Zeintzuk dira 2.000 eurotik gorako soldatak dituzten LHko tituluak? Jarraian, ordainsaririk altuenak eskaintzen dituzten LHko tituluen zerrenda aurkeztuko dizuegu
Jon Lasa Galdos
Mekatronika edo Instalazio eta Mantentze lanetan graduatuak dira enplegu gehien eta 2.000 eurotik gorako soldatak dituzten LHko tituluak, CaixaBank Dualizaren hileroko azken analisiaren arabera. Beste muturrean daude, aitzitik, Irudi Pertsonaleko eta Merkataritza eta Marketinaren familia profesionalak.
CaixaBank Dualiza Lanbide Heziketako Behatokiak egindako azken azterketak lan-baldintzak kualifikazioen arabera aztertzen ditu Orkestra Lehiakortasunerako Euskal Institutuarekin elkarlanean prestatutako CaixaBank Dualiza Lanbide Heziketaren Behatokiak joan den urtarrilean publiko egin zuen azken txostenean
aztertu zuen titulazio eta heziketa ziklo ezberdinen enplegagarritasuna. Bere ondoriorik nabarmenena da prestakuntzak langabeziaren aurkako oztopo gisa jokatzen duela; hau da, zenbat eta prestakuntza maila altuagoa izan, orduan eta aukera gutxiago langabezian geratzeko. Horrela, LH Goi-mailako tituludunek ikusten dute euren lan-aukerak unibertsitateko tituludun baten antzekoak direla. Aitzitik, Erdi Mailako Gradua egin zutenek lan egiteko aukera gehiago dituzte Batxilergoa egin zutenek baino. Prestakuntzak langabeziaren aurkako oztopo gisa jokatzen duen era berean, zenbat eta prestakuntza maila altuagoa izan, orduan eta lanpostu egonkorragoak ere lortzen dira. Erdi Mailako 10etik 5ek kontratu finkoa lortzen duten bitartean, kopuru hori 10etik 6ra igotzen da Goi Mailako tituludunen artean. Enplegagarritasun hori, ordea, asko aldatzen da aztertutako zikloaren arabera, jasotako soldatak nabarmen aldatzen diren bezala.
Deigarria da Fabrikazio Mekanikoko eta Instalazio eta Mantentze-lanetako tituludunen ia erdiek 2.000 euro baino gehiago jasotzen dituztela hilean, Erdi eta Goi Mailako Graduen datuak osotasunean kontuan hartzen badira. Marketin edo Irudia eta Soinua, soldata baxuenak dituzten tituluak Soldata baxuenak dituzten familiak Irudi Pertsonala, Merkataritza eta Marketina edo Irudia eta Soinua izango lirateke. Fabrikazio Mekanikoko lizentziadunen % 70 soldata maila altuetan dagoen bitartean, Irudi Pertsonaleko tituludunen % 8 baino ez dago maila horretan. Erdi Mailako Graduarekin gertatzen den bezala, Goi Mailako lanbide-familia industrialean soldata handien ehunekorik handiena dutenak hauek dira: Instalazioa eta mantentze-lanak, Fabrikazio mekanikoa eta Garraioa eta ibilgailuen mantentze-lanak. Talde honetan Itsasarrantza familia ere aurki dezakezu. Bigarren mailan STEM izaera dutenak daude, hala nola Kimika, Informatika eta komunikazioak eta Osasuna. Soldata baxuenetan tituludunen ehuneko handiagoa duten familiak errepikatu egiten dira Erdi Mailakoei dagokienez. Hauek dira, Irudi Pertsonala, Zerbitzu Soziokultural eta Komunitarioak, Gorputz eta Kirol Ekintzak eta Irudia eta Soinua.
Azterketa horrek hainbat ondorio ditu, adibidez, lanbide-orientazioaren arloan. Adibide gisa, Zerbitzu Soziokultural eta Komunitarioen familia profesionalak 2019-2020 ikasturtean matrikularen % 16 eta gorputz eta kirol jardueren % 7 bildu zituen.
Profil teknikoa duten langileak eta LHkoak dira Espainiako enpresek gehien eskatzen dituztenak Era berean, Administrazio Publikoak egiten duen prestakuntza-programaren diseinuan eraginak ditu. "Zein neurritan sustatu behar dira kalitate baxuko karrera profesionalak sortuko dituzten familia-zikloak?", galdetzen du ikerketak. "Galdera hau egokia dirudi lan-merkatuan eskaria espresua badago ere, batez ere LH Behatokiaren 2021eko Txostenean adierazten den hamarkada honetan, 9,5 milioi lan-aukera baino gehiago irekiko diren honetan". Hori ikusita, zerbitzuen sektoreak gero eta garrantzi handiagoa duen lan-merkatuan, "beharrezkoa dirudi etorkizuneko enplegu sendoagoa izatea ahalbidetuko duten lan-baldintza koherenteagoetara jo dezaketen profil profesionalak nola sor daitezkeen hausnartzea", ondorioztatzen du.
