eWorld aldizkaria -DIGITAL GENERATION 0022

Laguntzen du

0022. zk.

Doakoa

2021eko abendua

gadgetWorld

appWorld

digitalWorld

gameWorld

startupWorld

iPhone SE berria 2022n

BikeMap, bizikleta-ibilbideetarako

Apple Car, laster errepideetan

Dirua irabaz ezazu bideo-jokoen bidez

Beseif, salerosketa digital seguruak

Blockchaini eskainitako jardunaldia Abenduaren 2an, Logroñoko Errioxako Teknologia Zentroan, La Rioj4.0 Blockchain Jardunaldia ospatu zen. Jardunaldia bi hitzaldik eta azken mahai-inguru batek osatu zuten. Lehenengo hitzaldiak "Nola eraikitzen ari diren Blockchain plataformak ETE baten errealitatera hurbiltzeko" zuen izena eta Montse Guardia Güellek eta Eduardo Aginakok eskaini zuten.

Bigarren mahai-inguruak "Datozen urteetako ikuspegi holistikoa. DLT teknologiaren perspektiba makroekonomikoa guztiontzat" izenburua zuen eta Javier Sánchezek eta Luis Garvíak gidatu zuten. Hauen helburua "Egiaztatutako Internet baten aukera handian" gaian sakontzea zen.

"Blockchainek jorratu nahi zuten gauzetako bat eskala-ekonomia da, eta teknologia

hori prozesuak deszentralizatzean datza, sistema zentral batetik pasatu beharrik gabe. Trazabilitatea, leialtasuna, ziurtagiria, etab., dira ETE batek Blockchainekin bat eginez lor ditzakeen onura batzuk", defendatu zuten, besteak beste, lau adituek.

Jardunaldi honi buruzko informazio xehea ikus dezakezue eWorld aldizkariko ale honetan, beste albiste gehiagoz gain.

2

eWorld aldizkaria

infoWorld

2021 abendua

INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK

BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK SAIOLAN BIC GIPUZKOA ARRASATE BIC BIZKAIA EZKERRALDEA KBI DIGITAL DEUSTOKABI ZITEK BILBAO BEAZ BIZKAIA IKERBASQUE SPRI, S.A. BILBAO LAB COWORKING BILBO COWORKING EHUB! COWORKING PLAZA DEL GAS ALZOLA COWORKING ESPACIO OPEN THE MAKERY BIOOK ELKARTEA BIC BIZKAIA AMARA COWORKING BIC GIPUZKOA BERRILAN KUTXA KULTUR ENEA IMPACT HUB DONOSTIA GALERNA STUDIO COSPACESS BERRIUP ACELERADORA DE STARTUPS LABE-DIGITAL GASTRONOMY LAB ASUAKOWORKING EIBAR COWORKING COWORKING KABITAN COWORKING IRUN KOMOREBI COWORKING WELINK COWORKING INIZIA SENDA15 COWORKING COCUBO COWORKING GUREKIN COWORKING CO-VI COWORKING VITORIA COWORKING VITORIA - OFIWORKING HUB GASTEIZ 2GETHER BIZIA METXA - EMPRENDE CEIN BIC ARABA COWORKING MUTILVA ORIZONT SODENA DESARROLLO DE NAVARRA LA TIERRA COLABORA COCOWORKING PAMPLONA AGORA COWORKING TALLER 14 COWORKING COWORKING EL CUBO BLANCO CENTRO GEOINNOVA INNOBASQUE

Arrasate Arrasate Barakaldo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Bilbo Derio Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Donostia Erandio Eibar Hondarribia Irún Irún Leioa Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Vitoria-Gasteiz Noain Miñano Mutilva Alta Iruña Iruña Iruña Iruña Iruña Iruña Iruña Iruña Zamudio

EKINTZA HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU

Goiru Kalea, 1 Edif. A 4º Goiru Kalea nº 1, Edificio A 4º Avenida Altos Hornos de Vizcaya nº 33 Matiko Kalea nº 6 Unibertsitate Etorbidea nº 24 T.S. de Ingenieros de Bilbao, Urquijo s/n 2ª planta Sabino Arana Etorbidea nº 8 María Díaz Haroko Kalea nº 3 Edif. Plza. Bizkaia Alameda Urquijo nº 36 4ª Planta Done Bikendi Kalea, 5 Avda. Ferrocarril, 10 Quintana, 4 Calle Pablo de Alzola nº 2 Deustuibarra, 70 A Uribitarte Pasalekua nº 3 Bilbao Berrikuntza Faktoria. Uribitarte Kalea,6 Astondo Bidea, Edificio nº 612 C/ Maestro Santesteban, nº 3 4º Mikeletegi Pasalekua nº 83 Pº Duque de Mandas nº 52 Andre Zigarrogileak Plaza nº 1 Planta 3 Ametzagaña Kalea nº 25 Federico García Lorca nº 2 bajo Zuatzu Kalea, 7 Bajo 1 Plaza de las Cigarreras, 1 Edificio Enekuri Dpto. 9 Txikito de Eibar nº 8 bajo Donostia Kalea nº 25 Hospital Santa Margarita Kalea nº 1 Letxumborro Hiribidea nº 92 Paseo Landabarri nº 1 Dpto. 103 Avenida Miguel de Unamuno nº 3 San Prudencio Kalea nº 6 Cubo Kalea nº 1 Paseo Juan Pablo II nº 32 bajo Salvador de Azpiazu Ibilbidea nº 13 Brusela Hiribidea nº 3 Pintore Kalea nº 13 Bulevar de Mariturri Kalea nº 42 Floria Kalea nº 60 Calle San Prudencio nº 6 2ª Planta Plaza Cein, nº 5 Calle Albert Einstein nº 15 Calle Nueva nº 8 Oficina 11 Avenida Carlos III nº 36 1º Avenida Carlos III el Noble nº 36 3ª Dcha.

Calle Larrabide nº 21 San Pedro nº 43 Avda. Marcelo Celayeta nº 75 2ª Pl. Nave AA3 Ofic 34 Calle Emilio Arrieta nº 11 Bis Piso 7 Pta. 2 Pascual Madoz nº 5 C/ Luis Morondo Urra nº 8 bajo A C/Laida Bidea nº 203

943 712 072 943 712 072 944 184 100 944 205 379 944 139 108 946 013 936 944 395 622 944 052 660 944 037 000 946 941 104 688 684 348 946 212 930 946 854 652 944 751 275 946 033 596 633 576 323 944 030 606 943 474 660 943 000 999 943 001 217 943 458 485 608 001 406 943 320 369 943 942 117 676 450 580 609 505 216 688 734 292 620 557 404 843 630 967 630 202 866 944 979 301 945 014 500 945 138 264 945 562 267 945 254 122 676 938 803 945 711 960 945 710 670 945 148 442 945 139 560 945 032 674 848 426 000 945 298 282 948 983 399 848 421 942 848 421 942 626 888 185 948 383 808 672 177 693 686 831 760 646 422 742 948 117 137 944 209 488

KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKA SAILAREN DIRULAGUNTZA (HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA)

UPV/EHU Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea, 83. 48015 - BILBAO Tel.: (+34) 946 013 651/ 652 E-maila:cde@ehu.eus http://www.ehu.eus/es/web/cde/home

Deustuko Unibertsitatea Liburutegi Unibertsitarioa Ramón Rubial, 1. 48009 - BILBAO Tel.: (+34) 944 139 417 E-maila: begona.prado@deusto.es http://www.iee.deusto.es Nafarroako Unibertsitatea Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa. 31080 IRUÑA Tel: 948 425 634 E-maila: cee@unav.es EUROPE DIRECT CEDERNA GARALUR. NAFARROA Barriobide, 40, 001 bulegoa 31013 ANSOAIN Tel.: 948 206 697 E-maila:europadirect@cederna.es EUROPE DIRECT HAZI Granja Modeloa,z/g 01192 ARKAUTE Tel.: 945 0003 208 http://www.hazi.es EUROPE DIRECT BIZKAIA Simón Bolivar Kakea, 8B 48010 BILBAO Tel.: 946 072528 E-maila: europedirect@fundacionede.org http://www.europedirectbizkaia.org EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu, dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka.

EUROPE DIRECT DONOSTIA Prim kalea,14 2D 20006 DONOSTIA Tel.: 943 470 962 E-maila:europedirect@kaebnai.net http://kaebnai.net Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.

BILBOKO UDALAK DIRUZ LAGUNDUTAKO PROIEKTUA DA, ORDEA, BERE EDUKIA ERAKUNDE ONURADUNAREN ERANTZUKIZUN ESKUSIBOA DA

EDITOREA: Fundación Orienta Zaitez Fundazioa Alameda Recalde nº 27 Planta 2 Oficina 2 48009 Bilbao

KOORDINATZAILEAK: Jon Lasa eta Irene Urizar.

MATERIALAK BIDALTZEA ETA KONTAKTUAK : C/ Particular de Ategorrieta nº 2 Bajo Local 10.

20013 Donostia. Tfnoa.: 943 053 488 http://www.elperiodicouniversitario.com posta-e: asun@europedigitalhub.eus Lege Gordailua: BI-2079-2017 ISSN: 2603-6207

ARGAZKIAK: Cristina Domínguez eta Irene Urizar.

LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Ana Belén Sánchez, Irene Urizar, Lourdes Sánchez, Unai Urizar eta Cristina Domínguez.

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Fundación Orienta Zaitez Fundazioa.

KOLABORATZAILEA: Universitario Vasco Navarro S.L. Uni. PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/ Nafarroa: 629 229 185 Fundación Orienta Zaitez Fundazioa ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.

gadgetWorld

2021 abendua

iPhone SE 2022, 5Grekin

i

Phone 13 kaleratu ondoren, badirudi Cupertinokoek kaleratuko duten hurrengo telefonoa, iPhone SE 3 izenekoa ziurrenik, konpainiaren modelo merkeenaren hirugarren belaunaldia izango dela, markaren 5G mugikorra alegia, bai eta Cupertinokoen historiako modelorik merkeena ere. Modelo honek jatorrizko iPhonearen esentzia mantentzen jarraitzen du, tamaina ultra-trinkoa eta diseinu oso klasikoa du, kasu honetan nahiko kontserbadorea izan litekeena oraindik. Applek mugikor berri honen aurkezpenean eskain dezakeen horren inguruko xehetasun gehiago dakizkigu egun.

Funtsean, agerian geratu dena da modelo berri honen abiarazte-leihoa da, TrendForceko analisten arabera 2022ko lehen hiruhilekoan merkaturatuko dena. Zehazki, martxoaren amaieran, bere aurrekoak pandemiaren ondorioz erabateko konfinamendua egin eta bi urtera. Modelo hau 5G konektibitatea duen gama honetako lehena izango litzateke, iPhone 13-ak daraman Apple A15 Bionic prozesadorea txertatzeari esker, nahiz eta ziurrenik hauek baino erloju-abiadura txikiagoa izan; beraz, bere anaiek dutenaren baino apur bat ahulagoa izango da bere barrutia.

