-ziklo bat egin zuten ikasleei dagokienez,% 55.48k (471k) euskaraz egin zuten proba,eta % 44.52k (378k) gaztelaniaz. Azkenik,Unibertsitatera Sartzeko Ebaluaziora aurkeztu ziren ikasleen % 57.84 (7.474) emakumeak ziren eta % 42.16 (5.448) gizonak.12.922 pertsona horiei aurreko ikasturteetako 511 ikasle gehitu behar zaizkie,nota igotzeko irakasgai espezifikoetara aurkezten zirenak.
Sarbide probetako egokitzapen guztiak UPV/EHUko Desgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzuak kudeatzen ditu ezarrita dagoen prozedurari jarraituz.
Probak eta emaitzak
Ohi denez,USE hiru egunetan egingo da,asteazkenetik,ekainak 5,ostiralera arte,hilak 7.Azterketei dagokienez,pandemian sortutako egitura malgua mantendu da.Azterketei dagokienez,pandemian nagusitu zen egitura malgua mantentzen da.Edizio honetako berritasun bakarrak honako hauek dira: Hezkuntzaren Lege Organikoa (LOMLOE) aplikatuz,aurten ikasleek Espainiako Historiako azterketa edo Filosofiaren Historiako azterketa egitea aukeratu ahal izango dute,eta,gainera,hautazko eta modalitateko irakasgaien kopurua 30 ikasgaira igo da,eta horrek epaimahai bat gehiago eratzea ekarri du.
Proben emaitzak ekainaren 13an,12:00etan,argitaratuko dira.
Euskelec itzuli zen
Euskelec 2024 lehiaketak lasterketa-zirkuitu bihurtu zuen
Gasteizko Andre Maria Zuriaren plaza
Jon Lasa Galdos
Lanbide Heziketako ikasleek egindako 18 ibilgailu elektrikoak lehiatzeko prest zeuden.Euskelec 2024 Gasteizera iritsi zen maiatzaren 25eko asteburuan,eta Andre Maria Zuriaren plaza eta Plaza Berria ezohiko lasterketa-zirkuitu bihurtu zituen. Tknikak (Euskadiko Lanbide Heziketako Ikerketa Aplikatuko Zentroa,Hezkuntza Sailarena) antolatzen duen lehiaketa zazpigarren ediziora iritsi da aurten,eta Euskadiko Lanbide Heziketaren egutegian dagoeneko bere lekua eginda dauka.
Proba dinamikoak
Balaztatzea,azelerazioa,slaloma,efizientzia… Igandean proba horiek pasatu behar zituzten Euskelec 2024 edizioan parte hartu zuten 18 ibilgailu elektrikoek.Lehiaketan ez du nahitaez eta beti ibilgailurik azkarrenak irabazten.Euskelecek autoen energia-efizientzia ere baloratzen du,hau da,bateria-karga bakarrarekin proba guztiak gainditzea. Gasteizko zirkuituak zatiren batean duen malda aproposa izan zen baterien iraunkortasuna proban jartzeko.Horretarako berariaz prestatutako zirkuituan honako proba dinamiko hauek egin ziren:
❚ Balaztatzea: autoa ahalik eta distantziarik laburrenean gelditu behar zen,gutxienez orduko 20 km-ko abiaduran zihoala (Mateo Benigno de Moraza kalean).
❚ Azelerazioa: ibilgailuak geldi dagoenetik 60 metro ibiltzeko behar zuen denbora kronometratzen zen.
❚ Slaloma: ibilgailuak slalom-zirkuituari (Plaza Berrian) buelta bat emateko behar zuen denbora kronometratzen zen.
❚ Efizientzia-proba: autoak 60 minutuan ahalik eta distantziarik handiena egiteko gai izan behar ziren,goizean proba dinamikoak hastean zuten bateria-karga berarekin.Helmugatik igarotzen zen aldi bakoitza zenbatu zen,eta puntu horretatik gehien pasatzen zen taldea izan zen irabazlea (zirkuituari buelta gehien ematen dizkiona).
Euskelecen edizio berri honetan 18 taldek hartu zuten parte: Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxeetan egindakoak ziren 14 ibilgailu,eta Kantabriatik iritsi ziren beste lauak.Gainera,beste hiru ibilgailuk gonbidatu gisa parte hartu zuten, erakustaldi moduan.
Egiaztapen teknikoak,larunbatean
Proba dinamikoak egiten eta pistan prestazioak ebaluatzen hasi aurretik,auto guztiei egiaztapen teknikoak egin zitzaizkien larunbat arratsaldean. Egiaztapen horiek baztertzaileak izan ziren: araudia betetzen ez zuen ikastetxea desklasifikatu egin ahal izan zen.Egiaztapen horiek amaitzean,epaimahaiak ibilgailuen bateriak zigilatuko zituen,berriz kargatzea eragozteko.Modu horretan,auto guztiek bateria-karga bakarrarekin egin behar zituzten igande goizeko proba guztiak.