Zeintzuk dira Euskadin gehien eskatzen diren lanpostuak? Jarraian Euskal Autonomia Erkidegoan gehien eskatzen diren lanpostuak adieraziko dizkizuegu, hautagai eskasia agertzen dutenak paradoxikoki
Jon Lasa Galdos
Laguntzen du
Langabezia-tasarik baxuena duen autonomia erkidegoa izan arren -% 8,4, Biztanleria Aktiboko azken Inkestaren (EPA) arabera-, Euskadin 88.100 pertsona daude oraindik langabe. Aldi berean, enpresa askok diote zailtasun handiak dituztela langile kualifikatuak aurkitzeko. Langabezia hori batez ere zazpi sektoretan kontzentratzen da, gehien eskatzen diren profilei buruzko Adeccoren azken txostenaren arabera. Lehenik eta behin, zerbitzuen sektorea dago, batez ere administrazioko langileen eskasia erakusten duena. "Edozein enpresa eta sektoretako ia edozein sail", azpimarratzen du ikerketak, "erosketa, esportazio, marketin edo giza baliabideetan espezializatutako profesionalak bilatzen ari da Euskadin. Gainera, hirugarren sektorean telefono-operadoreak eta 'Contact Center' zerbitzuetarako (enpresa baten bezeroekin komunikazioa kudeatzeko arduradunak) telefono-operadoreak ere behar dira". Osasun larrialdi egoerak eta pandemiaren sei-
garren bolada garaian lehen arretako zentroen saturazioak osasun profesionalen eskasia areagotu du. Sektore honek erizaintzako laguntzaileetatik hasi eta lehen mailako arretako medikuak edo laborategiko teknikariak sartu behar ditu. Hala ere, gehien eskatzen duten osasun langileak erizaintzakoak dira. Industriak, Euskadin pisu handia duena, langile
Gehien kaltetutako sektorea industria izango da, haren hazkunde-aurreikuspena % 6,6tik % 3,9ra murriztu baita espezializatuen gabezia kezkagarria jasaten du, enpresek askotan salatzen dutenez. Eta horrek sektoreko ia edozein adar eragiten du. Adeccoren txostenak fresatzeko makina, galdaragilea, soldatzailea, torneatzailea, kable elektrikoa, karpeta, mantentze-lanetako teknikariak
eta abar luzea bezalako lanbideetako operadore espezializatuez hitz egiten du. Baina bulegoari lotuagoak ez diren beste profil tekniko batzuk ere falta dira, hala nola hizkuntzak dituzten administrazioko langileak. Ikerketaren arabera, talentu eskasia hori dauden profesional kualifikatu eta eskarmentu gutxien eta enpresa batetik besterako profil hauek soldata hobe baten bila duten mugikortasun handia nahasten da. Industriaren barruan, logistika eta garraio adarrak profilak behar ditu, hala nola eskaera-prestatzaileak PDA kudeaketarekin, banatzaileak, biltegiratzaileak eta kualifikazio ofizialak dituzten ontziratzaileak. Eskaintza baino dezente eskari handiagoa duten lanbideak, banaketa eta txikizkako sektoreko denda-saltzaile eta sustatzaileen kasuan bezala.
Ingeniariak, iturginak, mantentze-lanetarako teknikariak, soldatzaileak eta errotatzaileak dira bete beharreko lanbiderik zailenetakoak Zer bilatzen dute automobilgintzan Automobilgintzako langileen beharrak industriaren oro har bezalakoak dira. Baina profil zehatz gutxi ere badaude. Besteak beste, estanpazio eta mekanizazioko operadoreak, ofizialak, soldatzaileak, mantentze- eta kalitate-langileak eta tailer mekanikoetako eta ingeniarietako langileak daude. Azkenik, eraikuntza-sektoreak -eta zehatzago trenbide-zerbitzuen azpisektorearen barruanoperadore espezializatuak, bulego teknikoko profilak, ingeniariak eta hizkuntzak dituzten administrazioko langileak behar ditu. Azken Infoempleo Adeccok lan-merkatuko eskaintza eta eskariari buruzko txostenaren arabera, Espainian giza baliabideetako zuzendarien ia % 53k onartzen du arazoak dituela euren enpresarako talentua kontratatzeko. Oraindik ehuneko oso handia den arren, aurreko urtearekin alderatuta 28 puntuko beherakada suposatzen du.
ERTEk, pandemiaren hilabeterik txarrenetan langabezia-tasaren igoerak, ordutegi eta mugikortasun murrizketek, ziurgabetasunaz gain, kontratazioen jaitsiera eragin zuten, eta hautagaiek sektoretik mugitzeko edo alde egiteko gogo handiagoa zutela. bereak ez diren funtzioak betez, nahiz eta beste baldintza batzuekin. Hala eta guztiz ere, eta Adecco ikerketak hori baieztatzen du, zenbait sektoretan oraindik ia ezinezkoa da lan eskaintza eta eskaria parekatzea. Euskadiko hazkundea, % 4,5ekoa aurten Eusko Jaurlaritzak Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) ekonomiarako hazkunde-aurreikuspenak berrikusi eta 2,2 puntu jaitsi ditu, Ukrainako gerraren ondorioek eraginda; horren arabera, 2022an EAEko ekonomia % 4,5 haziko da, aurreko aurreikuspena baino 2,2 hamarren azpitik, eta 2023an % 4,1 haziko dela aurreikusten du. Enpleguari dagokionez, 2022an langabezia tasa % 9,5ekoa izango da, eta 16.600 enplegu sortuko dira. Aurreko datuek % 9,2ko langabezia tasa eta 11.500 enplegu sortzea planteatzen zuten, eta 2023an, berriz, langabezia % 9,1ekoa izatea eta 8.000 enplegu sortzea aurreikusten da. Pedro Azpiazu Ogasun eta Ekonomia sailburuak Gobernu Kontseiluaren osteko prentsaurrekoan adierazi duenez, "pandemiak eragindako arazoak bideratzen hasita zirenean eta konfiantza eragile ekonomikoengana itzultzen ari zen une batean, Errusiak Ukraina inbaditu izanak erabat aldatu du 2022-2023 aldirako mundu osoko egoera". Nolanahi ere, "alarmistak" ez izateko eskatu du, urte honetarako eta hurrengorako EAEko BPGaren hazkundeak "sendoak" direlako eta enpleguarekin batera etorriko direlako. Azaldu duenez, gerrak "atzeratu" egingo du covid-ak eragindako krisiaren ondoren espero zen susperraldia. Euskadi ez dago krisian, eta gerra aurretik adierazle guztiak "oso positiboak" zirela azpimarratu du, baina egia da Ukrainaren inbasioak egoera "zaildu" duela eta hazkunde ekonomikoa espero zena baino txikiagoa izango dela. Gerraren eta Errusiari jarritako zigorren ondorioz, euskal ekonomiak "kalte ugari eta handiak" pairatzen ari dela gaineratu du. Adibidez, petrolioaren, gasaren eta elektrizitatearen prezioak "izugarri igo dira", eta horrek "energiaren erabilera intentsiboa egiten duten euskal enpresei eragiten die".
