eWorld aldizkaria - DIGITAL GENERATION Nº 0017

Laguntzen du

0017. zkia.

doakoa

2021ko urtarrila

gadgetWorld

digitalWorld

gameWorld

trainingWorld

startupWorld

Pantaila bilgarriak datoz

Bainuontzi adimendunetan garbitu

Ring Fit Adventure: joko eta kirola

Sortzear dauden lanpostuak

Erasmus Play, etxe-bilatzailea

Blockchaineko komertzialak behar dira Iritsi da 4.0 industrian hazteko merkataritzara jauzia emateko unea. Horretarako, ordea, blockchaineko komertzialak behar dira proiektuak ezartzeko, izan ere Euskal Herriko blockchaineko garatzaileek industria-proiektu pilotu arrakastatsuak burutu dituzte. Baina ekintzaileek seguru inbertitu nahi dute. Beraz, teknologia ulertzen duten blockchaineko komertzialak premiazkoak dira honen abantailak azaltzeko eta bere

ROI inplementazioaren datuak (inbertsioaren itzulera operatiboa) eskaintzeko.

Enpresek hainbat proiektu azaldu zituzten Alastriako Euskal Herriko ekosistema-topaketan.

Horietako bat Euskate da. Euskate proiektuak (SPRIk eta CEDETIk finantzatua) blockchainek Euskal Herriko industriak koordinatzeko duen aplikazioa progatu du. IZERTIS, AFM, Royde, Gashor, Dominion, Ibermática, Grupo Ionsolar Aer eta Tecnaliak partzuergoa osatu zuten

proiektuari aurre egiteko. Emaitza Blockchain plataforma bat da, zeinak Fabrikazio Aurreratuko produktu eta zerbitzu berriak prototipatu eta balioztatu edo lehendik dauden horiek hobetuko baitituen.

Beste adibide bat ServiceChain da, CDTIk finantzatuta. Partzuergo batek zuzendu zuen unibertsitate, Tecnalia, Ibermática, Innova, Experis, Mgtel, Soltel, Bettergy eta Wellnes Telecomekin batera, besteak beste.

2

eWorld aldizkaria

infoWorld

2021 urtarrila

INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK

BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK SAIOLAN BIC GIPUZKOA ARRASATE BIC BIZKAIA EZKERRALDEA KBI DIGITAL DEUSTOKABI ZITEK BILBAO BEAZ BIZKAIA IKERBASQUE SPRI, S.A. BILBAO LAB COWORKING BILBO COWORKING EHUB! COWORKING PLAZA DEL GAS ALZOLA COWORKING ESPACIO OPEN THE MAKERY BIC BIZKAIA AMARA COWORKING BIC GIPUZKOA BERRILAN KUTXA KULTUR ENEA IMPACT HUB DONOSTIA GALERNA STUDIO COSPACESS BERRIUP ACELERADORA DE STARTUPS LABE-DIGITAL GASTRONOMY LAB ASUAKOWORKING EIBAR COWORKING COWORKING KABITAN COWORKING IRUN KOMOREBI COWORKING WELINK COWORKING INIZIA SENDA15 COWORKING COCUBO COWORKING GUREKIN COWORKING CO-VI COWORKING VITORIA COWORKING VITORIA - OFIWORKING HUB GASTEIZ 2GETHER BIZIA METXA - EMPRENDE CEIN BIC ARABA COWORKING MUTILVA ORIZONT SODENA DESARROLLO DE NAVARRA LA TIERRA COLABORA COCOWORKING PAMPLONA AGORA COWORKING TALLER 14 COWORKING COWORKING EL CUBO BLANCO CENTRO GEOINNOVA INNOBASQUE

Arrasate Arrasate Barakaldo Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Bilbao Derio Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Erandio Eibar Hondarribia Irún Irún Leioa Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Noain Miñano Mutilva Alta Pamplona Pamplona Pamplona Pamplona Pamplona Pamplona Pamplona Pamplona Zamudio

EKINTZA HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU

Goiru Kalea, 1 Edif. A 4º Goiru Kalea nº 1, Edificio A 4º Avenida Altos Hornos de Vizcaya nº 33 Matiko Kalea nº 6 Unibertsitate Etorbidea nº 24 T.S. de Ingenieros de Bilbao, Urquijo s/n 2ª planta Sabino Arana Etorbidea nº 8 María Díaz Haroko Kalea nº 3 Edif. Plza. Bizkaia Alameda Urquijo nº 36 4ª Planta Done Bikendi Kalea, 5 Avda. Ferrocarril, 10 Quintana, 4 Calle Pablo de Alzola nº 2 Deustuibarra, 70 A Uribitarte Pasalekua nº 3 Astondo Bidea, Edificio nº 612 C/ Maestro Santesteban, nº 3 4º Mikeletegi Pasalekua nº 83 Pº Duque de Mandas nº 52 Andre Zigarrogileak Plaza nº 1 Planta 3 Ametzagaña Kalea nº 25 Federico García Lorca nº 2 bajo Zuatzu Kalea, 7 Bajo 1 Plaza de las Cigarreras, 1 Edificio Enekuri Dpto. 9 Txikito de Eibar nº 8 bajo Donostia Kalea nº 25 Hospital Santa Margarita Kalea nº 1 Letxumborro Hiribidea nº 92 Paseo Landabarri nº 1 Dpto. 103 Avenida Miguel de Unamuno nº 3 San Prudencio Kalea nº 6 Cubo Kalea nº 1 Paseo Juan Pablo II nº 32 bajo Salvador de Azpiazu Ibilbidea nº 13 Brusela Hiribidea nº 3 Pintore Kalea nº 13 Bulevar de Mariturri Kalea nº 42 Floria Kalea nº 60 Calle San Prudencio nº 6 2ª Planta Plaza Cein, nº 5 Calle Albert Einstein nº 15 Calle Nueva nº 8 Oficina 11 Avenida Carlos III nº 36 1º Avenida Carlos III el Noble nº 36 3ª Dcha.

Calle Larrabide nº 21 San Pedro nº 43 Avda. Marcelo Celayeta nº 75 2ª Pl. Nave AA3 Ofic 34 Calle Emilio Arrieta nº 11 Bis Piso 7 Pta. 2 Pascual Madoz nº 5 C/ Luis Morondo Urra nº 8 bajo A C/Laida Bidea nº 203

943 712 072 943 712 072 944 184 100 944 205 379 944 139 108 946 013 936 944 395 622 944 052 660 944 037 000 946 941 104 688 684 348 946 212 930 946 854 652 944 751 275 946 033 596 944 030 606 943 474 660 943 000 999 943 001 217 943 458 485 608 001 406 943 320 369 943 942 117 676 450 580 609 505 216 688 734 292 620 557 404 843 630 967 630 202 866 944 979 301 945 014 500 945 138 264 945 562 267 945 254 122 676 938 803 945 711 960 945 710 670 945 148 442 945 139 560 945 032 674 848 426 000 945 298 282 948 983 399 848 421 942 848 421 942 626 888 185 948 383 808 672 177 693 686 831 760 646 422 742 948 117 137 944 209 488

KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKA SAILAREN DIRULAGUNTZA (HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA)

EDITOREA: Fundación Orienta Zaitez Fundazioa Alameda Recalde nº 27 Planta 2 Oficina 2 48009 Bilbao MATERIALAK BIDALTZEA ETA KONTAKTUAK : C/ Particular de Ategorrieta nº 2 Bajo Local 10.

20013 Donostia. Tfnoa.: 943 053 488 http://www.elperiodicouniversitario.com posta-e: asun@europedigitalhub.eus Lege Gordailua: BI-2079-2017 ISSN: 2603-6207

UPV/EHU Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea, 83. 48015 - BILBAO Tel.: (+34) 946 013 651/ 652 E-maila:cde@ehu.eus http://www.ehu.eus/es/web/cde/home

Deustuko Unibertsitatea Liburutegi Unibertsitarioa Ramón Rubial, 1. 48009 - BILBAO Tel.: (+34) 944 139 417 E-maila: begona.prado@deusto.es http://www.iee.deusto.es Nafarroako Unibertsitatea Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa. 31080 IRUÑA Tel: 948 425 634 E-maila: cee@unav.es EUROPE DIRECT CEDERNA GARALUR. NAFARROA Barriobide, 40, 001 bulegoa 31013 ANSOAIN Tel.: 948 206 697 E-maila:europadirect@cederna.es EUROPE DIRECT HAZI Granja Modeloa,z/g 01192 ARKAUTE Tel.: 945 0003 208 http://www.hazi.es EUROPE DIRECT BIZKAIA Simón Bolivar Kakea, 8B 48010 BILBAO Tel.: 946 072528 E-maila: europedirect@fundacionede.org http://www.europedirectbizkaia.org EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu, dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka.

EUROPE DIRECT DONOSTIA Prim kalea,14 2D 20006 DONOSTIA Tel.: 943 470 962 E-maila:europedirect@kaebnai.net http://kaebnai.net Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.

EKINTZA HONEK GIPUZKO AKO FORU ALDUNDIKO LAGUNTZA JASO DU

KOORDINATZAILEAK: Jon Lasa eta Irene Urizar.

LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Ana Belén Sánchez, Irene Urizar, Lourdes Sánchez, Unai Urizar eta Cristina Domínguez.

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Fundación Orienta Zaitez Fundazioa.

ARGAZKIAK: Cristina Domínguez eta Irene Urizar.

KOLABORATZAILEA: Universitario Vasco Navarro S.L. Uni. PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/ Nafarroa: 629 229 185 Fundación Orienta Zaitez Fundazioa ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.

gadgetWorld

2021 urtarrila

Pantaila bilgarriak D

agoeneko denek bagenekien TCL konpainia pantaila bilgarrietan lanean ari zela. Iaz aurrerapen txiki bat eman ziguten eta CES 2021 honetan taldeak bere bi proposamenak erakutsi ditu. Lehenengoa "Printed OLED Scrolling Display" da, 17 hazbeteko pantaila bilgarria; bigarrena, berriz, 6,7 / 7,8 hazbeteko AMOLED panela da, telefonoetarako diseinatua gehienbat. Bi pantailek komunean dute espazio gehiago edo gutxiago okupatzeko gai direla, erabiltzailearen beharren arabera.

Momentuz TCLk ez du bere sorkuntza gailu komertzialen batean ikusten, baina ez litzateke harritzekoa izango. LG bezalako fabrikatzaileek jada badituzte beren proposamenak merkatuan.

Esan bezala, TCLk bi pantaila aurkeztu ditu. Lehenengoa 17 hazbeteko inprimatutako OLED pantaila birakaria da. TCLk dioenez, 0,18 milimetroko lodiera du eta edozein formatura egokitu daiteke. Adibidez, kartel edo irudi inprimatu baten moduan bildutako telebista eramangarri txiki batean pentsa dezakegu. Inprimatze-teknologiak koloreen % 100 erreproduzitzen duela ziurtatzen du fabrikatzaileak eta "pantailaren kalitatea nabarmen hobetzen duela". Horrez gain, ekoizpenaren kostua pantaila tradizionaleko teknologiak baino % 20 baxuagoa dela dio, bai eta "pantaila handietan eta produkzio masiboetan aplikagarriagoa dela" ere.