Markaren mugikorrik merkeena izango dena inoiz baino gertuago dago 2022 honetan Hori dela eta, dagoeneko izango genuke gutxi gorabeherako abiarazte data, guztiz bat datorrena azken urteotan gailu hauek abiarazten direnean ezagutu dugun guztiarekin. Prozesadorea baino askoz berritasun gehiago eskaintzea espero ez den hirugarren belaunaldia. Izan ere, badirudi diseinuak bere horretan jarraituko duela, iPhone 8an inspiratuta, 4,7 hazbeteko pantailarekin. Ez da baztertzen kamera ere hobetzea, sinplea izaten jarraitzen duen arren, sentsore bakar batekin, agian iPhone 12 edo are 13-tik mailegatua.

Modelo honen funtsa, hain zuzen, jatorrizko iPhonearen espiritua gordetzea da, hainbat urteren buruan oso ondo funtzionatzen duten mugikor arinak eta trinkoak.

Beraz, ez dugu espero behar markako tabletetan adibidez ikusi ditugun beste garapen batzuk, hala nola 120Hz-ko pantaila, ertz txikiagoekin, eta batez ere Touch ID-a ezabatzea, pizteko botoian integratutako beste batekin ordezkatuz iPad Air edo Mini-n ikusi dugun bezala. Hori de-

la eta, errealitatea da hau aurrekoari jarraitutako mugikorra izango dela, baina 5G konektibitatearekin eguneratua, gaur egun mugikor berri batean ia ezinbestekoa dena. iPhone SE Plus baten existentzia ere zurrumurrua da, agian zerbait handiagoa eta kamera hobearekin, baina momentuz ez da modelo honen abiarazteari buruzko iragarpenetan aipatzen. Apple gamako merkeena izango den mugikorra da, 500 euro inguruko prezioa edo gutxiagokoa, egungo modeloarekin gertatzen den bezala. iPhone SE 2020 Appleren terminal merkeena da. Bere 4,7 hazbeteko pantailak eta iPhone 8n inspiratutako diseinuak ondo funtzionatu dute urte hauetan, baina lerro horiek denboran atzera bidaia bat izan daitezke gailu berri batean.

Ondorioz, 2022ko eredua itxura berri batekin etor daitekeela uste izateko arrazoiak daude.

iPhone erraldoi eta merkea dator?

Applek 6,7 hazbeteko iPhone merkeago bat merkaturatuko duela iragarri da ere. Une honetan xehetasunak are urriagoak dira. Ez dago izen, prezio edo hardware-funtzio posiblerik.

Ustezko terminalak pantaila diagonal bat izango luke iPhone 12 Pro Max edo iPhone 13 Pro Max-en altueran. Konpainiaren bi smartphone garesti eta aurreratuenak dira hauek. Badirudi, mugikor hau 2022ko bigarren seihilekoan iritsiko litzatekeela.

Esan da ere Applek iPhone 14 bat aurkeztuko duela pantaila zulatu-diseinu berri batekin bere aldaera batzueta eta beste ezaugarri batzuekin.

Pantailaren azpiko Touch ID-ari buruzko iragarpena ere aldatu da. 2023an iritsiko dela uste da, eta ez 2022an.

eWorld aldizkaria

3

4

eWorld aldizkaria

gadgetWorld

2021 abendua

Lenovoren proiektore eramangarria

P

roiektagailuak erosteko ahalmena enpresa eta erabiltzaile jakin batzuen esku egonda da, bakar bakarrik, urte luzez. Hauek ez dira inoiz oso merkeak izan, eta haien mantentzelanak, lanparan oinarritutakoak, oso garestiak ziren ere, proiektorearen beraren prezioa zuten ordezko piezengatik. Bada, orain ez da horrela, eta LED lanparak dituzten proiektoreak askoz merkeagoak izateaz gain, hain trinkoak dira, non modelo eramangarriak sor baitaitezke, nahi dugun tokian gure edukia entxufearekiko erabateko independentziarekin ikusteko. Hau da Lenovo proiektore berriaren kasua, bateria izugarria izateagatik nabarmentzen dena, eta horrek autonomia handia izatea ahalbidetzen dio, eman dezakeen proiekzioaren kalitatea gorabehera.

baita 32 GB barne biltegiratzea ere. Hortaz argazki edo bideo ugari gorde ditzakegu bertan proiektoretik eroso gozatu ahal izateko. Hori dela eta, funtzionamendu adimenduna eta ugalketa kalitate handia eskaintzen digu, aldi berean, kableen menpe ez garela erabili ahal izateko.

Piztu eta filma, kirola edo arcade saio bat proiektatzeko pareta zuri on bat edo gainazal bat aurkitzea nahikoa izango da.

Inguruko entxuferik gabe erreprodukzio ordu asko eman ditzakeen proiektorea da

Lenovo Yoga T500 Play, proiekzio adimenduna Yoga gama Lenovoren produktu askotan aurreratuena da. Bere presentzia diseinu bikaineko produktu berritzaile baten sinonimo izan ohi da.

Oso txikia izateagatik nabarmentzen den proiektorea da, erosotasun handiz edonora eraman dezakegu, eta bateria izugarria izateagatik, 22500mAh-koa, mugikor askoren bateriaren ia bost aldiz handiagoa dena. Horri esker, proiektoreak entxufe batetik urrun funtziona dezake 5 orduz, eta horri esker, gutxienez metraje estandar bateko film pare bat ikusteko aukera izango dugu. Gure kirol gogokoeneko pare bat jolasez gozatu ere bai, nahi dugun lekuan gozatu ahal izateko.

Eredu honek 1080 pixeleko gehienezko Full HD bereizmena du. Bere distira 1.400 lumenekoa da, beraz, nahikoa da kolore biziak eta beltz garbiagoak ikusteko. 2GB RAM dituen gailua da,

Ez da proiektore merke bat, bere prezioa, momentuz Txinan, trukean 415 euro ingurukoa baita. Hala eta guztiz ere, ez da hainbeste urtetan lanpara enpresa askotan ikusi genituenak bezain garestia, gutxienez 600 euro balio dutenak. Beraz, eramangarri eta kalitate handiagoko modeloaz gain, bere prezioa askoz ere merkeagoa da, noski. Ez dakigu Espainiara iritsiko den, momentuz Asiako herrialdean bakarrik baitago eskuragarri, baina noski, Espainiako merkatuan dauden Lenovo Yoga ordenagailu eramangarri dotoreen osagarri ezin hobea izango litzateke. Zalantzarik gabe, udako zinema batek merezi duen tamaina duen zerbait proiektatzeko eta potentziaz kezkatu beharrik gabe irtenbiderik onena den proiektorea.

Lenovo Lenovo ez dago ordenagailuen, ordenagailu eramangarrien eta telefono adimendunen negozioan soilik. Proiektagailuak ere sortzen ditu entretenimendu onena eta esperientzia onena eskaintzeko. Horren adibide da bere proiektu berria, Yoga T500 Play, 22.500 mAh-ko edukiera handiko bateria izateagatik nabarmentzen den mega-proiektorea, ikusgarria.

Garrantzitsua da aipatzea konpainiak xehetasun garrantzitsuak partekatu dituela. Weibo-ren bitartez, markak bere proiektorearen sustapenirudia partekatu zuen, non bere bateriaren edukiera duen, zeinak 5 ordu arteko autonomia eskainiko duela promes egiten du.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

5

6

eWorld aldizkaria

2021 abendua

gadgetWorld

Itxura naturalagoa bideo-deietan

B

ideo-deiak egitea nahiko ohikoa bihurtu da azken hileotan, batez ere pandemiak jo gaituenetik. Honek, pertsonalki zein profesionalki, bideo-deiak eginez distantzia soziala mantentzera behartu gaitu. Eta, jakina, web-kamerak ezagutu ditugu, hau da, dei horiek egiteko erabiltzen ditugun kamerak. Arazoa da gutako asko ez gaudela konforme dei hauetan erakusten den ikuspegiarekin. Pantailaren goialdetik guregan zentratzen ez denak, ordenagailu eramangarriaren teklatutik egiten duelako... Ez gara inoiz ikuspuntu natural batekin zentratuta agertzen.

Ez da fabrikatzaileen kapritxoa, bideo-deiak egiten diren ingurunearena baizik. Eta ohikoena da webcama monitorearen gainean jartzea, eta horrek burua altxatzera behartzen gaitu bilerak egiteko. Edo, bestela, monitorearen behealdean jar daiteke ere, ahaztu gabe teklatuko tekla batean sartuta hori integratzen duten ordenagailu eramangarriak ere badaudela. Kasu horietan, perspektiba ez da onena izango, eta bideo-deian gure kokots bikoitzaren itxura paregabea ekarriko du.

Beno, Center Cam merkatura datorkigu pertsonalizaziorik handiena eskaintzeko bideo-deiaren barruan geure burua taxutzeko orduan. Kable malgua duelako, baina modu egonkorrean eta mugitu gabe jartzen dugun posizioan geratzen dena. Horrek esan nahi du web-kamera gure monitorearen erdian jar dezakegula bideo-deia hasten denean. Modu honetan markora bideratua ikusiko dugu, eta aurrealdetik, kasu gehienetan ia ezinezkoa den ikuspegia. Baina ez hori bakarrik,

beste enkoadraketa mota bat beharrezkoa bada, erraz lortuko dugu guztiz pertsonalizagarria den diseinuari esker.

Horrela, beti, erabiltzen dugun monitorea edo ordenagailua edozein dela ere, aurrealdetik eta distortsiorik gabe ikustea lortuko dugu. Webcamak, berriz, Full HD sentsore bat du, 1920x1080 pixelekoa. Honek 30 fotograma segundoko bideoa graba dezake, eta Windows-ekin bateragarria da, XP bertsiotik 11ra arte, baita Android, MacOS edo Linuxekin ere, USB ataka duen edozein gailutan erabil dezakegu. Lentea f2,1 eta 6 mmkoa da, 14 mm-ko diametroa eta 48 mm-ko luzera du.

Zuri-balantze automatikoa du, eta kable malguak 30 zentimetroko luzera du. USB konexioaren kablea, berriz, metro bat eta zortzi hazbetetik gorakoa da. Webkamera hau dagoeneko eskuragarri dago Indiegogo-n; 120 eurotik aurrera eros dezakegu, bidalketa gastuak aparte. 2022ko urtarrilean emango zaie konfiantza dutenei. Zalantzarik gabe, gure ordenagailuen ohiko kamerarekin baino itxura naturalago eta lausengarriagoa duen bideo-deiak egiteko web-kamera originala izango da.

Pertsonak teknologiaren erdigunean Center Cam kamerari esker, jendeak elkar ikusteko aukera ematen du bideokonferentzia batean dauden bitartean. Webcam gehienak pantailaren goialdean jartzen dira. Jendeak haiei begira zaudela senti dezan, lenteari begiratu behar diozu. Baina horrek esan nahi du ezin dituzula hitz egiten ari zaren jendea edo aipatzen ari zaren oharrak ikusi. Jarraian gora eta behera, gora eta behera begiratzeko prozesu bat da.

Are garrantzitsuagoa dena, komunikaziorako beharrezkoa den oinarrizko giza-konexio bat galtzen dugu; % 90 ez-ahozkoa da.