Laguntzen du
First Lego League txapelketa egin da Jokin Bildarratz First Lego League txapelketaren Euskadiko finalean egon zen
Jon Lasa Galdos
Jokin Bildarratz Hezkuntza sailburua Euskadiko First Lego League txapelketaren finalean egon zen joan den martxoaren 5ean, Deustuko Unibertsitatearen egoitzan. Bertan, ikasleek aurten garatu eta aurkeztu dituzten proiektuak zuzen-zuzenean ikusi ahal izan zituen. Sailburuarekin batera, ondokoak bertaratu ziren finalera: Ainara Basurko, Bizkaiko Foru Aldundiaren Ekonomia Sustatzeko Saileko diputatua; Xabier Otxandiano, Bilboko Udalaren Politika Ekonomikoen eta Herritarren Arretaren zinegotzi koordinatzailea; eta José María Guibert, Deustuko Unibertsitateko errektorea. Aurten ere FLL-Euskadi lehiaketaren finala hiru egoitzatan jokatu zen, aldi berean: Deustun, Donostian eta Arrasaten. Bigarren urtez jarraian, finala jenderik gabe eta burbuila-taldetan burutu zen, jende pilaketarik gerta ez zedin eta Covid-19ari aurre egiteko neurriak betetzen zirela bermatzeko. First Lego League Euskadi Innobasque Berrikuntzaren Euskal Agentziak antolatzen duen hezkuntza-programa da, Deustuko Unibertsitatearekin, Donostiako Sustapenarekin eta Mon-
dragon Unibertsitatearekin batera. Halaber, Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailaren eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foru-aldundien laguntza du. Eusko Jaurlaritzaren STEAM Euskadi Estrategiaren parte da, eta haren helburua da ikasleen ezagutza zientifiko eta teknologikoen maila handitzea, bereziki emakumeen artean arreta jarrita. 970 ikasle, 118 talde, 44 ikastetxe Lehen Hezkuntzako eta DBH-ko ia mila ikasle (6 eta 16 urte artekoak) bildu ziren martxoaren 5ean hiru egoitzetan: 44 ikastetxetako 118 talde, orotara. Azken hilabeteetan robot bat diseinatzen eta programatzen aritu ziren, bai eta berrikuntza proiektu bat garatzen ere, antolakuntzak planteatutako erronkaren inguruko arazo bat konpontzeko. FLL-k aurten mundu guztiko ikasleei planteatu zien erronka ondasun eta salgaien garraioaren ingurukoa da. Cargo Connect goiburuarekin, ikasleek etorkizuneko garraioari buruzko proiektuak landu eta aurkeztu zituzten, garraio azkarragoa, seguruagoa eta eraginkorragoa lortzea xede. Saridun gertatuko sei taldeek (bi talde egoitza bakoitzean) Estatuko finalean parte hartuko du-
te datorren apirilaren 2an, Malagako Torremolinos udalerrian. Bertan euren berrikuntzaproiektuak aurkeztuko dituzte eta euren robotak lehian arituko dira Houstoneko (Estatu Batuak) munduko finalerako sailkatzeko. Munduko final hori apirilaren 23an eta 24an izango da. Epaimahaiaren epaia Innobasqueren Youtube kanalean zuzenean eman zen programaren bidez; programak hiru egoitzekin egin zuen bat, eta palmares osoa jakinarazi zen. Hauek izan ziren garaileak: Bizkaitik, Begoñazpi Ikastolako, Stem Toki-Edurobotic eta San Fidel Ikastolako taldeak; Gipuzkoatik, Axular Lizeoa eta Arizmendi Ikastola; eta Arabatik, Urkide Ikastetxea. First Lego League FIRST LEGO League Challenge (FIRST LEGO League izenez ezagutzen dena) FIRST-ek lehen hezkuntzako eta erdi mailako ikasleentzat antolatutako nazioarteko lehiaketa bat da (9-14 urte bitartekoentzat Estatu Batuetan eta Kanadan, eta 9-16 urte bitartekoentzat beste herrialde batzuetan). Urtero, abuztuan, FIRST LEGO League Challenge taldeei erronka zientifiko bat aurkezten zaie, mundu errealeko arazo bati dagokiona, bertan arreta jartzeko eta ikertzeko. Lehiaketaren robotika zatiak LEGO Mindstorms robotak diseinatzean eta programatzean datza, funtzioak betetzeko. Ikasleek gaiarekin erlazionatutako arazo baten konponbidea garatzen dute (urtero aldatzen