Aurretik,maiatzaren 8an,lasterketan parte hartu zuten talde guztiak Zornotzan izan ziren,Automotive Intelligence Centerren (AIC) instalazioetan,euren prototipoaren ezaugarri teknikoak eta eraikuntzaezaugarriak aurkezten.Lehiaketako epaimahai teknikoak ibilgailuak eraikitzeko erabilitako soluzio teknikoak,diseinu estetikoa eta ergonomia kontuan hartuta ebaluatu zituen proiektuak,eta taldeak ibilgailuen memorietan islatutako alderdi teknikoen arabera puntuatu zituen.
Hauek dira uda honetarako gehien eskatzen diren 8 lanpostuak
Kanpaina honetan lan-poltsak betetzeko 5.000 profesional baino gehiago beharko dira,Adeccoren arabera
Jon Lasa Galdos
Udako kanpainak eskatzen dituen profilen eskaera handiari aurre egiteko 5.000 profesional baino gehiago beharko dira,Adecco Taldeak sustatutako Adecco Aquí Ahora Campaña de verano ekimenaren arabera.
"Udako hilabeteek lan-aukera berriak eskaintzen dizkiete lehen aldiz lan-merkatuan sartu nahi duten gazteei,hilabete hauek urte osorako diru-sarrerak lortzeko aprobetxatzen dituztenei,eta baita langabeziatik ateratzeko aukera bat ikusten duten langabeei ere",azaldu du giza baliabideen aholkularitzak ohar batean.
Urte sasoi honetan sortzen diren lan-poltsak 5 sektoretan biltzen dira nagusiki:
- Ostalaritza eta Turismoa.
- Contact Center (urrutiko bezeroaren eta enpresaren arreta zerbitzua).
- Logistika.
- Retail (txikizkako salmenta).
- Last mile edo Azken milla (paketeen entregako azken estekan zentratuta dagoen eremua).
"Talentu egokia aurkitzea beti zaila den sektoreak dira eta uda bezalako kanpainetan profilen eskasia areagotu egiten da",aldarrikatzen du. Ezagutu zeintzuk diren enpresek 2024ko uda honetarako bete behar dituzten 8 lanpostuak.
1. Zerbitzariak
Zerbitzariek mahaiak prestatzen dituzte,mahaikideak zerbitzatzen dituzte,eskaerak hartu eta janaria eta edariak zerbitzatzen dituzte establezimendu batean.
Ostalaritza eta turismo sektorean gehien eskatzen diren profesionalak dira,InfoJobsek eta Esadek egindako Estado del mercado laboral en España 2023 txostenaren arabera.
Sasoiko lanpostu horietarako,enpresak "gelan esperientzia duten" profesionalen bila ari dira,ze-
haztu du Adeccok.Nahi duzuna lanbide honetako profesionaltzat hartzeko beharrezko prestakuntza izatea bada ere,Sukaldaritza Zerbitzuetako erdimailako heziketa-zikloa (CFGM) egin dezakezu. Urteko 22.724 euroko batez besteko soldatarekin,zerbitzariak dira sektoreko profesionalik eskatuenak.
InfoJobs lan-atarian Espainian argitaratzen diren 10 lan-eskaintzatik 1 ostalaritza,turismo eta jatetxe-sektoreko profesionalentzat da,InfoJobs eta Esade-k egindako Lan-merkatuaren egoera Espainian 2023 txostenaren arabera. 2023an erregistratutako 229.819 lan-eskaintzekin,sektore hau lan-eskaintza bolumen handiena duen bosgarrena da,Merkataritza eta salmenta (429.287),Erosketa,logistika eta biltegia (267.103),Bezeroarentzako arreta (266.114) eta Lanbide,arte eta eskulanen atzetik ( 244.584).
Urteko 22.724 euroko batez besteko soldatarekin, zerbitzariak dira uda sasoiko profesionalik eskatuenak
2. Sukaldariak
Mahaikideek eskatzen dituzten platerak prestatzea errezetak jarraituz eta sukaldaritza teknikak aplikatuz.Gainera,bere lan eremuan ordena eta garbitasuna zaintzeaz arduratzen da. Sukaldari izateko trebatu nahi baduzu Sukaldaritza eta Gastronomiaren CFGM egin dezakezu, baita Sukalde Zuzendaritzako goi-mailako heziketa-zikloa (CFGS) ere.
3. Pisuetako zerbitzariak
Hotel eta apartamentu gelak garbitzen dituzte. Oheak egiten dituzte,zoruak xurgatzen dituzte, komunak desinfektatzen dituzte eta hornigaiak berritzen dituzte,hala nola xaboia eta eskuoihalak,besteak beste.
Laguntzen du
"Postu honetarako baloratuko da hautagaiek jarrera proaktiboa,bezeroarekiko orientazioa, erantzukizuna eta talde-lanerako gaitasunak dituzten",gaineratu du Adeccok.
Etxeko langile izateko trebatzeko Ostatu eta Garbitegiko Oinarrizko LH edo Oinarrizko Apartamentu eta Ostatu Eragiketetako Profesionaltasun Ziurtagiria lortzeko ikas dezakezu.
4. Bidalketa gizonak edo emakumeak Salgaiak puntu batetik bestera eramaten dituzte. Ibilbidea planifikatu behar dute,albaranak kudeatu eta produktuak hartzailera egoera onean iristen direla ziurtatu.