Center Cam-ek arazo hau konpontzen du kamera pantailaren erdian jarrita, ekintza dagoen tokian. Beraz, Center Cam webcam-a zure bideokonferentzian zehar hiru pantaila eta 10 leihorekin lan egiten duen armadore korporatibo gisa erabiltzen ari bazara, edo saio osoan zehar bezero oso garrantzitsu batekin lan egiten duen terapeuta bat, haiek ikusiko dituzu eta haiek ikusiko zaituzte denbora errealean. Horrela, Center Cam giza konexioaren alderdi sinple eta ezinbestekoa errazten duen merkatuan dagoen kamera bakarra da.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

7

8

eWorld aldizkaria

appWorld

2021 abendua

Bizikleta-irteeretarako app-a

B

izikleta eta teknologia zalea bazara, aplikazio hau zuretzat da. Being Bikemap zure ibilbideak eta horietan gertatzen den guztia grabatzeko aplikazio bat da, baita beste erabiltzaile batzuekin leku interesgarriak partekatzeko eta aurkitzeko gailu ere.

Teknologia bizikleta zaleen aliatu handia dute.

GPS eta mugikorretarako aplikazioei esker, jada ez da beharrezkoa mapa kontsultatzea bizikleta gainean haize freskoa arnastera irten nahi dugun bakoitzean. Aplikazio-dendetan eskuragarri aurki ditzakegun aplikazio asko daude, baina denak ez daude jarraian aurkezten duguna bezain osatuak. BikeMap delakoaz ari gara, mundua bizikletaz bidaiatzeko behin betiko aplikazioa.

Guztiz doakoa da aplikazioa, ahots bidezko nabigazioa darama ere, eta horrekin munduko eremu guztiak barne hartzen dituen bizikleta-bide ugariz gozatu ahal izango duzu. Lehen unetik sartu ahal izango zara bizikletara igo eta pedalei ematen hasi bezain pronto. Erabiltzeko oso erraza da, nahiz eta www.bikemap.net bere webgunean sartu behar dugun ibilbide berri bat aukeratzeko. Horretarako, ordenagailua erabil dezakezu.

Webgune oso intuitiboa da eta behealdean aukera sorta bat aurkitzen dugu, bertatik ibilbide berriak sortzeko, beste erabiltzaile batzuek partekatutakoetara edo poligono ofizialetako zikloturismoko ibilbideetara sartzeko. Ibilbide bat hasterakoan markatu dezakegu, nola ez, zein izan daitekeen honen hasiera eta amaiera puntua, gehitu geldialdiak edo beste puntu interesgarri batzuk. Prozesua amaitutakoan, bere ibilbidea mapan islatuta ikusiko dugu informazio

guztiarekin eta gero mugikorrean instalatutako aplikaziora bidali ahal izango dugu. Android zein iPhonerako eskuragarri dago.

Aplikazioak erabiltzen duen nabigazio sistema GPSa da eta ahots funtzioari esker ibilbidea jarraitu ahal izango dugu pantailari begiratu beharrik gabe. Horrekin distrazioak saihesten ditugu eta horrela istripu bat jasateko aukera gutxiago izango dugu. Abiadurari, distantziari eta lur-koteei buruzko estatistikak ere berehala ezagutu ditzakegu. Automatikoki gordetzen den informazioa da, ondoren, bidaian zehar egin daitezkeen geralekuetan edo geroago, etxera iristean, sartu ahal izateko. Aplikazioak atseden hartzeko, zuloren bat edo ezustekoren bat konpontzeko edo, besterik gabe, paisaia miretsi eta gozatu ahal izateko interesguneak ere biltzen ditu. Zure ibilbideak aplikazioaren 5 milioi erabiltzaileekin partekatu nahi badituzu, aplikaziotik bertatik ere erraz egin daiteke. Azaldutako 8,6 milioi ibilbide baino gehiagotan gehi ditzakezu. Beraz, aplikazio hau zure bidaia-lagun onena bihur daiteke.

Bikemap.net Bikemap.net entrenamenduak, oporrak edo bizikletarekin asteburuko txangoak egiteko milaka ibilbide doan banatzera zuzendutako webgunea da. Une honetan, webgune honek 541.836 bizikleta-bide gordetzen ditu munduan zehar, guztira 47.798.852 kilometroko luzera dutenak, Espainiako lurralderako dauden 30.000 ibilbide baino gehiago nabarmenduz.

BikeMap-ek nola funtzionatzen duen oso erraza da. Google Maps teknologiari esker bistaratzen diren maparen eremu ezberdinetan klik egin besterik ez dugu egin behar, kalera ateratzeko asmoa dugun eremutik gertu interesatzen zaigun ibilbide bat aurkitu arte. Eskuragarri dauden ibilbideak bizikletaren ikono moduan agertzen dira eta ibilbideari lotutako informazio guztia erakusten dute: distantzia, desnibela, azalera, profila, beste txirrindularien partiturak eta baita jarraitu beharreko bideari buruzko azalpen labur bat ere.

Horretarako erregistratu gabe, nahi dugun ibilbidea aukeratu eta GPX formatura esportatu dezakegu gure GPS gailuan erabili ahal izateko, edo Google Earth formatuan gure ordenagailuan edukitzeko. Erregistratutako erabiltzaileek nahiago dituzten ibilbideak ere argitaratu ditzakete, ibilbideetan oinarritutako entrenamenduak planifikatu eta haietatik gertaerak ere sor ditzakete.

Izen ematea doakoa da eta gure Facebookeko profila ere erabil dezakegu BikeMap-en erregistratzeko.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

9

10

eWorld aldizkaria

2021 abendua

digitalWorld

Air4, Renaulten 4L-a, drone

T

heArsenale etxeak lau helizedun drone bat garatu du, bidaiariak garraiatzeko egokia den Renault 4L-koa gogoratzen duen kabina batekin, modelo hau merkaturatu zeneko 60. urteurrenean.

Auto ekoizleek beren produktuak zerura eramateko duten interesa albistea jasotzen da, etengabe, Hyundai Uberrekin ari da lanean dagoeneko 2023rako aurreikusita dagoen S-A1 aire-taxi baten garapenean: proeiktu horretan Boeingek edo Bellek parte hartzen dute ere. Gauza bera gertatzen da Mercedesek diruz laguntzen duen Volocopter proiektuarekin, Geely atzean dagoen drone erraldoia; edo Porsche VTOL, luxuzko taxi bat hegan egiteko asmoarekin, Boeing bazkideen artean duena. Toyotak bere SkyDrive modela hegan ikusi nahi zuen Tokioko Olinpiar Jokoetarako.

Munduko kuadrikopterorik txikienetako bat izan daiteke eta 2023an merkaturatuko da.

Air4-k 700 metroko altueran hegan egin dezake Gainera, Aston Martin eta Rolls Royce bezalako markak daude beren drone hegalari proiektua dutenen zerrendan eta, orain, Renault bat egiten ari den zerrendan. Air4rekin egiten du, Arsenale diseinu lanari esker, Renault 4ren 60 urteak ospatzen dituen marketin proiektu baten baitan.

Emaitza drone-erdi eta auto-erdi bat da, etorkizunerako mugikortasun bide bat ireki nahi duena.

Karbono zuntzez egina, jatorrizko 4L-ren lerro berdinak ditu, baina gaitasun dinamiko berriekin.

Bi palako lau helizek, drone handi honen izkina bakoitzean eta bakoitzak 95 kiloko bultzada-

ahalmena dutenak, Air4 altxatu eta airean mugitzeko aukera ematen dute, zeinaren bidaiarientzako kabina Renault 4 karkasa altxatuz irekitzen baita, aurreko eremuan kokatutako bisagrekin. Air4-ren litiozko bateriek duten energiaz elikatzen dira.

Bere gehienezko abiadura 94 km/h-koa da eta 700 m-ra hegan egin dezake, aireratze-abiadura 50 km/h-ko abiadurarekin, segurtasun arrazoiengatik 14 km/h-koa den arren. Lurreratzea 11 km/h-tan egiten da.

Ibilgailu hau TheArsenale-ren Road To Air dibisioaren lehen produktua da, etorkizuneko garraio sarea zeruan egongo dela aurreikusten duena. AIR4 Patrice Meignan, TheArsenale-ren CEO eta sortzailearen ideia da.

Renault 4 mitikoa hegan 2021ean sei hamarkada beteko dira Renault 4L mitikoa merkaturatu zenetik -Espainian 4 Lata izenez ezaguna dena-. Urte honetan zehar, enpresa frantsesak hainbat ekimen burutu ditu hain urteurren garrantzitsu bat ospatzeko.

Oroimenezko ekitaldi edo ekitaldietatik haratago, markak modelo enblematiko honetan inspiratutako hainbat ikuskizun-auto aurkeztu ditu, eta horietatik zortzi milioi ale baino gehiago saldu ziren 100 herrialdetan bere bizitza komertzialean (1961-1992).

Mathieu Lehanneur diseinatzaileak sortutako Suite N°4 erakutsi ondoren, Air4 harrigarria erakutsi du orain. Bi aleak, modeloaren beste bertsio historiko batzuekin batera, markak Parisko Eliseo Zelaian daukan Atelierean ikus daitezke. 2022 hasieran, Air4 Estatu Batuetara (Miami eta New York) bidaiatuko du eta, ondoren, Txinara (Macao).

TheArsenale-k garatutako prototipo hau ibilgailuaren berrinterpretazio futurista berezi bat da, jada ez baitu gurpilik behar mugitzeko. Horrela, fabrikatzaile frantsesak lurreko errepideak deskongestionatzeko auto hegalariak moldatzeko joerarekin bat egiten du. Esan bezala, concept car bat da, eta beraz, ez da masan ekoitziko. Nolanahi ere, hurrengo sorkuntzaren oinarriak finkatu ditzake. Eta geroz eta gehiago, automobil-enpresek zerua zeharkatzeko kopiak garatzeko asmoa iragartzen dute. Hala da Audi, Hyundai edo Rolls Royceren kasua.

Lehen begiratuan, drone erraldoi bat dirudi, R4ren kabina nahastezinak koroatuta. Jasogailuak jasan behar duen pisua murrizteko, xasisa karbono-zuntzez egina dago, tortsioarekiko erresistentzia handia duen materia arina. Diseinu-teknikek eta adimen artifizialeko teknologiek ibilgailuaren proba birtualak egin ahal izatea ahalbidetu zieten ingeniariei benetako prototipoa eraiki eta probatu aurretik.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

11

12

eWorld aldizkaria

2021 abendua

digitalWorld

Badator Apple Car A

spalditik gaude Cupertinoko konpainiaren lehen auto elektrikoa izando den Apple Car delakoaren zain. Titan kode izenarekin, sagarra hozkatuaren enpresak urteak daramatza Teslaren arerio berri bat izateko helburu argia duen proiektuan lanean.

Apple motor elektrikoen erraldoiaren ingeniari ohiak kontratatzera iritsi da ere, bere EV ibilgailuak konpainiaren zaleen itxaropenak bete ditzan. Eta orain, badirudi Applek prozesadore garrantzitsuenetako baten zati handi bat osa-tzea lortu duela.