TCLk bere bi pantaila bilgarri berriak aurkeztu ditu CES 2021en AMOLED pantaila TCLk erakutsi duen bigarren eredua 6,7 hazbeteko AMOLED pantaila da, hau da, telefonoetarako diseinatutakoa. Alboetara luzatu daiteke 6,7 hazbeteko pantailatik 7,8 hazbeteko panelera "ukitu bakarrarekin" aldatzeko. Hori, printzipioz, smartphone handi bat tablet txiki bihurtzeko erabil liteke, baina gailuaren lodiera gehiegi handitu gabe. Mugikor tolesgarriek "eragozpen" hori dute, tolestuta daudenean lodiera nahiko handia dela. TCLk, ordea, pantaila bilgarria duen mugikorrak hamar milimetroko lodiera izan dezakeela dio. Pantaila honen kurbaduraerradioa hiru milimetrokoa izan daiteke, oso txikia. Enpresa oso ziur egon da bere teknologiaz:

"irristagarria den mekanismoaren bizitza erabilgarria 100.000 aldiz artekoa da". Adibidez, nahikoa litzateke telefonoa egunero 100 aldiz biribiltzeko deskonektatzeko hiru urte baino gutxiagotan. Momentuz ez dago kontsumitzaileentzako gailu batean ezartzearen inguruko berririk; beraz adi egon beharko da.

TCL TCL duela 35 urte sortu zen eta urteetan zehar kontsumo elektronikako enpresa handienetako bat bihurtu da. TCL Electronics orain bigarren postuan dago mundu mailan fakturazioari dagokionez. Taldeak 75.000 langile, Ikerketa eta Garapeneko 28 laborategi eta 22 ekoizpen zentro ditu. Telebista diseinatzaile garrantzitsuenez gain, etxetresna elektriko eta beste kategoria ugari ere ekoizten ditu: Blu-ray erreproduzitzaileak, tabletak, hozkailuak, garbigailuak eta audio produktuak. TCL Electronics-ek 80 eskualde baino gehiagotan jarduten du eta bere produktuak 160 herrialde baino gehiagotan merkaturatzen ditu. Bere bezeroak Estatu Batuetan, Brasilen, Txinan, Alemanian edo beste nonbait bizi badira ere, TCL produktu eta teknologiez gozatu ahal dute.

TCL mundu mailako industria elektronikoko enpresa liderra da eta hazten ari da. 1981ean sortua, gaur egun mundu osoko 160 merkatu baino gehiagotan jarduten du. Sigmaintell-en arabera, 2019an, TCL-k munduko telebistako merkatu guztietako 2. salmenta postuan amaitu zuen. TCL espezializatutako produktu elektronikoen ikerketan, garapenean eta fabrikazioan espezializatzen da, hala nola telebistak eta etxeko eta audio gailu adimendunak.

eWorld aldizkaria

3

4

eWorld aldizkaria

gadgetWorld

2021 urtarrila

Kafe-katilu itxurako proiektorea A

rgi dago premium edukia ikusteko 65 hazbeteko OLED telebista bikaina bat aukeratik onena dela ziur aski. Baina bilatzen ari zarena edozein lekutan izan dezakezun irtenbide eramangarri bat bada? Eta kafe-katilu baten tamaina izango balu?

Asusek bere asmakizun berriarekin nahastea lortu duela aitortu beharra dago. CES 2021 ekitaldian, konpainiak bere ZenBeam Latte L1 proiektore berria iragarri du. Katilu tamaina duen gailu hau Bluetooth proiektagailu eta bozgorailu gisa erabiltzen da, hau da, musika edo podcastak ere entzun ditzakezu bertatik. Aptoide TBz hornitua dago eta streaming aplikazioetara sartzeko aukera emanten du, bai eta telefonoaren pantaila bikoiztu aukera ere. Gainera, konpainiaren arabera, proiektore trinko honek 300 lumen arteko distira du eta 40 eta 120 hazbeteko irudia proiekta dezake.

Bluetooth bozgorailu gisa erabiltzen baduzu, Asus-ek dio Latte-k 12 ordu irauten duela karga bakarrean. Proiektore gisa, hiru orduz gozatu ahal izango duzu kargagailua erabili behar gabe. Hala ere, nahikoa da zure gogoko saileko atal batzuk edo pelikula oso bat ikusteko.

Proiektagailu honen beste ezaugarri gogoko bat da edonora hartu eta eramateko adina trinkoa dela.

Katilu itxura Kafe-katilu bat dirudi, baina Asus-en proiektore eramangarri berria da, bozgorailu integratua eta telebista adimendun plataforma dituena.

Proiektagailu eramangarriak oso gailu erabilgarriak dira pantaila handian gogoko edukia partekatzeko orduan etxetik kanpo gaudenean edo

bisitariak etortzen direnean eta argazkiak eta bideoak diagonal handian erakutsi nahi ditugu gela edo telebistarik eskaini beharrik izan gabe.

Asus-ek CES 2021 esparrua aprobetxatu zuen ZenBeam Latte L1 izeneko modelo berria iritsiko dela iragartzeko, gailu trinkoa, forma zilindrikoa duena, kafe-katilu bat gogorarazten duena.

Proiekzio-sistemak 40 hazbeteko 720p-ko bereizmeneko irudia eskaintzen du hormatik metro bateko distantziara; gehienez 120 hazbetera irits daiteke gela iluna bada, 300 lumen distirak ez baitu ematen askoz gehiagorako.

Proiektoreak Harman Kardon-ek sintonizatutako 10 watteko Bluetooth bozgorailu integratua du eta maila altuetan ere distortsiorik gabe bolumena igoko duela agintzen duen teknologia du. Gailuaren kanpoko gorputza akustikoki gardena den oihal batez estalita dago, ukitu leuna ematen diona eta barruko beroa kentzen laguntzen du. Taldearen indarguneetako bat Aptoide TV-n oinarritutako telebista plataforma adimenduna da, streaming bidezko zerbitzuetara zuzeneko sarbidea ahalbidetzen baitu, hala nola YouTube, Amazon Prime Video, Hulu eta Netflix, multimedia edukiak erreproduzitzea eta 2.500 aplikazio instalatzea, besteak beste.

Gainera, HDMI bidezko ataka dugu kanpoko bideo iturriak konektatzeko, edukia erreproduzitzeko USB ataka eta barne 6.000 mAh bateria 3 orduz autonomiarekin proiektore moduan eta 12 ordu arte Bluetooth bozgorailu moduan.

ZenBeam Latte L1 CES 2021-en aurkeztu zen eta komentatu dutenez, urteko bigarren hiruhilekoan Estatu Batuetan lehenengo salmenta izatea espero dute, prezioa oraindik ezezaguna den arren.

Asus ASUS hardware, elektronika eta robotikako korporazio multinazionala da. Taipei-n (Taiwan), Beitou Barrutian, du egoitza nagusia. Bere produktuen artean motherboards (motherboards), txartel grafikoak, gailu optikoak, multimedia produktuak, periferikoak, ordenagailu eramangarriak, netbookak, mahaigainekoak, zerbitzariak, laneko estazioak, tabletak, telefono mugikorrak, sareko ekipamenduak, monitoreak eta proiektoreak aurkitzen dira. Konpainia beste konpainia batzuetarako osagaiak ekoizten dituen OEM fabrikatzailea ere bada.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

5

6

eWorld aldizkaria

gadgetWorld

2021 urtarrila

Project Hazel, musuko futurista

R

azer enpresaren arabera, munduko musukorik adimentsuena da honako hau.

Project Hazel (kontzeptu bat da oraindik, ez da benetako produktua) delakoa maskara tradizionalen alternatiba gisa proposatzen da, izan ere mikrofono integratua eta bozgorailua ditu, komunikazioa errazteko. Era berean, berrerabili ahal izateko desinfektatu daiteke eta Razerren argiztapen elementu bereziak biltzen ditu.

Razerrek dioen bezala, N95 maskara adimenduna da. Lehenik eta behin, aipatzekoa da oraindik ez duela inolako ziurtagiri medikurik. Izan ere, maskara proiektu kontzeptuala bat baino ez da une honetan eta ez dago merkatuan noiz edo nola egongo den jakiterik. Ez da lehenengoa, ez eta azkena ere bizi ditugun garai hauetan.

Maskara futurista Maskara hau besteetatik nabarmentzen duten hainbat elementu daude. Elementu horien guztien artean, ikusgarrienak musukoaren alboetako bi iragazkiak dira. Iragazki aktiboei esker, CO2 kanporatu eta oxigenoa sartzen da arnastean.

Partikulen % 95 airetik iragazteko prest egongo dela adierazten dute, COVID-19 birusa ere barne. Iragazkiak aldagarriak eta trukagarriak dira, eta horrela maskara berriro erabiltzea ahalbidetzen dute. Oraindik ez dago argi prozesu hori nola edo zein maiztasunez egin beharko den, nahiz eta aldaketa eskatzen den guztietan erabiltzaileari mugikorretarako aplikazio baten bidez jakinaraztea proposatzen duten. Bestalde, maskara bere osotasunean garbitzeko kutxa desinfekta-

tzaile bat dauka. Iragazki horien barruan mikrofonoa eta bozgorailuak ere aurkitzen ditugu. Honen ideia besteekin komunikazioa hobetzea da. Mikrofonoak hitz egiten dena jaso eta kanpora anplifikatzen du bi iragazkien bidez. Horri gehitzen zaio maskara gardena dela ezpainak eta keinuak errazago irakurtzeko, Razer-en arabera. Azkenean, alboko iragazkiek erabiltzaileak nahi duen koloreko RGB argiak jartzeko aukera ematen duten LED eraztunak sartzen dituzte. Gainera, gauez, barne LEDek ahoa argitzen dute, berriro ere ezpainen irakurketa eta keinuak errazteko.

Gainerakoan, maskarak silikonazko babeslea du alboetan, aire-sarrera kanpotik barrura iragazkietatik pasatzen denaz haratago ixteko. Belarriko banda erregulagarriak ere baditu, betiere maskara erabiltzaile bakoitzaren aurpegira eta tamainara hobeto egokitzen bada.

Momentuz, hori da maskaraz dakiguna. Project Hazelek oraindik garapena eta ziurtagiriak behar ditu erabiltzaileengana iritsi aurretik. COVID-19rekin gertatzen dena kontuan hartu gabe, maskarak etorkizun itxaropentsua izan dezake mundu batean non gero eta gehiago jabetzen garen kanpoko airetik babestearen garrantziaz. Eta LED horiekin itxura bitxia badirudi ere, beste batzuk baino diskretuagoa da.

Ezaugarriak N95 Arnas Kirurgikoa: Maskarak duen bakterioen iragazte eraginkortasun handiaz gain, musukoak fluidoen erresistentzia handia du, tantez eta zipriztin handiez babestuz.

- Aireztapen aktiboa: Maskara adimendunaren aireztapen desmuntagarriak airearen fluxua erregulatzen du eta aireko partikulen % 95 gutxienez iragazteko gai da.