"Edozein ibilgailu mota gidatzea gustuko duten profesional dinamikoak behar dira,ordutegi malgua eta entrega postuetan esperientzia dutenak", dio Adeccok.
Merkataritza Laguntzaile Jardueren Profesionaltasun Ziurtagiriak entregatzeko pertsona profesionala izateko aukera emango dizu.
5. Biltegiko langilea
Kamioiak kargatu eta deskargatzen,eskaerak kontrolatzen eta biltegiratzean laguntzen du. Biltegiko langile gisa treba zaitezke Biltegiko Jarduera Lagungarrietako Profesionaltasun Ziurtagiriarekin eta Garraio eta Logistikan,eta Salmenta eta Merkataritza Espazio Kudeaketan CFGSrekin.
"Logistika-sektorean lanpostu hauetara eskatzeko beharrezkoa da jarrera proaktiboa,modu independentean edo elkarlanean aritzeko gaitasuna, zamak eta orga jasotzaileak maneiatzeko ardura eta ezagutza izatea",dio Adeccok.
6. Telefono salmentako agenteak Telefonoz enpresei eta partikularrei elementuak edo zerbitzuak saltzen dizkiete.Gainera,bezeroen deiei erantzuten diete eta kexak eta gorabeherak kudeatzen dituzte.
"Contact Center sektoreko lanpostuetarako,komunikaziorako,antolaketarako eta arazoak konpontzeko gaitasunak dituzten emaitzetara bideratutako langileak behar dira",azaldu du Adeccok.
Telefono bidezko salmenta-agente izan nahi baduzu,CFGM egin dezakezu Merkataritza Jardueretan,baita salmenta-kudeaketari,telemarketinari eta teleoperadoreei lotutako ikastaroak ere.
7. Denda-saltzaileak
Denda eta supermerkatuetan egiten dute lan. Bezeroek eskatzen dituzten elementuak bilatze-
az,betetzeaz eta ordainketa kobratzeaz arduratzen dira.
Saltzaileen lanpostu hutsak betetzeko "jendetasuna eta jarrera positiboa duten pertsona dinamikoak,gogotsuak behar ditugu",azaldu du Adeccok.
8. Salmenta-puntuen sustatzaileak
Produktu erakustaldiak egiten dituzte dendetan, etxe partikularretan edo azoketan,erakustokietan,bezeroek sustatzen dituzten gaiak eros ditzaten asmoz.
Postu honek "merkataritza-gaitasunak,ikasteko gogoa eta taldean lan egitea gustuko duten pertsonak" eskatzen ditu,dio Adeccok.
Ostalarintza,lan-eskaintzen % 50ak oinarrizko ikasketak baino ez ditu eskatzen.2023an zehar Infojobsen argitaratutako lan-poltsen profilak erakusten du "tituluak gutxi baloratzen dituen sektorea izaten jarraitzen duela",dio txostenak. Eskaintzen diren lanpostuen % 50ak oinarrizko ikasketak baino ez zituen eskatzen,% 19k Lanbide Heziketako (LH) titulua,% 5ek Batxilergoa eta % 3k unibertsitateko titulua.
Hala ere,lan-eskaintzek sektoreko esperientzia eskatzen zuten: 10etik 6k baloratu zuten hautagaiak 1 eta 2 urte arteko esperientzia itzatea. Laguntzen du
Nafarroako LHko ikasleen hitzaren garrantzia
Carlos Gimeno Hezkuntzako sailburuak 'Voces x la FP Dual' proiektuan parte hartu zuen
Jon Lasa Galdos
Carlos Gimeno Nafarroako Hezkuntzako kontseilariak Komunitateko ikasleen ordezkaritza bat hartu zuen joan den ekainaren 24an,duela gutxi Iruñean etorkizuneko LH Dualak nolakoa izan behar duen aztertzeko egindako lan-saioan jasotako ondorioak entzuteko eta bildutako eskaerak eta iradokizunak bideratzeko.Topaketa hori Bertelsmann Fundazioak sustatutako 'Voces x la FP Dual' ekimenaren barruan kokatzen da,zeinak ikasleen parte-hartzea hobetzeko eta haien ahotsak LH Dual sistemaren garapenean eta hobekuntzan eragin zuzena izateko helburua duen.
Emma Salas,Iruñeko CI Eskola Hezitzaileen Gizarteratzeko CFGSko ikaslea eta Rocío González, CIP ETI Tuterako Haur Hezkuntzako CFGSko ikaslea bildu ziren kontseilariarekin.
Duela gutxi egindako lan-saiotik ateratako ondorio,ekimen eta hobekuntza-proposamen nagu-
siak aurkeztu zituzten bi emakume gazteek,eta bertan CIP ETI Tutera (Tutera),CIP Virgen del Camino (Iruñea) hezkuntza zentroetako 14 ikaslek parte hartu zuten.CIP Huarte (Iruñea),IES Ribera del Arga (Peralta),Energia Berriztagarrietako Goi Mailako Prestakuntza Profesionalerako Zentro Integratua (Imárcoain),CI Escuela Educadoras (Iruñea),CIP Lizarra (Lizarra),CI Agroforestal (Iruñea) eta CIP Tafalla (Tafalla) ziren ikastetxeak. Lehenik eta behin,ikasleek orientatzaileari esan zioten DBH edo Batxilergoan jasotako orientazioa ez dela nahikoa Lanbide Heziketa eta ikaskuntza dualaren funtzionamendua ezagutzeko eta balioesteko.Gehienetan LHko ziklo bat hasi ostean aurkitu zuten,edo egin zuten ezagunen bitartez.DBHn eta Batxilergoan LH Duala ikusgai egiten duten orientazio guneak sartzea proposatzen zuten.