Mark Gurmanek jakinarazi duenez, prozesadore hau ezinbestekoa da bere Titan proiekturako.

Eta aurrerapen horri eskes, 4 urtean murriztu ahal izan dute euren Apple auto elektrikoa merkatuan jartzeko epea.

Apple Car 2025ean eskuragarri Modu honetan, espero zen Apple auto elektrikoa 2025ean iristea. Eta kontuz, diseinuari dagokionez, sorpresa oso interesgarriak daude.

Kontuan izan behar da filtrazio honen iturria Apple unibertsoarekin zerikusia duen guztian erreferentea dela, beraz, argitaratu den informazio honi nahikoa egiazkotasun eman diezaiokegu.

Dirudienez, Appleren prozesadore dibisioa proiektu honetarako inoiz garatu den osagairik aurreratuena izango den prozesadorea garatzen ari da. Ideia da konpainia estatubatuarra txip hori probatzen hastea Kaliforniako bere proba ibilgailuen flotan. Bere pizgarri handia?

Gurmanek jakinarazi duenez, Appleren auto elektrikoak "Teslak eta Waymok eskaintzen dituztenak baino segurtasun sistema sendoagoak" izango ditu.

Orain, Titan proiektuaren helburua auto elektrikoak bolanterik ez izatea da. Bai, ondo irakurri duzu: Apple Car ibilgailu guztiz autonomoa izango da. Modu honetan, oso kabina zabala izango du, baita iPad motako ukipen-pantailak ere, iOS edo iPad OS-en oso antzeko interfazea eskaintzeko.

Noski, momentuz Applek ez du erabaki ibilgailu honen negozio eredua. Batetik, erabat autonomoki funtzionatzen duten Uber edo Lyft ibilgailuen flotari alternatiba bat eskaini nahi dio konpainiak. Nahiz eta litekeena den Apple Car edozein erabiltzailek eros dezakeen kontsumo eredua izatea.

Azkenik, kontuan izan behar da Appleren auto elektrikoak CCS estandarra izango duela, karga azkarreko estazio publiko gehienetan kargatu ahal izateko.

Informazio nahasia Applek itxuraz lantzen ari den auto elektrikoa inguratzen duen guztia nahasia da. Zenbait Amerikako komunikabide nahiko indartsuk, hala nola CNBC eta Bloomberg telebista kateek, hainbat hilabetez suposatu dute Cupertino konpainia auto elektriko baten garapenean lanean ari dela.

Dena den, irailaren erdialdean zalantza itzala zegoen Titan proiektuaren gainean, hau da, itxuraz, Applek etorkizuneko auto elektrikoa identifikatzeko erabiltzen duen kode-izena. Dough Fieldek, garapen hau gidatu zuen Teslako zuzendari ohiak, sagar enpresa utzi eta Ford-ekin sinatu zuen.

Field ez da Titan proiektuarekin lotutako lehen kudeatzailea Appleren mailatik irteten. Steve Zadeskyk enpresa utzi zuen bere aurretik, Ford harrobitik etorritako ingeniari mekaniko ospetsua. Gorabehera horiek proiektu honetan zerbait gaizki zegoela islatzen omen zuten. Gutxienez, nolabaiteko ezegonkortasuna igarri zuten.

Agian hori da, Bloomberg-en arabera, Applek bere auto elektrikoaren garapena bizkortu duelako apustua sendotzeko arrazoia.

Field-en oinordekoa Titan proiektuaren gidaritzapean Kevin Lynch da, barneko ingeniari beteranoa, eta, besteak beste, Apple Watch-aren garapenean parte hartu duena. Badakigu teknikari honek Apple dibisio hau zuzendu duela bi hilabete pasatxoz, baina azken orduotan forma hartzen ari den informazioak defendatzen du enpresa honek 2025ean zehar bere auto elektrikoa kalean jartzeko azeleragailua zapaldu duela.

Hala ere, asma dezakegun bezala, data hori ez da finkoa eta alda daiteke marka honek denbora gehiago behar badu auto honen gidatze autonomoaren teknologia garatzeko.

digitalWorld

2021 abendua

Berogailudun zapatilak

A

di orain korrikalaren oinak berotzeko grafenoa erabiltzen duten sneakers interesgarri hauei. Zalantzarik gabe, Xiaomi teknologia-ekoizle nagusienetako bat bihurtu da mundu mailan, eta ez gara soilik mugikorrei buruz ari, baita gauzen Interneten eta konektatutako gailuen planetako ekosistema garrantzitsuenetako bati buruz ere. Gaur Txinako bere Crowdfunding plataforman kirol oinetako bitxi batzuk abian jartzeko aukerak izan duen oihartzuna jorratuko dugu. Bere marka sateliteetako batek garatu ditu zapatilak, bere enpresa eta aplikazioen ekosistemakoak. Eta aurrerapen honi esker oinetan tenperatura egokia izan dezakegu, izozten egon arren.

Freetie zapatila adimendunak Oinetako hauek ezaugarri benetan interesgarriekin iritsi dira YouPinera eta, batez ere, deigarria iruditzen zaigu berogailua barneratua dutelako. Duela gutxi berogailu hori ere zeukan jaka bati erreparatu bazitzaion ere, orain kiroloinetako batzuk dira berogailu hori daramatenak. Oinetako hauek grafenoa izateaz harro daude, egun hotz hauetan baliagarria izango baitzagu oinak berotu ahal izateko. Ohi bezala, tenperaturaren kontrola erabiltzailearen esku dago, nahiz eta oinetakoak barruko tenperatura modu adimentsuan kontrolatzeko gai diren.

Gure telefonora konektatu daitekeelako, hain zuzen, bertatik oinetan nahi dugun tenperaturamaila aukeratu ahal izateko. Horretarako Mijia aplikazio ezaguna instalatu besterik ez dugu egin beharko, hau da, Xiaomirekin konektatutako etxeko ingurunean gehien erabiltzen dena.

Mugikorretik egiteaz gain, zapatilaren mihian botoi bat dugu, Reebok Pump oinetakoen antzekoa, zeinak oinetakoetan nahi ditugun tenperatura maila ezberdinen artean aukeratzeko aukera ematen duena. Hauek zero azpitik 15 graduko tenperaturan funtziona dezakete. Ten-

peratura mailak hiru dira, eta bi funtzionamendu modu ditu. Tenporizadore batekin funtzionatzen duen modu bat dago, eta 30 minutu berotu ondoren, funtzionatzeari uzten dio.

Beste modu bat eskuzkoa da, eta berogailua oinetakoetako botoien bidez edo aplikaziotik bertatik egin dezakegunean bakarrik itzaltzen da.

Sneakers hauek etorkizuneko eta ia egungo material garrantzitsuenetako bat erabiltzen dute, grafenoa, alegia. Grafeno-xafla bat du, seguruagoa eta egonkorragoa, eta oinetakoen gainazal osoa berotu dezake. Material hau ehuna bera bezain leuna da, beraz, ez dugu jakingo ere jostura artean daramagula. Oinetako bakoitzak 3000mAh-ko bateria dauka, eta USB C motako konektore baten bidez kargatu dezakegu, mugikor bat balitz bezala. Mugikorretik uneoro ikus dezakegu oinetakoen barruko tenperatura, zuzena aukeratzeko. YouPin-era iritsi den prezioa 69 eurokoa baino ez da, eta inportaziora jo beharko da horiek eskuratzeko.

Arinagoak Oinetakoaren goiko aldea material leun, erresistente eta transpiragarriaz egina dago, Freecool teknologiarekin. Lasterketan zehar, oinetakoen barne-tenperaturak 40 °C-ra iristen dira, eta hezetasun maila % 90era hurbiltzen da: Freetie oinetako berrietarako erabilitako materialari esker, tenperatura onargarriagoak mantentzea posible da aire-trukeari esker. Zolari dagokionez, jakina, hainbat geruzatan eta material kuxinekin egina dago, korrikan askatzen den energia hobeto xurgatzeko (batez ere orpoak lurra jotzen duenean).

Xiaomi Freetie sneakers berrien barrualdea zilar ioi teknologiarekin, bakterioen aurkako soluzioarekin eta desodorantearekin egina dago. Dena 192 gramo pisatzen duen gorputz batean sartuta dago. Laburbilduz, korrika egiteko zapatila ultra arinak dira, jarduera fisikorako aproposak.

eWorld aldizkaria

13

14

eWorld aldizkaria

2021 abendua

gameWorld

Bideo-jokoei esker dirua irabazi

K

irol elektrikoak, bideo-jokoen industria lehiakorra, lanbide gisa ezaguna izan baino askoz lehenago, 'Diablo II' (2000) edo 'Runescape' (2001) bezalako PC joko ezagunek ekonomia digitalak sortu zituzten, jokalari onenek beren bizimodua jokoan arituz bermatzeko aukera baitzuten. Izan ere, Moritz Baier-Lentzek, bere egileetako batek, bere graduko eta graduondoko ikasketak finantzatu ahal izan zituen joko barruko erronkak osatuz eta sariak diru erreal bihurtuz; uneren batean, beste 13 milioi jokalari aktiboetako edozein baino arrakasta handiagoa izan zuen.

Halaere, 2000ko hamarkadaren hasiera aktibo digitalen, jabetza birtualen eta lineako identitatearen "mendebalde basatia" izan zen, eta bideo-jokoen merkatuak eta transakzioak ez ziren inoiz guztiz zilegi eta seguruak izan. Beraz, honelako istorioak ekintzailetza indibidual zorrotzaren kasu-azterketa dira, irtenbide bideragarria baino. Jazarpen profesionala.

Jokoaren industriaren hazkunde itzela Gaur egun, mundu osoko ia 3.000 milioi pertsonek jolasten dute bideo-jokoetara, eta joko profesionalen inguruan azpiegitura oso bat dago, jokalari onenentzat aukera eta aberastasun garrantzitsuak sortu dituena. Horietako onenak kirolaritzat hartzen dira: soldatapeko taldekide gisa enplegatuak, txapelketetan sari-dirua partekatuz eta diru-sarrera irabaziak kontrolatzen dituzte. Beste batzuek zuzeneko igorpenekin dirua irabazten dute, Twitch edo YouTube Gaming bezalako ikusle-plataformetan jokoak eginez.

Bideo-jokoek gaur egun 336.000 milioi dolarreko industria suposatzen dute, BITKRAFT Ventu-

res-en arabera, software, hardware eta jabetza intelektual ugari ordezkatzen dituena. Jolasak telebista linealaren, eskariaren araberako entretenimenduaren, filmen eta musikaren aurretik munduko komunikabideen kategoriarik handiena bihurtu direnez, ezaugarri batzuk garatu dira.

Garrantzitsua da ia jokoetan oinarritutako jarduera ekonomiko guztia zentralizatuta dagoela, garatzaileei eta argitaletxeei beren jokoetan gertatzen den guztiaren eskubideak emanez. Honen negozio kasua joko barruko eduki, elementu digital eta harpidetzen salmentatik sortutako milaka milioi dolar harrapatzea da, baina esan nahi du, halaber, jokalari gehienek modu gutxi dutela balioa partekatzeko bidea egin gabe.