dena) eta, ondoren, eskualdeko, estatuko eta nazioarteko txapelketetan elkartzen dira lehiatzeko, ezagutzak partekatzeko, ideiak konparatzeko eta robotak erakusteko. FIRST LEGO League Challenge FIRST eta LEGO Taldearen arteko lankidetza da. 6-9 urte bitarteko haurrentzako robotika programa bat ere badu, FIRST LEGO League Explore izenekoa. Lehiaketaren xehetasunak Lehiaketa-denboraldiaren hasieran, FIRST-ek lehiaketa-material ofizialen sorta bat bidaltzen dio izena eman duen talde bakoitzari, "erronkarako mahai-tapiz" bat, LEGO osagai mekaniko eta elektronikoak eta mahai-tapiza eraikitzeko argibideak eta elementuak (Challege Set izenez ezagutzen dena, lehen Field Setup Kit). Taldeei
zereginen zerrenda bat ere ematen zaie, "misioak" izenekoak, modelo bakoitza mahai-tapizan burutzeko (adibidez, modelo batetik pieza solte bat hartu eta beste baten barruan jartzea). FIRST LEGO League Challenge-k taldeei askatasun osoa ematen die misioak nola betetzeko, kanpoko laguntzarik gabe programatutako LEGO Mindstorms robot batengatik osatua baita. Robotak bi minutu eta erdi ditu misioak burutzeko; Robot Game izenekoa. Talde bakoitzak 8 asteko gutxieneko epea du erronka mataza aztertzeko, LEGO Mindstorms robot bat diseinatu eta eraikitzeko eta emandako misioak egoki deritzon moduan betetzen programatzeko. Robotak autonomoa izan behar du, eta LEGO Mindstorms adreilu programagarri bakarra izan dezake eta 4 motor baino gehiago gehienez.
Euskadiko 44 ikastetxeko 970 ikaslek parte hartu zuten martxoaren 5eko First Lego League txapelketaren finalean Bilbo, Donostia eta Arrasateko egoitzetan Zuzeneko Robot Game ekitaldiaz gain, lehiaketak hiru sailkatze-atal gehigarri ditu, taldeei FIRST LEGO League Challengeko ikaskuntzahelburuen lorpenari buruzko iritzia emateko. Taldeek elkarrekin lan egiten dute eta FIRST LEGO League-ren balioak erabiltzen dituzte egiten duten guztian, besteak beste, Inspirazioa, Taldelana, Profesionaltasun Atsegina eta Kooperazioa. Bere taldeak balore horiek nola erakusten dituen eztabaidatzeaz gain, taldeek Kooperatiba-jarduera bat ere egin behar dute, normalean kronometratua, taldeak arazo berri bat konpontzeko nola lan egiten duen ikusteko. Bigarren blokean, Robot Design edo kualifikazio teknikoan, taldeak bere robotaren diseinu mekanikoa, programazioa eta berrikuntza/estrategia erakusten ditu. Kualifikazio saio honen helburua robotak zer "izango lukeen" ikustea da. Azkenik, ikasleek 5 minutuko aurkezpena egin behar dute egungo erronkarekin lotutako gai bati buruz.
Paperezko Hegazkinen Munduko Txapelketa, aireratzeko prest Hemen da berriz ere unibertsitateei zuzendutako Paperezko Hegazkinen Munduko Txapelketa, hil honetan zehar ospatzen ari dena Estatu mailan
Jon Lasa Galdos
Kategoriak
Bueltan da paperezko hegazkinen lehiaketarik handiena. Red Bull Paper Wings delakoaren ideia sinplea eta burutsua da: Erregairik ez. Motorrik ez. Lehiakideek A4 orri bat besterik ez dute airean zehar hegan egiteko: urrutien, denbora gehien edo ahalik eta modu artistikoenean. Hiru kategoria horietako nazio-mailako irabazleak (hegaldi-denbora, aireko distantzia eta akrobazia) Austriako Red Bull Paper Wings Munduko Finalera gonbidatuko dituzte, non 2022ko txapeldunak izendatuko baitiren. Espainian, guztira 20 unibertsitatek parte hartuko dute aurrez aurreko kanporaketetan eta horien artetik dagozkien ordezkariak aukeratuko dira nazio-mailako finalerako. Paperezko hegazkin pilotuek aurrez aurreko bi kategoriatan parte hartu ahal izango dute: hegaldiaren distantzia eta aireko denbora. Hirugarrena Tik Tok plataforma digitalean egiten baita oso-osorik, Espainia osoko ikasleentzat irekita dagoena dagoeneko.