- Auto-esterilizazio funtzioa: Project Hazel karga-kutxa berezi batekin dator, barneko UV argiarekin bakteriak eta birusak hiltzen dituena maskara kargatuz.

- Diseinu argi eta gardena: Gozatu besteekin elkarreragin sozial hobeago batez, hitz egiten eta aurpegiko arrastoak erraz ikusiko baitute.

- Argi baxuko modua: Maskara adimendunaren barrualdea automatikoki argitzen da ilun dagoenean, zeure burua modu argian adierazi ahal izateko, argiaren baldintzak kontuan hartu gabe.

- Voiceamp teknologia: Mikrofonoaren eta anplifikadorearen konbinazio integratuari esker, teknologiak zure hizketa bermatzen du, mozorrotuta zaudenean ere.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

7

8

eWorld aldizkaria

appWorld

2021 urtarrila

WhatsApp vs. Telegram

T

eknologikoa-munduan Whats-App eta Telegramen arteko borrokak sortzen duen sentsazioa bezalako oso gutxi daude. Bi aplikazioak maiz eguneratzen dira funtzio berriekin eta, beraz, zaila da bakoitzak eskaintzen duenari jarraitzea. Zuretzat erraza izan dadin, hona hemen WhatsAppen eta Telegramen arteko norgehiagoka sakona eta eguneratua: erabiltzaile kopurua, pribatutasuna, erabilgarri dauden funtzioak eta pertsonalizazioa, esaterako.

- Erabiltzaile kopurua: funtsean, bi mezularitzaaplikazio konparatzen ari gara eta, beraz, beren helburu nagusia da mezuak bidaltzea eta jasotzea. Zenbat eta jende gehiago konektatuta izan, orduan eta hobeto. WhatsAppek hileroko 2.000 milioi erabiltzaile aktiboen langa gainditu zuen duela hilabete gutxi batzuk.

Telegramek, bere aldetik, 200 milioi erabiltzaile lortu zituen 2018an eta ordutik ez dugu eguneratutako datu berririk jaso. Gaur egun ez dakigu zehazki zenbat erabiltzaile dituen Telegramek, baina argi dago WhatsAppek aise gainditzen duela.

Garaipena erabatekoa da WhatsAppentzat, erabiltzaileen oinarria Telegramena baino hamar aldiz handiagoa baita. Egia esateko, Telegramek ez du bere zifra eguneratu urteotan, baina aldea izugarria da. Egia da ez dela % 100 faktore erabakigarria mezularitza aplikazio bat aukeratzerakoan. Hala ere, WhatsApp-en erabiltzaile altuak esan nahi du norbait faltan botatzeko aukera gutxiago izango duzula.

- Pribatutasuna eta segurtasuna: Mezularitza-aplikazio baten helburua beste pertsona batzuekin hitz egitea den bezala, garrantzitsua da mezua pertsona horiei bakarrik iris-

tea, modu pribatuan eta atzeman gabe. Bai WhatsApp-ek bai Telegram-ek enkriptatze end-to-end dute, nahiz eta oso alde handia dagoen: WhatsApp-en lehenespenez aktibatzen da txat guztietan, eta Telegram-en, aldiz, sekretuetan. Telegram-en txat arruntak oraindik enkriptatuta daude, baina ez muturrekoak. WhatsApp-ek urteak daramatza seinale enkriptatze ezaguna erabiltzen, Telegram-ek gurpila bere MTProto enkriptatze propioarekin asmatzea erabaki zuen. Nahiz eta orain arte ez diren ahultasunik aurkitu MTProton, adituen komunitateak protokolo ezaguna babesten jarraitzen du protokolo ezezaguna baino. Nolanahi ere, bi zifratuak berdintzen baditugu ere, funtsezko aldea hor dago: Telegram-ek ez du lehenespenez aplikatzen.

Testu-txata Bai WhatsApp-ek bai Telegram-ek testu mezuak bidaltzeaz gain gauza asko egiteko aukera ematen dute, baina hori da oraindik haien funtzio nagusia. Bi aplikazioek urteak daramatzate kopiatuta, eta berriketan esperientzia ia berdina da. Tradizionalki, WhatsApp mezularitza aplikazio "samurra" zen, non irudiak birbidaltzeaz gain egin daitekeen gauzarik zirraragarriena taupada erraldoi bat bidaltzea zen, baina azkenaldian asko aldatu da. Lehenik eta behin animaziozko GIFak etorri ziren, gero pegatinak etorri ziren txatei bizitza eta kolore gehiago emateko eta, geroago, bilakaera saihestezina: pegatina animatuak. Gaur egun, esperientzia oso antzekoa da WhatsApp-en eta Telegramen. Hainbesteraino non aplikazio batek egiten duena besteak lehenago edo beranduago kopiatzen amaitzen duen. Funtzio berriak garatzeko orduan Telegramek bizkorrago jarraitzen duen arren, mezularitza tradizionalean oraindik oso desberdintasun gutxi daude bi aplikazioen artean. Zure lagunekin testu mezuak bidali eta jasotzeaz gain, zer gehiago partekatu dezakezu WhatsApp-en eta Telegram-en? Jakina, argazkiak eta bideoak, baita ohiko ez diren beste elementu batzuk ere, hala nola, abestiak, edozein motatako fitxategiak edo zure kokapena, denbora errealean eguneratu daitezkeenak bai Telegramen bai WhatsApp-en.

Bi kasuetan zerrenda oso antzekoa den arren, aldea ñabarduretan dago. Adibidez, Telegramek 1,5 GB arteko fitxategiak bidaltzeko aukera ematen du, hodeian "betirako" gordeta daudenak. WhatsApp eta Telegram-en artean parteka dezakezunaren aldea inoiz baino berdintsuagoa den arren, Telegram-ek puntu hori hartzen du.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

9

10

eWorld aldizkaria

digitalWorld

2021 urtarrila

Xiaomiren altxor berria

X

iaomi Mi 10T gailuaren aurkezpenean, Xiaomik bertaratuak txundituta utzi zituen Mi Watch berriarekin eta, azkenean, produktua salgai dago Espainian. Prezioak tranpa txiki bat du baina, oraingoz behintzat, 100 eurotik beherakoa da, nahiko interesgarria. Xiaomiren erloju adimendunak, aurrekoak ez bezala, forma zirkularraren alde egin du, beste aurkari batzuetatik (Apple Watch estiloa) zertxobait gehiago bereizteko xedearekin. Horrez gain, Qualcomm prozesadore baten aldeko apustua egin du. Hiru koloretan eskuragarri dago eta iOS eta Androidekin bateragarria da.

Pantaila zirkular hori AMOLED delakoa da: 1,39 hazbetekoa, 454 x 454 pixeleko bereizmena du.

Agindutako distira maximoa 450 nitakoa da eta pantaila Gorilla Glass 3rekin babestua dago. 32 gramo pisatzen ditu eta 11,8 milimetroko lodiera du. Horri esker, 420 mAh-ko bateria gorde daiteke, fabrikatzailearen arabera 16 eguneko autonomia eman dezakeena. Baina hori egiaztatu beharko da eta erabileraren arabera aldatuko da. Mi Watchek 117 kirol modu eta odoleko oxigeno-saturazioa neurtzen (adierazgarria) duten jarduerak eskaintzen ditu, grabatu behar dituzten erabiltzaileentzak. Horregatik, urarekiko eta 5 atmosferako presioarekiko erresistentzia bermatu dute. Software propioak erloju-aurpegien maila pertsonalizatzeko aukera ere eskaintzen du: 100 baino gehiagoren artean aukera daiteke. Halaber, uhala alda daiteke, sei koloreren artean aukeratuz.

Mi Watch-ek 117 kirol modalitatetarako laguntza du (17 lanbide-modu profesional eta 100 entrenamendu modu luzatu). FirstBeat algoritmoarekin, Xiaomik dio erloju adimendunak 30 datu gako baino gehiago kontrolatu eta aztertu ditzakeela zehazki, bihotz taupada, abiadura eta erretako kaloriak barne. Gainera, entrenamendu automatikoen detekzioa du eta egiten duzunean geldituko da.

Horretaz gain, loaren jarraipena ere egiten du, erlojuak funtsezko seinaleak kontrolatzen ditu, estresa eta arnasketa lantzeko ariketa integratua du, estresa fisikoa eta psikikoa azkar arintzen laguntzeko. Xiaomik, berritasunak eta duela gutxi izandako ospeak nabarmendu duten ezaugarri gisa, odoleko oxigeno maila neurtzen duen SpO2 sentsorea gehitu du. Erlojuak 5 ATM ur erresistentzia eskaintzen ditu, GPS GLONASS, Galileo eta BDSekin. Bere 420mAh bateriak 16 eguneko bizitza emango du ohiko erabileran, baina 22 egunera igo ohi da oinarrizko moduan eta 50 ordutara jaisten da entrenamendu moduan (GPS aktibatuta).

Erlojuak 16 egunera arteko autonomia du, eta AMOLED pantaila Mi Watch Beige, Beltza eta Itsasoko koloreekin dator. 129,99 €-ko prezioa du. My Store, Amazon, El Corte Inglés eta MediaMarkt-en ere eskuragarri egongo da. Horren ordezko alternatiba merkeago gisa, aurreko Xiaomi Mi Watch Lite eros daiteke.

Fitxa teknikoa - Pantaila: 1,39" AMOLED, 454 x 454 pixel.

- Dimentsioak: 45,9 x 53,35 x 11,8mm; 32 gramo.

- Bateria: 420 mAh; 16 eguneko autonomia - Erresistentzia: 5 ATM Erresistentzia tenperaturak -10etik 45 C-ra.

- Sentsoreak: Bihotz sentsorea; Azelerometroa; Giroskopioa; Sentsore magnetikoa; Barometroa; Giro-argia; SpO2 neurketa; GPS / GLONASS; Loaren jarraipena.

- Konektibitatea: Bluetooth 5.0 BLE. - Bateragarritasuna: Android 4.4tik eta iOS 10etik.

Kirol ordularia?

Kirol erlojua ez bada ere, ukaezina da 1,39 hazbeteko AMOLED pantaila zirkularreko smartwatch hau inoiz baino gertuago dagoela ariketa fisikotik eta gure fitness entrenamenduetan lagundu nahi digula. Horretarako, "Kirolak" izeneko funtzio zehatza du, eta bertan 117 ariketa modu desberdin aurkituko ditugu. Horri esker gure entrenamendua modu erraz eta erosoan kontrolatu ahal izango dugu. Funtzio hori osatzeko, Mi Watch-ek eguneko 24 orduetan hainbat osasun metrika kontrolatzeko aukera ematen digu.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

11

12

eWorld aldizkaria

digitalWorld

2021 urtarrila

Stillness Bath: bainuontzi adimenduna

K

ohler konpainia estatubatuarra bainugelako elementuak eta txorrotak fabrikatzeagatik da ezaguna. Eta enpresa honek berriak izan ditu CES 2021 ekitaldian.

Gogoratu Las Vegasen urtero ospatu ohi den Consumer Electronics Show biltzarra dela CES eta, aurten, sarean ospatu da lehen aldiz.