Jabetza eta irabazien partekatze-eredu historiko honek iraun egin du industria hazi ahala, baina eraldaketaren atarian egon liteke, "jolastu irabazteko" jokoen sorrerarekin. Bideo-joko mota honi esker, jokalariek "benetan" irabazi dezakete eta jokotik kanpo saldu ditzaketen aktibo digitalen jabe izan daitezke, euren diskrezioan.

Blockchain teknologia Jendeak ingurune digitalei denbora, arreta eta inbertsio pertsonal garrantzitsuak eskaini nahi badiete, funtsezkoa da euren presentzia eta aktibo digitalaren iraunkortasunean konfiantza ezartzea, baita haien finantza sendotasuna ere. Lehen inplementazioek erakusten dute hori lor daitekeela blockchain teknologiarekin, zeinak, kriptografiaren erabileraren bidez, konfiantza digitala eta balioaren biltegiratze deszentralizatua bermatu dezake.

Blockchain-a hainbat sektoretan aplikatzen ari da dagoeneko, finantzaketatik artera, eta bideo-jokoak ez dira salbuespena. Play-to-win jokoak blockchain teknologian oinarritzen dira, baita token ezfungigarriak (edo NFT) moduan ere, balioa sortzeko oinarri gisa. NFT bat digitalki bermatutako jabetza erreklamazioa da, aktibo digital bakar eta trukaezin batena. Praktikan, NFT-ek forma asko har ditzakete mundu birtualetan: pertsonaiak, elementuak, lurrak, dekorazioa pertsonalizatzeko eginbideak, esaterako, arropa digitala, etab. Jendeak elementu baliotsuenak "irabazten" ditu bikain jokatuz eta mundu errealeko diruaren truke sal ditzake bere baldintzetan.

Benetako berrikuntza elementu digital horien osotasun deszentralizatuan eta segurtasunean datza, zeinak, lehen aldiz, jabetza tradizionala, zaintza-jabetza eta negozio edo gobernu baten diskrezioa gaindi ditzake. Adibide gisa, argitaletxeen edo beste hirugarren batzuen baimen edo arauetan oinarritu beharrean, irabazteko jokoen baliabideak libreki sal daitezke merkatuetan, bai jokoan eta baita jokoz kanpo ere.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

15

16

eWorld aldizkaria

2021 abendua

smartcityWorld

Smart City Expo, Bartzelonan

G

ran Via de l'Hospitaleteko Fira de Barcelona aretoak 400 enpresa, hizlari eta hiri baino gehiago hartu zituen azaroaren 15etik 17ra, etorkizuneko mugikortasunari buruzko biltzar honetan. Teknologiaren bidez hiriko biztanleen bizitza nola hobetu daitekeen izan zen Smart City Exporen hamargarren edizioaren helburu nagusietako bat.

2020ko edizio birtualaren ondoren aurrez aurreko formatudun ikuskizunak egin dira berriz ere aurten eta bere esparru tematikoa zabaldu da hiri-garraio jasangarriaren modu berriei buruzko Tomorrow. Mobility ikuskizunen lehen edizioarekin eta material aurreratuei buruzkoa PUZZLE X ekimenarekin. 110 herrialdetik gorako 12.000 bisitari baino gehiago jasotzea espero zen.

Smart City Expo jasangarri eta konektatuena ospatu du Bartzelonak Azokak iraun zuen hiru egunetan zehar, 400 enpresa eta entitate erakusketari baino gehiagoren soluzio teknologikoak eta produktuak erakutsi ziren eta 400 hizlari ingururen hausnarketak entzun ahal izan ziren, lehen aldiz gehiengoa emakumeak zirenak. Smart City Expo World Congress-eko zuzendari Ugo Valentík hori ospatu zuen ikuskizunaren inaugurazio ofizialean egindako hitzaldian.

Valentík azokako ongietorri ekitaldian parte hartu zuen Jordi Puigneró Generalitateko presidenteorde eta Politika Digital eta Lurralde sailburuarekin batera; Bartzelonako lehen alkateordea, Jaume Collboni; Jan Jambon Flandriako ministro-presidentea; Antioquiako (Kolonbia) gobernadorea, Aníbal Gaviria; Maimunah Mohd NBEko Habitat zuzendari exekutiboa; eta EIT Hiri Mugikortasuneko zuzendari nagusia, Maria Tsavachidis.

Kontzeptu oso erreala Valentíren ustez, Smart City-ren hamar urte hauetan, hiri adimendunak 'power pointetan' bakarrik existitu eta "hiri utopikoak eta baita distopikoak" imajinatzera bideratutako eztabaidak sortzen zituen kontzeptua izatetik pertsonen bizitzen hobekuntzan oinarritutako errealitatea izatera pasatu dira, osasun krisiaren ostean agerikoagoa den helburua. "Ulertu genuen herritarrak jarri behar genituela eztabaidaren erdigunean, teknologia tresna bat baino ez delako, garrantzitsua baita, baina bitarteko bat da, ez helburua", nabarmendu zuen Valentík.

Bide beretik, Puignerók azpimarratu zuen, Covid pandemiaren garai gogor eta tristearen ostean, agintarien helburuetako bat herritarrei "zoriontasuna ekartzea" izan behar dela: "Egin ditzagun hiriak zoriontsuagoak, adimentsuagoak eginez". Lehendakariordearen esanetan, biztanleria zoriontsu izateko bideetako bat enplegua da, eta horregatik defendatu du lan aukerak sortzea eta herritarren hezkuntza eta prestakuntza hobetzea haien oparotasuna bermatzeko.

Era berean, teknologia aldarrikatu zuen, etikoki erabilia, administrazio publikoen kalitate demokratikoa eta gardentasuna hobetzeko eta herritarren konfiantza areagotzeko.

Berrikuntzan erreferentea Bere aldetik, Collbonik azpimarratu zuen Smart City azokak Bartzelona "hiri-berrikuntzaren erreferente gisa" sendotu duela, eta ekitaldiaren helburua "gure hiriak eta, batez ere, herritarren bizitza hobetzeko eztabaida egitea eta esperientziak partekatzea" dela azpimarratu zuen. Lehen alkateordeak azpimarratu zuen gizateriak "erronka ikaragarriak" dituela hurrengo hamarkadan, eta hori "erabakigarria" dela definitu zuen, eta hirien lidergoa funtsezkoa dela ziurtatu zuen, "lur emankorragoa dagoen tokiak direlako, berrikuntza erein eta irtenbide praktikoak biltzeko".

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

17

18

eWorld aldizkaria

trainingWorld

2021 abendua

BEINT bekak banatu dira

I

ñigo Urkullu lehendakariak, Arantxa Tapia eta Jokin Bildarratz sailburuekin batera, Nazioartekotzeko BEINT beken 125 ziurtagiriak banatu zituen abenduaren 1ean. Beka horiek SPRI Taldeko Basque Trade & Investment (Nazioartekotzeko Euskal Agentziak) ematen ditu.

Gazte horietatik 45ek atzerriko enpresekin hasiko dituzte beren praktikak, ahal dela atzerrian kokatutako euskal konpainiekin, eta gainerako 80ak Kanpo Sareko bulegoetara joango dira edo, bestela, Nazioarteko Merkataritzaren Sustatzaileen Europako Elkarteak Afrika, Amerika, Asia eta Europako 42 herrialdetan dituen bulegoetara.

Lehendakariak 2021-2022 BEINT beken 125 ziurtagiriak banatu zituen Bere hitzaldian, nazioartekotze-beka honek eskaintzen dien aukera aprobetxatzera animatu zituen Lehendakariak gazteak, eta Euskadiren garapenean laguntzeko eskaera egin zien. "Esperientzia hau zuen ibilbide profesionalean akuilu izatea espero dut eta, gainera, mundua eraldatzen eta etorkizun hobea eraikitzen laguntzeko pizgarri", adierazi zuen. Era berean, Iñigo Urkulluk berariaz dei egin zien proiektu honetan parte hartzen duten enpresei bekadunen esperientzia, talentua eta lana aprobetxa dezaten, gaur egun eta etorkizunean.

Urkullu lehendakariak azpimarratu zuen Eusko Jaurlaritzaren eta euskal ekonomia osoaren helburua dela nazioartekotzea bultzatzea, eta, horregatik, atzerrian merkatuak irekitzeko prozesuan eta nazioarteko enpresekin aliantzak

egiten laguntzen ari direla, bereziki enpresa txiki eta ertainen artean. Gainera, prestakuntzan enpresa-munduarekin loturak sustatzeko egiten ari den ahalegina azpimarratu zuen, bai Prestakuntza Dualaren bidez, bai Unibertsitatea + Enpresa programaren bidez.

Nazioartekotze-beka horiek abian jarri zirenetik 35 urte bete diren honetan, Lehendakariak euskal gizarteak proiektu horren alde egin duen inbertsioa aitortu zuen, eta adierazi zuen, nolabait, “euskal gizarteari zor diogu jasotzen duzuen ezagutza eta esperientzia”.

Ekitaldia Barakaldoko BECen egin da, eta bertara bildu dira 125 gazte bekadunak eta euren familiak, indarrean dauden osasun neurri guztiak errespetatuta. Ekitaldian parte hartu zuten Arantxa Tapia, Ekonomia Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen sailburuak, Jokin Bildarratz, Hezkuntza sailburuak, Junkal Gutierrez, UPV/EHUko Euskara, Kultura eta Nazioartekotze errektoreordeak, Ekintzailetzako eta Enpresekiko Harremanetako errektorerordea Deustuko Unibertsitateko; Vicente Atxa, Mondragon Unibertsitateko errektoreak, Aitor Urzelai, SPRI Taldeko zuzendari nagusiak eta Ainhoa Ondarzabal, Basque Trade & Investment Agentziako zuzendariak.

Hitzarmena hiru euskal unibertsitateekin Ekitaldi berean aurkeztu zen hiru euskal unibertsitateekin sinatutako Hitzarmena, zeinaren bidez BEINT beken programan txertatuko baitira unibertsitate horietako bakoitzak nazioartekotze arloan eskaintzen dituen ezagutza eta prestakuntza-metodologia onenak. Lehendakariak eskerrak eman zizkien BEINT beken prestakuntza-faseari atxikitako unibertsitateei. “Indarrak eta gaitasunak batuta prestakuntza osoagoa lortuko dugu”, adierazi zuen.

Beint bekak 30 urtetik beherako ehun bat gaztek (aurten salbuespen gisa 125 izango dira, 2020an egin gabe utzi zen deialdia konpentsatzeko) aukera izaten dute urtero BEINT beka bat eskuratzeko. BEINT beken helburua da nazioartekotze arloko talentu berriak trebatzea, gai izan daitezen euskal enpresen eta erakundeen premiei erantzuteko. BEINT bekak aukera paregabea dira unibertsitateko goi-mailako tituludun gazteei nazioartekotzeari eta kanpo-merkataritzari buruzko prestakuntza emateko. Programa honetako parte-hartzaileek erreferentziazko titulu bat lortuko dute, prestakuntza praktikoa jasoko dute eta 8 hilabeteko egonaldia egingo dute munduan barrena kokatutako euskal enpresetan.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

19

20

eWorld aldizkaria

2021 abendua

publizitatea

trainingWorld

2021 abendua

eWorld aldizkaria

"Munduko errezetarik onena", dirua biltzeko

M

undukidek eta Azurmendi jatetxeko chef Eneko Atxak #MundukoErrezetarikOnena ekimena jarri dute martxan. Hegoaldeko herrialde txiroenetako ekonomia bultzatzeko eta ehunka mila pertsonaren bizitza hobetzeko beharrezkoak diren funtsak lortzea du xede, giltzarri kooperatiboan oinarrituz betiere.