❚
Distantzia: Arrakasta izateko, pilotuek euren paperezko hegazkinak gainontzeko aurkariek baino urrunago jaurtitzeko gai izan behar dute. 2019ko azken finalean, Jake Hardy estatubatuarrak 56,61 metro egitea lortu zuen. ❚ Hegaldi-denbora: Pilotuek paperezko hegazkinak tolestu beharko dituzte airean denbora gehien egoteko aerodinamika nahikoarekin. 2019an, Cameron Clark australiarrak irabazi zuen 13,33 segundotan. ❚ Akrobazia: Kategoria hau trikimailu akrobatiko zoragarriei buruzkoa da. 2019ko finalean, Kateryna Ahafonova ukrainarrak 10 ezin hobea lortu zuen bere jardunarekin. Gidariek ez dute unibertsitateko pertsona-kalifikatzaileei jakinarazi behar sailkapen presentzialetan. Horren ordez, paperezko hegazkinekin bere sormena etxean erakuts dezakete eta Tik Token bere trebetasuna partekatu. Nazioko epaimahaiaren boto gehien lortu dituen pilotua Global Finalera iritsiko da.
Espainian sailkapen geldialdiak martxoan zehar egiten ari dira lurralde nazionaleko hainbat erakundetan. Paperezko hegazkinak egiteko artea Paperezko hegazkinak egitea milaka urteko artea da. Red Bull Paper Wings Munduko Finalaren zain gaudela, eskuz egindako aerodinamika ospatzen dugu. Abiazio komertzialeko teknologia hain aurreratua da, hegazkin-konpainietako bidaiariek sare sozialetan sarritan istoriotxoak argitaratzen dituztela ordubetez pazientziaz isiltasun erlatiboan eserita egotearen monotonia gaindituz. Hegaldiaren segurtasun-bideoa amaitutakoan, erraza da hegazkinak hegaldia altxatzen duen bitartean gertatzen den fisikaren eta ingeniaritzaren arteko elkargune nabarmena alde batera uztea. Red Bull Paper Wings Red Bull Paper Wings, paperezko hegazkinen nazioarteko lehiaketarik handiena eta paperezko hegazkinen munduko txapelketa ofiziala, mundu osoko ikasleen ospakizuna da, zerura begiratzeko eta gauzak nola gauzatzen diren galdetzeko ohitura zaharrari eusten dion ospakizuna. Premisa sinplea da: hartu bulegoko paper A4 estandar bat, tolestu, urratu gabe, makina hegalari bat sortzeko, eta parte hartu nahi duzun
lehiaketan: Distantzia, Hegaldi Denbora edo Akrobazia. Lehenengo bi kategoriak nahiko sinpleak dira, parte-hartzaileek lehendik dauden munduko errekorrak haustea dute helburu. Akrobaziak sormen-kategoria bat da, eta trikimailu sentsazionalak egitean datza. Red Bull Paper Wings 2006an egin zen lehen aldiz eta bere ospea etengabe hazi zen, 2009, 2012, 2015 eta 2019an lehiaketekin. 2022an, distantziako eta hegaldi-denborako eskualdeko kanporaketak mundu osoko herrialde askotan egingo dira. Bien bitartean, Akrobazia kategorian, txapeldun izan daitezkeen lehiakideak sormenak egiten ari dira paperezko hegazkinekin eta maisutasuna areagotzen dute bideo digitalak bidaliz. Hiru kategorietako finalista nazionalak Salzburgora (Austria) gonbidatuko dituzte Hangar-7 enblematikoan munduko finalean lehiatzeko. Paperezko hegazkinetan doktoretza bat lortu nahi baduzu, begiratu John M Collins, paperezko hegazkinen eraikuntzari buruzko liburua literalki idatzi zuen gizona: 'The World Record Paper Airplane and International Award Winning Designs'. Collinsek paperezko hegazkin batek hegan egin dezakeen distantziarik luzeenaren munduko errekorra du eta bere arrakasta ingeniaritza aeronautikoarekiko zaletasuna origamiaren antzinako artearekin lotzea egozten dio Informazio gehiago: www.paperwings.redbull.com
"Gaztaroa da enpresa bat sortzen saiatzeko unerik onena"
Jon Lasa Galdos
Vifit Training ariketa fisikoa egiteko esperientziak garatzea helburu duen startup bat da, bere egoitza Donostian duena. Bere sortzaileak, egun, errealitate birtualean ariketa fisikoa egiteko lehen plataforma gamifikatua eta soziala garatzen ari dira; hau da, fitness metabertsoa. Erabiltzaileei eskaintzen dizkieten abantailen artean gamifikazioa (edo kirola egitean bideo-joko batean jolasten ari denaren sentsazioa), errealitate birtualaren bidez ingurune digital eta interaktibo batean murgiltzeko aukera eta beste erabiltzaile batzuekin elkarri eragitea daude. Bere sortzaileak Diego Gutiérrez (CTO, 36 urte) eta Aritz O'haonghusa (CEO, 21 urte) dira. Diego Aplikazioen Garapeneko Goi Mailako Teknikaria da eta Bideo-Jokoen Garapeneko Masterra ikasi zuen Madrilgo Complutense Unibertsitatean. Aritzek, ordea, LEINN ikasketak burutu zituen Irunen. Elkarrizketa honetan, Vifit Training bere proiektuari buruz hitz egingo digute. Zer da ViFit Training? Vifit Training ariketa fisikoa errealitate birtualaren bidez gamifikatzera bideratutako startup bat da, fitnessaren metabertsoan.