Konpainiak bainuontzi adimendun berri bat erakutsi du aurten; esaterako, aplikazio bati esker edo zure ahotsaren bidez ontzia betetzeko aukera ematen du. Erabat erlaxatu nahi baduzu, bainuontziaren inguruko argien kolorea ere alda dezakezu eta usainak ere gehitu edo lainoa sor desakezu zure bainugelan, Norvegiako spa baten estilora, uretako esperientzia % 100 lasaigarria izan dadin.

Funtzioak ordena jakin batean aktibatzeko aurrez ezarritako errutinak ere ezar ditzakezu.

Adibidez, bainuontzia maila eta tenperatura zehatz batera beteta edukitzea, eta behin hori eginda, gehitu laino pixka bat edo piztu aromaterapia, dena Amazon-en Alexa edo Google Assistant-erako ahots komandoarekin.

Stillness Bath bainuontzi oso teknologikoa da, "Japoniako basoko edo shinrin-yokuko bainuetan" inspiratuta, bizi garen bezain estresagarria den mundu bateko aterpe gisa zerbitzatzeko helburuarekin.

Prezioa Kontuz, kapritxoa ez da zehazki merkea: luxuzko bainuontzi hau zure etxean instalatu nahi baduzu 8.698 dolar ordaindu beharko dituzu gutxienez, hau da, 7.150 euro inguru. "Gutxie-

nez" esaten dugu, bertsio honekin "soilik" uraren tenperatura eta sakonera kontrola baitezakezu. 'Esperientziaren dorrea' ereduak lainoa eta aromaterapia aktibatzeko aukera ematen du eta 10.998 dolar balio du, 9.045 euro gutxi gora behera. Eta esperientzia osoa nahi baduzu, gainezkatzeko sareta eta argiekin, batura 15.998 dolar da, gutxi gorabehera 13.150 euro.

Stillness Bath uztailean prest egongo da bidaltzen hasteko, baina Kohlerrek bainuontziaz gain CESen Innate komun adimenduna aurkeztu du bidet funtzioa, irekitze eta itxiera automatikoa, eserleku berotua eta urruneko agintea dituenaeta gaur egun hiperkontakturik gabeko mundu berrian gaudenez, ukitu gabeko konketako txorrota, eskuak heldulekua ukitu gabe garbitu ahal izateko.

CES 2021 Zaila da sinestea, baina urtebete igaro da. Inork ez zuen imajinatu aurreko Consumer Electronics Show -CES- 2020an egingo zen arlo teknologikoko gertakari garrantzitsu bakarra izango zenik, baina hala izan zen. Osasun krisiak gertaerak murriztu ditu gomendatutako segurtasun neurriak betetzeko, eta sarean antolatzeko bide bakarra utzi du. Dinamika horri jarraituz, CES 2021 urtarrilaren 11n abiatu zen, historian birtualki egin den lehena izanik. Horrela, pantaila bidez gozatu ahal izan ziren topaketa ospetsu hau, ohiko teknologiaren inguruko hitzaldiak eta oharrak.

Zein berri eta teknologia erakutsiko ditu? Lau egunez -urtarrilaren 14ra arte-, Samsung, LG, Panasonic, Philips, Make, Lenovo, Dell, ASUS, Sony, Intel, TCL edo Audi bezalako markek beren produktu berritzaileenak erakutsi zituzten.

Urtarrilak 11n, Verizon-eko presidente eta zuzendari nagusi den Hans Vestberg-ek eman zuen CES 2021eko hasierako hitzaldia. Hori 5G inguruan izan zen, baita sare berriek medikuntzaren eta hezkuntzaren munduan izango duten eraginaren inguruan ere, beste sektore batzuen artean.

Bestetik, adibide gisa, Samsungek Neo QLED, Micro LED eta Lifestyle telebista sorta erakutsiko zuen CES 2021en, hitzordu teknologikoaren aurreko ekitaldi batean aurkeztu zuena.

2021eko lerroak irisgarritasuneko ezaugarri berriak gehitzen ditu, hala nola mugimenduak, zeinu hizkuntzako zoomak eta irteera anitzeko audioa.

digitalWorld

2021 urtarrila

Cadillac eVTOL, auto hegalari bat baino gehiago

G

eneral Motors enpresak sorpresa eman zuen CES 2021 ekitaldian: Cadillac eVTOL aireko taxia aurkeztu zuen. Auto hegalari bat edo drone pertsonal bat baino gehiago da asmakizun berri hau. GMk errepideko EV teknologiak erabili eta airean aplikatu ditu.

GM Cadillac eVTOL delakoak taxi hegalariaren kontzeptuaren irudia handitu du. Enpresa hau aireko taxi elektrikoaren negozioa ikertu duen azken fabrikatzailea da.

Horrela, CES 2021ean, General Motorsek aireratze eta lurreratzerako ibilgailu bertikalarekin izan duen aurrerapena erakutsi zuen. Ipar Amerikako konpainia hau erakusketa elektronikoaren protagonista bilakatu zen eta 2021 eta 2025 bitartean 30 ibilgailu elektriko garatuko zirela iragarri zuen: bilketa kamioietatik kirol SUVetaraino.

Jakina, nobedadeen artean nabarmentzen zen produktu bat ez da kalean zehatz-mehatz erabiliko edo, gutxienez, ez da han izango erabileraren zatirik handiena. Cadillac markako ibilgailu elektriko hegalari baten prototipoa da, aireratze eta lurreratze bertikala (eVTOL) izango duena.

Proposamen hau azken urteetan iragarritako antzeko auto hegalari batzuen osagarri da eta gainerakoek bezala, ez du berehala merkaturatzeko planik (edo ez zen horren berri eman).

Ibilgailua hegazkin moduko bat da, bolanterik eta pedalik ez dituena, orduko 90 kilometro arte modu autonomoan bidaiatzeko gai dena. "Hurrengo belaunaldiko bateria teknologia" erabiltzen duten lau errotorez hornituta dago eta sentsore biometrikoak ditu, ezinbesteko seinaleak irakurtzeko, tenperatura, argiztapena eta inguruneko zarata datu horien arabera doitu ahal izateko. "VTOL GM etorkizun multimodal baterako duen ikuspegiaren gakoa da", adierazi dute enpresatik. Ereduari dagokionez, Michael Simcoe, GM diseinu globaleko presidenteordeak, adierazi du "lagun edo familia talde batek helmugara bidean elkarrekin denbora pasatzeko espazio soziala izatea" duela helburu.

Diseinua bitxia da, lau helize erakusten ditu bi altuera desberdinetan. Hemen dagoen ideia beste eVTOL batzuetan ikusi dugunaren antzekoa da, non ibilgailua eraikinetako teilatuetan bidaiariak hartu eta uzteko air taxi gisa erabiliko litzatekeen.

Bere diseinua lehen kontzeptuaren antzeko zentzu batean dago, baina, jakina, airera egokituta dago.

Bolantearen edo kontrol batzuen gabezia nabarmentzen da bereziki. Cadillac eVTOL autonomoa izango litzateke eta ez luke pilotu bat behar izango leku batetik bestera eramateaz arduratzeko.

Ez dago horren funtzionamenduari buruzko xehetasun askorik, Cadillac-ek adierazitako zifra latz batzuetatik harago. Adibidez, lau rotoreak mugitzeko 90 kWh-ko bateria izango lukeela diote. Era berean, orduko 90 kilometro inguruko gehieneko abiadura ikusten dute eVTOLerako.

Auto elektrikoen merkatuan sartzen General Motors pixkanaka auto elektrikoen merkatuan sartzen ari da bere ibilgailuen eredu desberdinekin. Hummer EV edo Cruise Origin dira horren adibide. Baina etorkizunera begira ere gehiago begiratzen dute, Cadillac luxuzko markako auto hegalari eta guztiz autonomoekin. CES 2021 honetan enpresak aprobetxatu zuen Cadillac autoei dagokienez etorkizunerako duen ikuspegia zein den erakusteko. Horretarako, taxi autonomoko bi kontzeptu aurkeztu zituen. Kontzeptu izateak esan nahi du oraindik ez direla diseinutik haratago joan.

Beste ibilgailua PAV da, hau da, azken urteetan sektore honetan agertu diren beste askoren antzeko lurreko taxi bat. Laukizuzen itxura du, bolanterik gabe eta nahiko altua, ibilgailu honek bidaiariak taxi autonomo gisa garraiatzeko diseinatuta dago. PAV oso erabilerraza izateko diseinatuta dago. Barrualdean sofa baten moduko eserlekuak ditu, etzanda eta kuxinekin ere.

Teilatua beirazkoa da, kanpoaldea ikusi ahal izateko eta Cadillac-ek dioenez, barnealdera irakurketa biometrikoen bidez bakarrik sartu daiteke, hala nola, ahotsa, hatz marka edo irisaren antzematea.

eWorld aldizkaria

13

14

eWorld aldizkaria

gameWorld

2021 urtarrila

Ariketa fisikoa eta jokoa bat

N

intendok kaleratu berri duen bideo-joko batez hitz egingo dugu oraingoan: Ring Fit Adventure delakoa, ariketa fisikoa egiteko balio duena ere. Horretarako, Gema García Marcos kazetariak azalduko digun esperientzia pertsonalaz baliatuko gara, bideo-jokoaren ezaugarriak alde batera utzi gabe.

"Bideo-joko denda asko bisitatu ondoren aurkitu nuen -hilabeteak daramatza opari salduenen artean eta, literalki, agortuta baitago- eta azkenean, azaroan lortu nuen Nintendo Ring Fit Adventure nire egongela irekitzea. Helburu batekin erosi nuen: semeari bere urtebetetzerako oparitzea, hilabeteak zeramatzalako inaktibo, sofatik jaiki gabe, eta konturatu gabe, jokoaren bitartez, fitness errutina bat hastea nuen. Helburua lortu dut, eta baita gehiago ere: orain bera ez ezik, ni ere bai, bizitza osasuntsuaren maitalea naizen baina naturaz noraezean dabilen eta bideo-jokoak eta kon-tsolak oso gutxi edo batere gustuko ez dituena. Ring Fit Adventure jokora jolastera engantxatu naiz eta fitness munduan murgildu naiz erabat. Urtetan gimnasioan saiatzeak ez duena lortu eta orain nire haurrari lapurtu diodan eraztun ikaragarri hau... nirea da, Gollumek esango lukeen bezala".

Jarraitzen du Gemak: "Horrela, duela hilabete bat baino pixka bat gehiago aldizka jolasten dut -bai, engantxatuta nago, aitortzen dut- eta horrek lagundu dit, nire familiarekin ondo pasatzeaz eta barre egiteaz gain, kilo pare bat galtzen eta, hala ere, ez adina irabazten turroia, nire dieta edo ohiturak aldatu gabe. Nire kasuan, Ring Fit Adventure-k abantailak besterik ez ditu: ia ez dut nire denbora beharrik (egunean 30 minutu inguru pasatzen di-

tut, edo bi egunetik behin, estresik gabe, egokitzen zaidanean eta gustura nagoenean, mailak gainditzea erronka batean bihurtu delako) eta ez dut gimnasio batean eroritako ahatea izatearen sentsazio mingarria. Izan ere, han edonor altuagoa, guapoagoa eta izerdi gutxiago duela dirudi".