Gazteek euren eskaerak eta iradokizunak aurkeztu zituzten, 2024-2025 ikasturtean LH Dualaren lege berria ezartzeko kontuan izan daitezen
Zentzu horretan,Carlos Gimeno Nafarroako Hezkuntza kontseilariak jakinarazi zien urteak daramatzatela LHn matrikulatu aurreko orientazioan funtsezko zeregina duten eragileekin bilerak eta informazio saioak egiten.2023/2024 ikasturte honetan,zehazki,informazio saioak egin dira DBHko orientatzaileekin,DBHko 41 tutoreekin eta,nobedade gisa,familientzako informazio saioak,bilera guztiak YouTuben ikusteko aukera izanda. Bestalde,ikasleek bileran komentatu zuten nolabaiteko estigmak jarraitzen duela,Lanbide Heziketarako oraindik zailtasun akademikoak dituzten ikasleentzat bigarren mailako bidetzat hartzen
dutenen aldetik eta familia profesional batzuetan genero-alborapena sumatzen dela.Familiak txikitatik informazio eta orientazio jardueretan inplikatzea eskatzen dute,Lanbide Heziketa berriaren benetako dimentsio eta irismenari buruz dagoen desinformazioari aurre egiteko,baita zentroetako orientatzaileak prestatzeko ere.
Erantzuna
Bere erantzunean,Hezkuntza kontseilariak nabarmendu zuen Onarpen Agindu berriak Nafarroan LH sistemaren integrazioa erakusten duelaz gain,lehen aldiz ziklo jakin batzuetan gutxietsitako sexuarentzat plaza-erreserba bat ezarri dela.Nafarroako Lanbide Heziketako zentro publikoak ere Skolae sarearen parte dira, hezkidetza eraldatzeko programa baten bidez, Lehen Hezkuntzako ikasleek LHko zentro publikoak bisitatzen dituztenak,LH zer den ezagutzera emateko eta hobetzeko,CIP Virgen del Caminiok abian ipinitako ekimenekin bezala,genero ikuspegitik eta inklusibotasunetik,desgaitasuna duten ikasleak eta STEM ikasleak ikusgai jartzen diren Lehen Hezkuntzako ikastetxeetan.
Bileran planteatu zen beste gai bat hezkuntza zentroaren eta enpresen arteko koordinazioa hobetzeko aukera izan zen,lan-prestakuntzaren baldintzen ezagutza hobetzeko.Hori dela eta,LH Dualeko proiektuetan parte hartzen duten enpresei 'Ongi Etorri Plana' eskaintzea eskatu dute,etapa honetan informazio eta praktika on estandar bat sortzeko,enpresa guztiek erraz ezarri ahal izateko.
Era berean,hezkuntza Administrazioari sektore profesionalak eta enpresak kontuan izan ditzala exijitu zioten kurtso berrirako zikloen eskaintza orokorra edo modalitate trinkoa zehaztean,eta ikasle guztiei LHko zentroetara garraioa bermatzeko baliabideak kontuan hartzea.
Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentua,hain zuzen,bilera instituzionalak egiten ari da Iruñea,Tutera,Sakana,Lizarra,Tafalla eta Irunberriko produkzio-sektore ezberdinetako enpresekin eta haien eskaerei erantzuten ari da.Horrez gain,Foru Komunitateak jada finantzatzen du Nafarroako Oinarrizko Lanbide Heziketako ikasleen garraioa lehendik dauden eskola-ibilbideetan eta banakako laguntzen bidez,Batxilergoko eta LH Gradu Ertaineko ikasle guztiak eta DBHko zikloak
ikasle onuradun gisa barne hartzen dituen eskola-garraiorako foru agindu berri bat onartuta. Ignacio de Benitok,Bertelsmann Fundazioaren 'Voces x la FP Dual' proiektuaren arduradunak, honelako topaketen baliagarritasunari buruzko iritzia eman zuen.“Nafarroako ikasleek,herrialdeko edozein lurraldetakoek bezala,asko dute emateko lanbide heziketa duala garatzeko.Beraiek dira horrek dakarren eraldaketa bertatik bertara jasaten ari direnak; beraz,haien behaketek balio handia dute oraindik betetzeke dauden hutsuneak identifikatzeko.Era berean,aukera bikaina da haientzat proaktibo izatera ausartu eta haien hausnarketak maila gorenetara iristen direla egiaztatzeko",argudiatu zuen. Nafarroako Hezkuntza kontseilariarekin izandako bilera 'Voces x la FP Dual' proiektuaren barruan egiten ari diren topaketen barruan kokatzen da,eta bertan Espainia osoko gazteek parte hartzen dute. Ondorioak beren autonomia-erkidegoetako hezkuntza-sailetako arduradunei aurkezten dizkiete. Proiektuak 2022ko martxoan onartutako Lanbide Heziketako lege berriaren hedapenarekin ere lagundu nahi du.Lege honek Lanbide Heziketaren izaera bikoitza hedatu nahi du,lan merkatuaren beharretara egokitutako hezkuntza testuinguru integralagoa sortuz.Jasotako prestakuntzaren eta lan-munduko benetako eskakizunen arteko lotura handiagoa ahalbidetuko duen esparru bat sortzea da asmoa,ikasleak etorkizuneko lanbidekarrerarako modu eraginkorragoan prestatuz.