Nola bururatu zitzaizuen ideia? AEBetara, San Frantzisko hirira bidaiatu eta Black Box gimnasioa ikusi ondoren -non errealitate birtuala ezartzen dute gimnasioko makinekin batera-, aplikazio bat sortzea erabaki genuen jendeak etxetik errealitate birtualaren onurak erabil ditzan. Nori zuzendua dago? Vifit-ek egunerokotasunean jarduera fisikoa egiteko zailtasunak dituzten pertsonei zuzenduta dago, bai forma tradizionalek nahikoa erakartzen ez dituztelako edo beste arrazoi batengatik. Nolakoa da jokoa eta nola funtzionatzen du? Lehenik eta behin, errealitate birtualeko bisorea buruan jartzen dugu. Ingurune murgiltzaile eta birtual batean sartzen gara eta bertan objektu ezberdinekin interakzioan jarduteko aukera izango dugu -boxeoko zakuak, barrak, halterak, etab.-. Objektu batzuen bitartez entrenamendu saioak integratzen dituzten mini-joko ezberdinetara sar gaitezke. Esaterako, mini-jokoetako batean Mustang bat daukagu aurrean eta, enborretik, latak botatzen dizkigu -kolpekatu behar ditugunak- eta pizza kaxak -kukubilkatzeen bidez saihestu behar ditugunak-.
Zein abantaila ditu modu klasikoan ariketak egitearekin alderatuta? Beste alternatibekin alderatuta, abantaila eta desberdintasun nagusiak gamifikazioa eta murgiltzea dira. Aplikazioan sartzen zarenetik errealitate birtualeko entzungailua kentzen duzun arte, ez duzu ariketa fisikoa egiten ari zarenik pentsatzen, bideo-joko bat dirudi. Bisera kendu eta zein izerditan gauden konturatu ondoren, konturatzen gara alde guztietatik merezi izan duela. Nolako ariketak egin daitezke? Gorputzaren pisuarekin egiten diren ariketak dira. Aurretik aipatu dugun mini-jokoan, Fitboxing saio bat da. Sorbaldei, sabeleko eremuari edo beheko enborrari zuzendutako beste saio batzuk ere egin daitezke. Non erabil daiteke? Gaur egun, gure produktua probatu nahi dutenek Oculus Quest entzungailu bat izan behar dute. Bat baduzu, aplikazioaren doako bertsio batera sar zaitezke esteka honen bidez: https://www.oculus.com/deeplink/?action=view&path=app/356810 6689962388&ref=oculus_desk top Bertsio aurreratuagoetara ere sartu ahal izango zara gure Discord-eko proba-saioetan parte hartuz: https://discord.gg/q5Sv3GAjbH Aipa al zenitzake enpresa bat sortzearen puntu positiboak eta negatiboak? Enpresa bat sortzearen gauza positiboen artean, bidean zure erabakiak hartzeko askatasuna, zure gustu eta asmoekin jendea ezagutu ahal izatea eta inguruko jendearengandik ikasteko aukera daude. Era berean, ekiteak eskatzen du, enpresa edo proiektuaren hasieran, zureak ez diren arloak ukitzea, hainbat arlotako gaitasunak eta ezagutzak eskuratzera eramanez.
Ekintzailetzak ere badu bere alde “ez hain ona”. Hasieran, sariak ez dira askotan inbertitutako esfortzuaren eta denboraren araberakoak, edo egonkortasun sentsazioa ez da existitzen, etengabe egon behar baitzara mehatxu berrien bila.
"Ekintzailetzan ez dago egonkortasun sentsaziorik, etengabe egon behar baitzara mehatxu berrien bila" Nola animatuko zenituzke gazteak euren enpresa sortzera? Uste dut orain dela enpresa bat sortzen saiatzeko unerik onena. Gaztea izanik, enpresa bat sortzeak etorkizunean aplikagarriak diren gaitasun eta trebetasun ugari emango dizkigu, enpresa bat sortu eta ekiteko ezagutzaz gain. Gustuko duzun zerbaitetan lan egitea gomendatuko nuke, eta horretan ez litzaizuke axola uste duzuna baino denbora gehiago inbertitzea; eta lan-giro ona, energia positiboa eta iraunkortasuna eskaintzen dizuten jendearekin elkartzea. Zein etorkizuneko asmo dituzue Vifit Training-en? Gaur Gym Masters produktuaren garapenaren azken fasean gaude. Horregatik, etorkizun hurbilenean aplikazioa abian jartzea eta erabiltzaileekin batera haztea aurreikusten dugu. Etorkizun ertainean, jokalari anitzeko funtzioak sartu nahi ditugu aplikazioan eta horrekin batera, fitness metabertsoari hasiera eman. https://vifit.training/?lang=es
Prestakuntza eta Enpleguaren Europar Aretoa - DIGITAL GENERATION berria, arrakasta handia Iruñeko NH Iruña Park Hotelak Prestakuntza eta Enpleguaren Europar Aretoa - DIGITAL GENERATION hartu zuen iragan martxoaren 10ean eta 11n
Jon Lasa Galdos