Ring Fit Adventure jokoari esker ariketa fisikoa egiten duzu, etsaiei aurre egiten "Tramankulu hau askapen bat izan da niretzat.

Niretzako guztiz egokitutako fitness errutina da, ordutegirik gabe edo egunean neure buruarekin egoteko daukadan denbora libre apurra arriskuan jarri beharrik gabe".

Funtzionamendua "Ring Fit Adventure-n funtzionamendua oso erraza da, eragiketa edo prestaketa zailik gabe.

Hasteko, Nintendo Switch kontroletako bat Ring-Con-en ipini behar da, eraztunean, eta bestea izterraren erdialdean kokatzea besterik ez duzu, gailua biltzen duen zintarekin eutsita. Hori da, alferrik galtzeko denborarik gabe eta ariketarekin heroi bihurtzeko prest", dio Gemak.

"Lehenengo gauza pertsonaia bat aukeratu eta gure altuera, adina, pisua eta forma fisikoaren maila zehaztea da, nire kasuan, hasiberri bat. Ondoren, erabaki nola jokatu nahi dugun, entrenamendu pertsonalizatuekin, mini-jokoekin edo, nire gogokoena, Abentura moduan, zure etsaiei aurre eginez mundu imajinario batetik igarotzen zaren bitartean. Modu hau bikoitza da: fitness taula eta ipuina aldi berean. Abentura honek birsortzen duen mundu birtuala harrigarria da. Konturatu gabe, kardio eta indar lan handia egiten ari zara benetako heroi sentitzen zaren bitartean, eta egunean minutu gutxitan emaitza harrigarriak lor ditzakezu. Gainera, gailuak zure jarrera hauteman eta akats tekniko posibleak zuzentzen ditu.

Onena da saio bakoitzaren hasieran jokoak galdetzen digula ea ariketaren intentsitatea jaitsi edo handitu nahi dugun (hori eskertzekoa da egunero ez zaudelako berdin), eta beti hasi eta amaitzen dela ariketa sinple batzuekin, beroketa eta luzaketak, edozein entrenamendu fisikotan bezala".

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

15

16

eWorld aldizkaria

smartcityWorld

2021 urtarrila

Envacen onura ekologikoa

E

nvac teknologia pneumatikoak urtean ia 400 tona CO2 isurtzen ekiditen du. Envac Iberia ingurumen-teknologiako enpresak Espainian instalatu eta ustiatzen dituen hondakinak biltzeko sistema pneumatikoei esker Espainiako bideetan zehar urtero 363.930 kilometro egiten dituzten kamioi astunek 389,76 CO2 tona gutxiago isurtzen dituzte. Horrela islatzen da El Cubo Verde klima-aldaketari eta energiari buruzko aholkularitzak egin duen ikerketan.

Berotegi efektuko gasen (BEG) isurketen inbentarioaren azken datuen arabera, garraioaren sektoreak -erregai fosilen kontsumitzailerik nagusiena- emisio-iturririk handiena izaten jarraitzen du (% 27). Gasen arabera, CO2ak BEG emisio guztien % 80,7 hartzen du; ondoren metanoa (% 11,9) dator. Testuinguru horretan, El Cubo Verdek egindako ikerketak hondakinak pneumatikoki biltzeko sistemen eraginkortasuna eta errendimendua kamioien erabileran oinarritutako sistema tradizionalekin alderatu ditu.

Ondorio nagusien artean, nabarmentzen da teknologia pneumatikoak % 80 murrizten dituela ohiko zabor-kamioiek hirietan zehar egindako kilometroak eta, era berean, erabilitako erregai fosilen kontsumoarekin lotutako CO2 eta NO2 isurketen % 80.

Beste modu batera esanda, Espainian funtzionatzen duten Envac Iberiaren hondakin pneumatikoen bilketa sistemek urtero 363.930 kilometro saihesten dituzte ibilgailu astunen joan-etorrietanm baita 389,76 tona CO2 emisio isurtzea ere.

Espainian, hondakin pneumatikoen bilketa 28 hiritan dago, guztira 60 milioi instalazio operatibo baino gehiago baitituzte ia milioi bat herritarri zerbitzua ematen dietenak.

Azterketa burutzeko,% 10 biodiesela duen B10 diesel kamioi baten suposizioa egingo da, kalkulatuz, beharrezko elkarguneekin eta bideekin egiten den hiri ibilbidearen trazadura bakoitzeko, 30 kilometro egiten direla eta 45 l/100 km inguru kontsumitzen direla. Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioak argitaratutako emisio faktoreak aplikatuta, sistema pneumatikoak saihesten duen batez besteko ibilbide

bakoitzeko, 11,73 tona CO2 eta 4,9 Tona Petrolio baliokide (TOE) isurtzea ekidingo litzateke.

Envac Envac-ek Espainian 70 instalazio baino gehiago ditu. Envac-ek kudeatzen ditu 28 hiritan eta milioi bat herritar baino gehiagori ematen die zerbitzua. Hondakinak biltzeko sistema pneumatikoen belaunaldi berrien ezaugarri berrietara erraz bilaka daitezkeen instalazioak dira, kontrol funtzioan adimen artifiziala txertatzen dutenak.

Hau da Envac Taldearen Kalitate Politika: - "Hondakinak pneumatikoki biltzeko sistemetan bazkide eskuduna eta fidagarria gara".

- "Gure sistemen diseinuan, garapenean eta erabileran jasangarritasunaren alderdi guztiak hobetzen ahalegintzen gara".

- "Sistemaren bizitzan zehar teknologia, gaitasuna, kalitatea eta bezeroarentzako zerbitzuan liderra gara".

- "Gure Kalitatea Kudeatzeko Sistema egungo ISO 9001 eskakizunetan oinarritzen da".

- "Kalitatea Kontrolatzeko Sistema hobetzen dugu bezeroen, erabiltzaileen eta gure erakundearen etengabeko kontrolaren bidez".

Hondakinak pneumatikoki biltzeko sistemek Espainian 389,76 tona CO2 emisio ekiditen dituzte Covid-19aren aurka Hondakinak pneumatikoki biltzeko sistema aliatua bihurtu da Covid-19ren aurkako estrategian, hori ezarri duten ospitaletan. “Hondakinak airekorronte baten eragilearen bidez bilketa-zentrora garraiatzeko hodien sistema batean oinarritzeak, hondakinak operadoreekin harreman fisikorik izan gabe, osasun langileen kutsadura arriskuak gutxitzen ditu”, aldarrikatzen du Carlos Bernad Envac Iberiako presidenteak. Ildo horretatik, gainera, gaineratzen du "hondakinak garraiatzeko eragiketa guztiak automatikoki kontrolatzen direla sistema informatiko baten bidez, eta horrek operadore baten parte-hartzea soilik eskatzen duela". Hondakinak pneumatikoki biltzeko sistemak, ospitaleko logistika hobetzeaz gain, igogailuen erabilera ezabatuz eta zaborra solairuen eta deskargako kaiaren artean lekualdatzen diren langileen kopurua murriztuz, osasun langileen higiene eta segurtasuna hobetzen ditu.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

17

18

eWorld aldizkaria

2021 urtarrila

trainingWorld

42 Urduliz, ikaslera egokituta

4

2 Urduliz Bizkaiko programazio-eskola bat baino askoz gehiago da. Balioak, jarrera eta trebetasun gogorrak eta leunak ikasteko akademia bat da. Campusak 2.400 m2 baino gehiago ditu eta Urdulizko Dorrean dago. Bertan, Fundación Telefónicaren eskutik eta Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntzarekin, prestakun-tzaeredu disruptibo bat proposatzen da lan-merkatuak eskatzen dituen erronka eta profil digital guztietarako. Eta hori dena eskemak eta paradigmak apurtuz, gamifikazioan eta “peer to peer” bideetan oinarritutako metodologia bat aplikatuz, “ikasten ikastea” ardatz duen filosofian oinarrituta, eta sormena, esfortzua, hobetzea eta taldeko lana sustatzen dituen esparru batean. Beraz, 42 Urduliz orainaren ikaskuntza dela esan liteke.

Baina, batez ere, 42 Urduliz Bizkaia 'Up To You' da: zeuk aukeratzen duzu zer ikasi, eta nola.

Parte hartu 42 Urdulizen parte hartzeko ez duzu aurreko ezagutzarik behar ez inolako titulaziorik, 18 urtez gorakoa izan eta ikasteko gogoa, jarrera eta iraunkortasuna edukitzea baino ez. 42 Urduliz doako campusa da, aurrez aurrekoa eta eguneko 24 orduetan dago zabalik, asteko 7 egunetan, zure erritmoan ikasi ahal dezazun.

Sartzeko bi fase gainditu behar dira: izena emateko lineako test bat eta 26 eguneko aurrez aurreko hautapen aldi bat (igerilekua). Horren ostean, zure ikaskuntza hasiko da campusean.

Ausart zaitez eta ezagutu nola urte bat baino gutxiago beharko duzun zure lehen lanbide esperientzia lortzeko! 42 Urdulizen lehen minututik ikasiko duzu programazioa eta enpresetan zure lehen esperientzia izan ondoren, prestakuntzan jarraitu ahalko duzu nahi dituzun adar tekniko guztietan.

42 Urdulizen metodologia eta filosofia, apustu segurua Programazio kanpusa Urduliz (Bizkaia) da berdinen arteko ikaskuntzan eta gamifikazioan oinarritutako 42 eredu pedagogiko aitzindariarekin bat egingo duen laugarren udalerria. Erregistratu nahi duten hautagaiek www.42urduliz.com webgunera jo beharko dute, oinarrizko datuak bete eta bi online proba egin. 42ra sartzeko ez da prestakuntzarik eta aurretiazko titulaziorik behar.

Oinarrizko datuak bete beharko dira eta, ondoren, bi online proba egin: 10 minutuko iraupena duen memoria ariketa bat eta pentsamendu logiko-matematikoaren test bat, 2 ordukoa. Hori da kanpus berrian sartzeko eskatzen diren probetako lehenengo fasea. 2021eko lehenengo seihilekoan irekiko ditu ateak Bizkaiko Urduliz Dorrean. Bost solairu eta 2.400 m2 ditu espazioak, eta 600 ikaslerentzatko tokia. Bada, gaur egungo lanbide digitaletako langileak prestatzen lagunduko du.

Online testak gainditu ostean, hautagaiak adi egon behar dira “igerilekuetako” deialdietara (erregistroa lekuak bete arte). Azken proba hori da gogorrena eta zorrotzena. Hautagaiek 42 Urdulizen behin betiko plaza eskuratzeko dituzten aukera errealak baloratzen ditu. Horretarako, 26 egunetan guztira 13 proiektu egin beharko dituzte, eta egunean batez beste 10-12 ordu igaroko dituzte akademian. Aldi horretan zehar, hautagaiek aurre egingo diote 42ko beren egunerokoaren antzekoa izango den horri, kanpusean jorratzen den filosofiari.