Big Data eta klima-aldaketako top-a Euskadin
Euskadik Big Datan eta klima-aldaketan aditua den munduko ordezkaritza zientifiko eta estatistiko gorena hartu zuen
Jon Lasa Galdos
Klima-aldaketan eta Big Datan (metodo tradizionalen bidez prozesatzeko konplexuegiak edo luzeegiak diren datu-bolumen handiak maneiatzean) adituak diren ordezkari zientifikoak eta adituak Bilbon bildu ziren ekainaren 6tik aurrera.
NBEk eta BC3k antolatutako Big Datari eta Estatistika Ofizialetarako Datu Zientziari buruzko Nazioarteko 8.Konferentzian parte hartzen duten komunitate zientifikoaren erreferentzia handienen topagune bihurtu zen Euskadi egun horietan. Klima-iragarpenek,klima-ereduek edo ikerketa zientifikoak klima-aldaketaren ondorioak arin-
tzen nola lagun dezaketen aztertu zuten besteak beste.
Euskadik,BC3ren (Basque Centre for Climate Change),Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailari atxikita dagoen Euskadiko Bikaintasuneko Ikerketa Zentroetako baten,bidez,paradigma-aldaketa bat sustatu nahi du klima-gaiei lotutako erabaki politikoak hartzeko orduan,datu integratuetatik abiatuta.Lankidetza publiko-pribatua eta bikaintasuneko ikerketaren aldeko apustua dira apustu horren osagai nagusiak. Jokin Bildarratz Hezkuntza sailburuak nabarmendu zuenez,"Euskadiko politika publikoek euskal politika zientifikoan eta ikerkuntzan dute oinarria".Zehazkiago,Big Dataren eta Data Scienceren eremuan egindako ahaleginak nabarmendu zituen,"Garapen Jasangarriaren Helburuei ekarpenak egiteko balio duten datu eta tresnak sortu baitira".Eusko Jaurlaritzak BC3ren bitartez apustua egin du bikaintasunezko ikerketa garatu eta ikerketa horrek gizartean eragina izan dezan; "apustu hori Big Dataren onurak eta erronkak aztertzen espezializatu da,garapen jasangarriaren helburuei buruzko monitorizazioa eta txostenekin",azaldu zuen Bildarratzek."BC3k bultzada eman dio jasangarritasun-erronkei heldu dion zientzialari eta analista politikoen belaunaldi bati.Jasangarritasunaren desafioari eta politikei ekiteko giza ereduak eta ingurumen ereduak erabiltzen dituzte”,azaldu zuen.
BC3: Klima-aldaketaren aurkako Euskadiko laborategia
BC3 (Basque Centre for Climate Change) Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailari atxikita dauden BERC - Euskadiko Bikaintasunezko Ikerketa Zentroetako bat da.Bere eginkizuna krisi klimatikoari buruzko ezagutza areagotzea da.Hainbat diziplinatako 100 ikertzaile baino gehiago ari dira lanean krisi klimatikoak
dituen erronkei erantzunak bilatzeko.Ekonomiaren,biologiaren,soziologiaren eta ingeniaritzaren arloko adituek indarrak batzen dituzte klima-aldaketari aurre egiteko irtenbideak asmatzeko.
BC3 gizartea gehien kezkatzen duen eta gizartearen eta ekonomiaren hainbat arlotan eraginak dituen gaietako bati aurre egiteko Euskadiko laborategi moduko bat da.Azkenaldian, 2030erako Energia eta Klima Estrategiaren neurriak aplikatzearen eraginak aztertu ditu Europako Batzordearentzat.Klima 2050 - Klima Aldaketaren Euskadiko Estrategiarako ekarpenak ere egin ditu,eta Munduko Bankuarekin eta Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundearekin (FAO) lankidetzan aritu da.
Bere lan-esparru nagusiak dira zientzia klimatikoa,karbono gutxiko gizarte baten kontsumoak,ekosistemek klima-aldaketarekin duten lotura,teknologia berrien ezarpena klima-aldaketaren aurkako borrokan eta horien guztien arteko harremanetik sortzen den ezagutza integratua.
Klima-aldaketa ikergai
❚ Klima-aldaketaren ingurumen,sozioekonomia eta etika alderdiak uztartzen dituzte.
❚ Ekintzara eta lankidetzara bideratuta dauden ezagutzak,erremintak eta metodologia berriak eskaintzen dituzte.
❚ Diziplina anitzeko ezagutzak eta ezagutza transdiziplinarrak sortzen dituzte garapen iraunkorraren aldeko nazioarteko erabakiak hartzeko prozesuak erraztu eta sustatzeko.