Nafarroako zentro akademiko ezberdinetako ehunka gazte izan ziren Prestakuntza eta Enpleguaren Europar Aretoa - DIGITAL GENERATIONen. Universitario Vasco Navarrok Iruñeko NH Iruña Park Hotelean antolatu zuen ekitaldia. Nafarroan egiten den prestakuntza-ekitaldirik handiena da hau, non milaka lagunek bertatik bertara ezagutu ahal duten eskola-ikasketak amaitu ostean eskura dagoen prestakuntza-eskaintza zabala. Aretoa martxoaren 10ean eta 11n ospatu zen, 9:30etik 14:00etara eta 16:30etik 20:00etara. Ekitaldia ikasleen, familien, prestakuntzako profesionalen, ikastetxeen, unibertsitateen eta enpresen arteko topagunea da, gazteek beren etorkizuneko prestakuntzari eta bizitza profesionalari buruzko zalantzak argi ditzaten. Ekitaldi hau beharrezkoa dela jakitun, bai ikas-
leentzat bai familientzat, orientatzaileentzat eta prestakuntzako profesionalentzat, Prestakuntza eta Enpleguaren Europar Aretoa - DIGITAL GENERATION Covid-19aren ondoriozko bi urteko eten baten ostean itzuli da. Halaere, egungo segurtasun -eta osasun- neurriak mantendu zituen. Normaltasunerako itzulera honetan, Aretoak bere espiritu bereizgarria mantendu zuen, hau da, orientazioaren eta prestakuntzaren garrantzia aldarrikatzea. Hori dela eta, bertaratutakoek NH Iruña Park Hoteleko instalazioak bisita eta hezkuntza zentro ezberdinetako hogei erakusketari baino gehiago ezagutu ahal izan zituzten. Besteak beste, han izan ziren Adriana Maldonado, Eurodiputatu Sozialista; CREANAVARRA, Goi Mailako Diseinu Zentroa; EPNA, Nafarroako Ikasketa Profesionalen Eskola;
Deustuko Unibertsitatea; Mondragon Unibertsitatea; Errioxako Unibertsitatea; Pompeu i Fabra Unibertsitatea; San Jorge Unibertsitatea; Camilo José Cela Unibertsitatea; TAI Unibertsitateko Arte Eskola; U-TAD, Teknologia eta Arte Digitaleko Unibertsitate Zentroa; Maria Inmakulada Lanbide Heziketako Zentroa; Impulsa Deporte; Ilerna Online; RESA, Ikasle Egoitza; Cambridge English; ESL, Atzerriko Hizkuntzak; Foro Europeo, Nafarroako Negozio Eskola; CTL, Irudia eta Soinua Prestakuntza; ESIC Business & Marketing School; eta Orienta Zaitez Fundazioa (NUP eta LH Nafarroa informazioa).
Ekitaldia ikasleen, familien, prestakuntzako profesionalen, ikastetxeen, unibertsitateen eta enpresen arteko topagunea da Erakusketariak ❚
Adriana Maldonado, Eurodiputatu Sozialista: Europako Parlamentua, Euroganbera izenare-
kin ere ezaguna, Europar Batasuneko herritarrak zuzenean ordezkatzen dituen parlamentu erakundea da eta, Europako Batzordearekin eta Europar Batasuneko Kontseiluarekin batera, legegintza funtzioa betetzen du. Bertan gazteei zuzendutako programa ezberdinak aurkitzen dira: Erasmus+; Praktikak Europako erakundeetan; Ikasketetako bisitak; Schuman bekak; Talde politikoetan praktikak; Eures atariko lan-aukerak; Europako oposaketak; Parlamentuko laguntzaile akreditatua; Boluntariotza eta bidaiatzeko aukerak (Europako Elkartasun Gorputza; Discover EU). ❚ Creanavarra, Goi Mailako Diseinu Zentroa: Creanavarra Goi Mailako Diseinu Zentroak 27 urte baino gehiagoko esperientzia duen hezkuntza-ibilbidea du Unibertsitate mailako karrerak irakasten. Bere nazioarteko dimentsioak Espainian erreferentziako Goi Mailako Diseinu Zentro bihurtu du. ❚ EPNA, Nafarroako Ikasketa Profesionalen Eskola: Nafarroako Gobernuak Goi Mailako heziketa-zikloak emateko baimendutako zentro pribatu bat da, Barañaingo sarbide nagusian kokatua. ❚ Deustuko Unibertsitatea: Deustuko Unibertsitatea 1886an sortu zuen Jesusen Lagundiak. Bilbon eta Donostian ditu campusak eta
Gasteiz eta Madrilen egoitzak. Bere identitarearen bereizgarriak dira gaitasunetan eta balioetan trebatzea, gizartean aitorpena duen bere eredu pedagogikoari esker. Beste ezaugarri batzuk dira ikerketa espezializatua, justiziaren aldeko konpromisoa edo nazioarteko proiekzioa. ❚ Mondragon Unibertsitatea: Mondragon Unibertsitatea 1997an sortu zen. Unibertsitatea hezkuntza arloan ibilbide eta esperientzia luzea duten hiru hezkuntza kooperatiben elkartzetik jaiotzen da. Egun, Unibertsitateko hiru Fakultate eta Eskola ditu: Goi Eskola Politeknikoa; Enpresagintza Fakultatea; Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea; Gastronomia Zientzien Fakultatea. ❚ Errioxako Unibertsitatea: Errioxako Unibertsitatea 1992an sortu zen, eta 2010etik Campus Iberus aliantza estrategikoaren parte da, Nazioarteko Bikaintasun Campus gisa aitortua. 1992-1993 ikasturtean inauguratua, Errioxako Autonomia Erkidegoko unibertsitate publiko bakarra da, goi-mailako irakaskuntzan eta zientzia-ikerkuntzan erreferentea izanik jakintza-arlo anitzenetan. ❚ Pompeu i Fabra Unibertsitatea: Pompeu i Fabra Unibertsitatea Bartzelona hirian dagoen Espainiako unibertsitate publiko bat da. Akade-
mikoki munduko 200 onenen artean kokatzen da THE unibertsitateen ranking akademikoaren arabera, eta mundu mailan, azkarren hazten ari diren zazpi unibertsitate gazteen artean dago.