Egokitzeko, gorabeherei aurre egiteko eta erronka berriak ebazteko modua aurkitu beharko dute.

Doakoa, presentziala eta 24/7 irekia den 42 ereduak arrakasta izan du nazioarteko 20 kanpus baino gehiagotan. 42 Urduliz akademian onartua izateko ez da aurretiazko jakintza teknikorik behar, ezta titulaziorik ere. 18 urte baino gehiago, ikasteko gogoa, jarrera eta pertseberantzia baino ez dira behar, eta besteekin lankidetzan aritzearen garrantzia aintzat hartzea.

Kontzeptu berri honekin, ikasleek ikasten ikasten dute, eta libreki hautatzen dute beren bidea.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

19

20

eWorld aldizkaria

2021 urtarrila

publizitatea

trainingWorld

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

2021ean sortuko diren lanpostu berriak

P

andemiak krisi ekonomikoa ekarri duen arren logistika, garraioa edo ingurumenaren kudeaketa bezalako arlo profesionalak gora doaz. 2020 aldaketaren urtea izan zen.

Bistan denez, ez gara inoiz berdinak izango eta ez gara inoiz berdin biziko, ezta ere. Osasun-krisiak lan egiteko modua ere aldatu du eta, ondorioz, milaka enpresak telelana abiatu dute egun batetik bestera. Aldi berean, gure garaiko bizkortze teknologikoak aurrera egiten du ere, lanmerkatuan aldatuz eta eskaera berriak sortuz.

Enpresa asko eskatzen hasi diren azken postuetako bat da urruneko lanen zuzendariaren figura, Estatu Batuetako enpresetan batez ere. Baina baita Espainian ere, enpresak behartuta egon baitira taldeak kudeatzen eta antolakuntza-eredu askoz arinagoak eta eraginkorragoak ezartzeko gaitasuna duten pertsonak kontratatzera.

Orain lantokira pertsonalki joatea beharrezkoa ez denez, berebiziko garrantzia du enpresa erakundeek urruneko langile guztien eta haien nagusien arteko zubi-lana egiten duen antolatzaile baten figura izatea. Gainera, ikusi dugu zenbait enpresek beren zerbitzuak egokitu eta dibertsifikatu dituztela lan-errealitate aldakorrera.

Urrunago joan gabe, lehen turistak zeuden hotel batzuek urruneko langileak zerbitzatzen dituzte. Azkenean, krisi garai bakoitzak aukerak ekartzen ditu. Horregatik, enpresak askoz malguago bihurtu dira indarrez, bai langileei bai bezeroei dagokienez. 'Fast & Company' aldizkariak apustu batzuk egin ditu: hemendik aurrera eskari gehien izango dituzten lan berriak zein izango diren.

Aukera berriak Jeanne Meister, Future Workplace lan aholkularitzako bazkide sortzaileak, '21 HR Jobs of the Future' liburu digitala argitaratu berri du eta bertan apustuak egiten ditu hemendik aurrera gehien eskatzen diren lanpostuei buruz. Horietako bat logistika eta biltegiratze arlo profesionala da. Amazon bezalako enpresa handiek merkatua zuzentzen duten arren, lehiakide gehiago sortu dira beren zerbitzuak produktu desberdinak etxera eramatean oinarritzen dituztenak. Kontuan hartu beharreko datu bat osasun krisian galdu ziren lanpostu asko logistika, garraio eta biltegiratze sektorean lortu direla da.

Monster enpresa estatubatuarra bere lan-eskaintza modu esponentzialean zabaltzen ari da, hala nola, logistikako espezialistak eta koordi-

natzaileak kontratatuz, baita hornikuntza kateko analistak ere. Horrek erakusten digu jada ez daudela arlo profesional horri lotutako biltegi, entrega edo garraiolari lanpostuak soilik, bikaintasun handiagoa lortzeko gero eta espezializatuago dagoen sektorea dela.

Modu berean, Meisterrek ingurumenarekin gero eta konpromiso handiagoa duten erakundeen eginkizuna nabarmentzen du; beraz, datozen urteetan kudeaketa iraunkorrarekin lotutako lanpostu berriak sortuko dira.

Digitalizazioa indarrez Sortzen ari den beste lan bat merkataritza elektronikoarekin lotuta dago. Pandemia piztu zenetik, konpainia askok digitalizatu egin behar izan dute denbora errekorrean beren zerbitzuak eskaintzen jarraitzeko. Horregatik, SEO teknikariak edo marketin digitalak bezalako lanpostuen eskaera modu esponentzialean hazi da, Big Data eremukoak edo 'data-zientzialaria' aipatu gabe. Enpresek gero eta lan giro anitzagoaren aldeko apustua egiten dute.

Andrew Chamberlain, Glasdoor informazio korporatiboko webguneko ekonomialari nagusia, apustua egiten ari da datozen urteetan aniztasun zuzendarien gorakada ikusiko dutela. DEI siglaz (aniztasuna, ekitatea eta inklusioa, 'diversidad, equidad e inclusión') ezagutzen dena.

"Azken urteetan DEIko lanak izugarri hazi dira", dio. "Neurri batean, joera soziopolitikoengatik da, baina baita zuzendariek dibertsitatearekiko eta inklusioarekiko duten sentsibilizazio handiagoagatik ere. Langile anitza duten enpresek erabaki hobeak hartzen dituzte eta errendimendu ekonomiko hobea izaten dute".

Laguntzen du

21

22

eWorld aldizkaria

2021 urtarrila

healthWorld

Diabetesa etengabe neurtzen, orratzik gabe

C

ES 2021 ekitaldian aurkeztu den asmakizun berri batek gaixo diabetikoek odoleko glukosa-maila neurtzeko erabiltzen duten modua irauli dezake; eskumuturreko adimendun baten itxura duen gailu bati esker egingo litzateke.

Diabetikoak odoleko glukosa neurtzeko orratza egunero erabili behar izatera ohituta daude. Hori da, hain zuzen ere, aurkeztu berri duten asmakuntza honi esker aldatuko litzatekeen gaia, urteko berrikuntza handienen artean egon daitekeena. CES 2021 ekitaldiaren harira, Tokioko Quantum Operation enpresak, osasunaren sustatzea lantzen duenak munduko glukosa ez-inbaditzailearen lehenengo monitore izango litzatekeena aurkeztu du, neurketa orratzik gabe etengabe egingo lukeena, inolako neurketa inbaditzailerik gabe, odoleko glukosa-mailatik abiatuta.

Posiblea izan dadin, gailu berri honek enpresa horrek patentatutako espektro teknologia erabiliko luke, pertsona baten odol zirkulazioan larruazalean glukosa zehatza neurtu ahal izateko, orratzik erabili behar gabe. Teknologia berri honen erabilerari esker, gaixo diabetikoek orratzak neurketetarako erabiltzeari uzten diote eguneroko errutinan eta eskumuturreko erlojuaren antzeko gailu eramangarri bat besterik ez dute eraman behar.

24/7 kontrol ez inbaditzaile hau espektrometro material berrien bidez egiten da. Material horietako bat espektro optimoa igortzera bideratuko litzateke; bestea, berriz, xede-espektroekiko oso sentikorra da.

Teknologia hau askotariko seinaleak neurtzeko erabil daiteke azkenean, bihotzaren taupada eta elektrokardiografia ere bai. Quantum Operation-eko zuzendari nagusi Kazuma Kato jau-

naren arabera, "orain arte hatza edo besoan orratza sartzea izan da glukosa maila zehaztasunez neurtzeko dagoen metodo bakarra. Gure eskumuturrekoak hori aldatuko du eguneroko errutina mingarria gaixo diabetiko guztientzat alferrikakoa izan dadin ". Gaineratu duenez, "gure oinarrizko teknologiek osasun-enpresei big data zehatzak biltzeko aukera ematen diete, horrela gaixotasun bakoitzaren kontrola eta kudeaketarako irtenbide hobeak eskainiz".

Quantum Operation Quantum Operation Inc. diabetesaren tratamendua betirako biratuko duela agintzen duen japoniar startupa da. CES 2021en iragarri bezala, odoleko glukosako etengabeko lehen neurgailua sortzea lortu dute orratzik behar izan gabe. Gaixotasun hau kontrolatzeko modu hobeak aurkitzeko interes handia dagoela ikusita, Quantum Operation-ek proposatutakoa bezalako irtenbide batek Apple-ren erosketa-helburu bihur dezake. Apple Watch-ek munduan bakarra bihurtuko lukeen funtzioa lortuko luke. 24x7 monitorizazio ez inbaditzaile hau lortzeko gakoa Quantum Operation-en funtsezko teknologiak dira, material espektrometriko berriak biltzen dituztenak, horietako bat espektro optimoa igortzeko diseinatuta dagoena, eta beste bat xede espektrorako oso sentikorra dena, baita firmware berritzailea ere. Zarata bertan behera uzten du eta datuak modu eraginkorrean ateratzen ditu. Teknologia horiek era guztietako bizi-zeinuak neur-tzeko erabil daitezke, bihotzmaiztasunetik elektrokardiogramara (ECG) arte.

Osasunaren IoT sektorera bideratutako konpainiaren arabera, hori egiteko gai den lehen gailua da. Horrekin batera, zure burua orratzekin pikatzeko beharra eta odoleko glukosa maila zehazten duzu, gaur egun diabetesa tratatzeko eragozpen nagusietako bat. Kazuma Kato japoniar startupeko zuzendari nagusiak ere esan du big data teknologia duela gaixotasunen tratamenduan irtenbide hobeak kudeatzeko eta eskaintzeko.

Nabarmendu beharreko beste ezaugarri bat hau da: medikuek gaixoak urrutitik kontrolatzeko erabil dezaketela. Horrela, gaixotasuna kontrolatzeko bisita, bidaia eta bestelako beharrak murrizten dira.

Odoleko glukosa orratzik gabe kontrolatu ahal izatea gaur egungo sendagaien Grial Santua da.

Izan ere, negozio aukera bikaina izateaz gain, jendearen bizitzan eragin handia izateko modua da.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

23

24

eWorld aldizkaria

blockchainWorld

2021 urtarrila

Blockchaineko komertzialak behar dira

B

lockchaineko komertzialak behar dira proiektuak abiarazteko. Euskal Herriko Blockchaineko garatzaileek industria proiektu pilotu arrakastatsuak burutu dituzte.

Orain da 4.0 industrian hazteko merkataritzara jauzia emateko unea. Ez da erraza, baina. Ekintzaileek proiektuak beste enpresa batean gauzatzea eskatzen dute emaitzak ikusi ahal izateko. Inbertsio seguruak nahi dituzte. Teknologia ulertzen duten Blockchaineko komertzialak premiazkoak dira, ondorioa, bere abantailak azaltzeko eta bere ROI inplementazioaren datuak (inbertsioaren itzulera operatiboa) ekaintzeko.

Adituak bloke-katearen teknologia har dezaketen den erabilera-kasuak aztertzen jarri dira.

Enpresek hainbat proiektu zenbatu zituzten Alastriako Euskal Herriko ekosistema-topaketan. Hainbat proiektu aitzindariak izan ziren, 2017an abiatu ziren diru-laguntzen babesari esker. 4.0 industrian espezializatuta zeuden.