Ikuspegia
Klima-aldaketari buruzko zientzia bideratzea ezagupen berriaren baterako produkziora eta irtenbideen baterako diseinura -politiken moduan gauzatuta-,betiere gainerako eragileekin batera, diziplinetan zeharreko ikuspegi sendo baten bidez eta garapen iraunkorra lortzeko azken helburuarekin.
Xedea
BC3aren xedea da estrategikoki sustatzea erabakiak hartzeko garrantzizkoa den ezagutzaren baterako produkzioa,uztartuta klima-aldaketa-
ren ingurumen-dimentsioak eta dimentsio sozioekonomikoak eta etikoak.
Estatistika Ofizialetarako Datuen Zientziari eta Big Datari buruzko 8.Nazioarteko Konferentzia Bilbon egin zen,eta datuen zientziaren,klima-aldaketaren eta jasangarritasunaren esparruko komunitate zientifikoko erreferentzia nagusiek parte hartu zuten bertan
Nazioarteko irismena duen programa
Bilbon egin zen topaketa Nazio Batuen Erakundearen bi urtez behingo jardunaldi ibiltaria da, eta edizio honetan BC3 erakundearen laguntza du.Zentroak Nazio Batuekin lankidetzan jardun du gai horietan ARIES plataformaren bidez, EUSTAT- Euskal Estatistika Erakundearekin, Kanpo Arazoetako,Europar Batasuneko eta Lankidetzako Ministerioarekin eta Estatistikako Institutu Nazionalarekin (INE) batera.
Jokin Bildarratz Hezkuntzako sailburuarekin batera,topaketari hasiera emateko ekitaldian izan ziren Imam Machdi,Indonesiako Estatistika Diputatu Ondokoa eta Big Datan eta Estatistika Ofizialetarako Datu Zientzian Nazio Batuetako Adituen Batzordeko bitarteko presidentea,Kazumi Ogawa NBE-Habitat Europako Programen arduraduna,María José Sanz BC3ko zuzendari zientifikoa eta Elena Manzanera INEren presidentea. Arratsaldean,goi-mailako hiru panel egin ziren klima-aldaketari eta biodibertsitateari,turismoaren jasangarritasunari eta jasangarritasunaren arloko munduko erronketarako ezagutzen ondasun komunari buruz,eta,besteak beste, Indonesiatik,Danimarkatik edo Esloveniatik iritsitako adituek,nazioarteko erakundeek,hala nola,Munduko Bankuak eta Nazioarteko Diru Funtsak,teknologia multinazionaleko enpresek, besteak beste,Googlek,eta Nazio Batuen hainbat erakundek parte hartu zuten.
Soldatarik onena duten Lanbide Heziketako tituludunak
Jakin ezazu Lanbide Heziketako goi-mailako zein ziklorekin irabazten duzun urtean 30.000 euro gordin inguru graduatu ondoren
Jon Lasa Galdos
Zein Lanbide Heziketako tituludunek irabazten dituzte soldata hobeak? Lanbide Heziketako 4 titulu daude,zeinekin urtean 25.000 euro gordin baino gehiago irabaz ditzakesun ikasketak amaitzean,CaixaBank Dualiza Lanbide Heziketako behatokiak Orkestra-Lehiakortasunerako Euskal Institutuaren lankidetzarekin egindako Lanbide Heziketako tituludunen soldatak txostenaren arabera.
Izan ere,soldata da zein ikasketak egin aukeratzerakoan eragiten duen faktoreetako bat. "Lanbide Heziketako tituludunek jasotzen dituzten soldaten artean aldakuntza garrantzitsuak daude lanbide-familiaren,tituluaren eta baita lurraldearen arabera",dio txostenak.
Jakin nahi al duzu zein LHko tituludunek soldatarik onenak dituzten? Jakin behean!
Kimikako goi-mailako LHko 2 ziklo,ondoen ordainduta
Kimika Industrialeko goi-mailako heziketa-zikloko (CFGS) lizentziatuak eta Produktu Farmazeutiko,Bioteknologiko eta Erlazionatuen Fabrikazioko (CFGS) lizentziatuak dira hobe ordainduak LHko titulu guztien artean (Oinarrizko LH,erdimailako LH eta goi-mailako LH).
Profesional hauek 30.000 euro gordin irabazten dute urtean eta goi-mailako teknikarien % 0,5 baino ez dute ordezkatzen.
Izan ere,soldata handiena duten Lanbide Heziketako 10 zikloko tituludunak 2021-2022 ikasturtean ikasketak amaitu dituzten goi-mailako teknikarien % 8 baino ez dira.Bestalde,kotizazio oinarri baxuenak dituzten 10 zikloek lanbide heziketako tituludunen % 27 biltzen dituzte, txostenak dioenez.
Ondorengo taulan jakingo duzu zeintzuk diren soldata onenak jasotzen dituzten goi-mailako teknikariak,zein lanbide-familiei dagozkion ikasketak, eta 2021-2022 ikasturtean CFGSko tituludunen guztizkoaren araberako tituludun kopuruaren eta ordezkatzen duten ehunekoaren arteko erlazioa. Soldata baxuena erregistratzen duten 2 tituluak Estetika eta Ongizate Integraleko Goi Mailako Teknikarienak dira,batez beste,urtean 15.832 euro gordinekin,eta Hortz Protesiaren Goi Mailako Teknikarienak,16.669 eurorekin.