Eta zergatik errezeta hau? Mundukideren ohiko lankidetza lana erabat gauzatzen da, munduaren inplikazioa eta sentsibilizazioa lortzen baitu. Hiru izarreko (Azurmendi jatetxeak dituen izarrak) kanpaina honen bidez Euskal Herriko jendea Hegoaldeko herrialdeekin lankidetzan ari-tzeko zeregin garrantzitsuan sentsibilizatu nahi da.

Horretarako, Mundukidek dirua biltzeko atal bat prestatu du bere webgunean, ekarpen bat egin nahi duten pertsonek online eta modu seguru eta errazean egin ahal izan dezaten, erosoena zaien metodoa aukeratuz: Txartel, Bizum edo banku transferentzia bidez. Kanpainan parte hartzen dutenek beren donazioa desgrabatu ahal izango dute, zerga ziurtagirirako datuak betez.

Mundukideren helburua da epe luzerako programen bitartez tokiko biztanleen gaitasuna handitzea, garapen ekitatibo eta jasangarriari lagunduko dion errenta sortzeko, pertsonak autonomoak eta buruaskiak izan daitezen. Esperientziak, baliabideak eta jakintza kooperatiboa partekatzen ditugu, inplikatutako aldeen garapen autokudeatua eta integrala sustatzeko. Horretarako, lan kooperatiboaren munduaren elkartasuna aktibatzen dugu, Mundukideren balio eta printzipioek oinarritua eta gidatua.

Martxan dauden proiektuak Mozambiken tokiko erakundeekin lan egiten dugu familien nekazaritza arloko garapenean, horretarako nekazariei laguntza teknikoa emanez, hornidura eta merkaturatze sare bat sortuz eta ureztatze sistemak ezarriz, besteak beste. Etiopian, berriz, Mozambiken 20 urtean egindako lan guztia aplikatu da: beti GKEen eta tokiko elkarteen eskutik, garapen ekitatibo eta jasangarria helburu. Ekuadorren, gizartea eraldatzeko bokazioa duten nekazaritza eta abeltzaintzako ekimenetan antolaketa indartzen laguntzea da xedea. Kolonbian, Pasto hiriko emakume nekazarien eta birziklatzaileen bizimodua hobetzen zentratzen gara.

Kontua da haien gaitasun teknikoak, politikoak eta erresilentziazkoak handitzea, trebatze, laguntza tekniko eta sareko lan estrategia baten bitartez. Brasilen, Lurrik gabeko Langileen Mugimenduko asentamendu eta kanpalekuetako

familien garapen sozioekonomikoan laguntzen dugu, erreferentziazko tokiko pertsonak kudeaketan trebatu eta kooperatiben jarduna hobetzeko, ekoizpenetik hasi eta komertzializazioraino.

Zeu zara osagai nagusia!

Honela argudiatu dute kanpaina: "Badago osagai bat otordu eta topaketa guztiak hobetzen dituena, une bakoitzari energia eta zaporea ematen dizkiona eta etorkizun hobea izateko balio duena. Zeu zara osagai nagusi hori.

Mundukide GKEa gara. Garapen sozioekonomiko jasangarria bultzatzen dugu pertsonen bizitza hobetzeko, eta giltzarri kooperatiboa darabilgu horretarako. Munduko jatetxerik oneneko chefik onena den Eneko Atxarekin batera (hainbat aldiz saritu dute), errezeta bat plazaratzera gatoz.

Hemengo jendearen bila ari gara, hango ekoizleei laguntzeko. Mozambike, Etiopia, Brasil, Kolonbia, Ekuador eta halako herrialdeetako leku behartsuetako hurbileko produktuak urrutira iristea nahi dugu. Eta zurekin eta "aldaketaren errezetarekin" lortuko dugu, bai horixe, ehunka mila pertsonaren bizi baldintzak hobetzea.

Maite, zu izango zara gure saltsaren olioa. Garatzen, ekoizten eta loa areagotzen lagunduko duzu. Mikel, tomate bihurtuko zara entsaladan, bere bizitzari zaporea emateko. Lur, zu izango zara zure antolamendu- eta enpresa-gaitasuna indartzen duen pipermina. Jon, zu izango zara egurrezko koilara, hornidura- eta merkaturatzesare berria mugitzen eta zerbitzatzen lagunduko dizuna. Oihane, zu eltzea izango zara emakumeen jabekuntza areagotzeko. Igor, hatsa, gogoa eta ilusioa izango zara, eta bidezko garapen jasangarriari lagunduko diozu.

Laguntzen du

21

22

eWorld aldizkaria

2021 abendua

healthWorld

Boxx, boxeo-zaku adimenduna

B

oxeoa, dagoen kirolik nobleenetariko bat (betiere nazioarteko erakunde ezberdinen joko-arauen arabera ospatzen bada), planeta osoko ezagunenetakoa da. Azken urteotan gurean 70, 80 eta 90eko hamarkadetan izan zuen protagonismo mediatikoaren zati bat galdu izan du agian, baina oraindik ere asko praktikatzen den kirola da gure inguruko milaka gimnasiotan, bai eta mundua bat osoan zehar ere. Eta egia da praktikatzeko moduan ia eboluziorik izan ez duen mundua bat dela, baina pixkanaka teknologiak beste alternatiba batzuk ere eskaintzen ari da. Horixe da gaur aztertzen ari garen gailuaren kasua. Kirol honen zalea bazara baliagarria izan daiteke zuretzat, ezbairik .

Boxeo-zaku eta eskularrurik adimenduenak Ez gara eskularruez kolpatzeko zaku huts bati buruz ari bakarrik; zeren, hauek gailu adimendun bihur baititzakegu. Produktu hauek batera edo bereizita jasotzea aukera dezakegu. Adibidez, poltsa adimendun gabe praktika dezakegu, gure jarduera kontrolatzen duten eskularruetan bi gailu sartuz, eskularruekin egiten ditugun mugimenduak eta, beraz, ukabilekin egiten ditugunak monitorizatu ahal izateko. Edo konbinatu ere ariketa poltsa adimendun horrekin, eta horrek esperientzia nabarmen hobetu dezake, kasu honetan jarduera hobe dezakegulako, gimnasio baten antzekoagoa bihurtuz.

Agerikoa da gailu hauekin ez dugula gimnasioko praktikak gure traineruarekin ordezkatuko, baina sasoian egoteko modu ona da esperientziaren bat duten boxeolariak bagara edo sasoian egoteko landu nahi badugu. Poltsa honek disei-

nu nahiko originala du, totem formakoa, akabera ezberdinetan eskuragarri dagoena, zure etxeko giroan ezin hobeto uztartu dadin, beltzean, zurian, urdinean edo arrosa argian. Gure jarduera eskularruekin aztertzen duten bi gailu txikiak eroso garraia ditzakegu zorro batean, aurikularren estilo garbienean.

Hauek zorroan gordeta ditugun bitartean kargatzen dira; Bluetooth 5.0 konexioa eta USB C motako konektorea dute. Bateria osoak hiru orduz etengabeko erabilera ematen du. Hauek gure Android mugikorrera edo iPhonera konektatuta daude, eta gure mugimendu guztiak aztertzen dituzte, ariketa ezberdinekin sinkroniza ditzakegunak. Poltsa borroka moduan erraz jar daiteke, eta erabiltzeari uzten diogunean, biltegiratzeko moduan jar daiteke, eta bere gurpil birakariei esker erraz garraia daiteke. Hori dela eta, gure eskularruen mugimenduak jarraitzen dituzten gailuak diren 'tracker'ekin animatu gaitezke, eta gero poltsa adimendun hau eskuratu gure entrenamenduak hobetzeko.

Logikoa denez, lehenengoa bigarrena baino askoz merkeagoa da. Boxx Track eskuratuta, gure jarduera kontrolatzeko gailuak, 130 euro inguru kostatuko zaigu, gehi bidalketa gastuak.

2022ko abuztuan entregatuko dira. Poltsa adimendunarekin batera erosita, 650 eurotik, gehi bidalketa-gastuak, abiatzen den kostua du, 2022ko abuztuan ere entregatzeko. Dagoeneko eros ditzakegu aktibo duten kanpainan, Kickstarter-en.

Liteboxer, egokia pandemian Gimnasioak itxita egon direla Covid-19 dela eta, asko ohi bezala entrenatzeko aukerarik gabe geratu ziren eta etxean objektuak erabiltzea erabaki zuten makinak ordezkatzeko. Baina etxe adimendunean entrenatzaile birtual bat izan dezakezu entrenamenduetan laguntzeko, Liteboxerrek egiten duen bezala, teknologia ukitua duen boxeo poltsa bat.

Liteboxer erabiltzaileei boxeo-entrenamendu osoa etxean egiteko aukera ematen dien plataforma da. Todd Dagres konpainiako presidenteak gailu hau sortzea erabaki zuen kirol hau entrenatzea zein zaila zen konturatuta, bere gimnasioak ematen zizkion elementurik gabe.

"Astean behin bakarrik entrena nezakeen entrenatzaile batekin. Beraz, entrenamendua etxean errepikatzen saiatu nintzen eta poltsa astun bat erosi nuen. Esperientzia tristea izan zen niretzat. Aspergarria, nekagarria eta desatsegina besterik ez zen. Poltsa hor zintzilik dago, eta ez dizu ezer egiten; beraz, errudun sentitzen zara hura jipoitzean ", esan zuen Dagresek.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

23

24

eWorld aldizkaria

2021 abendua

blockchainWorld

Blockchaini buruzko jardunaldia A benduaren 2an, Logroñoko Errioxako Teknologia Zentroak La Rioj4.0 Blockchain Jardunaldia hartu zuen, Think Ticek antolatua. Antolakuntzaren esanetan, "4.0 industrian inskribatzen ditugun teknologiak ekartzeko ekimenen barruan, Blockchain/Distributed Ledger Technology (DLT) enpresekin hitz egin nahi dugu, batez ere nekazaritzako elikagaien sektoreko eta industriako fabrikazio-arloarekin, bere aplikazioaz produktuen trazabilitatean eta smart contract-etan; eta askoz gehiago".

Jardunaldia bi hitzaldi bikoitzek eta azken mahai-inguru batek osatu zuten, galdera txanda batekin. Lehenengo hitzaldiak "Nola eraikitzen ari diren Blockchain plataformak ETE baten errealitatera hurbiltzeko" zuen izena. Hizlariak Montse Guardia Güell (Big Onion eta ELLIS Fundazioko zuzendari nagusi eta sortzailekide) eta Tknikako Blockchain Arloko (Euskal LH) Eduardo Aginako izan ziren.