Euskate Euskate proiektuak (SPRIk eta CEDETIk finantzatua) blockchain-ek Euskal Herriko industriak koordinatzeko duen aplikazioa frogatu du. IZERTIS, AFM, Royde, Gashor, Dominion, Ibermática, Grupo Ionsolar Aer eta Tecnaliak partzuergoa osatu zuten proiektuari aurre egiteko. Emaitza, Blockchain plataforma bat da, Fabrikazio Aurreratuko produktu eta zerbitzu berriak prototipatu eta balioztatzeko edo lehendik daudenak hobetzeko.

Pilotuak 2019ko abenduan amaitu zituzten arrakastaz. Ez dira ekoizpenera ekarri.

ServiceChain CDTIk ServiceChain proiektua finantzatu zuen.

Partzuergo batek zuzendu zuen unibertsitatee-

kin, Tecnalia, Ibermática, Innova, Experis, Mgtel, Soltel, Bettergy eta Wellnes Telecomekin, besteak beste. ServiceChain-ek 4.0 industriaren, energiaren eta hiri adimendunen kontratuen trazabilitatea, araudia betetzea eta automatizazioa ebatzi ditu. ServiceChain-ek industria-enpresen arteko energia-kontratuen aldaketa azkartzen du, Identitate Digitala erabiliz. Gaur kontratuak hiru hilabetez atzeratzen dira. Energia berdearen trazabilitatea beste aplikazio bat litzateke. Era berean, hainbat enpresa industrialen artean partekatutako informazioaren egiazkotasuna eta aldaezintasuna bermatzen du. Adibide bat: Partekatu makina-erreminta bat (milioika euroko kostua dute), eta ordaindu benetako erabilera-denboragatik eta erabilera horretan oinarritutako mantenimenduagatik.

Saldu FP AndraMari taldeko Eduardo Aginakok blockchain-arekin trebakuntza egiaztatzeko proiektuari buruz hitz egin zuen. Eusko Jaurlaritzak finantzatu zuen. Aginakok esan bezala, "industria proiektu teknologiko horiei buruz gehiago jakiteko, inplikatzeko beharra dago. Pilotu izatetik produktuetara joateko industria-jauzia ematea falta da”.

Industriak behatzen du eta "eskaintzen dugun hori erabiltzen duen lehiakide bat ezagutzea eskatzen du. Industria jauzi nagusia emateko bloke katearen irtenbidea aplikatzen duen industria enpresa liderrak falta dira", gehitzen du Oscar Lagek.

Industria inbertsioaren errentagarritasuna frogatzeko beharra mahai gainean jarri zen. Garatzaileek blockchain irtenbideak dituzte, 4.0 Industriarako egokiak direnak. Inbertsio publikoak lagundu die. “Proiektuen erabilgarritasuna frogatzen dugu. Orain ROIa erakutsiz parte hartu behar dugu", gaineratzen du Oscar Lagek. Teknologia handietako saltzaile espezializatuaren profila da. Ezagutzen dute teknologia, eta erosten dutenek lortuko dituzten aurrezki eta etekinak.

Eredu iragarlea Espainiako blcockchain garatzaileek bultzada bat behar dute errentagarria izateko, askoz ere gehiago 2020. urteko hondamendiaren ondoren. Teknologia "errentagarria izan behar da, baita erabilgarria ere enpresen lehiakortasun abantaila hobetzeko", azaldu du Antonio Rodríguez Furonesek, IE Business Schooleko Estrategia irakasleak, azkenandian Blockchain Economía-rekin egin zuen elkarrizketa batean.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

25

26

eWorld aldizkaria

blockchainWorld

2021 urtarrila

Blockchain Lab Factory, nazioartean

C

alasanz Santurtzik eta Andra Mari Galdakaok aurrera eraman duten "Blockchain Lab Factory: Osasun Digitala 4.0" proiektuak mugak hautsi ditu eta Europako Lanbide Trebetasunen Astea 2020 ekimenean (European Vocational Skills Week 2020) onartua izan da.

Gertaera hau aitzakia nahikoa da "Blockchain Lab Factory: Osasun Digitala 4.0" proiektuari buruz hitz egiteko. Calasanz-Santurtzik ekimenean parte hartzen du, Galdakaoko Andra Mari Lanbide Ikastetxearekin batera. Proiektua TKNIKAk sustatu du eta Blockchain teknologia Osasuneko digitalizazioan eta segurtasun digitaleko prozesuetan bultzatzea du helburu, besteren artean, baita mediku horniduren trazabilitatean edo COVID-19aren aurkako txertoaren bilakaeran ere.

Horretarako, proiektuak bere sektoreko laguntzaile adituen sare bat osatu du: hala nola, San Juan de Dios Ospitalea, Orienta Zaitez Fundazioa, Alastria Fundazioa, Euskadin sortzen ari diren startupetako bat, CodecContract delakoa, eta Tecnalia. Tknikak proiektu honen alde egin du ikasturte honetan zehar, Andra Mari LHko Eduardo Aginako eta Iñaki Aizpuru buru baitira, Blockchain-eko euskal aditu gisa. Calasanz-Santurtziko Rafa Balpardak eta Javier Gonzálezek, bestealde, proiektu honen osasun-mailako garapenean lan egin dute ere.

European Vocational Skills Week 2020 Esan bezala, 'Blockchain Lab Factory: Osasun Digitala 4.0' proiektuak European Vocational Skills Week 2020 gertakarian parte hartu du, hots, Europako Lanbide Trebetasunen Astea 2020 jazoeran.

Proiektuaren zati estrategiko bezala, Blockchain Lab Factory hedapen eta hazkunde bokazioare-

kin jaio zen, nazioartekoa barne. Zentzu horretan, mugarri bikaina da Europako Batzordeak proiektua onartu izana LHko Europako Lanbide Gaitasunen Astea 2020n, berrikuntza proiektuen Europako mapan parte hartzea alegia.

Ekimen honek mapa interaktibo baten bidez ezagutzera ematen ditu Europako LHko proiekturik onenak, sinergiak, ikaskuntza eta lankidetzak sortzeko helburuarekin, proiektu osagarriak Europa mailan konektatzeko modu bikaina izanik.

Calasanza eta Andra Mari, Alastriako bazkide Calasanz eta Andra Mari Alastriako bazkide dira.

Gogora dezagun Alastria Estatuko Blockchain plataformarik handiena dela. Tknikak Galdakaoko Andra Marirekin elkarlanean sustatutako "Blockchain Lab Factory:Osasun Digitala 4.0" proiektuaren garapenaren barruan, bi zentroek eta proiektuaren bazkide den Orienta Zaitez Fundazioak lankidetza hitzarmena sinatu dute Alastria Fundazioarekin, beraien lankide izatera igaroz Blockchain euskarriarekin proiektuak elkarlanean jorratzeko eta partekatzeko. Alastria, elkartutako 500 enpresa baino gehiagorekin, berrikuntza digitala sustatzeko sare onenetarikoa da eta IBEX 35eko enpresa gehienak elkartu ditu.

Alastria Alastria irabazi asmorik gabeko elkartea da; bere eginkizuna banatuta dauden kontabilitate erregistroen teknologiak sustatzea da, ezagutzera ematea. Interes komunen batura da teknologia horien erabilera sustatzea, negozio eredu berriak eta eragin soziala sortzea. 2017ko urrian sortu zen eta deszentralizatuta dago. Beraz, ia Espainia osoan daude, baina baita Europan ere.

Oso irmoki nazioarteko mailan lan egiten dute, Europako esparru juridikoan, eta horren barruan hiru ardatzetan aurrera egiten dute, ardatz juridikoa, ardatz teknologikoa eta berrikuntza edo antolaketa aldatzeko ardatza, teknologia honekin negozio berriak sortzen sustatzeko.

Orain 542 bazkide inguru ditu eta guztien % 42 enpresa txiki eta ertainak dira. Hori oso garrantzitsua da beraientzat; BPGren % 80 hortik dator, ETEetatik, eta hortik nabarmentzen dituzte startup-ak, teknologia honen erabileraren inguruan dauden belaunaldi berrietako enpresak. Enpresa handien % 15 ere badituzte, eta horietatik azpimarratzen dute negozio eredu horiek aldatzeko konpromisoa. Gainera, unibertsitateekin, erakundeekin eta administrazio publikoekin ere lan egiten dute. Alastriarentzat bazkide guztiak gakoak dira eta denek batzen dute.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

27

28

eWorld aldizkaria

2021 urtarrila

startupWorld

Bilbao As Fabrik inauguratu dute E

kitaldi jendetsua eta hunkigarria izan zen joan den urtarrilaren 15ekoa; hunkigarria Bilboko Udalaren eta Mondragon Unibertsitatearen aspaldiko asmoa gauzatu delako Bilbao As Fabrik ekimenaren irekierarekin: Bilboren eta EAEko enpresen premiei erantzuteko ondo prestatutako ikasleak, ekintzaileak eta enpresak batuko dituen egitasmoa martxan jarri da horrela. Eta Bilboko alkate Juan Mari Aburtok eta Mondragon Unibertsitateko errektore nagusi Vicente Atxak nabarmendu zutenez ere, etortzear dagoen hori guztiaren hazia izango da.

Ekitaldian ondokoek parte hartu zuten, besteak beste: Bilboko alkate Juan Mari Aburtok, Bilboko udal gobernuko hainbat kidek, Mondragon Unibertsitateko errektore nagusi Vicente Atxak, MONDRAGON Korporazioko lehendakari Iñigo Uzinek, Mondragon Unibertsitateko presidente Mikel Álvarezek eta Mondragon Unibertsitateko fakultateetako zenbait ordezkarik.

Europako Komisioak 400 proiektuen artean aukeratu zuen Bilboko Udalak eta Mondragon Unibertsitateak, beste eragile batzuen laguntzarekin, aurkeztutako Bilbao As Fabrik egitasmoa.

Prozesu luzea izan zen, baina oso emankorra, eta dagoeneko martxan dago berrikuntzaren ikur den berrikuntza gunea.

Are gehiago, dagoeneko 228 ikasle dabiltza bertan honako graduak eta masterra ikasten: Ingeniaritza Mekatronikoko gradu bikoitza; Humanitate Digital Globalen gradua; Business Data Analytics gradua; Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako gradu bikoitza (myGADE); eta Ikaskuntza Errazteari buruzko unibertsitate masterra. Eta epe ertainean Mondragon Uni-

bertsitateko errektore nagusi Vicente Atxak aurreikusten ditu 800dik gora ikasle bertan.

Jakintza eta talentua Bilbao As Fabrik torloju enpresa zahar bat zenaren egoitza eraberrituan kokatuta dago, egitasmo honen baitan jakintzaren eta talentuaren irla izatea helburu duen Zorrozaurre auzo eraberrituan. Aburtoren esanetan, “tradizioa eta modernitatea” batzen dituen azpiegitura indartsua da.