Soldata da zein ikasketa egin aukeratzerakoan eragiten duen faktoreetako bat
Soldatarik altuena duten erdi mailako Lanbide Heziketako 10 tituludunak
Larrialdietako eta Babes Zibileko erdi-mailako heziketa-zikloko (CFGM) lizentziatuak dira soldata onena dutenak lanaldi osoan eta langile gisa,urtean ia 27.000 euro gordinekin batez besteko soldatarik onena erregistratzen dutenak. Erdi-mailako 6 ziklo daude tituludunek 20.000 eurotik gorako soldatak jasotzen dituztenak,nahiz eta prestakuntza-maila horretako tituludunen % 9,2 baino ez diren,txostenak zehazten duenez.
Ikus ezazu taula honetan zein teknikari diren ondoen ordaintzen direnak,ikasitako zikloak zein lanbide-heziketa-familiari dagozkion,eta tituludun kopuruaren eta prestakuntza-maila horrek tituludunen guztizkoarekiko adierazten duen ehunekoaren arteko erlazioa.
Euskadi,Nafarroa eta Katalunia,lanbide heziketako tituludunek gehien irabazten duten erkidegoak
Oro har,teknikariek 18.447 euro gordin jasotzen dute urtean batez beste,ikasketak amaitu ondorengo lehen urtean,goi mailako teknikariek jasotzen dituzten 19.610 euroen aldean.
Hala ere,Lanbide Heziketako tituludunek jasotzen dituzten soldaten artean ezberdintasunak daude lan egiten duten autonomia-erkidegoaren arabera.
Esaterako,EAEko teknikariak eta goi-mailako teknikariak dira gehien irabazten dutenak: 22.517 euro gordin urtean CFGM tituludunentzat eta 23.000 CFGS tituludunentzat.
Atzetik daude Nafarroan lan egiten duten profesionalak (20.910 eta 21.639 eurorekin,hurrenez hurren,teknikarientzat eta goi-mailako teknikarientzat) eta Kataluniakoak (19.868 eta 21.390 euro).
Teknikarientzat eta goi mailako teknikarientzat soldata baxuagoak dauden lurraldea Extremadura da (16.119 eta 17.244 euro,hurrenez hurren).
Aldaketak 2025eko Selektibitatean!
Nolakoa izango da?
Datorren urteko ekainetik aurrera,erkidego guztietan Unibertsitate Sarbide Probarako deialdia egingo da,zuzenketa-irizpide komunak izango ditu eta lehiakorragoa izango da
Jon Lasa Galdos
2025eko ekainean hasita,unibertsitatera sartzeko probak desberdinak izango dira.Eta Gobernu Kontseiluak 2022az geroztik proposatu zuen selektibitate berria onartu du,hainbat aldiz atzeratu eta aldatu zena.
Arau berriaren helburua unibertsitatera sartzeko proba azken hezkuntza-erreformara egokitzea da,LOMLOE edo Celaá Legea izenez ezagutzen dena.
PAU berria "arinagoa,modernoagoa da eta gizartera egokitzen da zorroztasun akademiko handienarekin eta Espainiako ikasle guztien aukera-berdintasuna bermatuz",dio Diana Morant Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate sailburuak.
Selektibitate berriaren aldaketa nagusi batzuk ezagutu nahi al dituzu? Jarraian horien berri emango dizuegu.
EvAU edo EBAU PAU deituko da
Selektibitateari ez zaio Unibertsitatera Sartzeko Batxilergoko Ebaluazioa deituko (EvAU edo EBAU) eta duela hamarkada bat zeukan izena berreskuratuko du: Unibertsitatera Sartzeko Proba (PAU).
Estatuko Aldizkari Ofizialak dagoeneko argitaratu du ekainaren 11ko 534/2024 Errege Dekretua, graduko unibertsitate-irakaskuntza ofizialetara sartzeko baldintzak,sarbide-probaren oinarrizko ezaugarriak eta onarpen-prozeduraren oinarrizko araudia arautzen dituena.Eta arau berri honetan orain arte genuen selektibitatearen izena ez da gehiago agertzen.
PAUn zuzenketa-irizpide komunak egongo dira
Araudi berriak azaltzen du zuzenketa eta kalifikaziorako irizpide eta helburu komunak izango direla autonomia erkidego guztietako zuzentzai-
leek eta aztertzaileek jarraibide hauek zuzentzeko orduan desberdintasunik egon ez dadin. Ondoren,ariketa bakoitzerako kalifikazio-gida bat egongo da,eta bertan jasoko dira: "zuzenketa- eta kalifikazio-irizpideak; hezkuntza-laguntzaren premia espezifikoa duten ikasleei berariazkoak; galdera bakoitzaren haztapena; baita beharrezkotzat jotzen da erabiltzen diren ebaluazio-tresnak ere,ikasleek eman ditzaketen erantzunak objektiboki baloratzeko",azaltzen du errege dekretuak.