Montse Guardiak adierazi zuenez, "garrantzitsuena ez da Blockchain hitzak esan nahi duena, bere eragina baizik", eta "teknologia honek nola sor dezakeen aldaketa oso azkar bat ETE edo mikro ETE baten ekonomia modu esponentzialean hazteko".

"Mundua, digitalki, tresna berriak sortzen ari da eta horietako bat Blockchain da. Ulertu behar dugu zer egiten duen; erregistroa, trazabilitatea, token aukera eta zu identifikatzeko aukera ere. Horrekin, edozein negoziok aurkituko ditu irtenbideak ezagutzen ez ditugun arazoei”, esan zuen Guardiak.

Eduardo Aginakok, besteak beste, kontratu adimentsuak jorratu zituen, non "interesgarria den truke bat, harreman bat, transakzioak... bizi osorako erregistratzea. Sartutako datuak ezin dira aldatu, kateak funtzionatzen jarraitzeko". Horregatik, "kontuz ibili behar da datuen babesarekin, datu pertsonalak sartuz gero ezin baitira kendu.

Hori dela eta, LHtik informatikara dedikatzen diren programatzaileak behar ditugu", gaineratu zuen Aginakok.

Etorkizuneko ikuspegia Bigarren mahai-inguruak "Datozen urteetako ikuspegi holistikoa. DLT teknologiaren perspektiba makroekonomikoa guztiontzat" izan zen, Javier Sánchez Orienta Fundazioaren sortzailekidea (Alastriarekin lotutakoa) eta Luis Garvía Alastriako administrazio kontseiluko kidearen eta ICADEko Finantza Arriskuen Masterreko zuzendariaren eskutik.

Mahai honen helburua "Egiaztatutako Internet baten aukera handian" sakontzea zen. "Aplikazioak onartzen dituen DLT plataforma digital publiko-pribatu nazional baten premia larria, kontratu adimendunen beharrezko ondorio juridikoak eta arrakastaz merkatu globalera irekitzeko aukera" ere. DLT irtenbideak eta Blockchain ikusteko bi modu, baina inoiz ez antagonikoak, osagarriak baizik, Espainian eta Europan mamitzen ari den eszenatokia ulertzen laguntzeko.

Lau adituek Blockchainen onurak azaldu zituzten Logroñon Javier Sánchezek baieztatu zuenez, "ekonomia adimentsurantz goazen mugimendu fantastiko baten parte gara. Lehenengo elementua Blockchain da, baliabide posible guztiak detektatzen dituena eta ezin dena manipulatu. Blockchain horri algoritmo sorta bat aplika dakioke, kuantikoak badira hobe, eta algoritmo horietan ahalik eta erabaki eraginkorrenak hartuko ditugu tranpa egiten duen edozein giza eskuren interferentziarik gabe. Eta azken maila 5G edo 6G-i buruz hitz egiten dugunean da, makinak elkarri hizketan hasten direnean".

Luis Garvíak, bere aldetik, nabarmendu zuen "horren guztiaren elementu nagusia Internet dela, eta inprentarekin alderatzea gustatzen zait, mundua aldatu zuena irtsi zenean. 30 urtean, 1990-2020, 300 urtetan emandako pareko aldaketa bizitzen ari gara, eta hor gaude koronabirusa iristen denean, eta horrek bizkortu du garaiko aldaketa prozesu hau. Mundu digitalean benetako berpizkundea bizi dugu".

Ondorioak Eztabaidan, Blockchain-ek alde ilun bat ote duen planteatu zuten, eta "erregulazioa arazo handietako bat" dela aitortu zuten. Eta amaitzeko, "Blockchain-ek aurre egin nahi dion gauzetako bat eskala-ekonomia da, eta teknologia hori prozesuak deszentralizatzea da, sistema zentral batetik pasatu beharrik gabe. Trazabilitatea, leialtasuna, ziurtagiria... dira ETE batek Blockchain-ekin bat eginez lor ditzakeen onura batzuk".

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

25

26

eWorld aldizkaria

2021 abendua

blockchainWorld

2022ko 5 Blockchain aplikazioak

B

lockchain 2021eko joera teknologiko handienetako bat izan da eta badirudi hurrengo urtean berdin jarraituko duela.

Horren froga da munduko 100 enpresa handienetatik 81ek teknologia hori beren eguneroko bizitzan txertatu dutela dagoeneko, baita sektore honetan lan egiten ez dutenek ere: Coca-Cola, Nestlé edo McDonald's, esaterako.

Zibersegurtasuna, kontratu digital seguruak, prozesuak arintzea... hHauek dira blockchain teknologiak zure enpresarentzat ekar ditzakeen onura batzuk. Hori dela eta, kalkulu batzuek iradokitzen dute teknologia hauetan oinarritutako soluzioetarako gastua 11.700 milioi dolarretara iritsiko dela 2022. urtean.

Hona hemen Blockchaina datorren urtean ezarriko duten joera batzuk. Horiek ondo ezagutzeak onuragarria izan daitke zure, eta hurrengo urteetan ekintzailetzaren arrakastarako ezinbestekoa dirudien gai batean lehiari aurrea hartzeko aukera emango dizu.

Blockchain markatuko duten 5 joera Iraunkortasunaren erronka. Blockchain-en aurkakoen argudio nagusien artean, bere meatzaritzak sortutako ingurumen-aztarnak hartzen du pastela. Zentzu honetan, Elon Musk-ek duela hilabete batzuk bertan behera utzi zuen Teslan bitcoinekin ordainketak egiteko zuen ekimena.

Hala ere, konpainiak "transakzioetarako erabili nahi du meatzaritza energia iraunkorrago batera dihoan heinean", eta ez du baztertzen ingurumena errespetatzen duten beste kriptografia-

moneta batzuk eskuratzea, ekintzaileak berak azaldu duenez.

Arazo hori konpontzeko, 2022rako joera bat gutxiago kutsatzen duten blockchain irtenbideak ikertzea izango da, energia-iturri berriztagarri berriak sortzearekin eta lehendik daudenen hazkundearekin bat etorriz.

Blockchain-aren integrazioa gure eguneroko bizitzan. Beste joera interesgarrienetako bat gure eguneroko bizitzan blockchain-erako aplikazio berrien bilaketa da. Mundu osoan 5G sarea ezartzeak ikerketa mota honen alde egiten du, eta, besteak beste, makinen artean automatikoki eta modu seguruan kontratu desberdinak sinatzea ahalbidetu dezake, blockchain-aren onurak aprobetxatuz.

Amaitu pandemiarekin betiko. 2021. urtearen amaiera herrialde batzuetan pandemiaren agerraldi berriak agertzeak markatuko du. Zentzu honetan, badirudi denak adierazten duela txertoak hurrengo urtean politikak eta merkataritzak zehazten jarraituko duela, merkatu honen zati bat lortu nahi duten faltsutzaile batzuk agertzen diren bitartean.

Arazo hori konpontzeko, IBM enpresa teknologikoak Blockchain-ean oinarritutako sistema bat garatu du, txerto-tasen erregistroa eta guztiek erabiltzen dituzten tresna eta plataformetan eraginkortasuna bateratzea ahalbidetzen duena, baita dosien jatorria jarraitzea ere.

NFTak hazten ari dira. 2021eko nobedade handietako bat Blockchain-en alorrean token ez-fungigarriak edo NFTak agertzea izan da. Aktibo horiekin lehenengo eragiketak artearen edo bildumagintzaren sektorearekin erlazionatuago egon baziren ere, 2022. urtea teknologia hau enpresa mundura hedatzeak markatuko du.

Horren adibide da William Grant & Sons edari alkoholdunak banatzeko enpresaren kasua, 46 urteko Glenfiddich whisky 15 botila saltzea lortu baitzuen NFT batekin lagunduta, autentikotasun-ziurtagiri gisa funtzionatzen zuen eta erosleei titulu hori biltzeko aukera eman zien, etorkizunean harekin negozioak egiteko, adibidez.

Moneta digital zentralizatuen agerpena. Blockchain-ari buruz hitz egiten dugunean, burura etortzen zaigun lehenengo gauza kriptografiamonetak dira. 2021ean zehar balioa esponentzialki hazi den moneta hauek deszentralizazioa dute ezaugarri, baina baita mundu osoko banku zentralak dagoeneko ikertzen ari diren beste abantaila batzuengatik ere.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

27

28

eWorld aldizkaria

startupWorld

2021 abendua

Kooperatiben Munduko Biltzarra, Seulen

E

usko Jaurlaritzako lehendakariorde Idoia Mendia eta MONDRAGONeko Harreman Instituzionaletarako zuzendari Iñigo Albizuri Seulen egon ziren, Munduko Biltzarrean parte hartzen ari zen euskal ordezkaritza zabalarekin batera. Biek ere Biltzar horretan hartu zuten hitza, kooperatiben nortasuna indartzeko beharraz nabarmenduz.

Abenduaren 1etik 3ra bitartean egin zen kongresua eta Moon Jae-in Koreako Errepublikako presidenteak eta Hong Nam-ki Ekonomia ministroak inauguratu zuten, herrialde horretako kooperatibak haren menpe daudela. Ariel Guarco Nazioarteko Aliantza Kooperatiboaren presidenteak eta Bruno Roelants zuzendari nagusiak ere inaugurazio-ekitaldian parte hartu zuten eta ongietorria eman zieten irekiera-ekitaldian zeuden munduko mugimendu kooperatiboko ordezkariei eta ekitaldia online jarraitu zuten milaka pertsonei.

Irekiera-hitzaldian, Koreari abegi ona izateagatik eskerrak emateaz gain, Ariel Guarcok, Nazioarteko Aliantza Koperatiboaren presidenteak azpimarratu zuen Munduko Kooperatiben Biltzar honen helburua "ikaskuntzak partekatzea eta gure Kooperatiba Identitatea sakontzeko proposamen berriak eraikitzea" dela, "osasun-, ekonomia-, gizarteeta ingurumen-alorretan oraindik kritikoa eta zalantzazkoa den testuinguru global batean".

MUko ikertzaileak hizlari Mondragon Unibertsitateko ikertzaileek parte hartu zuten Seulen, Hego Korean, izandako Munduko Kooperatiben Biltzarrean. Abendua 1etik 3a arte egin-

dako nazioarteko 33. jardunaldi horretan, gainera, Euskal Herritik joandako ordezkari ugari egon zen.

Euskal ordezkaritza zabala joan zen Seulera, Kooperatiben Munduko Biltzarrera Mondragon Unibertsitateko bi taldek hartu zuten parte World Cooperative Congress-ean. Batetik, eta, modu presentzialean, MTA eta Enpresagintza Fakultateko Jose Mari Luzarragak eta Aitor Lizartzak. Bestetik, bideo konferentziaz egindako aukezpenaren bidez, Ainara Udaondo LANKI Kooperatibismoaren Ikertegiko zuzendariak eta Leire Uriarte Kooperatibismoan eta Kudeaketa Sozioenpresarialean unibertsitate masterreko koordinatzaileak. Gainera, Lidergo Ekintzailea eta Berrikuntza graduko (Leinn) bi ikasle ohiek ere esku hartu zuten jardunaldian, Ana Agirrek eta Lucia Cuestak.