Mondragon Unibertsitateko errektore nagusi Vicente Atxak azpimarratu zuen As Fabrik bigarren campusa dela, eta Bizkaiko zein Euskal Herriko gizarteak oso harrera ona egin diela Mondragon Unibertsitatearen eskaintzari. Aburtok zein Atxak nabarmendu zuten bi erakundeen arteko lankidetza oso emankorra dela, eta orain artekoa etorriko denaren “hazia” dela.

Bilbao AS Fabrik-ek tokiko enpresen lehiakortasuna hobetzea eta Zorrotzaurre ekosistema berritzaile eta erreferente gisa sendotzea du helburu 4.0 industria eta ekonomia digitalerako zerbitzu aurreratuen arloan. Horretarako, proiektuak epizentroa izango du iragan industriala duen Zorrotzaurren kokatutako eraikin publikoa, proiektuaren erreferentziazko zentro eta aurreikusitako jardueren bilgune gisa ezarriko dena. Eraikin honetatik lau ekintza funtsezko koordinatuko dira, datozen hiru urteetan burutuko direnak, eta horien helburua ekoizpen eredu berria finkatzen laguntzea da: - Unibertsitateko ikasleei, ekintzaileei eta profesionalei zuzendutako prestakuntza programak, 4.0 industriak ekonomia digitalean dituen erronkei aurre egiteko diseinatuak.

- Sektore publiko eta pribatuko eragile nagusien edo interes talde nagusien arteko sareko ekintzak, industria sektorearen egungo eta etorkizuneko beharrei erantzuteko estrategia bakarra eta eraginkorra koordinatzeko.

- Bilbon egoitza duten startupak merkaturatzea bultzatzen duten proposamenak, 4.0 industriak nazioartean kokatzeko eskatzen duen teknologiarekin, espezializazioarekin eta adimenarekin lotuta.

- Ideien behatokia eta laborategia ezartzea, non arlo teknologikoen, 4.0 industriaren eta ekonomia digitalaren joerak aztertuko diren, tokiko enpresek dituzten erronkak identifikatzeko eta erronka horietarako irtenbide berritzaileak proposatzeko.

publizitatea

2021 urtarrila

eWorld aldizkaria

29

30

eWorld aldizkaria

2021 urtarrila

startupWorld

"Ekintzaileak oso argi izan behar du zer lortu nahi duen"

D

avid Casanovak, Manuel Herrerok eta Smith Donkorrek 2020ko Abuztuan jarri zuten abian Erasmus Play plataforma. Unibertsitateko ikasleentzako ostatuak bilatzen eta alderatzen ditu, estatu zein Europa mailan. Elkarrizketa honetan, Davidek proiektua azalduko digu eta ekintzaile gisa izan duen esperientzia kontatuko digu.

Zer da Erasmus Play?

Erasmus Play unibertsitateko ikasleentzako ostatuak bilatu eta alderatzen ditu, nazio mailan zein nazioartean. Egiten duena da ostatua aurkitzeko prozesua erraztea. Sareko ostatu-plataforma nagusietako ostatu eskaintza guztiak, erbgune bakar batean biltzen ditu; etxebizitza, egoitza, logela edo pisu partekatuak. Hegaldietarako Skyscanner edo hoteletarako Trivago webguneen baliokidea izango ginateke. Funtzionalitate bera litzateke. Erabat doakoa, sarbide irekia da, beste herrialde batzuetara bidaiatzen duten ikasle eta profesional gazteentzat egina. 2020ko abuztuaren 24an jarri genuen abian baina, orduan, Espainiakoa hiriak estaltzen genituen bakarrik.

ki zer dagoen edo zer topatuko duen. Hiriari buruzko informazioa ematen dugu, pixka bat generikoa, unibertsitateari buruzkoa ere bai eta, batez ere, ostatuaren gaiari dagokionez, garrantzi handia ematen diogu erabat egiaztatutako pisuak izateari eta ikasleak informazio guztia jakiteari, ezaugarri nagusietatik hasita, ikasteko mahaia, garbigailua, mikrouhin labea, apartamentuak interneta duen, leiho bat edo balkoia duen... Eta ostatuaren kokapena ere azpimarratzen dugu, hau da, ikaslea denbora gehien igaroko duen fakultatetik zein urrun dagoen. Hori guztia prozesua errazteko da, ez duzula ostatu bila joan behar eta gero Google Maps-era joan unibertsitatetik noraino dagoen jakiteko.

Guztia bilatzailean zentralizatzen dugu.

"Erasmus Play Europan abian jarri dugu, globala izan dadin"

Zer zerbitzu eskaintzen ditu? Zer informazio eskaintzen du?

Prozesu osoa errazten saiatzen gara, izan ere, askotan ikaslea hiri batera joaten da eta ez da-

Nola bururatu zitzaizuen ideia?

Bizipen pertsonalen bidez sortzen den ideia da.

Orain dela 4 edo 5 urte Erasmus ikasleak ginen eta hau pasa genuen. Ohartu ginen ostatua bilatzerakoan benetako arazoa zegoela eta inork ez zuela ezer egin konpontzeko. Bai, ostatua eskaintzen duten hainbat enpresa daude, horiekin lankidetzan ari garenak, baina asko herrialde edo hiri jakin batean espezializatuta daude eta ezer generikoa ez zegoela ikusi genuen. Orduan, zerbitzu hau erreferentziazko atari batean bilakatzeko helburuarekin, enpresa horiek guztiak taldekatzeko ideia bururatu zitzaigun.

Horren ondorioz, Erasmus Play sortu zen. Pixkanaka ideia landu genuen. Zaragozako Unibertsitateari esker Espainiako beste unibertsitate batzuekin elkarlanean aritu ginen hasteko.

Espainiako hirietan ostatu bila dabiltzan ikasleei zerbitzuak ematen hasi ginen eta dagoeneko Europan jarri dugu martxan, globala izateko.

Zein dira Erasmus Play erabiltzearen abantailak?

startupWorld

Abantaila nagusia apartamentu edo etxebizitza berri bat bilatzeko erraztasuna eta erosotasuna da. Tresna honetan zerbitzu mota hau eskaintzera bideratutako enpresa guztiak aurkituko dituzu. Ez duzu konparatu behar webgune ugaritan edo alferrikako erregistrorik egin behar. Horrek guztiak denbora aurreztea nabarmen dakar eta batez ere begiratzen duzun lekua guztiz fidagarria dela ziurtatzen da.

Egoitzak egiaztatzeko gai diren plataformekin bakarrik lan egiten dugu, ikasleak jakin dezan ez duela iruzurrik jasango, gaur egun merkatuan asko dagoelako.

Zer baloratzen dute gehien ikasleek ostatua aukeratzerakoan?

Konturatu gara gehien baloratzen dutena prezioa dela, normala izan daitekeen moduan, baina baita ostatuaren kokapena ere. Batez ere unibertsitate eremuak bilatzen dituzte, unibertsitatetik gertu daudenak, eta apartamentua egokituta egotea edo ikaslearentzako ezaugarri nagusiak dituen, hala nola mahai soil bat, eta etxebizitza egoera onean dagoen.

Lehen ikasleak pasiboagoak ziren arlo horretan, baina gero eta zorrotzagoak dira eta normala da haientzat prezio oneko kalitatezko apartamentuak bilatzea.

Pandemiak eragin al dizue?

Bai. Garapenaren erdian harrapatu gintuen eta mentalitate eta estrategia planteamendu aldaketa pixka bat eman digu, baina batez ere mugikortasunetan oso kaltetua izan da. Ikasle askok lehen seihilekoan Erasmus beka edo mugikortasuna baztertu behar izan zuten eta horietako askok atzeratu egin zuten, bigarren seihilekora edo hurrengo urtera arte. Beraz, ohartu gara hasieran genituen iragarpenek nahiko eragin jasan dutela eta mugikortasuna ehuneko handi batean murriztu dela.

Nola bultzatuko zenituzke gazteak Erasmus Play erabiltzera?

Oso erraza da. Sare sozialetan oso presente gaude eta hortik aurki gaitzakete. Besterik gabe, esan tresnaren erabilgarritasuna eta manipulazioa oso sinplea dela, oso intuitiboa dela, ikasleari hori gustatzen zaiona, eta webgunean sartzea dela eta joango zaren hiria edo unibertsitatea jartzea bezain erraza. Hautatu hasierako eta etxera itzultzeko datak eta plataformetatik eskaintza osoa alderatu dezakezu modu oso sinplean. Horrez gain, iragazkiak aplika ditzakete, hala nola logelak edo etxeak, prezioak, gela pribatua, partekatua edo egoitza...

Nola sentitzen zarete Generando Futuro IX. Saria jaso ondoren?

Guretzat oso ona izan den saria da, batez ere hiru ekintzailek ezarri dugun gure lehen startupa delako eta oso laguntza ona delako enpresa

2021 urtarrila

bat sortzean, hasieran dena zaila delako eta are gehiago mota honetako egoerak daudenean. Beraz, horrek asko laguntzen dizu azkarrago eta modu jasangarriagoan hazten.

"Ekintzailetzak denbora-gastu handia dakar" Zer da negozio bat sortzean onena eta txarrena?

Onena da zure negozioa sortzeko eta aurrera egiteko gai zarela eta, batez ere, zuk proposatutako zerbitzua eskaintzen duzula eta betidanik lortu nahi izan duzun balioa sortzea, azken finean existitzen zen eta jarraitzen duen arazoa antzematea zen. Guretzat ez dago ezer handiagorik kausa honetarako gure hondar alea ematen ari garela jakitea baino.

Eta okerrenean, ez nuke ezer berezirik izango.

Jakin behar duzu konpromisoak denbora-gastu handia dakarrela, inplikazio ugari eragin beharko dituzula eta kontuan hartu gabeko beste gauza batzuk alde batera utzi beharko dituzula.

Beraz, oso garrantzitsua da aurrez aurre duzunaren berri izatea.

Oztopoak topatu al dituzue bidean?

Covid oso oztopo handia izan da, eta beti topatzen dituzu oztopoak. Ezetz asko jasotzen dituzu, baina baietz batekin pozik jartzen zara eta jarraitzeko indarra ematen dizu. Gero, ahal duzun moduan moldatzen zara eta pixkanaka alderdi guztietan hobetzen doa.

Zer aholku emango zenieke ekintzaile berriei?

Prestakuntza oso garrantzitsua dela, eta ekintzailearen jarrera oso garrantzitsua dela niretzat. Oso argi izan behar duzu zer lortu nahi duzun eta hortik aurrera, azken helburua lortzea ahalbidetzen duten helburu txikiak ezartzen hasi. Lana, lana eta lana, eta batez ere horretan fede handia izan zuk proposatu duzuna lortu arte.

Etorkizunerako zer asmo duzue?

2020ko abenduan Europarako hedapena egin genuen. Espainian ostatua ematen hasi ginen, hasteko modu ona zela uste genuelako. Enpresa berria zen eta horrela hastea erabaki genuen, baina konturatu ginen Espainiatik kanpoko mugikortasunerako zerbitzua erabili nahi duten ikasle asko daudela. Beti buruan geneukan zerbait zen. Helburua Europako hiri nagusietan egotea da eta pixkanaka estaldura lortzea zenbat eta hiri gehiagotan hobe.

eWorld aldizkaria

31