Ildo horretan,Pilar Alegría Hezkuntza,Lanbide Heziketa eta Kirol sailburuak adierazi duenez, "lehen aldia da lurralde guztietan irizpide komunak eta homogeneoak sartzen direla".
Araudi berriak azaltzen du zuzenketa eta kalifikaziorako irizpide eta helburu komunak izango direla autonomia-erkidego guztietarako
Ariketak lehiakorragoak eta errealistagoak izango dira
Ariketek konpetentzietan oinarritutako diseinua izango dute,eta horrek saihestuko du ikasleek erantzuteko edukiak sistematikoki memorizatu behar izatea.
Horri esker,ikasleek "sormena eta pentsamendu kritikorako,hausnarketarako eta heldutasuna idatziz ebazteko aukera izango dute ebaluatutako gaitasun espezifikoetarako egokiak diren galdera edo zeregin sorta bati esker",azaltzen du errege dekretuak.
Era berean,azterketa bakoitzaren galdera edo zereginak ikasleen bizitzatik hurbil dauden tes-
tuinguruetan eta benetako ingurune artistiko, zientifiko,humanistiko eta teknologikoetan oinarrituko dira.
Galdera irekiek eta erdi irekiek puntuazio handiagoa izango dute
PAU ariketak atal ezberdinetan egituratuko dira, eta,aldi berean,erantzun irekiak edo garatzaileak behar dituzten galderak,erdi irekiak edo erantzun laburrez osatu beharrekoak eta erantzun itxiak edo aukera anitzekoak izango dira. Dena den,erantzun irekiko eta erdi irekiko galdera edo atazen erantzunek ariketaren % 70eko puntuazioa izango dute gutxienez,estandar berriaren aurretik galdera mota honi esleitutako puntuazioa gutxienez % 50ekoa zenean.
Ortografia eta gramatika gehiago hartuko dira kontuan
Ikasleen erantzunen koherentzia,kohesioa,gramatika,lexikoa eta ortografia,eta baita aurkezpena ere,"gutxienez % 10ekoa izango da testu bat idaztea dakarten galdera edo zeregin guztietan", Hezkuntza,LH eta Kirolaren Ministerioak berak jakinarazi duenez (MEFPD) adierazpen batean.
Atzerriko bigarren hizkuntza, derrigorrezkoa fase espezifikoko 4 irakasgai aztertzerakoan
Onarpen nota hobetu nahi dutenek,eta 14 punturen aldeko apustua egiten dutenek,gehienez 4 irakasgai egin ahal izango dituzte PAUren borondatezko edo berariazko fasean,betiere fase orokorrean ebaluatutakoen berdinak ez badira. Orain,fase espezifikoan (4) gehienezko irakasgaiak hartu nahi badituzu,"horietako batek nahitaez bigarren atzerriko hizkuntza izan behar du",zehaztu du MEFPDk ohar batean.
Zer geratzen da 2024ko selektibitatetik?
Fase orokorrean,ikasleak 4 irakasgaitan aztertuko dira:
❚ Hizkuntza eta Literatura II.
❚ Atzerriko Hizkuntza II.
❚ Ikasitako modalitatearen derrigorrezko irakasgai espezifikoa.
❚ Espainiako Historia edo Filosofiaren Historia. Hizkuntza ofizial bat baino gehiago duten autonomia erkidegoetan,ikasleek Hizkuntza eta Li-
teratura Ofizialaren II azterketa egin beharko dute,eta,beraz,5 azterketa egingo dituzte probaren fase orokorrean.
❚ Proba bakoitzak 90 minutuko iraupena izango du,30 minutuko atsedenarekin azterketa jarraian egonez gero.
❚ Probaren kalifikazioa azterketa guztien batez besteko aritmetikoa erabiliz kalkulatzen jarraituko da.Eta unibertsitatera sartzeko kalifikazioa Batxilergoko batez besteko nota (% 60ko pisua duena) PAUn lortutako kalifikazioarekin (% 40) gehituz lortzen da.
Selektibitate berrian sakondu nahi baduzu Errege Dekretua kontsulta dezakezu.
Iragarritako selektibitate berri baten kronika
Selektibitate berriari buruzko errege-dekretua onartzeko,haren testuak hainbat aldaketa egin behar izan ditu:
❚ 2022ko udan,MEFPDk jakinarazi zuen proba berria 2026-2027 ikasturtean guztiz ezarriko zela.
❚ Dena den,urte horren amaieran erabateko ezarpena 2027-2028 ikasturtera arte atzeratzea erabaki zuen,eta jakinarazi zuen aldaketak progresiboki egingo zirela 2023-2024 ikasturtetik aurrera.
❚ 2023ko otsailean,selektibitate berriaren errege dekretuaren zirriborroa kaleratu zen,hasierako proposamenarekin alderatuta zenbait aldaketarekin.
❚ 2023ko irailean,Jaurlaritzak 2023-2024 ikasturte honetan,azkenean,selektibitatean aldaketarik ez zela iragarri zuen.
❚ 2024ko ekainaren 11n,Ministroen Kontseiluak 2025eko selektibitatean aplikatuko den arau berria onartu zuen.