Esan bezala, ordezkaritza zabala egon zen Seuleko kongresuan, hala, beste batzuren artean bertan egon ziren: Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde eta Lan eta Enpleguko sailburua, Elena Pérez Barredo Lan eta Gizarte Segurantzako sailburuordea, Iñigo Albizuri, MONDRAGON Korporazioko Harreman Instituzionaletako zuzendaria, Javier Goienetxea, MONDRAGONeko Kongresuko presidentea, Patxi Olabarria, CSCE-EKGK-ko lehendakaria eta Rosa Lavin Konfekoop-eko presidentea.

Munduko 33. kongresu kooperatiboaren helburua nortasun kooperatiboa aztertzea izan zen. Egungo krisi globala markotzat hartuta, eztabaiden helburua izan zen nortasun kooperatiboa sakontzea, haren balioak aztertuz, ekintzak sendotuz, printzipioekin konprometituz eta izandako lorpenak ospatuz.

Mendia Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariordeak kongresu horretan parte hartu zuen ponentzia batekin. Bertan azaldu zuen euskal kooperatibaren alternatiba lehiatzeko abantaila gisa ziurgabetasunez beteriko eta eraldaketa betean dagoen mundu honetan, eta mahai-inguru batean eztabaidatu zuen beste herrialde batzuetako ordezkariekin batera, arrakastaz aplikatutako ereduei buruz.

publizitatea

2021 abendua

eWorld aldizkaria

29

30

eWorld aldizkaria

2021 abendua

startupWorld

"Pandemiak online erosketen hazkundea bizkortu du"

S

ilvia Romerok eta Alberto Aznarrek Beseif zuzentzen dute, Beseif partikularren arteko salmentetan espezializatutako ordainketa- eta bidalketa-sistema bat da, zeinak erraz eta segurtasunez erosi eta saltzeko aukera ematen baitien erabiltzaileei eta beste pertsonei. Helburua mota horretako eragiketetan iruzurra prebenitzea da, milaka istilu gertatzen baitira egunero. Elkarrizketa honetan, honetaz guztiaz eta gehiagoz hitz egingo digute.

Zer da Beseif?

Alberto Aznar: Beseif partikularren arteko salmentetan espezializatutako ordainketa- eta bidalketa-sistema bat da. Internet bidez bigarren eskuko gauzak segurtasunez erosteko eta saltzeko erabiltzen da batez ere baina bildumagile, artisau edo enpresa txiki asko daude, plataformaz baliatzen direnak.

Silvia Romero: Gure egitekoa da ezezagun bati erosteko ariketa zure konfiantzazko dendan erostea bezain erraza eta segurua egitea.

Nola sortu zen ideia?

A. A.: Ideia uda batean sortu zen, iragarki atari ezagun batean surf taula bat erostea erabaki nuenean. Taula bat prezio bikainean aurkitu nuen, saltzaileak kritika onak izan zituen eta konfiantzarekin ordaindu nion. Hala ere, egunak pasa ziren eta taula ez zen iritsi. Iruzur baten biktima izan nintzela konturatu nintzenean, dirua berreskuratzen saiatu nintzen. Salaketa bat jarri nuen komisaldegian eta erreklamazio bat kontsumitzailearen bulegoan, baina ez zegoen modurik. Ikertzen, egoera mota hauek oso maiz gertatzen direla aurkitu nuen.

S. R.: Gertatutakoa kontatu zidanean, ideia bat pentsatzen hasi ginen: Eta tresna bat egongo balitz, bi ezezagunen arteko bitartekari lana egingo lukeena bigarren eskuko salmentetan? Horrela jaio zen Beseif.

Zerk bereizten du Beseif produktuen salmentarako beste plataforma batzuetatik?

A. A.: Ehunka iragarki sailkatuko atari daude, erosketa eta saltzeko foroak, bigarren eskuko merkatuak... transakzioak bideratzen ez dituztenak. Normalean, erosleak eta saltzaileak elkarrekin hitz egiten dute eta transakzioa beren kabuz kudeatzen dute.

Guk artikulu horien ordainketa eta bidalketa modu seguruan kudeatzeko tresna bat eskaintzen diegu.

S. R.: Bestalde, gure teknologia marka zuri gisa integratzen dugu ere zerbitzua zuzenean bere

erabiltzaileei eskaini nahi dieten Marketplace horietan. Iragarkietan "Erosi" botoia gehitzeko baimena ematen diegu eta eragiketak egiten has daitezke beren komisioa gehituz.

"Beseifen egiten ditugun kontrol prozesuei esker, iruzurra erraz antzematen dugu" Zer onura ateratzen ditu Beseifen erabiltzaileak?

A. A.: Gure arrakastaren gakoetako bat da guretzat eroslearen segurtasuna saltzailearenaren bezain garrantzitsua dela, eta horretarako kontrolerako mekanismo batzuk gehitu dizkiogu prozesuari.

S. R.: Hala ere, plataformaren balioa ez dago segurtasunean soilik. Plataformari esker, bigarren eskuko merkatua ez da astuna. Bigarren eskuko salmenta kudeatzean ez duzu burua jan beharrik izango. Beseif-ekin, erabiltzaileek ordainketak eta bidalketak erraz kudeatu ditzakete klik gutxitan.

Zein da funtzionamendua?

A. A.: Plataformaren funtzionamendua oso erraza da. Erosleak ordaindu egiten du eta zenbatekoa Beseifek babesten du gordailu seguru batean, transakzioa amaitu arte.

S. R.: Ordainketaz gain, logistika guztia kudeatzen dugu. Paketea saltzailearen etxean jasotzen dugu eta helmugan entregatzen dugu. Erosleak jasotakoa zuzena dela egiaztatzen duenean, ordainketa saltzaileari emango zaio. Espero zuena ez bada, doan itzul dezake eta inbertsioa berreskuratu.

Nola ematen dira salmentak?

A. A.: Erosle batek ordainketa sistema bat integraturik ez duen plataforma batean partikular bati artikulu bat erosi nahi dionean, ohikoa da Google-n bilatzea kudeaketa mota bat eragiketa hori modu seguruan egiteko. Eta hor agertzen gara gu.

S. R.: Saltzaileek beraiek ere jakinera ematen digute beren iragarkien deskribapenetan, eta bertan adierazten dute segurtasun handiagoa lortzeko, transakzioa Beseif-en bidez kudeatuko dela.

Zer gertatzen da iruzurraren kasuan?

Nola antzematen dira?

startupWorld

A. A.: Beseif-ek beti babesten du erosketaren zenbatekoa transakzioa amaitu arte. Erosleak 48 ordu ditu artikulua jasotzen duenetik dena zuzena dela egiaztatzeko. Arazoren bat izanez gero, itzulketaren zergatia adieraziz, doako itzulketa eska dezakezu eta ikerketa bat irekiko da gertatutakoa aztertzeko.

S. R.: Beseif-en egiten ditugun kontrol prozesuei esker iruzurra erraz antzematen dugu. Hala ere, gizabanakoen arteko transakzioak kudeatzeko Beseif bezalako plataforma bat erabiltzeak dagoeneko gaizkileak saihesten ditu.

Nola eragin du pandemiak bereziki Beseif-en eta, oro har, plataforma mota hauetan?

A. A.: Pandemiak azkartu egin du lineako erosketen hazkundea eta bigarren eskuko erosketa sekula egin ez duen jende askok lehen aldiz probatu du.

S. R.: Zenbat eta baliabide gutxiago izan, orduan eta burutsuago bihurtzen gara, eta zoritxarrez, pandemiatik eratorritako krisi ekonomikoak jende askok bigarren eskuko merkatuan ikusi du dirua aurrezteko edo irabazteko aukera.

Beseif-en kontsumo ohituretan izandako aldaketen lekuko gara. Izan ere, itxialdian % 83 hazi ginen.

Ekintzaile zareten aldetik, zer da onena eta txarrena enpresa bat sortzean?

A. A.: Enpresa bat sortzeak gauza on asko ditu; pertsona guztiak ez dira hain zorionekoak sinisten duten ideia batean lan egiteko. Hala ere, negozio bat sortzeak ziurgabetasunari etengabe aurre egiten ikastea dakar eta batzuetan zaila da zure bizitza profesionala eta bizitza pertsonala bereiztea.

Zuen ustez, une egoki bat al da oraingoa negozio bat sortzeko?

A. A.: Beste edozein une bezain ona da, betiere merkatuan estaltzeko behar bat dagoenean.

S. R.: Argi izan behar da ekitea ez dela ideia on bat izatea eta gauzatzea. Produktu edo zerbitzu on bat edukitzea ez da beti nahikoa. Beharrezkoa da merkatuaren denborak ezagutzea proiektuak leku bat duen jakiteko. Konpetentzia eta bezeroak aztertu eta baloratu behar dira gure produktu edo zerbitzua ordaintzeko prest dauden jakiteko.

Zer garrantzi dute teknologia berriek negozio batek gaur egun arrakasta izateko?

S. R.: Startup bat enpresa handi batetik zerbait ezaugarritzen eta bereizten badu, hori da malgutasuna eta arintasuna aldaketei aurre egitean.

Aldaketei azkar erantzuteko gaitasuna ez galtzea ezinbestekoa da negozio batentzat, eta horrek eragiten du teknologia berrietan oinarritzea ezinbestekoa izatea produktu edo zerbi-tzu berritzaile bat abiadura handian eskaintzeko.

Zer aholku emango zeniekete enpresa bat sortzean pentsatzen ari diren gazteei?

2021 abendua

A. A.: Ez dago formula magikorik ekintzailetza arrakastatsu bat lortzeko. Igerilekura jauzi egitea eta akatsak eginez ikastea baino ezer hoberik ez dago.

S. R.: Gure aholkua 3-4 estandar apurtezin ezartzea da. Bide gogor bat da eta erabaki asko hartu behar dira, ez beti errazak; beraz, oinarrizko arauak ez haustea ezinbestekoa da proiektua behar bezala garatzeko.

"Ekiteko edozein une bezain ona da oraingoa, betiere merkatuan beharreko hutsuneren bat badago" Zer etorkizuneko asmo duzue Beseif-entzat?

A. A.: Produktua merkaturatu zenetik, gure teknologia 10 Marketplace-etan integratzea lortu dugu eta 40.000 erabiltzaile baino gehiago erregistratu dira plataforman. Horri esker, 2 milioi euro inguru kudeatu ditugu erosketa eta salmenta eragiketetan.

S. R.: Orain arte, erabiltzaileak dira aurkitu gaituztenak, baina egoerari buelta eman eta bezeroen bila joan nahi dugu. Negozioaren hazkundea azkartu nahi dugu, marketineko ekintzen aldeko apustua eginez, jende gehiagorengana iristeko.

Horregatik, inbertsio txanda bat hasi berri dugu Startupxplore finantzaketa parte-hartzailearen plataforman, gure ideian sinesten duten inbertitzaile txikiak proiektuarekin bat egin ahal izateko.

eWorld aldizkaria

31