Normaltasunera bueltatu garen honetan, Aretoak bere espiritu bereizgarria mantendu zuen: orientazioaren eta prestakuntzaren garrantzia aldarrikatzea, hain zuzen ere ❚
San Jorge Unibertsitatea: San Jorge Unibertsitatea unibertsitate pribatu bat da, Zaragozako Artzapezpikutzak eta San Valero Fundazioak sustatua, Villanueva de Gállegon, Zaragozako probintzian, Aragoin, kokatua. ❚ Camilo José Cela Unibertsitatea: Camilo José Cela Unibertsitatea unibertsitate pribatu bat da, SEK Hezkuntza Erakundearen barruan dagoena, Madrilgo Erkidegoko Villanueva de la Cañadan egoitza duena. 2000. urtean sortu zen.
❚
TAI Unibertsitateko Arte Eskola: TAI Madrilen kokatutako Espainiako arte unibertsitateeskola bat da, 50 urteko esperientzia duena arte hezkuntzan. Espainian erakunde aitzindaria da arteak esparru akademikoan integratzearen aldeko apustuan. 2012az geroztik, Rey Juan Carlos Unibertsitateari atxikita dago. ❚ U-TAD, Teknologia eta Arte Digitaleko Unibertsitate Zentroa: Denek daukaten talentua garatzen badakite eta ikasleei beharrezko ezagutza eta tresnak eskaintzen dizkiete beren sormena heziketa bikain baten bidez askatzeko.
Nafarroako zentro akademiko ezberdinetako ehunka gazte izan ziren Prestakuntza eta Enpleguaren Europar Aretoa DIGITAL GENERATION delakoan ❚
Maria Inmakulada Lanbide Heziketako Zentroa: Hezkuntza zentro katoliko bat da, pribatu kontzertatua, Maria Inmakulada Erlijiosoarena. Ikaslearen garapen pertsonal eta profesionalerako kalitatezko prestakuntza integrala eskaintzen dute, irakaskuntza pertsonalizatu eta berritzaile baten bidez. ❚ Impulsa Deporte: Kirolaren zientzia eta entrenamendua etengabe ikertzen eta hobetzen dira. Impulsa Deporte-n uste dute bere irakasleen etengabeko prestakuntza eta haien esperientziaren bidez praktikan jartzea ezinbestekoak direla ikasleei profesional handiak izateko beharrezko irakaspenak transmititu ahal izateko. ❚ Ilerna Online: Teknologia berrien gorakada eta urrutiko prestakuntzaren eskaera handia dela eta, ILERNAk formatu berri honetan LH eskaintzeko beharra antzeman zuen. Hala gertatu zen ILERNA Online 2014an jaio zenean, Espainian e-learning-en liderra den zentroa. ❚ RESA, Ikasle Egoitza: Ezagutu mundua zure gela berriaren askatasunetik. Zure gustura pertsonaliza dezakezun ikasteko eta atseden hartzeko diseinatutako espazioa, wifi muga-
gabea, berogailua, guztiz hornitutako sukaldea eta bainugela pribatua. Zure bizitzako etaparik onenaren abiapuntu ezin hobea, zu bezalako beste ikasleekin partekatuko duzuna. ❚ Cambridge English: Cambridge Unibertsitateko ziurtagiriak eta probak Cambridge Assessment English - ESOL sailak garatzen eta ekoizten ditu. Azterketa hauek 1967an sortu ziren eta ingeleseko ikasle eta irakasleentzako ziurtagiri sorta ospetsuenetako bat dira. ❚ ESL, Atzerriko Hizkuntzak: ESL atzerrian hizkuntza-ikastaroen alorrean munduko liderretako bat da. Neurrira egindako hezkuntza-programak eskaintzen ditu 15 hizkuntza baino gehiagotan eta 200 helmuga ezberdinetan. ❚ Foro Europeo, Nafarroako Negozio Eskola: Foro Europeo, Nafarroako Negozio Eskola, 1992an jaio zen oinarrizko misio batekin, mundu osoko gazteak Foru Komunitatean prestatzea, lan-merkatuaren erronkei aurre egiten irakatsiz. ❚ CTL, Irudia eta Soinua Prestakuntza: Beraientzat oso garrantzitsua da bere ikasle bakoitza modu pertsonalizatuan zaintzea. Horrela bikaintasun akademikoa eta beharrezko gaitasunak eskuratzea lortzen dute. ❚ ESIC Business & Marketing School: ESIC Unibertsitatea Espainiako unibertsitate pribatu bat da, egoitza Pozuelo de Alarconen duena, eta campusak Madrilen, Bartzelonan, Valentzian, Sevillan, Zaragozan, Malagan, Granadan, Galizian, Iruñean eta Bilbon. ❚ Orienta Zaitez Fundazioa: Bere jarduera eta zerbitzuak startup batean dute jatorria (El Periódico Universitario/Unibertsitateko Aldizkaria), 90eko hamarkadan Euskal Herriko Unibertsitateko ikasleek sortua, lehen enpresa-haztegiak sortu aurretik. Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako Foru Komunitateko 250.000 gaztek jaso dute bere zuzeneko gidaritza azken hamar urteotan. Bere hedabideekin 350.000 laguneko audientzia hartzen dute. Informazio gehiago: www.salondelaformacion.com